12
VRYDAG 17 JANUARIE 2014 WWW.BLOEMNUUS.CO.ZA GRATIS Alzheimers Dankie, Ma, dat jy onthou al vergeet jy bl. 2 ’n Eerste Jackson en Dell saam in Bfn bl. 4 Skole begin Krisisse in onderwys niks nuuts deur jare bl. 8 VANDAG, presies 110 jaar gelede, het Bloemfontein sy Laingsburg-oomblik beleef. Dit was die ergste waterramp wat Bloemfontein waarskynlik nog ooit getref het. Daarna was dit duidelik: Bloemspruit sou drasties verander moes word om ’n herhaling van só ’n ramp te verhoed. Daarom is grond onteien, is die Bloemspruit reguit gemaak, uitgegrawe en met sandsteenblokke uitgebou. Só sou dit twee keer die volume water kon hanteer wat die stad toe pas getref het. Op die foto is Jenkins & Co. en regs daarvan die ineengestorte Royal-hotel. Nog foto’s en ’n berig op bl. 10. Foto: Nasionale Museum Vloed: Vloed: Bfn steier Bfn steier Vandag 110 jaar gelede

Bloemnuus 20140117

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Bloemnuus 20140117

Citation preview

Page 1: Bloemnuus 20140117

VRYDAG 17 JANUARIE 2014 WWW.BLOEMNUUS.CO.ZA GRATIS

Alzheimers

Dankie,Ma, dat jyonthou alvergeet jy

bl. 2

’n Eerste

Jacksonen Dellsaamin Bfnbl. 4

Skole begin

Krisisse inonderwysniks nuutsdeur jare

bl. 8

VANDAG, presies 110 jaar gelede, het Bloemfontein sy Laingsburg­oomblik beleef. Dit was die ergste waterramp wat Bloemfontein waarskynlik nog ooit getref het. Daarna wasdit duidelik: Bloemspruit sou drasties verander moes word om ’n herhaling van só ’n ramp te verhoed. Daarom is grond onteien, is die Bloemspruit reguit gemaak, uitgegraween met sandsteenblokke uitgebou. Só sou dit twee keer die volume water kon hanteer wat die stad toe pas getref het. Op die foto is Jenkins & Co. en regs daarvan die ineengestorteRoyal­hotel. Nog foto’s en ’n berig op bl. 10. Foto: Nasionale Museum

Vloed:Vloed:Bfn steierBfn steier

Vandag 110 jaar gelede

Page 2: Bloemnuus 20140117

2 BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014

Annalize Doubel

“EK stap saam met jou totby die kar. Ek is bekom-merd oor jou, Sus. Ek wilnie hê jy moet so in diedonker alleen huis toe rynie.”

Met oë waarin 86 jaar vanlief en leed weerspieël word,kyk sy my vraend aan.

“Nee wat, ek is binne tienminute tuis.”

Dan wil sy tot by die deursaam met my loop.

In haar deftige rooilangbroek, rooi Melton-baad-jie, wit (kerk-)skoene enrooi oorbelle, kam sy eersdie silwergrys hare enmaak haar wenkbrouenetjies.

En so pak ons saam dietog na die aftreeoord sevoordeur aan.

Al is dit net sowat 40 treëvan haar kamer af, huiwerek nogtans. Hoe gaan syweer haar kamer kry?

Ná ’n lekker stywe druken ’n stomp winkeltand-bytin my nek, wat haar altydlaat giggel, draai sy terugna haar kamer.

Ek kyk dat sy eers veiligis. Sy draai om.

“Watter nommer is mykamer nou weer?”

“Ma se foto is op diedeur.”

Met ’n knokkel-wysvingermerk sy as ’t ware elkedeur. By haar kamer gaansy staan, kyk mooi of dit syop die foto is, waai vir my,en stap in.

Met ’n knop in my keel,maar met groot vreugde inmy hart, stap ek kar toe.

My Mamma is ’n skadu-wee van wat sy was. Vandie selfversekerde vrou watjou ore van jou kop af konpraat, uitbundig kon lag,lekker tenderised steak in ’ntamatiesous en roly poly entuisgemaakte vla kon maak,is weinig oor.

Die een saam met wie ekinkopies kon doen en as onsmoeg ge-shop was, ’n wafelgaan eet het; wat haarjongste spruit van ses nadramaklasse, tennislesse,debats- en kooroefening,partytjies en laataandflieksby die skool rondgekarweihet; met wie ek saanskopstukke in die bad kon

gesels, is nie meer daar nie.Nóú se ma vergeet om te

onthou dat haar dogter niehaar suster is nie. Dat haarjongste seun nie haar manis nie. Dat ek tien minute sery van haar af woon, soosek binne tien minute tienkeer vir haar moet sê.

Maar ek verdra dit metliefde, Mamma, want jy hetnog nooit vergeet om teonthou om lief te hê nie.

Om vriendelik te wees ennooit te kla nie. Om altyddankie te sê dat ek vir joukom kuier het. Altyd vir my’n kompliment gee as ek virjou mooi lyk. En dat jyopgewonde is as ek vir jou’n soet dingetjie bring.

Dankie dat jy dit vir mymaklik maak om jou lief tehê totdat die ewige slaap joukom verlos van die strydom te probeer onthou . . .

Dankie, Ma,dat jy onthoual vergeet jy

Annalize Doubell (regs), assistent­redakteur van Volksblad,by haar ma, Marie Meyer, wat onlangs oorlede is. Die fotois verlede jaar opMarie se 87ste verjaardag geneem. Annali­ze het die meegaande stuk enkele maande gelede geskryftoe haar geliefde ma begin “vergeet” het.

Marie oorledeMaria Petronella Char-lotte (Marie) Meyer(née Gouws), gebore 10Maart 1926 op Warden, isop 6 Januarie 2014 in dieWelcare-siekeboeg van dieWelgedacht-aftreeoord inBloemfontein oorlede.Haar man, Gert, is in

2004 oorlede.Sy word oorleef deur

vier seuns – Lukas, Rudolf,

Gerhard en André – entwee dogters – Anne-MarieSnyman en AnnalizeDoubell, assistent-redakteurvan Volksblad – asook 14kleinkinders en 15 agter-kleinkinders.Sy is op Vrydag 10

Januarie in die Wespark-be-graafplaas op Kroonstad,waar sy en haar man jarelank gewoon het, begrawe.

Martin Schwella en Simoné de Meyer het onlangs verloof geraak. Nog ’n foto ver­skyn opwww.bloemnuus.co.za. Stuur jou onlangse verlowingsfoto vir ’n gratis pla­sing in Bloemnuus na [email protected]. Foto: Schink Photography

Wel en weeS DIE volgende Bloemfon-teiners is onlangs oorlede:Sophia Maria Marais(geb. 1923) van Serenitas;Miemie Holtzhuizen(geb. 1925) van OnsTuiste; Henry Bierman(geb. 1926); Verna Nagel(geb. 1932); Cindy Preto-rius (geb. 1969); Evange-los Stergos (geb. 1938);Daniël Rudolph de Wet(geb. 1961); TheunisJacobs Crous Janse vanRensburg (geb. 1962);Martha Elizabeth Tait(geb. 1923); Sarie (Sweet-ie) Wicks (geb. 1927); enKotie Williamson (geb.1924) van Ons Tuiste.

SAdéle Dempers,hoofsubredakteur van dieSentrale PlaaslikeKoerante van Volksblad,volg Jens Friis, redak-teur van Bloemnuus, op asstreeksverteenwoordigervan die Forum virGemeenskapsjoernaliste.

S Dr. Jacob Swart (67),’n afgetrede ortopediesechirurg, en sy vrou, Elise(65), is op hul plaasSpringfield in Lynchfieldin die Bloemspruit-omge-wing verskeie kere deurtwee mans met ’n mesgesteek en met ’n staalpypgeslaan. Die polisieondersoek ’n klag vanhuisroof.

SKoos Wessels, ’n oud-Vrystaatse rugbyspeler,is in Bloemfonteinbegrawe. Hy was dietweede oudste lewendeVrystaatse rugbyspeler(86 jaar en 17 dae) en hetin die 1950’s vir dieVrystaatse rugbyspan in38 wedstryde gespeel.Koos word deur sy vrou,Francina, ’n seun, Japie,en ’n dogter, HenriëtteOberholzer, oorleef.

S Nadine Geldenhuys,’n gr. 9-leerling aan dieHoërskool Sentraal, is dievakansie deur ’n giftigeskerpioen gesteek terwylsy geswem het. Sy hetlam gevoel en gesukkelom te praat. Teengif en’n kalsium-aanvulling hethaar lewe gered.

S Deonette Basson (48)en haar ma, ChristineBasson (80), het in ’nmotorongeluk gesterf.Deonette was ’n Afri-kaans-onderwyser aan dieHoërskool Jim Fouché.Die skool is onlangsaangewys as die besteakademiese skool in dieVrystaat.

S Babs Groenveld vierhaar 99ste geboortedagvandag. Sy is ’n inwonervan Bayswater VillageC40 en een van die NGgemeente Hugenoot seoudste lidmate.

S Christina Jacoba(Christine) Dempers(geb. 1928) van Serenitasse gedenkdiens het uit dieNG kerk Heuwelkruinplaasgevind.

S Theunis JohannesOlivier (geb.1968) isvanuit die Elim-Pinkster-kerk in Noordhoekbegrawe en in dieBainsvlei-begraafplaas terruste gelê.

S Jannie de Wet,oudhoofseun van dieHoërskool Jim Fouché,het op tien onderskei-dings in die matriekeind-eksamen gehoop en tienbehaal. Hy is Volksbladen die Universiteit vandie Vrystaat se Matriku-lant van die Jaar. Jannieis die seun van Jannie(sr.) en Magrita de Wet.

SGiuseppa MariaPanelatti (geb. 1936) isuit die Sacred Heart-kate-draal begrawe en in dieMemoriam-begraafplaaster ruste gelê.

Verloof: Carika van Zyl en Duan Koen (Leopards &Lace). Nog ’n foto van dié paartjie verskyn op Bloem­nuus se Facebook­blad. Foto: Charlene’s Photomemories

Bloemnuus se Facebook­leser van die week: ElnaVenter vanUitsig, Bloem­fontein, is die afgelope 24jaar met Paul Venter, “diewonderlikste man” ge­troud. “Ek het nie kindersnie,maarmymanhet vierkleinkinders waarvantwee in Nieu­Seeland is.”Elnawerk as ‘n inligtings­beampte by die Huge­noot­gemeente. Sy is alamper 60 jaar ‘n Bloem­fonteiner. “Bloemnuus isverfrissend. Jy ontdek sobaie interessante menseen gebeure, asook nuusoor Bloemfontein en symense, in dié koerant.”

Page 3: Bloemnuus 20140117

BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014 3

VIR ’N GOEIE DOEL: Geld kan indie Kersfonds­rekening inbetaalword by: Volksblad­Kersfonds,Nedbank­tjekrekening 102 8919980, takkode 117 134. Stuur ’nfaks as bewys van regstreekse be­taling aan Marie McLaren by 051­448­3771. Die Kersfonds staantans op R525 089,75. Daar wordgehoop R1 miljoen sal geïn word.

DIE WONDER VAN REËN: Jorina Classen het hierdie foto van haarkleinseun, Lian Alexander, ingestuur. Nadat ’n bui reën geval het, hetLian sy weerkaatsing in die water gewaar en vat­vat daaraan geraak.Lian is die seun van Cornelle en Raymond Alexander.

NUWEJAARSVOORNEMENSbehels dikwels die opgee van iets.Hierdie jaar vra die Suid-Afri-kaanse Nasionale Bloeddiens(SANBD) nie dat jy iets opgee nie,maar eerder dat jy iets gee –bloed. Bloedskenkings red lewens.Dit is ’n maklike voorneme om temaak en by te hou.

Elke skenking neem ongeveer ’nuur en kan tot drie mense se lewehelp red. Die skenkingsproses iseenvoudig: Jy sal ’n vraelysrakende jou gesondheid en leefstylvoltooi; jou bloeddruk wordgeneem en ’n druppel van joubloed om seker te maak jy is nieanemies nie en dat dit veilig isom te skenk.

’n Gekwalifiseerde suster sal ’nkort onderhoud met jou voer enas alles in orde is, word joubloedskenking gedoen. Alle naaldeen toerusting word slegs een maalgebruik en dan vernietig. Ná jouskenking geniet jy koekies enkoeldrank.

Daar moet elke dag 3 000eenhede bloed ingesamel word omaan hospitale in Suid-Afrika teverskaf. Die behoefte aan bloed isdeurlopend – daar vind elke 35sekondes ’n bloedoortapping inSuid-Afrika plaas.

“Daar is baie mense wat nognooit bloed geskenk het nie, oflank terug geskenk het, en ons vradat hulle gereelde bloedskenkingdeel van hul lewe maak. Moeniedat die lewe in die pad van LEWEstaan nie,” sê Irene van Schalk-wyk, bemarkingskonsultant by dieSANBD in Bloemfontein.

Om ’n bloedskenker te weesmoet jy:S tussen die ouderdom van 16 en65 wees;Smeer as 50 kg weeg;S ’n veilige seksuele leefstyl lei;S gesond wees op die dag van jouskenking; enS ’n maaltyd genuttig het voordatjy bloed skenk.

Hoe om jou naaste bloedskenk-sentrum te vind:S skakel 0800-11-9031;S www.sanbs.org.za; ofS SMS jou poskode na 31454.

Red sólewensin 2014

Nuusin kortS VUISVOOS verbruikers moet hulle die volgendepaar maande vir ’n paar opeenvolgende brandstof-prysstygings staal. Met die rand wat tot sy laagstevlak in vyf jaar van byna R11 teenoor die dollarverswak het, kan petrolpryse in Februarie metsowat 30c per liter styg, sê ekonoom MikeSchüssler.

SKyle Grant is die gewilde mansgroep Adam senuwe lid. Dié Albertonner, ’n voltydse sanger endanser, sluit hom eersdaags by die groep se anderlede, Reynardt Hugo en Hugo Ludik, aan. Hyvervang Joe Foster, wat die groep verlede jaarverlaat het om aan ’n sololoopbaan te werk. Kykop www.bloemnuus.co.za na die eerste solo-videovan Foster.

S Nicholis Louw, die sanger, het Woensdagoggendnet ná middernag vir Denise Shrewsbury die grootvraag gevra.

Só het hy die groot nuus op sy Facebookbladaangekondig: “BOOM SHAKALAKA!!!! Ekt my Babegevra om te trou en sy het ja gesê!! Man ek het ’ncatch en ’n half hier gevang! Love you my Baby! Xx

Op Twitter het hy die volgende gesê:Hey maniacs! My kickass girl is nou my kickass

verloofde!! Weirdly voel ek glad nie claustrophobicnie!! Sommer net happy happy happy!!

S Yolandé Korkie, ’n oud- Bloemfonteinse onder-wyser, is ná meer as sewe maande in aanhoudingin Jemen deur haar ontvoerders vrygelaat.

Yolandé en haar man, Pierre, is verlede jaar voor’n hotel in die stad Taiz in Jemen deur ’n groepmans, wat lid van die terroristegroep Al Kaïda is,ontvoer en sedertdien as gyselaars aangehou.

’n Losprys van R32 miljoen is deur die ontvoer-ders vir Pierre geëis, andersins sal gevolge gedramoet word, het die paar se ontvoerders gewaarsku.

S Ds. Jacob Maree van die Baptistekerk (Langen-hovenpark) het Sondagaand in ’n erediens gesê diégemeente is bereid om geld te gee om te helpverseker dat die Korkies veilig sal wees.

Die egpaar woon al meer as vier jaar in Jemenwaar Pierre aan ’n nie-regeringsorganisasie verbon-de is.

Page 4: Bloemnuus 20140117

4 BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014

Dít gebeur dan daarWAT gebeur wanneer, waarin die groter Bloemfontein?Bloemnuus se gewilde Dag-boek-blad is die plek om tekyk. Dit word ook opwww.bloemnuus.co.za gelaai.

As jy jou selfoon gebruikom Bloemnuus te lees, besoekbloemnuus.mobi en kyk onder“My gemeenskap” vir dag-boek-inskrywings.

Stuur dagboekinskrywingsin die onderstaande formaat(moenie volledige nuusverkla-rings stuur nie) aan [email protected]. Dit isgratis. Die spertyd is Dinsdagom 09:00.

VRYDAG 17 JANUARIES The Oliewenhuis Art Museumis pleased to present MyCountry: A collection of tenSouth African landscapes by oneof South Africa’s leadingcontemporary realist painters,John Meyer.SHet jy al ’n draai gemaak bydie nuwe Euro Caffe, ’ngereelde adverteerder inBloemnuus? Dié eetplek inMimosa Mall is ná sy opknap-ping veel groter. Van hier het jynou deur reuse-glasvensters ’npragtige uitsig oor die noordeli-ke woonbuurte van Bloemfon-tein. Die uitgebreide spyskaartbied onder meer ’n grootCaesar-slaai teen R55,95 en ’n300 g-kruisskyf (rump steak) teenR89,95.S The National Museum inBloemfontein boasts a newpermanent exhibition. Theexhibition depicts the history ofBatho in an interactive andvisually-exciting manner.Particularly striking is arealistic replica of a red brickhouse typical to Batho as wellas a life-size projection of ashort film shot in one of Batho’sstreets. Visitors may also listento sound clips from interviewsconducted with Batho residentsor read the transcribed text.This is thanks to audio-visualequipment sponsored by theBelgian and Flemish govern-ments. Unique objects donatedby Batho residents are also ondisplay. Derek du Bruyn,051-447-9609.

S Beesstert (ox tail) en stamp-mielies – nes jou ouma dit soumaak. Ouma se Kombuis, TweedeLaan, Westdene. Lita Kotzé,083-262-1165.S Do you want to get away overweekends? Now you can useSAA Voyager miles on Mangoflights. So whether it’s fromBloemfontein to Cape Town orJohannesburg to Zanzibar, withMango and SAA Voyager youhave more choice than everbefore.SKoekela het ’n paar nuwegeregte op sy somerspyskaart.Spesiale aanbiedings. Bel Gabriel-le 073-141-1730 of 051-430-1949.SWisselkoers: Een Amerikaan-se dollar is nagenoeg R10,67werd; 1 Euro = R14,58; 1 Britsepond = R17,60; 1 Australiesedollar = R9,63; en 1 Kanadesedollar = R9,79.

SATERDAG 18 JANUARIES BirdLife Vrystaat hou ’nvoëlkykuitstappie na die Krugers-driftdam. Beginners en besoekerswelkom. Kontak Louise Coetzeevir inligting: 082-382-1341 [email protected] Française: Open dayat the Alliance Française from10:00 to 12:00 at the AllianceRoom, West End Flats, cnr.Henry Street and First Avenue.Contact Louise Coetzee forinformation: 082-382-1341 [email protected] Surrounded by 12 hectares ofnatural vegetation on Grant’sHill, the Oliewenhuis ArtMuseum offers access to fourmarked walking trails throughunspoilt natural surroundings.The walking trails are easilyaccessible to young and old andoffer a unique opportunity toexperience the beauty andtranquillity of the area. Themuseum gardens also offer idealpicnic spots.S Die NG gemeente Hugenoot isom 09:00 gasheer vir dr. RodneySeale, jeugbedienaar, skryweren gasspreker op radio en TV.Die byeenkoms vind by dieBloukerk in Bayswater plaas enjong mense word daarheenuitgenooi. Geen toegangsgeldword gevra nie. Ina Fourie,083-458-5956.

S Soutpan word al hoe gewilder asbestemming onder Bloemfonteinsemotorfietsryers omdat dit nie ’ndagreis ver is nie. Bespreek jou plekvir ontbyt (pap-en-sous tot boeretroos)by Truksvy. Bel Liza, 076-768-8726.S Die son kom vanoggend om 05:32oor Bloemfontein op en sak teen19:18.

SONDAG 19 JANUARIES Die Nasionale Museum, Aliwal-straat 36, is Sondae van 12:00 tot 17:00oop. Toegang is R5 (volwassenes), R3(leerlinge) en voorskoolse kindersgaan gratis in. Skakel 051-447-9609 virmeer inligting.S Lus vir ’n bord boerekos in dieplatteland? Sit aan vir skaapboud,hoender, plaasbrood . . . by Truksvyop Soutpan om 12:00. Dis nodig om byLiza (076-768-8726) te bespreek.SNico en Lizaan van der Waltword om 09:00 as predikantspaarvan die NG gemeente Heuwelsigbevestig.

MAANDAG 20 JANUARIES Koop ’n Huisgenoot én Volksbladby koerantverkopers in Bloemfonteinteen slegs R20.

WOENSDAG 22 JANUARIES Die Vriende van die Ou Presi-densie hou hul jaarvergadering om18:00 in Naln. Lede en belangstellen-des is welkom. Bel Lambertus vanRensburg by 072-418-8665 of 051-422-5283.SWord ’n lid deur Bloemnuus seFacebookblad bo-aan te “like”. Blysó op hoogte van nuus in Bloemfon-tein.S Volksblad se nuwe projek gemikop tieners begin vandag oor ’n week.SkoolBLUES is ’n interaktiewestrokiesprent en gaan Woensdae indie koerant verskyn. Die hoofkarak-ters is Pieter Erasmus, John vanRooyen, Karin van Aswegen enNthabiseng Dichabe. Hulle is almalop Facebook en Twitter. Tienersbepaal SkoolBLUES se storielyn deurop die karakters se Facebook-blaaie tepost of hulle te twiet – dis hulle watsê wat volgende moet gebeur. Meerinligting sal later bekend gemaakword, maar gaan “like” solankSkoolBLUES se Facebookblad(www.facebook.com/vbskoolblues).

SATERDAG 25 JANUARIES Ray Dylan sing in Innie Skuurin Langenhovenpark. Kaartjies kosR100 en is by Kiki Corner ofMusic Inc te kry. Vir meerinligting skakel 079-387-3614.S Die Vrystaat-tak van dieBoeremusiekgilde hou ’n dans-party in die skoolsaal van Rosen-hof (agter die Life-Rosepark-hospi-taal). Verskeie orkeste sal optree.Daar sal vure wees om vleis tebraai. Bel Mientjie by 072-844-3667of Henriëtte by 082-578-7532.

VRYDAG 7 FERUARIESValentynsmark: Geskenke viroud en jonk. Afleweringsdiensook beskikbaar vir Vrydag 14Februarie. Plettenbergstraat 1,Dan Pienaar. Lita Kotzé, 083-262-1165.S Corlea Botha sing by InnieSkuur. Kaartjies kos R100 en is tekry by Kiki Corner (Langenhoven-park) en Music Inc. Navrae:[email protected].

SATERDAG 8 FEBRUARIES Suid-Afrikaners wat hulle nognie geregistreer het om in dienasionale verkiesing te stem nie,sal nog ’n kans hiervoor kry.Stemgeregtigdes mag hulle vandagen môre as kiesers registreer.

SONDAG 9 FEBRUARIES PSL: Bloemfontein Celtic vsUniversity of Pretoria, Free StateStadium, 15:30.

VRYDAG 14 FEBRUARIESAnna Davel sing in Koekela setuin. Bel Gabrielle 073-141-1730 of051-430-1949.

WOENSDAG 26 MAARTS Steve Hofmeyr tree in dieKovsiekerk op. Kaartjies wisseltussen R110 en R220 en is te kryby Computicket. Vir meer inlig-ting skakel 082-481-8881. Dit wordmet trots deur Afrikoon-Produk-sies aangebied. Bloemnuus is ’nmediaborg van dié konsert.

Faan se trein, die rolprentweergawe van die treffer­verhoogstuk deur Pieter Fourie, die oud­Vrystater, beginvolgende Vrydag in teaters wys.

VRYDAG21 FEBRUARIE: Vir die eerste keer in Bloemfontein tree TommyDell enManie Jackson saamop.Die konsert sal treffers insluit soos LittleRosa, Teddy Bear, Julia en Net Die Hemel Weet. Kaartjies kos R125 perpersoon (R155 by die deur) en is reeds by Kiki Corner te kry. Die konsertvind op Vrydag 21 Februarie om 20:00 by Die Aasvoëlklub plaas. Virmeer inligting skakel 082­481­8881. Dit word met trots deur Afrikoon­Produksies aangebied. Bloemnuus is ‘n mediaborg van dié konsert.

Page 5: Bloemnuus 20140117

BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014 5

NA FLORIDA GENOOI: Friedl Janse van Rens­burg (15) van die Hoërskool Jim Fouché is uitge­nooi om in Junie aan die International TalentShowcase in Orlando, Florida, deel te neem. Diéeer het haar te beurt geval toe sy aan die Inter­national Talent Showcase by Monte Casino inJohannesburg deelgeneem het.Foto: digipix.co.za

Today inhistory1706 – BORN: Benjamin Frank-lin, statesman, diplomat, scien-tist and inventor who helpeddraft the Declaration of Indepen-dence and wrote Poor Richard’sAlmanac.

1773 – Captain James Cookbecomes the first person to crossthe Antarctic Circle.

1819 – Simon Bolivar the“liberator” proclaims Columbia arepublic.

1852 – The Sand River Conven-tion, under which Britainrenounces all claims to authoritybeyond the Vaal River, is signed.This lays the foundation for theZuid-Afrikaansche Republiekthat was to be established laterin 1852.

1904 – Almost 60 people drownwhen a storm hits Bloemfon-tein.

1912 – Robert Scott reaches theSouth Pole only a month afterRoald Amundsen.

1914 – A poor boy, JacobusJonker, discovers a 726 caratdiamond, the Jonker Diamond,on the farm Elandsfontein nearPretoria.

1939 – The Reich issues anorder forbidding Jews frompractising as dentists, veterinari-ans and chemists.

1942 – Born: Muhammad Ali(Cassius Clay), American boxer,“The Greatest,” who is the onlythree-time heavyweight cham-pion.

Page 6: Bloemnuus 20140117

6 BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014

STUUR ’n foto van jou onlangse troue virgratis plasing in Bloemnuus na [email protected]. Dit moet minstens1 MB groot wees. Meld watter fotograaf hetvir wie waar afgeneem. Nog troufoto’s isop www.bloemnuus.co.za te sien.

Getroud

Charne en Francois Froneman. Foto: Eye Candy Photography House

Daniël en Marisa Kotzé. Foto: Francois Heydenrych

Yolandi en Wikus van der Linde (Sandstone Sleeper Estate). Foto: Gerhardus Bosch

Nongazi en Darlington Wasakara (King’s Haven).Foto: Eye Candy Photography

Jacques en Chireze Barnard (Willows). Foto: TM Photography Christy­Lee en Jacques Benson (Haldon Estates).Foto: Eye Candy Photography House

Page 7: Bloemnuus 20140117

BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014 7

CUSTOMERS ENTERED BY MAKING A CALL FOR 1 MINUTE A DAY FOR A WEEK. CAMPAIGN ENDS 31 JANUARY 2014. *RICA IN-STORE. Offers valid from 1 January – 31 January 2014. All prices are inclusive of VAT. Terms and Conditions apply. Once-off SIM & connection fee of R114applies to contracts only. Limitations apply to these products and promotions. For these limitations and full terms and conditions, please visit www.cellc.co.za or ask in-store. E&OE.

cellc.co.za

JHB

4496

3

LOWESTCALL RATEGUARANTEED FLAT

YOUR SHARE OFYOUR SHARE OFYOUR SHARE OF

R2 MILLIONALL OUR CUSTOMERS ARE AUTOMATICALLYENTERED. ONE R100 000 WINNER DRAWN

EVERY WEEK.

Nokia Lumia 520 Smartphone

R129PMx24

ON STRAIGHT UP 100*

FEATURES: 4” Super-sensitive display, Perfectshot always with Smart Shoot, Free VoiceGuided Navigation.

99c PER MIN. ON PER SECOND BILLING

100SMS/MMS

100MINUTES

100MB DATA

Samsung Galaxy S4Smartphone

R389PMx24

ON STRAIGHT UP 100*

FEATURES: Dual Camera, Group Play,S Translator, Samsung Smart Pause/Scroll.

99c PER MIN. ON PER SECOND BILLING

100SMS/MMS

100MINUTES

1GBDATA

CHANGETO CELL C AND

R169PMx24

ON STRAIGHT UP 100*

FEATURES: Android 4.3 (Jelly Bean), 1GhzDual-Core Processor, 8GB Onboard memory,4” super AMOLED Screen.

99c PER MIN. ON PER SECOND BILLING

100SMS/MMS

100MINUTES

100MB DATA

Samsung Galaxy S3Mini Smartphone

FEATURES:FEATURES:Dual-Core Processor, 8GB Onboard memory, 4” super AMOLED Screen.

9999cc PER MIN. PER MIN.

MINUTES

GOODIE BAGINCLUDES

ENERGIZERPOWERPACK

SIMONLYR99

2GB+3GB*MIDNIGHT DATA

(2GB x12/24) + 3GB MIDNIGHT DATA

SMARTDATA POSTPAID & TOPUP

Available at the following Cell C stores:Mimosa 084 828 0028 • Loch Logan 084 828 0612

Hoekom Wichita? Ek het my man, Corey (’nAmerikaner), op Stellenbosch ontmoet. Asdeel van sy Afrikaanse klas moes hy mensekry wat Afrikaans met hom praat – wel,almal het met hom Engels gepraat, behalweek. Ons het sewe jaar in Memphis gewoontotdat hy in 2007 ’n werk by die WichitaState University aanvaar het.

Vertel meer van Wichita. Dit is in die staatKansas en deel van die gebied bekend as dieMidwest. Ons is net twee uur noord vanMoore, Oklahoma, wat in Mei 2013 dievreeslike tornado gehad het. Wichita isomring van plase – mielie, koring, sonne-blom en beeste.

Wat doen jy daar? Ek werk deeltyds vandie huis af vir ’n rekenaarsagtewarebesig-heid (drie tot vyf uur per dag), ek los af by’n laerskool en doen vertaalwerk. Ek is trotsop my organiese groentetuin en is aktiefbetrokke by die kinders se skool en ons kerk.As gesin doen ons vrywilligheidswerk by onsplaaslike biblioteek en sopkombuis.

Het jy maklik aangepas? Enige skuif is ’naanpassing. Om na ander uit te reik is virmy maklik en ek dink dit het dit dalkmakliker gemaak. Ek het ook egter baienagte omgehuil en is bevoorreg dat myfamilie my ondersteun in alles wat ek

aanpak en dat so baie vriende en vriendinne(die meeste van Bloemfontein) my oneindigmoed ingepraat het en geduldig na al mygekla geluister het.

Wat maak dit beter of slegter daar? Dievraag maak my hartseer, want ek is baiebewus daarvan en dankbaar dat ons inveilige omstandighede woon, selfs die paaiehier is veilig. Die haastige lewe, minvakansietyd (gemiddelde vakansietyd is sotwee tot drie weke ’n jaar) maak dit moeilikom gereeld Suid-Afrika toe te gaan en dit isbeslis die slegste deel.

Is daar hulp vir mammas? Ons helpmekaar. Daar is dagsorg en as ’n mens ditkies, betaal jy vir vyf dae ’n week, tien uur

per dag. Ek en Corey werk self in die huisen ons kinders ook. Ons respekteer watelkeen doen en probeer dinge skoon ennetjies hou. As ons in en om die huis takehet, help almal in die gesin en ons probeerdit lekker en maklik maak – soms sit ek diemusiek lekker hard aan – en ons almal singkliphard terwyl ons vee, was en stryk. Onsvriendinne help mekaar ook en ruil tyd uitom mekaar se kinders op te pas wanneer ditnodig is, maak vir mekaar kos as iemandsiek is of as ’n nuwe baba gebore is.

Interessante en vreemde tradisies engebruike? Die Amerikaners is baie patrio-ties. Op Memorial Day wapper die Ameri-kaanse vlae oral en die mense dra die kleurevan die land – blou, wit en rooi.

Hoe verskil die mense van Bloemfontei-ners? Ek dink omdat ’n mens in die vreemdeis, soek ek altyd eerder na dit wat ooreen-stem. Ek vind dat die mense hier baiefamilievas is en nie skroom om ander te helpnie. Hulle kuier ook baie by mekaar. Hulle isbaie soos Suid-Afrikaners.

Interessante sê-goed? Die mense in Wichitahet ’n meer standaard-uitspraak van Engels.Hul uitspraak van die woord roof laat mykop draai, dit klink asof hulle rough sê. Metal die winde en tornado’s waarvoor Wichitabekend is, is hier baie mense wat rough-(roof-) dienste adverteer of nodig het . . .

Hoe verskil dit van Suid-Afrika? Die lewegaan baie vinnig hier – mense kan baieongeduldig wees en is nie gewoond om virenigiets te wag nie – en jy kry dadelik wat jywil hê. Die skooldae is van 08:30 tot 15:30 of07:30 tot 14:30 – die kinders eet middagete bydie skool en skool is ingedeel in laerskool(kleuterskool tot gr. 5), middelskool(gr. 7 tot gr. 8) en hoërskool (g. 9 tot gr. 12).Die skooljaar begin in Augustus en eindig inMei en die meeste laerskole bied geen sportaan nie, dit moet privaat geneem word.

Wat mis jy van Bloemfontein? Die mense,my taal, die luilekker kuier Sondae by dieBotaniese Tuin of Oliewenhuis, konserte bydie Ou Presidensie en die Sand du Plessis-te-ater, die klank van hadidas, Afrikaanseliedjies en my kerk.

Raad vir ander? Ek weet nie of dit regtigraad is nie, maar ek het gevind dat geluk niegegrond is op waar jy woon nie. Alle plekkehet sy eie voordele en nadele – ’n mens ruilnooit ’n slegte plek vir ’n goeie plek nie, daaris voordele en nadele aan enige plek. ’nNuwe omgewing bring nuwe geleenthede enomstandighede vir tyd en wyl – maar ditword ook weer alledaags – waar jy jou ook albevind, maak ’n positiewe bydrae tot jousamelewing en gryp die geleenthede aan watoor jou pad kom.

Liefde en geluk in VSA

In die middestad van Wichita by ’n bronsbeeld van beeste en eende deur Georgia Gerberis van links, voor: Carpenter en Olivia; agter: Corey en Elbet Ray. Foto: Verskaf

ELBET RAY was ’n leerling aandie Laerskool Willem Postmaen is ’n oud-Tralie. Sy en haargesin woon nou in Wichita enTheonie Kok het haar meeroor hul lewe daar uitgevra.

Ons Mense indie vreemde

Page 8: Bloemnuus 20140117

8 BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014

Aidan Gottsch (Willem Postma) isdie seun van Wayne en IsabelGottsch.

Juan Nel (Willem Postma) is dieseun van Phillip en Illse Nel.

Courtney Smith (Eduplus) is diedogter van Chris en Marie­LouiseSmith.

Zhanelle van Rensburg (Universi­tas) is die dogter van Sarel en Cha­nel van Rensburg.

Zenrique Matthys (Universitas) isdie seun van Ettiene en LeandaMatthys.

Graad 1’s begin skoolloopbaan van 12 jaar

Onderwyskrisissedoem deur jare op

Hannes Haasbroek

KRISISSE in die onderwys-sfeer van die land duikherhaaldelik onder dieANC-bewind op. Die jongstewas oor die buitengewoon“goeie” matriekuitslae watdie gevolg is van swak stan-daarde, meen kritici.Maar, dis nie nuwe verwik-

kelinge in die geskiedenisver-loop van Suid-Afrika nie.So het die onderwysproble-

me in die provinsie Oranje-Vrystaat twee jaar ná Unie-wording in 1910 ’n ongeken-de hoogtepunt bereik.

Ofskoon daar gedurende dieadministrasie van die eersteadministrateur, dr. A.E.W.Ramsbottom, goeie vordering oponderwysgebied gemaak is indiendie groot aantal nuwe skole, diesnelle groei van die skoolrol endie vermeerdering van dieonderwyspersoneel in ag geneemword, het die provinsie in veral1912 onder ’n onderwyskrisisgesteier. Alles te danke aanmisverstande, verkeerde vertol-kings van omsendstukke entaktlose optrede tussen dieprovinsiale administrasie aan dieeen kant en dr. W.J. Viljoen asdirekteur van onderwys, dieonderwysdepartement en dieVrystaatse Onderwysersvereni-ging aan die ander kant.

Midde-in polemiekDie beroemde seunskool

Grey-kollege was te midde vanalles.

Eerstens was daar die Gray-aan-stelling en -afdanking. Nadat daarteen die middel van 1912 ’ndringende vakature by Grey-kolle-ge ontstaan het, het die direkteurvan onderwys mev. J.B. Gray, ’nvoormalige skoolhoof van dieraadslidskole (gestig uit hoofsaak-lik Engelse protes teen dieHertzog-onderwyswet), tydelik virses maande aangestel. Die bestegekwalifiseer, geen ander geskiktekandidaat nie en goedkeuring vandie onderhoof van Grey is asredes aangevoer.

Grey-kollege se skoolkomiteehet egter teengeskop, omdat hulle’n man tydelik en later heeltydsin die pos wou hê. Wenkbroue isook gelig oor haar betrokkenheidby die Council Schools. Viljoenhet ingestem tot die laaste deel

van die versoek, maar het sy voetneergesit oor die onmiddellikeverwydering van mev. Gray –daar is immers ’n ooreenkomsmet haar aangegaan en dieskoolinspeksies was op hande. Dieskoolkomitee is sak en pak na dieadministrateur oor die kwessie.Ramsbottom het hulle simpatiekaangehoor en op 17 Julie Viljoen,wat vergeefs geprotesteer het,aangesê om alternatiewe reëlingsvir Gray te tref.

Toe die kwessie op 6 Septembersteeds nie opgelos is nie, hetRamsbottom deur ’n skryweViljoen streng aangespreek dat hy

opsetlik opdragte van die admini-strasie verontagsaam. “Beëindighaar diens onmiddellik,” isViljoen aangesê. Halfhartig hetdie direkteur hieraan gehoorgegee en Gray ingelig dat hypersoonlik die besluit in twyfeltrek en onder dwang daaraantoegee. Weens politieke verskillewas die verstandhouding tussenRamsbottom en Viljoen juis stramen die voorval het dit kenneliknie verbeter nie.

Holloway-gevalTussendeur het die Holloway-ge-

val gebeur wat gemoedere

opgejaag het. Ramsbot-tom se uitvoerendekomitee het eindeAugustus 1912 J.E.Holloway, ’n 22-jarigeonderwyser vanGrey-kollege met ’nBA-kwalifikasie, sonderdie verskaf van grondi-ge redes in die Raadvan Eksaminatoreaangestel nadat ’nvakature ontstaan het. Die raadhet onder meer die eksamineringvan onderwysers gehanteer enleerplanne vir onderwyseksamensvoorgeskryf. Die gevolg, wyeontevredenheid uit onderwysgele-dere. Te jonk en onervare is gesêen diegene geskik vir die pos metrype ondervinding word sodoendeas onbetekenend afgemaak.

Die administrateur het dieOnderwysersvereniging sedagbestuur, wat hul misnoeë oordie aanstelling voor hom komuitstort het, hoflik ontvang, maarsy uitvoerende komitee se besluitgehandhaaf om hulle verleentheidte spaar.

Die hele kwessie is vererger toedie president van die Onderwy-sersvereniging se beswaarbriefteen die Holloway-aanstelling deurdie Ramsbottom-administrasie askras, voorskriftelik en botsendmet prosedure ervaar is. A.M.N.de Villiers, die provinsialesekretaris, het op sy perdjiegespring en Viljoen in kennisgestel dat al die kommunikasiemet hulle liefs deur die onderwys-direkteur self gehanteer moesword en dat sulke protesskrifteonaanvaarbaar is.

Gort gaarHierna was die gort eers gaar.

Uit onderwyskringe en diepubliek is gevoel dat hul reg totprotes hierdeur aangetas is. Diehele debakel het in die persvoortgewoed en die algemenegevoel was dat die provinsialesekretaris se bewoording skerpaanstoot kon gee. Slegs ’namptelike verklaring van dieadministrateur tot die teendeelsou onderwyskringe tevrede stel.

So ontevrede en woedend wasdie Vrystaatse onderwysers oor aldie gebeure, dat die Onderwysers-vereniging die ongewone stapgedoen het om ’n openbareprotesvergadering, vermoedelikdie grootste een tot in daardiestadium, op 14 September 1912 inBloemfontein se Grand-teater tehou. Die doel was om te protes-

teer teen die outokratiese enskadelike werkwyse van dieowerheid. Die regering se hulp isook versoek om die onverkwiklikeonderwysopset te besleg.

Ramsbottom en van sy uitvoe-rende komiteelede het hulle naPretoria gehaas om die krisis metdie eerste minister, genl. LouisBotha, te bespreek; Viljoen tweedae later om sy kant van die saakte stel. Alles agter geslote deure.Blykbaar was die regering niebereid om sommerso in provinsia-le sake in te gryp nie en wou vireers raadgewend optree. F.S.Malan as minister van onderwyshet nie veel bygedra om die krisiste ontlont nie toe hy die Vrystaatse onderwysprobleme as belaglikafgemaak het. Hy het blykbaarnie die erns van die saak begrypnie.

Tussen alles deur het dieRamsbottom-administrasie en dieonderwyssektor voortgegaan omelkeen uit sy hoek salvo’s in diepers af te vuur om hul optrede indie kwessie te verdedig en teregverdig.

Krisis ontlontAs leier van die provinsie het

Ramsbottom in Oktober 1912gewys wat in hom steek om diekrisis te ontlont. Hy het in dieopenbaar sy diepe en opregte spytuitgespreek dat die gebeure ooitplaasgevind het, dat gesondeverstand nie geseëvier het nie,administratiewe flaters te goedertrou gemaak is en omsendbriewenie reg bewoord is nie. Ramsbot-tom het by herhaling die verseke-ring gegee dat die administrasiebesware te alle tye deur die regtekanale sou aanhoor en dat dieskrywe wat anders beweer ’noordeelsfout was.

Deur versoenende toesprake terwille van onderwys is die strydbyltussen Ramsbottom en Viljoenook grootliks begrawe. Intussen is’n beurs aan Holloway toegekenvir verdere oorsese studie sodatdie probleem rondom sy aanstel-ling ook opgelos is.

Alfred Ramsbottom Foto: Nasionale Museum

Die seunskool Grey­kollege, met sy ryk geskiedenis, was midde­indie 1912­onderwyskrisis. Foto: Jens Friis

Page 9: Bloemnuus 20140117

BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014 9

Anchelle Wilson(gr. 3) staan hier byhaar kleinsus. Nico­lette Wilson. Nico­lette is Woensdagvir die heel eerstekeer skool toe. Diétwee is leerlinge vandie Laerskool Fi­chardtpark en diedogters van Nico enLourette Wilson.

Eerstekeerskooltoe

TE KOOP

TROETELDIERE

1660

Honde: Opregte Chows, 8weke oud. Reuntjies, swart,grys, bruin/blond. 072 8188792. Bainsvlei.

ALGEMENE &

HUISDIENSTE

BOUPLANNE

1802

AAA-Kwaliteit: INSTALLERING vanalle plafonne en 'dry walls', herstelvan plafonne. Gratis kwotasie. 079581 6654.

BETREKKINGS

3600

VERKOPE &

BEMARKING

3760

8 full-time salespositions available.We offer:Basic salary: R9 500 p.m.plus commission.Fuel allowance.Full training.Company overridesand bonuses.Sales experience anadvantage.For interview call051 522 2237 or 079456 3184 during officehours: 08:00 - 15:30.

BOEDELKENNIS-

GEWINGS

BOEDELS:

KREDITEURE EN

DEBITEURE4201

122 KHUDUGA DAVIDMOSETLHEBoedel wyle: Khuduga DavidMosetlheMeestersverwysingsnommer:2930/2012Boedel van wyle Khuduga DavidMosetlhe, identiteitsnommer 6411155947 08 1 van Ingonzostraat 10703,Rocklands, Bloemfontein.Krediteure en debiteure in die boge-noemde boedel word versoek omhulle vorderinge in te lewer en hulskulde te betaal by die ondergemeldebinne 'n tydperk van 30 dae vanafVrydag 17 Januarie 2014.Naam en adres van Eksekuteur:

LB SAFFYHoney Prokureurs

Posbus 29Bloemfontein9300Tel. 051 403 6600

BOEDELS:

LIKWIDASIE EN

DISTRIBUSIE4205

122 EDNA AUGUSTA HEYSIn die boedel van wyle EdnaAugusta Heys, identiteitsnom-mer: 260227 0036 081, pen-sioenaris, in lewe woonagtigte Quanda Care, Bloemfontein,Dok Beyersstraat, Heuwelsig,Bloemfontein, boedelnommer:9158/2013.Kennis geskied hiermee datdie eerste en finale likwidasie-en distribusierekening in boge-noemde boedel ter insae sal lête kantoor van die Meestervan die Hooggeregshof,Bloemfontein vir 'n tydperkvan 21 dae gereken vanaf Vry-dag 17 Januarie 2014.Naam en adres van Eksekuteurof Gemagtigde:LB SAFFYHoney ProkureursPosbus 29Bloemfontein9300Tel. 051 403 6600Faks 051 403 6714

Die gebruik van die letter

, leestekens soos

of of die gebruik van

syfers met die doel om dieadvertensie na die bopuntvan die klassifikasie-lys teskuif, is streng verbode.

"A" "!"

"*"

SMALLS NOTICE

AANDAGALLE

ADVERTEERDERS

Page 10: Bloemnuus 20140117

10 BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014

Hannes Haasbroek

TANS steier die Vrystaat, sooselders, onder ontsaglike hitte watdaagliks mens, dier en die natuuruitmergelend teister.

’n Lafenissie word waarskynlikdeur menigeen afgebid, maarstellig nie met ’n vloed in gedagtenie.

Laingsburg in die Wes-Kaap hetonder meer juis nou genadeloosonder oorstromings deurgeloopwat dood en verwoesting gesaaihet. Dít terwyl die allemintigekatastrofiese watervloed wat diédorp ook in die 1980’s getref het,weer in ’n mens se geheueterugspring.

Maar vandag, presies 110 jaargelede, het Bloemfontein ook syLaingsburg-oomblik beleef.

Dit was die ergste waterrampwat die stad tot in daardie stadiummoes verduur, en daarna ook.

Bygesê, die verbetering enmodernisering van waterafvoer indie stad deur die dekades hetsodanige rampe voorkom.

Begin as ’n gewone dagOp Sondagoggend 17 Januarie

1904 het Bloemfontein doodluiterssy gewone gang gegaan. Inkerkdienste is dankgebede opge-stuur oor die swaar reën wat dienaweek begin uitsak het; welkomná die droogte van die vorigejaar.

Ná die dienste merk die gelowi-ges met ’n glimlag dat swaarwolke skielik in die weste beginopsteek.

Bloemspruit, wat nog altyd asafvoerkanaal vir die stad gebruikis, het kort daarna sterk beginafkom weens swaar reën, maar ditwas nog nie gelyk aan sy wallenie.

Daar was geen rede tot kommernie, want geen verdere reën hettoe uitgesak wat rooi ligte kon laatflikker nie.

Mini-tsoenamiMaar ná die middaguur is die

spruit so sterk deur aanhoudendevloedwater gevoed dat sy walleoorstroom het.

Dit is weldra aangevuur deurstormwinde en stortreën, beskryfas aanhoudende wolkbreuke, watteen 15:00 oor die stad losgebarshet en die watervlak dramatieslaat styg het.

Die meeste Bloemfonteiners hetal hul middagslapie geniet en iswreed deur die gedruis vanvloedwater en vallende murewakker geruk.

Soos ’n mini-tsoenami het ’n walwater in die spruit afgekom.

Alles is meegesleur.Chaos het in die stad geheers.Brûe oor die spruit is binne ’n

oogwink weggespoel.Ontstellende tonele van bome,

huise en ander geboue, perde,muile, meubels, hout, sinkplate,

doodskiste, drankkratte ennegosieware wat meegesleur word,het die inwoners begroet.

Mense het verskrik op dakkeen in bome probeer skuilingsoek.

Helaas het van hulle omgekommet dié dat dit in die slag geblyhet. Lyke is later ver buite diestad gevind.

Diegene wat op Naval Hill konskuiling soek, was ten minsteverseker om van die watergevaarte ontkom.

LewensverliesVanselfsprekend was daar

hartseer-tafereles.Só het die De Bok-egpaar drie

seuns verloor, ouderdomme 18, 21en 24.

In Kerkstraat het die heleHouten-gesin verdrink.

Ene mevrou Hamilton hetaanskou hoe haar dogtertjie in diebruin stroom modderwaterverdwyn.

Twee swart inwoners het tot opdie dak van die Carlton-restaurantgevlug. Nadat hulle ’n sug vanverligting geslaak het omdat hulleveilig is, het die gebou ineenge-stort. Hulle is nooit weer gesiennie.

HeldemoedDan was daar die verhale van

heldemoed.In die afwesigheid van die

polisie – heelwat kritiek is laterhieroor uitgespreek – en diebrandweer wat nie veel kon verrigin die absolute chaos nie, hetreddingswerk hoofsaaklik opindividuele inwoners neergekom.

Veral speurder A.C. Macdonald,wat in die treurspel omgekom het(voordat hy weggesleur is, het hytien minute vergeefs gespartel), en’n naamlose gekleurde keb-dryweris in die verband geopper.

Groot treurspelBy die Royal-hotel het blykbaar

die grootste treurspel hom afge-speel.

Op die veranda van die hotel hetnuuskierige toeskouers saamge-drom om die skouspel in ongeloofgade te slaan – net soos by dieTitanic-ramp oorspoel deur ’naanvanklike gevoel van ontken-ning oor die lewensgevaarliketoestande.

Eers toe geboue oorkant die

straat begin wegspoel, het hulle totbesinning gekom oor die gevaarwaarin hulle self verkeer.

Met ’n tou is gepoog om hulleoor die malende vloedwater inFonteinstraat na veiligheid tebring, maar voordat almal geredkon word, het die veranda meege-gee met tragiese gevolge.

Vermoedelik het ’n ossewa teendie gebou vasgespoel.

Die opportunistiese plunderaars,swart en wit, was ook daar.Bykans 50 moes later op aanklagtevan plundering in die hof verskyn.

Water daalLater die middag het die reën

begin bedaar. Die water het gedaalen Bloemfontein kon ’n sug vanverligting slaak dat die ergstegevaar verby was.

’n Afdeling van die Gloster-regiment en die polisie het hulverskyning gemaak om met diereddingspoging en die handhaafvan orde te help.

Tussen die modderpuin hetverslae en nuuskierige inwonerssaamgedrom.

Soos iemand opgemerk het, ditlyk of Bloemfontein met dinamieten grofgeskut uitmekaargeskiet is.

Dakloses is in die stadsaal endie Normaal-kollege gehuisves,ander by vriende en besorgdes.

Rede vir en omvang van skadeDie omvang van die skade was

aansienlik: Bykans 60 mense isdood, talle is dakloos of beseergelaat, 175 geboue is verwoes enskade van £250 000 is aangerig.

Sommige in die eenvoudige endiep godsdienstige Boeregemeen-skap het glo die ramp toegeskryfas “die wraak van God”, omdat dieBritte die vorige jaar met langaf-standkanonne na belowende wolkegeskiet het om “reën te maak”,sonder enige sukses.

’n Onjuiste stertjie is laterbygevoeg dat daar die betrokkenaweek van die vloed ook metkanonne op wolke losgebrand is endat dít die ramp veroorsaak het.

Inwoners staan op ’n brug wat nie deur die Bloemspruit weggespoel is nie. ’n Ossewa is deur vloedwater tot onder die brug meegesleur.

‘Tsoenami’ tref BfnWatermassa saai verwoesting 110 j. gelede

‘n Verwoeste woonhuis ná die vloed. Foto’s: Nasionale Museum

Page 11: Bloemnuus 20140117

BLOEMNUUS, VRYDAG 17 JANUARIE 2014 11

Dít is waarom Soutpan só heet. Foto’s: Jens Friis

Ry ’ndraai

LEER jou omgewing beterken in die nuwe jaar.LIENTJIE MENTZ deel ’npaar idees vir daguitstappiesvanaf Bloemfontein.

MaselspoortDaar is ’n swembad waarin die

jongspan kan baljaar, mini-gholf-bane, trampoliens, waterglybaneen wye, oop grasperke waaropdie kinders na hartelus kanspeel.Maselspoort is ’n heerlike

dagbestemming in die somer-maande en daar is heelwatkoeltebome om die ergste stralevan die son te vermy. Neem netopvoustoele en ’n opvoutafelsaam en dalk ’n ekstra braaier asjy het.Toegangpryse vir dagbesoekers

is R30 en R50 op openbarevakansiedae.By www.maselspoort.co.za is

meer inligting.

Amanzi: Kyk wildOnderneem ’n daguitstappie na

die Amanzi- Private Wildreser-vaat naby Brandfort en kyk wildvanuit een van dié lodge sesafarivoertuie met kundige gidse.Daar is ongeveer 30 verskillen-

de wildspesies op die plaas.(Geen private besigtiging nie.)As jy fluks is en die natuur

van nader wil bekyk, onderneemeen van die begeleide staptoereop die plaas of ry perd.Die wildtoere kos R130 per

persoon en R65 vir kinders o.12en die staptoere kos R160. Daar isook ’n restaurant waar jy ná joutoer lekker kan eet.Kry meer inligting by

www.amanzigame.co.za.

PadstalletjiesKlim in die motor en gaan eet

middagete by een van diepadstalletjies sowat ’n uur en ’nhalf se ry buite Bloemfontein byClocolan.Die N8/R26 verby Ladybrand is

onlangs opgeknap en ry maklik.Net voor Clocolan is daar The

Cabin-plaasstalletjie met mooihandgemaakte produkte en anderspesiale geskenke.Net anderkant Clocolan in die

rigting van Ficksburg is dieConstantia-padstalletjie, watallerlei interessante kersiepro-dukte en ’n groot verskeidenheidgeskenke te koop aanbied.

Soetdoring-wildreservaatNog ’n lekker daguitstappie uit

Bloemfontein is op die R700(rigting Bultfontein) na dieSoetdoring-wildreservaat, 45 kmbuite die stad.Kyk op Donderdae om 10:00

hoe die leeus in die kamp gevoerword. Die jagluiperds in die

kamp langsaan word elke tweededag gevoer en as jy dit graag virdie kinders wil wys, bel voorafom te hoor wanneer dit gebeur.Daar is piekniekplekke, maar

die toiletgeriewe bestaan uitopslaan-toilette. Dalk is dit beterom ná die wildbesigtiging byFlorisbad piekniek te gaan hou(kyk onder).Toegang tot die Soetdoring-na-

tuurreservaat kos R60 persedan-motor met ’n maksimumvan vyf insittendes en R10 virelke ekstra persoon. Andertariewe geld vir minibusse enbusse.

Florisbad: Hou piekniekNá ’n besoek aan die diere, ry

net ’n kort ent verder na dieFlorisbad-handelshuis.

By Florisbad, naas die navor-singsentrum waar die Florisbad-skedel in 1932 ontdek is, is daar’n verhitte swembad, ’n buite-swembad, groot grasperke virpiekniek en besoekers kan ookhier verfbal speel.Dagtariewe tussen 08:00 en

17:00 is R50 vir volwassenes enR25 vir kinders. Daar is ook ’nrestaurant.Vir meer inligting skakel

082-499-9155.Terwyl jy in die omgewing is,

gaan drink ’n laaste koffie en kry’n eetdingetjie vir die pad terugBloemfontein toe by Truksvy opSoutpan.Truksvy bied ook heerlike

Sondag-buffet-etes aan.Besoek die webwerf

www.truksvy.co.za.

Terwyl jy in die omgewing is, gaan drink ’n koffie en kry ’n eetdinge­tjie vir die pad terug Bloemfontein toe by Truksvy op Soutpan.

Gaan kykDonderdae om10:00 hoe die leeus in die Soetdoring­wild­reservaat gevoer word.

S Fanie Viljoen, die Bloemfon-teinse skrywer, het die week namevir karakters in ’n nuwe boekonder sy Facebook-vriende sevriendelyste gesoek. “Ja, skrywersis weird,” skryf hy.“Maar ’n mens moet iewers

name kry,” het Anina Alexanderhierop geantwoord.Volgens Fanie het Facebook

regtig goeie name. “Soms soek jyiets wat op ’n manier gewoon is,maar net daardie iets anders het.Dit is moeilik om te verduidelik.Ek is vrot met name uitdink.”Stoffel Cilliers het vriendelik

gewaarsku: “Jy los net grootasseblief Stoffel vir jou platkarakters uit. Soos CJ Langenho-ven se ou Stoffel Gieljam. En diebaie Stoffel-honde wat daar is.”

S Pryse word gereeld op bloem-nuus.co.za weggegee. Die volgendeweblesers van Bloemnuus hetgewen: Helena, Jordaan, Mariedu Plooy, Barend van derMerwe, Colinda Bothma, Karinvan Niekerk Behrens, DaphneVenter, Colinda Bothma en IlzèStergos.

SKan jy spel? Die volgende vierdorpe se name is verkeerd gespel:Fouresmith, Luckhof, Philepolisen Franshoek (Boland). Wat is dieregte spelling? (Kyk aan die eindevan Bloem-ing lekkerrr).

SAns Coetzee het die volgendegrappie ingestuur: Meisie: “Pa, ekis verlief op ’n ou wat ver wegvan my af is. Ons het ontmoet op’n dating website, vriende gewordop Facebook, lang gespreke gehadop Whatsapp, verloof geraak opSkype en nou het ek pa seblessing nodig om te trou.”Pa: “Geen probleem nie, my

meisiekind, trou op Twitter, gaanop wittebrood op BBM, koopkinders op Bid or Buy en wanneerjy moeg is vir jou man, verkoophom op Gumtree!”

S Lag ’n slag: Niekie van denBerg voer ’n onderhoud op RSGmet ’n omie wat op sy dag in dieTweede Wêreldoorlog vegvliegtuiegevlieg het.Die oubaas vertel met geur en

kleur: “Man, Niekie, ek vlieg nogso lekker en ewe skielik is daarhierdie drie f*kk*rs hier agter myaerie se stert.” Niekie onderbreekvinnig die oom om die situasieoor die regstreekse uitsending teberedder.“Ja, ummh . . . Ek wil darem ook

net vir ons luisteraars noem dat’n Fokker ’n Duitse vegvliegtuigis.”“Ja, dis waar,” sê die omie en

haak toe af: “Maar hierdie f*kk*rshet f*kk*n Spitfires gevlieg.”

S Die antwoord op “Kan jy spel?”hierbo is: Fauresmith, Luckhoff,Philippolis en Franschhoek.

Lillie die heksie word ’n speurderis een van die boeke en CD’s watgewen kan word op bloem­nuus.co.za se “Competition”­af­deling. Gaanmaak daar ’n draai enskryf jou in.

Bloem-inglekkerrr

Foto: sunnyskyz.com

Afhangend van hoe jy hierna kyk, is daar nie net ’n padda nie, maarook ’n perd te sien. Wat het jy eerste raakgesien? Laat weet ons opBloemnuus se Facebook­blad by die inskrywing.

Page 12: Bloemnuus 20140117

VOLKSBLAD, moederkoerantvan Bloemnuus, is vanjaar 110jaar oud. Om dit te vier verskyndaar daagliks op bl. 2 in diekoerant ’n rubriek “Vandag inVolksblad se Verlede”. Om joubelangstelling te prikkel, dievolgende uittreksel oor Volks-blad en sport wat later in diejaar in die rubriek sal verskyn:Het Westen (nou Volksblad),

wat in 1904 gestig is, was in syeerste jare, met die uitsonderingvan skyfskiet, gekant teen sport.Dit is beskryf as “een vreemd,een uitheemse ding”.

Dit het egter in latere jaregans verander. Só was ’n“Spesiale Toetsuitgawe” van DieVolksblad teen 5 c op Saterdag12 Junie 1971 te koop.

Die opskrif het gelees: “Bokkesit hul segetog voort . . . maardie Franse bly gevaarlik”.

Jan Ellis, Joggie Viljoen, PietVisagie en Frik du Preez wasvan die uitblinkers op dié dag.

Herman le Roux en Quintusvan Rooyen het geskryf:“Mooiskoot, Bokke! Die eerste

toets is ons s’n; maar ons kannie te gerus slaap nie. VoordatHannes Marais se Springbok-span vandag voor ’n skare vansowat 66 000 die eerste toets indie Vrystaat-stadion met 22-9gewen het, het die Hane gewysdat hulle nie in Saterdag setweede toets in Durban onder-skat moet word nie. As hulleafronding beter was, kon dingevandag al vir die Bokkeskeefgeloop het. Gelukkig wasdie Bokke uit die staanspoor opdie aanval en ná twee minutemet 3-0 voor.”

Al drie adverteerders op dievoorblad het spesiale Springbok-advertensies laat ontwerp.S “Mazda sê baie dankie aan70 000 rugbygeesdriftiges vir dievertroue in en die waarde wathulle heg aan al die Mazda-pro-dukte”;S “Die Springbokke kan wen . . .maar Krüger en Van RooyUitrusters is ’n wenner”, enS “Wie gaan wen? Ons wenaltyd met kwaliteit-klerasie.Wolmans Uitrusters.”

HetWesten (nouVolksblad) wat in 1904 gestig is, was in sy eerstejare, met die uitsondering van skyfskiet, gekant teen sport. Dítis beskryf as “een vreemd, een uitheemse ding”. Dit het egterin latere jare gans verander.

Bfn deel vangroot sokkerDIE Rosestad speel tans gasheervir nege wedstryde van dieAfrika-nasies-sokkerkampioenskap,wat albei die halfeindstryde vandie tweejaarlikse Chan-toernooiinsluit.

Die trekking vir die toernooi,waarin lande net spelers magoorweeg wat in hul plaaslike ligasspeel, is vroeër in Kaïro gehou.

Bloemfontein, Kaapstad enPolokwane sal vir die derdeweergawe van die toernooi, watvan 11 Januarie tot 1 Februariebeslis word, die gasheerstedewees. Altesaam 16 spanne sal sakebinne 16 dae in 32 wedstrydeuitspook.

Kaapstad is vir die vier spannevan Groep A en die vier spannevan Groep B die gasheer. DieKaapstad-stadion en Athlone-sta-

dion gaan ingespan word.Die Vrystaat-stadion in Bloem-

fontein is Groep C (Ghana,Kongo-Brazzaville, Ethiopië enLibië) se gasheer. Een van die vierkwarteindstryde word hiergespeel, waarna albei halfeindstry-de op 29 Januarie om 17:00 en20:30 in die Rosestad gespeelword.

Suid-Afrika bevind hom saammet Mosambiek, Nigerië en Maliin Groep A.

Die wedstryde in Januarie inBloemfontein is: 13de: Kongo t.Ghana (17:00) en Libië t. Ethiopië(20:00); 17de: Ghana t. Libië (17:00)en Kongo t. Ethiopië (20:00); 21ste:Ethiopië t. Ghana (19:00); 22ste:Mauritanië t. Gaboen (19:00); 26ste:kwarteindstryd (20:30); 29ste:halfeindstryde: 17:00 en 20:30.

’n Ondersteuner van Ghana wysvroeër vandeesweek in die Vry­staat­stadion waar sy steun lê.

Foto’s: Conrad Bornman

VOLGBloemnuus

opFa

cebo

okne

s375

0Bloem

fonteine

rsvirwie

die

Rosestadna

aandieha

rtlê.

Sporteers nieas nuusgeken