16
5 จิตสาธารณะต่อสังคมและ ประเทศชาติ ลักษณะสำคัญ ของผู้มีจิตสาธารณะ ความสำคัญของ จิตสาธารณะ แนวทางในการปฏิบัติตน เป็นผู้มีจิตสาธารณะ ตัวชี้วัดชั้นปี 1. ปฏิบัติตามกฎหมายในการคุ้มครองสิทธิของบุคคล (ส 2.1 ม.1/1) 2. ระบุความสามารถของตนเองในการกระทำประโยชน์ต่อสังคมและประเทศชาติ (ส 2.1 ม.1/2) 3. อภิปรายเกี่ยวกับคุณค่าทางวัฒนธรรมที่เป็นปัจจัยในการสร้างความสัมพันธ์อันดีหรืออาจนำไป สู่ความเข้าใจผิดต่อกัน (ส 2.1 ม.1/3) 4. แสดงออกถึงการเคารพในสิทธิเสรีภาพของตนเองและผู้อื่น (ส 2.1 ม.1/4) กฎหมายคุ้มครองเด็ก กฎหมายการศึกษา กฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค วัฒนธรรมไทยและ วัฒนธรรมในภูมิภาค เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ การปฏิบัติตนในการเคารพ ในสิทธิของตนเองและผู้อื่น การดำรงชีวิตในสังคม การปฏิบัติตามกฎหมาย ในการคุ้มครอง สิทธิของบุคคล การดำรงชีวิตในสังคม

การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

144

5จตสาธารณะตอสงคมและ ประเทศชาต

ลกษณะสำคญ ของผมจตสาธารณะ

ความสำคญของ จตสาธารณะ

แนวทางในการปฏบตตน เปนผมจตสาธารณะ

ตวชวดชนป

1. ปฏบตตามกฎหมายในการคมครองสทธของบคคล (ส 2.1 ม.1/1)

2. ระบความสามารถของตนเองในการกระทำประโยชนตอสงคมและประเทศชาต (ส 2.1 ม.1/2)

3. อภปรายเกยวกบคณคาทางวฒนธรรมทเปนปจจยในการสรางความสมพนธอนดหรออาจนำไป

สความเขาใจผดตอกน (ส 2.1 ม.1/3)

4. แสดงออกถงการเคารพในสทธเสรภาพของตนเองและผอน (ส 2.1 ม.1/4)

กฎหมายคมครองเดก

กฎหมายการศกษา

กฎหมายคมครองผบรโภค

วฒนธรรมไทยและ

วฒนธรรมในภมภาค

เอเชยตะวนออกเฉยงใต

การปฏบตตนในการเคารพ

ในสทธของตนเองและผอน

การดำรงชวตในสงคม

การปฏบตตามกฎหมาย

ในการคมครอง

สทธของบคคล

การดำรงชวตในสงคม

Page 2: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

145

จตสาธารณะตอสงคมและ ประเทศชาต

ลกษณะสำคญ ของผมจตสาธารณะ

ความสำคญของ จตสาธารณะ

แนวทางในการปฏบตตน เปนผมจตสาธารณะ

การดำรงชวตในสงคม การปฏบตตามกฎหมายในการคมครอง สทธของบคคล

ในสงคมประชาธปไตย ถอวามนษยทกคนมสทธในความเปนคนเทาเทยมกนโดยชอบธรรม

นบแตเกด แตการทเรามาอยรวมกนเปนหมมาก เปนสงคมใหญ และเปนประเทศ หากทกคนใช

สทธทมตามใจชอบ โดยไมคำนงถงการกระทบสทธของผอน สงคมนนกจะเกดความไมสงบขน ดง

นนเพอใหทกคนสามารถอยรวมกนอยางปกตสข จงตองมการบญญตกฎหมายขนมาเพอควบคม

สทธของทกคนใหอยในขอบเขตของการไมละเมดสทธของผอนภายใตกฎหมายเดยวกน

สทธ ตามพจนานกรมไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ไดใหความหมายของสทธไว

วา สทธ หมายถง อำนาจทจะกระทำการใดๆ ไดอยางอสระ โดยไดรบการรบรองจากกฎหมาย ซง

กฎหมายในการคมครองสทธของบคคลมหลายฉบบ ทสำคญในชนน ไดแก กฎหมายการคมครอง

เดก กฎหมายการศกษา กฎหมายการคมครองผบรโภค และกฎหมายลขสทธ

กฎหมายการคมครองเดก3

เดกเปนบคคลทสมควรไดรบการดแลและการชวยเหลอเปนพเศษ เพราะเดกยงไมเตบโตเตม

ททงรางกายและจตใจ ดงนน ประเทศตางๆ รวมทงประเทศไทยทเปนสมาชกของสหประชาชาตได

ทำความตกลงในอนสญญาวาดวยสทธเดก ทประเทศทลงนามจะตองปฏบตตามอนสญญาฉบบน

ซงหมายความวา เดกทกคนมสทธพนฐานทจะไดรบการดแลเอาใจใสใหมชวตรอดปลอดภย ไดรบ

โอกาสเรยนรเพอพฒนาความสามารถดานตางๆ จนสงสดตามศกยภาพ ไดรบการปกปองคมครอง

จากการถกทำราย การเอาเปรยบทงทางตรงและทางออม ตลอดจนมสวนรวมรบร แสดงความรสก

นกคด รวมทงรวมทำกจกรรมตามความเหมาะสม

ประเทศไทยมพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ทเปนกลไกชวยเหลอ สนบสนน

ครอบครว เสรมสรางเครอขายทกภาคสวน ตงแตระดบทองถนไปจนถงระดบชาตในการตดตาม

ดแลสภาวะความเปนอยของเดกทกคนในสงคม ใหมมาตรฐานการดำรงชวตทด และมงเนนให

ปฏบตตอเดกโดยคำนงถงประโยชนสงสดของเดกเปนสำคญ และไมใหมการเลอกปฏบต ทงนม

สาระสำคญในการคมครองสทธเดก ดงน

3คนหาขอมลเพมเตมไดท

03.htm

Page 3: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

146

1. เดกทกคนตองไดรบการดแลเอาใจใสดแลและพทกษคมครองสทธพนฐานของเดก

เชน

1) เดกเปนบคคลทยงเตบโตไมเตมททงรางกายและจตใจ จำเปนตองไดรบการดแลเปน

พเศษทงในยามปกตและยามวกฤตฉกเฉน ทงนไดกำหนดใหเดกมสทธพนฐานทสำคญ ไดแก สทธ

ทจะอยรอด สทธทจะพฒนาไปจนเตมศกยภาพ สทธทจะไดรบการพทกษปกปอง และสทธทจะม

สวนรวมแสดงความคดเหนและการกระทำทเหมาะสม

2) พอแมมหนาทจะตองชวยกนเลยงดและปองกนอนตรายแกลก

3) พอแมตองอบรมเลยงดใหลกมชวตรอด เตบโตขนในครอบครวทมบรรยากาศของความ

รก ความเขาใจ เปนแบบอยาง ชวยใหเดกเรยนร เพมพนความสามารถดานตางๆ อยางเหมาะสม

และสงเสรมใหเดกมพฒนาการสงสดตามศกยภาพ

4) หากครอบครวไมสามารถทำหนาทอบรมเลยงดเดกได ครอบครวจำเปนตองอาศย

ความสนบสนนจากชมชน รฐและเอกชน ซงรฐและชมชนจะตองหากลไกตางๆ มาทดแทน รวมทง

การคมครองทางกฎหมายทเหมาะสมทงกอนและหลงเกดแกเดก

2. เดกทกคนมชวตรอดปลอดภยจากอนตรายทคกคาม ซงเปนสทธทตดตวมา ทแม

ตงครรภและเดกควรไดรบบรการสขภาพทมมาตรฐานสงสดเทาทจะทำได เชน

1) แมตงครรภจำเปนตองไดรบการตรวจครรภเปนระยะตามกำหนด ซงสมาชกใน

ครอบครวและสงคมควรเอาใจใสชวยเหลอ หากพบความผดปกตหรอปญหาแตแรกเรม จะตองชวย

ใหการรกษาแกไขและฟนฟสภาพใหมประสทธภาพมากขน

2) เดกจำเปนตองไดรบการตรวจสขภาพเปนระยะตามกำหนดแมจะมสขภาพด เพราะ

เปนการเฝาระวง ตดตามการเจรญเตบโต และระดบพฒนาการ ทพอแมจะไดทราบถงวธการอบรม

เลยงดและอาหารการกนทเหมาะสม รวมทงรบการสรางเสรมภมคมกนโรคดวยวคซน

3. เดกทกคนจะตองไดรบการพฒนาความสามารถดานตางๆ เพอเตบโตเปนคนทม

คณภาพและสามารถเรยนรทจะอยในสงคมไดอยางสงบสขและเปนประโยชน เชน

1) เดกตองไดรบการอบรมเลยงดดวยความรก เอาใจใสสมำเสมอ มโอกาสเลน เรยนร

ฝกทกษะการดำรงชวตทเหมาะสมกบเดก สงคม และวฒนธรรม โดยปราศจากการเลอกปฏบต

2) พอแมและผปกครองควรใหโอกาสในการเรยนรแกเดกตงแตวยทารกอยางเหมาะสม

หรอเสรมสรางเดกใหเปนผรจกคณคาของชวต มความสามารถในการเรยนรไดด และมความคด

สรางสรรค

3) เดกตองไดรบการศกษาทงในระบบโรงเรยนและอนๆ ในการดำเนนชวต การประกอบ

อาชพ และการพฒนาตนเองตลอดชวต

4. ผใหญทกคนมหนาทปองกนและคมครองสทธพนฐานของเดกทกคนอยางเสมอภาค

รวมทงรฐและชมชนจำเปนตองใหความคมครองแกเดกทกคน ในกรณดงน

Page 4: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

147

1) เดกทถกทอดทงใหตกอยในภาวะยากลำบาก อยในภาวะแวดลอมทมพษอนตราย ขาด

โอกาสทเขาถงและไดรบการบรการพนฐานในสงคม เสยงตอการเจบปวย อบตเหตและเปนคนพการ

2) เดกทถกละเมดจากการกระทำจากผใหญทใกลชดและผทเดกใหความไววางใจ เชน

พอแม คร เพอน ญาต และเพอนบาน เปนตน ลกษณะของการละเมด ไดแก การกระทำทารณ

ทางรางกาย จตใจ ขมขน กระทำอนาจารทางเพศ และถกลอลวงไปในขบวนการการคามนษย หรอ

การแสวงหาประโยชนในรปแบบตางๆ จากเดก เชน การใชแรงงานเดก การลอลวง ลกพา บงคบ

ใหเดกคาประเวณ เปนตน

3) เดกเรรอน เดกทอยในครอบครวยากไรทงในชนบท ชมชนแออด ชนกลมนอย และลก

คนงานกอสรางทขาดการดแลเอาใจใส ขาดโอกาสไดรบการศกษา และการดแลสขภาพอยาง

ตอเนอง

4) เดกพการ หรอเดกทมความบกพรองทางรางกาย การมองเหน การไดยน สตปญญา

จตใจ การเรยนร และมความบกพรองซำซอน ควรจะไดรบการรกษาพยาบาล ฟนฟรางกาย จตใจ

สงเสรมใหมพฒนาการการเรยนรและการดำรงชวตทสงสดเตมศกยภาพ

5. เดกทกคนมสทธในการมสวนรวมรบร แสดงออก และรวมทำกจกรรมใน

ครอบครวและชมชน โดยคำนงถงความเหมาะสม ความสนใจและความสามารถของเดก ไดแก

1) เดกสามารถบอกความตองการ ความรสกนกคดของตน บอกขอเสนอแนะ และตดสน

ใจอยางมเหตผล ซงผใหญควรใหการยอมรบ เปดโอกาส และสนบสนนอยางเหมาะสม

2) ในการใชสทธในการมสวนรวมของเดก ผใหญมหนาทชวยเหลอชแนะใหเดกไดพฒนา

ความสามารถเปนขนตอน โดยคงคณลกษณะของการออนนอมถอมตน มนคงในหลกการ มเหตผล

ไมเหนแกตว ถอประโยชนสวนรวมเปนสำคญ

6. ทกฝายในสงคมควรชวยกนเสรมสรางใหมปจจยแวดลอมทมคณประโยชนเออตอ

ชวตและพฒนาการของเดกอยางเพยงพอและทวถง เชน

1) ผใหญตองดแลเอาใจใสสภาพแวดลอมทเหมาะสมใหเดก เชน ฝนละออง สารพษ

ตางๆ สารตกคาง เปนตน เพราะเดกยงมความสามารถนอยกวาในการกำจดทำลายสารพษออก

จากรางกายและหลกเลยงมลภาวะดวยตนเองไดยาก หรอไมสามารถแยกแยะหรอเขาใจสงทเปน

ประโยชนและเปนโทษจากแบบอยางและสอทพบเหน

2) ผใหญทกคนควรถอเปนหนาททจะดแลรกษาสงแวดลอมใหเออตอคณภาพชวตของ

เดก ทงทางกายภาพและทางสงคม และปองกนเดกจากสงทเปนพษภยและอนตราย เชน ความ

รนแรง การถกกระทำทารณ การถกเลอกปฏบต เปนตน

3) ทกฝายในสงคมควรจดใหมสงแวดลอมและโอกาสทเออตอการทำกจกรรมเชง

สรางสรรคของเดกในชมชนอยางทวถง เชน บรเวณทปลอดภย สนามเดกเลนและสวนสาธารณะ

มมหนงสอเดก จดหาและทำของเลน รองเพลง เลานทาน ปลกตนไม เปนตน

Page 5: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

148

4) ชมชนและสงคมจำเปนตองมมาตรการและกลไกในการควบคมสงทมผลกระทบตอเดก

เพอปองกนและลดปจจยเสยงตางๆ ตอเดก เชน การควบคมมาตรฐานคณภาพ ราคาสนคาและ

บรการพนฐานสำหรบเดก ควบคมธรกจทอาจเปนพษภยหรอเอาเปรยบเดก สถานเรงรมย ตเกม

พฤตกรรมกาวราว เปนตน ทจะทำใหเกดผลเสยตอเดก

กฎหมายการศกษา

ในการพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนา การศกษาถอเปนปจจยพนฐานสำคญทจะพฒนา

คณภาพประชากร หากประเทศใดมประชากรทมระดบการศกษาอยในเกณฑเฉลยสง กจะเปน

ประโยชนทจะชวยใหการพฒนาประเทศในดานอนๆ ไดอยางรวดเรว ดงนนจงตองมกฎหมายเกยว

กบการศกษาเพอใหเดกทกคนตองเขารบการศกษา กฎหมายดงกลาว คอ พระราชบญญตการ

ศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 พระราชบญญตฉบบนม

จดหมายใหการจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ

สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดำเนนชวต สามารถอยรวมกบ

ผอนไดอยางมความสข ซงพระราชบญญตการศกษาแหงชาตมสาระสำคญ คอ

1. ระบบการศกษา ม 3 ระบบ คอ

1.1 การศกษาในระบบ เปนการศกษาทกำหนดจดมงหมาย วธการศกษา หลกสตร

ระยะเวลาศกษา และการวดผลทแนนอน ม 2 ระดบ คอ การศกษาขนพนฐานและการศกษาระดบ

อดมศกษา

1.2 การศกษานอกระบบ เปนการศกษาทมความยดหยนในการกำหนดรปแบบและวธ

การจดการศกษา โดยเนอหาและหลกสตรตองมความเหมาะสม สอดคลองกบสภาพปญหาและ

ความตองการของบคคลแตละกลม

1.3 การศกษาตามอธยาศย เปนการศกษาใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเองตามความ

สนใจ ศกยภาพ ความพรอม และโอกาส โดยศกษาจากบคคล ประสบการณ สงคม สภาพ

แวดลอม สอและแหลงเรยนรอนๆ

2. รฐตองจดการศกษา ใหบคคลมสทธและโอกาสเสมอกน ในระดบการศกษาขนพนฐาน

ไมนอยกวา 12 ป ทรฐตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพ โดยไมเกบคาใชจาย

3. รฐตองจดการศกษาขนพนฐานเปนพเศษ ใหกบบคคลทมความบกพรองทางรางกาย

จตใจ สตปญญา อารมณ หรอบคคลซงไมสามารถพงตนเองได หรอไมมผดแลหรอดอยโอกาสโดย

ไมเสยคาใชจาย

Page 6: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

149

4. บดา มารดา หรอผปกครองมหนาทจดใหบตรหรอบคคลซงอยในความดแลไดรบ

การศกษาภาคบงคบ 9 ป ตลอดจนใหไดรบการศกษานอกเหนอจากการศกษาภาคบงคบตาม

ความพรอมของครอบครว โดยใหเดกซงมอายยางเขาปท 7 เขาเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน จน

กระทงอายยางเขาปทสบหก หากบดา มารดา หรอผปกครองไมปฏบตตาม ตองระวางโทษปรบไม

เกน 1,000 บาท

กฎหมายการคมครองผบรโภค

การทจำนวนผบรโภค ผผลต และผจำหนาย สนคาและบรการมจำนวนมากขน ผบรโภคสวน

ใหญมกจะไมไดระมดระวงในการบรโภคทงโดยตงใจและรเทาไมถงการณ จงเปดโอกาสให

ผประกอบธรกจบางรายฉวยโอกาสเอาเปรยบได ไมวาจะเปนคณภาพ ราคา เปนตน ขณะเดยวกน

หนวยงานและเจาหนาทของทางราชการมจำนวนจำกด ไมเพยงพอทจะคอยสอดสองดแลไดทวถง

จงมความจำเปนทรฐจะตองมองคกรทเหมาะสมโดยตรง และมกฎหมายใหความคมครองดแลสทธ

ประโยชนตางๆ ของผบรโภค

ประเทศไทยมการบญญตกฎหมายตางๆ ทเกยวของกบการใหความคมครองผบรโภค เชน

พระราชบญญตยา พ.ศ. 2510 เปนกฎหมายเกยวกบการควบคมการผลตยา การขออนญาตและ

ออกใบอนญาตยาแผนปจจบนและยาแผนโบราณ ตลอดจนหนาทของเภสชกร การขนทะเบยน

ตำรบยาเพอใหผบรโภคมความปลอดภยและคณประโยชนจากการบรโภคยา พระราชบญญต

อาหาร พ.ศ. 2522 เปนกฎหมายทคมครองผบรโภคเกยวกบอาหารใหมคณภาพและมาตรฐาน การ

ขนทะเบยนเกยวกบอาหารและการโฆษณา พระราชบญญตเครองสำอาง พ.ศ. 2535 เปนกฎหมาย

ทควบคมคณภาพของเครองสำอางทปลอดภยและมคณภาพ พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.

2522 เปนกฎหมายทควบคมเกยวกบความมนคงแขงแรงและปลอดภย การรกษาคณภาพ

สงแวดลอมและการปองกนอคคภย เปนตน สวนพระราชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 เปน

กฎหมายแมบททตราออกมาเพอคมครองผบรโภคในสนคาและบรการทกประเภท ซงมสาระสำคญ

ดงน

สทธของผบรโภค

ผบรโภคมสทธไดรบการคมครอง ดงน

1. สทธทจะไดรบขาวสาร คำพรรณนาคณภาพทถกตองเกยวกบสนคาและบรการ

2. สทธทจะมอสระในการเลอกซอสนคาและบรการ

Page 7: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

150

3. สทธทจะไดรบความปลอดภยจากการใชสนคาหรอบรการและสทธจะไดรบความเปนธรรม

ในการทำสญญา

4. สทธทจะไดรบการพจารณาและชดเชยความเสยหาย

คณะกรรมการคมครองผบรโภค

เพอดำเนนการคมครองสทธผบรโภค รฐจงจดใหตงคณะกรรมการคมครองผบรโภคขน ทม

นายกรฐมนตรเปนประธาน และมคณะกรรมการคมครองผบรโภคเปนผดำเนนงาน มอำนาจหนาท

ดงน

1. พจารณาเรองราวรองทกขจากผบรโภคทไดรบความเดอดรอนหรอเสยหายอนเนองมาจาก

การกระทำผประกอบธรกจ

2. ดำเนนการเกยวกบสนคาทอาจเปนอนตรายแกผบรโภคตามทกฎหมายกำหนด

3. แจงหรอโฆษณาขาวสารเกยวกบสนคาหรอบรการทอาจกอใหเกดความเสยหายหรอเสอม

เสยแกสทธของผบรโภค โดยจะระบชอสนคาหรอบรการหรอชอของผประกอบธรกจดวยกได

4. ดำเนนคดเกยวกบการละเมดสทธของผบรโภคทคณะกรรมการเหนสมควรหรอมผรองขอ

ตามทกฎหมายกำหนด

5. ประสานงานกบสวนราชการหรอหนวยงานของรฐทมอำนาจหนาทเกยวกบการควบคม

สงเสรมหรอกำหนดมาตรฐานของสนคา

6. ปฏบตราชการอนๆ ตามทคณะกรรมการคมครองผบรโภคหรอคณะกรรมการเฉพาะเรอง

มอบหมาย เชน การแจงหรอโฆษณาขาวสารเกยวกบสนคาและบรการทอาจกอใหเกดความ

เสยหายแกผบรโภค เปนตน

ขอบเขตการคมครองผบรโภค

กฎหมายคมครองผบรโภคไดใหความคมครองผบรโภคในสาระสำคญ ดงน

1. การคมครองผบรโภคในดานการโฆษณา โดยการโฆษณาจะตองไมใชขอความท

เปนการไมเปนธรรมตอผบรโภคหรอใชขอความทอาจกอใหเกดผลเสยตอสงคม เชน ขอความทเปน

เทจหรอเกนความจรง ขอความทเปนการสนบสนนใหกระทำผดกฎหมายหรอศลธรรมหรอวฒนธรรม

ของชาต ขอความทกอใหเกดความเขาใจผดเกยวกบสนคาหรอบรการ ขอความทจะทำใหเกดความ

แตกแยกหรอเสอมเสยความสามคคของประชาชน และขอความอนทกำหนดในกฎกระทรวง

Page 8: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

151

2. การคมครองผบรโภคในดานฉลาก หลกเกณฑในการพจารณากำหนดสนคาทควบคม

ฉลาก มดงน

1) เปนสนคาทประชาชนทวไปใชเปนประจำ หรอเปนสนคาทอาจกอใหเกดอนตรายตอ

สขภาพรางกายหรอจตใจ เนองจากการใชสนคานนหรอสภาพของสนคา

2) เปนสนคาทยงไมมกฎหมายอนควบคม

3) การจดทำฉลากตองใชภาษาไทยปดหรอตดไวทตวสนคาหรอภาชนะบรรจ หบหอบรรจ

สนคาใหผบรโภคเหนและอานไดชดเจน

4) การระบฉลากของสนคา ตองใชขอความทตรงกบขอเทจจรงของสนคาและไมกอใหเกด

ความเขาใจผดในสาระเกยวกบแหลงกำเนด สภาพ และคณภาพของสนคา

3. การคมครองผบรโภคในดานสญญา จากการทผบรโภคจำนวนมากไดรองเรยนวาไมได

รบความเปนธรรมในการทำสญญากบผประกอบการ กรณการซอทดนพรอมสงปลกสราง โดยผ

ประกอบการสวนใหญไดจดทำสญญาสำเรจ ซงมการกำหนดขอสญญาทไมเปนธรรมตอผบรโภค

ทำใหผบรโภคถกเอารดเอาเปรยบ สำนกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภคจงไดจดทำแบบสญญา

ฉบบมาตรฐานและกำหนดมาตรการการคมครองผบรโภคในดานสญญาขน โดยมสาระสำคญ คอ

สญญาทผประกอบการธรกจทำกบผบรโภค จะตองใชขอสญญาทจำเปน ซงหากไมไดขอสญญา

เชนนน จะทำใหผบรโภคเสยเปรยบผประกอบการเกนสมควร และหามใชสญญาทไมเปนธรรมตอผ

บรโภค ทงนตามหลกเกณฑเงอนไขและรายละเอยดทคณะกรรมการวาดวยสญญากำหนด

กจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 1

ใหนกเรยนศกษากฎหมายในการคมครองสทธของบคคลทไดศกษามา แลวเลอก

ศกษารายละเอยดของกฎหมายทเหนวานาสนใจและเกยวของกบตนเองมากทสด แลว

เขยนสรปยอเปนแนวทางปฏบตสำหรบตนเอง

Page 9: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

152

การปฏบตตนในการเคารพ ในสทธของตนเองและผอน

การเคารพสทธของผอน เปนสงทจำเปนในสงคมประชาธปไตย เพราะทกคนมสทธในความ

เปนคนเทาเทยมกน แตละคนจงมสทธเปนของตนเอง สทธของใครใครกหวง ไมอยากใหใครมาลวง

เกนสทธของตน แตสทธของคนเรากอยในขอบเขตของการไมละเมดสทธของผอน และตองอยภาย

ใตกฎหมายเดยวกน ดงนนเพอใหทกคนสามารถอยรวมกนอยางปกตสข ผทเปนสมาชกสงคม

ประชาธปไตยควรเคารพในสทธและเสรภาพของผอน ดงน

1. เคารพในระเบยบวนยและกฎหมายบานเมอง เชน การเคารพในสทธในรางกายและ

ทรพยสนของผอน การเคารพระเบยบวนยในการจราจร เปนตน

2. เคารพในความคดเหนของผอน กลาวคอ เปนคนใจกวาง ยอมรบฟงความคดเหนของ

ทกคน บนพนฐานการมเหตผล ไมถอโทษโกรธเคองเมอมความคดเหนทแตกตาง เพราะจะชวยให

มองเหนแนวทางแกไขปญหาตางๆ ไดชดเจนขน

3. ไมละเมดสทธเสรภาพของผอน เชน หยบของของผอนโดยไมไดรบอนญาต การแซงแถว

ในการซอบตรรถโดยสารหรอการซอบตรเขาชมการแสดงตางๆ เปนตน

4. ยอมรบความแตกตางระหวางบคคล โดยไมถอเปนเรองสำคญ เชน ความแตกตางทาง

รางกาย ความแตกตางทางความคด ความเชอ วฒนธรรมประเพณ ฐานะทางสงคม และความ

แตกตางทางสตปญญา บนพนฐานทวามนษยทกคนทเกดมามศกดศรเทาเทยมกน

5. เคารพและใหเกยรตผทประกอบอาชพสจรต มความขยนหมนเพยรในการสรางฐานะของ

ตนเองและครอบครว แมจะมรายไดนอยและมฐานะทางสงคมตำ

6. ไมเอารดเอาเปรยบผอน มนำใจชวยเหลอแบงปน เชน ปฏบตตนตามหลกศลธรรมอนด

งาม มความเมตตาปราน ชวยเหลอผอนตามความเหมาะสม เปนตน

จะเหนไดวา ในการอยรวมกนในสงคมประชาธปไตย นอกจากเราจะมสทธเสรภาพของตนเอง

ตามกฎหมายกำหนดแลว เรากควรคำนงถงสทธของสมาชกคนอนในสงคมดวย เมอเขาม

หนาทตองเคารพสทธของเรา เรากมหนาทตองเคารพในสทธของเขาเปนการตอบแทน จะคำนงถง

แตสทธของเราเพยงผเดยวไมได เพราะเราไมไดอยในสงคมเพยงคนเดยว หากแตมอกหลายคน ท

หลายความคด หลายเชอชาต และหากสมาชกในสงคมไมมการเคารพสทธซงกนและกนแลว กจะ

เกดความขดแยง ทะเลาะววาทหรอกอใหเกดความรสกไมดเกดขน สงผลใหสงคมมความวนวาย ไม

สงบสขเกดขน

Page 10: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

153

จตสาธารณะตอสงคมและประเทศชาต

ในสงคมโลกปจจบนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว อนเนองมาจากความกาวหนาทาง

เทคโนโลยและการสอสารตางๆ ทำใหประเทศไทยตองเรงพฒนาประเทศเพอใหทนตอการ

เปลยนแปลงและสามารถแขงขนกบประเทศตางๆ ได การเรงการพฒนาและการแขงขนทาง

เศรษฐกจนไดสงผลตอวถชวตของคนในสงคม เกดการแขงขน เอารดเอาเปรยบกน เหนผล

ประโยชนของตนเองมากกวาสวนรวม คนในสงคมมคานยมสงแสวงหาวตถเงนทองและอำนาจมาก

กวาจตใจ ละเลยการพฒนาคณธรรมจรยธรรมอยางตอเนอง เกดภาวะขาดความสมดลทงทางดาน

จตใจและวตถ ดงนนความสำนกตอสวนรวมจงลดนอยลงทกวน

ความสำนกตอสวนรวมเปนลกษณะหนงของ จตสาธารณะ (Public Mind) เพราะจต

สาธารณะเปนแนวทางหนงในการพฒนาจตใจใหเจรญตามทนเทคโนโลย ซงจตสาธารณะเปนคำ

ใหมทปจจบนกำลงไดรบความสนใจอยางยง ซงมผใหความหมายของจตสาธารณะไวหลากหลาย

และเรยกจตสาธารณะไวแตกตางกน เชน การเหนแกประโยชนสวนรวม จตสำนกทางสงคม

จตสำนกสาธารณะ จตสำนกตอสวนรวม จตสำนกสาธารณสมบต เปนตน ทงนพอจะสรป

ความหมายของจตสาธารณะไดวา

จตสาธารณะ หมายถง จตสำนกเพอสวนรวม เพราะคำวา “สาธารณะ” คอ สงทไมไดเปน

ของผใดผหนง จตสาธารณะจงเปนความรสกถงการเปนเจาของในสงทเปนสาธารณะ ในสทธและ

หนาททจะดแลและบำรงรกษารวมกน เชน การชวยกนดแลสงแวดลอม โดยไมทงขยะบนถนนหรอ

แมนำลำคลอง การดแลรกษาสาธารณสมบตตางๆ ไมวาจะเปนโทรศพทสาธารณะ หลอดไฟฟา

ตามถนน แมแตการประหยดนำ ประหยดไฟฟา ทเปนของสวนรวม ตลอดจนชวยเหลอผทไดรบ

ความเดอดรอน ขอความชวยเหลอ หรอเมอเกดปญหากรวมมอกนแกปญหา เปนตน

ลกษณะสำคญของผมจตสาธารณะ

ผมจตสาธารณะจะมลกษณะสำคญ ดงน

1. การมจตบรการ หมายถง การมความพรอมและเตมใจทจะดำเนนการหรอเปนธระใหงาน

ตางๆ ลลวงไปอยางเรยบรอยและมประสทธภาพ

2. การมจตอาสา หมายถง การชวยเหลอผอนในสงคมทไดรบความเดอดรอน ดอยโอกาส

ทางสงคม ขาดทพง ประสบกบความยากลำบาก ดวยความหวงใยและจรงใจ

3. การมจตเอออาทร หมายถง การเปนผทมนำใจแกผอน รจกแบงปนผอน ไมวาจะเปน

ทางกาย ทางใจ และทางทรพย

Page 11: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

154

4. การมจตความรบผดชอบ หมายถง การกระทำใดๆ ของตนเองตองมความรบผดชอบตอ

ตนเอง เพอไมใหเกดผลกระทบและเกดความเสยหายตอสวนรวม และมบทบาทชวยเหลอสงคมใน

การรกษาประโยชนของสวนรวม เพอแกปญหา สรางสรรคสงคม ซงถอวาเปนความรบผดชอบตอ

ตนเองและสงคม

จะเหนไดวา ผทมจตสาธารณะจงเปนบคคลทมทงจตใจทด ความคดด และกระทำด จต

สาธารณะจงเปนความรบผดชอบทเกดจากภายใน คอ ความรสกนกคด จตใตสำนก ตลอดจน

คณธรรมจรยธรรมทอยในจตใจและสงผลมาสการกระทำภายนอก ซงเปนลกษณะสำคญในการยก

ระดบจตใจของมนษยใหหนมามองถงประโยชนสวนรวม ชวยเหลอซงกนและกน รวมทงการรวมมอ

กนพฒนาสงคมและประเทศชาต

ความสำคญของจตสาธารณะ

การทมนษยมาอยรวมกนเปนสงคม ยอมตองมความสมพนธกน พงพาอาศยกน ซงสมาชกใน

สงคมจะมสถานภาพ บทบาท และหนาทแตกตางกนไป แตหากสมาชกในสงคมขาดจตสาธารณะ

จะมผลกระทบตอบคคล ตอครอบครว ตอชมชน และตอประเทศชาต ตลอดจนตอโลกอกดวย ดงน

1. ผลกระทบตอบคคล ทำใหเกดปญหา เชน สรางความเดอดรอนใหกบตนเอง สรางความ

เดอดรอนใหกบคนอน เปนตน

2. ผลกระทบตอครอบครว ทำใหเกดปญหา เชน ครอบครวมความสามคคลดนอยลง

ครอบครวเกดการทะเลาะเบาะแวง เปนตน

3. ผลกระทบตอชมชน ทำใหเกดปญหา เชน ชมชนออนแอและขาดการพฒนา เพราะ

สมาชกในชมชนตางคนตางอย ไมรวมมอกนคดและพฒนา เกดอาชญากรรมในชมชนมากขน

ขาดผนำไปสการแกปญหา เพราะคนในชมชนเองมองแตปญหาของตวเอง เปนตน

4. ผลกระทบตอระดบชาต ทำใหเกดปญหา เชน เกดปญหาตางๆ ภายในประเทศบอยครง

เนองจากคนในชาตเหนแตประโยชนสวนตนเปนใหญ เกดการเบยดเบยนทำลายทรพยากรและ

สมบตทเปนสวนรวม ประเทศชาตอยในสภาพลาหลง ไมพฒนา เนองจากขาดความเอาใสใจและ

ความรวมมอจากประชาชนในประเทศ เกดการแบงพรรคพวก เหนแกพวกพองของตนเอง เกดการ

ทจรตคอรปชน แกงแยงชงดชงเดนกน เปนตน

5. ผลกระทบระดบโลก ทำใหเกดปญหา เชน เกดการสะสมอาวธทมอานภาพทำลายสงไว

ในครอบครองเพอขมขประเทศอน เพราะแตละประเทศขาดความไววางใจซงกนและกน เมอเกด

ปญหาขน มกมแนวโนมทจะใชความรนแรงในการตดสนปญหา การคาระหวางประเทศมการ

แขงขนกนรนแรงมากขน ทำใหประเทศทดอยกวาขาดการพฒนาประเทศของตน เกดการดถก

เหยยดหยามชนชาตหรอเผาพนธอนวามความเจรญหรอมศกดศรดอยกวาของตน เปนตน

Page 12: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

155

จากปญหาของการขาดจตสาธารณะ จะเหนไดวา หากสงคมใดสามารถปลกฝง สงเสรมหรอ

พฒนาใหสมาชกในสงคมมจตสาธารณะได จะทำใหสงคมนนมสมาชกทมจตใจทเหนประโยชนสวน

รวม ไมเหนแกประโยชนสวนตน อาสาดแลรบผดชอบสมบตสวนรวม ใชสมบตของสวนรวมอยาง

ทะนถนอม รจกการแบงปนโอกาสในการใชของสวนรวมใหแกผอน ซงจะทำใหปญหาทเกดจากการ

เอารดเอาเปรยบคนอน ปญหาการทำลายสาธารณะสมบตตางๆ จะลดลง หรอการเหนแกประโยชน

สวนตนและประโยชนพวกพองกจะลดนอยลง และจะนำมาสสงคมทพฒนาขน

แนวทางในการปฏบตตนเปนผมจตสาธารณะ

การสรางจตสาธารณะเปนความรบผดชอบในตนเอง แมวาจะไดรบการอบรมสงสอนมากตาม

หากใจตนเองไมยอมรบ จตสาธารณะกจะไมเกด นอกจากจตสาธารณะจะขนอยกบจตใจของ

ตนเองแลว การสรางจตสาธารณะยงมแนวทางในการปฏบตหลายประการ หากปฏบตไดจะเปน

ประโยชนตอตนเองและสงคม ซงแนวทางในการปฏบตตนเปนผมจตสาธารณะ มดงน

1. การมวนยในตนเอง การมวนยในตนเอง หมายถง การกระทำทถกตองตามกฎเกณฑท

สงคมกำหนดไว ดวยการตระหนกถงสทธ เสรภาพ และหนาทของตนเอง รวมถงมความรบผดชอบ

และมสวนรวมในสงคมดวย เชน การตรงตอเวลา ความซอสตยสจรต การไมฝาฝนกฎจราจร

เปนตน

2. การใหความสำคญตอสงแวดลอม ในฐานะทเราเปนสวนหนงของสงคม เราตองมความ

รบผดชอบในการอนรกษและพฒนาสงแวดลอมทงใกลและไกลตว ใหอยในสภาพทดเทาทโอกาสจะ

อำนวยให เชน การรกษาความสะอาดชมชน ถนนหนทาง ตลอดจนภมประเทศ ภมอากาศให

สะอาดบรสทธ ไมใหเกดมลภาวะ ดวยการปลอยใหรกรงรง หรอปลอยสงปฏกลและสารพษลงใน

แมนำ เปนตน

3. การตระหนกถงปญหาทเกดขนในสงคม หากมปญหาเกดขนในสงคม ใหถอวาเปน

ปญหาของตนเองทไมสามารถหลกเลยงได ตองชวยกนแกไข เชน การดำเนนการกบโรงงานทปลอย

ของเสยลงสแมนำโดยไมมการสรางบอพกนำทงกอน การลกลอบตดตนไมในทสาธารณะของชมชน

เปนตน

4. การยดหลกธรรมของศาสนาทนบถอในการดำเนนชวต ทกศาสนาตางมหลกธรรมคำ

สอนทชวยสรางจตใจของคนใหกระทำด ไมเบยดเบยนกน มใจเออเฟอเผอแผแกกน มความเมตตา

อาทรตอกน เหนแกผอนเสมอนเหนแกตนเอง ซงหลกธรรมคำสอนของทกศาสนาลวนแตม

คณประโยชนตอผกระทำทงสน หากเราปฏบตดวยความเขาใจทถกตอง นอกจากจะทำใหตนเองม

ความสขแลวยงกอใหเกดประโยชนตอสงคมอกดวย

Page 13: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

156

กจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 2

1. ใหนกเรยนในหองรวมสรปถงการปฏบตตนในการเคารพสทธของตนเองและผอน และ

หากไมปฏบตตามนน จะเกดผลเชนใด

2. ใหแบงกลมนกเรยน กลมละ 5-6 คน อภปรายถงการปฏบตตนตามจตสาธารณะทม

ผลตอสงคมและประเทศชาต สรปความคดเหนและสงตวแทนนำเสนอหนาชนเรยน

วฒนธรรมไทยและวฒนธรรมใน ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

จากการทภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตมทตงทเปนทางผานทางการคา ระหวางซกโลก

ตะวนตกและซกโลกตะวนออกมาแตโบราณ จงทำใหวฒนธรรมนอกภมภาคเขามาพรอมกบพอคา

ทเขามาตดตอคาขายและการเขามามอทธพลของชาตตางๆ ในสมยลาอาณานคม สงผลใหประเทศ

ในภมภาคนมความแตกตางกนทางดานเชอชาต ภาษา และศาสนา ซงความแตกตางเหลานเปน

ทมาของปญหาสงคมและการเมองในบางประเทศ เชน ศาสนา ภาษา เปนตน ทงนพอจะสรปความ

แตกตางกนของเอเชยตะวนออกเฉยงใต ไดดงน

1. เชอชาต ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตสวนใหญมประชากรหลายเชอชาตทรวมตว

กนขนเปนประเทศ สวนหนงเปนผลมาจากพฒนาการทางประวตศาสตรและการอยภายใตการ

ปกครองของประเทศตะวนตก ซงประเทศทมประชากรหลายเชอชาตมาอยรวมกน มกจะเกดปญหา

เรองชนกลมนอยในสงคมของประเทศนนๆ บางประเทศกสามารถแกไขปญหาไดโดยไมเกดความ

รนแรงมากนก ในขณะทบางประเทศยงแกไขไมไดหรอเกดความขดแยงกนอยางรนแรง เชน ในพมา

ทมชนกลมนอยหลายเชอชาตซงบางกลมกนบถอศาสนาแตกตางกนดวย เชน มอญ กะเหรยง

ไทยใหญ เปนตน

2. ภาษา จากความหลากหลายทางดานเชอชาตของประชากรในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ทำใหประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตมการใชภาษาแตกตางกนมากในแตละประเทศและแตละ

พนท บางครงเกดความยงยากในการสอสาร เชน

Page 14: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

157

ประเทศพมา ไทย ลาว และเวยดนาม จะใชภาษาตระกลซโน-ทเบต ซงภาษาในกลมนจะม

การแบงยอยออกเปนหลายภาษาและอกหลายภาษากยงไมมตวอกษรสำหรบเขยน

ประเทศมาเลเซย อนโดนเซย และฟลปปนส ใชภาษามาเลยหรอภาษาอนโดนเซย ภาษา

กลมนมความสมพนธซงกนและกน เชน ภาษาทางแปซฟกกบภาษาทางมลานเซย ไมโกรนเซย และ

โพลนเซย เฉพาะประเทศอนโดนเซยประเทศเดยวกมการใชภาษาในกลมมารลาโยโพลนเซยซงเปน

ภาษาถนมากกวา 200 ภาษา ในฟลปปนสจะมภาษาถนมากกวา 80 ภาษา

นอกจากนการทประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตบางประเทศ ไดแก เวยดนาม พมา

อนโดนเซย ฟลปปนส มาเลเซย และสงคโปร ทเคยตกเปนอาณานคมของประเทศตะวนตก คอ

องกฤษและฝรงเศส ทำใหมการสอดแทรกของภาษาอน เชน ภาษาฝรงเศส ภาษาองกฤษ เขามา

ทางศาสนา การคา และลทธจกรวรรด ทำใหภาษาของชาตตะวนตกเปนภาษาสวนหนงของภมภาค

เอเชยตะวนออกเฉยงใต แมภายหลงจะไดรบอสรภาพหลงสงครามโลก ครงท 2 กตาม แต

ประชาชนในประเทศกยงใชภาษาของประเทศทเคยครอบครองมากอนเปนภาษาตดตอกนและบาง

แหงกใชเปนภาษาราชการ เชน ภาษาองกฤษจงกลายเปนภาษาประจำชาตและภาษาสากลใน

เอเชยตะวนออกเฉยงใตในบางประเทศ สวนภาษาสเปนเปนทนยมใชในกลมชนทไดรบการศกษา

ของฟลปปนส เชนเดยวกบภาษาดตชทไดรบความนยมใชในผทมการศกษาดของอนโดนเซย

เปนตน

3. การแตงกาย สงทบงบอกเอกลกษณประจำชาตหรอบงบอกถงลกษณะประจำชาตทเหน

เดนชด คอ การแตงกาย ซงโดยทวไปประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตมกจะแตงกายดวยเสอผา

บางๆ ทำใหผสวมใสเยนสบาย เนองจากภมอากาศคอนขางรอน เพราะตงอยบรเวณเสนศนยสตร

ทงนเสอผาทสวมใสจะทำขนเองในชวงเวลาวาง โดยใชวสดในทองถน เชน สวนตางๆ ของพช ไดแก

ฝาย ปอ ปาน ใยสบปะรด หรอวสดทไดจากสตว เชน ไหม เปนตน การแตงกายของแตละประเทศ

จะมความแตกตางกนในแตละพนทของประเทศ เชน

พมา ทงชายและหญงชาวพมาจะนงผาโสรง ทเรยกวา ลองย นงกรอมเทาและเหนบไวทเอว

ผาโสรงทอดวยไหม หากเปนลองยของผชายจะมสเขม เรยบไมมลวดลาย สวนลองยของผหญงจะม

ลวดลายและสสน ผชายสวมเสอคอกลม อกเสอจะปายเฉยงตดกระดมเสอ และใชผาโพกศรษะผก

เปนปมแลวปลอยชายไวขางห สวนเสอของผหญงจะเปนคอกลมปายเฉยงทอกตดกระดม สนแคเอว

รดรป ใชผาบางๆ มกสวมทบเสอชนใน ปจจบนนยมแตงกายแบบชาวตะวนตกมากขน

เวยดนาม ผชายและหญงจะนงกางเกงแบบจน ผหญงสวมชดอาวได (เสอยาวแนบตวลงมา

เปนกระโปรงตดกน กรอมเทา คอจน แขนสนบาง ยาวบาง กระโปรงผาขางขนสง) สวนผชายสวม

เสอเหมอนผหญงแตจะสนกวาคอยาวถงเขา ซงจะหลวมนดหนอย

ฟลปปนส นยมแตงกายแบบสากล แตหากเปนงานเทศกาลหรองานรนเรงตางๆ ชาวฟลปปนส

นยมแตงกายดวยชดประจำชาต คอ ผชายนงกางเกง สวมเสอบารองตากาลอก คอ เปนเสอทม

Page 15: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

158

ลายปกดานหนาและขอมอ มปก คอตงสง ทำดวยใยสบปะรดโดยปลอยชายไวนอกกางเกง สวน

ผหญงนงกระโปรงยาว สวมเสอแขนสนจบจบแลวยกตงขนเหนอไหลดคลายปกผเสอ ทเรยกวา

ชดบาลนตาวก

ปจจบนประชากรในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตจะนยมแตงกายแบบสากล แตประชากร

บางสวนเกอบทกประเทศยงนยมแตงกายตามแบบดงเดม โดยเฉพาะประเทศพมา ลาว เวยดนาม

สวนประเทศอนๆ ทไดรบอทธพลจากชาตตะวนตกเขามามากๆ เมอถงวนสำคญของชาตหรอ

เทศกาลตางๆ กมกจะผแตงกายตามแบบดงเดม ซงแสดงถงลกษณะความเจรญประจำชาตของ

ตนเองใหเหนอยางชดเจน

4. ศาสนา ประชากรในเอเชยตะวนออกเฉยงใตมการนบถอศาสนาแตกตางกน กลาวคอ

ประเทศทมประชากรสวนใหญนบถอพระพทธศาสนา ไดแก ไทย พมา ลาว กมพชา และเวยดนาม

ศาสนาครสตเปนศาสนาหลกของประเทศฟลปปนส ตมอรเลสเต และภาคใตของเวยดนาม ในขณะ

ทศาสนาอสลามเปนศาสนาหลกของประชากรในบรไน อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส และภาคใต

ของไทย ทงนโดยมประชากรทเปนมสลมถง 2 ใน 5 ของประชากรของภมภาค นอกจากศาสนา

หลกนแลว ยงมประชากรทนบถอศาสนาอนๆ รวมทงทยงนบถอภตผไปพรอมๆ กบศาสนาหลกของ

ตนดวย

โดยทวไปวถชวตของประชาชนในแตละประเทศจะแตกตางกนออกไปอยางชดเจน เชน

ประเทศทนบถอพระพทธศาสนาจะมความผกพนกบวด ยดถอประเพณ วฒนธรรมทเกยวกบวด

เปนตน สวนประเทศทนบถอศาสนาอสลามประจำชาต เชน มาเลเซย อนโดนเซย ประชาชนจะมวถ

ชวตทยดถอบญญตในคมภรอลกรอานเปนสำคญ ซงในคมภรนจะกลาวถงหลกการดำรงชวต ความ

สมพนธระหวางกน ความผกพนระหวางกนในครอบครว ความเสมอภาค การชวยเหลอเกอกลกน

และพงพาอาศยกน เปนตน

แมภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตจะมความแตกตางกนมากทางดานเชอชาต ภาษา ศาสนา

และการแตงกาย แตกมลกษณะบางประการทคลายคลงกน ทสำคญ คอ การประกอบอาชพ

เกษตรกรรม โดยเฉพาะขาวทถอเปนอาหารหลกของประชากรในภมภาค เนองจากสภาพ

ภมประเทศ ภมอากาศ รวมทงทรพยากรธรรมชาตเหมาะสม เกดเปนแหลงวฒนธรรมขาวทสำคญ

ของโลก นอกจากน จากสภาพภมประเทศและภมอากาศทคลายคลงกน ไดสงผลตอการสรางบาน

เรอนทอยอาศยของประชากรในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทมกจะสรางบานทมหลงคาแหลมลาด

เอยงลงเพอใหนำไหลลงมาไดงาย เนองจากภมภาคนมฝนตกชก ตวบานจะสรางในลกษณะโปรง

เพอใหอากาศถายเทไดสะดวก ทงนเพราะมอากาศรอน นอกจากนยงนยมสรางบานทมใตถนสง

เพอประโยชนในการเกบอปกรณในการประกอบอาชพหรอปองกนนำทวม เนองจากตงอยใกลแมนำ

ลำคลอง

Page 16: การดำรงชีวิตในสังคม...2.1 ม.1/2) 3. อภ ปรายเก ยวก บค ณค าทางว ฒนธรรมท เป นป จจ

หนงสอเรยนสงคมศกษา ม.1

159

อยางไรกตาม ในปจจบนนประชากรทอาศยในเมองทไมวาจะเปนเมองทเลกหรอใหญ จะม

การสรางบานเรอนททนสมย สวนชนบทจะไมมการเปลยนแปลงในเรองทอยอาศยมากนก คอ ยงม

ลกษณะแบบงายๆ ราคาประหยด แตใหความรมเยนเหมาะกบภมอากาศ

นอกจากนแลว การทภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตมการรบและถายทอดวฒนธรรมซงกน

และกน โดยเฉพาะอารยธรรมจนและอนเดย ซงมอทธพลทางดานศาสนา การปกครอง ภาษา

ความเชอ และศลปกรรม ทำใหประชาชนในภมภาคนมความผกพนกบอารยธรรมจนและอนเดย

เปนอยางมาก

กจกรรมตรวจสอบความเขาใจ 3

จากการศกษาเรองการดำเนนชวตของประชากรไทยและเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ใหนกเรยนในหองเรยนรวมกนวเคราะหและสรปเปรยบเทยบความเหมอนและความแตก

ตางกนของประชากรไทยและเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยครชวยเสนอแนะและรวมกบ

นกเรยนสรปพรอมกนอกครงหนง

คำถามทายหนวย

1. กฎหมายคมครองเดกของประเทศไทยทใชอยในปจจบนคอกฎหมายใด และใหความ

คมครองกบเดกอยางไรบาง จงอธบายมาพอเขาใจ

2. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต มบทสาระทสำคญเกยวกบการศกษาของเดก

อยางไร สรปมาพอเขาใจ

3. กฎหมายทใหความสำคญเกยวกบการคมครองผบรโภคในสนคาและบรการทกประเภท

คอกฎหมายใด มสาระสำคญอยางไร

4. การเคารพในสทธและเสรภาพของผอนสามารถทำไดอยางไร จงยกตวอยางมา 3 ขอ

5. ลกษณะการดำเนนชวตของประชากรไทยและเอเชยตะวนออกเฉยงใตเหมอนหรอแตก

ตางกนอยางไร จงอภปรายมาพอเขาใจ