48
ABORDATGE FARMACOLÒGIC ABORDATGE FARMACOLÒGIC EN DOLOR CRÒNIC EN DOLOR CRÒNIC Barcelona, 25 de Abril de 2013 Barcelona, 25 de Abril de 2013 Dr. Sebastià Videla XXIII XXIII Jornades d’actualització en Rehabilitació i Medicina Física Jornades d’actualització en Rehabilitació i Medicina Física

ABORDATGE FARMACOLÒGIC EN DOLOR CRÒNIC

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Microsoft PowerPoint - Videla-045-25abril2013.pptxEN DOLOR CRÒNICEN DOLOR CRÒNIC
Barcelona, 25 de Abril de 2013Barcelona, 25 de Abril de 2013
Dr. Sebastià Videla
XXIII XXIII Jornades d’actualització en Rehabilitació i Medicina FísicaJornades d’actualització en Rehabilitació i Medicina Física
Introducció:
Conceptes
GuióGuió
Epíleg
Introducció:
Conceptes
GuióGuió
Epíleg
⇒Desarrollo de la Ley 29/2006, artículo 24
de 26 de julio, de garantías y uso racional de los medicamentos y productos sanitarios.
Regulador.Regulador.
Regulador.Regulador.
Regulador.Regulador.
Conceptes
GuióGuió
Epíleg
IASP: “An unpleasant sensory and emotional experience associated with actual or potential tissue damage, or described in terms of such damage”
“Una experiència sensorial i emocional
Definició DOLORDefinició DOLOR
“Una experiència sensorial i emocional desagradable associada a una lesió present o potencial, o descrita en termes de la mateixa”
Merskey H. Pain terms: A list with definitions and notes on usage. Recommended by IASP subcommittee on Taxonomy. Pain 1996;67:3-6.
Estímul ‘dolorós’
⇒⇒⇒⇒ Complex
Complex / Mixt
Abordatge farmacològic
??
Introducció:
Conceptes
GuióGuió
Epíleg
ANTIDEPRESSIUS
ANTICONVULSIVANTS
EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA A LA A LA FITXA TÈCNICAFITXA TÈCNICA
ANTICONVULSIVANTS
Antiinflamatorios y antirreumáticos M01AB05 AINEs Antiinflamatorios y antirreumáticos M01AH01 COXIBs
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
Código ATC o Sistema de Clasificación Anatómica, Terapéutica, Química
Analgèsics Analgèsics no opioidesno opioides AINES: clasificación, dosis, duración y efecto analgésico
Grupo farmacológico Fármaco Dosis vo (mg)
Duración (h)
Efecto analgésico
ÁCIDOS Acético
Antranílico Ácido mefenámico 500 6-8 ++ EnólicosEnólicos
Oxicams Piroxicam 10-20 12-24 +++ Pirazolidindionas Fenibutazona 100-200 6-8 ++
Pirazolonas Metamizol o Dipirona 300-600 6-8 +? Propiónico
Ibuprofeno 200-800 8-12 +++
Naproxeno 250-500 8-12 +++
Ketoprofeno 50-100 6-8 ++ Salicílico Aspirina 325-1000 4-6 +++ NO ÁCIDOS Paraaminofenoles Paracetamol# 325-1000 4-6 +++
# se clasifica como un AINE aunque no carece de acción antiinflamatoria
Analgèsics Analgèsics no opioidesno opioides AINES: clasificación, dosis, duración y efecto analgésico
Grupo farmacológico Fármaco Dosis vo (mg)
Duración (h)
Efecto analgésico
* intravenoso
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
METAMIZOL
PARACETAMOL
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
DICLOFENACO
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
CELECOXIB
ETORICOXIB
→ Eficàcia en Dolor Nociceptiu: Somàtic i Visceral
* Eficàcia en el nivell 1 de la escala de la OMS * Co-administrat amb opioides: nivell 2 i 3 de la escala de la OMS.
EFICÀCIA – DOLOR CRÒNIC NOCICEPTIU
ANALGÈSICS ANALGÈSICS -- NO OPIOIDES: NO OPIOIDES: Paracetamol – AINEs - COXIBs
→ Eficàcia en Dolor Nociceptiu: Somàtic i Visceral
* Eficàcia en el nivell 1 de la escala de la OMS * Co-administrat amb opioides: nivell 2 i 3 de la escala de la OMS.
EFICÀCIA – DOLOR CRÒNIC NOCICEPTIU
de la OMS.
→ No hi ha diferències significatives d'eficàcia entre els diferents AINEs via oral →→→→ recomanable via intravenosa: <48 hores sostre analgèsic no generen dependència
ANALGÈSICS ANALGÈSICS -- NO OPIOIDES: NO OPIOIDES: Paracetamol – AINEs - COXIBs
→ Sí que hi ha diferències notables en els efectes 2aris
→ Paracetamol: hepatotoxicitat
SEGURETAT
Risc aterotrombòtic: antagonitzen l’efecte cardioprotector de l’AAS a dosis baixes (dels més aterotrombòtic: diclofenac; menys: naproxèn)
→ COXIBs: Risc aterotrombòtic >:
Contraindicats en pacients amb antecedents de malaltia cardiovascular: IAM, ictus i problemes vasculars NO recomanats en pacients amb factors de risc cardiovascular: HTA, diabètics, hipercolesterolèmia, fumadors...
Gastropatia <
ANALGÈSICS ANALGÈSICS -- NO OPIOIDES: NO OPIOIDES: Paracetamol – AINEs - COXIBs
→ Pacient amb malaltia / risc cardiovascular: evitar AINEs / COXIBs Ibuprofèn fins a 1200 mg/d Naproxèn fins a 1000 mg/d
→ Pacient amb malaltia / risc de gastropatia: AINEs a dosis baixes o
RECOMANACIONS
AINEs a dosis baixes o AINEs de baixa toxicitat gastrointestinal: ibuprofèn o diclofenac
amb omeprazol (20 mg/d)
→ Pacient amb malaltia / risc de gastropatia i cardiovascular: Evitar AINEs i COXIBs, si fos estrictament necessari: ibuprofèn a
dosis mínimes amb omeprazol (20 mg/d)
→ Pacient amb insuficiència renal o hepàtica: Evitar AINEs / COXIBs
Grupo fármaco-terapéutico código ATC
Otros antidepresivos N06AX21 Duloxetina
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
Antiepiléptico, neurotrópico, psicotropo N03AF01 Carbamazepina Otros antiepilépticos N03AX12 Gabapentina Otros antiepilépticos N03AX16 Pregabalina
Otros antiepilépticos, preparados antimigrañosos N03AX11 Topiramato
ANESTESICOS LOCALES N01BB02 Lidocaina
Capsaicina
Código ATC o Sistema de Clasificación Anatómica, Terapéutica, Química
EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA A LA A LA FITXA TÈCNICAFITXA TÈCNICA
Analgèsia acceptada a la fitxa tècnica ANTIDEPRESSIUS
SI AMITRIPTILINA
DULOXETINA
imipramina
desipramina
NO
desipramina
nortriptilina
venlafaxina
paroxetina
citalopram
bupropion
mirtazapina
AMITRIPTILINA
AMITRIPTILINA
EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA A LA A LA FITXA TÈCNICAFITXA TÈCNICA
DULOXETINA
EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA A LA A LA FITXA TÈCNICAFITXA TÈCNICA
Grupo fármaco-terapéutico código ATC
Otros antidepresivos N06AX21 Duloxetina
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
Antiepiléptico, neurotrópico, psicotropo N03AF01 Carbamazepina Otros antiepilépticos N03AX12 Gabapentina Otros antiepilépticos N03AX16 Pregabalina
Otros antiepilépticos, preparados antimigrañosos N03AX11 Topiramato
ANESTESICOS LOCALES N01BB02 Lidocaina
Capsaicina
Código ATC o Sistema de Clasificación Anatómica, Terapéutica, Química
EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA EFICÀCIA ANALGÈSICA ACCEPTADA A LA A LA FITXA TÈCNICAFITXA TÈCNICA
Analgèsia acceptada a la fitxa tècnica ANTIEPILLÈPTICS
SI
CARBAMAZEPINA
GABAPENTINA
PREGABALINA
TOPIRAMATOTOPIRAMATO
NO
lamotrigina
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
CARBAMAZEPINA
CARBAMAZEPINA
CARBAMAZEPINA
CARBAMAZEPINA
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
GABAPENTINA
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
PREGABALINA
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
TOPIRAMATO
Otros antidepresivos N06AX21 Duloxetina
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
Antiepiléptico, neurotrópico, psicotropo N03AF01 Carbamazepina Otros antiepilépticos N03AX12 Gabapentina Otros antiepilépticos N03AX16 Pregabalina
Otros antiepilépticos, preparados antimigrañosos N03AX11 Topiramato
ANESTESICOS LOCALES N01BB02 Lidocaina
Capsaicina
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
LIDOCAINA 4% crema
LIDOCAINA 5% apósito
Otros antidepresivos N06AX21 Duloxetina
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
Antiepiléptico, neurotrópico, psicotropo N03AF01 Carbamazepina Otros antiepilépticos N03AX12 Gabapentina Otros antiepilépticos N03AX16 Pregabalina
Otros antiepilépticos, preparados antimigrañosos N03AX11 Topiramato
ANESTESICOS LOCALES N01BB02 Lidocaina
Capsaicina
EFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICAEFICACIA ANALGÉSICA ACEPTADA EN SU FICHA TÉCNICA
CAPSAICINA
CAPSAICINA
CAPSAICINA
ANALGÈSICS: ANALGÈSICS: Antidepressius – Antiepillèptics – Anestèsics locals
→ Cap fàrmac (antidepressiu – antiepillèptic – anestèsic local) és eficaç en tots els tipus de dolor neuropàtic
→ Inici del tractament amb monoteràpia → Si la monoteràpia no funciona → valorar combinacions (opioides)
→ Primera línia: AMITRIPTILINA i
EFICÀCIA – DOLOR NEUROPÀTIC
→ Primera línia: AMITRIPTILINA i GABAPENTINA o PREGABALINA (manca d’estudis entre amitriptilina i pregabalina, si entre amitriptilina i gabapentina)
→ No hi ha diferències quant a eficàcia entre la GABAPENTINA i la PREGABALINA (però si una gran diferència de preu)
→ CARBAMAZEPINA: tractament d’elecció “neuràlgia essencial del trigemin” i “glosofaringi”
→ AMITRIPTILINA: sequedat de boca, sedació → causes mes freqüents d'abandonaments del tractament. NO recomanat en pacients amb patologia cardiovascular i >65 anys
→ No hi ha diferències quant a efectes secundaris entre la GABAPENTINA i la PREGABALINA → ajustar dosis en cas
SEGURETAT
ANALGÈSICS: ANALGÈSICS: Antidepressius – Antiepillèptics – Anestèsics locals
GABAPENTINA i la PREGABALINA → ajustar dosis en cas d’insuficiència renal
→ En AACC, no diferencies significatives entre els efectes adversos de la AMITRIPTINA i PREGABALINA
→ CARBAMAZEPINA: risc d’insuficiència hepàtica, anèmia aplàsica i agranulocitosis
→ Dins de la primera línia de tractament per al dolor neuropàtic: AMITRIPTILINA , i la GABAPENTINA o PREGABALINA
→ Dolor neuropàtic d'origen diabètic: fàrmac d'elecció AMITRIPTILINA; segona opció DULOXETINA
RECOMANACIONS
AMITRIPTILINA; segona opció DULOXETINA
→ Si la monoteràpia no funciona → valorar tractament a la UTD
Introducció:
Conceptes
GuióGuió
Epíleg
Paracelsus, 1493-1541: