Cetverokrake raskrsnice i T raskrsnice

7/25/2019 Cetverokrake raskrsnice i T raskrsnice

1/18

Sadraj

1. UVOD................................................................................................................... 4

2. ETVEROKRAKE I T RASKRSNICE.......................................................................5

2.1. Projektni ee!enti r"#kr#ni$" % ni&o%...............................................................'

2.1.1 U#o&i ok"$ije............................................................................................. '

2.1.2 N"(i)i..........................................................................................................'

*. SAO+RA,A-NE TRAKE...........................................................................................

*.1. Tr"ke /" ije&o #kret"nje................................................................................. 10

*.2. Tr"ke /" e#no #kret"nje................................................................................11

4. SAO+RA,A-NA OSTRVA.......................................................................................12

4.1. U#!jer"&"j%" o#tr&".....................................................................................12

4.2. R"/jen" o#tr&".......................................................................................... 1*

4.*. Pje3"k" o#tr&" i )i$iki#tiki re"/i............................................................1*

5. KONSTRUKCI-A KAP6-E........................................................................................14

7. 8AK6-UAK.........................................................................................................19

9. 6ITERATURA........................................................................................................1'

SAETAK


2/18

Raskrsnice su take u cestovnoj mrei gdje se povezuju dvije ili vie cesta to za posljedicu ima

spajanje, razdvajanje, preplitanje i krianje prometnih tokova. U ovom radu dat je prikaz

klasine raskrsnice. Pod klasinim raskrsnicama se podrazumijevaju prikljuci (T olika! i

ukrtaji ("olika! koji s ozirom na nain ragulisanja saora#aja mogu iti nesignalisane i

signalisane raskrsnice.

Kljune rijei: raskrsnice, T, trake, skretanja.

ABSTRACT

2


3/18

$ntersection are points in the road net%ork %hich connect t%o or more roads resulting in the

merger, division, inter%eaving and crossing tra&&ic &lo%s. This %ork presents the classic

crossroads. Under classical intersections are implied connections (T'shaped! and crossings ("

&orm! that %ith respect to the %a o& tra&&ic regulation can e not signalized and signalized

intersections.

Keywords: crossroads, T, tape, turn.

1.UVOD

*


4/18

Uslovi odvijanja saora#aja na raskrsnici moraju iti tako regulisani da oezje)uju maksimalnu

sigurnost svih uesnika u saora#aju i potrean protok saora#aja. Raskrsnice su mjesta u

saora#ajnom sistemu gdje su prolemi saora#ajne sigurnosti i protoka saora#aja naglaeni.

*ozai moraju na raskrsnici da orate panju na vie &aktora nego na sloodnim dionicama.

$stovremeno preduzimaju radnje prestrojavanja, smanjenja rzine, koenja pri skretanju, koenjazog proputanja ukrtaju#eg saora#aja i sl.

+etvorokraka ("! raskrsnica je raskrsnica na kojoj se pod pravim uglom (- /012341! i u

oa smjera ukrta sa 5, s tim da se tok 5 nastavlja pravo kroz raskrsnicu.

2.ETVEROKRAKE I T RASKRSNICE

4


5/18

ozirom na vanost puteva koji se prikljuuju u raskrsnici (kategorija i rzina! i pripadaju#ih

intenziteta saora#aja razlikuju se etiri osnovna tipa raskrsnica u nivou.

Raskrsnica tip 6 ovaj tip raskrsnice predstavlja primjer raskrsnice koja se primjenjuje

kod spoja lokalnih cesta i lokalnih cesta sa regionalnim cestama s malim sora#ajnim

optere#enjem kada na glavnom putu nije potrena posena traka za skretanje lijevo. 7a

raskrsnicama tipa $ se elementi kanalisanja zog malih intenziteta u principu ne

primjenjuju. 7a ovakvim tipovima raskrsnica je dovoljno osigurati preglednost. U sluaju

da maksimalan intenzitet na sporednom saora#ajnom smjeru prelazi 80 vozila na sat, i u

koliko je irina sporednog saora#ajnog smjera ve#a od 9.4m, primjenjuju se ostrva koja

imaju olik kapjice, a koja se nalaze u osama sporednih puteva. 7a ovoj raskrsnici je

potreno postaviti osnovnu signalizaciju.

Slika 1. Raskrsnica tip I

Raskrsnica tip 6 ovu raskrsnicu iramo u sluaju da je na 5 potrena posena traka

za skretanje lijevo. U tom sluaju, na sporednom putu je potreno izvesti usmjeravaju#e

ostrvo u oliku kapljice, a lijevo od spoednog puta, saora#ajno ostrvo u oliku trougla.

Traka za skretanje desno se predvi)a po potrei 6 uzimaju#i u ozir potrean

5


6/18

nivopropusnosti raskrsnice na kraju planiranog razdolja. Pravo prvenstva regulisano je

saora#ajnom signalizacijom.

Slika 2. Raskrsnica tip II

Raskrsnica tip ' se olikuje prema tipu $$$, u sluaju da se kolovoz 5 sastoji od

etiri ili vie traka. :vaj tip raskrsnice mora iti ure)en u skladu sa naelima vremenske

raspodjele saora#ajnih tokova, tj. mora iti opremljen svjetlosnim signalnim ure)ajima.

7a 5 moraju postojati posene trake za skretanje lijevo i desno.

Slika 3. Raskrsnica tip III

Raskrsnica tip !' Raskrsnice se projektuju u skladu sa tipom $* ukoliko se putevi koji

se ukrtaju nalaze na razliitim nivoima i ukoliko je oim saora#aja velik. :vaj tip

raskrsnice se koristi tako)e ukoliko to zahtijeva saora#ajna ezjednost (npr. nepovoljnakon&iguracija terena za izvo)enje raskrsnice u nivou!. ;ada na raskrsnici sa velikim

7


7/18


8/18

Usljed injenice da su raskrsnice ometaju#i elementi koji utiu na saora#ajni tok, potreno ih je

me)usono to je mogu#e vie odaljiti na putevima viih kategorija. U taeli 3 date su

preporuene udaljenosti izme)u raskrsnice u nivou (gdje se udaljenost mjeri od sjecita osa!,

koje proizilaze iz opte &unkcije raskrsnica, njihove namjene i znaaja u gloalnoj putnoj mrei.

Tabela 1 : Minimalne razdaljine izmeu raskrsnica

$zvan uranih podruja udaljenosti izme)u raskrsnica 6 do oima do kojih ih je mogu#e

sloodno izarati 6 trea da udu odre)ene tako da je izme)u raskrsnica mogu#e ispunjavanje

zahtjeva koji proizilaze iz minimalne razdaljine za preticanje ili eljene razdaljine za preticanje.

U sluaju da ispunjavanje gore navedenih zahtjeva nije mogu#e, potreno je provjeritimogu#nost udruivanja pojedinih parova raskrsnica (takozvani =par raskrsnica=! kao i dionica

izme)u pojedinih raskrsnica ili je parove raskrsnica potreno &ormirati tako da je na njima

omogu#eno preticanje.

7ajmanju razdaljinu izme)u dvije raskrsnice koje predstavljaju dio =para raskrsnica= doijamo

uzimaju#i u ozir elemente raskrsnice (npr. duinu traka za skretanje lijevo!.U takvom sluaju,

za oe raskrsnice potreno je upotreljavati jedinstvenu usmjeravaju#u signalizaciju.

2.1.2 Na"i#i

>aksimalni uzduni nagi nivelete 5 u podruju ukrtanja ne mije pre#i vrijednost sma?

@ 9A. U sluaju gdje je u podruju neposrednog ukrtanja na 5 sma? B 9A, potreno ga je u

podruju ukrtanja smanjiti na 9A.

'


9/18

Slika . T!k ni"elete #SS u p!dru$ju nep!sredn!% ukr&tenja

$.SAO%RA&A'NE TRAKE

Cirina traka za usmjeravanje se odre)uje na isti nain kao i na dionicama otvorenih puteva izvan

podruja raskrsnice, uzimaju#i u ozir da su irine navedenih saora#ajnih traka ve#e u sluaju

da se trake izvode u drugoj usmjeravaju#oj traci na saora#ajnom ostrvu u podruju lukova

skretanja. Cirine pojedinih tipova saora#ajnih traka na raskrsnicama u nivou.

Slika '. Tip!"i sa!bra(ajni) traka na raskrsnici


10/18

3.1. Trake za lijevo skretanje

Trake za skretanje lijevo su usmjeravaju#e saora#ajne trake koje su namijenjene vozilima koja

na raskrsnici skre#u lijevo. Poinju pije raskrsnice i zavravaju se poslije nje, tako da se u

podruju neposrednog ukrtanja sa drugim trakama zadrava samo isprekidana lijeva vode#a

linija. U sluaju da u podruju raskrsnice nema dovoljno prostora za izvo)enje odvojenih traka

za skretanje lijevo i desno, prednost #e da ima izvo)enje trake za skretanje lijevo.

Traka za skretanje lijevo (lika D! se sastoji od tri dioniceE

lF


11/18

3.2. Trake za desno skretanje

Trake za skretanje desno su namjenjene vozilima koja na raskrsnici skre#u desno. Prilikom

postavljanja navedenih traka u elemente poprenog pro&ila puta na raskrsnici javljaju se

razdjelna ostrva i pjeaka ostrva na sredini kolovoza.

Traka za skretanje desno se sastoji od dionice za promjenu saora#ajnih traka, dionice za koenje

i dionice za skretanje.


12/18

(.SAO%RA&A'NA OSTRVA

aora#ajna ostrva su povrine raskrsnice koje nisu namjenjene za saora#aj motorizovanih

uesnika u saora#aju. $zvode se kao denivelisane povrine ili kao povrine koje su oznaene

samo horizontalnom signalizacijom (povrine zarane!. 7amjena saora#ajnih ostrva je

odvajanje motorizovanih i nemotorizovanih uesnika u saora#aju ili odvajanje pojedinih

smjernih tokova motorizovanih uesnika u saora#aju. 7a raskrsnicama se javljaju sljede#e vrste

saora#ajnih ostrvaE

(a! :strva za motorizovane uesnike u saora#ajuE

" Usmjeravaju#a ostrva

" Razdjelna saora#ajna ostrva

! :strva za pjeake i iciklistiki prelazi

4.1. Usmjeravajua ostrva

Usmjeravaju#a ostrva predstavljaju glavni elemenat kanalisanja saora#ajnih tokova

motorizovanih uesnika u saora#aju. Postoje dva mogu#a olika ostrva (trougao (slika /! ili

kapljica!, koja je mogu#e realizovati kao denivelisana ili oznaena horizontalnom

signalizacijom.

Slika -. Tr!u%lasta usmjera"aju(a !str"a

Usmjeravaju#e ostrvo trouglastog olika se projektuje tako da se nacrtaju paralelne linijekonstrukcijskim linijama, a zatim da se od gra)evinske linije pomaknu za irinu rune trake.

12


13/18

Tako doijena linija predstavlja konture denivelisanog ostrva, gdje je take loma i ukrtanja

potreno zaokruiti lukom odgovaraju#eg radijusa (Ro!. *eliina radijusa zaokruivanja zavisi

od ugla ukrtanja linija, s tim da radijus zaokruivanja nikako ne smije iti manji od 0.4 m.

U naelu, kapljice se dijele na one koje se upotreljavaju na raskrsnicama gdje na 5 ne

postoje posene trake za skretanje lijevo i na kapljice koje se upotreljavaju na raskrsnicamagdje na 5 postoje posene trake za skretanje lijevo.

4.2. Razdjelna ostrva

Razdjelna ostrva se izvode du kolovoza, oino u osi kolovoza ili paralelno s njom. 7jihova

namjena je da odvoje usmjeravaju#e trake, ime se postie pooljana zatita vozila od

saora#aja iz suprotnog smjera a u isto vrijeme se nemotorizovanim uesnicima u saora#aju

prua olja saora#ajna ezjednost prilikom prelaska raskrsnice. >inimalna irina razdjelne

trake trea da iznosi 3.8 m.

4.3. Pjeaka ostrva i biciklistiki relazi

aora#ajna ostrva za pjeake i icikliste zati#uju iste od udara vozila. 7jihova duina, na

dionici izme)u dionice za ekanje mora iznositi najmanje 34 m.


14/18

' Konstrukcija kaplje tip ' U sluaju da na 5 ne postoje posene trake za skretanje lijevo,

te ukoliko ugao ukrtanja - iznosi izme)u D41 i 3041, postupak izgradnje usmjeravaju#eg ostrva

u oliku kapi je sljede#i (slika 30!E

3. :drediti ose sporednog saora#ajnog smjera.

8. 7a osi odrediti taku koja je 30 m udaljena od rua 5.N. ;roz taku (8! nacrtati osu kaplje, koja je nagnuta za 4.91 u desno.

9. Oijevo i desno od ose kaplje nacrtati dvije pomo#ne linije, u razdaljini od 3.4 m od ose.

4. ;onstruisati kruni luk radijusa R 38 m, koji tangira pomo#ne linije (9! i dodiruje ru

saora#ajne trake na koju skre#u vozila koja sa skre#u lijevo i unutranji ru saora#ajne

trake za skretanje lijevo na 5.

. U sjecitu krunih lukova (4!, olikovati glavu kaplje sa krunim lukom R30.D4 m.

D. 7a osi kaplje odrediti taku koja je 80 m udaljena od rua 5. $z te take crtamo tangente nakruni luk (4!.

Q. 7a mjestu gdje izme)u tangenti (D! pravougaona razdaljina do ose kaplje iznosi 3.4m,

olikovati suprotnu glavu kaplje sa radijusom R80.D4 m.

/. Jatvorenu povrinu odrediti pomo#u linije izme)u osa puta i desnog rua kaplje.

Slika 1. /!nstrukcija kaplje tip I

14


15/18

;onstrukcija kaplje tip $$ ' U sluaju da na 5 postoje posene trake za skretanje lijevo, te

ukoliko ugao ukrtanja - iznosi izme)u D41 i 3041, postupak izgradnje usmjeravaju#eg ostrva u

oliku kaplje je sljede#i (lika 33!.

3. :drediti sjecite ose prikljuka (osa ! 6 ose kaplje 6 sa ruom krajnje saora#ajne trake

puta koji se presjeca (5!,.8. 7acrtati paralelnu liniju sa osom kaplje na udaljenosti od %, ija se vrijednost oitava iz

gra&ikona F.

N. 7acrtati kruni luk sa radijusom R (njegovu veliinu 6 (R! 6 oitavamo sa gra&ikona M!, koji

tangira liniju paralelnu (8! sa osom kaplje i tangira ru saora#ajne trake na koju prelaze vozila

koja skre#u lijevo sa prikljuka puta .

9. $z istog sredita iz kojeg je nacrtan kruni luk sa radijusom R (N! nacrtati pomo#ni kruni luk

iji je radijus za 8 m ve#i od radijusa R.4. :znaiti taku =P= na spojnici sredita oa pomo#na luka sa sjecitem drugog pomo#nog luka

(9! sa ruom krajnje saora#ajne trake na putu 5.

. 7acrtati kruni luk promjera R, koji prolazi kroz taku P i tangira unutranji ru trake za

skretanje lijevo na putu 5. :vaj luk ve# ograniava dio podruja kaplje.

D. ;onstruisati glavu kaplje sa lukom R33.4 m. Provjeriti da li je glava kaplje vie od 8 m a

manje od 4 m udaljena od rua krajnje saora#ajne trake na 5.

Q. 7acrtati tangente iz take J do oa pomo#na kruna luka sa radijusom R.

/. 7a tangentama (Q! odrediti take =$= i ==, udaljenost izme)u navedenih taaka mjerena pod

pravim uglom na osu kaplje trea da iznosi 8./ m.

30. :d take =$= odmjeriti u lijevo 3 m i tako doiti taku =$K =.

33. $z take =$K = povu#i novu tangentu na kruni luk N.

38. uprotnu glavu kaplje zaokruiti sa krunim lukom radijusa R8 0.D4 m ili 0.4 m.

15


16/18

Slika 11. /!nstrukcija kaplje tip II

17


17/18

,.-AK+'UAK

aora#ajna sigurnost je jedan od osnovnih kriterija po kom se odre)uje kvalitet saora#ajnog

sistema. *ozai moraju na raskrsnici da orate panju na vie &aktora nego na sloodnim

dionicama. $stovremeno preduzimaju radnje prestrojavanja, smanjenja rzine, koenja pri

skretanju, koenja zog proputanja ukrtaju#eg saora#aja i sl.

.+ITERATURA

19


18/18

G3H >SR7$ JF PR:S;T:*F7S, 5RFV7S, :

Documents

Cetverokrake raskrsnice i T raskrsnice