Wyzwanie

Mirek Jasiński

Regan Consulting

Dlaczego zarządzanie szpitalem jest tak trudne?

W przypadku większości firm, przedsiębiorstw i instytucji zarządzanie strategiczne jest dość proste:

wystarczy wypracować konkurencyjny produkt czy usługę

przyciągnąć odpowiednich pracowników

zgromadzić konieczne zasoby i źródła finansowania

zaplanować, wdrożyć i monitorować

realizację kontroluje się przy pomocy wskaźników ekonomicznych i finansowych

Jednym z głównych mierników jest zysk ekonomiczny albo maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa

Większość firm kreuje wartość dla właściciela

ROE

Dźwignia finansowa

ROA

Marża zysku

Cena Koszty

Wskaźnik sprawności

Sprzedaż Aktywa

ROE (zwrot na kapitale) = Zysk / Kapitał

Dźwignia = Zobowiązania / Kapitał

ROA (zwrot na aktywach) = Zysk / Aktywa

Marża zysku = Zysk / Sprzedaż

Sprawności = Sprzedaż / Aktywa

Nośniki wartości

Dlaczego zarządzanie szpitalem jest tak trudne?

W przypadku szpitali kryteria ekonomiczne są ważne, ale nie mogą stanowić głównego miernika zarządzania

Dlaczego?

Zysk a zarządzanie szpitalem

W latach 80-tych ub. wieku w Wielkiej Brytanii wprowadzono profesjonalnych menedżerów do szpitali NHS

Dość szybko wybuchły wielkie afery:

szpitale odmawiały przyjmowania starszych pacjentów

zamiast drogich procedur onkologicznych wolały koncentrować się na prostych operacjach – aktywnie zniechęcano pacjentów z przewlekłymi chorobami

fałszowały wypisy by zredukować wskaźnik zgonów szpitalnych

Jak oceniane są szpitale

Główne kryteria oceny

Ocena przez specjalistów i organizacje

Współczynnik zgonów

Wskaźniki opieki nad pacjentem

ilość lekarzy/pielęgniarek na pacjenta

wyposażenie (nowoczesność technologii)

bezpieczeństwo pacjenta (7 wskaźników – m.in. pomyłki w diagnozie, błędy w leczeniu, komplikacje, wypadki itp.)

Ranking najlepszych szpitali

Jak ocenić szpital?- Najlepiej zapytać pacjentów

Proste kwestionariusze:

Jak pacjenci oceniają szpital

Czy polecili by go rodzinie i znajomym

Jak oceniają pielęgniarki i lekarzy (czy byli uprzejmi, dobrze słuchali i potrafili wyjaśnić w jasny i prosty sposób co pacjentowi dolega i jakie procedury stosują)

Obsługa reagowała szybko na zgłaszane dolegliwości i problemy

Dobrze kontrolowano ból

Tłumaczono jakie lekarstwa podawane są pacjentowi i jakie mają skutki uboczne przed zażyciem

W pokojach pacjentów i w toaletach było czysto

W nocy było cicho i spokojnie na oddziale

W trakcie wypisu tłumaczono pacjentowi co robić

Najważniejsza jest reputacja!

„Reputację buduje się całe życie, a traci w 5 minut! Gdyby menedżerowie chwilę nad tym pomyśleli, podejmowali by zapewne zupełnie inne decyzje”.

„Możemy stracić pieniądze. Możemy nawet stracić dużo pieniędzy. Ale nie możemy pozwolić sobie na utratę reputacji – nawet odrobiny reputacji”

Warren Buffet

Trzy metody zarządzania strategicznego

„Wojskowa”

„Kościelna”

„Straganu na rynku”

Większość firm przypisać możemy do jednego z tych modeli w zależności od zastosowanych metod realizacji zamierzonych celów

Strategie „wojskowe”

Jedna z najstarszych form zarządzania firmą – zakłada że jest jeden lider (generał), który dowodzi swoimi pracownikami (żołnierzami) i który wspólnie ze sztabem obmyśla strategię wojenną w oparciu o ocenę bieżącej sytuacji

Generał wydaje rozkazy, a żołnierze bezwzględnie muszą je wykonać – nawet jeśli nie są one zgodne z ich oceną sytuacji

Sun Tzu – pierwszy teoretyk

Najwyższym osiągnięciem jest pokonać wroga bez walki

Poznaj siebie i poznaj wroga, dopiero wtedy twoje zwycięstwo nie będzie zagrożone. Poznaj warunki terenu i pogody, wtedy twoje zwycięstwo będzie całkowite.

Sztuka wojny, VI wiek p.n.e.

Sun Tzu

Podstawowa lektura dla studentów zarządzania strategicznego

Jest jednak wiele tłumaczeń i tym samym misinterpretacji podstawowej teorii

Sztuka wojny jest fundamentem szkoły zarządzania strategicznego typu „wojskowego”

Budowa strategii „wojskowej”

Rozpoznaj wroga, czyli konkurencję

Dokonaj analizy sytuacji

Przeanalizuj pole bitwy, czyli rynek

Wybierz najlepsze metody ataku

Zaatakuj i staraj się zniszczyć wroga

Z reguły strategie tego typu nastawione są na wojnę z konkurencją – zazwyczaj jest to wojna cenowa, która nie tylko niszczy wroga ale też wykańcza naszą armię. Sun Tzu miał chyba jednak coś innego na myśli ucząc swojej sztuki wojennej.

Najczęściej spotykane metody „wojskowej” analizy strategicznej

PEST

SWOT

Model 5 sił Portera

MatrycaBCG

Analizaluki

Analizastrategiczna

Algorytm

Model strategii

Wejście Wyjście

Analiza PEST

Analizujemy wpływ otoczenia firmy na naszą strategię i plany działania według kryteriów:

Politycznych

Ekonomicznych

Społecznych

Technologicznych

Wpływ otoczenia

Liczba osób zarejestrowanych jako bezrobotne utrzymała się na

poziomie zbliżonym do notowanego przed miesiącem, a stopa

bezrobocia wyniosła, podobnie jak w lipcu, 17,4%, tj. o 1,2 pkt

więcej niż w sierpniu ub. roku.

Źródło: GUS

Planujemy ceny

Źródło: GUS

W czwartym z kolei miesiącu obserwowano spadek cen towarów i usług konsumpcyjnych,

związany głównie z dalszym obniżeniem cen żywności i napojów bezalkoholowych. Niższe niż

w lipcu były także ceny odzieży i obuwia, gazu oraz sprzętu audiowizualnego, fotograficznego

i informatycznego. Zwiększyły się natomiast m.in. ceny paliw oraz opłaty za energię cieplną i

opał. W okresie ośmiu miesięcy br. wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych był znacznie

wolniejszy niż w analogicznym okresie ub. roku. W sierpniu br. inflacja w skali roku uległa

dalszemu osłabieniu – do 1,2%.

Jak zmieni się struktura wydatków

Źródło: GUS

Musimy uwzględnić cykliczność

Źródło: GUS

SWOT

Strengths

Weaknesses

Opportunities

Threats

Silne strony

Słabe strony

Szanse

ZagrożeniaNazwa pochodzi od pierwszych liter 4 obszarów

analizy. Jednocześnie słowo to oznacza ciężką

pracę

SWOT a kierunki strategiczne

Silne strony Słabe strony

Szanse Zagrożenia

Strategia = zamień słabe strony na silne, wykorzystaj szanse i unikaj zagrożeń!

Model 5 Sił Portera

konkurencja

potencjalna konkurencja

produkty zastępcze

kliencidostawcy

Matryca BCG

?

Udział w rynku

Atra

kc

yjn

ość

ryn

ku

Strategie „kościelne”

Kościoły – niezależnie od wyznania – są instytucjami, które potrafią najlepiej zmotywować swoich wiernych do określonego działania

Ludzi nie trzeba stale pilnować – wystarczy dać im system przykazań, dobre słowo (lub rozgrzeszenie i wybaczenie) i wizję nieba

Dobra wizja wystarczy by odnieść sukces!

Strategie „straganu”

Firmy w tej kategorii dzielą się na dwie grupy – stragany bez wizji i stragany „przedsiębiorcze”

Firma bez wizji robi po prostu to, co dziś może sprzedać – jutro może robić coś innego

Stragan „przedsiębiorczy”, to taki, na którym wszystko możemy dostać – jest i trochę zarządzania wizyjnego i trochę podejścia wojskowego!

Która z metod jest najlepsza?

Pamiętaj o badaniach Gallupa, które wykazały, że menedżerowie odnoszący sukces to tacy, którzy łamią wszelkie zasady

Ewolucja procesu planowania strategicznego

Lata 60 – plany 10-letnie (i dłuższe), proces planowania w rękach ekonometrów i statystyków

Lata 70 – po kryzysie naftowym rewolucja w dziedzinie planowania strategicznego – BCG, Porter, i analiza scenariuszowa

Lata 80 – pamięć ludzka bywa krótka, powrót do tradycyjnych metod krótkoterminowego planowania

Lata 90 – nowe trendy, nowe mody nowe narzędzia strategiczne

0

2

4

6

8

10

12

14

2001 2002 2003 2004 2005 2006

SprzedażZyski.

Prognozy

Tradycyjny proces planowania

Nasza sprzedaż będzie rosnąć,

będziemy redukować koszty

tym samym wzrosną zyski

Jeszcze wiele firm ogłasza takie strategie

Lepsze metody planowania

Top-downMetoda ta polega na określeniu zakładanego udziału w rynku i dostosowaniu poziomu sprzedaży i kosztów do tego udziału

Bottom-upMetoda ta zakłada określony poziom zysku netto i po dodaniu wszystkich planowanych kosztów określa wymagany poziom sprzedaży

Budowa nowego modelu biznesowego

Wizja

Misja

Cele strategiczne

Kierunki strategicznego działania

Plany operacyjne

Projekty, harmonogramy i budżety

Proces planowania od misji do budżetu

Misja

przedsiębiorstwaPlan

strategiczny

Plan

zysków

Plan

rzeczowy

Plan przepływu

środków pieniężnych

Korekta

planu

Metody wizyjne

Misja

Misja to określenie naszego sensu istnienia, krótki opis gdzie chcemy być i w jaki sposób zamierzamy tam dojść

Dobrze skonstruowana misja ukierunkowuje nasz plan strategiczny

Jaka jest misja naszego szpitala?

Czy potraficie:

opisać misję swojego szpitala?

zobrazować ją na plakacie?

10 minut

Strategia – to odpowiedź na pytanie czy idziemy we właściwym kierunku?

Ocena wizji jednej z firm budowlanych przez kadrę kierowniczą średniego szczebla

„Mierz siły na zamiary, czy zamiar podług sił”

Tu jesteśmy

Tu chcielibyśmy

być

Tu zmierzamyWiększość polskich firm niestety wybiera to rozwiązanie w obliczu barier

Firmy zachodnie zastanawiają się jak obejść bariery i jakie zasoby będą im do tego potrzebne

CEL

CEL

Metody tworzenia strategii

Wizyjna Tradycyjna

Partycypacyjna

Ekspercka

Tak będziemy pracować w trakcie warsztatu

Efektywność zespołu

Potencjał grupy

Pseudo-zespół

Potencjalny zespół

Dobry zespółSuper-zespół

Wyniki

Efektywność

Praktyczna misja

W szpitalu pracują najlepsi specjaliści. Spółka dba o ich rozwój i zapewnia im program ustawicznego podnoszenia kwalifikacji w przyjaznej atmosferze

Jasna i zrozumiała misja przekładająca się na spójną strategię i na konkretne plany operacyjne

Nowoczesne usługi medyczne w wybranych specjalizacjach, odróżniające szpital od konkurencji

Poszerzenie rynku o specjalistyczne nisze (opieka długotrwała ZOL i rehabilitacja)

Wysoka jakość usług medycznych w trosce o bezpieczeństwo pacjenta

Bezpieczne zarządzaniee finansami przy jednoczesnym ambitnym planie inwestycyjnym

Cele strategiczne

S – spójne z misjąU – uporządkowaneK – konkretne i osiągalneC – czasowo zdefiniowane E – ekonomiczne (mierzalne)S – systematyczne

S – Simple (proste)M – Measurable (mierzalne)A – Achievable (osiągalne)R – Realistic (realistyczne) T – Timely (określone w czasie)

Po angielsku: Po polsku: