ARALIN 27

SUBMITTED BY: RAYMAN JUNE L. GEALOGO

SUBMITTED TO: MS VANESSA RESULAR

Ang pag kuwenta ng GROSS NATIONAL

PRODUCT

Gross National Product (GNP) - kabuuang halaga ng produkto at serbisyo ng nilikha ng mga mamamayanan ng isang bansa sa loob ng isang taon at ipinapakita nito ang mga sektor na lubusang nkapag ambag sa kaunlaran ng isang bansa.

KITA

GNP

KONTRIBUSYON

GASTOS

May ibat ibang paraan ng pag kukuwenta ng Gross National Product sa dito ang

Industrial Origin Approach o Value Added Approach

Sa pag buo at paggawa ng mga produkto at serbisyo ay may inaambag na halaga ang bawat sektor na pinagbabatayan ng mga presyo ng mga produkto at serbisy.Kapag pinagsama sama ang lahat ng presyo ng mga produkto at serbisyo na nilikha sa loob ng bansa ay makukuha ang Gross Domestic Product o GDP ng bansa.Matapos malaman ang GDP ay idadagdag ang Net Factor Income from Abroad(NFIA) upang makuwenta ang GNP .Upang makuha ang GDP at GNP, Kailangan pagsamasamahin ang mga idinagdag na halaga

Factor Income Approach

Ang mga Salik ng produksiyon na ginagamit sa paglikha ng produkto at serbisyo ay tumatanggap na kabayaran na nagsisilbing kita ng bawat salik.Ang pag alam ng pambansang kita ay kailangan upang makuwenta ang GNP sa paraang ito.Kailangang alamin ang sumusunod:

1. Kita ng Entreprenyur at Ari-arian (KEA)

Ito ang kita ng isang entreprenyur bilang salik ng produksyon, tulad ng tubo.Ang mga ari-arian na ginagamit sa produksyon ay tumatanggap ng kita,tulad ng upa.

2.Kita ng Gobyerno (KG)

Ang mga ibinabayad na buwis mga interes sa pag papautang, at mga kita ng stocks,ng mga korporasyon at negosyo na pag-aari ng gobyerno ay tinuturing na kitang gobyerno.

3.Kita ng mga Empleyado at Manggagawa (KEM)

ito ang sahod at benepisyo na tinatanggap ng mga empleyado at manggagawa na nakasaad sa kanilang kontrata tulad ng clothing allowance,transportation allowance, komisyon,bonuses.at mga non-monetary benefits ay kabilang sa kita ng mga empleyado at manggagawa.

4. Kita ng korporasyon at kompanya (KK)

Ito ang kita ng tinatanggap ng korporasyon at kompanya mula sa nilikhang produkto at serbisyo, pati ang kinikita sa pangangapital ng kompanya.

Kapag pinagsama –sama ang lahat ng kita ng ibant ibang sektor ay makukuha ang National Income(NI) . Sa pagkuha ng pambansang kita ay gagamitin ang paraang ito :

NI= KEA+KG+KEM+KK

Halimbawa

KEA = PhP26 milyon

KG= PhP120 milyon

KEM=PhP132 milyon

KK=PhP109 milyon

26milyon+120milyon+132milyon+109milyon =387m. At upang makuha ang GNP, kailangang isama ang ibang babayaran sa paglikha ng produkto tulad ng :

1. Capital Consumption Allowance (CCA)

2.Indirect Business Taxes (IBT)

kaya ang pagkompyut ng GNP ay NI+CCA+IBT = GNP

Kapag lahatt ng gastusin ng bawat sektor ay pinagsama-sama ay makuha ang GNP. Kaya sa paraang ito ay gagamitin ang pormula na :

GNP = GP+GG+GK+(X-M)+NFIA+SD

Kapansin-pasin na kahit anong paraan ang gamitin sa pagkukuwenta ng GNP o ang Total ay pare-pareho sa tatlong paraan