13
ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษาไทย ในรูปแบบการจัดการเรียนการสอน สาหรับนักศึกษาพยาบาล New normal” of the Thai Education in the Teaching Management for Nursing Students รณชัย คนบุญ * Ronnachai Khonboon * เสาวนีย์ ชูจันทร์ ** Saowanee Choojan ** บทคัดย่อ สืบเนื่องจากการแพร ่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมด้านการดูแล สุขภาพ ด้านสุขภาพจิต ด้านสังคม ด้านเศรษฐกิจ และระบบการศึกษา สังคมเกิดการปรับตัวและก่อเกิด มาตรการในการดาเนินชีวิตในรูปแบบ ความปกติใหม่ ซึ่งมีผลต่อการจัดการเรียนการสอนของนักศึกษา พยาบาล บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนาเสนอรูปแบบการจัดการเรียนการสอนและปัญหาที่พบ ภายใต้ ความปกติใหม่ ถึงแม้ว่าประสิทธิภาพของการเรียนด้วยรูปแบบใหม่นี ้จะมีประสิทธิภาพไม่ต่าง จากการเรียนในชั้นเรียนก็ตาม แต่ความเร่งด่วนของการจัดการเรียนการสอน ทาให ้ผู ้สอนขาดการเตรียม ความพร้อมในการพัฒนาสื่อออนไลน์ ตลอดจนสิ่งสนับสนุนการสอน และบุคลากรด้านเทคโนโลยี คาสาคัญ: ความปกติใหม่ , การจัดการเรียนการสอน, นักศึกษาพยาบาล Abstract Because of the global pandemic widespread of Corona Virus 2019, it causes many disruptive effects, e.g. the care behavior, mental health, society, economy and especially education system. People in the society began to adjust themselves in this new situation, so it comes to the new, standardized way of life ‘New Normal’ which has a significant impact on learning management in nursing students. This academic article aims to present the learning management models as well as the plausible problems occurred in the New Normal. Despite the effectiveness between the differences learning platforms, this sudden change inflicted on the insufficient preparation time for teachers to conduct their online teaching classes, the teaching support and the technology personnel. Keywords: new normal, learning management, nursing students * อาจารย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ * Instructor, Faculty of Nursing, Buriram Rajabhat University ** อาจารย์ คณะพยาบาลศาสตร์ บุรีรัมย์ มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น ** Instructor, Faculty of Nursing, Buriram Campus, Western University

ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

“ความปกตใหม” ของภาคการศกษาไทย ในรปแบบการจดการเรยนการสอน ส าหรบนกศกษาพยาบาล

“New normal” of the Thai Education in the Teaching Management for Nursing Students

รณชย คนบญ * Ronnachai Khonboon *

เสาวนย ชจนทร ** Saowanee Choojan **

บทคดยอ สบเนองจากการแพรระบาดของเชอไวรสโคโรนา 2019 สงผลกระทบตอพฤตกรรมดานการดแลสขภาพ ดานสขภาพจต ดานสงคม ดานเศรษฐกจ และระบบการศกษา สงคมเกดการปรบตวและกอเกดมาตรการในการด าเนนชวตในรปแบบ “ความปกตใหม” ซงมผลตอการจดการเรยนการสอนของนกศกษาพยาบาล บทความวชาการนมวตถประสงคเพอน าเสนอรปแบบการจดการเรยนการสอนและปญหาทพบภายใต “ความปกตใหม” ถงแมวาประสทธภาพของการเรยนดวยรปแบบใหมนจะมประสทธภาพไมตางจากการเรยนในชนเรยนกตาม แตความเรงดวนของการจดการเรยนการสอน ท าใหผสอนขาดการเตรยมความพรอมในการพฒนาสอออนไลน ตลอดจนสงสนบสนนการสอน และบคลากรดานเทคโนโลย ค าส าคญ: ความปกตใหม, การจดการเรยนการสอน, นกศกษาพยาบาล Abstract

Because of the global pandemic widespread of Corona Virus 2019, it causes many disruptive effects, e.g. the care behavior, mental health, society, economy and especially education system. People in the society began to adjust themselves in this new situation, so it comes to the new, standardized way of life ‘New Normal’ which has a significant impact on learning management in nursing students. This academic article aims to present the learning management models as well as the plausible problems occurred in the New Normal. Despite the effectiveness between the differences learning platforms, this sudden change inflicted on the insufficient preparation time for teachers to conduct their online teaching classes, the teaching support and the technology personnel. Keywords: new normal, learning management, nursing students

* อาจารย คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบรรมย * Instructor, Faculty of Nursing, Buriram Rajabhat University ** อาจารย คณะพยาบาลศาสตร บรรมย มหาวทยาลยเวสเทรน ** Instructor, Faculty of Nursing, Buriram Campus, Western University

Page 2: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

บทน า (Introduction) โรคตดเชอไวรรสโคโรนา 2019 (COVID-19) มการระบาดตงแตเดอนธนวาคม พ.ศ. 2562 เปนตนมา โดยชวงแรกมการแพรระบาดทสาธารณรฐประชาชนจน และแพรกระจายขามประเทศอยางรวดเรว จนท าใหองคการอนามยโลก (WHO) ไดประกาศการระบาดนวาเปนการระบาดใหญ (pandemic) จากผลการส ารวจทวโลกขอมล ณ วนท 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2563 พบยอดผตดเชอทวโลก 11,474,998 ราย ก าลงรกษา 4,734,498 ราย รกษาหาย 6,205,675 ราย และมยอดผ เสยชวต 534,825 ราย ส าหรบประเทศไทย มผตดเชอสะสม 3,195 ราย ก าลงรกษา 65 ราย รกษาหาย 3,072 ราย และเสยชวต 58 ราย โดยผตดเชอสวนใหญอยในจงหวดกรงเทพมหานคร ภเกต และนนทบร จ านวน 1,536, 227 และ 158 ราย ตามล าดบ ผตดเชอสวนใหญเปนเพศชาย จ านวน 1,758 ราย และหญง 1,428 ราย มอายเฉลย 37 ป (Department of disease control, Ministry of public health, 2020) ผ ทตดเชอไวรสจะเรมมอาการเชนเดยวกบผ ทตดเชอระบบทางเดนหายใจคอ คดจมก เจบคอ ไอ มไข บางรายมอาการในระดบรนแรง เชน ปอดบวม หายใจล าบาก และเสยชวตได ซงพบถงรอยละ 3.4 ทงนขนอยกบหลายปจจยทง อาย และโรคประจ าตว สงผลใหสงคมเกดความระมดระวงตวเพมขน มการเฝาระวงการตดตอ และการปองกนโรค โดยใชม าตรการระยะหางทางสงคม (social distancing) คอ การยน นง หางกน 1.5-2 เมตร งดการรวมตวเปนหมคณะ การรบประทานอาหารส าหรบเปนชดคนเดยว เปลยนระบบการสอสารในภาคธรกจและการศกษาใหเปนรปแบบออนไลน เปนตน (Faculty of Medicine Ramathibodi Hospital, 2020) เมอสถานการณด าเนนมาถงชวงแนวโนมในการควบคมการแพรระบาดไดดขน สงคมจงมการปรบตวเกดรปแบบการด าเนนชวตแบบใหมในชอ “new normal” หรอ “ความปกตใหม” ซงรปแบบดงกลาวไดถกน าไปใชในทกภาคสวน รวมทงในระบบของภาคการศกษา จากการรายงานของ Suzanne Rose ทไดน าเสนอรปแบบการจดการเรยนการสอนของนกศกษาแพทยมหาวทยาลยแพนซลวาเนย ในชวงการระบาดของเชอไวรสโคโรนา 2019 ทมการปรบเปลยนใชระบบการเรยนออนไลนในรายวชาพนฐานวทยาศาสตรพนฐาน (basic sciences) วทยาศาสตรทางระบบสขภาพ (health systems sciences) วทยาศาสตรเชงพฤตกรรม (behavioral sciences) รวมไปถงการสอบ การประชมกลมยอยกใชระบบออนไลนดวยเชนกน การตดตอประสานงานของนกศกษาและเจาหนาทใชผานระบบออนไลนและอเมลล นอกจากนการฝกประสบการณทกษะทางวชาชพซงเปนทกษะทส าคญ และกจกรรมกลมยอยบางกรณกไดเลอนออกไป (Rose, 2020) เชนเดยวกบการจดระบบการเรยนการสอนของนกศกษาพยาบาลในประเทศไทย แตขอสงเกตของบคลากรสายวชาการและผสอนหลายทาน ยงมความสงสยในการจดรปแบบการเรยนการสอนออนไลน ประสทธภาพของการสอน ขอจ ากด และปญหาอปสรรคทอาจจะเกดขน แตหากผสอนยอมรบการเปลยนแปลง พรอมทจะเรยนร และเพมสมรรถนะดานเทคโนโลย กจะสามารถพลกวกฤตการเรยนร เปนโอกาสเพอพฒนาตนเอง ตอบสนองตอการเปลยนแปลงไปของโลกได

Page 3: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

ความหมาย “ความปกตใหม” สงคมในยค COVID-19 สงผลใหวถชวตของผคนในโลกเปลยนแปลงไปจากเดม เกดรปแบบการด าเนนชวตแบบใหมทแตกตางไปหรอทรจกกนในชอ “new normal” new normal แปลเปนภาษาไทยไดวา ความปกตใหม หรอฐานวถชวตใหม ซงหมายถง รปแบบการด าเนนชวตอยางใหมทแตกตางจากอดต เนองมาจากมบางสงมากระทบ ท าใหแบบแผนและแนวทางปฏบตทคนในสงคมคนเคยตองเปลยนแปลงไปสวถใหม ภายใตแนวปฏบตใหมทไมคนเคย รปแบบวถชวตใหมน ประกอบดวยวธคด วธเรยนร วธสอสาร วธปฏบตและการจดการ การใชชวตแบบใหมเกดขนหลงจากเกดการเปลยนแปลงครงใหญ ท าใหมนษยตองปรบตวเพอรบมอกบสถานการณปจจบนมากกวาจะธ ารงรกษาวถดงเดมหรอหวนถงอดต (Boonsiripunth, 2020) นอกจากน ยงหมายถง ชวตวถใหม เปนแนวทางปรบเปลยนพฤตกรรม เชน ใสหนากากเพอปองกนโรค ปรบธรกจใหทนสถานการณ วถชวตใหมจะเปนอยางไรขนอยกบการออกแบบ ทงตนเอง ครอบครว การงาน เ พอใหมค วามสขไปดวยกน (Visanuyothin, 2020) สวนความหมาย “ความปกตใหม” ในเชงดานการจดการเรยนการสอน คอสถานการณหรอปรากฏการณทเกยวของกบการเรยนร ซงแตเดม เปนสงทไมปกต ผ สอนและผ เรยนไมค นเคย ไมใชมาตรฐาน ตอมามเหตหรอเกดวกฤตบางอยางสงผลกระทบใหเกดการเปลยนแปลง จนท าใหสถานการณหรอปรากฏการณนนกลายเปนสงทปกตและเปนมาตรฐานใหม (Wongyai & Patphol, 2020) ดงนน “ความปกตใหม” ในเชงดานระบบการศกษาไทย จงหมายถง รปแบบการด าเนนชวตในสถานศกษาแบบใหม ทแตกตางจากเดม เนองมาจากผลกระทบของปญหาการระบาดของไวรสโคโรนา 2019 ท าใหเกดการปรบเปลยนพฤตกรรม ในดานการจดการเรยนการสอน แผนการศกษา การสอสาร และการใชชวตในสถาบนการศกษา ผลกระทบของการแพรระบาดของโรคตดเชอโคโรนา 2019 สถานการณปญหาการแพรระบาดของไวรสโคโรนา 2019 สงผลท าใหเกดการเปลยนแปลงจากรปแบบการชวตของสงคมแบบเดม เปน “ความปกตใหม” ซงสงผลกระทบทงตอพฤตกรรมการดแลสขภาพ ดานสขภาพจต ดานสงคม ดานเศรษฐกจ และระบบการศกษา ดงน

ผลกระทบตอพฤตกรรมการดแลสขภาพ ประชาชนสวนใหญใหความส าคญตอการใชหนากากอนามย และใชแอลกฮอลส าหรบท า

ความสะอาดมอเมอเขาไปในสถานทสาธารณะ นอกจากน พฤตกรรมการรบประทานอาหารกเปลยนไป มการปรบเปลยนเปนการรบประทานอาหารแบบจานเดยว หรอการใชชอนกลางของตวเองตกอาหาร รานอาหารหลายแหงมฉากกนบนโตะอาหาร มมาตรการเวนระยะหางทางสงคมหลกเลยงการพบปะกบผ คนจ านวนมาก และตรวจวดอณหภมรางกายกอนเขารานสะดวกซอหรอหางสรรพสนคา เปนตน (Vichaiyut Hospital, 2020) ทงนเพอเปนการปองกนการตดเชอโคโรนา 2019

Page 4: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

ผลกระทบดานสขภาพจต จากผลการส ารวจของกรมสขภาพจตในชวงการแพรระบาดของโรคตดเชอโคโรนา 2019 พบประชาชนเกดความเครยด วตกกงวล เกดปญหาเจบปวยดวยโรคจตเวชเพมสงขน และพบวาอตราการฆาตวตายมแนวโนมสงขน เมอเปรยบเทยบตงแตเดอนมกราคม ถงมนาคม พ.ศ. 2563 กบ ชวงเดอนเดยวกนในปทผานมา คดเปนรอยละ 20 รวมทง บคลากรทางการแพทยเกดภาวะเหนอยลา ทอแท กบงานจนกระทบตอสขภาพจต (Kittirattanapaiboon, 2020) และพบวาพบวานกเรยนมภาวะวตกกงวล และซมเศรา เพมขนอยางนยส าคญในชวงการระบาดของโรคตดเชอโคโรนา 2019 (Pragholapati, 2020)

ผลกระทบดานสงคม อบตการณของผ ทตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ทเพมสงขน ท าใหสงคมมการระวงตนเองเพมขน เพอไมใหตดเชอ ประชาชนจงอยบาน งดการออกไปในพนทสาธารณะ เชน ตลาด หางสรรพสนคา สถานททองเทยว เปนตน ท าใหปฏสมพนธเชงสงคมลดลง และเปลยนรปแบบการตดตอใหมเปนระบบออนไลน เชน การซอสนคาออนไลน การประชมออนไลน (Vichaiyut Hospital, 2020) จนท าใหเกดการตตราทางสงคม (social stigma) หมายถง การปฏบตแยกจากคนอน การดแคลน การเหมารวม การเลอกปฏบต หรอการสญเสยสถานะ ซงในทนท าใหเกดสงคมเกดการแยกตว เปนผลมาจากความสบสน วตกกงวล และความหวาดกลวของสงคม (John Hopkins Center for Communication Program, 2020)

ผลกระทบดานเศรษฐกจ นกเศรษฐศาสตรไดท าการวเคราะหถงผลกระทบของโรคไวรสโคโรนา 2019 ทมผลตอระบบเศรษฐกจ จากปญหาการขาดแคลนแรงงานและวตถดบ ดงเชนประเทศจนทเปนผผลตและกระจายสนคาทใหญทสดระดบโลก ทตองชะงกลงจากมาตรการควบคมโรคในโรงงาน รวมถงดานการขนสงและการทองเทยวทตองหยดด าเนนการดวยเชนกน การขยายตวทางเศรษฐกจจงมแนวโนมต าลง การทจะฟนฟเศรษฐกจใหกลบมาดงเดมไดนนขนอยกบมาตรการของแตละประเทศ ทอาจมองเหนวกฤตเปนโอกาส เชน แสวงหาความรวมมอระหวางรฐบาลและเอกชน ด าเนนมาตรการเศรษฐกจการเงนในรปแบบใหม และการหาโอกาสใหม ชองทางใหม ในภาคธรกจ เปนตน (World Economic Forum, 2020)

ผลกระทบดานระบบการศกษา นบวายงเปนเรองด ทในชวงของการระบาดเปนชวงระยะเวลาของการปดภาคการศกษา

หรออยในชวงใกลจบภาคการศกษาของสถาบนการศกษา (Aieminthra, 2020) โดยมโรงเรยนในตางประเทศมากกวา 190 ประเทศตองปดการเรยนการสอนสงผลกระทบตอเดกนกเรยนมากกวา 1,500 ลานคนทวโลก นอกจากนยงมการประกาศหามบคลากรทางการศกษา นกเรยน นกศกษา เดนทางไปยงกลมประเทศเสยง รวมถงผปกครองและคนในครอบครวของนกเรยนทจะตองกกตว 14 วน หากเดนทางไปยงประเทศเสยงและกลบมาใชชวตกบนกเรยน นกศกษา ในประเทศ ทงนเพอปองกนการระบาดของโรค (The institute for the Promotion of Teaching Science and Technology, 2020)

Page 5: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

สถานการณทเกดขนนอกจากจะสงผลตอการเปลยนแปลงของการเปดภาคภาคการศกษาแลว ยงคงน าไปสการเปลยนแปลงรปแบบการเรยนการสอน และแผนการเรยนการสอนใหสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงไปอกดวย การเปลยนแปลงของระบบการศกษาไทย

จากสถานการณการแพรระบาดของไวรสโคโรนา ท าใหสถานศกษาทกแหงตองเรงปดภาคการศกษา และเลอนระยะเวลาการเปดภาคการศกษาออกไป รวมถงใชรปแบบการเรยนการสอนในระบบทางไกล หรอการเรยนการสอนออนไลนมาเปนสอกลางใหผสอนกบผ เรยน ซงเปนทางเลอกทตอบสนองกบมาตรการเพมระยะหางทางสงคมไดดทสดในชวงเวลาน (Fakcharoenphol et al., 2020) จากผลส ารวจของส านกวจยซเปอรโพล สถาบนวจยความสขชมชนและความเปนผน า ไดศกษาเรอง จรตใหมประชาชนหลงพนโควด-19 ศกษาในประชาชนทกอาชพทวประเทศ จ านวน 1,255 คน พบวา แนวโนมในการศกษาผานทางระบบออนไลนของประชาชนหลงผานพนวกฤตการณการระบาดของไวรสโคโรนา 2019 เพมสงขน คดเปนรอยละ 62.6 (Dharmniti Corporation of Professional, 2020) ระบบการเรยนการสอนออนไลนทน ามาปรบใชทงในไทยและตางประเทศ มทงระบบการบรรยายสดทผ เรยนสามารถมปฏสมพนธกบผสอนไดทนท คอเหนหนาโตตอบสอบถามคยกนได และการสอนแบบวดโอทผ สอนสามารถอดลวงหนาและผ เ รยนสามารถมาตดตามภายหลง นอกจากนระบบการเกบคะแนนและตดเกรดจ าเปนตองมการเปลยนแปลง ลดสดสวนของคะแนนจากงานกลมทมความจ าเปนจะตองท างานรวมกนหรอท ารวมกนไดผานทางออนไลนดวยเครองมอทนสมยตาง ๆ เชน google drive, google meet, google hang out, line group, face time, skype และ zoom meeting เปนตน มหาวทยาลยหลายแหงเรมพจารณาถงการเลอนการสอบหรอเปลยนการสอบเปนระบบออนไลนเพอลดความเสยงในการชมนมกนของผ เรยน มการเลอนรบปรญญา การยกเลกหรอลดกจกรรมสงเสรมทกษะและความร (Aieminthra, 2020) ถงแมการเรยนการสอนออนไลนจะมขอดในการลดระยะหางทางสงคม มชองทางสอสารระหวางผสอนและผ เรยนไดสะดวก และสามารถใชเครองมอออนไลนคนควาขอมลเพมเตมไดมากขน แตจากเหตการณการทดลองการเรยนออนไลนทผานมายงพบปญหาทตามมาหลายประการ ไดแก การสอนทเปนการสอสารทางเดยว มโอกาสเกดความผดพลาดในการรบร เพราะฉะนนตองมแบบทดสอบทประเมนการเรยนรของผ เรยน เดกบางรายไมมสมาธในการเรยน ผปกครองไมมเวลาเฝาดแลเดก รวมถงการเขาถงอปกรณเรยนออนไลนไมวาจะเปน โทรทศน โทรศพทมอถอ แทบเลต หรอสญญาณอนเทอรเนตยงคงมขอจ ากด (Chamnian & Chamnian, 2018) จากขอมลส ารวจขององคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (OECD) รวมกบคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยฮารวารด พบวานกเรยนไทยอาย 15 ป ประมาณรอยละ 81.6 เขาถงสญญาณอนเทอรเนต แตเดกนกเรยนในกลมทมฐานะยากจนทสด มเพยงรอยละ 57 เทานนทบานเชอมตอสญญาณอนเทอรเนตได สวนโทรศพทมอถอแบบสมารทโฟนและโทรทศน แมวาเดกไทยสวนใหญจะเขาถงได แตในกลมเดกยากจนทสดถงรอยละ 20 ไมมโทรศพทมอถอใช ถงแมแนวทางการเรยนผานฟรทวและ

Page 6: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

โทรศพทมอถอจะเปนตวเลอกทเปนไปไดมากทสด แตผ เรยนบางสวนยงไมสามารถเขาถง ขณะทการเรยนทางไกลทไมมผสอนคอยดแลนนยงถอเปนเรองยากส าหรบผ เรยนและผปกครอง (Buathong, 2020) การเปลยนแปลงของระบบการศกษา ตองอาศยความรวมมอทงในระดบเชงนโยบายและระดบสถานศกษา ดงน (The institute for the Promotion of Teaching Science and Technology, 2020) ระดบนโยบาย 1) พฒนาและสงเสรมการใชงานแพลตฟอรมการเรยนการสอนออนไลนทเปนศนยรวมของทงการจดหองเรยน พนทท ากจกรรม พนทส าหรบสงงาน รวมทงการตดตอสอสารระหวางผ สอนกบผ เรยน

2) น าทรพยากรการเรยนรทสงเสรมการอานและการเรยนการสอนเขาสระบบออนไลน และประชาสมพนธวธเขาถงทรพยากรการเรยนรเหลานผานทางโทรทศน เวบไซต และสอสงคมออนไลน 3) ถายทอดรายการเพอการศกษาผานโทรทศนเพอเนนความส าคญของ “การศกษาทบาน” และใหเกดการเรยนรทตอเนอง 4) หาแนวทางจงใจใหผ เรยนเขามาเรยนรผานระบบออนไลน หรอระบบการเรยนการสอนทางไกลดวยการเรยนกบผสอนหรอผ เชยวชาญทมชอเสยง 5) จดท าแนวปฏบตเพอการสนบสนนการเรยนการสอนแบบออนไลนแกสถาบนการศกษาทวประเทศ 6) หนวยงานการศกษาระดบชาตเปนผ ใหค าแนะน าแกสถาบนการศกษาตาง ๆ ในการวางแผนจดการเรยนรในรปแบบอนเพอความยดหยนดานการเรยนการสอนของแตละสถาบน 7) จดท าความรวมมอกบหลายภาคสวน ทงภาคเอกชนและรฐบาลเพอจดการเรยนการสอนในรปแบบออนไลนใหมประสทธภาพ 8) ออกมาตรการใหความชวยเหลอผ เรยนในกลมยากจน เชน การจดสงหนงสอและอปกรณการเรยนและอาหารไปยงทบานของผ เรยน ระดบสถาบนการศกษา 1) สนบสนนผสอนใหสามารถท างานรวมกน และจดการเรยนรแบบออนไลนไดอยางมประสทธภาพ รวมทงจดหาเจาหนาททางเทคนคเพอคอยใหการชวยเหลอทางดานเทคนค 2) ออกแบบแนวปฏบตเพอใหผสอนมแนวทางในการดแลผ เรยนทงในเรองของการเรยนรและความเปนอยในชวตประจ าวน 3) จดท าคมอส าหรบผปกครองเพอเปนแนวทางในการสนบสนนกจกรรมและการเรยนการสอนผานระบบออนไลนและระบบทางไกล อยางไรกตาม ถงแมไมมการแพรระบาดของไวรสโคโรนา 2019 ระบบการศกษาไทยกก าลงเปลยนแปลงอยตลอดเวลาอยแลว จากปจจยขบเคลอนอน ๆ ไดแก การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ

Page 7: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

การเมอง โครงสรางประชากร รวมถงเทคโนโลย “คามปกตใหม” หรอ “new normal” ทก าลงเปนทกลาวถงกนในขณะน จงไมควรถกตกรอบไวดวยสถานการณความจ าเปนของเชอไวรสโคโรนา 2019 เทานน แตควรเปนการวางระบบถง “ความปกตใหมทเปนทตองการ” (desirable new normal) จากการหารอและวางแผนรวมกนของผน าประเทศ ผบรหารสถานศกษา บคลากรทางศกษา ผปกครอง และทส าคญทสด คอ

ผ เรยนนนเอง (Pittayapongsakorn, 2020) รปแบบการจดการเรยนการสอนในหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตภายใต “ความปกตใหม”

สาระของหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตเปนวชาการและวชาชพ ทตองมงพฒนาคนใหมความสมดลทงดานความร ความคด ความสามารถ ความดงาม และความรบผดชอบตอสงคม โดยมเปาหมายของการใหการพยาบาลตาง ๆ ใหบรการทไมหวงผลก าไร มความเอออาทร เสยสละ อทศตน เหนคณคา คณความดและศกดศรของผ อน ซงเปนลกษณะเดนของวชาชพ และเปนสวนประกอบส าคญของระบบการดแลสขภาพของสงคม มความเปนอสระในการปฏบตงานตามบทบาทและหนาทภายใตขอบเขตทกฎหมายก าหนดในพระราชบญญตประกอบวชาชพพยาบาล มจรรยาบรรณ และมองคกรวชาชพทเกดขนโดยพยาบาลเพอพยาบาล (Sapnirund, 2020) ดวยสถานการณการแพรระบาดของไวรสโคโรนา 2019 น จงท าใหรปแบบการเรยนการสอนของหลกสตรมการเปลยนแปลง ความส าคญของหลกสตรคอจะตองมการเรยนภาคทฤษฎ ภาคทดลอง และภาคปฏบตอยางเหมาะสมตามการเหนชอบหลกสตร ทสภาการพยาบาลใหการรบรอง โดยรปแบบการเรยนการสอนทเหมาะสมภายหลงการระบาดของไวรสโคโรนา 2019 ม 4 รปแบบ (Ananthothai, 2020) ไดแก 1) การเรยนการสอนผานระบบออนไลน รปแบบนเหมาะสมกบรายวชาทเปดสอนในภาคทฤษฎ ซงควรเปนสถาบนการศกษาทมความพรอมในระบบสารสนเทศ ทครอบคลมทงระบบการลงทะเบยน ระบบการจดการเรยนการสอน ระบบการสบคนขอมล ระบบการประเมนผล รวมถงมสงสนบสนนการเรยนทมประสทธภาพและเพยงพอ เชน คอมพวเตอร ระบบอนเตอรเนต ซอฟตแวรทเกยวของกบสอน สมารทโฟน เปนตน 2) การเรยนในหองเรยน รปแบบดงกลาวนเหมาะสมกบรายวชาทเปดสอนในภาคทฤษฎและภาคทดลอง ซงมผ เรยนจ านวนไมมากนก โดยประมาณ 20-30 คน ตามขนาดของพนทหองเรยน และมพนทเพยงพอส าหรบนโยบายการเวนระยะหางทางสงคม ค านงถงมาตรการในการปองกนการแพรกระจายเชอโรคอยเสมอ ไดแก การใสหนากากอนามย การลางมอหรอใชเจลแอลกอฮอลลางมอกอนเขาชนเรยน การวดอณหภมผ เรยน เปนตน 3) การเรยนผสมผสานออนไลนและออฟไลน เหมาะส าหรบรายวชาทเปดสอนในภาคทฤษฎและภาคทดลอง ซงมผ เรยนจ านวนมาก แตยงไมพรอมในการจดการเรยนการสอนแบบออนไลนทงรายวชา จงมการแบงผ เรยนออกเปนกลม สลบวนใหมาเรยน ขณะทกลมอนเขาเรยนผานระบบออนไลนจากทบานหรอหอพกสลบกบกลมทเขามาเรยนในชนเรยน

Page 8: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

4) การเรยน Home school มกใชในกลมผ เรยนทมความตองการพเศษ ทมโรคประจ าตว หรอผ ทมความเสยงหากตองออกไปเรยนรวมกบเพอนในสถาบนการศกษา เปนรปแบบการเรยนการสอนทคาดวาจะมเพมมากขนในประเทศไทย เนองจากความกงวลในเรองความปลอดภยจากโรคภย มลพษ มลภาวะ รวมถงภยคกคามอน ๆ เพมมากขน นอกจากน Martinez (2020) ไดกลาวถง การเรยนรเชงลก (Deeper Learning) ซงเปนการเรยนรในศตวรรษท 21 ทสอดคลองกบ “ความปกตใหม” มหลกการส าคญ 6 ประการ ดงน 1) การสรางแรงกระตนนกเรยนใหเปนผน าการเรยนรของตนเอง (Empower) 2) การเรยนรจากประสบการณจรง (Keep it real) 3) การเชอมโยงความรกบประสบการณ (Contextualize) 4) การเรยนรเพมเตมนอกเหนอจากการเรยนในสถาบนการศกษา (Reach) 5) การสรางแรงบนดาลใจใหผ เรยน (Inspire) 6) การใชเทคโนโลยมาใชเปนเครองมอ (Wire) การออกแบบการเรยนรภายใต “ความปกตใหม” เปนการออกแบบทมลกษณะเปดพนทใหผ เรยนไดก าหนดเปาหมายการเรยนร วธการเรยนร ประเมนตนเอง น าความรไปใชประโยชน และสะทอนคดเพอพฒนาตนเอง ซงแตกตางจากการออกแบบการเรยนรแบบทวไปทผสอนเปนผก าหนดเปาหมายและวธการเรยนรทคดวาดทสดส าหรบผ เรยน มจดเนนอยทการท าใหผ เรยนเกดการเรยนรทมคณภาพทเปนการเรยนรเชงลก คอ รจรง รชด น าไปประยกตใช และสรางสรรคนวตกรรมได ซงการออกแบบการเรยนรทจะตอบสนองจดเนนดงกลาว ควรด าเนนการตามขนตอนดงน (Wongyai & Patphol, 2020) 1) วเคราะหแรงผลกดนของผ เรยน วาอะไรทสามารถกระตนผ เรยนใหมแรงผลกดนในการเรยนร ซงผ เรยนแตละคนจะมสงกระตนแตกตางกน หากผสอนคนพบแรงผลกดงกลาว จะเปนจดเรมตนของพฤตกรรมการเรยนรอนพงประสงคของผ เรยน เชน ความกระตอรอรน การแสวงหาความร การแลกเปลยนเรยนร เปนตน 2) วเคราะหสาระและกจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบแรงผลกดนของผ เรยน กลาวอกนยหนงคอ สาระและกจกรรมการเรยนรทตอบสนองความความสงสยของผ เรยน กจกรรมทผ เรยนสนใจ จะชวยท าใหผ เรยนตงใจเรยนอยางตอเนอง 3) วเคราะหพนทเรยนรทเหมาะสมกบผ เรยน เพอชวยท าใหผ เรยนมทางเลอกทจะเรยนรดวยวธการตาง ๆ สอดคลองกบวถชวตของตนเอง อาจเปนการเรยนรบนโลกออนไลน การเรยนร ทสถาบนการศกษา การเรยนรทบาน การเรยนรทชมชน สวนวธการเรยนรควรเนนวธการเรยนรตามแนวทาง Active learning เพอใหผ เรยนไดลงมอปฏบต สะทอนคด และถอดบทเรยนเปนแกนของความรซงการถอดบทเรยนจะชวยท าใหเกดการเรยนรเชงลก

Page 9: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

4) เตรยมทรพยากรการเรยนร ขนตอนนจะชวยท าใหผ เรยนมโอกาสเลอกพนทการเรยนรของตนเองในลกษณะการเรยนรสวนบคคล (Personalized learning) หรอการเรยนรทตอบสนองความตองการสวนบคคลของผ เรยน ชวยใหผ เรยนมจตใจจดจอและมงมนอยกบการเรยนรของตนเอง 5) จดกจกรรมการเรยนรในลกษณะเปดพนทการเรยนรทง 5 ประการ ไดแก เปดโอกาสใหผ เรยนก าหนดเปาหมายในการเรยนรของตนเอง เปดโอกาสใหผ เรยนออกแบบและใชวธการเรยนรของตนเอง เปดโอกาสใหผ เรยนประเมนเพอพฒนาตนเอง เปดโอกาสใหผ เรยนน าสงทไดเรยนรไปใชประโยชนตอสวนรวม และเปดโอกาสใหผ เรยนสะทอนคดตนเอง เพอน าไปสการเรยนรครงใหม หากผสอนเปดพนทการเรยนรใหกบผ เรยนไดมากเทาใด การเรยนรเชงลกจะเกดขนไดมากเทานน 6) ประเมนประสทธภาพของพนทการเรยนร ผสอนควรประเมนความสามารถและความตองการของผ เรยนในพนทการเรยนรของแตละบคคล ซงผลการประเมนในสวนนจะน าไปสการปรบปรงและพฒนาการจดการเรยนรใหผ เรยนมพนทการเรยนรมากขน ประสทธภาพของการเปลยนแปลงรปแบบการเรยนการสอนภายใต “ความปกตใหม”

จากการศกษาของ Kala & Chatchawet (2016) ไดท าการศกษาเรอง ผลของโปรแกรมเตรยมความพรอมดานการผดงครรภดวยสออเลกทรอนกสตอทกษะการตดสนใจทางคลนกและความส าเรจในการสอบประมวลความรอบรของนกศกษาพยาบาล ศกษาในกลมนกศกษาชนปท 4 คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลา จ านวน 64 คน แบงเปนกลมควบคมทไดรบการเตรยมความพรอมในชนเรยน และกลมทดลองทไดรบการเตรยมดวยสออเลกทรอนกส กลมละ 32 คน พบวา เมอเปรยบเทยบทกษะการตดใจทางคลนก และความส าเรจในการสอบประมวลความรอบรระหวางกลมควบคมและทดลองไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต แสดงใหเหนวาการใชวธการเรยนรดวยสออเลกทรอนกสใหผลลพธเชนเดยวกบการเรยนรในชนเรยน สอดคลองกบการศกษาของ Bunlue (2017) ไดศกษาเรอง รปแบบการจดการเรยนการสอนออนไลนทเหมาะสมส าหรบมหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ศกษาในอาจารยและนกศกษา จ านวน 80 คน พบวา ประสทธภาพของรปแบบการจดการเรยนการสอนออนไลนใหผลสมฤทธทางการเรยนไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต ซงหมายถง การเรยนออนไลนสามารถกอใหเกดผลสมฤทธไดเทยบเทากบการเรยนในชนเรยน อยางไรกตาม จากรายงานการส ารวจความพรอมในการจดการเรยนการสอนออนไลนภายใตสถานการณการระบาดของเชอไวรสโคโรนา 2019 โดยส ารวจในกลมตวผสอน จ านวน 700 คน จาก 67 โรงเรยน พบวา ผสอนสวนใหญไมสามารถจดท าระบบการเรยนการสอนออนไลนไดทนเปดภาคเรยนคดเปนรอยละ 41.8 เชอวาระบบการเรยนการสอนออนไลนทสรางขนนจะบรรลจดประสงคการเรยนรนอยกวาการสอนปกตคดเปนรอยละ 55.7 และผสอนยงไมพรอมกบการสอนแบบออนไลนคดเปนรอยละ 33.3 ดงนนหากรฐบาลตองการผลกดนนโยบายการสอนออนไลน รฐบาลจงจ าเปนตองจดอบรมเชงปฏบตการเพอใหผสอนสามารถจดการเรยนการสอนออนไลนไดเองอยางเรงดวน

Page 10: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

หรอตองจดท าหลกสตรออนไลนกลางแลวใหผสอนเปนผประสานงานชวยเหลอใหผ เรยนไดเขาถงระบบการเรยนการสอนออนไลนสวนกลาง (Fakcharoenphol et al., 2020)

จะเหนไดวาประสทธภาพของรปแบบการจดการเรยนสอนแบบออนไลนหรออเลกทรอนกสนนจะใหผลไมแตกตางจากการเรยนในชนเรยน แตความสามารถและความพรอมของผสอนในการจดการเรยนรใหเปนรปแบบออนไลนยงคงเปนปญหา ซงผ บรหารสถาบนการศกษาควรมการเตรยมตวผ สอนใหมสมรรถนะอยางเหมาะสมเสยกอน ปญหาและอปสรรคของการเปลยนแปลงรปแบบการเรยนการสอนภายใต “ความปกตใหม”

สถาบนการศกษาเกอบทกแหงตองเรงปรบตวในการวางแผนการเรยนการสอนออนไลน เพอไมใหกระทบกบแผนการศกษาหรอกระทบใหนอยทสด การปรบตวอยางรวดเรวนสงผลอยางมากแกสถาบนทยงไมมความพรอมทงในเรองนโยบาย บคลากร หรอแผนงานเกยวกบการสอนในรปแบบออนไลน จากรายงานการส ารวจความพรอมของผสอนพบวา ในมมมองของผสอนตอผ เรยน สะทอนใหเหนปญหาความไมพรอมตอการเรยนการสอนออนไลน พบวา โดยเฉลย ผ เรยนยงขาดปจจยพนฐานในการเรยนรผานระบบออนไลน มผ เรยนเพยงรอยละ 64 มสมารทโฟน รอยละ 34 มคอมพวเตอรหรอแทบเลต และรอยละ 43 มอนเทอรเนตทบาน นอกจากนยงพบวามผ เรยนเพยงรอยละ 48 ทสามารถเขาถงระบบออนไลนได รอยละ 45 เรยนรผานระบบออนไลนได และรอยละ 40 สามารถบรรลจดประสงคการเรยนรได จะเหนไดวาปญหาความขาดแคลนโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยเปนอปสรรคส าคญตอการจดการเรยนการสอนออนไลน จงเปนหนาทของรฐในการจดหาและกระจายปจจยพนฐานเหลานใหทวถงแกนกเรยนทกคน ในสวนความสามารถในการเรยนออนไลนของผ เรยนพบวา สามารถเรยนผานระบบออนไลนไดเพยงรอยละ 45 ทเหลอนนอาจจ าเปนตองอาศยผสอนคอยเปนผตดตาม ใหค าปรกษา เพอใหผ เรยนสามารถเรยนรผานระบบออนไลนภายใตสถานการณน นอกจากนปญหาอนทเปนอปสรรคตอการเปลยนแปลงรปแบบการเรยนคอ ผ สอนตองการการสนบสนนทงในดานความรและทกษะการจดการเรยนการสอนออนไลน รวมถงสงสนบสนนอนทจ าเปน เชน งบประมาณ และบคลากรทางเทคโนโลย (Fakcharoenphol et al., 2020) ขอเสนอแนะเพอการน าไปใช (Implications for practice)

1. ผสอนควรออกแบบวธการเรยนใหเหมาะสมกบรายวชา ทงในภาคทฤษฎ ภาคทดลอง และภาคปฏบต สามารถผสมผสานการเรยนออนไลนและการเรยนในชนเรยนเพอเพมประสทธภาพการเรยนร

2. ผบรหารสถาบนการศกษา ควรมการเตรยมตวผสอนใหมสมรรถนะดานการใชเทคโนโลยเพอการสอนออนไลนททนสมย

3. ผบรหารสถาบนการศกษา ควรค านงถงการเตรยมสงสนบสนนดานการจดการเรยนการสอนออนไลนใหมประสทธภาพ พรอมใชงาน และจ านวนเพยงพอ เชน คอมพวเตอร หองบรรยายสด อนเตอรเนต ไมโครโฟน และกลองเพอการบนทกวดโอ เปนตน

Page 11: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

4. ควรมบคลากรดานเทคโนโลยเพอสนบสนนการจดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ 5. สถาบนการศกษาควรจดสรรอปกรณเพอการศกษา หรอออกแบบใหผ เรยนเขาถงการเรยน

การสอนผานระบบออนไลนไดงาย โดยไมสนเปลองดานคาใชจาย บทสรป

รปแบบการจดการเรยนการสอนในหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตภายใต “ความปกตใหม” ผสอนสามารถออกแบบเปนการเรยนการสอนผานระบบออนไลนในภาคทฤษฎได ทงนตองเลอกวชาใหเหมาะสม และเพมการเรยนรแบบ active learning และหากผ เรยนสามารถกลบมาเรยนไดตามปกตควรออกแบบรปแบบการเรยนการสอนในแบบการเรยนผสมผสานออนไลนและเรยนในชนเรยน เพอเพมประสทธภาพ ถงแมวาการเรยนออนไลนและการเรยนในชนเรยนจะใหผลสมฤทธไมแตกตางกนกตาม แตความส าคญดานการสอสาร การใชภาษา สมพนธภาพ และสายใยความเปนครและศษยไมควรจางหายไป

เอกสารอางอง Aieminthra, K. (2020). The effects of Covid-19 on Thai semester. Retrieved July 6, 2020,

[Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Available from: https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/872053 (in Thai)

Ananthothai, T. (2020). “Nnew Nnormal” Thai education and four new ways of learning. Retrieved July 6, 2020, from [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Available from: https://www.thebangkokinsight.com/367124/ (in Thai)

Boonsiripunth, M. (2020). What does the ‘new normal’ mean? When COVID-19 pushes us into a new normal life [Internet]. Retrieved July 6, 2020, from 2020 [cited 2020 July 6]. Available from: https://www.bangkokbiznews.com/ news/detail/882508 (in Thai)

Buathong, T. (2020). Online learning: Tele-learning in an epidemic era with inequality in education. Retrieved July 6, 2020, from [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Available from: https://www.bbc.com/thai/thailand-52766138. (in Thai)

Bunlue, S. (2017). The Suitable Model of Online Learning and Teaching for Ubon Ratchathani Rajabhat University. Journal of Roi Et Rajabhat University, [Internet]. 2017 [cited 2020 July 6]; 11, :182-196. Available from: https://so03.tci-thaijo.org/index.php/reru/article /view/176371/134753 (in Thai)

Chamnian, M. & , Chamnian, K. (2018). Benefits, Problems and Solutions of Using Online Media in Studies with Efficiency in Schools, Nakhon Si Thammarat Province. Ratchaphruek

Page 12: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

Journal, [Internet]. 2018 [cited 2020 July 6]; 1, 6:113-121. Available from: https://so05.tci-thaijo.org/index.php/Ratchaphruekjournal/article/view/153350/111751 (in Thai)

Department of disease control, Ministry of public health. (2020). Diagram of finding an infected person/ Inspect the warning area. Retrieved July 6, 2020, [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6]. Availiable from: https://covid19.ddc.moph.go.th/ (in Thai)

Dharmniti Corporation of Professional. (2020). How to adjust? Life and business survive in the new normal era. Retrieved July 6, 2020, [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Available from: https://www.dharmniti.co.th/new-normal/ (in Thai)

Faculty of Medicine Ramathibodi Hospital, Mahidol University. (2020).. 7 ways to social distance against anti-COVID 19. [Internet]. Retrieved July 6, 2020, from 2020 [cited 2020 July 6]. Availiable from: https://med.mahidol.ac.th/th/COVID-19/regulation/19mar2020-1448 (in Thai)

Fakcharoenphol, W., Chaowatthanakun, K., Varasunun, P., Nugultham, K., Laohammanee, K., Suwannaphichat, S., et al. (2020). Readiness to Implement the Online Learning Management

John Hopkins Center for Communication Program. (2020). COVID-19 communication network . Retrieved July 6, 2020, [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Available from : https:// ccp.jhu.edu/tag/covid-19/

Kala, S. &, Chatchawet, W. (2016). Effects of E-learning Midwifery Preparedness Program on Nursing Students’ Decision-making Skills and Achievement of a Comprehensive Examination. Songklanagarind Journal of Nursing, [Internet]. 2016 [cited 2020 July 6]; 36,:182-196. Available from: https://www.nur.psu.ac.th/journal/file/3182file30363045.pdf (in Thai)

Kittirattanapaiboon, P., (2020editors). A Guide for Social, Mind, and Health care Personnel in Covid-19 crisis. Nonthaburi: Department of Mental Health, Ministry of public health. 2020. (in Thai)

Martinez, M. (2020). Deeper Learning: The New Normal. Retrieved July 6, 2020, from [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Available from: https://www.advanc-ed.org/source/deeper-learning-new-normal (in Thai)

Pittayapongsakorn, N. (2020). What is the new normal of Thai education? When Thai education online learning is not the answer. Retrieved July 6, 2020, from [Internet]. 2020 [cited

Page 13: ความปกติใหม่ ของภาคการศึกษา ...blog.bru.ac.th/wp-content/uploads/2020/09/“ความ... · 2020. 9. 14. · บทน า (Introduction)

2020 July 6] Available from: https://tdri.or.th/2020/05/desirable-new-normal-for-thailand-education/ (in Thai)

Pragholapati, A. (2020). COVID-19 impact on students. EdArXiv, [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6]; 2020, :1-6.

Rose, S. (2020). Medical student education in the time of COVID-19. Jama [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6], ;323, :2131-2132. Availiable from: https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2764138

Sapnirund, R. (2020). Occupation and profession are the same. Retrieved July 6, 2020, from [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Available from: https://www.matichon.co.th/columnists/news_548930. (in Thai)

The institute for the Promotion of Teaching Science and Technology. (2020). How well are the schools and students ready? With teaching and learning online: PISA findings. Retrieved July 6, 2020,[Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Available from: https://pisathailand.ipst.ac.th/issue-2020-51/ (in Thai)

under the Covid-19 Pandemics. Journal of Education and Human Development Sciences [Internet]. , 2020 [cited 2020 July 6]; 4, :44-61. . Available from: http://kuojs.lib.ku.ac.th/index.php/jehds/article/view/3528/1711 (in Thai)

Vichaiyut Hospital. (2020). New normal Life-changing after COVID-19 [Internet]. Retrieved July

6, 2020, 2020 [cited 2020 July 6]. Available from : https://www.vichaiyut.com/th/health/informations/new-normal-covid19/ (in Thai)

Visanuyothin, T. (2020). Image files and Prime minister’s speeches [Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Retrieved July 6, 2020, from . Available from: https://www.thaigov.go.th/infographic/contents/details/3101 (in Thai)

Wongyai, W., Patphol, M. (2020). New normal learning. Bangkok: Srinakharinwirot University; 2020. (in Thai)

World Economic Forum. (2020). Coronavirus in China – Insights on the Impacts and Opportunities for Change. Retrieved July 6, 2020,[Internet]. 2020 [cited 2020 July 6] Available from: https://www.weforum.org/agenda/2020/03/coronavirus-china-opportunities-change/