22
โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ บุคลากรกรมพัฒนาฝีมือแรงงาน The Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development ประภาพร ชุลีลัง Prapaporn Chulilung 5 บทที

โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

ประภาพร ชลลงPrapaporn Chulilung

5บทท

Page 2: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

100 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงาน

The Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

ประภาพร ชลลง Prapaporn Chulilung1

บทคดยอ การศกษาครงนมวตถประสงคเพอ1)ศกษาระดบความผกพนตอองคการและ2) ศกษาโมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานโดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางจ�านวน160คนวเคราะหขอมลดวยสถตพรรณนาไดแกคาความถคารอยละคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและสถตอนมานไดแกt-test,F-test,สมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน การวเคราะหความถดถอยเชงพห และทดสอบโมเดลกบขอมลเชงประจกษโดยใชเทคนคการวเคราะหเสนทาง(PathAnalysis)ผลการศกษาสรปไดดงน 1) ระดบความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานในภาพรวมอยในระดบมาก( X =4.03)เมอพจารณาเปนรายดานพบวาทกดานอยในระดบมากโดยเรยงล�าดบดงนการทมเทใหกบงานการยอมรบเปาหมายขององคการและความตองการคงความเปนสมาชกขององคการ( X =4.35,4.04และ3.71ตามล�าดบ)

1 สาขาวชาสงแวดลอมศกษา วทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ใน

พระบรมราชปถมภ เลขท 1 หมท 20 ต.คลองหนง อ. คลองหลวง ปทมธาน 13180 Email :

[email protected]

5บทท

Page 3: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5101

2) โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานพบวาความพงพอใจในการปฏบตงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการคานยมในการปฏบตงานมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการโดยสงผานความกาวหนาในการปฏบตงาน และความพงพอใจในการปฏบตงานหรอสงผานความสมพนธภายในองคการความกาวหนาในการปฏบตงานและความพงพอใจในการปฏบตงาน ความกาวหนาในการปฏบตงานมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการโดยสงผานความพงพอใจในการปฏบตงานความสมพนธภายในองคการมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการ โดยสงผานความกาวหนาในการปฏบตงานและความพงพอใจในการปฏบตงานค�าส�าคญ :ความผกพนตอองคการ;โมเดลเชงสาเหต;กรมพฒนาฝมอแรงงาน

Abstract Theobjectivesofthisresearchwereto1)examinethelevelsoforganizationalcommitment(OC)and2)examinethecausalmodelofOC of officers in the Department of Skill Development (DSD).Thequestionnairesweresentandthedatawerecollectedfrom160respondents.Dataanalysiswasconductedusingbothdescriptivestatisticscomprising of frequency, percentage,mean and standard deviationincludinginferentialstatisticscomprisingofPearson’sProductMomentCorrelationCoefficientandMultipleRegressionAnalysis(MRA).Themodelwasexaminedbythepathanalysistechniqueusingempiricaldata. Thestudyrevealedthat: 1)TheoverallOClevelofDSDofficerswashigh( X =4.03).Wheneachaspectwasconsideredseparately,itwasfoundthattheOClevelofeveryaspectwashighaswell.Consideringateachaspect,rangingfromthehighestmeanscoretothelowestwasasfollows:dedicationtothejob,acceptanceoftheorganization’sgoalandwillingtomaintainbeingorganizationalmembership( X =4.35,4.04and3.71,respectively).

Page 4: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

102 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

2) The causalmodel of OC of DSD officers revealed that thesatisfactiononjobperformancehaddirectinfluenceonorganizationalcommitmentwhereasthevalueonjobperformancehadanindirectinfluencethroughbothpromotionandsatisfactiononjobperformanceor through internal relationship, promotion and satisfaction on jobperformance.Thepromotionalsohadan indirect influence throughsatisfactionwhereas internal relationship had an indirect influencethroughpromotionandsatisfactiononjobperformance.Keywords : organizationalcommitment;CausalModel;Departmentof

SkillDevelopment(DSD)

บทน�า กระแสโลกาภวตนความกาวหนาทางวชาการและเทคโนโลยสารสนเทศทเกดขนอยางรวดเรวในปจจบนท�าใหเกดการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม และการเมองตลอดจนไดสงผลกระทบตอสงคมโลกและสงคมไทยรวมไปถงองคการทงภาครฐและเอกชน ทจะตองมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอม ตางกตองเผชญกบการเปลยนแปลงและการแขงขน องคการจงจ�าเปนตองมการปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงทเกดขนอยางตอเนอง ทรพยากรมนษยถอเปนปจจยส�าคญทมสวนชวยในการผลกดนองคการใหสามารถด�าเนนภารกจบรรลตามเปาหมายทก�าหนดไวเนองจากทรพยากรมนษยนบเปนกลไกส�าคญในการน�าพาองคการใหขบเคลอนไปในทศทางทเหมาะสมและถอเปนความทาทายผบรหารในการบรหารทรพยากรมนษยใหปฏบตงานใหกบองคการอยางเตมศกยภาพ(ราตรชนหวคงและกรณาเชดจระพงษ,2560)เพอใหองคการสามารถด�าเนนภารกจใหบรรลตามอ�านาจหนาทอยางมประสทธภาพประสทธผลเพราะทรพยากรมนษยสามารถเรยนรและพฒนาเพอเพมขดความสามารถ และศกยภาพไดอยางไมสนสด(ศรณยพมพทอง,2557) นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยโดยทวไปจงเนนใหบคลากรเกดความพงพอใจในองคการและสรางบรรยากาศทดใหแกสมาชกในองคการ อยางไรกตามความรสกทมความลกซงมากกวาความพงพอใจในงานคอความผกพนตอองคการ

Page 5: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5103

เนองจากความผกพนตอองคการคอความรสกเปนพวกเดยวกนมความผกพนตอเปาหมายและคานยมขององคการตลอดทงมการปฏบตงานตามบทบาทของตนเองเพอใหบรรลเปาหมายขององคการ(Buchanan,1974)และรกษาความเปนสมาชกภาพในองคการ(Steers,1977)ความผกพนตอองคการจงเปนตวชวดใหเหนประสทธภาพและประสทธผลขององคการ(AngleandPerry,1981)หากสมาชกขาดความผกพนตอองคการผลทตามมาคอความสญเสยขององคการในรปแบบตางๆ อาจเปนในรปของทรพยากรบคคลขวญก�าลงใจของบคลากรการลดลงของผลผลตตลอดจนเสยเวลาในการคดเลอกและฝกฝนอบรมบคลากรใหม ดงนน ประสทธภาพและประสทธผลของการปฏบตงานทเกดขนยอมมความสมพนธกบระดบความผกพนตอองคการทแตกตางกนไป หากหนวยงานใดมประสทธภาพและประสทธผลในการปฏบตงานสงยอมสนนษฐานไดวาสมาชกในองคการนนมความผกพนตอองคการสงในทางตรงขามหากสมาชกในองคการมความผกพนตอองคการต�าจะสงผลใหเกดพฤตกรรมทเปนปญหาแกองคการ เชน ปญหาการลาออกจากงาน ปญหาการขาดงานปญหาการมาท�างานสายเปนตน(SteersandPorter,1983)เมอทรพยากรบคคลเปนทรพยากรทมคาทสดในองคการ จงจ�าเปนตองรกษาบคลากรใหอยกบองคการนานทสด กรมพฒนาฝมอแรงงานเปนหนวยงานราชการทมภารกจในการพฒนาฝมอและศกยภาพของก�าลงแรงงานเพอใหก�าลงแรงงานมฝมอไดมาตรฐานมความสามารถในการประกอบอาชพสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงานซงจะตองดแลกลมเปาหมายก�าลงแรงงานทก�าลงจะเขาสตลาดแรงงานและแรงงานทอยในตลาดแรงงานแลวจ�านวน40ลานคน(กรมพฒนาฝมอแรงงาน,2557ก)ดงนนบคลากรของกรมพฒนาฝมอแรงงานจะตองมจตส�านกพรอมทจะอทศ และสละแรงกายแรงใจในการปฏบตหนาทเพอชวยผลกดนการใหบรการแกก�าลงแรงงานทเปนกลมเปาหมายของหนวยงานใหส�าเรจลลวงตามวตถประสงคทก�าหนดไวอยางมประสทธภาพ จากเหตผลและความส�าคญขางตน ประกอบกบยงไมเคยมการศกษาเกยวกบความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานมากอน ดงนนผวจยจงสนใจศกษาโมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานผลการศกษาจะท�าใหทราบถงตวแปรตางๆ ทมอทธพลทางตรงและทางออม

Page 6: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

104 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

ตอองคการชดเจนมากขนซงจะเปนขอเสนอแนะเชงนโยบายในการพฒนาศกยภาพบคลากรของกรมพฒนาฝมอแรงงานใหมประสทธภาพประสทธผลตลอดทงสงเสรมใหบคลากรมความรกความผกพนตอองคการใหมากยงขนตอไป

วตถประสงคการวจย 1.เพอศกษาระดบความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงาน 2.เพอศกษาโมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงาน

แนวคดและทฤษฎเกยวกบความผกพนตอองคการ องคการเปนระบบการท�างานของบคคลทมเปาหมายในการท�างานรวมกนเพอใหการด�าเนนงานบรรลวตถประสงคตามทก�าหนดไวซงในองคการจะมระเบยบวธในการปฏบตงานรวมกน เมอบคคลปฏบตงานในองคการยอมมปจจยในดานตางๆ ทท�าใหผปฏบตงานเกดเจตคตทดตอองคการยอมรบเปาหมายขององคการและยนดทจะปฏบตงานในองคการใหบรรลเปาหมาย มความปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคการตอไป ความผกพนตอองคการ(OrganizationCommitment)คอความแขงแกรงของการแสดงตวและการทมเทใหกบองคการ ซงจะแสดงออกมาในรปของความศรทธาและยอมรบในเปาหมายและคณคาขององคการความเตมใจทจะใชพลงอยางเตมทในการปฏบตงานใหกบองคการและความปรารถนาอยางแรงกลาทจะยงคงความเปนสมาชกขององคการ(PorterL.,etal.,1974อางถงในพชตพทกษเทพสมบตและคณะ,2552)จากความหมายและพฤตกรรมการแสดงออกของบคลากรทบงบอกถงความผกพนทมตอองคการนน ความผกพนเปนสงทมคณคาและควรสรางใหเกดขนในองคการ เพราะเชอวาจะเปนแนวทางน�าองคการประสบความส�าเรจตามเปาหมายทวางไวและเปนการธ�ารงรกษาบคลากรใหคงอยกบองคการตอไป ความผกพนตอองคการเปนปจจยส�าคญทจะท�าใหงานขององคการบรรลวตถประสงคได ผปฏบตงานทมความผกพนตอองคการสงจะยนดทจะอทศแรงกายแรงใจเพอปฏบตงานในหนาทของตนใหดทสดและดกวาผทมความผกพนตอองคการนอยหรอไมมเลย ซงความผกพนตอองคการจะเกดขนไดกตอเมอจดมงหมายของ

Page 7: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5105

สมาชกไดรบการตอบสนองจากองคการ มนกวชาการหลายทานไดกลาวถงความส�าคญของความผกพนตอองคการ ซงโดยสรปแลวจะมความไดเหนวา ความผกพนตอองคการเปนตวชวดถงประสทธภาพขององคการ โดยความผกพนเปรยบเสมอนเปนตวกระตนใหสมาชกในองคการปฏบตงานอยางมประสทธภาพและประสทธผล จากการศกษาทเกยวของกบความผกพนตอองคการ พบวา ความพงพอใจในการปฏบตงานมสวนเกยวของกบความผกพนตอองคการ เชน จากการศกษาของธณฐชา รตนพนธ (2550) ซงไดพฒนาโมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลพบวาความผกพนตอองคการเปนแนวคดทมลกษณะครอบคลมมากกวาความพงพอใจในการปฏบตงานโดยความผกพนตอองคการสามารถสะทอนถงผลโดยทวไปทบคคลตอบสนองตอองคการโดยรวม ขณะทความพงพอใจในการปฏบตงานสะทอนถงการตอบสนองความตองการของบคคลในแงใดแงหนงของงานเทานนดวยเหตนความผกพนตอองคการจงเนนความผกพนของบคคลตอองคการ รวมทงเปาหมายและคานยมขององคการขณะทความพงพอใจในการปฏบตงานเนนทสภาพแวดลอมของงานอนใดอนหนงโดยเฉพาะทเกยวของกบงานในหนาทของผปฏบตงานอยางไรกตาม มงานวจยทมความพยายามทจะศกษาตวแปรทงสองรวมกน และสอดคลองกบการศกษาของศรณยพมพทอง(2557)พบวาความพงพอใจในการปฏบตงานทอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในประเทศไทยและสอดคลองกบสวมลพชญไพบลย(2560)พบวาความพงพอใจในการปฏบตงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการของบคลากรในมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพโดยสรปจะเหนไดวามงานวจยบางสวนทก�าหนดความผกพนตอองคการเปนสาเหตหนงทท�าใหเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน และมงานวจยบางสวนเสนอวาความพงพอใจในการปฏบตงานเปนตวก�าหนดความผกพนในองคการ นอกจากความพงพอใจในการปฏบตงานมสวนเกยวของกบความผกพนตอองคการแลว ยงมคณลกษณะอนๆ ทสงผลตอความผกพนตอองคการของบคลากรเชนคานยมในการท�างานแรงจงใจใฝสมฤทธพฤตกรรมในการท�างานฯลฯเชนจากการศกษาของทพทนนาสมทรานนทและคณะ(2547)ซงศกษาคานยมในการท�างาน

Page 8: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

106 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

ความผกพนตอองคการ ความพงพอใจในการท�างาน แรงจงใจใฝสมฤทธ และพฤตกรรมการท�างาน ของหวหนางานธรกจอตสาหกรรมสงทอ โครงการพฒนาผประกอบการธรกจอตสาหกรรม พบวา คานยมในการท�างานของหวหนางานมความสมพนธกบความผกพนตอองคการความพงพอใจในการท�างาน แรงจงใจใฝสมฤทธและพฤตกรรมการท�างานของหวหนางานนอกจากนความผกพนตอองคการความพงพอใจในการท�างานและแรงจงใจใฝสมฤทธของหวหนางานมความสมพนธกบพฤตกรรมการท�างานของหวหนางาน ดงนนจากการทบทวนแนวคดทฤษฎและสงเคราะหงานวจยทเกยวของพบวาตวแปรทมอทธพลตอความผกพนตอองคการมจ�านวน4ปจจยประกอบดวยปจจยดานความสมพนธภายในองคการดานความกาวหนาในการปฏบตงานดานความพงพอใจในการปฏบตงานและดานคานยมในการท�างานสามารถเขยนเปนกรอบแนวคดการวจยไดดงน(แผนภาพท1)

แผนภาพท1กรอบแนวคดการวจย

5

บคคลตอองคการ รวมทงเปาหมายและคานยมขององคการ ขณะทความพงพอใจในการปฏบตงานเนนท

สภาพแวดลอมของงานอนใดอนหนง โดยเฉพาะทเกยวของกบงานในหนาทของผปฏบตงาน อยางไรกตาม

มงานวจยทมความพยายามทจะศกษาตวแปรทงสองรวมกน และสอดคลองกบการศกษาของศรณย

พมพทอง (2557) พบวาความพงพอใจในการปฏบตงานทอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการของ

พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในประเทศไทย และสอดคลองกบ สวมล พชญไพบลย (2560) พบวา

ความพงพอใจในการปฏบตงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการของบคลากรในมหาวทยาลย

เทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ โดยสรปจะเหนไดวามงานวจยบางสวนทกาหนดความผกพนตอองคการเปน

สาเหตหนงททาใหเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน และมงานวจยบางสวนเสนอวาความพงพอใจใน

การปฏบตงานเปนตวกาหนดความผกพนในองคการ

นอกจากความพงพอใจในการปฏบตงานมสวนเกยวของกบความผกพนตอองคการแลว ยงม

คณลกษณะอน ๆ ทสงผลตอความผกพนตอองคการของบคลากร เชน คานยมในการทางาน แรงจงใจใฝ

สมฤทธ พฤตกรรมในการทางาน ฯลฯ เชน จากการศกษาของ ทพทนนา สมทรานนทและคณะ (2547) ซง

ศกษาคานยมในการทางาน ความผกพนตอองคการ ความพงพอใจในการทางาน แรงจงใจใฝสมฤทธ และ

พฤตกรรมการทางาน ของหวหนางานธรกจอตสาหกรรมสงทอ โครงการพฒนาผประกอบการธรกจ

อตสาหกรรม พบวา คานยมในการทางานของหวหนางาน มความสมพนธกบความผกพนตอองคการ

ความพงพอใจในการทางาน แรงจงใจใฝสมฤทธ และพฤตกรรมการทางานของหวหนางาน นอกจากน

ความผกพนตอองคการ ความพงพอใจในการทางาน และแรงจงใจใฝสมฤทธของหวหนางาน ม

ความสมพนธกบพฤตกรรมการทางานของหวหนางาน

ดงนนจากการทบทวนแนวคด ทฤษฎและสงเคราะหงานวจยทเกยวของ พบวาตวแปรทมอทธพล

ตอความผกพนตอองคการ มจานวน 4 ปจจย ประกอบดวย ปจจยดานความสมพนธภายในองคการ ดาน

ความกาวหนาในการปฏบตงาน ดานความพงพอใจในการปฏบตงาน และดานคานยมในการทางาน

สามารถเขยนเปนกรอบแนวคดการวจยได ดงน (ภาพท 1)

ความผกพน

ตอองคกร (COM)

คานยมในการ

ปฏบตงาน (VAL)

ความพงพอใจในการ

ปฏบตงาน (SAT)

ความกาวหนาในการ

ปฏบตงาน (PRO)

ความสมพนธภาย

ในองคกร (REL)

วธด�าเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยครงนคอ ขาราชการทด�ารงต�าแหนงไมเกนระดบช�านาญการพเศษในสวนกลางของกรมพฒนาฝมอแรงงาน จ�านวน 201 คน(กรมพฒนาฝมอแรงงาน, 2557ข) ซงขนาดของกลมตวอยางทใชในการศกษาครงนค�านวณโดยใชสตรYamane(1973)ทระดบความเชอมน95%ดงน

Page 9: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5107

เมอ n แทน ขนาดกลมตวอยางทตองการ N แทน ขนาดของประชากร E แทน คาความคลาดเคลอนของกลมตวอยาง เมอแทนคาจะไดขนาดของกลมตวอยางดงน

n N1+Ne2=

n 201= 1+201(0.05)2

n = 133.77=134คน จากการค�านวณไดขนาดกลมตวอยางเทากบ134คนส�าหรบการวจยครงนไดส�ารองเผอไว26คนดงนนกลมตวอยางทใชในการศกษาครงนมจ�านวน160คนโดยการสมแบบมระบบ(SystematicRandomSampling)จากบญชรายชอเกบรวบรวมขอมลระหวางเดอนเมษายน–พฤษภาคม2557 เครองมอทใชในการวจย การวจยครงนผวจยใชแบบสอบถาม(Questionnaire)เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลโดยมเกณฑการใหคะแนนและแปลผลแบงออกเปน5ระดบ(Best,1981)ดงน 4.50–5.00 หมายถง เหนดวยในระดบมากทสด 3.50-4.49 หมายถง เหนดวยในระดบมาก 2.50–3.49 หมายถง เหนดวยในระดบปานกลาง 1.50–2.49 หมายถง เหนดวยในระดบนอย 1.00–1.49 หมายถง เหนดวยในระดบนอยทสด วธการเกบและการวเคราะหขอมล การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล โดยมการทดสอบความเทยงตรงเชงเนอหา(ContentValidity)จากผทรงคณวฒจ�านวน3ทานแลวเลอกขอค�าถามทมคาดชนความสอดคลอง (IOC) ตงแต 0.50 ขนไป (บญชมศรสะอาด,2545)แลวจงน�าไปทดลองใช (Try-out)กบบคลากรซงเปนขาราชการ

Page 10: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

108 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

ของกรมพฒนาฝมอแรงงานในสวนภมภาค จ�านวน 35 คน หาคาความเชอมน(Reliability)โดยวธของครอนบาค(Cronbach’sAlphaCoefficient)ไดคาความเชอมนทงฉบบเทากบ0.956ซงมคามากกวา0.70เปนคาทสามารถน�าไปใชในการเกบขอมลเพอการวจยครงนได การวเคราะหขอมลใชสถตไดแก 1.สถตพรรณนา (descriptive statistics) ไดแก คาความถ (frequency)คารอยละ(percentage)คาเฉลย(mean)และสวนเบยงเบนมาตรฐาน(standarddeviation) 2.สถตอนมาน (inferential statistics) ไดแกการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน(PearsonProductMomentCorrelation(r)การวเคราะหความถดถอยเชงพห(MRA)ตรวจสอบโมเดลกบขอมลเชงประจกษโดยใชเทคนคการวเคราะหเสนทาง(PathAnalysis)ซงมขนตอนในการด�าเนนการดงน 1)ค�านวณหาคาสมประสทธเสนทาง (PathCoefficients)ตามรปแบบทเสนอในรปของสมมตฐานซงท�าไดโดยการหาสมการถดถอยพหคณ (MultipleRegression)ตามรปทก�าหนดไวคาสมประสทธถดถอยมาตรฐาน(StandardizedRegression Coefficient หรอ คา BetaWeight) ทไดจากสมการตางๆ คอคาสมประสทธเสนทาง(สญลกษณคอP

jk)ของรปแบบ

2)ศกษาและพจารณาความหมายของคาสมประสทธเสนทางโดยพจารณาจากนยส�าคญของคาสมประสทธเสนทาง ซงจะพจารณาควบคกนไประหวางคานยส�าคญทางสถต (Statistical Significant) และคานยส�าคญทางปฏบต (PracticalSignificant) ส�าหรบคานยส�าคญทางปฏบตนน P

jk ทต�ากวา 0.05ถอวาไมมความ

หมาย(KerlingerandPedhazur,1973:318)จงไดตดเสนทางนนทงไปซงจะเปนการปรบปรงรปแบบใหเหมาะสมท�าใหไดรปแบบทกะทดรดขน(ParsimoniousModel) 3)ค�านวณหาคาสมประสทธเสนทาง(PathCoefficients)ตามรปแบบของเสนทางทปรบปรงใหมหลงจากตดเสนทางทไมมนยส�าคญทางสถตและนยส�าคญทางปฏบตออกไป 4) ค�านวณหาคาสมประสทธสหสมพนธจากรปแบบ (ReproducedCorrelations)ตามรปแบบของเสนทางทปรบปรงใหม

Page 11: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5109

5) น�าคาสมประสทธทค�านวณไดจากขอ 4 เปรยบเทยบกบคาสมประสทธสหสมพนธทปรากฏ(ObservedCorrelation)ซงค�านวณไดจากวธหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน(Pearson’sProductMomentCorrelationCoefficient)เพอศกษาถงความสอดคลองของรปแบบทก�าหนดขนกบขอมลเชงประจกษซงถาคาสมประสทธสหสมพนธทไดมคาใกลเคยงกนมาก รปแบบนจะมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบสงซงในการศกษาครงนจะใชคา0.05เปนเกณฑทดสอบความแตกตางระหวางคาสมประสทธสหสมพนธ(ส�าราญมแจง,2544:75) 6)ค�านวณหาคาสมประสทธแยกสวนคาสหสมพนธ (DecompositionofCorrelation)ระหวางตวแปรสาเหตและตวแปรผลออกเปน2สวนคอผลกระทบทางตรง(DirectEffect)และผลกระทบทางออม(IndirectEffect) 7)ค�านวณคาสมประสทธสหสมพนธพหคณผลรวม(TotalEffect)ระหวางตวแปรสาเหตและตวแปรผลทรวมกนสงผลตอความผกพนตอองคกร3.เกณฑการแปลผลผวจยไดแบงระดบการประเมนคาเฉลยความผกพนตอองคการ5ระดบโดยใชเกณฑของBest(1981)ดงน 4.50–5.00 หมายถง มความผกพนตอองคการมากทสด 3.50-4.49 หมายถง มความผกพนตอองคการมาก 2.50–3.49 หมายถง มความผกพนตอองคการปานกลาง 1.50–2.49 หมายถง มความผกพนตอองคการนอย 1.00–1.49 หมายถง มความผกพนตอองคการนอยทสด

ผลการวจย 1.ขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง(รอยละ62.50)มอาย40–45ปมากทสด (รอยละ 38.80) โดยมอายเฉลย 44.67 ป สวนใหญจบการศกษาระดบปรญญาตร (รอยละ 61.20) มสถานภาพสมรส (รอยละ 50.00) ระยะเวลาการปฏบตงาน10–19ป(รอยละ35.00)โดยมระยะเวลาการปฏบตงานเฉลย18.34ปมต�าแหนงระดบช�านาญการ(รอยละ58.80)มอตราเงนเดอน20,000–29,999บาท(รอยละ37.50)โดยมอตราเงนเดอนเฉลย27,500.00บาท 2.ปจจยดานงานและองคการ

Page 12: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

110 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

ตารางท 1 ปจจยดานงานและองคการในภาพรวมของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงาน

รายการ X S.D. แปลผล อนดบท

1.ดานความสมพนธภายในองคการ 3.82 0.56 มาก 2

2.ดานความกาวหนาในการปฏบตงาน 3.74 0.53 มาก 4

3.ดานคานยมในการปฏบตงาน 3.83 0.49 มาก 1

4.ดานความพงพอใจในการปฏบตงาน 3.77 0.46 มาก 3

คาเฉลยรวม (Grand Mean) 3.79 .42 มาก จากตารางท1พบวาความคดเหนของบคลากรตองานและองคการในภาพรวมอยในระดบมาก โดยมคาเฉลย 3.79 เมอพจารณาเปนรายดานพบวาทกดานอยในระดบมากทงหมดโดยเรยงล�าดบดงนคานยมในการปฏบตงานความสมพนธภายในองคการความพงพอใจในการปฏบตงานและความกาวหนาในการปฏบตงานโดยมคาเฉลย3.83,3.82,3.77และ3.74ตามล�าดบ 3.ระดบความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงาน

ตารางท 2 ความผกพนตอองคการในภาพรวมของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงาน

รายการ X S.D. แปลผล อนดบท

1.ดานการยอมรบเปาหมายขององคการ 4.04 0.62 มาก 2

2.ดานการทมเทใหกบงาน 4.35 0.55 มาก 1

3.ดานความตองการคงความเปนอยของ

สมาชกขององคการ

3.71 0.76 มาก 3

คาเฉลยรวม (Grand Mean) 4.03 0.53 มาก

Page 13: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5111

จากตารางท2พบวาระดบความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานในภาพรวมอยในระดบมากมคาเฉลย4.03เมอพจารณาเปนรายดานพบวาทกดานอยในระดบมากทงหมดโดยเรยงล�าดบดงนการทมเทใหกบงานการยอมรบเปาหมายขององคการ และความตองการคงความเปนสมาชกขององคการ โดยมคาเฉลย4.35,4.04และ3.71ตามล�าดบ 4.โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงาน จากการวเคราะหโมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการโดยการวเคราะหดวยเทคนคการวเคราะหเสนทาง(PathAnalysis)(ตารางท3)

ตารางท 3 คาR-Square,MultipleF,RegressionCoefficient (Beta)และt-valueของตวแปรอสระทมอทธพลตอตวแปรตาม(ปรบปรง)

ตวแปรตาม

(Dep.Variables)

ตวแปรอสระ

(Indep.Variable)

R2 F Constant Reg.

Coef.

(Beta)

t-values

ความผกพนตอ

องคการ(COM)

ความพงพอใจในการ

ปฏบตงาน(SAT)

0.523 173.024** 0.000 0.723 131.154**

ความพงพอใจใน

การปฏบตงาน

(SAT)

ความกาวหนาในการ

ปฏบตงาน(PRO)

0.273 59.413** 0.000 0.523 7.708*

ความกาวหนาใน

การปฏบตงาน

(PRO)

ความสมพนธภายใน

องคการ(REL)

0.582 220.159** 0.000 0.763 14.838**

ความกาวหนาใน

การปฏบตงาน

(PRO)

คานยมในการปฏบต

งาน(VAL)

0.458 133.500** 0.000 0.677 11.554**

ความสมพนธ

ภายในองคการ

(REL)

คานยมในการปฏบต

งาน(VAL)

0.369 92.425** 0.000 0.608 9.614**

*มนยส�าคญทางสถตทระดบ.05;**มนยส�าคญทางสถตทระดบ.01

Page 14: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

112 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

จากตารางท 3 เมอพจารณาคาสมประสทธเสนทางทค�านวณไดจากตวแบบทปรบแลวพบวาคาสมประสทธเสนทางทกคามนยส�าคญทางสถต และสรางตวแบบไดใหม(ภาพท2)และค�านวณอทธพลทางตรง(DirectEffect:DE)อทธพลทางออม(Indirect Effect: IE) และอทธพลรวม (Total Effect: TE) ของตวแปรทงหมดทสงผลตอความผกพนตอองคการ(ตารางท4)

10

ตวแปรตาม

(Dep. Variables)

ตวแปรอสระ

(Indep. Variable)

R2 F Con-

stant

Reg.

Coef.

(Beta)

t-values

ความกาวหนาในการ

ปฏบตงาน (PRO)

ความสมพนธภายใน

องคการ (REL)

0.582 220.159*

*

0.000 0.763

14.838**

ความกาวหนาในการ

ปฏบตงาน (PRO)

คานยมในการปฏบตงาน

(VAL)

0.458 133.500*

*

0.000 0.677 11.554**

ความสมพนธภายใน

องคการ (REL)

คานยมในการปฏบตงาน

(VAL)

0.369 92.425** 0.000 0.608 9.614**

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ; ** มนยสาคญทางสถตทระดบ .01

จากตารางท 3 เมอพจารณาคาสมประสทธเสนทางทคานวณไดจากตวแบบทปรบแลวพบวาคา

สมประสทธเสนทางทกคามนยสาคญทางสถต และสรางตวแบบไดใหม (ภาพท 2) และคานวณอทธพล

ทางตรง (Direct Effect: DE) อทธพลทางออม (Indirect Effect: IE) และอทธพลรวม (Total Effect: TE)

ของตวแปรทงหมดทสงผลตอความผกพนตอองคการ (ตารางท 4)

ภาพท 2 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงาน (ปรบปรงแลว)

ความผกพน

ตอองคการ (COM)

คานยมในการปฏบตงาน

(VAL)

ความพงพอใจในการ

ปฏบตงาน (SAT)

ความกาวหนาในการ

ปฏบตงาน (PRO)

ความสมพนธภายใน

องคการ (REL)

P54=.723**

P21=.608**

P31=.677**

P32=.763** P43=.523**

ตารางท 4 สมประสทธสหสมพนธอทธพลทางตรง(DE)อทธพลทางออม(IE)และอทธพลรวม(TE)ของตวแปรอสระทมอทธพลตอความผกพนตอองคการ

ตวแปรทน�ามาศกษา

ในโมเดลเชงสาเหต

คา

สมประสทธ

สหสมพนธ

อทธพล

ทางตรง

(DE)

อทธพลทางออม(IE) อทธพล

รวม

(TE)REL

PRO

SAT

PRO

SAT

PRO SAT รวม

คานยมในการปฏบตงาน

(VAL)

.529 - .175 .256 - - .431 .431

ความสมพนธภายในองคการ

(REL)

.528 - - .289 - - .289 .289

แผนภาพท 2โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงาน(ปรบปรงแลว)

Page 15: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5113

ความกาวหนาในการ

ปฏบตงาน

(PRO)

.580 - - - - .378 .378 .378

ความพงพอใจในการ

ปฏบตงาน

(SAT)

.723 .723 - - - - - .723

จากภาพท 2 และตารางท 4 เมอพจารณาอทธพลรวม (TE) พบวาความพงพอใจในการปฏบตงานมคาสงสด รองลงมาคอ คานยมในการปฏบตงาน ความกาวหนาในการปฏบตงานและความสมพนธภายในองคการ ตามล�าดบ โดยความพงพอใจในการปฏบตงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการ (DE=.723)คานยมในการปฏบตงานมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการ สงผานความกาวหนาในการปฏบตงาน และความพงพอใจในการปฏบตงาน หรอ สงผานความสมพนธภายในองคการ ความกาวหนาในการปฏบตงาน และความพงพอใจในการปฏบตงาน (IE=.431) ความกาวหนาในการปฏบตงานมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการ สงผานความพงพอใจในการปฏบตงาน (IE=.378) ความสมพนธภายในองคการมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการสงผานความกาวหนาในการปฏบตงานและความพงพอใจในการปฏบตงาน(IE=.289)

อภปรายผล จากผลการศกษาผวจยไดน�ามาอภปรายผลดงน 1.จากการศกษาโมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานพบวาความพงพอใจในการปฏบตงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการ โดยความพงพอใจในการปฏบตงานประกอบดวยพฤตกรรมในการปฏบตงานและเจตคตตอองคการจากการศกษาครงนพบวา เจตคตตอองคการและพฤตกรรมในการปฏบตงานมอทธพลตอความผกพนตอองคการอยางมนยส�าคญทางสถต (p<.01)และตวแปรทงสองลวนมความสมพนธไปในทศทางบวกแสดงให

ตารางท 4 สมประสทธสหสมพนธอทธพลทางตรง(DE)อทธพลทางออม(IE)และอทธพลรวม(TE)ของตวแปรอสระทมอทธพลตอความผกพนตอองคการ(ตอ)

Page 16: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

114 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

เหนวาหากบคลากรมเจตคตทดตอองคการจะสงผลใหบคลากรมความผกพนตอองคการเพมมากขนซงราชบณฑตยสถาน(2557)ไดใหความหมายวาเจตคตหมายถงทาทหรอความรสกของบคคลตอสงใดสงหนงดงนนเจตคตจงเปนเรองของความรสกดานจตใจทงทางบวกและทางลบการทบคคลมเจตคตตองานและปจจยตางๆ ในการปฏบตงานเชนลกษณะงานสงแวดลอมสวสดการและคาตอบแทนฯลฯอนจะท�าใหบคคลรสกชอบมความสขสบายใจพอใจในงานเพลดเพลนกบงานรสกเตมใจและผกพนกบงานจะท�าใหการท�างานบรรลตามวตถประสงคและมประสทธภาพแตจากการศกษาครงนพบวาบคลากรมเจตคตตอองคการอยในระดบปานกลาง( X =3.42)แสดงวา บคลากรของกรมพฒนาฝมอแรงงานยงไมไดรบการตอบสนองตามจดมงหมายทตงไวเทาทควร ซงเปนประเดนทหนวยงานควรใหความส�าคญในการพฒนาดานนใหสงขนตอไปสวนดานพฤตกรรมในการปฏบตงานอยในระดบมาก( X =4.13)ซงหนวยงานควรรกษาหรอพฒนาอยางตอเนองนอกจากนผลการศกษายงสอดคลองกบการศกษาของสวมลพชญไพบลย(2560)พบวาความพงพอใจในการปฏบตงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการของบคลากรในมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพนอกจากนยงสอดคลองกบการศกษาของธนฐชารตนพนธ(2550)ทพบวาความผกพนตอองคการของพนกงานสายสนบสนนวชาการไดรบอทธพลโดยรวมจากตวแปรความพงพอใจในการปฏบตงานมากทสดนอกจากนยงสอดคลองกบการศกษาของ ธตวฒน แจมศกด (2547) ทพบวาปจจยดานเจตคตตอองคการซงประกอบไปดวยเจตคตของกลมตอองคการความมชอเสยงและความเชอถอไดขององคการ ความคาดหวงทจะไดรบการตอบสนองจากองคการ ความรสกวาตนเองมความส�าคญตอองคการและความรสกวาองคการเปนทพงไดลวนมความสมพนธไปในทศทางบวก กลาวคอ ถาปจจยเหลานไดรบการพฒนาหรอปรบปรงใหสอดคลองกบความตองการ ระดบความผกพนตอองคการกจะยงสงขน โดยเฉพาะปจจยดานความคาดหวงทจะไดรบการสนองตอบจากองคการและความรสกวาองคการเปนทพงไดเปนปจจยทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการสงกวาตวแปรอนๆ และยงสอดคลองกบการศกษาของวนวสาขแสงประชม(2547,อางถงในสรนาทสบายรป,2556) ทศกษาการพฒนาโมเดลความผกพนตอองคการของครในโรงเรยนเอกชนพบวาปจจยดานความพงพอใจในการปฏบตงานมอทธพลทางตรงและมอทธพลสงสดตอความผกพนตอองคการ

Page 17: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5115

2.ความกาวหนาในการปฏบตงานมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการโดยผานความพงพอใจในการปฏบตงาน และน�าไปสความผกพนตอองคการ ปจจยดานความกาวหนาในการปฏบตงานประกอบดวยหนาทความรบผดชอบความส�าเรจในงานการเลอนต�าแหนงและใหรางวลซงปจจยตางๆ นมสวนส�าคญในการสงเสรมใหบคลากรเกดความพงพอใจตอการปฏบตงานกลาวคอหากบคลากรของกรมพฒนาฝมอแรงงานมหนาทความรบผดชอบทไดมโอกาสใชความรความสามารถในการท�างานอยางเตมทเปนงานทมโอกาสไดพฒนาความรความสามารถและมความรสกวางานทรบผดชอบสามารถสรางประโยชนใหกบคนจ�านวนมาก สามารถท�างานไดเสรจตามเวลาทก�าหนด ผลงานเปนทพอใจของผเกยวของ และการไดรบการเลอนต�าแหนง จะสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงาน และน�าไปสความผกพนตอองคการแตจากการศกษาครงนพบวาความกาวหนาในการปฏบตงานในดานความส�าเรจในงานและหนาทความรบผดชอบอยในระดบมาก( X =4.03และ3.89ตามล�าดบ) สวนการเลอนต�าแหนงและใหรางวลอยในระดบปานกลาง แสดงใหเหนวาบคลากรของหนวยงานยงไมไดรบการตอบสนองดานนเทาทควรโดยเฉพาะดานเสนทางการเตบโตในการปฏบตงาน ( X =2.94)ผทไดรบการแตงตงในต�าแหนงระดบสงนาเคารพนบถอและเปนตวอยางทดในการปฏบตงาน( X =3.16)การพจารณาเลอนต�าแหนงในหนวยงานขนอยกบความสามารถในการปฏบตงาน( X =3.34)และการเลอนต�าแหนงในหนวยงานเปนไปอยางมกฎเกณฑและถกตองตามกระบวนการ( X =3.45)ซงหนวยงานจะตองใหความส�าคญกบประเดนดงกลาวขางตน 3.ความสมพนธภายในองคการมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการโดยผานความกาวหนาในการปฏบตงาน และความพงพอใจในการท�างาน ความสมพนธภายในองคการประกอบดวย ความสมพนธกบผบงคบบญชา ความสมพนธกบเพอนรวมงานการไดรบการยอมรบและใหความส�าคญการบงคบบญชาและการมสวนรวมจากการศกษาพบวาความสมพนธภายในองคการของบคลากรในภาพรวมอยในระดบมาก( X =3.82)เมอพจารณาเปนรายดานพบวาทกดานอยในระดบมากทงหมดโดยเรยงล�าดบจากมากไปหานอยดงนความสมพนธกบเพอนรวมงานการมสวนรวมการบงคบบญชาความสมพนธกบผบงคบบญชาและการไดรบการยอมรบและใหความส�าคญ( X =4.00,3.84,3.78,3.76และ3.75ตามล�าดบ)และจาก

Page 18: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

116 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

การศกษายงพบวาการมสวนรวมมอทธพลตอความผกพนตอองคการอยางมนยส�าคญทางสถต(p<.05)และเปนความสมพนธเชงบวกดงนนในการพฒนาองคการเพอใหบคลากรเกดความผกพนตอองคการสงขนในดานความสมพนธภายในองคการหนวยงานควรใหความส�าคญในดานการมสวนรวมของบคลากรในองคการซงสอดคลองกบการศกษาของธณฐชารตนพนธ(2550)พบวาความสมพนธภายในองคการมอทธพลทางตรงทเปนบวกตอความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการนอกจากนยงสอดคลองกบการศกษาของอวยพรประพฤทธธรรม(2537) ทพบวาความสมพนธกบผบงคบบญชา ความสมพนธกบเพอนรวมงานและการมสวนรวมเปนองคประกอบทส�าคญตอความพงพอใจในการปฏบตงาน โดยการทบคคลไดมโอกาสพบปะพดคยมความสมพนธเขากนไดดกบผบงคบบญชาและเพอนรวมงานรวมทงการมสวนรวมในการตดสนใจหรอก�าหนดนโยบายภายในองคการจะกอใหเกดความสมพนธอนดตอกนและยอมสงผลใหสภาพการท�างานราบรนเกดความไววางใจระหวางบคคลและสงเสรมการรวมมอชวยเหลอกนอยางเปนมตร นอกจากนยงสอดคลองกบการศกษาของ สมนา ศรบวรเกยรต (2542) ทพบวา ปจจยดานความสมพนธภายในองคการไดแกความสมพนธกบผบงคบบญชาและความสมพนธกบเพอนรวมงานสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานอยางมนยส�าคญทางสถต 4.คานยมในการปฏบตงานมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการใน2ลกษณะกลาวคอลกษณะแรกเปนไปโดยผานความกาวหนาในการปฏบตงานความพงพอใจในการปฏบตงานและน�าไปสความผกพนตอองคการลกษณะทสองเปนไปโดยผานความสมพนธภายในองคการความกาวหนาในการปฏบตงานความพงพอใจในการปฏบตงานและน�าไปสความผกพนตอองคการจากการศกษาครงนพบวาคานยมในการปฏบตงานของบคลากรในภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.83) เมอพจารณาเปนรายดานพบวาทกดานอยในระดบมากทงหมดเรยงตามล�าดบดงนดานความคดสรางสรรค ( X =4.07) ความหลากหลายในการปฏบตงาน ( X =3.80)และความมอสระในการปฏบตงาน ( X = 3.62) และจากการศกษายงพบวาความคดสรางสรรคในการปฏบตงานมอทธพลตอความผกพนตอองคการอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.01และเปนความสมพนธเชงบวกดงนนในการพฒนาองคการเพอใหบคลากรเกดความผกพนตอองคการทสงขน ในดานคานยมในการปฏบตงานหนวยงานควรใหความส�าคญในดานความคดสรางสรรค ซงสอดคลองกบการศกษา

Page 19: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5117

ของทพทนนาสมทรานนทและคณะ(2547)พบวาคานยมในการท�างานของหวหนางานธรกจอตสาหกรรมสงทอมความสมพนธกบความผกพนตอองคการความพงพอใจในการท�างานแรงจงใจใฝสมฤทธและพฤตกรรมการท�างานของหวหนางาน

ขอเสนอแนะ 1.ขอเสนอแนะจากการวจย 1.1 ผบรหารควรสงเสรมและสนบสนนใหเกดความพงพอใจในการปฏบตงานทงในดานพฤตกรรมการปฏบตงานควบคกบเจตคตทดตอการปฏบตงานเพราะมอทธพลทางตรงท�าใหระดบความผกพนตอองคการของบคลากรเพมมากขน 1.2 ดานคานยมในการปฏบตงาน ควรสงเสรมและใหความส�าคญในดานความคดสรางสรรคกบบคลากรซงจะสงผลทางออมตอความผกพนตอองคการ 1.3ดานความกาวหนาในการปฏบตงานควรใชแนวทางในการสรางระบบพจารณาความดความชอบอยางยตธรรมและเทาเทยมกน 1.4ดานความสมพนธภายในองคการหนวยงานควรใหความส�าคญในดานการมสวนรวมของบคลากรทงในดานงานขององคการและกจกรรมทางสงคม 1.5ดานความผกพนตอองคการพบวาตวแปรทมคามากทสดคอดานการทมเทใหกบงาน ดงนนหนวยงานควรหาแนวทางในการสงเสรมและพฒนาบคลากรเพอเพมความผกพนตอองคการในดานนใหมากขนและตอเนอง 2.ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 2.1 ในการวจยครงน ไดน�าตวแปร ความสมพนธภายในองคการ ความกาวหนาในการปฏบตงานคานยมในการปฏบตงานความพงพอใจในการปฏบตงานมาอธบายความผกพนตอองคการซงยงมตวแปรสาเหตอนๆ ทยงไมไดท�าการศกษาในงานวจยน เชน ภาวะผน�าของผบรหารกบความผกพนตอองคการ เพอใหไดองคความรใหมๆทนาสนใจและเปนประโยชนตอการพฒนางานวจยตอไป 2.2จากการศกษาพบวามเพยงความพงพอใจในการปฏบตงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการซงในการศกษาครงนความพงพอใจในการปฏบตงานประกอบดวยพฤตกรรมในการปฏบตงานและเจตคตตอองคการดงนนในการศกษาครงตอไปควรเพมตวแปรความพงพอใจในการปฏบตงานทเปนรปธรรมมากขน เชนลกษณะงานทท�าความกาวหนาในหนาทการกาวเขาสต�าแหนงและการบงคบบญชาเปนตน

Page 20: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

118 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

2.3ควรมการศกษาในเชงเปรยบเทยบกบองคการหรอหนวยงานอนๆ ในระดบกรมเพอตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษตลอดทงขยายขอบเขตการศกษาใหกวางขนโดยศกษาความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานในสวนภมภาค 2.4ควรมการศกษาเรองนในกรมพฒนาฝมอแรงงานเปนระยะๆตามเวลาทเหมาะสมเชนทก3-5ป เพอตรวจสอบวาปจจยใดบางทมอทธพลตอความผกพนตอองคการเมอบรบทสภาพแวดลอมเปลยนไป

เอกสารอางอง

กรมพฒนาฝมอแรงงาน.(2557ก).รายงานประจ�าป2556.กรงเทพฯ:กองแผนงานและสารสนเทศกรมพฒนาฝมอแรงงาน.

กรมพฒนาฝมอแรงงาน. (2557ข). ขอมลบคลากรของกรมพฒนาฝมอแรงงาน.กรงเทพฯ:กองการเจาหนาทกรมพฒนาฝมอแรงงาน.

ทพยทนนาสมทรานนทศรนภาจามรมานพชญาทองค�าพงษสารณโตอรณและสไบทองชยประภา.(2547).คานยมในการท�างานความผกพนตอองคการความพงพอใจในการท�างานแรงจงใจใฝสมฤทธและพฤตกรรมการท�างานของหวหนางานธรกจอตสาหกรรมสงทอโครงการพฒนาผประกอบการธรกจอตสาหกรรม.สงคมศาสตรและมนษยศาสตร.30(1),46–62.

ธณฐชารตนพนธ.(2550).การพฒนาโมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคกรของพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล.คณะครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.

ธตวฒน แจมศกด. (2547).ปจจยทมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรของขาราชการศนยการอตสาหกรรมปองกนประเทศและพลงงานทหาร.บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยบรพา,ชลบร.

บญชมศรสะอาด.(2545).การวจยเบองตน.พมพครงท7.กรงเทพฯ:สวรยาสาสน.พชตพทกษเทพสมบตจนดาลกษณวฒนสนธและไชยนนทปญญาศร. (2552).

ความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการความหมายทฤษฎวธวจยการวดและงานวจย.พมพครงท2.กรงเทพฯ:ส�านกพมพเสมาธรรม.

Page 21: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

บทท 5 โมเดลเชงสาเหตของความผกพนตอองคการของบคลากรกรมพฒนาฝมอแรงงานThe Causal Model of Organizational Commitment of Officers in the Department of Skill Development

บทท 5119

ราตรชนหวคงและกรณาเชดจระพงษ. (2560).การศกษาความผกพนตอองคกรของบคลากรส�านกงานทดนสาขาในจงหวดนครราชสมา.ราชพฤกษ.15(2),83-94.

ราชบณฑตยสถาน.(2557).เจตคต.(23มนาคม2559).สบคนจากhttp://rirs3.royin.go.th/coinages/webcoinage.php.

ศรณย พมพทอง. (2557). ปจจยเชงสาเหตทมอทธพลตอการคงอยในองคการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในประเทศไทย.บรหารธรกจ.37(142),16-32.

ส�าราญ มแจง. (2544). สถตขนสงส�าหรบการวจย. กรงเทพฯ : นชนแอดเวอรไทซงกรฟ.

สมนาศรบวรเกยรต.(2542).ศกษาความยดมนผกพนตอองคกร:ศกษาเฉพาะกรณเจาหนาทการตลาดบรษทเงนทนหลกทรพยและบรษทหลกทรพยในเขตกรงเทพมหานคร. คณะสงคมวทยาและมานษยวทยา มหาวทยาลยธรรมศาสตร,กรงเทพฯ.

สรนาทสบายรป. (2556). แนวทางการพฒนาความผกพนในองคกรของพนกงานสโมสรทหารบก(สวนกลางวภาวด).วทยาลยการทพบก,กรงเทพฯ.

สวมลพชญไพบลย. (2560).ปจจยเชงสาเหตและผลของความผกพนตอองคกรทมตอการปฏบตงานของบคลากรในมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ.บณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ.11(1),174-189.

อวยพรประพฤทธธรรม.(2537).ปจจยทสงผลตอความผกพนตอองคกรของวทยาจารยในวทยาลยพยาบาลภาคเหนอ. คณะสงคมวทยาและมานษยวทยามหาวทยาลยธรรมศาสตร,กรงเทพฯ.

Angle,H.L&Perry,J.L.(1981).AnEmpiricalAssessmentofOrganizationalCommitmentandOrganizationalEffectiveness.AdministrativeScienceQuarterly,26(4),1-12.

Best,J.W.(1981). Research in Education.(4thed.).NewJersey:PreticeHall.

Page 22: โมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของ …romphruekj.krirk.ac.th/books/2561/2/07_36_2_HumanOrganizationalAnd... ·

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกบท

ท 5

120 ปท 36 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2561

Buchanan, B. (1974). Building Organizational Commitment: TheSocializationofManagersinWorkOrganizations.AdministrativeScienceQuarterly,19(4),533-546.

Kerlinger,F.N.&Pedhazur,E.J..(1973).MultipleRegressioninBehavioralResearch.NewYork:HoltRinehartandWinston.

Steers,R.M.&Porter,L.W.(1983).MotivationandWorkBehavior.NewYork:McGraw-Hill.

Steers, R.M. (1977). Antecedents and outcomes of organizationalcommitment.AdministrativeScienceQuarterly,22(1),46-56.

Yamane,T.(1973).Statistics:AnIntroductoryAnalysis.3rded.Newyork:HarperandRowPublication.