23
Araling Panlipunan Unang Markahan Modyul 4 Aralin 2 – Ang Mga Sinaunang Tao 8 1st GENERATION MODULES - VERSION 2.0 __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

Araling Panlipunanbnvhsmodules.com/wp-content/uploads/2020/10/AP8_Q1...Unang Markahan – Modyul 4: Aralin 2 – Ang Mga Sinaunang Tao Unang Edisyon, 2020 Isinasaad sa Batas Republika

  • Upload
    others

  • View
    51

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

  • Araling Panlipunan Unang Markahan

    Modyul 4

    Aralin 2 – Ang Mga Sinaunang Tao

    8

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • Araling Panlipunan – Ikawalong Baitang Alternative Delivery Mode Unang Markahan – Modyul 4: Aralin 2 – Ang Mga Sinaunang Tao Unang Edisyon, 2020 Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad. Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Leonor Magtolis Briones Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

    Inilimbag sa Pilipinas ng: ________________________________ Department of Education – Region VII, Division of Cebu Province Office Address: IPHO Bldg., Sudlon, Lahug, Cebu City Telefax.: (032)255-6405 E-mail Address: [email protected]

    Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul Mga Manunulat: Dennis D. Recto, Jocelyn B. Alarde, Flora A. Felicano, Victoria M. Olinares, Jessa D. Toring, and Edwin Ruiz Tagasuri: Cirila M. Monleon (QA) Elma M. Larumbe (Moderator) Tagaguhit: Joe Lim and John Isaac M. Recto Tagalapat: Tagapamahala: Schools Div. Superintendent: Marilyn S. Andales ASDS.: Leah B. Apao Ester Futalan Cartesa Perico CID Chief: May Ann Flores EPS in LRMS: Isaiash T. Wagas EPS in – Araling Panlipunan: Rosemary Oliverio

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • i

    8

    Araling Panlipunan Unang Markahan

    Modyul 4

    Aralin 2 – Ang Mga Sinaunang Tao

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • ii

    Para sa mag-aaral:

    Malugod na pagtanggap sa Araling Panlipunan 8 ng

    Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul ukol sa Ang Mga

    Sinaunang Tao!

    Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong

    pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-

    aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong

    madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.

    Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong

    maunawaan.

    Alamin

    Sa bahaging ito, malalaman mo

    ang mga dapat mong matutuhan

    sa modyul.

    Subukin

    Sa pagsusulit na ito, makikita natin

    kung ano na ang kaalaman mo sa

    aralin ng modyul. Kung nakuha mo

    ang lahat ng tamang sagot (100%),

    maaari mong laktawan ang

    bahaging ito ng modyul.

    Balikan

    Ito ay maikling pagsasanay o balik-

    aral upang matulungan kang

    maiugnay ang kasalukuyang aralin

    sa naunang leksyon. 1st

    GENE

    RATIO

    N MOD

    ULES

    - VER

    SION 2

    .0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • iii

    Tuklasin

    Sa bahaging ito, ang bagong aralin

    ay ipakikilala sa iyo sa maraming

    paraan tulad ng isang kuwento,

    awitin, tula, pambukas na suliranin,

    gawain o isang sitwasyon.

    Suriin

    Sa seksyong ito, bibigyan ka ng

    maikling pagtalakay sa aralin.

    Layunin nitong matulungan kang

    maunawaan ang bagong

    konsepto at mga kasanayan.

    Pagyamanin

    Binubuo ito ng mga gawaing para

    sa mapatnubay at malayang

    pagsasanay upang mapagtibay

    ang iyong pang-unawa at mga

    kasanayan sa paksa. Maaari mong

    iwasto ang mga sagot mo sa

    pagsasanay gamit ang susi sa

    pagwawasto sa huling bahagi ng

    modyul.

    Isaisip

    Naglalaman ito ng mga

    katanungan o pupunan ang

    patlang ng pangungusap o talata

    upang maproseso kung anong

    natutuhan mo mula sa aralin.

    Isagawa

    Ito ay naglalaman ng gawaing

    makatutulong sa iyo upang

    maisalin ang bagong kaalaman o

    kasanayan sa tunay na sitwasyon o

    realidad ng buhay.

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • iv

    Tayahin

    Ito ay gawain na naglalayong

    matasa o masukat ang antas ng

    pagkatuto sa pagkamit ng

    natutuhang kompetensi.

    Karagdagang

    Gawain

    Sa bahaging ito, may ibibigay sa

    iyong panibagong gawain upang

    pagyamanin ang iyong kaalaman

    o kasanayan sa natutuhang aralin.

    Susi sa Pagwawasto

    Naglalaman ito sa lahat ng mga

    gawain sa modyul.

    Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

    Sanggunian (Reference) Ito ang talaan ng lahat ng

    pinagkuhanan sa paglikha o

    paglinang ng modyul na ito.

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 1

    Sa araling ito, nasusuri ang yugto ng pag-unlad ng kultura sa

    panahong prehistoriko.

    Sa araling ito, inaaasahang:

    1. Nasusuri ang yugto ng pag-unlad ng kultura sa panahong

    prehistoriko;

    2. nakikilala ang mga sinaunang tao sa mundo;

    3. natutukoy ang kahalagahan ng mga bagay na ginagamit

    sa sinaunang panahon hanggang sa kasalukuyan;

    4. nakikilala ang mga sinaunang panahon sa mundo;

    5. natutukoy ang mga pag-unlad ng mga yugto ng

    panahon;

    6. naipapakita ang mga kahalagahan ng mga bagay tulad

    ng apoy, bato, at metal noong unang panahon;

    7. naihahambing ang pagkakapareho ng sinauna at

    kasalukuyang panahon; at

    8. napapahalagahan ang ambag ng sinauna at

    kasalukuyang panahon.

    Alamin

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 2

    Subukin

    Piliin ang titik ng tamang sagot at isulat ito sa iyong

    kuwaderno.

    1. Siya ay sinasabing pinagmulan ng tao.

    a. Chimpanzee

    b. Ape

    c. Gorilla

    2. Pinapalagay na pinakamalapit na kaanak ng tao, ayon

    sa mga siyentista.

    a. Chimpanzee

    b. Gorilla

    c. Ape

    3. Tinatayang ninuno ng makabagong tao.

    a. Australopithecine

    b. Australopithecus

    c. Australopitheasian

    4. Ano ang ibig sabihin ng BCE?

    a. Before Common Era

    b. Before Civilization Earth

    c. Beware on Civilization Enterprise

    5. Ano ang ibig sabihin ng CE?

    a. Common Era

    b. Civilization Earth

    c. Civilization Enterprise

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 3

    Aralin

    2 Ang Mga Sinaunang Tao

    Bago tuluyang maglakbay sa panahon ng mga sinaunang

    tao, marapat na baunin mo ang mga impormasyong dati

    mo nang alam. Makatutulong ito sa pag-unawa sa paksang

    kasunod ng pag-aralan.

    Balikan

    Isiping isa ka sa mga taong nabuhay sa daigdig noong

    sinaunang panahon. Pumili sa mga larawan ng tatlong

    bagay na sa tingin mo’y makatutulong sa iyong pang-

    araw-araw na pamumuhay.

    1. Alin sa mga bagay ang makatutulong sa iyo?

    2. Bakit mo ito pinipili?

    3. Sa anong paraan makatutulong ang mga bagay na ito sa

    iyo?

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 4

    Tuklasin

    Pagmasdang mabuti ang tatlong larawan at sagutin ang

    mga tanong.

    1. Ano-ano ang mga bagay na hawak nila?

    2. Ano-ano ang uri ng Homo species?

    3. Sa anong panahon napabilang ang unang larawan,

    pangalawang larawan, at pangatlong larawan?

    4. Ano-ano ang mga yugto sa pag-unlad ng kultura ng mga

    sinaunang tao?

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 5

    Suriin

    A. Ang teorya sa pagkakilala ng tao sa mundo:

    Ape - Sinasabing pinagmulan ng tao.

    Chimpanzee - Pinapalagay na pinakamalapit na

    kaanak ng tao, ayon sa mga siyentista.

    Australopithecine - Tinatayang ninuno ng makabagong

    tao; Ape na may kakayahang tumayo

    ng tuwid.

    B. Paunlarin:

    Mga Pangkat ng Homo species

    Homo habilis – (Latin: “able man” or “handy man”) Hindi

    na makikita na uri ng tao, ang pinaka

    sinaunang kinatawan na pangkat ng tao.

    – Lumitaw noong Panahong Paleolitiko.

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 6

    Homo erectus – (Latin: “upright man”) Hindi na makikita na

    uri ng tao (Homo), marahil isang ninuno ng

    mga modernong tao (Homo sapiens).

    Homo sapiens – (Latin: “wise man”) Ang uri ng tao na

    kinabibilangan ng lahat ng mga modernong

    tao.

    – Higit na malaki ang utak ng Homo sapiens

    kung ihahambing sa mga naunang species

    kaya nangangahulugang higit ang kanilang

    kakayahan sa pamumuhay at paggawa

    ng kagamitan.

    Panahong Paleolitiko

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 7

    Panahong Neolitiko

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 8

    Panahong Metal

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 9

    Pagyamanin

    Isulat ang sagot sa mga patlang ng talahanayan ang mga

    pangyayari at pag-unlad.

    Ang iba-ibang yugto

    ng panahon

    Mga

    pangyayari

    Mga pag-unlad

    Panahon ng

    Paleolitko

    Panahon ng

    Neolitiko

    Panahon ng Metal

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 10

    Isaisip

    1. Ang mga pagtuklas ng mga bagay tulad ng apoy, bato,

    metal, at iba pa sa sinaunang panahon ay kailangang

    ingatang mabuti upang malinang ito para sa susunod na

    henerasyon.

    2. Mahalaga sa kasalukuyang panahon na malaman kung

    saan galing ang mga ginagamit nating bagay at kung

    paano ito natuklasan.

    3. Mahalaga na natutong namuhay ng maayos ang mga tao

    at kung paano niya pinalago ang kanyang pagkatao.

    4. Kailangan natin pag-aralan ang mga iba pang mga

    bagay na natuklasan sa sinaunang panahon upang ito ay

    maibabahagi sa darating na henerasyon.

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 11

    Isagawa

    Isulat ang sagot sa mga patlang ng talahanayan ang mga

    kahalagahan ng sinauna at kasalukuyang panahon.

    Paggamit ng mga

    bagay

    Kahalagahan

    ng sinaunang

    panahon

    Kahalagahan ng

    kasalukuyang

    panahon

    Paggamit ng apoy

    Paggamit ng bato

    Paggamit ng metal

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 12

    Tayahin

    Sagutin ang mga tanong.

    1-3. Ibigay ang tatlong pangkat ng Homo species.

    4. Bakit tinawag ang Homo sapiens na "wise man"?

    5. Ayon sa mga siyentista, siya ang pinakamalapit na

    kaanak ng tao.

    6. Ito ang pinakamahabang yugto sa kasaysayan ng

    sangkatauhan.

    7. Anong dalawang salitang Griyego na ibig sabihin

    ay Neolitiko.

    8-10. Ano-ano ang mga panahon na nakapaloob sa

    Panahong Metal?

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 13

    Karagdagang Gawain

    A. Alamin at paghambingin.

    Saan sila nagkakapareho? Ipaliwanag ang sagot.

    ___________________________________________________________

    ___________________________________________________________

    ___________________________________________________________

    ___________________________________________________________

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 14

    B. Sanaysay

    Rubriks

    Paano napapahalagahan ang mga ambag ng mga

    sinaunang panahon sa kasalukuyan?

    ___________________________________________________________

    ___________________________________________________________

    ___________________________________________________________

    ___________________________________________________________

    ___________________________________________________________

    ___________________________________________________________

    ___________________________________________________________

    5 4 3 2 1

    Koneksyon

    Binanggit ang

    mga sinaunang

    panahon at

    ang

    kasalukuyan

    Malinaw at

    may pruweba Malinaw

    Hindi

    malinaw

    Walang

    koneksyon

    Halimbawa

    Higit sa apat na

    halimbawa ang

    naibigay

    Apat na

    halimbawa

    ang naibigay

    Tatlong

    halimbawa

    ang naibigay

    Dalawang

    halimbawa

    ang

    naibigay

    Walang

    halimbawa

    Pagbaybay Walang mali Isang mali Dalawang

    mali

    Tatlong

    mali

    Higit sa

    tatlong mali

    Pagbabantas Walang mali Isang mali Dalawang

    mali

    Tatlong

    mali

    Higit sa

    tatlong mali

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 15

    Tayahin

    1. Homo habilis

    2. Homo erectus

    3. Homo sapiens

    4. Dahil malaki ang utak

    kung ihahambing sa mga

    naunang species.

    5. Australopithecine

    6. Panahong Paleolitiko

    7. neos + lithos

    8. Panahon ng Tanso

    9. Panahon ng Bronse

    10. Panahon ng Bakal

    Subukin

    1. B

    2. A

    3. A

    4. A

    5. A 1s

    t GEN

    ERAT

    ION MO

    DULE

    S - VE

    RSION

    2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 16

    Sanggunian

    - Araling Panlipunan: Kasaysayan ng Daigdig, pp. 39-52

    - Google

    - http://wiki.sjs.org/wiki/index.php/6._Why_did_%27%27H._habilis%27%27_go_extinct%3F

    - https://edu.glogster.com/glog/ancient/2ptxmujrqjl?=glogpedia-source

    - https://www.lookandlearn.com/history-images/B332840

    - https://cdn1.byjus.com/wp-content/uploads/2015/12/Evolution.jpg

    - https://www.britannica.com/topic/Homo-habilis

    - https://www.britannica.com/topic/Homo-erectus

    - https://www.britannica.com/topic/Homo-sapiens

    -

    https://3.bp.blogspot.com/_MwNilPQ_284/TMGkspdeXuI/AAAAAAAAACA/MItvjCwaE6E/w12

    00-h630-p-k-no-nu/Old+stone+Age+Tools.jpg

    - https://www.shorthistory.org/images/neolithic-stone-tools.jpg

    -

    https://lh3.googleusercontent.com/proxy/_K72zi5KDs1lKurnVkjze1BR_cGOlrFPF7q6tkAEzVTwc

    DhPs3WW6y6quElhSZoyAz16Nsie5P-Lvchd79Uj16KCtzTkV0NKvpFjEAJuMnwzD6Us3NlK2WSF

    - https://media-cdn.tripadvisor.com/media/photo-s/17/f3/d3/3f/photo2jpg.jpg

    - https://www.palstech.net/wp-content/uploads/2014/06/Be-Aware-Of-The-Gadgets-With-

    The-Latest-Technologies-News.jpg

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV

  • 17

    Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa: Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

    Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600

    Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985

    Email Address: [email protected] * [email protected]

    1st GE

    NERA

    TION M

    ODUL

    ES - V

    ERSIO

    N 2.0

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV