คำ�อธบ�ยร�ยวช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย จำ�นวน 5 หนวยกตระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย

ม�ตรฐ�นก�รเรยนรระดบก�รฟง ก�รด1. สามารถสรปความ จบประเดนสำาคญของเรองทฟงและด2. วเคราะห แยกแยะขอเทจจรง ขอคดเหนและจดประสงคของ

เรองทฟงและด3. สามารถแสดงทรรศนะและความคดเหนตอผพด อยางม

เหตผล4. มมารยาทในการฟง และดก�รพด1. สามารถพดนำาเสนอความร แสดงความคดเหน สรางความ

เขาใจ โนมนาวใจ ปฏเสธเจรจาตอรองดวยภาษากรยาทาทางทสภาพ ในโอกาสตางๆ ไดอยางเหมาะสม

2. มมารยาทในการพดก�รอ�น1. สามารถอานไดอยางมประสทธภาพ 2. จบใจความสำาคญ แยกขอเทจจรงและขอคดเหนจากเรองท

อาน3. สามารถอานหนงสอและสอสารสนเทศไดอยางกวางขวาง

เพอพฒนาตนเอง4. มมารยาทในการอานและนสยรกการอานก�รเขยน1. สามารถเลอกใชภาษาในการนำาเสนอตามรปแบบของงานเขยน

ประเภทตางๆ ไดอยางสรางสรรค 2. สามารถใชแผนภาพความคด จดลำาดบความคด เพอพฒนา

งานเขยน

3. สามารถแตงบทรอยกรองตามความสนใจไดถกตองตามหลกไวยากรณและลกษณะคำาประพนธ

4. สามารถเขยนสอสารเรองราวตางๆ ได5. มมารยาทในการเขยนและนสยรกการเขยนหลกก�รใชภ�ษ�1. รและเขาใจชนด และหนาทของคำา พยางค วล ประโยค และ

สามารถอาน เขยนไดถกตองตามหลกเกณฑของภาษา2. สามารถใชเครองหมายวรรคตอน อกษรยอ คำาราชาศพท3. สามารถวเคราะหความแตกตางระหวางภาษาพดและภาษา

เขยน4. รและเขาใจสำานวน สภาษต คำาพงเพยในการพดและเขยนวรรณคด วรรณกรรมรและเขาใจความแตกตางของวรรณคด วรรณกรรมปจจบนและ

วรรณกรรมทองถน ตลอดจนเหนคณคา

ศกษ�และฝกทกษะเกยวกบเรองดงตอไปนก�รฟง ก�รดการสรปความ จบประเดนสำาคญของเรองทฟง ด และมมารยาทในการ

ฟงและดก�รพดการพดนำาเสนอความร ความคดเหน โนมนาวใจ ปฏเสธ เจรจาตอรอง

และมารยาทในการพดก�รอ�นการอานออกเสยงและอานในใจทงรอยแกว และรอยกรอง การ

แยกแยะขอเทจจรง ขอคดเหนและจดมงหมายของเรองทอาน ตลอดจนมารยาทในการอาน

ก�รเขยนการใชแผนภาพความคด จดลำาดบความคดกอนการเขยน การแตงบท

รอยกรองประเภทกลอนส กลอนสภาพ การเขยนสอสารเรองราวตางๆ และการเขยนรายงาน การคนควา อางอง ตลอดจนมารยาท ในการเขยน

หลกก�รใชภ�ษ�ชนดและหนาทของคำา พยางค วล ประโยค การใชเครองหมายวรรค

ตอน อกษรยอ พจนานกรม คำาราชาศพท ความแตกตางและความหมายของสำานวน สภาษต คำาพงเพย

วรรณคดและวรรณกรรมความแตกตางและคณคาของวรรณคด วรรณกรรมปจจบนและ

วรรณกรรมทองถนก�รจดประสบก�รณก�รเรยนร

จดประสบการณหรอสถานการณในชวตประจำาวนใหผเรยนไดศกษา คนควาโดยการฝกปฏบตจรงเปนรายบคคลหรอกระบวนการกลมเกยวกบทกษะการฟง การด การพด การอาน การเขยน และหลกการใชภาษาก�รวดและประเมนผล

การสงเกต การฝกปฏบต การทดสอบ (แบบทดสอบ) และการประเมนชนงานในแตละกจกรรม

ร�ยละเอยดคำ�อธบ�ยร�ยวช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย จำ�นวน 5 หนวยกต

ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย

ม�ตรฐ�นก�รเรยนรระดบ

ก�รฟง ก�รด 1. สามารถสรปความ จบประเดนสำาคญของเรองทฟงและด

2. วเคราะห แยกแยะขอเทจจรง ขอคดเหนและจดประสงคของ เรองทฟงและด

3. สามารถแสดงทรรศนะและ ความคดเหนตอผพด อยางมเหตผล

4. มมารยาทในการฟง และด

ก�รพด 1. สามารถพดนำาเสนอความร แสดงความคดเหน สรางความเขาใจ โนมนาวใจ

ปฏเสธ เจรจาตอรองดวยภาษากรยาทาทางทสภาพ ในโอกาสตางๆ ไดอยางเหมาะสม

2. มมารยาทในการพด

ก�รอ�น 1. สามารถอานไดอยางมประสทธภาพ 2. จบใจความสำาคญ แยกขอเทจจรงและขอคดเหนจากเรองท

อาน3. สามารถอานหนงสอและสอสารสนเทศไดอยางกวางขวาง

เพอพฒนาตนเอง4. มมารยาทในการอานและนสยรกการอาน

ก�รเขยน 1. สามารถเลอกใชภาษาในการนำาเสนอตามรปแบบของงานเขยนประเภทตางๆ ไดอยาง

สรางสรรค

2. สามารถใชแผนภาพความคด จดลำาดบความคด เพอพฒนา งานเขยน

3. สามารถแตงบทรอยกรองตามความสนใจไดถกตองตามหลกไวยากรณและลกษณะคำาประพนธ

4. สามารถเขยนสอสารเรองราวตางๆ ได5. มมารยาทในการเขยนและนสยรกการเขยน

หลกก�รใชภ�ษ�

1. รและเขาใจชนด และหนาทของคำา พยางค วล ประโยค และสามารถอาน เขยนไดถกตองตามหลกเกณฑของภาษา

2. สามารถใชเครองหมายวรรคตอน อกษรยอ คำาราชาศพท3. สามารถวเคราะหความแตกตางระหวางภาษาพดและภาษา

เขยน4. รและเขาใจสำานวน สภาษต คำาพงเพยในการพดและเขยน

วรรณคด วรรณกรรม รและเขาใจความแตกตางของวรรณคด วรรณกรรมปจจบนและวรรณกรรมทองถน ตลอดจนเหนคณคา

ท หวเรอง ตวชวด เนอห�จำ�นวน(ชวโมง)

1.

การฟง การด 1. สรปความ จบประเดนสำาคญของเรองทฟงและด

2. วเคราะหความนาเชอถอจากการฟง และดสอโฆษณาและขาวสารประจำาวนอยางมเหตผล

3. วเคราะห วจารณการใชนำาเสยง กรยาทาทาง ถอยคำาของ ผพดอยางมเหตผล

4. ปฏบตตนเปนผมมารยาท ในการฟง และด

1. สรปความ จบประเดนสำาคญของเรองทฟงและ ด

2. หลกการจบใจความสำาคญของเรองทฟงและด

3. การวเคราะห วจารณขอเทจจรง ขอคดเหน และสรปความ

4. การมมารยาทในการฟง และด

2

2

4

2

2.

การพด 1. พดนำาเสนอความร ความคดเหน สรางความเขาใจ โนมนาวใจ ปฏเสธ เจรจาตอรอง ดวยภาษา กรยาทาทางทสภาพ

1. สรปความ จบประเดนสำาคญของเรองทพดได

2. การพดนำาเสนอความร ความคดเหน และ การพดในโอกาสตางๆ เชน- พดแนะนำาตนเอง- พดกลาวตอนรบ- พดกลาว

ขอบคณ

2

6

2

ท หวเรอง ตวชวด เนอห�จำ�นวน(ชวโมง)

2. ปฏบตตนเปนผมมารยาท ในการพด

- พดโนมนาวใจ- พดปฏเสธ- พดเจรจาตอรอง- พดแสดงความ

คดเหน3. การมมารยาทใน

การพด3.

การอาน 1. อานในใจไดคลองและเรว

2. อานออกเสยงและอานทำานองเสนาะไดอยางถกตองตามลกษณะคำาประพนธ

3. เลอกอานหนงสอและสอสารสนเทศ เพอพฒนาตนเอง

4. วเคราะห วจารณ แยกแยะขอเทจจรง ขอคดเหนและจดมงหมายของเรองทอาน

5. ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการอานและมนสยรกการอาน

1. หลกการอานในใจจากสอประเภทตางๆ

2. หลกการอานออกเสยง ทเปนทงรอยแกวและ รอยกรอง

3. หลกการเลอกอานหนงสอและสอสารสนเทศ

4. หลกการอานจบใจความสำาคญ

5. หลกการวเคราะห วจารณ

6. มารยาทในการอานและนสยรกการอาน

5

5

3

10

15

2

4 การเขยน 1. เลอกใชภาษาใน 1. หลกการเขยน 4

ท หวเรอง ตวชวด เนอห�จำ�นวน(ชวโมง)

. การนำาเสนอตามรปแบบของงานเขยนประเภทรอยแกวและ รอยกรองไดอยางสรางสรรค

2. ใชแผนภาพความคด จดลำาดบความคดกอนการเขยน

3. แตงบทรอยกรอง ประเภทกลอนส กลอนสภาพ

4. เขยนบทรอยแกวประเภทประวต ตนเอง อธบายความ ยอความ ขาว

5. เขยนรายงานการคนควาสามารถอางองแหลงความร ไดถกตอง

6. กรอกแบบรายการตางๆ

7. ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการเขยน และมการจดบนทกอยางสมำาเสมอ

การใชภาษาในการเขยน

2. หลกการเขยนแผนภาพความคด

3. หลกการเขยนเพอการสอสารประเภทตาง ๆ เชน การเขยนเรยงความ ยอความ เขยนชแจง เขยนแสดงความคดเหน คำาขวญ คำาคม คำาโฆษณา เขยนรายงานการคนควา การกรอกแบบพมพและใบสมครงาน

4. การปฏบตตนเปนผมมารยาทในการเขยน และมนสยรกการเขยน

14

20

2

ท หวเรอง ตวชวด เนอห�จำ�นวน(ชวโมง)

5.

หลกการใชภาษา

1. อธบายความแตกตางของคำา พยางค วล ประโยค การสะกดคำาไดถกตอง

2. ใชเครองหมายวรรคตอน อกษรยอ คำาราชาศพทไดถกตอง

3. อธบายความแตกตางระหวางภาษาพดและภาษาเขยน

4. อธบายการใช ความแตกตาง และความหมายของสำานวน สภาษต คำาพงเพย และนำาไปใชในชวตประจำาวนไดถกตอง

5. อธบายหลกการและสามารถแตงคำาประพนธประเภทตางๆ

1. ความหมายของคำา พยางค วล ประโยค และการ สะกดคำา

2. หลกในการสะกดคำา 3. การใช

เครองหมายวรรคตอน อกษรยอ คำาราชาศพท และการใชเลขไทย

4. การใชคำาและการสรางคำาในภาษาไทย - การสรางคำาไทย - คำาประสม - คำาซอน- คำาซำา- คำาสมาส คำาสนธ- หลกการสงเกตคำาภาษาอนๆ ทใชในภาษาไทย

5. ชนดของประโยค

3

34

9

84

5

4

ท หวเรอง ตวชวด เนอห�จำ�นวน(ชวโมง)

6. การใชระดบภาษาทเปนทางการและไมเปนทางการ

7. การใชสำานวน สภาษต คำาพงเพย

8. หลกการแตงคำาประพนธประเภทตาง ๆ เชน - กาพยยาน 11- กาพยฉบง 16- กลอน - ฯลฯ

6.

วรรณคด วรรณกรรม

อธบายความแตกตางและคณคาของวรรณคด วรรณกรรมปจจบนและ

1. หลกการพจารณาวรรณคด2. หลกการพนจวรรณกรรม3. ประวตความเปน

55

5

ท หวเรอง ตวชวด เนอห�จำ�นวน(ชวโมง)

วรรณกรรมทองถน มาลกษณะและคณคาของเพลงพนบาน เพลงกลอมเดก

4. หลกการพนจวรรณคด

ดานวรรณศลป และดานสงคม - สามกก- ราชาธราช- กลอนเสภาขน

ชาง ขนแผน- กลอนบทละคร

เรองรามเกยรต

5

แผนการจดการเรยนรรายวชาภาษาไทย ระดบมธยมศกษาตอนปลาย กศน.ตำาบล……………………………………….. 1. สปดาห…………. วนท ……………เดอน พ……………………… .ศ. …… 2. วชา ภาษาไทย รหสวชา (พท 31001) จำานวน………5……..หนวยกต 3. มาตรฐานท 2.1 มความร ความเขาใจ และทกษะพนฐานเกยวกบภาษาและการสอสาร หนวยการเรยนร/หวเรองการฟง การด 4. หนวยการเรยนร/เรอง การฟง และด

5. สาระสำาคญ5.1 เหนความสำาคญของการฟง และด5.2 สามารถจบใจความและสรปความจากเรองทฟงและด

5.3 มมารยาทในการฟงและด6. เนอหา

6.1 สรปความ จบประเดนสำาคญของเรองทฟงและด 6.2 หลกการจบใจความสำาคญของเรองทฟงและด 6.3 การวเคราะห วจารณ ขอเทจจรง ขอคดเหนและสรปความ

7. จดประสงคการเรยนร/ผลการเรยนรทคาดหวง (ดจากผงการออกขอสอบ)

7.1 รและเขาใจหลกการ ความสำาคญและจดมงหมายของการฟงและด

7.2 จบใจความสำาคญ และสรปความจากเรองทฟงและด 7.3 ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการฟงและด

8. กระบวนการจดการเรยนรและกจกรรมเพมเตม

ขนท 1 เตรยมคว�มพรอม- เอกสารประกอบการสอน- หนงสอแบบเรยนวชาภาษาไทย- วสดอปกรณ และเครองมออน ๆ เชน ปากกา ปากกาเคม

กระดาษขาวเทา- เครอง Computer เครองฉายโปรเจกเตอร- ผลงานจรงกรณศกษาของผประสบความสำาเรจในชวต- ใบความร- แบบทดสอบกอนเรยน -หลงเรยน

ขนท 2 อนเครอง - ครทกทายผเรยน สอบถาม ตดตามงานทมอบหมาย ศกษาเรองโดยเลอกฟงหรอดรายการขาว/รายการสารคดทางวทยหรอโทรทศน 1 รายการแลวใหสรปประเดนจากเรองทฟงหรอดตามหลกการทไดศกษาจากใบความรขนท 3 เรองร�ยบคคล - ครสอบถามความรทไดจากการฟงการด และนำาขาว สารคด สรป ของการดและการฟง และจดมงหมายของการสอสาร เรองราว หรอขอมลตางๆ ทชวยพฒนาตนเอง และสงคม จากการฟงและการด และทดสอบความรกอนเรยน - เปดโอกาสใหผเรยนทมความรไดแลกเปลยนความรในเรองการฟง การดการพดในการดและฟงขาวในชนเรยนใหเพอนฟง

ขนท 4 รวมพลชวยกนสร�งสรรคผลง�น ครใหผเรยนเลอกเพอนสมาชกในหองเพอแบงกลมการนำาเสนอโดยการแบงเปนกลม 2 กลมโดยแบงกลมโดยบงเอญ จากการนบเลข 1 และการนบเลข 2 สมาชกทงหมด คนทอย กลมท 1 คอคนทนบเลข 1 คนทอย กลม 2 คนทนบเลขท 2 และใหเลอกประธาน 1 คน และผรกษาเวลา 1 คน สมาชกทเหลอเปนผฟง - ครใหผเรยนทำากจกรรมแบงกลมดงน

- ใหผเรยนเลอกเพอนสมาชกในหองเพอแบงกลมการนำาเสนอโดยการแบงกลมท 1 จากการฟงและการดขาว เพอนำาขาวทดมาวเคราะห วจารณ ขอเทจจรง ขอคดเหน และสรปความ จบประเดนสำาคญของเรองทฟงและดขาว กลมท 2 จากการดละคร โทรทศน การวเคราะห วจารณ ขอเทจจรง ขอคดเหนและสรปความ - ครใหผเรยนมอบหมายศกษาใบงานเรองการปฏบตตนเปนผมมารยาทในการฟงและดขนท 5 สอส�รวธ - ใหผเรยนแตละกลมทไดรบมอบหมายในแตละกจกรรมรวมกนออกมานำาเสนอ สรปความรทไดรบจากการทำากจกรรมรวมกนโดยใหผเรยนทำาตามหวขอประเดนทตงไวขนท 6 ม�กมวช�ก�ร - ครและนกศกษาชวยสรปความรองครวม หลงจากทตวแทนทง 2 กลมนำาเสนอสรปความรทไดรบ จากการฟงและการด - ครมอบหมายใหผเรยนศกษาใบงานเรองการปฏบตตนเปนผมมารยาทในการฟงและดขนท 7 สบส�นร�ยคน

- ใหผเรยนแตละคนสรปความรเรองการฟงและการด จบประเดนสำาคญของเรองทฟงและด

- ใหผเรยนแตละคนไปศกษาความรเพมเตมจากการปฏบตจรงและจากทำากจกรรมมาสงครในลกษณะของแบบทดสอบขนท 8 สรปผล กศน.

ดานความร - ประเมนจากใบงาน- แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน

ดานทกษะ - ประเมนจากงานกลม - สงเกตจากการนำาเสนอหนาชนเรยน

ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม - ประเมนจากความรบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย

- ประเมนโดยการสงเกตพฤตกรรมในการรวมกจกรรม มอบหมายกจกรรมในครงตอไป ครมอบหมายใหผเรยนศกษาใบงานเรองการปฏบตตนเปนผมมารยาทในการฟงและด และไปศกษาเรอง นกพดทด ทเราประทบใจ

ขนท 9 วจยยอชนเรยน- บนทกหลงการจดการเรยนร

กจกรรมเสนอแนะ....................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

................

ลงชอ ..................................................................ผสอน (......................................................................................)

วนท..................เดอน.....................................พ.ศ..................

ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย...............................................................................................................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

.............................. ลงชอ....................................................................

(..........................................................................)

วนท..................เดอน......................................พ.ศ..................

บนทกหลงก�รจดก�รเรยนร

กศน.ตำาบล....................... อำาเภอ.................................. จงหวดจนทบร

สปดาหท........... วน/เดอน/ป........../............/............. ครผสอน............................................ระดบ...............

สาระ................................................... รายวชา.............................................. รหส

วชา.............................

1. ผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร จำานวนนกศกษาทเขาเรยน ........ คน1.1 การประเมนโดยใช แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน พบวา

คะแนนการทดสอบหลงเรยน มากกวากอนเรยนจำานวน ........ คน คดเปนรอยละ ............ คะแนนการทดสอบหลงเรยน นอยกวากอนเรยน จำานวน ......... คน คดเปนรอยละ ............

1.2 การประเมนจากการทำาใบงาน พบวาคะแนนทไดผานเกณฑรอยละ..............จำานวน ........... คน

คดเปนรอยละ .................. นอยกวาเกณฑ จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ ..................

2. เนอห�/ส�ระทสอน ......................................................................................................................................................

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

......................................................................................................................................................

. 3. กจกรรมก�รเรยนก�รสอน

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

................................................................... 4. ปญห�/อปสรรค ก�รเรยนก�รสอน

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

....................................................................................

...................................................................

5. แนวท�งก�รแกปญห� ....................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ.................................................................... (........................................

............................) คร

กศน./ศรช.ตำาบล...................

ว นท.............../.................../...............

คว�มคดเหน/ขอเสนอแนะของผบรห�ร....................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

...................................................................

ลงชอ...................................................

(..............................................................) ผอำานวยการ กศน.อำาเภอขลง

ใบคว�มรท 1 เรอง ก�รฟงและก�รดวช�ภ�ษ�ไทย (พท31001) ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย

1. ก�รฟง ก�รด 1.1 คว�มหม�ยของก�รฟง และก�รด ราตร โพธเตง กลาววา การฟง หมายถง กระบวนการรบสาร หรอรบรเรองราวตาง ๆ ผานประสาทสมผสทางห โดยจะตองไดยนเสยง เกดการรบรและเขาใจ การด หมายถง กระบวนการรบสารผานทางสายตา โดยจะตองเหนภาพและเขาใจความหมายของภาพนน

1.2 จดมงหม�ยของก�รฟง และก�รด 1) เพอใหไดรบสาระความร ไดแก การฟง การด ขาวสาร ขอมล

ตาง ๆ 2) เพอใหเกดความเพลดเพลน ไดแก การฟง การด ละคร 3) เพอใหเกดความจรรโลงใจ ไดแก การฟง การด เรองราว หรอ

ขอมลตาง ๆ ทชวยพฒนาตนเอง และสงคม เชน การฟง การดการแสดงธรรม

1.3 ประโยชนของก�รฟง และก�รด ประโยชนตอตนเอง 1) ทำาใหไดรบรเรองราวตาง ๆ สามารถเขาใจขอความสำาคญของเรอง และจดมงหมายของการสอสาร

2) ชวยพฒนาสมรรถภาพการใชภาษา เนองจากไดเรยนรกระบวนการพด ทดของผอน

3) เปนพนฐานททาใหเกดสมรรถภาพทางความคด ผฟง ผด จะไดพฒนา พนฐานความร และสตปญญาจากการรวบรวมขอมล และขอคดตาง ๆ

4) การเปนผฟง ผดทดทาใหไดเรยนรมารยาทในการเขาสงคม เมอเขา สงคมจะทาใหเกดบรรยากาศของความเปนมตร และไดรบการยอมรบ

ประโยชนตอสงคม การฟง การดทดกอใหเกดประโยชนแกสงคม และประเทศชาต ในแงทวาเมอผฟง ผด นาความรและแงคดตาง ๆ ไปใชจนเกดผลดจากการปฏบตแลว สงคมกจะไดประโยชนทางออมไปดวย เชน เมอเราไดฟง ไดดเกยวกบวธดแลรกษาสขภาพ และนาไปปฏบตจนเปน ผมสขภาพพลานามยทแขงแรงแลว ขณะเดยวกนสงคมกจะมสมาชกทมสขภาพแขงแรงดวย

1.4 ลกษณะก�รฟงและก�รดทมประสทธภ�พ การฟงและการดทมประสทธภาพตองมองคประกอบ ดงน

1) มจดมงหมายในการฟง และการด วาจะฟงและดเพออะไร การฟงและดโดยขาดจดมงหมายทาใหไมไดรบประโยชนเทาทควร

2) เลอกฟง และดในสงทเหมาะสมและเปนไปในทางสรางสรรค เพอเปนการยกระดบจตใจใหสงขน

3) ฟงและดโดยไมมอคต โดยวางใจใหเปนกลาง ใจกวางพอทจะยอมทจะยอมรบฟงความคดเหนทแตกตางออกไป

4) ฟงและดดวยความตงใจมสมาธ โดยสลดความกงวลอน ๆ ใหพนจากจตใจ ตงใจฟง และดกจะเขาใจเรองราว และไดรบประโยชนอยางเตมท

5) จบใจความสำาคญของเรองได โดยตองใชการสงเกต มความรอบคอบเพอจบความคดสำาคญของเรอง สรปความคดรวบยอดในเรองได และจดจาเพอนาไปถายทอดตอ

6) ฟงและดอยางมวจารณญาณ โดยพยายามวเคราะห ใครครวญ วนจฉย และประเมนคาสงทไดฟง และดวาดหรอไม สมเหตสมผลหรอไม

7) จดบนทกสงทไดฟงและดอยางถกวธ โดยไมจาเปนตองจดทกคาพด อาจใชอกษรยอหรอเครองหมายตาง ๆ เพอใหจดบนทกไดเรวขน และหลงจากนนคอยนามาเรยบเรยงใหมใหสมบรณ

1.5 ปจจยทมอทธพลตอก�รฟง ก�รด ขนอยกบปจจยตอไปน 1) ผสงสารมความสามารถในการถายทอดเรองราวตาง ๆ ไดอยาง

มประสทธผล

2) ผฟง ผด มความศรทธาตอผสงสาร 3) อยในสถานท ทเหมาะสม เชน สถานท ทมอากาศถายเทด ไมรอน

หรอเยนเกนไป 4) ไมใจลอย หรอมจตใจฟงซานขณะทฟง ด 5) มประสบการณในการฟง และดเรองทมเนอหายาก ๆ มาบางแลว 6) ผฟง ผด ใชภาษาเดยวกบผสงสารจงจะสามารถเขาใจถอยคำา

ภาษาของผสงสารไดด 94 อยางไรกตามแมวาผฟง ผด จะมลกษณะการฟง การด ดงทกลาวมาแลวกตาม แตบางครง การรบสารกอาจจะไมสมฤทธผล ดงนนสงสำาคญกคอ ตองมความเชอมน และตองปรบปรงสมรรถภาพการฟงอยเสมอ โดยสงเกตขอบกพรองในการฟง และตองรบแกไข ปรบปรง การฟงทก ๆ ครง

ใบง�น ท 1 ( กรต. ) เรอง ก�รฟง ก�รด

วช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ยจดประสงคของก�รเรยนร : ส�ม�รถสรปคว�มจบประเดนสำ�คญของเรองทฟงและด

คำ�สง : ใหผเรยนจบประเดนสำาคญของเรองใชวจารณญาณใหรอบคอบวา เมอฟงขอความโฆษณานแลว นาเชอถอหรอเปนความจรงมากนอยเพยงไร

โคก มเรองเลาและขาวลอมากมายกลาวถงผลเสยเนองจากโคก ซงขาวลอยงมปรากฏแมแตในเวบไซต สภากาชาดไทย [1] เรองราวตางๆ สวนมากจะเนนในแนวขำาขนและการนำาโคกไปใชในรปแบบตางๆ เชน ปรมาณกรดในโคกมมากเพยงพอทจะทำาลายอวยวะภายในรางกาย ในความเปนจรงคาความเปนกรดดาง หรอ pH ของโคกมคา 2.5 ซงใกลเคยงกบมะนาว หรอ เลมอน มคา pH 2.4 หรอ สม มคา pH 3.5 หรอแมแตขาวลอวาตำารวจสหรฐอเมรกาใชโคกในการลางเลอดบนถนนกรณเกดเหตรถชน หรอแมแตโคกสามารถละลายฟนในชองปากในตอนกลางคน หรอโคกใชในการปองกนการตงครรภโดยใชโคกทมฤทธเปนกรดเทฆาอสจ ซงขาวลอตางๆ เปนเพยงเรองทสรางขนเพอความสนกสนาน (ถงแมวารายการมธบสเตอรส ไดมการทดสอบในการใชโคกชวยในการลางเลอดทเป อนเสอผา) ขาวลอยงมกลาววาโคกใชในการขจดคราบเกลอ บรเวณขวแบตเตอรรถยนตใหสะอาดได ซงโดยปกตแลวคราบเกลอสามารถกำาจดไดโดยใชนำาอนธรรมดาเชนเดยวกน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………........................................................................................................…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ใบง�น ท 2 ( กรต. )เรอง ก�รฟง ก�รด

วช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ยจดประสงคของก�รเรยนร : วเคร�ะหคว�มน�เชอถอจ�กก�รฟง และดสอโฆษณ�และข�วส�รประจำ�วนอย�งมเหตผล

คำ�สง : ใหผเรยนบนทกกจกรรมในชวตประจำาวนเกยวกบสงทไดฟงและด ซงคดวานาสนใจ 5 รายการ โดยแยกประเภทตามจดมงหมายของการฟงหรอด พรอมทงสรปประโยชนทไดรบอยางสนๆ

ลำาดบท

วน/เดอน/ป ชอเรองทฟงหรอด

ประเภทตามจดมงหมายของการฟง

หรอด

ประโยชนทไดรบ

ใบง�น ท 3 ( กรต. )เรอง ก�รฟง ก�รด

วช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ยจดประสงคก�รเรยนร : ก�รมม�รย�ทในก�รฟงและด

คำ�สง : ใหนกศกษาบอกมารยาทในการฟงการดมา 5 ขอ

1.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................

.......................................... 3....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................4..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

แบบทดสอบกอนเรยน -หลงเรยนเรอง ก�รฟง ก�รด

ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย ร�ยวช�ภ�ษ�ไทย

คำ�ชแจง จงเลอกคำ�ตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว

6. “นายดำาฟงครสอนหนงสออยางตงอกตงใจ เมอครสอนจบ ครถาม

แลวก�เครองหม�ย X ลงในกระด�ษคำ�ตอบ1. การฟงทมประสทธภาพ คอการฟงตรงตามขอใด ก. ปราศจากอคต ข. จดบนทกไดทน ค. มสมาธในการฟง ง. จบสาระสำาคญได2. ขอใดคอลกษณะของการฟงทด ก. แสดงสหนาเมอสงสยและรอถามเมอผพดพดจบ ข. ดวงตาจบจองอยทผพดแสดงความใสใจในคำาพดอยางจรงจง ค. กวาดสายตาไปมาพรอมกบจองหนาและทกทวงขนเมอไมเหนดวย ง. สบตากบผพดเปนระยะๆอยางเหมาะสมและเสรมหรอโตแยงตามความเหมาะสม3. ก�รฟงททำ�ใหผฟงเกดสตปญญ� หม�ยถงก�รฟงตรงต�มขอใด

ก. ฟงดวยความตงใจข. ฟงดวยความอยากรค. ฟงแลววเคราะหสารง. ฟงเพอจบใจความสำาคญ

4. คว�มส�ม�รถในก�รฟงขอใดสำ�คญทสดสำ�หรบผเรยน

ก. จดสงทฟงไดครบถวนข. ประเมนคาเรองทฟงไดค. จบสาระสำาคญของเรองไดง. จบความมงหมายของผพดได

นายดำา นายดำาสามารถตอบคำาถามของครได ลกษณะการ”ฟงของนายดำาตรงกบคำาตอบขอใด ก. ฟงเปน ข. ตงใจฟง ค. ฟงแลวตดตาม ง. ถกทกขอ7. “ขาวพยากรณอากาศ ม”ประโยชนตอผฟงอยางไร ก. ใหความร ข. ใหความบนเทง ค. ทนตอเหตการณ ง. ใหประสบการณ8. ขอใดคอลกษณะของการฟงแลวจบใจความไดถกตอง ก. คณยวดดรายการแมบานรอบร เสนอวธการทำาเคกใหนารบประทาน คณยวดลองทำาแจกเพอน เพอนชมวาอรอย เธอจงทำาขายและสามารถขายไดด ข. นายสมหวงฟงตวแทนกลมผประทวงอภปรายขบไลผวาฯ นายสาธตเกดอารมณโกรธแคนผวาฯ จงกระโดดเขารวมการประทวงดวย ค. นายศกรนทรฟงครสอนหนงสอ แตพอครสอนจบนายดำาตอบคำาถามครไมได ง. มาลนฟงเพลง หนงในรอย“ ”

5. บคคลในขอใดขาดมารยาทในกาฟงมากทสด

ก. คยกบเพอนขณะทฟงผอนพดข. ฟงไปทานอาหารไปขณะทผพดพดค. จดบนทกขณะทฟงโดยไมมองผ

พดเลยง. ไปถงสถานทฟงหลงจากผพดเรม

พดแลว

เพยง 1 เทยว กสามารถรองตามไดทนท

ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย ร�ยวช�ภ�ษ�ไทย

9. ลกษณะการฟงในขอใดทนาจะทำาใหผฟงสามารถสรปใจความจากเรองทฟงไดมากทสด ก. โจฟงขาวจากรายการทวในรานอาหารทมคน พลกพลาน ข. นายดำาฟงโฆษณาสรรพคณยาจากรถขายยา เคลอนท ค. ลกนอยฟงคณแมรองเพลงกลอมจนเคลมหลบไป ง. ขณะนใกลสอบแลว นกเรยนทกคนตางตงใจฟง ครสอน

10. “ความคดเหนทงหมดทคณพงษเสนอมามานนนบวายอดเยยมมาก สามารถนำาไปปฏบตไดและจะเหนผลไดอยางทนตา ผมคดวาเปนสงทสนบสนนเปนอยางยง อยางไรกผมคดวาความเหนของคณศกดนาสนใจกวา”ขอความขางตนเปนการใชภาษาแบบใด

ก. การแสดงความคดเหนโตแยงข. การแสดงความคดเหนโนม

นาวค. การแสดงความคดเหนเชง

อภปรายง. การแสดงความคดเหนเชง

สนบสนน

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน หลงเรยน–เรอง ก�รฟง ก�รด

1. ง 2. ง 3. ค 4. ค 5. ก 6. ง 7. ค 8. ก 9. ง 10. ก

แผนการจดการเรยนรรายวชาภาษาไทยภาคเรยนท..............ปการศกษา ......................

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย กศน.ตำาบล …… ………………………………….. 1.สปดาห…………. วนท เดอน…………… ………………………พ.ศ. ……เวลา ………… 2.วชา ภาษาไทย รหสวชา (พท 31001) จำานวน………5……..หนวยกต 3. มาตรฐานท 2.1 มความร ความเขาใจ และทกษะพนฐานเกยวกบภาษาและการสอสาร หนวยการเรยนร/หวเรองการพด 4. หนวยการเรยนร/เรอง การพด

7. สาระสำาคญ5.1 เหนความสำาคญ และลกษณะการพดทด5.2 สามารถดแสดงความร ความคดความรสกในโอกาสตางๆไดอยางเหมาะสม

5.3 มมารยาทในการพด8. เนอหา

6.1 สรปความจบประเดนของเรองทพดได 6.2 การพดนำาเสนอความรความคดเหน และการพดในโอกาสตางๆ เชน

- พดแนะนำาตนเอง- พดกลาวตอนรบ- พดกลาวขอบคณ- พดโนมนาวใจ- พดปฏเสธ- พดเจรจาตอรอง- พดแสดงความคดเหน

6.3 การมมารยาทในการพด7. จดประสงคการเรยนร/ผลการเรยนรทคาดหวง (ดจากผงการออกขอสอบ)

7.1 เขาใจความสำาคญ และลกษณะการพดทด 7.2 พดแสดงความร ความคด ความรสกไดอยางเหมาะสม 7.3 ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการพด

8. กระบวนการจดการเรยนรและกจกรรมเพมเตมขนท 1 เตรยมคว�มพรอม

- เอกสารประกอบการสอน- หนงสอแบบเรยนวชาภาษาไทย- วสดอปกรณ และเครองมออน ๆ เชน ปากกา ปากกาเคม กระดาษ

ขาวเทา- เครอง Computer เครองฉายโปรเจคเตอร- สอ VCD / DVD เกยวกบการโตวาท- กรณศกษาของผประสบความสำาเรจในชวต อาจารยจตพล ชมพ“

นช”- ใบความร- ใบงาน- แบบทดสอบกอนเรยน -หลงเรยน

ขนท 2 อนเครอง - ครใหผเรยนลอมวงเปนวงกลมและนบเลข 1-10 โดยคนทนบเลข 5 ตองพดชอผลไมทมรสเปรยว และคนทนบเลข 10 ตองพดชอสตวนำาและสตวบก ถาตอบผดตองออกมาพดแนะนำาตวเอง (ใหนบ 3 รอบ) - สอบถามความรและทดสอบความรกอนเรยนขนท 3 เรองร�ยบคคล ครเลาเรองเกยวกบอาชพนกพด และอาชพนกรอง วาแตตางกนอยางไร และการพดมความสำาคญตอทกอาชพ และผสำาเรจในอาชพดวยการพดพรอมดวย ดสอ VCD นกพดทประสบความสำาเรจ อาจารยจตพล ชมพนช“ ”

- ครเปดประเดนเลา เรองการเกยวกบ จรงหรออาชพนกพด “อยากกวา นกรอง ” - ครเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความคดเหน ทมกลมทไมเหนดวย และกลมทเหนดวย แตละหวขอทไดรบมอบหมายขนท 4 รวมพลชวยกนสร�งสรรคผลง�น - ใหผเรยนฝายละ 3 คน เลอกประธาน 1 คน และเลขา ใหเวลาไปศกษา ขอมล 1 ชวโมง - ครใหผเรยนทง 2 กลม กลมทเหนดวย และกลมทไมเหนดวย จรงหรออาชพนกพด อยากกวา นกรอง“ ”

- รวมกลมสรปความรทไดรบจากการทำากจกรรมรวมกน พรอมทงเตรยมความพรอมในการนำาความรทไดรบมาเสนอตอกลมใหญ ขนท 5 สอส�รวธ - ใหผเรยนแตละกลมทไดรบมอบหมายในแตละกจกรรมรวมกนออกมานำาเสนอ สรปความรทไดรบจากการทำากจกรรมรวมกนโดยใหผเรยนทำาตามกตกา วาประโยชนทไดรบจากกลมท 1 และกลมท 2 ขนท 6 ม�กมวช�ก�ร - ครและนกศกษาชวยสรปความรองครวม หลงจากทตวแทนทง 2 กลมนำาเสนอสรปความรทไดรบ จรงหรออาชพนกพด อยากกวา นก“รอง” - ครบรรยายสรป วาการประกอบอาชพ มความสำาคญเรองการพด และการนำาเสนอครงน ตองมการนำาเสนอ ในหวขอ - การพดแนะนำาตนเอง

- การพดกลาวตอนรบ- การพดกลาวขอบคณ- การพดโนมนาวใจ- การพดปฏเสธ- การพดเจรจาตอรอง- การพดแสดงความคดเหน- การใชมารยาทในการพด และประโยชนทไดรบ

ขนท 7 สบส�นร�ยคน - ใหผเรยนแตละคนไปคนควาลกษณะการพดทด มลกษณะอยางไร ประโยชนทไดรบ สรปความร

เรองการพด จบประเดนสำาคญของเรองทพด - ครสมตวอยางใหผเรยนออกมาแนะนำาตวเอง ในเรองการพดกบการประกอบอาชพขนท 8 สรปผล กศน.

ดานความร - ประเมนจากใบงาน- แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน

ดานทกษะ - ประเมนจากงานกลม - สงเกตจากการนำาเสนอหนาชนเรยน

ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม - ประเมนจากความรบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย - ประเมนโดยการสงเกตพฤตกรรมในการรวมกจกรรม

มอบหมายกจกรรมในครงตอไป ครมอบหมายใหผเรยนศกษาใบงานเรองใหถามประสบการณจรงจากบคคลตวอยางทมลกษณะการพดทด นาประทบใจ ชอ-นามสกล สถานทพด เรองทพด จดมงหมายของการพด ลกษณะเดนทประทบใจ ขนท 9 วจยยอชนเรยน

- บนทกหลงการจดกจกรรมการเรยนร

กจกรรมเสนอแนะ..................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

..............

ลงชอ..................................................................ผสอน (......................................................................................)

วนท..................เดอน.....................................พ.ศ..................

ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชอ....................................................................

(..........................................................................)

วนท..................เดอน......................................พ.ศ..................

บนทกหลงก�รจดก�รเรยนร

กศน.ตำาบล....................... อำาเภอ.................................. จงหวดจนทบร

สปดาหท........... วน/เดอน/ป........../............./............ ครผสอน...................................ระดบ..............................

สาระ................................................... รายวชา.............................................. รหส

วชา.............................

1. ผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร จำานวนนกศกษาทเขาเรยน ........ คน1.3 การประเมนโดยใช แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน พบวา

คะแนนการทดสอบหลงเรยน มากกวากอนเรยนจำานวน ........ คน คดเปนรอยละ ............ คะแนนการทดสอบหลงเรยน นอยกวากอนเรยน จำานวน ......... คน คดเปนรอยละ ............

1.4 การประเมนจากการทำาใบงาน พบวาคะแนนทไดผานเกณฑรอยละ..............จำานวน ........... คน

คดเปนรอยละ .................. นอยกวาเกณฑ จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ ..................

2. เนอห�/ส�ระทสอน ......................................................................................................................................................

......................................................................................

.................................................................

......................................................................................

.................................................................

......................................................................................

.................................................................

......................................................................................

.................................................................

....................................................................................................................................................... 3. กจกรรมก�รเรยนก�รสอน

......................................................................................

.................................................................

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

............................................

......................................................................................

.................................................................

......................................................................................

.................................................................

......................................................................................

.................................................................

......................................................................................

.................................................................

......................................................................................

.................................................................

4. ปญห�/อปสรรค ก�รเรยนก�รสอน.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. แนวท�งก�รแกปญห� ......................................................................................

......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ....................................................................

(....................................................................)

คร กศน./ศรช.ตำาบล...................

ว นท.............../.................../...............

คว�มคดเหน/ขอเสนอแนะของผบรห�ร......................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.................................................................

ลงชอ...................................................

(..............................................................)

ผอำานวยการ กศน.อำาเภอขลง

ใบคว�มรเรอง ก�รพด

สรปคว�ม จบประเดนสำ�คญของเรองทพด การพดเปนทกษะหนงของการสอสาร การพดคอการเปลงเสยงออกมา

เปนถอยคำา หรอขอความตางๆ เพอตดตอสอสารใหผพดและผฟงเขาใจเรองราวตางๆ การพดเปนการสอความหมายโดยใชภาษาเสยง กรยาทาทางตางๆ เพอถายทอดความรและความรสกรวมทง ความคดเหนของผพดใหผฟงไดรบร และเขาใจตามความมงหมาย ของผฟงเปนเกณฑ องคประกอบของก�รพดประกอบดวย

1. ผพด คอผทมจดมงหมายสำาคญทจะเสนอความรความคดเหนเพอใหผฟงไดรบรและเขาใจ โดยใชศลปะการพดอยางมหลกเกณฑ และฝกปฏบตอยเปนประจำา

2. เนอเรอง คอ เรองราวทผพดนำาเสนอเปนความรหรอความคดเหนใหผฟงไดรบรอยางเหมาะสม

3. ผฟง คอ ผรบฟงเรองราวตางๆ ทผพดนำาเสนอซงผฟงตองม หลกเกณฑและมารยาทในการฟง

นอกจากนผพดยงควรมการใชสอหรอ อปกรณตางๆ ประกอบการพดเพอใหผฟง มความรความเขาใจยงขน สอตางๆ อาจเปน แผนภาพ ปายนเทศ เทปบนทกเสยง หรอ วดทศน เปนตน และสงทสำาคญคอผพดตองคำานงถงโอกาสในการพด เวลาและสภาพแวดลอมทเกยวของกบการพด เพอใหการพดนนเกดประสทธภาพมากยงขน

การพดทด คอ การสอความหมายทดนนยอมสอความเขาใจกบใครๆ ไดตรงตามวตถประสงคของผพด การทผฟง ฟงแลวพงพอใจ สนใจ เกดความศรทธาเลอมใสผพดเรยกวาผนนมศลปะในการพด ลกษณะก�รพดทด มดงน

1. มบคลกภาพทด การฟงคนอนพดนนเราไมไดฟงแตเพยงเสยงพด แตเราจะตองดการพด ดบคลกภาพของเขาดวย บคลกภาพของผพดมสวนทจะทำาใหผฟงสนใจ ศรทธาตวผพด บคลกภาพ ไดแก รปราง หนาตา ทาทาง การยน การนง การเดน ใบหนาทยมแยม ตลอดจนอากปกรยาทแสดงออกในขณะทพดอยางเหมาะสมดวย

2. มความเชอมนในตนเองด ผพดจะตองเตรยมตวลวงหนา ฝกซอมการพดใหคลองสามารถจดจำาเรองทพดได ควบคมอารมณได ไมตนเตน ประหมา หรอลกลลกลน รบรอนจนทำาใหเสยบคลก

3. พดใหตรงประเดน พดในเรองทกำาหนดไว ไมนอกเรอง พดอยางมจดมงหมายมงใหผฟง ฟงแลวเขาใจ ตรงตามวตถประสงคทผพดตองการ

4. ตองใชภาษาทเหมาะสมกบระดบผฟง ตามปกตนยมใชภาษาธรรมดา สภาพ สนๆ กะทดรด สอความเขาใจไดงาย หลกเลยงสำานวนโลดโผน ศพทเทคนคหรอ สำานวนทไมไดมาตรฐาน

5. ตองคำานงถงผฟง ผพดตองทราบวาผฟงเปนใคร เพศ วย อาชพ ระดบการศกษา ความสนใจ ความเชอถอเปนอยางไร เพอจะไดพดใหถกกบสภาพของผฟง หลกเลยงการแสดงความคดเหนและความเชอทขดแยงกบผฟง

6. มมารยาทในการพด ผพดตองพจารณาเลอกใชถอยคำาทถกตองเหมาะสมกบกาลเทศะและบคคลเพอแสดงถงความมมารยาททดและใหเกยรตผฟง ก�รสรปคว�ม จบประเดนสำ�คญของเรองทพด

1. ผพดจะตองทราบรายละเอยดของผฟงดงน

1.1 เปนชายหรอหญง 1.2 อาย 1.3 การศกษา 1.4 อาชพ

เปนเบองตนเพอมากำาหนดเนอหาสาระทจะพดใหเหมาะสมกบผฟง 2. ผพดตองมวตถประสงค ทจะพด จะเปนการพดวชาการ เพอความ

บนเทง หรอเพอสงสอนเปนตน 3. เนอหาสาระ ผพดอาจเพยงกำาหนดหวขอ แตเมอพดจรงจะตอง

อธบายเพมเตม อาจเปนตวอยาง อาจเปนประสบการณ ทจะเลาใหผฟงไดฟง ผฟงจะสรปความเรองทรบฟงได หากผพดพดมสาระสำาคญ และมการเต

รยมตวทจะพดมาอยางดก�รพดในโอก�สต�งๆ

การพดเปนการสอสารททำาใหผฟงไดรบทราบเนอหารายละเอยดของสารไดโดยตรงหากเปนการสอสารในลกษณะการสนทนาโดยตรงกยอมทำาใหเหนอากปกรยาตอกนเปนการเสรมสรางความเขาใจมากยงขน การพดมหลายลกษณะ ไดแก การพดอภปราย พดแนะนำาตนเอง พดกลาวตอนรบ พดกลาวขอบคณ พดโนมนาวใจ เปนตน จะมรปแบบนำาเสนอในหลายลกษณะ เชน การนำาเสนอเพอตงขอสงเกต การแสดงความคดเหนเพอตงขอเทจจรง การโตแยง และการประเมนคา เปนตน คว�มสำ�คญของก�รพด

การพดมความสำาคญดงน 1. การพดทำาใหเกดความเขาใจในประเดนของการสอสารตางๆ ทงการ

สอสารเพอใหความรทางวชาการ การสนทนาในชวตประจำาวน หรอการพดในรปแบบตางๆ ยอมทำาใหผฟงเขาใจประเดน เกดความสรางสรรคนำาไปสการปฏบตไดถกตอง

2. การพดสามารถโนมนาวจตใจของผฟงใหคลอยตามเพอเปลยนความเชอ หรอ ทศนคตตางๆ เพอใหเกดการปฏบตสงตางๆ อยางมหลกเกณฑมความถกตอง ซงผฟงตองใชวจารณญาณในการพจารณาเรองราวทผพดเสนอสารในลกษณะตางๆ อยางมเหตผล

3. การพดทำาใหเกดความเพลดเพลน โดยเฉพาะการพดทมงเนนเรองการบนเทงกอใหเกดความสนกสนาน ทำาใหผฟงไดรบความรดวยเชนกน

4. การพดมประโยชนทชวยดำารงสงคม ใชภาษาพดจาทกทาย เปนการสรางมนษยสมพนธแกบคคลในสงคม การพดยงเปนการสอสารเพอเผยแพรความรความคดใหผฟงปฏบต เพอใหเกดความสขสงบในสงคม

ก�รพดในโอก�สต�งๆ 1. ก�รพดแนะนำ�ตนเอง การพดแนะนำาตนเอง เปนการพดทแทรกอย

กบการพดในลกษณะตางๆ เปนพนฐานเบองตนทจะทำาใหผฟงมความรเกยวกบผพด การแนะนำาตนจะใหรายละเอยดแตกตางกนไปตามลกษณะของการพด

1. การพดแนะนำาตนในกลมของผเรยน ควรระบรายละเอยด ชอ-นามสกล การศกษา สถานศกษา ทอยปจจบน ภมลำาเนาเดม ความถนด งานอดเรก

2. การพดแนะนำาตนเพอเขาปฏบตงาน ควรระบ ชอ นามสกล ราย–ละเอยดเกยวกบการศกษาตำาแหนงหนาท ทจะเขามาปฏบตงาน ระยะเวลาทจะเรมปฏบตหนาท

3. การแนะนำาบคคลอนในสงคมหรอทประชม ควรใหรายละเอยด ชอ –นามสกล ผทเราแนะนำาความสามารถของผทเราแนะนำา การแนะนำาบคคลใหผอนรจกตองใชคำาพดเพอสรางไมตรทดระหวางบคคลทงสองฝาย ตวอย�งก�รแนะนำ�ตนเองในทชมนมชน ทานประธาน และสมาชกชมรมพฒนาชวตทกทาน ดฉนขอขอบคณพธกรมากคะ ทใหโอกาสดฉนไดแนะนำาตวเอง ดฉน นางสาวสมศร รตนสนทร เกดไกลหนอยคออำาเภอปว จงหวดนานคะ มาอยกรงเทพฯ น ๔ ปแลว โดยดฉน ทำางานเปนพนกงานขาย ทรานใบ

แกว ดฉนเรยนจบชนมธยมปทสามทโรงเรยนใกลบาน นนเองคะ ความทเปนคนชางพด หลงจากจบแลวเพอนชวนมาทำางานทถกกบนสยกเลยมา และเนองจากดฉนไมมโอกาสไดเรยนตอ จงเหนวาการศกษาทางไกลนจะชวยใหดฉนพฒนาชวตไดดยงขนแทนการศกษาในโรงเรยน จงสมครเปนสมาชก และตอไปจะตงใจเรยน และรวมทำากจกรรมตาง ๆ ทกกจกรรมคะ ปจจบนดฉนพกอยทรานทดฉนทำางานนนแหละคะถามเรองใดจะใหทำาตดตอไดทรานนนเลยสำาหรบทอยของราน มอยในทะเบยนบญชรายชอ นกศกษาแลวคะ สวสดคะ

ตวอยางการแนะนำาตนเอง

“เรยนทานอาจารยทเคารพ สวสดคะเพอนๆ ทกคน ดฉน ด.ญ. ............ เกดทจงหวดชยภม ยายตามบดามารดามาอยทจงหวดนได ๓ ปแลว ดฉนเปนบตรคนสดทอง ดฉนจบ ชนประถมปท ๖ จากโรงเรยนวดนอยใน จงหวดชยภม ดฉนชอบเรยนวชาศลปะมาก เคยเขาประกวดงานศลปะนานาชาตไดรบรางวลชนะเลศอนดบท ๒ เมอดฉนมเวลาวาง ดฉนจะวาดภาพและชวยคณพอปลกตนไม ดฉนคดวาถาดฉนเรยนจบมธยมศกษาตอนปลาย ดฉนจะไปเรยนตอวทยาลยเพาะชาง ในอนาคตดฉนจะเปนนกวาดภาพทดคะ”

2. ก�รกล�วตอนรบ การกลาวตอนรบเปนการกลาวเพอบอกความรสกทมตอผทมาโดย

1. กลาวถงความยนดของการเปนเจาของสถานท 2. กลาวยกยองผมาเยอน เชนเปนใคร มผลงานดเดนอะไร มความ

สมพนธอยางไรกบผตอนรบ 3. แสดงความยนดทใหการตอนรบ 4. ขออภยหากมสงใดบกพรองไป และหวงจะกลบมาเยยมอก

ตวอย�งก�รกล�วตอนรบ “สวสดคะ ทานผมเกยรตทกทาน ดฉนรสกยนดเปนอยางยงทไดรบเกยรตมากลาวอวยพรคณยาใจ แมวาคณยาใจจะมอายครบ ๕๐ ปบรบรณแลว แตความขยนของทานมไดลดลง สขภาพของทานกยงแขงแรงยงสามารถทำางานรวมกบดฉนไดอกนาน คณยาใจเปนคนททำางานไดดมาก มนษยสมพนธดเปนเลศ ไมเลอกทรกมกทชง และในโอกาสนดฉนขออาราธนาคณพระศรรตนตรยและสงศกดสทธทงหลายจงปกปกคมครองใหคณยาใจปราศจากโรคภยทงปวงมความกาวหนาในการทำางาน มอายยนยายตลอดไปเทอญ สวสดคะ”

3. ก�รกล�วอวยพร โอกาสทกลาวอวยพรมหลายโอกาส เชน การกลาวอวยพรวนเกด วนปใหม ขนบานใหม การอวยพรคบาวสาว หรอในโอกาสทจะมการโยกยาย อำาลาไปรบตำาแหนงใหม ฯลฯ หลกการกลาวอวยพร มขอปฏบตทควรจำาดงน

1. ควรกลาวถงโอกาสและวนสำาคญนนๆ ทไดมาอวยพรวาเปนวนสำาคญอยางไร ในโอกาสดอยางไรมความหมายตอเจาภาพหรอการจดงานนนอยางไร

2. ควรใชคำาพดทสภาพ ไพเราะ ถกตอง เหมาะสมกบกลมผฟง 3. ควรกลาวใหสนๆ ใชคำาพดงายๆ ฟงเขาใจด กะทดรด กระชยความ นา

ประทบใจ 4. ควรกลาวถงความสมพนธระหวางผอวยพรกบเจาภาพ กลาวให

เกยรต ชมเชยในความดของเจาภาพ และแสดงความปรารถนาดทมตอเจาภาพ 5. ควรใชคำาพดอวยพรใหถกตอง หากเปนการอวยพรผใหญ นยมอาง

สงศกดสทธ ทเคารพนบถอมาประทานพร ตวอย�ง ก�รกล�วอวยพรสวสด.....ทานผมเกยรตทเคารพ ดฉน มความรสกยนดอยางยงทไดรบเกยรตใหขนมากลาวอวยพรวนเกดในวนน ซงเปนวนครบอาย ๖๐ ป ของทานอาจารยมงคล โตสกล ตลอดระยะเวลาทดฉนไดทำางานใกลชดและรจกทานอาจารยมงคล โตสกล มานน ทานเปนคนมความสามารถในดานการวาดภาพอยางหาใครเปรยบไมได นอกจากน ยงมความเมตตา และเอออาทรตอทกคนทรวมงานดวยกน

ดฉนรสก ดใจและปลมปตเปนอยางยงทไดมารวมงานมงคลในวนน ขออำานาจสงศกดสทธทงหลายจงปกปองคมครองใหทานมสขภาพอนามยแขงแรง ปราศจากโรคภยอนตรายทงปวง พรอมดวยอายวรรณะ สขะ พละ ครบทกประการ สวสดคะ4. ก�รกล�วขอบคณ การกลาวขอบคณเปนการแสดงนำาใจไมตร หรอความดทผอนกระทำาให เชน ขอบคณวทยากรทบรรยายดงน

1. ควรกลาวของคณวทยากรใหเกยรตบรรยาย 2. มการสรปเรองทวทยากรบรรยายจบไปอยางสนๆ ไดใจความ 3. ควรกลาวถงคณคาของเรองทฟงและประโยชนทไดรบจากการ

บรรยาย 4. กลาวใหมความหวงจะไดรบเกยรตจากวทยากรอกในโอกาสตอไป 5. กลาวขอบคณวทยากรอกครงในตอนทาย

ขอสงเกต การใชคำาขอบคณ ตองใชใหเหมาะสมกบบคคล ดงน ขอบใจ ใชกบผทมอายนอยกวา ขอบคณ ใชกบผทมอายะมากกวา หรอ ระดบเดยวกน ขอบพระคณ ใชกบผทมอายมากกวาและผเคารพนบถอ กราบขอบพระคณ ใชกบผทมพระคณตอผพดมาก ๆ เชน พอแม ป ยา ตา ยาย คร อาจารย

ตวอย�งก�รกล�วขอบคณ

1. พขอขอบใจนองมากทชวยซอของให2. ดฉนขอขอบคณคณมาลทสงลกทบานวนนคะ3. หลานขอกราบขอบพระคณคณตาทใหเงนหลานคะ

ก�รกล�วขอบคณผทมอ�วโสกว�

เรยน ทานผใหญบานทเคารพ ผมรสกซาบซงในความกรณาของทานผใหญบานเปนอยางยง ทได

มอบรางวล จำานวน ๑๐๐ ชด ในวนเดกแกนกเรยนโรงเรยนมธยมวดสงห นบเปนบญกศลอนดยงท เดก ๆ จะไดรบความสข สนกสนานในการแขงขนกฬาในวนเดกแหงชาต ในปนผมและ เดก ๆ มความยนดในเมตตาจตของทานผใหญบานเปนอยางมาก จงขอกราบขอบพระคณครบ (พดจบพรอมกบยกมอไว)5. ก�รพดใหโอว�ท การพดใหโอวาท จะมลกษณะดงน

1. กลาวถงความสำาคญ และโอกาสทมากลาวใหโอวาทวามความสำาคญอยางไร

2. พดใหตรงประเดน เลอกประเดนสำาคญๆ ทมความหมายแกผรบโอวาท

3. ควรมขอแนะนำา ตกเตอน และเสนอแนะประสบการณทมประโยชน 4. ควรพดชแจงและเกลยกลอมใหผฟงตระหนกและนำาโอวาทไปใชใหเกด

ประโยชนไดอยางแทจรง 5. กลาวสนๆ ไดใจความด ตอนทายของการใหโอวาทกควรกลาวอวยพร

ทประทบใจ ก�รพดแสดงคว�มคดเหน การพดเพอแสดงความร และความคดเหนไดแกการพดอภปราย การ

รายงาน การสอขาว และการสนทนาความร เปนตน ซงการพดตางๆ เหลานมแนวทางดงน

1. ศกษารายละเอยดเนอหา โดยคำานงถงเนอหาตามจดประสงคทจะพด เพอใหรายละเอยดทถกตองตรงประเดนตามทตองการเสนอความร

2. วเคราะหเรองราวอยางมหลกเกณฑ โดยพจารณาแยกแยะออกเปนสวนๆ เพอทำาความเขาใจแตละสวนใหแจมแจง และตองคำานงถงความสมพนธเกยวเนองกนของแตละสวน

3. ประเมนคาเรองทจะพด 4. ใชภาษาอยางเหมาะสม มการเรยงลำาดบใจความทด แบงเนอหาเปน

เรองเปนตอน ใชตวอยางประกอบการพด มการเปรยบเทยบเพอใหผฟงเหนภาพพจนไดอยางชดเจน มการยำาความเพอเนนสาระสำาคญรวมทงยกโวหารคำาคมมาประกอบเพอสรางความเขาใจ และเกดความประทบใจยงขน

ม�รย�ทในก�รพด การพดทดไมวาจะเปนการพดในโอกาสใด ผพดจะตองคำานงถงมารยาท

ในการพด ซงจะชวยสรางความชนชมจากผฟง มผลใหการพดแตละครงประสบความสำาเรจตามวตถประสงคทตงไว มารยาทในการพดสรปไดดงน

1. เรองทพดนนควรเปนเรองททงสองฝายสนใจรวมกน หรออยในความสนใจของคนทวไป

2. พดใหตรงประเดนจะออกนอกเรองบางกเพยงเลกนอย 3. ไมถามเรองสวนตว ซงจะทำาใหอกฝายหนงรสกอดอดใจ หรอลำาบากใจ

ในการตอบ 4. ตองคำานงถงสถานการณและโอกาส เชนไมพดเรองเศรา เรองทนา

รงเกยจ ขณะรบประทานอาหารหรองานมงคล 5. สรางบรรยากาศทด ยมแยมแจมใสและสนใจเรองทกำาลงพด 6. ไมแสดงกรยาอนไมสมควรในขณะทพด เชน ลวง แคะ แกะ เกา สวน

ใดสวนหนงของรางกาย 7. หลกเลยงการกลาวราย การนนทาผอน ไมยกตนขมทาน 8. พดใหมเสยงดงพอไดยนกนทว ไมพดตะโกน หรอเบาจนกลายเปนกระ

ซบกระซาบ 9. พดดวยถอยคำาวาจาทสภาพ 10. พยายามรกษาอารมณในขณะพดใหเปนปกต 11. หากนำาคำากลาวหรอมการอางองคำาพดของผใดควรระบนามหรอ

แหลงทมา เพอใหเปนเกยรตแกบคคลทกลาวถง 12. หากพดในขณะทผอนกำาลงพดอยควรกลาวขอโทษ

13. ไมพดคยกนขามศรษะผอน จากมารยาทในการพดทง 13 ขอ ผเรยนควรจะนำาไปปฏบตไดในชวต

ประจำาวน

ใบง�น ท 1 เรอง ก�รพด

วช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ยจดประสงคก�รเรยนร : พดนำ�เสนอคว�มร คว�มคดเหน สร�งคว�มมนใจ โนมน�วใจ ปฏเสธเจรจ�ตอรองดวยภ�ษ�กรย�ท�ท�งทสภ�พ

คำ�สง : ใหนกศกษาเขยนคำาพดตามสถานการณทกำาหนดใหตอไปน

1. เขยนคำาขอบคณสน ๆ ทเพอนคนหนงเกบกระเปาสตางคทตกหายมาใหเรา

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………2. เขยนคำาอวยพรวนเกดของเพอน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3. เขยนคำากลาวแสดงความยนดในโอกาสทเพอนสอบสมภาษณเขาทำางานได

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบง�น ท 2 (กรต.)

เรอง ก�รพดวช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ปล�ย

จดประสงคก�รเรยนร : ปฏบตตนเปนผมม�รย�ทในก�รพด

คำ�สง : ใหนกศกษายกตวอยางกระทำาทไมมมารยาทในการพดมา 5 ตวอยาง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แบบทดสอบกอนเรยน -หลงเรยนเรอง ก�รพด

ระดบมธยมศกษ�ตอนตน ร�ยวช�ภ�ษ�ไทย

คำาชแจง จงเลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวกาเครองหมาย X ลงในกระดาษคำาตอบ1.ขอใดไมใชองคประกอบสำาคญของการพด

ก. ผพดข. ผฟงค. สาระทพด

6. การพดในโอกาสใดเปนลกษณะการพดชแจง

ก. การพดในโอกาสเปดการอบรมอาสาสมครหมบาน ข. การพดอภปรายของผแทนราษฎรในสภา ค. ครใหญออกมาอธบายถงเหตผลททางโรงเรยน

ง. อปกรณประกอบการพด2.ขอใดเปนการพดแบบเปนทางการ

ก. พดกบพนองข. พดกบเพอรวมงานค. พดบรรยายใหความรง. พดในงานสรางสรรค

3.สงทสำาคญทสดทผพดควรเตรยมลวงหนา ตรงตามขอใด

ก. การแตงตายข. การฝกซอมค. การเตรยมตนฉบบพดง. การใชเสยงและทาทาง

4.การพดแสดงความคดเหนเปนการพดตรงตามขอใด

ก. พดทกทายข. พดอวยพรค. พดอภปรายง. พดแนะนำาตว

5.ขอใดเปนจดมงหมายในการพดเพอหาเสยงเลอกตง

ก. โนมนาวชกจงข. ใหขอมลความรค. สรางจนตนาการง. ใหความเพลดเพลน

ไมอนญาตใหจดงานวนปใหม ง. นายกรฐมนตรกลาวคำาปราศรยเนองในวนเดกจงอ�นขอคว�มตอไปน แลวตอบคำ�ถ�มขอ 7-9 “คลนใหญและคลนนอย ตางทยอยซดเขามาอปสรรคคอยขวางหนา ตองใจกลาฝาฟนไปหวงสเพออยรอด คลนฟองฟอดหาหวนไมตนเตนตระหนกใจ คลนลกใหมใหญกวาเดมเราตองเผชญภย ปลกหทยใหฮกเหมอยามวคดเคลบเคลม หวงสงบหลบคลนลมเมอไรทรางกาย ฝงสดทายถงหรอจมนนแหละจงจะสม สขสงบจบสนเอย”(“บทเรยนจากทะเล ศรสรางค พล”ทรพย - สตรสาร) 7. ขอความนมลกษณะเชนใด ก. ปลกใจ ข. ใหกำาลงใจ ค. จรรโลงใจ ง. โนมนาวใจ8. ขอคดทไดจากบทกวนคอขอใด ก. ทะเลเปนสงลกลบและนากลว

ข. ความสงบคอความสขทแทจรง ค. ชวตเปรยบเสมอนคลนลมในทะเล มทงสงบ ราบเรยบและมคลนลม ง. มนษยตองพยายามตอสกบอปสรรค ไมทอถอยจวบ จนวาระสดทายของชวต

ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย ร�ยวช�ภ�ษ�ไทย

9.บทกวนมการใชสญลกษณในการเปรยบเทยบโดยเปรยบสงใดกบสงใด ก. ทะเลกบชวต ข. ทะเลกบความตาย ค. คลนลมกบอปสรรค ง. คลนลกใหมกบคนรนใหม10. "ความสำาคญและความหมายของสถาบนเลาความเปนมาของสถาบน หนาทและสทธทสมาชกจะพงไดรบ..." เปนการพดในลกษณะใด ก.    การพดในทชมชน ข.    การพดตอนรบ ค.    การพดอวยพร ง.    การพดอยางสรางสรรค11.ลกษณะการพดตามขอใดเปนการพดจงใจใหผฟงยอมรบไดดทสด ก. พดนอบนอมถอมตน ข. พดวจารณใหขอคดเหน ค. พดแสดงเหตผลและขอเทจจรง

13. ขอใดเปนการพดทจะทำาใหผฟงเกดความรสกทด ก. หนเปนคนใชบานนใชไหม ข. ไมไดพบกนเดอนเศษรสกคณจะสมบรณขนนะ ครบ ค. โอโฮ! วนนมาทำางานแตเชาเลย รถไมตด อกหรอ ง. คณพกอยตกแถวทกำาลงสรางใหมนนใช ไหมคะ 14.สงทจ ำาเปนตองคำานงถงอนดบแรกในการพดและการฟงค ออะไร   ก.  สาระ ข.  มารยาท      ค.  กาลเทศะ     ง.  สภาพแวดลอม15. สำานวนในขอใดเนนความสำาคญของการพด   ก. ปลาหมอตายเพราะปาก

ง. พดดวยนำาเสยงและลลาทนาฟง12. "การพดเปน" มหมายความตรงตามขอใด ก. กลาทจะพด ข. ออกเสยงไดชดเจน ค. พดไดอยางไพเราะเสนาะห ง. พดโนมนาวใจผฟงใหคลอยตามได

ข. ปากเปนเอก  เลขเปนโท     ค. ละเลงขนมเบองดวยปาก   ง. พดไปสองไพเบย  นงเสยตำาลงทอง

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน หลงเรยน เรอง ก�รพด–

1. ง 2. ค 3. ก 4. ค 5. ก 6. ค 7. ข 8. ง 9. ค 10. ข. 11. ค. 12. ง 13. ง 14. ก 15. ข

แผนการจดการเรยนรรายรายวชาภาษาไทยภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2557

ระดบมธยมศกษาตอนตน กศน.ตำาบล……………………………………….. 1. สปดาห…………. วนท ……………เดอน พ……………………… .ศ. ……เวลา ………… 2. วชา ภาษาไทย รหสวชา (พท 31001) จำานวน………5……..หนวยกต 3. มาตรฐานท 2.1 มความร ความเขาใจ และทกษะพนฐานเกยวกบภาษาและการสอสาร 4. หนวยการเรยนร/เรอง การเขยน 5. สาระสำาคญ

5.1 เหนความสำาคญของการเขยนและประโยชนของการคดลายมอ

5.2 สามารถเขยนคำาคลองจอง ประโยค และเขยนบนทกเรองราว สอสารเหตการณในชวตประจำาวนได

5.3 มมารยาทในการเขยนและนสยรกการเขยน6 เนอหา

6.1 หลกการเขยน การใชภาษาในการเขยน 6.2 หลกการเขยนแผนภาพความคด

6.3 หลกการเขยนเพอการสอสารประเภทตางๆ เชน การเขยนเรยงความ ยอความ เขยน ชแจง เขยนแสดงความคดเหน คำาคม คำาขวญ คำาโฆษณา เขยนรายงานการคนควา การกรอกแบบพมพและใบสมครงาน

6.4 การปฏบตตนเปนผมมารยาทในการเขยนและมนสยรกการเขยน

7. จดประสงคการเรยนร/ผลการเรยนรทคาดหวง (ดจากผงการออกขอสอบ)

7.1 เขาใจหลกการเขยนและเหนความสำาคญของการเขยน 7.2 รจกอกษรไทย เขยนสะกดคำาและรความหมายของคำา คำา

คลองจอง และประโยค 7.3 เขยนสอสารในชวตประจำาวน จดบนทก โดยใชคำาถกตอง

ชดเจน 7.4 เขยนเรยงความ ยอความ จดหมายไดตามรปแบบ 7.5 เขยนรายงานการคนควา สามารถอางองแหลงความร 7.6 ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการเขยนและมการจดบนทกอยางสมำาเสมอ 8. กระบวนการจดการเรยนรและกจกรรมเพมเตมขนท 1 เตรยมคว�มพรอม

- เอกสารประกอบการสอน- หนงสอแบบเรยนวชาภาษาไทย- วสดอปกรณ และเครองมออน ๆ เชน ปากกา ปากกาเคม

กระดาษขาวเทา- เครอง Computer เครองฉายโปรเจคเตอร- สอ VCD / DVD การโตวาท- ผลงานจรงกรณศกษาของผประสบความสำาเรจในชวต- ใบความร- ใบงาน- แบบทดสอบกอนเรยน -หลงเรยน

ขนท 2 อนเครอง ครและผเรยนรวมกนสรางความเขาใจเกยวกบหลกการเขยนประเภทตาง ๆ และใหนกศกษาพดถงบทรอยกรองทเคยเรยนมาพรอมยกตวอยาง

ครพดคยกบนกศกษาถงบทรอยกรองทเคยเรยนมาพรอมยกตวอยางครอธบายหลกการเขยนเรยงความ ยอความ เขยนชแจง เขยนแสดงความคดเหน คำาคม คำาขวญ คำาโฆษณา เขยนรายงานคนควา การกรอกแบบพมพและใบสมครงานขนท 3 เรองร�ยบคคล - สอบถามความรและทดสอบความรกอนเรยน - ครเปดโอกาสใหผเรยนไดแลกเปลยนเรยนรในเรองเกยวกบนกกวและนกประพนธ พรอมใหนกศกษายกตวอยางบทกวทรจกและหลกการเขยน การใชภาษาในการเขยนเรยงความเรอง ทำาดเพอพอ และแตงบทกลอนมา 1 บทขนท 4 รวมพลชวยกนสร�งสรรคผลง�น - ครอธบายความหมายของแผนภาพความคด และแนวคดในการทำาแผนภาพความคด พรอมทงจดกลมผเรยนเปน 4 กลม ใหรวมกนศกษารปแบบของแผนภาพความคดทง 4 แบบ และออกมานำาเสนอ - ครใหผเรยนทำากจกรรมแบงกลมดงน กลมท 1 หลกการเขยน การใชภาษาในการเขยน และ สรปเนอหา กลมท 2 หลกการเขยนแผนภาพความคด สรปเนอหา กลมท 3 การเขยนเรยงความ สรปเนอหา กลมท 4 การปฏบตตนเปนผมมารยาทในการเขยนและมการจดบนทกอยางสมำาเสมอขนท 5 สอส�รวธ - ใหผเรยนแตละกลมทไดรบมอบหมายในแตละกจกรรมรวมกนออกมานำาเสนอ สรปความรทไดรบจากการทำากจกรรมรวมกนโดยใหผเรยนทำาตามหวขอประเดนทตงไวขนท 6 ม�กมวช�ก�ร - ครและนกศกษาชวยสรปความรองครวม หลงจากทตวแทนทง 4 กลมนำาเสนอสรปความรทไดรบ จากการของแผนภาพ

ความคดทง 4 แบบ และออกมานำาเสนอขนท 7 สบส�นร�ยคน

- ใหผเรยนแตละคนสรปความรเรอง การการสอสารประเภทตางๆ เชน การเขยนเรยงความ ยอความ เขยน ชแจง เขยนแสดงความคดเหน คำาคม คำาขวญ คำาโฆษณา เขยนรายงานการคนควา การกรอกแบบพมพและใบสมครงาน

- ใหผเรยนแตละคนไปศกษาความรเพมเตมจากการปฏบตจรงและจากทำากจกรรมมาสงครในลกษณะของแบบทดสอบ

ขนท 8 สรปผล กศน.ดานความร

- ประเมนจากใบงาน- แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน

ดานทกษะ - ประเมนจากงานกลม - สงเกตจากการนำาเสนอหนาชนเรยน

ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม - ประเมนจากความรบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย - ประเมนโดยการสงเกตพฤตกรรมในการรวมกจกรรม

มอบหมายกจกรรมในครงตอไป ครมอบหมายใหผเรยนศกษาใบงานเรองการอานขนท 9 วจยยอชนเรยน

- บนทกหลงสอน- ผลสอบหลงเรยน นำากลมเปาหมายการเขยนทมาทำาแบบฝก

อานเพมเตม

กจกรรมเสนอแนะ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ..................................................................ผสอน

(......................................................................................)

วนท..................เดอน.....................................พ.ศ..................

ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ....................................................................

(..........................................................................)

วนท..................เดอน......................................พ.ศ..................

บนทกหลงก�รจดก�รเรยนร

กศน.ตำาบล....................... อำาเภอ.................................. จงหวดจนทบรสปดาหท........ วน/เดอน/ป........../............../.......... ครผสอน............................... ระดบ.........................

สาระ................................................... รายวชา.............................................. รหส

วชา.............................

1. ผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร จำานวนนกศกษาทเขาเรยน ........ คน

5.2 การประเมนโดยใช แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน พบวาคะแนนการทดสอบหลงเรยน มากกวากอนเรยนจำานวน ........ คน คดเปนรอยละ ............ คะแนนการทดสอบหลงเรยน นอยกวากอนเรยน จำานวน ......... คน คดเปนรอยละ ............

5.3 การประเมนจากการทำาใบงาน พบวาคะแนนทไดผานเกณฑรอยละ..............จำานวน ........... คน

คดเปนรอยละ .................. นอยกวาเกณฑ จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ ..................

2. เนอห�/ส�ระทสอน ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................

..................................................................

.....................................................................................

..................................................................

.....................................................................................

.................................................................. 3. กจกรรมก�รเรยนก�รสอน........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. ปญห�/อปสรรค ก�รเรยนก�รสอน.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. แนวท�งก�รแกปญห� ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ.................................................................... (....................................................................)

คร กศน./ศรช.ตำาบล..............

วนท.............../.................../...............

คว�มคดเหน/ขอเสนอแนะของผบรห�ร..............................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.........................................................................

ลงชอ...................................................

(..............................................................)

ผอำานวยการ กศน.อำาเภอขลง

ใบคว�มรท 1 เรอง การเขยนแผนผงความคด หรอแผนทความคด(Mind Map)

………………………………………

Mind Map คอ การถายทอดความคด หรอขอมลตาง ๆ ทมอยในสมองลงกระดาษ โดยการใชภาพ ส เสน และการโยงใย แทนการจดยอแบบเดมทเปนบรรทด ๆ เรยงจากบนลงลาง ขณะเดยวกนมนกชวยเปนสอนำาขอมลจากภายนอก เชน หนงสอ คำาบรรยายการประชม สงเขาสมองใหเกบรกษาไวไดดกวาเดม ซำายงชวยใหเกดความคดสรางสรรคไดงายเขา เนองจะเหนเปนภาพรวม และเปดโอกาสใหสมองใหเชอมโยงตอขอมลหรอ ความคดตาง ๆ เขาหากนไดงายกวา

“ใชแสดงการเชอมโยงขอมลเกยวกบเรองใดเรองหนงระหวางความคดหลก ความคดรอง และความคดยอยทเกยวของสมพนธกน ”ผงความคด (Mind Map)

“ใชแสดงการเชอมโยงขอมลเกยวกบเรองใดเรองหนงระหวางความคดหลก ความคดรอง และความคดยอยทเกยวของสมพนธกน ”ลกษณะการเขยนผงความคด เทคนคการคดคอ นำาประเดนใหญ ๆ มาเปนหลก แลวตอดวยประเดนรองในชนถดไป

การสราง แผนทความคด หรอ Mind Map ขนตอนก�รสร�ง Mind Map

1. เขยน/วาดมโนทศนหลกตรงกงกลางหนากระดาษ 2. เขยน/วาดมโนทศนรองทสมพนธกบมโนทศนหลกไปรอบ ๆ 3. เขยน/วาดมโนทศนยอยทสมพนธกบมโนทศนรองแตกออกไปเรอย ๆ

4. ใชภาพหรอสญลกษณสอความหมายเปนตวแทนความคดใหมากทสด 5. เขยนคำาสำาคญ (Key word) บนเสนและเสนตองเชอมโยงกน 6. กรณใชส ทงมโนทศนรองและยอยควรเปนสเดยวกน 7. คดอยางอสระมากทสดขณะทำาเขยนคำาหลก หรอขอความสำาคญของเรองไวกลาง โยงไปยงประเดนรองรอบ ๆ ตามแตวาจะมกประเดน

กฎก�รสร�ง Mind Map 1. เรมดวยภาพสตรงกงกลางหนากระดาษ 2. ใชภาพใหมากทสดใน Mind Map ของคณ ตรงไหนทใชภาพไดใหใชกอนคำา หรอรหส เปนการชวยการทำางานของสมอง ดงดดสายตา และชวยความจำา 3. ควรเขยนคำาบรรจงตวใหญๆ ถาเปนภาษาองกฤษใหใชตวพมพใหญ จะชวยใหเราสามารถประหยดเวลาได เมอยอนกลบไป

อานอกครง 4. เขยนคำาเหนอเสนใต แตละเสนตองเชอมตอกบเสนอนๆ เพอให Mind Map มโครงสรางพนฐานรองรบ 5. คำาควรมลกษณะเปน "หนวย" เปดทางให Mind Map คลองตวและยดหยนไดมากขน 6. ใช ส ทว Mind Map เพราะสชวยยกระดบความคด เพลนตา กระตนสมองซกขวา 7. เพอใหเกดความคดสรางสรรคใหม ควรปลอยใหสมองคดมอสระมากทสดเทาทจะเปน ไปไดวธก�รเขยน Mind Map โดยละเอยดอกวธหนง 1.เตรยมกระดาษเปลาทไมมเสนบรรทดและวางกระดาษภาพแนวนอน 2.วาดภาพสหรอเขยนคำาหรอขอความทสอหรอแสดงถงเรองจะทำา Mind Map กลาง หนากระดาษ โดยใชสอยางนอย 3 ส และตองไมตกรอบดวยรปทรงเรขาคณต 3.คดถงหวเรองสำาคญทเปนสวนประกอบของเรองททำา Mind Map โดยใหเขยนเปนคำา ทมลกษณะเปนหนวย หรอเปนคำาสำาคญ (Key Word) สน ๆ ทมความหมาย บนเสน ซงเสนแตละเสนจะตองแตกออกมาจากศนยกลางไมควรเกน 8 กง 4.แตกความคดของหวเรองสำาคญแตละเรองในขอ 3 ออกเปนกง ๆ หลายกง โดยเขยนคำาหรอวลบนเสนทแตกออกไป ลกษณะของกงควรเอนไมเกน 60 องศา 5.แตกความคดรองลงไปทเปนสวนประกอบของแตละกง ในขอ 4 โดยเขยนคำาหรอวลเสนทแตกออกไป ซงสามารถแตกความคดออกไปเรอยๆ 6.การเขยนคำา ควรเขยนดวยคำาทเปนคำาสำาคญ (Key Word) หรอคำาหลก หรอเปนวลทมความหมายชดเจน 7.คำา วล สญลกษณ หรอรปภาพใดทตองการเนน อาจใชวธ

การทำาใหเดน เชน การลอมกรอบ หรอใสกลอง เปนตน 8. ตกแตง Mind Map ทเขยนดวยความสนกสนานทงภาพและแนวคดทเชอมโยงตอกนการนำาไปใช 1) ใชระดมพลงสมอง 2) ใชนำาเสนอขอมล 3) ใชจดระบบความคดและชวยความจำา 4) ใชวเคราะหเนอหาหรองานตาง ๆ 5) ใชสรปหรอสรางองคความร

ใบง�นท 1 เรอง ก�รเขยน

วช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ยจดประสงคก�รเรยนร : เลอกใชภ�ษ�ในก�รนำ�เสนอต�มรปแบบของง�นเขยนประเภทรอยแกวและรอยกรองไดอย�งสร�งสรรคคำ�สง: 1.ใหผเรยนเขยนเรยงความในหวขอ พอของฉน โดยเลอกใชภาษาใน“ ”การเขยนอยางเหมาะสมและสรางสรรค ความยาวไมตำากวา 1 หนากระดาษ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

................................................................................

ใบง�นท 2เรอง ก�รเขยน

วช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ยจดประสงคก�รเรยนร : ใชแผนภ�พคว�มคด จดลำ�ดบคว�มคดกอนก�รเขยนคำ�สง: ใหผเรยนตอบคำาถามตอไปน1.อธบายขนตอนการเขยนแผนภาพความคด(Mind Map) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2.อธบายประโยชนของการเขยนแผนภาพความคด(Mind Map) ทจะนำาไปใชในการเรยน..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3.ใหผเรยนเขยนแผนภาพความคด (Mind Map) หวขอ ตวของฉน“ ” .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

แบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยนเรอง ก�รเขยน

คำ�ชแจง จงเลอกคำ�ตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวก�เครองหม�ย X ลงในกระด�ษคำ�ตอบ1. ขอใดคอสวนประกอบของการเขยนเรยงความเรยง ตามลำาดบ ก. คำานำา เนอเรอง สรป ข. เนอเรอง คำานำา สรป ค. หวขอ เนอเรอง สรป ง. หวขอ โครงเรอง เนอเรอง 2. ขอใดไมใชลกษณะสำาคญของคำานำา ก. ชแจงจดประสงคในการเขยนเรยงความ ข. กระตนใหผอานสนใจและเหนความสำาคญ ของเรอง ค. นำาสวนทสำาคญของตวเรองมากลาวยำาสราง ความสนใจ

5. ลกษณะของการเขยนรายงานเชงวชาการทด ขอใด ก. ใชภาษาทางราชการ ข. มผกำาหนดหวขอให ค. มเนอหาถกตอง ชดเจน ง. รปแบบปรบไดตามเนอหา6. ขอใดเปนจดหมายราชการ ก. จดหมายถงบพการ ข. จดหมายเอกชนถงสวนราชการ ค. จดหมายทออกโดยสวนราชการตางๆ ง. จดหมายทตดตอสอบถามขาวราชการ7. การเขยนแสดงทศนะสวนใหญนกศกษาหาอานไดจากทใด ก. หนงสอราชการ ข. หนงสอพมพรายวน ค. หนงสออานคลาย

ง. สรางความเขาใจขอบเขตของเรยงความและอธบาย3. การวางโครงเรองกอนเขยนเรยงความมประโยชน อยางไร ก. กำาหนดจดประสงคของเรอง ข. สรางความเขาใจในแตละยอหนา ค. กำาหนดขอบเขตในการเขยนแตละครง ง. ชวยใหเนอหามเอกภาพและเสนอความคด ไดตามลำาดบ4. การเขยนรายงานการประชมกลม สงทไมควรเขยน คอขอใด ก. เขยนขอความทเปนจรงเทานน ข. กรณมความขดแยงใหรายงานดวย ค. ขอความแสดงความรสกผเขาประชม ง. ควรเขยนรายงานทกหวขออยางละเอยด

เครยด ง. หนงสอราชกจจานเบกษา8. การโฆษณาในสงคมสวนใหญเนนเรองใดมากทสด ก. สรางภาพพจน ข. สรางความเขาใจ ค. โฆษณาชวนเชอลทธ ง. การซอขายสนคาและการบรการ9. ควรเขยนชแจงในกรณใดมากทสด ก. ชาวบานเขาใจผดเรองไขเลอดออก ข. ชาวบานสองหมบานรวมกลมออมทรพย ค. ทางราชการใหประชาชนมารบของแจกนำาทวม ง. รฐบาลมอบรางวลของขวญปใหมแกประชาชน

ระดบมธยมศกษ�ตอนตน วช�ภ�ษ�ไทย10. การเขยนอธบายเรองยากๆ ใหงายทสดและเขาใจรวดเรวควรปฏบตตามขอใด

ก. ควรเชญผรมาอธบาย ข. ควรเดนทางไปดของจรงค. ควรอานหนงสอหลายๆเลม ง. ควรมตวอยางหรออปกรณ

ประกอบ

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน หลงเรยน–เรอง ก�รเขยน

1. ก. 2. ง. 3. ค. 4 ค. 5. ค. 6. ค. 7. ข. 8. ง. 9. ก. 10. ง.

แผนการจดการเรยนรรายรายวชาภาษาไทยภาคเรยนท ปการศกษา

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย กศน.ตำาบล……………………………………….. 1. สปดาห…………. วนท ……………เดอน พ……………………… .ศ. ……เวลา ………… 2. วชา ภาษาไทย รหสวชา (พท 21001) จำานวน………4……..หนวยกต 3. มาตรฐานท 2.1 มความร ความเขาใจ และทกษะพนฐานเกยวกบภาษาและการสอสาร 4. หนวยการเรยนร/เรอง การอาน 5. สาระสำาคญ 5.1 เหนความสำาคญของการอานทงการอานออกเสยงและอานในใจ 5.2 สามารถอานไดอยางถกตอง และอานไดเรว เขาใจความหมายของถอยคำา ขอความ เนอเรองทอาน 5.3 มมารยาทในการอาน และนสยรกการอาน6.เนอหา 6.1 หลกการอานในใจจากสอประเภทตางๆ 6.2 หลกการอานออกเสยงทเปนทงรอยแกวและรอยกรอง

6.3 หลกการเลอกอานหนงสอและสอสารสนเทศ 6.4 หลกการอานจบใจความสำาคญ 6.5 หลกการวเคราะหวจารณ 6.6 มารยาทในการอานและนสยรกการอาน7. จดประสงคการเรยนร/ผลการเรยนรทคาดหวง (ดจากผงการออกขอสอบ)

7.1 เขาใจความสำาคญหลกการและจดมงหมายของการอาน ทงอานออกเสยงและอานในใจ

7.2 อานออกเสยงคำา ขอความบทสนทนา เรองสนบทรอยกรอง และบทรองเลน บทกลอมเดก

7.3 อธบายความหมายของคำาและขอความทอาน 7.4 ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการอานและมนสยรกการอาน 8. กระบวนการจดการเรยนรและกจกรรมเพมเตมขนท 1 เตรยมคว�มพรอม

- เอกสารประกอบการสอน- หนงสอแบบเรยนวชาภาษาไทย- วสดอปกรณ และเครองมออน ๆ เชน ปากกา ปากกาเคม

กระดาษขาวเทา- เครอง Computer เครองฉายโปรเจคเตอร- สอ VCD / DVD การโตวาท- ผลงานจรงกรณศกษาของผประสบความสำาเรจในชวต- ใบความร- ใบงาน- แบบทดสอบกอนเรยน -หลงเรยน

ขนท 2 อนเครอง - ครทกทายผเรยน สอบถาม ตดตามงานทมอบหมาย เรองใหถามประสบการณจรงจากบคคลตวอยางทมลกษณะการพดทด นาประทบใจ ชอ-นามสกล สถานทพด เรองทพด จดมงหมายของการพด ลกษณะเดนทประทบใจ ดคลป การอานภาษาวยรน ขนท 3 เรองร�ยบคคล

- ครสอบถามความรทไดจากการอานขอด ขอเสยของการอาน และทดสอบความรกอนเรยน - ครเปดโอกาสใหผเรยนทมความรไดแลกเปลยนความรในเรองการอาน และครสมเรยกนกเรยน 5 คน ทอานแบบฝกภาษาไทย ฝกอานออกเสยงใหถกตอง เชนคำาควบกลำา ร ,ล จดมงหมายของการอานขนท 4 รวมพลชวยกนสร�งสรรคผลง�น - ใหผเรยนอานทำานองเสนาะใหถกตองอานออกเสยงและอานทำานองเสนาะไดอยางถกตองตามลกษณะไดอยางถกตองตามลกษณะคำาประพนธ - ครใหผเรยนเลอกเพอนสมาชกในหองเพอแบงกลมการนำาเสนอโดยการแบงเปนกลม 5 กลมโดยแบงกลมโดยบงเอญ การนบ 1 เปน ไก 2 เปด นก 3 ชาง 4 หม 5 ลง 6 มา แตใหเปนสตว 6 กลมละ 6 คน เลอกประธาน 1 คน และผรกษาเวลา 1 คน สมาชกทเหลอเปนผฟง - ครใหผเรยนทำากจกรรมแบงกลมดงน กลมท 1 อานรอยแกว และจบประเดนสำาคญวเคราะห ขอเทจจรง และเสนอขอคดเหน ใจความทอาน สรปเนอหา กลมท 2 อานรอยกลอง และจบใจความทอาน สรปเนอหา กลมท 3 อานบทความ และจบใจความทอาน สรปเนอหา กลมท 4 อานสอโฆษณา และจบใจความทอาน สรปเนอหา กลมท 5 อานขาว และจบประเดนสำาคญวเคราะห ขอเทจจรง และเสนอขอคดเหน ใจความทอาน และจบใจความทอาน สรปเนอหา ขนท 5 สอส�รวธ - ใหผเรยนแตละกลมทไดรบมอบหมายในแตละกจกรรมรวมกนออกมานำาเสนอ สรปความรทไดรบจากการทำากจกรรมรวมกนโดยใหผเรยนทำาตามหวขอประเดนทตงไวขนท 6 ม�กมวช�ก�ร

- ครและนกศกษาชวยสรปความรองครวม หลงจากทตวแทนทง 5 กลมนำาเสนอสรปความรทไดรบ จากการอานขนท 7 สบส�นร�ยคน - ใหผเรยนแตละคนสรปความรเรอง การอาน อานออกเสยงและอานทำานองเสนาะ อานจบประเดน ไดอยางถกตองตามลกษณะไดอยางถกตองตามลกษณะคำาประพนธ - ใหผเรยนแตละคนไปศกษาความรเพมเตมจากการปฏบตจรงและจากทำากจกรรมมาสงครในลกษณะของแบบทดสอบ

ขนท 8 สรปผล กศน.ดานความร

- ประเมนจากใบงาน- แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน

ดานทกษะ - ประเมนจากงานกลม - สงเกตจากการนำาเสนอหนาชนเรยน

ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม - ประเมนจากความรบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย - ประเมนโดยการสงเกตพฤตกรรมในการรวมกจกรรม

มอบหมายกจกรรมในครงตอไป ครมอบหมายใหผเรยนศกษาใบงานเรองการอานขนท 9 วจยยอชนเรยน

- บนทกหลงสอน- ผลสอบหลงเรยน นำากลมเปาหมายการอานทมาทำาแบบฝก

อานเพมเตม

กจกรรมเสนอแนะ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ..................................................................ผสอน (....................................................................................

..) วน

ท..................เดอน.....................................พ.ศ..................

ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ....................................................................

(..........................................................................)

วนท..................เดอน......................................พ.ศ..................

บนทกหลงก�รจดก�รเรยนร

กศน.ตำาบล....................... อำาเภอ.................................. จงหวดจนทบร

สปดาหท........... วน/เดอน/ป........../..................../............... ครผ

สอน.................................................ระดบ..............................................

สาระ................................................... รายวชา.............................................. รหส

วชา.............................

1. ผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร จำานวนนกศกษาทเขาเรยน ........ คน

5.3 การประเมนโดยใช แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน พบวาคะแนนการทดสอบหลงเรยน มากกวากอนเรยนจำานวน ........ คน คดเปนรอยละ ............ คะแนนการทดสอบหลงเรยน นอยกวากอนเรยน จำานวน ......... คน คดเปนรอยละ ............

5.4 การประเมนจากการทำาใบงาน พบวาคะแนนทไดผานเกณฑรอยละ..............จำานวน ........... คน

คดเปนรอยละ .................. นอยกวาเกณฑ จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ ..................

2. เนอห�/ส�ระทสอน ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................

.........................................................................

....................................................................................................................................................... 3. กจกรรมก�รเรยนก�รสอน

..............................................................................

......................................................................

..............................................................................

.........................................................................

..............................................................................

.........................................................................

..............................................................................

......................................................................... 4. ปญห�/อปสรรค ก�รเรยนก�รสอน

..............................................................................

.........................................................................

..............................................................................

.........................................................................

5. แนวท�งก�รแกปญห� ..............................................................................

.........................................................................

..............................................................................

.........................................................................

..............................................................................

.........................................................................

ลงชอ....................................................................

(....................................................................) คร กศน./ศรช.ตำาบล...................

วนท.............../.................../...............

คว�มคดเหน/ขอเสนอแนะของผบรห�ร..............................................................................

.......................................................................................................................................................

.........................................................................

ลงชอ................................................... (..............................................................)

ผอำานวยการ กศน.อำาเภอขลง

ใบคว�มรท 1 เรองก�รอ�นวช�ภ�ษ�ไทย (พท31001) ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย

ก�รอ�น คว�มหม�ย คว�มสำ�คญ และประโยชนทไดจ�กก�รอ�น 1. คว�มหม�ยของก�รอ�น นพดล จนทรเพญ กลาววา การอานคอ การแปลความหมายของตวอกษร เครองหมายสญลกษณ เครองสอความหมายตาง ๆ ทปรากฏแกสายตาออกมาเปนความคดความเขาใจเชงสอสาร แลวผอานสามารถนาความคดความเขาใจนนไปใชใหเกดประโยชนไดตอไป คว�มสำ�คญของก�รอ�น การอานมความสำาคญดงน เปนเครองมอทสำาคญในการแสวงหาความรเพอพฒนาตนเองใหทนโลกทนเหตการณ ทำาใหเกดความเพลดเพลนพอใจ และคลายทกขได ผอานสามารถฝกการคด และสรางจนตนาการไดเองในขณะทอาน ประโยชนทไดจ�กก�รอ�น ผทฝกฝนการอานจนชำานาญแลว จะไดรบประโยชนดงตอไปน จะเขาใจเรองทอานในเวลาอนรวดเรว สามารถนาสงทไดจากการอานไปใชใหเกดประโยชนได สามารถเรยนรวชาตาง ๆ ไดอยางมประสทธภาพมากขน

ทาใหเปนผทมโลกทศนกวางขน 2. จดมงหม�ยของก�รอ�น อาจแบงจดประสงคในการอาน

อยางกวาง ๆ ไดดงน 1) อานเพอศกษาหาความร เปนการอานเพอมงใหเกดความร

ความเขาใจในเรองทตองการศกษา ซงมกใชในการอานตาราวชาการตาง ๆ หรออานงานเขยนเฉพาะเรองทตองการศกษาใหเขาใจ

2) อานเพอความเพลดเพลนบนเทงใจ เปนการอานทมงใหเกดความผอนคลายอารมณ เกดความเพลดเพลนจากการอาน ไดแก การอานหนงสอประเภทบนเทงคด สารคด ทมเนอหามงความเพลดเพลน เชน นวนยาย สารคดทองเทยว นตยสาร วารสารตาง ๆ

3) อานเพอความจรรโลงใจ เปนการอานเพอยกระดบจตใจใหสงขน มกเปนสารทใหขอคด คตเตอนใจ ไดแก ปรชญา ศาสนา สภาษต คาพงเพย

4) อานเพอหาคาตอบในสงทตองการ ซงหมายถงการคดคน ในเรองทตนสนใจเปนพเศษ การอานแบงไดเปน 2 ประเภท คอ

1. ก�รอ�นในใจ เปนการอานทมงหมายใหอานไดรวดเรว และสามารถจบใจความสาคญไดด ซงผอานอาจใชวธฝกฝนใหอานไดเรวโดยอาศยหลกดงตอไปน

1) กำาหนดเวลาในการอานหนงสอใหแนนอน และพยายามอานใหไดจานวนคา หรอจานวนหนาเพมขน

2) ฝกการเคลอนไหวสายตา ใหมการเคลอนไหวทถกตอง โดยการจบสายตาอยทขอความเปนชวงระยะ และควรฝกใหสามารถเคลอนไหวสายตาไดในชวงทกวาง ไมควรยอนกลบไปอานขอความทอานผานมาแลว เนองจากจะทาใหเสยเวลา และเสยสมาธในการทาความเขาใจเนอเรอง และเมอจะขนบรรทดใหมใหกวาดสายตากลบมาทางซายอยางรวดเรวแมนยา

3) ทดสอบความเขาเรองเมออานจบ ไดแกการจบใจความสำาคญของขอความทอานหลงจากอานจบแตละยอหนา หรอหลงจากทอานจบทงเรองไปแลว เพอชวยใหเขาใจเรองทอานไดดขน

4) ศกษาหาความหมายของคาศพทตาง ๆ อยเสมอ หากพบคาศพทแปลกใหมในขณะทอานอยาหยดเพอคนหาความหมายในขณะนน แตใหอานจนจบ และพยายามทาความเขาใจความหมายของศพทใหม โดยพจารณาจากขอความแวดลอม (บรบท) กอน หากยงไมเขาใจจงคอยคนควาหาความหมายของคาศพทนน

5) หลกเลยงลกษณะนสยการอานทไมด ซงจะทำาใหอานหนงสอชา เชนการทาปากขมบขมบ หรอออกเสยงพมพาตามตวหนงสอ ใชมอชไปตามตวหนงสอ หรอยอนกลบไปอานทบทวนขอความทอาน เมอเกดความสงสย

6) ควรฝกฝนการอานบอย ๆ และสมำาเสมอ เนองจากการอานเปนทกษะ ดงนนความชำานาญจะเกดขนไดกตอเมอมการฝกฝนอยางสมำาเสมอ

2. ก�รอ�นออกเสยง เปนการเปลงเสยงตามตวอกษร ถอยคำา และเครองหมาย ตาง ๆทเขยนไวใหถกตองชดถอยชดคำา โดยผอานตองคำานงวากำาลงอานใหผอนฟง และการอานของเราจะสามารถสอสารแกผฟงไดตรงตามทผเขยนตองการหรอไม สงสำาคญทผอานตองคำานงถงคอขอความทอาน ซงประกอบดวย ถอยคำา เรองราว และบรรยากาศ โดยมหลกทวไปในการอานออกเสยงดงน

1) ความชดเจน หมายถงออกเสยงไดชดถอยชดคำาทงเสยงสระ พยญชนะ วรรณยกต และเสยงควบกลำา

2) ความถกตอง คออานออกเสยงไดถกตองตามอกขระวธของไทย หรอของภาษาอนทไทยนามาใช และ 3. ก�รอ�นเพอจบใจคว�ม หรอก�รอ�นเกบใจคว�ม เปนการอานเพอเกบสาระความร ขอคด ทศนคตของผเขยน จากเนอหาทอาน การอานเพอจบใจความม

แนวทางคอการอานจบใจความสวนรวม และการอานจบใจความสำาคญ 1) การอานจบใจความสวนรวม คอการทำาความเขาใจเนอหาสวน

รวมของงานเขยน อาจใชวธการตงคาถามอยางกวาง ๆ วา ใคร ทาอะไร ทไหน เมอไร อยางไร แลวพยายามตอบคาถามเหลานนสน ๆ ใหไดใจความชดเจน หรอสามารถดำาเนนการตามขนตอนไดดงน

2) สงเกตสวนประกอบของงานเขยน เชน ชอเรอง คำานำา สารบญ วตถประสงคของผเขยน เพอจะไดมองเหนจดมงหมายของงานเขยน วาเปนงานเขยนเกยวกบอะไรและผเขยนตองการอะไร

3) สงเกตหวขอใหญ และหวขอยอยของงานเขยน เพอหาเนอหาสำาคญของงานเขยน

4) จดลำาดบเนอหาของหวขอ เพอจดลำาดบความสำาคญของเนอหา 5) สงเกตความสมพนธของการดำาเนนเรอง การเชอมโยงเนอหา

เพอด ก�รอ�นประเมนคณค� เปนการอานเพอพจารณา และประเมนคณคาของงานเขยน ซงโดยปกตเมอเราอานงานเขยนเรากจะประเมนคณคางานเขยนไปโดยอตโนมตอยแลว แตจะเปนการประเมนโดยใชความรสกสวนตวเราเปนเกณฑตดสน โดยมกใชคำาพดวา ด สนก นาสนใจ นาเบอ ซงเปนการประเมนคณคาทไมมหลกเกณฑ ไมเปนทยอมรบ ดงนนในการประเมนคณคางานเขยน จงตองประเมนอยางมหลกเกณฑ เพอใหความเปนธรรมกบผเขยนจงควรดาเนนการดงน

1) หนงสอตำารา และเอกสารทางวชาการ การประเมนคณคาของงานเขยนประเภทน ตองคำานงถงดานเนอหา ประโยชนในดานความรทางวชาการ รวมทงพจารณาการใชภาษา และการลำาดบความร

2) หนงสอสารคดและบทความ การประเมนคณคาของงานเขยนประเภทนตองคำานงถงดานเนอหาความร วาเปนเรองทนาสนใจหรอไม ความคดเหนของผเขยนนาเชอถอไดมากนอยเพยงใด ขอคดของผเขยนมเหตผลหนกแนนหรอไม 3) หนงสอพมพ การอานหนงสอพมพตองรจกคดพจารณา ไมควรเชอทนท ควรวเคราะหขาวในแงมมตาง ๆ เชนแหลงทมาของขาว อคตของผเขยน และตองตรวจสอบขาวเดยวกนจากหนงสอพมพฉบบอน ๆ หรอจากสอมวลชนแขนงอน ๆ เชน วทย โทรทศน แลวคอยสรปขอเทจจรงของขาว 4) หนงสอบนเทงคด ไดแกนทาน นวนยาย เรองสน เนองจากเปนงานเขยนทไมใชเรองจรง ดงนนในการประเมนคณคาจะพจารณาในดาน โครงเรอง ฉาก บรรยากาศ ตวละคร ความสมจรง แนวคด กลวธการแตง ฯลฯ 5) กวนพนธ หรอบทรอยกรอง การประเมนคณคาจะพจารณาจากศลปะในการใชคา ความหมาย เนอหา และโวหารทไพเราะสละสลวย อยางไรกตาม การอานทกวธการดงกลาวมาแลวตองอาศยประสบการณในการอาน อานมาก และอานอยางละเอยดลกซง นอกจากนนตองอาศยพนฐานในการอาน และตองอานอยางมวจารณญาณดวย ก�รอ�นออกเสยงบทรอยกรองคว�มหม�ยของ ก�รอ�นทำ�นองเสน�ะ“ ”       การอานทำานองเสนาะคอวธการอานออกเสยงอยางไพเราะตามลลาของบทรอยกรองแตละประเภทหรอหมายถง การอานตามทำานอง (ทำานอง = ระบบเสยงสงตำา ซงมจงหวะสนยาว) เพอใหเกดความเสนาะ (เสนาะ, นาฟง, เพราะ, วงเวงใจ)วตถประสงคในก�รอ�นทำ�นองเสน�ะ การอานทำานองเสนาะเปนการอานใหคนอนฟง ฉะนนทำานองเสนาะตองอานออกเสยง เสยงทำาใหเกดความรสก-ทำาใหเหนความงาม-เหนความไพเราะ-เหนภาพพจน ผ

ฟงสมผสดวยเสยงจงจะเขาถงรสและความงามของบทรอยกรองทเรยกวาอานแลวฟงพรงเพราะเสนาะโสต การอานทำานองเสนาะจงมงใหผฟงเขาถงรสและเหนความงามของบทรอยกรอง รสทใชในก�รอ�นทำ�นองเสน�ะ        รสถอย (คำาพด) แตละคำามรสในคำาของตวเอง ผอานจะตองอานใหเกดรสถอย ตวอย�ง                            สกวาหวานอนมหมนแสน                     ไมเหมอนแมนพจมานทหวานหอม              กลนประเทยบเปรยบดวงพวงพะยอม                  อาจจะนอมจตโนมดวยโลมลม              แมนลอลามหยามหยาบไมปลาบปลม                ดงดดดมบอระเพดตองเขดขม              ผดไพรไมประกอบชอบอารมณ                          ใครฟงลมเมนหนาระอาเอย (พระเจ�วรวงศเธอกรมหลวงบดนทรไพศ�ลโสภณ)     5.   ประโยชนทไดรบจ�กก�รอ�นทำ�นองเสน�ะ       1)     ชวยใหผฟงเขาถงรสและเหนความงามของบทรอยกรองทอาน       2)   ชวยใหผฟงไดรบความไพเราะและเกดความซาบซง (อาการรสกจบใจอยางลกซง)       3)     ชวยใหเกดความสนกสนาน ความเพลดเพลน       4)     ชวยใหจดจำาบทรอยกรองไดรวดเรวและแมนยำา       5)     ชวยกลอมเกลาจตใจใหเปนคนออนโยนและเยอกเยน (ประโยชนโดยออม)       6)     ชวยสบทอดวฒนธรรม ในการอานทำานองเสนาะไวเปนมรดกตอไป

ใบง�น ท 1 เรอง ก�รอ�น

วช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย

จดประสงคก�รเรยนร : อ�นออกเสยงและอ�นทำ�นองเสน�ะไดอย�งถกตองต�มลกษณะคำ�ประพนธ

คำ�สง : ใหนกศกษ�ฝกอ�นทำ�นองเสน�ะด�นล�งใหถกตองต�มอกขระ คำ�ประพนธ และวเคร�ะหคำ�ประพนธนว�มจดมงหม�ยอย�งไร

ถงโรงเหลาเตากลนควนโขมง            มคนโพงผกสายไวปลายเสา                       โอบาปกรรมนำานรกเจยวอกเรา                   ใหมวเมาเหมอนหนงบาเปนนาอาย                       ทำาบญบวชกรวดนำาขอสำาเรจ                      พระสรรเพชญโพธญาณประมาณหมาย                       ถงสราพารอดไมวอดวาย                           ไมใกลกรายแกลงเมนกเกนไป                       ไมเมาเหลาแลวแตเรายงเมารก                    สดจะหกหามจตคดไฉน                       ถงเมาเหลาเชาสายกหายไป                        แตเมาใจนประจำาทกคำาคน 

จดมงหม�ยของคำ�ประพนธ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบง�น ท 2เรอง ก�รอ�น

วช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ยจดประสงคก�รเรยนร : ปฏบตตนเปนผมม�รย�ทในก�รอ�นและมนสยรกก�รอ�นคำ�สง : ใหผเรยนตอบคำาถามตอไปน1.ในการอานทด ควรมมารยาทอยางไร

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.......................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

2.ผเรยนตองการเปนคนทมนสยรกการอานควรจะฝกฝนตนเองอยางไร ใหบอกมาเปนขอ ๆ

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

...........................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.......................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

........................................................................... ...............................................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................

.........................................................................................................................................................

แบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยนเรอง ก�รอ�น

ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย ร�ยวช�ภ�ษ�ไทย

คำ�ชแจง จงเลอกคำ�ตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวก�เครองหม�ย X ลงในกระด�ษคำ�ตอบ1.โดยทวไปประโยคใจความสำาคญจะอยสวนใดของยอหนา ก. ตนยอหนา ข. กลางยอหนา ค. สวนทายยอหนา ง. ตนหรอทายยอหนา2. การอานจบใจความและเขาใจเรองทอานอยางมประสทธภาพขนอยกบคณสมบตสำาคญขอใด ก. รศพทมาก ข. มสทธในการอาน ค. มความมงหมายใครรเร อง ง. อานในใจโดยไมตองเคลอนไหวรมฝปากคำ�ชแจง อ�นเรองตอไปนแลวตอบ

มกจะเปนเนอสตวตดมนถาเปนเดกหรอทารกรางกายไมสามารถทจะปรบตวกบปรมาณโปรตนสงๆ ทกนเขาไป การกนอาหารทมโปรตนสง จะทำาใหกนอาหารอนไดนอยลง โอกาสทจะทำาใหเกดการขาดสารอาหารทมโปรตนสงทำาใหรางกายตองกนแคลเซยม สงดวยเพราะทำาใหรางกายเพมการกำาจดแคลเซยมออกจากรางกาย ดงนน การกนอาหารจงควรมโปรตนในปรมาณทพอเหมาะ3. ประโยคใจความสำาคญของเรองนคอขอใด ก. การกนอาหารทมโปรตนสงทำาใหอมเรว ข. ควรกนอาหารทมโปรตนในปรมาณ พอเหมาะ ค. โปรตนเปนสารอาหารทมความ

คำาถามขอ 3-7 โปรตนเปนสารอาหารทมความสำาคญตอการเจรญเตบโต โดยเฉพาะในระยะตงครรภความตองการของโปรตนจะเพมขน นอกจากนระยะการใหนมบตรตองการโปรตนดวยขณะเดยวกนเดกทอยในวยทกำาลงเจรญเตบโตมากกวาผใหญ ดงนนอาหารทมโปรตนสงจงเปนอาหารทควรรบไดรบ อาหารทมโปรตนสง ไดแก เนอสตวตางๆ ไข นม ถวเหลอง เชน เนอ ไก เนอเปด ปลาท เนอววไมตดมน จะมโปรตนประมาณ 200 ตอ 100 กรมของอาหาร สวนไขจะมโปรตนประมาณ 13 กรม 100 กรมของอาหาร และถวเหลองเปนพชทมโปรตนสงรอยละประมาณ 34 การกนอาหารทมโปรตนสง โดยเฉพาะคนทอยในประเทศทพฒนาการแลว พบวาไดรบโปรตนปรมาณสงกวาคนในประเทศทกำาพฒนา ซงคนสวนใหญจะขาดโปรตนสงเกนไปจะไมมประโยชน ตรงกนขามจะเพมความเสยง เชน อาจเปนโรคอวนเนองจากอาหารทมโปรตนสง

สำาคญตอ การเจรญเตบโต ง. อาหารทมโปรตนสง ไดแก เนอสตวตางๆ ไข นม ถวเมลดแหง4. ใจความสำาคญของยอหนาท 4 คอขอใด ก. รางกายเพมการจำากดแคลเซยมไดมากน ข. โอกาสขาดสารอาหารชนดอนๆ เปนไป ไดสง ค. การกนอาหารทมโปรตนสงจะทำาใหกน อาหารอนไดนอยลง ง. การกนอาหารทมโปรตนสงทำาใหรางกาย ตองกนแคลเซยมสง5. ขอใดเรยงลำาดบจากเรองทอานไดถกตอง 1. การกนอาหารจงควรมโปรตนในปรมาณทพอเหมาะ 2. การกนอาหารทมโปรตนสง จะทำาใหกน อาหารอนไดนอยลง 3. การกนอาหารทมโปรตนสง ทำาใหรางกาย ตองกนแคลเซยมสง

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย 2

รายวชาภาษาไทย4. การทไดรบโปรตนสงเกนไปจะไมมประโยชน จะเพมความเสยงอาจเปนโรคอวนได

ก. 2 1 4 3 ข. 4 2 3 1 ค. 1 2 4 3 ง. 4 3 2 1

6. จากเนอความขางตนผเขยนมจดประสงคอยางไร

ก. แนะนำา ข. ชแจงค. สงสอน ง. ใหขอคด

7. ความคดสำาคญของเรองนคอขอใด ก. สตรมครรภควรทานอาหารประเภทโปรตนมากๆ ข. ผทอยในวยเดกควรทานอาหารประเภทโปรตน ค. ผกนอาหารประเภทโปรตนมากมโอกาสเปน โรคอวน ง. โปรตนเปนสารอาหารทมความสำาคญตอการเจรญเตบโต กลวยเปนพชทคนไทยรจกและนำามาใชประโยชนเปนเวลานานมาก กลวยปลกงายดแลงาย ใบใชหอของผลใชกน ลำาตนใชเลยงสตว ดงนนเรามาปลกกลวยกนดกวาจะไดมกลวยกนกนทกโรงเรยน8. ใจความสำาคญของขอความนตรงตาม

9. ใจความสำาคญของขอความนตรงตามขอใด ก. ปาแชมทำาขนมไปขายทตลาด ข. ปาแชมเปนคนขยนจงตนนอนแตเชา ค. คนขยนทำางานดวยความฉลาดและ รอบคอบ ง. คนเราขยนทำางานมระเบยบ ร วธทำามาหากน กจะไมอดตาย ยราฟเปนสตวปา มขายาวจงวงเรว มนมคอยาวเหมอนเสาไฟฟาจงมองเหนไดไกลๆยราฟกนใบไมเป นอาหาร เราน ำายราฟจากเมองอนมาเลยงไวในสวนสตว เดกๆชอบดยราฟในสวนสตวเพราะมหนาตาตลก 10. ใจความสำาคญของขอความนตรงตามขอใด ก. ยราฟเปนสตวปา ข. ยราฟเปนสตวทมขายาว ค. ยราฟเปนสตวทมหนาตาตลก ง. ยราฟเปนสตวทกนใบไมเปนอาหาร เดกผชายชอบเลนฟตบอล การเลนฟตบอลเปนการออกกำาลงกายทด และเปนกฬาทฝกใหเดกเลนเปนหม ผเลนฟตบอลตองไมทะเลาะกน ถาเรา

ขอใด ก. กลวยเปนพชทปลกงาย ข. กลวยเปนพชทมประโยชนมาก ค. กลวยสามารถกนไดทกโรงเรยน ง. กลวยเปนพชทใชเลยงสตวได คนขยนชอบทำางานและหมนหาความร เพอจะไดทำางานดวยความฉลาด และรอบคอบดงตวอยาง ปาแชมปาแชมเปนคนขยนจงตนนอนแตเชาทำาขนมกลวย ขนมตาล และขาวเหนยว สงขยา ไปขายทตลาด ปาแชมบอกกบใครๆเสมอวา ถาคนเราขยนทำางานมระเบยบ รวธทำามาหากน กจะไมอดตาย

เลนฟตบอลแพเรากตองยอมรบและไมโทษกนวาใครเลนไมด เราจงจะไดชอวาเปนผมนำา11. ใจความสำาคญของขอความนตรงตามขอใด ก. เดกผชายชอบเลนฟตบอล ข. ผเลนฟตบอลตองไมทะเลาะกน ค. การเลนแลวไมโทษกนแสดงถงการเปนผม นำาใจนกกฬา ง. การเลนฟตบอลเปนการออกกำาลงกายทด และเปนกฬาทฝกใหเดกเลนเปนหมอ�นขอคว�มตอไปนแลวตอบคำ�ถ�มขอ 12 – 15

“วฒนธรรมการแตงกายเปนสญลกษณบงบอกถงอารยธรรมทมมาแตครงอดตบอกเลาเปนตำานานเรองราวทางประวตศาสตร ของทดเหมอนไม

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย 3 รายวชาภาษาไทย

มคาของคนในสมยหนงในอนาคตอาจกลายเปนสงทสงคาจนไมสามารถประเมนได ดงเชน กระดมโบราณจากแดนบเรงนอง”12. ขอความนกลาวถงประเทศใด

ก. ไทย ข. พมา ค. ลาว ง. เขมร

13. “ของไมมคา ทกลาวถงในขอความน ”ตรงกบขอใด

ก. อาวธ ข. เสอผาค. กระดม ง. เครองประดบ

14. ขอความนมใจความสำาคญตรงกบขอใด

ก. วฒนธรรมการแตงกายเปนสงสำาคญ ข. ของบางอยางอาจดมคาผดยคผดสมย

ค. ของบางสงบางอยางหมดความนยม ไปนานแลว ง. การแตงกายเปนเครองบงบอกถงความ เจรญในอดต15. ขอความนกลาวถงเรองใดเปนสำาคญ

ก. อารยธรรมข. การแตงกายค. เครองประดบ

17. ขอความนจดเปนขอเขยนชนดใด ก. กลอนส ข. กลอนหก ค. กลอนแปด ง. กลอนเปลา18. เมออานบทรอยกรองนแลว ผอานจะมปฏกรยา อยางไร ก. เฉย ๆ ข. ขมวดคว ค. อมยมนดๆ ง. หวเราะกาก19. คนประเภทใดทเหมาะสมกบขอความ ก. คนตกงาน ข. คนทโกรธกน ค. คนทเปนครกกน ง. คนทกำาลงผดหวง20. “ยมทงวนยมกนในศรธญญา ”ควรเปนบคคล ประเภทใด ก. คนบา ข. คนตาบอด ค. คนทมความรก ง. คนทมความสข

ง. ประวตศาสตรอ�นบทรอยกรองตอไปนแลวตอบคำ�ถ�มขอท 16-20ยมใหกนวนละนดจตแจมใส ยมใหกนใจสขสนตวนละไมลยมใหกนวนละชนอกตนตน ยมทงวนยมกนในศรธญญา16. ผเขยนขอความนเปนคนประเภทใด ก. ชางฝนหวาน ข. มอารมณชน ค. ตลกโปกฮา ง. ไมเตมเตง

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน หลงเรยน เรอง ก�รอ�น–1. ก. 2. ก. 3. ค. 4 ค. 5. ง. 6. ข. 7. ง. 8. ค. 9. ง. 10. ข. 11. ค. 12. ข. 13. ข. 14. ข. 15. ข. 16. ข. 17. ค. 18. ค. 19. ข. 20. ก.

แผนก�รจดก�รเรยนรร�ยวช�ภ�ษ�ไทยภาคเรยนท ปการศกษา ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

กศน.ตำาบล…………………………1. สปดาห วนท เดอน…… ……… ………………….พ.ศ. ………

เวลา ………......เวลา …………2. วชา ภาษาไทย รหสวชา (พท 31001) จำานวน…5….หนวยกต )3 มาตรฐานการเรยนรท 2.1 สามารถสะกดคำาโดยนำาเสยงและรปอกษร ไทยประสมเปนคำาอานและเขยนไดถกตองตามหลกการใชภาษา สามารถใชเครองหมายวรรคตอนไดถกตอง

4 หนวยการเรยนร เรอง หลกการใชภาษา

5 สาระสำาคญ มนษยใชภาษาสรางมนษยสมพนธ พฒนาความคด แสวงหาความรหากเขาใจหลกการใชภาษาและนำาไปใชในการสอสาร ไดอยางถกตองทงการพดการเขยนและกอใหเกดประโยชน ทงสวนตนและสวนรวม

6. เนอหา- สามารถสะกดคำาโดยการออกเสยงและรปอกษร ไทยประสมเปนคำาอานและเขยนไดถกตองตามหลกการใชภาษา- ความหมายของคำา พยางค วล ประโยค การสะกดคำา- การใชเครองหมายวรรคตอน

- การใชสำานวน สภาษต คำาพงเพย7. จดประสงคการเรยนร/ผลการเรยนรทคาดหวง (ดจากผงการออกขอสอบ)

7.1 อธบายการใชเสยง และรปวรรณยกตได 7.2 อธบายความแตกตางระหวางภาษาพดและภาษาเขยนไดอธบายเกยวกบคำา การสะกดคำา พยางคและประโยคได ถกตอง 7.3 ใชเครองหมายวรรคตอนและอกษรยอไดถกตอง 7.4 อธบายสำานวน สภาษต คำาพงเพยได

8. กระบวนการจดการเรยนรและกจกรรมเพมเตม ขนท 1. เตรยมคว�มพรอม

- หนงสอแบบเรยนวชาภาษาไทย - แบบวดระดบความพรอมดวยการเรยนรดวยตวเอง- ใบงาน / ใบความร- สอ VCD / DVD เพลงขอใจแลกเบอรโทร เครองฉาย

โปรเจคเตอร - แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน- สรางบรรยากาศในหองเรยน- สอบถามการเรยนทมอบหมายงาน

ขนท 2. อนเครอง- ใหนกศกษาทำาแบบทดสอบกอนเรยน

- นำาเขาสบทเรยน โดยใหฟงเพลง ขอใจแลกเบอรโทรพรอม เนอเพลงใหกบผเรยน โดยใหผเรยน ลกขน ออกกำาลงกายและครจดฐานเรยนร

ขนท 3. เรองร�ยบคคล- ครสอบถามผเรยน โดยบงเอญและใหรางวลแกผทตอบถกตอง วา

ในเนอเพลง มคำาอะไรสะกดตามเสยงทายดวย แมสะกดอะไร - ถามตอในเนอเพลง ม เครองหมายวรรคตอนอะไร - ถามตอในเนอเพลง มคำาซำา กคำา มไม ใ และ ไ อะไรบาง- ถามตอในเนอเพลง มอกษรกลาง อะไรบาง อกษรสง บาง- ถามตอในเนอเพลง เครองหมายวรรคตอนหรอไม

ขนท 4. รวมพลชวยกนสร�งสรรคผลง�น- ครแบงกลมผเรยน เปน จำานวน 5 กลม โดยใหนกศกษา

เลอกอกษรทตรยม 5 ตว ก ล ม ง ค พรอมออกเสยงเปนเสยงสตว และปฏบตตามใบงานทครมอบหมายและคด ตวแทนมานำาเสนอ หนาขนเรยน

- กลมท 1 ศกษาเรอง หลกการสะกดคำา รปพยญชนะทประกอบอยขางทายสระและเสยงประสมเขากบสระจดไวเปน พวก ตามเสยง ใน 8 เสยงแม กก เสยงแม ก เสยงแม กบ เสยงแม กง เสยงแม กน เสยงแม กม เสยงแม เกอ เสยงแม เกอว โดยครเตรยม ใบความรเรองตวสะกด 8 แม

- กลมท 2 ศกษาเรอง หลกการเขยนประวสรรชนย และไมประวสรรชนย

- กลมท 3 ศกษาเรอง หลกเขยนออกเสยงอำา เสยงอย หลกการใชไม ไ หลกการใช ไม ใ

- กลมท 4 ศกษาเรอง วรรณยกต การผนวรรณยกต ไตรยางค คำาเปน และคำาตาย อกษรสามหม อกษรสง ม 11 ตว อกษรกลาง 9 ตว อกษรตำา 14 ตว

- กลมท 5 ศกษา เรอง เครองหมายวรรคตอน และอกษรยอ - แตละกลมหลงจากไดศกษาในเรองตาง และใหออกมานำาเสนอหนา

ชนเรยนทมอบหมายใหไปศกษาตามฐานเรยนร - ครสรปรวมกบผเรยนในเรองตาง ๆจนครบเนอหาสาระ

ขนท 5. สอส�รวธ - ใหแตละคนำาผลการออกแบบการจดกระบวนการเรยนรดวยตนเอง

ของตนเองออกมานำาเสนอหนาชนเรยน

ขนท 6. ม�กมวธก�ร- ครสรปหลงจากทกกลมนำาเสนอหนาชนเรยนจบ- ครใหความรเพมเตมในสวนทผเรยนยงไดรบไมครบถวน

- ครเชอมโยงจากสงทผเรยนนำาเสนอกนเนอหาในเรองความหมาย ความสำาคญ และกระบวนการของการเรยนร

- ขนท 7. สบส�นร�ยบคคล- ทดสอบหลงเรยน /พรอมเฉลย

ขนท 8 สรปผล กศน. ด�นคว�มร

- ประเมนจากใบงาน - แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน

ด�นทกษะ

- ประเมนจากงานกลม - สงเกตจากการนำาเสนอหนาชนเรยน

ด�นคณธรรม จรยธรรม และค�นยม - ประเมนจากความรบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย - ประเมนโดยการสงเกตพฤตกรรมในการรวมกจกรรม

มอบหม�ยกจกรรมในครงตอไป โดยใหนกศกษาไปศกษา คำาราชาศพท และเรองคำามล คำาซำา คำาสมาส คำาซอน คำาประสม คำาสนธ

ขนท 9 /วจยยอชนเรยน- บนทกผลการจดกจกรรมการเรยนร

๙. กจกรรมเสนอแนะ....................................................................................

............................................................................................

............................................................................................

..........................................................

ลงชอ........................................................................สอน

(..............................................................................)

วนท..................เดอน...............................พ.ศ...........

10 ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย....................................................................................

............................................................................................

............................................................................................

.................................................................

ลงชอ................................................................)

(..............................................................................)

วนท..................เดอน...........................พ.ศ

ใบคว�มร

- เรอง หลกการสะกดคำา รปพยญชนะทประกอบอยขางทายสระและเสยงประสมเขากบสระจดไวเปน พวก ตามเสยง ใน 8 เสยงแม กก เสยงแม ก เสยงแม กบ เสยงแม กง เสยงแม กน

เสยงแม กม เสยงแม เกอ เสยงแม เกอว โดยครเตรยม ใบความรเรองตวสะกด 8 แม

- ตวสะกดคอรปวรรณยกตทประกอบอยขางทายสระและมเสยงประสมเขากบสระ จดไวเปนพวกๆ ตามเสยงสะกด ดงนเสยงแม กก มตว ก จ ค ฆ เปนตวสะกด เชน รก สข โชคเสยงแม กด มตว ด ต จ ช ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ถ ท ร ศ ส เปนตวสะกด เชน ปด จต ดจ ราช กาซ กฎ ปรากฏ รฐ ครฑ พฒ รถ บท อาวธ อากาศ พษ โอกาสเสยงแม กบ มตว บ ป พ ภ เปนตวสะกด เชน จบ บาป ภพ สาภเสยงแม กง มตว ง เปนตวสะกด เชน สง ทาง แขง เสยงแม กน มตว น ญ ณ ร ล ฬ เปนตวสะกด เชน กน หาญ คณ สาร ตาล กาฬ เสยงแม กม มตว ม เปนตวสะกด เชน ตม ลม ชม ขม เสยงแม เกย มตว ย เปนตวสะกด เชน สวย เขย ตาย ฉย เสยงแม เกอว มตว ว เปนตวสะกด เชน ขาว เตยว รว หว

คำาทใชตว จ ญ ร ล ฬ สะกด เปนคำาทไทยรบมาจากคำาเขมร หรอคำาบาล สนสกฤต เปนสวนใหญ ตวสะกดเหลานมกเขยนตามรคำาในภาษาเดม จงตองใชการสงเกตและจดจำาตว “ ( จ ) ” สะกด

ตำารวจตรวจคนเทจ เสรจสำาเรจระเหจไปสมเดจเสดจไหน ตรวจตราไวดจนายงาน

อำานาจอาจบำาเหนจ จรวจเหจเผดจการ

ฉกาจรงเกยจวาน คนเกยจครานไมสดแลวเกจทำาเกงกาจ ประดจชาตทรพ

โสรจสรงลงวาร กำาเหนจนใชตว “ ( จ ) ”

คำาทใชตว “ ( ญ ) ” สะกดลำาเคญครวญเขญใจ ควาญชางไปหานงคราญ

เชญขวญเพญสำาราญ ผลาญรำาคาญลาญระทมเผอญเผชญหาญ เหรญรำาบาญอญขยม

รบราญสราญชม ดอกอญชนอญเชญเทอญประจญประจญบาน ผจญการกจบงเอญ

สำาคญหมนเจรญ ถอกญแจรญจวนใจรามญมอญจำาเรญ เขาสรรเสรญไมจญไร

ชำานาญชาญเกรยงไกร เรงผจญตามบญชาจรญบำาเพญยง บำานาญสงสะคราญตา

ประมวญชวนกนมา สบกญชาไมดเอย

คำาทใชตว “ ( ล ) ” สะกดตำาบลยบลสรวล ยลสำารวลนวลกงวล

บนดาลในบนดล คากำานลของกำานลระบลกระบนแบบ กลทางแคบเขาเคลยมคน

ดลใจใหรางวล ปขาลบนเดนเมนมอง

คำาทใชตว “ ( ร ) ” สะกดกร การ กำาธร ควร จร จาร เจยร ประยร พรระเมยร ละคร วาร ศร สาร อรชร

คำาทใชตว “ ( ฬ ) ” สะกดกาฬ ทมฬ ปลาวาฬ ประพาฬวรฬหทฬห

การใชตวสะกดตวตาม ตามอกขรวธบาลพยญชนะในบาลจดเปนวรรค ดงน

1 2 3 4 5วรรค ก ก ข ค ฆ งวรรค จ จ ฉ ช ฌ ญวรรค ฏ ฏ ถ ท ธ นวรรค ต ต ถ ท ธ นวรรค ป ป ผ พ ภ มเศษวรรค ย ร ล ว ส ห ฬ

การใชตวสะกดตวตาม ตามอกขรวของบาลมหลกสงเกตคอพยญชนะแถวท 1 สะกดพยญชนะแถวท 1 หรอ 2 ในวรรคเดยวกนตามได ดงน

1 สะกด 1 ตาม เชน สกการะ ปจจย วฏฏะ อตตา กปปยะ

1 สะกด 2 ตาม เชน อกขระ ปจฉารฎฐาภบาล วตถ บปผาพยญชนะแถวท 3 สะกดพยญชนะแถวท 3 หรอ 4 ในวรรคเดยวกนตามได ดงน

3 สะกด 3 ตาม เชน สมชชา สททะบพพาชนยกรรม3 สะกด 4 ตาม เชน พยคฆ อชฌาสย วฑฒ ลทธ อพภาส

พยญชนะแถวท 5 สะกดพยญชนะทกตวในวรรคเดยวกนตามได เชน5 สะกด 1 ตาม เชน องค เบญจะ สนต สมปทาน5 สะกด 2 ตาม เชน สงขาร สญฉกร สณฐาน สนถวไมตรสมผส5 สะกด 3 ตาม เชน องค สญชาต มณฑล วนทนากมพล5 สะกด 4 ตาม เชน สงฆ สนธยา สมภพ

5 สะกด 5 ตาม เชน สงขาร สญญา วณณา สนนบาตสมมนา

ใบคว�มร

เรอง หลกก�รเขยนประวสรรชนย และไมประวสรรชนย

1 คำาไทยแททกคำาทออกเสยง /อะ/ใหเขยนประวสรรชนยทงหมด เชน นะคะ กระทะ กะท มะระ ทะนาน ทะลง ทะมดทะแมง 2. คำากรอน ทกรอนเสยงเปนเสยง /อะ/ ใหเขยนประวสรรชนย ซงคำาทกรอนเปนเสยง /อะ/ แบงเปน 2 แบบ

คำากรอนจากคำาประสม ซงกรอนพยางคหนาเปนเสยง /อะ/ เชนหมาก กรอนเปน มะ เชน มะขาม มะพราว มะนาว

มะเฟอง ตน . ตะ เชน ตะโก ตะขบ ตเคยน

ตะครอ ตะไครตว . ตะ เชน ตะขาบ ตะเขบ

ตะโขงเฌอ . ชะ เชน ชะคราม ชะพ

ชะเอม ชาว . ชะ เชน ชะแม

ฉน . ฉะ เชน ฉะนน ฉะนสาว . สะ เชน สะใภสาย . สะ เชน สะดง สะดอ

สะอง สะเอว

คำากรอนจากคำาซำาครนครน คระครน แจวแจว จะแจว ยบยบ ยะสบ

รกรก ระรก รนรน ระรน รวรว ระรว ครนครน คระครน พรายพราย พะพราย รวยรวย ระรวย

รนรน ระรน เรอยเรอย ระเรอย วบวบ วะวบ

คำาขนตนดวย สะ แลวแผลงเปน ตะ หรอ กระ ได ใหเขยนประวสรรชนย

สะกอ ตะกอ สะพาย ตะพาน สะโพก ตะโพก

สะทอน กระทอน สะเทอน กระเทอน สะพง กระพงคำาแผลงซงเดมเปนพยญชนะควบกลำา หรอพยญชนะซอนสองตว เมอแผลงไปแลวมเสยง /ร/ กลำาใหพยางคหนา ซง อานออกเสยง /อะ/ มกเขยนประวสรรชนย

ขยาย กระจาย ผจญ ประจญ กวด กระวดคำาทเตม ร เพอความไพเราะ ซงใชในการเขยนรอยกรอง ถาคำาเดมเขยนประวสรรชนยแทรก ร กตองประวสรรชนยดวยจะเข จระเข จะขาบ จระขาบ สะครวญ สระครวญสะอน สระอน สะอาด สระอาด สะทอน สระทอ

นแตถาเตมคำามประวสรรชนย เมอแทรก ร ลง ไปแลวกคงเขยนไมประวสรรชนย เชน

ชอม ชรอม ตลบ ตรลบ สนก สรนก จมก จรมกคำาทมาจากภาษาชวา ถาอานออกเสยง /อะ/ ใหเขยนประวสรรชนย

ระเดน มะเดหว สะการะ อะนะ ระต ประไหนสหร ปะตากาหลา มาตาหะรคำาทมาจากภาษาบาลและสนสกฤต ถาพยางค หนาออกเสยง /ประ/ /พระ/ /กระ/ /ตระ/ใหเขยนประวสรรชนย

กระษาปฌ กระเษยร ตระกล ประโยชน ประกาศ ประพฤต พระพทธ พระธรรมคำาทมาจากภาษาบาล และสนสฤกต ทคำาทายออกเสยง อะใหประวสรรชนย

ขณะ คณะ ธรรมะ ธระ ปฏชวนะ พยญชนะ พละ พทธมามกะ มรณะ สมปชญญะ สาธารณะ หมะ อสระ

คำาภาษาอนๆ ทเรานำามาใช และเขยนประวสรรชนย กระดาษ ตระเลง เมาะตะมะ ระบำา ระเบยน ระเบยบ

ระมาด ระเมยร ละคร ละมง ละโมบ องวะ

คำาสามพยางค ทมเสยง /อะ/ อยตรงกลางใหเขยนประวสรรชนย

จะระไน จาระหวน ฉกละหก ชำามะนาด ชำามะเลยง ซงกะตาย บอระเพด ร ำามะนาด สนตะวา สบประรด สาระแน สาละวน อาละวาด

หลกการเขยนไมประวสรรชนยคำาทออกเสยง /อะ/ไมเตมมาตรา ไมประวสรรชนย เชน ขนม

ขมด คาทา จรวด ฉงน ชนด ชนวน ชบา ไผท

คำาแผลงทแผลงมาอานออกเสยง /อะ/ ถาแผลงมาจากเดม เปนพยางคเดยวไมตองเขยน ประวสรรชนย เชน ขด ขนด ชด ชนด บวช ผนวช ขาน ขนาน บวก ผนวก

คำาสมาสอานออกเสยงตอเนองระหวางคำาแตไมประวสรรชนย เชน จตแพทย เจตนคตคณาบด ทศนยม ทนตกรรม พลศกษา

คำาทมาจากภาษาบาลสนสฤกต ทออกเสยง /อะ/ ไมเตมมาตรา ทพยางคหนาไมตอง ประวสรรชนย กรณ คณนา ทวาร ธช นคร นวรตน นยนา วจนา สมาคม อสรา

คำาทมาจากภาษาเขมร สวนมากออกเสยง /อะ/ ไมเตมเสยงจะไมประวสรรชนย เชน สตารท สก สกอตแลนด สแลง สแลค สวตช สวส สวเดน สเวทเดอร สเกต อเมรกา ไอศกรม คำาไทยทกรอนเสยงมาจากคำาอน เปนพยญชนะตวเดยว จะไมประวสรรชนย

ณ (ใน) ทนาย (ทานนาย พนกงาน (ผเปนนกงาน) อนง (อนหนง)

ธ (เธอ) พนาย (พอนาย) ฯลฯ (พอเหนอหวเจาทาน)

ใบคว�มร

เรอง หลกเขยนออกเสยงอำ� เสยงอย หลกก�รใชไม ไ หลกก�รใช ไม ใ

การเขยน คำาออกเสยง / อำา / มรปเขยนอยถง 4 แบบดวยกนคอ อำา อม อำาม อรรมการเขยนรปเขยน ถง 4 เชนน เปนเครองชวยในการแยกความหมายของคำาทำาใหมคำาทมรปตาง ๆ ใชในความหมายตาง กนไดมากขนและแสดงถงทมาของคำานน ๆ ไดอกดวย

หลกก�รใชอำ�1 ใชเขยนคำาไทยแทๆ ทวไป เชน กำา ขำา คำา งำา นำา ดำา ลำา

ลำา ทำา จำา จำาปา สำาปะหลง สำารด อำาพน (มาก) จดจำา ดำาคลำา ลำานำา ลำานำา พมพำา ปลกปลำา ปรกปรำา

2 เขยนคำาแผลงทวไปทแผลงทวไปทแผลงมาเปนเสยง /อน/ ไมวาจะเปนคำาแผลงมาจากภาษาไทยแท หรอภาษาใดๆ มคำาเปนอนมากทแผลงมาจากภาษาบาลหรอสนสฤกตและภาษาเขมรออกเสยง /อม/ เขยนใช สระอำาคำา คำา

แผลงคำา คำา

แผลงคำา คำา

แผลงคำา คำา

แผลงกน กำานน แขง กำาแห

งขจร กำาจร รา

ญรำาบาญ

คณ คำานวณ

เสยง สำาเนยง

จร- เจยร

จำาเนยร

ขยาย

กำาจาย

แจก จำาแนก

จรจา จำานรรจา

ชวย ชำารวย ตร ดำาร

ชาญ ชำานาญ

เถกง ดำาเกง ถกล ดำากล เพญ

บำาเพญ

ตรวจ ตำารวจ รว รำาไพ ทรด ชำารด อาจ อำานาจ

ปราบ บำาราบ อวย อำานวย

เสรจ สำาเรจ ตรช ดำารส

3 ใชเขยนคำาทยมมาจากภาษาอน ซงออกเสยง / อม/ และนำามาเขยนตามอกขรวธของไทยใชสระอำา

กำาป น (ม) กำายาน (ม) กำามะหย (ม) กำามะถน (อ) กำามะลอ (ญ) กำาจร (ข) กำาสรวล (ข) ฉนำา (ช) จำาปาดะ (ถ. ใต) ชำาลา (ด)

ธำามรงค (ข) ตำามะหง (ช) พะทำามะรง (ท) รำามะนา (ท) สดำา (ข)

สำาป น (ท) สำาเภา (จ) สำาคญ (ป) ไหหลำา(จ) ฮนหนำา (จ)

หลกการใชอม1 .ใชเขยนคำาทมาจากภาษาบาล สนสฤกต ทมเสยงเดมเปน–

/อะ/ ม ม เปนตวสะกดคำาป. ส.

คำาไทย

คำาป. ส. คำาไทย คำาป. ส.

คำาไทย

คำาป. ส.

คำาไทย

กมพล กมพล

กมมนตภาว

กมมนตภาว

ปกรณม

ปกรณม

อมวาต

อมพาต

อมพร อมพร กมพช กมพช คมภยร

คมภร

อมพวน

อมพวน

อารมภ อารมภ

อปตถมภ

อปถมภ

2 คำ�ภ�ษ�บ�ล ทนคหตสนธกบพยญชนะวรรค ป (ป ผ พ ภ ม ) เกดเปนเสยง /อม/ .ใหเขยน อม ตามหลกเกณฑขอ 1 ดวยเชน

๐ ๐ ๐ ส + ปรญญ สมปชญญะ ส + ปทาน สมปทาน ส + วจฉร สมพจฉร ๐ ๐ ๐ ส + ปทา สมปทา ส + ผสส สมผส ส + ภาร สมภาระ3 ใชเขยนคำ�ทยมม�จ�กภ�ษ�องกฤษและภ�ษ�ช�ตตะวนตก กโลกรม อลบม ป ม นมเบอร พลม สกม คอลมน ดรมเมเยอร รมม ฮมเพลง

หลกก�รใชอ�น1 .ใชเขยนคำาทมาจากภาษาบาล และสนสกฤตทมเสยง

เดมเปน /อะ/ และมตว ม เขยนตาม(อม อานวา อะมะ) เมอนำามาใชในภาษาไทยแผลง อะ เปนอำา จงกลายเปนรป อำาม ในภาษาไทย

คำาป. ส.

คำาไทย คำาป. ส.

คำาไทย คำาป. ส. คำาไทย คำาป. ส.

คำาไทย

อมร อำามร อมรนทร

อมฤต อมฤต อำามฤต อมหจ อำามหต

อมาต อำามาตย อมรา อำามรา กมมล กำามลา กมเล กำามเล

ศน สน ศ ศ

หลกก�รใช อรรม1 ใชเขยนคำาทมาจากภาษาสนสฤกต ซง ร ( ร เร - ผะ ไทย

แผลงเปน รร )และ ม ม ตามจงใชเปน รรม

คำ� ส. คำ�ไทย คำ� ส. คำ�ไทย คำ� ส. คำ�ไทยธรม ธรรม กรม กรรม กรมกร กรรมการกรมธการ กรรมธ

การธรม ธรรม ธรรมเนย

มธรรมเนยม

ตวอย�งคำ�เขยนออกเสยง /อำ�/ กมปนาท กมประโด กมพชา กมมชวาต

มมมฎฐานกมมนตรงส เนกขม ปรมปรารมภา รมม

สมประสทธสมปรายภพ สมพทธ สมภเวส สมมนา

อสสมสมมาชวะ สมฤทธ อมพฤกษ อมพวา

อมพาอนทผลม กำาจร กำาซาบ กำาธร

เลอดกำาเดาของกำานน ทกำาบง ลกกำาพรา กำามะลอ คำารนจำานง จำานน ดำารง ดำาร ดำากฤษณา

ตำารบ ธำารง ธำามรงค บำาเทงบำาราศ

ปำ าเปอ ปะรำาพธ พำานก ระกำา รำาพนรำามะนา อำาพนรำามะนาด รำามะรอ ลำาเคญ

ลำาพมนสำาปะหลง สำามะโนครว สำามะเลเทเมา สำารวล

เครองสำาอาคอำาพน อำาพะวา

ก�รเขยนคำ�ออกเสยง / ไอคำาในภาษาไทยทอานออกเสยง / ไอ/ มรปเขยนอยถง 4 แบบ

ดวยกนคอ ใ ไอ อย ไอย การมรปเขยนถง 4 เชนนเปนเครองชวยในการแยกความหมายของคำา ทำาใหมคำาทมรปตาง ๆใชในความหมายคำาทมรปตางๆ ใชในความหมายตางกนไดมากขนและแสดงถงทมาของคำานน ๆ ไดอกดวยหลกก�รใช ใอ (ไมมวน)

ผใหญหาใหม ใหสะใภใชคลองคอ.ใฝใจเอาใสหอ มหลงใหลใครขอดจะใครลงเรอใบ ดนำาใสและปลาปสงใดอยในต มใชอยใตตงเตยงบาใบถอใยบว หตามวมาใกลเคยงเลาทองอยาละเลยง ยสบมวนจำาจงดใชเขยนคำา ไทยแท /จ / คำาและมใชในภาษาไทยแทเทานน

ใหญ ใหม ให สะใภ ใช ใฝ ใจ ใส ใหล ใคร ใคร ใน ใต ใบ ใย ใกล

ใน 20 คำาน มอย 8 คำาทใชเสยงซำา กบไมมลาย

ใจ ไจ ใด ได ใน ไน ใย ไย ใส ไส ให ไห ใหล ไหล

หลกการใช ไอ (ไมมลาย)1 หลกการใชคำาไทยแทนอกจากคำา 20 ไมมวนนอกนนแลวจะใชไม

มลายทงสนไก ไข ไซ ไต ไฟ ไหม ไส ลำาไย ไกล ทำาไม ไวไฟ ตะไคร ชอนไช เปนไฝ เรไร ลองไน หยากไย ไจจาม

2 ใชเขยนคำาทมาจากภาษาอนๆทกคำา ไมวาจะเปนจน เขมร มอญ พมา ชวา หรอภาษาองกฤษ จะเขยนดวย ไอ กบไลขาน ยวนซไข ซามไร แอสไพรน ไวตามน ไมโครโฟนไทฟลอยด ไหหลำา ไตฝน ไทเป ไนลอน ไมตร ไซยาไนด ได ไต ไถงประไหมสหรอะไหล

3 เขยนคำาบาลสนสกฤต ซงแผลงมาจาก อ อ เอ เปน ไอวจตร พจตร ไพจตร รว ร ำาไพ วฑรยพฑรย ไพฑรย เกสร ไกรสร วรชพรชไพรช ศลา ไศล วหาร พหาร ไพหารเวท ไวท วศาล พศาล ไพศาล เตภมไตรภม เตภม ไตรภม อราวด ไอราวด ตรไตร เอราวณ ไอราวณ

การใช อยอย อานวา อะยะ เมอไทยรบมาใชจะใช ย เปนตว

สะกด เปนอยขย เปลยนเปน ขย หทย เปลยนเปน หทยเมรย เปลยนเปน เมรย หย เปลยนเปน หยอภย เปลยนเปน อภย ดนย เปลยนเปน ดนย

ปจจย เปลยนเปน ปจจย วย เปลยนเปน วยอาศย เปลยนเปน อาศย ชย เปลยนเปน ชยนสสย เปลยนเปน นสย วนจจฉย เปลยนเปน

วนจฉยอาลย เปลยนเปน นยนา กษย เปลยนเปน กษยนยน เปลยนเปน ปจจย วนย เปลยนเปน วนยอนามย เปลยนเปน อนามย อทย เปลยนเปน อทยมย เปลยนเปน มย ภย เปลยนเปน ภย

การใชไอยใชเขยนคำาทมาจากภาษาบาลสนสกฤต ถามาจากภาษาบาล คำาเดมปน

เอยย (เอย ยะ – ) เมอนำาใชในภาษาไทยเราแผลง เอ เปน ไอย แลวตดตว ย ทเปนตวสะกดทงจงเปนรป ไอย“ ”

เชยย เปลยนเปน ไชย ภวเนยย เปลยนเปน ภวนย

โภเคยย เปลยนเปน โภไคย อาชาเนยย เปลยนเปน อาชาไนย

เทยย เปลยนเปน ไทย อธปเตยย เปลยนเปน อธปไตย

เวยยากรณ เปลยนเปน ไวยากรณ อสงเขยย เปลยนเปน อสงไขย

คำาสนสกฤตมาจากคำาวา เอย (เอ ยะ – ) เมอนำามาใชในภาษาไทยเราแผลง เอ เปน ไอ จงมรปในภาษาไทย เปน ไอย

ภาคน เปลยนเปน ภาคไนย ภาคไนย อปไนย เปลยนเปน อปเมย

ตวอยางการออกเสยง /ไอ/กะไหล กงไส ไกรลาส ขาไท ไครครวญ ไฉไล ชไม

ชพตกษย ไชโย หญาไซ พายไซโครน ไซเกล ไซยาไนต ไซเรน ไซโล ดไซน นนไซร เปดไซ บนได ใจดายไดนาไมต ไดโนเสาร ตรยตรงศ ไตรลกษณ ไตรปฎก ลมไตฝน เถลไถล ไถง ทศนย

ใบคว�มร

เรอง วรรณยกต ก�รผนวรรณยกต ไตรย�งค คำ�เปน และคำ�ต�ย อกษรส�มหม การเขยนคำาวรรณยกต

วรรณยกตคอเครองหมายบอกระดบเสยงวรรณยกต ม 4 รป คอ เอก โท ตร จตวา

เสยงวรรณยกต ม 5 เสยง คอ เสยงสามญ เสยงเอก เสยงโท เสยงตร เสยงจตวา

การฝนวรรณยกตตองคำานงถงไตรยางค คำาเปน คำาตายไตรยางค คออกษรสามหมอกษรสง 11 คำา คอ ข ข ฉ ถ ฐ ผ ฝ ศ ส ษ หอกษรกลาง 9 ตว ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป ออกษรตำา 24 ตว ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ณ

ท ธ น พ ฟ ภ ม ร ย ล ว ฬ ฮ

อกษรตำาเดยว ม 10 ตว ง ญ น ย ณ ธ ว ม ฬ ล

อกษรตำาค ม 14 ตว ค ฅ ฆ ช ซ ฌ ฑ ฒ ท ธ พ ฟ ภ ฮ

คำาเปน คอพยางคทประสมสระเสยงยาว

ใบคว�มรเรองเครองหม�ยวรรคตอนต�ง ๆ1 เรยกว� ไมยมก ใชหลงคำาหรอขอความทตองการใหอานซำา เชน

งาย ๆ อานวา งาย-งายสด ๆ อานวา สด-สดวนหนงๆ อานวา วน-หนง-วน-หนงไฟไหมๆ อานวา ไฟ-ไหม-ไฟ-ไหม

2 ฯ เรยกว� ไปย�ลนอยฯ ใชละคำาทเปนททราบกนทวไป เชน

กรงเทพฯ อานวา กรง-เทบ-มะ-หา-นะ-คอนโปรดเกลาฯ อานวา โปรด-เกลา-โปรด-กระ-หมอมฯพณฯ นายกรฐมนตร อานวา พะ-นะ-ทาน-นา-ยก-รด-ถะ-มน-ตร

3 ฯลฯ เรยกว� ไปย�ลใหญฯลฯ ใชละขอความขางทายทอยในประเภทเดยวกน ซงยงมอกมาก เชน

เดก ๆ ชวยกนหวมะขาม กระเทยม หวหอม ฯลฯฯลฯ อานวา ละ หรอ และอน ๆ“ ” “ ”

4 “ “ เรยกว� อญประก�ศ หรอ เครองหม�ยคำ�พด “ “ ใชเขยนหนาและหลงขอความทเปนคำาพด เชน

แมบอกวา รกลกทกคนจะ“ ”3 ! เรยกว� อศเจรย หรอ เครองหม�ยแสดงอ�รมณ! ใชเขยนหลงคำาอทาน เชน โอโฮ! ไชโย! แหม! วาย!4 ( ) เรยกว� นขลขต หรอ เครองหม�ยวงเลบ( ) ใชขยายขอความ เชน

กรงเกา(กรงศรอยธยา)เกษตรแฟร(งานตลาดนดการเกษตรของมหาวทยาลยเกษตรศาสตร)

5 – เรยกว� ยตภงคใชแยกพยางคเพอบอกคำาอาน เชน

ยตภงค อานวา ยด-ต-พง- ใชในความหมายวา ถง เชน ๑๒“ ” -๑๓ ป อานวา สบ-สอง-ถง-สบ-สาม-ป8 _ เรยกว� สญประก�ศ_ ใชขดเสนใตขอความทสำาคญทตองการเนน เชน คณครพาพวกเราไปเทยวอทยานประวตศาสตร ซงถอวาเปนมรดกทางวฒนธรรมของโลก

9/ เรยกว� ทบ/ ใชเขยนหลงจำานวนเลขเพอแบงจำานวนยอยออกจากจำานวนใหญ เชน

บานเลขท ๑๕๐/๓๕๖ อานวา บาน-เลก-ท-หนง-รอย-หา-สบ-ทบ-สาม-หา-หก

10 . เรยกว� มหพภ�ค. ใชกำากบอกษรยอ เชนป. คำาเตมวา ประถมศกษาฮ. คำาเตมวา เฮลคอปเตอรต. คำาเตมวา ตำาบล

ถ. คำาเตมวา ถนนอ. คำาเตมวา อำาเภอจ. คำาเตมวา จงหวดส.ค. คำาเตมวา สงหาคมร.ร. คำาเตมวา โรงเรยนรร. คำาเตมวา โรงแรมพ.ศ. คำาเตมวา พทธศกราชร.ต. คำาเตมวา รอยตร (ยศทหารบก)

ใบง�น

ใหผเรยน จดตงกลมครแบงกลมผเรยน เปน จำานวน 5 กลม โดยใหนกศกษาเลอกพญชนะไทยทเตรยมไว 5 ตว ก ล ม ง ค

พรอมออกเสยงเปนเสยงสตว และปฏบตตามใบงานทคร และศกษาตามเนอหาทกำาหนดและคดตวแทนออกมานำาเสนอหนาขนเรยน

- กลมท 1 ผเรยนศกษา เรอง หลกการสะกดคำา รปพยญชนะทประกอบอยขางทายสระและเสยงประสมเขากบสระจดไวเปน พวก ตามเสยง ใน 8 เสยงแม กก เสยงแม กเสยงแม กบ เสยงแม กง เสยงแม กน เสยงแม กม เสยงแม เกอ เสยงแม เกอว ใบความรเรองตวสะกด 8 แม

- กลมท 2 ผเรยนศกษา เรอง หลกการเขยนประวสรรชนย และไมประวสรรชนย

- กลมท 3 ผเรยนศกษา เรอง หลกเขยนออกเสยงอำา เสยงอย หลกการใชไม ไ หลกการใช ไม ใ

- กลมท 4 ผเรยนศกษา เรอง วรรณยกต การผนวรรณยกต ไตรยางคำาเปน และคำาตาย อกษรสามหม อกษรสง ม 11 ตว อกษรกลาง 9 ตว อกษรตำา 14 ตว

- กลมท 5 ผเรยนศกษา เรอง เครองหมายวรรคตอน และอกษรยอ

แบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยนเรอง หลกก�รใชภ�ษ�

คำ�ชแจง จงเลอกคำ�ตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวก�เครองหม�ย X ลงในกระด�ษคำ�ตอบ1. ขอใดกลาวถงคณลกษณะของภาษาไทยไดถกตอง ก. มลกษณะนาม

ข. มคำานำาหนาคำานามค. ไมมลกษณะนาม

ง. สวนใหญเปนคำาบาลและสนสกฤต2. สำานวนไทยทมความหมายลกซงใชแทนคำาพดธรรมดา ไดคมคาย คอขอใด ก. ควานำาเหลว

ข. ขายผาเอาหนารอดค. คดในขอ งอในกระดก

ง. นำามาปลากนมด นำาลดมดกนปลา3.ขอใดเปนภาษาแบบไมเปนทางการ

ก. แมเรยกใหไปกนขาวข. คณยายทำาขนมบวลอยค. พอเตรยมดนปลกตนไม

ง. กองทองบทอาขยานใหแมฟง4. “ คนเราจตใจตางกน ตรงกบ”สำานวนใด

ก. ขนมพอสมนำาข. ลางเนอชอบลางยาค. คอหยกๆ สกแตวาคน ง. คบทอยไดคบใจอยยาก

คำ�ชแจง อ�นเรองตอไปนแลวตอบคำาถามขอ 5 - 6

“เราจะทำาอยางไรกนดละคะคณขาวของในทองตลาดพากนขนราคาไปหมดทกอยาง ไหนจะคาเชาบาน คาเทอมลก คาอาหาร สารพดอยาง แยแลวละคะ” 5. จากขอความขางตนเปนคำาพดประเภทใด ก. รองทกข ค. ปรบความเขาใจ ข. ปรบทกข ง. ขอความชวยเหลอ6. ขอความในขอ 5 ขอเทจจรงมลกษณะอยางไร ก. เปนเรองทผใหญพดกน ข. มคนพดกนวาเปนเรองจรง ค. เปนเรองทนาจะเปนไปได ง. เปนเรองทมหลกฐานอางองและเชอถอได7. คำาใดมความหมายวา เอาของ“วางลงบนทรองรบแลวตดใหเปนชนบางๆ” ก. หน ข. ฝาน ค. ซอย ง. เฉอน

8. ขอใดเรยงลำาดบขอความตอไปนไดเหมาะสมทสด 1. ผปวยเปนตอหนจะมอาการตามว สญเสยมานสายตา 2. การรกษาตอหนอาจใชยาหยอดตาและยารบประทาน 3. ตอหนเกดจากความดนในสายตาเพมสงขนจนทำาลายประสาทตา 4. ถาเปนตอหนทกชนดรนแรงจะปวดตา ปวดศรษะมากและคลนไส อาเจยน

5. ผทเปนตอหนบางรายอาจจำาเปนตองรกษาโดยใชแสงเลเซอรหรอโดยการผาตด ก. 1-3-4-2-5 ข. 3-1-4-2-5 ค. 1-2-5-3-4 ง. 3-1-2-4-59. “โวหาร หมายถง ชนเชง สำานวน หรอทวงทำานองการแตง

หนงสอใหผอานเขาใจมความรสกคลอยตามจดมงหมายของผเขยน จากขอความขางตน ผเขยนมจด”

ประสงคอยางไร ก. เชญชวน ข. นำาเสนอ ค. ตกเตอน ง. อธบาย10. ขอใดใชภาษาเชงสรางสรรค ก. รถผดวงขวา รถขขาวง ข. ซอกนหมด คดกนไดนานซาย ค. สงสำาคญคอเงนตราไดมานำาไปใช ง. เสรจกจปดไฟ ชวยไทยประหยดนำามน11. ในการเขยนรายงาน ควรทำาสงใดเปนอนดบแรก ก. คนควา ข. ทบทวน ค. การเตรยม ง. เรยงลำาดบ 12. ขอใดเปนขอเทจจรง ก. ชวตคอการตอส ศตรคอยากำาลง

ข. จงหวดชลบรมภมประเทศตดทะเล ค. หากนกกาบนมาจบหลงคาบาน เปนลางบอกวาจะ เกดเหตราย ง. ตนไมนอกจากจะใหความรมเยนแลวยงชวยปองกน ลมไดอกดวย 13. “เมอเกดบาดแผล ควรลางบาดแผลนนดวยนำาสะอาดกอนหลงจากนนจงใชแอลกอฮอลเชดลางอกครงเพอฆาเชอโรค แลวปดดวยปลาสเตอรปดแผลลกครงหนง” ขอความขางตนมจดมงหมายอยางไร ก. สงสอน ข. ตกเตอน ค. แนะนำา ง. อธบาย

14. ขอใดเขยนถกตองทกคำา ก. จระเข เจยระนย จนทนกะพอ

ข. จดสรร สรางสรรค เสกสรร ค. จกรวรรด โจษจน จตสดมภ ง. เจตจำานง เจตนารม จนตนาการ 15. “ แมนำา มความหมายตรง”กบขอใด ก. นภา ชลาลย ข. คงคา สงขร ค. นท ชลท ง. ชโลทร ทฆมพร16. อธป + บด รวมกนเปนคำาสนธไดอยางไร ก. อธปด ข. อธบด ค. บดธป ง. ธปบด17. พฤตกรรมใดแสดงใหเหนถงการใหเกยรตเพอน ก. อรอนงคเปนทชอบพอของเพอน ๆ ข. สวรรณชยยอมรบในความคดเหนของเพอน ค. ลลาวดทำางานทไดรบมอบหมายจนสำาเรจทกครง

ง. โรจนชวยเพอนทำาเวรทำาความสะอาดหองเรยน18. ขอใดใชสรรพนามไดเหมาะสมทสด ก. นายกรฐมนตรออกตรวจพนท ข. นายกรฐมนตรทานกำาลงประชม ค. นายกรฐมนตรเขาไมอยไปราชการ ง. นายกรฐมนตรเขากำาลงใหการชวยเหลอประชาชน

19. ขอใดไมใชประโยชนของการศกษาเรองการใชเครองหมายวรรคตอน ก. การสอสารถกตองชดเจน ข. การสอสารมประสทธภาพ ค. เขยนหนงสออางองไดถกตอง ง. ใชภาษาเขยนไดสละสลวยขน20. สมเดจพระสงฆราชราชาศพทเทยบเทากบพระราชวงศ

ชนใด ก. หมอมเจา ข. หมอมหลวง ค. พระองคเจา ง. หมอมราชวงศ21. “ทกเชาพระภกษจะครองผาใหเรยบรอยแลวออกรบบณฑบาต สายๆ อาจไปตามกจนมนตของญาตโยม ขอความนมคำาทใช”สำาหรบพระภกษกคำา ก. 2 คำา ข. 3 คำา ค. 4 คำา ง. 5 คำา

22. ขอใดอานแบงวรรคตอนผด ก. ฉนดละคร/ในเรองอเหนา ข. ถาไมมแม/บานเรากสกปรก ค. เขาแสดงละครนอก/เรองสงขทอง ง. สตรไมควรสวมกางเกง/ในขณะปฏบตราชการ

23. ขอใดมคำาสะกดผดแทรกอยดวย

ก. ศลปะ จรวด ข. ตะขาบ คะมำา ค. ผจญ ไอศกรม ง. ทะมดทะแมง อตอม24. “ พระราชกฤษฎกา ใชอกษร”ยอวาอยางไร ก. พรฎ. ข. พ.ร.ฎ. ค. พรก. ง. พ.ร.ก. 25. ขอใดมเครองหมายวรรคตอน อญประกาศ ก. โธเอย ? นกวาหมาจะกดง ข. ฉนจะดมนมทกๆ วนกอนนอน ค. คณพอถามลกๆ อยเสมอวา วนนคณทำาประโยชน“ อะไรบาง ” ง. วนนคณแมซอของใหฉนหลายอยาง (ชดกฬา ลก ฟตบอล และหนงสอ)

เฉลยแบบทอสอบกอน-หลงเรยน1 ก 2 ก 3 ก 4 ข 5 ข 6 ง 7 ข 8 ข 9 ง 10 ง 11 ก 12 ข 13 ค 14 ค 15 ค 16 ข 17 ข 18 ข 19 ง 20 ก 21 ค 22 ก 23 ง 24 ข 25 ค

บนทกหลงก�รจดก�รเรยนร

กศน.ตำาบล....................... อำาเภอ.................................. จงหวดจนทบร

สปดาหท........... วน/เดอน/ป........../..................../............... ครผสอน...................................................

ระดบ..............................................สาระ...................................................

รายวชา.............................................. รหสวชา.............................

1. ผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร จำานวนผเรยนทเขาเรยน ........ คน5.4 การประเมนโดยใช แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน พบวา

คะแนนการทดสอบหลงเรยน มากกวากอนเรยนจำานวน ........ คน คดเปนรอยละ ............ คะแนนการทดสอบหลงเรยน นอยกวากอนเรยน จำานวน ......... คน คดเปนรอยละ ............ 5.5 การประเมนจากการทำาใบงาน พบวาคะแนนทไดผานเกณฑรอย

ละ................... จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ .................. นอยกวาเกณฑ จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ ..................

2. เนอห�/ส�ระทสอน........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................3. กจกรรมก�รเรยนก�รสอน

....................................................................................

...............................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

..........................................................................

....................................................................................

...............................................................................

....................................................................................

...............................................................................

....................................................................................

...............................................................................

4. ปญห�/อปสรรค ก�รเรยนก�รสอน

....................................................................................

...............................................................................

....................................................................................

...............................................................................

....................................................................................

...............................................................................

....................................................................................

...............................................................................5. แนวท�งก�รแกปญห�

...................................................................................................................................................................

....................................................................................

...............................................................................

....................................................................................

...............................................................................

....................................................................................

...............................................................................

ลงชอ........................................................................ (....................................................................)

คร กศน./ศรช.ตำาบล.....................................

ว นท ...................../.................../...............

คว�มคดเหน/ขอเสนอแนะของผบรห�ร....................................................................................

...............................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

ลงชอ........................................................................ (....................................................................)ผอำานวยการ

กศน.อำาเภอ.........................................

แผนการจดการเรยนรรายภาษาไทยภาคเรยนท ปการศกษา

ระดบมธยมศกษาตอนตน กศน.ตำาบล………………………………………..1 สปดาห วนท เดอน…… ……… ………………….พ.ศ. ……… เวลา

………......เวลา …………2 วชา ภาษาไทย รหสวชา (พท 31001) จำานวน…5…หนวยกต )3 มาตรฐานการเรยนรท 2.1 สามารถสะกดคำาโดยนำาเสยงและรปอกษร ไทยประสม

เปนคำาอานและเขยนไดถกตองตามหลกการใชภาษา

4 หนวยการเรยนร/เรอง หลกการใชภาษา

5 ส�ระสำ�คญมนษยใชภาษาสรางมนษยสมพนธ พฒนาความคด แสวงหาความรหากเขาใจหลกการใชภาษาและนำาไปใชในการสอสาร ไดอยางถกตองทงการพดการเขยนและกอใหเกดประโยชน ทงสวนตนและสวนรวม

6. เนอห� - การใชคำาและการสรางคำาในภาษาไทย - การสรางคำาไทย คำาประสม คำาซอน คำาซำา คำาสมาส คำาสนธ - หลกการสงเกตคำาภาษาอนๆ ทใชในภาษาไทย - ชนดของประโยค - การใชระดบภาษาทเปนทางการและไมเปนทางการ 7. จดประสงคการเรยนร/ ผลการเรยนรทคาดหวง (ดจากผงการออกขอสอบ)

7.1 บอกประโยชนการการใชพจนานกรม 7.2 บอกความหมายของสำานวน คำาสภาษต คำาราชาศพท คำาสภาพ

และนำาไปใชถกตอง เหมาะสม 7.5 บอกลกษณะคำาไทย คำาภาษาถน และคำาภาษา ตางประเทศทมใชใน

ภาษาไทย 8. กระบวนการจดการเรยนรและกจกรรมเพมเตม

ขนท 1. เตรยมคว�มพรอม - หนงสอแบบเรยนวชาภาษาไทย

- หนงสอพจนานกรม - แบบวดระดบความพรอมดวยการเรยนรดวยตวเอง- ใบงาน / ใบความร- สอ VCD ตลกลเก เครองฉายโปรเจคเตอร - แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน- สรางบรรยากาศในหองเรยน- สอบถามการเรยนทมอบหมายงาน

ขนท 2. อนเครอง- ใหผเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน- นำาเขาสบทเรยน โดยใหผเรยนด VCD การแสดงลเก ทมการใชคำา

ราชาศพท โดยใหผเรยนชมสน ๆ - ครแบงกลมผเรยน เปน จำานวน 4 กลม โดยใชเพลงรวมเงน

ขนท 3. เรองร�ยบคคล- ครสอบถามผเรยน โดยบงเอญ วา มคำาราชาศพท อะไรบาง - ถามผเรยน ตอ มการใชภาษาเปนลกษณะ เปนทางการหรอเปนทางการ- ถามผเรยน ตอมคำาพงเพย สภาษตหรอไม- ถามผเรยน ตอมการใชหลกการใชคำาประพนธ อยางไร

ขนท 4. รวมพลชวยกนสร�งสรรคผลง�น- กลมท 1 ใหผเรยนศกษาคำาราชาศพททใชกบพระเจาแผนดน

2 พระบรมวงศานวงศ พระประยรญาต 3 พระสงฆ 5 สภาพชน

- กลมท 2 ใหผเรยนศกษาเรอง คำาสมาส และคำาสนธ

- กลมท 3 ใหผเรยนศกษาเรอง คำาพงเพย คำาสภาษต โดยใหนกศกษาวาดภาพ คำาพงเพย สภาษต พรอมระบายสและนำาเสนอบอกความหมาย คำาใดเปนคำาพงเพย คำาไหนเปนคำาสภาษต ตามใบงาน

- กลมท 4 ใหผเรยนศกษา เรอง คำาประพนธประเภทรอยกรองถกตองตามฉนทลกษณ และแตงกลอนแปด พรอมวาดภาพผงภม กลอนแปด

- กลมท 5 ใหผเรยนศกษา เรอง คำาประพนธประเภทรอยกรองถกตองตามฉนทลกษณ และแตงกาพยยาน 11 พรอมวาดภาพผงภม

- ครสรปรวมกบผเรยนในเรองตาง ๆ ทยงสรปไมครอบคลม

ขนท 5. สอส�รวธ - ใหแตละคนำาผลการออกแบบการจดกระบวนการเรยนรดวยตนเอง ของ

ตนเองออกมานำาเสนอหนาชนเรยน

ขนท 6. ม�กมวธก�ร- ครสรปหลงจากทกกลมนำาเสนอหนาชนเรยนจบ- ครและผ เรยนชวยกนสรปเนอหาใหครบถวน

- ขนท 7. สบส�นร�ยบคคล- สอบถามผเรยนรายคน ทดสอบหลงเรยน /พรอมเฉลย

ขนท 8 สรปผล กศน.ด�นคว�มร

- ประเมนจากใบงาน - แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน

ด�นทกษะ - ประเมนจากงานกลม

- สงเกตจากการนำาเสนอหนาชนเรยน ด�นคณธรรม จรยธรรม และค�นยม

- ประเมนจากความรบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย - ประเมนโดยการสงเกตพฤตกรรมในการรวมกจกรรม

มอบหม�ยกจกรรมในครงตอไป -ใหไปผเรยน ศกษาวรรณคดและวรรณกรรมของไทยในครงตอไป

ขนท 9 วจยยอชนเรยน- บนทกผลการจดกจกรรมการเรยนร

๙. กจกรรมเสนอแนะ...............................................................................................

......................................................................................................

......................................................................................................

............................

ลงชอ........................................................................สอน

(..............................................................................)

วนท..................เดอน................................................พ.ศ...

10 ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย...............................................................................................

......................................................................................................

......................................................................................................

...............................................................................

ลงชอ................................................................)

(..............................................................................)

วนท..................เดอน................................................พ.ศ

ใบคว�มร

เรอง คำ�ร�ช�ศพทคำ�ร�ช�ศพท

ราชาศพทแปลตามศพทหมายถงถอยคำาสำาหรบพระราชาแตตามตำาราหลกภาษาไทยไดใหความหมายกนขอบเขตไปถงถอยคำาภาษาสำาหรบบคคล 3 ประเภทคอ

1. ศพททใชสำาหรบพระมหากษตรยและพระบรมวงศานวงศ2. ศพททใชสำาหรบพระภกษสงฆ3. ศพททใชสำาหรบสภาพชน1. ศพทมใชสำ�หรบพระมห�กษตรยและพระบรมวงศ�นวงศคำาศพทประเภทน

เราจะไดฟงหรอไดอานบอยมากสวนใหญจะเปนขาวหรอเรองราวทเกยวกบกรณยกจของพระมหากษตรยและพระบรมวงศานวงศลกษณะของราชาศพทประเภทนมลกษณะเดนทนาสนใจคอ

1.1 ใชคำาวาทรงเพอใหเปนคำากรยาทรงนำาหนากรยาทเปนคำาไทยเชนทรงเลนทรงรองเพลงทรงออกกำาลงกายทรงนำาหนาคำานามทเปนคำาไทยแลวใชเปนกรยาเชนทรงชางทรงมาทรงเรอ

ใบทรงนำาหนาคำาทเปนราชาราศพทอยแลวเชนทรงพระอกษรทรงพระสำาราญ

ทรงพระราชนพนธ1.2 ใชคำาไทยนำาหนาคำาทเปนราชาศพทอยแลวเพอใหเปนคำากรยาเชนทอด

พระเนตร1.3 ใชคำาไทยนำาหนาคำาทเปนราชาศพทอยแลวเพอใหเปนคำานามเชนซบพระ

พกตรผาเชดหนาถงพระบาทถงเทาถงพระหตถถงมอการใชคำาธรรมดานำาหนาคำาทเปนราชาศพทอยแลวเพอใหเปนคำานามยงมอกเชนฉลองพระองคฉลองพระหตถฉลองพระเนตรแวนตามลพระชวหานำาลาย

1.4 ใชคำาวาตนหรอหลวงลงทายคำานามหรอกรยาเชนเสดจประพาสตนพระแสงปนตนเครองตนรถหลวงเรอหลวง

1.5 คำาทกำาหนดใหเปนราชาศพทสามารถจำาแนกชนดตางๆไดเหมอนคำาในภาษาสามญคอมทงคำานามสรรพนามกรยาวเศษณและมคำาลกษณะนามใชเปนพเศษอกดวยเชนคำ�น�ม

พระเศยรหวพระนลาฏหนาผากพระชนกพอพระชนนแมพระราชสาสนจดหมายพระแสงกรรบดมด

คำ�สรรพน�มขาพระพทธเจากระหมอมหมอมฉนบรษท 1 ใตฝาละอองธลพระบาทใตฝาพระบาทฝาพระบาทบรษท 2 พระองคทานพระองคทานบรษท 3

คำ�กรย�กรยาเปนราชาศพทอยแลวไมตองมคำาวาทรงนำาหนาเชนเสดจตรสเสวยเปนตน

นอกนนตองเตมดวยคำาวาพระหรอทรงพระราชเพอใหเปนคำากรยาเชนทรงพระอกษรเขยนหนงสอทรงพระราชนพนธแตงหนงสอคำ�วเศษณ

มแตคำาขานรบซงแยกตามเพศคอหญงใชคำาวาเพคะชายใชคำาวาพระพทธเจาขอรบพระพทธเจาขาพะยะคะคำ�ลกษณะน�ม

ใชคำาวาองคกบพระองคเปนคำาทเกยวกบสวนตางๆของรางกายและเครองใชของทานเชนพระทนต 2 องคฟน 2 ซปราสาท 2 องค

1.6 การใชราชาศพทแบบแผนวธพดในโอกาสตางๆอกดวยเชนก�รใชคำ�ขอบคณ

ถาเรากลาวแกพระมหากษตรยใชวา รสกขอบพระมหากรณาธคณเปน“ลนเกลาฯ ”ก�รใชคำ�ขออนญ�ต

ถาเรากลาวแกพระมหากษตรยใชวา ขอพระราชทานพระบรมราชานญาต “ ”กล�วเมอถว�ยของ

ถาเรากลาวเมอถวายของ“ขอพระราชทานทลเกลาทลกระหมอมถวาย......................” หมายถงสงของ

ขนาดเลก

“ขอพระราชทานนอมเกลานอมกระหมอมถวาย....................” หมายถงสงของขนาดใหญยกไมได2. ศพททใชสำ�หรบพระภกษสงฆพระภกษเปนผทไดรบความเคารพจากบคคลทวไปในฐานะทเปนผทรงศลและเปนผสบพระศาสนาการใชถอยคำาจงกำาหนดขนไวตางหากอกแบบหนงเฉพาะองคสมเดจพระสงฆราชซงถอเปนประมขแหงสงฆนนกำาหนดใหราชาศพทเทยบเทากบพระราชวงศชนหมอมเจาแตถาพระภกษนนเปนพระราชวงศอยแลวกคงใหใชราชาศพทตามลำาดบชนทเปนอยแลวนนการใชถอยคำาสำาหรบพระภกษโดยทวไปมขอสงเกตคอถาพระภกษใชกบพระภกษดวยกนหรอใชกบคนธรรมดาจะใชศพทอยางเดยวกนตลอดผดกบราชาศพทสำาหรบกษตรยและพระราชวงศคนอนทพดกบทานหรอพดถงทานจงจะใชราชาศพทแตถาพระองคทานพดกบคนอนจะใชภาษาสภาพธรรมดาเชน

มผพดถงพระวา พระมหาสนทรกำาลงอาพาธอยในโรงพยาบาล “ ”พระมหาสนทรพดถงตวทานเองกยอมกลาววา อาตมากำาลงอาพาธอยทโรง“

พยาบาล ”มผพดถงพระราชวงศหนงวา พระองคเจาดศวรกมารกำาลงประชวร “ ”พระองคเจาเมอกลาวพระองคถงพระองคเองยอมรบสงวา ฉนกำาลงปวย “ ”

ตวอย�งคำ�ร�ช�ศพทสำ�หรบพระภกษบ�งคำ�คำ�น�มภตตาหารอาหารไทยทานสงของถวายอาสนะทนงกฏทพกในวดเภสชยารกษาโรคธรรมาสนทแสดงธรรมคำ�สรรพน�มอาตมาภกษเรยกตนเองกบผอนผมกระผมภกษเรยกตนเองใชกบภกษดวยกนมหาบพตรภกษเรยกพระมหากษตรยโยมภกษเรยกคนธรรมดาทเปนผใหญกวาพระคณเจาคนธรรมดาเรยกสมเดจพระราชาคณะทานคนธรรมดาเรยกสมเดจพระราชาคณะคำ�กรย�ประเคนยกของดวยมอมอบใหพระถวายมอบใหฉนกนอาพาธปวยมรณภาพตายอนโมทนายนดดวยจำาวดนอนคำ�ลกษณะน�มรปเปนลกษณะนามสำาหรบนบจำานวนภกษเชนพระภกษ 2 รปคน

ทวไปนยมใชคำาวาองค

3. คำ�ทใชสำ�หรบสภ�พชนการใชถอยคำาสำาหรบบคคลทวไปจำาเปนตองใชใหสมฐานะและเกยรตยศความ

สมพนธระหวางผทตดตอสอสารกนจะตองคำานงถงอายเพศและตำาแหนงหนาทการงานดวยนอกจากนนเวลาและสถานทยงเปนเครองกำาหนดอกดวยวาควรเลอกใชถอยคำาอยางไรจงจะเหมาะสมตวอย�งคำ�สภ�พเชน

คำ�น�มบดาพอมารดาแมและใชคำาวาคณนำาหนาชอเชนคณพอคณลงคณประเสรฐคณครเปนตนศรษะหวโลหตเลอดอจจาระขปสสาวะเยยวโคววกระบอควายสนขหมาสกรหม

คำ�กรย�รบประทานอาหารกนถงแกกรรมตายคลอดบตรออกลกทราบรเรยนบอกใหร

คำ�สรรพน�มดฉนผมกระผมบรษท 1 คณทานเธอบรษท 2 และ 3 การใชสรรพนามใหสภาพคนไทยนยมเรยกตามตำาแหนงหนาทดวยเชนทานอธบด

ทานหวหนากองเปนตน

ใบคว�มรเรอง คำ�สม�สสนธ

คำ�สม�สสม�สคอวธการผสมคำาของภาษาบาลและสนสกฤตไทยไดนำามาดดแปลงเปนวธการสมาสแบบไทยโดยมหลกดงน

1. ตองเปนคำาทมาจากภาษาบาลและสนสกฤตเทานนเชนราชการราชครราชทตราชบตรราชโอรส

2. ศพทประกอบไวหนาศพทหลกไวหลงเชนสตโลหะภารกจปฐมเจดยอดมศกษาอดมคต

3. แปลความหมายจากหลงมาหนาเชนอกษรศาสตร วชาวาดวยตวหนงสอ–วาทศลป - ศลปะการพดยทธวธ - วธการทำาสงคราม ชยภม - ทตงทพททำาใหไดรบชยชนะวรบรษ - บรษผกลาหาญ

4. ทายศพทตวแรกหามใสรปสระอะและตวการนตเชน

กจการ - ไมใชกจะการธรการ - ไมใชธรการ กาลเทศะ - ไมใชกาละเทศะวารดถ - ไมใชวาระดถแพทยศาสตร - ไมใชแพทยศาสตรมนษยธรรม - ไมใชมนษยธรรม

5. ตองออกเสยงสระททายศพทตวแรกอณหภม - อน หะ พม– –ประวตศาสตร - ประ หวด ต สาดธาตเจดย – – – - ทา ต เจ – – - ดเกษตรกรรม - กะ เสด ตระ กำาราตรสวสด – – – - รา ตร สะ หวด– – –สทธบตร - สด ท – - บด

ยกเวนบางคำาอานตามความนยมโดยไมออกเสยงสระเชนสขศาลาชาตนยมไตรรตนบรษเพศชลบรธนบรธาตวเคราะหสภาพบรษ

6. คำาวาวร, พระตามดวยภาษาบาลสนสกฤตถอเปนคำาสมาสเพราะพระแผลงมาจากวรเชนวรกายวรชายาวรองควรวหารวรดตถพระบาทพระองคพระโอษฐพระนาสกพระเนตรพระกรรณพระบปผาสะพระหทยพระนลาภพระเสโท

* คำาพระทประสมกบคำาภาษาอนไมใชคำาสมาสเชนพระอพระเกาอพระขนงพระเขนยพระขนนพระสหราย พระโธรน

คำ�สนธก�รสนธคอการประสมคำาของภาษาบาลสนสกฤตถอวาเปนคำาสมาสชนดหนงแต

เปนคำาสมาสทมการเปลยนแปลงรปศพทไทยนำามาดดแปลงเปนการสนธแบบไทยโดยมหลกดงน

1. ตองเปนคำาทมาจากภาษาบาลและสนสกฤตเทานน2. ศพทประกอบไวหนาศพทหลกไวหลง3. แปลจากหลงมาหนา4.ถาเปนสระสนธศพทตวหลงจะขนตนดวยตวอ5. มการเปลยนแปลงรปศพทตามหลกทจะกลาวตอไป

การสนธมอย๓ ชนดคอ ๑. สระสนธ ๒. พยญชนะสนธ ๓. นฤคหตสนธ

1. สระสนธคอการนำาคำาบาลสนสกฤตมาสนธกบคำาทขนตนดวยสระมหลกดงนก. ตดสระท�ยคำ�หน�ใชสระหน�คำ�หลงเชนชล + อาลย ชลาลยวทย – + อาลย - วทยาลยเทว + อาลย เทวาลยศว – + อาลย ศวาลยวชร – + อาวธ - วชราวธคทา + อาวธ - คทาวธขปน + อาวธ - ขปนาวธ มหา + อรรณพ มหรรณพ– มหา + ไอศวรรย มไห–ศวรรยมหา + อศจรรย มหศจรรย– พทธ + โอวาท - พทโธวาท วร + โอกาส - วโรกาสอน + เอก อเนก– ภช + องค ภชงค– จนต + อาการ จนตนาการ–จตก + อาธาน จตกาธาน– ประชา + อากร ประชากร– ศลป + อากร - ศลปากรวทย + อาการ วทยาการ– ทรพย + อากร - ทรพยากร

ข. ตดสระท�ยคำ�หน�ใชสระหน�คำ�หลงแตเปลยนสระหน�คำ�หลงจ�กอะเปนอ�อเปนเออเปนอ, โอเสยกอนราช + อธราชตดอะแรกใชอะหลงแตเปลยนเปนอาสนธเปนราชาธราชประชา + อธปไตย ประชาธปไตย– ธรรม + อธปไตย ธรรมาธปไตย–เทศ + อภบาล - เทศาภบาล ธรรม + อธรรม - ธรรมาธรรมทต + อนทต - ทตานทต ฐาน + อนกรม - ฐานานกรมราม + อศวรตดอะแรกใชอหลงแตเปลยนเปนเอสนธเปนราเมศวรปรม + อนทร ปรเมนทร– นร + อศวร - นเรศวรนร + อนทร - นเรนทร มหา + อส - มเหสคช + อนทร คเชนทร– * ยกเวนภม + อนทร - ภมนทรกร + อนทร - กรนทรมน + อนทร - มนนทร โกส + อนทร - โกสนทรราช + อปโภคตดอะแรกใชอหลงแตเปลยนเปนอสนธเปนราชปโภคราช + อบายตดอะแรกใชอหลงแตเปลยนเปนโอสนธเปนราโชบายนย + อบาย - นโยบาย ชล + อทร - ชโลทรสาธารณ + อปโภค - สาธารณปโภค นร + อดม - นโรดมศร + อตม - ศโรตม วญจน + อบาย- วญจโนบายราช + อปถมภ - ราชปถมภ ราช + อทศ - ราชทศภาร + อปกรณ - ภาโรปกรณ คณ + อปการ - คณปการ

ราชน + อปถมภ- ราชนปถมภ * ยกเวนมคค + อเทศก มคคเทศก–ค. เปลยนสระทท�ยคำ�หน�ออเปนยออเปนวเสยกอนแลวสนธต�มหลกขอก

และขรต + อารมณเปลยนอเปนยเปนรตยสนธเปนรตยารมณ,รตยารมณมต + อธบาย - มตยาธบาย สามคค + อาจารย - สามคยาจารยอคค + โอภาส - อคโยภาส รงส + โอภาส - รงสโยภาสอธ + อาศย - อธยาศย ราชน + อนสรณ - ราชนยานสรณ* ยกเวนหตถ + อาจารย หตถาจารยศกด – + อานภาพ ศกดานภาพ–ธน + อาคมเปลยนอเปนวเปนธนวสนธเปนธนวาคมเหต + อเนกรรถ - เหตวาเนกรรถ สนธ + อานนท - สนธวานนทจกข + อาพาธ - จกขวาพาธ จต + องค จตวางค–

2. พยญชนะสนธคอคำาบาลสนสกฤตทนำามาสนธกบพยญชนะมหลกดงนก. คำ�ทลงท�ยดวยสสนธกบพยญชนะเปลยนสเปนโเชนมนส + ธรรม มโนธรรม– มนส + มย - มโนมย มนส + กรรม - มโนกรรมมนส + คต - มโนคต ศรส + เวฐน ศโรเวฐน– รหส + ฐาน - รโหฐานข. อปสรรคทสกนนสสนธกบพยญชนะเปลยนสเปนรเชนทส + ชน - ทรชน, ทรชน ทส + ราชย - ทรราชย, ทรราช ทส + ลกษณ - ทรลกษณ, ทรลกษณทส + กนดาร - ทรกนดาร ทส + โยชน ทรโยชน– ทส + ยศ - ทรยศ, ทรยศทส + พล - ทรพล, ทรพล ทส + พษ - ทรพษ, ทรพษ ทส + ยค - ทรยค, ทรยค

ทส + กรรม - ทรกรรม, ทรกรรม นส + คณ - นรคณ, เนรคณนส + ทกข - นรทกขนส + เทศ - นรเทศ, เนรเทศ นส + อาศ - นราศ นส + ภย นรภย–นส + โทษ - นรโทษ นส + กรรม - นรกรรม

นฤคหตสนธคอคำาบาลสนสกฤตทนำามาสนธกบนฤคหตมหลกดงนก. นฤคหตสนธกบสรเปลยน เปนมกอนสนธต�มหลกสระสนธเชน

สำ + อาคม สมาคม– สำ + อทธ - สมทธ สำ + อาทาน - สมาทานสำ + ฤทธ - สมฤทธ สำ + อาบต สมาบต– สำ + อาโยค - สมาโยคสำ + อจเฉท สมจเฉท– สำ + อฏฐาน - สมฏฐาน สำ + อทย - สมทยข. นฤคหตสนธกบพยญชนะวรรคเปลยน เปนพยญชนะท�ยวรรคนนกอนก�รสนธสนธกบวรรคกะเปลยนเปนงเชนสำ + กร สงกร– สำ + เกต สงเกต– สำ + ขาร - สงขาร สำ + คม - สงคมสำ + ขตะ สงขตะ– สำ + คต สงคต– สำ + ฆาฏ - สงฆาฏสนธกบวรรคจะเปลยนเปนญเชนสำ + จร - สญจร สำ + ชาต สญชาต– สำ + ญา - สญญา สำ + ญาณ - สญญาณสนธกบวรรคฏะเปลยนเปนณเชนสำ + ฐาน - สณฐาน สำ + ฐต - สณฐตสนธกบวรรคตะเปลยนเปนนเชนสำ + ดาน - สนดาน สำ + เทศ - สนเทศ,สนเทศ สำ + นบาต - สนนบาต สำ + นวาส - สนนวาสสำ + โดษ - สนโดษ สำ + ดาป - สนดาปสนธกบวรรคปะเปลยนเปนมเชนสำ + บต - สมบต สำ + บรณ สมบรณ– สำ + ปทา - สมปทา สำ + ปทาน - สมปทานสำ + ผส สมผส– สำ + พล สมพล– สำ + พนธ - สมพนธ สำ + พงศ - สมพงศสำ +พทธ สมพทธ– สำ + เพช สมเพช– สำ + ภพ - สมภพค. นฤคหตสนธกบเศษวรรคเปลยนเปนงกอนสนธเชนสำ + โยค สงโยค– สำ + วร สงวร– สำ + หรณ - สงหรณ สำ + วาส - สงวาสสำ + เวค - สงเวค สำ + สนทนา สงสนทนา– สำ + สทธ - สงสทธ

สำ + หาร - สงหาร

ใบคว�มรเรองทก�รใชสำ�นวนสภ�ษตคำ�พงเพย

ก�รใชสำ�นวนสภ�ษตคำ�พงเพยคนไทยนยมใชภาษาถอยคำาสำานวนทสละสลวยไพเราะเสนาะหและสะดวกแกการออกเสยงลกษณะนสยคนไทยเปนคนเจาบทเจากลอนอยแลวเวลาพดหรอเขยนจงนยมใชถอยคำาสำานวนปนอยเสมอถอยคำาสำานวนตางๆเหลานชวยใหการสอสารความหมายชดเจนไดความไพเราะถายทอดอารมณความรสกตางๆไดดบางครงใชเปนการสอสารความหมายเพอเปรยบเปรยไดอยางคมคายลกซงเหมาะสมกบวฒนธรรมความเปนอยของคนไทยซงแสดงถงอธยาศยทดตอคนอนเปนพนฐานประเภทของถอยคำ�สำ�นวน

1. ถอยคำาสำานวนเปนสำานวนคำาทเกดจากการผสมคำาแลวเกดเปนคำาใหมเชนคำาผสมคำาซอนหรอคำาทเกดจากการผสมคำาหลายคำาผสมกนเปนลกษณะสมผสคลองจองมความหมายไมแปลตรงตามรปศพทแตมความหมายในเชงอปไมยเชน

ไกออน หมายถง คนทยงไมชำานาญในชนเชงกงทองใบหยก หมายถง ความเหมาะสมของคกนนนมมากเกลอจมเกลอ หมายถง มความดรายเขาหากนแกเผดกนแกวงเทาหาเสยนหมายถง การหาเรองเดอดรอนขงกราขากแรง หมายถง ตางฝายกรายเขาหากนแขวนนวม หมายถง เลกการกระทำาทเคยทำามากอนควำาบาตร หมายถง การบอกปฏเสธไมคบคาสมาคมดวยคมในฝก หมายถง มความฉลาดรอบรแตยงไมแสดงออกเมอไมถงเวลา

งามหนา หมายถง นาขายหนางกนหาง หมายถง เกยวโยงกนเปนทอดๆจนตรอก หมายถง หมดหนทางทจะหนไดจระเขขวางคลองหมายถง คอยกดกนไมใหคนอนทำาอะไรไดสะดวกชกหนาไมถงหลงหมายถง รายไดไมพอจบจายชบมอเปบ หมายถง ฉวยผลประโยชนจากแรงงานคนอน

หญาปากคอก หมายถง เรองงายๆคดไมถงตกหลมพราง หมายถง เชอตามทเขาหลอกตำาขาวสารกรอกหมอหมายถง การทำาอะไรเฉพาะหนาครงคราวพอใหเสรจไป

เทานนทงทวน หมายถง ทำาดทสดเปนครงสดทายนำารอนปลาเปนหมายถง การพดหรอทำาอยางละมนละมอมนำาเยนปลา

ตายยอมสำาเรจมากกวาทำารนแรงนำาทวมปาก หมายถง รอะไรแลวพดไมไดบองตน หมายถง มความคดอยางโงๆผกชโรยหนา หมายถง ทำาดแตเพยงผวเผนผาขร วหอทอง หมายถง คนมงมแตทำาตวซอมซอใฝสงเกนศกด หมายถง ทะเยอทะยานเกนฐานะฝากผฝากไข หมายถง ขอยดเปนทพงจนตายพกหนดกวาพกนนหมายถง ใจคอหนกแนนดกวาใจเบาพระอฐพระปน หมายถง นงเฉยไมเดอดรอนมวยลม หมายถง ทำาทาจะเลกลมไมดำาเนนการตอไปมดแปดดาน หมายถง มองไมเหนทางแกไขคดไมออกยอมแมวขาย หมายถง เอาของไมดมาหลอกวาเปนของดโยนกลอง หมายถง มอบความรบผดชอบไปใหคนอนลอยชาย หมายถง ทำาตวตามสบายลอยแพ หมายถง ถกไลออกปลดออกไมเกยวของกนตอไปสาวไสใหกากนหมายถง ขดคยความหลงสงไมดมาประจานกนเองสกเอาเผากน หมายถง ทำาอยางลวกๆใหเสรจไปครงหนงๆหอกขางแคร หมายถง อนตรายทอยใกลตวอดเปรยวไวกนหวานหมายถง อดทนลำาบากกอนจงสบายภายหลง

2. คำ�พงเพยหมายถงถอยคำาทกลาวขนมาลอยๆเปนกลางๆมความหมายเปนคตสอนใจสามารถนำาไปตความแลวนำาไปใชพดหรอเขยนใหเหมาะสมกบเรองทเราตองการสอสารความหมายไดมลกษณะคลายคลงกบสภาษตมากอาจเปนคำากลาวตชมหรอแสดงความคดเหนเชน

รำาไมดโทษป โทษกลอง หมายถงคนททำาอะไรผดแลวมกกลาวโทษสงอนขชางจบตกแตนหมายถงการลงทนมากเพอทำางานทไดผลเลกนอย

ชโพรงใหกระรอกหมายถงการแนะนำาใหคนอนทำาในทางไมดเสยนอยเสยยากหมายถงการไมรวาสงไหนจำาเปนหรอไมจำาเปนเสยมากเสยงายใชจายไมเหมาะสม

คำาพงเพยเหลานยงไมเปนสภาษตกเพราะวาการกลาวนนยงไมมขอยตวาเปนหลกความจรงทแนนอนยงไมไดเปนคำาสอนทแทจรงตวอย�งคำ�พงเพย

คำ�พงเพย คว�มหม�ยกระเชอกนรวกลานกมกบนขชางจบตกแตนทำาบญเอาหนาภาวนากนตายหกดามพราดวยเขารำาไมดโทษป โทษกลองนายพงบาวเจาพงขาชาดไมดทาสไมแดงไมงามกระรอกเจาะมอไมพายเอาเทารานำาฟ นฝอยหาตะเขบหงขาวประชดหมาปงปลาประชดแมว

เปนคนสรยสรายคนทอวดเกงกลาจนเกนไปจนอบจนสกวนลงทนไมคมกบผลทไดทำาอะไรเพอเอาหนาไมทำาดวยใจจรงทำาอะไรโดยพลการทำาไมดแตโทษผอนทกคนตองพงพาอาศยกนสนดานคนไมดแกอยางไรกไมดหญงสวยทมมลทนไมชวยแลวยงกดขวางฟ นเรองเกามาเลาอกแกลงทำาแดกดนโดยอกฝายหนงไมเดอดรอน

ตวอย�งก�รนำ�คำ�พงเพยไปใชในคว�มหม�ยเปรยบเทยบเมอกอนนดไมคอยสวยเดยวนแตงตวสวยมากนแหละไกง�มเพร�ะขนคนง�น

เพร�ะแตงเจามนฐานะตำาตอยจะไปรกลกสาวคนรวยไดยงไงตกนำ�ใสกะโหลกชะโงกดเง�

ตนเองเสยบางเราอยาไปทำาอะไรแขงกบเขาเลยเขากบเราไมเหมอนกนอย�เหนช�งขขต�มช�งแหม...ฉนวาฉนหนจากเพอนเกาทเลวแลวมาเจอเพอนใหมกพอๆกนมนเขาตำารา

หนเสอปะจระเข

เขาชอบถวงความเจรญของหมคณะอยเรอยแถมยงขดขวางคนอนอกนแหละคนมอไมพ�ยเอ�เท�ร�นำ�

3. อปม�อปไมยหมายถงถอยคำาทเปนสำานวนพวกหนงกลาวทำานองเปรยบเทยบใหเหนจรงเขาใจแจมแจงชดเจนและสละสลวยนาฟงมากขนการพดหรอการเขยนนยมหาคำาอปมาอปไมยมาเตมใหไดความชดเจนเกดภาพพจนเขาใจงายเชนคนดหากตองการใหความหมายชดเจนนาฟงและเกดภาพพจนชดเจนกตองอปมาอปไมยวา ดเหมอน“เสอ ” ขรขระมากการสอความยงไมชดเจนไมเหนภาพตองอปมาอปไมยวา ขรขระ“เหมอนผวมะกรด ” หรอ ขรขระเหมอนผวพระจนทร “ ” กจะทำาใหเขาใจความหมายในรปธรรมชดเจนมากยงขน

ในการเขยนบทรอยแกวหรอแกวกรองกตามเราไมอาจเขยนใหละเอยดลกซงเพอสอความไดแจมแจงเทากบการพดบรรยายดวยตนเองไดกจำาเปนตองใชอปมาเพอเปรยบเทยบใหผรบสารจากเราไดรบรความจรงความรสกโดยการใชคำาอปมาเปรยบเทยบในการแตงคำาประพนธกนยมใชอปมากนมากเพราะคำาอปมาอปไมยจะชวยตกแตงถอยคำาสำานวนการเขยนใหไพเราะนาอานกนใจประทบใจมากขนสงเกตการใชอปมาอปไมยเปรยบเทยบในตวอยางตอไปน

ทานจะไปทพครงนอยาเพงประมาทดแคลนเลาป ดวยเลาป ไดขงเบงมาไวเปนทปรกษาอปมาเหมอนเสออนคะนองอยในปาใหญทานเรงระวงตวจงด

ตวอย�งอปม�ทควรรจกแขงเหมอนเพชร กรอบเหมอนขาวเกรยบกลมเหมอนมะนาว กลวเหมอนหนกลวแมวกนเหมอนหม คดเคยวเหมอนเขาวงกตแกมแดงเหมอนตำาลงสก งายเหมอนปอกกลวยเขาปากขมเหมอนบอระเพด โงเหมอนควายขาวเหมอนสำาล ใจเสาะเหมอนปอกกลวยเขาปากเขยวเหมอนพระอนทร เบาเหมอนปยนนงงเปนไกตาแตก พดไมออกเหมอนนำาทวมปากเงยบเหมอนปาชา รกเหมอนรงหนใจกวางเหมอนแมนำา ยากเหมอนงมเขมในมหาสมทรใจดำาเปนอกา ลมตวเหมอนววลมตน

ซนเหมอนลง ชาเหมอนเตาเดนเหมอนเปด ซดเหมอนไกตมตาดำาเหมอนนล ดำาเหมอนตอตะโกบรสทธเหมอนหยาดนำาคาง ตาโตเทาไขหานเรวเหมอนจรวด ไวเหมอนปรอทเรยบรอยเหมอนผาพบไว หนกเหมอนเดมเอะอะเหมอนเจกตนไฟ อดเหมอนกาผอมเหมอนเปรต สงเหมอนเสาโทรเลขมดเหมอนลมตาในกระบอกไม ใสเหมอนตาตกแตนหวานเหมอนนำาออย สวยเหมอนนางฟาเปรยวเหมอนมะนาว อวนเหมอนตมหวงเหมอนหมาหวงกาง เหนยวเหมอนตงเมหนาขาวเหมอนไขปอก หนาสวยเหมอนพระจนทรวนเพญ

ใบคว�มรท 1 เรองก�รแตงคำ�ประพนธประเภทรอยกรองวช�ภ�ษ�ไทย (พท31001) ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย

ก�รเขยนรอยกรอง รอยกรอง เปนขอความทประดดประดอย ตกแตงถอยคำาภาษาอยางมแบบแผนและมเงอนไขพเศษบงคบไว เชนบงคบจำานวนคำา บงคบวรรคตอน บงคบสมผส เรยกวา ฉนทลกษณ มความไพเราะและมความหมายลกซง ประทบใจผอานผ“ ”ฟง จดเปนงานเขยนเชงสรางสรรค คำาประพนธหรอรอยกรอง มหลายประเภทเชน โคลง กลอน กาพย ฉนทและราย

ลกษณะของรอยกรองรอยกรองมลกษณะสำาคญดงตอไปน

1. มกำาหนดคณะ คอ จำานวนคำา มเสยงสง- ตำา เสยงหนก เบา เสยงสมผส–ทกำาหนดไวแนนอนยงม

กแบงหนวยของรอยกรองเปนคำา วรรค บาทและบท2. มเสยงสมผส ซงทำาใหเกดเสนาะเปนจดเนนสำาคญของรอยกรอง รอย

กรองเหมาะสมทจะเสนอเนอเรองทเกยวกบอารมณจนตนาการของมนษย

แนวก�รเขยนบทรอยกรองแนวทางการเขยนบทรอยกรอง มดงน

1. ศกษาฉนทลกษณของคำาประพนธนนๆ ใหเขาใจอยางแจมแจง2. คดหรอจนตนาการวาจะเขยนเรองอะไร สรางภาพใหเกดขนในหวงความคด3. ลำาดบภาพหรอลำาดบขอความใหเปนไปอยางสมเหตสมผล4. ถายทอดความรสกหรอจนตนาการนนเปนบทรอยกรอง5. เลอกใชคำาทสอความหมายไดอยางชดเจน ทำาใหผอานเกดภาพพจนและ

จนตนาการรวมกบผประพนธ6. พยายามเลอกใชคำาทไพเราะและโวหารภาพพจน7. แตงใหถกตองตามฉนทลกษณของคำาประพนธ8. ฝกนสยใหเปนผรกการอาน

องคประกอบของรอยกรององคประกอบของรอยกรองของไทยโดยทว ๆ ไป ทงรอยกรองแบบเกาและรอยกรองปจจบน (ยกเวนกลอนเปลา อาจไมเครงครดทางดานองคประกอบบางประเภท เชน ฉนทลกษณ เปนตน) กยงคงใชอย ซง มองคประกอบสำาคญ ดงตอไปน คอ 1) ฉนลกษณหรอลกษณะบงคบ โดยทวไป ม 9 ชนด ดงน 1.1) คณะ หมายถง การจดหมวดหมของคำาประพนธรอยกรองทกประเภท วาบทหนงจะประกอบดวย บท วรรค ตอน หรอคำาอยางไร เชน กาพยยาน 11 กำาหนดคณะไววา 1 บท จะม 2 บาท แตละบาทจะประกอบดวย 2 วรรค วรรคแรกจะตองม 5 คำา วรรคหลง 6 คำา ดงนเปนตน 1.2) สมผส หมายถง ความคลองจองตามกฎเกณฑทบงคบไวในคำาประพนธ แบงออกเปน 4 ชนด ไดแก 1.2.1) สมผสสระ คอ สระพองกนตามมาตราแมเสยงวรรณยกตจะตางกนกตาม เชน ใคร-ไป-นยน-ใหม-ใกล เปนตน

1.2.2) สมผสอกษร คอ ใชเสยงตวอกษรพองกน ไมกำาหนดเสยงสระ หรอเสยงวรรณยกตสงตำา เชน เขา-ขน, ค-คำา เปนตน 1.2.3) สมผสนอก คอ สมผสทสงและรบสมผสกนนอกวรรคออกไป คอ สงจากคำาสดทายของวรรคหนาไปยงคำาใดคำาหนงในวรรคตอ ๆ ไป สมผสนอกนเปนสมผสบงคบในรอยกรองทกประเภทจะไมมไมได และกำาหนดใหใชแต สมผสสระเทานน 1.2.4) สมผสใน คอ สมผสทสงและรบภายในวรรคเดยวกน ไมเปนสมผสบงคบ และจะใชสมผสสระหรอพยญชนะกไดแลวแตความเหมาะสม 1.3) คำาคร คำาลห คอ คำาทบงคบใชในการแตงฉนท ซงมบงคบแจกแจงตางกนออกไป โดยใชเครองหมายเปนเครองบอกคอ คำาคร ใชเครองหมาย แทน และคำาลห ใชเครองหมาย แทน 1.4) คำาเอก คำาโท คอ คำาทบงคบใชในการแตงโคลงและราย คำาเอก ไดแก คำาหรอพยางคทมรปวรรณยกตเอก และคำาตายทงหมดไมวาจะเปนเสยงวรรณยกตใด ๆ สวนคำาโท ไดแก คำาหรอพยางคทมรปวรรณยกตโท 1.5) คำาเปน คำาตาย คอ คำาทใชการแตงโคลง ราย และรอยกรอง ทเปนกลบท เชน กลอนกลบททมคำาตายลวน เปนตน คำาเปน ไดแก คำาทประกอบดวยสระเสยงยาวในแม ก.กา และคำาทมตวสะกดในแม กง กน กม เกย เกอว รวมทงคำาทประกอบดวยสระ อำา ไอ ใอ เอา สวนคำาตาย ไดแกคำาทประกอบดวยสระเสยงสนในแม ก.กา (ยกเวนสระ อำา ไอ ใอ เอา) และตวสะกดในแม กก กด กบ 1.6) เสยงวรรณยกต คอขอกำาหนดทบงคบใชในการแตงกลอนโดยถอเรองเสยงวรรณยกต เปนสำาคญ ไดแก เสยงสามญ, เอก, โท, ตร และ จตวา เปนตน 1.7) พยางค คอ เสยงทเปลงออกมาครงหนง ๆ ไมวาจะสนยาวอยางไร จะมความหมายหรอไมมความหมายกตาม ในการแตงรอยกรองจะถอวาพยางคกคอคำานนเอง 1.8) คำาขนตนและคำาลงทาย คอ คำาทใชกลาวขนตน หรอ คำาทใชลงทายวรรค ทายบาท ทายบท ซงอาจจะใชเปนคำาเดยว หลายคำา หรอวลกได เชน คำาวา "สกวา" "เมอนน, บดนน" "คนเอยคนด" หรอลงทายวา "เอย" เปนตน 1.9) คำาสรอย คอคำาทใชลงทายวรรค ทายบาท หรอทายบทเพอความไพเพราะ หรอเพอใหครบจำานวนคำาตามลกษณะบงคบ บางแหงกใชเปนคำาถามหรอใชยำาความ คำาสรอยนมกจะใชเฉพาะโคลงกบราย และมกจะเปนคำาเปน เชน พอ แม พ เทอญ นา ฤา แล ฮา แฮ เปนตน

2) เนอหาและแนวความคดบทรอยกรองปจจบนจะเสนอเนอหา หรอแนวความคดเดยวในรอยกรองเรองหนง ๆ เชน ความรก ธรรมชาต อารมณ ความคดฝน หรอสงประทบใจของผประพนธ สงคม เปนตน เพอทจะสอสารกบผอาน อาจเปนความคดหรอเนอหาอยางตรงไปตรงมา หรอความคดทแยบคาย ซอนเรนแปลกใหม ตามความสามารถของผประพนธ 3) แนวการเขยนบทรอยกรองมดงน 1. ศกษาฉนทลกษณของคำาประพนธนน ๆ ใหเขาใจอยางแจมแจง 2. คดหรอจนตนาการวาจะเขยนเรองอะไร สรางภาพใหเกดขนในหวงความคด 3. ลำาดบภาพหรอลำาดบขอความใหเปนไปอยางสมเหตสมผล 4. ถายทอดความรสกหรอจนตนาการนนเปนบทรอยกรอง 5. เลอกใชคำาทสอความหมายไดชดเจน ทำาใหผอานเกดภาพพจนและจนตนาการรวมกบผประพนธ 6. พยายามเลอกใชคำาทไพเราะ เชน คด ใชวา ถวล เรอง ใชคำาวา ระบล 7. แตงใหถกตองตามฉนทลกษณของคำาประพนธประเภทของรอยกรอง คำาประพนธทอยในตำาราฉนทลกษณยงมอกมาก จำาแนกเปนประเภทใหญ ๆ ได 5 ประเภท คอ 1. กาพย แบงเปน กาพยยาน กาพยฉบง กาพยสรางคนางค กาพยขบไม 2. กลอน แบงเปน กลอนแปดและกลอนหก ซงจดเปนกลอนสภาพ และยงมรปแบบอน ๆ ไดอก คอ ดอกสรอย สกวา เพลงยาว เสภา นราศ กลอนบทละคร กลอนเพลงพนเมองและกลอนกลบทตาง ๆ 3. โคลง แบงเปน โคลงสอง โคลงสาม โคลงส ซงอาจแตงเปนโคลงสภาพหรอโคลงดนกได นอกจากเปนโคลงธรรมดาแลว ยงแตงเปนโคลงกระท และโคลงกลอกษรไดอกหลายแบบ 4. ฉนท แบงเปนหลายชนด เ ชน วชชมมาลาฉนท มาณวกฉนท อนทรวเชยรฉนท ภชงคประยาตฉนท อทสงฉนท วสนตดลกฉนท สาลนฉนท ฯลฯ ลวนแตม ชอไพเราะ ๆ ทงนน

5. ราย แบงเปนรายสนและรายยาว รายสนนนมทงรายสภาพและรายดน การแตงรอยกรองใหถกตองตามกฎเกณฑของฉนทลกษณเปนทนยมมาตงแตสมยโบราณจนถงปจจบน แตในปจจบนนมการแตงรอยกรองแนวใหม ๆ เกดขนผประพนธพอใจทจะแตงอยางอสระ ไมตองมกฎเกณฑตายตว เชน เขยนรอยกรองปลอดสมผส คอไมตองมสมผสบงคบตามแบบ รอยกรอง วรรณรป คอ เรยบเรยงถอยคำาเปนรปลกษณตาง ๆ ตามความพอใจของผประพนธ และรอยกรองทผประพนธคดรปแบบขนใหมจดมงหม�ยของรอยกรอง 1. เพออธบาย เปนการอธบายแจกแจง อธบายวธใช วธทำาใหผอานเขาใจ 2. เพอเลาเรอง เปนการนำาเอาเหตการณหรอเรองราวทเปนลำาดบอยแลว มาถายทอดเปนงานเขยน 3. เพอโฆษณาจงใจ การเขยนประเภทนตองใชภาษาทนาสนใจ มความสละสลวย มแงคด สะดดใจ และไมเปนการทบถมผอน 4. เพอปลกใจ เปนการเขยนเพอใหผอานเกดความรสกเปนอนหนงอนเดยวกน เกดความรสกอกเหม เขมแขง 5. เพอสรางจตนาการ เปนการเขยนเพอตองกการใหผอานเหนภาพ เกดจนตนาการตามทกลาวถง หรอเกดความรสกคลอยตามกบผเขยน 6. เพอลอเลยนเสยดส เปนการเขยนเพอตองการตำาหนสงใดสงหนง แตใชวธตำาหนแบบทเลนทจรงไมรนแรง และมการแทรกอารมณขนไวดวย 7. เพอแสดงความคดเหน เปนการวเคราะห วพากษ วจารณ หรอแนะนำาการเขยนดงกลาวนตองคำานงถงขอเทจจรง มหลกเกณฑ 8. เพอบอกใหทราบขอเทจจรง ประโยชนของรอยกรอง ประโยชนของบทรอยกรองมมากมายแลวแตวาผอานแตละคนนนจะพจารณาจากแงมมใดของบทประพนธนนๆ คอ 1. เนอหา เนอหาในบทรอยกรองนนมหลากหลาย ในการพจารณาระดบงายทสด คอ ดวาเรองนนเปนไปในทำานองใด สรางสรรค ยกระดบจตใจผอานใหสงขน สะทอนสงคม แสดงแงคด ปรชญาตาง ๆ ทำาใหรจกชวตและโลกกวางขน รวธในการอยรวมกบมนษยในสงคมไดอยางมความสข หรอเปนเรองมอมเมาชกจงจตใจของผอานให

ตำาลง ดงนนเมออานแลวควรตอบตวเองใหไดวา รสกอยางไรตอเนอหาในบทรอยกรองเรองนน ๆ มคณคา ใหประโยชน ความร ความคด หรอใหความเพลดเพลนนอกจากนจะตองอาศยความรจากการวจารณสารคดและบนเทงคดทกลาวมาแลวเปนแนวทางประกอบ ถาเปนเรองเลา กดำาเนนการวจารณเหมอนประเภทบนเทงคดดงกลาวมาแลวในบทกอน ถาเปนรอยกรองประเภททแสดงแนวคดกใชวธการเดยวกนกบการวจารณบทความประเภทแสดงความคดเหนเขามาประกอบดวย 2. ความคดของผประพนธ บทรอยกรอง โดยเฉพาะอยางยงบทรอยกรองรวมสมยหรอบทรอยกรองปจจบน ผแตงจะแสดงทรรศนะแฝงไว ในปจจบนนยมกนวารอยกรองทดควรเสนอความคดทดใหแกผอานดวยผทวจารณวรรณกรรมรอยกรองจงตองอาศยความชำานาญในการอานแบบตาง ๆเชน การอานตความเพอพนจวาบทรอยกรองนนใหทรรศนะในเรองใดและทรรศนะนนมวาอยางไร เพอใหผอานไดเหนทรรศนะอยางชดเจนแตไมจำาเปนตองแสดงความเหนของตนวา ทรรศนะของกวนนถกตองหรอไม 3. ศลปะการประพนธ ภาษาทใชในวรรณกรรมรอยกรองนนมกจะเปนภาษาทไพเราะ สามารถโนมนาวอารมณและความรสกของผอานทำาใหเกดจนตนาการและมโนภาพ ผประพนธจะตองเลอกกรองถอยคำาหรอสำานวนโวหารมารอยเขาดวยกนเพอใหเกดความงาม เพราะนอกจากบทรอยกรองจะมเนอหาสาระและความคดทดแลวยงตองมศลปะการประพนธ หรอวรรณศลป หรอเรยกวาแงงามของบทรอยกรองอกดวยซงพจารณาจากสงตอไปน 3.1 เสยงเสนาะ การแตงบทรอยกรองไมไดมงหมายความไพเราะเทานน ยงตองนกถงความไพเราะแกผฟง นนคอตองมเสยงสมผสทงสระและตวอกษร เสยงวรรณยกต มการเลยนแบบเสยงธรรมชาต เปนตน

3.1.1 การใชสมผส รอนรอน สรยะโอ อสดง เรอยเรอย ลบเมรลง คำาแลว รอนรอน จตจำานง นชพ เพยงแม เรอยเรอย เรยมคอยแกว คลบคลายเรยมเหลยว( กาพยเหเรอ : เจาฟาธรรมธเบศร ) คำาประพนธนอกจากไพเราะดวยเสยงสมผสบงคบแลวยงเพมความไพเราะดวยเสยงสมผสในไดแก คำาวา โอ-อส, ลง-แลว, นง-นช และเลนคำาวา รอนรอน-

เรอยเรอย ซงเปนคำาสมผส ร ทงหมด นอกจากนจะไดเสยงสมผสและยงแสดงความ“ ”รสกโศกเศราไดอยางชดเจน คำาวา รอนรอน ทำาใหเหนภาพดวงอาทตยกำาลงจะตกเหมอนหวใจทรอนรอน เรอยเรอย แสดงอาการดวงอาทตยกำาลงจะลบลงชา ๆ เชนเดยวกบการรอคอยทยาวนาน 3.1.2 การเลนสมผส“…พลางพระดดงเฌอ พศพมเสมอเหมอนฉตร เปนขนดเนองนนต หลายเหลาพรรณพฤกษา มนานาไมแมก หมตระแบกกระบาก มากรวกโรกรกรงรง ปรกปรงปรงปรางปร ลำาแพนลำาพลำาพน…”( ลลตตะเลงพาย : สมเดจพระมหาสมรเจากรมพระปรมานชตชโนรส ) คำาประพนธขางตนนแสดงใหเหนการเลนสมผสพยญชนะในแตละวรรคมคำาทเสยงคลองจองทำาใหเกดเสยงทกลมกลนกน เชน พลาง-พระพศ-พม,เนอง-นนต,พรรณ-พฤกษา,สมอ-สม-แสม,มวง-โมก,ซาก-ซก, โศก-สน-สก รวก-โรก-รก-รง-รง, ปรก-ปรง-ปรง-ปราง-ปร,แพน-พ-พน เปนตน 3.1.2 การเลนคำา แกวเกาะกงแกวกอง กานน เสยงพดภาษาคน คลองแจว โผผนโบกบนบน ไปบอก หนอยรา ขาวสงตรงสแกว เนตรผดถวล( สามกรง : น.ม.ส. ) จากคำาประพนธขางตนเลนคำาวา แกว คำาวาแกวในคำาแรกหมาย“ ”ถงนกแกว แกวในคำาทสองเปนชอตนไม และแกวในคำาสดทายหมายถงนางอนเปนทรกดงดวงตารปแบบของรอยกรอง กาพย คอคำาประพนธชนดหนงซงมกำาหนดคณะ พยางค และสมผส มลกษณะคลายกบฉนท แตไมนยม คร ลห เหมอนกบฉนท กาพย แปลตามรปศพทวา เหลากอแหงกว หรอ ประกอบดวย คณแหงกว หรอ คำาทกว ไดรอยกรองไว กาพยมาจากคำาวา กาวย หรอ กาพย และคำา กาวย หรอ กาพย มาจากคำา กว กวออกมาจากคำาเดม ในภาษาบาล และสนสกฤต กว แปลวา ผคงแกเรยน ผเฉลยวฉลาด ผมปญญาเปรองปราด ผประพนธกาพยกลอน และแปลอยางอน ไดอก คำา กว หรอ กว มาจากรากศพทเดม คอ กธาต แปลวา เสยง วาทำาใหเกดเสยง วารอง วารองระงม วาคราง วารองเหมอนเสยงนก หรอเสยงแมลงผง กาพย ตามความหมายเดม ม

ความหมายกวางกวาทเขาใจกน ในภาษาไทย คอ บรรดาบทนพนธ ทกวได รอยกรองขน ไมวาจะเปน โคลง ฉนท กาพย หรอ ราย นบวาเปนกาพย ทงนน แตไทยเรา หมายความ แคบ หรอหมายความถง คำาประพนธชนดหนง ของกวเทานน กาพยมลกษณะผดกบกลอนธรรมดา คอ 1. วางคณะ พยางค และสมผสคลายกบฉนท 2. ใชแตงปนกบฉนทได และคงเรยกวา "คำาฉนท" เหมอนกน กาพยทนยมใชอยในภาษาไทย ม 5 ชนด คอ 1. กาพยยาน 2. กาพยฉบง 3. กาพยสรางคนางค 4. กาพยหอโคลง 5. กาพยขบไมหอโคลง กาพย ๓ ชนดขางตน ใชเทยบเคยง แตงปนไปกบฉนทได และเพราะเหตท มลกษณะคลายกบฉนท และแตงปนไปกบฉนทได จงเรยกวา คำาฉนทดวย  คณะ     กาพยยาน 11 มดงน       1.   บทหนงม 2 บาท บาทท 1 เรยกวา บาทเอก บาทท 2 เรยกวา บาทโท       2.   บาทหนงม 2 วรรค หนงบทม 4 วรรค

วรรคแรก เรยกวา วรรคสดบ

วรรค 2 เรยกวา วรรครบ

วรรค 3 เรยกวา วรรครอง  

วรรค 4 เรยกวา วรรคสง

  พยางค                 พยางคหรอคำา วรรคแรกม 5 คำา วรรคหลงม 6 คำา รวมเปน 11 คำาจงเรยกวา กาพยยาน“ 11”  ทงบาทเอกและบาทโทมจำานวนคำาเหมอนกน  สมผส       1.  คำาสดทายของวรรคท 1 สมผสกบคำาท 1 , 2 และคำาท 3 ของวรรคท 2       2.  คำาสดทายของวรรคท 2 สมผสกบคำาสดทายของวรรคท 3       3.  คำาสดทายของวรรคท 4 สมผสกบคำาสดทายของวรรคท 2 ของบทตอไป  (สมผสระหวางบท) 

 การอานกาพยยาน 11                การอานกาพยยาน 11 จะตองแบงจงหวะการอานคำาในแตละวรรคดงน วรรคแรกม 5 คำา        วรรคหลงม 6 คำา การอานจงเวนเปนจงหวะตามวรรคคอวรรคหนาเวนจงหวะ 2/3 คำา        สวนวรรคหลงเวนจงหวะ 3/3 คำา

00 / 000 000 / 00000 / 000  000 / 000

ขนกก / ตกทกขย�ก แสนลำ�บ�ก / จ�กเวยงไชยมนเผอก / เลอกเผ�ไฟ  กนผลไม / ไดเปนแรง

     

ทมา : กาพยเรองพระไชยสรยา               

ขอบงคบของโคลงสสภาพ (สงเกตจากแผนผง) 1. บทหนงม 4 บรรทด 2. วรรคหนาของทกบรรทด ม 5 พยางค วรรคหลงของบรรทดท 1 – 3 ม 2 พยางค บรรทดท 4 ม 4 พยางค สามารถทองจำานวนพยางคไดดงนหา -สอง (สรอย 2 พยางค มกลงทายดวย นา แฮ เฮย เพอรบคำา ตอคำา เชอมคำา ) หา- สอง หา - สอง (สรอย 2 พยางค มกลงทายดวย นา แฮ เฮย เพอรบคำา ตอคำา เชอมคำา )หา - ส (หากจะใหเกดความไพเราะในการอานนยมลงเสยงจตวา)3. มตำาแหนงสมผสตามเสนโยง4. บงคบรปวรรณยกต เอก 7 โท 4 ตามตำาแหนงในแผนผง (ทมา : http://www.st.ac.th/thaidepart/poemt2.php#chan6)

ใบง�น

- ครแบงกลมผเรยน เปน จำ�นวน 4 กลม โดยใชเพลงรวมเงน

- กลมท 1 ใหศกษาคำาราชาศพททใชกบพระเจาแผนดน 2 พระบรมวงศานวงศ พระประยรญาต

3 พระสงฆ 5 สภาพชน

- กลมท 2 เรอง ใหศกษาคำาพงเพย คำาสภาษต โดยใหนกศกษาวาดภาพ คำาพงเพย สภาษต พรอมระบายสและนำาเสนอบอกความหมาย คำาใดเปนคำาพงเพย คำาไหนเปนคำาสภาษต ตามใบงาน

- กลมท 3 เรอง ใหศกษาคำาประพนธประเภทรอยกรองถกตองตามฉนทลกษณ และแตงโครงสสภาพ พรอมวาดภาพผงภม

- กลมท 4 เรอง ใหศกษาคำาประพนธประเภทรอยกรองถกตองตามฉนทลกษณ และแตงกาพยยาน 11 พรอมวาดภาพผงภม

- ทกกลมนำาเสนอหนาชนเรยน

บนทกหลงก�รจดก�รเรยนร

กศน.ตำาบล....................... อำาเภอ.................................. จงหวด...................

สปดาหท........... วน/เดอน/ป........../..................../............... ครผสอน...................................................

ระดบ..............................................สาระ...................................................

รายวชา.............................................. รหสวชา.............................

1. ผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร จำานวนผเรยน ทเขาเรยน ........ คนa. การประเมนโดยใช แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน พบวาคะแนนการ

ทดสอบหลงเรยน มากกวากอนเรยนจำานวน ........ คน คดเปนรอยละ ............ คะแนนการทดสอบหลงเรยน นอยกวากอนเรยน จำานวน ......... คน คดเปนรอยละ ............ b. การประเมนจากการทำาใบงาน พบวาคะแนนทไดผานเกณฑรอย

ละ................... จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ .................. นอยกวาเกณฑ จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ ..................

2. เนอห�/ส�ระทสอน....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

........................................................................................................................................................................... 3. กจกรรมก�รเรยนก�รสอน

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...................................................................................................

...................................................................................................

...................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................4. ปญห�/อปสรรค ก�รเรยนก�รสอน

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

5. แนวท�งก�รแกปญห�

..............................................................................................................................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

ลงชอ........................................................................

(....................................................................) คร

กศน./ศรช.ตำาบล..................................... ว น

ท...................../.................../...............คว�มคดเหน/ขอเสนอแนะของผบรห�ร

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

ลงชอ........................................................................

(....................................................................)ผอำานวยการ

กศน.อำาเภอ.........................................

แผนก�รจดก�รเรยนรร�ยร�ยวช�ภ�ษ�ไทยภ�คเรยนท ปก�รศกษ�

ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย กศน.ตำ�บล………………………………………..1 สปด�ห……. วนท เดอน…………… ……………………………….พ.ศ.

………………. เวล� ……………………..2 วช� ภาษาไทย รหสวชา (พท 31001) จำานวน……5…….หนวยกต3 ม�ตรฐ�นท 2.1 มความรความเขาใจ และทกษะพนฐานเกยวกบภาษาและการสอสาร 4 หนวยก�รเรยนร/เรอง วรรณคดและวรรณกรรม5 ส�ระสำ�คญ

อธบายความแตกตางและคณคาของวรรณคด วรรณกรรมปจจบนและวรรณกรรมทองถน

6. เนอห�6.1.หลกการพจารณาวรรณคด6.2.หลกการพนจวรรณกรรม6.3.ประวตความเปนมาลกษณะและคณคาของเพลงพนบาน เพลงกลอมเดก6.4.หลกการพนจวรรณคด ดานวรรณศลป และดานสงคม

- สามกก - กลอนเสภาขนชางขนแผน - กลอนบทละครเรองรามเกยรต 7. จดประสงคก�รเรยนร/ผลก�รเรยนรทค�ดหวง (ดจ�กผงก�รออกขอสอบ)

อธบายความแตกตางและคณคาของวรรณคด วรรณกรรมปจจบนและวรรณกรรมทองถน 8. กระบวนก�รจดก�รเรยนรและกจกรรมเพมเตม

ขนท 1. เตรยมความพรอม - หนงสอแบบเรยนวชาภาษาไทย- ใบความร- ใบงาน- ผงวรรณคด วรรณกรรม - คลปเพลงพนบาน- แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน

ขนท 2. อนเครอง- ทกทาย/สวสด- บอกวตถประสงคการเรยนร- ใหผเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน

- อธบายความหมายและความแตกตางระหวางวรรณคดกบวรรณกรรม และเพลงพนบาน

- ยกตวอยางวรรณกรรม วรรณคดทเปนทรจกเชนเรอง ขนชาง ขนแผน- ใหชมคลปเพลงพนบาน http://www.youtube.com/watch?

v=PU7w9VZheS8 ความยาวประมาณ 7 นาท

ขนท 3.เรองรายบคคล- ใหผเรยนเลอกเรองวรรณกรรมหรอ วรรณคดทตนเองชนชอบแลวแสดงเหตผล

ทชอบ

ขนท 4. รวมพลชวยกนสรางสรรคผลงาน

- จดกระบวนการกลมเพอระดมความคด แบงผเรยนเปน 4 กลม โดยใหผเรยนจบฉลาก 4 ชดตวเลอก คอ 1.ขนชาง ขนแผน 2.สามกก 3.รามเกยรต 4.เพลงพนบาน แลวนงเขากลมตามกจกรรมทกำาหนดใหดงนกลมท 1.พนจวรรณคดและวรรณกรรมวาใหคณคา และประโยชนอะไรบาง และพนจวรรณคดและวรรณกรรมดานความงดงามทางภาษาและดานสงคม เรอง ขนชาง ขนแผนกลมท 2.พนจวรรณคดและวรรณกรรมวาใหคณคา และประโยชนอะไรบาง และพนจวรรณคดและวรรณกรรม ดานความงดงามทางภาษาและดานสงคม เรอง สามกกกลมท 3.พนจวรรณคดและวรรณกรรมวาใหคณคา และประโยชนอะไรบาง และพนจวรรณคดและวรรณกรรม ดานความงดงามทางภาษาและดานสงคม เรอง รามเกยรตกลมท 4. อธบายลกษณะของเพลงพนบาน เพลงกลอมเดกของภาคตางๆ

ขนท 5. สอสารวธ - ใหแตละกลมนำาผลการศกษาออกมานำาเสนอหนาชนเรยน โดยใชเวลากลมละ 5

นาท

ขนท 6. มากมวธการ- ครและผเรยนรวมกนสรปสรปหลงจากทกกลมนำาเสนอหนาชนเรยน- ครใหความรเพมเตมในสวนทผเรยนวเคราะหมาไมครบถวน- ครเชอมโยงจากสงทผเรยนนำาเสนอกบเนอหาในเรองวรรณคดและวรรณกรรม

ขนท 7. สบสานรายบคคล- แจกใบงานใหทดสอบความร ความเขาใจ - ทดสอบหลงเรยน

ขนท 8 สรปผล กศน.ดานความร

- ประเมนจากใบงาน- แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน

ดานทกษะ

- ประเมนจากงานกลม - สงเกตจากการนำาเสนอหนาชนเรยน

ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม - ประเมนจากความรบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย - ประเมนโดยการสงเกตพฤตกรรมในการรวมกจกรรม

มอบหมายกจกรรมในครงตอไป ใหผเรยนคนควาเพลงกลอมเดกทมอยในทองถนของตนจากภมปญญาและนำามาบนทกพรอมแปลความหมายหรออธบายคำาภาษาถนนนๆ

ขนท 9 บนทกหลงสอน/วจยยอชนเรยนบนทกผลการจดกจกรรมในชนเรยน และนำาผลการประเมนผเรยนกอนและ

หลงเรยน และปญหาทพบจากการทำากจกรรม มาวเคราะหเพอทำาวจยในการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน

๙. กจกรรมเสนอแนะ...................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................

ลงชอ..............................................ผสอน(..............................................)

วนท..........เดอน.................. พ.ศ..............

๑๐. ขอเสนอแนะของหวหน�สถ�นศกษ�หรอผทไดรบมอบหม�ย...................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................................................

...........................................................................

ลงชอ.............................................. (..............................................)

วนท..........เดอน.................. พ.ศ..............

บนทกหลงก�รจดกจกรรมก�รเรยนร

กศน.ตำาบล....................... อำาเภอ.................................. จงหวด……………………..

สปดาหท........... วน/เดอน/ป........../..................../............... ครผสอน...................................................

ระดบ..............................................สาระ...................................................

รายวชา.............................................. รหสวชา.............................

1. ผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร จำานวนผเรยนทเขาเรยน ........ คน

a. การประเมนโดยใช แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน พบวาคะแนนการทดสอบหลงเรยน มากกวากอนเรยนจำานวน ........ คน คดเปนรอยละ ............ คะแนนการทดสอบหลงเรยน นอยกวากอนเรยน จำานวน ......... คน คดเปนรอยละ ............ b. การประเมนจากการทำาใบงาน พบวาคะแนนทไดผานเกณฑรอย

ละ................... จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ .................. นอยกวาเกณฑ จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ ..................

2. เนอห�/ส�ระทสอน.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................ 3. กจกรรมก�รเรยนก�รสอน......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................4. ปญห�/อปสรรค ก�รเรยนก�รสอน

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

...................................................................................................

...........................................................................

5. แนวท�งก�รแกปญห� ...................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ........................................................................

(....................................................................)

คร กศน./ศรช.ตำาบล.....................................

ว นท.............../.................../...............

คว�มคดเหน/ขอเสนอแนะของผบรห�ร...................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

...........................................................................

ลงชอ........................................................................

(....................................................................)ผอำานวยการ

กศน.อำาเภอ.........................................

ใบคว�มรท 7เรอง วรรณคดและวรรณกรรม

คว�มแตกต�งของวรรณคดและวรรณกรรม

วรรณคดและวรรณกรรม แตกตางกนทสงใดแตกตางกนตรงความดดจรตของคนใชภาษาไทย ในภาษาองกฤษมคำาในความหมายนอยเพยงคำาเดยว คอ literature ซงกจะแบงออกตามลกษณะงาน กลาวคอถาไมเปน Fiction กตองเปน Non-Fiction ดงนเปนตน

สวนคำาวา วรรณคดและวรรณกรรม ในภาษาไทยทกำาหนดใหแตกตางกนนนม ความรสกทางเวลา เขามาเกยวของ และบางท กอาจมอคตของคนโบราณเขามาเกยวของดวย ซงไมใชเรองเสยหาย แตกทำาใหคนรนเราๆ เกดเบอหนาย เกดรสกพนสมย เกดภาวะวาอะไรทเกาแลว โบราณแลว อยบนหงแลว ไดรบการตตราแลวเทานน ถงจะไดชอวาเปน วรรณคด สวนนอกนนทงหมดจะเปนกเพยง วรรณกรรม ตองคอยอกสกระยะ หรอใหเวลาผานพนไปกอนจงจะเปน วรรณคด ดงจะพบวา เรามหลกสตร วรรณกรรมปจจบน“ ” แตไมมใครยอมเรยก วรรณคดปจจบน คลายๆ กบวาอะไรตางๆ ทโบราณแลวเทานน “ ”จงจะมภาวะรสก เรยกมนวา วรรณคด ยงถาหากวธการเรยนรคบแคบ ไมมการประเมนผลหาคณคา หรอตความหมายใหมๆ วรรณคด กเลยกลายเปนของศกดสทธไป สวน วรรณกรรมกเปนเพยงขยะ หรอ เรองอานเลน ธรรมดาๆ เทานน วรรณคดเทานนถงจะ“ ”ด สวนวรรณกรรมยงพดอะไรมากไมได ฉะนนเมอพดถงคำาวา ด มนกกลายเปนเรอง“ ”ยคสมย และความรสกทาง คณคา ทตองทาทาย ดวยเหตน คำาขวญวา เผาวรรณคด“ ” “ ” จงเกดขน แตกไมเคยมใครเอาไมขดไปจดไฟเผาเลย ตรงกนขามกบการ เผา“วรรณกรรม เขาเผากนจรงๆ เผากนเปนแสนๆ เลม นนคอภาวะรสกพลงพลาน ทอาจ” …ไมคอยจะมเหตผลนก

วรรณคดและวรรณกรรม แตกตางกนอยางไร คำาวา วรรณคด มาจากคำาวา “ ”วรรณ + คดวรรณ แปลวา หนงสอ, ผว, ส, ชนด คด แปลวา ทาง, เรอง โดยมาจากคำาวา คม ใน“ ”ภาษาบาล เตมตว ต เปน คต แปลวา ไปแลว เชน พระสคต แปลวาพระผไป“ ” “ ” “ ” “ ”

ดแลว คอพระพทธเจา สวนคำาวา คต กแผลงมาเปน คต หรอ คด แปลวา การไป“ ” “ ” “ ” , เคลอน, วธ, แบบอยาง, ทาง

ดงนนคำาวา วรรณคด จงหมายถง หนงสอทมแนวทาง หรอ หนงสอทแตง“ ” “ ” “ด คำาวา วรรณคด พบทใชเปนครงแรกในพระราชกฤษฎกา เรองการตง วรรณคด” “ ” “สโมสร ซงรชกาลท ” 6 ทรงโปรดใหตราขน เมอ พ.ศ. 2457

คำาอกคำาหนงทเกยวของกบวรรณคด กคอ วรรณศลป มใชในพระราชบญญตราชบญฑตสภา พ.ศ. 2465 หมายถง ศลปะของการเรยบเรยงถอยคำา ตอมา พ“ ” .ศ. 2475 กมคำาวา วรรณกรรม เกดขนเปนครงแรกในพระราชบญญตคมครองวรรณกรรมและศลปกรรม ซงในพระราชบญญตฉบบน ไดนยามคำาวา วรรณกรรม และ ศลปกรรม “ ”ไวรวมกนตามภาษากฎหมาย ดงนคอ

“วรรณกรรม และ ศลปกรรม หมายความรวมการทำาขนทกชนดในแผนกวรรณคด แผนกวทยาศาสตร และแผนกศลปะ จะแสดงออกมาโดยวธหรอรปรางอยางใดกตาม เชน สมด สมดเลก และหนงสออนๆ เชน ปาฐกถากถาอน เทศนาหรอวรรณกรรมอนๆ อนมลกษณะเชนเดยวกน หรอนาฏกยกรรม หรอ นาฏกย ดนตรกรรม หรอแบบฟอนร ำา และ–การเลนแสดงใหคนดโดยวธใบ ซงแบบการแสดงนนๆ ไดกำาหนดไวเปนหนงสอ หรออยางอน เพลง ดนตรมคำารอง หรอไมม ฯลฯ เมอพจารณาตามความหมายของถอยคำาเหลา…”นกพอทำาใหเหนไดวา วรรณคด กบ วรรณกรรม มความแตกตางกนตรงท วรรณกรรม คอหนงสอหรอขอเขยนทวไปทมเนอความเขาใจได แตวรรณคด นนตองเปนหนงสอทแตงดดวย หรออาจกลาวแบบกลางๆ ไดวา วรรณคด กคอ วรรณกรรมทมลกษณะของ “วรรณศลป นนเอง หนงสอท วรรณคดสโมสร ไดประกาศยกยองใหเปนยอดของ วร” “ ” “รณคด ประเภทตางๆ เคยมกำาหนดออกมา ดงน”

- ลลตพระลอ ยอดของกลอนลลต - สมทรโฆษคำาฉนท ยอดของนทานคำาฉนท - กาพยมหาชาตคำาเทศน ยอดของกาพย เสภาขนชาง ขนแผน –- ยอดของกลอนเสภา หรอกลอนสภาพ - อเหนา พระราชนพนธในรชกาลท 2 ยอดของกลอนบทละครรำา

- สามกก เจาพระยาพระคลง (หน) อำานวยการแปล ยอดของความเรยงนทาน- พระราชพธสบสองเดอน พระราชนพนธในรชกาลท 5 ยอดของความเรยง

อธบาย- มทนพาธา พระราชนพนธในรชกาลท 6 ยอดของบทละครพดคำาฉนท

( จากหนงสอ สงหสนามหลวง ชวตวรรณกรรม เลม 1)หลกก�รพนจวรรณคดและวรรณกรรม

การพนจหรอการพจารณาคณคาของวรรณคดหรอวรรณกรรม ไมวาจะเปนรอยแกวหรอรอยกรองเราพจารณาดวยหลกการกวาง ๆ คลายกน คอ เราอาจจะตงคำาถามงาย ๆ วางานประพนธชนนนหรอเรองนนใหอะไรแกคนอานบาง

ความหมาย การพนจ คอ การพจารณาตรวจตรา พรอมทงวเคราะหแยกแยะและประเมนคาไดทงนนอกจากจะไดประโยชนตอตนเองแลว ยงมจดประสงคเพอนำาไปแสดงความคดเหนและขอเทจจรงใหผอนไดทราบดวย เชน การพนจวรรณคดและวรรณกรรมเพอแนะนำาใหบคคลทวไปทเปนผอานไดรจกและไดทราบรายละเอยดทเปนประโยชนในดานตาง ๆ เชน ใครเปนผแตง เปนเรองเกยวกบอะไร มประโยชนตอใครบาง ทางดานใด ผพนจมความเหนวาอยางไร คณคาในแตละดานสามารถนำาไปประยกตใหเกดประโยชนอยางไรในชวตประจำาวน

แนวท�งในก�รพนจวรรณคดและวรรณกรรมการพนจวรรณคดและวรรณกรรมมแนวใหปฏบตอยางกวาง ๆ เพอใหครอบคลม

งานเขยนทกชนด ซงผพนจจะตองดวาจะพนจหนงสอชนดใด มลกษณะเฉพาะอยางไร ซงจะมแนวในการพนจทจะตองประยกตหรอปรบใชใหเหมาะสมกบงานเขยนนน ๆหลกเกณฑกว�ง ๆ ในก�รพนจวรรณคดและวรรณกรรม มดงน

1.ความเปนมาหรอประวตของหนงสอและผแตง เพอชวยใหวเคราะหในสวนอน ๆ ไดดขน

2.ลกษณะคำาประพนธ3.เรองยอ4.เนอเรอง ใหวเคราะหเรองตามหวขอตอไปนตามลำาดบ โดยบางหวขออาจจะมหรอ

ไมมกไดตามความจำาเปน เชน โครงเรอง ตวละคร ฉาก วธการแตง ลกษณะการเดนเรอง การใชถอยคำาสำานวนในเรอง ทวงทำานองการแตง วธคดทสรางสรรค ทศนะหรอมมมองของผเขยน เปนตน

5.แนวคด จดมงหมาย เจตนาของผเขยนทฝากไวในเรอง หรอบางทกแฝงเอาไวในเรอง ซงจะตองวเคราะหออกมา

6.คณคาของวรรณคดและวรรณกรรม ซงโดยปกตแลวจะแบงออกเปน ๔ ดานใหญ ๆ และกวาง ๆ เพอความครอบคลมในทกประเดน ซงผพนจจะตองไปแยกแยะหวขอยอยใหสอดคลองกบลกษณะหนงสอทจะพนจนน ๆ ตามความเหมาะสมตอไปก�รพนจคณค�ของวรรณคดและวรรณกรรม ม 4 ประเดนดงน

1. คณคาดานวรรณศลป คอ ความไพเราะของบทประพนธ ซงอาจจะเกดจากรสของคำาทผแตงเลอกใช และรสความทใหความหมายกระทบใจผอาน

2. คณคาดานเนอหา คอ การใหความรดานตาง ๆ ใหคณคาทางปญญาและความคดแกผอาน

3. คณคาดานสงคม วรรณคดและวรรณกรรมสะทอนใหเหนภาพของสงคมในอดตและวรรณกรรมทดสามารถจรรโลงสงคมไดอกดวย

4. การนำาไปประยกตใชในชวตประจำาวน เพอใหผอานไดประจกษในคณคาของชวต ไดความคดและประสบการณจากเรองทอาน และนำาไปใชในการดำาเนนชวต นำาไปเปนแนวปฏบตหรอแกปญหารอบ ๆ ตวบทกวรวมสมยเรอง จนทรเข�ข�

จนทรเอยจนทรเขาขา ฉนเกดมาในเมองหลวงจนทรเดนเหนเตมดวง โชตชวงอยรหลงคาจนทรจาจนทรเจาเอย ฉนไมเคยไดศกษาวนวนวงไปมา ขายมาลยใหรถยนตจนทรเอยพระจนทรเจา ฉนตองเฝาอยบนถนนแดดรอนไมรอนรน เทารอนใจไมมกนจนทรเอยจนทรเจาขา ขอหลงคาคลมแผนดนขอมงกนยงรน ขอผาหมใหคลายหนาวจนทรจาจนทรเจาเอย ฉนไมเคยรเรองราวก. ไก ข. ไขดาว ขอครดวยชวยสอนฉน

จนทรเอยพระจนทรเจา ขอคนเรารกผกพนขอสทธเทาเทยมกน ขอสกวนฉนมกน ฯ

(ทมา : เนาวรตน พงษไพบลย)

ตวอย�งก�รพนจวรรณกรรม ประเภทบทกว เรอง จนทรเจ�ข� เรอง จนทรเจาขา คดมาจากบทกวชด เพลงขลยเหนอทงขาว บท“ ”นแตงดวยกาพยยาน ๑๑จำานวน ๖ บท ขอความบางวรรคทปรากฏอยในบทกวรวมสมยนคลายกบบทรองเลนของเดกทหลายคนจำาไดแตผเขยนไดนำามาเสนอใหมใหมเนอหาสาระสะทอนสภาพชวตความเปนอยของสงคมปจจบนไดอยางนาสนใจประวตผแตง เนาวรตน พงษไพบลย เปนผซงมผลงานบทกวทมชอเสยงมากทสดในปจจบน บทกวของทานชด เพยงความเคลอนไหว ไดรบรางวล“ ”วรรณกรรมสรางสรรคยอดเยยมแหงอาเซยน (ซไรต) ในป พ.ศ.๒๕๒๓ คณะกรรมการตดสนรางวล ไดกลาวถงผลงาน เนาวรตน พงษไพบลย ไววา ความสามารถในการใชรปแบบกวนพนธของเขา นนเปนทยอมรบอยแลว “เขาเปนศลปนผเชยวชาญทงในดานฉนทลกษณตามแบบแผนและทงดานเพลงพนบานถงขนาดทเรยกวาในเพลงกลอมเดก เนาวรตนกอาจสอดสาระทางการเมองและสงคมทรอนแรงได”รปแบบก�รแตงและลกษณะคำ�ประพนธ บทกวรวมสมยเรอง จนทรเจาขา กวเลอกใชกาพยยาน ๑๑ โดยม“ ”บางวรรคเหมอนกบบทรองเลนของเดกทรจกกนดอยแลว คอ จนทรเอย“จนทรเจาขา ในภาพรวมแลวกวเลอกใชถอยคำาไดไพเราะนาสนใจ ลลาของ”กาพยโดดเดนไปตามลกษณะของกวรวมสมยคณค�ของบทกว จนทรเจ�ข�1. คณค�ด�นวรรณศลป ความเดนของบทกวบทนอยทการเลอดคำางาย ๆ มาสะทอนปญหาทพบเหนอยทวไป บางวรรคกวใชคำานอยแตกนความหมายลกซง เชน กวบรรยายภาพบานของเดกในเรองวา จนทรเดนเหนเตมดวง โชตชวงอยร“

หลงคา วรรคหลงนแสดงภาพบานสะทอนฐานะความเปนอยไดชดเจนและ”สะเทอนใจ กวเลอกใชคำาทซำากนเกอบทงวรรค เชน จนทรเอยจนทรเจาขา“ ” จนทรจาจนทรเจาเอย หรอ จนทรเอยพระจนทรเจา การจงใจซำาคำาทำาให“ ” “ ”เกดความเนน และความสบเนองของเนอหาทนำาเสนอ การซำาคำาอกลกษณะหนงทำาใหไดเนอหาทลกซงกนใจ เชน เดอดรอนไมรอนรน เทารอนใจไมม“กน เปนตน”

2. คณค�ด�นเนอห� เนอหาสาระทกวนำาเสนอ ถอวาเปนจดเดนของกวรวมสมยทเลอกเสนอเนอหาเกยวกบปญหาทยงคงมอยในปจจบน เปนเรองใหญ เปนเรองทแกไขไดยาก บทกวรวมสมยเรอง จนทรเจาขา นอกจากจะเสนอเนอหา“ ”ความตองการปจจยสแลว เนอหาของบทกวยงแสดงออกถงการเรยกรองเชงอดมคต คอ ขอคนเรารกผกพน และ ขอสทธเทาเทยมกน“ ” “ ”3. คณคาดานสงคมและการดำาเนนชวตในปจจบน บทกวรวมสมยยอมสะทอนสภาพสงคมของกวรวมสมยตามมมมองของกว โดยในเรอง จนทรเจาขา ไดเลอกทจะใชฉากปจจบนของ“ ”กรงเทพมหานครทมปญหาสงคมขนาดเของอยในความเจรญรงเรองหรหรา แตอกมมหนงของความรงเรองหรหรานน มเดกจำานวนมากวงขายพวงมาลยตามสแยกซงทงยากจนและไรการศกษา กวมเจตนาทจะชใหเหน มมตด ท“ ”แตกตางหรอเปน ชองวาง ของสภาพความยากจน การดนรนเพอปากทอง“ ” สภาพของเดกไรการศกษาแมวาตะอยในเมองหลวง มคนรำารวย มมหาเศรษฐมากมาย อกทงเปนศนยกลางของความเจรญและอำานาจรฐ แนวความคดและมมมองในเรอง จนทรเจาขา เปนเสมอนสง“ ”กระตนเตอนใหมนษยผรบผดชอบนำาไปพฒนาความคดเพอหาวธการแกปญหา บทกวทวา จนทรเดนเหนเตมดวง โชตชวงอยรหลงคา มความ“ ”หมายถง หลงคาทอยอาศย ผ ๆ รวๆ หรอไมมแมทอยอาศย แตอาศยนอนซกอยตามซอกรหลงคาทใดทหนงทมอยมากมาย ซงกวหวงวาผรบผดชอบอาจจะนำาไปแกปญหา ถงแมวาจะดวาคอนขางจะเปนอดมคตเกนไป (คอแกไมได) ในสงคมแบบทนนยม แตอยางนอยผอานกยงไดตระหนกถงปญหาความไม

เทาเทยมกนในสงคม ดวยหวงวาคงจะมความเออเฟ อเผอแผตอผดอยโอกาส ไดสนบสนน ไดผลกดน ใหเขาไดมความจำาเปนในขนพนฐานคอ มกน มการศกษา และถาเปนไปไดกคอมสทธเทาเทยมกบคนอน

ทม� :http://www.kru-itth.comเพลงพนบ�น และเพลงกลอมเดก

คว�มหม�ยของเพลงพนบ�น คอ บทเพลงทเกดจากคนในทองถนตางๆ คดรปแบบการรอง การเลนขน เปนบทเพลงทมทวงทำานอง ภาษาเรยบงายไมซบซอน มงความสนกสนานรนเรง ใชเลนกนในโอกาสตางๆ เชนสงกรานต ตรษจน ลอยกระทง ไหวพระประจำาป หรอแมกระทงในโอกาสทไดมาชวยกนทำางาน รวมมอรวมใจเพอทำางานอยางหนงอยางใด เชน เกยวขาว นวดขาว เปนตน ประวตคว�มเปนม�ของเพลงพนบ�น

เพลงพนบานในประเทศไทยมมาแตโบราณไมปรากฏหลกฐานแนชดวา มขนในสมยใด เปนสงทเกดขนเปนปกตวสยของคนในสงคมจงมผเรยกวา เพลงพนบาน เปนเพลงนอกศตวรรษเปนเพลงนอกทำาเนยบบาง เพราะหลกฐานทางประวตศาสตร วรรณคด และความรทกแขนงในประเทศไทยไมไดอางถง หลกฐานเกยวกบการเลนเพลงพนบานมปรากฏในสมยอยธยา ซงทพบคอเพลงเรอ เพลงเทพทอง สวนในสมยรตนโกสนทร มชอเพลงพนบานปรากฏอยในจารกวดโพธและในวรรณคดตางๆ สมยตนรตนโกสนทรทปรากฏชอคอ เพลงปรบไก เพลงเรอ เพลงสกวา แอวลาว ไกปา เกยวขาว ตงแตสมยรชกาลท 5 เปนตนมา ปรากฏหลกฐานแนชดวามการเลนเพลงเรอสกวา เพลงพนบานของไทยเรานนมมาแตชานานแลว ถายทอดกนโดยทางมขปาฐะ จำาตอๆ กนมาหลายชวอายคน เชอกนวามกำาเนดกอนศลาจารกพอขนรามคำาแหงมหาราชเสยอก ตอมาคอยมชอเสยง มแบบสมผสคลองจองทวงทำานองไปตามภาษาถนนนๆ ในการขบรองเพอความบนเทงตางๆ จะมจงหวะดนตรทองถนเขามาและมการรองรำาทำาเพลงไปดวย จงเกดเปนระบำาชาวบาน เพลงพนบานใชรองรำาในงานบนเทงตางๆ มงานลงแขก เกยวขาว ตรษสงกรานต ตอมาในสมยรตนโกสนทร เปนสมยทมหลกฐานเกยวกบเพลงพนบานชนดตางๆ มากทสด ตงแตสมยรชกาลท 1 ถงรชกาลท 5 เปน ยคทอง ของเพลงพนบานทเปนเพลงปฏพากย รองโตตอบกน เชน เพลงฉอย เพลงอแซว เพลงสงเครอง หรอเพลงทรงเครอง หลงรชกาลท 5 อทธพลวฒนธรรมตะวนตกทำาใหเกดเพลงไทยสากลขน เพลง

พนบานจงเรมหมดความนยมลงทละนอยๆ ปจจบนเพลงพนบานไดรบการฟ นฟบางจากหนวยงานทเหนคณคา แตกเปนในรปของการอนรกษไวเทานน ปญหาเนองจากมาขาดผสนใจสบทอดเพลงพนบานจงเสอมสญไปพรอมๆ กบผเลนลกษณะของเพลงพนบ�น

โดยทวไปแลวเพลงพนบานจะมลกษณะเดนๆ เปนทสงเกตไดคอ 1. สำานวนภาษาใชคำาธรรมดาพนๆ ไมมบาลสนสกฤตปน ฟงเขาใจงาย แตถอยคำา

คมคายอยในตวทำาใหเกดความสนกสนาน บางครงแฝงไวดวยการใชสญลกษณแทนคำาหยาบตางๆ เปนตนวา ยาเสน ใบพลทนา หวหม อปกรณไถนา เปนตน และเรยบงายทางดานโอกาสและสถานทเลนไมตองยกพนเวท

2. มความสนกสนานเพลดเพลน มความคมคายในการใชภาษา กระทบกระเทยบเปรยบเปรยชวนใหคดจากประสบการณทพบเหนอยในวถชวตทองถน

3. มภาษาถนปะปนอยทำาใหสะทอนใหเหนถงวถการดำาเนนชวต ประเพณความเชอ ตลอดจนคานยมตางๆ ทแฝงอย

4. มลกษณะภาษาตองคลองจองกน ทเปนกลอนหวเดยว คอ กลอนทลงทายดวยสระชนดเดยวกน เชน กลอนใส ลงเสยงขางทายดวยสระไอตลอด กลอนล ลงเสยงขางทายดวยสระอตลอด เปนตน ตวอยางเชน ในเพลงไซเอยไซ ลามะลลา ซงงายตอการเลนมงใหทกคนมสวนรองไดสนกสนานรวมกน

5. มกจะมการรองซำา บางทซำาทตนเพลง หรอบางทซำาททอนทายของเพลง เชน เพลงพษฐาน เพลงพวงมาลย เพลงฉอย เปนตน ผลดของการรองซำาๆ กน กคอเพมความสนกสนานใหผอยรอบขางไดมสวนรวมในเพลง ทำาใหบรรยากาศครกครน และเนองจากเปนการปะทะคารมกนสดๆ ซงชวงการรองซำานจะชวยใหไดมโอกาสคดคำาและพอเพลง แมเพลงจะไดพกเหนอย และสามารถใชปฏภาณพลกแพลง ยวลอกนอกดวย นอกจากนเพลงพนบานยงมลกษณะพเศษอก คอ เปนวรรณกรรมมขปาฐะทเลาสบตอกนมาปากตอปากไมสามารถจะสบคนหาตวผแตงทแนนอนไดและมลกษณะของความเปนพนบานพนเมอง

ประเภทของเพลงพนบ�น เพลงพนบานโดยทวไปนน มอยดวยกนหลายชนด พอจะแยกประเภทโดยแบงตามผ

เลนได 2 ประเภทใหญ ๆ คอ

1. เพลงเดก จำ�แนกยอยๆ ได 4 ประเภทดงน 1.1 เพลงรองเลน เชน โยกเยกเอย ฝนตกแดดออก นกกระจอกเขารง 1.2 เพลงหยอกลอ เชน ผมจก ผมมา ผมเปย ผมแกละ 1.3 เพลงข ปลอบ เชน แมใครมา นำาตาใครไหล จนทรเจาขา แตชาแต เขาแหยาย

มา1.4 เพลงประกอบการเลน เชน จำาจมะเขอเปราะ ร ร ขาวสาร มอญซอนผา

2. เพลงผใหญ แบง 6 ประเภท คอ 2.1 เพลงกลอมเดก เชน กาเหวาเอย พอเนอเยน 2.2 เพลงปฏพากย เชน เพลงฉอย เพลงรำาวง ซงเพลงปฏพากยนตอมา

ววฒนาการมาเปนเพลงลกทงนนเอง

2.3 เพลงประกอบการเลน เชน รำาโทน ตอมาคอรำาวง ลกชวง เขาผ มอญซอนผา

2.4 เพลงประกอบพธ เชน ทำาขวญนาค ทำาขวญจก แหนางแมว 2.5 เพลงเกยวกบอาชพ เตนกำารำาเคยว 2.6 เพลงแขงขน สวนใหญคอปฏพากย เพลงเดก การเลน เปนการแสดงออกอยางหนงในกลมชน จะแตกตางกนไปตาม

วฒนธรรมและเมอมการเลนเกดขนกมกมบทเพลงประกอบการเลนดวย เพลงทรองงายๆ สนๆ สนกสนาน เชน รร ขาวสาร มอญซอนผา จำาจมะเขอเปราะ แมงมมขยมหลงคา

เพลงผใหญ เพลงผใหญมหลายประเภท นอกจากจะใหความสนกสนานบนเทงใจแลว ยงสะทอนใหเหนถงความสามคครวมใจกนทำาสงตางๆ ของสงคมไทย สภาพวถชวตวฒนธรรมประเพณตางๆ ไวอยางนาศกษาอกดวย ดานเพลงกลอมเดกจะเหนความรกความผกผนในครอบครว ธรรมชาต สงแวดลอม ตำานาน นทาน ประวตศาสตร ตลอดจนจนตนาการความรสกนกคดของมนษย เนองจากความหลากหลายในเพลงกลอมเดก จงเปนเพลงทมคณคาแกการรกษาไวเปนอยางยง คณค�ของเพลงพนบ�น

พลงพนบานมคณคาอยางมากมายทสำาคญคอใหความบนเทงสนกสนาน มนำาใจ สามคค ในการทำางานชวยเหลอกน สะทอนวฒนธรรมประเพณ วถชวต การแตงกาย ฯลฯ และเปนการปลกฝง เดกใหครบองค 4 คอ

1. สงเสรมใหเดกมกำาลงกายแขงแรง 2. สงเสรมใหเดกมสตปญญาเฉลยวฉลาด มไหวพรบปฏภาณดในการแกปญหา

3. สงเสรมใหเดกมจตใจงาม มคณธรรมประจำาใจ 4. รจกปฏบตตนตอสวนรวมในสงคม การปลกฝงใหประชนพลเมองของประเทศ เปนผถงพรอมดวยคณสมบตทง 4

ประการน ตองปพนรากฐานกนตงแตเยาววย และคอยเปนคอยไปทละนอย จงจะซมซาบจนกลายเปนนสย สมยนวทยาศาสตรมมากเพยงไร วตถนยมกตามมา วตถนยมเจรญขน ความเจรญทางจตใจกนอยลง เปนผลใหความมนคงของประเทศไดรบความกระทบกระเทอนไปดวยอยางแนนอน ดงนนเราจงควรชวยกนปลกฝงอนรกษสบสานใหดำารงอยอยางยงยนสบสานไป เพลงพนบานเกดจากชาวบานเปนผสรางบทเพลงและสบทอดกนมาแบบปากตอปากโดยการจดจำาบทเพลงเปนคำารองงายๆ ทเปนเรองราวใกลตวในทองถนนนๆ จงทำาใหเพลงพนบานของไทยในภาคตางๆ มความแตกตางกนออกไป ดงน เพลงพนบ�นภ�คกล�ง มอทธพลมาจากสภาพแวดลอมทางธรรมชาต การประกอบอาชพ วถการดำาเนนชวต พธกรรมและเทศกาลตางๆ โดยสามารถแยกประเภทไดดงน - เพลงทรองเลนในฤดนำามาก ไดแกเพลงเรอ เพลงรอยพรรษา เพลงรำาภาขาวสาร เพลงหนาใย เพลงครงทอน เปนตน - เพลงทรองเลนในฤดเกยวขาวและนวดขาว ไดแกเพลงเกยวขาว เพลงเตนกำารำาเคยว เพลงซงใชรองเลนระหวางเกยวขาว สำาหรบเพลงสงฟาง เพลงพานฟาง เพลงโอก เพลงสงคอลำาพวนเพลงเตะขาว และเพลงชกกระดาน ใชรองเลนระหวางนวดขาว เพลงทใชรองเลนในชวงตรษสงกรานต ไดแกเพลงสงกรานต เพลงหยอย เพลงระบำาบานไร เพลงชาเจาหงส เพลงพวงมาลย เพลงสนนษฐาน เพลงคลองชาง และเพลงใจหวง เพลงทรองเลนไดทกโอกาส เพอความเพลดเพลนสนกสนาน เกดความสามคคในหมคณะ มกจะรองเลนกนในโอกาสทำางานรวมกน หรอมงานบญและงานรนเรงตางๆ โดยเปนเพลงในลกษณะพอเพลงแมเพลงอาชพ ทใชโตตอบกนไดแกเพลงเทพทอง เพลงปรบไก เพลงอแวว เพลงฉอย เพลงลำาตด เพลงทรงเครอง เปนตน เพลงพนบ�นภ�คเหนอ สามารถใชรองเลนไดทกโอกาสโดยไมจำากดเทศกาลหรอฤดใดๆ ซงใชรองเพลงเพอผอนคลายอารมณและการพกผอนหยอนใจ โดยลกษณะการขบรองและทวงทำานองจะออนโยน ฟงดเนบนาบนมนวล สอดคลองกบเครองดนตรหลก ไดแก ป ซง สะลอ เปนตน นอกจากนยงสามารถจดประเภทของเพลงพนบ�นของภ�คเหนอได 3 ประเภทคอ

1. เพลงซอ ใชรองโตตอบกน โดยมการบรรเลงป สะลอและซงคลอไปดวย

2. เพลงจอย เปนการนำาบทประพนธของภาคเหนอมาขบรองเปนทำานองสนๆ โดยเนอหาของคำารองจะเปนการระบายความในใจ แสดงอารมณความรก ความเงยบเหงา มนกรองเพยงคนเดยวและจะใชดนตรบรรเลงในโอกาสตางๆ หรอจอยอำาลา

3. เพลงเดก มลกษณะคลายกบเพลงเดกของภาคอนๆ คอเพลงกลอมเดก และเพลงทเดกใชรองแลนกน เพลงออลก และเพลงสกจงจา เพลงพนบ�นภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ เพลงพนบานของภาคอสาน ใชรองเพอความสนกสนานในงานรนเรงตางๆ สามารถแตงไดตามวฒนธรรม 3 กลมใหญๆ คอกลมวฒนธรรมหมอลำา กลม วฒนธรรมเพลงโคราช และกลมวฒนธรรมเจรยงกนตรม ดงน

1. เพลงพนบานกลมวฒนธรรมหมอลำา ประกอบดวยหมอลำาและเซง โดยหมอลำาแบงการลำานำาและการรองออกเปน 5 ประเภทคอ ลำาเรอง ลำากลอน ลำาหม ลำาเพลน และลำาผฟา สวนเซงหรอคำารองจะใชคำารองรนเรง เชนการแหบงไฟ การแหนางแมว การแหนางดง โดยเนอเรองในการซงอาจเปนการขอบรจาคเงนในงานบญ การเซงอวยชยใหพร หรอเซงเลานทานชาดกตามโอกาส

2. เพลงพนบานกลมวฒนธรรมเพลงโคราช เปนเพลงพนบานทเลนกนมานานในจงหวดนครราชสมา หรอโคราช ซงเนอเพลงมลกษณะเดน มการเลนสมผสอกษรและสมผสสระทำาใหเสยงนาฟงยงขนและยงมเสยง ไช ชะ ชะ ช ชาย พรอมมทงการรำาประกอบแบบเหยาะตวตามจงหวะขนลง ซงเพลงโคราชน นยมเลนทกโอกาสตามความเหมาะสม

3. เพลงพนบานกลมวฒนธรรมเจรยงกนตรม ทนยมรองเลนกนในแถบจงหวดทมเขตตดตอกบเขมร ไดแก จงหวดบรรมย สรนทร และศรสะเกษ โดยคำาวากนตรม นนหมายถงกลองกนตรม ซงเปนเครองดนตรหลกเวลาตจะใชจงหวะเสยงดง โจะกนตรมๆ และเจรยงหมายถง การขบหรอการรองเพลงม 2 แบบคอเจรยงใชประกอบการบรรเลงดนตรกนตรม ซงเมอขบรองไปทอนหนง ดนตรกนตรมกจะรบและบรรเลงยาวอกแบบคอเจรยงดนตร ใชรองในงานโดยจะขบรองไปเรอยๆ และมดนตรบรรเลงคลอไปเบาๆ ซงในการรองเพลงเจรยงนนสามารถรองเลนไดทกโอกาสโดยไมจำากดฤดหรอเทศกาล เพลงพนบ�นภ�คใต มอยประมาณ 8 ชนด มทงการรองเดยวและการรองเปนหมโดยสามารถแบงเปน 2 กลมใหญๆ คอ

1. เพลงทรองเฉพาะโอกาสหรอฤด ไดแกเพลงเรอ เพลงบอก เพลงนาคำาตด เพลงกลอมนาคหรอเพลงแหนาคเปนตน

2. เพลงทรองไมจำากดโอกาส ไดแกเพลงตนหยง ซงนยมรองในงานบวช งานขนปใหมและงานมงคลตางๆ เพลงเดกทรองกลอมใหเดกหลบ และเพลงฮลหรอลเกฮล ทเปนการรองคลายๆ ลำาตด โดยมรำามะนาเปนเครองดนตรประกอบจงหวะกบบทขบรองภาษาทองถนคอภาษามลายเปนกลอนโตตอบกน

เพลงกลอมเดกเพลงกลอมเดก คอเพลงทรองเพอกลอมเดกใหเดกนอยๆ เกดความเพลดเพลน

และอบอนใจจะไดหลบงายและหลบสบายเปนเพลงทมเนอความสนๆ รองงาย ชาวบานในอดตรองกนไดเนองจากไดยนไดฟงมาตงแตเกด คอไดฟงพอแมรองกลอมตนเอง นอง หลาน ฯลฯ เมอมลกกมกรองกลอมลก จงเปนเพลงทรองกนไดเปนสวนมากเราจงพบวาเพลงกลอมเดกมอยทกภมภาคของไทยและเปนวฒนธรรมทเกยวของกบการเลยงดของเดกในสงคมไทย ซงหากศกษาจะพบวา

1. เพลงกลอมเดกมหนาทกลอมใหเดกหลบโดยตรง ดงนนจงเปนเพลงทมทำานองฟง สบาย แสดงความรกใครหวงใยของผใหญทมตอเดก

2. เพลงกลอมเดกมหนาทแอบแฝงหลายประการ การสอนภาษา เพอใหเดกออกเสยงตางๆ ไดโดยการหดเลยนเสยง และออกเสยงตางๆ ไดเรวขน ถายทอดความรตางๆ ไดแก เรองราวเกยวกบธรรมชาต การดำาเนนชวต การทำามาหากนของสงคมตนเอง การสรางคานยมตางๆ รวมทงการระบายอารมณและความในใจของผรองนอกจากนพบวา สวนมากแลวเพลงกลอมเดกมกมใจความแสดงถงความรกใครหวงใยลก ซงความรกความหวงใยนแสดงออกมาในรปของการทะนถนอมกลอมเกลยงเกบเดกไวใกลตว บทเพลงกลอมเดกจงเปนบทเพลงทแสดงอารมณความรกความผกพนระหวางแม ลก ซงแตละบทมกแสดงความรกความอาทร นาทะนถนอมทแมมตอลกอยางซาบซง เพลงกลอมเดก เปนวฒนธรรมทองถนอยางหนงทสะทอนใหเหนความเชอคานยมของคนในทองถนตางๆ คนทกชาตทกภาษาในโลกมบทเพลงกลอมเดกดวยกนทงนน สนนษฐานวาเพลงกลอมเดกมววฒนาการจากการเลานทาน ใหเดกฟงกอนนอน ดงนน เพลงกลอมเดกบางเพลงจงมลกษณะเนอรองทเปนเรองเปนราว เชน จนทโครพ ไชยเชษฐ พระรถเสน เปนตน การทตองมเพลงกลอมเดกกเพอใหเดกเกดความเพลดเพลน หลบงาย เกดความอบอนใจ ลกษณะของเพลงกลอมเดก

ลกษณะกลอนของเพลงกลอมเดกจะเปนกลอนชาวบาน ไมมแบบแผนแนนอน เพยงแตมสมผสคลองจองกนบาง ถอยคำาทใชในบางครงอาจไมมความหมายเนอเรอง

เกยวกบธรรมชาตสงแวดลอมเรองราวตางๆ ทเกยวกบชวต ความเปนอย สะทอนใหเหนความรกความหวงใยของแมทมตอลก สงสอน เสยดสสงคม เปนตน สามารถแยกเปนขอๆ ไดดงน

- เปนบทรอยกรองสนๆ มคำาคลองจองตอเนองกน- มฉนทลกษณไมแนนอน - ใชคำางายๆ สนหรอยาวกได - มจงหวะในการรองและทำานองทเรยบงาย สนกสนานจดจำาไดงาย

จดมงหม�ยของเพลงกลอมเดก 1. ชกชวนใหเดกนอนหลบ 2. เนอความแสดงถงความรก ความหวงใย ความหวงแหนของแมทมตอลก

ประเภทของเนอเพลงกลอมเดก - แสดงความรกความหวงใย - กลาวถงสงแวดลอม - เลาเปนนทานและวรรณคด - เปนการเลาประสบการณ - ลอเลยนและเสยดสสงคม - ความรเกยวกบการดแลเดก - เปนคตคำาสอน

ตวอย�งเพลงกลอมเดก นกเข�ขน นกเขาเอย ขนแตเชาไปจนเยน ขนไปใหดงแมจะฟงเสยงเลน เนอเยนเจาคนเดยวเอย ก�เหว�

กาเหวาเอย ไขใหแมกาฟก แมกาหลงรก คดวาลกในอทร คาบขาวมาเผอ คาบเหยอมาปอน ปกหางเจายงออน สอนรอนสอนบน แมกาพาไปกน ทปากนำาแมคงคา ตนเหยยบสาหราย ปากกไซหาปลา กนกงกนกง กนหอยกระพงแมงดา กนแลวบนมา จบตวหวาโพธทอง นายพรานเหนเขา เยยมเยยมมองมอง ยกปนขนสอง หมายจองแมกาดำา ตวหนงวาจะตม ตวหนงวาจะยำา แมกาตาดำา แสนระกำาใจเอย

วดโบสถ

วดเอยวดโบสถ ปลกขาวโพดสาล ลกเขยตกยาก แมยายกพรากลกสาวหน ตนขาวโพดสาล ตงแตนจะโรยรา

นอนไปเถด นอนไปเถดแมจะกลอม นวลละมอมแมจะไกว ทองคำาแมอยารำาไห สายสดใจเจาแมเอย

เจ�เนอละมน เจาเนอละมนเอย เจาเนออนเหมอนสำาล แมมใหผใดตอง เนอเจาจะหมองศร ทองดเจาคนเดยวเอย

เจ�เนอออน เจาเนอออนเอย ออนแมจะกนนม แมจะอมเจาออกชม กนนมแลวนอนเปลเอย

เพลงกลอมเดกในแตละภ�ค ในประเทศไทยเรานนมเพลงกลอมเดกอยทวทกภาค เนอรองและทำานองจะตางกนไปมชอเรยกหลายอยาง เชน ภาคเหนอเรยก เพลงนอนสา“หลา นอนสาเดอ ภาคกลางเรยก เพลงกลอมเดก เพลงกลอมลก สวนภาคใต” “ ” “ ” “ ”เรยก เพลงชานอง เพลงนองนอน และ เพลงรองเรอ โดยเพลงกลอมเดกเปน“ ” ” “ ”คตชาวบานประเภทใชภาษาเปนสอทถายทอดจากปากตอปากแตโบราณ เรยกวา มขปาฐ“ะ มลกษณะเปนวฒนธรรมพนบานทมบทบาทและหนาทแสดงเอกลกษณของแตละชมชน”

เพลงกลอมเดกภ�คกล�ง เพลงกลอมเดกภาคกลางเปนทรจกแพรหลายและมการบนทกไวเปนหลกฐานมากวาเพลงกลอมเดกภาคอน ซงจะสะดวกแกการศกษาคนควา การฟ นฟและการอนรกษ โดยไมมชอเฉพาะสำาหรบเรยกเพลงกลอมเดกภาคกลาง เนองจากขนตนบทรองดวยคำาหลากหลายชนดตามแตเนอหาของเพลง ไดมการศกษาแบงประเภทเนอหาของเพลงกลอมเดกภาคกลางไวคลายกน คอ

1. ประเภทสะทอนใหเหนความรกความผกพนระหวางแมกบลก ดงจะเหนไดจากถอยคำาทใหเรยกลกวาเจาเนอละเอยด เจาเนออน เจาเนอเยน สดทรกสดสายใจ เปนตน

2. ประเภทสะทอนใหเหนความเปนอยของไทยภาคกลางในดานตางๆ เชน ความเจรญทางวตถประเพณ วฒนธรรมตางๆ ความศรทธา ความเชอ คณธรรมประจำาใจ อารมณขนและการทำามาหากนของประชาชน

3. ประเภทใหความรดานตางๆ เชนความรทางภาษา ธรรมชาตวทยา วรรณคด นทาน ภมศาสตร ประวตศาสตร แบบแผนการปกครองและครอบครว

ลกษณะทำานองและลลาของเพลงกลอมเดกภาคกลางจะเปนการขบกลอมอยางชาๆ เชนเดยวกบภาคอนๆ กลมเสยงกจะซำาๆ เชนกน แตจะเนนการใชเสยงทมเยน และยดคำาแตละคำาใหเชอมกลนกนไปอยางไพเราะ ออนหวาน ไมใหมเสยงสะดด ทงนเพอมงใหเดกฟงจนหลบสนทในทสดตวอย�งเพลงกลอมเดกภ�คกล�ง

โอละเหเอย แมจะเหใหนอนวน ตนขนมาจะอาบนำาทำาขวญ นอนวนเถดแมคณ พอเนอเยนเอย แมมใหเจาไปเลนททา จระเขหรา มนจะคาบเจาเขาถำา เจาทองคำาพอคณ

เพลงกลอมเดกภ�คเหนอ สำาหรบภาคเหนอมเพลงกลอมลกสบทอดเปนลกษณะแบบแผนเฉพาะของตนเองมา

ชานานอาจารยสงฆะ วรรณไสย แหงมหาวทยาลยเชยงใหม เรยกฉนทลกษณของเพลงกลอมเดกภาคเหนอวา คำารำา ซงจดเปนลำานำาชนดหนงหมายถงการรำาพรรณนามเสยง“ ”ไพเราะสงตำาตามเสยงวรรณยกตของสำาเนยงภาคเหนอ นยมใชแตงในการรำาบอกไฟขน รำาสรางวหาร รำาสรางเจดย รำาสรางถนนขนดอยสเทพ และแตงเปนคำากลอมเดก

คำากลอมเดกนพอแม ปยา ตายาย ในภาคเหนอสมยกอนมกจะใชขบกลอมสอนลกหลานขณะอมเดกนงชงชาแกวงไกวชาๆ จนเดกงวงนอนจงอมไปวางบนทนอนหรอในแปลแลวแหกลอมตอจนเดกหลบสนทคำากลอมเดกนจงเรยกวา สกจงจาโหน ตามคำาท“ ”ใชขนตนเพลง

ลกษณะเดนของเพลงกลอมเดกภาคเหนอนอกจากจะขนตนดวยคำาวา สกจงจาโหนแลวยงมกจะขนตนดวยคำาวา ออจา เปนสวนใหญจงเรยกเพลงกลอมเดกนวา เพลงออ“ ”ลก ทำานองและลลาออลกจะเปนไปชาๆ ดวยนำาเสยงทมเยน ตามถอยคำาทสรรมาเพอสง

สอนพรรณนาถงความรกความหวงใยลกนอย จนถงคำาปลอบ คำาข ขณะยงไมยอมหลบถอยคำาตางๆในเพลงกลอมเดกภาคเหนอจะสะทอนใหเหนสภาพความเปนอย สงแวดลอมและวฒนธรรมตางๆ ของคนในภาคเหนอในอดตจนปจจบนไดเปนอยางดนบวาเปนประโยชนทางออมทไดรบนอกเหนอจากความอบอนใจของลกทจะเปนประโยชนโดยตรงของเพลงกลอมเดก

ตวอย�งเพลงกลอมเดกภ�คเหนอ ออ ออ ออ จา ปอนายแดงสา แมนายไปนานอกบาน เกบบาสานใสโถง เกบลกกง ใสวา เกบบาหาใสปหนวยหนงเกบไวกนเมอแลง หนวยหนงเอาไวขายแลกขาว หนวยหนงเอาไวเปนเป อนเจา ออ ออ จา

เพลงกลอมเดกภ�คอส�น ภาคตะวนออกเฉยงเหนอหรอภาคอสาน เปนดนแดนทกวางขวางและมประชากร

มากทสดในบรรดา 4 ภาคของไทยเพลงกลอมลกจงมหลายสำาเนยงถาเปนอสานตอนเหนอจะมสำาเนยงคลาย ลาว ถาเปนอสานตอนใตจะมสำาเนยงคลายเขมร แตเพลงกลอมลกทแพรหลายและยอมรบวาเปนเอกลกษณของอสานจะเปนสำาเนยงของอสานตอนเหนอ และมกจะขนตนดวยคำาวา นอนสาหลา หรอ นอนสาเดอ หรอ นอนสาแมเยอ ม“ ” “ ” “ ”ทำานองลลาเรยบงายชาๆ และมสมเสยงซำาๆ กนทงเพลงเชนเดยวกบภาคเหนอ การใชถอยคำามเสยงสมผสคลายกลอนสภาพทวไปและมคำาพนบานทมความหมายในเชงสนสอนลกหลานดวยความรกความผกพน ซงมกประกอบดวย 4 สวนเสมอ คอสวนทเปนการปลอบโยน การขและการขอโดยมงใหเดกหลบเรวๆ นอกจากนกจะเปนคำาทแสดงสภาพสงคมดานตางๆ เชนความเปนอย บรรยากาศในหมบาน คานยม ขนบธรรมเนยมประเพณเปนตน คณคาของเพลงกลอมเดกอสานจงมพรอมทงทางดานจตใจและดานการศกษาของชาต

ตวอย�ง เพลงกลอมเดกของภ�คอส�น

นอนสาหลาหลบตาสามเยอ

แมไปไฮ หมกไข มาหา

แมไปนา จปา มาปอน แมเลยงมอน ในปา สวนมอน

เพลงกลอมเดกภ�คใตในบรรดาภาษาถน ภาคใตเปนภาษาทคนไทยสวนใหญรจกมากทสดเพราะมสำาเนยงท

เปนเอกลกษณชดเจนทสด เชนเดยวกบเพลงกลอมเดกภาคใตทมทำานองและลลาเดนเปนของตนเองเพลงกลอมเดกภาคใตมชอเรยก 4 อยาง คอ เพลงรองเรอ เพลงชานองหรอเพลงชานอง เพลงเสภาและเพลงนองนอน ทเรยกเพลงรองเรอ สนนษฐานวานาจะเปนลกษณะของเปลทใชผาผกมรปรางคลายเรอ เพลงชานองหรอชานอง คำาวา ชา มาจากคำาวา บชา ซงแปลวาสดดหรอกลอมขวญ ชานองหรอชานองจงหมายถงการสดดแมซอ ซงเชอกนวาเปนเทวดาหรอผประจำาทารก เพลงเสภาเปนเพลงทใชโตคารมกนเปนบทปฏพากยแสดงปฏภาณไหวพรบ นำามาใชเปนเพลงกลอมลกนองนอน เปนการมงกลอมนองหรอกลอมลกโดยตรง ลกษณะเดนของเพลงกลอมลกภาคใตไมวาจะเปนเพลงประเภทใดคอมกจะขนตนดวยคำาวา ฮา เออ หรอคำาวา เหอ แทรกอยเสมอในวรรค“ ” “ ”แรกของบทเพลง แลวจงขบกลอมไปชาๆ เหมอนภาคอนๆ จากหลกฐานการคนควาเพลงกลอมเดกภาคใต ของศาสตราจารยวงศ พงศไพบลย ระบไววาเพลงกลอมเดกภาคใตมจดประสงคและโอกาสการใชกวางขวางจำานวนเพลงจงมมากถง 4300 เพลง นบวามากกวาทกภาคในประเทศ

ตวอย�งเพลงกลอมเดกภ�คใต ...รองเรอเหอ รองโรกนทงบาน ไมใชเรองของทาน ทานเหอ อยาเกบไปใสใจ รองเรอชาหลาย ไมเกยวไมพานไปหาใคร ทานอยาเกบมาใสใจ รองเรอชาหลาน...เอง

...โผกเปลเหอ โผกไวใตตนชมพ ใหแหวนชายไปทงค บอกพอบอกแมวาหาย พอวาไมรบรบญ แมวาไมรบรดาย บอกพอบอกแมวาแหวนหาย ตดมอพชายไป

....................................

แบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยนเรอง วรรณคด วรรณกรรม

ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย ร�ยวช�ภ�ษ�ไทย

คำ�ชแจง จงเลอกคำ�ตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวก�เครองหม�ย X ลงในกระด�ษคำ�ตอบ1. ขอใดเปนการแบงประเภทตามลกษณะการแตง ก. วรรณกรรมบรสทธ วรรณกรรมประยกต ข. วรรณกรรมมขปาฐะ วรรณกรรมลายลกษณ ค. วรรณคดนราศ วรรณกรรมเฉลมพระเกยรต ง. วรรณกรรมรอยแกว วรรณกรรมประเภทรอยกรอง2. วรรณคดประเภทสภาษตเชนโครงโลกนต จดวาเปนวรรณคดทใหคณคาดานใดมากทสด ก. ดานจรยธรรม ข. ดานคตธรรม ค. ดานคณธรรม ง. ดานศลธรรม 3. คำาวาวรรณศลปหมายถงอะไร

ก. ศลปะในการสรางเรองใหมเนอเรองขนาดยาว

ข. ศลปะในการดำาเนนเรองใหมความสมเหตสมผล

ค. ศลปะในการสรางเรองตวละครใหมลกษณะ สมจรง

6. ขอใดกลาวผดเกยวกบวรรณคดและวรรณกรรม ก. วรรณกรรมทกเรองตองเปนวรรณคด ข. ภาษาทใชในวรรณคดเปนภาษาทไพเราะ ค. วรรณคด คอ วรรณกรรมทไดรบยกยองวามคณคา เชงวรรณศลป ง. วรรณกรรม หมายถง งานหนงสอ งานประพนธ บทประพนธ 7. ขอบคณ... ขอบคณสำาหรบโรงบหร ขอบคณอกทกบโรงหวย ขอบคณสนามมาชาตหนารวย ขอบคณโรงเหลาดวยชวยชาตไทย ผแตงมจดมงหมายตามขอใด ก. ตเตยน ข. สงสอน ค. แนะใหทำา ง. เตอนใหคด8. กลมสำานวนในขอใดมทมาแตกตางกน ก. แจงสเบย จนแตม ชบมอเปบ ข. ควำาบาตร แกวด ชายสามโบสถ ค. ตกนรกทงเปน ฟาดเคราะห ผซำาดำาพลอย

ง. ศลปะในการสรางสรรควรรณคดใหมความงาม ความไพเราะ และความหมาย 4. คำาตอบในขอใดคอวรรณคดทองถน

ก. อนรทธ ข. อเหนา ค. พระรถเมร ง. รามเกยรต

5. “เบญจวรรณจบวลยมาล เหมอนเจาวอนพใหตามกวาง ”ขอใดคอคำาตอบทถกตองทสด

ก. เลนคำาซำา ค. เลนคำาพอง ข. เลนคำาซอน ง. เลนคำาเชงถาม

ง. กนปนรอนทอง จองหองพองขน ตดหางปลอยวด9. ขอใดมชนดเดยวกบคำาทขดเสนใตในประโยคฉนจะซอหนงสอสามเลม ก. เขาสงกวยเตยวอกชาม ข. แมมลกคนทสองเปนชาย ค. ฉนนงอานหนงสอคนเดยว ง. ในสวนมตนมะพราวหลายตน

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย 2 รายวชาภาษาไทย

10. “อกหนงไปเชอถอย คำาคน ลอแฮ บอกเลาขาวเหตผล เรองราย สบสอบประกอบจน แจมเทจ จรงนา ยงบดวนยกยาย ตนเตนกอนกาล ”โคลงบทนกลาวตรงกบสำานวนสภาษตใด ก. ฟงหไวห

ข. ทำาดไดด ทำาชวไดชวค. คดกอนพด อยาพดกอนคดง. พดไปสองไพเบย นงเสยตำาลง

ทอง

ง. ตดสนใจด เอาชนะอปสรรคตางๆ ได15. “ เลาป ครงนอปมาเหมอนปลาขงอยในถง เสอตกอยในหลม ถาแลจะละเสยใหเลดลอดหนไปได บดนกเหมอนปลอยเสอเขาปา ปลาลงสมทร ขอความใดเรยกวา ” “อปมา และ ขอความใดเรยกวา อปไมย” “ ” ก. เลาป เปนอปไมย ปลาอยในถงเปนอปมา ข. ปลาอยในถงเปนอปไมย เลา

11. บทละครเรองรามเกยรต ตอนนารายณปราบนนทก ใหขอคดทสำาคญทสดคอขอใด

ก. บญคณตองตอบแทน แคนตองชำาระ

ข. การลมหลงสตรเพศอาจทำาใหขาดสตได

ค. การจะใหบำาเหนจรางวลกบใครตองพจารณาใหด

ง. ผมอำานาจขมเหงผตำาตอยกวาผนนอาจไดรบ

อนตรายภายหลง

12. “ พระองคผทรงศกดาเดช ไมโปรดเกศแกขาบทศร กรรมเวรสงใดดงน ทลพลางโศกรำาพน ”คำาประพนธนแสดงความรสกในขอใด

ก. โกรธ ข. เศราโศก

ค. เกรงกลว ง. นอยเนอตำาใจ13. ขอใดสนบสนนความมเสรภาพของคนสมยสโขทย

ก. ไพรฟาหนาปก ข. คนใดขชางมาหา

ค. ผแลผดแผกแสกรางกน ง. ใครจกมกเลนเลน ใครจกมกหวหว14. เรองสามกก ตอนจลงฝาทพรบอาเตา แสดงใหเหนลกษณะเดนทสดของจลง

ป เปนอปมา ค. เสอตกอยในหลมเปนอปมา เลาป เปนอปไมย ง. ปลาอยในถงเปนอปไมย เสอตกอยในหลมเปนอปมา16. “ ขนตมมากหมน สนดาน ใครเกะกะระราน อดกลน ไปฉนเฉยบเฉกพาล พาเดอด รอนพอ ประพฤตดงนน จกไดใจเยน” โคลงบทนมความหมายตรงกบขอใด ก. ความอดกลนตอผอน ข. ขอโทษเมอตนทำาผด ค. งดการพดในเวลาโกรธ ง. ระงบความโกรธรษยาและคำาพดไมด 17. ขอใดคอลกษณะคำาประพนธทใชแตงในหลกศลาจารกหลกท 1 ก. รอยแกวเชงอปมาโวหาร ข. รอยแกวเชงเทศนาโวหาร ค. รอยแกวเชงบรรยายโวหาร ง. รอยแกวเชงพรรณนาโวหาร18. คำาใดออกเสยงหนกเบาเหมอนคำาวา อนชา“ ” ก. พฒนา ข. ปรารถนา ค. ธรรมชาต ง. มหาดไทย

ในขอใด ก. กลาหาญ มฝมอเขมแขง

ข. เสยสละ กตญญตอผเปนนาย

ค. ความซอสตย ความจงรกภกด ระดบมธยมศกษาตอนตน 3

รายวชาภาษาไทย19 “งวงเหงาเซาซบซำา ซมซาน โคลง”บาทนมหนวยเสยงใดบาง

ก. เสยงระเบด เสยงรวข. เสยงเสยดแทรก เสยงรวค. เสยงนาสก เสยงเสยดแทรก

ง. เสยงเสยดแทรก เสยงระเบด20. ขอใดใชคำาเลยนเสยงธรรมชาตถกตอง ก. ตกแกรองเสยงดงแกๆ

ข. เสยงพลแตกกระจายดงโหมงๆค. เสยงนกการองดงอกาๆ มาแต

ไกลง. หลงบานมเสยงไมไผเสยดสกน

ดงออดแอด

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน หลงเรยน–เรอง วรรณคด วรรณกรรม

1. ง. 2 ข. 3. ง.

4 ค. 5. ค. 6. ก.

7. ง. 8. ก. 9. ง. 10. ก. 11. ค. 12. ง. 13. ง.

14. ค. 15. ก.

16. ก. 17. ค. 18. ก. 19. ค.20. ง.

แผนก�รจดก�รเรยนรร�ยร�ยวช�ภ�ษ�ไทยภ�คเรยนท ปก�รศกษ� ระดบมธยมศกษ�ตอนตน

กศน.ตำ�บล……………………………………….. 1. สปด�ห วนท เดอน พ… … …… ………… .ศ. ……… เวล� ……………

2 วช� ภาษาไทย รหสวชา(พท 31001) จำานวน……5…….หนวยกต3 ม�ตรฐ�นท 2.1 มความรความเขาใจ และทกษะพนฐานเกยวกบภาษาและ

การสอสาร 4 หนวยก�รเรยนร/เรอง ภาษาไทยกบการประกอบอาชพ5 ส�ระสำ�คญ

5.1.สามารถใชความรการพดภาษาไทย เปนชองทางในการประกอบอาชพ 5.2.สามารถใชความรในการเขยนภาษาไทยเปนชองทางการประกอบอาชพ 6. เนอห�

6.1.ใชความรการพดภาษาไทย เปนชองทางในการประกอบอาชพ6.2.ใชความรในการเขยนภาษาไทยเปนชองทางการประกอบอาชพ

7. จดประสงคก�รเรยนร/ผลก�รเรยนรทค�ดหวง 7.1. ภาษาไทยดานการพดกบชองทางการประกอบอาชพ7.2. ภาษาไทยดานการเขยนชองทางการประกอบอาชพ

8. กระบวนก�รจดก�รเรยนรและกจกรรมเพมเตม

ขนท 1. เตรยมความพรอม - หนงสอแบบเรยนวชาภาษาไทย- ใบความร- ใบงาน- รปภาพอาชพตางๆ - คลปทอลคโชวอ.จตพล ชมพนจ- แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน

ขนท 2. อนเครอง- ทกทาย/สวสด

- บอกวตถประสงคการเรยนร- ใหชมคลปทอลคโชวอ.จตพล ชมพนจ

http://www.youtube.com/watch?v=DDrlqaATtGI&feature=youtube_gdata_player ความ ยาวประมาณ 5 นาท

- ใหผเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน

ขนท 3.เรองรายบคคล

- นำาภาพอาชพตางๆ ใหผเรยนดแลวตอบวาอาชพไหนบางทมความจำาเปนตองใชภาษาไทยดานการเขยนและการพด

- ใหผเรยนทกคนพดถงอาชพทตนเองใฝฝนและเหตผลทอยากจะทำาอาชพนน และยกตวอยาง การพด การเขยน ทเกยวของกบอาชพทเลอก

ขนท 4. รวมพลชวยกนสรางสรรคผลงาน- จดกระบวนการกลมเพอระดมความคด แบงผเรยนเปน 4 กลม โดย ให

ทกคนเลอกหรอเขยาตวททำาจากตะเกยบททาสไว 4 ส แตละสมจำานวนเทากบปรมาณคนทจะจดในแตละกลม

- ใหแตละกลมจบฉลากกลมอาชพ แลวนำามาวเคราะห วาแตละกลมอาชพใชภาษาไทยดานการพด หรอการเขยนอยางไร และตองคำานงถงผลด ผลเสยทจะเกดตอผรบสารอยางไร

ขนท 5. สอสารวธ - ใหแตละกลมนำาผลการศกษาออกมานำาเสนอหนาชนเรยน

ขนท 6. มากมวธการ- ครและผเรยนรวมกนสรปหลงจากทกกลมนำาเสนอหนาชนเรยน- ครใหความรเพมเตมในสวนทผเรยนวเคราะหมาไมครบถวน- ครเชอมโยงจากสงทผเรยนนำาเสนอกบเนอหาในเรองการใชภาษาไทยกบ

การประกอบอาชพ

ขนท 7. สบสานรายบคคล- มอบหมายงานใหผเรยนทำาใบงานเขยนถงอาชพปจจบนทตนเองทำาอยวา

ไดใชภาษาไทยดานการพดการเขยนอยางไรบาง และจะพฒนาตนเองดานภาษาไทยเพอประกอบอาชพอยางไรแลวนำามาสงในการพบกลมในครงตอไป

- ทดสอบหลงเรยน

ขนท 8 สรปผล กศน.ดานความร - ประเมนจากใบงาน- แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนดานทกษะ - ประเมนจากงานกลม - สงเกตจากการนำาเสนอหนาชนเรยนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม - ประเมนจากความรบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย - ประเมนโดยการสงเกตพฤตกรรมในการรวมกจกรรมมอบหมายกจกรรมในครงตอไปใหผเรยนเขยนถงอาชพปจจบนทตนเองทำาอยวาไดใชภาษาไทยดานการพดการเขยนอยางไรบาง และจะพฒนาตนเองดานภาษาไทยเพอประกอบอาชพอยางไร

ขนท 9 บนทกหลงสอน/วจยยอชนเรยนบนทกผลการจดกจกรรมในชนเรยน และนำาผลการประเมนผเรยน

กอนและหลงเรยน และปญหาทพบจากการทำากจกรรม มาวเคราะหเพอทำาวจยในการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน

9. กจกรรมเสนอแนะ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ..............................................ผสอน

(..............................................)

วนท..........เดอน.................. พ.ศ..............

๑๐. ขอเสนอแนะของหวหน�สถ�นศกษ�หรอผทไดรบมอบหม�ย...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ..............................................ผสอน (..............................................)

วนท..........เดอน.................. พ.ศ..............

ภ�พอ�ชพต�งๆ

นกแปล นกพสจน

อกษรบรรณาธการ นกเขยน

บทวทย โทรทศน

ฉล�กกลมอ�ชพ

นกจดรายการวทย พธกร

รายการโทรทศน

นกพด

ลาม ครสอน

ภาษาไทย

นกขาว มคค

เทศน

นกประพนธ นกเขยนนวนยาย นกเขยนนทาน นกแตงเพลง

บนทกหลงก�รจดกจกรรมก�รเรยนร

กศน.ตำาบล....................... อำาเภอ.................................. จงหวด............

สปดาหท....... วน/เดอน/ป......./............./........... ครผสอน..............................................ระดบ..............................................

สาระ................................................... รายวชา.............................................. รหสวชา.............................

1. ผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร จำานวนผเรยนทเขาเรยน ........ คน1.1 การประเมนโดยใช แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน พบวาคะแนนการทดสอบหลงเรยน มากกวากอนเรยนจำานวน ........ คน คดเปนรอยละ ............ คะแนนการทดสอบหลงเรยน นอยกวากอนเรยน จำานวน ......... คน คดเปนรอยละ ............ 1.2 การประเมนจากการทำาใบงาน พบวาคะแนนทไดผานเกณฑรอย

ละ................... จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ .................. นอยกวาเกณฑ จำานวน ............ คน คดเปนรอยละ ..................2. เนอห�/ส�ระทสอน......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................

.............................................................................

.................................................................................................

............................................................................................ 3. กจกรรมก�รเรยนก�รสอน...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................4. ปญห�/อปสรรค ก�รเรยนก�รสอน........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. แนวท�งก�รแกปญห�

.................................................................................................

.............................................................................

.................................................................................................

.............................................................................

.................................................................................................

.............................................................................

.................................................................................................

.............................................................................

ลงชอ........................................................................ (....................................................................)

คร กศน./ศรช.ตำาบล..................................... วนท.............../.................../...............คว�มคดเหน/ขอเสนอแนะของผบรห�ร........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ........................................................................ (....................................................................)

ผอำานวยการ กศน.อำาเภอ.........................................

ใบคว�มรท 8เรอง ภ�ษ�ไทยกบชองท�งก�รประกอบอ�ชพ

คณค�ของภ�ษ�ไทย ภาษาไทยเปนภาษาประจำาชาต เปนภาษาทใชในการสอสารในชวตประจำาวน

เปนเครองมอในการเรยนร และการนำาไปใชในการประกอบกจการงาน ทงสวนตน ครอบครว กจกรรมทางสงคมและประเทศชาต อกทงยงเปนสวนหนงของวฒนธรรมไทย ดงนนการเรยนรภาษาไทย จงตองมงใหเกดการเรยนรเพอพฒนาทกษะดานตางๆ อยางถกตองและเหมาะสม ทงทกษะการอาน การด การฟง การพดและการเขยน โดยเฉพาะทกษะการพดและการเขยน เมอศกษาใหลกลงไปและฝกทกษะใน 2 ดานนอยางจรงจง สามารถนำาไปสการประกอบอาชพได ซงการทคนไทยจะตระหนกถงประโยชนทจะไดจากการมพนฐานภาษาไทยทด ตองรและเขาใจคณคาของภาษาไทยอยางถองแท คณค�ของภ�ษ�ไทย

เมอกลาวถงคณคาของภาษาไทย จะพบวาภาษาไทยมคณคาในดานตางๆ ดงน

1. คณคาทางวฒนธรรม ภาษาของแตละชาตยอมแสดงใหเหนวฒนธรรมของชาตนน ชาตทสามารถประดษฐภาษาและตวอกษรเปนของตนเองไดแสดงวาเปนชาตทมความเจรญทางวฒนธรรม คนไทยกเชนกน เราสามารถประดษฐตวอกษรเพอใชในภาษาของตนเอง เพอเปนการสอสารทสามารถจดจารจารกเรองราวตางๆ ใหคนรนหลงไดทราบ เปนภมรทางประวตศาสตรและวฒนธรรมมาตงแตครงกรงสโขทย ในสมยพอขนรามคำาแหงมหาราช การทคนรนใหมไดทราบถงวถชวตและความเปนอยของคนรนกอน ไดมโอกาสอานวรรณคด วรรณกรรมโบราณ จนสามารถสรางสรรคพฒนางานวรรณกรรมทงรอยแกวและรอยกรองใหมๆ ได โดยอาศยศกษาพนฐานมาจากวรรณคด วรรณกรรมโบราณ ซงมการสรางสรรคจากตวอกษรไทยนนเอง และไดถายทอดเปนมรดกทางวฒนธรรมมาจนทกวนน

2. เปนเครองมอในการตดตอสอสาร ในการดำาเนนชวตประจำาวนและการประกอบอาชพ เครองมอทจะกอใหเกดความเขาใจในการตดตอสอสารกนคอภาษา เพอสอสารความตองการ ความรสกนกคดใหอกฝายทราบตรงกน โดยมกระบวนการสอสารคอ ผสงสาร สาร ชองทาง ผรบสาร

3. เปนเครองมอในการเรยนรและแสวงหาความร ภาษาไทยจดเปนวชาพนฐานเพอการแสวงหาความรในวชาอนๆ ตอไป หากผเรยนมความรพนฐานทางภาษาไทยทดพอ กจะทำาใหการเรยนรในวชาอนๆ มประสทธภาพทดตอไปดวย การมความรพนฐานภาษาไทยทดคอการมความสามารถในเขยนสะกดคำาไดถกตอง อานและออกเสยงไดถกตองตามอกขรวธไทย รวมทงพดและใชคำาไดถกตองตรงกบความหมายของคำา

4. เปนเครองมอในการสรางความเขาใจอนดตอกน ประเทศไทยแบงเปน 5 ภาค แตละภาคลวนมภาษาของตนเองทเรยกวา ภาษาถน โดยมภาษาไทยภาค“ ”กลางเปนภาษาของทางราชการ ทำาใหการสอสารทำาความเขาใจในเรองตางๆ ทงเรองการศกษา เรองราชการ และการสอสารมวลชนมความเขาใจทตรงกน เพราะใชภาษาไทยภาคกลางเปนภาษาสอสาร

5. เปนเครองมอสรางเอกภาพของชาต ภาษาไทยเปนภาษาของชาตไทยทเปนเอกลกษณของความเปนชาตไทย แสดงถงความเปนชาตทมอารยธรรม มความเจรญรงเรองทางวฒนธรรม จงมภาษาและตวอกษรเปนของตนเอง และการทภาษาไทยภาคกลางเปนภาษาของทางราชการ จงเปนสอรวมใจใหคนไทยในแตละภาคไดตดตอสอสารแลกเปลยนวฒนธรรม ความร และขาวสารขอมลถงกนได มความระลกอยในใจถงความเปนคนไทย เปนเชอชาตเผาพนธเดยวกน

6. เปนเครองจรรโลงใจ ภาษาไทยเปนภาษาทมเสยงวรรณยกต 5 เสยง เมอนำาไปประสมเปนคำา จะทำาใหเกดเปนเสยงสงตำาไดถง 5 เสยง กอใหเกดความไพเราะของเสยงคำา เมอนำาไปแตงเปนบทประพนธประเภทตางๆ ไมวาจะเปนเพลง โคลง ฉนท กาพย กลอน นยาย นทาน กอใหเกดความจรรโลงใจแกผฟง และผอานไดอยางด

จากคณคาทง 6 ประการของภาษาไทย จะเหนไดวาภาษาไทยไมเพยงเปนภาษาเพอนำาไปใชในการแตงคำาประพนธประเภทตางๆ หรอเปนเพยงภาษาเพอการอานการดและการฟง แตยงเปนภาษาเพอการพดและการเขยน หากคนไทยทกคนไดศกษาภาษาไทยใหทองแท มความรความเขาใจทางภาษาไทยอยางถกตองลกซง สามารถใชภาษาไดดทงภาษาพด ภาษาเขยนจะทำาใหสามารถสรางสรรคสงใหมๆ ทางภาษาอนจะนำาไปสการประกอบอาชพตางๆ โดยใชภาษาเปนพนฐานของอาชพไดอยางด และมโอกาสประสบความสำาเรจในอาชพนนๆ ไดภ�ษ�ไทยกบชองท�งก�รประกอบอ�ชพ

ในปจจบนมอาชพมากมายทคนในรนกอนๆ อาจมองขามความสำาคญไป แตกลบเปนอาชพททำารายไดอยางงามแกผประกอบอาชพนน และกลายเปนอาชพทเปนทนยมของคนไทยในปจจบน เปนอาชพทใชภาษาไทยเปนพนฐาน โดยเฉพาะใชทกษะการพด และการเขยนเปนพนฐาน ดงน

1. อาชพทใชทกษะการพดเปนชองทางในการประกอบอาชพ การพดเปนทกษะสำาคญอกทกษะหนงทตองอาศยวรรณศลป คอ ศลปะการใชภาษาทจะสามารถโนมนาวใจ กอใหเกดความนาเชอถอ เหนคลอยตาม สรางสมพนธภาพทดระหวางผพดและผฟง หรอผฟงตอสวนรวม หรอโนมนาวใจใหใชบรการหรอซอสงอปโภคบรโภคในทางธรกจได การพดจงเปนชองทางนำาไปสอาชพตางๆ ไดดงน

1.1 อาชพดานสอสารมวลชนทกรปแบบ ทงในวงราชการ เอกชน และวงการธรกจ ไดแก

1.1.1 อาชพนกโฆษณาประชาสมพนธ ทงการโฆษณาสนคาและบรการ โฆษณา การจดงานตางๆ ของชมชน หนวยงานราชการ โดยใชรถประชาสมพนธ โดยการประชาสมพนธผานเสยงตามสาย โดยการพบปะตดตอ ตอบคำาถามตางๆ เปนขนตน และในขนทสงขนไป คอ การใชทกษะการพดและเขยนประกอบกนเพอคดหาถอยคำาในเชงสรางสรรคในการโฆษณาประชาสมพนธผานสอตางๆ ทเรยกวาการโฆษณาสนคาและบรการ

1.1.2 อาชพนกจดรายการวทย เปนอกอาชพหนงทตองใชทกษะในการพด การมโวหาร และวาจาคารมทคมคาย ลกซงกนใจ เพอใหผฟงตดตามรายการอยางตอเนองดวยความนยม มทงนกจดรายการวทยชมชน วทยเอกชน และรายการวทยของทางราชการ ตลอดจนการใชภาษาพดเพอสรางความเปนนำาหนงใจเดยวกนของผฟง เชน นกจดรายการวทยของทางราชการ

1.1.3 อาชพพธกร ในปจจบนอาชพพธกรเปนอกอาชพหนงทสามารถทำารายไดอยางงามใหแกผประกอบอาชพ ไมวาจะเปนพธกรในชมชนททำาหนาทในงานของราชการและงานของเอกชน เชน พธกรรงานประจำาปตางๆ พธกรการประกวดนางงามของทองถน พธกรงานประเพณ สำาคญทางศาสนา พธกรงานมงคลสมรส พธกรงานอปสมบท พธกรงานศพหรองานพระราชทานเพลงศพ และพธกรงานพเศษในโอกาสตางๆ ของทางราชการอ�ชพทใชทกษะก�รเขยนเปนชองท�งในก�รประกอบอ�ชพ

การเขยนเปนทกษะสำาคญอกทกษะหนงทเปนชองทางในการนำาภาษาไทยไปใชประโยชนในการประกอบอาชพตางๆ ได การจะใชภาษาเขยนเพอประโยชนในการประกอบอาชพกเชนเดยวกบการพด คอ ตองมวรรณศลปของภาษา เพอใหสงทเขยนสามารถดงดดความสนใจดงอารมณความรสกรวมของผอาน โนมนาวใจใหผอานเหนคลอยตาม และเพอสรางความบนเทงใจ รวมทงสรางความรความเขาใจแกผอาน ตลอดถงความเปนอนหนงอนเดยวกนของสวนรวม อาชพทสามารถนำาทกษะการเขยนภาษาไทยไปใชเพอการประกอบอาชพไดโดยตรง ไดแกอาชพดงน

1. อาชพดานสอสารมวลชนทกรปแบบ ทงในวงราชการ เอกชน และวงการธรกจ ไดแกอาชพดงน

1.1 อาชพผสอขาว ผเขยนขาว เปนอาชพทตองใชศลปะการเขยนและการใชภาษาทดงดความสนใจของผอาน

1.2 อาชพผพสจนอกษรและบรรณาธการ เปนอาชพทตองมความรในการเขยน การสะกดคำา การใชถอยคำาสำานวนภาษา สภาษต คำาพงเพยและหลกภาษาไทยเปนอยางด จดไดวาเปนอาชพทชวยธำารงรกษาภาษาไทยไดอาชพหนง

2. อาชพดานการสรางสรรคงานศลปะรปแบบตางๆ ทงในวงราชการ เอกชน และวงการธรกจ ไดแกอาชพดงน

2.1 อาชพกว นกเขยน ทงการเขยนสารคด นยาย เรองสน การเขยนบทละครเวท บทละครโทรทศน บทภาพยนตรผประกอบอาชพเหลาน นอกจากมศลปะการเขยน และการเลอกใชถอยคำาภาษามาใชเปนอยางดตองเปนคนทอานมาก ฟงมาก เพอนำาขอมลทไดรบไปใชประโยชนในการเขยนสอสารสรางความสนกสนาน บนเทงใจ จรรโลงใจแกผอานและควรเปนผมความคดรเรมสรางสรรค และจนตนาการเปนองคประกอบ จงจะทำาใหอาชพทประกอบประสบความสำาเรจดวยด นอกเหนอจากอาชพทใชภาษาไทยเปนชองทางในการประกอบอาชพโดยตรงแลว ยงมการประกอบอาชพอนๆ อกทใชภาษาไทยเปนชองทางโดยออม เพอนำาไปสความสำาเรจในอาชพของตนเอง เชน อาชพลาม มคคเทศก เลขานการ นกแปล และนกฝกอบรม คร อาจารย เปนตน

ก�รเพมพนคว�มรและประสบก�รณท�งด�นภ�ษ�ไทยเพอก�รประกอบอ�ชพ

ในการนำาความรทางภาษาไทย ทงทกษะการพดและการเขยนไปใชในการประกอบอาชพนน เพยงการศกษาในชนเรยนและตำาราอาจจะยงไมเพยงพอ ผประกอบอาชพตองเพมพนความรและประสบการณดานภาษาและดานตางๆ เพอใหการประกอบอาชพประสบความสำาเรจ ดงจะยกตวอยางอาชพทใชภาษาไทย เปนชองทางในการประกอบอาชพโดยตรงเพอเปนตวอยาง ดงน

1. อ�ชพนกโฆษณ�-ประช�สมพนธ เปนอาชพทผประกอบการ ตองเพมพนความรในเรองการเขยน และการพดแบบสรางสรรค รวมทงฝกประสบการณโดยการฝกเขยนบอยๆ ตลอดจนการศกษาดงานของหนวยงาน หรอบรษทเอกชนทประสบความสำาเรจในเรองของการโฆษณาและประชาสมพนธ องคคว�มรทควรศกษ�เพมเตม

ในการเพมพนองคความรในดานการเขยนและการพด ผประกอบอาชพดานน ควรศกษาเนอหาความรทจะนำาไปใชในการพฒนาอาชพในเรองตอไปน

1. ศลปะการพดและศลปะการเขยน เพราะอาชพนกโฆษณาประชาสมพนธเปนอาชพทตองอาศยศาสตรทงสองดานประกอบกน ในการพดนำาเสยงตองนมนวลหรอเราใจขนอยกบสถานการณของเรองทจะโฆษณาหรอประชาสมพนธ รจกเลอกใชถอยคำาทเปนการใหเกยรตแกผฟง หรอเคารพขอมลทเจาของงานใหมา

2. ระดบของภาษา ซงเปนเรองของการศกษาถงความลดหลนของถอยคำา และการเรยบเรยง ถอยคำาทใชตามโอกาส กาลเทศะและความสมพนธระหวางบคคลทเปนผสอสารและผรบสาร ซงกลมบคคลในสงคมแบงออกเปนหลายกลม หลายชนชนตามสภาพอาชพถนทอยอาศย ฯลฯ ภาษาจงมความแตกตางกนเปนระดบตามกลมคนทใชภาษา เชน ถอยคำาทใชกบพระภกษสงฆและพระราชวงศ อาจใชถอยคำาอยางหนง ภาษาของนกเขยนหรอกวทสอสารถงผอาน กอาจจะใชภาษาอกอยางหนง เปนตน ดงนนผใชภาษาจงตองคำานงถงความเหมาะสมและเลอกใชใหถกตองเหมาะสมกบกาลเทศะ และบคคล ในภาษาไทย จะแบงระดบของภาษาเปน 5 ระดบ คอ

2.1 ภาษาระดบพธการ เปนภาษาทใชในงานพระราชพธหรองานพธของรฐ 2.2 ภาษาระดบทางการ เปนภาษาทใชในทประชมทมแบบแผนการบรรยาย

การอภปรายทเปนทางการ เปนตน 2.3 ภาษาระดบกงทางการ เปนภาษาทใชในการอภปราย ประชมกลมใน

หองเรยน การพดทางวทยและโทรทศน ขาว และบทความในหนงสอพมพ 2.4 ภาษาระดบสนทนาทวไป เปนภาษาทใชสนทนาทวๆ ไป กบคนทไมคนเคย

มากนก เชน ครพดกบผเรยน เปนตน 2.5 ภาษาระดบกนเอง เปนภาษาระดบทเรยกวาระดบภาษาปาก เปนภาษา

สนทนาของครอบครว ในหมเพอนสนท หรอญาตพนอง พดอยในวงจำากด 3. เรองของนำาเสยงในภาษา ซงเปนเรองทเกยวกบอารมณความรสกของผ

สงสารทปรากฏใหรสกหรอเปนรองรอยในภาษาหรอเนอหาทผสงสารตองการจะสอออกมาเปนความรสกแฝงทปรากฏในการสอสาร ซงนกโฆษณาประชาสมพนธตองระมดระวงมใหมนำาเสยงของภาษาออกมาในทางทไมพงประสงค หรอสรางความรสกทไมดแกผฟง

4. ดานการพฒนาบคลกภาพ ในบางครงนกโฆษณา-ประชาสมพนธตองปรากฏตวตอบคคลทวไปในงานตางๆ จงควรตองแตงกายใหสภาพเรยบรอย เหมาะกบกาลเทศะของสถานทและงานทวไป ซงจะชวยสรางความนาเชอถอแกผพบเหนไดสวนหนง

5. การพฒนาองคความรในตนเอง นกโฆษณา-ประชาสมพนธ ตองหมนแสวงหาความรตดตามขาวสารขอมลทกดานอยางสมำาเสมอ เพอนำามาใชเปนขอมลในการพฒนาการโฆษณา-ประชาสมพนธใหนาสนใจอยตลอดเวลา รวมทงตองแสวงหาความรในดานการประเมนผล เพอใชประโยชนในการประเมนผลการปฏบตหนาทของตนเองดวยรปแบบวธการตางๆ ทจะกอใหเกดการพฒนาอาชพใหดยงขน แหลงทควรศกษ�เพมเตม

แหลงทควรศกษาเพมเตมเพอเพมพนความรในอาชพน ไดแก 1.สถาบนฝกอบรมของเอกชน ซงผเรยนสามารถหาขอมลรายชอไดจาก

อนเตอรเนต2. หนวยงานของทางราชการ ไดแก กรมประชาสมพนธ สถาบนสงเสรมการ

ศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยภาคตางๆ 3. สถานศกษาตางๆ ของรฐบาล เชน ผทจบการศกษาระดบมธยมศกษา

ตอนตน ตอง ศกษาตอในระดบมธยมศกษาตอนปลาย และเขาศกษาตอในระดบอดมศกษา คณะนเทศศาสตร คณะวารสารศาสตร คณะศลปะศาสตร คณะอกษรศาสตร ถาศกษาตอใน 2 คณะหลง ตองฝกอบรมทางอาชพเพมเตมจากสถาบนฝกอบรมตางๆ 2. อ�ชพนกจดร�ยก�รวทย เปนอาชพทผประกอบการตองเปนคนทตรงตอเวลา มจรรยาบรรณวชาชพ มความเปนกลางในการนำาเสนอขาวสารขอมล รจกแกปญหาเฉพาะหนาและตองเพมพนความรในเรองการเขยน และการพด เพราะการเปนนกจดรายการวทย ผจดตองเขยนสครปททจะใชในการดำาเนนรายการไดเอง และพดตามสครปทไดอยางเปนธรรมชาต รวมทงตองอานมาก ฟงมาก เพอเกบรวบรวมขอมลไวใชในการจดทำารายการวทย ซงมสถานททผประกอบการสามารถฝกอบรมและศกษาดงานไดทงของภาครฐและเอกชน องคคว�มรทควรศกษ�เพมเตม

ในการเพมพนความรเพอการเปนนกจดรายการวทยทด ผประกอบอาชพดานนควรศกษาเนอหาความรทจะนำามาใชในการพฒนาอาชพในเรองตอไปน

1. ศลปะการพดและศลปะการเขยน เพราะเปนอาชพทตองอาศยศาสตรทงสองดานประกอบกน

2. ระดบของภาษา ซงเปนเรองของการศกษาถงความลดหลนของถอยคำา และการเรยบเรยง ถอยคำาทใชตามโอกาส กาลเทศะ และความสมพนธระหวางบคคลทเปนผสงสารและผรบสาร ซงกลมบคคลในสงคมแบงออกเปน หลายกลม หลายชนชน ตามสภาพอาชพ ถนทอยอาศย ฯลฯ ภาษาจงมความแตกตางกนเปนระดบตามกลมคนทใชภาษา เชน ถอยคำาทใชกบพระภกษสงฆและพระราชวงศ อาจใชถอยคำาภาษาอยางหนง ภาษาของนกเขยนหรอกวทสอสารถงผอาน กจะใชภาษาอกอยางหนง เปนตน ดงนนผใชภาษาจงตองคำานงถงความเหมาะสม และเลอกใชใหถกตองเหมาะสมกบกาลเทศะและบคคล ในภาษาไทยจะแบงระดบของภาษาเปน 5 ระดบ คอ

2.1 ภาษาระดบพธการ เปนภาษาทใชในงานพระราชพธ หรองานพธของรฐ 2.2 ภาษาระดบทางการ เปนภาษาทใชในทประชมทมแบบแผน ในการ

บรรยาย การอภปรายทเปนทางการ เปนตน2.3 ภาษาระดบกงทางการ เปนภาษาทใชในการอภปราย ประชมกลมใน

หองเรยน การพดทางวทยและโทรทศน ขาว และบทความในหนงสอพมพ เปนตน 2.4 ภาษาระดบสนทนาทวไป เปนภาษาทใชสนทนาทวๆ ไปกบคนทไมคนเคย

มากนก เชน ครพดกบผเรยน เปนตน 2.5 ภาษาระดบกนเอง เปนภาษาระดบทเรยกวาระดบปากเปนภาษาสนทนา

ของครอบครว ในหมเพอนสนท หรอญาตพนอง พดอยในวงจำากด 3. เรองของนำาเสยงในภาษา ซงเปนเรองทเกยวกบอารมณความรสกของผ

สงสารทปรากฎใหรสกหรอเปนรองรอยในภาษาหรอเนอหาทผสงสารตองการจะสอออกมาเปนความรสกแฝงทปรากฎในการสอสาร ซงนกจดรายการวทยตองระมดระวงมใหมนำาเสยงของภาษาออกมาในทางทไมพงประสงค หรอสรางความรสกทไมดแกผฟง

4. เรองของหลกการใชภาษา เชน เรองของคำาสรรพนามทเกยวกบบคคล คำาลกษณะนาม คำาราชาศพท การออกเสยง ร ล และการออกเสยงคำาควบกลำา

5.ดานการพฒนาบคลกภาพ ในบางครงนกจดรายการวทยตองปรากฏตวตอบคคลทวไปในงานตางๆจงควรตองแตงกายใหสภาพเรยบรอย เหมาะกบกาลเทศะของสถานทและงานทไป ซงจะชวยสรางความนาเชอถอแกผพบเหนไดสวนหนง

6. การพฒนาองคความรในตนเอง นกจดรายการวทย ตองหมนแสวงหาความรตดตามขาวสารขอมลทกดานอยางสมำาเสมอ เพอนำามาใชเปนขอมลในการพฒนาการจดรายการวทยใหนาสนใจอยตลอดเวลา รวมทงตองแสวงหาความรในดานการประเมนผล เพอใชประโยชนในการประเมนผลการปฏบตหนาทของตนเองดวยรปแบบวธการตางๆ ทจะกอใหเกดการพฒนาอาชพใหดยงขน แหลงทควรศกษ�เพมเตม

แหลงทควรศกษาเพมเตมเพอเพมพนความรในอาชพน ไดแก 1. สถาบนฝกอบรมของเอกชน ซงผเรยนสามารถหาขอมลรายชอไดจาก

อนเตอรเนต 2. หนวยงานของทางราชการ ไดแก กรมประชาสมพนธ สถาบนสงเสรมการ

ศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยภาคตางๆ 3. สถานศกษาตางๆ ของรฐบาล เชน ผทจบการศกษาระดบมธยมศกษา

ตอนตน ตองศกษาตอในระดบมธยมศกษาตอนปลาย และเขาศกษาตอในคณะนเทศศาสตร คณะวารสารศาสตร คณะศลปะศาสตร คณะอกษรศาสตร ถาเขาศกษาในคณะศลปะศาสตร หรออกษรศาสตรตองอบรมเพมเตมในเรองเทคนคการจดรายการวทยเพมเตม3. อ�ชพพธกร

เปนอาชพทผประกอบอาชพตองมพนฐานความรในเรองการพดเปนอยางด เพราะเปนอาชพ ทตองใชการพดเปนเครองมอในการสอสารกบผอน การใชคำาพดและถอยคำาภาษาจงเปนเรองสำาคญตอการสรางความรสกทดหรอไมดตอผฟง นอกจากนบคลกภาพและการแตงกายของผทำาหนาทพธกรกเปนอกเรองหนงทจะดงดดความสนใจของผฟง รวมทงควรเปนผทตรงตอเวลา เพอเปนความเชอถอในวชาชพไดสวนหนง องคความรทควรศกษาเพมเตม ในการเพมพนองค ความรในการประกอบอาชพพธกร ควรศกษาเนอหาความรทจะนำาไปใชในการพฒนาอาชพในเรองตอไปน

1. ศลปะการพดหรอศลปะการใชภาษา เพราะอาชพพธกร เปนอาชพทตองอาศยศาสตร (ความร) และศลปของการพดเปนอยางมาก ซงตองอาศยการฝกฝนบอยๆ

2. ระดบของภาษา ซงเปนเรองของการศกษาถงความลดหลนของถอยคำา และการเรยบเรยงถอยคำาทใชตามโอกาส กาลเทศะ และความสมพนธระหวางบคคลทเปนผสงสารและผรบสาร ซงกลมบคคลในสงคมแบงออกเปน หลายกลม หลายชนชน ตามสภาพอาชพ ถนทอยอาศย ฯลฯ ภาษาจงมความแตกตางกนเปนระดบตามกลมคนทใชภาษา เชน ถอยคำาทใชกบพระภกษสงฆและพระราชวงศ อาจใชถอยคำาภาษาอยางหนง ภาษาของนกเขยนหรอกวทสอสารถงผอาน กจะใชภาษาอกอยางหนง เปนตน ดงนนผใชภาษาจงตองคำานงถงความเหมาะสม และเลอกใชใหถกตองเหมาะสม กบกาลเทศะและบคคล ในภาษาไทยจะแบงระดบของภาษาเปน 5 ระดบ คอ

2.1 ภาษาระดบพธการ เปนภาษาทใชในงานพระราชพธ หรองานพธของรฐ 2.2 ภาษาระดบทางการ เปนภาษทใชในทประชมทมแบบแผน ในการบรรยาย

การอภปรายทเปนทางการ เปนตน 2.3 ภาษาระดบกงทางการ เปนภาษทใชในการอภปราย ประชมกลมใน

หองเรยน การพดทางวทยและโทรทศน ขาว และบทความในหนงสอพมพ เปนตน 2.4 ภาษาระดบสนทนาทวไป เปนภาษาทใชสนทนาทวๆ ไปกบคนทไมคนเคย

มากนก เชน ครพดกบผเรยน เปนตน 2.5 ภาษาระดบกนเอง เปนภาษาระดบทเรยกวาระดบปากเปนภาษาสนทนา

ของครอบครว ในหมเพอนสนท หรอญาตพนองพดอยในวงจำากด

3. เรองของนำาเสยงในภาษา ซงเปนเรองทเกยวกบอารมณ ความรสกของผสงสารทปรากฏใหรสก หรอเปนรองรอยในภาษา หรอเนอหาทผสงสารตองการจะสอออกมา เปนความรสกแฝงทปรากฏในการสอสาร

4. เรองของหลกการใชภาษา เชน เรองของคำาสรรพนามทเกยวกบบคคล คำาลกษณะนาม คำาราชาศพท การออกเสยง ร ล และการออกเสยงคำาควบกลำา

5. เรองของการพฒนาบคลกภาพและการแตงกาย ผทำาหนาทพธกร เปนผทตองปรากฏกายตอหนาคนจำานวนมาก บคลกภาพและการแตงกาย จงเปนเรองสำาคญทจะปรากฏเปนสงแรกใหผทพบเหนเกดความประทบใจหรอไม ถาประทบใจผคนจะจดจอรอฟงการพดเปนประการตอมา ถาผพดสามารถพดไดประทบใจ จะกอเกดเปนความนยมชมชอบตามมาและจะกอเกดเปนความสำาเรจของอาชพในทสด

6. ดานการพฒนาองคความรในตนเอง พธกรตองหมนแสวงหาความรทเกยวของกบการประกอบอาชพ เพอนำาไปสการพฒนาอาชพของตนเอง เชน เรองของการวดผลประเมนผลการทำาหนาทของตนเองดวยรปแบบวธการตางๆ ซงจะกอใหเกดการพฒนาอาชพใหดยงขน แหลงทควรศกษ�เพมเตม แหลงทควรศกษาเพมเตมเพอเพมพนความรในอาชพน ไดแก

1. สถาบนฝกอบรมของเอกชน ซงผเรยนสามารถหาขอมลรายชอไดจากอนเตอรเนต

2. หนวยงานของทางราชการ ไดแก กรมประชาสมพนธ สถาบนสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยภาคตางๆ

3. สถานศกษาตางๆ ของรฐบาล เชน ผทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน ตองศกษาตอในระดบมธยมศกษาตอนปลาย และเขาศกษาตอในระดบอดมศกษา คณะนเทศศาสตร คณะวารสารศาสตร คณะศลปศาสตร คณะอกษรศาสตร ถาเขาศกษาในคณะศลปศาสตรหรออกษรศาสตรตองอบรมเพมเตมในเรองเทคนคการจดรายการวทยเพมเตม

ใบง�นท 1เรอง ภ�ษ�ไทยกบก�รประกอบอ�ชพ

วช� พท 31001 ภ�ษ�ไทย ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย

จดประสงคก�รเรยนร : ส�ม�รถใชคว�มรก�รพด ก�รเขยนภ�ษ�ไทย เปนชองท�งในก�รประกอบอ�ชพสร�งสรรค

คำ�สง: ใหผเรยนเขยนถงอ�ชพปจจบนทตนเองทำ�อยว�ไดใชภ�ษ�ไทยด�นก�รพดก�รเขยนอย�งไรบ�ง และจะพฒน�ตนเองด�นภ�ษ�ไทยเพอประกอบอ�ชพอย�งไร.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

..........................................................................................................

ชอผเรยน ...................................................

...........

ผตรวจ ……………………………………………

…………………………(.....................................................................)

คร..........................................................

แบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยน

เรอง ภ�ษ�ไทยกบก�รประกอบอ�ชพระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย

ร�ยวช�ภ�ษ�ไทยคำ�ชแจง จงเลอกคำ�ตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวก�เครองหม�ย X ลงในกระด�ษคำ�ตอบ1. อาชพใดจดเปนอาชพทใชภาษาไทยในทางสรางสรรคเปนศลปะรปแบบหนง

ก. กวข. พธกรค. นกจดรายการวทย

ง. นกประชาสมพนธ2. อาชพใดทตองมความสามารถในการเขยนเปนพเศษ

ก. กวข. นกเขยนค. บรรณาธการ

ง. นกจดรายการวทย

5. อาชพใดทตองอาศยความสามารถในการพดและตองมบคลกภาพทด ก. พธกร

ข. นกเขยนบทโทรทศนค. ผสอขาวหนงสอพมพ

ง. นกโฆษณา - ประชาสมพนธ

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน หลงเรยน–เรอง ภ�ษ�ไทยกบก�รประกอบอ�ชพ

1. ก. 2. ข. 3. ง. 4. ค. 5. ก.

3. อาชพใดทตองใชความสามารถทงการพดและการเขยน ก. บรรณาธการ

ข. นกเขยนสารคดค. นกพสจนอกษร

ง. นกจดรายการวทย4. การศกษาในสาขาใดทำาใหสามารถประกอบอาชพทใชภาษาเพอการสอสารมวลชนได

ก. ครศาสตร ข. ศลปศาสตรค. นเทศศาสตรง. อกษรศาสตร