ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชน

ลาว

2

จดทำาโดย : สำ�นกง�นคณะกรรมก�รข�ร�ชก�รพลเรอน(ก.พ.) 47/111ถนนตว�นนทตำ�บลตล�ดขวญ อำ�เภอเมองนนทบร11000 โทรศพท025471000, โทรส�ร025471108หวหนาโครงการ : รศ.ดร.จรประภ�อครบวรทปรกษาโครงการ :น�ยสรพงษชยน�ม ผเชยวช�ญด�นระบบร�ชก�รในASEANบรรณาธการ : ดร.ประยรอครบวรนกวจย : น�งส�ววรรณพรรษศรณตรยะเกษม น�งส�วมกรนหรญตรพลผประสานงานและตรวจทานคำาผด :น�งส�วเย�วนชสมนเลขมาตรฐานประจำาหนงสอ :978-616-548-139-7จำานวนพมพ : 5,400เลมจำานวนหนา : 200หน�พมพท : กรกนกก�รพมพ

ระบบบรห�รร�ชก�รของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

3ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

สำ�นกง�นก.พ.ในฐ�นะองคก�รกล�งด�นก�รบรห�รทรพย�กรบคคลภ�ครฐและไดรบมอบหม�ยใหรบผดชอบต�มแผนง�นก�รจดตงประช�คมสงคมและวฒนธรรมอ�เซยนในก�รเพมขดคว�มส�ม�รถของทรพย�กรบคคลในระบบร�ชก�ร จ�กก�รดำ�เนนก�รทผ�นม� แมว�สำ�นกง�นก.พ.ไดดำ�เนนก�รจดอบรมหลกสตรคว�มรเกยวกบอ�เซยนใหแกข�ร�ชก�รหล�ยครงแตกยงไมครอบคลมบคล�กรภ�ครฐซงมจำ�นวนม�กกว�2ล�นคนสำ�นกง�นก.พ.จงเหนควรพฒน�ชดก�รเรยนร“อ�เซยนกร”เพอเสรมสร�งคว�มรคว�มเข�ใจเกยวกบระบบร�ชก�รซงมคว�มหล�กหล�ยของประเทศสม�ชกอ�เซยนทง 10ประเทศใหแกบคล�กรภ�ครฐซงจะเปนประโยชนตอก�รปฏบตง�น ของบคล�กรภ�ครฐ ทงนท�งสำ�นกง�นก.พ.จงทำ�คว�มรวมมอกบสถ�บนบณฑตพฒน-บรห�รศ�สตร(นด�)จดทำ�หนงสอเรอง“ระบบบรห�รร�ชก�รของประเทศอ�เซยน”เพอเสรมทกษะคว�มรเกยวกบก�รบรห�รร�ชก�รใหแกบคล�กรภ�ครฐทกระดบหวงว�ท�นผอ�นคงไดรบคว�มรและเพลดเพลนไปกบหนงสอชดน

คำานำา

สำานกงาน ก.พ.

4

หนงสอเรอง“ระบบบรห�รร�ชก�รของประเทศอ�เซยน”เปนหนงสอทจดทำ�ขนเพอเสรมทกษะคว�มรแกข�ร�ชก�รไทยเพอเรยนรและเข�ใจระบบก�รบรห�รง�นภ�ครฐของประเทศต�งๆในอ�เซยนอนจะเปนประโยชนในก�รตดตอประส�นง�นกบข�ร�ชก�รของประเทศเหล�นในอน�คต โดยรปแบบของหนงสอไดปคว�มรใหผอ�นตงแตประวตขอมลเกยวกบประเทศวสยทศนรวมถงคว�มเปนม�ของระบบร�ชก�รนโยบ�ยก�รเข�สประช�คมอ�เซยนและทน�จะเปนประโยชนในก�รเรยนรระบบร�ชก�รของประเทศเหล�นคอเนอห�ในสวนของยทธศ�สตรและภ�รกจของแตละ กระทรวงระบบก�รพฒน�ข�ร�ชก�รท�ยเลมผเขยนไดรวบรวมกฎหม�ย สำ�คญทควรรและลกษณะเดนของระบบร�ชก�รทน�เรยนรไวไดอย�ง น�สนใจ หนงสอระบบบรห�รร�ชก�รของประเทศในอ�เซยนทง10นอ�จมเนอห�แตกต�งกนไปบ�งเนองจ�กผวจยไมส�ม�รถเข�ถงขอมลของ บ�งประเทศไดดวยขอจำ�กดด�นภ�ษ�และบ�งประเทศยงไมมก�รจดทำ�ยทธศ�สตรของร�ยกระทรวงท�งคณะผจดทำ�หนงสอหวงเปนอย�งยงว�หนงสอเลมนจะมสวนในก�รตดอ�วธองคคว�มรภ�ครฐใหกบข�ร�ชก�รไทยไมม�กกนอย สดท�ยตองขอขอบคณเจ�ของรปภ�พและเวบไซตทชวยกนเผยแพร อ�เซยนใหเปนหนงเดยวรวมกน

ขอคดจากบรรณาธการ

ดร.ประยร อครบวรบรรณ�ธก�ร

5ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

บทท หนา

1. ประวตและขอมลประเทศและรฐบาลโดยยอ 9 1.1 ประวตและขอมลประเทศโดยยอ 10 1.1.1ขอมลทวไป 10 1.1.2ลกษณะท�งภมศ�สตร 12 1.1.3ประวตศ�สตร 14 1.1.4ลกษณะประช�กร 27 1.1.5ขอมลเศรษฐกจ 28 1.1.6ขอมลก�รเมองก�รปกครอง 38 1.1.7ลกษณะท�งสงคมและวฒนธรรม 39 1.1.8โครงสร�งพนฐ�นและระบบส�ธ�รณปโภค 44 1.1.9ระบบส�ธ�รณสข 52 1.1.10ระบบก�รศกษ� 53 1.1.11ระบบกฎหม�ย 54 1.1.12คว�มสมพนธระหว�งไทยกบสปป.ล�ว 59 1.2 ประวตและขอมลรฐบาลโดยยอ 61

2. วสยทศน เปาหมาย และยทธศาสตร 69 2.1 วสยทศน 70 2.2 เปาหมาย 70 2.3 ยทธศาสตร 71

3. ประวตความเปนมาของระบบราชการ 73 3.1 สปป.ลาวภายใตการปกครองของฝรงเศส 74 3.2 ลาวยคสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว 78

สารบญ

6

หนา

4. ภาพรวมของระบบราชการ 83 4.1 รฐบาล นโยบายรฐบาล และนโยบายการเขาสประชาคมอาเซยน 84 4.2 จำานวนและรายชอกระทรวงพรอมทตดตอ 86 4.3 จำานวนขาราชการทวประเทศ พรอมคณลกษณะหลก หรอคณลกษณะหลกในการเขาสประชาคมอาเซยน 93 4.3.1จำ�นวนข�ร�ชก�รทวประเทศ 93 4.3.2คณลกษณะหลกของข�ร�ชก�ร ในก�รเข�สประช�คมอ�เซยน 95

5. ยทธศาสตร และภารกจของแตละกระทรวงและ หนวยงานหลกทรบผดชอบงานทเกยวกบ ASEAN 97 5.1 ยทธศาสตร และภารกจของแตละกระทรวง 99 5.2 หนวยงานหลกทรบผดชอบงานทเกยวกบ ASEAN 1146. ระบบการพฒนาขาราชการ 125 6.1 ภาพรวมของการพฒนาขาราชการ 126 6.2 กลยทธการพฒนาขาราชการ 128 6.3 หนวยงานทรบผดชอบดานการพฒนาขาราชการ 134 6.4 สรปอปสรรคในการพฒนาขาราชการในปจจบน 142

7. กฎหมายสำาคญทควรร 145 7.1 กฎระเบยบขาราชการสปป.ลาว 146 7.2 กฎหมายแรงงาน 148 7.3 กฎหมายเขาเมอง 153 7.4 กฎหมายอนๆ ทควรร 154

8. ลกษณะเดนของระบบราชการทนาเรยนร 161 8.1 องคการมวลชน (Mass Organizations) 162 8.2 ความรวมมอระหวางสปป.ลาว กบ UNESCO 165

บรรณานกรม 173

7ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

หนา ภาพท 1 ภาพแสดงทอยสปป.ลาว 13 ภาพท 2 ทงไหหน แขวงเชยงขวาง 15 ภาพท 3 พระบรมราชานสาวรยพระเจาไชยเชษฐาธราช 17 ภาพท 4 วหารหลวง เมองหลวงพระบาง 21 ภาพท 5 อนเสาวรยสมเดจพระเจาอนวงศ 25 ภาพท 6 ภาพแสดงการแบงเขตการปกครอง 39 ภาพท 7 สะพานมตรภาพไทย-ลาว 45 ภาพท 8 พธลงนามในบนทกความเขาใจการประปา 50 ภาพท 9 ตราสญลกษณมหาวทยาลยแหงชาตสปป.ลาว 54 ภาพท 10 การประชมสภาแหงชาตลาว 64 ภาพท 11 รฐธรรมนญสมยกอนเปลยนแปลงการปกครอง 68 ภาพท 12 พระราชวงหลวง เมองหลวงพระบาง 75 ภาพท 13 ภมทศนของเมองหลวงพระบาง 76 ภาพท 14 ประตชยของประเทศลาว 77 ภาพท 15 เจาสภานวงศ 78 ภาพท 16 ประชมรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยน อยางไมเปนทางการ 85 ภาพท 17 ทำาเนยบรฐบาล สปป.ลาว 86 ภาพท 18 การฝกอบรมพฒนาขาราชการ 127 ภาพท 19 กระทรวงภายใน 135 ภาพท 20 ภาพแสดงหนวยงานภายในของกระทรวงภายใน 138 ภาพท 21 ตราสญลกษณสหภาพแมหญง สปป.ลาว 163

สารบญภาพ

8

หนา ตารางท 1 ตารางแสดงอตราการเตบโตของประชากรสปป.ลาว 27 ตารางท 2 กราฟแสดงอตราการเตบโตทางเศรษฐกจสปป.ลาว 30 ตารางท 3 ลำาดบของนกลงทนตางชาตทเขามาลงทน ในสปป.ลาว 31 ตารางท 4 สถตทางเศรษฐกจทสำาคญของ สปป.ลาว ป พ.ศ.2549-2554 32 ตารางท 5 กราฟแสดงจำานวนขาราชการระหวาง ป 2002-2008 93 ตารางท 6 จำานวนขาราชการสปป.ลาวในรายงานธนาคารโลก 94 ตารางท 7 จำานวนขาราชการสปป.ลาว โดยแบงตามลำาดบขน ของขาราชการ ระหวางป 1996-2008 95 ตารางท 8 กราฟแสดงรายไดเปรยบเทยบระหวาง ภาครฐ-เอกชน 134 ตารางท 9 อตราภาษใน สปป.ลาว 155 ตารางท 10 ขนตอนและวธการจดทะเบยนนตบคคล และเอกสารประกอบ 158 ตารางท 11 การชวดความกาวหนาทางการศกษา 168

สารบญตารางและกราฟ

9ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

1ประวตและขอมลประเทศ

และรฐบาลโดยยอ

10

1.1 ประวตและขอมลประเทศโดยยอ

ประเทศสปป.ล�วเปนประเทศในอ�เซยนทมวฒนธรรมใกลเคยงกบไทยม�กทสด และเปนประเทศเดยวทไมมท�งออกทะเล เปนประเทศเลกทยงมทรพย�กรอย�งอดมสมบรณและมร�ยละเอยดทน�ศกษ�ดงน

1.1.1 ขอมลทวไป

ชอประเทศอยางเปนทางการส�ธ�รณรฐประช�ธปไตยประช�ชนล�ว (Lao People’s Democratic Republic)หรอสปป.ล�วเมองหลวง เวยงจนทนพนท 236,800ต�ร�งกโลเมตรเขตแดน ทศเหนอตดกบส�ธ�รณรฐประช�ชนจน ทศใตตดกบร�ชอ�ณ�จกรกมพช� ทศตะวนตกตดกบประเทศไทย ทศตะวนออกตดกบส�ธ�รณรฐสงคม นยมเวยดน�มประชากร 6.85ล�นคน(2557)[26] วนชาต 2ธนว�คมภาษาราชการ ล�วระบอบการปกครอง สงคมนยมคอมมวนสต

11ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ธงชาต มลกษณะเปนแถบแนวนอนสแดง นำ�เงนเขมและแดงมรปพระจนทร สข�วอยตรงกล�งแถบสนำ�เงน ไดมก�รเรมใชธงช�ตนตงแตวนท2 ธนว�คม2518โดยมคว�มหม�ยต�มส คอสแดงหม�ยถงสของเลอดแหงก�ร เสยสละก�รพลชพเพอช�ตสนำ�เงน หม�ยถงคว�มอดมสมบรณและคว�ม เจรญสข�วหม�ยถงดวงจนทร ซงเปรยบเสมอนนำ�ใจของช�วสปป.ล�ว ทมคว�มบรสทธผดผองตราแผนดน มลกษณะเปนรปวงกลมโดยสวนล�ง ของตร�แผนดนเปนรปเฟองจกรกล และแถบผ�สแดงค�ดภ�ยในตร�เขยน อกษร“ส�ธ�รณรฐประช�ธปไตย ประช�ชนล�ว”โดยมปกทงสองข�ง ประดบดวยรวงข�วทผกผ�แถบสแดง และเขยนอกษร“สนตภ�พเอกร�ช ประช�ธปไตยเอกภ�พวฒน�ถ�วร” สวนตรงกล�งระหว�งรวงข�วทงสอง เปนรปพระธ�ตหลวงถนนทองน�ข�ว ป�ไมและเขอนผลตกระแสไฟฟ�

12

ดอกไมประจำาชาต “ดอกจำ�ป�ล�ว”คอดอกลนทมหรอ ดอกลล�วดทช�วไทยเรยกข�นสำ�หรบ ช�วสปป.ล�วดอกจำ�ป�จะแสดงถง คว�มจรงใจและคว�มสขในชวตมกถก ใชตกแตงในพธสำ�คญต�งๆหรอทำ�เปน พวงม�ลยสำ�หรบตอนรบแขกเขาเปนสมาชกอาเซยน 23กรกฎ�คม2540เข�เปนสม�ชก อ�เซยนในลำ�ดบท9เงนตรา กบ(Kip)เปนสกลเงนประจำ�ช�ตของ สปป.ล�วยงไมมเหรยญกษ�ปณมแต ธนบตรซงมมลค�ดงน15102050 1005001,0002,0005,00010,000 20,000และ50,000กบอตราแลกเปลยน 1บ�ทตอ276กบ[2]

ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ19.16พนล�นดอลล�รสหรฐ[2]

(GDP)รายไดประชาชาตตอหว 3,000ดอลล�รสหรฐ[2]

(GDP per Capita)

1.1.2 ลกษณะทางภมศาสตร

ภมประเทศ สปป.ล�วเปนประเทศเดยวในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทไมมท�งออกทะเล(Landlocked)โดยมด�นทศเหนอตดกบส�ธ�รณรฐประช�ชนจนแนวเขตแดนย�ว 505 กม. ทศใตตดกบร�ชอ�ณ�จกรกมพช�

13ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

แนวเขตแดนย�ว 435 กม. ทศตะวนออกตดกบส�ธ�รณรฐสงคมนยมเวยดน�ม แนวเขตแดนย�ว 2,069 กม. และทศตะวนตกตดกบประเทศไทยแนวเขตแดนย�ว1,810กม.และส�ธ�รณรฐแหงสหภ�พพม� แนวเขตแดนย�ว 236 กม. โดยมพนท 236,800 ตร.กม. หรอประม�ณครงหนงของประเทศไทยทงนสปป.ล�วมพนทสวนใหญรอยละ90เปนเข�และทร�บสงโดยมพนทเพ�ะปลกเพยง50,000ตร.กม.หรอรอยละ21.11ของพนททงหมด

ภาพท 1 ภาพแสดงทอยสปป. ลาวทมา: กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ ส�านกอาเซยน, 2555:1

14

ภมอากาศ ประเทศสปป.ล�วอยในภมอ�ก�ศเขตรอนมลมมรสมแตไมมลมพ�ยสำ�หรบเขตภเข�ภ�คเหนอและเขตเทอกเข�อ�ก�ศมลกษณะกงรอน กงหน�ว อณหภมสะสมเฉลยประจำ�ปประม�ณ15-30 องศ�เซลเซยสโดยคว�มแตกต�งของอณหภมระหว�งกล�งวนกบกล�งคนประม�ณ 10องศ�เซลเซยสจำ�นวนชวโมงทมแสงแดดตอปประม�ณ2,300-2,400ชวโมง (ประม�ณ 6.3-6.5 ชวโมงตอวน) คว�มชนสมพทธของอ�ก�ศประม�ณรอยละ 70-85 ปรม�ณนำ�ฝนในชวงฤดฝน (ตงแตเดอนพฤษภ�คมถงตล�คม) รอยละ 75-90 สวนชวงฤดแลง (ตงแตเดอนพฤศจก�ยนถงเมษ�ยน)มปรม�ณนำ�ฝนเพยงรอยละ10-25และปรม�ณนำ�ฝนเฉลยตอปของแตละเขตกแตกต�งกนอย�งม�กเชนเขตเทอกเข�บรเวณท�งใตไดรบนำ�ฝนเฉลยปละ300เซนตเมตรขณะทบรเวณแขวงเชยงขว�งแขวงหลวงพระบ�งและแขวงไชยบรไดรบเพยงแค100-150เซนตเมตร สวนแขวงเวยงจนทนและแขวงสวรรณเขต ไดรบ 150-200เซนตเมตรเชนเดยวกบแขวงพงส�ลแขวงหลวงนำ�ท�และแขวงบอแกว

1.1.3 ประวตศาสตร

ในดนแดนของของประเทศสปป.ล�วเปนดนแดนทมประวต อนย�วน�นมหลกฐ�นทแสดงว�มคนอยม�แลว2,000-3,000ปอย�งก�รคนพบแหลงโบร�ณคดหนโตะและหนตงรวมถงหลมฝงศพสมยกอนประวตศ�สตรทบ�นหนตงเมองหวเมอง(เมองเปน)แขวงหวพน[5]หรอก�รคนพบทงไหหนเมองแปก(โพนสะหวน)แขวงเชยงขว�งทมอ�ยชวง

15ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

2,500-3,000 ป[5] กล มชนเหล�นต�งมววฒน�ก�รซงเปนเรองท นกม�นษยวทย�นำ�ม�ศกษ�อย �งต อเ นอง แต ก�รศกษ�ด �นประวตศ�สตรจ�กพงศ�วด�รล�วไดมก�รบนทกไวดงน

อาณาจกรลานชาง จ�กพงศ�วด�รล�นช�งกล�วว� นบแตขนบรมร�ช�ธร�ชไดทรงแผขย�ยอ�ณ�จกรออกไป โดยทรงสงโอรสทงเจดพระองคไปปกครอง เมองต�งๆซงเชอว�อยในภมภ�คอนโดจนปจจบนดงน 1. ขนลอปกครองเมองเซ�หรอเมองชว� (อ�นว�“เมองซว”)ซงตอม�เรยกว�“หลวงพระบ�ง” 2. ท�วผ�ล�นปกครองเมองหอแต(ต�หอหรอสบสองปนน�) 3. ท�วจลงปกครองเมองโกดแทแผนปม(ปจจบนคอเวยดน�ม) 4. ท�วคำ�ผงปกครองเมองเชยงใหม 5. ท�วอนปกครองเมองล�นเพยศรอยธย�(ละโว) 6. ท�วกมปกครองเมองมอน(อนทรปตหรอหงส�วด)

ภาพท 2 ทงไหหน แขวงเชยงขวาง

16

7. ท�วเจอง ปกครองเมองพวน (เชยงขว�ง-เชอกนว�คอท�วเจอง ทปร�กฎในวรรณกรรณเรอง“ท�วฮงท�วเจอง”) ขนลอผทรงสร�งเมองชว�น ถอกนว�ทรงเปนปฐมกษตรยของช�วสปป.ล�วทงปวงในปพ.ศ.1300โดยประม�ณพระองคไดทรงตงใหเมองชว�เปนร�ชธ�นของอ�ณ�จกรล�นช�งพระร�ชท�นน�มร�ชธ�นแหงนใหมว�“เมองเชยงทอง”พระองคไดทรงขบไลชนช�ตขอมซงเปนผมอำ�น�จอยเดมในบรเวณดงกล�วสำ�เรจ ทำ�ใหอ�ณ�จกรล�นช�ง มคว�มมนคงตอม�ย�วน�น และมกษตรยปกครองสบตอม�อกหล�ยชวคน ในปล�ยพทธศตวรรษท 19 อ�ณ�จกรล�นช�งกไดมกษตรย องคสำ�คญ ซงช�วสปป.ล�วยกยองพระองคในฐ�นะ “พระบด�ของ ช�ตสปป.ล�ว”ไดแกพระเจ�ฟ�งม (พ.ศ.1896-1916)พระน�มเตมคอ“พระเจ�ฟ�งมแหลงหล�ธรณ” เนองจ�กพระองคมบทบ�ทในก�รรวบรวมแผนดนสปป.ล�วใหเปนปกแผน ทงยงทรงว�งร�กฐ�นของพระพทธศ�สน�ในสปป.ล�ว และทรงยกยองใหเปนศ�สน�หลกของอ�ณ�จกร พระเจ�ฟ�งมทรงเปนพระร�ชโอรสของท�วผฟ� และเปนพระร�ชนดด�ของพระย�สวรรณคำ�ผงโดยในรชสมยของพระย�คำ�ผงท�วผฟ�ซงเปนพระบด�ของพระเจ�ฟ�งมไดถกเนรเทศจงเสดจหนไปพงพระบรมโพธสมภ�รของกษตรยเขมร ในเวล�ตอม�เมอสนรชสมยของพระย�- คำ�ผงอนเปนชวงเวล�ทอ�ณ�จกรเขมรเรมเสอมอำ�น�จในขณะเดยวกนทอ�ณ�จกรสโขทยเขมแขงขน ฝ�ยเขมรจงตองก�รค�นอำ�น�จ ของสโขทยจงไดสนบสนนใหพระย�ฟ�งมซงเสดจตดต�มพระร�ชบด�

17ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ไปประทบทอ�ณ�จกรเขมรนน นำ�กำ�ลงเข�แยงชงอำ�น�จจ�กพระย� ฟ�คำ�เฮยวซงเปนพระปตล�(อ�)ผขนครองร�ชยสบตอจ�กพระย�คำ�-ผงพระย�ฟ�งมส�ม�รถเอ�ชนะพระย�ฟ�คำ�เฮยวไดจงเสดจขนครองร�ชยและสถ�ปน�อ�ณ�จกรล�นช�งขนอย�งเปนท�งก�ร ในรชสมยของพระย�ฟ�งมแมพระองคจะไดสร�งคว�มเปนปกแผนมนคงใหกบอ�ณ�จกรล�นช�งแตตอม�ในปพ.ศ.1899ไดสละร�ชสมบตทงยงได เชญพระย�อ นเฮอนผ เป นพระร�ชโอรสขนครองร�ชย สบตอจ�กพระร�ชบด�สวนพระย�ฟ�งมไดเสดจม�ประทบอยณเมองน�นกระทงสนพระชนมในปพ.ศ.1916[4]

อ�ณ�จกรล�นช�งมกษตรยปกครองสบตอกนม�หล�ยพระองค โดยสมยทสำ�คญ2สมยคอ • สมยพระเจาไชยเชษฐาธราช นบไดว�เปนสมยหนงของประวตศ�สตรสปป.ล�วทมคว�มรงเรองม�กท�มกล�งวกฤตก�รณทเกดขน

ภาพท 3 พระบรมราชานสาวรยพระเจาไชยเชษฐาธราชทมา: www.tourismlaos.org

18

รอบด�นช�วสปป.ล�วลวนนบถอพระองคว�ทรงเปนมห�ร�ชและทรงเปนวรกษตรยทสำ�คญในประวตศ�สตรสปป.ล�ว พระองคไดทรงประกอบพระร�ชกรณยกจต�งๆ ทสำ�คญไวหล�ยประก�ร โดยเฉพ�ะด�นพระพทธศ�สน� ซงไดรบก�รทำ�นบำ�รงอย�งกว�งขว�ง โปรดใหมก�รสร�งและบรณะปชนยสถ�นในพระพทธศ�สน�หล�ยแหงเชนทรงสร�งหอพระแกวเพอประดษฐ�นพระแกวมรกตซงไดทรงอญเชญม�จ�กอ�ณ�จกรล�นน�และทรงสร�งพระเจดยโลกจฬ�มณ (พระธ�ตหลวง)ทนครเวยงจนทน ทรงสถ�ปน�พระธ�ตศรสองรกรวมกบอ�ณ�จกรอยธย�ทเมองด�นซ�ย ทรงปฏสงขรณพระธ�ตพนมทเมองนคร(นครพนม)เปนตนโดยในระยะเวล�นเองทอ�ณ�จกรหงส�วดในรชสมยพระเจ�บเรงนองมกำ�ลงเขมแขงและทรงอทธพลอย�งม�ก และมคว�มพย�ย�มจะขย�ยอ�ณ�จกรม�ท�งทศตะวนออก พระองคจงโปรดใหมก�รย�ยร�ชธ�นจ�กหลวงพระบ�งม�อยทนครเวยงจนทนเพอหลกเลยงอำ�น�จของหงส�วดในป พ.ศ. 2103 และพระร�ชท�นน�มร�ชธ�น แหงใหมนว� “พระนครจนทบรศรสตน�คนหตอตตมร�ชธ�น” ทงยงทรงสร�งสมพนธไมตรกบสมเดจพระมห�จกรพรรดแหงกรงศรอยธย�เพอเปนกำ�ลงในก�รตอต�นพม�ซงถอเปนศตรรวมกน ตอม�ในป พ.ศ.2107ทพพม�ไดตดต�มจบกมขนน�งล�นน�เชยงใหมม�ถงเวยงจนทนและส�ม�รถตกรงเวยงจนทนไดในขณะทพระเจ�ไชยเชษฐ�ธร�ชมไดประทบอยในพระนครพรอมทงกว�ดตอนช�วเมองและเชอพระวงศชนสงกลบไปยงพม�เปนจำ�นวนม�ก รวมถงเจ�มห�อปร�ชศรวรวงษ�พระร�ชอนช�ของพระเจ�ไชยเชษฐ�ธร�ช แลวจงถอยทพกลบไปพระองคทรงคมแคนฝ�ยหงส�วดอยม�กเมอฝ�ยอยธย�ขอคว�มชวยเหลอ

19ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ใหชวยรบกบพม�ในชวงปพ.ศ.2110-2112พระองคจงทรงจดตงกองทพไปชวยเหลออยธย�แตไมสำ�เรจเนองจ�กถกฝ�ยพม�และพระมห�ธรรมร�ช�เมองพษณโลกซอนกลจนแตกพ�ย หลงอ�ณ�จกรหงส�วดพชต กรงศรอยธย�ไดแลว พระเจ�บเรงนองจงทรงสงกองทพม�ปร�บปร�มล�นช�งแตไมสำ�เรจ เนองจ�กพระเจ�ไชยเชษฐ�ไดทรงนำ�กองทพและช�วเมองหลบภยในป� และคอยลอบโจมตกองทพพม�อยเนองๆจนกองทพพม�ตองถอนกำ�ลงกลบไป ลถงป พ.ศ. 2114พระเจ�ไชย-เชษฐ�ธร�ชไดเสดจออกปร�บกบฏณเมองร�มรกโองก�ร(เชอกนว�อยในพนทแขวงอตตะปอในปจจบน)แลวสญห�ยไปในศกครงนน • พระเจาสรยวงศาธรรมกราช (พ.ศ.2181-2238) เปนยค แหงคว�มเจรญรงเรองอกยคหนง เนองดวยพระองคมวธก�รปกครองบ�นเมองหลกแหลมและเปนธรรมทำ�ใหล�นช�งมคว�มมนคงและสงบรมเยนกว�ครงศตวรรษทงคว�มเจรญรงเรองท�งสถ�ปตยกรรมอกษร-ศ�สตรศลปะแขนงต�งๆตลอดจนก�รค�ข�ยกบต�งช�ตพระองคทรงเปนผทมคว�มยตธรรมจ�กกรณทพระร�ชโอรสของพระองคไดกระทำ�คว�มผดลกลอบเปนชกบภรย�ของขนน�งผหนง พระองคกลงโทษต�มอ�ญ�ถงขนประห�รชวตโดยมไดใสใจว�เปนพระโอรสดวยเหตนพระองคจงอยในสภ�พทไรรชท�ย�ทและเมอพระองคสวรรคตโดยไรรชท�ย�ทประช�ชนจงไดอญเชญพระย�เมองจน ซงเปนขนน�งผใหญใหขนเปนกษตรย แตกครองร�ชยอยไดเพยงหกป เจ�นนทร�ชแหงเมองน�นกยกทพเข�ม�ชงเมองเวยงจนทนไวได เจ�นนทร�ชจงไดขนครองร�ชย เปนกษตรยแหงอ�ณ�จกรล�นช�งใน พ.ศ. 2238 เมอสนรชสมยของพระเจ�สรยวงศ�ธรรมกร�ชร�ชอ�ณ�จกรล�นช�งเกดภ�วะระสำ�ระส�ย

20

อย�งหนก จ�กก�รแกงแยงอำ�น�จของบรรด�เชอพระวงศ จนทำ�ให ร�ชอ�ณ�จกรแตกแยกออกเปน3ร�ชอ�ณ�จกรเอกร�ชไดแก 1) อาณาจกรลานชางเวยงจนทน อ�ณ�จกรนคออ�ณ�จกรทสบทอดจ�กอ�ณ�จกรล�นช�งศรสตน�-คนหตเดม มอ�ณ�เขตปกครองดนแดนสปป.ล�วภ�คกล�งในปจจบน มพระเจ�ไชยเชษฐ�ธร�ชท 2 เปนปฐมกษตรย พระไชยเชษฐ�องคน ทรงเปนเชอพระวงศทลภยก�รเมองไปอยทจกรวรรดเวยดน�ม ซงมร�ชธ�นในขณะนนอยทเมองเวคนทงหล�ยจงขน�นพระน�มอกอย�งว�“พระไชยองคเวหรอพระไชยองคเวยด”พระองคไดนำ�กำ�ลงจ�กเวยดน�มเข�ยดนครเวยงจนทนและจบเจ�นนทร�ชสำ�เรจโทษ แลวร�ช�ภเษกพระองคเองขนเปนกษตรยในป พ.ศ. 2241 จ�กนนจงทรงตงท�วลองเปนเจ�อปร�ชครองเมองหลวงพระบ�ง แตไมไดรบก�รยอมรบ จ�กช�วสปป.ล�วทงมวล เพร�ะพระองคมคว�มใกลชดกบจกรวรรดเวยดน�ม ในป พ.ศ. 2250 เจ�กงกสร�ชกบเจ�องคคำ� พระร�ชนดด�ของพระเจ�สรยวงศ�ธรรมกร�ชทหนไปประทบยงเมองหงส� (อยในแขวง ไซยะบลในปจจบน)ไดยกทพเข�ม�ชงเมองหลวงพระบ�งจบเจ�อปร�ชท�วลองสำ�เรจโทษ และเตรยมจะยกทพเข�ตกรงเวยงจนทน พระไชยองคเวจงมพระร�ชส�สนไปยงสมเดจพระเพทร�ช�แหงกรงศรอยธย� เพอขอคว�มชวยเหลอ ฝ�ยกรงศรอยธย�จงไกลเกลยทงสองฝ�ยใหยตก�รรบและแบงปนเขตแดนตอกน ทำ�ใหหลวงพระบ�งกล�ยเปนอ�ณ�จกรเอกร�ชไมขนกบเวยงจนทนม�นบแตนน ในยคนจงนบไดว�เปนยคทสปป.ล�วแตกแยกเปน 2 อ�ณ�จกร คอ อ�ณ�จกรล�นช�ง

21ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

เวยงจนทนและอ�ณ�จกรล�นช�งหลวงพระบ�งซงเวยงจนทนเองกไมไวใจและห�ท�งทำ�ล�ยฝ�ยหลวงพระบ�งอยตลอดเวล� 2) อาณาจกรลานชางหลวงพระบาง อ�ณ�จกรล�นช�งหลวงพระบ�งถอกำ�เนดจ�กคว�มแตกแยกระหว�งเวยงจนทนและหลวงพระบ�งในปพ.ศ.2250ดงไดกล�วม�แลวมอ�ณ�เขตในก�รปกครองดนแดนสปป.ล�วภ�คเหนอในปจจบนโดยมพระเจ�กงกสร�ชเปนปฐมกษตรย(พ.ศ.2249-2256) 3) อาณาจกรลานชางจำาปาศกด อ�ณ�จกรล�นช�งจำ�ป�ศกดมกำ�เนดม�จ�กก�รอพยพลภยก�รเมองของเจ�น�งสมงคละและประช�ชนสวนหนงภ�ยใตก�รนำ�ของเจ�ร�ชครหลวงโพนสะเมกพระเถระผใหญในรชสมยพระเจ�สรยวงศ�ธรรมกร�ชมลเหตม�จ�กพระย�เมองจนผเปนเสน�บดไดชงร�ชสมบตขนครองอ�ณ�จกรหลงพระเจ�สรยวงศ�ธรรมกร�ชเสดจสวรรคตและคดจะเอ�

ภาพท 4 วหารหลวง เมองหลวงพระบาง

22

เจ�น�งสมงคละพระร�ชนดด�ของพระเจ�สรยวงศ�ธรรมกร�ช(ซงทรงเปนหม�ยและกำ�ลงทรงครรภ) เปนมเหส แตน�งไมยอม จงหนไปขอคว�มชวยเหลอจ�กเจ�ร�ชครหลวงโพนสะเมก เจ�ร�ชครหลวงโพน- สะเมกจงพ�ญ�ตโยมของตนประม�ณ3,000คนและเจ�น�งสมงคละหนออกจ�กเวยงจนทนท�งใตไปซอนตวอยทบ�นงวพนลำ�โสมสนกณทนนเจ�น�งสมงคละไดประสตพระโอรสน�มว�“เจ�หนอกษตรย”ตอม�น�งแพงเจ�เมองจำ�ป�สกช�วพนเมองไดอ�ร�ธน�เจ�ร�ชครหลวงโพนสะเมกม�ปกครองบ�นเมอง เจ�ร�ชครหลวงฯ ปกครองบ�นเมองไดระยะหนงกเกดปญห�ก�รปกครองบ�งประก�รซงเอ�หลก ท�งธรรมม�ตดสนและยตปญห�ไมได ท�นจงใหคนไปเชญเจ�หนอกษตรย ซงเจรญพระชนมม�กพอทจะปกครองบ�นเมองไดแลว ม�ทำ�พธร�ช�ภเษกเปนกษตรยปกครองนครจำ�ป�สกในป พ.ศ. 2257 ทรงพระน�มว�พระเจ�สรอยศรสมทรพทธ�งกรอ�ณ�จกรล�นช�งแหงท3คอ อ�ณ�จกรล�นช�งจำ�ป�สก จงถอกำ�เนดขนในปน พระองคไดประก�ศอ�ณ�เขตแยกออกจ�กเวยงจนทน ปกครองดนแดนสปป.ล�วภ�คใตตงแตเขตเมองนครพนม เมองคำ�มวน ลงไปจนถงเมองเชยงแตงเมองมโนไพรตอแดนเขมรสวนด�นตะวนตกอ�ณ�เขตไปไกลจนถงเมองทงหรอเมองสวรรณภมเชอส�ยของกษตรยแหงอ�ณ�จกรนไดปกครองจำ�ป�สกตอม�ทงในฐ�นะกษตรยเจ�ผครองนครและผว�ร�ชก�รเมองจนกระทงแผนดนสปป.ล�วรวมกนเปนหนงในปพ.ศ.2489แตยงคงมบทบ�ทท�งก�รเมองในสปป.ล�วยคพระร�ชอ�ณ�จกรม�ตลอดจนถงก�รเปลยนแปลงก�รปกครองในปพ.ศ.2518[4]

23ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

การสญเสยเอกราชแกสยาม เมออ�ณ�จกรล�นช�งแตกเปน 3 อ�ณ�จกรเอกร�ช โดยในแตละอ�ณ�จกรต�งตงตนเปนอสระไมขนตอกน และยงไมไวใจซงกนและกนโดยเฉพ�ะหลวงพระบ�งและเวยงจนทนแลว ทงสองอ�ณ�จกรนลวนถอว�อกฝ�ยเปนศตรเลยทเดยวต�งกจองห�ท�งทำ�ล�ยล�งตอกนดวยก�รอ�ศยกำ�ลงทห�รพม�ทมอำ�น�จในล�นน�อยเนองๆ มลเหตทอ�ณ�จกรล�นช�งทงส�มเสยเอกร�ชใหแกสย�มม�จ�กคว�มขดแยงภ�ยในของอ�ณ�จกรล�นช�ง ระหว�งพระเจ�ศรบญส�รกษตรยเวยงจนทนกบเจ�พระวอและเจ�พระต�สองขนน�งผใหญทงสองนเปนพนองกนมเชอส�ยเจ�ป�งคำ�เมองเชยงรงซงไดรบคว�มชวยเหลอจ�กกษตรยเวยงจนทนใหตงถนฐ�นทเมองหนองบวลมภซงเปนเมองหน�ด�น ทงสองเคยชวยเหลอพระเจ�ศรบญส�รใหไดเสวยร�ชสมบต ในเวยงจนทนม�กอนตอม�ในปพ.ศ.2313พระเจ�ศรบญส�รทรงขอตวลกส�วของขนน�งทงสองทำ�นองจะเอ�ไวเปนตวประกนเจ�พระวอและเจ�พระต�ไมพอใจพระเจ�ศรบญส�รม�ก จงกลบม�ตงมนเตรยมสรบ อยทเมองหนองบวลมภ มก�รสรบกนหล�ยครง ในทสดเจ�พระต�สนพระชนมในสน�มรบ เจ�พระวอจงนำ�ไพรพลและเชอส�ยทรอดต�ยหนไปพงพระเจ�องคหลวงไชยกม�รแหงอ�ณ�จกรล�นช�งจำ�ป�สก โดยไปตงมนอยทบ�นเวยงดอนกองซงอยในเขตพนทจงหวดอบลร�ชธ�นของไทยในปจจบน ตอม�ในป พ.ศ. 2319 เจ�พระวอเกดคว�มขดแยงกบพระเจ�องคหลวงไชยกม�รจ�กเรองก�รสร�งกำ�แพงเมองกบก�รสร�งหอคำ� (เรอนหลวง)จงไดพ�ไพรพลม�ตงมนทบ�นดอนมดแดงและทำ�หนงสอขอเปนขอบขณฑสม�ของกรงสย�มในรชสมยสมเดจพระเจ�ต�กสนมห�ร�ชซง

24

พระองคกไดรบไว ฝ�ยเวยงจนทนเหนว�ถ�สงกำ�ลงไปปร�บเจ�พระวอแลวฝ�ยจำ�ป�สกจะไมใหคว�มชวยเหลอเจ�พระวอแนนอนจงทรงสงกองทพม�จบเจ�พระวอฆ�ทบ�นดอนมดแดงเสย ท�วคำ�ผง ท�ว ทดพรหม และท�วกำ� บตรหล�นของเจ�พระวอและเจ�พระต�ซงตฝ�วงลอมออกม�ได จงแจงเรองกร�บทลไปยงกรงธนบรผ�นท�งเมองนครร�ชสม� สมเดจพระเจ�ต�กสนทรงพโรธม�กทฝ�ยเวยงจนทนสงกองทพม�ฆ�ผทอยในขอบขณฑสม�ของพระองค กอปรกบพระองคเองกไมทรงไวใจฝ�ยเวยงจนทนทมท�ทฝกใฝอ�ณ�จกรพม� ซงยงคงคกค�ม ฝ�ยสย�มอยเนองๆในปพ.ศ.2321พระองคจงทรงสงกองทพภ�ยใตก�รนำ�ของสมเดจเจ�พระย�มห�กษตรยศกและเจ�พระย�สรสหขนไปตอ�ณ�จกรล�นช�งเวยงจนทนโดยไลตม�ท�งใตผ�นอ�ณ�จกรล�นช�งจำ�ป�สกกอนฝ�ยจำ�ป�สกเหนว�จะสกองทพไทยไมไดจงยอมออนนอมโดยด จ�กนนจงยกทพขนเหนอตหวเมองหน�ด�นของเวยงจนทน เรอยม� จนส�ม�รถหกเอ�เมองเวยงจนทนไดสำ�เรจ ฝ�ยสย�มจงกว�ดตอนทรพยสนผคนขนน�งเชอพระวงศและกมตวพระเจ�ศรบญส�รลงม�ยงกรงธนบรด�นอ�ณ�จกรล�นช�งหลวงพระบ�งซงเปนอรกบเวยงจนทนม�ตลอดกไดใหคว�มชวยเหลอฝ�ยสย�มในสงคร�มครงนอย�งเตมทแตพอสนศกกถกฝ�ยไทยบงคบใหยอมออนนอมเปนเมองขนดวยเชนกนอ�ณ�จกรล�นช�งทงส�มแหงจงตกเปนประเทศร�ชของไทยทงหมดในป พ.ศ. 2321 นเอง แมตอม�ภ�ยในสย�มกเกดก�รเปลยนแปลงร�ชวงศส ร�ชวงศจกร และย�ยร�ชธ�นม�ยงกรงรตนโกสนทรในปพ.ศ.2325กต�มแตภ�วะคว�มเปนประเทศร�ชของทงส�มอ�ณ�จกรกมไดเปลยนแปลง

25ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

สงครามเจาอนวงศ [4]

ในปพ.ศ. 2369 เจ�อนวงศปกครองอ�ณ�จกรล�นช�งเวยงจนทนซงเปนหนงในประเทศร�ชของสย�มและโดยก�รปกครองของเจ�อนวงศอ�ณ�จกรล�นช�งเวยงจนทนไดรบก�รว�งพระทยจ�กพระบ�ทสมเดจพระพทธเลศหล�นภ�ลยแหงกรงสย�มเปนอย�งม�ก จงประท�นเมองจำ�ป�สกใหเจ�ร�ชบตรโย ซงเปนร�ชโอรสของเจ�อนวงศปกครอง ตอม�เมอพระบ�ทสมเดจพระพทธเลศหล�นภ�ลยแหงกรงสย�มเสดจสวรรคต พระบ�ทสมเดจพระนงเกล�เจ�อยหวเสดจขนเถลงถวลย ร�ชสมบตเปนพระมห�กษตรยรชก�ลตอม� เจ�อนวงศทรงเหนว�เปนชวงผลดเปลยนแผนดนจงคดแยกตวเปนอสระไมขนกบสย�มอกตอไปจงไดระดมกำ�ลงรวมกบเจ�ร�ชบตรโยซงครองจำ�ป�สกยกทพม�ตสย�มท�งด�นภ�คอส�นของไทยในปจจบน พรอมทงแสวงห�พนธมตรจ�กหลวงพระบ�งและหวเมองล�นน�แตกไมไดรบก�รตอบสนองเนองจ�กหวเมองดงกล�วฝกใฝกบฝ�ยไทยม�กกว�

ภาพท 5 อนสาวรยสมเดจพระเจาอนวงศ

26

เมอกองทพของเจ�อนวงศยกทพม�ถงเมองนครร�ชสม�เหนว� จะทำ�ก�รไมสำ�เรจ จงตดสนใจเผ�เมองนครร�ชสม�ทงและกว�ดตอนเชลยต�มร�ยท�งกลบไปเวยงจนทน ระหว�งท�งเชลยทถกกว�ดตอนกไดลกขนตอสกองทพล�วททงสำ�รดจนเสยกำ�ลงทห�รล�วสวนหนงดวยด�นฝ�ยไทยซงทร�บข�วคอนข�งล�ช�กไดสงกองทพภ�ยใตก�รนำ�ของกรมพระร�ชวงบวรมห�ศกดพลเสพยและเจ�พระย�บดนทรเดช�(สงหสงหเสน) ขนม�ปร�บปร�มกองทพ เจ�อนวงศสไมไดจงแตกพ�ยตวเจ�อนวงศและร�ชวงศเชอส�ยกตองหนภยไปพงจกรวรรดเวยดน�มฝ�ยสย�มจงยดกรงเวยงจนทนไว โดยยงมไดทำ�ล�ยเมองลงแตอย�งใดและไดแตงตงกองทห�รจำ�นวนหนงรกษ�เมองไวเท�นน ในปพ.ศ.2371เจ�อนวงศไดกลบม�ยงกรงเวยงจนทน โดยม�กบขบวนร�ชทตเวยดน�มเพอขอสว�มภกดสย�มอกครง แตพอสบโอก�สเจ�อนวงศจงนำ�ทห�รของตนฆ�ทห�รไทยทรกษ�เมองจนเกอบทงหมดและยดกรงเวยงจนทนคน กองทพสย�มจงถอนกำ�ลงเพอรวบรวมกำ�ลงพลและยกทพม�ปร�บปร�มเจ�อนวงศอกครง ฝ�ยเจ�อนวงศเมอสกองทพไทยไมไดจงไดหลบภยทเมองพวน (แขวงเชยงขว�งในปจจบน)แตเจ�นอยเมองพวนกลบจบตวเจ�อนวงศและพระร�ชวงศทเหลออย สงลงม�กรงเทพฯ พระบ�ทสมเดจพระนงเกล�เจ�อยหวทรงพโรธเจ�อนวงศม�ก จงทรงใหคมขงเจ�อนวงศประจ�นกล�งพระนคร จนสนพระชนมสวนกรงเวยงจนทนกทรงมพระบรมร�ชโองก�รใหทำ�ล�ยจนไมเหลอสภ�พคว�มเปนเมองและตงศนยกล�งก�รปกครองฝ�ยไทยเพอดแลอ�ณ�เขตของอ�ณ�จกรเวยงจนทนทเมองหนองค�ยแทนเมองเวยงจนทนทถกทำ�ล�ยลงในครงนนมเพยงแคหอพระแกว และวดสสะเกดเท�นนทยงคงสภ�พสมบรณม�จนถงปจจบน

27ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ทมา: World Bank, 2013

Country 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Laos 2.5 2.48 2.47 2.45 2.44 2.42 2.39 2.37 2.34 2.32 1.71 1.68 1.66

2.9

2.7

2.5

2.3

2.1

1.9

1.7

1.5

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Year

Population growth rate (%)

ตารางท 1 แสดงอตราการเตบโตของประชากรสปป.ลาวLaos-Population growth rate-Historical Data Graphic

per Year

สงคร�มเจ�อนวงศทเกดขนในเวล�นน ตอม�ไดกล�ยเปนสวนหนงของคว�มขดแยงระหว�งร�ชอ�ณ�จกรสย�มและจกรวรรดเวยดน�มจนกระทงเกดสงคร�มทเรยกว�“อ�น�มสย�มยทธ”เปนระยะเวล�ถง14ป เพร�ะทงสองอ�ณ�จกรลวนตองก�รขย�ยอทธพลของตนเข�ไปใน ดนแดนล�วและเขมร อกทงสงคร�มนยงเปนประวตศ�สตรบ�ดแผลทถกทงรอยไวในอดต

1.1.4 ลกษณะประชากร

จ�กก�รสำ�รวจประช�กรของธน�ค�รโลกในพ.ศ. 2556[26] พบว�ประเทศสปป.ล�วมประช�กรรวม6,850,345คนประกอบดวยชนเผ�ต�งๆถง68ชนเผ� ไดแกล�วลม (กลมคนเชอช�ตสปป.ล�วและใช

28

ภ�ษ�ล�วเปนภ�ษ�หลก)รอยละ68ล�วเทง(เชนชนเผ�ขม)รอยละ22ล�วสง(เชนชนเผ�มง)รอยละ9และอนๆรอยละ1[26]

ในจำ�นวนประช�กรทงหมดยงแยกเปนสวนทสำ�คญในก�รสร�งช�ตทเรยกว�กำ�ลงแรงง�นมจำ�นวน 3.7 ล�นคน[26] โดยแยกอยในภ�คก�รเกษตรรอยละ76.5ภ�คอตส�หกรรมรอยละ7.5และภ�คก�รบรก�รรอยละ16สวนอตร�ในก�รเรยนรหนงสอนนมถงรอยละ73

1.1.5 ขอมลเศรษฐกจ [15]

สปป.ล�วเปนประเทศเลกทมก�รเพ�ะปลกท�งก�รเกษตรเปนหลกแตวนนไดประก�ศเปนแบตเตอรแหงเอเชยเพร�ะกจก�รทผ�นม�มก�รเปดใหลงทนสร�งเขอนเพอผลตกระแสไฟฟ�ข�ยใหแกจนไทยเวยดน�มทำ�ใหสร�งร�ยไดใหสปป.ล�วอย�งมห�ศ�ล ทงก�รลงทนด�นอตส�หกรรมทประสบคว�มสำ�เรจเชนเครองยนตเบยรก�แฟและก�รทองเทยวโดยไดรบก�รสนบสนนจ�กสหรฐอเมรก�ญปนและเยอรมนทำ�ใหเศรษฐกจสปป.ล�วปพ.ศ. 2556ค�ดว�จะขย�ยตวรอยละ7.6จ�กก�รบรโภคของภ�คเอกชน ก�รทองเทยว และก�รลงทนกอสร�งโครงก�รส�ธ�รณปโภคขน�ดใหญ โดยเฉพ�ะก�รกอสร�งโรงไฟฟ� พลงนำ�เปนสำ�คญอย�งไรกต�มอตร�ก�รขย�ยตวชะลอลงจ�กปกอนทขย�ยตวรอยละ 7.9 สวนหนงเปนผลจ�กร�ยไดก�รสงออกทชะลอลงต�มภ�วะเศรษฐกจโลก และร�ค�ทองแดงซงเปนสนค�สงออกสำ�คญทปรบลดลงรวมถงเงนลงทนโดยตรงจ�กจนและเวยดน�มทเข�ม�ลงทนในภ�คอสงห�รมทรพยทชะลอลง ทงน ทรพย�กรธรรมช�ตของ

29ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

สปป.ล�ว รวมทงภ�คก�รเกษตร ป�ไม ก�รเพมขนของเขอนไฟฟ� พลงนำ� และทรพย�กรแรธ�ต ยงคงเปนเส�หลกใหกบเศรษฐกจของประเทศโดยรฐบ�ลมเป�หม�ยทจะใชประโยชนจ�กทรพย�กรธรรมช�ตเพอเปนตวขบเคลอนในก�รพฒน�เศรษฐกจและสงคม ผ�นก�รเข�ม�ลงทนโดยตรงจ�กต�งประเทศ(FDI) สำ�หรบอตร�เงนเฟอเฉลยในปพ.ศ.2556อยทรอยละ6.5เพมขนจ�กปกอนทรอยละ4.3เปนผลม�จ�กร�ค�สนค�ในหมวดอ�ห�รโดยเฉพ�ะกลมอ�ห�รสดทมก�รขย�ยตวขนต�มคว�มตองก�รบรโภค ในประเทศทขย�ยตวสงและสวนหนงเปนผลม�จ�กปญห�ขอจำ�กดด�นอปท�น จ�กก�รทสปป.ล�วประสบปญห�อทกภยในพนทภ�คใตของประเทศในชวงเดอนกรกฎ�คมถงสงห�คม พ.ศ. 2556 ทำ�ใหรฐบ�ล ออกประก�ศห�มก�รสงออกปศสตวเปนก�รชวคร�ว ภ�คก�รค� ต�งประเทศ ก�รสงออกในป พ.ศ. 2556 ค�ดว�มมลค� 2,939 ล�นดอลล�รสหรฐ ขย�ยตวรอยละ 1.6 ต�มก�รสงออกสนแร โดยเฉพ�ะทองแดงและก�รสงออกไฟฟ�เปนสำ�คญขณะทก�รนำ�เข�ค�ดว�จะมมลค�5,249ล�นดอลล�รสหรฐเพมขน รอยละ20.1 จ�กก�รนำ�เข�สนค�ทนเพอนำ�ม�ใชในก�รกอสร�ง สนค�อปโภคบรโภค และรถยนตซงธรกจทต�งช�ตม�ลงทนม�กทสด ไดแก อตส�หกรรมเหมองแรสร�งเขอนผลตไฟฟ�ก�รเกษตรและโรงแรมเปนตนโดยนกลงทนต�งช�ตทสำ�คญไดแกเวยดน�มจนและไทย ค�เงนกบของสปป.ล�วป พ.ศ. 2556 แขงค�ขนเมอเทยบกบเงนดอลล�รสหรฐ แตทรงตวเมอเทยบกบเงนบ�ท โดยอตร�แลกเปลยนเฉลยป2556อยท7,820กบตอดอลล�รสหรฐและ256.46กบตอบ�ท

30

ทมา: ศนยวจยกสกรไทย, 2013

เทยบกบอตร�แลกเปลยนเฉลยปพ.ศ.2555อยท8,007กบตอดอล-ล�รสหรฐ และ 259.02 กบตอบ�ท อย�งไรกต�มธน�ค�รกล�งของ สปป.ล�วมก�รดำ�เนนนโยบ�ยอตร�แลกเปลยนต�มกลไกตล�ดทม ก�รคมครอง ซงในภ�พรวมของก�รขย�ยตวท�งเศรษฐกจของสปป.ล�ว จะเหนไดจ�กกร�ฟทแสดงตอไปน

10

9

8

7

6

5

4

2547 2549 2551 2553 2555 2557

อตราการเตบโตของเศรษฐกจ สปป.ลาว ป 2547-2558

7.0

6.8

8.6

7.8 7.8 7.67.9

8.3 8.4

7.1

7.4 7.9

Source:IMFandKResearch ---IMFEstimates

นอกจ�กนก�รลงทนสะสมในสปป.ล�วจ�กต�งประเทศพบว� ในภ�พรวมโครงก�รลงทนตงแตป พ.ศ. 2543-2553 ประเทศจนเปนประเทศทเข�ม�ลงทนโดยมจำ�นวนโครงก�รลงทนม�กทสดจำ�นวน412โครงก�รต�มม�ดวยประเทศไทยจำ�นวน276โครงก�รเวยดน�มและฝรงเศสต�มลำ�ดบแตห�กพจ�รณ�ด�นมลค�ของก�รลงทนจะพบว�ประเทศเวยดน�มมมลค�ของก�รลงทนสงทสดเปนจำ�นวนเงน2.9พน

ตารางท 2 กราฟแสดงอตราการเตบโตของเศรษฐกจสปป.ลาว

31ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ล�นดอลล�รสหรฐรองลงม�คอประเทศจนมลค�2.8พนล�นดอลล�ร-สหรฐและไทยอยในอนดบส�มคอ2.7พนล�นดอลล�รสหรฐในขณะทด�นประเภทกจก�รทมจำ�นวนโครงก�รลงทนม�กทสดในปพ.ศ.2553ไดแกก�รบรก�รรองลงม�คอด�นอตส�หกรรมและหตถกรรมก�รค�ก�รเกษตรและเหมองแรต�มลำ�ดบขณะทกจก�รทมมลค�ก�รลงทนม�กทสดในปพ.ศ.2553ไดแกแหลงกำ�เนดไฟฟ�

ทมา: ศนยวจยกสกรไทย, 2013

ลำาดบท ประเทศ จำานวนโครงการ มลคาการลงทน (เหรยญสหรฐฯ)

1 เวยดน�ม 265 2,972,339,342

2 จน 412 2,845,674,318

3 ไทย 276 2,693,565,843

4 เก�หล 160 515,782,912

5 ฝรงเศส 78 469,537,586

อนๆ - 4,179,221,232

รวม - 13,676,121,233

การลงทนสะสมใน สปป.ลาว 5 อนดบแรก (ตงแตป 2543-2553)

สนคาสงออกเสอผ�สำ�เรจรปไมซงไมแปรรปผลตภณฑไมสนแรเศษโลหะถ�นหนหนงดบและหนงฟอกข�วโพดใบย�สบก�แฟ

ตารางท 3 ลำาดบของนกลงทนตางชาตทเขามาลงทนในสปป.ลาว

32

สถต 2549 2550 2551 2552 2553 2554

อตร�ก�รเตบโตของGDP(รอยละตอป) 8.3 7.8 7.8 7.6 7.8 8

ผลตภณฑประช�ช�ตGDP(ล�นดอลล�ร) 3,468 4,213 5,280 5,780 4,720 5,000*

อตร�เงนเฟอ(รอยละตอป) 6.8 4.5 7.6 0.03 5.4 7.58

ประช�กร(ล�นคน) 5.7 5.8 6.0 6.1 7.0 7.0

GDPตอหว(ดอลล�รสหรฐ) 606 714 875 914 984 1,048*

มลค�สงออก(ล�นดอลล�รสหรฐ) 860.1 925.6 1,307.5 1,237.1 822.3 2,789.52

มลค�ก�รนำ�เข�(ล�นดอลล�รสหรฐ) 931.4 916.4 1,364.8 1,065.8 1,053.7 1,129.72

ดลก�รค�(ล�นดอลล�รสหรฐ) (71.3) 9.2 (57.3) 171.3 (231.4) (1659.8)

ทมา: 1.กระทรวงอตสาหกรรมและการคาสปป.ลาว/กระทรวงแผนการและการลงทน/ธนาคารแหงชาตลาว 2. ADB คาดการณ GDP ป 2554

สนคานำาเขารถจกรย�นยนตและสวนประกอบเครองจกรกลเครองใชไฟฟ�ทใหคว�มรอนอ�ห�รผ�ผนส�รเคมและเครองอปโภคบรโภค

การคาชายแดนไทย-สปป.ลาว ส�ธ�รณรฐประช�ธปไตยประช�ชนล�ว และไทยมพรมแดนทเชอมตอตดกนเปนระยะประม�ณ1,810กโลเมตรแบงเปนพรมแดนท�งบก

ตารางท 4 สถตทางเศรษฐกจทสำาคญของ สปป.ลาวป พ.ศ.2549-2554

33ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

702 กโลเมตร และพรมแดนท�งนำ� 1,108 กโลเมตร จ�กก�รทมพรมแดนตดตอกนเปนระยะท�งทย�วนนทำ�ใหปรม�ณก�รค�ช�ยแดนของทงสองประเทศเพมสงขนดวย ก�รค�ช�ยแดนหม�ยถงก�รค�ข�ยทเกดขนในรปแบบต�งๆของประช�ชนหรอผประกอบก�รทมภมลำ�เน�อยในจงหวดอำ�เภอหมบ�นทมเขตตดตอกบประเทศเพอนบ�น ทำ�ก�รซอข�ย แลกเปลยนสนค�ระหว�งกน ก�รค�ช�ยแดนล�ว-ไทย ส�ม�รถแบงไดออกเปนสองประเภทคอ 1. ก�รค�ในระบบหม�ยถงก�รค�ทนำ�สนค�เข�ออกต�มช�ยแดนโดยผ�นพธศลก�กร 2. ก�รค�นอกระบบหม�ยถงก�รลกลอบค�ข�ยโดยอ�ศยชองท�งคว�มสะดวกของภมประเทศโดยไมผ�นพธศลก�กร

ลกษณะของผนำาเขาและสงออกสนคาของลาว บรษทของรฐ (State-owned Company) เปนหนวยง�นของรฐ ใชชอว�ล�วข�เข�-ข�ออก(SocieteLaoImport-Export)กระทรวงก�รค�ของล�วเปนผรบผดชอบโดยจะเปนก�รนำ�เข�และสงออกสนค� ทจำ�เปนตอก�รพฒน�โครงสร�งพนฐ�นของประเทศ บรษทเอกชน (Private Company) เปนบรษททจดทะเบยนเปน ผนำ�เข�-สงออกสนค�ต�มประเภทและหมวดทยนขอและไดรบอนญ�ตจ�กรฐแลวเท�นนโดยล�วมบรษททจดทะเบยนเปนผนำ�เข�และสงออกประม�ณ200บรษท พอค�ช�ยแดน(BorderMerchant)เปนผททำ�ก�รค�ข�ยต�มแนวช�ยแดนทงทจดทะเบยนเปนผนำ�เข�-สงออก หรอเปนร�นค�แผงลอย

34

ทรบจ�งขนสงสนค� พอค�ช�ยแดนเหล�นจะม�รบใบสงซอสนค�ต�มร�นค� และมนม�รทในกรงเวยงจนทนทกวนและทำ�ก�รขนสนค�จ�กช�ยแดนไทยม�ให

การชำาระเงนในการซอขายสนคาระหวางไทย-ลาว ชำาระเงนโดยการใชระบบการเปด L/C (Letter of Credit) สวนใหญเปนก�รชำ�ระเงน จ�กรฐบ�ลไทยในก�รซอพลงง�นไฟฟ�จ�กล�ว ชำาระดวยเงนสด นยมชำ�ระเปนเงนบ�ทม�กกว�เงนกบ เนองจ�กท�งก�รล�วจำ�กดก�รแลกเปลยนเงนตร�ต�งประเทศและค�เงนกบไมมเสถยรภ�พ ชำาระเงนโดยใชระบบ T/T (TelegraphicTransfer) เปนระบบท ผสงออกไทยจะสงสนค�ไปใหผนำ�เข�ล�วโดยใหเครดตเมอครบกำ�หนดผนำ�เข�ล�วจะโอนเงนกลบม�ใหผสงออกของไทย ชำาระเงนโดยระบบ D/A (Document Against Acceptance) ผสงออกของไทยจะตรวจสอบฐ�นะของผนำ�เข�ล�วจนเปนทพอใจแลวจงสงสนค�ไปใหผนำ�เข�ล�วพรอมสงเอกส�รก�รออกสนค�ใหธน�ค�รในล�วเพอชำ�ระเงน ผนำ�เข�ของล�วจะตองนำ�เงนม�ชำ�ระสนค�ทธน�ค�รกอนจงจะไดรบเอกส�รเพอนำ�ไปออกสนค�จ�กคลงสนค�ได

จดผานแดนถาวร ม 14 แหง ไดแก • ด�นสะพ�นมตรภ�พไทย-ล�วบ�นเหล�จอมมณตำ�บลมชย อำ�เภอเมองจงหวดหนองค�ย-เมองห�ดทร�ยฟองนครหลวง เวยงจนทน

35ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

• ด�นท�เสดจท�เรอห�ยโศกอำ�เภอเมองจงหวดหนองค�ย- ด�นท�เดอเมองห�ดทร�ยฟอง • ด�นบงก�ฬอำ�เภอบงก�ฬจงหวดหนองค�ย-เมองป�กซน แขวงบอลคำ�ไซ(เสนท�งไปเวยดน�มต�มถนนหม�ยเลข8) • ด�นชองเมกอำ�เภอสรนธรจงหวดอบลร�ชธ�น-บ�นวงเต� เมองป�กเซแขวงจำ�ป�สก • ด�นบ�นป�กแซงกงอำ�เภอน�ต�ลจงหวดอบลร�ชธ�น-บ�น ป�กตะพ�นเมองละคอนเพงแขวงส�ละวน • ด�นอำ�เภอเมองจงหวดนครพนม-เมองท�แขกแขวงคำ�มวน • ด�นอำ�เภอเมองจงหวดมกด�ห�ร-เมองคนทะบรแขวงสะหวน- นะเขต • ด�นอำ�เภอเชยงของจงหวดเชยงร�ย-เมองหวยทร�ย แขวงบอแกว • ด�นอำ�เภอเชยงแสนอำ�เภอเชยงแสนจงหวดเชยงร�ย-เมอง ตนผงแขวงบอแกว • ด�นบ�นป�กหวยตำ�บลหนองผออำ�เภอท�ลจงหวดเลย-เมอง แกนท�วแขวงไชยะบร • ด�นบ�นเชยงค�นอำ�เภอเชยงค�นจงหวดเลย-เมองส�นะค�ม แขวงเวยงจนทน • ด�นบ�นคกไผตำ�บลป�กชมอำ�เภอป�กชมจงหวดเลย-บ�นวง เมองส�นะค�มแขวงเวยงจนทน • ด�นบ�นน�กระเซงตำ�บลอ�ฮอำ�เภอท�ลจงหวดเลย • ด�นบ�นหวยโกนอำ�เภอเฉลมพระเกยรตจงหวดน�น-บ�น นำ�เงนเมองเงนแขวงไชยะบร

36

จดผอนปรน มจำานวน 25 แหง ดงน • จงหวดเชยงร�ยม6แหง - บ�นแจมปอง ตำ�บลหล�ยง�ว กงอำ�เภอเวยงแกน-บ�นด�นเมองหวยทร�ยแขวงบอแกว - บ�นรมโพธทอง(เล�เจอ)หมท9ตำ�บลตบเต�อำ�เภอเทง-บ�นป�งไฮเมองคอบแขวงไชยะบร - บ�นสวนดอกหมท8ตำ�บลบ�นแซวอำ�เภอเชยงแสน-บ�นสเมองง�มเมองตนผงแขวงบอแกว - บ�นสบรวก หมท 1 ตำ�บลเวยง อำ�เภอเชยงแสน-บ�นเมองมอมเมองตนผงแขวงบอแกว(เปนจดผอนปรนระหว�งไทย-พม�ดวย) - บ�นห�ดบ�ยหมท1ตำ�บลรมโขงอำ�เภอเชยงของจงหวดเชยงร�ย-บ�นดอยแดงเมองตนผงแขวงบอแกว - บ�นหวยลกหมท4ตำ�บลมวงย�ยอำ�เภอเวยงแกนจงหวดเชยงร�ย-บ�นครกหลวง-บ�นป�กตนเมองหวยทร�ยแขวงบอแกว • จงหวดพะเย�ม1แหง - บ�นฮวกตำ�บลภซ�งกงอำ�เภอภซ�ง-บ�นป�งมอนเมองเชยงฮอนแขวงไชยะบร • จงหวดน�นม2แหง - บ�นหวยสะแตงตำ�บลงอบอำ�เภอทงช�ง-บ�นป�หว�นเมองเชยงฮอนแขวงไชยะบร - บ�นใหมช�ยแดนตำ�บลชนแดนอำ�เภอสองแคว-บ�นเตสองเมองเชยงฮอนแขวงไชยะบร • จงหวดอตรดตถม2แหง

37ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

- บ�นหวยต�งตำ�บลบ�นโคกอำ�เภอบ�นโคก–บ�นขอนแกนเมองบอแตนแขวงไชยะบร - บ�นภดตำ�บลมวงเจดตนอำ�เภอบ�นโคก-บ�นผ�แกง (บ�นบวมล�ว)เมองป�กล�ยแขวงไชยะบร • จงหวดเลยม2แหง - บ�นเหมองแพรตำ�บลน�แหวอำ�เภอน�แหว-บ�นเหมองแพรเมองบอแตนแขวงไชยะบร - บ�นน�ข�ตำ�บลป�กหมนอำ�เภอด�นซ�ย-เมองบอแตนแขวงไชยะบร • จงหวดนครพนมม3แหง - ด�นศลก�กรอำ�เภอท�อเทน-บ�นหนบนเมองหนบนแขวงคำ�มวน - บ�นดอนแพงตำ�บลบ�นแพงอำ�เภอบ�นแพง-บ�นบงกว�งเมองป�กกะดงแขวงบอลคำ�ไซ - บ�นหน�ดท�ตำ�บลบ�นกล�งอำ�เภอเมอง-บ�นป�กเปงเมองท�แขกแขวงคำ�มวน • จงหวดอบลร�ชธ�นม4แหง - อำ�เภอเขมร�ฐ-บ�นน�ป�กซนเมองสองคอนแขวงสะหวนนะเขต - บ�นสองคอนตำ�บลสองคอนอำ�เภอโพธไทร-บ�นหนองแสงบ�นกะล�บ�นดอนเฮอเมองละคอนเพงแขวงส�ละวน - บ�นด�นเก�ตำ�บลโขงเจยมอำ�เภอโขงเจยม-บ�นสสมพนเมองชะนะสมบนแขวงจำ�ป�สก - บ�นหนองแสง(บรเวณชองต�อ)ตำ�บลโพนง�มอำ�เภอ

38

บณฑรก-บ�นเหยงเมองสขม�แขวงจำ�ป�สก • จงหวดหนองค�ยม5แหง - บ�นเปงจ�นตำ�บลโพนแพงกงอำ�เภอรตนว�ป-บ�นทวยเมองท�พระบ�ทแขวงบอลคำ�ไซ - บ�นบงคล� อำ�เภอบงคล�-บ�นป�กกะดง เมองป�กกะดงแขวงบอลคำ�ไซ - หมท1ตำ�บลจมพลอำ�เภอโพนพสย-บ�นโดนใตเมองป�กงมนครหลวงเวยงจนทน - บ�นหวยค�ดหมท 5 ตำ�บลป�กค�ด อำ�เภอป�กค�ด-บ�นทวยเมองท�พระบ�ทแขวงบอลคำ�ไซ - บ�นหมอหมท8ตำ�บลบ�นหมออำ�เภอศรเชยงใหมจงหวดหนองค�ย-ท�เรอเก�เลยว บ�นด�นคำ� เมองสโคดตะบอง นครหลวงเวยงจนทน

1.1.6 ขอมลการเมองการปกครอง

ก�รแบงเขตก�รปกครองแบงเปน16แขวงและ1เขตปกครองพเศษ(นครหลวงเวยงจนทน)ไดแกแขวงอดตะปอแขวงบอแกวแขวงบอลคำ�ไซ แขวงจำ�ป�สกแขวงหวพนแขวงคำ�มวนแขวงหลวงนำ�ท�แขวงหลวง-พระบ�งแขวงอดมไซแขวงพงส�ลแขวงส�ละวนแขวงสะหวนนะเขตนครหลวงเวยงจนทน(เขตก�รปกครองพเศษ)แขวงเวยงจนทนแขวงไซยะบลแขวงเซกองและแขวงเชยงขว�งแขวงทสำ�คญไดแกเวยงจนทนสะหวนนะเขต หลวงพระบ�ง จำ�ป�สก คำ�มวน โดยในหนงแขวงจะมหล�ยเมองซงจะมหนงเมองเปนเมองหลวงเรยกว� เมองเอกและหนง

39ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

เขตปกครองพเศษ เรยกว� นครหลวง และมคำ�ขวญประจำ�สปป.ล�ว ทเขตก�รปกครองต�งๆ ตองเข�ใจอย�งเปนหนงเดยว คอ ส�ธ�รณรฐประช�ธปไตยประช�ชนล�วสนตภ�พเอกร�ชประช�ธปไตยเอกภ�พวฒน�ถ�วร[1]

ภาพท 6 ภาพแสดงการแบงเขตการปกครองของสปป.ลาวทมา: กรมอาเซยน กระทรวงตางประเทศ, 2556

1.1.7 ลกษณะทางสงคมและวฒนธรรม [2]

วถชวตของช�วสปป.ล�วยงคงยดถอและปฏบตต�มขนบประเพณ ทสบทอดตอๆกนม�ณวนนยงคงเปนวถชวตแบบเดมๆคว�มเชอดงเดมมอทธพลตอช�วสปป.ล�วทกกลม แมแตช�วสปป.ล�วกลมทนบถอ พทธศ�สน�แตกยงคงนบถอผควบคไปดวยเชนคว�มเชอเรองขวญซง

40

เชอว�มนษยจะมขวญประจำ�ตวเมอขวญออกจ�กร�งก�ยจะตองทำ�พธสขวญศ�สน�ของช�วสปป.ล�วเทง และช�วสปป.ล�วสงหล�ยเผ�มก�รนบถอผทงในธรรมช�ตและผบรรพบรษ อ�ก�รเจบไขไดปวยจะเกยวของกบก�รกระทำ�ของผเหมอนในอดตยงไมเปลยนแปลงไปต�มกระแสโลก ง�นประเพณต�งๆของช�วสปป.ล�วนอกจ�กวถชวตคว�มเปนอยและภ�ษ�ไทย-ล�วทมคว�มคล�ยคลงกนแลวง�นประเพณต�งๆตลอดปของสปป.ล�วจดในวดทมอยทวประเทศ 5,000 วด และมพระสงฆ22,000 รป ซงดไมต�งจ�กช�วไทยในภ�คอส�นนก เกอบทงหมด เปนง�นประเพณทเกยวเนองกบพทธศ�สน�เรยกกนว�ฮตสบสอง(ฮตหม�ยถงจ�รต)ช�วหลวงพระบ�งมง�นประเพณครบทงสบสองเดอนในหนงป • เดอนอาย บญเข�กรรม ชวงทจด เดอนธนว�คมซงอยในชวงฤดหน�ว ลกษณะง�น จดประสงคของง�นน เพอใหพระภกษเข�พธกรรมปลงอ�บตดวยก�รอยในเขตทจำ�กดเพอชำ�ระจตใจใหสะอ�ด • เดอนย บญคณล�น ชวงทจด หลงฤดเกบเกยว ลกษณะง�น กอนทจะนำ�ข�วทนวดแลวไปเกบใน ยงข�วจะมก�รทำ�บญขวญข�วมก�รนมนตพระภกษม�สวดเปนสรมงคลและเปนนมตรหม�ยทดใหปตอๆไปทำ�น�กจะเกดผลดยงๆขน • เดอนสาม บญข�วจ ชวงทจด หลงง�นวนม�ฆบช� ลกษณะง�น ช�วน�จะนำ�ข�วจหรอข�วเหนยวทนง

41ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

สกแลวปนเปนกอนเท�ไขเปดท�เกลอ นำ�ไปเสยบไมย�ง จ�กนนตไข ท�ใหทวแลวย�งจนไขสก แลวถอดไมเสยบออก นำ�นำ�ต�ลออยยดลง ตรงกล�งเปนไสนำ�ถว�ยพระสงฆในชวงหมดฤดทำ�น�เพอเปนก�รทำ�บญ • เดอนส บญพระเวส ชวงทจด เดอนสข�งขนหรอข�งแรมกได ลกษณะง�น ง�นบญพระเวสหรอง�นบญมห�ช�ตเชนเดยวกบง�นฟงเทศนพระเวสสนดรช�ดกอนเปนช�ดกทยงใหญช�วบ�นจะชวยกนตกแตงประดบประด�โรงธรรมดวยดอกไมโดยใชดอกบวในก�รประดบธรรม�สน มก�รจดขบวนแหพระเวสสนดรและน�งมทรออกจ�กป�เข�เมองไปสนสดทพระอโบสถ มก�รเทศนมห�เวสสนดรตลอดวน • เดอนหา บญสงกร�นต ชวงทจด ตรษสงกร�นต ลกษณะง�น มพธรดนำ�พระสงฆ คล �ยกบของประเทศไทยนบเปนง�นทไดรบคว�มสนใจจ�กนกทองเทยวม�กทสดและยงถอเปนวนปใหมของสปป.ล�วเชนเดยวกบของไทย วนแรกของง�นเรยกว� “วนสงข�รลอง” ช�วหลวงพระบ�งจะไป จบจ�ยซอของและธงรปพระพทธเจ� เพอนำ�ไปปกกองเจดยทร�ยรมแมนำ�โขงตกเยนมก�รลอยกระทงภ�ยในกระทงบรรจกลวยขงข�วดำ�ข�วแดง ดอกไม ใบพล ธปเทยน ดอกด�วเรอง ผมและเลบของผลอยแลวอธษฐ�นใหทกขโศกโรคภยลอยไปกบกระทง วนทสอง เรยกว� “วนเน�” ซงชวงเช�มก�รแหรปหนเชดปเยอย�เยอและสงหแกวสงหคำ�ชวงบ�ยขบวนแหซงนำ�โดยปเยอย�เยอผเฒ�ผแกหวหน�หมบ�นแตละหมบ�นขบวนพระสงฆน�งสงกร�นต(น�ง

42

วอ)ขสตวพ�หนะบนรถแหปเยอย�เยอกจะฟอนรำ�อวยพรใหลกหล�น วนทส�มเรยกว�“วนสงข�รขน”ช�วหลวงพระบ�งทำ�ข�วเหนยวนงและนมลกกว�ดพ�กนเดนขนภษ ภเข�สงกล�งเมองหลวงพระบ�งระหว�งเดนจะว�งข�วเหนยวและขนมไวต�มหวเส�บนไดจนถงองค พระธ�ตวธก�รนเรยกว�“ก�รตกบ�ตรภษ”มก�รโยนข�วเหนยวลงป�ข�งองคพระธ�ตเปนก�รใหท�น ชวงบ�ยมขบวนแหน�งสงข�ร และอญเชญศรษะท�วกบลพรหมจ�กวดเชยงทองไปยงวดวชนมก�รสรงนำ�พระทวดวชน วนทส นบเปนวนสำ�คญอกวนหนง มก�รแหพระบ�งพระพทธรป คเมองหลวง ปหนงจะอญเชญออกม�ใหช�วเมองสรงนำ� พระบ�งน จะประดษฐ�นอยทวดใหมเปนเวล�3วน3คนจ�กนนจะอญเชญกลบหอพพธภณฑเชนเดม • เดอนหก บญบงไฟ ชวงทจด เดอนหกกอนฤดก�ลทำ�น�ม�ถง ย�งเข�ฤดฝน ลกษณะง�น คล�ยกบง�นบญบงไฟของภ�คอส�นจดประสงคเพอบช�หลกเมอง และขอใหฝนตกตองต�มฤดก�ลปใดทไมมก�รทำ�บญบงไฟ เชอว�ปนนจะเกดเภทภยต�งๆและเปนสญญ�ณว�ฤดก�รทำ�น�จะเรมตนแลวนบเปนง�นทกระทำ�กนม�แตโบร�ณ • เดอนเจด บญซำ�ฮะ ชวงทจด เดอนเจด ลกษณะง�น ง�นเลกๆแตเปนง�นสำ�คญจดประสงคเพอก�รชำ�ระล�งเสนยดจญไรทจะเกดกบบ�นเมอง เพอใหบ�นเมอง มคว�มสงบสข

43ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

• เดอนแปด บญเข�พรรษ� ชวงทจด วนขน15คำ�เดอน8 ลกษณะง�น เปนก�รเรมตนฤดเข�พรรษ�เหมอน ช�วไทย พระสงฆจะหยดออกบณฑบ�ตเปนเวล� 3 เดอนต�มพทธบญญตนบแตวนเข�พรรษ�เปนตนไป ในวนแรกนจะมก�รทำ�บญกนทวดต�งๆ • เดอนเกา บญหอข�วประดบดนก�รสวงเรอ และก�รลองเรอไฟ ชวงทจด เดอนเก� ลกษณะง�น บญหอข�วประดบดน เปนก�รทำ�พธกรรมอทศสวนกศลใหกบวญญ�ณบรรพบรษและวญญ�ณไรญ�ต ใหออกม�รบสวนบญ ช�วบ�นจะนำ�อ�ห�รหว�นค�วบหรหม�กพลใสลงในกรวยใบตองไปว�งต�มพนดนหรอใตตนไมบรเวณรวบ�นรววด ก�รสวงเรอ(สวงหม�ยถงแขงขน)เปนง�นบญแขงเรอประจำ�เดอนเก�ทกคม(หมบ�น)จะนำ�เรอเข�แขงขนในอดตก�รแขงเรอถอเปนก�รฝกซอมฝพ�ยเพอตอสข�ศกทม�ท�งนำ�ปจจบนนบเปนง�นบญทสนกสน�นง�นหนงของช�วหลวงพระบ�ง • เดอนสบ บญข�วส�ก ชวงทจด วนขน15คำ�เดอน10 ลกษณะง�น จดประสงคของก�รจดง�นเพออทศ สวนกศลใหคนต�ยหรอเปรตห�งจ�กง�นวนบญข�วประดบดน15วนอนเปนเวล�ทเปรตตองกลบไปยงทอยของตน • เดอนสบเอด บญออกพรรษ� ชวงทจด วนขน15คำ�เดอน11

44

ลกษณะง�น เปนง�นตกบ�ตรเทโว มก�รจดอ�ห�รไปถว�ยพระภกษ ส�มเณร มก�รกวนข�วทพย (กระย�ส�รท) ถว�ย มก�รถว�ยผ�จำ�นำ�พรรษ� และปร�ส�ทผง โดยก�รนำ�ไมไผม�ส�น เปนรปปร�ส�ท ตกแตงอย�งสวยง�ม และจดขบวนแหปร�ส�ทผงไปถว�ยพระในตอนคำ�เพออทศสวนกศลใหผลวงลบ • เดอนสบสอง บญกฐน ชวงทจด แรม1คำ�เดอน11ถงเดอนเพญ เดอน12 ลกษณะง�น เปนก�รถว�ยผ�แดพระสงฆทจำ�พรรษ�ม�ตลอดชวงเข�พรรษ�นบเปนง�นบญทกระทำ�กนม�แตโบร�ณ[4]

1.1.8 โครงสรางพนฐานและระบบสาธารณปโภค [16]

สปป.ล�ว อยระหว�งก�รพฒน�ระบบโครงสร�งพนฐ�นโดยเฉพ�ะด�นคมน�คมจงไดมก�รตดถนนเพมและสร�งถนนเครอข�ยไปต�มพนทต�งๆม�กขนเพอใหสะดวกในก�รเดนท�งตดตอก�รค�และก�รลงทนข�มพรมแดน โดยเฉพ�ะอย�งยงภ�ยใน 6 ประเทศต�มแถบลมแมนำ�โขง (ไทย กมพช� มณฑลยน�นและมณฑลกว�งสของส�ธ�รณรฐประช�ชนจนสปป.ล�วเมยนม�รและส�ธ�รณรฐสงคมนยมเวยดน�ม)โดยเปนไปต�มกรอบแผนยทธศ�สตรของอนภมภ�คล มแมนำ�โขง(GreaterMekong Subregion : GMS) ซงไดรบก�รสนบสนนด�น งบประม�ณจ�กองคก�รระหว�งประเทศจำ�นวนม�ก โดยมธน�ค�รพฒน�เอเชย(AsianDevelopmentBank:ADB)เปนผสนบสนนหลก

45ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ภาพท 7 สะพานมตรภาพไทย-ลาว

ระบบการคมนาคม สปป.ล�วมแผนยทธศ�สตรในก�รพฒน�ก�รคมน�คมและก�รขนสงป พ.ศ. 2551-2553 และป พ.ศ. 2553-2558 ซงแผนยทธศ�สตรน มคว�มสำ�คญเปนอย�งยง เนองจ�กสปป.ล�ว เปนประเทศทไมมพนทตดทะเล (Landlocked) ดงนนก�รพฒน�ระบบคมน�คมขนสงใหมประสทธภ�พจงเปนสงทมคว�มจำ�เปนอย�งม�กในก�รรองรบก�รขย�ยตวด�นต�งๆของสปป.ล�ว การคมนาคมทางบกเปนก�รคมน�คมหลกทประกอบดวย2สวนคอ • การคมนาคมโดยทางถนน ในชวงทผ�นม�สปป.ล�ว ไดใหคว�มสำ�คญกบก�รพฒน�ท�งถนนเปนอย�งม�กโดยมถนนเพมขนจ�ก20,000กโลเมตรในปพ.ศ.2540เปน35,500กโลเมตรในปพ.ศ.2548หรอคดเปนรอยละ77และถนนทล�ดย�งแลวเพมขนจ�ก3,400กโลเมตรเปน4,800กโลเมตรหรอคดเปนรอยละ4.4ทงนในชวง7ป(พ.ศ.2551-2558)สปป.ล�วมแผนทจะปรบปรงและกอสร�งถนนจำ�นวน391โครงก�รรวมเปนเงน

46

ทงสน16,518พนล�นกบหรอประม�ณ1,835.44ล�นดอลล�รสหรฐ(9,000กบ= 1 ดอลล�รสหรฐ) ในปจจบนจะพบว�ถนนในสปป.ล�ว ทใชไดทกฤดก�ลมไมถงรอยละ 50 ของจำ�นวนระยะท�งของถนนทงหมด • การคมนาคมโดยทางรถไฟ สปป.ล�ว ไดกำ�หนดแผนยทธศ�สตรก�รพฒน�เสนท�งรถไฟต�มแนวเหนอ-ใตรวมเปนระยะท�งประม�ณ1,232กโลเมตรและตะวนออก-ตะวนตก ระยะท�งประม�ณ 1,093 กโลเมตร วงเงนรวมประม�ณ5,395.331ล�นเหรยญสหรฐโดยแบงก�รดำ�เนนง�นเปนระยะๆ • การคมนาคมทางอากาศ ภ�ยในปพ.ศ.2563สปป.ล�วมแผนทจะทำ�ก�รศกษ�เพอปรบปรงสน�มบนรวม 11แหง เชน สน�มบนระหว�งประเทศวดไต สน�มบนหลวงพระบ�ง สน�มบนสะหวนนะเขต และสน�มบนอดมไชย เปนตนในปจจบนสปป.ล�วมสน�มบนน�น�ช�ตเพยง3แหงคอ 1. ท�อ�ก�ศย�นน�น�ช�ตป�กเซอยในแขวงจำ�ป�สกรฐบ�ลไทยโดยสำ�นกง�นคว�มรวมมอพฒน�เศรษฐกจและประเทศเพอนบ�น(องคก�รมห�ชน) ไดใหก�รสนบสนนด�นก�รเงนในก�รขย�ยท�งวงท�งขบ ล�นจอดเครองบน และตดตงอปกรณก�รบนทจำ�เปน รวมถงปรบปรงหอบงคบก�รบน เพอใหสน�มบนป�กเซไดม�ตรฐ�นสน�มบนระหว�งประเทศ 2. ท�อ�ก�ศย�นน�น�ช�ตหลวงพระบ�งอยในแขวงหลวงพระบ�ง

47ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ปจจบนรฐบ�ลจนไดใหคว�มชวยเหลอในก�รกอสร�งท�งวงย�วกว�3กโลเมตรขน�นไปกบท�งวงเดม 3. ท�อ�ก�ศย�นน�น�ช�ตวดไต ซงห�งจ�กนครหลวงเวยงจนทนประม�ณ 3 กโลเมตร โดยท�อ�ก�ศย�นน�น�ช�ตแหงนถอไดว�เปนสน�มบนพ�ณชยหลกของสปป.ล�วทส�ม�รถเชอมโยงไปยงเมองใหญในเอเชยตะวนออกซงรฐบ�ลไทยโดยสำ�นกง�นคว�มรวมมอพฒน�เศรษฐกจกบประเทศเพอนบ�น(องคก�รมห�ชน) ไดใหก�รสนบสนนด�นก�รเงนในก�รปรบปรง เพอก�รรองรบเครองบนขน�ดใหญและชวยเพมศกยภ�พท�งเศรษฐกจใหแกสปป.ล�วและเปนก�รสงเสรมคว�มสมพนธอนดของทงสองประเทศ • การคมนาคมโดยทางนำา สปป.ล�วไมมท�งออกทะเล แตมเสนท�งแมนำ�โขง จงพฒน�ท�เรอ ในจดต�งๆดงน 1. ท�เรอเชยงแสนแหงท1จงหวดเชยงร�ยตรงข�มบ�นหวยทร�ยแขวงบอแกว 2. ท�เรอเชยงแสนแหงท2ตงอยบรเวณใกลส�มเหลยมป�กแมนำ�กกทบรรจบแมนำ�โขง ในบรเวณบ�นสบกกตำ�บลเวยงอำ�เภอเชยงแสนห�งจ�กท�เรอเชยงแสนแหงแรกลงม�ท�งใตประม�ณ5กโลเมตร ใชงบประม�ณในก�รกอสร�งกว�1,000ล�นบ�ทบนพนท600ไร 3. ท�เทยบเรอบ�นเวนใตมถนนเชอมกบถนนหม�ยเลข13แขวงคำ�มวน ซงทงถนนและท�เทยบเรอบ�นเวนใตเปนคว�มรวมมอกน

48

ระหว�งกรมก�รขนสงท�งนำ�และพ�ณชยน�วและกรมท�งหลวงกบกระทรวงคมน�คมขนสงไปรษณยโดยกอสร�งท�เทยบเรอทฝงไทยตงอยทบ�นเวนพระบ�ท ตำ�บลเวนพระบ�ทอำ�เภอท�อเทนจงหวดนครพนม

ระบบไฟฟา ระบบกระแสไฟฟ�ในสปป.ล�วใชกำ�ลงไฟ220โวลตซงเปนวงจรกระแสสลบปลกไฟนยมเปนแบบข�แบนและข�กลม2ข�เนองจ�กในสปป.ล�วมกรณไฟดบเกดขนบอยครง ไมเวนแมแตในนครหลวงเวยงจนทน ซงในชวงเดอนกรกฎ�คมถงสงห�คมจะเปนชวงทมพ�ยฝนรนแรงจงทำ�ใหในบ�งพนทจะมกระแสไฟฟ�ใชเปนบ�งชวงเวล�เท�นนและในบ�งพนทกไมมไฟฟ�ใชเลย แมว�รฐบ�ลตงเป�หม�ยใหประเทศเปนBatteryofAsiaกต�มดงนนรฐบ�ลสปป.ล�วจงไดรวมลงทนสร�งเขอนพลงนำ�กบช�วต�งช�ตเปนจำ�นวน33เขอนโดยในจำ�นวนนม8โครงก�ร เปนโครงก�รผลตไฟฟ�เพอใชภ�ยในประเทศ ซงมกำ�ลงผลตรวม484เมกกะวตตสวนโครงก�รทเหลอผลตเปนโครงก�รผลตไฟฟ�เพอจำ�หน�ยไปยงประเทศเพอนบ�นซงมกำ�ลงผลตรวม6,862เมกกะวตต ห�กโครงก�รทงหมดแลวเสรจสปป.ล�วจะส�ม�รถผลตกระแสไฟฟ�ไดเพมขนถง11.8พนล�นกโลวตตตอชวโมงนอกจ�กนสปป.ล�วยงเปนผข�ยพลงง�นไฟฟ�ร�ยใหญใหกบไทย จะเหนไดจ�กในป พ.ศ.2553ไทยรบซอกระแสไฟฟ�จ�กสปป.ล�วจำ�นวน5,000เมกะวตต

49ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

เมอป พ.ศ. 2548 ซงเปนปทเรมตนกอสร�งโครงก�รเขอนไฟฟ� นำ�เทน 2 ในขณะนนประช�กรมกระแสไฟฟ�ใชเพยงรอยละ 45 ของ ครวเรอนทงหมดเท�นนรฐบ�ลสปป.ล�วจงไดลงทนสร�งส�ยสงกระแสไฟฟ�ไปยงแขวงต�งๆทวประเทศจงทำ�ใหส�ม�รถกระจ�ยไฟฟ�ใหเข�ถง ครอบคลมบ�นเรอนของประช�ชนทงหมดคดเปนรอยละ 70 ในปพ.ศ. 2553 และมก�รค�ดก�รณว�จะครอบคลมรอยละ 90 ในปพ.ศ.2563 ซงจะชวยปรบปรงคว�มเปนอยของประช�ชนในแตละพนทอกทง ยงชวยพฒน�ภ�คก�รเกษตรและยกระดบก�รขย�ยตวของอตส�หกรรมทงขน�ดเลกและขน�ดกล�งในทองถน และเศรษฐกจของชมชนใหมก�รขย�ยตวม�กขน โครงก�รสร�งเขอนผลตไฟฟ�ของเวยดน�มบรษทไฟฟ�เซกะหม�นบรษทของเวยดน�มไดลงน�มในบนทกคว�มเข�ใจเกยวกบก�รสร�งเขอนเซกะหม�น1ในเขตอำ�เภอช�นไชจงหวดอตตะปอภ�คใตของสปป.ล�วโดยเขอนเซกะหม�น1จะมโรงไฟฟ�2แหงคอโรงไฟฟ�เซกะหม�น1มกำ�ลงก�รผลตไฟฟ� 290 เมกะวตต และโรงไฟฟ�เซกะหม�นช�นไช มกำ�ลงก�รผลตไฟฟ� 32 เมกะวตต รวมทงหมด 322 เมกะวตต ก�รกอสร�งเขอนเซกะหม�น1ค�ดว�จะแลวเสรจภ�ยในปพ.ศ.2558เมอสร�งเสรจรอยละ80จะสงข�ยไปยงเวยดน�มสวนอกรอยละ20จะใชภ�ยในทองถนของสปป.ล�วนอกจ�กเขอนเซกะหม�นแลวยงมโครงก�รสร�งเขอนในสปป.ล�วอกหล�ยแหงเชนเขอนนำ�ห�เขอนเซกอง2และ3เปนตน

50

ภาพท 8 พธลงนามในบนทกความเขาใจ “โครงก�รคว�มรวมมอในก�รพฒน�ระบบประป�”ณสำ�นกง�นใหญก�รประป�นครหลวงประเทศไทย

ระบบประปา แมว�ประช�ชนในประเทศมจำ�นวนนอยแตระบบประป�ในสปป.ล�วยงมไมเพยงพอกบคว�มตองก�รของประช�ชนแมในนครหลวงเวยงจนทนบรษทประป�ของสปป.ล�วส�ม�รถผลตนำ�ไดวนละ1แสนลกบ�ศกเมตรแตคว�มตองก�รใชสงถงวนละ 1.2แสนลกบ�ศกเมตร ทำ�ใหท�งก�รสปป.ล�วพย�ย�มเพมก�รผลตนำ�ใหเพยงพอกบคว�มตองก�ร รวมถงขย�ยก�รผลตไปในแขวงต�งๆใหทวถงม�กขนซงในปจจบนมโรงง�นประป�ตงอยในเมองเอกของแขวงและเมองอนๆรวมทงหมด38แหงประช�กรทไดใชนำ�ประป�มประม�ณรอยละ40ของประช�กรทงหมดทอ�ศยอยในตวเมอง ในปจจบนสปป.ล�วไดรบคว�มชวยเหลอจ�กประเทศไทยผ�นสำ�นกง�นคว�มรวมมอพฒน�เศรษฐกจกบประเทศเพอนบ�น (สพพ.)และก�รประป�นครหลวงในก�รใหคว�มชวยเหลอด�นก�รศกษ�สำ�รวจและออกแบบก�รปรบปรงระบบนำ�ประป� และพฒน�เมองหลก 12

51ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

เมอง ในภ�คเหนอ ภ�คกล�ง และภ�คใตของสปป.ล�วใหมระบบ นำ�ประป�ทมคณภ�พ ทงนสำ�นกง�นคว�มรวมมอพฒน�เศรษฐกจ กบประเทศเพอนบ�นยงไดดำ�เนนก�รชวยเหลอในก�รจดห�ทนก�รพฒน�ระบบนำ�ประป�อกดวย

ระบบโทรคมนาคม ปจจบนประช�กรสปป.ล�วทใชบรก�รโทรศพทมสดสวนนอยกว�รอยละ 2 ของประช�กรทงประเทศ ซงถอว�ขน�ดก�รสอส�รใน สปป.ล�วมขน�ดคอนข�งเลก มโทรศพทพนฐ�นเพยง 9 แสนส�ยโทรศพทเคลอนท 1.4 แสนส�ย สปป.ล�วจงกำ�ลงอยในชวงของก�รพฒน�ระบบโทรคมน�คมใหทนสมย สำ�หรบผดำ�เนนธรกจก�รสอส�รในสปป.ล�วมทงสน4ร�ยคอ 1. บรษท ล�วเทเลคอม จำ�กด (Lao Telecom) มก�รใหบรก�รโทรศพทพนฐ�น โทรศพทเคลอนท และบรก�รอนๆ ซงบรษท ล�วเทเลคอม จำ�กด โดยมสวนแบงตล�ดถงรอยละ 68 ถอหนโดยรฐบ�ลสปป.ล�วรอยละ51และบรษทชนคอรปอเรชนรอยละ49 2. บรษท เทเลคอม จำ�กด (Telecom Lao) ใหบรก�รโทรศพท พนฐ�นโทรศพทเคลอนทและบรก�รอนๆถอหนโดยรฐบ�ลสปป.ล�วทงหมดคดเปนรอยละ100 3. บรษท ล�วเอเชยเทเลคอม จำ�กด (Lao Asia Telecom) ใหบรก�รโทรศพทพนฐ�น โทรศพทเคลอนท และบรก�รอนๆถอหนโดยกระทรวงปองกนประเทศรอยละ100 4. บรษทมลลคอมล�วจำ�กด(MillicomLao)ใหบรก�รโทรศพท

52

พนฐ�นโทรศพทเคลอนทและบรก�รอนๆถอหนโดยรฐบ�ลสปป.ล�วรอยละ22และมลลคอมล�วรอยละ78

1.1.9 ระบบสาธารณสข

ในปจจบนสปป.ล�ว ไดมก�รดำ�เนนก�รด�นส�ธ�รณสขต�มแผนพฒน�ส�ธ�รณสขแหงช�ตฉบบท 7 มระยะเวล�ก�รดำ�เนนง�น 5 ป(พ.ศ. 2554-2558) ซงจะมก�รปรบปรงและขย�ยบรก�รด�นสขภ�พโดยระดมทรพย�กรต�งๆ และพฒน�ศกยภ�พทมอยในประเทศแผนดงกล�วใหคว�มสำ�คญแกกลมง�น9ด�นไดแก 1. ก�รสร�งหมบ�นส�ธ�รณสขตวอย�ง 2. ก�รลดก�รต�ยของม�รด�ทใหกำ�เนดบตรและเพมก�รรอด ชวตของเดกแรกเกด 3. ก�รเตรยมคว�มพรอมก�รปองกนก�รจดก�รกบ คว�มอดอย�กก�รข�ดแคลนนำ�และส�รอ�ห�ร 4. ก�รควบคมก�รระบ�ดและก�รตดตอของโรค 5. ก�รพฒน�และยกระดบคณภ�พบคล�กร 6. คว�มปลอดภยของอ�ห�รและย� 7. ก�รปรบปรงกลไกกฎหม�ยและแผนง�นขององคก�ร 8. ก�รพฒน�ระบบก�รเงนเพอสขภ�พใหมคว�มยงยน 9. คว�มชวยเหลอคว�มรวมมอและก�รลงทนกบองคก�รใน ภมภ�คอ�เซยนและน�น�ช�ต ทงนคว�มชวยเหลอในด�นส�ธ�รณสข สปป.ล�วไดรบคว�ม- ชวยเหลอจ�กน�น�ประเทศโดยเฉพ�ะคว�มชวยเหลอจ�กรฐบ�ลญปน

53ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

โดยญปนจะสนบสนนก�รดำ�เนนง�นด�นก�รประส�นง�นเพอเสรมสร�งศกยภ�พของบคล�กรด�นส�ธ�รณสขของสปป.ล�วใหคว�มชวยเหลอในก�รใหคว�มรแกผเปนแมเพอก�รพฒน�สขภ�พของแมและเดกและก�รสงเสรมหมบ�นส�ธ�รณสขตวอย�งผ�นโครงก�รคว�มรวมมอ ท�งวช�ก�รกบองคก�รคว�มรวมมอระหว�งประเทศของญปน (TheJapanInternationalCooperationAgency-JICA)และกองทนญปนเพอลดปญห�คว�มย�กจน ซงกอนหน�นรฐบ�ลสปป.ล�วไดประก�ศยกเวนค�บรก�รสขภ�พแกแมและเดกเปนนโยบ�ยทจะชวยใหสปป.ล�วบรรลเป�หม�ยก�รพฒน�สหสวรรษของสหประช�ช�ต (UNMillen-niumDevelopmentGoals)ทจะใหบรรลผลในปพ.ศ.2558 ก�รดำ�เนนง�นแผนพฒน�ส�ธ�รณสขนจะชวยเกอหนนใหสปป.ล�วหลดพนจ�กก�รเปนประเทศดอยพฒน� โดยประช�ชนจะไดรบบรก�รด�นส�ธ�รณสขอย�งทวถงมสขภ�พอน�มยทสมบรณแขงแรงม�กยงขน

1.1.10 ระบบการศกษา

ก�รศกษ�ในสปป.ล�วนน เรมตงแตระดบอนบ�ลและกอนวยเรยนโดยโรงเรยนในสปป.ล�วมทงโรงเรยนของรฐบ�ลและเอกชน เปดรบนกเรยนเมออ�ย3ถง6ปใชเวล�เรยน3ปมระดบชนอนบ�ล1ถงอนบ�ล 3 เมอจบจ�กระดบชนอนบ�ลกเลอนชนไปเรยนระดบชน ประถมศกษ� ซงอ�จเรยกไดว�เปนระบบก�รศกษ�แบบ 5:3:3 โดยม ร�ยละเอยดดงน • ประถมศกษ� เปนก�รศกษ�ภ�คบงคบ ใชเวล�เรยน5ป โดยเดกจะเรมเข�เรยนเมออ�ย6ขวบ

54

• มธยมศกษ�ตอนตน ใชเวล�ในก�รศกษ�3ป • มธยมศกษ�ตอนปล�ยใชเวล�ในก�รศกษ�3ป • อดมศกษ�รวมถงก�รศกษ�ด�นเทคนคสถ�บนก�รศกษ�ชนสงหรอมห�วทย�ลยซงอยในคว�มดแล และรบผดชอบของกรมอ�ชวศกษ� และมห�วทย�ลยกระทรวงศกษ�ธก�รยกเวนก�รศกษ�เฉพ�ะท�งซงอยในคว�มดแลของกระทรวงอนโดยเมอเดกจบก�รศกษ�ในระดบประถมและมธยมศกษ�แลวจะมก�รคดเลอกนกเรยนเพอเสนอกระทรวงศกษ�ธก�รใหเดกไดเข�ศกษ�ตอในระดบทสงขน • ส�ยอ�ชพใชเวล�ศกษ�3ปในวทย�ลยเทคนคต�งๆเชนท�งด�นไฟฟ�กอสร�งบญชและป�ไมเปนตน • มห�วทย�ลย ใชเวล�เรยน 4 ป สวนมห�วทย�ลยเฉพ�ะท�ง เรยน6ปเชนมห�วทย�ลยแพทยศ�สตร(เวยงจนทน)สถ�บนสรรพวช� (NationalPolytechnicInstitute)[23]

1.1.11 ระบบกฎหมาย

ใชกฎหม�ยทมพนฐ�นม�จ�กประเพณโบร�ณ ขนบธรรมเนยมฝรงเศส และแนวท�งปฏบตแบบสงคมนยม ไมยอมรบเขตอำ�น�จ โดยบงคบของศ�ลยตธรรมระหว�งประเทศ(ICJ)

ภาพท 9 ตราสญลกษณมหาวทยาลยแหงชาตสปป.ลาว

55ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ก�รตร�กฎหม�ยของสปป.ล�วมลำ�ดบขนหรอศกดของกฎหม�ยประกอบดวย • รฐธรรมนญ(Constitution) • กฎหม�ย(Law) • รฐบญญต(Decree)เทยบเท�กบพระร�ชกำ�หนดของไทย โดยสสป.ล�วเรยก“กฎหม�ยนอย” • รฐดำ�รดหรอดำ�รสประธ�นประเทศ (Presidential Edict)(กฎหม�ยซงประก�ศบงคบใชโดยประธ�นประเทศ และน�ยกรฐมนตรโดยมตองผ�นก�รพจ�รณ�ของสภ�แหงช�ต ศกดของกฎหม�ยเทยบเท�กบพระร�ชกฤษฎก�)ซงก�รศกษ�นจะกล�วถงเฉพ�ะ“กฎหม�ย”เท�นน เนองจ�กกระบวนก�รตร�และก�รบงคบใช“กฎหม�ย”เปนกระบวนก�รบงคบใชกฎหม�ยหลกของสปป.ล�ว ซงเมอเปรยบเทยบกบระบบกฎหม�ยของไทยแลว “กฎหม�ย” น มศกดของกฎหม�ยเทยบไดกบ“พระร�ชบญญต” ต�มรฐธรรมนญและกฎหม�ยสปป.ล�ว องคก�รจดตงและบคคลทมสทธเสนอร�งกฎหม�ยเพอใหสภ�แหงช�ตพจ�รณ�มดงน • ประธ�นประเทศ • คณะประจำ�สภ�แหงช�ต • รฐบ�ล • ศ�ลประช�ชนสงสด • องคก�รอยก�รประช�ชนสงสด

56

• แนวล�วสร�งช�ตหรอองคก�รจดตงมห�ชน(ศนยกล�งช�วหนมล�วสหพนธกรรมกรล�วศนยกล�งสหพนธแมหญงล�ว) ง�นระบบกฎหม�ยและก�รออกกฎหม�ยของสปป.ล�วนนแบงต�มหลกก�รเปน2ด�นซงเปนหลกก�รทตองถอปฏบตอย�งเครงครดและใหคว�มสำ�คญม�กเท�ๆ กนทงสองด�น และเปนหลกก�รทประเทศ ซงปกครองต�มระบอบประช�ธปไตยประช�ชนหรอสงคมนยม-คอมมวนสตถอปฏบตแบงไดดงน • ก�รตร�และปรบปรงแกไขกฎหม�ย • ง�นประช�สมพนธและเผยแพรก�รบงคบใชกฎหม�ย

กระบวนก�รตร�และปรบปรงแก ไขกฎหม�ยจะดำ�เนนก�ร ต�มแผนก�รปฏบตง�น5ปของสภ�แหงช�ตซงในรอบ5ปจะกำ�หนดว�จะมก�รตร�หรอปรบปรงแกไขกฎหม�ยใดบ�งซงครบต�มว�ระของสภ�แหงช�ตชดนน โดยในแตละปเมอจะมก�รพจ�รณ�เสนอโครงก�รตร�หรอปรบปรงแกไขกฎหม�ยใดรฐบ�ลโดยหนวยง�นหลกทเกยวของกบก�รบงคบใชกฎหม�ยหรอหนวยง�น (เจ�ของ) ผรกษ�ก�รต�มกฎหม�ยนนจะมก�รประส�นง�นรวบรวมคว�มคดเหนและขอมลเพอประกอบคว�มเหนตอร�งกฎหม�ยนนจ�กหนวยง�นทเกยวของและรวมกนจดทำ�ร�งกฎหม�ยขน เมอไดจดทำ�ร�งกฎหม�ยเสรจเรยบรอยแลว จงเสนอกระทรวงยตธรรมเพอพจ�รณ�รบรองแลวจงเสนอตอรฐบ�ลเมอคณะรฐบ�ลลงมตรบรองแลวจงเสนอตอสภ�แหงช�ต กอนเปดสมยประชมสภ�แหงช�ตไมนอยกว�60วนเมอสภ�แหงช�ตรบร�งกฎหม�ยไวพจ�รณ�แลวสภ�แหงช�ตจะมอบหม�ยใหคณะกรรม�ธก�รกฎหม�ย

57ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

และคณะกรรม�ธก�รทเกยวของพจ�รณ�รวมกนเพอทำ�คว�มเหนตลอดจนตรวจสอบขอมลเพอนำ�เสนอตอ“ก�รประชมเปดกว�ง”ซงเปนก�รประชมของหนวยง�นทงภ�ครฐและเอกชนตลอดจนตวแทนประช�ชนรวมทงสม�ชกสภ�แหงช�ตและสวนทองถนส�ม�รถเข�รวมแสดงคว�มคดเหนต�งๆในทประชมไดและประเดนในทประชมเปดกว�งนนกเปนประเดนเปดกว�งทเกยวของกบนโยบ�ยและก�รบรห�รง�นภ�พรวมทงหมดของช�ต เพอนำ�คว�มเหนม�ประกอบก�รพจ�รณ�ปรบปรง ร�งกฎหม�ยเมอปรบปรงแลวจงเสนอใหคณะประจำ�สภ�แหงช�ตอนมต กรณเปนร�งกฎหม�ยทเกยวของกบผลประโยชนของประช�ชนหรอผลประโยชนแหงช�ต กอนเสนอเพอใหคณะประจำ�สภ�แหงช�ตพจ�รณ�อนมตตองมก�รขอคว�มเหน หรอ “ประช�พจ�รณ” จ�กประช�ชนกอนดวย ซงกระบวนก�รเสนอคว�มเหนและประช�พจ�รณกฎหม�ยสปป.ล�วนนเรยกว�“ก�รท�บท�ม”กระบวนก�รนสม�ชกสภ�แหงช�ตจะลงพนทเพอขอคว�มเหนจ�กประช�ชนในพนทต�มแขวงต�งๆแลวสรปคว�มเหนทเกยวของเสนอตอคณะกรรม�ธก�รกฎหม�ยและคณะกรรม�ธก�รทเกยวของ เพอนำ�ม�ปรบปรงอกครงต�มคว�มเหม�ะสมเมอปรบร�งกฎหม�ยแลวจงเสนอเข�สก�รพจ�รณ�ของคณะประจำ�สภ�แหงช�ต เมอคณะประจำ�สภ�แหงช�ตเหนเหม�ะสมแลว จงเสนอเข�ส ทประชมสภ�แหงช�ตถ�คณะประจำ�สภ�แหงช�ตเหนว�ยงไมครบถวนเพยงพอ อ�จเสนอใหคณะกรรม�ธก�รกฎหม�ยและคณะกรรม�ธก�ร ทเกยวของรวบรวมขอมล เพอปรบปรงใหครบถวนสมบรณ และเสนอใหมอกครงได

58

ขนตอนก�รพจ�รณ�ร�งกฎหม�ยในก�รประชมสภ�แหงช�ตนนรฐมนตรว�ก�รกระทรวงทเกยวของเปนผ รบผดชอบนำ�เสนอร�งกฎหม�ยรวมกบคณะกรรม�ธก�รกฎหม�ยและคณะกรรม�ธก�ร ทเกยวของ โดยรฐมนตรทำ�หน�ทเสนอจดประสงคของกฎหม�ยตอ ทประชมสภ�แหงช�ตกรรม�ธก�รและผรบผดชอบร�งกฎหม�ยเปนผนำ�เข�สก�รพจ�รณ�ร�ยม�ตร�(อ�นและพจ�รณ�เรยงต�มร�ยม�ตร�)ถ�มขอคดเหนหรอมก�รขอแปรญตตเพมเตม ใหประธ�นสภ�แหงช�ตหรอสม�ชกเสนอตอทประชมคณะกรรม�ธก�รกฎหม�ยและคณะกรรม�ธก�รทเกยวของหรอรฐมนตรว�ก�รกระทรวงทเกยวของทำ�หน�ทชแจงกรณกฎหม�ยใดพจ�รณ�ไดง�ยคอไมซบซอนหรอเกยวของกบผลประโยชนของประช�ชนและประเทศช�ตอ�จผ�นคว�มเหนหรอขอมตเปนร�ยหมวดหรอร�ยภ�ค ถ�กฎหม�ยฉบบใดย�กหรอซบซอนหรอเกยวของกบสทธและผลประโยชนของประช�ชนอ�จพจ�รณ�ผ�นคว�มเหนหรอขอมตเปนร�ยม�ตร�ก�รลงคะแนนเสยงใหลงคะแนนเสยงแบบปดลบ(ลงคะแนนเสยงโดยลบ)ก�รผ�นคว�มเหนหรอมตจะมผลบงคบใชเมอไดรบคะแนนเสยงม�กกว�กงหนงของจำ�นวนสม�ชกทเข�รวมก�รประชมเมอกฎหม�ยนนไดรบมตเหนชอบจ�กสภ�แหงช�ตแลวใหคณะกรรม�ธก�รกฎหม�ยปรบปรงต�มคว�มเหนและคำ�นำ�เสนอแลวนำ�กลบเข�ทประชมสภ�แหงช�ตอกครงในวนสดท�ยของสมยก�รประชมนนเพอรบรองใหประก�ศบงคบใชตอไป[16]

59ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

1.1.12 ความสมพนธระหวางไทยกบสาธารณรฐ ประชาธปไตยประชาชนลาว [22]

คว�มสมพนธระหว�งไทยและสปป.ล�วในปจจบนดำ�เนนไปอย�ง ร�บรนใกลชดบนพนฐ�นของก�รเค�รพซงกนและกนมผลประโยชนรวมกน และมพฒน�ก�รเชงบวกอย�งตอเนอง โดยมปจจยเกอกล ไดแกคว�มใกลชดท�งเชอช�ตศ�สน�ภ�ษ�และวฒนธรรมดงจะเหนไดจ�กก�รจดง�นฉลองวนครบรอบ60ปของคว�มสมพนธท�งก�รทตเมอวนท19ธนว�คมพ.ศ.2553ซงสถ�ปน�คว�มสมพนธตงแตปพ.ศ.2493โดยทงสองฝ�ยไดจดกจกรรมเพอฉลองสมพนธไมตรรวมกนประเทศไทยและสปป.ล�วไดรวมมอกนหล�ยด�นเชน • ดานความมนคงไดรวมก�รสำ�รวจและจดทำ�หลกเขตแดนไทย–ล�วโดยมคณะกรรม�ธก�รเขตแดนรวมไทย–ล�ว(JointBorderCom-mission: JBC) เปนกลไกกำ�กบดแลก�รดำ�เนนง�นม�ตงแตเดอนพฤษภ�คมพ.ศ.2540จนถงปจจบนส�ม�รถจดทำ�หลกเขตแดนท�งบกรวมกนได 204หลกซงรบรองแลว 190หลก ระยะท�งประม�ณ676 กโลเมตร หรอคดเปนประม�ณรอยละ 96 สำ�หรบเขตแดนใน แมนำ�โขง ทงสองฝ�ยอยระหว�งก�รจดทำ�แผนทแมนำ�โขงฉบบใหม รวมกนระหว�งไทยและสปป.ล�ว • ดานการปองกนและปราบปรามยาเสพตด ไทยและสปป.ล�วไดลงน�มในบนทกคว�มเข�ใจว�ดวยคว�มรวมมอในก�รควบคม ย�เสพตดวตถออกฤทธตอจตและประส�ทและส�รตงตนม�ตงแตวนท17สงห�คมพ.ศ.2544ปจจบนหนวยง�นด�นก�รปร�บปร�มย�เสพตดไทยและสปป.ล�วมคว�มรวมมออย�งใกลชด และไดรบผลสำ�เรจใน

60

ก�รสกดกนก�รลกลอบค�ข�ยและก�รลำ�เลยงขนสงย�เสพตดต�มบรเวณช�ยแดนนำ�ไปสก�รจบกมนกค�ย�เสพตดทสำ�คญอย�งตอเนอง • ดานการคา ชวงไตรม�สแรกของป พ.ศ. 2556 (มกร�คม-เมษ�ยน)ไทยมมลค�ก�รค�กบสปป.ล�วรวม50,329.30ล�นบ�ทโดยส�ม�รถแบงเปนก�รสงออกซงมมลค�38,621.02ล�นบ�ทก�รนำ�เข�ซงมมลค�11,708.28 ล�นบ�ท ทำ�ใหประเทศไทยไดดลก�รค�กบ สปป.ล�วเปนมลค�26,912.74ล�นบ�ทจ�กก�รประชมคณะกรรมก�รรวมท�งก�รค�ไทย-ล�ว(JTC)มก�รตงเป�เพมมลค�ก�รค�ของทงสองฝ�ยเปน 8,000 ล�นเหรยญสหรฐ (หรอ 240,000 ล�นบ�ท โดยประม�ณ)ภ�ยในปพ.ศ.2558ซงในปพ.ศ.2555ก�รค�สองฝ�ยมมลค�150,135.95ล�นบ�ท • ดานการคาชายแดนไทย-สปป.ลาวในปพ.ศ.2556(มกร�คม-เมษ�ยน)มมลค�รวม45,541.44ล�นบ�ทโดยแบงก�รสงออกเปนมลค�37,772.60ล�นบ�ทสวนก�รนำ�เข�คดเปนมลค�7,768.84ล�นบ�ทเปนผลม�จ�กไทยมก�รนำ�เข�ผกและของปรงแตงจ�กผก ผลตภณฑ สนแรอนๆ ลวดและส�ยเคเบลทหมฉนวนจ�กสปป.ล�วเพมขน ดงนนจงเหนไดว�ประเทศไทยจะเปนฝ�ยเกนดลก�รค�เปนมลค�30,003.76ล�นบ�ท • ดานการทองเทยว ในป พ.ศ. 2553 มนกทองเทยวต�งช�ต เดนท�งไปสปป.ล�ว2.5ล�นคนเปนนกทองเทยวไทย1.5ล�นคนหรอรอยละ60รองลงม�ไดแกเวยดน�มและจนในขณะทมนกทองเทยวช�วสปป.ล�วม�ไทย 655,034 คน ซงคดเปนรอยละ 4.63 ทงน นกทองเทยวต�งช�ตในสปป.ล�วรอยละ72เปนนกทองเทยวทเดนท�ง

61ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ผ�นประเทศไทย จงไมตองแปลกใจทสถ�นก�รณท�งก�รเมองภ�ยในของไทยในชวงทผ�นม�ไดสงผลกระทบอย�งม�กตอสปป.ล�ว

1.2 ประวตและขอมลรฐบาลโดยยอ

1.2.1 การปกครองโดยพรรคประชาชนปฏวตลาว

ส�ธ�รณรฐประช�ธปไตยประช�ชนล�วเปนรฐเดยวทมก�รปกครองต�มรฐธรรมนญโดยประช�ชนบรรด�เผ�ต�งๆและชนชนในสงคมไดแกกรรมกรกสกรและปญญ�ชนไดรบก�รปฏบตและรบรองท�งกฎหม�ยภ�ยใตระบบก�รเมอง ซงมพรรคประช�ชนปฏวตล�ว (Laos PeopleRevolution Party: LPRD) เปนองคก�รนำ� และมอำ�น�จสงสดแบบ“ประช�ธปไตยแบบรวมศนย:Democraticcentralism”ก�รแบงขนคมครองไดรบอทธพลม�จ�กก�รจดโครงสร�งพรรคคอมมวนสตโซเวยต ทมอำ�น�จเดดข�ดและผกข�ดโดยศนยกล�งของพรรค ซงม หน�ทกำ�หนดและสงก�รนโยบ�ยใหแกทกชนชนในสงคมโดยมองคก�รยอยอนๆของพรรคเปนเสมอนกลไกทดำ�เนนก�รใหเปนไปต�มเจตจำ�นงของประช�ชน ส�ระสำ�คญของหลกก�รประช�ธปไตยแบบรวมศนยของสปป.ล�วเปนก�รปกครองทอยบนหลกของรฐธรรมนญและกฎหม�ยโดยมพรรคประช�ชนปฏวตล�วเปนแกนนำ� และมองคก�รมวลชนเปนกลไกเสรม ในก�รบมเพ�ะแนวท�งด�นเศรษฐกจและก�รบรห�ร เพอคมครองทงภ�ครฐภ�คเศรษฐกจและภ�คสงคมบนพนฐ�นก�รนำ�แบบรวมศนย

62

อำ�น�จขององคก�รรฐขนสงกว�และมก�รตรวจสอบก�รดำ�เนนง�นขององคก�รรฐในระดบตำ�กว� ซงหลกปฏบตสำ�คญของกลมผนำ�ระดบสงของสปป.ล�วคอก�รเนนคว�มเปนเอกภ�พและพย�ย�มสอดสองดแลตก เตอนสม�ชกพรรคให ม คว�มส�มคค ในขณะท ก�ร เป น“ประช�ธปไตย”นนเปนก�รเปดโอก�สใหสม�ชกพรรคส�ม�รถแสดงคว�มคดเหนไดในทประชมพรรคและอภปร�ยในประเดนต�งๆไดอย�งกว�งขว�ง แตเมอมมตของเสยงสวนใหญ สม�ชกพรรคในสวนเสยงข�งนอยกจะตองปฏบตต�มมตของเสยงข�งม�กอย�งเครงครดและไมนำ�เรองคว�มขดแยงหรอประเดนถกเถยงภ�ยในพรรคหรอภ�ยในทประชมของคณะกรรมก�รกรมก�รเมองไปเปดเผยแกบคคลภ�ยนอก พรรคประช�ชนปฏวตเปนพรรคคอมมวนสตทจดตงรฐบ�ลในสปป.ล�วมกำ�เนดจ�กพรรคคอมมวนสตอนโดจนทเรมกอตงเมอ พ.ศ. 2473 จนสล�ยตวไปในพ.ศ.2494 เพอเปนเงอนไขให3ประเทศอนโดจนมพรรคเปนของตนเอง พรรคไดกอตงเมอวนท 22 มน�คม พ.ศ.2498 ใชชอว�“พรรคประช�ชนล�ว”โดยเปนองคก�รแกนนำ�ของแนวล�วฮกซ�ดและขบวนก�รประเทศล�ว พรรคประช�ชนล�วไดเปลยนชอเปน

ตราแผนดน สปป.ลาวทมา : กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, พ.ศ.2555

63ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

พรรคประช�ชนปฏวตล�วในเดอนมน�คมพ.ศ.2515หลงจ�กประก�ศตงส�ธ�รณรฐประช�ธปไตยประช�ชนล�ว เมอวนท 2 ธนว�คมพ.ศ.2518แลวเลข�ธก�รพรรคท�นแรกคอน�ยไกสอนพมวห�รทดำ�รงตำ�แหนงตงแต พ.ศ. 2498 จนถงแกอสญกรรมเมอ พ.ศ. 2535 กองประชมพรรคจงไดเลอกท�นคำ�ไตสพนดอนเปนประธ�นพรรคดำ�รงตำ�แหนงตงแตพ.ศ.2535-2549จนกองประชมใหญครงท8ของพรรคไดเลอกตงให พลโทจมมะล ไซยะสอน เปนเลข�ธก�รคณะบรห�รง�นศนยกล�งพรรคประช�ชนปฏวตล�ว และเปนประธ�นประเทศ คนปจจบน เมอเรมมก�รสถ�ปน�รฐสงคมนยมหรอก�รรวมช�ตขนในสปป.ล�วพรรคประช�ชนปฏวตล�วถอเปนสถ�บนก�รเมองเพยงหนงเดยวทมอำ�น�จสงสดอย�งแทจรง แมตวบทของรฐธรรมนญแหงสปป.ล�ว ในม�ตร� 2-4 ไดบญญตถงทม�ของอำ�น�จอธปไตยสทธของก�รเปนเจ�ของประเทศว�เปนของประช�ชน โดยประช�ชน และเพอผลประโยชนของประช�ชน และถงแมจะเปนผกอตงองคก�รตวแทนแหงสทธอำ�น�จและผลประโยชนของตนทมชอว�สภ�แหงช�ตกต�ม แตในคว�มเปนจรงแลวพรรคกคอสถ�บนก�รเมองเดยวทมอำ�น�จเดดข�ดทงในท�งปฏบตและท�งกฎหม�ยทรฐธรรมนญกำ�หนดใหพรรคประช�ชนปฏวตล�วเปนแกนนำ�ในก�รดำ�เนนง�นท�งระบบก�รเมอง นอกจ�กนบทบ�ทท�งก�รเมองของพรรคประช�ชนปฏวตล�วทมเสนแบงระหว�งพรรคกบรฐบ�ลไมชดเจน ทำ�ใหก�รบรห�รประเทศตองเปนไปต�มมตหรอคว�มเหนชอบจ�กพรรค โดยมศนยกล�งพรรค (Politburo) ซงมอำ�น�จตดสนใจสงสดและอทธพลของศนยกล�งพรรคไดเปนสวนสำ�คญ

64

ภาพท 10 การประชมของสภาแหงชาตลาวทมา : กรมอาเซยน กระทรวงตางประเทศ, พ.ศ. 2556

ในก�รปกครองทกระดบ เมอพรรคไดจดตงคณะกรรมก�รและส�ข� ซงมสม�ชกขย�ยไปทวประเทศองคการการปกครองสวนกลาง [8]

ก�รปกครองของสปป.ล�วในสวนทเปนโครงสร�งท�งก�รเมองหลกหรอก�รปกครองสวนกล�งนนประกอบไปดวยสถ�บนหรอองคก�รหลกดงตอไปน • ฝายบรหาร ฝ�ยบรห�รของสสป.ล�วถอว�มอำ�น�จม�กตงแตก�รเรมรบตำ�แหนงดวยบคคลทก�วขนม�รบหน�ทประธ�นประเทศกดหรอน�ยกรฐมนตรกดต�งม�จ�กก�รเปนผนำ�พรรคปฎวตประช�ชนล�วทงสนในสวนของรฐธรรมนญสปป.ล�วกใหคว�มสำ�คญต�มตำ�แหนงดงน 1. ประธานประเทศ (President of the Republic) รฐธรรมนญพ.ศ. 2534 ไดมก�รกำ�หนดบทบญญตไวอย�งชดเจนม�ก ว�ประธ�นประเทศมฐ�นะเปนประมขของรฐ และเปนหวหน� ฝ�ยบรห�รมว�ระดำ�รงตำ�แหนง5ปจ�กก�รลงมตไมตำ�กว�จำ�นวน2

65ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ใน3ของสม�ชกสภ�แหงช�ตทเข�ประชมทงหมดนอกจ�กนสภ�แหงช�ตอ�จเลอกรองประธ�นประเทศ เพอทำ�หน�ทแทนประธ�นประเทศไดเมอมเหตจำ�เปน โดยใชก�รลงมตดวยคะแนนไมตำ�กว�กงหนงของจำ�นวนสม�ชกสภ�แหงช�ตทเข�รวมประชม สวนอำ�น�จหน�ทของประธ�นประเทศมดงน • ก�รประก�ศใชรฐธรรมนญและกฎหม�ยทสภ�แหงช�ตใหก�รรบรองก�รออกรฐดำ�ลดหรอคำ�สง • แตงตง ถอดถอนน�ยกรฐมนตรและสม�ชกในรฐบ�ลต�มคว�มเหนชอบของสภ�แหงช�ตโยกย�ยหรอปลดตำ�แหนงผนำ�ขององคก�รปกครองสวนทองถนอ�ทเจ�แขวงเจ�ครองกำ�แพงนครหรอเจ�ครองนครหลวง 2. คณะรฐบาล (Government) น�ยกรฐมนตรในฐ�นะหวหน�รฐบ�ลจะไดรบก�รแตงตงจ�กประธ�นประเทศโดยก�รรบรองของสภ�แหงช�ตจะมว�ระก�รปฏบตง�น5ปโดยมหน�ทชนำ�และอำ�นวยก�รปฏบตง�นของรฐบ�ล รวมถงเปน ผ แตงตงรองน�ยกรฐมนตร รองประธ�นคณะกรรมก�รเทยบเท�กระทรวงรองเจ�แขวงและรองเจ�ครองนครหลวงตลอดจนเจ�เมอง อำ�น�จในก�รตดสนใจและดแลกจก�รของกระทรวงต�งๆ เปนของน�ยกรฐมนตรและรฐมนตรประจำ�กระทรวง[16]

• ฝายนตบญญต ฝ�ยนตบญญตของสปป.ล�วต�ม“รฐธรรมนญ”ถอว�เปนกฎหม�ยพนฐ�นแหงรฐในก�รดำ�เนนง�นของสภ�แหงช�ตปฏบตต�ม“กฎหม�ยว�ดวยสภ�แหงช�ต”และก�รเลอกตงสม�ชกสภ�แหงช�ตปฏบตต�ม

66

“กฎหม�ยว�ดวยก�รเลอกตงสม�ชกสภ�แหงช�ต” สภ�แหงช�ต(TheNationalAssembly)จงเปนองคก�รนตบญญตถอเปนองคก�รตวแทนของประช�ชน ซงเปนองคก�รตวแทนแหงสทธอำ�น�จและผลประโยชนของประช�ชนเปนองคก�รอำ�น�จแหงรฐและเปนองคก�รนตบญญตทมสทธพจ�รณ�ขอตดสนหรอปญห�สำ�คญ ของช�ต รวมทงตดต�ม ตรวจสอบก�รดำ�เนนง�นของคณะรฐบ�ล ศ�ลประช�ชนและองคก�รอยก�รประช�ชน สภ�แหงช�ตชดท 6 แหงส�ธ�รณรฐประช�ธปไตยประช�ชนล�ว มสม�ชกจำ�นวน115คนเปนสตร39คนจ�กก�รเลอกตงเมอวนท30เมษ�ยนพ.ศ.2549สงกดพรรคประช�ชนปฏวตล�ว113คนสม�ชกอสระ(มไดสงกดพรรคก�รเมองใด)2คนโดยคณะกรรม�ธก�รทงหมด6คณะประกอบดวย • คณะกรรม�ธก�รกฎหม�ย • คณะกรรม�ธก�รเศรษฐกจแผนง�นและก�รเงน • คณะกรรม�ธก�รวฒนธรรมและสงคม • คณะกรรม�ธก�รกจก�รชนเผ� • คณะกรรม�ธก�รปองกนช�ตและปองกนคว�มสงบ • คณะกรรม�ธก�รต�งประเทศนอกจ�กนสทธและหน�ทของสภ�แหงช�ตต�มรฐธรรมนญมดงน • พจ�รณ�รบรองหรอแกไขรฐธรรมนญ • พจ�รณ�รบรองแกไขหรอยกเลกกฎหม�ย • พจ�รณ�รบรองกำ�หนดแกไขหรอยกเลกภ�ษและสวยอ�กร • พจ�รณ�รบรองแผนยทธศ�สตรแหงก�รพฒน�เศรษฐกจและ สงคม (แผนพฒน�เศรษฐกจและสงคมแหงรฐ) และแผน งบประม�ณแหงรฐ

67ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

• แตงตงหรอถอดถอนประธ�นประเทศและรองประธ�นประเทศ ต�มก�รเสนอของคณะประจำ�สภ�แหงช�ต • พจ�รณ�รบรองก�รเสนอแตงตงหรอถอดถอนสม�ชกคณะ รฐบ�ล(น�ยกรฐมนตรรฐมนตรรฐมนตรชวยหวหน�องคก�ร เทยบเท�กระทรวงเจ�แขวงและเจ�ผครองนคร)ต�มก�รเสนอ ของประธ�นประเทศ • แตงตงหรอถอดถอนประธ�นศ�ลประช�ชนสงสดและอยก�ร ประช�ชนสงสดต�มก�รเสนอของประธ�นประเทศฯลฯ แมสภ�แหงช�ตจดตงและดำ�เนนง�นต�มหลกก�รประช�ธปไตยประช�ชนแบบรวมศนยอำ�น�จ สภ�แหงช�ตดำ�เนนง�นต�มระเบยบ ก�รประชม และพจ�รณ�ขอตดสน หรอ “บนห�” หรอญตตต�ม หลกก�รเสยงข�งม�ก(MajorityVote)

• ฝายตลาการ ในสวนของโครงสร�งก�รปกครองฝ�ยตล�ก�รของสปป.ล�ว ไดจดโครงสร�งสวนตล�ก�รโดยแบงออกเปน2องคก�รไดแก • ศ�ลประช�ชน(People’sCourts)โดยแบงออกเปน5ประเภทไดแก ศ�ลประช�ชนสงสด ซงเทยบไดกบศ�ลฎก�ของไทย สวนศ�ล ระดบอนๆ คอ ศ�ลประช�ชนแขวง ศ�ลกำ�แพงนครหรอนครหลวงเวยงจนทนในปจจบน ศ�ลประช�ชนเมอง ซงถอเปนศ�ลชนตนและ ศ�ลทห�รในด�นทม�ของตล�ก�รนนประธ�นของศ�ลประช�ชนสงสดไดรบก�รแตงตงโดยสภ�แหงช�ตต�มก�รเสนอแนะของคณะกรรมก�รประจำ�ของสภ�แหงช�ต สวนรองประธ�นศ�ลประช�ชนสงสดและ

68

ผ พพ�กษ�ของศ�ลประช�ชนทกระดบม�จ�กก�รแตงตงโดยคณะกรรมก�รประจำ�สภ�แหงช�ต • องคก�รอยก�รประช�ชน เปนโครงสร�งค ขน�นกบศ�ลประช�ชนประกอบดวยองคก�รอธอยก�รประช�ชนเทยบไดกบอยก�รสงสดของไทยองคก�รอยก�รประช�ชนแขวงองคก�รอยก�รประช�ชนนครหลวงองคก�รอยก�รประช�ชนเมองและองคก�รอยก�รทห�รโดยตำ�แหนงอธอยก�รประช�ชนมหน�ทดแลก�รปฏบตง�นขององคก�รอยก�รทงหมดม�จ�กก�รแตงตงโดยสภ�แหงช�ตต�มก�รเสนอแนะของคณะกรรมก�รประจำ�สภ�แหงช�ตสวนรองอธอยก�รประช�ชนแตงตงโดยคณะกรรมก�รประจำ�สภ�แหงช�ตสวนอยก�รและรองอยก�รต�งๆรวมทงอยก�รทห�รจะไดรบก�รแตงตงหรอถอดถอนโดยอธอยก�ร[17]

ภาพท 11 รฐธรรมนญสมยกอนเปลยนแปลงการปกครอง ทมา: http://www.un.int/lao

69ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

2วสยทศน เปาหมาย และยทธศาสตร

70

2.1 วสยทศน

สปป.ลาวตองเปนประเทศทมความเจรญกาวหนาอยางมนคง จะน�าพาประชาชนหลดพนจากความยากจนภายในปพ.ศ.2558พรอมทงพฒนาประเทศใหพนจากการเปนประเทศก�าลงพฒนาในปพ.ศ.2563โดยอาศยการพฒนาเพอเปนแบตเตอรของเอเชย(“BatteryofAsia”)ภายในพ.ศ.2573

2.2 เปาหมาย เปาหมายหลกของสปป.ลาว คอ ตองการขจดความยากจน สรางคณภาพชวตทดใหแกประชาชน และการหลดพนจากการเปนประเทศพฒนานอยทสดภายในป พ.ศ. 2563 ซงการจะหลดพนจากการเปนประเทศทพฒนานอยทสดนนมสามเรองใหญๆทสปป.ลาวจะตองท�าใหไดคอ 2.2.1แกไขความออนแอดานทรพยากรมนษย 2.2.2แกไขความออนแอทางเศรษฐกจ 2.2.3การท�าใหรายไดเฉลยสามปของประชาชนทงสปป.ลาวมากกวา1,086ดอลลารสหรฐหรอคดเปนเงนไทยจ�านวน35,838บาทถาใชอตราแลกเปลยนท33บาทตอ1ดอลลารสหรฐ

71ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

2.3 ยทธศาสตร

ปจจบนสปป.ลาวอยภายใตแผนการพฒนาเศรษฐกจและสงคม แหงชาตฉบบท 7 (พ.ศ. 2554-2558)การด�าเนนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมตามยทธศาสตร เพอน�าสปป.ลาวไปสการพฒนาและเปลยนประเทศเขาสสงคมอตสาหกรรมททนสมยจากประเทศทดอยพฒนา(LeastDevelopedCountry:LDC)ใหส�าเรจภายในพ.ศ.2563และสรางโอกาสในการเสรมสรางภมภาคและความรวมมอระหวางประเทศซงแผน 5 ปนเปนสวนหนงของเปาหมายระยะยาวของประเทศทจะใชนโยบายการพฒนาประเทศใหบรรลการเตบโตทางเศรษฐกจอยางนอยรอยละ8ตอปเพอลดความยากจนใหบรรลเปาหมายการพฒนาภายในพ.ศ.2558และเรงสรางโครงสรางพนฐานเพอรองรบอตราการขยายตวดานเศรษฐกจทงการคา การลงทน การบรการ และการทองเทยว จากตางชาตทจะเขามาลงทนในประเทศสปป.ลาวทงในระดบภมภาค และระดบโลก แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท7ของสปป.ลาว(พ.ศ.2554-2558) เปนพมพเขยวส�าคญทเปนตวก�าหนดแนวทางการพฒนาประเทศและเปาหมายการพฒนาตางๆ สามารถสรปเปาหมายทส�าคญของแผนฯไดดงน 1) การขยายตวทางเศรษฐกจในอตราเฉลยรอยละ 8 ตอป และ รายไดตอหวของประชากรอยทระดบ1,700ดอลลารสหรฐตอคนตอปในปพ.ศ.2558

72

2) บรรลเปาหมายMillenniumDevelopmentGoals(MDGs)ในป พ.ศ. 2558 และพฒนาประเทศเพอใหพนจากสภาพประเทศ ทพฒนานอยทสด(LDC)ในปพ.ศ.2563 3) มงการพฒนาเศรษฐกจอยางยงยนควบคไปกบความกาวหนาทางสงคมและวฒนธรรมการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 4) รกษาเสถยรภาพทางการเมอง เพอใหเกดความสนตและความสงบเรยบรอยในสงคม

73ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

3ประวตความเปนมาของระบบราชการ

74

3.1 ลาวภายใตการปกครองของฝรงเศส พทธศตวรรษท 24 ตอชวงตนพทธศตวรรษท 25ประเทศฝรงเศสเรมใหความสนใจทจะขยายอ�านาจเขามาสดนแดนในแถบลมแมน�าโขงเพอหาทางเขาถงดนแดนตอนใตของจนในการเปดตลาดการคาแหงใหมแขงกบองกฤษ ซงสามารถยดพมาไดกอนหนานนแลว โดยฝรงเศสเรมจากการยดครองแควนโคชนจนหรอเวยดนามใตกอนในป พ.ศ. 2402และรกคบเขามาส ดนแดนเขมรสวนนอก ซงไทยปกครองในฐานะประเทศราชในป พ.ศ. 2406 (ไทยตกลงยอมสละอ�านาจเหนอเขมร สวนนอกอยางเปนทางการในปพ.ศ.2410)จากนนจงไดขยายดนแดนในเวยดนามตอจนกระทงสามารถยดเวยดนามไดทงประเทศในปพ.ศ.2426พรมแดนของสยามทางดานประเทศราชลาวจงประชดกบดนแดนอาณานคมของฝรงเศสอยางหลกเลยงไมได[4]

ในป พ.ศ. 2428 ประเทศจนไดเกดเหตการณกบฏไทผงตอตานราชวงศชง กองก�าลงกบฏชาวจนฮอทแตกพายไดถอยรนมาตงก�าลงซองสมผคนอยในแถบมณฑลยนนานของจนดนแดนสบสองจไทยและตามแนวชายแดนประเทศราชลาวตอนเหนอกองก�าลงจนฮอไดมารกรานลาวและตเมองตางๆ ไลจากทางตอนเหนอลงมาถงนครเวยงจนทน ตอนใตของไทย (หรอสยามในเวลานน) จงรวมกบฝรงเศสปราบฮอจนส�าเรจ โดยทงสองฝายไลตกองก�าลงจนฮอจากอาณาเขตของแตละฝายใหมาบรรจบกนทเมองแถง(เดยนเบยนฟในปจจบน)แตกเกดปญหาใหมคอ ฝายฝรงเศสฉวยโอกาสอางสทธปกครองเมองแถงและสบสองจไทยโดยไมยอมถอนก�าลงทหารออกจากเมองแถงเพราะอางวาเมองนเคยสงสวยใหเวยดนามมากอน

75ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ปญหาดงกลาวนมทมาจากภาวะการเปนเมองสองฝายฟา ซงจะ สงสวยใหแกรฐใหญทกรฐทมอทธพลเหนอตนเองเพอความอยรอด ดนแดนลาวทงหมดกเปลยนไปตกอยภายใตอทธพลของประเทศฝรงเศสจากการใชเลหเหลยมของโอกสต ปาว กงสลฝรงเศส โดยการใชเรอรบมาปดอาวไทยเพอบงคบใหยกดนแดนฝงซายแมน�าโขง รวมทงดนแดนอนๆโดยลาวถกรวมเขาเปนอนโดจนของฝรงเศสเมอปพ.ศ.2436

ภาพท 12 พระราชวงหลวง เมองหลวงพระบาง (2447)ปจจบนเปนพพธภณฑสถานแหงชาต สปป.ลาว

ในชวงสงครามโลกครงท2 กองทพญปนไดรกเขามาในดนแดนลาวกมพชา และเวยดนาม เมอญปนใกลแพสงคราม ขบวนการลาวอสระซงเคลอนไหวทางการเมองเพอกเอกราชลาวในเวลานนประกาศเอกราชใหประเทศลาวเปนประเทศราชอาณาจกรลาว หลงญปนแพสงครามฝรงเศสกกลบเขามามอ�านาจในอนโดจนอกครงหนง ฝรงเศสปกครองลาวแตละแขวงโดยมชาวฝรงเศสเปนเจาแขวงหรอขาหลวงคอยควบคม

76

เจาเมองทเปนชาวลาวอกตอหนงซงตองเกบสวยตวเลขจากชายฉกรรจใหขาหลวงฝรงเศสตลอดเวลาทลาวตกเปนเมองขนนนฝรงเศสไมรกษาโบราณสถานและโบราณวตถ โดยรอสรางเปนถนนและไมไดสนใจตอประเทศลาวเทาไรนกเพราะถอวาเปนดนแดนบานปาลาหลงไมมคาในเชงเศรษฐกจ

ภาพท 13 ภมทศนของเมองหลวงพระบาง

ตอมาในสงครามโลกครงท2เยอรมนมชยชนะเหนอประเทศฝรงเศสและกอตงคณะรฐบาลขนทเมองวซ คณะขาหลวงฝรงเศสในอนโดจนใหการหนนหลงรฐบาลวซและตกลงเปนพนธมตรกบญปนครนถงปพ.ศ.2484รฐบาลไทยภายใตการน�าของพลตรหลวงพบลสงครามเรมด�าเนนการตอตานอ�านาจของฝรงเศสทเรมเสอมถอย ดวยการยดแขวงไชยบรและจ�าปาศกดกลบคนมาญปนยใหลาวประกาศเอกราช แตกองทพ

77ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ฝรงเศสกยอนกลบคนมาอกครงหลงสงครามยตไดไมนาน ลาวหนมาปกครองระบอบสมบรณาญาสทธราชโดยมรฐธรรมนญเปนกฎหมายสงสดภายใตการควบคมดแลของฝรงเศส

ภาพท 14 ประตชยของประเทศลาว

พ.ศ. 2492 สหรฐอเมรกาและสหราชอาณาจกรฯ ไดลมขบวนการลาวอสระจนลมสลาย และแนวรกรวมชาตไดพฒนาเปนขบวนการคอมมวนสตประเทศลาวในเวลาตอมา โดยไดรบการสนบสนนจาก โฮจมนหและพรรคคอมมวนสตของเวยดนาม พ.ศ. 2495 ลาวในหวเมองดานตะวนออกเฉยงเหนอเรมกอการจลาจลตอตานการปกครองของฝรงเศสภายใตการสนบสนนจากรฐบาลกรงฮานอย เมอฝรงเศสแพสงครามทคายเดยนเบยนฟ ลาวจงไดรบเอกราชอยางสมบรณ ฝรงเศสถอนก�าลงออกจากประเทศลาว ซงแตกแยกออกเปน 2 ฝาย คอ ฝายสนบสนนระบบกษตรยในนครเวยงจนทน(ฝายขวา)และฝายขบวนการประเทศลาว(ฝายซาย)

78

ภาพท 15 เจาสภานวงศ ประธานประเทศคนแรก แหง สปป.ลาว

ในระยะหลงทศวรรษ1980สภาพการปกครองและการบรหารดานเศรษฐกจของสปป.ลาวเรมผอนคลายมากขน ตอมาเมอเจาสภานวงศสละต�าแหนงจากประธานประเทศผด�ารงต�าแหนงตอมาคอทานไกสอนพมวหานซงเปนประธานประเทศผมความเชอมนในระบอบการปกครองแบบคอมมวนสตหลงจากการอสญกรรมของทานไกสอนพมวหานในปพ.ศ.2535ทานหนฮกพมสะหวนขนด�ารงต�าแหนงแทนและไดมนโยบายลดหยอนการจ�ากดเสรภาพของชาวสปป.ลาวจงเปนผลใหชาวสปป.ลาวทอพยพไปอยตางประเทศไดรบการเชญชวนใหกลบคนสบานเกดเมองนอนสปป.ลาวเรมเปดประเทศและฟนฟความสมพนธกบประเทศไทย และเมอทานไกสอนถงแกกรรมกระทนหนทานหนฮกพมสะหวนกไดด�ารงต�าแหนงประธานประเทศตอมา ยคนสปป.ลาวกบไทยเปดสะพาน

3.2 ลาวยคสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

79ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

มตรภาพไทย-ลาว ในป พ.ศ. 2538 ตอมาทานหนฮกสละต�าแหนง ทานค�าไตสพนดอนรบด�ารงต�าแหนงประธานประเทศตอจนถงปพ.ศ.2549 ทานค�าไตลงจากต�าแหนง ทานจมมะล ไซยะสอน จงเปนผรบต�าแหนงประธานประเทศสปป.ลาวคนปจจบน[4]

3.2.1 หลกการพฒนาของระบบราชการ หลงการเปลยนแปลงการปกครอง

หลงจากการเปลยนแปลงการปกครองจากระบอบราชาธปไตยและสถาปนาสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวแลวสปป.ลาวไดมการปรบปรงกลยทธการพฒนาประเทศตามหลกการพฒนาระบบราชการ 5ป(ค.ศ.1998-2002)โดยมหลกการปรบปรงดงน ● ด�าเนนการปรบเปลยนโครงสรางอตราเงนเดอนขาราชการลาวใหสอดคลองกบระบบเศรษฐกจทเปลยนแปลงตามนโยบายของรฐบาลใหม โดยเฉพาะปรบอตราเงนเดอนของขาราชการสตรใหมต�าแหนง ในราชการทเหมาะสมกบคณวฒพรอมทงไดรบอตราเงนเดอนทเทาเทยมกบขาราชการชาย ● ปรบเปลยนวสยทศนและกลยทธในการบรหารขาราชการ โดยตงสถาบนอบรมและพฒนาคณภาพขาราชการตามพนทตางๆในประเทศเพออบรมขาราชการใหมความทนสมยและเปนไปตามตามแนวนโยบายเดยวกนจากสวนกลาง ● แตงตงคณะกรรมการรางกฎหมายใหมส�าหรบใชในการบรหารและพฒนาคณภาพของขาราชการ พรอมทงตงองคกรกลางในการ

80

81ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ประสานงานระหวางภาครฐกบประชาชนเพอใหกฎหมายทรางขนใหมใหมคณภาพและเปนประโยชนสงสดในการพฒนาประเทศ ● สนบสนนโครงการดานการสาธารณสขเพอลดอตราการเสยชวตของขาราชการ เนองจากระบบสาธารณสขทไมดสงผลท�าใหขาราชการทมคณภาพมอตราการตายสงกวาปกต เมอไปปฎบตหนาทในพนท หางไกล ● เปดโอกาสใหชาวลาวทเปนชนกลมนอยใหไดรบโอกาสในการรบราชการเพอใหเกดความเทาเทยมกน พรอมทงสงเสรมดานการศกษา ใหกบชนกลมนอยใหมการศกษาทเทาเทยม เพอความมคณภาพในการเขารบราชการตอไปทงนเพอเปนการขจดปญหาเรองชนกลมนอย ● พฒนาดานการสอสารในพนทหางไกล โดยเฉพาะพฒนาระบบไฟฟา และสญญาณเคลอวทยเพอกระจายความเจรญ และเพอใหประชาชนมความเขาใจตอการเปลยนแปลงตางๆ หลงจากการเปลยนแปลงการปกครอง ● พฒนาศกยภาพของสภาแหงชาตโดยแตงตงคณะกรรมการใหมเพอเปนตวแทนของสภาแหงชาตใหเขาไปรบหนาทในเขตพนทชนบท ● รฐบาลจะสนบสนนโครงการวจยในดานตางๆ ทเกยวของกบการพฒนาประเทศในทกดาน เพอใชในการปรบปรงประเทศและปรบคณภาพของขาราชการใหตรงจดของปญหา ● จดสรรนโยบายทางการเงนและการคลงใหมความเหมาะ เพอความโปรงใสในการบรหารประเทศ พรอมทงใหความส�าคญในการแจกแจงงบประมาณตางๆตอสาธารณชน ● ประสานงานขอความชวยเหลอดานเงนทนจากตางประเทศ

82

3.2.2 ความเสยงในการพฒนาในชวงเรมตน ของการเปลยนแปลงการปกครอง

หลงจากการเปลยนแปลงการปกครอง รฐบาลใหมเรมด�าเนนการพฒนาระบบราชการสปป.ลาวไดประสบปญหาดงน ● กรอบของกฎหมายทรางขนใหมยงไมตอบสนองตอความเปนจรงในสงคมเนองจากประชาชนขาดความรความเขาใจในการปรบตวตอการเปลยนแปลงในระบบตางๆ ● เกดปญหาการคอรรปชนในการจดเกบภาษ ท�าใหรายไดของรฐนอยกวาจ�านวนทตงเปาหมายไว ท�าใหสงผลกระทบตองบประมาณ ในโครงการอนๆโดยเฉพาะงบประมาณในการพฒนาระบบราชการ ● ปญหาการเขารบราชการ เนองจากคณสมบตของขาราชการ ต�ากวาเกณฑ เนองจากประชาชนขาดคณสมบตทางการศกษาตอต�าแหนงตางๆ ● การขาดแหลงเงนทนในการพฒนาจากตางประเทศ เนองจากปญหาของขาราชการทขาดความรความสามารถทางภาษาในการเจรจา

83ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

4ภาพรวมของระบบราชการ

84

4.1 รฐบาล นโยบายรฐบาล และนโยบายการ เขาสประชาคมอาเซยน

4.1.1 นโยบายรฐบาล

พรรคประชาชนปฏวตลาวเปนองคการทมอ�านาจสงสด ผกขาด การปกครองประเทศตามระบอบสงคมนยมคอมมวนสต พรรคฯ ไดก�าหนดนโยบายและเปาหมายการพฒนาประเทศในการประชมสมชชา-พรรคฯครงท8เมอเดอนมนาคมพ.ศ2549ใหรฐบาลและหนวยงานทเกยวของยดถอปฏบตดงน ● ปพ.ศ.2563ตองพนจากสถานการณเปนประเทศทพฒนานอยทสดตองมความมนคงทางการเมองเศรษฐกจตองขยายตวอยางตอเนองประชาชนตองมความเปนอยทดขนจากปจจบน3เทาตว ● ป พ.ศ. 2549-2553 เปนชวงการเสรมสรางพนฐานเพอบรรล เปาหมายการพฒนาประเทศทก�าหนดไวส�าหรบปพ.ศ.2563เศรษฐกจตองมการขยายตวอยางตอเนองในอตราไมต�ากวารอยละ7.5ตอปยตการตดไมท�าลายปาเพอท�าไรเลอนลอยแกไขปญหาความยากจนใหหมดสนไปเตรยมพฒนาบคลากรรองรบการเปลยนแปลงไปส การเปนประเทศอตสาหกรรมประชากรมรายไดเฉลยมากกวา1,086ดอลลารสหรฐตอป สปป.ลาวด�าเนนนโยบายตางประเทศทมงสรางเสรมความสมพนธแบบรอบดานกบทกประเทศบนพนฐานของการอยรวมกนอยางสนตโดยไมแบงแยกลทธและอดมการณ เพอขอรบการสนบสนนและความชวยเหลอในการพฒนาประเทศใหบรรลเปาหมายตามทพรรคฯไดก�าหนดไว

85ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ทงนสปป.ลาวใหความส�าคญกบประเทศเพอนบานเปนล�าดบแรกไดแกเวยดนามจนพมากมพชาและไทยรองลงมาเปนประเทศรวมอดมการณไดแก รสเซย เกาหลเหนอ และควบา อยางไรกด แมวาสปป.ลาว จะพยายามด�าเนนความสมพนธกบประเทศตางๆใหสมดลเพอลดการพงพาประเทศใดประเทศหนงเปนหลก แตดวยขอจ�ากดของสปป.ลาว ทไมมทางออกทะเล และระดบการพฒนาทางเศรษฐกจทดอยอยประกอบกบความใกลชดดานอดมการณและประวตศาสตรการตอสเพอเอกราชท�าใหสปป.ลาวมความสมพนธพเศษกบเวยดนามและจนอนเปนผลใหประเทศทงสองสามารถรกษาและขยายอทธพลในสปป.ลาวไดตอไป

4.1.2 สรปนโยบายหลกเพอการเตรยมพรอมของ AEC

ภาพท 16 การประชมรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยน (AEM Retreat)อยางไมเปนทางการ ครงท 18 วนท 25-26 กมภาพนธ 2555

นโยบายตางๆเหลานจะเปนนโยบายทสปป.ลาวจะตองด�าเนนการใหเสรจสนภายในพ.ศ. 2558 หรอกอนการเปดประเทศทเปนสมาชกอาเซยนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

86

● ก�าจดปญหาความยากจน ● จดการแกไขปญหาการศกษาขนพนฐานใหประชาชนมการศกษาทเทาเทยมกน ● สงเสรมสทธสตรตางๆเพอใหเกดความเสมอภาคในสตร ● ลดอตราการตายของเดก • พฒนาความรของมารดาเพอใชในการอบรมเลยงดบตร-ธดาใหมคณภาพ ● ขจดปญหาโรครายเชนโรคเอดสโรคมาลาเรยเปนตน ● ด�าเนนการพฒนาประเทศพรอมกบสงเสรมสงแวดลอมทางธรรมชาตอยางยงยน ● พฒนาความสมพนธกบประเทศตางๆเพอเปนแรงสนบสนนการพฒนาประเทศของสปป.ลาว

4.2 จ�านวนและรายชอกระทรวงพรอมทอย

ภาพท 17 ท�าเนยบรฐบาลสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวทมา: www.lao-online.com

87ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

4.2.1 รายชอกระทรวงและทอย

กระทรวงปองกนประเทศ(Ministry of National Defence,

Laos PDR)

รายชอกระทรวง ขอมลตดตอ

ทอยPhoneKhengRoad, BanPhoneKheng, Sikhotabong,Vientianeโทรศพท +856(21)911-017เวบไซตwww.mod.gov.la

กระทรวงปองกนความสงบ(Ministry of Public Security, Laos PDR)

ทอยP.O.Box7040,NongboneRoad, BanNongbone, Xaysettha,Vientianeโทรศพท +856(21)951-084โทรสาร+856(21)262-396

กระทรวงโยธาธการและการขนสง(Ministry of Public Works and

Transport, Laos PDR)

ทอย DongPalaneRoad, BanPhonesinuon, Srisattanak,VientianeLao P.D.Rโทรศพท +856(21)412-258

สปป.ลาวมกระทรวงทท�าหนาทในการดแลกจการตางๆทงภายในและภายนอกประเทศทงหมด18กระทรวงดงน

88

รายชอกระทรวง ขอมลตดตอ

กระทรวงศกษาธการและกฬา(Ministry of Education and Sports,

Laos PDR)

ทอยLaneXangAvenue,Ban HatsadyTay,Chanthabouly, Vientianeโทรศพท+856(21)216-013โทรสาร+856(21)216-006เวบไซตwww.moe.gov.laอเมลesitc@moe.gov.la

กระทรวงสาธารณสข(Ministry of Public Health (MOH),

Laos PDR)

ทอย Samsenthairoad, BanthatkhaoSisattanackDistrictVientianeLaoPDRโทรศพท+856(21)214-000โทรสาร+856(21)214003เวบไซต www.moh.gov.laอเมลcontact@moh.gov.la

กระทรวงแถลงขาว วฒนธรรม และการทองเทยว(Ministry of Information, Culture and

Tourism, Laos PDR)

ทอย LaneXangAvenue,BanHatsadyTay, Chanthabouly,Vientianeโทรศพท+856(21)212-251โทรสาร+856(21)212769

กระทรวงแผนการและการลงทน(Ministry of Planning and Investment,

Laos PDR)

ทอย LuangprabangRoad Vientiane01001,LaoP.D.Rโทรศพท +856(21)218377,222690,223002โทรสาร+856(21)215491เวบไซต www.investlaos.gov.la

89ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

รายชอกระทรวง ขอมลตดตอ

กระทรวงแรงงาน และสวสดการสงคม(Ministry of Labour Social Welfare,

Laos PDR)

ทอย PangKhamRoad,BanSisa ket,Chanthabouly,Vientianeโทรศพท +856(21)213-000โทรสาร+856(21)213-287

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย(Ministry of Science and Technology,

Laos PDR)

ทอยP.O.Box:2279,Nahaidyao StreetVientiane,LaoPDRโทรศพท+85621213470-148โทรสาร+856213472เวบไซตwww.most.gov.laอเมลmost_info@most.gov.la

กระทรวงทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

(Ministry of Natural Resources and Environment , Laos PDR)

ทอย ThatdamRoad, Vientiane,LaoPDRโทรศพท +856(21)260-981โทรสาร +856(21)260-984เวบไซต www.monre.gov.laอเมล wrea@wrea.gov.la

กระทรวงไปรษณย โทรคมนาคม และการสอสาร

(Ministry of Post, Telecommunication and Communication, Laos PDR)

ทอย LaneXangAvenue,Ban HatsadyTay,Chanthabouly, Vientiane,LaoPDRโทรศพท +856(21)218-897โทรสาร+856(21)285-257เวบไซต www.mpt.gov.laอเมล info@mpt.gov.la

90

รายชอกระทรวง ขอมลตดตอ

กระทรวงการเงน(Ministry of Finance, Laos PDR)

ทอย 23SinghaRoad,BanPhonxay, Vientianeโทรศพท +856(21)900-798โทรสาร +856(21)900-798เวบไซต www.mof.gov.la

กระทรวงพลงงาน และบอแร(Ministry of Energy and Mines,

Laos PDR)

ทอยP.O.Box11694,GroundFloor, HPOBuilding,Nongbone Road,Xaysetha,Vientianeโทรศพท+856(21)413-000โทรสาร+856(21)413-044เวบไซตwww.mem.gov.laอเมล admin@mem.gov.la

กระทรวงยตธรรม(Ministry of Justice, Laos PDR)

ทอย LaneXangAvenue, NbanHatsady,Chanthabouly, Vientiane,LaoPDRโทรศพท+856(21)412-054โทรสาร +856(21)414-102

กระทรวงกสกรรม และปาไม(The Ministry of Agriculture

and Forestry, Laos PDR)

ทอย LaneXangAvenue,BanHatsadyTay,Chanthabouly,Vientianeโทรศพท +856(21)412-342โทรสาร +856(21)412-344เวบไซตwww.maf.gov.laอเมล info@maf.gov.la

91ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

รายชอกระทรวง ขอมลตดตอ

กระทรวงอตสาหกรรมและการคา(The Ministry of Industry and

Commerce, Laos PDR)

ทอย 104/4-5PhonesayRoad,BanPhonesay,Vientianeโทรศพท +856(21)911-342โทรสาร +856(21)412-434เวบไซต www.moc.gov.laอเมล moicpsi@yahoo.com

กระทรวงภายใน(The Ministry of Home Affairs)

ทอย P.O.Box2279BanHatsady Tay,Chanthabouly,Vientianeโทรศพท +856(21)412-545โทรสาร +856(21)413-649เวบไซตwww.moha.gov.la

92

93ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

4.3 จ�านวนขาราชการทวประเทศ พรอมคณลกษณะ หลก หรอ คณลกษณะหลกในการเขาสประชาคม อาเซยน

ทมา: PACSA (อางถงใน World Bank, 2010 : 7)

4.3.1 จ�านวนขาราชการทวประเทศ

สปป.ลาวจดเปนประเทศขนาดเลกทมประชากรรวมทงประเทศจ�านวนประมาณ 6,000,000 คน โดยจ�านวนประชากรสวนใหญของประเทศจะประกอบอาชพเกษตรกรรม ดงนนจงท�าใหจ�านวนของขาราชการมนอยมาก หากเทยบกบความตองการขาราชการในการพฒนาประเทศ ท�าใหรฐบาลสปป.ลาวเรงปฏรปแบบองครวมตงแตปพ.ศ.2533โดยจ�านวนของขาราชการสปป.ลาวมดงน[25]

115,000

110,000

105,000

100,000

95,000

90,000

85,000

80,000

2002

-03

2003

-04

2004

-05

2005

-06

2006

-07

2007

-08

ตารางท 5 กราฟแสดงจ�านวนขาราชการระหวางป 2002-2008

94

ทมา: PACSA (2008 อางถงใน World Bank, 2010 : 7)

G/Y 2539-2540 2545-2546 2546-2547 2548-2549 2549-2550 2550-2551

6 110 123 225 88 76

5 66 105 232 349 509 723

4 10,585 20,844 23,849 30,516 34,044 38,310

3 25,416 33,836 38,615 44,454 4,7388 49,697

2 28,666 24,647 24,139 21,263 20,024 18,557

1 5,691 11,775 4,893 3,077 2,673 1,996

รวม 70,534 91,330 91,953 99,659 104,726 109,359

โดยทงนระบบราชการของสปป.ลาวไดแบงประเภทขาราชการ ออกเปน6ระดบไดแกขาราชการระดบ1และ2จดเปนเจาหนาททวไปขาราชการระดบ3และ4จดเปนเจาหนาทผมความเชยวชาญขาราชการระดบ5จดเปนผเชยวชาญระดบผบรหาร/หวหนางานและขาราชการระดบ 6 จดเปนผบรหารระดบสงในรฐบาล เชน รฐมนตรวาการกระทรวงตางๆ หรอเปนทปรกษาอาวโส และจากภาพ 4.3 จะแสดงใหเหนถงอตราการเพมขนของขาราชการพลเรอนซงสวนใหญจะเพมขนในขาราชการระดบ3และ4โดยสาเหตทขาราชการในระดบ3และ4มจ�านวนเพมขนนนเปนผลมาจากการเปลยนแปลงในปพ.ศ.2533 ทมการรณรงคใหขาราชการศกษาตอในระดบทสงขนทงในประเทศและตางประเทศท�าใหขาราชการในระดบ3และ4มจ�านวนเพมขนอยางตอเนองตงแตปพ.ศ.2548

ท 6 จ�านวนขาราชการสปป.ลาว ในรายงานธนาคารโลก

95ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

4.3.2 คณลกษณะหลกของขาราชการ ในการเขาสประชาคมอาเซยน

● มความรและความเขาใจเกยวกบอาเซยนและประชาคมอาเซยนรวมทงประเทศสมาชก ● มทกษะความรดานภาษาองกฤษในระดบดมากในการสนทนาเจรจาตอรอง การเขยนขอกฎหมาย และการจดท�าขอเสนอโครงการเปนตน ● มทกษะการเจรจาตอรองอยางมกลยทธรเทคนคการเจรจาและปรบตวเขากบสถานการณตางๆได

ทมา: PACSA (2008 อางถงใน World Bank, 2010 : 7)

ตารางท 7 จ�านวนขาราชการสปป.ลาว โดยแบงตามระดบขนของขาราชการระหวางป ค.ศ.1996-2008

96

● มความเชยวชาญในงานทเกยวของกบภารกจของอาเซยนและมความสามารถถายทอดความรความเชยวชาญนนๆแกเพอนรวมงานได ● มจตส�านกในการท�างานเปนทม มการสรางเครอขายกบทก ภาคสวนและกบประเทศสมาชก ● มภาวะความเปนผน�าโดยมยทธศาสตรในการเปนผน�าภาคสวนตางๆ ของสงคมใหตระหนกและเขาใจเรองอาเซยนและประชาคมอาเซยน ● สามารถใหบรการไดอยางมมาตรฐานระดบสากล โปรงใส คลองตวมประสทธภาพและประสทธผล

97ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

5ยทธศาสตร และภารกจของ

แตละกระทรวง และหนวยงานหลกทรบผดชอบงานทเกยวกบ ASEAN

98

99ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

5.1 ยทธศาสตร และภารกจของแตละกระทรวง

ยทธศาสตรและภารกจของแตละกระทรวงในสปป.ลาวมดงน

กระทรวงการตางประเทศ

กระทรวงการเงน

ยทธศาสตร ภารกจ

ยทธศาสตร ภารกจ

●พฒนาประเทศใหมความ กาวหนาและมมาตรฐาน ตามหลกสากล●พฒนาคณภาพบคลากรใหม ความเปนสากล

●ประสานความชวยเหลอจาก องคการระหวางประเทศเพอ พฒนาประเทศในดานตางๆ●สงเสรมความสามารถของ บคลากรดานการศกษาและ ความกาวหนาในความเปน สากลของประเทศ

●บรหารการเงนเพอประชาชน และการพฒนาประเทศ

●เจรจาเรองการหาเงนทนจาก องคการระหวางประเทศเพอ น�ามาพฒนาประเทศ●ดแลเงนทนทไดรบบรจาคจาก องคการตางๆเพอจดตง งบประมาณในการพฒนา ประเทศ

100

ยทธศาสตร ภารกจ

ยทธศาสตร ภารกจ

กระทรวงปองกนความสงบ

•ควบคมดแลกจการตางๆของ ต�ารวจทองทต�ารวจจราจร ต�ารวจตรวจคนเขาเมอง ต�ารวจรกษาความปลอดภย (รวมถงต�ารวจชายแดน) และอนๆเพอความสงบสข ของประเทศ

• เพอเพมความสามารถในการ ควบคมดแลกจการวาดวยความ สงบสขของประเทศดงกลาวจะ ตองมการประสานงานขอความ ชวยเหลอจากองคการระหวาง ประเทศ(UNDPหรอUNICEF) ในการแกไขปญหาเชน uปญหาการคายาเสพตด uปญหาการคามนษย

กระทรวงแถลงขาววฒนธรรมและการทองเทยว

•ขจดปญหาชนกลมนอยและ ความแตกตางทางวฒนธรรม

•ศกษาวจยเพอพฒนา ศกยภาพในการใชชวตรวมกน ใหเปนปกตสขเนองจาก สปป.ลาวมแหลงก�าเนดของ ชาตพนธทหลากหลาย

101ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

กระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

ยทธศาสตร ภารกจ

●บรหารแรงงานเพอสงเสรม คณภาพชวตทดของประชาชน

●ควบคมอตราการวางงานให ไมเกนรอยละ2●ด�าเนนการตามมาตรการ ในการลดสดสวนแรงงานภาค เกษตรใหเหลอรอยละ70และ เพมแรงงานภาคอตสาหกรรม โดยเฉพาะในภาคอตสาหกรรม กอสรางและเหมองแรคดเปน รอยละ7สวนแรงงานในภาค บรการคดเปนรอยละ23ของ แรงงานทงหมด●จดระเบยบแรงงานชาว สปป.ลาวใหมคณภาพชวต ทดขน●สงเสรมการจางงานภายใน ประเทศเพอใหแรงงานชาว สปป.ลาวทออกไปท�างาน นอกประเทศกลบเขามา เพอรองรบการพฒนา โครงสรางพนฐานตางๆ

102

กระทรวงยตธรรม

●การบรหารงานดวย ความยตธรรม● เพอความเสมอภาคของทกฝาย

●ดแลใหมการปฏบตและบงคบ ใหเปนไปตามกฎหมาย อยางถกตองรวดเรวเปนธรรม และทวถง●สงเสรมการใหความชวยเหลอ และใหความรทางกฎหมาย แกประชาชนและจดระบบ งานราชการรวมถงงานของรฐ อนในกระบวนการยตธรรมให มประสทธภาพ●คมครองสทธและเสรภาพของ บคคลใหพนจากการลวงละเมด ทงโดยเจาหนาทรฐและบคคล อนและตองอ�านวยความ ยตธรรมแกประชาชนอยาง เทาเทยมกน●จดใหมกฎหมายจดตงองคการ เพอการปฏรปกฎหมาย ทด�าเนนการเปนอสระเพอ ปรบปรงและพฒนากฎหมาย ของประเทศรวมทงการ

ยทธศาสตร ภารกจ

103ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ยทธศาสตร ภารกจ

ยทธศาสตร ภารกจ

ปรบปรงกฎหมายใหเปนไป ตามรฐธรรมนญโดยตอง รบฟงความคดเหนของผทได รบผลกระทบจากกฎหมายนน ประกอบดวย ●จดใหมกฎหมายเพอจดตง องคการเพอการปฏรป กระบวนการยตธรรม ทด�าเนนการเปนอสระ เพอปรบปรงและพฒนาการ การด�าเนนงานของหนวยงาน ทเกยวของกบกระบวนการ ยตธรรม

กระทรวงแผนการและการลงทน

●ใหการสนบสนนการลงทน จากตางประเทศเพอน�าเงนทน ทไดจากตางชาตมาใชในการ พฒนาประเทศใหทดเทยม ประเทศอนๆในโลก

●ด�าเนนนโยบายสงเสรมการ ลงทนโดยจะสนบสนนโครงการ ของนกลงทนตางชาตดงน●ก�าไรทน�าไปขยายกจการท ไดรบอนญาตจะไดรบการ

104

ยทธศาสตร ภารกจ

ยกเวนภาษก�าไรในปการ บญชถดไป ●สงผลก�าไรทนและรายรบ อนๆ(หลงจากทไดเสยภาษ อากรและคาธรรมเนยมอนๆ ตามกฎหมายแลว)กลบ ประเทศของตนหรอผาน ประเทศทสามไดโดยผาน ธนาคารของสปป.ลาว● อากรทเกบจากการน�าเขา อปกรณการผลต ●ไดรบยกเวนภาษขาออก ส�าหรบผลตภณฑเพอการ สงออก ●อนญาตใหชาวตางชาต ทลงทนในสปป.ลาวมากกวา 500,000เหรยญสหรฐมสทธ ถอครองทดนเพออยอาศย ตามระยะเวลาของโครงการ ลงทน

●สนบสนนการสงเสรมการ พฒนาความรความสามารถ ในการวางแผนและสงเสรม การลงทน

105ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ยทธศาสตร ภารกจ

กระทรวงสาธารณสข

●มงเนนการเขาถงสงอ�านวย ความสะดวกโครงสรางพนฐาน และบรการทมคณภาพเพยงพอ และเพมมากขน●ปรบปรงคณภาพเครองมอ ดานการบรการสาธารณสข

●ด�าเนนการปรบปรง ดานสาธารณสข เพอใหประชากรรอยละ80 เขาถงหองน�าทสะอาดและ รอยละ60มสวมใช●การเพมขนของสถานอนามย ทองถน/ชนบทรอยละ ตอหนวยสขภาพขนพนฐาน ทจ�าเปนตองมคอหองฉกเฉน ตางๆ●ลดอตราการตายของวยท�างาน อนเนองจากความไมทนสมย ของระบบสาธารณสข●สงเสรมแพทยใหศกษาตอ ดานการแพทยในตางประเทศ เพอน�าความกาวหนาและ วทยาการทางการแพทย มาใชในประเทศ●ควบคมการด�าเนนงาน ของTheNationalInstitute ofPublicHealth(NIOPH) ในการวจยดานสาธารณสข

106

ยทธศาสตร ภารกจ

กระทรวงศกษาธการและกฬา

●พฒนาความรขนพนฐานให กระจายไปทวประเทศโดย ทกคนตองไดรบการศกษา อยางเทาเทยมกน●ขจดปญหาความไมรหนงสอ●สงเสรมการพฒนาแผนการ ตางๆดานการศกษาใหด�าเนน ไปตามกรอบของUNESS (UNESCONationalEduca- tionSupportStrategy)●สงเสรมการพฒนาความ สามารถของประชาชนทงดาน การศกษาและการกฬา[19]

●เพมสดสวนการเขาเรยนใน ระดบประถมเปนรอยละ98 และระดบมธยมศกษาเปน รอยละ75ภายในปพ.ศ.2558●เพมสดสวนประชากรทรหนงสอ ใหเพมเปนรอยละ99●ด�าเนนการสรางวทยาลย อาชวะอยางนอย3แหงในเมอง ทมความส�าคญทางเศรษฐกจ●สงเสรมการดงานดานการศกษา ในตางประเทศ●คดเลอกบคลากรทมความ สามารถไปศกษาตอยง ตางประเทศ

ยทธศาสตร ภารกจ

สปป.ลาวเพอด�าเนนการ วางแผนดานสาธารณสขทกๆ 5ป

107ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ยทธศาสตร ภารกจ

●กอตงศนยกฬาใหครอบคลม ในทกแควนภายในพ.ศ.2563

ยทธศาสตร ภารกจ

กระทรวงอตสาหกรรมและการคา

●พฒนาอตสาหกรรมและการคา เพอน�าเงนเขาประเทศ●หลดพนจากการเปนประเทศ ดอยพฒนา[21]

●สงเสรมการปรบโครงสรางการ ผลตและยกระดบเทคโนโลย ตางๆเพอเพมผลผลตในภาค อตสาหกรรม●พฒนาปจจยแวดลอมให เอออ�านวยตอการพฒนาและ การประกอบธรกจ●เสรมสรางศกยภาพวสาหกจ ชมชน●การบรหารจดการดาน ทรพยากรและสงแวดลอมภาค อตสาหกรรมใหมความเปนมตร ตอทรพยากรธรรมชาต●สงเสรมการลงทนเพอพฒนา ประเทศอยางยงยน●พฒนาสมรรถนะและ ประสทธภาพองคการ

108

ยทธศาสตร ภารกจ

ยทธศาสตร ภารกจ

กระทรวงพลงงานและบอแร

●พฒนาสปป.ลาวใหเปน “BatteryofAsia”

●ลงทนขยายเสนทางทอขนสง น�ามน●ใหการสนบสนนการศกษา ดงานดานวศวกรรมปโตรเลยม●สรางโรงงานไฟฟาเพอการ สงออกและเพอประโยชนขอ ประชาชนโดยมการพฒนาเพม ก�าลงการผลตเดม8โครงการ ซงเปนโครงการผลตกระแส ไฟฟาเพอใชภายในประเทศ และทเหลอเปนโครงการผลต กระแสไฟฟาเพอจ�าหนาย แกประเทศเพอนบาน

กระทรวงโยธาธการและขนสง

●เรงพฒนาโครงสรางพนฐาน เพอรองรบการเจรญเตบโต ของประเทศในดานตางๆเชน ดานการคาการลงทนและการ

●โครงการกอสรางรองระบายน�า และปรบปรงถนนสายT2ใน นครหลวงเวยงจนทนซงเปน สวนหนงของโครงการฉลอง

109ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ยทธศาสตร ภารกจ

ทองเทยวระหวางเมอง ตลอดจนเปนการอ�านวย ความสะดวกในการเดนทาง ไปมาหาสของประชาชน

ครบรอบ450ปของการ สถาปนานครหลวงเวยงจนทน●โครงการปรบปรงถนน หมายเลข3ชวงหวยซาย- บานสอด●โครงการปรบปรงถนนจาก บานภดจงหวดอตรดตถ–เมอง ปากลายแขวงไชยะบลระยะ ทาง36กม.

ยทธศาสตร ภารกจ

กระทรวงกสกรรมและปาไม

●สงเสรมการพฒนาคณภาพ สนคาการเกษตรใหได มาตรฐานการผลตในระดบ สากล

●จดโครงการสงเสรมกจกรรม เพอการสงออกสนคาเกษตร เชนขาวขาวโพดออยกาแฟ เปนตน●จดสรรพนทการเกษตรเพอ รองรบการขยายตวของ ประเทศเพราะในปจจบนพนท

110

ยทธศาสตร ภารกจ

ภาคการเกษตรของสปป.ลาว มเพยงรอยละ10ของพนท ทงหมดทงๆทภาคการเกษตร เปนแหลงรายไดหลกอยางหนง ของประเทศ●ขจดปญหาการลกลอบปลกพช ทผดทางกฎหมายเชนฝนให หมดไปภายในระยะเวลา10ป●สงเสรมการปลกปาทดแทน จากการทปาไมถกท�าลาย เนองมาจากการตดไมไปท�าเปน เชอเพลงโดยกระทรวงมหนาท ควบคมการท�างานของ NationalAgriculturaland ForestryResearchInstitute (NAFRI)●ด�าเนนตามนโยบายการรกษา เขตพนทปาไวทรอยละ65ของ พนททงหมด

111ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

กระทรวงไปรษณย โทรคมนาคม และการสอสาร

●พฒนาดานการไปรษณยและ โทรคมนาคมใหมความทนสมย รวดเรวเพอประชาชน

●ควบคมการด�าเนนงานดาน โทรคมนาคมนบตงแตรฐบาล สปป.ลาวไดรวมกบบรษท ชนวตรอนเตอรเนชนแนล จ�ากด(มหาชน)เพอจดตง บรษทลาวโทรคมนาคม จ�ากดขนซงเปนการรวมตว ของบรษทโทรคมนาคมลาวกบ บรษทลาวชนวตรเทเลคอม จ�ากดเขาดวยกนโดยรฐบาล สปป.ลาวถอหนรอยละ51และ บรษทชนวตรอนเตอร เนชนแนลจ�ากด(มหาชน) ถอหนรอยละ49โดยมระยะ สมปทาน25ป

ยทธศาสตร ภารกจ

112

ยทธศาสตร ภารกจ

กระทรวงวทยาศาสตร และเทคโนโลย

●จะตองมความกาวหนาทาง วทยาศาสตรเทยบเทากบ นานาชาตภายใน20ป

●จะตองหลดพนจากความดอย พฒนาทางวทยาศาสตรและ เทคโนโลย●วางแผนการสงเสรมและการ พฒนาวทยาศาสตรและ เทคโนโลย●ใหการสนบสนนการน�าความร ดานวทยาศาสตรและ เทคโนโลยใหมๆเขามาภายใน ประเทศเพอน�ามาพฒนา ประเทศ

113ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ยทธศาสตร ภารกจ

กระทรวงภายใน

●การพฒนาคณภาพของระบบ ราชการเพอสงเสรมการพฒนา ประเทศ●บคลากรจะตองมความ กาวหนาและทนสมย●ปฎบตหนาทโดยสจรตเพอ น�ามาซงประโยชนของประเทศ และประชาชน

●สงเสรมการอบรมบคลากรใน ดานตางๆทงการอบรมใน ประเทศและตางประเทศ●ปรบปรงระบบเงนเดอน ขาราชการเพอใหสอดคลอง กบเศรษฐกจในปจจบน●ปรบปรงคณภาพของสวสดการ ตางๆเพอขาราชการ

114

5.2 หนวยงานหลกทรบผดชอบงานเกยวกบอาเซยน

หนวยงานทรบผดชอบดแลงานเกยวกบอาเซยน แบงไดตามตารางตอไปน

ความรบผดชอบ

● ด�าเนนการคดเลอกผแทนทเหมาะสมในการเขารวมประชมตางๆ ทเกยวของกบเศรษฐกจอาเซยนรวมถงการประชมเรองความตกลง การคาเสรระหวางอาเซยนกบประเทศคเจรจา ● มหนาทเจรจาลดภาษสนคาในอาเซยนภายใตกรอบความตกลง ดานการคา ● สนบสนนและรวมการเจรจาขจดมาตรการทมใชภาษในอาเซยน (Non-Tariff Barriers) เชน การขอโควตา และการขออนญาต น�าเขาตางๆ ● เปนแกนหลกในการเจรจาจดท�าและด�าเนนการดานการอ�านวย ความสะดวกทางการคาของอาเซยนเพอใหกฎระเบยบขนตอน และขอมลทางศลกากรในอาเซยนเปนไปในแนวเดยวกน ● สนบสนนและรวมการเจรจาใหเกดการรวมกลมดานศลกากร (CustomsIntegration)ปรบประสานกระบวนการและขนตอน ศลกากรใหงายและเปนไปในแนวเดยวกนอาทแบบฟอรมใบขน สนคาการประเมนศลกากรขนตอนการตรวจปลอยของอาเซยน เปนตน

กระทรวงอตสาหกรรมและการคา [22]

115ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

● เปนแกนหลกในการเจรจาเปดเสรการคาบรการลดขอกดกน การเปดเสรการคาบรการและอ�านวยความสะดวกการเคลอนยาย บคลากรในภมภาคอาเซยน ● สนบสนนและรวมการเจรจาเปดเสรและคมครองการลงทน อาเซยนภายใตกรอบความตกลงเขตการลงทนอาเซยน(ASEAN ComprehensiveInvestmentArea:ACIA)

ความรบผดชอบ

● ปรบลดขนตอนดานพธการทเกยวของกบการรบรองถนก�าเนด สนคาของอาเซยน ● การพฒนาเพอเชอมโยงกบกรมศลกากรภายใตระบบNational Single Window ส�าหรบในสวนทเกยวกบแบบฟอรมรบรอง ถนก�าเนดสนคา(ATIGAFormD)เพอใหสามารถเชอมโยงเครอขาย อาเซยนส�าหรบการใหบรการยนเอกสารตางๆณจดเดยว(ASEAN SingleWindow) ● การพฒนาระบบเพอใหมการรบรองแหลงก�าเนดสนคาดวย ตนเอง ● การบงคบใชพ.ร.บ.มาตรการปกปองการน�าเขาทเพมขน

ความรบผดชอบ

สภาการคาและอตสาหกรรมแหงชาตสปป.ลาว

116

● ใหความชวยเหลอผไดรบผลกระทบจากการเปดเสรสนคาและ บรการ ผานกองทน เพอการปรบตวของภาคการผลตและบรการ ทไดรบผลกระทบ

ความรบผดชอบ

ความรบผดชอบ

● จดกจกรรมสงเสรมการตลาดสนคาและบรการทมศกยภาพ สตลาดอาเซยนใหมากขน ● เสรมสรางเครอขายการผลตรวมกนระหวางประเทศสมาชก อาเซยน ● ใหความรแกผประกอบการและประชาสมพนธการใชประโยชน จากการจดท�าขอตกลงทางการคาตามแผนด�าเนนการไปสประชาคม เศรษฐกจอาเซยน ● ใหความรแกภาคเอกชนในการปรบระดบมาตรฐานการผลต และคณภาพการใหบรการใหสอดคลองกบมาตรฐานอาเซยน ● เรงการพฒนาและสงเสรมการใชเครอขายอเลกทรอนกส ● เสรมสรางศกยภาพของผประกอบการและสรางเครอขาย ผประกอบการดานการผลตและสงออกกบผประกอบการสาขา โลจสตกส

ส�านกงานสงเสรมการสงออก

117ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ความรบผดชอบ

● เปนผแทนหลกในการเขารวมประชมคณะผเชยวชาญอาเซยน ดานนโยบายการแขงขน ● การหารอรวมกบหนวยงานทก�ากบดแลดานนโยบายการแขงขน ทางการคาของอาเซยนเพอพฒนานโยบายการแขงขนของแตละ ประเทศ ● การหารอกบหนวยงานทก�ากบดแลดานการคมครองผบรโภค ของอาเซยนเพอแลกเปลยนประสบการณและขอมลระหวางกน

ความรบผดชอบ

● ด�าเนนการคดเลอกผแทนทเหมาะสมในการเขารวมประชม รฐมนตรคลงอาเซยน ● เปนแกนหลกการเจรจาเกยวกบผลประโยชนตางๆดานภาษ ศลกากรส�าหรบสนคาภายในอาเซยน ● ด�าเนนนโยบายการเงนรวมกบธนาคารแหงสปป.ลาวในการ เจรจาวาดวยการเปดเสรการคาระหวางประเทศสมาชกอาเซยน

กรมการคาภายใน

กระทรวงการเงน

118

ความรบผดชอบ

● เปนผแทนรวมกบกระทรวงการเงนด�าเนนงานดานความรวมมอ ทางการเงนและระบบสอดสองดแลเศรษฐกจของประเทศสมาชก ในภมภาคอาเซยนโดยด�าเนนการในกรอบประชมรฐมนตรวาการ กระทรวงการคลงอาเซยน ● เปนผแทนการเจรจาดานความรวมมอระหวางธนาคารกลาง อาเซยนกบธนาคารแหงสปป.ลาว ● เจรจาและก�ากบดแลการเปดเสรดานเงนทนโดยลดขอจ�ากด สาขาบรการดานการเงนตามหลกการทอาเซยนไดก�าหนดไว ● เปนผแทนการเจราจาในประเดนเรองขอจ�ากดการเคลอนยาย ทนตามความเหมาะสม

ความรบผดชอบ

● จดท�าความตกลงทวภาควาดวยการยกเวนการเกบภาษซอน ● เปนผแทนหลกในการประชมและการเจรจาดานศลกากรและ กฎวาดวยถนก�าเนดสนคา ● ปรบปรงกฎวาดวยถนก�าเนดสนคาของอาเซยน ● ปรบปรงระเบยบพธการและการไหลเวยนของขอมลทางการ คาและศลกากรใหเรยบงายมมาตรฐานเดยวกนในอาเซยน

ธนาคารแหงสปป.ลาว

กรมศลกากร

119ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

● ด�าเนนการดานการอ�านวยความสะดวกทางการคาของอาเซยน เพอใหกฎ ระเบยบ ขนตอน และขอมลดานศลกากรในอาเซยน เปนไปในแนวทางเดยวกน ● จดเตรยมระบบพฒนาใหเกดการรวมกลมดานศลกากร ● จดตงระบบNationalSingleWindowและประสานกบ ประเทศสมาชกอาเซยนในการจดตง ASEAN SingleWindow เพอท�าใหระบบนานาชาตอยในกรอบความรวมมอเดยวกน

ความรบผดชอบ

ความรบผดชอบ

● เปนผแทนหลกในการเขาประชมเจาหนาทอาวโสของอาเซยน และการประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน ● ด�าเนนการตามแผนงานรเรมเพอการรวมตวของอาเซยนซง ครอบคลมความรวมมอเรองโครงสรางพนฐานการพฒนาทรพยากร มนษยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสรางขดความสามารถ ในการแขงขนพฒนาดานพลงงานการทองเทยวการลดระดบความ ยากจนและการปรบปรงคณภาพชวต ● อ�านวยความสะดวกในการออกวซาส�าหรบแรงงานฝมอและผ ประกอบวชาชพอาเซยน

กระทรวงการตางประเทศ

120

ความรบผดชอบ

● เปนผแทนในการเขารวมประชมกบรฐมนตรและเจาหนาท อาวโสดานแรงงานขอาเซยน ● การจดท�าขอตกลงยอมรบคณสมบตวชาชพ และสงเสรม การพฒนาบคลากรและเสรมสรางขดความสามารถดานการคา และบรการ ● อ�านวยความสะดวกในการออกใบอนญาตท�างานส�าหรบวชาชพ เชยวชาญ

กระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

121ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ความรบผดชอบ

● เปนผแทนหลกในการเขารวมประชมรฐมนตรและเจาหนาท อาวโสดานการขนสงอาเซยน ● จดท�าความรวมมอภายในอาเซยนดานการขนสงและการบรการ โลจสตกสทงการขนสงทางบก(รถยนตและรถไฟ)และทางอากาศ ● ด�าเนนการตามแผนงานการรวมกลมสาขาการบน ● ด�าเนนการตามความตกลงวาดวยการอ�านวยความสะดวก ในการขนสงสนคาผานแดน ● ด�าเนนการตามความตกลงพหภาคอาเซยนวาดวยการเปดเสร เทยวบนขนสงสนคา ● ด�าเนนการตามความตกลงพหภาคอาเซยนวาดวยการใหบรการ ทางอากาศ

● เปนผแทนในการเขารวมประชมรฐมนตรทองเทยวอาเซยน ● พฒนาคณภาพและคณสมบตของผประกอบวชาชพในสาขา ทองเทยว ● ด�าเนนการตามแผนการรวมกลมสาขาการทองเทยวอาเซยน

ความรบผดชอบ

การทองเทยวสปป.ลาว

กระทรวงโยธาธการและขนสง

122

ความรบผดชอบ

● เปนผแทนหลกในการเขารวมประชมรฐมนตรเกษตรและปาไม อาเซยน ● ด�าเนนการลดภาษสนคาเกษตร ● จดตงระบบแนวปฏบตทดส�าหรบผลตภณฑเกษตร การเพาะ- เลยงสตวและมระบบการวเคราะหอนตรายและจดการวกฤตทตอง ควบคม(HazardAnalysisCriticalControlPoint) ● ปรบประสานระบบการกกกนและวธการตรวจสอบหรอสม ตวอยางตลอดจนมาตรการดานสขอนามยส�าหรบผลตภณฑเกษตร อาหารและปาไม ● ปรบประสานระดบปรมาณสารตกคางสงสดทยอมรบไดของ ยาปราบศตรพช ● ปรบประสานกฎเกณฑส�าหรบผลตภณฑเกษตรทมาจาก เทคโนโลยชวภาพสมยใหม(ModernBiotechnology)ใหเปนไป ตามมาตรฐานสากล ● ปรบประสานมาตรฐานดานความปลอดภยและคณภาพ ผลตภณฑพชสวนและผลตภณฑเกษตร ● ปรบประสานการควบคมสขภาพสตวเพอความปลอดภยของ อาหารโดยใชกรอบมาตรฐานรวมในการบรหารจดการเกยวกบ ความปลอดภยทางชวภาพใหสอดคลองกบหลกสากล

กระทรวงกสกรรมและปาไม

123ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ความรบผดชอบ

● เปนผแทนหลกในการเขารวมประชมรฐมนตรอาเซยนดาน พลงงาน ● จดท�าความรวมมอระดบภมภาคดานโครงการเชอมโยงทอสง กาซธรรมชาตและโครงการเครอขายระบบสายสงไฟฟาของอาเซยน ● เรงพฒนาโครงสรางพนฐานทจ�าเปนส�าหรบแหลงพลงงานตางๆ

● ปรบ ประสานแนวทางการใชสารเคม และมาตรการขจดการ ใชสารเคมอนตรายใหสอดคลองกบหลกสากล ● พฒนากรอบระดบภมภาคส�าหรบระเบยบการออกใบรบรอง ดานปาไม(ForestCertification) ● สงเสรมความรวมมอและการถายโอนเทคโนโลยโดยเฉพาะ ผลตภณฑเกษตรอาหารและปาไมระหวางอาเซยนกบองคการ นานาชาตทงภาครฐและเอกชน ● เสรมสรางความรวมมอตอตานการคาไมทผดกฎหมายและการ ปองกนไฟปา ● เสรมสรางความรวมมอเพอตอตานการท�าประมงทผดกฎหมาย ● สงเสรมใหเกดสหกรณการเกษตรอาเซยน

ความรบผดชอบ

กระทรวงพลงงานและบอแร

124

ความรบผดชอบ

● เรงพฒนาดานความรวมมอในการท�าบอแร ● เพมขดความสามารถในการผลตไฟฟาเพอการสงออก

ความรบผดชอบ

● เปนผแทนการเจรจาดานการศกษา ● ประสานและสงเสรมการดงานดานการศกษาในประเทศสมาชก อาเซยน

กระทรวงศกษาธการและกฬา

125ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

6ระบบการพฒนาขาราชการ

126

6.1 ภาพรวมการพฒนาขาราชการ

การบรหารราชการในประเทศลาวเปนการบรหารแบบรวมศนย(Centralized)โดยมการด�าเนนการแบบเดยวกนทวประเทศโดยมการแบงระดบการบรหารงานไดแก ● ระดบสวนกลาง(Central)ประกอบดวยส�านกนายกรฐมนตร ● ระดบภาคสวน(Sectoral)ประกอบดวยกระทรวงหรอองคการทอยในระดบเดยวกนส�านกงานประธานประเทศองคการพรรคการเมองกลมแนวลาวสรางชาตศาลประชาชนและศาลอทธรณและ ● ระดบทองถน(Local) ขาราชการในสปป.ลาวหมายถง เจาหนาทในองคการพรรครฐบาลกลมแนวลาวสรางชาตองคการมวลชนทงในระดบสวนกลางแขวงและเมองรวมถงส�านกงานตวแทนของสปป.ลาวในตางประเทศซงไมรวมถงสมาชกสภาทมไดเปนสมาชกพรรคทหารต�ารวจพนกงานรฐวสาหกจและลกจางชวคราว โดยขาราชการในสปป.ลาวแบงออกเปน 6 ระดบไดแกระดบ1และ2เปนกลมพนกงานธรการระดบ34และ5เปนกลมพนกงานระดบผเชยวชาญ และระดบ 6 เปนระดบสงสดส�าหรบต�าแหนงผบรหารระดบสงในรฐบาลเชนรฐมนตรผชวยรฐมนตรและทปรกษาอาวโส ในสปป.ลาวนอกจากขาราชการทมต�าแหนงถาวร(การจางงานตลอดชพ)ทไดรบคาตอบแทนและผลประโยชนอนๆตามทก�าหนดอยางเปนทางการแลวยงมต�าแหนงในระบบขาราชการสปป.ลาวอก3ประเภท ● ประเภทแรกคอแบบสญญารอยละ95โดยผปฏบตงานจะได

127ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

รบเงนคาจางคดเปนรอยละ95ของต�าแหนงถาวรแตไมไดรบประโยชนดานสวสดการอนๆผปฏบตงานแบบการท�าสญญานสวนใหญจะถอวามคณสมบตเพยงพอทจะบรรจเขาในต�าแหนงแบบถาวร แตจ�าเปนตองรอเนองจากอตราการจางมจ�ากด ● ประเภทท 2 คอ แบบอาสาสมคร ไมมการการนตรายรบ แต ผปฏบตงานจะไดรบเงนคาจางตามงานทท�าและตามงบประมาณทม ในหนวยงานนน ● ประเภทสดทาย คอ แบบสญญาจางงานชวคราว การจางงาน รปแบบนเคยบรรจอยางเปนทางการ ซงรฐบาลสปป.ลาวคอยๆ ลดจ�านวนลงตงแตป พ.ศ. 2547 แตยงคงพบการจางงานประเภทนอยในบางจงหวดและบางภาคสวนผปฏบตงานรปแบบนจะไดรบเงนเดอนต�ากวาระดบสญญารอยละ95และไมไดรบสทธประโยชนอนๆและระยะเวลาของสญญามจ�ากดแมวาสวนใหญจะมการตอสญญาเสมอกตาม[23]

ภาพท 18 การฝกอบรมพฒนาขาราชการทมา: www.moha.gov.la

128

6.2 กลยทธการพฒนาขาราชการ

6.2.1 การจดฝกอบรมดานการพฒนาขาราชการ

รายงานของสปป.ลาวระบวา สปป.ลาวอยในชวงของการปฏรประบบราชการใหมความทนสมยสอดคลองกบสภาพการณทเปลยนแปลงไปอยางไรกตามปญหาทภาคราชการสปป.ลาวก�าลงประสบอยคอการสรรหาบคลากรทมความรความสามารถเขาสภาคราชการ โดยเฉพาะราชการสวนทองถน ดงนนการพฒนาขาราชการใหมทกษะและภาวะผน�าโดยวธการพฒนาในการจดหลกสตรการศกษาการจดฝกอบรมรวมถงการจดใหมเวทแสดงความคดเหนรวมระหวางภาคราชการและเอกชนจะเปนการสนบสนนการพฒนาบคลากรเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน การฝกอบรมขาราชการในสปป.ลาวแบงออกเปน3ประเภทไดแก 1. การฝกอบรมขนพนฐาน(BasicTraining)หมายถงการอธบายใหขาราชการเขาใหมเขาใจเกยวกบกฎระเบยบส�าหรบขาราชการใน สปป.ลาวกฎการบรหารจดการภายในองคการต�าแหนงบทบาทหนาทและโครงสรางองคการของหนวยงานทเกยวของระบบการประสานงานและประเดนอนๆทเกยวกบบทบาทและหนาททเกยวของในองคการ 2. การฝกอบรมระหวางการประจ�าการ(RegularIn-serviceTrain-ing) หมายถง การฝกอบรม การเสรมสรางขดความสามารถเกยวกบทฤษฎดานการเมอง ความรดานเทคนคเฉพาะส�าหรบขาราชการ โดย ดจากผลการประเมนการปฏบตงานประจ�าปและแผนการฝกอบรม

129ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

3. การฝกอบรมกอนเขารบต�าแหนงใหม (Training Prior to AssumingNewDutyandPosition)หมายถงการฝกอบรมการเสรมสรางขดความสามารถเกยวกบทฤษฎดานการเมอง ความรดานเทคนคและความรพนฐานทจ�าเปนอนๆเพอเตรยมความพรอมส�าหรบต�าแหนงหนาทใหมและซบซอนมากขน หรอการเขารบต�าแหนงฝายบรหาร ในระดบทสงขน โดยการคดเลอกขาราชการเพอเขารบการฝกอบรมหรอเสรมสราง ขดความสามารถจะพจารณาจากปจจยดงตอไปน 1. ผลการประเมนการปฏบตงานทผานมา 2. ความจ�าเปนตอหนวยงานและงานทรบผดชอบ 3. มจดม งหมายทจะรบหนาทในต�าแหนงทวางหรอต�าแหนง ผบรหาร ส�าหรบผสมครเพอจะเขารบการศกษาตอเปนเวลา3ปขนไปจะตองมความตองการทจะพฒนาตนเองมสขภาพแขงแรงและอายไมเกน45ป[23]

ตวอยางการพฒนาขดความสามารถเจาหนาทสงเสรมการเพม การผลตปศสตวในสปป.ลาว กระทรวงกสกรรมและปาไม วธการเสรมสรางขดความสามารถควรจะเปนการใชงบประมาณใหเกดประโยชนสงสด เพอการพฒนาขนตอนการเรยนร และเพอใหไดประโยชนจากแตละวธการ โดยควรจะผสมผสานวธการพฒนา เขาดวยกนกนอยางนอย5วธการดงตวอยางตอไปน ปแรก เปดโอกาสใหเขารวมการฝกอบรมปฏบตการ (Workshop)

130

ในชวงเรมตนโครงการและทกๆหกเดอน หลงจากการฝกอบรมในชวงเรมตนควรจะมการเนนหวขอการฝกอบรมทเฉพาะเจาะจงหลงจากนนจงเปดโอกาสใหเจาหนาทสงเสรมไดปฏบตงานโดยตรงกบเกษตรกรการประชมรวมกนอยางสม�าเสมอ และการดแลโดยพเลยงกเปนสงส�าคญ ในชวงปแรกเชนกนและอยางนอยควรมการศกษานอกสถานทหรอการทศนศกษาในชวงปแรก ปท 2 เปดโอกาสใหเขารวมการฝกอบรมทกๆ หกเดอนรวมกบองคการไมแสวงผลก�าไร หรอผเกยวของอนๆ ภายในพนท เพอแลกเปลยนประสบการณและเปดโอกาสใหเจาหนาทสงเสรมไดใชเวลา สวนใหญกบการเรยนรระหวางการปฏบตงาน(On-the-jobLearning)ใชระบบพเลยงทองถนทกๆ สามเดอน และใชพเลยงระดบประเทศในทกๆ3หรอ6เดอนรวมทงเปดโอกาสใหเขารวมประชมกบเจาหนาทในเขตพนทอยางสม�าเสมอฝกอบรมเจาหนาทสงเสรมใหทราบถงวธการออกพนทตามความตองการของเกษตรกรผบรหารและรฐบาลควรมสวนรวมในการประชมและการออกเยยมพนท ปท 3-5 ท�าการฝกอบรมปฏบตการอยางตอเนอง และการเรยนรระหวางการปฏบตงานโดยตลอดในแตละปสนบสนนใหเขารวมประชมทกเดอนและใชระบบพเลยงทองถนอยางตอเนองโดยตองพจารณาจากกจกรรมในชวงเวลาน ผบรหารโครงการควรเปดโอกาสใหเจาหนาทสงเสรมมโอกาสศกษานอกสถานท เพอใหเปดมมมองและไดรบความร ทกวางมากขน นอกจากนควรใหเจาหนาทสงเสรมใชเวลาในการเรยนรระหวางการปฏบตงานอยางนอย15-20วนตอเดอนโดยระยะเวลาควรขนอยกบกจกรรมทปฏบตและฤดกาลทปฏบตงาน[23]

131ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

นอกจากนยงมโครงการพฒนาทรพยากรมนษยในภาครฐ เชนโครงการปฏรปการบรหารจดการภาครฐและการปกครองแหงชาต(TheNationalGovernanceandPublicAdministrationReform:NG-PAR) ซงเปนแนวทางในการคดใหม ท�าใหม เพอปฏรปการบรการของภาครฐ โดยการกระจายงานและความรบผดชอบไปยงสวนทองถน ในระดบอ�าเภอซงมสวนอยางมากในการด�าเนนการพฒนาของประเทศโดยกระทรวงภายใน(MinistryofHomeAffairs:MoHA)จดประสงคหลกของโครงการคอการเพมประสทธภาพประสทธผลความโปรงใสและความรบผดชอบของหนวยงานภาครฐทงในระดบสวนกลางและสวนทองถนเปนการรเรมการพฒนาศกยภาพการออกแบบโปรแกรมและการด�าเนนงานมการเชอมโยงไปสความเขาใจเชงกลยทธของการพฒนาความสามารถของกระบวนการในระยะยาวบนพนฐานการเสรมสรางสภาพแวดลอมทเอออ�านวยตอการสงมอบบรการและการปรบโครงสรางองคการการเพมประสทธภาพในการพฒนาทรพยากรมนษยโดยการเพมความรและทกษะของขาราชการ และการปรบปรงขดความสามารถ ขององคการทจ�าเปนเพอใหการปฏบตงานมประสทธภาพ โดยในสวนของการพฒนาทรพยากรมนษยจะใชกลยทธ“การเรยนรและการปฏบต”(LearningandDoingStrategy)ความรและทกษะของขาราชการจะไดรบการพฒนา โดยผานการเรยนรแบบเปนทางการและไมเปนทางการ ซงจะมความเชอมโยงกบงานในความรบผดชอบทขาราชการปฏบต โดยอาจเปนสวนหนงของงานประจ�าหรอเปนผลจากการปฏรประบบราชการ การฝกอบรมทงหมดจะพจารณาจากการประเมนความตองการการฝกอบรมและครอบคลมถง“แผนการตดตาม

132

หลงการฝกอบรม” (Post-training Plan) เพอใหมนใจวาไดเกดการปฏบตขนจรงหลงจากผานการฝกอบรม โดยการฝกอบรมทงหมด จะไดรบการสนบสนนโดยครพเลยง(Mentor)ทมประสบการณ[16]

รฐบาลสปป.ลาวมความพยายามอยางสงในการพฒนากลไก เพอปรบปรงระบบการบรหารจดการระบบราชการ และผลตขาราชการพลเรอนทมคณภาพ เพอพฒนาคณภาพการสงมอบการบรการของ ภาครฐ มการเพมคาตอบแทนพเศษส�าหรบขาราชการพลเรอนในพนทหางไกล รฐบาลไดด�าเนนการโดยมความคบหนาในการลงมตรบรางกฎหมายในการจดเขตพนทหางไกลและกลยทธการบรหารระบบขาราชการพลเรอนมการจดเตรยมหลกสตรการฝกอบรมขาราชการพลเรอนแหงชาตและมการด�าเนนการเกยวกบการเพมขดความสามารถของวทยากรในปจจบนและเพมจ�านวนวทยากรใหมากขนผานโปรแกรมการฝกอบรม(TrainingofTrainers)

6.2.2 การกระตนความสามารถในการท�างาน โดยการปรบโครงสรางรายไดของขาราชการ

สปป.ลาวมเปาหมายในการพฒนาเชงกลยทธเพอการด�าเนนงานใหระบบราชการมประสทธภาพและความมนคงในการตอบแทนรายได ใหแกบคลากร เนองจากในปจจบนการจดสดสวนอตราเงนเดอนของสปป.ลาวยงไมเปนระบบ และอตราคาจางโดยทวไปยงเปนอตราทต�ากวาความสามารถจรงตามตลาดแรงงานท�าใหประชาชนทมความรความ

133ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

สามารถเลอกจะท�างานในองคการภาคเอกชนมากกวาการเขารบราชการซงถอเปนปญหาใหญทตองเรงแกไข ดงนนจงไดมการปรบปรงระบบการจดการทรพยากรในการดงดดและกระตนบคลากรทมคณภาพซงถอเปนสงจ�าเปนในการพฒนาโดยในปจจบนรฐบาลสปป.ลาวไดมอบหมายใหส�านกงานขาราชการพลเรอนและการบรหารรฐกจ(ThePublicAdministrationandCivilServiceAuthority) เปนผน�าในการรางกลยทธใหมทครอบคลมการบรหารขาราชการพลเรอนทจะด�าเนนการในชวงพ.ศ. 2553-2563 มจ�านวนของการปฏรปทส�าคญในการเสรมสรางราชการทคาดวาจะเกดขนภายในหาปขางหนา วตถประสงคทส�าคญจะรวมถงการปรบปรงนโยบายการพฒนาทรพยากรมนษยและการวางแผนการปฏรปเงนเดอน และการจดการใหมประสทธภาพเพมขนโดยไดมการก�าหนดเกณฑมาตรฐานงานดงน ● มความเปนธรรมในการจายเงนเดอนใหแกขาราชการคอคาจางไมสงหรอต�ากวาความสามารถจรง ● สอดคลองกบตลาดแรงงานและสามารถแขงขนไดเชนการจายคาจางสงกวาตลาดมากเกนไปบรษทอาจจางแพงโดยไมจ�าเปนหรอในกรณจายคาจางต�ากวาตลาดมากเกนไป อาจไมสามารถรกษาคนดทมความสามารถใหอยกบองคการได ● อตราเงนเดอนตองมความยดหยนตามประสบการณ ● ตองสอดคลองกบการประเมนผลงาน เชน ผลงาน คางาน เงนเดอนและอายงานอยางเปนสดสวนทสมดลกนและสามารถพฒนาคางาน(ความรความสามารถประสบการณ)ใหเหมาะสมเปนสดสวนกบเงนเดอนเปนตน

134

● สามารถอธบายเหตผลในความแตกตางของการก�าหนดหรอปรบคาจางใหพนกงานเขาใจไดชดเจน เพอตดปญหาขอโตแยงดานความ- แตกตางของเงนเดอนตามอายงานและระดบงาน

ทมา: PACSA (2008 อางถงใน World Bank, 2010: 47)

5,000

4,000

3,000

2,000

1,000

0

Technical

CS CS maxComparators

Headdivision Deputydirectorgeneral

Directorgeneral

Deputyheaddivision

6.3.1 กระทรวงภายใน

6.3 หนวยงานทรบผดชอบดานการพฒนาขาราชการ

เปนกระทรวงทก�ากบดแลรวมถงบงคบใชมาตรการตางๆทเกยวกบการปฏบตหนาทของสปป.ลาว โดยหนาทหลกของกระทรวงภายใน มดงน[21]

Aver

age

mon

thly

com

pens

atio

n,`0

00ki

p

ตารางท 8 กราฟแสดงรายไดเปรยบเทยบระหวางภาครฐและเอกชน

135ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

● ศกษาและท�าความเขาใจในนโยบายของพรรครฐบาลรฐธรรมนญและกฎหมายเพอออกกฎระเบยบวาดวยการบรหารราชการ ● มหนาทประกาศนโยบายของพรรคและรฐบาลทเกยวกบการประเมนผลการด�าเนนงาน รวมถงการพฒนาขาราชการพลเรอนในเชงกลยทธของการวางแผนโครงการและขยายการด�าเนนการตางๆ ● เผยแพร ความร ต อข าราชการพลเรอนในประเดนต างๆ ทางการเมองเพอใหสอดคลองกบการบรหารราชการ ● ศกษาวจย และก�าหนดระเบยบขอบงคบและเสนอค�าแนะน�าในการฝกอบรมและพฒนาขาราชการรวมทงประเมนผลการปฏบตของขาราชการ

ภาพท 19 กระทรวงภายใน สปป.ลาวทมา: www.moha.gov.la

136

● ศกษาการประเมนผลการฝกอบรมและพฒนาความสามารถของขาราชการทท�างานในกระทรวงภายใน กระทรวงอนๆ องคการทม หนาทเทยบเทาและองคการทองถนตางๆ ● เตรยมความพรอมในการฝกอบรมเพอการพฒนาแผนการตางๆส�าหรบขาราชการในแตละชวงเวลา พรอมทงเสนอค�าแนะน�าในการ สงเสรมการตรวจสอบภายในกระทรวงภายใน กระทรวงอนๆ องคการ ทมหนาทเทยบเทาและองคการทองถนตางๆ ● ก�าหนดหลกสตรการบรหารราชการและการบรหารงานสาธารณะส�าหรบขาราชการพลเรอนในเปาหมายทแตกตางกนตามหนาทความ รบผดชอบ ● ตรวจสอบการด�าเนนการใหเปนไปตามกฎระเบยบทเกยวกบการคดเลอกขาราชการพลเรอน ● สงเสรมการพฒนาความสามารถของบคลากรในการศกษาตอ ในตางประเทศโดยคดเลอกผมความสามารถเพอมอบทนการศกษาของรฐบาลหรอทนการศกษาจากตางประเทศ ● เกบรวบรวมสถตรวมถงการสรางฐานขอมลและเผยแพรขอมลเกยวกบการฝกอบรมตางๆ ● จดการประเมนผลการปฏบตงานของขาราชการในการบรหารราชการตามระเบยบ ● ศกษาการเตรยมแผนความรวมมอตางๆ กบประเทศสมาชกอาเซยนและประเทศคเจรจาในประเดนการบรหารราชการและวางแผนส�าหรบการมสวนรวมในการประชมอาเซยนในประเดนทเกยวกบ

137ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ขาราชการพลเรอน (ACCSM) จะเปนผน�าเสนอผลการประชมตอคณะรฐบาล ● สรปและประเมนผลจากการประชมACCSMในแตละครง ● รบผดชอบการสรางศนยวทยบรการของสปป.ลาว เพอใชเปนศนยกลางการเรยนรดานวทยบรการและขอมลขาวสารเกยวกบอาเซยนส�าหรบขาราชการพลเรอน และยงเปนศนยกลางในการเชอมโยงขอมลไปยงศนยวทยบรการของประเทศอาเซยน ● ตดตอประสานงานในประเดนความรวมมอกบองคการระหวางประเทศในการฝกอบรมเพอพฒนาขาราชการ รวมถงการประเมนผล การปฏบตงาน และเรองอนๆ ทเกยวของกบบทบาท เอกสารของกรมหรอตามทไดรบมอบหมายจากคณะรฐบาล ● บรหารจดการการใชงานของยานพาหนะ อปกรณ และเตรยมแผนงบประมาณส�าหรบกจกรรม เพอการบรหารดานวชาการของขาราชการพลเรอน ● สรป และรายงานความคบหนาการท�างานของแผนกตางๆ ในกระทรวงเพอจะรายงานผลสรปแกรฐมนตรวาการกระทรวงภายใน ตอไปตามกฎระเบยบทก�าหนดไว ● รบผดชอบงานอนๆ ทไดรบมอบหมายจากรฐมนตรวาการกระทรวงภายใน

138

ภาพท 20 ภาพแสดงหนวยงานภายใน ของกระทรวงภายใน

139ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

6.3.2 ส�านกงานขาราชการพลเรอนและการบรหารรฐกจ

ส�านกงานขาราชการพลเรอนและการบรหารรฐกจหรอThePublicAdministrationandCivilServiceAuthority(PACSA)เปนองคการของรฐในระดบกลาง ซงอยภายในโครงสรางองคการของส�านกนายกรฐมนตร(PrimeMinister’sOffice,LaoPDR)และมบทบาทหนาทในฐานะทปรกษาใหแกรฐบาลในประเดนการบรหารจดการและการพฒนาองคการภาครฐในระดบสวนกลางและทองถน โดยมหนาทหลกดงน[21]

● ด�าเนนการรางแผนกลยทธนโยบายและแผนพฒนาการบรหารงานภาครฐ และการจดการบรการทางแพง เพอขออนมตและอ�านาจ ในการบงคบใชจากรฐบาล ● ก�าหนดแผนงานและโครงการเพอการปรบปรงกฎระเบยบของการบรหารงานภาครฐ และปรบกฎระเบยบเกยวกบขาราชการเปนระยะๆเพอใหองคการของรฐมโครงสรางทเหมาะสมและมประสทธภาพ ● ปลกฝงคานยมของความซอสตยสจรตจงรกภกดเพอใหขนตอนการบรหารงานเปนไปอยางโปรงใสและมความนาเชอถอ ● ด�าเนนการดานการศกษาเพอรางกฎหมาย และกฎระเบยบ เกยวกบการบรหารงานภาครฐ และการจดการบรการทางแพงตามบทบาทความรบผดชอบ เพอสงตอไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอขออนมตและประกาศใชตอไป ● ด�าเนนการดานการศกษาความเปนไปไดของการปรบปรงโครงสรางในการปรบปรงคณภาพของกระทรวงองคการทเทยบเทาและ

140

141ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

องคการภาครฐในระดบจงหวดเพอทจะน�าเสนอประกอบการพจารณาของรฐบาล และเสนอเพอขออนมตจากรฐบาลภายใตโครงสรางของส�านกงานนายกรฐมนตร ● ก�ากบดแล และใหค�าแนะน�าเกยวกบโครงสราง และบทบาทหนาทของกระทรวง องคการทเทยบเทากบโครงสรางของรฐบาล หรอภายใตโครงสรางของส�านกงานนายกรฐมนตรในการท�างานรวมกนอยางใกลชดกบกระทรวงและองคการทเกยวของ ● สงเสรมรฐบาลในการศกษาการรางระเบยบทเกยวกบการจดตงองคการมวลชน ● เปนทปรกษาเพอใหค�าแนะน�าแกกระทรวง องคการทเทยบเทาและองคการปกครองสวนทองถนในการจดตงและการบรหารจดการกจกรรมขององคการดงกลาว ● เปนทปรกษาเพอใหค�าแนะน�าในการปกครองสวนทองถน ทเกยวของกบขนตอนและวธการส�าหรบการเลอกตงหวหนาหมบานพรอมทงการเสนอชอผลงสมครตามกฎหมายวาดวยการบรหารงาน ทองถนในการท�างานรวมกบผบรหารจงหวดหรออ�าเภอ ● สงเสรมการสรางงานอยางถาวรในทองถน เพอสรางชมชนทมการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมและลดปญหาในการตงถนฐานใหม ในเมอง ● ก�าหนดระเบยบ และใหค�าแนะน�าส�าหรบการบรหารจดการ ในการใชประโยชนของขาราชการพลเรอน เพอใหมประสทธภาพและครอบคลมการบงคบใชกฎระเบยบ ● รวบรวมสถตเพอเกบเป นข อมลของข าราชการพลเรอน ทวประเทศ

142

● ก�าหนดโควตาของขาราชการเพอเสนอตอรฐบาลในการพจารณาอนมตการก�ากบดแลกระทรวงหนวยงานและการบรหารงานสวนทองถนในประเดนเกยวกบการจางงานของขาราชการ ● เปนองคการทมอ�านาจในการเปลยนแปลงกระบวนการสรรหาและการปรบเปลยนต�าแหนงถอดถอนขาราชการพลเรอนไดโดยตรง ● มหนาทในการก�าหนดตารางเวลาของแผนงานและโครงการตางๆเพอเสรมสรางศกยภาพในการพฒนาอาชพของขาราชการพลเรอนเพอสงตอไปยงกระทรวงภายใน ในการจดฝกอบรมเชงปฏบตการและการวจยทางวทยาศาสตรทเกยวกบการบรหารงานภาครฐและกจการพลเรอน ● ตรวจสอบและปรบปรงโครงสรางทางราชการและปญหาอนๆ ในกระทรวงหนวยงานและองคการปกครองสวนทองถน ● ประสานงานกบองคการระหวางประเทศในการบรหารภาครฐและขาราชการพลเรอน

6.4 สรปอปสรรคในการพฒนาขาราชการในปจจบน

สงทตองด�าเนนการเกยวกบทรพยากรบคคลในระบบราชการท สวนใหญมขดความสามารถนอยนนมความทาทายในหลายขอ โดยประเดนหลกๆไดแก 1. คาตอบแทนอยในระดบต�า ท�าใหเกดความยากล�าบากในการ คดสรรพนกงานทมคณภาพ และการรกษาระดบผลการปฏบตงาน ดวยระดบการศกษาในสปป.ลาวและจ�านวนผทผานการฝกอบรมมาเปน

143ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

อยางดยงมไมมาก จ�านวนของบคลากรทมคณสมบตส�าหรบต�าแหนง ในภาครฐกยงมจ�านวนจ�ากดยงขน 2. การบรหารทรพยากรบคคลทไมเชอมโยงผลการปฏบตงานกบ ผลตอบแทน 3. ขาดการบรหารผลการปฏบตงานทมมาตรฐาน ซงไมมความสอดคลองกบการท�างานอาทหนาทความรบผดชอบ 4. การกระจายขาราชการทวประเทศเปนไปอยางไมเหมาะสมท�าใหในบางพนทมเจาหนาทรฐมากเกนความจ�าเปน ในขณะทบางแหง ยงขาดแคลน 5. ฐานขอมลของขาราชการทยงไมมคณภาพ เปาหมายการพฒนาระยะยาวของสปป.ลาวคอการหลดพนจากการเปนประเทศพฒนานอยทสด (Least Developed Countries: LDC)ภายในป พ.ศ. 2563 การทจะบรรลเปาหมายททาทายนได สปป.ลาว จะตองมระบบราชการทสามารถสนบสนนใหเกดการพฒนาเศรษฐกจและสงคมไดอยางรวดเรวดวยเหตผลนการปฏรปราชการจงเปนกจกรรมหลกของระบบราชการในสปป.ลาวตงแตชวงปพ.ศ.2533การพฒนาดานการบรหารกลายเปนองคประกอบหลกในการพฒนาแผนขจดความยากจนแหงชาต (NationalPovertyEradicationPlan)การพฒนาคณภาพของขาราชการเองถอเปนเรองทมความส�าคญเปนอนดบแรก ในกระบวนการปฏรประบบราชการซงมเปาหมายเพอสรางการบรการของรฐทมประสทธภาพประสทธผลผานการอบรมสจรตและมจรรยาบรรณซงสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนสปป.ลาวทมหลากหลายภายในสงคมทมนคงและสนตและสามารถสรางการพฒนา

144

เศรษฐกจทยงยน ซงเปนพนฐานในการก�าจดความยากจนและสรางประเทศใหทนสมย ในปจจบนกระทรวงทรบผดชอบโดยตรงในดานการพฒนาทรพยากรมนษยในภาครฐคอกระทรวงกจการภายในหรอทบวงการปกครองและคมครองรฐกรเดม โดยมหนวยงานสนบสนนในดานตางๆ มงเนนการปฏรประบบราชการ เพอเพมประสทธภาพของหนวยงานภาครฐทงในระดบสวนกลางและสวนทองถน เพอตอบสนองความตองการของประชาชนใหไดอยางเทาเทยม มการตงศนยการฝกอบรมขาราชการ(CivilServiceTrainingCentre:CSTC)เพอเปนศนยกลางในการพฒนาและสงมอบโปรแกรมการฝกอบรมภายใน รวมถงการบรหารทรพยากรมนษยซงการฝกอบรมในภาครฐของสปป.ลาวจะมการฝกอบรมตงแตการฝกอบรมขนพนฐาน(BasicTraining)การฝกอบรมระหวางประจ�าการ (Regular In-service Training) และการฝกอบรมกอนเขารบต�าแหนงใหม(TrainingPriortoAssumingNewDutyandPosition)ซงในแตละกระทรวงกจะมแผนการฝกอบรม เพอเสรมสรางขดความสามารถของบคลากรในสงกดของตนเอง อยางไรกด การพฒนาขาราชการในสปป.ลาว ยงคงมประเดนทาทายในหลายๆ ดาน ไมวาจะเปน เรองคาตอบแทนหรอการขาดแคลนบคลากรทมคณภาพ

145ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

7กฎหมายส�าคญทควรร

146

7.1 กฎระเบยบขาราชการสปป.ลาว

ตราสญลกษณกระทรวงยตธรรม

กฎระเบยบของขาราชการสปป.ลาวตามพระราชกฤษฎกาท82/PM(ส�านกนายกรฐมนตร)ซงมกฎระเบยบโดยยอดงน[21]

กฎความรบผดชอบในหนาทของขาราชการ

● ขาราชการทเขามารบต�าแหนงในฐานะขาราชการประจ�าขององคการตางๆของรฐทมอายงานนอยกวา5ปจะตองท�างานในองคการสวนทองถนทองคการหลกไดมอบหมายความรบผดชอบให โดยจะตองปฏบตหนาทตามค�าสงดงกลาว กอนจะไดรบการบรรจเปนขาราชการประจ�า

147ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

● ภายในระยะเวลา5ปแรกของการปฏบตหนาทขาราชการตองสามารถโยกยายสถานทในการปฏบตหนาทตามความเหมาะสมได เพอใหสอดคลองกบการแกปญหาองคการสวนทองถนในแตละพนท ● ส�าหรบขาราชการทไดรบทนการศกษาจากรฐบาลหรอจากองคการระหวางประเทศทใหความชวยเหลอสปป.ลาวทงจากในประเทศและตางประเทศจะมความรบผดชอบดงน 1) กอนทจะไดรบทนตางๆ ผขอทนจะตองมคณสมบตพรอมตามประกาศขององคการนนๆ และหลงจากเสรจสนการศกษา ขาราชการ ดงกลาวจะตองท�างานรบใชองคการภาครฐเทานน 2) การท�างานรบใชองคการภาครฐจะตองท�างานเปน 1 เทาของ ชวงระยะเวลาในการศกษาหรอมฉะนนขาราชการผขอทนจะตองช�าระเงนคนองคการทมอบทนใหเปนจ�านวนเทากบทไดรบทนไป 3) หากในกรณทมองคการอนทมใชองคการผมอบทนตองการตวขาราชการคนดงกลาวไปท�างาน องคการนนจะตองเปนผช�าระเงนคนองคการทมอบทนใหเปนจ�านวนเทากบทไดรบทนไป

สทธประโยชนของขาราชการ

● ขาราชการทถกมอบหมายใหไปท�างานในพนทหางไกลหรอเปนพนทเสยงอนตรายทงตอสภาพรางกายและจตใจ เชน ภยจากสารเคมภยจากสตวรายเปนตนจะไดสทธรบเงนชวยเหลอครอบครวพรอมทงสทธในการรกษาโรคทมสาเหตมาจากภยตางๆดงกลาว ● ขาราชการทกคนเมอถงวยจะไดรบเงนบ�านาญตามจ�านวนทก�าหนดไวในกฎระเบยบของกระทรวงหรอองคการทปฏบตหนาทซงจะไดรบเงนบ�านาญดงกลาวไปชวชวต

148

● ในบางกรณขาราชการทเกษยณอายงานแลว แตถกเรยกตวมาปฏบตหนาทจะไดรบอตราเงนเดอนเดยวกบอตราสดทายของอายราชการจรงโดยไมสามารถขนอตราคาจางใดๆได ● ขาราชการทมความประสงคทจะเกษยณอายงานกอนก�าหนดจะไดรบเงนคาตอบแทนเปนอตราสดสวนทกฎระเบยบของกระทรวงหรอองคการนนๆเปนผก�าหนดเพยงครงเดยว

ขอหามของขาราชการ

● ขาราชการหามประกอบธรกจสวนตวทมความเกยวพนกบองคการทเขารบราชการ ● ขาราชการหามมต�าแหนงหนาทอนนอกเหนอจากต�าแหนงของขาราชการทรบผดชอบอยเทานน ● ขาราชการหามกระท�าการอนเปนการลวงละเมดตอประชาชน ในขณะปฏบตราชการใดๆ ● ขาราชการหามรายงานเทจตอผบงคบบญชา ● ขาราชการหามกระท�าการใดๆทเปนการกลนแกลง กดข หรอขมเหงระหวางกนในการปฏบตราชการ

7.2 กฎหมายแรงงาน

สปป.ลาวก�าหนดใหนกลงทนตางชาตทเขามาด�าเนนธรกจตองรบชาวสปป.ลาวเขาท�างานกอน ยกเวนกรณทมความจ�าเปนตองจางแรงงาน ชาวตางชาตอยางไรกตามแรงงานชาวตางชาตนนจะตองถายทอดฝมอ

149ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

แรงงานใหแกชาวสปป.ลาว ส�าหรบการขอใบอนญาตท�างาน (WorkPermit) ในสปป.ลาวใชเวลาอยางนอย15วน ตามกฎหมายแรงงานสปป.ลาว DecreeNo.24/PRofThePresidentof Republicลงวนท21เมษายน2537มสาระส�าคญทนกลงทนในสปป.ลาว ควรค�านงถงดงน

7.2.1 ระเบยบการควบคมและการใชแรงงาน

● ไมจ�ากดสทธในการรบคนงานแตบงคบใหท�าสญญาจางแรงงาน ● ตองก�าหนดระเบยบการโดยอยภายใตการควบคมของรฐ ● ก�าหนดใหตงกรรมบาล(องคการแรงงานทจดตงโดยกลมแรงงาน)ภายในสถานทท�างานมหนาทชกชวนแรงงานใหปฏบตตามระเบยบและเปนสอกลางไกลเกลยขอพพาทระหวางนายจางกบลกจาง ● หามใชแรงงานดวยการบงคบ ยกเวนกรณเพอรกษาความมนคงภายในหรอกรณเมอเกดวกฤตการณซงรฐบาลเปนผใชอ�านาจ

7.2.2 เวลาท�างาน

● งานธรรมดา ก�าหนดชวโมงการท�างานไวไมเกน 8 ชวโมง/วนระยะเวลาในการท�างานจะตองไมเกน 6 วน/สปดาห หรอไมเกน 48ชวโมง/สปดาห ● งานทเปนอนตรายตอสขภาพ หมายถง งานทกอใหเกดผลเสย ตอสขภาพไดงายและมความเสยงสงเมอคนงานตองสมผสกบรงสหรอสารเคมก�าหนดใหท�างานไดไมเกน6ชวโมง/วนหรอ36ชวโมง/สปดาห

150

● งานในชวงกลางคนในทกประเภทอตสาหกรรม ตงแตเวลา22.00-05.00 น. จะตองมเวลาพกผอนอยางนอย 11 ชวโมง กอนจะท�างานวนใหม ● ลกจางมสทธไดรบคาลวงเวลาหากท�างานนอกเวลาปกตแตการท�างานนอกเวลาจะตองไมเกน3ชวโมงตอวนหรอไมเกน30ชวโมง/เดอน และหามท�างานลวงเวลาตดตอกน แตหากมความจ�าเปนตองท�างานลวงเวลาเกนกวาทกฎหมายก�าหนด จะตองขออนญาตจาก กรรมบาล (องคการแรงงาน)หรอผแทนแรงงาน เพอพจารณาอนญาตเสยกอนจงจะท�าได ทงนอตราคาแรงการท�างานลวงเวลาแบงตามชวงเวลาและวนท�าการ ● การท�างานลวงเวลาในชวงกลางวนของวนท�างานปกตจะเปนเวลาตงแต17.00-20.00น.โดยจะคดอตราคาแรงงานเทากบ1.5เทาของคาแรงงานตอหนงชวโมงแรงงานปกต ● การท�าลวงเวลาในชวงกลางคนของวนท�างานปกต ตงแตเวลา20.00-06.00น.คาแรงงานเทากบ2เทาของคาแรงงานตอหนงชวโมงแรงงานปกต ● การท�าลวงเวลาในเวลากลางวนของวนหยดประจ�าสปดาหและวนหยดราชการตงแตเวลา08.00-20.00น.คาแรงงานเทากบ2.5เทาของคาแรงตอชวโมงแรงงานปกตและ3เทาในชวงกลางคนตงแตเวลา20.00-06.00น. ● กรณสบเปลยนงานในเวลากลางคน ตองไดรบเงนไมต�ากวา รอยละ15ของคาแรงงานปกตเรม22.0-05.00น.ของเชาวนใหม ● วนหยดงานประจ�าสปดาหอยางนอย1วนตอสปดาหซงจะเปน

151ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

วนใดกได ขนอยกบการตกลงกนของทงสองฝาย สวนวนหยดราชการรฐบาลจะเปนผก�าหนด ● วนหยดนกขตฤกษลกจางทกคนมสทธไดรบการพกตามวนหยดนกขตฤกษโดยไดรบเงนเดอนหรอคาจางแรงงานตามปกต ● การลาพกผอนประจ�าปผท�างานตงแต1ปขนไปจงจะมสทธลาหยดพกผอนประจ�าปไดไมเกน15วนตอปส�าหรบประเภทงานหนกและเปนอนตรายตอสขภาพสามารถมสทธหยดงานประจ�าปไดไมเกน18วนตอป ซงจะไมนบรวมวนหยดประจ�าสปดาหและวนหยดราชการหากลกจางผใดไมตองการลากมสทธเรยกเงนอดหนนตามจ�านวนวนทมสทธลาหยดโดยคดเทากบรายไดของวนท�างานปกต ● การลาปวยโดยมใบรบรองแพทยสามารถลาหยดไดไมเกน 30วน/ป หากเกน 30 วน ผปวยจะใชกองทนอดหนนตามระเบยบการประกนสงคม ซงผใชแรงงานจะไดรบเงนเดอนตามปกตแตไมเกน 180วนและจะไดรบเพยงรอยละ50หากเกน180วน

7.2.3 เงนเดอนและคาจาง

● เงนเดอนและคาจาง สามารถเบกจายวนใดกไดและจายกอนหรอหลงเสรจงานกไดตามทกฎหมายก�าหนด ใหเนนความเสมอภาคในการรบเงนเดอนและคาจางโดยไมค�านงถงเพศสญชาตหรอเชอชาต

152

● คาแรงขนต�า รฐบาลกลางก�าหนดใหนกลงทนตางชาตจะตองจายคาแรงขนต�าส�าหรบการท�างานในอตรา10,000กบตอวนหรอเดอนละ300,000กบระดบเงนเดอนของลกจางจะตองไมต�ากวาระดบเงนเดอนขนต�าท ทางการประกาศโดยลกจางทท�างานในเวลากลางคน(22.00-06.00น.)ตองไดรบเงนเดอนมากกวาลกจางทท�างานในเวลากลางวนไมนอยกวา1.1เทาและการเบกจายเงนเดอนหรอคาแรงในแตละครงตองมลายเซนผรบและเบกตรงตามก�าหนดเวลา(ยกเวนสญญาระบไวเปนอยางอน)

● การทดลองงาน งานทวไปตองจายคาแรงไมต�ากวารอยละ90ของเงนเดอนปกตโดยก�าหนดเวลาไมเกน30วนสวนงานทตองอาศยความช�านาญดานวชาชพก�าหนดทดลองงานไมเกน 60 วน นอกจากนน รฐบาลสปป.ลาวยงก�าหนดใหสถานประกอบการทมการจางแรงงานมากกวา 10 คน ตองจายเงนสมทบเขากองทนประกนสงคมในอตรารอยละ5ของเงนคาจางแรงงานและลกจางจายเงนสมทบอกรอยละ4.5ของอตราคาจาง

● การประกนเงนเดอนหรอคาแรง 1. กรณเลกกจการ เงนเดอนหรอคาจางของลกจางตองจดใหเปนปญหาอนดบแรกในการช�าระบญช 2. การหกเงนเดอนหรอคาแรงเพอชดใชคาเสยหายจะตองไมเกนรอยละ20ของเงนเดอนทจะไดรบ

153ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

7.3 กฎหมายเขาเมอง

● การเขาเมองสปป.ลาวโดยไมใชเอกสารเดนทางทถกตอง อาทหนงสอเดนทาง หรอบตรผานแดนการเขาสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวโดยไมมเอกสารเดนทางทถกตองจะถอวาเปนการลกลอบเขาเมองโดยผดกฎหมาย ● การเขาเมองสปป.ลาวโดยผดวตถประสงคจากเอกสารผานแดนทใชไดแกการใชบตรผานแดนแตอยเกนกวาเวลาและพนททก�าหนดมโทษทงจ�าและปรบโดยมโทษจ�าคกประมาณ1เดอนและคาปรบขนต�าอยท 100 ดอลลารสหรฐ ดงนนเพอความปลอดภยและอนใจ จงขอแนะน�าใหถอหนงสอเดนทางเขามายงสปป.ลาวทกครง ● การเดนทางออกนอกเขตทก�าหนดไว เชน ผถอบตรผานแดนทออกใหโดยจงหวดหนองคาย หามเดนทางออกนอกเขตก�าแพงนครเวยงจนทนอาทเขอนน�างมบอนกาสโนแดนสวรรคหากไมไดรบอนญาตพเศษ ● การพ�านกอยในสปป.ลาวเกนก�าหนด (ผถอบตรผานแดนอยได ไมเกน3วน2คนผถอหนงสอเดนทางเพอการทองเทยวไมเกน30วน) ● การพกคางคนทบานชาวสปป.ลาว โดยไมแจงตอนายบาน (ผใหญบาน)เสยกอนถอวาผดระเบยบปฏบตอาจมปญหาได

154

7.4 กฎหมายอนๆ ทควรร

7.4.1 กฎหมายทเกยวของกบประเพณ

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวเปนประเทศทใหความส�าคญกบหลกศลธรรมและจารตประเพณอนดงามการอยกนระหวางหญงชายทมไดเปนคสมรสกนถอเปนการกระท�าทผดกฎหมายและหากถกจบไดตองรบโทษทงจ�าและปรบโดยจ�าคกประมาณ1เดอนและปรบขนต�า500ดอลลารสหรฐจนถงสงสดท5,000ดอลลารสหรฐรวมไปถงการมเพศสมพนธกบหญงสปป.ลาวทมใชคสมรสตามกฎหมายดวย ดงนน หากประสงคจะอยกนกบหญงและชายชาวสปป.ลาว สถาน กงสลใหญฯ ขอแนะน�าใหด�าเนนการใหถกตองตามกฎหมาย ซงสถาน กงสลใหญฯพรอมใหค�าแนะน�าและชวยเหลอ

7.4.2 กฎหมาย และขอหามอนๆ ● การประพฤตตนเปนมคคเทศกน�าเทยว ● การมยาเสพตดอาวธและของตองหามไวในครอบครอง ● การแจกจายใบปลวหรอเอกสารเผยแพรตางๆ โดยไมไดรบอนญาตลวงหนา ● การชมนมเพอท�ากจกรรมอยางหนงอยางใด ซงอาจมองไดวาเปนการกอกวนความสงบ ● การแจกจายใบปลวหรอเอกสารประชาสมพนธการถายท�าภาพยนตร ขาวหรอสารคด และการชมนมดวยเหตผลตางๆ ตลอดจน

155ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

การเขามาคาขายในสปป.ลาวตองไดรบอนญาตจากทางการสปป.ลาวกอนหากฝาฝนมโทษปรบขนต�า500เหรยญสหรฐหรอทงจ�าและปรบ ● การถายภาพสถานทราชการทเกยวของกบความมนคงกถอเปนความผดอาญามโทษทงจ�าและปรบ

7.4.3 กฎหมายการจดเกบภาษ

ตารางท 9 อตราภาษใน สปป.ลาว

● การแบงประเภทภาษในสปป.ลาวตามกฎหมายวาดวยสวยสาอากรเลขท 04/สพช วนท 19 พฤษภาคม2548ระบบภาษในสปป.ลาวม2ประเภทคอ 1. ภาษทางตรงไดแกภาษเงนไดนตบคคล(ภาษก�าไร)ภาษเงนไดบคคลธรรมดา(ภาษต�าสด)ภาษรายไดและคาธรรมเนยมคาบรการตางๆ 2. ภาษทางออมไดแกภาษการคาหรออากรตวเลขธรกจและอากรชมใช(ภาษสรรพสามต) โดยอตราภาษแตละประเภทสามารถแบงไดตามตารางดงตอไปน

ล�าดบ ประเภทภาษ อตราภาษ รอยละ

หมายเหต

1 ภาษเงนไดนตบคคลหรอภาษก�าไร(CorporationTax/ProfitTax)

35 -รอยละ20ส�าหรบแขนงการทไดรบการสงเสรมการลงทน

156

2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา(PersonalIncomeTax)

5-25 -รอยละ10ส�าหรบนกลงทนตางชาตเปนอตราคงทของเงนรายได

3 ภาษการคา(BusinessTurnoverTax)

5และ10 - เปนภาษทจดเกบจากการขายสนคาตงแตขายสงจากโรงงานไปจนถงผคาปลกซงมเพยง2อตรา- บรษทตางประเทศสามารถจดเกบภาษเชนเดยวกนถาไมไดอยในระบบภาษมลคาเพม

4 ภาษมลคาเพม(VAT)

10 - ใช ได กบทกประเภทของสนคา

5 ภาษศลกากรน�าเขาหรอสงออก(ImportandExportDuty)

5-80 -ขนอยกบประเภทสนคา-มทงภาษน�าเขาและสงออก

6 ภาษสรรพสามตหรอภาษชมใช(ExciseTax)

12-90 -เกบจากการน�าเขาหรอการผลตภายในประเทศในสนคาฟมเฟอยจากมลคาสนคา

157ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

● การยกเวนภาษซอน สปป.ลาวลงนามในอนสญญาเพอการยกเวนการเกบภาษซอน(TheAvoidance of Double Taxation) กบประเทศไทย ซงเรมใชตงแต วนท1มกราคม2531ท�าใหรายไดตางๆทนกลงทนไทยไดรบจากการลงทนในสปป.ลาวไมมปญหาภาษซอน 1) ภาษเงนไดนตบคคล(CorporationTax)เปนภาษทเกบจากก�าไรทเกดจากการด�าเนนธรกจในสปป.ลาวของบคคลและนตบคคลทงของชาวสปป.ลาวและชาวตางชาต 2) ภาษเงนไดบคคลธรรมดา (Personal Income Tax) ชาว สปป.ลาวเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาในอตราภาษกาวหนาดงน

● ชาวสปป.ลาวทมรายไดไมเกน1,500,000กบตอเดอน

ฐานเงนเดอน (กบ)อตราภาษรอยละ

เงนไดสทธไมเกน300,000 0

เงนไดสทธสวนทเกน300,000แตไมเกน1,500,000 5

● ชาวสปป.ลาวทมรายไดเกน1,500,000กบตอเดอน

ฐานเงนเดอน (กบ) อตราภาษรอยละ

เงนไดสทธไมเกน1,500,000 5

158

เงนไดสทธสวนทเกน1,500,000แตไมเกน4,000,000 10

เงนไดสทธสวนทเกน4,000,000แตไมเกน8,000,000 15

เงนไดสทธสวนทเกน8,000,000แตไมเกน15,000,000 20

เงนไดสทธสวนทเกน15,000,000 25

ประเทศสปป.ลาวไดพยายามทยกระดบการบรหารจดการการจดทะเบยนนตบคคลทใหทนสมย ซงคณพมล ปงกองแกว อครราชทตทปรกษาฝายการพาณชย ณ เวยงจนทน ไดน�าเสนอใหเขาใจถงขนตอนและวธการจดทะเบยนนตบคคลและเอกสารประกอบของสปป.ลาวซงมรายละเอยดดงน

ขนตอน/วธการจดทะเบยนนตบคคลและเอกสารประกอบ

วสาหกจสวนบคคล วสาหกจหนสวนสามญ วสาหกจหนสวนจ�ากด

(1)ใบค�ารองจดทะเบยนวสาหกจสวนบคคล

(1)ใบเสนอขอจองชอนตบคคล

(1)ใบเสนอขอจองชอนตบคคล

(2)สญญากอตงวสาหกจหนสวนสามญ

(2)สญญากอตงวสาหกจหนสวนจ�ากด

7.4.4 การจดทะเบยนนตบคคล

ตารางท 10 ขนตอนและวธการจดทะเบยนนตบคคลและเอกสารประกอบ

159ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

(3)ใบค�ารองขอจดทะเบยนนตบคคลของวสาหกจหนสวนสามญ

(3)ใบค�ารองขอจดทะเบยนนตบคคลของวสาหกจหนสวนจ�ากด

(4)กฎระเบยบของวสาหกจหนสวนสามญ

(4)กฎระเบยบของวสาหกจหนสวนจ�ากด

หมายเหต:ไมรวมเอกสารแนบรายละเอยดแบบฟอรมตางๆสามารถDOWNLOADไดจากwww.moc.gov.la

ขนตอน/วธการจดทะเบยนนตบคคลและเอกสารประกอบ

บรษทจ�ากด บรษทจ�ากดผเดยว บรษทมหาชน

(1)ใบเสนอขอจองชอนตบคคล

(1)ใบเสนอขอจองชอนตบคคล

(1)ใบเสนอขอจองชอนตบคคล

(2)สญญากอตงบรษทจ�ากด

(2)- (2)สญญากอตงบรษทมหาชน

(3)ใบค�ารองขอจดทะเบยนนตบคคลของบรษทจ�ากด

(3)ใบค�ารองขอจดทะเบยนนตบคคลของบรษทจ�ากดผเดยว

(3)ใบค�ารองขอจดทะเบยนนตบคคลของบรษทมหาชน

(4)กฎระเบยบของบรษทจ�ากด

(4)กฎระเบยบของบรษทจ�ากดผเดยว

(4)กฎระเบยบของบรษทมหาชน

หมายเหต:ไมรวมเอกสารแนบรายละเอยแบบฟอรมตางๆสามารถDOWNLOADไดจากwww.moc.gov.la

160

ขนตอน/วธการจดทะเบยนนตบคคลและเอกสารประกอบ

บรษทรฐวสาหกจ บรษทผสม

(1)ใบเสนอขอจองชอนตบคคล (1)ใบเสนอขอจองชอนตบคคล

(2)สญญากอตงบรษทรฐวสาหกจ (2)สญญากอตงบรษทผสม

(3)ใบค�ารองขอจดทะเบยนนตบคคลของบรษทรฐวสาหกจ

(3) ใบค�ารองขอจดทะเบยนนตบคคลของบรษทผสม

(4)กฎระเบยบของบรษทรฐวสาหกจ (4)กฎระเบยบของบรษทผสม

หมายเหต:ไมรวมเอกสารแนบรายละเอยแบบฟอรมตางๆสามารถDOWNLOADไดจากwww.moc.gov.la

161ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

8ลกษณะเดนของระบบราชการทนาเรยนร

162

8.1 องคการมวลชน (Mass Organizations)

สปป.ลาวมการจดโครงสรางเพมขนจากองคการทางการเมองใน รปแบบการแบงอ�านาจ โดยทวไปนนคอองคการมวลชนทมบทบาทในการปลกระดมประชาชนกลมอาชพและชนชนตางๆ เพอสนบสนนการด�าเนนงาน และรวมกจกรรมทางการเมองของพรรคประชาชนปฏวตสปป.ลาวไดแก • องคการแนวลาวสรางชาต(LaoFrontforNationalConstruc-tion: LFNC) เปนองคการทจดตงขนในชวงสงครามปฏวตสปป.ลาว เมอปพ.ศ.2493ในชอเดมคอ“แนวลาวรกชาต”ซงมภารกจส�าคญในการสรางความสมานฉนทใหเกดแกประชาชนสปป.ลาวทกชนชาตและทกชนชนของสงคมเพอยกระดบส�านกทางการเมองของประชาชนและระดมมวลชนในการปฏบตงานรวมกน โดยมการจดโครงสรางองคการเปนชวงชนทประชมสมชชาของแนวลาวสรางชาตเปนองคการสงสดซงจะมการเลอกคณะกรรมการกลางมการจดตงคณะกรรมการระดบแขวงและระดบอนๆเพอปฏบตหนาทเปนแนวรวมไปจนถงระดบทองถนทงนแนวลาวสรางชาตถอเปนองคการมวลชนเดยวทเปดโอกาสใหคนทกกลมโดยเฉพาะนกธรกจและปญญาชนทไดรบการศกษาจากตะวนตกใหเขาเปนสมาชกได • สหพนธกรรมกรลาว (Lao Federation of Trade Unions:LFTU)เปนองคการของกลมผใชแรงงานและลกจางในภาคการผลตตางๆแตผใชแรงงานทวประเทศไมไดเปนสมาชกสหพนธทงหมด เนองจากบางแหงมจ�านวนผใชแรงงานนอยและไมมการจดตงองคการทด

163ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ภาพท 21 ตราสญลกษณสหภาพแมหญงลาวทมา: http://laospdrnews.wordpress.com/category/womens-rights/

164

• องคการเยาวชนปฏวตลาว (Lao People’s RevolutionaryYouthUnion:LPRY)เปนสวนหนงของแนวลาวรกชาตทจดตงมากวา30ปโดยเรมตงแตปพ.ศ.2526ไดมการจดตงองคการตามเมองใหญซงมเปาหมายในการบมเพาะใหยวชนเปนผ น�าในการสรางระบบสงคมนยมซงองคการเยาวชนปฏวตลาวจะมหนาทในการสรางเยาวชนใหมสมพนธภาพทางการผลต 3 ประการของการปฏวต ไดแกวทยาศาสตร เทคโนโลย วฒนธรรม และอดมการณ รวมทงปลกฝงใหเยาวชนตอตานอ�านาจจกรวรรดนยมจากตางชาต • สหภาพแมหญงลาว(LaoWomen’sUnion:LWU)เปนองคการสวนหนงอนเกดจากแนวลาวรกชาตซงเปนผลมาจากแนวคดของนายไกสอนพมวหานทตองการยกระดบส�านกทางการเมองของสตรเพอใหรวมสรางการปฏวตสงคมนยมรวมทงการเปนแรงงานทสรางผลตผลและมบทบาททแขงขนในพรรคการเมอง ตลอดจนการท�าหนาทมารดาในการบมเพาะบตรใหเปนสงคมนยมรนใหม ทงนภารกจเหลานเปนสงจ�าเปนตอการปกปองและสรางชาตของสปป.ลาว[16]

165ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

8.2 ความรวมมอระหวางสปป.ลาว กบ UNESCO

8.2.1 เกยวกบ UNESCO

องค การเ พอการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรมแห งสหประชาชาต หรอ ยเนสโก เปนองคการช�านาญพเศษแหงหนงขององคการสหประชาชาต กอตงขนเมอป พ.ศ. 2489 มจดมงหมายเพอ สงเสรมความรวมมอของนานาชาตทางการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรม เพอใหทวโลกเคารพในความยตธรรม กฎหมาย สทธ และเสรภาพทมนษยพงมโดยไมถอชาตเพศภาษาหรอศาสนาตามกฎบตรสหประชาชาต ยเนสโกจดเปนองคการดานพทธปญญา มใชองคการท ใหความชวยเหลอดานเงนกหรอเงนชวยเหลอดงนนยเนสโกจงใหความชวยเหลอบรรดาประเทศสมาชกในรปของแนวความคดทกาวหนาจากการวจยหรอการประชมปรกษาหารอทยเนสโกเปนผจดประกายทางการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรม องคการยเนสโกมส�านกงานใหญอยทกรงปารส ประเทศฝรงเศสปจจบนมสมาชก193ประเทศผอ�านวยการใหญคนปจจบนคอนายโคอชโระมทซอระส�าหรบส�านกงานยเนสโกกรงเทพฯกอตงเมอปพ.ศ.2504 ตอมาป พ.ศ. 2544 ไดเปลยนชอเปน ส�านกงานเพอการศกษา ในภมภาคเอเชยและแปซฟก(UNESCOAsiaandPacificRegionalBureau for Education) ปจจบนส�านกงานยเนสโก กรงเทพฯ เปนส�านกงานของโครงการระดบภมภาคดานการศกษา วฒนธรรมสงคมศาสตร สอสารมวลชน และสารสนเทศ ในภมภาคเอเชยและ

166

แปซฟก นอกจากนยงท�าหนาทเปนส�านกงานผ แทนโดยตรงของประเทศไทยพมาสปป.ลาวและสงคโปรและประสานงานกบยเนสโกในประเทศเวยดนาม และกมพชาเกยวกบกจกรรมและโครงการของประเทศเหลาน ผอ�านวยการส�านกงานยเนสโก กรงเทพฯ คนปจจบนคอนายกวางโจคม[29]

8.2.2 โครงการของ UNESCO ในการพฒนาดานการศกษา

ในปจจบนรฐธรรมนญแหงสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวไดก�าหนดใหประชาชนทกคนมสทธในการศกษาขนพนฐานทเทาเทยมกน และอนญาตใหภาคเอกชนไดมสวนรวมในการจดการศกษาใหมคณภาพ เนองจากการศกษาเปนปจจยส�าคญตอการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนและลดปญหาความยากจนไดอยางถาวรดงนนรฐบาลสปป.ลาวจงไดมอบหมายใหกระทรวงศกษาธการและกฬาเปนหนวยงาน

167ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

หลกในการประสานความรวมมอกบ UNESCO ตามแผนพฒนาตางๆดงน 1. แผนพฒนาเศรษฐกจ สงคม และการศกษาแหงชาตป พ.ศ.2554-2558(TheNationalEducationSocio-EconomicDevel-opmentPlan:NSEDP72011-2015) 2. กรอบการพฒนาภาคการศกษาปพ.ศ.2552-2558(TheEdu-cationSectorDevelopmentFramework:ESDF2009-2015) 3. แผนการพฒนาภาคการศกษาปพ.ศ.2554-2558(TheEdu-cationSectorDevelopmentPlan:ESDP201-2015) 4. ยทธศาสตรการศกษาเพอขจดความยากจนและการเจรญเตบโตแหงชาต(TheNationalGrowthandPovertyEradicationStrat-egy:NGPES) 5. การศกษาเพอแผนปฏบตการแหงชาตปพ.ศ.2546-2558(TheEducationforAllNationalPlanforAction2003-2015) โดยเฉพาะอยางยงแผนการพฒนาภาคการศกษา(ESDP)ถอเปนแผนยทธศาสตรการปฏรปการศกษาทตวแทนจากUNESCOเขาด�าเนนการศกษาปญหาของการศกษาในพนทตางๆ อยางใกลชด ซงสามารถสรปจากผลตวชวดการพฒนาการศกษาเพอทกๆคน(TheEducationforAllDevelopmentIndex-EDI)ในประเดนความกาวหนาทางการศกษาของสปป.ลาวจะแบงเปน6เปาหมายซงผลลพธทง6เปาหมายของการชวดขอมลดงกลาวไดมาจากการออกพนทภาคสนามตดตามความกาวหนาทางการศกษาตามทไดตงเปาไวดงน[28]

168

Net enrolment ratio(NER) in primaryeducation

Goal 1: Early ChildhoodCare and Education

Goal 3: Learning needsof all youth and all adults

Goal 5: Assessinggender parity andequality in education

Gross enrolment ratio(GER) in pre-primaryeducation

EFA AchievedIndicators Seriouslyoff track

Off track On track Trends

Goal 2: Universal PrimaryEducatio

Goal 4: Improving levelsof adult literacy

Goal 6: EducationQuality

Gross enrolment ratio(GER) in Secondaryeducation

Youth literacy rate(15-24)

Adult literacy rate(15- and over)

Gender parity in primary education

Gender parity in secondary education

Survival to the lastgrade of primary school

Pupil/Teacher ratio in primary education

Rose from 8% (1999)to 15% (2008)

Rose from 78% (1999)to 82% (2008)

Rose from 78.5%(2000-2004) to 84% (2008)

Rose from 33% (1999)to 44% (2008)

Rose from 68.7% (2000-2004) to 73% (2008)

Rose from 54% (1999) to67% (2008)

Improved from 0.85(1999) to 0.91 (2008)

Improved from 0.69(1999) to 0.81 (2008)

Improved from 31:1(1999) to 30:1 (2008)

ทมา: UNESCO Country Programming Document, 2011-2015

● เปาหมาย 1 การดแลคณภาพการศกษาและสงเสรมการไดรบการศกษาอยางเทาเทยมกนของเดกประถมวยพบวานกเรยนสปป.ลาวในระดบประถมไดรบการศกษาทเทาเทยมกนมอตราเพมขนนบตงแตปพ.ศ.2542-2551เพมขนจากรอยละ8เปนรอยละ15 ● เปาหมาย 2 การดแลดานการพฒนาคณภาพการศกษาระดบประถมใหเปนไปตามหลกคณภาพสากลพบวาคณภาพการศกษาระดบประถมของสปป.ลาวตามหลกคณภาพสากลนบตงแตป พ.ศ. 2542-2551มอตราเพมขนจากรอยละ78เปนรอยละ82

ตารางท 11 การชวดความกาวหนาทางการศกษา

169ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

● เปาหมาย 3การรณรงคความอยากรหนงสอของคนวยท�างานพบวาหลงจากการรณรงคนบตงแตปพ.ศ.2542-2551มอตราเพมขนจากรอยละ33เปนรอยละ44 ● เปาหมาย 4 การสงเสรมการพฒนาใหชาวสปป.ลาวในวยท�างานถงวยชรามอตราการรหนงสอเพมขนพบวาหลงจากการสงเสรมนบตงแตปพ.ศ.2543-2551มอตราเพมขนจากรอยละ68.7เปนรอยละ83 ● เปาหมาย 5 การสงเสรมความเทาเทยมทางการศกษาโดยไมแบงเพศพบวาหลงจากการสงเสรมนบตงแตปพ.ศ.2543-2551เพศหญงไดรบการศกษาทเทาเทยมกบเพศชายมอตราเพมขนจากรอยละ54เปนรอยละ67 ● เปาหมาย 6 คณภาพของครผใหการศกษาพบวาหลงจากการสงเสรมและสนบสนนบคลากรครใหมมาตรฐานตามหลกสากลนบตงแตปพ.ศ.2542-2551มอตราเพมขนจากรอยละ54.4เปนรอยละ69[29]

8.2.3 โครงการตอตานการคามนษย การคามนษยถอเปนอาชญากรรมขามชาตทละเมดกฎหมายและสทธมนษยชนทงในรปแบบการลอลวงทางเพศ แรงงานเดก แรงงานบงคบซงเปนปญหาอาชญากรรมและโรคตดตอ จงนบเปนประเดนทมความละเอยดออนสง ซงสงผลกระทบตอความสมพนธทางเศรษฐกจและการเมองในวงกวางดวยโดยปญหาการคามนษยสปป.ลาวไดรบความชวยเหลอผานองคกรของ UN ในนามของสหประชาชาตวาดวยการ ตอตานการคามนษย (UNIAP หรอ UnitedNations Inter-agencyprojectonHumanTrafficking)โดยหลกการของUNIAPมดงน

170

● การปองกน กจกรรมในการปองกนสวนใหญจะด�าเนนการครอบคลมพนทลมแมน�าโขง โดยมกล มเปาหมายในการปองกนสวนใหญเปนคนวย หนมสาวในพนทชนบทพรอมทงตงหนวยงานในระดบตางๆเพอรณรงคการเพมจตส�านกเกยวกบการคามนษยและการยายถนทปลอดภย โดยสงเสรมใหอาคารเกยวกบการศกษาและความสามารถในการสรางเครอขายการคมครองเดก และโครงการบรรเทาความยากจนผานโครงการตางๆ นอกจากนยงมความพยายามทจะสนบสนนการด�าเนนงานอยางตอเนองและการปรบปรงชองทางการรบสมครแรงงานทถกตองตามกฎหมาย ภายใตกรอบความรวมมอการควบคมแรงงานตามขอตกลงความรวมมอดานแรงงานระหวางประเทศ

● การคมครอง สงเสรมมาตรการคมครองตางๆทเกยวของในการคมครองและชวยเหลอเหยอใหกลบคนสสงคมอยางมคณภาพทงรางกายและจตใจทงนยงสนบสนนการด�าเนนการตางๆใหเปนไปตามกฎหมายการคนสสงคม

171ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

โดยไดด�าเนนการในการจดกจกรรมฟนฟสภาพจตใจเหยอ กจกรรม สงเสรมการสรางอาชพเปนตน

● การด�าเนนคด สนบสนนการด�าเนนคดทเกยวของกบการตรวจสอบโดยเจาหนาทต�ารวจระบบยตธรรมทางอาญาและสถาบนอนๆ ของรฐบาลและหนวยงานของสหประชาชาตอนๆทงในสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวและประเทศในแถบลมแมน�าโขงในประเดนการคามนษยใหเปนไปตามหลกสากลอยางเครงครด รวมทงเสรมสรางความเขมแขงของกรอบกฎหมายวาดวยการตอตานการคามนษย

● นโยบาย สนบสนนการด�าเนนนโยบายทน�าโดยรฐบาลแหงสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวในความร วมมอกบหนวยงานของสหประชาชาตและINGOsทใชงานในภาคการควบคมการคามนษยซงในปจจบนสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวไดด�าเนนการอยใน ขนตอนการอนมตแผนแหงชาตวาดวยการด�าเนนการเกยวกบการคามนษย

172

173ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

บรรณานกรม

174

[1]ขนษฐาโตเลยง,และสวมลอตอามาตย.2556.100 เรองนารใน ลาว.กรงเทพฯ:บรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชงจ�ากด (มหาชน),ตลงชน,หนา1-64.[2]ณรงคโพธพฤกษานนท.2556.อาเซยนศกษา.กรงเทพฯ:ส�านก พมพแมกกอฮลล,พญาไท,หนา134-143.[3] รายงานการศกษากฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบ ระบบงาน และ แนวปฏบตของกระทรวงยตธรรม และหนวยงานทเกยวของกบระบบ งานยตธรรมของประเทศในอาเซยน.กระทรวงยตธรรม(ม.ป.ป.).[4]วทยบณฑตกล.2555.หนงสอชดประชาคมอาเซยนสาธารณรฐ ประชาธปไตยประชาชนลาว.กรงเทพฯ:บรษทวพรนท(1991) จ�ากด,บางเขน,หนา1-44.[5]สรศกดศรส�าอาง.2545.ล�าดบกษตรยลาว. กรงเทพฯ: ส�านกโบราณคดและพพธภณฑสถานแหงชาตกรมศลปากร[6]AsianDevelopmentBank.2010.Lao PDR: Labor Market Assessment.Presentationmimeo.Vientiane,26March2010.[7]CommitteeontheEliminationofDiscriminationagainst Women.2009.ConcludingobservationsoftheCommittee ontheEliminationofDiscriminationagainstWomenLao People’sDemocraticRepublic.CEDAW/C/LAO/CO/7.[8]Development,I.2013.IMDWorldCompetitivenessYear book2013.lausanne,Switzerland:theWorld CompetitivenessCenter.

175ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

[9]GovernmentofLaoPeople’sDemocraticRepublic,Decree ofCivilService,2003,LaoPDR[10]PublicDisclosureAuthorized.2010.ReportofLaoPDR “CivilServicePayandCompensationReview”:Attracting andMotivatingCivilServants.[11]UNIAP,WorldVision,และNEXUS.2012.รายงานวาดวยระบบ และกลไกการด�าเนนงาน(คน)สสงคมในประเทศกลมอนภมภาค ลมแมน�าโขง.[12]UNDP.(2009-2010).HumanDevelopmentLivelihoods Study.[13]กระทรวงพาณชยกรมเจรจาการคาระหวางประเทศ.2557. Aseanกบกลมคคา.คนวนท2เมษายน2557จากhttp://www. dtn.go.th/index.php?option=com_content&view= article&id=7305%3Aaseanfta&catid=304%3 Aaecasean&ltemid=792&lang=792&lang=th[14]นโยบายการลงทน.2554.สาธารณรฐประธปไตยประชาชนลาว. คนวนท1เมษายน2557จากhttp://www.boi.go.th/thai/clmv/ Back_up/file_index/2010_laos_0.html[15]ศนยวจยกสกรไทย.2555.AECPlus.คนวนท1เมษายน2557 จากhttp://www.askkbank.com/WhatsHot/Documents/ Loas.pdf

176

[16]สถาบนพระปกเกลา.2556.ระบบการปกครองทองถนของประเทศ ลาว.คนวนท4เมษายน2557จากwww.kpi.ac.th/kpith/pdf/ ผลงาน/.../เนอในลาว_OK%2013-08-56.pdf[17]DivisionforPublicAdministrationandDevelopment Management(DPADM),DepartmentofEconomicand SocialAffairs(DESA)UnitedNations.2005.Lao’sPeople DemocraticRepublicPublicAdministrationCountryProfile. คนเมอวนท24กรกฎาคม2557จากhttp://unpan1.un.org/ intradoc/groups/public/documents/un/unpan023237.pdf[18]IPSCorrespondants.2010.LAOS:GettingWomeninthe NewsTakesMuchMorethanPolicy:http://ipsnews.net/ news.asp?idnews=50065[19]InvestmentPromotionDepartment.2014.การวางแผนใน การสงเสรมการลงทน.คนวนท4เมษายน2557จากhttp://www. investlaos.gov.la/show_encontent.php?contID=29[20]MinistryofEducationLaoPDR.2009.EducationSector DevelopmentFramework(ESDF),2009-2015.คนวนท14 เมษายน2557จากhttp://www.globalpartnership.org/media/ library/Final_ESDF_19_January_Ready_for_FTI.pdf[21]MinistryofHomeAffairs.2014.คนวนท14เมษายน2557 จากhttp://www.moha.gov.la

177ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

[22]MinistryofIndustryandCommerceLaoPDR.2013. ยทธศาสตรการพฒนาทางการคา.คนวนท9เมษายน2557จาก http://www.moic.gov.la/Lao/main.asp?detail=damlat& sector=80[23]MinistryofForeignAffairsLaoPDR.2013.คนวนท11เมษายน 2557จากhttp://www.mofa.gov.la[24]NationalUniversityofLao.2014.มหาวทยาลยแหงชาตลาว. คนวนท13เมษายน2557จากhttp://www.nuol.edu.la/index. php/en/[25]PrimeMinister’sOfficeLaoPDR.PublicAdministration andCivilServiceAuthority(PACSA).คนวนท29มนาคม2557 จาก http://www.oecdkorea.org/Download/Governance/ Manager/General/File/200810/Laos.pdf[26]TheWorldBank.(2556).สรปการปฏรปกฎระเบยบราชการใน เอเชยแปซฟก2551-2552.คนวนท27มนาคม2557จากhttp:// web.worldbank.org/[27]UnitedNation,2010.PermanentMissionofthe LaoPeople’sDemocraticRepublictotheUnitedNations. คนวนท25มนาคม2557จากhttp://www.un.int/lao/ government.php

178

[28] UNDP. 2010. Lao People’s Democratic Republic AcceleratingprogresstowardstheMDGs,Innovative optionsforreachingtheunreached,2010.คนวนท25มนาคม 2557จากhttp://www.undplao.org/newsroom/publication/ MAF%20Report_Lao%20PDR_September%202010.pdf[29]UNESCOBangkok.2014.LaoPDRUNESCOCountry ProgrammingDocument2012-2015.คนวนท26มนาคม2557 จากhttp://www.uis.unesco.org/Library/Documents/ lao-pdr-unesco-country-programming-document- education-2012-2015-en.pdf

179ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ภาคผนวก

180

ลานชาง ลานนา กรงศรอยธยา

พระไชยจกรพรรดฯพ.ศ.1992-2023 พระเจาตโลกราช

พ.ศ.1985-2030สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ

พ.ศ.1991-2031พระยาสวรรณบลลงกพ.ศ.2023-2029

พระยาหลาแสนไทพ.ศ.2029-2039

พระยอดเชยงรายพ.ศ.2030-2039

สมเดจพระบรมราชาธราชท3พ.ศ.2031-2034

สมเดจพระรามาธบดท2พ.ศ.2034-2072

สมเดจพระบรมราชาธราชท4พ.ศ.2072-2076

สมเดจพระรษฎาธราชพ.ศ.2076-2077

สมเดจพระไชยราชาธราชพ.ศ.2077-2089สมเดจพระยอดฟาพ.ศ.2089-2091

พระยาชมพพ.ศ.2039-2044 พระเมองแกว

พ.ศ.2038-2068พระยาวขลราชพ.ศ.2044-2063

พระยาโพธสาลราชพ.ศ.2063-2090

พระเมองเกษกลาครงท1พ.ศ.2068-2081ครงท2พ.ศ.2086-2088

ทาวชายค�าพ.ศ.2081-2086

พระมหาเทวจรประภาพ.ศ.2088-2089

สมเดจพระไชยเชษฐาธราชพ.ศ.2089-2090

สมเดจพระไชยเชษฐาธราชพ.ศ.2091-2114

นครเวยงจนทร(พ.ศ.2103)พระเมกฏพ.ศ.2094-2107

สมเดจพระมหาจกรพรรดพ.ศ.2091-2111

สมเดจพระมหนทราธราชพ.ศ.2111-2112

พระสมงคละโพธสตวครงท1พ.ศ.2115-2119ครงท2พ.ศ.2122-2125

พระนางวสทธเทวพ.ศ.2107-2121

สมเดจพระมหาธรรมราชาธราชพ.ศ.2112-2133

พระมหาอปราชพ.ศ.2119-2123พระมหาอปราชพ.ศ.2122-2125

มงนรธาชอพ.ศ.2121-2150สมเดจพระนเรศวรมหาราช

พ.ศ.2133-2153พระยาวรรตนธรรมประโชตฯพ.ศ.2127-2141

ล�าดบการเปรยบเทยบกษตรย ไทย-ลาว[5]

181ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ลานชาง ลานนา กรงศรอยธยา

พระยาวรวงษามหาธรรมกราชพ.ศ.2141-2167

พระชอย-พระชยทพพ.ศ.2050-2056

สมเดจพระเอกาทศรถพ.ศ.2148-2153

พระยาวรวงษามหาธรรมกราชพ.ศ.2141-2167 พระยาศรสองเมอง

(เจาเมองนาน)พ.ศ.2157-2174

สมเดจพระศรเสาวภาคยพ.ศ.2153

สมเดจพระเจาทรงธรรมพ.ศ.2153-2171

พระอปยวราชพ.ศ.2141-2167พระยาบณฑตโพธสาลราช

พ.ศ.2169-2170

พระยามหาพรหมเทโวโพธสตวพ.ศ.2170-2180

พระยาหลวงทพเนตรพ.ศ.2174-2198

สมเดจพระเชษฐาธราชสมเดจพระอาทตยวงศ

พ.ศ.2171-2172

สมเดจพระเจาปราสาททองพ.ศ.2172-2199

สมเดจเจาฟาชยสมเดจพระศรสธรรมราชา

พ.ศ.2199

เจาตอนค�าพ.ศ.2180-2181

พระยาสรยวงศาธรรมมกราชพ.ศ.218-2238

พระแสนเมองพ.ศ.2198-2202

เจาเมองแพรพ.ศ.2202-2215

พระยาเจาองเซะมงพ.ศ.2215-2228

สมเดจพระนารายณมหาราชพ.ศ.2199-2231

พระยาเมองจน-เจาองคหลอพ.ศ.2238

พระยานนทราชพ.ศ.2238-2241

โอรสพระเจาเจพตรายพ.ศ.2228-2250

สมเดจพระเพทราชาพ.ศ.2231-2246

182

ลานชางแยกเปน 3 นครรฐ

กรงศรอยธยา เวยงจนทร หลวงพระบาง จ�าปาศกด

สมเดจพระเพทราชาพ.ศ.2231-2246

สมเดจพระเจาเสอพ.ศ.2446-2251 พระไชยเชษฐาธราชท2

(พระไชองศเว)พ.ศ.2241-2273

พระธรรมกจลานชางรมขาว(เจากงกจ)พ.ศ.2246-2265

สมเดจพระเจาทายสระพ.ศ.2251-2275

สมเดจพระเจาทายสระพ.ศ.2275-2301

เจาองคค�าพ.ศ.2265-2266

เจาารอยศรสมทรฯพ.ศ.2256-2280พระมหาธรรมราชาฯ

(เจาองคลอง)พ.ศ.2273-2283 เจาอนทโสม

พ.ศ.2266-2292พระโพสารทธรรมกราชฯ(เจาอปราชทาวนอง)พ.ศ.2283-2296

เจาองคหลวงไชยกมารพ.ศ.2280-2334

สมเดจพระเจาเอกทศนพ.ศ.2301-2310

พระยาไชยเชษฐาธราชท3(เจาสรบญสาร)พ.ศ.2294-2322

เจาโชตกะพ.ศ.2293-2314

กรงธนบร

เจาสรยวงศพ.ศ.2314-2334

สมเดจพะรเจากรงธนบรพ.ศ.2310-2325

กรงรตนโกสนทร

พระเจานนทแสนพ.ศ.2315-2337

พระยาไชยเชษฐาธราชท4(เจาอนทรวงศ)พ.ศ.2337-2347

พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬา

โลกมหาราชพ.ศ.2325-2352

พระเจารมขาวขตยราชสรยวงษ(เจาอนรทธ)

พ.ศ.2334-2359

สมเดจพระบรมราชาธราชท2(เจาสามพระยา)พ.ศ.1967-1991

183ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

กรงรตนโกสนทร เวยงจนทร หลวงพระบาง จ�าปาศกด

เจาพระยาไชยเชษฐาธราชท5(เจาอนวงศ)พ.ศ.2347-2370

พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลา

นภาลยพ.ศ.2352-2367

พระเจามงธาตราชพ.ศ.2359-2378

เจาหมานอยพ.ศ.2356-2360

เจาราชบตร(โย)พ.ศ.2364-2369

พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว

พ.ศ.2367-2394

*สนวงศเมองเวยงจนทรถกทง

รางหลงสงครามกบกรงรตนโกสนทรระหวางพ.ศ.

2369-2371

เจาสยพ.ศ.2371-2383

พระเจาลานชางรมขาวบรมเสฏขตยฯ(เจาสกเสรม)

พ.ศ.2381-2393

เจานาคพ.ศ.2384-2393

พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว

พ.ศ.2394-2411

พระเจาจนทรเทพประภาคณ

(เจาจนทราช)พ.ศ.2395-2414

เจายตธรรมธร(ค�าใหญ)

พ.ศ.2399-2401

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

พ.ศ.2411-2453

พระเจามหนทรเทพนภาธร(เจาอนค�า)พ.ศ.2415-2431

เจายตธรรมธร(ค�าสก)

พ.ศ.2406-2444

พระเจาสกรนทรฤทธ(เจาค�าสก)

พ.ศ.2432-2448

*หลงจากเจายตธรรมธร(ค�าสก)

ถงแกพราลยทางการฝรงเศสไดยกเลกต�าแหนงเจาผครองนครและตงเจาราชดนย(หยย)ราชบตรเปนผวาการเมองเมอพ.ศ.2446

พระบาทสมเดจพระมงกฏเกลาเจา

อยหวพ.ศ.2453-2469

สมเดจพระเจาศรสวางวงศ(เจาขาว)

พ.ศ.2448-2502

พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว

พ.ศ.2469-2477

พระบามสมเดจพระปรเมนทรอานนทมหดลพ.ศ.2477-2489

184

กรงรตนโกสนทร เวยงจนทร หลวงพระบาง จ�าปาศกด

พระบาทสมเดจปรมทรมหาภมพล

อดลยเดชพ.ศ.2489-ปจจบน

สมเดจพระเจาเสตถาขตยวงสามหาศรสวาง

พ.ศ.2502-2518

*เสดจสวรรคตหลงจากประเทศลาวยกเลกระบอบกษตรยและเปลยนแปลงการปกครองไปสระบอบสาะษรณรฐเมอ

2ธนวาคม

185ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ภาคผนวกล�าดบประธานประเทศ[4]

186

ประธานประเทศคนแรก

เจาสภานวงศ (3ธนวาคมพ.ศ.2518-15สงหาคมพ.ศ.2534)

เจาสภานวงศประสตเมอวนท13กรกฎาคมพ.ศ.2452เปนโอรส1ใน 23 พระองค ของสมเดจเจามหาอปราชบญคงแหงหลวงพระบาง กบหมอมค�าอวนหมอมหามล�าดบท 11 เปนพระประยรญาตกบเจาเพชรราชและเจาสวรรณภมา โอรสทประสตจากพระชายาเอก และเจาสวรรณราชโอรสทประสตจากหมอมหามล�าดบท9 เจาสภานวงศไดรบการศกษาจากพระอาจารยชาวฝรงเศสในหลวงพระบางแลวเสดจไปศกษาตอทสถาบนลเซอลแบรซาโรทฮานอย ท�าใหพระองคมความสมพนธอยางแนนแฟนกบเวยดนามไปตลอดพระชนมชพพระองคตรสภาษาฝรงเศส ภาษาเวยดนาม และภาษาองกฤษไดดเยยม หลงจากจบการ

187ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ศกษาระดบปรญญาตรดานวศวกรรมการกอสรางทางและสะพานทปารสประเทศฝรงเศส ไดเสดจกลบมาลาว และไดอภเษกกบสตรชาวเวยดนามชอเหวยนธ ภายหลงไดเปลยนชอเปนภาษาลาววา เวยงค�า สภานวงศ มบตรธดารวม10คน เปนชาย8คน และหญง2คน พระองคทรงเขารวมขบวนการตอตานฝรงเศสเพอกเอกราช จนไดรบบาดเจบในการตอสกบฝรงเศสทเมองทาแขก ระหวางหนขามแมน�าโขงเขามายงฝงไทยในปพ.ศ.2489 ทรงกอตงกองทพปลดปลอยประชาชนลาวในพนทซ�าเหนอในปพ.ศ.2492 ภายใตการสนบสนนของโฮจมนห ซงตอมาเปนขบวนการคอมมวนสตประเทศลาว ตอมาอกสองป ขบวนการประเทศลาวกสามารถครองพนท1ใน3ของประเทศได และตงฐานทมนทยากแกการท�าลายในถ�าหนปนทแขวงหวพนกบพงสาล พ.ศ.2496ฝรงเศสไดจดตงรฐบาลลาวขน อยภายใตการน�าของนายกรฐมนตรหลายทานทเปนพวกอนรกษนยม ไดแกเจาสวรรณราช และเจาสวรรณภมา สวนพระองคนยมลทธคอมมวนสตจนไดสมญานามวา “เจาชายแดง” ในปพ.ศ.2517พระองคเสดจคนเวยงจนทน ทรงด�ารงต�าแหนงประธานสภาทปรกษาแหงชาตอย18เดอน จนสถาปนาประเทศเปน “สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว”พระองคไดรบเลอกเปนประธานประเทศและประธานสภาประชาชนสงสดคนแรก พรอมกนนนพระองคไดสละฐานนดร-ศกดทงปวงในสมยระบอบเกา เจาสภานวงศเปนทรกของประชาชนชาวลาวจนเรยกขานกนวา“ลงประธาน”ทรงด�ารงต�าแหนงประธานประเทศมาจนถงพ.ศ.2529 จงลาออกเพราะประชวร พระองคทรงปรากฏตอหนาสาธารณชนครงสดทายในสมยประชมพรรคครงท5เมอเดอนมนาคม พ.ศ.2534 พระองคสนพระชนมเมอวนท9มกราคมพ.ศ.2538ทนครเวยงจนทน

188

พมวงวจดเกดเมอวนท6เมษายนพ.ศ.2452ทแขวงเชยงขวางราชอาณาจกรลาวเปนบตรของขาราชการพลเรอนสามญเขาเขารบการศกษาทเวยงจนทนหลงจากจบการศกษาเขากไดเขารบต�าแหนงเจาเมอง

ประธานประเทศคนท 2

นายพม วงวจด (31ตลาคมพ.ศ.2529-15สงหาคมพ.ศ.2534)

รกษาการแทนเจาสภานวงศ

189ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

เชยงขวางและเขาไดเขารวมกบแนวลาวอสระจนกระทงลาวเปนเอกราชจากฝรงเศส หลงจากทลมลางราชอาณาจกรลาวแลว เจาสภานวงศไดขนเปนประธานประเทศลาวพมไดด�ารงต�าแหนงรองนายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการกระทรวงการศกษาและการกฬาของประเทศลาวเมอเจาสภาน-วงศถกบบบงคบใหสละต�าแหนง พมจงไดขนเปนรกษาการประธานประเทศลาว และไดลาออกจากต�าแหนงเพอใหไกสอนพมวหานด�ารงต�าแหนงประธานประเทศลาวแทน

190

ไกสอนพมวหานมชอภาษาเวยดนามวาเหงยนไกซองหรออกชอหนงวาเหงยนจมว)เปนบตรของนายลวนหรอเหงยนจลวนเปนชาวลาวเชอสายเวยดนาม ขาราชการแปลภาษาทส�านกงานผส�าเรจรฐการฝรงเศสประจ�าแขวงสวรรณเขตกบนางดกมารดาชาวลาวเกดท

ประธานประเทศคนท 3

นายไกสอน พมวหาน (15สงหาคมพ.ศ.2534-21พฤศจกายนพ.ศ.2535)

191ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

บานนาแซง เมองคนธบร (ปจจบนคอเมองไกสอน พมวหาน) แขวงสวรรณเขตประเทศลาวมนองสาวสองคนคอนางสวรรณทองอาศยอยในประเทศไทยและนางกองมณอาศยอยในสหรฐอเมรกาเมออาย7ปไดเขาเรยนโรงเรยนประถมภาษาลาวทบานเหนอ(ปจจบนคอบานไซยะพม) ตอมาเขาเรยนโรงเรยนประถมภาษาฝรงเศสทบานใต (บาน ทาแฮ) เมอเรยนจบชนประถมเมอป พ.ศ.2477 ไดเขาเรยนมธยมทโรงเรยนวทยาลยโปรเตกโตรา (Lyceé du Protectorat) กรงฮานอยประเทศเวยดนามเมอเรยนจบวทยาลยในปพ.ศ.2485ไดสอบเขาเรยนมหาวทยาลยในสาขาวชาแพทยตามค�าแนะน�าของพอ แตเมอเรยนไป รวาไมถกกบบคลกและความชอบในวชาชพ จงไดเปลยนมาเรยนวชากฎหมายซงท�าใหไดเรยนรกลไกการปกครองแบบหวเมองขนของฝรงเศสไดเรยนรเกยวกบขบวนการตอสของนกเรยนนกศกษาทรกชาตตานลทธลาเมองขนและในชวงนน เกดขบวนการเวยดมนห ภายใตการน�าของพรรคคอมมวนสตอนโดจนโดยประธานโฮจมนห ทานไกสอนไดศกษาเอกสารสงพมพทเปนเสยงของพรรคคอมมวนสตอนโดจนรวมทงเอกสารอนๆเชนเลอตราวาย(LeTravail),หนงสอทฤษฎปฏวตซงในนนรวมทงมตของการประชมคอมมวนสตสากลปพ.ศ.2462และหนงสออนๆเกยวกบโซเวยตเงอนไขและสภาพแวดลอมทเตมไปดวยบรรยากาศแหงการตอสของเวยดมนหไดสงผลกระทบโดยตรงตอแนวคดและเสนทางชวตของทานไกสอน ซงมความเหนวา “การเคลอนไหวของเวยดมนหไดท�าใหเขาเกดแนวคดรกชาต และอยากใหประเทศเปนเอกราช” ปพ.ศ.2487ทานไกสอนไดเขาเปนสมาชกของสมาคมวยหนมกชาตเวยดมนห ทานไดรวมกจกรรมของสมาคมนอยางมากมาย ท�าใหไดเรยนร

192

การเคลอนไหวของเวยดมนหและท�าใหซมซบแนวคดปฏวตอกดวย ในปพ.ศ.2488 สภาพการของโลกไดผนแปรไปอยางรวดเรว และ สงผลกระทบโดยตรงตอชะตากรรมของบรรดาประชาชาตอนโดจน ตนเดอนมนาคมพ.ศ.2488 ศนยกลางพรรคคอมมวนสตอนโดจนไดจดกองประชมขน เพอตระเตรยมเงอนไขอนจ�าเปนในการลกขนยดอ�านาจการปกครอง เอาเอกราชแหงชาตมาใหบรรดาประเทศในอนโดจน ในวนท9พฤษภาคม พ.ศ.2488 กองทพแดงโซเวยตไดรบชยชนะกองทพฟาสซสตเยอรมน ท�าใหเปนโอกาสอนอ�านวยส�าหรบการลกฮอขนยดอ�านาจไดเกดขนส�าหรบประชาชนในแหลมอนโดจน ประธานไกสอนพมวหานซงกมาถงสะหวนนะเขตไมกวนกไดเคลอนไหวคนหานกรกชาตในขบวนการลาวอสระ ทงด�าเนนการปลกระดมและจดตงชาวหนมลาวและเวยดนามตางดาวเขารวมในขบวนการตอสยดอ�านาจทสะหวนนะเขต ตามบทเขยนของทานสซะนะ สสาน ซงเปนผหนงทไดเขารวมในขบวนการนนบนทกวา “ในขณะนนสหายไกสอน พรอมดวยคณะผแทนชาวสะหวนนะเขต ไดไปหาพวกญปน และทวงใหญปนมอบอ�านาจใหแกชาวลาว ในทสดในวนท31สงหาคมพ.ศ.2488พวกญปนกไดยอมมอบปน120กระบอก พรอมลกปนหลายหบใหแกชาวสะหวนนะเขต กองก�าลงตดอาวธประชาชนไดรบการจดตงขนในทนท และพรอมกนนนประธานไกสอน และผเขยน(ทานสซะนะ)กไดพากนออกไปบานบอกใหบรรดาก�าลงตดอาวธ“ลาวอสระ” เขามาสะหวนนะเขต เพอสมทบกบก�าลงตดอาวธประชาชนทไดจดตงไวกอนแลว ใหเปนก�าลงตดอาวธอนเดยวกนภายหลงทการยดอ�านาจเรยบรอยแลวทานไกสอนพมวหานกไดรบผดชอบแผนกแถลงขาวของแขวง”

193ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

วนท 9 กนยายน พ.ศ.2488 พวกทหารฝรงเศสไดบกโจมตเมองสะหวนนะเขตและถกตอบโตดวยก�าลงตดอาวธประชาชนตนเดอนตลาคมพ.ศ.2488 ทานไกสอนไดเคลอนไหวปลกระดม และจดตงมวลชนชาวสะหวนนะเขตเกอบ2,000คนเขารวมในพธตอนรบเสดจเจาสภานวงศทไดเดนทางมาจากประเทศเวยดนามผานสะหวนนะเขตเพอไปเขารวมในคณะรฐบาลลาวอสระทเวยงจนทนถงเดอนธนวาคมพ.ศ.2488ทานไดออกเดนทางจากสะหวนนะเขตไปฮานอยเพอรวบรวมชาวลาวทอาศยอยเวยดนามเขารวมการตอส เวลาอยฮานอย ทานไดเขาท�างานทวทยกระจายเสยงเวยดนาม ภาคภาษาลาว ท�าหนาทเขยนบทขาวโฆษณาเขยนบทวจารณแปลขาวจากภาษาเวยดนามและภาษาฝรงเศสมาเปนภาษาลาวบางครงยงเปาแคนออกทางวทยกระจายเสยงอกในระหวางเดอนมนาคมถงเดอนธนวาคมพ.ศ.2489 ประธานไกสอน ไดเขารวมท�างานในคณะตดตอลาว-เวยดนามทฮานอย องคการนเปนองคการทรวบรวบคนลาวทอยฮานอย และแขวงตางๆ ของเวยดนาม เพอจดตงองคการกชาตของคนลาวทอยในเวยดนามหรอทอพยพไปเวยดนาม ประธานไกสอน ในยคตอสกบพวกจกรวรรดนยมลาเมองขนทงเกาและใหมรวมกบผน�าทานอนๆไดแกประธานสภานวงศประธานหนฮกพมสะหวนประธานค�าไตสพนดอนประธานไกสอนเปนผน�าในการตอสทางการทหารเขามาในภารกจปลดปลอยชาตโดยใชยทธวธ“บวไมใหช�าน�าไมใหขน” สรางตงพรรคประชาชนลาว โดยทานเปนเลขาธการใหญพรรคคนแรก โดยในชวงนนพรรคด�าเนนงานอยางปดลบ โดยแนวลาวฮกซาดเปนตวแทนใหกบพรรค จนสามารถปลดปลอยประเทศชาตไดอยางสมบรณ จนประกาศสถาปนาสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชน

194

ลาวเมอพ.ศ.2518พรรคจงด�าเนนงานอยางเปดเผย ทานด�ารงต�าแหนงนจนถงแกอสญกรรม เมอปพ.ศ.2535 ประธานไกสอน พมวหาน เคยเดนทางมาเยอนประเทศไทยอยางเปนทางการในฐานะแขกของรฐบาล และพระราชอาคนตกะ ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว และกราบบงคมทลเชญพระบาทสมเดจพระเจาอยหวและสมเดจพระนางเจาฯพระบรมราชนนาถ เสดจพระราชด�าเนนทรงเปดสะพานมตรภาพไทย-ลาวแหงแรก ทจงหวดหนองคาย และเสดจพระราชด�าเนนเยอนสปป.ลาวดวย แตวาทานถงแกอสญกรรมเสยกอน ทานหนฮก พมสะหวนประธานประเทศคนตอมาจงไดรวมพธเปดสะพานมตรภาพแทน ในปพ.ศ.2553เปนปทประธานไกสอนพมวหานมอายครบ90ปพรรคและรฐบาลสปป.ลาว ไดจดงานเฉลมฉลอง โดยเฉพาะครอบครวพมวหาน น�าโดยทานนางทองวน พมวหาน ภรรยา ไดจดพธอทศสวนกศลทบานของทานในวนท9-10ธนวาคมพ.ศ.2553มการสวดพระปรตมงคลตอนเชาถวายสงฆทานแดพระสงฆ9รปสวนงานทเปนรฐพธจดขนในวนท12ธนวาคม ปจจบนอฐของทานไดประดษฐานไวรวมกบการน�าในอดตทานอนๆณสสานแหงชาตหลก24เมองไซทานนครหลวงเวยงจนทน

195ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

นายหนฮก พมสะหวนเป นบตรของนายทองพกกบนางบนทน พมสะหวนเกดเมอวนท9เมษายนพ.ศ.2453ในครอบครวเชอสายญวนทบานพาลกาลเแขวงเมองมกดาหาร(ปจจบนขนกบต�าบลชะโนด อ�าเภอหวานใหญจงหวดมกดาหาร)ในราชอาณาจกรไทยเมนองสาวชอนางสดาพมสะหวนเรยนหนงสอชนตนทวดมโนภรมยซงเปนวดเกาแกสรางขนโดยพชายเจาจนทกนร เจาเมองมกดาหาร อนงนางบนทนผเปนมารดาเปนหลานสาวของพระอมรฤทธธาดา (ญาหลวงทด) เจาเมองพาลกา กรภม

ประธานประเทศคนท 4

นายหนฮก พมสะหวน (25พฤศจกายนพ.ศ.2535-24กมภาพนธพ.ศ.2541)

196

ตอมาครอบครวไดยายไปตงถนฐานกบครอบครวทเมองคนธบรประเทศลาวในชวงอาย14-15ปและในปจจบนบานเดมของหนฮกทพาลกายงคงเหลอเสาบานเพยงเสาเดยวเปนอนสรณ ปพ.ศ.2493นายหนฮกไดเขารวมขบวนการตอตานฝรงเศสในลาวพรอมกบผน�าของลาวฝายซายคนอนๆ ตอมาเมอมการกอตงพรรคประชาชนลาว(พรรคประชาชนปฏวตลาวในปจจบน)ในปพ.ศ.2498จงไดรบเลอกใหเปนกรรมการกลางของพรรค ในปพ.ศ.2502 นายหนฮกพรอมดวยเจาสภานวงศ และผน�าลาว ฝายซายคนอนๆถกรฐบาลลาวฝายขวาจบกม แตคณะบคคลดงกลาวกสามารถหลบหนไปไดและไดเคลอนไหวเพอการปฏวตลาว โดยนายหนฮกรบผดชอบเขตงานแถบภาคเหนอของลาว(เชยงขวางและหวพน) และไดมบทบาทในการรวมรฐบาลกบรฐบาลลาวฝายขวาทเวยงจนทนทกครงหลงการเปลยนแปลงการปกครองและสถาปนาประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวในปพ.ศ.2518นายหนฮกพมสะหวนจงไดรบการแตงตงใหเปนรองนายกรฐมนตรและรฐมนตรกระทรวงการเงน ก�ากบดแลเศรษฐกจของประเทศเปนเวลาหลายป ในเดอนพฤศจกายนพ.ศ.2535นายหนฮกจงไดรบเลอกใหเปนประธานประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวแทนนายไกสอนพมวหานซงถงแกกรรมขณะด�ารงต�าแหนงจนถงปพ.ศ.2541หลงจากนนจงด�ารงต�าแหนงทปรกษาพเศษของคณะกรรมการศนยกลางพรรคตอมาเปนเวลา5ปกอนจะเกษยณตวเอง และเรมหายหนาไปจากสาธารณชน นายหนฮกพมสะหวนถงแกอสญกรรมเมอวนท9กนยายนพ.ศ.2551ทนครหลวงเวยงจนทนประเทศลาวขณะมอาย98ปนบเปนผรวมการกอตงพรรคประชาชนปฏวตลาวคนสดทายทถงแกอสญกรรม

197ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

พลเอกค�าไต สพนดอน (เกด 8 กมภาพนธ พ.ศ. 2467 ท แขวง จ�าปาสก ประเทศลาว) เขารวมขบวนการปฏวตตงแตปพ.ศ.2490เขาเปนสมาชกขบวนการลาวอสระพ.ศ. 2495และไดรบความไววางใจใหเปนประธานกรรมการของภาคกลางจนถงพ.ศ.2497ซงเปนปทไดเขา

ประธานประเทศคนท 5

พลเอกค�าไต สพนดอน(24กมภาพนธพ.ศ.2541-8มถนายนพ.ศ.2549)

198

เปนสมาชกพรรคคอมมวนสตอนโดจน อกสองปตอมา พ.ศ.2499เขาเปนสมาชกพรรคประชาชนลาวซงตอมาในพ.ศ.2500ไดรบเลอกเปนเขาเปนกรรมการกลางพรรคและไดด�ารงต�าแหนงหวหนาส�านกงานศนยกลางพรรคฯในปพ.ศ.2500-2502และในปพ.ศ.2503ไดเปนหวหนากองก�าลงทหารของขบวนการประเทศลาว ซงไดเขาสรบอยางโชกโชนและไดรบเลอกจากพรรคประชาชนปฏวตลาวใหเปนสมาชกกรมการเมองศนยกลางพรรคฯมาตงแตปพ.ศ.2515และเขามามต�าแหนงทางการบรหารตงแตปพ.ศ.2518-2534 โดยด�ารงต�าแหนงรองนายกรฐมนตรสปป.ลาวรฐมนตรกระทรวงปองกนประเทศผบญชาการกองทพประชาชนลาว จนกระทงสภาแหงชาตเหนชอบใหด�ารงต�าแหนงนายกรฐมนตรสปป.ลาวเมอ15สงหาคมพ.ศ.2534ตอมาพรรคประชาชนปฏวตลาวเหนชอบใหด�ารงต�าแหนงประธานพรรคประชาชนปฏวตลาวตงแต24พฤศจกายนพ.ศ.2535 และพลเอกค�าไตสพนดอนไดกาวเขาด�ารงต�าแหนงสงสดในฐานะประธานประเทศตงแต24ก.พ.2541-8ม.ย.2549

199ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

พลโทจมมะลไซยะสอนเปนชาวลาวเผาลาวลมเกดเมอวนท6มนาคมพ.ศ.2479ในครอบครวชาวนาทบานวดเหนอเมองไซเสดถาแขวงอดตะปอประเทศลาว

ประธานประเทศคนท 6 (คนปจจบน)

พลโทจมมะล ไซยะสอน(8มถนายนพ.ศ.2549-ปจจบน)

200

พลโทจมมะล ไซยะสอนส�าเรจการศกษาจากวทยาลยทหารชนสงในอดตสหภาพโซเวยต และตอมาไดศกษาเพมเตมเกยวกบทฤษฎการเมองลทธมารกซ-เลนนชนสงจากสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม ประวตการเขารวมพรรคประชาชนปฏวตลาว ไดเขารวมพรรคประชาชนปฏวตลาวในป พ.ศ. 2497 และเปนทหารขนในเขตรวมเมองซ�าเหนอและไดเขาเปนสมาชกของพรรคอยางเตมตวเมอวนท7ธนวาคมพ.ศ.2498ไดเขารวมปฏวตและไดรบ โดยเรมจากการเคลอนไหวสรบปองกนเขตรวมในปพ.ศ.2498-2499จนถงการบญชากองก�าลงตดอาวธแขวงเชยงขวางและยดเมองพคน เมองกาส เมองวงเวยง เมองโพนโฮง และเมองเวยงจนทนในแขวงเวยงจนทน ในปพ.ศ.2518 เพอเปนเงอนไขน�าไปสการกอตงสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวส�าเรจ ตอมาในการประชมของคณะกรรมการกลางพรรคสมยท8 เมอวนท21มนาคมพ.ศ.2549 พลโทจมมะล ไซยะสอนไดรบเลอกตงอยางเปนเอกฉนทใหด�ารงต�าแหนงเลขาธการพรรคประชาชนปฏวตลาว และในการประชมสภาแหงชาตชดท6 เมอวนท8มถนายน ปเดยวกน ทประชมไดลงมตเปนเอกฉนทเลอกตงใหเขารบต�าแหนงประธานประเทศตอจากทานค�าไตสพนดอน นบเปนประธานประเทศคนท6 แหงสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว