ขนตอนพนฐานของการวเคราะหตนทน

รศ.ดร.อาทร รวไพบลยประธานหลกสตร

วทยาศาสตรมหาบณฑตและปรชญาดษฎบณฑต สาขาเภสชศาสตรสงคม เศรษฐศาสตรและการบรหาร

สาขาเภสชศาสตรสงคมและการบรหารคณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล

arthorn.rie@mahidol.ac.th

http://www.pharmacy.mahidol.ac.th/staff/arthorn/

http://www.pharmacy.mahidol.ac.th/grad/seap/main.php

พนฐานการค านวนตนทน• รปแบบการค านวณตนทน• มมมองของในการค านวณตนทน• ดชนราคาผบรโภคและอตราเงนเฟอ• การปรบคาตนทนจากราคาในอดต• การปรบคาเงนในอนาคตเปนคาปจจบน• ประเภทของทรพยากรหรอตนทนในการผลต• การค านวณคาลงทน หรอการใชสนทรพยถาวร• การวเคราะหความไว• การใชโปรแกรมไมโครซอฟทเอกเซลในการค านวณตนทน

2

รปแบบการค านวนตนทน• การค านวนตนทนจากการด าเนนการผลตจรง

(Empirical costing approach)

• การค านวนตนทนจากแนวทางการด าเนนงาน(Normative costing approach)

3

ขนตอนพนฐานการค านวณตนทน

• การจ าแนกองคประกอบของทรพยากรหรอประเภทตนทนทใชตามกรอบการวเคราะห

• การแจงนบปรมาณทรพยากรหรอประเภทตนทนทใช

• การแปลงทรพยากรหรอประเภทตนทนทใชเปนมลคาตนทนในหนวยของเงน

4

มมมองตนทน (Perspectives) หมายถงตนทนของใครตนทนในมมมอง ตางๆ (1)

5

ตนทนในมมมอง (Perspectives) ตางๆ (2)

6

7http://www.price.moc.go.th/content1.aspx?cid=1

8Source: http://www.price.moc.go.th/price/cpi/index_new_all.asp

9

10

การปรบคาตนทนจากราคาในอดต• สนคาชนดหนงราคา 96.34 บาท

ในป 2010

• ในป 2015 ราคาจะขนเปน 106.30 บาท

• หาก ซอมาในป 2010 ราคา 30,000 บาท ถาซอใหม (สนคาแบบเดม) ในป 2015 ราคาจะขนเปน 30,000x(106.30/96.34) =

33,101.52 บาท

11

การปรบคาตนทนจากราคาในอดต

ราคาปจจบน (current price)

= ราคาดงเดม (original price) x ปจจยปรบคาเงนเฟอ (Inflation adjustment factor)

12

ปจจยปรบคาเงนเฟอInflation Adjusting Factor (IAF)

IAF= ดชนราคาในปทวเคราะห / ดชนราคาในปท อมาาปทวเคราะห = 2015

IAF ส าหรบเครมงามท อมในป 2002 = 106.30/76.18

IAF ส าหรบเครมงามท อมในป 2011 = 106.30/100

IAF ส าหรบเครมงามท อมในป 2013 = 106.30/105.25

13

14

การค านวณคาปจจบนของเงนในอนาคต

มค.57 ธค.58 ธค.59 ธค.60 อตราดอกเบย 3%, r = 0.03

E บาท

100 บาท เมอ มค.57 มคา = 100+3 บาท เมอ ธค.57ฉะนน 100+3 บาท เมอ ธค.57 มาจาก 100 บาท เมอ มค.571+r บาท เมอ ธค.57 มาจาก 1 บาท เมอ มค.57E บาท เมอ ธค. 60 มาจาก E/(1+r) บาทเมอ มค. 59E /(1+r) เมอ ธค.58 (มค.59) มาจาก [E /(1+r)]/(1+r) =E/(1+r)2 เมอ มค.58E /(1+r) เมอ ธค.57 (มค.58) มาจาก [E /(1+r)2]/(1+r) =E/(1+r)3 เมอ มค.57

สรป E บาท เมอ 3 ป (n) ในอนาคต ทอตราดอกเบย r มคาปจจบน = E/(1+r)n = E(1+r)-n

การค านวณคาปจจบนของเงนในอนาคต

15

PV = FV x 1/(1+r)n

PV = คาเงนในปจจบน Present value

FV = คาเงนในอนาคต Future value

r = อตราลด discount rate

n = จ านวนปทลดคา number of discounted years

PV = FV x DF

DF = ปจจยลดคา Discounting factor = 1/(1+r)n

หลกการของการลดคา (Discounting)

(การลดคาในอนาคตเปนคาปจจบน)

• ในาาามงทางการเงน คม เามเวลาผานไป เงนจะาากขอนเพราะไดดมกเบอยเงนฝาก ฉะน อนเงนจ านวนเดยวกนทเวลาในมนาคต จะาาลคานมยกวาในปจจบน

• ควาาชมบตมชวงเวลาขมงคน (Time preference): ผบรโภคชมบทจะบรโภคในปจจบนาากกวาทจะรมไปบรโภคในมนาคต เพราะ- หวนเกรงวามายจะไายนยาวไปถงเวลาทจะไดบรโภคในมนาคต

- คาดวาจะรวยขอนในมนาคต และาควาาตมงการไดเงนนมยลง

16

17

Mt-n Mt Mt+n

Past Present Future

Inflation rate

Discount rate

Interest rate

สนทรพยถาวร

สงของทใชงานไดนานเกน 1 ป และมมลคามาก (ตามทก าหนด)เชน

- ครภณฑ (เครองมอ เฟอรนเจอร) ยานพาหนะ อาคารสงกอสราง

- การฝกอบรมทเอาผลไปใชงานไดนานเกน 1 ป - การรณรงคปรบเปลยนทศนคต พฤตกรรม ทกลมเปาหมาย

จ าไดและปรบเปลยนพฤตกรรมไดนานเกน 1 ป

18

19

สาเหตของการเสอมราคาของสนทรพยถาวร

• การเสอมทางกายภาพ• การไมสามารถตอบสนองความตองการใชงานในอนาคต• การลาสมย

20

ตนทนคาลงทน

• คาเสอมราคาหมายถงมลคาของสนทรพยถาวรทใชหมดไปในชวงเวลาทก าหนด (หนงป)

• วธทงายในการค านวณคอการแบงใหคาเสอมราคามมลคาตอชวงเวลาเทากนตลอดอายการใชงานอยางมประสทธภาพทก าหนดขนของทรพยากรนน ซงเรยกวาเปนการค านวณคาเสอมราคาแบบเสนตรง (straight-line depreciation)

• คาลงทนทางเศรษฐศาสตร หมายถงมลคาการใชสนทรพยถาวร ค านวณจากมลคาของสนทรพยลงทนทเสอมจากการใชงานในชวงเวลาทก าหนด รวมกบคาเสยโอกาส (opportunity cost) หรอดอกเบยจากการจายเงนลวงหนาส าหรบการใชงานตอไปตลอดชวงอายการใชงาน

ทางเลอก 1: เครองพมพชนด ก ราคา 30,000 บาท ใชไดนาน 3 ปทางเลอก 2: เครองพมพชนด ข ราคา 10,000 บาท ใชไดนาน 1 ป

ปท 1 คาใชงาน 10,000 บาท+ คาเสยโอกาสทจะไดดอกเบยของ 20,000 บาท จากการจายลวงหนาส าหรบการใชปท 2 และ3

ปท 2 คาใชงาน 10,000 บาท คาเสยโอกาสทจะไดดอกเบยของ 10,000 บาทจากการจายลวงหนาส าหรบการใชปท 3

ปท 3คาใชงาน 10,000 บาท

ทางเลอก 1 : คาใชงานคดเปนปละ 10,000 บาท

1

2

3

คาลงทน

21

ปท

การค านวณคาลงทนคาลงทนทางการเงนตมป = ราคาท อมาา/ จ านวนปขมงมายการใชงาน

คาลงทนทางเศรษฐศาสตรตมป = ราคาในปทวเคราะหตนทน/ annuity factor

ราคาในปทวเคราะหตนทน

= ราคาท อมาา x Inflation adjustment factor

Inflation adjustment factor

= ดชนราคาในปทวเคราะห / ดชนราคาในปท อมาาAnnuity factor = [1 – (1 + r)-n] / r

r = Discount rate (มตราลด)n = Useful year (จ านวนปขมงมายการใชงาน)

ในการวเคราะห มาจใชราคาตลาดขมงการเชา เชน หมงประชา หรมเครมงาม แทนการค านวณคาลงทนได

22

การค านวณคาลงทนทางเศรษฐศาสตรรายป

23

1 2 3 4 5 Discount rate 10%

K E E E E E

K = capital outlay E = equivalent annual cost

K = [E/(1+r)1 ] + [E/(1+r)2 ] + [E/(1+r)3 ] + [E/(1+r)4 ] + [E/(1+r)5 ]

K = E[1/(1+r)1 + 1/(1+r)2 + 1/(1+r)3 + 1/(1+r)4 + 1/(1+r)5 ]

K = E[1/(1+.1)1 + 1/(1+.1)2 + 1/(1+.1)3 + 1/(1+.1)4 + 1/(1+.1)5 ]

K = E [0.9091 + 0.8264 + 0.7513 + 0.6830 + 0.6209]

K = E [3.7908]

E = K/[3.7908]

From the annuity (annualization or annualizing) factor table

the factor for 10% discount rate, 5 years is 3.7908

Therefore, K = E (Annuity factor; n period, r discount rate)

E = K/ Annuity factor Annuity factor = [1-(1+r)-n]/r

Annual capital cost = Price/ {[1-(1+r)-n]/r }

PV = FV x 1/(1+r)n

24

D0-C1

A1-B1

D1-C2

D0*5%

D1*5%A2-B2

เปรยบเทยบผลการใชราคาลาสด (current price)

และราคาดงเดม (original price) ในการค านวณตนทนลงทน

25

วธการค านวนตนทนการลงทนในการเรมโครงการ

• การเตรยมโครงการไดแก การประชมเตรยมการ การฝกอบรม และการรณรงค

• เปนการลงทนเพราะกจกรรมเหลานจะใหผลตอเนองหลายป ในการค านวณตนทนทางเศรษฐศาสตร จะกระจายตนทนออกไปตลอดชวงเวลาทมผล เชนระยะเวลาเจาหนาทยงเขาใจโครงการและมความร ระยะเวลาประชาชนยงเขาใจและใหความรวมมอ

• อาจใชตามระยะเวลาของโครงการ กรณเปนโครงการตอเนองหลายปเปนเปนการประมาณการณจากประสบการณของผเชยวชาญ

• ค านวณเหมอนคาลงทนของสงของคงทน เชน อาคาร เครองมอยานพาหนะ 26

ความไมแนนอน(Uncertainty)

ในการวเคราะหทางเศรษฐศาสตร• คาของตวแปรการใชทรพยากร เชน ราคายา• คาของตวแปรอางอง เชน อตราลด• แนวคดทแตกตางและยงไมมขอสรปทชดเจน เชน การรวมตนทน

ทางออม ในการวเคราะหตนทนอรรถประโยชน การปรบลดคาผลลพธทางคลนก ทเกดในอนาคต

• วธการทเปนทางเลอก เชน การค านวณตนทนการใชสนทรพยถาวร

27

วธการวเคราะหความไมแนนอน หรอการวเคราะหความออนไหว/การวเคราะหความไว

(Uncertainty/ sensitivity analysis)

• การวเคราะหครงละตวแปร (One-way sensitivity analysis)

• การวเคราะหแบบสดขว (Extreme sensitivity analysis)

• การวเคราะหหลายตวแปร (Multi-way sensitivity analysis)

• การวเคราะหฉากทศน (Scenario sensitivity analysis)

• การวเคราะหแบบองความนาจะเปน (Probabilistic sensitivity analysis)

28

29

เทคนคการใชไมโครซอฟทเอกซเซลเพอการค านวณ

• การก าหนด toolbars และ menu• การเชอมโยง (Linking)• การอางองเซลล (cell references) • การคดลอกสตรการค านวณ (Copying formulas) • การเชอมโยงเปลยนแนว (Transposed data linking)• การสงการอยางมเงอนไข (IF Function)• การเลอกขอมล (VLOOKUP function)

หนวยวจยเภสชศาสตรสงคมและการบรหาร คณะเภสชศาสตร มหดล

Adding frequently-used commands in the Quick Access toolbar

• Office button/Excel Options/select command/ Add

30

31

32

33