83
คู่มือการประเมินอาคารและสภาพแวดล้อมภายหลังการออกแบบและใช้งาน แผนกผู้ป่วยนอก (สําหรับผู้ใช้อาคาร)

แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

คมอการประเมนอาคารและสภาพแวดลอมภายหลงการออกแบบและใชงาน

แผนกผปวยนอก

(สาหรบผใชอาคาร)

Page 2: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

แบบประเมนอาคารและสภาพแวดลอมภายหลงการออกแบบและใชงาน

(Post Occupancy Evaluation; POE)

แผนกผปวยนอก

แบบประเมนอาคารและสภาพแวดลอมภายหลงการออกแบบและใชงานน มวตถประสงคเพอใชประเมนอาคารและสภาพแวดลอมภายในของอาคารสถานบรการสขภาพภายหลงการใชงาน โดยจะนาผลทไดจากการประเมนไปปรบปรงและพฒนาการออกแบบอาคารและสภาพแวดลอมของอาคารสถานบรการสขภาพ ใหมคณภาพและมาตรฐาน สามารถสนองตอบการใชงานและความตองการของผใชอาคารไดอยางเหมาะสม ตามสภาพการณและบรบททเปลยนแปลงไปตามกาลเวลา แบบประเมนน ประกอบดวยเนอหา 4 สวนหลก คอ สวนท 1 ขอมลทวไป สวนท 2 แบบประเมนอาคารและสภาพแวดลอมภายหลงการออกแบบและใชงาน สวนท 3 ความคดเหน/ขอเสนอแนะ สวนท 4 คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร ในการตอบแบบประเมน โดยเฉพาะในสวนท 2 ของแบบประเมนน ผตอบควรทาความเขาใจเนอหาสาระของนยาม รายละเอยด และเกณฑทใชในการพจารณาใหคะแนนในแตละประเดนทเกยวของกบอาคารและสภาพแวดลอมภายในอาคาร และใชเกณฑการพจารณาในแตละระดบคะแนนเปนแนวทางในการพจารณาตอบแบบประเมน (ดขอมลประกอบจากสวนท 4) ผลทไดรบจากแบบประเมนน จะเปนประโยชนอยางมากตอการวเคราะหเพอประเมนผลการออกแบบอาคารและสภาพแวดลอมภายในของอาคารสถานบรการสขภาพ ทงนจะไมมผลกระทบในดานการใหคณใหโทษในหนาทการงานของผตอบแตอยางใด ดงนนโปรดใหขอมลและความคดเหนซงอยบนพนฐานของขอเทจจรงหรอมความเปนไปไดในทางปฏบตมากทสด

ขอขอบคณเปนอยางยงในความอนเคราะหครงน คณะทางานโครงการ “การจดทาเกณฑประเมนมาตรฐานอาคารและสภาพแวดลอม”

กองแบบแผน กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2555

Page 3: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(สารบญฉบบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สารบญ หนา

สวนท 1 ขอมลทวไป 1-1 สวนท 2 แบบประเมนอาคารและสภาพแวดลอมภายหลงการออกแบบและใชงาน 2-1 สวนท 3 ความคดเหนขอเสนอแนะ 3-1 สวนท 4 คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร 4-1

1. ตาแหนงทตง 4-1 2. การเขาถงและเสนทางสญจร 4-3 3. สงอานวยความสะดวก 4-5 3.1 ทจอดรถ 4-5 3.2 ทางลาด 4-6 3.3 ทางเดนเชอม 4-7 3.4 หองนา 4-8 3.5 บนได 4-9 3.6 บนไดหนไฟ 4-11 3.7 ราวมอจบ, ราวพยงตวในหองนาและวสดกนกระแทก 4-12 4. พนทใชสอย 4-16 5. ประโยชนใชสอย 4-21 6. สวนประกอบอาคารและวสด 4-24 6.1 พน 4-24 6.2 ผนง 4-26 6.3 เพดาน 4-27 6.4 ประต 4-29 6.5 หนาตาง 4-32 7. เฟอรนเจอรประกอบอาคาร 4-34 8. ความปลอดภย 4-39 9. ความเปนสวนตว 4-43 10. การปองกนการตดเชอและการจดการของเสยทางการแพทย 4-45 11. คณภาพอากาศ 4-48 12. แสงสวาง 4-51 13. เสยงรบกวน 4-55

Page 4: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(สารบญฉบบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สารบญ (ตอ) หนา

14. ทศนะวสย 4-61 15. การอนรกษพลงงานในอาคาร 4-64

ภาคผนวก

Page 5: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

สวนท 1 ขอมลทวไป

Page 6: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(ขอมลทวไปฉบบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 1 - 1

โปรดเตมขอความลงในชองวาง หรอทาเครองหมาย ลงบน ทตรงกบความเปนจรงทสด

สวนท 1 ขอมลทวไป

1. ขอมลหนวยงาน 1.1 โรงพยาบาล รหส

E-mail Web site โทรศพท โทรสาร

1.2 ระดบการใหบรการ

ทตยภมระดบตน (2.1) ทตยภมระดบกลาง (2.2) ทตยภมระดบสง (2.3)

ตตยภม (3.1) ศนยการแพทยเฉพาะทาง / Excellent Center (3.2) 1.3 จานวนเตยงผปวยใน เตยง 1.4 อตราการครองเตยง รอยละ

2. ขอมลผตอบแบบสอบถาม

2.1 เพศสภาพ ชาย หญง 2.2 อาย ป 2.3 ตาแหนง กลมงาน 2.4 ปฏบตงาน/ ใหบรการในแผนก 2.5 ปฏบตงาน/ ใหบรการ ในอาคารซงแผนกใหบรการตงอยมาแลว เปนระยะเวลา ป 2.6 ใน 1 วนทาการ ทานปฏบตงานในอาคารซงแผนกใหบรการตงอย เปนระยะเวลา ชวโมง 2.7 ใน 1 วนทาการ ททานปฏบตงานดวยเครองคอมพวเตอร เปนระยะเวลา ชวโมง

3. ขอมลแบบกอสรางอาคาร 3.1 ชออาคารซงแผนกททานปฏบตงาน/ ใหบรการตงอย

3.2 กอสรางดวยแบบเลขท ของกองแบบแผน ของเอกชน 3.3 เรมใชงานป พ.ศ. 25 3.4 อายการใชงานของอาคาร ป 3.5 จานวนชนของอาคาร รวม ชน 3.6 แผนกททานปฏบตงาน/ ใหบรการตงอย ชนท ของอาคาร 3.7 พนทใชสอยทงหมดของแผนกททานปฏบตงาน/ ใหบรการ รวม ตารางเมตร ( ความกวาง โดยประมาณ เมตร ความยาว โดยประมาณ เมตร )

หมายเหต – ทานสามารถหาขอมลอาคารจากแผนปายตดผนงหนาอาคาร หรอสอบถามจากงานพสด ฝายบรหารทวไปของโรงพยาบาล

Page 7: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

สวนท 2

แบบประเมนอาคารและสภาพแวดลอมภายหลงการออกแบบและใชงาน

Page 8: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(แบบประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 2 - 1

แบบประเมนแผนกผปวยนอก

ประเดนหลก/ ขอพจารณา คะแนนการประเมน

ขอเสนอแนะ 0 1 2 3

1. ตาแหนงทตง

1.1 มการกาหนดตาแหนงทตงและจดระบบความสมพนธทเหมาะสม

2. การเขาถงและเสนทางสญจร

2.1 มการจดระบบการเขาถงและเสนทางสญจรทเหมาะสม สะดวก และปลอดภย

2.2 มการจดระบบการเขาถงและเสนทางสญจรใหสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลม

3. สงอานวยความสะดวก

3.1.1 ทจอดรถ มทจอดรถสาหรบรบ-สงผปวยและสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมไดอยางเหมาะสม

3.2.1 ทางลาด มทางลาดทสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมและการขนสงวส ด / อปกรณไ ดอยางเหมาะสม

3.3.1 ทางเดนเชอม มทางเดนเชอมทสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมไดอยางเหมาะสม

3.4.1 หองนา มหองนาทสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมไดอยางเหมาะสม

3.5.1 บนได ททานและผมารบบรการใชงานทแผนกของทาน มตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

3.6.1 บนไดหนไฟ ททานใชงาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

3.7.1 ราวมอจบและราวกนตก ภายในแผนกของทานตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

3.7.2 ราวพยงตวในหองนาสาหรบผปวยและผพการบรเวณแผนกของท าน ตอบสนองการใช งานไดอ ยางเหมาะสมเพยงไร

3.7.3 วสดกนกระแทกในสวนตางๆ บรเวณแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

Page 9: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(แบบประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 2 - 2

ประเดนหลก/ ขอพจารณา คะแนนการประเมนความเหนเพมเตม

4. พนทใชสอย 0 1 2 34.1 มพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและ การปฏบตงานครบถวนตามทกาหนด

รายการพนทใชสอย ม หมายเหตเพอความสะดวกในการพจารณาให

คะแนน โปรดทาเครองหมาย ในชอง “ม” ทายรายการพนทใชสอยเฉพาะทมในหนวยงาน หลงจากนนใหนบจานวนรายการทม โดยใชเงอนไข ดงตอไปน

- มนอยกวา 6 รายการ ในบรการ ระดบทตยภม 2.1 หรอ - มนอยกวา 8 รายการ ในบรการ ระดบตตยภม = 0

- มระหวาง 6-8 รายการ ในบรการ ระดบทตยภม 2.1 หรอ - มระหวาง 8-11 รายการ ใน บรการระดบตตยภม = 1

- มระหวาง 9-10 รายการ ใน บรการระดบทตยภม หรอ - มระหวาง 12-13 รายการ ใน บรการระดบตตยภม = 2

- มมากกวา 10 รายการ ในบรการ ระดบทตยภม หรอ - มมากกวา 13 รายการ ในบรการ ระดบตตยภม = 3 (*) = ตองมในทกระดบ

(±) = ม/ ไมมกได

1 พกรอ (*) 2 ประชาสมพนธ (*) 3 ซกประวต-คดกรอง (*) 4 ตรวจโรคทวไป/เฉพาะโรค (โรคไมตดตอ) (*) 5 ตรวจโรคตดตอ/ โรคตดเชอ (เฉพาะ 3.1, 3.2) 6 ใหคาปรกษา (*) 7 ตรวจภายใน (*) 8 รกษาพยาบาล (Treatment) (*) 9 ผาตดเลก (เฉพาะ 3.1, 3.2) 10 เกบพสด-อปกรณทางการแพทย (*) 11 พกแพทย (*) 12 เอนกประสงค-ประชม/ พกเจาหนาท (*)

13 เตรยมเครองดม (±) 14 ศนยเปล (*) (อาจใชรวมกบแผนกอบตเหตได) 15 สขาผรบบรการ (*) 16 สขาผใหบรการ/ เจาหนาท (*)

17 เกบพสด-อปกรณทาความสะอาด (±)

18 ซกลาง-ตากอปกรณทาความสะอาด (±) 19. อนๆ (โปรดระบ) ...................................... 20. อนๆ (โปรดระบ) ........................................... 21. อนๆ (โปรดระบ) ........................................... 22. อนๆ (โปรดระบ) ......................................

รวม

Page 10: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(แบบประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 2 - 3

ประเดนหลก/ ขอพจารณา คะแนนการประเมน ความเหนเพมเตม 4. พนทใชสอย (ตอ) 0 1 2 3

4.2 มขนาดของพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการ และการปฏบตงานเพยงพอ

รายการพนทใชสอย ไมพอ

นอยปานกลาง

มากหมายเหตพจารณาจากจานวนรายการพนทใชสอยทมอยตาม 4.1 และมรายการพนทใชสอยในแตละระดบคะแนนมากกวารอยละ 50 ของจานวนรายการพนทใชสอยทกาหนดทงหมด กลาวคอ - มมากกวา 6 รายการ ในบรการ ระดบทตยภม และ/หรอ - มมากกวา 8 รายการ ในบรการ ระดบตตยภม ในกรณทรายการพนทใชสอยในแตละระดบคะแนน มจานวนนอยกวารอยละ 50 ของจานวนรายการพนทใชสอยทกาหนดทงหมด ใหพจารณานาจานวนรายการพนทใชสอยทอยในเกณฑการพจารณาซงมจานวนมากทสด 2 เกณฑมารวม กนใหไดจานวนมากกวารอยละ 50 ของจานวนรายการพนทใชสอยทกาหนดทงหมด โดย.ใชเกณฑการพจารณาดงน

ไมพอ+นอย = ไมพอ = 0 ไมพอ+ปานกลาง = นอย = 1 ไมพอ+มาก = นอย = 1 นอย+ปานกลาง = นอย = 1 นอย+มาก = ปานกลาง = 2 ปานกลาง+มาก = ปานกลาง = 2

1 พกรอ (*) 2 ประชาสมพนธ (*) 3 ซกประวต-คดกรอง (*) 4 ตรวจโรคทวไป/เฉพาะโรค(โรคไมตดตอ) (*) 5 ตรวจโรคตดตอ/ โรคตดเชอ (เฉพาะ 3.1, 3.2) 6 ใหคาปรกษา (*) 7 ตรวจภายใน (*) 8 รกษาพยาบาล (Treatment) (*) 9 ผาตดเลก (เฉพาะ 3.1, 3.2) 10 เกบพสด-อปกรณทางการแพทย (*) 11 พกแพทย (*) 12 เอนกประสงค-ประชม/ พกเจาหนาท (*)

13 เตรยมเครองดม (±) 14 ศนยเปล (*) (ใชรวมกบแผนกอบตเหตได) 15 สขาผรบบรการ (*) 16 สขาผใหบรการ/ เจาหนาท (*)

17 เกบพสด-อปกรณทาความสะอาด (±)

18 ซกลาง-ตากอปกรณทาความสะอาด (±) 19. อนๆ (โปรดระบ) ...................................... 20. อนๆ (โปรดระบ) ...................................... 21. อนๆ (โปรดระบ) ...................................... 22. อนๆ (โปรดระบ) ......................................

รวม

Page 11: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(แบบประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 2 - 4

ประเดนหลก/ ขอพจารณา คะแนนการประเมน

ขอเสนอแนะ 0 1 2 3

5. ประโยชนใชสอย

5.1 มการจดวางความสมพนธ ระหวางพนทใชสอยตางๆ โดยคานงถงประสทธภาพในการใหบรการและการปฏบตงาน

5.2 มสวนประกอบอาคารและระบบประกอบอาคารทเหมาะสม เพยงพอ มประสทธภาพ และปลอดภยตอผใชอาคาร

6. สวนประกอบอาคารและวสด

6.1 พน

6.1.1 วสดผวพนภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

6.1.2 พนผวตางสมผสภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

6.2 ผนง

6.2.1 ผนงภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

6.3 เพดาน

6.3.1 เพดานเปลอยภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

6.3.2 ฝาเพดานภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

6.4 ประต

6.4.1 รปแบบประต ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

6.4.2 ขนาดชองประต ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

6.4.3 วสดและอปกรณตดตงประตภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

6.5 หนาตาง

6.5.1 รปแบบหนาตาง ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

6.5.2 วสดและอปกรณตดตงหนาตางภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

Page 12: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(แบบประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 2 - 5

ประเดนหลก/ ขอพจารณา คะแนนการประเมน

ขอเสนอแนะ 0 1 2 3

7. เฟอรนเจอรประกอบอาคาร

7.1 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรตดตงกบทในดานความเหมาะสม ของการจดวางแปลนของเฟอรนเจอรตดตงกบท ในพนททางานแผนกของทานเพยงใด

7.2 ทานมความเหนวาในแผนกของทาน แบบอาคารไดมการจดเตรยมตอางลางมอ (SINK) ไวเพยงพอ และตาแหนงเหมาะสมหรอไมเพยงใด

7.3 ทานมความเหนวาเฟอรนเจอรตดตงกบทมความเพยงพอกบจานวนทตองใชงาน ในพนททางานแผนกของทานเพยงใด

7.4 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรตดตงกบท ในดานขนาด ความสง, ความลก, ความยาว ของเฟอรนเจอรตดตงกบทในพนททางานแผนกของทานเพยงใด

7.5 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรตดตงกบท ในดานการ ออกแบบ, การแบงหนาบานเปด การแบงชวงลนชกเกบของ, ตาแหนงบานเปดตาแหนงของลนชกเกบของ ของเฟอรนเจอรตดตงกบทในพนททางานแผนกของทานเพยงใด

7.6 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรตดตงกบทในดานการใชวสด และอปกรณประกอบเฟอรนเจอรตดตงกบท เชน วสดทใชทาต, วสดททาพนTOPต, อปกรณบานพบต, อปกรณรางเลอนลนชก ในพนททางานแผนกของทานเพยงใด

7.7 ทานมความเหนวาเฟอรนเจอรลอยตว มจานวนเพยงพอกบความตองการใชงาน ในแผนกของทานเพยงใด

7.8 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรลอยตวในดานรปแบบและวสดทใชของเฟอรนเจอรลอยตว ในแผนกของทานเพยงใด

8. ความปลอดภย

8.1 การจดวางพนทและองคประกอบอาคารภายในแผนกมการคานงถงความปลอดภยตอผเขารบบรการและผใหบรการ มการกาหนดขอบเขตพนทบคคลภายนอกเขาถงไดและพนทหามเขา

Page 13: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(แบบประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 2 - 6

ประเดนหลก/ ขอพจารณา คะแนนการประเมน

ขอเสนอแนะ 0 1 2 3

8. ความปลอดภย (ตอ)

8.2 มอปกรณรกษาความปลอดภยทเหมาะสม

8.3 มปายบอกทางหนไฟหรอทางออกฉกเฉนทตดตงในตาแหนงทชดเจนและเหมาะสม

9. ความเปนสวนตว

9.1 พนทปฏบตงานทตองการความเปนสวนตวมการออกแบบพนทการใชสอยไดอยางเหมาะสมและมความเปนสวนตว

9.2 มพนทพกผอนภายในแผนกทปฏบตงานและมความเปนสวนตว

10. การปองกนการตดเชอและการจดการของเสยทางการแพทย

10.1 มการออกแบบจดพนทใชสอยทตองการควบคม, จากดและปองกนการตดเชอไดอยางถกตองและมประสทธภาพ

10.2 มการจดการขยะและของเสยทางการแพทยภายในแผนกทถกตองเหมาะสม

11. คณภาพอากาศ

11.1 สวนทไมมการตดตงระบบปรบอากาศมการถายเทอากาศจากภายนอก, การไหลเวยนอากาศภายใน, มระดบอณหภมและความชนสมพทธทเหมาะสม (ไมรสกรอนหรออดอด)

11.2 สวนทมการตดตงระบบปรบอากาศมการหมนเวยนอากาศสะอาดจากภายนอกเขาสภายในทเหมาะสม (ไมเกดการเจรญเตบโตของเชอชวภาพขนภายในพนท)

12. แสงสวาง

12.1 แสงธรรมชาต มเพยงพอ สมาเสมอ ไมมแสง ทรบกวนดวงตา

12.2 มแสงประดษฐ มเพยงพอ สมาเสมอ ไมมแสง ทรบกวนดวงตา

12.3 การบงแดด แผงบงแดด ประสทธภาพในการบงแดด

Page 14: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(แบบประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 2 - 7

ประเดนหลก/ ขอพจารณา คะแนนการประเมน

ขอเสนอแนะ 0 1 2 3

13 เสยงรบกวน

13.1 เสยงรบกวนจากพนทภายนอกพนทสงผลทางลบตอคณภาพการใหบรการและการปฏบตงาน

13.2 เสยงรบกวนจากพนทภายในพนทสงผลทางลบตอคณภาพการใหบรการและการปฏบตงาน

14. ทศนะวสย

14.1 ทศนะวสยภายนอกมความสบายตา มพนทสเขยว ไมมสงรบกวนบดปงการมองเหน

14.2 ทศนะวสยภายในมความสบายตา มพนทสเขยว ไมมสงรบกวนบดปงการมองเหน

15. การอนรกษพลงงานในอาคาร

15.1 การดาเนนการดานนโยบายการอนรกษพลงงานในอาคารของแผนก

Page 15: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

สวนท 3

ความคดเหน/ขอเสนอแนะ

Page 16: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(ความคดเหน/ขอเสนอแนะ ฉบบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 3 - 1

สวนท 3 ความคดเหน/ ขอเสนอแนะ โปรดแสดงความคดเหนหรอใหขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบปญหา/ ผลกระทบทางลบตอการใหบรการและหรอการปฏบตงาน อนเนองมาจากการใชงานอาคารและสภาพแวดลอมทไดรบการออกแบบไว กรณทมประเดนใดเกยวของกบขอคาถามในสวนท 2 กรณาระบหมายเลขขอคาถามกากบหนาความคดเหนหรอขอเสนอแนะนนๆ

/ /

ขอขอบคณเปนอยางยงในความอนเคราะหครงน

Page 17: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

สวนท 4

คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร

Page 18: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 1

1. ตาแหนงทตง นยาม ตาแหนงทตง หมายถง ตาแหนงทแผนก/พนทใชสอยนนตงอยโดยมความสมพนธกบการเขาถง เสนทางสญจร และการใชงานกบแผนกอนๆ รายละเอยด แผนกผปวยนอก ควรตงอยในตาแหนงดานหนาสดของโรงพยาบาลและสามารถสงเกตเหนไดชดเจน และควรอยในตาแหนงทสามารถตดตอไดสะดวกกบแผนกทเกยวของ ไดแก แผนกพยาธวทยาคลนก แผนกรงสวทยา แผนกเวชระเบยน แผนกการเงน แผนกเภสชกรรม แผนกสงคมสงเคราะห และแผนกเวชศาสตรครอบครว แผนกผปวยนอก ควรตงอยในตาแหนงทใหความสะดวกและปลอดภยสาหรบกลมผใชบรการทกกลม เชน กลมผรบบรการทวไป กลมผรบบรการผพการและทพพลภาพ เปนตน

แผนภมแสดงตาแหนงและระบบความสมพนธของแผนกผปวยนอก

หอผปวยใน(In-patient)

หนวยรบผปวยใน(Admit)

โถงตอนรบ และเวชระเบยน

(ทาบตร/ยนบตร ตรวจสอบสทธ)

พยาธวทยาคลนก (Laboratory)

รงสวนจฉย (Radiology)

(XRay, Ulirasound,EKG)

การเงน และเภสชกรรม

อบตเหตและฉกเฉน

กลบ บาน

ทางเขาหลกทางเขา

ผปวยนอก(Out-patient)

(ตรวจ,ใหคาปรกษา,หตถการ)

Page 19: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 2

ขอพจารณา

1.1มการกาหนดตาแหนงทตงและจดระบบความสมพนธทเหมาะสม เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 1.1 มการกาหนดตาแหนงทตงและจดระบบความสมพนธทเหมาะสม

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ตงอย ในตาแหนงท ไม เหมาะสม เชน ตงอย ในตาแหนงทสงเกตเหนไดยาก เปนตน

1 คะแนน ต งอย ใน ตาแหน งท เหมาะสม อย บร เ วณดานหนาของโรงพยาบาล สงเกตเหนชดเจน

2 คะแนน ต งอย ในต าแหน งท เหมาะสม อย บร เ วณดานหนาของโรงพยาบาลและสามารถสงเกตเหนไดชดเจน และตงอยใกลชดกบแผนกทเกยวของ 1-3 แผนก

3 คะแนน ต งอย ในต าแหน งท เหมาะสม อย บร เ วณดานหนาของโรงพยาบาลและสามารถสงเกตเหนไดชดเจน และตงอยใกลชดกบแผนกทเกยวของมากกวา 4 แผนก

Page 20: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 3

2. การเขาถงและเสนทางสญจร

นยาม

การเขาถง หมายถง การทคน สงของและยานพาหนะ/อปกรณลอเลอนสามารถเขาสหนวยงานหรอสวนบรการตางๆไดโดยระบบสญจร เสนทางสญจร หมายถง ระบบสญจรของคน สงของและยานพาหนะ/อปกรณลอเลอน โดยมการสญจรและการเขาถงทงระหวางแผนกและภายในแผนก เชน ระบบสญจรทางเดนเชอมระหวางแผนก/หนวยงาน ระบบสญจรของอปกรณ/เครองมอสะอาด ระบบสญจรของสงปนเปอน ระบบการสญจรของผปวย ระบบการสญจรของแพทย ระบบการสญจรของเจาหนาทเทคนคการแพทย เปนตน รายละเอยด

แผนกผปวยนอก ควรมเขาถงและเสนทางสญจรทงาย รวดเรว สะดวก ปลอดภย และสามารถสงเกตเหนไดงาย การเขาถงงาย ไดแก สามารถสงเกตเหนไดงาย สามารถคนหาเสนทางไดงายและไมซบซอน เสนทางสญจรสะดวก ไดแก เสนทางมความกวางทเหมาะสม เสนทางตรง สน มทางแยกนอย เสนทางสญจรปลอดภย ไดแก เสนทางไมมสงกดขวาง มจานวนทางแยก/จดตดของเสนทางนอย มความหนาแนนของการสญจรทเหมาะสม กรณทมพนตางระดบตองมทางลาดและมปายเตอนแสดงจดตางระดบ ขอพจารณา

2.1 มการจดระบบการเขาถงและเสนทางสญจรทเหมาะสม สะดวก และปลอดภย 2.2 มการจดระบบการเขาถงและเสนทางสญจรใหสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลม

เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 2.1 มการจดระบบการเขาถงและเสนทางสญจรทเหมาะสม สะดวก และปลอดภย

ระดบคะแนน เกณฑพจารณา หมายเหต

0 คะแนน มการเขาถงยาก มเสนทางสญจรทไมสะดวกและซบซอน ไมปลอดภย

1 คะแนน มการเขาถงคอนขางยาก มเสนทางสญจรคอนขางสะดวกและปลอดภย

2 คะแนน มการเขาถงคอนขางงาย มเสนทางสญจรทสะดวกและปลอดภย

3 คะแนน มการเขาถงงาย มเสนทางสญจรทสะดวกและปลอดภย

Page 21: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 4

ขอพจารณา 2.2 มการจดระบบการเขาถงและเสนทางสญจรใหสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลม

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน มการเขาถงและเสนทางสญจรทสามารถรองรบเฉพาะผรบบรการเทานน

1 คะแนน มการเขาถงและเสนทางสญจรทสามารถรองรบผรบบรการและผใหบรการ

2 คะแนน มการเขาถงและเสนทางสญจรทสามารถรองรบผรบบรการ ผใหบรการและสงของ วสด/อปกรณ

3 คะแนน มการเขาถงและเสนทางสญจรทสามารถรองรบผรบบรการ ผใหบรการและสงของ วสด/อปกรณรวมทงผพการหรอทพพลภาพและคนชรา

Page 22: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 5

3. สงอานวยความสะดวก

สงอานวยความสะดวก หมายถง สถานท พนทหรอหอง รวมทงสวนประกอบอาคารทจาเปนซงจดเตรยมไวเพออานวยความสะดวก และเพอความปลอดภยแกผใชอาคารทกกลม ทงนอางองจากกฎหมายและขอกาหนดสงอานวยความสะดวกสาหรบผพการหรอทพพลภาพและคนชรา

3.1 ทจอดรถ

นยาม

ทจอดรถรบ-สงผปวย หมายถง พนทสาหรบใหรถยนตสวนบคคล/รถพยาบาลสามารถจอดรบ-สงผปวยไดโดยสะดวก ทจอดรถ หมายถง พนทสาหรบจอดพกรถทวไปรวมทงจอดพกรถสาหรบผพการและทพพลภาพดวย รายละเอยด

• ใหมทจอดรถสาหรบรบ-สงผปวยไดโดยสะดวกโดยมความกวางไมนอยกวา 6.00 ม.

• ใหมทจอดรถสาหรบผพการหรอทพพลภาพและคนชราโดยใหไวใกลทางเขาออกอาคารใหมากทสด มลกษณะไมขนานกบทางเดนรถ ตองเปนพนทสเหลยมผนผา กวางไมนอยกวา 2.40 ม. ยาวไมนอยกวา 6.00 ม. และจดใหมทวางขางทจอดรถกวางไมนอยกวา 1.00 ม. ตลอดความยาวของทจอดรถโดยทวางดงกลาวตองมลกษณะพนผวเรยบและมระดบเสมอกบทจอดรถ

ขอพจารณา

3.1.1 ทจอดรถ มทจอดรถสาหรบรบ-สงผปวยและสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมไดอยาง เหมาะสม

Page 23: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 6

เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 3.1.1ทจอดรถ มทจอดรถสาหรบรบ-สงผปวยและสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลม ไดอยางเหมาะสม

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมทจอดรถสาหรบรบ-สงผปวย

1 คะแนน มทจอดรถสาหรบรบ-สงผปวย

2 คะแนน มทจอดรถสาหรบรบ-สงผ ปวยและสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปโดยเฉพาะผปวยเทานน

3 คะแนน มทจอดรถสาหรบรบ-สงผ ปวยและสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปโดยและผพการหรอทพพลภาพและคนชรา

3.2 ทางลาด

นยาม

ทางลาด หมายถง ทางสญจรทเชอมพนตางระดบกน โดยตองมความลาดชนทสะดวกตอการใชงาน รายละเอยด

• ทางลาดสาหรบผพการหรอทพพลภาพและคนชรา หากระดบพนตางระดบกนเกน 2 ซ.ม. ใหมทางลาดเอยงแตถาตางกนไมเกน 2 ซ.ม.ตองปาดมมตรงพนทสวนทตางระดบกนไมเกน 45 องศา ทงน ทางลาดตองมความกวางสทธไมนอยกวา 90 ซ.ม. ในกรณททางลาดมความยาวของทกชวงรวมกนตงแต 6.00 ม. ขนไปตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 ม. มความลาดชนไมเกน 1:12 และมความยาวชวงละไมเกน 6.00 ม.

• ควรมทางราบ/ชานพกทกๆชวงความยาว 6.00 ม.และทกๆทททางลาดมการเปลยนทศ รวมถงดานบนและดานลางสดของทางลาดควรมทางราบเชนเดยวกน และความกวางของทางราบไมควรนอยกวา 1.50 ม.

• ทางลาดดานทไมมผนงกน ใหยกขอบสงจากพนผวของทางลาดไมนอยกวา 1.50 ม. เพอมใหทควบคมลอตดกบขอบกนตก และมราวจบ/ราวกนตกแนวตงระยะหางไมเกน 1.50 ม.

• ควรมราวจบตลอดแนวของทางลาด

• ควรตดตงราวจบตรงกลางเพมอกราว สาหรบทางลาดทกวางมากกวา 3.00 ม.

Page 24: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 7

• ในกรณทางลาดทมความยาวตงแต 2.50 ม.ขนไปตองมราวจบทงสองดาน ระยะหางของราวจบทงสองดานไมนอยกวา 90 ซ.ม.และไมเกน 1.50 ม.

ขอพจารณา

3.2.1 ทางลาด มทางลาดทสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมและรองรบการขนสงวสด/ อปกรณไดอยางเหมาะสม

เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 3.2.1 ทางลาด มทางลาดทสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมและการขนสงวสด / อปกรณไดอยางเหมาะสม

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน มทางลาดทสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปโดยเฉพาะผปวยเทานน

1 คะแนน มทางลาดทสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปทงผปวยและเจาหนาท

2 คะแนน มทางลาดทสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปทงผปวย เจาหนาท และสงของ วสด/อปกรณ

3 คะแนน มทางลาดทสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปทงผ ปวย เจาหนาท สงของ วสด/อปกรณ และผพการหรอทพพลภาพและคนชรา

3.3 ทางเดนเชอม

นยาม

ทางเดนเชอม หมายถง เสนทางทเชอมตอระหวางหนวยงาน/แผนก เพอสะดวกตอการใชงาน รายละเอยด

• หากมอาคารหลายหลงทมการใชงานรวมกน ตองจดใหมทางเดนเชอมระหวางอาคารเหลานนและใหมทางเดนเชอมจากอาคารเหลานนไปสทางสาธารณะ ลานจอดรถหรออาคารจอดรถ

Page 25: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 8

ขอพจารณา

3.3.1 ทางเดนเชอม มทางเดนเชอมทสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมไดอยางเหมาะสม เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 3.3.1 ทางเดนเชอม มทางเดนเชอมทสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมไดอยางเหมาะสม

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน มทางเดนเช อมท สามารถรองรบกลมผ ใชบรการท ว ไปโดยเฉพาะผปวยเทานน

1 คะแนน มทางเดนเชอมทสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปทงผปวยและเจาหนาท

2 คะแนน มทางเดนเชอมทสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปทงผปวย เจาหนาท และสงของ วสด/อปกรณ

3 คะแนน มทางเดนเชอมทสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปทงผปวย เจาหนาท สงของ วสด/อปกรณ และผพการหรอทพพลภาพและคนชรา

3.4 หองนา

นยาม

หองนา(Rest Rooms) หมายถง หองสาหรบขบถายและลางทาความสะอาดโดยตองจดใหมไวสาหรบบคคลทวไปและผพการและทพพลภาพดวย รายละเอยด

• หองนาสาธารณะ/หองนาทวไป ตองจดใหหองนาสาหรบผพการหรอทพพลภาพและคนชราอยางนอย 1 หอง

• หองนาทวไป/หองนาสาหรบผพการหรอทพพลภาพและคนชรา ควรจดใหมโถสวมชนดนงราบชนดมหมอนา/พนกพง เพอใหผปวย คนชรา ผพการใชสาหรบการทรงตวหรอใชพงได

• หองน าส าหรบผ พ การหรอทพพลภาพและคนชราท ต องการให เก า อ เข นคนพการ(wheelchair)หมนตวไดและภายในหองนาประกอบดวยสวนอาบนา อางลางหนา และโถสวมม

Page 26: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 9

ขนาดทเหมาะสมในการใชสอยอยางสะดวกสบาย ควรมพนทวางภายในซงมเสนผาศนยกลางไมนอยกวา 1.50 ม.หรอควรมขนาดพนทอยางนอย 2.75x1.65 ม. มประตแบบบานเปดสภายนอกโดยตองเปดคางไดไมนอยกวา ๙๐ องศาหรอเปนแบบบานเลอน ทงนในขณะทประตหองนาเปดออกเตมท ชองประตควรมความกวางอยางนอย 90 ซ.ม. ควรมมอจบประตทงภายในและภายนอกหอง และควรลอกหรอใสกลอนไดจากภายในแตกสามารถปลดไดจากภายนอกในกรณทมเหตฉกเฉน พนมระดบเสมอกบพนภายนอก วสดปพนตองไมลน

• ควรมระบบสญญานแสงและสญญาณเสยงตดตงไวในหองนา เพอใหผพการหรอทพพลภาพและคนชราสามารถแจงเหตหรอเรยกหาผชวยในกรณทเกดเหตฉกเฉนได

ขอพจารณา

3.4.1 หองสวม มหองสวมทสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมไดอยางเหมาะสม

เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 3.4.1 หองสวม มหองสวมทสามารถรองรบกลมผใชบรการทกกลมไดอยางเหมาะสม

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมหองสวม

1 คะแนน มหองสวมไมเพยงพอ แตสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปทงผปวยและเจาหนาท

2 คะแนน มหองสวมเพยงพอ และสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปทงผปวยและเจาหนาท

3 คะแนน มหองสวมเพยงพอ และสามารถรองรบกลมผใชบรการทวไปทงผปวย เจาหนาท และผพการหรอทพพลภาพและคนชรา

3.5 บนได

นยาม

“บนได” หมายถง สวนประกอบอาคารทใชสาหรบเปนทางสญจรในแนวตง เพอขนลงระหวางชนหรอพนทตางระดบกน

Page 27: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 10

รายละเอยด

บนได ทเหมาะสมกบอาคารประเภทโรงพยาบาล ตองคานงถงการใชงานของผปวย ผพการหรอทพพลภาพ และคนชราทสามารถสญจรไดอยางสะดวก และปลอดภย โดยตองมคณลกษณะดงน

1. มความกวางของบนไดและชานพก ทสามารถรองรบการสญจรของผใหบรการและผรบบรการ (ผปวย ผพการหรอทพพลภาพ และคนชรา) ไดอยางสะดวก คลองตว

2. มขนาดของขนบนไดไมชนมาก ผปวย ผพการหรอทพพลภาพและคนชรา สามารถกาวขนลงไดอยางสะดวกไมสะดด มชานพกบนไดในชวงระยะทเหมาะสมเพอชวยใหผปวย ผพการหรอทพพลภาพ และคนชราสามารถหยดพกได

3. มความปลอดภยในใชงาน มพนผวไมลนและทากนลนหรอตดตงอปกรณกนลนบรเวณจมกบนได ปองกนการเกดอบตเหต

ขอพจารณา

3.5.1 บนไดททานและผมารบบรการใชงาน ทแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 3.5.1 บนไดททานและผมารบบรการใชงานทแผนกของทาน มตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมเหมาะสม มปญหาในการใชงานอยางมาก เชน มขนาดแคบและชนผปวยและคนชราใชงานไดลาบาก พนลนเกดอบตเหตบอยครงไมปลอดภย

ใ น ท น ห ม า ย ถ ง บ น ไ ด ทบคลากรในแผนกของทานใชงาน และผปวยและญาตใชเพ อสญจรมารบบรการในแผนกของทาน *ในกรณททานอยชนลางหรอแผนกของทานเปนอาคารชนเดยว ใหหมายถง บนไดทางขนอาคารทอยบรเวณแผนกของทาน *ในกรณทไมมบนไดเลย และไมมความจาเปนตองใชงาน หรอไมเขาขายขอใดเลยโปรดระบในชองขอเสนอแนะ

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน มขนาดกวางเพยงพอ แตขนบนไดชนมากผปวยและคนชราใชงานไดลาบาก พนลนเกดอบตเหตบอยครงไมปลอดภย

2 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน มขนาดกวางเพยงพอ สญจรไดสะดวก ขนบนไดไมชนมาก แตพนลนเสยงตอการเกดอบตเหตได

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานเปนอยางมาก เชน มขนาดกวางเพยงพอ ขนบนไดไมชนผปวยและคนชราใชงานไดสะดวก และปลอดภยไมเสยงตอการเกดอบตเหต

Page 28: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 11

3.6 บนไดหนไฟ

นยาม

“บนไดหนไฟ” หมายถง บนไดทจดเตรยมไวเพอใชหนภยออกจากอาคาร เมอเกดเหตฉกเฉน หรอเกดเพลงไหมอาคาร นอกเหนอจากบนไดหลก “ประตกนไฟ” หมายถง ประตตองทาดวยวสดทนไฟ ทสามารถกนไฟและควนไฟไมใหเขามาภายในชองบนไดหนไฟได รายละเอยด

อาคารประเภทโรงพยาบาล ถอวาเปนอาคารสาธารณะทเปนแหลงชมชนคนจานวนมาก นอกจากมบนไดของอาคารตามปกตแลว ตองมบนไดหนไฟทาดวยวสดทนไฟอยางนอยหนงแหง และตองมทางเดนไปยงบนไดหนไฟนนไดโดยไมมสงกดขวาง” ตามพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 รวมทงจะตองคานงถงผปวยทมรางกายทไมแขงแรง ซงจะเคลอนรางกายไดลาบากและชากวาคนปกต ดงนนบนไดหนไปทเหมาะสมกบอาคารประเภทโรงพยาบาล จงตองมมาตรฐานสงกวาอาคารทวไป ซงจะมรายละเอยดดงน

1. บนไดหนไฟและชานพก ตองมความกวางเพยงพอ สามารถเคลอนยายผปวยในภาวะฉกเฉนไดอยางสะดวกและคลองตว และจมกบนไดมวสดกนลนเพอความปลอดภย

2. มประตกนไฟ ทาดวยวสดทนไฟ มความกวางทใชงานสะดวก และตองทาเปนบานเปดชนดผลกออกสภายนอกเทานน ตดอปกรณชนดทบงคบใหบานประตปดไดเอง และตองสามารถเปดออกไดโดยสะดวกตลอดเวลาและไมมธรณหรอขอบกน

3. มอากาศถายเทจากภายนอกอาคารไดโดยแตละชนตองมชองระบายอากาศทเปดสภายนอกอาคารได และมแสงสวางใหเพยงพอทงกลางวนและกลางคน

ขอพจารณา

3.6.1 บนไดหนไฟ ททานใชงาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

Page 29: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 12

เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 3.6.1 บนไดหนไฟ ททานใชงาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมเหมาะสม มปญหาในการใชงานมาก เชน บนไดหนไฟและชานพกมขนาดแคบมากขนยายผปวยไดลาบาก ไมมประตกนไฟ และไมมการระบายอากาศทด แสงสวางไมเพยงพอ

*ในกรณททานอยใชลางไมจาเปนตองใชบนไดหนไฟ หรอมชองทางหนไฟอนทไมใชบนไดหนไฟ โปรดระบในชองขอเสนอแนะ

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน บนไดหนไฟและชานพกมขนาดแคบไปเลกนอยขนยายผปวยยงไมสะดวก ไมมประตหนไฟ และไมมการระบายอากาศทด แสงสวางไมเพยงพอ

2 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน บนไดหนไฟและชานพกมขนาดความกวางเพยงพอ ขนยายผปวยไดสะดวก มประตกนไฟแตประตมขนาดแคบไปหรอการใชงานไมสะดวก แตมการระบายอากาศทด แสงสวางเพยงพอ

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานอยางยง เชน บนไดหนไฟและชานพกมขนาดความกวางเพยงพอ ขนยายผปวยไดสะดวก ม ประตกนไฟใชงานไดสะดวก มการระบายอากาศทด แสงสวางเพยงพอทงกลางวนและกลางคน

3.7 ราวมอจบ ,ราวพยงตวในหองนา และวสดกนกระแทก

นยาม

“ราวมอจบ” หรอ “ราวพยงตว” หมายถง ราวสาหรบใชมอจบชวยพยงตวเวลาเดน ยน หรอพยงตวเมอจะลกขนในเวลาทกาลงนงอย เพอไมใหเกดอบตเหตได โดยทราวมอจบ จะอยในบรเวณทมผคนสญจร เชน ตดผนงทางเดน บนได ทางลาด ทางเชอม ระเบยง ภายในลฟท และภายในหองนาผปวย คนชราหรอผพการ เปนตน

รปตวอยาง ราวมอจบและราวพยงตว

Page 30: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 13

“วสดกนกระแทก” หมายถง วสดตดตงเพอปองกนความเสยหายของเสา มมเสา กาแพงและมมกาแพงหรอประตเขาออก จากการกระแทกของวตถเคลอนทตางๆ วสดกนกระแทกทตดตงบรเวณผนงในบางรปแบบสามารถใชงานเปนราวมอจบไปในตว สวนวสดทใชมหลากหลายชนด เชน เหลก อลมเนยม พวซ และแผนยาง เปนตน

รปตวอยาง วสดกนกระแทก รายละเอยด

ราวมอจบ ทมความเหมาะสมในการใชงาน ประกอบดวยคณลกษณะดงน 1. มการตดตงในบรเวณ บนได ทางลาด ทางเดน ทางเชอม และระเบยง ภายในลฟทโดยสาร 2. มการใชงานทสะดวก มขนาดของราวทสามารถจบไดถนดมอ และตดตงในระดบทเหมาะสม 3. ทาดวยวสดทแขงแรงคงทน มอายการใชงานยาวนาน 4. ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย ไมเปนแหลงสะสมเชอโรค

ราวพยงตวในหองนาผพการหรอทพพลภาพและคนชราทมความเหมาะสมในการใชงาน มคณลกษณะดงน

1. มการตดตงอยางครบถวน ไดแก บรเวณอางลางมอ โถสวม โถปสสาวะ และผนงโดยรอบ 2. มการใชงานทสะดวก มขนาดของราวทสามารถจบไดถนดมอ และตดตงในระดบทเหมาะสม 3. ทาดวยวสดทแขงแรงคงทน มอายการใชงานยาวนาน 4. ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย ไมเปนแหลงสะสมเชอโรค

วสดกนกระแทก ทมความเหมาะสมในการใชงาน ประกอบดวยคณลกษณะดงน

1. ตดตงในบรเวณและตาแหนงทเหมาะสม รวมทงเพยงพอตอความตองการ สามารถปองกนความเสยหาจากการกระแทกไดด

2. ทาดวยวสดทแขงแรงคงทน มอายการใชงานยาวนาน 3. ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย ไมเปนแหลงสะสมเชอโรค

บานประต

Page 31: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 14

ขอพจารณา

3.7.1 ราวมอจบและราวกนตก บรเวณแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร 3.7.2 ราวพยงตวในหองนาสาหรบผปวยและหองนาผพการในบรเวณแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร 3.7.3 วสดกนกระแทก ในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 3.7.1 ราวมอจบและราวกนตก ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมการตดตงเลย และเกดอบตเหตบอยครง

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมในการใชงาน เชน ตดตงไมครบถวนและนอยเกนไป ใชงานไมสะดวก ไมแขงแรง และทาความสะอาดยาก

2 คะแนน เหมาะสมในการใชงานพอใช เชน มการตดตงเปนสวนใหญแตไมครบถวน แตใชงานไดสะดวก ใชวสดทแขงแรงคงทน ทาความสะอาดงาย

3 คะแนน เหมาะสมในการใชงานอยางมาก เชน มการตดตงอยางครบถวน ใชงานไดสะดวก ใชวสดทแขงแรง คงทนและทาความสะอาด

ขอพจารณา 3.7.2 ราวพยงตวในหองนาสาหรบผปวยและผพการบรเวณแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมการตดตงเลย และเกดอบตเหตบอยครง

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมในการใชงาน เชน ตดตงไมครบถวนและนอยเกนไป ใชงานไมสะดวก ไมแขงแรง และทาความสะอาดยาก

2 คะแนน เหมาะสมในการใชงานพอใช เชน มการตดตงเปนสวนใหญแตยงไมครบถวน แตใชงานไดสะดวก ใชวสดทแขงแรงคงทน ทาความสะอาดงาย

3 คะแนน เหมาะสมในการใชงานอยางมาก เชน มการตดตงอยางครบถวน ใชงานไดสะดวก ใชวสดทแขงแรง คงทนและทาความสะอาด

Page 32: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 15

ขอพจารณา 3.7.3 วสดกนกระแทกในสวนตางๆ บรเวณแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมการตดตงเลย และเกดความเสยหาแกอาคารอยางมาก

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมในการใชงาน เชน ตดตงไมครบถวนและนอยเกนไป ใชวสดไมแขงแรงทนทาน ไมสามารถปองกนความเสยหายได

2 คะแนน เหมาะสมในการใชงานพอใช เชน มการตดตงเปนสวนใหญแตยงไมครบถวน ใชวสดทแขงแรงคงทน ทาความสะอาดงาย

3 คะแนน เหมาะสมในการใชงานอยางมาก เชน มการตดตงอยางครบถวน ใชวสดทแขงแรง คงทนและทาความสะอาดงาย

Page 33: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 16

4. พนทใชสอย

นยาม

พนทใชสอย หมายถง พนทและ/หรอหองทจาเปนสาหรบใชใหบรการและใชปฏบตงาน รวมทงพนทและ/หรอหองสาหรบใชเพอการสนบสนนการใหบรการและการปฏบตงานตามภารกจของหนวยงาน โดยคานงถงความครบถวนของประโยชนใชสอย และความเพยงพอของขนาดพนทใชสอยตามวตถประสงคและความตองการของการใชงาน

รายละเอยด

พนทและหรอหองทจาเปนสาหรบแผนกผปวยนอก รวมทงขนาดของพนทใชสอย ซงกาหนดในคมอน มทมาจากแหลงขอมลซงใชเปนแนวทางในการดาเนนการ 2 แหลง คอ

1) แนวทางพฒนาระบบบรการทตยภมและตตยภม ของสานกพฒนาระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข (2550)

2) การศกษาเพอกาหนดมาตรฐานพนทใชสอยโรงพยาบาลขนาด 150 เตยง ของกองแบบแผน กรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข (2549)

โดยขนาดของพนทใชสอย ไดทาการวเคราะหและปรบปรงใหมขนาดพนทเปนตารางเมตร ตอ 1 หนวย โดยอางองตามปจจยตางๆ ทเกยวของกบพนทใชสอยนนๆ ไดแก กจกรรมทเกดขน ขนาด/สดสวนรางกายประชากรไทยซงตองการพนทในการทากจกรรม จานวนผใชงานในพนท และจานวนครภณฑ/อปกรณพนฐานทจาเปนตองใชสาหรบกจกรรมนนๆ ซงสามารถสรปไดดงตอไปน ตารางสรปพนทใชสอยทจาเปนของแผนกผปวยนอก ในหนวยบรการสขภาพทตยภมและตตยภม

รายการพนทใชสอย ทจาเปนตอการใหบรการ

และการปฏบตงาน

ระดบการใหบรการ หมายเหต

2.1 2.2 2.3 3.1 3.2

1 พกรอ

ประกอบดวย - พนทสาหรบเกาอพกรอ (รองรบ ผใชบรการได 12-20 ราย ตอ 1 หอง ตรวจ ตอ 1 ชวโมง) - ทจอดเกาอเขน (Wheel chair) และ เตยงเขน (Stretcher)

2 ประชาสมพนธ ประกอบดวย พนทสาหรบโตะหรอเคานเตอร+เกาอ จนท.ปชส.

Page 34: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 17

ตารางสรปพนทใชสอยทจาเปนของแผนกผปวยนอก ในหนวยบรการสขภาพทตยภมและตตยภม (ตอ)

รายการพนทใชสอย ทจาเปนตอการใหบรการ

และการปฏบตงาน

ระดบการใหบรการ หมายเหต

2.1 2.2 2.3 3.1 3.2

3 ซกประวต-คดกรอง ประกอบดวย พนทสาหรบโตะหรอเคานเตอร+เกาอ และอปกรณวดความดน/ชงนาหนก/วดสวนสง/วดไข

4 ตรวจโรคทวไป/เฉพาะโรค (โรคไมตดตอ)

ประกอบดวย พนทสาหรบ เตยง/ โตะ+เกาอสาหรบตรวจโรค ตดฟลม ตเตยพรอมอางลางมอ และตเกบของ(ถาม)

5 ตรวจโรคตดตอ/โรคตดเชอ ± ± ± ลกษณะพนทโดยทวไป เชนเดยวกบตรวจโรคทวไป แตความดนอากาศภาย ในหองมคาเปนลบเมอเทยบกบพนท/ หองอนๆ

6 ใหคาปรกษา ประกอบดวย พนทสาหรบโตะ+เกาอ หรอชดรบแขก สาหรบ 3-4 คน

7 ตรวจภายใน

ประกอบดวย พนทสาหรบเตยงตรวจภายใน+เกาอสง (stool) โคมไฟ(ปรบทศทาง/ เคลอนยายได) ตเตยพรอมอางลางมอ และตเกบของ(ถาม)

ควรมหองสขา ประกอบดวย อางลางมอ และโถสวม อยางละ 1 ชด อยภายในหอง

8 รกษาพยาบาล (Treatment)

ประกอบดวย พนทสาหรบเตยงรกษา ตเตย+อางลางมอ 1 อาง และตเกบของ(ถาม) พรอมระบบจายกาซทางการแพทย

9 ผาตดเลก

± ± ± ประกอบดวย พนทสาหรบเปลยนเสอผา+ต Locker อางลางมอ(Scrub sink) พรอมกอกนา(ไมใชมอ) เตยงผาตด และถงเกบผาเปอน/ ถงขยะ

10 เกบพสด-อปกรณ ทางการแพทย

ประกอบดวย พนทสาหรบชน/ ตเกบของ(Stainless)

11 พกแพทย ประกอบดวย พนทสาหรบโตะ+เกาอทางาน ชน-ตเกบเอกสาร

Page 35: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 18

ตารางสรปพนทใชสอยทจาเปนของแผนกผปวยนอก ในหนวยบรการสขภาพทตยภมและตตยภม (ตอ)

รายการพนทใชสอย ทจาเปนตอการใหบรการ

และการปฏบตงาน

ระดบการใหบรการ หมายเหต

2.1 2.2 2.3 3.1 3.2

12 เอนกประสงค-ประชม/ พกผอนเจาหนาท

ประกอบดวย พนทสาหรบโตะ+เกาอนงประชม

13 เตรยมเครองดม/อาหาร ± ± ± ± ± ประกอบดวย พนทสาหรบตเยน ตเตยพรอมอางลางภาชนะ และตเกบของ

14 ศนยเปล (อาจใชรวมกบ แผนกอบตเหตได)

ประกอบดวย พนทสาหรบโตะ หรอ Counter+เกาอนงทางานสาหรบเจาหนาท และพนทจอดเกาอเขน (Wheel chair) และเตยงเขน (Stretcher)

15 สขาผรบบรการ

แยกชาย-หญง ประกอบดวย พนทสาหรบอาง ลางหนา โถปสสาวะ โถสวม ทอาบนา(ถาม) พรอมอปกรณประกอบและ/หรออปกรณอานวยความสะดวก เชน กอกกานโยก กระจกเงา ราวจบ ระบบสญญาณแจงเหตฉกเฉน ตามความจาเปนและความเหมาะสม

16 สขาผใหบรการ/ เจาหนาท

17 เกบพสด-อปกรณ ทาความสะอาดอาคาร

± ± ± ± ± ประกอบดวย พนทสาหรบชน/ ตเกบของ(วสด-Stainless)

18 ซกลาง-ตากอปกรณ ทาความสะอาดอาคาร

± ± ± ± ± ประกอบดวยพนทสาหรบซกลางและตากผา มอปกรณประกอบทจาเปน เชน กอกนา ชองระบายนาทงทพน ราวหรอตะขอตากผา ควรมแสงแดดสองถงและระบายอากาศไดด

หมายเหต 2.1 คอ หนวยบรการระดบทตยภมระดบตน

2.2 คอ หนวยบรการระดบทตยภมระดบกลาง 2.3 คอ หนวยบรการระดบทตยภมระดบสง 3.1 คอ หนวยบรการระดบตตยภม

Page 36: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 19

3.2 คอ หนวยบรการเฉพาะทางระดบ Excellent Center และ/หรอหนวยบรการท เปนโรงเรยนแพทย

สาหรบรายการพนทใชสอยซงมเครองหมาย กากบ หมายถง หนวยบรการฯ ตองมพนทใชสอยนนๆ ตามทกาหนด เพอใหการปฏบตงานและการใหบรการมคณภาพและไดมาตรฐาน

สาหรบรายการพนทใชสอยซงมเครองหมาย ± กากบ หมายถง หนวยบรการฯ อาจมหรอไมมพนทใชสอยนนๆ กได แตถามพนทใชสอยดงกลาวครบถวน จะทาใหการปฏบตงานและการใหบรการมคณภาพและไดมาตรฐานยงขน

ขอพจารณา

4.1 มพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงานครบถวนตามทกาหนด 4.2 มขนาดของพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงานเพยงพอ

เกณฑการพจารณา/ ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 4.1 มพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงานครบถวนตามทกาหนด

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต 0 คะแนน มจานวนรายการพนทใชสอยทจาเปนตอ

การใหบรการและการปฏบตงาน นอยกวารอยละ 50 ของรายการทกาหนด

- มนอยกวา 6 รายการ ในบรการระดบทตยภม

- มนอยกวา 8 รายการ ในบรการระดบตตยภม

1 คะแนน มจานวนรายการพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงาน รอยละ 51 ถง รอยละ 70 ของรายการทกาหนด

- มระหวาง 6-8 รายการ ในบรการระดบทตยภม - มระหวาง 8-11 รายการ ในบรการระดบตตยภม

2 คะแนน มจานวนรายการพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงาน รอยละ 71 ถง รอยละ 85 ของรายการทกาหนด

- มระหวาง 9-10 รายการ ในบรการระดบทตยภม - มระหวาง 12-13 รายการ ในบรการระดบตตยภม

3 คะแนน มจานวนรายการพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงาน รอยละ 86 ถง รอยละ 100 ของรายการทกาหนด

- มมากกวา 10 รายการ ในบรการระดบทตยภม

- มมากกวา 13 รายการ ในบรการระดบตตยภม

Page 37: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 20

ขอพจารณา 4.2 มขนาดของพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงานเพยงพอ

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต 0 คะแนน มขนาดของพนทใชสอยทจาเปนตอการ

ใหบรการและการปฏบตงานไมเพยงพอ เปนอปสรรคตอการใหบรการและการปฏบตงานในระดบมากถงมากทสด

พจารณาจากจานวนรายการพนทใชสอยซงมากกวารอยละ 50 ของจานวนรายการพนทใชสอยทกาหนด

ทงหมด (มากกวา 6 รายการ ในบรการระดบทตยภม และ/หรอมากกวา 8 รายการ ในบรการระดบตตยภม)

ในกรณทรายการพนทใชสอยในแตละระดบคะแนน มจานวนนอยกวารอยละ 50 ของจานวนรายการพนทใชสอยทกาหนดทงหมด ใหพจารณานาจานวนรายการพนทใชสอยทอยในเกณฑการพจารณาซงมจานวนมากทสด 2 เกณฑมารวมกนใหไดจานวนมากกวารอยละ 50 ของจานวนรายการพนทใชสอยท

กาหนดทงหมด โดย.ใชเกณฑการพจารณาดงน

ไมพอ+นอย = ไมพอ = 0 คะแนน ไมพอ+ปานกลาง = นอย = 1 คะแนน ไมพอ+มาก = นอย = 1 คะแนน นอย+ปานกลาง = นอย = 1 คะแนน นอย+มาก = ปานกลาง = 2 คะแนน ปานกลาง+มาก = ปานกลาง = 2 คะแนน

1 คะแนน มขนาดของพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงานเพยงพอในระดบนอย เปนอปสรรคตอการใหบรการและการปฏบตงานในระดบปานกลางถงมาก

2 คะแนน มขนาดของพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงานเพยงพอในระดบปานกลาง เปนอปสรรคตอการใหบรการและการปฏบตงานในระดบปานกลางถงนอย

3 คะแนน มขนาดของพนทใชสอยทจาเปนตอการใหบรการและการปฏบตงานเพยงพอในระดบมาก ไมเปนอปสรรคตอการใหบรการและการปฏบตงาน

Page 38: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 21

5. ประโยชนใชสอย

นยาม ประโยชนใชสอย หมายถง ประโยชนทไดจากการใชพนทและหรอหองตางๆ รวมทงสวนประกอบและ

ระบบประกอบอาคารทใชในการใหบรการและการปฏบตงาน รวมทงทใชในการสนบสนนการใหบรการและการปฏบตงาน โดยคานงถงประสทธภาพ ความเหมาะสม และความเพยงพอ ในการใหบรการและการปฏบตงาน รวมถงความปลอดภยของผใชอาคาร รายละเอยด

แผนกผปวยนอก มขอบเขตภารกจครอบคลมการตรวจรกษาพยาบาล การสงเสรมสขภาพ การปองกนโรค และการฟนฟสภาพ ใหแกผปวยทไมอยในภาวะวกฤต ในรปแบบบรการคลนกตางๆ ทงคลนกบรการทวไป คลนกเฉพาะโรค และคลนกสงเสรมสขภาพในลกษณะองครวม โดยคานงถงสทธของผปวยเปนสาคญ ซงโดยทวไปมขนตอนการปฏบตงานตามแผนภม ดงน

ผมารบบรการ/ ผปวย

ประชาสมพนธ

จดคดกรอง(ซกประวต ชงนาหนก วดความดน)

ใหคาแนะนากอนกลบบาน

รบไวเปนผปวยใน พบแพทย

(ตรวจ ใหคาปรกษา หตถการ)

เวชระเบยน(ทาบตร/ ยนบตร ตรวจสอบสทธ)

พยาธวทยาคลนก (Laboratory)

รงสวนจฉย (X-Ray, Ultrasound, EKG)

จายคายา(ถาม) รบยา

นดตรวจครงตอไป

กลบบาน

ขนตอนของแผนกผปวยนอก

ขนตอนของแผนกทเกยวของ

หอผปวยใน (In-patient)

แผนภมแสดงขนตอนกระบวนงาน/การปฏบตงานในแผนกบรการผปวยนอก

Page 39: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 22

ขอพจารณา

5.1 มการจดวางความสมพนธ (ตาแหนงใกล-ไกล เสนทางสญจร) ระหวางพนทใชสอยตางๆ โดย คานงถงประสทธภาพในการใหบรการและการปฏบตงาน 5.2 มสวนประกอบอาคาร (ไดแก พน ผนง ฝาเพดาน ประต หนาตาง บนได ทางลาด แผงบงแดด-ฝน เปนตน) และระบบประกอบอาคาร (ไดแก ระบบไฟฟา-สอสาร ระบบเครองกล ระบบสขาภบาล ระบบกาซทางการแพทย-ถาม เปนตน) ทมประสทธภาพ เหมาะสม เพยงพอ และปลอดภยตอ ผใชอาคาร

เกณฑการพจารณา/ ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 5.1 มการจดวางความสมพนธ ระหวางพนทใชสอยตางๆ โดยคานงถงประสทธภาพใน การใหบรการและการปฏบตงาน

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ตาแหนงทตงของพนทและเสนทางสญจรระหวางพนทใชสอยตางๆ ไมสอดคลองสมพนธกบกระบวนงาน/ขนตอนการใหบรการและการปฏบตงานโดยสนเชง ทาใหสนเปลองเวลาและมประสทธภาพลดลง

ไมมพนทใชสอยใดเลยซงมตาแหนงทสมพนธกบกระ บวนงาน/ขนตอนการให บรการและการปฏบตงาน

1 คะแนน ตาแหนงทตงของพนทและเสนทางสญจรระหวางพนทใชสอยตางๆ มความสอดคลองสมพนธกนนอย ทาใหเกดความไมสะดวกในบางกจกรรม/ขนตอนการใหบรการและการปฏบตงาน

มจานวนของพนทใชสอยซงมตาแหนงสอดคลองสมพนธกบกระบวนงานฯ นอยกวารอยละ 50 ของพนททงหมด

2 คะแนน ตาแหนงทตงของพนทและเสนทางสญจรระหวางพนทใชสอยตางๆ มความสอดคลองสมพนธกนปานกลาง ทาใหเกดประสทธภาพและประหยดเวลาในการใหบรการและการปฏบตงานพอควร

มจานวนของพนทใชสอยซงมตาแหนงสอดคลองสมพนธกบกระบวนงานฯ รอยละ 51 ถงรอยละ 75 ของพนททงหมด

3 คะแนน ตาแหนงทตงของพนทและเสนทางสญจรระหวางพนทใชสอยตางๆ มความสอดคลองสมพนธกนมากถงมากทสด ทาใหเกดประสทธภาพและประหยดเวลาในการใหบรการและการปฏบตงานมากขน

มจานวนของพนทใชสอยซงมตาแหนงสอดคลองสมพนธกบกระบวนงานฯ รอยละ 76 ถงรอยละ 100 ของพนททงหมด

Page 40: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 23

ขอพจารณา 5.2 มสวนประกอบอาคารและระบบประกอบอาคารทเหมาะสม เพยงพอ มประสทธภาพ และปลอดภยตอผใชอาคาร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน สวนประกอบอาคารและระบบประกอบอาคารไมเหมาะสม และ/หรอไมเพยงพอ มประสทธภาพตา และไมปลอดภยตอผใชอาคาร

พจารณาจาก จานวนและ/หรอประเภทของสวนประกอบอาคารและระบบประกอบอาคาร มากกวารอยละ 50 ของสวนประกอบอาคารและระบบประกอบอาคารทงหมด

1 คะแนน มสวนประกอบอาคารและระบบประกอบอาคารทเหมาะสม เพยงพอ มประสทธภาพ และปลอดภยตอผใชอาคารนอย ไมเปนไปตามมาตรฐาน-กฎหมาย และ/หรออยในสภาพทตองเรงปรบปรงแกไขโดยดวน

2 คะแนน มสวนประกอบอาคารและระบบประกอบอาคารทเหมาะสม เพยงพอ มประสทธภาพ และปลอดภยตอผใชอาคารปานกลาง เปนไปตามมาตรฐาน-กฎหมาย เพยงบางสวน และ/หรออยในสภาพทยอมรบได แตควรแกไขปรบปรงเมอมความพรอม

3 คะแนน มสวนประกอบอาคารและระบบประกอบอาคารทเหมาะสม เพยงพอ มประสทธภาพ และปลอดภยตอผใชอาคารมาก เปนไปตามมาตรฐาน-กฎหมายเปนสวนใหญ และ/หรออยในสภาพทพรอมใชงานตลอดเวลา

Page 41: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 24

6. สวนประกอบอาคารและวสด

นยาม

“สวนประกอบอาคาร” ในทน หมายถง พน ผนง เพดาน ประต หนาตาง “วสด” หมายถง วสดทใชสาหรบกอสรางสวนประกอบตางๆในอาคาร “วสดผว” หมายถง วสดทใชสาหรบทาทบหรอปดทบหนาพน ผนง เพดาน เพอปองกนความเสยหาย การเสอมสภาพ ปดบงความไมเรยบรอย เปนตน

6.1 พน

นยาม

“วสดผวพน” หมายถง วสดทใชสาหรบทาหรอปดทบหนาโครงสรางพนอาคาร เชน ไมจรง ไมปารเก พนไมเทยมหรอไมสงเคราะห พนลามเนต กระเบองยาง พนอพอกซ กระเบองเซรามก หนออน หนแกรนนต ซเมนตขดมน หนขด กรวดลาง ทรายลาง เปนตน

“พนผวตางสมผส” หมายถง พนผวทมผวสมผสและส ซงมความแตกตางไปจากพนผวและสในบรเวณใกลเคยง ซงผพการทางการมองเหนสามารถสมผสได

รายละเอยด

สาหรบอาคารประเภทโรงพยาบาลนนวสดผวพนมความสาคญอยางมาก วสดผวพนทดจะตองรองรบการใชงานตางๆ เชน การสญจรของผใชหลากหลายประเภท เชน คนเดน รถเขนผปวย เปลนอน รถเขนสงของ เปนตน รวมถงตองรองรบการวางเครองมอตางๆ ความปลอดภย รองรบการทาความสะอาด และสารเคมตางๆ ดงนนผวพนทดจะตองเหมาะสมกบลกษณะการใชงานในแตละกจกรรมดวย ซงจะมคณลกษณะของวสดผวพนเพอประกอบการพจารณาดงน

1. วสดผวมความแขงแรง ทนทานตอแรงกระแทก รอยขดขวน การแตกราว ความชนและสารเคม 2. ใชงานอยางปลอดภยไมเสยงตอการเกดอบตเหต บรเวณทควรคานงเปนพเศษ เชน บรเวณทม

การสญจรจานวนมาก และบรเวณทเปยกอยเสมอควรมผวไมลนปองกนการลนหกลมไดงาย บรเวณทใชงานกบเครองมอทใชไฟฟา วสดผวพนควรเปนฉนวน เปนตน

3. ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย มผวเรยบ มรองหรอรอยตอนอย ไมเปนแหลงสะสมของเชอโรคและฝนผง

4. มพนผวตางสมผส เพออานวยความสะดวกแกผพการทางสายตา ในตาแหนงพนหนาบนได หนาลฟท หนาทางลาด บรเวณทางแยกทางเลยว หรอมสงกดขวาง บรเวณประตทางเขาออก ประตหองนาผพการ และสามารถใชงานไดจรง

Page 42: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 25

ขอพจารณา

6.1.1 วสดผวพนภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร 6.1.2 พนผวตางสมผส ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 6.1.1 วสดผวพนภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมเหมาะสม มปญหาในการใชงานมาก เชน ผวพนไมทนทานตอรอยขดขวนหรอการแตกราว ผวลนมากเกดอบตเหตบอยครง ดแลรกษาทาความสะอาดไดยาก

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน ผวพนทนทานตอรอยขดขวนหรอแตกราว แตผวลนมากเกดอบตเหตบอยครง หรอผวไมเรยบทาใหดแลรกษาทาความสะอาดไดยาก

2 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน ผวพนทนทาน เรยบไมลนแตดแลรกษาทาความสะอาดยาก

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานเปนอยางมาก เชน ผวพนทนทานเปนอยางด ผวเรยบไมลน ดแลรกษาทาความสะอาดไดงาย

ขอพจารณา 6.1.2 พนผวตางสมผสภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมพนผวตางสมผสเลย พจารณาในส วนท เป นพนทท เปนสาธารณะในบรเวณแผนก

1 คะแนน มพนผวตางสมผสนอยมาก และไมสามารถใชงานไดจรง

2 คะแนน มพนผวตางสมผสเฉพาะบางจดทสาคญ ยงไมครบถวน

3 คะแนน มพนผวตางสมผสครบถวน ใชงานไดอยางด

Page 43: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 26

6.2 ผนง

นยาม

“ผนง” หมายถง สวนประกอบอาคารในแนวตงทเปนเปลอกอาคาร และกนพนทหรอกจกรรมตางๆ ออกจากกนตามการใชสอย การกนเพอควบคมความปลอดภย และความเปนสวนตว นอกจากนนผนงยงทาหนาทควบคมอณหภมภายในอาคาร ปดกนแสง ความรอนและเสยงรบกวนจากภายนอกอาคาร ในบางครงผนงยงทาหนาทเกบซอนสายไฟและงานระบบทอตางๆ อกดวย ซงวสดผนง ไดแก ผนงกออฐมอญ อฐมวลเบาหรอกอซเมนตบลอกฉาบปน ผนงคอนกรตเสรมเหลก ผนงเบา ผนงสาเรจรป ผนงกระจก เปนตน “วสดผวผนง” หมายถง วสดทใชสาหรบทาหรอปดผวหนาของผนงอาคาร เชน สทาอาคารตางๆ แผนวอลเปเปอร ไมจรง ไมอด ไมสงเคราะห แผนยปซมบอรด แผนสมารทบอรด แผนลามเนต กระเบองเซรามก หนออน หนแกรนนต หนเทยม ซเมนตขดมน หนขด กรวดลาง ทรายลาง เปนตน รายละเอยด

1. ผนงมความแขงแรงคงทนถาวร ทนการแตกราว กนการซมของนาไดด กรณเปนผนงเบาสามารถปองกนสตวกดแทะไดด

2. วสดผวผนงทนตอแรงกระแทก ทนรอยขดขวนและไมหลดรอนไดงาย ทนความชนไดด หรอทนนาสาหรบบรเวณทเปยกนาบอย

3. ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย สามารถปองกนเชอรา และไมสะสมเชอโรค ขอพจารณา

6.2.1 ผนงและวสดผวผนงภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

Page 44: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 27

เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 6.2.1 ผนงและวสดผวผนงภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมเหมาะสม มปญหาในการใชงานอยางมาก เชน ผนงไมแขงแรงหรอมนาซม วสดผวผนงไมทนรอยขดขวนผวหลดลอกไดงาย ดแลรกษาและทาความสะอาดยากและเปนคราบหรอมเชอราจานวนมาก

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน ผนงแขงแรงและกนนาซมได แตวสดผวผนงไมทนรอยขดขวน ดแลรกษาทาความสะอาดยาก ไมทนความชนและไมปองกนเชอรา

2 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน ผนงแขงแรงและกนนาซมได วสดผวผนงทนรอยขดขวนไดด แตดแลรกษาทาความสะอาดไดยาก ไมทนความชนและไมปองกนเชอรา

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานเปนอยางมาก เชน ผนงแขงแรงและกนนาซมได วสดผวผนงทนรอยขดขวนไดด ดแลรกษาทาความสะอาดไดงายทนความชนและปองกนเชอราไดด

6.3 เพดาน

นยาม

“เพดาน” หมายถง สวนประกอบอาคารทอยสวนบนเหนอศรษะ บางครงจะเปนพนทสาหรบตดตงงานระบบตางๆ โดยสวนใหญเพดานสามารถแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก (1) ประเภทเพดานเปลอย หรอไมมฝาเพดาน เหมาะสาหรบ การใชงานในบรเวณทไมมการตดตงงานระบบใดๆ บนเพดาน ยกเวนระบบแสงสวางและพดลม แตบางครงอาจเผยใหเหน โครงสราง ระบบไฟฟา และงานระบบทอตางๆ ซงจะเปนแหลงสะสมฝนละออง และทาความสะอาดยาก (2) ประเภทมฝาเพดาน สาหรบ ปกปดความไมเรยบรอยของหลงคาหรองานระบบตางๆทอยดานบนเพดาน ปองกนฝนละออง หยดนาหรอความชน และเชอโรคตางๆ ไมใหตกลงมาภายในหอง

Page 45: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 28

รายละเอยด

1. ประเภทเพดานเปลอยจะตองมประสทธภาพทดในการใชงานซงจะมคณลกษณะเพอประกอบการพจารณาดงน

1.1 รปแบบเหมาะสมกบการใชงาน 1.2 ผวมความแขงแรงคงทน ไมแตกราวไดงาย สหลดลอกไดยาก กนการรวซมของนาไดด 1.3 ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย ทนความชนและปองกนเชอราไดด

2. ประเภทมฝาเพดาน จะตองมประสทธภาพทดในการใชงาน ซงจะมคณลกษณะเพอประกอบการพจารณาดงน

2.1 รปแบบเหมาะสมกบการใชงาน 2.2 มความมนคงแขงแรง คงทนถาวร และปองกนสตวกดแทะไดด ผวไมหลดลอกงาย 2.3 ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย ผวเรยบมรพรนนอยไมสะสมฝนผง ทนความชนและปองกน

เชอราไดด

ขอพจารณา

6.3.1 เพดานเปลอยภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร 6.3.2 ฝาเพดานภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 6.3.1 เพดานเปลอยภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน รปแบบไมเหมาะสมตอการใชงานอยางยง เชน ผวไมแขงแรงหรอมปญหาการรวซมของนา มองเหนงานระบบทอตางๆ เปนแหลงสะสมฝน ดแลรกษาทาความสะอาดยาก ไมปองกนเชอรา

1 คะแนน รปแบบยงไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน ผวมการแตกราวหรอหลดลอกเลกนอย ดแลรกษาทาความสะอาดยาก ไมปองกนเชอรา /

2 คะแนน รปแบบเหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน ผวแขงแรงคงทนด แตดแลรกษาทาความสะอาดยาก ไมปองกนเชอรา

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานเปนอยางมาก เชน แขงแรงคงทนด ดแลรกษาทาความสะอาดงาย ปองกนเชอราไดด

Page 46: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 29

ขอพจารณา 6.3.2 ฝาเพดานภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน รปแบบไมเหมาะสมในการใชงาน เชน วสดฝาไมคงทนหรอผวหลดลอกไดงาย ดแลรกษาทาความสะอาดยากและไมปองกนเชอรา หรอมผวไมเรยบหรอมรพรนเปนแหลงสะสมฝนผง

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน วสดฝาคงทน แตดแลรกษาทาความสะอาดยาก ไมปองกนความชนและเชอรา ผวไมเรยบหรอมรพรนเปนแหลงสะสมฝนผง

2 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน วสดฝาเพดานคงทนด แตดแลรกษาทาความสะอาดคอนขางยาก ปองกนเชอราไดพอใช หรอผวไมเรยบเปนแหลงสะสมฝนผง

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานเปนอยางมาก เชน วสดฝาเพดานคงทนด ดแลรกษาทาความสะอาดงาย ผวเรยบ ปองกนความชนและเชอราไดด

6.4 ประต

นยาม

“ประต” ทาหนาท เปนชองทางสาหรบควบคมการเขา - ออก หองหรอพนทตางๆ รายละเอยดของประตประกอบดวย “รปแบบประต” หรอ “ลกษณะการเปด” จะสมพนธกบความสะดวกในการปดเปดประต เชน บานเปด (เดยว/ค) บานเลอน (เดยว/ค) บานสวง (เดยว/ค) บานเกลดระบายอากาศ เปนตน รวมทงลกฟกประต เชน บานทบ บานทบและมชองกระจก (ใส/ฝา) เปนตน “วสดประต” เชน ไมจรง ไมอด ไมสงเคราะห พวซ กระจก อลมเนยม เหลก เปนตน “อปกรณตดตงกบประต” เชน มอจบ กญแจ กลอน กนชน เปนตน รายละเอยด

1. รปแบบประตเปดปดไดงาย และลกษณะการเปดทเหมาะสมตอการใชงาน บานประตเวลาเปดออกไมกดขวางการสญจรเขาออก และมลกษณะทสงเกตเหนไดงายไมเสยงตอการเดนชน

Page 47: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 30

2. ขนาดของชองประตมความกวางทเหมาะสมตอการใชงาน สามารถนาผปวยนงรถเขน ผปวยนอนเปล หรอการขนสงอปกรณตางๆ สามารถเขาออกประตไดอยางสะดวก และไมมธรณประต

3. วสดและอปกรณตดตงจะตองมความแขงแรงคงทน อปกรณใชงานไดดและสะดวก (มอจบสาหรบปดเปดประตทเหมาะสมควรเปนแบบกานโยกหรอกานผลกเพอสะดวกในการใชงานของคนทกกลมและเพอหลกเลยงการสมผสเชอโรคบรเวณมอจบประต) ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย

ขอพจารณา

6.4.1 รปแบบประต ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร 6.4.2 ขนาดชองประต ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร 6.4.3 วสดและอปกรณตดตงประตภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 6.4.1 รปแบบประต ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน มปญหาในการใชงานอยางมาก ควรแกไขอยางเรงดวน เชน ประตปดเปดไดลาบากอยางยง บานประตเวลาเปดกดขวางการสญจรและเสยงตอการเกดอบตเหตบอยมาก

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน ประตปดเปดงาย แตบานประตเวลาเปดกดขวางการสญจรและเสยงตอการเกดอบตเหตไดพอสมควร

2 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน ประตปดเปดไดงาย ไมกดขวางการสญจร มลกษณะโปรงใสเสยงตอการเดนชนแตสามารถแกไขได

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานอยางมาก เชน ประตปดเปดไดงาย ไมกดขวางการสญจร ไมเสยงตอการเกดอบตเหต

Page 48: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 31

ขอพจารณา 6.4.2 ขนาดชองประต ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมเหมาะสมตอการใชงานเปนอยางยง เชน ชองประตมขนาดแคบมากไมสามารถรองรบการสญจรไดอยางสะดวก หรอไมมประตทผปวยนงรถเขนหรอเปลนอนไมสามารถเขาออกประตไดเลย

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน ชองประตมขนาดแคบไป รองรบการสญจรไดไมสะดวก หรอมประตทผปวยนงรถเขนหรอเปลนอนสามารถใชงานได แตยงตดขดไมสะดวก

2 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน ชองประตมขนาดกวางทสญจรไดสะดวก สาหรบรถเขนหรอเปลนอนสญจรเขาออกได แตยงตดขดไมสะดวกเลกนอย

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานเปนอยางยง เชน ชองประตมขนาดกวางอยางเหมาะสม รถเขนหรอเปลนอนสญจรเขาออกไดอยางสะดวกคลองตว

ขอพจารณา 6.4.3 วสดและอปกรณตดตงประตภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมเหมาะสมตอการใชงานอยางยง เชน วสดไมแขงแรงคงทนอปกรณตดตงใชงานไมสะดวก และดแลรกษาและทาความสะอาดไดยาก

1 คะแนน ยงไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน วสดแขงแรงคงทน แตอปกรณตดตงใชงานไมสะดวก และดแลรกษาทาความสะอาดไดยาก

2 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานพอควร เชน วสดแขงแรงคงทน แตอปกรณตดตงใชงานไมคอยสะดวก หรอดแลรกษาและทาความสะอาดไดยาก

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานเปนอยางมาก เชน วสดแขงแรงคงทนอปกรณใชงานไดอยางสะดวก ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย

Page 49: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 32

6.5 หนาตาง

นยาม

“หนาตาง” หมายถง สวนประกอบอาคารทตดตงบนผนงอาคาร ประกอบดวย - รปแบบของหนาตาง เชน บานเปด (เดยว/ค) บานเลอน (เดยว/ค) บานเกลด เปนตน - วสด เชน ไมจรง ไมอด ไมสงเคราะห พวซ กระจก อลมเนยม เหลก เปนตน - อปกรณตดตงกบหนาตาง เชน มอจบ กญแจ กลอน กนชน เปนตน รายละเอยด

1. รปแบบหนาตางหรอลกษณะการเปด จะตองเปดปดไดงาย สะดวกตอการใชงาน สามารถปองกนฝนสาดไดด

2. วสดและอปกรณตดตงจะตองมความแขงแรงคงทน อปกรณใชงานไดดและสะดวก ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย

ขอพจารณา

6.5.1 รปแบบหนาตาง ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร 6.5.2 วสดและอปกรณตดตงหนาตางภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 6.5.1 รปแบบหนาตาง ภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมหนาตางในแผนกเลย

1 คะแนน รปแบบไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน หนาตางเปดปดไมสะดวก และไมสามารถปองกนฝนสาดได

2 คะแนน รปแบบเหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน หนาตางเปดปดไดสะดวกพอใช ปองกนฝนสาดไดพอสมควร

3 คะแนน รปแบบเหมาะสมตอการใชงานเปนอยางมาก เชน หนาตางเปดปดไดสะดวกมาก สามารถปองกนฝนสาดไดด

Page 50: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 33

ขอพจารณา 6.5.2 วสดและอปกรณตดตงหนาตางภายในแผนกของทาน ตอบสนองการใชงานไดอยางเหมาะสมเพยงไร

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมหนาตางในแผนกเลย

1 คะแนน ไมเหมาะสมตอการใชงาน เชน วสดไมแขงแรงทนทานอปกรณใชงานไมสะดวกและไมเหมาะสม ดแลรกษาและทาความสะอาดไดยาก

2 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานพอใช เชน วสดแขงแรงคงทน แตอปกรณใชงานไมคอยสะดวก ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย

3 คะแนน เหมาะสมตอการใชงานเปนอยางมาก เชน วสดแขงแรงคงทนอปกรณใชงานไดอยางสะดวกเหมาะสม ดแลรกษาและทาความสะอาดไดงาย

Page 51: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 34

7. เฟอรนเจอรประกอบอาคาร

นยาม

เฟอรนเจอรประกอบอาคาร หมายถงเฟอรนเจอรซงมมาพรอมกบการกอสรางอาคารของโรงพยาบาลหรอออกแบบใหมภายหลงโดยกองแบบแผน ทงสาหรบเจาหนาผปฏบตงาน และสาหรบผมารบบรการ โดยแบงเปนสองประเภทไดแก เฟอรนเจอรตดตงกบท และเฟอรนเจอรลอยตว เฟอรนเจอรตดตงกบท (BUILT IN FURNITURE) หมายถง เฟอรนเจอรทตดตงคงทในพนทนนๆไมสามารถเคลอนยายได เชน เคานเตอรตดตอ เคานเตอรพยาบาลสงเกตการณ (NURSE STATION) ตเตย ตสง ตอางลางมอ เปนตน เฟอรนเจอรลอยตว (LOOSE FURNITURE) หมายถง เฟอรนเจอรทสามารถยกเคลอนยายไปตาแหนงตางๆได เชน เกาอทางาน เกาอแถวสาหรบผมารบบรการนงคอยรอตรวจ รอรบยา โตะตรวจสาหรบแพทย เตยงตรวจ โตะทางานเจาหนาท เปนตน รายละเอยดแนวทางการออกแบบเฟอรนเจอร (แผนกผปวยนอก, อายรกรรม)

1. มตหรอชนเกบอปกรณเกบเวชระเบยนทมนคง ปลอดภย เปนระเบยบสามารถคนหา ไดงาย 2. มทนงพกคอยรอตรวจสาหรบผมารบบรการและญาตอยางเพยงพอ 3. หองตรวจ มโตะตรวจพรอมเกาอ และเตยงตรวจ 4. บรเวณหองตรวจ มอางลางมอสาหรบแพทยและเจาหนาทอยางนอยสองหองตรวจตอหนงอาง 5. บรเวณหองตรวจ มต-ชน หรอโตะสาหรบวาง/เกบอปกรณ เครองมอเครองใช 6. จดแบงพนทใชสอยอยางเหมาะสม มทพกคอยของผมารบบรการ มการจดวางเฟอรนเจอรทเปน

ระเบยบไมกดขวางทางสญจร หรอการเคลอนยายผปวยและสะดวกตอการใชงาน 7. การออกแบบตกแตงภายในและเฟอรนเจอรควรคานงเสมอวาจะตองไมเสยงตออนตราย หรอ

การตดเชอทจะมกบผปวย 8. การออกแบบตกแตงภายในหรอออกแบบเฟอรนเจอรควรคานงวาไมควรจะมซอกหลบมาก

เพราะจะทาใหเปนทเกบฝน และยากแกการดแลรกษาความสะอาด 9. วสดทใชและวสดปดผวผนงทมมผนง หรอเคานเตอรไมควรมมมแหลมคม 10. วสดทใชในการตกแตงภายใน และทาเฟอรนเจอรควรเปนวสดผวเรยบทาความสะอาดงาย 11. อางลางมอสาหรบแพทยหรอเจาหนาท ไมควรใชปะปนกบอางลางเครองมอ และกอกนาควร

เปนชนดกานปดดวยขอศอก หรอระบบเซนเซอร

Page 52: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 35

ขอพจารณา

7.1 การจดวางแปลนเฟอรนเจอรตดตงกบท ควรจดวางอยางเหมาะสม สอดคลองกบลาดบขนตอนการใชงานของเจาหนาท และผมารบบรการ การจดวางแปลนจะตองสอดคลองกบการทางานและความตองการทแทจรงของผใชงาน อกทงรปแบบและประโยชนใชสอยของเฟอรนเจอรถกตองตามการใชสอยทผใชงานตองการ

7.2 จดเตรยมอางลางมอ (SINK) ใหแกแพทย หรอเจาหนาทผปฏบตงาน ใหเพยงพอและจดวางในตาแหนงทเหมาะสมกบการใชงาน และความเหมาะสมกบสภาพพนทปฏบตงาน

7.3 เฟอรนเจอรตดตงกบท ควรมความเพยงพอกบจานวนทตองใชงานจรงตามความตองการของผใชงาน 7.4 ขนาดของเฟอรนเจอรตดตงกบทควรมขนาด ความสง ความลก ความกวาง ถกตองตามประโยชนใชสอย

ของเฟอรนเจอร ในการตอบสนอง และเออตอการทางานของผใชงาน หรอรองรบกบขนาดของอปกรณ เครองมอ ทจะตองวางไวบนเฟอรนเจอรนนๆ อกทงจะตองถกตองตามหลกสรระวทยา

7.5 ลกษณะการแบงหนาบานเปดของตเตย การแบงหนาบานลนชก ขนาดของหนาลนชก (ความสง) ตาแหนงและลกษณะของชนวางของ บานเปดกระจก อางลางมอ ฯลฯ ควรตอบสนองประโยชนใชสอย ถกตองตรงตามความตองการของผใชงานมากทสด

7.6 วสดอปกรณ ทใชประกอบเฟอรนเจอรตดตงกบท ควรมคณสมบตสมพนธ และตอบสนองลกษณะการใชงานของเฟอรนเจอรนนๆ เชน ผวเรยบ ทาความสะอาดงาย ทนความชน ทนนา มความทนกรดทนดาง มความทนตอการกระแทก ขดขด ทนความรอน หรอตองมความแขงแรงทนทานเปนพเศษ เปนตน

7.7 เฟอรนเจอรลอยตว ควรมความเพยงพอกบจานวนทตองใชงานจรง ตามความตองการของผใชงานในแตละพนท ทงสาหรบเจาหนาทผปฏบตงาน และผมารบบรการ เชน เกาอพกคอยในแตละแผนก จะตองมจานวนเพยงพอกบจานวนผทมารบบรการ

7.8 เฟอรนเจอรลอยตว ควรมรปแบบและใชวสดทมคณสมบตสอดคลองกบลกษณะการใชงาน ของเฟอรนเจอรลอยตวชนดนนๆ ในแตละพนทใชสอยภายในโรงพยาบาล เชน เกาอพกคอยแบบแถวบรเวณหนาหองทาบตร หองตรวจ เกาอผปวยภายในหองตรวจ เกาอของแพทยภายในหองตรวจ เกาอของเจาหนาทผปฏบตงาน เกาอภายในหองพกพเศษผปวยใน โตะทางานพยาบาล โตะตรวจของแพทย เปนตน

Page 53: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 36

เกณฑการพจารณา/ ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 7.1 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรตดตงกบทในดานความเหมาะสม ของการจดวาง แปลนของเฟอรนเจอรตดตงกบท ในพนททางานแผนกของทานเพยงใด

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต / ขอเสนอแนะ

0 คะแนน พงพอใจนอยทสด

1 คะแนน พงพอใจนอย

2 คะแนน พงพอใจปานกลาง

3 คะแนน พงพอใจมาก

ขอพจารณา 7.2 ทานมความเหนวาในแผนกของทาน แบบอาคารไดมการจดเตรยมตอางลางมอ (SINK) ไวเพยงพอ และตาแหนงเหมาะสมหรอไมเพยงใด

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต / ขอเสนอแนะ

0 คะแนน ไมมตอางลางมอ และทางโรงพยาบาลตองจดทาตอางลางมอเอง

1 คะแนน มตอางลางมอ แตไมเพยงพอ/บางหองไมมทางโรงพยาบาลตองจดทาเพมเอง

2 คะแนน ตอางลางมอ เพยงพอ แตตาแหนงไมเหมาะสม

3 คะแนน ตอางลางมอ เพยงพอ และตาแหนงเหมาะสม

ขอพจารณา 7.3 ทานมความเหนวาเฟอรนเจอรตดตงกบทมความเพยงพอกบจานวนทตองใชงาน ใน พนททางานแผนกของทานเพยงใด

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต / ขอเสนอแนะ

0 คะแนน นอยไปมาก

1 คะแนน นอยไป

2 คะแนน มากเกนไป

3 คะแนน พอด

Page 54: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 37

ขอพจารณา 7.4 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรตดตงกบท ในดานขนาด ความสง, ความลก, ความยาว ของเฟอรนเจอรตดตงกบทในพนททางานแผนกของทานเพยงใด

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต / ขอเสนอแนะ

0 คะแนน พงพอใจนอยทสด

1 คะแนน พงพอใจนอย

2 คะแนน พงพอใจปานกลาง

3 คะแนน พงพอใจมาก

ขอพจารณา 7.5 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรตดตงกบท ในดานการ ออกแบบ, การแบงหนา บานเปด การแบงชวงลนชกเกบของ, ตาแหนงบานเปดตาแหนงของลนชกเกบของ ของเฟอรนเจอรตดตงกบทในพนททางานแผนกของทานเพยงใด

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต / ขอเสนอแนะ

0 คะแนน พงพอใจนอยทสด

1 คะแนน พงพอใจนอย

2 คะแนน พงพอใจปานกลาง

3 คะแนน พงพอใจมาก

ขอพจารณา 7.6 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรตดตงกบทในดานการใชวสด และอปกรณประกอบ เฟอรนเจอรตดตงกบท เชน วสดทใชทาต, วสดททาพนTOPต, อปกรณบานพบต, อปกรณรางเลอนลนชก ในพนททางานแผนกของทานเพยงใด

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต / ขอเสนอแนะ

0 คะแนน พงพอใจนอยทสด

1 คะแนน พงพอใจนอย

2 คะแนน พงพอใจปานกลาง

3 คะแนน พงพอใจมาก

Page 55: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 38

ขอพจารณา 7.7 ทานมความเหนวาเฟอรนเจอรลอยตว มจานวนเพยงพอกบความตองการใชงาน ใน แผนกของทานเพยงใด

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต / ขอเสนอแนะ

0 คะแนน นอยไปมาก

1 คะแนน นอยไป

2 คะแนน มากเกนไป

3 คะแนน พอด

ขอพจารณา 7.8 ทานมความพงพอใจเฟอรนเจอรลอยตวในดานรปแบบและวสดทใชของเฟอรนเจอร ลอยตว ในแผนกของทานเพยงใด

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต / ขอเสนอแนะ

0 คะแนน พงพอใจนอยทสด

1 คะแนน พงพอใจนอย

2 คะแนน พงพอใจปานกลาง

3 คะแนน พงพอใจมาก

Page 56: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 39

8. ความปลอดภย

นยาม

ความปลอดภย หมายถง ความปลอดภยในชวต รางกาย และทรพยสน ทงทางความรสกและทางกายภาพ ทอาจเกดขนไดภายในสถานทปฏบตงาน ซงในทนการออกแบบจดวางการใชพนทอาคารภายในพนทปฏบตงานควรจะสามารถปองกนอนตรายเหลานไมใหสามารถเกดขนไดโดยงาย รายละเอยด

ความปลอดภยในชวต รางกาย และทรพยสน ในสถานทปฏบตงานน มประเดนหลกๆ คอ 1. พนทภายในแผนกมการออกแบบองคประกอบอาคารทไมมจดทกอใหเกดอนตรายตอผเขารบ

บรการและผใหบรการ รวมทงมการกาหนดโซนทบคคลภายนอกเขาถงไดและโซนทหามเขา ดงน - ไมควรมซอกหลบหรอจดลบสายตาหรอจดเสยงทอาจทาใหมอนตรายเกดขนได - ไมควรมขอบมมทแหลมคมหรอสวนยนลาหรอความตางระดบ ทสงเกตเหนไดยากและไม

มจดสงเกตทชดเจน - กาหนดขอบเขตทใหบคคลภายนอกเขาถงไดเฉพาะพนทสาธารณะ เชน โถงพกคอย,

หองตรวจ , หองฉดยา-ทาแผล เปนตน สวนพนททางานเฉพาะเจาหนาทหามบคคลภายนอกเขา เชน หองเกบระเบยนประวต, หองพกเจาหนาท, หองเกบเครองมออปกรณ เปนตน

2. ภายในแผนกควรมอปกรณรกษาความปลอดภยและเจาหนาทรกษาความปลอดภยเพอชวยลดความเสยงทจะกอใหเกดอนตราย ตวอยางเชน

- มการตดตงกลองวงจรปด(CCTV) พนทโดยรวมในแผนกและในจดทเปนจดลบสายตาหรอจดเสยง

- มระบบการใชบตรผานเขา-ออก หรอ ระบบ Key Card สาหรบสวนทหามบคคลภายนอกเขาถง

- มการตดตงอปกรณเตอนภย(กรงสญญาณ, เสยงตามสาย)ภายในแผนกโดยตองเชอมตอกบระบบรวมของโรงพยาบาล

- มการตดตงอปกรณตรวจจบควน-ความรอน - มอปกรณดบเพลง เชน ถงดบเพลง, ตดบเพลง(FHC), หวฉดนาดบเพลง(Sprinkle) - มเจาหนาทรกษาความปลอดภย

Page 57: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 40

3. องคประกอบอาคารทเกยวของกบเรองความปลอดภยในทนคอ ปายบอกทางหนไฟหรอทางออกฉกเฉน ควรมความเหมาะสม โดยมรายละเอยด ดงน

ปายบอกทางหนไฟหรอทางออกฉกเฉน หมายถง ปายหรอสญลกษณทแสดงทศทางไปสบนไดหนไฟหรอทางหนไฟ ทตดตงอยในตาแหนงทสามารถมองเหนไดชดเจนมแสงสองสวางอยางเพยงพอตลอดเวลา มระยะหางระหวางปายทเหมาะสมไมทาใหเกดความสบสนในกรณทเกดเหตการณฉกเฉน และปายควรจะเปนรปแบบทถกตองตามมาตรฐาน

ขอพจารณา

1. การจดวางพนทและองคประกอบอาคารภายในแผนกมการคานงถงความปลอดภยตอผเขารบบรการและผใหบรการ

2. มการกาหนดขอบเขตพนทบคคลภายนอกเขาถงไดและพนทหามเขา 3. มอปกรณรกษาความปลอดภยทเหมาะสม 4. มปายบอกทางหนไฟหรอทางออกฉกเฉนทตดตงในตาแหนงทชดเจนและเหมาะสม

Page 58: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 41

เกณฑการพจารณา / ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 8.1 การจดวางพนทและองคประกอบอาคารภายในแผนกมการคานงถงความปลอดภยตอผเขารบบรการและผใหบรการ มการกาหนดขอบเขตพนทบคคลภายนอกเขาถงไดและพนทหามเขา

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน รสกไมปลอดภย, พนทมซอกหลบ จดลบสายตา จดเสยงหรอมขอบมม สวนยนลา ความตางระดบ ทเปนอนตรายหลายจด / ไมมการกาหนดขอบเขตพนทการเขาถงสาหรบบคคลภายนอก

1 คะแนน รสกปกต, พนทมซอกหลบ จดลบสายตา จดเสยงหรอมขอบมม สวนยนลา ความตางระดบ บางจดแตสามารถสงเกตเหนและหลบเลยงได / มการกาหนดขอบเขตพนทการเขาถงสาหรบบคคลภายนอกบางเพยงบางสวน

2 คะแนน รสกปลอดภย, พนทมจดทเปนอนตรายเลกนอยอยบางสวนแตสามารถสงเกตเหนได ไมสงผลกระทบทจะทาใหเกดอนตราย / มการกาหนดขอบเขตพนทการเขาถงสาหรบบคคลภายนอกแตยงไมชดเจนหรอไมเหมาะตอการนามาปฏบต

3 คะแนน รสกปลอดภยมาก, พนทไมมจดเสยงทเปนอนตรายสามารถใชพนทภายในแผนกไดอยางปลอดภย / มการกาหนดขอบเขตพนทการเขาถงสาหรบบคคลภายนอกอยางชดเจน

หมายเหต : การกาหนดขอบเขตการเขาถงของบคคลภายนอก เชน การกาหนดใหผเขารบบรการเดนตามหมายเลขหรอตามส บรเวณจดบรการเพอความสะดวก, รวดเรวและปลอดภย

Page 59: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 42

ขอพจารณา 8.2 มอปกรณรกษาความปลอดภยทเหมาะสม

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมอปกรณรกษาความปลอดภยใดๆ

1 คะแนน มอปกรณรกษาความปลอดภย แตตดตงอยในตาแหนงทไมเหมาะสม ไมสามารถใชงานไดจรง

2 คะแนน มอปกรณรกษาความปลอดภยทสามารถใชงานได แตมบางสวนตดตงอยในตาแหนงทไมเหมาะสม

3 คะแนน มอปกรณรกษาความปลอดภยทสามารถใชงานไดดครบถวนสมบรณและตดตงอยในตาแหนงทเหมาะสมใชงานไดจรง

ขอพจารณา 8.3 มปายบอกทางหนไฟหรอทางออกฉกเฉนทตดตงในตาแหนงทชดเจนและเหมาะสม

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมปายบอกทางหนไฟหรอทางออกฉกเฉน

1 คะแนน มปายบอกทางหนไฟหรอทางออกฉกเฉน แตไมชดเจนและตดตงอยในตาแหนงทไมเหมาะสม

2 คะแนน มปายบอกทางหนไฟหรอทางออกฉกเฉน แตมบางสวนไมชดเจนและตดตงอยในตาแหนงทไมเหมาะสม

3 คะแนน มปายบอกทางหนไฟหรอทางออกฉกเฉน ทชดเจนและตดตงอยในตาแหนงทเหมาะสม

Page 60: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 43

9. ความเปนสวนตว

นยาม ความเปนสวนตว หมายถง ความรสกความเปนสวนตวของผเขารบบรการระหวางการเขารบการตรวจรกษา และความเปนสวนตวของเจาหนาทผใหบรการในชวงเวลาของการปฏบตงานและชวงเวลาการพกผอน ทงจากการเขาถงและจากมมมองทางสายตา ซงมาจากการออกแบบพนทใชสอยหรอการแบงสดสวนพนททสามารถปฏบตภารกจทคอนขางตองการความเปนสวนตวได รายละเอยด

พนทใชสอยในสวนทผเขารบบรการตองมความเปนสวนตว ควรมความมดชดไมสามารถมองเหนจากภายนอกและควรกนเสยงไดระดบหนง ในระหวางทาการตรวจรกษา เชน หองตรวจรกษาทวไป, หองตรวจภายใน, หองฉดยา-ทาแผล, หองใหคาปรกษา เปนตน

สาหรบเจาหนาทผใหบรการพนทสาหรบการปฏบตงานและพนทพกผอนภายในแผนกปฏบตงานจะตองมความเปนสวนตว เชน หองพกเจาหนาท, หองเกบเครองมออปกรณ, หองประชมยอยภายในแผนก, หองนาเจาหนาท เปนตน เพอการปฏบตงานทถกตอง คลองตว มสมาธ และสามารถปฏบตภารกจทคอนขางตองการความเปนสวนตวไดโดยสะดวก เชน การพกผอนอรยาบถ, การพกรบประทานอาหาร, การประชมยอยภายในแผนกทปฏบตงานอย, การเตรยมตวกอนเรมหรอเลกปฏบตงาน เปนตน ขอพจารณา

1. พนทปฏบตงานทตองการความเปนสวนตวมการออกแบบพนทการใชสอยไดอยางเหมาะสมและมความเปนสวนตว

2. มพนทพกผอนภายในแผนกทปฏบตงานและมความเปนสวนตว

Page 61: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 44

เกณฑการพจารณา / ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 9.1 พนทปฏบตงานทตองการความเปนสวนตวมการออกแบบพนทการใชสอยไดอยางเหมาะสมและมความเปนสวนตว

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน พนทปฏบตงานทตองการความเปนสวนตวตงอยในบรเวณทเปนพนทสาธารณะ

1 คะแนน พนทไมมความเปนสวนตว สามารถมองเหนไดจากภายนอกและบคคลภายนอกสามารถเขาถงไดโดยงาย

2 คะแนน พนทรสกไมเปนสวนตว ยงถกรบกวนจากทางสายตาหรอการเขาถงเปนครงคราว

3 คะแนน พนทมความเปนสวนตว ไมถกรบกวนใดๆ

หมายเหต : พนททตองการความเปนสวนตว หมายถง พนททผเขารบบรการและผใหบรการ ใชทาภารกจทเปนสวนตวไมสามารถใหผทไมเกยวของรบรได เพราะอาจเปนเรองทเปนความลบสวนตวของผเขารบบรการ

ขอพจารณา 9.2 มพนทพกผอนภายในแผนกทปฏบตงานและมความเปนสวนตว

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมพนทพกผอนในแผนกทปฏบตงาน

1 คะแนน มพนทพกผอน แตไมเปนสวนตว สามารถมองเหนไดจากภายนอกและบคคลภายนอกสามารถเขาถงได

2 คะแนน มพนทพกผอนทเปนสวนตว แตรสกไมเปนสวนตว ยงถกรบกวนจากทางสายตาหรอการเขาถงเปนครงคราว

3 คะแนน มพนทพกผอนทเปนสวนตว ไมถกรบกวนใดๆ

Page 62: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 45

10. การปองกนการตดเชอและการจดการของเสยทางการแพทย

นยาม การปองกนการตดเชอ หมายถง การควบคม, จากดและปองการตดเชอจากการเขาใชพนท ทมความเสยงหรอสามารถมเชอโรคแพรกระจายอย การจดการของเสยทางการแพทย หมายถง การคดแยก, รวบรวม,เคลอนยายและกาจดของเสยทางการแพทยทเกดขนจากกจกรรมภายในโรงพยาบาล ซงมทงของเสยทไมเปนอนตรายและของเสยทเปนอนตราย รายละเอยด

การปองกนการตดเชอและการจดการของเสยทางการแพทยภายในโรงพยาบาลเปนสงจาเปนทตองคานงถงและใหความสาคญมาก เนองจากผปวยทเขารบการรกษามอาการจากหลากหลายสาเหตและสวนหนงกเปนผทสามารถรบและกระจายเชอโรคสผอนไดรวมทงสงแวดลอมในโรงพยาบาลเองกมเชอโรคปนเปอนอย ทงนจะแยกประเดนการพจารณา ดงน

1) การปองกนการตดเชอ ในทนจะกลาวถง การควบคมการตดเชอโดยวธการออกแบบจดพนทใชสอยและตาแหนงการระบายอากาศหรอตาแหนงการตดตงระบบปรบอากาศ ทสามารถควบคมและปองกนการตดเชอทมประสทธภาพได โดยวธการดงน

- ปองกนเชอเขาหรอออกจากหอง เชน ใหความดนมความแตกตางกนระหวางภายนอกกบภายใน - การกาจดเชอออกจากอากาศ เชน ใชระบบการกรองอากาศ, การดดหรอระบายอากาศออก - การเจอจางอากาศ เชน ดดอากาศสะอาดจากภายนอกเขามาเจอจาง - ควบคมการไหลของอากาศ เชน ใหอากาศไหลจากทสะอาดมากไปหาสะอาดนอย, ไมผานจาก

ผปวยไปยงคนอน - ปองกนการเจรญเตบโตของเชอ เชน อณหภม ความชนทไมเออตอการเจรญเตบโตของเชอ, หอง

สะอาดไมเปนทสะสมสงสกปรก, ไมมพนผวทเปยกชน - การฆาเชอในอากาศ เชน การใชรงสอลตราไวโอเลต

ยกตวอยางพนท เชน พนทโถงพกคอย จะมผเขารบบรการรวมกนอยอยางหลากหลายทงผทสามารถรบและแพรกระจายเชอโรคได หากมผทมเชอโรครายแรงทสามารถแพรกระจายตดตอสผอนได เขาใชพนทและตรวจพบ พนทโถงพกคอยตองสามารถระบายอากาศออกสสภาพแวดลอมภายนอกไดอยางรวดเรวและทาความสะอาดเพอกาจดเชอใหหมดไปจากพนทกอนกลบเขาใชพนท, หองตรวจรกษา การหมนเวยนอากาศภายในหอง อากาศตองไหลจากดานแพทยผตรวจไปสผปวย เพอไมใหเชอโรคจากผปวยพดไหลสแพทยผตรวจเพราะอาจจะทาใหตดเชอจากผปวยได ทงน อกสวนทสาคญในการปองกนการตดเชอ คอ การจดการของเสยทางการแพทย

Page 63: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 46

2) การจดการของเสยทางการแพทย ในทนจะกลาวถง กจกรรมภายในโรงพยาบาลยอมกอใหเกดของเสย ซงมทงของเสยทไมเปนอนตรายและของเสยทเปนอนตราย ทงนแผนกตางๆ ทมการปฏบตงานควรจะตองมการจดการของเสยทางการแพทยภายในแผนก คอ

- มการแยกของเสยประเภทตางๆ เชน ของเสยทตดเชอ ของเสยทไมตดเชอ และของเสยอนๆ - มพนทรวบรวมของเสยภายในแผนกเพอรอการขนยายทแยกมาไวเฉพาะ โดยไมปะปนกน อยาง

เหมาะสม - มเสนทางและชองทางการเคลอนยายของเสยจากภายในแผนก ไปสสถานทรวมของโรงพยาบาลท

เหมาะสม

ขอพจารณา

1. มการออกแบบจดพนทใชสอยทตองการควบคม, จากดและปองกนการตดเชอไดอยางถกตองและมประสทธภาพ

2. มการจดการขยะและของเสยทางการแพทยภายในแผนกทถกตองเหมาะสม

เกณฑการพจารณา / ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 10.1 มการออกแบบจดพนทใชสอยทตองการควบคม, จากดและปองกนการตดเชอไดอยางถกตองและมประสทธภาพ

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมพนทใชสอยทตองสามารถควบคม, จากดและปองกนการตดเชอ

1 คะแนน มพนทใชสอยทตองสามารถควบคม, จากดและปองกนการตดเชอ แตไมถกตองและไมมประสทธภาพในการใชงานจรง

2 คะแนน มพนทใชสอยทตองสามารถควบคม, จากดและปองกนการตดเชอ แตม พนทบางสวนไมถกตองและไมมประสทธภาพในการใชงานจรง

3 คะแนน มพนทใชสอยทตองสามารถควบคม, จากดและปองกนการตดเชอ ทถกตองเหมาะสมและมประสทธภาพในการใชงานจรง

Page 64: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 47

ขอพจารณา 10.2 มการจดการขยะและของเสยทางการแพทยภายในแผนกทถกตองเหมาะสม

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมพนทรวบรวมของเสยภายในแผนกเพอรอการขนยาย ไมมชองทางและเสนทางการเคลอนยายของเสยไปสสถานทรวมของโรงพยาบาล

1 คะแนน มพนทรวบรวมของเสยภายในแผนกเพอรอการขนยายแตไมมชองทางการเคลอนยายของเสยไปสสถานทรวมของโรงพยาบาล และไมมการแยกเสนทางของสกปรกและของสะอาด

2 คะแนน มพนทรวบรวมของเสยภายในแผนกเพอรอการขนยายมชองทางการเคลอนยายของเสยไปสสถานทรวมของโรงพยาบาล แตไมมการแยกเสนทางของสกปรกและของสะอาด หรอ ใชเสนทางเดยวกนกบผสญจรทวไป

3 คะแนน มพนทรวบรวมของเสยภายในแผนกเพอรอการขนยาย, มชองทางการเคลอนยายของเสยไปสสถานทรวมของโรงพยาบาลท ชดเจน และมการแยกเสนทางของสกปรกและของสะอาดอยางชดเจน

Page 65: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 48

11. คณภาพอากาศ

นยาม คณภาพอากาศ หมายถง สภาพของอากาศในบรเวณหนงๆ ภายในอาคารหรอสภาพแวดลอม โดยท

คณภาพอากาศทด ประกอบดวย ภาวะนาสบาย, การหายใจเปนไปไดอยางสะดวกสบายและความเขมขนของกาซ, ไอ, อนภาคของสงสกปรกและสารเคมในอากาศ รายละเอยด

คณภาพอากาศ ในทนจะกลาวถง สภาวะอากาศภายในแผนกทปฏบตงาน มความเหมาะสมทงอณหภมและความชนสมพทธ และมคณภาพอากาศทด องคประกอบของคณภาพอากาศทด ประกอบดวย

- ภาวะนาสบาย ของผอยบรเวณนนๆ นนคออณหภมของอากาศ ความชนสมพทธ และความเรวของลมของอากาศบรเวณนนๆ ทยอมรบได

- การหายใจ เปนไปไดอยางสะดวกสบาย ซงขนอยกบปรมาณความเขมขนของออกซเจนและคารบอนไดออกไซด ท ณ บรเวณผอยบรเวณนนๆ

- ความเขมขนของกาซ, ไอ, อนภาคของสงสกปรกและสารเคมในอากาศ สงเหลานมปรมาณไมมาก ไมกอใหเกดผลรายตอสขภาพและรางกายของคน

ซงจะกอใหเกดภาวะสบายตอผเขาใชบรเวณพนทนนๆ ไมเกดปญหาคณภาพอากาศขนได โดยทงนจะแยกพจารณาพนทเปน 2 สวน คอ

1) พนทสวนทไมมการตดตงระบบปรบอากาศ ใชการถายเทอากาศจากภายนอกและการไหลเวยนอากาศภายในทเหมาะสม ทาใหระดบอณหภมและความชนสมพทธภายในพนทเหมาะสม กอใหเกดภาวะสบายไมรสกรอนอบอาวหรออดอด ไมสบายกาย รวมทงไมเกดการสะสมกลนและมลพษตางๆ ขนภายในแผนก

2) พนทสวนทมการตดตงระบบปรบอากาศ ระบบปรบอากาศตองเหมาะสมหรอบารงรกษาไดงายและสะดวก สามารถควบคมระดบอณหภมและความชนสมพทธไดด มการเตมอากาศสะอาด(Fresh Air) จากภายนอกไหลเวยนเขาสภายในอยางเหมาะสม เพอใหเกดการหมนเวยนอากาศภายในสวนทมการใชระบบปรบอากาศ ถาอากาศสะอาดจากภายนอกไหลเวยนเขามาสภายในอาคารไมเพยงพอ จะทาใหอากาศภายในอาคารนง และเกดการสะสมกลนและมลพษตางๆ ได

Page 66: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 49

ขอพจารณา

1. สวนทไมมการตดตงระบบปรบอากาศมการถายเทอากาศจากภายนอก, การไหลเวยนอากาศภายใน, มระดบอณหภมและความชนสมพทธทเหมาะสม (ไมรสกรอนหรออดอด)

2. สวนทมการตดตงระบบปรบอากาศมการหมนเวยนอากาศสะอาดจากภายนอกเขาสภายในทเหมาะสม (ไมเกดการเจรญเตบโตของเชอชวภาพขนภายในพนท)

เกณฑการพจารณา / ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 11.1 สวนทไมมการตดตงระบบปรบอากาศมการถายเทอากาศจากภายนอก, การไหลเวยนอากาศภายใน, มระดบอณหภมและความชนสมพทธทเหมาะสม (ไมรสกรอนหรออดอด)

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน เปนพนทปดกนไมมการถายเทอากาศจากภายนอก ทาใหการไหลเวยนอากาศภายในไมด สงผลใหรสกรอนอบอาวและอดอด, ไมสบายกาย

1 คะแนน มชองทางใหเกดการถายเทอากาศจากภายนอกแตไมเหมาะสมกบใชงานจรง ทาใหการไหลเวยนอากาศภายในไมดเทาทควร สงผลใหรสกรอนอบอาวและอดอด, ไมสบายกาย

2 คะแนน มชองทางใหเกดการถายเทอากาศจากภายนอกแตสามารถใชงานจรงไดบางครงคราวหรอบางฤดกาล ทาใหการไหลเวยนอากาศภายในไดพอควร สงผลใหยงรสกรอนอบอาวและอดอด, ไมสบายกายบางเปนบางครงคราวแตอยในสภาวะทรบได

3 คะแนน มชองทางใหเกดการถายเทอากาศจากภายนอกทเหมาะสมสามารถใชงานจรง ทาใหการไหลเวยนอากาศภายในเปนไปดวยด สงผลใหรสกสบายกาย

Page 67: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 50

ขอพจารณา 11.2 สวนทมการตดตงระบบปรบอากาศมการหมนเวยนอากาศสะอาดจากภายนอกเขาสภายในทเหมาะสม (ไมเกดการเจรญเตบโตของเชอชวภาพขนภายในพนท)

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน พนทไมมการหมนเวยนอากาศสะอาดจากภายนอกเขาสภายใน ทาใหเกดปญหาคณภาพอากาศ, มกลนและเชอราเกดขน

1 คะแนน พนทมการหมนเวยนอากาศสะอาดจากภายนอกเขาสภายในไดเลกนอยไมดเทาทควร มโอกาสเกดปญหาคณภาพอากาศ, มกลนและเชอราเกดขนได

2 คะแนน พนทมการหมนเวยนอากาศสะอาดจากภายนอกเขาสภายในไดพอควร ทาใหยงมโอกาสเกดปญหาคณภาพอากาศขนไดบางแตเพยงเลกนอย

3 คะแนน พนทมการหมนเวยนอากาศสะอาดจากภายนอกเขาสภายในอยางเหมาะสม ทาใหไมมโอกาสเกดปญหาคณภาพอากาศขน

Page 68: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 51

12. แสงสวาง

นยาม

12.1 แสงธรรมชาต (Natural light) คอ แสงสวางทไดจากแหลงกาเนดแสงธรรมชาต ไดแก ดวงอาทตยและแสงทไดจากการสะทอนทางออมในเวลากลางวน สวนแสงจากดวงจนทรและดวงดาวนนมบางแตมโอกาสไดใชคอนขางนอย

12.2 แสงประดษฐ (Artificial light) ไดแก แสงสวางจากหลอดไฟทกชนด ตลอดจนแสงทเกดจากสงทมนษยประดษฐขน เชน แสงจากหลอดแฟลชอเลกทรอนกส (Electronic flash)แสงจากหลอดไฟโฟโตฟลด (Photoflood light)แสงจากหลอดไฟฟลออเรสเซนต (Fluorescent light)แสงอน ๆ เชน แสงไฟจากตะเกยงเทยนไข

12.3การบงแดด แผงบงแดด ไดแก การปองกน การลดปรมาณแสงอาทตย ใหเขเมาภายในอาคารไดนอยลง โดยการตดตงอปกรณบดบง

ปรมาณความรอนทเขามาทางหนาตางขนอย กบ 3 องคประกอบหลกคอ

1) ขนาดของพนทกระจกถกแสงอาทตยสอง 2) ตาแหนงและทศทางของอาคาร 3) คาสมประสทธการบงแดดของหนาตาง (Shading Coefficient ; SC) ซงองคประกอบนเกยวของ

กบการใชอปกรณบงแดดภายนอกหนาตางททาไดหลายวธเชน การตดตงผาใบบงแดด (Awnings) การตดบานเกลด (Louvers) และกนสาดเปนตน (คาสมประสทธการบงแดดของหนาตาง ตองใชกระบวนการทางเทคนคในการตรวจวด ในขนตอนนผประเมนเพยงพจารณาเองเบองตนเทานน)

รายละเอยด

การสองสวางภายในโรงพยาบาล มพนทตองการใหแสงหลายแบบ แตละพนทมการใหแสงทแตกตางกน หลอดทเหมาะสมจะใชในโรงพยาบาล คอหลอดท 4000 องศาเคลวนเพราะใหแสงสแดงออกมาดวย ซงเหมาะสาหรบการตรวจรกษาทวไป ยกเวนโรคดซานซงหลอดทเหมาะคอ หลอดทมสนาเงน คอหลอดเดไลท เนองจากการเปลยนสผวทเหลองเหนไดชดในหลอดประเภทน แตอยางไรกตามหลอดคลไวทกเหมาะสาหรบการรกษาสวนใหญอย ดงนนจงสรปไดวาหลอดทเหมาะสมทสดสาหรบงานโรงพยาบาล คอหลอดคลไวท หลอดทจะใชในโรงพยาบาลควรเปนหลอดทเหมอนกนหมด เพอไมใหเกดการหลอกตาเนองจากแสงทไมเหมอนกนของหลอดในแตละพนท เพราะอาจทาใหการตรวจวนจฉยโรคผดได ยกเวนบรเวณทไมเกยวกบการรกษา วนจฉยโรค

Page 69: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 52

ผคนทมาโรงพยาบาลสวนใหญเปนผปวย ดงนนการใหแสงสวางพงระวงในเรองของแสงบาดตา โดยเฉพาะในบรเวณทผปวยตองนอนเตยง โคมทเหมาะสาหรบงานโรงพยาบาลคอ โคมประเภททม ลมแนนซตา เชน โคมทมแผนกรองแสงเกลดแกว(Prismatic) หรอแผนกรองแสงขาวขน(White Diffuser)เปนตน ตวอยางการใหแสงสวางหองตรวจคนไข ความสองสวางทเหมาะสาหรบหองตรวจคนไขทวไป คอ อยางนอย 200 ลกซ แตทงนหองพเศษบางหองถาตองการตรวจรกษาทตองใชสายตามาก อาจเพมความสองสวางมากกวานถง 2000 ลกซ โคมไฟฟาในหองตรวจคนไขควรเปนชนดทมแสงบาดตานอย เนองจากคนไขตองนอนและมองไปทเพดาน

การใหแสงสวางหองตรวจคนไขทวไป

ขอพจารณา

12.1 แสงธรรมชาต มเพยงพอ สมาเสมอ ไมมแสง ทรบกวนดวงตา 12.2 แสงประดษฐ มเพยงพอ สมาเสมอ ไมมแสง ทรบกวนดวงตา 12.3 การบงแดง แผงบงแดด พจารณาทศทางการวางและตดตงแผงกนแดด ประสทธภาพในการบงแดด กรณทอาคารนนมการออกแบบโดยไมจาเปนตองตดตงแผงกนแดด ถอวาการบงแดดมประสทธภาพสงแลว ใหพจารณาใหคะแนนสงสด

Page 70: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 53

เกณฑการพจารณา/ ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 12.1 แสงธรรมชาต

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมชองแสงธรรมชาต ในหอง หรอพนท

1 คะแนน มชองแสงธรรมชาต ภายในพนทหรอหองนน แตถกปดบงใหไมสามารถใชงานได

2 คะแนน ชองแสงธรรมชาตทมสามารถใชงานไดดแตคดวาควรมมากกวาน เพอประสทธภาพในการใชงานทดขน

3 คะแนน ชองแสงธรรมชาตทมสามารถใชงานไดดและมประสทธภาพในการใชงานทด เหมาะสมเพยงพอแลว

ขอพจารณา 12.2 มแสงประดษฐ มเพยงพอ สมาเสมอ ไมมแสง ทรบกวนดวงตา

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมแสงประดษฐ ในหอง หรอพนท

1 คะแนน มแสงแสงประดษฐ ภายในพนทหรอหองนน แตถกปดบงใหไมสามารถใชงานไดหรอหลอด อปกรณประกอบชารด ไมสมบรณ

หลอดไฟเสยทยงไมไดเ ป ล ย น จ ะ ท า ใ หป ร ม าณ แ ส ง ส ว า งภายในพนทลดลง

2 คะแนน แสงประดษฐทมสามารถใชงานไดด แตคดวาควรมมากกวานเพอประสทธภาพในการใชงานทดขน

3 คะแนน แสงประดษฐทมสามารถใชงานไดด และมประสทธภาพในการใชงานทดเหมาะสมเพยงพอแลว

Page 71: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 54

ขอพจารณา 12.3 การบงแดด แผงบงแดด

(หมายเหต : กรณทอาคารนนมการออกแบบโดยไมจาเปนตองตดตงแผงกนแดด ถอวาการบงแดดมประสทธภาพสงแลว ใหพจารณาใหคะแนนสงสด)

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมม แผงบงแดด สาหรบหอง หรอพนท ทาใหมแดดสองเขามาภายในพนท รบกวนการปฏบตงานของเจาหนาท

1 คะแนน มการบงแดด แผงบงแดด ภายในพนทหรอหองนน แตถกปดบงหรอปรบเปลยน ใหไมสามารถใชงานไดอยางมปะสทธภาพ อปกรณประกอบชารด ไมสมบรณ

2 คะแนน การบงแดด แผงบงแดดทมสามารถใชงานไดดแตคดวาควรมประสทธภาพการใชงานมากกวาน

วสดทนามาใชเสอมประสท ธภาพ หรอดแลรกษายาก

3 คะแนน การบงแดด แผงบงแดดทมสามารถใชงานได ด และมประสทธภาพในการใชงานทดเหมาะสมเพยงพอแลว

วสดเหมาะสม ไมมป ญ ห า ใ น ก า รซอมแซม ดแลรกษาหลงการใชงาน

Page 72: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 55

13 เสยงรบกวน

นยาม

เสยง (sound) คอ พลงงานรปหนงทเกดจากการสนสะเทอนของโมเลกลของอากาศ ทาใหเกดการอดและขยาย สลบกนของโมเลกลอากาศ ความดนบรรยากาศจงเกดการเปลยนแปลงตามการเคลอนทของโมเลกลอากาศ เรยกวา คลนเสยง

เสยงดง (Noise) หมายถง เสยงชงไมเปนทตองการของคนเพราะทาใหเกดการรบกวนการรบรเสยงทตองการ

ความถของเสยง (Frequency of sound) หมายถง จานวนครงของการเปลยนแปลงความดนบรรยากาศ ตามการอดและขยายของโมเลกลอากาศในหนงวนาท หนวยวด คอ รอบตอวนาท หรอ เฮรตช (Hertz ; Hz)

ความดนเสยง (sound pressure) หมายถง คาความดนของคลนเสยงทเปลยนแปลงไปจากความดนบรรยากาศปกต ซงคาความดนทเปลยนแปลงมากทสด คอ คาความสงคลนหรอแอมปลจด การตอบสนองของหตอความดนเสยงไมไดมลกษณะเปนเสนตรง แตมความสมพนธลกษณะของลอกาลทม (Logarl1thm) ดงนน คาระดบความดนเสยง ทอานไดจากการตรวจวดโดยเครองวดเสยงนน เปนคาทไดจากการเปรยบเทยบกบความดนเสยงอางองแลว มหนวยวดเปน เดชเบล (decibel : dB)

เดซเบลเอ ; dBA หรอ เดซเบล (เอ) ; dB(A) เปนหนวยวดความดงเสยงทใกลเคยงกบการตอบลนองตอเสยงของหมนษย

TWA : Time weighted Average เปนคาเฉลยระดบความดงเลยงตลอดระยะเวลาการสมผสเสยง

รายละเอยด

คามาตรฐานของเสยงนน จะแตกตางกนออกไปขนอยกบระยะเวลาของการสมผสเสยง รายละเอยดดงแสดงในตารางตวอยาง แหลงกาเนดของเสยงในโรงพยาบาล เชน แผนกซกรด แผนกซอมบารง หองครว (บรเวณทลางจานโดยใชเครองลางจานอตโนมต การตดเฝอก ฯลฯ)

ประเภทของเสยงแบงตามลกษณะการเกดเสยงได 3 ลกษณะ

Page 73: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 56

1. เสยงดงแบบตอเนอง (continuous Noise) เปนเสยงดงทเกดขนอยางตอเนอง จาแนกออกเปน 2 ลกษณะ คอ เสยงดงตอเนองแบบคงท (steady-state Noise) และเสยงดงตอเนองทไมคงท (Non steady state Noise)

1.1 เสยงดงตอเนองแบบคงท (Steady-state Noise) เปนลกษณะเสยงดงตอเนองทมระดบเสยง เปลยนแปลง ไมเกน 3 เดซเบล เชน เสยงจากเครองทอผา เครองปนดาย เสยงพดลม เปนตน

1.2 เสยงดงตอเนองทไมคงท (Non-steady state Noise) เปนลกษณะเสยงดงตอเนองทม ระดบเลยงเปลยนแปลงเกนกวา 10 เดชเบล เชน เสยงจากเลอยวงเดอน เครองเจยร เปนตน

2. เสยงดงเปนชวงๆ (lntermittent Noise) เปนเสยงทดงไมตอเนอง มความเงยบหรอเบากวาเปนระยะๆลล บ ไปมา เ ช น เ ส ย ง เ ค ร อ งป ม / อ ดลม เ ส ย งจราจร เ ส ย ง เ ค ร อ งบ นท บ นผ าน ไปมา เ ป น ตน 3. เสยงดงกระทบ หรอ กระแทก (lmpact or lmpulse Noise) เปนเสยงทเกดขนและสนสดอยางรวดเรว ในเวลานอยกวา 1 วนาท มการเปลยนแปลงของเสยงมากกวา 40 เดชเบล เชน เสยงการตอกเสาเขม การปมชนงาน การทบเคาะอยางแรง เปนตน

มาตรฐานระดบเสยงดง

คามาตรฐานของเสยงนน จะแตกตางกนออกไปขนอยกบระยะเวลาของการสมผสเสยง รายละเอยดดงแสดงในตารางตวอยาง แหลงกาเนดของเสยงในโรงพยาบาล เชน แผนกซกรด แผนกซอมบารง หองครว (บรเวณทลางจานโดยใชเครองลางจานอตโนมต การตดเฝอก ฯลฯ)

Page 74: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 57

มาตรฐานระดบเสยงดงทยอมใหลกจางไดรบตลอดเวลาการทางานในแตละวน

13.1 มาตรฐานระดบเสยงดง

ตาราง มาตรฐานระดบเสยงดงทยอมใหลกจางไดรบตลอดเวลาการทางานในแตละวน

เวลาการทางานทไดรบเสยง (ชวโมง)

ระดบเสยงเฉลยตลอดเวลาการทางาน (TWA) ไมเกน dB (A)

12 87

8 90

7 91

6 92

5 93

4 95

3 97

2 100

1 ชวโมง 30 นาท 102

1 105

30 นาท 110

15 นาทหรอนอยกวา 115ทมา : กฎกระทรวงกาหนดมาตรฐานในการบรหารและจดการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางานเกยวกบความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. 2549 หมายเหต

1. เวลาการทางานทไดรบเสยงและระดบเสยงเฉลยตลอดเวลาการทางาน (TWA) ใหใชคามาตรฐานทกาหนดในตารางขางตนเปนลาดบแรก หากไมมคามาตรฐานทกาหนดตรงตามตารางใหคานวณจากสตรดงน T = 8 2(L-90)5 เมอ T หมายถง เวลาการทางานทยอมใหไดรบเสยง (ชวโมง) L หมายถง ระดบเสยง (เดซเบลเอ) ในกรณคาระดบเสยงเฉลยตลอดเวลาการทางาน (TWA) ทไดจากการคานวณมเศษทศนยมใหตดเศษทศนยมออก

2. ในการทางานในแตละวนระดบเสยงทนามาเฉลยตลอดเวลาระยะเวลาการทางาน (TWA) จะมระดบเสยงสงสด (Peak) เกน 140 เดซเบลเอ มได

Page 75: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 58

การลดผลกระทบมลพษทางเสยง โดยทวไปการควบคมเสยงรบกวน ตงแตเรมแรกของการกอสรางโครงการ ชวยแกปญหาเสยงดงไดเปนอยางด เชน พจารณาสถานทหรอการตดตงในทหางไกลจากชมชนโดยเฉพาะททตองการความเงยบสงบ เชน โรงเรยน โรงพยาบาล เปนตน วธการในการควบคมระดบเสยงแบงออกได 3 ประการทสาคญ คอ

1. การลดระดบเสยงทแหลงกาเนด (Source) วธการเฉพาะบางชนดทสามารถนามาประยกตลดความดง ทแหลงของเสยง คอ

- การออกแบบเครองจกรใดๆ ตองใหไดมาตรฐานเกยวกบระดบเสยงดงของเสยงทเกดขน - โดยการวางผงหรอออกแบบจดระยะเครองจกร เครองยนตทมเสยงดงไวตางหากใหหางไกลจาก

สานกงานหรอทพกผอน - ควบคมหรอแยกขบวนการททาใหเกดความสนสะเทอนออกตางหาก - บดวยวสดบรเวณพนผวทมการสนสะเทอน - ใชวสดดดซบเสยงบรเวณพนผวทมการสนสะเทอน - ตดเครองเกบเสยงหรอเครองกรองเสยงสาหรบเครองยนตหรอมอเตอร - ใชระบบปดครอบแหลงกาเนดเสยง - ใชนามนหลอลนชวยลดการเสยดสระหวางชนสวนของเครองจกร

2. การลดระดบเสยงในชวงระยะเวลาระหวางทแหลงกาเนดและผไดรบเสยง (Path) การควบคมเสยงททางผานของเสยงจะทาได 2 ลกษณะ คอ

- เพมระยะทางระหวางแหลงของเสยงกบผปฏบตงานหรอประชาชนซงระยะยงหางเทาไหร ระดบเสยงดงทจะถงผรบฟงกจะลดลงเทานน

-ใชวสดเกบดดซบเสยงหรอกนเสยง (Acoustic shield or Barroers) เพอกนหรอดดกลนเสยงหรอเบยงเบนทศทางของเสยงจากเครองจกร เครองยนต กบผปฏบตงาน หรอประชาชน หรอโดยการแยกแหลงกาเนดเสยงดงออกไป โดยการครอบปดเครองจกรทงหมด หรอสรางเปนหองเกบเสยง หรอปลกสรางสงกดขวาง เชน กาแพงกนเสยง หรอตนไม เปนตน

3. ผทไดรบเสยง (Receiver) - โดยการบรหารหรอจดการ เปนวธหนงทมประสทธภาพในการลดอนตรายสาหรบผปฏบตงานท

ไดรบเสยงเกนมาตรฐาน โดยอาศยหลกการจากดเวลาการทางานของผปฏบตงานใหนอยลง และดาเนนการอยางเครงครด เชน จดตารางการทางานเพอวาผปฏบตงานจะไดไมทางานในทมเสยงดงนานเกนกวามาตรฐานทกาหนด หรอกาหนดระยะเวลาการใชรถยนตบางประเภทเพอไมใหเกดเสยงดงตอประชาชนมากเกนไป

- การใชเครองปองกนอนตรายตอห อาจแบงไดสองชนดคอ เครองอดห (Ear pluge) ลดระดบเสยงได 6-25 เดซเบล เอ และเครองครอบห (Ear Muffs) ลดระดบเสยงได 30-40 เดซเบล เอ การตรวจวดระดบเสยง เครองมอวดเสยง เครองมดสาหรบวดเสยงมหลายแบบ แตทใชกนมากทสด คอ Sound Level Meter โดย

Page 76: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 59

วตถประสงคในการวด บางครงเมอตองใชเครองวดทสามารถวดระดบเสยงเฉลยผานเวลาหนงกตองใช Intergrating Sound Level Meter ถาตองการวดจาแนกความถดวยกตองใชแบบ Spectrum Analyzer เครองวดระดบเสยงจะประกอบดวยไมโครโฟนทจะเปลยนคลนสญญาณไฟฟา ซงทาใหสามารถใชวงจรอเลดทรอนคสในการเกบสญญาณ หรอจดการกบสญญาณได เพราะวาไมโครโฟนมกจะถกทาลายไดงาย หรอ batterues ทใชในวงจรอเลคทรอนคสมผลตอสญญาณทวดไดมาก จงจะตองมการตรวจสอบการใชงานของเครองวดอยเสมอ ตองมการปรบแตงอยางถกตองจงจะใชงานไดอยางนาเชอถอ อกประการหนงพงระวงทพงระวงคอการใชเครองวดเสยงในสภาพทเหมาะสม เชน ไมใชเกนกาลงเครองวด หรอถาตองการวเคราะหจาแนกความถระดบเสยงทจะวดจะตองไมตาเกนไป มฉะนนจะถกรบกวนโดยสญญาณภายในเครองวดเอง

ตวอยาง Sound Level Meter เครองวดเสยง ความดงเสยง

ขอพจารณา

13.1 เสยงรบกวนจากภายนอกพนทสงผลทางลบตอคณภาพการใหบรการและการปฏบตงาน 13.2 เสยงรบกวนจากภายในพนทสงผลทางลบตอคณภาพการใหบรการและการปฏบตงาน

Page 77: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 60

เกณฑการพจารณา/ ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 13.1 เสยงรบกวนจากพนทภายนอก

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน พนทภายนอก รอบพนท มเสยงดงรบกวนตลอดเวลา จนไมสามารถใหบรการและปฏบตงานได

1 คะแนน พนทภายนอก รอบพนท มเสยงดงรบกวนเปนครงคราว ทาใหประสทธภาพการใหบรการ และการปฎบตงาน ลดลง

2 คะแนน พนทภายนอก รอบพนท มเสยงดงรบกวนนอย ไมสงผลตอประสทธภาพการใหบรการ และการปฎบตงาน ลดลง

3 คะแนน พนทภายนอก รอบพนท ไมมเสยงดงรบกวนเลยและมประสทธภาพในการใชงานทด เหมาะสมเพยงพอแลว

ขอพจารณา 13.2 เสยงรบกวนจากพนทภายใน

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน พนทภายนอก รอบพนท มเสยงดงรบกวนตลอดเวลา จนไมสามารถใหบรการและปฏบตงานได

1 คะแนน พนทภายนอก รอบพนท มเสยงดงรบกวนเปนครงคราว ทาใหประสทธภาพการใหบรการ และการปฎบตงาน ลดลง

2 คะแนน พนทภายนอก รอบพนท มเสยงดงรบกวนนอย ไมสงผลตอประสทธภาพการใหบรการ และการปฎบตงาน ลดลง

3 คะแนน พนทภายนอก รอบพนท ไมมเสยงดงรบกวนเลยและมประสทธภาพในการใชงานทด เหมาะสมเพยงพอแลว

Page 78: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 61

14. ทศนะวสย

นยาม

ทศนะวสยภายนอก หมายถงการมองเหนรบรถงสภาพแวดลอมและวตถตางๆ ในพนทวางภายนอกอาคาร

ทศนะวสยภายใน หมายถงการมองเหนรบรถงสภาพแวดลอมและวตถตางๆ ในพนทวางภายในอาคาร

รายละเอยด

มนษยมพฤตกรรมเกยวของสมพนธกบสงตางๆรอบตว โดยเฉพาะสภาพแวดลอมทางกายภาพ สภาพแวดลอมทางกายภาพมความสมพนธตอเนองกนตลอดของสภาพแวดลอมขางเคยงและขอบเขตทางดานเวลา

เมอมการเปลยนแปลงและมผลกระทบเกดขนในระบบสภาพแวดลอมทงหมด ยอมสอความหมายทางหนาทใชสอยและความหมายทางสญลกษณอนๆ ซงเปนการกาหนดแนวทางพฤตกรรมทเหมาะสม กลาวคอ สภาพแวดลอมกายภาพ มองคประกอบและคณสมบตขององคประกอบทสะทอนใหเหนถงหนาทใชสอยของสภาพแวดลอมนนๆ และพรอมความหมายทางสญลกษณ

ดงนนการจดการทวางภายนอกอาคาร (outdoor open space) จงเปนองคประกอบสวนหนงทจะทาใหกอเกดความสมพนธกบทวางภายในอาคารของประโยชนใชสอยทเกดจากการสญจร ซงสามารถแบงออกเปนทวางสวนยอยๆ ทมหนาทเฉพาะตางๆกน มทวางสวนหนงเปนตวสรางเชอมกน ทาใหมนษยสามารถเขาไปในสถานทนนได (accessible) มความเขาใจในหนาทของทวางและสามารถใชงานตามวตถประสงคของทวางแตละอยางได

การออกแบบภมทศนกคอการออกแบบทวางภายนอกอาคารเหลานน โดยแบงการออกแบบเปน การออกแบบ hardscape และ softscape ซงมรายละเอยดการออกแบบใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมในโรงพยาบาลดงน

1.การออกแบบ hardscape ไดแก 1.1 มการออกแบบสภาพแวดลอมสนบสนนเสนทางสญจรไดชดเจน ไมมสงบดบงทศนยภาพของ

อาคารหรอทางสญจรซงมผลตอทศนะวสยในการทางานทงภายนอกและภายใน 1.2 มปายนาทางและปายจราจรในโรงพยาบาล ทาดวยวสดคงทน มขนาดเหมาะสม ตดตงรมถนนใน

โรงพยาบาลในตาแหนงทมองเหนชด

Page 79: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 62

1.3 มการออกแบบ สระนา นาพ ทตงหรอบรเวณใกลเคยงจะชวยดดซมความรอนในเวลากลางวน ชวยเพมความชนและทาใหอากาศบรเวณทตงอาคารมอณหภมนาสบายมากขน แตเนองดวยประเทศไทยอยในเขตรอนชนจงมความชนสมพทธสง จงตองระวงไมใหลมพดพาเอาความชนเขาไปในอาคารโรงพยาบาลมากเกนไปและชวยเปนทพกสายตา

2. การออกแบบ softscape ไดแกการออกแบบสวนทเปนพนผวออน และการจดพรรณไมโดยมหลกการออกแบบใหสอดคลองกบบรบทของทองทและสภาพแวดลอมทเหมาะสมกบโรงพยาบาลดงน

2.1 การพจารณาพรรณไมตองคานงถงสภาพสถานทปลกในทองทนน ทงลกษณะดนการระบายนา ทศทางการโคจรของดวงอาทตย ลม ปรมาณนาฝน อณหภม โรคหรอแมลง

2.2 การพจารณาการใชงานในพนทตางๆทตองการใหเกดสนทรยภาพ การจดวางสดสวนของตนไมขนาดตางๆมทงไมทมรปทรงตงขนไปทางสง (upright plants) ไมทมรปทรงเปนพมเตย (bushy plants) และไมทมรปทรงแบบเลอยคลม (trailing plants) ใหเกดรมเงา สงเสรมภาพลกษณของโรงพยาบาลโดยไมบดบงทศนยภาพของปายสาคญตางๆ และตวอาคาร

3. การจดสวนหยอมเลกๆแบบสปา โดยการใชพรรณไมทมกลนหอม และสสน ตามแตทองทหรอพนธทดแลรกษางายตามทวางระหวางอาคาร ลานกจกรรมตางๆ รวมถงรมทางเดนภายนอกและภายในอาคาร กเปนการสรางบรรยากาศทผอนคลายแกผปวยและ สงเสรมสขภาพจตทดใหแกบคลาการและบคคลทวไปในโรงพยาบาลได ขอพจารณาโดยรวม

14.1 ทศนะวสยภายนอก มความสบายตา มพนทสเขยว ไมมสงรบกวนบดปงการมองเหนปายสญลกษณบอกประเภทอาคาร หรอ ทางสญจรภายนอกอาคาร สามารถมองเหนเสนทางเดนเชอมตอกบอาคารตางๆ ไดอยางชดเจน 14.2 ทศนะวสยภายใน มความสบายตาในการปฏบตงานในพนทปดลอมนนๆ ไมมสงรบกวนบดปงการมองเหน ปายสญลกษณ หรอ ทางสญจรภายในอาคารในการเขาถงหองตางๆ

Page 80: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 63

เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน

ขอพจารณา 14.1 ทศนะวสยภายนอก

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ทศนะวสยภายนอกไมด มสงรบกวนสายตาในการมองเหนปายสญลกษณตางๆจนแทบมองไมเหน ไมมพนทสเขยว

1 คะแนน ทศนะวสยภายนอก มสงรบกวนสายตาในการมองเหนปายสญลกษณตางๆเพยงเลกนอย มพนทสเขยวเลกนอย

2 คะแนน ทศนะวสยภายนอก ไมมสงรบกวนสายตาในการมองเหนปายสญลกษณตางๆ มพนทสเขยวเหมาะสม

3 คะแนน ทศนะวสยภายนอก ไมมสงรบกวนสายตาในการมองเหนปายสญลกษณตางๆ มพนทสเขยวเหมาะสมมและมการจดสวนใหมความสวยงามสรางบรรยากาศใหแกแผนกผปวยนอก

ขอพจารณา 14.2 ทศนะวสยภายใน

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ทศนะวสยภายในไมด มสงรบกวนสายตาในการมองเหนปายสญลกษณตางๆ,ทางสญจรจนแทบมองไมเหน ไมมสามารถปฏบตงานไดสะดวก ไมมพนทพกสายตา

1 คะแนน ทศนะวสยภายใน มสงรบกวนสายตาในการมองเหนปายสญลกษณตางๆ,ทางสญจรเพยงเลกนอย สามารถปฏบตงานได มพนทพกสายตาบางเลกนอย

2 คะแนน ทศนะวสยภายใน ไมมสงรบกวนสายตาในการมองเหนปายสญลกษณตางๆ,ทางสญจร สามารถปฏบตงานไดโดยสะดวก มพนทพกสายตาเหมาะสม

3 คะแนน ทศนะวสยภายใน ไมมสงรบกวนสายตาในการมองเหนปายสญลกษณตางๆ,ทางสญจร สามารถปฏบตงานไดโดยสะดวก มพนทพกสายตาเหมาะสมและมการตกแตงสรางบรรยากาศใหแกพนทภายใน

Page 81: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 64

15. การอนรกษพลงงานในอาคาร

นยาม

การอนรกษพลงงานในอาคาร คอการใชพลงงานอยางมประสทธภาพและประหยด การอนรกษพลงงานนอกจากจะชวยลดปรมาณการใชพลงงาน ซงเปนการประหยดคาใชจายในกจการแลว ยงจะชวยลดปญหาสงแวดลอมทเกดจากการใชพลงงาน และยงเปนสวนชวยในการสงเสรมสภาพแวดลอมภายในอาคารใหเกดสภาวะนาสบายในการทางานอกดวย รายละเอยด

ปจจยหลกทสงผลตอการใชงานพลงงานทสาคญ แบงออกไดเปน 3 สวน คอ

1. ทตงและสภาพภมอากาศ 2. ตวอาคารและงานระบบ 3. ผใชอาคารและการบรหารจดการ

การบรหารจดการเปนวธการหนงทสามารถชวยลดปรมาณการใชพลงงานไฟฟา และเพมประสทธภาพการใชงานพลงงานของอาคารได วธการบรหารจดการอาจทาไดหลายวธ เชน การหลกเลยงการใชอปกรณไฟฟาทมอตราการบรโภคพลงงานมากในชวงเวลาทตองการไฟฟาสงสด การจดตารางการดแลรกษาและทาความสะอาดอปกรณตางๆ การนาวสดหรอของเสยกลบมาใชใหม รวมถงการหาพลงงานทดแทน เชน พลงงานแสงอาทตยและพลงงานลม เปนตน วธการบรหารจดการทเหมาะสมควรเปนการคานงถงการใชพลงงานใหเกดประสทธภาพไปพรอมๆกบการคานงถงความปลอดภยของผใชอาคารและทรพยสนควบคกนไปดวย

ปจจยดานพฤตกรรมของผใชอาคารเปนสวนสาคญตอการใชพลงงานของอาคาร หากมการปฏบตหรอการใชงานทไมเหมาะสม สามารถสงผลใหมการใชพลงงานของอาคารเพมขนได เชน เปดประตหรอหนาตางทงไวเมอเปดเครองปรบอากาศ ไมปดไฟหรอเครองปรบอากาศเมอเลกใชงานหรอในชวงเวลาพกกลางวน การนากระดาษปดหนาตางไวเพอตองการความเปนสวนตวแตสงผลกระทบใหไมสามารถใชประโยชนจากแสงธรรมชาตไดอยางเตมท ฯลฯ ซงพฤตกรรมเหลานลวนสงผลโดยตรงตอการใชงานพลงงานอาคาร

การสรางความเขาใจทถกตอง การลบทรรศนะทคนมกมความคดวาไมใชเรองของตนเอง ไมตองรบผดชอบคาไฟฟาทเกดขนและคดวามคนมาจดการใหจงไมเดอดรอน จงเปนเรองทควรดาเนนการแกไข โดยการกาหนดนโยบายการอนรกษพลงงาน และใหมการดาเนนการตดตาม ตรวจสอบ ควบคม และประเมนผล ควบคไปกบการสรางความเขาใจทถกตองเพอเปนการแกปญหาไดในระยะยาว

Page 82: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

(คมอเกณฑประเมนสาหรบผใชอาคาร : แผนก OPD)

สวนท 4 - 65

ขอพจารณาสาหรบการอนรกษพลงงานในอาคาร

15.1 การดาเนนการดานนโยบายการอนรกษพลงงานในอาคารของแผนก เกณฑการพจารณา/ระดบการใหคะแนน ขอพจารณา 15.1 การดาเนนการดานนโยบายการอนรกษพลงงานในอาคารของแผนก

ระดบคะแนน เกณฑการพจารณา หมายเหต

0 คะแนน ไมมการกาหนดนโยบายฯและแนวทางปฏบตทชดเจน

1 คะแนน มนโยบายฯ แตไมไดจดทาเปนเอกสาร เปนเพยงการมอบหมายหรอชแจงแนวทางการปฏบตโดยวาจา และไมไดมการปฏบตตาม

2 คะแนน มนโยบายฯทชดเจนเปนเอกสารและมการปฏบตตาม แตไมไดมการตรวจสอบประเมนผลการดาเนนการ

3 คะแนน มนโยบายฯทชดเจน มการปฏบตตามอยางเครงครดและมการตรวจสอบประเมนผลการดาเนนการ

Page 83: แผนกผู้ป่วยนอก...แผนกผ ป วยนอก แบบประเม นอาคารและสภาพแวดล อมภายหล

ภาคผนวก