44
บทสรุปและผลการดาเนินงานโครงการฯ มกราคม 2561- เมษายน 2562 โครงการพัฒนาและ ดาเนินการเกณฑ์และตัวชี้วัด การจัดการสวนป่าและป่าชุมชนอย่างยั ่งยืน ภายใต้ความร่วมมือระหว่างกรมป่าไม้และ ITTO สมหญิง สุนทรวงษ์ ผู ้จัดการโครงการฯ 22 เมษายน 2562

โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

บทสรปและผลการด าเนนงานโครงการฯ มกราคม 2561- เมษายน 2562

โครงการพฒนาและ ด าเนนการเกณฑและตวชวด

การจดการสวนปาและปาชมชนอยางยงยน

ภายใตความรวมมอระหวางกรมปาไมและ ITTO

สมหญง สนทรวงษ ผจดการโครงการฯ 22 เมษายน 2562

Page 2: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เราคยอะไรกน

Marketing - สถานการณ การคาไม - นโยบาย - Demand Supply - มาตรฐาน - ความทาทาย - Mind set - ขอมล/ การวเคราะห

Chain of Custody (CoC): 4 principles

- ภายในพนทปา (Within the forest), - การขนสง (Transportation), - คลงสนคา (Storage), - กระบวนการภายในโรงงาน (Inside processing

facilities)

การรบรองปาไม (Sustainable Forest

Management) -ความยงยน (สงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม) - เกณฑและตวชวด (Certification

&Indicators) - กระบวนการในการน าใช

ประสบการณจากประเทศญป น

Page 3: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

ภมหลง

• ป 2554 กรมปาไมและองคการไมเขตรอนระหวางประเทศ (International Tropical Timber Organization : ITTO) ไดมความรวมมอด าเนนโครงการพฒนาและด าเนนการเกณฑและตวชวดของการจดการสวนปาและปาชมชนอยางยงยน (Development and Implementation of Criteria and Indicators for Sustainable Management of Planted Forests and Community Forests : PD 470/07 Rev.1 (F)

• โดยมเปาหมายเพอใหประเทศไทยมการใชประโยชนไมและผลผลตจากปาไมอยางยงยนและจากแหลงทถกตองตามกฎหมาย เพอพฒนาเกณฑและตวชวดการจดการสวนปาและปาชมชนอยางยงยนของประเทศนน และไดมการลงนามรวมฯ เพอด าเนนโครงการเปนระยะเวลา 2 ป (มกราคม 2558 – ธนวาคม 2559) แตโครงการมความลาชาไปเปนระยะเวลาหนง เพอใหงาน C&I/COC ด าเนนตอไปได จงมการด าเนนการใหมอกครงใน มกราคม และคาดวาจะแลวเสรจในปลายปน ธนวาคม 2561 แตมการขยายงานมาถง เมษายน 2662 น

Page 4: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เปาหมายโครงการ: ปรบปรงและสงเสรมการการจดการและใชเนอไม และผลผลตจากปาอยางยงยน และเปนไปตามกฎหมาย

วตถประสงค:

พฒนาและสรางระบบการรบรองดวยเกณฑและตวชวดเพอการจดการปาไมอยางยงยน

ยทธศาสตรและแนวทางในการท างาน: สงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนและทกระดบในการพฒนาระบบเกณฑและตวช รวมถงระบบหวงโซในการตรวจสอบและควบคมไม

Page 5: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เปาหมายโครงการ: เกดระบบมาตราฐานทงเกณฑและตวชวดทเหมาะสมและครอบคลมในการจดการปาไมอยายงยน

ผลลพทโครงการ 1. ไดมการพฒนา ทดสอบและรบรองเกณฑและตวชวด เปนมาตรฐานเพอการจดการปาไมอยางยงยน (C&I)

2. ไดมการพฒนา ทดสอบและรบรองระบบการตดตามและควบคม การขนสงและ การใชประโยชนผลตผลปาไม (CoC)

3. C&I และ CoC ไดรบการรบรองเปนระบบมาตรฐานการปฏบตงานและการตดตามตรวจสอบ ควบคมเสนทางไม 4. มบคลากรทผานการฝกอบรมดานการตรวจสอบ C&I / มาตรฐานการปฏบตงานและ CoC อยางเพยงพอ 5. C&I และ CoC ไดรบการรบรองใหเปนระบบการตรวจสอบภายในกรม

Page 6: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

ผลลพทท 1: ไดพฒนาเกณฑและตวชวดและมาตรฐานในการจดการปาไมอยางยงยน

• แตงตงคณะท างานระดบชาตและคณะท างานในกลมงาน • การน าเสนอรางท 1 เกณฑและตวชวดและระบบการตดตามและควบคมการขนสงและการใชประโยชนผลตผลจากปาชมชนและสวนปา

• การจดท ารายละเอยดและปรบปรงรายงาน C&I รางท 2

• การประชมปรกษาหารอกบสาธารณะในรางท 2 โดยผานการสอสาร เชน website และสออนๆ • จดประชมเชงปฏบตการระดบชาตในการน าเสนอรางท 2 ของ C&I

• การน าเสนอราง สดทาย C&I

• การรบรองและน าใช ของคณะกรรมการโครงการ เพอน าเสนอตอกรมปาไม

Page 7: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

ผลลพทท 2: มการพฒนาและทดสอบระบบการตดตามควบคมเสนทางไมในระดบชาต (Chain of Custody system developed and tested.)

• ทบทวนขอก าหนดทางกฎหมายและประสบการณระดบชาต / ระหวางประเทศในการตดตาม ของ CoC

• จดท ารายละเอยดองคประกอบในระบบทเกยวของกบ CoC

• คนหาพนทน ารองในพนท

• การวเคราะหผลจากทดสอบในพนทน ารองและผลสรปจากระบบทใช

• รบรองจาก คณะกรรมการอ านวยการโครงการ C&I

Page 8: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

ผลลพทท 3: ระบบการตรวจสอบ C&I / CoC เปนมาตรฐานการปฏบตงานและการตดตามตรวจสอบ ควบคมเสนทางไม

• ทบทวน ITTO และแนวทางอางองอน ๆ ส าหรบการตรวจสอบในการจดการปาไมอยาง

ยงยนและมาตรฐานการปฏบตงานและการตดตามตรวจสอบ ควบคมเสนทางไม

• การจดท ารายละเอยดแนวทางการตรวจสอบฉบบรางส าหรบ การจดการปาไมอยางยงยน

การรางรายละเอยดในแนวทางส าหรบ • มาตรฐานการปฏบตงานและการ • ตดตามตรวจสอบควบคมเสนทางไม

• การรบรองโดยคณะกรรมการ C&I • แหงชาต

Page 9: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

ผลลพทท 4: บคลากรททเกยวของ ผานการฝกอบรมเกยวกบการตรวจสอบ มาตรฐานการปฏบตงานใน C&I /COC

• การจดท าชดการฝกอบรม C&I และ CoC ส าหรบผ มสวนเกยวของในการตรวจสอบ SFM และ มาตรฐานการปฏบตงาน CoC

• การประชมเชงปฏบตการเรองการตรวจสอบและการอบรม C&I ใน SFM และ COC • การทบทวนชดการฝกอบรม • การอบรมบคลากรทพรอมและผ ทสวนไดเสยทส าคญใหเขาใจและน าไปปรบใชใน SFM และ COC

Page 10: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

Participatory processing of project implementation:

C&I and COC in

practicing PSC commented and

adopted C&I and COC

C&I on Planted forest WG

C&I on Community Forest

WG and COC WG

5 C&I and COC testing in

difference field both of CF and

planted forest

Page 11: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

การจดประชมเชงปฏบตการ ของคณะท างาน C&I

and COC

Page 12: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

ผลลพทท5: C&I และ CoC ไดรบการรบรองใหเปนระบบการตรวจสอบภายในกรมปาไม

• ผลตคมอในการใช C&I and COC

• ผลต สอสงคม เชน Info Graphic ในประเดน การจดการปาไมอยางยนยน เกณฑและตวชวดในการจดการสวนปาและปาชมชน หวงโซการตลอดสอบทมาของไม ของปา และ ผลตภณฑ

• จดประชม คณะท างานและ PSC ในการรบรองมาตรฐาน C&I and CoC

• จดศกษาดงานในการจดปาอยางยงยน การพฒนาระบบการรบรอง ของญป น

• การทดสอบในการใช C&I ในการจดการปาอยางยงยน

Page 13: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

การทดสอบ C&I

and COC ในพนทสวนปาและปาชมชน

Page 14: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

การประชมคณะกรรมการโครงการ PSC และผ ม

สวนไดสวนเสย

Page 15: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

Be continue +++++

Page 16: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

ผลและบทสรปจากการด าเนนโครงการพฒนาและด าเนนการเกณฑและตวชวดในการจดการสวนปาและปาชมชน

• คณะท างานไดสรปการพฒนาเกณฑและตวชวด (C&I) และหวงโซการควบคมการเคลอนทไม ของปา และผลตภณฑ (CoC)

• คณะกรรมการอ านวยการโครงการฯรบรองC&I และ CoC ทไดพฒนาขนมา

• จดอบรมผ ทเกยวของใน C&I และ CoC

• ไดทดสอบ C&I และ CoC ในพนท เพอการความเขมแขงของการจดการปา

• บทสรปจาก C&I และ CoC ไดมาพฒนาเปน สอแนะน าในกบผ ทเกยวของ Info Graphic

Backdrop VDO และคมอการใช C&I และ CoC

Page 17: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

SFM certification 7 Criteria and 35

Indicators

Market/

Livelihood International

Local Market

Climate Change Mechanism

REDD+

UNFI

(UN Forest Instrument)

Chain Of Custody (CoC)

Page 18: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

ผลผลตจากโครงการฯ

Page 19: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

5 บทในคมอการใช เกณฑและตวชวดฯ

1. ความส าคญของเกณฑและตวชวด ค าแนะน าทจ าเปนและเกยวของกบการใชคมอ

2. เนอหาหลกของคมอ: C&I and CoC

3. ขอเสนอแนะขนตอนและเครองมอในการรวบรวมขอมลและประเมนผลส าหรบ C&I and COC ในพนทสวนปาและปาชมชน โดยหลกการและเครองมอในการประเมนชมชนอยางมสวนรวม (Participatory Rural Appraisal: PRA)

4. เสนอแนะแนวทางการรวบรวมขอมลเพอตดตามตรวจสอบหวงโซการควบคมไม ของปาและผลตภณฑ (CoC) และรายละเอยดของเอกสารทตองเตรยม/ตวอยาง

5. นยามและความหมายของค าศพทตางๆในการจดการสวนปาและปาชมชน รวมทงหวงโซการควบคมไม ของปาและผลตภณฑ

Page 20: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เปาหมายในการจดท าและพฒนา C&I and CoC

• มความตกลงเกดขนเมอวนท 11 กมภาพนธ 2555 เพอใหประเทศไทยมการใชประโยชนไมและผลผลตจากปาไมทยงยนและจากแหลงทถกตองตามกฎหมาย โดยการมการพฒนาเกณฑและตวชวดระดบประเทศ (National C&I) ในการจดการสวนปาและปาชมชนอยางยงยน (Forest Management: FM) ไปจนถงกระบวนการตดตามไม การน าเขาโรงงานและเปนผลตภณฑไมทเรยกวา timber tracking หรอ Chain of Custody (CoC) การประเมนการจดการอยางยงยนตามเกณฑและตวชวด (Auditing)

• การถายทอดและฝกอบรมใหผ เกยวของ โดยด าเนนการแบบมสวนรวมกบผ เกยวของหรอผ มสวนไดสวนเสยกลมตางๆ และน าไปสการปรบใชส าหรบประเทศไทยตอไป

Page 21: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

คมอนเหมาะส าหรบใครบาง

• ผจดการปา – ไดแก เจาของสวนปา หรอชมชน

• ผใหค าแนะน าทางวชาการ – ในทนหมายถง นกวจยจากสถาบนวชาการ, นกพฒนา หรอ เจาหนาท จากหนวยงานทมบทบาทในการสนบสนนทางวชาการ (Technical support)

• ผประกอบการ – หมายถงโรงงานแปรรปขนตน เชน โรงเลอย

• ผตรวจรบรอง – หมายถงผตรวจรบรองทไดรบใบอนญาตอยางถกตองในการตรวจรบรองมาตรฐานการจดการอยางยงยนส าหรบสวนปาและปาชมชน

Page 22: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เครองมอในการรวบรวมขอมลและประเมนการจดการพนทสวนปาและปาชมชนอยางยงยน

ล ลต/นเว กา

วงเวลา นกา / อ

ด น

ด น

มาต เนอ ม (เ ล า นด, น ว เ นล ก า ก เมต )

มา ล ลต ล นเว กา อน

(เ ล /คน)

นวทางกา / ก เ -ข อตกลง

Page 23: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

การตด เก บหา

การน าเคลอนท การแปรรป

การท าเป นผลตภณฑ

และการจ าหนาย

การประเมนและรบรองความยงยน ในแปลงสวนปาและพนทปาชมชน

(Forest Management หรอ FM)

การประเมนและรบรอง หวงโ การควบคมไม ของปา และผลตภณฑ

(Chain of Custody หรอ CoC)

ในพนทปา

นอกพนทปา

นกนออกพนทปา นอกพนทปา

ขอบเขตการรบรองการจดการปาไมและหวงโซการควบคมการเคลอนไม ของปา และ ผลตภณฑ (C&I and CoC)

Page 24: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

สดสวน&ะสภาพของพนทปา (3)

สขภาวะและการปรบตวของระบบนเวศปาไม (5)

ผลผลตและนเวศบรการของพนทปาไม (5)

ความหลากหลายทางชวภาพปาไม

(5)

: การอนรกษดนและน า (4)

เศรษฐกจ สงคม &วฒนธรรมของชมชนทองถน

(6) ความสอดคลองกบกฎหมาย นโยบาย และมาตรการทเกยวของ (6)

7 เกณฑ 36 ตวชวดในการจดการสวนปาและปาชมชนอยางยงยน

Page 25: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เกณฑท 1: ความสอดคลองกบกฎหมาย นโยบาย และมาตรการทเกยวของ 1.1 มหลกฐานแสดงสทธถอครองทดนและการใชประโยชนจากทรพยากรทชดเจน

1.2 มแผนการจดการปาทตอบสนองตอหลกการจดการปาอยางยงยนและสอดคลองกบกฎหมายปาไม

1.3 มการด าเนนงานเพอตดตามประเมนผลการจดการสวนปาและปาชมชนเปนระยะ และมความตอเนอง 1.4 มการบรหารจดการบญชรายรบรายจาย งบประมาณทไดรบสนบสนน และทรพยสนตางๆ ทมความโปรงใส และตรวจสอบได

1.5 มแนวทางในการปองกนและแกปญหาขอพพาท ผลกระทบเชงลบ และความไมเปนธรรมในการอางสทธการถอครองและการใชประโยชนทรพยากรจากสวนปาและปาชมชน เชน การประชมผ มสวนไดสวนเสย การมชองทางรบขอรองเรยน เปนตน

1.6 มกลไกการสอสาร (ชองทาง วธการ และความถ) กบผ มสวนไดสวนเสยอยางตอเนองและทวถง 1.7 ความตระหนกและความมงมนในการปฏบตของผจดการปาตามกรอบกฎหมาย และ/หรอขอตกลงระหวางประเทศทเกยวของ

Page 26: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เกณฑท 2: สดสวนและสภาพของพนทปา

• 2.1 มขอมลเกยวกบสภาพและระบบนเวศดงเดมของพนท

• 2.2 การก าหนดขนาดและสดสวนของพนทปามความเหมาะสม

• 2.3 มแผนท แผนทสงเขป ผงปา และปายแสดงขอบเขตพนททจดการอยางชดเจน

Page 27: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เกณฑท 3: สขภาวะและการปรบตวของระบบนเวศปาไม • 3.1 พนททจดการมการเปลยนแปลงในทางทดทงในเชงปรมาณ (เชน การเพมพนท) และคณภาพโดยรวมของพนทปา (เชน ความหลากหลายทางชวภาพ คณภาพสงแวดลอม เปนตน)

• 3.2 มผลผลตและบรการทหลากหลายตอบสนองตอความตองการของครวเรอน กลมผ ใชประโยชน และชมชน

• 3.3 มขอมลความเสยงและภยคกคามตอทรพยากรและ/หรอระบบนเวศของสวนปาและปาชมชน

• 3.4 มแนวทาง มาตรการ และวธการในการจดการ ปองกนความเสยง ภยคกคาม และมระบบการตดตามระยะยาว

• 3.5 มทรพยากรในการบรหารจดการพนทปาทเพยงพอส าหรบการสนบสนนการด าเนนงาน ทงทรพยากรทเปนตวเงนและไมใชตวเงน (เชน แรงงานในครวเรอน การมสวนรวมของสมาชกในชมชน เปนตน)

Page 28: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เ เกณฑท 4 ผลผลตและนเวศบรการของพนทปาไม • 4.1 มขอมลก าลงการผลต (Stock) ของพนทปาทจดการ • 4.2 มการเกบรวบรวมขอมลทางสถตและรายไดจากการใชประโยชนผลผลตและบรการจากพนทปาทจดการ

• 4.3 มขอมลความเสยงและภยคกคามทสงผลใหผลผลตและบรการลดนอยลง

• 4.4 มแนวทาง และวธการจดการและใชประโยชนผลผลตและนเวศบรการจากปาชมชนและสวนปาอยางยงยน รวมถงแนวทางการปรบใชวนวฒนวธอยางเหมาะสม

• 4.5 มการด าเนนงานเพอตดตามประเมนผลทเกดขนจากกจกรรมการใชประโยชนในพนทปา และมการน าเสนอขอมลผลการประเมนตอผ มสวนไดสวนเสยและผ ทเกยวของ

Page 29: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เกณฑท 5 ความหลากหลายทางชวภาพปาไม • 5.1 มขอมลแสดงความหลากหลายทางชวภาพของพช สตว เหด • 5.2 มขอมลความเสยง ภยคกคาม และผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพ

• 5.3 มแนวทาง และมาตรการการจดการเพอการอนรกษ คมครองความหลากหลายทางชวภาพโดยเฉพาะชนดพนธประจ าถนทหายาก และ/หรอใกลสญพนธ

• 5.4 มการด าเนนงานเพอตดตามประเมนผลทเกดขนจากกจกรรมการใชประโยชนในพนทปา และมการน าเสนอขอมลผลการประเมนตอผ มสวนไดสวนเสยและผ ทเกยวของ

• 5.5 มการสอสารและเผยแพรกจกรรมการอนรกษ คมครองความหลากหลายทางชวภาพตอผ มสวนไดสวนเสยในระดบทองถน

Page 30: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เกณฑท 6 การอนรกษดนและน า

• 6.1 มขอมลพนฐานเกยวกบประเภท และสถานภาพของทรพยากรดนและน าในพนทปาทจดการ

• 6.2 มการด าเนนงาน/กจกรรมอนรกษดนและน าทสอดคลองกบบรบทของพนทและระบบนเวศปาไมโดยการมสวนรวมของสมาชกชมชนและผ มสวนไดสวนเสย

• 6.3 มกลไกสงเสรมการแลกเปลยนเรยนรถงรปแบบการอนรกษดนและน าในพนท

• 6.4 มการประเมนผลกระทบจากกจกรรมการใชประโยชนทรพยากรปาไม และมการก าหนดแนวทางการลดผลกระทบตอทรพยากรดนและน าทเหมาะสมและสอดคลองกบบรบทของพนท

Page 31: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

เกณฑท 7 เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของชมชนทองถน • 7.1 การเคารพและยอมรบความเชอ วฒนธรรมของทองถน และมการปรบใชองคความรทองถนในการฟนฟ อนรกษพนทปาทจดการ7.2 มการพฒนาความเชอมโยง รปแบบกจกรรม และการด าเนนงานเพอเสรมสรางเครอขายกบชมชนและ/หรอหนวยงานทเกยวของ

• 7.3 สนบสนนการมสวนรวมของกลมผหญง และกลมเยาวชน รวมถงผมสวนไดสวนเสยในการจดการสวนปาและปาชมชน

• 7.4 การรวมกลมสมาชกในระดบชมชนเพอพฒนาวธการใชประโยชนและเพมมลคาทรพยากรทสอดคลองกบบรบทของทองถน

• 7.5 การรเรมพฒนากลไกดานการเงนของชมชนเพอการพงตนเองจากฐานทรพยากรชวภาพ

• 7.6 มกลไกในการจดการผลประโยชนทเกดขนจากการจดการปาชมชนทสอดคลองกบบรบทของพนทและมความเปนธรรม (ผลผลตและนเวศบรการ รวมถงการเขาใชประโยชนพนทปา)

Page 32: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

การตดตามตรวจสอบหวงโ การควบคมไม ของปา และผลตภณฑ (Chain of Custody: CoC) • Chain of Custody: CoC เปนกลไกทตอเนองมาจากการประเมนและรบรองการจดการ

พนทสวนปาและปาชมชนอยางยงยน (Sustainable Forest Management – SFM)

• เปนการประเมนและรบรองตงแตขนตอนการตดไมหรอเกบหาของปาออกจากแปลง ไปจนถงผวางจ าหนาย

โดยมวตถประสงคคอ

• (1) เพอใหมนใจวาไมหรอของปามาจากแปลงปลกและพนทปาชมชนทผานการรบรอง

• (2) การสรางความเชอมนวาจะไมมการปะปนกบพนททไมผานการรบรองในทกกระบวนการ

Page 33: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

นวทางกา เมน ล องตามมาต ฐาน

มพนฐาน ลกกา มาจาก ISO 9001 ซงมงเนนทการจดท าเอกสาร การควบคมปรมาณ คณภาพ และสามารถตรวจสอบยอนกลบ

ประกอบดวย 4 หลกการทส าคญ ไดแก

หลกการท 1 ภายในพนทปา (Within the forest),

หลกการท 2 การขนสง (Transportation),

หลกการท 3 คลงสนคา (Storage),

หลกการท 4 กระบวนการภายในโรงงาน (Inside processing facilities)

ทงนผประกอบการสามารถขอการรบรองหรอขอใหมการประเมน CoC โดยก าหนดเปนขอบเขต (Scope) เฉพาะสวนทตองการของยนยน/เคลม การจดท าระบบและการตรวจรบรองกจะจ ากดอยแตในเฉพาะขอบเขตนนเทานน และผประกอบการกสามารถยนยน /เคลมไดเฉพาะทไดรบรองเชนกน

Page 34: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

หลกการท 1 ภายในพนทปา 1.1 การจ าแนกไม ของปาและผลตภณฑ 1.1.1 มการท าเครองหมาย/ตดฉลาก

1.1.3 วธการตรวจสอบการจ าแนกไม ของปาและผลตภณฑ

1.2 เอกสาร (Documentation)

1.2.1 มการบนทกรายละเอยดของทมา 1.2.2 การบนทกจ านวนและปรมาณของไม/ทอนไมจะตองตรวจสอบไดดวยการจ าแนกและนบจ านวน

1.2.3 มการบนทกรายละเอยดของ ทมา จ านวน และปรมาณของปาทเกบเกยว เพอการตรวจสอบในทางกฎหมายการเกบเกยว

1.2.4 ขอมลควรไดรบการตรวจสอบยอนหลงไดดวยบนทกผลตภณฑจากปา

Page 35: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

หลกการท 2 การขนสง

2.1 เอกสาร 2.1.1 ขอมลตนทางและปลายทาง ขอมลจ านวนและปรมาณ ขอมลผขนสง และขอมลหลกฐานตนก าเนดทยนยนวาเปนพนททผานการรบรอง ของไม ของปาและผลตภณฑ 2.1.2 ก าหนดระยะเวลาเกบเอกสาร 4 ป (ตามระยะเวลาในการถอครองการรบรองคอ 4 ป) 2.1.3 มเอกสารทางกฎหมายส าหรบการควบคมการขนสงไม ของปาและผลตภณฑทาง บก/น า/อากาศ (ปรมาณหรอน าหนก) 2.2 การแยกวตถดบ 2.2.1 มมาตรการปองกนการปะปนระหวางไม ของปาและผลตภณฑทผานการรบรอง กบไม ของปาและผลตภณฑทไมผานการรบรอง 2.2.2 มการควบคมอยางเพยงพอในสถานทจดเกบชวคราว เชน ลานไม 2.2.3 มการควบคมระหวางการขนสงและการจดเกบโดยใชการแบงแยก

Page 36: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

หลกการท 3 คลงสนคา 3.1 เอกสาร 3.1.1 ขอมลตนทางและปลายทาง ขอมลจ านวนและปรมาณ ขอมลผขนสง และขอมลหลกฐานตนก าเนดทยนยนวาเปนพนททผานการรบรอง ของไม

3.1.2 ก าหนดระยะเวลาเกบเอกสาร 4 ป (ตามระยะเวลาในการถอครองการรบรองคอ 4 ป)

3.1.3 มเอกสารทางกฎหมายส าหรบการควบคมการขนสงไม ของปาและผลตภณฑทาง บก/น า/อากาศ (ปรมาณหรอน าหนก)

3.2 การแยกวตถดบ 3.2.1 มมาตรการปองกนการปะปนระหวางไม ของปาและผลตภณฑทผาน/ไมผานการรบรอง 3.2.2 มการควบคมอยางเพยงพอในสถานทจดเกบชวคราว เชน ลานไม เพอใหแนใจวาวตถดบทมาจากแหลงทผานการรบรอง

3.2.3 มการควบคมระหวางการขนสงและการจดเกบโดยใชการแบงแยก เชน การวางผลตภณฑบนไมรองยก

Page 37: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

หลกการท 4 กระบวนการภายในโรงงาน 4.1 การอนมตการซอสนคา 4.1.1 เอกสารการจดท าเรองการซอไม ของปาและผลตภณฑทผานการรบรอง 4.1.2 เอกสารหลกฐานของถนก าเนดไม ของปาและผลตภณฑ 4.1.3 เอกสารการขนสงทถกกฎหมาย 4.1.4 เอกสารการตรวจสอบโดยผตรวจสอบอสระวาพนทปาตนก าเนดอยภายใตการจดการอยางยงยน 4.1.5 เอกสารตรวจสอบเจาของไม ของปาและผลตภณฑในแตละราย วาไดด าเนนการใชระบบตดตามและควบคมภายใน 4.1.6 หลกฐานทแสดงใหเหนวาไม ของปาและผลตภณฑถกตองตรงกบใบสงผลตของผจดจ าหนาย 4.1.7 หลกฐานใบค าสงซอตองระบขอก าหนดไวอยางชดเจนวาไม ของปาและผลตภณฑ ดงกลาวนนจะตองไดรบการรบรอง

Page 38: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

4.2 การตรวจสอบการสงไม ของปาและผลตภณฑ 4.2.1 จดน าเขาไม ของปาและผลตภณฑในองคกรจดการปาไมจะตองมการควบคมอยางเพยงพอเพอใหแนใจวาไม ของปาและผลตภณฑทกชนดทเขามานนมาจากสถานททผานการรบรองและผานการตรวจสอบแลว 4.2.2 ไม ของปาและผลตภณฑทไดรบเขามานนจะตองมการตรวจสอบกบใบสงซอทไดรบการอนมตแลว 4.2.3 ไม ของปาและผลตภณฑทไดรบเขามานนจะตองมการตรวจสอบวามถนก าเนดจากปาทผานการรบรองอยางยงยน 4.2.4 ในกรณทมการผลตไม ของปาและผลตภณฑเพมเตมและผผลตใชวธการตามเปอรเซนต (Percentage-based method) จะตองค านวณสวนผสมของวตถดบ เพอใหทราบเปอรเซนตของวตถดบทผานการรบรองในสนคากอนการผลต

Page 39: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

4.3 คลงสนคา 4.3.1 มการตดฉลาก/แยกประเภทวตถดบทผานการรบรองจากวตถดบอน ๆ อยางชดเจน 4.3.2 มการจดท าระบบรกษาขอมลหรอรหสจ าแนกถนก าเนดของวตถดบทผานการรบรองซงอยภายในคลง 4.3.3 มการจดการแบงแยกวตถดบทผานการรบรองและไมผานการรบรองในขนตอนตาง ๆ เชน การน าวตถดบเขาสองคกรจดการปาไม ขนตอนระหวางการด าเนนการ และไปจนถงขนตอนสดทายของการไดมาซงผลตภณฑ 4.4 การด าเนนการ

Page 40: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

4.4 การด าเนนการ ** เจาของกจการหรอผขอการรบรองตองเลอกวธการเคลมอยางใดอยางหนง หากไมสามารถนบเปนจ านวนไดใหเคลมเปนเปอรเซนตไดอยางเดยว ** 4.4.1 วธการแยกทางกายภาพ (Physical separation method) วตถดบทผานการรบรองเกบแยกไวตลอดทกขนตอนของการผลตและสรางผลตภณฑส าเรจรปทผานการรบรอง 100% 4.4.2 วธการคดตามเปอรเซนต (Percentage-based method) เปนรปแบบการค านวณทไมสามารถแยกทางกายภาพได เพอใหทราบสดสวนของวตถดบทผานการรบรองและไมผานการรบรอง

Page 41: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

4.5 การยนยนและการตดฉลาก 4.5.1 มการตดฉลากยนยนทถกตองแมนย าและไมเกดความสบสน โดยยดแนวทางตาม ISO/IEC 14020 Environmental labels and declarations : General principles 4.5.2 มการตดฉลากยนยนทแสดงถงเปอรเซนตของไม ของปาและผลตภณฑทผานการรบรองซงอยบนผลตภณฑหรอบรรจภณฑ

4.6 การขาย 4.6.1 การทวนสอบแหลงทมา : ผลตภณฑสามารถตรวจสอบยอนกลบไปยงการผลตทผานการรบรอง 4.6.2 การจ าแนก : ผลตภณฑตองไดรบการตดฉลากการรบรองอยางชดเจน 4.6.3 เอกสาร : เอกสารประกอบจะตองจ าแนกสถานะการรบรองอยางชดเจน

Page 42: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

4.7 ระบบการจดการ 4.7.1 ขอตกลงยนยอมเรองหวงโซการควบคมไม ของปาและผลตภณฑ (Chain of Custody : CoC) ตองมการตงขนอยางชดเจนและจดท าเปนเอกสาร 4.7.2 มการก าหนดผจดการอาวโสเพอเปนผ รบผดชอบเกยวกบหวงโซการควบคมไม ของปาและผลตภณฑ (Chain of Custody : CoC)

4.7.3 มทมผจดการอาวโสซงมหนาทตรวจสอบและตดตามหวงโซการควบคมไม ของปาและผลตภณฑ (Chain of Custody : CoC) อยางสม าเสมอ 4.7.4 มการระบผ ทเกยวของกบหวงโซการควบคมไม ของปาและผลตภณฑ (Chain of Custody : CoC) อยางชดเจน รวมไปถงการระบหนาทของผ ทเกยวของ และจดท าเปนเอกสาร 4.7.5 มระบบของเอกสารทแสดงถงการซอ-ขายและจดการวตถดบ โดยตองจ าแนกวามการผสมวตถดบทไมผานการรบรองหรอไม 4.7.6 มการก าหนดผ ทรบผดชอบระบบเอกสารซงจะตองรบผดชอบในการดแลระบบ ทราบจดส าคญภายในระบบ และสรางความมนใจวาในแตละขนตอนนนจะไมเกดการผสมระหวางวตถดบทผานการรบรองกบวตถดบอน 4.7.7 บนทก

Page 43: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร

4.8 มการตรวจสอบภายในหวงโซการควบคมไม ของปาและผลตภณฑ (Chain of Custody : CoC) อยางนอยปละหนงครง โดยการตรวจสอบนนจะตองมการบนทกและการจดเกบเอกสารทเกยวของเอาไว นอกจากนควรมการจดท ารายงานเพอสงใหผจดการอาวโสตรวจสอบทกป

4.9 ผปฏบตงานทเกยวของกบหวงโซการควบคมไม ของปาและผลตภณฑ (Chain of Custody : CoC) จะตองตระหนกถงความรบผดชอบและหนาท รวมถงตองมการฝกอบรมอยางเพยงพอและจดท าคมออกดวย

Page 44: โครงการพัฒนาและ ด าเนินการ ......ภ ม หล ง •ป 2554 กรมป าไม และองค การไม เขตร