1010

1001

0

มคงสะลแจกฐษรศเอพเลทจดานฒพนผแ )งาร(

๙๗๕๒ - ๐๖๕๒ .ศ.พ ป ๐๒ ะยะร

งสะลแจกฐษรศเอเลทจดานฒพรากยวดาวตาชบดะรนผแะลแยาบยโน คม

แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมระยะ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๗๙)

กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมส�านกงานคณะกรรมการดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ประกาศพระบรมราชโองการ

สารบญหนา

บทน�า ๑

สวนท ๑ บรบทของประเทศไทยในยคดจทล ๓

• ทศทางการพฒนาประเทศ: ความทาทายและโอกาสของประเทศไทยในภาพรวม ๓

• ความทาทายจากพลวตของเทคโนโลยดจทล ๕

• สถานภาพการพฒนาดานดจทลในประเทศไทย ๗

สวนท ๒ วสยทศน และเปาหมายการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ๑๔

• วสยทศนของการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ๑๔

• เปาหมายและตวชวดความส�าเรจ ๑๔

• ภมทศนดจทลของประเทศไทย (Thailand Digital Landscape) ๑๖

สวนท ๓ ยทธศาสตรการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ๒๔

ยทธศาสตรท ๑: พฒนาโครงสรางพนฐานดจทลประสทธภาพสงใหครอบคลมทวประเทศ ๒๕

ยทธศาสตรท ๒: ขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล ๒๗

ยทธศาสตรท ๓: สรางสงคมคณภาพททวถงเทาเทยมดวยเทคโนโลยดจทล ๓๐

ยทธศาสตรท ๔: ปรบเปลยนภาครฐสการเปนรฐบาลดจทล ๓๓

ยทธศาสตรท ๕: พฒนาก�าลงคนใหพรอมเขาสยคเศรษฐกจและสงคมดจทล ๓๖

ยทธศาสตรท ๖: สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทล ๓๘

สวนท ๔ กลไกการขบเคลอน ๔๒

• การขบเคลอนดวยกจกรรม/โครงการทเปนรปธรรมในระยะเรงดวน (๑ ป ๖ เดอน) ๔๒

• กลไกการขบเคลอนภายใตการเปลยนแปลงโครงสรางเชงสถาบน ๔๖

• กลไกการบรณาการและการจดสรรงบประมาณและทรพยากรอนๆ ในการด�าเนนงาน ๔๖

• กลไกตดตามความกาวหนาของนโยบาย แผนงาน ๔๗

ภาคผนวก

อภธานศพท ๔๙

บทน�า

สถานการณโลกทการแขงขนทางเศรษฐกจเขมขนขน สงคมโลกเชอมโยงกนมากขนในสภาพ

ไรพรมแดน แนวโนมการพฒนาทางเทคโนโลยมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว โดยเฉพาะอยางยงเทคโนโลย

ดจทลทมการเปลยนแปลงอยางกาวกระโดด และไมไดเปนเพยงเทคโนโลยทสนบสนนการท�างานเชน

ทผานมาอกตอไป หากแตไดหลอมรวมเขากบวถการด�าเนนชวต และปฏวตโครงสรางรปแบบกจกรรมทาง

เศรษฐกจ กระบวนการผลต การคา การบรการ การท�างานของรฐ และกระบวนการทางสงคมไปจากเดม

รฐบาลตระหนกถงความจ�าเป นในการน�าเทคโนโลยดจทลมาเป นองค ประกอบส�าคญ

ในการขบเคลอนการปฏรปประเทศสการเปนประเทศไทย ๔.๐ เพอสรางระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

ทขบเคลอนดวยนวตกรรม และสรางความไดเปรยบในการแขงขนใหกบประเทศ โดยไดวางรากฐาน

การพฒนา และปฏรปเชงโครงสร างโดยการปรบบทบาทของกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสารเปน “กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม” เพอเปนกลไกหลกในการผลกดนการพฒนาดจทล

เพอเศรษฐกจและสงคมของประเทศ และมการตรา “พระราชบญญตการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

พ.ศ. ๒๕๖๐” อนเปนการวางรากฐานโครงสรางเชงสถาบนในการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมของ

ประเทศในระยะยาว

ภายใตพระราชบญญตการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม พ.ศ. ๒๕๖๐ ไดก�าหนดวา

“เพอใหการพฒนาดจทลเกดประโยชนตอเศรษฐกจและสงคมของประเทศเปนสวนรวม ใหคณะรฐมนตร

จดใหมนโยบายและแผนระดบชาตวาดวยการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมขนตามขอเสนอของ

คณะกรรมการดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต การประกาศใชและการแกไขปรบปรงนโยบายและแผน

ระดบชาตวาดวยการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ใหท�าเปนประกาศพระบรมราชโองการและประกาศ

ในราชกจจานเบกษา”

แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมฉบบน จงมสถานะเปนนโยบายและแผนระดบชาต

ตามพระราชบญญตการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม พ.ศ. ๒๕๖๐ ดงกลาว โดยจะเปนแผนแมบทหลก

ในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทลของประเทศ ระยะ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๗๙) ทก�าหนดทศทาง

การขบเคลอนการพฒนาประเทศทยงยนโดยใชเทคโนโลยดจทล ซงมความสอดคลองกบกรอบยทธศาสตรชาต

และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

แผนพฒนาดจทล เ พอ เศรษฐกจและสงคมฉบบน ไม ใช เ รองใหม ส� าห รบประเทศไทย

หากแตเปนการตอยอดการพฒนาประเทศดวยเทคโนโลยดจทลทด�าเนนการมาอยางตอเนอง โดยมงหวง

ปฎรปประเทศไทยใหทนตอบรบทการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมทก�าลงเปลยนแปลงอยางรวดเรวไปส

ยคดจทล ตงแตการเรงวางรากฐานดจทลของประเทศผานการลงทนในโครงสรางพนฐานดานดจทล การสราง

ระบบเศรษฐกจและสงคมดจทลททกภาคสวนมสวนรวมตามแนวทางประชารฐ การขบเคลอนระบบเศรษฐกจ

และสงคม และใชประโยชนจากนวตกรรมดจทลอยางเตมศกยภาพ จนถงการผลกดนใหประเทศไทยเปน

ประเทศในกลมประเทศพฒนาแลว ทสามารถใชเทคโนโลยดจทลสรางมลคา และขบเคลอนระบบเศรษฐกจ

และสงคมอยางยงยนในระยะยาว

สวนท ๑

บรบทของประเทศไทยในยคดจทล

สวนท ๑ บรบทของประเทศไทยในยคดจทล

ประเทศไทยให ความส�าคญกบการพฒนาและการน�าไอซท มาใช เป นเครองมอสนบสนน

(Enabling Technology) การพฒนาประเทศมาโดยตลอด ทไดมงเนนใหประเทศไทยมโครงสรางพนฐาน

ดานไอซท โดยเฉพาะอยางยงอนเทอรเนตความเรวสง (Broadband Internet) กระจายอยางทวถงเสมอน

บรการสาธารณปโภคขนพนฐานทวไป ประชาชนมความรอบร เขาถง สามารถพฒนาและใชประโยชนจาก

สารสนเทศไดอยางรเทาทน อตสาหกรรมไอซทมบทบาทเพมขนตอระบบเศรษฐกจของประเทศ ประชาชน

มโอกาสในการสรางรายไดและคณภาพชวตดขน และไอซทมบทบาทตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมท

เปนมตรกบสงแวดลอม ส�าหรบปจจบน รฐบาลไดตระหนกถงอทธพลของเทคโนโลยดจทลทมตอการพฒนา

เศรษฐกจและสงคม ซงเปนทงโอกาสและความทาทายของประเทศไทย ทจะปรบปรงทศทางการด�าเนนงาน

ของประเทศ ดวยการใชประโยชนสงสดจากเทคโนโลยดจทล โดยความทาทายและโอกาสของประเทศไทย

ดานเศรษฐกจและสงคม ความทาทายจากพลวตของเทคโนโลยดจทล และสถานภาพการพฒนาดานดจทล

ในประเทศไทยในปจจบน สามารถสรปโดยสงเขปไดดงตอไปน

๑. ทศทางการพฒนาประเทศ: ความทาทายและโอกาสของประเทศไทยในภาพรวม

กระแสการเปล ยนแปลงท เกด ขนอย างรวดเ รว ท งการเป ลยนแปลงภายในประเทศ

และการเปลยนแปลงของบรบทโลก ท�าใหสภาพแวดลอมของการพฒนาประเทศไทยในปจจบนและทจะเกด

ในอนาคต ๒๐ ป เปลยนไปอยางมนยส�าคญ โดยสภาพแวดลอมดงกลาวเปนทงเงอนไข ปญหา ความทาทาย

ทประเทศไทยจะตองเผชญและแนวทางรองรบหรอแกไข ซงเปนโอกาสส�าหรบการพฒนาประเทศหาก

ประเทศไทยสามารถปรบเปลยนตนเองใหสามารถใชประโยชนจากโอกาสเหลานนโดยบรบททเป น

ความทาทายและโอกาสของประเทศไทย มตวอยาง ไดแก

๑) กาวขามกบดกรายไดปานกลาง (Middle Income Trap)

ทประเทศไทยตกอย ในภาวะด งกล าวอย างยาวนาน การก าวข ามกบดกรายได

ปานกลางไปส การเปนประเทศทมรายไดระดบสงเปนหนงในเปาหมายการพฒนาประเทศเรงดวนของ

รฐบาล ดวยการลงทนและพฒนาอตสาหกรรมทมอย แลวในประเทศ และอตสาหกรรมกระแสใหมท

หมายรวมถงอตสาหกรรมดจทล

๒) พฒนาขดความสามารถของภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ

• การเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศไทย ทยงไมสามารถกาวไปอยในกลม

ประเทศทแขงขนดวยนวตกรรมได และยงคงอาศยประสทธภาพภาครฐและภาคธรกจ ปจจยก�าลงคนราคาถก

และปจจยทนดวยการน�าเขาจากตางประเทศเปนตวขบเคลอน มากกวาการใชเทคโนโลยและโครงสรางพนฐาน

สารสนเทศ

• การเสรมสร างความเข มแขงแก SMEs ซงแม มการจ างงานรวม ถงร อยละ ๘๐.๔

ของประเทศ แตมลคาการด�าเนนธรกจของ SMEs คดเปนสดสวนรอยละ ๓๗.๓ ของ GDP และผลตภาพ

ของ SMEs ไทยยงไมสงนก นอกจากน SMEs มการเขาถงและใชงานเทคโนโลยดจทลในระดบต�าเมอเทยบกบ

ธรกจขนาดใหญ

๓

๓) ปรบตวและฉกฉวยโอกาสจากการรวมกลมทางเศรษฐกจ

• การใชประโยชนจากการรวมกลมทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงการกาวสประชาคม

เศรษฐกจอาเซยนในป พ.ศ. ๒๕๕๘ รวมถงการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคตางๆ ทมผลกระทบโดยตรง

ตอประเทศไทย การปรบตวเขาสเศรษฐกจโลกแบบหลายศนยกลาง กอปรกบปญหาตางๆ ทเกดขนกบระบบ

เศรษฐกจชนน�าของโลก ไดแก สหรฐอเมรกา ยโรป และญปน เปนตน จะเปนประเดนยทธศาสตรส�าคญใน

การขบเคลอนระบบเศรษฐกจของประเทศ

• การใชโอกาสจากการทประเทศไทยมจดเดนตรงทตงอย กลางคาบสมทรอนโดจนใน

เอเชยตะวนออกเฉยงใต มความหลากหลายทางชวภาพของทงพชและสตวมาก อนเปนรากฐานมนคงของ

การผลตในภาคเกษตรกรรม มสถานททองเทยวทหลากหลายทสดประเทศหนง คณภาพฝมอแรงงานเปนทยอมรบ

ในระดบสากล

๔) แกปญหาความเหลอมล�าของสงคม

• การแกไขปญหาความเหลอมล�าในสงคม ซงมหลากหลายมต ทงดานการพฒนาคณภาพคน

ดานการศกษา ดานรายได ดานโอกาสทางสงคมและการไดรบสทธประโยชนตางๆ รวมถงบรการของภาครฐ

และยงรวมถงความเหลอมล�าทางดจทล (Digital Divide) หรอความแตกตางและชองวางระหวางผทสามารถ

เขาถงและใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลกบผทเขาไมถง ไมเขาใจ และไมสามารถใชประโยชนจากไอซท

๕) บรหารจดการสงคมผสงอาย

• การบรหารจดการกบการเข าส ส งคมสงวยของโลกและของประเทศไทยอย าง

ตอเนองจากรายงานขององคการแรงงานระหวางประเทศ ประเทศไทยจะมจ�านวนประชากรสงอายมากขน

อยางไมเคยมมากอน โดยคาดวาจ�านวนผมอายมากกวา ๖๕ ป จะมจ�านวนราวรอยละ ๒๐ ของประชากรใน

พ.ศ. ๒๕๖๘ และเพมเปนรอยละ ๓๐ ใน พ.ศ. ๒๕๙๓ ตามล�าดบ การเผชญกบการเปลยนแปลงโครงสราง

ประชากร จะมนยตอผลตภาพ (Productivity) และการมสวนรวมในภาคแรงงานในอนาคต รวมถง

ความตองการดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และเทคโนโลยดจทลในการดแลผสงอาย

๖) พฒนาศกยภาพคนในประเทศ

• การพฒนาศกยภาพของคนในประเทศ เทคโนโลยดจทลจะเปนเครองมอในการสราง

ศกยภาพของทกคน ยกระดบคนไปสสงคมฐานความร ใหมความสามารถขยบไปสการผลตทใชเทคโนโลยหรอ

รจกใชเทคโนโลย และขอมลขาวสารในการประกอบอาชพมากขน ส�าหรบคนทวไปเทคโนโลยดจทลจะชวยให

เขาถงขอมลขาวสาร สามารถพฒนาตนเองใหเปนคนทฉลาด รเทาทนสอ เทาทนโลกดวย

๗) แกปญหาคอรปชน

• การแกไขปญหาคอรรปชน ซงเปนปญหาเรอรงของประเทศ สงผลกระทบตอโครงสราง

และการพฒนาประเทศในทกมต คอรปชนเปนอปสรรคอนดบหนงในทรรศนะของนกลงทนตางชาต

ทจะตดสนใจลงทนและท�าธรกจในประเทศไทย โดยกรณคอรปชนทส�าคญคอการทจรตในการจดซอจดจาง

ภาครฐและการใชงบประมาณประจ�าป ทงนองคการบรหารสวนทองถนมสถตเรองรองเรยนทจรตสงสด จ�าเปน

ตองมการสรางความโปรงใสใหกบภาครฐดวยการเปดเผยขอมล เพอใหภาคประชาสงคม เขามามสวนในการ

ตรวจสอบการท�างานของภาครฐได ภายใตขอบเขตของกฎหมายและกฎระเบยบทเกยวของ

๔

๘) ภยคกคามไซเบอร

• การจดการกบภยในรปแบบใหมๆ รวมถงภยคกคามจากสารสนเทศรปแบบตางๆ

มการพฒนาและเปลยนแปลงรปแบบอยางตอเนอง จงตองเตรยมความพรอมเพอรบมอ เพมขดความสามารถ

ของบคลากรในการรกษาความมนคงปลอดภย และการพฒนาทกษะความร เพอปองกนตนเองและหนวยงาน

ลดความเสยงจากการถกโจมตหรอภยคกคาม และลดความเสยหายจากผลกระทบทอาจเกดขน

๒. ความทาทายจากพลวตของเทคโนโลยดจทล

เทคโนโลยดจทลเปนเทคโนโลยทมอทธพลอยางมากตอการใชชวตของประชาชนทกคน

การด�าเนนงานของภาคธรกจ ภาครฐ และภาคประชาสงคมทกๆ องคกร แตเทคโนโลยดจทลเปนเทคโนโลยท

มการเปลยนแปลงอยางรวดเรวอยตลอดเวลาและยากตอการคาดเดาในระยะยาว ดงนน การพฒนาดจทลเพอ

เศรษฐกจและสงคม จงตองตระหนกและรเทาทนการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยทจะเกดขนในอนาคตและนย

จากการเปลยนแปลงนน ดงมตวอยางของการเปลยนแปลงและผลกระทบของการเปลยนแปลงดานเทคโนโลย

ดจทล ดงน

๑) เกดความเปลยนแปลงทางเทคโนโลยแบบกาวกระโดด โดยมเทคโนโลยดจทลทมบทบาท

ส�าคญในชวง ๕ ปขางหนา ไดแก เทคโนโลยสอสารทมความเรวและคณภาพสงมาก (New Communications

Technology) เทคโนโลยอปกรณเคลอนทเพอการเชอมตออนเทอรเนตแบบทกททกเวลา (Mobile/

Wearable Computing) เทคโนโลยการประมวลผลแบบคลาวด (Cloud Computing) เทคโนโลยการวเคราะห

ขอมลขนาดใหญ (Big Data Analytics) เทคโนโลยการเชอมตอของสรรพสง (Internet of Things) เทคโนโลย

การพมพสามมต (3D Printing) และเทคโนโลยความมนคงปลอดภยไซเบอร (Cyber Security) โดยมเทคโนโลย

อน เชน Robotics หรอ Autonomous Car เปนเรองส�าคญในอนาคตระยะยาว

๒) เกดการหลอมรวมระหวางกจกรรมทางเศรษฐกจสงคมของโลกออนไลนและออฟไลน

(Convergence of Online And Offline Activities) โดยทเทคโนโลยใหมหรอการใชเทคโนโลยเดม

ในรปแบบใหม ท�าใหเสนแบงระหวางระบบเศรษฐกจสงคมของโลกเสมอนและโลกทางกายภาพเกอบจะเลอน

หายไป โดยกจกรรมของประชาชน ธรกจ หรอรฐ จะถกยายมาอยบนระบบออนไลนมากขน เชน การสอสาร

การซอขายสนคา การท�าธรกรรมทางการเงน การเรยนร การดแลสขภาพ การบรการของภาครฐ ฯลฯ

๓ ) เ ก ด แ น ว โ น ม ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย ด จ ท ล เ พ อ ใ ห เ ก ด ก า ร ผ ล ต ม า ก ข น

(Consumption To Production) โดยในอดตทผานมาสงคมในระดบประชาชนยงใชเทคโนโลยเพอ

การสอสาร การเขาถงขอมลขาวสาร หรอกจกรรมสาระบนเทงเปนสวนใหญ แตในยคปจจบนนนจะเปนโลก

ทประชาชนและผบรโภคกลายมาเปนผผลต โดยใชเทคโนโลยดจทล เพอท�าใหเกดผลผลตและรายไดมากขน

๔) เกดการแขงขนทอย บนพนฐานของนวตกรรมสนค าและบรการ (Innovation

Economy) โดยในโลกยคดจทลน การแขงขนในเชงราคาจะเปนเรองของอดต (เชน การตดราคาสนคาและ

บรการกนทางออนไลน) และธรกจทไมสามารถใชเทคโนโลยดจทลเพอปรบเปลยนกระบวนการทางธรกจ

สรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการเดมของตน หรอสรางสนคาและบรการใหมๆ ทตอบสนองความตองการ

ของตลาด จะไมสามารถแขงขนไดอกตอไป

๕

๕) เกดการใชระบบอจฉรยะ (Smart Everything) มากขนเรอยๆ จากนไปจะเปนยคของ

การใชเทคโนโลยและแอปพลเคชนอจฉรยะตางๆ ในกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมมากขนเรอยๆ

ตงแตระดบประชาชน เชน การใชชวตประจ�าวนในบาน การเดนทาง การดแลสขภาพ การใชพลงงาน ไปถง

ระดบอตสาหกรรม เชน การเกษตร การผลตสนคาในโรงงาน หรอแมกระทงเรองการเฝาระวงภยพบต การดแล

สงแวดลอม และอนๆ อกมากมายในอนาคต

๖) เกดขอมลทงจากผใชงาน และจากอปกรณเซนเซอรตางๆ จ�านวนมหาศาล โลกดจทลจง

เปนโลกของการแขงขนดวยขอมล ซงศกยภาพในดานการวเคราะหขอมลขนาดใหญจะเปนเรองจ�าเปน และ

เปนพนฐานส�าหรบทกหนวยงานและองคกรทงภาครฐและเอกชน นอกจากน ขอมลสวนบคคลมความส�าคญ

มากทงในเชงธรกจ และการคมครองขอมลสวนบคคลจะกลายเปนประเดนส�าคญทสด ในยคของ Big Data

๗) เกดความเสยงดานความปลอดภยไซเบอรตามมาอกหลายรปแบบ เชน การกอกวน

สรางความร�าคาญแกผใชระบบ การเขาถงขอมลและระบบโดยไมไดรบอนญาต การยบยงขอมลและระบบ

การสรางความเสยหายแกระบบ การจารกรรมขอมลบนระบบคอมพวเตอร (ขอมลการคา การเงน หรอขอมล

สวนตว) หรอแมแตการโจมตโครงสรางพนฐานทมความส�าคญยงยวดทสามารถท�าใหระบบเศรษฐกจหยด

ชะงกและไดรบความเสยหายหรอเกดอนตรายตอชวตและทรพยสนของผคน โดยทภยไซเบอรเหลานลวน

แลวแตพฒนาอยางรวดเรวตามความกาวหนาของเทคโนโลย และบอยครงยงเปนเรองทท�าจากนอกประเทศ

ท�าใหการปองกนหรอตดตามจบกมการกระท�าผดเปนเรองทยากและสลบซบซอนมากขนอกดวย

๘) เกดการเปลยนแปลงครงใหญในเรองของโครงสรางก�าลงคนทงในเชงลบและเชงบวก

งานหลายประเภท โดยเฉพาะอยางยงในภาคอตสาหกรรม โรงงาน และภาคบรการ จะเรมถกทดแทนดวย

เทคโนโลยดจทลทสามารถท�าไดดกวาและมประสทธภาพมากกวา (เชน พนกงานขายตว การใชบรการทางการ

เงน) ขณะเดยวกนกจะมงานรปแบบใหมทตองใชความรและทกษะสงเกดขน เชน นกวทยาศาสตรหรอผเชยวชาญ

ดานขอมล ผเชยวชาญดานความมนคงปลอดภยไซเบอร ผเชยวชาญดานโซเชยลเนตเวรค นกธรกจดจทล ฯลฯ

นอกจากนจะมงานบางประเภททอาจตองเปลยนบทบาทไป เชน คร กลายเปนผอ�านวยการสอนมากกวาผสอน

ดงทน�าเสนอขางตน พลวตของเทคโนโลยดจทลทเปลยนแปลงอยางรวดเรวและไมหยดยง

สงผลกระทบอยางมากตอวถชวต รปแบบ กจกรรมของปจเจกชนและองคกร รวมถงระบบเศรษฐกจและ

สงคม ความสามารถในการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลจงเปนปจจยส�าคญของการพฒนาประเทศ

ดงทหลากหลายประเทศไดตระหนกและมการลงทน พฒนา และสงเสรมการใชเทคโนโลยดจทล เพอน�าไป

สเศรษฐกจและสงคมดจทลทหมายถง ระบบเศรษฐกจและสงคมทเทคโนโลยดจทลเปนกลไกส�าคญในการ

ด�าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคม การใชชวตประจ�าวนของประชาชน การเปลยนกระบวนทศนทาง

ความคด รปแบบการมปฏสมพนธของคนในสงคม การปฏรปกระบวนการทางธรกจซงรวมถงการผลต การคา

การบรการ และการบรหารราชการแผนดน อนน�ามาสพฒนาทางเศรษฐกจการพฒนาคณภาพชวตของคนใน

สงคม โดยแนวทางการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทลของประเทศไทยนนจะตงอยบนคณลกษณะส�าคญ

ทเกดจากความสามารถและพลวตของเทคโนโลยดจทล อนไดแก

๖

๑) การใชเทคโนโลยดจทลเปนเครองมอในการเชอมตอกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมของ

ประชาคมในประเทศและประชาคมโลก การเชอมตอดงกลาวน�าไปสการแบงปนทรพยากร แนวคดใหมและ

ผลประโยชนรวมกนอยางไรพรมแดน โดยทประชาชนในประเทศสามารถมบทบาทและมสวนรวมไดอยางทวถง

และเทาเทยม

๒) การเขาสระบบเศรษฐกจและสงคมทขบเคลอนดวยนวตกรรม โดยเฉพาะอยางยงนวตกรรม

ดจทล เพอสรางคณคา (Value Creation) และขดความสามารถทางการแขงขนในระดบสากล ตลอดจน

การยกระดบ“คณภาพชวต” ของประชาชนในประเทศ

๓) การสรางและใชประโยชนจากขอมลจ�านวนมหาศาล ทงทเปนขอมลทมการบนทกโดยคน

เชน ขอมลการเงน ขอมลลกคา ขอมล Social Media และขอมลทมการจดเกบโดยอปกรณและไหลผาน

เครอขาย (Internet of Things) มาวเคราะหผานระบบประมวลผลขนาดใหญ เพอใชประโยชนในการปรบปรง

ประสทธภาพการด�าเนนงานในการผลตและบรการ และสรางความไดเปรยบในการแขงขนในยคดจทลของ

ประเทศรวมถงการใหบรการประชาชน

๔) การใชเทคโนโลยดจทลทแพรกระจายแทรกซมไปทกภาคสวน เพอสรางโอกาสใหคนทกกลม

มสวนรวมในการสรางและน�าพาประเทศไทยไปสสงคมททกคนสามารถกลายเปนผผลตและสรางมลคา

๓. สถานภาพการพฒนาดานดจทลในประเทศไทย

ประเทศไทยจะสามารถน�าเทคโนโลยดจทลมาใชเพอใหเกดการพฒนาประเทศไดมากนอยเพยงใดนน

เงอนไขทส�าคญคอ ความพรอมดานเทคโนโลยดจทลของประเทศทเปนอย ณ ปจจบน และความสามารถใน

การพฒนา เสรมสรางความแขงแกรงดานดจทลของประเทศในอนาคต ดงนน การจดท�าแผนพฒนาดจทลเพอ

เศรษฐกจและสงคมจงตองมการประเมนสถานภาพปจจบนของการพฒนาดานดจทล

๑) โครงสรางพนฐานดจทล

โครงสรางพนฐานดานการสอสารดจทลของประเทศไทย ยงคงมจดออนในการแพรกระจาย

และสงผลถงการเขาถงและการใชงานในภาคประชาชน ภาคเอกชน และภาครฐ ทมระดบต�า ดงจะเหนได

จากการเขาถงบรการอนเทอรเนตความเรวสงของประชาชนไทยทมจ�านวนครวเรอนเพยงรอยละ ๒๙.๙๖

หรอประชากรเพยงรอยละ ๘.๙๙๑1 ของประชากรทงหมดทเขาถงบรการอนเทอรเนตความเรวสงผานโครงขาย

โทรศพทประจ�าท (Fixed Broadband Penetration) แมวาอตราการเขาถงบรการอนเทอรเนตความเรวสง

ผานโครงขายโทรศพทเคลอนทมมากพอสมควรคอ รอยละ ๕๒.๕ ของประชากร

นอกจากน หากพจารณาถงการเขาถงอยางทวถงและเทาเทยมในมตของพนท พบวา โครงสราง

พนฐานดานการสอสารดจทลยงไมครอบคลมทกพนท โดยเฉพาะระดบหมบาน มหมบานประมาณรอยละ

๕๓ จากจ�านวน ๗๔,๙๖๕ หมบาน ทสามารถเขาถงบรการอนเทอรเนตความเรวสง สวนทเหลอเปนหมบาน

ทอยหางไกลซงยงขาดการพฒนาโครงสรางพนฐานโทรคมนาคมทเพยงพอ ทงน หนวยงานภาครฐทส�าคญ

เชน โรงเรยน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพประจ�าต�าบล (รพ.สต.) องคการบรหารสวนต�าบลหลายแหง

ยงไมสามารถเขาถงโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงได

๑ http://www.nbtc.go.th/TTID/

๗

ความสามารถในการเขาถงและใชงานของประชาชนและองคกร ยงขนกบอตราคาบรการท

เหมาะสมกบระดบคาครองชพ (Affordability) ซงราคาคาบรการอนเทอรเนตความเรวสงของประเทศไทย

คดเปนรอยละ ๕.๘ ของรายไดมวลรวมประชาชาต (หรอ GNI) ในขณะทคาบรการของประเทศเพอนบานม

ราคาทต�ากวามาก

อนเทอรเนตแบนดวดทระหวางประเทศ (International Internet Bandwidth)

และการเชอมตอโครงขายระหวางประเทศ เปนตวชวดหนงทบงบอกถงคณภาพของโครงสรางพนฐาน

ดจทล ซงในชวงทศวรรษทผานมาอนเทอรเนตแบนดวดทระหวางประเทศในภมภาคและประเทศตางๆ

ทวโลกมปรมาณเพมขนอยางมากเพอรองรบการประยกตใชงานและบรการทมการรบสงขอมลปรมาณมาก

ผานเครอขายความเรวสง ปรมาณอนเทอรเนตแบนดวดทระหวางประเทศของไทยมากกวารอยละ ๕๐

มการตดตอสอสารไปยงประเทศทเปนศนยกลางการเชอมตอและแลกเปลยนขอมลอนเทอรเนต มแหลงขอมล

ขนาดใหญเปนทตองการของผใชงาน ไดแก ประเทศสงคโปร มาเลเซยและสหรฐอเมรกา โดยประเทศไทยม

โครงขายสอสารระหวางประเทศเชอมตอกบประเทศเพอนบานผานสายใยแกวน�าแสงทางภาคพนดน และ

เชอมโยงกบประเทศอนๆ ผานเคเบลใตน�า แตโครงขายสอสารระหวางประเทศของไทย โดยเฉพาะโครงขาย

สอสารผานเคเบลใตน�า ยงนอยกวาประเทศเพอนบาน โดยในปจจบนประเทศไทยมเคเบลใตน�าเพยง ๑๑ เสน

(ใชงานอยจรง ๕ เสน) และม ๔ Landing Stations

๒) การใชประโยชนเทคโนโลยดจทลของประชาชนและภาคสงคม

เทคโนโลยดจทลสามารถชวยยกระดบคณภาพชวตของประชาชนไดในหลากหลายมต

เชน การสรางโอกาสทางการเรยนร การเพมรายได การเขาถงบรการของภาครฐ แตการมการใชเทคโนโลย

ไอซท (คอมพวเตอรและอนเทอรเนต)2 ของไทยยงคงต�าอย โดยในป พ.ศ. ๒๕๕๘ มผใชคอมพวเตอรเพยง

รอยละ ๓๔.๙ และผใชอนเทอรเนต รอยละ ๓๙.๓ นอกจากน กลมผใชในเมอง (เขตเทศบาล) มการเขา

ถงทดกวากลมผอาศยในเขตนอกเมอง (นอกเขตเทศบาล) และกลมผใชอนเทอรเนตสวนใหญเปนผทมอาย

๑๕ - ๓๔ ป โดยทผานมากระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ไดมการจดตงศนยการเรยนรไอซท

ชมชนขนอยางตอเนอง นบตงแตปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๐ จนถงปจจบน เปนจ�านวน ๑,๙๘๐ แหง เพอใหเปน

ศนยกลางในการเรยนร ชวยลดชองวาง เพมโอกาส และชองทางการเขาถงสารสนเทศใหแกประชาชน อยางไร

กตาม ศนยฯ เหลานยงไมครอบคลมทวประเทศ และยงตองมการปรบเปลยนรปแบบการใหบรการเพอเพม

ประสทธภาพดวย และมศนยการเรยนรไอซทในลกษณะเดยวกนทด�าเนนการโดยหนวยงานอนๆ จากทงภาครฐ

และเอกชน

เทคโนโลยดจทลเปนเครองมอส�าคญตอการเรยนร และการศกษา ปจจบนมสถานศกษา

กวา ๓๐,๐๐๐ แหง ทตงอย ทวประเทศไทย ยงประสบปญหาดานการเชอมตอเครอขายอนเทอรเนต

และโรงเรยนอกจ�านวนมาก ยงมปญหาเรองความเรวในการเชอมตอ การใหบรการไมทวถง นอกจากน

จ�านวนคอมพวเตอรและอปกรณการเรยนการสอนยงมไมเพยงพอตอผเรยน และลาสมย รวมทงครผสอนขาด

ความช�านาญในการประยกตใชเทคโนโลยเขากบการสอน ท�าใหไมสามารถใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนได

อยางมประสทธภาพ

2 สำ�นกง�นสถตแหงช�ต, สำ�รวจก�รมก�รใชเทคโนโลยส�รสนเทศและก�รสอส�รในครวเรอน พ.ศ. 2558.

๘

นอกจากนประเทศไทย ย งม เน อหาในรปแบบส อดจทลท หลากหลาย เหมาะสม

และสอดคลองกบความตองการของคนในประเทศไมเพยงพอ กลาวคอยงคงมปญหาความเหลอมล�าทางดาน

เนอหา (content divide)๓3 ซงเปนอกมตหนงของความเหลอมล�าดจทล (digital divide) เนอหาทส�าคญ

ทยงขาดไป อาท สอการเรยนรเพอน�าไปใชประกอบอาชพ (เชน จากอาชวศกษา) และสอทตอบสนองตอ

ความตองการของประชาชนในระดบทองถนทงในเชงเศรษฐกจ สงคม การศกษา และวฒนธรรม ทตางกน

ดงนน จงไมนาแปลกใจวา ในขณะทประชาชนเรมมการเขาถงเทคโนโลยดจทลเพมขน

เรอยๆ โดยเฉพาะอยางยงจากอปกรณพกพา เชน โทรศพทเคลอนท และแทบเลต แตประชาชนสวนใหญ

ยงคงเนนการใชเทคโนโลยดจทลเพอความสนกสนาน บนเทง โดยไมไดน�าเทคโนโลยไปกอใหเกดประโยชน

เทาทควร และยงตองมการพฒนาทกษะดจทลทจ�าเปนส�าหรบสงคมใหม ทรวมถงการคด วเคราะห แยกแยะ

สอตางๆ และการใชเทคโนโลยอยางมความรบผดชอบตอสงคมดวย

๓) ภาคธรกจกบเทคโนโลยดจทล

การใชงานดานเทคโนโลยดจทลในภาคธรกจยงไมสงมากนก โดยเฉพาะอยางยง ธรกจ SMEs ท

มการใชเทคโนโลยดจทลในระดบคอนขางต�า จากการส�ารวจการมการใชไอซทในสถานประกอบการ พ.ศ. ๒๕๕๘4

โดยส�านกงานสถตแหงชาต พบวา ธรกจ SMEs (ขนาดการจางงาน ๑ - ๙ คน) มการใชคอมพวเตอรเพยง

รอยละ ๒๒.๕ และมการใชอนเทอรเนตเพยงรอยละ ๑๘.๓ ขณะทธรกจขนาดใหญมการใชคอมพวเตอรและ

อนเทอรเนตมากถงรอยละ ๙๙.๖ และรอยละ ๙๙.๑ ตามล�าดบ และเมอพจารณาการขายสนคาและบรการทาง

อนเทอรเนต พบวา ธรกจ SMEs มการขายสนคาออนไลนเพยงรอยละ ๒.๖ จงมความจ�าเปนอยางยงทจะตอง

มการสงเสรมและกระตนใหธรกจ SMEs ตลอดจนกลมวสาหกจชมชนทเปนกลมธรกจสวนใหญของประเทศให

เขาสระบบการคาดจทล เพอเพมโอกาสทางการตลาดและยกระดบเศรษฐกจฐานรากของไทยใหเขมแขง

ในส วนของภาค อตสาหกรรมด จ ท ล ป จจ บ นประ เทศไทยมน โยบายท ผล กด น

การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ (S-curve) ใน ๒ รปแบบ คอ ๑. การลงทนในกลมอตสาหกรรมทมอยแลว

ในประเทศ เพอเพมประสทธภาพการใชปจจยผลต โดยการลงทนชนดนจะสงผลตอการเจรญเตบโตทาง

เศรษฐกจในระยะสนและระยะกลาง ๒. การลงทนในอตสาหกรรมใหม เพอเปลยนรปแบบสนคาและเทคโนโลย

โดยอตสาหกรรมใหมหรออตสาหกรรมอนาคตเหลานจะเปนกลไกทส�าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจ

(New Growth Engines) ของประเทศ ซงในกรณนคลสเตอรดจทลถกก�าหนดใหเปนกลไกหลก๕5

อยางไรกด อตสาหกรรมดจทล (หรออตสาหกรรมไอซท) ของไทยในปจจบน เผชญกบสถานการณ

ความผนผวนทางเศรษฐกจโลกและเศรษฐกจภายในประเทศ โดยเฉพาะเรองคาแรงขนต�าทเพมสงขน

เมอเทยบกบประเทศเพอนบานอยางเวยดนามและอนโดนเซย สงผลใหไดรบผลกระทบจากการยายฐาน

การผลตไปยงประเทศทมคาแรงถกกวาประเทศไทย แตในขณะเดยวกน ธรกจเทคโนโลยดจทล (Digital

Technology Startup) ซงเปนฐานเศรษฐกจใหมทส�าคญในการพฒนาประเทศไปสเศรษฐกจดจทล เรมเปนท

กลาวถงและไดรบความสนใจ เพราะเปนธรกจทมศกยภาพในการประยกตใชเทคโนโลยดจทลเพอสรางธรกจ

ใหมบนพนฐานของการตอยอดเทคโนโลยดจทลในเชงพาณชย (Disruptive Business) ปญหาทส�าคญของ

ธรกจเทคโนโลยดจทลในประเทศ คอ สวนใหญยงเปนธรกจขนาดเลกมาก (Micro SMEs) และมมลคาไมสงพอ

ทจะดงดดเงนลงทนจากนกลงทน (Venture Capital) ทงในและตางประเทศ

๓ OECD, ISOC, UNESCO. (๒๐๑๒). “The Relationship between Local Content, Internet Development and Access Prices.”

๔ ส�านกงานสถตแหงชาต, สรปผลขอมลเบองตน ส�ารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในสถานประกอบการ พ.ศ. ๒๕๕๘.

5 ส�านกงานเศรษฐกจการคลง, http://www.mof.go.th/home/Press_release/News20๑5/๑09.pdf

๙

๔) ความพรอมของภาครฐ

การจดอนดบความพรอมของรฐบาลอเลกทรอนกส ป พ.ศ. ๒๕๕๗ (ค.ศ. ๒๐๑๔)

ในรายงาน UN e-Government Readiness Ranking ๒๐๑๔ ประเทศไทยถกลดอนดบลงจาก

ปพ.ศ. ๒๕๕๕ (ค.ศ. ๒๐๑๒) (อนดบท ๙๒ คะแนน ๐.๕๐๘๓) มาอยในอนดบท ๑๐๒ (คะแนน ๐.๔๖๓๑)

จาก ๑๙๓ ประเทศ และในรายละเอยด พบวา การใชประโยชนจากไอซทของภาครฐของไทย (government

usage) อยในระดบต�า โดยในป พ.ศ. ๒๕๕๘ (ค.ศ. ๒๐๑๕) อนดบของ government usage อยอนดบ

ท ๘๐ จาก ๑๔๓ ประเทศ ในขณะทผลการจดอนดบประเทศทมขอมลเปดภาครฐมากทสดในป พ.ศ. ๒๕๕๘

(ค.ศ. ๒๐๑๕) จาก The Global Open Data Index ๒๐๑๕ ประเทศไทย ไดรบการจดอยในอนดบท ๔๒ จาก ๑๒๒ ประเทศ

เพมขน ๑๗ อนดบ จากปกอนหนา ทอยในอนดบท ๕๙ จาก ๙๗ ประเทศ

นอกจากน ระบบสารสนเทศภาครฐยงไมไดมการบรณาการเชอมตอกนมากเทาทควร การใช

ขอมลรวมกนระหวางหนวยงานภาครฐยงท�าไดยาก หนวยงานภาครฐจดเกบขอมลซ�าซอน ประชาชนจงยงตองยน

ขอมลซ�าๆ ตามเงอนไขการรบขอมลทตางกนของแตละหนวยงาน ขอมลยงขาดความเปนเอกภาพ ท�าใหใชเวลา

ในการใหบรการมาก และมภาระคาใชจายสง ทบอยครงไมกอใหเกดคณคาเพมแกทงหนวยงานภาครฐเองและ

ประชาชน โดยอปสรรคส�าคญของการบรณาการระบบสารสนเทศภาครฐ คอ ขาดการบรณาการขนตอน

การท�างานขามหนวยงาน เงอนไขการจดเกบขอมล และหลกเกณฑในการก�าหนดชอรายการ

ขอมลแตกตางกนไปในแตละหนวยงาน โครงสรางและรปแบบของขอมลอเลกทรอนกสทไดรบการออกแบบม

พนฐานอยบนชอรายการขอมลทตางกน การใชกฎเกณฑการสอสารในการรองขอและตอบสนองระหวางระบบ

ทแตกตางกน ท�าใหบรณาการเชอมโยงไดยาก

๕) ทรพยากรมนษย

ผท�างานดานไอซททมอย ในตลาดแรงงาน๖6 ระหวาง พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๕๗ พบวาม

แนวโนมเพมขน ในป พ.ศ. ๒๕๕๗ ผท�างานดานไอซท มจ�านวน ๕๗๐,๗๐๕ ราย ทวประเทศ แตคดเปน

รอยละของก�าลงคนดานไอซทตอจ�านวนก�าลงคนทงประเทศเพยงรอยละ ๑.๔๙ และมสดสวนคงทตลอด

ชวงระยะเวลา ๔ ปทผานมา ซงนบวาประเทศไทยมจ�านวนก�าลงคนทางดานดจทลต�ามากเมอเทยบกบ

ประเทศเพอนบาน นอกจากน สวนใหญผท�างานดานไอซทของประเทศไทย ๒ อนดบแรก เปนกลมชางไฟฟา

อเลกทรอนกส และกลมชางเทคนคดานไอซท ตามล�าดบ ซงเปนก�าลงคนระดบลาง ในขณะทผท�างานดานไอซทท

เปนกลมผประกอบวชาชพดานไอซท มจ�านวนเพยงรอยละ ๑๑.๖ ของผท�างานดานไอซทของประเทศไทย ในกรณ

ของก�าลงคนทางดานซอฟตแวร๗7 พบวามจ�านวนประมาณ ๕๐,๙๓๔ ราย โดยมพนกงานทเปนโปรแกรมเมอร

มากทสด ขณะทบคลากรดานซอฟตแวรสมองกลฝงตวมเพยง ๑,๕๓๖ ราย ซงแสดงถงการขาดแคลนบคลากร

อยางรนแรงและตอเนอง นอกจากน วชาชพทางดาน Business Analyst ดาน Software Engineer และ

ดาน System Engineer มไมเพยงพอตอความตองการของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลภายในประเทศ โดย

ทกษะของบคลากรทจะเปนทตองการของตลาดแรงงานทางดานเทคโนโลยดจทลมากทสด คอ ทกษะประเภท

๖ เนองดวยก�าลงคนทางดานดจทล (digital workforce) เปนเรองใหมทจ�าเปนตองมการปรบเปลยนกระบวนการจดเกบขอมลและแนวคดของการปรบโครงสราง

ก�าลงคนทางดานดจทลอยางบรณาการรวมกบหนวยงานทเกยวของ สถานภาพก�าลงคนทางดานดจทลภายใตแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๓ จงใชสถานภาพของบคลากรไอซทเพอประเมนวดวเคราะหบรบทของการพฒนาก�าลงคนทางดานดจทลภายใตการด�าเนนงานของแผนฯ

๗ ส�านกสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน), การส�ารวจก�าลงคนทางดานซอฟตแวร พ.ศ. ๒๕๕๖

๑๐

Object Oriented Design และ Programming นอกจากน จากรายงานของส�านกงานสถตแหงชาต ไดจดกลม

สายงานวชาชพดานไอซททคาดวาจะเปนทตองการของตลาดแรงงานทางดานเทคโนโลยดจทลในประเทศไทย

ภายในระยะเวลา ๕ ป ไดแก ๑. สายงานดาน Cloud Computing ๒. สายงานดาน Big Data และ ๓. สายงาน

ดาน Mobile Application And Business Solution เนองจากมการเปลยนแปลงเทคโนโลยทสามารถรองรบ

ความตองการและพฤตกรรมการใชงานของกลมผบรโภคทมความหลากหลายไดอยางมประสทธภาพ

กลมผ ปฏบตงานทมการใชไอซทในการท�างาน และผประกอบการเปนบคลากรอกกลมท

ส�าคญ แตปจจบน สดสวนของกลมผปฏบตงานทใชคอมพวเตอรในสถานประกอบการ ยงไมสงนก ซงสถาน

ประกอบการเหลานยงไมเหนความจ�าเปนในการน�าคอมพวเตอรมาใชประกอบธรกจ ดงนน การสราง Digital

Competency ในกลมผประกอบการ โดยเฉพาะผบรหารระดบสง เปนสงจ�าเปนอยางยงในสถานการณปจจบน

ทงน การสรางแรงจงใจ (Incentive) เพอใหผประกอบการหนมาใชเทคโนโลยดจทลในการปฏบตงานถอเปน

สงทผก�าหนดนโยบายเศรษฐกจดจทลตองค�านงถง

ดงนน ประเทศไทยจ�าเปนตองมการพฒนาก�าลงคนทงปรมาณและคณภาพ กลาวคอ

พฒนากลมทกษะทเปนทตองการ นอกจากน ยงตองมการปรบโครงสรางก�าลงคนทางดานดจทลอยางเปน

ระบบในลกษณะของการบรณาการ เพอเตรยมความพรอมทางดานก�าลงคนดจทลรวมกบหนวยงานอนๆ

ทเกยวของ โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศใหไปสระบบเศรษฐกจและ

สงคมทขบเคลอนดวยนวตกรรม ทจะเกดวชาชพใหมๆ ทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทล

แหงอนาคต

๖) กฎหมาย กฎเกณฑ และกฎระเบยบ ทเออตอการพฒนาดจทล

แมวาในปจจบนการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกส เชน การคาขายผานสออเลกทรอนกส

จะมทงปรมาณและมลคาเพมขนทกป พบวาใน พ.ศ. ๒๕๕๗ - ๒๕๕๘๘8มมลคา ๒.๐๓ ลานลานบาท

และ ๒.๑๑ ลานลานบาท ตามล�าดบ แตประชาชนจ�านวนมากยงขาดความเชอมนในการท�าธรกรรมผาน

ทางออนไลน เนองจากกลวการถกฉอโกงจากการซอสนคาและบรการผานทางออนไลน นอกจากน

ความกาวหนาทางไอซทยงมาควบคกนกบภยคกคามทางไซเบอร ซงสรางความเสยหายแกระดบบคคลและ

ระดบประเทศ โดยขอมลสถตดานภยคกคามทางไซเบอรของไทยป พ.ศ. ๒๕๕๗ รวบรวมโดย ThaiCERT

พบวา Malicious code ซงเปนโปรแกรมทถกพฒนาขนเพอใหระบบเกดความขดของหรอเสยหาย

เปนภยคกคามไซเบอรอนดบ ๑ ของประเทศไทยคดเปนสดสวนถงรอยละ ๔๓.๓ และจากสถตภยคกคามประจ�าป

พ.ศ. ๒๕๕๘ ปรากฏวามภยคกคามประเภทตางๆ รวมทงสน ๔,๓๗๑ เรอง และไทยเปนประเทศทมการแจงเหต

ภยคกคามมากทสดเปนอนดบหนง รองลงมาคอประเทศเยอรมนและสหรฐอเมรกา ตามล�าดบ การเฝาระวง

การปองกนและรบมอกบภยคกคามจงตองอาศยความรวดเรว เพราะมผลกระทบตอการขาดความเชอมนใน

การใชงานเทคโนโลยดจทลในมตตางๆ รวมถงความสญเสยและความเสยหายทจะเกดขน

ปจจบนหนวยงานภาครฐมการใหบรการภาครฐทางอเลกทรอนกสหรอทเรยกวา e-Service

มากขน รวมถงมการจดเกบขอมลในรปแบบอเลกทรอนกสมากขน ดวยการใชเทคโนโลยดจทลทมววฒนาการ

อยางรวดเรว ขอมลส�าคญหลายอยางทเกยวของกบการใหบรการประชาชนและการบรหารราชการ ถกจดเกบ

๘ ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน), การส�ารวจมลคาพาณชยอเลกทรอนกสในประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๘

๑๑

และประมวลผลในรปแบบอเลกทรอนกสเพมมากขน แตยงมหนวยงานภาครฐจ�านวนหนงทยงมไดตระหนก

ถงภยและผลกระทบ อนเนองจากการถกละเมดการรกษาความมนคงปลอดภยของขอมลคอมพวเตอรหรอ

ระบบคอมพวเตอร รวมถงการละเมดขอมลสวนบคคล แมวาพระราชกฤษฎกาก�าหนดหลกเกณฑและวธการ

ในการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ พ.ศ. ๒๕๔๙ ซงเปนกฎหมายล�าดบรองภายใตพระราชบญญต

วาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ มาตรา ๓๕ ไดก�าหนดใหหนวยงานภาครฐทมการท�าธรกรรม

ทางอเลกทรอนกสภาครฐ ตองจดท�าแนวนโยบายและแนวปฏบตในการรกษาความมนคงปลอดภยของขอมล

ในระบบสารสนเทศ และแนวนโยบายและแนวปฏบตในการคมครองขอมลสวนบคคลของหนวยงานภาครฐ

เพอใหการด�าเนนการใดๆ ดวยวธการทางอเลกทรอนกสมความมนคงปลอดภยและเชอถอไดและใหขอมล

อเลกทรอนกสนนมผลตามกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส

จากสถานภาพการพฒนาดจทลของประเทศไทยดงกลาวขางตน พบวาประเทศไทยได

กาวมาไกลมากในการพฒนาดานดจทลน หากแตในการเขาสระบบเศรษฐกจและสงคมดจทลอยางแทจรง

ยงจะตองเรงปฎรปประเทศไทย ในดานการใชเทคโนโลยและนวตกรรมดจทล เพอตอบโจทยความทาทายและ

โอกาสของประเทศใหรวดเรวขนไปอก ไมวาจะเปนความจ�าเปนเรงดวนทางในทางเศรษฐกจ ความทาทาย

ทางสงคม การพลกโฉมการบรหารจดการและการบรการของรฐและการแกปญหาคอรปชนของประเทศ

หรอแมแตการปรบตวเพอฉกฉวยโอกาสการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลใหมๆ ในการพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมในอนาคต

๑๒

สวนท ๒

วสยทศนและเปาหมายการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

สวนท ๒ วสยทศน และเปาหมายการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

การก�าหนดแนวทางการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ตามแผนฯ น ไดด�าเนนการโดย

ยดถอหลกการพนฐาน คอ ความสอดคลองกบทศทางการพฒนาประเทศ การใชประโยชนสงสดจากพลวต

ของเทคโนโลยดจทล การประกนการเขาถงของคนทกกลม การวางแผนจากขอมลความพรอมของประเทศ

และการรวมพลงทกภาคสวนในการขบเคลอนแผนฯ ตามแนวทางประชารฐ เพอใหเกดการปฏรปอยางแทจรง

ในภาคเศรษฐกจ ภาคสงคม และภาครฐ โดยไดก�าหนดวสยทศน เปาหมาย และภมทศนของการพฒนาดจทล

เพอเศรษฐกจและสงคม ดงตอไปน

๒.๑ วสยทศนของการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

วสยทศนและเปาหมายของการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม มงเนนการพฒนาอยาง

ตอเนองในระยะยาวอยางยงยน ใหสอดคลองกบการจดท�ายทธศาสตรชาต ๒๐ ป แตเพอใหแผนฯ สามารถ

รองรบพลวตของเทคโนโลยดจทล จงไดก�าหนดแนวทางการพฒนาหรอภมทศนดจทลออกเปน ๔ ระยะ เพอน�า

ไปสความส�าเรจในการพฒนาประเทศ ตามทก�าหนดในวสยทศน คอ

ปฎรปประเทศไทยส ดจทลไทยแลนด

ดจทลไทยแลนด (Digital Thailand) หมายถง ยคทประเทศไทยสามารถสรางสรรคและใชประโยชนจาก

เทคโนโลยดจทลอยางเตมศกยภาพในการพฒนาโครงสรางพนฐาน นวตกรรม ขอมล ทนมนษย

และทรพยากรอนใด เพอขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศไปสความมนคง มงคง และยงยน

๒.๒ เปาหมายและตวชวดความส�าเรจ ๙9

แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมก�าหนดเปาหมายการพฒนาในระยะ ๑๐ ป ดงน

เปาหมายท ๑ เพมขดความสามารถในการแขงขน กาวทนเวทโลก ด วยการใช นวตกรรม

และเทคโนโลยดจทล เปนเครองมอหลกในการสรางสรรคนวตกรรมการผลต การบรการ

• ประเทศไทยใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทล พฒนานวตกรรม และสรางสรรคธรกจ

แนวใหม ใหสามารถแขงขนไดในเวทโลก

• อตสาหกรรมดจทลมบทบาทและความส�าคญตอระบบเศรษฐกจและสงคมเพมขน

ตลอดจนเปนทรจกและยอมรบในประชาคมโลก

• เศรษฐกจไทยมความเขมแขงจากภายใน โดยธรกจฐานราก และ SMEs ใชเทคโนโลยดจทล

ในการสรางศกยภาพในการท�าธรกจ และสรางโอกาสในการเขาสตลาดโลก

๙ ปจจบน สหภาพยโรปไดมการพฒนาดชน The Digital Economy and Society Index ทใชประเมนวดความสามารถและววฒนาการของประเทศทางดานดจทลโดยตรง โดยพจารณาการพฒนาใน ๕ มต คอ Connectivity, human capital, use of internet, integration of digital technology, digital public services อยางไรกด การประยกตใชดชนดงกลาวยงคงเปนไปอยางจ�ากดเฉพาะกลมประเทศสหภาพยโรปเทานน

๑๔

ตวชวด

๑. ขดความสามารถในการแขงขนของประเทศใน World Competitiveness Scoreboard

อยในกลมประเทศทมการพฒนาสงสด ๑๕ อนดบแรก

๒. อตสาหกรรมดจทลมสวนส�าคญในการขบเคลอนประเทศไทยส การเปนประเทศท

มรายไดสง โดยสดสวนมลคาอตสาหกรรมดจทลตอ GDP เพมขน เปนรอยละ ๒๕

เปาหมายท ๒ สรางโอกาสทางสงคมอยางเทาเทยม ดวยขอมลขาวสารและบรการผานสอดจทลเพอ

ยกระดบคณภาพชวตของประชาชน

• ประชาชนทกกลม โดยเฉพาะกลมผดอยโอกาสทางสงคม สามารถเขาถงเทคโนโลยดจทล

และสอดจทลอยางเทาเทยม

• คณภาพชวตของประชาชนดขน จากการเขาถงทรพยากรสารสนเทศและบรการสาธารณะ

โดยเฉพาะบรการพนฐานทจ�าเปนตอการด�ารงชวต ผานเทคโนโลยดจทล

ตวชวด

๓. ประชาชนทกคนตองสามารถเขาถงอนเทอรเนตความเรวสงเสมอนเปนสาธารณปโภค

พนฐานประเภทหนง

๔. อนดบการพฒนาดานไอซทของประเทศในดชน ICT Development Index (IDI)

อยในประเทศทมการพฒนาสงสด ๔๐ อนดบแรก

เปาหมายท ๓ พฒนาทนมนษยส ยคดจทล ดวยการเตรยมความพรอมใหบคลากรทกกล ม

มความรและทกษะทเหมาะสมตอการด�าเนนชวตและการประกอบอาชพในยคดจทล

• ประชาชนมความสามารถในการพฒนาและใช สารสนเทศอย างมประสทธภาพ

มความตระหนก ความร ความเขาใจ มทกษะการใชเทคโนโลยดจทลใหเกดประโยชนและ

สรางสรรค (Digital Literacy)

• ประเทศไทยมก�าลงคนดานดจทลทมความรความสามารถและความเชยวชาญระดบ

มาตรฐานสากล และก�าลงคนในประเทศมความรอบร และสามารถใชเทคโนโลยดจทล

เปนเครองมอในการปฏบตและสรางสรรคผลงาน

ตวชวด

๕. ประชาชนทกคนมความตระหนก มความร ความเขาใจ ทกษะการใชเทคโนโลยดจทลใหเกด

ประโยชนและสรางสรรค

เปาหมายท ๔ ปฏรปกระบวนทศนการท�างานและการใหบรการของภาครฐ ดวยเทคโนโลยดจทล

และการใชประโยชนจากขอมล เพอใหการปฏบตงานโปรงใส มประสทธภาพ และประสทธผล

• กระบวนทศน การปฏบ ตงาน การบรหารจดการ และการให บรการของทาง

ภาครฐเปลยนแปลงดวยเทคโนโลยดจทล เพอใหบรการประชาชน ธรกจ และทกภาคสวน

อยางมประสทธภาพ มความมนคงปลอดภยและมธรรมาภบาล

ตวชวด

๖. อนดบการพฒนาดานรฐบาลดจทล ในการจดล�าดบของ UN e-Government rankings

อยในกลมประเทศทมการพฒนาสงสด ๕๐ อนดบแรก

๑๕

๒.๓ ภมทศนดจทลของประเทศไทย (Thailand Digital Landscape)

การพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทลของประเทศไทย มงเนนการพฒนาระยะยาวอยางยงยน

สอดคลองกบการจดท�ายทธศาสตรชาต ๒๐ ป แตเนองจากเทคโนโลยดจทลมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

ดงนน แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม จงก�าหนดภมทศนดจทล หรอทศทางการพฒนาและเปาหมาย

ออกเปน ๔ ระยะ ดงน

๑๖

๑๗

ภมทศ

นดจท

ลของ

ประเ

ทศไท

ย

ระยะ

ท ๑

Digi

tal F

ound

atio

nปร

ะเทศ

ไทยล

งทน

และส

รางฐ

านรา

ก

ในกา

รพฒ

นาเศ

รษฐก

จและ

สงคม

ดจทล

ระยะ

ท ๒

Digi

tal T

haila

nd I

: Inc

lusio

nทก

ภาคส

วนขอ

งประ

เทศไ

ทย

มสวน

รวมใ

นเศร

ษฐกจ

และส

งคมด

จทล

ตามแ

นวทา

งประ

ชารฐ

ระยะ

ท ๓

Digi

tal T

haila

nd II

:

Full

Tran

sfor

mat

ion

ประเ

ทศไท

ยกาว

สดจท

ลไทย

แลนด

ทขบเ

คลอน

และใ

ชประ

โยชน

จากน

วตกร

รม

ดจทล

ไดอย

างเต

มศกย

ภาพ

ระยะ

ท ๔

Glob

al D

igita

l Lea

ders

hip

ประเ

ทศไท

ยอยใ

นกลม

ประเ

ทศ

ทพฒ

นาแล

ว สา

มารถ

ใชเท

คโนโ

ลยดจ

ทล

สราง

มลคา

ทางเ

ศรษฐ

กจแล

ะคณ

คาทา

ง

สงคม

อยาง

ยงยน

โครง

สราง

พนฐ

านอน

เทอร

เนตค

วามเ

รวสง

ถงทก

หมบ

านทว

ประเ

ทศเป

นฐาน

ของก

จกรร

มทาง

เศรษ

ฐกจ

และส

งคมอ

นๆ

อนเท

อรเน

ตควา

มเรว

สงเข

าถงท

กหมบ

าน

และเ

ชอมก

บประ

เทศใ

นภมภ

าคอน

อนเท

อรเน

ตควา

มเรว

สงถง

ทกบ

านแล

ะ

รองร

บการ

หลอม

รวมแ

ละกา

รเชอ

มตอท

ก

อปกร

ณ

อนเท

อรเน

ตเช

อมต

อท

กท ท

กเว

ลา

ทกอป

กรณ

อยา

งไรร

อยตอ

เศรษ

ฐกจ

การท

�าธรก

จผ

านระ

บบ

ดจท

ลคล

องต

ว

และต

ดอา

วธดจ

ทล

ให S

MEs

วส

าหกจ

ชมชน

เก

ษต

รกรใ

หม

าอย

บน

ระบ

บ

ออน

ไลน

พรอ

มทงว

างรา

กฐาน

ใหเก

ด

การล

งทนใ

นคลส

เตอร

ดจทล

ภาคเ

กษตร

การ

ผลตแ

ละบร

การเ

ปลยน

มาท�า

ธรกจ

ดวยด

จทลแ

ละขอ

มล ต

ลอดจ

น

Dig

ital

Tec

hnol

ogy

Star

tup

และ

คลส

เตอร

ดจท

ลเรม

มบท

บาท

ในระ

บบ

เศรษ

ฐกจไ

ทย

ภาคเ

กษตร

การ

ผลต

และบ

รการ

แขง

ขน

ไดดว

ยนวต

กรรม

ดจทล

และ

เชอม

โยงไ

ทย

สการ

คาใน

ระดบ

ภมภา

คและ

ระดบ

โลก

กจกร

รมทา

งเศร

ษฐกจ

ทกกจ

กรรม

เชอม

ตอ

ภายใ

นและ

ระหว

างปร

ะเทศ

ดวยเ

ทคโน

โลย

ดจทล

น�าป

ระเท

ศไทย

สควา

มมงค

ง

สงคม

ประ

ชาชน

ทกก

ลมเ

ขาถ

งอน

เทอร

เนต

ความ

เรวส

งและ

บรกา

รพนฐ

านขอ

งรฐอ

ยาง

ทวถง

และเ

ทาเท

ยม

ประช

าชนเ

ชอมน

ในกา

รใชด

จทลแ

ละเข

าถง

บรกา

รการ

ศกษา

สขภ

าพ ข

อมล

และก

าร

เรยน

รตลอ

ดชวต

ผานด

จทล

ประ

ชาชน

ใชป

ระโย

ชนจ

ากเท

คโนโ

ลย

/ ขอ

มล ท

กกจก

รรมใ

นชวต

ประจ

�าวน

เปน

ประเ

ทศทไ

มมค

วามเ

หลอ

มล�าด

าน

ดจทล

ตลอ

ดจนช

มชนใ

ชดจท

ลเพอ

พฒนา

ทองถ

นตนเ

อง

รฐบา

ลหน

วยงา

นรฐม

การท

�างาน

ทเชอ

มโยง

และ

บรณ

าการ

ขอมล

ขามห

นวยง

าน

การท

�างาน

ระหว

างภา

ครฐจ

ะเชอ

มโยง

และ

บรณ

าการ

เหมอ

นเปน

องคก

รเดย

ว

รฐจด

ใหม

บรก

ารท

ขบเค

ลอนโ

ดยคว

าม

ตอง

การข

องป

ระชา

ชน เ

ปด

เผยข

อมล

และใ

หประ

ชาชน

มสวน

รวม

เปน

ประเ

ทศผน

�าในภ

มภา

คดาน

รฐบา

ล

ดจทล

ทงก

ารบร

หารจ

ดการ

รฐแล

ะบรก

าร

ประช

าชน

ทนมน

ษย

ก�าลง

คน (ท

กสาข

า) ม

ทกษะ

ดานด

จทลเ

ปน

ทยอม

รบใน

ตลาด

แรงง

าน

ก�าลง

คนสา

มารถ

ท�างา

นผาน

ระบบ

ดจท

ล

แบบไ

รพรม

แดน

มผเช

ยวชา

ญดจ

ทลต

าง

ประเ

ทศเข

ามาท

�างาน

ในไท

ย

ประเ

ทศไท

ยเกด

งานค

ณคา

สง แ

ละก�า

ลง

คนทม

ความ

เชยว

ชาญ

ดจท

ลเฉพ

าะดา

น

เพยง

พอตอ

ความ

ตองก

าร

เปนห

นงใน

ศนยก

ลางด

านก�า

ลงคน

ดจท

ล

ของภ

มภาค

ทงใ

นราย

สาขา

และผ

เชยว

ชาญ

ดจทล

ความ

เชอม

นทง

ในแล

ะตาง

ประเ

ทศไท

ยมสภ

าพแว

ดลอม

เออต

อการ

ท�าธร

กรรม

ดจท

ล มร

ะบบอ

�านวย

ความ

สะดว

กและ

ม

มาตร

ฐาน

ประ

เทศไ

ทยไ

มมก

ฎห

มาย/

ระเบ

ยบ

ท

เปน

อปสร

รคตอ

การค

า กา

รท�าธ

รกรร

ม

ดจทล

เปน

ประ

เทศ

ตน

แบบ

ทม

การ

พฒ

นา

ทบท

วน ก

ฎระเ

บยบ

กตกา

ดาน

ดจท

ล

อยาง

ตอเน

อง จ

รงจง

๑ ป

๖ เด

อน๕

ป๑๐

ป

๒๐ ป

ระยะท ๑ (๑ ป ๖ เดอน) Digital Foundation ประเทศไทยลงทน และสรางฐานราก ในการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมดจทล

มตดานโครงสรางพนฐาน ประเทศไทยจะมบรการอนเทอรเนตความเรวสงสาธารณะเขาถงชมชน

๑๐,๐๐๐ แหง และมบรการอนเทอรเนตความเรวสงไปยงหมบานทวประเทศ พรอมทงเตรยมการลงทนเพอ

ใหประเทศไทยมโครงขายโทรคมนาคมความเรวสง เชอมตอกบประเทศอนในภมภาคอยางเพยงพอทงทาง

ภาคพนดน ภาคพนน�า

มตดานเศรษฐกจ สรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจภายในประเทศเพอปรบสมดลทางเศรษฐกจ

ดวยการปรบปรงและปรบเปลยนบรบทในการท�าธรกจในยคดจทลใหลนไหลมากขน (Frictionless) รวมถง

การสงเสรมใหกลมธรกจทเดมยงไมไดใชประโยชนเทคโนโลยดจทลมากนกใหเขามาสระบบเศรษฐกจทใช

เทคโนโลยดจทลเปนฐาน โดยเฉพาะอยางยงในกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) และวสาหกจชมชน

มตดานสงคม ประชาชนทกคน โดยเฉพาะอยางยงผทอยในชนบทและผดอยโอกาสสามารถเขาถง

อนเทอรเนตความเรวสง เทคโนโลยดจทล และบรการของรฐได โดยไมมขอจ�ากดทางกายภาพ หรอพนท

ผานชองทางบรการดจทลทหลากหลาย และมการสรางความตระหนก เพอใหประชาชนมทกษะในการ

ใชเทคโนโลยดจทลอยางสรางสรรคและรบผดชอบ สถาบนการศกษาและหนวยงานทใหบรการสาธารณะ

ในทองถนทกพนทมการใชงานเทคโนโลยดจทลและเชอมตออนเทอรเนตความเรวสง

มตดานภาครฐ การบรหารจดการของรฐจะถกปรบเปลยนเปนรฐบาลดจทลอยางเปนระบบ

มการใชเอกสารอเลกทรอนกสแทนกระดาษมากขน เกดการใชทรพยากรดจทลรวมกนอยางมประสทธภาพ

สงสด เรมบรณาการขอมลและทรพยากรรวมกน น�าไปส การเชอมโยงหนวยงานภาครฐ (Connected

Government) และการมชดขอมลและระบบบรการพนฐานภาครฐ (Government Service Platform)

ทมมาตรฐาน สามารถเขาถง แลกเปลยน เชอมโยง และใชงานรวมกนได

มตดานทนมนษย ก�าลงคนในประเทศไดรบการเสรมสรางทกษะดานดจทลทมมาตรฐานสากลและ

เปนทยอมรบในตลาดแรงงานทงในประเทศและตางประเทศ ครอบคลมทงบคลากรทเปนผเชยวชาญในสาขา

เทคโนโลยดจทล (Digital Specialist) และก�าลงคนทวไปทสามารถประยกตใชเทคโนโลยดจทลไดอยางม

ประสทธภาพ (Digital Competent Workforce)

มตดานความเชอมน มกฎหมาย/กฎระเบยบทเออตอเศรษฐกจและสงคมดจทล กลมกฎหมายทเกยวกบ

การสงเสรมและพฒนาเศรษฐกจดจทลมผลใชบงคบ ซงจะกอใหเกดการเปลยนแปลงทางดานโครงสรางเชง

สถาบน การจดตงหนวยงานทท�าหนาทขบเคลอนอยางเปนรปธรรม

ระยะท ๒ (๕ ป ) Digital Thailand Inclusion ทกภาคสวนของประเทศไทยมสวนรวมในการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมดจทลตามแนวประชารฐ

มตดานโครงสรางพนฐาน ประเทศไทยมโครงขายความเรวสงแบบใชสายและแบบไรสาย เขาถงทก

หมบาน และครอบคลมทวประเทศ โดยประเทศไทยจะเปนศนยกลางในการเชอมตอและแลกเปลยนขอมล

ในภมภาค ทมศนยขอมลทไดมาตรฐานกระจายอยทกภมภาค และมศนยขอมลของผใหบรการขอมลรายใหญ

ทส�าคญตงอยในประเทศ นอกจากน การแพรภาพและกระจายเสยงทางวทยและโทรทศนจะตองเปลยนผาน

๑๘

จากระบบอนาลอกมาเปนระบบดจทลอยางเตมรปแบบ โดยมโครงขายแพรสญญาณภาพและกระจายเสยง

ระบบดจทลทครอบคลมพนทบรการไดอยางทวถง

มตดานเศรษฐกจ ภาคการเกษตร ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการ เตบโตดวยการใชประโยชน

จากเทคโนโลยดจทลและการใชประโยชนจากขอมล (Data-Driven) และเตรยมความพรอมเพอพฒนา

กระบวนการผลตของภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการ ใหมความทนสมยและพฒนาไปส

การท�าธรกจดวยระบบอตโนมต นอกจากน ธรกจเทคโนโลยดจทล (Digital Innovation-Driven

Entrepreneur หรอ Technology Startup) มบทบาทในการขบเคลอนประเทศ

มตดานสงคม ประชาชนเขาถงโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงและบรการสาธารณะพนฐานผานทาง

สอดจทล และน�าดจทลมาใชเพอการพฒนาในมตตางๆ โดยเฉพาะอยางยงดานการเรยนร และการใชดจทล

เปนเครองมอในการพฒนาคร หลกสตร และสงเสรมการเรยนรดวยตนเอง มสอการเรยนรตลอดชวตทมเนอหา

เหมาะกบสภาพแวดลอมและวถชวตของชาวบาน มการใชเทคโนโลยดจทลในการชวยสงเสรมดแลสขภาพ

ส�าหรบผคนทงในเมองและในชนบททหางไกลหรอขาดแคลนแพทย

มตด านภาครฐ เกดการเชอมโยงหนวยงานภาครฐและบรณาการขอมลขามหนวยงานโดย

สมบรณ ผ บรหารภาครฐ สามารถเขาถงขอมลไดทกระดบ และใชประโยชนจากการวเคราะหขอมล

ขนาดใหญ เพอประกอบการวางแผนและการตดสนใจอยางถกตอง ทนสถานการณ พฒนาบรการทขบเคลอนโดย

ความตองการของประชาชนหรอผ ใช บรการ (Citizen Driven) ตามหลกการออกแบบทเปนสากล

(Universal Design) ผาน Single Window เพมขน รฐสนบสนนการด�าเนนธรกจโดยการเชอมโยงและ

บรณาการขอมล บรการ รวมทงนวตกรรมของการบรการ และระบบการบรหารจดการของภาครฐ การบรหาร

จดการและการบรการตองยดประชาชนเปนศนยกลาง และใหประชาชนมสวนรวมในการตดสนใจเชงนโยบาย

ผานทางอเลกทรอนกส (Connected Governance) ไดอยางสะดวก ทนตอสถานการณ ตลอดจนเปดโอกาส

ใหประชาชนเขาถงขอมลทมความมนคงปลอดภย และรกษาความเปนสวนตวของขอมลและใหสามารถ

ตรวจสอบได และน�าไปสการด�าเนนงานทมความโปรงใส (Transparency) และนาเชอถอ (Accountability)

มตดานทนมนษย ประเทศไทยปรบเปลยนโครงสรางก�าลงคนทางดานดจทล เพอเรงสรางและพฒนา

ก�าลงคนทเหมาะสมและสอดคลองกบบรบทของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทล ทรปแบบการจางงาน

และวฒนธรรมการท�างานเปลยนแปลงไป จากการทเทคโนโลยดจทลเปนเทคโนโลยทไรพรมแดนและเออให

ธรกจจากทวโลกสามารถท�างานผานระบบอนเทอรเนตไดอยางสะดวก น�ามาซงการสรางสรรคนวตกรรมทาง

ธรกจใหม ซงประเทศไทยจะมผเชยวชาญตางประเทศดานดจทลเขามาท�างานในประเทศมากขน

มตดานความเชอมน มกฎหมาย/กฎระเบยบทเออเศรษฐกจและสงคมดจทล มการปรบปรง

กฎระเบยบและกระบวนการท�างานของภาครฐทเกยวของ ท�าใหการท�า e-Business ในประเทศไทย

มความสะดวก รวดเรว ลดตนทน และนาเชอถอ การเคลอนยายสนคามประสทธภาพมากขนดวยระบบ

e-Logistics ดานระบบการช�าระเงนมววฒนาการใหมๆ เพอสนบสนนการท�าธรกรรมทางการเงนของประเทศ

ทสะดวก รวดเรว มประสทธภาพ และนาเชอถอ มการเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลแบบทนท กฎหมายท

สนบสนนและจ�าเปนตอนโยบาย Digital Economy จะมการบงคบใชครบถวน

๑๙

ระยะท ๓ (๑๐ ป) Full Transformation ประเทศไทยกาวสการเปน “ดจทลไทยแลนด” ทขบเคลอนและ

ใชประโยชนจากนวตกรรมดจทลไดอยางเตมศกยภาพ

มตดานโครงสรางพนฐาน ประเทศไทยจะมโครงสรางพนฐานดจทลททนสมยทดเทยมประเทศ

พฒนาแลว และโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงจะกลายเปนสาธารณปโภคขนพนฐาน เชนเดยวกบ

ถนน ไฟฟา น�าประปา ดวยโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงแบบใชสายทเขาถงทกบาน และรองรบการ

หลอมรวม (Convergence) มบรการอนเทอรเนตความเรวสงทสามารถเขาถงไดในทกสถานท ทกเวลา ส�าหรบ

ผใชหรอ ทกสรรพสงทตองการเชอมตอ โครงขายโทรคมนาคมหลกจะมเสนทางเชอมตอกบตางประเทศดวย

เทคโนโลยหลากหลายรองรบปรมาณความตองการใชงานทเพมขนอยางไมจ�ากด ระยะทางและความเรว

จะไมไดเปนอปสรรคในการเชอมโยงโครงขายระหวางประเทศ ขอมลของผใชอนเทอรเนตสวนใหญจะถก

เกบไวทศนยขอมลบนเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงและโยกยายไดตลอดเวลา โดยไมขนอยกบเทคโนโลย

และผใหบรการ ระบบการแพรภาพและกระจายเสยงแบบดจทลจะถกหลอมรวม โดยสงผานสอหลายรปแบบ

ดวยเทคโนโลยทหลากหลาย ครอบคลมพนททวประเทศ

มตดานเศรษฐกจ ประเทศไทยจะเปนศนยกลางการคาและการลงทนดจทล ภาคอตสาหกรรม

สามารถน�าเทคโนโลยดจทลมาใชเพอปรบปรงประสทธภาพของการท�างานเขาสการเปนโรงงานอจฉรยะ

(Smart Factory) รองรบการเขาสอตสาหกรรมในยคท ๔ (Industry 4.0) และภาคการเกษตรทวประเทศ

ตงแตขนาดใหญไปจนถงขนาดเลกปรบเปลยนรปแบบสการท�าการเกษตรแบบอจฉรยะ (Smart Agriculture)

ขณะเดยวกนกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ของไทยสามารถน�านวตกรรมดจทลเขามา

ขบเคลอนธรกจ (Innovation Driven Enterprises: IDE) จนสามารถเขาไปมบทบาทในเวทระหวางประเทศได

มตดานสงคม ประชาชนทกกลม โดยเฉพาะอยางยงกลมผดอยโอกาส ผสงอาย และคนพการ สามารถ

เขาถงการมบรการตางๆ ของรฐไดทกท ทกเวลา ผานเทคโนโลยดจทล ตลอดจนมการรวบรวมและแปลง

ขอมล องคความรของประเทศ ทงระดบประเทศและระดบทองถนใหอยในรปแบบดจทล ทประชาชนสามารถ

เขาถงและน�าไปใชประโยชนไดโดยงาย สะดวก และสรางสรรค พรอมกบสามารถใชเทคโนโลยดจทลเปน

เครองมอในการอนรกษและเผยแพร สรางจดยนของประเทศไทย น�าความร ภมปญญาทองถน มาจดเกบ

และตอยอดสรางมลคาเพมในระยะยาว ในขณะเดยวกนประชาชนสามารถรเทาทนขอมลขาวสาร อานออก

เขยนไดทางดจทล มทกษะการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางมความรบผดชอบตอสงคม และม

สวนรวมในการก�าหนด ออกแบบ พฒนา และขบเคลอนการพฒนาทองถนและประเทศ

มตดานภาครฐ รฐบาลมกระบวนการท�างานเปนระบบดจทลโดยสมบรณ เชอมโยงการท�างาน

และขอมลระหวางภาครฐจนเสมอนเปนองคกรเดยว (One Government) และเชอมโยงประชาชนในการ

เขาถงขอมลและมสวนรวมในการก�าหนดแนวทางการบรหารจดการภาครฐ การพฒนาสงคมและเศรษฐกจ

โดยรฐจะแปรสภาพเปนผจดใหมการบรการของรฐจากรปแบบเดม ไปสรปแบบการบรการสาธารณะใน

ลกษณะอตโนมต (Automated Public Services) ตามหลกการออกแบบทเปนสากล (Universal Design)

ผานระบบดจทลทสอดคลองกบสถานการณ และความตองการของผรบบรการแตละบคคล โดยผใชงานไมตอง

รองขอตอรฐ การก�าหนดนโยบายและการตดสนใจอยบนพนฐานของขอมลททนสมย มการวเคราะหขอมล

ขนาดใหญ และการมสวนรวมของประชาชน

๒๐

มตดานทนมนษย การปรบเปลยนโครงสรางก�าลงคนทางดานดจทลเปนงานตอเนองระยะยาวทจะ

เหนผลในชวง ๑๐ - ๒๐ ป หากมการเตรยมความพรอมอยางเหมาะสม ประเทศไทยจะสามารถสรางงาน

ทมคณคาสง ดวยการพฒนาทกษะของก�าลงคนทางดานเทคโนโลยดจทลในระดบสง (Advanced Digital

Skill) เพอใหสามารถผลตก�าลงคนทางดานดจทลทเพยงพอ สอดคลองกบบรบททางเศรษฐกจและสงคม

ภายในประเทศ ในระยะน ทกษะและวชาชพทมงตอบสนองการท�างานรปแบบใหมจะเปนทตองการมากขน

โดยเฉพาะก�าลงคนทเกยวของกบการสรางเครอขายของการประยกตใชระบบอตโนมตและอปกรณอจฉรยะ

ประเทศไทยจะมระบบนเวศของการท�างานรปแบบใหมทอาศยเทคโนโลยดจทล (Digital Workplace

Ecology) เปนแกนกลางส�าคญในการขบเคลอนกจกรรมทมงเนนการสรางคณคาใหกบระบบเศรษฐกจและ

สงคม โดยไมยดตดกบสถานทและเวลา (Mobility Workplace) มการใชประโยชนรวมกนในรปแบบของระบบ

เศรษฐกจและสงคมแหงการแบงปน (Sharing Economy) รวมถงมก�าลงคนรนใหมทมทกษะดจทลระดบสง

และเปนทกษะเฉพาะดาน ทผสมผสานองคความร อนเปนผลจากการเปลยนแปลงของเทคโนโลยดจทล

มตดานความเชอมน มกฎหมาย/ กฎระเบยบทเออตอเศรษฐกจและสงคมดจทล ในระยะยาว

(๑๐ ป) ประเทศไทยตองไมมกฎเกณฑ กฎระเบยบทเปนอปสรรคตอการคา การลงทนดจทล และตองม

การทบทวนกฎหมาย กฎ ระเบยบ กตกาอยางตอเนอง เพอสนบสนนใหประเทศไทยเปนสวนหนงของระบบ

เศรษฐกจโลกอยางแทจรง

ระยะท ๔ (๑๐ - ๒๐ ป) Global Digital Leadership ประเทศไทยอยในกลมประเทศทพฒนาแลว

สามารถใชเทคโนโลยดจทลสรางมลคาทางเศรษฐกจและคณคาทางสงคมอยางยงยน

มตดานโครงสรางพนฐาน การพฒนาเทคโนโลยดจทลเปลยนแปลงอยางรวดเรวตลอดเวลา จงยาก

ทจะคาดการณภาพอนาคตได แตอาจกลาวไดวาในระยะ ๑๐ ปตอจากน เทคโนโลยดจทล จะไมใชสงแปลกใหม

ในสงคม เพราะการแพรกระจายและการเขาถงเทคโนโลยดจทลของประชาชนทกคน ทกกลม ท�าใหประชาชน

คนเคยและใชเทคโนโลยดจทลโดยอตโนมต ท�าใหเทคโนโลยดจทลเปนเสมอนปจจยทหาในการใชชวต

ประจ�าวน การด�าเนนกจกรรมทกประเภท ดงนน ประชาชนอาจไมไดสงเกตหรอรสกถงการมอยของเทคโนโลย

ดจทล แตหากขาดเทคโนโลยดจทล การด�าเนนงานตางๆ จะหยดชะงกลงโดยสนเชง

มตดานเศรษฐกจ เศรษฐกจประเทศไทยเชอมโยงกบระบบเศรษฐกจโลกดวยเทคโนโลยดจทล

อยางมประสทธภาพ ไมวาจะเปนดานการคา การผลต การลงทน หรอการจางงาน ท�าใหประเทศไทย

ก าวข ามกบดกรายได ปานกลางไปส การเป นประเทศทมรายได สงทดเทยมประเทศทพฒนาแล ว

อยางไรกตาม การพฒนาเทคโนโลยดจทลอาจสงผลตอการน�าหนยนตและระบบอจฉรยะมาทดแทนก�าลงคนใน

กระบวนการผลตของภาคการผลตและการบรการเปนจ�านวนมาก

มตด านสงคม ประเทศไทยจะปรบเปลยนแนวคดจากการพฒนาจากศนยกลางไปยงชนบท

เปนการพฒนาความเจรญจากชนบทเขาสศนยกลาง ควบคไปกบการสรางใหเกดโครงสรางพนฐานดจทลท

ทนสมยทดเทยมประเทศทเจรญแลว โครงสรางพนฐานดจทลจะมเทคโนโลยสมยใหมมาแทนท และการใชงาน

จะถกพฒนาใหเปนบรการทประชาชนทกคนสามารถเขาถงและใชประโยชนได ซงการเขาถงบรการจะสามารถ

ท�าไดทกท ทกเวลา ดวยอปกรณอจฉรยะทหลากหลาย การใชบรการโครงขายดจทลเพอตดตอสอสารกบผท

๒๑

อยหางไกลกน สามารถท�าไดเสมอนกบเปนการสอสารแบบใกลตว ขอมลปรมาณมหาศาลจะถกจดเกบในศนย

ขอมลหรอแหลงเกบขอมลทกระจายอยทวบนเครอขาย เปรยบเสมอนกบขอมลทจดเกบมอยทกทและสามารถ

เขาถงไดแบบทนทเมอตองการ

มตดานภาครฐ การท�างานของภาครฐทหลอมรวมกนเสมอนเปนองคกรเดยวทท�างานดวยเทคโนโลย

ดจทล อยางชาญฉลาด รวดเรว โปรงใส เปลยนแปลงบทบาทภาครฐในอนาคต โดยรฐจะไมเปนผสรางบรการ

สาธารณะอกตอไป แตแปรเปลยนไปเปนผอ�านวยความสะดวกในการสรางบรการสาธารณะโดยเอกชนและ

ประชาชน เรยกวา บรการระหวางกน (Peer To Peer) ตามหลกการออกแบบทเปนสากล (Universal Design)

ทประชาชนทกคนสามารถเขาถงบรการไดโดยไมมขอจ�ากดทางกายภาพ พนท และภาษา โดยบทบาทของ

รฐในอนาคตเปนเพยงผอ�านวยความสะดวก ผก�ากบดแล บรหารจดการการใหบรการระหวางกนใหเกด

ความเปนธรรม ประชาชนสามารถมสวนรวมในการปกครองและบรหารบานเมองโดยสมบรณ นอกจากน

จากความส�าเรจในการกาวเขาสการเปน One Government ท�าใหประเทศไทยเปนผน�าดานรฐบาลดจทลทง

การบรหารจดการรฐและบรการประชาชนในภมภาคอาเซยน

มตดานทนมนษย ดวยการเตรยมความพรอมในการสรางก�าลงคนและการจางงานรปแบบใหมๆ

ในระยะกอนหนา ประเทศไทยจะมความพรอมและเปนหนงในศนยกลางดานก�าลงคนดจทลของภมภาค

อาเซยน ขณะเดยวกน ดวยการเคลอนยายบคลากรทเปนไปอยางงายดายมากขน ก�าลงคนดานดจทลทท�างาน

ในประเทศไทยจะมความหลากหลาย โดยมผเชยวชาญและก�าลงคนจากตางประเทศดานดจทลเขามาท�างานใน

ประเทศไทยมากขน ผเชยวชาญดานดจทลของประเทศไทยท�างานใหกบบรษททตงอยตางประเทศมากขน

มตดานความเชอมน มกฎหมาย/ กฎระเบยบทเออเศรษฐกจและสงคมดจทล ประเทศไทยเปน

ประเทศตนแบบทมการพฒนา ทบทวน กฎระเบยบ กตกาดานดจทลอยางตอเนองจรงจง ในภมภาคอาเซยน

๒๒

สวนท ๓

ยทธศาสตรการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

สวนท ๓ ยทธศาสตรการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

เพอขบเคลอนการพฒนาดจทลของประเทศไทยตามวสยทศนและแนวทางการพฒนาตามภมทศน

ดจทล ๔ ระยะ แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม จงไดก�าหนดยทธศาสตรการพฒนาไว ๖ ยทธศาสตร

ทสงเสรมซงกนและกน มการก�าหนดเปาหมาย เพอใหสามารถตดตามและประเมนความกาวหนาไดอยาง

ชดเจน และแผนงานเพอด�าเนนการตามยทธศาสตร ดงน

๑. พฒนาโครงสรางพนฐานดจทลประสทธภาพสง ใหครอบคลมทวประเทศ: เขาถง พรอมใช จายได

๒. ขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล: ขบเคลอน New S-Curve เพมศกยภาพสรางธรกจ

เพมมลคา

๓. สรางสงคมคณภาพดวยเทคโนโลยดจทล: สรางการมส วนรวม การใชประโยชนอยาง

ทวถงและเทาเทยม

๔. ปรบเปลยนภาครฐสการเปนรฐบาลดจทล: โปรงใส อ�านวยความสะดวก รวดเรว เชอมโยงเปน

หนงเดยว

๕. พฒนาก�าลงคนใหพรอมเขาสยคเศรษฐกจและสงคมดจทล: สรางคน สรางงาน สรางความ

เขมแขงจากภายใน

๖. สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทล: กฎระเบยบทนสมย เชอมนในการลงทน

มความมนคงปลอดภย

๒๔

ยทธศาสตรท ๑ พฒนาโครงสรางพนฐานดจทลประสทธภาพสงใหครอบคลมทวประเทศ

โครงสรางพนฐานดจทลทมประสทธภาพ ททกคนเขาถงและใชประโยชน เพอรองรบการเปน

ดจทลไทยแลนด เปนการยกระดบเศรษฐกจและสงคมของประเทศดวยเทคโนโลยดจทล

โครงสรางพนฐานดจทลทส�าคญ ประกอบดวย โครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศ

โทรคมนาคม และการแพรภาพกระจายเสยง ทมความทนสมย มคณภาพ ขนาดเพยงพอ ครอบคลมทกพนท

และสามารถใหบรการไดอยางตอเนอง เพอรองรบการตดตอสอสาร การเชอมตอ การแลกเปลยนขอมล

สารสนเทศ การคาและพาณชย การบรการภาครฐและเอกชน ตลอดจนการใชงานรปแบบตางๆ อนเปน

ประโยชนตอการสรางความมงคงทางเศรษฐกจ และความมนคงทางสงคมของประเทศ รวมทงเพอรองรบการ

เปนศนยกลางดานดจทลในอนาคต

ส�าหรบยทธศาสตรท ๑ น จะสรางใหเกดโครงสรางพนฐานดจทลททนสมย ประชาชน

ทกคนสามารถเขาถงและใชประโยชนได ซงการเขาถงบรการจะสามารถท�าไดทกท ทกเวลา อยางมคณภาพ

ดวยอนเทอรเนตความเรวสงทรองรบความตองการ และราคาคาบรการทตองจายจะตองไมไดเปนอปสรรค

ในการเขาถงบรการดจทลอกตอไป ในอนาคตโครงสรางพนฐานอนเทอรเนตความเรวสงจะกลายเปน

สาธารณปโภคขนพนฐานเชนเดยวกบ ถนน ไฟฟา น�าประปา ทสามารถรองรบการเชอมตอกบทกสรรพสง

เปาหมายยทธศาสตร

๑. โครงขายอนเทอรเนตความเรวสงเขาถงทกหมบาน

๑.๑. ทกหมบานมบรการอนเทอรเนตความเรวสงเขาถง ภายใน ๒ ป

๑.๒. รอยละ ๙๐ ของผใชในเขตเทศบาลเมองทกจงหวดและพนทเศรษฐกจ สามารถเขาถงบรการ

อนเทอรเนตความเรวไมต�ากวา ๑๐๐ Mbps ภายใน ๓ ป

๑.๓. รอยละ ๙๕ ของโรงเรยน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบล องคการบรหารสวนทองถน

และศนยการเรยนร ไอซทชมชน มบรการอนเทอรเนตเขาถงดวยความเรวไมต�ากวา ๓๐ Mbps ภายใน ๕ ป

๑.๔. มบรการอนเทอรเนตเคลอนทความเรวสง (Mobile Broadband) ทสามารถเขาถงและพรอม

ใชแกประชาชน โดยครอบคลมพนททกหมบาน พนทชมชน และสถานททองเทยวภายใน ๒ ป

๒. คาบรการอนเทอรเนตความเรวสงไมเกนรอยละ ๒ ของรายไดมวลรวมประชาชาตตอหว

๓. ประเทศไทยเปนศนยกลางเชอมตอและแลกเปลยนขอมลระหวางประเทศ

๓.๑. มจดเชอมตอและแลกเปลยนขอมลจราจรอนเทอรเนตระหวางประเทศ (IXP) ทเปนศนยกลาง

ของ ASEAN ตอนเหนอ ภายใน ๒ ป

๓.๒. มผใหบรการขอมล (Content Provider) ระดบโลกมาลงทนตงศนยขอมล ภายใน ๓ ป

๔. โครงขาย แพรสญญาณภาพโทรทศนและกระจายเสยงวทยระบบดจทลครอบคลมทวประเทศ

๔.๑. มโครงขายดจทลทวครอบคลมทวประเทศ ภายใน ๑ ป

๔.๒. มระบบวทยดจทลใหบรการภายใน ๓ ป

๒๕

แผนงาน

๑. พฒนาโครงสรางพนฐานอนเทอรเนตความเรวสงใหครอบคลมทวประเทศ มความทนสมย

มเสถยรภาพ ตอบสนองความตองการการใชงานของทกภาคสวน ดวยราคาทเหมาะสมและเปนธรรม เพอสราง

โอกาสการเขาถงและการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลทกรปแบบไดอยางเทาเทยมกน

๑.๑ มบรการอนเทอรเนตความเรวสงเขาถงพนทตางๆ ทวประเทศดวยเทคโนโลยทเหมาะสม

โดยภาครฐใหการสนบสนนความตองการการใชงาน (Demand) ขนพนฐานของสถานศกษา โรงพยาบาล

สงเสรมสขภาพต�าบล และศนยสารสนเทศชมชน รวมถงบรการอนเทอรเนตสาธารณะสชมชน

๑.๒ ใหผประกอบการใชโครงสรางพนฐานโทรคมนาคม โครงขายทใชในกจการแพรภาพและ

กระจายเสยง และสงอ�านวยความสะดวกรวมกน เพอใหเกดการบรณาการการใชงานทรพยากรสอสาร

ลดปญหาความซ�าซอนในการลงทน พรอมทงวางรปแบบสถาปตยกรรมโครงขายใหสามารถเชอมตอถงกนไดใน

ลกษณะโครงขายเชอมตอแบบเปด (Open Network/Open Access) ใหเปนโครงขายเดยวสามารถใหบรการ

ประชาชนอยางมคณภาพและทวถง ตลอดจนสงเสรมการแขงขนในตลาดของผประกอบการรายใหมในสวน

บรการปลายทาง (Last Mile Access) ทงแบบใชสายและแบบไรสาย

๑.๓ ปรบปรงแกไข กฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบตางๆ และสรางกลไกในการท�างานรวมกน

เพออ�านวยความสะดวกในการขอใชสทธผานทางในการวางโครงขายโทรคมนาคม (Right of Way) และ

ก�าหนดใหมหนวยงานกลางหรอคณะท�างานเฉพาะกจ (Common Utility Commission) เพอท�าหนาท

บรณาการความรวมมอกบหนวยงานภาครฐทเกยวของดานโครงสรางพนฐานใหเกดความรวมมอในการท�างาน

อยางสมฤทธผล

๒. ผลกดนใหประเทศไทยเปนหนงในศนยกลางการเชอมตอและแลกเปลยนขอมลภมภาคอาเซยน

โดยการสรางสภาพแวดลอมทเออตอการใชประเทศไทยเปนศนยกลาง ทงการเปนเสนทางผานการจราจรของ

ขอมลส�าหรบภมภาค และเปนทตงส�าหรบผประกอบการเนอหารายใหญของโลก

๒.๑ จดพนท โครงสรางพนฐานโทรคมนาคม สงอ�านวยความสะดวก และสภาพแวดลอมท

เหมาะสม รวมทง ปรบปรงกฎหมายทเกยวของเพอดงดดการลงทนศนยขอมลขนาดใหญทไดมาตรฐานสากล

เปนแหลงบมเพาะธรกจดจทลและนวตกรรมดจทล เพอรองรบเศรษฐกจดจทลทงภายในประเทศและจาก

ตางประเทศ

๒.๒ สงเสรมใหมการลงทนและรวมใชทรพยากรโครงสรางพนฐานทงโครงขายสอสารหลกภายใน

ประเทศและระหวางประเทศ ในภาคพนดน และเคเบลใตน�า ส�าหรบการเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน

ใหมขนาดเพยงพอ และมเสนทางเปาหมายหลายเสนทาง เพอใหสามารถบรการสอสารระหวางประเทศได

อยางมเสถยรภาพและตอเนอง รองรบการใชงานภายในประเทศและของประเทศเพอนบานทงภมภาคอาเซยน

อยางเสรและเปนธรรม

๓. จดใหมนโยบายและแผนบรหารจดการโครงสรางพนฐาน คลนความถ (Refarm And Release)

และการหลอมรวมของเทคโนโลยในอนาคต รวมทงปรบแกกฎหมาย เพอสนบสนนการใชทรพยากรของประเทศ

อยางมประสทธภาพ มคณภาพตามมาตรฐานสากล ทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ทงดานการสอสาร

โทรคมนาคม และการแพรภาพกระจายเสยง รวมถงการหลอมรวมของเทคโนโลยทเกยวของ และสอดคลองกบ

๒๖

ความตองการใชงานในปจจบนและอนาคต ตลอดจนการบรหารจดการโครงสรางพนฐานในภาวะวกฤต

๓.๑ มนโยบายและแผนบรหารจดการโครงสรางพนฐานเพอรองรบการขยายตวในการเชอมตอ

ของอปกรณกบทกสรรพสง และการหลอมรวมของเทคโนโลยในปจจบนและอนาคต

๓.๒ ใหมนโยบายการบรหารกจการดาวเทยมของประเทศ ซงครอบคลมถงการใชวงโคจรดาวเทยม

และบรการขอมลผานดาวเทยม เพอใหมการแขงขนในการเขาถงวงโคจรดาวเทยมคางฟาและพฒนากจการ

บรการขอมลผานดาวเทยมทถกกฎหมาย

๓.๓ ก�าหนดนโยบายดานโครงสรางพนฐาน และการใชคลนความถใหเหมาะสมเพยงพอกบภารกจ

เชงพาณชย การบรการสาธารณะ ดานความมนคง และการบรหารจดการภาวะวกฤต

๓.๔ ปรบปรงกฎหมายทเกยวของ เชน กฎหมายในเรองการก�ากบดแล เพอใหเกดเครอขายท

เปนกลาง (Net Neutrality) รองรบการหลอมรวม (Convergence) ของเทคโนโลยสอ และบรการใหสอดคลอง

กบมาตรฐานสากลและทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ทงดานการสอสารโทรคมนาคมและการแพรภาพ

กระจายเสยง

๔. ปรบรฐวสาหกจโทรคมนาคมใหเหมาะสมกบสถานการณและความกาวหนาของอตสาหกรรมดจทล

ใหเทาทนการเปลยนแปลงในอนาคต

๔.๑ ก�าหนดนโยบายใหแยกหนวยธรกจของรฐวสาหกจทมอนาคตเปนองคกรทแข งขน

ไดเชงพาณชย

๔.๒ ปรบปรงและสรางกลไกการบรหารจดการ รวมถงแปรรปหนวยงานรฐวสาหกจโทรคมนาคม

ใหมความคลองตวโปรงใส และมประสทธภาพ เพอสรางคณคาจากทรพยสนของรฐทมอย

ยทธศาสตรท ๒ ขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล

การขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล หมายถง การพฒนาเศรษฐกจของประเทศโดย

อาศยเทคโนโลยดจทลเพอใหภาคธรกจสามารถลดตนทนการผลตสนคาและบรการ พรอมกบเพมประสทธภาพ

ในการด�าเนนธรกจ ตลอดจนวางรากฐานการแขงขนเชงธรกจรปแบบใหมในระยะยาว ภายใตการสงเสรม

เศรษฐกจดจทลจงจ�าเปนตองเรงสรางระบบนเวศส�าหรบธรกจดจทล โดยมงเนนการยกระดบและพฒนา

ขดความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจ ทจะสงผลตอการขยายฐานเศรษฐกจและอตราการจางงานของ

ไทยอยางยงยนในอนาคต

ส�าหรบยทธศาสตร ท ๒ น เป นการเร งส งเสรมเศรษฐกจด วยเทคโนโลย ดจทล

(Digital Economy Acceleration) โดยมงเนนการสรางระบบนเวศส�าหรบธรกจดจทล (Digital Business

Ecosystem) ควบคกบการพฒนาระบบโครงสรางพนฐานดจทล และการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลใน

เชงธรกจ และกระตนใหภาคเอกชนเกดความตระหนกถงความส�าคญ และจ�าเปนทจะตองเรยนรและปรบปรง

แนวทางการท�าธรกจดวยการใชเทคโนโลยดจทลอยางมศกยภาพ โดยเฉพาะอยางยงธรกจขนาดกลางและ

เลก (SMEs) รวมถงธรกจใหม (Startup) ในดานเศรษฐกจชมชน เทคโนโลยดจทลจะชวยเชอมโยงทองถนกบ

ตลาดโลก สรางมลคาเพมใหกบสนคาชมชน

๒๗

เปาหมายยทธศาสตร

๑. ขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการไทยเพมขนจากการใชเทคโนโลยดจทล

๑.๑ สดสวนมลคาการผลตสนคาและบรการภายในประเทศของธรกจ SMEs เพมเปนรอยละ ๕๐

ตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

๑.๒ ผลตภาพการผลตของธรกจ SMEs เพมขนจากการใชเทคโนโลยดจทล

๒. สดสวนของธรกจ SMEs ไทย ทงในภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการเขาถงเทคโนโลย

ดจทลสามารถแขงขนไดทงในเวทภมภาคและเวทโลก

๒.๑ เพมสดสวนของธรกจ SMEs และวสาหกจชมชนในการขายสนคาออนไลนเพมขนรอยละ ๒๐

๓. ธรกจ SMEs สามารถใชนวตกรรมและมความเชยวชาญในการใชเทคโนโลยเพมขน

๓.๑ อนดบของประเทศไทยในดชนชวดการใชนวตกรรมและความเชยวชาญในการใชเทคโนโลย

ภายใต Global Competitiveness Index อยในอนดบท ๓๐

๔. สดสวนมลคาเพมของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลตอ GDP เพมขนไมนอยกวารอยละ ๒๕

๕. ประเทศไทยเปนหนงในผน�าอตสาหกรรมดจทลของภมภาค

๕.๑ มลคาของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลของไทยตด ๑ ใน ๓ อนดบตนของภมภาค

(Top 3 Digital Industry Leader)

๕.๒ เพมมลคาการลงทนของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลภายในประเทศเพมขน

แผนงาน

๑. เพมขดความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจ เพอสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจและสงเสรมขด

ความสามารถในการแขงขนดวยการใชเทคโนโลยดจทลปฏรปการท�าธรกจตลอดหวงโซคณคา

๑.๑ ผลกดนใหธรกจ SMEs วสาหกจชมชน และกลมเศรษฐกจฐานราก ใชเทคโนโลยดจทล

เพอเขาส ระบบธรกจและท�าการคาผานสอดจทล รวมถงการใชระบบสนบสนนตางๆ ทเกยวของ เชน

ระบบการเงน เปนตน

๑.๒ เรงผลกดนใหเกดการใชเทคโนโลยดจทลเชอมโยงระบบการคาดจทลของไทยกบตางประเทศ

ตลอดหวงโซคณคาแบบครบวงจร เพอใหประเทศไทยเปนสวนหนงของระบบหวงโซมลคาโลก (Global Value

Chain) โดยเรงใหมการใชเทคโนโลยดจทล เพอการบรหารจดการภายในองคกร การจดการระบบหวงโซ

อปทาน ตลอดจนเรงผลกดนใหเกดระบบฐานขอมลกลาง เชอมโยง และใชงานมาตรฐานสนคาสากล

๑.๓ มมาตรการสงเสรมการใชเทคโนโลยดจทลและการใชประโยชนจากขอมลในการปฏรป

กระบวนการผลตสนคาและบรการ เพอพฒนาภาคธรกจใหทนสมย ทงภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม และ

ภาคบรการ อาท การประยกตใชระบบซอฟตแวรอตโนมต (Autonomous Software) ระบบโรงงานอจฉรยะ

(Smart Factory) ระบบการเกษตรอจฉรยะ (Smart Agriculture) ระบบการวเคราะหและประมวลผล

ขนาดใหญ เพอเพมประสทธภาพและลดตนทนการผลต

๒. เพมโอกาสทางอาชพเกษตรและการคาขายสนคาของชมชนผานเทคโนโลยดจทล โดยด�าเนนการ

๒๘

รวมกนระหวางหนวยงานจากทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน

๒.๑ ขยายผลการใชเทคโนโลยดจทลในธรกจชมชน เชน วสาหกจชมชน สหกรณชมชน เพอสราง

รายได โดยเนนเรองการพฒนาประชาชนทวประเทศใหสามารถขายสนคาออนไลน การใชเทคโนโลยเพอเพม

ชองทางการประชาสมพนธการบรการของชมชน (เชน ธรกจทองเทยว ธรกจแพทยทางเลอก ฯลฯ) และการน�า

ความรผานเทคโนโลยไปใชสรางอาชพใหมๆ

๒.๒ เร งบรณาการการน�าเทคโนโลยดจทลเข าส ชมชนเกษตรกร ทครอบคลมการจดท�า

ทะเบยนเกษตรกรรายแปลง การท�าระบบจดการและแลกเปลยนความรทางการเกษตร การบรหารจดการ

พนทเพาะปลกและฟารม การบรหารจดการระบบน�าและการใชน�า การวางแผนการผลต การท�าระบบ

บญช การปรบปรงประสทธภาพระบบขนสงและโลจสตกส ไปจนถงการพฒนาผลตภณฑทไดมาตรฐาน

การท�าการตลาด และการตรวจสอบยอนกลบของผลตภณฑเกษตร (Food Traceability) เปนตน

๒.๓ จดใหมระบบโลจสตกสสชมชนทครบวงจร เพอบรหารการจดการขนสงสนคาและวตถดบ

ของชมชน รวมถงการสงเสรมกลไกการจายเงนผานระบบอเลกทรอนกส (E-Payment) ทนาเชอถอ ในราคาท

เหมาะสม เพออ�านวยความสะดวกของการท�าธรกจชมชน

๓. เรงสรางธรกจเทคโนโลยดจทล (Digital Technology Startup) เพอใหเปนฟนเฟองส�าคญใน

การขบเคลอนเศรษฐกจดจทล โดย

๓.๑ สนบสนนระบบนเวศทเออตอการเตบโตของธรกจเทคโนโลยดจทลทมศกยภาพ อาท จดให

มทนหรอสนบสนนการรวมทน จดใหมศนยอ�านวยความสะดวกทางธรกจแบบเบดเสรจ (One Stop Service)

จดใหมสงอ�านวยความสะดวกทเออตอการสรางสรรคนวตกรรมทางธรกจและการตอยอดเทคโนโลยดจทล

และจดใหมการสรางความเขาใจและความตระหนกตอรปแบบการด�าเนนธรกจนวตกรรมภายในประเทศทงใน

หนวยงานภาครฐและภาคเอกชน รวมถงปรบปรงกฎหมาย กฎระเบยบทเกยวของ

๓.๒ จดใหมทนสนบสนนงานนวตกรรมบรการขนาดใหญทเปนบรการพนฐาน (Service Platform)

ของการคดคนรปแบบธรกจใหม (Disruptive Business) ดวยเทคโนโลยดจทล เชน ระบบนวตกรรมบรการท

เปนพนฐานของการใชประโยชนจากอปกรณอจฉรยะ (Smart Devices) และการใชประโยชนจากขอมลเปดใน

เชงพาณชย

๓.๓ บรณาการความรวมมอในการพฒนาและการถายทอดองคความรทางดานเทคโนโลยดจทล

เพอการพฒนาเทคโนโลยดจทลและนวตกรรมอยางยงยน ตลอดจนสามารถตอยอดและสรางเทคโนโลยและ

นวตกรรมดจทลทเหมาะสมและสอดคลองกบบรบทการพฒนาภายในประเทศ

๔. พฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลใหมความเขมแขงและสามารถแขงขนไดในอนาคต

๔.๑ สนบสนนการวจย พฒนา ทางดานนวตกรรมและเทคโนโลยดจทล เพอสรางความเขมแขง

ของอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลและอตสาหกรรมเปาหมายทรองรบการพฒนาเศรษฐกจ

๔.๒ สงเสรมใหเกดการลงทนและประกอบธรกจดานเทคโนโลยดจทลในประเทศไทยทงจากใน

และตางประเทศ ผานความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (Public Private Partnership) ตลอดจนจด

ใหมมาตรการสงเสรม เชน การอ�านวยความสะดวกดานการเคลอนยายบคลากรทมความเชยวชาญเฉพาะทาง

การใหสทธประโยชนทางการลงทน และการสรางสภาพแวดลอมทเออตอการลงทนในอตสาหกรรมเทคโนโลย

ดจทลแหงอนาคต

๔.๓ สนบสนนใหผลตภณฑและบรการทางดานเทคโนโลยดจทลขนบญชนวตกรรม เพอสงเสรม

๒๙

โอกาสทางการตลาดดวยการเปดตลาดภาครฐใหซอผลตภณฑและบรการของไทยอยางเปนระบบ

๔.๔ สนบสนนใหมการจดตงศนยวเคราะหขอมลและศนยใหบรการระบบวเคราะหเชงธรกจทเปน

ระบบบรการแบบเปด เพอสงเสรมการใชประโยชนจากขอมลในเชงธรกจ (Business Insight) ใหมการตอยอด

การใชประโยชนจากขอมลเปด เชน มลคาการตลาด การสงออก เพอน�าไปใชในการท�าธรกจ เปนตน

๔.๕ สงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลทมศกยภาพและเปนอตสาหกรรมแหง

อนาคตซงเปนฐานการผลตของอตสาหกรรมการผลตและการบรการในระบบเศรษฐกจ เพอรองรบกจการทใช

เทคโนโลยขนสงในอนาคต

ยทธศาสตรท ๓ สรางสงคมคณภาพททวถงเทาเทยมดวยเทคโนโลยดจทล

การสรางสงคมคณภาพดวยเทคโนโลยดจทล หมายถง การพฒนาประเทศไทยทประชาชน

ทกกลม โดยเฉพาะอยางยงกลมเกษตรกร ผทอยในชมชนหางไกล ผสงอาย ผ ดอยโอกาส และคนพการ

สามารถเขาถงและใชประโยชนจากบรการตางๆ ของรฐผานเทคโนโลยดจทล มการรวบรวมและแปลงขอมล

องคความรของประเทศทงระดบประเทศและระดบทองถนใหอยในรปแบบดจทลทประชาชนสามารถเขาถง

และน�าไปใชประโยชนไดโดยงายและสะดวก โดยประชาชนมความรเทาทนขอมลขาวสาร และมทกษะในการใช

ประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางมความรบผดชอบตอสงคม

ส�าหรบยทธศาสตรท ๓ น เปนการสรางสงคมดจทลทมคณภาพ (Digital Society) มงหวงท

จะลดความเหลอมล�าทางโอกาสของประชาชนทเกดจากการเขาไมถงโครงสรางพนฐาน การขาดความรความ

เขาใจในเรองเทคโนโลยดจทล หรอการไมสามารถเขาถงขอมลขาวสารผานเทคโนโลยดจทลทยงมราคาแพง

เกนไป และใหความส�าคญกบการพฒนาพลเมองทฉลาด รเทาทนขอมล และมความรบผดชอบ เพอใหเกด

การใชเทคโนโลยดจทลอยางสรางสรรค โดยสดทาย เมอโครงสรางพนฐานดจทลพรอม และพลเมองดจทล

พรอมแลว เทคโนโลยดจทลจะเปนเครองมอในการยกระดบคณภาพชวตของคนทกกลมผานบรการดจทลตางๆ

เปาหมายยทธศาสตร

๑. ประชาชนทกกลมโดยเฉพาะกลมผอาศยในพนทหางไกล ผสงอาย และคนพการสามารถเขาถงและ

ใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทล

๑.๑ ศนยดจทลชมชนทมบรการอปกรณเชอมตอ และ Free-Wi-Fi ครอบคลมทกต�าบลทวประเทศ

๑.๒ สดสวนของกลมผใชอนเทอรเนตทอายเกน ๕๐ ป เพมเปน ไมนอยกวารอยละ ๒๕

๑.๓ ประชาชนทกกลม (โดยเฉพาะผดอยโอกาส ทงดานพนทและขอจ�ากดดานรางกาย) สามารถ

ใชบรการภาครฐไดโดยไมมขอจ�ากดดานพนท ดานเวลา และภาษา

๒. ประชาชนทกคนมความตระหนก ความร ความเขาใจ ทกษะในการใชเทคโนโลยดจทลใหเกด

ประโยชนและสรางสรรค (Digital Literacy)

๓. ประชาชนสามารถเขาถง การศกษา สาธารณสข และบรการสาธารณะ ผานระบบดจทล

๓.๑ ประชาชนทกวยทวประเทศ สามารถเขาถงบรการการเรยนร ระบบเปดส�าหรบมหาชน

(MOOCs) ไดตามความตองการ

๓.๒ ประชาชนทกพนทสามารถเขาถงบรการดานการใหค�าแนะน�าดานสขภาพ และวนจฉยโรคเบองตน

๓.๓. ประชาชนทกพนทสามารถเขาถงบรการแบบ one stop service ทเกยวของกบชวต

๓๐

ประจ�าวน ตลอดทกชวงอายตงแตเกดจนตายผานเทคโนโลยดจทล

แผนงาน

๑. สรางโอกาสและความเทาเทยมในการเขาถงและใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลส�าหรบ

ประชาชนโดยเฉพาะอยางยง กลมผสงอาย กลมผพการ กลมผทอยอาศยในพนทหางไกล

๑.๑ สนบสนนเทคโนโลยดจทลหรอเทคโนโลยสงอ�านวยความสะดวกใหแกคนพการ และก�าหนด

ใหสอดจทล การพฒนาเวบไซต แอปพลเคชน และบรการดจทลของรฐตองพฒนาตามหลกการออกแบบท

เปนสากล

๑.๒ ขยายผลศนยสารสนเทศชมชนไปสทกต�าบลใหเปนศนยบรการของชมชนทบรณาการ

การท�างานรวมกบหนวยงานภาครฐทงสวนกลางและทองถน สามารถใหบรการประชาชนแบบเบดเสรจ เปน

จดรบบรการภาครฐ ใหความรดานการท�าธรกจและประกอบอาชพผานระบบออนไลนของชมชน และพนท

ของชมชนในการท�ากจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมโดยเนนบรการดานการศกษา การเกษตร การดแลสขภาพ

การคาขาย การบรการทองเทยว สทธ และสวสดการสงคม

๒. พฒนาศกยภาพของประชาชนในการใชเทคโนโลยดจทลใหเกดประโยชนและสรางสรรค รวมถง

ความสามารถในการคดวเคราะห และแยกแยะขอมลขาวสารในสงคมดจทลทเปดกวางและเสร

๒.๑ เพมศกยภาพและทกษะการใชเทคโนโลยดจทลใหเกดประโยชนและสรางสรรคของประชาชน

โดยเฉพาะอยางยงในกลม ผสงอาย คนพการ และผดอยโอกาส ผานการอบรมโดยศนยดจทลชมชนรวมกบ

หนวยงานพนธมตร และจดใหมการก�าหนดมาตรฐานการเรยนรเทคโนโลยดจทลขนพนฐานส�าหรบคนกลมตางๆ

๒.๒ สงเสรมแนวปฏบตทดในโลกดจทล โดยบรรจเรองการรเทาทนสอทเปนมาตรฐานในหลกสตร

การศกษาทกระดบ ด�าเนนการวดระดบการรเทาทนสอตามเกณฑทก�าหนดใหชดเจน รณรงคใหเกดความร

ดานการรเทาทนสอในวงกวาง โดยมงเนนในเรองความสามารถในการแยกแยะ วเคราะหสอและขอมลขาวสาร

การใชเทคโนโลยอยางมความรบผดชอบตอสงคม และการไมละเมดสทธในทรพยสนทางปญญา

๒.๓ สรางกลไกตดตามขอมลขาวสารออนไลน ส�าหรบเฝาระวงขอมลทเปนอนตรายตอสงคมแบบ

ทนสถานการณ (real time) เชน ความเชอทผดในเรองอาหารและยา สอลามกอนาจารเดก ขอมลเทจ และ

กระแสขาวทท�าใหสงคมตนตระหนก ฯลฯ เพอสงตอไปใหหนวยงานทเกยวของใหขอมลทถกตองแกสงคม

๓. สรางสอ คลงสอ และแหลงเรยนรดจทลเพอการเรยนรตลอดชวต ทประชาชนเขาถงไดอยางสะดวก

ผานทงระบบโทรคมนาคม ระบบแพรภาพกระจายเสยง และสอหลอมรวม

๓.๑ ก�าหนดใหหนวยงานเจาของขอมลตางๆ เชน เอกสารส�าคญของราชการ ขอมล สถต ความรเชง

อาชพ มรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน และสาระบนเทงตางๆ เปนตน เรงผลตหรอแปลงขอมล ขาวสาร

องคความร ของหนวยงานใหอยในรปแบบดจทล และเปดใหประชาชนเขาถง สบคนได รวมถงมกลไกทอนญาต

ใหประชาชน หรอธรกจสามารถน�าขอมลไปตอยอดใชประโยชน

๓.๒ สรางและสงเสรมใหเกดแหลงความรดจทลทงในระดบประเทศและระดบทองถน เพอเปน

แหลงความรทนาเชอถอของสงคมไทย โดยมมาตรการ เชน สรางเครอขายผพฒนาแหลงความร ใหทนสนบสนน

การด�าเนนการ จดหาแพลตฟอรม รบรองความนาเชอถอของขอมลและองคความร บรณาการแหลงความร

เพอใหประชาชนเขาถงขอมลและความรไดงาย เปนตน

๓.๓ สงเสรมใหภาคเอกชนและภาคประชาชน ผลตสอดจทลทเปนประโยชนตอสาธารณะ เชน

การผลตสอผานกจกรรมทรบผดชอบตอสงคมโดยหนวยงานเอกชน หรอการผลตสอภมปญญาทองถนโดย

๓๑

ประชาชนและชมชน ทงน สอทผลตขนใหมจะตองรองรบความหลากหลายในสงคม ทงดานภาษา วฒนธรรม

สภาพรางกาย พนททางภมศาสตร ฐานะทางเศรษฐกจ การเปนประชาคมอาเซยนและประชาคมโลก

๓.๔ พฒนาแพลตฟอรมส�าหรบรวบรวมขอมล องคความร ความสามารถของบคคล โดยเฉพาะ

บคลากรวยเกษยณ ปราชญชมชน นกวชาการ และผมจตอาสา ใหเปนเวทแลกเปลยนประสบการณ เรยนร

รวมกน และถายทอดองคความรและประสบการณจากรนสรน จากชมชนสชมชน น�าไปสเศรษฐกจและสงคม

แหงการแบงปน

๔. เพมโอกาสในการเรยนร และไดรบบรการการศกษาทมมาตรฐานของนกเรยนและประชาชน

แบบทกวย ทกท ทกเวลา ดวยเทคโนโลยดจทล

๔.๑ บรณาการการน�าเทคโนโลยดจทลเขาสโรงเรยนในพนทหางไกล ชายขอบ เชน โรงเรยนใน

พนทหางไกลและเดนทางล�าบาก โรงเรยนในพนทชายแดน หรอพนททมความขดแยงสง โดยการบรณาการจะ

รวมถงเทคโนโลยพลงงานแสงอาทตย เทคโนโลยสอสารโทรคมนาคมและแพรภาพกระจายเสยง และเทคโนโลย

การศกษาผานระบบอนเทอรเนตทเออตอการศกษาและเรยนรของนกเรยน ประชาชนและชมชน

๔.๒ พฒนาและสงเสรมบรการการเรยนรผานระบบเปดส�าหรบมหาชน (Massive open online

course: MOOC) ทครอบคลมถงหลกสตรเสรมการศกษาในระบบโรงเรยนประถมและมธยม หลกสตรดาน

อาชวศกษา หลกสตรในระดบมหาวทยาลยทผเรยนสามารถเรยนรขามสถาบนการศกษาได หลกสตรส�าหรบ

อาเซยน ไปจนถงหลกสตรเพอประชาชนทวไปทตองการเรยนรเพมเตมตลอดชวตตามความสนใจ และการ

สรางกลไกความรวมมอหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนใหเกดการขบเคลอนงานดานนใน

ระดบชาต

๔.๓ ผลตสอและคลงสอสาระออนไลน เพอการศกษาเรยนร ทมลขสทธถกตอง หรอใชระบบ

ลขสทธแบบเปด รวมถงการอบรมใหครและผสนใจมทกษะดานการผลตสอออนไลน เพอใหเกดการตอยอด

การผลตสอการเรยนรทงในระบบ และนอกระบบการศกษา

๔.๔ สงเสรมการพฒนาและบรณาการระบบทะเบยนประวตการศกษาอเลกทรอนกสท

เชอมตอกนทวประเทศ ทประชาชนสามารถเขาถงภายใตเงอนไขและหลกเกณฑทก�าหนด เพอใชประโยชนใน

การประกอบอาชพ การพฒนาตลอดชวต รวมทงเปนขอมลทรพยากรมนษยของประเทศ

๕. เพมโอกาสการไดรบบรการทางการแพทยและสขภาพททนสมย ทวถง และเทาเทยม รองรบการ

เขาสสงคมสงวยดวยเทคโนโลยดจทล

๕.๑ บรณาการระบบประวตสขภาพผปวยอเลกทรอนกสซงเชอมตอกนทวประเทศทประชาชน

สามารถเขาถงและบรหารจดการขอมลสขภาพของตนได เพออ�านวยความสะดวกในการเขารบการรกษา และ

เปนขอมลส�าคญประกอบการรกษากรณฉกเฉน

๕.๒ บรณาการและสงเสรมใหเกดการใชเทคโนโลยดจทลทเหมาะสม ทครอบคลมถงระบบการ

ใหบรการแพทยทางไกล (Telemedicine) การสรางพนทปรกษาปญหาและแลกเปลยนเรยนร การเฝาระวง

และสอสารเตอนภยดานสขภาพและอนามย รวมไปถงการประยกตใชเทคโนโลยเพอสขภาพในรปแบบใหม

เพอสนบสนนการมสขภาพ สขภาวะทด หรอลดปญหาสขภาพของประชาชน โดยเฉพาะอยางยงประชาชนใน

พนทหางไกล กลมแมและเดก กลมผสงอาย และผพการ

๕.๓ เรงจดท�านโยบายและแผนการด�าเนนงานการใชเทคโนโลยดจทลเพอเตรยมความพรอม

ในการเขาสสงคมสงวย โดยบรณาการรวมกบหนวยงานทเกยวของทางดานการแพทย เทคโนโลยดจทล

๓๒

วทยาศาสตรและเทคโนโลย และการพฒนาสงคม

ยทธศาสตรท ๔ ปรบเปลยนภาครฐสการเปนรฐบาลดจทล

ปรบเปลยนภาครฐสการเปนรฐบาลดจทล หมายถง การน�าเทคโนโลยดจทลมาใชในการ

ปรบปรงประสทธภาพการบรหารจดการของหนวยงานรฐทงสวนกลางและสวนภมภาคอยางมแบบแผนและ

เปนระบบจนพฒนาสการเปนรฐบาลดจทลโดยสมบรณ โดยลกษณะของบรการภาครฐหรอบรการสาธารณะ

จะอยในรปแบบดจทลทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ ซงประชาชนทกคนสามารถ

เขาถงบรการไดโดยไมมขอจ�ากดทางกายภาพ พนท และภาษา และในระยะตอไป รฐบาลสามารถหลอมรวม

การท�างานของภาครฐเสมอนเปนองคกรเดยว ภาครฐจะแปรเปลยนไปเปนผอ�านวยความสะดวกในการสราง

บรการสาธารณะโดยเอกชนและประชาชน เรยกวา บรการระหวางกน (Peer To Peer) ตามหลกการออกแบบ

ทเปนสากล (Universal Design) ประชาชนมสวนรวมในการก�าหนดแนวทางการพฒนาสงคมและเศรษฐกจ

การปกครอง/บรหารบานเมองและเสนอความคดเหนตอการด�าเนนงานของภาครฐไดอยางสมบรณ

ยทธศาสตรท ๔ น เปนการมงเนนการใชเทคโนโลยดจทลในกระบวนการท�างานและการให

บรการภาครฐ เพอใหเกดการปฏรปกระบวนการท�างานและขนตอนการใหบรการ ใหมประสทธภาพ ถกตอง

รวดเรว อ�านวยความสะดวกใหผใชบรการ สรางบรการของรฐทมธรรมาภบาล และสามารถใหบรการประชาชน

แบบเบดเสรจ ณ จดเดยว ผานระบบเชอมโยงขอมลอตโนมต การเปดเผยขอมลของภาครฐทไมกระทบตอ

สทธสวนบคคลและความมนคงของชาต ผานการจดเกบ รวบรวม และแลกเปลยนอยางมมาตรฐาน ใหความ

ส�าคญกบการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรและขอมล รวมไปถงการสรางแพลตฟอรมการใหบรการภาครฐ

เพอใหภาคเอกชนหรอนกพฒนาสามารถน�าขอมลและบรการของรฐไปพฒนาตอยอดใหเกดนวตกรรมบรการ

และสรางรายไดใหกบระบบเศรษฐกจตอไป

เปาหมายยทธศาสตร

๑. บรการภาครฐตอบสนองประชาชน ผประกอบการทกภาคสวนไดอยางสะดวก รวดเรว และแมนย�า

๑.๑ ลดการใชส�าเนาเอกสารในบรการของภาครฐ (smart service) ไมนอยกวา ๗๙ บรการ

๑.๒ มระบบอ�านวยความสะดวกผประกอบการในการด�าเนนธรกจ (doing business platform)

โดยมการจดท�าระบบสนบสนนการด�าเนนธรกจในชวงเรมตน

๒. ใหประชาชนเขาถงขอมลภาครฐไดสะดวก และเหมาะสม เพอสงเสรมความโปรงใส และการม

สวนรวมของประชาชน

๒.๑ อนดบการประเมนดชน Corruption Perception Index ของไทยดขน ๑๐ อนดบ

๒.๒ ดชน e-Participation ใน UN e-Government Index มอนดบเพมขน ๑๐ อนดบ

๓. มโครงสรางพนฐานดจทลภาครฐ การจดเกบและบรหารฐานขอมลทบรณาการไมซ�าซอน สามารถ

รองรบการเชอมโยงการท�างานระหวางหนวยงาน และใหบรการประชาชนไดอยางมประสทธภาพ

๓.๑ มกฎหมาย e-Gov ทมหลกการครอบคลมถง นโยบายและแผนยทธศาสตรรฐบาลดจดล

ก�าหนดและรบรองมาตรฐานบรการดจทลของรฐ การปกปองขอมล ดแลความมนคงปลอดภย

ขอมลหนวยงานรฐ ตดตามการปฎบตตามแผนและมาตรฐาน

๓.๒ มบรการโครงสรางพนฐานกลางภาครฐ (Government Shared Infrastructure/Data

Center) ผานบรการเครอขายภาครฐ (GIN) บรการ G-Cloud และ ระบบจดหมายอเลกทรอนกส

๓๓

กลางเพอสอสารในภาครฐ (MailGoThai)

แผนงาน

๑. จดใหมบรการอจฉรยะ (Smart Service) ทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใช

บรการ (Citizen Driven)

๑.๑ พฒนาบรการอจฉรยะ (Smart Service) โดยแปรสภาพบรการของรฐจากรปแบบเดมไป

สบรการดจทลทผรบบรการสามารถเลอกใชบรการผานอปกรณทหลากหลาย รวมทงการพฒนาไปสบรการ

ดจทลในลกษณะอตโนมต (Automated Public Services) ตามหลกการออกแบบทเปนสากลและสอดคลอง

กบความตองการ โดยผรบบรการไมตองรองขอหรอยนเรองตอรฐ เชน เมอมเดกเกดใหม ผปกครองไมตอง

แจงเกด แตระบบจะเชอมโยงขอมลจากโรงพยาบาลไปยงฐานขอมลทะเบยนราษฎร และสงหลกฐานให

ผปกครองของเดกเกดใหมเอง ทงน การปรบเปลยนบรการของรฐเปนบรการในรปแบบดจทล สามารถสราง

นวตกรรมบรการบนบรการรปแบบเดม หรอสรางบรการใหมได โดยไมตองยดตดกบขนตอนการใหบรการรป

แบบเดม และเปดโอกาสใหนกพฒนาภาคเอกชน หรอนกพฒนาอสระเขารวมการพฒนาบรการดงกลาวได

๑.๒ พฒนาบรการทอ�านวยความสะดวกตอประชาชน ภาคธรกจและนกทองเทยว ตามวงจรชวต

ของแตละกลม ส�าหรบบรการประชาชนจะเนนบรการทเปนการอ�านวยความสะดวกตลอดชวงชวต เชน บรการ

สงเสรมการเรยนรตลอดชวงชวต สงเสรมและดแลพฒนาคณภาพชวตของประชาชน และบรการเกยวกบอาชพ

(ในระยะแรกเนนกลมเกษตรกร) โดยรฐจดใหมบรการทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชน ภาคธรกจ

หรอผใชบรการ ใหมความเปนอยทด และเพอเปนรากฐานของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

รองรบการเชอมโยงเศรษฐกจและสงคมในประชาคมอาเซยน และประชาคมโลก

๑.๓ พฒนาระบบสนบสนนการอ�านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการท

มมาตรฐานเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขตางๆ ในการพจารณาอนญาต ตลอดจนพฒนาระบบ

สนบสนนกรณการยกเลกการอนญาต หรอกรณการจดใหมมาตรการอนแทนการอนญาต (ตามแนวทางของ

พ.ร.บ. การอ�านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๕๘) เพอเปนการลดการใช

ดลพนจโดยเจาหนาทรฐ

๑.๔ สรางความมนคงปลอดภยของการใหบรการอเลกทรอนกสภาครฐ เพอใหประชาชนเกดความ

เชอมนในการใชบรการ

๑.๕ เตรยมความพรอมส�าหรบการใหประชาชนและเอกชนปรบเปลยนไปเปนผ ใหบรการ

ระหวางกน (Peer To Peer) โดยมภาครฐเปนผอ�านวยความสะดวก หรอดแลใหเกดความเปนธรรม

๒. ปรบเปลยนการท�างานภาครฐดวยเทคโนโลยดจทล ใหมประสทธภาพและธรรมาภบาล

๒.๑ ใชทรพยากรดจทลรวมกนอยางมประสทธภาพสงสด ลดความซ�าซอนในการลงทน ดวย

การลงทนตามกรอบของแบบสถาปตยกรรมองคกร บรณาการขอมลและทรพยากรรวมกน

๒.๒ เชอมโยงการท�างานของหนวยงานภาครฐ บรณาการการท�างานและขอมล ทงภายในและขาม

หนวยงาน จนเสมอนเปนองคกรเดยว (One Government) ส�าหรบการพฒนากระบวนการบรหารจดการและ

การบรการทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ (Citizen Driven) ซงสามารถเขาถง

บรการไดโดยไมมขอจ�ากดทางกายภาพ พนท และภาษา

๓๔

๒.๓ พฒนาแพลตฟอรมการบรหารจดการภายในองคกร (Back office Platform) เพอรองรบ

การปรบเปลยนกระบวนการบรหารจดการทกอยางของรฐใหอยในรปแบบดจทล (Digital By Default) อยาง

เปนระบบ รวมถงน�าเอกสารอเลกทรอนกสมาใชแทนกระดาษ เพอลดขนตอน และเพมประสทธภาพใน

กระบวนการท�างานของรฐทงในสวนการใหบรการประชาชนและการบรหารจดการ ทงนระบบ Back office

ของสวนราชการตองรองรบการแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสไดโดยสมบรณ

๒.๔ เตรยมความพรอมส�าหรบการเพมขนของขอมลจ�านวนมหาศาลในระบบ ทงดานการจดเกบ

และการวเคราะหขอมล โดยสงเสรมใหน�าเทคโนโลยมาใชวเคราะหขอมลขนาดใหญ เพอเพมมลคาของขอมล

ตลอดจนจดใหมมาตรการจดการความปลอดภยไซเบอรและความมนคงปลอดภยของขอมล

๒.๕ ยกระดบความรและทกษะบคลากรภาครฐ เพอสอดรบกบการท�างานในรปแบบรฐบาลดจทล

โดยบคลากรภาครฐสามารถใชเทคโนโลยดจทลในกระบวนการท�างาน จนสามารถปรบเปลยนตนเองจากผใช

(User) เปนผทมความสามารถในการพฒนานวตกรรม เพอปรบเปลยนตนเองไปท�างานทมคณคาสงขน (High

Value Job) หรอเปนผประกอบการทพฒนาหรอใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลในการสรางธรกจได

๓. สนบสนนใหมการเปดเผยขอมลทเปนประโยชน (Open Data) และใหประชาชนมสวนรวมใน

กระบวนการท�างานของรฐ (Open Government) เพอน�าไปสการเปนดจทลไทยแลนด

๓.๑ สงเสรมใหหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน เปดเผย จดเกบ แลกเปลยน และบรณาการ

ขอมล ตามมาตรฐาน Open Data เพอน�ามาซงการพฒนาสนคาและบรการรปแบบใหมเชงนวตกรรม

สรางมลคาทางเศรษฐกจและคณคาใหกบสงคมจากขอมลเปดภาครฐ

๓.๒ พฒนาฐานขอมล รวมถงชดขอมลดานตางๆ ซงเชอมโยงขอมลจากทกหนวยงานภาครฐโดย

ไมยดตดความเปนเจาของ และเปดเผยตอสาธารณะ เพอใหเกดการพฒนานวตกรรมบรการ และสรางคณคา

ทางเศรษฐกจและสงคม เชน ทะเบยนขอมลประชาชน ทเกบรวบรวมขอมลบคคลตงแตเกดจนตายส�าหรบ

การวางแผนพฒนาคนตลอดชวงชวต ขอมลทะเบยนประวตการศกษา ขอมลสขภาพทจะพฒนาสบรการ

สขภาพดถวนหนา (Universal Healthcare) รวมไปถงทะเบยนขอมลเกษตร ขอมลคด เปนตน

๓.๓ เชอมโยงการบรหารจดการ กระบวนการพฒนาและใหบรการของภาครฐ ใหเกดการม

สวนรวมของประชาชนและภาคธรกจทเกยวของ เพอก�าหนดนโยบายและเปนสวนหนงของกระบวนการการ

ตดสนใจทเกดจากการหลอมรวมทางสงคม รวมทงเกดการตรวจสอบการท�างานของภาครฐ น�าไปสความ

โปรงใสและลดปญหาการทจรต (Corruption)

๔. พฒนาแพลตฟอรมบรการพนฐานภาครฐ (Government Service Platform) เพอรองรบ

การพฒนาแอปพลเคชนหรอบรการรปแบบใหมทเปนบรการพนฐานของทกหนวยงานภาครฐ

๔.๑ สงเสรมใหบรณาการขอมลและบรการระหวางหนวยงานของรฐ เชน แบบฟอรมกลาง (Single

Form) เพอใหเกดความสะดวกในการตดตอ หรอท�าธรกรรม และสนบสนนใหใชทรพยากรทมอยอยางจ�ากด

ใหเกดประโยชนสงสด โดยในการบรณาการขอมลไมจ�าเปนตองยดตดกบกระบวนการท�างานรปแบบเดม หรอ

ไมจ�าเปนตองบรณาการขอมลภายใตรปแบบและมาตรฐานเดยวกน แตสามารถสรางนวตกรรมเพอใหเกด

การบรณาการขอมลได

๔.๒ สงเสรมใหเกดแพลตฟอรมบรการพนฐาน (Common Platform) เพอสนบสนนใหเกด

๓๕

การพฒนาตอยอดบรการ การเชอมโยงระบบงานและการใชงานในวงกวาง น�าไปสความรวมมอและการแบงปน

ในรปแบบใหม รวมทงสงเสรมใหเกดการพฒนาแพลตฟอรมบรการพนฐาน ซงเปนบรการรวมพนฐานเพอ

อ�านวยความสะดวกส�าหรบทกหนวยงานภาครฐ และภาคธรกจในการปรบเปลยนรปแบบการท�าธรกรรมและ

การใหบรการ ทเปนบรการพนฐานของทกหนวยงานภาครฐ เชน การบรหารจดการพลงงานของพนทอยาง

ชาญฉลาด การตรวจวดสงแวดลอมเพอการเฝาระวงภย บรการตวรวม บรการใบรบรองอเลกทรอนกส บรการ

ยนยนตวตน บรการช�าระเงนทางอเลกทรอนกส บรการโลจสตกส และบรการแปลภาษาใหสะดวก รวดเรว และ

มความปลอดภยในการใชงานและใหบรการ

ยทธศาสตรท ๕ พฒนาก�าลงคนใหพรอมเขาสยคเศรษฐกจและสงคมดจทล

การพฒนาก�าลงคนดจทล หมายถง การสรางและพฒนาบคลากรผท�างานใหมความสามารถ

ในการสรางสรรคและใชเทคโนโลยดจทลอยางชาญฉลาดในการประกอบอาชพ รวมถงการพฒนาทกษะดาน

เทคโนโลยดจทลในบคลากรภาครฐ ภาคเอกชน ทงทประกอบอาชพในสาขาเทคโนโลยดจทลโดยตรงและ

ทกสาขาอาชพ ใหมความรความสามารถและความเชยวชาญตามระดบมาตรฐานสากล เพอสรางใหเกดการ

จางงานทมคณคาสงรองรบการพฒนาประเทศในยคเศรษฐกจและสงคมทใชเทคโนโลยดจทลเปนปจจยหลกใน

การขบเคลอน

ยทธศาสตรท ๕ น มงเนนการพฒนาก�าลงคนดจทล (Digital Workforce) ขนมารองรบ

การท�างานในระบบเศรษฐกจดจทล โดยเนนทงกลมคนท�างานทจะเปนก�าลงส�าคญในการสรางผลตภาพ

การผลต (Productivity) ในระบบเศรษฐกจ และกลมคนทเปนผเชยวชาญดานดจทล อยางไรกตาม การเตรยม

ความพรอมใหประชาชนทวไป กเปนอกเรองทส�าคญไมแพกน

เปาหมายยทธศาสตร

๑. บคลากรในวชาชพดานดจทลมคณภาพและปรมาณเพยงพอ โดยเฉพาะอยางยงในสาขา

ทขาดแคลน หรอมความส�าคญตอการสรางนวตกรรมดจทล

๒. เกดการจางงานแบบใหม อาชพใหม ธรกจใหม จากการพฒนาเทคโนโลยดจทล จ�านวน ๒๐,๐๐๐ งาน

๓. บคลากรผท�างานทกสาขามความรและทกษะดานดจทล

แผนงาน

๑. พฒนาทกษะดานเทคโนโลยดจทลใหแกบคลากรในตลาดแรงงาน ทงบคลากรภาครฐและเอกชน

ทกสาขาอาชพ ตลอดจนสงเสรมการพฒนาบคลากรวยท�างาน และวยเกษยณใหมความสามารถสรางสรรค

ใชเทคโนโลยดจทลอยางชาญฉลาดในการประกอบอาชพหรอสรางรายไดรปแบบใหม น�าไปสการสรางคณคา

สนคาและบรการไดเทาทนความตองการของผรบประโยชน

๑.๑ พฒนาความร ทกษะ และองคความร ด านเทคโนโลยดจทลสมยใหมทสอดคลองกบ

ความตองการของภาคอตสาหกรรมหรอระบบเศรษฐกจ ดวยการสงเสรมใหมการเรยนรและพฒนาทกษะทาง

ดานเทคโนโลยดจทลผานการเรยนรในระบบเปดส�าหรบมหาชน (MOOCs) ตามความตองการทหลากหลาย ทง

๓๖

บคลากรวยท�างาน สถานประกอบการ หรอผทสนใจทวไปไดใชประโยชน

๑.๒ พฒนาทกษะในลกษณะของสหวทยาการ (Interdisciplinary) เชน ทกษะทางดานเทคโนโลย

ดจทล ทกษะดานการคดค�านวณอยางเปนระบบ (Computational Thinking) ทกษะดานการออกแบบ

กระบวนการทางธรกจ (Design Process Thinking) ทกษะทางดานนวตกรรมบรการ และทกษะการเปน

ผประกอบการเทคโนโลยดจทล (Digital Entrepreneurship) น�าไปสการสรางธรกจใหมบนพนฐานของการใช

เทคโนโลยดจทลและสรางการจางงานทมคณคาสง

๑.๓ จดใหมศนยถายทอดองคความรทางดานนวตกรรมและเทคโนโลยดจทล เนนการเรยนร

และปฏบตเพอเพมทกษะรปแบบใหมในลกษณะบรณาการการเรยนการสอนรวมกนทงภาครฐ ภาคเอกชน

และภาคการศกษา อาท การสงเสรมใหมการฝกงาน (On-The-Job Training) ทเปนการปฏบตงานจรงกบภาค

ธรกจเอกชนในหลกสตรการศกษาทเปนทตองการในการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลแหงอนาคต

๑.๔ พฒนาบคลากรทเกยวของกบการบญญตและบงคบใชกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบตางๆ

ใหมความรอบร และเทาทนตอเทคโนโลยดจทลสมยใหม เชน บคลากรวชาชพดานนตศาสตรมความเขาใจและ

เชยวชาญทางดานเทคโนโลยดจทลในกระบวนการยตธรรม

๑.๕ พฒนาทกษะและทศนคตของบคลากรภาครฐใหสามารถใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลได

อยางรอบร เทาทนการเปลยนแปลงของเทคโนโลย เพอน�าไปสการเปนองคกรททนสมย สามารถใหบรการได

อยางรวดเรวและถกตอง

๒. สงเสรมการพฒนาทกษะ ความเชยวชาญเฉพาะดานทรองรบเทคโนโลยใหมในอนาคต ใหกบ

บคลากรในสายวชาชพดานเทคโนโลยดจทลทปฏบตงานในภาครฐและเอกชน

๒.๑ อ�านวยความสะดวกในการเขามาท�างานของบคลากรจากตางประเทศทมทกษะเปนทตองการ

ตลอดจนสรางสภาพแวดลอมทเหมาะสมและผอนปรนกฎระเบยบเรองการอนญาตท�างานใหกบบคลากร

ตางชาตทตองการเขามาท�างานในประเทศไทย และใชประโยชนจากการเปดเสรทางการคาการเคลอนยาย

บคลากรดานเทคโนโลยดจทล ทมทกษะและความเชยวชาญระดบสงจากประเทศในกลมอาเซยนและกลม

ประเทศพนธมตรทวโลก

๒.๒ เพมปรมาณและคณภาพของบคลากรทมความเชยวชาญทางดานดจทล (Digital Specialists)

ในสาขาทใชเทคโนโลยดจทลเขมขน (High-Tech Sector) ใหมความรและทกษะในระดบมาตรฐานสากลโดย

สนบสนนสถาบนการศกษาทงในและนอกระบบใหเพมหลกสตรในสาขาทขาดแคลน เชน ดานการประมวลผล

ขอมลขนาดใหญ ดานระบบอตโนมต ดานการออกแบบสถาปตยกรรมซอฟตแวรขนสงและวทยาการบรการ

ดานความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ ตลอดจนปรบปรงระบบการเรยนการสอนดานเทคโนโลยดจทล

ในทกระดบการศกษา ใหมงเนนทกษะการปฏบตงานจรงควบคกบทฤษฎ

๒.๓ สรางเครอขายความเชยวชาญเฉพาะดานทงในประเทศและภมภาคอาเซยน โดยเนนการ

แลกเปลยนองคความรทางวชาการและทกษะใหมๆ ระหวางองคกรและบคลากรทงภายในประเทศและระหวาง

ประเทศ โดยใหมความรวมมอในการแลกเปลยนผเชยวชาญ กระบวนการถายทอดเทคโนโลยและองคความร

รวมถงการท�าวจยและพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยดจทลรวมกน

๒.๔ จดท�าแผนพฒนาก�าลงคนทางดานดจทลทรองรบการปรบโครงสรางการพฒนาก�าลงคนทาง

๓๗

ดานดจทลของประเทศในทกระดบทงภาคการศกษา ภาครฐ และภาคธรกจ ทเหมาะสมและสอดคลองตอ

ทศทางการเปลยนแปลงความตองการการจางงาน ลกษณะการจางงาน อตราก�าลง และคานยมของการท�างาน

ทางดานดจทลในอนาคต โดยเฉพาะอยางยง ในภาคการศกษา ใหครอบคลมถงแนวคดการใหการศกษาดาน

ทกษะดานการคดค�านวณอยางเปนระบบ (Computational Thinking) การเขยนโปรแกรม (Coding) ในระดบ

ประถมศกษาและมธยมศกษา เพอเตรยมความพรอมของเดกไทยในระยะยาวไปสอนาคต

๓. พฒนาผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศ

๓.๑ พฒนาผบรหารระดบสงของรฐ (CEO) ใหมความเขาใจและสามารถวางแผนยทธศาสตร

การน�าเทคโนโลยดจทลไปพฒนาภารกจขององคกร ทสอดคลองกบสถาปตยกรรมองคกรของหนวยงาน

ตลอดจนสามารถสรางคณคาจากขอมลขององคกรและเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงานภาครฐ เพอใหเกด

ประโยชนตอสาธารณะ

๓.๒ สรางเครอขายผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศและผบรหารดานขอมลดจทลระดบสงของรฐ

เพอแลกเปลยนเรยนรกระบวนการวางแผนยทธศาสตร และตดตามความกาวหนาของเทคโนโลยดจทลใหมๆ

ทสงผลตอการพฒนาองคกร รวมถงแนวคดในการบรหารจดการสารสนเทศยคใหม เพอน�าไปสการบรณาการ

การท�างานระหวางหนวยงาน พฒนาองคกรใหทนสมย สรางสรรคบรการตอบสนองความตองการของผรบ

ประโยชนไดอยางรวดเรว ถกตอง และประหยดงบประมาณ

ยทธศาสตรท ๖ สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทล

การสรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทล หมายถง มาตรฐาน กฎหมาย กฎ ระเบยบ

และกตกา ทมประสทธภาพทนสมยและสอดคลองกบหลกเกณฑสากลทมาเปนพลงในการขบเคลอนเศรษฐกจ

และสงคมดจทลของประเทศ ตลอดจนการสรางความมนคงปลอดภยการสรางความเชอมน และการคมครอง

สทธใหแกผใชงานเทคโนโลยดจทลในทกภาคสวน เพอกอใหเกดการอ�านวยความสะดวก ลดอปสรรค เพม

ประสทธภาพในการประกอบกจกรรมทเกยวของตางๆ พรอมกบสรางแนวทางขบเคลอนอยางบรณาการเพอ

รองรบการเตบโตของเทคโนโลยดจทลในอนาคต

ยทธศาสตรท ๖ น มงเนนการสรางความมนคงปลอดภย และความเชอมนในการท�าธรกรรม

ดวยเทคโนโลยดจทลใหกบผประกอบการ ผท�างาน และผใชบรการ ซงถอไดวาเปนปจจยพนฐานทชวย

ขบเคลอนประเทศสยคเศรษฐกจดจทล และเปนบทบาทหนาทหลกของภาครฐในการอ�านวยความสะดวกใหกบ

ทกภาคสวน โดยภารกจส�าคญยงยวดของยทธศาสตรน จะครอบคลมเรองมาตรฐาน (Standard) การคมครอง

ความเปนสวนตวและขอมลสวนบคคล (Privacy) การรกษาความมนคงปลอดภย (Cyber Security)

เปาหมายยทธศาสตร

๑. ประชาชนและภาคธรกจมความเชอมน ในการท�าธรกรรมออนไลนอยางเตมรปแบบ

๑.๑.มผ ใชอนเทอรเนตทท�าธรกรรมเพมสงขนตอเนองและมลคา e-Commerce เพมขน

ไมนอยกวารอยละ ๔ ตอป

๒. มชดกฎหมาย กฎระเบยบททนสมย เพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทล

๒.๑. ผลกดน Data Protection Law และปรบแกไข Computer Crime Law ใหบงคบใชได

ภายใน ๓ ป

๓๘

๓. มมาตรฐานขอมลทเปนสากล เพอรองรบการเชอมโยงและใชประโยชนในการท�าธรกรรม

๓.๑. ภาคธรกจด�าเนนธรกจภายในและระหวางประเทศไดสะดวก รวดเรว และตนทนท�าธรกรรม

ผานสอดจทลลดลง

๓.๒. กระบวนการขอใบอนญาต มระยะเวลาทสนลงตามเกณฑของกลมผน�าในดชน Ease of

Doing Business ภายใน ๒ ป

๓.๓. มมาตรฐานดานขอมล และมาตรฐานเอกสารอเลกทรอนกส เพอใหสามารถแลกเปลยนและ

เชอมโยงขอมลภายในหนวยงานภาครฐ และระหวางหนวยงานภาครฐและเอกชน

๓.๔. อนดบการประเมนวดดชน World Bank’s Ease of Doing Business ของไทยดขน

ไมนอยกวา ๕ อนดบ ภายใน ๓ ป

แผนงาน

๑. จดใหมระบบนเวศทเหมาะสมตอการด�าเนนธรกจและการปรบปรงคณภาพชวตของประชาชน

โดยสรางความมนคงปลอดภยในการใชงานเทคโนโลยดจทลดวยการก�าหนดมาตรฐาน กฎ ระเบยบ และ

กตกา ใหมความทนสมยและมประสทธภาพ เพออ�านวยความสะดวกดานการคา และการใชประโยชนใน

ภาคเศรษฐกจและสงคม ซงภาครฐจะเปนผเรมตนในการลดอปสรรคในการด�าเนนการตางๆ

๑.๑ จดใหมสงอ�านวยความสะดวกในการด�าเนนธรกจดจทลทเหมาะสม ทท�าใหผ ใชงาน

มความมนใจ ซงประกอบดวย ระบบเชอมโยงมาตรฐานสนคาทเปนสากล การจดเกบฐานขอมลกลาง

สนคา (Trusted Source Data Pool) ระบบการช�าระเงนอเลกทรอนกส (e-payment) การสาธารณสข

อเลกทรอนกส (e-health) การคาสนคาอเลกทรอนกส (e-trade) ทเชอมโยงกนได การด�าเนนการ

มาตรฐานขอความทเกยวกบการคา เชน e-invoice ของภาคธรกจทสามารถใชเปนหลกฐานทางกฎหมายได

การก�าหนดกฎระเบยบทเกยวของกบการประยกตและน�า Internet of Things (IoT) มาใชในภาคอตสาหกรรม

และการผลต (Industrial Internet)๑๐10เปนตน เพอสนบสนนการท�าธรกจทเชอมโยงกนทงในประเทศและ

ตางประเทศใหมมาตรฐานใชงานรวมกนทไดรบการยอมรบจากผเกยวของ

๑.๒ ปรบแกกฎหมาย ใหภาครฐและเอกชน ยอมรบการใชเอกสารอเลกทรอนกส โดยไมตองยน

แบบฟอรมกระดาษในการท�าธรกรรมตางๆ ตลอดจนสามารถใชเปนหลกฐานทางกฎหมายได

๑.๓ ลดขนตอน ลดจ�านวนใบอนญาต ลดจ�านวนเอกสาร และลดระยะเวลาในการด�าเนนงานทาง

ธรกรรมทงภาครฐและเอกชน

๑.๔ สรางกลไกและแรงจงใจในการก�ากบดแลตนเองในกลมผประกอบการ และการมกระบวนการ

ตดตามและประเมนระดบความสามารถในการด�าเนนธรกจอยางตอเนอง

๑.๕ ก� าหนดมาตรฐานการแลกเปล ยนข อมลทางเทคนคเพ อการปฏ บต งานร วมกน

(Interoperability Standard) ในการเชอมโยง วเคราะห สงเคราะห และใชประโยชนจากขอมล เชน

การก�าหนดรายการขอมลและโครงสรางขอมลเพอการแลกเปลยน กฎกตกาการตงชอรายการขอมล กฎกตกา

การออกแบบโครงสรางเอกสาร มาตรฐานกลางเชอมโยงขอมลการคา การช�าระเงน ภาษ เปนตน

๒. ปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบเศรษฐกจและสงคมดจทลใหมความทนสมย สอดคลองตอพลวต

ของเทคโนโลยดจทลและบรบทของสงคม๑๐ จากผลการส�ารวจความนยมในการประยกตใช IoT ในป ค.ศ.๒๐๑๕ พบวา smart home และ Industrial internet อยในอนดบ ๑ และอนดบ ๕ ตามล�าดบ โดย Gartner และ Cisco คาดการณวา industrial internet มแนวโนมและความเปนไปไดมากทสดในบรรดาการประยกตใช IoT นอกจากน smart supply chain ทเปนโซลชนทเขามาชวยตดตามสนคาทก�าลงขนสงไปตามทองถนน และ smart agriculture ทเปนระบบในการตดตามดแลการปฏบตงานทางการเกษตร จะเปนประโยชนมากส�าหรบการท�าการเกษตรในพนทหางไกล

๓๙

๒.๑ มกฎหมายทเกยวของททนตอความกาวหนาของเทคโนโลยดจทลและสอดคลองกบมาตรฐาน

สากลซงสามารถสนบสนนการใชงานและใชประโยชนไดอยางเปนรปธรรม เชน กฎหมายทเกยวกบความมนคง

ปลอดภยของระบบสารสนเทศและขอมลสวนบคคล กฎหมายเกยวกบทรพยสนทางปญญาเพอสงเสรมและ

สรางแรงจงใจในการท�านวตกรรม เปนตน

๒.๒ เรงปรบปรงกลไกการคมครองทรพยสนทางปญญาทรองรบความกาวหนาทางเทคโนโลย

ดจทล และสอดคลองกบหลกเกณฑ แนวปฏบตสากล และสรางแรงจงใจใหเกดการใชประโยชนจากทรพยสน

ทางปญญาทสรางสรรคโดยคนไทย รวมถงการใชโปรแกรมคอมพวเตอรทถกกฎหมาย

๒.๓ ใหประชาชน และหนวยงานทเกยวของ สามารถมสวนรวมในกระบวนการยกราง พฒนา ตรวจสอบ และ

ทบทวนกฎหมายตางๆ ทเกยวของกบเทคโนโลยดจทลซงเปนการเรมตนของการตดตอสอสารระหวาง

ประชาชนกบรฐบาลในเ รองการตดสนใจเกยวกบนโยบายสาธารณะทมผลกระทบต อประชาชน

(e-participation)

๒.๔ ใหหนวยงานทเกยวของด�าเนนการ และน�าแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแปลง

สการปฏบตอยางเปนรปธรรม โดยมการวดผล ตรวจสอบ ตดตามและประเมนความเหมาะสมเปนระยะอยาง

ตอเนอง รวมถงจดสรรทรพยากรสนบสนนเพอใหเกดผลสมฤทธ

๓. สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทลและการท�าธรกรรมออนไลน

๓.๑ สรางความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศและการสอสาร เพอสรางความเชอมนใหกบ

ภาคธรกจและประชาชนในการสอสาร และการท�าธรกรรมออนไลน เชน จดใหมระบบการช�าระเงนทตรงตาม

ความตองการมประสทธภาพและความมนคงปลอดภย เปนตน

๓.๒ ก�าหนดมาตรการและแนวปฏบตส�าหรบผใหบรการทงภาครฐและภาคเอกชนในการคมครอง

สทธสวนบคคลและการคมครองขอมลสวนบคคลของผรบบรการ เชน แนวปฏบตในการใชงาน mobile

commerce หรอ smart phone แนวปฏบตในการใชงาน social media เปนตน เพอรองรบการเตบโตของ

การใชงานเทคโนโลยดจทลในอนาคต

๓.๓ การก�าหนดมาตรการการเฝาระวงและรบมอภยคกคามไซเบอรทเหมาะสมและสอดคลองตาม

มาตรฐานสากล โดยเฉพาะการปกปองโครงสรางพนฐานทมความจ�าเปนอยางยงยวด (critical infrastructure)

เชน โครงสรางพนฐานทางไฟฟา โครงสรางพนฐานทางการเงน เพอใหมความมนคงปลอดภยเพยงพอ

ตอการคาและการลงทน การสรางเครอขายแลกเปลยนขอมลภยคกคามไซเบอร พรอมก�าหนดหนวยงานรบ

แจงเหต และสรางกลไกการบงคบใชกฎหมายทมประสทธภาพในการปองกนปราบปรามการกระท�าความผด

ทมผลตอระบบความมนคงปลอดภยดจทล ทงน การสงเสรมใหเกดความตระหนกและรเทาทนภยคกคามทาง

ไซเบอรเปนสงส�าคญทตองด�าเนนการอยางตอเนอง

๓.๔ สรางระบบและกลไกการคมครองผบรโภคทใชธรกรรมออนไลน เชน สงเสรมและผลกดน

ใหหนวยงานหลกทเกยวของมความพรอมและความเขมแขง สามารถท�างานรวมกบหนวยงานทเกยวของ

ไดอยางมประสทธภาพ รวมถงกระบวนการในการระงบขอพพาทออนไลนและการเนนใหภาคธรกจสามารถ

ดแลและก�ากบกนเองไดอยางมธรรมาภบาล โปรงใส ตรวจสอบได เปนไปตามมาตรฐานทไดรบการรบรอง

โดยภาครฐ (self-regulation) ทงน ในบางสถานการณ ภาครฐอาจรวมก�ากบดแล (co-regulation) ตาม

ความเหมาะสม เพอใหระบบการควบคมก�ากบดแลมประสทธภาพ

๔๐

สวนท ๔ กลไกการขบเคลอน

สวนท ๔ กลไกการขบเคลอน

เพอเปนการวางรากฐานเศรษฐกจและสงคมไทยใหพรอมรบการเปลยนแปลงทเกดจากการน�า

เทคโนโลยดจทลมาประยกตใชภายใตนโยบายการขบเคลอนประเทศไทยดวยดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมนน

สงทตองเรงด�าเนนการคอการขบเคลอนใหเหนผลอยางเปนรปธรรมในระยะสน การเตรยมความพรอมประเทศ

โดยเฉพาะการปรบเปลยนโครงสรางเชงสถาบน การบรณาการและการจดสรรทรพยากรทเกยวของและ

การมกลไกในการท�างานและตดตามผลการด�าเนนงานอยางเปนระบบ ดงรายละเอยดดงน

๔.๑ การขบเคลอนดวยกจกรรม/โครงการทเปนรปธรรมในระยะเรงดวน (๑ ป ๖ เดอน)

เพอวางรากฐานเศรษฐกจและสงคมไทยใหพรอมรบการเปลยนแปลงทเกดจากการน�าเทคโนโลย

ดจทลมาประยกตใช กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารจงไดจดใหมกจกรรมเพอขบเคลอน

การด�าเนนงานในระยะเรงดวน (๑ ป ๖ เดอน) ทมงเนนการลงทนดานโครงสรางพนฐานดจทลและสราง

รากฐานการพฒนาดจทล (Digital Foundation) ดงสามารถสรปโดยสงเขป ดงน

๑. ดานโครงสรางพนฐานดจทล

๑.๑ การขยายโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงใหครอบคลมหมบานทวประเทศ ทประชาชน

สามารถใชบรการและสอสารผานบรการอนเทอรเนตความเรวสงไดอยางทวถงและเทาเทยมกน ซงการม

โครงขายอนเทอรเนตความเรวสงจะชวยยกระดบคณภาพชวตของคนไทยใหดขน สามารถเขาถงบรการดาน

การศกษาสาธารณสขและการบรการอนๆ ของภาครฐผานโครงขายอนเทอรเนตความเรวสง รวมทงชวยเพม

ความสามารถในการแขงขนใหกบภาคเอกชนซงจะสงผลตอการพฒนาประเทศไทยอยางยงยนในอนาคต

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

๑.๒ ยกระดบโครงสรางพนฐานของประเทศไทย ใหมโครงขายเชอมตอโดยตรงกบศนยกลาง

การแลกเปลยนขอมลอนเทอรเนตของโลก ใหมเสถยรภาพ และมความจเพยงพอรองรบความตองการของ

ประเทศ ลดตนทนการเชอมตออนเทอรเนตตางประเทศของผใหบรการอนเทอรเนตในประเทศไทยใหสามารถ

แขงขนไดกบประเทศเพอนบาน ท�าใหคาบรการอนเทอรเนตส�าหรบประชาชนถกลง รวมทงยกระดบประเทศไทย

ใหเปนศนยกลางการแลกเปลยนขอมลอนเทอรเนตหรอศนยกลางดจทลของภมภาคอาเซยนในอนาคต

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

๒. ดานเศรษฐกจดจทล

๒.๑ สรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจฐานราก โดยเพมโอกาสการสรางรายไดใหกบชมชน

ยกระดบการประกอบอาชพ พฒนาธรกจชมชนจากการคาขายสนคาชมชนไปสการพฒนาสนคาและบรการ

ทมคณภาพ พรอมทงขยายตลาดจากตลาดชมชนสตลาดเมอง ดวยการสงเสรมใหประชาชนในชมชนมโอกาส

เรยนรวธการคาขายผานพาณชยอเลกทรอนกส

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

กระทรวงมหาดไทย

กระทรวงพาณชย

และองคการบรหารสวนจงหวด/ต�าบล

๔๒

๒.๒ เพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบภาคธรกจไทย โดยเฉพาะธรกจ SMEs ใหม

การประยกตใชเทคโนโลยดจทล โดย

- พฒนาและปรบปรงกระบวนการด�าเนนธรกจในระดบองคกร สงเสรมใหภาคธรกจมการใช

เทคโนโลยดจทล เพอเพมประสทธภาพและลดตนทนการท�าธรกจ เชน ระบบบรหารจดการ

ทรพยากรภายในองคกร (ERP) ระบบบรหารจดการหวงโซอปทาน (SCM) ระบบบรหาร

จดการสนคาคงคลง และสนบสนนใหธรกจไทยเปลยนรปแบบการท�าธรกจแบบเดมสระบบ

การคาออนไลนเตมรปแบบ (e-Business) รวมถงเตรยมความพรอมในการปรบเปลยน

กระบวนการผลตและการใหบรการของภาคธรกจใหทนสมยโดยใชเทคโนโลยดจทลใน

ขนตอนของการผลตเพอรองรบการกาวเขาสยคอตสาหกรรม ๔.๐

- สรางกลไกและยกระดบความเชอมนใหกบสนคาของไทย ตลอดจนเตรยมฐานขอมลเพอ

เชอมโยงระบบการคาไทยเข ากบระบบการคาสากล ดวยการสงเสรมใหภาคธรกจ

มความร ความเขาใจและตระหนกถงความส�าคญของรหสสนคา และมาตรฐานสนคาของไทย

- สนบสนนอตสาหกรรมเทคโนโลยและสอสรางสรรค ในการสรางทรพยสนทางปญญาของไทย

และการขยายตลาดสตางประเทศ

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

กระทรวงวฒนธรรม

๒.๓ ผลกดนการพฒนาคลสเตอรดจทลตามนโยบายสงเสรมเขตเศรษฐกจพเศษและ Super-

Cluster เพอเพมโอกาสทางการคาและการลงทนใหกบอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลทเปนอตสาหกรรมแหง

อนาคต ทจ�าเปนตองมการสงเสรมภายในพนทคลสเตอรดจทล เพอใหเปนฐานการแลกเปลยนองคความร

และการถายทอดเทคโนโลย ระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และสถาบนการศกษา ตลอดจนหนวยงานวจยและ

พฒนาภายในประเทศและธรกจทางดานเทคโนโลยดจทลทส�าคญระดบโลก รวมถงการพฒนาใหประเทศไทย

เปนแหลงรบจางผลต (Outsource) ทางดานเทคโนโลยดจทลทส�าคญของภมภาคโดยการขบเคลอนกจกรรม

Smart Thailand ผานวธการรวมมอกบผน�าอตสาหกรรมระดบโลก

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

๒.๔ พฒนาก�าลงคนทางดานดจทลในธรกจเทคโนโลยดจทล (Tech Startup) เพอใหมทกษะ

และความเชยวชาญในการตอยอดนวตกรรมและสรางสนคาและบรการรปแบบใหมรองรบการขยายตวของ

เศรษฐกจและสงคมดจทล รวมถงการเพมการจางงานในอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทล

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

๔๓

๓. ดานสงคมดจทล

๓.๑ พฒนาเครอขายศนยดจทลชมชน ดวยการปรบศนยการเรยนร ICT ชมชนเดม

เปนศนยรปแบบใหมทใหบรการดานดจทลและขอมลขาวสารเชงเศรษฐกจและสงคมแกชมชน วสาหกจชมชน

เปนแหลงรวบรวมขอมลขาวสารชมชนเพอการแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชนและการบรหารประเทศ มการ

จดกจกรรมเชงเศรษฐกจอยางตอเนอง เชน การเปดรานคาออนไลน การปรบปรงสนคา/บรการ การสอสาร

และการประชาสมพนธผานสอดจทล เปนตน ควบคกบการจดสภาพแวดลอมการเรยนรตลอดชวตทเออตอ

การเรยนรทกททกเวลาบนทกอปกรณ เพอใหประชาชนมความรเทาทนดจทล และใชประโยชนจากเทคโนโลย

ดจทลเพอการประกอบอาชพและการด�ารงชวต เปนรากฐานของการพฒนาทยงยน

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

กระทรวงศกษาธการ

กระทรวงมหาดไทย

องคการบรหารสวนจงหวด/ต�าบล

๓.๒ สงเสรมการใหประชาชนทกกลมมชองทางในการเรยนรตลอดชวตรปแบบใหม โดยผาน

ระบบการเรยนรในระบบเปดส�าหรบมหาชนทเรยกวา MOOCs (Massive Open Online Courses) นอกจากน

ประชาชนทอาศยอยในพนทชายขอบของประเทศซงเปนพนทหางไกลทไมมไฟฟา สญญาณอนเทอรเนต และ

สญญาณโทรศพทมอถอจะไดรบโอกาสในการเขาถงขอมลความรมากยงขน

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงศกษาธการ

กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

กระทรวงมหาดไทย

องคการบรหารสวนจงหวด/ ต�าบล

๓.๓ สงเสรมการใชดจทลอยางสรางสรรคและรบผดชอบตอสงคม รณรงคและเสรมสราง

ทกษะดจทลใหแกประชาชน ทงเดกเยาวชนในและนอกระบบการศกษา คร ผปกครอง รวมถงทงคนพการ

ผดอยโอกาสและผสงอาย ใหสามารถเขาถง เรยนร และไดประโยชน จากการใชเทคโนโลยดจทลอยางปลอดภย

สรางสรรค มจรยธรรม และตระหนกถงผลกระทบตอสงคม เพอเตรยมความพรอมของประชาชนไทยสการเปน

พลเมองดจทลในอนาคตตอไป

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

กระทรวงศกษาธการ

๔๔

๓.๔. การสรางเมองนาอยและปลอดภย ดวยการบรณาการเชอมโยง CCTV ทมอยแลวใน

จงหวดภเกตและการประมวลผลภาพ เพอปองกนอาชญากรรมเชงรก การพฒนาระบบรายงานสภาพจราจร

แบบ Real-Time และระบบบอกเวลารถเขาปาย การใชเทคโนโลยดจทลเพอการกวดขนวนยจราจรภายใน

จงหวด และการพฒนาศนยสงการอจฉรยะ

ผด�าเนนการหลก: จงหวดภเกต

กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

๔. การบรการภาครฐ

๔.๑ ยกระดบคณภาพงานบรการภาครฐ

– ปรบกระบวนการด�าเนนการภาครฐ โดยน�าเทคโนโลยดจทลมาใชในการพฒนาระบบ

สนบสนนงานบรการประชาชน ตาม พ.ร.บ. การอ�านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาต

ของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๕๘

– บรณาการขอมลและระบบงานภาครฐ เพอสนบสนนมาตรการและนโยบายของรฐบาล

ผานอปกรณสอสารแบบเคลอนท

– อ�านวยความสะดวกแกประชาชนในการใชบรการของรฐ ไดแก การอ�านวยความสะดวกแก

ผประกอบการในการเรมตนธรกจ และการอ�านวยความสะดวกแกประชาชนในการลดส�าเนา

เมอตดตอหรอใชบรการของรฐ

– การผลกดนชดกฎหมายทเกยวกบการสงเสรมและพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทล

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)

๔.๒. ลดขนตอนและกระบวนการในการอนญาต รบแจง อนมต ของหนวยงานราชการ เพอ

ลดอปสรรค เพมประสทธภาพในการใหบรการ โดยลดกระบวนการและการใชเอกสารทซบซอน เพอเพม

ความรวดเรว และโปรงใสในทกขนตอนและการบรณาการงานบรการภาครฐทเกยวของกบการด�าเนนการ

๖๓ บรการหลก (ตาม พ.ร.บ.การอ�านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ พ.ศ.๒๕๕๘)

ผด�าเนนการหลก: หนวยงานภาครฐทท�าหนาทเกยวกบการ

ใหบรการสาธารณะในรปแบบตางๆ ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)

๔.๓ ผลกดนกลมกฎหมายทเกยวของ เพอเปนการวางรากฐานในการปรบเปลยนโครงสรางเชง

สถาบน ทงการจดตงหนวยงาน การมกฎเกณฑกตกา เพอสรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทลในการท�า

ธรกรรม

ผด�าเนนการหลก: กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

ส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา

ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต

๔๕

๔.๒ กลไกการขบเคลอนภายใตการเปลยนแปลงโครงสรางเชงสถาบน

การน�าเทคโนโลยดจทลมาประยกตใชนน มสวนชวยในการบรหารราชการแผนดนและ

การใหบรการสาธารณะ ซงสงผลตอบทบาทภาครฐทมการเปลยนแปลงจากรปแบบเดมทมโครงสรางขนาดใหญ

ยดกฎ ระเบยบ ล�าดบชนการบงคบบญชา มขนตอนการควบคมทมความชดเจน ผกขาดการใหบรการสาธารณะ

สการยกระดบประสทธภาพและประสทธผลในการจดบรการสาธารณะใหเปนไปอยางรวดเรว โปรงใส ทวถง

มคณภาพ ในช องทางทหลากหลาย ไม ถกจ�ากดด วยสถานทและเวลาในการให บรการอกต อไป

และเพอใหนโยบายการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมเกดผลอยางจรงจงและตอเนอง จะตอง

อาศยกลไก การขบเคลอนททกภาคสวนตองปรบรปแบบการท�างานใหมลกษณะเชงบรณาการขาม

หนวยงาน ทงในระดบภาครฐและภาคเอกชน รวมทงเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตรวจสอบ

และตดตามผล ดงนน การปรบปรงรปแบบและวธการท�างานของภาครฐ จะบรณาการการท�างานในลกษณะ

ขามกระทรวง เพมประสทธภาพระบบราชการ ลดบทบาทภาครฐ กระจายและมอบอ�านาจการปฏบตราชการ

เพอลดกระบวนการ ขนตอน ระยะเวลาด�าเนนการ และการใชดลยพนจของเจาหนาท

การท�างานเชงบรณาการเพอขบเคลอนการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม จะตองม

หนวยงานกลางเพอท�าหนาทก�าหนดนโยบาย ประสาน และขบเคลอนใหการพฒนาดจทลของประเทศ

เปนไปอยางมเอกภาพ โดยหนวยงานทจ�าเปนตองจดตงขนใหมนน ควรมจ�านวนเทาทจ�าเปนตอภารกจของ

หนวยงานทมอย ณ ปจจบนไมสามารถด�าเนนการไดตามกรอบกฎหมายทมอย เพอลดภารกจทซ�าซอน และ/

หรอทบซอน และเพอตอบสนองตออตสาหกรรมและนวตกรรมดจทลทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

หนวยงานทเกดขนใหมควรมขนาดกระชบ มโครงสรางองคกรทยดหยน เนนเปาหมายมากกวากระบวนการ

มระบบการบรหารงานคลองตว เปนอสระ ไมผกพนกบกฎระเบยบ การปฏบต และขอบงคบของราชการหรอ

รฐวสาหกจ กระจายอ�านาจ เปดโอกาสใหบคลากรแสดงศกยภาพในการท�างานไดเตมท มอสระและอ�านาจ

ตดสนใจภายใตกรอบการดแลและตรวจสอบ เพอใหสงมอบงานทมประสทธภาพ คณภาพ และรวดเรว มกลไก

ก�าหนดคาตอบแทนและสวสดการทเหมาะสมและสรางแรงจงใจแกผปฏบตงานทเปนผเชยวชาญเฉพาะดาน

๔.๓ กลไกการบรณาการและการจดสรรงบประมาณและทรพยากรอนๆ ในการด�าเนนงาน

การท�างานของหนวยงานทเกยวของ โดยเฉพาะอยางยงหนวยงานภาครฐตองบรณาการ

การท�างานรวมกนในลกษณะทเปนองครวมแทนการท�างานแบบแยกสวนดงทเคยปฏบตในชวงทผานมา

เพอใหกลไกตางๆ สามารถท�างานไดอยางสมดลและมประสทธภาพ ก�าหนดเจาภาพรบผดชอบในแตละ

ภารกจ มการท�างานรวมกนหรอเชอมโยงกน เพอใชทรพยากรภาครฐรวมกนอยางคมคา เมอบคลากรในแตละ

หนวยงานทงภาครฐและภาคเอกชนมการท�างานเชอมโยงกน ลดภารกจททบซอน/ซ�าซอน และน�าขอมลทแตละ

ฝายมอยมาใชใหเกดประโยชน จะชวยใหบรหารจดการทรพยากรทมอยอยางจ�ากดใหเกดความคมคาสงสด

ลดตนทนการด�าเนนงาน อ�านวยความสะดวก เพมความรวดเรว

๔๖

นอกจากน เครองมอสนบสนนใหเกดการบรณาการการใหบรการสาธารณะทมประสทธภาพ

และคณภาพยงขน คอการแกไขกฎระเบยบและระบบงบประมาณทเอออ�านวยใหสวนราชการท�างานรวมกน

มระบบประสานงานระหวางสวนราชการในการใหบรการประชาชน เชน พระราชกฤษฎกาวาดวยการมอบ

อ�านาจ พ.ศ. ๒๕๕๐ และ พระราชบญญต การอ�านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ

พ.ศ. ๒๕๕๘ รวมถงการน�าระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการเชอมโยง/แลกเปลยนขอมลทรวบรวมและ

ครอบครองโดยหนวยงานรฐมาวเคราะห เชอมโยง และใชประโยชนในการใหบรการสาธารณะแกประชาชน

เพอใหบรการขามกระทรวง

การขบเคลอนโครงการตางๆ อยางเปนรปธรรมซงตองเปนไปอยางรวดเรว สอดคลองกบ

พลวตของเทคโนโลยดจทลนน จ�าเปนตองมความคลองตว ท�าใหรฐตองมกลไกทางเลอกในการสนบสนน

ทางการเงนกบโครงการเหลานน ดงนน นอกจากการสนบสนนดวยงบประมาณรายจาย รฐควรจดตงกองทน

พฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมมาสนบสนนการด�าเนนงานดงกลาว แตตองเปนไปดวยความรอบคอบ

รดกม และโปรงใส พรอมตอการตรวจสอบของผทเกยวของและประชาชน

๔.๔ กลไกตดตามความกาวหนาของนโยบาย แผนงาน

เ พอ ให การขบ เคล อนแผนพฒนาดจท ล เพ อ เศรษฐกจและส งคมเกดประสทธภาพ

ตามเปาหมายทก�าหนด ขยายผลไปส ภาคเศรษฐกจและสงคมทตรงตอความตองการ ความจ�าเปน

และความเหมาะสม กอใหเกดผลสมฤทธภายใตงบประมาณทจ�ากด จงตองมการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผล

ความเปนไปไดอยางตอเนองเปนระยะ เมอพบปญหา และอปสรรคในการน�านโยบายสการปฏบต ตองจดใหม

กลไกชวยเหลอหรอจดสรรทรพยากรเพมเตมตามความจ�าเปนและเหมาะสมอยางเพยงพอและทนทวงท น�าผล

ทไดจากการตดตามมาทบทวนเพอปรบปรงใหสามารถด�าเนนการไดอยางเปนรปธรรม

นอกจากน ตองเปดโอกาสใหทกภาคสวนมสวนรวมตงแตกระบวนการปรกษาหารอ การส�ารวจ

และการรบฟงความเหนของประชาชน มกระบวนการตรวจสอบ ตดตามความคบหนาการด�าเนนงาน เพอ

น�าไปสการบรหารจดการภาครฐทมงผลสมฤทธของการปฏบตงานเปนหลก ใหความส�าคญกบการลดตนทน

คาใช จ ายและการเพมประสทธภาพ การใชจ ายงบประมาณตองเปนไปอยางค มค าและเหมาะสม

มการยดหยนการใชเงนงบประมาณนอกกรอบทขออนมตไวลวงหนาตามภารกจทตองด�าเนนการเพมเตม

ระหวางปงบประมาณได เพอลดการเรงใชเงนงบประมาณเมอใกลระยะเวลาสนสด ดงนน การอบรมและเผย

แพรความรเกยวกบเศรษฐกจและสงคมดจทลและสรางทกษะแกประชาชนจงตองด�าเนนการเพอใหท�าการนได

อยางมประสทธภาพ

๔๗

ภาคผนวก

อภธานศพท

Corruption

Perception Index

(CPI)

Networked

Readiness Index

ดชนชวดภาพลกษณปญหาคอรรปชนของประเทศตางๆ ทวโลก จดท�าโดยองคกร

เพอความโปรงใสนานาชาต (Transparency International) ซงเปนองคกรอสระ

นานาชาตทกอตงขน เพอรณรงคแกไขปญหาคอรรปชนและมเครอขายใน ๑๒๐

ประเทศทวโลก และไดจดท�าดชนชวดภาพลกษณคอรรปชนของประเทศตางๆ

เปนประจ�าทกปมาตงแต พ.ศ. ๒๕๓๘

ดชนบ งช ระดบความพรอมของการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสาร และโอกาสในการใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสารในการพฒนาประเทศ ทครอบคลมทงภาคประชาชน ภาคธรกจ

และภาครฐ ซงจดท�าขนโดย World Economic Forum และมการรายงานใน

Global Information Technology Report เปนประจ�าทกปดชน NRI ประกอบ

ดวยดชนยอย (Sub-Index) ๓ กลม กลาวคอ

๑. สภาพแวดลอม/ปจจยพนฐานทสงผลตอการพฒนาไอซท ประกอบดวย

๑.๑ สภาพแวดลอมทางดานการท�าธรกจ/ตลาดของ เชน การม

นกวทยาศาสตรและวศวกรทเพยงพอ กฎระเบยบของภาครฐ และผลของ

มาตรการทางภาษตางๆ เปนตน

๑.๒ สภาพแวดลอมทางดานการเมองการปกครอง และกฎเกณฑ

การก�ากบดแลตางๆ อาท การมกฎหมายทเกยวของกบไอซท ประสทธภาพของ

การบงคบใชกฎหมาย การคมครองทรพยสนทางปญญา และ

๑.๓ สภาพแวดลอมทางดานโครงสรางพนฐาน เชน ไฟฟา โทรศพท เปนตน

๒. ความพรอมทางดานเครอขายซงรวมถงความพรอมของบคลากรทจะเปน

ผใชประโยชนจากเครอขาย โดยในการวดยงแบงเปนความพรอมของประชาชน

ทวไป (Individual) ภาคธรกจ (Business) และ ภาครฐ (Government)

โดยตวอยางตวชวด (Indicators) ทน�ามาพจารณาคอ

๒.๑ การเชอมตอและการลงทนในเครอขาย เชน การเขาถงอนเทอรเนต

ของโรงเรยน การเชอมตอคสายโทรศพทของครวเรอน/สถานประกอบการ

การจดซอจดหาเทคโนโลยของภาครฐ

๒.๒ ปจจยทสงผลตอการพฒนาทรพยากรมนษย เชน คณภาพของ

ระบบการศกษาในประเทศ การลงทนดานการฝกอบรมของบคลากรในสถาน

ประกอบการ และการใหความส�าคญกบการสรางและพฒนาความร ด าน

๔๙

มาตรการทก�าหนดใหผครอบครอง ควบคม หรอดแลขอมลสวนบคคลตองปฏบต

โดยตองไดรบความยนยอมในการใช เปดเผย หรอเผยแพรขอมลของบคคลอน

เวนแตเขาขอยกเวนบางประการ ตวอยางเชน ขอมลสขภาพ ขอมลการเงน ขอมล

เกยวกบความเชอทางศาสนา เปนตน ใหมการน�าไปใชอยางเหมาะสมโดยไดรบ

ความยนยอมจากเจาของขอมล เพอหลกเลยงการละเมดสทธในขอมลสวนบคคล

ของผอนทตนเองครอบครองหรอดแลอยอนจะท�าใหเกดความเสยหายแกเจาของ

ขอมล

เปนหนงในสทธขนพนฐานทประชาชนพงมและไดรบ โดยภาครฐมสามารถกาวลวง

หากไมมเหตผลจ�าเปน

แนวทางทจะท�าใหขอมลในระบบ หรอเนอหา องคประกอบตางๆ ของแตละ

หนวยงาน สามารถท�างานรวมกนได โดยมมาตรฐานกลาง เพอก�าหนดรปแบบและ

การบนทกจดเกบ ดงนน ระบบจงไมจ�าเปนตองมาจากทเดยวกนหรอหนวยงาน

เดยวกน แตสามารถตดตอสอสารและแลกเปลยนขอมลกนได

การทหนวยงานทมอ�านาจหนาททเกยวของซงอาจจะเปนของรฐหรอเอกชน

ด�าเนนการสงตอบรการใหแกประชาชน โดยมจดมงหมายเพอตอบสนองตอความ

ตองการของประชาชนโดยสวนรวม

การบรหารจดการและการก�ากบดแลการใชความถวทยซงเปนทรพยากรทมจ�ากด

เพอใหเกดประโยชนสงสดตอประเทศ โดยตองใหมความสมดลของการก�ากบดแล

การแขงขนโดยเสร และการแปรรปจากกจการของรฐไปเปนเอกชน

ขอมลทสามารถน�ามาใชไดโดยอสระ สามารถน�ากลบมาใชใหมไดและแจกจายได

โดยใครกตาม แตตองระบแหลงทมาหรอเจาของงานและตองใชสญญา หรอ

เงอนไขเดยวกนกบทมาหรอตามเจาของงานก�าหนด ความหมายทสมบรณของ

การเปดเผยขอมล สรปสาระส�าคญไดดงน

๑. Availability And Access ขอมลทงหมดตองมความพรอมใชงานและ

คาใชจายตองไมมากกวาคาใชจายในการท�าส�าเนา โดยเฉพาะการดาวนโหลดผาน

อนเทอรเนต ขอมลจะตองมอยในรปแบบทสะดวกตอการใชงาน และสามารถ

ปรบปรงแกไขได

๒. Re-Use And Redistribution ขอมลตองถกจดเตรยมใหภายใตเงอนไขทอนญาต

ใหน�ามาใชใหมและแจกจายได รวมทงการผสมผสานระหวางชดขอมลอนๆ ได

การคมครองขอมล

สวนบคคล

(Data Protection)

การคมครองสทธ

สวนบคคล

การเชอมโยง

การท�างานเขาดวยกน

(Interoperability)

การบรการสาธารณะ

(Public Service)

การบรหารจดการคลน

ความถ

(Spectrum

Management)

การเปดเผยขอมล

ทเปนประโยชน

(Open Data)

๕๐

การกระท�าความผด

เกยวกบคอมพวเตอร

(Computer Crime)

การเกษตรอจฉรยะ

(Smart Farm)

การเขาถงโครงขาย

เชอมตอแบบเปด

(Open Access/

Open Network)

วทยาศาสตรและเทคโนโลย

๒.๓ การใชดชนยอยอนๆ มาประเมนวด เชน e-Government readiness

๓. ความสามารถในการใช ประโยชน จากไอซทของภาคประชาชน

ภาคธรกจ และภาครฐ โดยอาจจดกลมชวดทส�าคญไดดงน คอ

๓.๑ การแพรกระจายโครงสรางพนฐานเพอใหคน/องคกรกล มตางๆ

สามารถใช ประโยชน เช น การแพรกระจายของคอมพวเตอร โทรศพท

(ประจ�าทและเคลอนท) และอนเทอรเนต ระดบการมการใชไอซทของภาครฐ

๓.๒ ความสามารถในการใชประโยชนจากไอซท เชน ความสามารถ

ในการดดซบเทคโนโลยของภาคธรกจ ประสทธผลของการใชไอซท ในภาครฐ

๓.๓ ระดบของการใชประโยชนจากไอซท เชน จ�านวนบรการภาครฐ

ออนไลน การใชประโยชนจากอนเทอรเนตของภาคธรกจ และจ�านวนขอมลท

ไหลเวยนบนอนเทอรเนต (Internet Traffic) เปนตน

การกระท�าด วยประการใดๆ ให ระบบคอมพวเตอร ไม สามารถท�างาน

ตามค�าส ง ทก�าหนดหรอท�างานผดพลาดจากค�า สง ทก�าหนดไว หรอใช

วธการใดๆ เพอใหลวงรขอมล แกไข หรอท�าลายขอมลของบคคลอนในระบบ

คอมพวเตอรโดยมชอบ หรอใชระบบคอมพวเตอรเพอเผยแพรขอมลอนเปน

เทจหรอมลกษณะลามกอนาจาร ท�าใหเกดความเสยหาย (พ.ร.บ. วาดวย

การกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐)

การน�าเทคโนโลยดจทล และวทยาศาสตรในสาขาทเกยวของ (เชน เทคโนโลย

ชวภาพ และเทคโนโลยนาโน) มาใช เพอพฒนาการเกษตร ท ในเบองต น

ครอบคลมถง การจดท�าทะเบยนเกษตรกรรายแปลง การท�าระบบจดการและ

แลกเปลยนความรทางการเกษตร การบรหารจดการพนทเพาะปลกและฟารม

การบรหารจดการระบบน�าและการใชน�า การวางแผนการผลต การท�าระบบ

บญช การปรบปรงประสทธภาพระบบขนสงและโลจสตกส ไปจนถงการพฒนา

ผลตภณฑทไดมาตรฐาน การท�าการตลาด และการตรวจสอบยอนกลบของ

ผลตภณฑเกษตร เปนตน

เปนรปแบบการเขาถงและเชอมตอโครงขายทมการวางรปแบบสถาปตยกรรม

โครงขายใหสามารถเชอมตอเขาถงกนไดแบบเทาเทยมและเปนกลางระหวางโครง

ขายทเปนของผใหบรการมากกวาหนงรายใหเสมอนเปนโครงขายเดยวในการให

บรการอยางมคณภาพ

๕๑

๓. Universal Participation ทกคนตองสามารถทจะใช น�ามาใช และ

แจกจายได ไมมการเลอกปฏบตตอบคคลหรอกลมคน ตวอยางเชน ขอจ�ากด

ของ ‘Non-Commercial’ ทปองกนการใชในเชงพาณชย หรอขอจ�ากดในการใช

เพอวตถประสงคเฉพาะบางอยาง (เชน ในการศกษาเทานน) กจะไมถอวาขอมล

ดงกลาว เปนแบบ Open Data

การประยกตใชเทคโนโลยดจทล เพอตอบสนองความตองการของพลเมอง

ทปรารถนาจะเข าร วมกระบวนการก�าหนดนโยบายสาธารณะผานระบบ

อเลกทรอนกส และใชชองทางใหมๆ ในการเขาถงบรการสาธารณะ หรอ

ขอค�าปรกษาตางๆ จากภาครฐผานโลกดจทล ซงบรหารจดการบนฐานของ

ความโปรงใส ตรวจสอบได กระจายอ�านาจสชมชน และรบผดชอบตอสงคม

เปนขนตอนการยนยนวาเปนบคคลทแทจรงในการท�าธรกรรมออนไลน เชน

การตรวจสอบขอมลวน เดอน ป เกด เลขทบตรประชาชน เลขทบตรเครดต

วนทบตรเครดตหมดอาย รหสดานหลงบตรเครดต หรอเบอรโทรศพท เพอใหมนใจ

วาไมมผใดมาแอบอางตนเปนบคคลอน

ความสามารถของแตละบคคลในการเขาถง เขาใจ ตความ ประเมน และสรางขอมล

และสอในรปแบบทหลากหลายดวยความตระหนกถงผลกระทบของขอมลและ

สอตางๆ ดงกลาว โดยไมถกครอบง�า และสามารถใชสอเปนประโยชนตอการเรยนร

และการด�ารงชวตของทงตนเอง ครอบครว ชมชนและสงคม โดยแนวคด Media

and Information Literacy โดยองคกร UNESCO จะรวมถงทงมตของสารสนเทศ

(information) และสอสารมวลชน (Media) ดวย

บรการการเรยนรผานระบบออนไลนทผเรยนจ�านวนมากสามารถเรยนไดแบบทก

ท ทกเวลา (และสวนใหญไมมคาใชจาย) โดยมทงสอวดโอ หนงสอ แบบฝกหด

พนทแลกเปลยนเรยนร ถอเปนการปฏวตการศกษาของโลก โดยตอยอดจาก

ระบบ e-Learning ทมกเปนการเรยนแบบกลมจ�ากดไปสการเรยนรของมหาชนไม

จ�ากดอาย หรอขอบเขตทางกายภาพ หลกสตรของ MOOC น อาจเนนการเรยนใน

ระบบ หรอนอกระบบ หรอตามความสนใจของผเรยนไดทงสน

การเรยนรตงแตเกดจนตายโดยคนทกกลมในสงคม เพอใหเกดการพฒนาตนเอง

ไมวาจะเปนเดกกอนวยเรยน เดกและเยาวชนวยเรยนทอยทงในและนอกระบบ

การศกษาสามญ ผใหญในวยท�างาน ผสงอายและผดอยโอกาสทกประเภท

การมสวนรวมทาง

อเลกทรอนกส

(E-Participation)

การยนยนตวตน

(Authentication)

การรเทาทนสอ

(Media And

Information Literacy)

การเรยนรในระบบเปด

ส�าหรบมหาชน

(Massive Open

Online Course :

Mooc)

การเรยนร

ตลอดชวต

(Life Long Learning)

๕๒

การหลอมรวมกนของขอมล สอ อปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

รวมทงบรการทมอย เดม พฒนาไปเปนเทคโนโลยและบรการรปแบบใหม

ตามความกาวหนาทางเทคโนโลยทเกดขน เชน การดหนง ฟงเพลง และตดตอ

สอสารในรปแบบตางๆ

ทงกบคน และสงของ ทกสรรพสง สามารถท�าไดดวยอปกรณโทรศพทเคลอนท

ผ านเครอขายอนเทอรเนต เปนแนวคดทต องการอ�านวยความสะดวกแก

ผมาตดตอใหสามารถรบบรการตางๆ ได ณ ทแหงเดยว แทนทการตดตอหลาย

แหง ท�าใหไดรบความสะดวกสบาย ประหยดเวลา และคาใชจาย ทงยงลดภาระ

คาใชจายของหนวยงาน สามารถใชรวมกนทงสถานท บคลากร ตลอดจนเครองมอ

เครองใชตางๆ นอกจากน การใหบรการแบบจดเดยวเบดเสรจ One-Stop Service

ยงอาจหมายถง การน�างานทใหบรการทงหมดทเกยวของ มารวมใหบรการอยใน

ทเดยวกน ในลกษณะทสงตองานระหวางกนทนทหรอเสรจในขนตอนหรอเสรจใน

จดใหบรการเดยว โดยมจดประสงคเพอใหการใหบรการมความรวดเรวขน รปแบบ

ของการใหบรการแบบจดเดยวเบดเสรจ มไดหลายรปแบบทส�าคญ คอ

๑. การน�าหลายหนวยงานมารวมใหบรการอยในสถานทเดยวกน เปนการน�า

งานหลายขนตอนทตองผานหลายหนวยงานมารวมกนไวใหบรการอยในสถานท

เดยวกน

๒. กระจายอ�านาจมาใหหนวยงานใดหนวยงานหนงท�าหนาทใหบรการแบบ

เบดเสรจ เปนการกระจายอ�านาจไปใหเจาหนาทของหนวยงานใดหนวยงานหนง

เปนผทท�าหนาทใหบรการแทนทงหมด โดยมเจาหนาทเพยงคนเดยวท�าหนาท

ใหบรการเบดเสรจทงหมด

๓. การปรบปรงและออกแบบใหมในการใหบรการ รปแบบนอาจใชวธการ

ปรบลดหรอยบรวมขนตอน (reprocess) หรอการสรางใหม (Redesign) และ

๔. การใหบรการผานทางอนเทอรเนตไดเสรจทนท

ปรมาณขอมลทมขนาดใหญมาก (ระดบ Tera Byte หรอ Peta Byte)

เกนกวาขดความสามารถในการประมวลผลของระบบฐานขอมลธรรมดาจะ

รองรบ (Volume) และขอมลมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว (Velocity) เชน

ขอมลจาก Social Media ขอมลการซอขาย ขอมล Transaction การเงนหรอ

การใชโทรศพท หรอขอมลจาก Sensor จงท�าใหขอมลมหลากหลายรปแบบ

(Variety) ทงทมรปแบบและไมมรปแบบ ซงอาจจะอยในรปทง RDBMS, Text,

XML, JSON หรอ Image ส�าหรบ Big Data Technology คอ เทคโนโลยใน

การน�าขอมลจ�านวนมหาศาลมาวเคราะห ประมวลผล และแสดงผลดวยวธท

เหมาะสม สวนการวเคราะหขอมลขนาดใหญ เพอใหสามารถน�าขอมลมาใชไดงาย

ขน เพอประโยชนในการวางแผน หรอการตดสนใจ เรยกวา Big Data Analytics

การหลอมรวม

เทคโนโลย

(Convergence)

การใหบรการเบดเสรจ

ณ จดเดยว

(One-Stop Service)

ขอมลขนาดใหญ

(Big Data)

๕๓

บคคลทไรทอยอาศยและไมมรายไดเพยงพอแกการยงชพ และใหรวมถงบคคลท

อยในสภาวะยากล�าบากและไมอาจพงพาบคคลอนได ทงน ตามทคณะกรรมการ

คมครองคนไรทพงก�าหนด

การแปลงขอมลประเภทตางๆ เพอจดเขาคลงขอมล/ ความร และทยอยแปลง

ขอมลเขาระบบ เชน แปลงขอมลองคความรดานวฒนธรรมเปนดจทลเพออนรกษ

และสงเสรมอตลกษณความเปนไทย หรอขอมลเกาของหนวยงานภาครฐใหอยใน

รปแบบดจทลเพอประโยชนในการจดเกบ ปองกนขอมลสญหาย ความสะดวกใน

การใชงาน และการเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงาน

การสรางความเชอมนในการใชงานดจทล ทสบเนองจากการวางรากฐานโครงสราง

พนฐานและระบบรองรบการด�าเนนการตางๆ ใหมความเสถยรและเกดความมนคง

ปลอดภย ส�าหรบผใชงานเทคโนโลยดจทล

ความมนคงปลอดภยทเกยวของกบการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกส รวมถง

การรกษาความมนคงปลอดภยทางโลกดจทล ซงมความเกยวของกบเทคโนโลย

สารสนเทศ เพอการสอสาร การรกษาความลบของขอมล ทตองค�านงถงการปองกน

ภย และควบคมการท�ารายการผานระบบออนไลน การปองกน การละเมดขอมล

มาตรฐานทเกยวของ และวธการจดการความปลอดภย ความเชอมนของผใช

แนวคดทสงเสรมบทบาทของภาคเอกชนในการขบเคลอนการพฒนาประเทศ โดย

สงเสรมความรวมมอระหวางภาครฐ-เอกชน ในรปแบบตางๆ เชน การระดมทนใน

การพฒนาโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจและสงคมของภาครฐ โดยใหเอกชนรวม

ด�าเนนการบรหารจดการโครงการและจดหาแหลงเงนลงทนเองทงหมด ปจจบน

หลายประเทศไดใหความส�าคญกบการน�าหลกการดงกลาวมาใชในการพฒนา

ประเทศ สวนประเทศไทยไดมการจดตง คณะกรรมการนโยบายความรวมมอใน

การลงทนระหวางภาครฐและภาคเอกชน (PPP : Public Private Partnership

Committee) เพอท�าหนาทส�าคญในการ

๑. พจารณาคดกรองโครงการส�าคญภาครฐทมศกยภาพและมความเหมาะสม

ทจะด�าเนนโครงการในลกษณะความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน

๒. พจารณาความพรอมในการระดมทนของโครงการลงทนส�าคญในภาครฐ

โดยใหมความสอดคลองกบนโยบายของรฐบาลอยางตอเนอง

๓. ขบเคลอนการจดท�าความรวมมอในการลงทนในโครงการส�าคญระหวาง

ภาครฐและภาคเอกชน (PPP)

๔. ก�ากบและตดตามความกาวหนาในการด�าเนนโครงการลงทนทส�าคญ

คนไรทพง

คลงขอมล/ ความร

ดจทล

ความเชอมน

(Trust)

ความมนคง

ปลอดภยไซเบอร

(Cyber Security)

ความรวมมอระหวาง

ภาครฐและเอกชน

(Public Private

Partnership: PPP)

๕๔

ในภาครฐ ทงน รวมทงยงมการจดตง ส�านกงานวาดวยความรวมมอในการรวม

ลงทนระหวางภาครฐและภาคเอกชน ภายใตส�านกงบประมาณ

การลดขนตอนกระบวนการท�างาน ขจดอปสรรค เพอเพมประสทธภาพ อ�านวย

ความสะดวก และตอบสนองความตองการของผเกยวของ

ความเหลอมล�าของสงคมทเกดจากโอกาสทไมเทาเทยมกน ในการเขาถงเทคโนโลย

ไอซท ทหมายรวมถงขอมลขาวสารทอยบนระบบดจทล ซงความเหลอมล�าอาจเกด

จากความยากจน การอาศยอยในพนทหางไกล การขาดการศกษา การขาดทกษะ

ดานดจทล ขอจ�ากดความพการทางรางกาย ฯลฯ

โครงสรางพนฐานทมความส�าคญและจ�าเปนตอประเทศ ในเรองทเกยวกบ

เศรษฐกจ ความมนคง ชวต และทรพยสน หากเกดความเสยหายตอโครงสราง

พนฐานเหลานอาจกระทบกบความมนคงของประเทศ ทงนหนวยงานทเกยวของ

กบโครงสรางพนฐานดงกลาวสามารถแบงออกไดเปนหลายกลม เชน ไฟฟาและ

พลงงาน การเงนการธนาคารและการประกนภย สอสารโทรคมนาคมและขนสง

หรอความสงบสขของสงคม

แนวคดการพฒนาในอนาคต ทรฐบาลมกระบวนการท�างาน และการใหบรการเปน

ระบบดจทลโดยสมบรณ เชอมโยง และบรณาการการท�างานและขอมลระหวาง

หนวยงานภาครฐอยางไรรอยตอ จนผรบบรการรสกเสมอนเปนการรบบรการจาก

องคกรเดยวกน

คลสเตอรส�าหรบกจการทใชเทคโนโลยขนสง และอตสาหกรรมแหงอนาคต

ตวอยางเชน คลสเตอรยานยนตและชนสวน คลสเตอรเครองใชไฟฟา อเลกทรอนกส

และอปกรณโทรคมนาคม คลสเตอรปโตรเคมและเคมภณฑท เป นมตรตอ

สงแวดลอม คลสเตอรดจทล Food Innopolis และ Medical Hub สวนคลสเตอร

คอ การรวมกลมของธรกจและสถาบนทเกยวของทด�าเนนกจกรรมอยในพนท

ใกลเคยงกน โดยมความรวมมอ เกอหนน เชอมโยงซงกนและกนอยางครบวงจร

ทงในแนวตงและแนวนอน เพอพฒนาความเขมแขงของหวงโซมลคา (Value

Chain) เสรมสรางศกยภาพดานการลงทนของประเทศไทย และชวยกระจาย

ความเจรญไปสภมภาคและทองถน

ความสะดวก

ในการท�างาน

(Frictionless)

ความเหลอมล�าดจทล

(Digital Divide)

โครงสรางพนฐานท

ส�าคญยงยวด

(Critical Infrastructure)

เชอมโยงการท�างาน

ภาครฐเสมอน

เปนองคกรเดยว

(One Government)

ซเปอรคลสเตอร

(Super Cluster)

๕๕

เปนดชนการประเมนวดสถานะการเปดเผยขอมลภาครฐทวโลก ทจดท�าโดย

มลนธ Open Knowledge โดยประเมนการเปดเผยขอมลของรฐ ในชดขอมล

(Data Set) ส�าคญทภาครฐเปดเผย ในดานตางๆ อาท ดานการจดซอจดจาง

ดานกฎหมาย ดานการถอครองทดน ดานงบประมาณภาครฐ ดานคณภาพ

น�า ดานการจดทะเบยนบรษท เปนตน โดยใชวธการส�ารวจในลกษณะทเปด

โอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการประเมน ทงนเพอเปนการตรวจสอบจาก

ภาคประชาสงคม

ดชนบงชขดความสามารถในการแขงขนของประเทศทเปนทยอมรบกนทวไป

ซงจดท�าขนโดย International Institute for Management Development และ

มการเผยแพรเปนประจ�าทกป ดชนนเนนวดและเปรยบเทยบความสามารถของ

ประเทศตางๆ ในการสรางสภาพแวดลอมตางๆ ทอ�านวยตอการด�าเนนธรกจของ

ภาคเอกชนและสงผลตอศกยภาพในการแขงขนทางดานเศรษฐกจของประเทศ

โดยพจารณาจากปจจยหลกอนประกอบดวย ปจจยทางดานสมรรถนะทาง

เศรษฐกจ (Economic Performance) ดานประสทธภาพภาครฐ (Government

Proficiency) ดานประสทธภาพของภาคธรกจ (Business Proficiency) ดาน

โครงสรางพนฐาน Infrastructure) ทงนการพฒนาทางดานไอซทเปนปจจยยอย

ของการพฒนาทางดานโครงสรางพนฐาน

จดท�าขนโดยองคการสหประชาชาต โดยเปนการประเมนการมสวนรวมทม

คณภาพและเปนขอมลทเปนประโยชนในการใหบรการแกประชาชน โดยแบง

ระดบของการมสวนรวมทางอเลกทรอนกสของประชาชน (e-Participation

Index) ออกเปน ๓ ระดบ ไดแก

๑. ความสะดวกในการแบงปนขอมล (e-Information sharing)

๒. การใหค�าปรกษาและสรางปฏสมพนธแกภาคประชาชน (e-Consultation)

๓. การมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจของรฐ (e-Decision making)

ผลงานทเกดจากการคดคน ประดษฐ สรางสรรค และไดรบการคมครองตาม

กฎหมายในรปแบบตางๆ เมอมคณลกษณะทครบถวนตามเงอนไข

งานทอาศยองคความรและทกษะทางดานเทคโนโลยทสามารถสรางคณคาให

กบระบบเศรษฐกจและสงคมโดยรวมของประเทศ ซงสวนใหญแลว high val-

ue job จะมงเนนการน�าทกษะทางดานดจทล (Digital Skills) มาประยกตใชกบ

ดชนการประเมนวด

สถานะการเปดเผย

ขอมลภาครฐทวโลก

(Global Open

Data Index)

ดชนบงชขดความ

สามารถในการแขงขน

(World

Competitiveness

Scoreboard)

ดชนวดการมสวนรวม

ทางอเลกทรอนกส

(E-Participation

Index)

ทรพยสนทางปญญา

(Intellectual

Property)

ท�างานทมคณคาสง

(High Value Job)

๕๖

การท�างานประเภทตางๆ เพอกอใหเกดมลคาเพม (Value-added) กบผลลพธ

ของงานตอระบบเศรษฐกจของประเทศ โดยสหภาพยโรปไดใหค�าจ�ากดความของ

ค�าวา การจางงานทมคณคาสง (High Value Job) ประกอบดวย

๑. งานทสรางมลคาเพมสงใหกบประเทศ (High Value-Added Contributed

To Economy)

๒. งานทมคาจางสง (Well-Paid Employment)

คณคาของทรพยากรมนษยทเปนประโยชนตอองคกรหรอประเทศโดยพจารณา

ในสวนของความร ความสามารถตลอดจนทกษะหรอความช�านาญรวมถง

ประสบการณของแตละบคคล ซงสงสมอยในตวบคคลและสามารถน�าทรพยากร

เหลานนมาใชประโยชนใหเกดศกยภาพแกองคกรและประเทศ

Internet of Things หรอ IoT คอ สภาพแวดลอมอนประกอบดวยสรรพสงท

สามารถสอสารและเชอมตอกนไดผานโพรโทคอลการสอสารทงแบบใชสายและ

ไรสาย โดยสรรพสงตางๆ มวธการระบตวตนได รบรบรบทของสภาพแวดลอมได และ

มปฏสมพนธโตตอบและท�างานรวมกนได IoT จะเปลยนรปแบบและกระบวนการ

ผลตในภาคอตสาหกรรมไปสยคใหม หรอทเรยกวา Industry ๔.๐ ทจะอาศย

การเชอมตอสอสารและท�างานรวมกนระหวางเครองจกร มนษย และขอมล เพอ

เพมอ�านาจในการตดสนใจทรวดเรวและมความถกตองแมนย�าสง โดยเทคโนโลยท

ท�าให IoT เกดขนไดจรงและสรางผลกระทบในวงกวางได แบงออกเปนสามกลม

ไดแก

๑. เทคโนโลยทชวยใหสรรพสงรบรขอมลในบรบททเกยวของ เชน เซนเซอร

๒. เทคโนโลยทชวยใหสรรพสงมความสามารถในการสอสาร เชน ระบบ

สมองกลฝงตว รวมถงการสอสารแบบไรสายทใชพลงงานต�า อาท Zigbee,

6LoWPAN, Low-power Bluetooth

๓. เทคโนโลยทชวยใหสรรพสงประมวลผลขอมลในบรบทของตน เชน

เทคโนโลยการประมวลผลแบบคลาวด และเทคโนโลยการวเคราะหขอมล

ขนาดใหญ หรอ Big Data Analytics

การใหบรการประมวลผลแบบคลาวด เกดจากแนวคดการใหบรการโดยใช

ประโยชนจากโครงสรางพนฐานไอททท�างานเชอมโยงกน โดยมเซรฟเวอรมากมาย

ท�างานสอดประสานเปนหนงเดยวกน เพอใหบรการแอพพลเคชนตางๆ มขอดคอ

ลดความซบซอนยงยากของผตองการใชบรการ อกทงยงชวยประหยดพลงงานและ

ลดคาใช จ าย เพราะคลาวด คอมพวตง ท�างานผ านเทคโนโลย เสมอน

(Virtualization) ระบบจงไมไดถกจ�ากดในเรองของสมรรถนะและขดความ

ทนมนษย

เทคโนโลยการเชอมตอ

ของสรรพสง

(Internet Of Things)

เทคโนโลยการประมวล

ผลแบบคลาวด

(Cloud Computing)

๕๗

สามารถของการใชระบบประมวลผลจากระบบตางๆ ท�าใหเกดการบรการ

หลายๆ อยาง เชน การประชมผานอนเทอรเนต Web Conferencing, Online

Meetings ผใชงานอาจอยในหองเดยวกน หรอหางไกลกนคนละซกโลกกได การ

ประมวลผลแบบคลาวด สามารถแบงออกเปน ๒ แบบใหญๆ คอ Private Cloud

Computing เปนการใชงานภายในองคกร โดยเปนการใชสมรรถนะของดาตา

เซนเตอรภายในองคกรนนๆ และ Public Cloud Computing เปนรปแบบทมผ

ใหบรการสาธารณะจดสรรการใหบรการการเขาถงขอมลรปแบบตางๆ ผานทาง

อนเทอรเนตเปนสวนมาก โดยผใชบรการไมจ�าเปนตองรบทราบวามเซรฟเวอรตด

ตงอยทไหนและมากเทาใด สนใจเพยงแตบรการทไดรบเทานน

เปนการสรางโมเดลเสมอนจรงหรอการขนรปชนงาน ดวยการเตมเนอวสด (เชน

โพลเมอรพลาสตก เหลกและไทเทเนยม เซรามก กระดาษ ซลโคน ซเมนต หมก

ชวภาพ เปนตน) เปนกระบวนการผลตวตถแบบสามมตในระบบการพมพดจตอล

โดยพมพเนอวสดทละชน โดยแตละชนของวสดซอนกนจนกวาจะส�าเรจออกมา

เปนชนงานวตถสามมต โดยจะสามารถมองเหนแตละชนเปนแนวนอนบางๆ ตลอด

ชนของวตถ

เทคโนโลยสงอ�านวยความสะดวกเปนเทคโนโลยทม งพฒนาคณภาพชวต

คนพการใหพนจากอปสรรคทท�าใหคนพการมสมรรถนะดอยกวาคนปกต ทงใน

ดานการด�าเนนชวตประจ�าวน การศกษา การประกอบอาชพ ฯลฯ

ธรกรรมทกระท�าขนโดยใชวธการทางอเลกทรอนกสทงหมดหรอแตบางสวน (พรบ.

วาดวยธรกรรมอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔) การท�าธรกรรมผานสออเลกทรอนกส

ไดแก ระบบเครอขายคอมพวเตอร ระบบอนเทอรเนต และระบบโทรศพทเคลอนท

ครอบคลมการท�าธรกรรมตงแตการช�าระเงนทางอเลกทรอนกส (e-Payment)

การซอขายสนคาและบรการทางอเลกทรอนกส (e-Trading and service) การ

รบรองสทธทางอเลกทรอนกส (e-Certificate) การใชเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสารทเกยวของกบสขภาพ (e-Health) การยนค�ารองค�าขอหนงสอ/เอกสาร

ทางอเลกทรอนกส และการจดท�ารายงานและเผยแพรในรปแบบอเลกทรอนกส

(e-Filing and e-Reporting)

ธรกจทมการสรางสรรคสนคาหรอบรการใหมดวยการประยกตใชเทคโนโลยและ

นวตกรรมดจทล กอใหเกดคณคาและรปแบบการท�าธรกจใหมทแตกตางจากการ

ท�าธรกจแบบเดม (disruptive business) โดยธรกจเทคโนโลยดจทลครอบคลม

ทงธรกจใหมและธรกจเดมทมการคดคนนวตกรรมหรอมการปรบเปลยนรปแบบ

การท�าธรกจ (business model) และกระบวนการทางธรกจแบบใหม ซงอาศย

เทคโนโลยดจทลเปนพนฐานส�าคญในการสรางมลคาเพมใหกบสนคาหรอบรการ

เทคโนโลยการพมพ

แบบสามมต

(3D Printing)

เทคโนโลยสงอ�านวย

ความสะดวก

(Assistive Technology)

ธรกรรมอเลกทรอนกส

(E-Commerce)

ธรกจเทคโนโลยดจทล

๕๘

และตอบสนองความตองการของผใชงานทงในระดบการใชงานในอตสาหกรรม

และผใชงานทวไป

ผลตภณฑและบรการใหมๆ ทเกดจากการประยกตใชเทคโนโลยดจทล ทตอบ

สนอง

ความตองการและพฤตกรรมของผ บรโภค ทปรบเปลยนไปตามบรบทของ

เทคโนโลยทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว กอใหเกดการสรางสรรคธรกจใหมท

ไมเคยมมากอนบนพนฐานของการหลอมรวมเทคโนโลย digital supply chain

การคดคนบรการใหมๆ ทผานกระบวนการคดอยางเปนระบบในการสรางขอเสนอ

(Offering) ทมคณคาเพอมงตอบสนองผรบบรการและการสรางประโยชนใหกบ

ผรบบรการใหไดรบความพงพอใจสงสด ผานแนวทางการใหบรการรปแบบใหม

ทเปนการแกไขปญหา และ/หรอ สรางคณคาใหกบผรบบรการ นวตกรรมบรการ

ไมจ�ากดเพยงสนคาและบรการ แตยงรวมถงนวตกรรมทเกยวกบกระบวนการ

ใหบรการ (Service Process) รปแบบการท�าธรกจ (Business Model) โครงสราง

พนฐานทเกยวกบการใหบรการ (Service Infrastructure) รวมทงนวตกรรมอน ๆ

ทเกยวกบการท�าธรกจ เชน แนวทางการขายและการจดจ�าหนาย การตลาด

การสงมอบ และการบรการหลงการขาย

สารสนเทศทมรปแบบดจทล โดยอาศยการสอ หรอการแสดงเนอหาผานทาง

อปกรณดจทลตางๆ เชน คอมพวเตอร สมารทโฟน โทรทศนดจทล รวมถง

ปายโฆษณาระบบดจทล และโรงภาพยนตรระบบดจทล

ระบบบรการดจทลของภาครฐทพฒนาขน โดยประชาชนหรอผ ใชบรการเปน

ผขบเคลอนหรอท�าใหเกดบรการดงกลาวเพอตอบสนองความตองการของตน โดย

ภาครฐเปนผอ�านวยความสะดวก ซงตางจาก Citizen-Centric Service ทภาครฐ

เปนผจดท�าบรการดจทลทคาดวาจะตอบสนองความตองการของประชาชน

การเขาถงโครงขายในชวงปลายทเปนระยะสดทาย หรอ ชวง “หนงไมล

สดทาย”เพอเชอมตอโครงขายหลกกบผใชปลายทาง ซงสามารถใชเทคโนโลย

สอสารหลายประเภททงทเปนสอแบบใชสาย หรอสอไรสาย การเชอมตอโครง

ขายหลกกบผใชปลายทางถอเปนสวนทยากทสด โดยเฉพาะในเรองความคมคา

ในการลงทนโครงขายเนองจากตองกระจายออกจากโครงขายหลกไปสผใชจ�านวนมาก

นวตกรรมดจทล

นวตกรรมบรการ

เนอหาดจทล

(Digital Content)

บรการดจทลทขบ

เคลอนโดยประชาชน

(Citizen Driven

Service)

บรการปลายทาง

(Last Mile Access)

๕๙

บรการดจทลในลกษณะอตโนมต ทผ รบบรการสามารถไดรบบรการดจทลท

เกยวของกบการอ�านวยความสะดวกในชวตประจ�าวนไดโดยไมตองรองขอหรอ

ยนเรองตอรฐผานอปกรณดจทลทหลากหลาย

การน�าระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการใหบรการภาครฐกบประชาชน

แบบเบดเสรจทเดยว ส�าหรบใหประชาชนสามารถเขาถงบรการภาครฐจากหลาย

หนวยงานไดจากเวบทาเวบเดยว โดยแนวทางการจดท�าเวบไซตตงอยบนพนฐาน

ของความตองการในการท�าธรกรรมกบภาครฐของประชาชน (Citizen Centric)

มากกวาจดท�าเวบไซตตามโครงสรางองคกรของภาครฐ

บคลากรทอย ในอตสาหกรรมดจทล (Digital Industry) ทใชเทคโนโลยเขม

ขน (High-Tech Sector) และบคลากรทใชเทคโนโลยและนวตกรรมเพอ

เปลยนแปลงรปแบบและกระบวนการท�าธรกจ (Disruptive Business)

นอกเหนอจาก อตสาหกรรมดจทลแลว ธนาคารโลกยงไดใหความส�าคญกบ

High-Tech Sector และ Disruptive Business ในฐานะของการเปนพนฐาน

ของการพฒนาบคลากรใหสามารถแขงขนไดในเศรษฐกจของโลกทมการเชอมตอ

ระหวางกน (Interconnected World) ขณะทสหภาพยโรปไดใหค�าจ�ากดความ

ของ High-Tech Sector วาเปนอตสาหกรรมหลกทจะขบเคลอนการเตบโตของ

ระบบเศรษฐกจ สรางผลตภาพใหกบประเทศ และเปนฐานของการจางงานทม

คณคาสง

บคลากรทประยกตใชเทคโนโลยดจทล เพอกอใหเกดมลคาเพมตอระบบเศรษฐกจ

และสงคมของประเทศ ซงภายใตบรบทของเศรษฐกจดจทล บคลากรในกลม

นจะหมายถงบคลากรทมความเชยวชาญในสาขาวชาชพอนทกสาขา ทมความ

สามารถในการใชเทคโนโลยดจทล เพอสรางคณคาใหกบงาน หรอสรางสนคาและ

บรการใหม ทสงผลตอการพฒนาประเทศในภาพรวม

ผลรวมของมลค าสนคาและบรการขนสดทายทผลตได ภายในประเทศใน

รอบระยะเวลาหนง โดยทวไปจะวดในรอบ ๑ ป หรอ ๑ ไตรมาส ทเรยกวา

QGDP (Quarterly Gross Domestic Product) หรอผลตภณฑมวลรวมใน

ประเทศรายไตรมาส

บรการอจฉรยะ

(Smart Service)

บรการอเลกทรอนกส

ภาครฐแบบเบดเสรจ

จากชองทางเดยว

(Single Window)

บคลากรทมความ

เชยวชาญทางดาน

ดจทล

(Digital Specialist)

บคลากรทม

ความเชยวชาญใน

การประยกตใช

เทคโนโลยดจทล

(Digital Competence)

ผลตภณฑมวลรวม

ในประเทศ

(Gross Domestic

Product: Gdp)

๖๐

ผซอหรอผไดรบบรการจากผประกอบธรกจหรอผซงไดรบการเสนอหรอไดรบ

การชกชวนจากผประกอบธรกจเพอใหซอสนคาหรอรบบรการ และหมายความ

รวมถงผใชสนคาหรอผไดรบบรการจากผประกอบธรกจโดยชอบ แมมไดเปนผเสย

คาตอบแทนกตาม

ผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศระดบสง (Chief Information Officer : CIO)

เปนต�าแหนงทมอ�านาจหนาทดแลรบผดชอบดานเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสารในองคกร ซงหมายรวมถงการดแลเกยวกบมาตรฐาน กฎเกณฑ โครงสราง

งบประมาณ กระบวนการใหความร บคลากรของหนวยงานสารสนเทศ โดย CIO

เปนผใหค�าแนะน�าแกผบรหารสงสดขององคกร (Chief Executive officer : CEO)

เกยวกบการพฒนาและน�าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชใหการบรหาร

องคกรประสบความส�าเรจตามวสยทศน และเปาหมายรวมของหนวยงานทก�าหนดไว

เจาของธรกจทมการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางเขมขนเพอพฒนา

ทกษะและศกยภาพในการบรหารจดการ การวางกลยทธทางธรกจ ตลอดจน

การสรางขดความสามารถในการแขงขน ดวยการประยกตใชองคความร ทาง

เทคโนโลยมาปรบปรงกระบวนการทางธรกจแบบเดม

บคคลทมอายเกนหกสบปบรบรณขนไปและมสญชาตไทย

การประกอบธรกจ ดงตอไปน

๑. การเสนอซอหรอขายสนคาหรอบรการ โดยวธการใชสออเลกทรอนกสผาน

ระบบเครอขายอนเทอรเนต

๒. การบรการอนเทอรเนต

๓. การใหเชาพนทของเครองคอมพวเตอรแมขาย

๔. การบรการเปนตลาดกลางในการซอขายสนคาหรอบรการ โดยวธใชสอ

อเลกทรอนกสผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

๕. การท�าธรกรรมโดยวธใชสออเลกทรอนกสอน ตามทกรมพฒนาธรกจการคา

ประกาศก�าหนด

ส�าหรบพนทหางไกลชายขอบ นยามจากโดยลกษณะตางๆ เชน ๑. ในเชงกายภาพ

จะอยพนทหางไกล เชน ตามตะเขบชายแดน เดนทางเขาถงยากล�าบากโดยเฉพาะ

หนาฝน ๒. ในเรองไฟฟา การไฟฟาสวนภมภาคเขาไมถง หรอ มระบบไฟฟาแตไม

เสถยร หรอ ใชระบบไฟฟาพลงงานแสงอาทตย ๓. ในเรองเทคโนโลย จะขาดแคลน

อนเทอรเนตและระบบไอซท และไมมสญญาณโทรศพทมอถอ หรอมเพยงบาง

บรเวณเทานน ๔. ในดานการศกษา จะขาดแคลนคร ครหนงคนสอนหลายวชา

สวนนกเรยนเปนชาวเขา ชนกลมนอย หรอคนไทยทอยในพนทหางไกล เปนตน

ผบรโภค

ผบรหารระดบสงของรฐ

(CIO/CEO)

ผประกอบการดจทล

(Digital

Entrepreneurship)

ผสงอาย

พาณชยอเลกทรอนกส

พนทหางไกลชายขอบ

(Marginalized

Communities)

๖๑

ระบบโปรแกรมคอมพวเตอรทสามารถขยายขดความสามารถอยางไมจ�ากด

มการพฒนาฟงกชนหรอโมดลใหมๆ มาตอยอดอยตลอดเวลา เกดนวตกรรมใหมๆ

เสมอ และสามารถน�าไปตอเชอมกบระบบอนได แพลตฟอรมไมไดจ�ากดอยแค

ซอฟตแวรแตยงรวมไปถงเวบไซต หรอบรการทคนอนสามารถเขยนโปรแกรมมา

ตอเชอมหรอดงขอมลไดโดยอตโนมต

แพลตฟอรมการบรหารจดการภายในองคกร เพอสนบสนนงานตามภารกจของ

หนวยงาน เชน ระบบบญช ระบบบรหารงานบคคล ระบบงบประมาณ ระบบ

ยทธศาสตร แผนงาน โครงการ เปนตน ปจจบน ส�านกงานรฐบาลอเลกทรอนกส

ไดพฒนาและเปดใหบรการแพลตฟอรมกลางส�าหรบภาครฐ เชน ระบบตดตอ

สอสารแบบออนไลนส�าหรบหนวยงานภาครฐผานอปกรณสอสารแบบเคลอนท

(G-chat) และระบบจดหมายอเลกทรอนกสกลางเพอการสอสารของหนวยงาน

ภาครฐ (MailGoThai) เปนตน

ระบบบรการทสรางขนจากซอฟตแวรและแอปพลเคชนทใชเปนพนฐานส�าหรบ

การใหบรการอนๆ ไปยงผรบปลายทาง หรอ เชอมโยงบรการระหวางหนวยงาน/องคกร

ทตองอาศยความสามารถหรอฟงกชนการท�างานทอยในระบบบรการฐาน เชน บรการ

ระบบซอฟตแวรฐานส�าหรบเนอหาดจทล (Content Delivery Platform) หรอ

ระบบซอฟตแวรฐานส�าหรบเชอมโยงอปกรณอจฉรยะ เปนตน

ขอก�าหนดอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางซงเกยวกบสงตางๆ ดงตอไปน

๑. ผลตภณฑ วธการ กระบวนการผลต สวนประกอบ โครงสราง มต ขนาด

แบบ รปราง น�าหนก ประสทธภาพ สมรรถนะ ความทนทาน หรอความบรสทธ

ของผลตภณฑ

๒. หบหอ การบรรจหบหอ การท�าเครองหมาย หรอฉลาก

๓. วธการ กระบวนการ คณลกษณะ ประสทธภาพ หรอสมรรถนะ ทเกยวของ

กบการบรการ

๔. ระบบการบรหารหรอการจดการเกยวกบคณภาพ สขอนามย อาชวอนามย

สงแวดลอม ความปลอดภย หรอระบบอนใด

๕. นยาม แนวทาง ขอแนะน�า หนวยวด การทดสอบ การสอบเทยบ การทดลอง

การวเคราะห การวจย การตรวจ การรบรอง การตรวจประเมน ทเกยวของกบ

๑., ๒., ๓. และ ๔. หรออนๆ ทเกยวกบการมาตรฐาน

แพลตฟอรม

(Platform)

แพลตฟอรมการบรหาร

จดการภายในองคกร

(Back Office Platform)

แพลตฟอรม

บรการพนฐาน

(Service Platform)

มาตรฐาน

๖๒

มลคาของสนคาและบรการทเพมขนมาในแตละขนตอนการผลต ค�านวณไดจาก

สวนตางระหวางมลคาการผลต และคาใชจายขนกลางทใชไปในกระบวนการผลต

หรอค�านวณจากผลรวมของผลตอบแทนปจจยการผลตขนปฐม

การใชเทคโนโลยดจทลเพอการใหบรการดานการแพทย เปนการใหค�าปรกษา

เบองตนทางไกลผานระบบดจทล เชน การประชมทางไกล และมการสง

ขอมลทางการแพทย เชน ขอมลผปวย (ประวตการเจบปวย การแพยา ฯลฯ)

ภาพเอกซเรย ขอมลการเตนของหวใจ ฯลฯ ไปยงบคลากรทางการแพทยได

กระบวนการทางธรกจทเรมจากเมอไดรบการสงซอสนคาจนถงการสงสนคา

กระบวนการนมรายละเอยดแตกตางกนขนอย กบชนดของธรกจ สวนใหญ

จะประกอบดวยระบบการจดการสนคาจากคลงสนคา ระบบการบรรจหบหอ

ไปจนถงระบบการจดสงสนคา นอกจากน ยงมระบบการแจงใหลกคาไดรบรเกยว

กบสถานภาพในระหวางการขนสงสนคา การตดตามรบช�าระเงน การแกไขปญหา

รวมถงขนตอนการคนสนคาถามเหตจ�าเปน ระบบ end-to-end จงครอบคลม

กจกรรมทงหมดทธรกจหนงๆ ก�าหนดขนเพอบรการใหลกคาตามขนตอนทกลาว

ขางตน ในกรณทใชเทคโนโลยดจทลเพอท�างานตามขนตอนดงกลาว จะหมายถง

การใชระบบออนไลนตลอดกระบวนการตงแตการรบใบสงซอจนถงขนจดสงสนคา

ขนช�าระเงน และสดทายการคนสนคา ตลอดจนการบรการหลงการขายอนตลอด

หวงโซคณคาของสนคาและบรการ

พนททางกายภาพและ/หรอพนทเสมอนส�าหรบการท�างานทเชอมโยงและตดตอ

สอสารกนดวยเครอขายอนเทอรเนตความเรวสง ครอบคลมการท�างานสวนบคคล

และการท�างานรวมกบบคคลอน รวมถงมการปฏสมพนธระหวางบคคลกบบคคล

(Man To Man) ระหวางบคคลกบเครองจกร (Man To Machine) และระหวาง

เครองจกรกบเครองจกร (Machine To Machine) เปนพนททมความยดหยนใน

การท�างานสง และเขาถงไดหลากหลายชองทางทกททกเวลา

สงแวดลอมและบรบทแวดลอมของการด�าเนนงานทางดานเทคโนโลยดจทล การ

เชอมโยงกจกรรม และการประยกตใชเทคโนโลยดจทลในภาคธรกจ ภาคสงคม

ภาครฐ ครอบคลมกจกรรมตงแตตนน�าไปจนถงปลายน�าและผใชปลายทางทงรฐ

เอกชน และผบรโภครายบคคล

มลคาเพม

(Value Added)

ระบบการใหบรการ

แพทยทางไกล

(Telemedicine)

ระบบเชอมโยงการท�า

ธรกจครบวงจร

ระบบนเวศของการ

ท�างานรปแบบใหมท

อาศยเทคโนโลยดจทล

ระบบนเวศดจทล

๖๓

ระบบของหนวยงานภาครฐซงให บรการอเลกทรอนกส ส�าหรบประชาชน

ผประกอบการ หรอชาวตางชาต โดยบรการดงกลาวอาจจะเปนในลกษณะของ

การใหขอมล (Information) มการปฏสมพนธกบประชาชน (Interaction) รองรบ

การด�าเนนธรกรรมภาครฐ (Interchange Transaction) หรออยในระดบของการ

บรณาการ (Integration) กได

ระบบทใชในการจดการและวางแผนการใชทรพยากรตางๆ ขององคกร โดยเปน

ระบบทเชอมโยงระบบงานตางๆ ขององคกรเขาดวยกน ตงแตระบบงานทางดาน

บญช และการเงน ระบบงานทรพยากรบคคล ระบบบรหารการผลต รวมถงระบบ

การกระจายสนคา เพอชวยใหการวางแผนและบรหารทรพยากรขององคกรเปนไป

อยางมประสทธภาพ ทงยงชวยลดเวลาและขนตอนการท�างานไดอกดวย

กระบวนการของการบรหารทกขนตอน นบตงแตการน�าเขาวตถดบสกระบวนการ

ผลต กระบวนการสงซอ จนกระทงสงสนคาถงมอลกคาใหมความตอเนองและม

ประสทธภาพสงสด พรอมกบสรางระบบใหเกดการไหลเวยนของขอมลทท�าใหเกด

กระบวนการท�างานของแตละหนวยงานสงผานไปทวทงองคการ การไหลเวยนของ

ขอมลยงรวมไปถงลกคา และผจดสงวตถดบดวย

ระบบขอมลดานสขภาพของประชาชน (ผปวย) ทจดเกบในรปแบบดจทลตาม

มาตรฐานกลางทสามารถเชอมโยงกนทวประเทศ เพอใหผปวยสามารถเขาถงและ

ตรวจเชค ขอมลดานสขภาพของตนไดตลอดเวลา สามารถใหบคลากรทางการ

แพทย ดงออกมาใชประโยชนไดไมวาจะรบบรการสขภาพ ณ ศนยบรการ/

โรงพยาบาลใด โดยเฉพาะอยางยงในกรณฉกเฉน

ระบบทก�าหนดสทธทเจาของงานอนญาตใหผอนน�างานของตนเองไปใชโดยไมตอง

เสยคาใชจายหากใชตามเงอนไขทก�าหนด ตวอยางเชน สทธในการท�าซ�า สงตอ

จดแสดง ดดแปลง โดยไมตองขออนญาตเจาของงานกอน แตในขณะเดยวกนก

อาจมการสงวนสทธบางประการ เชน สทธในการอางองวาเปนเจาของงาน

ตนฉบบ การหามดดแปลงผลงาน การหามน�าไปใชเพอการคา หรอการก�าหนดวา

ผทน�าผลงานไปใชท�างานตอยอดจะตองเผยแพรผลงานทมการตอยอดดดแปลง

ในรปแบบเดยวกนกบงานตนฉบบเทานน

ระบบบรการ

อเลกทรอนกสภาครฐ

(E-Service)

ระบบบรหารจดการ

ทรพยากรภายในองคกร

(Enterprise

Resource Planning:

ERP)

ระบบบรหารจดการ

หวงโซอปทาน

(Supply Chain

Management: Scm)

ระบบประวตสขภาพผ

ปวยอเลกทรอนกส

(E-Health Records

System)

ระบบลขสทธ

แบบเปด

(Creative Commons)

๖๔

เปนกระบวนการท�างานทเ กยวของกบการวางแผน การด�าเนนการ และ

การควบคมการท�างานขององคกร รวมทงการบรหารจดการขอมลและธรกรรม

ทางการเงนทเกยวของ ใหเกดการเคลอนยาย การจดเกบ การรวบรวม การกระจาย

สนคา วตถดบ ชนสวนประกอบ และการบรการ ใหมประสทธภาพ และประสทธผล

สงสด โดยค�านงถงความตองการและความพงพอใจของลกคาเปนส�าคญ และระบบ

โลจสตกสกเปนกระบวนการหนงของการจดการสนคาและบรการตลอดหวงโซ

อปทาน ดงนน e-Logistics มกจะหมายถงการน�าไอซทเขามาชวยในกระบวนการ

ดงกลาว เชน น�าไอซทเขามาชวยในกระบวนการแลกเปลยนขอมลขาวสารระหวาง

หนวยงาน

ระบบดจทลทเกยวกบกระบวนการ และการวางแผน การด�าเนนงาน การบรหาร

จดการขอมลและธรกรรมทางการเงน ใหเกดการจดเกบ รวมรวม เคลอนยาย

กระจาย ของวตถดบ สนคาและบรการของชมชนใหมประสทธภาพประสทธผลสงสด

การน�าเทคโนโลยดจทลมาใชในการปรบปรงประสทธภาพกระบวนการท�างาน

และการใหบรการสาธารณะ โดยลกษณะของบรการภาครฐหรอบรการสาธารณะ

จะอยในรปแบบดจทลทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ

(Citizen Driven) ซงประชาชนทกคนสามารถเขาถงบรการไดโดยไมมขอจ�ากดทาง

กายภาพ พนท และภาษา บรการรฐบาลดจทล มลกษณะส�าคญ ๓ ประการไดแก

๑. Reintegration: การบรณาการการท�างานของหนวยงานภาครฐตางๆ

เขาดวยกน เพอใหเกดการก�ากบควบคมการบรหารภาครฐทมประสทธภาพ

๒. Needs-Based Holism: การปรบปรงองคกรภาครฐเพอใหเกดการให

บรการสาธารณะทใหความส�าคญตอการน�าความตองการของพลเมองมาเปน

ศนยกลาง

๓. Digitalization: การใชศกยภาพอยางเตมทในการน�าระบบบรหาร

สารสนเทศมาใช รวมถงการใหความส�าคญตอการสอสารผานทางอนเทอรเนตซง

จะเขามาแทนทวธการท�างานแบบเดม

รฐบาลทมการบรหารงานอยางเปดเผย หรอเรยกสนๆ วารฐบาลเปด มนยของ

การบรหารราชการทเนนความโปรงใส เปดเผย และเปดโอกาสใหประชาชนมสวน

รวม และสรางความรวมมอกบทกภาคสวน ซงรฐบาลเปดมจดเนน ๓ ประการ คอ

๑. รฐบาลตองโปรงใส เพอเสรมสรางความนาเชอถอ และชวยใหประชาชนไดรบ

ทราบวารฐบาลก�าลงท�าอะไร ขอมลขาวสารของรฐบาลกลางถอเปนทรพยสนของ

ชาตคณะรฐบาลจะเปดเผยขอมลอยางรวดเรวในรปแบบทประชาชนจะเขาถงและ

ระบบโลจสตกส หรอ

การบรหารจดการ

โลจสตกส

(Logistics

& E-Logistics)

ระบบโลจสตกส

สชมชน

(Village Logistics

System)

รฐบาลดจทล

(Digital Government)

รฐบาลเปด

(Open Government)

๖๕

น�าไปใชไดงาย ทงนตองอยภายใตกรอบของกฎหมายและนโยบายของประเทศ

ภาครฐจะตองจดหาเทคโนโลยใหมๆ เพอน�าเสนอขอมลเกยวกบการด�าเนนงาน

และการตดสนใจผานระบบออนไลน ใหสาธารณชนเขาถงไดอยางทนทวงท พรอม

กนนตองจดหาขอมลยอนกลบจากประชาชน เพอระบขอมลทจะเปนประโยชนตอ

ประชาชนอยางแทจรง

๒. รฐบาลจะตองเปดใหมสวนรวม เพอชวยเพมประสทธภาพการบรหารจดการ

ภาครฐ และเพมคณภาพการตดสนใจ เนองจากองคความร ใหมๆ เกดขน

ตลอดเวลา และกระจายอยทวไปในสงคม หากเจาหนาทของรฐเขาถงองคความรท

มอยกจะเกดประโยชนมาก ดงนนหนวยงานภาครฐจะตองเพมโอกาส และแนวทาง

ใหประชาชนมสวนรวมในการก�าหนดนโยบาย การออกกฎหมาย กฎกระทรวง

และกฎระเบยบอนๆ ทมผลตอประชาชนโดยตรง รฐบาลตองหามาตรการชกชวน

ใหประชาชนออกความคดเหนเกยวกบความมสวนรวมเพอบงเกดผลอยางเปน

รปธรรม

๓. รฐบาลตองรวมมอท�างานกบทกภาคสวน ทงภายในหนวยงานของภาครฐเอง

และรวมมอกบหนวยงานภายนอก เชน องคกรอสระ และธรกจ ความรวมมอ

รวมใจจะท�าใหประชาชนมสวนรวมในกจการของรฐ รฐบาลตองรจกใชประโยชน

จากเทคโนโลยเพอใหเกดความรวมมอกบภาคประชาชนอยางจรงจง และฟงเสยง

สะทอนจากประชาชนเกยวกบการรวมมอท�างานอยางมประสทธภาพ

การทประเทศมหนวยงานภาครฐตางๆ ทสามารถเชอมโยงการท�างานและ

ขอมลขามหนวยงาน ไมยดตดกบขอบเขตของหนาทความรบผดชอบตามพนธ

กจของหนวยงาน แตค�านงถงประโยชนของประชาชนเปนทตง และมเปาหมาย

ในการสงมอบบรการทมคณภาพแกประชาชน

วสาหกจขนาดยอม ไดแก กจการทมลกษณะดงตอไปน

• กจการผลตสนคา ทมจ�านวนการจางงานไมเกน ๕๐ คน หรอมมลคาสนทรพย

ถาวรไมเกน ๕๐ ลานบาท

• กจการใหบรการทมจ�านวนการจางงานไมเกน ๕๐ คน หรอมมลคาสนทรพย

ถาวรไมเกน ๕๐ ลานบาท

• กจการคาสงทมจ�านวนการจางงานไมเกน ๒๕ คน หรอมมลคาสนทรพยถาวร

ไมเกน ๕๐ ลานบาท

• กจการคาปลกทมจ�านวนการจางงานไมเกน ๑๕ คน หรอมมลคาสนทรพย

ถาวรไมเกน ๓๐ ลานบาท

วสาหกจขนาดกลาง ไดแก กจการทมลกษณะดงตอไปน

• กจการผลตสนคา ทมจ�านวนการจางงานเกนกวา ๕๐ คน แตไมเกน ๒๐๐ คน

รฐบาลแหงการเชอมโยง

(Connected

Government)

วสาหกจขนาดกลาง

และขนาดยอม

(SMEs)

๖๖

หรอมมลคาสนทรพยถาวรเกนกวา ๕๐ ลานบาท แตไมเกน ๒๐๐ ลานบาท

• กจการใหบรการ ทมจ�านวนการจางงานเกนกวา ๕๐ คน แตไมเกน ๒๐๐ คน

หรอมมลคาสนทรพยถาวรเกนกวา ๕๐ ลานบาท แตไมเกน ๒๐๐ ลานบาท

• กจการคาสง ทมจ�านวนการจางงานเกนกวา ๒๕ คน แตไมเกน ๕๐ คน หรอม

มลคาสนทรพยถาวรเกนกวา ๕๐ ลานบาท แตไมเกน ๑๐๐ ลานบาท

• กจการคาปลก ทมจ�านวนการจางงานเกนกวา ๑๕ คน แตไมเกน ๓๐ คน หรอ

มมลคาสนทรพยถาวรเกนกวา ๓๐ ลานบาท แตไมเกน ๖๐ ลานบาท

กจการของชมชนเกยวกบการผลตสนคา การใหบรการหรอการอนๆ ทด�าเนนการ

โดยคณะบคคลทมความผกผน มวถชวตรวมกนและรวมตวกนประกอบกจการ

ดงกลาว ไมวาจะเปนนตบคคลในรปแบบใดหรอไมเปนนตบคคล เพอสรางรายได

และเพอการพงพาตวเองของครอบครว ชมชนและระหวางชมชน โดยใชทรพยากร

ผลผลต ความร ภมปญญา วฒนธรรม วถตนเอง ยดโยงเปนโครงสรางเศรษฐกจ

ฐานรากเพอใหชมชนเขมแขง เพอทเปนสวนตอยอดใหระบบเศรษฐกจขางบน

แขงแรงเพราะมรากฐานทแขงแรง

การเปนศนยรวมในการตดตอสอสาร แลกเปลยนขอมลสารสนเทศ การด�าเนน

ธรกจ รวมถงการด�าเนนกจกรรมทเกยวของกบเทคโนโลยดจทล เพอใหเกด

การเชอมโยงถงกนทสะดวก รวดเรว และมประสทธภาพ

ศนยขอมลทมพนทส�าหรบใชจดวางระบบประมวลผลกลาง ระบบเครอขาย

คอมพวเตอรและอปกรณการสอสารตางๆ การออกแบบศนยขอมลตองค�านงถง

ปจจยส�าคญตางๆ เชน ความมเสถยรภาพ ความพรอมใชงาน การบ�ารงรกษา

ความเหมาะสมในการลงทน ความปลอดภย การรองรบการขยายในอนาคต

ศนยขอมลจงเปนสงทตองออกแบบและกอสรางอยางถกตองและใหไดมาตรฐาน

เพอใหบรการทมคณภาพไดอยางตอเนองรวมทงในสถานการณฉกเฉน

ศนยบรการของชมชนทมการบรณาการการท�างานรวมกบหนวยงานภาครฐทง

สวนกลางและพนทสามารถใหบรการประชาชนแบบเบดเสรจ เปนจดใหบรการ

อปกรณ (ในกรณยงไมมใช) และเชอมตออนเทอรเนต เปนจดรบบรการภาครฐ

ใหความรดานการท�าธรกจและประกอบอาชพผานระบบออนไลนของชมชน และ

พนทของชมชนในการท�ากจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมโดยเนนบรการดาน

การศกษา การเกษตร การดแลสขภาพ การคาขาย การบรการทองเทยว และสทธ

และสวสดการสงคม

วสาหกจชมชน

ศนยกลางดานดจทล

(Digital Hub)

ศนยขอมล

(Data Center)

ศนยดจทลชมชน

(Digital Community

Center)

๖๗

เปนการวเคราะหขอมลทมอยเพอใหเหนสถานภาพปจจบน อาจท�าโดยนกสถต

ในการวเคราะหขอมล จดท�ากราฟในมตตางๆ เพอท�าใหเขาใจขอมลไดงายขน

ระบบเศรษฐกจและสงคม ทอย บนพนฐานการใชความร ทกษะการบรหาร

จดการและประสบการณทางดานวทยาศาสตรและดานเทคโนโลย เพอการคดคน

การประดษฐ การพฒนา การผลตสนคา การบรการกระบวนการผลต และ

การจดการองคกรในรปแบบใหม

เศรษฐกจและสงคมทใชเทคโนโลยไอซท (หรอเรยกวาเทคโนโลยดจทลเพอ

ใหทนยคสมย) เปนกลไกส�าคญในการขบเคลอนการปฏรปกระบวนการผลต

การด�าเนนธรกจ การคา การบรการ การศกษา การสาธารณสข การบรหารราชการ

แผนดน รวมทงกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมอนๆ ทสงผลตอการพฒนาทาง

เศรษฐกจ การพฒนาคณภาพชวตของคนในสงคม และการจางงานทเพมขน

เศรษฐกจและสงคมทรปแบบ และกระบวนการด�าเนนกจกรรมใดๆ ถกขบเคลอน

และเปลยนแปลงดวยเทคโนโลยดจทล กลาวคอ เทคโนโลยดจทลเปนกลไกหลก

ทปฏรปกระบวนการผลต การด�าเนนธรกจ การคา การบรการ รวมทงการด�าเนน

ชวตประจ�าวนของประชาชน ท�าใหมความยดหยนสง สามารถรองรบและปรบ

ตวตอการเปลยนแปลงทเกดขนอยตลอดเวลา สงผลตอการพฒนาทางเศรษฐกจ

การพฒนาคณภาพชวตของคนในสงคม การจางงานทดขน การด�าเนนกจกรรม

ทางสงคมของปจเจกชน องคกร และชมชน การใหบรการของภาครฐ ตลอดจน

การเรยนร เขาถง และการใชประโยชนจาก “ขอมล/สารสนเทศ” ของทกภาคสวน

เศรษฐกจและสงคมแหงการแบงปน หมายถง ระบบเศรษฐกจและสงคมทเอออาทร

ทใชเทคโนโลยดจทลเปนแพลตฟอรมกลางในการแบงปนทรพยากร ขอมลขาวสาร

และองคความรในสงคม โดยเนนการเชอมโยงแลกเปลยนระหวางชมชนสชมชน

และระหวางรนสรน

เปนแนวความคดใหมทบรณาการระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขากบธรกจอยาง

เปนระบบ ตงแตการก�าหนดโจทยธรกจ การมองสถาปตยกรรมธรกจ (Business

Architecture) ใหแตกฉาน เพอออกแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ

ใหเชอมโยงกบการด�าเนนงานไดอยางสอดคลองและมประสทธภาพทงในระดบ

Architecture ไปจนถง Roadmap ขององคกร เพอผลกดนใหองคกรสามารถ

ด�าเนนการตามนโยบาย และวสยทศนขององคกรทก�าหนดไว

ศนยใหบรการระบบ

วเคราะหเชงธรกจ

(Business Insight)

เศรษฐกจฐานนวตกรรม

(Innovation

Economy)

เศรษฐกจและสงคม

ดจทล

(Digital Economy)

เศรษฐกจและสงคมแหง

การแบงปน

(Sharing Economy)

สถาปตยกรรมองคกร

(Enterprise

Architecture :Ea)

๖๘

การบรณาการศาสตรหลายสาขาเขาดวยกน เปนการเชอมโยงศาสตรตางๆ

เขาหากนจนกลายเปนเนอเดยวกน กอใหเกดองคความรใหมทมลกษณะของ

การผสมผสานศาสตรหลากหลายสาขาวชาเขาดวยกน เชน เศรษฐศาสตร

วทยาศาสตร เทคโนโลย อกษรศาสตร รฐศาสตร ฯลฯ

การเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ สงคม และความกาวหนาทางดานการแพทย

สงผลท�าใหประชากรทวโลกมอายยนขน โดยสงคมทมผสงอายเปนจ�านวนมากซง

จะท�าใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางแรงงานครงใหญของระบบเศรษฐกจและ

สงคม และองคการสหประชาชาตไดแบงการเขาสสงคมผสงอายเปน ๓ ระดบคอ

ระดบทหนง การกาวสสงคมสงอาย (มประชากรอาย ๖๐ ปขนไป มากกวารอยละ

๑๐ และ ๖๕ ปขนไป มากกวารอยละ ๗) ระดบทสอง สงคมสงอายโดยสมบรณ

(มประชากรอาย ๖๐ ปขนไป มากกวารอยละ ๒๐ และ ๖๕ ปขนไป มากกวา

รอยละ ๑๔) และระดบทสาม สงคมสงอายอยางรนแรง (มประชากรอาย ๖๕ ปขน

ไปมากกวารอยละ ๒๐) ซงส�าหรบประเทศไทย ส�านกงานสถตแหงชาต รายงาน

วาประเทศไทยกาวเขาสสงคมผสงอาย ตงแตป พ.ศ. ๒๕๔๘ และคาดวาจะเขาส

สงคมผสงอายระดบทสอง ในชวงป พ.ศ. ๒๕๖๘

สงคมออนไลนทมผใชเปนผสอสาร หรอเขยนเลาเนอหา เรองราว ประสบการณ

บทความ รปภาพ และวดทศน ทผ ใชเขยนขนเอง ท�าขนเอง หรอพบเจอจาก

สออนๆ แลวน�ามาแบงปนใหกบผอนทอยในเครอขายของตน ผานทางเวบไซต

Social Network ทใหบรการบนอนเทอรเนต

ครอบคลมสาขา/อตสาหกรรมการผลตทใช เทคโนโลยขนสง (High-Tech

Manufacturing Sector) สาขา/อตสาหกรรมการผลตทใชเทคโนโลยขนกลาง

(Medium High-Tech Manufacturing Sector), และสาขา/อตสาหกรรม

การบรการทใชองคความร เขมขนในการใหบรการ (Knowledge-Intensive

Service Sector)

สทธในการขอใชทางบนพนทหรอทรพยสนของผอนอยางถกตองตามกฎหมาย

เพอใชในการวางโครงขายสอสารโทรคมนาคมส�าหรบใหบรการแกประชาชน

สงทท�าใหปรากฏดวยตวอกษร เครองหมาย ภาพ หรอเสยง ไมวาจะไดจดท�าในรป

ของเอกสาร สงพมพ ภาพเขยน ภาพพมพ ภาพระบายส รปภาพ ภาพโฆษณา

เครองหมาย รปถาย ภาพยนตร วดทศน การแสดง ขอมลคอมพวเตอรในระบบ

คอมพวเตอร หรอไดจดท�าในรปแบบอนใดตามทก�าหนดในกฎกระทรวง

สหวทยาการ

(Interdisciplinary)

สงคมสงวย

(Ageing Society)

สงคมออนไลน

(Social Media)

สาขา/อตสาหกรรมทม

การใชเทคโนโลยเขมขน

(High–Tech Sector)

สทธแหงทาง

(Right Of Way)

สอ

๖๙

สอทมเนอหาสงเสรมศลธรรมจรยธรรม วฒนธรรม ความมนคง ความคดสรางสรรค

การเรยนรทกษะการใชชวตของประชาชนโดยเฉพาะเดกและเยาวชน และสงเสรม

ความสมพนธทดในครอบครวและสงคม รวมถงการสงเสรมใหประชาชนมความ

สามคคและสามารถใชชวตในสงคมทมความหลากหลายไดอยางเปนสข

การออกแบบดานสงแวดลอม สถานท สงของเครองใช รวมถงระบบดจทล

(เชน อปกรณ เวบไซต แอพพลเคชน เนอหา ฯลฯ) ทเปนสากล และใชไดเทา

เทยมกนส�าหรบทกคนในสงคม รวมถงผสงอาย และคนพการประเภทตางๆ โดย

ไมตองมการออกแบบดดแปลงพเศษ หรอเฉพาะเจาะจงเพอบคคลกลมใดกลมหนง

โดยมหลกการเบองตน เชน การใชงานไดกบทกกลมอยางเสมอภาคเทาเทยมกน

มความยดหยนสง มความเรยบงายเขาใจไดงาย มขอมลประกอบการใชงานทพอ

เพยง ทนทานตอการใชงานผดพลาด สะดวกไมตองออกแรงมาก และมขนาดและ

สถานทเหมาะสมกบการใชงานจรง

กจกรรมเพอสร างมลค า เ พมท งหมดท เกดขนกบผลตภณฑ และบรการ

ซงกระจายอย ในหลายประเทศ/หลายภมภาค เชอมโยงกบกระบวนการผลต

บนระบบการผลตบนหวงโซอปทานเดยวกน (Single Supply Chain) นบแต

ขนตอนการออกแบบผลตภณฑ จนกระทงสนคานนถงมอผ บรโภคขนสดทาย

รวมทงบรการหลงจากนน (After-Sales Services) อาท เรมตงแตขนตอนการวจย

(R&D) การออกแบบ การผลต การขนสง การโฆษณา การขาย และการบรการหลง

การขาย โดยแตละกจกรรมจะสรางมลคาเพมใหกบสนคา

สถานทรวบรวมความรทกประเภทและท�าการเชอมโยงหองสมดอเลกทรอนกสกบ

หองสมดแบบเดมของทงภาครฐ สถานศกษา และเอกชน

พนทในการแลกเปลยนเรยนร ของสงคมไทยผานรปแบบดจทล ซงรวมถง

แพลตฟอรมและคลงความรดจทลประเภทตางๆ เชน ระบบวกส�าหรบความรไทย

(Wiki) คลงขอมลและสอ (Digital Archives) หองสมดดจทล (Digital Library)

หรอ พพธภณฑดจทล (Digital Museum) เปนตน

ความสามารถของการเชอมตอเครอขาย โดย Bandwidth จะบงบอกถง

จ�านวนของขอมลทสามารถสงไปตามเครอขายได ยงมจ�านวน Bandwidth

มากเทาไหร หมายถงวาจะสามารถดาวนโหลดขอมล (ผานเครอขาย) ไดเรวขน

เทานน โดยมากจะใชกลาวถงในการเชอมตออนเตอรเนต การเชอมตอในเครอขาย

ของมอถอ เปนตน

สอปลอดภยและ

สรางสรรค

หลกการออกแบบ

ทเปนสากล

(Universal Design)

หวงโซคณคาโลก

(Global Value Chain)

หองสมดดจทล

แหลงความรดจทล

(Digital Knowledge

Platform)

อนเทอรเนต

แบนดวดท

(Internet Bandwidth)

๗๐

อนเทอรเนตความเรวสง

(Broadband Internet)

อตสาหกรรมในยคท ๔

(Industry 4.0)

อตสาหกรรม

เทคโนโลยดจทล

การสอสารขอมลผานเครอขายอนเทอรเนตความเรวสง สามารถรบสงขอมล

จ�านวนมากดวยเทคโนโลยการสอสารทไมจ�ากดรปแบบทงทเปนสอใชสาย หรอ

สอไรสาย โดยความเรวของการรบสงขอมล ซงความเรวของการรบสงขอมล

ตามท Federal Communications Commission (FCC) แหงประเทศ

สหรฐอเมรกา ไดก�าหนดให (ป ค.ศ. ๒๐๑๐) มความเรวสงอยางนอย ๔ Mbps ใน

การรบขอมล และความเรว ๑ Mbps ในการสงขอมล ในป ค.ศ. ๒๐๑๕ FCC ได

ก�าหนดความเรวในการเขาถงอนเทอรเนตใหม ใหมความเรวสง อยางนอย ๒๕

Mbps ในการรบขอมล และความเรว ๓ Mbps ในการสงขอมล ส�าหรบความเรว

ของการเขาถงบรการอนเทอรเนตในทนก�าหนดใหมความเรวอยางนอย ๔ Mbps

ในระยะแรก (๒ ป) และตงเปาหมายใหมความเรวอยางนอย ๒๕ Mbps ในระยะตอไป

การปรบเปลยนกระบวนการผลตและการบรการใหมความทนสมยมากขน

(Modernization) เพมประสทธภาพ (Optimization) และลดตนทน (Cost

Reduction) ใหกบระบบการผลตและการบรหารจดการหวงโซอปทานใหมขน

ตอนการด�าเนนงานดวยระบบอตโนมต เพอเปลยนกระบวนการผลตแบบเดม

จากการผลตสนคาและบรการจากการผลตจ�านวนมาก (Mass Production)

เปนการผลตไดหลากหลายในปรมาณมากไดอยางรวดเรว (Mass Customization)

โดยใชกระบวนการผลตทประหยดและมประสทธภาพดวยเทคโนโลยดจทล

อตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลทมการประยกตใชเทคโนโลยดจทลเขมขน (Digital

Technology Intensive Industry) และเปนอตสาหกรรมแหงอนาคตทเปน

พนฐานทจ�าเปนของการพฒนาภาคการผลตและบรการอนๆ ดวยการประยกต

ใชเทคโนโลยดจทล ประกอบดวย ๕ อตสาหกรรม ไดแก อตสาหกรรมซอฟตแวร

(Autonomous Agent Software และ Service Architecture) อตสาหกรรม

ฮารดแวร (Embedded System และ Smart Device) อตสาหกรรมบรการ

ทางดานดจทล (Data Center, Cloud Service, Data Analytics) อตสาหกรรม

บรการสอสารโทรคมนาคม (Over The Top, Security) และอตสาหกรรมดจทล

คอนเทนต (Digital Content, Multimedia & Broadcast)

๗๑

(ราง) แผนปฏบตการดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ระยะ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔)

กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

สำนกงานคณะกรรมการดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

www.onde.go.th