วาระการประชุมคณะกรรมการการ ...mkho.moph.go.th/mko/frontend/web/uploads/inspector/2561-2... · Web viewผลการสำรวจพ

322

KPI Monitor

ตวชวด Monitor 1 รอยละสถานบรการสขภาพทมการคลอดมาตรฐานผรบผดชอบ 1. นางสราญจต อนศร ตำาแหนง นก

วชาการสาธารณสขชำานาญการ เบอรโทร 081-9745300 E-mail : [email protected]

2. นางสาวยศสยา ออนคำา ตำาแหนง นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ

เบอรโทร 085-0425979 E-mail : [email protected]

เอกสารอยทผรบผดชอบงาน

323

ตวชวด Monitor 2 รอยละของเดกทมความฉลาดทางสตปญญาตำากวาเกณฑไดรบการพฒนา และดแลชวยเหลออยางตอเนอง เพอนำาไปสเดกไทยมระดบสตปญญาเฉลยไมตำากวา 100 ผรบผดชอบ 1. นางเอมอร สทธสา ตำาแหนง หวหนากลมงานควบคมโรคไมตดตอ

สขภาพจตและยาเสพตดโทรศพท 094-6259451 Email :

[email protected]. น.ส.นวลปรางค ดวงสวาง ตำาแหนง ผรบผดชอบ

งานสขภาพจตโทรศพท 083-6757213 Email:

[email protected]

๑. การวเคราะหขอมลสถานการณ/สภาพปญหาของจงหวดมหาสารคาม

ผลการสำารวจพฒนาการเดกปฐมวย กรมอนามย ป 2542-2557 พบวา เดกไทย 30% มพฒนาการดานใดดานหนงลาชา (กรมสขภาพจต 2555) และ 10% อยในภาวะเปนโรค อก 20% เปนกลมทสามารถกระตนใหกลบมามพฒนาการทสมวยได และจากการสำารวจระดบสตปญญา นกเรยนไทยชนประถมศกษาปท 1 ในเขตจงหวดมหาสารคาม ป 2559 โดยใชเครองมอ Standard Progressive Matrices (SPM parallel version : update 2003) พบระดบเชาวนปญญา

324

(Intelligent Quotient : IQ) เฉลยเทากบ 95.09 ถอเปนระดบสตปญญาทอยในเกณฑปกต แตคอนไปทางตำากวาคากลางของมาตรฐานสากลในยคปจจบน (IQ=100) ซงคา IQ เฉลย เดกประถมศกษาปท 1 ในป พ.ศ. 2559 ระดบเขตสขภาพท 7 เฉลยเทากบ 94.28 ระดบประเทศไทย เฉลยเทากบ 98.23 แตอยางไรกตามเมอเปรยบเทยบกบคา IQ เฉลย เดกประถมศกษาปท 1 ในป พ.ศ. 2554 ซงเทากบ 95.95 พบวา จงหวดมหาสารคาม ในป 2559 มระดบ IQ เฉลยลดลงเลกนอย ( IQ ป 2554 ระดบเขตสขภาพท 7 เฉลยเทากบ 94.16 และระดบประเทศไทย เฉลยเทากบ 98.59) แตอยางไรกตามพบวาในป 2554 จงหวดมหาสารคาม กเปนจงหวดทมคาคะแนนภาวะสขภาพจตด เปนอนดบ 3 ของประเทศ ดวยเชนกน

จากเหตดงกลาว ปจจบนจงหวดมหาสารคาม ไดเรงดำาเนนการลดชองวาง (Gap) ระหวางกลมทมระดบสตปญญาสงกบกลมทมระดบสตปญญาตำา ดวยการบรณาการงานทกภาคสวนทเกยวของ ตระหนกในความสำาคญ และกำาหนดเปนนโยบายพรอมขบเคลอนเรงดวนในระดบจงหวดมหาสารคาม เรมตงแตวยผใหญและการวางแผนครอบครว, อนามยแมและเดก, เดกกอนปฐมวย, ปฐมวย, วยเรยน, วยรนและการปองกนการทองไมพรอม, โรงเรยนพอแม, โรงเรยนผสงอาย, ชมชนเขมแขง, สงแวดลอมทเออตอพฒนาการการเรยนรหรอแมแตการสรางความเชอและความศรทธาตอการเรยนรอยางมคณภาพมงเปาไปทการสรางเดกและเยาวชนใหมองเหนคณคาและความสามารถของตนเอง เปนตน ทงนเพอเตรยมพรอมการสำารวจระดบสตปญญา อกครงหนงในป 2564 ตอไป

325

ตารางท 115ระดบสตปญญา ป 2554 เปรยบเทยบกบป 2559 แยกรายจงหวดในเขตสขภาพท 7

จงหวดคะแนน IQ ผลตาง

59 กบ 54

สมมตฐาน : คาเฉลย IQ59 แตกตางจาก IQ54

Mean 54

Mean 59

กาฬสนธ89.87

93.33 3.46 Greater than IQ54

ขอนแกน87.53


มหาสารคาม

95.95

95.09 -0.86 NodifferenceIQ54

รอยเอด88.50


เขต 7 (ไมถวงฯ)

90.54


เขต 7 (ถวงฯ)

94.28

2. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงาน ไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/Key Risk Factor)

1. มาตรการ และความเขมขนของการเฝาระวง (Surveillance) พฒนาการโดยพอแม ผเลยงด ครในโรงเรยน และผมสวนเกยวของ ทควรจะตองผานการอบรมและเพมเตมทกษะองคความรทเกยวของอยางเขมขน ตอเนอง สามารถวเคราะหและแกไขปญหาเดกรายบคคล และกระตนการเกดสมพนธภาพกลมได

326

2. ความครอบคลมการคดกรองพฒนาการทงดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม โดยบคลากร ในเดกกลมเปาหมาย อาย 9, 18, 30, 42 เดอน

3. โรคกลมเสยงตอการเรยนร (ออทสตก, สมาธสน, บกพรองทางการเรยนร, บกพรองทางสตปญญา) ไดรบการเฝาระวง คดกรอง และสงตออยางเปนระบบ)

4. ตดตามและ ประเมนผล อยางตอเนอง เพอแสดงความกาวหนาหลงดำาเนนการ 3 เดอน, 6 เดอน และ 12 เดอน

3. ปญหาอปสรรค และขอเสนอแนะ

ปญหา/อปสรรค/ปจจยททำาใหการดำาเนนงานไมบรรลวตถประสงค

ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ

1. มาตรการ และความเขมขนของการเฝาระวง (Surveillance) เลยงด ฯลฯ

ไมม

๒. ความครอบคลมการคดกรองพฒนาการทงดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม โดยบคลากร ในเดกกลมเปาหมาย

ไมม

3. โรคกลมเสยงตอการเรยนร (ออทสตก, สมาธสน, บกพรองทางการเรยนร, บกพรองทางสตปญญา) ไดรบการเฝาระวง คดกรอง และสงตอ อยางเปนระบบ

ไมม


ไมม

4. Best practice หรอ นวตกรรมทสามารถเปนปงบประมาณ 2560 ทผานมามนวตกรรมทสามารถเปนแบบ

อยางเพอขยายตอในปงบประมาณ 2561 ดงน

327

1) ปงบประมาณ 2560 ทผานมา ศนยสขภาพจต เขต 7 ขอนแกน, เขตสขภาพท 7 รวมกบ สำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม ไดดำาเนนการอบรมอาสาสมครสาธารณสขเชยวชาญ สาขาสขภาพจตชมชนตนแบบ จำานวน 2 คน ตออำาเภอ ในป 2560 และปงบประมาณ 2561 ไดขยายผลตอเปน อสม.เชยวชาญดานสขภาพจต 1 คนตอ 1 ตำาบล ครอบคลมทงจงหวด

2) ผลงานวชาการ/นวตกรรม ในป 2561 ไปนำาเสนอผลงานระดบประเทศ ในงานสมมนาการพฒนาระบบบรการปฐมภมดานการดำาเนนงานสขภาพจตในชมชน ภายใตกลไกระบบสขภาพระดบอำาเภอ ณ โรงแรมปรนซพาเลซ กทม. จำานวน 1 พนท คอ

3) ผลงานวชาการ/นวตกรรม ดานสขภาพจตป 2561 ไดรบคดเลอกไปนำาเปน best practice ดานสขภาพจต ระดบเขตสขภาพท 7 คอ

4) ผลงานวชาการ/นวตกรรม ดานสขภาพจตป 2561 ระดบจงหวดมหาสารคาม ไดรบคดเลอกใหนำาเสนอในเวทสรปผลการดำาเนนงานสงเสรมสขภาพจตและปองกนปญหาสขภาพจต เขตสขภาพท 7 ปงบประมาณ 2561 ในวนท 13-14 มถนายน 2561 ณ ศนยการประชมและแสดงสนคานานาชาต จงหวดขอนแกน โดยมรายละเอยดดงน

นำาเสนอแบบบทนทรรศการ

ชอเรอง ผนำาเสนอ หนวยงานการพฒนาลานเลนลานเพลนสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยดวย ภมปญญาทองถน กรณศกษาบานนำาเทยง-หนองจนทา ตำาบล หนองกง อำาเภอแกดำา จงหวดมหาสารคาม

นางบญเรยงบวละคณและคณะ

รพ.สต.โคกไร ต.หนองกงอ.แกดำา

328

นวตกรรมหนงสนพนทสรางสรรคสำาหรบวยรนยค 4.0 อำาเภอโกสมพสย จงหวดมหาสารคาม

นางววฒนาเรองฤทธและคณะ

รพ.โกสมพสย

การพฒนาการขบเคลอนองคกรคณธรรม สรางสขแบบมสวนรวมของเครอขายบรการสขภาพ อำาเภอแกดำา จงหวดมหาสารคาม

นางสภาพรสโพธ และคณะ

รพ.แกดำา

การพฒนาระบบการดแลผสงอายกลมพงพงโดยใช 3 C ในการขบเคลอนในพนทตำาบลยางสสราช อำาเภอยางสสราช จงหวดมหาสารคาม

นางพชรมาศ คณวงศและคณะ

รพ.ยางสสราช

นำาเสนอแบบ Oral Presentation

ชอเรอง ผนำาเสนอ หนวยงาน

การพฒนาแนวทางการตดตามกระตนพฒนาการเดกทมพฒนาการสงสยลาชา ในชมชนและในสถานบรการแบบภาคเครอขายมสวนรวม อำาเภอนาเชอก จ.มหาสารคาม

นางวนเพญปะธเก และคณะ

รพ.นาเชอก

การศกษาความฉลาดทางอารมณของนกเรยนมธยมศกษาปท

นางสาวจตรากร โฮมชย

รพ.สต.หน

329

1-3 โรงเรยนหนองแวงสหคามวทย ตำาบลหนองแวง อำาเภอกดรง จงหวดมหาสารคาม

วงศและคณะ

องแวงอำาเภอกดรง

พฒนารปแบบการดแลผปวยสราโดยภาคเครอขายอำาเภอนาดน

นพ. พทกพงษ พรรณพราวและคณะ

รพ.นาดน

การศกษาภาวะความเครยดในพธไลผปอบ บานผอตำาบลหนองกง อำาเภอชนชม จงหวด มหาสารคาม

นายชานนประชานนทและคณะ

รพ.สต.หนองกงอ.ชนชม

กระบวนการดแลสขภาพโดยการเพงพาตนเองอยางมสวนรวมดวยการแพทยวถธรรม (การศกษารายกรณบคคลตนแบบแพทยวถธรรม)

พญ. นคมภรณชชาต,นางอรณต วฒนะและคณะ

รพ.มค.

นำาเสนอแบบ Poster Presentation

ชอเรอง ผนำาเสนอ หนวยงาน

ผลการกระตนพฒนาการเดกอาย 0-5 ป ในเขตรบผดชอบศนยสขภาพบานเรา โรงพยาบาลบรบอ จงหวดมหาสารคาม

นายชวลต จนคลง และคณะ

รพ.บรบอ

นวตกรรม เซานง นวตกรรมฝกหดนง“ ”สำาหรบเดกอาย 5-8 เดอน

นายไสว มงคลพศ และคณะ

รพ.สต.โนนมวง อ

330

.พยคฆภมพสย

ระบบดแลสขภาพจตนสตมหาวทยาลยมหาสารคาม

ผศ.พญ.จรยา จรานกล, น.ส.ธาณฐดา สรโสนแกว และคณะ

โรงพยาบาลสทธาเวช คณะแพทย-ศาสตร มมส.

รปแบบการพฒนาตำาบลสงเสรมเดก 0-5 ป สงดสมสวน ฟนไมผ พฒนาการสมวย ต.หนองซอน อ.เชยงยน จ.มหาสารคาม

นางนรนช พลมาตร

รพ.สต.หนองซอนอ.เชยงยน

ประสทธผลของการดำาเนนงานบำาบดยาเสพตดใน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำาบล บานหนองอม อำาเภอกนทรวชยจงหวดมหาสารคาม

นายอานนทถงแกวหงษ

รพ.สต.หนองอมอ.กนทรวชย

ตวชวด Monitor M 3 รอยละของเดกวยเรยนสงดสมสวน (มากวาหรอเทากบรอยละ 68)ผรบผดชอบ 1. นางสาวนยม เปรมบญ ตำาแหนง นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ

2. วาท ร.ต.หญงศรรตน จากญชร ตำาแหนง นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ เบอรโทร 0969379097 E-mail : [email protected]

331


การสงเสรมสขภาพเดกวยเรยน (6-14 ป) ของจงหวดมหาสารคาม พบวา มเดกวยเรยนสงดสมสวน 45,868 คน คดเปนรอยละ 71.43 (เกณฑกำาหนดไวท รอยละ ≤ 68) มเดกวยเรยนเรมอวนและอวน จำานวน 6,112 คน คดเปนรอยละ 9.52 มเดกวยเรยนผอม จำานวน 2,337 คน คดเปนรอยละ 3.64 และมเดกเตย จำานวน 2,039 คน คดเปนรอยละ 3.18 สำาหรบสวนสงเฉลยของเดกอาย 12 ป เพศชายมสวนสงเฉลยท 149.47 เซนตเมตร และเพศหญงมสวนสงเฉลย 151.38 เซนตเมตร (ทมา : จากระบบรายงาน HDC ณ วนท 14 มถนายน 2561)

จงหวดมหาสารคาม มการดำาเนนงานสงเสรมสขภาพและปองกนโรคตามกลมวย และมการดำาเนนงานตามแผนงานกลมเดกวยเรยน (6-14 ป) โดยมวตถประสงคเพอใหเดกนกเรยนมคณภาพ 4 ดาน คอ ดานพฒนาการ ดานการเจรญเตบโต รปราง/สวนสง ดานสขภาพชองปาก และดานการไดรบวคซน โดยใชกลยทธโรงเรยนสงเสรมสขภาพในการขบเคลอน อกทงยงบรณาการงานทดำาเนนงานในโรงเรยนเขาดวยกนเปนงานอนามยโรงเรยน โดยมนโยบายในการดำาเนนงานสงเสรมสขภาพเดกวยเรยน กำาหนดใหมการตรวจสขภาพเดกวยเรยน โดยเจาหนาทสาธารณสข ปการศกษาละ 1 ครง นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ขนไป ตรวจสขภาพดวยตนเองโดยใชสมดบนทกสขภาพดวยตนเองของนกเรยนภาคเรยนละ 1 ครง พรอมทงเฝาระวงภาวะโภชนาการในนกเรยน ซงจะสามารถสงผลตอภาวะสขภาพเดกวยเรยนได โดยไดสงเจาหนาทในพนทเขารวมอบรมพฒนาศกยภาพเจาหนาทสาธารณสข (คร ก) “สงเสรมสขภาพเดกวยเรยน สงดสมสวน ซงทาง”ศนยอนามยท 7 ไดจดขน โดยมวตถประสงคเพอใหเจาหนาทสาธารณสขมความเขาใจในการสงเสรมสขภาพเดกวยเรยน และสามารถเปนคร ก ถายทอดองคความรแกเจาหนาทสาธารณสขในระดบพนทและผเกยวของ

332

ไดอยางถกตอง สงผลใหเดกวยเรยนเจรญเตบโตสมวย สงดสมสวน รวมทงมการจดอบรมพฒนาการสงเสรมสขภาพเดกวยเรยน (คร ข) โดยใชคากลาง Smart Kids Coacher และโชปา แอนดชายดปา รวมทงการดำาเนนงานตามโครงการจงหวดเกลอไอโอดนยงยนมงสเดกตกสลา 4.0 พรอมกบการนเทศ ตดตาม ประเมนผล จำานวน 2 ครงตอป

1.1 ขอมลสถานการณระดบจงหวดเปรยบเทยบรายป

ตารางท 116 ผลการดำาเนนงานตวชวด/เรองรอยละของเดกวยเรยน สงดสมสวน

(เขตกำาหนดไมนอยกวารอยละ 68) ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕ 59-๒๕ 61

เรอง/ตวชวด/กจกรรมดำาเนน

การ

เกณฑ ผลการดำาเนนงาน๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61

จำานวน

อตรา

จำานวน

อตรา

จำานวน

อตรา

1. รอยละของเดกวยเรยนสงดสมสวน

≤68 31,801

66.74

45,899

70.32

45,868

71.43

2. รอยละของ ไมเกน10 %

4,843

10.16

6,001

9.19

6,112

9.52

333

นกเรยนมนำาหนกตามเกณฑสวนสง(W/A) เกนเกณฑ (เรมอวนและอวน)หมายเหต ฐานขอมล : จากระบบรายงาน HDC ประมวลผล 14 มถนายน 2561

จากตาราง ภาวะโภชนาการในกลมเดกวยเรยน (6-14 ป) ในโรงเรยนทกสงกด ปการศกษาท 2/2560 พบวา มเดกวยเรยนสงดสมสวน จำานวน 45,868 คน คดเปนรอยละ 71.43 ถอวาผานเกณฑมาตรฐานทกำาหนด (เขตกำาหนดไมนอยกวารอยละ 68) ซงเมอเทยบกบปทผานมา พบวา จงหวดมหาสารคามมรอยละของเดกวยเรยนสงดสมสวนเพมมากขน และยงพบอกวามภาวะอวนและเรมอวน จำานวน 6,112 คน คดเปนรอยละ 9.52 ซงถอวาผานเกณฑมาตรฐานตามทกรมอนามยกำาหนด คอ นอยกวารอยละ 10 แตกอยในภาวะทตองมการเฝาระวงและมมาตรการในการดำาเนนงานควบคมภาวะอวนและเรมอวนอยางตอเนอง

334

1.2 ขอมลสถานการณแยกรายอำาเภอ ปงบประมาณ ๒๕๕ 9-๒๕ 61

ตารางท 117 ผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองรอยละของเดกวยเรยน สงดสมสวน แยกรายอำาเภอ

ของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61

ท อำาเภอ๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61

ผลงาน รอยละ ผลงาน รอยละ ผลงาน รอยละ๑ เมอง

8,773 63.9 9,953 65.8 9,03063.8

3๒ แกดำา

951 66.2 1,004 65.8 1,21369.4

3๓ โกสมพส

ย 2,918 65.9 3,642 65.6 4,00772.2

8๔ กนทรวช

ย 1,914 64.6 2,864 67.4 2,53267.7

7๕ เชยงยน

1,650 67.5 3,148 75.2 2,80271.8

8๖ บรบอ

3,290 70.5 6,196 80.8 6,23879.8

1๗ นาเชอก

1,429 67.6 2,912 75.6 3,88473.4

4๘ พยคฆภม

พสย 2,237 75 3,892 69.5 5,60471.2

2๙ วาปปทม

5,284 66.9 6,360 70.7 4,64976.0

1๑๐ นาดน

847 67.5 1,714 68.5 1,93675.1

6๑๑ ยางสส

ราช 915 69.9 1,698 70.3 1,36272.4

9

335

๑๒ กดรง 795 61.9 1,858 71.5 1,744 73.4๑๓ ชนชม

798 70.3 658 66.5 86771.1

8รวมจงหวด 31,8

0166.7

445,899

70.32

45,868

71.43

หมายเหต ฐานขอมล : จากระบบรายงาน HDC ประมวลผล 14 มถนายน 2561

จากตารางพบวา จงหวดมหาสารคาม มเดกสงดสมสวนอยในเกณฑตามทกรมอนามยกำาหนด คอ รอยละ 71.43 แตเมอวเคราะหขอมลแยกรายอำาเภอแลว พบวา พนทอำาเภอเมอง และอำาเภอกนทรวชย ยงมปญหาอย โดยมผลงานอยทรอยละ 63.83 และ 67.77 ตามลำาดบ และยงพบอกวาอำาเภอเมอง มผลงานไมผานเกณฑตอเนองมา 3 ป อาจเนองมาจากการทมเดกวยเรยนเขามาศกษาในเขตอำาเภอเมองจำานวนมากและเปนเดกนอกพนท ทำาใหเกดปญหาในการลงบนทกขอมลภาวะโภชนาการได

ดงนน จงหวดมหาสารคาม ไดดำาเนนงานตามนโยบายกระทรวงสาธารณสข รณรงคจงหวดไอโอดนยงยน รณรงคเดกไทยสายตาด มการรณรงคดมนมจด (Love Milk Day) และการบรโภคไข วนละ 1 ฟอง รณรงคกจกรรม กระโดดโลดเตน เลนสนก และรณรงคกจกรรม“ ” เดกไทยฟนด สขภาพด ฉลาดสมวย ทกอำาเภอในวนเดกแหงชาต วนท “ ”

13 มกราคม 2561 และไดประสานกบศกษาธการจงหวดมหาสารคาม ในการกำาหนดเปนนโยบายใหกบโรงเรยนทกสงกด รวมทงอยในระหวางการดำาเนนงานตามโครงการจงหวดไอโอดนยงยน มงสเดกตกสลา 4.0

1.3 ขอมลสถานการณแยกรายอำาเภอ ปงบประมาณ ๒๕ 61

336

ตารางท 118 เปาหมายและผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองรอยละของเดกวยเรยน สงดสมสวน

ป ๒๕ 61 ( ตลาคม 2560-มกราคม ๒๕ 61 ) ของจงหวดมหาสารคาม แยกรายอำาเภอ

ท อำาเภอ เปาหมาย ผลงาน รอยละ๑ เมอง 14,147 9,030 63.83๒ แกดำา 1,747 1,213 69.43๓ โกสมพสย 5,544 4,007 72.28๔ กนทรวชย 3,736 2,532 67.77๕ เชยงยน 3,898 2,802 71.88๖ บรบอ 7,816 6,238 79.81๗ นาเชอก 5,289 3,884 73.44๘ พยคฆภมพสย 7,869 5,604 71.22๙ วาปปทม 6,116 4,649 76.01

๑๐ นาดน 2,576 1,936 75.16๑๑ ยางสสราช 1,879 1,362 72.49๑๒ กดรง 2,376 1,744 73.4๑๓ ชนชม 1,218 867 71.18

รวม 64,211 45,868 71.43

จากตาราง พบวา จงหวดมหาสารคาม มเดกสงดสมสวนอยในเกณฑตามทกรมอนามยกำาหนด คอ รอยละ 71.43 แตเมอวเคราะหผลงานตามระบบรายงานแยกรายอำาเภอแลว พบวา พนทอำาเภอเมอง และอำาเภอกนทรวชย ยงมปญหาอย โดยมผลงานอยท รอยละ 63.83 และ 67.77 ตามลำาดบ

โดยจงหวดมหาสารคามไดมแนวทางดำาเนนงานของแผนยทธศาสตรระบบสขภาพจงหวด มแนวทางดำาเนนงานระดบจงหวด คอ

1. สนบสนนการพฒนากลไกการดำาเนนงาน

337

2. กำาหนดใหมการจดบรการสขภาพรวมกบโรงเรยน โดยใหมบรการสขภาพอนามยนกเรยน ใหมการชวยเหลอ ตดตาม สงตอ

3. กำาหนดใหมการมสวนรวมของภาคเครอขายสขภาพระดบอำาเภอ : ครอบครว/ชมชน/อปท. โดยใหมการพฒนาสขภาพเดก การจดสภาพสงแวดลอมทเออตอสขภาพ จดทำาแนวทางการคดกรอง สงตอ จดอบรมพฒนาการสงเสรมสขภาพเดกวยเรยน (คร ข) โดยใชคากลาง SKC โชปาแอนดชายดปา ในพนทใหเหมาะสมตามสภาพพนท และนเทศ ตดตาม ประเมนผล จำานวน 2 ครงตอป

ตารางท 119 ผลการดำาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพและสวนทพฒนาภาวะสขภาพของนกเรยน

ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม แยกรายอำาเภอ ป 2561

ลำาดบ

อำาเภอ

จำานวน

โรงเรยน

ทงหมด

2561ผานเกณฑโรงเรยนสง

เสรมสขภาพ ระดบผานเกณฑ

ทงหมด

ทองแดง

เงน

ทอง

เพชร

ไมผาน

โรงเรยน

รอยละ

1 เมอง 82 41 รอประเมน 41 แหง

41 50

2 แกดำา 26 26 26 100

338

3 โกสมพสย

82 2 76 4 82 100

4 กนทรวชย

58 58 58 100

5 เชยงยน 44 41 3 44 1006 บรบอ 75 4 66 3 2 73 97.

337 นาเชอก 52 2 30 6 รอ

ประเมน 14 แหง

38 73.08

8 พยคฆภมพสย

60 56 4 60 100

9 วาปปทม 78 3 57 18 78 10010 นาดน 34 3 28 1 2 32 94.

1211 ยางสส

ราช26 24 2 26 100

12 กดรง 26 3 21 2 26 10013 ชนชม 14 14 14 100รวมทงหมด 657 17 53

843 59 598 91.

02หมายเหต : ขอมลจากรายงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพ มถนายน 2561

จากตาราง จงหวดมหาสารคาม ไดดำาเนนงานตามโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพมาอยางตอเนอง ซงการพฒนาโรงเรยนสงเสรมสขภาพจะพฒนาภาวะดานโภชนาการของเดกวยเรยนเปนตวชวดหนงทเปนตวบงชวาเดกวยเรยนมสภาวะสขภาพอยในเกณฑมาตรฐานของเดกไทย

339

จากผลการประเมนรบรองโรงเรยนสงเสรมสขภาพของจงหวดมหาสารคาม พบวา มโรงเรยนจากทกสงกดของเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1, เขต 2, เขต 3, สำานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๒๖, องคการบรหารสวนจงหวดมหาสารคามและเทศบาลเมองมหาสารคาม จำานวน 657 โรงเรยน ผานการรบรองเปนโรงเรยนสงเสรมสขภาพ 598 โรงเรยน คดเปนรอยละ 91.02 ระดบทอง จำานวน 538 แหง คดเปนรอยละ 89.97 และผานการรบรองเปนโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร 43 โรงเรยน คดเปนรอยละ 7.19 และอยระหวางการรบรองโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร จำานวน 2 โรงเรยน

2. วเคราะหเชงระบบ (Systemic Approach)2.1 วเคราะหสถานการณจากขอมล มปจจยทางการบรหารนำา

เขาอะไรบาง (Input) กระบวนการ (Process) วเคราะหโดยใช PIRAB (กรณ PP&P)

องคประกอบ

ปทผานมาทำาอะไรและผลเปนอยางไร

ปญหาและอปสรรค

1. Partnership

1. อบรมเชงปฏบตการคณะกรรมการและคณะทำางานเดกวยเรยน 100 คน2. รวมวเคราะหปญหาของเดกวยเรยน และวางแผนการดำาเนนงาน3. นเทศตดตามการดำาเนนงานโครงการอาหารกลางวน ประเมนภาวะโภชนาการของนกเรยน รวมกบเครอขายสขภาพ

ผเขารวมประชมมาไมครบ

2. - สนบสนนให อปท. และโรงเรยน บางพนทยงไม

340

Invest จดหาเมนไขใหเดกนกเรยนไดรบประทานอยางนอย 1 ฟอง/คน/วน- งบประมาณโครงการอาหารกลางวน

เขาใจนโยบายเรองเมนไข อยางนอย1 ฟอง/คน/วน

3. Regulations

- ถายทอดนโยบายเรองโภชนาการเดกนกเรยน (ไข) จาก พชจ. ส พชอ.- กำาหนดเปนวาระจงหวด จงหวด“ไอโอดนยงยน มงสเดกตกสลา 4.0”

การถายทอดนโยบายสโรงเรยนยงไมทวถง

4. Advocacy

1. สอสาร ประชาสมพนธ งานนโยบายตอ สาธารณะ เชน รณรงคดมนมจดวนละ 2 แกว/กนไขวนละ 1 ฟอง/รณรงคใชเกลอเสรมไอโอดน ในโรงเรยน ในครวเรอน2. รวมกบเครอขายประสานแผนงานโครงการและงบประมาณสนบสนนการดำาเนนงานในโรงเรยน

3. เครอขายบรการรวมกบโรงเรยน แสวงหางบประมาณของตนเองจากภาคเครอขาย

5. Building Capacity

1. อบรมเชงปฏบตการคณะกรรมการและคณะทำางานเดกวยเรยน 100 คน2. พฒนาศกยภาพบคลากรสาธารณสข ใหมความรความเขาใจ เรองการสงเสรมสขภาพเดกวยเรยน (พฒนาศกยภาพ จนท. คร

ผเขารวมประชมมาไมครบ

341

ข.) จำานวน 180 คน

2.2 มแผนงาน กระบวนงาน เครองมออะไร เพอใหเกดผลผลตและผลลพธทตองการ แผนงาน กระบวนงาน เครองมอทใชดำาเนนงาน จงหวดมหาสารคามมโรงเรยนทเขารวมโครงการเดกไทยแกมใส ซงทดลองดำาเนนงาน ควบคมและสงเสรมโภชนาการอยางเปนระบบ คอ

1.

โรงเรยนวงยาววทยายน อ.โกสมพสย

2.

โรงเรยนอนบาลเอยมสข อ.พยคฆภมพสย

3.

โรงเรยนบานหนองโจดสวนมอน อ.เมองมหาสารคาม

ซงผานกระบวนการฝกอบรม เมอ มถนายน 2558 และเรมลงมอดำาเนนงานตามโครงการในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 พรอมกบพฒนาใหเปนโรงเรยนเดกไทยแกมใสตนแบบ ในป 2559 จำานวน 1 แหง คอ โรงเรยนวงยาววทยายน อ.โกสมพสย ป 2560 จงหวดมหาสารคามมโรงเรยนตนแบบในการทดลองดำาเนนงานควบคมภาวะโภชนาการ ( เดกอวน ) รายอำาเภอ จำานวน

13 โรงเรยน ซงทำาใหเกดการทดลองดำาเนนงานควบคมภาวะโภชนาการในเดกวยเรยน มการจดคายปรบเปลยนพฤตกรรมในเดกวยเรยน โดยสอดคลองกบสภาพพนท และมระบบสงตอเขารบการดแลในคลนก DPAC ป 2561 จงหวดมหาสารคาม กำาหนดใหมการขยายโรงเรยนตนแบบในการทดลองดำาเนนงานควบคมภาวะโภชนาการ ( เดกอวน ) ใหครอบคลมทกตำาบล เพอสงเสรมพฤตกรรมบรโภคทเหมาะสมในเดกวยเรยน

342

และมการกำาหนดวาระจงหวดมหาสารคาม เปนจงหวดไอโอดนยงยนมงสเดกตกสลา 40. มเปาหมายท 3 คอ เดกมหาสารคามไดรบการบรโภคอาหารทจำาเปนและเพยงพอ เชน ไข นม พชผก และปลา ตวชวด คอ เดกในโรงเรยนทกแหงไดบรโภคไขอยางนอย 1 ฟอง/คน/วน

343

2.3 มการจดโครงสรางการบรหารโครงการ (Project manager/Project Team) ของป 2561

จงหวดมหาสารคามมการดำาเนนงานสงเสรมสขภาพและปองกนโรคตามกลมวย และมการดำาเนนงานตามแผนงานกลมเดกวยเรยน (6 -๑ 4 ป) โดยรวมงานทดำาเนนเขาดวยกนประกอบดวยงานสงเสรมสขภาพ งานทนตสาธารณสข งานคมครองผบรโภค งานควบคมโรคตดตอ เขาดวยกนเปนงานสงเสรมสขภาพเดกวยเรยน (อนามยโรงเรยน)

344

2.4 มปจจยความสำาเรจ (Key success factors) ในปทผานมาและปงบประมาณ ๒๕ 61

1. ในป 2561 มการจดทำาทม ในการทำางานเดกวยเรยน มคณะกรรมการทมาจากทกกลมงาน และภาคเครอขายทเกยวของ มาวเคราะหปญหา วางแผน จดกจกรรม รวมนเทศและประเมนผล อยางเปนระบบ

2. มการนเทศตดตาม ภายใตระบบอยางชดเจนปละ 2 ครง2.1 นเทศงานผสมผสาน พรอมกบทมสำานกงานสาธารณสข

จงหวดมหาสารคาม2.2 ประเมน CUP โดยใชเปน KPI งานสงเสรมสขภาพเดก

วยเรยน3. มเครอขายชมรมโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร4. การขบเคลอนนโยบายระดบจงหวดมงส Smart Kid 4.0

โดยผวาราชการจงหวด กำาหนดเปนวาระจงหวดมหาสารคาม นำาสการขบเคลอนกจกรรมระดบจงหวด (พชจ.) โดยภาคเครอขาย 21 หนวยงาน และในระดบอำาเภอกถกกำาหนดใหดำาเนนกจกรรมนถายทอดลงไปสประชาชรทกกลมวยดำาเนนงานโดย พชอ. มการตดตามการดำาเนนงานทกเดอน โดยมทมดำาเนนงานระดบจงหวดคอยเยยมเสรมพลง มการแลกเปลยนเรยนร และการประกาศเกยรตคณตอไป

5. ใหทมงานระดบอำาเภอวางแผนการทำางานโดยมภาคเครอขาย มรวมในการดำาเนนงาน และ ดำาเนนงานตามบรบทของพนท

6. ใหการสนบสนนทางวชาการเมอพนทรองขอ 3. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบ

เคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงาน ไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/Key Risk Factor)

ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห จากการตดตาม3.1 โรงเรยนมภารกจทเปนบทบาทหนาทของโรงเรยน ทำาให

การประสานงานกบเจาหนาท ตดขดและไมสามารถทำางาน ใหบรการทนตามกำาหนดเวลา

345

3.2 ในการดำาเนนงานทตองใชงบประมาณ ทำาใหเกดความลาชาในการพฒนาตามระบบ หรอแผนงานทวางไว

3.3 โครงการอาหารกลางวน ในโรงเรยนตองเนนเรองการบรโภคไขวนละ 1 ฟอง/คน/วน การจดเมนใหไดตามเกณฑคณภาพอาหารกลางวน โดยศกษาธการจงหวดเปนเจาภาพรวมดำาเนนงานกบ อบจ. และ เทศบาล ในการควบคมกำากบทงปรมาณ และคณภาพ


ปญหา/อปสรรค/ปจจยททำาใหการ

ดำาเนนงานไมบรรลวตถประสงค


สงทผทำาหนาทตรวจราชการรบไปประสานหรอดำาเนนการตอ

1. การดำาเนนงาน HPS โรงเรยน ไมใชงานหลกของโรงเรยน

๑. ควรจดทำาเปนนโยบายทชดเจนของกระทรวงศกษาธการ หรอการมงสเปาหมายเดยวกน คอSmart Kid 4.0

๒. การดแลสขภาพนกเรยน และการดำาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพ บางอำาเภอขาดการสนบสนน และไดรบงบประมาณนอยมากหรอไมไดรบเลย

๒. หนวยงานทเกยวของควรยดนกเรยนเปนศนยกลางในการพฒนา มการดแลสขภาพนกเรยนประชม/วเคราะหปญหา/หาทางแกไข พฒนารวมกนมการสราง Best Practice ใหเกดขน

346

ทกอำาเภอ เพอเปนแหลงเรยนร

3. นโยบายกระทรวงศกษา เนนการเรยนการสอน และนโยบายของผบรหารระดบสง เรองการจดกจกรรมในโรงเรยน ตองพจารณาเปนเรองๆ ไป

3. ควรใหนโยบายเรองการดแลสขภาพนกเรยน ทำาไดโดยไมตองขออนญาต

5. ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ กฎหมาย

๑. ควรจดทำาเปนนโยบายการสงเสรมสขภาพเดกวยเรยนทชดเจนของกระทรวงศกษาธการ

2. สนบสนนงบประมาณในการดำาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร

3. เชอมระบบขอมลภาวะสขภาพนกเรยน กบหนวยงานทเกยวของเพอสะดวกในการนำาไปใช และเปนขอมลชดเดยวกน ใชรวมกน

4. การจดทำา KPI เดกวยเรยน โดยเฉพาะกำาหนดกลมอาย ควรใชฐานขอมลตวเดยวกน และไมควรเปลยนบอย

6. Best practice หรอ นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง 1. จงหวดมหาสารคามไดดำาเนนงานจงหวดไอโอดนยงยนมงส

เดกตกสลา 4.0 ซงเปนความรวมมอในหนวยงาน 20 หนวยงาน ทจะ

347

ทำาใหเดกมหาสารคาม ม IQ และ EQ ทด โดยมนโยบายใหเดกในโรงเรยน

1.1 ดมนมจด วนละ 2 แกว 1.2 บรโภคไข วนละ 1 ฟอง 1.3 ไดรบยาเมดเสรมธาตเหลก สปดาห ละ 1 เมด รวมกบการ

ออกกำาลงกายทเพยงพอ ถกตอง ไดรบอาหารกลางวนตามโปรแกรม Thai School Lunch ของโรงเรยน

1.4 มระบบรายงานจากพนท ในภาพของหนวยงาน ทกวนท 20 ของทกเดอน ทำาใหเกดภาพกระบวนการ การทำางานในภาคเครอขายทชดเจน

2. โรงเรยนใหเดกนกเรยนวเคราะหสารอาหารทไดรบในอาหารแตละมอ อานสวนประกอบของอาหารทรบประทาน ทำาใหเดกนกเรยนรคณคาของสารอาหาร และนำามาถงการเลอกรบประทานอาหารทเหมาะสมตามวย รวมกบการออกกำาลงกายทหลากหลาย พรอมกนตามความตองการของนกเรยนในเวลาเดยวกน

7. ภาพกจกรรม

348

349

Monitor 4 รอยละของเดกไทยมความฉลาดทางอารมณ (EQ) อยในเกณฑปกตขนไป ผรบผดชอบ 1. นางเอมอร สทธสา ตำาแหนง หวหนากลมงานควบคมโรคไมตดตอ

สขภาพจตและยาเสพตดโทรศพท 094-6259451 Email :

[email protected]. น.ส.นวลปรางค ดวงสวาง ตำาแหนง ผรบผดชอบ

งานสขภาพจตโทรศพท 083-6757213 Email:

[email protected]

๑. การวเคราะหขอมลสถานการณ/สภาพปญหาของจงหวดมหาสารคาม ระดบความฉลาดทางอารมณ (EQ) ป 2554 พบวา คะแนน EQ หรอ คา T มคาตำาสด อยท 169.72 (ในป 2550 = 179.58 และ ป 2545 = 186.42 คะแนน)

ภาคใต 45.95 คะแนน ภาคเหนอ 45.84 คะแนน

ภาคกลาง 44.38 คะแนน ภาคะวนออกเฉยงเหนอ 44.04 คะแนน ระดบเขตสขภาพท 7 ป 2559 สมจาก จ.รอยเอด เพอเปนตวแทนระดบภาคฯ จงไมมขอมลเฉพาะของจงหวดมหาสารคาม และจากการสำารวจ EQ โดยใชแบบประเมนความฉลาดทางอารมณ เดกอาย 6-12 ป (ฉบบยอ) สำาหรบคร ซงพฒนาขนโดยกรมสขภาพจต พบวาเดกในจงหวดมหาสารคาม ทไดรบการสำารวจ EQ ผานการสมประเมนศนยพฒนาเดกเลก ในป 2560 จำานวน 1 แหงตออำาเภอ พบวา ม EQ อยในระดบปกตขนไป

350

มากกวารอยละ 70 แตอยางไรกตามคร ผปกครองนกเรยนและผมสวนเกยวของ ยงขาดทกษะและองคความรดานสงเสรมความฉลาดทางอารมณตามแบบแผนและแนวทางการดแล กระตนรายบคคล ซงเปนขอมลเชงคณภาพเพอนำาไปแกไขปญหาเชงลกตอไป

จากขอมลดงทกลาวมา ป 2561 จ.มหาสารคาม ไดกำาหนดสมสำารวจ EQ ผานการประเมนศนยพฒนาเดกเลกฯ จากการประเมนของคร เพอเตรยมพรอมกบการประเมน EQ รวมกบ IQ ในเดกนกเรยน ป.1 ป 2564 ตอไป

นอกจากน การกระตนพฒนาการเดกลาชาโดยเครองมอ TEDA4I เปนอกหนงรปแบบการสงเสรมและกระตนพฒนาการสำาคญทจะชวยใหเดกในสวน 20% ทสามารถกระตนใหกลบมามพฒนาการทสมวยได ซงปจจบน จงหวดมหาสารคามไดดำาเนนการกระตนพฒนาการเดกลาชาโดยเครองมอ TEDA4I ในเดกกลมดงกลาว และบนทกขอมลเพอรวบรวม ประมวลผล วเคราะห นำาไปสการวางแผนกลยทธ และแกไขปญหา เชงระบบ ผานโปรแกรม 43 แฟม อยางไรกตาม พบวา ปจจบนการบนทกดงกลาวอยระหวางการพฒนา และเรงรดการบนทกใหสอดคลองกบขอมลการปฏบตงานจรง ซงไดผลลพธการเขาถงบรการ และเดกพฒนาการลาชาไดรบการกระตนฯ แลวมากกวารอยละ 70 และเมอเปรยบเทยบกบผลงานการกระตนพฒนาการลาชา ป 2560 พบวา มแนวโนมการเขาถงบรการเพมมากขน (ป 2561 กระตนพฒนาการเดกลาชา จำานวน 377 คน ครบตามเกณฑ 45 คน คดเปนรอยละ 11.93 )

340

ตารางท 120 เดกปฐมวยทไดรบการกระตนพฒนาการดวยเครองมอ TEDA4I (Work Load) จงหวดมหาสารคาม ปงบประมาณ 2561

อำาเภอ

มารบ

บรการ

กระตนพฒนาการ

กระตนพฒนาการครบตามเกณ

ฑ

รอยละ

กระตนครบ

ปกต1B270(2.1)

รอยละ

ยงมพฒนาการลาชา

อยระหวางการกระ

ตน(2.3

)

กระตนไมครบเกณ

ฑ(2.4)

ประวตการคดกรอง

รวมลาช

า(2.2)

รอยละ

1B271

(2.2.1)

1B272

(2.2.2)

1B273

(2.2.3)

1B274

(2.2.4)

1B275(2.2.5)

รวม

1B262

1B2x2

ไมพบประวต

รวม

เมอง 300 3210.67 0 0 32 100 20 28 17 19 18 13 251

300 23 17 260 300

แกดำา 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 2 0 0 2 2โกสมพสย 6 2

33.33 0 0 2 100 2 2 2 2 2 1 3 6 0 0 6 6

กนทร 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0เชยงยน 9 3

33.33 3 100 0 0 0 0 0 0 0 0 6 9 2 2 5 9

บรบอ 46 4 8.7 2 50 2 50 1 0 0 2 0 10 3246 12 11 23 46

นาเชอก 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 3 2 0 1 3พยคฆ 2 2 100 1 50 1 50 1 1 1 1 1 0 0 2 1 1 0 2

341

วาป 6 233.33 0 0 2 100 2 2 2 2 2 1 3 6 3 3 0 6

นาดน 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0ยางส 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0กดรง 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 2 3 3 0 0 3ชนชม 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

รวม 377 4511.93 6

13.33 39

86.67 26 33 22 26 23 26 302

328 46 34 297 377

342


1. มาตรการ และความเขมขนของการเฝาระวง (Surveillance) พฒนาการโดยพอแมผ เลยงดทผานการใหความร

2. ความครอบคลมการคดกรองพฒนาการ โดยบคลากรทอาย 9, 18, 30, 42 เดอน

3. โรคกลมเสยงตอการเรยนร (ออทสตก, สมาธสน, บกพรองทางการเรยนร, บกพรองทางสตปญญา) ไดรบการเฝาระวง คดกรอง และสงตอ อยางเปนระบบ



ปญหา/อปสรรค/ปจจยททำาใหการดำาเนนงานไมบรรลวตถประสงค

ขอเสนอแนะทใหตอ

หนวยรบตรวจ

สงทผทำาหนาทตรวจราชการรบไป

ประสานหรอดำาเนนการตอ

1. มาตรการ และความเขมขนของการเฝาระวง (Surveillance) พฒนาการโดยพอแมผ เลยงดทผานการใหความร

ไมม ไมม

๒. ความครอบคลมการคดกรองพฒนาการ โดยบคลากรทอาย 9,18,30,42 เดอน

ไมม ไมม

343

3. โรคกลมเสยงตอการเรยนร (ออทสตก, สมาธสน, บกพรองทาง การเรยนร, บกพรองทางสตปญญา) ไดรบการเฝาระวงคดกรอง และสงตอ อยางเปนระบบ

ไมม ไมม

4. ตดตามและ ประเมนผลอยางตอเนอง เพอแสดงความกาวหนาหลงดำาเนนการ 3 เดอน, 6 เดอน และ 12 เดอน

ไมม ไมม

Monitor 5 รอยละของประชากรวยทำางาน มคาดชนมวลกายปกต (ไมตำากวารอยละ 55)ผรบผดชอบ 1. นางสาวนยม เปรมบญ ตำาแหนง นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ

2. วาท ร.ต.หญงศรรตน จากญชร ตำาแหนง นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ เบอรโทร 0969379097 E-mail [email protected]

344


ประชาชนวยทำางานอาย 30-44 ป ของจงหวดมหาสารคาม ใน 13 อำาเภอ ไดรบการชงนำาหนก วดสวนสง เพอหาคาดชนมวลกายจำานวน 100,706 คน พบวามคาดชนมวลกาย(BMI) ปกตจำานวน 54,449 คน คดเปนรอยละ 54.07 ไมผานเกณฑเปาหมายทกำาหนดคอรอยละ 55 โดยอำาเภอทมคาดชนมวลกายปกต สงกวาเกณฑ จำานวน 3 อำาเภอ ไดแก อำาเภอนาเชอก บรบอ และชนชม คดเปนรอยละ 64.24, 61.93 และ 56.46 ตามลำาดบ สวนอก 7 อำาเภอ ยงมคาดชนมวลกาย ตำากวาเปาหมาย

จงหวดมหาสารคาม ไดมการคดเลอกพนทและสงเสรมให อสม.ไดมการอบรมหลกสตรผนำาสขภาพ (Health Leader) เพอชวยกระตนใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพทพงประสงค 4 ดาน ไดแก การกน กจกรรมทางกาย การนอนหลบ และการดแลสขภาพชองปาก ใน พ.ศ.2560 จำานวน 2 อำาเภอ ไดแก อำาเภอเชยงยน และอำาเภอแกดำา และกำาลงขยายออกเปน 4 อำาเภอ ใน พ.ศ.2561 ไดแก อำาเภอเชยงยน อำาเภอชนชม อำาเภอแกดำา และอำาเภอกนทรวชย


ตารางท 121ผลการดำาเนนงานตวชวด/เรอง รอยละของวยทำางาน 30-44 ป มคาดชนมวลกายปกต ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕ 59-๒๕ 61


การ

เกณฑ

ผลการดำาเนนงาน๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61

(ต.ค.60-ม.ย.61)

จำานว รอย จำานว รอย จำานว รอย

345

น ละ น ละ น ละ1. รอยละของวยทำางาน 30-44 ป มคาดชนมวลกายปกต

รอยละ 55

55,271

55.06

57,379

53.74

54,449

54.07

ขอมลจาก รายงานฐานขอมล HDC ณ วนท 12 มถนายน 2561

จากตาราง ตงแตป 2559-2561 จงหวดมหาสารคาม พบวาวยทำางานมคาดชนมวลกายปกต มแนวโนมเพมขนทกป แตยงไมผานเกณฑทกำาหนดไวคอไมนอยกวารอยละ 55 ในป 2561 จงหวดมหาสารคาม มรอยละของวยทำางาน 30-44 ป มคาดชนมวลกายปกต จำานวน 54,449 คน คดเปนรอยละ 54.07 ไมผานเกณฑเปาหมายทกำาหนด คอ รอยละ 55 ปญหาทพบคอพนทไมไดบนทกขอมล และในการรายงานของระบบ HDC นน จะประเมนผลทประชากรวยทำางานทเขารบบรการในสถานบรการสขภาพเทานน ทำาใหกลมเปาหมายและผลงานไมครอบคลมตามเกณฑทกำาหนดอำาเภอเมอง ไมผานเกณฑสวนหนงมาจากมโรงพยาบาลชมชนอย จำานวนผปวยมมากและหลากหลายพนท ทสงเขามารบการรกษา จงอาจทำามจำานวนเปาหมายเยอะแตผลงานตำาได ซงตองเรงรดการดำาเนนงานใหไดตามเกณฑตอไป


ตารางท 122 ผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองรอยละของวยทำางาน 30-44 ป มคาดชนมวลกาย

ปกต แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61

346

ทอำาเภอ

๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61(ต.ค.60-ม.ย.61)

เปาหมาย

ผลงาน

รอยละ


ผลงาน

รอยละ


ผลงาน

รอยละ

๑ เมอง

15,488

7,770

50.17

17,996

8,808

48.94

16,582

7,495 45.2

๒ แกดำา 2,224 1,04

747.08 2,478 1,17

847.5

4 2,864 1,457

50.87

๓ โกสมพสย

10,565

5,404

51.15

12,176

6,522

53.56

12,070

6,683

55.37

๔ กนทรวชย

6,220 2,913

46.83 7,780 3,84

249.3

8 6,506 3,199

49.17

๕ เชยงยน 6,192 3,44

555.64 6,892 3,82

655.5

1 6,348 3,473

54.71

๖ บรบอ

11,571

7,421

64.13

10,761

6,696

62.22

10,402

6,442

61.93

๗ นาเชอก 6,067 3,76

161.99 6,792 4,30

063.3

1 7,274 4,673

64.24

๘ พยคฆภมพสย

10,786

5,704

52.88

12,087

6,170

51.05

10,458

5,849

55.93

๙ วาปปทม

17,382

10,108

58.15

15,610

8,290

53.11

14,501

8,074

55.68

๑๐

นาดน 4,206 2,16

551.47 4,171 2,10

450.4

4 4,084 2,134

52.25

๑๑

ยางสสราช

3,506 2,015

57.47 3,508 1,97

356.2

4 3,362 1,520

45.21

๑๒

กดรง 3,696 2,16

258.5 3,852 2,22

057.6

3 3,664 1,987

54.23

๑๓

ชนชม 2,482 1,35

654.63 2,668 1,45

054.3

5 2,591 1,463

56.46

รวมจงหวด

100,385

55,271

55.06

106,771

57,379

53.74

100,706

54,449

54.07

347

ขอมลจาก รายงานฐานขอมล HDC ณ วนท 12 มถนายน 2561

จากตารางพบวา ในป 2559 จงหวดมหาสารคาม มรอยละของวยทำางาน 30-44 ป มคาดชนมวลกายปกต อำาเภอทมผลงานสงกวา ไดแก อำาเภอนาเชอก อำาเภอบรบอ และอำาเภอชนชม คดเปนรอยละ 64.24, 61.93 และ 56.46 ตามลำาดบ อำาเภอทมผลงานนอยทสด ไดแก อำาเภอเมอง อำาเภอกนทรวชย และอำาเภอยางสสราช คดเปนรอยละ 45.2, 45.21 และ 49.17 ตามลำาดบ สวนในป 2560 จงหวดมหาสารคาม มรอยละของวยทำางาน 30-44 ป มคาดชนมวลกายปกต อำาเภอทมผลงานสง ไดแก อำาเภอนาเชอก บรบอ กดรง คดเปนรอยละ 63.31, 62.22 และ 57.63 ตามลำาดบ อำาเภอทมผลงานนอยทสด ไดแก อำาเภอแกดำา เมอง และกนทรวชย คดเปนรอยละ 47.54, 48.94 และ 49.38 ตามลำาดบ


ตารางท 123เปาหมายและผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองรอยละของวยทำางาน - 3044 ป

มคาดชนมวลกายปกต ป ๒๕ 61 ( ตลาคม 2560-มถนายน ๒๕ 61 ) ของจงหวด

มหาสารคาม แยกรายอำาเภอ

ท อำาเภอ เปาหมาย ผลงาน รอยละ๑ เมอง 16,582 7,495 45.2๒ แกดำา 2,864 1,457 50.87๓ โกสมพสย 12,070 6,683 55.37๔ กนทรวชย 6,506 3,199 49.17

348

๕ เชยงยน 6,348 3,473 54.71๖ บรบอ 10,402 6,442 61.93๗ นาเชอก 7,274 4,673 64.24๘ พยคฆภมพสย 10,458 5,849 55.93๙ วาปปทม 14,501 8,074 55.68

๑๐ นาดน 4,084 2,134 52.25๑๑ ยางสสราช 3,362 1,520 45.21๑๒ กดรง 3,664 1,987 54.23๑๓ ชนชม 2,591 1,463 56.46

รวม 100,706 54,449 54.07

จากตารางพบวา ในป 2561 (ต.ค. 60-ม.ย.61) จงหวดมหาสารคาม รอยละของวยทำางาน 30-44 ป มคาดชนมวลกายปกต จำานวน 54,449 คน คดเปนรอยละ 54.07 ไมผานเกณฑเปาหมาย ทกำาหนด รอยละ ๕๕ เมอวเคราะหขอมลเปนรายอำาเภอ พบวา อำาเภอทผานเกณฑเปาหมาย ไดแก อำาเภอโกสมพสย บรบอ นาเชอก พยคฆภมพสย วาปปทม และชนชม สวนอำาเภออนๆ ยงไมผานเกณฑเปาหมาย ทกำาหนด คอ ไมนอยกวา รอยละ 55

2. วเคราะหเชงระบบ (Systemic Approach) 2.1 วเคราะหสถานการณจากขอมล มปจจยทางการบรหารนำา

เขาอะไรบาง (Input) กระบวนการ (Process) - วเคราะหโดยใช PIRAB (กรณ PP&P)

349


ป 2561 ทำาอะไร ปญหาและอปสรรค

1. Partnership

1. ประชมเชงปฏบตการพฒนาเครอขายสงเสรมสขภาพวยทำางาน2. รวมวเคราะหปญหาของวยทำางาน และวางแผนการดำาเนนงาน3. นเทศตดตามการดำาเนนงาน รวมกบเครอขายสขภาพ

แผนการสงเสรมสขภาพวยทำางานไมถกบรรจในแผนปฏบตการระดบจงหวด จงดำาเนนการบรณาการกบงาน NCD ในการประชมเครอขายสงเสรมสขภาพวยทำางาน และนเทศ ตดตามการดำาเนนงานรวมกบศนยสขภาพท 7 ขอนแกน

2. Invest 1. การใชคากลางในการสงเสรมสขภาพวยทำางานในพนทนำารอง 4 อำาเภอ2. รวมกบเครอขายประสานแผนงานโครงการและงบประมาณสนบสนนการดำาเนนงานในพนท3. หนวยบรการสาธารณสขรวมกบ รพ.สต. แสวงหางบประมาณของตนเองจากภาคเครอขาย

บางพนทไมไดรบงบประมาณในการดำาเนนงาน แตยงดำาเนนงานบรณาการรวมกบงานอน

3. Regulations

1. จดทำาแนวทางการดำาเนนงาน แผนยทธศาสตรระบบสขภาพจงหวด

เครองมอชงนำาหนก วดสวนสง ไมไดมาตรฐานการวดและประเมนผลยงไมถกตอง

350


ป 2561 ทำาอะไร ปญหาและอปสรรค

2. สมตรวจสอบคณภาพเครองชงนำาหนก/วดสวนสง

4. Advocacy

1. การสอสาร ประชาสมพนธ ในทมสาธารณสข ชมชน และ อปท. โดยทมสาธารณสขและภาคเครอขาย

5. Building Capacity

1. อบรมเชงปฏบตการคณะกรรมการและคณะทำางานวยทำางาน2. พฒนาศกยภาพบคลากรสาธารณสข ใหมความรความเขาใจ เรองการสงเสรมสขภาพวยทำางาน

2.2 มแผนงาน กระบวนงาน เครองมออะไร เพอใหเกดผลผลตและผลลพธทตองการ

มการจดทำาแนวทางดำาเนนระดบจงหวด โดย- จดทำาแผนงาน/โครงการ/กจกรรมการดำาเนนงานสง

เสรมสขภาพวยทำางาน 30-44 ป ใหมคาดชนมวลกายปกต- จดประชมเชงปฏบตการพฒนาเครอขายสงเสรมสขภาพวย

ทำางาน- สนบสนนการสรางผนำาดานสขภาพ(Health Leader)

โดยเนนพฤตกรรมสขภาพทพงประสงค 4 ดาน คอ การรบประทานอาหาร กจกรรมทางกาย การดแลสขภาพชองปาก และการนอนหลบพกผอน ตามบรบทของพนท

351

- ตดตาม ควบคม กำากบใหหนวยงานในพนทรบผดชอบรายงานขอมลในระบบ HDC ใหเปนไปตามเกณฑทกำาหนดอยางนอยปละ 2 ครง ตามตวชวด

- ผลกดนใหเกด คลนก DPAC คณภาพ ในสถานบรการสขภาพ อยางนอย อำาเภอละ 2 แหง

2.3 มการจดโครงสรางการบรหารโครงการ (Project manager/Project Team) อยางไร

จงหวดมหาสารคามมการดำาเนนงานสงเสรมสขภาพและปองกนโรคตามกลมวย และมการดำาเนนงานตามแผนงานกลมวยทำางาน (30 -44 ป) โดยรวมงานทดำาเนนเขาดวยกนประกอบดวยงานสง

เสรมสขภาพ งานทนตสาธารณสข งานคมครองผบรโภค งานควบคมโรคไมตดตอ เขาดวยกนเปนงานสงเสรมสขภาพวยทำางาน

2.4 มปจจยความสำาเรจ (Key success factors) ในปทผานมาและปงบประมาณ ๒๕ 61 คอ

352

1. ในป 2560 มการดำาเนนงานแบบบรณาการรวมกนระหวางกลมงานสงเสรมสขภาพและกลมงานควบคมโรคไมตดตอ มการมาวเคราะหปญหา วางแผน จดกจกรรม รวมนเทศและประเมนผล อยางเปนระบบ

2. มการนเทศตดตาม ภายใตระบบอยางชดเจนปละ 2 ครง นเทศงานผสมผสาน พรอมกบทมสำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม

3. ใหทมงานระดบอำาเภอวางแผนการทำางานโดยมภาคเครอขาย มรวมในการดำาเนนงานและ ดำาเนนงานตามบรบท ของพนท

4. ใหการสนบสนนทางวชาการเมอพนทรองขอ


1) พนทยงไมเหนความสำาคญ เนองจากตวชวดนยงไมเปน PA กระทรวง

2) ประชาชนวยทำางาน ใหความสำาคญปญหาเศรษฐกจมากกวาปญหาสขภาพ

3) ขาดงบประมาณสนบสนนกจกรรมสงเสรมสขภาพเพอกระตนความสนใจของประชาชน

4) ขอมลทใชในการประมวลผลของ HDC เปนขอมลจากผทเขามารบบรการในหนวยบรการสาธารณสข จงทำาใหขาดขอมลบางสวนของประชากรอาย 30-44 ป ทไมไดเขารบบรการ ซงสงผลตอการประเมนคาดชนมวลกายปกตในประชากรทตองการประเมนจรง


353

ปญหา/อปสรรค/ปจจยททำาให

การดำาเนนงานไมบรรลวตถประสงค


สงทผทำาหนาทตรวจราชการรบไปประสาน หรอดำาเนนการตอ

1. พนทยงไมเหนความสำาคญ เนองจากตวชวดนยงไมเปน PA กระทรวง

กำาหนดใหเปน PA กระทรวง เพอใหพนทเหนความสำาคญ

2. ประชาชนวยทำางานสวนใหญใหความสำาคญกบปญหาเศรษฐกจมากกวาการสงเสรมสขภาพ

ใหความร ประชาชนในการสงเสรมสขภาพเพอปองกนโรคเร อรงทอาจเกดขนไดถาไมมการสงเสรมสขภาพใหแขงแรง

3. ขาดงบประมาณสนบสนนกจกรรมการสงเสรมสขภาพในองคกรตางๆ

คนขอมลใหองคกร ภาคเครอขาย และผเกยวของเพอประสานความรวมมอสนบสนนงบประมาณ/วสดอปกรณ/ทรพยากร

การสนบสนนงบประมาณในระดบเขต และระดบประเทศ

4. ขอมลทใชในการประมวลผลของ HDC เปนขอมลจากผทเขามารบบรการในหนวยบรการสาธารณสข จงทำาใหขาดขอมลบางสวนของประชากรอาย 30-

ควรใชฐานขอมลในการคดกรองทใกลเคยงกบความเปนจรงของกลมเปาหมาย เชน การคดกรองในพนท เพราะประชากรอาย 30-44 ป ทไมไดเขารบบรการ จะ

354

ปญหา/อปสรรค/ปจจยททำาให

การดำาเนนงานไมบรรลวตถประสงค


สงทผทำาหนาทตรวจราชการรบไปประสาน หรอดำาเนนการตอ

44 ป ทไมไดเขารบบรการ ซงสงผลตอการประเมนคาดชนมวลกายปกตในประชากรทตองการประเมนจรง

ไมมผลการคดกรองและประเมนผลในสวนน

5. Best practice หรอ นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง - นวตกรรมการจดการสขภาพประชาชนวยทำางาน อ.ชนชม โดย

ใชคากลางในการดำาเนนงาน


355

ตวชวด Monitor 6 รอยละของ Healthy Ageingผรบผดชอบ 1. นางพสมย ศรทำานา ตำาแหนง นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ

356

เอกสารอยทผรบผดชอบงาน

ตวชวด Monitor 7 รอยละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกนโรคเอดสและโรคตดตอ ทางเพศสมพนธเชงรก (รอยละ ๘๗)ผรบผดชอบ นางสภาณ นนทะแสน ตำาแหนง พยาบาลวชาชพชำานาญการ

357

โทร 062- 6822916 E-mail : [email protected] นายฐตชย ไชยคำาภา ตำาแหนง นกวเคราะหนโยบายและแผน โทร 087- ๒๑๙-๑๒๗๗ E-mail :[email protected]

๑. การวเคราะหขอมลสถานการณ/ผลการดำาเนนงานของจงหวดมหาสารคาม

ปจจบนการตดเชอเอชไอวรายใหม และการเสยชวตทเกยวเนองจากเอดสในประเทศไทยลดลงมากเมอเทยบกบสถานการณกอนหนาน แตปญหาเอดสยงเปนความทาทายดานสขภาพและความมนคง ทางสงคมของประเทศและทวโลก ในป ๒๕๕๗ ประมาณการจำานวนผอยรวมกบเชอเอชไอว ในประเทศไทย ๔๔๖,๑๕๔ คน เปนผใหญ ๔๓๘,๖๒๙ คน และอายตำากวา ๗,๕๒๕ คน คาดประมาณผตดเชอรายใหม ๗,๖๙๕ คน และเดกตดเชอเมอแรกเกด ๑๐๔ คน หรออาจกลาวไดวามผตดเชอรายใหมวนละ ๒๒ คน ทงนการตดเชอเหลานสามารถปองกนได และมมาตรการความรทจะลดการตดเชอจนถงระดบทไมเปนปญหา

การระบาดของเอชไอวในประเทศไทยผานชวงระบาดสงสดและมแนวโนมลดลง การตดเชอฯ สวนใหญยงสงในกลมประชากรหลก ไดแก ชายมเพศสมพนธกบชาย พนกงานบรการชาย พนกงานบรการหญง สาวประเภทสอง ผใชสารเสพตดดวยวธฉด และประชากรทมภาวะเปราะบางอน ไดแก คของประชากรหลกและคของผอยรวมกบเชอฯ ประชากรขามชาตทมภาวะเสยงสง และผตองขง ทงน รอยละ ๙๐ ของการตดเชอฯผานการใชเขม และอปกรณฉดสารเสพตดรวมกน ประเทศไทยประสบความสำาเรจในการปองกนการตดเชอฯเมอแรกเกด และวางแผนวาจะสามารถยตการถายทอดเชอฯจากแมสลกในป พ.ศ. ๒๕๖๓ และยตปญหาเอดสภายในป พ.ศ. ๒๕๗๓

358

การใหบรการปองกนการตดเชอเอชไอวสำาหรบประชากรกลมเสยง ตามแผนปฏบตการเรงรด ยตเอดสประเทศไทย ๒๕๕๘ ๒๕๖๒ เปา–หมายกลมประชากรหลก ไดแก กลมชายทมเพศสมพนธกบ ชายสาวประเภทสอง พนกงานบรการชาย พนกงานบรการหญง ผใชยาเสพตดชนดฉด โดยใชหลกการเขาถงกลมเปาหมาย ใหความรคำาปรกษาและแจกอปกรณปองกนเอชไอว รวมทงการสงตอเพอการตรวจเอชไอว หากตรวจพบเชอใหรกษาทนท และตดตามผลการรกษา กรณตรวจแลวไมพบเชอกใหแนวทางการปฏบตตวเพอปองกนการตดเชอ ใหยงคงสถานะไมตดเชอโดยตดตามใหกลบมาตรวจซำาอยางสมำาเสมอ โดยใชกระบวนการ RRTTR (Reach-Recruit-Test-Treat-Retain) ซงไดเรมดำาเนนการเมอปงบประมาณ ๒๕๕๙ เปนตนมาจนถงป ๒๕๖๐ ในปจจบน กจกรรมดำาเนนงานบรการ ๕ องคประกอบสำาคญใหตอเนอง ไดแก ๑) Reach การเขาถงกลมประชากรหลกเชงรก ๒) Recruit บรการสงตอกลมเปาหมายเขาสระบบบรการ ๓) Test บรการตรวจหาโรคตดตอทางเพศสมพนธและบรการตดตอเขาสระบบรการการตรวจเชอเอชไอว ๔) Treat บรการสงตอผทอยรวมกบเอชไอวเขาสการบรการดแลรกษา ๕) Retain บรการตดตามผทไมไดมเชอเอชไอวใหปองกนตอเนอง หากอยรวมกบเอชไอวใหรบบรการยาดแลรกษาอยางตอเนอง และกำาหนดชดบรการทเหมาะสมกบประชากรกลมเปาหมายแตละกลม และบรบทของแตละพนทโดยกำาหนดชดบรการเปน ๔ ลกษณะ คอ ชดบรการทเขมขนมาก (ชดท ๑) ชดบรการเขมขน (ชดท ๒) ชดบรการตามบรบทเฉพาะ (ชดท ๓) และชดบรการพนฐาน (ชดท ๔)

ในป ๒๕๕๙ จงหวดมหาสารคาม ไดดำาเนนงานบรการปองกนการตดเชอเอชไอวสำาหรบประชากรกลมเสยงสง โดยมเปาหมายการดำาเนนงานในพนท ๔ อำาเภอ ไดแก อำาเภอเมอง (โรงพยาบาลมหาสารคาม) อำาเภอวาปปทม (โรงพยาบาลวาปปทม) อำาเภอบรบอ (โรงพยาบาลบรบอ) และอำาเภอ เชยงยน (โรงพยาบาลเชยงยน) มกลมเปา

359

หมายซงเปนกลมชายมเพศสมพนธกบชายและสาวประเภทสอง ในชดบรการท ๓ จำานวน ๑,๐๐๐ คน มผลการดำาเนนงานได ๑,๐๘๑ คน คดเปนรอยละ ๑๐๘.๑ กลมเปาหมายพนกงานขายบรการหญง ในชดบรการท ๔ จำานวน ๑๐๐ คน ผลการดำาเนนงานได ๕๖ คน คดเปนรอยละ ๕๖

ในป ๒๕๖๐ จงหวดมหาสารคาม ไดรบการจดสรรกลมเปาหมาย ดงน กลมชายมเพศสมพนธกบชายและสาวประเภทสอง ในชดบรการท ๓ จำานวน ๕๐๐ คน มผลการดำาเนนงานได ๑,๑๘๑ คน คดเปนรอยละ ๑๑๘.๑ และกลมเปาหมายพนกงานขายบรการชาย ในชดบรการท ๑ จำานวน ๑๐๐ คน มผลการดำาเนนงานได ๑,๑๘๑ คน คดเปนรอยละ ๑๑๘.๑ ซงดำาเนนงานครอบคลมทกอำาเภอ จำานวน ๑๓ อำาเภอ ในจงหวดมหาสารคาม

ในป ๒๕๖๑ จงหวดมหาสารคาม ไดรบการจดสรรกลมเปาหมาย ดงน กลมชายมเพศสมพนธกบชายและสาวประเภทสอง ในชดบรการท ๒ จำานวน ๘๕๐ คน ซงดำาเนนงานครอบคลมทกอำาเภอ จำานวน ๑๓ อำาเภอ ในจงหวดมหาสารคาม ดงนนสำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม จงไดจดทำาโครงการ บรการปองกนการตดเชอเอชไอวและเรงรดการยตปญหาเอดส จงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๖๑ เพอสนบสนนการดำาเนนงานใหบรการปองกนการตดเชอเอชไอว สำาหรบประชากรกลมเสยงในพนท ใหบรรลเปาหมาย และเกดประสทธภาพสงสด


ตารางท 124ผลการดำาเนนงานตวชวด/เรองรอยละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกนโรค

เอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธเชงรก (รอยละ ๘๗) ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕ 59-๒๕ 61


เกณฑ


360

การจำานวน

อตรา

จำานวน

อตรา

จำานวน

อตรา

1.รอยละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกนโรคเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธเชงรก

รอยละ 87

1,081

108.1

439 20.05

1,322

๖๐.๓๗

ในป ๒๕๕๙ จงหวดมหาสารคาม ไดดำาเนนงานบรการปองกนการตดเชอเอชไอวสำาหรบประชากรกลมเสยงสง โดยมเปาหมายการดำาเนนงานในพนท ๔ อำาเภอ ไดแก อำาเภอเมอง (โรงพยาบาลมหาสารคาม) อำาเภอวาปปทม (โรงพยาบาลวาปปทม) อำาเภอบรบอ (โรงพยาบาลบรบอ)และอำาเภอเชยงยน (โรงพยาบาลเชยงยน) มกลมเปาหมายซงเปนกลมชายมเพศสมพนธกบชายและสาวประเภทสอง ในชดบรการท ๓ จำานวน ๑,๐๐๐ คน มผลการดำาเนนงานได ๑,๐๘๑ คน คดเปนรอยละ ๑๐๘.๑ กลมเปาหมายพนกงานขายบรการหญง ในชดบรการท ๔ จำานวน ๑๐๐ คน ผลการดำาเนนงานได ๕๖ คน คดเปนรอยละ ๕๖


ตารางท 125ผลการดำาเนนงานตวชวด/เรองรอยละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกน

โรคเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธเชงรก (รอยละ ๘๗) ภาพรวมของจงหวด

มหาสารคาม ป ๒๕ 59-๒๕ 61

361

อำาเภอ๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61


ผลงาน


ผลงาน


ผลงาน

๑ เมอง ๖๐๕ ๓๑๔ 337 376 337 918๒ แกดำา 73 73 10๓ โกสมพสย 219 219 34๔ กนทรวชย 186 186 21๕ เชยงยน ๑๖๕ ๑๕๐ 148 148 72๖ บรบอ ๑๖๕ ๔๙๖ 260 63 260 63๗ นาเชอก 152 152 10๘ พยคฆภม

พสย217 217 21

๙ วาปปทม ๑๖๕ ๑๗๗ 272 272 56๑๐

นาดน 89 89 71

๑๑ ยางสสราช 88 88 20๑๒

กดรง 90 90 11

๑๓

ชนชม 59 59 15


๑,๑๐๐ ๑,๑๓๗ 2,190

439 ๒,๑ 90

๑,๓๒๒

ในป ๒๕๖๐ จงหวดมหาสารคาม ไดรบการจดสรรกลมเปาหมาย ดงน กลมชายมเพศสมพนธกบชายและสาวประเภทสอง ในชดบรการท ๓ จำานวน ๕๐๐ คน และกลมเปาหมายพนกงานขายบรการชาย ในชดบรการท ๑ จำานวน ๑๐๐ คน ซงดำาเนนงานครอบคลมทกอำาเภอ จำานวน ๑๓ อำาเภอ ในจงหวดมหาสารคาม ดงนนสำานกงานสาธารณสขจงหวด

362

มหาสารคาม จงไดจดทำาโครงการบรการปองกนการตดเชอเอชไอวและเรงรดการยตปญหาเอดส จงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๖๐ เพอสนบสนนการดำาเนนงานใหบรการปองกนการตดเชอเอชไอว สำาหรบประชากรกลมเสยงในพนทใหบรรลเปาหมาย และเกดประสทธภาพสงสด ในป ๒๕๖๑ จงหวดมหาสารคาม ไดดำาเนนกจกรรมตอเนองมาจากป 2560

1.3 ขอมลผลการดำาเนนงานแยกรายอำาเภอ ปงบประมาณ ๒๕ 61 รอบ 8 เดอน (1 ตลาคม 2560-31 พฤษภาคม 2561)

ในป ๒๕๖๐ จงหวดมหาสารคาม ไดรบการจดสรรกลมเปาหมาย ดงน กลมชายมเพศสมพนธกบชายและสาวประเภทสอง ในชดบรการท ๓ จำานวน ๕๐๐ คน มผลการดำาเนนงานได ๑,๑๘๑ คน คดเปนรอยละ ๑๑๘.๑ และกลมเปาหมายพนกงานขายบรการชาย ในชดบรการท ๑ จำานวน ๑๐๐ คน มผลการดำาเนนงานได ๑,๑๘๑ คน คดเปนรอยละ ๑๑๘.๑ ซงดำาเนนงานครอบคลมทกอำาเภอ จำานวน ๑๓ อำาเภอ ในจงหวดมหาสารคาม

ในป ๒๕๖๑ จงหวดมหาสารคาม ไดรบการจดสรรกลมเปาหมาย ดงน กลมชายมเพศสมพนธกบชายและสาวประเภทสอง ในชดบรการท ๒ จำานวน ๘๕๐ คน ซงดำาเนนงานครอบคลมทกอำาเภอ จำานวน ๑๓ อำาเภอ ในจงหวดมหาสารคาม ดงนนสำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม จงไดจดทำาโครงการ บรการปองกนการตดเชอเอชไอวและเรงรดการยตปญหาเอดส จงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๖๑ เพอสนบสนนการดำาเนนงานใหบรการปองกนการตดเชอเอชไอว สำาหรบประชากรกลมเสยงในพนท ใหบรรลเปาหมาย และเกดประสทธภาพสงสด การดำาเนนกจกรรม

๑. จดบรการเพอดำาเนนตามกรอบ Reach-Recruit-Test-Treat-Retain ตามกจกรรมการใหบรการปองกนการตดเชอเอชไอวตามชดบรการทไดรบใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย โดยมการ

363

ประสานกบภาคเครอขายทเกยวของ เชน องคกรเอกชน กลมเพอนชวยเพอน ดงน

- Reach : บรการคนหากลมเสยงเชงรก ไดแก การสำารวจแผนทชมชนเพอคนหากลมเปาหมาย การคนหากลมเสยงผานเครอขายทางสงคมของกลม การคนหากลมเสยงโดยเพอน การคนหากลมเสยงโดยแกนนำา การคนหากลมเสยงในพนทพเศษ การจดกจกรรมพบกลมประชากรเปาหมาย การใหบรการถงยางอนามยและสารหลอลน

- Recruit : บรการสงตอกลมเสยงเขาสระบบบรการ VCT ไดแก บรการคำาแนะนำา ชกชวน สงตอ จากชมชน หรสถานบรการ/รานยา บรการสงตอกลมเสยงเขาสระบบบรการ ใหบรการปรกษาแบบคและสงเสรมการตรวจของค บรการสงตอกลมเสยงเขาสระบบบรการ

- Test : บรการตรวจหาการตดเชอเอชไอว ไดแก บรการใหความร คำาปรกษา การแนะนำาและปรบเปลยนพฤตกรรมทเสยตอการตดเชอเอชไอว บรการใหคำาปรกษาเบองตนในพนท (Mobile VCT) การใหคำาปรกษากอนและหลงการตรวจหาการตดเชอเอชไอว บรการตรวจหาการตดเชอเอชไอวในพนท (Mobile Anti-HIV test) บรการตรวจคดกรองโรคตดตอทางเพศสมพนธ

- Treat : บรการสงตอผตดเชอเอชไอวเขาสระบบบรการ ไดแก การสงตอผตดเชอเอชไอวเขาสระบบบรการ โดยหนวยบรการเคลอนท หรอชมชน

- Retain : บรการตดตามผตดเชอเอชไอว และกลมเสยง ไดแก การนดหมายและตดตาม ใหเขารบบรการตอเนอง การบรการดแลดานจตใจและการดำารงชวตในสงคม การกนยาตอเนอง บรการอนามยเจรญพนธและการปองกนการถายทอดเชอ การบรการตดตามกลมเสยงทไมตดเชอเอชไอวเขารบบรการ (VCT) อยางตอเนอง

๒. จดระบบ และบรการรองรบทหนวยบรการ (ตงรบ) สำาหรบกลมเปาหมายทจะถกสงตวเขามา

364

๓. ลงทะเบยนกลมประชากรเปาหมาย และบนทกบรการลงในฐานขอมลของหนวยบรการ โปรแกรม RIHIS , RTCM Plus และ NAP Plus

๔. สรปผลการดำาเนนงานโครงการตารางท 126เปาหมายและผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองรอย

ละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกนโรคเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธเชงรก ( รอยละ ๘๗ ) ป ๒๕ 61 รอบ 8 เดอน (1 ตลาคม - 256031 พฤษภาคม

2561) ของจงหวดมหาสารคาม แยกรายอำาเภอ

ท อำาเภอ เปาหมาย ผลงาน รอยละ๑ เมอง ๓๓๗ 918 272.40๒ แกดำา ๗๓ 10 13.70๓ โกสมพสย ๒๑๙ 34 15.53๔ กนทรวชย ๑๘๖ 21 11.29๕ เชยงยน ๑๔๘ 72 48.65๖ บรบอ ๒๖๐ 63 24.23๗ นาเชอก ๑๕๒ 10 6.58๘ พยคฆภมพสย ๒๑๗ 21 9.68๙ วาปปทม ๒๗๒ 56 20.59

๑๐ นาดน ๘๙ 71 79.78๑๑ ยางสสราช ๘๘ 20 22.73๑๒ กดรง ๙๐ 11 12.22๑๓ ชนชม ๕๙ 15 25.42

รวม ๒,๑๙๐ ๑,๓๒๒ 60.37

365

ในป ๒๕๖ 0-๒๕๖๑ จงหวดมหาสารคาม ดำาเนนการครอบคลมทกพนททง 13 อำาเภอ และไดอบรมการลงขอมลโปรแกรม RTCM ในชวงกลางปงบประมาณ ๒๕๖๐ ซงโปรแกรม RTCM ยงไมเสถยร ขาดความครอบคลมของรายงานและคณภาพขอมล ในป ๒๕๖๑ ในเดอน เมษายน ๒๕๖๑ ไดมการเปลยนมาใชโปรแกรม RTCM Plus โดยการดาวนโหลดโปรแกรมและศกษาคมอแนวทางโดยการดาวนโหลดยงไมไดรบการอบรมเจาหนาทในโปรแกรม RTCM Plus และผปฏบตงานในบางอำาเภอยงขาดประสบการณและทกษะในการจดกจกรรมบรการเขาถงกลมเปาหมาย ทำาใหการดำาเนนงานยงไมครอบคลมกลมเปาหมาย กลมเปาหมายชายมเพศสมพนธกบชายเปนกลมทเขาถงยากแมจะทำากจกรรมเชงรกโดยเจาหนาทและกลมเครอขายทออกโมบาย บางคนไมเปดเผยตวตนไมเหมอนกลมสาวประเภทสองซงเปดเผยตวตนชดเจนซงเขาถงงายกวากลมชายมเพศสมพนธกบชาย จงทำาใหการดำาเนนงานยงไมบรรลเปาหมาย ในอำาเภอทยงไมบรรลเปาหมายไดมการทำากจกรรมเชงรกมากขนและ Reach : บรการคนหากลมเสยงเชงรก ไดแก การสำารวจแผนทชมชนเพอคนหากลมเปาหมาย การคนหากลมเสยงผานเครอขายทางสงคมของกลม การคนหากลมเสยงโดยเพอน การคนหากลมเสยงโดยแกนนำา การคนหากลมเสยงในพนทพเศษ การจดกจกรรมพบกลมประชากรเปาหมาย การใหบรการถงยางอนามยและสารหลอลน Recruit : บรการสงตอกลมเสยงเขาสระบบบรการ VCT ไดแก บรการคำาแนะนำา ชกชวน สงตอ จากชมชน หรสถานบรการ/รานยา บรการสงตอกลมเสยงเขาสระบบบรการ ใหบรการปรกษาแบบคและสงเสรมการตรวจของคบรการสงตอกลมเสยงเขาสระบบบรการ Test : บรการตรวจหาการตดเชอเอชไอว ไดแก บรการใหความร คำาปรกษา การแนะนำาและปรบเปลยนพฤตกรรมทเสยตอการตดเชอเอชไอว บรการใหคำาปรกษาเบองตนในพนท (Mobile VCT) การใหคำาปรกษากอนและหลงการตรวจหาการตดเชอเอชไอว บรการตรวจหาการตดเชอ

366

เอชไอวในพนท (Mobile Anti-HIV test) บรการตรวจคดกรองโรคตดตอทางเพศสมพนธ การตรวจทรผลในวนเดยวทำาใหกลมเปาหมายไดรบการรกษาเรว

2. การวเคราะหการดำาเนนงานเชงระบบ ตวชวด/เรองรอยละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกนโรคเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธเชงรก (รอยละ ๘๗ )

21. การวเคราะหการดำาเนนงาน ตวชวด/เรอง รอยละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกนโรคเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธเชงรก ( รอยละ ๘๗ )กรณเปนระบบบรการ หรอใชกรอบ SIM3 ในงานอนๆทไมใชระบบบรการ)

หวขอ สงทดำาเนนการในป 2561 ปญหาและอปสรรค

ทพบ1. การสงมอบบรการ(Service Delivery)

1. การใหบรการปองกนการตดเชอเอชไอวสำาหรบประชากรกลมเสยงกลมประชากรหลกใหความรคำาปรกษาและแจกอปกรณปองกนเอชไอว รวมทงการสงตอเพอการตรวจเอชไอว หากตรวจพบเชอใหรกษาทนท และตดตามผลการรกษา กรณตรวจแลวไมพบเชอกใหแนวทางการปฏบตตวเพอปองกนการตดเชอ ใหยงคงสถานะไมตดเชอโดยตดตามใหกลบมาตรวจซำาอยางสมำาเสมอ โดยใชกระบวนการ RRTTR (Reach-Recruit-Test-Treat-Retain)กลมเปาหมายไดรบบรการ

1. การดำาเนนงาน เชงรกยงไมถงกลมเปาหมายและครอบคลมเนองจากกลมประชากรหลกกลมชายมเพศสมพนธกบชายเปนกลมทเขาถงยากเนองจากการไมเปดเผยตวตน ไมเหมอน

367


ทพบโดยใชกระบวนการ RRTTR (Reach-Recruit-Test-Treat-Retain)กำาหนดชดบรการทเหมาะสมกบประชากรกลมเปาหมายแตละกลม และบรบทของ แตละพนท

๑. Reach การเขาถงกลมประชากรหลกเชงรก

๒. Recruit บรการสงตอกลมเปาหมายเขาสระบบรการ

๓. Test บรการตรวจหาโรคตดตอทางเพศสมพนธและบรการตดตอเขาสระบบรการการตรวจเชอเอชไอว

๔. Treat บรการสงตอผทอยรวมกบเอชไอวเขาสการบรการดแลรกษา

๕. Retain บรการตดตามผทไมไดมเชอเอชไอวใหปองกนตอเนองโดยม

- รปแบบบรการเชงรกในระดบชมชนและดำาเนนการครอบคลมทง 13 อำาเภอในจงหวดมหาสารคาม

- มแกนนำาและภาคเครอขาย- การลงขอมลใน

กลมสาวประเภทสองทชดเจน

368


ทพบโปรแกรม RTCM Plus ใหครอบคลมและทนเวลา

- ดำาเนนการเชงรกอยางเขมขนเพอใหเขาถงกลมเปาหมายไดอยางคลอบคลม

- มการพฒนาทกษะเจาหนาทในการใหบรการเชงรกดวยรปแบบทหลากหลายเพอใหเขาถงกลมประชากรหลก

- การนำาขอมลจากโปรแกรม RTCM Plus มาใชประโยชนเพอหาหาแนวทางแกไขใหการดำาเนนงานอยางครอบคลม

2. บคลกรสาธารณสข (Health Workforce)

1. ประชมชแจงสรางความเขาใจใหผเกยวของทราบเจาหนาททกอำาเภอไดรบการชแจงและไดรบการอบรมโปรแกรมการลงขอมล RTCM๒. วางแผนการดำาเนนงาน ปฏบตงานใหบรรลวตถประสงคของโครงการตามกรอบกจกรรมหลก มการวางแผนการดำาเนนงานและจดทำาโครงการทกอำาเภอ๓. ดำาเนนการใหเปนไปตามแผนการดำาเนนงานของแตละประชากรกลมหลกทกอำาเภอไดดำาเนนการในกลม

1. มการเปลยนโปรแกรมจาก RTCM เปน RTCM Plus ในเดอน เมษายน ๒๕๖๑ ซงยงไมไดรบการอบรมโปรแกรมใหมแตใหดาวโหลดและศกษาจาก

369


ทพบประชากรหลก๔. ตดตาม ประเมนผลความกาวหนาและผลการดำาเนนงานโครงการมการตดตามประเมนผลการดำาเนนงานตามไตรมาส๕. สรปผลการดำาเนนงานรายงานตอผเกยวของ

คมอหากพบปญหาสามารถสอบถามผรบผดชอบงานสสจ. และ สคร.๗ ขอนแกนเพอหาทางแกไขตอไป๒. เจาหนาทบางโรงพยาบาลยงขาดประสบการณและทกษะการบรการในกลมเปาหมายเชงรก ทมการบรการทหลากหลาย

3. ขอมลขาวสาร(Information)

๑. มชองทางในการเขาถงขอมลทหลากหลายการรบขอมลการดำาเนนงานสะดวกรวดเรวสามารถดขอมลไดทนสถานการณจากโปรแกรม RTCM online

1. การคยขอมลมการคยในโปรแกรม RIHIS RTCM Plus และ NAP

370


ทพบPlus ถามโปรแกรมการคยทสามารถดงขอมลหนงเดยว

4. ผลตภณฑทางการแพทย วคซน และเทคโนโลย (Medical product, Vaccine and Technology)

1. การตรวจเรว รสถานะปจจบนผปวยทตรวจเรวรสถานะและไดรบการรกษาเรวและตอเนองมอายยนยาว2. รกษาเรวปจจบนเทคโนโลยลำาสมยมการพฒนายาและนวตกรรมใหมทำาใหมยาปองกนกอนสมผสเชอ (PrEP) และยาทรบประทานแลวไมทำาผตดเชอดเหมอน คนปวย (หนาไมตอบ ไมดำาคลำา) จดอบรมพฒนาศกยภาพ AIDS UPDAT จากแพทยและผเชยวชาญจากสภากาชาดไทยใหกบบคลากรทางการแพทยเภสชกร พยาบาลทกโรงพยาบาลรฐและเอกชนและเครอขาย ผตดเชอ3. คงรกษาตอเนอง

๑. การสนบสนนวสดอปกรณทเพยงพอและตอเนอง

5. การเงน (Financing)

1. งบจากสำานกงานสาธารณสขจงหวด2. ไดรบงบจากสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

๑. การหาแหลงทนและการหาภาคเครอขาย

371


ทพบ3. บรณาการกบภาคเครอขายและองคกรเอกชนการดำาเนนงานและการจดบรการเชงรก ดวยรปแบบบรการทเหมาะสมตามบรบทของพนททำาใหเขาถงกลมประชากรกลมเปาหมายการบรณาการหลายงานทสามารถทำารวมกนไดภายในงบประมาณทมจำากดทำาใหเกดประสทธผลและเกดประสทธภาพสงสด

องคกรเอกชนรวมทำางานสนบสนนงบอยางตอเนอง

6. การนำาและการอภบาลระบบ(Leading/ Governance)

1. การดำาเนนงานเชงรกโดยใชกระบวนการ RRTTR (Reach-Recruit-Test-Treat-Retain) จะทำาใหเขาถงกลมเปาหมายและครอบคลม.การดำาเนนงานผปวยยงอยในระบบและไดรบการรกษาดแลอยางตอเนอง

๑. การดำาเนนงานอยางเปนระบบและตอเนอง

7. ชมชน ภาค และการมสวนรวม (Participation)

๑. บรณาการกบภาคเครอขายและองคกรเอกชน ภาคประชาชนทำาใหการดำาเนนงานมแกนนำา เครอขายรวมทำางานประชาชน ชมชนมสวนรวมการทำางาน

๑. สรางความตระหนกรในการปองกนเชงรกทกภาคสวนและ พฒนาแกนนำา

2.2 แผนงาน กระบวนงาน เครองมอทใชดำาเนนงานป 2561 เพอใหเกดผลผลตและผลลพธทตองการ

372

2.2.1 สรปผลและวเคราะหขอมลการดำาเนนงานทผานมา เพอวางแผนใหมประสทธภาพ

2.2.2 จดทำาแผน และกลไกการดำาเนนงาน ตามมาตรการ RRTTR หรอมการจดทำาแผนงานโครงการเขาถงบรการปองกนฯ เชงรก

2.2.3 แผนโครงการจดบรการเขาถงการปองกนฯ ในกลมประชากรหลก โดยมการตงเปาหมายทชดเจนในการเขาถงบรการฯ แตละกลมในภาพรวมจงหวดรวมกน

2.2.4 การประสานความรวมมอ และจดกลไกการทำางานรวมกน

2.2.5 การสนบสนนเชงนโยบายระดบจงหวด การขบเคลอนของกลไกประสานงานระดบจงหวด (PCM) หรอคณะอนกรรมการเอดสจงหวด

2.2.6 กระบวนการ รปแบบการจดบรการเชงรกทหลากหลายรปแบบบรการ การใหบรการปองกนการตดเชอเอชไอวสำาหรบประชากรกลมเสยง เปาหมายกลมประชากรหลก ไดแก กลมชายทมเพศสมพนธกบชาย สาวประเภทสอง พนกงานบรการชาย พนกงานบรการหญง ผใชยาเสพตดชนดฉด โดยใชหลกการเขาถงกลมเปาหมาย ใหความรคำาปรกษาและแจกอปกรณปองกนเอชไอว รวมทงการสงตอเพอการตรวจเอชไอว หากตรวจพบเชอใหรกษาทนท และตดตามผลการรกษา กรณตรวจแลว ไมพบเชอกใหแนวทางการปฏบตตวเพอปองกนการตดเชอ ใหยงคงสถานะไมตดเชอโดยตดตามใหกลบมาตรวจซำาอยางสมำาเสมอ โดยใชกระบวนการ RRTTR (Reach-Recruit-Test-Treat-Retain) ซงไดเรมดำาเนนการเมอปงบประมาณ ๒๕๕๙ เปนตนมาจนถงป ๒๕๖๑ ในปจจบน กจกรรมดำาเนนงานบรการ ๕ องคประกอบสำาคญใหตอเนอง ไดแก ๑) Reach การเขาถงกลมประชากรหลกเชงรก ๒) Recruit บรการสงตอกลมเปาหมายเขาสระบบรการ ๓) Test บรการตรวจหาโรคตดตอทางเพศสมพนธและบรการตดตอเขาสระบบรการการตรวจเชอเอชไอว ๔) Treat บรการสงตอผทอยรวมกบเอชไอวเขาสการ

373

บรการดแลรกษา ๕) Retain บรการตดตามผทไมไดมเชอเอชไอวใหปองกนตอเนอง หากอยรวมกบเอชไอวใหรบบรการยาดแลรกษาอยางตอเนอง และกำาหนดชดบรการทเหมาะสมกบประชากรกลมเปาหมายแตละกลม และบรบทของแตละพนท

2.3 การจดโครงสรางการบรหารโครงการ (Project manager/Project Team) ของป 2561

2.3.1. มผรบผดชอบงานดานการตดตามงานและระบบขอมลทมประสทธภาพ

2.3.2. มการระบงานในโครงสรางการบรหารจดการ2.3.3. มบคลากร/คณะทำางานทไดรบมอบหมายใหรบผดชอบ

งาน2.3.4 มการกำาหนดบทบาทหนาท ความรบผดชอบของ

บคลากร/คณะทำางานไวอยางชดเจน2.3.5. มวสด อปกรณ ครภณฑเพยงพอ เหมาะสมในการ

สนบสนนงาน2.3.6. มการจดทำาแผน ใหครอบคลมประเดนทสำาคญของการ

ดำาเนนงาน2.3.7. มฐานขอมลและการตดตามงานและการประเมนผล

2.4 ปจจยความสำาเรจ (Key success factors) ของการดำาเนนงานป ๒๕ 61

กระบวนการ รปแบบการจดบรการเชงรกทหลากหลายรปแบบบรการ โดยใชกระบวนการ RRTTR (Reach-Recruit-Test-Treat-Retain) ใหตอเนอง ไดแก ๑) Reach การเขาถงกลมประชากรหลกเชงรก ๒) Recruit บรการสงตอกลมเปาหมายเขาสระบบรการ ๓) Test บรการตรวจหาโรคตดตอทางเพศสมพนธและบรการตดตอเขาสระบบรการการตรวจเชอเอชไอว ๔) Treat บรการสงตอผทอยรวมกบ เอชไอวเขาสการบรการดแลรกษา ๕) Retain บรการตดตามผทไมไดมเชอเอชไอวใหปองกนตอเนอง หากอยรวมกบเอชไอวใหรบบรการยา

374

ดแลรกษาอยางตอเนอง และกำาหนดชดบรการทเหมาะสมกบประชากรกลมเปาหมายแตละกลม และบรบทของแตละพนท และในป 2560 จนถงป 2561 ไดดำาเนนการครอบคลมทกพนทและดงแกนนำาเครอขายในพนทแตละอำาเภอมารวมทำางาน รวมถงการ บรณาการงานรวมกบภาคประชาชนและองคกรเอกชน

3. สรปประเดนสำาคญทเปนสาเหตตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงาน ไมประสบความสำาเรจ ของตวชวด/เรองรอยละของกลมประชากรหลกทเขาถงบรการปองกนโรคเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธเชงรก (รอยละ ๘๗ )

กระบวนการดำาเนนงาน- ประชมชแจงสรางความเขาใจใหผเกยวของทราบ- วางแผนการดำาเนนงาน ปฏบตงานใหบรรลวตถประสงคของ

โครงการตามกรอบกจกรรมหลก - ดำาเนนการใหเปนไปตามแผนการดำาเนนงานของแตละประชากรกลมหลก - ตดตาม ประเมนผลความกาวหนาและผลการดำาเนนงานโครงการ - สรปผลโครงการ รายงานผลการดำาเนนงานตอผเกยวของ

จงหวดมหาสารคาม ไดดำาเนนการทกกจกรรม จากการดำาเนนงานทผานมา ในระดบพนท พบประเดนดงน

3.1 การเขาถงกลมเปาหมายกลมประชากรหลกยงไมครอบคลม เนองจากกลมเปาหมายเปนกลมเขาถงยาก โดยเฉพาะกลมชายมเพศสมพนธกบชายทไมเปดเผยตวตนไมเหมอนสาวประเภทสองทเปดเผยตวตนชดเจน

3.2 บางพนทเปนพนททเรมดำาเนนการในปแรก ยงขาดประสบการณและทกษะในการจดบรการการเขาถงกลมเปาหมาย

375

3.3 ระบบขอมลการรายงาน โปรแกรม RTCM ยงไมเสถยรและการนำาขอมลมาใช และมการเปลยนโปรแกรมใหมเปนโปรแกรม RTCM Plus เรมใชเมษายน ๒๕๖๑ โดยดาวนโหลดโปรแกรมและศกษาโปรแกรมตามคมอทสงใหยงไมมการอบรม

3.4 การคนหาแกนนำายงไมครอบคลมและไมเพยงพอเพอการเขาถงผานตวบคคลดวยรปแบบเครอขายทางสงคม


1. การสนบสนนงบประมาณอยางตอเนอง2. สนบสนนในการจดอบรมโปรแกรมการคยขอมลอยางตอเนอง3. สนบสนนในการพฒนาศกยภาพเจาหนาทผรบผดชอบงาน

AIDS UPDATE อยางตอเนอง4. การโอนงบประมาณทสนบสนนจาก สปสช. ภายใน

ปงบประมาณเพอใหไดดำาเนนกจกรรมไดรวดเรว

6. Best practice หรอ นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง 1. บรณาการกบภาคเครอขายและองคกรเอกชน ภาคประชาชน

ทำาใหการดำาเนนงานมแกนนำา เครอขายรวมทำางานประชาชน ชมชนมสวนรวมการทำางาน ในจงหวดมหาสารคามไดมการดงแกนนำาและเครอขายผตดเชอมารวมทำางานในโรงพยาบาลรวมกบเจาหนาท การเขาถงซงกนและกนทำาใหทำางานไดรวดเรวเขาถงกลมเปาหมาย โรงพยาบาลมหาสารคามไดดงแกนนำาและเครอขายผตดเชอมาทำางานและบรรจเขาทำางานในโรงพยาบาล มภาคเครอขายภาครฐและเอกชนรวมทำางาน รวมทงสถานประกอบการสถานศกษา รานยา และองคกรเครอขายเดกและเยาวชนจงหวดมหาสารคาม การทำากจกรรมเชงรกในพนทและสถานศกษาโดยดงองคกรเอกชน Swing ทมประสบการณและทกษะในการจด

376

กจกรรมมาชวยในการดำาเนนกจกรรม ทำาใหเขาถงกลมประชากรหลกตามเปาหมาย ซงทางจงหวดมหาสารคามจะดำาเนนการและพฒนารปแบบบรการทหลากหลายใหเมาะสมตามบรบทของแตละพนทตอไปเพอใหเกดประโยชนสงสดตอผรบบรการและประชาชน

7. กจกรรมภาพ

377

ตวชวด Monitor 8 รอยละของตำาบลจดการสขภาพในการเฝาระวงปองกนแกไขปญหาโรคพยาธใบไมตบและ มะเรงทอนำาดผรบผดชอบ นางเกษศรนทร ไชยลาภ ตำาแหนง นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ เบอรโทร 081964 7879 E-mail : [email protected]

378


จงหวดมหาสารคามดำาเนนงานโครงการสนบสนนการกำาจดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด ถวายเปนพระราชกศลและนอมสำานกในพระมหากรณาธคณในพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพล อดลยเดช พรอมทง ในปพทธศกราช ๒๕๕๙ สมเดจพระนางเจาฯพระบรมราชนนาถจะทรงเจรญ พระชนมพรรษา 84 พรรษา ป 2559 ในพนท 5 ตำาบลของ 5 อำาเภอ (เมองฯ, กนทรวชย, โกสมพสย, เชยงยน และกดรง) ป 2560 ทำาเพมอก 5 ตำาบลในพนทอำาเภอเดม 4 อำาเภอ และอำาเภอใหม 1 อำาเภอ(พยคฆภมพสย) รวมเปน 10 ตำาบลใน 6 อำาเภอ และป 2561 มการขยายเพมอก 5 ตำาบลในพนทอำาเภอเดม ป 2560 รวมเปน 15 ตำาบล โดยไดรบงบประมาณสนบสนนการดำาเนนงานจากสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข และหนวยงานภาคเครอขายทเกยวของรวมมอในการขบเคลอนการดำาเนนงานโดยใชมาตรการ 5 มาตรการ ดงน

มาตรการท 1 การสรางเสรมสขภาพ โดย อปท.มการจดการสงแวดลอมทเหมาะสม จำานวน 15 แหง และโรงเรยนมการจดการเรยนการสอนเรองโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด จำานวน 52 โรงเรยน

มาตรการท 2 การควบคมปองกน การคดกรองการตดพยาธดวยการตรวจอจจาระในประชาชนอาย 15 ปขนไป จำานวน 16,001 ราย (เปาหมาย 13,575 ราย) พบผตดเชอ จำานวน 849 ราย คดเปนรอยละ 5.31 (เปาหมายไมเกนรอยละ 5) และการคดกรองมะเรงทอนำาดดวยการตรวจ อลตราซาวดในประชาชนอาย 40 ปขนไป จำานวน 9,675 ราย (เปาหมาย 18,062 ราย) พบอาการสงสยฯ จำานวน 98 ราย ตรวจพบเปนมะเรงทอนำาดจำานวน 7 ราย สามารถรกษาได 5 ราย และเสยชวต 2 ราย

379

มาตรการท 3 การรกษาพยาบาล ผทตรวจพบพยาธใบไมตบทกรายไดรบการรกษาดวยยาและมการ จดกจกรรมการใหความรและปรบพฤตกรรมการบรโภคโดยการประกอบอาหารจากปลานำาจดชนดเกลดขาว ตองปรงสกกอนรบประทานทกครง ประชาชนทตรวจอลตราซาวดพบความผดปกตทกรายจะตองสงตรวจยนยนกบแพทยเฉพาะทางทกราย เพอการวนจฉยใหการรกษาทถกตองเหมาะสมทกราย

มาตรการท 4 การดแลรกษา ผปวยทไดรบการวนจฉยเปนมะเรงไดรบการดแลรกษาตามแนวทาง การรกษาของแพทยทงแพทยแผนปจจบนและแพทยทางเลอก และทมหมอครอบครวตดตามเยยมใหกำาลงใจ แกผปวยระยะสดทายทกราย (Palliative care) มาตรการท 5 การสอสารสาธารณะ สนบสนนการขบเคลอนทางสงคม เพอใหประชาชนรบรเขาใจ ตระหนกถงภาวะเสยง การปองกนตนเองจากการตดพยาธ และสรางกระบวนการมสวนรวมของชมชนและสงคม


ตารางท 127ผลการดำาเนนงานตวชวด/เรอง รอยละของตำาบลจดการสขภาพในการเฝาระวงปองกน

แกไขปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม

ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61

มาตรการ

ผลการดำาเนนงาน

1. การ สราง

1) การพฒนาตำาบลจดการสขภาพแบบครบวงจรในพนทเสยง ป 2559 - 2561

380



เสรมสขภาพ : จดการสขาภบาล สงแวดลอม ลดการปนเป อนในแหลงนำา/หวงโซอาหาร (ปลาปลอดพยาธ)

อำาเภอ การสรางความรเพอใหเกดชมชนตนแบบในการจดการปองกนดานสงแวดลอม

มการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในกลมเสยง 15 ปขนไป

ทองถนออกขอบญญตเกยวกบการปองกนควบคมโรคในพนท

จำานวนตำาบลจดการสขภาพแบบครบวงจร

เมองฯ √ √ 3 ตำาบล 3 ตำาบลกนทรวชย

√ √ 3 ตำาบล 3 ตำาบล

โกสมพสย


เชยงยน √ √ 3 ตำาบล 3 ตำาบลกดรง √ √ 1 ตำาบล 1 ตำาบลพยคฆภมพสย


2) การพฒนาตำาบลจดการสขภาพแบบครบวงจรในพนทเสยง ป 2559 -2561

อำาเภอ อปท.จดการสงแวดลอม

โรงเรยนจดการเรยนการสอน


ผลงาน เปาหมาย

ผลงาน

เมองฯ 3 0 9 7กนทรวชย 3 0 11 9โกสมพสย 3 1 16 15เชยงยน 3 0 12 12กดรง 1 0 3 3พยคฆภมพสย

2 0 7 6

381



รวม 15 1 58 522. การ ควบ คมปองกน ตรวจคนหาการตดพยาธ โดยการตรวจอจจาระ เพอนำาสการรกษา/ปรบเปลยนพฤตกรรม2. การ ควบคมปองกน ตรวจคนหาการตดพยาธ

1) ผลการคดกรองการตดพยาธดวยอจจาระใน ประชาชนอาย 15 ปขนไป ป 2559อำาเภอ พนทดำาเนนการ เปา

หมายตรวจ OV ตดเชอ OV

จำานวน

% จำานวน

%

เมองฯ รพ.สต.โคกกอ 905 913 100.88

45 4.93

กนทรวชย

รพ.สต.มะคา 905 908 100.33

75 8.26


รพ.สต.ยางใหญ

905 920 101.66

32 3.48

เชยงยน รพ.สต.หนองซอน

905 904 99.89

50 5.53

กดรง รพ.สต.หนองแสง

905 907 100.22

15 1.65

รวม 4525 4,552

100.59

217 4.77

2) ผลการคดกรองการตดพยาธดวยอจจาระใน ประชาชนอาย 15 ปขนไป ป 2560อำาเภอ พนทดำาเนนการ เปา

หมายตรวจ OV ตดเชอ

Vจำานวน


%

เมองฯ ศนยสขภาพชมชน เมองฯ

905 2,620

100 192 7.33


รพ.สต.ศรสข 905 945 100 28 2.96


รพ.สต.เลงใต 905 1,237

100 168 13.57

382



โดยการตรวจอจจาระ เพอนำาสการรกษา/ปรบเปลยนพฤตกรรม 1 (ตอ)

3. การ รกษาพยาบาล ตรวจคดกรองกลมเสยงอาย 40 ป

เชยงยน รพ.สต.โพนทอง 905 968 100 6 0.62พยคฆภมพสย

รพ.สต.มะโบ 905 864 95.47

1 0.11

รวม 4,525

6,634

146.6

395 6.37

3) ผลการคดกรองการตดพยาธดวยอจจาระใน ประชาชนอาย 15 ปขนไป ป 2561

อำาเภอ พนทดำาเนนการ เปาหมาย

ตรวจ OV ตดเชอ OVจำานวน


%

เมองฯ รพ.สต.หนองจก

905 1,024

113.48

47 4.59


รพ.สต.บานสระ 905 1,006

111.16

33 3.28


รพ.สต.ดเหนอ 905 1,016

112.26

87 8.56

เชยงยน รพ.สต.โนนสง 905 854 94.36

59 6.91

พยคฆภมพสย

รพ.สต.โนนมวง

905 915 101.10

11 1.20

รวม 4525 4,815

106.41

237 4.92

1) ผลการคดกรองมะเรงทอนำาดดวยอลตราซาวด ป 2559หนวยบรการ

ลงทะเบยน

U/S

ผดปกตอยางใดอยา

PDF

สงสย CCA

CT/ MRI

พบเปนมะเร

ง

ไดรบการ

รกษา

383



ขนไป ดวยอลตราซาวด

งหนง

อ ำา เ ภ อเมองฯ 750 75

0 254 122 8 6 2 0

อ ำา เ ภ อกนทรวชย 264 26

4 97 45 7 2 0 0

อ ำา เ ภ อนาเชอก 3 3 2 1 0 0 0 0

อ ำา เ ภ อบรบอ 663 66

3 348 183 3 2 1 1

อ ำา เ ภ อวาปปทม 7 7 4 3 0 0 0 0

อ ำา เ ภ อ ก ดรง 917 91

7 636 426 16 6 2 1

อ ำา เ ภ อโกสมพสย 478 47

8 379 225 0 0 0 0

รวม 30823082

1720

1005 34 16 5 2

384



2) ผลการคดกรองมะเรงทอนำาดดวยอลตราซาวด ป 2560

หนวยบรการ


U/S

ผดปกตอยางใดอยา

งหนง

PDF

สงสย CCA

CT/MRI

พบเปนมะเร

ง

ไดรบการรกษ

า

อำาเภอเมองมหาสารคาม 1385

671 310 5 1 0 0

อำาเภอโกสมพสย 749

197 80 0 0 0 0

อำาเภอกนทรวชย 1065 30 6 0 0 0 0อำาเภอเชยงยน 2205

1344 130 2 0 0 0

อำาเภอบรบอ 421

1806

1007 14 1 1 1

อำาเภอพยคฆภมพสย 587 0 0 0 0 0 0อำาเภอกดรง 248

248 245 0 0 0 0

รวม 86604296

1778 21 2 1 1

3) ผลการคดกรองมะเรงทอนำาดดวยอลตราซาวด ป 2561หนวยบรการ


U/S

ผดปกต

PDF

สงสย

CT/MR

I

พบเปน

ไดรบ

385



อยางใด

อยางหนง

CCA

มะเรง

การรกษ

า

อำาเภอเมองมหาสารคาม 921 - - - - - - - อำาเภอโกสมพสย 934 - - - - - - -อำาเภอกนทรวชย 213 - - - - - - -อำาเภอเชยงยน 111

106 13 5 - - - -

อำาเภอบรบอ

1,148

911 703

454 34 - - -

อำาเภอพยคฆภมพสย

1,823

796 162 7 8 8 1 -

อำาเภอกดรง 7 6 6 6 - - - -

รวม5,15

71,819 884

472 42 8 1 -

4. การ ดแลแบบตอเนองทบาน ผปวยรายท จำาเปน มระบบ

การดแลรกษาแบบประคบประคองทมคณภาพในทกสถานบรการ (Palliative care) โดยทมหมอครอบครว

ครอบคลม ทกพนท

386



การดแลรกษาทงในและนอกโรงพยาบาล5. การ สอสารสาธารณะสนบสนน ประสานการขบเคลอนโครงการ

1) การจดนทรรศการเพอเผยแพรขอมลขาวสาร2) ใหสขศกษารายครอบครว/หอกระจายขาว/เสยงตามสาย3) สนบสนนแผนพบ/ภาพพลก/โปสเตอร/คมอการเรยนการสอน ความรเรองโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาดเพอเผยแพรประชาสมพนธทงในหมบาน/ชมชน/โรงรยน4) รณรงคสรางกระแสการปรบเปลยนพฤตกรรมการบรโภคอาหารททำาจากปลานำาจดประเภทปลาเกลดขาวในพนทดำาเนนการทกแหง5) จดเวทแลกเปลยนเรยนรรวมกบหนวยงานภาคเครอขาย สำาหรบเจาหนาทสาธารณสข คร อปท. อสม. และผนำาชมชน

ครอบคลม ทกพนท

จากตาราง ผลการดำาเนนงานตามมาตรการท 1 ดานการกำาจดสงปฏกล อปท.ทง 15 ตำาบลมการออกขอบงคบดานการกำาจดสงปฏกลโดยการทำาสญญากบผประกอบการรถดดสวมเขามาบรการในพนท แตยงขาดการตดตามการนำาสงปฏกลไปปลอยทง ซงถามการปลอยสงปฏกลในททไมเหมาะสมกจะสงผลตอวงจรการเกดโรคพยาธไดตอไป จำาเปนตองมมาตรการทเขมงวดในการตดตามโดยเรงดวนตอไป กจกรรมการเรยนการสอน โรงเรยนในพนทเปาหมายป59 และ 60 ยงไมมกจกรรมครบทกแหง ซงไดมการประสานตดตามใหจดกจกรรมในป 2561 ใหครบทกแหง สวนป 2561 ครอบคลมทกโรงเรยน ทงนเพอ

387

การปลกฝงความร จตสำานกในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาดใหแกนกเรยนตงแตระดบอนบาลซงจะเกดความรและความตระหนกในการบรโภคปลาทปลอดภยตอไป ดานการคดกรองประชาชนกลมเปาหมายอาย 15 ปขนไปตรวจอจจาระหาไขพยาธสามารถดำาเนนการไดตามเปาหมายทง 3 ป สวนการตรวจพบพยาธใบไมตบ พบวา แนวมโนมลดลงเลกนอย แสดงใหเหนถงพฤตกรรมการกนปลาดบยงคงมอยางตอเนองของคนในพนท จะไดรวมมอกนแกไขปญหา อยางเขมขนและรณรงคอยางตอเนองตอไป และผลการตรวจอลตราซาวดกลมเปาหมายอาย 40 ปขนไป ในทกอำาเภอ พบวามผทพบความผดปกตสงสยมอาการสมพนธกบมะเรงทอนำาดในอตราทลดลงเลกนอย สอดคลองกบการตรวจพบไขพยาธ ในกลมเปาหมาย กลมนตองใหความสำาคญในการดแลรกษา ตดตามอยางตอเนองทกราย เพอจะไดใหการรกษาตามแนวทางการรกษาอยางมประสทธภาพตอไป

1.2 ขอมลสถานการณแยกรายอำาเภอ ปงบประมาณ ๒๕๕ 9–๒๕ 61

388

ตารางท 128ผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองรอยละของตำาบลจดการสขภาพในการเฝาระวง

ปองกนแกไขปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด แยกรายอำาเภอของจงหวด

มหาสารคาม ป ๒๕ 59 - ๒๕ 61

ท อำาเภอ

พนทเปา

หมาย

ผลการตรวจ OV การตรวจ U/Sเปา

หมายผลงาน

รอยละ

พบ OV

รอยละ


ผลงาน

ผดปกต

สงสย CA

๑ เมอง 3 ตำาบล

2,715

4,557

167.84

284 6.23

3,135

1,421

564

13

๒ โกสมพสย

3 ตำาบล

2,715

3,173

116.87

287 9.04

2,227

675

459

0

๓ กนทรวชย

3 ตำาบล

2,715

2,859

105.30

136 4.76

1,429

294

103

7

๔ เชยงยน

3 ตำาบล

2,715

2,726

100.41

115 4.22

3,025

1,450

143

2

๕ พยคฆภมพสย

2 ตำาบล

1,810

1,779

98.29

12 0.67

2,587

1,274

162

8

๖ กดรง 1 ตำาบล

905 907 100.22

15 1.65

1,365

1,171

887

16

7 แกดำา - - - - - - - - -8 บรบอ - - - - - 4,28

43,380

2,058

51

9 นาเชอก

- - - - - 3 3 2 1

10 นาดน - - - - - - - - -11 วาปป

ทม- - - - - 7 7 4 0

012


- - - - - - - - -

13 ชนชม - - - - - - - - -ราวม 15 13,5

7516,001

117.87

849 5.31

18,062

9,675

4,382

98

389

จากตารางผลการตรวจ OV ในประชาชนกลมเปาหมาย ภาพรวม 3 ป พบวาการตดเชอฯ ของประชาชนกลมเสยงในพนทเปาหมายจากมากไปนอยตามลำาดบ ดงน อำาเภอโกสมพสย รอยละ 9.04, เมองฯ รอยละ 6.23, กนทรวชย รอยละ 4.76, เชยงยน รอยละ 4.22, กดรงรอยละ 1.65 และพยคฆภมพสย รอยละ 1.65 (เปาหมายไมเกนรอยละ 5) อำาเภอทมอตราการตดพยาธ 4 ลำาดบเปนพนทตดลำานำาช มปลานำาจดชนดเกลดขาวอาศยอยมากเปนแหลงอาหารทสำาคญของคนในพนท และมวถชวตการบรโภคปลาปรงแบบสกๆดบสบทอดกนมารนตอรน แมจะมการรณรงคสรางกระแสการปรบเปลยนพฤตกรรมการบรโภคอาหาร จากปลาปรงสกแตกยงมประชาชนบางสวนกยงไมสามารถเลกได จงตองอาศยความรวมมอกนของหนวยงาน ทเกยวของขบเคลอนมาตรการทง 5 ใหเขมขนและตอเนองตอไป

สำาหรบผลการตรวจอลตราซาวดในประชาชนกลมเสยงอาย 40 ปขนไป ภาพรวมป 2559–2561 ยงดำาเนนการไดไมครบทกอำาเภอ และอำาเภอทดำาเนนการไปแลวทำาได รอยละ 53.68 ในจำานวนนตรวจพบความผดปกตรอยละ 45.29 และสงสยเปน CCA รอยละ 1.01 ผทมอาการสงสยดงกลาวจำาเปนจะตองไดรบการตรวจวนจฉยทรวดเรวเพอการสงตอและรกษาตามแนวทางการรกษาอยางมประสทธภาพโดยทมแพทย ทเชยวชาญเฉพาะทาง ซงสามารถรกษาดวยการแพทยแผนปจจบน แพทยทางเลอก และแพทยแผนไทยผสมผสานกนไป โดยเฉพาะผปวยระยะสดทาย (Palliative care) ตองไดรบการดแลรกษาโดยทมหมอครอบครว ในพนทอยางตอเนอง


สำาหรบการดำาเนนงานโครงการฯ ป 2561 ไดกำาหนดกจกรรมการดำาเนนงานในพนทเปาหมาย ใหครอบคลมทง 5 มาตรการ ทงใน

390

ระดบจงหวด อำาเภอและตำาบล โดยรวมบรณาการกบภาคเครอขายทเกยวของในการขบเคลอนงาน ดงน

มาตรการท 1 ดานการสรางเสรมสขภาพ กจกรรมการกำาจดสงปฏกลเพอตดวงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด จดอบรมพฒนาศกยภาพบคลากรผดแลระบบการกำาจดสงปฏกลเพอปองกนการแพรกระจายเชอพยาธในแหลงนำาและสงแวดลอมกลม เปาหมายไดแกบคลากรจาก รพ.สต./สสอ./รพ./อปท./ผประกอบการรถดดสวมในพนทดำาเนนการป 2559-2561 จำานวน 50 คน เพอใหผเขาอบรมมความร ความเขาใจเรองการจดการสงปฏกลทถกสขลกษณะ และมการศกษาดงานใน อปท.ทมระบบการกำาจดสงปฏกลทไดมาตรฐาน สามารถนำาความรและประสบการณทไดไปดำาเนนงานในพนทไดอยางมประสทธภาพ

กจกรรมการจดการเรยนการสอนหลกสตรโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาดในโรงเรยน ในพนทเปาหมาย ในป 2559-2561 จำานวน 52 โรงเรยน โดยการประสานความรวมมอคณะผบรหาร/ตวแทนหรอครผสอนของสถานศกษาทกระดบรวมรบฟงการชแจงแนวทางการดำาเนนงานแลกเปลยน เรยนรรวมกน และการสนบสนนหนงสอ/คมอการเรยนการสอนทกระดบชน สอการเรยนการสอน ภาพพลก โปสเตอร แผนพบ ฯลฯ เพอนำาสการปฏบต และรวมบรณาการกบหนวยงานภาคเครอขายทเกยวของกำาหนดแผนการนเทศ ตดตามเพอประเมนผลการดำาเนนงานในระดบพนท

มาตรการท 2 ดานการควบคมปองกน การคดกรองการตดพยาธดวยการตรวจอจจาระในประชาชนอาย 15 ปขนไปในพนทเปาหมายทง 5 ตำาบลๆ ละ 905 ราย ซงไดรบความรวมมอจากทม สคร.ท 7 จงหวดขอนแกน ในการตรวจอจจาระใหแกกลมเปาหมายทง 5 ตำาบล ดำาเนนการในระหวางเดอนมนาคม ถงเดอนพฤษภาคม 2561 เปาหมาย จำานวน 4,525 ราย ตรวจ 4,815 ราย ตรวจพบพยาธใบไมตบ จำานวน

391

237 ราย คดเปนรอยละ 4.92 (เปาหมายไมเกนรอยละ 5) สำาหรบพนทเปาหมายป 2559 และ 2560 มการตรวจซำาในรายทตรวจพบพยาธใบไมตบเพอตดตามการพฤตกรรมการบรโภคของประชาชนอยางตอเนอง

การคดกรองมะเรงทอนำาดโดยการตรวจ ultrasound ในประชาชนกลมเสยงอาย 40 ปขนไป ป2561 เปาหมายจำานวน 6,500 ตรวจได 1,819 ราย ตรวจพบความผดปกต 884 ราย มการสงตอหรอยนยนผลโดยวธการ CT Scan และจดระบบการสงตอและรบกลบ การผาตด การดแลแบบประคบประคอง (Palliative care) ไดแก การจดประชมคณะกรรมการพฒนาระบบบรการสขภาพเพอดแลผปวยมะเรงทอนำาด และการพฒนาระบบบรการและการดแลตอเนองผปวยมะเรงทอนำาด

มาตรการท 3 ดานการรกษาพยาบาล มการคนหาผทมความเสยงทกรายใหไดรบการดแลตงแต พบความผดปกตเลกนอยและอาการมะเรงทอนำาดทกระยะ การประสานสงตอพบแพทยผเชยวชาญเฉพาะโรคเพอใหการรกษาทมประสทธภาพ

มาตรการท 4 ดานการดแลรกษา ผปวยทไดรบการวนจฉยเปนมะเรงทกรายไดรบการดแลรกษา ตามแนวทางการรกษาของแพทยทงแพทยแผนปจจบน แพทยทางเลอก และแพทยแผนไทย และมทม หมอครอบครวในทกพนท ตดตามการรกษา เยยมใหกำาลงใจแกผปวยระยะสดทายทกราย (Palliative care) มาตรการท 5 ดานการสอสารสาธารณะ การประสานงานกบหนวยงานดานสอสารประชาสมพนธเผยแพรความรในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด ผานชองทางสอตางๆใหเขาถงประชาชน ทกกลมวย ตลอดจนการจดกจกรรมรณรงคสรางกระแสการเรยนร/การรบรอยางตอเนอง

ตารางท 129เปาหมายและผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรอง รอยละของตำาบลจดการสขภาพในการเฝาระวงปองกนแกไขปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอ

392

นำาด ป ๒๕ 61 รอบ 8 เดอน (1 ตลาคม - 2560 31 พฤษภาคม 2561)

ของจงหวดมหาสารคาม แยกรายอำาเภอ

ท อำาเภอ พนทเปา

หมาย

ผลการตรวจ OV การตรวจ U/Sเปา

หมายผลงาน

รอยละ

พบOV

รอยละ


ผลงาน

ผดปกต

๑ เมอง 1 ตำาบล

905 1,024

113.48

47 4.59

1,000

- -

๒ โกสมพสย

1 ตำาบล

905 1,016

112.26

87 8.56

1,000

- -

๓ กนทรวชย

1 ตำาบล

905 1,006

111.16

33 3.28

100 - -

๔ เชยงยน

1 ตำาบล

905 854 94.36

59 6.91

1,000

106 13

๕ พยคฆภมพสย

1 ตำาบล

905 915 101.10

11 1.20

2,000

796 162

๖ กดรง - - - - - - 200 6 67 แกดำา - - - - - - - - -8 บรบอ - - - - - - 1,20

0911 703

9 นาเชอก

- - - - - - - - -

10

นาดน - - - - - - - - -

11

วาปปทม

- - - - - - - - -

12


- - - - - - - - -

13

ชนชม - - - - - - - - -

393

ราวม 5 4,525

4,815

106.41

237

4.92

6,500

1,819

884

จากตารางผลการดำาเนนงานป 2561 ผลการตรวจ OV ในประชาชนกลมเปาหมาย แยกรายอำาเภอยงคงพบความชกสงในพนทอำาเภอโกสมพสย รอยละ 8.56, เชยงยน รอยละ 6.91, เมองฯ รอยละ 4.59, กนทรวชย รอยละ 3.28 และพยคฆภมพสย รอยละ 1.20 ตามลำาดบ ถาดจากวงจรการเกดพยาธซงพนทยงไมมแหลงกำาจดสงปฏกลทไดมาตรฐาน ผประกอบการรถดดสวมขาดจตสำานก ขาดความรบผดชอบทงสงปฏกล ในททไมเหมาะสม ไขพยาธไหลลงสแมนำา บอนำาในบรเวณรอบๆได ไขพยาธถกสตวรงโรค เชน ปลานำาจดชนดเกลดขาว หอยไซ กนเขาไปกสามารถและคนกนปลาดบ หอยดบเขาไปเปนวฏจกรตอไป จงจำาเปนตองเฝาระวงตดตามการดำาเนนงานใหครอบคลมตามมาตรการทง 5 อยางเขมขนเพอตดวงจรการเกดโรคฯใหสำาเรจตอไป

สวนการตรวจอลตราซาวดแยกรายอำาเภอ ป 2561 เรมดำาเนนการจากตนปงบประมาณดำาเนนการได 4 อำาเภอ ผลงานภาพรวม รอยละ 27.98 พบความผดปกต รอยละ 48.59 อำาเภอทพบความผดปกตสงสด ไดแก กดรง รอยละ 100 รองลงมา คอ บรบอ รอยละ 77.17 พยคฯ รอยละ 20.35 และเชยงยน รอยละ 12.26 ตามลำาดบ เปนการตรวจพบความผดปกตทยงไมสงยนยนชนดความผดปกต ซงจะตองสงผตรวจพบความผดปกตไปรบการตรวจยนยนแยกโรคกบแพทยเฉพาะทางอกครงจงจะวนจฉยโรคและใหการรกษาทเหมาะสมไดตอไป

2. การวเคราะหการดำาเนนงานเชงระบบ ตวชวด/เรอง รอยละของตำาบลจดการสขภาพในการเฝาระวงปองกนแกไขปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด

2.1 การวเคราะหการดำาเนนงาน

394

หวขอ สงทดำาเนนการในป 2561 ปญหาและอปสรรคทพบ

1. การสงมอบบรการ(Service Delivery)

มาตรการท 1 การสรางเสรมสขภาพ1.1 อปท.มการจดการสงปฏกล

ในพนท มการออกขอบญญตการกำาจดสงปฏกลครบทง 5 แหง แตยงไมมการสรางแหลงกำาจดฯทไดมาตรฐาน โดยใหผประกอบการรถดดสวมเขามาประกอบกจการและมการตดตามควบคมกำากบการนำาไปปลอย ในพนททเหมาะสม

1.2 โรงเรยนมการจดการเรยนการสอนเรองโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาดจำานวน 26 โรงเรยน ครอบคลมในพนทดำาเนนการทง 5 ตำาบลมาตรการท 2 การควบคมปองกน

2.1 การตรวจอจจาระในประชาชนอาย 15 ป ขนไป เปาหมาย 4,525 ราย ทำาได 4,815 ราย พบพยาธใบไมตบ 237 รายคดเปนรอยละ 4.92

2.2 การตรวจอลตราซาวดกลมเสยงอาย 40 ป ขนไป เปาหมาย 6,500 ราย ทำาได 1,819 ราย พบความผดปกต 884 ราย คดเปนรอยละ 48.59มาตรการท 3 การรกษาพยาบาล ผท

1. อปท.ยงไมสามารถจดสรางบำาบดสงปฏกลทถกสขลกษณะเนองจากขาดความร ไมมงบประมาณ ไมมสถานท2. การจดการเรยนการสอนฯ ในบางโรงเรยนยงขาดเอกสาร/คมอ/สอการเรยนการสอน/ครไมมประสบการณ3. บคลากรสาธารณสข มจำานวนนอย ภาระงานมาก ประชาชนบางสวน ไมยอมรบ/ไมกลาตรวจเพราะถอวาเปนเรองนารงเกยจ

395


ตรวจพบความผดปกตไดรบการรกษาตามแนวทางการรกษาของ แพทย และมระบบสงตอในรายทตองพบแพทยเชยวชาญเฉพาะทางมาตรการท 4 การดแลรกษา ผปวยทไดรบการวนจฉยเปนมะเรงทอนำาด (palliative care) ทกราย มบรการการดแลรกษาดวยการแพทยแผนปจจบน การแพทยทางเลอกและแพทยแผนไทยตามความเหมาะสม มทมหมอครอบครวตดตามดแลอยางตอเนอง

4. ดานการตรวจ U/S ผลงานยงไมถงเกณฑจากปญหาเรองขาดแพทยเฉพาะทางและขาดอปกรณการตรวจ ทำาใหประชาชนกลมเสยงขาดโอกาสเขาถงบรการและสงผลใหการวนจฉยโรคและการรกษาชาตามมา5. ประชาชนบางสวนกลวพบความผดปกตไมไปตรวจตดตามตอเนอง6. ผปวยบางรายไมยอม รบการรกษา ไมแนใจแนวทางการรกษาของแพทย พงไสยศาสตร

396


7. สอ/สงสนบสนน ไมพอเพยง


มาตรการท 5 การสอสารสาธารณะ พนทดำาเนนการทกแหงมการจดกจกรรมรณรงคสรางกระแสการเรยนร/การรบรอยางตอเนอง เพอใหประชาชนมการปรบเปลยนพฤตกรรมการบรโภคอาหารจากปลานำาจดชนดเกลดขาวทประกอบสก1. จดประชมชแจงแนวทางการดำาเนนงานโครงการฯ อบรมพฒนาศกภาพบคลากรผดแลระบบการกำาจดสงปฏกลเพอปองกนการแพรกระจายเชอพยาธในแหลงนำาและสงแวดลอม และประชมตดตามความกาวหนาการดำาเนนงานทกระยะ2. กำาหนดแผนออกนเทศ ตดตาม ทกระดบเพอประเมนผลการดำาเนนงานทกพนทอยางตอเนอง3. ประสาน/บรณาการแผนงาน/โครงการรวมกบหนวยงานภาคเครอขายเพอขบเคลอนการดำาเนนงานอยางมประสทธภาพ

1. บคลากรสาธารณสข มจำานวนนอย ภาระงานมาก ขาดแรงจงใจในการทำางาน2. บคลากรยายเขา-ออกเปลยนผรบผดชอบงานบอยขาดความตอเนอง3. บคลากรขาดประสบการณ

3. ขอมลขาวสาร(Inform

1. การบนทกแบบบนทกใหคำายนยอมการคดกรองพยาธใบไมตบใน

1. แบบบนทกมรายละเอยดมาก

397


ation) ประชาชนอาย 15 ปขนไป และมะเรงทอนำาดในเปาหมายอาย 40 ปขนไป2. การนำาเขาขอมลกลมเปาหมายทง 2 กลมในโปรแกรม Isan cohort3. การตดตามผลการดำาเนนงานพนทเปาหมายผานระบบโปรแกรม Isan cohort

ขนตอนยงยากในการทำา2. การนำาเขาขอมลมหลายขนตอน ซบซอน3. ใชเวลานานในการบนทกแตละขนตอน


1. เพมพนทตำาบลดำาเนนงานในป 2561 เปน 15 ตำาบล2. มการจดประชมชแจงแนวทางการดำาเนนงานตาม 5 มาตรการ เพอใหหนวยงานภาคเครอขายรวมมอการขบเคลอนงานแบบบรณาการ3. ออกนเทศ ตดตามการดำาเนนงานเพอใหคำาแนะนำาแกพนท โดยจดทมพเลยงจากพนทเดมใหคำาแนะนำาแก พนทใหม

1. บคลากรสาธารณสข มจำานวนนอย ภาระงานมาก2. กจกรรมบางอยางยงขาดความรวมมอจากหนวยงานภาคเครอขาย


สนบสนนงบประมาณใหพนทเปาหมายดำาเนนงานใครอบคลมกจกรรมทง 5 มาตรการ โดยโอนงบลงในพนทเพอใหเกดความคลองตวในการทำางาน1. ออกการนเทศ ตดตาม ประเมนผล 2 ครง/ป

บคลากรททำาหนาทเบก-จายขาดประสบการณ ทำาใหการเบกจายลาชา

398


6. การนำาและการอภบาลระบบ(Leading / Governance)

7. ชมชน ภาคและการม สวนรวม (Participation)

2. กำาหนดเปน KPI ประเมน CUP ชแจงแนวทางการประเมนแกผเกยวของ

1. อปท.มการจดทำาขอบญญต/ขอบงคบ/แผนฯ ดานการจดสงแวดลอมทเหมาะสม2. โรงเรยนเปาหมายมการจดการเรยนการสอนหลกสตรการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาดในทกระดบ3. ประชาชนกลมเปาหมายใหความสนในและรวมมอในการตรวจอจจาระและการตรวจ อลตราซาวดเพอคดกรองโรคพยาธใบไมตบ และมะเรงทอนำาด4. ผทตรวจพบพยาธฯไดรบการกษาทกราย และกรณ ทตรวจพบความผดปกตจากการอลตราซาวดไดรบการ สงตอพบแพทยผเชยวชาญเพอการวนจฉย/การรกษาทมประสทธภาพทกราย และผปวยระยะสดทายไดรบการรกษาโดยแพทยแผนปจจบน/แพทยทางเลอก/แพทยแผนไทย และมทม

บคลากรบางสวนไมเหนความสำาคญ เปนการเพมภาระใหแกพนท

1. อปท.ขาดการตดตามดแลผประกอบการอยางตอเนองทนำาสงปฏกลปลอยทงในทสาธารณะ ทของเอกชน ซงไมถกสขลกษณะ ไมสามารถ ตดวงจรการเกดโรค พยาธได2. การจดการเรยนการสอนฯ ในบางโรงเรยนยงขาดเอกสาร/คมอ/สอการเรยนการ

399


หมอครอบครวตดตามดแลอยางตอเนอง5. จดกจกรรมรณรงคสรางกระแสเพอใหประชาชนมพฤตกรรมความร ความเขาใจ และใหความรวมมอในการปรบพฤตกรรมทถกตองในการบรโภค ปลานำาจดประเภทเกลดขาวโดยหนวยงานภาคเครอขายทเกยวของรวมบรณาการ6. ใหสขศกษารายครอบครว/หอกระจายขาว/เสยง ตามสาย สนบสนนแผนพบ/ภาพพลก/โปสเตอร/คมอการเรยนการสอน ความรเรองโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาดเพอเผยแพรประชาสมพนธทงในหมบาน/ชมชน/โรงเรยน รณรงคสรางกระแสการปรบเปลยนพฤตกรรมการบรโภคอาหารททำาจากปลานำาจดประเภท ปลาเกลดขาวในพนทดำาเนนการทกแหง และจดเวทแลกเปลยนเรยนรรวมกบหนวยงานภาคเครอขาย สำาหรบเจาหนาทสาธารณสข คร อปท. อสม. และผนำาชมชน สอมวลชนหลายภาคสวนใหการสนบสนนกจกรรมในการเผยแพรประชาสมพนธกจกรรมตาม

สอน/ครไมมประสบการณ3. ประชาชนบางสวนขาดความร ขาดความเขาใจ ในการปองกนรกษาโรคฯ มพฤตกรรมการกนปลาดบตอเนองการหลงกนยาถายพยาธ4. ขาดสอ/สงสนบสนน5. งบประมาณในการสนบสนนกจกรรมการสอสารสาธารณะไมพอเพยง

400


โครงการฯ2.2 แผนงาน กระบวนงาน เครองมอทใชดำาเนนงานป 2561

เพอใหเกดผลผลตและผลลพธทตองการ ในป 2561 สำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคามไดรบการ

สนบสนนงบประมาณในการดำาเนนงานโครงการสนบสนนการกำาจดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาดถวายเปนพระราชกศล และนอมสำานกในพระมหากรณาธคณในพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช พรอมทงในปพทธศกราช ๒๕๕๙ สมเดจพระนางเจาฯพระบรมราชนนาถจะทรงเจรญพระชนมพรรษา 84 พรรษา จงหวดมหาสารคาม จำานวน 1,500,00 บาท จากสำานกโรคตดตอฯ ไดกำาหนดกจกรรมการดำาเนนงานในระดบจงหวด/อำาเภอและตำาบล ใหครอบคลมมาตรการทง 5 เพอขบเคลอนงานและมการดำาเนนงานตามแผนงาน/โครงการในพนทเปาหมาย ซงกลมงานทมสวนเกยวของ ไดแก งานอนามยสงแวดลอมตดตามการมสวนรวมของอปท.ในพนทเพอดแลการจดการสงปฏกลในการตดวงจรการเกดโรคพยาธฯ งานสงเสรมสขภาพประสานงานตดตามการจดการเรยนการสอนเรอง การปองโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาดทกระดบชน งานพฒนาคณภาพและรปแบบบรการเปนเจาภาพหลกในการคดกรองอลตราซาวดในประชาชนกลมเสยงอาย 40 ปขนไปเพอคนหาผปวย ใหไดรบการดแลรกษาตงแตระยะแรกๆตลอดจนการตดตามดแลผปวยระยะสดทายทบานตามแนวทางการรกษาทไดมาตรฐาน และงานคมครองผบรโภคดานสาธารณสขในการกจกรรมการรณรงคปลาปลอดพยาธ ซงทกกจกรรมมการจดประชมชแจงแนวทางการดำาเนนงาน/จดทำาแผนการนเทศ ตดตามควบคม กำากบใหดำาเนนงานใหครอบคลมตามระยะเวลาทกำาหนด

สำาหรบกจกรรมในระดบพนท ตำาบลเปาหมายทง 15 แหง กำาหนดกจกรรมการดำาเนนงานตาม 5 มาตรการ มการประสานงานกบ

401

ภาคเครอขายทเกยวของจดกจกรรมดำาเนนงานตามแผนงาน/โครงการ โดยมการประสานแผนงานทตองอาศยความรวมมอกบทกภาคสวน เปาหมายสำาคญในการทำางานคอประชาชนมสวนรวม ทงการระดมความคด ระดมสรรพกำาลง และรวมรบผลประโยชน สงสำาคญคอประชาชนรบร ตระหนก เขาใจและยอมรบ ทสดคอประชาชนมการปรบเปลยนพฤตกรรมการบรโภคทปลอดภยอยางยงยน


ในระดบจงหวดมการจดทำาคำาสงแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนการดำาเนนงานโครงการกำาจดปญหาพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด ถวายเปนพระราชกศลและนอมสำานกในพระมหากรณาธคณในพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช จงหวดมหาสารคาม เพอกำาหนดทศทางและแนวทางการดำาเนนงานโครงการฯ และคำาสงคณะทำางาน ในการกำาหนดแผนการดำาเนนงานในระดบจงหวด อำาเภอ และตำาบล ตามกรอบของโครงการฯ

ในระดบพนทมการแตงตงคณะกรรมการทมภาคเครอขายเพอรวมบรณาการขบเคลอนการดำาเนนงานทงในระดบอำาเภอและตำาบล


เปนโครงททำาเพอถวายเปนพระราชกศลฯ มการกำาหนดนโยบายทชดเจน และผบรหารทกระดบใหความสำาคญและใหการสนบสนนทงดานบคลากร วสดอปกรณ งบประมาณ

3. สรปประเดนสำาคญทเปนสาเหตตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงาน

402

ไมประสบความสำาเรจ ของตวชวด/เรองรอยละของตำาบลจดการสขภาพในการเฝาระวงปองกนแกไขปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด

1. บคลากรสาธารณสขในพนทเปาหมายมจำานวนนอย มภาระงานมาก โดยเฉพาะโครงการ CASCAP มการบนทกขอมลเยอะมาก และการบนทกโปรแกรม Isan cohort มหลายขนตอน ยงยาก เพมภาระ

2. ประชาชนกลมเปาหมายบางสวนไมใหความสำาคญ เหนวาการเกบอจจาระสงตรวจเปนสง ทนารงเกยจ ไมใหความรวมมอการตรวจฯ และตดวฒนธรรมการบรโภคอาหารจากปลานำาจดชนดเกลดขาวแบบดบๆ

3. อปท.ไมใหความสำาคญในการกำาจดสงปฏกล ขาดการตดตามผประกอบการรถดดสวมทเขามาดำาเนนการในพนท

4. ประเดนการสอสารสาธารณะยงไมเขาถงประชาชนทกพนท


1. ควรมคาตอบแทนใหแกบคลากรผรบผดชอบงานในพนท เพอสรางขวญกำาลงใจในการทำางาน

2. สวนกลางควรมการกำาหนดนโยบายทชดเจนให อปท.ดำาเนนการจดการสงปฏกลในพนทอยางเปนรปธรรม

3. หนวยงานทมสวนเกยวของทกภาคสวนควรรวมมอและใหการสนบสนนการดำาเนนงานโครงการอยางจรงจง

4. สวนกลางควรเพมการสอสารสาธารณะตามชองทางสอมวลชนทกแขนงใหประชาชนสามารถเขาถงไดสะดวกและตอเนอง

5. Best practice หรอ นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (อาจคนพบทระดบจงหวด อำาเภอหรอตำาบล โดยใหระบเรองและพนทดำาเนนการหรอหนวยงานทดำาเนนการ)

403

จงหวดมหาสารคามดำาเนนงานโครงการกำาจดปญหาพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด ถวายเปนพระราชกศลและนอมสำานกในพระมหากรณาธคณในพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ตอเนองจาก ป 2559 ถงปจจบนดำาเนนงานในพนท 6 อำาเภอ 15 ตำาบล มผลการดำาเนนงานตามทนำาเสนอในหวขอ ทผานมา ไดรบความรวมมอจากหนวยงานทเกยวของใหการสนบสนนการขบเคลอนในพนทในระดบหนง ดานผลการดำาเนนงานในแตละพนทกกมผลงานเปนทประจกษ สำาหรบความโดดเดนจะพบวาทพนท ตำาบลยางนอย อำาเภอโกสมพสย มความพเศษทมการนำาเอาวฒนธรรมดานการแสดงวงดนตร วงคนยาง “สรางสขศลป ของกลมศลปนพนบานทประกอบดวยผนำา” /แกนนำา/อสม. และชาวบาน ชวยกนแตงบทเพลง สรางสรรคกลอนลำาทสอความหมายชกชวนใหทกคนดแลสขภาพตวเอง การใหความรวมมอในการตรวจคนหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาดซงเขากบบรบทของคนอสาน ผสมผสานวฒนธรรมความเปนอยแบบพนบาน โดยมการออกแสดงกจกรรมในการรณรงคสรางกระแสปรบเปลยนพฤตกรรมการบรโภคปลาทปลอดภย รอยเรยงเรองราวการเกดโรค วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนำาด ซงประชาชนจะไดรบทงความรและความบนเทงจากการเขารวมกจกรรมในหมบานรบผดชอบและไปรวมแสดงในโอกาสตางๆ ตามทไดรบเชญ เปนกจกรรมแหงความภาคภมใจของคนทำางานในพนททไดสรางสขภาพทดใหแกประชาชนรวมโดยการใชสอแบบภมปญญาของคนในพนท

7. ภาพกจกรรม การจดเวทแลกเปลยนเรยนรตามโครงการฯ

404

กจกรรมการตรวจ OV ป 2561

405

406

กจกรรมตรวจ U/S

กจกรรมการอบรมพฒนาศกยภาพผดแลดานสงปฏกลฯ

กจกรรมการใหความรฯในประชาชน

407

กจกรรมการใหความรฯในกลมนกเรยน

408

ตวชวด Monitor 9 รอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภยผรบผดชอบ นางรฐวด โคตรนรนทร ตำาแหนง เภสชกรชำานาญการ

เบอรโทร 081 5445901 E-mail [email protected]


การปนเป อนสารตกคางจากยาฆาแมลงในผกและผลไม จากผลการตรวจวเคราะหอาหาร โดยหนวยเคลอนทความปลอดภยดานอาหาร ในป ๒๕ 60 พบสารตกคางจากยาฆาแมลงในกลมพชผกผลไมและผลตภณฑจากพชผกผลไม จากจำานวน 458 ตวอยาง พบสารตกคาง 9 ตวอยาง คดเปน รอยละ ๒.๐ โดยกลมผกและผลไมทพบการตกคางของสารฆาแมลงมากทสด ไดแก สตรอเบอร 2 ตวอยาง แอปเป ล 1 ตวอยาง องน ๑ ตวอยาง กะหลำาดอก ๑ ตวอยาง กะหลำาปล 3 ตวอยาง มะเขอเทศ ๑ ตวอยาง โดยพบวาผกและผลไมทมสารตกคางใน ๙ ตวอยาง ไดแก สตรอเบอร แอปเป ล องน และกะหลำาปล นนเปนผก ผลไมทมาจากแหลงเพาะปลกนอกพนทจงหวดมหาสารคาม และพบการปนเป อนมากในตวอยางทเกบจากผลไมทจำาหนายในเทศกาลบญเบกฟา กาชาดมหาสารคาม ซงเปนเทศกาลประจำาป ซงมผคาจากตางถนนำาสนคามาจำาหนายเปนจำานวนมาก สวนกะหลำาดอกนน เปนแหลงผลตในจงหวด

409

มหาสารคามและทราบแหลงทมาชดเจน เนองจากจำาหนายในตลาดสเขยวของโรงพยาบาลมหาสารคาม โดยตลาดดงกลาวมลกษณะคอ ตองมการตรวจสอบแหลงทมาและคณภาพกอนจำาหนายทกครง ดงนนในรายการผกกะหลำาดอกไดดำาเนนการขอความรวมมอใหงดจำาหนาย และมบทลงโทษคอตดสทธในการจำาหนาย ๑ ครง ทงนเมอเปรยบเทยบขอมลกบระดบประเทศ พบวาจงหวดมหาสารคามมปรมาณการปนเปอนของสารตกคางยาฆาแมลงใกลเคยงกบระดบประเทศ (ระดบประเทศ พบการปนเป อน รอยละ 4.47) และจากผลการดำาเนนงานในป 2560 พบวาสถานการณปรมาณการปนเป อนยาฆาแมลงในผกและผลไม ดขนกวาป 2559 แตในกลมทพบการปนเป อนนนยงเปนกลมผลไม คอ สตรอเบอร แอปเปล และองน จากแหลงเพาะปลกตางถนเชนเดยวกนกบป 2559 สวนในป 2561 จงหวดมหาสารคามไดมการดำาเนนการเกบตวอยางผกและผลไมจากแหลงจำาหนาย จำานวน ๕๕๑ ตวอยาง พบการปนเป อน ๘ ตวอยาง คดเปนรอยละ ๑.๔๖ โดยสวนใหญเปนผกทพบในโรงครวของโรงพยาบาล เนองจากเปนการสมตวอยาง เพอเฝาระวง เพอใชเปนขอมลพนฐานในการดำาเนนกจกรรมโรงพยาบาลอาหารปลอดภย ซงจากกลมตวอยางพบวาผกทพบจะเปนกลมผกผลไมเศรษฐกจ เชน ผกกาดขาว ตนหอม ผกช พรกสด และสม ซงแตละโรงพยาบาลจะไดมมาตรการในการปรบเปลยนแหลงซอซงเปนแหลงเกษตรอนทรยในพนท ซงจากผลการดำาเนนงานโรงพยาบาลอาหารปลอดภย เมอมการเฝาระวง และเปลยนแปลงการจดซอวตถดบเปนกลมเกษตรอนทรย หรอ GAP พบวาตงแตเดอนกมภาพนธ ๒๕๖๑ จนกระทงปจจบนไมพบการปนเป อนยาฆาแมลงในกลมตวอยางผก/ผลไมอกเลย

นมโรงเรยน สำาหรบจงหวดมหาสารคามมแหลงผลตนมโรงเรยนอย ๑ แหง และไดดำาเนนการ เกบตวอยางเพอตรวจวเคราะหเฝาระวงคณภาพ เปนประจำาทกเดอน โดยในป ๒๕๖๐ ไดดำาเนนการเกบตวอยางสงตรวจวเคราะหคณภาพ ๑๒ ครง ผานมาตรฐาน ๑๑ ครง ไมผานมาตรฐาน ๑ ครง ในเดอนพฤศจกายน ๒๕๕๙ ไมผานมาตรฐานดาน

410

แบคทเรยทงหมด อนเนองมาจากสถานทผลตดงกลาวไดเพมป มเขาไปในขนตอนรเจนเนอเรทฟเซคชน เพอเพมแรงดนใหกบนมพาสเจอรไรส สงผลใหเพลทแลกเปลยนความรอนทนแรงดนทเพมขนไมไดเกดการรวซมของนม ซงปจจบนไดทำาการแกไขแลว และผลการตรวจวเคราะหซำาผลตภณฑผานมาตรฐาน ในป ๒๕๖๑ ไดดำาเนนการเกบตวอยางประจำาเดอนอยางตอเนอง และผลการตรวจวเคราะห ตงแตเดอน ตลาคม ๒๕๖๐ จนกระทงเดอนพฤษภาคม ๒๕๖๑ (ยกเวนเดอนเมษายนงดผลตเนองจากปดภาคเรยน) พบวาผานมาตรฐานมาโดยตลอดสำาหรบการตรวจมาตรฐานดานสถานทผลต ( GMP) พบวาสถานทผลตดงกลาวผานมาตรฐานดาน GMP ทระดบคะแนน ๙๙.๑๗ ใน ภาคเรยนท ๒/๒๕๖๐ ทผานมา (เดอนพฤศจกายน ๒๕๖๐) และจงหวดมหาสารคามจะไดดำาเนนการตรวจมาตรฐาน GMP อกครงในภาคเรยนท ๑/๒๕๖๑ซงตรงกบ เดอนมถนายน ๒๕๖๑ ผลการตรวจพบวามาตรฐานดวยระดบคะแนน ๙๙.๑๓


ตารางท 130ผลการดำาเนนงานตวชวด/เรอง รอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความ ปลอดภยภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61


การ

เกณฑ


จำานวน

อตรา

จำานวน

อตรา

จำานวน อตรา

1. รอยละของผกผลไมสดมความปลอดภย

รอยละ ๖๐

๕๗๖/๖๐

๘

๙๔.๗

๔๔๙/๔๕

๘

๙๘.๐ 543/551

98.5

2. รอยละของ รอย ๒/๒ ๑๐๐ ๑ ๙๑.๖ 7/7 ๑๐๐

411

นมโรงเรยนมความปลอดภย

ละ ๙๐

๑/๑๒

3. สถานทผลตนมโรงเรยนไดมาตรฐาน GMP

รอยละ ๙๐

๒/๒ ๑๐๐ ๒/๒ ๑๐๐ 2/2 ๑๐๐

จากตาราง พบวาสถานการณของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปของจงหวดมหาสารคามมสถานการณทด และมแนวโนมพบการปนเป อนสารกำาจดศตรพชในกลมผกและผลไมสดทลดลง สวนในผลตภณฑนมโรงเรยนจงหวดมหาสารคามมการดแลอยางใกลชดและมการเกบตวอยางทกเดอน โดยในป ๒๕๖๑ ผลตภณฑนมโรงเรยนของสถานทผลตสหกรณผเลยงโคนมโคกกอผานมาตรฐานมาโดยตลอด และ มมาตรฐานในการควบคมการผลตอยในเกณฑทด โดยไดคะแนน GMP ผานเกณฑในระดบสง คอ มคะแนนสงกวารอยละ ๙๐ ในทกรอบทรบการตรวจประเมน

1.2 ขอมลสถานการณแยกรายอำาเภอ ปงบประมาณ ๒๕๖๐-๒๕ 61

ตารางท 131 ผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองรอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรป

412

มความปลอดภย แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕ 59-๒๕ 61

ท อำาเภอ๒๕ 60 ๒๕ 61


ผลงาน

รอยละ เปาหมาย

ผลงาน รอยละ

๑ เมอง ๑๑๖ ๑๑๐ 94.8 113 112 99.1๒ แกดำา ๔๗ ๔๗ 100 30 30 100๓ โกสมพส

ย๒๑ ๒๑ 100 34 33 97.0


๒๓ ๒๒ 95.6 74 74 100

๕ เชยงยน ๒๐ ๒๐ 100 35 33 94.2๖ บรบอ ๓๕ ๓๕ 100 42 40 95.2๗ นาเชอก ๓๗ ๓๗ 100 30 29 96.6๘ พยคฆภ

มพสย๙ ๘ 88.8 62 62 100

๙ วาปปทม ๕๘ ๕๘ 100 24 23 95.8๑๐

นาดน ๒๑ ๒๑ 100 42 42 100

๑๑


๕๔ ๕๓ 98.1 12 12 100

๑๒

กดรง ๐ ๐ 0 23 23 100

๑๓

ชนชม ๑๗ ๑๗ 100 30 30 100


๔๕๘ ๔๔๙ 98.0 551 543 98.5

413

สถานการณการปนเป อนยาฆาแมลงในผกและผลไมในจงหวดมหาสารคามนน พบวาในป ๒๕๖๐ ทผานมานน มลกษณะการกระจายของการปนเป อนสวนใหญอยในกลมอำาเภอทคอนขางเปนลกษณะสงคมแบบเมอง ไดแก อำาเภอเมอง อำาเภอกนทรวชย และอำาเภอพยคฆภมพสย ซงพชผกผลไมทพบกจะเปนกลมพชเศรษฐกจ จงทำาใหมการใชสารเคมมาก สวนในป ๒๕๖๑ กมแนวโนมทจะพบการปนเป อนในกลมผกผลไมเศรษฐกจอกเชนกน ไดแก ผกกาดขาว หอม ผกช และสม และเปาหมายในการตรวจเฝาระวงปนไดเพมผกและผลไมทใชเปนวตถดบในโรงครวของโรงพยาบาล เพอใหสอดคลองกบโครงการโรงพยาบาลอาหารปลอดภย ซงผลการตรวจพบวาในชวงแรกของการดำาเนนการผกผลไมทใชในโรงพยาบาลยงพบการปนเป อนยาฆาแมลง แตเมอเปลยนแหลงจดซอวตถดบกลมผกผลไมไปซอจากกลมเกษตรอนทรยและ GAP พบวาผลการตรวจยาฆาแมลงไมมการปนเป อนในกลมตวอยางเพมขนอกเลยตงแตเดอนกมภาพนธ 2561 จนกระทงปจจบน


ตารางท 132เปาหมายและผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองรอยละของผลตภณฑอาหารสดและ

อาหารแปรรปมความปลอดภยป ๒๕ 61 รอบ 8 เดอน (1ตลาคม - 256031

พฤษภาคม 2561) ของจงหวดมหาสารคาม แยกรายอำาเภอ

414

ท อำาเภอ เปาหมาย ผลงาน รอยละ๑ เมอง 113 112 99.1๒ แกดำา 30 30 100๓ โกสมพสย 34 33 97.0๔ กนทรวชย 74 74 100๕ เชยงยน 35 33 94.2๖ บรบอ 42 40 95.2๗ นาเชอก 30 29 96.6๘ พยคฆภมพสย 62 62 100๙ วาปปทม 24 23 95.8

๑๐ นาดน 42 42 100๑๑ ยางสสราช 12 12 100๑๒ กดรง 23 23 100๑๓ ชนชม 30 30 10014 ผลตภณฑนม 7 7 100

รวม 55 ๘ 5 ๕๐ 98.5

ป ๒๕๖๑ กมแนวโนมทจะพบการปนเป อนในกลมผกผลไมเศรษฐกจอกเชนกน ไดแก ผกกาดขาว หอม ผกช และสม และกลมตวอยางทไมผานมาตรฐานและพบการปนเป อนนน สวนใหญเปนผกและผลไมทไดทำาการเกบตวอยางจากโรงครวของแตละโรงพยาบาล เพอใชเปนขอมลพนฐานในการดำาเนนงานโครงการโรงพยาบาลอาหารปลอดภย ซงในป ๒๕๖๑ นน จงหวดมหาสารคามไดดำาเนนการโครงการนในทก ๆ โรงพยาบาล ซงจะไดมมาตรการในการดำาเนนการปรบเปลยนแหลงในการจดซอวตถดบ เพอใหไดวตถดบโดยเฉพาะผกและผลไมทปลอดภย และจากผลการตรวจไมพบการปนเป อนเพมเตมจากเดมตงแตเดอนกมภาพนธจนกระทงถงปจจบน

415

สวนผลตภณฑนมโรงเรยน ในจงหวดมหาสารคามไดดำาเนนการเกบตวอยางผลตภณฑทกเดอน โดยตงแตเดอนตลาคม 2560 กระทง พฤษภาคม 2561 ผลการตรวจวเคราะหผลตภณฑพบวาผานมาตรฐานมาโดยตลอด อกทงสถานทผลตกผานมาตรฐาน GMP ในระดบคะแนนทสงกวารอยละ 90 ในทกๆ หมวด

2. การวเคราะหการดำาเนนงานเชงระบบ ตวชวด/เรองรอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย

2.1 การวเคราะหการดำาเนนงานตวชวด/เรองรอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย


๑. Structure

โครงสรางในการดำาเนนงานเฝาระวงผลตภณฑอาหารในจงหวดมหาสารคาม ใชรปแบบคณะกรรมการ พบส.เภสชกรรมในการดำาเนนงาน โดยมผรบผดชอบงานคมครองผบรโภคในแตละโรงพยาบาลรวมวางแผนหารอ และตดตามผลการดำาเนนงานเปนประจำาทกเดอน

บางโรงพยาบาลผรบผดชอบงานไมไดสงกดกลมงานเภสชกรรม ทำาใหขาดการประสานงาน

๒. Information

จงหวดมหาสารคามมการเชอมโยง และแลกเปลยนขอมลกนทงในรปแบบทเปนทางการ เชน หนงสอราชการ ระบบรายงาน และรปแบบทไมเปนทางการ เชน กลมไลน โดยจะมการสอสารและแลกเปลยนขอมลกน

ขอมลทจงหวดและเขตคนกลบไปยงพนท อาจไมถงผรบผดชอบงานและอาจไมทนเวลาตอการแกไขปญหาทเรงดวน

416


อยางสมำาเสมอ๓. Intervention/Innovation

กระบวนการทำางาน ในการเฝาระวงผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรป มการกำาหนดแนวทางในการดำาเนนงาน และระยะเวลาในการดำาเนนงานตงแตตนปงบประมาณ เพอใหทกพนทสามารถดำาเนนการไปในแนวทางเดยวกน มกระบวนการสงเสรมและสนบสนนองคความรใหแกบคลากรผานการประชม พบส.เภสชกรรม

ยงไมพบนวตกรรมในการดำาเนนงานเฝาระวงผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรป

๔. Integrate

การบรณาการงานเฝาระวงผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรร มการบรณาการทงกจกรรม คน เงน เทคโนโลย กบการเฝาระวงผลตภณฑอนๆ เพอใหเกดประโยชนสงสดในการดำาเนนงาน

๕. Monitoring/ Evaluation

มการตดตามและประเมนผลทกเดอน ผานการประชม พบส.เภสชกรรม

417


มแผนงานทไดรบการอนมตจดสรรงบประมาณในการประชมชแจงการดำาเนนงาน และมกระบวนการตดตามการดำาเนนงานผานการประชม พบส.เภสชกรรมทกเดอนโดยกำาหนดกรอบระยะเวลาในการดำาเนนงานอยางชดเจน รวมทงมการสอสารผลการดำาเนนงานเปนประจำาทงในรปแบบเปนทางการและไมเปนทางการ นอกจากนยงมเครองมอในการเฝาระวงและประเมนสถานการณคอหนวยเคลอนทเพอความปลอดภยดานอาหาร (Mobile Unit)


ในการจดโครงสรางในการบรหารโครงการนน จงหวดมหาสารคามไดวางโครงสรางในการบรหารโครงการคอ ผรบผดชอบหลกในระดบจงหวดเปนผมหนาทถายทอดนโยบายไปสการปฏบต โดยมหนาทในการประสานงาน ตดตามผลการดำาเนนงาน นเทศ ตดตาม ควบคม กำากบประเมนผล สวนผรบผดชอบงานในระดบอำาเภอจะแปลงนโยบายไปสการปฏบตโดยรวมกนดำาเนนงานกบผรบผดชอบงานระดบตำาบล เพอใหเกดการตรวจสอบตดตามความปลอดภยดานอาหารในทกระดบ และมการรายงานผลเปนระยะมความสมำาเสมอในทกเดอน พรอมทงมการคนกลบขอมล เพอใหเกดการตดตามแกไขปญหาไดทนทวงทในทกๆ พนท และทกๆ ระดบ

2.4 ปจจยความสำาเรจ (Key success factors) ของการดำาเนนงานป ๒๕ 61 เจาหนาทผรบผดชอบงานทกระดบมความรอบรและเขาใจสภาพปญหาในพนท นอกจากนยงมความคนเคยกบประชาชนรวมทงกลมผคา และกลมเกษตรกร โดยเฉพาะในพนทระดบอำาเภอม

418

การบรณาการงานคมครองผบรโภคกบงานเวชกรรมทำาใหสามารถทำางานในเชงรกในกลมเปาหมายไดพรอมกนหลายๆ กลม ทำาใหสามารถสอสารความเสยงและสามารถดำาเนนการเฝาระวงและแกไขปญหากรณพบการปนเป อนไดโดยไดรบความรวมมอจากประชาชน และกลมผคาและเกษตรกรเปนอยางด

3. สรปประเดนสำาคญทเปนสาเหตตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจของตวชวด/เรองรอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย

สำาหรบปญหาการปนเป อนยาฆาแมลงในผกและผลไมในจงหวดมหาสารคามนน พบแนวโนมวาเปนกลมพชเศรษฐกจ และมแหลงเพาะปลกจากนอกพนท ซงเปนอปสรรคในการจดการ เนองจากผกผลไมเหลานผรบผดชอบงานไมสามารถจะไปดำาเนนการแกไขปญหาถงแหลงเพาะปลกได


1. สวนกลางควรเขมงวดกบการควบคมสารเคมกำาจดศตรพช ควรจดสรรโควตาเพอลดอตราการใชสารเคมดงกลาว และควรมการประเมนความเสยงการใชสารกำาจดศตรพชทงในกลมทไดรบการขนทะเบยน และไมไดรบการขนทะเบยน เพอใหทราบสถานการณปญหาทแทจรง

2. ควรสงเสรมกลมเกษตรอนทรย และ GAP อยางแทจรงและยงยน


419

ภาพท 1 ถวายความปลอดภยดานอาหารแกองคสมเดจพระเทพฯ งานประชมวชาการเกษตร ณ วทยาลยเกษตร มหาสารคาม นำาทมโดยทานนพ.ภาค ทรพยพพฒน นายแพทยสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม

ภาพท ๒ ตรวจความปลอดภยดานอาหารงานงวประจำาป 2560 รวมกบเทศบาลเมองมหาสารคาม และโรงพยาบาลมหาสารคาม

ภาพท 3 การตรวจเฝาระวงความปลอดภยดานอาหารโดยหนวยเคลอนทเพอความปลอดภยดานอาหาร สสจ.กาฬสนธ

ภาพท ๔ ตรวจเฝาระวงความปลอดภยดานอาหารตามงานประจำาปตาง ๆ เชน งานบญเบกฟา งานนมสการองคพระธาตนาดน

420

ตวชวด Monitor 10 รอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทกำาหนดผรบผดชอบ นายเกษยร นวนนวม ตำาแหนง เภสชกรชำานาญการ

เบอรโทร 085-0005078 E-mail [email protected]


ในปงบประมาณ ๒๕๖๑ กลมงานคมครองผบรโภคฯไดดำาเนนการเกบตวอยางผลตภณฑสขภาพเพอตรวจวเคราะหคณภาพ โดยเนนไปทการตรวจผลตภณฑดานอาหาร ตามโครงการอาหารปลอดภย เปนการตรวจสารปนเป อนในอาหาร โดยรถหนวยตรวจสอบเคลอนทเพอความปลอดภยดานอาหาร ซงผบรโภคมความเสยงทจะไมไดรบความปลอดภยจาการบรโภคอาหารกลมดงกลาว ตรวจยาแผนโบราณจากสถานทผลต เครองสำาอางจากสถานทผลตหรอจำาหนาย

๑.๑ ขอมลสถานการณระดบจงหวดเปรยบเทยบรายป

ตารางท 133ผลการดำาเนนงาน โครงการคมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพและบรการสขภาพ

ตวชวดรอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบได

421

มาตรฐานตามเกณฑทกำาหนด ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๖๑

เรอง/ตวชวด/กจกรรมดำาเนนการ

เกณฑ

ผลการดำาเนนงาน ป ๒๕๖๑จำานวนทสงตรวจ

จำานวนทไดรบผลวเคราะห

จำานวนทผานเกณฑ

อตรา

๑. รอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทกำาหนด-ยา-ผลตภณฑเครองสำาอาง-อาหารสด/อาหารแปรรป ผกผลไมสด ผลตภณฑสขภาพ

ชมชน นมโรงเรยน ผลตภณฑเกลอ

บรโภคเสรมไอโอดน

๙๖ ๗๑๗

๑๑๔

๗๐๒๕๕๑

๖๗

๑๓๘

๗๐๖

-๔

๗๐๒๕๕๑

๖๗

๑๓๘

๖๗๘

-๓

๖๗๕๕๔๓

๓๗

๑๒๒

๙๖.๐

-๗๕.๐๙๖.๑๙๘.๕๕๐.๐

๑๐๐.๐๘๘.๔

จากตาราง ในปงบประมาณ ๒๕๖๑ สำาหรบสถานการณดานคณภาพผลตภณฑทไดรบการตรวจสอบเฝาระวงประจำาป ๒๕๖๑ มทงหมด ๗๑๗ ตวอยาง โดยไดรบผลการวเคราะหผลตภณฑสขภาพทงหมด รวม ๗๐๖ ตวอยาง ผานมาตรฐาน ๖๗๘ ตวอยาง (คดเปนรอยละ ๙๖.๐) ผานเกณฑตามตวชวด ทกำาหนด

ดานยา ตรวจ ๑๑ ตวอยาง ไดรบผลการวเคราะหผลตภณฑสขภาพทงหมด ๐ ตวอยาง

422

ดานอาหารสด/อาหารแปรรป ผานมาตรฐาน รอยละ ๙๖.๑ (ตรวจ ๗๐๒ ตวอยาง ไดรบผลการวเคราะห ๗๐๒ ตวอยาง ผานมาตรฐาน ๖๗๕ ตวอยาง) ซงประกอบดวย

การปนเป อนสารตกคางจากยาฆาแมลงในผกและผลไม จากผลการตรวจวเคราะหอาหารโดยหนวยเคลอนทความปลอดภยดานอาหาร ในป ๒๕๖๑ พบสารตกคางจากยาฆาแมลงในกลมพชผกผลไมและผลตภณฑจากพชผกผลไม จากจำานวน ๕๕๑ ตวอยาง พบสารตกคาง ๘ ตวอยาง คดเปนรอยละ ๑.๔

ผลตภณฑสขภาพชมชน จากผลการตรวจวเคราะหตวอยางผลตภณฑทงหมด ๖ ตวอยาง ผานมาตรฐาน ๓ ตวอยาง (คดเปนรอยละ ๕๐.๐) พบวา ผลตภณฑปลาสม สมตรวจ ๒ ตวอยาง ผานมาตรฐานทง ๒ ตวอยาง ผลตภณฑประเภทนำาพรกปลารา สมตรวจ ๒ ตวอยาง ไมผานมาตรฐาน ๑ ตวอยาง คอ พบเชอ Clostridium perfringens เกนคามาตรฐาน ผลตภณฑไสกรอก สมตรวจ ๒ ตวอยาง ไมผานมาตรฐานทง ๒ ตวอยาง คอ พบเชอ E.coli

ผลตภณฑเกลอบรโภคเสรมไอโอดน จากจำานวนตวอยางทงหมด ๑๓๘ ตวอยาง ผานมาตรฐาน ๑๒๒ ตวอยาง (คดเปนรอยละ ๘๘.๔)

นมโรงเรยน สำาหรบจงหวดมหาสารคามมแหลงผลตนมโรงเรยนอย ๑ แหง และไดดำาเนนการเกบตวอยางเพอตรวจวเคราะหเฝาระวงคณภาพ เปนประจำาทกเดอน โดยในป ๒๕๖๑ ไดดำาเนนการเกบตวอยางสงตรวจวเคราะหคณภาพไปแลวทงหมด ๗ ครง ผานมาตรฐานทง ๗ ครง

ผลตภณฑเครองสำาอาง จากผลการเกบตวอยางเพอสมตรวจเฝาระวงจำานวน ๔ ตวอยาง ผานมาตรฐาน ๓ ตวอยาง (คดเปนรอยละ ๗๕) ๑ ตวอยางพบการปนเป อนสารหามใช คอ ปรอท จงไดขอความรวมมอผประกอบการใหหยดจำาหนายผลตภณฑดงกลาว

ตารางท 134ผลการดำาเนนงาน โครงการคมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพและบรการสขภาพ

423

ตวชวดรอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทกำาหนด ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕๙-๒๕๖๑


การ

เกณฑ

ผลการดำาเนนงาน๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑

จำานวน

อตรา



๑. รอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทกำาหนด-ยา-อาหารสด/อาหารแปรรป-เครองสำาอาง-เครองมอแพทย-วตถอนตราย-วตถเสพตด

๙๖ ๑๐๒/๖๗

๐๑๐

๒/๖๗๐๐๐๐

๖๕.๖

๐๖

๕.๖๐๐๐๐

๑,๕๓๑/๑,

๔๒๙

๐๑

,๕๑๗/๑,๔๒๙

๑๔/๑๓๐๐

๙๓.๓

๐๙

๔.๒๙

๒.๘๐๐๐

๗๐๖/๖๗๘

๑๑/๗๐

๒/๖๗๕๔/๓๐๐๐

๙๖.๐

๐๙

๖.๑๗

๕.๐๐๐๐

๑.๒ ขอมลสถานการณแยกรายอำาเภอ ปงบประมาณ ๒๕๕๙-๒๕๖๑

แผนภม ผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองรอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรป

มความปลอดภย แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม

424

เมอง

แกดำา

โกสมพส

ย


เชยงยน

บรบอ

นาเชอก


วาปปทม

นาดน


กดรง

ชนชม

๑๑๓/๑๑๒(๙๙.๑)*

๓๐/๓๐(๑๐๐.๐)*

๓๔/๓๓(๙๗.๐)*

๗๔/๗๔(๑๐๐.๐)*

๓๕/๓๓(๙๔.๒๐)*

๔๒/๔๐(๙๕.๒๐)

๓๐/๒๙(๙๖.๖๐)

๖๒/๖๒(๑๐๐.๐)

๒๔/๒๓(๙๕.๘๐)

๔๒/๔๒(๑๐๐.๐)*

๑๒/๑๒(๑๐๐.๐)*

๒๓/๒๓(๑๐๐.๐)*

๓๐/๓๐(๑๐๐.๐)*

รอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทกำาหนด (อาหารสด/อาหารแปรรป) ป ๒๕๖๑

รอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐ...

จากแผนภม ในปงบประมาณ ๒๕๖๑ สถานการณการปนเป อนยาฆาแมลงในผกและผลไมในจงหวดมหาสารคามนน จากผลการตรวจวเคราะหอาหารโดยหนวยเคลอนทความปลอดภยดานอาหาร แยกเปนรายอำาเภอทงหมด ๑๓ อำาเภอ พบสารตกคางจากยาฆาแมลงในกลมพชผกผลไมและผลตภณฑจากพชผกผลไม จากจำานวน ๕๕๑ ตวอยาง จากพบสารตกคาง ๘ ตวอยาง คดเปนรอยละ ๑.๔ โดยอำาเภอทไมพบการปนเป อนยาฆาแมลงในผกและผลไมจากตวอยางทเกบตรวจมทงหมด ๗ อำาเภอ ไดแก อำาเภอแกดำา อำาเภอกนทรวชย อำาเภอพยคฆภมพสย อำาเภอนาดน อำาเภอยางสสราช อำาเภอกดรงและ อำาเภอชนชม

425

ตารางท 135ผลการดำาเนนงาน โครงการคมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพและบรการสขภาพ ตวชวดรอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทกำาหนด (ผลตภณฑสขภาพชมชน) แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๖๑

ท อำาเภอ ๒๕๖๑จำานวน อตรา

๑ เมอง ๐ ๐๒ แกดำา ๐ ๐๓ โกสมพสย ๑/๑ ๑๐๐๔ กนทรวชย ๐ ๐๕ เชยงยน ๐ ๐๖ บรบอ ๑/๐ ๐๗ นาเชอก ๐ ๐๘ พยคฆภมพสย ๒/๑ ๕๐.๐๙ วาปปทม ๒/๑ ๕๐.๐

๑๐ นาดน ๐ ๐๑๑ ยางสสราช ๐ ๐๑๒ กดรง ๐ ๐๑๓ ชนชม ๐ ๐

รวมจงหวด ๖/๓ ๕๐.๐

จากแผนภม ในปงบประมาณ ๒๕๖๑ สำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคามไดดำาเนนการเกบตวอยางผลตภณฑสขภาพ ไดแก ผลตภณฑสขภาพชมชนเพอตรวจสอบการปนเปอนจลนทรยบงชถงคณภาพอาหาร ไดแกจลนทรยรวม ยสตและรา จลนทรยบงชคณลกษณะ

426

การผลต ไดแก อโคไล โคลอฟอรม และเชอโรคอาหารเปนพษ เชน ซาลโมเนลลา สแตปฟโลคอกคส ออเรยส คลอสตรเดยม เพอรฟรงเจนส บาซลส ซเรยส เปนตน จากทงหมด ๔ อำาเภอ ไดแก อำาเภอโกสมพสย จำานวน ๑ ตวอยาง ผานมาตรฐาน ๑ ตวอยาง อำาเภอบรบอ จำานวน ๑ ตวอยาง ไมผานมาตรฐาน ๑ ตวอยาง อำาเภอพยคฆภมพสย จำานวน ๒ ตวอยาง ผานมาตรฐาน ๑ ตวอยาง และ อำาเภอวาปปทม จำานวน ๒ ตวอยาง ผานมาตรฐาน ๑ ตวอยาง ซงมผลการวเคราะหคดเปนรอยละ ๑๐๐ ๐ ๕๐.๐ และ ๕๐.๐ ตามลำาดบ

2. การวเคราะหการดำาเนนงานเชงระบบ ตวชวด/เรองรอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทกำาหนด

2.1 การวเคราะหการดำาเนนงานตวชวด/เรอง รอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทกำาหนด

427


๑. Structure

โครงสรางในการดำาเนนงานเฝาระวงผลตภณฑสขภาพ ในจงหวดมหาสารคาม ใชรปแบบของพนกงานเจาหนาท ตามทกฎหมายแตงตงและคณะกรรมการ พบส.เภสชกรรมในการดำาเนนงาน โดยมผรบผดชอบงานคมครองผบรโภคในแตละโรงพยาบาลรวมวางแผน หารอ และตดตามผลการดำาเนนงานเปนประจำาทกเดอน

พนทบางแหง เชน เขตอำาเภอเมอง มพนกงานงานเจาหนาท ไมครบเชนพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตยา พ.ศ.2510

๒. Information

จงหวดมหาสารคามมการตดตามงาน และแลกเปลยนขอมลกนทงในรปแบบทเปนทางการ เชน หนงสอราชการ ระบบรายงาน และรปแบบทไมเปนทางการ เชน กลมไลน โดยจะมการสอสารและแลกเปลยนขอมลกนอยางสมำาเสมอ

ขอมลทกำาหนดเปนนโยบายหรอแนวทางอาจไมถงผรบผดชอบงาน และอาจไมทนเวลาตอการแกไขปญหาทเรงดวน

๓. Intervention/Innovation

กระบวนการทำางาน ในการเฝาระวงผลตภณฑสขภาพ มการกำาหนดแนวทางในการดำาเนนงาน และระยะเวลาในการดำาเนนงานตงแตตนปงบประมาณ เพอใหทกพนทสามารถดำาเนนการไปในแนวทางเดยวกน มกระบวนการสงเสรมและสนบสนนองคความร

พนกงานเจาหนาทยงขาดทกษะ และประสบการณในการดำาเนนการตามกฎหมาย และยงไมพบนวตกรรมในการดำาเนนงานเฝาระวง

428


การดำาเนนงานทผานมามแผนงานทไมครอบคลม อนเนองมาจากขอจำากดเรองงบประมาณ เชนการเกบตวอยางนำาบรโภคในภาชนะทปดสนท การเกบตวอยางเครองสำาอางทเปนแหลงผลต ทำาใหไมสามารถตรวจสอบผลตภณฑดงกลาวได ทำาใหผบรโภคมความเสยงทไมไดรบความปลอดภยจากการบรโภคผลตภณฑดงกลาว


ในการจดโครงสรางในการบรหารโครงการนน จงหวดมหาสารคามไดวางโครงสรางในการบรหารโครงการ คอ ผรบผดชอบหลกในระดบจงหวดเปนผมหนาทถายทอดนโยบายไปสการปฏบต โดยมหนาทในการประสานงาน ตดตามผลการดำาเนนงาน นเทศก ตดตาม ควบคม กำากบประเมนผล สวนผรบผดชอบงานในระดบอำาเภอจะแปลงนโยบายไปสการปฏบตโดยรวมกนดำาเนนงานกบผรบผดชอบงานระดบตำาบล เพอใหเกดการตรวจสอบตดตามเฝาระวงผลตภณฑสขภาพในทกระดบ และมการรายงานผลเปนระยะมความสมำาเสมอในทกเดอน พรอมทงมการคนกลบขอมล เพอใหเกดการตดตามแกไขปญหาไดทนทวงทในทกๆพนท และทกๆระดบ

2.4 ปจจยความสำาเรจ (Key success factors) ของการดำาเนนงานป ๒๕ 61 เจาหนาทผรบผดชอบงานในพนทตางๆ มฐานะเปนพนกงานเจาหนาท มอำานาจหนาทตามกฎหมายทจะดำาเนนการตามทกฎหมายกำาหนด แตบางแหงอาจไมไดรบการสนบสนนจากผบรหารในพนท ดงนน จงควรมอบนโยบายหรอขอความรวมมอผบรหารในพนท ใหการสนบสนนการทำางานของพนกงาน

429

เจาหนาทตามกฎหมาย จากประชาชน และกลมผคาและเกษตรกรเปนอยางด

3. สรปประเดนสำาคญทเปนสาเหตตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจของตวชวด/เรอง รอยละของผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทกำาหนด การจดการระบบขอมล เชน ฐานขอมลสถานทผลตเครองสำาอาง ปจจบนขอมลยงไมครบถวน อนเนองมาจากการอนญาตในระบบออนไลน ทำาใหพนทไมทราบวามแหลงผลตในพนท จงไมสามารตรวจสอบและเฝาระวงเครองสำาอางทผลตในพนทมหาสารคามได ทำาใหมเครองสำาอางบางสวนทอาจไมมคณภาพมาตรฐานออกสทองตลาด แตปจจบน กระทรวงสาธารณสขโดยสำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา ไดปรบแกกฎหมายกำาหนดหลกเกณฑใหตรวจสถานทผลตเครองสำาอางกอนออกใบอนญาตผลต อนจะทำาใหการควบคมกำากบคณภาพเปนไปอยางมประสทธภาพ


1. สวนกลาง ตองปรบปรงระบบการพจารณาใบอนญาต ซงปจจบนไดมการปรบระบบแลว แตยงอยในขนตอนการประกาศใช ซงในระยะยาวจะทำาใหทกพนทมฐานขอมลทครบถวน และควรเพมขอกำาหนดใหผประกอบการตองสงผลตรวจวเคราะหโดยการควบคมของเจาหนาท

430


431

ตวชวด Monitor 11 รอยละของสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพผานเกณฑมาตรฐานตามทกฎหมายกำาหนดผรบผดชอบ นางอาภากร เขจรรกษ ตำาแหนง เภสชกรชำานาญการ

เบอรโทร 089 7116105 E-mail [email protected]


จงหวดมหาสารคาม มสถานพยาบาลทมายนขออนญาตประกอบกจการสถานพยาบาล และไดรบอนญาต ใหประกอบกจการสถานพยาบาลและดำาเนนการสถานพยาบาลทถกตองตามกฎหมาย จำานวน 255 แหง โดยเปนขอมลสถานพยาบาลเอกชน ณ วนท 31 พฤษภาคม 2561 แบงเปน

1) สถานพยาบาลประเภททรบผปวยไวคางคน จำานวน 1 แหง ไดแก โรงพยาบาลมหาสารคามอนเตอรเนชนแนล

2) สถานพยาบาลประเภททไมรบผปวยไวคางคน จำานวน 254 แหง แยกตามลกษณะสถานพยาบาล ไดดงน

ลำาดบ ลกษณะสถานพยาบาล 9 ลกษณะ จำานวน (แหง)

1 คลนกเวชกรรม 1032 คลนกทนตกรรม 383 คลนกการพยาบาลและการผดงครรภ 764 คลนกกายภาพบำาบด 35 คลนกเทคนคการแพทย 36 คลนกแพทยแผนไทย 77 สหคลนก 2

432

8 คลนกเฉพาะทาง8.1 คลนกเฉพาะทางดานเวชกรรม8.2 คลนกเฉพาะทางดานทนตกรรม8.3 คลนกเฉพาะทางดานการพยาบาลและการผดงครรภ

2000

9 คลนกการประกอบโรคศลปะ 7 สาขา ไดแก9.1 คลนกการประกอบโรคศลปะการแกไขความผดปกตของการสอความหมาย

1

9.2 คลนกการประกอบโรคศลปะการแพทยแผนจน

1

9.3 คลนกการประกอบโรคศลปะกจกรรมบำาบด

0

9.4 คลนกการประกอบโรคศลปะเทคโนโลยหวใจและทรวงอก

0

9.5 คลนกการประกอบโรคศลปะรงสเทคนค 09.6 คลนกการประกอบโรคศลปะจตวทยาคลนก

0

9.7 คลนกการประกอบโรคศลปะกายอปกรณ 0


ตารางท 135 ผลการดำาเนนงานตวชวดสถานพยาบาลเอกชนและสถานประกอบการเพอสขภาพ

ผานเกณฑตามทกฎหมายกำาหนด ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61

ขอมล ณ วนท 1 พฤษภาคม 2561

433


การ

เกณฑ


จำานวน

อตรา

จำานวน

อตรา

จำานวน

อตรา

1. สถานพยาบาลเอกชน(รายใหม) ผานเกณฑตามทกฎหมายกำาหนด

รอยละ

100

26 100 35 100 26 100

2. สถานประกอบการเพอสขภาพผานเกณฑตามทกฎหมายกำาหนด

รอยละ 65

0 0 3 100 17 100


ตารางท 136 ผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองสถานพยาบาลเอกชน (รายใหม) ผานเกณฑตามท กฎหมายกำาหนด แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61

ท อำาเภอ๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61


ผลงาน


ผลงาน


ผลงาน

๑ เมอง 12 12 12 12 11 11๒ แกดำา 0 0 1 1 0 0๓ โกสมพสย 5 5 6 6 4 4๔ กนทรวชย 3 3 6 6 5 5

434

๕ เชยงยน 1 1 1 1 0 0๖ บรบอ 1 1 2 2 1 1๗ นาเชอก 0 0 1 1 0 0๘ พยคฆภม

พสย 11

22 0 0

๙ วาปปทม 1 1 2 2 3 3๑๐

นาดน0

00

0 1 1

๑๑ ยางสสราช 1 1 1 1 0 0๑๒

กดรง1

11

1 1 1

๑๓

ชนชม0

00

0 0 0

รวมจงหวด 26

2635

35 26 26

ปงบประมาณ ๒๕๕๙ มจำานวนสถานพยาบาลเอกชนทยนขออนญาตใหมและผานเกณฑ ตามกฎหมายทกำาหนด จำานวน ๒๖ แหง

ปงบประมาณ ๒๕๖๐ มจำานวนสถานพยาบาลเอกชนทยนขออนญาตใหม และผานเกณฑ ตามกฎหมายทกำาหนด จำานวน ๓๕ แหง

ปงบประมาณ ๒๕๖๑ (ตลาคม 2560-พฤษภาคม ๒๕ 61) มจำานวนสถานพยาบาลเอกชน ทยนขออนญาตใหม และผานเกณฑตามกฎหมายทกำาหนด จำานวน 26 แหง ตารางท 137ผลการดำาเนนงานตามตวชวด สถานประกอบการเพอสขภาพผานเกณฑตามทกฎหมาย กำาหนด ป ๒๕ 61 แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61

ท อำาเภอ ๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61

435


ผลงาน


ผลงาน


ผลงาน

๑ เมอง 0 0 2 2 14 14๒ แกดำา 0 0 1 1 0 0๓ โกสมพส

ย0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 1 1

๕ เชยงยน 0 0 0 0 1 1๖ บรบอ 0 0 0 0 0 0๗ นาเชอก 0 0 0 0 1 1๘ พยคฆภม

พสย0 0 0 0 0 0

๙ วาปปทม 0 0 0 0 0 0๑๐ นาดน 0 0 0 0 0 0๑๑ ยางสส

ราช0 0 0 0 0 0

๑๒ กดรง 0 0 0 0 0 0๑๓ ชนชม 0 0 0 0 0 0


0 0 3 3 17 17

ปงบประมาณ ๒๕๕๙ ยงไมมสถานประกอบการเพอสขภาพ ทไดรบใบอนญาตประกอบการเพอสขภาพ เนองจาก เปนชวงระหวางรอพระราชบญญตสถานประกอบการเพอสขภาพ พ.ศ.๒๕๕๙ ประกาศในราชกจจานเบกษา และมผลบงคบใช ในวนท ๒๗ กนยายน ๒๕๕๙ จงเปนระยะเวลาทพนกงานเจาหนาท มการจดประชมชแจงขอกฎหมายและออกตรวจเยยมสถานประกอบการเพอสขภาพ เพอใหสถานประกอบการเพอสขภาพ

436

เตรยมความพรอมเขาสระบบทถกตองตามกฎหมาย ภายหลงทพระราชบญญตดงกลาวมผลบงคบใช

ปงบประมาณ ๒๕๖๐ มจำานวนสถานประกอบการเพอสขภาพทยนขออนญาตใหม และผานเกณฑตามกฎหมายทกำาหนด จำานวน 3 แหง

ปงบประมาณ ๒๕๖๑ (ตลาคม 2560-พฤษภาคม ๒๕ 61) มจำานวนสถานประกอบการเพอสขภาพทยนขออนญาตใหม และผานเกณฑตามกฎหมายทกำาหนด จำานวน 17 แหง


ภายใตภารกจงานคมครองผบรโภคและเภสชสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม ป 2561 มการจดทำาโครงการควบคมกำากบมาตรฐานสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพจงหวดมหาสารคาม ประจำาป 2561 โดยมกจกรรม ดงน

1) ประชมอนกรรมการสถานพยาบาลประจำาจงหวด2) ประชมคณะกรรมการเปรยบเทยบคดประจำาจงหวด3) ตรวจอนญาตใหมและเฝาระวงควบคมกำากบสถาน

พยาบาลเอกชนประเภทไมรบผปวยไวคางคน

4) ตรวจมาตรฐานการใหบรการสถานพยาบาลเอกชนประเภทรบผปวยไวคางคน

จำานวน 1 แหง5) ประชมการโฆษณาสถานพยาบาลเอกชนจงหวด

มหาสารคาม ประจำาป 2561

ตารางท 138เปาหมายและผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองสถานพยาบาลเอกชน ( รายใหม)

ผานเกณฑตามทกฎหมายกำาหนด ป ๒๕ 61 รอบ 8 เดอน (1 ตลาคม - 256031

437


ท อำาเภอ เปาหมาย ผลงาน รอยละ๑ เมอง 11 11 100๒ แกดำา 0 0 100๓ โกสมพสย 4 4 100๔ กนทรวชย 5 5 100๕ เชยงยน 0 0 100๖ บรบอ 1 1 100๗ นาเชอก 0 0 100๘ พยคฆภมพสย 0 0 100๙ วาปปทม 3 3 100

๑๐ นาดน 1 1 100๑๑ ยางสสราช 0 0 100๑๒ กดรง 1 1 100๑๓ ชนชม 0 0 100

รวม 26 26 100

จงหวดมหาสารคาม มการสถานพยาบาลทออกขออนญาตใหมนบตงแตวนท 1 ตลาคม 2560–31 พฤษภาคม 2561 และผานมาตรฐานการใหบรการ จำานวน 26 แหง

ระหวางการตรวจอนญาตใหมผานมา อยในเวลาตามพระราชบญญตอำานวยความสะดวก พ.ศ.2559 และมาตรฐานการใหบรการของสถานพยาบาลเอกชนเปนไปตามกฎกระทรวงวาดวยกำาหนดลกษณะของสถานพยาบาลและลกษณะการใหบรการของสถานพยาบาลพ.ศ. ๒๕๕๘, กฎกระทรวงกำาหนดชนดและจำานวนเครองมอ เครองใช ยาและเวชภณฑ หรอยานพาหนะทจำาเปนประจำาสถานพยาบาล พ.ศ. 2558,กฎกระทรวงกำาหนดชอสถานพยาบาล และการแสดงรายละเอยดเกยวกบชอสถาน

438

พยาบาล ผประกอบวชาชพในสถานพยาบาล อตราคารกษาพยาบาล คาบรการและสทธของผปวย พ.ศ. 2558 กฎกระทรวงกำาหนดวชาชพและจำานวนผประกอบวชาชพในสถานพยาบาล พ.ศ. 2558

กจกรรมสถานประกอบการเพอสขภาพ มดงน1) ประชมสถานประกอบการเพอสขภาพและผใหบรการจงหวด

มหาสารคาม ประจำาป 25612) กอตงชมรมสถานประกอบการเพอสขภาพและผใหบรการเพอ

สขภาพจงหวดมหาสารคาม

ตารางท 139เปาหมายและผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองสถานประกอบการเพอสขภาพ

ผานเกณฑตามทกฎหมายกำาหนด ป ๒๕ 61 รอบ 8 เดอน (1 ตลาคม - 256031


ท อำาเภอ เปาหมาย ผลงาน รอยละ๑ เมอง 14 14 100๒ แกดำา 0 0 100๓ โกสมพสย 0 0 100๔ กนทรวชย 1 1 100๕ เชยงยน 1 1 100๖ บรบอ 0 0 100๗ นาเชอก 1 1 100๘ พยคฆภมพสย 0 0 100๙ วาปปทม 0 0 100

๑๐ นาดน 0 0 100๑๑ ยางสสราช 0 0 100

439

๑๒ กดรง 0 0 100๑๓ ชนชม 0 0 100

รวม 17 17 100

จงหวดมหาสารคาม มสถานประกอบการเพอสขภาพทออกขออนญาตใหมนบตงแตวนท 1 ตลาคม 2560–31 พฤษภาคม 2561 และผานมาตรฐานการใหบรการ จำานวน 17 แหง

ระหวางการตรวจอนญาตใหมผานมา อยในเวลาตามพระราชบญญตอำานวยความสะดวก พ.ศ.2559 และเปนไปตามมาตรฐานการใหบรการ สถานท เครองมอ ความปลอดภย และผใหบรการ ทกำาหนดไวกฎกระทรวง

2. การวเคราะหการดำาเนนงานเชงระบบ ตวชวด/เรองสถานพยาบาลเอกชน (รายใหม) ผานเกณฑตามทกฎหมายกำาหนด

2.1.1 การวเคราะหการดำาเนนงานตวชวด/เรองสถานพยาบาลเอกชน (รายใหม) ผานเกณฑตามทกฎหมายกำาหนด

440

หวขอ สงทดำาเนนการในป 2561

ปญหาและอปสรรคทพบ


มการออกตรวจสอบสถานพยาบาลทขออนญาตใหมและตรวจเฝาระวงประจำาป

สถานพยาบาลทยนคำาขออนญาตใหมไดรบการตรวจสอบและออกใบอนญาตครบทกแหงตลอดจนสถานพยาบาลเอกชนไดรบการตรวจเฝาระวงครบทกอำาเภอ


พนกงานเจาหนาทเขารวมการอบรมกบ สบส.เขต 7

-

3.ขอมลขาวสาร(Information)

อพเดทขอมลสถานพยาบาลในระบบฐานขอมลของ สพ.รศ.ใหเปนปจจบน

-


ใหสถานพยาบาลทยนขอใหมมยาเวชภณฑทจำาเปนครบทกรายการ

-


ไดรบงบประมาณสนบสนนจากรมสนบสนนบรการสขภาพ

-

6. การนำาและการ ผปวยสามารถเขาถง -

441


๑. Structure

มการประสานรวมมอจากอำาเภอ รพ.สต.ในการตรวจสอบเฝาระวง

-

๒. Information

ไดรบงบประมาณจากกรมสนบสนนบรการสขภาพ

-

๓. Intervention/Innovation

การจดประชมอนกรรมการสถานพยาบาลจงหวด ประชมคณะกรรมการเปรยบเทยบคดประจำาจงหวดมหาสารคาม

-

๔. Integrate

การสอสารประชาสมพนธผานสอ online เชน ไลน

-

๕. Monitoring/ Evaluation

การสงเจาหนาทเขารบการอบรม/ประชมชแจงจากสวนกลางและเขต

-

2.1.2 การวเคราะหการดำาเนนงานตวชวด/เรอง สถานประกอบการเพอสขภาพผานเกณฑตามทกฎหมายกำาหนด

หวขอ สงทดำาเนนการในป 2561 ปญหาและอปสรรคท

พบ1. การสงมอบบรการ

ผใหบรการมความร -

442


พบ(Service Delivery)2. บคลกรสาธารณสข (Health Workforce)

พนกงานเจาหนาเขาอบรม/ประชมกบทาง สบส เขต 7

-


การนำาระบบออนไลนของกองสถานประกอบการเพอสขภาพมาชวยในการจดการขอมลผใหบรการ ผดำาเนนการสปาและสถานประกอบการเพอสขภาพใหไดรบการตรวจสอบได

-


- -


ไดรบงบประมาณสนบสนนจากรมสนบสนนบรการสขภาพ

6. การนำาและการอภบาลระบบ(Leading / Governance)

สถานประกอบการเพอสขภาพไดรบใบอนญาตทถกตองตามกฎหมาย พนกงานนวดขนทะเบยนไดรบใบรบรองเปนผใหบรการ และผดำาเนนสปามใบ

-

443


พบอนญาตเปนผดำาเนนการสปา

7. ชมชน ภาคและการมสวนรวม (Participation)

- -

2.2 แผนงาน กระบวนงาน เครองมอทใชดำาเนนงานป 2561 - ขอกำาหนดตามกฎหมายทเกยวของ- โครงการตามภารกจแผนคมครองผบรโภค


- การจดประชมการโฆษณาสถานพยาบาลประจำาจงหวดมหาสารคาม ประจำาป 2561 เพอรองรบกบประกาศกรมสนบสนนบรการสขภาพ เรอง หลกเกณฑ วธการ เงอนไขและคาใชจายในการโฆษณาหรอประกาศเกยวกบสถานพยาบาล


- การมจตสำานกในความรวมมอกนระหวางเจาหนาทหนวยงานรฐกบภาคเอกชน

3. สรปประเดนสำาคญทเปนสาเหตตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจของตวชวด/รอยละของสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพผานเกณฑมาตรฐานตามทกฎหมายกำาหนด

1. ความรวมมอของผประกอบการบางรายทไมตระหนกในการแกไขเปลยนแปลงมาตรฐานตามทพนกงานเจาหนาทแนะนำาเบองตน

444

4. การแกไขปญหาอปสรรคจากการตรวจราชการรอบท ๑/๒๕ 61

มการแนะนำาการยนขออนญาตใหมทงสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพ ณ ศนยบรการสขภาพเบดเสรจใหมการจดเตรยมเอกสารและความพรอมสถานท ทำาใหการออกตรวจสถานทเปนไปตามมาตรฐานทกฎหมายกำาหนด


1. การออกกฎหมายเกยวกบการขนทะเบยนผใหบรการตลอดจนสถานประกอบการเพอสขภาพ ควรคำานงถงทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทสวนภมภาควา ดานกำาลงคน ดานเครองมออปกรณ ดานงบประมาณ มเพยงพอกบการออกกฎหมายเพอบงคบใชเกยวกบเรองนนหรอไม

2. ดานกำาลงคน เฉพาะผปฏบตงานไมเพยงพอกบภาระงาน

6. Best practice หรอนวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง 1. กอตงชมรมสถานประกอบการเพอสขภาพและผใหบรการ

จงหวดมหาสารคาม


445

446

ตวชวด Monitor 12 รอยละของจงหดทมระบบจดการปจจยเสยงจากสงแวดลอมและสขภาพอยางบรณาการมประสทธภาพและยงยน ผรบผดชอบ นายประวต แปลงมาลย ตำาแหนง นกวเคราะหนโยบายและแผนชำานาญการพเศษ

โทร.08 5002 7634 E- mail : [email protected]


1. มการพฒนาระบบฐานขอมล สถานการณ และการเฝาระวงดานสงแวดลอมและสขภาพ

2. มกลไกการจดการปจจยเสยงจากมลพษสงแวดลอมอยางบรณาการ โดยขบเคลอนการดำาเนนงานผานกลไกคณะกรรมการสาธารณสขจงหวด (คสจ.)

3. มระบบและกลไกสนบสนนการจดการมลฝอยตดเชอของโรงพยาบาล รพศ./รพท./รพช. สงกดกระทรวงสาธารณสขใหถกตองตามกฎหมาย

4. มการสงเสรมใหทองถนมการจดบรการอนามยสงแวดลอมทไดมาตรฐาน (EHA)

5. มการดำาเนนงานเพอสงเสรม สนบสนนใหเกดตำาบลทมชมชนเขมแขง ดานอนามยสงแวดลอม(Active Communities)

6. มการจดระบบเฝาระวงสขภาพจากการประกอบอาชพและมลพษสงแวดลอม

2. วเคราะหสถานการณและสภาพปญหาตามทกระทรวงสาธารณสขไดกำาหนดยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป

ดานสาธารณสข ตามนโยบายการปฏรปประเทศของรฐบาล เพอรองรบการเปลยนแปลงโครงสรางยทธศาสตรดานสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค

447

และคมครองผบรโภคเปนเลศ (P&P Excellence) ในโครงการคมครองสขภาพประชาชนจากมลพษสงแวดลอมในพนทเสยง (Hot Zone) โดยไดกำาหนดวสยทศนเปนองคกรหลกดานสขภาพทรวมพลงสงคมเพอประชาชนสขภาพด มเปาหมายใหประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพยงยน ในปงบประมาณ 256 ๑ สำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคามไดนำานโยบายสการปฏบตภายใตยทธศาสตรความเปนเลศดานการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค โดยไดกำาหนดใหมการดำาเนนงานเพอดแลงานอนามยสงแวดลอม ภายใตโครงการพฒนาระบบการจดการปจจยเสยงจากสงแวดลอมและสขภาพ จงหวดมหาสารคาม ป 256 ๑ โดยไดมแผนงานครบครบทง 6 ประเดน

3. ผลการดำาเนนงาน

448

ประเดนการดำาเนนงาน

ผลการดำาเนน

งานป 2560


งานป 2561

ผาน

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

1. การพฒนาระบบฐานขอมล สถานการณ และการเฝาระวงดานสงแวดลอมและสขภาพ

1.1 มฐานขอมลทง พนทเสยงการจดการสงปฏกลและพยาธใบไมในตบหรอปญหาตามบรบทของพนท อยางนอย 5 ประเดน เนนงานตามนโยบายและประเดนปญหาสำาคญในพนทโดยบนทกขอมลผานระบบ NEHIS

1.2 มการเฝาระวงดานสงแวดลอมและสขภาพ ทงประเดนดานอนามยสงแวดลอมพนฐาน และ ประเดนพนทเสยงตอสขภาพจากมลพษสงแวดลอม หรอปญหาตามบรบทของพนท อยางนอย 2 ประเดน เนนงานตามนโยบายและประเดนปญหาสำาคญในพนทและนำาขอมลไปใชประโยชนในการแกไขปญหาผาน ระดบพนฐาน จงหวดไดกำาหนดประเดนดานอนามยสงแวดลอมพนฐานและประเดนพนทเสยงตอสขภาพจากมลพษสงแวดลอม ดงน

1. การจดการขยะ2. การจดการสงปฏกล, OV/CCA

449



งานป 2560


งานป 2561

ผาน

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

3. การใชสารเคมของเกษตรกร4. เหตรำาคาญ และกจการทเปนอนตราย

ตอสขภาพ5. การเฝาระวงสขาภบาลอาหาร6. การเฝาระวงคณภาพนำาบรโภค7. การเฝาระวงผลกระทบจากโรงไฟฟาชว

มวลประเดนเฝาระวงดานสงแวดลอมและสขภาพ

1. การจดการขยะตดเชอ/คดแยกขยะทวไป

2. การจดการสงปฏกล,OV/CCA3. การเฝาระวงผลกระทบจากโรงไฟฟาชว

มวล2. มกลไกการจดการปจจยเสยงจากมลพษสงแวดลอมอยางบรณาการ โดยขบเคลอนการดำาเนนงานผานกลไกคณะกรรมการสาธารณสขจงหวด (คสจ.)

2.1 มผรบผดชอบการดำาเนนงานฝายเลขานการของคณะกรรมการสาธารณสขจงหวด

450



งานป 2560


งานป 2561

ผาน

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

2.2 มแผนการจดประชม2.3 มการจดประชมคณะอนกรรมการ

สาธารณสขจงหวด2.4 มการนำาเสนอขอมลในประเดนท

สำาคญของพนท อยางนอย 2 ประเดน 2.5 มมตและมการตดตามมตทประชม

คณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด อยางนอย 2 มต

2.6 มการรายงานการประชมผาน (ป60) ป 61 มแผนจดประชม 2 ครง/ปประเดน นำาเสนอ

1. การจดการขยะมลฝอย โดย ทองถนจงหวด

2. การจดการขยะอนตราย โดย ทสจ.3. กจกรรมทเปนอนตรายตอสขภาพ

(รานรบซอของเกา)3. มระบบและกลไกสนบสนนการจดการมลฝอยตดเชอของโรงพยาบาล รพศ./รพท./รพช. สงกดกระทรวงสาธารณสขใหถกตองตามกฎหมายโรง

451



งานป 2560


งานป 2561

ผาน

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

พยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข (รพศ. รพท. รพช. และรพ.สงกดกรมวชาการ) มการจดการมลฝอยตดเชอตามกฎหมาย รอยละ 100ผานการประเมนโรงพยาบาลตามเกณฑ ทง 7 ดาน จำานวน 13 แหง คดเปนรอยละ 100 และประเมนผานการรบรองโรงพยาบาลทดำาเนนงานพฒนาอนามยสงแวดลอมตามเกณฑ GREEN & CLEAN ดงน ผานระดบพนฐาน 1 แหง รพ.โกสมพสย ระดบด 11 แหง ระดบดมาก 1 แหง คอ รพ.กนทรวชย และ รพ.สต. 30 แหงอยระดบด4.มการสงเสรมใหทองถนมการจดบรการอนามยสงแวดลอมทไดมาตรฐาน (EHA)

4.1 มแผนการดำาเนนงาน ควบคม กำากบ และตดตามการพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม องคกรปกครองสวนทองถน และมการสงเสรม/สนบสนนใหบคลากรของหนวยงานไดรบการพฒนาศกยภาพและมการถายทอดสอสารนโยบายใหหนวยงานองคกรปกครองสวนทองถน

452



งานป 2560


งานป 2561

ผาน

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

4.2 มฐานขอมลการพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมองคกรปกครองสวนทองถนในพนทรบผดชอบ

4.3 รอยละ 25 ขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ในพนท ผานการประเมนรบรองคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม องคกรปกครองสวนทองถน (EHA) ระดบพนฐาน (ตามทกรมอนามยกำาหนด)ผาน เทศบาลทง 19 แหง ผานการประเมนรบรองคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม องคกรปกครองสวนทองถน (EHA) ระดบพนฐาน (ตามทกรมอนามยกำาหนด) จำานวน 11 แหง คดเปนรอยละ 57.89 แยกเปน

1. การจดบรการอนามยสงแวดลอมดานการจดการสขาภบาลอาหารในสถานจำาหนายและสะสมอาหาร (EHA 1001) เทศบาลทสมครประเมนรบรอง จำานวน 5 แหง มเทศบาลทรบการประเมนรบรอง ผานระดบเกยรตบตร 1 แหง คอ เทศบาลเมองมหาสารคาม

453



งานป 2560


งานป 2561

ผาน

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

ผานระดบพนฐานทง 3 แหง ไดแก ทต.โกสมพสย ,ทต.บรบอ,ทต.หวดง

2. ดานการจดการสขาภบาลอาหารในตลาดสด (EHA 1002) ทต.โคกพระ อ.กนทรวชย ผานระดบพนฐาน ในป 60 และระดบกยรตบตร ในป 61

3. ดานการจดการสขาภบาลอาหารในสถานจำาหนายสนคาในททางสาธารณะ (EHA 1003) ผานระดบเกยรตบตร 1 แหง คอ เทศบาลเมองมหาสารคาม ผานระดบพนฐาน 1 แหง คอ ทต.บรบอ

4. ดานการจดการคณภาพนำาประปา(ผลตโดยหนวยงานอน) (EHA : 2002) ผานระดบเกยรตบตร ในป 2561 จำานวน 1 แหง คอ เทศบาลเมองมหาสารคาม

5. ดานการจดการขยะ (EHA 4001) เทศบาลทสมครประเมนรบรองจำานวน 9 แหงคดเปนรอยละ 47.36 ของเทศบาลทงหมด มเทศบาลทรบการประเมนรบรอง ผานระดบเกยรตบตร 2 แหง คอ เทศบาลเมอง

454



งานป 2560


งานป 2561

ผาน

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

มหาสารคาม และ เทศบาลเชยงยน ผานระดบพนฐานทง 6 แหง ไดแก เทศบาลตำาบลโกสมพสย เทศบาลตำาบลวาปปทม เทศบาลตำาบลแวงนาง เทศบาลตำาบลกดปลาดก เทศบาลตำาบลนาเชอก เทศบาลตำาบลขามเรยง และไมผานการประเมน 1 แหง คอ เทศบาลตำาบลโพนทอง อำาเภอเชยงยน5. มการดำาเนนงานเพอสงเสรม สนบสนนใหเกดตำาบลทมชมชนเขมแขง

ดานอนามยสงแวดลอม (Active Communities)

5.1 มแผนงานเพอขบเคลอนใหตำาบลมชมชนทมศกยภาพในการจดการดานอนามยสงแวดลอมในชมชนระยะยาว

5.2 ตำาบลมชมชนทมศกยภาพในการจดการอนามยสงแวดลอม รอยละ 100 (เปาหมายตาม 1,000 ตำาบล LTC ของแตละจงหวด)ผานระดบพนฐาน 13 อำาเภอ 63 ตำาบล 165 หมบาน นวตกรรมชมชนดานอนามยสงแวดลอม ตามบรบทของพนท

6. มการจดระบบเฝาระวงสขภาพจากการ

455



งานป 2560


งานป 2561

ผาน

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

ประกอบอาชพและมลพษสงแวดลอมตามเกณฑทกรมควบคมโรคกำาหนด 50 คะแนนขนไป ผาน

- มขอมลจำานวนประชาชนกลมเสยงสมผสมลพษสงแวดลอม

- มขอมลจำานวนผประกอบอาชพในพนท- มขอมลสถานะสขภาพของประชาชนกลมเสยง

สมผสมลพษสงแวดลอม- มขอมลสถานะสขภาพของผประกอบอาชพใน

พนท- ม *** ขอความรวมมอลงขอมลเชงคณภาพ

:อยระหวางขอรบการประเมน *ระดบ รพศ./รพท. ไดรบการประเมนผานเกณฑฯ ขนพนฐาน …………..แหง *ระดบ รพช. ไดรบการประเมนผานเกณฑฯ ขนพนฐาน …………..แหง *ระดบ รพ.สต. ไดรบการประเมนผานเกณฑฯ ขนพนฐาน …………..แหง


456

การประสานความรวมมอกบภาคเครอขายทมสวนเกยวของยากเนองจากเงอนไขเวลา

แบบประเมนตวชวดรอยละของจงหวดทมระบบจดการปจจยเสยงจากสงแวดลอม

และสขภาพอยางบรณาการมประสทธภาพและยงยน ป 2561 สำาหรบจงหวด

ไตรมาสท……3…………………………….จงหวด…มหาสารคาม………………..……………………….

ผรายงานขอมล นายประวต แปลงมาลย…… ……….รายงาน ณ วนท……24 พฤษภาคม 2561………

โทรศพท…085 0027634……E- mail…[email protected]

คำาชแจง : ใหทำาเครองหมาย / ในชองผลการประเมนตามเกณฑการประเมนใหสมบรณ

เกณฑการประเมน ผลการประเมนระดบพนฐาน ระดบด ระดบด

มาก1. การพฒนาระบบฐานขอมล สถานการณ และ

ผานอปท.ท



MOPH_PV 01

457


มากการเฝาระวงดานสงแวดลอมและสขภาพ

ผาน.........แหง

ผาน.........แหง

ผาน......... แหง

1.1 มฐานขอมลทงประเดนดานอนามยสงแวดลอมพนฐานและประเดนพนทเสยงตอสขภาพจากมลพษสงแวดลอม พนทเสยงการจดการสงปฏกลและพยาธใบไมในตบหรอปญหาตามบรบทของพนท เนนงานตามนโยบายและประเดนปญหาสำาคญในพนท โดยบนทกขอมลผานระบบ NEHIS มการวเคราะหและนำาขอมลไปใชประโยชนในการแกไขปญหา รวมทง มการจดการเรองความนาเชอถอและทนสมยของขอมล

≥ 5 ประเดน ≥ 7 ประเดน

≥ 9 ประเดน

โปรดเลอกประเดนงานอนามยสงแวดลอมทบนทกขอมลผานระบบ NEHIS ดงน มลฝอยทวไป มลฝอยตดเชอ สขาภบาลอาหาร นำาบรโภค สงปฏกล เหตรำาคาญ กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ การบงคบใชกฎหมายสาธารณสข การรองรบภาวะฉกเฉน พนทเสยงจากมลพษสงแวดลอม/แหลงกำาเนดมลพษ (ระบ)…………… พนทเศรษฐกจพเศษ

1.2 มการเฝาระวงดานสงแวดลอมและสขภาพ ทงประเดนดาน

ระดบพนฐาน ระดบด ระดบดมาก



458


มากอนามยสงแวดลอมพนฐาน และ ประเดนพนทเสยงตอสขภาพจากมลพษสงแวดลอม หรอปญหาตามบรบทของพนท เนนงานตามนโยบายและประเดนปญหาสำาคญในพนท เนนงานตามนโยบายและประเดนปญหาสำาคญในพนท และนำาขอมลไปใชประโยชนในการวางแผน แกไขปญหาอยางบรณาการในพนท(โปรดแนบแบบฟอรมสรปผลการเฝาระวง ดานอนามยสงแวดลอม ตามแบบฟอรม MOPH_PV 02)

โปรดเลอกประเดนการเฝาระวงดานอนามยสงแวดลอม ดงน มลฝอยทวไป มลฝอยตดเชอ สขาภบาลอาหาร นำาบรโภค สงปฏกล เหตรำาคาญ (ระบ)……………………...................... กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ (ระบ)……………………...... การบงคบใชกฎหมายสาธารณสข การรองรบภาวะฉกเฉน พนทเสยงจากมลพษสงแวดลอม/แหลงกำาเนดมลพษ (ระบ)……… งานตามนโยบาย (ระบ)…………………….…………………………

2. มกลไกการจดการปจจยเสยงจากมลพษสงแวดลอมอยางบรณาการ โดยขบเคลอนการดำาเนนงานผานกลไกคณะกรรมการสาธารณสข

ผาน ผาน ผาน

459


มากจงหวด (คสจ.)

2.1 มคำาสงแตงตงขาราชการในสงกดสำานกงานสาธารณสขจงหวดซงรบผดชอบงานดานกฎหมายและการอนามยสงแวดลอมดานละหนงคนเปนผชวยเลขานการคณะกรรมการสาธารณสขจงหวด

ไมม ม

2.2 มโครงการ/กจกรรม/แผนการดำาเนนงานของคณะกรรมการสาธารณสขจงหวด

ไมม ม

2.3 มการจดประชมคณะกรรมการสาธารณสขจงหวด (มแผนประชม 2 ครง)

ไมมการจดประชม จดประชม 1 ครง จดประชม 2 ครง จดประชม 3 ครง จดประชม ≥3 ครง

2.4 มการนำาเสนอขอมลในประเดนดานอนามยสงแวดลอมทสำาคญหรอเปนปญหาของพนทหรอการสงเสรมและสนบสนนใหองคกรปกครองสวนทอง




โปรดเลอกประเดนงานอนามยสงแวดลอมทมการนำาเสนอขอมล ดงน

460


มากถนออกขอบญญตทองถนเขาสการประชมคณะกรรมการสาธารณสขจงหวด

มลฝอยทวไป มลฝอยตดเชอ สขาภบาลอาหาร นำาบรโภค สงปฏกล เหตรำาคาญ กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ การบงคบใชกฎหมายสาธารณสข การรองรบภาวะฉกเฉน พนทเศรษฐกจพเศษ พนทเสยงจากมลพษสงแวดลอม/แหลงกำาเนดมลพษ (ระบ)........................................................................................ การออกขอบญญตทองถน (ระบ)………………………………… งานตามนโยบาย (ระบ)…………………….………………………... ปญหาสำาคญในพนท (ระบ)…การเปลยนแปลงภาพอากาศทมผลกระทบตอสขภาพ

2.5 มมตจากการประชมและมการตดตามการดำาเนนการตามมตของคณะกรรมการสาธารณสข

≥ 2 มต ≥ 3 มต ≥ 5 มตโปรดเลอกประเดนงานอนามยสงแวดลอมทเปนมตจากการประชม ดงน มลฝอยทวไป มลฝอยตดเชอ

461


มากจงหวด สขาภบาลอาหาร นำาบรโภค สง

ปฏกล เหตรำาคาญ กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ การบงคบใชกฎหมายสาธารณสข การรองรบภาวะฉกเฉน พนทเศรษฐกจพเศษ พนทเสยงจากมลพษสงแวดลอม/แหลงกำาเนดมลพษ (ระบ)………… การออกขอบญญตทองถน (ระบ)……………………………… งานตามนโยบาย (ระบ)…………………….…………………….. ปญหาสำาคญในพนท (ระบ)…………………….………………

2.6 มการจดทำารายงานการประชมคณะกรรมการสาธารณสขจงหวดและสงรายงานมายงคณะอนกรรมการบรหารและขบเคลอนการปฏบตตามกฎหมายวาดวย


ไมม ม

ไมม ม

ไมม ม

462


มากการสาธารณสข

2.7 มการกำาหนดรปแบบในการขบเคลอนงานคณะกรรมการสาธารณสขจงหวด เชน การแตงตงคณะอนกรรมการ, การแตงตงคณะทำางานโดยมประชาชนมสวนรวม, การแตงตงคณะทำางานระหวางจงหวดเพอทำางานรวมกนแบบบรณาการ เปนตน

ไมม ม

ไมม ม

2.8 มการสรปรายงานผลการดำาเนนงานประจำาปของคณะกรรมการสาธารณสขจงหวดเสนอตอคณะอนกรรมการบรหารและขบเคลอนการปฏบตตามกฎหมายวาดวยการสาธารณสข

ไมม ม

3. มระบบและกลไกสนบสนนการจดการมลฝอยตดเชอของโรงพยาบาล รพศ./รพท./รพช. สงกดกระทรวงสาธารณสข ให


463


มากถกตองตามกฎหมาย

3.1 มฐานขอมลจำานวนสถานบรการการสาธารณสขทกประเภท

โปรดเลอกสถานบรการสาธารณสข ดงน รพ.สงกดสธ. ไดแก รพศ. รพท. รพช. รพสต. รพ.สงกดกรมวชาการ สธ. รพ.สงกดหนวยงานราชการและรฐวสาหกจอนๆ โรงพยาบาลเอกชน และคลนกเอกชน สถานพยาบาลสตว

3.2 มขอมลปรมาณมลฝอยตดเชอทเกดขนและปรมาณมลฝอยตดเชอทไดรบการจดการของแหลงกำาเนดตางๆ

ระดบพนฐาน ระดบด ระดบดมาก ขอ (1) – (3)

ขอ (1) – (4)

ขอ (1) – (5)

(1) รพ.สงกดสธ. ไดแก รพศ. รพท. รพช. รพสต.(2) รพ.สงกดกรมวชาการ สธ.(3) รพ.สงกดหนวยงานราชการและรฐวสาหกจอนๆ(4) รพ.เอกชน และคลนกเอกชน(5) สถานพยาบาลสตว

4. มการสงเสรมใหทองถนมการจดบรการอนามยสงแวดลอมทไดมาตรฐาน (EHA)


4.1 มแผนการดำาเนนงาน ควบคม กำากบ และตดตามการพฒนาคณภาพ

ไมม ม

464


มากระบบบรการอนามยสงแวดลอม องคกรปกครองสวนทองถน และมการสงเสรม/สนบสนนใหบคลากรของหนวยงานไดรบการพฒนาศกยภาพ และมการถายทอดสอสารนโยบายใหหนวยงานองคกรปกครองสวนทองถน

4.2 มฐานขอมลการพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม องคกรปกครองสวนทองถนในพนทรบผดชอบ

ไมม ม

4.3 องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ในพนท ผานการประเมนรบรองคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม องคกรปกครองสวนทองถน (EHA) ระดบพนฐาน (ตามทกรมอนามยกำาหนด)


รอยละ 25 รอยละ 50 รอยละ 50โปรดระบรายละเอยด ดงนจำานวน อปท (เทศบาล)...........19................แหงอปท. ผานการประเมนรบรองฯ ระดบพนฐาน 8 แหง รอยละ 42.10EHA : 1001 คอ ทต.บรบอ,ทต.โกสมพสย,ทต.หวดงEHA : 1002 คอ ทต.บรบอ

465


มากEHA : 2002 คอ ทต.โกสมพสยEHA : 4001 คอ ทต.นาเชอก,ทต.โกสมพสย,ทต.วาปปทม,ทต.ขามเรยง, ทต.กดปลาดก,ทต.แวงนางอปท. ผานการประเมนรบรองฯ ระดบด (เกยรตบตร) 4 แหง รอยละ 21.05EHA : 1001 คอ ทม.มหาสารคามEHA : 1002 คอ ทต.โคกพระEHA : 1002 คอ ทต.บรบอ,นาเชอก

4.4 มการสงเสรม/สนบสนนใหบคลากรของหนวยงานไดรบการพฒนาศกยภาพดานอนามยสงแวดลอมอยางนอย 1 คน (เพอเปนผใหคำาปรกษา : Instructor)

ไมม ม

ไมม ม

4.5 มองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ในพนท ผานการประเมนรบรองคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม องคกรปกครองสวนทองถน (EHA) ระดบ

โปรดระบรายละเอยด ดงนชอ ทม.มหาสาร

466


มากเกยรตบตร อยางนอย 1 แหง และเปนตนแบบการจดการดานอนามยสงแวดลอม

คาม.รหส EHA : 1001, 2002,4001,5000,6000,7000,9002,9003ทต.โคกพระ 1002ทต.เชยงยน 4001ทต.วาปปทม 9002,9003ทต.นาเชอก 1003ทต.บรบอ 1003

5. มการดำาเนนงานเพอสงเสรม สนบสนนใหเกด


467


มากตำาบลทมชมชนทมศกยภาพในการจดการอนามยสงแวดลอมชมชน

5.1 มแผนงานเพอขบเคลอนใหตำาบลมชมชนทมศกยภาพในการจดการดานอนามยสงแวดลอมในชมชนระยะยาว

ไมม ม

5.2 ตำาบลมชมชนทมศกยภาพในการจดการอนามยสงแวดลอม รอยละ 50 ของตำาบลมชมชนเขมแขงดานอนามยสงแวดลอม


ไมม ม

ไมม ม

ไมม ม79 ต.(59.40%)

5.3 เกดนวตกรรมชมชนดานอนามยสงแวดลอม ตามบรบทของพนท และมแหลงเรยนรนวตกรรมชมชนดานอนามยสงแวดลอม

ไมม ม

ไมม ม79 ต.(59.40%)

5.4 เกดการแลกเปลยนเรยนรระหวางภาคเครอขายทงภายในและภายนอกชมชน

ไมม ม

6. มการจดระบบเฝาระวง ระดบพนฐาน ระดบด ระดบด

468


มากสขภาพจากการประกอบอาชพและมลพษสงแวดลอม

มาก ผาน ผาน ผาน

มการจดระบบเฝาระวงสขภาพจากการประกอบอาชพและมลพษสงแวดลอม ตามเกณฑทกรมควบคมโรคกำาหนด

> 50 คะแนน



6.1 การมขอมลจำานวนประชาชนกลมเสยงและ/หรอขอมลผประกอบอาชพ

มขอมลจำานวนประชาชนกลมเสยงสมผสมลพษสงแวดลอม ระบปญหามลพษททำากรณ ................................................ มขอมลจำานวนผประกอบอาชพในพนท

6.2 การมขอมลดานสขภาพตามปจจยเสยงหรอแหลงมลพษในพนท

มขอมลสถานะสขภาพของประชาชนกลมเสยงสมผสมลพษสงแวดลอม มขอมลสถานะสขภาพของผประกอบอาชพในพนท

6.3 การสนบสนนและและพฒนาการจดบรการ อาชวอนามยและเวชกรรมสงแวดลอมในหนวยบรการ

ไมม ม*** ขอความรวมมอลงขอมลเชงคณภาพ :อยระหวางขอรบการประเมน -ระดบ รพศ./รพท. ไดรบการประเมนผานเกณฑฯ ขนพนฐาน ….....แหง -ระดบ รพช. ไดรบการประเมนผาน

469


มากเกณฑฯ ขนพนฐาน …………..แหง -ระดบ รพ.สต. ไดรบการประเมนผานเกณฑฯ ขนพนฐาน …………..แหง

6.4 มการจดทำาแผนงานฉกเฉนดานอาชวอนามยและเวชศาสตรสงแวดลอม

ไมม ม

6.5 มการสนบสนนขอมล/การสอสารความเสยง

ไมม ม

สรปผลการดำาเนนงานจงหวดทมระบบจดการปจจยเสยงจากสงแวดลอมและสขภาพอยางบรณาการ มประสทธภาพและยงยน ป 2561

ไมผานเกณฑการประเมน ผานเกณฑการประเมนระดบพนฐาน ผานเกณฑการประเมนระดบด ผานเกณฑการประเมนระดบดมาก

ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ……………………………………………………………………………….......................………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………............

470

……………………………………………………………………………………………………………………….......................…………

ตวชวด Monitor 13 รอยละของผปวยโรคเบาหวานและโรคความดนโลหตสงทควบคมไดผรบผดชอบ แพทยหญงจราพร พลยกล Email : [email protected]ผจดเกบพว.พนทรพย สมกลา โทร. 081-8727707

Email : [email protected]

1. ประเดนการตรวจราชการ Service Plan สาขา NCD (เบาหวาน ความดน)

2. สถานการณในปงบประมาณ ๒๕๖๑ ทผานมา พบวา จงหวดมหาสารคาม มการ

คดกรองเบาหวานไดรอยละ ๙๔.๕๐ พบผปวยเบาหวานรายใหมจากกลมเสยงทงหมด รอยละ ๒.๐๖ ควบคมระดบนำาตาลในเลอดของผปวยเบาหวานทงหมดรอยละ ๑๒.๔๐ คดกรองความดนโลหตสงไดรอยละ ๙๔.๓๒ พบผปวยความดนโลหตสงรายใหมจากกลมเสยงทงหมด รอยละ ๒.๓

471

ควบคมความดนไดรอยละ ๔๓.๗๕ ตรวจจอประสาทตารอยละ ๕๙.๕๓ ตรวจเทารอยละ ๖๓.๒๐ คดกรอง CVD risk รอยละ ๘๖.๑๙ คดกรอง CKD รอยละ ๕๗.๑ การทผปวย เบาหวาน ความดน ไมสามารถควบคมนำาตาล/ความดนโลหตสงไดดยอมสงผลใหเกดภาวะแทรกซอนทางตา ไต เทา หลอดเลอดหวใจ หลอดเลอดสมอง เพมขน อาจเนองจากผปวยเบาหวาน ความดน สวนหนงไมเขาถงบรการ/ขาดนด รบประทานยาไมสมำาเสมอ ไมมการปรบเปลยนพฤตกรรมเสยง หรอการบนทกขอมลไมถกตอง ผลการดำาเนนงานป ๒๕๕๙-๒๕๖๑ ใชฐานขอมล HDC ดงตารางสรป

3. แผนการดำาเนนงาน/ผลการดำาเนนงานตามมาตรการสำาคญ

ตวชวด

เปาหมาย(รอยละ)



2559

2560

2561

คดกรอง DM อาย 35 ปขนไป

≥ รอยละ 90

1. พฒนาระบบมาตรฐานการคดกรอง2. พฒนาระบบขอมล สารสนเทศ3. รณรงคการคดกรองภาวะแทรกซอนกลมผปวยเบาหวานและความดนโลหตสง4. ตดตามประเมนผลโดยใชกระบวนการ NCD คณภาพ

83.38

89.54

94.50

คดกรอง HT อาย 35 ปขนไป


86.27

92.02

94.32

รอยละของผปวยเบาหวานทควบคมได(HbA1C < 7%)


18.54

14.17

13.18

รอยละของผปวยโรคความดนโลหตสงทควบคมได(< 140/80


28.49

44.75

43.75

472

mmHg) 5. ขบเคลอนงาน NCD Clinic Plus บรณาการรวมกบตำาบลสขภาพด, DHS และพชอ. มงสชมชนรกษไต ใสใจเบาหวานความดน

รอยละของการคดกรอง CKD ในผปวย DM/HT

> รอยละ 90

71.31

41.87

57.1

รอยละผปวยเบาหวานไดรบการประเมน CVD risk

> รอยละ 80

76.88

87.20

86.19

๔. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะหจากการตรวจตดตาม

๔.๑ ประสทธภาพการจดระบบการปรบเปลยนพฤตกรรมกลมเสยงความดนโลหตสงและเบาหวานในระดบพนท ซงสอดคลองกบบรบทและปจจยความสำาเรจทแตกตาง

๔.๒ Key Success คอ ทมดำาเนนงานในทกระดบทเกยวของกบการปรบเปลยนพฤตกรรมเพอลดโรคเรอรง โดยเฉพาะรปแบบการควบคม กำากบ ตดตาม นเทศ และประเมนผล การดำาเนนงาน ป ๒๕๖๐ ทผานมาไดบรณาการและรวบรวม Key success person ระดบสำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม รวมกบโรงพยาบาลมหาสารคาม และตวแทนจากโรงพยาบาลทกแหง ออกดำาเนนการและบรณาการรวมกบการควบคม กำากบ ตดตาม ประเมนผล โครงการปรบเปลยนพฤตกรรม ๓อ. ๒ส. ๑ฟ. ทเปนโครงการระยะยาว ตงแตป ๒๕๕๗ ถงปจจบน (เชา ออกประเมน NCD Clinic Plus และบายออกตดตาม ประเมนผล โครงการปรบเปลยนพฤตกรรม ๓อ. ๒ส. ๑ฟ. พฒนาสชมชนรกษไตฯ) ซงเปนรปแบบทเปนรปธรรม ชดเจนขน

473

๔.๓ การตดตามประเมนผลโครงการภาพรวม พบยงมปญหาไมไดดำาเนนการใหเปนรปธรรมผลลพธจงไมชดเจน

๔.๔ เนองจากงบประมาณทไดรบการสนบสนนการดำาเนนการกจกรรมครงนไดรบลาชา สงผลใหกระบวนการดำาเนนกจกรรมตางๆ ไมเปนไปตามกำาหนด

ปจจยความสำาเรจ (Key success factors) ของการดำาเนนงานป ๒๕๖๑

1. เปนนโยบายระดบประเทศ เขต และจงหวดในการขบเคลอนงาน

2. มการตดตามในประเดนการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข3. ผบรหารใหการสนบสนนและเหนความสำาคญ 4. ผปฏบตมความตงใจ มงมน ทำางานเปนทมและเชอมโยงเครอ

ขาย5. บคลากรไดรบการอบรม ฝกทกษะ และพฒนาอยางตอเนอง6. มแผนการนเทศ กำากบ ตดตาม7. มงบประมาณสนบสนนจากหนวยงานตาง ๆ8. กำาหนดคณะกรรมการและผรบชอบงาน NCD ทชดเจนทงใน

ระดบจงหวดและอำาเภอ9. ระบบอำาเภอมความเขมแขงชมชนมสวนรวมในการสราง

เสรมสขภาพในชมชนรวมกบภาคเครอขาย

474

5. ปญหาอปสรรค

ขอเสนอแนะจาก

ทมตรวจราชการ

รอบท ๑/๒๕๖๑

การดำาเนนการแกไขปญหาและอปสรรคของจงหวดมหาสารคาม

1. การขบเคลอน NCD Clinic Plus โดยภาคในและนอกโรงพยาบาลเพอเพมคณภาพการบรการ (ปกต เสยง ปวย)

- จงหวดมหาสารคาม ดำาเนนการขบเคลอนงาน NCD Clinic Plus บรณาการรวมกบตำาบลสขภาพด, DHS และ พชอ. มงสชมชนรกษไต ใสใจเบาหวานฯ- จดทำาบนทกขอตกลงรวมกนระหวางนายแพทยสาธารณสขจงหวดกบผบรหารหนวยงานทอยในการควบคมกำากบ ประกอบดวย รอง นพ.สสจ., ผอ.รพท.,รพช. รวม 13 แหง, สสอ. 13 อำาเภอ, หวหนากลมงานใน สสจ. 13 กลมงาน เมอวนท ๑๗ พฤศจกายน ๒๕๖๐- ดำาเนนการตามโครงการการสรางชมชนตนแบบ ลดเสยงลดโรคไมตดตอเรอรง บรณาการกบ“ ”ชมชนรกษไตผานตำาบลจดการสขภาพ จำานวน ๑๓ อำาเภอๆ ละ ๑ ชมชน โดยไดรบงบประมาณจากสำานกงานปองกนควบคมโรคท ๗ จงหวดขอนแกน มชวงระยะเวลาดำาเนนการ ตงแตมนาคม ๒๕๖๐–กนยายน ๒๕๖๑ โดยอยระหวางการดำาเนนงานตามมขนตอน ดงน

๑. จดทำาโครงการยอยของแตละอำาเภอ เพอใหสอดคลองกบโครงการการสรางชมชนตนแบบ ลด“เสยงลดโรคไมตดตอเรอรง บรณาการกบชมชน”รกษไตผานตำาบลจดการสขภาพ จำานวน ๑๓

475



รอบท ๑/๒๕๖๑


โครงการ๒. จดตงคณะทำางาน๓. คนหากลมเสยงตอการเกดโรค NCD CKD ใน

ชมชน๔. วเคราะหปญหาระดบความสำาคญของปญหา

๕. วางแผนการจดการความเสยงและปญหา NCD ของชมชน โดยชมชน

๖. อยระหวางการดำาเนนการตามแผน- พฒนาศกยภาพผรบผดชอบงานโรคไมตดตอเรอรง (Mini Nurse Case Manager DM HT) เมอวนท ๒-๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑- ประชมเชงปฏบตการการจดการระบบฐานขอมล ๔๓ แฟม โรคไมตดตอเรอรงจงหวดมหาสารคาม เมอวนท ๒๙ มนาคม ๒๕๖๑

2. พฒนาระบบการคดกรองทบาน และขอสนบสนนงบประมาณในการจดซอเครองวดความดนจาก อปท.

- จดประชมชแจงขนตอนการดำาเนนงานการคดกรองและการบนทกขอมลการวดความดนโลหตทบาน (Home Blood Pressure Monitoring : HBPM) เมอวนท ๒๒ ธนวาคม ๒๕๖๐ และ วนท ๒๒ กมภาพนธ ๒๕๖๑- ชแจงผรบผดชอบงานโรคไมตดตอเรอรง (CM Manager DM HT) ทกอำาเภอประสานขอสนบสนนงบประมาณในการจดซอเครองวดความดนจาก อปท.

476



รอบท ๑/๒๕๖๑


๓. ตดตามการใชและตรวจสอบระบบแลกเปลยนขอมล

- จดประชมเชงปฏบตการการจดการระบบฐานขอมล ๔๓ แฟม โรคไมตดตอเรอรง จงหวดมหาสารคาม เพอพฒนาระบบฐานขอมลโรคไมตดตอเรอรงใหไดตามเปาหมายตวชวด เมอวนท ๒๙ มนาคม ๒๕๖๑ และบรณาการรวมกบผรบผดชอบระบบขอมล HDC ระดบจงหวดในกจกรรมกำากบ ตดตาม และตรวจสอบการใชงานระบบ Data Exchange ในหนวยบรการสาธารณสข

๔. ตดตามการควบคมเบาหวาน ความดน และตวชวดทเกยวของ

- ชแจงผรบผดชอบงานโรคไมตดตอเรอรง (CM Manager DM HT) ทกอำาเภอ- เพมศกยภาพบคลากรโดยจดทำาโครงการ Mini Nurse Manager ระดบจงหวด วนท 4-6 พฤษภาคม 2561 โดยเนนพยาบาลวชาชพจาก รพ.สต.ทรบผดชอบงาน NCD ทงจงหวด- ประเมน NCD Clinic Plus ระดบจงหวด โดยกลมงาน NCD สำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคามรวมกบทมสหวชาชพโรงพยาบาลมหาสารคามและตวแทนจากโรงพยาบาลชมชน

6. ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบกฎหมาย

1. จดหลกสตรอบรม Nurse Case Manager DM HT ใหครบทกพนท

477

2. จดอบรมชแจงแนวทางการบนทกขอมล HoS-XP ตามตวชวดทกตว

7. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง รปแบบปรบเปลยนพฤตกรรม ดวย 3 อ. 2 ส. 1 ฟ. โดยเรม

ดำาเนนการดงนป ๒๕๕๗ พฒนาชมชนปรบเปลยนพฤตกรรม 3 อ. 2 ส. 1 ฟ.

พนทเปาหมาย 1 หมบาน/อำาเภอ จำานวน 15 หมบานป ๒๕๕๘ เพมศกยภาพพนทเดมบรณาการ สรางเครอขายเขาส

ระบบ DHS ทกอำาเภอใหครอบคลม และคลนก NCD/CKD เปนชมรมผปวยโรคเรอรงระดบอำาเภอ

ป ๒๕๕๙ เพมศกยภาพพนทเดม บรณาการผาน DHS และ service plan NCD/CKD เปนชมชนรกษไต ใสใจเบาหวานความดนฯ มงสการลดโรคหลอดเลอดขยายขอบเขตเปน 1 รพ.สต./อำาเภอ (พนทหมบานนำารองเดม) และสรางเครอขายเขาสระบบ DHS ทกอำาเภอใหครอบคลมเปนชมรมผปวยโรคเรอรงระดบอำาเภอภายใตสขภาพดวถชวตไทย

ป ๒๕๖๐ ขยายพนท รวมกบ service plan NCD/ CKD ขยายพนทนำารอง (ขอบเขตเปน พนทรบผดชอบ รพ.สต.) เปน ๑๖ แหง บรณาการ รวมกบ ตำาบลสขภาพด และ สรางเครอขายเขาสระบบ DHS ทกอำาเภอใหครอบคลมมงสชมรมรกษไตใสใจเบาหวาน ความดนฯ ระดบอำาเภอ ( Model มการบรณาการรวมกบทม Service plan CKD)

ป ๒๕๖๑ ขยายพนท รวมกบ service plan NCD/CKD ขยายพนทนำารอง (ขอบเขตเปน พนทรบผดชอบ รพ.สต.) เปน 40

478

แหง บรณาการรวมกบ ตำาบลสขภาพด และ สรางเครอขายเขาสระบบ DHS ทกอำาเภอใหครอบคลมมงสชมรมรกษ ไตใสใจเบาหวานความดนฯระดบอำาเภอ ใหชดเจนขน


กจกรรมอบรมใหความรพยาบาลผจดการรายกรณโรคไมตดตอเรอรง (เบาหวาน ความดนโลหตสง)

ระดบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำาบล จงหวดมหาสารคาม

479

ประเมนคณภาพ NCD Clinic Plus บรณาการ CKD Clinic คณภาพ ในหนวยบรการสาธารณสข ปงบประมาณ ๒๕๖๑

480

ตวชวด Monitor 14 อตราตายทารกแรกเกดผรบผดชอบ ประธานสาขา พญ.สทธวรรณ โสภณววฒน

โทร. 0813417533 E-mail ; [email protected] เลขานการสาขา นางรำาไพ เกตจระโชต

โทร. 0892740119 E-mail ; [email protected]

1. ประเดนการตรวจราชการ Service Plan สาขา สตกรรม 3 ตวชวด

ตวชวดท 1 อตราตายมารดาจากตกเลอดหลงคลอด = 0ตวชวดท 2 ลดอตราการคลอดกอนกำาหนด (อายครรภ < 37

สปดาห) ลงรอยละ 10 จากปงบประมาณกอนตวชวดท 3 การวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดในโรง

พยาบาลทสงขนโดยใช Robson’s ten groups classification

2. สถานการณ/ตวชวด(KPIs)/ผลการดำาเนนงาน (ตวชวดระดบประเทศ) วเคราะหสถานการณสภาพปญหาของพนท ดานปญหาการตายของมารดาในจงหวดมหาสารคาม ขอมล ป 2557-2560 มารดาตาย 0-1 รายตอป สาเหตการตาย คอ ภาวะนำาครำาอดกนในหลอดเลอดปอด (Amniotic fluid embolism ; AFE) ระยะกอนคลอด 1 ราย ขณะผาตดคลอด 1 ราย เลอดคงในสมอง (Intracranial hemorrhage) จากภาวะพษแหงครรภ (Preeclampsia with severe feature) 1 ราย ไมมมารดาตายจากสาเหตตกเลอดหลงคลอด (Postpartum hemorrhage ; PPH)

2.1 ดานสถานการณตกเลอดหลงคลอด (PPH) พบอตรา PPH ป 2558-2560 เปน 0.69, 0.55, 1.04 ตามลำาดบ ป 2559 กรรมการ MCH Board จงหวดมหาสารคามไดประกาศนโยบาย ใหใช

481

ถงตวงเลอด (Safety Bag) ในโรงพยาบาลชมชนทกแหง เพอเปน Warning signs ในการเฝาระวงปรมาณการสญเสยเลอดขณะคลอด เปนเครองมอชวยใหบคลากรสามารถประเมนปรมาณเลอดไดใกลเคยงความเปนจรง สามารถวางแผนชวยเหลอผคลอดไดอยางถกตองเหมาะสม มความมนใจในการตดสนใจมากขน มการพฒนาคณภาพเครอขายการดแลสตรตงครรภเสยงสงทงจงหวดอยางตอเนอง เชน การจด Zoning เพอการดแลหญงตงครรภ/ผคลอดไดครอบคลมทกพนท จดใหโรงพยาบาลทมศกยภาพสงทำาหนาทเปน Node แมขายในพนท คอ โรงพยาบาลระดบ M2 2 แหงคอ รพ.พยคฆภมพสย และ รพ.บรบอ โรงพยาบาลระดบ F1 ทมสตแพทย 1 แหง คอ รพ.โกสมพสย มศกยภาพในการดแล High risk ไดดเชนเดยวกน สวนโรงพยาบาล F1 ทไมมสตแพทยคอ รพ.วาปปทม จดใหสตแพทยจาก รพ.มหาสารคามออกชวยตรวจ/ผาตดคลอดในราย Elective 1 วนตอสปดาห นอกจากนนทมสตแพทยและพยาบาลผมความเชยวชาญจากสำานกงานสาธารณสขจงหวดและโรงพยาบาลมหาสารคาม รวมกบทมกมารเวชกรรม ออกเยยมเสรมพลงและสรางความเขมแขงในการจดระบบบรการดานแมและเดก มการประเมนมาตรฐานหองคลอดคณภาพ ฝากครรภคณภาพ การจดบรการคลอดมาตรฐาน ฟ นฟความรบคลากร ออกชแจงทำาความเขาใจการใช CPG update มการสมมตสถานการณฉกเฉนและแกปญหา เปนตน นอกจากนนยงสงทมตวแทนจากโรงพยาบาลระดบ F1 และ F2 เขารวมฝกประสบการณการชวยเหลอ High risk pregnancy ในภาวะวกฤตฉกเฉน (Obstetrics crisis rally) เขตสขภาพท 7 ดานการบรหารจดการ มจดระบบการใหคำาปรกษาทโดดเดนคอมสตแพทยโรงพยาบาลมหาสารคาม คอยรบและใหการปรกษาตลอด 24 ชวโมง แบบพดแลนองและเปนหองคลอดเดยวกน (One Labor Room One Province) คอ ผคลอด ทรบไวในหองคลอดทกโรงพยาบาล จะไดรบการวางแผนดแลโดยทมผเชยวชาญ ทำาใหโรงพยาบาลชมชนมความเชอมนและ

482

สามารถดแลผคลอดไดเตมศกยภาพ กรณฉกเฉนมระบบสงตอแบบ Fast track ทมประสทธภาพ ดานเครองมอ อปกรณและยาจำาเปน จดหาใหมครบทกโรงพยาบาล เชน Electronic fetal monitoring, Newborn resuscitator, Ultrasound, Infusion pump และอปกรณชวยฟ นคนชพมารดาและทารก มระบบสำารองยาจำาเปนในกรณตกเลอดหลงคลอด คอ Nalador, Cytotec โดยเภสชกรประจำาโรงพยาบาลเปนผรบผดชอบจดหาใหมพรอมใช ดานระบบสำารองเลอด ในโรงพยาบาลระดบ F ไมมระบบสำารองเลอดแตสามารถจดหาจาก Node แมขายไดอยางทนทวงท

ผลการพฒนา ป 2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) พบอตราการตกเลอดหลงคลอด รอยละ 1.29 โรงพยาบาลชมชนทพบมากทสด คอ โกสมพสย (รอยละ 3.32) รองลงมา คอ รพ.พยคฆภมพสย (รอยละ 2.61) และ รพ.บรบอ (รอยละ 2.59) มผคลอดทมภาวะตกเลอดสงดแลตอใน รพ.มหาสารคาม จำานวน 5 ราย ตองตดมดลกจากภาวะตกเลอดหลงคลอด 3 ราย จากสาเหตรกเกาะแนนผดปกต (Placental adherence) 2 รายและ Post C/S with endometritis 1 ราย ไมมมารดาตายจากการตกเลอด ซงแสดงใหเหนถงประสทธภาพการปองกนและชวยเหลอดแลรกษาไดทนเวลา

2.2 ดานประเดนการคลอดกอนกำาหนด (Preterm labor) ป 2558-2560 พบรอยละ 8.70, 5.46, 5.89 ตามลำาดบ วเคราะหสถานการณโดยรวม ป 2557-2560 สวนใหญพบการคลอด Preterm ในอายครรภ 35-36 สปดาห (รอยละ 49.63) รองลงมาคอ 33-34 และ 28-32 สปดาห อายมารดาพบมากทสดในกลมอาย 20–34 ป (รอยละ 65.89) รองลงมาคอ กลมวยรน 16-19 ป (รอยละ 16.99) ปจจยเสยงทสมพนธกบ Preterm มากทสด คอ PPROM (รอยละ 22.62) รองลงมาคอ Previous C/S (รอยละ 13.45) Preeclampsia (รอยละ 8.68) Fetal distress (รอยละ 4.77) ไดรบยากระตน Lung maturity (Dexamethazone 6 mg ทก 12

483

ชวโมง x 4 dose) ใน GA ≤ 34 สปดาห ครบ 4 dose รอยละ 38.82 กลมทไดรบยายบยงการเจบครรภ มความสำาเรจคอไมคลอด รอยละ 65 ในป 2560 ไดปรบ CPG การให Dexamethazone ใน GA < 37 สปดาห ทไมมขอหามของการใหยา การใช Progestorone เพอปองกนการคลอดกอนกำาหนด และในกลมท GA ≥ 35 สปดาห ถาไมมขอหามของการยบยงการคลอด จะมการพจารณาใหยาเพอยดอายครรภตามดลยพนจของสตแพทย วเคราะหดานปจจยเสยงโดยรวมในป 2557-2560 พบมารดาเจบครรภคลอดกอนกำาหนดทไมมปจจยเสยงสงถงรอยละ 79.20 ซงไดนำาไปวางแผนปองกนการคลอดกอนกำาหนดในกลมทไมมปจจยเสยงโดยการวดความยาวปากมดลกในหญงตงครรภทกรายและจายยาฮอรโมน Progestorone ในผทตรวจพบความยาวปากมดลกสนกรรมการ MCH Board ไดทำาการปรบปรง CPG Preterm นำาออกสอสารทกโรงพยาบาล รวมไปกบการการพฒนาความร เรมมการนำาฮอรโมน Progestorone มาใชในโรงพยาบาลมหาสารคาม และอยระหวางการขบเคลอนใหโรงพยาบาลชมชนสามารถจายยาได มการสำารวจการใหบรการ Transvaginal ultrasound ในโรงพยาบาลชมชนพบไมใหบรการ/ไมม Transvaginal Probe ประมาณรอยละ 50 ไดมการจดประชมเชงปฏบตการเรองการปองกนการคลอดกอนกำาหนดและฝกปฏบต (hand on) การตรวจอลตราซาวดเพอวดความยาวปากมดลกสำาหรบสตแพทยและแพทยทวไปในโรงพยาบาลชมชนทกแหง ใหสามารถตรวจวดความยาวปากมดลกได ดานเครองมอ/อปกรณในการตรวจ Transvaginal ultrasound จะไดจดหาใหมพรอมใชตอไป

มการพฒนาสมรรถนะพยาบาลวชาชพใหสามารถฝงยาคมกำาเนดในผคลอดวยรนกอนจำาหนายกลบบานเพอปองกนการตงครรภซำา และเสรมพลงผคลอดวยรนและครอบครวใหตงครรภครงตอไปในเวลาท

484

เหมาะสม ซงโรงพยาบาลมหาสารคามและโรงพยาบาลชมชนทกแหงสงบคลากรเขารบการอบรมทแมขายเขตสขภาพท 7

ในการพฒนาการปองกนการคลอดกอนกำาหนดระดบปฐมภม ในกลมวยรน กรรมการ MCH Board ไดจดใหมการดำาเนนงานเชงรกแบบบรณาการรวมกบกลมงานเวชกรรมสงคม และคณะกรรมการพฒนาระบบสขภาพระดบอำาเภอ (District Health Board) และสถานศกษาระดบอดมศกษา โดยจดทมสตแพทยออกรวมรณรงคสงเสรมการกนโฟลก ใหความรเกยวกบเพศสมพนธทปลอดภย (Safe sex) และใหการบรการคมกำาเนดกงถาวรใน รพ.สต. ฯลฯ

ผลการพฒนา ป 2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) อตราการคลอดกอนกำาหนด ลดลงเปน รอยละ 5.71 คดเปนการลดลงรอยละ 3.06 เทยบกบปทผานมา

2.3 ดานสถานการณผาตดคลอด (C/S) จงหวดมหาสารคาม ใหบรการผาตดคลอดใน 4 โรงพยาบาล คอ รพ.มหาสารคาม รพ.บรบอ รพ.พยคฆภมพสย และ รพ.โกสมพสย (เรมมการผาตดคลอด ป 2560) พบอตราผาตดคลอด ในป 2558-2560 รอยละ 35.11, 32.59 และ 34.64 ตามลำาดบ กรรมการ MCH Board จงหวดมหาสารคาม มการสนบสนนใหโรงพยาบาลทง 4 แหง ทำาการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดโดยใช Robson’s ten groups classification และวเคราะหความสมเหตสมผลในการผาตดคลอด

ผลการพฒนา ป 2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) มการวเคราะหครบรอยละ 100 (4 โรงพยาบาล) อตรา C/S รวมรอยละ 38.13 ผลการวเคราะหโดยใช Robson’s ten group พบมากทสดในกลม previous C/S (group 5) รอยละ 30.27 รองลงมาคอ กลมครรภแรกทมอาการเจบครรภคลอด (group 1) รอยละ 17.37 กลมครรภแรกไมเจบครรภ (group 2) รอยละ 16.16 และกลมครรภหลงทไมเจบครรภ (group 4) รอยละ 11.56 ตามลำาดบ นอกจากขอบงชดาน

485

สตศาสตร ยงมเหตปจจยหลายอยาง ททำาใหอตรา C/S เพมขน เชนคานยมตอความตองการผาตดคลอดในปจจบน ความเสยงตอการฟองรองรองเรยน เปนตน

วเคราะหในกลมทผาตดคลอดโดยไมเจบครรภและไมไดรบการกระตนเรงคลอด (group 2b และ 4b) พบวา สวนใหญมขอบงช/ภาวะแทรกซอนทงดานมารดาและทารก รอยละ 81.85 โดยขอบงชทพบมากทสด คอ CPD (รอยละ 67.67) ดงนนในรายทวนจฉย CPD จงมการนำา CPD score มาใชประเมนรวมดวย (เรมดำาเนนการ พ.ค.61)

3.1 ผลการดำาเนนงาน (ภาพจงหวด)

ลำาดบ

ตวชวดเปา

หมาย

ผลการดำาเนนงาน2558

2559

2560

2561

1 อตรามารดาตายจากการตกเลอดหลงคลอด

0 0 0 0 0√

2 ลดอตราการคลอดกอนกำาหนด (อายครรภนอยกวา 37 สปดาห)

ลดลง 10% เทยบ

จากปท

(8.70)

(5.46)

(5.89)

(5.71)ลดลง

3.06%×

486

ผานมา3 มการวเคราะห

สถานการณการผาตดคลอดในโรงพยาบาลโดยใช Robson ten group Classification

4 แหง NA NA NA 100%√

423

3.2 ผลการดำาเนนงาน (ภาพรวมรายอำาเภอ)

ตวชวดรายกา

รขอมล

ผลการดำาเนนงานปงบประมาณ 2561

เมอง

บรบอ

พยคฆภม

พสย

วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง รวม

1. อตรามารดาตายจากการตกเลอดหลงคลอดเทากบ 0


2,279

424 499 185 271 92 105 41 42 34 128 0 0 4,100

ผลงา

น PPH

13 11 13 2 9 2 1 0 0 0 2 0 0 53

รอยล

ะ PPH

0.57

2.59

2.61

1.08

3.32

2.17

0.95

0 0 0 1.56

0 0 1.29

รอยละมารดาตาย จาก

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

424


รขอมล


เมอง

บรบอ

พยคฆภม

พสย

วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม


PPH2. ลดอตราการคลอดกอนกำาหนด (อายครรภนอยกวา 37 สปดาห) ลดลงรอยละ 10 เทยบจากปท ผานมา


2,279

424 499 185 271 92 105 41 42 34 128 0 0 4,100

ผลงาน 169 14 20 10 16 0 2 0 1 0 2 0 0 234รอยละ

การคลอดPreterm

7.42

3.30

4.01

5.41

5.90

0.00

1.90

0.00

2.38

0.00

1.56

0 0 5.71

รอยล

ะ Preterm

ทลดลง

ลดลง3.06

%

425


รขอมล


เมอง

บรบอ

พยคฆภม

พสย

วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม


3. มการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดในโรงพยาบาลทเพมขนโดยใช Robson ten group Classification


1 1 1 1 4

ผลงาน 1 1 1 1 4รอยละ 100


426

ตวชวดเปาหมาย(รอยละ) มาตรการ


3 เดอน 6 เดอน

9 เดอน

12 เดอน

1. อตรามารดาตายจากการตกเลอดหลงคลอด

0 มารดากลมเสยงสง (High Risk Pregnancy) ไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ลดการตาย

√ √ √ √

1. ระดบ Primary (P)1.1 สงเสรมการฝากครรภ กอน 12 สปดาห และครบคณภาพ1.2 คนหา/ คดกรองภาวะเสยง1.3 คมกำาเนดในกลมวยเจรญพนธทมโรคทางอายรศาสตร2. ระดบ Secondary (M,F)2.1 หองคลอดมาตรฐาน2.2 พฒนาสมรรถนะทมชวยเหลอฉกเฉน2.3 ระบบปรกษา/สงตอ Fast track

427




9 เดอน

12 เดอน

3. ระดบ Tertiary (S)3.1 ทมปรกษาระหวางสตแพทยและแพทยสาขาอน ๆ3.2 ความพรอมระบบสนบสนน หองผาตด/คลงเลอด/ยา/ ICU/3.3 ทบทวน MMR PMR Near miss ปรบปรงแนวปฏบต

2. ลดอตราการคลอดกอนกำาหนด (อายครรภนอยกวา 37 สปดาห)

ลดลงรอยละ 10 เทยบจากปทผานมา

ปองกนการคลอดกอนกำาหนด เพมขน12.5%

ลดลง 3.06

%

√ √

1. Primary prevention 1. มการ จด

428




9 เดอน

12 เดอน

1.1 ลดการตงครรภวยรน1.2 ใหวตามนโฟลก และแคลเซยม1.3 ปองกนการสบบหรขณะตงครรภ2. Secondary prevention2.1 U/S วดความยาวปากมดลก 20-24 สปดาห2.2 จายฮอรโมนโปรเจสเตอโรน ปองกนคลอดกอนกำาหนดในราย pregnancy with previous preterm2.3 จายฮอรโมนโปรเจสเตอโรน ปองกนคลอดกอนกำาหนดในราย pregnancy with short cervix3. Tertiary prevention3.1 ใหยายบยงการเจบครรภกอนกำาหนด3.2 ใหยา Dexamethazone ระหวางอายครรภ 24-36 สปดาห

ประชมชแจงระดบจงหวด2. บรณาการแผนงบประมาณกบงานทารกแรกเกดในการออกเยยมเสรมพลงและ update

อบรมแพทย

ทำา U/S วด

ความยาวปาก

มดลก

429




9 เดอน

12 เดอน

3.3 ใหยาปฏชวนะ วชาการ3. มการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดในโรงพยาบาลทเพมขนโดยใช Robson ten group Classification

1. รพ.มหาสารคาม2. รพ.พยคฆภมพสย3. รพ.บรบอ4. รพ.โกสมพสย

โรงพยาบาลททำาผาตดคลอดทำาการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอด1. ประชมชแจงการใช Robson ten group Classification2. วเคราะหขอมลรายโรงพยาบาล3. วเคราะหขอมลรวมระดบจงหวด4. คนขอมล/ แลกเปลยนเรยนร /หาโอกาสพฒนาในการลดอตราผาตดคลอด

1.มการวเคราะห100%2. ทราบสถานการณการผาตดคลอด

√ √ √

430

5. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

5.1 ทมชวยเหลอภาวะวกฤตฉกเฉนทางสตศาสตร บคลากรใหมเวยนเขามาทำางาน ทำาใหขาดสมรรถนะ ในระดบ F1 F2 มแพทยทวไปยายเขาออกบอย และในระดบ M-F พยาบาลวชาชพยายหนวยงานบอย ทำาใหทมชวยเหลอกรณวกฤตฉกเฉนขาดประสทธภาพ

5.2 Node ออนแอ เนองจากขาดแพทยผเชยวชาญ คอ 1) สตแพทยไมเพยงพอ มแหงละ 1 คน ทำาใหไมสามารถปฏบตงานตลอด 24 ชวโมง 2) ขาดกมารแพทย เชน พยคฆภมพสย ทำาใหการดแลกลม High risk preterm ไมครบวงจร

5.3 โรงพยาบาลระดบ M-F3 แหงขาด Transvaginal probe ไดแก วาปปทม นาเชอก และชนชม

5.4 ฮอรโมน Progestorone ทใชในกลมเสยงตอคลอดกอนกำาหนด ยงไมสามารถเบกจายไดเนองจากอยนอกบญชยาหลก

6. ปญหาอปสรรค 6.1 ขาดงบประมาณสนบสนนในการพฒนาบคลากรหลกสตร

เฉพาะทางผดงครรภ 4 เดอน6.2 ทรพยากรบคคลไมเพยงพอใน Node 6.3 ฮอรโมน Progestorone อยนอกบญชยาหลก ทำาใหผรบ

บรการกลมเสยงตอคลอดกอนกำาหนดขาดโอกาส ใชยา


1. ขอสนบสนนกมารแพทยและสตแพทยใน Node ใหเพยงพอ

431

2. ขอสนบสนนงบประมาณการอบรมเฉพาะทางผดงครรภในภาวะเสยงสง (4 เดอน) ปละ 4 ทน

3. ขอสนบสนนงบประมาณ/ออกนโยบายขบเคลอน ระดบกระทรวง ในการจดซอ Progesterone

4. ควรจดสรรงบประมาณการซอ Transvaginal probe ใหครบทกโรงพยาบาล

8. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม) 1. ระบบการบรหารจดการเครอขายแบบพดแลนอง (One Labor Room One Province) 2. นวตกรรม Safety Bag (ถงตวงเลอด) ใชทงจงหวด (Warning sign PPH) 3. ระบบคดกรองปองกนการคลอดตดไหลดวยตาขายดกจบ 3 ชน

ตวชวด Monitor 15 รอยละของโรงพยาบาลทมการดแลแบบประคบประคอง (Palliative Care)ผรบผดชอบ 1. พญ.จรญญา จฬาร

โทรศพท 081-6618515 e-mail : [email protected]. นางปณญณช ธรรมวงษาโทร.092-5394951 e-mail [email protected]

432

1. การวเคราะหขอมลสถานการณ/สภาพปญหาของจงหวดมหาสารคามสถานการณ/ตวชวด(KPIs)/ผลการดำาเนนงาน (ตวชวดระดบประเทศ)

จากสถานการณประเทศไทยเขาสสงคมผสงอายสภาวะดานสขภาพของประชากรไทย

พบวา แนวโนมการเจบปวยและตายดวยอตราการเสยชวตดวยโรคเรอรง และกลมโรคมะเรงเพมสงมากขน รวมทงมคาใชจายในการรกษาโรคสงขน สะทอนถงความตองการการบรการการดแลแบบประคบประคอง อยางเปนองครวม เปนระบบชมชน ครอบครว มสวนรวมในการดแลรกษาจนระยะสดทายและสามารถเสยชวตทบานไดอยางมคณภาพ

จากสถตของจงหวดมหาสารคาม ผปวยทไดรบการดแลแบบประคบประคอง สวนใหญเปนผปวยกลมโรคมะเรงระยะแพรกระจาย ป 2558, 2559, 2560 มจำานวนรอยละ 70.90, 66.36, 64.75 ตามลำาดบ นอกจากนนเปนโรคไตวายระยะสดทายป 2558, 2559, 2560 มจำานวนรอยละ 13.09, 5.59, 8.99 ตามลำาดบเปน Stroke ป 2557, 2558, 2559 มจำานวนรอยละ 9.57, 6.26, 10.14 ตามลำาดบเปนโรคอนๆ เชน โรคระบบทางเดนหาย โรคระบบหวใจและหลอดเลอด ป 2558, 2559, 2560 มจำานวนรอยละ 19.53, 22.04, 17.97 ตามลำาดบ จงหวดมหาสารคามมการดำาเนนงาน Palliative Care มาตงแตป 2556 โดยมคณะกรรมการเครอขายการดแลผปวยระยะทายจงหวดมหาสารคาม เปนหลกในการขบเคลอน มโรงพยาบาลมหาสารคามเปนแมขายและโรงพยาบาลชมชนทกแหงรวมเปนเครอขายและในปจจบนโรงพยาบาลชมชนทกแหงยงทำาหนาทเปนแมขายระดบอำาเภอในการดแลผปวยในชมชนรวมกบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำาบล (รพ.สต.)อยางตอเนอง เมอผปวยไดรบการวางแผนใหมารบบรการแบบประคบประคองในวาระสดทายโดยดแลใหครอบคลมเรอง

433

Body, Mind, Psychosocial and Spiritual support และบรรเทาความทกขทรมานจากอาการรบกวนตางๆ (Symptoms Control) โดยมผปวยและครอบครวเปนศนยกลาง (Patient and Family Center) มงเนนกจกรรม Family meeting, Advance care plan

ในป 2558-2559 จงหวดมหาสารคามมงเนนการพฒนาศกยภาพผรบผดชอบงาน Palliative Care ในโรงพยาบาลทกแหง โดยมพยาบาลวชาชพเขารบการอบรมหลกสตร Palliative Care ระยะ 6 สปดาห ในโรงพยาบาลชมชนทกแหง และโรงพยาบาลมหาสารคามมพยาบาลวชาชพทเปนผรบผดชอบงานของศนย Palliative Care เขารบการอบรมหลกสตรระยะ 4 เดอนซงทำาใหการดำาเนนงานการดแลผปวยของเครอขายการดแลผปวยระยะทายจงหวดมหาสารคามเปนไปตามมาตรฐาน มแนวทางการดแลแบบประคบประคองรวมกนในเครอขาย มแนวทางการจดการบรรเทาความทกขทรมานจากอาการรบกวนตางๆ (Symptoms Control) โดยเฉพาะการบรรเทาอาการเจบปวดโดยการใชยา Strong Opioid Medication และเพอใหเกดการดแลตอเนองอยางมคณภาพเมอมการสงตอผปวยไปอยในชมชน จงหวดมหาสารคามจงจดอบรมหลกสตร Basic Palliative Care ระยะ 3 วน แกผปฏบตงานใน รพ.สต.ทกแหง รวม 175 แหง

ในป 2560 เครอขายจงหวดมหาสารคาม รวมกบเครอขายเภสช โดยสงเภสชเขาอบรมเฉพาะทาง Palliative care ระยะ 2 สปดาห จำานวน 6 แหง ทำาใหเครอขายเภสชใหความสำาคญกบยามอรฟน และไดจดทำามาตรฐานการมยามอรฟนในเครอขาย นอกจากนป 2560 มการนำาแพทยทางเลอกมาใชในผปวยดแลแบบประคบประคอง โดยการจดอบรมในเครอขาย และมการนำามาใชกบผปวยทงเครอขาย

1.2. ผลการดำาเนนงาน (ภาพรวมจงหวด)

ลำา ตวชวด เปา ผลการดำาเนนงาน

434

ดบ หมาย

2558

2559

2560

2561(1

ต.ค.60-31

พ.ค.61)1 รอยละของโรง

พยาบาลทมการดแลแบบประคบประคอง

≥ 50 84.61

92.30

100 100

2 รอยละผปวยระยะทายไดรบการดแลแบบประคบประคอง

≥ 50 99.20

99.56

99.63

99.48

3 รอยละผปวยระยะทายไดรบ Strong Opioid

≥ 30 72.98

71.9 87.72

63.31

1.3. ผลการดำาเนนงาน (ภาพรวมรายอำาเภอ)

ตวชวด

รายการขอมล

ผลการดำาเนนงานปงบประมาณ 2561 (1 ต.ค.60-31 พ.ค.61)

เมอง

บรบอ

พยคฆ

วาปโกสม

กนทร

นาเชอก

นาดน

ยางส

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

รอยละผปวยระยะทายไดรบการดแลแบบ


161

108

85 126

54 87 65 61 30 24 76 39 46

ผลงาน

161

108

85 126

54 87 65 61 30 24 76 39 46

รอยละ

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

435

ประคบประคองรอยละผปวยระยะทายไดรบ Strong Opioid


161

108

85 126

54 87 65 61 30 24 76 39 46

ผลงาน

120

77 37 78 34 57 50 24 31 22 31 9 39

รอยละ

74.53

71.3

43.53

61.9

47.89

65.52

76.92

39.34

100

91.67

40.79

23.08

87.78

การดำาเนนงานไตรมาส 3

• พฒนาการเขาถงยา Opioid รวมกบเครอขายเภสชกรรม มการจดทำามาตรฐานระบบยา Opioid ทจำาเปนในเครอขาย ดงน

1) มยามอรฟนฉด สามารถออกนอกโรงพยาบาลได และมมาตรการปองกนยามอรฟนฉดสญหาย

2) มยามอรฟนชนดออกฤทธยาว คอ MST(Morphine sulfate tablet) 10 มลลกรม

3) มยามอรฟนชนดออกฤทธสน คอ MSS(Morphine sulfate syrup) หรอ MOIR(Morphine immediate release)

• พฒนาการเขาถงระบบบรการผปวย CKD มการกำาหนดเกณฑผปวย CKD ทควรไดรบการดแลแบบประคบประคองรวมกนในเครอขายจงหวดมหาสารคาม คอ CKD stage 5 ปฏเสธการฟอกไต และคา GFR ‹ 10

• พฒนาระบบบรการแพทยทางเลอกในการดแลผปวยระยะทายหลงจากจดอบรมการใชสมาธบำาบด มการนำาแพทยทางเลอกมาใชในการดแลผปวยแบบประคบประคอง ในเครอขาย


436

ตวชวด

เปาหมาย(รอยละ)



3 เดอน

6 เดอน

9 เดอน

12 เดอน

รอยละของโรงพยาบาลทมการดแลแบบประคบประคอง

≥ 50 พฒนาศกยภาพรพ.ชนชม (F3)

100 100 100

รอยละผปวยระยะทายไดรบการดแลแบบประคบประคอง

≥ 50 -พฒนาศกยภาพรพ.ชนชม (F3)-พฒนา PCWN เพอคดกรองผปวยทเขาเกณฑ palliativeและไดรบการดแลแบบประคบประคอง

99.73

100 98.09

รอยละผปวยระยะทายไดรบ Strong Opioid

≥ 30 พฒนาการเขาถงยา opioid รพ.ชนชม (F3)

64.85

62.86

63.31

3. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/

437

Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

- โรงพยาบาลชนชม เปนโรงพยาบาลระดบ F3 ซงเปนโรงพยาบาลตงใหมป 2560 อตรากำาลงนอย ทำาใหเปนอปสรรคในการพฒนา

- ผปวยทไดรบการดแลแบบประคบประคอง จะเปนผปวยทแพทยวนจฉยเปน Palliative care เทานน มผปวยจำานวนมากทเขาเกณฑ palliative แตแพทยไมไดวนจฉย ทำาใหไมไดรบการดแลแบบประคบประคอง

4. ปญหาอปสรรค - ฐานขอมลไมชดเจนในการกำาหนดกลมเปาหมาย-โปรแกรมไมเปนในทางเดยวกน

- ยงไมมการประเมนผลการใชแพทยทางเลอก

5. ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบกฎหมาย - ควรมการกำาหนดรหสโรคหรอหตถการในการเกบตวชวดของกระทรวงสาธารณสข - ควรมโปรแกรมทใชรวมกนทงประเทศ - กำาหนดกรอบโครงสรางงาน Palliative care ใหชดเจน

6. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม)

- รพ.วาปปทม จดทำาโครงการพฒนาศกยภาพ อสม.โดยมชมชน และอปท.มสวนรวม - รพ.โกสมพสย มคลนก Palliative care รวมกบแพทยแผนไทย

438

ตวชวด Monitor 16 รอยละของผปวยโรคซมเศราเขาถงบรการสขภาพจต ผรบผดชอบ 1. นางเอมอร สทธสา ตำาแหนง หวหนากลมงานควบคมโรคไมตดตอสขภาพจตและยาเสพตด

โทรศพท 094-6259451 Email : [email protected]

2. น.ส.นวลปรางค ดวงสวาง ตำาแหนง ผรบผดชอบงานสขภาพจต

โทรศพท 083-6757213 Email: [email protected]


แนวโนมผปวยโรคซมเศราเขาถงบรการสขภาพ จงหวดมหาสารคามในป พ.ศ. 2552 – 2561 (30 พค.61) มการเปลยนแปลงเพมขนอยางตอเนอง เมอวเคราะหจากขอมลการรายงานโดยโรงพยาบาลพระศรมหาโพธ กรมสขภาพจต จงหวดมหาสารคาม มอตราการเขาถงบรการ รอยละ 69.95 (ป 2560

439

มอตราเขาถง เทากบ รอยละ 65.75 แตอยางไรกตาม เมอวเคราะหตามฐานขอมล HDC จงหวดมหาสารคาม พบวา ในป 2560-2561 ขอมลการรายงานไมสอดคลองกบผลการปฏบตงานจรงทไดรายงานโดย โรงพยาบาลพระศรมหาโพธ กรมสขภาพจต จากเหตดงกลาว จงเปนปญหาเรงดวนทจงหวดมหาสารคาม จะตองเรงดำาเนนการพฒนาฐานขอมลการเขาถงบรการสขภาพของผปวยโรคซมเศรา ใหสอดคลองตรงกน เพมความนาเชอถอ ในการประมวลผล และวเคราะห เพอนำาไปสการวางแผนยทธศาสตรแกไขปญหาอยางเปนระบบตอไป

ตารางท 140รายงานการเขาถงบรการของผปวยโรคซมเศรายอดสะสมตงแตป 2552 ถง 2561 (30 พ.ค.61)

อำาเภอ อตราชก 2.7

จำานวนผปวยสะสม

ทงหมดทไดรบ

การวนจฉย

และรกษาในจงหวด (คนตอหนวย

บรการ)

จำานวนผปวยสะสมทงหมดทม

ทะเบยนบาน

ในจงหว

ด/AHB(คน)

คดเปนรอยละ

ขอมลเดม จาก

รพ.ศรฯ ป 255

2

รวม คดเปนรอยละ

เมองมหาสารคาม

4323 2001

1030

23.83

3265

4295

99.35

แกดำา 805 539 53966.9

6 261 80099.3

8โกสมพสย 324 838 762 23.4 115 192 59.2

440





และรกษาในจงหวด (

คนตอหนวย

บรการ)



ในจงหว

ด/AHB(คน)




2


4 9 9 1 2

กนทรวชย229

3 396 58825.6

4 479106

746.5

3

เชยงยน165

8 563 48829.4

3 644113

268.2

8

บรบอ294

3 456 38413.0

5145

1183

562.3

5

นาเชอก164

9 117 153 9.28 698 85151.6

1พยคฆภมพสย

2368 921 927

39.15

1327

2254

95.19

วาปปทม308

7 309 37812.2

4126

4164

253.1

9

นาดน101

0 250 26426.1

4 277 54153.5

6

ยางสสราช 954 70 83 8.70 865 94899.3

7

กดรง100

4 241 32232.0

7 229 55154.8

8

ชนชม 674 47 11917.6

6 240 35953.2

6

441





และรกษาในจงหวด (

คนตอหนวย

บรการ)



ในจงหว

ด/AHB(คน)




2


รวม26012 6748

6037

23.21

12159

18196

69.95

2. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/Key Risk Factor)

สาเหตของโรคซมเศรานนเกดไดจากปจจยทหลากหลาย ทงดานจตใจ สงคมสงแวดลอม และปจจยดานชววทยา ผท ประสบเหตการณความเครยดในชวต เชน ตกงาน สญเสยบคคลอนเปนทรก ไดรบบาดแผลทางจตใจ ประสบภยพบตนนจะมความเสยงตอการเปนโรคซมเศรามากกวา ในขณะเดยวกน โรคซมเศรานนเองกกอใหเกดความเครยด และ ความบกพรองในการทำางาน การเรยน หรอปญหาเรองความสมพนธทจะสงผลใหเกดความเครยดมากขน และทำาใหชวตและสภาพจตใจแยลง

โรคซมเศรานนสามารถปองกนไดการดำาเนนโครงการปองกนโรคซมเศราตางๆ ในชมชนทมประสทธภาพ เชน การสงเสรมรปแบบการคดบวกในเดกและวยรนทโรงเรยน การใหความรและทกษะแกผปกครอง ของ

442

เดกทมปญหาพฤตกรรม และ การสงเสรมการออกกำาลงกายในผสงอาย เปนตน

ปจจยสำาเรจในการดำาเนนงาน ยกตวอยางเชน สรางเสรมทกษะ/องคความร และความตระหนกในเรองการปองกนและรกษาโรคซมเศราแกประชาชนไทย ผานทางสอสารสาธารณะ ในทกระดบ ทกชองทาง และ สรางระบบดแลเฝาระวงโรคซมเศราในทกระดบ ผาน พชอ. เปนตน รวมถง พฒนาคณภาพการใหบรการ ตามแนวทางการจดการโรคซมเศราสำาหรบแพทยและพยาบาล, เพมศกยภาพของบคลากรทางการแพทยและสาธารณสข โดยการอบรมทมสำาหรบการจดการโรคซมเศราในหนวยบรการสขภาพ ผานทมสหวชาชพทเกยวของ และทมเครอขายผนำาชมชน จตอาสา และอาสาสมครสาธารณสขเชยวชาญ สาขาสขภาพจต ซงป 2561 ไดดำาเนนการอบรมอาสาสมครสาขาดงกลาว รวมกบ ศนยสขภาพจตท 7 จำานวน 1 คนตอตำาบล พรอมเรงรดมาตรการสงเสรมการคดกรองผปวยรายใหม เพมการเขาถงการรกษา และสงเสรมการดแลโดยชมชน


ปญหา/อปสรรค/ปจจยททำาใหการดำาเนนงานไม

บรรลวตถประสงค





1. บรบท และวถชวตของ ไมม ไมม

443







กลมเปาหมาย๒. รปแบบการคดบวกในเดกและวยรนทโรงเรยน การใหความร และทกษะ แกผปกครอง ของเดกทมปญหาพฤตกรรม และ การสงเสรมการออกกำาลงกายในผสงอาย

ไมม ไมม

3. สรางระบบดแลเฝาระวงโรคซมเศราในทกระดบผาน พชอ.

ไมม ไมม

4. พฒนาคณภาพการใหบรการ ตามแนวทางการจดการโรคซมเศรา

ไมม ไมม

5. เรงรดมาตรการสงเสรมการคดกรองผปวยรายใหม เพมการเขาถงการรกษา และสงเสรมการดแลโดยชมชน

ไมม ไมม

444

ตวชวด Monitor 17 อตราการฆาตวตายสำาเรจ ผรบผดชอบ 1. นางเอมอร สทธสา ตำาแหนง หวหนากลมงานควบคมโรคไมตดตอสขภาพจตและยาเสพตด

โทรศพท 094-6259451 Email : [email protected]

2. น.ส.นวลปรางค ดวงสวาง ตำาแหนง ผรบผดชอบงานสขภาพจต

โทรศพท 083-6757213 Email: [email protected]


แนวโนมการฆาตวตายของจงหวดมหาสารคามในปพ.ศ. 25 ๕๖-255 ๙ มการเปลยนแปลงเพมขนและลดลงตามสถานการณและภาวะตางๆ ทสำาคญคอ ภาวะเศรษฐกจของประเทศ ภาวะวกฤตทสงผลตอสขภาพจต และภยธรรมชาตตางๆ โดยแตละปมจำานวนผเสยชวตจากการฆาตวตายประมาณ 40 คน และป พ.ศ. 2559 มผเสยชวตจากการฆาตวตาย 33 คน คดเปนอตรา 3.33 ตอประชากรแสนคน (กำาหนดอตรา

445

ไมเกนคาเปาหมาย 6.3 ตอประชากรแสนคน) และปงบประมาณ 2560 มผเสยชวตจากการฆาตวตาย 40 คน คดเปนอตรา 4.14 ตอประชากรแสนคน (กำาหนดอตราไมเกนคาเปาหมาย 6.3 ตอประชากรแสนคน) ซงมแนวโนมสงขนคดเปนรอยละ 17.79 ดงนน กระบวนการ/กลยทธเพอปองกนการฆาตวตายตงแตระดบกระทรวง กรม เขตสขภาพท 7 และจงหวดมหาสารคาม ไดกำาหนดเกณฑเปาหมายเพอชวดผลการดำาเนนงานใหเกดประสทธภาพและประสทธผลตอการปองกนการฆาตวตายสำาเรจ ในระยะยาว คอ

ปงบประมาณ 61




≤ 6.3 ตอประชากรแสน

คน


คน


คน


คน

โดยมกจกรรมดำาเนนการผาน พชอ. และ service plan สาขาสขภาพจต คอการประชมเจาหนาทผรบผดชอบงานสขภาพจตและจตเวชทกระดบตงแตระดบเขตสขภาพจตท 7 จนถงระดบหมบาน พรอมมสวนรวมกบสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต เขต ๗ ขอนแกน, โรงพยาบาลจตเวชขอนแกนราชนครนทร, สถาบนสขภาพจตเดกและวยรน หนวยงานดานการศกษาและทเกยวของ เพอขบเคลอนกลยทธและกระบวนการตามนโยบายทกำาหนดไว อยางตอเนอง

446


ตารางท 141 ผลการดำาเนนงานตวชวด/เรองอตราการฆาตวตายสำาเรจ (ไมเกน 6.3 ตอประชากร

แสนคน) ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕ 59-๒๕ 61

ลำาดบ

ตวชวด หนวยการเกบขอมล

ปงบ 2559

ปงบ 2560

ปงบ 2561(ต.ค. 60-

พ.ค.61)

อตราการฆาตวตายสำาเรจ (ไมเกน 6.3 ตอประชากรแสนคน)

เปาหมายไมเกน (ราย)

60 61 60

ผลงาน (ราย)

33 40 19

ประชากรกลางป

960,316

964,302

963,484

อตรา/รอยละ

3.54(จาก 506s)

4.14(จาก 506s)

1.97(จาก 43 แฟม)

เมอแยกรายอำาเภอ พบวา อำาเภอพยคฆภมพสย โกสมพสย และ เมองมหาสารคาม มแนวโนมของอตราการฆาตวตายทเพมสงขน คอ รอยละ 4.56, 3.33 และ 3.12 ตามลำาดบ ดงนน สำานกงานสาธารณสขจงหวดมหาสารคาม โรงพยาบาลมหาสารคาม (พเลยงเครอขาย) รวมกบ เครอขายบรการสขภาพระดบอำาเภอทง 3 แหง และเครอขายบรการสขภาพระดบอำาเภอทงหมด จงไดรวมกนจดกจกรรมและโครงการตางๆ เชน อบรม ประชม สอสารสาธารณะ นวตกรรม เยยมบาน

447

Line/Facebook โดยไดรบการสนบสนนจากคณะอนกรรมการประสานงานเพอการบงคบใช พ.ร.บ. สขภาพจต พ.ศ. 2551 อยางตอเนอง เปนตน

หนวยบรการสขภาพ


ฆาตวตายสำาเรจ

(รอบ 4 เดอน)

ฆาตวตายสำาเรจ (รอบ 8 เดอน)

อตราตอแสนประชากร

4401 เมอง

160110 4 5 3.12

4402 แกดำา 29826 0 0 0.004403


120147 2 4 3.33

4404

กนทรวชย 84934 0 0 0.00

4405 เชยงยน 61415 1 1 1.63

448

4406 บรบอ

108994 2 2 1.83

4407 นาเชอก 61089 1 1 1.644408

พยคฆภมพสย 87719 1 4 4.56

4409 วาปปทม

114328 1 1 0.87

4410 นาดน 37422 0 0 0.004411

ยางสสราช 35339 1 1 2.83

4412 กดรง 37198 0 0 0.004413 ชนชม 24963 0 0 0.00

รวม963484 13 19 1.97

วเคราะหสถานการณและแนวโนมการฆาตวตายสำาเรจ ปงบประมาณ 2561

ตอมาในชวงตนปงบประมาณ 2561 มผเสยชวตจากการฆาตวตาย 13 คน ในรอบ 4 เดอน และ 19 คน ในรอบ 8 เดอน คดเปนอตรา 1.97 ตอแสนประชากร (กพ-เมย.61 ทผานมา เพมขนรอยละ 0.63 จาก 4 เดอนแรก) เมอเปรยบเทยบชวงเวลา 6 เดอนปงบประมาณ 2560 พบวา มผเสยชวตจากการฆาตวตาย 25 คน คดเปนอตรา 2.59 ตอประชากรแสนคน ดงนน จงวเคราะหสถานการณไดวาหากจงหวดมหาสารคาม สามารถควบคมอตราผเสยชวตจากการฆาตวตาย ในทกๆ 4 เดอน ใหอยในชวงทไมมากกวา 1.34-1.97 ตอแสนประชากร เมอสนปงบประมาณ 2561 จงหวดมหาสารคาม จะมอตราผเสยชวตจากการฆาตวตาย เมอสนปงบประมาณ 2561 ใหอยในชวงทไมมากกวา 4.00 ตอ

449

แสนประชากร หรอลดลงจากปงบประมาณ 2560 ประมาณรอยละ 2.89 เปนเบองตน


ตารางท 142ผลการดำาเนนงานตามตวชวด/เรองอตราการฆาตวตายสำาเรจ (ไมเกน 6.3 ตอ

ประชากรแสนคน) แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61


๒๕ 61 (ตลาคม 2560-31 มกราคม 2561)ประชากร

กลางป (ราย)

เปาหมายตองไมเกน (

ราย)

ผลงาน(ราย)

อตราตอแสน

ประชากร๑ เมอง 160,110 11 4 2.49๒ แกดำา 29,826 2 0 0.00๓ โกสมพสย 120,147 8 2 1.66๔ กนทรวชย 84,934 6 0 0.00๕ เชยงยน 61,415 3 1 1.62๖ บรบอ 108,994 6 2 1.83๗ นาเชอก 61,089 3 1 1.63

450


87,719 6 1 1.14

๙ วาปปทม 114,328 8 1 0.87๑๐ นาดน 37,422 2 0 0.00๑๑ ยางสสราช 35,339 2 1 2.82๑๒ กดรง 37,198 2 0 0.00๑๓ ชนชม 24,963 1 0 0.00

รวมจงหวด 963,484 60 13 1.34

ตนปงบประมาณ 2561 (ต.ค.60-ม.ค.61) มผเสยชวตจากการฆาตวตาย จำาแนกรายอำาเภอพบวา อำาเภอยางสสราช, อำาเภอเมองมหาสารคาม และอำาเภอบรบอ มอตราการฆาตวตายสำาเรจสงสด เรยงตามลำาดบ คอ อตรา 2.82, 2.49 และ 1.83 เมอเปรยบเทยบชวงเวลาเดยวกนกบปงบประมาณ 2560 พบอำาเภอยางสสราช อำาเภอบรบอ และอำาเภอวาปปทม มจำานวนการฆาตวตายสำาเรจสงทสด ตามลำาดบ คอ อตรา 2.83, 2.76 และ 2.63 ตอแสนประชากร จากการวเคราะห พบวา พนทเสยงเดมทตองเรงวเคราะหบรบท ปจจยความสำาเรจ และปญหาเชงลกเพอการแกไขใหถกตอง คอ อำาเภอยางสสราช และอำาเภอบรบอ สวนพนทเสยงใหมทตองเฝาระวง ตดตาม และควบคมอตราอบตการณรายใหมใหไดอยางเรงดวน คอ อำาเภอเมองมหาสารคาม ซงมอตราตายเพมสงขนมาเปนอนดบ 2 อยางไรกตาม ในทกพนทมอตราการเสยชวตจากการฆาตวตาย ทไมเกนคาเปาหมายทกำาหนดไว

2. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/Key Risk Factor)

1) การเฝาระวง/คดกรองความเสยงตอการฆาตวตายในกลมเสยง ๓ กลม (๑. โรคจต/โรคซมเศรา ๒. โรคทางกายเรอรง ๓. โรคสรา/สารเสพตด) ทไมไมครอบคลม, การขาดขอมลเพอการสอสาร

451

สาธารณะในการสรางความตระหนกของประชาชนทวไปและญาตแกนนำา ชมชนใหรถงสญญาณเตอนของการฆาตวตายและการชวยเหลอเบองตนผทเสยงและผทพยายามฆาตวตาย รวมถงการดำาเนนการ 3 ย. 1 ส. อยางเขมขน (ยา, ญาต, ยาเสพตด และสรา)ในกลมเสยงตอการฆาตวตาย

2) บคลากรผรบผดชอบงานมการเปลยนแปลง ทำาใหไมไดรบการพฒนาความรดานสขภาพจตและจตเวช

3) บางพนทอยหางไกล การเขาถงคอนขางลำาบาก 4) บางโรงพยาบาลยงไมไดรบความรวมมอจากบคลากรหนวย

งานอนทเกยวของ ในการคดกรองผปวยทเสยงตอการฆาตวตาย ในกลมเสยงทง 3 กลม

5) มผรบผดชอบงานคนเดยวเกอบทกอำาเภอ ขาดนกจตวทยา และ พยาบาลจตเวชเดกและวยรน อยางพอเพยงกบภาระงานทกำาหนดไว








1. การเฝาระวง/คดกรองความเสยงตอการฆาตวตายในกลมเสยง ๓ กลม (๑. โรคจต/โรคซมเศรา

ไมม ไมม

๒. โรคทางกายเรอรง ๓. โรคสรา/สารเสพตด) ทไมไมครอบคลม, การขาดขอมลเพอการสอสารสาธารณะในการสรางความ

ไมม ไมม

452

ตระหนกของประชาชนทวไปและญาตแกนนำา ชมชนใหรถงสญญาณเตอนของการฆาตวตายและการชวยเหลอเบองตนผทเสยงและผทพยายามฆาตวตาย3. การดำาเนนการ 3 ย. 1 ส. อยางเขมขน (ยา, ญาต, ยาเสพตด และสรา) ในกลมเสยงตอการฆาตวตาย

ไมม ไมม

ตวชวด Monitor 18 อตราตายจากตดเชอ (Sepsis)ผรบผดชอบ ประธานสาขา พญ.นตยา สวรรณมาโจ เลขานการสาขา พว.สคนธทพย ปตตทานง

โทร. 094-2874936 E-mail [email protected]

1. ประเดนการตรวจราชการ Service Plan สาขาอายรกรรม

453

2. สถานการณ/ตวชวด(KPIs)/ผลการดำาเนนงาน (ตวชวดระดบประเทศ)

ภาวะตดเชอในประแสเลอดอยางรนแรง (severe sepsis/septic shock) เปนสาเหตของการเสยชวต 1 ใน 5 อนดบแรกของมหาสารคาม และเปนสาเหตรวมอนดบ 1 ของสาเหตการเสยชวตในแผนกอายรกรรม โดยในป 2558-2560 พบผปวยทไดรบการวนจฉยตดเชอจำานวน 1,148, 864 และ 2,528 ราย/ป ตามลำาดบ พบอตราการเสยชวตโดยรวมมแนวโนมลดลง คอ 24.22% , 21.64% และ 20.55% ตามลำาดบ จากการทบทวนสาเหตการเสยชวต แมกระบวนการรกษาจะไดตามตวชวดทกำาหนด ซงประกอบดวย การอตราการเจาะ H/C กอนให Antibiotic อตราการไดรบ Antibiotic ภายใน 1 ชม. และอตราการไดรบ IV 30 ml/kg (1.5 ลตรสำาหรบผใหญ) ใน 1 ชม.แรก ซงสามารถปฏบตไดจรงมากกวา 95% แตพบวาภาวะตดเชอกอใหเกด กลมภาวะการทำางานของอวยวะลมเหลวหลายตำาแหนง (multiple organ dysfunction syndrome (MODS) จนทำาใหเสยชวต โดยจากขอมลของกลมงานหองแลปและงานควบคมโรคตดเชอของโรงพยาบาลมหาสารคาม พบวา เชอทเปนสาเหตของผปวยทวนจฉย pneumonia with sepsis ไดแก Burkhoderia pseudomalei, Streptoccus pneumonia และ Klebsiella pneumoniae ซงเปนสาเหตการเสยชวตสงสด จากผลการทำางานในป 2561 (ต.ค. 60 – เม.ย. 61) พบจำานวนผปวยภาวะตดเชอในประแสเลอดอยางรนแรง (severe sepsis/septic shock) 1,065 ราย เสยชวต 224 ราย คดเปน 21.03% และจากการทบทวนพบกลมโรคระบบทางเดนหายใจเปนสาเหตหลกของการเกดภาวะตดเชอในประแสเลอดอยางรนแรง (severe sepsis/septic shock) เชน Pneumonia, Aspiration pneumonia, Lobar pneumonia เปนตน และพบเชอทกอโรค คอ Klebsiella pneumonia, Staphylococcus aureus มแนวโนมสงขน จากขอมลป 2560 พบเชอกอโรค คอ

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B3%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%B0

454

Burkhoderia pseudomalei จงเนนการใหยา ceftazidime ในกลมเสยง ทำาใหอตราการการเสยชวตดวยเชอ Burkhoderia pseudomalei ลดลง แตจากการเกบขอมลพบอตราของเชอกอโรคเปลยนไป คณะทำางานจงตองปรบแนวทางการรกษาการตดเชอในกระแสเลอดใหม โดยการเนนการเลอกใชยาปฏชวนะใหเหมาะสม ทำาใหเปนโอกาสพฒนาระบบการดแลตอไป


ลำาดบ


หมาย


82559

2560

2561(ต.ค.60-เม.ย. 61)

1 อตราตายจาก Sepsis/Septic shock

≤ รอยละ

30

24.22

21.64

20.55

21.03

2 อตราตายจาก community acquired sepsis

≤ รอยละ

20

NA NA 17.06

6.94

455


ตวชวด

รายการขอม

ล

ผลการดำาเนนงานปงบประมาณ 2561 (ต.ค.60-เม.ย.61)

เมอง บรบอ พยคฆภมพสย

วาปปทม



นาเชอก

นาดน


แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

อตราตายจาก Sepsis/Septic shock


744 83 44 62 84 19 0 1 19 6 1 0 2

ผลงาน

219 2 0 0 2 0 0 0 1 0 0 0 0

รอยละ

21.03 2.41 0 0 2.34 0 0 0 5.26 0 0 0 0

อตราตายจาก community acquire


414 83 37 59 72 12 0 1 16 4 1 0 2

ผลงาน

51 2 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0

456

ตวชวดรายการขอม

ล

ผลการดำาเนนงานปงบประมาณ 2561 (ต.ค.60-เม.ย.61)

เมอง บรบอ พยคฆภมพสย

วาปปทม



นาเชอก

นาดน


แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

d sepsis รอยละ

6.94 2.41 0 0 1.39 0 0 0 0 0 0 0 0



ผลการดำาเนนงาน3 เดอน 6 เดอน 9 เดอน 12 เดอน

อตราตายจาก Sepsis/Sep

≤ รอยละ 30

- พฒนาแพทยเฉพาะทางและทมงานให

จดประชมคณะกรรมการ

ตดตามการเกบขอมล

ตดตามการเกบขอมล

สรปขอมล

457



tic เพยงพอ และจดสรรทรพยากรใหกบ Node ทดแลแตละสาขา- พฒนาแนวทางการดแลผปวยในรปแบบเครอขายบรการ

ดำาเนนงานการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขาอายรกรรมครงท 1/2561 จดประสงคเพอรวมกนกำาหนดการพฒนาทงจงหวด

และนำามาวเคราะห โดยการลงเยยมโรงพยาบาล node

และนำามาวเคราะห

อตราตายจาก community acquired sepsis

≤ รอยละ 20

- พฒนาบญชยาและเวชภณททกโรงพยาบาล- พฒนาระบบการจด

458



เกบขอมลของเชอในแตละพนทเพอใชในการวางแผนการปองกน

459

5. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

จากขอมลของกลมงานหองแลปและงานควบคมโรคตดเชอของโรงพยาบาลมหาสารคาม พบวา เชอทเปนสาเหตของผปวยทวนจฉย pneumonia with sepsis ไดแก Burkhoderia pseudomalei, Streptoccus pneumonia และ Klebsiella pneumoniae แนะนำา empiric Antibiotic เปน Ceftazidime แตเนองจากไมมยาในทกโรงพยาบาลทำาใหผปวยไมสามารถเขาถงการรกษาตามมาตรฐานได ไดรบการแกไข โดยไดนำาเขาสคณะกรรมการระดบจงหวด ไดมตรวมกนในการจดซอ Ceftazidime ใหครบทกโรงพยาบาลในปงบ 2561 โดยโรงพยาบาลระดบ F1 ขนไปมครบทกโรงพยาบาล ระดบ F2 ลงไปอยในกระบวนการจดซอ

6. ปญหาอปสรรค 1. ศกยภาพของแพทย และพยาบาลในการวนจฉยและการดแล

รกษาทซบซอนยงไมเพยงพอ ไดรบการแกไข โดยการจดสงเจาหนาทเขารวมประชมอบรมและพนฟองคความรรวมกนกบทมระดบเขต 2. การเขาถงบรการทง Pre hospital & In hospital ยงนอย ไดแกไขโดยการกระตนใหมการประชาสมพนธใหประชาชนเขาใจเกยวกบการอาการของโรค โดยเรมในระดบ อสม.

3. กระบวนการดแลรกษายงพบอตราตายสงเนองจากการการไมมขอมลเชอไมเพยงพอจากการทไมมการเจาะสงเลอดตรวจเพาะเชอในรพช. ทำาใหไดรบ empiric Antibiotic ไมเหมาะสม ไดแกไขโดยไดนำาเขาสคณะกรรมการระดบจงหวด ไดมตรวมกนในการจดสง 2 วธ คอ การนำาสงท รพ.มหาสารคาม การตรวจเอง และการสงตรวจ outsource ซงขณะนม 3 โรงพยาบาลทอยระหวางการตกลงราคากบ

460

outsource ในการสงตรวจ แตจะมการสงตรวจครบทก รพ. ในปลายปงบ 2561 4. การเขาถงบรการใน Intensive Care Unit ไมเพยงพอ แกไขโดยการกำาหนดเกณฑในการเขารกษาใน Intensive Care Unit และวางแผนเพมจำานวนเตยงและผลกอนการเปด Intensive Care Unit ใน noted 5. ระบบการ Consult ทางศลยกรรม เพอทำาการผาตดเอาแหลงของการตดเชอออกภายใน 12 ชวโมง 6. ระบบการเขาถงขอมลทำาไดยาก เพราะไมมผรบผดชอบโดยตรง ผรบผดชอบตวชวดไมสามารถเขาถงขอมลของทงจงหวดไดดวยตนเอง ตองใหศนยคอมฯ ของโรงพยาบาลคนให เกดความลาชาเนองจากทกตวชวดทกสาขาจำาเปนตองใชในเวลาเดยวกน ไดแกไข โดยการจดทำาระบบการดงขอมลใน HDC ทำาใหไดขอมล แตเกดความลาชาของขอมล 1 – 2 เดอน เนองจากขอมลไมไหลเขาระบบทำาให HDC มขอมลไมครบ

7. ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบกฎหมาย 1. แพทยเฉพาะทางดาน General medicine เรยน รพ.ละ 2 ทน/ป เพอลดอตราการขอยายเมอเรยนจบ 2. เพมจำานวนและศกยภาพของแพทยและพยาบาลทม ใหมความเหมาะสมในการดแลผปวย โดยการสงอบรมเฉพาะทาง เรอง การตดเชอ หรอการพยาบาลผปวยวกฤต

461

3. เพมโอกาสการเขาถง Intensive Care Unit ของผปวย 4. ใหการสนบสนนการจดหา ยา LAB อปกรณ เวชภณฑ ครภณฑ ทจำาเปนในโรงพยาบาลแตละระดบ โดยกำาหนดเปนนโยบายของผบรหาร เพอใหบคลากรเหนความสำาคญ 5. การพฒนาศกยภาพโรงพยาบาลแตระดบใหมศกยภาพในการดแลผปวย โดยกำาหนดเปนนโยบายของผบรหาร เพอใหบคลากรเหนความสำาคญ 6. จดระบบขอมลใหผรบผดชอบตวชวดสามารถเขาถงขอมลของทงจงหวดไดเอง

8. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม)CPG CAP with sepsis รพ.มหาสารคาม 2560

ทมาและความสำาคญ ของ CPG CAP with sepsis จากสถานการณการเจบปวย ในปจจบน สาเหตการเสยชวตอนดบหนงของผปวยทเขารบการรกษาในรพ.มหาสารคาม คอ pneumonia หรอโรคปอดบวม และจากขอมลของกลมงานหองแลปและงานควบคมโรคตดเชอของโรงพยาบาลมหาสารคาม พบวา เชอทเปนสาเหตของผปวยทวนจฉย pneumonia with sepsis ไดแก Burkhoderia pseudomalei, Streptoccus pneumonia และ Klebsiella pneumonia โดย Guideline นจะกลาวถง โรคปอดบวมทเกดการตดเชอในชมชน หรอ Community acquired pneumonia (CAP) เทานน

462

ตวชวด Monitor 19 จำานวนโรงพยาบาลทมทม Capture the fractureผรบผดชอบ 1. นพ.เนต สาธตสมตพงษ

โทรศพท 0819235248 e-mail : [email protected]

2. นางรศม เกตธาน ตำาแหนง พยาบาลวชาชพชำานาญการ โทรศพท 0885712578 e-mail : [email protected]

ประเดนการตรวจราชการ๑.๑ มทม Capture the fracture**** ในบรการสาธารณสข

อยางนอย ๑ ทมในเขต ๑.๒ ผปวย Capture the fracture* ไดรบการผาตด**ภายใน

๗๒ ชวโมงหลงไดรบการรกษาในโรงพยาบาล (เกณฑ > ๕๐%)๑.๓ ผปวย Capture the fracture มภาวะกระดกหก

ซำา***ภายหลงกระดกสะโพกหก (เกณฑ < ๓๐%) * ผปวย Capture the fracture หมายถง ผปวยอายตงแต ๕๐ ปขนไปทกระดกสะโพกหกจากการลม โดยไดรบ รหสการบาดเจบ ไดแก Femoral neck fracture S ๗๒.๐๐๐ - .๐๑๙ Intertroch S ๗๒.๑๐๐ - .๑๐๑ และ Subtrochanteric ๗๒.๒๐ - .๒๑

463

**ทม Capture the fracture หมายถง ทมสหวชาชพทรวมกนดแลผปวย Capture the fracture โดยมงเนนการปองกนกระดกหกซำา โดยมบคคลชวยประสานและดำาเนนการ (Liaision)

***การผาตด หมายถง ผปวยทไดรบการใหรหสหตถการ ไดแก THA ๘๑.๕๑, Partial hip replacement ๘๑.๕๒, Fixation ๗๙.๑๕/๗๙.๓๕, Open reduction ๗๙.๒๙ , Close reduction ๗๙.๐๕ และ Fixation ๗๘.๕๕

****ผปวยมภาวะกระดกหกซำา หมายถง ผปวยในขอ ๑.๑ ภายหลงมการหกของกระดกสนหลง สะโพก ขอมอ ตนแขน ปลายตนแขน หนาแขงสวนตน และขอเทา โดยไดรบรหสการบาดเจบ ไดแก S ๒๒, S ๓๒, S ๕๒, M ๘๐, S ๗๒, S ๘๒ และ S ๔๒


- ป ๒๕๕๙ ผปวย Capture the fracture ๑๐๖ ราย ผปวยทผาตดจำานวน ๗๘ ราย ผาตดไดภายใน ๗๒ ชวโมง๓ ราย คด๓.๑๘ %

- ป ๒๕๖๐ผปวย Capture the fracture ๙๔ ราย ผปวยทผาตดจำานวน ๖๖ราย ผาตดไดภายใน ๗๒ชวโมง ๔ ราย คดเปน ๖.๐๖ %

- ป ๒๕๖๑ ผปวย Capture the fracture ๘๘ ราย ผปวยทผาตดจำานวน๔๕ ราย ผาตดไดภายใน ๗๒ ชวโมง ๙ ราย คดเปน ๒๐.๐๐ %

- ยงไมพบขอมลผปวย Re – Fracture ในกลมผปวย ป ๕๙ –๖๑

๒. ขอมลประกอบการวเคราะห

464

การดำาเนนการ ในไตรมาสท ๑ ตงทม Capture the fracture โดยประกอบดวยสหสาขา

วชาชพ ซงประกอบดวย แพทยออโธปดกส อายกรรม เวชศาสตรฟ นฟ วสญญแพทย เวชศาสตรครอบครว พยาบาลจากทกแผนกทเกยวของ โภชนากร เภสชกร นกกายภาพบำาบด และนกเทคนคการแพทย โดยเปนคำาสงสำานกงานสาธารณสขจงหวด

การดำาเนนการ ในไตรมาสท ๒

๑. รวมประชมเชงปฏบตการ Fracture Liaison Service กบกรมการแพทย ณ โรงแรมเอเชย กทม. วนท ๒๒-๒๓ มนาคม ๒๕๖๑

๒. จดประชมเชงปฏบตการเครอขายเพอสรางการมสวนรวม และพฒนาสมรรถนะทม Capture the fracture วนท ๑๘ เมษายน ๒๕๖๑

๓. รวมประชมวชาการ รทน...กนหกซำา Re fracture Prevention กบเขตบรการสขภาพท ๗ ณ โรงแรมพลแมน ขอนแกน วนท ๑๒-๑๒ มถนายน ๒๕๖๑

๔. โครงการผาตด Capture the fracture นอกเวลาราชการ รพ.มหาสารคาม

๕. ประชมเชงปฏบตการ service plan Rally ๒๕๖๑ Re fracture Prevention วนท ๒๒ มถนายน ๒๕๖๑

ผลลพธ

ตวชวดเกณ

ฑ

ไตรมาสท ๑

ต.ค.–ธ.ค. ๖๐

ไตรมาสท ๒-๓

ม.ค.-๒๕ พ.ค.๖๑

๑. รอยละของโรงพยาบาลท ๑๐ เปา ๑ ทม ๑ ทม

465

มทม Capture the Fracture

๐% หมายผลงาน

๑ ทม ๑ ทม

รอยละ

๑๐๐% ๑๐๐%

๒. รอยละของผปวย Capture the Fracture ทมภาวะกระดกหกซำา

< ๓๐%


๐ ราย ๐ ราย

ผลงาน

๐ ราย ๐ ราย

รอยละ

๐% ๐%

๓. รอยละของผปวย Capture the Fracture ทไดรบการผาตดภายใน 72 ชม

> ๕๐%


๑๒ ราย ๓๓ ราย

ผลงาน

๒ ราย ๗ ราย

รอยละ

๑๖.๖๗% ๒๑.๒๑%

๓. สรปประเดนสำาคญทเปนความเสยงตอการทำาใหการขบเคลอนนโยบายหรอการดำาเนนงานไมประสบความสำาเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม ๓.๑ ความถกตองของขอมล และการเทยบเคยงผลลพธไดในเขต-ระดบประเทศ เพราะตองดงขอมลจากระบบ HDC และตองตดตามผลการดำาเนนการระยะยาวจงตองกำาหนดรายละเอยดตวชวดทชดเจน เชน กลมผปวย Capture the fracture ตองดงขอมลเฉพาะผปวยอายตงแต ๕๐ ป ขนไปทมกระดกสะโพกหกจากแรงกระทำาจาก

466

การลมในระดบทนอยกวาหรอเทยบเทาความสงขณะยนของผปวย หรอ การตดตามดภาวะหกซำาตองกำาหนดระยะเวลาการเฝาระวงหลงจากกระดกสะโพกหกใหเหมอนกนทวประเทศ

๓.๒ การมสวนรวมของสหวชาชพ ในการดแลผปวยรวมกนเพอผลกดนผลลพธการดแลผปวยใหบรรลตามเปาหมาย ซงตองอาศยความรวมมอจากผเกยวของหลายสาขา

๔. ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ



ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบ

ตรวจ

สงทผทำาหนาทตรวจราชการรบไปประสาน หรอ ดำาเนนการตอ

- ยงไมม CPG เพอใชเปนแนวทางการรกษาผปวยทเปนมาตรฐานเดยวกน

ไมม ไมม

- ปญหาการรวบรวมขอมลโดยใช IT ยงมความคลาดเคลอนสง

ไมม ไมม

467

ตวชวด Monitor 20 รอยละผปวยมะเรง 5 อนดบแรกไดรบการรกษาภายในระยะเวลาทกำาหนดผรบผดชอบ ประธานสาขา นพ.ประวทย แสวงด

โทร. 083-6605683 E-mail [email protected]เลขานการสาขา นางกมลรตน สปญญาบตร โทร 088-5629141 E-mail

[email protected]

1. ประเดนการตรวจราชการ Service Plan สาขา มะเรงลดระยะเวลารอคอย ผาตด เคมบำาบด รงสรกษาของมะเรง 5 อนดบ

แรก (มะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม มะเรงลำาไสใหญและทวาร มะเรงปากมดลก)

2. สถานการณ/ตวชวด (KPIs)/ผลการดำาเนนงาน (ตวชวดระดบประเทศ)

จงหวดมหาสารคาม พบผปวยมะเรงรายใหมเพมขนจากป พ.ศ. 2558-2560 มจำานวน 1,241, 1,395 และ 1,428 รายตามลำาดบ และในป 2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) มผปวยมะเรงรายใหมทงจงหวด จำานวน 1,843 ราย มะเรงทพบ 5 อนดบแรก ในป 2561 ไดแก มะเรงเตานม (191 ราย) มะเรงลำาไส (178 ราย) มะเรงทอนำาดและตบ (447 ราย) มะเรงทวาร (98 ราย) มะเรงปอด (73 ราย) และมะเรงปากมดลก (71 ราย) ป 2558-2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) พบผปวยทเสยชวตดวยโรคมะเรงเพมขนจำานวน 306, 290, 816 และ 572 รายตามลำาดบ จากอบตการณการเสยชวตของผปวยดวยโรคมะเรงรวม 3 ป (ป 2558-2560) พบผปวยเสยชวตดวยมะเรงทอนำาดมากเปนอนดบหนง

468

(295 ราย) รองลงมาคอ โรคมะเรงตบ (214 ราย) และมะเรงปอด (200 ราย) ตามลำาดบ

โรงพยาบาลมหาสารคามมศกยภาพดานการรกษาผปวยมะเรงเตานมและมะเรงลำาไสทวารดวยวธการผาตด และรกษาดวยยาเคมบำาบด ศลยแพทยทรกษาผปวยมะเรงดวยยาเคมบำาบดผานการอบรมการรกษาผปวยมะเรงดวยยาเคมบำาบดทกคน นอกจากนยงไดเพมศกยภาพการรกษาในผปวยมะเรงโรคเลอดและตอมนำาเหลองในรายทมอาการไมรนแรงและไมซบซอน แตกมขอจำากดในการรกษาผปวยโรคมะเรงชนดอนอกหลายชนดเกนศกยภาพของแพทยทรกษา ทำาใหมการสงตอผปวยมะเรงไปรบการรกษาทมศกยภาพมากกวาทงในเขตและนอกเขต ในป พ.ศ.2558-2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) มผปวยมะเรงทสงตอไปรบการรกษาในเขตทโรงพยาบาลขอนแกน โรงพยาบาลศรนครนทร และโรงพยาบาลรอยเอด จำานวน 968, 1,270, 1,258 และ 757 ราย ตามลำาดบ มผปวยมะเรงทสงตอนอกเขตในป พ.ศ.2559-2560 จำานวน 102 ราย และ 69 รายตามลำาดบ ป พ.ศ.2561 (ต.ค.60-ม.ค.61) มจำานวน 25 ราย (แยกเปนผปวยมะเรงรายเกาทไปรกษาตอเนองจำานวน 22 ราย รายใหมจำานวน 3 ราย) นอกจากนเขตสขภาพท 7 ยงไดเพมศกยภาพดานการรกษาผปวยมะเรงดวยยาเคมบำาบดและรงสรกษาทรพ.รอยเอดในป พ.ศ.2560 ทำาใหผปวยมะเรงไดรบการรกษาทรวดเรวขน ระยะเวลาการรอคอยควรงสรกษานอยลง ทำาใหการสงตอนอกเขตลดลงตามไปดวย

จากผลงานการรกษาผปวยมะเรงทผานมา พบวา ระยะเวลารอคอยการผาตดไมเกน 4 สปดาห ไดรบการรกษาดวยเคมบำาบดภายใน 6 สปดาห และระยะเวลาการรอคอยรงสรกษาไมเกน 6 สปดาหนน จงหวดมหาสารคามผานตามเกณฑแนวปฏบตทกำาหนดไว โดยตงแตป 2558-2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยการผาตดภายในระยะเวลา 4 สปดาห คดเปนรอยละ 88, 95.39, 96.56

469

และ 96.26 ตามลำาดบ รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยเคมบำาบดภายในระยะเวลา 6 สปดาห คดเปนรอยละ 87.71, 94.37, 90.72 และ 87.61 ตามลำาดบ รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยรงสรกษาภายในระยะเวลา 6 สปดาห คดเปนรอยละ 100, 85.94, 94.02 และ 96.66 ตามลำาดบ แตการคดกรองมะเรงปากมดลกในสตรอาย 30-60 ป ยงทำาไดนอยไมผานตามเกณฑทกำาหนดไว ผลงานสะสม 5 ป (ป 2558-2562) เปาหมายมากกวาหรอเทากบรอยละ 70 ผลงานททำาไดในป 58-61 (ต.ค.60-พ.ค.61) คดเปน 19.09, 31.85, 40.94 และ 47.24 สาเหตเนองจากการดำาเนนงานทไมตอเนองของเจาหนาทในแตละพนท ประชาชนขาดความรและการตระหนกในการเขารบบรการการตรวจคดกรองโรค การประชาสมพนธทยงไมทวถงและตอเนอง ทำาใหมจำานวนผทมารบบรการนอย รวมไปถงปญหาสารสนเทศการใชโปรแกรม Thai cancer base (TCB) ในการเกบบนทกขอมลผปวยมะเรง จงหวดมหาสารคามไดดำาเนนการใชโปรแกรม TCB แลวทง 13 รพช. แลวแตยงขาดการเชอมโยงของขอมลผปวยในแตละพนทและขอมลยงไมเปนปจจบน เนองจากไมมผรบผดชอบหลกในการทำาทะเบยนมะเรงในแตละพนททำาใหการบนทกขอมลและสงตอขอมลยงไมตอเนองและลาชา

3. รายการขอมลหรอตวชวดปงบประมาณ 2561

ลำาดบ


หมาย


2559 2560 2561(1 ต

.ค.60-31 พ.ค.61)

1 รอยละของผ ≥ 80%

88%(44/

95.39%

96.56%

96.26%

470

ปวยทไดรบการรกษาดวยการผาตดภายในระยะเวลา 4 สปดาห

50) (145/152)

(197/204)

(103/107)

2 รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยเคมบำาบดภายในระยะเวลา 6 สปดาห

≥ 80%

87.71%(50/57)

94.37%

(134/142)

90.72%

(176/194)

87.61%

(99/113)

3 รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยรงสรกษาภายในระยะเวลา 6 สปดาห

≥ 80%

100%

(13/13)

85.94%

(55/64)

94.02%

(63/67)

96.66%

(29/30)

471

ตวชวดรายการขอมล

ผลการดำาเนนงานปงบประมาณ 2561 (1 ต.ค.60-31 พ.ค.61)

เมอง

บรบอ


วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยการผาตดภายในระยะเวลา 4 สปดาห

เปาหมาย 17 8 11 17 6 13 10 2 2 6 6 1 4

ผลงาน 19 8 12 17 7 13 10 2 2 6 6 1 4

รอยละ 89.47

100

91.66 100 85.

71100 100 10

0100

100

100

100

100

รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยเคมบำาบดภายในระยะเวลา 6

เปาหมาย 18 9 14 13 5 9 11 3 1 6 4 1 5

ผลงาน 19 9 17 16 6 12 13 3 2 6 4 1 5รอยละ 94.

73100

82.35

81.25

83.33

75 84.61

100

50 100

100

100

100

472

สปดาหรอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยรงสรกษาภายในระยะเวลา 6 สปดาห

เปาหมาย 6 1 4 4 4 1 3 1 1 2 0 1 1

ผลงาน 6 1 4 4 4 1 3 2 1 2 0 1 1

รอยละ 100 100 100 100 100 10

0 100 50 100

100 0 10

0100

473

4. ปญหา/อปสรรค/ขอเสนอแนะ1. การคดกรองมะเรงปากมดลกยงทำาไดนอย เนองจากขาดการ

ประชาสมพนธและดำาเนนงานทยงไมตอเนองและครอบคลมทกพนท ประชาชนขาดความรและการตระหนกในการเขารบบรการการตรวจคดกรองโรค

2. การใชงาน TCB และการเชอมโยงขอมลยงไมเปนแบบ real time ยงไมมผรบผดชอบงานหลกในแตละพนท และการเชอมโยงขอมลผปวยมะเรงภายในจงหวดและสขภาพเขต 7 ยงไมครอบคลม

3. การจดสรรงบประมาณในการอบรมหลกสตรมะเรงมจำานวนจำากด

5. ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร1. เพมการคดกรองมะเรงปากมดลกเปนตวชวดของผบรหาร

ระดบสง มการตดตามผลการดำาเนนงานอยางตอเนองและมการสนบสนนงบประมาณในการดำาเนนงานอยางตอเนองทกป

2. กำาหนดนโยบายในการบงคบใชโปรแกรมทะเบยนมะเรง (Thai cancer base) ทกโรงพยาบาลและทกจงหวด เพอใหการเชอมโยงและสงตอขอมลผปวยระหวางโรงพยาบาลสะดวกและรวดเรวขน

3. เพมงบประมาณการอบรมหลกสตรเฉพาะทางโรคมะเรง เพอพฒนาศกยภาพของบคลากรทางการแพทยในการดแลผปวยมะเรงใหมประสทธภาพมากยงขน(แหลงทมาของขอมล : ศนยขอมลและคอมพวเตอร โรงพยาบาลมหาสารคาม จากฐานขอมล HDC)

474

ตวชวด Monitor 21 รอยละของผปวยตาบอดจากตอกระจก (Blinding Cataract) ไดรบการผาตดภายใน 30 วนผรบผดชอบ ประธานสาขา พญ.เพยงใจ ลวกล

โทร. 081-261-6252 เลขานการสาขา นางอญชล คณโน โทร. 085-6841096 E-mail:

[email protected]

1. ประเดนการตรวจราชการ Service Plan สาขาจกษ1.1 เพมความครอบคลมการคดกรองสายตาผสงอาย1.2 การเพมคณภาพและการเขาถงบรการ ลดระยะเวลารอคอย

และลดการสงตอออกนอกเขต

2. สถานการณ จากการสำารวจพบวาประชากรไทยมความชกของภาวะตาบอด

0.59% สายตาเลอนราง 1.57% สาเหตสำาคญของภาวะตาบอด คอ ตอกระจก (51%) ตอหน (9.8%) ภาวะตาบอดในเดก (5.7%) เบาหวานเขาจอตา (2.5%) กระจกตาขน (2.0%) ทงนรอยละ 80 ของ

475

ภาวะตาบอดสามารถปองกนหรอรกษาได องคการอนามยโลก (WHO) ไดตงเปาหมายการลดความชกภาวะตาบอดใหตำากวา 0.50% ภายในป พ.ศ. 2563 เปาประสงคของการพฒนาระบบบรการสขภาพสาขาตา คอ การลดความชกภาวะ ตาบอดใหตำากวา 0.50% เพมคณภาพและการเขาถงบรการใน 5 โรคหลก คอ ตอกระจก จอตา (เนนเบาหวาน และ ROP) ตาบอดในเดก ตอหน กระจกตาขน ลดระยะเวลารอคอยและลดการสงตอออก นอกเขต

ตวชวดระดบประเทศ 1.การพฒนาการคดกรอง และผาตด Blinding Cat ใหมากขน

2. การใชฐานขอมลผานโปรแกรม Vision2020 3. การคดกรอง DR (ดำาเนนงานรวมกบ NCD ) 4. การคดกรอง ROP (ดำาเนนงานรวมกบ New Born) 5. การคดกรอง Glaucoma

6. การจดตง Retina Center 4 แหง ในป 59 และครบทกเขตในป 2561

ตวชวดระดบเขต/จงหวด1. ผสงอาย 60 ปขนไป ไดรบการคดกรองสายตา รอยละ 75

ฐานขอมลผานโปรแกรม Vision 2020 2. ผปวยตอกระจกชนดบอด (Blinding Cat) ไดรบการผาตดภายใน 30 วน รอยละ 85

3. ผปวยสายตาเลอนรางจากตอกระจก(Low vision Cat) ไดรบการผาตดภายใน 90 วน รอยละ 80

4. ผปวยเบาหวานไดรบการคดกรองเบาหวานขนจอประสาทตา รอยละ 60

5. ผปวย DR ไดรบการรกษาภายใน 30 วน รอยละ 100

476

ตวชวด (KPIS) ผลการดำาเนนงาน

ลำาดบ


หมาย

ผลการดำาเนนงาน2558 2559 2560 2561

(1 ต

.ค.60-30 พ.ค.61)

1. คดกรองสายตาในผสงอายในพนทจงหวดมหาสารคาม

รอยละ 75

83.72(109,877)

85.51(122,747)

79.10(114,837)

78.64(80,20

6)

2. รอยละของผปวยตาบอดจากตอกระจก(Blinding Cat) ไดรบการผาตดภายใน 30 วน

รอยละ 85

82.14(791)

89.74(796)

93.27(905)

98.20(457)

3. รอยละของผปวยตาบอดจากตอกระจก(Non Blinding Cat)ใหไดรบ

รอยละ 80

81.93(780)

77.24(828)

82.23(613)

98.55(327)

477

การผาตดภายใน 90 วน

4. รอยละของผปวยเบาหวานไดรบการคดกรองภาวะเบาหวานขนจอประสาทตา

รอยละ 60

48.80(23,521)

44.74(18,418)

60.11(36,602)

57.93(29,54

4)

478

ตวชวดรายก

ารขอมล

ผลการดำาเนนงานปงบประมาณ 2560 (1 ต.ค.60-30 พ.ค.61)อ

.เมอง

บรบอ


วาปปทม



นาเชอก

นาดน


แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

1. คดกรองสายตาในผสงอายในพนทจงหวดมหาสารคามรอยละ 75


7,682

2,265

12,267

21,166

15,827

11,732

4,677

3,399

4,963

1,765

9,582

2,396

4,267

ผลงาน

2,301

1,359

9,985

17,972

13,135

11,546

4,178

2,364

3,967

351 8,577

1,845

2,626

รอยละ

29.95

60.00

81.40

84.91

82.99

98.41

89.33

69.55

79.93

19.89

89.51

77.00

61.54

2. ผปวยเบาหวานได


8,826

4,955

4,232

5,869

7,642

4,312

2,999

1,951

2,012

1,683

3,336

1,262

1,923

ผล 3,6 2,7 2,78 4,41 2,68 3,12 1,7 1,2 1,2 1,4 2,2 819 1,3

479

รบการตรวจคดกรองภาวะเบาหวานขนจอตาโดยการถายภาพรอยละ 60

งาน 80 59 7 3 7 3 58 87 23 39 06 63รอยละ

41.69

55.68

65.86

75.19

35.16

72.43

58.62

65.97

60.79

85.5

66.13

64.9

70.88

ขอมลจากฐาน HDC 22 ม.ย. 61

3. แผนการขบเคลอน ป 61 (ผลการวเคราะหตามกรอบ 6 Building Blocks ภาพรวมจงหวด)

480

ตวชวดตามแผนงานหลก

ภารกจ/แนวทางการดำาเนนงานระดบจงหวด

ภารกจ/แนวทาง

การดำาเนนงานระดบ

อำาเภอ

ภารกจ/แนวทางการดำาเนนงานระดบตำาบล (รพ.สต.)

ภารกจ/แนวทางการดำาเนนงาน

ระดบชมชน/อสม.

ภาค

สงสนบสนน/งบ

ประมาณลงไปอำาเภอ ตำาบล

การประเมน

ผล

1. รอยละของผสงอายไดรบการคดกรองสายตาและบนทกผลผานโปรแกรม Vision2020

1. จดประชมชแจง และวางแผนการปฏบตงานในการออกตรวจเพอยนยนการรกษา/ผาตด2. จดประชมวชาการเรองตอกระจก และการตรวจคดกรองโดยการวดสายตา และการบนทกผลผานโปรแกรม Vision20203. ทมจกษออกใหบรการ

1. ตรวจคดกรองโดยการวดสายตา(Visual Acuity : VA) ซำาโดย Snellen Chart2. ลงบนทกผลการตรวจ

1. คดกรองสายตาในพนทโดย อสม. โดยใชแผนตว E ทระยะ 3 เมตร ไมเหน สงวดสายตาซำาท รพช.2. ลงบนทกผลการตรวจคดกรอง

1. ผนำาชมชนชวยประชาสมพนธในพนทโรคตอกระจกรกษาโดยการผาตด หากไมรกษาจะกลายเปนตอหนและตาบอด2.

1. งบสนบสนนวสดอปกรณในการทำางาน เชน คมอการวดสายตา, แผนตว E, SnellenChart,

1. ผลงานการตรวจคดกรองจากโปรแกรม Vision2020

481





อำาเภอ




ภาค




ผล

ตรวจคดกรองซำาและตรวจยนยนวนจฉย การรกษา และออกวซาผาตด3.1 ผปวยตอกระจกชนดบอด(Blinding Cataract) ไดรบการผาตดภายใน 30 วน3.2 ผปวยตอกระจกชนดไมบอดหรอสายตาเลอนราง(Low vision cataract) ไดรบการ

คดกรองสายตาในโปรแกรม Vision2020 และออก วซา VA3. สงตอผปวยใหไดรบการผาตด4. ตดตามผ

สายตาในโปรแกรม Vision20203. เปนเครอขาย HHC4. ชวยตดตอประสานกบทมจกษในรายมปญหา

อสม.สามารถตรวจคดกรองเบองตนถงบนไดบาน3. อปท. อาจชวยเหลอดานพาหนะการเดนทางนำาสงผปวยเพอไปรบการผาตด

Ocuder2. งบประมาณสนบสนนการปฏบตในพนท

482





อำาเภอ




ภาค




ผล

ผาตดภายใน 90 วน4. จดระบบการบรการใหผปวยตอกระจกใหไดรบการผาตดตอกระจกไดทนเวลา

ปวยใหไดรบการรกษา5. ตดตามเยยมบานในรายทไมมญาตดแล

2. รอยละของผปวยเบาหวานไดรบการ

2. จดประชมวชาการเรองภาวะเบาหวานขนจอประสาทตา และการตรวจคดกรองโดยการถายภาพ

1. ตรวจคดกรองภาวะเบาหวานขนจอประสาท

1. ตรวจคดกรองภาวะเบาหวานขนจอประสาทโดย

1. ผนำาชมชนชวยประชาสมพนธในพนท ถง

1. งบสนบสนนครภณฑในการทำางาน

รายงานผลการดำาเนนงาน

483





อำาเภอ




ภาค




ผล

ตรวจคดกรองภาวะเบาหวานขนจอตาโดยการถายภาพ

ดวยกลอง Fundus Camera และการแปรผลผลภาพถายจอประสาทตา3. มระบบ Consult ผาน Line group โดยพยาบาลเวชฯตา และจกษแพทย4. ม Fundus Camera ครบทกสถานบรการ มเครองสำารองในกรณชำารดระหวางปฏบต

โดยการถายภาพดวยกลอง Fundus Camera2. สงตอผปวยทผดปกตพบจกษแพทยเพอตรวจวนจฉย และรกษา3. บนทกผล

การถายภาพดวยกลอง Fundus Camera2. สงตอผปวยทผดปกตพบจกษแพทยเพอตรวจวนจฉย และรกษา3. บนทกผลการตรวจคด

ความสำาคญในการตรวจคดกรอง,รกษาไมได แตชะลอความรนแรงได

ใหเพยงพอ เชน Fundus Camera2. งบประมาณสนบสนนการปฏบตในพนท

484

485

4. แผนการดำาเนนงาน/มาตรการ (ตวชวดระดบประเทศ)

ตวชวด เปาหมาย

มาตรการ ผลการดำาเนนงาน3

เดอน6

เดอน9

เดอน12 เดอน

1. คดกรองสายตาในผสงอายในพนทจงหวดมหาสารคาม

รอยละ 75

1. คดกรองเบองตนโดย อสม.โดย E game ทระยะ 3 เมตร2. วดสายตาซำาโดยรพช. โดยซำาโดย Snellen Chart3. ทมจกษตรวจวนจฉยยนยน4. ทกระดบลงบนทกผาน Vision2020

30%23.15(26,099)

50%57.0(47,910)

75%78.64(80, 206)

90%

2. รอยละของผปวย

รอยละ 85

1. คดแยกชนดตอกระจก

85%97.3(172)

85%99.0เปา

85%98.20

เปา

85%

486



เดอน6

เดอน9


ตาบอดจากตอกระจก(Blinding Cat) ไดรบการผาตดภายใน 30 วน

เปน Blinding Cat และ Non Blinding Cat2. จดระบบ Fast tract สำาหรบตอกระจกชนด Blinding ไดรบการผาตดกอน

หมาย/ผลงาน(377/373)

หมาย/ผลงาน(466/457)

3. รอยละของผปวยตาบอดจากตอกระจก(Non Blinding Cat) ใหไดรบการผาตดภายใน

รอยละ 80

1. คดแยกชนดตอกระจกเปน Blinding Cat และ Non Blinding Cat2. จดระบบใหผปวยไดรบการผาตดใหทน

80%91.40(126)

80%98.79

เปาหมาย/ผลงาน(249/246)

80%98.55

เปาหมาย/ผลงาน(332/327)

80%

487



เดอน6

เดอน9


90 วน เวลาตามเกณฑเปาหมายตวชวด

4. รอยละผปวยเบาหวานไดรบการตรวจคดกรองภาวะเบาหวานขนจอตาโดยการถายภาพ

รอยละ 60

มระบบใหผปวยเบาหวานใหไดรบการถายภาพจอประสาทตา โดยทำางานรวมกบ NCD

10%16.38(7,98

1)

30%50.0(20,761)

50%57.93(29,544)

60%

5. นวตกรรม/Bestpractice (ปทผานมา)5.1 การบรหารจดการเรองการดแลภาวะจอประสาทตาผด

ปกตในทารกเกดกอนกำาหนดม One Stop Service การดแลเดก ROP Screening รกษาไดเอง (Laser ROP) และสามารถดแลเครอขายเดยวกน โดยรบ Refer Case ROP จากรอยเอด กรณตองรกษาดวยเลเซอรมระบบบรหารจดการเครองมอรวมกน (Retina Camera) ในเขตสตภาพท 7 และทำางานรวมกบสาขาทารกแรกเกดอยางเปนระบบ มเครอขายจดการบรหารรวมกน ซงทำาใหเกดการบรหารจดการทประสทธภาพ

488

ผลลพธคอ 1. ทารกแรกเกดกลมเสยงไดรบการตรวจคดกรอง/รกษาในเวลาทเหมาะสมรวดเรว และปลอดภย - มระบบ Online Tele-Consultation - มระบบสงตอการรกษาทมประสทธภาพ - ม Fast tract for laser/Surgery และม Extra NICU Bed

2. ลดความแออดของผปวยท รพ.รบการรกษา 3. ลดคาใชจายการใหบรการ โดยการใชทรพยากรรวมกนครภณฑการแพทย (Retina Camera) บคลากร (จกษแพทยดานจอประสาทตา) 4. ลดภาระการเดนทาง และคาใชจายของผรบบรการ 5. มการพฒนาศกยภาพของบคลากร และการทำางานเปนทมในเครอขาย การใชกลอง Ret Cam และการแปรผลเบองตน

5.2 Retina Center - เปนโรงพยาบาลระดบ S ทมศกยภาพในการดแลรกษาโรคจอประสาทตาไดเทยบเทาระดบ A (เชน LaserROP/ฉดยาเขานำาวนตา/การผาตด) สามารถดแลเครอขายเดยวกน (รบสงตอจากรอยเอด กาฬสนธ) และนอกเครอขาย (รบสงตอจากยโสธร มกดาหาร นครพนม)

ผลลพธคอ 1. ลดการ Refer Out ลดคาใชจายการใหบรการในการตามจาย 2. ลดความแออด และแบงเบาภาระของรพ.ทรบการรกษา 3. ลดภาระการเดนทาง และคาใชจายของผรบบรการ

4. การพฒนาศกยภาพของบคลากร6. ปจจยความสำาเรจ

- นโยบาย และผลกนำานโยบายสการปฏบต- การมสวนรวมของชมชม และทมสขภาพในพนท

- งบประมาณสนบสนน อปกรณ เครองมอ

489

ปญหาอปสรรค (สงททำาไมสำาเรจ) - ทศนคตตอการตรวจ รกษาการผาตด

- ความรความเขา ความตระหนกของประชาชน- บคลากรในพนท ยงขาดแคลน ไมมพยาบาลเฉพาะสาขาในพนท

7. ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร(สงทตองการความชวยเหลอ)- ความเขมขนในการผลกดนนโยบายสการปฏบต- สนบสนนบคลากรในการศกษาตอเฉพาะทาง- สนบสนนงบประมาณในการดำาเนนงานในพนท

แผนการดำาเนนงาน ป 2561- ประชมสรปผลงานประจำาป วเคราะหและวางแผนการปฏบตงาน - ประชมวชาการฟ นฟความร เพอเตรยมความพรอมจดหา

อปกรณ เครองมอ

490

ตวชวด Monitor 22 รอยละของโรงพยาบาล M/F ทใหบรการ Intermediate Care

: รอยละสถานพยาบาลระดบ M และ F ทใหบรการระยะกลาง: เกณฑการประเมนป ๖๑ รอบ 12 เดอน รอยละ๑๐

1. สถานการณ ผปวยทไดรบการจำาหนายจากโรงพยาบาลมหาสารคามแตมความ

จำาเปนตองไดรบการดแลตอเนองหรอรบการฟ นฟสภาพยงคงเปนประเดนปญหาทสำาคญ เนองจากระบบบรการสขภาพในปจจบนมงเนนการดแลรกษาผปวยทมการเจบปวยเฉยบพลน และไมไดมระบบการดแลทเปนรอยตอระหวางโรงพยาบาลมหาสารคามกบโรงพยาบาลชมชนในการดแลผปวยระยะกลางใน 3 กลมเปาหมาย คอ Spinal cord Injury Stroke และ Traumatic brain injury สงผลใหตองนอนรกษาตวอยโรงพยาบาลนาน อตราการครองเตยงในโรงพยาบาลมหาสารคามสง ดงนนถาโรงพยาบาลชมชนสามารถมเตยงทรองรบกลมเปาหมายดงกลาวไดอยางนอย 2 เตยง กจะสามารถเชอมโยงการดแลตอเนองได ปจจบนโรงพยาบาลมหาสารคามไดดำาเนนการตามนโยบาย intermediate care ดงกลาวไป โดยมวตถประสงคพฒนาระบบในระยะแรก 2 ประเดน คอ

1. การจดบรการในรพ.มค. เพอหาโมเดลการดำาเนนงาน เพอความครอบคลมกลมเปาหมายเพอการสงตอและตดตามอยางมประสทธภาพ.

2. การจดบรการในรพช. เพอใหเกดความร ความเขาใจเพมขน ในการดแลเพอการฟ นฟระยะยาวและสามารถจดเตยงรองรบจำานวน 2 เตยงตามเกณฑได

ตารางท 143 การดำาเนนงาน/ผลการดำาเนนงานตามมาตรการสำาคญ

491

ลำาดบ

ตวชวด รายการขอมล ภาพรวมจงหวดรอบ 2 ณ ไตรมาส ๒

(ขอมล ม.ค.๖๑ ม– .ย ๖๑)

๑ รอยละสถานพยาบาลระดบ M และ F ทใหบรการระยะกลาง

เปาหมาย (12 เดอน)

รอยละ 10

ผลงาน รพ โกสมพสย (F ๑) รพ.วาปปทม (F1) รพ.บรบอ (M2) รพ.พยคฆ (M2)

อตรา/รอยละ รอยละ 100หมายเหต กลมเปาหมาย ยงไมไดดำาเนนการในกลม Spinal cord Injury และ Traumatic brain injuryจำานวนผปวยทงหมด 32 ราย แบงเปน 1.IMC Bed 7 ราย 2.IMC com 16 ราย 3.IMC OPD 9 ราย

การดำาเนนงานทผานมาไดโมเดลรปแบบในการจดบรการในผปวย Stroke เรมจากการจดบรการในผปวยในไดรบความรวมมอจากหอผปวยและกลมงานการพยาบาลชมชน เปนอยางดในเรองดงตอไปน

1. การคดเขาผปวย IMC ตามเกณฑเพอใหทกฝายทเกยวของไดรบทราบและรวมดแล

2. ความครอบคลมการไดรบการตรวจวนจฉย/กำาหนด Problem List จากแพทยเวชศาสตรฟ นฟทกรายเพอการดแลขณะอยใน รพ.มค. และเพอให รพช. ไดรบทราบและรวมจดบรการสอดคลองกบปญหาผปวย

492

3. ไดแนวทางการดแลตอเนอง ในเรอง 3.1 การสงตอขอมล (COC R9/ไลน/ซองนำาสง/ทางโทรศพท) ครอบคลมทกอำาเภอ 3.2 การจดรปแบบบรการ 3 แบบ (IMC Bed /IMC com/IMC OPD) โดยไดออกชแจงรพช. และเครอขายของรพช. เขามารบทราบนโยบาย 3.3 การจดบรการในรพช. 2 เตยง ใน 4 รพช. หลก และรพช. อนๆ กไดรวมเตรยมและเขารวมครอบคลมทกแหง โดยมผปวยทงหมด 32 ราย

4. การสงเสรมความรความเขาใจในเรองการจดบรการ intermediate care แกรพช. และเครอขายทงจงหวดทางไลน

5. พฒนาบคลากร โดยสงอบรมหลกสตร การพฒนาศกยภาพบคลากรในการดแลผปวยระยะกลาง จำานวน 3 วน สำาหรบพยาบาล ครอบคลมทกรพช. ทกแหง ยกเวนรพ.ยางสสราช

6. พฒนาทกษะผปวยและผดแลเพอการดแลตอเนองโดย กลมงานการพยาบาลชมชน ไดดำาเนนกจกรรมรวมดแลดงน 6.1 Dischang Plan case IMC 6.2 จดตงศนยพฒนาทกษะผปวยและผดแลเพอการดแลตอเนอง 6.3 ศนยสนบสนนเครองมอแพทยเพอการดแลตอเนอง


- ประเดนการสงขอมลทางไลน- การขยายงานไปกลมเปาหมายอนอาจจะไมครอบคลมประเดน

คณภาพขนอยกบความรวมมอของผเกยวของ1. การสงตอขอมล หนวยงานหลก การรบชวงขอมลของหนวย

งานระดบรองลงไป

493

2. การดำาเนนงานใหเปนไปตาม ตวชวด (ผปวยไดรบการฟนฟสภาพ อยางนอย 12 ครงตอ 6 เดอน) เนองจากมนกกายภาพบำาบดทออกปฏบตงานในชมชนนอย ไมเพยงพอ

3. ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ




สงทผทำาหนาทตรวจราชการรบไปประสาน หรอ ดำาเนนการตอ

1. ความพรอมของบคลากร - ความรดานการฟ นฟสภาพในกลมเปาหมาย - นกกายภาพบำาบดทลงปฏบตงานในชมชนไมเพยงพอ2. เครองมอในการฟ นฟสภาพยงไมเพยงพอในการสนบสนนใหผปวยไปใชในชมชน

3. เครองมอ ในการฟ นฟสภาพททนสมยสำาหรบ รพช.ในการดแล IMC OPD ยงไมเพยงพอ

- จดสรรงบประมาณดานการฝกอบรมใหครอบคลมพนทระดบ รพ.สต ซงจะตองดแลตอเนอง- จดสรรงบประมาณดานวสดอปกรณ เครองมอฟ นฟสภาพ- จดสรรใหมนกกายภาพบำาบดมากขน

จดสรรงบประมาณจดสรรตำาแหนงใหงบประมาณขยายรปแบบการดแลเปนลกษณะศนยฟ นฟสภาพประจำาจงหวดทกแหง


494

1. จดสรรงบประมาณดานการฝกอบรมใหครอบคลมพนทระดบ รพ.สต ซงจะตองดแลตอเนอง

2. จดสรรงบประมาณดานวสดอปกรณ เครองมอฟ นฟสภาพ3. จดสรรใหมนกกายภาพบำาบดมากขน

5. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางรปแบบการจดระบบบรการ intermediate care จงหวด

มหาสารคาม

495

ตวชวด Monitor PLUS 1 ลดอตราปวยตายโรคปอดบวมในเดก (1 เดอน–5 ป) ผรบผดชอบ ประธานสาขา

นพ.วเชยร ฉกาจนโรดม

รองประธาน พญ.นลน ยมศรเคน โทร. 085-3344203 E-mail :

[email protected]เลขานการ นางวลย ศรเตชะโทร. 093-3285880 E-mail :

[email protected]ผชวยเลขานการ นางกมลธรศจณ หรประเสรฐดล โทร. 083-2852445 E-mail :

[email protected]ผชวยเลขานการ นางคลนาถ ฐานะ โทร. 089-8615144 E-mail :

[email protected]


แผนพฒนาระบบสขภาพปงบประมาณ 2561 กระทรวงสาธารณสขไดมการทบทวนแนวทางการพฒนาหนวยบรการใหมทศทางทชดเจนและเปนระบบ เพอลดความแออดของโรงพยาบาลระดบตตยภมและเพมศกยภาพของโรงพยาบาลระดบทตยภม ปฐมภม รวมไปถงการสงตอทมประสทธภาพ เนนบรหารจดการภายใตทรพยากรทมอยรวมกน เกอกลกนใหบรการไดมาตรฐาน สาขากมารเวชกรรม จงหวดมหาสารคามไดดำาเนนการตามแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ โรคปอดบวมในเดกอาย 1 เดอน ถง 5 ป เพอลดอตราตายโดยมการพฒนาระบบบรการ โดยพฒนาแนวทางการสงตอผปวยเดกและระบบการใหคำาปรกษาไปสโรงพยาบาลชมชน พฒนาศกยภาพบคลากร จดหายาและวสดอปกรณการแพทยทจำาเปน มการประชมจดทำาแผนพฒนาระบบบรการ

mailto:[email protected]

496

รวมกน โดยเนนการใชเครองชวยหายใจชนด Non-invasive ในโรงพยาบาล Node คอ การใชเครอง High flow o2 canullar ventilator มการแบงโซนเครอขายรบผดชอบสำาหรบโรงพยาบาล Node ทมกมารแพทย เพมประสทธภาพของระบบสงตอและรบกลบ เพอดแลใหผปวยมความปลอดภยมากทสดและผปวยทอาการรนแรงหรอมภาวะหายใจลมเหลวไดรบการสงตออยางปลอดภย ลดภาวะแทรกซอนรนแรงในขณะสงตอและเมอผปวยเดกอาการพนวกฤตสามารถสงกลบโรงพยาบาลชมชนเพอการฟ นฟและดแลตอเนองไดอยางมประสทธภาพยงขน

รพ.Node กมารแพทย

เครอง HFNC

เครอขาย Node

บรบอ M2 1 5 รพ.นาเชอก/รพ.ยางสสราช/รพ.กดรง

วาปปทม F1 1 2 รพ.นาดน

โกสมพสย F1 1 1 รพ.เชยงยน

พยคฆภมพสย M2

0 1

2. ตวชวด(KPIs)/ผลการดำาเนนงาน ภาพรวมจงหวด

ลำาดบ

ตวชวด เปาหมา

ย

ผลการดำาเนนงานป

2558

ป2559

ป2560

ป2561(ต.ค. 60-

497

พ.ค. 61)

1. อตราปวยตายโรคปอดบวมในเดก อาย 1 เดอนถง 5 ป

ลดลงจากเดม

10%

ลดลง 50%(2

ราย)

เพมข

น 50%(3

ราย)

ลดลง 33.3%(2

ราย)

ตาย 0 ราย

2. อตราปวยตายโรคปอดบวมในเดกอาย 1 เดอน ถง 5 ป

< 1%

0.44%(2

ราย)

0.49%(3

ราย)

0.1%(2

ราย)

0 ราย

3. จำานวนปวยโรคปอดบวมในเดกอาย 1 เดอน ถง 5 ป

1,887

2,772

1,989

1,382

4. ผปวยโรคปอดบวมในเดก 1 เดอน – 5 ป จากรพช. รกษาตอ รพ.มค

ลดลง

159 210 106 75 ราย

5. อตราเกดภาวะแทรกซอนขณะสงตอ tube เลอน/หลด/ใส ER, IV บวมแดง/หลด/CPR

< 5%

7.8%(32 ครง)

3.7%(14 ครง)

3.8%(9

ครง)

3.6%(6

ครง)

6. จำานวนผปวยพนวกฤตหรอใชเครองชวยหายใจแตพนวกฤตสงกลบไปดแลตอท รพช.

เพมขน

1 6 6 5

498

499

ตวชวด

ปงบประมาณ

รายการ

ขอมล

ผลการดำาเนนงานปงบประมาณ 2558-2561 รวมทงจงหวด

อ.เมอง

บรบอ


วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

1. อตราปวยตายโรคปอดบวมในเดกอาย 1 เดอน ถง 5 ปลดจากเดม 10%

ป255

8

จำานวน(ราย)

676 341 124 335

24 100 30 54 85 31 87 0 0 1,887

จำานวนตาย

2 (0.3)

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 (0.11

%)ลดลง 50

%ลด

50%ป

2559


816 762 258 359

30 144 60 76 90 23 154

0 0 2,772


3 (0.37)

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3(0.11

%)

500

ตวชวด


รายการ

ขอมล


อ.เมอง

บรบอ


วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

ลดลง เพม 33%

เพม 33%

ป256

0


425 432 304 242

32 75 43 61 75 26 274

0 0 1,989


2 (0.47)

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ตาย2 ราย(0.1%

)ลดลง ลด

33%

ลดลง 33%

ป จำานว 345 295 197 17 12 29 16 67 57 11 17 0 0 1,382

501

ตวชวด


รายการ

ขอมล


อ.เมอง

บรบอ


วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

2561(

ต.ค.60-พ

.ค.61)

น(ราย)

6 7


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ราย

ลดลงรอยละ

2. อตราปวยตายโรคปอดบวมในเดก

ป255

8


676 341 124 335

24 100 30 54 85 31 87 0 0 1,887


2 (0.3%)

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2(0.11

%)

502

ตวชวด


รายการ

ขอมล


อ.เมอง

บรบอ


วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

อาย 1 เดอน ถง 5 ป <1%

ป255

9


816 762 258 359

30 144 60 76 90 23 154

0 0 2,772


3(0.36)

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3(0.11

%)

ป256

0


425 432 304 242

32 75 43 61 75 26 274

0 0 1,989


2ราย(0.47)

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7

0 0 ตาย2 ราย(0.1%

)ป จำานว 345 295 197 17 12 29 16 67 57 11 17 0 0 1,382

503

ตวชวด


รายการ

ขอมล


อ.เมอง

บรบอ


วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

2561(

ต.ค.60-พ

.ค.61)

น(ราย)

6 4


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ราย

3. ผปวยโรคปอดบวมในเดก

ป255

8

Tube 17 5 4 3 4 1 2 1 0 5 0 0 424,4

42No Tube

19 21 30 7 7 1 3 5 18 6 0 0 117

รวม 36 26 34 10 11 2 5 6 18 11 0 0 159

504

ตวชวด


รายการ

ขอมล


อ.เมอง

บรบอ


วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

อาย 1 เดอน ถง 5 ปสงตอรพ.มค

ป255

9

Tube 18 5 16 6 3 2 1 1 1 1 0 0 60

No Tube

38 19 20 6 30 5 12 0 0 20 0 0 150

รวม 59 24 36 12 33 7 13 1 1 24 0 0 210

ป256

0

Tube

6 5 7 1 4 3 3 0 1 10 0 0 40

No Tube

2 2 2 7 1 2 0 0 6 0 0 0 22

รวม 8 7 9 8 5 5 3 0 7 10 0 0 62ป

2561

Tube 8 7 8 4 6 2 4 1 1 5 0 0 46

NoTube

4 4 5 3 6 1 1 1 1 3 0 0 29

505

ตวชวด


รายการ

ขอมล


อ.เมอง

บรบอ


วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม

กดรง

(ต.ค.60-พ

รวม

12 11 13 7 12 3 5 2 2 8 0 0 75

506

จำานวนผปวยเดกปอดบวมอาย 1 เดอน – 5 ป Refer out

Refer โรงพยาบาล

ป 2558

ป 2559

ป 2560

ป 2561(ต.ค.60-พ.ค.61)

ศนยขอนแกน 4 6 2 6ศรนครนทร 2 1 1 3ศนยหวใจสรกต 0 0 1 0

รวม 6 7 4 9

3. การดำาเนนการโครงการพฒนาเครอขายกมารเวชกรรมจงหวดมหาสารคาม

ป 2558 * จดอบรมเชงปฏบตการการดำาเนนการ วกฤต ทกโรงพยาบาล

ป 2559 * โครงการเพมศกยภาพบคลากรในการดแลผปวยเดกในรพ.เครอขายทงจงหวด * รพ node ม high flow ventilator (โกสมพสย 1/วาปปทม 1/รพ.มค. 1) * รพ.บรบอ ใช high flow ventilator ใช 67 ราย ลด Refer ได 64 ราย * ตดตามเยยมการดำาเนนงานรพ Node และเครอขาย 100%

ป 2560 * เพมศกยภาพบคลากรในการดแลผปวยเดก/การใชhigh flow ventilator ทงจงหวด เปาหมาย 100% * จดทำาแนวทางการดแลผปวยเดก ปอมบวมรพ.มหาสารคาม ใช high flow ventilator 34 ราย failure 3 ราย

507

รพ.บรบอ ใช 61 ราย ลด Refer ได 57 รายรพ.วาปปทม ใช 51 ราย ลด Refer ได 47 รายรพ.โกสมพสย เรม ใช 2 ราย

ป 2561(ต.ค.-พ.ค.61)

เพมศกยภาพบคลากรในการดแลผปวยเดก/การใชhigh flow ventilator ทรพ.พยคฆภมพสย* รพ.มหาสารคามใช 18 ราย failure 1 ราย/รพ.บรบอ ใช 58 ราย failure 1 รายรพ.วาปปทม ใช 42 ราย failure 1 ราย/รพ.โกสมพสย ใช 2 ราย* พฒนาแนวทางการดแลผปวยเดกปอมบวมรวมกบรพ.ขอนแกน* จดประชมเชงปฏบตการในการดแลผปวยเดกรวมกบรพ.ขอนแกน หลกสตร 5 วน

4. แนวทางพฒนาสาขากมารเวชกรรม จ.มหาสารคาม- รพ.มค. และ รพช.ทกแหงไดมการประชม ทำาแผนพฒนาระบบ

รวมกนโดยเนนการใชเครองชวยหายใจชนด Non-invasive ในโรงพยาบาล Node - มแผนพฒนาสมรรถนะบคลากรสงอบรมเฉพาะทาง

- สำารวจจดทำาแผนวสดอปกรณการแพทยและยาทจำาเปนใหเพยงพอ

- มการแบงโซนเครอขายรบผดชอบสำาหรบโรงพยาบาล Node ทมกมารแพทย

- พฒนาระบบสงตอ และเมอผปวยเดกอาการพนวกฤตสามารถสงกลบโรงพยาบาลชมชน

508

KPIเปาหมาย

มาตรการแผนการดำาเนนงาน



ตวชวดหลก : อตราปวยตายโรคปอดบวมในเดก อาย1 เดอนถง 5 ป ลดลง 10%

ลดลง 10%

1.ถายทอดนโยบายและการขบเคลอน- จดตงคณะกรรมการพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขากมารเวชกรรม ระดบจงหวด- ประชมจดทำาแผนพฒนาระบบบรการรวมกนระหวาง โรงพยาบาลมหาสารคามและรพช.ใหสอดคลองตวชวด- จดทำาแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ สาขากมารเวชกรรม (บคลากร/วสดอปกรณการแพทย)

- จดตงคณะกรรมการ- จดประชม- จดทำาแผนพฒนาระบบบรการ

- จดอบรมเชงปฏบตการ- จดเวทแลกเปลยนเรยนร

ตดตามเยยมการดำาเนนงานรพ.Node และเครอขาย- PED Rally

วเคราะหและสรปรายงานผลการดำาเนนงานตามตวชวด

2. การจดการขอมลและการเฝาระวง- มการรายงาน/สบคนสาเหตการตาย/วเคราะหปญหา- มขอมลการตาย วเคราะหและ

- มแนวทางการจดการขอมล- จดทำาแผนอบรม- พฒนา

- จดเกบตวชวด- มขอมลการตาย วเคราะหและวางแผ

วเคราะหและสรปรายงานผลการดำาเนนงานตามตวชวด เสนอผบรหาร

วเคราะหและสรปรายงานผลการดำาเนนงานตามตวชวด เสนอผบรหาร

509

KPIเปาหมาย

มาตรการแผนการดำาเนนงาน



วางแผน แนวทางการสงตอ

น

3. พฒนาแนวทางการดแลผปวยเดกปอดบวม แนวทางการสงตอและดแลตอเนองไดอยางมประสทธภาพยงขน

จดทำา CPG รวมกบเขต

มแนวทางการดแลผปวยเดกปอดบวม แนวทางการสงตอ

สรปรายงานผลการดำาเนนงาน

4. เนนการใชเครองชวยหายใจชนด Non-invasive ในรพ.Node คอ เครอง High flow o2 cannulla

- จดทำาแผนอบรม

อบรมเชงปฏบตการ

อบรมเชงปฏบตการ

สรปรายงานผลการดำาเนนงานตามตวชวด

ปญหาและอปสรรค มาตรการการแกไขตาม 6

Building Blocks1. โรงพยาบาลพยคฆภมพสย (M2) ไมมกมารแพทย

1. สนบสนนใหมกมารแพทย

2. รพช.ไมมพยาบาลเฉพาะทาง 2. จดทำาแผนพฒนาศกยภาพบคลากร

3. การคดกรองและประเมนรกษาเบองตน

3. จดทำา CPG โรคปอดบวมในเดก

4. การวนจฉยโรคและการสรปเวช 4. จดวชาการ/การลง

510

ระเบยน ICD10/ทบทวน Case5. ประสบการณการใชเครองออกซเจน high flow

5. จดอบรมเชงปฏบต


ปญหา/อปสรรค/

ปจจยททำาใหการดำาเนน

งานไมบรรลวตถประสงค

ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ สงทผทำาหนาทตรวจ

ราชการรบไปประสาน หรอ ดำาเนนการตอ

แพทย โรงพยาบาลชมชนระดบ M2 มกมารแพทยโรงพยาบาลละ 1 คน โรงพยาบาลพยคฆภมพสยไมมกมารแพทยจดทำาแผนบคคลากรไวมกมารแพทยอยางนอย 2 คน ในโรงพยาบาลชมชนทเปน Node

สนบสนนอตรากำาลง

พยาบาล พยาบาลโรงพยาบาลจงหวดไดรบการพฒนาศกยภาพในการอบรมเฉพาะทาง 4 เดอน แตพยาบาลโรงพยาบาลชมชนยงไมไดผานการอบรมหลกสตรเฉพาะทาง ทำาใหขาดความมนใจในการดแลผปวยเดกทใชเครองชวยหายใจโดยโรงพยาบาลทเปน Node

สนบสนนการพฒนาศกยภาพพยาบาลโรงพยาบาลชมชน

511

สถานท โรงพยาบาลชมชนควรแยก Zone semi-PICU สำาหรบผปวยเดกวกฤต เพอเปนสดสวนลดการตดเชอและสรางความมนในใหผปวยและครอบครว- พฒนา ไอซยเดก โรงพยาบาลมหาสารคาม

สนบสนนการจดWard - corner

6. นวตกรรม/Best practice (ปทผานมา)

- โรงพยาบาลบรบอ สรางทมดแลผปวยเดกกงวกฤตโดยใชเครอง High flow O2 Nasal Canula

ตวชวด Monitor PLUS 2 อตราตายมารดาจากการตกเลอดหลงคลอด = 0

PLUS 3 ลดอตราการคลอดกอนกำาหนด (อายครรภนอยกวา 37 สปดาห) ลดลงรอยละ 10 จากปงบประมาณกอน

PLUS 6 การวเคราะหสถานการณ การผาตด ในรพ.ทสงขน โดยใช Robson ten group classification

512

ผรบผดชอบ ประธานสาขา พญ.สทธวรรณ โสภณววฒน โทร. 0813417533 E-mail ;

[email protected] เลขานการสาขา นางรำาไพ เกตจระโชต


1. ประเดนการตรวจราชการ Service Plan สาขา สตกรรม 3 ตวชวด

ตวชวดท 1 อตราตายมารดาจากตกเลอดหลงคลอด = 0ตวชวดท 2 ลดอตราการคลอดกอนกำาหนด (อายครรภ < 37

สปดาห) ลงรอยละ 10 จากปงบประมาณกอนตวชวดท 3 การวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดในโรง

พยาบาลทสงขนโดยใช Robson’s ten groups classification

2. สถานการณ/ตวชวด(KPIs)/ผลการดำาเนนงาน (ตวชวดระดบประเทศ) วเคราะหสถานการณสภาพปญหาของพนท ดานปญหาการตายของมารดาในจงหวดมหาสารคาม ขอมล ป 2557-2560 มารดาตาย 0-1 รายตอป สาเหตการตาย คอ ภาวะนำาครำาอดกนในหลอดเลอดปอด (Amniotic fluid embolism ; AFE) ระยะกอนคลอด 1 ราย ขณะผาตดคลอด 1 ราย เลอดคงในสมอง (Intracranial hemorrhage) จากภาวะพษแหงครรภ (Preeclampsia with severe feature) 1 ราย ไมมมารดาตายจากสาเหตตกเลอดหลงคลอด (Postpartum hemorrhage ; PPH)

2.1 ดานสถานการณตกเลอดหลงคลอด (PPH) พบอตรา PPH ป 2558-2560 เปน 0.69, 0.55, 1.04 ตามลำาดบ ป 2559 กรรมการ MCH Board จงหวดมหาสารคามไดประกาศนโยบาย ใหใชถงตวงเลอด (Safety Bag) ในโรงพยาบาลชมชนทกแหง เพอเปน

513

Warning signs ในการเฝาระวงปรมาณการสญเสยเลอดขณะคลอด เปนเครองมอชวยใหบคลากรสามารถประเมนปรมาณเลอดไดใกลเคยงความเปนจรง สามารถวางแผนชวยเหลอผคลอดไดอยางถกตองเหมาะสม มความมนใจในการตดสนใจมากขน มการพฒนาคณภาพเครอขายการดแลสตรตงครรภเสยงสงทงจงหวดอยางตอเนอง เชน การจด Zoning เพอการดแลหญงตงครรภ/ผคลอดไดครอบคลมทกพนท จดใหโรงพยาบาลทมศกยภาพสงทำาหนาทเปน Node แมขายในพนท คอ โรงพยาบาลระดบ M2 2 แหงคอ รพ.พยคฆภมพสย และ รพ.บรบอ โรงพยาบาลระดบ F1 ทมสตแพทย 1 แหง คอ รพ.โกสมพสย มศกยภาพในการดแล High risk ไดดเชนเดยวกน สวนโรงพยาบาล F1 ทไมมสตแพทยคอ รพ.วาปปทม จดใหสตแพทยจาก รพ.มหาสารคามออกชวยตรวจ/ผาตดคลอดในราย Elective 1 วนตอสปดาห นอกจากนนทมสตแพทยและพยาบาลผมความเชยวชาญจากสำานกงานสาธารณสขจงหวดและโรงพยาบาลมหาสารคาม รวมกบทมกมารเวชกรรม ออกเยยมเสรมพลงและสรางความเขมแขงในการจดระบบบรการดานแมและเดก มการประเมนมาตรฐานหองคลอดคณภาพ ฝากครรภคณภาพ การจดบรการคลอดมาตรฐาน ฟ นฟความรบคลากร ออกชแจงทำาความเขาใจการใช CPG update มการสมมตสถานการณฉกเฉนและแกปญหา เปนตน นอกจากนนยงสงทมตวแทนจากโรงพยาบาลระดบ F1 และ F2 เขารวมฝกประสบการณการชวยเหลอ High risk pregnancy ในภาวะวกฤตฉกเฉน (Obstetrics crisis rally) เขตสขภาพท 7 ดานการบรหารจดการ มจดระบบการใหคำาปรกษาทโดดเดนคอมสตแพทยโรงพยาบาลมหาสารคาม คอยรบและใหการปรกษาตลอด 24 ชวโมง แบบพดแลนองและเปนหองคลอดเดยวกน (One Labor Room One Province) คอ ผคลอดทรบไวในหองคลอดทกโรงพยาบาล จะไดรบการวางแผนดแลโดยทมผเชยวชาญ ทำาใหโรงพยาบาลชมชนมความเชอมนและสามารถดแลผคลอดไดเตมศกยภาพ กรณฉกเฉนมระบบสงตอแบบ Fast

514

track ทมประสทธภาพ ดานเครองมอ อปกรณและยาจำาเปน จดหาใหมครบทกโรงพยาบาล เชน Electronic fetal monitoring, Newborn resuscitator, Ultrasound, Infusion pump และอปกรณชวยฟ นคนชพมารดาและทารก มระบบสำารองยาจำาเปนในกรณตกเลอดหลงคลอด คอ Nalador, Cytotec โดยเภสชกรประจำาโรงพยาบาลเปนผรบผดชอบจดหาใหมพรอมใช ดานระบบสำารองเลอด ในโรงพยาบาลระดบ F ไมมระบบสำารองเลอดแตสามารถจดหาจาก Node แมขายไดอยางทนทวงท

ผลการพฒนา ป 2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) พบอตราการตกเลอดหลงคลอด รอยละ 1.29 โรงพยาบาลชมชนทพบมากทสด คอ โกสมพสย (รอยละ 3.32) รองลงมา คอ รพ.พยคฆภมพสย (รอยละ 2.61) และ รพ.บรบอ (รอยละ 2.59) มผคลอดทมภาวะตกเลอดสงดแลตอใน รพ.มหาสารคาม จำานวน 5 ราย ตองตดมดลกจากภาวะตกเลอดหลงคลอด 3 ราย จากสาเหตรกเกาะแนนผดปกต (Placental adherence) 2 รายและ Post C/S with endometritis 1 ราย ไมมมารดาตายจากการตกเลอด ซงแสดงใหเหนถงประสทธภาพการปองกนและชวยเหลอดแลรกษาไดทนเวลา

2.2 ดานประเดนการคลอดกอนกำาหนด (Preterm labor) ป 2558-2560 พบรอยละ 8.70, 5.46, 5.89 ตามลำาดบ วเคราะหสถานการณโดยรวม ป 2557-2560 สวนใหญพบการคลอด Preterm ในอายครรภ 35-36 สปดาห (รอยละ 49.63) รองลงมาคอ 33-34 และ 28-32 สปดาห อายมารดาพบมากทสดในกลมอาย 20–34 ป (รอยละ 65.89) รองลงมาคอ กลมวยรน 16-19 ป (รอยละ 16.99) ปจจยเสยงทสมพนธกบ Preterm มากทสด คอ PPROM (รอยละ 22.62) รองลงมาคอ Previous C/S (รอยละ 13.45) Preeclampsia (รอยละ 8.68) Fetal distress (รอยละ 4.77) ไดรบยากระตน Lung maturity (Dexamethazone 6 mg ทก 12 ชวโมง x 4 dose) ใน GA ≤ 34 สปดาห ครบ 4 dose รอยละ

515

38.82 กลมทไดรบยายบยงการเจบครรภ มความสำาเรจคอไมคลอด รอยละ 65 ในป 2560 ไดปรบ CPG การให Dexamethazone ใน GA < 37 สปดาห ทไมมขอหามของการใหยา การใช Progestorone เพอปองกนการคลอดกอนกำาหนด และในกลมท GA ≥ 35 สปดาห ถาไมมขอหามของการยบยงการคลอด จะมการพจารณาใหยาเพอยดอายครรภตามดลยพนจของสตแพทย วเคราะหดานปจจยเสยงโดยรวมในป 2557-2560 พบมารดาเจบครรภคลอดกอนกำาหนดทไมมปจจยเสยงสงถงรอยละ 79.20 ซงไดนำาไปวางแผนปองกนการคลอดกอนกำาหนดในกลมทไมมปจจยเสยงโดยการวดความยาวปากมดลกในหญงตงครรภทกรายและจายยาฮอรโมน Progestorone ในผทตรวจพบความยาวปากมดลกสนกรรมการ MCH Board ไดทำาการปรบปรง CPG Preterm นำาออกสอสารทกโรงพยาบาล รวมไปกบการการพฒนาความร เรมมการนำาฮอรโมน Progestorone มาใชในโรงพยาบาลมหาสารคาม และอยระหวางการขบเคลอนใหโรงพยาบาลชมชนสามารถจายยาได มการสำารวจการใหบรการ Transvaginal ultrasound ในโรงพยาบาลชมชนพบไมใหบรการ/ไมม Transvaginal Probe ประมาณรอยละ 50 ไดมการจดประชมเชงปฏบตการเรองการปองกนการคลอดกอนกำาหนดและฝกปฏบต (hand on) การตรวจอลตราซาวดเพอวดความยาวปากมดลกสำาหรบสตแพทยและแพทยทวไปในโรงพยาบาลชมชนทกแหง ใหสามารถตรวจวดความยาวปากมดลกได ดานเครองมอ/อปกรณในการตรวจ Transvaginal ultrasound จะไดจดหาใหมพรอมใชตอไป

มการพฒนาสมรรถนะพยาบาลวชาชพใหสามารถฝงยาคมกำาเนดในผคลอดวยรนกอนจำาหนายกลบบานเพอปองกนการตงครรภซำา และเสรมพลงผคลอดวยรนและครอบครวใหตงครรภครงตอไปในเวลาทเหมาะสม ซงโรงพยาบาลมหาสารคามและโรงพยาบาลชมชนทกแหงสงบคลากรเขารบการอบรมทแมขายเขตสขภาพท 7

516

ในการพฒนาการปองกนการคลอดกอนกำาหนดระดบปฐมภม ในกลมวยรน กรรมการ MCH Board ไดจดใหมการดำาเนนงานเชงรกแบบบรณาการรวมกบกลมงานเวชกรรมสงคม และคณะกรรมการพฒนาระบบสขภาพระดบอำาเภอ (District Health Board) และสถานศกษาระดบอดมศกษา โดยจดทมสตแพทยออกรวมรณรงคสงเสรมการกนโฟลก ใหความรเกยวกบเพศสมพนธทปลอดภย (Safe sex) และใหการบรการคมกำาเนดกงถาวรใน รพ.สต. ฯลฯ

ผลการพฒนา ป 2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) อตราการคลอดกอนกำาหนด ลดลงเปน รอยละ 5.71 คดเปนการลดลงรอยละ 3.06 เทยบกบปทผานมา

2.3 ดานสถานการณผาตดคลอด (C/S) จงหวดมหาสารคาม ใหบรการผาตดคลอดใน 4 โรงพยาบาล คอ รพ.มหาสารคาม รพ.บรบอ รพ.พยคฆภมพสย และ รพ.โกสมพสย (เรมมการผาตดคลอดป 2560) พบอตราผาตดคลอด ในป 2558-2560 รอยละ 35.11, 32.59 และ 34.64 ตามลำาดบ กรรมการ MCH Board จงหวดมหาสารคาม มการสนบสนนใหโรงพยาบาลทง 4 แหง ทำาการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดโดยใช Robson’s ten groups classification และวเคราะหความสมเหตสมผลในการผาตดคลอด

ผลการพฒนา ป 2561 (ต.ค.60-พ.ค.61) มการวเคราะหครบรอยละ 100 (4 โรงพยาบาล) อตรา C/S รวมรอยละ 38.13 ผลการวเคราะหโดยใช Robson’s ten group พบมากทสดในกลม previous C/S (group 5) รอยละ 30.27 รองลงมาคอ กลมครรภแรกทมอาการเจบครรภคลอด (group 1) รอยละ 17.37 กลมครรภแรกไมเจบครรภ (group 2) รอยละ 16.16 และกลมครรภหลงทไมเจบครรภ (group 4) รอยละ 11.56 ตามลำาดบ นอกจากขอบงชดานสตศาสตร ยงมเหตปจจยหลายอยาง ททำาใหอตรา C/S เพมขน เชนคา

517

นยมตอความตองการผาตดคลอดในปจจบน ความเสยงตอการฟองรองรองเรยน เปนตน

วเคราะหในกลมทผาตดคลอดโดยไมเจบครรภและไมไดรบการกระตนเรงคลอด (group 2b และ 4b) พบวา สวนใหญมขอบงช/ภาวะแทรกซอนทงดานมารดาและทารก รอยละ 81.85 โดยขอบงชทพบมากทสด คอ CPD (รอยละ 67.67) ดงนนในรายทวนจฉย CPD จงมการนำา CPD score มาใชประเมนรวมดวย (เรมดำาเนนการ พ.ค.61)


ลำาดบ

ตวชวด เปาหมายผลการดำาเนนงาน

2558

2559

2560

2561

1 อตรามารดาตายจากการตกเลอดหลงคลอด

0 0 0 0 0√

2 ลดอตราการคลอดกอนกำาหนด (อายครรภนอยกวา 37 สปดาห)

ลดลง 10%

เทยบจากปทผานมา

(8.70)

(5.46)

(5.89)

(5.71)ลดลง

3.06%×

3 มการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดในโรงพยาบาลโดย


518

ใช Robson ten group Classification

519



รขอมล


เมอง

บรบอ

พยคฆภม

พสย

วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม


1.อตรามารดาตายจากการตกเลอดหลงคลอดเทากบ 0


2,279

424 499 185 271 92 105 41 42 34 128 0 0 4,100

ผลงา

น PPH

13 11 13 2 9 2 1 0 0 0 2 0 0 53

รอยล

ะ PPH

0.57

2.59

2.61

1.08

3.32

2.17

0.95

0 0 0 1.56

0 0 1.29

รอยละมารดาตาย จาก

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

520


รขอมล


เมอง

บรบอ

พยคฆภม

พสย

วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม


PPH2. ลดอตราการคลอดกอนกำาหนด (อายครรภนอยกวา 37 สปดาห) ลดลงรอยละ 10 เทยบจากปทผานมา


2,279

424 499 185 271 92 105 41 42 34 128 0 0 4,100

ผลงาน 169 14 20 10 16 0 2 0 1 0 2 0 0 234รอยละ

การคลอดPreterm

7.42

3.30

4.01

5.41

5.90

0.00

1.90

0.00

2.38

0.00

1.56

0 0 5.71

รอยล

ะ Preterm

ทลดลง

ลดลง3.06

%

521


รขอมล


เมอง

บรบอ

พยคฆภม

พสย

วาปปทม



นาเชอก

นาดน

ยางสส

ราช

แกดำา

เชยงยน

ชนชม




1 1 1 1 4



522




9 เดอน

12 เดอน

1. อตรามารดาตายจากการตกเลอดหลงคลอด

0 มารดากลมเสยงสง (High Risk Pregnancy) ไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ลดการตาย

√ √ √ √

1. ระดบ Primary (P)1.1 สงเสรมการฝากครรภ กอน 12 สปดาห และครบคณภาพ1.2 คนหา/ คดกรองภาวะเสยง1.3 คมกำาเนดในกลมวยเจรญพนธทมโรคทางอายรศาสตร2. ระดบ Secondary (M,F)2.1 หองคลอดมาตรฐาน2.2 พฒนาสมรรถนะทมชวยเหลอฉกเฉน2.3 ระบบปรกษา/สงตอ Fast track

523




9 เดอน

12 เดอน

3. ระดบ Tertiary (S)3.1 ทมปรกษาระหวางสตแพทยและแพทยสาขาอน ๆ3.2 ความพรอมระบบสนบสนน หองผาตด/คลงเลอด/ยา/ ICU/3.3 ทบทวน MMR PMR Near miss ปรบปรงแนวปฏบต

2. ลดอตราการคลอดกอนกำาหนด (อายครรภนอยกวา 37 สปดาห)

ลดลงรอยละ 10 เทยบจากปทผานมา

ปองกนการคลอดกอนกำาหนด เพมขน12.5%

ลดลง 3.06

%

√ √

1. Primary prevention 1. มการ จด

524




9 เดอน

12 เดอน

1.1 ลดการตงครรภวยรน1.2 ใหวตามนโฟลก และแคลเซยม1.3 ปองกนการสบบหรขณะตงครรภ2. Secondary prevention2.1 U/S วดความยาวปากมดลก 20-24 สปดาห2.2 จายฮอรโมนโปรเจสเตอโรน ปองกนคลอดกอนกำาหนดในราย pregnancy with previous preterm2.3 จายฮอรโมนโปรเจสเตอโรน ปองกนคลอดกอนกำาหนดในราย pregnancy with short cervix3. Tertiary prevention3.1 ใหยายบยงการเจบครรภกอนกำาหนด3.2 ใหยา Dexamethazone ระหวางอายครรภ 24-36 สปดาห

ประชมชแจงระดบจงหวด2. บรณาการแผนงบประมาณกบงานทารกแรกเกดในการออกเยยมเสรมพลงและ update

อบรมแพทย

ทำา U/S วด

ความยาวปาก

มดลก

525




9 เดอน

12 เดอน

3.3 ใหยาปฏชวนะ วชาการ3. มการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดในโรงพยาบาลทเพมขนโดยใช Robson ten group Classification

1. รพ.มหาสารคาม2. รพ.พยคฆภมพสย3. รพ.บรบอ4. รพ.โกสมพสย

โรงพยาบาลททำาผาตดคลอดทำาการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอด1. ประชมชแจงการใช Robson ten group Classification2. วเคราะหขอมลรายโรงพยาบาล3. วเคราะหขอมลรวมระดบจงหวด4. คนขอมล/ แลกเปลยนเรยนร /หาโอกาสพฒนาในการลดอตราผาตดคลอด

1.มการวเคราะห100%2. ทราบสถานการณการผาตดคลอด

√ √ √

526


5.1 ทมชวยเหลอภาวะวกฤตฉกเฉนทางสตศาสตร บคลากรใหมเวยนเขามาทำางาน ทำาใหขาดสมรรถนะ ในระดบ F1 F2 มแพทยทวไปยายเขาออกบอย และในระดบ M-F พยาบาลวชาชพยายหนวยงานบอย ทำาใหทมชวยเหลอกรณวกฤตฉกเฉนขาดประสทธภาพ

5.2 Node ออนแอ เนองจากขาดแพทยผเชยวชาญ คอ 1) สตแพทยไมเพยงพอ มแหงละ 1 คน ทำาใหไมสามารถปฏบตงานตลอด 24 ชวโมง 2) ขาดกมารแพทย เชน พยคฆภมพสย ทำาใหการดแลกลม High risk preterm ไมครบวงจร

5.3 โรงพยาบาลระดบ M-F3 แหงขาด Transvaginal probe ไดแก วาปปทม นาเชอก และชนชม

5.4 ฮอรโมน Progestorone ทใชในกลมเสยงตอคลอดกอนกำาหนด ยงไมสามารถเบกจายไดเนองจากอยนอกบญชยาหลก

6. ปญหาอปสรรค 6.1 ขาดงบประมาณสนบสนนในการพฒนาบคลากรหลกสตร

เฉพาะทางผดงครรภ 4 เดอน6.2 ทรพยากรบคคลไมเพยงพอใน Node 6.3 ฮอรโมน Progestorone อยนอกบญชยาหลก ทำาใหผรบ

บรการกลมเสยงตอคลอดกอนกำาหนดขาดโอกาส ใชยา


1. ขอสนบสนนกมารแพทยและสตแพทยใน Node ใหเพยงพอ

527

2. ขอสนบสนนงบประมาณการอบรมเฉพาะทางผดงครรภในภาวะเสยงสง (4 เดอน) ปละ 4 ทน

3. ขอสนบสนนงบประมาณ/ออกนโยบายขบเคลอน ระดบกระทรวง ในการจดซอ Progesterone

4. ควรจดสรรงบประมาณการซอ Transvaginal probe ใหครบทกโรงพยาบาล

8. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม) 1. ระบบการบรหารจดการเครอขายแบบพดแลนอง (One Labor Room One Province) 2. นวตกรรม Safety Bag (ถงตวงเลอด) ใชทงจงหวด (Warning sign PPH) 3. ระบบคดกรองปองกนการคลอดตดไหลดวยตาขายดกจบ 3 ชน

ตวชวด Monitor PLUS 4 รอยละของ รพ.สต./ศสม. จดบรการสขภาพชองปากมคณภาพ รอยละ 60

1. สรางการมสวนรวมกบ สพป./ภาคเครอขายในการพฒนาโมเดลตนแบบ

2. จดสภาพแวดลอมทเออตอทนตสขภาพผรบผดชอบ นางนวลนตย บตรดสวรรณ ตำาแหนง ทนตแพทยชำานาญการพเศษ

เบอรโทร 089 6224926 E-mail : [email protected]

528


จากผลการดำาเนนงาน รพ.สต./ ศสม. จดบรการสขภาพชองปากมคณภาพ ขอมล 3 ปยอนหลง จากป 2559 มผลงาน 69.37 %, ป 2560 มผลงาน 86.52% และผลงานในป 2561 (ต.ค. 2560– พ.ค. 2561) มผลงาน 20.79% จากป 2559 ถง 2560 มผลงานเพมขนตามลำาดบ


ตารางท 144ผลการดำาเนนงานตวชวด : รอยละของ รพ.สต./ศสม. จดบรการสขภาพชองปากมคณภาพ

ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61


การ

เกณฑ


จำานวน

อตรา

จำานวน

อตรา

จำานวน

อตรา

รอยละของรพ.สต./ศสม. จดบรการสขภาพชองปากมคณภาพ

60 133/178

69.37

154/178

86.52

37/178

20.79

(ขอมล ณ วนท 24 มถนายน 2561)

รอยละของ รพ.สต./ศสม. จดบรการสขภาพชองปากมคณภาพ ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ในป 2559 - 2560 สวนในป 2561 ยงคงมผลงานนอยเนองดวยในเกณฑ รพ.สต./ศสม. คณภาพนน ในจำานวน 14 กจกรรม ยงไมไดดำาเนนการในบางกลมเปาหมาย เชน กลม

529

นกเรยนประถมศกษาและเดกปฐมวยในศนยพฒนาเดกเลก ซงกำาลงดำาเนนการในชวงเปดภาคเรยนปการศกษา 2561 ในเดอนมถนายน


ตารางท 145ผลการดำาเนนงานตามตวชวดตวชวด : รอยละของรพ.สต./ศสม. จดบรการสขภาพ

ชองปาก มคณภาพ แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕ 59-๒๕ 61

ท อำาเภอ๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61


ผลงาน


ผลงาน


ผลงาน

๑ เมอง 20 3 20 16 20 3๒ แกดำา 8 3 8 8 8 0๓ โกสมพสย 20 15 20 17 20 6๔ กนทรวชย 14 8 14 11 14 2๕ เชยงยน 10 9 10 9 10 2๖ บรบอ 17 9 17 13 17 6๗ นาเชอก 12 12 12 12 12 2

530


20 20 20 20 20 3

๙ วาปปทม 21 20 21 21 21 10๑๐

นาดน 12 8 12 9 12 3

๑๑ ยางสสราช 10 7 10 8 10 0๑๒

กดรง 8 2 8 4 8 0

๑๓

ชนชม 6 5 6 6 6 0

รวมจงหวด 178 133 178 154 178 37

จากตารางผลงาน 3 ปยอนหลง ทกพนทไดผานตวชวดน สวนในป 2561 อำาเภอทมผลงานสง 4 ลำาดบแรก คอ 1. อำาเภอวาปปทม 2. อำาเภอบรบอ 3. อำาเภอโกสมพสย 4. อำาเภอนาดน ในการผานเกณฑ รพ.สต.คณภาพนน ตองผาน 2 เกณฑคณภาพ คอ 1. ผานเกณฑการใหบรการสขภาพชองปาก 200 คน ตอ 1,000 ประชากร 2. ผานเกณฑการใหบรการสขภาพชองปาก 6 กลมเปาหมาย 14 กจกรรม ปญหาและอปสรรคในการดำาเนนงาน คอ การดำาเนนงานในตวชวดน รพ.สต./ศสม. จะผานเกณฑขอท 1 สวนในขอท 2 ยงดำาเนนการยงไมครบใน 6 กลมเปาหมาย 14 กจกรรม กคอ กลมนกเรยนประถมศกษาและกลมเดกปฐมวยในศนยพฒนาเดกเลก เนองจากกำาหนดให

531

ตองตรวจชองปากในกลมดงกลาวมากกวารอยละ 50 จงจะถอวาผานเกณฑ ซงขณะนพงเปดการเรยน จงทำาใหผลงานคอนขางตำา


ตารางท 146 เปาหมายและผลการดำาเนนงานตามตวชวด : รอยละของ รพ.สต./ศสม. จดบรการสขภาพ

ชองปากมคณภาพ ป ๒๕ 61 รอบ 8 เดอน (1 ตลาคม 2560-31 พฤษภาคม 2561) ของจงหวดมหาสารคาม แยกรายอำาเภอ

ท อำาเภอ เปาหมาย ผลงาน รอยละ๑ เมอง 20 3 15๒ แกดำา 8 0 0๓ โกสมพสย 20 6 30๔ กนทรวชย 14 2 14.29๕ เชยงยน 10 2 20๖ บรบอ 17 6 35.29๗ นาเชอก 12 2 16.67๘ พยคฆภมพสย 20 3 15๙ วาปปทม 21 10 45.45

๑๐ นาดน 12 3 25.00๑๑ ยางสสราช 10 0 0๑๒ กดรง 8 0 0๑๓ ชนชม 6 0 0

532

รวม 178 37 20.79

2. การวเคราะหการดำาเนนงานเชงระบบ ตวชวด : รอยละของ รพ.สต. / ศสม. จดบรการสขภาพชองปากมคณภาพ

2.1 การวเคราะหการดำาเนนงาน ตวชวด : รอยละของ รพ.สต. / ศสม. จดบรการสขภาพชองปากมคณภาพ




มการดำาเนนงานเพอใหได รพ.สต. เกณฑคณภาพตามตวชวดกระทรวงตามความเหมาะสม/ความสามารถของการบรหารจดการภายในอำาเภอ

รพ.สต. ในบางอำาเภอ (ยางสสราช) ยงขาดทนตบคลากรประจำารพ.สต. และเนองจากงบประมาณจำากดในบางจดบรการกจะใหการบรการแบบหมนเวยนโดยใชชดทนตกรรมเคลอนทและมยนตทนตกรรม (แตสภาพเกา) ในรพ.สต.


อตรากำาลงใน สสจ. ยงคงเปนปญหา (ทพ. 1, ทภ. 1) สวนเรองผชวยขางเกาอมการชแจงผลกดนใหผบรหารระดบอำาเภอเหน

งบประมาณนอยไมสามารถจางผชวยขางเกาอไดเพราะเกรงเปนภาระผกพน การขาดผชวยขางเกาอทำาใหการ

533



ความสำาคญในการมผชวยขางเกาอ

ทำางานไมไดประสทธภาพเทาทควร (ลาชา, คณภาพงาน)


การประชม พบส. ทนตกรรม ระดบจงหวดมการประชมชแจงเรองงานขอมล ระบบรายงาน HDC

บางพนทมปญหาในการบนทกขอมล ทงเจาหนาททำาการบนทกใน รพ.สต.ทยงไมมทนตบคลากรประจำา


- จงหวดมนโยบายในการจดบรการสขภาพชองปาก โดยขยายพนทตามความเหมาะสมในบรบทอำาเภอ เพอใหประชาชนเขาถงการบรการ- รพ.สต. มคอมพวเตอร ใชในงานคยขอมลและลงบนทกขอมลบรการ

- งบประมาณและสงสนบสนนการออกปฏบตงานยงมไมเพยงพอตอการขยายพนทบรการ- รพ.สต. บางแหงยงมคอมพวเตอรจำานวนนอย ทำาใหลาชาในการลงขอมลบรการ


เนองจากไมมงบประมาณจากสวนกลางมาสนบสนนการทำางานดานทนตสาธารณสขและงบดำาเนนงานในพนทนอยลง ทำาใหการดำาเนนงานโครงการตองดำาเนนการในปญหาสำาคญของอำาเภอกอน

บางพนทไดทำาโครงการของบจากหนวยงานอน เชน อบต. หรอขอบรณาการกบงานอนๆทเกยวของ

6. การนำาและการอภบาลระบบ (Leading/ Governance

- -

534



)7. ชมชน ภาคและการมสวนรวม (Participation)

จงหวดมนโยบายการสรางเครอขายสขภาพใหชมชนมสวนรวม และรบรถงปญหาสขภาพชองปากของชมชน มการของบประมาณโครงการจาก อบต. และใหคนในชมชนมสวนรวมในการคดโครงการเพอพฒนาชมชนใหมความรดานทนตสขภาพชองปากทงโรงเรยน, วด, ผนำาชมชน และอสม.เชยวชาญ ดานทนตสาธารณสข เปนสวนสำาคญในการดำาเนนงานดานทนตสาธารณสขในชมชน

ดำาเนนการไดในบางแหงทชมชนมความพรอม และมบรบทเดมทดเหมาะสมในการพฒนา

3. การแกไขปญหาอปสรรคจากการตรวจราชการ รอบท ๑/๒๕ 61

ตารางท 147การแกไขปญหาและอปสรรค ของจงหวดมหาสารคาม ตามทสวนกลางไดใหขอเสนอแนะ

ของตวชวด : รอยละของ รพ.สต./ศสม . จดบรการสขภาพชองปากมคณภาพ ป ๒๕ 61

จากการตรวจราชการและนเทศงานกรณปกต รอบท ๑/๒๕ 61

ขอเสนอแนะจากทมตรวจ การดำาเนนการแกไขปญหาและ

535

ราชการรอบท ๑/๒๕ 61

อปสรรคของจงหวดมหาสารคาม

ใหการสนบสนนงบประมาณในการดำาเนนการและงบลงทนตามแผน Service Plan สาขาสขภาพชองปากอยางเพยงพอ

- ขณะนกำาลงมการทบทวนจำานวน PCC ซงการสนบสนนบคลากร/สงของ/งบประมาณ นพ.สสจ. มนโยบายสนบสนน PCC กอน- อำาเภอควรสำารวจและวางแผนให PCC มยนตทนตกรรมและอปกรณ ครภณฑทนตกรรมทเหมาะสม ซงอาจจะกำาหนดในแผนงบลงทนป 2563-2564


1. สถาบนบรมราชชนกควรเพมผลตทนตาภบาลและกระจายโควตานกเรยนทนทนตาภบาล ใหจงหวดทมความขาดสง 2. พฒนา Oral Health manager ทกระดบ เชอมโยงกบ District Health System และ Primary care Cluster ทเปนนโยบายการพฒนาระบบบรการปฐมภม ป ๒๕๖๑

3. สนบสนนงบประมาณในการดำาเนนการและงบลงทนตามแผน Service Plan สาขาสขภาพชองปากอยางเพยงพอ 4. พฒนาความกาวหนาทนตาภบาลในเขาสตำาแหนงเจาพนกงานทนตสาธารณสขอาวโสและกรณผจบปรญญาตรใหมโอกาสเขาสตำาแหนงนกวชาการสาธารณสข เพอลดความขาดแคลนทนตบคลากรในหนวยบรการทกระดบ 5. การสนบสนนการจางงานผงานทนตกรรมในรพ.สต.ทมทนตาภบาลปฏบตงานประจำา 6. การกำาหนดกรอบอตรากำาลงคน FTE ของหนวยบรการในสายงานสนบสนน ควรแยกตำาแหนงผชวยทนตกรรมออกจาก

536

พนกงานชวยเหลอคนไข,พนกงานบรการ เพอกำาหนดกรอบสดสวนไดชดเจน และ สะทอนความจำาเปนทแทจรง

ตวชวด Monitor PLUS 5 อตราการใชบรการสขภาพชองปากของประชาชนในพนท ไมนอยกวารอยละ 35

1. สรางการมสวนรวมกบ สพป./ภาคเครอขายในการพฒนาโมเดลตนแบบ

2. จดสภาพแวดลอมทเออตอทนตสขภาพผรบผดชอบ นางนวลนตย บตรดสวรรณ ตำาแหนง ทนตแพทยชำานาญการพเศษ

เบอรโทร 089 6224926 E-mail : [email protected]


อตราการใชบรการสขภาพชองปากของประชาชนในพนท ในป 2560 ลดลงจากป 2559 เทากบ 0.64% แตยงคงถอวาเปนตวเลขทใกลเคยงกน แตมแนวโนมลดนอยลง


537

ตารางท 148ผลการดำาเนนงานตวชวดอตราการใชบรการสขภาพชองปากของประชาชนในพนท

ไมนอยกวารอยละ 35 ภาพรวมของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕๕ 9-๒๕ 61


การ

เกณฑ





อตราการใชบรการสขภาพชองปากของประชาชนในพนท ไมนอยกวารอยละ 35

35 208,963/766,292

27.27

201,574/759,723

26.53

153,170/747,193

20.50

(ขอมล ณ วนท 24 มถนายน 2561)

อตราการใชบรการสขภาพชองปากรวมทกสทธ ในป 2560 ลดลงจากป 2559 เทากบ 0.74% แตยงคงถอวาเปนตวเลขทใกลเคยงกน แตมแนวโนมการใชบรการสขภาพชองปากลดนอยลง

538


ตารางท 149 ผลการดำาเนนงานตามตวชวดตวชวด : อตราการใชบรการสขภาพชองปากของประชาชน

ในพนท ไมนอยกวารอยละ 35 แยกรายอำาเภอของจงหวดมหาสารคาม ป ๒๕ 59-๒๕ 61


๒๕๕ 9 ๒๕ 60 ๒๕ 61 (8 เดอน)


ผลงาน


ผลงาน


ผลงาน

๑ เมอง 135,175

36,050

106,218

28,218

105,720

20,473

๒ แกดำา 21,010

7,763

19,777

10,704

19,520

6,683

๓ โกสมพสย 93,1212

22,736

92,583

22,903

92,009

16,786

๔ กนทรวชย 99,822

20,253

53,232

16,117

51,183

12,294

๕ เชยงยน 49,684

15,356

47,169

12,262

47,050

8,139

๖ บรบอ 81,488

22,333

80,026

20,496

77,237

20,412

๗ นาเชอก 39,936

11,555

43,329

12,018

42,693

9,171


64,845

20,804

61,447

21,724

59,423

15,723

๙ วาปปทม 82,809

23,671

82,460

24,696

81,129

19,660

๑๐

นาดน 27,360

8,138

26,806

7,367

25,352

6,302

539

๑๑


24,055

8,871

23,935

8,743

23,903

5,153

๑๒

กดรง 27,853

6,479

27,153

6,649

26,768

5,464

๑๓

ชนชม 19,134

4,954

19,469

4,431

18,913

3,698

14

อ.เมอง บรพา

28,818

4,013

30,454

3,456

31,222

2,316

15

อ.กนทร มมส.

45,741

2,745

45,665

1,790

45,071

896

รวมจงหวด 766,292

208,963

759,723

201,574

747,193

153,170

จากตารางผลงาน 3 ปยอนหลง ทกอำาเภอมผลงานในป 2559 และ 2560 ใกลเคยงกน แตมแนวโนมการใชบรการสขภาพชองปากลดนอยลง


540

กระบวนการดำาเนนงานเพอการเขาถงบรการสขภาพชองปาก ไดมการออกเชงรกในโรงเรยนประถมศกษา, ศนยพฒนาเดกเลกและการออกตรวจกลมผสงอาย เพอเพมอตราการใชบรการสขภาพชองปากใหไดมากขน

ตารางท 150 เปาหมายและผลการดำาเนนงานตามอตราการใชบรการสขภาพชองปากของประชาชนใน

พนท ไมนอยกวารอยละ 35 ป ๒๕ 61 รอบ 8 เดอน (1 ตลาคม 2560-31 พฤษภาคม

2561) ของจงหวดมหาสารคาม แยกรายอำาเภอ

ท อำาเภอ เปาหมาย ผลงาน รอยละ๑ เมอง 105,720 20,473 19.37๒ แกดำา 19,520 6,683 34.24๓ โกสมพสย 92,009 16,786 18.24๔ กนทรวชย 51,183 12,294 24.02๕ เชยงยน 47,050 8,139 17.30๖ บรบอ 77,237 20,412 26.43๗ นาเชอก 42,693 9,171 21.48๘ พยคฆภมพสย 59,423 15,723 26.46๙ วาปปทม 81,129 19,660 24.33

๑๐ นาดน 25,352 6,302 24.86๑๑ ยางสสราช 23,903 5,153 21.56๑๒ กดรง 26,768 5,464 20.41๑๓ ชนชม 18,913 3,698 19.5514 อ.เมอง เทศบาลบรพา

(นอกสงกด)31,222 2,316 7.42

15 อ.กนทรวชย มมส.(นอกสงกด)

45,071 896 1.99

541

รวม 747,193

153,170

20.50

อำาเภอทมผลงานนอยทสด 3 อำาเภอ คอ 1. อำาเภอเชยงยน รอยละ 17.302. อำาเภอโกสมพสย รอยละ 18.243. อำาเภอชนชม รอยละ 19.55

2. การวเคราะหการดำาเนนงานเชงระบบ ตวชวดอตราการใชบรการสขภาพชองปากของประชาชนในพนท ไมนอยกวารอยละ 35

2.1 การวเคราะหการดำาเนนงาน ตวชวดอตราการใชบรการสขภาพชองปากของประชาชนในพนท ไมนอยกวารอยละ 35




มการดำาเนนงานเพอใหได รพ.สต. เกณฑคณภาพตามตวชวดกระทรวงตามความเหมาะสม/ความสามารถของการบรหารจดการภายในอำาเภอ

รพ.สต. ในบางอำาเภอ (ยางสสราช) ยงขาดทนตบคลากรประจำา รพ.สต. และเนองจากงบประมาณจำากดในบางจดบรการกจะใหการบรการแบบหมนเวยนโดยใชชดทนตกรรมเคลอนทและมยนตทนตกรรม (แตสภาพเกา) ใน รพ.สต.

542




อตรากำาลงใน สสจ. ยงคงเปนปญหา(ทพ. 1, ทภ. 1) สวนเรองผชวยขางเกาอมการชแจงผลกดนใหผบรหารระดบอำาเภอเหนความสำาคญในการมผชวยขางเกาอ

งบประมาณนอยไมสามารถจางผชวยขางเกาอไดเพราะเกรงเปนภาระผกพน การขาดผชวยขางเกาอทำาใหการทำางานไมไดประสทธภาพเทาทควร (ลาชา, คณภาพงาน)

3. ขอมลขาวสาร(Information)

การประชมพบส. ทนตกรรมระดบจงหวดมการประชมชแจงเรองงานขอมล ระบบรายงาน HDC

บางพนทมปญหาในการบนทกขอมล ทงเจาหนาททำาการบนทก ในรพ.สต. ทยงไมมทนตบคลากรประจำา


- จงหวดมนโยบายในการจดบรการสขภาพชองปาก โดยขยายพนทตามความเหมาะสมในบรบทอำาเภอ เพอใหประชาชนเขาถงการบรการ- รพ.สต. มคอมพวเตอร ใชในงานคยขอมลและลงบนทกขอมลบรการ

- งบประมาณและสงสนบสนนการออกปฏบตงานยงมไมเพยงพอตอการขยายพนทบรการ- รพ.สต. บางแหงยงมคอมพวเตอรจำานวนนอย ทำาใหลาชาในการลงขอมลบรการ


เนองจากไมมงบประมาณจากสวนกลางมาสนบสนนการทำางานดาน

บางพนทไดทำาโครงการของบจากหนวยงานอน เชน อบต. หรอขอบรณ

543



ทนตสาธารณสขและงบดำาเนนงานในพนทนอยลง ทำาใหการดำาเนนงานโครงการตองดำาเนนการในปญหาสำาคญของอำาเภอกอน

าการกบงานอนๆ ทเกยวของ

6. การนำาและการอภบาลระบบ(Leading/ Governance)

- -

7. ชมชน ภาคและการมสวนรวม (Participation)

จงหวดมนโยบายการสรางเครอขายสขภาพใหชมชนมสวนรวม และรบร ถงปญหาสขภาพชองปากของชมชน มการของบประมาณโครงการจากอบต. และใหคนในชมชนมสวนรวมในการคดโครงการ เพอพฒนาชมชนใหมความรดานทนตสขภาพชองปากทงโรงเรยน, วด, ผนำาชมชน และอสม.เชยวชาญ ดานทนตสาธารณสข เปนสวน

ดำาเนนการไดในบางแหงทชมชนมความพรอม และมบรบทเดมทดเหมาะสมในการพฒนา

544



สำาคญในการดำาเนนงานดาน ทนตสาธารณสขในชมชน

3. การแกไขปญหาอปสรรคจากการตรวจราชการ รอบท ๑/๒๕ 61

ตารางท 151การแกไขปญหาและอปสรรค ของจงหวดมหาสารคาม ตามทสวนกลางไดใหขอเสนอแนะ

ป ๒๕ 61 จากการตรวจราชการและนเทศงานกรณปกต รอบท ๑/๒๕ 61

ขอเสนอแนะจากทมตรวจราชการ

รอบท ๑/๒๕ 61

การดำาเนนการแกไขปญหาและอปสรรค

ของจงหวดมหาสารคามใหการสนบสนนการจางผชวยงานทนตกรรม ใน รพ.สต. ทมทนตาภบาลปฏบตงานประจำา เพอใหการบรการมประสทธภาพมากขน

นำาเขาทประชม กวป. เพอพจารณา


1. สถาบนบรมราชชนกควรเพมผลตทนตาภบาลและกระจายโควตานกเรยนทนทนตาภบาลใหจงหวดทมความขาดสง

545

2. พฒนา Oral Health manager ทกระดบ เชอมโยงกบ District Health System และ Primary care Cluster ทเปนนโยบายการพฒนาระบบบรการปฐมภม ป ๒๕๖๑ 3. สนบสนนงบประมาณในการดำาเนนการและงบลงทนตามแผน Service Plan สาขาสขภาพชองปากอยางเพยงพอ

4. พฒนาความกาวหนาทนตาภบาลในเขาสตำาแหนงเจาพนกงานทนตสาธารณสขอาวโสและกรณผจบปรญญาตรใหมโอกาสเขาสตำาแหนงนกวชาการสาธารณสข เพอลดความขาดแคลนทนตบคลากรในหนวยบรการทกระดบ 5. การสนบสนนการจางงานผงานทนตกรรมในรพ.สต. ทมทนตาภบาลปฏบตงานประจำา 6. การกำาหนดกรอบอตรากำาลงคน FTE ของหนวยบรการในสายงานสนบสนน ควรแยกตำาแหนงผชวยทนตกรรมออกจากพนกงานชวยเหลอคนไข, พนกงานบรการ เพอกำาหนดกรอบสดสวนไดชดเจน และ สะทอนความจำาเปนทแทจรง

ตวชวด Monitor PLUS 6 การวเคราะหสถานการณ การผาตด ในรพ.ทสงขน โดยใช Robson ten group classificationผรบผดชอบ ประธานสาขา พญ.สทธวรรณ โสภณววฒน

โทร. 0813417533 E-mail ; [email protected] เลขานการสาขา นางรำาไพ เกตจระโชต


1. ประเดนการตรวจราชการ Service Plan สาขา สตกรรม การวเคราะหสถานการณการ

ผาตดคลอดในโรงพยาบาลทสงขนโดยใช Robson’s ten groups classification

546


58 59 600

204060 35.11 32.59 34.64

จ.มค. รพ.มค. รพ.บรบอ

วเคราะหสถานการณสภาพปญหาของพนท ดานสถานการณผาตดคลอด (C/S) จงหวดมหาสารคาม ใหบรการผาตดคลอดใน 4 โรงพยาบาล คอ รพ.มหาสารคาม รพ.บรบอ รพ.พยคฆภมพสย และ รพ.โกสมพสย (เรมมการผาตดคลอดป 2560) พบอตราผาตดคลอดในป 2558-2560 รอยละ 35.11, 32.59 และ 34.64 ตามลำาดบ แตละโรงพยาบาลมการทบทวนความสมเหตสมผลของการผาตดดวยวธการทแตกตางกน

ป 2561 กรรมการ MCH Board จงหวดมหาสารคาม สนบสนนใหโรงพยาบาลทง 4 แหง ทำาการวเคราะหความสมเหตสมผลของการผาตดคลอดโดย

1. ประชมชแจงการใช Robson’s ten groups Classification

2. วเคราะหขอมลรายโรงพยาบาล3. วเคราะหขอมลรวมระดบจงหวด 4. คนขอมล/แลกเปลยนเรยนร/หาโอกาสพฒนาในการลด

อตราผาตดคลอด

547

ไตรมาส 1 พบขอบงชการผาตดคลอดมากทสด คอ Group 5 Previous C/S (32.91%) รองลงมาคอ Group 1 ครรภแรกเจบครรภมาเอง (18.99%) พบขอบงชการผาตดคลอดใน Group 2 และ Group 4 รอยละ 15.82, 6.49 ตามลำาดบ

ผลการพฒนา ป 2561 (ต.ค. 60-พ.ค. 61) มการวเคราะหโดยใช Robson’s ten groups classification ครบรอยละ 100 (4 โรงพยาบาล) อตรา C/S รวมรอยละ 38.13 ผลการวเคราะหโดยใช Robson’s ten group พบมากทสดในกลม previous C/S (group 5) รอยละ 30.27 รองลงมาคอ กลมครรภแรกทมอาการเจบครรภคลอด (group 1) รอยละ 17.37 กลมครรภแรกไมเจบครรภ (group 2) รอยละ 16.16 และกลมครรภหลงทไมเจบครรภ (group 4) รอยละ 11.56 ตามลำาดบ นอกจากขอบงชดานสตศาสตร ยงมเหตปจจยหลายอยางททำาใหอตรา C/S เพมขน เชน คานยมตอความตองการผาตดคลอดในปจจบน ความเสยงตอการฟองรองรองเรยน เปนตน

548

วเคราะหเฉพาะในกลมทผาตดคลอดโดยไมเจบครรภและไมไดรบการกระตนเรงคลอด (group 2b และ 4b) พบวาสวนใหญมขอบงช/ภาวะแทรกซอนทงดานมารดาและทารก(รอยละ 81.85) โดยขอบงชทพบมากทสด คอ CPD (รอยละ 67.67) ดงนนในรายทวนจฉย CPD จงมการนำา CPD score มาใชประเมนรวมดวย (เรมดำาเนนการ พ.ค.61)

Previ-ous C/S

ครรภแรกเจบครรภ

ครรภแรกไมเจบครรภ

ครรภหลงไมเจบครรภ

ไมมขอบง ช

30.2717.37 16.16 11.56 3.77

ขอบงชในการผาตดคลอด


ลำาดบ


หมายผลการดำาเนนงาน

2558 2559 2560 2561

549

3 มการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดในโรงพยาบาลโดยใช Robson ten group Classification




รขอมล

ผลการดำาเนนงานปงบประมาณ 2561อ

.เมอง

บรบอพยคฆภม

พสยโกสมพ

สยรวม

3. มการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอดในโรงพยาบาลทเพมขนโดยใช Robson’s ten group Classification


1 1 1 1 4



550



3 เดอน

6 เดอน

9 เดอน

12 เดอน


1.รพ.มหาสารคาม2.รพ.พยคฆภมพสย3.รพ.บรบอ4.รพ.โกสมพสย

โรงพยาบาลททำาผาตดคลอดทำาการวเคราะหสถานการณการผาตดคลอด1. ประชมชแจงการใช Robson ten group Classification2. วเคราะหขอมลรายโรงพยาบาล3. วเคราะหขอมลรวมระดบจงหวด4. คนขอมล/ แลกเปลยนเรยนร / หาโอกาสพฒนาในการลดอตราผาตดคลอด

1. มการวเคราะห100%2. ทราบสถานการณการผาตดคลอด

√ √

551


- อยในระยะพฒนา การนำาผลการทบทวนไปใชในการวางแผนลดอตราผาตดคลอดยงไมชดเจน

Documents

วาระการประชุมคณะกรรมการการ ...mkho.moph.go.th/mko/frontend/web/uploads/inspector/2561-2... · Web viewผลการสำรวจพ