choroby afektywne i zaburzenia nastroju - fizjoterapeutom.pl afektywne i...Title Microsoft PowerPoint - choroby afektywne i zaburzenia nastroju.ppt Author (Pty\234) Created Date 1/24/2011

$Page 1: choroby afektywne i zaburzenia nastroju - fizjoterapeutom.pl afektywne i...Title Microsoft PowerPoint - choroby afektywne i zaburzenia nastroju.ppt Author (Pty\234) Created Date 1/24/2011$
www.pandm.orgwww.pandm.org

Choroby afektywne i zaburzenia nastroju

Choroby afektywne i Choroby afektywne i zaburzenia nastroju zaburzenia nastroju


ZespZespóółł depresyjny / Zespdepresyjny / Zespóółłmaniakalnymaniakalny

–– ZespZespóółł depresyjny:depresyjny:

�� -- obniobniżżony nastrony nastróójj�� -- spowolniony tok myspowolniony tok myśślenialenia�� -- spowolnienie ruchowespowolnienie ruchowe

–– ZespZespóółł maniakalny:maniakalny:

�� -- podwypodwyżższony nastrszony nastróój,j,�� -- przyspieszony tok myprzyspieszony tok myśślenialenia�� -- pobudzenie ruchowe pobudzenie ruchowe


Zespół depresyjnyZespZespóółł depresyjnydepresyjny

� - obniżenie nastroju,

� - obniżenie napędu psychoruchowego,

� - zaburzenia rytmów okołodobowych,

� - lęk

� - objawy somatyczne

�� -- obniobniżżenie nastroju, enie nastroju,

�� -- obniobniżżenie napenie napęędu psychoruchowego, du psychoruchowego,

�� -- zaburzezaburzeniania rytmrytmóów w okookołłodobowychodobowych, ,

�� -- llęękk

�� -- objawobjawyy somatycznsomatycznee


Epizod depresyjny Epizod depresyjny –– (F.32)(F.32)

�� Do ustalenia rozpoznania epizodu Do ustalenia rozpoznania epizodu depresyjnego (wszystkich jego trzech depresyjnego (wszystkich jego trzech stopni nasilenia stopni nasilenia –– łłagodny, umiarkowany, agodny, umiarkowany, ciciężężki) niezbki) niezbęędne jest utrzymywanie sidne jest utrzymywanie sięęzaburzezaburzeńń przez okres co najmniej 2 przez okres co najmniej 2 tygodni). tygodni).

�� (ICD(ICD--10)10)


�� Epizod depresyjny Epizod depresyjny łłagodnyagodny�� Epizod depresyjny umiarkowany Epizod depresyjny umiarkowany

–– Bez lub z objawami somatycznymi (z Bez lub z objawami somatycznymi (z –– wystwystęępujpująą 4 lub wi4 lub więęcej cej objawy somatyczne, jeobjawy somatyczne, jeżżeli osieli osiąągajgająą skrajne nasilenie skrajne nasilenie –– wystarczy wystarczy stwierdzenie obecnostwierdzenie obecnośści 2 lub 3 objawci 2 lub 3 objawóów).w).

�� Epizod depresyjny ciEpizod depresyjny ciężężki z/lub bez ki z/lub bez objawobjawóów psychotycznych.w psychotycznych.


Depresja poronna Depresja poronna -- maskowanamaskowanaMaski psychopatologiczneMaski psychopatologiczne

Zaburzenia rytmZaburzenia rytmóów biologicznychw biologicznych�� bezsennobezsennośćść

�� nadmierna sennonadmierna sennośćść ((hipersomniahipersomnia))

�� zaburzenia lzaburzenia lęękowe (lkowe (lęęk przewlekk przewlekłły)y)

�� natrnatręęctwa ctwa

�� zespzespóółł agorafobiiagorafobii

�� jadjadłłowstrowstręęt (t (anorexiaanorexia) )

Maski Maski „„wegetatywnewegetatywne”” i psychosomatycznei psychosomatyczne�� zespzespóółł ddłławicy piersiowejawicy piersiowej

�� zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego, zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego,

�� stany spastyczne drstany spastyczne dróóg g żżóółłciowychciowych

�� śświwiąąd skd skóóryry

Maski bMaski bóólowelowe�� bbóóle gle głłowyowy

�� neuralgia (np. nerwu trneuralgia (np. nerwu tróójdzielnego)jdzielnego)

Maski behawioralneMaski behawioralne�� okresowe naduokresowe nadużżywanie alkoholuywanie alkoholu

�� okresowe naduokresowe nadużżywanie lekywanie lekóóww


ZespZespóółł maniakalnymaniakalny

�� Zaburzenia nastroju (nastrZaburzenia nastroju (nastróój maniakalny),j maniakalny),�� Zaburzenia napZaburzenia napęędu psychoruchowego du psychoruchowego (podniecenie maniakalne),(podniecenie maniakalne),

�� Zaburzenia niektZaburzenia niektóórych procesrych procesóów w fizjologicznych i metabolicznych oraz fizjologicznych i metabolicznych oraz rytmrytmóów biologicznych,w biologicznych,

�� Zaburzenia emocji (dysforia).Zaburzenia emocji (dysforia).


Epizod maniakalny (F30)Epizod maniakalny (F30)

�� Hipomania Hipomania (zaburzenia nastroju i zachowania s(zaburzenia nastroju i zachowania sąą zbyt zbyt przewlekprzewlekłłe i uporczywe i wyrae i uporczywe i wyraźźne, ne, żżeby zaliczyeby zaliczyćć je do cyklotymii, nie je do cyklotymii, nie towarzysztowarzysząą im urojenia ani omamy), im urojenia ani omamy),

�� Mania bez objawMania bez objawóów psychotycznych w psychotycznych (epizod powinien (epizod powinien utrzymywautrzymywaćć sisięę co najmniej 1 tydzieco najmniej 1 tydzieńń, jego nasilenie powinno , jego nasilenie powinno uniemouniemożżliwialiwiaćć wykonywanie codziennej pracy i zaburzawykonywanie codziennej pracy i zaburzaćć aktywnoaktywnośćśćw w śśrodowisku)rodowisku),,

�� Mania z objawami psychotycznymi Mania z objawami psychotycznymi (dra(drażżliwoliwośćść, , podejrzliwopodejrzliwośćść, urojenia wielko, urojenia wielkośściowe, posciowe, posłłannictwa religijnego, annictwa religijnego, przeprześśladowcze)ladowcze)..

�� (ICD(ICD--10)10)


Zaburzenia afektywne Zaburzenia afektywne (ICD(ICD--10)10)

Epizod maniakalny (F 30)Epizod maniakalny (F 30)

Zaburzenia afektywne dwubiegunowe (F 31) Zaburzenia afektywne dwubiegunowe (F 31)

Epizod depresyjny (F 32)Epizod depresyjny (F 32)

Zaburzenia depresyjne nawracajZaburzenia depresyjne nawracająące (F 33)ce (F 33)

Uporczywe (utrwalone) zaburzenia nastroju (F 34)Uporczywe (utrwalone) zaburzenia nastroju (F 34)

w tym:w tym:

cyklotymiacyklotymia

dystymiadystymia

Inne zaburzenia nastroju (F 38)Inne zaburzenia nastroju (F 38)

w tym:w tym:

mieszany epizod afektywnymieszany epizod afektywny

nawracajnawracająące krce króótkotrwatkotrwałłe zaburzenia depresyjne e zaburzenia depresyjne


Zaburzenia depresyjne nawracajZaburzenia depresyjne nawracająące ce -- CHAJCHAJ

�� Zaburzenia te cechujZaburzenia te cechująą powtarzajpowtarzająące sice sięę epizody epizody depresji, bez jakichkolwiek w przeszdepresji, bez jakichkolwiek w przeszłłoośści ci epizodepizodóów spew spełłniajniająących kryteria manii,cych kryteria manii,

�� Wiek, w ktWiek, w któórym wystrym wystęępuje pierwszy epizod, puje pierwszy epizod, ciciężężkokośćść epizodepizodóów, ich dw, ich dłługougośćść oraz czoraz częęstostośćśćwykazuje zmiennowykazuje zmiennośćść osobniczosobnicząą,,

�� Pierwszy epizod pojawia siPierwszy epizod pojawia sięę zwykle pzwykle póóźźniej niniej niżż w w chorobie afektywnej dwubiegunowej, chorobie afektywnej dwubiegunowej, śśrednio w rednio w pipiąątej dekadzie tej dekadzie żżycia.ycia.


�� Czas trwania epizodCzas trwania epizodóów miew mieśści sici sięę w przedziale 3w przedziale 3--12 12 miesimiesięęcy (cy (śśrednio okorednio okołło 6 miesio 6 miesięęcy),cy),

�� PowrPowróót do zdrowia u 80t do zdrowia u 80--85%, 85%, �� PoszczegPoszczegóólne epizody slne epizody sąą czczęęsto wyzwalane przez sto wyzwalane przez wydarzenia wydarzenia żżyciowe,yciowe,

�� CzCzęęstostośćść wystwystęępowania przewlekpowania przewlekłłej depresji oraz ej depresji oraz epizodu depresyjnego jest dwukrotnie wiepizodu depresyjnego jest dwukrotnie więększa u kobiet ksza u kobiet niniżż u mu mężężczyzn,czyzn,

�� Zgon, zwiZgon, zwiąązany z zamachem samobzany z zamachem samobóójczym 15 jczym 15 –– 25%.25%.�� ((PuPużżyyńńskiski, 2004, ICD, 2004, ICD--10).10).


Zaburzenia depresyjne nawracajZaburzenia depresyjne nawracająące (F.33)ce (F.33)

�� Obecnie epizod depresyjny Obecnie epizod depresyjny łłagodny,agodny,�� Obecnie epizod depresyjny umiarkowany,Obecnie epizod depresyjny umiarkowany,�� Obecnie epizod depresyjny ciObecnie epizod depresyjny ciężężki bez/z ki bez/z objawami psychotycznymi,objawami psychotycznymi,

�� Obecnie remisja,Obecnie remisja,-- aktualny epizod speaktualny epizod spełłnia w/w kryteria, w nia w/w kryteria, w przeszprzeszłłoośści co najmniej 2 epizody o czasie ci co najmniej 2 epizody o czasie trwania nie krtrwania nie króótszym nitszym niżż 2 tygodnie, oddzielone 2 tygodnie, oddzielone kilkumiesikilkumiesięęcznym okresem wolnym od cznym okresem wolnym od wyrawyraźźniejszych zaburzeniejszych zaburzeńń nastroju.nastroju.

�� (ICD(ICD--10)10)


Zaburzenia afektywne dwubiegunowe Zaburzenia afektywne dwubiegunowe

�� Zaburzenia charakteryzujZaburzenia charakteryzująą sisięę nawrotami (co nawrotami (co najmniej dwoma) epizodnajmniej dwoma) epizodóów chorobowych z w chorobowych z wyrawyraźźnie zaburzonym nastrojem i aktywnonie zaburzonym nastrojem i aktywnośściciąą w w postaci manii lub hipomanii oraz depresji,postaci manii lub hipomanii oraz depresji,

�� Zwykle zaczyna siZwykle zaczyna sięę przed 40 r.przed 40 r.żż., (28 ., (28 –– 35 lat),35 lat),�� RRóównie czwnie częęsto u kobiet i u msto u kobiet i u mężężczyzn,czyzn,�� Fazy krFazy króótsze nitsze niżż w chorobie afektywnej w chorobie afektywnej jednobiegunowej, faz wijednobiegunowej, faz więęcej w roku.cej w roku.


Uporczywe zaburzenia nastroju Uporczywe zaburzenia nastroju –– F.34F.34

�� CYKLOTYMIA CYKLOTYMIA –– utrzymujutrzymująące sice sięę stale wahania stale wahania nastroju w postaci licznych epizodnastroju w postaci licznych epizodóów w łłagodnej depresji agodnej depresji oraz stanoraz stanóów w łłagodnie wzmoagodnie wzmożżonego samopoczucia, nie onego samopoczucia, nie spespełłniajaceniajace kryterikryterióów F.30 i F.32.w F.30 i F.32.NiestabilnoNiestabilnośćść samopoczucia pojawia sisamopoczucia pojawia sięę jujużż we wczesnej we wczesnej mmłłodoodośści, wykazuje przewlekci, wykazuje przewlekłły przebieg, nastry przebieg, nastróój w j w okresie kilku miesiokresie kilku miesięęcy mocy możże bye byćć prawidprawidłłowy. Zmiany owy. Zmiany nastroju nie wykazujnastroju nie wykazująą zwykle zwizwykle zwiąązku z wydarzeniami zku z wydarzeniami żżyciowymi. Moyciowymi. Możżna wyodrna wyodręębnibnićć wczesny (mwczesny (młłodzieodzieńńczy) i czy) i popoźźnyny poczpocząątek zaburzetek zaburzeńń..

(ICD(ICD--10) 10)


Uporczywe zaburzenia nastroju (F.34) Uporczywe zaburzenia nastroju (F.34) –– c.d.c.d.

�� DYSTYMIA DYSTYMIA –– przewlekprzewlekłłe obnie obniżżenie nastroju, enie nastroju, trwajtrwająące przynajmniej przez kilka lat (2 lata) nie ce przynajmniej przez kilka lat (2 lata) nie spespełłniajniająące kryterice kryterióów nawracajw nawracająących zaburzecych zaburzeńńdepresyjnych o depresyjnych o łłagodnym lub umiarkowanym agodnym lub umiarkowanym nasileniu.nasileniu.

�� Osoby dotkniOsoby dotknięęte te dystymidystymiąą miewajmiewająą okresy (dni, tygodnie) okresy (dni, tygodnie) zupezupełłnie dobrego samopoczucia, jednak winie dobrego samopoczucia, jednak więększokszośćść czasu czasu (miesi(miesiąące) czujce) czująą sisięę zmzmęęczone i przygnczone i przygnęębione, wszystko bione, wszystko łąłączy siczy sięę z duz dużżym wysiym wysiłłkiem i brakiem zadowolenia. Skiem i brakiem zadowolenia. Sąązniechzniechęęcone, cierpicone, cierpiąące, narzekajce, narzekająą na zaburzenia snu, sna zaburzenia snu, sąąjednak w stanie podojednak w stanie podołłaaćć codziennym obowicodziennym obowiąązkom.zkom.

�� (ICD(ICD--10)10)


Inne zaburzenia nastroju (F.38)Inne zaburzenia nastroju (F.38)

�� Epizod mieszanych zaburzeEpizod mieszanych zaburzeńń afektywnychafektywnychEpizod afektywny utrzymujEpizod afektywny utrzymująący sicy sięę co najmniej 2 co najmniej 2 tygodnie, kttygodnie, któóry cechuje wspry cechuje wspóółłwystwystęępowanie lub powanie lub szybka zmiana (zazwyczaj w ciszybka zmiana (zazwyczaj w ciąągu kilku godzin) gu kilku godzin) objawobjawóów hipomanii, manii lub depresji.w hipomanii, manii lub depresji.

(ICD(ICD--10) 10)


Inne zaburzenia nastroju (F.38) Inne zaburzenia nastroju (F.38) –– c.d.c.d.

�� F.38.10 NawracajF.38.10 Nawracająące krce króótkotrwatkotrwałłe e zaburzenia depresyjnezaburzenia depresyjneNawracajNawracająące, trwajce, trwająące krce króótko epizody depresji, tko epizody depresji, pojawiajpojawiająące sice sięę prawie co miesiprawie co miesiąąc, w okresie c, w okresie minionego roku. Czas trwania poszczegminionego roku. Czas trwania poszczegóólnych lnych epizodepizodóów nie przekracza 2 tygodni (typowo 2w nie przekracza 2 tygodni (typowo 2--3 3 dni, z powrotem do pedni, z powrotem do pełłnego zdrowia), spenego zdrowia), spełłniajniająąkryteria F.32.kryteria F.32.

(ICD(ICD--10)10)


Zaburzenia afektywne dwubiegunowe Zaburzenia afektywne dwubiegunowe z szybkz szybkąą zmianzmianąą fazfaz

�� Liczba faz przekracza 4 w roku.Liczba faz przekracza 4 w roku.


Zaburzenia afektywne sezonowe :Zaburzenia afektywne sezonowe :

�� WystWystęępowanie epizodpowanie epizodóów depresji gw depresji głłóównie zimwnie zimąą, , u licznych chorych wystu licznych chorych wystęępujpująą stany hipomanii stany hipomanii wiosnwiosnąą, u cz, u częśęści pojawiajci pojawiająą sisięę epizody afektywne epizody afektywne rróówniewnieżż w innych porach roku. w innych porach roku.

�� Jest to szczegJest to szczegóólny wariant zaburzelny wariant zaburzeńń afektywnych afektywnych dwubiegunowych (DSMdwubiegunowych (DSM--IV).IV).

�� 6060--90% u kobiet, g90% u kobiet, głłóównie w rejonach, w ktwnie w rejonach, w któórych rych wystwystęępuje w okresie zimy dupuje w okresie zimy dużży niedoby niedobóór r śświatwiatłła a ssłłonecznego.onecznego.


Etiologia:Etiologia:� - psychologiczne (etiologia reaktywna),

� - somatyczne (choroby somatyczne, leki

i zmiany naczyniowe oraz organiczne

ośrodkowego układu nerwowego),

� - przyczyny endogenne (nawracające

zaburzenia afektywne)

�� -- psychologiczne (etiologia reaktywna), psychologiczne (etiologia reaktywna),

�� -- somatyczne (choroby somatyczne, leki somatyczne (choroby somatyczne, leki

i zmiany naczyniowe oraz organiczne i zmiany naczyniowe oraz organiczne

oośśrodkowego ukrodkowego ukłładu nerwowego), adu nerwowego),

�� -- przyczyny endogenne (nawracajprzyczyny endogenne (nawracające ce

zaburzenia afektywne)zaburzenia afektywne)


Depresja wieku podeszDepresja wieku podeszłłegoego

Depresja jest najczDepresja jest najczęśęściej spotykanym ciej spotykanym

zaburzeniem psychicznym u pacjentzaburzeniem psychicznym u pacjentóów w

powypowyżżej 65 roku ej 65 roku żżycia. ycia.

Rozpowszechnienie od 5 do 44 %.Rozpowszechnienie od 5 do 44 %.


Depresja wieku podeszDepresja wieku podeszłłego:ego:

� - depresja z urojeniami

� - z podnieceniem ruchowym

� - zespół depresyjno-asteniczny

�� -- depresja z urojeniami depresja z urojeniami

�� -- z podnieceniem ruchowym z podnieceniem ruchowym

�� -- zespzespóółł depresyjnodepresyjno--astenicznyasteniczny


U pacjentU pacjentóów w podeszw w podeszłłym wieku obraz ym wieku obraz

kliniczny depresji niekiedy przypomina kliniczny depresji niekiedy przypomina

zespzespóółł ototęępiennypienny (rzekome ot(rzekome otęępienie pienie

depresyjne). Dodepresyjne). Dośćść czczęęsto oba stany sto oba stany

(depresja i ot(depresja i otęępienie) wsppienie) wspóółłistniejistniejąą, depresja , depresja

pogpogłęłębia wbia wóówczas (niekiedy znacznie) wczas (niekiedy znacznie)

zaburzenia pamizaburzenia pamięęcici

i deficyt procesi deficyt procesóów poznawczych.w poznawczych.


Czynniki ryzyka zespoCzynniki ryzyka zespołłóów w depresyjnych u pacjentdepresyjnych u pacjentóów w

w wieku podeszw wieku podeszłłymym

� - utraty: małżonka, przyjaciół, zdrowia fizycznego,

pracy, pozycji społecznej itd.,

� - pogorszenie sytuacji materialnej,

� - izolacja społeczna,

� - upośledzenie funkcjonowania narządów

zmysłów – osłabienie wzroku i słuchu,

� - współwystępowanie chorób somatycznych.

�� -- utraty: mautraty: małżłżonka, przyjacionka, przyjacióółł, zdrowia fizycznego, , zdrowia fizycznego,

pracy, pozycji spopracy, pozycji społłecznej itd.,ecznej itd.,

�� -- pogorszenie sytuacji materialnej,pogorszenie sytuacji materialnej,

�� -- izolacja spoizolacja społłeczna,eczna,

�� -- upoupośśledzenie funkcjonowania narzledzenie funkcjonowania narząąddóów w

zmyszmysłłóów w –– ososłłabienie wzroku i sabienie wzroku i słłuchu,uchu,

�� -- wspwspóółłwystwystęępowanie chorpowanie choróób somatycznych.b somatycznych.

www.pandm.orgwww.pandm.org((PuPużżyyńńskiski, 200, 20055))

Rozpowszechnienie depresji Rozpowszechnienie depresji w populacji osw populacji osóób chorych somatycznieb chorych somatycznie

Choroby nerek

Choroba Parkinsona

Choroby tarczycy

Choroby wątroby

Cukrzyca

Nowotwory

Padaczka

Udar mózgu

Zawał mięśnia sercowego

Zespoły bólowe

Choroby nerekChoroby nerek

Choroba ParkinsonaChoroba Parkinsona

Choroby tarczycyChoroby tarczycy

Choroby wChoroby wąątrobytroby

CukrzycaCukrzyca

NowotworyNowotwory

PadaczkaPadaczka

Udar mUdar móózguzgu

ZawaZawałł mimięśęśnia sercowegonia sercowego

ZespoZespołły by bóólowelowe

do 20%

do 50%

20-30%

do 15%

do 10%

20-40%

20-30%

25-35%

15-25%

do 50%

do 20%do 20%

do 50%do 50%

2020--30%30%

do 15%do 15%

do 10%do 10%

2020--40%40%

2020--30%30%

2525--35%35%

1515--25%25%

do 50%do 50%

Rodzaj chorobyRodzaj choroby Rozpowszechnienie depresjiRozpowszechnienie depresji


Schorzenia somatyczne i stany, w ktSchorzenia somatyczne i stany, w któórych rych depresja wystdepresja wystęępuje jako powikpuje jako powikłłanieanie

� Choroby układu krążenia

� Zaburzenia hormonalne i inne schorzenia

przemiany materii

� Nowotwory

� Zabiegi chirurgiczne

� Choroby narządów miąższowych

� Choroby przewlekłe

� Choroby układowe

� Infekcje przewlekłe

� Infekcje wirusowe

� Niedobory witamin

� Zatrucie przewlekłe

�� Choroby ukChoroby ukłładu kradu krążążeniaenia

�� Zaburzenia hormonalne i inne schorzenia Zaburzenia hormonalne i inne schorzenia

przemiany materiiprzemiany materii

�� NowotworyNowotwory

�� Zabiegi chirurgiczneZabiegi chirurgiczne

�� Choroby narzChoroby narząąddóów miw miążąższowychszowych

�� Choroby przewlekChoroby przewlekłłee

�� Choroby ukChoroby ukłładoweadowe

�� Infekcje przewlekInfekcje przewlekłłee

�� Infekcje wirusoweInfekcje wirusowe

�� Niedobory witaminNiedobory witamin

�� Zatrucie przewlekZatrucie przewlekłłee((PuPużżyyńńskiski, 200, 20055))


Leki i inne substancje chemiczne, przy ktLeki i inne substancje chemiczne, przy któórych stosowaniu rych stosowaniu

depresja modepresja możże pojawie pojawićć sisięę jako powikjako powikłłanie:anie:

�� Leki hipotensyjne (rezerpina, Leki hipotensyjne (rezerpina, klonidynaklonidyna, , betabeta--adrenolitykiadrenolityki),),�� NeuroleptykiNeuroleptyki�� ŚŚrodki o dziarodki o działłaniu aniu cholinolitycznymcholinolitycznym (fizostygmina, pestycydy),(fizostygmina, pestycydy),�� Steroidy Steroidy nadnerczowenadnerczowe,,�� Hormonalne Hormonalne śśrodki antykoncepcyjne,rodki antykoncepcyjne,�� AntagoniAntagoniśści kanaci kanałłu wapniowego,u wapniowego,�� Leki o dziaLeki o działłaniu aniu dopaminergicznymdopaminergicznym, , przeciwserotoninowymprzeciwserotoninowym,,�� Leki o wpLeki o wpłływie ywie GabaergicznymGabaergicznym (pochodne kwasu (pochodne kwasu walproinowegowalproinowego, ,

benzodiazepinybenzodiazepiny),),�� Leki Leki przeciwhistaminoweprzeciwhistaminowe ((cimetydynacimetydyna),),�� Leki Leki noradrenergicznenoradrenergiczne (amfetamina i jej pochodne),(amfetamina i jej pochodne),�� Leki dziaLeki działłajająące na receptor ce na receptor opioidowyopioidowy ((naltreksonnaltrekson),),�� Leki przeciwgruLeki przeciwgruźźlicze, przeciwnowotworowe,licze, przeciwnowotworowe,�� Interferony.Interferony.

–– ((PuPużżyyńńskiski, 2005), 2005)


10 – 20% kobiet rodzących10 10 –– 20% kobiet rodz20% kobiet rodząącychcych

Epizod depresji w okresie poporodowymEpizod depresji w okresie poporodowymEpizod depresji w okresie poporodowym

(Yonkers i wsp., 2001)((YonkersYonkers i i wspwsp., 2001)., 2001)

6,5 – 8,5% kobiet rodzących – 50% rozwinęło zaburzenia depresyjne po porodzie, 25% jużw czasie ciąży

6,5 6,5 –– 8,5% kobiet rodz8,5% kobiet rodząących cych –– 50% rozwin50% rozwinęłęło o

zaburzenia depresyjne po porodzie, 25% juzaburzenia depresyjne po porodzie, 25% jużż

w czasie ciw czasie ciążążyy

10 – 15% kobiet rodzących10 10 –– 15% kobiet rodz15% kobiet rodząącychcych

(Rajewska, 2002)(Rajewska, 2002)(Rajewska, 2002)

(Miller, 2002)(Miller, 2002)(Miller, 2002)

1010--15% kobiet rodz15% kobiet rodząącychcych

(Robertson i (Robertson i wspwsp.., 200, 20044))


� obniżony nastrój – myśli, zamiary i próby

samobójcze

� poczucie winy

� myśli natrętne

� myśli dotyczące przemocy wobec noworodka

� zaburzenia koncentracji uwagi

� niepokój psychoruchowy

� napady paniki

� płaczliwość

� brak zainteresowania noworodkiem

� bezsenność (trudności w zasypianiu) (DSM-IV)

�� obniobniżżony nastrony nastróój j –– mymyśśli, zamiary i prli, zamiary i próóby by

samobsamobóójczejcze

�� poczucie winypoczucie winy

�� mymyśśli natrli natręętne tne

�� mymyśśli dotyczli dotycząące przemocy wobec noworodkace przemocy wobec noworodka

�� zaburzenia koncentracji uwagizaburzenia koncentracji uwagi

�� niepokniepokóój psychoruchowyj psychoruchowy

�� napady panikinapady paniki

�� ppłłaczliwoaczliwośćść

�� brak zainteresowania noworodkiembrak zainteresowania noworodkiem

�� bezsennobezsennośćść (trudno(trudnośści w zasypianiu)ci w zasypianiu) (DSM(DSM--IV)IV)

Obraz klinicznyepizodu depresyjnego po porodzie

Obraz klinicznyObraz klinicznyepizodu depresyjnego po porodzieepizodu depresyjnego po porodzie


� raz na 500 – 1000 porodów

� częściej u pierworódek

� częściej u osób, u których stwierdzono

w przeszłości zaburzenia dwubiegunowe

� urojenia (noworodek jest opętany przez diabła,

ma nadzwyczajną siłę, ciążą nad nim złe moce)

� halucynacje (?)

� dzieciobójstwo

� ryzyko nawrotu przy następnym porodzie

wynosi 30 – 50% (DSM-IV)

�� raz na 500 raz na 500 –– 1000 porod1000 porodóóww

�� czczęśęściej u pierworciej u pierworóódekdek

�� czczęśęściej u osciej u osóób, u ktb, u któórych stwierdzonorych stwierdzono

w przeszw przeszłłoośści zaburzenia dwubiegunoweci zaburzenia dwubiegunowe

�� urojenia urojenia (noworodek jest op(noworodek jest opęętany przez diabtany przez diabłła, a,

ma nadzwyczajnma nadzwyczajnąą sisiłęłę, ci, ciążąążą nad nim znad nim złłe moce)e moce)

�� halucynacje halucynacje (?)(?)

�� dzieciobdzieciobóójstwojstwo

�� ryzyko nawrotu przy nastryzyko nawrotu przy nastęępnym porodzie pnym porodzie

wynosi 30 wynosi 30 –– 50% 50% (DSM(DSM--IV)IV)

Epizod depresji z objawami psychotycznymiEpizod depresji z objawami psychotycznymiEpizod depresji z objawami psychotycznymi


Depresje w przebiegu uzależnienia od alkoholuDepresje w przebiegu Depresje w przebiegu

uzaleuzależżnienia od alkoholunienia od alkoholu

� stany depresyjne pojawiające się w przebiegu

długotrwałego nadużywania alkoholu – o przyczynach

sytuacyjnych

� depresje będące przejawem zespołu abstynencyjnego,

występującego bezpośrednio po przerwaniu ciągu picia

bądź po dłuższym okresie abstynencji

� nadużywanie alkoholu w przebiegu depresji typu

endogennego (nierzadko jako jej maska)

� uzależnienie od alkoholu jako powikłanie

nawracających zaburzeń afektywnych, niekiedy ich

zejście

�� stany depresyjne pojawiajstany depresyjne pojawiająące sice sięę w przebiegu w przebiegu

ddłługotrwaugotrwałłego naduego nadużżywania alkoholu ywania alkoholu –– o przyczynach o przyczynach

sytuacyjnychsytuacyjnych

�� depresje bdepresje bęęddąące przejawem zespoce przejawem zespołłu u abstynencyjnegoabstynencyjnego, ,

wystwystęępujpująącego bezpocego bezpośśrednio po przerwaniu cirednio po przerwaniu ciąągu picia gu picia

bbąąddźź po dpo dłłuużższym okresie abstynencjiszym okresie abstynencji

�� nadunadużżywanie alkoholu w przebiegu depresji typu ywanie alkoholu w przebiegu depresji typu

endogennego (nierzadko jako jej maska)endogennego (nierzadko jako jej maska)

�� uzaleuzależżnienie od alkoholu jako powiknienie od alkoholu jako powikłłanie anie

nawracajnawracająących zaburzecych zaburzeńń afektywnych, niekiedy ich afektywnych, niekiedy ich

zejzejśściecie


Przyczyny zespoPrzyczyny zespołłóów maniakalnych:w maniakalnych:

�� NadczynnoNadczynnośćść tarczycy,tarczycy,�� NadczynnoNadczynnośćść nadnerczy, mocznica, hemodializa, nadnerczy, mocznica, hemodializa, �� Niedobory witamin: PP,B12,Niedobory witamin: PP,B12,�� Grypa, mononukleoza zakaGrypa, mononukleoza zakaźźna,na,�� Zabiegi chirurgiczne, Zabiegi chirurgiczne, �� Choroby zwyrodnieniowe OUN: plChoroby zwyrodnieniowe OUN: pląąsawica, SM, sawica, SM, chch. . PickaPicka, ki, kiłła OUN,a OUN,

�� Guzy mGuzy móózgu, stany pourazowe i zapalne OUN.zgu, stany pourazowe i zapalne OUN.


Leki, Leki, mogacemogace wywowywołływaywaćć zespzespóółłmaniakalny:maniakalny:

�� Amfetamina,Amfetamina,�� BromokryptynaBromokryptyna, , disulfiramdisulfiram, , izoniazydizoniazyd,,�� LewodopaLewodopa, , �� AlprazolamAlprazolam, , triazolamtriazolam,,�� MetoklopramidMetoklopramid, , �� ACTH, preparaty tarczycy, steroidy ACTH, preparaty tarczycy, steroidy nadnerczowenadnerczowe,,

�� CimetydynaCimetydyna


Ocena psychometryczna chorOcena psychometryczna choróób b afektywnych:afektywnych:

�� Skala Depresji Hamiltona (HDRS),Skala Depresji Hamiltona (HDRS),�� Skala Montgomery Skala Montgomery –– AsbergAsberg,,�� Inwentarz Inwentarz –– Skala Depresji Becka,Skala Depresji Becka,�� Skala Manii Skala Manii YoungaYounga..


Metody leczenia depresji:Metody leczenia depresji:Metody leczenia depresji:

((PuPużżyyńńskiski, 200, 20055))

� podawanie leków przeciwdepresyjnych (w Polsce jest

zarejestrowanych 21 leków o różnej budowie

chemicznej i różnych mechanizmach działania)

� podawanie leków normotymicznych (węglan litu,

niektóre leki przeciwpadaczkowe)

� podawanie leków neuroleptycznych wykazujących

działanie przeciwdepresyjne

� psychoterapia, głównie poznawcza oraz

interpersonalna

� fototerapia

� wymuszona bezsenność (pozbawienie snu nocnego)

� elektrowstrząsy

�� podawanie lekpodawanie lekóów przeciwdepresyjnych (w Polsce jest w przeciwdepresyjnych (w Polsce jest

zarejestrowanych 21 lekzarejestrowanych 21 lekóów o rw o róóżżnej budowie nej budowie

chemicznej i rchemicznej i róóżżnych mechanizmach dzianych mechanizmach działłania)ania)

�� podawanie lekpodawanie lekóów w normotymicznychnormotymicznych (w(węęglan litu, glan litu,

niektniektóóre leki przeciwpadaczkowe)re leki przeciwpadaczkowe)

�� podawanie lekpodawanie lekóów neuroleptycznych wykazujw neuroleptycznych wykazująących cych

dziadziałłanie przeciwdepresyjneanie przeciwdepresyjne

�� psychoterapia, gpsychoterapia, głłóównie poznawcza oraz wnie poznawcza oraz

interpersonalna interpersonalna

�� fototerapia fototerapia

�� wymuszona bezsennowymuszona bezsennośćść (pozbawienie snu nocnego)(pozbawienie snu nocnego)

�� elektrowstrzelektrowstrząąsysy


Farmakoterapia chorFarmakoterapia choróób b afektywnych:afektywnych:

Czas leczenia epizodu depresyjnego (Czas leczenia epizodu depresyjnego (StahlStahl, , 2002):2002):

�� I epizod 8 I epizod 8 –– 12 miesi12 miesięęcy,cy,�� II epizod II epizod –– 2 lata,2 lata,�� III epizod III epizod –– bezterminowo.bezterminowo.


Leczenie zaburzeLeczenie zaburzeńń afektywnych dwubiegunowych:afektywnych dwubiegunowych:

Leczenie ostrej fazy: stabilizator nastroju Leczenie ostrej fazy: stabilizator nastroju (zw(zwłłaszcza w szybkiej zmianie faz),aszcza w szybkiej zmianie faz),

Stabilizator nastroju + leki przeciwdepresyjne,Stabilizator nastroju + leki przeciwdepresyjne,EW.EW.


Profilaktyka zaburzeProfilaktyka zaburzeńń afektywnych:afektywnych:

�� Zaburzenia depresyjne nawracajZaburzenia depresyjne nawracająące: leki ce: leki przeciwdepresyjneprzeciwdepresyjne

�� Zaburzenia afektywne dwubiegunowe: Zaburzenia afektywne dwubiegunowe: sole litu, sole litu, kwas kwas walproinowywalproinowy, , karbamazepinakarbamazepina, , lamotryginalamotrygina,,olanzapinaolanzapina..


Leczenie zaburzeLeczenie zaburzeńń afektywnych u pacjentafektywnych u pacjentóów w w w podeszpodeszłłym wiekuym wieku

�� Stosowanie 1/3 Stosowanie 1/3 –– ½½ dawki stosowanej u osdawki stosowanej u osóób b mmłłodych,odych,

�� Unikanie lekUnikanie lekóów o silnym dziaw o silnym działłaniu aniu cholinolitycznymcholinolitycznym,,

�� Preferowane SSRI i IMAO,Preferowane SSRI i IMAO,�� ŁąŁączenie lekczenie lekóów przeciwdepresyjnych i w przeciwdepresyjnych i neuroleptykneuroleptykóów wymaga duw wymaga dużżej ostroej ostrożżnonośści, ci,

�� Stosowanie technik monitorujStosowanie technik monitorująących.cych.

Documents

choroby afektywne i zaburzenia nastroju - fizjoterapeutom.pl afektywne i...Title Microsoft PowerPoint - choroby afektywne i zaburzenia nastroju.ppt Author (Pty\234) Created Date 1/24/2011