Embed Size (px)
Citation preview
Bài 4
CACBOHIDRAT VÀ LIPIT
I. CACBOHIDRAT (ĐƯỜNG)
1. Cấu trúc hóa học:
Cacbôhiđrat là hợp chất hữu cơ có cấu tạo
theo nguyên tắc đa phân, gồm 3 nguyên tố : C,
H, O.
Cacbôhiđrat có 3 loại :
- Đường đơn _ monosaccarit
- Đường đôi – disaccarit
- Đường đa – polisaccarit
https://www.youtube.com/watch?v=x_hDwnVPeWs
Nội
dung
Đường đơn Đường đôi Đường đa
Ví dụ
Cấu trúc
Chức
năng
* Đường đơn – mônosaccarit:
Là loại đường trong phân tử có từ 3 – 7 nguyên tử
cacbon, phổ biến và quan trọng là loại đường
pentozơ (5C) và hexozơ (6C).
- Đường hexôzơ (6C) : Glucôzơ (đường nho), fructôzơ
(đường quả), galactôzơ (đường sữa)
- Đường pentôzơ (5C): dêoxiribôzơ, ribôzơ
Vai trò : Là nguồn năng lượng của tế bào
Vai trò: Tham gia cấu tạo nên các axit nuclêic
I. CACBOHIDRAT (ĐƯỜNG)
1. Cấu trúc hóa học:
* Đường đơn – mônosaccarit:
I. CACBOHIDRAT (ĐƯỜNG)1. Cấu trúc hóa học:
* Đường đôi – disaccarit
- Gồm 2 phân tử đường đơn kết hợp lại với nhau bằng liên kết glicôzit. Vd:
Glucôzơ + Glucôzơ mantôzơ
Glucôzơ + fructôzơ saccarôzơ
Glucôzơ + galactôzơ lactôzơ
- Đường đôi là đường vận chuyển.
VD: Lactôzơ là đường sữa dành để nuôi con.
+ Saccarôzơ có nhiều trong mía
+ Mantôzơ có trong mạch nha
+ Lactôzơ có nhiều trong sữa
Glucôzơ
Glucôzơ
Mantôzơ
Fructôzơ Saccarôzơ
Glucôzơ
Saccarôzơ Glucôzơ + Fructôzơ
thủy phân
* Khi thủy phân đường đôi dưới tác dụng enzym
hay nhiệt, ta thu được đường đơn.
Khi thủy phân đường đôi dưới tác dụng enzym
hay nhiệt, ta thu được các sản phẩm nào?
* Đường đa - polisaccarit
Đường đa được thành lập như thế nào?
* Đường đơn – mônosaccarit:
I. CACBOHIDRAT (ĐƯỜNG)1. Cấu trúc hóa học:
* Đường đôi – disaccarit
- Gồm rất nhiều đơn phân liên kết với nhau theo
dạng thẳng hay phân nhánh bằng liên kết glicôzit.
- Các loại đường đa : Xenlulô, tinh bột, glicôgen, kitin.
* Đường đa - polisaccarit
Thành
tế bào
thực
vật
Kitin
Chức năng :
- Xenlulô : dạng mạch thẳng, do các phân tử glucozơ liên kết
với nhau → xenlulozơ có tính bền, dai→ là thành phần cấu tạo
chủ yếu của thành tế bào thực vật.
- Tinh bột : mạch nhánh, là chất dự trữ năng lượng lí tưởng do
nó không tan trong nước, không khuếch tán ra khỏi tế bào và
hầu như không có hiệu ứng thẩm thấu.
* Đường đa - polisaccarit
- Glicôgen (động vật) : mạch phân nhánh là chất dự trữ ở động
vật và người, tập trung chủ yếu trong gan.
- Kitin : là thành phần cấu tạo nên bộxương ngoài của động vật
vỏ cứng của côn trùng, giáp xác và thành tế bào của nhiều
loại nấm giúp bảo vệ.
Chức năng của Cacbonhidrat
- Nguồn cung cấp năng lượng (glucôzơ).
- Tham gia cấu trúc tế bào ( xenlulôzơ).
- Dự trữ năng lượng ( glicôgen, tinh bột).
- Vận chuyển các chất qua màng nguyên sinh chất
(polisaccarit).
Nội dung Đường đơn Đường đôi Đường đa
Ví dụ
Cấu trúc
Chức
năng
- Glucôzơ, Fructôzơ
(đường hoa quả)
- Galactôzơ (đường sữa).
- Có 3-7 nguyên tử C
- Dạng mạch thẳng
hoặc mạch vòng.
- Đường phân cấu tạo nên
đường đa, đường đôi.
- Tham gia cấu tạo ARN.
- Cung cấp năng lượng.
-Saccarôzơ (đường
mía)
-Lactôzơ, Mantôzơ
(mạch nha).
- 2 phân tử đường
đơn lk với nhau
bằng lk glicôzit.
- Là loại đường
vận chuyển
trong cây
- Xenlulôzơ, tinh
bột, glicôgen, …
- Rất nhiều phân
tử đường đơn lk
với nhau.
- Chất dự trữ
trong cơ thể
động vật, thực
vật.
- Giá đỡ và bảo
vệ cơ thể.
Là nhóm chất hữu cơ không tan trong nước, chỉ tan trong
các dung môi hữu cơ.
Mỡ - lipit đơn giản Photpholipit – lipit phức tạp
II. Lipit:
https://www.youtube.com/watch?v=Hdx84ulQ4o8
Axit béo 1
Axit béo 2
Axit béo 3Gli
xer
ol
Cấu trúc phân tử mỡ.G
lix
erol Axit béo 1
Axit béo 1
Đầu ưa nướcNhóm
phốtphat
Đầu kị nước
Cấu trúc phân tử phốtpho lipit
CH3
CH3
HO
Cấu trúc phân tử steroit
Nội dung Mỡ photpholipit
Cấu trúc
Chức năng
Nội dung Mỡ Photpholipit
Cấu trúc
Chức năng
Gồm 1 phân tử glixêrol lk với 3
axit béo (16-18 nguyên tố C).
+ Mỡ động vật : Axit béo no.
+ Mỡ thực vật : Axit béo
không no.
1 phân tử glixêrol lk với
2 phân tử axit béo và 1
nhóm phôtphat.
Dự trữ năng lượng cho tế
bào và cơ thể.
Cấu tạo nên các loại
màng.
Cấu trúc màng tế bào
* Steroit:
- Các hocmôn như estrôgen, testôsteron, côlestêron
- Colesterôn cấu tạo nên màng sinh chất của tế bào
người và ĐV
Là thành phần cấu tạo của màng sinh chất và một
số loại hoocmôn trong cơ thể sih vật.
https://www.youtube.com/watch?v=dTGJ_H5IM0w
* Sắc tố và các loại vitamin A, D, E…
1. Tại sao động vật không dự trữ năng lượng dưới
dạng tinh bột mà lại dưới dạng mỡ?
2. Vì sao người già không nên ăn nhiều mỡ?
3. Tại sao trẻ em ăn bánh kẹo vặt sẽ dễ dẫn đến suy
dinh dưỡng?
4. Ăn nhiều đường dẫn đến bị bệnh gì?
5. Mặc dù ở người không có enzim tiêu hóa xenlulozơ
nhưng chúng ta cần ăn rau xanh hằng ngày nhằm
mục đích gì?
Củng cố
