AR¬IDJO¬ESI TA’ MALTA PJAN PASTORALI 2009- 2011

“U meta nintrefa’ ’l fuq mill-art, jien ni[bed il-bnedmin kollha lejja.” ({w 12,32)

2

Website tal-Ar`idjo`esi: http://www.maltadiocese.org Website tas-Sinodu: http://www.sinodu.org.mt © Ar`idjo`esi ta’ Malta, Floriana 2009

Pittura (2008) ta’ John Martin Borg ’U meta nintrefa’ ’l fuq mill-art, jien ni[bed il-bnedmin kollha lejja.’ ({w 12,32).

3

WERREJ

Messa[[ mill-Ar`isqof

________________________________________________________________ Da]la: it-tifsira tal-Pjan Pastorali ________________________________________________________________ Il-vi\joni u l-missjoni:

Knisja li tinbena f’komunita’ ta’ dixxipli ta’ {esu’ Kristu

Knisja li tir`ievi u twassal il-Kelma

Knisja li ti``elebra l-g]aqda ma’ Alla u ma’ xulxin

Knisja li taqdi u ta]dem g]all-[ustizzja

Knisja favur i\-\wie[ u l-familja

Knisja b’post spe`jali g]all-adolexxenti u \-\g]a\ag] ________________________________________________________________ Fil-qalba tal-Pjan: Il-Vi\ta Pastorali ________________________________________________________________ Impenji li qed jittie]du ________________________________________________________________

Biex il-]idma titwettaq - valutazzjoni

4

Nota

F’dan il-Pjan: Djo` - tfisser Djo`esana

Kom – tfisser Komunikazzjoni

Kumm – tfisser Kummissjoni

Seg – tfisser Segretarjat

5

MESSA{{ MILL-AR¬ISQOF

‚U meta nintrefa’ ‘l fuq mill-art, jien ni[bed il-bnedmin kollha lejja.‛ ({w 12,32)

Dan il-Pjan Pastorali huwa frott ta’ ]idma tas-Segreterija Pastorali tal-Ar`idjo`esi, u jinkludi konsultazzjoni vasta f’diversi organi tal-Knisja. Din il-konsultazzjoni kienet tinkludi su[[eriment ta’ silta li tispjega l-g]an ta’ dan il-Pjan Pastorali. Meta dawn is-siltiet ing]ataw lili biex nag]\el wa]da minnhom, jew xi o]ra li ma kenitx imni\\la, mal-ewwel g]a\ilt din is-silta: “U meta nintrefa’ ’l fuq mill-art, jien ni[bed il-bnedmin kollha lejja.” ({w 12,32) San {wann jispjega dan il-kliem: ‚Hu qal dan biex jurihom b’liema mewt kien sejjer imut.‛ (v.33) Meta qal dan il-kliem, ma kienx qieg]ed jitkellem biss fuq il-vjolenza jew il-kruha tat-tbatija tieg]u, i\da dak li kien hemm mo]bi wara dan id-dramm uman. Meta {esù ntrefa’ ’l fuq, huwa wera l-im]abba ta’ Alla l-Imbierek li dehret fit-tbatijiet u l-mewt tieg]u g]all-im]abba tag]na. Dak il-]in, kien hemm g]allinqas tnejn li fehmu: wie]ed kien dak li a]na nafuh b]ala l-]alliel it-tajjeb, li kien imsallab ma’ {esù, li nduna li {esù msallab kien it-triq g]all-{enna (ara Lq 23,39ss); l-ie]or

kien i`-`enturjun li stqarr li fl-imsallab ra ‚tassew Bin Alla‛ (Mt 27,54) Mill-bidu ]assejt li g]alina llum dan il-kliem g]andu jkunu personalizzat u ssir dikjarazzjoni mill-Knisja f’Malta, u ta’ kull membru tag]ha: “U meta nintrefg]u ’l fuq mill-art, a]na ni[bdu il-bnedmin kollha lejna.” Din trid tkun il-Pjan li jwassal g]al xhieda ikbar min-na]a tal-Knisja u tag]na lkoll. Irridu nintrefg]u ’l fuq mill-art, b’im]abba sin`iera lejn Alla u lejn ]utna l-bnedmin kollha, biex ni[bdu lil bnedmin o]ra lejna biex inressquhom lejn {esù. Il-Knisja f’Malta \viluppat f’dawn l-a]]ar sekli, f’kuntest ta’ kultura li hija a``ettat, u li ]afna drabi ‘g]ammdet’ bil-fidi tag]ha. I\da xi drabi anki din il-kultura li nibtet fil-Knisja nbidlet f’valur fiha nfisha, li mhux dejjem twassal biex il-]ajja tal-membri tal-Knisja tkun tidher bi\\ejjed biex ti[bed il-bnedmin lejna u lejn {esù.

L-isfidi tag]na huma li nintrefg]u ’l fuq mill-kultura globali prevalenti llum hekk li nidhru li mhux qed inservu din il-kultura, i\da naqdu lil {esù f’din il-kultura: L-g]a\liet tag]na fid-dawl tal-valuri tal-Van[elu jridu jtaffu l-effetti tal-materjali\mu, tar-relativi\mu u l-konsumi\mu. Hija sfida wkoll tag]na li nintrefg]u ’l fuq mill-kultura li nibtet fil-Knisja li kienet tant ta’ valur fi \minijiet o]ra, ma’ kultura [dida kristjana li hija tant ne`essarja llum: l-g]a\la personali fil-familja, fil-post fejn ng]ixu u na]dmu, li twassal g]al komunjoni fil-Komunita’ Nisranija, iktar milli nserr]u rasna biss g]aliex in]ossuna komdi fl-aspett reli[ju\ tal-kultura nisranija tag]na. {esù, qabel ma qal dan il-kliem li g]a\ilna b]ala l-]sieb tal-Pjan Pastorali, wriena

t-triq kif nintrefg]u mill-art biex ni[bdu lill-bnedmin lejna : ‚jekk (il-]abba tal-qam]) tmut, tag]mel ]afna frott‛ (V.24); ‚Min jaqdi lili, il-Missier jag]tih [ie].‛ (v.26)

+ Pawl Cremona OP Ar`isqof ta’ Malta

6

IT-TIFSIRA TAL-PJAN PASTORALI

7

Alla hu li jmexxi l-]idma tal-Knisja. Minna jitlob li nkunu miftu]in g]all-ispirtu tieg]u, u li nag]mlu ]ilitna biex inwie[bu g]al dak li hu jurina fis-sinjali ta\-\minijiet. Il-Pjan Pastorali, g]alhekk, hu din it-twe[iba tag]na, fil-limitazzjonijiet kollha tag]na imma bl-g]ajnuna tieg]u, g]al dak li qed jurina l-Ispirtu ta’ Alla fi \mienna. Hu l-espressjoni tal-kollaborazzjoni tag]na ma’ Alla.

Il-Pjan Pastorali 2009-2011 irid jg]in lill-Knisja f’Malta fil-mixja mis-sitwazzjoni pre\enti lejn is-sitwazzjoni mixtieqa. Id-dokumenti tas-Sinodu Djo`esan joffru anali\i f’waqtha tas-sitwazzjoni f’diversi oqsma tal-]idma pastorali tal-Knisja, kif ukoll tas-sitwazzjoni mixtieqa fid-dawl tas-sinjali ta\-\minijiet. Fl-istess waqt, mis-Sinodu ’l hawn, l-esperjenza stess tat-twettiq tas-Sinodu ]ar[et b’mod `ar aspetti partikulari li l-Pjan Pastorali l-[did ried jikkonsidra.

Il-Pjan g]alhekk juri l-vi\joni li se tmexxi lill-Knisja f’Malta u l-missjoni tag]ha, u jindika ]idmiet u l-pro[etti li jg]inu lill-Knisja f’din il-mixja tag]ha, kif ukoll min se jkun responsabbli ta’ dawn.

Fejn jid]lu ]idmiet u pro[etti, dan il-Pjan jiffoka fuq pro[etti [odda jew dawk li se jsiru b’mod [did jew b’impenn u b’koordinament akbar. Il-Pjan ma jinkludix il-]idmiet kollha li jsiru mill-oqsma differenti tal-Knisja f’Malta. Barra minn hekk, il-pro[etti tal-Pjan jissemmew fil-qosor ]afna. Kull enti responsabbli g]all-pro[ett g]andha pjan f’iktar dettall tal-pro[ett.

Il-Pjan irid i]e[[e[ ukoll lill-insara Maltin biex jag]rfu r-responsabbiltajiet tag]hom individwali, u j]allu l-vi\joni tal-Pjan tispirahom. Matul dawn it-tliet snin, enfasi qed ting]ata lit-tema mag]\ula mill-Ar`isqof u l-implikazzjoni tag]ha g]all-]ajja individwali u g]all-komunitajiet.

L-ikbar pro[ett tal-Pjan Pastorali tal-Ar`idjo`esi hu l-Vi\ta Pastorali li l-Ar`isqof se jag]mel fil-parrro``i matul it-tliet snin tal-Pjan. Dan hu pro[ett mill-aktar impenjattiv li g]andu jwassal kemm biex l-Ar`isqof isa]]a] il-komunitajiet parrokkjali fil-fidi, kif ukoll biex isir it-ti[did me]tie[. Fih se jkunu involuti diversi strutturi tal-Knisja f’Malta, kemm bi t]ejjija g]all-Vi\ta kif ukoll waqt u wara.

Il-Pjan juri wkoll kif se jsir il-pro`ess ta’ valutazzjoni, li jrid jg]in biex kontinwament ikun hemm monitoring ta’ jekk il-Pjan huwiex jitwettaq u b’liema mod dan qed isir, u x’passi je]tie[ li jittie]du biex dan isir.

Kull parro``a wkoll ]admet Pjan ta’ tliet snin b’rabta ma’ dak li qed isir fl-Ar`idjo`esi, u bl-istess tema mag]\ula mill-Ar`isqof.

Is-Seminarju tal-Ar`idjo`esi se jkompli miexi fuq il-programm ta’ seba’ snin li kien tfassal g]as-seminaristi b]ala twettiq tal-vi\joni u l-proposti tad-dokumenti tas-Sinodu Djo`esan fil-mixja ta’ formazzjoni fis-Seminarju.

8

Fl-a]]ar mill-a]]ar, hu l-Ispirtu ta’ Alla li ja]dem permezz ta’ dawn il-]idmiet u fl-istess pro`ess ta’ valutazzjoni. G]alhekk, iktar milli l-pro[etti fihom infushom, hu importanti l-mod li bih jitwettqu: iktar ma jkun Alla li jmexxi, iktar il-pro[etti jirnexxu u jil]qu l-iskop tag]hom. Din hi t-talba lil Alla li takkumpanja t-twettiq ta’ dan il-Pjan Pastorali.

9

IL-VI|JONI TAL-PJAN PASTORALI

10

Il-Knisja f’Malta se tg]ix it-tema proposta mill-Ar`isqof g]all-Pjan Pastorali – ‘Meta nintrefa’ ‘l fuq mill-art, jien ni[bed il-bnedmin kollha lejja’ billi, matul 2009-2011, ta]dem biex tkun dejjem aktar:

I. Knisja li tinbena f’komunita’ ta’ dixxipli ta’ {esu’ Kristu

II. Knisja li tir`ievi u twassal il-Kelma

III. Knisja li ti``elebra l-g]aqda ma’ Alla u ma’ xulxin

IV. Knisja li taqdi u ta]dem g]all-[ustizzja

V. Knisja favur i\-\wie[ u l-familja

VI. Knisja b’post spe`jali g]all-adolexxenti u \-\g]a\ag]

Din il-vi\joni se tmexxi lill-Knisja f’Malta b’mod partikulari fil-pro[ett prin`ipali tal-Pjan Pastorali 2009-2011: il-Vi\ta Pastorali tal-Ar`isqof, li s-Sinodu Djo`esan ]e[[e[ li ssir fl-Ar`idjo`esi (ara Vi\joni ta’ Knisja komunjoni, 52).

11

I. Knisja li tinbena f’komunita’ ta’ dixxipli ta’ {esu’ Kristu

VI|JONI Il-Knisja f’Malta trid tkun Knisja ta’ dixxipli ta’ {esu’ Kristu, li jimxu warajh, li jsibu fih it-triq, il-verita’ u l-]ajja, u li j]alluh isawwarhom fi strumenti ta’ komunjoni.

Is-Sinodu Djo`esan, fid-dokument Vi\joni ta’ Knisja komunjoni, f’nru 33, jitkellem fuq id-dixxipulat:

G]ax il-Knisja f'Malta tixtieq tkun aktar kristo`entrika, a]na, il-membri tag]ha, irridu nifhmu aktar x'ji[ifieri nkunu dixxipli ta' Kristu, u nfittxu li nkunu hekk tabil]aqq. Kristu huwa l-Img]allem wa]dieni tag]na, dak li g]andu l-kliem tal-]ajja ta' dejjem (ara {w 6,68). A]na nixtiequ nimitaw lil Marija, Omm {esu', li g]exet b'mod perfett id-dixxipulat.

F’nru 21, fuq is-sehem tad-dixxipli g]all-bini tal-komunita’:

L-ispiritwalita’ tal-komunjoni f'[emg]a ta' a]wa u dixxipli ta' Kristu sse]] daqskemm kull membru tal-Knisja (ministru ordnat jew lajk) jag]ti s-sehem proprju u importanti tieg]u fi ]dan il-komunita’ ekkle\jali. Il-membri kollha tal-Knisja g]andhom jiskopru dejjem aktar il-vokazzjoni tag]hom, ji[ifieri x'inhi l-identita' u r-rwol tag]hom fil-Knisja.

F’nru 38, fuq id-djalogu u l-]idma flimkien b]ala dixxipli ta’ {esu’ Kristu:

Knisja li trid tkun dejjem aktar mel], dawl u ]mira, t]oss il-]tie[a li sseddaq id-djalogu, qabel kollox bejn l-istess membri tal-Knisja-komunita’. Dan ifisser li nisimg]u lil xulxin u nag]tu widen lil xulxin. G]andna ]afna ri\orsi umani, imma li f'diversi ka\i huma sparpaljati. Aktar minn ]afna ja]dmu flimkien insibu diversi li jibnu l-‚knejjes‛ tag]hom. Mhux dejjem ]dimna flimkien b]al a]wa u dixxipli ta' {esu'. Mhux dejjem g]aqqadna l-forzi u mhux dejjem qdejna lil xulxin. Irridu ng]idu li a]na Knisja li hija g]anja b'qawsalla ta' g]aqdiet, movimenti u gruppi, imma li sfortunatament mhux dejjem ja]dmu id f'id u b'g]an wie]ed.

IT-TRIQ FUTURA Matul 2009-2011, il-Knisja f’Malta se ta]dem:

biex is-sa`erdoti djo`esani, il-membri tal-kongregazzjonijiet ta’ ]ajja konsagrata u l-laj`i jkunu tassew dixxipli ta’ {esu’ Kristu, u j]addnu l-istil ta’ ]ajja tieg]u;

biex dan id-dixxipulat iwassal g]all-bini ta’ komunita’ fejn jisseddaq id-djalogu u l-]idma flimkien bejn l-a]wa;

biex dan jag]ti xhieda lis-so`jeta’ tas-sbu]ija tal-]ajja ta’ a]wa u dixxipli ta’ {esu’ Kristu.

12

PRO{ETTI

Spiritwalita’

- Ikun offrut MA fl-Ispiritwalita’ u MA fid-Direzzjoni Spiritwali, bil-g]an li ting]ata formazzjoni professjonali lil dawk li se jkunu mexxejja f’dan il-qasam.

Sa`erdoti - Bil-g]an li tissa]]a] il-formazzjoni

permanenti tas-sa`erdoti, se jitkomplew il-korsijiet ta’ a[[ornament, li fis-sena 2009 se jsir f’Mejju bis-sehem tal-Ar`isqof Gianfranco Ravasi, President tal-Kunsill Pontifi`ju g]all-Kultura. Se jitkomplew ukoll is-seminars ta’ Ti[did Presbiterali. Se ter[a’ titwaqqaf Kummissjoni biex tag]mel revi\joni tad-Direttorju tal-Kleru – revi\joni li ilha [ejja ]afna – u titkompla l-]idma biex jinstab post g]al ~entru ta’ kontemplazzjoni fejn sa`erdot ikun jista’ jmur g]al xi [ranet u bl-g]ajnuna ta’ sa`erdot ie]or jag]raf i\jed it-toroq tal-Mulej g]alih. Se ssir ]idma g]al dawn il-pro[etti [odda g]all-formazzjoni permanenti tas-sa`erdoti:

- Pjan ta’ formazzjoni g]as-sa`erdoti fl-ewwel ]ames snin tas-sa`erdozju.

- Studju dwar il-possibbilta’ ta’ \mien sabbatiku programmat g]as-sa`erdoti.

- Studju dwar ir-realta’ tal-qassis Malti llum.

Laj`i

- Issir ]idma biex ikun hemm aktar laj`i ffurmati li jag]tu l-kontribut tag]hom f’diversi oqsma tal-]ajja tal-Knisja f’Malta.

Fakulta’ tat-Teolo[ija Segretarjat Kleru Segretarjat Kleru Fakulta’ tat-Teolo[ija Istitut ta’ Formazzjoni Seminarju ta’ Malta Segretarjat Laj`i Fakulta’ tat-Teolo[ija

13

Parro``i

- Tissa]]a] ir-rabta bejn i`-`entru (is-

Segretarjat) u l-parro``i. G]alhekk ikun hemm membru tal-Kunsill tas-Segretarjat responsabbli g]ad-distretti differenti biex, b’kollaborazzjoni mal-moderaturi tal-unitajiet pastorali, i\omm rabta mal-Kunsilli Pastorali Parrokkjali, iwassal tag]rif u jg]in fid-diffikultajiet, kif ukoll jg]in biex ikunu sensibilizzati dwar ir-responsabbilta’ tag]hom.

- Ikunu provduti g]ajnuniet g]all-mumenti ta’ formazzjoni fil-laqg]at tal-Kunsilli Pastorali Parrokkjali, b]alma sar di[a’ darbtejn, b]ala follow-up tal-laqg]at ta’ formazzjoni.

Festi

- Ikomplu l-passi biex il-festi jkunu tassew insara. Issir ]idma fil-parro``i kollha biex mill-festi ``elebrati fil-knejjes f’Malta jispi``aw: im[iba mhix denja ta’ bnedmin u ta’ nsara b’mod partikulari fil-mar`i; u esa[erazzjonijiet fil-]sejjes tal-murtali, b’inkonvenjent g]all-morda u bi ]sara g]all-ambjent naturali.

- Isir seminar dwar diversi aspetti tal-festi bil-g]an li l-festi jkunu aktar xierqa b]ala festi nsara.

- Jo]ro[ ir-rapport li dwaru saret konsultazzjoni matul 2008 dwar aspetti ta`-`elebrazzjonijiet interni.

Segretarjat Parro``i Segretarjat Parro``i Istitut ta’ Formazzjoni Ar`idjo`esi ta’ Malta Kulle[[ tal-Kappillani Kummissjoni Ambjent Kulle[[ tal-Kappillani Organizzazzjonijiet

involuti fil-festa Ar`idjo`esi ta’ Malta

14

II. Knisja li tir`ievi u twassal il-Kelma ta’ Alla

VI|JONI Il-Knisja f’Malta trid tkun Knisja dejjem miftu]a g]all-Kelma ta’ Alla, biex tilqag]ha bil-qalb, tg]inha tag]mel l-g]a\liet ne`essarji llum, u twassalha b’fedelta’ u b’impenn lill-bniedem tal-lum. Is-Sena Pawlina – li ti``elebra lil Pawlu li laqa’ l-Kelma u wassalha b’ener[ija u b’entu\ja\mu – g]andha tkun ta’ spinta g]al din il-]idma. Is-Sinodu Djo`esan, fid-dokument Vi\joni ta’ Knisja komunjoni, nru 33, fuq il-]tie[a li l-Knisja tisma’ b’attenzjoni l-Kelma ta’ Alla:

G]ax nixtiequ nkunu dejjem aktar dixxipli skond il-qalb tal-Mulej, kollna mxennqin g]alih, irridu nisimg]u b'attenzjoni akbar il-Kelma ta' Alla. Din il-Kelma, kemm-il darba nilqg]uha bis-sin`erita' kollha, tibdilna mill-qieg], iddawwal il-passi tag]na, u, permezz tad-dixxerniment, tg]inna nag]mlu dawk l-g]a\liet li jrid il-Mulej fil-]ajja tag]na…

Id-dokument Xandir tal-Kelma, nru 8-9, fuq kif l-insara jxandru l-Kelma fis-so`jeta’:

Il-Knisja, b]ala g]aqda ta’ dawk li jemmnu, g]andha d-dmir li xxandar l-A]bar it-Tajba ta’ Kristu: li Alla hekk ]abb il-bniedem li bag]at lil Ibnu fid-dinja. Ix-xandir tal-Kelma g]andu l-g]an li jwassal lill-individwi u lis-so`jeta’ biex ja``ettaw lil Kristu f’]ajjithom u j]allu l-Evan[elju jag][nilhom ]ajjithom. L-insara f’Malta jkomplu l-]idma tax-xandir tal-Kelma kull meta, bil-]idma siekta tag]hom, jag]mlu dmirhom fis-so`jeta’ b’impenn u tama f’[ejjieni a]jar minn dak ta’ llum…Il-Knisja f’Malta g]andha dmir li twassal ix-xandir tal-Kelma b’mod li jdawwal l-g]ajxien mhux biss ta’ l-insara i\da wkoll tal-]ajja `ivili f’Malta. Dan trid tag]mlu b’kura[[, b’umilta’ u bi spirtu profetiku.

U d-dokument Laj`i Nsara, nru 46, jg]id:

Biex il-laj`i jaslu jinkarnaw il-Kelma ta’ Alla fis-so`jeta’ ta’ llum, iridu t-ta]ri[ u formazzjoni xierqa; fl-evan[elizzazzjoni [dida mhux bi\\ejjed tkun taf il-messa[[ imma trid tkun taf ukoll id-dinja li fiha ser twasslu.

IT-TRIQ FUTURA

Matul 2009-2011, il-Knisja f’Malta se ta]dem:

biex l-insara jkunu widnejhom u qalbhom miftu]a g]all-Kelma ta’ Alla, b]ala dik li tag]ti d-dawl lil ]ajjithom;

biex jie]du bis-serjeta’ l-formazzjoni g]all-]ajja mag][una mal-Kelma ta’ Alla u li tg]inhom jimmaturaw fil-]ajja nisranija;

biex il-Knisja, fl-impenn tag]ha ta’ evan[elizzazzjoni, tag]raf twassal il-Kelma f’lingwa[[ li jinftiehem mill-bniedem tal-lum u li jg]inu fit-tfittxija g]al sens fil-]ajja.

15

PRO{ETTI

Kateke\i u Formazzjoni

- Filwaqt li titkompla l-]idma tal-Knisja f’Malta fl-

oqsma differenti tal-kateke\i fil-parro``i, fl-iskejjel u fis-so`jeta’ Maltija – tfal, adolexxenti, \g]a\ag], adulti, u persuni bi b\onnijiet spe`jali – issir ]idma biex il-programm ta’ kateke\i ikun immirat qabel kollox g]all-maturazzjoni tal-]ajja nisranija, u `-`elebrazzjonijiet tas-sagramenti jkunu pass important f’din il-mixja ta’ maturazzjoni. G]alhekk isir pro`ess ta’ riflessjoni u studju li jwassal g]al Direttorju Kateketiku Djo`esan. Dan id-Direttorju jin]adem b’konsultazzjoni mal-oqsma differenti kon`ernati u jkun ji[bor fih il-vi\joni, l-istrate[ija u l-linji-gwida f’dak li g]andu x’jaqsam mal-kateke\i. Dan ikun Dokument Ba\i g]all-Knisja f’Malta u jservi biex ikunu i\jed `ari l-orjentamenti tal-Knisja fejn tid]ol l-edukazzjoni fil-fidi g]all-kategoriji kollha u fil-livelli kollha tal-mixja nisranija.

- Fid-dawl tal-konsultazzjoni li saret matul 2008,

ikun ippubblikat id-dokument ta’ policy dwar it-tag]lim tar-Reli[jon fl-iskejjel.

- Il-Knisja f’Malta tkompli toffri opportunitajiet ta’ formazzjoni professjonali lill-operaturi pastorali g]at-twettiq tal-ministeri u tal-]idmiet tag]hom u tipprovdi wkoll esperjenzi ta’ djalogu fis-so`jeta’ Maltija. G]alhekk, flimkien mal-korsijiet li g]addejjin di[a’, u mal-inizjattivi ta’ djalogu li jittie]du b’mod regolari, se jkun hemm dawn il-pro[etti [odda:

Isir kors introduttiv g]at-teolo[ija, mifrux fuq sentejn, li jag]ti introduzzjoni [enerali fuq it-tag]lim tal-Bibbja u fuq temi mag]\ula mix-xjenzi teolo[i`i.

Wara l-introduzzjoni tal-kors ta’ leadership g]al-laj`i li ng]ata darbtejn, ikun \viluppat f’\ew[ livelli o]ra dan il-kors.

Segretarjat Kateke\i Segretarjat Kateke\i Segretarjat Kateke\i Istitut ta’ Formazzjoni Istitut ta’ Formazzjoni

16

Ikunu \viluppati korsijiet spe`jalizzati fuq aspetti mit-tag]lim so`jali tal-Knisja, intenzjonati g]al persuni li ja]dmu fil-qasam ekonomiku, so`jali u politiku.

Ikun offrut kors ta’ formazzjoni teolo[ika g]all-operaturi pastorali fil-parro``a u g]al dawk li jmexxu g]aqdiet u movimenti.

Isir programm ta’ formazzjoni g]ar-religious counsellors.

Isiru inizjattivi li jo]olqu spazju ta’ djalogu u riflessjoni, kif ukoll servizz ta’ formazzjoni nisranija spe`jalizzata, g]al dawk involuti fil-qasam tal- politika.

Isir kors ba\iku ta’ missjolo[ija g]al dawk li jixtiequ jag]mlu esperjenza missjunarja jew ta’ volontarjat.

Issir serje ta’ konferenzi bit-tema ‘Kultura u Fidi’, biex tissa]]a] il-fidi nisranija permezz ta’ apprezzament tal-wirt artistiku u kulturali Malti.

Media

- Ikun ippubblikat u mxerred id-dokument dwar il-Knisja u l-media, Il-Wi`` Di[itali tal-Mulej, u jibdew jitwettqu l-proposti li jinkludi d-dokument, skont it-targets li jissemmew. B’mod partikulari, huma identifikati dawn l-oqsma fejn se jsiru pro[etti [odda:

twaqqif b’mod s]i] tas-Segretarjat Komunikazzjoni So`jali, li jkun il-mutur g]al siner[ija u koordinament f’dan il-qasam

twaqqif ta’ Communications Office

Media Education aktar mifruxa

attenzjoni partikulari lill-media l-[odda

kollaborazzjoni mad-djo`esi ta’ G]awdex fil-qasam tal-media

Istitut ta’ Formazzjoni Fakullta’ tat-Teolo[ija Entijiet o]ra involuti f’dan il-qasam Istitut ta’ Formazzjoni Istitut ta’ Formazzjoni Segretarjat Kateke\i Istitut ta’ Formazzjoni Kumm {ustizzja u Pa`i Istitut ta’ Formazzjoni Uffi``ju Missjunarju ¬entru Animazzjoni

Missjunarja Kummissjoni Kultura Ar`idjo`esi ta’ Malta Seg Kom So`jali

17

III. Knisja li ti``elebra l-g]aqda ma’ Alla u ma’ xulxin

VI|JONI Il-Knisja f’Malta trid tkun Knisja li ti``elebra b’mod ]aj l-g]aqda ma’ Alla u ma’ xulxin. Il-litur[ija trid ti[[edded kontinwament biex tibqa’ tkun esperjenza ta’ din l-g]aqda.

Mid-dokument Litur[ija u Sagramenti, 7 fuq id-djalogu ma’ Alla:

I`-`elebrazzjoni sagramentali hi laqg]a ta’ wlied Alla ma’ Missierhom, fi Kristu u l-Ispirtu s-Santu. Din il-laqg]a ssir qisha djalogu permezz ta’ g]emil u ta’ kliem. L-Ispirtu s-Santu ma jag]tiniex biss li nifhmu l-Kelma ta’ Alla u t-talb tal-Knisja biex iqajjem fina l-fidi; permezz tas-sagramenti jag]mel ukoll li jse]]u ‚l-g]e[ubijiet‛ ta’ Alla m]abbrin mill-Kelma u talb.

Mid-dokument Litur[ija u Sagramenti, 32, fuq il-valur ta`-`elebrazzjoni tal-Ewkaristija:

L-Ewkaristija hi l-qalba u l-qofol tal-]ajja tal-Knisja g]ax fiha Kristu jsie]eb il-Knisja u l-membri kollha tieg]u fis-sagrifi``ju ta’ tif]ir u ta’ radd il-]ajr li offra darba g]al dejjem fuq is-salib lil Missieru. Il-quddiesa hi g]alhekk it-tifkira tal-G]id tal-Mulej, ji[ifieri tal-]ajja bil-mewt u bil-qawmien ta’ Kristu. Waqt il-quddiesa dan il-misteru ji[[edded ta]t sinjali sagramentali. B’dan is-sagrifi``ju Kristu jxerred kotra ta’ grazzji fuq il-Knisja.

Mid-dokument Djakonija u {ustizzja 38, fuq l-g]ajxien tal-Ewkaristija fil-]ajja ta’ kuljum:

Irridu nkunu Knisja li tg]in lill-membri tag]ha jag]rfu 'l Kristu kemm fil-qsim tal-]ob\ kif ukoll f'dawk li ma g]andhomx ]ob\. L-Ewkaristija, ir-Rikon`iljazzjoni, il-Gri\ma ta' l-Isqof u s-sagramenti l-o]rajn g]andhom dimensjoni ta' servizz u [ustizzja li jridu jidhru fil-mod kif ni``elebraw, nippridkaw u nitolbu... Litur[ija li ma twasslilniex stedina `ara g]as-servizz, g]all-[ustizzja u fuq kollox g]all-im]abba lejn xulxin tkun ritwal vojt estern, imbieg]ed mill-Evan[elju.

IT-TRIQ FUTURA

Matul 2009-2011, il-Knisja f’Malta se ta]dem:

biex il-litur[ija tkun dejjem aktar esperjenza ]ajja ta’ g]aqda ma’ Alla u ma’ xulxin;

biex i`-`elebrazzjoni tal-Ewkaristija tkun tassew i`-`entru tal-]ajja ta’ l-insara Maltin;

biex i`-`elebrazzjonijiet litur[i`i jkunu minnhom infushom esperjenza ta’ ener[ija biex l-insara jg]ixu l-fidi fil-]ajja ta’ kuljum.

18

PRO{ETTI

Flimkien ma’ pro[etti li jsiru b’mod regolari jew li issa da]lu b]ala parti mill-programm regolari tal-Knisja f’Malta fil-qasam tal-litur[ija, se jsiru dawn il-pro[etti [odda:

- Jin]adem b’mod sistematiku u f’qafas pastorali l-programm g]all-formazzjoni tal-ministri fil-qasam tal-litur[ija.

- Ikunu ppubblikati kotba litur[i`i: il-lezzjonarju tal-}dud (B u ~) u l-ferjali sa tmiem 2009; il-Brevjar sa tmiem 2011.

- Fid-dawl tas-Sinodu tal-Isqfijiet dwar il-Kelma ta’ Alla li sar f’Ottubru 2008, isir seminar g]as-sa`erdoti li jkompli japprofondixxi temi li ]ar[u mis-Sinodu, fosthom it-ta]ri[ fl-omelija.

- Jit]addem ‘pro[ett pilota’ g]al animazzjoni ]ajja tal-quddies f’numru ta’ parro``i partikulari. Imbag]ad issir evalwazzjoni tar-ri\ultat, ]alli jkunu meg]juna komunitajiet insara o]ra.

- Isir seminar g]al min jidderie[i l-korijiet

parrokkjali, bil-g]an li jitjieb il-kant litur[iku.

- Tinfirex aktar u tkompli tkun a[[ornata l-lista tal-postijiet fejn tkun i``elebrata quddiesa bis-sehem ]aj ta\-\g]a\ag].

- Issir promozzjoni tal-linji-gwida g]all-quddiesa animata mi\-\g]a\ag] u ting]ata formazzjoni dwar il-parte`ipazzjoni ta\-\g]a\ag] infushom fil-litur[ija.

Segretarjat Litur[ija Istitut ta’ Formazzjoni Kummissjoni Litur[ika

Nazzjonali Segretarjat Litur[ija Segretarjat Kleru Discern Segretarjat Litur[ija Kummissjoni Kultura Segretarjat Litur[ija Istitut ta’ Formazzjoni Kumm Djo` |g]a\ag] Kumm Djo` |g]a\ag]

19

IV. Knisja li taqdi u ta]dem g]all-[ustizzja

VI|JONI Il-Knisja f’Malta trid tkun Knisja li taqdi, fuq l-e\empju ta’ {esu’ Kristu u bl-istess stil u spirtu tieg]u. Dan il-qadi b’im]abba trid issie]bu wkoll mal-kontribut g]al so`jeta’ aktar [usta.

Is-Sinodu Djo`esan, fid-dokument Djakonija u {ustizzja, nru 1, dwar il-qadi:

Mistoqsi liema huwa l-akbar kmandament tal-Li[i, {esu' wie[eb `ar u tond li l-akbar kmandament huwa li t]obb lil Alla fuq kollox u lil g]ajrek b]alek innifsek. ‚Dawn il-kmandamenti huma l-qofol tal-Li[i kollha u tal-Profeti‛, g]ax ‚m'hemmx kmandament ie]or akbar minn dawn‛ (Mt 22,36-40; Mk 12,31). Gesu’ jurina li l-im]abba tag]na g]andha tasal g]and dawk li huma fil-b\onn ta' l-g]ajnuna, huma min huma (ara Lq 10,29-37), ukoll dawk li m’humiex ta' [ewwa, anzi sa]ansitra g]andha tasal sa l-g]edewwa tag]na u dawk li jag]mlulna l-]sara (ara Mt 5,43-48). Huwa fuq il-kwalita' ta' l-im]abba tag]na g]al dawk li huma fil-b\onn li huwa se ji[[udikana waqt li qalilna li lilu nsibuh u naqduh ‚fl-i\g]ar wie]ed minn dawn ]uti‛ (Mt 25,31-46).

F’nru 7, dwar ir-rabta flimkien tal-karita’ u l-]idma g]all-[ustizzja:

Kemm il-karita' kif ukoll il-[ustizzja jfissru s-sej]a tag]na biex ng]ixu l-Evan[elju ta' l-im]abba u r-rikon`iljazzjoni. Dawn i\-\ew[ virtujiet jikkumplementaw lil xulxin, g]alkemm m’humiex l-istess la fl-g]anijiet u lanqas fil-metodu. L-im]abba hi l-aqwa kmandament so`jali. Tirrispetta lill-o]rajn u d-drittijiet tag]hom. Titlob li ssir [ustizzja li bl-im]abba biss ikollna l-]ila n]addnuha. Li nag]tu karita' huwa essenzjali, imma mhux bi\\ejjed: irridu nin\lu aktar fil-fond. Irridu nsaqsu aktar mistoqsijiet. Dan hu x-xog]ol tal-[ustizzja.

U d-dokument Kultura-So`jeta’-Knisja, nru 83, jitkellem fuq il-]tie[a ta’

… qalb li taf t]oss kif jaf i]oss il-Mulej, qalb li toqmos quddiem it-tbatija u l-

in[ustizzja, qalb tal-la]am li t]abbat f’sintonija mal-qlub tal-bnedmin fis-so`jeta’ li trid tevan[elizza, qalb li twassal fer] u tama.

IT-TRIQ FUTURA

Matul 2009-2011, il-Knisja f’Malta se ta]dem:

biex tkompli taqdi b’im]abba kbira lil dawk kollha li g]addejjin minn tbatija, u tkun g]alihom mezz ta’ fejqan u solidarjeta’;

biex l-insara jag]rfu jfittxu u jg]inu lil dawk kollha li qed ibatu fis-skiet u bla appo[[ ta’ ]add;

biex l-insara jaraw il-]idma g]al so`jeta’ aktar [usta – b]all-impenn favur id-drittijiet tal-bniedem, l-inklu\ivita’, il-]arsien tal-ambjent, u kontra r-razzi\mu – b]ala parti integrali mill-g]ajxien ta’ dak li jemmnu.

20

PRO{ETTI

Qadi

- Il-Knisja f’Malta hi impenjata bis-s]i] fil-

qasam assistenzjali ta’ karita’ diretta ma’ persuni fil-b\onn, u qed tippjana li tkompli din il-]idma u li ttejjeb is-servizzi li joffru ]afna entijiet tag]ha. L-enfasi se tkun biex din il-]idma ting]ata bl-a]jar mod u, fl-istess waqt, qatt ma titlef il-karatteristi`i proprji tag]ha ta’ karita’ nisranija.

- Issir ]idma biex il-Kummissjoni Djakonja fil-parro``a tkun im]arr[a u orjentata aktar fuq il-b\onn li tkun ukoll strument ta’ advocacy fuq temi ta’ natura so`jali.

- Isir pro[ett ‘Retirement and Ageing’ li japplika n-nozzjoni ta’ ‘active ageing’ u ja]dem strate[ija biex toffri l-opportunita’ lil persuni f’din il-kategorija li jimpenjaw ru]hom f’xi qasam tal-volontarjat. Jing]ata ta]ri[ adattat skond l-g]a\la li persuna tag]mel.

- Jissa]]u s-servizzi f’diversi djar tal-Knisja, spe`jalment bi spazji ta’ terapija u jitqieg]du fil-prattika l-istandards il-[odda kemm fid-djar residenzjali kif ukoll fi`-`entri ta’ matul il-jum.

- Jitwaqqaf ~entru ie]or ta’ matul il-jum f’Dar Qalb ta’ {esu’ li jservi lil tfal li flimkien ma’ ommijiethom g]addew minn vjolenza fid-dar. Dan il-pro[ett se jg]in biex l-ommijiet li jinsabu f’Mer]ba Bik, f’Programm ‘G]abex’ u fil-Programm ‘Seb]’ (Dar Qalb ta’ {esu’) ikunu jistg]u ja]dmu, imqar part-time, ]alli b’hekk ikunu jistg]u j]arsu lejn il-[ejjieni b’aktar ottimi\mu u jkun jistg]u jtejbu l-qag]da finanzjarja tag]hom. Dan il-pro[ett [did jing]aqad mad-diversi servizzi professjonali li qed jing]ataw f’dan il-qasam, li qed jissa]]u kontinwament bil-formazzjoni permanenti tal-istaff kollu.

Segretarjat Caritas Segretarjat Caritas Caritas Helpage Uffi``ju ¬entrali ‘Ejjew

G]andi’ Uffi``ju ¬entrali ‘Ejjew

G]andi’

21

- Wara l-introduzzjoni ta’ SPRED (|vilupp

Reli[ju\ Spe`jali) fid-Dar tal-Providenza g]all-persuni b’di\abilita’ intellettwali, jing]ata ta]ri[ biex din l-istess inizjattiva tkun tista’ til]aq anke persuni b’di\abilita’intellettwali fil-parro``i wkoll.

- Ji[u \viluppati s-servizzi g]al persuni vulnerabbli bi ]ti[ijiet li m’humiex mil]uqa minn ]addie]or, b’attenzjoni partikulari lill-persuni bi problemi ta’ sa]]a mentali, lit-tfal batuti fit-tag]lim, lil \g]a\ag] li baqg]u lura fit-tag]lim u \g]a\ag] \vanta[[jati, lill-familji fid-diffikulta’, u lill-carers li tul is-snin ]admu g]all-kura u ]arsien ta’ xi membru tal-familja.

Djalogu u kontribut fis-so`jeta’

- Diversi kummissjonijiet tal-Knisja f’Malta se jkomplu bl-impenn tag]hom ta’ djalogu u kontribut konstruttiv fuq issues so`jali f’Malta. Fost dawn l-issues huma identifikati s’issa: ir-rispett lejn il-]ajja umana mit-tnissil sal-mewt naturali, il-]idma favur \wie[ b’sa]]tu, l-aspetti so`jali u ekonomi`i li j[ib mieg]u d-divorzju, l-etika professjonali fil-qasam ekonomiku, il-kri\i finanzjarja fid-dawl tat-tag]lim so`jali tal-Knisja, il-qag]da tal-]addiema Maltin u tal-immigranti fil-kondizzjonijiet tax-xog]ol, l-i\vilupp sostenibbli, l-inklu\ivita’, l-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew fl-2009.

Se jkunu qed ja]dmu f’din il-linja l-Istitut ta’ Formazzjoni Pastorali, il-Kummissjoni {ustizzja u Pa`i, il-Kummissjoni Pastorali fid-Dinja tax-Xog]ol, Il-Kummissjoni Pastorali Persuni b’Di\abilita’, is-Segretarjat Emigrazzjoni u Turi\mu, il-Kummissjoni Ambjent, il-Kummissjoni Djo`esana Familja, id-Discern, il-Moviment ta’ Kana, i`-~entru Fidi u {ustizzja u \-|g]azag] }addiema Nsara.

Kummissjoni Pastorali

Persuni b’di\abilita’ Fondazzjoni

St Jeanne Antide Diversi Segretarjati Kummissjonijiet G]aqdiet u Gruppi

22

Kontra r-razzi\mu

- Il-]idma tal-Knisja f’Malta favur ir-rispett lejn

id-dinjita’ ta’ kull bniedem u kontra r-razzi\mu se tkompli tissa]]a] fis-snin li [ejjin. L-g]ajnuna prattika li ting]ata lir-refu[jati u lill-asylum seekers, kif ukoll il-]idma li ssir permezz ta’ sensibilizzazzjoni u edukazzjoni dwar il-qag]da tag]hom u l-]idma favur [ustizzja akbar g]alihom – dawn kollha jistqarru li l-Knisja hi bil-qawwa kollha favur id-dinjita’ u l-]ajja tal-bniedem, hu min hu, [ej minn fejn [ej.

Tag]lim So`jali tal-Knisja

- Issir ]idma biex il-ktieb Kompendju tat-Tag]lim So`jali tal-Knisja, ippubblikat mill-Kunsill Pontifi`ju {ustizzja u Pa`i u maqlub g]all-Malti mi\-|g]a\ag] }addiema Nsara, ikunu g]odda siewja g]all-formazzjoni fit-Tag]lim So`jali tal-Knisja.

Ambjent

- Il-Kummissjoni Ambjent tkun \viluppata

f’Kummissjoni Inter-Djo`esana tal-Konferenza Episkopali Maltija. Din il-Kummissjoni trid turi li l-fidi nisranija tag]ti dawl aktar profond dwar ir-responsabbiltajiet tan-nisrani lejn l-ambjent u l-i\vilupp sostenibbli, li g]andhom l-g]eruq tag]hom partikolarment fl-im]abba u fir-rispett len il-}allieq u lejn il-]olqien; g]alhekk ta]dem biex tkattar l-g]arfien, is-sensibbilta’ u l-edukazzjoni dwar l-ambjent.

Flimkien ma’ ]idmiet regolari li jsiru fil-qasam tal-ambjent, hemm dawn il-pro[etti:

- Fl-2009 ikun organizzat kors internazzjonali bit-titlu God’s Creation and Sustanibility in the Mediterranean, indirizzat lejn seminaristi mir-re[jun tal-Mediterran u tal-Ewropa.

- Ikun hemm informazzjoni akbar, permezz ta’ pubblikazzjonijiet sempli`i, ]alli l-entijiet tal-Knisja jirrispettaw aktar ir-ri\orsi ambjentali fosthom l-elettriku u l-ilma.

Segretarjat Emigrazzjoni

u Turizmu Kumm {ustizzja u Pa`i ~entru Fidi u {ustizzja Kumm {ustizzja u Pa`i Ar`idjo`esi ta’ Malta

flimkien mad-djo`esi ta’ G]awdex

Kummissjoni Ambjent Seminarju ta’ Malta Seminarju ta’ G]awdex Kummissjoni Ambjent

23

- Ikunu studjati l-potenzjalita’ u l-pratti`ita’

ekonomika li `erti knejjes u bini ie]or jibdew jag]mlu u\u mill-ener[ija alternattiva tax-xemx.

Kummissjoni Ambjent

24

V. Knisja favur i\-\wie[ u l-familja

VI|JONI

Il-Knisja f’Malta trid tkun Knisja li ta]dem b’impenn g]at-tis]i] ta\-\wie[ u tal-familja. F’dan, il-Knisja trid tag]ti kontribut validu lis-so`jeta’ Maltija, biex l-g]a\liet li jsiru jkunu tassew g]all-[id komuni. Il-Knisja trid tkompli wkoll tg]in lil min g]addej mit-tbatija fi ]dan il-familja. Is-Sinodu Djo`esan, fid-dokument |wie[ u Familja, 7, dwar i\-\wie[ li jirrifletti l-]ajja ta’ Alla:

Meta koppja mi\\ew[a tistqarr li hija ma]luqa xbieha ta’ Alla, it-tnejn ikunu qed jg]idu li huma msej]in biex i]obbu kif i]obb Alla, f’g]aqda ta’ persuni li tag]ti l-]ajja. U dan jag]mluh spe`ifikament b]ala ra[el u mara. Ir-ra[el hu dispost li jkun g]otja g]al martu u l-mara, li tir`ievi din l-g]otja tar-ra[el, issir g]otja hi wkoll lilu.

U f’nru 10, dwar il-familji li jkunu evan[elizzaturi:

Il-familja li to]ro[ mi\-\wie[ nisrani ssir [ebla soda g]all-bini, il-]ajja u l-]idma tal-Knisja. Il-familja nisranija hija msej]a biex ma ting]alaqx fiha nfisha: g]andha l-missjoni li tkun mhux biss o[[ett imma ssir hi stess su[[ett ta’ evan[elizzazzjoni,..

Fid-dokument tas-Sinodu Djo`esan Kultura-So`jeta’-Knisja, nru 79, dwar is-sehem tal-Knisja fid-dibattitu fil-pajji\:

Il-Knisja g]andha tkompli tag]ti s-sehem tag]ha b’mod ]aj fid-dibattitu dwar i\-\wie[ u l-familja f’pajji\na biex twassal il-proposta tag]ha li bla dubju g]ad g]andha anke kontenut kulturali fuq diversi livelli u aspetti tal-]ajja tas-so`jeta’ fosthom:

l-edukazzjoni g]al paternita’ u maternita’ responsabbli;

l-isfida li l-kultura ta’ llum tpo[[i quddiem is-sesswalita’ umana;

politika li tiffavorixxi l-familja u l-istabilita’ tag]ha.

IT-TRIQ FUTURA

Matul 2009-2011, il-Knisja f’Malta se ta]dem:

biex tag]ti kull g]ajnuna lill-mi\\ew[in ]alli jg]ixu b’impenn il-vokazzjoni tag]hom, u tissa]]a] il-]ajja tal-familja;

biex tieqaf ma’ dawk li huma vittmi ta’ tbatija fil-]ajja ta\-\wie[ u tal-familja;

biex il-familji stess iwasslu bis-s]i] il-valuri li jibnu \-\wie[ u l-familja fis-so`jeta’ Maltija llum.

25

PRO{ETTI

Flimkien mal-]idma regolari li ssir favur i\-\wie[ u l-familja minn tant entijiet fil-Knisja, fosthom mill-Moviment ta’ Kana u minn kull parro``a f’Malta, se jitwettqu dawn il-pro[etti:

- Il-Pro[ettImpenn, bil-g]an li jqajjem kuxjenza u g]arfien dwar l-importanza li s-so`jeta’ g]andha tag]ti li\-\wie[, u dwar il-benefi``ji li \wie[ b’sa]]tu jag]ti lis-so`jeta’ u lill-istat innifsu. L-enfasi se tkun dejjem fuq dak li hu po\ittiv u li jibni \-\wie[ b’sa]]tu g]al familja b’sa]]itha. G]al dan il-g]an, fi Frar issir ‘{img]a Familja’ f’kull sena, b]alma ssir f’diversi pajji\i o]ra; tkun ma]duma b’mod li l-]idma tibqa’ g]addejja tul is-sena kollha, b’laqg]at u diskussjonijiet f’oqsma differenti tas-so`jeta’.

- Jing]ata kontribut attiv f’issues relatati ma\-\wie[ u l-familja, partikolarment fejn tid]ol in-National Family Policy u n-National Sexual Health Policy.

- It-taqsima ‘Ri`erka Familja’ tag]ti kontribut lill-Knisja u lis-so`jeta’ g]al g]arfien a]jar tar-realta’ tal-]ajja ta\-\wie[ u l-familja.

- Isir pro[ett bl-isem ‘The Dissemination of

Skills to foster the Economic Sustainibility of the Traditional Family’. L-g]an ta’ dan il-pro[ett hu biex ikun ta’ g]ajnuna g]all-familja Maltija, b’mod li l-istudju jara x’qed ifixkel l-ekonomija sostenibbli tal-familja Maltija u x’jista’ jg]in biex il-familji jimmani[[jaw id-dimensjoni ekonomika tal-familja.

- Jit]ejja studju dwar il-valuri li qeg]din jo]or[u

mid-drama li qed tixxandar fuq it-televi\joni u mezzi tax-xandir o]ra lokali. Dan l-istudju ji[i ppubblikat bil-g]an li ssir diskussjoni fis-so`jeta’ dwar il-kwalita’ ta’ programmi ta’ drama bil-Malti u l-]tie[a li dawn iwasslu messa[[i po\ittivi.

Kumm Djo` Familja Moviment ta’ Kana Segretarjat Caritas Kumm Djo` Familja Moviment ta’ Kana Discern Segretarjat Caritas Kumm Djo` Familja Moviment ta’ Kana Kummissjoni Kultura Kumm Djo` Familja

26

- Jitfassal curriculum g]all-formazzjoni tal-

operaturi pastorali parrokkjali li ja]dmu mal-familja.

- Wara l-introduzzjoni b’su``ess tal-MA fil-Bioethics li beda f’Ottubru 2008 u jkompli tul is-snin tal-Pjan, ikun introdott l-MA fil-Family Ministry, g]all-formazzjoni professjonali fil-qasam tal-familja.

- Flimkien mal-MA fil-Family Ministry, ikun offrut ukoll MA Canonical Practice and Jurisprudence bil-g]an li ting]ata formazzjoni professjonali lil persuni (e\. avukati, psikolo[i, social workers) li jistg]u jag]tu s-sehem tag]hom fil-]idma tat-Tribunal Ekkle\jastiku. Ikun hemm ukoll kors spe`ifiku g]all-psikolo[i li di[a’ qed jag]tu l-kontribut fil-]idma tat-Tribunal.

- Issir ]idma biex ikunu fformulati sussidji g]all-operaturi pastorali li ja]dmu mal-adolexxenti u \-\g]a\ag] dwar il-valur tal-familja. I\-\g]a\ag] jibdew jing]ataw preparazzjoni adegwata fuq livell personali, so`jali, spiritwali u vokazzjonali fi\-\mien meta jkunu qeg]din jibnu relazzjonijiet, jibdew ja]sbu bis-serjeta’ dwar i\-\wie[, u meta jibdew jiffurmaw familja.

- Isir ktejjeb ta’ g]ajnuna g]all-[enituri li qed irabbu t-tfal, biex jag]rfu dejjem a]jar x’hemm li jista’ jg]in u x’hemm li jista’ jfixkel trobbija tajba.

- Bil-g]an li t-tfal jipparte`ipaw aktar fil-]ajja tal-

Knisja u tal-komunita’, issir ]idma biex jibdew jitwaqqfu kummissjonijiet tfal fil-parro``i.

- Bil-g]an li jing]ata servizz ]olistiku, jitnieda pro[ett favur it-trabi u t-tfal b’di\abilita’ fl-ewwel snin ta’ ]ajja (pre-school years), u ta’ akkumpanjament mal-familji tag]hom.

Kumm Djo` Familja, Moviment ta’ Kana Istitut ta’ Formazzjoni Fakulta’ tat-Teolo[ija, b’kollaborazzjoni mal-Kumm Djo` Familja Moviment ta’ Kana Istitut ta’ Formazzjoni Fakulta’ tat-Teolo[ija Tribunal Ekkle\jastiku Kumm Djo` Familja Kumm Djo` |g]a\ag] Moviment ta’ Kana Kumm Djo` Familja Moviment ta’ Kana Kumm Djo` Tfal Kumm Pastorali

Persuni b’di\abilita’

27

VI. Knisja b’post spe`jali g]all-adolexxenti u g]a\-\g]a\ag]

VI|JONI Il-Knisja f’Malta trid tkun Knisja fejn l-adolexxenti u \-\g]a\ag] i]ossuhom f’darhom u fejn huma stess i]ossu l-]tie[a li jwasslu lill-o]rajn lejn {esu’ Kristu.

Id-dokument tas-Sinodu Djo`esan Adolexxenti u |g]a\ag], f’nru 10, dwar il-mixja ta\-\g]a\ag]: Il-Knisja trid timxi ma\-\g]a\ag] f’dan il-vja[[ tal-fidi tag]hom. {esuÏ j]e[[i[na nimxu fuq l-e\empju tieg]u, nersqu lejn kull \ag]\ug] jew \ag]\ug]a u nakkumpanjawhom tul il-vja[[ tag]hom. Il-Knisja trid timxi l-istess triq fi spirtu ta’ smig], djalogu u qsim ta’ qtig] il-qalb u ta’ tama. Fil-pre\ent jidher li, ]afna drabi, la l-messa[[ u lanqas ix-xhieda tag]na m’huma qed jaslu. Il-kultura ta’ llum tifred il-]ajja tal-fidi mill-]ajja ta’ kuljum. In-nisrani ma jemminx li s-sagru u l-profan huma mifruda i\da jag]raf li huma integrati fl-istess realtaÏ. G]alhekk il-Knisja g]andha l-isfida li tne]]i din d-dikotomija u turi kif il-]ajja ta’ kuljum issib il-qofol tag]ha fil-]ajja tal-fidi. Dan hu l-messa[[ li jrid jasal li\-\g]a\ag]: li kull attivitaÏ f’]ajjithom twassal g]all-qdusija jekk tkun immexxija mill-im]abba vera li g]allimna {esuÏ.

Nru 13, dwar \g]a\ag] li jkunu huma stess evan[elizzaturi: Il-pastorali ma tkunx s]i]a jekk ma twassalx li\-\g]a\ag] biex ikunu mhux biss dixxipli i\da evan[elizzaturi fil-]ajja ta’ kuljum. L-g]ajxien u parte`ipazzjoni fil-]ajja s]i]a jridu jwasslu biex i\-\g]a\ag] li jemmnu jkunu l-mel] u dawl (ara Mt 5,13-14) kull fejn ikunu. G]aldaqstant, il-Knisja trid tag]raf li \-\g]a\ag] m'humiex biss pro[ett futur imma wkoll membri responsabbli, s]a] u pre\enti tag]ha u tas-so`jeta' u li huma jistg]u, u ]afna drabi, fil-fatt, jag]tu kontribut siewi. G]aldaqstant huma ri\ors importanti u g]alhekk hu essenzjali li: (i) tag]raf u tag]tihom il-possibbiltaÏ reali li ju\aw id-doni u l-kreattivitaÏ

tag]hom; (ii) tag]tihom rwoli sinifikanti ta' tmexxija u ta' ]idma. G]al dan il-g]an il-Knisja

trid tag]tihom is-setg]a (empowerment) bit-tag]rif u ]iliet me]tiega biex ikunu jistg]u jipparte`ipaw b'mod s]i];

(iii) tinkura[[ihom jag]tu l-kontribut tag]hom.

IT-TRIQ FUTURA

Matul 2009-2011, il-Knisja f’Malta se ta]dem:

biex l-adolexxenti u \-\g]a\ag] ikunu protagonisti fil-Knisja u fis-so`jeta’;

biex aktar \g]a\ag] iffurmati jid]lu g]al impenn ta’ evan[elizzazzjoni fost s]abhom;

biex is-so`jeta’ Maltija tag]mel g]a\liet favur l-adolexxenti u \-\g]a\ag] u t]arishom minn dak kollu li jisfruttahom.

28

PRO{ETTI

- Il-prijoritajiet tal-Knisja f’Malta fil-qasam ta\-

\g]a\ag] se jkunu: ir-ri`erka, il-formazzjoni, is-siner[ija, strate[ija ta’ evan[elizzazzjoni g]a\-\g]a\ag] 16+, u g]arfien ta’ u ]idma favur ambjenti [odda pastorali u dawk li g]adhom ma [ewx identifikati. Flimkien mal-]idma favur pastorali ]olistika u s-servizzi b’mod regolari g]all-adolexxenti u \g]a\ag], dawn huma l-pro[etti [odda:

- Issir ri`erka li tittratta s-sitwazzjoni u l-attitudnijiet ta\-\g]a\ag] f’Malta

- Ti[i ppubblikata u mfissra l-mappa formattiva li n]admet fis-sentejn li g]addew bil-kollaborazzjoni ta’ diversi entijiet li jag]mlu programmi ta’ formazzjoni g]all-mexxejja tal-adolexxenti u \-\g]a\ag]. Din il-mappa formattiva tkun turi diversi livelli u diversi kwalifiki li dawk impenjati ma\-\g]a\ag] g]andu jkollhom.

- Ikun offrut MA fil-Youth Ministry, bil-g]an li ting]ata formazzjoni professjonali lil dawk li ja]dmu ma\-\g]a\ag].

- Isiru korsijiet ta’ formazzjoni g]al dawk

impenjati ma\-\g]a\ag]:

- ‘Basic Principles in Youth Ministry’. - Formazzjoni Kontinwa g]all-Youth Leaders. - Kors g]all-Mexxejja |g]a\ag].

- Issir Assemblea Nazzjonali b’lenti fuq il-

pastorali mal-adolexxenti u ma\-\g]a\ag].

- Issir Assemblea {enerali li tiffoka fuq ambjenti o]ra ta’ pastorali (e\. familja, playground, internet) bil-g]an li eventwalment jin]admu linji-gwida g]all-]idma pastorali mal-adolexxenti u \-\g]a\ag] f’dawn l-oqsma.

Kumm Djo` |g]a\ag] Discern Segretarjat Kateke\i Kumm Djo` |g]a\ag] Segretarjat Kateke\i Istitut ta’ Formazzjoni Fakulta’ tat-Teolo[ija Kumm Djo` |g]a\ag] Segretarjat Kateke\i Kumm Djo` |g]a\ag] Istitut ta’ Formazzjoni Kumm Djo` |g]a\ag] Kumm Djo` |g]a\ag]

29

- Issir ]idma biex il-mentalita’ ta’ siner[ija tkun

applikabbli kemm g]al sitwazzjonijiet u ]idmiet fuq ba\i ta’ djo`esi, kif ukoll fuq livell ta’ unita’ u fuq livell ta’ gruppi b’tema mag]\ula - b]al fil-ka\ tal-World Youth Day.

- Ting]ata kull g]ajnuna u ssir t]ejjija g]a\-\g]a\ag] g]all-World Youth Day f’Madrid 2011 b’sussidji g]al-laqghat ta’ formazzjoni li jsiru fl-g]aqdiet rispettivi tag]hom fuq it-tema ippre\entata mill-Papa.

- Jin]olqu linji-gwida g]all-]idma pastorali fl-erba’ ambjenti di[a’ diskussi fis-sentejn li g]addew, i.e. il-parro``i, l-g]aqdiet u l-movimenti, il-kongregazzjonijiet reli[ju\i u l-iskejjel.

- Isir studju li jwassal g]al g]arfien a]jar ta’

kulturi differenti ta\-\g]a\ag] fis-so`jeta’ Maltija llum. Dan jg]in biex fil-]idma pastorali tag]ha, il-Knisja til]aq lil \g]a\ag] li qeg]din ‘fil-periferija’.

- Isir studju u ssir ]idma biex ikun hemm strate[ija ta’ evan[elizzazzjoni g]al \g]a\ag] 16+, b’mod li \-\g]a\ag] ikunu evan[elizzaturi fost s]abhom stess.

- Isiru numru ta’ laqg]at tal-Ar`isqof ma’ gruppi ta’ \g]a\ag] b’diffikultajiet ta’ fidi.

- Ikun \viluppat il-pro[ett ‘AwakeningAsaph’, li hu \vilupp importanti fil-music ministry fost i\-\g]a\ag].

- Ting]ata attenzjoni partikulari lis-sagrament tar-rikon`iljazzjoni fost l-adolexxenti u \-\g]a\ag], b’mod li jkun hemm (a) kateke\i m[edda fuq dan is-sagrament, u (b) esperjenzi po\ittivi ta`-`elebrazzjoni tieg]u.

- Il-Knisja ssemma’ le]inha fuq issues li huma fil-qrib tad-dinja \ag]\ug]a b]alma huma addicitive behavior, l-ekolo[ija, is-sesswalita’ u l-volontarjat. Il-]sieb hu li titkellem b’mod po\ittiv, li juri s-sabi] li jo]ro[ mill-vi\joni nisranija

Kumm Djo` |g]a\ag] Kumm Djo` |g]a\ag] Kumm Djo` |g]a\ag] b’kollaborazzjoni mas-Segretarjati rispettivi Kumm Djo` |g]a\ag] Kumm Djo` |g]a\ag] Kumm Djo` |g]a\ag] Kumm Djo` |g]a\ag] Kumm Djo` |g]a\ag] Segretarjat Litur[ija Segretarjat Kateke\i Kumm Djo` |g]a\ag] Segretarjat Caritas

30

- Isiru laqg]at tal-Ar`isqof ma’ \g]a\ag] li joffru li jag]mlu xog]ol volontarju, sew barra minn Malta kif ukoll f’Malta.

- Issir ]idma biex tkun imsa]]a l-]idma volontarja mi\-\g]a\ag] permezz ta’ programm ta’ formazzjoni sew bi preparazzjoni kif ukoll b]ala follow-up tal-esperjenza ta’ volontarjat li huma jag]mlu.

- Issir ]idma biex i\-\g]a\ag] jag]rfu a]jar il-vokazzjoni tag]hom – kemm jekk tkun g]al ]ajja sa`erdoti u reli[juz, kemm jekk tkun g]a\-\wie[, kemm jekk tkun g]al xi forma o]ra kif jg]ixu l-konsagrazzjoni tal-mag]mudija.

Kumm Djo` |g]a\ag] flimkien ma’ g]aqdiet li jorganizzaw dan ix-xog]ol volontarju Kumm Djo` |g]a\ag] Kunsill Interdjo`esan

Vokazzjonijiet Kumm Djo` |g]a\ag]

31

FIL-QALBA TAL-PJAN IL-VI|TA PASTORALI

32

Il-pro[ett prin`ipali tal-Knisja f’Malta L-ewwel Vi\ta Pastorali ta’ l-Ar`isqof Pawl Cremona OP hi l-pro[ett prin`ipali tal-Pjan Pastorali tal-Knisja f’Malta g]as-snin 2009-2011. L-Ar`isqof jag]ti bidu g]all-Vi\ta Pastorali fit-8 ta’ Jannar 2009 b’kon`elebrazzjoni mal-kappillani kollha ta’ Malta fil-Kattidral ta’ l-Imdina. G]al din il-quddiesa, jie]du sehem rappre\entanti mill-kunsilli pastorali tal-parro``i kollha ta’ Malta.

Fuq l-e\empju tar-Rag]aj it-Tajjeb Fil-Vi\ta Pastorali, l-Ar`isqof, fuq l-e\empju ta’ {esu’ Kristu, ir-rag]aj it-tajjeb, i\ur mill-qrib ir-realtajiet ta’ l-Ar`idjo`esi. Hu sinjal tal-pre\enza tal-Mulej li j\ur il-poplu tieg]u. Il-Knisja trid li l-Ar`isqof, b]ala parti mill-ministeru tieg]u, jag]mel Vi\ta Pastorali tal-Ar`idjo`esi kollha. Fejn issir il-Vi\ta Pastorali Il-Vi\ta Pastorali tal-Ar`isqof issir f’kull realta’ ekkle\jali: parro``i, djar tar-reli[ju\i, skejjel tal-Knisja, g]aqdiet u movimenti. Matul it-tliet snin tal-Pjan, l-Ar`isqof se jag]mel il-Vi\ta Pastorali fil-parti l-kbira tal-parro``i tal-Ar`idjo`esi ta’ Malta. L-iskopijiet tal-Vi\ta Pastorali fil-parro``i Hemm \ew[ skopijiet. L-ewwel skop hu li l-Ar`isqof - ikun pre\enti qalb l-operaturi pastorali u l-poplu tal-parro``a - jismag]hom - isa]]a]hom fil-fidi - jag]tihom inkora[[iment u ener[ija [dida. It-tieni skop hu li ssir - evalwazzjoni tal-]idma pastorali tal-parro``a - u ]arsa ‘l quddiem lejn il-futur tal-parro``a - biex tissa]]a] ]idma pastorali integrata fid-dawl tas-Sinodu Djo`esan. Il-forma tal-Vi\ta Pastorali Il-Vi\ta Pastorali se ssir fil-parro``i skond l-unitajiet pastorali – ji[ifieri l-Ar`isqof, kemm hu possibbli, i\ur il-parro``i ta’ l-unita’ pastorali wa]da wara l-o]ra biex hekk ikun \ar il-parro``i kollha ta’ unita’ pastorali wa]da f’perjodu partikulari. L-Ar`isqof se jqatta’ numru ta’ [ranet f’kull parro``a. Dawn ivarjaw skond id-daqs tal-parro``a.

33

Il-ftu] u l-g]eluq tal-Vi\ta Pastorali fil-parro``a L-Ar`isqof se jifta] kull Vi\ta f’parro``a b’quddiesa g]al kul]add li ssir is-Sibt filg]axija jew il-}add, u jag]laqha b’Assemblea li fiha jie]du sehem il-membri tal-g]aqdiet u l-movimenti u l-operaturi pastorali fil-parro``a u li tkun miftu]a g]al kul]add. Il-programm tal-Ar`isqof fil-parro``a Waqt kull Vi\ta Pastorali, l-Ar`isqof ikollu laqg]at ta’ animazzjoni u ta’ kuntatt. Fil-laqg]at ta’ animazzjoni, li jkunu mal-operaturi pastorali, ser ikun diskuss x’qed isir fil-parro``a, u x’jista’ jsir a]jar u aktar. Fil-laqg]at ta’ kuntatt, li jkunu ma’ persuni ta’ diversi kategoriji residenti fil-lokal, id-diskors ser ikun dwar l-andament tal-parro``a, ji[ifieri anke n-nies li jixtiequ jkellmuh, ser isirilhom appuntament u jkunu jistg]u jesprimu l-opinjoni u s-su[[erimenti tag]hom direttament lill-Ar`isqof, imma dejjem fuq il-parro``a. Laqg]at ta’ animazzjoni u kuntatt tal-Ar`isqof fil-parro``a Minbarra l-quddiesa tal-ftu] u l-Assemblea tal-g]eluq tal-Vi\ta Pastorali, l-Ar`isqof ikollu dawn il-laqg]at. - Laqg]at ta’ Animazzjoni: ikollu laqg]a mas-sa`erdoti u r-reli[u\i residenti fil-parro``a;

jiltaqa’ mal-Kunsill Pastorali Parrokkjali, Kummissjoni Implimentazzjoni Sinodu, Kunsill Ekonomiku Parrokkjali; jiltaqa’ mal-membri tal-kummissjonijiet li ja]dmu fl-oqsma tal-kateke\i, litur[ija, djakonija, familja u \g]a\ag].

- Laqg]at ta’ Kuntatt:

jiltaqa’ mat-tfal f’`entru kateketiku fil-parro``a; i\ur l-iskola primarja fil-parro``a; i\ur numru ta’ morda fil-parro``a; ikollu laqg]a ma’ so`jetajiet `ivili tal-parro``a mi[bura flimkien; ikollu ]in biex jisma’ lil min ikun jixtieq ikellmu.

L-evalwazzjoni tal-]idma pastorali tal-parro``a Issir billi numru ta’ delegati tal-Ar`isqof, qabel il-Vi\ta Pastorali, se jag]mlu kuntatt ma’ min hu responsabbli ta’ l-operat pastorali fid-diversi oqsma u mag]hom jaraw x’inhi s-sitwazzjoni reali tal-parro``a. Imbag]ad jag]mlu rapport ta’ dan, b’dak li hu po\ittiv, bid-diffikultajiet u bi proposti fid-dawl tas-Sinodu Djo`esan, u jippre\entawh f’rapport wie]ed lill-Ar`isqof qabel ma j\ur il-parro``a. Matul il-Vi\ta Pastorali, se jkunu trattati b’mod spe`jali dawn is-sitt oqsma, li huma wkoll l-oqsma ta’ attenzjoni tal-Pjan Pastorali:

34

- il-bini tal-komunita’ - Il-kateke\i - il-litur[ija - id-djakonija - i\-\wie[ u l-familja - l-adolexxenti u \-\g]a\ag]

Barra minn dawn, ikun trattat ukoll l-aspett amministrattiv tal-parro``a. G]alhekk, fil-Vi\ta se jkunu involuti mill-qrib dawk id-delegati tal-Ar`isqof impenjati f’dawn l-oqsma. Wara l-]idma tad-delegati, u wara \-\jara ta’ l-Ar`isqof fil-parro``a, ikun hemm follow-up fid-dawl ta’ dak li jo]ro[ mill-Vi\ta nnifisha, u jing]ataw indikazzjonijiet partikulari biex titjieb il-]idma pastorali fil-parro``a. Wara li jitlestew il-parro``i kollha ta’ l-unita’ pastorali, se ji[i studjat x’jista’ jsir flimkien u bil-g]ajnuna ta’ xulxin fl-unita’ pastorali. Il-Vi\ta Pastorali g]andha sservi wkoll biex ikun hemm l-a]jar distribuzzjoni tas-sa`erdoti fil-parro``i, skond il-possibbiltajiet u l-esi[enzi partikulari.

T]ejjija spiritwali g]all-Vi\ta Pastorali Se jkun hemm ukoll [ranet ta’ t]ejjija spiritwali fil-parro``a, li fihom [ew mistiedna b’mod spe`jali biex jag]tu s-sehem tag]hom membri tal-komunitajiet reli[ju\i u membri tal-g]aqdiet u l-movimenti ekkle\jali. Meta joqrob i\-\mien tal-Vi\ta, ikun hemm laqg]at partikulari ta’ t]ejjija lill-operaturi pastorali tal-parro``a

Il-frott tal-Vi\ta Pastorali fil-parro``i Il-Vi\ta Pastorali g]andha tg]in biex il-parro``i ji[[eddu u jag]rfu aktar is-sej]a tag]hom fi \minijietna li jkunu dejjem aktar komunitajiet ta’ evan[elizzazzjoni fis-so`jeta’ Maltija llum.

35

IMPENJI LI QED JITTIE}DU

36

Fid-dawl tas-Sinodu Djo`esan u tal-vi\joni tal-Pjan Pastorali 2009-2011, se jittie]du dawn l-impenji g]at-tliet snin li [ejjin:

Il-parro``i Kull parro``a ]admet pjan parrokkjali g]at-tliet snin li [ejjin, bl-istess vi\joni u direzzjoni tal-Pjan Pastorali tal-Ar`idjo`esi. Kull parro``a qed timpenja ru]ha wkoll g]at-t]ejjija u t-twettiq tal-Vi\ta Pastorali tal-Ar`isqof, li g]andha tkun esperjenza ta’ ti[did fil-]ajja pastorali tal-parro``a, spe`jalment fis-sitt oqsma identifikati.

Il-kongregazzjonijiet ta’ ]ajja konsagrata Kull kongregazzjoni ta’ ]ajja konsagrata se ta]dem biex id-dokument dwar il-]ajja konsagrata, li g]andu jkun lest fl-2009, ikun ta’ ispirazzjoni kontinwa g]all-]idma tag]ha. Matul 2009-2011, il-kongregazzjonijiet se jag]tu prijorita’ lil dan id-dokument u jag]mlu evalwazzjoni tal-]ajja u tal-]idma tag]hom fid-dawl ta’ dan id-dokument.

L-iskejjel tal-Knisja Matul 2009-2011, l-iskejjel tal-Knisja se jag]tu prijorita’ lil tliet oqsma partikulari: - l-ethos tal-iskola Kattolika; - Pastoral Care team fl-iskola; - Media education. L-g]aqdiet u l-movimenti tal-Knisja Matul 2009-2011, l-g]aqdiet u l-movimenti tal-Knisja se jag]tu prijorita’ lil dawn it-tliet oqsma: - ]idma koordinata bejn l-g]aqdiet fil-qasam edukattiv; - preparazzjoni g]all-Vi\ta Pastorali; - ]idma li twassal g]all-a[[ornament u t-ti[did tal-Forum tal-g]aqdiet u l-

movimenti.

37

BIEX IL-}IDMA TITWETTAQ VALUTAZZJONI

38

Stil Sinodali

L-Ar`isqof huwa l-animatur prin`ipali tal-komunjoni u tal-]idma pastorali tal-Knisja f’Malta. Hu jmexxi ’l quddiem l-implimentazzjoni tas-Sinodu bis-sehem attiv ta’ dawk kollha li g]andhom ir-responsabbilta’ li jwettqu l-Pjan u l-parte`ipazzjoni tal-Knisja f’Malta.

Is-Segreterija Pastorali tikkoordina flimkien id-diversi oqsma tal-Pjan. Tara li kull min hu responsabbli g]al xi qasam tal-Pjan Pastorali jaqdi r-responsabbilta’ tieg]u, u dawk li g]andhom ]idma flimkien ma’ o]rajn ja]dmu mhux g]al rashom imma bi spirtu ta’ komunjoni vera. Is-Segreterija Pastorali tirrapporta dwar dan lill-Kummissjoni g]all-Implimentazzjoni tas-Sinodu.

F’din il-linja, is-Segreterija Pastorali tag]mel valutazzjoni kontinwa tal-istrutturi fi ]danha, biex ikunu iffukati u ja]dmu f’kollaborazzjoni u bl-a]jar u\u tar-ri\orsi, u jkunu g]as-servizz ta’ ]idma pastorali li dejjem ti[[edded. Fejn me]tie[, isir ristrutturar biex din il-]idma ssir a]jar.

Il-Kummissjoni g]all-Implimentazzjoni tas-Sinodu ssegwi t-twettiq tas-Sinodu u tag]mel valutazzjoni regolari ta’ dak li jkun qed isir biex tassigura li miexi b’ritmu tajjeb fid-diversi oqsma tal-Ar`idjo`esi.

Finanzjament

Il-costings finanzjarji preliminari saru mill-entijiet responsabbli g]all-pro[etti partikulari. L-Ar`idjo`esi ta’ Malta tara li l-prijoritajiet tag]ha, fejn jid]lu finanzi u sussidji mill-fond `entrali, ikunu fi qbil ma’ dan il-Pjan Pastorali.

Valutazzjoni

Issir valutazzjoni regolari tat-twettiq tal-Pjan fil-Kunsill Presbiterali u fil-Kunsill Pastorali Djo`esan u fil-Kummissjoni g]all-Implimentazzjoni tas-Sinodu. Il-valutazzjoni g]andha ssir fid-dawl tal-vi\joni u l-missjoni tal-Pjan Pastorali.

Issir valutazzjoni perjodika fi strutturi o]ra tal-Knisja f’Malta, b]all-Kulle[[ tal-Kappillani, il-Kunsill tas-Superjuri Ma[[uri Reli[ju\i, il-Forum tal-G]aqdiet u l-Movimenti tal-Knisja, u fejn jid]ol l-aspett ta’ finanzjament, fil-Kunsill Rappre\entattiv Djo`esan u l-Kumitat Finanzjarju Djo`esan.

L-Assemblea Djo`esana annwali (li fl-2009 se ssir fid-9 u fl-10 ta’ Ottubru) tag]mel evalwazzjoni tal-]idma li tkun saret fis-sena partikulari tal-Pjan, kif ukoll t]ares ’il quddiem lejn is-sena ta’ wara tal-Pjan.