Biološka psihologija

Anatomija nervnog sistema

Podjela nervnog sistema

Centralni sistem kod kičmenjaka se sastoji iz dva dijela:

Centralni nervni sistem (nalazi se unutar šupljina lobanje i kičme, a čine ga mozak i kičmena moždina)

Periferni nervni sistem (dio nervnog sistema koji je smješten izvan kičme i lobanje)

Podjela nervnog sistema

Podjela nervnog sistema

Periferni nervni sistem se sastoji od: Somatskog nervnog sistema – dio perifernog nervnog sistema

koji je u interakciji sa vanjskom okolinom, a čine ga aferentninervi (provode impulse iz kože, mišića, čula ...do centralnih struktura) i eferentni nervi koji provode impulse iz centara u skeletne mišiće

Autonomnog nervnog sistema – dio sistema koji učestvuje u regulaciji procesa unutar organizma, sastoji se od aferentnih i eferentih nerava povezujući CNS sa unutrašnjim organima. Eferentni nervi se dijele na simpatičke nerve (koji izlaze iz lumbalnog i torakalnog dijela kič moždine) i parasimpatičkenerve (koji izlaze iz mozga i sakralnih dijelova kičmene moždine)

Većina nerava PNS polazi iz kičmene moždine osim 12 pari moždanih ili kranijalnih nerava koji izlaze iz mozga (označeni rimskim brojevima od I do XII)

Podjela nervnog sistema

Podjela nervnog sistema Mozak i kičmena moždina su najzaštičeniji organi u tijelu,

okruženi kostima i obavijeni sa tri zaštitne ovojnice.

Vanjska ovojnica (dura mater)

Paučinasta ovojnica (arachnoidea)

Subarahnoidalni prostor ispunjen likvorom (cerebrospinalna tekućina)

Tanka ovojnica (pia mater) oslonjena na nervno tkivo

Cerebrospinalna tekućina takođe podupire i oblaže mozak i kič moždinu

Nastaje u koroidnim pleksusima i obustavljeni protok može dovesti do određenih poremećaja npr. hidrocefalus

Krvno-moždana barijera – mehanizam koji sprečava određene štetne tvari da iz krvi prijeđu nervno tkivo mozga

Ćelije u nervnom sistemu NS – izgrađen od 2 vrste ćelije:

Nervne ćelije

Potporne ćelije

Nervne ćelije (neuroni) su ćelije specijalizirane za primanje, provođenje i prijenos elektrohemijskih signala

Sastoje se od tijela neurona (some), aksona, dendrita

Ćelije u nervnom sistemu

Vrste neurona:

Unipolarna ćelija/neuron sa jednim izdankom

Bipolarna ćelija/neuron sa dva izdanka

Multipolarna ćelija/neuron sa više izdanaka koji se odvajaju od ćelijskog tijela

Ćelije u nervnom sistemu

Potporne ćelije – funkcija je formiranje fizičke matrice koja zajedno drži neuralne krugove

CNS - glija ćelije,

PNS - satelitske ćelije

Astroglija (astrociti) – uloga u prijenosu hemijskih tvari iz krvi u neurone

Oligodendroglija (oligodenrociti) – obavijaju se oko aksona (mijelin)-širenje nervnog impulsa po aksonu

Schwannove ćelije u PNS imaju sličnu funkcije, s tim da one mogu dovesti do regeneracije aksona u PNS-u

Smjerovi u NS kičmenjaka

Jgf

Smjerovi u NS kičmenjaka