CHĂM SOC TRE BÊNH CO SÔT:TÔNG QUAN HÊ THÔNG VA LƯU ĐÔ XƯ TRI

TS. Trân Thuy Khanh Linh – Đai hoc Y Dươc TP. Hô Chi Minh

ThS. BS. Lê Nguyên Thanh Nhan – Bênh viên Nhi Đông 1

Nôi dung

Đăt vân đê

Muc tiêu

Phương phap

Kêt qua

Kêt luân

Đăt vân đê

80% tre đên BV co triêu chưng sôt

40% tre sôt nhâp viên do

Nhiêm trung đương hô hâp (70-80%),

Tiêu chay câp hoăc nhiêm trung đương tiêu hoa (9%)

Không ro nguyên nhân (9%) (Dang, 2003; Mai, 2007; Thai, 2006)

3

Đăt vân đê

Vân đe kho khăn cho NVYT (ĐD)

Phân biêt sôt do NSV thông thương hay nhiêm trung

Xư tri tre sôt phu hơp

Kiên thưc va thưc hanh cua ĐD vê xư tri tre sôt co dưa trên

y hoc chưng cư?

4

Kiên thưc

5

46.3

35.9

23.8

37.5

0

10

20

30

40

50

Physiology of fever Antipyretics Fever management Total

% Đ

un

g

Kiên thưc

Sinh ly sôt Thuôc ha sôt Xư tri sôt Tông hơp

Cach xư tri sôtNôi dung % Sai

Tât ca trẻ em bị sôt cao đều cần nhân đinh toan diên 92.9

Cung cấp cho trẻ nhiều nước, cởi bớt quần áo không cần thiết, tránhgió lạnh, không ủ ấm trẻ quá nhiều, cho trẻ nghỉ ngơi và chỉ vân độngkhi cần, giáo dục cho ba mẹ về sốt và xử trí sốt cho trẻ

99.6

Paracetamol là thuốc hạ sốt phổ biến thường sử dụng va sốt ở trẻ em

nên để tự diễn tiến60.8

Nhiêt độ ở trẻ em tăng có thể do mặc quá nhiều quần áo, tắm nướcấm, vân động thể lực 92.5

6

Cach xư tri sôt

Xư tri sôt Dưa trên chưng cư

Lau mát bằng nước âm âm để hạ sôt

Sử dụng thuôc để hạ sôt

Kêt hơp lau mát và dùng thuôc để hạ sôt cho trẻ

Đanh gia toan diên va theo doi triêu chưng kem theo

Đam bao trẻ uông nhiều nước/ cung câp đu dịch

7

Muc tiêu

Tom tăt thông tin thưc hanh

dưa trên chưng cư

Tom tăt lưu đô xư tri tre bênh

co sôt cua NICE (2013)

Phương phap

Tông hơp y văn hê thông (systemtic review)

Tom tăt bang hướng dân lâmsang, lưu đô xư tri (clinical guidelines, pathways)

Kêt qua

Y văn hê thông

So sanh hiêu qua hạ sôt giưa

Lau mat va thuôc hạ sôt

Lau mat + thuôc va lau mat

Lau mat + thuôc hạ sôt va thuôc

Y văn hê thông

LM: Lau mat

Thuôc: Paracetamol/ Acetaminophen

Thuôc LMThuôc+

LMLM

Thuôc+LM

Thuôc

Mean To giam/ 1h (oC)

0.8–1.1 0.55–0.75

Mean To giam/ 4h(oC)

0.9–1.85 0.55–0.75 1.3–1.7 0.55–1.2 1.3–1.7 0.9–1.3

Kêt qua tông hơp

Y văn hê thông

Không đu bằng chưng kêt luân thuôc hạ sôt ngăn ngưaco giât

Tac dụng lam dịu cua thuôc hạ sôt va lau mat khacnhau giưa cac nghiên cưu

Mưc đô lo lăng cua cha me đươc khao sat qua 1 NC “Rât vui” khi tre đươc cho dung thuôc

“Vui” khi tre đươc cho dung thuôc va LM

“Không ro ” khi tre chi đươc LM hoăc cởi bớt quần ao

Ưng dung kêt qua

Mục đich chăm soc tre:

Không gây nguy hại cho tre

Lam dịu tre, giup thoai mai

Giam lo lăng cho cha me/ NCS

Ưng dung kêt qua Thuôc hạ sôt Lam dịu tre Không sư dụng thương xuyên cho mục đich hạ sôt Không đươc dung đe ngăn ngưa co giât Không giai quyêt nguyên nhân gây bênh, co thê che đây triêu

chưng khac, gây kho khăn trong chân đoan bênh Tránh dung Ibuprofen cho tre co nguy cơ viêm loet/ XH dạ

day, tre mât nước Không kêt hơp Ibuprofen va Paracetamol cung luc va thân trong

khi dung xen ke

Ưng dung kêt qua

Lau mat Co mạch tiêp tục tăng nhiêt độ

Nêu thưc hiên qua nhanh, gay rung mình va tăng trao đôi châtlam tăng nhiêt độ

Tôn thơi gian

Vai TH giúp trẻ cam thây thoai mai hơn

Lưu y nhiêt đô nước lau mat, không đe tre lạnh run

Ưng dung kêt qua

Xư tri khac Măc thoang (không cởi hêt quần ao, không măc nhiều lớp)

Không đội non/ tre sơ sinh

Cho tre uông nhiều nước

Vân tiêp tục bu nêu con bu me

Nhân định cac dâu hiêu va triêu chưng khac kem theo

Lưu đô xư tri

Nhân định

Dâu hiêu nguy hiểm

Đo thân nhiêt

Hê thông

đen giao thông

Tiêpnhântre bênh co sôt

Nhân định

Dâu hiêu nguy hiểm

Đo thân nhiêt

Hê thông

đen giao thông

Tiêpnhântre bênh co sôt

Dâu hiêu nguy hiêm

A: AirwayB: BreathingC: Circulation

A: AlertV: Voice responsiveP: Pain responsiveU: Unresponsive

Nhân định

Dâu hiêu nguy hiểm

Đo thân nhiêt

Hê thông

đen giao thông

Tiêpnhântre bênh co sôt

• Thân trong đo ở miêng và hâu môn cho trẻ 0-5 tuôi• Trẻ < 4 tuần: nhiêt kê điên tử ở nách• Trẻ tư 4 tuần đên 5 tuôi• Nhiêt kê điên tử ở nách• Nhiêt kê hồng ngoại đo ở tai• Lưu ý nhiêt độ do NCS trẻ báo cáo lại• Ghi nhân thân nhiêt, nhịp tim, nhịp thơ, CRT• Đo huyêt ap nêu nhịp tim hoăc CRT bât thương

Nhân định

Dâu hiêu nguy hiểm

Đo thân nhiêt

Hê thông

đen giao thông

Tiêpnhântre bênh co sôt

Dâu

hiêu, tr

iêu

chưng

bênh cu thê

Viêm nao,

mang nao

Viêm nao do Herpex

Viêm phôi

NT tiêt niêu

Viêm khớp,

viêm xương

Kawasaki

Lưu đô xư tri Viêm mang nao muViêm nao mô cầu

Lưu đo xư tri NT đương tiêt niêu

Xư tri

cua

BS/ĐD

nhikhoa

Nhân định

Tre < 3 thang Tre > 3 thang

Điều trị ngay

Xac định nguyênnhân gây bênh

Tre nhâp viên/ TD ngoại tru

Chuyển HSCC

Lơi

khuyên

chăm

soc tainha

Cung câp dịch thương xuyên/ khuyên khich tre uông nhiều nước

Phat hiên cac dâu hiêu mât nước sau:

Thóp lom

Kho miêng

Măt trũng

Khoc khong nước măt

Tông trạng kem

Cach xác định phát ban

Cach ly tre với trương hoc khi sôt vân con va thông bao nha trương tinh hình bênh cua tre

Tìm sư tư vân giup đơ tư nhân viên y tê

Kêt luân

Sôt ở trẻ em rât phô biên và hầu hêt không gây hâu quanghiêm trong

Vai trương hơp, sôt la dâu hiêu cua bênh nguy hiểm

ĐD cần nhân định toan diên

Can thiêp điều dưỡng cần đam bao trẻ đươc chăm sócthích hơp, hiêu qua

Viêc cung câp thông tin sưc khoe cho ngươi chăm sóccần chinh xac

Chân thanh cam ơn sư chu y cua quy vi