รายงานฉบับสมบูรณ์ - NGIS · 2018-06-07 · มาตรฐานการประเมินคุณภาพข้อมูล (ISO 19114: Quality

รายงานการศกษา มาตรฐานการประเมนคณภาพขอมล

(ISO 19114 Geographic Information – Quality Evaluation Procedures)

References:

And: รายงานผลการศกษา

โครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการประเมนคณภาพขอมล

โดย สานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน)

กรกฎาคม 2550

รายงานการศกษา มาตรฐานการประเมนคณภาพขอมล

(ISO 19114 Geographic Information – Quality Evaluation Procedures)

สารบญ หนา

1บทท 1 บทนา1 ..................................................................................................................................1

11.1 ทมาและความสาคญ1 1

11.2 วตถประสงคและเปาหมายของการศกษา1 2

11.3 ขอบเขตการศกษา1 3

1บทท 2 แนวทางในการศกษา1 .............................................................................................................4

12.1 แนวคดหลกของการศกษา1 4

12.2 แนวทางในการศกษา1 4 12.2.1 ศกษาเอกสารรายงานโครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการประเมนคณภาพขอมล1 4

12.2.2 ศกษาเอกสารมาตรฐานระหวางประเทศ ISO 19114: 20031 5

12.2.3 การศกษามาตรฐานและขอมลทเกยวของกบมาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมล1 5

12.2.4 แนวทางการพฒนาและใชงานมาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมลในประเทศไทย1 5

1บทท 3 มาตรฐานการประเมนคณภาพขอมล (ISO 19114: Quality Evaluation Procedures) ..................6

13.1 เนอหาของมาตรฐานหลกการคณภาพขอมล (ISO 19114 Quality Evaluation Procedures) 6

13.2 เนอหาของมาตรฐาน ISO 19115: Metadata สวนทเกยวกบคณภาพขอมล1 14

13.3 มาตรฐานเกยวกบคณภาพขอมลของ OGC 17

13.4 รายการคณภาพขอมลในมาตรฐาน SDTS 23

13.5 มาตรฐานความถกตองทางตาแหนงของขอมลปรภมของ FGDC 25

1บทท 4 การใชงานมาตรฐานดานคณภาพขอมลในประเทศไทย1 ............................................................28

14.1 การใชงานรายการคณภาพขอมลตามมาตรฐานกบขอมลประเทศไทย1 28 14.1.1 คณภาพของขอมลเสนชนความสง1 28

14.1.2 คณภาพของขอมลขอบเขตอาเภอ1 30

14.1.3 คณภาพของขอมลโรงเรยน1 31

14.1.4 คณภาพขอมลสภาพการใชทดน1 34

14.1.5 คณภาพขอมลขอบเขตพนทอทยานแหงชาต1 36

14.2 มาตรฐานการอธบายขอมล GIS (GIS Metadata) และการอธบายคณภาพขอมล1 38

14.4 แนวทางการพฒนาและใชงานมาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมลในประเทศไทย1 45

เอกสารอางอง..............................................................................................................................................47

ภาคผนวก ก International Standard ISO 19114 (First Edition 2003-08-15)………………………...48

มาตรฐานการประเมนคณภาพขอมล (ISO 19114: Quality Evaluation Procedures) 1

บทท 1 บทนา

1.1 ทมาและความสาคญ

ประเทศไทยตระหนกถงความสาคญ และประโยชนของมาตรฐานกลาง ระบบ ภมสารสนเทศ แต

เนองจากยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพฒนามาตรฐานหรอการใชงานมาตรฐานระบบภมสารสนเทศ

การดาเนนงานทผานมาจงเปนไปในลกษณะการศกษาทาความเขาใจและตดตามการพฒนามาตรฐานของ

องคกรระหวางประเทศเพอสรางความเขาใจและเผยแพรขอมลทางดานวชาการ อยางไรกตามการศกษา

พฒนาหรอกาหนดมาตรฐานขององคกรระหวางประเทศ ไดมความกาวหนาขนตามลาดบ คอมการประกาศ

และเผยแพรมาตรฐานระหวางประเทศทกาหนดโดย ISO/TC211 ทาใหมการนาเอามาตรฐาน ตางๆ ไปสการ

ใชงาน รวมถงการนาไปประยกตใชรวมกบการพฒนาซอฟตแวร สงผลใหการศกษาทาความเขาใจและการใช

งานมาตรฐาน รวมทง การดาเนนงานเพอพฒนามาตรฐานระบบภมสารสนเทศของประเทศไทย มความ

คบหนาอยางเหนไดชด เพอใหทกหนวยงานมความเขาใจในหลกการ ขอบเขตเนอหา และนาเอามาตรฐานไป

ประยกตใชงานดานระบบภมสารสนเทศ สานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (สทอภ.) ใน

ฐานะหนวยงานทดาเนนงานดานการพฒนาและผลกดนใหเกดมาตรฐานกลาง ระบบภมสารสนเทศ 2จงได

ดาเนน โครงการพฒนามาตรฐานระบบภมสารสนเทศ โดยใชแนวทางของมาตรฐานระหวางประเทศ

คอ ISO/TC211 เพอสรางความเขาใจในเนอหาของมาตรฐานระบบภมสารสนเทศ ตลอดจนการสารวจและ

รวบรวมขอมลทเกยวของกบมาตรฐานนนๆ เปนพนฐานการศกษาตอยอดหรอการนาไปประยกตใชงาน

ตอไป 2 2หรอเพอใช เปนเอกสาร ทางวชาการประกอบการประกาศใช มาตรฐาน ของประเทศไทย 2ซงจะเปน

ประโยชนตอการพฒนาและใชงานระบบภมสารสนเทศของประเทศไทยโดยรวม

ปญหาหรออปสรรคของการพฒนาและใชงานภมสารสนเทศรวมกนระหวางหนวยงานตางๆ คอการท

ขอมลซงถกจดทาขนมาไมสามารถนามาใชงานรวมกนได อนมสาเหตเนองมาจากการขาดมาตรฐานกลางใน

การดาเนนงาน ทาใหเกดความแตกตางในดานคณภาพของขอมล สงผลตอประสทธภาพการนาไปใชงาน

และการตดสนใจลงทนดานภมสารสนเทศ แนวทางของการพฒนามาตรฐานระบบภมสารสนเทศ มเปาหมาย

ในการพฒนาเพอใหเกดมาตรฐานกลางทสามารถใชเปนกรอบของการดาเนนงานเพอพฒนาระบบ

ภมสารสนเทศ ทงทางดานผลตภณฑขอมล กระบวนการทางาน ตลอดจนการพฒนาศกยภาพของบคลากร

ดานภมสารสนเทศ ซงถอเปนองคประกอบทสาคญในการพฒนาระบบโครงสรางพนฐานภมสารสนเทศของ

ประเทศ (National Spatial Data Infrastructure: NSDI) ใหเปนไปอยางมประสทธภาพ ชวยประหยดในเรอง

งบประมาณ และเกดผลคมคากบการลงทน สรางระบบฐานขอมลทมคณภาพสาหรบใชในการบรหารจดการ

หรอประกอบการวเคราะหและตดสนใจ

การพฒนาและประยกตใชเทคโนโลยระบบสารสนเทศทางภมศาสตร (GIS) หรอระบบภมสารสนเทศ

ของประเทศไทยทมการขยายตวอยางรวดเรวและกวางขวาง มการใชเงนงบประมาณและกาลงบคลากรไปเปน

จานวนมากในการรวบรวมจดสรางฐานขอมลสาหรบระบบ GIS ของแตละหนวยงาน การเผยแพรแลกเปลยน

ขอมล GIS กนระหวางหนวยงานตางๆ ยงมไมมากนก สวนหนงเกดจากปญหาเกยวกบคณภาพขอมล


เนองจากผใชขอมลจาเปนตองทราบถงคณภาพของชดขอมล เพอประกอบการตดสนใจในการใชงาน

ชดขอมลนน แตมกไมสามารถหาขอมลเกยวกบคณภาพของชดขอมลทมการจดสรางไวสวนใหญได

เหตผลสาคญอกประการหนงททาใหเกดปญหาดงกลาว คอการทผทเกยวของในการพฒนาและ

ประยกตใช GIS ในประเทศไทยสวนใหญ ขาดความตระหนก ความร และวธการปฏบตเกยวกบการควบคม

และการประเมนคณภาพของชดขอมล GIS นกวชาการและผปฏบตงานดาน GIS ทงหลายยงมความเขาใจ

เกยวกบขอบเขตและความหมายขององคประกอบคณภาพขอมล GIS ไมตรงกน จงเปนทมาของการศกษา

มาตรฐานเกยวกบคณภาพของขอมลขน โดยการศกษารวบรวมขอมลมาตรฐานขององคการระหวางประเทศ

วาดวยการมาตรฐาน (ISO) โดยคณะกรรมการทางเทคนค คณะท 211 (ISO/TC211) ดานมาตรฐานการ

ประเมนคณภาพขอมล หรอ ISO 19114: Quality Evaluation Procedures โดยมาตรฐานดงกลาวประเทศไทย

ไดเรมดาเนนการศกษารวบรวมขอมลในป พ.ศ. 2544 โดย ศนยขอมลขอสนเทศ สานกงานปลดกระทรวง

วทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม ในฐานะหนวยงานเลขานการของคณะกรรมการประสานและสงเสรม

การพฒนาระบบสารสนเทศทางภมศาสตร และคณะอนกรรมการมาตรฐานระบบสารสนเทศทางภมศาสตร

ไดจดทา “โครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการประเมนคณภาพของขอมล” โดยไดมอบหมายให

ศนยบรการวชาการแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลยเปนผดาเนนโครงการ ตอมาโครงการศกษามาตรฐาน

คณภาพและการประเมนคณภาพของขอมลนไดถกโอนมาให สานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและ

ภมสารสนเทศ (องคการมหาชน) ดแลแทน

ในการศกษาและรวบรวมขอมลเกยวกบมาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมลในขณะนน เอกสาร

มาตรฐานของ ISO ทนามาอางองยงอยในขนตอนการพฒนา ปจจบนมาตรฐานดงกลาวไดรบการประกาศเปน

มาตรฐานระหวางประเทศ (IS) เมอป พ.ศ. 2546 (ค.ศ.2003) ดงนน สทอภ. จงไดทาการศกษา ทบทวน

เพอปรบปรงเนอหาของมาตรฐานดงกลาวใหสอดคลองกบเอกสารมาตรฐานระหวางประเทศ เพอนาไปใช

อางองในการดาเนนงานตอไป

1.2 วตถประสงคและเปาหมายของการศกษา

การศกษามาตรฐานดานหลกการคณภาพขอมลระบบภมสารสนเทศ มวตถประสงค ดงน

1) เพอศกษาและปรบปรงเนอหาของรายงานการศกษาเดมใหสอดคลองกบเอกสารมาตรฐาน

ระหวางประเทศ (IS) ทไดประกาศใชงานแลว คอ ISO 19114: 2003

2) เผยแพรความรความเขาใจ ดานการประเมนคณภาพขอมลระบบภมสารสนเทศ ในหมนกวชาการ

และผปฏบตงานในประเทศไทย

3) สรางความเขาใจถงวธการ ขนตอน แนวทาง รวมทงลาดบความสาคญในการพฒนามาตรฐานการ

ประเมนคณภาพขอมลในประเทศไทย ใหสอดคลองกบมาตรฐานระหวางประเทศ


การดาเนนการศกษากาหนดเปาหมายไวดงน

1) ไดเอกสารทางวชาการดานมาตรฐานการประเมนคณภาพขอมลระบบภมสารสนเทศ

2) ไดแนวทาง ขนตอนและลาดบความสาคญในการพฒนามาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมล

ระบบภมสารสนเทศในประเทศไทย

1.3 ขอบเขตการศกษา

1) ศกษาเอกสารรายงานผลการศกษา โครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการประเมนคณภาพ

ของขอมล รวมทงขอมลตางๆ ทเกยวของ

2) ศกษา และทบทวน รายงานเอกสารวชาการ เพอการปรบปรงเนอหาของผลการศกษาดาน

หลกการ ความหมาย และองคประกอบตางๆ เกยวกบการประเมนคณภาพขอมลระบบภมสารสนเทศ ให

สอดคลองกบเอกสารมาตรฐานระหวางประเทศ ISO 19114: 2003

3) ศกษา วเคราะหและทบทวนขอมลทเกยวของในการประยกตใชมาตรฐานดานการประเมน

คณภาพขอมลกบขอมลภมสารสนเทศทมอยในประเทศไทย

4) ศกษา ทบทวน แนวทางและขนตอนในการพฒนามาตรฐานเกยวกบการประเมนคณภาพขอมล

ระบบภมสารสนเทศในประเทศไทย โดยการวเคราะหตามมาตรฐานระหวางประเทศ ISO 19114: 2003

5) จดทาเอกสารทางวชาการมาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมลระบบภมสารสนเทศ เพอเปน

แนวทางการนาไปประยกตใชงานในประเทศไทย


บทท 2 แนวทางในการศกษา

2.1 แนวคดหลกของการศกษา

การศกษา และจดทาเอกสารทางวชาการดาน มาตรฐานการประเมนคณภาพขอมลระบบภมสารสนเทศ

เปนการศกษาทบทวน เพอปรบปรงเนอหารายงานผลการศกษาทไดจดทา และ รวบรวมองคความรท

เกยวของกบการพฒนามาตรฐานดานคณภาพ และวธการประเมนคณภาพขอมล GIS มาวเคราะห ซงไดม

การสรปแนวทางของการพฒนามาตรฐานไวเพอใหงายตอการทาความเขาใจ และเผยแพรใหเปนทรบทราบ

ของนกวชาการ และผปฏบตงานทเกยวของกบการพฒนาและประยกตใชงานเทคโนโลย ระบบภมสารสนเทศ

ในประเทศไทย โดย รายงานผลการดาเนนโครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการประเมนคณภาพของ

ขอมล ทไดทาการศกษาและรวบรวมขอมลในเบองตนไวแลว ซงในการศกษาครงนน อางองมาตรฐานระหวาง

ประเทศดานระบบสารสนเทศภมศาสตร ชดมาตรฐาน ISO 19100 ไดแก ISO/DIS 19113 และ ISO/DIS

19114 ซงเปนมาตรฐานฉบบรางทอยในระหวางการจดทาโดยคณะกรรมการทางเทคนค ISO/TC211 เพอ

การทาความเขาใจในหลกการเกยวกบคณภาพขอมล GIS รวมทงวธการประเมนคณภาพ ทกาหนดไวในราง

มาตรฐานระหวางประเทศ รวมถงแนวทางในการประยกตหลกการดงกลาว มาพฒนาเปนมาตรฐานใน

ระดบประเทศ ทเหมาะสมและเปนทตองการสาหรบสภาพการณในประเทศไทย

ปจจบนมาตรฐาน ISO 19114 ไดประกาศเปนมาตรฐานระหวางประเทศ รวมถงการอางองใน

มาตรฐานตางๆ ของชด 19100 ทงนในสวนของประเทศไทย มการประกาศใชมาตรฐานทเกยวของกบการ

ประเมนคณภาพขอมลไดแก มาตรฐานการอธบายขอมล หรอ Metadata (ISO 19115) แตเนองจาก

รายละเอยดของการศกษามาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมลตามทไดเคยจดทาไวนน เปนการศกษาท

อางองจากเอกสารฉบบรางของมาตรฐานระหวางประเทศ ดงนนเมอองคกรมาตรฐานระหวางประเทศ

ประกาศมาตรฐานดงกลาวเปนมาตรฐานระหวางประเทศแลว การทประเทศไทยจะนามาตรฐานดงกลาวมา

ประกาศใชงาน หรอใชอางองในการดาเนนงาน จงจาเปนตองมการศกษาเพอทบทวนเนอหาของรายงานผล

การศกษา และปรบปรงเนอหามาตรฐานใหถกตองและสอดคลองตามมาตรฐานระหวางประเทศ โดยแนวคด

หลกของการศกษาในครงน เปนการศกษา ทบทวนเนอหาของมาตรฐานจากรายงานผลการศกษาเดมเปรยบ

กบเอกสารมาตรฐานระหวางประเทศฉบบทประกาศไดแก ISO 19114: 2003 เพอปรบปรงเนอหาให

ถกตองและสมบรณ

2.2 แนวทางในการศกษา

การศกษา รวบรวมและปรบปรงเนอหาของเอกสาร มาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมล กาหนด

แนวทางการดาเนนงานดงตอไปน

2.2.1 ศกษาเอกสารรายงานโครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการประเมนคณภาพขอมล

เอกสารรายงาน ผลการดาเนนโครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการปะเมนคณภาพขอมล

เปนโครงการศกษาทมงเนนเนอหาของมาตรฐานตางๆ ทเกยวกบคณภาพขอมลรวมถง ก ารรวบรวมจดทา

คาศพททาง GIS พรอมคานยามเปนภาษาไทยเพอใชเปนจดเรมทจะทาใหเกดมาตรฐานดานคาศพท ทงน


มาตรฐานตางๆ ทนามาอางองในการศกษาบางเรองยงอยในสถานทเปนฉบบราง หรออยในระหวางการ

พฒนาขององคกรมาตรฐานระหวางประเทศ

2.2.2 ศกษาเอกสารมาตรฐานระหวางประเทศ ISO 19114: 2003

การศกษามาตรฐานระหวางประเทศ ISO 19114: 2003 ซงเปนเอกสารมาตรฐานระหวาง

ประเทศดานการประเมนคณภาพขอมลระบบภมสารสนเทศ โดยทาการศกษาเอกสารฉบบ First Edition

(2003-08-15) ทองคกรมาตรฐานระหวางประเทศเผยแพร เพอทาการศกษาเปรยบเทยบกบเนอหาของ

การศกษาในรายงานโครงการฯ (ฉบบเดม) ดาน ความหมายขององคประกอบของคณภาพขอมล หลกการ

ดานคณภาพขอมล กระบวนการประเมนคณภาพขอมล รวมถงผล การศกษาองคประกอบคณภาพขอมลจาก

แหลงอนๆ ทไดมการรวบรวมขอมลความรเพมเตมเกยวกบคณภาพขอมลระบบภมสารสนเทศ เพอ

ตรวจสอบความสอดคลองกนของการนาเสนอรายการองคประกอบคณภาพขอมลทกาหนดไวใน ISO 19114

รวมถงการศกษาองคประกอบคณภาพขอมลกบขอมลจรงของประเทศไทย และการศกษาความเปนไปไดของ

การนาเอาองคประกอบคณภาพขอมลทไดทาการศกษามาใชกบขอมลจรงในประเทศไทย

2.2.3 การศกษามาตรฐานและขอมลทเกยวของกบมาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมล

เมอไดศกษาทาความเขาใจ ในหลกการและองคประกอบของการประเมนคณภาพขอมลระบบ

ภมสารสนเทศแลว ประเดนสาคญตอมากคอกระบวนการในการตรวจวดคณภาพของขอมล GIS ชดหนงๆ

โดยการศกษาเนอหาของมาตรฐานทเกยวของ ไดแกการศกษามาตรฐานระหวางประเทศดานหลกการ

คณภาพขอมล GIS หรอ ISO 19113: Geographic Information - Quality principles ซงประกาศเปนมาตรฐาน

ระหวางประเทศในป พ.ศ.2545 (ค.ศ.2002) รวมทงการศกษาวธการประเมนคณภาพขอมล GIS จากแหลง

อนๆ เปนการศกษารวบรวม เอกสารทางวชาการตางๆ เพมเตมเกยวกบวธการในการตรวจวด หรอการ

ประกนคณภาพขอมล GIS

นอกจากนยงมเนอหาดานคณภาพขอมลทเกยวของ ไดแก การศกษามาตรฐานระหวางประเทศ

ดานการอธบายขอมล GIS หรอ ISO 19115: Geographic Information - Metadata ซงกาหนดวธการในการ

อธบายคณสมบตรวมทงคณภาพของชดขอมล GIS ท ไดทาการศกษาเพอแสดงใหเหนถงลกษณะของการ

อธบายคณภาพขอมลในรายการตางๆ ทไดจากวธการประเมนคณภาพขอมลทแตกตางกนมาอธบายลงใน

Metadata รวมถงกระบวนการทดลองอธบายคณภาพขอมล GIS ใน Metadata โดยการทดลองนาเอาคณภาพ

ของขอมล GIS จรงในประเทศไทยมาบนทกไวในโครงสรางของขอมล Metadata

2.2.4 แนวทางการพฒนาและใชงานมาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมลในประเทศไทย

เปนการวเคราะหถงขอจากดตางๆ ทยงอาจมอยในมาตรฐานระหวางประเทศ และรายละเอยดท

ตองมการศกษากาหนดเพมเตม เพอใหสามารถกาหนดเปนมาตรฐานในระดบประเทศทหนวยงานตางๆ จะ

สามารถปฏบตตามไดอยางไมมปญหา โดยไดนาเสนอเปนแนวทางในการพฒนามาตรฐานการประเมน

คณภาพขอมลภมสารสนเทศในประเทศไทยตอไป


บทท 3 มาตรฐานการประเมนคณภาพขอมล

(ISO 19114: Quality Evaluation Procedures)

การศกษาเนอหาของมาตรฐานระหวางประเทศ ดานการประเมนคณภาพขอมลภมสารสนเทศ หรอ

มาตรฐาน ISO 19114: Geographic Information - Quality Evaluation Procedures ซงเปนมาตรฐานระหวาง

ประเทศทวาดวยเรองเกยวกบการประเมนคณภาพและการรายงานดานคณภาพของขอมลภมสารสนเทศ โดย

มาตรฐานดงกลาวอยในชดมาตรฐานระหวางประเทศ ISO 19100 ทจดทาโดยคณะกรรมการวชาการชดท

211 ของ International Standardization Organization (ISO/TC211)

3.1 เน อหาของมาตรฐานหลกการคณภาพขอมล (ISO 19114 Quality Evaluation Procedures)

การศกษาเอกสารมาตรฐาน ISO 19114 Geographic Information – Quality Evaluation Procedures

(ISO 19114: 2003) เนอหาสาระสาคญของมาตรฐาน มดงน

โครงสรางของเนอหาในรางมาตรฐาน ISO 19114 นนแบงออกเปน 19 สวนดงน

1. คานา (Forward) และบทนา (Introduction)

2. มาตรา 1 ขอบเขตของมาตรฐาน (Scope)

3. มาตรา 2 การไดมาตรฐาน (Conformance)

4. มาตรา 3 รายการเอกสารอางอง (Normative References)

5. มาตรา 4 คาศพทและคาจากดความ (Terms and definitions)

6. มาตรา 5 สญลกษณและคายอ (Symbols and abbreviations)

7. มาตรา 6 กระบวนการประเมนคณภาพขอมล (The process for evaluating data quality)

8. มาตรา 7 วธการประเมนคณภาพขอมล (Data quality evaluation methods)

9. มาตรา 8 การรายงานขอมลเกยวกบการประเมนคณภาพ (Reporting quality evaluation

information)

10. ภาคผนวก A ชดทดสอบนามธรรม (Appendix A Abstract test suite)

11. ภาคผนวก B การใชงานกระบวนการประเมนคณภาพ (Appendix B Uses of quality evaluation

procedures)

12. ภาคผนวก C การประยกตกระบวนการประเมนคณภาพกบชดขอมลทมการเปลยนแปลงไม

หยดนง (Appendix C Applying quality evaluation procedures to dynamic datasets)

13. ภาคผนวก D ตวอยางการวดคณภาพขอมล (Examples of data quality measures)


14. ภาคผนวก E คมอแนวทางสาหรบวธการสมตวอยางทใชกบชดขอมลภมศาสตร (Guidelines

for sampling methods applied to geographic datasets)

15. ภาคผนวก F ตวอยางของการทดสอบความถกตองของขอมลเฉพาะเรองและความครบถวน

(Example of testing for thematic accuracy and completeness)

16. ภาคผนวก G ตวอยางของการวดและรายงานความครบถวนและความถกตองของขอมลเฉพาะ

เรอง (Example of measurement and reporting of completeness and thematic accuracy)

17. ภาคผนวก H ตวอยางของการรวมผลคณภาพขอมล (Example of an aggregated data quality

result)

18. ภาคผนวก I การรายงานขอมลเกยวกบคณภาพในรายงานการประเมนคณภาพ (Reporting

quality information in a quality evaluation report)

19. ภาคผนวก J การรวมผลคณภาพขอมล (Aggregation of data quality results)

โดยเนอหาแตละสวนสามารถสรปไดดงน

คานา (Forward) และบทนา (Introduction)

แนะนา ISO และแนวทางในการจดทามาตรฐานระหวางประเทศโดยยอ หลกการ ความสาคญของการ

ประเมนคณภาพของชดขอมลภมศาสตร แนวคดโดยสรปของการใชประโยชนในการประเมนคณภาพขอมล

โดยกลมผผลต และกลมผใชขอมล และวตถประสงคของมาตรฐานระหวางประเทศฉบบน

มาตรา 1 ขอบเขตของมาตรฐาน (Scope)

ขอบเขตของเนอหาในมาตรฐานฉบบน เปนใหกรอบแนวทางของกระบวนการประเมนคณภาพขอมล

ทสามารถใชไดกบขอมลภมศาสตรในรปแบบดจตอล โดยทกระบวนการประเมนคณภาพขอมลจะถกใชใน

การหาและรายงานขอมลเกยวกบคณภาพตามหลกการทกาหนดไวในมาตรฐาน ISO19113 ซงมาตรฐาน

ฉบบนใชไดกบผผลตขอมล ในการประเมนวาขอมลมคณภาพเปนไปตามทกาหนดไวในขอกาหนดผลตภณฑ

ไดดเพยงใด และใชไดกบผใชขอมลในการประเมนชดขอมลวามคณภาพเพยงพอเหมาะสมกบการ

ประยกตใชงานขอมลหรอไม และถงแมวามาตรฐานฉบบนจะใชไดกบขอมลภมศาสตรแบบดจตอลทกชนด

หลกการของมนยงสามารถขยายไปใชกบขอมลภมศาสตรในรปแบบอนๆ เชนแผนท แผนภมและเอกสาร

ตวอกษรไดอกดวย

มาตรา 2 การเปนไปตามมาตรฐาน (Conformance)

เปนสวนทอธบายวามาตรฐานฉบบนแบงการทดสอบการเปนไปตามมาตรฐาน ออกเปน 2 สวนคอ

การประเมนคณภาพ และการรายงานขอมลคณภาพ รายละเอยดของชดทดสอบทง 2 ประเภทนนแสดงอยใน


ภาคผนวก A ของมาตรฐานน และกระบวนการประเมนคณภาพขอมลใดทจะกลาวอางวาเปนไปตาม

มาตรฐานนจะตองผานการทดสอบของชดทดสอบดงกลาว

มาตรา 3 รายการเอกสารอางอง (Normative References)

เปนสวนทแสดงรายการเอกสารทใชอางองในการกาหนดเนอหาของมาตรฐานน ซงเอกสารอางองมอย

เพยง 2 รายการคอ

ISO 19113: Geographic Information - Quality Principles

ISO 19115: Geographic Information – Metadata

โดยผใชมาตรฐานควรศกษาเอกสารอางองทเปนฉบบปรบปรงลาสดเสมอหากเปนไปได

มาตรา 4 คาศพทและคาจากดความ (Terms and definitions)

เปนสวนทแสดงรายการคาศพททเปนคาสาคญในเนอหาของมาตรฐานฉบบน พรอมทงความหมาย

และคาจากดความของคาศพทดงกลาว และยงระบวาใหนารายการคาศพทและความหมายทอธบายไวใน

มาตรฐาน ISO19113 และ ISO19115 มาใชในทนดวย รายการคาศพททแสดงไวในมาตรฐานนมดงน

Conformance quality level

Identifiable collection of data

Dataset series

Direct evaluation method

Full inspection

Indirect evaluation method

Item

Population

Reference data

มาตรา 5 สญลกษณและคายอ (Symbols and abbreviations)

เปนรายการคายอทมใชในมาตรฐานฉบบน ม 2 คาไดแก

AQL ยอจาก acceptable quality level [ISO 2859]

RMSE ยอจาก root mean square error

มาตรา 6 กระบวนการประเมนคณภาพขอมล (The process for evaluating data quality)

เปนสวนทกาหนดหลกการของขนตอนการประเมนคณภาพขอมลภมศาสตร และมเนอหาโดยสรปไดดงน


มาตรา 6.1 บทนา

กระบวนการประเมนคณภาพขอมลนนอาจถกใชในขนตอนตางๆ ของวงจรชวตของผลตภณฑ

(Product life cycle) ซงประกอบดวย การจดทาขอกาหนด (specification) การผลต (production) การสงมอบ

(delivery) และการใชและการปรบปรง (use and update) โดยมรายละเอยดเพมเตมอยในภาคผนวก B ของ

มาตรฐานน

กระบวนการประเมนคณภาพขอมลนนใชไดกบทงชดขอมลทไมเปลยนแปลง (Static dataset) และชด

ขอมลทมการเปลยนแปลง (dynamic dataset) ภาคผนวก C ของมาตรฐานนอธบายหลกการในการใช

กระบวนการประเมนคณภาพขอมลกบชดขอมล dynamic

มาตรา 6.2 องคประกอบของกระบวนการ (Components of process)

กระบวนการประเมนคณภาพขอมลนนเปนลาดบขนของขนตอนตางๆ เพอใหไดมาซงคณภาพขอมล

ดงสรปไดดวยแผนผงในรปท 3-1

รปท 3-1 ผงแสดงขนตอนการประเมนคณภาพขอมล


รายละเอยดเพมเตมของขนตอนตางๆ นนแสดงในตารางท 1

ขนตอน การกระทา คาอธบาย

1 ระบหาองคคณภาพขอมล (data

quality elements) ทใชได รวมทง

ขอบเขตขอมลทจะทาการ

ทดสอบ (data quality scope)

เปนขนตอนการระบหาองคคณภาพขอมล (data quality

elements) และองคยอย (subelements) ทใชได และขอบเขต

ขอมลทจะทาการทดสอบ (data quality scope) ตามหลกการ

ของ ISO19113 ขนตอนนจะถกทาซาสาหรบการทดสอบ

คณภาพดานตาง ๆ ตามทกาหนดไวในขอกาหนดผลตภณฑ

2 ระบหาตววดคณภาพขอมล

(data quality measure)

เปนการระบหาตววดคณภาพขอมล ชนดของคาคณภาพ

ขอมล รวมทงหนวยของคาคณภาพขอมลสาหรบการทดสอบ

แตละการทดสอบ ตวอยางของขนตอนนแสดงไวใน

ภาคผนวก D

3 เลอกวธการประเมนคณภาพ

ขอมล (data quality evaluation

method) และดาเนนการ

เปนการเลอกวธการประเมนคณภาพขอมลสาหรบแตละตว

วดคณภาพขอมล ซงวธการนนอาจเปนแบบโดยตรง (direct

evaluation method) หรอโดยออม (indirect evaluation

method)

4 หาผลลพธคณภาพขอมล ผลลพธเชงปรมาณ ซงเปนคาหรอชดของคาคณภาพขอมลท

ไดจากการประเมนคณภาพขอมล

5 ระบความไดตามเกณฑ

(conformance)

ในกรณทมการกาหนดเกณฑในการไดตามขอกาหนดไวใน

ขอกาหนดของผลตภณฑ ผลจากการประเมนคณภาพจะถก

นามาเปรยบเทยบกบเกณฑเพอกาหนดความไดตามเกณฑ

(ผาน – ไมผาน)

มาตรา 7 วธการประเมนคณภาพขอมล (Data quality evaluation methods)

เปนการแนะนาหลกการและแนวทางตาง ๆ ของวธการประเมนคณภาพขอมล มเนอหาโดยสรปดงน

มาตรา 7.1 การจาแนกวธการประเมนคณภาพขอมล (Classification of data quality evaluation methods)

วธการประเมนคณภาพขอมลสามารถจาแนกเปน 2 ประเภทหลกคอ ประเภทแรกคอการประเมนแบบ

โดยตรง (Direct evaluation methods) คอการเปรยบเทยบขอมลกบขอมลอางองทงภายใน (internal) และ

ภายนอก (external) ประเภททสองคอการประเมนแบบโดยออม (Indirect evaluation methods) คอการ

ประมาณคาคณภาพขอมลจากขอมลเชนประวตความเปนมา (Lineage)


มาตรา 7.2 วธการประเมนแบบโดยตรง (Direct evaluation methods)

วธการประเมนแบบโดยตรงยงจาแนกออกเปนแบบใชขอมลภายใน (Internal) กบแบบใชขอมล

ภายนอก (External) โดยทในการประเมนแบบใชขอมลภายในนนจะอาศยเฉพาะขอมลทมอยในชดขอมลททด

การทดสอบนน

ในการทดสอบทงแบบใชขอมลภายในและแบบใชขอมลภายนอกนน มขอพจารณาอย 2 ประเดน คอ

เปนแบบอตโนมต (automatic) หรอแบบไมอตโนมต (non-automatic) และเปนแบบทดสอบขอมลทงหมด

(full inspection) หรอแบบสมตวอยาง (sampling)

วธการประเมนคณภาพสาหรบรายการองคคณภาพบางรายการนนสามารถทาไดแบบอตโนมต เชน

Format consistency, topological consistency, domain consistency, omission, commission, และ temporal

consistency

วธการประเมนคณภาพแบบทดสอบขอมลทงหมดนนหมายถงการทดสอบขอมลทกรายการในขอบเขต

ขอมลททาการประเมนคณภาพ สวนการประเมนคณภาพแบบสมตวอยางนนตองการการทดสอบขอมล

จานวนหนงจากขอมลทงหมด

มาตรา 7.3 วธการประเมนแบบโดยออม (Indirect evaluation methods)

วธการประเมนแบบโดยออมนนเปนการประเมนคณภาพของชดขอมลโดนอาศยความรภายนอก

เกยวกบขอมลนน ความรดงกลาวสวนหนงมาจาก Data quality overview elements และรายงานคณภาพของ

ชดขอมลดงกลาว หรอของชดขอมลทใชจดสรางชดขอมลนน

มาตรา 7.4 ตวอยางการประเมนคณภาพ (Quality evaluation examples)

ตวอยางของวธการประเมนคณภาพทมการใชงานกบชดขอมลภมศาสตร แสดงอยในภาคผนวก F, G

และ H ของมาตรฐานฉบบน

มาตรา 8 การรายงานขอมลเกยวกบการประเมนคณภาพ (Reporting quality evaluation information)

เปนหลกการในการรายงานขอมลคณภาพทไดจากกระบวนการประเมนคณภาพขอมล มเนอหาโดย

สรปดงน

ขอมลคณภาพเชงปรมาณตองถกรายงานใน Metadata ซงเปนไปตามมาตรฐาน ISO19115 อยางไรก

ตามมอย 2 เงอนไขทควรมการจดทารายงานการประเมนคณภาพ (quality evaluation report) คอ (1) เมอ

ผลลพธคณภาพถกรายงานใน metadata เพยงคา ผาน-ไมผาน เทานน และ (2) เมอมการรวมผลคณภาพ

ขอมล (aggregate data quality) ซงการจดทารายงานการประเมนคณภาพตองเปนไปตามหลกการซงกาหนดไว

ในภาคผนวก I ของมาตรฐานน


เมอมการรวมผลลพธคณภาพหลายๆ รายการเขาเปนผลลพธคณภาพรายการรวมรายการเดยว

ผลลพธดงกลาวตองถกรายงานใน Metadata และในรายงานการประเมนคณภาพ ภาคผนวก J อธบายการ

จดทาผลลพธคณภาพรายการรวมรายการเดยว และภาคผนวก K แสดงตวอยางของการจดทา

ภาคผนวก A ชดทดสอบนามธรรม (Appendix A Abstract test suite)

ภาคผนวก A ของมาตรฐานนเปนเนอหาสวนบงคบ (Normative) ทกาหนดรายการการทดสอบตางๆ

สาหรบความไดมาตรฐาน ISO19114 น ประกอบดวยการทดสอบ 2 รายการคอ

การทดสอบการประเมนคณภาพขอมล (Evaluating data quality)

การทดสอบการรายงานคณภาพขอมล (Reporting data quality)

ภาคผนวก B การใชงานกระบวนการประเมนคณภาพ (Appendix B Uses of quality evaluation procedures)

ภาคผนวกนเปนขอมลเสรม (Informative) ทอธบายถงการใชงานกระบวนการประเมนคณภาพขอมล

ในขนตอนตางๆ ของวงจรชวตของขอมล ไดแกการใชในการจดทาขอกาหนดผลตภณฑ (product

specification) หรอความตองการของผใช (user requirement) การใชในการควบคมคณภาพในระหวางการ

จดสรางขอมล การใชในการทดสอบความไดตามเกณฑของขอกาหนดผลตภณฑ และการใชในการทดสอบ

ความไดตามเกณฑของความตองการของผใช

ภาคผนวก C การประยกตกระบวนการประเมนคณภาพกบชดขอมลทมการเปลยนแปลงไมหยดนง

(Appendix C Applying quality evaluation procedures to dynamic datasets)

ภาคผนวกนเปนขอมลเสรม (Informative) ทอธบายวากระบวนการประเมนคณภาพขอมลนนอาจถกใช

กบชดขอมลทมการเปลยนแปลง (dynamic dataset) อยางไร โดยสาหรบมาตรฐานน Dynamic dataset คอชด

ขอมลทไดรบการปรบปรงบอยมากจนอาจกลาวไดวามการเปลยนแปลงอยางตอเนอง

ภาคผนวก D ตวอยางตววดคณภาพขอมล (Examples of data quality measures)

ภาคผนวกนเปนขอมลเสรม (Informative) ทแสดงถงตวอยางของตววดคณภาพขอมลทสามารถใชกบ

แตละรายการองคคณภาพขอมลทกาหนดไวในมาตรฐาน ISO19113 โดยจะแสดงตวอยางตววดคณภาพ 3

ตววดสาหรบแตละรายการองคคณภาพขอมล

ภาคผนวก E คมอแนวทางสาหรบวธการสมตวอยางทใชกบชดขอมลภมศาสตร (Guidelines for sampling

methods applied to geographic datasets)

ภาคผนวกนเปนขอมลเสรม (Informative) ทอธบายวธการสมตวอยางทเปนไปไดสาหรบการทดสอบ

ขอมลภมศาสตร โดยใชหลกการจากมาตรฐาน ISO 2859 และ ISO 3951


ภาคผนวก F ตวอยางของการทดสอบความถกตองของขอมลเฉพาะเรองและความครบถวน (Example of

testing for thematic accuracy and completeness)

ภาคผนวกนเปนขอมลเสรม (Informative) ทแสดงตวอยางของการทดสอบความถกตองของขอมล

เฉพาะเรอง (thematic accuracy) และความครบถวนของขอมล ซงใช ในการจดทาฐานขอมลภมประเทศ

(Topographic Database/ TDB) ของหนวยงานสารวจระดบชาตแหงหนงในทวปยโรป

ภาคผนวก G ตวอยางของการวดและรายงานความครบถวนและความถกตองของขอมลเฉพาะเรอง (Example

of measurement and reporting of completeness and thematic accuracy)

ภาคผนวกนเปนขอมลเสรม (Informative) ทแสดงตวอยางอกตวอยางหนงของวธการทดสอบและการ

รายงานขอมลคณภาพดานความถกตองของขอมลเฉพาะเรอง (thematic accuracy) และความครบถวนของ

ขอมล

ภาคผนวก H ตวอยางของการรวมผลคณภาพขอมล (Example of an aggregated data quality result)

ภาคผนวกนเปนขอมลเสรม (Informative) ทแสดงตวอยางของเทคนควธการในการวดและรวมผล

คณภาพ 3 ดาน คอดานความถกตองของขอมลเฉพาะเรอง ความครบถวน และความถกตองดานตาแหนง

เขาดวยกนเปนผลลพธรวม ตวอยางนจดทาขนจากเทคนคทใชกบฐานขอมลถนน โดยอตสาหกรรมเอกชนใน

ทวปยโรป อเมรกาเหนอและเอเชย

ภาคผนวก I การรายงานขอมลเกยวกบคณภาพในรายงานการประเมนคณภาพ (Reporting quality

information in a quality evaluation report)

ภาคผนวกนเปนสวนบงคบ (Normative) ทกาหนดโครงสรางและรายการเนอหาทตองมในรายงานการ

ประเมนคณภาพ (Quality evaluation report)

ภาคผนวก J การรวมผลคณภาพขอมล (Aggregation of data quality results)

ภาคผนวกนเปนขอมลเสรม (Informative) ทแสดงถงเทคนควธการตางๆ สาหรบการรวมคาคณภาพ

ขอมลดานตางๆ เขาเปนคาคณภาพรวมเพยงคาเดยว


3.2 เน อหาของมาตรฐาน ISO 19115: Metadata สวนทเกยวกบคณภาพขอมล

การศกษาเอกสารมาตรฐาน ISO19115 Geographic Information – Metadata (ISO 19115 : 2003)

และทาการสรปสาระสาคญของมาตรฐานดงกลาวเฉพาะในสวนการบนทกขอมลเกยวกบคณภาพไดดงน

มาตรฐาน ISO 19115 Metadata นนมขอบเขตเนอหาในการกาหนดแบบแผน (schema) สาหรบการ

อธบายสารสนเทศ (ขอมล) ทางภมศาสตรและการบรการอนๆ (services) โดยการอธบายนจะใหขอมล

เกยวกบการระบตว (identification) ขอบเขต (extent) คณภาพ (quality) แบบแผนเชงปรภมและเชงเวลา

(spatial and temporal schema) ระบบอางองตาแหนง (spatial reference) และการเผยแพร (distribution) ของ

ชดขอมลภมศาสตรใดๆ รปท 3-2 แสดงผงองคประกอบตางๆ ของการอธบายคณสมบตของชดขอมล และ

ขอมลเกยวกบคณภาพกเปนหนงในองคประกอบเหลานน

รปท 3-2 ผงแสดงสวนประกอบของ Metadata ตามรางมาตรฐาน ISO 19115

<<Leaf>> Spatial representation information

<<Leaf>> Data quality information

<<Leaf>> Extent information

<<Leaf>> Reference system information

<<Leaf>> Metadata entity set information

<<Leaf>> Identification information

<<Leaf>> Units of Measure

<<Leaf>> Citation and responsible

party information

<<Leaf>> Content

information

<<Leaf>> Constraint information

<<Leaf>> Portrayal catalogue

information

<<Leaf>>

Maintenance information

<<Leaf>> Application schema

information

<<Leaf>> Distribution information

<<Leaf>> Metadata extension

information


มาตรฐาน ISO 19115 นนอธบายแบบแผนของการอธบายคณสมบตของชดขอมลภมศาสตรโดยใช

ภาษาแบบจาลองทเรยกวา Unified Modeling Language (UML) และในสวนของขอมลคณภาพนนไดมการ

กาหนดหลกการในการอธบายใน metadata ตามผงแสดงในรปท 3-3, รปท 3-4, และรปท 3-5

ผง UML ทแสดงในรปท 3-3 นนแสดงใหเหนวาสาหรบแตละ entity หลก MD_Metadata นนจะม

entity DQ_DataQuality ไดมากกวา 1 entity (สงเกตจากทมระบ 0..* ทเสนเชอมระหวาง entities) โดยสาหรบ

แตละ entity DQ_DataQuality นนจะตองม attribute scope ซงโดยตวมนเองกเปน entity อกประเภทหนงชอ

DQ_Scope เปนตวอธบายวา DQ_DataQuality นนๆ ใชกบขอมลในระดบใด เปนขอมลทงชดขอมล หรอเปน

บางสวน และถาเปนบางสวนกจะตองมขอมลอธบายขอบเขตของขอมลบางสวนนนดวย EX_Extent

Entity DQ_DataQuality แตละอนนนกจะประกอบขนจาก entity 2 ประเภทคอ entity DQ_Element

และ entity LI_Lineage โดย DQ_Element นนใชสาหรบอธบายองคคณภาพขอมลตางๆ ตามหลกการท

กาหนดไวใน ISO 19113 คออธบายดวยตวบอก (descriptors) สวน LI_Lineage ใชสาหรบอธบายประวต

ความเปนมาของขอมล

รปท 3-3 ผง UML แสดงหลกการอธบายคณภาพขอมลใน Metadata

รายการองคคณภาพขอมลทสามารถนามาอธบายดวย Entity DQ_Element นนประกอบไปดวยรายการ

คณภาพขอมลทไดถกระบไวในรางมาตรฐาน ISO 19113 ดงแสดงในผง UML ในรปท 3-4


รปท 3-4 ผงแสดงองคประกอบยอยของ DQ_Element

สาหรบ Entity LI_Lineage นนกจะประกอบไปดวยการอธบายคณลกษณะของแหลงขอมลทใชในการ

จดสรางชดขอมล ดวย entity LI_Source และการอธบายขนตอนการประมวลผลจดสรางชดขอมล ดวย entity

LI_ProcessStep ซง entity LI_Source และ entity LI_ProcessStep นนสามารถมการเชอมโยงอางองระหวางกน

ไดเพอแสดงใหทราบวาแหลงขอมลใดถกประมวลผลอยางไรบาง ดงรายละเอยดแสดงดวยผง UML ในรปท

3-5


รปท 3-5 ผง UML แสดงสวนประกอบของ LI_Linage

นอกจากนในการศกษายงไดรวบรวมขอมลมาตรฐานเกยวกบคณภาพขอมลภมศาสตรจากแหลงอนๆ

อาท มาตรฐานขอกาหนดทางเทคนคดานคณภาพขอมลภมศาสตรซงจดทาโดยองคกร Open Geospatial

Consortium (OGC) มาตรฐานสาหรบการแลกเปลยนขอมลเชงปรภม (Spatial Data Transfer Standard/ SDTS)

และมาตรฐานความถกตองทางตาแหนงของขอมลปรภมซงจดทาโดยองคกร F ederal Geographic Data

Committee (FGDC)

3.3 มาตรฐานเกยวกบคณภาพขอมลของ OGC

OGC เปนชอยอของ Open Geospatial Consortium ซงเปนองคกรทมบทบาทสาคญในการกาหนด

มาตรฐานดานระบบสารสนเทศภมศาสตร OGC เปนองคกรธรกจแบบไมหวงผลกาไรซงกอตงขนโดยการ

รวมตวกนของสมาชกซงมทงบรษทซอฟทแวรดาน GIS บรษทซอฟทแวรดานฐานขอมล บรษทคอมพวเตอร

หนวยงานสอสารโทรคมนาคม มหาวทยาลย หนวยงานผผลตขอมล รวมทงองคกรชองรฐ มวตถประสงคเพอ

สงเสรมการพฒนาเทคโนโลยระบบเปด (open system) ในการประมวลผลขอมลภมศาสตร (Geoprocessing)


โดยการรวมกนพฒนาขอกาหนดตางๆ ( Abstract & Implementation Specification) สาหรบการพฒนา

ซอฟทแวร โปรแกรมประยกต และฐานขอมลซงจะสามารถตดตอทางานรวมกนได ( Interoperable) เนองจาก

บรษทพฒนาซอฟทแวร GIS ทสาคญลวนเปนสมาชกของ OGC ดงนนเชอวาขอกาหนดทจะถกพฒนาขนโดย

OGC นจะกลายเปนมาตรฐานนยม (de facto standard) อยางรวดเรว นอกจากนน OGC ยงเขารวมมบทบาท

ในกระบวนการพฒนาชดมาตรฐานระหวางประเทศ ISO 19100 ของ ISO/TC211 อยางมาก โดยผลกดน

ใหขอกาหนดของ OGC ไดรบการพจารณาเปนสวนหนงของชดมาตรฐาน ISO19100 ดวย ( Open GIS

Technical Committee 1998)

ในสวนทเกยวกบคณภาพขอมลภมศาสตรนน OGC ไดจดทาเอกสาร Abstract Specification หวขอท 9

วาดวยคณภาพ (OGC 2000) ไวโดยเนอหาในเอกสาร Abstract Specification สาหรบ Quality นเปนการ

แนะนาสาระทางเทคโนโลยและมงเนนไปทความถกตองทางดานตาแหนง และความถกตองทาง geometry

การศกษาเอกสาร Abstract Specification วาดวย Quality ของ OGC สรปสาระสาคญของเอกสารไดดงน

OGC ไดกาหนดความหมายและหลกการของคาสาคญทเกยวของในการอธบายองคประกอบของ

คณภาพขอมลไวดงน

Absolute Accuracy (ความละเอยดถกตองสมบรณ) คอความคลาดเคลอนของตาแหนงของจด

หนงๆ โดยอางองกบระบบพกดอางองหนงๆ (เชน WGS-84)

Relative Accuracy (ความละเอยดถกตองสมพทธ) คอความคลาดเคลอนของระยะทางระหวางจด

2 จด หรอคอคา accuracy ของจดจดหนงเมอเทยบกบจดอน กรณทความคลาดเคลอนของจดทงสอง

ไมมความสมพนธระหวางกน (not correlated) แลว คาความคลาดเคลอนสมพทธจะมคาเทากบ Root

Mean Square (RMS) ของความคลาดเคลอนของแตละจด และหากจดทงสองมความคลาดเคลอน

สมบรณเทากนแลวความคลาดเคลอนสมพทธจะมคาเทากบ 1.4 เทาของคาคลาดเคลอนสมบรณ

ของจดแตละจด อยางไรกตามหากคาคลาดเคลอนของจดทงสองมความสมพนธกนอยางมาก

(Highly correlated) ความคลาดเคลอนสมพทธอาจมคานอยกวาความคลาดเคลอนสมบรณของจด

เหลานนมาก

Value Accuracy (ความละเอยดถกตองของคาตวเลข) โดยปกต การอธบายความละเอยดถกตอง

ของคาจานวนเลขหนงๆ มกใชคาวดทางสถตของคาคลาดเคลอนทคาดวาจะเปนของจานวนเลขนนๆ

และโดยหลกการแลวคาคลาดเคลอนของขอมลจานวนเลขใดๆ กจะมการกระจายตวของความนาจะ

เปน (probability distribution) ลกษณะใดลกษณะหนง อยางไรกตามรายละเอยดทครบถวนของการ

กระจายตวของความนาจะเปนนนมรายละเอยดมากกวาทตองการมาก ดงนนจงมกใชการอธบายดวย

คาคลาดเคลอนคาหนงพรอมดวยความเปนไปไดทคาคลาดเคลอนจรงจะนอยกวาคาคลาดเคลอนนน

ต.ย. เชน เราอาจอธบายความละเอยดถกตองของขอมลความยาวถนนวามความนาจะเปน 0.9 ทจะม

คาคลาดเคลอนนอยกวา 500 เมตร


Vertical Linear Error (คาคลาดเคลอนเชงเสนทางดง) เปนการอธบายความละเอยดถกตองของ

คาพกดในแกนดง (คาระดบหรอคาความสง) ของจดหนง ๆ บนพนดน โดยใชการอธบายดวยคาท

เรยกวา คาคลาดเคลอนเชงเสน (Linear Error) หรอ “LE” ซงกคอการอธบายคาความนาจะเปนทคา

คลาดเคลอนจะนอยกวาระยะทางคาหนง เชน เราอาจกลาววาขอมลมความนาจะเปนเทากบ 0.95 ท

จะมคลาดเคลอนนอยกวา 8 เมตร

Horizontal Circular Error (คาคลาดเคลอนเชงวงกลมทางราบ) เปนการอธบายความละเอยด

ถกตองของคาพกดทางราบซงประกอบดวยคาพกดสองแกน ( X,Y หรอ Latitude, Longitude) โดย

อาศยคาคลาดเคลอนเชงวงกลม (Circular Error) หรอ “CE” โดยหลกการทวาตาแหนงทางราบของ

จดใดๆ มคาความนาจะเปนเทากบคาทกาหนด ทจะมขนาดของเวคเตอรของคาคลาดเคลอน (vector

error magnitude) นอยกวาระยะทางทกาหนด การใชคาคลาดเคลอนเชงวงกลมนเหมาะกบกรณท

ความละเอยดถกตองของคาพกดในแกนทงสองนนมคาเทาหรอใกลเคยงกน

3-D Spherical Error (คาคลาดเคลอนเชงทรงกลม 3 มต) เปนการอธบายความละเอยดถกตอง

ของคาพกด 3 มต (X,Y,Z) โดยอาศยหลกการของคาคลาดเคลอนเชงทรงกลม (Spherical Error) ทวา

ตาแหนง 3 มตของจดใดๆ มคาความนาจะเปนเทากบคาทกาหนด ทจะมขนาดของเวคเตอรของคา

คลาดเคลอน (vector error magnitude) นอยกวาระยะทางทกาหนด การใชคาคลาดเคลอนเชงทรง

กลมนเหมาะกบกรณทความละเอยดถกตองของคาพกดในแกนทงสามนนมคาเทาหรอใกลเคยงกน

Covariance Matrix (เมทรกซของความแปรปรวนรวม) การอธบายความละเอยดถกตองของ

ตาแหนงของจด ๆ หนงซงประกอบไปดวยคาพกด 2 หรอ 3 แกนนน ทาไดโดยการใชเมทรกซของ

ความแปรปรวนรวม ( Covariance Matrix) ซงจะมขนาด 3 x 3 ในกรณขอมลคาพกด 3 แกนของ

จดๆ หนง โดยแตละแถวและแตละสดมภ (column) ของเมทรกซแทนแตละแกนคาพกด และคาแต

ละคาในเมทรกซจะเทากบผลคณระหวางคาคลาดเคลอนของคาพกดตามแกนของแถว กบคา

คลาดเคลอนของคาพกดตามแกนของสดมภ ดงนนคาตามแนวทแยงมมของเมทรกซของความ

แปรปรวนรวมนกจะเปนความแปรปรวน (Variances) ของคาพกดในแกนตางๆ

Confidence Probability (ระดบความเชอมนของความนาจะเปน) มการใชคาความนาจะเปนคา

ตาง ๆ เชน 0.5, 0.6827, 0.9 และ 0.95 ในการแสดงระดบความเชอมนของความนาจะเปน โดยคา

ความนาจะเปน 0.6827 นนมาจากคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ของขอมลทม

คณสมบตการกระจายตวแบบปกต (Normal Distribution) คาความนาจะเปน 0.9 นนใชในมาตรฐาน

แหงชาตความละเอยดถกตองของแผนทในประเทศสหรฐอเมรกา คาความนาจะเปน 0.95 นนใชใน

รางมาตรฐานความละเอยดถกตองของการกาหนดตาแหนงทางภมศาสตร และคาความนาจะเปน

0.5 นนใชในการประยกตใชงานทางการทหารบางประเภท


Normal Error Distribution (การกระจายตวแบบปกตของคาคลาดเคลอน) ถงแมวาเราจะไม

สามารถทราบถงการกระจายตวทางสถตทแทจรงของคาคลาดเคลอน แตโดยทวไปเราจะสมมตให

เปนการกระจายตวแบบปกต

ในเอกสาร Abstract Specification สาหรบ Quality เวอรชนน OGC ระบรายการคณภาพของขอมลไว 9

รายการ ไดแก

o Absolute Position Accuracy

o Relative Position Accuracy

o Monoscopic Image Absolute Accuracy

o Monoscopic Image Relative Accuracy

o Stereoscopic Images Absolute Accuracy

o Stereoscopic Images Relative Accuracy

o Metric Property Accuracy

o Non-metric Property Accuracy

o Intersection Threshold

รายการคณภาพขอมลทง 9 รายการขางตนสามารถจาแนกออกเปน 4 รายการหลก และมรายละเอยด

ความหมายโดยสรปไดดงน

1. Positional Accuracy ประกอบดวย

a. Absolute Position Accuracy คอคาการวดทางสถตของความละเอยดถกตองทางตาแหนงของ

Geometry (vector) และ Coverage (raster) เทยบกบระบบอางองปรภมหนงๆ (Specified spatial

reference system) รายละเอยดทใชอธบายคาความละเอยดถกตองทางตาแหนงแบบสมบรณ คอ

i. Covariance Matrix เปน symmetrical square matrix ทมขนาดเทากบจานวนคาพกด

หนวยของคาแตละคาเปนเมตรยกกาลงสอง

ii. Estimation Method เปนการอธบายวธการทใชในการประมาณคาใน Covariance Matrix

b. Relative Position Accuracy คอคาการวดทางสถตของความละเอยดถกตองทางตาแหนง

ระหวางจดสองจดใน Geometry (vector) และ Coverage (raster) รายละเอยดในการอธบาย

Relative Position Accuracy กคอ

i. Bin Minimum Distance คาตวเลขระยะทางหนงคามหนวยเปนเมตร

ii. Bin Maximum Distance คาตวเลขระยะทางหนงคามหนวยเปนเมตร

iii. Covariance Matrix

iv. Estimation Method


2. Image Position Accuracy เปนการอธบายความละเอยดถกตองของคาพกดพนดนทคานวณไดจาก

คาพกดตาแหนงในภาพ (image) และเนองจากคาพกดบนพนดนนนคานวณโดยใช image geometry model

และ image support data ดงนนคา Image Position Accuracy ในทนจะสะทอนคาคลาดเคลอนของ image

geometry model และ image support data มใชคาคลาดเคลอนในการวดคาพกดบนภาพ ประกอบดวย

c. Monoscopic Image Absolute Accuracy คอความละเอยดถกตองแบบสมบรณของขอมล

ตาแหนงในภาพ รายละเอยดในการอธบาย ประกอบดวย

i. Estimation Method วธการทใชในการประมาณคา horizontal shear

ii. Horizontal Shear คาตวเลขหนวยเปนเมตรทไดจากคา root-mean-square ของระยะทาง

ราบระหวางตาแหนงบนพนดนทคานวณไดจากภาพทเกยวของกบตาแหนงทคานวณได

จากภาพอนๆ ทมสวนซอนอย

iii. Second Image List รายการภาพอนๆ ทมสวนซอนทบและใชในการคานวณ Horizontal

Shear

d. Monoscopic Image Relative Accuracy คอการอธบายความละเอยดถกตองแบบสมพทธของ

ขอมลตาแหนงในภาพ รายละเอยดในการอธบาย ประกอบดวย



iii. Estimation Method

iv. Second Image List

e. Stereoscopic Images Absolute Accuracy คอความละเอยดถกตองแบบสมบรณของขอมล

ตาแหนงในภาพ รายละเอยดในการอธบาย ประกอบดวย

i. Estimation Method วธการทใชในการประมาณคา Y Parallax, Horizontal shear, vertical

shear และเมทรกซความแปรปรวนรวม (จะมองไมเหน)

ii. Left Image List รายการภาพสาหรบภาพคซอน ทจะถกมองดวยตาซาย

iii. Right Image List รายการภาพสาหรบภาพคซอน ทจะถกมองดวยตาขวา

iv. Y parallax คา root-mean-square ของระยะทางนอยทสดระหวางตาแหนงพกดบนพนดนท

คานวณจากภาพคซอนคแรกในรายการภาพ

v. Horizontal shear คอคา root-mean-square ของระยะ ทางราบระหวางตาแหนงพกดบน

พนดนทคานวณจากภาพคซอนคแรก กบตาแหนงทคานวณจากภาพคซอนอนๆ ทมพนท

ซอนทบกน


vi. Vertical shear คอคา root-mean-square ของระยะทางดงระหวางตาแหนงพกดบนพนดนท

คานวณจากภาพคซอนคแรก กบตาแหนงทคานวณจากภาพคซอนอนๆ ทมพนทซอนทบ

กน

f. Stereoscopic Images Relative Accuracy คอการอธบายความละเอยดถกตองแบบสมพทธของ

ขอมลตาแหนงในภาพ รายละเอยดในการอธบาย ประกอบดวย




iv. Left Image List

v. Right Image List

3. Property Accuracy เปนการอธบายความละเอยดถกตองของคาของ property รายการตางๆ ของ

feature ใน dataset ประกอบดวย

g. Metric Property Accuracy เปนการอธบายความละเอยดถกตองของ Feature property ทมคา

เปนจานวนเลข รายละเอยดในการอธบายประกอบดวย

i. Property Name ชอของ property นน

ii. Property Error คาคลาดเคลอน

iii. Probability คาความนาจะเปนหนงในคา 0.5, 0.6827, 0.9 และ 0.95

iv. Estimation Method

h. Non-metric Property Accuracy เปนการอธบายความละเอยดถกตองของ Feature property ทม

คาเปนตวเลอก หรอเปนตวอกษร รายละเอยดในการอธบายประกอบดวย

i. Property Name ชอของ property นน

ii. Probability คาความนาจะเปนทคาขอมลนนจะมคาถกตอง


4. Intersection Threshold ใชแสดงเงอนไขในการตรวจสอบวารปทรงเรขาคณต (Geometry) หนงๆ

มการตดกนกบตวมนเองอยางไมถกตองหรอไม รายละเอยดประกอบดวย

i. Threshold Distance เปนคาระยะทางหนวยเปนเมตร

ii. Intersection Dimension คาตวเลขจานวนเตมทระบวาเปนการพจารณารปทรงเรขาคณต

แบบ 2 หรอ 3 มต


3.4 รายการคณภาพขอมลในมาตรฐาน SDTS

SDTS ยอมาจาก Spatial Data Transfer Standard (ANSI 1998) ซงเปนมาตรฐานของรปแบบกลาง

สาหรบการแลกเปลยนขอมลเชงปรภม พฒนาขนและประกาศใชเปนมาตรฐานอยางเปนทางการ ในประเทศ

สหรฐอเมรกา เปนมาตรฐานทมการใชงานแพรหลายพอสมควรโดยเฉพาะในประเทศสหรฐอเมรกา

ในเนอหาของมาตรฐาน SDTS นนไดอธบายแนวทางในการรายงานคณภาพของขอมลปรภมไปพรอม

กบชดขอมลในรปแบบกลาง SDTS โดยไดระบรายการคณภาพขอมลปรภมไว 5 รายการคอ ประวตความ

เปนมา (Lineage), ความถกตองทางตาแหนง (Positional Accuracy), ความถกตองทางขอมลอรรถาธบาย

(Attribute Accuracy), ความสมาเสมอทางตรรกะ (Logical Consistency), และ ความครบถวน (Completeness)

โดยขอมลคณภาพแตละสวนตองแสดงการอางองกบเวลาดวย รายละเอยดเพมเตมของรายการคณภาพ

ดงกลาวไดมการอธบายไวในมาตรฐาน SDTS และสามารถสรปไดดงน

3.4.1) Lineage

Lineage ควรตองประกอบไปดวยขอมลคาอธบายลกษณะของวสดแหลงขอมลทงหมดทใชในการจดทา

แฟมขอมลดจตอล รวมทงขนตอนวธการในการแปลงและประมวลผลจากแหลงขอมลมาเปนขอมลในขน

สดทายดวย สาหรบฐานขอมลทสรางขนจากการผสมผสานขอมลจากหลายแหลงขอมล กจะตองถกอธบาย

อยางละเอยดเพยงพอใหทราบถงแหลงขอมลของแตละองคขอมลในแฟมขอมลนน

ขอมลทถอวาเปนสวนหนงของประวตความเปนมาของขอมลและควรรวมอยใน Lineage นน

ประกอบดวย ขอมลเกยวกบหมดควบคมสาหรบระบบพกดอางองของขอมล ขอมลเกยวกบวธการในการ

แปลงคาพกด และขอมลตาแหนงของจดควบคมทใชในการแปลงคาพกด

3.4.2) Positional Accuracy

การอธบายความถกตองทางตาแหนงควรพจารณาจากคณภาพของขอมลขนสดทายทผานกระบวนการ

แปลงคาพกดตางๆ หมดแลว โดยขอมลเกยวกบกระบวนการแปลงคาพกดควรเปนสวนหนงของ Lineage

กรณทความถกตองทางตาแหนงมความไมสมาเสมอในชนแผนทนน อาจรายงานความถกตองทางตาแหนง

เปนขอมลอรรถาธบายรายการหนงของวตถเชงปรภม (Spatial object) แตละอน หรออาจใชชนแผนทแสดง

ความนาเชอถอ (Reliability diagram) การวดความถกตองทางตาแหนงสามารถทาไดดวยวธการตางๆ ดงน

1) การประมาณคาโดยอนมาน (Deductive Estimate) เปนการประมาณคาความถกตองทางตาแหนง

จากความรเกยวกบความผดพลาดทอาจเกดขนในขนตอนตางๆ ในการจดทาขอมล

2) หลกฐานภายใน (Internal Evidence) เปนการใชการทดสอบจากการวดซาเพอหาคาแยง เชนการ

รงวดวงรอบปด


3) การเปรยบเทยบกบแหลงขอมล (Comparing to Sources) เปนการเปรยบเทยบขอมลผลลพธกบ

แหลงขอมลดวยสายตา

4) แหลงขอมลอนทเปนอสระและมความถกตองสงกวา (Independent Source of higher accuracy) เปน

การทดสอบหาความถกตองทางตาแหนงของขอมลโดยการเปรยบเทยบกบขอมลจากแหลงขอมล

อนทมความถกตองสงกวา ซงวธการทดสอบควรเปนไปตามกฎเกณฑทกาหนดไวใน “ASPRS

Accuracy Standard for Large Scale Maps”

กรณทขอมลจดสรางจากแผนทเดม SDTS กาหนดวาควรระบในรายงานความถกตองของขอมลทาง

ตาแหนงวาขอมลอาจเปนผลจากการเลอนตาแหนงหรอเปลยนแปลงรปรางเนองจากกระบวนการเยเนอรลไล

เซชนแผนท (Map Generalization)

3.4.3) Attribute Accuracy

การประเมนความถกตองของขอมลอรรถาธบายทมลกษณะเปนคาตวเลขแบบตอเนอง Attributes

measures on a continuous scale) นนสามารถใชวธการทคลายกบวธการทใชกบความถกตองของขอมลเชง

ตาแหนงได สวนสาหรบขอมลอรรถาธบายทมลกษณะเปนคาทไดจากการจดกลมจาแนกเปนประเภท

(Categorical attributes) นนอาจไดจากการทดสอบดวยวธการตางๆ ตอไปน

1) การประมาณคาโดยอนมาน (Deductive Estimate) เปนการประมาณคาความถกตองของขอมลจาก

ความรตางๆ แมกระทงจากการคาดเดาดวยประสบการณ โดยควรอธบายหลกการทใชในการ

ประมาณคาดวย

2) การทดสอบโดยการสมตวอยางแบบอสระ (Tests Based on Independent Sampling) เปนการ

ตรวจสอบความถกตองของคาขอมลของขอมลตวอยาง แลวนาเสนอในรปของ Misclassification

matrix โดยควรอธบายถงกระบวนการการสมตวอยางดวย

3) การทดสอบโดยการซอนทบพนท (Tests Based on Overlay) เปนการซอนทบแผนทขอมลททาการ

ทดสอบกบแผนทขอมลทใชอางอง และรายงานความถกตองในรปของ Misclassification matrix

ของคาพนททมความผดพลาดของคาขอมลอรรถาธบาย ซงแผนทขอมลทใชอางองนนควรเปน

อสระจากขอมลททาการทดสอบและควรมระดบความถกตองสงกวาดวย

3.4.4) Logical Consistency

การรายงานความสอดคลองทางตรรกะ (Logical Consistency) ของขอมลควรอธบายถงความถกตอง

ของความสมพนธตางๆ ระหวางขอมลในโครงสรางฐานขอมล จากการทดสอบดวยวธการตางๆ ตอไปน

1) การทดสอบคาทใชได (Tests of Valid Values) เปนการตรวจสอบคาของขอมลวาเปนคาทอนญาต

ใหตามทกาหนดไวในโครงสรางฐานขอมล


2) การทดสอบทวไปของขอมลกราฟก (General Tests for Graphic Data) เปนการตรวจสอบคณสมบต

ทวๆ ไปของขอมล กราฟก เชน การทเสนตดกนในจดทควรจะเปนเทานน , การทเสนซากน, การ

ปดของพนทรปปด, หรอการทมพนทรปปดทมขนาดเลกผดปกต เปนตน

3) การทดสอบโทโปโลย (Specific Topological Tests) เปนการตรวจสอบความเรยบรอยของการ

จดสรางพนทรปปดขนจากขอมลเสนขอบเขต โดยพจารณาจากเงอนไขตางๆ เชน เสนทกเสนตอง

ตดกนทจดปม (node) เทานน, การวนรอบของเสนและจดปมเปนไปอยางสอดคลองกนรอบพนท

รปปด, และพนททมลกษณะเปนวงแหวนดานใน (Inner rings) ถกลอมรอบอยางสอดคลองดวย

พนทรปปดอน เปนตน

ในกรณของขอมล Raster นน Logical consistency ตองระบคาจากดความของคา Null ของขอมลไวดวย

เพอใหสามารถทราบวาเปนการขาดหายไปของขอมล หรอการทไมสามารถกาหนดคาได หรอคาขอมลเทากบ

ศนย

3.4.5) Completeness

รายงานความครบถวน (Completeness) ควรอธบายความสมพนธระหวางวตถทนาเสนอในฐานขอมล

กบวตถทมอยจรงในเอกภพทกาหนด (Abstract universe) นนคอการอธบายความครอบคลมของขอมลทงใน

แงพนทและความหมาย (Taxonomic properties) นอกจากนนควรมการอธบายเงอนไขในการเลอกขอมล คา

จากดความทใช และกฎเกณฑอนๆ ในการทาแผนท ตวอยางเชนขนาดของพนททเลกทสดทจะทาการสารวจ

และนาลงมาไวในฐานขอมลดวย

3.5 มาตรฐานความถกตองทางตาแหนงของขอมลปรภมของ FGDC

FGDC ไดจดทามาตรฐานเกยวกบการทดสอบและอธบายความถกตองทางตาแหนงของขอมลปรภมขน

โดยมชอเรยกเปนภาษาองกฤษวา Geospatial Positioning Accuracy Standards (FGDC 1998) มาตรฐาน

ดงกลาวมวตถประสงค เพอกาหนดวธการทเปนทยอมรบรวมกนสาหรบการรายงานความถกตองของคาพกด

ทางราบและทางดงของวตถทกาหนดไดชดเจนซงบนทกตาแหนงดวยคาพกดของจดๆ หนงเทานน ตวอยาง

ของวตถดงกลาวคอหมดหลกฐาน หมดควบคมในการสารวจรงวด หรอหมดควบคมในงานสารวจดวย

ภาพถายทางอากาศ มาตรฐานนจะทาใหสามารถเปรยบเทยบความถกตองของคาพกดตาแหนงของจดๆ

เดยวกน ทไดจากวธการสารวจรงวดแบบหนงกบคาทไดจากการสารวจวธอน

มาตรฐาน Geospatial Positioning Accuracy Standards นปจจบนประกอบดวยเนอหาแบงออกเปน 5

บท ไดแก

บทท 1 วธการรายงาน (Reporting Methodology)

บทท 2 มาตรฐานสาหรบโครงขายหมดควบคมยโอเดตก (Standards for Geodetic Networks)


บทท 3 มาตรฐานแหงชาตเกยวกบความถกตองของขอมลปรภม (National Standards for Spatial

Data Accuracy)

บทท 4 มาตรฐานสาหรบงานดานสถาปตยกรรม วศวกรรม งานกอสราง และการจดการ

สาธารณปโภค (Standards for Architecture, Engineering, Construction (A/E/C) and Facility

Management) และ

บทท 5 มาตรฐานสาหรบงานสารวจอทกศาสตรและแผนทการเดนเรอ (Standards for Nautical

Charting Hydrographic Surveys)

เนอหาของมาตรฐานในบทท 1 เปนการแนะนาวตถประสงคและขอบเขตของมาตรฐาน รวมทงระบ

แนวทางการใชงานมาตรฐานนวา สามารถใชในการประเมนและรายงานความถกตองทางตาแหนงของขอมล

ปรภมทผลต ปรบปรงแกไข และเผยแพรโดยหนวยงานของรฐ นอกจากนนยงไดอธบายหลกการเบองตน

เกยวกบมาตรฐานความถกตองไววา มาตรฐานการรายงานความถกตองทางตาแหนงในแนวราบ (Horizontal

positional accuracy) คอการใชระยะรศมของวงกลมของความไมแนนอน (Circle of Uncertainty) ทซงโอกาสท

ตาแหนงจรงของจดจะตกอยในวงกลมมอย 95% สวนมาตรฐานในการรายงานความถกตองทางตาแหนงใน

แนวดงใชคาไมแนนอนเชงเสน (Linear Uncertainty Value) ซงโอกาสทคาจรงจะตกอยในชวงของคาไม

แนนอนเชงเสนนอย 95% มาตรฐานนกาหนดใหมการอธบายวธการในการทดสอบความถกตองเอาไวดวย

บทท 2 ของมาตรฐานฉบบนกาหนดรายละเอยดวธการทดสอบและรายงานความถกตองทางตาแหนง

ของโครงขายหมดควบคมยโอเดตก โดยมการกาหนดมาตรฐานการจาแนกระดบความถกตองของโครงขาย

ออกเปนระดบชนตางๆ และกาหนดขนตอนแนวทางในการประเมนระดบชนของความถกตองของโครงขาย

นอกจากนนกมการระบหลกการในการรายงานความถกตองทางตาแหนงของโครงขาย โดยใหรายงานวา

ขอมลพกดของหมดควบคมในโครงขายนนมระดบความถกตองทางตาแหนงอยในระดบชนใด ทงความ

ถกตองทองถน (Local accuracy) และความถกตองของโครงขาย (Network accuracy) ทงนควรรายงานแยกกน

ระหวางความถกตองทางราบและทางดง

บทท 3 เปนมาตรฐานแหงชาตเกยวกบความถกตองของขอมลปรภม (NSSDA) มวตถประสงคในการ

กาหนดวธการทางสถต และวธการทดสอบสาหรบการประมาณคาความถกตองทางตาแหนงของจดบนแผนท

และในฐานขอมลปรภมในรปแบบดจตอล ทงแบบราสเตอรและเวคเตอร มาตรฐานนถกจดอยในประเภท

มาตรฐานในการใชงานขอมล (Data Usability Standard) มาตรฐานนมไดกาหนดเกณฑคาความถกตองขนตา

โดยหนวยงานตางๆ จะตองกาหนดคาเกณฑความถกตองทตองการสาหรบการประยกตใชของตนขนเอง

มาตรฐาน NSSDA นใชคา root-mean-square error (RMSE) ในการประมาณคาความถกตองทางตาแหนง

และรายงานผลในรปของคาระยะทางบนผวดนทความเชอมน 95% มาตรฐาน NSSDA นยงไดกาหนด

แนวทางในการทดสอบความถกตองทางตาแหนงของแผนทหรอชดขอมลใดๆ ไวโดยใหใชแนวทางการ

ตรวจสอบกบแหลงขอมลอสระอนทมระดบความถกตองสงกวา และกาหนดใหใชจดทดสอบอยางนอย 20

จดซงกระจายอยางเหมาะสมในพนทของขอมล มาตรฐาน NSSDA กาหนดแนวทางในการรายงานผลคาความ

ถกตองทางตาแหนงสาหรบชดขอมลในกรณตางๆ เชนกรณทความถกตองทางตาแหนงในแนวราบกบใน


แนวดงไมเทากน กรณทขอมลมเฉพาะคาตาแหนงในแนวราบ กรณทขอมลมความถกตองทางตาแหนงไม

สมาเสมอเทากนทงพนทเปนตน ในภาคผนวกของบทท 3 มาตรฐาน NSSDA นยงไดอธบายถงความสมพนธ

ระหวางคาความถกตองตามมาตรฐาน NSSDA กบคาความถกตองตามมาตรฐานอนๆ ไดแกคา RMSE, คา

ความถกตองตามมาตรฐานความถกตองของแผนทแหงชาต ( U.S. National Map Accuracy Standard) เดม,

และคาความถกตองตามมาตรฐานความถกตองสาหรบแผนทมาตราสวนใหญของ American Society for

Photogrammetry and Remote Sensing (ASPRS) ดวย

บทท 4 เปนมาตรฐานความถกตองทางตาแหนงสาหรบงานดานสถาปตยกรรม วศวกรรมและการ

กอสราง (A/E/C) และการจดการสาธารณปโภค (Facility Management) เปนมาตรฐานทใชกบขอมลแบบทาง

วศวกรรม (engineering drawing) แผนท และขอมลการสารวจทใชสนบสนนการวางแผน การออกแบบ

กอสราง การปฏบตงาน การบารงรกษา และการจดการระบบสาธารณปโภค สงกอสราง ระบบขนสงและ

โครงการอนๆ ทเกยวของ เนอหาของมาตรฐานสวนนประกอบดวย : หลกการความหมายของความถกตองเชง

ปรภม (ทางตาแหนง) ซงกคอหลกการของวงกลมของความคลาดเคลอนทความเชอมน 95% ดงทกาหนดไว

ในบทท 1 ของชดมาตรฐานน; หลกการในการอางองระบบพกดและ datum และแนวทางการดาเนนการ

เกยวกบความถกตองของขอมลในกรณขอมลเปนระบบพกดแบบทองถน และกรณขอมลอยในระบบพกด

แหงชาต; หลกการในการกาหนดมาตรฐานความถกตองเชงปรภมสาหรบแผนทและแบบในงาน A/E/C ซง

ระบวามาตรฐานความถกตองอาจถกกาหนดจากความตองการเฉพาะของโครงการ หรออาจกาหนดขนจาก

มาตรฐานอนทมอยแลว เชน NMAS หรอ ASPRS เปนตน รวมทงระบแนวทางในการกาหนดมาตรฐานความ

ถกตองเชงปรภมในกรณทขอมลมความถกตองไมสมาเสมอเทากนทกชนขอมล; หลกการในการกาหนด

มาตรฐานความถกตองของงานสารวจควบคมสาหรบงาน A/E/C; หลกการในการทดสอบและตรวจสอบคา

ความถกตอง; และทายทสดคอหลกการในการรายงานและการรบรองความถกตอง โดยมภาคผนวกแสดง

ตวอยางของมาตรฐานของการสารวจและการทาแผนทในงาน A/E/C ทแนะนาใหใชดวย


บทท 4 การใชงานมาตรฐานดานคณภาพขอมลในประเทศไทย

4.1 การใชงานรายการคณภาพขอมลตามมาตรฐานกบขอมลประเทศไทย

เพอใหสามารถเขาใจในความหมายของรายการคณภาพตางๆ ทระบไวในมาตรฐาน การจดทา

โครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการประเมนคณภาพของขอมล ไดทดลองประยกตใชรายการคณภาพ

ขอมลภมศาสตร ในการอธบายคณภาพของขอมลภมศาสตรพนฐานบางชนขอมลของประเทศไทย โดยสมมต

รายละเอยดตางๆ ทเกยวของจากสภาพความเปนจรงทมความเปนไปไดมากสาหรบขอมลภมศาสตรของ

ประเทศไทย โดยจดทาขอมลตวอยางจากขอมลเสนชนความสง ขอมลขอบเขตอาเภอ ขอมลโรงเรยน ขอมล

สภาพการใชทดน และขอมลขอบเขตอทยานแหงชาต เปนตวแทนในการศกษา

4.1.1 คณภาพของขอมลเสนชนความสง

ในการศกษาพจารณาใชขอมลเสนชนความสงท Digitize จากแผนทภมประเทศมาตราสวน 1:50,000

ของกรมแผนททหาร จดเกบในรปแบบขอมลแบบเวคเตอร ตวอยางของการวดและอธบายคณภาพของขอมล

เสนชนความสงโดยการประยกตใชมาตรฐานหลกการคณภาพขอมล และมาตรฐานกระบวนการประเมน

คณภาพขอมล สามารถสรปไดดงแสดงในตาราง 4-1

ตาราง 4-1 ตวอยางการวดคณภาพขอมลเสนชนความสงโดยใชรายการคณภาพตามมาตรฐาน

รายการคณภาพขอมล ตวอยางการประยกตใชกบขอมลเสนชนความสง หมายเหต

Completeness of Feature

(Omission/Commission)

ต.ย.1 – นบจานวนเสนชนความสงรวมในชด

ขอมลแลวเปรยบเทยบกบจานวนเสนชนความ

สงรวมในแผนทตนฉบบในพนทเดยวกน

รายงานผลลพธเปนจานวนเสนชนความสงทขาด

หายไปหรอทเกนมา

- ใชแผนทตนฉบบเปนขอมล

อางอง

- อาจรายงานผลเปนคารอย

ละของเสนทขาดหายไป

(หรอเกนมา)

ต.ย. 2 – เปรยบเทยบเสนชนความสงแตละเสน

ในชดขอมลกบเสนชนความสงในแผนทตนฉบบ

ตรวจสอบวาเสนชนความสงเสนใดในชดขอมล

ขาดหายไป หรอเกนมา รายงานผลลพธเปน

จานวนเสนชนความสง (และความยาวรวม) ท

ขาดหายไป และจานวนเสนชนความสง (และ

ความยาวรวม) ทเกนมา


อางอง

- ความคลาดเคลอนทาง

ตาแหนง อาจทาใหการ

จบคเพอเปรยบเทยบ

ผดพลาดไป

Completeness of

Attribute

ตรวจหาเสนชนความสงทไมมคาขอมลระดบ

ความสง รายงานผลเปนจานวน (หรอรอยละ)

เสนชนความสงทตรวจพบ

- เปนคณภาพของขอมล

อรรถาธบาย คาระดบความ

สง

Logical Consistency

(Domain consistency)

ตรวจสอบคาระดบของเสนชนความสงปกต วา

เสนใดมคาระดบซงหารดวย 20 ไมลงตว หรอม






คาเกน 2000 เมตร รายงานผลเปนจานวนเสน

ชนความสงทตรวจพบ

สง

- เปนการตรวจสอบโดยไม

ตองใชขอมลอนๆ จาก

ภายนอก

Logical Consistency

(Conceptual consistency)

ตรวจสอบหาเสนชนความสงทตอเนองกนแตม

คาระดบไมเทากน รายงานผลเปนจานวนกรณท

ตรวจพบ



สง



ภายนอก

Logical Consistency

(Topological consistency)

ตรวจสอบหาการตดกนของเสนชนความสง

รายงานผลเปนจานวนการตดกนทพบ

ตรวจสอบหาเสนชนความสงทมปลายขางใดขาง

หนงหรอทงสองขางเปนอสระไมเชอมกบเสนอน

ใดเลย รายงานผลเปนจานวนเสนชนความสงท

ตรวจพบ

- ขอมลเสนชนความสงตองม

เสนขอบเขตพนทเปน

กรอบลอมรอบอย



ภายนอก

Positional Accuracy

(Absolute accuracy)

ต.ย.1 ซอนทบขอมลเสนชนความสงกบแผนท

ตนฉบบ วดระยะความคลาดเคลอนระหวางเสน

ชนความสงแตละเสนในชดขอมลกบเสนชน

ความสงเดยวกนในแผนทตนฉบบ รายงานผล

เปนระยะคลาดเคลอนสงสด และคาระยะ

คลาดเคลอนเฉลย Root Mean Square Error

พรอมทงคาเบยงเบนมาตรฐาน


อางอง

ต.ย.2 สมเลอกจดทอยบนเสนชนความสงมา

จานวนหนง อานคาพกดตาแหนงของแตละจด

ออกสนามไปทตาแหนงพกดดงกลาวและหาคา

ระดบผวดน ณ ตาแหนงนนดวยอปกรณระบบ

GPS ทสามารถหาพกดทางราบผดพลาดไมเกน

5 เมตร และสามารถหาคาระดบผดพลาดไมเกน

1 เมตร เปรยบเทยบคาระดบทวดไดจรงใน

สนามกบคาระดบของเสนชนความสงนน นบ

จานวนจดตรวจวดทมคาระดบของเสนชนความ

- ใชขอมลรงวดภาคสนาม

เปนขอมลอางอง




สงผดจากคาระดบทวดไดในสนามเกนกวา 10

เมตร (ครงหนงของชวงชนความสง) รายงานผล

เปนรอยละของจานวนจดทนบไดเทยบกบ

จานวนจดทสมวด

Thematic Accuracy (non-

quantitative attribute

correctness)

สมเลอกเสนชนความสงมาจานวนหนง

ตรวจสอบความถกตองของคาระดบของเสนชน

ความสงทสมมาแตละเสน กบคาระดบของเสน

ชนความสงเดยวกนในแผนทตนฉบบ รายงาน

ผลในรปของรอยละของจานวนคาระดบทผด

จากตนฉบบ


อางอง

- คาระดบในกรณนไมถอ

เปนขอมลเชงปรมาณ

4.1.2 คณภาพของขอมลขอบเขตอาเภอ

การศกษาพจารณาใชขอมลขอบเขตพนทอาเภอของหนงจงหวดโดยท Digitize จากแผนทภมประเทศ

มาตราสวน 1:50,000 ของกรมแผนททหาร จดเกบในรปแบบขอมลแบบเวคเตอร ตวอยางของการวดและ

อธบายคณภาพของขอมลขอบเขตพนทอาเภอโดยการประยกตใชมาตรฐานหลกการคณภาพขอมล และ

มาตรฐานกระบวนการประเมนคณภาพขอมล สามารถสรปไดดงแสดงในตาราง 4-2

ตาราง 4-2 ตวอยางการวดคณภาพขอมลขอบเขตพนทอาเภอโดยใชรายการคณภาพตามมาตรฐาน

รายการคณภาพขอมล ตวอยางการประยกตใชกบขอมลขอบเขตอาเภอ หมายเหต

Completeness of Features


ต.ย.1 – นบจานวนอาเภอรวมในชดขอมลแลว

เปรยบเทยบกบจานวนอาเภอของจงหวดนน

ตามขอมลรายชออาเภอลาสดทใชอย ณ ศาลา

กลางจงหวด รายงานผลลพธเปนจานวนอาเภอท

ขาดหายไปหรอทเกนมา

- ใชขอมลรายชออาเภอ

ลาสดท ศาลากลางจงหวด



ละของอาเภอทขาดหายไป


ต.ย.2 – เปรยบเทยบรายชออาเภอทมอยใน

ฐานขอมลกบรายชออาเภอลาสดทใชอย ณ

ศาลากลางจงหวด ตรวจสอบวาอาเภอใดในชด

ขอมลขาดหายไป หรอเกนมา รายงานผลลพธ

เปน จานวนและรายชออาเภอทขาดหายไป และ

ทเกนมา

- ใชรายชออาเภอลาสดท

ศาลากลางจงหวดเปน

ขอมลอางอง

- ความผดพลาดหรอ

แตกตางของชออาเภอ อาจ

ทาใหการจบคเพอ

เปรยบเทยบผดพลาดไป

Completeness of

Attribute

ตรวจหารปปดขอบเขตอาเภอทไมมคาขอมล

รหสประจาอาเภอ หรอชออาเภอ รายงานผล


อรรถาธบาย รหสประจา


ตาราง 4-2 ตวอยางการวดคณภาพขอมลขอบเขตพนทอาเภอโดยใชรายการคณภาพตามมาตรฐาน

รายการคณภาพขอมล ตวอยางการประยกตใชกบขอมลขอบเขตอาเภอ หมายเหต

เปนจานวน (หรอรอยละ) รปปดทตรวจพบ อาเภอ และชออาเภอ

Logical Consistency


ตรวจสอบคารหสประจาอาเภอวาตวเลขสอง

หลกแรกซงเปนคารหสประจาจงหวดของรปปด

ใดมคาแตกตางไปจากอาเภออนๆ รายงานผล

เปนจานวนอาเภอทตรวจพบวารหสสองตวแรก

แตกตางจากอาเภออน


อรรถาธบาย คารหสประจา

อาเภอ



ภายนอก

Logical Consistency


ตรวจสอบหารปปดทมคารหสอาเภอซากน และ

ไมใชพนทเกาะ รายงานผลเปนจานวนรปปดท

ตรวจพบ


อรรถาธบาย คารหสประจา

อาเภอ



ภายนอก

Logical Consistency


ตรวจสอบหาเสนขอบเขตทมปลายปลอย

(Dangle arc) รายงานผลเปนจานวนปลายปลอย

ทพบ



ภายนอก

Positional Accuracy

(Absolute accuracy)

ซอนทบขอมลเสนขอบเขตอาเภอแผนทตนฉบบ

วดระยะความคลาดเคลอนระหวางเสนขอบเขต

อาเภอแตละเสนในชดขอมลกบเสนขอบเขต

อาเภอเดยวกนในแผนทตนฉบบ รายงานผลเปน

ระยะคลาดเคลอนสงสด และคาระยะ




อางอง

Thematic Accuracy (non-

quantitative attribute

correctness)

ตรวจสอบความถกตองของขอมลชออาเภอของ

รปปดแตละรป กบแผนทตนฉบบ รายงานผลใน

รปของจานวน (รอยละของ) ขอมลทผดไปทผด

จากตนฉบบ


อางอง


อรรถาธบาย ชออาเภอ

4.1.3 คณภาพของขอมลโรงเรยน

ในการศกษาพจารณาใชขอมลโรงเรยนในพนทหนงจงหวด ไดจากการ Digitize แผนทภมประเทศ

มาตราสวน 1:50,000 ของกรมแผนททหาร รวมกบขอมลจากแหลงอนๆ ประกอบเชน ขอมลจากการสารวจ

ภาคสนามดวยเครอง GPS จดเกบเปนขอมลจดในรปแบบขอมลแบบเวคเตอร ตวอยางของการวดและ


อธบายคณภาพของขอมลโรงเรยนของประเทศไทย โดยการประยกตใชมาตรฐานหลกการคณภาพขอมล และ

มาตรฐานกระบวนการประเมนคณภาพขอมล สามารถสรปไดดงแสดงในตาราง 4-3

ตาราง 4-3 ตวอยางการวดคณภาพขอมลโรงเรยนโดยใชรายการคณภาพตามมาตรฐาน


Completeness


ต.ย.1 – นบจานวนโรงเรยนรวมในชดขอมลแลว

เปรยบเทยบกบจานวนโรงเรยนรวมในขอมล

ทาเนยบโรงเรยนของกระทรวงศกษาธการใน

พนทจงหวดเดยวกน รายงานผลลพธเปน

จานวนโรงเรยนทขาดหายไปหรอทเกนมา

- ใชขอมลทาเนยบโรงเรยน

ของกระทรวงศกษาธการ



ละของโรงเรยนทขาด

หายไป (หรอเกนมา)

ต.ย.2 – เปรยบเทยบโรงเรยนเฉพาะทไดจาก

การ digitize แตละโรงเรยนในชดขอมล กบ

โรงเรยนเดยวกนในแผนทตนฉบบ ตรวจสอบวา

โรงเรยนใดในชดขอมลขาดหายไป หรอเกนมา

รายงานผลลพธเปน รอยละของจานวนโรงเรยน

ทขาดหายไป และรอยละของจานวนโรงเรยนท

เกนมา


อางอง

- ความคลาดเคลอนทาง

ตาแหนง อาจทาใหการ

จบคเพอเปรยบเทยบ

ผดพลาดไป

Logical Consistency


ตรวจสอบคาขอมลรหสประเภทโรงเรยน วามคา

ใดไมอยในรายการรหสประเภทโรงเรยนท

กาหนดไวในโครงสรางขอมล รายงานผลเปน

จานวน (หรอรอยละ) ของโรงเรยนทตรวจพบ


อรรถาธบาย รหสประเภท

โรงเรยน



ภายนอก

Logical Consistency


ตรวจสอบหาโรงเรยนทมขอมลทอยของ

โรงเรยนไมสอดคลองกบตาแหนง โดยการ

ซอนทบขอมลตาแหนงโรงเรยนกบขอมล

ขอบเขตการปกครอง (ซงอยในฐานขอมล

เดยวกน) รายงานผลเปนจานวนโรงเรยนท

ตรวจพบ


อรรถาธบาย คาทอย


- สมมตวาขอมลเขตการ

ปกครองถกตอง



ภายนอก (ฐานขอมล)

Positional Accuracy

(Absolute accuracy)

ต.ย.1 - ซอนทบขอมลโรงเรยนกบแผนท

ตนฉบบ วดระยะความคลาดเคลอนระหวางแต

ละโรงเรยนในชดขอมลกบโรงเรยนเดยวกนใน

แผนทตนฉบบ รายงานผลเปนระยะ


อางอง

- วดเฉพาะโรงเรยนทปรากฏ

อยทงในชดขอมล และใน




คลาดเคลอนสงสด และคาระยะคลาดเคลอน

เฉลย Root Mean Square Error พรอมทงคา

เบยงเบนมาตรฐาน

แผนทตนฉบบ

ต.ย.2 – สมสารวจรงวดตาแหนงโรงเรยนจานวน

หนงโดยใชเครอง GPS ทใหคาความละเอยด

ถกตองทางตาแหนงสง (เชนผดพลาดไมเกน 1

เมตร) นาตาแหนงโรงเรยนทไดไปเปรยบเทยบ

กบตาแหนงของโรงเรยนเดยวกนในชดขอมล

วดระยะความคลาดเคลอนของตาแหนง

รายงานผลเปนระยะคลาดเคลอนสงสด และคา

ระยะคลาดเคลอนเฉลย Root Mean Square

Error พรอมทงคาเบยงเบนมาตรฐาน

- ใชการสมตวอยาง

- ใชขอมลสารวจทมความ

ถกตองสงกวาเปนขอมล

อางอง

- ตองใหแนใจวาการจบค

โรงเรยนถกตอง

Positional Accuracy

(Relative accuracy)

สมโรงเรยนมา 10 ค (20 โรงเรยน) อานคา

พกดตาแหนงของโรงเรยนจากฐานขอมล ใช

คานวณระยะทางในฐานขอมลระหวางโรงเรยน

ในแตละค ออกสนามไปวดคาพกดของโรงเรยน

ดงกลาวดวยระบบ GPS ทใหความถกตองของ

พกดทางราบดกวา 10 เมตร คานวณระยะทาง

ราบจรงระหวางโรงเรยนแตละค เปรยบเทยบ

ระยะทางในฐานขอมลกบระยะทางจรงสาหรบ

โรงเรยนแตละค หาความคลาดเคลอนสงสด

ความคลาดเคลอนเฉลย RMSE และคา


- ใชขอมลระยะทางทรงวดได

จากภาคสนามเปนขอมล

อางอง

Thematic Accuracy

(quantitative attribute

accuracy)

สมสารวจภาคสนามโรงเรยนจานวนหนง ทาการ

เกบขอมลจานวนหองเรยน เปรยบเทยบคา

ขอมลจานวนหองเรยนทสารวจไดกบขอมล

จานวนหองเรยนของโรงเรยนเดยวกนใน

ฐานขอมล วดคาความคลาดเคลอนของจานวน

หองเรยน รายงานผลเปนคาคลาดเคลอนสงสด

และคาคลาดเคลอนเฉลย Root Mean Square

Error พรอมทงคาเบยงเบนมาตรฐาน


อรรถาธบาย จานวน

หองเรยน




อางอง






Temporal Accuracy

(Accuracy of Time

Measurement)

สมสารวจภาคสนามโรงเรยนจานวนหนง ทาการ

เกบขอมลวนทกอตงโรงเรยน เปรยบเทยบกบ

ขอมลวนทกอตงโรงเรยนของโรงเรยนเดยวกน

ในฐานขอมล วดคาความคลาดเคลอนของวนท

กอตงโรงเรยน รายงานผลเปนคาคลาดเคลอน

สงสด และคาคลาดเคลอนเฉลย Root Mean

Square Error พรอมทงคาเบยงเบนมาตรฐาน


อรรถาธบายวนทกอตง





อางอง



Temporal Accuracy

(Temporal Consistency)

จากขอมลวนทกอตงโรงเรยนทสมสารวจไดใน

ขอทแลว ตรวจสอบการเรยงลาดบการกอตง

โรงเรยน แลวเปรยบเทยบกบการเรยงลาดบจาก

ขอมลในฐานขอมล นบจานวนโรงเรยนทขอมล

วนทกอตงไมเรยงอยในลาดบทถกตอง รายงาน

ผลเปนจานวน (หรอรอยละ) ของโรงเรยน

เหลานน


อรรถาธบายวนทกอตง





อางอง



4.1.4 คณภาพขอมลสภาพการใชทดน

ในการศกษาพจารณาใชขอมลสภาพการใชทดนในพนทหนงจงหวดแหง ซงไดจากการ Digitize จาก

แผนทสภาพการใชทดนมาตราสวน 1:100,000 ของกรมพฒนาทดน จดเกบในรปแบบขอมลแบบเวคเตอร

เปนขอมลพนทรปปด ตวอยางของการวดและอธบายคณภาพของขอมลสภาพการใชทดนของประเทศไทย

โดยการประยกตใชมาตรฐานหลกการคณภาพขอมล และมาตรฐานกระบวนการประเมนคณภาพขอมล

สามารถสรปไดดงแสดงในตาราง 4-4

ตาราง 4-4 ตวอยางการวดคณภาพขอมลสภาพการใชทดนโดยใชรายการคณภาพตามมาตรฐาน


Completeness


ต.ย.1 – วดขนาดเนอทรวมของพนทรปปด

ทงหมดในชดขอมล แลวเปรยบเทยบกบเนอท

ของจงหวดนนตามตวเลขของทางจงหวด

รายงานผลลพธเปนจานวนเนอทขาดหายไปหรอ

ทเกนมา

- ใชขอมลเนอทของจงหวด

นนตามตวเลขของทาง

จงหวด เปนขอมลอางอง


ละของเนอททขาดหายไป





ต.ย.2 – ซอนทบขอมลสภาพการใชทดนกบ

ขอบเขตจงหวด ตรวจสอบวามพนทสวนใดของ

ขอมลสภาพการใชทดนขาดไป (ไมครอบคลม

เขตจงหวด) หรอเกนมา (ออกนอกเขตจงหวด)

รายงานผลลพธเปน รอยละของเนอทของพนทท

ขาดหายไป และรอยละของเนอทของพนททเกน

มา

- ใชขอมลเขตจงหวดเปน


Logical Consistency


ตรวจสอบคาขอมลรหสประเภทการใชทดนของ

พนทรปปดแตละรป วามคาใดไมอยในรายการ

รหสประเภทการใชทดนทกาหนดไวใน

โครงสรางขอมล รายงานผลเปนจานวน (หรอ

รอยละ) ของพนทรปปด (รวมทงพนทรวม) ท

ตรวจพบ



การใชทดน



ภายนอก

Logical Consistency


ตรวจสอบหาพนทรปปดทอยตดกนและมคา

รหสประเภทการใชทดนเหมอนกน รายงานผล

เปนจานวนพนทรปปด (รวมทงเนอทรวม) ท

ตรวจพบ



การใชทดน




Logical Consistency




ทพบ



ภายนอก

Positional Accuracy

(Absolute accuracy)

ต.ย.1 - ซอนทบขอมลสภาพการใชทดนกบแผน

ทตนฉบบ วดระยะความคลาดเคลอนระหวาง

เสนขอบเขตพนทรปปดในชดขอมลกบเสน

ขอบเขตเดยวกนในแผนทตนฉบบ รายงานผล

เปนระยะคลาดเคลอนสงสด และคาระยะ




อางอง

Thematic Accuracy

(Classification

correctness)

ต.ย.1 - สมสารวจภาคสนามสภาพการใชทดน

ในตาแหนงตาง ๆ มาจานวนหนง วดคาพกด

ของตาแหนงดวยเครอง GPS เปรยบเทยบคา

ขอมลประเภทการใชทดนของจดเกบตวอยางกบ

ขอมลประเภทการใชทดนของตาแหนงเดยวกน


อรรถาธบาย ประเภทการ

ใชทดน





ในฐานขอมล รายงานผลเปน Classification

Error Matrix หรอคา Percentage Correctly

Classified (PCC)



อางอง

ต.ย.1 - หาขอมลสภาพการใชทดนทมความ

ถกตองสงกวา เชนขอมลสารวจใหมจาก

ขอมลภาพจากดาวเทยม ซอนทบกบขอมล

สภาพการใชทดนในฐานขอมล ตรวจสอบหา

พนททมประเภทการใชทดนไมตรงกน รายงาน

ผลเปนเนอทรวมของพนทดงกลาว หรอรายงาน

เปน Classification Error Matrix (ทมขอมล

ขนาดเนอททผดพลาดแทนจานวนจดท

ผดพลาด)


อรรถาธบาย ประเภทการ

ใชทดน



อางอง

4.1.5 คณภาพขอมลขอบเขตพนทอทยานแหงชาต

ในการศกษาพจารณาใชขอมลขอบเขตพนทอทยานแหงชาตในพนททวประเทศ ซงไดจากการ Digitize

จากแผนทขอบเขตพนทอทยานแหงชาตมาตราสวน 1:250,000 ของกรมปาไม จดเกบในรปแบบขอมลแบบ

เวคเตอรเปนขอมลพนทรปปด ตวอยางของการวดและอธบายคณภาพของขอมลขอบเขตขอบเขตพนท

อทยานแหงชาต โดยการประยกตใชมาตรฐานหลกการคณภาพขอมล และมาตรฐานกระบวนการประเมน

คณภาพขอมล สามารถสรปไดดงแสดงในตาราง 4-5

ตาราง 4-5 ตวอยางการวดคณภาพขอมลขอบเขตพนทอทยานแหงชาตโดยใชรายการคณภาพตามมาตรฐาน


Completeness


ต.ย.1 –นบจานวนอทยานแหงชาตทมอยใน

ฐานขอมล เปรยบเทยบกบจานวนอทยาน

แหงชาตทวประเทศตามขอมลของกรมปาไม

รายงานผลลพธเปนจานวนอทยานแหงชาตขาด

หายไปหรอทเกนมา

- ใชขอมลจานวนอทยาน

แหงชาตทวประเทศของ

กรมปาไม เปนขอมลอางอง

ต.ย.2 – ตรวจสอบเปรยบเทยบรายชอของ

อทยานแหงชาตในฐานขอมลกบรายชออทยานฯ

ในทะเบยนรายชออทยานแหงชาตของกอง

อทยานแหงชาต กรมปาไม รายงานผลลพธเปน

จานวนอทยานแหงชาตขาดหายไป และจานวน

อทยานแหงชาตทเกนมาในฐานขอมล

- ใชขอมลทะเบยนรายชอ

อทยานแหงชาตของกอง

อทยานแหงชาต เปนขอมล

อางอง

- ความผดพลาดของขอมล

ชออทยานในฐานขอมลอาจ

ทาใหการจบคเปรยบเทยบ




กนคลาดเคลอน

ต.ย.3 – ซอนทบแผนทขอบเขตอทยานแหงชาต

ในฐานขอมล กบแผนทตนฉบบ ตรวจสอบวาม

รปปดใดในฐานขอมลขาดหายไปหรอเกนมา

รายงานผลลพธเปน จานวนพนทรปปดทขาด

หายไป และทเกนมา


อางอง

Completeness of

Attribute

ตรวจหารปปดขอบเขตอทยานแหงชาตใน

ฐานขอมล ทไมมคาขอมลรหสประจาอทยานฯ

หรอชออทยานฯ รายงานผลเปนจานวน (หรอ

รอยละ) รปปดทตรวจพบ


อรรถาธบาย รหส และชอ

อทยานแหงชาต

Logical Consistency


แสดงแผนทขอบเขตอทยานแหงชาตทงหมดขน

ซอนกบขอมลขอบเขตประเทศไทย ตรวจสอบ

พนทของรปปดทอยนอกขอบเขตประเทศไทย

รายงานผลเปนขนาดเนอทของพนทรปปดทเกน

ออกไป

- เปนการตรวจสอบ Spatial

Domain consistency

- เปนการตรวจสอบโดยใช

ขอมลขอบเขตประเทศเปน


Logical Consistency


ตรวจสอบหาพนทรปปดทอยตดกนและมคา

รหสอทยานหรอชออทยานเหมอนกน รายงาน

ผลเปนจานวนพนทรปปด (รวมทงเนอทรวม)

ทตรวจพบ


อรรถาธบาย รหสและชอ

อทยาน




- อาจชวยใหตรวจพบความ

ผดพลาดทางตาแหนง หรอ

ทางโทโปโลยดวย

Logical Consistency




ทพบ



ภายนอก

Positional Accuracy

(Absolute accuracy)

ต.ย.1 – ซอนทบขอมลขอบเขตอทยานฯ ใน

ฐานขอมลกบแผนทตนฉบบ วดระยะความ

คลาดเคลอนระหวางเสนขอบเขตอทยานฯ ใน

ชดขอมลกบเสนขอบเขตเดยวกนในแผนท

ตนฉบบ รายงานผลเปนระยะคลาดเคลอนสงสด

และคาระยะคลาดเคลอนเฉลย Root Mean


อางอง




Square Error พรอมทงคาเบยงเบนมาตรฐาน

Thematic Accuracy

(Quantitative attribute

accuracy)

เปรยบเทยบคาขอมลเนอทเขตอทยานฯ ของแต

ละอทยานทบนทกไวในฐานขอมล กบตวเลขเนอ

ทของอทยานฯ เดยวกน ตามขอมลทะเบยนเขต

อทยานแหงชาต ของกรมปาไม รายงานผลเปน

คลาดเคลอนสงสด และคาระยะคลาดเคลอน

เฉลย Root Mean Square Error พรอมทงคา



อรรถาธบาย เนอทอทยาน

แหงชาต

- ใชขอมลเนอทตามประกาศฯ

ในทะเบยนเขตอทยาน

แหงชาต เปนขอมลอางอง

Thematic Accuracy

(Non-quantitative

attribute accuracy)

ซอนทบแผนทขอบเขตอทยานแหงชาตใน

ฐานขอมล กบแผนทตนฉบบ เปรยบเทยบคา

ขอมลชออทยานแหงชาตของแตละรปปดวาตรง

กบในแผนทตนฉบบหรอไม รายงานผลลพธ

เปน จานวนพนทรปปดทมขอมลชออทยาน

แหงชาตไมถกตอง


อรรถาธบาย ชออทยาน

แหงชาต

- ใชขอมลแผนทตนฉบบเปน


4.2 มาตรฐานการอธบายขอมล GIS (GIS Metadata) และการอธบายคณภาพขอมล

มาตรฐานดานการอธบายขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตร (Metadata) หรอ ISO 19115 Geographic

Information – Metadata ปจจบนประกาศเปนมาตรฐานระหวางประเทศเมอป พ.ศ.2546 (ค.ศ. 2003)

เนอหาวธการอธบายคณภาพขอมลในสวนของ Metadata มรปแบบของการอธบายคณภาพขอมล ดงน

- รายการอธบายคณภาพขอมล ถกจดโครงสรางแบงเปน entity ยอยๆ เพอชวยใหมความ

คลองตวในการบนทกขอมล

- การอธบายขอมลสาหรบบนทกประวตการใชงาน (Usage) ของชดขอมล (ซงเปนหนงใน Quality

overview element ทระบไวในมาตรฐาน ISO 19113 Quality Principles) ถกบนทกอยภายใต

สวนของ Lineage มรายการอธบายขอมลชอ resourceSpecificUsage (idSpecUse) ทอยภายใต

สวนของ MD_Identification สาหรบบนทกประวตการใชงาน โดยชไปท entity MD_Usage ใน

การบนทกขอมล

- การอธบายคณภาพเชงปรมาณของขอมล จะใชรายการ metadata ตอไปนเปนกรอบหลกสาหรบ

รายการคณภาพทกประเภท คอ

♦ nameOfMeasure - ชอของชนดการทดสอบ

♦ measureIdentification - รหสระบกระบวนการมาตรฐาน


♦ measureDescription - คาอธบายประเภทของการวด

♦ evaluationMethodType - ชนดของวธการทใช

♦ evaluationMethodDescription - คาอธบายวธการทใช

♦ evaluationProcedure - แหลงอางองถงกระบวนการประเมนคณภาพขอมล

♦ result - ผลลพธ

คณภาพขอมลจะมประโยชนมากหากไดถกอธบายอยางเปนระบบไวใน Metadata ทเปนมาตรฐาน ทงน

เพอใหผอนสามารถเขาใจความหมายของขอมลเกยวกบคณภาพเหลานนไดอยางถกตอง เหมาะสม

ISO/TC211 ไดกาหนดแนวทางในการรายงานคณภาพของขอมลภมศาสตรซงไดจากการประเมนตาม

หลกการของมาตรฐาน ISO 19114 ไวใน Metadata ตามมาตรฐาน ISO 19115

เพอใหเกดความเขาใจในแนวทางและวธการรายงานคณภาพของขอมลใน Metadata ตามมาตรฐาน

ISO 19115 โครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการประเมนคณภาพขอมลไดทดลองทาการอธบาย

คณภาพของชนขอมลเสนชนความสงของประเทศไทยซงไดจากแผนทภมประเทศมาตราสวน 1:50,000 โดย

ใชมาตรฐาน Metadata ตามมาตรฐาน ISO 19115 แตเนองจากการศกษามไดมการประเมนคณภาพของ

ขอมลจรง คาคณภาพทนามาอธบายบางคาจงเปนคาทสมมตขนเพอเปนตวอยางใหเกดความเขาใจเทานน ดง

ตารางท 4-4

ตารางท 4-4 ตวอยางการอธบายคณภาพขอมลใน Metadata ตามมาตรฐาน ISO 19115

MD_Metadata

FileIdentifier: TESTQUALITY10001

language: Th

CharacterSet ??

parentIdentifier: TEST1000001

hierarchyLevel: 010 (feature type)

hierarchyLevelName: ขอมลเสนชนความสง

Contact:

CI_ResponsibleParty

individualName: ชนนทร ทนนโชต

organizationName: ภาควชาวศวกรรมสารวจ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Role: 010 (publisher)

DateStamp: 2001-08-22

metadataStandardName: ISO 19115

metadataStandardVersion: DIS



+identificationInfo

MD_DataIdentification

language: Th

characterSet: ??

TopicCategory: 006 (elevation)

geographicDescription:

.EX_GeographicDescription

.extentTypeCode 1 (inclusion)

.geographicIdentifier:

.RS_Identifier

.code จงหวดเพชรบร

citation:

.CI_Citation

.title: เสนชนความสง 1:50,000

.date:

. CI_Date

. date:

. dateType:

abstract: ขอมลเสนชนความสง ดจไทสจากแผนทภมประเทศมาตรา

สวน 1:50,000

purpose: สาหรบเปนขอมล GIS พนฐานใหหนวยงานตางๆ ใชงาน

+resourceSpecificUsage

.MD_Usage

.specificUsage ใชในการศกษาทดลองวเคราะหวางแผนพฒนาแหลงนา

ถนน และการใชทดน

.userContactInfo:

. CI_ResposibleParty

. organizationName: ศนยสารสนเทศ สานกงานปลดกระทรวงมหาดไทย

. positionName: หวหนาฝายพฒนาระบบคอมพวเตอร

. role: 004 (user)

+resourceSpecificUsage

.MD_Usage



.specificUsage ใชในการศกษาวเคราะหความออนไหวทางสงแวดลอมตอ

การพฒนาอตสาหกรรม

.userContactInfo:

. CI_ResposibleParty

. organizationName: สานกงานนโยบายและแผนสงแวดลอม

. positionName: ผอานวยการกองประสานนโยบายและแผนสงแวดลอม

. role: 004 (user)

+dataQualityInfo

DQ_DataQuality

Scope

.DQ_Scope

.level: 005 (dataset)

+lineage

.LI_Lineage

+source

.LI_Source

.description: สาเนาภาพถายแผนตนรางเสนชนความสงทใชในการพมพ

แผนทภมประเทศ มาตราสวน 1:50,000 ระวางเลขท

4045IV, 4046II, 4046III

.scaleDenominator

.MD_RepresentativeFraction

. denominator 50000

.sourceCitation

. CI_Citation

. title: ภาพถายแผนตนรางเสนชนความสง 1:50,000

. date:

..CI_Date

..date: 1990-08-10

..dateType: 003 (revision)

. citeResponsibleParty

..CI_ResponsibleParty

..organizationName: กรมแผนททหาร



..role: 006 (originator)

+sourceStep

.LI_ProcessStep

.description: นาสาเนาภาพถายแผนตนรางมา scan ท resolution 250 dpi

.rational เพอแปลงจากสาเนาภาพ analog เปนขอมล raster digital

+sourceStep

.LI_ProcessStep

.description: นาขอมลทไดจากการ scan มาทาการ vectorize พรอมทง

แกไข และกาหนดคา attribute ระดบความสง โดยวธ semi-

interactive ดวยโปรแกรม R2V

.rational จดสรางขอมล GIS ในรปแบบ vector แกไขความผดพลาด

ของรปกราฟก และกาหนดคา attribute หลก

+sourceStep

.LI_ProcessStep

.description: ใชโปรแกรม PC Arc/Info อานขอมล vector ทไดจาก R2V

สรางเปน coverage แลวใชคาสง clean เพอสราง topology

แลวใชคาสงใน arcedit ตรวจหา/แกไข dangle node

.rational ตรวจสอบ/สราง topology consistency

+sourceStep

.LI_ProcessStep

.description: ใชคาสง transform แปลงคาพกดของขอมลใหเปนระบบ

พกด UTM โดยใชจด มมขอบทง 4 ของเสนกรอบแผนท

เปนจด tic ควบคมคา RMS ไมเกน 0.03 นว

.rational แปลงคาพกดของขอมลใหเปนระบบพกด UTM

+report

.DQ_Completeness

.nameOfMeasure: การนบ

.measureDescription นบจานวนเสนชนความสงทขาดหายไปหรอเกนมา

.evaluationMethodType: 002 (directExternal)

.evaluationMethodDescription นบจานวนเสนชนความสงในชดขอมลเปรยบเทยบกบ

ขอมลอางอง (ในทนคอแผนทตนฉบบ)

.result:



. DQ_QuantitativeResult

. valueType: Number

. valueUnit เสน <หรอ เปอรเซนต>

. value 15 <หรอ 1.5>

+report

.DQ_CompletenessOmmission


.measureDescription นบจานวนเสนชนความสงทขาดหายไป


.evaluationMethodDescription นบจานวนเสนชนความสงในชดขอมลทขาดหายไปเมอ

เปรยบเทยบกบขอมลอางอง (ในทนคอแผนทตนฉบบ)

โดยการซอนภาพขอมลในชดขอมลกบขอมลอางอง

.result:


. valueType: Number

. valueUnit เสน <หรอ เปอรเซนต>

. value 10 <หรอ 1.0>

.result:

. DQ_ConformanceResult

. specification

..CI_Citation

..title ขอกาหนดโครงการจดสรางฐานขอมล GIS จงหวด

..date

.. CI_Date

.. date: 1996-05-27

.. dateType: 001 (creation)

..citeResponsibleParty:

.. CI_ResponsibleParty

.. organizationName: กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม

.. role: 006 (originator)

. explanation จานวนเสนชนความสงทขาดหายไปจะตองไมเกน 0.5 %

. pass 0 (No)



.DQ_AbsoluteExternalPositionalAccuracy

.measureDescription ระยะคลาดเคลอนของตาแหนงของเสนเทยบกบตนฉบบ


.evaluationMethodDescription ซอนขอมลเสนชนความสงกบขอมลอางอง (ในทนคอแผน

ทตนฉบบ) วดระยะคลาดเคลอนระหวางเสนชนความสง

เสนเดยวกนในชดขอมลทงสอง หาคา RMSE ของคา

คลาดเคลอนทวดมาทงหมด

.result:


. valueType: Number

. valueUnit เมตร

. value 18.342

+dataQualityInfo

DQ_DataQuality

Scope

.DQ_Scope

.level: 011 (property type) ???

.levelDescription เสนชนความสงทกเสนทมคา attribute ประเภทเสนชน

ความสงเปน “เสนชนความสงปกต”

+report

.DQ_DomainConsistency


.measureDescription นบจานวนเสนชนความสงปกตทมคาระดบไมเขาเกณฑ

.evaluationMethodType: 001 (direct internal)

.evaluationMethodDescription ตรวจสอบคา attribute คาระดบความสง ของเสนชนความ

สงปกต นบวาเสนใดมคาระดบทหารดวย 20 ไมลงตว

.result:


. valueType: Integer

. valueUnit เสน

. value 40


4.4 แนวทางการพฒนาและใชงานมาตรฐานดานการประเมนคณภาพขอมลในประเทศไทย

จากผลการศกษามาตรฐานระหวางประเทศ และมาตรฐานขององคกรวชาชพตางๆ ทมเนอหาเกยวกบ

คณภาพขอมลภมศาสตร สามารถตงขอสงเกตดงตอไปน

ขอกาหนดเกยวกบหลกการ และวธการประเมนคณภาพขอมลภมศาสตร มกจะถกบรรจอยเปน

สวนประกอบสวนหนงในมาตรฐานประเภทอน เชนในมาตรฐานรปแบบของการแลกเปลยนขอมล

(เชนในมาตรฐาน SDTS) หรอในมาตรฐานวธการอธบายขอมล (เชน มาตรฐาน OGC) เปนตน

ในขณะทมาตรฐานระหวางประเทศ ISO19113 และ ISO19114 นนเปนมาตรฐานสาหรบหลกการ

และวธการประเมนคณภาพขอมลภมศาสตรโดยตรง จงมเนอหาครอบคลมประเดนตางๆ ทเกยวของ

ไวคอนขางครบถวนกวา

มาตรฐานบางฉบบยงเนนเฉพาะรายการคณภาพดานความถกตองเชงตาแหนงเทานน เชนมาตรฐาน

ของ FGDC และมาตรฐานของ OGC

มาตรฐาน ISO19113 จะกาหนดหลกการพนฐานและระบรายการคณภาพทหลากหลายคอนขาง

ครบถวนรวมทงมการกาหนดวธการทจะสามารถเพมเตมรายการคณภาพอนๆ อกได ในขณะท

มาตรฐาน OGC กาหนดรายละเอยดของรายการคณภาพดานความถกตองเชงตาแหนงทครอบคลม

ไปถงขอมลคาพกดจากแบบจาลองภาพคซอน สวนมาตรฐานของ FGDC ซงเปนมาตรฐาน

ระดบประเทศ มเนอหาครอบคลมไปถงขอมลหมดควบคมยโอเดตก และกาหนดเกณฑคณภาพขน

ตาไวดวย

จากการวเคราะหลกษณะของประเดนเนอหาเกยวกบคณภาพขอมลภมศาสตร ทไดมการระบไวใน

มาตรฐานฉบบตางๆ สามารถสรปแนวของเนอหาเปน 6 กลมคอ

1) หลกการ ขอบเขตความหมายของคณภาพขอมลภมศาสตร หลกการในการประยกตใชงาน

2) รายการองคประกอบของคณภาพขอมลภมศาสตร นยามและการอธบายความหมาย รวมทง

อาจมตวอยางประกอบคาอธบาย

3) หลกการ แนวคด และแนวทางขนตอนทวไปสาหรบการประเมนคณภาพขอมล

4) รายละเอยดของตวชวด และเทคนควธการตาง ๆ สาหรบการวดรายการคณภาพขอมล

5) เกณฑขนตาของคณภาพขอมลสาหรบรายการคณภาพขอมลแตละรายการ โดยอาจเปนเกณฑ

ขนตาของคณภาพสาหรบการประยกตใชงานขอมลในกรณตาง ๆ

6) รปแบบ วธการรายงานขอมลเกยวกบคณภาพของขอมลภมศาสตร


ขอเสนอแนวทางการพฒนาและใชงานมาตรฐานดานหลกการคณภาพขอมลในประเทศไทย ดงน

1. สงเสรมการศกษาพฒนามาตรฐานเกยวกบหลกการ ขอบเขตความหมายของคณภาพขอมล

ภมศาสตร รวมทงรายการและคานยามขององคประกอบของคณภาพขอมลภมศาสตร ใหเกด

ความเขาใจทตรงกนในหมผพฒนาและผใชงานกอนเปนอนดบแรก โดยเหนควรนาเอาเอกสาร

มาตรฐานระหวางประเทศ ISO19113: 2002 มา ประกาศใชมาตรฐานของประเทศไทย ทงน

เนองจากเปนมาตรฐานระหวางประเทศซงพฒนาโดย ISO และประเทศไทยเองกเปนสมาชกของ

คณะกรรมการเทคนค ISO/TC211 และไดมสวนรวมในการพฒนามาตรฐานดงกลาวดวย

2. สงเสรมการศกษาพฒนามาตรฐานเกยวกบหลกการ แนวคด และขนตอนในการดาเนนการ

ประเมนคณภาพขอมลภมศาสตร เปนการสรางขอตกลงเพมเตมในหลกการเกยวกบการวด

คณภาพขอมล รวมถงประเดนเรองการเลอกใชแหลงขอมลสาหรบอางองในการวดคณภาพของ

ชดขอมล การสมตวอยาง การวดความคลาดเคลอน การเลอกและคานวณตวชวดคณภาพ และ

การคานวณคาคณภาพรวมจากรายการคณภาพหลายรายการ ซงเอกสารมาตรฐาน ISO19114:

2003 ควรถกประกาศใชเพอเปนกรอบอางองในการพฒนามาตรฐานดานนในประเทศไทย

รวมถงประเดนเกยวกบการเลอกใชแหลงขอมลอางอง ซง ISO/TC211 ไดประกาศมาตรฐาน

ดานขอกาหนดผลตภณฑขอมล (ISO 19131: Data Product Specifications) ซงจะตองม

การศกษาในรายละเอยดของมาตรฐานขอกาหนดดงกลาวเพอการนามาใชงานตอไป

3. สงเสรมการศกษาพฒนามาตรฐานทเกยวกบรายการคณภาพขอมลตางๆ ไดแกรายการ

องคประกอบยอยของแตละรายการคณภาพ ประเภทของตวชวดตางๆ ทสามารถนามาใชในการ

อธบายคณภาพขอมลแตละรายการได ทงนโดยการศกษาจากเอกสารมาตรฐานอนๆ ทมการ

ระบรายละเอยดดงกลาวไว เชน มาตรฐานของ OGC มาตรฐานของ FGDC รวมทงเอกสารทาง

วชาการอนๆ เชนตารา บทความทางวชาการ เปนตน

4. สงเสรมการศกษาพฒนามาตรฐานรปแบบ วธการอธบาย รายงานคณภาพขอมล โดยอาศย

หลกการ วธการทกาหนดไวในมาตรฐาน ISO 19115 เปนหลก เพอความสอดคลองกบ

หลกการของการอธบายคณภาพขอมลทกาหนดไวในมาตรฐาน ISO 19113 และ ISO 19114

5. ศกษาพฒนามาตรฐานเกณฑคณภาพขนตาของขอมลภมศาสตรรายการพนฐานทมการใชงาน

โดยกลมผใชจานวนมาก เชนเกณฑคณภาพขนตาของขอมลแผนทฐานของประเทศไทย

6. ศกษาพฒนามาตรฐานหลกการแนวทางในการกาหนดเกณฑคณภาพของการเลอกใช หรอจดทา

ขอมลภมศาสตรสาหรบการประยกตใชงานดานตาง ๆ


เอกสารอางอง (References)

International Organization for Standardization (ISO) ISO 19114: 2003 (E). ISO 19114 Geographic

information – Quality Evaluation Procedures.

สานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน) (2544). รายงานฉบบสมบรณ

โครงการศกษามาตรฐานคณภาพและการประเมนคณภาพขอมล จดทาโดยศนยบรการวชาการแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย


ภาคผนวก ก

International Standard ISO 19114 (First Edition 2003-08-15)

Documents

รายงานฉบับสมบูรณ์ - NGIS · 2018-06-07 · มาตรฐานการประเมินคุณภาพข้อมูล (ISO 19114: Quality