Upload
others
View
18
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1 / 123
CANIAS ile
ERP’ ye GiriĢ
2 / 123
ERP Nedir?
“Sistemleri teknolojiden yararlanarak insanlar kurar,
geliştirir ve ayakta tutar.”
Kurumsal Kaynak Planlama
3 / 123
ERP’nin Tarihçesi
“Üretim Yönetim Sistemleri”nin gelişimi:
1970’li yıllarda ilk Üretim Kontrol Sistemleri (PCS)
1980’li yıllarda, MRP (Material Requirement Planning)
MRP II (Manufacturing Resource Planning)
1990’larda ERP (Enterprice Resource Planning)
2000’li yıllarda ERP-II kavramı
4 / 123
ERP (Enterprise Resource Planning) işletmelerde mal ve hizmet
üretimi için gereken işgücü, makine, malzeme gibi kaynakların
verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan bütünleşik yönetim
sistemlerine verilen genel addır.
“ERP sadece planlama fonksiyonu değil, bir kurumun yaptığı işin
bütününü yansıtan bir kavramdır. Diğer bir deyişle ERP bir kurumun
tüm bileşenlerinin bir bütün olarak görülmesine imkan verir.”
“ERP Kurum içi veya kurumlar arası bilgilerin, tüm kaynak
noktalardan toplanarak, ihtiyaç duyan kişi ve departmanlara
elektronik ortam ve istenilen hızda ulaştırılması ve paylaşılmasını
sağlayan yazılımdır.”
ERP Nedir? - devam
5 / 123
“Üretim Yönetim Sistemi”
yazılımları ile bir kuruluşun bütün süreçleri giderek sistemin içine dahil edilmektedir.
Bu ise, giderek ağırlaşan ve süreçleri artan uygulamaların devreye alınması demektir.
Bu yüzden ERP yazılımlarının kurulum ve uygulama süreçleri diğer paket yazılımlara göre daha zordur.
Üretim Yönetim Sistemleri
6 / 123
“En iyi olduğunu düşündüğün noktada her şeyi yık ve baştan yarat. Çünkü, sen yapmaz isen rakibin yapar.”
Tom Peters
Kurumsallaşma, örgütsel, sosyolojik, politik ve ekonomik olmak üzere
kurumun tüm süreçlerinde kendisini gösteren ve ayrıntılı bir şekilde
tasarlanıp organize edilmesi gereken bir süreçtir.
Kurumsallaşmanın gerektirdikleri :
Sektörel standartlara uygunluk (Kalite Sistemlerine Sahip Olma)
Küreselleşmeye paralel doğrultuda hareket kabiliyeti (stratejik yönetimin
önemi)
Üretim kalitesi (Bilgi sistemlerine sahip olmak)
İnsan kaynakları (çalışanların ve yöneticilerin bilgi, beceri, eğitimi)
ġirket Kültürü ve KurumsallaĢmada ERP
7 / 123
ġirket Kültürü ve KurumsallaĢmada ERP-Devam
Kurumsallaşma sürecinde;
Kurumun çalışanların oluşturduğu iş yapış tarzından yada
düzensizlikten arındırılması
Programlar ve prosedürlerle iş yapma şekillerinin
tariflendirilmesi
Kurumun içerisinde organizasyon yapısının ve ilişkilerin net
bir şekilde belirlenmesi
Kurumun kendine has net bir kimlikle tanınması
Rakip şirketlerden farklı ve ayırt edici bir kimliğe bürünmesi
sağlanır.
ġirket Kültürü ve KurumsallaĢmada ERP
8 / 123
9 / 123
ERP Yazılımları ile Süreçlerinizin ĠyileĢtirilmesi
10 / 123
ÜRETİM
Hurda Oranı
Kuyrukta Bekleme Zamanı
Üretim Süresi
Makinelerin Boş Kalma Oranı
Makinelerin Arıza Sıklığı
Tesisten Çıkan Atık Madde Oranı
SATIŞ / MÜŞTERİ HİZMETLERİ
Zamanında Müdahale Edilen Şikayetler
Sisteme Girilmemiş Sipariş Sayısı
Hatasız Teslim Edilen Siparişlerin Sayısı
İade Edilen Ürün Sayısı
Ürünü Müşteriye Zamanında Ulaştırmak
Kabul Edilmeyen Teslimat Sayısı
Yanlış Gönderilen Yedek Parça Sayısı
Müşteri Şikayeti Sayısı
Ürünü Müşteriye Eksiksiz Ulaştırmak
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME
Patent Sayısı
Dokümantasyon Hatalarının Sayısı
Dizayn Değişikliklerinin Sayısı
Dizayn Değişikliği İçin Geçen Zaman
Hataları Düzeltmek İçin Geçen Zaman
YÖNETİM / İNSAN KAYNAKLARI
Fazla Mesai Saatleri
Kullanılmayan İzin Günü Sayısı
Kaza Sayısı
Çalışan Başına Eğitim Süresi
Süreç Performans Ölçütlerine Örnekler
11 / 123
“Eğer şirketinizde kalitenizi arttırıyorsanız,
bu süreçlerinizi iyileştiriyorsunuz anlamına gelir!”
“Yapılan işin verimli sayılabilmesi için,
dünya sektör ortalamasının üzerinde katma değer
üretmesi gerekir.”
Toplam Kalite Yönetimi (TKY) her hangi bir kuruluşta “kalite
ve “verimliliğin” sürekli olarak geliştirilmesi sürecidir.
Toplam Kalite yukarıdaki tanım gereği kar amacı gütsün
gütmesin tüm kuruluşlarda uygulanabilir.
Toplam Kalite Yönetimine ERP’nin Katkısı
12 / 123
TEDARĠK ZĠNCĠRĠ
MüĢteriTüketici Dağıtım Merkezi
Üretim
Tesisi
Lojistik
Tedarik Zinciri
Yönetimi
TedarikçiDistribütör
Tedarikçinin
TedarikçileriDistribütör
(Doç.Dr. Mehmet TANYAŞ İTÜ Endüstri Müh. Öğretim Üyesi ve Lojistik Derneği Başkanı )
ERP’ninTedarik Zincirindeki Rolü
13 / 123
ERP’ninTedarik Zincirindeki Rolü - devam
14 / 123
Günümüzde, siparişe bağlı üretim yapan ve karma (siparişe ve stoka) çalışan büyük ve orta ölçekli üreticiler için, ERP çözümleri proje yönetimi, mühendislik entegrasyonları, sonlu kapasite planlama, ürün konfigüratörü ve satış sonrası destek hizmetleri gibi konularda verimliliği artıran ve rekabet şartlarını yükselten yaklaşımlar sunuyor.
ERP yazılımları, karma üretim sistemlerini destekliyor. İşletmeler, Stoka Üretimden (make-to-stock) Siparişe Üretime (make-to-order), Proje Bazında Üretim (engineer-to-order), Siparişe Montaj (assemble-to-order) tarzı üretim sistemlerine sahip olabiliyor. ERP yazılımları, bu tarz üretimler için üretim planlamadan, detaylı çizelgelemeye kadar bütün ihtiyaçlarına esnek çözümler üretiyor.
ERP Üretim Sisteminize Uyar mı?
15 / 123
“Müşteri hırsız gibidir, ne zaman geleceğini bilemezsiniz.”(Halk Sözü)
“Müşteriyi odak noktası olarak aldığımızda, öncelikleri belirlemek oldukça kolaydır.”
(Walton)
Bir işletmede ürünlerin üretilmesi için operasyonların zaman ve sıra açısından sıralanmasına “Çizelgeleme” denir.
Üretim Çizelgeleme Üretim Planlamaya göre daha ayrıntılı ve kısa dönemlidir.
Çizelgeleme problemi zor bir problem. Gerçek hayatta basit deneme yanılma yöntemleri ile çözmemiz mümkün değil. Çünkü üretim hacmimiz arttıkça, problemin boyutu nonpolynomial olarak büyüyor. Yani sıralanacak işlerimizin sayısı arttıkça, problemimizin karmaşıklığı da artıyor. Optimale en yakın çözümü bulmak ancak akademik olarak geliştirilmiş ve ispatlanmış sezgisel (heuristic) algoritmaları kullanırsak mümkün olabilir.
ERP Yazılımları ile Çizelgeleme ve Optimizasyon
16 / 123
Kalite : Bir ürün veya hizmet alan müşterinin yada kullanıcının yargısı, beklenti veya gereksinimlerini karşılama inancının ölçüsüdür.
“Kalite kontrol”, tüketicinin gereksinimini sağlayan kaliteli mal ve hizmetleri ekonomik olarak üreten bir üretim yöntemleri sistemidir. Modern kalite kontrol istatistikten yararlandığı için “İstatistiksel Kalite Kontrol” adını da alır. (Kaoru Ishikawa)
“Kaliteyi Kontrol Etmek”, en ekonomik, en kullanışlı ve müşteriyi en çok memnun eden ürünü geliştirmek, tasarlamak, üretmek ve bakımını yapmaktır.
Kalite kontrolün amacı, prosesin ekonomik olmak kaydıyla kontrol altında tutulmasını sağlamaktadır.
Pareto Analizi (Vilfredo Pareto : 1848-1923 yılları arasında yaşamış İtalyan ekonomist)
ERP Yazılımlarında Endüstriyel Kalite Kontrolün Yeri
17 / 123
İstatistiksel kalite kontrolün hedefi, bu limitler dışında kalan
değişkenleri belirlemek konusunda yönetime yardımcı
olmaktır
ERP Yazılımlarında Endüstriyel Kalite Kontrolün Yeri -devam
18 / 123
ĠÇġEL SÜREÇLER (bugün
ne kadar iyiyiz?)
FĠNANSAL SÜREÇLER
(bugün ne kadar karlıyız?)
ÖĞRENME VE
YENĠLĠKÇĠLĠK
(bugün öğrenme ve
yenilikçiliğe ne kadar önem
verirsek, gelecekte o kadar
iyi olabiliriz)
MÜġTERĠ PERSPEKTĠFĠ
(Bugün müĢterilerin
gözünde iyi olmak için ne
kadar çalıĢırsak, gelecekte o
kadar karlı olabiliriz.)
Bugünkü
durum
Gelecekteki
durum
ERP Yazılımlarından Stratejik Yönetime Destek
19 / 123
ERP Yazılımlarından Stratejik Yönetime Destek - devam
20 / 123
İş zekası uygulamaları- OLAP (Online Analytical Processing)- İstatistiksel Veri Analizi- Karar Destek Sistemleri- Veri Madenciliği
Bu uygulamalar sayesinde işletmeler yeni fırsatları yada problemlerini fark edebilir ve buna göre davranabilir.
ERP sistemleri bir işletmenin tüm operasyonel verisini toplayabilmekte ve bu veriler iş zekası uygulamalarına temel oluşturmaktadır.
İşletmenin tüm verilerinin ayrı ayrı uygulamalar yerine tek bir ERP sistemi tarafından toplanmasının yararı verilerin her aşamada kontrollerden geçmesi, bu yolla hataların minimuma indirilmiş olması ve veriler arası entegrasyonun sağlanmış olmasıdır. Verinin temizlenmesi, hatalardan arındırılması ve entegrasyonu pahalı ve zaman alıcı bir işlemdir.
ERP’lerde Toplanan Verinin ĠĢ Zekasına DönüĢümü
21 / 123
Stoklar
Finans
ZEKASI
22 / 123
İşletmelerde süre gelen operasyonlar ve projeler ile ilgili masrafların baştan planlanan miktarlardan daha fazla olmaması, elde edilen ürün/sonuç ile ortaya çıkan masrafın orantılı gelişmesi detaylı olarak kontrol edilmek istenir. Aksi durumda belirli bir birimde oluşabilecek sapmalar daha genel bazda gözlemlenecek ve sapmanın asıl nedeni algılanamayacaktır.
ERP sistemlerinde bütçeleme modülü sayesinde, yatırımlar ve harcamalar kontrol altına alınabilmektedir.
ERP sistemlerinde aktivite bazlı maliyetlendirme yapılarak, ürünlerin ve süreçlerin gerçek maliyetlerinin izlenmesine imkan sağlanır. Organizasyonlarda maliyet parçaları, dikkatli bir şekilde toplanmalı ve analiz edilmelidir. ERP sisteminde, tüm maliyetler, maliyet havuzları olarak düşünülebilen maliyet merkezlerinde toplanır.
Kurumsal Maliyetlerin ERP ile Ġzlenmesi
23 / 123
Aşağıdaki örnekte görülen bu maliyetler, iyi bir çizelgeleme ile azaltılabilir
ve verimlilikte artış elde edilir.
Örnekte sadece yeşil renkli zamanlar verimli üretimin yapılabildiği ve ürün elde edildiği zamanlardır.
Diğer zamanlarda satılabilir bir ürün elde edilmediği gibi tabloda gösterilen maliyetler de oluşmaya devam etmektedir.
24 / 123
Kurumsal Planlama (İş tanımları, org. Şeması,…)
Eleman Seçme ve Yerleştirme (proje bazında takip, CV bankası,
internetten CV aktarımı,…)
Sicil Yönetimi (tarih bazlı ve tek sicil kartı, kıdem/ihbar tazminatı
hesaplama,…)
Bordro Yönetimi (devam takip sistemleri ile entegrasyon,…)
Eğitim Yönetimi (eğitim, eğitmen tanımları, …)
Performans Yönetimi (performans değerleme, ödül/ceza,…)
Muhasebe modülü ile entegrasyon
Üretim modülü ile entegrasyon
EDI modülü ile entegrasyon
Sabit kıymet modülü ile entegrasyon
Ġnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları
25 / 123
Bir kuruluşun üretim şekli tamamı ile proje bazlı olabilir. Böyle bir şirketin proje
yönetim araçlarını kullanması kaçınılmazdır.
Başka bir kuruluşun seri üretim ile çalışarak üretim yapması, bu kuruluşun proje
yönetim aracına ihtiyacı olmadığı anlamına gelmez. Çünkü işletme içi yürütülen
pek çok faaliyetin başlı başına proje yönetimi felsefesi ile yürütülmesi gerekebilir:
Ürün/hammadde taşıma işlemini, kurum dışından bir firmaya yaptırırken,
kurumun bu konuda teşkilatlanarak, taşıma işlemini kendi bünyesine alma
Çağrı Merkezi kurulması
AR-GE çalışmaları
ERP sisteminin devreye alınması
Kalite sisteminin kurulması
Yeni yatırımlar (şirket içi inşaat projeleri gibi...) çalışmalarının da, proje yönetimi
dahilinde ele alınması gerekir.
Proje Yönetimi
26 / 123
Tahmin Kontrat
Proje MRP
Proje
Satınalma
ĠĢ Hazırlama
ĠĢ Onay
Proje Yönetimi – ĠĢ Zekası - Portallar
Kalite
Yönetimi Proje Detay
Plan &
Progress
Mühendislik
Proje
OluĢturma
Proje Stok
Proje Plan
Finans
Muhasebe
Proje Maliyet
& CTC
Proje Nakit
AkıĢı & Bütçe
Proje
HakediĢ
Proje
TaĢeron
HakediĢ
GiriĢ Kalite
Kontrol
Proje Yönetimi - devam
27 / 123
ERP de kullanılabilecek başlıca mobil cihazlar.
• Kablolu ya da kablosuz Barkod okuyucular,
• Avuç içi bilgisayarlar
• Forklift terminalleri
• Taşınabilir ve Tablet PC’ler
• WAP ve GPRS teknolojisi ile çalışan cihazlar (Cep tlf.)
• Taşınabilir yazıcılar ve taşınabilir tarayıcılar
• Ses tanıma sistemleri
• RFID ürünleri şeklinde sıralanabilir.
Mobil Uygulamalar
28 / 123
Mobil cihaz kullanılmasının ERP ye kazandırdıkları;
• Sisteme uzak bir noktadan erişim olanağı
• Ofis dışından her zaman sistem denetlenebilir.
• Sistemde oluşan ve kullanıcılara bildirilmesi gereken uyarı mesajları, SMS ya da mail yolu ile ilgili
kişilere aynı anda sistem tarafından bildirilebilir
• Müşterilere anında ve yerinde daha hızlı hizmet verilebilir
• Satış ortamında daha doğru veriler toplanabilir.
• Önemli ölçüde zaman ve personel tasarrufu sağlanır.
• Satış sahasında elde edilen hız sayesinde müşteri ile daha fazla ilgilenebilme olanağı doğar.
• Daha gerçekçi stok sayımları yapılarak depo stoklarındaki kaçaklar tespit edilebilir.
• El terminalleri ile güncel müşteri hesabına ulaşılabildiğinden tahsilât ödeme riskleri azalır.
• Stok sayımı daha hızlı ve doğru bir şekilde yapılabilir.
• Hatasız mal kabulü ve sevkiyatı yapılır.
• Mobil uygulamalar iş gücü ve zamandan tasarruf sağlarlar.
• Barkod cihazı sayesinde sistemde tanımlanmış olan malzeme bilgileri hızlıca okunarak üretim giriş
çıkışlarında, satış yada mal kabulünde bu bilgiler elde edilir ve bu sayede süreçler daha hızlı
ilerlemiş olur.
• Sistemden uzak bir şekilde el terminalleri ile okunan bilgiler biriktirilerek bir anda sisteme
aktarılabilir
• Sistemin verimliliği artar
29 / 123
Örnek Uygulama Ekranları – Temel Uygulamalar
30 / 123
Örnek Uygulama Ekranları – Ürün Ağacı – Rota – ĠĢ Mrk
31 / 123
Örnek Uygulama Ekranları – SatıĢ Uygulamaları
32 / 123
Örnek Uygulama Ekranları – MRP Uygulamaları
33 / 123
Örnek Uygulama Ekranları – Üretim Planlama
34 / 123
Örnek Uygulama Ekranları – Veri Toplama
35 / 123
Örnek Uygulama Ekranları – Satınalma Uygulamaları
36 / 123
ERP Proje Ekibinin Seçimi
ERP Seçim Süreci
Hizmet Sağlayıcı Firmanın Seçimi
ERP Danışmanı
Yöneticinin Dikkat Etmesi Gerekenler
ERP Projeleri Nasıl Hayata Geçirilir?
37 / 123
Toplam süre, ERP projenizin kapsamına, şirketinizin büyüklüğüne ve bugünkü iş yapma pratiklerine göre değişse de kısa değildir. ERP sisteminin kuruluşu için konuşulan süreler 1ay ile 3 yıl arasında değişebilir. Kısa süre içinde ERP sistemini kurduğunu söyleyen firmalar sizi yanıltmamalıdır.
ERP uygulaması ile beraber iş yapma şekliniz de değişecektir ve değişim kolay değildir; bu nedenle proje uzun sürebilir.
Önemli olan ne kadar süreceği değildir, çünkü ERP uygulaması firmanızın iyileştirme çalışmalarının bir parçası olmalıdır ve iyileştirme çalışmaları hiç bitmez. Asıl önemlisi bu çalışmayı niçin yaptığınızı iyi anlamanız, hedefe odaklanmanız ve işinizi geliştirmenizdir
ERP Projesi Ne Kadar Sürer?
38 / 123
“Yeni bir yazılım alınca süreçlerin kendiliğinden
verimli işlemeye başlamayacağını her yönetici bilir.
Yine de operasyonel sıkıntılar diz boyu olunca uygun
bir yazılım arayışı başlar.
Hem de ulaşılmak istenen süreç hedefleri hiç
konuşulmadan.”
ERP Projesinde KarĢılaĢılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri
39 / 123
Sorunların sebebi;
- Proje ekibinin günlük iş yoğunluğu sebebi ile katılımda
sıkıntı yaşaması
- Proje ekibinde yapılabilecek sık değişiklikler
- Projenin üst yönetim ve kullanıcılar tarafından yeterince
sahiplenilmemesi
- Mevcut bir sistemden yeni bir sisteme geçişte kullanılacak
verilerin temizlenmesinde problemler
- Proje kapsamı belirlenirken, kapsamın çok geniş
tutulmasının istenmesi
ERP Projesinde KarĢılaĢılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri
40 / 123
Çözüm önerileri;
ERP alacak kuruluş kendini tanımalı ve doğru tarif etmelidir. Mevcut alt yapısını net bir şekilde ERP uygulayıcısına açmalıdır.
ERP alacak kuruluştaki her birim, neleri yapabildiğini, neleri yapamadığını ve neler yapmak istediğini açık bir şekilde ERP uygulayıcısı ile paylaşmalıdır.
Ana verilerin hazırlanmasında (ürün ağaçları, rotalar, müşteri bilgileri,…) yeniden düzenleme ve düzeltme
Sistemin genelinde kullanılacak parametrelerin doğru tanımlanması
ERP Projesinde KarĢılaĢılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri
41 / 123
42 / 123
Bazı işletmelerin bölümlerinde kullanılmakta olan birbirinden farklı
yazılımlar da bölümlerin ihtiyaçlarına tam olarak karşılık verse
dahi, başka proseslere yönelik bilgi üretmemesi veya bilgi üretse
bile, diğer bölümlerde kullanılan yazılımlara entegre olamaması
sonucunda istenen bütünlüğü oluşturamamaktadır.
Böyle durumlarda, bilgi akışı, insanlar aracılığıyla, kağıt üzerinde
veya manuel olarak hazırlanmış bilgisayar dosyalarında
sağlanmaya çalışılır, çoğu kez tekrar veri girişi veya daha az
detaylı veri girişi ile devam eder.
ERP Kullanmasak da Entegre Olamaz mıyız?
43 / 123
TeĢekkürler…