16
แผนการจัดการเรียนรู ้ที3 เรื่อง ชนิดของผลึกและการเปลี่ยนแปลงสถานะของของแข็ง เวลา 1 คาบเรียน หน่วยที1 ชื่อหน ่วย ของแข็ง ของเหลว แก๊ส ชั ้นมัธยมศึกษาปี ที4/1 กลุ ่มสาระการเรียนรู ้วิทยาศาสตร์ รายวิชา เคมี 1 รหัสวิชา SCI31221 สาระสาคัญ การสารวจ ตรวจสอบและการอภิปรายเกี่ยวกับสมบัติของของแข็ง การจัดเรียงอนุภาค ชนิดของผลึกและการ เปลี่ยนสถานะของของแข็ง มาตรฐานการเรียนรู มาตรฐาน ว 3.1 : เข้าใจสมบัติของสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของสารกับโครงสร้างและแรงยึด เหนี่ยวระหว่างอนุภาค มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนาความรู้ไปใช้ ประโยชน์ มาตรฐาน ว 3.2 : เข้าใจหลักการและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร การเกิดสารละลาย การ เกิดปฏิกิริยา มีกระบวนการสืบเสาะ หาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ และนาความรู้ไปใช้ประโยชน์ ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู ้ที่คาดหวัง 1. อธิบายสมบัติบางประการของของแข็ง ของเหลว และแก๊สได้ จุดประสงค์การเรียนรู ด้านความรู 1. จาแนกประเภทของผลึกของของแข็งโดยใช้ชนิดของพันธะหรือแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาคเป็นเกณฑ์ ได้ 2. อธิบายสมบัติที่สาคัญของผลึกของของแข็งแต่ละประเภทได้ 3. บอกชนิดของพันธะระหว่างอนุภาคภายในผลึกของของแข็งแต่ละประเภทได้ 4. ระบุชนิดของผลึกของของแข็งจากสารตัวอย่างที่กาหนดให้ได้ 5. บอกความแตกต่างระหว่างของแข็งที่เป็นรูปผลึกกับของแข็งอสัณฐานได้ ด้านทักษะ / กระบวนการ 1. มีปฏิสัมพันธ์กับเพื่อนร ่วมกลุ่ม 2. คิดวิเคราะห์ความแตกต่างของรูปผลึกได้

แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง ชนดของผลกและการเปลยนแปลงสถานะของของแขง เวลา 1 คาบเรยน หนวยท 1 ชอหนวย ของแขง ของเหลว แกส ชนมธยมศกษาปท 4/1 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร รายวชา เคม 1 รหสวชา SCI31221 สาระส าคญ

การส ารวจ ตรวจสอบและการอภปรายเกยวกบสมบตของของแขง การจดเรยงอนภาค ชนดของผลกและการเปลยนสถานะของของแขง มาตรฐานการเรยนร

มาตรฐาน ว 3.1 : เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยด

เหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใช

ประโยชน

มาตรฐาน ว 3.2 : เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนแปลงสถานะของสาร การเกดสารละลาย การ

เกดปฏกรยา มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชประโยชน

ตวชวด/ผลการเรยนรทคาดหวง 1. อธบายสมบตบางประการของของแขง ของเหลว และแกสได

จดประสงคการเรยนร

ดานความร

1. จ าแนกประเภทของผลกของของแขงโดยใชชนดของพนธะหรอแรงยดเหนยวระหวางอนภาคเปนเกณฑ

ได

2. อธบายสมบตทส าคญของผลกของของแขงแตละประเภทได

3. บอกชนดของพนธะระหวางอนภาคภายในผลกของของแขงแตละประเภทได

4. ระบชนดของผลกของของแขงจากสารตวอยางทก าหนดใหได

5. บอกความแตกตางระหวางของแขงทเปนรปผลกกบของแขงอสณฐานได

ดานทกษะ / กระบวนการ

1. มปฏสมพนธกบเพอนรวมกลม

2. คดวเคราะหความแตกตางของรปผลกได

Page 2: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

ดานคณลกษณะอนพงประสงค

๑. มความสนใจใฝร

๒. กลาแสดงออก

๓. มความรบผดชอบ

๔. มระเบยบวนย

สาระการเรยนร/เนอหาสาระ

การส ารวจ ตรวจสอบและการอภปรายเกยวกบสมบตของของแขง การจดเรยงอนภาค ชนดของผลกและการเปลยนสถานะของของแขง ผลกเปนของของแขงทมการเรยงอนภาคอยางมระเบยบมจดหลอมเหลวทชดเจนและคงท เมอพจารณาแรงยดเหนยวระหวางอนภาคภายในผลกของของแขง สามารถแบงของแขงเปน 4 ชนดคอ ผลกโมเลกล ผลกโคเวเลนซ ผลกโลหะและผลกไอออนก ของแขงบางชนดไมมรปผลก เนองจากการจดเรยงตวของอนภาคภายในไมเปนระเบยบของแขงประเภทน เรยกวา ของแขงอสณฐาน

กจกรรมการเรยนการสอน ( 100 นาท)

1. ขนสรางความสนใจ (Engage)( 10 นาท)

1. ครทบทวนการจดเรยงอนภาคในของแขง โดยแสดงภาพการจดเรยงอนภาคของของแขง เชน ก ามะถน

คารบอน ฟอสฟอรส ซงมการจดเรยงอนภาคภายในโมเลกลแตกตางกนท าใหปรากฏรปรางทแตกตางกน จาก power

point

2. ครทบทวนตารางท 5.1 จากหนงสอเรยนเคม สสวท ม.5 หนา 130 ชใหเหนความแตกตาง โดยการตง

ค าถาม จากตารางนกเรยนบอกครไดหรอไมวาสงทแตกตางกนของแตละธาตอะไรบาง (ลกษณะภายนอกของธาต จด

หลอมเหลว จดเดอด ความหนาแนน สภาพน าไฟฟา)

ความแตกตางนมสาเหตมาจากอะไร(การจดเรยงอนภาคภายในผลก) แตละอนภาคอยรวมกนโดยมแรง

ชนดตาง ๆยดเหนยวกนไว

2. การส ารวจและคนหา (Explore) (30 นาท)

2.1 ครใหนกเรยนส ารวจตารางท 5.2 จากหนงสอเรยนเคม สสวท ม.5 หนา 131 ทมชนดของพนธะและ

แรงยดเหนยวระหวางโมเลกล

2.2 ตารางนแบงชนดของผลกเปน 4 ชนดคอ ผลกโมเลกล ผลกโคเวเลนตรางตาขาย ผลกโลหะ ผลกไอออ

นก การจ าแนกประเภทของผลกโดยใชอะไรเปนเกณฑ(ชนดของพนธะหรอแรงยดเหนยวระหวางอนภาค)

ดงนนเราจงจ าแนกผลกของของแขงตามชนดของพนธะ ตามทนกเรยนจะไดศกษาจากใบความรตอไปน

ครตงค าถาม เพอกระตนใหผเรยนคดหาค าตอบ

Page 3: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

1. นกเรยนเปรยบเทยบของแขงสองชนด คอ แนฟทาลนกบแกรไฟต สารใดมความแขงแรงมากกวา (แกรไฟต) สาร

มจดหลอมเหลวต ากวา(แนฟทาลน)

- คณสมบตของแนฟทาลนเปนอยางไรจากตารางในใบความรท 3 เรอง ชนดของผลกและการ

เปลยนแปลงสถานะของของแขง (ออน หรอแขงปานกลาง จดหลอมเหลวต า ไมน าความรอน ไมน าไฟฟา)

- สวนแกรไฟต มสมบต อยางไร(แขงแตเปราะ จดหลอมเหลวสง น าความรอนและน าไฟฟาได เนองจาก

โมเลกลของแกรไฟตมอเลกตรอนเหลอ)

- อะไรคอสงทท าใหสารสองชนดตางกนมาก (การยดเหนยวอนภาคตางกน แนฟทาลนยดเหนยวกนดวย

แรงแวนเดอรวาลซงออนมากท าใหมสมบตดงกลาว แกรไฟตยดเหนยวดวยพนธะโคเวเลนตแบบโครงผลกรางตา

ขาย ยอมมความแขงแรงกวา จดหลอมเหลวกสงกวา)

หางสงเกตจากตารางนกเรยนจะเหนวาผลกแตละชนดนนถกเรยกชอตามชนดของพนธะและมคณสมบต

ตามพนธะนน ๆดวย

- นกเรยนลองเรยงล าดบ ความแขงแรงของพนธะจากมากไปนอย (พนธะไฮโดรเจน,พนธะโคเวเลนต,

พนธะไอออนก,พนธะโลหะ)

- ความแขงแรงของพนธะสงผลอะไรตอผลก (จดหลอมเหลว ยงแขงแรงจดหลอมเหลวยงสงขน)

3. การอธบาย (Explain)

3.1 นกเรยนอธบายสาระจากใบความร (ชอผลก แรงทยดเหนยว สมบตของผลก ตวอยางสารทพบใน

ชวตประจ าวน) นอกจากนของแขงยงสามารถเปลยนสถานะ นกเรยนสงเกตภาพ

อธบายไดวา เมอของแขงไดรบความรอนอนภาคของของแขงจะมพลงงานมากขน อนภาคเกดการสนและ

ถายเทพลงงานใหกบอนภาคขางเคยง เมออนภาคของของแขงไดรบพลงงานสงกวาแรงยดเหนยวระหวางอนภาค

อนภาคของของแขงจงเรมเคลอนทไดและไมอยในต าแหนงเดม เปนผลใหของแขงเปลยนสถานะเปนของเหลว

อณหภมทของแขงเปลยนเปนของเหลวเรยกวา จดหลอมเหลว นอกจากนยงมของแขงบางชนดทมแรงยดเหนยว

ระหวางโมเลกลต ามากจนเมอไดรบพลงงานจากสงแวดลอมเพยงเลกนอยกสามารถสลลายแรงยดเหนยวระหวาง

โมเลกลไดท าใหของแขงเปลยนสถานะเปนแกส ปรากฏการณนเรยกวา

Page 4: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

นกเรยนคงเคยเหนวาลกเหมน การบรทเปนของแขง มปรมาตรลดลงเมอเวลาผานไปเปนเพราะเหตใด

(การระเหดจะเกดกบสารทไมมขวหรอมขวนอยมาก และมแรงยดเหนยวระหวางอนภาคเปนแรงแวนเดอรวาลสอยาง

ออน เชน แรงลอนดอน ของแขงทระเหดได ไดแก ไอโอดน การบร แนพทาลน น าแขงแหง พมเสน )

4. การขยายความร (Elaborate)

4.1 ครขยายความรของแขงทไมมรปผลก อนภาคเรยงตวโดยไมมระเบยบแบบแผน ผวหนาไม

เรยบ และมมตางๆ กน ชวงการหลอมเหลวกวาง มสมบตเหมอนกนทกทศทาง (Isotropic Substance) ของแขง

ประเภทนเรยกวา ของแขงอสณฐาน มโครงสราง 2 มต ของแขงประเภทนเมอแตกหกจะไดชนสวนทมลกษณะไม

เปนรปทรงเรขาคณต หรอเมอไดรบความรอนปรมาณมากพอจะคอยๆออนตวกลายเปนของเหลวและไหลได สวน

ใหญไมสามารถหาจดหลอมเหลวทแนนอนได แตมของแขงบางชนด เชน แกว เมอใชเปนอปกรณทมลกษณะเฉพาะ

จะสามารถหาจดหลอมเหลวทแนนอนได

5. การประเมนผล (Evaluation)

5.1 นกเรยนท าแบบฝกหดในใบความรท 3 และรวมกนเฉลย

ชนงาน/ภาระงานของนกเรยน

แบบฝกหด (ในใบความรท 3 เรอง ชนดของผลกและการเปลยนแปลงสถานะของของแขง)

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

1. ใบความรท 3 เรอง ชนดของผลกและการเปลยนแปลงสถานะของของแขง

2. ใบงานท 3 เรอง ชนดของผลกและการเปลยนแปลงสถานะของของแขง

3. หนงสอ เคม 2 สสวท.

4. ภาพการจดเรยงอนภาคของของแขง

การวดผลและการประเมนผล

1. วธวดและเครองมอ

เปาหมายการเรยนร วธการวด เครองมอ

สาระส าคญ 1. จ าแนก อธบาย บอกระบชนดชนดของผลกของของแขง ชนดพนธะระหวางอนภาคภายในผลก บอกความแตกตางระหวางของแขงทเปนรปผลกกบของแขงอสณฐานได

- ท าแบบฝกหด

- ใบงานท 3

Page 5: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

คณลกษณะอนพงประสงค มความสนใจใฝร กลาแสดงออก มความรบผดชอบ มระเบยบวนย

- ประเมนพฤตกรรม

- แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนร (ภาคผนวก)

Page 6: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

บนทกหลงการสอน วชา เคม 1 ชนมธยมศกษาปท 4/1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 1. ผลการจดการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. ปญหาและอปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. วธแกไข / ขอเสนอแนะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ……………………………………ผสอน

………../………………/………

4. การนเทศ/ก ากบ/ตดตาม

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ลงชอ……………………………………………..ผนเทศ

ใบความรท 3

Page 7: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

ชนดของผลกและการเปลยนแปลงสถานะของของแขง

ของแขงแบงตามลกษณะของโครงสรางเปน 2 ประเภท ไดแก ของแขงทมรปผลกและของแขงทไมมรปผลก

ซงมลกษณะและสมบตแตกตางกน ดงน

1.ของแขงทมรปผลก

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

โครงสรางโซเดยมคลอไรด

(NaCl)

โครงสรางควอตซ

(SiO2)

ของแขงประเภทนสามารถหาจดหลอมเหลวทแนนอนได จะมสมบตแตกตางกนตามชนดของผลก ชนด

ของอนภาคภายในผลก และชนดของพนธะหรอแรงยดเหนยวระหวางอนภาค

ภาพแสดงการยดเหนยวของโมเลกลดวยแรงแวนเดอรวารล

ภาพแสดงการยดเหนยวของโมเลกลดวยแรงดงดดระหวางขว

1. ผลกโมเลกล

Page 8: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

ชนดของอนภาค

ภายในผลก

ชนดของพนธะ หรอ

แรงยดเหนยว สมบตทวไป ตวอยาง

โมเลกลหรอ

อะตอม

โมเลกลมขว

………………………

………………………

โมเลกลไมมขว

แรงลอนดอน

ออน หรอแขงปานกลาง

จดหลอมเหลวต า

ไมน าความรอน

ไมน าไฟฟา

โมเลกลมขว

………………………….

………………………….

โมเลกลไมมขว …………………………….

……………………………..

2. ผลกโคเวเลนตรางตาขาย

3. ผลกไอออนก

ชนดของอนภาค

ภายในผลก

ชนดของพนธะ หรอ

แรงยดเหนยว สมบตทวไป ตวอยาง

อะตอม ……………………. แขง

……………………..

สวนใหญไมน าความ

รอนและไฟฟา

เพชร

แกรไฟต

ควอตซ

Page 9: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

4. ผลกโลหะ

ชนดของอนภาค

ภายในผลก

ชนดของพนธะ หรอ

แรงยดเหนยว สมบตทวไป ตวอยาง

อะตอม พนธะโลหะ ……………………..

……………………..

……………………..

………………………..

เหลก

ทองแดง

โ ซ เ ด ย ม แ ม ก น เ ซ ย ม

การเปลยนสถานะของสาร

ชนดของอนภาค

ภายในผลก

ชนดของพนธะ หรอ

แรงยดเหนยว

สมบตทวไป ตวอยาง

………………….. พนธะไอออนก ……………………

……………………

……………………

……………………..

KNO3

AgCl

CaF2

MgCl2

Page 10: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

จากภาพจงอธบาย

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………..

เปนผลใหของแขงเปลยนสถานะเปนของเหลว อณหภมทของแขงเปลยนเปนของเหลวเรยกวา ………………….

นอกจากนยงมของแขงบางชนดทมแรงยดเหนยวระหวางโมเลกลต ามากจนเมอไดรบพลงงานจากสงแวดลอมเพยง

เลกนอยกสามารถสลลายแรงยดเหนยวระหวางโมเลกลไดท าใหของแขงเปลยนสถานะเปนแกส ปรากฏการณน

เรยกวา การระเหด …………………………………………………………………………………………………

…………………………………………เชน แรงลอนดอน ของแขงทระเหดได ไดแก ไอโอดน การบร แนพทาลน

น าแขงแหง พมเสน

รปเปรยบเทยบการ

หลอมเหลวและการระเหด

Page 11: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

แบบฝกหดชนดของผลก 1. ผลกโมเลกลและผลกโคเวเลนตรางตาขายแตกตางกนอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

2. ผลกโลหะเปนอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

3. เพราะเหตใดผลกไอออนกเมออยในสถานะของแขงจงไมน าไฟฟา แตเมอหลอมเหลวหรอละลายน าจงน าไฟฟาได

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

4. นอกจากของแขงทเปนผลกแลว ยงมของแขงประเภทอนอกหรอไม

………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

Page 12: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

เฉลยใบความรท 3

ชนดของผลก ของแขงแบงตามลกษณะของโครงสรางเปน 2 ประเภท ไดแก ของแขงทมรปผลกและของแขงทไมมรปผลก

ซงมลกษณะและสมบตแตกตางกน ดงน

1.ของแขงทมรปผลก

อนภาคเรยงตวกนอยางมระเบยบแบบแผนทางเรขาคณตเปนสามมต เรยกวา Crystal lattice หรอ Space lattice ผวหนาเรยบ มมระหวางผวหนามคาแนนอน มจดหลอมเหลวแนนอน

1. ผลกโมเลกล

ชนดของอนภาค

ภายในผลก

ชนดของพนธะ หรอ

แรงยดเหนยว สมบตทวไป ตวอยาง

โมเลกลหรอ

อะตอม

โมเลกลมขว

แรงดงดดระหวางขว

พนธะไฮโดรเจน

โมเลกลไมมขว

แรงลอนดอน

ออน หรอแขงปานกลาง

จดหลอมเหลวต า

ไมน าความรอน

ไมน าไฟฟา

โมเลกลมขว

น าแขง

แอมโมเนย

โมเลกลไมมขว

แนพทาลน

(การระเหยไดงาย)

ไอโอดน

2. ผลกโคเวเลนตรางตาขาย

ชนดของอนภาค

ภายในผลก

ชนดของพนธะ หรอ

แรงยดเหนยว สมบตทวไป ตวอยาง

Page 13: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

3. ผลกไอออนก

4. ผลกโลหะ

ชนดของอนภาค

ภายในผลก

ชนดของพนธะ หรอ

แรงยดเหนยว สมบตทวไป ตวอยาง

อะตอม พนธะโลหะ แขง

จดหลอมเหลวสง

น าความ รอนและ

ไฟฟาไดด

เหลก

ทองแดง

โ ซ เ ด ย ม แ ม ก น เ ซ ย ม

อะตอม พนธะโคเวเลนต แขง

จดหลอมเหลวสง

สวนใหญไมน าความ

รอนและไฟฟา

เพชร

แกรไฟต

ควอตซ

ชนดของอนภาค

ภายในผลก

ชนดของพนธะ หรอ

แรงยดเหนยว

สมบตทวไป ตวอยาง

ไอออน พนธะไอออนก แขงเปราะ

จดหลอมเหลวสง

ไมน าความรอนและ

ไฟฟา

KNO3

AgCl

CaF2

MgCl2

Page 14: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

การเปลยนสถานะของสาร

จากภาพจงเขยนอธบาย เมอของแขงไดรบความรอนอนภาคของของแขงจะมพลงงานมากขน อนภาค

เกดการสนและถายเทพลงงานใหกบอนภาคขางเคยง เมออนภาคของของแขงไดรบพลงงานสงกวาแรงยดเหนยว

ระหวางอนภาค อนภาคของของแขงจงเรมเคลอนทไดและไมอยในต าแหนงเดม เปนผลใหของแขงเปลยน

สถานะเปนของเหลว อณหภมทของแขงเปลยนเปนของเหลวเรยกวา จดหลอมเหลว นอกจากนยงมของแขงบาง

ชนดทมแรงยดเหนยวระหวางโมเลกลต ามากจนเมอไดรบพลงงานจากสงแวดลอมเพยงเลกนอยกสามารถสลลายแรง

ยดเหนยวระหวางโมเลกลไดท าใหของแขงเปลยนสถานะเปนแกส ปรากฏการณนเรยกวา

การระเหด การระเหดจะเกดกบสารทไมมขวหรอมขวนอยมาก และมแรงยดเหนยวระหวางอนภาคเปนแรงแวน

เดอรวาลสอยางออน เชน แรงลอนดอน ของแขงทระเหดได ไดแก ไอโอดน การบร แนพทาลน น าแขงแหง พมเสน

Page 15: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

เฉลยแบบฝกหดชนดของผลก 1. ผลกโมเลกลและผลกโคเวเลนตรางตาขายแตกตางกนอยางไร

ตอบ ผลกโมเลกล ประกอบดวยโมเลกลทยดเหนยวกนดวยแรงแวนเดอรวาลสและพนธะไฮโดรเจน ถา

เปนผลกของโมเลกลทไมมขว แรงยดเหนยวระหวางโมเลกลจะเปนแรงแวนเดอรวาลสประเภทแรงลอนดอน เชน

แนฟทาลน น าแขงแหง ส าหรบของแขงทเปนโมเลกลมขวจะยดเหนยวดวยแรงดงดดระหวางขว หรอพนธะ

ไฮโดรเจน ตวอยางเชน น าแขง แอมโมเนยแขง ซงโมเลกลจะยดเหนยวกนดวยพนธะไฮโดรเจน ของแขงทเปน

ผลกโมเลกลโดยสวนใหญจะมลกษณะคอนขางออนหรอแขงปานกลาง มจดหลอมเหลวต า ไมน าไฟฟา ในกรณ

ของผลกทประกอบดวยโมเลกลไมมขวบางชนดจะเกดการระเหดไดงาย เชน แนฟทาลน

ผลกโคเวเลนตรางตาขาย ประกอบดวยอะตอมทยดเหนยวกนดวยพนธะโคเวเลนต ทรจกกนอยาง

แพรหลาย เชน ผลกแกรไฟต เพชร ซงมอะตอมของคารบอนสรางพนธะโคเวเลนตกบอะตอมของคารบอนอนอก 3

และ 4 อะตอม ตามล าดบ เกดเปนสารทมโครงผลกรางตาขาย ของแขงประเภทนมจดหลอมเหลวสง มความแขง

แตความแขงจะมากหรอนอยขนอยกบการจดเรยงตวของอะตอมในโครงผลกรางตาขาย

2. ผลกโลหะเปนอยางไร

ตอบ ผลกโลหะ ประกอบดวยอะตอมทยดเหนยวกนดวยพนธะโลหะทแขงแรงมาก ของแขงประเภทนสวนใหญม

ความแขงและเหนยว สามารถตเปนแผน บดงอได เปนตวน าความรอนและน าไฟฟาทด อยางไรกตามผลกโลหะ

ทงหมดอาจมสมบตไมสอดคลองทกประการดงทกลาวมาแลว เชน ตะกว ซงน าไฟฟาไดไมด ส าหรบจดเดอดและ

จดหลอมเหลวของของแขงประเภทนสวนใหญคอนขางสงและแตกตางกนไปตามความแขงแรงของพนธะโลหะ แต

มผลกโลหะบางชนดทมลกษณะคอนขางออน มจดเดอดและจดหลอมเหลวต า เชน โพแทสเซยม โซเดยม

3. เพราะเหตใดผลกไอออนกเมออยในสถานะของแขงจงไมน าไฟฟา แตเมอหลอมเหลวหรอละลายน าจงน า

ไฟฟาได

ตอบ ผลกไอออนกจะน าไฟฟาไดกตอเมอไอออนเกดการเคลอนท ผลกไอออนกเมออยในสถานะของแขง

ไมน าไฟฟา เพราะ ไอออนทเปนองคประกอบยดเหนยวกนอยางแขงแรงจนเคลอนทไมได แตเมอหลอมเหลวหรอ

ละลายน าจะน าไฟฟาไดเพราะไอออนเคลอนทได

Page 16: แผนการจัดการเรียนรู้ที่3elsd.ssru.ac.th/chonthicha_ge/pluginfile.php/75/course/summary/3m4.pdf · 1. อธิบายสมบตัิบางประการของของแข็ง

4. นอกจากของแขงทเปนผลกแลว ยงมของแขงประเภทอนอกหรอไม

ตอบ มอก คอ ของแขงประเภททไมมรปผลกเรยกวา ของแขงอสญฐาน เชน แกว ยาง หรอพลาสตก เหตท

ไมมรปผลกกเพราะวา ของแขงประเภทนมการจดเรยงอนภาคภายในไมเปนระเบยบ เมอแตกหกจะไดชนสวนทม

ลกษณะไมเปนรปทรงเรขาคณต ของแขงอสญฐานนเมอไดรบความรอนปรมาณมากพอจะคอย ๆ ออนตวกลายเปน

ของเหลวและไหลได ของแขงประเภทนสวนใหญไมสามารถหาจดหลอมเหลวทแนนอนได แตมบางชนด เชน

แกว เมอใชอปกรณทมลกษณะเฉพาะจะสามารถหาจดหลอมเหลวทแนนอนได

ก. ผลกควอตซ ข. แกวควอตซ