CU HI N THI TT NGHIP MN CHNH TR KHA (2009-2012) Cu 1: Phn tch mi quan h bin chng gia vt cht v thc, rt ra ngha phng php lun. a) Khi nim : Vt cht l mt phm tr trit hc dng ch thc ti khch quan, c em li cho con ngi trong cm gic, c cm gic ca chng ta chp li, chp li, phn nh v tn ti khng l thuc vo cm gic. thc l hnh nh ch quan ca th gii khch quan c sng to li theo nhng mc ch nh trc ca con ngi. Hay thc ch l hnh nh ca th gii khch quan c di chuyn vo u c ca con ngi v ci bin i. b) Vai tr quyt nh ca vt cht i vi thc : Vt cht c trc, thc c sau : - Vt cht tn ti khch quan c lp vi thc v l ngun gc sinh ra thc. No ngi l dng vt cht cao c t chc ca th gii vt cht, l c quan phn nh hnh thnh thc. thc tn ti ph thuc vo hot ng thn kinh ca b no trong qu trnh phn nh th gii khch quan. - thc l s phn nh th gii vt cht vo no ngi, l hnh nh ca th gii khch quan. Th gii khch quan l ngun gc ca thc, quyt nh ni dung thc. thc c tnh c lp tng i so vi vt cht, tc ng tr li vt cht. - thc c tnh nng ng, sng to nn thng qua hot ng thc tin ca con ngi c th thc y hoc km hm mt mc nht nh cc iu kin vt cht, gp phn ci bin th gii khch quan. thc phn nh ng hin thc khch quan th c tc dng thc y hot ng thc tin ca con ngi trong ci to th gii. Ngc li, thc s km hm hot ng thc tin ci to th gii ca con ngi nu khng phn nh ng th gii khch quan. - S tc ng tr li ca thc x hi i vi vt cht, thng qua hot ng thc tin ca con ngi d n mc no chng na vn phi da trn s phn nh th gii vt cht v cc iu kin vt cht khch quan. c) ngha phng php lun ca vic nm vng mi quan h bin chng gia vt cht v thc.

1

- Trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin cn phi lun lun xut pht t thc t khch quan, tn trng quy lut khch quan, hnh ng tun theo quy lut khch quan. Ngha l, phi c quan im khch quan trong nhn thc v hot ng thc tin. - thc c tnh c lp tng i, c th tc ng tr li vt cht thng qua hot ng thc tin ca con ngi. V vy, phi thy c vai tr tch cc ca nhn t thc, trong vic s dng c hiu qu nht cc iu kin vt cht hin c. - Cn trnh vic tuyt i ha vai tr duy nht ca vt cht trong quan h gia vt cht v thc. Ngha l cn chng li ch ngha khch quan , thi th ng, trng ch, li vo iu kin vt cht. - Cn chng li bnh ch quan, duy ch, tuyt i ha vai tr ca thc, tinh thn, h thp nh gi khng ng vai tr ca cc iu kin vt cht trong hot ng thc tin. Cu 2 : Ni dung c bn ca quy lut thng nht v u tranh ca cc mt i lp (gi tt l quy lut mu thun). ngha phng php lun ca quy lut ny. a. Khi nim. Mu thun bin chng: l s lin h, tc ng qua li ca hai mt i lp bin chng. Mt i lp bin chng l nhng mt c khuynh hng pht trin tri ngc nhau. Mu thun c hnh thnh t hai mt i lp bin chng, nhng hai mt i lp ny phi cng nm trong mt s vt ; trong cng mt mi lin h v trong cng mt thi gian xc nh. Hn na, chng phi lin h, tc ng ln nhau. b) Ni dung ca quy lut Thng nht ca cc mt i lp c hiu theo 3 ngha : - Cc mt i lp nng ta vo nhau, lm iu kin tin tn ti cho nhau, khng c mt ny th khng c mt kia v ngc li. - Xt v mt s phng din no v trong nhng quan h nht nh, gia hai mt i lp bao gi cng c mt s yu t ging nhau, yu t ng nht. Ngha l thng nht c hiu l ng nht. Chnh v vy, cc mt i lp c th chuyn ha ln nhau. - Gia hai mt i lp c trng thi cn bng, tc ng ngang nhau. u tranh ca cc mt i lp : l s tc ng ln nhau, bi tr, ph nh ln nhau, l s trin khai ca cc mt i lp. Thng nht ca cc mt i lp l tng i, u tranh gia chng l tuyt i. Ngay trong s thng nht ca cc mt i lp vn hm cha s u tranh gia chng. c. Mt s loi mu thun2

Mu thun bn trong v mu thun bn ngoi Mu thun c bn v mu thun khng c bn Mu thun ch yu v mu thun th yu Mu thun i khng v khng i khng d. ngha phng php lun ca quy lut i vi nhn thc : - Mu thun l khch quan ph bin nn vic nhn thc mu thun ca s vt l rt quan trng. - Khi phn tch mu thun, phi xem xt ton din cc mt i lp, theo di qu trnh pht sinh, pht trin ca cc mt . - Phi phn bit c cc loi mu thun gii quyt kp thi, a s vt pht trin tin ln. i vi hot ng thc tin : - Phi xc nh ng trng thi chn mui ca mu thun tm ra phng thc, phng tin v lc lng c kh nng gii quyt mu thun v t chc gii quyt mu thun mt cch trit . - Mu thun ch c gii quyt khi c iu kin chn mui. Cho nn, khng c gii quyt mu thun mt cch nng vi khi cha c iu kin, cng khng cho vic gii quyt mu thun din ra mt cch t pht, phi ch ng thc y s chn mui ca mu thun. - Mu thun c gii quyt bng con ng u tranh (di nhng hnh thc c th rt khc nhau). i vi cc mu thun khc nhau cn c phng php gii quyt khc nhau. Phi c bin php gii quyt thch hp vi tng mu thun c th. Cu 3 : Ti sao ni sn xut vt cht l c s ca i sng x hi ? Vai tr ca phng thc sn xut i vi s tn ti v pht trin ca x hi ? a) Sn xut vt cht l c s ca i sng x hi - Sn xut vt cht vi ngha chung nht l qu trnh con ngi s dng cng c lao ng tc ng vo t nhin nhm bin cc dng vt cht thnh nhng sn phm cn thit cho i sng con ngi v cho x hi. - Sn xut vt cht l hot ng c trng ring ca con ngi v x hi loi ngi. l qu trnh lao ng c mc ch v khng ngng sng to ca con ngi. - Sn xut x hi bao gm sn xut vt cht, sn xut tinh thn v sn xut ra bn thn con ngi. Ba qu trnh ny khng tch ri nhau, trong sn xut vt cht gi vai tr l c s ca3

tn ti v pht trin x hi. Xt n cng, sn xut vt cht quyt nh ton b s vn ng pht trin ca i sng x hi. - Con ngi v x hi loi ngi c hnh thnh v pht trin trong qu trnh hot ng sn xut vt cht. - Sn xut vt cht chnh l c s tn ti v pht trin ca x hi. - Sn xut vt cht l yu cu khch quan ca s sinh tn x hi. Mi ngi trong x hi u c nhu cu tiu dng (thc n, qun o, nh v cc dng khc). Mun vy, phi sn xut vt cht, bi l chnh sn xut vt cht cng pht trin th mc tiu dng ca con ngi v x hi cng cao v ngc li, mc tiu dng cao cng thc y sn xut vt cht pht trin. - Sn xut vt cht l c s hnh thnh cc quan h x hi khc nh : quan h chnh tr, php quyn, o c - Sn xut vt cht cn l c s cho s tin b x hi, l iu kin pht trin i sng tinh thn ca con ngi v x hi. b) Vai tr ca phng thc sn xut i vi s tn ti v pht trin ca x hi. - Phng thc sn xut l cch thc m con ngi tin hnh sn xut ra ca ci vt cht trong mt giai on lch s nht nh ca x hi loi ngi. - Sn xut vt cht c thc hin trong nhng iu kin c th v hon cnh a l iu kin t nhin, v iu kin dn s v phng thc sn xut. Trong , phng thc sn xut l nhn t quyt nh s tn ti v pht trin ca x hi. - Phng thc sn xut quyt nh tnh cht, cng nh kt cu ca x hi. Trong mi x hi c th, phng thc sn xut thng tr nh th no th tnh cht ca ch x hi s nh th y. Kt cu giai cp, tnh cht ca mi quan h gia cc giai cp cng nh cc quan im v chnh tr, php quyn, o c - Khi phng thc sn xut mi ra i thay th phng thc sn xut c li thi th sm hay mun s c s thay i c bn t kt cu kinh t n kt cu giai cp ; t cc quan im chnh tr x hi n t chc x hi v vy, lch s x hi loi ngi, trc ht l lch s sn xut vt cht ca cc phng thc sn xut sn xut k tip nhau trong qu trnh pht trin. Cu 4 : Quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng tng ? a) Khi nim C s h tng l tng hp cc quan h sn xut hp thnh kt cu kinh t ca mt x hi nht nh. C s h tng bao gm quan h sn xut thng tr ; quan h sn xut tn d ; quan h sn xut mm mng tn ti thc trong mt kt cu kinh t ca mt x hi c th.4

Kin trc thng tng l ton b nhng quan im chnh tr, php lut, trit hc, o c, tn gio, ngh thutvi nhng thit ch tng ng nh nh nc, ng phi, gio hi, c hnh thnh trn mt c s h tng nht nh. b) Quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng tng. C s h tng quyt nh kin trc thng tng : - C s h tng no th s sinh ra kin trc thng tng nh th y. Bi l, quan h sn xut quyt nh cc quan h x hi khc. Mu thun trong i sng kinh t, xt n cng quyt nh mu thun trong lnh vc chnh tr-t tng. Cuc u tranh giai cp trong lnh vc t tng l biu hin ca nhng i khng trong i sng kinh t. - C s h tng quyt nh s hnh thnh, tnh cht ca kin trc thng tng. C s h tng bin i, sm hay mun cng dn n nhng bin i ca kin trc thng tng. S quyt nh ca c s h tng i vi kin trc thng tng din ra phc tp trong qu trnh chuyn t hnh thi kinh t - x hi ny sang hnh thi kinh t - x hi khc. S tc ng tr li ca kin trc thng tng i vi c s h tng - S tc ng ca kin trc thng tng i vi c s h tng th hin chc nng x hi ca n. Ngha l, kin trc thng tng thc hin s bo v, duy tr, cng c, pht trin c s h tng sinh ra n, hoc u tranh xa b c s h tng cng nh kin trc thng tng c. - Cc b phn khc nhau ca kin trc thng tng u tc ng n c s h tng di nhiu hnh thc khc nhau. Bn thn cc yu t, cc b phn ca kin trc thng tng cng tc ng qua li ln nhau. S tc ng tr li ca kin trc thng tng theo hai hng, hoc l km hm, hoc l thc y s pht trin ca c s h tng. Khi kin trc thng tng tc ng cng chiu vi cc quy lut kinh t khch quan, n s thc y c s h tng pht trin. Ngc li, s km hm s pht trin ca c s h tng. Cu 5: u tranh giai cp l g ? Tnh tt yu ca cuc u tranh giai cp nc ta hin nay ? a) u tranh giai cp l g ? - u tranh giai cp l cuc u tranh gia cc giai cp c li ch c bn i lp nhau v khng th iu ha c. nh cao ca u tranh giai cp l cch mng x hi, l phng thc thay th hnh thi kinh t - x hi ny bng mt hnh thi kinh t - x hi khc cao hn. - u tranh giai cp ny sinh do s i lp v li ch cn bn v khng th iu ha c ca cc giai cp c a v khc nhau trong mt h thng sn xut x hi nht nh. Thng qua u tranh giai cp m mu thun gia lc lng sn xut v quan h sn xut c gii quyt. Trn5

c s thc y x hi pht trin. u tranh giai cp cn gp phn ci to giai cp cch mng ; pht trin cc lnh vc vn ha, t tng, ngh thut...v vy u tranh giai cp l ng lc pht trin ca x hi c giai cp b) Tnh tt yu ca u tranh giai cp nc ta hin nay. - Cc th lc th ch vn ngoan c chng ph cch mng, chng ph nhng thnh tu m nhn dn v ng ta ginh c. - Chng ta vn phi tng bc khc phc nhng t tng, tm l, thi quen, vn ha lc hu ca x hi c cn in m trong i sng tinh thn ca x hi. - t nc ta ch ng pht trin nn kinh t hng ha nhiu thnh phn nh hng x hi ch ngha. V vy, vn tn ti nhng iu kin cho xu hng t pht t bn ch ngha pht trin. Ngha l, cuc u tranh giai cp din ra trn c ba lnh vc kinh t, chnh tr v vn ha t tng. - Nh vy, cuc u tranh giai cp nc ta hin nay vn l tt yu khch quan. Nhng trong iu kin quc t phc tp nh hin nay, chng ta phi nng cao tinh thn cch mng, cnh gic vi din bin ha bnh mm do, linh hot trong sch lc u tranh ; tng cng hiu lc qun l ca nh nc ; pht huy sc mnh i on kt ton dn ; tng bc xy dng thnh cng nn vn ha tin tin m bn sc dn tc ; gi vng c lp dn tc, ton vn lnh th v ch quyn quc gia Cu 6 : Ngun gc, bn cht, c trng, chc nng ca nh nc ? a) Ngun gc ca nh nc - Lch s x hi loi ngi c thi k cha c nh nc. l thi k x hi cng sn nguyn thy. Nh nc ra i khi x hi phn chia thnh giai cp. - Ngun gc su sa ca nh nc chnh l do s pht trin ca lc lng sn xut, trc ht l cng c lao ng. Lc lng sn xut pht trin lm cho ch s hu t nhn ra i, cc giai cp bc lt v b bc lt xut hin. cuc u tranh gia ch n v n l - hai giai cp i khng u tin trong lch s - dn ti nguy c hy dit lun c x hi. iu ny khng xy ra, mt c quan quyn lc c bit ra i. l nh nc. - Ngun gc trc tip xut hin nh nc chnh l mu thun giai cp gay gt khng th iu ha c. Nh vy, s ra i ca nh nc l mt tt yu khch quan lm cho mu thun giai cp din ra trong vng trt t c th duy tr ch kinh t - x hi ca giai cp thng tr mi. b) Bn cht ca nh nc.6

- Bn cht ca nh nc l nn chuyn ch ca mt giai cp ny i vi cc giai cp khc v i vi ton x hi. Ni khc i, nh nc l t chc chnh tr ca giai cp thng tr v kinh t nhm bo v trt t hin hnh ph hp vi li ch ca mnh v n p s phn khng ca cc giai cp khc. - Trong x hi c giai cp i khng, giai cp no thng tr v kinh t s nm chnh quyn nh nc trong tay v ch giai cp y mi c kh nng vt cht, t chc, duy tr b my nh nc. Giai cp b thng tr, xt v bn cht khng c nh nc. - Xt v bn cht, nh nc ch l cng c chuyn chnh ca mt giai cp. Khng c nh nc ng trn cc giai cp, ng ngoi cc giai cp. D c che y nh th no i chng na th trong x hi c cc giai cp i khng, nh nc cng ch l cng c bo v li ch ca giai cp thng tr v kinh t i vi cc giai cp khc v i vi ton x hi. c) c trng c bn ca nh nc - Nh nc qun l dn c trn mt vng lnh th nht nh. Khc vi th tc, b lc da trn c s huyt thng, nh nc da trn c s phn chia a bn lnh th. Cho nn nh nc c bin gii quc gia. - Nh nc c mt h thng c quan quyn lc chuyn nghip mang tnh cng ch i vi tt c mi thnh vin trong x hi. l qun i, cnh st, nh t - Nh nc hnh thnh h thng thu nui b my nh nc. d) Chc nng c bn ca nh nc : - Thc hin chuyn chnh - M rng c s chnh tr - x hi ca s thng tr nh li ko cc giai cp khc v pha mnh. - Chc nng x hi + Qun l, xy dng, pht trin x hi nh bo v trt t cng cng, iu tit cc lnh vc kinh t, chnh tr vn ha + Duy tr phong tc, tp qun. - Khng c quy chc nng nh nc ch l chc nng giai cp hoc ch l chc nng x hi n thun. Cu 7 : Bn cht con ngi ? Mi quan h gia c nhn v x hi ? a) Bn cht con ngi ? Trit hc Mc-Lnin coi : bn cht con ngi khng phi l mt ci tru tng c hu ca c nhn ring bit. Trong tnh hin thc ca n, bn cht con ngi l tng ha nhng mi quan h x hi 7

- Khi ni ti bn cht con ngi, trong tnh hin thc ca n l tng ha cc quan h x hi, cng c ngha l tt c cc quan h x hi u gp phn hnh thnh bn cht con ngi, nhng c ngha quyt nh l quan h sn xut. Bi l, cc quan h x hi khc u trc tip hoc gin tip chu s quy nh ca quan h sn xut. Mi hnh thi kinh t - x hi c mt kiu quan h sn xut nht nh gi vai tr chi phi v chnh kiu quan h sn xut l ci to nn bn cht con ngi trong tng giai on lch s c th. - Thng qua hot ng thc tin, con ngi lm bin i th gii t nhin cng nh i sng x hi, ng thi cng lm bin i chnh bn thn mnh. iu c ngha l con ngi tip nhn bn cht x hi ca mnh thng qua hot ng thc tin x hi. - Khi khng nh bn cht con ngi l tng ha nhng mi quan h x hi, trit hc Mc-Lnin khng h thp mt sinh hc cng nh khng tuyt i ha mt x hi trong con ngi, m ch cho rng con ngi l thc th thng nht ca ci sinh hc v ci x hi. Mt sinh hc ca con ngi th hin ch, ging nh cc sinh vt khc, con ngi cng chu s quy nh ca quy lut sinh hc, ca t nhin, chng hn nh quy lut di truyn, s sng cht ca c th... y bn tnh t nhin c th hin ra bn ngoi l cc nhu cu khch quan nh n, , mc...mt sinh hc ca con ngi c nhng nt chung vi ng vt cao cp nhng c ci to nh mt x hi. V vy, con ngi l mt sinh vt hon thin nht. Mt x hi ca con ngi th hin ch, con ngi ch tn ti vi t cch ngi khi sng trong x hi, c quan h vi nhau, c hot ng x hi cho mnh v cho ng loi. L thnh vin ca x hi, con ngi chu s tc ng ca cc quy lut x hi. Con ngi ch c th tn ti, pht trin sau khi c tha mn cc nhu cu sinh hot, t liu sn xut v tiu dng. tha mn nhng nhu cu y con ngi phi lao ng, phi sng to duy tr s tn ti ca mnh. Bng lao ng sng to, con ngi vt ln trn cc ng vt khc khng ch trong mi quan h x hi m c trong mi quan h sinh hc. Khng c ci x hi thun ty, cng nh khng c ci sinh hc thun ty tn ti c lp trong con ngi. Quan nim ca trit hc Mc-Lnin v bn cht ca con ngi khc phc c hai thi cc sai lm trong vn con ngi. Hoc l ch thy mt sinh hc, khng thy vai tr quyt nh ca mt x hi i vi bn cht con ngi ; hoc ch thy mt x hi, khng thy c tin t nhin, sinh hc trong bn cht con ngi. b) Mi quan h gia c nhn v x hi - C nhn l mt c th ngi vi tnh cch l sn phm ca s pht trin x hi v l ch th ca mi hot ng x hi, cc quan h x hi v nhn thc. C nhn l mt con ngi hon8

chnh trong s thng nht gia nhng kh nng ring ca ngi i vi chc nng x hi m ngi thc hin. - C nhn l sn phm ca x hi. Cc quan h x hi l tm gng soi cho mi c nhn. Mi phm cht v nng lc, t cht ca c nhn ch c th c pht trin, hon thin thng qua s tc ng vi cc c nhn khc v vi x hi ni chung. - C nhn cn l ch th ca x hi. Cc c nhn ch ng la chn s tc ng ca x hi i vi bn thn mnh. Khng nhng th, cc c nhn cn ch ng tham gia tc ng ci to x hi v cc quan h x hi. Thng qua cc c nhn ci bin chnh mnh. Vai tr ca c nhn nh hng ti x hi ph thuc vo trnh pht trin nhn cch, nng lc, ti nng, trch nhim ca c nhn. - X hi l mt kiu, mt h thng x hi c th trong mt giai on lch s nht nh. l sn phm ca s tc ng ln nhau gia ngi vi ngi theo mt t chc nht nh. - Mi quan h gia c nhn v x hi l mi quan h bin chng, trong x hi gi vai tr quyt nh. Nn tng ca mi quan h ny l quan h li ch. X hi l iu kin, mi trng, phng thc li ch c nhn c thc hin. Thc cht ca vic t chc trt t x hi l sp xp cc quan h li ch sao cho khai thc c cao nht kh nng ca mi thnh vin thc y x hi pht trin. - X hi v c nhn ch c th pht trin c trong s hi ha gia x hi v c nhn. S hi ha ny da trn c s hi ha v li ch. V vy, phi ch kt hp hi ha cc li ch c nhn tp th - x hi. Cu 8 : Khi nim tn ti x hi v thc x hi. Mi quan h bin chng gia tn ti x hi v thc x hi. a) Khi nim tn ti x hi v thc x hi - Tn ti x hi l phm tr ch ton b i sng vt cht v nhng iu kin sinh hot vt cht ca x hi. - thc x hi l mt tinh thn ca i sng x hi, bao gm nhng quan im, t tng cng nhng tnh cm, tm trng...ny sinh t tn ti x hi v phn nh tn ti x hi trong nhng giai on pht trin lch s nht nh. b) Mi quan h bin chng gia tn ti x hi v thc x hi. Tn ti x hi quyt nh thc x hi : - Nhn chung, tn ti x hi no th thc x hi y. - Khi tn ti x hi thay i (nht l phng thc sn xut) th nhng t tng, tnh cm, tm trng...( thc x hi) sm hay mun s thay i theo.9

- Tn ti x hi quyt nh ni dung, tnh cht, c im, xu hng pht trin ca cc hnh thi thc x hi. - Nu tn ti x hi cn phn chia giai cp th thc x hi cng mang tnh giai cp. Tnh c lp tng i ca thc x hi: - thc x hi thng lc hu so vi tn ti x hi do n khng phn nh kp tn ti x hi; do s lc hu ca mt s thc x hi nh thc tn gio; do sc ca tm l, ca thi quen; do mt s lc lng bo th trong x hi mun duy tr nhng thc x hi lc hu. - thc x hi c th vt trc tn ti x hi do tnh nng ng ca n (khi vt trc n vn b quy nh bi tn ti x hi). - Tnh k tha ca thc x hi trong s pht trin ca mnh. - S tc ng qua li gia cc hnh thi thc x hi S tc ng tr li ca thc x hi i vi tn ti x hi (c th tc ng tch cc, tiu cc). Mc v hiu qu tc ng ca thc x hi i vi tn ti x hi ph thuc vo cc yu t : Tnh ng n khch quan, khoa hc m thc x hi phn nh tn ti x hi. Mc thm nhp ca thc x hi vo qun chng nhn dn. Mc vn dng ng n, sng to thc x hi ca ch th lnh o qun l. Cu 9: Nhng c trng c bn ca ch ngha x hi? V sao phi tin hnh cng cuc i mi xy dng ch ngha x hi? a) Ch ngha x hi c nhng c trng c bn sau: - C s vt cht ca ch ngha x hi l nn i cng nghip c kh pht trin cao c tng bc xy dng v m ra kh nng ht sc rng ln cc lc lng sn xut pht trin bn vng . - Ch dn ch x hi ch ngha c xy dng v khng ngng hon thin, c thc hin rng ri trong thc t, bo m cho mi cng dn u l ngi ch chn chnh ca x hi v hon ton bnh ng trc php lut, m bo s thng nht gia ngha v v quyn li, quyn con ngi, quyn bnh ng nam n ... pht trin con ngi ton din. - Nn vn ho x hi ch ngha tin tin, m bn sc dn tc c thit lp v pht trin. b) Tnh tt yu ca cng cuc i mi xy dng ch ngha x hi Ch ngha x hi hin thc ra i v pht trin t r tnh u vit v s tin b, thuc v bn cht ca ch ngha x hi.

10

S nghip i mi ch ngha x hi khng c ngha l thay i mc tiu, m l con ng tt yu vi bc i v bin php ph hp khc phc sai lm v khim khuyt trong nhn thc l lun v ch ngha x hi v thc tin xy dng ch ngha x hi, thc hin mc tiu ch ngha x hi ng n v c hiu qu. S nghip i mi l mt tt yu lch s. Nu bit xc nh ng ng li, bc i, bin php v nhng nguyn tc ca qu trnh i mi thc hin c hiu qu nhng i hi ca thc tin, th hon ton c th a x hi ra khi suy thoi v khng hong, to lp c n nh, m ra c phng hng pht trin v t c nhng thnh tu to ln trong s nghip xy dng ch ngha x hi. Cu 10: Nhng iu kin qu ln ch ngha x hi b qua ch t bn ch ngha l g? Mc tiu v phng hng c bn ca qu trnh xy dng ch Ngha x hi trong thi k qu nc ta. a) Nhng iu kin qu ln ch ngha x hi, b qua ch t bn ch ngha - ng cng sn - ng ca giai cp cng nhn - kin tr ch ngha Mc - Lnin v gi vai tr lnh o l ng cm quyn. - Giai cp cng nhn lin minh vi giai cp nng dn v i ng tri thc c thit lp, cng c m bo s lnh o ca ng cng sn, c s x hi chnh tr ca Nh nc, lc lng c bn trong thi k qu ln ch ngha x hi. - Chnh quyn dn ch cch mng ca giai cp cng nhn v nhn dn lao ng c thit lp, cng c v ngy cng hon thin m bo chnh quyn thc s ca nhn dn, do nhn dn, v nhn dn. Chnh quyn quyt tm a t nc qu ln ch ngha x hi, b qua ch t bn ch ngha. - C s ng h gip ca giai cp cng nhn cc nc tin tin. b) Mc tiu v phng hng c bn ca qu trnh xy dng ch Ngha x hi trong thi k qu nc ta. - Mc tiu : Mc tiu tng qut: Khi kt thc thi k qu ln Ch Ngha X Hi nc ta l xy dng xong v c bn nhng c s kinh t ca Ch Ngha X Hi, vi kin trc thng tng v chnh tr, t tng, vn ha ph hp, lm cho nc ta tr thnh mt nc X Hi Ch Ngha phn vinh. Mc tiu chung: Xy dng mt x hi dn giu nc mnh, x hi cng bng dn ch vn minh, do nhn dn lm ch.11

C nn kinh t pht trin cao, da trn lc lng sn xut hin i v quan h sn xut ph hp vi trnh pht trin ca lc lng sn xut. C nn vn ha tin tin m bn sc dn tc. Con ngi c gii phng khi p bc bt cng, c cuc sng m no t do hnh phc, pht trin ton din. Cc dn tc trong cng ng Vit Nam bnh ng, on kt, tng tr v gip nhau cng tin b. C nh nc php quyn X Hi Ch Ngha ca nhn dn do nhn dn v v nhn dn di s lnh o ca ng Cng Sn. C quan h hu ngh v hp tc vi nhn dn cc nc trn th gii. Phng hng c bn : Pht trin nn kinh t th trng nh hng X Hi Ch Ngha. y mnh cng nghip ha, hin i ha. Xy dng nn vn ha tin tin m bn sc dn tc lm nn tng tinh thn ca x hi. Xy dng nn dn ch x hi ch ngha, thc hin i on kt ton dn tc. Xy dng nh nc php quyn x hi ch ngha ca nhn dn, do nhn dn, v nhn dn. Xy dng ng trong sch vng mnh Bo m vng chc quc phng v an ninh quc gia. Ch ng v tch cc hi nhp kinh t quc t.

Cu 11. Phn tch ngun gc gi tr thng d. Qua rt ra ngha ca quy lut sn xut gi tr thng d. - Ngun gc ca gi tr thng d: Qu trnh sn xut ca ch ngha t bn l s thng nht gia qu trnh lao ng to ra gi tr s dng v qu trnh sn xut gi tr thng d. Nh t bn dng tin mua t liu sn xut, sc lao ng v tin hnh sn xut. Qu trnh sn xut c c trng l cng nhn lao ng di s kim sot ca nh t bn; sn phm lm ra thuc s hu ca nh t bn. Bn cht ca CNTB l ch t hu v t liu sn xut.12

Gi tr thng d (m) l phn gi tr di ra ngoi gi tr hng ho sc lao ng do cng nhn lm thu to ra v b nh t bn chim khng. Bn cht ca CNTB chnh l quan h bc lt ca t bn i vi cng nhn lm thu dui hnh thc gi tr thng d. C hai phng php sn xut gi tr thng d l sn xut gi tr thng d tuyt i v sn xut gi tr thng d tng i. Gi tr thng d tuyt i l gi tr thng d thu c do ko di ngy lao ng qu gii hn thi gian lao ng cn thit khi cc iu kin khc khng i. Gi tr thng d tng i l gi tr thng d thu c do rt ngn thi gian lao ng tt yu trn c s tng nng sut lao ng x hi. Tham gia vo qu trnh sn xut TBCN gm cc yu t khc nhau: t liu sn xut v sc lao ng. Mi yu t c vai tr khc nhau trong vic to ra gi tr thng d. lm r vai tr , C.Mc dng cc khi nim t bn bt bin v t bn kh bin. T bn bt bin l b phn t bn tn ti di hnh thc t liu sn xut (nh xng, my mc, thit b, nguyn, nhin liu...) m gi tr ca n c bo tn v chuyn nguyn vn vo sn phm, tc l gi tr khng thay i v lng trong qu trnh sn xut, k hiu l c. T bn kh bin l b phn t bn tn ti di hnh thc sc lao ng, trong qu trnh sn xut li thay i v lng, tng ln do gi tr s dng ca hng ho sc lao ng c c im khi c tiu dng th n to ra mt lng gi tr mi ln hn gi tr bn thn n, k hiu l v. Vic phn chia cc b phn t bn nh trn ch r ngun gc duy nht ca gi tr thng d l do lao ng ca cng nhn lm thu to ra v khng c tr cng. Cn t liu sn xut c vai tr quan trng trong qu trnh sn xut, quyt nh nng sut lao ng ca cng nhn. Gi tr hng ho = c + v + m - ngha ca quy lut sn xut gi tr thng d: Sn xut gi tr thng d l quy lut kinh t c bn ca CNTB. Quy lut gi tr thng d vch r mc ch v phng tin ca nn sn xut TBCN. Mc ch ca nn sn xut TBCN l sn xut gi tr thng d ngy cng nhiu cng tt. V mc ch ny, cc nh t bn sn xut bt k hng ha g thu c nhiu gi tr thng d.13

Phng tin t mc ch l ci tin, pht trin khoa hc k thut, tng nng sut lao ng, m rng quy m sn xut, tng cng lao ng v ko di ngy lao ng... Quy lut gi tr thng d c tc ng mnh m trong x hi t bn. Mt mt, n thc y ci tin k thut, pht trin lc lng sn xut, tng nng sut lao ng x hi, x hi ho sn xut to ra nhiu hng ho a dng, phong ph...Mt khc, n lm cho mu thun vn c ca ch ngha t bn ngy cng gay gt mu thun gia tnh cht x hi ho ca sn xut vi s chim hu t nhn t bn ch ngha v t liu sn xut. Cu 12. Phn tch vai tr lch s ca ch ngha t bn i vi x hi loi ngi. - Ch ngha t bn to ra nhng nhn t thc y s pht trin kinh t Trong qu trnh pht trin ca ch ngha t bn, nu cha xt n nhng hu qu nghim trng ca n gy ra i vi x hi loi ngi th n to ra nhng nhn t mi, c vai tr tch cc nht nh i vi sn xut. l: + Thc hin x hi ho sn xut. Trong ch ngha t bn, qu trnh x hi ho sn xut t c mt bc tin ln, ti trnh rt cao. S phn cng v hp tc lao ng ngy cng pht trin c v chiu rng v chiu su: t hp tc gin n n cng trng th cng, ri i cng nghip c kh. n giai on ch ngha t bn c quyn v ch ngha t bn c quyn nh nc l th hin tnh cht x hi ho rt pht trin ca ch ngha t bn. + Pht trin lc lng sn xut, tng nng sut lao ng x hi. Di tc ng ca quy lut gi tr thng d v quy lut cnh tranh cng nh cc quy lut kinh t khc ca c ch th trng, mt mt, giai cp t sn tng cng bc lt, lm giu nhanh chng. Mt khc, qu trnh tc ng mnh m, thc y s pht trin ca lc lng sn xut, s dng s tin b ca khoa hc k thut vo sn xut, tng nng sut lao ng x hi, thc y nn sn xut t bn pht trin mnh m. Ch ngha t bn to ra mt sc sn xut khng l, hn tt c cc th h loi ngi trc to ra. + Chuyn sn xut nh thnh sn xut ln hin i. Qu trnh pht trin ca ch ngha t bn lm cho lc lng sn xut pht trin nhanh chng t sn xut th cng14

ln sn xut c kh ln n t ng ho, tin hc ha v cng ngh hin i nh hin nay. l qu trnh to ra cng c lao ng mi, c cu kinh t mi, c ch qun l mi...Nh vy ch ngha t bn chuyn t sn xut nh thnh sn xut ln hin i. - Ch ngha t bn gy ra nhng hu qu nng n cho nhn loi Ch ngha t bn l th phm chnh gy ra hai cuc chin tranh th gii m mu, ca s chy ua v trang v nn nhim mi trng, ca ch p bc v n dch cc dn tc thuc a. Ch ngha t bn cng phi chu trch nhim chnh v nn ngho i, bnh tt ca hng trm triu ngi, nht l nhng nc chm pht trin. - Ch ngha t bn to tin vt cht y v tin x hi chnh mui cho s ra i x hi mi. S pht trin ca qu trnh x hi ho, c bit l giai on ca ch ngha t bn hin i gn lin vi s pht trin cc nhn t ph nh cc quan h kinh t x hi, chnh tr ang tr nn li thi ca ch ngha t bn. Qu trnh x hi ho to nn nhng tin vt cht y cho s ra i ca x hi mi. Cng vi s pht trin nh v bo ca cuc cch mng khoa hc k thut v cng ngh lm hnh thnh mt lc lng sn xut x hi hon ton mi c nng sut v cht lng cao hn nhiu so vi i cng nghip c kh - vn l c s k thut xc nh nn vn minh cng nghip v ch ngha t bn. Lc lng sn xut mi i hi phi c quan h sn xut mi ra i. Do , quan h sn xut mi, ch x hi mi ch cng sn ch ngha m giai on thp l ch ngha x hi s ra i thay th ch t bn ch ngha.

Cu 13. Phn tch tnh tt yu ca ch ngha x hi v nhng c trng c bn ca ch ngha x hi Vit Nam. - Tnh tt yu ca ch ngha x hi Lch s pht trin ca x hi loi ngi tun t tri qua cc hnh thi kinh t x hi t thp ln cao, m nh Mc ni: Ti coi s pht trin ca cc hnh thi kinh t - x hi l mt qu trnh lch s t nhin.15

Mi hnh thi kinh t x hi tng ng vi mt kiu quan h sn xut c trng ph hp vi tnh cht v trnh pht trin ca lc lng sn xut v mt kin trc thng tng c xy dng trn quan h sn xut . Trong x hi t bn, lc lng sn xut pht trin ht sc mnh m, vi mt khi lng s ln hn hn cc x hi trc cng li. Tnh cht v trnh ca lc lng sn xut mang tnh x hi ho ngy cng cao vt ra khi quan h sn xut t bn ch ngha da trn ch chim hu t nhn t bn ch ngha v t liu sn xut, dn n mu thun gia lc lng sn xut v quan h sn xut. Biu hin v mt kinh t ca mu thun ny l khng hong kinh t, sn xut nh n, e do s tn ti ca ch ngha t bn. Biu hin v mt x hi l mu thun gia t sn v v sn ngy cng gay gt khng th iu ho c. Cuc u tranh giai cp tt yu s din ra. Cuc u tranh giai cp s pht trin thnh cuc cch mng x hi ch ngha thay th ch ngha t bn bng vic thit lp ch ngha x hi tin ti ch ngha cng sn. Cch mng x hi ch ngha l con ng tt yu xc lp ch cng hu v t liu sn xut, ph b quan h sn xut c, m ng cho lc lng sn xut tip tc pht trin, gii phng cng nhn v nhn dn lao ng khi p bc, bc lt. Nh vy, ch ngha x hi s ra i trn c s nhng tin vt cht k thut, kinh t - x hi m ch ngha t bn to ra, chnh quyn thuc v giai cp cng nhn v nhn dn lao ng xy dng x hi mi x hi ch ngha. - Nhng c trng c bn ca ch ngha x hi Vit Nam Khi ginh c chnh quyn v tay mnh, giai cp cng nhn di s lnh o ca ng cng sn bt u s nghip ci to v xy dng x hi mi - x hi ch ngha. Vit Nam qu ln ch ngha x hi b qua ch t bn ch ngha vi xut pht im ca lc lng sn xut thp, thi c v th thch, thun li v kh khn lun t ra. Nhng con ng ch ngha x hi m nhn dn ta xy dng c ton ng, ton dn nht tr, th hin trong Cng lnh xy dng t nc thi k qu ln ch ngha x hi. Gm cc c trng sau: + Do nhn dn lao ng lm ch + C nn kinh t pht trin cao, da trn lc lng sn xut hin i v ch cng hu v t liu sn xut ch yu.16

+ C nn vn ho tin tin m bn sc dn tc + Con ngi c gii phng khi p bc, bc lt v bt cng + Cc dn tc trong nc bnh ng, on kt, gip nhau cng tin b. + C quan h hu ngh, hp tc vi nhn dn tt c cc nc trn th gii. Nhng c trng ca ch ngha x hi m i hi i biu ton quc ln th VII ca ng nu ra xc nh r hn trong qu trnh thc hin i mi, tng bc a t nc thot khi khng hong kinh t - x hi, cng c thm nim tin ca nhn dn ta vo cng cuc i mi.

Cu 14. Trnh by tnh tt yu ca ch ngha x hi v phng hng xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi nc ta. - Tnh tt yu ca ch ngha x hi Lch s pht trin ca x hi loi ngi tun t tri qua cc hnh thi kinh t x hi t thp ln cao, m nh Mc ni: Ti coi s pht trin ca cc hnh thi kinh t - x hi l mt qu trnh lch s t nhin. Mi hnh thi kinh t x hi tng ng vi mt kiu quan h sn xut c trng ph hp vi tnh cht v trnh pht trin ca lc lng sn xut v mt kin trc thng tng c xy dng trn quan h sn xut . Trong x hi t bn, lc lng sn xut pht trin ht sc mnh m, vi mt khi lng s ln hn hn cc x hi trc cng li. Tnh cht v trnh ca lc lng sn xut mang tnh x hi ho ngy cng cao vt ra khi quan h sn xut t bn ch ngha da trn ch chim hu t nhn t bn ch ngha v t liu sn xut, dn n mu thun gia lc lng sn xut v quan h sn xut. Biu hin v mt kinh t ca mu thun ny l khng hong kinh t, sn xut nh n, e do s tn ti ca ch ngha t bn. Biu hin v mt x hi l mu thun gia t sn v v sn ngy cng gay gt khng th iu ho c. Cuc u tranh giai cp tt yu s din ra. Cuc u tranh giai cp s pht trin thnh cuc cch mng x hi ch ngha thay th ch ngha t bn bng vic thit lp ch ngha x hi tin ti ch ngha cng17

sn. Cch mng x hi ch ngha l con ng tt yu xc lp ch cng hu v t liu sn xut, ph b quan h sn xut c, m ng cho lc lng sn xut tip tc pht trin, gii phng cng nhn v nhn dn lao ng khi p bc, bc lt. Nh vy, ch ngha x hi s ra i trn c s nhng tin vt cht k thut, kinh t - x hi m ch ngha t bn to ra, chnh qun thuc v giai cp cng nhn v nhn dn lao ng xy dng x hi mi x hi ch ngha. - Phng hng xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi nc ta. + Xy dng nh nc php quyn x hi ch ngha ca dn, do dn, v dn. Ly lin minh cng nng, tr thc lm nn tng do ng Cng sn Vit Nam lnh o. + Pht trin lc lng sn xut bng cch tin hnh cng nghip ho, hin i ho t nc theo hng hin i gn vi pht trin nng nghip ton din. + Xc lp quan h sn xut ph hp vi lc lng sn xut t thp ln cao. + Tin hnh cch mng x hi ch ngha trn lnh vc t tng vn ho lm cho l lun ca ch ngha Mc Lnin v t tng H Ch Minh ngy cng gi v tr ch o trong i sng tinh thn x hi. + Thc hin chnh sch i on kt dn tc + Xy dng ch ngha x hi v bo v t quc l hai nhim v chin lc ca cch mng Vit Nam + Xy dng ng trong sch vng mnh.

Cu 15. Phn tch ngun gc hnh thnh t tng H Ch Minh - C s khch quan + Bi cnh lch s hnh thnh t tng H Ch Minh * Bi cnh lch s Vit Nam cui th k XIX u th k XX . Thc dn Php xm lc nc ta, chnh quyn triu Nguyn ln lt k kt cc hip c u hng, tha nhn nn bo h ca thc dn Php trn ton ci Vit Nam. Cc cuc khi ngha v trang di khu hiu cn vng cui cng cng tht bi.18

. Pht huy truyn thng yu nc ca dn tc, cc s phu nho hc c t tng tin b, thc thi, tiu biu nh Phan Bi Chu, Phan Chu Trinh c gng t chc v vn ng cuc u tranh yu nc chng Php theo mc tiu v phng php mi. Song tt c cha phi l li thot r rng, l hng i ng n. Phong tro cu nc ca nhn dn ta mun ginh c thng li, phi i theo mt con ng mi. * Bi cnh quc t . Ch ngha t bn t giai on cnh tranh t do chuyn sang giai on c quyn xc lp quyn thng tr ca chng trn phm vi ton th gii. Ch ngha quc tr thnh k th chung ca cc dn tc thuc a. . Cuc cch mng v sn nc Nga thnh cng nu mt tm gng sng v s gii phng cc dn tc b p bc. Nhiu dn tc vn l thuc a ca quc Nga c t do, hnh thnh nn cc quc gia c lp. . T sau Cch mng Thng Mi Nga, vi s ra i ca Quc t Cng sn (1919), phong tro cng nhn cc nc t bn phng Ty v phong tro gii phng dn tc cc nc thuc a phng ng cng c quan h mt thit vi nhau hn trong cuc u tranh chng k th chung l ch ngha quc. + Nhng tin t tng - l lun * Gi tr truyn thng dn tc . Lch s dng nc v gi nc lu i hnh thnh nn nhng gi tr truyn thng qu bu ca dn tc Vit Nam, tr thnh tin t tng l lun xut pht hnh thnh t tng H Ch Minh. l truyn thng yu nc, ch bt khut u tranh dng nc v gi nc; tinh thn nhn ngha, on kt, tng thn tng i trong hon nn kh khn; lc quan, yu i; cn c, dng cm, sng to... . Trong nhng gi tr , ch ngha yu nc l t tng tnh cm cao qu, thing ling nht. Chnh sc mnh ca ch ngha yu nc thc gic Nguyn Tt Thnh quyt ch ra i tm ng cu nc, tm sc sng cho cuc u tranh gii phng dn tc. * Tinh hoa vn ho nhn loi Tinh hoa vn ho phng ng

19

. Nho gio: Ngi cao cc mt tch cc ca Nho gio nh trit l hnh ng, l tng v mt x hi bnh tr - th gii i ng, tu thn dng tnh; t tng cao vn ho l gio, cao con ngi. ng thi cng nhn ra mt hn ch ca hc thuyt ny nh s phn chia x hi thnh ng cp, coi thng ph n, yu cu s phc tng tuyt i. Pht gio: gt b nhng mt tiu cc ca Pht gio nh th tiu u tranh, chu khut phc trc k th... H Ch Minh nhn thy Pht gio c nhng mt tch cc nh t tng v tha, t bi bc i, cu kh cu nn, chm lm iu thin, cao lao ng nht nht bt tc, nht nht bt thc. T tng vn ho phng Ty H Ch Minh sm c tip xc vi vn ho phng Ty, Ngi tng ni: Khi ti 13 tui, ti nghe thy cc t: t do, bnh ng, bc i. T khi nghe, ti lun ngh v tm cch ra i xem nc ngoi ngi ta lm nh th no. Trong hn 30 nm hot ng nc ngoi, H Ch Minh sng ch yu Chu u nn chu nh hng rt su rng ca nn vn ho dn ch v cch mng phng Ty. l t tng v t do, bnh ng qua cc tc phm ca cc nh khai sng nh Vonte, Rtx, Mngttxki; l cc gi tr ca bn Tuyn ngn nhn quyn v dn quyn ca i cch mng Php, cc gi tr v quyn sng, quyn t do, quyn mu cu hnh phc ca Tuyn ngn c lp M nm 1776. Ngi tip thu nhng gi tr t tng vn ho phng Ty vi tinh thn ph phn, chn lc v vn dng, pht trin cc tro lu t tng y ln mt trnh mi, ph hp vi dn tc v thi i. Ch ngha Mc - Lnin T tng H Ch Minh ch c c s chuyn ho v cht khi Ngi n vi ch ngha Mc - Lnin. Ch ngha Mc - Lnin gi vai tr quyt nh s hnh thnh t tng H Ch Minh, bi v: Nh c th gii quan v phng php lun ca ch ngha Mc - Lnin, Nguyn i Quc hp th v chuyn ho c nhng nhn t tch cc v tin b ca dn tc v nhn loi to nn h thng t tng ca mnh.

20

Ch ngha Mc - Lnin gip H Ch Minh nhn din chnh xc bn cht ca k th t gip Ngi vch ra c ng li cu nc ng n. Ch ngha Mc - Lnin gip H Ch Minh nhn thc ng quy lut vn ng ca lch s v cc vn v phng php cch mng, t nh hng hnh ng ca Ngi v ca dn tc Vit Nam i theo ng quy lut pht trin ca lch s. Ch tch H Ch Minh tip thu l lun Mc-Lnin theo phng php mcxt, nm ly ci tinh thn, ci bn cht. Ngi vn dng lp trng, quan im, phng php bin chng ca ch ngha Mc-Lnin gii quyt nhng vn thc tin ca cch mng Vit Nam, ch khng i tm nhng kt lun c sn trong sch v. - Nhn t ch quan + Kh nng t duy v tr tu H Ch Minh . T duy c lp, t ch, sng to; u c ph phn tinh tng, sng sut trong vic nhn xt, nh gi cc s vt, s vic xung quanh. . Trong qu trnh tm ng cu nc, H Ch Minh khm ph cc quy lut vn ng x hi, i sng vn ho v cuc u tranh ca cc dn tc trong hon cnh c th khi qut thnh l lun, em l lun ch o hot ng thc tin v c kim nghim trong thc tin. Nh vo con ng nhn thc chn l nh vy m l lun ca H Ch Minh mang gi tr khch quan, cch mng v khoa hc. + Phm cht o c v nng lc hot ng thc tin . Bn lnh kin nh, lun tin vo nhn dn; khim tn, bnh d, ham hc hi; nhy bn vi ci mi, c phng php bin chng, c u c thc tin. . Phm cht c nhn H Ch Minh cn biu hin s kh cng hc tp chim lnh nh cao tri thc nhn loi, l tm hn ca mt nh yu nc chn chnh, sn sng chu ng hy sinh v c lp t do ca T quc, hnh phc ca nhn dn. Tm li, t tng H Ch Minh l sn phm tng ho ca nhng iu kin khch quan v ch quan, ca truyn thng vn ho dn tc v tinh hoa vn ho nhn loi. Cng vi thc tin dn tc v thi i c H Ch Minh tng kt, chuyn ho sc so, tinh t vi mt phng php khoa hc, bin chng, t tng H Ch Minh tr thnh t tng Vit Nam hin i.

21

Cu 16. Phn tch qu trnh hnh thnh t tng H Ch Minh - Thi k trc nm 1911: hnh thnh t tng yu nc v ch hng cu nc y l thi k nh hng mang tnh quyt nh i vi vic hnh thnh t tng yu nc, ch hng cch mng ca Ngi. Trong thi k ny, H Ch Minh c iu kin tip thu vn vn ho Quc hc, Hn hc v bc u tip xc vi vn ho phng Ty; ng thi chng kin ni thng kh, tinh thn u tranh bt khut ca ng bo mnh; nh Nguyn i Quc tm ra hng i, cch i n ch ng, v vy sm thnh cng. - H Ch Minh (lc nh tn l Nguyn Sinh Cung, sau i l Nguyn Tt Thnh) sinh ngy 19.5.1890 trong mt gia nh nh nho yu nc. Thn sinh ca Ngi - c Ph bng Nguyn Sinh Sc l mt nh nho cp tin, c lng yu nc thng dn su sc. Tm gng lao ng cn c, ch kin cng vt qua gian kh t c mc tiu, c bit l t tng thn dn, ly dn lm hu thun cho cc ci cch chnh tr-x hi ca c Ph bng c nh hng su sc i vi qu trnh hnh thnh nhn cch ca Nguyn Tt Thnh. - Cuc sng ca ngi m (b Hong Th Loan) cng nh hng n t tng, tnh cm ca Nguyn Sinh Cung v c tnh nhn hu, m ang, sng chan ho vi mi ngi. - Ngh Tnh l vng t va giu truyn thng vn ho, va giu truyn thng lao ng, u tranh chng ngoi xm Sinh ra trn mnh t ny, t thu thiu thi, Nguyn Tt Thnh tn mt chng kin cuc sng ngho kh, b p bc bc lt n cng cc ca ng bo mnh, chng kin cc phong tro u tranh bt khut b dm trong bin mu.

22

- Nguyn i Quc rt khm phc tinh thn yu nc ca cc bc tin bi nhng ng thi cng nhn ra mt hn ch ca nhng ngi i trc. Ngi cho rng, hnh ng cu vin Nht Bn ca c Phan Bi Chu chng khc g a h ca trc rc beo ca sau, cn t tng Php cu tin b ca Phan Chu Trinh chng qua ch l vic cu xin Php r lng thng Nguyn i Quc t nh ra cho mnh mt hng i mi: phi tm hiu cho r bn cht ca nhng t T do, Bnh ng, Bc i ca nc Cng ho Php, phi ra nc ngoi, xem nc Php v cc nc khc. Sau khi xem xt h lm th no s tr v gip ng bo mnh. - Thi k t nm 1911-1920: tm thy con ng cu nc, gii phng dn tc - Nm 1911, Nguyn Tt Thnh ri T quc sang phng Ty tm ng cu nc. l vic lm mi m, cha c trong tin l, khc vi hng i truyn thng sang phng ng ca cc bc tin bi. - Vi lng yu nc nng nn, H Ch Minh kin tr chu ng mi kh khn gian kh. Ngi ch xem xt tnh hnh cc nc, suy ngh v nhng iu mt thy tai nghe, hng hi hc tp v tham gia cc cuc din thuyt ca nhiu nh chnh tr v trit hc. - Nm 1919, thay mt nhng ngi Vit Nam yu nc ti Php, Nguyn i Quc gi Bn yu sch ca nhn dn An Nam ti Hi ngh Vcxy, i chnh ph Php tha nhn cc quyn t do, dn ch v bnh ng ca nhn dn Vit Nam. - Thc tin trong gn mi nm i tm ng cu nc, nht l khi c S tho ln th nht lun cng v vn dn tc v thuc a ca Lnin ng trn bo LHumanit Nguyn i Quc tm thy con ng cu nc, gii phng dn tc. Lun cng n vi Ngi nh mt nh sng k diu nng cao v cht tt c nhng hiu bit v tnh cm cch mng m Ngi hng nung nu - Thng 12.1920, Ngi tham d i hi XVIII ca ng X hi Php v b phiu tn thnh vic ng X hi Php gia nhp Quc t III. y l s kin nh du bc chuyn bin v cht trong t tng Nguyn i Quc. T ch ngha yu nc Ngi n vi ch ngha Mc-Lnin, t gic ng dn tc n gic ng giai cp, t ngi yu nc tr thnh ngi cng sn. - Vic xc nh con ng ng n gii phng dn tc l cng lao to ln u tin ca H Ch Minh; trong thc t, Ngi gn phong tro cch mng Vit Nam23

vi phong tro cng nhn quc t, a nhn dn ta i theo con ng m chnh Ngi tri qua, t ch ngha yu nc n vi ch ngha Mc-Lnin. l con ng gii phng duy nht m Cch mng Thng Mi Nga m ra cho nhn dn lao ng v tt c cc dn tc b p bc trn ton th gii. - Thi k t nm 1921-1930: hnh thnh c bn t tng v cch mng Vit Nam - Trong giai on ny, Nguyn i Quc c nhng hot ng thc tin, l lun ht sc phong ph, si ni trn a bn nc Php (1921-1923), Lin X (1923-1924), Trung Quc (1924-1927), Thi Lan (1928-1929). Trong khong thi gian ny, t tng H Ch Minh v cch mng Vit Nam hnh thnh v c bn. - T tng H Ch minh v con ng cch mng Vit Nam c th hin thng qua hng lot cc bi vit, cc tc phm, nh Bn n ch thc dn Php (1925), ng kch mnh (1927), Cng lnh chnh tr u tin ca ng (1930). Nhng tc phm cha ng nhng ni dung c bn sau y: + Bn cht ca ch ngha thc dn l n cp v git ngi. + Cch mng gii phng dn tc phi i theo con ng cch mng v sn v l mt b phn ca cch mng v sn th gii. + Cch mng gii phng dn tc thuc a v cch mng v sn chnh quc c mi quan h khng kht vi nhau, nhng khng ph thuc vo nhau. + Cch mng gii phng dn tc mun ginh c thng li cn phi thu phc, li cun c nng dn i theo, cn xy dng khi lin minh cng nng lm ng lc cho cch mng. + Cch mng mun thnh cng trc ht cn phi c ng lnh o. + Cch mng l s nghip ca qun chng nhn dn ch khng phi vic ca mt vi ngi. - Nhng quan im, t tng cch mng ca Nguyn i Quc trong nhng nm 20 ca th k XX theo nhng ng dy b mt c truyn v trong nc, n vi cc tng lp nhn dn Vit Nam, to ra mt xung lc mi, mt cht men kch thch, thc y phong tro dn tc pht trin theo xu hng mi ca thi i.

24

- Thi k t 1930-1945: vt qua th thch, kin tr gi vng lp trng cch mng - Vo cui nhng nm 20, u nhng nm 30 ca th k XX, Quc t Cng sn b chi phi nng bi khuynh hng t. Hi ngh ln th nht Ban Chp hnh Trung ng lm thi ca ng hp ti Hng Cng theo s ch o ca Quc t Cng sn (10-1930) quyt nh i tn ng thnh ng Cng sn ng Dng, ch trch v ph phn ng li ca Nguyn i Quc a ra trong Chnh cng vn tt v Sch lc vn tt phm nhng sai lm chnh tr rt nguy him. - Trn c s xc nh chnh xc con ng cn phi i, Nguyn i Quc kin tr bo v quan im ca mnh v thc tin chng minh quan im ca Ngi l ng. Thng 7 nm 1935, i hi VII Quc t Cng sn ph phn khuynh hng t trong phong tro cng sn quc t; ng ta ra chnh sch mi, ph phn nhng biu hin t khuynh, c c, bit phi trc y. - Khi tnh hnh th gii c nhng bin ng mi, Ngi ch ng ngh Quc t Cng sn cho v nc hot ng. Ngy 28-1-1941, sau 30 nm hot ng nc ngoi, Nguyn i Quc tr v T quc trc tip ch o phong tro cch mng v em n thng li ca Cch mng Thng Tm nm 1945. - Ngy 2-9-1945, H Ch Minh c bn Tuyn ngn c lp khai sinh nc Vit Nam Dn ch Cng ho, l mt minh chng hng hn ca ch ngha Mc-Lnin c vn dng, pht trin ph hp vi nc ta, l thng li ca t tng c lp dn tc gn lin vi CNXH. - Thi k t 1945-1969: t tng H Ch Minh tip tc pht trin, hon thin - y l giai on H Ch Minh cng Trung ng ng trc tip lnh o nhn dn ta va tin hnh cuc khng chin chng thc dn Php, va xy dng ch dn ch nhn dn (1945-1954) m nh cao l chin thng in Bin Ph; tin hnh cuc khng chin chng M, cu nc v xy dng CNXH min Bc. - Xut pht t thc tin, trong sut qu trnh lnh o cch mng nc ta, t tng H Ch Minh v nhiu vn tip tc c b sung v pht trin, hp thnh mt h thng nhng quan im l lun v cch mng Vit Nam. l: t tng v CNXH v con ng qu ln CNXH; t tng v Nh nc ca dn, do dn, v dn; t tng25

v chin lc v con ngi; t tng v ng Cng sn v xy dng ng vi t cch l ng cm quyn - Ngy 2.9.1969, Ch tch H Ch Minh t trn v li cho dn tc ta bn Di chc lch s cng ton b h thng t tng ca Ngi. Cu 17. Trnh by t tng H Ch Minh v o c cch mng - o c l ci gc ca ngi cch mng + Khi nh gi vai tr ca o c trong i sng, H Ch Minh khng nh o c l ngun nui dng v pht trin con ngi, nh gc ca cy, ngn ngun ca sng sui. Ngi ni: Cng nh sng th c ngun th c nc, khng c ngun th sng cn. Cy phi c gc, khng c gc th cy ho. Ngi cch mng phi c o c, khng c o c th d ti gii my cng khng lnh o c nhn dn. + Ch tch H Ch Minh thng nhc nh: cn b, ng vin mun cho dn tin th khng phi c vit ln trn hai ch cng sn l c qun chng yu mn. Qun chng ch qu mn nhng ngi c t cch o c. V gii phng dn tc, gii phng loi ngi l mt vic to tt, m t mnh khng c o c, khng c cn bn, t mnh h ho, xu xa th cn lm ni vic g. Do , trong Di chc, Ngi cn dn: Mi ng vin v cn b phi thc s thm nhun o c cch mng, tht s cn, kim, lim, chnh, ch cng v t. Phi gi gn ng ta tht trong sch, phi xng ng l ngi lnh o, l ngi y t tht trung thnh ca nhn dn. + Trong t tng o c H Ch Minh, c v ti, hng v chuyn, phm cht v nng lc thng nht lm mt. Trong , c l gc ca ti, hng l gc ca chuyn, phm cht l gc ca nng lc. Ti l th hin c th ca c trong hiu qu hnh ng. - Trung vi nc, hiu vi dn + Trung v hiu l nhng khi nim c trong t tng o c truyn thng Vit Nam v phng ng, th hin mnh Trung vi vua, hiu vi cha m. Phn nh bn phn, trch nhim ca thn dn i vi vua, con ci i vi cha m.

26

+ H Ch Minh mn khi nim trung, hiu v a vo mt ni dung mi, mang tnh cch mng, l trung vi nc, hiu vi dn. y l chun mc o c c ngha quan trng hng u. + Trung vi nc l tuyt i trung thnh vi s nghip dng nc v gi nc, trung thnh vi con ng i ln ca t nc; l sut i phn u cho ng, cho cch mng. + Hiu vi dn l phi ly dn lm gc, phi thc hnh dn ch, dn nm mi quyn hn. Bao nhiu li ch u v dn, phi thn dn, ly tr tu dn, gn b, da vo dn, knh trng, hc hi dn. Trung vi nc phi gn lin vi hiu vi dn, v nc l nc ca dn, cn dn li l ch nhn ca nc. - Cn, kim, lim, chnh, ch cng v t. Theo H Ch Minh th: Cn tc l sing nng, chm ch, lao ng c k hoch, c hiu qu. Kim l tit kim thi gian, cng sc, ca ci, khng xa x, khng hoang ph, khng ph trng hnh thc, khng lin hoan ch chn lu b. Lim l lun tn trng ca cng v ca dn l trong sch, khng tham lam tin ca, a v, danh ting. Chnh l thng thn, ng n; Ngi yu cu: i vi mnh - khng c t cao, t ph, phi khim tn hc hi; i vi ngi - khng nn ngi trn, khinh ngi di, khng di tr; i vi vic - phi t cng vic ln trn, vic thin nh my cng lm, vic c nh my cng trnh. Cc c tnh c mi quan h cht ch vi nhau. Cn m khng kim ging nh mt chic thng khng y. Kim m khng cn th ly g m kim. Cn, kim, lim l gc r ca chnh. Nh mt cy cn c gc r, li cn c cnh, l, hoa qu, mi l hon thin. Cn, kim, lim, chnh cn thit i vi tt c mi ngi. N cng cn thit i vi cn b, ng vin. Ngi ni, nhng ngi trong cc cng s u c nhiu hoc t quyn hn; nu khng gi ng cn, kim, lim, chnh th d tr nn h bi, bin thnh su mt ca dn. Ch cng v t, l cng bng, cng tm, khng thin t, thin v; lm vic g cng ng ngh n mnh trc, ch bit v ng v dn tc, "lo trc thin h, vui sau thin h".27

Thc hnh ch cng v t cng c ngha l phi kin quyt qut sch ch ngha c nhn, nng cao o c cch mng. Ch ngha c nhn l vt tch ca x hi c, l li sng ch k, ch bit c ring mnh, thu vn cho ring mnh. l mt th vi trng rt c, l cn bnh m ra hng trm th bnh nguy him, n kho d dnh ngi ta i xung dc; CNXH s khng thng li nu khng loi tr ch ngha c nhn. - Thng yu con ngi, sng c tnh ngha + Yu thng con ngi c H Ch Minh xc nh l mt trong nhng phm cht o c cao p nht. Ngi ni: ngi cch mng l ngi giu tnh cm, v yu thng nhn dn, yu thng con ngi m chp nhn mi gian kh hy sinh i lm cch mng. + Tnh thng yu l mt tnh cm rng ln, trc ht dnh cho nhng ngi ngho kh, nhng ngi b mt quyn, nhng ngi b p bc bc lt. + Tnh thng yu con ngi phi c xy dng trn lp trng giai cp cng nhn, th hin trong mi quan h hng ngy vi bn b, ng ch, anh em... N i hi ngi cch mng phi: Nghim khc vi mnh m rng lng vi ngi. Tn trng quyn con ngi, nng con ngi ln, k c nhng ngi nht thi lm lc, ch khng phi l thi d ha vi qu, khng phi h thp hay vi dp con ngi. Trong Di chc, Ngi cn dn: Phi c tnh ng ch thng yu ln nhau. - C tinh thn quc t trong sng + Ch ngha quc t l mt trong nhng phm cht quan trng ca o c cng sn ch ngha. N bt ngun t bn cht giai cp cng nhn, nhm vo mi quan h rng ln, vt ra khi quc gia dn tc. + Ni dung ch ngha quc t trong t tng H Ch Minh rt rng ln v su sc. l s tn trng, thng yu, on kt vi giai cp v sn ton th gii, vi tt c cc dn tc, vi nhng ngi tin b trn ton cu theo tinh thn Bn phng v sn u l anh em. Chng li mi s chia r, bt bnh ng v phn bit chng tc; chng li ch ngha dn tc hp hi, bit lp, k th chng tc, hoc ch ngha bnh trng b quyn.28

Cu 18. V sao s ra i ca ng Cng sn Vit Nam l bc ngot quyt nh ca cch mng Vit Nam. Nm 1858 thc dn Php n sng xm lc Vit Nam v n nm 1884 chng thit lp s thng tr trn ton ci Vit Nam. Vit Nam tng bc chuyn t x hi phong kin c lp sang x hi thuc a na phong kin. Trong tnh cnh t nc mt c lp, nhn dn ri vo thn phn n l, b n dch v p bc, th c cu x hi Vit Nam c nhng bin ng su sc: - Giai cp nng dn v tng lp tiu t sn chim a s dn c nhng b bc lt nng n, c tinh thn yu nc, cm th quc thc dn phong kin, sn sng ng ln u tranh nhng tinh thn cch mng khng trit , d tho hip. - Giai cp t sn Vit Nam, c bit l t sn dn tc mi ra i, cn non yu, khng sc cnh tranh, li b t sn mi bn v t sn nc ngoi chn p nn cng c mu thun vi quc phong kin, c khuynh hng dn tc, dn ch nhng hay dao ng v chnh tr, ci lng, d tho hip. - Giai cp cng nhn Vit Nam ra i mun nhng li pht trin kh nhanh, ngho kh nhng giu lng yu nc, c tinh thn dn tc cao, c thc t chc k lut, i biu cho phng thc sn xut tin b, c tinh thn cch mng trit . ng thi, do sm tip thu ch ngha Mc Lnin v chu nh hng ca cch mng thng mi Nga nhanh chng tr thnh lc lng c lp trn v i chnh tr Vit Nam, l lc lng duy nht c kh nng tp hp mi lc lng v lnh o nhn dn ginh c lp dn tc v xy dng thnh cng ch ngha x hi. Trong x hi Vit Nam lc ny tn ti hai mu thun c bn: mu thun gia ton th n tc Vit Nam vi thc dn Php xm lc v mu thun gia nhn dn Vit Nam vi a ch phong kin. Ngay t ngy u b xm lc, nhn dn Vit Nam trn khp t nc lin tc ng ln khi ngha chng Php di nhiu hnh thc, do nhiu lc lng khc nhau lnh o...nhng u tht bi v khng c ng li chnh tr r rng, cn o tng vo thc dn, t chc lng lo, khng c c s rng ri trong qun chng...s tht bi 29

chng t cch mng Vit Nam ang khng hong su sc v ng li cu nc. Thc t i hi phi c mt ng li cch mng ng n v mt t chc cch mng c kh nng a phong tro yu nc n thng li. Trc tnh hnh , ngy 3/2/1930 di s ch tr ca Nguyn i Quc hi ngh hp nht cc t chc cng sn c tin hnh ti Cu Long Hng Cng - Trung Quc. Hi ngh thng nht thnh lp mt ng cng sn duy nht ly tn l ng Cng sn Vit Nam. ng Cng sn Vit Nam ra i l mt tt yu lch s, bc ngot v i ca cch mng Vit Nam phn nh xu th khch quan ca thi i. T y, cch mng Vit Nam chm dt thi k khng hong v ng li cu nc ng thi khng nh v tr lnh o ca giai cp cng nhn i vi cch mng Vit Nam. Cu 19. Phn tch vai tr ca Nguyn i Quc trong vic sng lp ng Cng sn Vit Nam. Nhn thc su sc hon cnh t nc b xm lc v cm thng ni kh nhc ca ng bo nm 1911 ngi thanh nin Nguyn Tt Thnh quyt nh ra i tm ng cu nc. Tri qua nhiu ni Ngi rt ra kt lun: bt c u, trn th gii ny cng tn ti hai hng ngi bc lt v b bc lt. Gia nm 1917 Ngi sang Php hot ng. Nm 1918 Ngi tham gia ng X hi Php, tham gia cc hot ng tuyn truyn v cch mng Thng mi Nga. Nm 1919: Gi n hi ngh Vcxy bn Yu sch 8 im ca nhn dn An Nam i t do, dn ch v bnh ng cho nhn dn ng Dng. Thng 7 nm 1920: Ngi c bn S tho ln th nht ca lun cng v nhng vn dn tc v thuc a ca Lnin. T y tm thy con ng cu nc gii phng dn tc. Thng 12 nm 1920: Ti i hi Tua, Nguyn i Quc tn thnh i theo Quc t Cng sn, tham gia thnh lp ng Cng sn Php v tr thnh ngi cng sn Vit Nam u tin. Nm 1924: Nguyn i Quc v Qung Chu Trung Quc hot ng v cng vi cc nh cch mng Trung Quc, Triu Tin, n , Thi Lan ...lp ra Hi lin hip cc dn tc b p bc ng.30

Nm 1925: Ngi sng lp Vit Nam Thanh nin cch mng ng ch hi. Tp hp nhng thanh nin u t t chc lp o to cn b ct cn cho cch mng. Cc bi ging ti lp hc ny sau c in thnh tc phm ng Cch Mnh tc phm ny cng vi nhng hot ng tch cc ca Vit Nam thanh nin cch mng ng ch hi gp phn to ln vo vic truyn b ch ngha Mc - Lnin vo Vit Nam. Nm 1929: Vi t cch l i biu ca Quc t Cng sn, Ngi ng ra hp nht cc t chc cng sn trong nc thnh lp ng Cng sn Vit Nam, ng thi Ngi trc tip son tho Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt, iu l vn tt trnh i hi. Cng lao ca Nguyn i Quc vi vic sng lp ng Cng sn Vit Nam l v cng to ln. Ngi gp v khng nh i theo ch ngha Mc Lnin, tm thy con ng cu nc ng n cho dn tc Vit Nam. Ngi tch cc chun b mi mt v t tng, chnh tr v t chc cho cuc vn ng thnh lp ng. Ngi ng ra triu tp v ch tr Hi ngh hp nht cc t chc cng sn. Ngi son tho Cng lnh chnh tr u tin ca ng, vch ra mt cch ng n cc vn ca cch mng Vit Nam i n thng li.

Cu 20. Vai tr ca Nguyn i Quc trong vic rn luyn ca ng Cng sn Vit Nam. Sut cuc i mnh, H Ch Minh lun quan tm n vic xy dng v rn luyn ng ng thc s tr thnh mt ng chn chnh, xng ng l i tin phong ca cch mng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh thng nhn mnh tnh tt yu v vai tr quan trng ca ng. Cch mng mun thnh cng phi c ng lnh o. ng l nhn t quyt nh mi thng li ca cch mng Vit Nam. ng ta l ng ca giai cp cng nhn, ng thi l ng ca dn tc, khng thin t, thin v.

31

H Ch Minh thng gio dc ng vin phi thc s gn b mu tht vi giai cp vi nhn dn, ng phi ly dn lm gc, xng ng l ngi lnh o, ngi y t tht trung thnh ca nhn dn. Ngi nhn mnh: ng cm quyn nhng dn l ch, mi quyn hnh v lc lng u ni dn. Ngi cn dn: ng ta l ng cm quyn. Mi ng vin v cn b phi thm nhun o c cch mng phi thc s cn, kim, lim, chnh; ch cng v t. Phi gi gn ng ta tht trong sch, phi xng ng l ngi lnh o, ngi y t tht trung thnh ca dn. ng trong sch, vng mnh th ng phi thng xuyn chnh n, kin quyt a ra khi ng nhng phn t thoi ho bin cht, quan liu, thiu trch nhim...Ngi rt quan tm rn luyn t cch cn b, xem o c l ci gc ca ngi cch mng. Ngi coi quan liu, tham , lng ph l gic ni xm phi kin quyt chng. Ngi khuyn cn b, ng vin phi thng xuyn ph bnh v t ph bnh, khng s sai lm v khuyt im, ch s khng chu c gng sa cha, phi gip nhau sa cha, gip nhau tin b. Vi tm nhn chin lc, Ngi cn dn ng phi lun ch bi dng cch mng cho i sau, chm lo gio dc o c cch mng cho thanh nin, o to h thnh ngi va hng va chuyn. Tm li, ng Cng sn Vit Nam trng thnh v vng mnh nh ngy nay l do cng lao to ln ca Ch tch H Ch Minh. Ngi xy dng, rn luyn ng ta tr thnh mt ng kin cng cch mng, c bn lnh vng vng, c ng li c lp, t ch, vn dng v pht trin sng to ch ngha Mc Lnin vo hon cnh c th ca Vit Nam, t chc v lnh o nhn dn ta u tranh tin t thng li ny n thng li khc.

32

33