ANNUAL REPORT 2015 รายงานประจำปี 2558 · คำนำ กระทรวงสาธารณสุข มีนโยบายสำคัญด้านพัฒนาการส่งเสริม

ANNUAL REPORT 2015

รายงานประจำป 2558

สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรคกระทรวงสาธารณสข

คณะผจดทำ

ทปรกษา

ดร.นายแพทยภานวฒน ปานเกต ผอำนวยการสำนกโรคไมตดตอแพทยหญงจรพร คงประเสรฐ รองผอำนวยการสำนกโรคไมตดตอนายแพทยชฤทธ เตงไตรสรณ รองผอำนวยการสำนกโรคไมตดตอ

ผศ.ดร.ศภวรรณ มโนสนทร รองผอำนวยการสำนกโรคไมตดตอ

ผจดทำ

กลมยทธศาสตรและแผนงาน สำนกโรคไมตดตอ

โทรศพท 0 2590 3984, 0 2590 3970

โทรสาร 0 2590 3972

บรรณาธการ

นางศรเพญ สวสดมงคล หวหนากลมยทธศาสตรและแผนงาน

เจาของและจดพมพเผยแพร

1. กลมบรหารทวไป

2. กลมยทธศาสตรและแผนงาน

3. กลมโรคไมตดตอเรอรง

4. กลมพฒนาระบบสาธารณสข

5. กลมปองกนการบาดเจบ

สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข http://www.thaincd.com

จำนวนและปทจดพมพ

จำนวน 1,500 เลม ปทพมพ พ.ศ. 2559

พมพท

สำนกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศกในพระบรมราชปถมภ

คำนำ

กระทรวงสาธารณสข มนโยบายสำคญดานพฒนาการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคใหประชาชนทกกลมวยเพอปองกนความเสยงตอสขภาพและคมครองผบรโภค ดวยความรวมมอของทกภาคสวน โดยใหคนไทยมโอกาสได รวมคด รวมนา รวมทา และรวมรบผดชอบดวย เปนการอภบาลแบบเครอขาย เอออานวยระบบสขภาพแหงชาต เชอมประสานทกภาคสวนเขาดวยกน และมเปาหมายสำคญทเกยวของคอการสรางเสรมสขภาพและปองกนปจจยเสยง เพอลดการเจบปวย มงเนนประโยชนทจะเกดกบประชาชนอยางเปนรปธรรมและมความเสมอภาค มสวนรวมจากทกภาคสวนอยางกวางขวาง บนพนฐานของขอมลเชงประจกษ

รายงานประจำป 2558 ของสำนกโรคไมตดตอ จดทำขนเพอแสดงใหเหนถงการดำเนนงานดานการปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบ เปนการเผยแพรสอสารขอมลใหองคกรภาครฐ เอกชน และภาคเครอขายทเกยวของทกภาคสวนไดนำขอมลไปใชประโยชน โดยประกอบดวย นโยบายและทศทางการดำเนนงาน ผลการปฏบตราชการประจำปพ.ศ. 2558 ในการปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบ รวมทงกจกรรมตางๆทเกยวของในการดำเนนงาน

ขอขอบคณบคลากรจากกลมตางๆ ของสำนกโรคไมตดตอทไดดำเนนงานรวบรวม เรยบเรยง และ

วเคราะหขอมลดานโรคไมตดตอและการบาดเจบ รวมทงขอมลตางๆ ทเกยวของ และขอขอบคณผทมสวน

เกยวของทกทาน และหนวยงานทเกยวของทกหนวยงาน และหวงวารายงานประจำปฉบบนจะเกดประโยชน

กบทกทาน และสำนกโรคไมตดตอยนดนอมรบขอเสนอแนะตางๆจากทกทาน เพอนำมาปรบปรงพฒนาการ

ดำเนนงานของสำนกโรคไมตดตอในโอกาสตอไป

สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค

มกราคม 2559

ก

สารบญ

คำนำ

สารบญตาราง และสารบญแผนภาพ

สวนท 1 นโยบายดานสาธารณสขนโยบายและแนวทางการดำเนนงานของรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข โดย ศาสตราจารยคลนก เกยรตคณ นายแพทยปยะสกล สกลสตยาทรนโยบายและแนวทางการดำเนนงานของอธบดกรมควบคมโรค โดย นายแพทยอำนวย กาจนะ

สวนท 2 ทศทางการดำเนนงานโรคไมตดตอและการบาดเจบ ปงบประมาณ พ.ศ.2559

สวนท 3 สถานการณโรคไมตดตอและการบาดเจบสถานการณการตายและปวยดวยโรคไมตดตอสถานการณปจจยเสยงตอการเกดโรคไมตดตอสถานการณอบตเหตทางถนน สถานการณการจมนำสถานการณการบาดเจบจากการถกทำราย

สถานการณการบาดเจบจากการพลดตกหกลมในผสงอาย

หนา

สวนท 4 ผลการดำเนนงานการเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบ

แผนปฏบตราชการเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบ ปงบประมาณ พ.ศ. 2558ผลการดำเนนงานการเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบ ปงบประมาณ พ.ศ. 2558

สวนท 5 ขอมลทวไป สำนกโรคไมตดตอ

คณะผบรหารของสำนกโรคไมตดตอวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร เปาประสงค และกลยทธของสำนกโรคไมตดตอโครงสรางการบรหารงานและอตรากำลงของสำนกโรคไมตดตอ

บทบาทและอำนาจหนาทของสำนกโรคไมตดตอ

ภาคผนวก ก ตารางผลการสำรวจภาวะความดนโลหตสง ในการสำรวจพฤตกรรมเสยง โรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558

ภาคผนวก ข ภาพรวมกจกรรม

ทศทางการดำเนนงานโรคไมตดตอและการบาดเจบ ปงบประมาณ พ.ศ. 2559

ข

กค-จ

1

2

5

1114303438

40

43

46

83848586

88

93

สารบญตาราง

หนา

ตารางท 1 จำนวนและอตราตายตอประชากรแสนคน ทกกลมอาย ดวยโรคไมตดตอ (โรคหวใจและหลอดเลอด โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมอง โรคความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน) ป พ.ศ. 2550 – 2557 ทวประเทศ

ตารางท 2 จำนวนและอตราตายตอประชากรแสนคน ดวยโรคมะเรงตบ มะเรงปอด

มะเรงเตานม และมะเรงมดลก ในภาพรวมของประเทศ ป พ.ศ.2553 – 2557

ตารางท 3 จำนวนตาย(คน)ดวย 4 กลมโรคหลก (อาย 30-70 ป) ภาพประเทศ เปรยบเทยบป พ.ศ. 2555 -2557

ตารางท 4 จำนวนและอตราผปวยในตอประชากรแสนคน ดวยโรคไมตดตอทสำคญ ไดแก โรคความดนโลหตสง โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมองใหญหรออมพฤกษ อมพาต และโรคเบาหวาน จากสถานบรการสาธารณสขของกระทรวงสาธารณสข ป พ.ศ.2550 – 2556 ทงประเทศ

ตารางท 5 แสดงขอมลทางประชากร รอยละของระดบการศกษาและระดบรายไดของ

ตนเอง

ตารางท 6 รอยละของสาเหตของการปวดกลามเนอและกระดก

ตารางท 7 ความชกผททราบวาตนเองมภาวะความดนโลหตสงพ.ศ. 2553 และ พ.ศ. 2558

ตารางท 8 ความชกผทไดรบการตรวจวดความดนโลหตเพอคดกรองภาวะความดนโลหตสง

ภายใน 1 ปทผานมา พ.ศ. 2553 และพ.ศ. 2558

ตารางท 9 จงหวดทมอตราการเสยชวตตอประชากร 100,000 คนจากการจมนำของเดก

อายตำกว15 ป สงทสด 10 อนดบแรก ป พ.ศ. 2555-2557

ตารางท 10 จงหวดทมจำนวนการเสยชวตจากการจมนำของเดกอายตำกวา 15 ป สงทสด

10 อนดบแรก ป พ.ศ. 2555-2557

ค

11

12

13

14

16

20

24

25

37

37

สารบญแผนภาพ

หนา

ภาพท 1 อตราตายตอประชากรแสนคน ทกกลมอาย ดวยโรคไมตดตอ (โรคหวใจและหลอดเลอด โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมอง โรคความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน) ป พ.ศ.2550 – 2557 ทวประเทศ

ภาพท 2 แสดงอตราตายตอประชากรแสนคน ดวยโรคมะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม

และมะเรงมดลก ป พ.ศ.2553 – 2557 ในภาพรวมของประเทศ

ภาพท 3 ความชกผทราบวาตนมภาวะความดนโลหตสง จำแนกตามกลมอาย

ภาพท 4 ความชกผทราบวาตนมภาวะความดนโลหตสง จำแนกตามระดบการศกษา

ภาพท 5 ความชกผไดรบการตรวจวดความดนโลหตสงเพอหาความผดปกตภายใน 1 ป

ทผานมา จำแนกตามกลมอาย

ภาพท 6 รอยละผมความดนโลหตสงไดปฏบตตนเพอควบคมความดนโลหตสง

ภาพท 7 เปรยบเทยบรอยละของพฤตกรรมเสยงและปจจยเสยงในเพศชาย ทพบจากการสำรวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายครงท 3 (พ.ศ.2546-2547) และครงท 4 (พ.ศ.2551-2552)

ภาพท 8 เปรยบเทยบรอยละของพฤตกรรมเสยงและปจจยเสยงในเพศหญง ทพบจากการสำรวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายครงท 3 (พ.ศ.2546-2547) และครงท 4 (พ.ศ.2551-2552)

ภาพท 9 เปรยบเทยบรอยละของการมระดบ FPG 70-130 ในผปวยเบาหวานชนดท 2 จำแนกตามเขตสขภาพป 2557 และ 2558

ภาพท 10 เปรยบเทยบรอยละของผปวยความดนโลหตสง ทสามารถควบคมความดนโลหตอยในเกณฑทเหมาะสม จำแนกตามเขตสขภาพป 2557 และ 2558

ภาพท 11 อตราตายดวยโรคหลอดเลอดหวใจ (I20 - I25) ตอประชากรแสนคน ทกกลมอาย ปงบประมาณ 2558 รอบ 12 เดอน (ตลาคม 2557 - กนยายน 2558)

ภาพท 12 อตราตายดวยอบตเหตทางถนน (V01 – V89) ตอประชากรแสนคน ปงบประมาณ พ.ศ. 2558 รอบ 12 เดอน (ตลาคม 2557 - กนยายน 2558)

ภาพท 13 จำนวนและอตราการเสยชวตตอประชากร100,000 คนจากอบตเหตทางถนน (V01-V89 ) ป 2543-2557

ง

12

13

21

22

22

23

27

27

28

29

29

30

31

สารบญแผนภาพ

หนา

ภาพท 14 จำนวนและอตราการเสยชวตตอประชากร 100,000 คนจากอบตเหตทางถนน

(V01-V89 ) ป 2557 รายเขตบรการสขภาพ

ภาพท 15 จำนวนผเสยชวต จากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกตามเพศ ป 2557

ภาพท 16 จำนวนการเสยชวต จากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกตามกลมอาย ป 2557

ภาพท 17 จำนวนผเสยชวต จากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกตามประเภทของ

ผใชรถใชถนน ป 2557

ภาพท 18 จำนวนผเสยชวตจากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกรายเดอน ป 2557

ภาพท 19 จำนวนและอตราการเสยชวตตอประชากร 100,000 คน ของเดกอายตำกวา

15 ป จากการตกนำ จมนำ ประเทศไทย ป พ.ศ. 2546 - 2557

ภาพท 20 อตราการเสยชวตตอประชากร 100,000 คน ของเดกอายตำกวา 15 ป จากการ

ตกนำ จมนำ ประเทศไทย จำแนกตามกลมอาย ป พ.ศ. 2546 – 2557

ภาพท 21 เปรยบเทยบการเสยชวตจากการจมนำของเดกอายตำกวา 15 ป ในประเทศไทย

ป พ.ศ. 2556 และ 2557 จำแนกตามเขตพนทเสยง

ภาพท 22 อตราการเสยชวตจากการถกทำรายตอประชากรแสนคนจำแนกตามเพศป

พ.ศ. 2548 - 2557

ภาพท 23 อตราการเสยชวตจากการถกทำรายของประชากรไทยและกลมอายนอยกวา

18 ป ตอประชากรแสนคน ป พ.ศ. 2551 - 2557

ภาพท 24 อตราการเสยชวตจากการพลดตกหกลมของประชากรไทยและกลมอาย 60 ป

ขนไป ตอประชากรแสนคน ป พ.ศ. 2548 - 2557

ภาพท 25 อตราการเสยชวตจากการพลดตกหกลมในผทมอาย60 ปขนไป ตอ ประชากร

แสนคน จำแนกตามเพศ ป พ.ศ. 2548- 2557

จ

31

32

32

33

33

34

35

36

39

39

41

41

สวนท 1

นโยบายดานสาธารณสข

นโยบายและแนวทางการดำเนนงานของรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

ศาสตราจารยคลนก เกยรตคณ นายแพทยปยะสกล สกลสตยาทร

นโยบาย 1. ใหความสำคญสงสดตอการพฒนางานสาธารณสขตามแนวพระราชดำรและโครงการเฉลมพระเกยรต เพอเทดพระเกยรตพระบรมวงศานวงศทกพระองคและเกดประโยชนสงสดตอประชาชน 2. บรณาการองคประกอบและบทบาทเขตสขภาพระหวางสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต และกระทรวงสาธารณสข เพอใหการดแลสขภาพคนไทยเปนไปอยางมประสทธภาพในทกระดบและทกมต 3. พฒนาการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคใหประชาชนทกกลมวยเพอปองกนความเสยงตอสขภาพและคมครองผบรโภค ดวยความรวมมอของทกภาคสวน โดยใหคนไทยมโอกาสไดรวมคด รวมนำ รวมทำและรวมรบผดชอบดวย เปนการอภบาลแบบเครอขาย เอออำนวยระบบสขภาพแหงชาตเชอมประสานทกภาคสวน เขาดวยกน 4. เพมประสทธภาพการบรหารจดการของหนวยงานทกระดบ ทงการบรหารการเงนการคลง การบรหารกำลงคน และการบรหารขอมลสขภาพเพอ สนบสนนการปฏรปสาธารณสขและปฏรปประเทศ เพอใหพลเมองไทยมสขภาพแขงแรง 5. ใหความสำคญในการพฒนากำลงคนดานสาธารณสขทงความรทกษะ การผลต การใชการสราง ขวญกำลงใจภายใตการเปลยนแปลงของเศรษฐกจและสงคมปจจบน 6. วจยและพฒนาเพอสงเสรมภมปญญาไทยและสมนไพรไทยใหมคณภาพครบวงจร และเกดผลดตอเศรษฐกจไทย 7. เรงรดปรบปรงกฎหมาย ระเบยบกฎเกณฑ ใหเออตอการปฏบตงานสาธารณสข เพอประสทธผล ทดตอสขภาวะของประชาชน 8. สนบสนนกลไกการทำงานสาธารณสขใหเปนไปเพอสงเสรมการสรางความมนคงและความผาสก ของสงคมไทยและสงคมโลก

คานยม

• ซอสตย • สามคค • มความรบผดชอบ • ตรวจสอบไดโปรงใส • มงในผลสมฤทธของงาน • กลาหาญทำในสงทถกตอง

แนวทางการทำงาน 1. กำหนดคานยมรวมกนเพอปฎบตมงสเปาหมายคอใหคนไทยมสขภาพดตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2. สนองนโยบายสาธารณสขของรฐบาล 3. สานตอนโยบายและโครงการในอดตและปจจบนทดมประโยชน 4. สรางสามคคเพอใหบคลากรโดยสวนรวมมความสขเหมอนชอกระทรวง

ณ วนท 24 สงหาคม 2558 ณ หองประชมชยนาทนเรนทร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

1

ANNUAL REPORT 2015Bureau of Non Communicable Disease

นโยบาย และแนวทางการดำเนนงานของอธบดกรมควบคมโรคนายแพทยอำนวย กาจนะ

หลกนยม : พนทเปนฐาน ประชาชนเปนศนยกลาง บรณาการในพนท

นโยบาย 1. ใหความสำคญสงสดตอการพฒนางานสาธารณสขตามแนวพระราชดำร และโครงการเฉลมพระเกยรตเพอเทดพระเกยรตพระบรมวงศานวงศทกพระองค โดยถอวาเปนนโยบายสำคญทตองดำเนนการพฒนาอยางตอเนอง 2. เสรมสรางความเขมแขง และพฒนาระบบการจดการโรคตดตอ โรคอบตใหม โรคอบตซำ และภยคกคามใหสามารถสกดกนการแพรกระจายไดอยางทนทวงท 2.1 สนบสนน และผลกดนแผนการสรางเสรมภมคมกนโรค โดยการนำวคซนใหมเขาสระบบหลกประกนสขภาพ เชน วคซนปองกนโรคมะเรงปากมดลก วคซนโรตาไวรสปองกนโรคทองรวงในเดก 2.2 พฒนารปแบบและระบบการจดการโรคตดตอในกรงเทพมหานคร/เมองใหญ (Megacity) 2.3 พฒนารปแบบการควบคม ปองกนโรค ในเขตเศรษฐกจพเศษ จงหวดชายแดน และ Twin city 2.4 พฒนาศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉน (EOC) ในระดบเขต/ระดบจงหวด 2.5 เรงรดและวางระบบการกำจด กวาดลาง และควบคมโรคตดตอทปองกนไดดวยวคซน และเพมประสทธภาพการปองกนควบคมโรคตดตอทสำคญ เชน วณโรค โรคเอดส โรคตดตอนำโดยแมลง 2.6 เรงรดการจดทำแผนยทธศาสตรเตรยมความพรอมปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต และพฒนาระบบกลไกการขบเคลอนแผนยทธศาสตร 2.7 ผลกดนใหสถาบนบำราศนราดร เปนศนยรองรบผปวยโรคอบตใหม อบตซำ และโรคตดตออนตราย 3. เรงรดการพฒนาระบบจดการโรคไมตดตอ และอบตเหต 3.1 พฒนารปแบบการจดการโรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง เพอลดภาวะแทรกซอน 3.2 พฒนารปแบบและสนบสนนเครอขายใหมสวนรวมในการปองกนและควบคมการบาดเจบ ตลอดจน การจดการดานชมชน 4. เรงรดการพฒนาระบบการจดการปจจยเสยงอนเนองมาจากสงแวดลอม 4.1 เรงรดและผลกดนแผนยทธศาสตรคมครองสขภาพในพนทเสยง 36 จงหวด 4.2 พฒนารปแบบการจดบรการโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม 5. สนบสนนการพฒนาศกยภาพบคลากร เพอสนบสนนการพฒนาความมนคงทางสขภาพ (Global Health Security Agenda : GHSA) โดยเรงรดการพฒนาศนยฝกอบรมระดบชาต (International Training Center) และการฝกอบรมเพอสรางความเชยวชาญเฉพาะดาน 5.1 สถาบนบำราศนราดร : ศนยฝกอบรมเวชศาสตรการเดนทางและการยายถน (Travel and Migrant Health)

รายงานประจำป 2558สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค

1

2


5.2 สถาบนราชประชาสมาสย : ศนยเชยวชาญดานสงเสรมฟนฟสภาพ โรคจากการประกอบอาชพ (Pesticide/MSDS/Occupational Lung Diseases/Occupational Injury) 5.3 โรงพยาบาลบางรก : ศนยฝกอบรมเวชศาสตรดานโรคตดตอทางเพศสมพนธ (STD)โรคเอดส 6. พฒนากฎหมายใหม และประสานการมสวนรวมของเครอขายเพอสรางความตระหนกในการบงคบใชกฎหมาย พ.ร.บ.โรคตดตอ พ.ศ. 2558 พ.ร.บ.ควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. 2551 และพ.ร.บ.ควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 7. พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหสามารถบรการขอมลสำหรบประชาชน และเชอมโยงขอมลสำหรบบคลากรดานสาธารณสขเพอการวเคราะหประเมนสถานการณโรค ตลอดจนขอมลสำหรบการตดสนใจสำหรบผบรหาร ททนตอสถานการณ 8. พฒนาประสทธภาพการบรหารจดการ ดานกำลงคนใหเหมาะสม ตลอดจนเสรมสรางขวญกำลงใจใหมความสขในการทำงาน 9. สงเสรม สนบสนนการวจย การประเมนเทคโนโลย การจดการองคความรและพฒนาการปองกนควบคมโรคอยางครบวงจร 10. สนบสนนการสรางความเขมแขงของการจดการแผนงาน ควบคไปกบพฒนาโครงสรางองคกรระดบหนวยงาน

งานเรงดวน (3 เดอน) 1. พฒนาคลนกเวชศาสตรการเดนทาง (Travel Medicine) และหลกสตรอบรม รวมกบสถาบนการศกษา 2. พฒนาหลกสตรอาชวเวชศาสตร รวมกบสถาบนการศกษา 3. ศนยรองรบผปวยโรคอบตใหม อบตซำ และโรคตดตออนตราย 4. ศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบเขต และจงหวด 5. ขบเคลอนศนยการอบรมดานควบคมโรคนานาชาต (ITC) 6. ขบเคลอน พ.ร.บ.โรคตดตอ 2558 7. ปรบเปลยนปฏบตการกวาดลางโปลโอ (IPV) 8. CKD Clinic & CVD Risk Scoring 9. ขบเคลอนมาตรการปองกนควบคมอบตเหตในชมชน (RTI) 10. ระบบควบคมโรคในเขตเศรษฐกจพเศษ (ชองทางเขาออกระหวางประเทศ/สาธารณสขชายแดน) 11. ระบบดแลดานอาชวอนามยสำหรบแรงงานนอกระบบ 12. ระบบเฝาระวงโรคตดตออบตใหมและโรคตดตอรายแรง ในเมองใหญ (Megacity) 13. พฒนาระบบเครอขายการสอสาร และการใชขอมลเพอการตดสนใจ (Business Intelligence Dashboard) 14. เรงรดแผนการลงทนป 2560 เพอขบเคลอนแผนยกระดบความมนคงและความเปนเลศดานควบคมโรคของประเทศ (2560 – 2564)

ณ วนท 29 ตลาคม 2558 ณ หองประชม โรงแรมปรนซพาเลช มหานาค กรงเทพฯ

3

สวนท 2

สวนท 2ทศทางการดำเนนงานโรคไมตดตอ

และการบาดเจบ ปงบประมาณ พ.ศ. 2559

ทศทางการดำเนนงานโรคไมตดตอและการบาดเจบ ปงบประมาณ พ.ศ. 2559 และระยะยาว (พ.ศ. 2554 - 2568)

ป 2559 สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค ดำเนนงานภายใตแผนบรณาการพฒนาสขภาพดานกลมวยทำงาน ซงเปนแผนบรณาการระดบชาต ปงบประมาณ พ.ศ.2559 มเปาหมายเพอลดพฤตกรรมเสยง ลดปวย ลดภาวะแทรกซอน และลดการตายของประชาชนจากกลมโรค NCDs และอบตเหตทางถนน ดำเนนการภายใต2 มาตรการหลก ไดแก การสรางเสรมสขภาพและวถชวตในประชากร มกจกรรมสำคญ ไดแก ตำบลจดการสขภาพ สงเสรมใหสถานททำงาน/สถานประกอบการปลอดโรค ปลอดภย กายใจเปนสข การบงคบใชกฎหมายสรา และยาสบ และมาตรการดานการจดการโรคและลดเสยงรายบคคลบรณาการคลนก NCD คณภาพ การประเมนโอกาสเสยงตอ CVD และการดำเนนงานลดโรค CKD รวมไปถงการบรณาการพฒนาสขภาพดานกลมวยเรยนในประเดนการดำเนนงานปองกนเดกจมนำดวย

ตวชวดระดบกระทรวง 2559กลมเดกวยเรยน : อตราการเสยชวตจากการจมนำของเดกอายตำกวา 15 ป ไมเกน 6.5 ตอแสนประชากรเดกอายตำกวา 15 ป กลมวยทำงาน : - อตราตายจากโรคหลอดเลอดหวใจ ลดลงรอยละ 10 ป ภายในป (2558-2562) - อตราตายจากอบตเหตทางถนนไมเกน 16 ตอประชากรแสนคน

กรอบแนวทางการดำเนนงานการพฒนากลมวยทำงาน ป 2559

1. โรคไมตดตอเรอรง (NCDs)เปาหมาย : อตราตายจากโรคหลอดเลอดหวใจ ลดลงรอยละ 10 ภายในป 2562, ผปวยเบาหวานและความดนโลหตสงควบคมระดบนำตาล/ความดนโลหตไดด (รอยละ 40 และ 50), CKD control ได รอยละ 50ผลสำเรจ (Small success)

Small success

ตำบลจดการสขภาพ/สถานประกอบการ

คดกรอง/ปรบเปลยนพฤตกรรม/การใหบรการ ศนยขอมล

3 เดอน -พฒนาทมวทยากรพเลยงในการขบเคลอนตำบลจดการสขภาพ 1,000 คน(สบส.)-อบรมพเลยงประเมนสถานประกอบการฯ 60 คน

-ผปวย DM HT ไดรบการคดกรอง CKD และประเมนโอกาสเสยง CVD 60%

นำขอมลมาชเปาดำเนนการลดเสยงลดโรคNCDs

6 เดอน -อบรม อสม. 52,236 คน(สบส.)-อบรมผประเมนสถาน

ประกอบการฯ 50 คน

-ผปวย DM HT ไดรบการคดกรอง CKD และ ประเมนโอกาสเสยง CVD 70%

5


Small success

ตำบลจดการสขภาพ/สถานประกอบการ

คดกรอง/ปรบเปลยนพฤตกรรม/การใหบรการ ศนยขอมล

9 เดอน ขบเคลอนหมบานจดการสขภาพ 70% (สบส.)

-ผปวย DM HT ไดรบการคดกรอง CKD และประเมนโอกาสเสยง CVD 80%-CVD Risk ≥30% ไดรบการปรบเปลยนพฤตกรรม ≥50% ของการประเมน - CKD Clinic ในรพช.ระดบ F1 ขนไป 80%

เฝาระวงตดตามการดำเนนงานในระดบ จงหวด เขต

12 เดอน -ตำบลจดการสขภาพผานเกณฑ 70% -สถานประกอบการฯไดรบขอมลดำเนนงาน สถานประกอบการ ปลอดโรคปลอดภย กายใจเปนสข5% ของทงหมด

- ผปวย DM HT ไดรบการคดกรอง CKD และประเมนโอกาสเสยง CVD 100%- รพช.ระดบ F1 ขนไปทวประเทศม CKD Clinic- CKD Control ได 50%- คลนก NCD เชอมโยง CKD Clinic ในรพช.ระดบ F1 ขนไป 100%- ผปวย DM HT ควบคมนำตาล/ความดนไดด 40% และ 50%

มาตรการทสำคญ

1. ลดพฤตกรรมเสยง -ในกลมประชากร /สถานททำงาน/สถานประกอบการ การดำเนนงานเชงรก สรางเสรมสขภาพและปองกนปจจยเสยง/โรค โดยดำเนนการผานตำบลจดการสขภาพม อสม. อสค. เปนผนำการจดการสขภาพกจกรรมสำคญ ประกอบดวย การสอสาร/รณรงค เพอสรางกระแส การสอสารเตอนภย กำหนดมาตรการสงคม/ขอตกลงรวม การสรางสภาพแวดลอม เชน การจดกจกรรมและสถานทออกกำลงกาย2. การคดกรองคนหากลมเสยง/ภาวะแทรกซอน - คดกรอง DM HT ในกลมประชาชนทวไปทวไป - คดกรองภาวะแทรกซอนทาง ตา ไต (CKD) ตบ (CVD) เทา ในผปวย DM HT 3. กลมเสยง/กลมปวยไดรบการจดการปรบพฤตกรรมและเขาถงบรการ ดงน - อวน pre DM ไดรบคำแนะนำการปองกนความเสยงและการปรบเปลยนพฤตกรรมเปาหมายลดนาหนกและเพมการเคลอนไหว ตดตาม 1, 2, 3 เดอน และ FPG เดอนท 6 - Pre HT เปาหมายลดเกลอ-ไขมน หยดบหร เพมผก เพมการเคลอนไหว และไมเครยด ตดตาม BP 1, 2, 3, 6 เดอน - ผปวย DM HT ไดรบการปรบเปลยนพฤตกรรม ไดรบยาตามมาตรการรกษา คดกรองภาวะแทรกซอน ทาง ตา ไต ตบ เทา มการตดตามประเมนผล - CKD stage3 ขนไปไดรบการดแลอยางใกลชด กจกรรมสำคญ ไดแก ประเมนภาวะไตเสอมเปนระยะ ประเมนพฤตกรรม ความพรอมตอการเปลยนแปลง (stage of change) ปรบเปลยนพฤตกรรมเสยงและสรางทกษะในการจดการตนเอง จดบรการดแล รกษา ผปวยโรค CKD ตามมาตรฐาน ดวยทมสหวชาชพ ตาม Service plan


6



- ประเมน CVD Risk ในผปวย DM HT และจดบรการตามความเสยง ผทมความเสยงตงแต 30% (CVD Risk ≥ 30%) ไดรบการปรบเปลยนพฤตกรรมอยางเขมขน และไดรบการดแลรกษาดวยยาตามขอบงช4. ระบบบรหารจดการ - ระดบประเทศบรหารจดการตามยทธศาสตรสขภาพดวถชวตไทย - การบรหารจดการระดบเขตโดยใชกรอง SI3M : Structure, Information, Intervention and Innovation, Monitoring and Evaluation - บรหารจดการในจงหวดโดย NCD Board - รพศ. รพท. รพช. ผานเกณฑการประเมน คลนก NCD คณภาพ 100% และบรณาการกบคลนกปรบเปลยนพฤตกรรมตางๆเพอเพมคณภาพบรการ - CKD stage 3 ท eGFR แยลง 4, 5 ไดรบการดแลโดย CKD clinic 5. ระบบขอมล - ศนยขอมลกลมเสยง ปจจยเสยง ขอมลปวย/ตาย ระดบจงหวด ระดบเขต - ขอมลชเปากลมปวย กลมเสยงเพอใชประกอบการดำเนนงานลดโรค NCDs - การเฝาระวงตดตามการดำเนนงานในระดบ จงหวด และเขต 6. การกำกบ ตดตาม ประเมนผล ตามระบบการรายงานตดตามระดบจงหวด เขต และประเทศ

2. การปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนน

เปาหมาย : ลดการตายจากป 2554 ลงครงหนงในป 2563 ป 2559 : ลดการตายจากอบตเหตทางถนนไมเกน 16 ตอประชากรแสนคนผลสำเรจ (Small success)

ระยะเวลา Small success

3 เดอน - บรณาการขอมล 3 ฐาน - จงหวดมการแกไขจดเสยง 5 จด/ไตรมาส - การบาดเจบและเสยชวตในพนทตงดานชมชนลดลงในชวงเทศกาลปใหม (40 อำเภอเสยง)

6 เดอน - จดตง Emergency & Trauma Admin Unit ในรพ.ระดบ A/S/M1 ไมนอยกวา 50% - การบาดเจบและเสยชวตในพนทตงดานชมชนลดลงในชวงเทศกาลสงกรานต (40 อำเภอเสยง)

9 เดอน - อตราการสวมหมวกนรภยในพนทของหนวยงานสงกดกระทรวงสาธารณสขไมนอยกวา 80% - อบตเหตรถพยาบาลลดลง

12 เดอน - อตราการสวมหมวกนรภยในพนทของหนวยงานสงกดกระทรวงสาธารณสขไมนอยกวา 100% - อบตเหตรถพยาบาลลดลง

7

มาตรการทสำคญ

1. ระบบขอมล - บรณาการขอมล 3 ฐาน ลงนามรวมกบตำรวจและบรษทกลาง - สอบสวนสาเหตการบาดเจบและเสยชวต - นำเสนอขอมลตอศนยอำนายการความปลอดภยทางถนนจงหวด/อำเภอ2. การปองกน - การแกไขจดเสยงจากขอมลในขอ 1 KPI : แกไขจดเสยง 5 จด/จงหวด/ไตรมาส - การบงคบใชกฎหมาย หมวกกนนอค ความเรว ดมแลวขบ เขมขดนรภย KPI : หมวกกนนอค 100 % - มาตรการองคกร - มาตรการชมชน DHS/DC (ใชกลยทธ 5 ส) - มาตรการดานชมชน3. การรกษา - พฒนา EMS คณภาพ - พฒนาคณภาพ ER /In-hos / refer/ rehab - Fast Tract4. การบรหารจดการ - สธฉ. เปด EOC RTI ตดตามการดำเนนงาน สคร. เปด EOC RTI - M&E หา Good Practice - สสอ.เปนเลขารวมใน ศปถ.อำเภอ - จดตงหนวยจดการขอมลอบตเหตใน รพ.ระดบ A S M1ระยะยาว (พ.ศ. 2554 – 2568) มการกำหนดเปาความสำเรจในการดำเนนงานรวมกนของสหประชาชาต รวมทงประเทศไทย ในการดำเนนงานลดโรคไมตดตอใหประสบความสำเรจในป พ.ศ. 2568 ดงน 1. ปรมาณการบรโภคแอลกอฮอลตอหวประชากรตอปของประชากรอายตงแต 15 ปขนไป ลดลงรอยละ 10 2. ความชกของการมกจกรรมทางกายทไมเพยงพอ ลดลงรอยละ 10 3. ความชกของการบรโภคยาสบในประชากรอายมากกวา 15 ปขนไป ลดลงรอยละ 30 4. คาเฉลยปรมาณการบรโภคเกลอ/โซเดยมในประชากร ลดลงรอยละ 30 5. ความชกของภาวะความดนโลหตสง ลดลงรอยละ 25 6. ความชกของภาวะนำตาลในเลอดสง/โรคเบาหวานและโรคอวนในประชากรอาย 18 ปขนไป ไมเพมขน 7. ประชากรอาย 40 ปขนไปทมความเสยงตอการเกดโรคหลอดเลอดหวใจและหลอดเลอดสมองไดรบคำปรกษาเพอปรบเปลยนพฤตกรรมทเหมาะสม (รวมถงการควบคมนำตาล) และรบยาเมอมขอบงช ไมนอยกวารอยละ 50 8. การมยาทจำเปนและเทคโนโลยขนพนฐานสำหรบรกษา/บรการผปวยโรค NCDs ทสำคญในสถานบรการรฐและเอกชน รอยละ 80 9. อตราตายดวยโรคหวใจและหลอดเลอด โรคมะเรง โรคเบาหวาน (และ/หรอ) โรคปอดเรอรงของประชากรอายระหวาง 30-70 ป ลดลงรอยละ 25

8



9

สวนท 3สถานการณโรคไมตดตอ

และการบาดเจบ

สถานการณโรคไมตดตอและการบาดเจบ

1. สถานการณการตายและปวยดวยโรคไมตดตอ

จากรายงานสถตสาธารณสข พ.ศ.2550 – 2557 อตราตายดวยโรคไมตดตอทสำคญ ไดแก โรคหวใจและหลอดเลอด โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมอง โรคความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน พบวา ในป 2553 ถง 2557 มอตราตายเพมสงขนอยางตอเนองในทกโรค แตในป 2557 อตราเพมเรมชะลอตวลดลง ดงขอมลตามตารางท 1 และภาพท 1

ตารางท 1 จำนวนและอตราตายตอประชากรแสนคน ทกกลมอาย ดวยโรคไมตดตอ (โรคหวใจและหลอดเลอด โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมอง โรคความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน) ป พ.ศ. 2550 – 2557 ทวประเทศ

โรค 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556

CVD 34,742 (55.20)

35,391(56.00)

39,459(61.94)

39,459(61.94)

46,349(72.12)

54,530(84.38)

58,681(90.34)

2557

58,681(90.34)

13,087(20.25)

13,395(21.19)

13,124(20.68)

13,037(20.47)

14,422(22.47)

15,070(23.45)

17,388(26.91)

18,079(27.83)

IHD

Stroke 12,995(20.65)

13,133(20.78)

13,353(21.04)

17,540(27.53)

19,283(30.04)

20,368(31.69)

23,350(36.13)

25,114(38.66)

HT2,291(3.64)

2,463(3.90)

2,295(3.62)

2,478(3.89)

3,664(5.71)

3,684(5.73)

5,165(7.99)

7,115(10.95)

DM 7,686(12.21)

7,725(12.22)

7,019(11.06)

6,855(10.76)

7,625(11.88)

7,749(12.06)

9,647(14.93)

11,389(17.53)

ทมา : ขอมลมรณบตร สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขวเคราะหโดย : กลมยทธศาสตรและแผนงาน สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรคหมายเหต : - โรคหวใจและหลอดเลอด (CVD) รหส I00 - I99 - โรคหวใจขาดเลอด (IHD) รหส I20 - I25 - โรคหลอดเลอดสมอง (Stroke) รหส I60 - I69 - โรคความดนโลหตสง (HT) รหส I10 - I15 - โรคเบาหวาน (DM) รหส E10 – E14


11

ภาพท 1 อตราตายตอประชากรแสนคน ทกกลมอาย ดวยโรคไมตดตอ (โรคหวใจและหลอดเลอด โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมอง โรคความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน) ป พ.ศ.2550 – 2557 ทวประเทศ

ในรายงานสถตสาธารณสข เกยวกบอตราตายดวยโรคมะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม และมะเรงมดลก พบวาในป 2554 – 2557 อตราตายดวยมะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม และมะเรงมดลก อตราเพมเรมชะลอตว ดงขอมลตามตารางท 2 และภาพท 2

ตารางท 2 จำนวนและอตราตายตอประชากรแสนคน ดวยโรคมะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม และมะเรงมดลก ในภาพรวมของประเทศ ป พ.ศ.2553 – 2557

โรค 2553 2554 2555 2556 2557

มะเรงตบ 3,984(6.25)

14,314(22.30)

14,469(22.51)

15,472(23.94)

15,306(23.56)

มะเรงปอด 9,271(14.55)

10,155(15.82)

10,599(16.49)

11,669(18.06)

12,001(18.48)

มะเรงเตานม 2,515(3.95)

2,724(4.24)

2,195(4.54)

3,274(5.07)

3,475(5.35)

มะเรงมดลก 422(0.66)

426(0.66)

490(0.76)

410(0.63)

608(0.94)

ทมา : ขอมลมรณบตร สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขวเคราะหโดย กลมยทธศาสตรและแผนงาน สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรคหมายเหต : - โรคมะเรงตบ (รหส C22) - โรคมะเรงปอด (รหส C34) - โรคมะเรงเตานม (รหส C50) - โรคมะเรงมดลก (รหส C54 – C 55)


12

ทงนองคการอนามยโลกกำหนด 9 เปาหมายในการปองกนและควบคมโรคไมตดตอ โดยกำหนดเปาหมายความสำเรจในการดำเนนงาน ภายในป พ.ศ. 2568 ประเดนการเสยชวตกอนวยอนควรจากโรคไมตดตอ (Premature Mortality) คอ อตราตายดวยโรคหวใจและหลอดเลอด โรคมะเรง โรคเบาหวาน และโรคปอดอดกนเรอรงของประชากรอายระหวาง 30 – 70 ป ลดลงรอยละ 25 จากรายงานสถตสาธารณสข เกยวกบจำนวนตายดวย 4 กลมโรคหลก ในชวงอาย 30-70 ป มจำนวนเพมขน ดงขอมลในตารางท 3

ภาพท 2 แสดงอตราตายตอประชากรแสนคน ดวยโรคมะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม และมะเรงมดลก ป พ.ศ.2553 – 2557 ในภาพรวมของประเทศ

ตารางท 3 จำนวนการตายดวย 4 กลมโรคหลก(อาย 30-70 ป) ภาพประเทศ เปรยบเทยบป พ.ศ. 2555 -2557

2555 2556 2557

หวใจและหลอดเลอด 24,996 28,022 29,689

มะเรง 43,829 45,892 47,086

เบาหวาน 4,705 5,480 6,114

ถงลมโปงพอง ปอดอดกนเรอรง 1,421 1,597 1,619

ทมา : ขอมลมรณบตร สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขหมายเหต : - โรคหวใจและหลอดเลอด รหส I00 - I99 - โรคมะเรงรวม รหส C00 - D48 - โรคเบาหวาน รหส E10 – E14 - ถงลมโปงพอง ปอดอดกนเรอรง รหส J40 - J44



4 กลมโรคหลก

13

จากรายงานสถตสาธารณสข พ.ศ.2550 – 2556 พบวา จำนวนและอตราผปวยในดวยโรคไมตดตอทสำคญ ไดแก โรคความดนโลหตสง โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมองใหญหรออมพฤกษ อมพาต และโรคเบาหวาน พบวา มแนวโนมเพมขนทกโรคอยางตอเนองตงแตป พ.ศ.2550-2556 ดงขอมลตามตารางท 3

ตารางท 4 จำนวนและอตราผปวยในตอประชากรแสนคน ดวยโรคไมตดตอทสำคญ ไดแก โรคความดนโลหตสง โรคหวใจขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมองใหญหรออมพฤกษ อมพาต และโรคเบาหวาน จากสถานบรการสาธารณสขของกระทรวงสาธารณสข ป พ.ศ.2550 – 2556 ทงประเทศ

พ.ศ.HT IHD Stroke DM

จำนวน จำนวน จำนวน จำนวนอตรา อตรา อตรา อตรา

2550

2551

645,344 1,025.44 206,816 328.63 161,008 255.85 500,347 795.04

727,209 1,150.39 219,713 347.57 43,778 140.42 534,098 844.90

2552 780,629 1,230.16 228,032 359.34 176,202 277.67 558,156 879.58

2553 859,583 1,349.39 253,046 397.24 196,159 307.93 667,828 954.18

2554 920,106 1,433.61 264,877 412.70 212,186 330.60 621,411 968.22

2555 1,009,385 1,570.63 274,753 427.53 227,848 354.54 674,826 1,050.05

2556 1,053,294 1,629.95 281,221 435.18 237,039 366.81 698,720 1,08.25

ทมา : สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขวเคราะหโดย : กลมยทธศาสตรและแผนงาน สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค

2. สถานการณปจจยเสยงตอการเกดโรคไมตดตอ

กลมโรคไมตดตอ เปนกลมโรคทองคการอนามยโลกใหความสำคญในการปองกน และควบคมอยางเรงดวน คอ 4 กลมโรคหลก ประกอบดวย โรคหวใจและหลอดเลอด โรคเบาหวาน โรคมะเรง และโรคปอดเรอรง ซงมปจจยเสยงทางพฤตกรรมรวมทสำคญ 4 ปจจยดวยกน ไดแก การบรโภคยาสบ การดมเครองดมแอลกอฮอล การบรโภคอาหารไมเหมาะสม และกจกรรมทางกายไมเพยงพอ รวมไปถงปจจยเสยงดานการเปลยนแปลง 4 ปจจย ไดแก ความดนโลหตสง นำตาลในเลอดสง ภาวะนำหนกเกนและโรคอวน และไขมนในเลอดสง และแหลงขอมลของการสำรวจโรคไมตดตอ พฤตกรรมเสยงทสำคญ ไดแก การสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ(BRFSS) การสำรวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย(NHES) การสำรวจพฤตกรรมเสยงบหรและสราของสำนกงานสถตแหงชาต(NSO) รายงานการประเมนผลการดแลผปวยโรคเบาหวานชนดท 2 และความดนโลหตสง (Med Res Net)


2557 1,014,231 1561.42 264,820 407.69 228,836 352.30 670,664 1,032.50

14

รายงานการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558 (ระดบเขตสขภาพ)

กรมควบคมโรค พฒนาการวดสขภาพระดบประชากร โดยไดดำเนนการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ.2558 ระดบเขตสขภาพ (1-12) ของกระทรวงสาธารณสข (Behavioral Risk Factor Surveillance System: BRFSS) ใหเปนระบบขอมลสำคญหนงในระบบการเฝาระวงโรคไมตดตอและการบาดเจบทจะตอบสนองปญหาโรคไมตดตอทเพมมากขนอยางตอเนองจนเปนปญหาสาธารณสขสำคญอนดบแรกของประเทศไทยการดำเนนการสำรวจตวอยาง(Sample Survey) ในประชากรทวไปอาย 15-79 ป ครงนมวตถประสงคเพอตดตามการเปลยนแปลงสถานการณโรคและปจจยเสยงโรคไมตดตอ, การจดลำดบความสำคญของปญหา,การประเมนผลการดำเนนมาตรการปองกนควบคมโรคไมตดตอทผานมารวมทงเปนขอมลสนบสนนการจดทำมาตรการปองกนควบคมโรคไมตดตอในอนาคตนอกจากนการสำรวจฯยงเปนระบบขอมลทสามารถพฒนาใหไดขอมลทเปนประโยชนแกหนวยปฏบตงานไดหลายระดบเพอตอบสนองตอประเดนปญหาสขภาพตางๆไดตามความตองการของปญหาพนทดวยการออกแบบการสำรวจทแตกตางกน(Survey design) การสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558 ระดบเขตสขภาพ มการเลอกตวอยางสำรวจ แบบ three stages stratified cluster sampling ใชกรอบบญชรายชอประชากรในจงหวดตวอยางของสำนกงานสาธารณสขจงหวด ดำเนนการเกบขอมลดวยการสมภาษณพฤตกรรมสขภาพ และการชงนำหนกวดสวนสงตวอยางสำรวจบนทกขอมลดวยtablet หรอ application program ทhttp://brfss.thaincd.com สงขอมลออนไลน มายงฐานขอมลการสำรวจฯ ของสำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค ระหวางเดอนกมภาพนธถงกรกฎาคม 2558 จำนวนตวอยางสำรวจทงสน 22,502 ราย เพศชาย 11,271 ราย และเพศหญง 11,231 ราย ทำการถวงนำหนกประชากรแบบ based weight และทำ post-stratification ปรบความสมบรณกรอบประชากรตามเกณฑของสำนกทะเบยนราษฎรและการสำรวจสำมะโนประชากร พ.ศ.2553ออกรายงานผลดวยคาสดสวนประชากรหรอคาความชกตามตวชวดสขภาพโรคไมตดตอระดบเขตและภาพรวมของเขต 1-12 ผลการสำรวจฯ ไดรายงานคาความชกตวชวดสขภาพสำหรบการเฝาระวงโรคไมตดตอทแสดงสถานะสขภาพระดบเขตสขภาพมคาแตกตางกนเปน based-line data ทสำคญและสะทอนถงความตองการการบรหารจดการและการจดสรรงบประมาณทตรงกบปญหาของพนท การกระจายของตวชวดสขภาพเหลานมความแตกตางกนระหวางเพศ, กลมอาย, และระดบการศกษาบงบอกถงลกษณะทางธรรมชาตของประชากร และแสดงปรมาณและคณภาพของมาตรการปองกนควบคมโรคไมตดตอเชน กลมผมอาย 35 ปขนไปไดรบการตรวจระดบไขมนในเลอดรอยละ 46.5, ไดรบการตรวจวดความดนโลหตรอยละ 84.2, และไดรบการตรวจหาความผดปกตของระดบนำตาลในเลอดรอยละ 71.4 ภายใน 1 ปทผานมานอกจากนการรายงานสถานะของผสงอายไดแสดงใหเหนถงคณภาพชวตทเปนอยและการประเมนความเหมาะสม หรอความเพยงพอของระบบบรการสาธารณสขทผสงอายควรไดรบประชากรอาย 15-79 ปเกอบหนงในสาม หรอรอยละ 30.5 เปนผมภาวะนำหนกเกน (BMI มากกวา 25.0 กโลกรม/ตารางเมตร) ปญหาสำคญนเกยวของกบปจจยเสยงอนๆ ทอาจกอใหเกดความรนแรงของปญหาโรคไมตดตอมากขนในอนาคต

สรปผลตามสวนตางๆของการสำรวจฯ ดงน

ขอมลทางประชากร จากการสำรวจฯ พบสดสวนประชากรชาย 48.8 และสดสวนประชากรหญง 51.2 อาศยในเขตเทศบาลรอยละ 40.1 และนอกเขตเทศบาลรอยละ 59.9 มอาย15-24 ป รอยละ 20.1 อาย 25-59 ป รอยละ 63.7 และอาย 60-79 ป รอยละ 16.1 สวนใหญมระดบการศกษามธยมศกษาตอนตน หรอตำกวารอยละ 68.1 และระดบการศกษาปรญญาตรหรอสงกวารอยละ 7.6 และมรายไดบคคลตำกวา 9,999 บาท รอยละ 62.8,


15

อยระหวาง 10,000-24,000 บาท รอยละ 27.5 และมากกวา 25,000 บาทขนไปพบรอยละ 4.8 และไมมรายได รอยละ 4.9

ตารางท 5 แสดงขอมลทางประชากร รอยละของระดบการศกษาและระดบรายไดของตนเอง

ระดบการศกษา ตวอยาง รอยละ ระดบรายไดของตนเอง ตวอยาง รอยละ

ไมไดรบการศกษา

ตำกวาประถมศกษา

ประถมศกษา

มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลาย/ปวส

ปวส./ปกศ.สง/อนปรญญา

ปรญญาตรหรอสงกวา

877 2.5

1,457

10,424

3,677

3,549

876

1,514

4.6

39.5

21.5

19.5

4.9

7.6

ไมมรายได

1-999 บาท

1,000 - 4,999 บาท

5,000 - 9,999 บาท

10,000 - 24,999 บาท

25,000 - 49,999 บาท

ตงแต 50,000 บาท ขนไป

1,039

1,384

5,904

6,273

4,932

788

179

4.9

4.2

25.4

33.2

27.5

3.9

0.9

ดชนมวลกาย เปนการประเมนภาวะสขภาพทเหมาะสมในระดบประชากรคาดชนมวลกาย (Body Mass Index : BMI) ไดจากการคำนวณนำหนกและสวนสง ตามเกณฑ USCDC คา BMI นอยกวา 18.5 หมายถงผมภาวะนำหนกนอย, คา BMI 18.5-24.9 มภาวะนำหนกตวปรกตหรอสมบรณ, คา BMI 25.0-29.9 มภาวะนำหนกเกน, และคา BMI 30.0 ขนไป มภาวะอวนจากการสำรวจฯ พบประชากรอาย 15-79 ป พบมภาวะนำหนกเกนรอยละ 23 และมภาวะอวนรอยละ 7.5 ผหญงมภาวะนำหนกเกนรอยละ26.1 และภาวะอวนรอยละ 9.8 สวนผชายมภาวะนำหนกเกน รอยละ 19.7 และภาวะอวนรอยละ 5.0 ชวงอาย 35-64 ปมความชกภาวะนำหนกเกนและภาวะอวนสงทสด มากกวากลมเยาวชนอาย 15-24 ป หรอกลมสงวยอาย 65 ปขนไป และผหญงมความชกดงกลาวสงกวาผชายทกชวงกลมอาย นอกจากนกลมผหญงทไมไดรบการศกษาหรอมการศกษาระดบประถมศกษา พบความชกภาวะนำหนกเกนสงทสด ขณะทผชายพบในกลมผมระดบการศกษาปรญญาตรหรอสงกวามความชกภาวะนำหนกเกนสงทสดเชนเดยวกน ในระดบเขตสขภาพทง 12แหง พบความชกการมภาวะนำหนกเกน ตงแต 25.2 - 38.5 และความชกการมกาวะอวน มคาตงแต 3.8 – 13.4

การรบรสถานะสขภาพ การประเมนสขภาพตนเอง (self-rated) วามสขภาพเปนอยางไร พบวาประชากรอาย 15-79 ป ในเขตสขภาพ 1-12 ประเมนสขภาพตนเองพอใช, หรอสขภาพไมดหรอไมแขงแรงดวยความชก 28.2 เพศหญงมความชก 32.6 สงกวาเพศชายพบความชก 24.7 เมออายสงเพมขนการประเมนสขภาพพอใชหรอไมแขงแรงจะเพมขนตามลำดบคลายคลงกนทงเพศหญงและเพศชาย มากกวาครงหนงหรอเกอบรอยละ 60 ของผมอายสงกวา 60 ป ไดประเมนวาตนมสขภาพพอใชหรอไมแขงแรง ดงน กลมอาย 65-74 ป ผชายมความชกน 53.1, สวนผหญงพบความชก 59.0 และเมออาย 74-79 ปผชายพบความชกเพมขนเทากบ 60.0 สวนผหญงจะเพมเปน 65.1 ในขณะทระดบการศกษาสงมากขนพบวาการประเมนสขภาพวาพอใชหรอไมแขงแรงลดลงตามลำดบ จากความชก 57.3 ในกลมผไมไดรบการศกษา ลดลงเปน 18.6 ในกลมทจบการศกษาปรญญาตรหรอสงกวาในระดบเขตสขภาพพบมคาความชกการประเมนสขภาพตนเองวาสขภาพพอใช,สขภาพไมดหรอ


16

สขภาพไมแขงแรงแตกตางกนตงแต 19.0 – 41.8

การเขาถงระบบบรการสขภาพและความพงพอใจในการรบบรการสขภาพ เปนการประเมนความพงพอใจของผรบบรการ และการไดรบบรการสขภาพสำคญไดประมาณการประชากรอาย 15-79 ป ในเขตสขภาพท 1 -12 เปนผใชสทธประกนสขภาพแบบหลกประกนสขภาพถวน รอยละ 81.4, ใชสทธแบบหลกประกนสงคมรอยละ 13.0, และใชสทธแบบสวสดการการกษาพยาบาลขาราชการ รอยละ 5.6 และประกนสขภาพกบบรษทเอกชนรอยละ 5.1 สำหรบการไดรบบรการสขภาพ รอยละ 77.9 ไดรบคำอธบายถงวธการดแลสขภาพทกครงเมอไปพบแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสขเพอรกษาการเจบปวยใน 12 เดอนทผานมา รอยละ 17.7 ไดรบคำอธบายเปนบางครง และรอยละ 4.5 ไมเคยไดรบคำอธบาย สำหรบความพงพอใจตอบรการทไดรบพบวารสกพงพอใจทกครง รอยละ 79.2, พอใจเปนบางครงรอยละ 19.2, และไมพอใจเลยรอยละ 1.6 นอกจากน ประชาชนอาย 15-79 ป ไดรบการตรวจสขภาพโดยไมเจบปวยภายใน 1 ปทผานมา รอยละ 41.1 ในระดบเขตสขภาพพบความชกตงแต 23.2 – 49.5 และไดรบการตรวจฟนทไมใชการไปรกษาฟน ภายใน 1 ปทผานมารอยละ 20.2 ในระดบเขตสขภาพมความชกตงแต 13.0-26.1

การกนผกและผลไม พบวาประชากรอาย 15-79 ป ประมาณมหนงในสหรอรอยละ 25 รบประทานผกหรอผลไมไดเพยงพอตามเกณฑ คอรบประทานเฉลยมากกวา 5 หนวยมาตรฐานตอวน ใน 7 วนทผานมา สวนทเหลอรอยละ 75.7 รบประทานผกหรอผลไมไดไมเพยงพอตามเกณฑเพอใหเกดผลดตอสขภาพหรอรบประทานเฉลยไดนอยกวา 5 หนวยมาตรฐานตอวน ผชายรบประทานผกหรอผลไมไดไมถงเกณฑกำหนดมากกวาผหญงเลกนอยพบความชก 78.1 และ73.4 ในเพศชายและเพศหญงตามลำดบกลมเยาวชนอาย 15-24 ป และกลมผสงอายมแนวโนมรบประทานผกหรอผลไมไดไมถงเกณฑกำหนดสงกวากลมอายวยทำงานดงนกลมอาย 15-24 ป พบความชกการรบประทานผกหรอผลไมไดไมเพยงพอเทากบ 79.4 กลมวยทำงานอาย 35-54 ป พบความชก 72-74, กลมอาย 55-74 ปมความชก 75-76 และกลมอาย 74-79 ปพบความชกเพมสงขนเปน 81.0 เชนเดยวกบระดบการศกษา พบกลมผไมไดรบการศกษามความชกเทากบ 79.5 สงกวากลมระดบการศกษาปรญญาตรหรอสงกวาพบความชก 70.8 ในระดบเขตสขภาพพบคาความชกการรบประทานผกหรอผลไมไดไมเพยงพอถงเกณฑกำหนดตางกนตงแต 56.6 – 86.7

การสบบหร เปนปจจยสำคญทเกยวของกบการเกดโรคไมตดตอจำนวนมากโดยเฉพาะโรคมะเรงปอด, หลอดอาหาร, หรอกลองเสยง และโรคทางเดนหายใจอกเสบเรอรง ปจจบนประชากรอาย 15 -79 ป สบบหรรอยละ 21.3 พบผชายสบบหรมากกวาผหญงถง27 เทาในทกกลมอาย ภาพรวมผชายสบบหรรอยละ 42.3 สวนผหญงพบรอยละ 1.6 กลมอาย 25-55 ป มการสบบหรมากกวากลมอายอนๆ คอผชายหนงในสองคน หรอรอยละ 50 ขณะทเพศหญงพบรอยละ 2 และพบความชกการสบบหรทงผชายและผหญงจะลดลงเมออายสงมากขน นอกจากนพบความชกการสบบหรทระดบการศกษาตางๆแตกตางกนคอผมการศกษาระดบประถมศกษาหรอมธยมศกษาพบความชกการสบบหร 22.5 ซงสงกวากลมผสำเรจการศกษาระดบปรญาณตรหรอสงกวาพบความชก 11.2 ในระดบเขตสขภาพทง 12 เขตพบความชกการสบบหรในปจจบนมคาแตกตางกนตงแต 14.8 – 27.6

การดมเครองดมแอลกอฮอล จากการสำรวจฯ ประชากรอาย 15-79 ปพบความชกการดมเครองดมแอลกอฮอลในปจจบนหรอมการดมภายใน 1 ปทผานมาเทากบ 36.2 และความชกการดมเครองดมแอลกอฮอล ใน 30 วนทผานมาเทากบ 30.7, มผดมเครองแอลกอฮอลไดดมครงละจำนวนมากหรอดมมากกวา 5 แกว


17

มาตรฐานตอครง ใน 30 วนทผานมา(binge drinking) พบความชก 13.6 และมการดมปรมาณมากเปนระยะยาวอยางตอเนองหรอดมเฉลยมากกวา 2 แกวมาตรฐานตอวนใน 30 ทผานมา(heavy drinking) พบความชก 7.3 ผชายและผหญงมการดมเครองดมแอลกอฮอลแตกตางกนคอผชายจะมความชกสงกวาผหญง 3-5 เทา นอกจากจะพบวามจำนวนคนดมมากกวาผหญงแลวยงพบผชายมการดมในปรมาณมากกวาและบอยครงมากกวากลมวยทำงานอาย 25-55 ป พบความชกการดมสงทสดคลายคลงกนทงผหญงและผชายแตจะลดลงเมออายสงมากขนเชนเดยวกน กลมผชายทสำเรจการศกษาระดบปรญญาตรหรอสงกวา(58.3%) พบมแนวโนมมการดมเครองดมแอลกอฮอลในปจจบนมากกวากลมผสำเรจการศกษาประถมศกษาหรอไมไดรบการศกษา(37.4%)ขณะทผหญงกลมทมการศกษาระดบประถมศกษา และมธยมศกษามการดมเครองดมแอลกอฮอลในปจจบนสงกวากลมระดบการศกษาอนๆ ในระดบเขตสขภาพทง 12 แหง พบความชกการดมเครองดมแอลกอฮอลในปจจบนแตกตางตงแต 14.9 - 50.4

คณภาพชวต จากการประเมนความสามารถในการใชชวตประจำวน 5 มต ไดแกการเคลอนไหวของรางกาย, การดแลตนเอง, การทำกจวตรประจำวน, คามเจบปวดหรอความไมสขสบาย และความวตกกงวลหรอความซมเศราคณภาพชวตทดหมายถงมความสามารถในการใชชวตประจำวนทง 5 ดานอยางไมบกพรอง พบวา ประชากรอาย 15 -79 ป รอยละ 81.2 ไดรายงานวาไมมความบกพรองทางสขภาพทง 5 มตผชายมความชก 84.2 มากกวาผหญงพบความชก78.4 เมออายสงมากขนพบความชกนลดลง กลมผสงอาย 74-79 ป ไดรายงานวาไมมความบกพรองทางสขภาพรอยละ48.7 สำหรบระดบการศกษามทศทางความชกสอดคลองกนคอผสำเรจการศกษาสงขนมแนวโนมรายงานวาไมมความบกพรองทางสขภาพหรอมคณภาพชวตเพมสงขนตามลำดบในระดบเขตสขภาพพบผรายงานวาไมมความบกพรองทางสขภาพทง 5 มตมความชกตงแต 71.1– 90.5

ไขมนในเลอดสง มคำถามสำคญเกยวกบการไดรบการตรวจวดระดบไขมนในเลอดโดยบคลากรดานสาธารณสขภายใน 1 ปทผานมาพบความชก 35.3 ผหญงรายงานวาไดรบการตรวจไขมนในเลอดภายใน 1 ปทผานมาสงกวาผชายพบความชก 40.2 และ 30.1 ตามลำดบ เมออายสงขนพบแนวโนมการไดรบการตรวจวดระดบไขมนในเลอดสงมากขน ในกลมอาย 65 ปขนไป ไดรบการตรวจไขมนในเลอดถงรอยละ 62-66 ระดบเขตสขภาพพบความชกการไดรบการตรวจระดบไขมนในเลอดนมคาตงแต 25.9–46.2 สำหรบความชกผทไดรบการบอกจากแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสข วามปญหาระดบไขมนในเลอดสงผดปกตภายใน 12 เดอนทผานมาเทากบ 21.9 ผหญงมความชก 24.1 สงกวาผชายพบความชก 18.8 เมออายสงมากขนแนวโนมการรบรวาตนมภาวะระดบไขมนในเลอดสงจะเพมสงขนตามลำดบจากความชก 5.2 ในกลมอาย 15-24 ป เพมสงขนเทากบ 33.0 ในกลมอาย 74-79 ป ระดบเขตสขภาพ พบความชกผทไดรบการบอกจากแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสขวามระดบไขมนในเลอดสงกวาปกตภายใน 1 ปทผานมามคาตงแต 14.0-28.1

ภาวะความดนโลหตสง พบวาความชกผทไดรบการตรวจวดความดนโลหตจากแพทย, พยาบาล, หรอเจาหนาทสาธารณสขภายใน 1 ปทผานมาเทากบ 74.1 ในระดบเขตสขภาพทง 12 แหง มความชกตงแต 64.6-82.0 ผหญงมความชก 79.4 สงกวาผชายมความชก 68.5 และสงกวาผชายทกกลมอาย ความชกผทไดรบการบอกจากแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสขวามภาวะความดนโลหตสงหรอเปนโรคความดนโลหตสง เทากบ 15.3 ผหญงมความชกนสงกวาผชายทกกลมอาย เมอระดบการศกษาสงขนความชกนจะลดลงตามลำดบ ในระดบเขตสขภาพทง 12 แหงมความชกการรบรวาตนมภาวะความดนโลหตสงตงแต 8.0 ถง 22.4


18

โรคเบาหวาน เปนการตดตามสขภาพประชาชนทงกลมประชากรทวไปและกลมผปวยเบาหวานเกยวกบการไดรบบรการสขภาพและการดแลสขภาพตนเองตอโรคเบาหวานพบความชกผทไดรบการตรวจนำตาลในเลอดเพอหาความผดปกตของระดบนำตาลในเลอดสงหรอโรคเบาหวานภายใน 1 ปทผานมา เทากบ 56.5 ผหญงไดรบการตรวจนำตาลในเลอดเทากบ 64.0 ขณะทผชายพบความชก 48.6 ผหญงไดรบการตรวจระดบนำตาลมากกวาเพศชายทกกลมอายและมแนวโนมความชกสงขนเมออายสงมากขน กลมอาย 65 ปขนไป พบไดรบการตรวจระดบนำตาลในเลอดถงรอยละ 80-85 กลมผไมไดรบการศกษาไดรบการตรวจเลอดเพอหาระดบนำตาลสงผดปกตมความชกสงทสด 71.8 จากนนความชกจะคอยๆลดลง พบกลมผมระดบการศกษาปรญญาตร หรอสงกวามความชก 51.0 สำหรบความชกผททราบวาตนมโรคเบาหวาน เทากบ 8.3 ผหญงมความชก 9.6 สงกวาผชายพบความชก 6.5 ผหญงมความชกนสงกวาผชายทกกลมอาย อายสงมากขนความชกมผทราบวาตนเปนโรคเบาหวานสงขนระดบการศกษาตางๆพบความชกนแตกตางกนกลมผไมไดรบการศกษามความชกสงสด (15.1) จากนนความชกคอยๆลดลง กลมผสำเรจปรญญาตรหรอสงกวามความชกตำสด (4.1) สำหรบผปวยเบาหวานไดรบบรการทางสขภาพเพอดแลโรคเบาหวานสำคญดงน ความชกผปวยเบาหวานทไดรบการตรวจเลอดเพอหาความผดปกตของไตและภาวะแทรกซอนทางไตจากโรคเบาหวานเทากบ 74.4, ไดรบการตรวจตา 61.2, และไดรบการตรวจดอาการระคายเคองหรออาการผดปกตทเทาเทากบ 59.2 ภายใน 1 ปทผานมา

โรคไมตดตอเรอรงสำคญ จากการรายงานวาเคยไดรบการวนจฉยจากแพทยวามโรคเรอรงสำคญตางๆ มความชกแตกตางกนพบความชกสงสดดวยโรคโลหตจางเทากบ 1.8 รองลงมาโรคขอเสอมหรอรมาตอยดมความชก 1.6, โรคหอบหดในปจจบนพบความชก1.3, โรคหวใจขาดเลอด(เสนเลอดไปเลยงหวใจตบ/ตน) พบความชก 0.8 และโรคอมพฤกษ อมพาต หรอหลอดเลอดสมอง,โรคกระดกพรน, โรคมะเรง และโรคซมเศรา พบความชกเทากบ 0.7 ตามลำดบ และมความชกของโรคไมตดตอสำคญแตกตางกนในแตละเขตสขภาพ

การบาดเจบ ไดสำรวจการใชเครองปองกนการบาดเจบไดแก หมวกกนนอก เขมขดนรภย สำหรบผใชยานยนตพบวา ภาพรวมเขตสขภาพท 1-12 พบความชกการสวมหมวกกนนอกทกครงเมอขบขรถจกรยานยนตเทากบ 31.7, สวมทกครงเมอซอนทายรถจกรยานยนตเทากบ 21.1 และคาดเขมขดนรภยทกครงเมอขบรถยนตมความชก 54.1 และคาดเขมขดนรภยทกครงเมอโดยสารตอนหนาคกบคนขบเทากบ 43.3 ในพนทเขตเทศบาลมการสวมหมวกกนนอกและการคาดเขมขดนรภยสงกวาพนทนอกเขตเทศบาลเลกนอยเชนเดยวกนพบวาผหญงมแนวโนมการใชเครองปองกนการบาดเจบดงกลาวมากกวาผชายเลกนอยความชกดงกลาวนมแนวโนมเพมขนเมอระดบการศกษาสงขน และพบมความแตกตางความชกในแตละเขตสขภาพทง 12 แหงนอกจากน ยงไดเกบขอมลพฤตกรรมเสยงของผขบขรถจกรยานยนตหลงมการดมเครองดมแอลกอฮอลภายใน 1 ชวโมงหรอมอาการมนเมาขณะขบขพบความชก 14.4 สำหรบผโดยสารรถจกรยานยนตรายงานวาเคยโดยสารรถจกรยานยนตทผขบขมอาการมนเมาเทากบ 17.1 ผขบรถยนตรายงานวาไดขบรถยนตหลงมการดมเครองดมแอลกอฮอลภายใน1ชวโมงหรอมอาการมนเมาขณะขบรถยนตมความชกเทากบ 8 ขณะทผโดยสารรายงานวาเคยโดยสารรถยนตทผขบมอาการมนเมามความชก 10.6

โรคกระดกและกลามเนอจากการประกอบอาชพ เปนการตดตามผประกอบอาชพตางๆเกยวกบการมอาการปวดเมอยกลามเนอและกระดกจากการทำงาน พบวาผประกอบอาชพครงหนงหรอรอยละ 50.5 รายงานวามอาการปวดเมอยกลามเนอและกระดกภายใน 30 วนทผานมา ผหญงรายงานมอาการปวดเมอยนมากกวาผชายเลกนอย รอยละ 52.3 และรอยละ 48.8 ตามลำดบ เมออายสงมากขนผประกอบอาชพตางๆจะรายงานวามอาการปวดเมอยเพมมากขน อวยวะทมกเปนบอยและเมอพกแลวอาการปวดเมอยไมหายหรอไมดขน ไดแก


19

บรเวณหลงสวนลาง (6.3%), หวเขา(4.8%) และบรเวณไหล (3.3%) ผประกอบอาชพคดวาสาเหตของการปวดเมอยกลามเนอและกระดก มาจากการทำงานตดตอกนในทาซำๆเดมมากทสด (78.1%) รองลงคอ ทาไมเหมาะสม (50.3%) และยกของหนกเกน 25 กโลกรม(49.2%) ตามลำดบ

ตารางท 6 รอยละของสาเหตของการปวดกลามเนอและกระดก

สาเหตของการปวดกลามเนอและกระดก รวม (รอยละ) ชาย (รอยละ) หญง(รอยละ)

1.ทาทางทไมเหมาะสม/ทาทางทผดธรรมชาต 50.3 51.7 48.7

2.ทำงานตดตอกนในทาเดมซำๆ นานเกน 1-2 ชม. 78.1 77.4 78.7

3.ยกของหนกเกน 25กโลกรมดวยตวคนเดยว 49.2 58.2 40.4

4.สภาพแวดลอมการทำงานไมเหมาะสม เชนพนทคบแคบ แสง เสยง อณหภมไมเหมาะสม

13.0 12.9 13.2

5.ลกษณะการทำงานไมเหมาะสม เชน ทำงานดวยจงหวะทรวดเรวเกนกวาตนเองควบคมได

19.7 20.0 19.5

สขภาพสตร เปนการตดตามมาตรการสำคญคอการตรวจคดกรองมะเรงเตานมหรอมะเรงปากมดลกของผหญงอาย 35 ปขนไป พบทไดรบการตรวจภายในเพอหาความผดปกตหรอคดกรองหามะเรงปากมดลกภายใน 1 ปทผานมา มความชก 32.5 หรอไดรบการตรวจดงกลาวภายใน 3 ปทผานมามความชก 56.3 หรอไดรบการตรวจคลำเตานมโดยแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสข เพอหากอนผดปกตภายใน 1 ปทผานมา มความชก 24.9 Reference : Core tables for NCDs Surveillance Indicators, BRFSS2015 (health regional level) availablefrom http://brfss.thaincd.com

ภาวะความดนโลหตสงในการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558

ดร. กมลทพย วจตรสนทรกลสำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค

ภาวะความดนโลหตสงเปนปญหาทางสขภาพสำคญทพบไดมากในประเทศไทยพบประมาณหนงในหาของผมอาย 15 ปขนไปภาวะความดนโลหตสงเปนภยเงยบมกไมแสดงอาการของโรคทำใหประชาชนไมทราบวาตนมภาวะความดนโลหตสง(silentdisease) นอกจากนภาวะความดนโลหตสงสงผลตอการเกดปวยและการเสยชวตดวยโรคไมตดตอสำคญหลายโรคไดแก โรคหวใจและหลอดเลอด, โรคหวใจลมเหลว,โรคหลอดเลอดสมอง, โรคไตเปนตนทระดบ ความดนโลหตตางๆสามารถจดกลมระดบความรนแรงของภาวะความดนโลหตสงไดตามเกณฑแตสำหรบกลมผทมระดบความดนโลหต SBP 120-139 mmHg และ/หรอDBP80-89 mmHg หรอกลม prehypertension เปนกลมทมปจจยเสยงทพฒนาไปสการปวยในไมชาแตหากสามารถปรบเปลยนวถชวตเพอลดความดนโลหตใหเอยในเกณฑปกตโดยไมใชยาลดความดนโลหต (lifemodification)ปองกนไมใหเกดการปวยดวยโรคความดนโลหตสง กจะนำไปสการลดการเกดโรคไมตดตออนๆ อกจำนวนมากจงเปนกลมเสยงทมความสำคญในการปองกนโรคไมตดตอ


20

สถานการณภาวะความดนโลหตสงของประเทศไทยจากการรายงานผลการสำรวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายครงท 4 พ.ศ. 2551-2552 พบความชกในประชากรทวไปอาย15 ปขนไปเทากบ 21.4ซงพบความชกใกลเคยงกบการสำรวจฯครงท 3พ.ศ.2546-2547 ซงเทากบ 22.0อยางไรกตามจากการสำรวจฯครงท 4 พบการเขาถงการบรการสขภาพดขนกวาครงท 3โดยสดสวนผปวยทไมไดรบการวนจฉยวามความดนโลหตสง หรอยงไมทราบตนเองมภาวะความดนโลหตสงลดลงจากรอยละ 71.4 เหลอรอยละ 50.3 และไมสามารถควบคมไดตามเกณฑลดลงจากรอยละ 23.6 เปน 20.9 ขณะทสามารถควบคมภาวะความดนโลหตสงไดมากขนจากรอยละ 8.6 เปน 20.9(วชย เอกพลากร 2553) และจากการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบพ.ศ.2558 ระดบเขตสขภาพท 1-12 (ไมรวมกรงเทพมหานคร)โดยการสำรวจตวอยางในประชากรทวไปทมอายระหวาง 15-79 ปสมเลอกแบบthreestagestratified clustersamplingและจดทำคาถวงนำหนกแบบ basedweight เกบขอมลดวยการสมภาษณบคคลตวอยางจำนวน 22,502คน เกยวกบสถานะสขภาพ, การไดรบบรการสขภาพ,และการดแลสขภาพตนเองเพอเปนขอมลสำหรบการตดตามและเฝาระวงโรคไมตดตอตลอดจนสำหรบจดทำมาตรการ/แนวทางการแกไขปญหาโรคไมตดตอผลการสำรวจฯในสวนความดนโลหตสงดงน สถานะสขภาพ พบวาประชากรอาย 15-79ปททราบตนเองวามภาวะความดนโลหตสงมความชกเทากบ 15.3 ประมาณการมผปวย 5,733,872 คน ผหญงมความชก 16.6 หรอประมาณการมผปวย 3,363,744 คน สงกวาผชายพบความชก 13.8 หรอประมาณการ 2,370,128 คนในเขตเทศบาลมผทราบวาตนเองมภาวะความดนโลหตสงมากกวานอกเขตเทศบาลความชก 17.2 และ 14.1 ตามลำดบเมออายเพมมากขนพบความชกผททราบวาตนมภาวะความดนโลหตสงเพมมากขนตามลำดบโดยในกลมอาย 65 ป ขนไปมความชกเกอบครงหนงผชายมความชกประมาณ40และผหญงมความชกสงถง 49 กลมผมการศกษาประถมศกษาหรอไมไดรบการศกษาพบความชกสงกวากลมระดบการศกษาอนๆ และความชกนจะลดลงตามลำดบเมอมการศกษาสงมากขนสำหรบผชายทมระดบการศกษามธยมศกษาขนไปพบความชกสงกวาผหญงในกลมระดบการศกษาเดยวกนขณะทผหญงมความชกสงกวาผชายในกลมระดบการศกษาประถม หรอกลมไมไดรบการศกษาเทานนสำหรบในเขตสขภาพท 1-12 พบความชกแตกตางกนตงแต 8.0 ถง 22.5 และอายเฉลยททราบวามภาวะความดนโลหตสงเทากบ 50.4 ป พบอายตำสดทรายงานวามความดนโลหตสงเทากบ 11.0 ป และอายสงสดทรายงานเทากบ 78.0 ป

ภาพท 3 ความชกผทราบวาตนมภาวะความดนโลหตสง จำแนกตามกลมอาย


21

ภาพท 4 ความชกผทราบวาตนมภาวะความดนโลหตสง จำแนกตามระดบการศกษา

สำหรบการเขาถงบรการสขภาพ พบวา ในรอบปทผานมาผมอาย 15-79 ปไดรบการตรวจวดความดนโลหตโดยแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสขรอยละ 74.1 ผหญงไดรบการตรวจมากกวาผชายรอยละ 79.4 และ 68.5 ตามลำดบและเมออายมากกวา 65 ปขนไป พบไดรบการตรวจมากถงรอยละ90ในระดบเขตสขภาพท 1-12 พบความชกนคาตงแต 66.4 ถง 82.0

ภาพท 5 ความชกผไดรบการตรวจวดความดนโลหตสงเพอหาความผดปกตภายใน 1 ปทผานมา จำแนกตามกลมอาย

ผปวยความดนโลหตสงไดพบแพทยพยาบาลหรอเจาหนาทสาธารณสขเพอดแลรกษาความดนโลหตพบมคาเฉลย 5.8 ครงตอป (SE 0.26,95%CI 5.2-6.3) ผชายมจำนวนครงเฉลย 5.5 ครงตอป (SE 0.26, 95%CI 4.9-6.1) และผหญงเทากบ 6.0 ครงตอป (SE 0.27,95% CI 5.4-6.5) สำหรบความถการเขาตรวจเพอดแลรกษาพบวาผปวยความดนโลหตสงสวนใหญรอยละ 32.9 ไดรบการตรวจรกษาความดนโลหตสงประมาณ 3-5 ครงตอป,รองลงมา รอยละ 26 ไดรบการตรวจรกษามากกวา 6 ครงตอป, รอยละ 19.2 ไดรบการตรวจรกษาประมาณ 5-6 ครงตอป, รอยละ 11 ไดรบการตรวจรกษาประมาณ 1-2 ครงตอป และรอยละ 11.2 รายงานวาตนไมไดรบการตรวจฯในปทผานมา


22

สำหรบการตรวจเลอดเพอหาความผดปกตจากการทำงานของไตและภาวะแทรกซอนจากโรคความดนโลหตสงเฉลย 1.2 ครงตอป (SE 0.105, 95%CI 1.0-1.5) ผชายเฉลย 1.2 ครงตอป (SE 0.126, 95%CI 0.9-1.5) และผหญงเทากบ 1.3 ครงตอป (SE 0.11,95%CI 1.02-1.5) สำหรบความถการตรวจเลอด พบวาประมาณครงหนงหรอรอยละ 49ผปวยความดนโลหตสงไดตรวจเลอดเพอดการทำงานของไต 1-2 ครงตอป รองลงมารอยละ 5.3 ไดรบการตรวจเลอด 3-4 ครงตอป, รอยละ 2.2 ไดตรวจเลอด 5-6 ครงตอป และรอยละ 2.7 ไดตรวจเลอดมากกวา 6 ครงตอป อกรอยละ 40.3 ไมไดรบการตรวจเลอดฯในรอบปทผานมา การดแลตนเองของผมภาวะความดนโลหตสงโดยการมพฤตกรรมสขภาพทดจะชวยรกษาโรค หรอเพอควบคมความรนแรงโรคไดพบวาผมภาวะความดนโลหตสงทรบประทานยาจากแพทยสงเพอควบคมภาวะความดนโลหตสงอยางสมำเสมอรอยละ 88.9, รบประทานยาแผนไทย-จน หรอสมนไพรรอยละ 16.2 สำหรบการปฏบตตนตามคำแนะนำของแพทยเพอควบคมภาวะความดนโลหตสง พบวาสวนมากมการลดอาหารเคมหรอ ลดการกนเกลอ รอยละ 77.1 รองลงมาคอการควบคมการกนอาหารทมไขมนสงเชน ของทอด รอยละ 73.7, การผอนคลายความเครยดททำใหมความสข/สบายใจแตไมใชการดมเหลารอยละ 69.0 สำหรบการควบคมนำหนกตวใหอยในเกณฑปกตหรอการออกกำลงกายอยางถกตองเหมาะสมตามคำแนะนำจากบคลากรทางการแพทยพบใกลเคยงกนรอยละ 62.4 และ 61.8ตามลำดบ

ภาพท 6 รอยละผมความดนโลหตสงไดปฏบตตนเพอควบคมความดนโลหตสง

ผมภาวะความดนโลหตสงมความจำเปนตองลดหรอเลกพฤตกรรมเสยงสขภาพสำคญ เชน การสบบหรหรอการดมเครองดมแอลกอฮอล ทจะเพมความรนแรงโรคและภาวะแทรกซอนของภาวะความดนโลหตสง จากการสำรวจฯ พบผมภาวะความดนโลหตสงมพฤตกรรมการสบบหรในปจจบนรอยละ 14.1 ในจำนวน ผสบบหรนพบหนงในสามหรอรอยละ 32.9 ไดลด-ละ-เลกบหร และผมภาวะความดนโลหตสง รวมกบมพฤตกรรมดมเครองดมแอลกอฮอลในปจจบนรอยละ 19.1 ในกลมผทดมเครองดมแอลกอฮอลน เกอบครงหนง หรอรอยละ 49.0 ไดลด-เลก การดมเครองดมแอลกอฮอลเพอควบคมระดบความดนโลหตสงของตนเอง


23

อภปรายผล การสำรวจฯครงนเปนการสำรวจฯในระดบเขตสขภาพ และออกรายงานรายเขตสขภาพ 1-12 และภาพรวมทไมรวมกรงเทพมหานครแตสำหรบการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอ และการบาดเจบพ.ศ.2553 ดำเนนการสำรวจฯรายจงหวดทกจงหวดของประเทศสามารถออกรายงานผลเปนรายจงหวดและภาพรวมทมกรงเทพมหานครอยดวยกรอบผรบการสมภาษณเปนประชาชนทวไปอาย 15-74 ป จากความแตกตางดงกลาวทำใหคาความชกหรอคาสดสวนประชากรและคาเฉลยภาพรวม(overall prevalenceormeans) ของทงสองรอบการสำรวจฯมความคมรวมไมเทากนจงทำการเปรยบเทยบความชกรายกลมอาย(age-specificprevalence) พบแนวโนมความชกผททราบวาตนมภาวะความดนโลหตสงเพมมากขนในกลมอาย 45 ปขนไปทงผหญงและผชาย และผหญงมความชกโรคสงกวาผชายซงสอดคลองกบการเพมขนของการตรวจวดความดนโลหตในรอบปทผานมา โดยเฉพาะผสงอายไดรบการตรวจวดความดนโลหตสงรอยละ 80-90 ทำใหมการคนหากลมเสยงและกลมปวยเพมมากขน ผสงอายยงมภาวะเสยงทางสขภาพอนๆอกเชนโรคเบาหวาน, โรคไต,โรคกระดกและขอเปนตนการตรวจคดกรองถอเปนกจกรรมสำคญของการปองกนและควบคมโรคไมตดตอทระบบบรการสขภาพตองวางแนวทางการดำเนนงานใหเกดประสทธภาพกบประชาชน กลมเสยง หรอผปวยมากทสดไมใชแคเพยงไดบรรลเปาหมายตามจำนวนหากแตตองมคณภาพในการดแลรกษาตดตามอยางตอเนองจนถงการปองกนภาวะแทรกซอนหรอความรนแรงทอาจเกดขนดวย อกทงโปรแกรมการตรวจคดกรองตางๆอาจตองพจารณาแนวทางทมใช diseasespecificapproach เฉพาะโรคเดยวแตอาจบรณการ หรอเปน holisti-capproach ทมประชาชนเปนศนยกลางและพจารณาเรองความเทยงตรงและแมนยำของวธการ/ เครองมอ,cost-benefit หรอ cost effective ตลอดจนความเหมาะสมในการปฏบตรวมดวย

ตารางท 7 ความชกผททราบวาตนเองมภาวะความดนโลหตสงพ.ศ. 2553 และ พ.ศ. 2558

กลมอายพ.ศ. 2553 พ.ศ. 2558

15-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-79

รวม

ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม

1.0

2.2

4.3

11.3

19.8

28.5

-

7.4

1.1

2.3

6.7

16.3

27.5

35.6

-

10.8

1.0

2.2

5.5

13.9

23.9

32.4

-

9.1

1.2

1.8

4.8

14.4

28.6

37.3

38.7

13.8

0.3

2.3

6.4

19.0

31.3

43.2

48.9

16.6

0.8

2.1

5.7

16.9

30.0

40.5

44.5

15.3


24

ตารางท 8 ความชกผทไดรบการตรวจวดความดนโลหตเพอคดกรองภาวะความดนโลหตสงภายใน 1 ปทผานมา พ.ศ. 2553 และพ.ศ. 2558

กลมอายพ.ศ. 2553 พ.ศ. 2558

15-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-79

รวม

ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม

41.8

54.9

66.6

74.2

80.3

83.9

-

62.6

50.8

67.7

78.3

81.0

87.9

88.3

-

73.2

46.2

61.3

72.7

77.8

84.4

86.4

-

68.0

46.1

57.7

69.1

79.6

86.4

90.0

88.0

68.5

52.3

73.5

83.3

88.4

91.9

92.4

91.3

79.4

48.9

66.0

76.4

84.3

89.3

91.3

89.8

74.1

ผปวยความดนโลหตสงไดไปพบแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสขเพอดแลรกษาความดนโลหตสงเฉลย 5.8 สวนใหญจะไปพบแพทยทก 3-4 เดอนตอครงหรอพบแพทยเดอนเวนเดอน นอกจากน พบวาผปวยความดนโลหตสงไดตรวจเลอดเพอหาความผดปกตจากการทำหนาทของไตและภาวะแทรกซอนจากโรคความดนโลหตสงเฉลย 1.2 ครงตอปในจำนวนนรอยละ 40 ไมไดรบการตรวจเลอดในรอบปทผานมาการไดรบการตรวจเลอดเพอดการทำงานของไตของผมความดนโลหตสงมความสำคญอยางมากเนองจากภาวะความดนโลหตสงเปนปจจยเสยงสำคญของการเกดโรคไตจากการศกษา cohort studyของFoxetal. 2004 และ Kurella,Lo,andChertow 2005 พบวาผมความดนโลหตสงมโอกาสทำใหเกดโรคไตเรอรงได 1.73 เทาเมอเทยบกบผไมมความดนโลหตสง และถามอายมากกวา 60 ป ความเสยงตอการเกดโรคไตนจะเพมอก 2 เทา สำหรบการดแลสขภาพพบวาผทมความดนโลหตสงประมาณรอยละ 70 มการปฏบตตามคำแนะนำของแพทยเพอควบคมความดนโลหตสงพบวาการลดอาหารรสเคมมการปฏบตมากทสด และการควบคมนำหนกตวหรอออกกำลงกายพบนอยทสดแมวายงไมมการศกษาทสามารถระบอยางแนนชดวาพฤตกรรมใดมผลดทสด แตมกรายงานวาพฤตกรรมเหลาน ไดแก การลดอาหารรสเคม หรอลดอาหารไขมนสงการผอนคลายความเครยดการออกกำลงกาย การควบคมนำหนกตวรวมกนชวยควบคมภาวะความดนโลหตสงแตสำหรบการดมเครองดมแอลกอฮอลพบผมความดนโลหตสงพยายามลด หรอเลกเกอบครงของผดมมากกวาลด หรอเลกการสบบหรพบประมาณหนงในสามเทานน จากการศกษาของ Sess0 et al. 2008 พบวาพฤตกรรมเสยงการดมเครองดมแอลกอฮอลจะพฒนาใหมภาวะความดนโลหตสงในประชาชนทวไป หรอทำใหระดบความดนโลหตสงขนในผมระดบความดนโลหตสงอย จงจำเปนตองใหผมความดนโลหตสงทกคนลดการดม จนถงเลกดมเครองดมแอลกอฮอล การปองกนภาวะความดนโลหตสงในระดบประชากร ยงมความเปาหมายใหอายทปวยสงขนเพอลดภาระการปวยและการตายและคาเฉลยระดบความดนโลหตในประชากรลงในป 1995 Cooketal. ไดแสดงผลการศกษาใหเหนวา การลดคาเฉลย DBP ลง 2 mmHg ในประชากรประเทศสหรฐอเมรกา มผลลดความชกของภาวะความดนโลหตสงไดถง 17%,โรคหลอดเลอดหวใจ 6%, และโรคหลอดเลอดสมอง 15% จงมความ


25

พยายามทจะทำใหประชากรสวนใหญมระดบ ความดนโลหตอยในเกณฑปกต ทสงผลลดความชกโรคและเพมอายทเรมปวย นอกจากนในงานสาธารณสขยงมความพยายามขบเคลอนใหประชาชนทวไปความตระหนกตอสขภาพเพมมากขน มความรความเขาในเรองสขภาพทถกตอง สงเสรมใหมพฤตกรรมสขภาพทด เพอควบคมภาวะความดนโลหตสงในประชากร สำหรบระบบบรการสขภาพมเปาหมายเพมการเขาถงบรการสขภาพไดอยางทวถงและการใหการดแลรกษาพยาบาลอยางเหมาะสมปองกนภาวะแทรกซอนโรค

เอกสารอางอง

Cook, N.R., J.Cohen, P.R. HerBert, J.O. Taylor, and C.H. Hennekens. Implication of Small Reduction in Diastolic Blood Pressure for Primary Prevention.Aech Intern Med(1995):155:701-709.

Fox, C.S.,M.G.Larson, E.P. Leip, B. Culleton, P.W. Wilson, and D. Levy. Predictors of New-onset Kidney Disease in a Community-Based Population.JAMA (2004) :291:844-850.

Kurella, M., J.C. Lo, and G.M. Chertow.Metabolic Syndrome and the risk for Chronic Kidney Dis-ease among Nondiabetic Adults.J Am SocNephrol (2005):16:2134-2140.

Sesso, H.D., N.R. Cook, J.E. Buring,J.E. Manson, and J.M. Graziano. Alcohol Consumption and the Risk of Hypertension in Woman and Man. Hypertension (2008): 51:1080-1087.

วชย เอกพลากร.รายงานการสำรวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 4 พ.ศ. 2551-2. สำนกงานสำรวจสขภาพประชาชนไทย.

จากรายงานการสำรวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 3 (พ.ศ.2546-2547) และครงท 4 (พ.ศ.2551-2552) ดานพฤตกรรมสขภาพและปจจยเสยงทกอใหเกดโรคไมตดตอเรอรงพบวาสดสวนการกนผกและผลไมไมเพยงพอ ภาวะไขมนคอเลสเตอรอลรวม ภาวะอวนและภาวะอวนลงพง มแนวโนมสงขน เมอเปรยบเทยบผลการสำรวจครงท 3 กบครงท 4 สรปไดดงน - ความชกของการสบบหรเปนประจำในผชายลดลงจากรอยละ 45.9 เปนรอยละ 38.7 และในผหญงลดลงจากรอยละ 2.3 เปนรอยละ 2.1 - ความชกของการดมเครองดมแอลกอฮอลอยางหนก (binge drinking) ในชายลดลงจากรอยละ 57.0 เปนรอยละ 31.5 และในหญงลดลงจากรอยละ 19.0 เปนรอยละ 4.4 - ความชกของการมกจกรรมทางกายไมเพยงพออยในระดบทดขน คอ ในชายจากรอยละ 20.7 เปนรอยละ 16.8 และในหญงจากรอยละ 24.2 เปนรอยละ 20.2 - สดสวนการกนผกและผลไมเพยงพอ ตามขอแนะนำ (ตงแต 5 สวนขนไป) ในผชายลดลงจากรอยละ 20 เปนรอยละ 16.9 และในผหญง ลดลงจากรอยละ 24 เปนรอยละ 18.5 - ความชกของภาวะอวน (BMI ≥ 25 กก./ตร.เมตร) มแนวโนมสงขน โดยเฉพาะในผหญงมความชกเพมขนจากรอยละ 34.4 เปนรอยละ 40.7 สวนในผชายเพมขนจากรอยละ 22.5 เปนรอยละ 28.4 และภาวะอวนลงพงมความชกเพมขนในผหญงจากรอยละ 36.1 เปนรอยละ 45 สวนในผชายจากรอยละ 15.4 เพมเปนรอยละ 18.6 - ความชกโรคเบาหวานในผชายลดลงจาก รอยละ 6.4 เปนรอยละ 6.0 สวนในผหญงความชกเพมเลกนอยจากรอยละ 7.3 เปนรอยละ 7.7


26

- ความชกของโรคความดนโลหตสงใกลเคยงกน คอ ในชายจากรอยละ 23.3 ลดลงเหลอรอยละ 21.5 สวนในหญงจากรอยละ 20.9 เพมขนเปนรอยละ21.3 - ภาวะไขมนคอเลสเตอรอลรวม (Total cholesterol) ของประชากรไทยอาย 15 ขนไป เปลยนแปลงในทศทางทเพมขน ในผหญงเพมจาก 197.5 เปน 208.6 มก./ดล. ในผชายเพมจาก 188.9 เปน 199.2 มก./ดล. สวนความชกของ TC ≥ 240 มก./ดล. เพมขนจากรอยละ 17.1 เปน 21.4 ในผหญง และเพมจากรอยละ 13.7 เปนรอยละ 16.7 ในผชายตามลำดบ

ภาพท 7 เปรยบเทยบรอยละของพฤตกรรมเสยงและปจจยเสยงในเพศชาย ทพบจากการสำรวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายครงท 3 (พ.ศ.2546-2547) และครงท 4 (พ.ศ.2551-2552)

ภาพท 8 เปรยบเทยบรอยละของพฤตกรรมเสยงและปจจยเสยงในเพศหญง ทพบจากการสำรวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายครงท 3 (พ.ศ.2546-2547) และครงท 4 (พ.ศ.2551-2552)


27

จากรายงานการสารวจพฤตกรรมการสบบหรและการดมสราของประชากร พ.ศ. 2557 ของสำนกงานสถตแหงชาต ประชากรอาย 15 ปขนไป พบวา ในจานวนประชากรทมอายตงแต 15 ปขนไปทงสน 54.8 ลานคน เปนผทสบบหร 11.4 ลานคน (รอยละ 20.7) โดยเปนผทสบบหรเปนประจา 10 ลานคน (รอยละ 18.2) และเปน ผทสบบหรนานๆ ครง 1.4 ลานคน (รอยละ 2.5) เมอพจารณา อตราการสบบหรตามกลมวย พบวากลมวยทางาน (25-59 ป) มอตราการสบบหรสงสด (รอยละ 23.5) รองลงมาคอกลม ผสงอาย (60 ปขนไป) และกลมเยาวชน (15-24 ป) (รอยละ 16.6 และ 14.7 ตามลาดบ) อตราการสบบหรของผชายมากกวา ผหญง 18.4 เทา (รอยละ 40.5 และ 2.2 ตามลาดบ) นอกเขตเทศบาล มอตราการสบบหรสงกวาในเขตเทศบาล 1.3 เทา (รอยละ 23.0 และ 18.0 ตามลาดบ)พฤตกรรมการดมสราหรอเครองดมแอลกอฮอล พบวา เปนผดมสราในรอบ 12 เดอนทแลวประมาณ 17.7 ลานคน (รอยละ 32.3) โดยผชายมอตราการดมสราฯ สงกวาหญงประมาณ 4 เทา กลมวยทางาน (25-59 ป) มอตรา การดมสราฯ สงกวากลมอน (รอยละ 38.2) และมขอสงเกตวา กลมผสงวยทดมสราสงถงรอยละ 18.4 เมอพจารณาถงความบอยครงของการดมสราฯ พบวา รอยละ 57.6 เปนผทดมนานๆ ครง รอยละ 42.4 เปนผทดม สมำเสมอ เมอพจารณาความถหรอความบอยครงในการดมของ กลมผทดมสมำเสมอนน พบวาเปนผทดม 5 วนตอสปดาหขนไป ถงรอยละ 38.3 ซงในกลมนเปนผทดมทกวนสงถงรอยละ 26.2

จากรายงานการประเมนผลการดแลผปวยโรคเบาหวานชนดท 2 และความดนโลหตสง ของโรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสขและสถานพยาบาลในพนทกรงเทพมหานคร ประจำป 2557 และ 2558 (Med Res Net) ดานการควบคมระดบนำตาลและความดนโลหตในผปวยเบาหวานและความดนโลหตสง เมอเปรยบเทยบผลการศกษา ป 2557 และ 2558 พบวา ผปวยเบาหวานสามารถควบคมระดบนำตาลไดดขน คอ ป 2558 เทากบ 38.2 และ ป 2557 เทากบ 37.9 และผปวยความดนโลหตสงควบคมระดบความดนได 2 ครงตดตอกน ลดลง คอ ป 2558 เทากบ 41.5 และ ป 2557 เทากบ 42.7 ดงขอมลตามภาพท5 และ 6

ภาพท 9 เปรยบเทยบรอยละของการมระดบ FPG 70-130 ในผปวยเบาหวานชนดท 2 จำแนกตามเขตสขภาพป 2557 และ 2558

ทมา : การประเมนผลการดแลผปวยโรคเบาหวานชนดท 2 และความดนโลหตสง ของรพ.ในสงกดกระทรวงสาธารณสขและสถานพยาบาลในพนท กทม. ประจำป 2557 และ 2558 (Med Res Net)


28

ภาพท 10 เปรยบเทยบรอยละของผปวยความดนโลหตสง ทสามารถควบคมความดนโลหตอยในเกณฑทเหมาะสม จำแนกตามเขตสขภาพป 2557 และ 2558

ทมา : การประเมนผลการดแลผปวยโรคเบาหวานชนดท 2 และความดนโลหตสง ของ รพ.ในสงกดกระทรวงสาธารณสขและสถานพยาบาลในพนท กทม. ประจำป 2557 และ 2558 (Med Res Net)

ผลการดำเนนงานตวชวดระดบกระทรวง อตราตายดวยโรคหลอดเลอดหวใจ ลดลงรอยละ 10 ภายในระยะ 5 ป (2558 -2562) พบวา ในปงบประมาณ พ.ศ. 2558 รอบ 12 เดอน (ต.ค.57 – ก.ย.58) เทากบ 27.88 ตอประชากรแสนคน

ภาพท 11 อตราตายดวยโรคหลอดเลอดหวใจ (I20 - I25) ตอประชากรแสนคน ทกกลมอาย ปงบประมาณ 2558 รอบ 12 เดอน (ตลาคม 2557 - กนยายน 2558)

ทมา : ขอมลมรณบตร สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขวเคราะหโดย : กลมยทธศาสตรและแผนงาน สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


29

และตวชวดอตราตายจากอบตเหตทางถนน ไมเกน 18 ตอประชากรแสนคน ผลการดำเนนงาน ป 2558 อตราตายดวยอบตเหตทางถนนตอประชากรแสนคน (V01-V89) แยกรายเขตสขภาพ ปงบประมาณ 2558 คอ 17.81 ตอประชากรแสนคน

ภาพท 12 อตราตายดวยอบตเหตทางถนน (V01 – V89) ตอประชากรแสนคน ปงบประมาณ 2558 รอบ 12 เดอน (ตลาคม 2557 - กนยายน 2558)

ทมา : ขอมลมรณบตร สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขวเคราะหโดย : กลมยทธศาสตรและแผนงาน สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค

3. สถานการณอบตเหตทางถนน ป พ.ศ. 2557

ปญหาอบตเหตเปนปญหาททวโลกใหความสำคญ สมชชาสหประชาชาตไดประกาศเจตนารมณในปฏญญามอสโกใหป พ.ศ. 2554 – 2563 เปนทศวรรษแหงความปลอดภยทางถนน (Decade of Action for Road Safety) ประเทศไทยในฐานะประเทศสมาชกไดรวมขบเคลอนวาระความปลอดภยทางถนนของโลกโดยมมตคณะรฐมนตร เมอวนท 29 มถนายน 2553 กำหนดให “ป พ.ศ. 2554 – 2563 เปนทศวรรษแหงความปลอดภยทางถนน” โดยมเปาหมายเพอลดอตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนของคนไทยลงครงหนง หรอในอตราทตำกวา 10 คนตอประชากรหนงแสนคน จากรายงาน Global status report 2015 พบวาทวโลกมผเสยชวตจากอบตเหตทางถนนสงถง 1.25 ลานคนตอป และอตราผไดรบบาดเจบ เปนจำนวน 20-50 ลานคนในแตละปในขณะทสถานการณการเสยชวตจากอบตเหตทางถนน จากขอมลมรณบตรและหนงสอรบรองการตายอบตเหตทางถนนของประเทศไทย ป 2557 มผเสยชวตจากอบตเหตทางถนน 15,045 รายคดเปน 23 คนตอประชากร 100,000 คนตอป ในขณะทผบาดเจบทงหมด (Admit) มจำนวนถงประมาณ 115,7211 คน (ขอมลป 2556) คดเปน 1,791 คนตอแสนประชากร

อบตเหตทางถนนในภาพประเทศ ขอมลจากสำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขในชวงเวลา 15 ปทผานมา ตงแต พ.ศ.2543 – 2557 พบวาจำนวนผเสยชวตจากอบตเหตทางถนนในชวง 2553-2552 (10ป) มแนวโนมลดลง


30

แตเมอป 2553 เปนตนมาสำนกนโยบายและยทธศาสตรไดมระบบวธการจดเกบขอมลทดขน โดยนำขอมลมรณบตรมาสอบทานกบหนงสอรบรองการตายเพอปรบสาเหตการตายใหถกตองมากขน ทำใหอตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนเพมขนอยางเหนไดชด จาก 15.00 ตอแสนประชากร ในป 2552 เปน 21.61 ในป 2553 และกระทงในป 2557 อตราการตายจากอบตเหตทางถนนเพมขนเปน 23.16 ตอประชากรหนงแสนคน ดงภาพท 1ภาพท 13 จำนวนและอตราการเสยชวตตอประชากร100,000 คนจากอบตเหตทางถนน (V01-V89 ) ป 2543-2557

แหลงขอมล : ขอมลมรณบตร สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข: ป 2533– 2557ขอมลมรณบตรและหนงสอรบรองการตาย สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

อบตเหตทางถนน (V01-V89) ในภาพเขตบรการสขภาพ จากขอมลภาพเขตบรการสขภาพ พบวา เขตบรการสขภาพท 6 มอตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนสงทสด (35.62 ตอประชากรแสนคน) รองลงมา คอ เขตบรการสขภาพท 5 (31.06) และ เขตบรการสขภาพท 3 (29.04) ตามลำดบ

ภาพท 14 จำนวนและอตราการเสยชวตตอประชากร 100,000 คนจากอบตเหตทางถนน (V01-V89 ) ป พ.ศ. 2557 รายเขตบรการสขภาพ

แหลงขอมล : ขอมลมรณบตรและหนงสอรบรองการตาย สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


31

เพศ เมอจำแนกขอมลตามเพศจะเหนวา เพศชายมอตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนสงกวาเพศหญงประมาณ 3 เทาตว โดยเพศชายมจำนวนการเสยชวตทงหมด 11,761 คน (78%) สวนเพศหญงมจำนวนการเสยชวต 3,284 คน (22%)

ภาพท 15 จำนวนผเสยชวต จากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกตามเพศ ป 2557

แหลงขอมล: ขอมลมรณบตรและหนงสอรบรองการตาย สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

กลมอาย จำนวนผเสยชวตจากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกตามกลมอาย ในผชาย พบวา กลมอายทเสยชวตจากอบตเหตทางถนนมากทสด คอ กลมอาย 15-19 ป (1,349 คน) รองลงมา คอ กลมอาย 20-24 ป (1,255 คน) สวนกลมอายทเสยชวตนอยทสด คอกลมอาย 85 ปขนไป สวนเพศหญง กลมอายทเสยชวตมากทสด คอ กลมอาย 40-44 ป (313 คน) รองลงมาคอ กลมอาย 15-19 ป (303 คน) สวนกลมทเสยชวตนอยทสดยงเปนกลมอาย 85 ปขนไปเชนเดยวกบเพศชาย

ภาพท 16 จำนวนการเสยชวต จากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกตามกลมอาย ป 2557



32

ยานพาหนะทเปนสาเหตของการเสยชวต

เมอพจารณาขอมลจำนวนผเสยชวตจากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกตามประเภทยานพาหนะ พบวา รถจกรยานยนตเปนพาหนะทมจำนวนการเสยชวตมากทสด 5,394 คน (66%) สวนผใชรถบสเปนพาหนะมจำนวนผเสยชวตนอยทสด 26 คน มขอสงเกตวา คนเดนเทา คอ กลมทเสยชวตสงเปนอนดบ 3 รองมาจากผใชรถจกรยานยนตและรถเกง

ภาพท 17 จำนวนผเสยชวต จากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกตามประเภทของผใชรถใชถนน ป 2557


ชวงเวลา ชวงเวลาทมจำนวนผเสยชวตมากทสดคอ ชวงเดอนมกราคม ทมจำนวนผเสยชวตถง 1,597 คน รองลงมาคอเดอน มนาคม กมภาพนธ และเมษายน ซงมขอสงเกตวา ชวงเดอน มกราคม มจำนวนผเสยชวตสงสดปจจยหนงนาจะมาจากกเทศกาลปใหม และพบวาในชวงเดอน กรกฎาคม สงหาคม และกนยายน ซงเปนชวงเขาพรรษา จำนวนผเสยชวตจะตำกวาเดอนอนๆ และมแนวโนมเพมขนในเดอนตลาคม พฤศจกายน ซงเปนชวงออกพรรษา และเรมเขาฤดกาลทองเทยว


ภาพท 18 จำนวนผเสยชวตจากอบตเหตทางถนน (V01-V89) จำแนกรายเดอน ป 2557


33

4. สถานการณการตกนำ จมนำของเดกในประเทศไทยป พ.ศ. 2557สชาดา เกดมงคลการ และสม เอกเฉลมเกยรต

สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค

E-mail: [email protected], [email protected]

รายงานการจมนำระดบโลก (Global Report on Drowning) ขององคการอนามยโลก(1) พบวาในแตละปมคนจมนำเสยชวตสงถง 372,000 คน คนทจมนำเสยชวตมากกวารอยละ 50 อยในกลมอายตำกวา 25 ป ทงนในกลมเดกอายตำกวา 15 ป พบวาการจมนำเปนสาเหตการเสยชวตอนดบท 3 รองจากโรคเยอหมสมองอกเสบ (Meningitis) และเอดส (HIV) โดยมจำนวนการเสยชวตปละ 140,219 คน

ประเทศไทยในกลมเดกไทยอายตำกวา 15 ป การจมนำเปนสาเหตการเสยชวตอนดบหนง ในทกสาเหตทงโรคตดเชอและไมตดเชอ(2-4) อตราการเสยชวตตอประชากรแสนคน (ป พ.ศ. 2548 - 2557) อยในชวง 6.8-11.5 (5) และมจำนวนการเสยชวตเฉลยปละ 1,177 คนหรอวนละ 3.2 คน (ภาพท 19) อตราปวยตาย (Case Fatality Rate) จากการจมนำ เทากบรอยละ 37.2 (6)

ภาพท 19 จำนวนและอตราการเสยชวตตอประชากร 100,000 คน ของเดกอายตำกวา 15 ป จากการตกนำ จมนำ ประเทศไทย ป พ.ศ. 2546 - 2557

แหลงขอมล: ขอมลมรณบตร. สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

วเคราะห: สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

กลมประชากรทเสยงไดแก เดกอายตำกวา 15 ปซงมสดสวนการเสยชวตจากการตกนำ จมนำสงถงรอยละ 30 ของทกกลมกลมอาย โดยเฉพาะเพศชายมอตราการเสยชวตสงกวาเพศหญงประมาณ 2 เทาตว เดกอาย 5-9 ปมอตราการเสยชวตสงกวาในทกกลมอาย (ภาพท 20)


34

ภาพท 20 อตราการเสยชวตตอประชากร 100,000 คน ของเดกอายตำกวา 15 ป จากการตกนำ จมนำ ประเทศไทย จำแนกตามกลมอาย ป พ.ศ. 2546 – 2557

แหลงขอมล: ขอมลมรณบตร. สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขวเคราะห: สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

ปจจยทเกยวของ จากขอมลการเฝาระวงพบวาเดกมกจะจมนำเสยชวตพรอมกนครงละหลายๆ คน เนองจากเดกไมรวธการเอาชวตรอดในนำและวธการชวยเหลอทถกตองจงมกกระโดดลงไปชวยคนทตกนำ และจากการศกษาของสำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรคพบวาเดกไทยอายตำกวา 15 ป วายนำเปนรอยละ 23.7 และวายนำเพอเอาชวตรอดได (มความรเรองความปลอดภยทางนำ ทกษะการเอาชวตรอด และทกษะการชวยเหลอ) เพยงรอยละ 4.4 ทงนเดกทเรยนหลกสตรวายนำเพอเอาชวตรอดจะมความรเรองความปลอดภยทางนำ ทกษะการเอาชวตรอดในนำ และทกษะการชวยผประสบภยทางนำ มากกวาคนทไมไดเรยนถง 7.4 เทา, 20.7 เทา และ 2.7 เทา ตามลำดบ (7) ชวงเดอนเมษายนเปนชวงทมเดกจมนำเสยชวตมากทสด เทากบ 148 คน รองลงมาคอมนาคมมจำนวน 129 คนและพฤษภาคม 125 คน ซงชวงดงกลาวเปนชวงปดภาคการศกษา(5) ทงน ในป พ.ศ. 2555 และ 2556 พบวาในชวงวนธรรมดามการเสยชวตจากการจมนำสงกวาชวงวนเสาร อาทตย (แตกตางจากชวงกอนหนานทพบวาวนเสาร อาทตยจะมการจมนำสงสด) ทงนชวงเวลา 12.00 - 17.59 น. ยงคงเปนชวงทมการเกดเหตสงสด สถานททเดกตกนำ จมนำอยทบาน และบรเวณบาน สงทสด (รอยละ 38.5) (6) แหลงนำทมเดกเสยชวตจากการตกนำ จมนำสงทสด คอ แหลงนำธรรมชาต (รอยละ 49.4) รองลงมาคอสระวายนำ (รอยละ 6.9) และอางอาบนำ (รอยละ 4.6) การดมแอลกอฮอลกอนลงเลนนำเปนปจจยเสยงหนงทกอใหเกดการตกนำ จมนำ เดกอาย 10-14 ปทบาดเจบรนแรงจากการตกนำ จมนำมการดมเครองดมแอลกอฮอล รอยละ 3.03 (6)

เดกในแตละกลมอายจะมความเสยงตอการจมนำแตกตางกน (2,4, 8) โดยเดกเลก (อายตำกวา 5 ป) การทรงตวมกไมด เนองจากมวลสารของศรษะยงมสดสวนสง จดศนยถวงอยสง จงทำใหลมในทาทศรษะทมลงไดงาย จงมกพบเดกจมนำสงในแหลงนำภายในบานหรอบรเวณรอบๆ บาน เชน ถงนำ กะละมง บอนำ แองนำ สวนเดกอายมากกวา 5 ป เดกเรมโตและซน จะเรมออกไปเลนนอกบาน ประกอบกบเดก/ผดแล/ชมชนไมรสกวาแหลงนำเปนความเสยงตอเดก ดงนนแหลงนำทพบเดกจมนำสงคอ แหลงนำขดเพอการเกษตร และแหลงนำตามธรรมชาต (แมนำ คลอง บง ฯ)


35

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมอตราการเสยชวตสงทสด รองลงมาคอ ภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคใต เมอจำแนกการเสยชวตเปนรายจงหวดโดยใชฐานขอมลป พ.ศ. 2557 พบวา จงหวดในเขตพนทเสยงมาก (พนทสแดง) อตราการเสยชวตตอประชากรแสนคนมากกวาหรอเทากบ 7.5 หรอจำนวนคนเสยชวตตงแต 20 คนขนไป มจำนวน 40 จงหวด ไดแก สระบร สงหบร นครนายก ตราด สระแกว ฉะเชงเทรา ชลบร จนทบร กาญจนบร ประจวบครขนธ เพชรบร สพรรณบร ราชบร สรนทร นครราชสมา เลย หนองบวลำภ บงกาฬ อดรธาน มหาสารคาม รอยเอด มกดาหาร ยโสธร อบลราชธาน นครพนม สกลนคร พจตร อทยธาน กำแพงเพชร อตรดตถ พษณโลก สโขทย นาน พะเยา ชมพร ภเกต พงงา ยะลา พทลง และกรงเทพมหานครจงหวดในเขตพนทเสยงปานกลาง (พนทสเหลอง) อตราการเสยชวตตอประชากรเดกแสนคนเทากบ 5 - 7.4 มจำนวน 15 จงหวด และจงหวดในเขตพนทเสยงนอย (พนทสเขยว) อตราการเสยชวตตอประชากรเดกแสนคนนอยกวา 5 มจำนวน 22 จงหวด ซงเมอเปรยบเทยบกบฐานขอมลป พ.ศ. 2556 พบวาจงหวดพนทเสยงมากเดมลดไป 17 จงหวด (คงอย 22 จงหวด) และมเพมใหมอก 18 จงหวด (ภาพท 21)

ภาพท 21 เปรยบเทยบการเสยชวตจากการจมนำของเดกอายตำกวา 15 ป ในประเทศไทย ป พ.ศ. 2556 และ 2557 จำแนกตามเขตพนทเสยง

ป พ.ศ. 2556 ป พ.ศ. 2557

เมอจำแนกเปนรายจงหวดพบวาจงหวดทมอตราการเสยชวตตอประชากรเดกแสนคนสงทสด 10 อนดบแรก ในป พ.ศ. 2557 ไดแก ตราด สรนทร อดรธาน สระแกว ภเกต เพชรบร พงงา พจตร ประจวบครขนธ และจนทบร สวนจงหวดทมทงอตราการเสยชวตตอประชากรเดกแสนคนและจำนวนการเสยชวตจากการจมนำของเดกสงทสด 10 อนดบแรก ในปพ.ศ. 2557 ไดแก จงหวดสรนทร และจงหวดอดรธาน


36

ตารางท 9 จงหวดทมอตราการเสยชวตตอประชากร 100,000 คนจากการจมนำของเดกอายตำกวา 15 ป สงทสด 10 อนดบแรก ป พ.ศ. 2555-2557

ตารางท 10 จงหวดทมจำนวนการเสยชวตจากการจมนำของเดกอายตำกวา 15 ป สงทสด 10 อนดบแแรก ป พ.ศ. 2555-2557

อนดบป พ.ศ. 2555 ป พ.ศ. 2556 ป พ.ศ. 2557จงหวด จำนวน จงหวด จงหวดจำนวน จำนวน

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

สระแกว

ฉะเชงเทรา

อำนาจเจรญ

สมทรสงคราม

นครนายก

ระยอง

ปราจนบร

สพรรณบร

สกลนคร

จนทบร

18.1

18.1

16.3

15.8

15.3

15.3

15.1

15.1

14.5

14.3

สระแกว

ประจวบครขนธ

พงงา

อตรดตถ

ฉะเชงเทรา

สรนทร

มกดาหาร

พษณโลก

สมทรสงคราม

ศรสะเกษ

24.7

17.9

16.7

15.6

15.3

14.3

13.2

12.9

12.7

12.5

ตราด

สรนทร

อดรธาน

สระแกว

ภเกต

เพชรบร

พงงา

พจตร

ประจวบครขนธ

จนทบร

14.3

14.2

13.7

13.4

13.3

13.3

13.1

12.6

12.0

11.5

อนดบป พ.ศ. 2555 ป พ.ศ. 2556 ป พ.ศ. 2557จงหวด จำนวน จงหวด จงหวดจำนวน จำนวน

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

นครราชสมา


อบลราชธาน

สกลนคร

สรนทร

อดรธาน

บรรมย

สงขลา

กรงเทพมหานคร

นครศรธรรมราช

40

40

39

34

32

32

30

30

26

25

สรนทร



บรรมย


สระแกว

สราษฎรธาน


ขอนแกน

สงขลา

40

36

36

34

31

28

25

23

22

22

อดรธาน

สรนทร



ชลบร

รอยเอด

สกลนคร



สงขลา

41

39

39

23

22

22

22

21

19

19

แหลงขอมล: ขอมลมรณบตร. สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

วเคราะห: สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข


37

แหลงขอมล

1. World Health Organization. The Global Report on Drowning. Available from: http://www. lifesaving.bc.ca/sites/default/files/WHO_Report_on_Drowning_-_November_17_2014.pdf [2014 Nov 22].

2. สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค. สถานการณการตกนำ จมนำของเดกในประเทศไทย. ครงท 1. กรงเทพ: สำนกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2552.

3. สชาดา เกดมงคลการ. จำนวน รอยละ และอตราการเสยชวตจากการบาดเจบ พ.ศ. 2546 - 2557 [เอกสารไมตพมพ]. สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข, 2558.

4. สม เอกเฉลมเกยรต. ทบทวนวรรณกรรมการจมนำของเดก. ครงท 1. กรงเทพ: สำนกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2550.

5. สำนกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. จำนวนและอตราการเสยชวตจากการจมนำ พ.ศ. 2548 - 2557 [ไฟลขอมล]. กรงเทพมหานคร: สำนกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข; 2558.

6. สำนกระบาดวทยา. รายงานการเฝาระวงการบาดเจบระดบชาต (Injury Surveillance System: IS) ป พ.ศ. 2556 [ไฟลขอมล]. กรงเทพมหานคร: สำนกระบาดวทยา กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข; 2557.

7. สชาดา เกดมงคลการ, สม เอกเฉลมเกยรต และคณะ. ประเมนผลการดำเนนงานปองกนเดกจมนำ “วคซนปองกนเดกจมนำ”. สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค; 2557.

8. อดศกด ผลตผลการพมพ. การจมนำในเดกและการปองกน [Online], Available form: www.csip.org, [Accessed 2007 Nov 10].

5. สถานการณการบาดเจบจากการถกทำราย ป พ.ศ. 2557นพา ศรชาง และลวตรา กาว

กลมปองกนการบาดเจบ สำนกโรคไมตดตอ

• การบาดเจบจากการถกทำรายเปนปญหาสาธารณสขและสงคมซงเปนสาเหตของการบาดเจบและเสยชวต ทสงคมไมควรมองขาม ซงในแตละปมผเสยชวต 475,000 คนทวโลก หรออตรา 6.7 ตอประชากรแสนคน และพบมากในประเทศทมเศรษฐานะตำถงปานกลาง • ในประเทศไทยมผเสยชวตมากถง 2,652- 3,301 คนตอป หรอกวา 7 - 9 คนตอวนและเปนเดกอายนอยกวา 18 ป มากถง 228 คน• โดยผเสยชวตเปนเพศชายมากกวาเพศหญง ถง 6 เทาและพบสงสด ในกลมอาย 15 - 29 ป รองลงมาคอกลมอาย 30-44 ปในเพศชายขณะทเพศหญงพบมากในกลมอาย 30 - 44 ป รองลงมาเปนกลมอาย 45-59 ป• เมอจำแนกตามเครอขายบรการสขภาพ พบวา 5 อนดบแรกทมอตราการเสยชวตสง คอ เครอขายบรการสขภาพท 12, 11, 6, 5 และกรงเทพมหานคร ตามลำดบ• เมอพจารณารายจงหวดพบวารอยละ 70 ของจงหวดทมอตราการเสยชวตสงสด 20 จงหวดแรก อยในภาคใต• ทงน วธการทำรายจนถงแกชวต เกอบครงหนงจากอาวธปน (รอยละ 47.58) รองลงเกดจากวตถมคม(รอยละ 25.81) • ปจจยเสยงตอความรนแรงจากการถกทำรายทสำคญ ไดแก การดมเครองดมทมแอลกอฮอล ใชสารเสพตด มความเครยด มปญหาสขภาพจต และหงหวง นอกใจ


38

• ผลจากการถกทำราย ทำใหเกดการบาดเจบและความพการ มปญหาสขภาพจต และใชสารเสพตด (เชน เกดความวตกกงวล มภาวะซมเศรา ดมเครองดมทมแอลกอฮอล) ทำใหเกดโรคไมตดตอ (เชน มะเรง โรคหวใจและหลอดเลอด) เกดปญหาสขภาพทางเพศ และการเจรญพนธ (เชน ทองไมพรอม โรคเอดส โรคตดตอทางเพศสมพนธอน)

ภาพท 22 อตราการเสยชวตจากการถกทำรายตอประชากรแสนคนจำแนกตามเพศป พ.ศ. 2548 - 2557

ภาพท 23 อตราการเสยชวตจากการถกทำรายของประชากรไทยและกลมอายนอยกวา 18 ป ตอประชากรแสนคน ป พ.ศ. 2551 - 2557

เอกสารอางอง 1. World Health Organization, United Nations Office on Drugs and Crime, United Nations Development Programme. Global status report on violence prevention 2014.[Online]. Available from: www.who.int/violence_injury_prevention/violence/status_report/2014 [10 Mar 2015] 2. สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข. ขอมลการเสยชวตจากมรณบตร, พ.ศ. 2551 - 2557. 3. สำนกระบาดวทยา กรมควบคมโรค. การบาดเจบรนแรงจากการถกทำราย (Severe injury due to assault), Annual Epidemiological Surveillance Report 2013. [Online]. Available from: http://boe.moph.go.th [8 Oct 2015]


39

4. ศนยการเฝาระวงและเตอนภยทางสงคม สำนกมาตรฐานการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. ผลการสำรวจสถานการณความรนแรงในภาพรวม 76 จงหวด ป 2556. [Online]. Available from: http://www.m-society.go.th/document/news/newss_9028.pdf.[3 Jan 2014]

6. สถานการณการบาดเจบจากการพลดตกหกลมในผสงอายลวตรา กาว และนพา ศรชาง

กลมปองกนการบาดเจบ สำนกโรคไมตดตอ

การพลดตกหกลมเปนปญหาสาธารณสขทสำคญซงเปนสาเหตการตายอนดบสองในกลมของการบาดเจบโดยไมตงใจ รองจากการบาดเจบจากอบตเหตทางถนน ทวโลกมผเสยชวตจากการพลดตกหกลมประมาณปละ 424,000 คน เฉลยวนละ 1,160 คน(1) ขณะทประเทศไทยมผเสยชวตจากการพลดตกหกลมเพมขนอยางตอเนอง โดยในป พ.ศ. 2557 มผเสยชวตจากการพลดตกหกลมสงถง 2,007 คน หรอเฉลยวนละ 6 คน เปนกลมผสงอายมากถง 909 คน หรอเฉลยวนละ 3 คน และพบในเพศชายสงกวาเพศหญง 3.4 เทา เมอพจารณาตามภมภาคและเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพทมอตราการเสยชวตจากการพลดตกหกลมในผสงอายสงสด ไดแก เขตสขภาพท 1, 3 และ 11 ตามลำดบ และจงหวดทมอตราตายจากการพลดตกหกลมในผสงอายสงสด 10 อนดบ พบวาเปนจงหวดในภาคเหนอและภาคใต รอยละ 30 รองลงมาเปนภาคกลางและภาคตะวนออกรอยละ 20(2)

สาเหตของการพลดตกหกลมสวนใหญเกดจากตวผสงอายไดแกรางกายและความสามารถทลดลง เชน การมองเหนไมชด สายตาผดปกต เดนเซ เคลอนไหวลำบาก มการรบรทชา มโรคประจำตวหรอโรคเรอรง มพฤตกรรมทไมเหมาะสม เชน ดมเครองดมทมแอลกอฮอล ขาดการออกกำลงกาย สวมใสรองเทาและเสอผาทไมพอด รวมทงมการใชยาทเสยงตอการพลดตกหกลมและสาเหตจากสงแวดลอม เชน พนและบนไดลน/เปยก พนตางระดบ ไมเรยบ แสงสวางไมเพยงพอ ไมมราวจบบรเวณบาน บนไดและหองนำ(3)โดยการบาดเจบหลงการพลดตกหกลม มตงแตอาการเลกนอย เชน อาการฟกชำแผลถลอก ภาวะกระดกหกจนถงขนรนแรงและเสยชวตไดและเนองจากสถานบรการสาธารณสข เปนหนวยงานทประชาชนมการเขาถงและรบบรการจำนวนมาก ทงดานการสงเสรม ปองกน รกษา และฟนฟสขภาพ สำนกโรคไมตดตอจงเหนถงความสำคญในการชวยสงเสรม ปองกน และลดการบาดเจบของประชาชนได จงไดจดทำแนวทางการดำเนนงานปองกนการบาดเจบโดยสถานบรการสาธารณสขขน ซงประกอบดวยแนวทางการดำเนนงานฯ 4 เรอง ไดแก การบาดเจบในเดก การบาดเจบจากอบตเหตทางถนน การพลดตกหกลมในผสงอาย และการบาดเจบจากความรนแรง เพอใชเปนแนวทางปฏบตในการดำเนนงานปองกน/ลดปจจยเสยงของการบาดเจบสำหรบบคลากรในสถานบรการสาธารณสขและเครอขาย ตงแตโรงพยาบาลศนย (รพศ.), โรงพยาบาลทวไป (รพท.), โรงพยาบาลชมชน (รพช.) และโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำบล (รพ.สต.)


40

ภาพท 24 อตราการเสยชวตจากการพลดตกหกลมของประชากรไทยและกลมอาย 60 ปขนไป ตอประชากรแสนคน ป พ.ศ. 2548 - 2557(2)

ภาพท 25 อตราการเสยชวตจากการพลดตกหกลมในผทมอาย60 ปขนไป ตอประชากรแสนคน จำแนกตามเพศ ป พ.ศ. 2548- 2557(2)

แหลงขอมล : 1. World Health Organization.Fact Sheet: Falls [Internet].1999 [cited 2013 Dec20]. Available from: http://www.who.int/mediacentre/ factsheets/fs344/en/ 2. สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, กระทรวงสาธารณสข. ขอมลการเสยชวตจากมรณบตร, พ.ศ. 2548 - 2557. 3. World Health Organization. WHO Global Report on Falls Prevention in Older Age 2007. Switzerland: Langfeldesigns.com.


41

สวนท 4ผลการดำเนนงานการเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอ

และการบาดเจบ

แผนปฏบตราชการเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ของสำนกโรคไมตดตอ

ท โครงการ เปาหมาย ยทธศาสตรผลผลต/

กจกรรมหลกงบประมาณ

(บาท)

โครงการจดทำรายงานประจำป 2557 1,400 เลม 2 1/1.1 168,000

โครงการบรหารจดการทรพยากรของสำนกโรคไมตดตอ ป 2558

1 หนวยงาน ภารกจพนฐาน

1/1.1 1,403,695

1

2

3 โครงการบรหารจดการทรพยากรของสำนกโรคไมตดตอ ป 2558 (เพมเตม)

1 หนวยงาน ภารกจพนฐาน

2/2.1 207,778

4 โครงการอบรมหลกสตรผบรหารการสาธารณสข ระดบตน/กลาง ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2558

2 คน 6 2/2.1 71,760

5 โครงการพฒนาการใชประโยชนขอมลการสอบสวนไปสการพฒนามาตรการองคกรและมาตรการองคกรและการควบคมปองกนการบาดเจบจากการจราจรทางถนน ในชมชนนำรอง

12 จงหวด 4 2/2.4 925,527

6 โครงการพฒนาบคลากรเพอสงเสรมใหเกดมาตรการชมชนในการควบคมปองกนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนในพนทเสยงสง พนทมความพรอม และพนทนำรองเขตสขภาพ

1 เรอง 1 2/2.4 742,718

7 โครงการพฒนาระบบการจดการโรคไมตดตอ

1 หลกสตร 1 2/2.5 1,818,796

8 โครงการนำรองการลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด

2 รปแบบ 1 2/2.5 260,937

9 โครงการพฒนาหลกสตรเพอสนบสนนใหเกดการจดการตนเอง

1 หลกสตร 1 2/2.5 1,737,645

10 โครงการสนบสนนการดำเนนงานปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรงของกลมวยทำงานในสถานบรการสาธารณสข

1 เรอง 1 2/2.5 1,388,540


43



(บาท)

11

12

13

14

15

17

18

โครงการแลกเปลยนเรยนรลดเสยงเลยงโรคไมตดตอเรอรง (ภายใตโครงการรณรงค “เขาพรรษา ลดเสยง (อวน สบบหร ดมสรา ไมออกกำลงกาย) สรางบญ” ป 2557)

12 แหง 1 2/2.5 569,229

โครงการองคกรตนแบบลดเสยงลดโรคหวใจและหลอดเลอด สขภาพด ทลดเสยงบรณาการปลอดโรค ปลอดภยกายใจเปนสข

8 หนวยงาน 1 2/2.5 260,950

โครงการตดตามและประเมนผลการดำเนนงานดานสขภาพวยทำงาน

2 เรอง 1 2/2.5 1,190,395

โครงการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ

12 เรอง 1 2/2.5 471,260

โครงการปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนในทศวรรษแหงความปลอดภยทางถนน

1 เรอง 1 2/2.5 789,388.

16 โครงการปองกนการบาดเจบจากสาเหตอนทสำคญ (การพลดตกหกลมในผสงอาย การบาดเจบจากความรนแรง)

2 แหง 1 2/2.5 485,821

โครงการพฒนาเครอขายการดำเนนงานปองกนเดกจมนำเชงบรณาการ

100 เครอขาย

1 2/2.5 3,020,446

โครงการจดการความรโรคไมตดตอเรอรงในองคกรประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2558

3 เรอง 1 2/2.5 85,453

19 โครงการประชมชแจงการดำเนนงานดานวชาการการปฏบตราชการเพอพฒนาศกยภาพของบคลากรสำนกโรคไมตดตอประจำปงบประมาณพ.ศ. 2558

1 ฉบบ 1 2/2.5 35,520

20 โครงการจดทำแนวทางการดำเนนงานจดทำแนวทางการดำเนนงานปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนในรปแบบวดทศน

10 ชด 1 2/2.5 99,510


44



(บาท)

21

22

23

24

25

27

28

1 2/2.5

1 2/2.5

1 2/2.5

1 2/2.5

1 2/2.5

26 1 2/2.5

2/2.5 3,020,4465 จงหวด 1

2/2.5

29 1 รปแบบ 1 2/2.5 35,520

30

1 เรอง 2

2/2.5 1,122,250

โครงการประชมเชงปฏบตการการประเมนผลการปฏบตราชการปงบประมาณ พ.ศ.2558

1 ฉบบ 42,350

โครงการสอสารความเสยงเพอปรบเปลยนพฤตกรรมในงานปองกนควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2558

โครงการพฒนาพฤตกรรมสขภาพลดเสยงโรคไมตดตอเรอรงในบคลากรสำนกโรคไมตดตอ

1 ฉบบ 3,642

60 คน 37,273

โครงการศกษากระบวนการจดการโรคไมตดตอเรอรง

1 รปแบบ 2,550

โครงการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ ปงบประมาณ พ.ศ. 2558 (เพมเตม)

12 เรอง 419,824

โครงการมหกรรมแสดงผลการพฒนาสขภาพกลมวยทำงานดานโรคไมตดตอ

12 หนวยงาน

4,885,863

โครงการสนบสนนสอและเครองมอปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรง

7 เรอง 1 2/2.5 2,859,950

โครงการปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนชวงเทศกาล

โครงการขบเคลอนเพอพฒนารปแบบการดำเนนงานลดโรคไตเรอรง (CKD)

โครงการสนบสนนเครอขายการดำเนนงานพฒนาสขภาพกลมวยทำงานดานโรคไมตดตอ

12 เขตบรการสขภาพ

1

31 โครงการสงเสรมมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนนของกรมควบคมโรคและกระทรวงสาธารณสข

83,356


45



(บาท)

32

33

34

35

2 2/2.5

1 2/2.5

1 2/2.5

3 3/3.2

โครงการสรางบญเขาพรรษา “ลดเสยงเลยงโรคไมตดตอและอบตเหตทางถนน” ป 2558

30 แหง 171,661

โครงการนกเรยนชวนทำดชวงเขาพรรษา ปการศกษา 2558 (อวน บหร เหลา)

1 ฉบบ 10,000

โครงการทบทวนและจดทำ(ราง) วสยทศน พนธกจและยทธศาสตร สำนกโรคไมตดตอ ประจำปงบประมาณ พ.ศ.2558

1 ฉบบ 66,250

โครงการสอสารความเสยงและประชาสมพนธการปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรง (โรคมะเรง)

1 เรอง 100,000

รวม 29,435,792

ผลการดำเนนงานโครงการเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบประจำปงบประมาณ พ.ศ.2558 สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค

สำนกโรคไมตดตอโดยกลมตางๆ ดำเนนงานโครงการเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบตามแผนปฏบตราชการประจำปงบประมาณ พ.ศ.2558 มผลการดำเนนงาน ดงน

โครงการพฒนาระบบการจดการโรคไมตดตอ

วตถประสงค 1. เพอจดประชมชแจงนโยบายการดำเนนงานคลนก NCD คณภาพและแนวทางการดำเนนงานสำรวจ BRFSS ป 2558 2. เพอจดประชมเชงปฏบตการเพมศกยภาพทมจดการโรคเรอรงระดบเขต (NCDs System Manager)ผลการดำเนนงาน 1. จดประชมเชงปฏบตการชแจงนโยบาย/แนวทางการดำเนนงาน ป 2558 และรบฟงปญหาอปสรรค ป 2557 ระหวางวนท 27-29 ตลาคม 2557 ณ โรงแรมท.เค.พาเลซ ถนนแจงวฒนะ นนทบร โดยมวตถประสงคเพอชแจงนโยบาย และรวมกนกำหนดทศทางและแนวทางการดำเนนงานพฒนาสขภาพ กลมวยทำงาน ประจำป 2558 และแลกเปลยนเรยนร รวมทงรบฟงขอเสนอแนะ ปญหาอปสรรคในการดำเนนงานระหวางเครอขายตางๆ ทเกยวของ มเขารวมประชมจำนวน 235 คน ประกอบดวย ผบรหารและนกวชาการจากสำนกวชาการสวนกลาง ของกรมควบคมโรค กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรมสขภาพจต และกรมอนามย ผบรหารและนกวชาการ


46

จากสำนกงานปองกนควบคมโรคท 1-12 ศนยอนามยท 1-12 ศนยสขภาพจตท 1-12 และสำนกงานสนบสนนบรการสขภาพเขตท 1-12 2. จดประชมปรกษาเพอวางเนอหาหลกสตร NCD System manager ระดบเขต เมอวนท24 ตลาคม 2557 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ มผเขารวมประชม จำนวน 15 คน 3. จดประชมเชงปฏบตการเพอเพมศกยภาพในการพฒนาทมจดการระบบการจดการโรคเรอรงระดบเขต (หลกสตร NCD System manager) จำนวน 2 ครง รายละเอยดดงน กลมเปาหมายผเขารบการอบรม คอ รองผอำนวยการและนกวชาการจากสำนกงานปองกนควบคมโรค ท 1-12 และนกวชาการของเขตบรการสขภาพท 1-12 และนกวชาการสำนกโรคไมตดตอและสวนกลาง จำนวน 60 คน/ครง วทยากร คอ นพ.นพพร ชนกลน รองอธบดกรมควบคมโรค, นพ.ปานเทพ คณานรกษ สปสช., พญ.สพตรา ศรวณชชากร, พญ.จรพร คงประเสรฐ และผศ.ดร.ศภวรรณ มโนสนทร สำนกโรคไมตดตอ, พญ.ประนอม คำเทยง ผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข, ดร.ปฐยาวชร ปรากฏผล วทยาลยพยาบาลพระพทธบาทสระบร, นพ.สมเกยรต โพธสตย กรมการแพทย, ผศ.นพ.สมเกยรต แสงวฒนาโรจน คณะแพทยศาสตร จฬา, นพ.ทกษพล ธรรมรงส IHPP, นพ.มานตย ประพนธศลป สสส., คณสรกร ขนศร สปสช., คณสมลกษณ ศรชนวจตร สำนกนโยบายและยทธศาสตร , คณจราลกษณ นนทารกษ สำนกงานเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย, พอ.ผศ.ดร.นพ.ราม รงสนธ วทยาลยแพทยศาสตรพระมงกฏเกลา, นพ.อรรถเกยรต กาญจนพบลวงศ สำนกระบาดวทยา, พญ.สกาวเดอน นำแสงกล รพ.ครบร, คณวลาวณย ศรโพธ รพสต.มะคา จำนวน 18 คน และวทยากรในพนทจงหวดลพบร อบรมครงท 1 (SM1) จดอบรมเมอวนท 10 - 12 พฤศจกายน 2557 ณ โรงแรมอมาร แอรพอรตและโรงแรมลพบรอนน โดยมเนอหาการบรณาการแผนพฒนาสขภาพกลมวยทำงาน, สปสช.กบมาตรการและการสนบสนนงานโรคไมตดตอ, บทบาทหนาทของSystem Manager กบงานโรคไมตดตอ, บทบาทหนาทของ Case Manager กบงานโรคไมตดตอ, ความคาดหวงของการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขกบงานโรคไมตดตอ, แผนงานโรคไมตดตอของกระทรวงสาธารณสข, ศกษาเกบขอมลพนท จ.ลพบร ตามโจทยทมอบหมายในพนท สสจ./รพท/รพช/รพสต., วพากษและนำเสนอผลงานกลมยอยจากการลงพนท อบรมครงท 2 (SM2) จดอบรมเมอวนท 2 - 4 ธนวาคม 2557 ณ โรงแรมพกพงองทาง บตคโฮเทล อำเภอเมอง จงหวดนนทบร โดยมเนอหาการวางแผนเชงกลยทธ, การจดการโรค (ไรเชอ) เรอรง, แนวทางการพฒนา Effective Interventions บทเรยนจากในและตางประเทศ, แหลงขอมลเพอการเฝาระวงปองกนควบคมโรคไมตดตอ (สปสช./ระบบทะเบยนบรการ 43 แฟม/NHES/BRFSS), ระบาดวทยาโรคไมตดตอ การวดทางระบาดวทยาและการนำไปใช, สถานการณโรคไมตดตอเรอรง MedResNet, การวเคราะหระบบเพอการจดการโรคเรอรง, การจดการทมเพอใหเกด Self care for self management, การนำเสนอผลงานกลมยอยจากการลงศกษาขอมลในระดบจงหวด, แบบฝกหดการใชขอมลและการนำไปใช - สรปผลการอบรมจากการทำแบบประเมนความคดเหนของผเขาอบรมทง 2 ครง สรปไดดงน 1.) วทยากรมการถายทอดความรไดดมาก รอยละ 58.33 (SM 1) และรอยละ 75 (SM2) 2.) เนอหาตรงกบความตองการของผเขาอบรม ไดดมาก รอยละ 50 (SM 1) และรอยละ 66.66 (SM2) 3.) ความรทไดมาปรบใชใหเกดประโยชนไดด รอยละ 66.66 (SM1) และรอยละ 66.66 (SM2) โดยเหนวา ไดมโอกาสแลกเปลยนความรและประสบการณ ระดบด รอยละ 58.33 (SM 1) และรอยละ 66.66 (SM2) และเหนวากระบวนการทำใหเกดการเรยนรไดด รอยละ 66.66 (SM 1) และรอยละ 50 (SM2) และสงทไดตามคาดหวงจากการอบรมน คอหลกการวเคราะห (การชเปา) แหลงขอมลสนบสนนกลวธในการวเคราะห วธคดงานเพอจดการโรค และการเชอมโยงความรเชงระบาดวทยา การกำหนดผลลพธทตองการ


47

โครงการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ

วตถประสงค 1. เพมประสทธภาพระบบฐานขอมลการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ สำหรบการ เฝาระวงโรคไมตดตอและการบาดเจบ 2. พฒนาศกยภาพและความเขมแขงของหนวยงานเครอขายการเฝาระวงในระดบจงหวดเขต และประเทศ 3. การดำเนนงานระบบการเฝาระวงโรคไมตดตอและการบาดเจบระดบจงหวด เขต และประเทศเปนมาตรฐานเดยวกน

ผลการดำเนนงาน 1. จางเหมาพฒนา Application Program สำหรบการเกบขอมลการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ ป 2558 เมอเดอนตลาคม 2557 2. ดำเนนการตออายลขสทธในการใช Software โปรแกรม SAS เวอรชน 9.1.3 โดยวธพเศษ ในเดอนกรกฎาคม - กนยายน 2557 3. เตรยมความพรอมการสำรวจ โดยดำเนนการจางเหมาพฒนา Application Program สำหรบการเกบขอมลการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ ป 2558 เมอเดอนตลาคม 2557 4. สมตวอยางสำรวจ โดยจางเหมาทำฐานขอมลทะเบยนรายชอหมบาน ทงในและนอกเขตเทศบาล เมอเดอนตลาคม 2557 และประสานงานขอความอนเคราะหไปยงหนวยงานทเกยวของในการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ ป 2558 เมอเดอนพฤศจกายน 2557 5. สนบสนนงบประมาณใหสำนกงานปองกนควบคมโรคท 1 – 12 เพอดำเนนงานในโครงการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ ปงบประมาณ พ.ศ. 2558 เมอเดอนธนวาคม 2557 ตามระเบยบราชการ 6. ทกสคร.ดำเนนการเกบขอมลการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบในพนทตวอยาง ระหวางเดอนกมภาพนธ - เมษายน 2559 7. สำนกโรคไมตดตอเดนทางตรวจเยยมนเทศและใหคำแนะนำในการเกบขอมลแก สคร.จำนวน 4 แหง 8. จดทำฐานขอมล วเคราะหและสรปรายงานผลการสำรวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ ปงบประมาณ เสนอตอผบรหาร


โครงการนำรองการลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด

วตถประสงค 1. เพอลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด และเชอมโยงกระบวนการจดการโรคไดอยางเหมาะสม 2. เพอไดรปแบบการลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอดผลการดำเนนงาน 1. ดำเนนการศกษา ทบทวน องคความรเกยวกบโรคหวใจและหลอดเลอด รวมถงรปแบบการดำเนนการ ลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอดของพนท

48


2. กำหนดรปแบบกจกรรม (การคดกรอง CVD risk, Interventions) หลงการคดกรอง เชน การปรบเปลยนพฤตกรรม การควบคมปจจยเสยงและการตดตามประเมนผล 3. ลงพนทเพอชแจงโครงการฯ และขอความรวมมอในการเขารวมดำเนนโครงการฯ ใหกบผบรหารของ สำนกงานสาธารณสขจงหวดสงหบรและจงหวดอางทอง ณ จงหวดสงหบรและจงหวดอางทอง เมอวนท 17 ธนวาคม 2557 4. ประชมเชงปฏบตการชแจงโครงการนำรองการลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด แกผเกยวของ เมอวนท 22 ธนวาคม 2557 ณ โรงแรมโกลเดนดรากอนส จงหวดสงหบร ผเขารวมประชมประกอบดวย ผรบผดชอบงานโรคไมตดตอเรอรงใน CUP ทนำรองของจงหวดสงหบร และจงหวดอางทอง โดยการประชมครงน พบวา พนทใหความสำคญ เขารวมประชมเกนกวาทกำหนดไว โดยมเจาหนาททรบผดชอบงานโรคไมตดตอของสถานบรการสาธารณสขทกแหงของทง 2 จงหวด แหงละ 1 คน เขารวมประชม และกลมเปาหมายรบทราบถงวตถประสงค แผนการดำเนนงานของโครงการฯ รวมถงสถานการณของโรคหวใจและหลอดเลอดในพนทและระดบประเทศ 5. จางเหมาพมพคมอแนวทางการประเมนโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด จำนวน 500 เลม และโปสเตอร จำนวน 500 แผน เพอสนบสนนเครองมอในการคดกรองโรคหวใจและหลอดเลอดและคมอแนวทางการประเมนโอกาสเสยงฯใหกบพนทเปาหมาย กลมผใชประโยชน คอ นกวชาการสาธารณสขในสถานบรการสาธารณสขของพนทเปาหมาย 6. ตดตามความกาวหนาผลการดำเนนงานในพนทนำรองโครงการลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด ครงท 1 ณ จงหวดสงหบร เมอวนท 3 กมภาพนธ 2558 ซงผลการตรวจเยยม/นเทศ พบวา พนทมการบรณาการงานสงเสรม ปองกน รกษาโรคหวใจและหลอดเลอดรวมกบปงปองจราจรชวต 7 ส โดยหลงจากการคดกรอง CVD Risk ไดแบงกลมตามระดบความเสยงของปงปองจราจรชวต 7 ส และใหการดแลตามระดบความเสยง 7. ศกษาโปรแกรมคดกรองโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด ณ จงหวดสพรรณบร เมอวนท 17 กมภาพนธ 2558 เพอนำโปรแกรมคดกรองฯมาพฒนาและปรบใชกบพนท โดยมผทรบผดชอบงานโรคไมตดตอเรอรงและผรบผดชอบงานสารสนเทศระดบอำเภอของจงหวดสงหบร จงหวดอางทอง และจงหวดสพรรณบร เขารวมการตรวจเยยมและนเทศในครงน ทำใหไดแนวทางการคดกรองโดยใชโปรแกรมผานระบบ HosXp และนำไปปรบใชกบจงหวดนำรอง 8. ตดตามความกาวหนาผลการดำเนนงานโครงการนำรองการลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด ครงท 2 ณ จงหวดสงหบร และจงหวดอางทอง เมอวนท 27 มนาคม 2558 ผลการตรวจเยยม พบวา พนทนำรองมการคดกรอง CVD Risk ทง 2 พนท แตการคดกรองยงไมครอบคลมกลมเปาหมายทงหมด 9. คณะทำงานประชมปรกษาหารอเกยวกบการเตรยมแนวทาง รปแบบการปรบเปลยนพฤตกรรมในกลมเสยงทมความเสยงสงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด รวมกบผเชยวชาญ คอ นายแพทยสมเกยรต แสงวฒนาโรจน เมอวนท 2 มถนายน 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ เนองจากพนทนำรองทง 2 พนท มการคดกรอง CVD Risk แลวบางสวน 10. ตดตามความกาวหนาผลการดำเนนงานโครงการนำรองการลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด ครงท 3 ณ จงหวดสงหบร ในวนท 4 มถนายน 2558 ผลการตรวจเยยม/นเทศ พบวา พนทนำรองมการคดกรอง CVD Risk ครอบคลมกลมเปาหมายทงหมด แตยงไมมการจดการกบกลมทมความเสยงสงมาก ตงแต 30% ขนไป 11. จดเวทแลกเปลยนเรยนรกระบวนการขบเคลอนและรปแบบการลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจ

49

และหลอดเลอด วนท 8 กนยายน 2558 ณ โรงแรมไมดา โฮเทล งามวงศวาน มวตถประสงคเพอจดทำรปแบบการดำเนนงานเพอลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด กลมเปาหมาย ประกอบดวย ผรบผดชอบงานโรคไมตดตอเรอรงของจงหวดนำรอง คอ จงหวดสงหบรและจงหวดอางทอง ซงจากการประชมครงนไดรปแบบการดำเนนงานเพอลดโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด จำนวน 2 รปแบบ

โครงการพฒนาหลกสตรเพอสนบสนนใหเกดการจดการตนเอง

วตถประสงค 1. จดทำหลกสตรการจดการความเสยงและการปรบเปลยนพฤตกรรม สำหรบเจาหนาทและบคลากรสาธารณสข 2. สนบสนนการพฒนาทกษะทจำเปนของบคลากร สามารถนำไปประยกตใชในการใหบรการ ทเหมาะสมกบกลมเปาหมาย ไดดำเนนการจดประชมราชการเพอพฒนารปแบบประเมนความพรอมของกลมปวยและกลมเสยงโรคไมตดตอเรอรง

ผลการดำเนนงาน 1. จดทำคำสงกรมควบคมโรค ท 1784/2557 ลงวนท 16 ธนวาคม 2557 เรอง แตงตงทปรกษาโครงการพฒนาหลกสตรเพอสนบสนนใหเกดการจดการตนเอง และ จดทำคำสงกรมควบคมโรคท 167/2558 ลงวนท 13 กมภาพนธ 2558 เรอง แตงตงทปรกษาโครงการพฒนาหลกสตรเพอสนบสนนใหเกดการจดการตนเอง (เพมเตม) 2. จดประชมเชงปฏบตการเพอพฒนารางหลกสตรการจดการความเสยงและการปรบเปลยนพฤตกรรมสำหรบเจาหนาทและบคลากรสาธารณสข ครงท 1 เมอวนท 27 กมภาพนธ 2558 ณ โรงแรมรเวอรไรน หองประชมเจาพระยา 2 ชน 10 มวตถประสงคเพอพจารณารางหลกสตรการจดการความเสยงและการปรบเปลยนพฤตกรรมของกลมปวยและกลมเสยงจากการเจบปวยโรคไมตดตอเรอรงในการจดการตนเองอยางมประสทธภาพ สำหรบเจาหนาท และบคลากรสาธารณสามารถใชในการดำเนนงานสนบสนนใหเกดการจดการตนเองตามความพรอมและสอดคลองกบวถชวต สภาพแวดลอมและบรบททแตกตางกนเพอลด หรอชะลอการเจบปวยและภาวะแทรกซอนโรคเบาหวานและความดนโลหตสง ผเขารวมประชมประกอบดวย คณะทปรกษา บคลากรจากกรมอนามย กรมสขภาพจต กรมสนบสนนบรการสขภาพ สำนกควบคมการบรโภคยาสบ, สำนกคณะกรรมการควบคมเครองดมแอลกอฮอลและสำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค รวม 30 คน 3. ดำเนนการจดประชมเชงปฏบตการเพอพฒนารางหลกสตรการจดการความเสยงและการปรบเปลยนพฤตกรรมสำหรบเจาหนาทและบคลากรสาธารณสข ครงท 2 เมอวนท 3 เมษายน 2558 ณ โรงแรมรเวอรไรน หองประชมเจาพระยา 1 ชน 10 โดยมวตถประสงคเพอพจารณารางหลกสตรการจดการความเสยงและการปรบเปลยนพฤตกรรมของกลมปวยและกลมเสยงการเจบปวยโรคไมตดตอเรอรงในการจดการตนเองอยางมประสทธภาพ สำหรบเจาหนาทและบคลากรสาธารณสามารถใชในการดำเนนงานสนบสนนใหเกดการจดการตนเองตามความพรอมและสอดคลองกบวถชวต สภาพแวดลอมและบรบททแตกตางกน เพอลดหรอชะลอการเจบปวยและภาวะแทรกซอนโรคเบาหวานและความดนโลหตสง ผเขารวมประกอบดวย คณะทปรกษา บคลากรจากกรมอนามย กรมสขภาพจต กรมสนบสนนบรการสขภาพ พยาบาลวชาชพจาก รพช./รพศ/รพท. สำนกควบคมการบรโภคยาสบ,สำนกคณะกรรมการควบคมเครองดมแอลกอฮอล และสำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค รวม 34 คน

50



4. อบรมพฒนาศกยภาพบคลากรสาธารณสขในหลกสตรการปรบเปลยนพฤตกรรม สำหรบพยาบาลผจดการรายกรณโรคเรอรง 2 รน เพอสรางและพฒนาศกยภาพในการใหคำปรกษาเพอปรบเปลยนพฤตกรรม และสามารถจดการความเสยงทสำคญของโรคไมตดตอเรอรง ตามระยะความพรอมในการปรบเปลยนพฤตกรรมของผปวยทมารบบรการ เพอใหผปวยไดรบบรการปรบเปลยนพฤตกรรม เพอปองกนหรอชะลอภาวะแทรกซอน แลกเปลยนเรยนรรวมกนในกลมผปฏบตงาน และเพอในเกดการพฒนาตอเนองได มรายละเอยดสรปไดดงน - รนท 1 ระหวางวนท 25 - 29 พฤษภาคม 2558 ณ โรงแรมเซนทรา ดวงตะวนโฮเทล จงหวดเชยงใหม ผเขารวมอบรมประกอบดวย บคลากรสาธารณสข (สำนกงานปองกนควบคมโรคท 8, 9 และ 10), อาจารยวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนและพยาบาลผจดการรายกรณ (Nurse Case Manager) รวมจำนวน 65 คน ผลการประเมนความพงพอใจของผเขารบการอบรมในหลกสตร ตอภาพรวมและประโยชนทไดรบของแตละหนวยการเรยนร เฉลยรอยละ 84.8 - รนท 2 ระหวางวนท 8 - 12 มถนายน 2558 ณ โรงแรมกลาเซย จงหวดขอนแกน ผเขารวมอบรมประกอบดวย บคลากรสาธารณสข (สำนกงานปองกนควบคมโรคท 5, 6 และ 7) ,อาจารยวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนและพยาบาลผจดการรายกรณ (Nurse Case Manager) รวมจำนวน 65 คน ผลการประเมนความพงพอใจของ ผเขารบการอบรมในหลกสตร ตอภาพรวมและประโยชนทไดรบของแตละหนวยการเรยนร เฉลยรอยละ 86.3

โครงการสนบสนนการดำเนนงานปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรงของกลมวยทำงาน ในสถานบรการสาธารณสข

วตถประสงค 1. เพอพฒนา Module ทเหมาะสม สำหรบเจาหนาทและบคลากรสาธารณสข ในการประเมนความพรอมของกลมปวยและกลมเสยงโรคไมตดตอเรอรง ในการจดการตนเองอยางประสทธภาพ 2. เพอสนบสนนใหเกดการจดการตนเองทเปนไปตามความพรอม สอดคลองกบวถชวต สภาพแวดลอม และบรบททแตกตางกนของกลมปวยและกลมเสยงโรคไมตดตอเรอรง 3. เพอใหสำนกโรคไมตดตอและภาคเครอขายทสำคญ ไดแลกเปลยนเรยนรและรวมพฒนา Module ทเหมาะสม สำหรบเจาหนาทและบคลากรสาธารณสข ในการประเมนความพรอมของกลมปวยและกลมเสยงโรคไมตดตอเรอรง ในการจดการตนเองอยางประสทธภาพ

ผลการดำเนนงาน 1. ดำเนนการจดประชมราชการเพอจดทำ (ราง) คมอการจดบรการสขภาพกลมวยทำงานแบบบรณาการ 2558 2. จดพมพคมอการจดบรการสขภาพ “กลมวยทำงาน” แบบบรณาการ 2558 เพอสนบสนนศกยภาพในการดำเนนงานปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรง ของกลมวยทำงานในสถานบรการสาธารณสขทสงกดกระทรวงสาธารณสขทกระดบ จำนวน 20,000 เลม

51

โครงการแลกเปลยนเรยนร ลดเสยงเลยงโรคไมตดตอเรอรง (ภายใตโครงการรณรงค “เขาพรรษา ลดเสยง (อวน สบบหร ดมสรา ไมออกกำลงกาย)

สรางบญ” ป 2557

วตถประสงค 1. เพอจดกจกรรมการประกวดผลการดำเนนงานเวทแลกเปลยนเรยนรและมอบโลรางวล 2. เพอเปนขวญและกำลงใจแกหนวยงานทปฏบตงานในภมภาค และเกดกระบวนการการมสวนรวมของบคลากรในองคกร 3. เพอหารปแบบการดำเนนงานลดเสยงโรคไมตดตอเรอรงในหนวยงานหรอองคกรทเปนเลศ (Best practice) ในหนวยงานราชการ สถานประกอบการ และองคกรปกครองสวนทองถน

ผลการดำเนนงาน 1. แตงตงคณะทปรกษา คณะกรรมการและคณะทำงานโครงการแลกเปลยนเรยนร ลดเสยงเลยงโรคไมตดตอเรอรง ภายใตโครงการรณรงค “เขาพรรษา ลดเสยง (อวน สบบหร ดมสรา ไมออกกำลงกาย) สรางบญ” ป 2557 2. ประชมคณะทำงานและคณะกรรมการโครงการฯเพอชแจงเกณฑการประกวดรปแบบการดำเนนกจกรรม เมอวนท 27 พฤศจกายน 2557 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ เพอชแจงเกณฑการประกวดรปแบบการดำเนนกจกรรม 3. จดกจกรรมการประกวดผลการดำเนนงานเวทแลกเปลยนเรยนร ลดเสยงเลยงโรคไมตดตอเรอรง ภายใตโครงการรณรงค “เขาพรรษา ลดเสยง (อวน สบบหร ดมสรา ไมออกกำลงกาย) สรางบญ” ป 2557 เมอวนท 1 ธนวาคม 2557 ณ โรงแรมรามาการเดนส ถนนวภาวดรงสต เขตหลกส กรงเทพฯ มผเขารวมงานจำนวน 250 คน และมการมอบโลใหกบหนวยงานในกระทรวงฯ โดยการประกวดจดเปน 3 setting คอ หนวยงานราชการ องคกรปกครองสวนทองถน และสถานประกอบการ

โครงการประชมชแจงการดำเนนงานดานวชาการ การปฏบตราชการเพอพฒนาศกยภาพของบคลากรสำนกโรคไมตดตอ

ประจำปงบประมาณ 2558

วตถประสงค 1. เพอพฒนาศกยภาพบคลากร เกยวกบองคความรดานโรคไมตดตอเรอรง การบาดเจบ และ กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ระเบยบงานราชการ งานสารบรรณ และอนๆ 2. เพอสรางเสรมความสมพนธทดระหวางบคลากรทกภาคสวนภายในสำนกโรคไมตดตอ

ผลการดำเนนงาน 1. จดประชมชแจงการดำเนนงานดานวชาการ การปฏบตราชการเพอศกยภาพบคลากรสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 9 ครง รายละเอยดดงน - ครงท 1 เรอง The global prevalence of intimate partner homicide : a systematic review เมอวนท 9 มกราคม 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ วทยากร คอ นางสาวนพา ศรชาง โดยมวตถประสงคเพอใหผเขารวมประชมไดรบทราบสถานการณความชกจากการถกทำรายโดยคจากหลายปจจย ผเขารวมประชมประกอบดวย บคลากรของสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 25 คน


52


- ครงท 2 เรอง การออกกำลงกายในททำงาน เมอวนท 22 มกราคม 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ วทยากร คอ นายชต หสชย โดยมวตถประสงคเพอใหผเขารวมประชมไดรวธการออกกำลงกายทถกตองในททำงาน ผเขารวมประชมประกอบดวย บคลากรของสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 23 คน - ครงท 3 เรอง ระบบงานสารบรรณ เมอวนท 12 กมภาพนธ 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ วทยากร คอ นางชศร อรามศร โดยมวตถประสงคเพอใหผเขารวมประชมไดรระเบยบงานสารบรรณผเขารวมประชมประกอบดวย บคลากรของสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 28 คน - ครงท 4 เรอง Healthy Early Life เมอวนท 26 กมภาพนธ 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ วทยากร คอ นางสาวลวตรา กาว โดยมวตถประสงคเพอใหผเขารวมประชมไดทราบการดแลสขภาพตงแตปฏสนธ ผเขารวมประชมประกอบดวย บคลากรของสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 25 คน - ครงท 5 เรอง สถานการณโรคไตวายเรอรง วทยากรคอแพทยหญงสมน วชรสนธ และเรอง การใชขอมลเชงระบาดวทยา วทยากร คอ ผศ.ดร.ศภวรรณ มโนสนทร เมอวนท 16 กมภาพนธ 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ โดยมวตถประสงคเพอใหผเขารวมประชมไดทราบสถานการณโรคไตวายเรอรง และการใชขอมลเชงระบาดวทยา ผเขารวมประชมประกอบดวย บคลากรของสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 28 คน - ครงท 6 เรอง การดำเนนงานการสอบสวนทางระบาดวทยาของโรคไมตดตอเรอรง เมอวนท 11 กมภาพนธ 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ วทยากรคอนายแพทยคำนวณ องชศกด โดยมวตถประสงคเพอปรกษาหารอการดำเนนงานการสอบสวนทางระบาดวทยาของโรคไมตดตอเรอรง ผเขารวมประชมประกอบดวย บคลากรของสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 25 คน - ครงท 7 เรอง การออมเงน เมอวนท 30 เมษายน 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ วทยากร คอนางวรกร ไหมอม โดยมวตถประสงคเพอใหผเขารวมประชมไดทราบวธการออมเงน ผเขารวมประชมประกอบดวย บคลากรของสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 27 คน - ครงท 8 เรอง การนวดเพอผอนคลาย เมอวนท 15 พฤษภาคม 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ วทยากรคอนายจำเรญ บณยรงส โดยมวตถประสงคเพอใหผเขารวมประชมไดทราบวธปฏบตตนในการนวดทถกตอง เหมาะสมกบวย และตรงจดของรางกาย เพอใหเกดการผอนคลายและลดความตงเครยดจากการทำงาน ผเขารวมประชมประกอบดวย บคลากรของสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 27 คน - ครงท 9 เรอง ไขมนพอกตบ วนท 24 มถนายน 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ วทยากรคอ นางสาวศกลวรรณ แกวกลน

โครงการขบเคลอนเพอพฒนารปแบบการดำเนนงานลดโรคไตเรอรง (CKD)

วตถประสงค เพอพฒนารปแบบการจดบรการเพอลดโรคไตเรอรง

ผลการดำเนนงาน 1. ดำเนนการจดประชมเพอปรบปรงแนวทางการตรวจคดกรองและดแลรกษาภาวะแทรกซอนทางไตและโรคเบาหวานเขาประสาทตา ในผปวยโรคเบาหวานและความดนโลหตสง จำนวน 2 ครง เมอวนท 23 กมภาพนธ 2558 ณ หองประชมมรกต ชน 7 สถาบนบำราศนราดร 2. ประชมเชงปฏบตการเพอพฒนารปแบบการดำเนนงานโรคไตเรอรง เมอวนท 11 มนาคม 2558 ณ หองประชมจนทวมล ชน 1 กรมควบคมโรค

53

3. ประชมเชงปฏบตการเพอศกษารปแบบการดำเนนงานโรคไตเรอรงของโรงพยาบาลกมลาไสย จงหวดกาฬสนธ เมอวนท 28 - 29 เมษายน 2558 4. ลงพนทเพอตดตามความกาวหนาการขบเคลอนการดำเนนงานพฒนารปแบบลดโรคไตเรอรง เมอวนท 11 พฤษภาคม 2558 ณ จงหวดกำแพงเพชร 5. ประชมขบเคลอนการพฒนารปแบบการดำเนนงานเพอลดโรคไตเรอรง 2 ครง เมอวนท 23 เมษายน และวนท 16 กรกฎาคม 2558 ณ หองประชมชน 2 สำนกโรคไมตดตอ

โครงการสนบสนนเครอขายการดำเนนงานพฒนาสขภาพกลมวยทำงานดานโรคไมตดตอ

วตถประสงค 1. เพอวางแผนเตรยมการดำเนนงานจดงานมหกรรมแสดงผลการพฒนาสขภาพกลมวยทำงานดานโรคไมตดตอ 2. เพอแลกเปลยนเรยนรและเปดตวหนงสอเพอสนบสนนใหเครอขายนำไปใชเปนแนวทางในการปฏบตงานในพนท 3. เพอสรางความสมพนธ สรางขวญกำลงใจ ใหเครอขายมความเขมแขงตอการดำเนนงานในพนท

ผลการดำเนนงาน 1. ดำเนนการจดประชมในรปแบบ VDO Conference เมอวนท 3 กมภาพนธ 2558 ณ หองประชม กรมควบคมโรค โดยมวตถประสงคเพอชแจงดำเนนงานจดงานมหกรรมแสดงผลการพฒนาสขภาพกลมวยทำงานดานโรคไมตดตอ 2. จดประชมขบเคลอนมหกรรมแสดงผลการพฒนาสขภาพกลมวยทำงานดานโรคไมตดตอ เมอวนท 9 มนาคม 2558 ณ หองประชมกรมควบคมโรค รวมกบหนวยงานเครอขายทเกยวของ 3. ประชมเชงปฏบตการเพอพฒนาและสนบสนนเครอขายการทำงานดานโรคไมตดตอ และการบาดเจบระหวางวนท 25 - 26 มนาคม 2558 ณ โรงแรมทเค พาเลซ ถนนแจงวฒนะ กรงเทพมหานคร โดยมบรรยายในประเดนสำคญ ดงน - ผลการดำเนนงานพฒนาสขภาพกลมวยทำงานทจงหวดตองเรงรดดำเนนการ - จดเนนการดำเนนงานปองกนควบคมโรคไมตดตอ (การปรบเปลยนพฤตกรรม) - คมอสนบสนนการดำเนนงานพฒนาสขภาพกลมวยทำงาน - เกณฑการประกวดมหกรรมแสดงผลการพฒนาสขภาพกลมวยทำงานดานโรคไมตดตอ - การคดกรองภาวะแทรกซอนในผปวยโรคเบาหวานและความดนโลหตสง (ตา ไต เทา ตบ) - มาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนนของกระทรวงสาธารณสข - การเตรยมความพรอมรบอบตเหตทางถนนชวงเทศกาลสงกรานตป 2558

โครงการมหกรรมแสดงผลการพฒนาสขภาพกลมวยทำงานดานโรคไมตดตอ

วตถประสงค 1. เพอนำเสนอนโยบายและประเดนการขบเคลอนเรองโรคไมตดตอทสำคญ 2. เพอเปนเวทแลกเปลยนเรยนรระหวางกลมบคลากรในการดำเนนงานดานโรคไมตดตอดานตางๆ


54


3. เพอเผยแพรบทเรยน/รปแบบการดำเนนงานททำเปนเลศใหเปนแบบอยางในระดบเขตบรการสขภาพ/ภมภาค 4. เพอเสรมความรวชาการททนสมยในดานโรคไมตดตอ เพอสรางเครอขายการขบเคลอนการปองกนควบคมโรคไมตดตอ

ผลการดำเนนงาน 1. แตงตงคณะทปรกษาและคณะกรรมการจดงานมหกรรมแสดงผลงานดานโรคไมตดตอและการบาดเจบ ตามคำสงสำนกโรคไมตดตอ ท 95/2558 ลงวนท 16 มถนายน 2558 2. แตงตงคณะทำงานจดประชมเชงปฏบตการ NCD Forum2015 (มหกรรมสขภาพโรคไมตดตอ) เพมเตม ตามคำสงกรมควบคมโรค ท 26/2558 ลงวนท 6 สงหาคม 2558 คณะทำงานประกอบดวย บคลาการจากภายในและภายนอกกระทรวงสาธารณสข และผเชยวชาญ 3. ประชมคณะทปรกษา และคณะกรรมการ/คณะทำงานเพอเตรยมจดมหกรรมแสดงผลงานดานโรคไมตดตอและการบาดเจบ จำนวน 17 ครง ระหวางเดอนเมษายน - กนยายน 2558 และสรปผลการดำเนนงานทไดจากการประชม เพอใหเกดการตดตามความกาวหนาของงานอยางตอเนอง 4. คณะกรรมการลงพนทเพอประเมนคดเลอกจงหวดดเดนระดบภาค ในชวงเดอน กรกฎาคม 2558 จำนวน 12 เขต และคดเลอกจงหวดดเดนระดบภาค จำนวน 4 ภาค ไดแก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จงหวดรอยเอด, ภาคกลาง จงหวดราชบร, ภาคเหนอ จงหวดกำแพงเพชร และภาคใต จงหวดสราษฎรธาน 5. จางเหมาจดทำระบบลงทะเบยนออนไลน 1 ระบบ เพอสนบสนนการลงทะเบยนการประชมมหกรรมสขภาพเพอความเปนระบบ และจางเหมาจดประชม NCD Forum 2015 (มหกรรมสขภาพดานโรคไมตดตอ) กรกฎาคม - สงหาคม 2558 6. จดทำเอกสารประกอบการประชม “ รปแบบการดำเนนงานดานโรคไมตดตอทเปนเลศ (best practice)” เดอนมถนายน - เดอนกรกฎาคม 2558 จำนวน 1,500 เลม 7. จดงาน NCD Forum 2015 (มหกรรมสขภาพดานโรคไมตดตอ) ระหวางวนท 10 - 11 สงหาคม 2558 ณ อมแพคอารนา เมองทองธาน โดยม นายแพทยรชตะ รชตะนาวน รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข เปนประธานในพธเปดงาน วตถประสงคของงานเพอจดเวทแลกเปลยนเรยนร/รปแบบการดำเนนงานทเปนเลศใหเปนแบบอยาง เพอเสรมความรวชาการททนสมยในดาน โรคไมตดตอ รวมทงสรางเครอขายการขบเคลอนการปองกนควบคมโรคไมตดตอ มกลมเปาหมายทเขารวมงาน จำนวน 1,500 คน ไดแก บคลากรสาธารณสขทวประเทศ หนวยงานราชการอนๆทเกยวของ สมาคมวชาชพ องคกรปกครองสวนทองถน ภาคประชาชน และนกเรยน/นกศกษา โดยในงานมการประชมวชาการ บธแสดงนทรรศการและ Best practice จากหนวยงานตางๆ และมกจกรรมมอบโลหรางวลใหแกจงหวดและเขตทมการดำเนนงาน NCD ดเดน 8. คณะทำงานฯรวมกนสรปถอดบทเรยนรปแบบการพฒนาสขภาพดานโรคไมตดตอและการบาดเจบ ในวนท 9 กนยายน 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ

55

โครงการสนบสนนสอและเครองมอปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรง

วตถประสงค 1. เพอใชคมอ/แนวทางในการดำเนนงานปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรงในระดบรายบคลและชมชน 2. เพอใชเปนเครองมอในการสอสารเตอนภยปจจยเสยงและปรบเปลยนพฤตกรรมปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรงในสถานบรการสาธารณสข ประชากรและชมชน

ผลการดำเนนงาน 1. ดำเนนการทบทวนองคความร 7 เรอง เพอใหไดขอมลทถกตอง และทนตอสถานการณปจจบน ดงน - การปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในคลนก NCD คณภาพ - การปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในชมชน - สรปบทเรยนการจดกจกรรมการประกวดผลการดำเนนงานเวทแลกเปลยนเรยนร ลดเสยงเลยงโรคไมตดตอเรอรง - แนวทางการดำเนนงานคลนก NCD คณภาพ (โรคเบาหวานและความดนโลหตสง) ในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำบล (รพ.สต.) - โปสเตอรประเมนโอกาสเสยงตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด - ความรเรองโรคไต - ความรเรองเรองหวใจและหลอดเลอด 2. จดประชมเพอพจารณาการจดทำคมอปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในคลนก NCD คณภาพและคมอปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในชมชน จำนวน 3 ครง ผเขารวมประชมเปนนกวชาการจากสำนกโภชนาการ กองออกกำลงกาย กรมสนบสนนบรการ กรมสขภาพจต สำนกแอลกอฮอล สำนกควบคมการบรโภคยาสบ 3. สนบสนนสอการดำเนนงานปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรงเพอผลตสอ จำนวน 7 เรอง ใหกบ สคร. 12 แหง และ สสจ.ทวประเทศ พรอมทงเผยแพรประชาสมพนธผานทางเวปไซดของสำนกโรคไมตดตอ www.thaincd.com และ www.facebook.com/thaincd

โครงการสรางบญเขาพรรษา “ลดเสยง เลยงโรคไมตดตอและอบตเหตทางถนน” ป 2558

วตถประสงค 1. เพอสรางความตระหนกในการมพฤตกรรมสขภาพทดในเดกนกเรยนและครอบครว 2. เพอสงเสรมพฤตกรรมสขภาพในเดกนกเรยน และครอบครว 3. ปลกฝงคานยมใหเดกไทยมพฤตกรรมสขภาพ

ผลการดำเนนงาน 1. แตงตงคณะทำงาน คำสงสำนกโรคไมตดตอท 24/2558 ลงวนท 9 กรกฎาคม 2558 เรองแตงตงคณะทำงานดำเนนกจกรรมโครงการสรางบญเขาพรรษา “ลดเสยง เลยงโรคไมตดตอและอบตเหตทางถนน” ป 2558 2. ประชมราชการคณะทำงานดำเนนกจกรรมโครงการสรางบญเขาพรรษาฯ ป 2558 เมอวนท 10 กรกฎาคม 2558 เพอปรกษาหารอจดทำเกณฑการประเมนกจกรรมโครงการสรางบญเขาพรรษาฯ ป 2558 และการตดตามกจกรรมการดำเนนงาน โดยมกลมเปาหมาย บคลากรทเปนตวแทนจากทกกลมงานของสำนก


56


โรคไมตดตอ ซงผลจากการประชมทำใหไดเกณฑการดำเนนกจกรรมฯ ในเบองตน 3. ประชาสมพนธและชแจงการดำเนนกจกรรมโครงการสรางบญเขาพรรษาฯ ป 2558 โดยผาน web conference เมอวนท 21 กรกฎาคม 2558 4. จดงานรณรงคโครงการสรางบญเขาพรรษาฯ ป 2558 เมอวนท 27 กรกฎาคม 2558 วตถประสงคเพอรณรงคและประชาสมพนธ กระตนสงเสรม สนบสนนใหหนวยงานและบคลากรในสงกดกรมควบคมโรคปรบเปลยนพฤตกรรมลดอวน เลกบหร งดเหลา เพมกจกรรมทางกาย/ออกกำลงกายและลดอบตเหตทางถนนดวยมาตรการองคกรความปลอดภยทางถนน และมการลงนามความรวมมอ (MOU) ระหวาง นพ.โสภณ เมฆธน อธบดกรมควบคมโรค และรองอธบดกรมควบคมโรค 3 ทาน คอ 1.พญ.วราภรณ ภมสวสด 2. นพ.โอภาส การยกวนพงศ 3.นพ.ภาณมาศ ญาณเวทยสกล และบคลากรทกหนวยงานสงกดกรมควบคมโรค จำนวน 260 คน 5. ประชมราชการคณะทำงานดำเนนกจกรรมโครงการสรางบญเขาพรรษาฯ ป 2558 ครงท 2 เมอวนท 28 สงหาคม 2558 เพอตดตามผลการดำเนนงาน

โครงการนกเรยนชวนทำดชวงเขาพรรษา ปการศกษา 2558 (อวน บหร เหลา)

วตถประสงค 1. เพอสรางความตระหนกในการมพฤตกรรมสขภาพทดในเดกนกเรยนและครอบครว 2. เพอสงเสรมพฤตกรรมสขภาพในเดกนกเรยน และครอบครว 3. ปลกฝงคานยมใหเดกไทยมพฤตกรรมสขภาพ

ผลการดำเนนงาน 1. ประสานความรวมมอกบสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกษาธการ โดยพบทานเลขาธการสพฐ. เมอวนท 22 มถนายน 2558 และประสานงานกบผรบผดชอบของสพฐ. ผานทางโทรศพท และ e-mail 2. พฒนาแบบสำรวจ แบบประเมน เพอสำรวจขอมล โรงเรยนนกเรยนทเขารวมโครงการ ในรปแบบไฟล Digital ระหวางมถนายน - กรกฎาคม 2558 3. จดทำสอขอมล เคลดลบในการปฏบตตน ลดเสยง (อวน บหร เหลา) ในรปแบบไฟล Digital art work 4. รวมงานแถลงขาวการเปดโครงการรวมกบ สพฐ. ณ ทำเนยบรฐบาล ในงานแถลงขาวกจกรรมรณรงควน งดดมสราแหงชาต 2558 วนท 22 กรกฎาคม 2558 5. ผลตสอ Roll up เรอง เคลดลบในการปฏบตตน ลดเสยง (อวน บหร เหลา) และสนบสนนการดำเนนงาน 6. จดทำตนแบบเกยรตบตร ผเขารวมโครงการนกเรยนชวนทำดชวงเขาพรรษา ปการศกษา 2558 (อวน บหร เหลา) โดยสงทางเวบไซต

โครงการสอสารความเสยงและประชาสมพนธการปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรง (โรคมะเรง)

วตถประสงค เพอสอสารความเสยงและประชาสมพนธการปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรงใหแกประชาชนทวไปและกลมเสยงโรคไมตดตอเรอรง

57

ผลการดำเนนงาน 1. จางเหมาผลตและเผยแพรความรดานการปองกนควบคมโรคมะเรงผานสอหนงสอพมพ จำนวน 3 ครง 2. สรปผลการดำเนนงานผลตและเผยแพรสอ

โครงการปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนชวงเทศกาล

วตถประสงค 1. เพอพฒนาศกยภาพของบคลากรทเกยวของกบงานปองกนอบตเหตทางถนนของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขไดมเวทแลกเปลยนประสบการณ (Capacity building & Facilitated) โดยเฉพาะอยางยงการดำเนนงานในชวงเทศกาลปใหม 2558 2. เพอพฒนา สนบสนน สงเสรม ใหเกดกลไกในการขบเคลอนการปองกนอบตเหตทางถนนในพนท 3. เพอเปนการเตรยมความพรอมของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขกอนเทศกาลสงกรานตป 2558 4. เพอกระตน/สรางกระแสใหสงคมเกดการตนตวในเรองความปลอดภยทางถนน

ผลการดำเนนงาน 1. ศกษาและประเมนผลการทำงานของจงหวดชวงเทศกาลปใหม 2558 ทงทประสบผลสำเรจและไมประสบผลสำเรจ มวตถประสงคเพอศกษาการทำงานของการทำงานของจงหวดทประสบผลสำเรจและจงหวดทยงมอตราตายสง และเพอจดทำขอเสนอแนะเชงนโยบายและกระบวนการสำหรบเปนแนวทางในการกำหนดมาตรการและแนวทางการดำเนนงานใหกบพนทอนๆ ขอบเขตการดำเนนงาน จงหวดเปาหมาย 5 จงหวด ไดแก นครพนม สงหบร สงขลา ลพบร และเชยงใหม โดยหนวยงานในพนท ไดแก ปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด, สำนกงานสาธารณสขจงหวด, สถานตำรวจภธร, แขวงการทาง, กรมการปกครอง, องคการปกครองสวนทองถน และหนวยงานอนๆ ทเกยวของ กรอบการดำเนนงาน สำหรบเนอหาในการถอดบทเรยน เปนลกษณะการเขยนเชงสงเคราะห ใหเหนถงขนตอน วธการ กระบวนการดำเนนงาน โดยเนอหาหลกเนนใหเหน บรบทการทำงานของพนท โครงสรางการดำเนนงาน การสงการ การจดการในการวางแผนงาน และความรทเกดขนจากการดำเนนงานในการปองกนและลดการเสยชวตจากอบตเหตทางถนน กลมเปาหมาย ประกอบดวย 2 กลม คอ กลมท 1 ภาคเครอขายในการขบเคลอนนโยบาย เชน ผบรหารสวนราชการ ปภ.สสจ. ตร. แขวง ฯลฯ กลมท 2 ภาคเครอขาย กลมคนทำงานระดบปฏบตการ เชน อปท. ทองถน อป.พร แกนนำชมชน ฯลฯ ขนตอนการดำเนนงาน 1) ศกษาขอมลเบองตน: เปนขนตอนททางทมรบผดชอบถอดบทเรยน ศกษาทำความเขาใจพนท 5 จงหวดเปาหมาย ผานขอมลเอกสาร รายงานทเกยวของ เพอเปนขอมลพนฐานสำหรบการถอดบทเรยน 2) จดทำ TOR กำหนดคณลกษณะและกรอบแนวทางการถอดบทเรยนการดำเนนงานปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนในชวงเทศกาลปใหม 3) จดจางผเชยวชาญในการถอดบทเรยนการดำเนนงานของจงหวดเปาหมาย 5 จงหวด 4) เตรยมความพรอม ประสานงานตดตอกบจงหวดเปาหมายเพอวางแผนการดำเนนงาน และออกแบบกระบวนการ เครองมอ คำถาม ในการถอดบทเรยน 5) ลงพนทถอดบทเรยนในพนท 5 จงหวด : ทมถอดบทเรยนไดรวมพดคย แลกเปลยน และเกบ

58


รวบรวมขอมลจากผมสวนเกยวของทง 5 พนทเปาหมาย เกยวกบบทเรยนการดำเนนงานทผานมา ตามหวขอการถอดบทเรยน เพอนำไปวเคราะห สงเคราะหและรวบรวมเปนเอกสารเผยแพรตอไป โดยมกำหนดการลงพนท 5 จงหวด ดงน - วนท 25-26 กมภาพนธ 2558 ลงพนทศกษาผลการดำเนนการปองกนและลดอบตเหตชวงเทศกาลปใหม 2558 ของจงหวดสงหบร และจงหวดลพบร - วนท 16-17 กมภาพนธ 2558 ลงพนทศกษาผลการดำเนนการปองกนและลดอบตเหตชวงเทศกาลปใหม 2558 ของจงหวดสงขลา - วนท 1-2 มนาคม 2558 ลงพนทศกษาผลการดำเนนการปองกนและลดอบตเหตชวงเทศกาลปใหม 2558 ของจงหวดนครพนม - วนท 4-5 มนาคม 2558 ลงพนทศกษาผลการดำเนนการปองกนและลดอบตเหตชวงเทศกาลปใหม 2558 ของจงหวดเชยงใหม 6) รวบรวมและเขยนสรปรายงานผลการถอดบทเรยน จากพนทเปาหมายทง 5 จงหวด โดยถายทอดใหเหนกระบวนการ วธการดำเนนงาน ระบบกลไกการทำงานตามโครงสรางสงการ และกลไกการทำงานตามธรรมชาต การนำเครองมอ ความร ประสบการณ มาดำเนนงานจนประสบผลสำเรจสามารถลดการตาย ลดอบตเหตทางถนนได 2. จางเหมาผลตหนงสอ/สอสงพมพ/เอกสารเผยแพร เพอสนบสนนการดำเนนงานดานความปลอดภยทางถนน โดยจดทำ TOR กำหนดคณลกษณะและจดจางผลตสอ และเตรยมเนอหาสำหรบสอแผนพบ และออกแบบ ดำเนนการผลต และตรวจสอบความถกตองของเนอหา จำนวน 6 เรอง ไดแก - ตงดานชมชนสกดจดเสยง เลยงอบตเหต - สาธารณสขรวมใจ รวมสรางวฒนธรรมความปลอดภยทางถนน เรมตนทเรา กาวสองคกรตนแบบ - ขอมลและสถต คนตายหายไปไหน - อบตเหตหม คณร เลยงได และใสใจการเดนทางกบรถกระบะ และรถโดยสารสาธารณะ - ดมและขบ เทากบตาย - งวงไมขบ ไป-กลบ ปลอดภย และจดสงหนงสอ/สอสงพมพ/เอกสารเผยแพรเพอสนบสนนการดำเนนงานในระดบพนท 3. จดงานแถลงขาวเทศกาลสงกรานต ป 2558 โดยดำเนนการจดทำประกาศกระทรวงสาธารณสข เรอง การดำเนนงานตามมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนน จางเหมาจดกจกรรมแถลงขาวและผลตสอประชาสมพนธ โดยจดพธแถลงขาวการเตรยมพรอมการปองกนและลดอบตเหตทางถนนชวงเทศกาลสงกรานต 2558 และกจกรรมเปดตวมาตรการองคกรเพอความความปลอดภยทางถนนกระทรวงสาธารณสข “สาธารณสขรวมใจ รวมสรางวฒนธรรมความปลอดภยทางถนน” ในวนพฤหสบดท 9 เมษายน 2558 ณ หองประชมชยนาทนเรนทร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

โครงการพฒนาการใชประโยชนขอมลการสอบสวนไปสการพฒนามาตรการองคกรและมาตรการองคกรและการควบคมปองกน การบาดเจบจากการจราจรทางถนนในชมชนนำรอง

วตถประสงค 1. เพอการสรางและพฒนา ขอมลคณภาพจากกระบวนการการสอบสวนใน 12 จงหวด 24 อำเภอ48 ตำบล

59


2. เพอพฒนาการจดการชดความร ไปสการพฒนาการควบคมปองกนการบาดเจบทเฉพาะเจาะจง 3. เพอพฒนานำความรทไดไปสรางมาตรการควบคมปองกนการบาดเจบในองคกร และมาตรการควบคมปองกนในชมชนนำรอง

ผลการดำเนนงาน 1. ดำเนนการจดประชมชแจงและปรกษาหารอแนวทางการดำเนนงานเพอสงเสรมพฒนาใหมการสอบสวนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนอยางมคณภาพ เมอวนองคารท 24 กมภาพนธ 2558 เวลา 09.00– 16.30 น. ณ หองประชมประเมนจนทวมล อาคาร 1 ชน 1 กรมควบคมโรค มวตถประสงค เพอชแจงโครงการพฒนาการใชประโยชนขอมลการสอบสวนไปสการพฒนามาตรการองคกรและการควบคมปองกนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนในชมชนนำรอง และปรกษาหารอแนวทางการดำเนนงานจากงบประมาณทสนบสนนใหกบสำนกงานปองกนควบคมโรคท 1-12 เพอใชในการสงเสรมการสอบสวนการบาดเจบและ/ หรอการสงเคราะหความรเพอสรางมาตรการควบคมปองกนในชมชนนำรอง 12 จงหวด 24 อำเภอ 48 ชมชน และเพอใหชมชนสามารถจดการแกไขปญหาและควบคมปองกนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนน มผเขารวมประชมจำนวน 58 คน ประกอบดวยผรบผดชอบงานปองกนอบตเหตทางถนน และงานสอบสวนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนจากสำนกงานปองกนควบคมโรคท 1–12 สำนกงานสาธารณสขจงหวด สำนกโรคไมตดตอ 2.ดำเนนการตดตาม/นเทศ/ตรวจเยยมเสรมพลง การดำเนนกจกรรมสงเสรมการควบคมปองกน ในชมชนในพนทนำรอง เพอสนบสนนคณภาพการสอบสวนโดยเจาหนาทสวนกลางและ สคร.1-12 ดงน - สนบสนนวทยากรและเขารวมการประชมเพอถอดบทเรยนการแกไขปญหาอบตเหตทางทองถนน ระหวางวนท 17-18 กมภาพนธ 2558 ณ หองประชมทวาการอำเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย จดโดยโรงพยาบาลศรสชนาลย จงหวดสโขทย - จดประชมชแจงและปรกษาหารอแนวทางการดำเนนงานเพอสงเสรมพฒนาใหมการสอบสวนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนอยางมคณภาพในพนทจงหวดเชยงราย ระหวางวนท 10 -12 มนาคม 2558 ณ อำเภอเวยงเชยงรง อำเภอเชยงแสน และอำเภอเชยงของ จงหวดเชยงราย - จดประชมเชงปฏบตการเตรยมความพรอมโครงการพฒนามาตรการองคกร เพอปองกนและลดการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนในพนทนำรองของจงหวดเชยงใหม ในวนท 16 มนาคม 2558 ณ หองประชมศรเวยงพงค สำนกงานสาธารณสขจงหวดเชยงใหม - สนบสนนวทยากรและเขารวมการประชมพฒนาศกยภาพแกนนำเครอขายปองกนและลดอบตเหตทางถนนในจงหวดกระบ วนท 19 มนาคม 2558 ณ โรงแรมกระบเมอรไทม ปารค แอนด สปา รสอรท อำเภอเมอง จงหวดกระบ จดโดยสำนกงานปองกนควบคมโรคท 11 นครศรธรรมราช - จดประชมเชงปฏบตการคนหารปแบบการปองกนและแกไขปญหาอบตเหตทางถนนในพนทนำรองจงหวดเชยงราย มวตถประสงคเพอสงเสรมใหเกดมาตรการชมชนในการลดเสยงการบาดเจบและเสยชวตจากการมสวนรวมของชมชน ระหวางวนท 26–28 มนาคม 2558 ณ อำเภอเวยงเชยงรง อำเภอเชยงแสน และอำเภอเทง จงหวดเชยงราย - เขารวมการประชมเชงปฏบตการตามโครงการพฒนาทมสอบสวนอบตเหตทางถนนและดานชมชนตนแบบปองกนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนในชมชนนำรอง พรอมทงกจกรรมสอมวลชนสญจรเยยมกจกรรมตงดานชมชนเพอปองกนและลดอบตเหตทางถนนชวงเทศกาลปใหมและเทศกาลสงกรานต ป 2558 วนท 8 เมษายน 2558 ณ อำเภอกระนวน และอำเภอแวงนอย จงหวดขอนแกน จดโดยสำนกงานปองกน


60

ควบคมโรคท 6 จงหวดขอนแกน และสำนกงานสาธารณสขจงหวดขอนแกน - ประชมเชงปฏบตการแลกเปลยนเรยนรการสรางมาตรการองคกร และการตงดานชมชนเพอปองกนและลดอบตเหตทางถนนรวมกบชมชนในพนทนำรองจงหวดเชยงใหม ครงท 1 จำนวน 6 แหง ในพนท 4 อำเภอ ระหวางวนท 5-6 เมษายน 2558 ณ อำเภอฝาง อำเภอเชยงดาว อำเภอแมรม อำเภอหางดง - จดประชมเชงปฏบตการการประเมนผลกจกรรมการตงดานชมชนตนแบบเพอปองกน และลดอบตเหตทางถนนชวงเทศกาลปใหมและเทศกาลสงกรานตป 2558 จงหวดขอนแกน วนท 24 เมษายน 2558 ณ หองประชมสำนกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดขอนแกน - จดประชมเชงปฏบตการแลกเปลยนเรยนรและสรปผลการสอบสวนอบตเหตชวงเทศกาลสงกรานตในพนทนำรองของจงหวดแพร (8 อำเภอ) วนท 28 เมษายน 2558 ณ หองประชม 2 สำนกงานสาธารณสขจงหวดแพร - นเทศตดตามการดำเนนงานและสนบสนนดานวชาการเรองการนำขอมลไปใชประโยชนในการปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนของพนทจงหวดเชยงใหม ระหวางวนท 27-28 เมษายน 2558 - สนบสนนวทยากรการอบรมพฒนาศกยภาพทมเฝาระวงสอบสวนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนแกทม SRRT จงหวดนราธวาส ปงบประมาณ 2558 ระหวางวนท 29 - 30 เมษายน 2558 ณ หองประชมมะนาลอ สำนกงานสาธารณสขจงหวดนราธวาส จดโดยสำนกงานสาธารณสขจงหวดนราธวาส - จดประชมการทำประชาคมแนวทางการดำเนนงานเพอสงเสรมพฒนาใหมการสอบสวนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนอยางมคณภาพในพนทจงหวดเชยงราย วนท 29 พฤษภาคม 2558 ณ หองประชมโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำบลปาซาง อำเภอเวยงเชยงรง จงหวดเชยงราย - จดประชมจดทำประชาคมควบคมปองกนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนในชมชน ตำบลปาซาง อำเภอเวยงเชยงรง จงหวดเชยงราย วนศกรท 29 พฤษภาคม 2558 ณ หองประชมสถานอนามยบานหวยหาง ตำบลปาซาง อำเภอเวยงเชยงรง จงหวดเชยงราย - จดประชมเชงปฏบตการแลกเปลยนเรยนรการสรางมาตรการองคกรและการตงดานชมชนเพอปองกนและลดอบตเหตทางถนนรวมกบชมชนในพนทนำรองจงหวดเชยงใหม (ครงท 2) จำนวน 4 แหง ระหวางวนท 11-12 มถนายน 2558 ณ อำเภอดอยสะเกด อำเภอสนปาตอง และอำเภอฮอด 3. สนบสนนงบประมาณใหกบ สคร.1-12 จำนวน 1,770,000 บาท เพอดำเนนการสงเคราะหความรในพนทตนแบบ และจดเวทสงเสรมความปลอดภยในชมชนในพนทนำรอง (ชมชนถนนปลอดภย/มาตรการองคกร) โดยวตถประสงคเพอดำเนนการสงเสรมการสอบสวนการบาดเจบและ/หรอการสงเคราะหความรเพอสรางมาตรการควบคมปองกนในชมชนนำรอง 12 จงหวด 24 อำเภอ 48 ชมชน และขบเคลอนใหชมชนสามารถใชประโยชนจากขอมลในการสรางมาตรการแกไขปญหา และควบคมปองกนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนในชมชน โดยสนบสนนงบประมาณใหกบ สคร.1-12 และพนทดำเนนการ ดงน สคร.1 พนทดำเนนการ ไดแก ปทมธาน (7 อำเภอ 7 ตำบล) นนทบร (1 อำเภอ 1 ตำบล) พระนครศรอยธยา (1 อำเภอ 2 ตำบล) จำนวน 200,000 บาท สคร.2 พนทดำเนนการ ไดแก สระบร (อ.มวกเหลก อ.แกงคอย) ลพบร (อ.พฒนานคม อ.ทาหลวง) จำนวน 200,000 บาท สคร.3 พนทดำเนนการ ไดแก ชลบร จำนวน 50,000 บาท สคร.4 พนทดำเนนการ ไดแก ราชบร (อ.บานโปง ต.ทาผา ต.หนองออ) นครปฐม (อ.เมอง 2 ตำบล) จำนวน 140,000 บาท สคร.5 พนทดำเนนการ ไดแก นครราชสมา ชยภม สรนทร บรรมย จำนวน 200,000 บาท


61

สคร.6 พนทดำเนนการ ไดแก ขอนแกน (อ.กระนวน อ.แวงนอย) มหาสารคาม จำนวน 200,000 บาท สคร.7 พนทดำเนนการ ไดแก อบลราชธาน (อ.วารนชำราบ อ.เมอง) ศรสะเกษ (อ.ขนหาญ) จำนวน 150,000 บาท สคร.8 พนทดำเนนการ ไดแก นครสวรรค (2 อำเภอ 4 ตำบล) อทยธาน (1 อำเภอ 1 ตำบล) กำแพงเพชร (1 อำเภอ 1 ตำบล) พจตร (1 อำเภอ 1 ตำบล) ชยนาท (1 อำเภอ 1 ตำบล) จำนวน 200,000 บาท สคร.9 พนทดำเนนการ ไดแก สโขทย (อ.ศรสชนาลย) เพชรบรณ (1 อำเภอ) จำนวน 140,000 บาท สคร.11 พนทดำเนนการ ไดแก กระบ จำนวน 70,000 บาท สคร.12 พนทดำเนนการ ไดแก ตรง (อ.เมอง) พทลง (11 อำเภอ) จำนวน 220,000 บาท

โครงการพฒนาบคลากรเพอสงเสรมใหเกดมาตรการชมชนในการควบคมปองกนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนในพนทเสยงสง พนทมความพรอม และพนทนำรองเขตสขภาพ

วตถประสงค 1. เพอพฒนาทกษะบคลากรดานการควบคมปองกนการบาดเจบในพนทเสยงสง พนทมความพรอม และพนทเขตสขภาพนำรอง 2. เพอพฒนาการจดการชดความร การถายทอด คดคน ไปสการพฒนาการควบคมปองกนการบาดเจบทเฉพาะเจาะจง 3. เพอพฒนานำความรทไดไปสรางมาตรการควบคมปองกนการบาดเจบในชมชนนำรอง

ผลการดำเนนงาน 1. ดำเนนการจดประชมเชงปฏบตการเพอพฒนากระบวนการสงเคราะหความรเพอหามาตรการทเฉพาะเจาะจงในพนทนำรองและในพนทเปาหมาย ระหวางวนท 15 – 17 มถนายน 2558 ณ เลตรง รสอรท จงหวดตรง มผเขาประชมทงสน 150 คน ประกอบดวย ทมสหสาขา ตำรวจ ปภ. ขนสง ประชาสมพนธ บ.กลาง อบต. อสม. และสาธารณสข สคร. สสจ. สสอ. รพ. รพ.สต. 2. สงเสรมใหเกดการผลกดนการสรางมาตรการควบคมปองกนจากการบาดเจบจากการจราจรทางถนน ในชมชนในพนทนำรองและในพนทเปาหมาย โดยสนบสนนงบประมาณใหกบ สคร. จำนวน 4,022,000 บาท ดงน สคร.1 จำนวน 154,000 บาท, สคร.5 จำนวน 1,826,000 บาท, สคร.6 จำนวน 806,000 บาท, สคร.9 จำนวน 50,000 บาท, สคร.10 จำนวน 230,000 บาท, สคร.11 จำนวน 494,000 บาท และสคร.12 จำนวน 462,000 บาท

โครงการปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนในทศวรรษแหงความปลอดภยทางถนน

วตถประสงค 1. เพอบรณาการงานปองกนควบคมการบาดเจบในกระทรวงสาธารณสขใหเปนเอกภาพ และประสาน เชอมโยง การดำเนนงานกบหนวยงานอนทงภาครฐและเอกชน 2. เพอสนบสนนสงเสรมการศกษา พฒนาองคความร รปแบบการดำเนนงาน เพอใชเปนขอมลในการเสนอแนะเชงนโยบาย 3. เพอพฒนาศกยภาพของบคลากรทเกยวของกบงานปองกนการบาดเจบของสำนกงานปองกนควบคมโรคใหสามารถขบเคลอนการทำงานในพนท


62

4. เพอพฒนารปแบบการดำเนนงานปองกนการบาดเจบ โดยสถานบรการสาธารณสขและเครอขาย

ผลการดำเนนงาน 1. จดประชมเชงปฏบตการพฒนาศกยภาพบคลากรสาธารณสขในการดำเนนงานปองกนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนน (Mr.RTI) ระหวางวนท 24 - 28 พฤศจกายน 2557 ณ โรงแรมมารวย การเดน ถนนพหลโยธน กรงเทพมหานคร มวตถประสงคเพอพฒนาศกยภาพบคลากรสาธารณสขในการดำเนนงานปองกนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนน (Mr.RTI) และขบเคลอนการดำเนนงานผานผรบผดชอบงานปองกนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนทงในระดบเขตบรการสภาพและสำนกงานปองกนควบคมโรคไดอยางตอเนองและมประสทธภาพ กลมเปาหมาย คอ ผรบผดชอบงานปองกนการบาดเจบและอบตเหตทางถนน ของสำนกงานควบคมปองกนโรค (12 คน) และเขตบรการสขภาพ (12 คน) รวมจำนวน 24 คน เนอหาการประชม ประกอบดวย - ระบาดวทยาการบาดเจบ การจดการขอมล ระบบขอมลและการวเคราะหขอมลอบตเหตทางถนนและการฝกปฏบต - การสอบสวนสาเหตการบาดเจบจากอบตเหตทางถนน การจดเจบขอมล การวเคราะหขอมลจากการสอบสวน การนำเสนอ และการฝกปฏบต - หลกการดำเนนงานปองกนอบตเหตทางถนน กรณพนทตวอยางทประสบความสำเรจในการดำเนนงาน ในระดบจงหวดและระดบอำเภอ - การขบเคลอนการดำเนนงานปองกนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนของกระทรวงสาธารณสข กรมควบคมโรคและหนวยงานทเกยวของ(กระทรวง/เขตบรการสขภาพ/สำนกงานควบคมปองกนโรค/จงหวด/อำเภอ/ตำบลจดการสขภาพ) 2. ดำเนนการจดการประชมคณะกรรมการปองกนอบตเหตทางถนน Road safety ครงท 1/2558 ในวนท 8 ธนวาคม 2557 ณ หองประชมชน 2 กรมควบคมโรค มวตถประสงคเพอขบเคลอนการทำงานดานความปลอดภยทางถนนของกระทรวงสาธารณสขใหเปนไปตามแผนทศวรรษแหงความปลอดภยทางถนน พ.ศ.2554-2563 โดยเฉพาะอยางยงในดานการชวยเหลอหลงเกดอบตเหต รวมถงการพฒนาระบบขอมลอบตเหตทางถนนใหเปนเอกภาพและใชนยามทเปนสากล โดยความรวมมอจากหลายหนวยงาน และเพอตดตามการดำเนนงานของแตละหนวยงาน รวมถงการบรณาการการดำเนนงานปองกนและลดอบตเหตทางถนนชวงเทศกาลปใหม 2558 ประเดนการประชม ดงน 1) ชแจงนโยบายดานการปองกนอบตเหตทางถนนของรฐบาล และรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข 2) รายงานผลการเชอมขอมลอบตเหตทางถนนและแผนการดำเนนงาน 3) การดำเนนงานดานการสอบสวนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนในปงบประมาณ 2558 4) เตรยมความพรอมรองรบเทศกาลปใหม 2558 - ดานการปองกน โดย กรมควบคมโรค - ดานการรกษาพยาบาล โดย สำนกสาธารณสขฉกเฉน - ดานระบบขอมล โดย สำนกสาธารณสขฉกเฉน (มอบ นพ.ไผท สงหคำ) 5) การดำเนนงานอบตเหตทางถนนในรปแบบ DHS ของอำเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน ผเขารวมประชมจำนวน 40 คน สรปผลการประชม ดงน - ใหรวมกนผลกดนและใหมการดำเนนการเชอมขอมลอบตเหตทางถนนตอไป


63

- ดานการสอบสวนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนใหเสนอสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขสงการใหผตรวจราชการรบเปนนโยบายไปดำเนนการในพนท - สำนกสารณสขฉกเฉน เปนหนวยงานหลกในการดำเนนการจดอบรม และดแลกำกบมาตรฐานรถพยาบาล กรมควบคมโรครบผดชอบในเรององคความรและการสอบสวนอบตเหตจากรถพยาบาล การผลกดนใหมใบขบขสำหรบรถฉกเฉนตองมการประสานและดำเนนการรวมกบกระทรวงคมนาคม - สำนกงานสาธารณสขฉกเฉนรบหนาทในการดำเนนการจดทำหนงสอสงการลงไปยงพนท ในเรองของการตงดานชมชน การควบคมการเขาถงแอลกอฮอล - มอบ สธฉ. นำขอเสนอจากทประชมเขาบรรจในวาระของการประชม VDO Conference และนำไปเสนอใหผบรหารรบทราบและสงการเนนยำในเรองการบงคบใชกฎหมายการขายแอลกอฮอล และการตงดานชมชนตอไป และมอบ ฝายเลขาฯ สรปบทเรยนของพนทอำเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน เพอใชเปนโมเดลสำหรบเผยแพร และอธบดกรมควบคมโรคจะนำไปเสนอขอความรวมมอจากอธบดกรมการปกครอง - การรายงานขอมลการบาดเจบ/เสยชวตจากอบตเหตทางถนนในชวงเทศกาลใหใชแบบเดมไปกอนใหรายงานผานทางหนาเวปไซดของ สพฉ. และมอบให สธฉ.สงการ ใหชะลอการ คยขอมลทไมเรงดวนออกไปกอน เชน ขอมล IS เปนตน 3. จดการประชมคณะกรรมการปองกนและลดอบตเหตทางถนน กระทรวงสาธารณสข ครงท 2/2558 วนท 28 มกราคม 2558 เวลา 09.30 – 12.30 น. ณ หองประชมอายรกจโกศล ชน 2 อาคาร 1 กรมควบคมโรค ผเขารวมประชม จำนวน 33 คน ประเดนการประชม ดงน สรปรายงานอบตเหตทางถนนชวงเทศกาลปใหม 2558 ,การดำเนนงานดานการปองกนอบตเหตทางถนนชวงเทศกาลปใหม 2558 ระบบขอมลรายงานการบาดเจบและเสยชวตโดย นางทบทม ทองวจตร สำนกนโยบายและยทธศาสตร, การดำเนนงานปองกนและลดอบตเหตทางถนนในระดบจงหวด โดยผแทนจากสำนกงานสาธารณสขจงหวดนครราชสมา สำนกงานปองกนควบคมโรคท ๕ จงหวดนครราชสมา และสำนกงานสาธารณสขจงหวดเชยงใหม ,การดำเนนงานปองกนอบตเหตทางถนนของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขตามนโยบายของรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข โดย ทมเลขานการคณะกรรมการฯสรปผลการประชมไดดงน 1) มอบฝายเลขานการจดทำแนวทางการดำเนนงานตงดานชมชนใหชดเจนเพอสงการตอไป 2) ชวงเทศกาลสงกรานตยงใชระบบการรายงานขอมลเดม การดำเนนงานม 3 สวน คอ 1. การรวบรวมขอมล โดยปจจบนยงไมมการรวมเขากบ 43 แฟม แตในอนาคตจะมการปรบรวมกนกบ 43 แฟม 2. การวเคราะห ตความ เปนบทของ สนย. สธฉ. สพฉ. 3. การนำไปใช และจะมการพฒนาใหเสรจภายในป 2559 ระบบ IS จะมการปรบใหเขากบ 43 แฟม แตปจจบนใหสงขอมลในแบบฟอรมเดมไปกอนใน 33 โรงพยาบาล ในเรองของการสอบสวนการตายจะรายงานไปทสำนกระบาดวทยา ตองมการบรณาการขอมลระหวาง ขอมล IS และขอมลจากการสอบสวนเขาดวยกนในชวงเทศกาล ใหมขอตกลงเปนระบบภายใน 1 ป 3) มอบหมายใหสำนกโรคไมตดตอถอดบทเรยนใน 5 จงหวด ไดแก จงหวดนครราชสมา จงหวดลพบร จงหวดสงขลา จงหวดนครพนม จงหวดสงหบร และจงหวดทมการตายสง คอ จงหวดเชยงใหม และกำหนด Protocol การดำเนนงานดานชมชนใหชดเจน และสอสารใหแกหนวยงานอนทราบ 4) มอบนายแพทยธนะพงศ จนวงษ จดการประชมโดยเชญผมสวนเกยวของในการเชอมขอมลมาปรกษาหารอเพอใหไดขอสรป 5) มอบฝายเลขานการ โดยสำนกโรคไมตดตอ จดหมวดหมขอสงการ โดยแบงเปน 5 ประเดน ไดแก การจดการขอมล และการสอบสวนอบตเหต, ระบบสขภาพอำเภอ DHS, มาตรการองคกร, การจดการความปลอดภยของรถพยาบาล และการบงคบใชกฎหมาย พรบ.เครองดมแอลกอฮอลในเดกและเยาวชน


64

6) ขอสงการเรองการจำกดความเรวของรถพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสขขณะรบ-สงผปวยระหวางเมอง 80 กโลเมตร/ชวโมง และนอกเหนอจากเวลารบ-สงผปวยใหปฏบตตามกฎหมาย 4. จดประชมคณะกรรมการปองกนและลดอบตเหตทางถนน กระทรวงสาธารณสข ครงท 3/2558 วนท 13 มนาคม 2558 เวลา 09.30 – 14.00 น. ณ หองประชมอายรกจโกศล ชน 2 อาคาร 1 กรมควบคมโรค หวขอการประชม ไดแก การดำเนนงานมาตรการองคกร โดย นางนงนช ตนตธรรม, สรปผลการถอดบทเรยนจงหวดทดำเนนการปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนประสบผลสำเรจในชวงเทศกาลปใหม 2558 โดย นายขจรศกด จนทรพาณชย, การเตรยมความพรอมรองรบเทศกาลสงกรานต 2558 “ ขอสงเกตจากสถานการณสงกรานตป 2557 ” โดย นายแพทยไผท สงหคำ และการประมาณการผเสยชวตจากอบตเหตทางถนนของ WHO ในการสำรวจสถานการณอบตเหตทางถนน ครงท 3


โครงการปองกนการบาดเจบจากสาเหตอนทสำคญ (การพลดตกหกลมในผสงอายการบาดเจบจากความรนแรง)

วตถประสงค เพอพฒนารปแบบการดำเนนงานปองกนการบาดเจบ โดยสถานบรการสาธารณสขและเครอขาย

ผลการดำเนนงาน 1. ประชมเครอขายทเกยวของในการดำเนนงานปองกนการบาดเจบจากความรนแรง วนท 30 ตลาคม 2557 หองศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉน (DOC) อาคาร 2 ชน 3 กรมควบคมโรค 2. ประชมเครอขายทดำเนนงานปองกนการบาดเจบจากความรนแรง ไดแก ตวแทนกระทรวงยตธรรม กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ยนเซฟประเทศไทย มลนธเดก และตวแทนเครอขายสถานบรการทดำเนนงานพฒนารปแบบตามแนวทางการดำเนนงานปองกนการบาดเจบโดยสถานบรการสาธารณสข 3. ตดตามประเมนผลในพนทตวอยาง/ตรวจเยยมเสรมพลงเครอขาย วนท 10-12 มนาคม 2558 จงหวดนครศรธรรมราช สราษฎรธาน และวนท 18 มนาคม 2558 จงหวดปราจนบร 4. จดหา และสนบสนนอปกรณสอนสาธต แสดง เรองความปลอดภย แกเครอขายสถานบรการทดำเนนงานปองกนการบาดเจบโดยสถานบรการสาธารณสข 5. ผลตสอการเรยนการสอน เรอง การบาดเจบจากการผลดตกหกลมในผสงอาย

โครงการพฒนาพฤตกรรมสขภาพลดเสยงโรคไมตดตอเรอรงในบคลากรสำนกโรคไมตดตอ

วตถประสงค 1. เพอพฒนาพฤตกรรมสขภาพลดเสยงโรคไมตดตอเรอรงในบคลากรสำนกโรคไมตดตอ 2. เพอสรางความตระหนกในการปองกนโรคไมตดตอเรอรง และเสรมทกษะการปรบเปลยนพฤตกรรม

ผลการดำเนนงาน 1. ทบทวนความรเกยวกบการประเมนและสรางแรงจงใจในการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ โดยไดองคความรในเรองเครองมอทใชในการประเมนความพรอมและแรงจงใจในการปรบเปลยนพฤตกรรม ไดแก แบบประเมนสขภาพสวนบคคล แบบประเมนความพรอมในการปรบเปลยนพฤตกรรม แบบสอบถามเพอการตดสนใจ โดยมวตถประสงคเพอใชประเมนและสรางแรงจงใจในการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ

65

2. แตงตงคณะทปรกษาและคณะทำงานการดำเนนงานโครงการพฒนาพฤตกรรมสขภาพลดเสยงโรคไมตดตอเรอรงในบคลากรสำนกโรคไมตดตอ ตามคำสงสำนกโรคไมตดตอ ท 7/2558 ลงวนท 5 กมภาพนธ 2558 3. ดำเนนการจดประชมทปรกษาและคณะทำงานฯ เมอวนท 20 กมภาพนธ 2558 เวลา 09.30–5.30 น. ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ โดยมวตถประสงคเพอชแจงความเปนมาของโครงการ/กรอบการดำเนนงานโครงการ และพจารณาแนวทางการดำเนนงานและการใชเครองมอในการพฒนาพฤตกรรมสขภาพบคลากร ผเขารวมประชมประกอบดวย ทปรกษาและคณะทำงาน จำนวน 15 คน โดยจะดำเนนกจกรรม 3 ประเดน ดงน

นโยบายขององคกร : ดานอาหาร ไดเสนอแนะนโยบายการจดประชมทม Healthy Break โดยขอความรวมมอแตละกลมใหจดอาหารวางเพอสขภาพในการประชม และบนทกภาพอาหารวางในการประชมแตละครงของกลม สรปเปนรายเดอน และจะมการใหความรในการจดอาหารวางโดยวทยากรจากกรมอนามย การออกกำลงกาย กจกรรมยดเหยยดวนละ 2 ครง หรอการ Marching 10 นาท เวลา 10.30 น. และ 15.00 น.

การปรบเปลยนสภาพแวดลอม จดสภาพแวดลอมใหเหมาะสมตอการพฒนาพฤตกรรมสขภาพ จดมมสขภาพ จดบอรดใหความร และมอปกรณออกกำลงกายในแตละกลม ออกกำลงกายสปดาหละ 1ครง เวลา 16.00 น.

การปรบเปลยนพฤตกรรมรายบคคล การประเมนสขภาพ: ชงนำหนก วดสวนสง วดรอบพง (ผานสะดอ) วดความดนโลหต การประเมนดานจตวทยา: ประเมนแรงจงใจ (Stage of Change) 4. สนบสนนเครองนบกาวแกบคลากร จำนวน 60 เครอง 5. จดประชมเชงปฏบตการสรางแรงจงใจเพอพฒนาพฤตกรรมสขภาพลดเสยงลดโรคไมตดตอเรอรงเมอวนท 6 มนาคม 2558 เวลา 09.00–16.00 น. ณ หองประชมชชลนา โดยมวตถประสงคเพอพฒนาพฤตกรรมสขภาพ ลดเสยงโรคไมตดตอเรอรงในบคลากรสำนกโรคไมตดตอ และสรางความตระหนกในการปองกนโรคไมตดตอเรอรง และเสรมทกษะการปรบเปลยนพฤตกรรม ผเขารวมประชมประกอบดวยบคลากรสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 60 คน มการใหความรเกยวกบความสำคญของการพฒนาพฤตกรรมสขภาพในองคกร หวใจของการสรางแรงจงใจในการปรบเปลยนพฤตกรรม กนอยางไรใหมสข (ภาพ) และฝกการออกกำลงกายเพอสขภาพวยทำงาน โดยวทยากรจาก มหาวทยาลยมหดล กรมอนามย และสำนกโรคไมตดตอ 6. จดกจกรรมใหความรและจดสภาพแวดลอมทเออตอการลดเสยงโรคไมตดตอเรอรง ในเรองพฤตกรรมสขภาพ จดบอรดใหความรเรองอาหาร และมกจกรรมออกกำลงกายทกวนพฤหสบด ณ สำนกโรคไมตดตอ

โครงการจดทำแนวทางการดำเนนงานปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนในรปแบบวดทศน

วตถประสงค เพอจดทำแนวทางการดำเนนงานปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนในรปแบบวดทศน สำหรบเผยแพรแกหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขและหนวยงานอนๆ

ผลการดำเนนงาน 1. รวมตดตามอธบดกรมควบคมโรคลงพนทตรวจเยยมการเตรยมความพรอมการดำเนนงานปองกน

66



และลดการตายจากอบตเหตทางถนนชวงเทศกาลปใหม 2558 ของอำเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน เมอวนท 19 ธนวาคม 2557 ณ สำนกงานสาธารณสขอำเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน 2. ดำเนนการจดทำแนวทางการดำเนนงานปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนในรปแบบวดทศน สำหรบเผยแพร โดยถายทำวดทศนการดำเนนงานปองกนและลดการตายจากอบตเหตทางถนนในระดบอำเภอทมการบรณาการผานระบบสขภาพอำเภอ (DHS) รวมกบหนวยในภาคเครอขายในชมชน และกระบวนการ 5 ส. โดยใชขอมลเนอหาทสำนกโรคไมตดตอกำหนดให พรอมตดตอลำดบภาพ บนทกเสยง ความยาว 5-10 นาท จำนวน 1 เรอง 3. เผยแพรวดทศนตามสอตางๆ ไดแก เวปไซดสำนกโรคไมตดตอ www.thaincd.com

โครงการพฒนาเครอขายการดำเนนงานปองกนเดกจมนำเชงบรณาการ

วตถประสงค 1. เพอพฒนาศกยภาพและขยายผลเครอขายการดำเนนงานปองกนเดกจมนำในเชงบรณาการ 2. เพอตดตามประเมนผลการดำเนนงานปองกนเดกจมนำ

ผลการดำเนนงาน 1. ดำเนนการจดเวทแลกเปลยนเรยนรการดำเนนงานปองกนเดกจมนำ เมอวนท 16 ธนวาคม 2557 ณ โรงแรมมราเคล แกรนด คอนเวนชน กรงเทพมหานคร มวตถประสงคเพอพฒนาศกยภาพเครอขายการดำเนนงานปองกนการจมนำในพนทใหสามารถดำเนนงานปองกนการจมนำนำไปสการสรางทมผกอการด โดยมบคลากร/เจาหนาทจากหนวยงานสาธารณสข ภาคทองถน ภาคการศกษา และหนวยงานทเกยวของในพนท 54 จงหวด รวมจำนวน 260 คน 2. ดำเนนการตดตาม ขบเคลอน และประเมนผลการปองกนเดกจมนำ 2.1) จางเหมาตดตาม “ผกอการด...ปองกนเดกจมนำ” - จดทำกำหนดการประเมนผกอการด...ปองกนการจมนำในพนท - จดทำสรปผลการพจารณารบรองเปนผกอการด ระดบทอง เงน และทองแดง - จดทำแบบประเมนการดำเนนงานจรงในพนท (ตามเกณฑการประเมนผกอการดการดำเนนงานปองกนการจมนำระดบทองและเงน - จดทำแบบประเมนผลการวายนำเพอเอาชวตรอด (วทยากร) - จดทำแบบประเมนผลการวายนำเพอเอาชวตรอด (เดก/ประชาชน) - จดทำแบบประเมนผลการฝกปฏบตการชวยฟนคนชพ (CPR) (ทฤษฎ) - จดทำแบบประเมนผลการฝกปฏบตการชวยฟนคนชพ (CPR) (ปฏบต) ระดบทองและเงน - ทำหนงสอตดตามผลการดำเนนงานปองกนเดกจมนำจากงบประมาณทกรมควบคมโรคสนบสนนใหแกสำนกงานปองกนควบคมโรค - จดทำเนอหา/รปแบบสอทจะใชในการสอสารประชาสมพนธการดำเนนงาน “ผกอการด...ปองกนเดกจมนำ” - ประชาสมพนธการดำเนนงาน “ผกอการด...ปองกนเดกจมนำ” ผานทาง website - แตงตงคณะกรรมการกำกบ ตดตาม และประเมนผลการดำเนนงานผกอการด (Merit Maker) ปองกนการจมนำ - ประชมคณะกรรมการฯ เพอเตรยมการ/รบรองทม “ผกอการด...ปองกนเดกจมนำ”

67

- ประเมนรบรองการดำเนนงาน“ผกอการด...ปองกนเดกจมนำ” ระดบทองในพนท โดยรวมกบหนวยงานทเกยวของ - สมประเมนรบรองการดำเนนงาน “ผกอการด...ปองกนเดกจมนำ” ระดบเงนในพนท โดยรวมกบหนวยงานทเกยวของ - ประกาศผลการรบรองการประเมนทม “ผกอการด...ปองกนเดกจมนำ” ระดบทอง เงน และทองแดง - มอบรางวลแกทมผกอการด...ปองกนเดกจมนำทกระดบ - สรปผลการดำเนนงาน“ผกอการด...ปองกนเดกจมนำ” 2.2) จางเหมาเกบขอมลประเมนผลมาตรการปองกนเดกจมนำ - จดทำกรอบแนวคดการเกบขอมลสำรวจการใชชชพ - จดทำ (ราง) แบบสงเกตและแบบสมภาษณ - ประชมผเกยวของเพอเตรยมการเกบขอมล - ดำเนนการเกบรวบรวมขอมล และบนทกขอมล - วเคราะหและสงเคราะหขอมล - สรปผลการสำรวจการใชเสอชชพ 3. ดำเนนการจดประชมคณะกรรมการ/ผเชยวชาญ/ผเกยวของ ดงน 3.1) ประชมชแจงการดำเนนงานปองกนการจมนำตามแผนบรณาการวยเรยน ปงบประมาณ 2558 เมอวนท 28 ตลาคม 2557 ณ หองประชมอายรกจโกศล ชน 2 กรมควบคมโรค โดยมวตถประสงคเพอชแจงแนวทางการดำเนนงานปองกนการจมนำแก สคร. ใหเปนไปตามเปาหมายทกระทรวงสาธารณสขกำหนด 3.2) ประชมผเชยวชาญ/ผเกยวของเพอปรกษาหารอการเกบขอมลการใชเสอชชพ เมอวนท 2 เมษายน 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ โดยมวตถประสงคเพอกำหนดกรอบแนวทางการเกบขอมลการใชเสอชชพ 3.3) ประชมผเชยวชาญ/ผเกยวของเพอปรกษาหารอการเกบขอมลการใชเสอชชพ ครงท 2 เมอวนท 2 มถนายน 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ โดยวตถประสงคเพอตดตามความกาวหนาการเกบขอมลการใชเสอชชพ 4. ดำเนนการอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาศกยภาพบคลากรสำนกโรคไมตดตอในการเอาชวตรอดและชวยเหลอผประสบภยทางนำ เมอวนท 12 มถนายน 2558 ณ สำนกโรคไมตดตอ และสระวายนำกระทรวงสาธารณสข 5. ตรวจเยยมเสรมพลงและตดตาม/ประเมนผลการดำเนนงานในพนทตางๆ ดงน - วนท 10 - 12 พฤศจกายน 2557 ณ จงหวดนครราชสมา - วนท 18 - 19 ธนวาคม 2557 ณ จงหวดสราษฎรธาน - วนท 9 - 12 กมภาพนธ 2558 ณ จงหวดศรสะเกษ สรนทร บรรมย และนครราชสมา - วนท 23 - 26 กมภาพนธ 2558 ณ จงหวดขอนแกน - วนท 9 - 10 มนาคม 2558 ณ จงหวดสงขลา - วนท 16 - 17 มนาคม 2558 ณ จงหวดประจวบครขนธ - วนท 20 - 23 เมษายน 2558 ณ จงหวดรอยเอด - วนท 27 เมษายน 2558 ณ จงหวดนครปฐม - วนท 11 - 12 พฤษภาคม 2558 ณ จงหวดสตล - วนท 13 - 16 กรกฎาคม 2558 ณ จงหวดสรนทร และนครราชสมา


68


- วนท 20 - 22 กรกฎาคม 2558 ณ จงหวดสรนทร และบรรมย - วนท 23 - 24 กรกฎาคม 2558 ณ จงหวดนครศรธรรมราช - วนท 5 - 7 สงหาคม 2558 ณ จงหวดจนทบร - วนท 12 - 14 สงหาคม 2558 ณ จงหวดสราษฎรธาน - วนท 17 - 18 สงหาคม 2558 ณ จงหวดกำแพงเพชร - วนท 26 - 28 สงหาคม 2558 ณ จงหวดอดรธาน 6. สนบสนนการดำเนนงานปองกนการจมนำในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต 6.1) จางเหมาจดกจกรรมสนบสนนการดำเนนงานปองกนการจมนำในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต 6.2) ประสานการดำเนนงานจดประชม Regional workshop on prevention of drowning in SEA Region เมอวนท 15 - 17 ตลาคม 2557 ณ จงหวดเชยงใหม 6.3) เปนผแทนประเทศไทย (Participant) เขารวมประชม Regional workshop on prevention of drowning in SEA Region 6.4) นำเสนอผลการดำเนนงาน/ความกาวหนาการดำเนนงานปองกนการจมนำของประเทศไทยในการประชม Regional workshop on prevention of drowning in SEA Region 6.5) คดเลอก ประสาน และสนบสนน 6 จงหวด (นครราชสมา บรรมย สรนทร ศรสะเกษ และอดรธาน) เพอเปนตวแทนประเทศไทยในการเขารวมจดแสดงผลการดำเนนงานและเขารวมประชม Regional workshop on prevention of drowning in SEA Region 6.6) จดทำหนงสอ Drowning Prevention in Thailand (ภาษาองกฤษ) 6.7) จดทำหนงสอ Situation Analysis of Child Drowning 2014 (ภาษาองกฤษ) 6.8) จดทำเนอหาวชาการ/เอกสาร (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) ดงน - แผนการดำเนนงานปองกนการจมนำของประเทศไทย - สถานการณการจมนำของเดกไทย - การปองกนการจมนำในประเทศไทย - กฎหมายทเกยวของกบการปองกนการจมนำในประเทศไทย - มาตรการปองกนการจมนำ เรอง ผกอการด (Merit-Maker) - แบบรายงานการเสยชวตจากการตกนำ จมนำ - Fact Sheet: 10 Leading Causes of Injury Death 2013 6.9) จดทำเนอหาเอกสาร (ภาษาองกฤษ) - The national policies and strategies on child development in line with the guidelines “A World Fit for Children” (B.E. 2007-2016) - The manual of maritime and aquatic emergency medical response Report on Death by Drowning, Thailand 6.10) จดทำสรปผลงานการดำเนนงานปองกนการจมนำ (ภาษาองกฤษ) ของ 7 หนวยงาน (6 จงหวด) เพอใชในการประชมฯ 6.11) จดแสดงผลการดำเนนงานปองกนการจมนำของประเทศไทย ณ หวยตงเฒาโมเดล ในการประชม Regional workshop on prevention of drowning in SEA Region (Field Visit)

69

7.ผลตหนงสอ/เอกสารเผยแพรขอมล/สอการเรยนการสอน/เอกสารเตอนภย ปองกนการจมนำ 7.1) หนงสอแนวทางประเมนผกอการดการดำเนนงานปองกนการจมนำ ครงท 1 จำนวน 400 เลม และครงท 2 จำนวน 2,000 เลม 7.2) หนงสอแนวทางสำหรบผขอรบรองเปนผกอการดการดำเนนงานปองกนการจมนำ ครงท 1 จำนวน 400 เลม และครงท 2 จำนวน 3,500 เลม 7.3) เอกสารเผยแพรขอมล เรอง 10 Leading Causes of Injury Death 2013, Thailand จำนวน 300 ฉบบ 7.4) เอกสารเผยแพรขอมล เรอง ผกอการด จำนวน 300 ฉบบ 7.5) หนงสอหลกสตรวายนำเพอเอาชวตรอดและคมอการสอน (Survival Swimming Curriculum and Handbook) จำนวน 500 เลม 7.6) แผนพบ เรอง กฎความปลอดภย จำนวน 5,000 แผน 8. สนบสนนเครอขายในการดำเนนงานปองกนการจมนำ ดงน 8.1) เปนวทยากรใหแกพนทเพอสนบสนนใหเกดการดำเนนงานผกอการด...ปองกนการจมนำ (ตามตวชวดกระทรวงสาธารณสขระดบกระทรวง เขต และจงหวด) ไดแก สงขลา สราษฎรธาน ประจวบครขนธ ขอนแกน รอยเอด นครปฐม และสตล 8.2) เปนวทยากรสอน เรอง National Drowning Program ใหแกแพทยประจำบานจากศนยวจยเพอสรางเสรมความปลอดภยและปองกนการบาดเจบในเดก โรงพยาบาลรามาธบด เมอวนท 6 มกราคม 2558 และ 24 มนาคม 2558 8.3) ผลกดนและสนบสนนหนวยงานทเกยวของ - สถาบนการพลศกษาดำเนนการสอนหลกสตรวายนำเพอเอาชวตรอด - กระทรวงศกษาธการบรรจเนอหาปองกนการจมนำในการเรยนการสอนวชาลกเสอ - กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ทำหนงสอถงผวาราชการจงหวดทกจงหวดเพอขอความรวมมอทองถนดำเนนการปองกนเดกจมนำ 8.4) สนบสนนสอใหแกเครอขาย/หนวยงานทเกยวของ/ประชาชนทวไป ดงน - สำนกงานปองกนควบคมโรคท 3 ชลบร, 4 ราชบร, 5 นครราชสมา, 8 นครสวรรค และ 12 สงขลา - สำนกงานสาธารณสขจงหวดชลบร, เชยงใหม, ศรสะเกษ, สรนทร, บรรมย, นครราชสมา, ปทมธาน, ประจวบครขนธ, นครปฐม, สตล และนครราชสมา - โรงพยาบาลปรางคก จงหวดศรสะเกษ, โรงพยาบาลสมทรสาคร จงหวดสมทรสาคร, โรงพยาบาลหนองมวงไข จงหวดแพร, โรงพยาบาลบานนาสาร จงหวดสราษฎรธาน - สำนกงานสาธารณสขอำเภอศรมหาโพธ จงหวดปราจนบร - สำนกโรคตดตอทวไป, สำนกสอสารความเสยงและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ - สำนกงานเขตบางกอกนอย จงหวดกรงเทพมหานคร - องคการบรหารสวนตำบลเกาะแกว จงหวดสรนทร - สมาคมเพอชวยชวตทางนำ - บรษทแหลมฉบง อนเตอรเนชนแนล เทอรมนอล จำกด จงหวดชลบร - ประชาชนในรายการบายนมคำตอบ - กรมอนามย


70


9. การดำเนนงานดานขอมลและองคความรการจมนำ/บาดเจบในเดก 9.1) รวบรวมและวเคราะหขอมลการเสยชวตจากการจมนำ (ป 2557) ในภาพรวมของประเทศ, รายเขต และจงหวด 9.2) ทบทวนองคความรเกยวกบกฎหมายทเกยวของกบการปองกนการจมนำในประเทศไทย 9.3) ทบทวนองคความรเกยวกบอปกรณสงเสรมความปลอดภยในปองกนการบาดเจบในเดก 9.4) จดทำ (ราง) รายละเอยดคณลกษณะเฉพาะการจดซออปกรณสอนสาธตแสดงเรองความปลอดภยเพอสงเสรม/ปองกนการบาดเจบเพอสนบสนนการดำเนนงานในพนท 9.5) คำแนะนำการใชอปกรณสงเสรมความปลอดภยและปองกนการบาดเจบในเดก 10. เฝาระวงการจมนำของเดก โดยเกบรวบรวมขอมลเดกจมนำชวงปดเทอมและขอมลเดกจมนำจากสอตางๆ 11. เผยแพรประชาสมพนธ โดยดำเนนการในกจกรรมตางๆ ดงน 11.1) จดแถลงขาว “การตกนำ จมนำ…ชวยถกวธ โอกาสรอดมากกวา” เมอวนท 29 พฤษภาคม 2558 ณ สระวายนำกระทรวงสาธารณสข โดยมรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขเปนประธาน 11.2) สมภาษณผบรหารเพอประชาสมพนธผานสอโทรทศน - นวส ทว (เดลนวส) รายการ “รหสลบหนา 1” เมอวนท 5 พฤศจกายน 2557 - หนงสอพมพเดลนวส (ทว) เมอวนท 11 มนาคม 2558 - ไทยพบเอส รายการ “วนใหมไทยพบเอส” เมอวนท 11 มนาคม 2558 - ชอง 9 รายการ “บายนมคำตอบ” เมอวนท 17 มนาคม 2558 - ชอง ONE และ GMM 25 เมอวนท 26 มนาคม 2558 - รายการ MONO 29 เมอวนท 30 มนาคม 2558 - รายการตปณ. 24 เมอวนท 31 มนาคม 2558 11.3) สมภาษณผบรหารเพอประชาสมพนธผานสอวทย - รายการสขภาพด 4 มต (A.M. 1467 KHz) เมอวนท 17 มนาคม 2558 - RMUT VARIETY วทยราชมงคล FM 89.5 MHz เมอวนท มนาคม 2558 11.4) จดทำบทความสำหรบใชเผยแพร/สอสารประชาสมพนธ - หนงสอหมอชาวบาน ฉบบเดอนมนาคม 2558 - หนงสอพมพสยามรฐ ฉบบเดอนมนาคม 2558 - หนงสอพมพสยามรฐ ฉบบเดอนเมษายน 2558 11.5) จดทำเนอหาเพอเผยแพรใน DDC WATCH (ปท 2 ฉบบท 3 เดอนมนาคม 2558) 11.6) จดทำเนอหา เรอง การจมนำของเดกไทย เพอเผยแพรในหนงสอผลการดำเนนงานสำนกโรคไมตดตอ ประจำป 2557 11.7) จดทำเนอหา เรอง ปองกนการจมนำ, งกด และแมลงกดตอย เพอลงในสขบญญตขอ 7 ปองกนอบตเหตดวยการไมประมาท 11.8) จดทำสอเพอเผยแพรใน website ในชวงสถานการณทสำคญ 12. การดำเนนงานปองกนการบาดเจบโดยสถานบรการสาธารณสข โดยตดตามการดำเนนงานของเครอขายททดลองใชรางแนวทางการดำเนนงานปองกนการบาดเจบในเดกโดยสถานบรการสาธารณสข และปรบปรงแนวทางการดำเนนงานปองกนการบาดเจบในเดกโดยสถานบรการสาธารณสข

71

โครงการสงเสรมมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนนของกรมควบคมโรคและกระทรวงสาธารณสข

วตถประสงค 1. เพอดำเนนการใหกระทรวงสาธารณสข นนทบร มการดำเนนมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนน ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข 2. เพอดำเนนการใหหนวยงานในสงกดกรมควบคมโรคมการดำเนนมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนนตามประกาศกระทรวงสาธารณสข

ผลการดำเนนงาน 1. ประชมคณะทำงานและตดตามดำเนนการของกระทรวงสาธารณสข ในพนทสวนกลาง จงหวดนนทบร จำนวน 5 ครง สรปไดดงน ครงท 1 ประชมเมอวนท 2 เมษายน 2558 เวลา 13.30 – 16.00 น. ณ หองสำนกงานเลขานการกรม กรมควบคมโรค โดยมนายแพทยภานมาศ ญาณเวทยสกล รองอธบดกรมควบคมโรค เปนประธาน ผลสรปจากการประชม คอ 1. เปดตว (Kick Off) มาตรการองคกรความปลอดภยทางถนนของกระทรวงสาธารณสข ในวนท 9 เมษายน 2558 และขอความรวมมอเจาหนาทเขารวมงานจากกรมวชาการตางๆ หนวยงานละ 5 คน กรมควบคมโรค 10 คน อาสาสมครเขารวมกจกรรมซอนทายรถจกรยานยนตจากกรมสนบสนนบรการสขภาพ จำนวน 5 คน สำนกงานเลขานการกรมควบคมโรค 5 คน สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค 5 คน โดยแตละกรมนำรถยนตราชการ (รถต) กรมละ 1 คน เขารวมกจกรรม และกรมแพทยสนบสนน รถพยาบาล 2 คน กรมควบคมโรคสนบสนนรถพยาบาลจากสถาบนบำราศนราดร 1 คน ,จกรยานยนตรบจางใหความรวมมอนำรถ 30 คนมารวมงาน พรอมทงรบมอบหมวกนรภยใหจำนวน 30 ใบ ณ บรเวณหนาเสาธง กระทรวงสาธารณสข และประสานบรษทกลางคมครองผประสบภยจากรถในการจำหนายหมวกนรภย 2. ขบเคลอนการดำเนนมาตรการองคเพอความปลอดภยทางถนนของกระทรวงสาธารณสข โดยการประชมขบเคลอนฯ มมตสรปไดดงน - ในพนทสวนกลางกระทรวงสาธารณสข ควรเปนหนาทของสำนกบรหารกลาง สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ในการควบคมการเขา-ออก พนทกระทรวงสาธารณสขใหเปนไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสข โดยในภาพรวมของกระทรวงสาธารณสขทงการตดตามประเมนผล กรมควบคมโรคเปนผรบผดชอบ - ใหแตละกรมดำเนนมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนน โดยสามารถประยกตใชแนวทางทกรมควบคมโรคจดทำขน รวมถงสรางแรงจงในหรอบทลงโทษหากมฝาฝน และประชาสมพนธมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนน ใหบคลากรในสงกดรบทราบและปฏบตตาม - จดทำปายไวนลประชาสมพนธทจดรบผโดยสารจกรยานยนตรบจางรอบกระทรวงสาธารณสข ประชาสมพนธใหจกรยานยนตรบจางจดเตรยมหมวกนรภยใหกบผโดยสาร 3. ตดตามความกาวหนาการดำเนนงานของแตละหนวยงาน มมตดงน - ใหเพมเรองการจำกดความเรวในการขบขในบรเวณพนทกระทรวงสาธารณสขไมเกน 40 กโลเมตรตอชวโมงดวย - ทำปายขอความรายละเอยดของของมาตรการ ตดตงบรเวณจดตรวจของ รปภ. ทประตทาง เขา-ออก เพอสนบสนนการดำเนนงานของ รปภ. ในการประชาสมพนธ


72


- ใหสำนกโรคไมตดตอนำขอเสนอแนะในทประชม และขนตอนการปฏบตงานของเจาหนาทรกษาความปลอดภยไปปรกษาหารอกบสำนกบรหารกลางในการดำเนนงานมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนนในพนทกระทรวงสาธารณสข โดยไดประสานสำนกบรหารกลางในประเดนการเปดประตเลกฝงทางไปสถาบนบำราศนราดรในวนเสาร วนอาทตย และวนหยดนกขตฤกษ - เสนอแนวทางการจดตงเจาหนาทรกษาความปลอดภย ของกระทรวงสาธารณสข ตงดาน 2 ครงใน 1 วน นานครงละ 1 ชวโมง ในชวงเชา 09.00–10.00 น. และชวงเยน 15.00–16.00 น. โดยพจารณาแนวทางปฏบตกบสำนกบรหารกลางอกครง - จะมการสนบสนนหมวกนรภยใหกบจกรยานยนตรบจาง โดยใหทางวนจกรยานยนตรบจางรวบรวมรายชอ จำนวน ทะเบยนรถ เบอรเสอ ของผขบขรถจกรยานยนตรบจางโดยรอบกระทรวงสาธารณสข (อคนและบำราศฯ) ใหตวแทนจกรยานยนตรบจางกลบไปทำความเขาใจกบวนจกรยานยนตรบจางถงการดำเนนงานตามมาตรการองคกรของกระทรวงสาธารณสข และใหปฏบตตาม ครงท 2 ประชมตดตามการดำเนนงานตามมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนน ณ หองประชมประเมน จนทรวมล อาคาร 1 ชน 1 กรมควบคมโรค เมอวนท 29 เมษายน 2558 มระเบยบวาระทปรกษาหารอ มตทประชม ดงน - ใหแตละกรมทมวนจกรยานยนตรบจางมารอรบผโดยสารใกลบรเวณของกรมใหกำกบดแลและขอความรวมมอวนจกรยานยนตรบจางใหผโดยสารสวมหมวกนรภย - วนท 1 ,6 ,7 และ 8 พฤษภาคม 2558 เวลา 07.30 – 09.30 น. จะมการตงดานรณรงคประชาสมพนธการสวมหมวกนรภยจำนวน 5 จด ตามประตทางเขากระทรวงสาธารณสข โดยขอความรวมมอเจาหนาทมาประจำตามประตละ 5 – 10 คน โดยมเจาหนาทจากสำนกงานเลขานการกรม กรมควบคมโรคเปนผประสานในแตละประต ประต 1 (ประกนสงคม) ผรบผดชอบ กรมการแพทย และ สำนกงานคณะกรรมการอาหารและยา - ใหคณะกรรมการ สงรายชอตวแทนในแตละกรม 2 คน ทจะดำเนนการประชาสมพนธตามประตทางเขากระทรวงสาธารณสข มายงสำนกโรคไมตดตอ และในวนท 30 เมษายน 2558 ใหแตละกรมสงตวแทนทจะตงดานประชาสมพนธ มาประชมทำความเขาใจการดำเนนงานและขอปฏบต ณ หองประชมประเมนจนทรวมล อาคาร 1 ชน 1 กรมควบคมโรค เวลา 09.30 – 12.00 น. ครงท 3 ประชม เพอตดตามการดำเนนงานมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนนของกระทรวงสาธารณสข ณ หองประชมอายรกจโกศล อาคาร 1 ชน 2 กรมควบคมโรค วนจนทรท 25 พฤษภาคม 2558 โดยม นายแพทยภาณมาศ ญาณเวทยสกล รองอธบดกรมควบคมโรค เปนประธาน มวาระพจารณา ดงน 1) การขบเคลอนการดำเนนงานมาตรการองคกรในพนทกระทรวงสาธารณสข สรปมตทประชม คอใหสำนกโรคไมตดตอ บนทก รวบรวมภาพผฝาฝนมาตรการองคกรสงไปยงสำนกงานเลขานการกรม ทกกรม เพอใหประชาสมพนธและประสานหารายชอผฝาฝน และใหประสานเจาหนาทตำรวจเขามาดำเนนการบงคบใชกฎหมายจบปรบในชวงวนท 2 – 5 มถนายน 2558 2) ใหสำนกบรหารกลางเปนแกนหลกในการในการตงดานโดยเจาหนาทรกษาความปลอดภยของสวนกลางและรวมกบเจาหนาทรกษาความปลอดภยของแตละกรม โดยใหสำนกโรคไมตดตอเปนผบรหารจดการสนบสนนเจาหนาทรกษาความปลอดภยทมาตงดาน และใหทกกรมสงเจาหนาทรกษาความปลอดภยมาอยางนอย กรมละ 1 คน และเจาหนาท 1 คน เพอรวมตงดาน และทมประชาสมพนธ ณ จดรบผโดยสาร ทงนใหคณะกรรมการทกกรม ประชาสมพนธใหบคลากรในกรมทราบถงมาตรการเขมขนทจะดำเนนการ ไดแก

73

การตงดาน และมเจาหนาทตำรวจเขามาดำเนนการจบปรบผไมสวมหมวกนรภย โดยมมาตรการสำหรบผฝาฝน ดงน 1) ตรวจจบผานกลองวงจรปด (CCTV) 2) บนทกภาพ 3) บนทกชอ/หนวยงาน/เลขทะเบยนรถ 4) รายงานผบงคบบญชาตนสงกด บทลงโทษบคลากรทฝาฝน 1) จบ/ปรบ ตามกฎหมาย โดย เจาหนาทตำรวจ (คนขบ 500 บาท คนซอนไมสวมปรบคนขบ 2 เทา) 2) สงตวเขารบอบรมวนยจราจร (รวบรวมชอไว แลวจดใหเขารบการอบรม) 3) เสนอชอใหผบงคบบญชาพจารณา ครงท 4 ประชมการดำเนนงานมาตรการองคเพอความปลอดภยทางถนนของกระทรวงสาธารณสข ณ หองประชมอายรกจโกศล อาคาร 1 ชน 2 กรมควบคมโรค วนท 30 มถนายน 2558 เวลา 13.30 - 16.30 น. โดยมนายแพทยภาณมาศ ญาณเวทยสกล รองอธบดกรมควบคมโรค เปนประธาน มวาระเพอพจารณา ดงน 1) สรปผลการดำเนนงานในเดอนมถนายน และกรกฎาคม 2558 มตทประชม - ใหจกรยานยนตรบจางสงหมวกนรภยใหผโดยสารทกคน หากไมสงใหจะทำการจดรายชอและสงใหหวหนาวน และหาก 3 ครง จะสงเบอรวนและรายชอวนไปยงผดแลรบผดชอบของอำเภอเมองจงหวดนนทบร - ใหสำนกโรคไมตดตอกำหนดรปแบบการสงรายชอจกรยานยนตทไมสวมหรอสงหมวกนรภยใหแกผโดยสาร - ในการประชมครงถดไปใหรายงานผลการเกดอบตเหตของรถฉกเฉน การบาดเจบ และเสยชวตของเจาหนาททเดนทางไปกบรถฉกเฉน 2) ตดตามความกาวหนาการดำเนนงานของแตละกรม มมตใหสงรายชอ และหมายเลขของวนจกรยานยนตทไมสงหมวกนรภยใหผโดยสารมายงสำนกโรคไมตดตอทกสปดาห ใหสนบสนนหมวกนรภยผานไปยงหวหนาวน ศรชย และทมแลนด 3) ใหสำนกโรคไมตดตอประสานการรณรงคประชาสมพนธ และกำหนดรปแบบองคประกอบการรณรงค และอปกรณสนบสนนใหชดเจน และใหจดตงคณะทำงานมาตรการองคกรโดยตรง เพอประสานการดำเนนงานไดสะดวก และรวดเรวขน รวมทงใหออกแบบปายรณรงคประชาสมพนธ โดยการเสนอผลการดำเนนงาน ในรปแบบทนาสนใจ เพอใหบคลากรเกดความตระหนกใสใจในความปลอดภยในการเดนทาง ครงท 5 จดประชมคณะทำงานมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนน ของกระทรวงสาธารณสข ในวนท 18 สงหาคม 2558 ณ หองประชม อาคาร 1 ชน 3 กรมควบคมโรค โดยม นพ.ภาณมาศ ญาณเวทยสกล รองอธบดกรมควบคมโรค เปนประธาน มระเบยบวาระสำคญดงน 1) สรปผลการดำเนนงานในเดอนกรกฎาคม 2558 มมตทประชม คอ กำหนดใหวนท 25 ของทกเดอนเปนวนสดทายของรวบรวมขอมลการจดบนทกจกรยานยนตรบจางทไมยนหมวกนรภยใหผโดยสาร และภาพของเจาหนาททไมสวมหมวกนรภยขณะขบขรถจกรยานยนต ใหสำนกโรคไมตดตอสงรายชอวนใหแกหวหนาวน และเจาหนาทของอำเภอเมอง จงหวดนนทบร และสงภาพจากกลอง CCTV ของขาราชการทไมสวมหมวกนรภยใหแตละกรม พรอมกบแบบฟอรมรายงานการดำเนนการ 2) ตดตามความกาวหนาการดำเนนงานของแตละกรม โดยมมตใหทกกรมดำเนนการตงดานใหพนททกกรมเปนเขตสวมหมวกนรภย 100% และจดรายชอจกรยานยนตรบจางทไมยนหมวกนรภยใหบคลากร อยางตอเนอง


74


3) ขอเสนอมาตรการและแผนการดำเนนงานในเดอนสงหาคม-กนยายน มมตใหสำนกโรคไมตดตอทำหนงสอขอรายชอเจาหนาทแตละกรมเพอเขารวมทมรณรงคทประตกระทรวงสาธารณสข ใหแตละกรมดำเนนการตรวจสอบเจาหนาทในภาพจากกลอง CCTV วาเปนเจาหนาทในสงกดหรอไม พรอมทงสงรายละเอยดการดำเนนการกลบไปยงสำนกโรคไมตดตอภายใน 1 สปดาห และใหสำนกโรคตดตอประสานผานไปยงสำนกบรหารกลางในเรองการจดระเบยบจกรยานยนตรบจาง 2. จดการประชมคณะทำงานมาตรการองคกร ของกระทรวงสาธารณสข ในวนท 28 สงหาคม 2558 โดยมวตถประสงคเพอเตรยมการรณรงคประชาสมพนธทประตกระทรวงสาธารณสขในเดอนกนยายน 2558 3. ดำเนนการจดประชมคณะทำงานและตดตามดำเนนการของหนวยงานในสงกดกรมควบคมโรค เมอวนท 20 กรกฎาคม 2558 โดยม นพ.ภานวฒน ปานเกต ผอำนวยการสำนกโรคไมตดตอ เปนประธาน โดยทประชมมมตใหทกหนวยงานดำเนนการประชาสมพนธ และกำชบใหเจาหนาทในสงกด ปฏบตตามมาตรการองคกร นอกจากนนยงมอบหมายใหแตละหนวยงานในสงกดกรมควบคมโรค จดตงคณะทำงานมาตรการองคกรเพอใหเกดการขบเคลอนงานอยางแทจรง 4. จดกจกรรมสอสารประชาสมพนธสรางการรบรแกบคลากรสาธารณสขและประชาชนทวไป และการปฏบตตามมาตรการ เมอวนท 1, 6-8 พฤษภาคม และวนท 1 กนยายน 2558 เวลา 07.30 – 09.30 น. โดยการตงดานรณรงคประชาสมพนธการสวมหมวกนรภยจำนวน 5 จด ตามประตทางเขากระทรวงสาธารณสข และขอความรวมมอเจาหนาทมาประจำตามจดตางๆ จดละ 5–10 คน โดยมเจาหนาทจากสำนกงานเลขานการกรม กรมควบคมโรค เปนผประสานในแตละจด - ประต 1 (ประกนสงคม) เจาหนาทจากกรมการแพทย และสำนกงานคณะกรรมการอาหารและยา - ประต 2 (ซอยบำราศ) เจาหนาทจากกรมควบคมโรค - ประต 3 (ซอยอคน) เจาหนาทจากกรมอนามย และกรมวทยาศาสตรการแพทย - ประต 4 (สภาพการพยาบาล) เจาหนาทจากกรมพฒนาการแพทยแผนไทยฯ และ กรมสขภาพจต - ประต 5 (ซอยศรชย) เจาหนาทจาก รพ.สต. 5. ประชมตดตามการปฏบตงานมาตรการองคกรความปลอดภยทางถนนในพนทกระทรวงสาธารณสข ในสวนของผปฏบต ซงสวนใหญจะมการรายงานผลการปฏบตงานในการประชมคณะทำงานและตดตามดำเนนการของกระทรวงสาธารณสขทกครง 6. จดทำสอและอปกรณ สำหรบสนบสนนการดำเนนงานมาตรการองคกร เชน ใบปลว ปายไวนล กลองถายรป กลองวดโอ เปนตน และจางจดกจกรรมรณรงคและสนบสนนการดำเนนงานความปลอดภยทางถนนในพนทกระทรวงสาธารณสข “สาธารณสขรวมใจ รวมสรางวฒนธรรมความปลอดภยทางถนน”

โครงการตดตามและประเมนผลการดำเนนงานดานสขภาพวยทำงาน

วตถประสงค 1. เพอตดตามและตรวจเยยม สรางขวญและกำลงใจใหแกบคลากรทการดำเนนงานดานพฒนาสขภาพกลม วยทำงาน 2. เพอประเมนผลการดำเนนงานพฒนาสขภาพกลมวยทำงาน 3. เพอสนบสนนการดำเนนงานเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบและพฒนาสขภาพกลมวยทำงาน

ผลการดำเนนงาน 1. ประชมปรกษาหารอประเดนการตดตาม ประเมนผลการดำเนนงานพฒนาสขภาพกลมวยทำงาน

75

ในระดบเขต เมอวนท 18 ธนวาคม 2557 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ เพอปรกษาหารอการวางแผนกำหนดกรอบการ ลงพนท และเตรยมการเพอลงพนทตดตามประเมนผลฯระดบเขต/จงหวด มประเดนพจารณาดงน 1.1 ประเดนการตดตามประเมนผลดานสขภาพกลมวยทำงาน และรายละเอยดประเดนสำคญทจะลงประเมน (ระดบจงหวด) 1.2 กำหนดพนทเปาหมาย : ระดบเขต เลอก 1 จงหวด ทดในเขตบรการสขภาพ 1.3 การกำหนดทม - ทมจดทำเครองมอ ประกอบดวย พญ.สพตรา ศรวนชชากร ,พญ.จรพร คงประเสรฐ , ผศ.ดร.ศภวรรณ มโนสนทร, นางนตยา พนธเวทย ,นางนงนช ตนตธรรม และบคลากรกลมยทธศาสตรและแผนงานทรบผดชอบ M&E - ทมลงประเมนจากสวนกลาง ประกอบดวย บคลากรจากสำนกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม (รวมลงพนทในบางเขต) สำนกงานคณะกรรมการควบคมเครองดมแอลกอฮอล และสำนกควบคมการบรโภคยาสบ กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรมอนามย กรมสขภาพจต และสำนกโรคไมตดตอ รวมกบทมของสคร. และสสจ. ในพนท 2. ลงพนทนเทศ ตดตาม และประเมนผล และแลกเปลยนเรยนรรวมกบสำนกงานบรหารยทธศาสตรสขภาพดวถชวตไทย (สสว.) เพอขบเคลอนนโยบาย ยทธศาสตร การพฒนาระบบบรหารจดการและดำเนนงานปองกน ควบคมโรคไมตดตอเรอรง โดยใชเครองมอ SIIIM รวมกบกรอบการตดตาม ประเมนผลการดำเนนงานพฒนาสขภาพกลมวยทำงานในระดบเขตบรการสขภาพ จำนวน 12 เขต ไดแก - เขต 1 จงหวดพะเยา วนท 16-17 มนาคม 2558 - เขต 2 จงหวดสโขทย วนท 13 กรกฎาคม 2558 - เขต 3 จงหวดอทยธาน วนท 7 เมษายน 2558 - เขต 4 จงหวดลพบร วนท 8 เมษายน 2558 - เขต 5 จงหวดเพชรบร วนท 7 พฤษภาคม 2558 - เขต 6 จงหวดตราด วนท 17 กรกฎาคม 2558 - เขต 7 จงหวดรอยเอด วนท 21 พฤษภาคม 2558 - เขต 8 จงหวดหนองคาย วนท 22 พฤษภาคม 2558 - เขต 9 จงหวดนครราชสมา วนท 16 มถนายน 2558 - เขต 10 จงหวดอบลราชธาน วนท 9 มถนายน 2558 - เขต 11 จงหวดสราษฎรธาน วนท 17 มถนายน 2558 - เขต 12 จงหวดพทลง วนท 28 มกราคม 2558 2558 3. ประชมหารอแนวทางการจดทำรางคมอบรหารจดการงานโรคไมตดตอเรอรง และถอดบทเรยนการลงพนท นเทศ ตดตาม และประเมนผล และแลกเปลยนเรยนร ทเดนทางไปแลว จำนวน 7 เขต ระหวางวนท 2-3 มถนายน 2558 ณ หองประชมสำนกงานบรหารสขภาพดวถชวตไทย สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ผเขารวมประชมประกอบดวย คณะทำงานฯ จำนวน 15 คน 4. ประชมเชงปฏบตการจดทำรางคมอบรหารจดการงานโรคไมตดตอเรอรง ณ โรงแรมนนทนทรสอรท ระหวางวนท 13 - 15 มถนายน 2558 ผเขารวมประชมประกอบดวย คณะทำงานฯ จำนวน 15 คน 5. ประชมพจารณารางคมอบรหารจดการงานโรคไมตดตอเรอรง เมอวนท 29 มถนายน 2558 ณ หองประชมอายรกจโกศล กรมควบคมโรค ผเขารวมประชมประกอบดวย คณะทำงานฯ และผเกยวของ


76


จากหนวยงานตางๆ จำนวน 30 คน 4. ประชมเชงปฏบตการจดทำรางคมอบรหารจดการงานโรคไมตดตอเรอรง ณ โรงแรมนนทนทรสอรท ระหวางวนท 13 - 15 มถนายน 2558 ผเขารวมประชมประกอบดวย คณะทำงานฯ จำนวน 15 คน 5. ประชมพจารณารางคมอบรหารจดการงานโรคไมตดตอเรอรง เมอวนท 29 มถนายน 2558 ณ หองประชมอายรกจโกศล กรมควบคมโรค ผเขารวมประชมประกอบดวย คณะทำงานฯ และผเกยวของจากหนวยงานตางๆ จำนวน 30 คน 6. จางเหมาผลตคมอบรหารจดการงานโรคไมตดตอเรอรง SI3M จำนวน 1,000 เลม 7. สรปผลการนเทศ ตดตาม และประเมนผลการดำเนนงานพฒนาสขภาพกลมวยทำงานในระดบเขตบรการสขภาพ จำนวน 12 เขต และนำเสนอขอเสนอแนะเชงนโยบายตอผบรหาร สรปประเดนหลกไดดงน - Structure: มคำสง คณะกรรมการ/คณะทำงาน NCDs ในระดบเขต ทมบทบาทชดเจน และบรณาการศนยวชาการทมอยในเขตสขภาพ และควรมคณะกรรมการกลมวยฯระดบเขต เพอรวมขบเคลอนการดำเนนงาน SM/CM มครอบคลมทกจงหวดและอำเภอ ซงเปนกลไกสำคญในการขบเคลอนงานทงระบบ ควรมการมอบหมายงานชดเจน และพฒนาศกยภาพอยางตอเนอง - Information: ระบบขอมลสารสนเทศในภาพเขตยงตองพฒนาฐานขอมลโรค NCDs ทมความครอบคลม ครบถวน สามารถดงขอมลจาก 43 แฟม เพอใหเกดการใชขอมลไปในแนวทางเดยวกน และใหมการเชอมโยงขอมลทกระดบ (อำเภอ จงหวดและเขต) นำไปวเคราะหสถานการณ และนำขอมลไปใชประโยชนได - Intervention/Innovation: เขตมกจกรรม/นวตกรรมทตอบสนองตอการดำเนนงาน NCDs - Integration: มการบรณาการดำเนนงานในระดบพนททงการบรหารจดการและระบบบรการ และมการใชทรพยากรรวมกนในการพฒนาและปองกนแกไขปญหา NCDs - M & E: สวนใหญเขตมการตดตามการดำเนนงานผานการตรวจราชการ การนเทศและ รายงานผลตามตวชวด แตยงขาดการประเมนผลเชงคณภาพและปรมาณ ซงอาจมคณะกรรมการตดตามประเมนผลของเขตทอาจทำหนาทเปน External audit

โครงการจดการความรโรคไมตดตอเรอรงในองคกร ประจำปงบประมาณ 2558

วตถประสงค 1. เพอพฒนาบคลากรใหมสมรรถนะทเหมาะสมกบงานทรบผดชอบและภารกจของสำนกโรคไมตดตอ 2. เพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรระหวางบคลากรในสำนกฯ และสามารถนำความรไปปรบใชในการปฏบตงาน

ผลการดำเนนงาน 1. แตงตงคณะทำงานการจดการความรโรคไมตดตอเรอรงในองคกร ประจำปงบประมาณ 2558 ตามคำสงสำนกโรคไมตดตอ ท 32/2557 ลงวนท 24 ธนวาคม 2557 คณะทำงานประกอบดวย รองผอำนวยการสำนกโรคไมตดตอเปนประธาน และบคลากรจากกลมงานตางๆ ในสำนกโรคไมตดตอ 2. จดประชมคณะทำงานการจดการความรโรคไมตดตอเรอรงในองคกร ครงท 1 เมอวนท 23 ธนวาคม 2557 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ เพอทบทวนและคดเลอกหวขอความรสำคญของหนวยงานทตองดำเนนการเรงดวน ซงคณะทำงาน KM Team ทบทวนและคดเลอกหวขอความรสำคญของหนวยงานทตองดำเนนการเรงดวน ตามทระบในโครงสรางความรหนวยงาน (Knowledge Structure) เพอกำหนดเปนโจทยในการนำมาจดการความรโดยคณะทำงานไดพจารณารวมกนและสรปวาไดคดเลอก 3 หวขอ คอ 1. เทคนค

77

การจดการลดเสยงโรคไมตดตอ รายบคคล (การถอดบทเรยน) 2. เทคนคการจดการลดเสยงโรคไมตดตอ ในองคกร (การถอดบทเรยน) 3. กระบวนการสนบสนนการจดการทมคณภาพ ในคลนก NCD คณภาพ (การถอดบทเรยน) 3. ประชมคณะทำงานการจดการความรโรคไมตดตอเรอรงในองคกร ครงท 2 เมอวนท 20 เมษายน 2558 ณ หองประชมสำนกโรคไมตดตอ เพอชแจงหวขอความรทไดรบคดเลอกของหนวยงานทตองดำเนนการเรงดวน 3 หวขอ กำหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการการจดการความร พจารณาคดเลอก Facilitator Note taker ของแตละหวขอของการถอดบทเรยน และกำหนดกรอบแนวคดการถอดบทเรยนในแตละหวขอ 4.จดประชมเชงปฏบตการถอดบทเรยนองคความรและแลกเปลยนเรยนรของสำนกโรคไมตดตอ เมอวนท 22 เมษายน 2558 ณ โรงแรมโกลเดนส ดรากอน จ.นนทบร ผเขารวมประชมประกอบดวย นกวชาการสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 70 คน โดยไดถอดบทเรยนไดบทเรยนจากบคคล/หนวยงานตนแบบ ใน 3 ประเดนหลก คอ เทคนคการจดการลดเสยงโรคไมตดตอ (รายบคคล) เทคนคการจดการลดเสยงโรคไมตดตอในองคกร และกระบวนการสนบสนนการจดการทมคณภาพ ในคลนก NCD คณภาพ

โครงการประชมเชงปฏบตการการประเมนผลการปฏบตราชการปงบประมาณ พ.ศ.2558

วตถประสงค เพอชแจงแนวทางและวธการประเมนผลการปฏบตงานใหบคลากรของสำนกโรคไมตดตอทราบและนำไปใชในการประเมนผลการปฏบตราชการใหเปนไปในทศทางเดยวกน

ผลการดำเนนงาน 1. ประสานกลมตางๆ ในสำนกโรคไมตดตอ เพอจดทำแบบมอบหมายงาน 2. จดประชมเชงปฏบตการการประเมนผลการปฏบตราชการปงบประมาณ พ.ศ.2558 เมอวนท 7 มกราคม 2558 ณ หองประชมชชลนา สถาบนบำราศนราดร เพอชแจงการประเมนผลการปฏบตราชการปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ผเขารวมประชมประกอบดวย บคลากรของสำนกโรคไมตดตอ จำนวน 65 คน 3. แตงตงคณะกรรมการและคณะทำงานการประเมนผลการปฏบตราชการ ประจำปงบประมาณ พ.ศ.2558 โดยแบงคณะกรรมการออกเปน 4 ชดยอย 4. ตรวจประเมนตวชวดคำรบรองการปฏบตราชการ ประจำปงบประมาณ 2558 รอบท 1 (6 เดอน) และแจงผลการตรวจประเมนตวชวดคำรบรองการปฏบตราชการ ประจำปงบประมาณ 2558 รอบท 1 แกผบรหารและบคลากรของสำนกโรคไมตดตอ 5. แจงเวยนใหกลมตางๆ ในสำนกโรคไมตดตอ ทราบแนวทางการดำเนนงานบรหารผลการปฏบตราชการของบคลากรกรมควบคมโรค ปงบประมาณ พ.ศ. 2558 รอบท 2 (1 เมษายน – 30 กนยายน 2558) 6. ตรวจประเมนตวชวดคำรบรองการปฏบตราชการ ประจำปงบประมาณ 2558 รอบท 2 (12 เดอน)

โครงการทบทวนและจดทำ (ราง) วสยทศน พนธกจและยทธศาสตรสำนกโรคไมตดตอ ประจำปงบประมาณ พ.ศ.2558


78

วตถประสงค 1. เพอทบทวนวสยทศน พนธกจและยทธศาสตร ปงบประมาณ 2558 – 2563 2. เพอกำหนดทศทางการดำเนนงานโรคไมตดตอ และการบาดเจบในปตอไป


ผลการดำเนนงาน จดประชมเชงปฏบตเพอทบทวนและจดทำ (ราง) วสยทศน พนธกจและยทธศาสตรสำนกโรคไมตดตอ ประจำปงบประมาณ พ.ศ.2558 และประชมกลมยอยเพอระดมความคดเหน เมอวนท 7 - 8 กนยายน 2558 ณ โรงแรมแกรนดแปซฟก ซอฟเฟอรนรสอรท ชะอำ จงหวดเพชรบร กลมเปาหมายคอบคลากรของสำนกโรคไมตดตอ ซงทประชมไดมการรวมกนแสดงความคดเหนในแตละยทธศาสตร ดงน ยทธศาสตรท 1 ควรมการดำเนนการเพอใหเกดภาคเครอขาย (ตางประเทศ ระดบประเทศ และระดบพนท) รวมมอและสนบสนนงานของสำนกโรคไมตดตอไดเปนอยางด เชน 1) วางแผนกรอบการดำเนนงาน โดยการเชญเครอขายมาประชม ชวนคยในประเดนตางๆ 2) นโยบายของผบรหารตองชดเจน 3) มแกนหลกรบผดชอบในเรองภาคเครอขาย 4) มการเผยแพรขอมลทางชองทางตางๆ 5) มแผนพฒนาคน 6) มกลมเครอขายในตางประเทศ 7)รวบรวมขอมลเครอขายตางประเทศ ไดแก ดานวชาการ รายชอบคลากร 8) การทำงานรวมกน ตองใหใจ และจรงใจ ยทธศาสตรท 2 สำนกโรคไมตดตอ มงานวชาการ (มาตรการ นวตกรรม คมอ แนวทาง) อยแลว แตยงม Gap คอยงไมมงานวจยรองรบตองานวชาการหรอมาตรการตางๆ ทออกไปสประชาชนหรอผมสวนไดสวนเสยวามประสทธผลหรอผลลพธหรอไม ยทธศาสตรท 3 การจะพฒนาใหสำนกโรคไมตดตอ มบทบาทนำหรอเปนหลกระดบชาต ใน 2 เรอง คอ 1.ดานนโยบายและยทธศาสตร จะตองมขอมลทชดเจน เชน สถานการณโรคในแตละพนท ทศทางนโยบาย เปาหมาย แนวทางการดำเนนงาน เปนตน 2.ดานการตดตามและประเมนผล ควรมการประเมนเชงคณภาพ (Evaluate) ควรทำปเวนป หรอ 2 ปครง หรออาจจะประเมนผลโดยการศกษาวจย เกบขอมล ซงถาพฒนาระบบรายงานผานโปรแกรมใหสามารถสงออกขอมลไดอยางถกตอง ครบถวน กจะชวยใหการตดตามและประเมนผล ประสทธภาพ ทนใชเปนประโยชนทงผรายงานและผนำไปใช ยทธศาสตรท 4 การสอสารสาธารณะ รณรงคและประชาสมพนธ ใหประชาชนมพฤตกรรมสขภาพทด ควรวเคราะหกลมเปาหมาย แลวสงขอความทสน กระชบ และเขาใจงาย โดยใชชองทางการสอสารตามเปาหมายของกลมประชาชนทตองการสงสาร ยทธศาสตรท 5 การพฒนาระบบปองกนควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบ ในสวนของระบบเฝาระวงฯ นนจะตองมการสรางทม สรางคน สรางงานและวางระบบ โดยทำแผนยทธศาสตรในระดบตางๆ ใหเปนรปธรรมมากยงขน สวนระบบการตอบโตภาวะฉกเฉนนนสำนกระบาดไดทำเรอง MERS - CoV สำนกโรคตดตอทวไป ทำเรอง อบตภยจากสารเคม ฯลฯ สำนกโรคไมตดตอเอง มเรองอบตเหตทางถนน ซงม สพฉ.เกยวของในการทำแผนหลก นอกจากนนไดมการทำ Prevention และ Promotion ยทธศาสตรท 6 สำนกโรคไมตดตอมการทำงาน และนำเสนองานทงในประเทศและตางประเทศ แตยงมปญหาในเรองการเขยนผลงานเพอขอรบรางวล ซงจะตองมการวเคราะหหา Gap เพอดำเนนการแกไข และพฒนายกระดบองคการใหมคณภาพ ดงน 1) เพมสมรรถนะหลกขององคการ โดยเพมขดความสามารถเชงกลยทธทคแขง ซงมบทบาทใกลเคยงกบสำนกฯ ไมสามารถลอกเลยนแบบได เพอสราง Brand image ใหกบองคกร 2) สำนกฯตองรวมกนสรางคณคาใหกบผลผลตทางวชาการ/นวตกรรม ของงานดานเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอ ซงเปนบทบาท ภารกจหลกของหนวยงานกรมวชาการ 3) รวมกนสรางความเชอมนในงาน ดานกระบวนการสนบสนน เชน งานบรหารทวไป งานตรวจสอบภายในใหมความโปรงใส การบรหารงบประมาณ การจดการเชงยทธศาสตร งาน HRD HRM งานขอมล และIT ใหมความเขมแขง และยงยน

79

4) มการเตรยมความพรอม และบรณาการระบบตอบโตภาวะฉกเฉนดานโรคไมตดตอ และการบาดเจบ ไดทนสถานการณ เชน ในสถานการณนำทวม เปนตน 5) สรางและประสานความรวมมอกบภาคเครอขายการดำเนนงานเฝาระวง ปองกน ควบคมโรค ไมตดตอเรอรง 6) ควรมการประเมน และถอดบทเรยนการดำเนนงาน เพอคนหาแนวทางการพฒนางานใหมประสทธภาพ

จากการดำเนนงานโครงการในปงบประมาณ พ.ศ.2558 มปจจยความสำเรจ ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในภาพรวม ดงน

ปจจยความสำเรจ 1. งานเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคไมตดตอและการบาดเจบเปนนโยบายและของกระทรวงสาธารณสข 2. ผบรหารกรมควบคมโรค และผบรหารของพนทเปาหมายใหความสำคญ รวมทงกลมเปาหมาย/ภาคเครอขายเหนความสำคญและใหความรวมมอดำเนนโครงการฯเปนอยางด 3. มการประสานงาน ชแจงใหทราบวตถประสงคและประโยชนในการทำงานรวมกบหนวยงานอน ทำใหไดรบความรวมมอเปนอยางด 4. มการดำเนนงานในรปแบบคณะกรรมการ/คณะทำงาน และมการตดตามผลการดำเนนงานอยางตอเนอง

ปญหา อปสรรค 1. เนองจากมนโยบายเรงรดใหจดอบรมภายในไตรมาสแรกทำใหกลมเปาหมายมาก/นอยกวาทกำหนด 2. งบประมาณและการบรหารจดการพสดและการเงนตามระเบยบมขอจำกด 3. การประสานงานกบหนวยงานทเกยวของมหลายหนวยงาน ทำใหตองใชเวลาอธบายชแจง 4. ระบบขอมลของพนทสงออกขอมลไดแตกตางกน และยงขาดความถกตอง ครบถวนของขอมลผลลพธ

ขอเสนอแนะ 1. ควรสนบสนนงบประมาณใหเพยงพอ ควรมแนวทางสำหรบปองกนปญหาอปสรรคเกยวกบบรหารจดการตามระเบยบราชการ 2. ควรตดตามผลหลงการประชม/อบรมเพอทราบขอมลการนำไปใชประโยชนและเพอพฒนาเนอหาการประชม/อบรมหลกสตรใหเหมาะสม 3. ควรมการจดการฐานขอมล ระบบการรายงาน การตรวจสอบความถกตองและครบถวนของขอมล

80


ผลการใชจายงบประมาณ ปงบประมาณ พ.ศ.2558

หมวดรายจายงบประมาณ

จดสรร ใชจายจรง รอยละ

1. งบบคลากร

2. งบดำเนนงาน

3. งบสนบสนน

4. คาสาธารณปโภค

5. งบลงทน

6. งบอดหนน

7. งบรายจายอน

รวม

6,309,552.40

28,885,739.50

0

550,053.05

0

0

78,000.00

35,826,109.95

6,309,552.40

28,885,739.50

0

550,053.05

0

0

78,000.00

35,826,109.95

17.61

80.63

0

1.45

0

0

0.22

100.00


81

สวนท 5ขอมลทวไป

สำนกโรคไมตดตอ

83

วสยท

ศน “

เปนอ

งคกา

รชนน

ำดาน

วชาก

ารใน

การเ

ฝาระ

วง ป

องกน

ควบ

คมโร

คไมต

ดตอแ

ละกา

รบาด

เจบข

องปร

ะเทศ

และร

ะดบน

านาช

าตภา

ยใน

ป 25

63”

พน

ธกจ

1. สร

างแล

ะพฒ

นาอง

คควา

มร ขอ

มลขา

วสาร

เครอ

งมอ

และน

วตกร

รมใน

การเ

ฝาระ

วง ป

องกน

ควบ

คมโร

คไมต

ดตอแ

ละกา

รบาด

เจบใ

หไดม

าตรฐ

าน

2. ถา

ยทอด

สนบ

สนนอ

งคคว

ามร

ขอมล

ขาวส

าร เค

รองม

อ แล

ะนวต

กรรม

แกภา

คเคร

อขาย

ในกา

รเฝา

ระวง

ปอง

กน ค

วบคม

โรคไ

มตดต

อและ

การบ

าดเจ

บ3.

ตดตา

มและ

ประเ

มนผล

การด

ำเนน

งานเ

ฝาระ

วง ป

องกน

ควบ

คมโร

คไมต

ดตอแ

ละกา

รบาด

เจบใ

นระด

บประ

เทศ

4. ผล

กดนน

โยบา

ยสาธ

ารณ

ะดาน

โรคไ

มตดต

อและ

การบ

าดเจ

บ

ยทธศ

าสตร

เป

าประ

สงค

กลยท

ธ

ยทธศ

าสตร

ท 1

การส

ราง

สนบส

นน ส

งเสร

มศกย

ภาพแ

ละปร

ะสาน

ความ

รวมม

อกบ

ภาคเ

ครอข

ายภา

ยในป

ระเท

ศ แล

ะนา

นาชา

ตในก

ารดำ

เนนง

านเฝ

าระว

ง ป

องกน

แล

ะควบ

คมโร

คไมต

ดตอแ

ละกา

รบาด

เจบ

ยทธศ

าสตร

ท 2

การพ

ฒนา

เปนศ

นยกล

างขอ

งองค

ความ

ร นโ

ยบาย

มาต

รการ

นวต

กรรม

กา

รเฝา

ระวง

ปอง

กน ค

วบคม

โรคไ

มตดต

อและ

การบ

าดเจ

บ

ยทธศ

าสตร

ท 3

การพ

ฒนา

การส

อสาร

สาธา

รณะด

านโร

คไมต

ดตอแ

ละกา

รบาด

เจบ

ยทธศ

าสตร

ท 4

การเ

ตรยม

ความ

พรอม

และด

ำเนน

การป

องกน

คว

บคมโ

รคแล

ะภยส

ขภาพ

ในสถ

านกา

รณฉก

เฉนแ

ละภย

พบต

ยทธศ

าสตร

ท 5

การ

ตดตา

มและ

ประเ

มนผล

การด

ำเนน

งาน

การเ

ฝาระ

วง ป

องกน

ควบ

คมโร

คไมต

ดตอแ

ละกา

รบาด

เจบ

ในระ

ดบปร

ะเทศ

ยทธศ

าสตร

ท 6

การพ

ฒนา

คณภา

พระบ

บบรห

ารจด

การ

องคก

รและ

ศกยภ

าพบค

ลากร

ใหมข

ดสมร

รถนะ

สง

1.1 ภ

าคเค

รอขา

ยทกร

ะดบส

ามาร

ถบรห

ารจด

การ

และข

บเคล

อนกา

รดำเ

นนงา

นเฝา

ระวง

ปอง

กน ค

วบคม

โรคไ

มตดต

อและ

การบ

าดเจ

บ แล

ะการ

บงคบ

ใชกฎ

หมาย

เพอล

ดปญ

หาทม

ผลกร

ะทบต

อสขภ

าพ

2.1 เ

ปนศน

ยกลา

งของ

องคค

วามร

นโย

บาย

มาตร

การ

นวตก

รรม

การเ

ฝาระ

วง ป

องกน

ควบ

คมโร

คไมต

ดตอแ

ละกา

รบาด

เจบท

ยอม

รบใน

ระดบ

ประเ

ทศ

3.1 ม

กลไก

การส

อสาร

สาธา

รณะ

และป

ระชา

สมพน

ธ ทค

รอบค

ลมแล

ะมปร

ะสทธ

ภาพ

ไดมา

ตรฐา

น

4.1 ม

กลไก

การจ

ดเตร

ยมคว

ามพร

อมแล

ะบรณ

าการ

ระบบ

ตอบโ

ตภา

วะฉก

เฉนด

านโร

คและ

ภยสข

ภาพ

ทไดม

าตรฐ

าน

5.1 ม

กลไก

การพ

ยากร

ณโร

ค กา

รตดต

ามปร

ะเมน

ผลภา

พรวม

ของ

การเ

ฝาระ

วง ป

องกน

ควบ

คม โร

คไมต

ดตอแ

ละกา

รบาด

เจบ

และ

การต

ดตาม

ประเ

มนผล

การบ

รหาร

จดกา

รทรพ

ยากร

6.1 เป

นองค

กรแห

งการ

เรยน

รและ

มระบ

บบรห

ารจด

การต

ามเก

ณฑ

พฒนา

คณภา

พการ

บรหา

รจดก

ารภา

ครฐ

6.2 บ

คลาก

รมขด

สมรร

ถนะส

งตาม

คานย

มของ

กรมค

วบคม

โรค

1.1.1

เสรม

สราง

ศกยภ

าพแล

ะควา

มเขม

แขงข

องเค

รอขา

ยทกร

ะดบเ

พอกา

รดำเ

นนงา

น เฝ

าระว

ง ปอ

งกน

ควบค

มโรค

ไมตด

ตอแล

ะการ

บาดเ

จบทไ

ดมาต

รฐาน

1.1.2

สงเส

รม ผ

ลกดน

ใหเค

รอขา

ยรวม

มอให

มการ

บงคบ

ใชกฎ

หมาย

/กฎร

ะเบย

บ/ขอ

บงคบ

เพอล

ดปญ

หาโร

คไมต

ดตอแ

ละกา

รบาด

เจบ

1.1.3

พฒนา

คณภา

พระบ

บขอม

ลเพอ

การด

ำเนน

งานเ

ฝาระ

วง ป

องกน

ควบค

มโรค

ไมตด

ตอแล

ะการ

บาดเ

จบ แ

ละมก

ารแล

กเปล

ยนขอ

มลระ

หวาง

ภาคเ

ครอข

ายทง

ระดบ

พนท

ประเ

ทศ แ

ละนา

นาชา

ต

2.1.1

พฒ

นาอง

คควา

มร น

โยบา

ย มา

ตรกา

ร นว

ตกรร

มการ

เฝาร

ะวง

ปองก

น คว

บคมโ

รคไม

ตดตอ

และก

ารบา

ดเจบ

ใหได

มาตร

ฐานส

ากล

2.1.2

พฒนา

กลไก

และศ

กยภา

พของ

การเ

ปนศน

ยกลา

งการ

เฝาร

ะวง

ปองก

น คว

บคม

โรคไ

มตดต

อและ

การบ

าดเจ

บ

3.1.1

พฒนา

ระบบ

และก

ลไกก

ารสอ

สารส

าธาร

ณะใ

หเหม

าะสม

กบกล

มเปา

หมาย

3.1

.2 สง

เสรม

สนบ

สนน

ประเ

ดนสา

รและ

สอตน

แบบใ

หกบห

นวยง

านภา

คเคร

อขาย

4.1.1

พฒนา

กลไก

และข

นตอน

การบ

รหาร

จดกา

รเตร

ยมคว

ามพร

อมแล

ะการ

ตอบโ

ตภาว

ะฉกเ

ฉนดา

นโรค

และภ

ยสขภ

าพแบ

บบรณ

าการ

ตามม

าตรฐ

าน

5.1.1

พฒนา

ระบบ

และก

ลไกก

ารพย

ากรณ

โรค

การต

ดตาม

ประเ

มนผล

ภาพร

วมขอ

งกา

รเฝา

ระวง

ปอง

กน ค

วบคม

โรคไ

มตดต

อและ

การบ

าดเจ

บ แล

ะการ

ตดตา

มปร

ะเมน

ผลกา

รบรห

ารจด

การท

รพยา

กร5.1

.2 พฒ

นาศก

ยภาพ

บคลา

กรใน

การพ

ยากร

ณโร

ค กา

รตดต

ามปร

ะเมน

ผลภา

พรวม

ของก

ารเฝ

าระว

ง ปอ

งกน

ควบค

มโรค

ไมตด

ตอแล

ะการ

บาดเ

จบ แ

ละกา

รตดต

ามปร

ะเมน

ผลกา

รบรห

ารจด

การท

รพยา

กร

6.1.1

พฒนา

ระบบ

การบ

รหาร

จดกา

รองค

กรตา

มเกณ

ฑพฒ

นาคณ

ภาพก

ารบร

หาร

จดกา

รภาค

รฐ6.1

.2 พฒ

นาระ

บบกา

รกำก

บดแล

การบ

รหาร

จดกา

รองค

กรตา

มหลก

ธรรม

าภบา

ล6.2

.1 พฒ

นาระ

บบกา

รบรห

ารจด

การท

รพยา

กรบค

คลให

มประ

สทธภ

าพ6.2

.2 สง

เสรม

และพ

ฒนา

คณธร

รม จ

รยธร

รม6.2

.3 พฒ

นาศก

ยภาพ

บคลา

กรตา

มสมร

รถนะ

และม

าตรฐ

านทก

ำหนด

โครง

สราง

การบ

รหาร

งาน

และอ

ตราก

ำลง(

ณ ป

งบปร

ะมาณ

255

8)

กรมค

วบคม

โรค

สำน

กโรค

ไมตด

ตอ

กลมย

ทธศา

สตร

และแ

ผนงา

นกล

มบรห

ารทว

ไป

กลมโ

รคไม

ตดตอ

เรอร

ง

- ขาร

าชกา

ร 7

คน- พ

นกงา

นราช

การ

5 คน

-พนก

งานก

ระทร

วงฯ

1 คน

- ผอำ

นวยก

าร- ร

องผอ

ำนวย

การ

3 คน

- ขาร

าชกา

ร 50

คน

- พนก

งานร

าชกา

ร 27

คน

- ลกจ

างปร

ะจำ

2 คน

- พนก

งานก

ระทร

วงฯ

14 ค

น- ล

กจาง

ชวคร

าว 2

คน

- ลกจ

างโค

รงกา

ร 1

คน

- ขาร

าชกา

ร 8

คน- พ

นกงา

นราช

การ

4 คน

- ลกจ

างปร

ะจำ

2 ค

น- พ

นกงา

นกระ

ทรวง

ฯ 1

คน- ล

กจาง

ชวคร

าว 1

คน

- ขาร

าชกา

ร 11

คน

- พนก

งานร

าชกา

ร 6

คน- ล

กจาง

ชวคร

าว 2

คน

กลมพ

ฒน

าระบ

บสา

ธารณ

สข

- ขาร

าชกา

ร 12

คน

- พนก

งานร

าชกา

ร 3

คน- พ

นกงา

นกระ

ทรวง

ฯ 1

คน

กลมป

องกน

การบ

าดเจ

บ

- ขาร

าชกา

ร 8

คน

- พนก

งานร

าชกา

ร 6

คน- พ

นกงา

นกระ

ทรวง

ฯ 1

คน- ล

กจาง

โครง

การ

1 คน


บทบาทและอำนาจหนาท

สำนกโรคไมตดตอ มอำนาจหนาท ดงตอไปน (1) ศกษา วเคราะห วจย และพฒนาองคความรดานการเฝาระวง ปองกน และควบคมโรคไมตดตอทมสาเหตหรอปจจยกำหนดทเกยวเนองกบการบรโภคยาสบ การบาดเจบ พฤตกรรมและสงคม พนธกรรม และระบบบรการทไมเหมาะสม (2) กำหนดและพฒนามาตรฐาน หลกเกณฑและรปแบบการดำเนนงาน เฝาระวง ปองกน และควบคมโรคไมตดตอทมสาเหตหรอปจจยกำหนดทเกยวเนองกบการบรโภคยาสบ การบาดเจบ พฤตกรรมและสงคม พนธกรรม และระบบบรการทไมเหมาะสม (3) ถายทอดองคความรและเทคโนโลยดานการเฝาระวง ปองกน และควบคมโรคไมตดตอ ทมสาเหตหรอปจจยกำหนดทเกยวเนองกบการบรโภคยาสบ การบาดเจบ พฤตกรรมและสงคม พนธกรรม และระบบบรการทไมเหมาะสม (4) ประสานและสนบสนนการพฒนาระบบ กลไก และเครอขายการเฝาระวง ปองกน และควบคมโรคไมตดตอทมสาเหตหรอปจจยกำหนดทเกยวเนองกบการบรโภคยาสบ การบาดเจบ พฤตกรรมและสงคม พนธกรรม และระบบบรการทไมเหมาะสม (5) เปนศนยขอมลและประสานงานการเฝาระวง ปองกน และควบคมโรคไมตดตอทมสาเหตหรอปจจยกำหนดทเกยวเนองกบการบรโภคยาสบ การบาดเจบ พฤตกรรมและสงคม พนธกรรม และระบบบรการทไมเหมาะสม (6) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

ทมาของขอมล : ขอมลตามกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข พ.ศ. 2552 อาศยอำนาจตามความในมาตรา 8 ฉ แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 4) พ.ศ. 2543


ภาคผนวก ก.

ตาราง แสดงอายเฉลยททราบวาตนมภาวะความดนโลหตสง รายเขตสขภาพ

เขตสขภาพจำนวนตวอยางศกษา

อายตำสด

อายสงสด

อายเฉลย

ความคลาดเคลอน

95% ชวงความเชอมน

สมประสทธความคลาด

เคลอน

รวม(1-12เขต)

123456789101112

3051305313316255378268188114151265247233

11111111141520201316132011

78757575757573757475787778

50.950.750.450.549.051.550.752.152.052.052.350.251.4

0.30.20.91.01.50.60.90.20.30.70.30.70.3

50.248.538.737.430.243.639.050.047.942.551.041.648.0

51.552.962.163.667.859.362.554.256.061.453.558.954.9

0.0060.0030.0180.0200.0300.0120.0180.0030.0060.0140.0060.0140.005

ตาราง แสดงความชกผทเคยมแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสข (ไมรวมอสม.) บอกวามความดนโลหตสงหรอเปนโรคความดนโลหตสง รายเขตสขภาพ

เขตสขภาพ จำนวนตวอยางศกษา ประมาณการ ปชก. ขนาดตวอยาง ประมาณการปชก. ความชก

รวม(1-12เขต) 18,8811,6291,4361,5531,4301,6531,5211,3121,2421,6682,3051,6121,520

123456789101112

37,47,80983,662,3392,301,1211,802,9223,344,8273,611,9404,467,3932,750,3313,193,4293,648,5832,514,9002,811,5923,341,723

3,804381331378390427428214153208301323270

5,733,872722,957392,195329,060751,021753,556913,179324,676255,700327,335227,344377,208359,641

15.319.717.018.322.520.920.411.88.09.08.913.410.8

88


เขตสขภาพ จำนวนตวอยางศกษา ประมาณการ ปชก. ขนาดตวอยาง ประมาณการปชก. ความชก

รวม(1-12เขต) 3750374332374383420417213151204297314271

123456789101112

5,635,357711,717393,338326,508727,161743,239879,670323,147249,732321,021225,601373,161361,061

3422352300355351378370194137190277280238

5,038,699661,808355,121304,703649,839662,441773,693276,777229,766288,353215,528318,026302,645

89.493.090.393.389.489.188.085.792.089.895.585.283.8

ตาราง แสดงความชกผทภาวะความดนโลหตสงทรบประทานยาเพอควบคมภาวะความดนโลหตสงรายเขตสขภาพ

ตาราง แสดงความชกผมภาวะความดนโลหตสงทมพฤตกรรมเสยงสบบหรในปจจบนรายเขตสขภาพ

ความชกผสบบหรทลด/ละการสบบหร


ประมาณการปชก.

ขนาดตวอยาง


ความชก ขนาดตวอยาง


ความชก


123456789101112

3,734374332375388426426214150168291316271

5,661,980717,762393,338322,586747,252751,489913,759324,676246,615283,086224,270376,086361,061

495454046386269291826324644

800,59688,31676,04536,51584,695114,978157,42137,53427,97336,83627,43657,17255,675

14.112.319.311.311.315.317.211.611.313.012.215.215.4

160131016113339103172213

236,53319,32812,13415,83215,18812,64863,67116,97113,2045,08414,30840,6807,486

32.924.926.942.622.012.142.547.149.614.352.171.213.4

89


รายงานประจำป 2558สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรครายงานประจำป 2558สำนกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค



ขนาดตวอยาง


ความชก ขนาดตวอยาง


ความชก


123456789101112

3704367329373384425429211147166291312270

5608388705800391101322195736457747977913759319899238635274384224270372942360970

6281037647557174332441504410

10697531917617945655711144812120535207900467973912669836578654409811865

19.127.220.317.319.716.122.814.616.425.525.811.83.3

29337383026164612151135243

493597657204379228674527953129812764320693236271711943054309338249

49.039.753.852.139.827.065.845.063.124.774.474.878.9

ตาราง แสดงความชกผมภาวะความดนโลหตสงทมการดมเครองดมแอลกอฮอลในปจจบนรายเขตสขภาพ

ความชกผดมเครองดมแอลกอฮอลทลด/ละการดม

90

ตารา

ง แส

ดงคว

ามชก

ผทได

รบกา

รตรว

จวดค

วามด

นโลห

ตจาก

แพทย

พยา

บาลห

รอเจ

าหนา

ทสาธ

ารณ

สข ร

วมทง

อาสา

สมคร

สาธา

รณสข

ประจ

ำหมบ

าน ร

ายเข

ตสขภ

าพ

เขตส

ขภาพ

จำนว

นตว

อยาง

ศกษา

ประม

าณกา

รปช

ก.ขน

าดตว

อยาง

ประม

าณกา

รปช

ก.คว

ามชก

ขนาด

ตวอย

าง

ภายใ

น 1

ป ทผ

านมา

ประม

าณกา

รปช

ก.คว

ามชก

มากก

วา 1

ป ถ

ง 2

ป

ขนาด

ตวอย

างปร

ะมาณ

การ

ปชก.

ความ

ชกขน

าดตว

อยาง

ประม

าณกา

รปช

ก.คว

ามชก

มากก

วา 2

ปขน

ไปไม

เคยต

รวจ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

22,14

21,8

711,5

941,8

921,8

201,9

191,7

771,5

321,4

611,9

062,6

571,8

751,8

38

รวม(

1-12

เขต)

45,24

9,490

4,395

,169

2,653

,278

2,244

,063

4,509

,241

4,353

,045

5,461

,592

3,391

,252

3,696

,168

4,364

,673

2,855

,877

3,342

,439

3,982

,694

17,19

71,4

871,3

641,3

431,2

771,5

491,3

331,1

481,1

481,5

152,1

071,4

731,4

53

33,54

2,045

3,358

,035

2,175

,001

1,457

,753

2,912

,591

3,341

,345

3,628

,485

2,332

,711

2,967

,245

3,286

,665

2,308

,172

2,544

,885

3,229

,156

74.1

76.4

82.0

65.0

64.6

76.8

66.4

68.8

80.3

75.3

80.8

76.1

81.1

1178 83 47 175

102

64 139

103

64 123

120

103

55

2,637

,282

199,2

1891

,334

266,7

042,8

51,19

918

1,549

534,0

3123

2,806

144,8

2429

4,889

142,1

9216

7,752

96,86

3

5.8 4.5 3.4 11.9

6.3 4.2 9.8 6.9 3.9 6.8 5.0 5.0 2.4

478

57 28 42 49 44 42 58 24 48 43 33 10

1196

,232

123,7

3436

,341

75,23

914

9,091

100,5

6720

5,646

177,2

4155

,045

111,1

2034

,132

100,1

4927

,926

2.6 2.8 1.4 3.4 3.3 2.3 3.8 5.2 1.5 2.5 1.2 3.0 0.7

3289

244

155

332

392

262

263

223

225

220

387

266

320

7,873

,932

714,1

8335

0,602

444,3

671,1

62,43

972

9,584

1,093

,429

648,4

9452

9,054

671,9

9837

1,381

529,6

5362

8,749

17.4

16.2

13.2

19.8

25.8

16.8

20.0

19.1

14.3

15.4

13.0

15.8

15.8

ตารา

ง แส

ดงคว

ามชก

ผมภา

วะคว

ามดน

โลหต

สงได

ปฏบต

ตนตา

งๆ เพ

อควบ

คมภา

วะคว

ามดน

โลหต

สง ร

ายเข

ตสขภ

าพ

เขตส

ขภาพ

จำนว

นตว

อยาง

ศกษา

ประม

าณกา

รปช

ก.ขน

าดตว

อยาง

รอยล

ะขน

าดตว

อยาง

กนยา

ควบค

ม H

T

ขนาด

ตวอย

าง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

3,794

377

332

376

390

422

429

214

153

208

299

323

271

รวม(

1-12

เขต)

5,713

,701

716,9

8539

3,338

327,5

8475

1,021

741,2

3191

3,759

324,6

7625

5,700

327,3

3522

3,802

377,2

0836

1,061

3,449

353

297

355

366

382

377

195

140

193

280

282

229

88.9

91.1

88.6

92.4

90.6

90.5

86.9

85.4

95.2

89.6

95.2

82.5

80.2

579

95 28 50 57 70 27 26 22 48 64 61 31

2,820

312

183

318

311

314

254

160

121

179

234

282

152

73.7

84.7

53.3

83.3

79.7

73.5

62.9

77.5

78.9

81.0

79.5

82.0

55.9

77.1

87.6

52.6

84.9

79.9

76.4

80.7

69.1

79.1

82.0

82.5

84.1

53.3

2,378

283

96 297

293

219

197

140

115

166

211

272

89

62.4

76.0

24.8

75.0

74.3

54.9

45.7

71.4

79.5

79.3

71.5

84.2

34.7

2,387

291

126

277

253

219

205

153

115

156

218

267

107

2,611

298

102

305

290

221

368

164

115

167

226

286

69

69.0

81.0

34.9

79.7

69.8

56.5

83.3

79.8

78.1

78.6

75.9

85.8

14.7

รอยล

ะ

กนยา

แผนไ

ทย-

สมนไ

พรลด

อาหา

รทมไ

ขมนส

ง

ขนาด

ตวอย

างรอ

ยละ

ขนาด

ตวอย

าง

ลดอา

หารร

สเคม

รอยล

ะ

2,953

328

182

328

309

323

361

151

117

176

243

287

148

ขนาด

ตวอย

างรอ

ยละ

ขนาด

ตวอย

าง

ควบค

มนำห

นกออ

กกำล

งกาย รอยล

ะ

ผอนค

ลายค

วามเ

ครยด

รอยล

ะ

61.8

79.9

33.8

70.5

64.5

54.9

50.0

68.7

80.7

72.2

73.0

78.4

35.5

16.2

28.8

5.7 14.2

17.1

16.8

8.7 11.3

19.2

27.4

19.8

16.5

10.1

91

ตารา

ง แส

ดงคว

ามชก

ผปวย

ความ

ดนโล

หตสง

ไดไป

พบแพ

ทย พ

ยาบา

ล หร

อเจา

หนาท

สาธา

รณสข

เพอด

แลรก

ษาคว

ามดน

โลหต

สง ร

ายเข

ตสขภ

าพ

ตารา

ง แส

ดงคว

ามชก

ผปวย

ความ

ดนโล

หตสง

ไดรบ

การต

รวจเ

ลอดจ

ากแพ

ทยเพ

อหาค

วามผ

ดปกต

จากก

ารทำ

งานข

องไต

และภ

าวะแ

ทรกซ

อนจา

กโรค

ความ

ดนโล

หตสง

รายเ

ขตสข

ภาพ

เขตส

ขภาพ

จำนว

นตวอ

ยาง

ศกษา

ประม

าณกา

ร ปช

ก.ขน

าดตว

อยาง

ไมเค

ย

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

3,639

350

327

355

359

415

423

215

147

172

301

318

257

รวม

(1-1

2 เข

ต)5,4

89,09

267

7,853

358,0

2330

9310

674,6

6672

8,157

898,3

8332

8,174

252,8

2327

9,518

227,3

4437

5,035

352,7

96

383

16 19 26 34 23 29 28 13 42 49 44 60

367

29 16 34 53 31 37 21 13 11 20 32 70

10.9

8.9 12.4

9.6 16.9

8.1 9.9 9.8 7.5 6.0 8.9 9.3 20.6

32.9

35.6

25.9

23.75

38.0

19.1

59.5

36.4

22.3

20.9

7.5 36.1

20.7

818

70 119

98 67 120

47 55 28 42 74 75 23

19.2

20.8

31.3

28.3

13.7

27.2

9.1 2.3 14.8

17.4

23.9

19.3

11.7

รอยล

ะ

1-2

ครงต

อป

3-4

ครงต

อป

ขนาด

ตวอย

างรอ

ยละ

ขนาด

ตวอย

าง

5-6

ครงต

อป

รอยล

ะ

1,135

127

97 88 113

81 269

77 36 42 33 99 73

ขนาด

ตวอย

างรอ

ยละ

มากก

วา 6

ครง

ตอป

11.2

4.3 6.2 8.0 10.2

7.0 10.2

19.1

9.6 29.5

7.6 6.9 32.4

รอยล

ะขน

าดตว

อยาง

25.88

30.4

24.2

30.3

21.1

38.5

11.3

11.7

45.7

26.2 52 28.4

14.6

936

108

76 109

92 160

41 34 57 35 125

68 31

เขตส

ขภาพ

จำนว

นตวอ

ยาง

ศกษา

ประม

าณกา

ร ปช

ก.ขน

าดตว

อยาง

ไมเค

ย

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

3454

299

325

328

331

390

409

214

143

158

301

311

245

รวม

(1-1

2 เข

ต)51

8017

559

1739

3792

7027

9184

5998

9068

3896

8616

8232

7936

2504

3225

8121

2273

4437

0971

3497

11

1352

104

121

129

113

146

102

94 39 75 121

140

168

1696

154

149

142

154

222

289

102

83 70 154

131

49

49.6

54.2

42.2

40.7

48.8

53.6

65.6

45.4

62.1

40.6

64.5

44.2

8.1

5.3 8.2 7.3 7.5 9.5 1.3 3.2 6.4 4.1 7.2 0.2 6.7 2.5

99 12 11 13 12 7 6 3 1 2 14 10 8

2.2 4.9 2.9 4.3 2.4 1.5 0.5 0.6 0.1 2 1.7 1.2 4.6

รอยล

ะ

1-2

ครงต

อป

3-4

ครงต

อป

ขนาด

ตวอย

างรอ

ยละ

ขนาด

ตวอย

าง

5-6

ครงต

อป

รอยล

ะ

218

22 32 27 40 7 10 14 11 10 3 28 14

ขนาด

ตวอย

างรอ

ยละ

มากก

วา 6

40.3

29.1

44.8

37.9

37.0

40.9

30.1

47.3

27.1

50.1

31.4

47.5

80.2

รอยล

ะขน

าดตว

อยาง

2.7 3.6 2.8 9.6 2.4 2.6 0.6 0.3 6.5 0.2 2.2 0.6 4.7

89 7 12 17 12 8 5 1 9 1 9 2 6

92

ภาคผนวก ข.

Documents

ANNUAL REPORT 2015 รายงานประจำปี 2558 · คำนำ กระทรวงสาธารณสุข มีนโยบายสำคัญด้านพัฒนาการส่งเสริม