Embed Size (px)
Citation preview
Inwestycja liniowa
Budowa linii elektroenergetycznej 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów
32
Elfeko S.A. – lider konsorcjum www.elfeko.plJest jedną z największych polskich firm, kompleksowo obsługującą inwestycje w energetyce i telekomunikacji. Od ponad 20 lat wprowadza nowości technologiczne na rynek. Zatrudniając ponad 250 pracowników jest w stanie realizować własnym potencjałem największe inwestycje począwszy od przygotowania koncepcji, poprzez projekto-wanie i prowadzenie prac formalno-prawnych, a kończąc na budowie. Od roku 2006 posiada certyfikowane labora-torium pomiarów pól elektromagnetycznych.
Eltel Networks Olsztyn S.A. www.eltelnetworks.plJest doświadczonym dostawcą kompletnych i nowocze-snych rozwiązań z zakresu energetyki i telekomunikacji dla energetyki. Oferuje pełen zakres usług: przygotowanie in-westycji, projektowanie, realizację projektów sieciowych, stacyjnych i telekomunikacyjnych, eksploatację urządzeń telekomunikacyjnych, sprzedaż materiałów i urządzeń elektroenergetycznych oraz specjalistyczne szkolenia nt. bezpiecznych metod pracy przy budowie i eksploatacji li-nii WN i NN w unikalnym na skalę krajową Centrum Szko-leniowym.
SAG Elbud Gdańsk S.A. www.sagpolska.plOd ponad 60 lat zajmuje się budową, remontami linii, stacji elektroenergetycznych wysokich i najwyższych na-pięć w Polsce i w Europie. Zatrudnia ponad 280 pracow-ników, jest jedną z największych firm budownictwa elek-troenergetycznego w Polsce. Wieloletnie doświadczenie i specjalistyczna wiedza w połączeniu z potencjałem wykwalifikowanej kadry pozwalają Spółce na realizację najpoważniejszych inwestycji w branży elektroenerge-tycznej.
Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. www.pse.plPolskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. (PSE) są operatorem systemu przesyłowego energii elektrycznej w Polsce. Spół-ka jest własnością Skarbu Państwa o szczególnym znacze-niu dla polskiej gospodarki. Forma prawna oraz zakres jej odpowiedzialności – jako OSP – określony jest w ustawie Prawo energetyczne. PSE zajmują się przesyłaniem energii elektrycznej siecią przesyłową (400 kV i 220 kV o częstotliwości 50 Hz) do wszystkich regionów kraju. Są odpowiedzialne za wykony-wanie szeregu obowiązków związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa pracy polskiego systemu elektroenerge-tycznego oraz rozwojem sieci przesyłowej oraz połączeń transgranicznych z sąsiednimi systemami. PSE są właścicie-lem ponad 13 400 kilometrów linii oraz ponad 100 stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć.
PSE Inwestycje S.A. www.pse-inwestycje.plTo spółka, należąca do Grupy Kapitałowej Polskich Sieci Elektroenergetycznych. Firma wykonuje szereg działań wspierających realizację projektów inwestycyjnych, które pozwalają osiągać statutowe cele Krajowego Operatora Systemu Przesyłowego. Działalność PSE Inwestycje S.A. obejmuje nadzór inwestorski nad realizowanymi inwe-stycjami (funkcja inżyniera kontraktu) oraz sporządzanie projektów sieci i urządzeń elektroenergetycznych (biuro projektów).
Spis treściRola linii elektroenergetycznych w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym 4
Znaczenie inwestycji 6
Charakterystyka planowanego przedsięwzięcia 8 Trasa linii 8 Rozwiązania techniczne i technologiczne 8
Oddziaływanie linii napowietrznej na środowisko 10 Pole elektryczne i magnetyczne 12 Hałas (szum akustyczny) 12
Procedura lokalizacyjna 16
Najczęściej zadawane pytania 19
Sylwetka słupa kratowego E33
Inwestor Wykonawca – konsorcjum firm
Inżynier kontraktu
Kto jest kim w inwestycji
54
WstępBudowa linii elektroenergetycznej 400 kV relacji Kozienice – Siedlce Ujrzanów to przedsięwzięcie ważne nie tylko dla unowocześnienia sieci przesyłowych we wschodniej części Polski, ale również istotne dla całego Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Powstaje równolegle z międzyna-rodowym projektem pod nazwą „Połączenie elektroener-getyczne Polska – Litwa”, do którego zalicza się jedenaście inwestycji realizowanych w północno–wschodniej Polsce.Ich powstanie stworzy nowe możliwości dla rozwoju go-spodarczego tego regionu oraz podniesie jego atrakcyj-ność inwestycyjną. Przyczyni się również do poprawy zasi-lania Mazowsza, a szczególnie aglomeracji siedleckiej.Dlatego też budowa linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrza-nów budzi zainteresowanie władz wojewódzkich i samo-rządowych oraz mieszkańców gmin, przez które planowa-na jest inwestycja. Mamy nadzieję, że treść niniejszej publikacji pozwoli Pań-stwu zapoznać się ze specyfiką i znaczeniem przedmioto-wej inwestycji. Folder będzie również dostępny w urzędach oraz na stronach internetowych gmin objętych inwestycją. Wszelkie kwestie z nią związane, które mogą Państwa za-interesować, poruszamy również na stronie internetowej www.linia-kozienice-siedlce.pl. Publikujemy na niej infor-macje o postępie prac, a także za jej pośrednictwem zachę-camy do kontaktów z przedstawicielami wykonawcy.
Z poważaniemTomasz Feil
Prezes Zarządu Elfeko S.A.
Rola linii elektroenergetycznych w Krajowym Systemie ElektroenergetycznymEnergia elektryczna wytworzona w elektrowniach przesy-łana jest siecią linii napowietrznych o różnych poziomach napięć do odbiorców, w tym do naszych domów. Kluczowe znaczenie mają w tym względzie linie najwyższych napięć (220 kV i 400 kV), którymi prąd elektryczny z elektrowni przepływa do tzw. systemowych stacji transformatorowych o tym samym napięciu. Następnie liniami 110 kV przesyła-ny jest do stacji rozdzielczych o napięciu górnym 110 kV, gdzie następuje obniżenie napięcia do wartości 15 kV (tzw. średnie napięcie). Poprzez sieć linii napowietrznych, a na-stępnie niskiego napięcia (400/230 V) prąd elektryczny dopływa do odbiorców, spośród których znaczącą grupę tworzą gospodarstwa domowe wykorzystujące energię elektryczną o napięciu 400/230 V.
Wspomniana infrastruktura techniczna (tj. linie i stacje elek- troenergetyczne o różnym poziomie napięć) tworzy tzw. Krajowy System Elektroenergetyczny (KSE). W Polsce jest ponad 13 400 km linii elektroenergetycznych oraz ponad 100 stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć.
Linie i stacje elektroenergetyczne są ze sobą powiązane. Awaria jednego z elementów systemu przesyłowego wpły-wa na pracę całego systemu. Brak możliwości przesłania energii elektrycznej innymi liniami może skutkować dłu-gotrwałymi przerwami w zasilaniu nie tylko pojedynczych odbiorców, lecz całych regionów. Dlatego konieczna jest rozbudowa Krajowego Systemu Elektroenergetycznego o nowe linie i stacje elektroenergetyczne najwyższych na-pięć.
Droga energii elektrycznej od wytwórcy do odbiorcy
LegendaNN – najwyższych napięć (220kV, 400 kV, 750 kV)WN – wysokich napięć (110 kV)SN – średnich napięć (15 kV, 20 kV)nn – niskich napięć (400/230 V)
76
Znaczenie inwestycji Znaczenie krajowe
W ciągu ostatnich lat wzrosło zapotrzebowanie na energię elektryczną we wschodniej Polsce. Wiąże się to z dynamicz-nym rozwojem Mazowsza oraz województwa lubelskiego i podlaskiego. Prognozy wskazują, że ta tendencja będzie się utrzymywała. Konieczna zatem jest modernizacja i bu-dowa linii przesyłowych oraz stacji elektroenergetycznych w tym regionie. To jeden z podstawowych elementów pod-noszących jego atrakcyjność gospodarczą.
Obecnie wschodnia część Mazowsza, w tym aglomeracja siedlecka, zasilana jest jedną linią 220 kV relacji Kozienice – Siedlce. Jest ona mocno wyeksploatowana i może pra-cować na napięciu nie wyższym niż 110 kV. Zdarza się, że
występują spadki napięcia w domowych instalacjach elek-trycznych, a to w konsekwencji może doprowadzić do ich uszkodzeń. W razie anomalii pogodowych może też dojść do uszkodzenia linii i przerwania dostaw prądu, co skutku-je stratami materialnymi i finansowymi zakładów przemy-słowych zlokalizowanych na tym terenie.
Bezpieczeństwo energetyczne aglomeracji siedleckiej nie może opierać się na jednej, istniejącej od 40 lat, linii elek-troenergetycznej. W Europie standardem jest, że podob-ne aglomeracje zasilane są dwoma niezależnymi połącze-niami o napięciu 400 kV.
Dlatego też oprócz budowanej już linii 400 kV relacji Mi-łosna – Siedlce Ujrzanów i stacji elektroenergetycznej Ujrzanów zlokalizowanej w gminie Siedlce niezbędna jest budowa linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów.
Ukończenie powyższych inwestycji wpłynie korzystnie na zwiększenie pewności i niezawodności zasilania wszyst-kich odbiorców wschodniego Mazowsza.
Można też zadać pytanie o korzyści dla gmin, przez które bę- dzie przebiegała inwestycja. Będą one znaczące, jeśli uwzględ-ni się, że bezpośrednie wpływy z tytułu podatku płaconego przez inwestora (Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.) wy-nosić będą około 2% wartości inwestycji. Należność ta, wypła-cana co roku, stanowić będzie poważną pozycję w budżecie każdej z gmin, przez którą przebiegać będzie linia, a wypła-cana kwota zależna będzie od długości odcinka linii w danej gminie. Korzyści z budowy linii napowietrznej relacji Kozieni-ce – Siedlce Ujrzanów mają także wymiar ponadlokalny. Po-wyższe połączenie jest bardzo ważne dla zwiększenia zdolno-ści przesyłowej Krajowego Systemu Elektroenergetycznego pomiędzy wschodnimi i zachodnimi regionami kraju.
Znaczenie międzynarodowe
Budowa linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów jest istotną inwestycją powstającą równolegle z międzyna-rodowym projektem pod nazwą „Połączenie elektroener-getyczne Polska – Litwa”. Projekt obejmuje 11 inwestycji realizowanych na terenie północno-wschodniej Polski. Dotyczy budowy lub modernizacji stacji i linii elektro-energetycznych. Zadaniem projektu jest połączenie Kra-jowego Systemu Elektroenergetycznego z systemem przesyłowym Litwy oraz wzmocnienie polskiej sieci prze-syłowej. Rozbudowa sieci przesyłowej w tym regionie kraju i zwiększenie gwarancji przesyłu energii elektrycz-nej stworzy nowe możliwości dla rozwoju gospodarczego północno-wschodniej Polski oraz zwiększy jej atrakcyj-ność gospodarczą.
Inwestycje realizowane w ramach „Połączenia elektroenergetycznego Polska – Litwa”Fragment Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE) z zaznaczeniem planowanej linii
400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów
98
Charakterystyka przedsięwzięcia
Trasa linii
Przy projektowaniu trasy linii 400 kV Kozienice – Siedlce Uj-rzanów brano pod uwagę wiele czynników, między innymi maksymalną odległość od zabudowy mieszkaniowej oraz możliwość wykorzystania korytarza istniejącej linii 220 kV przy przejściu przez kompleksy leśne lub obszary za-budowane niemożliwe do racjonalnego ominięcia. Nowy projekt zakłada też ominięcie Siedlecko – Węgrowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.
Rozwiązania techniczne
i technologiczne
Projektowana linia napowietrzna będzie dwutorowa, a na-pięcie znamionowe każdego toru będzie wynosić 400 kV. Przewody fazowe obu torów zostaną zawieszone na łań-cuchach izolatorowych mocowanych do poprzeczników każdego ze słupów kratowych rozmieszczonych w odle-głościach ok. 400 m. Na projektowanej linii przewiduje się zastosowanie potrójnej wiązki przewodów stalowo – alu-miniowych, dzięki czemu skutecznie zostanie obniżony poziom szumów akustycznych wytwarzanych przez linię. W celu ochrony linii przed skutkami wyładowań atmos-
ferycznych nad przewodami fazowymi – na wierzchołku każdego słupa – zostaną zamontowane przewody odgro-mowe.
Ponadto dla zapewnienia odpowiednich warunków do eks-ploatacji linii wzdłuż jej trasy zostanie wyznaczony tzw. „pas technologiczny”, którego szerokość wynosić będzie 70 m. W obszarze pasa technologicznego obowiązywać będą ograniczenia w zagospodarowaniu terenu. Zostaną one wyszczególnione w umowach zawieranych z właścicielami nieruchomości, przez które przebiegać będzie inwestycja.
W celu zmniejszenia wartości magnetycznej natężenia pola elektrycznego i magnetycznego zaplanowano, że
najmniejsza odległość od ziemi przewodów linii wynosić będzie powyżej 10 m. Zapewni to bezpieczeństwo przy poruszaniu się maszyn rolniczych, w tym wielkogabary-towych.
W zwartych kompleksach leśnych przewiduje się zastoso-wanie konstrukcji nadleśnych, które minimalizują koniecz-ność wyłączenia gruntów z produkcji leśnej i wycinki drze-wostanu wyłącznie do obszarów niezbędnych do budowy słupów i dróg dojazdowych.
W uzasadnionych przypadkach, w miejscach gdzie zasto-sowanie konstrukcji nadleśnych będzie niemożliwe lub nieuzasadnione, wykorzystane zostaną tzw. słupy leśne
Planowana długość odcinków linii 400 kV relacji Kozienice – Siedlce Ujrzanów
w poszczególnych gminach
L.p. gmina planowana długość odcinka linii (km) powiat województwo
1 Kozienice 3,0 kozienicki
mazowieckie
2 Maciejowice 11,8
garwoliński3 Sobolew 14,5
4 Żelechów 7,8
5 Miastków Kościelny 9,0
6 Wodynie 1,2
siedlecki
7 Domanice 9,1
8 Wiśniew 14,4
9 Zbuczyn 3,6
10 Siedlce 0,6
11 Stoczek Łukowski 18,3łukowski lubelskie
12 Łuków 0,2
Suma 93,4Trasa linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów
1110
o zmniejszonym do minimum odstępie między skrajnymi przewodami fazowymi. Użycie wspomnianych słupów po-zwoli na ograniczenie wycinki leśnej oraz istotnie zniwelu-je wizualny wpływ linii na istniejący krajobraz.
Oddziaływanie linii napowietrznej na środowisko
Doświadczenie wskazuje, że sąsiedztwo linii i stacji elek-troenergetycznych może budzić wśród mieszkańców wiele pytań i wątpliwości. Dotyczą one przede wszystkim kwestii dotrzymania standardów jakości środowiska, tj. poziomów pola elektromagnetycznego i hałasu, na terenach, na któ-rych zlokalizowane są budynki mieszkalne.
Należy jednak podkreślić, że ochrona środowiska, a w szczególności ochrona zdrowia ludzi zamieszkujących w sąsiedztwie linii napowietrznej, podlega nieustannej kontroli, która prowadzona jest począwszy od fazy pro-jektowania linii, aż do momentu jej likwidacji. Na każdym z etapów procesu inwestycyjnego (projektowanie, budo-wa, eksploatacja, likwidacja) właściwe organy (Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska, Marszałek Województwa,
Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Państwowy Inspektor Sanitarny, organy nadzoru budowlanego) spraw-dzają oraz kontrolują dotrzymywanie przez inwestora wy-mogów nałożonych w decyzji środowiskowej oraz w de-cyzjach o pozwoleniu na budowę i użytkowanie obiektu. Dotyczy to w szczególności kwestii dotrzymania pozio-mów pola elektromagnetycznego i hałasu poniżej wartości dopuszczalnych.
Praca napowietrznej linii elektroenergetycznej, tak jak funkcjonowanie każdego urządzenia czy sprzętu elek-trycznego powszechnego użytku, wiąże się z występowa-niem:
pola elektromagnetycznego o niskiej częstotliwości 50 Hz, posiadającego dwie składowe: elektryczną (E) i magnetyczną (H)
szumów akustycznych (hałasu) zakłóceń radioelektrycznych.
Wymienione czynniki mają decydujący wpływ na ocenę oddziaływania linii napowietrznych wysokiego napięcia na środowisko, w tym przede wszystkim na ludzi, którzy po wybudowaniu linii będą zamieszkiwać w jej bezpośrednim sąsiedztwie. Rozpatrując te kwestie uwzględnić należy przede wszystkim czas przebywania ludzi (mieszkańców, rolników itd.) w polu elektromagnetycznym.
Schemat przęsła: rozpiętość, odległość przewodów fazowych od ziemi, pas technologiczny linii
0,8–40
natężenie A/m natężenie A/m
0,3 w odległości 30 cm
0,1 w odległości 30 cm
12–1200 w odległości 3 cm
poniżej 16
0,8–16
poniżej 0,2
Pod liniami najwyższych napięć (220–400 kV)
Linii napowietrznych
Porównanie natężeń pól magnetycznych 50 Hz wytwarzanych w sąsiedztwie:
Urządzeń elektrycznych powszechnego użytku
Pralka automatyczna
Monitor komputerowy
Maszynka do golenia
0,2 w odległości 10 cm
5 w odległości 5 cm
4 w odległości 10 cm
Żelazko
Odkurzacz
Suszarka do włosów
Pod liniami wysokiego napięcia (110 kV)
Pod liniami średniego napięcia (10–30 kV)
Na zewnątrz stacji wy-sokiego napięcia
1–10
natężenie kV/m
natężenie kV/m
0,5–4
poniżej 0,3
0,1–0,3
Pod liniami najwyż-szych napięć (220–400 kV)
Linie napowietrzne
Porównanie natężeń pola elektrycznego (E) 50 Hz wytwarzanego poprzez:
Urządzenia elektryczne powszechnego użytku
Pod liniami wysokiego napięcia (110 kV)
Pod liniami średniego napięcia (10–30 kV)
Na zewnątrz stacji wysokiego napięcia
0,13 w odległości 30 cm
Pralka automatyczna
0,12 w odległości 30 cm
Żelazko
0,13 w odległości 30 cm
Odkurzacz
0,7 w odległości 5 cm
Maszynka do golenia
0,8 w odległości 10 cm
Suszarka do włosów
1312
W wielu krajach na świecie, w tym także w Polsce, opra-cowane zostały przepisy, w których ustalono wartości poszczególnych składowych pola elektromagnetycznego (składowa elektryczna E i magnetyczna H), które nie mogą być przekroczone w miejscach dostępnych dla ludzi, a tak-że na terenach przeznaczonych pod zabudowę mieszka-niową.
Pole elektryczne i magnetyczne
Od lat trwają intensywne badania nad wpływem pól elek-tromagnetycznych przede wszystkim na zdrowie ludzi mieszkających blisko linii napowietrznych. Prowadzone są one przez placówki naukowo-badawcze na całym świecie.
Nie stwierdzono, by pole elektromagnetyczne występu-jące w otoczeniu linii napowietrznych o napięciu 400 kV wpływało niekorzystnie na zdrowie ludzi. Potwierdzają to wnioski zawarte w obszernej monografii wydanej przez Światową Organizację Zdrowia (World Health Organiza-tion – WHO), w której podsumowano wyniki kilkuset badań z tej dziedziny.
Wartości dopuszczalne
pól elektromagnetycznych
Wartości dopuszczalne obu składowych pola elektroma-gnetycznego, tj. elektrycznej (E) i magnetycznej (H), poda-no w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 paź-dziernika 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów spraw-dzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. 2003 nr 192 poz. 1883). Zgodnie z zapisami zawartymi w tym rozporządze-niu dopuszczalne w środowisku poziomy obu składowych pola elektromagnetycznego o częstotliwości 50 Hz nie po-winny przekraczać w miejscach dostępnych dla ludzi na-stępujących wartości granicznych:
natężenie pola elektrycznego (E) – 10 kV/m natężenie pola magnetycznego (H) – 60 a/m
Należy zwrócić uwagę, że polskie przepisy są znacznie bar-dziej rygorystyczne od obowiązujących w wielu krajach europejskich.
Wyniki pomiarów, które wykonano na wielu krajowych liniach napowietrznych o napięciu 400 kV, wskazują, że wartości obu składowych pola pod takimi liniami oraz w ich otoczeniu są znacznie mniejsze od dopuszczalnych (10 kV/m i 60 A/m). Potwierdzają to także wyniki obliczeń, które przeprowadzono przy przyjęciu projektowanych da-nych technicznych dwutorowej linii 400 kV Kozienice – Sie-dlce Ujrzanów.
Pozwala to na stwierdzenie, że pole elektryczne i magne-tyczne o częstotliwości 50 Hz, jakie wystąpi w otoczeniu linii napowietrznej 400 kV relacji Kozienice – Siedlce Ujrza-nów, nie będzie oddziaływać niekorzystnie na żaden z ele-mentów środowiska (rośliny, zwierzęta, wodę i powietrze). Przede wszystkim jednak nie będzie miało negatywnego wpływu na zdrowie ludzi przebywających w jej sąsiedz-twie. Przywołane wyżej rozporządzenie Ministra Środo-wiska uwzględnia też sytuacje, w których przebywanie w polu elektromagnetycznym wytwarzanym przez linie na-powietrzne może trwać bardzo długo. W przypadku ludzi mieszkających w budynkach usytuowanych w sąsiedztwie linii może to być okres nawet kilkudziesięciu lat. Aby uchro-nić ludzi przed jakimikolwiek niekorzystnymi skutkami zdrowotnymi działania pola, wspomniane przepisy ograni-czają dopuszczalne natężenie pola elektrycznego (E) na te-renach przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową do wartości 1 kV/m. Przeprowadzone analizy, uwzględniające dane techniczne linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów, wykazały, że na tego rodzaju terenach wartość ta (1 kV/m) nie zostanie przekroczona.
Hałas (szum akustyczny)
Pracy napowietrznej linii elektroenergetycznej w okre-ślonych warunkach atmosferycznych towarzyszy spe-cyficzny rodzaj dźwięku zwany szumem akustycznym. Zgodnie z regulacjami zawartymi w ustawie Prawo ochro-ny środowiska określany on jest jako hałas, czyli zespół dźwięków słyszalnych przez człowieka. Na obszarach, gdzie hałas wytwarzany przez różne źródła (maszyny i urządzenia, samochody – hałas komunikacyjny) może niekorzystnie wpływać na zdrowie ludzi, obowiązujące w kraju przepisy nakazują, by nie przekraczać określo-nych poziomów dźwięku, ustalonych w zależności od funkcji terenu.
Najwyższe dopuszczalne w środowisku natężenie pola magnetycznego (H) wg przepisów i zaleceń niektórych krajów
oraz wg zaleceń organizacji międzynarodowych
KrajWartość dopuszczalna natężenia pola magne-tycznego (H)
Uwagi
Organizacja międzyna-rodowa
Zalecenia odnośnie stosowania wartości dopuszczalnej
Austria 80 Tzw. poziom odniesienia
Belgia — Wartość dopuszczalna obowiązuje tylko dla składowej elektrycznej pola (E)
Chorwacja 80 Wartość identyczna z zalecaną przez ICNIRP
Czechy 80 Wartość identyczna z zalecaną przez ICNIRP
Dania —Brak przepisów; zalecane tzw. podejście ostrożnościowe, tj. ograniczanie Budowy linii napowietrznych blisko budynków mieszkalnych i odpowiednio – wznoszenia budyn-ków w sąsiedztwie linii istniejących
Estonia 80 Wartość zalecana przy ekspozycji długotrwałej wg Recommendation 1991/519/EC
Finlandia80 Wartość rekomendowana przy ekspozycji długotrwałej
400 Wartość rekomendowana przy ekspozycji krótkotrwałej
Francja 80Wartość rekomendowana dla ekspozycji w polach wytwarzanych przez nowe i przebu-dowane obiekty oraz instalacje systemu elektroenergetycznego pracujące w normal-nych warunkach
Hiszpania — Brak przepisów dla pól o częstotliwości 50 Hz
Holandia
96 Zalecenie Rady ds. Zdrowia Holandii (wartość kontrolowana)
80 Zalecenie rządowe dla władz lokalnych i kompanii energetycznych
0,32
Wartość uśredniona w ciągu 1 roku; zalecenie rządowe dla władz lokalnych i kompanii energetycznych w przypadku miejsc długotrwałego przebywania dzieci (mieszkania, szkoły); zalecenie dla nowych linii napowietrznych, pod warunkiem, że jest możliwe do zrealizowania
Niemcy80
Wartość rekomendowana dla ekspozycji w polach wytwarzanych przez obiekty i instala-cje systemu elektroenergetycznego (linie napowietrzne i kablowe, stacje elektroenergetyczne itp.)
160 J/w, lecz przy ekspozycji trwającej krócej niż 1,2 godziny na dobę
Polska 60 Przebywanie w polu bez ograniczeń czasowych
Portugalia 80 Wartość rekomendowana przy ekspozycji długotrwałej
Słowenia8 Na terenach szczególnej ochrony (miejsca lokalizacji budynków mieszkalnych, szkół,
szpitali, centrów wypoczynku itp.)
80 Na pozostałych terenach
Rozporządzenie Ministra Środowiska 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2014 r. poz. 112) wprowadza na terenach zabudo-wy mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej oraz zabudowy zagrodowej i zamieszkania zbiorowego, nastę-pujące poziomy graniczne hałasu, którego źródłem są na-powietrzne linie elektroenergetyczne:
dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A – pora dnia, przedział czasu odniesienia równy 16 godzinom – 50 dB(A),
dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A – pora nocy, przedział czasu odniesienia równy 8 godzinom - 45 dB(A).
Źródłem szumu akustycznego (hałasu) wytwarzanego przez napowietrzne linie elektroenergetyczne jest przede wszystkim ulot z elementów linii będących pod napięciem, głównie z przewodów fazowych. Ulot jest zjawiskiem pole-gającym na wyładowaniu elektrycznym zachodzącym tuż przy powierzchni przewodu pod napięciem. Pojawia się,
gdy wartość maksymalna natężenia pola elektrycznego na powierzchni przewodu przekroczy wartość krytyczną. Zja-wisko to może być obserwowane wyłącznie w porze noc-nej, jako „świecąca otoczka” na przewodach linii.
W prawidłowo zaprojektowanej linii napowietrznej o na-pięciu 400 kV podczas dobrych warunków atmosferycz-nych, tj. wtedy, gdy przewody są suche, zjawisko ulotu nie występuje. Natomiast w czasie występowania złych warun-ków atmosferycznych (duża wilgotność, mżawka, średnio intensywny opad, sadź), które w Polsce występują przez ok. 36 dni w roku, pojawia się zjawisko ulotu. Sprawia ono, że poziom hałasu w bezpośredniej bliskości linii o napię-ciu 400 kV może osiągać wartość 45 dB (poziom dopusz-czalny w porze nocy dla terenów zabudowy mieszka- niowej).
Przeprowadzone obliczenia wykazały, że w otoczeniu (na granicy pasa technologicznego) linii 400 kV Kozienice – Siedlce Ujrzanów poziomy dźwięku niezależnie od pogo-dy nie przekroczą dopuszczalnej normy (45dB).
1514
150
120
90
60
30
0
145125
105
55
35
12
start odrzutowców
budowa dyskoteka rozmowa linie przesyłowe NN
las
Dopuszczalne poziomy hałasu:uzdrowiska, szpitale, szkoły – 45–40 dBzabudowa mieszkaniowa, tereny wypoczynkowe i usługowe – 50–45 dB
Oddziaływanie linii elektroenergetycznych na ludzi i środowisko – hałas
Linia napowietrzna nad terenami rolnymi
1716
Procedura lokalizacyjna Realizacja każdej inwestycji, a więc także budowa dwutoro-wej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV relacji Kozienice – Siedlce Ujrzanów, podlega wielu procedurom administracyjnym opisanym w obowiązujących przepisach prawa. W ramach tych procedur, przed rozpoczęciem prac budowlanych, konieczne jest uzyskanie przez wykonawcę wielu uzgodnień, pozwoleń i opinii wydawanych przez róż-ne organy administracji publicznej.
Pierwszym krokiem zmierzającym do uzyskania zgody na realizację planowanej inwestycji jest jej wprowadzenie do dokumentów planistycznych gmin – studium uwarunko-wań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (SUiKZP) oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzen-nego (MPZP). W gminach, w których inwestycja nie jest uwzględniona w studium i planie miejscowym, wykonaw-ca występuje z wnioskiem do wójta/burmistrza o zmianę powyższych dokumentów lub ich sporządzenie.
Po uchwaleniu przez radnych poszczególnych gmin oraz opublikowaniu w dzienniku urzędowym województwa miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wykonawca występuje z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Dla budowy napo-wietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV Kozienice – Sie-dlce Ujrzanów decyzję wydaje Regionalny Dyrektor Ochro-ny Środowiska w Warszawie w uzgodnieniu z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Lublinie oraz Państwo-wym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym. Wcześniej z udziałem społeczeństwa przeprowadzana jest ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (OOŚ). Pod-stawowym dokumentem umożliwiającym jej przeprowa-dzenie jest raport oddziaływania przedsięwzięcia na śro-dowisko. Na jego podstawie Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie określa, analizuje oraz ocenia wpływ planowanej inwestycji na środowisko, a przede wszystkim na zdrowie i warunki życia ludzi, którzy zamiesz-kiwać będą w sąsiedztwie wybudowanej linii. Z raportem może zapoznać się każdy zainteresowany i zgłosić do nie-go uwagi. Jeśli zostaną spełnione wszystkie wymagania dotyczące ochrony środowiska, w szczególności dotyczące ochrony zdrowia ludzi, rozpatrzone wszystkie uwagi, zo-staje wydana decyzja środowiskowa. Będą w niej określo-
ne wszystkie warunki, jakie muszą zostać spełnione przez projektowaną linię, aby możliwe było jej wybudowanie i późniejsze użytkowanie.
Przed złożeniem wniosku o wydanie pozwolenia na bu-dowę wykonawca zobowiązany jest do pozyskania prawa do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane.Oznacza to konieczność uzyskania zgody poszczególnych właścicieli nieruchomości na przeprowadzenie przez ich działki projektowanej linii oraz na posadowienie na nie-których z nich słupów. Zgodę taką uzyskuje się poprzez
Wprowadzenie linii (trasy) do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gmin
Opracowanie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (OOŚ)
Złożenie wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (decyzja środowiskowa)
Postępowanie z udziałem społeczeństwa w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (postępowanie OOŚ)
Wydanie przez odpowiedni organ decyzji środowiskowej
Złożenie wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę wraz z oświadczeniem o dysponowaniu nieruchomościami
na cele budowlane
Wydanie przez właściwy organ decyzji o pozwoleniu na budowę
Schemat działań zmierzających do uzyskania pozwolenia na budowę linii elektroenergetycznej
Sylwetka słupa E33
1918
ustanowienie na każdej nieruchomości tzw. służebności przesyłu, co oznacza notarialne potwierdzenie zgody wła-ścicieli gruntów na prowadzenie prac budowlanych i eks-ploatacyjnych w tzw. pasie technologicznym linii o sze-rokości 70 m. W związku z tym, że przeprowadzenie linii napowietrznej przez nieruchomość wiąże się z pewnymi ograniczeniami w użytkowaniu terenu na obszarze pasa technologicznego, za ustanowienie służebności właścicie-lowi gruntu wypłaca się jednorazowe wynagrodzenie. Stra-ty w uprawach oraz ewentualne zniszczenia, jakie mogą powstać w czasie prowadzenia prac budowlanych oraz eksploatacyjnych przy linii, są pokrywane poprzez wypłatę odrębnych odszkodowań.
Należy zwrócić uwagę, że pomimo ustanowienia służeb-ności przesyłu na części każdej z działek objętych inwe-stycją nie zmienia się prawo własności. Oznacza to, że cały teren pod linią, w tym także obszar pasa technologiczne-go, pozostaje we władaniu dotychczasowego właściciela nieruchomości. Ograniczone zostają jedynie możliwości zagospodarowania terenu objętego pasem technologicz-nym, przy czym ograniczenia te określone są w umowie zawartej pomiędzy wykonawcą a właścicielem nierucho-mości. Pozostały obszar działki może być wykorzystany w dowolny sposób, zarówno do upraw polowych, jak również do budowy domu mieszkalnego, czy też innych zabudowań, w tym budynków gospodarczych.
Najczęściej zadawane pytania
Jak będzie wyglądała procedura przyznawania wynagrodzeń za ustanowienie służebności przesyłu?Procedura przyznawania wynagrodzenia składa się z na-stępujących etapów:
Przedstawiciele terenowi indywidualnie prezentują wła-ścicielom warunki umowy wraz z informacją o wysokości wynagrodzenia. Za posadowienie słupa przysługuje do-datkowe wynagrodzenie. Wynagrodzenia dla każdej nie-ruchomości zostaną indywidualnie określone przez nie-zależnego rzeczoznawcę majątkowego.
Po akceptacji i zawarciu umowy cywilno-prawnej właści-ciele otrzymują pierwszą ratę wynagrodzenia.
Wypłata drugiej raty następuje po zawarciu aktu nota-rialnego, który gwarantuje Inwestorowi dostęp do tere-nu i linii.
Ponadto, niezależnie od wynagrodzeń za ustanowienie słu-żebności, przyznawane są odszkodowania za uszkodzenia i straty powstałe podczas prowadzenia prac budowlano--montażowych.
Czy po ustanowieniu służebności przesyłu i wybudowaniu linii inwestor staje się właścicielem gruntu?Nie zmienia się właściciel gruntu. Dzięki ustanowieniu słu-żebności przesyłu inwestor uzyskuje jedynie ograniczone prawo do korzystania z gruntów pod linią w związku z bu-dową i późniejszą eksploatacją linii. Służebność przesyłu ustanawiana jest w formie aktu notarialnego. Nie wiąże się z przeniesieniem własności.
Komu i za co przysługuje wynagrodzenie?Wynagrodzenia otrzymają wszyscy właściciele działek, przez które przechodzić będzie pas technologiczny. Wyso-kość kwoty wynagrodzenia uzależniona będzie od obszaru działki objętego pasem technologicznym. Dodatkowe wy-nagrodzenie przysługuje właścicielom działek, na których zostaną posadowione słupy.
Jakie będą uciążliwości dla mieszkańców, właścicieli działek w okolicy, w związku z budową linii?Całość inwestycji będzie tak realizowana, aby minimali-zować jakiekolwiek uciążliwości towarzyszące budowie
linii. Przedmiotem szczególnej troski jest bezpieczeństwo mieszkańców oraz dbałość o nienaruszanie środowiska na-turalnego. W trosce o mieszkańców będą wyznaczone naj-mniej uciążliwe trasy przewozu materiałów niezbędnych do wykonania inwestycji. Wszelkie prace budowlane prowa-dzone będą w ściśle określonych godzinach, bez względu na etap i zaawansowanie budowy linii.
Czy bezpieczne jest wypasanie zwierząt pod linią elektroenergetyczną?W Polsce jest kilkanaście tysięcy kilometrów linii elektro-energetycznych najwyższych napięć, a w całej Europie po-nad sto tysięcy kilometrów. Niektóre z nich eksploatowane są od ponad trzydziestu lat. Przede wszystkim lokalizuje się je na terenach rolniczych. Nie stwierdzono, by wypas zwie-rząt pod linią najwyższego napięcia miał na nie negatywny wpływ.
Czy pod linią można korzystać z maszyn rolniczych?Tak, nie zaobserwowano żadnego wpływu linii na pracę ma-szyn rolniczych. Projekt budowlany uwzględnia, że pod linia-mi będą mogły być prowadzone normalne prace rolnicze. Odległość przewodów od ziemi w najniższym punkcie będzie wynosiła od 10 do kilkunastu metrów, co umożliwi korzysta-nie z każdego rodzaju maszyn używanych w rolnictwie.
W jakich odległościach od projektowanej linii można budować domy?Na trasie dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV re-lacji Kozienice – Siedlce Ujrzanów planuje się wyznaczenie pasa technologicznego, którego szerokość wynosić będzie 70 m. Granice tego pasa wyznaczają obszar, na który może oddziaływać linia i w którym mogą wystąpić ograniczenia w sposobie zagospodarowania terenu. Z całą pewnością na obszarze pasa technologicznego obowiązywać będzie za-kaz lokalizacji budynków przeznaczonych na pobyt ludzi. Ograniczenia te wynikają z obowiązujących przepisów w zakresie dopuszczalnych w środowisku poziomów pól elektroma-gnetycznych oraz hałasu. W przypadku linii 400 kV nie ma żadnych przeciwwskazań do lokalizacji zabudo-wy mieszkaniowej w odległości większej niż 35 metrów od osi linii. Zarówno poziom pól elektrycznych, magnetycz-nych, jak i szum linii, będą wyraźnie poniżej dopuszczal-nych norm określonych w polskich przepisach. Na przed-mieściach dużych miast taka odległość jest standardem.Linia napowietrzna nad terenami rolnymi
Wydawca:Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.ul. Warszawska 16505-520 [email protected]
Elfeko S.A.ul. Hutnicza 20 a81- 061 Gdyniatel. 58 663 16 64 fax 58 623 00 [email protected]
Eltel Networks Olsztyn S.A.Gutkowo 81 d11-041 Olsztyntel. 89 522 25 00 fax. 89 523 81 [email protected]
SAG Elbud Gdańsk S.A.ul. Marynarki Polskiej 8780-557 Gdańsktel. 58 769 48 00 fax 58 343 11 [email protected]
Wykonawca – konsorcjum firm:
Konstancin-Jeziorna 2014
Zdjęcia: Archiwum Elfeko S.A. SAG Elbud Gdańsk S.A. Eltel Networks Olsztyn S.A.
Strona inwestycji: www.linia-kozienice-siedlce.pl
