10
เดอนพฤศจกายน 2555 ปท่ 5 ฉบับท่ 52 อาหารที่รับประทานทุกวันนี้ประกอบด้วย จุลินทรีย์หลากหลายชนิด การบ่งบอก คุณภาพอาหาร นิยมตรวจหาเชื้อจุลินทรีย์ทีก่อให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษ หลักสูตร “อาหารเลี้ยงเชื้อและปฏิกิริยาทางชีวเคมี สาหรับตรวจสอบเชื้อจุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษ” BLPD Corner การตรวจสุขภาพเมื่อต้องทางานกับสารเคมี Science Update นักวิทยาศาสตร์ประหลาดใจ “พายุใหญ่” บนดาวเสาร์ BLPD Article พีเอชมิเตอร์กับการวิเคราะห์ในสิ่งแวดล้อม เปิดประตูสู่อาเซียน 10 ประเทศ กลุ่มประชาคมอาเซียน . คาถามจากผู้เข้าอบรม pH meter โปรดส่งข้อคิดเห็น คำแนะนำหรือคำถำมที[email protected] โทร. 02-2017425 โทรสำร 02-2017429 หำกต้องกำรยกเลิกกำรรับข่ำวสำร กรุณำแจ้งที[email protected] ข้อมูลเพิ่มเติม http://blpd.dss.go.th/

BLPD Newsletter Vol.52

Embed Size (px)

DESCRIPTION

BLPD Newsletter Vol.52 พศ.สาร (BLPD Newsletter) ฉบับที่ 52 เดือน พฤศจิกายน 2555 ของสำนักพัฒนาศักยภาพนักวิทยาศาสตร์ห้องปฏิบัติการ กรมวิทยาศาสตร์บริการ

Citation preview

Page 1: BLPD Newsletter Vol.52

เดอนพฤศจกายน 2555 ปท 5 ฉบบท 52

อาหารทรบประทานทกวนนประกอบดวยจลนทรยหลากหลายชนด การบงบอก

คณภาพอาหาร นยมตรวจหาเชอจลนทรยทกอใหเกดโรคอาหารเปนพษ

หลกสตร “อาหารเลยงเชอและปฏกรยาทางชวเคม

ส าหรบตรวจสอบเชอจลนทรยทกอใหเกดโรคอาหารเปนพษ”

BLPD Corner

การตรวจสขภาพเมอตองท างานกบสารเคม

Science Update

นกวทยาศาสตรประหลาดใจ “พายใหญ” บนดาวเสาร

BLPD Article

พเอชมเตอรกบการวเคราะหในสงแวดลอม

เปดประตสอาเซยน

10 ประเทศ กลมประชาคมอาเซยน

.

ค าถามจากผเขาอบรม pH meter

โปรดสงขอคดเหน ค ำแนะน ำหรอค ำถำมท [email protected] โทร. 02-2017425 โทรสำร 02-2017429 หำกตองกำรยกเลกกำรรบขำวสำร กรณำแจงท [email protected] ขอมลเพมเตม http://blpd.dss.go.th/

Page 2: BLPD Newsletter Vol.52

หนำ 2 BLPD Newsletter ปท 5 ฉบบท 52 เดอน พฤศจกำยน 2555

สวสดคะ ทานสมาชกทกทาน

ยนดตอนรบสเดอนแรกของการเปดฝกอบรมประจ าปงบประมาณ 2556 ของ พศ. วศ. กนคะ หวงวาทกทานคงไดรบแผนฝกอบรมประจ าปงบประมาณ 2556 ของ พศ. กนเรยบรอยแลว ตองรบสมครหลกสตรทสนใจกนแตเนนๆ นะคะ เพราะหลกสตรฝกอบรมของ พศ. คอนขางเตมเรวมาก เกรงวาจะพลาดโอกาสกนคะ นอกจากนนและในปน มหลกสตรทพฒนาใหมหลายหลกสตร สามารถดไดจากแผนฝกอบรมของเราคะ

เชญทกทานสนกอยางมสาระกบ พศ. สาร ในทกๆ ฉบบ

สถำนทอบรม สถำนทอบรม อำคำรสถำนศกษำเคมปฏบต กรมวทยำศำสตรบรกำร 75/7 ถนนพระรำม 6 แขวงทงพญำไท เขตรำชเทว กรงเทพฯ

รายละเอยดเพมเตมและสมครออนไลนไดท รายละเอยดเพมเตมและสมครออนไลนไดท http://blpd.dss.go.th/ ตดตอสอบถาม ตดตอสอบถาม : คณจรวยพร อเมลอเมล : [email protected]

โทรศพทโทรศพท : 0 2201 7460 โทรสารโทรสาร : 0 2201 7461

ดาวนโหลดแผนฝกอบรม

Page 3: BLPD Newsletter Vol.52

ทตองท างานเกยวของกบสารเคมโดยเฉพาะสารเคมอนตรายนน จดวาอยในกลมเสยงทตองดแลรกษาสขภาพของตนเองเปนพเศษ เพราะสารเคมอนตรายนนอาจมผลกระทบตอสขภาพ ซงการไดรบ /สมผสสารเคมอนตรายบางชนด ในชวงระยะเวลาสนๆ แตหากมปรมาณมาก กอาจสงผลใหเกดอาการแบบฉบพลน ตงแตอาการวงเวยนศรษะ คลนไส อาเจยน ชอก แผลไหมพพอง ระคายเคองผวหนง หรออาจถงขนเสยชวตได และสารเคมอนตรายบางชนดหากไดรบ/สมผส ในปรมาณนอยแตไดรบ/สมผสตลอดระยะเวลาการท างาน กอาจท าใหเกดอาการปวยแบบเรอร ง หรอเกดโรคตางๆ ทเกดจากการท างานกบสารเคมนนๆ ได สารเคมทเปนสารพษอาจมผลกระทบ ตอสขภาพไมวาจะเปนผลกระทบตอระบบประสาท เมดเลอด ตบ ไต ปอด และอ น ๆ ท ง น กระทรวงแรงงานไดมประกาศก าหนดสารเคมอนตรายทใหนายจางจดใหมการตรวจสขภาพของ ลกจาง ทท างานเกยวของกบปจจยเสยงหรอ ท า ง า น ก บสารเคมอนตรายทประกาศไวในประกาศกระทรวงแรงงาน ซงสารเคมอนตรายใน ป ร ะ ก า ศดงกลาว แบงออกเปน 6 กลม ไดแก สารเคมอนตรายในกลมสารท าละลายอนทรย กลม กาซ กลมฝนหรอฟมหรอผงโลหะ กลมกรด กลมสารก าจดศตรพช และสารอนตรายในกลมอนๆ ซงผ ท ปฏบ ต ง านกบสารเคม หากมความสงสยวาตนเองมสทธไดรบการตรวจสขภาพหรอไม สามารถตรวจสอบรายชอสารเคมอนตรายไดท ประกาศกระทรวงแรงงาน. พ.ศ. 2552. เรอง ก าหนดสารเคมอนตรายทใหนายจางจดใหมการตรวจสขภาพของลกจาง พ.ศ. 2552. รำชกจจำนเบกษำ. 7 เมษายน 2552. เลมท 126 ตอนพเศษ 50 ง. เอกสำรอำงอง ประกาศกระทรวงแรงงาน. พ.ศ. 2552. เรอง ก าหนดสารเคมอนตรายทใหนายจางจดใหมการตรวจสขภาพของลกจาง พ.ศ. 2552. รำชกจจำนเบกษำ. 7 เมษายน 2552. เลมท 126 ตอนพเศษ 50 ง.

หนำ 3 BLPD Newsletter ปท 5 ฉบบท 52 เดอน พฤศจกำยน 2555

กำรตรวจสขภำพเมอตองท ำงำนกบสำรเคม

ดร. ปวณำ เครอนล : [email protected]

Page 4: BLPD Newsletter Vol.52

หนำ 4 BLPD Newsletter ปท 5 ฉบบท 52 เดอน พฤศจกำยน 2555

นกวทยาศาสตรประหลาดใจ “พายใหญ” บนดาวเสาร ท าใหชนบรรยากาศอณหภมสงขนผดปกต เปรยบเทยบเหมอนอณหภมทแตกตางกนระหวางฤดหนาวของอลาสกา กบฤดรอนในทะเลทรายโมจาว อกทงยงเปนพายทอยนานผดปกต และระหวางพายยงพบกาซทเคยสงเกตพบมากอนแตคาดวามมากถง 100 เทาของทคาดไว

แคสสน (Cassini) ยานอวกาศขององคการบรหารการบนอวกาสหรฐ (นาซา) ตรวจพบพายลกใหญดงกลาวครงแรกเมอเดอน ธ.ค.2010 และจากรายงานของสเปซดอทคอมการส ารวจของยานไดตรวจ พบวา พายลกใหญนไดท าใหชนบรรยากาศของดาวเสารมอณหภมพงสงขนไปกวาปกต 66 องศาเซลเซยส

อานรายละเอยดเพมท http://www.manager.co.th/Science/ViewNews.aspx?NewsID=9550000132179

นกวทยำศำสตรประหลำดใจ “พำยใหญ” บนดำวเสำร

เบญจพร บรสทธ : [email protected]

ฟฟฟ หลกสตร หลกการประมาณคาความไมแนนอนของการวดหลกสตร หลกการประมาณคาความไมแนนอนของการวด

สอบถามรายละเอยดเพมเตม อเมล [email protected] โทรศพท 0 2201 7494

Page 5: BLPD Newsletter Vol.52

BLPD Newsletter ปท 5 ฉบบท 52 เดอน พฤศจกำยน 2555

พเอชมเตอรกบกำรวเครำะหในสงแวดลอม

ดร. ณฏฐกำนต เกตคม : [email protected]

พเอช (pH) มาจากอะไร? ในป พ.ศ. 2452 นกวทยาศาสตรชาวเดนมารคชอ S. P. L. Sorensen ไดเสนอ ค าวา “pH” คอ "Pondus Hydrogenii" ขนมา ซงมความหมายวา "ความเขมขนของไฮโดรเจนไอออน ทนอยมาก ๆ"

คาพเอชในสภาวะแวดลอมโดยทวไป สามารถจ าแนกออกไดเปน 2 สวนใหญๆคอ คาพเอชในน าและในดน ในบทความนไดรวบรวมคาพเอชในสภาวะแวดลอมดงกลาว ไดดงนคอ น าในแหลงน าธรรมชาตควรจะมคาพเอชประมาณ 6 - 8 ตวอยางเชน น าในทะเลสาบและ ล าธารสวนใหญจะมคาพเอชอยระหวาง 6.5 - 8.5 น าฝนทไมมสงปนเปอนจะมคาพเอชอยระหวาง 5 - 6 ดงนนแมวาน าฝนทตกในบรเวณทมภาวะมลพษนอยทสด กยงคงมความเปนกรดอยนนเอง ทงนเนองจากแกสคารบอนไดออกไซดจากอากาศสามารถละลายไดในหยดน าฝน ฝนกรดสวนใหญมคาพเอชประมาณ 4 แตถาเปนหมอกในเขตเมองอาจมคาพเอชต ากวา 2 น าดมควรมคาพเอชอยในชวง 6.8 - 7.3 อยางไรกตาม เราอาจพบน าซงมสภาพเปนกรดเอง

โดยธรรมชาตในบรเวณทมสนแรบางชนดอยในดน (เชน ซลไฟด) การท าเหมองแรอาจจะมสนแรบางอยางทท าใหเกดกรดถกปลอยลงสแหลงน า น าทมสภาพเปนดางเองโดยธรรมชาตมกจะพบเฉพาะในดนทมสนแรบางชนดปนอย เชน ปนขาว หรอหนปน คาพเอชในน าจะมอทธพลสงตอสงมชวตทอยในแหลงน านนๆ ตวอยางเชน แมลง สตวครงบกครงน าและปลา จะไมสามารถด ารงชวตในแหลงน าทม

คาพเอชต ากวา 4 ได มาตรฐานน าเสยหรอน าทงก าหนดใหมคาพเอช อยในชวง 5.5 – 9 (มาตรฐานคณภาพน าทงจากโรงงานอตสาหกรรมและนคม

อตสาหกรรม พ.ศ.2539) ส าหรบคาพเอชในดน (Soil pH)

แตละชนบอกถงลกษณะดนตนก าเนด สารเคมทอยในฝนหรอน าทไหลลงสดน การจดการดน และสงมชวตในดน (พช สตว และจลนทรย) เชนเดยวกบพเอชของน า พเอช

ของดนเปนตวบงชสมบตทางเคมของดนและธาตอาหารในดน พชแตละชนดจะขนไดในดนทมคาพเอชตางกน เกษตรกรจงมกจะใสสารลงไปในดนเพอเปลยนคาพเอชใหเหมาะ

กบชนดของพชทจะปลก พเอชของดนยงมผลตอพเอชของน าใตดนหรอแหลงน าอนๆ ในบรเวณใกลเคยงดวย

อานตอหนาท 9

ปจจบน ควำมรทำงดำนสงแวดลอมมควำมส ำคญมำกขน เนองจำกภำวะแวดลอมมผลกระทบตอกำรด ำรงชวตของมนษยรวมถงสงมชวตอนๆ ดงนนทกคนจงตองมสวนรบผดชอบดำน

สงแวดลอมรวมกน ส ำหรบประชำชนทวไปควรทรำบขอมลเพอกำรระมดระวง ในขณะเดยวกนนกวทยำศำสตรตองเปนผใหขอมลเชงวชำกำรทถกตองแมนย ำ และเชอถอได โดยกำรตรวจวดคำตำงๆ ในสงแวดลอมใหถกตอง เพอเปนขอมลในกำรวเครำะหหำระดบควำมเปนพษ หรอ ไมเปนพษในสงแวดลอมนนๆตอไป ในบทควำมนผเขยนขอน ำเสนอ คำของควำมเปนกรด-ดำงหรอคำพเอช (pH) ในสภำวะแวดลอมโดยทวไป รวมถงเครองมอในกำรหำคำพเอชทมอยในปจจบนอยำงพอสงเขป

หนำ 5

Page 6: BLPD Newsletter Vol.52

หนำ 6 BLPD Newsletter ปท 5 ฉบบท 52 เดอน พฤศจกำยน 2555

อำหำรเลยงเชอและปฏกรยำทำงชวเคม ส ำหรบตรวจสอบเชอจลนทรยทกอใหเกดโรคอำหำรเปนพษ

ดลยำ สขปต : [email protected]

อาหาร ทรบประทานทกวนนอาจปนเปอนดวยจลนทรยหลากหลายชนด การทดสอบของเชอจลนทรยทกอใหเกดโรคอาหารเปนพษ เปนวธหนงในการตรวจสอบ

คณภาพของอาหาร ซงเกณฑมาตรฐานทก าหนดของปรมาณจลนทรยชนดตางๆ ทท าการตรวจสอบ/ทดสอบ จะแตกตางกนในอาหารแตละชนด ทงนในการทดสอบทางหองปฏบตการจลชววทยา จลนทรยแตละชนดจะใหผลการทดสอบทางชวเคมทแตกตางกน ท าใหสามารถจ าแนกชนดของจลนทรยได พศ. ไดเปดอบรมหลกสตรอาหารเลยงเชอและปฏกรยาทางชวเคม ส าหรบตรวจสอบเชอจลนทรยทกอใหเกดโรคอาหารเปนพษ ในรปแบบของ e-learning โดยมวตถประสงค เพอใหผเรยนมความรความเขาใจ เกยวกบหลกการของวธการทดสอบทางชวเคม การเกดปฏกรยาทางชวเคมของเชอจลนทรยทกอใหเกดโรคอาหารเปนพษในอาหารเลยงเชอชนดตางๆ รวมถงการอานผลการทดสอบปฏกรยาทางชวเคม หวขอของหลกสตร ประกอบดวย

บทน า อาหารเลยงเชอจ าเพาะชนด การทดสอบปฏกรยาทางชวเคม ผลการทดสอบดวยอาหารเลยงเชอจ าเพาะชนดและ

การทดสอบปฏกรยาทางชวเคมในเชอจลนทรยทกอใหเกดโรค แบบทดสอบหลงเรยน

โดยมระยะเวลำในกำรเรยน 60 วน ผสนใจสำมำรถเขำเรยนไดท http://www.e-learning.dss.go.th/

www.e-learning.dss.go.th/

“ผทเรยนเนอหำหลกสตร e-learning ครบ 100% ภำยในเวลำทก ำหนด โดยใชเวลำศกษำเนอหำหลกสตร ไมนอยกวำ 2 ชวโมง และท ำแบบทดสอบหลงเรยนไดคะแนนไมนอยกวำ 80% จะไดรบประกำศนยบตรจำกกรมวทยำศำสตรบรกำร”

Page 7: BLPD Newsletter Vol.52

หนำ 7 BLPD Newsletter ปท 5 ฉบบท 52 เดอน พฤศจกำยน 2555

10 ประเทศ กลมประชำคมอำเซยน

ลดดำวลย เยยดยด : [email protected]

ประชำคมเศรษฐกจอำเซยน ประชำคมเศรษฐกจอำเซยน ประชำคมเศรษฐกจอำเซยน (((Asean Economic Asean Economic Asean Economic Community : AEC)Community : AEC)Community : AEC) เปนการรวมกนทางเศรษฐกจของประเทศในเขตอาเซยน ซงมลกษณะคลายคลงกบประชาคมเศรษฐกจยโรป (European Economic Community : EEC) จะท าใหมผลประโยชน มอ านาจตอรองตางๆ กบคคาไดมากขน และการน าเขา สงออกของชาตในอาเซยนกจะเสร เรมใชในป พ.ศ. 2558 มประเทศสมาชกทงหมด 10 ประเทศ ดงน 1. ไทย

ชอทางการ : ราชอาณาจกรไทย (Thailand) เมองหลวง : กรงเทพมหานคร พนท : 513,115 ตร.กม. จ านวนประชากร : 66 ลานคน ระบบการปกครอง : ระบอบประชาธปไตยแบบ

รฐสภา มพระมหากษตรยเปนประมข ภาษาราชการ : ภาษาไทย ศาสนา : ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ สกลเงน : บาท (THB)

2. พมำ ชอทางการ : สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร

(Republic of the Union of Myanmar) เมองหลวง : เนปดอ พนท : 676,578 ตร.กม. จ านวนประชากร : 53 ลานคน ระบบการปกครอง : ระบบประธานาธบด (ระบอบ

เผดจการทหาร) ภาษาราชการ : ภาษาพมา ศาสนา : ศาสนาพทธ สกลเงน : จาด (mmK)

3. ลำว ชอทางการ : สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

(The Lao People’s Democratic Republic) เมองหลวง : เวยงจนทน พนท : 236,880 ตร.กม. จ านวนประชากร : 6 ลานคน ระบบการปกครอง : คอมมวนสต ภาษาราชการ : ภาษาลาว ศาสนา : ศาสนาพทธ สกลเงน : กบ (LAK)

3. เวยดนำม ชอทางการ : สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

(The Socialist Republic of Vietnam) เมองหลวง : ฮานอย พนท : 331,689 ตร.กม. จ านวนประชากร : 90 ลานคน ระบบการปกครอง : คอมมวนสต ภาษาราชการ : ภาษาเวยดนาม ศาสนา : ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ สกลเงน : ดอง (VND)

4. มำเลเซย ชอทางการ : มาเลเซย (Malaysia) เมองหลวง : กวลาลมเปอร พนท : 329,847 ตร.กม. จ านวนประชากร : 28 ลานคน ระบบการปกครอง : ระบอบประชาธปไตยแบบ

รฐสภา มพระมหากษตรยเปนประมข ภาษาราชการ : ภาษามาเลย ศาสนา : ศาสนาอสลาม สกลเงน : รงกต (MYR) อานตอหนาท 8

Page 8: BLPD Newsletter Vol.52

6. สงคโปร ชอทางการ : สาธารณรฐสงคโปร

(Republic of Singapore) เมองหลวง : สงคโปร พนท : 697 ตร.กม. จ านวนประชากร : 5 ลานคน ระบบการปกครอง : สาธารณรฐ ภาษาราชการ : ภาษาองกฤษ ภาษาจนกลาง

ภาษามาเลย ภาษาทมฬ ศาสนา : ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ สกลเงน : ดอลลารสงคโปร (SGD)

7. อนโดนเซย ชอทางการ : สาธารณรฐอนโดนเซย

(Republic of Indonesia) เมองหลวง : จาการตา พนท : 1,904,569 ตร.กม. จ านวนประชากร : 248,216,193 คน ระบบการปกครอง : ระบอบประชาธปไตย ม

ประธานาธบดเปนประมข ภาษาราชการ : ภาษาอนโดนเซย ศาสนา : ศาสนาอสลาม สกลเงน : รเปยห (IDR)

8. ฟลปปนส ชอทางการ : สาธารณรฐฟลปปนส

(Republic of Philippines) เมองหลวง : มะนลา พนท : 300,000 ตร.กม. จ านวนประชากร : 101 ลานคน ระบบการปกครอง : ระบอบประชาธปไตย ม

ประธานาธบดเปนประมข

ภาษาราชการ : ภาษาฟลปโน ภาษาองกฤษ ศาสนา : ศาสนาครสต สกลเงน : เปโซฟลปปนส (PHP)

9. กมพชำ ชอทางการ : พระราชอาณาจกรกมพชา

(Kingdom of Cambodia) เมองหลวง : พนมเปญ พนท : 181,035 ตร.กม. จ านวนประชากร : 14 ลานคน ระบบการปกครอง : ระบบประชาธปไตยแบบ

รฐสภา มพระมหากษตรยเปนประมข ภาษาราชการ : ภาษาเขมร ศาสนา : ศาสนาพทธ สกลเงน : เรยลกมพชา (KHR)

10. บรไน ชอทางการ : เนการาบรไนดารสซาลาม

(Negara Brunei Darussalam) เมองหลวง : บนดารเสรเบกาวน พนท : 5,770 ตร.กม. จ านวนประชากร : 0.4 ลานคน ระบบการปกครอง : สมบรณาญาสทธราช มประ

มหากษตรยเปนประมข ภาษาราชการ : ภาษามาเลย ศาสนา : ศาสนาอสลาม สกลเงน : ดอลลารบรไน (BND)

ทมำ : http://th.wikipedia.org http://www.thai-aec.com

10 ประเทศ กลมประชำคมอำเซยน (ตอจำกหนำท 7)

หนำ 8 BLPD Newsletter ปท 5 ฉบบท 52 เดอน พฤศจกำยน 2555

Page 9: BLPD Newsletter Vol.52

หนำ 9 BLPD Newsletter ปท 5 ฉบบท 52 เดอน พฤศจกำยน 2555

pH meter

ปวน งำมเลศ : [email protected]

ถำม การปรบตงหรอ calibration pH meter ทระบในวธทดสอบ ตางจากการสอบเทยบ (calibration) pH me-ter อยางไร ? ตอบ กำรปรบตง หรอกำรปรบเทยบมำตรฐำน pH meter เปนขนตอนส ำคญทผใชตองท ำทกครงเมอมกำรใช pH meter วดคำ pH ของตวอยำง โดยกำรใช standard buffer solution อยำงนอย 2 ชวง pH ใหครอบคลมชวงกำรวดตวอยำงนนๆ เชน กำรวดตวอยำงท pH อยในชวง 4 ถง 7 ใหปรบตงดวย standard buffer 7 และ 4 เปนตน ทงนวตถประสงคของกำรปรบตงฯ เพอให pH meter นน แสดงผลกำรวดในหนวย pH ไดอยำงถกตอง กำรสอบเทยบ pH meter ตำมหลกกำรทำงมำตรวทยำเปนกำรแสดงควำมสมพนธระหวำงคำทแสดงโดยเครองมอวดหรอระบบกำรวด กบคำทรของปรมำณทวดภำยใตภำวะเฉพำะทบงไว วตถประสงคของกำรสอบเทยบเพอชวยใหผใชเครองมอทรำบคำควำมคลำดเคลอน (error) ของคำทแสดงโดยเครองมอวดนน ทน ำไปสกำรตดสนใจในกำรใชเครองมอ หรอปรบแตงใหอยในเกณฑทใชงำนได หรอเลกใชเครองมอวดนน

เชน แมน า หรอทะเลสาบ คาพเอชของดนมคา 1 - 14 จ าแนกเปนคาพสยได 10 ระดบ (Soil Survey Division Staff, 1993)1 โดยเรยงล าดบจาก ระดบความเปนกรดแกจด (<pH 4.5) , กรดจดมาก (pH 4.5-5.0), กรดจด (pH 5.1-5.4), กรดปานกลาง (pH 5.5-6.0), กรดออน (pH 6.1-6.5), กลาง (pH 6.6-7.3), เบสออน (pH 7.4-7.8), เบสปานกลาง (pH 7.9-8.4), เบสจด (pH 8.5-9.0) ถงระดบเบสจดมาก (>pH 9.0) ตามล าดบ

คาพเอชในสารละลาย แสดงปรมาณหรอความเขมขนของไฮโดรเจนอออนในน า (hydrogen or hydronium ion: H+ or H3O

+) ซงเกดจากสารทสามารถแตกตวใหอนมลกรด (H+) หรอดาง (OH-) การตรวจวดคาพเอชในปจจบนสามารถท าไดหลายวธ เชน ใชกระดาษวดคาพเอช (pH Paper) ปากกาวดคาพเอช (pH Pen) เครองวดคาพเอช (pH Meter) ซงการตรวจวดคาพเอชโดยใชปากกาวดคาพเอช และเครองวดคาพเอช จะใหคาทถกตองแมนย ามากกวาการใชกระดาษวดคาพเอช

เครองวดพเอชใชหลกการทางเคมไฟฟามสวนประกอบหลก 2 สวน ไดแก อเลกโทรด (electrode) และ เครองวดศกยไฟฟา (meter) อเลกโทรดส าหรบวดคาพเอชสวนมากเปนชนด glass electrode ซงคาศกยไฟฟาเปลยนแปลงตามแอคตวตของไฮโดรเจนไอออน (activity of hydrogen ions) ทอยรอบผนงบางๆ ของกระเปาะแกวอเลกโทรดวดคาพเอชและอเลกโทรดอางอง ทตอกบเครองวดศกยไฟฟาแลวค านวณคาความตางศกยไฟฟาเปนคาพเอชโดยใชสมการเนนสต (Nernst equation) เครองวดคาพเอชชนดพกพา (portable pH Meter) สามารถน ามาใชวดคาพเอชของตวอยางในสภาวะแวดลอมภายนอกไดทนท เชน ในดน น าดม หรอน าเสย ไดเลย นอกเหนอจากการหาคาในหองปฏบตการเพยงเทานน

เอกสำรอำงอง อางองจากเวปไซท http://soils.usda.gov/technical/manual/

พเอชมเตอรกบกำรวเครำะหในสงแวดลอม (ตอจำกหนำท 5)

Page 10: BLPD Newsletter Vol.52

ทปรกษำ

ดร.จนทรเพญ เมฆำอภรกษ

นำยอนสทธ สขมวง

บรรณำธกำร

นำงอมำพร สขมวง

กองบรรณำธกำร

นำงสำวปทมำ นพรตน

นำงชตมำ วไลพนธ

นำงอำรย คชฤทธ

อาคารสถานศกษาเคมปฏบต 75/7 ถนนพระรามท 6

แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400

ส านกพฒนาศกยภาพ นกวทยาศาสตรหองปฏบตการ

กรมวทยาศาสตรบรการ

Phone: 0 2201 7425 Fax: 0 2201 7429

E-mail: [email protected]

โปรดสงขอคดเหน ค ำแนะน ำหรอค ำถำมท [email protected] โทร. 02-2017425 โทรสำร 02-2017429 หำกตองกำรยกเลกกำรรบขำวสำร กรณำแจงท [email protected] ขอมลเพมเตม http://blpd.dss.go.th/