28
หลักจรรยาบรรณสําหรับนักจิตวิทยา และมาตรฐานการประพฤติปฏิบัติ ของสมาคมจิตวิทยาอเมริกัน Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct (American Psychological Association) 2002 with the 2010 Amendments ส่องโสม พึ่งพงศ์ และ ภัทรานุจ แสงจันทร์ 2015

หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยา และมาตรฐานการประพฤตปฏบต

ของสมาคมจตวทยาอเมรกน

Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct (American Psychological Association)

2002 with the 2010 Amendments

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร 2015

Page 2: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

ทมาและการอางองขอมล หลกจรรยาบรรณฉบบนเปนฉบบปค.ศ.2002 ทปรบปรงโดยสภาบรหารและกรรมการสมาคมจตวทยาอเมรกนในเดอน สงหาคม 2002 อนมผลบงคบใช มถนายน 2003 ไดรบการแกไขในเดอนกมภาพนธ 2010 อนมผลบงคบใชเดอน มถนายน 2010 หลกจรรยาบรรณฉบบปค.ศ. 2002 ของสมาคมจตวทยาอเมรกนถกแปลเปนภาษาไทยโดย สองโสม พงพงศ* ครงแรกในปค.ศ.2007 ถกนามาเรยบเรยงใหมโดย สองโสม พงพงศ* และ ภทรานจ แสงจนทร** ในปค.ศ. 2008 และเพมรายละเอยดตามการแกไขของสมาคมจตวทยาอเมรกนในปค.ศ. 2010 โดยมการเรยบเรยงใหมและพสจนอกษรซาในปค.ศ. 2015 * MS. Psychology (Pittsburg State University, USA), Thai Licensed Clinical Psychologist ** MA. Translation; MA. Speech Communication (Chulalongkorn University)

Page 3: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

ลาดบเนอหา คานาและการนาไปใช บทนา หลกทวไป 5 หมวด หมวด A สทธประโยชนแกผ รบบรการ และการหาประโยชนโดยมชอบ หมวด B ความรบผดชอบ หมวด C ความซอสตย หมวด D ความยตธรรม หมวด E ความเคารพในสทธและศกดศร หลกมาตรฐานจรรยาบรรณ 1.การแกไขจดการกรณพพาทดานจรรยาบรรณ 1.01 การนางานหรอผลงานของนกจตวทยาไปใชอยางผดๆ 1.02 ความขดแยงระหวางจรรยาบรรณ และกฏหมายขอบงคบ หรออานาจกฏการปกครองอน 1.03 ความขดแยงระหวางหลกจรรยาบรรณ และความตองการของหนวยงาน 1.04 การจดการเบองตนกบการกระทาทผดจรรยาบรรณ 1.05 การรายงานการทาผดจรรยาบรรณ 1.06 การใหความรวมมอกบกรรมการจรรยาบรรณ 1.07 การรองเรยนทไมเหมาะสม 1.08 การแบงแยกหรอการเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม ตอผ รองเรยนและผถกรองเรยน 2.ความสามารถและความชานาญ 2.01 ขอบเขตความสามารถ 2.02 การใหบรการกรณฉกเฉน 2.03 การรกษาความสามารถ 2.04 การยดเหตผลเชงวทยาศาสตรและหลกการทางวชาชพ 2.05 การมอบหมายงานใหผ อน 2.06 ปญหาและความขดแยงสวนตว 3.ความสมพนธระหวางบคคล 3.01 การเลอกปฏบตทไมเปนธรรม 3.02 การคกคามทางเพศ 3.03 การคกคามดานอน 3.04 การหลกเลยงอนตราย 3.05 ความสมพนธทบซอน 3.06 ความขดแยงทางความคดหรอความสนใจ 3.07 การรองขอบรการจากบคคลทสาม 3.08 ความสมพนธทเออประโยชนสวนตว 3.09 การรวมมอกบวชาชพอน 3.10 การแจงขอมลการบรการและการยนยอมรบบรการ 3.11 บรการทางจตวทยาสาหรบหนวยงาน หรอบรการทให โดยผานหนวยงาน 3.12 การบรการขาดตอน

4.ความลบและสทธสวนบคคล 4.01 การรกษาสทธสวนบคคล 4.02 การพดคยถงขอจากดของสทธสวนบคคล 4.03 การบนทกภาพหรอเสยง 4.04 การลดความเสยงการละเมดขอมลสวนบคคล 4.05 การเปดเผยความลบ 4.06 การขอความคดเหน 4.07 การใชขอมลอนเปนความลบในการเรยนการสอนหรอวตถประสงคอนๆ 5.การโฆษณาและการใหขอมลแกสาธารณะ 5.01 หลกเลยงการใหขอมลเทจ การโกหก หรอการบดเบอนขอมล 5.02 การใหขอมลโดยผ อน 5.03 คาอธบายถงการฝกอบรมหรอการเรยนการสอนแบบ non-degree 5.04 การแสดงผลงานผานสอ 5.05 การใหการรบรองสนบสนน 5.06 In-person Solicitation 6.การเกบรกษาขอมลและคาบรการ 6.01 การบนทกขอมลเชงวชาชพและเชงหลกวทยาศาสตรและการดแลรกษาบนทก 6.02 การเกบรกษา การเผยแพร และการทาลายขอมลหลกฐานอนเปนความลบ 6.03 การระงบบนทกทไมไดมการชาระคาบรการ 6.04 คาบรการ และการจดการทางการเงน 6.05 การตอรองแลกเปลยนกบผ รบบรการหรอผ ปวย 6.06 ความถกตองของรายงานสาหรบการเบกจาย จากแหลงทน 6.07 การสงตอบรการ และคาบรการ 7.การใหการศกษาและการฝกอบรม 7.01 การออกแบบวางแผนโครงการศกษาอบรม 7.02 คาอธบายโครงการศกษาอบรม 7.03 ความถกตองในการใหความร 7.04 การใหนกศกษาเปดเผยขอมลสวนตว 7.05 การบาบดรายบคคลหรอรายกลมทเปนวชาบงคบ 7.06 การประเมนนกศกษาหรอผ ทอยภายใตการดแล (Advisee) 7.07 ความสมพนธทางชสาวกบนกศกษาหรอผ ทอยภายใตการดแล 8.งานวจยและการตพมพเผยแพร 8.01 การไดรบอนญาตจากหนวยงานทเกยวของ 8.02 การแจงขอมลการวจยและการยนยอมเขารวมวจย (Informed Consent for Research) 8.03 การยนยอมใหบนทกภาพหรอเสยงขณะทาการวจย

8.04 ผ รวมวจยทเปนผ ปวย นกเรยนนกศกษา หรอผ ดอยโอกาส 8.05 การทาวจยทปราศจาก Informed Consent 8.06 การใหสงจงใจในการเขารวมวจย 8.07 การบดเบอนขอมลในการวจย 8.08 การสมภาษณซกถาม 8.09 การดแลและการนาสตวหรอมนษยมาใชในงานวจย 8.10 การรายงานผลการวจย 8.11 การนาผลงานหรอสวนหนงของผลงานของผ อน มาเปนของตนเอง โดยไมไดรบอนญาต 8.12 Publication Credit 8.13 การทาซาของขอมลหรอสงตพมพ 8.14 การแบงขอมลงานวจยเพอการตรวจสอบความถกตอง 8.15 ผตรวจทานหรอผวจารณงานวจย 9.การทดสอบทางจตวทยา 9.01 หลกพนฐานการทดสอบ 9.02 การทดสอบและการใชเแบบทดสอบ 9.03 การแจงขอมลการทดสอบและการยนยอมในการทดสอบ (Informed Consent in Assessments) 9.04 การเปดเผยขอมลจากการทดสอบ 9.05 การสรางแบบทดสอบ 9.06 การแปลผลทไดจากการทดสอบ 9.07 การทดสอบโดยผ ทขาดคณสมบต 9.08 แบบทดสอบเกา และผลการทดสอบเกา 9.09 การบรการคดคะแนนและแปลผล 9.10 การแจงผลการทดสอบ 9.11 การเกบรกษาแบบทดสอบ 10.การบาบดรกษา 10.01 การแจงขอมลการบาบดรกษาและการยนยอมรบ การรกษา (Informed Consent to Therapy) 10.02 การบาบดรกษาคสมรสหรอครอบครว 10.03 การบาบดแบบกลม 10.04 การใหการบาบดแกผ ทรบการรกษาจากผ อน 10.05 ความสมพนธเชงชสาวกบผ ปวยหรอผ รบบรการในปจจบน 10.06 ความสมพนธเชงชสาวกบญาตหรอบคคลทเกยวของกบผ ปวย 10.07 การบาบดผ ทเคยมความสมพนธเชงชสาวในอดต 10.08 ความสมพนธเชงชสาวกบบคคลทเคยเปนผ ปวยหรอผ รบบรการในอดต 10.09 การทาใหการบาบดขาดตอน 10.10 การยตการบาบดรกษา

การเปลยนแปลงแกไข “หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต ฉบบป 2002” ของสมาคมจตวทยาอเมรกน ในป 2010

Page 4: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 4 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

คานาและการนาไปใช (Introduction and Application) หลกจรรยาบรรณและมาตรฐานการประพฤตปฏบตของสมาคมจตวทยาอเมรกน หรอ APA's Ethical

Principles and Code of Conduct ฉบบน (ตอไปในทนจะเรยกวา หลกจรรยาบรรณ หรอ Ethics Code) ประกอบดวย คานา (Introduction) บทนา (Preamble) หลกทวไป 5 หมวด (General Principle หมวด A – E) และหลกมาตรฐานจรรยาบรรณเฉพาะในแตละเรอง (Ethical Standards)

ในสวนของคานาจะกลาวถงวตถประสงค การเรยบเรยง การพจารณาอยางเปนขนตอน และขอบเขตของการนาหลกจรรยาบรรณ ไปใช

บทนาและหลกทวไป 5 หมวด เปนเปาหมายหลกสาคญในการแนะแนวทางทถกตองมากทสด สาหรบงานดานจตวทยา แมวาบทนาและหลกทวไป 5 หมวด จะไมไดเปนขอบงคบ แตกเปนแนวทางทนกจตวทยาควรพจารณาในการรกษาจรรยาบรรณของตนเอง

หลกจรรยาบรรณไดกาหนดกฎเกณฑทควบคมความประพฤตของนกจตวทยา หลกจรรยาบรรณสวนใหญนถกเขยนขนมาอยางกวางๆ ทงนเพอใหสามารถประยกตใชกบนกจตวทยาในบทบาทตางๆ กนไป แตทวาการนาไปประยกตใชจะขนอยกบเนอหาสถานการณ หลกจรรยาบรรณทกาหนดขนนไมไดครอบคลมในทกรายละเอยดในทกเรอง ซงการทไมไดกลาวถงความประพฤตใดๆ เปนการเฉพาะเจาะจงนน ไมไดหมายความวา ความประพฤตนนจาเปนจะตองถกหรอผดหลกจรรยาบรรณ

หลกจรรยาบรรณฉบบนนาไปใชไดกบกจกรรมตางๆ ของนกจตวทยา ตามบทบาททางวชาชพ ทางการศกษา หรอทางวทยาศาสตร เทานน โดยหลกจรรยาบรรณน ครอบคลม แตไมไดจากดอยแคเพยงจตวทยาคลนก จตวทยาการใหการปรกษา จตวทยาโรงเรยน การวจย การเรยนการสอน การฝกอบรม การเปนทปรกษาในการปฏบตงาน การใหบรการตอสาธารณะ การพฒนานโยบาย การใหความชวยเหลอทางสงคม การพฒนาแบบทดสอบ การควบคมดแลการตรวจทางจตวทยา การใหคาปรกษาดานการศกษา การใหการปรกษาในองคกร งานดานนตจตเวช การออกแบบโปรแกรมหรอแบบทดสอบ และการใชแบบทดสอบ ซงหลกจรรยาบรรณสามารถนาไปใชในการปฏบตงานเหลานในหลายๆ บรบททแตกตางกนไป เชนปฏบตกบบคคลโดยตรง ผานทางไปรษณย โทรศพท อนเตอรเนต และการสอสารทางอเลคทรอนคสอนๆ โดยจะมการแยกสวนการปฏบตงานดงกลาวออกจากการควบคมความประพฤตของนกจตวทยา ซงไมไดอยในขอบเขตของหลกจรรยาบรรณน

สมาชกของ APA รวมถง สมาชกสามญ สมาชกนกศกษาสมทบ ตองปฏบตตามหลกจรรยาบรรณดงกลาวน ตลอดจนขอบงคบและกระบวนการในการควบคมจดการ

ความไมรหรอการเขาใจผดตอหลกจรรยาบรรณ ไมสามารถนามาเปนขออางหรอขอแกตว ตอขอหาการกระทาทมชอบดวยจรรยาบรรณได

รายละเอยดขนตอนการยนคารอง การสอบสวน และการจดการขอรองเรยนตอความประพฤตทผดจรรยาบรรณ มปรากฏอยในระเบยบของกรรมการสมาคมจตวทยาอเมรกน สมาคมฯ อาจดาเนนการลงโทษสมาชกทประพฤตมชอบดวยจรรยาบรรณ ซงรวมถงการเพกถอนสมาชกภาพ และอาจประกาศแจงใหองคกรหรอบคคลอนท

Page 5: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 5 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

เกยวของไดทราบถงการดาเนนการดงกลาวดวย นอกจากน การกระทาทผดตอมาตรฐานจรรยาบรรณยงอาจนาไปสการกาหนดบทลงโทษตอนกจตวทยาหรอนกศกษาไมวาบคคลเหลานจะเปนสมาชกสมาคม APA หรอไมกตาม ทงน รวมถงสถานะในสมาคมจตวทยาตางๆ ของรฐ กลมวชาชพ คณะกรรมการวชาชพ ตวแทนสหพนธ หรอผจายประกนสขภาพตางๆ นอกจากน สมาคมฯ ยงสามารถดาเนนการตอสมาชกผกระทาผดจรรยาบรรณ โดยการระงบหรอถอดถอนสมาชกภาพ หรอการระงบหรอเพกถอนใบอนญาตประกอบวชาชพ กรณทการลงโทษมความรนแรงเบากวาการถอดถอนนน บทบญญตทกาหนด (The 2001 Rules and Procedures) ไมรบรองวาผกระทาผดจะไดเขารบพจารณาเปนรายบคคล แตกาหนดวาขอรองเรยนจะเปนทยตกตอเมอกระทาตามบนทกทสงมอบ

หลกจรรยาบรรณนมวตถประสงคเพอเปนแนวทางสาหรบนกจตวทยา และเปนมาตรฐานความประพฤตทางวชาชพทสมาคมจตวทยาอเมรกน และหนวยงานอนๆ สามารถนาไปประยกตใชไดตามประสงค หลกจรรยาบรรณนไมไดมจดมงหมายเพอเปนพนฐานแหงความรบผดทางแพงแตอยางใด การทนกจตวทยาผ ใดผหนงจะประพฤตผดจรรยาบรรณหรอไมนน มไดเปนตวบงชวานกจตวทยาผนนจะตองรบผดตามกฎหมายในชนศาล ทงยงมไดหมายความวาขอกาหนดจะสามารถนามาบงคบใชหรอไม และจะเกดผลใดๆ ตามมาในทางกฎหมายหรอไม

คาขยายปรากฏในหลกบางขอของหลกจรรยาบรรณฉบบน (เชน “อยางเหมาะสม” “เหมาะสม”) จะถกนามาใชเมอคาเหลานจะชวย (1) เออตอการตดสนใจทางวชาชพของนกจตวทยา (2) ขจดความอยตธรรมหรอความไมเทาเทยมกนทอาจเกดขน หากไมใชคาขยาย (3) ทาใหหลกจรรยาบรรณสามารถนาไปประยกตใชไดในการดาเนนงานตางๆ ของนกจตวทยาในวงกวาง (4) ปองกนไมใหเปนกฎเกณฑอนเครงครดทอาจลาสมยลงไดอยางรวดเรว

คาวา “เหมาะสม หรอสมเหตสมผล (reasonable)” ทใชในหลกจรรยาบรรณน จะหมายถง การพจารณาอยางเปนผ เชยวชาญทางวชาชพ ทเกยวของกบการกระทาหรอสถานการณใดๆ อนมความรของนกจตวทยา หรอสงทควรจะร ณ ขณะนน

ในกระบวนการตดสนความประพฤตทางวชาชพ นกจตวทยาตองพจารณาหลกจรรยาบรรณ รวมกบกฎหมาย และระเบยบขอบงคบของกรรมการวชาชพ ในการนาหลกจรรยาบรรณมาประยกตใชในงาน นกจตวทยาอาจพจารณาคมอหรอแนวทางปฏบตเชงวชาชพและเชงเปนเหตเปนผลทางวทยาศาสตร (Professional and Scientific Process) และการนามาใชอยางมสต ตลอดจนการปรกษากบผ อนในวชาชพจตวทยา หากหลกจรรยาบรรณกาหนดมาตรฐานไวสงกวาขอกาหนดกฎหมาย นกจตวทยาตองรกษามาตรฐานตามหลกจรรยาบรรณ และหากความรบผดชอบทางจรรยาบรรณขดแยงกบขอกาหนดกฎหมาย ใหนกจตวทยาทาใหเปนททราบโดยทวกนวาตนจะยดถอตามหลกจรรยาบรรณ และหาวธการทจะยตขอขดแยงตามความรบผดชอบในการรกษาไวซงหลกพนฐานแหงสทธมนษยชน

Page 6: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 6 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

บทนา นกจตวทยาเปนผ รบผดชอบในการสรางและพฒนาความรในเชงวชาชพและเชงเปนเหตเปนผลทาง

วทยาศาสตร (scientific and professional knowledge) เกยวกบพฤตกรรมและการเขาใจของมนษยทงตอตนเองและผ อน ตลอดจนการใชความรเหลานนในการพฒนาคณภาพบคคล องคกร และสงคม นกจตวทยาตองเคารพและปกปองพลเรอนและสทธมนษยชน รวมถงความสาคญของอสระในการเรยนร การแสดงออกในงานวจย งานสอน และสงตพมพ นกจตวทยามงชวยเหลอผ อนในการพฒนาขอวนจฉยทมการบอกกลาว ตลอดจนเสนอทางเลอกในแนวทางการปฏบตทเกยวของกบพฤตกรรมมนษย ซงนกจตวทยาอาจมหลากหลายบทบาททแตกตางกนไป อาท นกวจย นกการศกษา ผ วนจฉยโรค ผบาบด ผใหการปรกษา ผใหการดแล ผบรหาร ผจดการเชงสงคม และพยานผ ชานาญการพเศษ โดยหลกจรรยาบรรณนไดกาหนดหลกพนฐานและมาตรฐานทนกจตวทยาสามารถนาไปใชสรรสรางงานทงในเชงวชาชพและ เชงวทยาศาสตร

หลกจรรยาบรรณนมงทจะนาเสนอมาตรฐานเฉพาะเพอครอบคลมสถานการณสวนใหญทนกจตวทยาจะตองเผชญ โดยมเปาหมายเพอปกปองสทธสวสดภาพของผ ทรบบรการจากนกจตวทยา และเปนการใหความรแกสมาชกฯ นกศกษา และประชาชนทวไป ถงมาตรฐานความประพฤตทางจรรยาบรรณ

การประพฤตตนตามมาตรฐานจรรยาบรรณของนกจตวทยาน นกจตวทยาตองมการยนยอมและความพยายามในการประพฤตตนตามหลกจรรยาบรรณ อาท การสนบสนนนกศกษา ผ ทอยในความดแลรบผดชอบ (supervisee, advisees) ลกจาง และเพอนรวมงาน ใหประพฤตตนตามมาตรฐานจรรยาบรรณ ตลอดจนใหมการปรกษาหารอ กรณ ทเกดปญหาดานจรรยาบรรณ

หลกทวไป (General Principle) หลกทวไปทง 5 หมวดนเปนการแนะแนวทางการประพฤตตนอยางถกตองสงสดตามหลกวชาชพ โดย

หลกทวไปนตางจากหลกมาตรฐานจรรยาบรรณ (Ethical Standards) ตรงทหลกทวไป ไมไดอธบายถงหนาทความรบผดชอบ และไมไดกาหนดบทลงโทษไว การนาหลกทวไปน ไปใชเพอการดงกลาวจะเปนการบดเบอนความหมาย และวตถประสงคของหลกทวไป

หมวด A. สทธประโยชนแกผ รบบรการ และการหาประโยชนโดยมชอบ นกจตวทยาตองเออประโยชนแกผ รบบรการหรอผ ทปฏบตงานดวย และมการดแล ปองกนมใหเกด

อนตราย นกจตวทยาตองนามาเพอประโยชนและสทธของผ ทเกยวของดวยในงาน ผ ทเกยวของ และสวสดภาพของสตวทดลองในงานวจย เมอมความขดแยงเกดขนระหวางหนาททรบผดชอบหรอสงทเกยวของ นกจตวทยาพยายามทจะแกไขความขดแยงในแนวทางทเหมาะสมในการหลกเลยงหรอลดอนตราย เนองจากความคดเหนหรอการกระทาทางวชาชพของนกจตวทยาอาจสงผลกระทบตอชวตของผ อน นกจตวทยาตองคอยระวง ปองกน ปจจยตางๆ ทงดานสวนตวเศรษฐกจ สงคม องคกร และการเมอง ทอาจนาไปสการใชอทธพลดงกลาวของนกจตวทยาไปในทางทผด และนกจตวทยาตองตระหนกวา สขภาพทงทางรางกายและจตใจของตนเอง สามารถสงผลกระทบตอความสามารถในการชวยเหลอผ รบบรการหรอผ ทปฏบตงานดวย

Page 7: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 7 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

หมวด B. ความรบผดชอบ นกจตวทยาพงสรางสมพนธภาพอนเปนทนาไววางใจตอผ รบบรการหรอผ ทปฏบตงานดวย ตลอดจน

ตระหนกถงความรบผดชอบทางวชาชพ ตอสงคมและชมชนทนกจตวทยาใหบรการ นกจตวทยาพงยดถอมาตรฐานจรรยาบรรณวชาชพ โดยแสดงบทบาทและหนาทความรบผดชอบของวชาชพใหถกตองชดเจน มความรบผดชอบอยางเหมาะสมในพฤตกรรมของตนเอง และพยายามจดการความขดแยงทางผลประโยชน ทอาจทาใหเกดผลเสยหรออนตราย นกจตวทยาพงปรกษาหารอ สงตอ และรวมมอกบวชาชพอนหรอองคกรอนเพอผลประโยชนสงสดแกผ รบบรการหรอผ ทปฏบตงานดวย นอกจากน นกจตวทยาควรคานงถงการรวมมอปฏบตตามจรรยาบรรณของผ รวมงาน และจะตองยอมสละเวลาสวนหนงเพอการใหบรการ แมจะไดคาตอบแทนเพยงเลกนอย หรอไมไดรบคาตอบแทน หรอไดผลประโยชนสวนตวใดๆ

หมวด C. ความซอสตย นกจตวทยาพงสงเสรมความถกตอง ความซอสตยสจรต และความเปนจรง ในการคนควาวจย การเรยน

การสอน และการปฏบตงานทางดานจตวทยา นกจตวทยาไมขโมย โกง หลอกลวง หรอของเกยวกบการปลอมแปลง บดเบอน หรอการนาเสนอขอมลทผดโดยเจตนา นกจตวทยามงรกษาคาสญญาและหลกเลยงการใหคาสญญาทปราศจากดลพนจและคลมเครอไมชดเจน สาหรบในสถานการณทการโกหกนนเปนไปเพอกอใหเกดประโยชนสงสดหรอเพอลดอนตราย นกจตวทยาจะตองพจารณาไตรตรองถงความจาเปน และผลกระทบทอาจเกดขน ตลอดจนรบผดชอบทจะแกไขผลลพธทเปนอนตรายหรอททาใหเกดความไมไววางใจ

หมวด D. ความยตธรรม นกจตวทยาตระหนกวาทกคนมสทธเทาเทยมกนทจะเขาถงหรอไดประโยชนจากวชาจตวทยา และไดรบ

คณภาพในกระบวนการ ขนตอน และบรการของนกจตวทยาอยางเทาเทยมกน นกจตวทยาพงใชการตดสนใจทเหมาะสมตามหลกเกณฑวชาชพ และระมดระวงมใหอคต ซงถอเปนอปสรรคของความสามารถ ตลอดจนมใหขอจากดใดๆ ในความรความชานาญของนกจตวทยา มาลบลางการปฏบตงานอนไมบรสทธยตธรรมนน

หมวด E. ความเคารพในสทธและศกดศร นกจตวทยาพงเคารพศกดศรและคณคาของมนษยทกคน ตลอดจนสทธของบคคลในเรองสวนตว

ความลบ และการตดสนใจ นกจตวทยาตระหนกวาการดแลเปนพเศษอาจจาเปนในการปกปองสทธสวสดภาพ ของบคคลหรอชมชนทขาดความสามารถในการตดสนใจดวยตนเอง นกจตวทยาตระหนกและใหคณคาความแตกตางทางวฒนธรรม ปจเจกชน และบทบาท โดยรวมถงอาย เพศ การแสดงออกทางเพศ เชอชาต วฒนธรรม สญชาต ศาสนา ความพการ ภาษา และสถานะทางเศรษฐกจสงคม โดยพจารณาปจจยเหลานในการปฏบตงานกบกลมบคคลตางๆ นกจตวทยามงทจะขจดผลกระทบทจะเกดจากการทางานทมอคตอยบนปจจยดงกลาว นอกจากนนกจตวทยาไมเขารวมในกจกรรมของผ อนผใดโดยมพนฐานของอคตดงกลาว หรอยอมปลอยใหกจกรรมดงกลาวเกดขน

Page 8: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 8 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

หลกมาตรฐานจรรยาบรรณ (Ethical Standards) 1.การแกไขจดการกรณพพาทดานจรรยาบรรณ 1.01 การนางานหรอผลงานของนกจตวทยาไปใชอยางผดๆ หากนกจตวทยารบรถงการนางานหรอผลงานของนกจตวทยาไปใชอยางผดๆ ใหนกจตวทยาดาเนนการอยางเหมาะสมเพอแกไขหรอลดความผดพลาดนน 1.02 ความขดแยงระหวางจรรยาบรรณ และกฎหมาย ขอบงคบ หรออานาจการปกครองอนทางกฎหมาย หากความรบผดชอบทางจรรยาบรรณของนกจตวทยาขดแยงกบขอกฎหมาย กฎระเบยบ หรอกฎการปกครองอน ใหนกจตวทยา 1) ศกษาพจารณาปญหาความขดแยงใหชดเจน 2) แจงใหคกรณทราบถงความรบผดชอบในการรกษาจรรยาบรรณวชาชพของนกจตวทยา และ 3) ดาเนนการจดการแกไขขอขดแยงใหเหมาะสมและสอดคลองกบหลกทวไปและมาตรฐานจรรยาบรรณในการประพฤตปฏบต (General Principles and Ethical Standard of the Ethics Code) ไมวาจะอยภายใตเงอนไขใดๆกตาม หลกจรรยาบรรณนควรถกนาไปใชเพอสรางความเปนธรรมและปองกนการละเมดสทธมนษยชน 1.03 ความขดแยงระหวางหลกจรรยาบรรณ และความตองการของหนวยงาน หากหนวยงานทนกจตวทยาเกยวของดวยมความตองการทขดแยงกบหลกจรรยาบรรณ ใหนกจตวทยา 1) ศกษาพจารณาปญหาความขดแยงใหชดเจน 2) แจงใหหนวยงานทราบถงความรบผดชอบในการรกษาจรรยาบรรณวชาชพของนกจตวทยา และ 3) ดาเนนการจดการแกไขขอขดแยงใหเหมาะสมและสอดคลองกบหลกทวไปและมาตรฐานจรรยาบรรณในการประพฤตปฏบต (General Principles and Ethical Standard of the Ethics Code) และไมวาจะอยภายใตเงอนไขใดๆกตาม หลกจรรยาบรรณนควรถกนาไปใชเพอสรางความเปนธรรมและปองกนการละเมดสทธมนษยชน 1.04 การจดการเบองตนกบการกระทาทผดจรรยาบรรณ เมอนกจตวทยาพบเหนหรอเชอวามการกระทาผดจรรยาบรรณโดยนกจตวทยาอน ใหนกจตวทยาพยายามจดการปญหาโดยการแจงเตอนนกจตวทยาทคดวากระทาผด หากการจดการเบองตนทาไดอยางเหมาะสม และการจดการนนไมละเมดสทธสวนบคคลหรอการรกษาความลบทอาจมเกยวของ (ดเพมเตมขอ 1.02 และ 1.03) 1.05 การรายงานการทาผดจรรยาบรรณ หากการกระทาทผดจรรยาบรรณกอใหเกดอนตรายหรอผลเสยตอผ รบบรการหรอหนวยงาน และไมสามารถจดการไดดวยการจดการเบองตนดงในขอ 1.04 ใหนกจตวทยาดาเนนการขนตอไปอยางเหมาะสม อนอาจหมายถงการสงเรองตอไปยงกรรมการวชาชพในพนท กรรมการจรรยาบรรณวชาชพของรฐหรอประเทศนนๆ กรรมการกองประกอบโรคศลปะ หรอสถาบนทเกยวของตามความเหมาะสม มาตรฐานปฏบตนอาจไมสามารถใชได หากการจดการดงกลาวจะไปละเมดสทธสวนบคคลของผ รบบรการ หรอในกรณทนกจตวทยาไดรบมอบหมายใหสรปหรอวจารณผลงานของนกจตวทยาทานอนทมความประพฤตนาสงสย (ดเพมเตมขอ 1.02) 1.06 การใหความรวมมอกบกรรมการจรรยาบรรณ นกจตวทยาใหความรวมมอในการสอบสวน การดาเนนการ และการสรปผลในกรณทเกยวของกบปญหาดานจรรยาบรรณตอสมาคมจตวทยาอเมรกน (APA) หรอองคกรทางจตวทยาอนๆ ของรฐ หรอของประเทศทเปนสมาชก ในการใหความรวมมอนนกจตวทยาอาจกลาวถงประเดนทเปนสทธสวนบคคล การไมใหความรวมมอกจดวาเปนการ

Page 9: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 9 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

กระทาทผดตอจรรยาบรรณเชนกน อยางไรกตามการขอเลอนเวลาการตดสนขอรองเรยนดานจรรยาบรรณทอยระหวางการสรปผลฟองรองแตเพยงอยางเดยว ไมไดถอเปนความผดจากการไมใหความรวมมอ 1.07 การรองเรยนทไมเหมาะสม นกจตวทยาไมฟองรองหรอสนบสนนการฟองรองทไมมมลชดเจน และไมเพกเฉยตอขอกลาวหาทพสจนไดวาผดจรง 1.08 การแบงแยกหรอการเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม ตอผรองเรยนและผถกรองเรยน นกจตวทยาไมปฏเสธการจางงาน การเลอนขน การรบเขาศกษา การดารงตาแหนง หรอการเลอนตาแหนง โดยนาประเดนทบคคลนนเกยวของกบขอรองเรยนดานจรรยาบรรณมาพจารณาเพยงอยางเดยว อยางไรกตามหลกมาตรฐานนไมขดตอการตดสนทอางตามผลการประเมนหรอการพจารณาในขอมลทเหมาะสมในดานอน 2.ความสามารถและความเชยวชาญ 2.01 ขอบเขตความสามารถ a) นกจตวทยาใหบรการทางจตวทยา ฝกสอน อบรม และควบคมดแลงานวจยกบบคคลหรอประชากร ในขอบเขต ความสามารถ การศกษา การฝกอบรม ประสบการณ (ทมผดแลใหคาปรกษา Supervisor) การใหคาแนะนา การเรยน หรอประสบการณ ทางวชาชพของนกจตวทยาผนน เทานน b) องคความรทางวชาชพและหลกเหตผลเชงวทยาศาสตร (Professional and Scientific Knowledge) เปนสงสาคญของวชาจตวทยา ททาใหเขาใจปจจยทแตกตางกนของบคคล ทเกยวของกบอาย, เพศ, บทบาททางเพศ, เชอชาต, สญชาต, วฒนธรรม, ภมหลงกาเนด, ศาสนา, การรบรและแสดงออกทางเพศ, ความพการ, ภาษา, หรอปจจยทางสงคมเศรษฐานะ) อนเปนสงจาเปนอยางยงในการใหบรการทางจตวทยาหรอการวจยทมประสทธภาพ นกจตวทยาจาเปนตองมการฝกฝนอบรม มประสบการณ และการใหการปรกษาดแล (supervision) มารบรองคณภาพของความสามารถหรอความเชยวชาญนน และนกจตวทยาควรมการสงตอผ รบบรการอยางเหมาะสม (ยกเวนกรณเขาขายขอมาตรฐาน 2.02 การใหบรการกรณฉกเฉน) c) นกจตวทยาผ ทจะใหบรการ ฝกอบรม ควบคมงานวจย อนเกยวของกบประชากรกลมใหม พนทใหม เทคนคหรอเทคโนโลยใหม ๆ นน มหนาทรบผดชอบในการศกษาหาความร ฝกอบรม สรางประสบการณภายใตการดแล (supervision) การปรกษา หรอเรยนร ในขอมลใหมๆ ทเกยวของ d) เมอถกรองขอใหใหบรการแกบคคลในขณะทบรการทเหมาะสมยงไมพรอมใหบรการ หรอถกรองขอใหบรการในสวนทนกจตวทยาไมมความสามารถหรอความเชยวชาญในเรองดงกลาว นกจตวทยาทเคยไดรบการฝกอบรมในเนอหาใกลเคยงกบเรองนน อาจใหบรการไปกอน เพอใหมนใจวาบคคลนนไดรบบรการชวยเหลอเบองตน โดยนกจตวทยาควรพยายามทจะรกษามาตรฐานโดยคนควางานวจยทเกยวของ เขาฝกอบรม ขอคาปรกษา หรอเรยนรเพมเตม e) ในเรองใหมทยงไมมการฝกอบรมอยางเปนมาตรฐานและไดรบการยอมรบใหนกจตวทยาดาเนนการอยางเหมาะสมเพอรบรองความสามารถความชานาญของตน และปกปองผ รบบรการ นกศกษา ผ รบคาปรกษา ผ รวมวจย ผ รบบรการในองคกร และผ อนๆ จากอนตรายหรอผลเสยทอาจเกดขนได f) ในบทบาททเกยวของกบงานนตจตเวช นกจตวทยาควรทาความเขาใจเพอใหคนเคยกบกฎหมายหรอขอบงคบทควบคมการทางานของตน

Page 10: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 10 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

2.02 การใหบรการกรณฉกเฉน ในกรณฉกเฉนทนกจตวทยาตองใหบรการแกบคคลซงมภาวะจตใจไมพรอมตอการรบบรการ หรอตองใหบรการในสวนนกจตวทยาไมมความสามารถหรอความเชยวชาญในเรองดงกลาว นกจตวทยาทเคยไดรบการฝกอบรมในสวนทใกลเคยงกบเรองนน อาจใหบรการไปกอน เพอใหมนใจวาบคคลนนไดรบบรการชวยเหลอเบองตน โดยการใหบรการฉกเฉนดงกลาวควรยต เมอสภาวะฉกเฉนสนสด หรอมผ ทเหมาะสมพรอมทจะใหบรการ 2.03 การรกษาความสามารถ นกจตวทยารบผดชอบทจะพยายามพฒนาและรกษาระดบความสามารถของตนไว 2.04 การยดหลกเหตผลเชงวทยาศาสตรและหลกการทางวชาชพ การทางานของนกจตวทยาตองอยบนพนฐานของความรทมเหตผลเชงวทยาศาสตรและหลกการทางวชาชพ (ดเพมเตม ขอ2.01e ขอบเขตของความสามารถ และ10.01b การแจงขอมลการบาบดรกษาและการยนยอมรบการรกษา) 2.05 การมอบหมายงานใหผอน นกจตวทยา (ผ ทมอบหมายงานใหแกผ ใตบงคบบญชา ผอยในการดแลปรกษา ผชวยงานวจยหรอผชวยสอน หรอผ ทใชบรการจากผ อนเชนลามทางภาษา) รบผดชอบทจะ 1) หลกเลยงการมอบหมายงานแกผ ทมความสมพนธทบซอนนอกเหนอจากความสมพนธในงานกบผ รบบรการ อนจะนาไปสการทาลายหรอบดเบอนวตถประสงคของการใหบรการ 2) มอบหมายงานใหเฉพาะบคคลอนทสามารถปฏบตงานไดตามพนฐานความรการศกษาการฝกอบรมหรอประสบการณทม ไมวาจะปฏบตงานเพยงลาพงหรอภายใตการดแลของ supervisor 3) ดแลวาบคคลอนนนปฏบตงานหรอใหบรการอยางมคณภาพ (ดเพมเตมขอ 2.02 การใหบรการกรณฉกเฉน, 3.05 ความสมพนธทบซอน, 4.01 การรกษาสทธสวนบคคล, 9.01หลกพนฐานการทดสอบ, 9.02, การทดสอบและการใชแบบทดสอบ, 9.03 การแจงขอมลการทดสอบและการยนยอมในการทดสอบ (Informed Consent in Assessment), 9.07 การทดสอบโดยผ ทขาดคณสมบต) 2.06 ปญหาและความขดแยงสวนตว a) ใหนกจตวทยายบยง ปองกน การรเรมกจกรรมใดๆ ทนกจตวทยารอยแลววา หรอควรทจะรวา ปญหาสวนตวมแนวโนมทจะสงผลกระทบตอประสทธภาพของกจกรรมหรอบรการทให b) เมอนกจตวทยาตระหนกวาปญหาสวนตวมผลกระทบตองานทปฏบตอย ใหนกจตวทยาพจารณาผลกระทบอยางเหมาะสม (เชนการมผชวยหรอทปรกษาเชงวชาชพ) และกาหนดวาควรจะจากด ผอนผน หรอยตการบรการหรอการปฏบตงานหรอไม (ดเพมเตมขอ 10.10 การยตการบาบดรกษา) 3.ความสมพนธระหวางบคคล 3.01 การเลอกปฏบตทไมเปนธรรม ในกจกรรมทเกยวของกบการใหบรการหรอเกยวกบงานทปฏบต นกจตวทยาตองไมเลอกปฏบตอนเนองจากความแตกตาง ดานอาย เพศ การแสดงออกทางเพศ เชอชาต สญชาต วฒนธรรม ชาตกาเนด การรบรทางเพศ ภาวะไรความสามารถสถานภาพทางสงคมเศรษฐกจ หรอพนฐานอนทกาหนดตามกฎหมาย

Page 11: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 11 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

3.02 การคกคามทางเพศ (Sexual Harassment) นกจตวทยาตองไมยงเกยวกบการคกคามทางเพศ การคกคามทางเพศหมายรวมถง การเชญชวนทางเพศ การเกยวของสมพนธทางรางกายหรอพฤตกรรมการแสดงออก ตลอดจนการแสดงออกทางวาจาอนมเนอหาทางเพศ ทเกดขนจากสมพนธภาพในงาน กจกรรม การบรการของนกจตวทยา หรอจากบทบาทการเปนนกจตวทยา และไมวาจะ 1) ไมตงใจ หรอเปนการปองกนตนเอง หรอในททางานหรอสถานการศกษาทเปนอนตราย โดยทนกจตวทยาร หรอไดรบการแจงใหทราบกอนแลว หรอ 2) เปนสงรนแรงชดเจน หรอ เจตนาทจะทารณกรรม ตอบคคลทเกยวของนน การคกคามทางเพศอาจรวมถงการกระทาทรนแรงเพยงครงเดยว หรอการกระทาทพบเหนไดงายแตไดกระทาซาตอเนอง (ดเพมเตมขอ 1.08 การแบงแยกหรอ การเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม ตอผ รองเรยนและผถกรองเรยน) 3.03 การคกคามดานอน นกจตวทยาตองไมเกยวของหรอรเหนในพฤตกรรมททาใหเสอมเสยหรอคกคามตอบคคลอนทนกจตวทยาเกยวของดวยในการปฏบตงาน อนเนองจากปจจยตางๆ อาท อาย เพศ การแสดงออกทางเพศ เชอชาต สญชาต วฒนธรรม ชาตกาเนด ศาสนา การรบรทางเพศ ภาวะไรความสามารถ ภาษา และสถานภาพทางสงคมเศรษฐกจ 3.04 การหลกเลยงอนตราย นกจตวทยาตองรบผดชอบ ทจะหลกเลยงการกระทาอนกอใหเกดอนตรายหรอผลเสยตอคนไข ผ รบบรการ นกเรยนนกศกษา ผ รบการแนะนาปรกษา (advisees) ผ รวมงานวจย ผ รวมงานในองคกร และผ อนทนกจตวทยาทางานดวย ในกรณทหลกเลยงไมได นกจตวทยามหนาทลดความรนแรงของอนตรายทจะเกดขน 3.05 ความสมพนธทบซอน a) ความสมพนธทบซอนเกดขนเมอ นกจตวทยามบทบาททางวชาชพกบบคคลใด และ 1) ในขณะเดยวกน กมความสมพนธในบทบาทอนกบบคคลนน หรอ 2) ในขณะเดยวกนกมความสมพนธใกลชดกบบคคลทเกยวของกบคนทนกจตวทยาใหบรการตามบทบาทวชาชพ หรอ 3) ใหคาสญญาตอความสมพนธในอนาคตกบผ รบบรการ ผ ทเกยวของหรอผใกลชดเชงวชาชพ นกจตวทยาหลกเลยงและยบยงการมสมพนธภาพทบซอน ถาสมพนธภาพทบซอนนนคาดวาจะมผลใหเกดความบกพรองหรอเกดความเสยหายตอวตถประสงคการบรการ ตอความเชยวชาญชานาญหรอประสทธภาพในการใหบรการตามบทบาทของนกจตวทยา หรอมความเสยงตอการหาประโยชนสวนตวหรอทาใหเกดอนตรายในขณะทมความสมพนธเชงวชาชพ สมพนธภาพทบซอนทคาดวาจะไมกอใหเกดความบกพรองหรอความเสยงตอการหาประโยชนสวนตวหรอทาใหเกดอนตราย จะไมถอวาเปนการผดตอขอกาหนดจรรยาบรรณ b) หากนกจตวทยาทราบวา สมพนธภาพทบซอนทมแนวโนมกอใหเกดอนตรายหรอผลเสยนนไดเกดขนแลวจากปจจยทคาดไมถง ใหนกจตวทยาดาเนนการอยางเหมาะสมทจะแกไข โดยคานงถงผลประโยชนสงสดของผ ทไดรบผลกระทบตามแนวทางทสอดคลองกบหลกมาตรฐานจรรยาบรรณมากทสด c) เมอนกจตวทยาไดรบคาสงหรอไดรบการมอบหมายตามกฎหมายให ใหบรการในบทบาททบซอนตามกระบวนการยตธรรมหรอกระบวนการปกครอง ในเบองตนใหนกจตวทยาทาความเขาใจถงความมงหวงจากบทบาททไดรบมอบหมายขอบเขตของความลบและสทธสวนบคคล และสงทจะเกดขนตามมา ตามการเปลยนแปลงทเกดขน (ดเพมเตมขอ 3.04 การหลกเลยงอนตราย และ 3.07การรองขอบรการจากบคคลทสาม)

Page 12: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 12 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

3.06 ความขดแยงทางผลประโยชน (Conflict of Interest) นกจตวทยาหลกเลยงและยบยงทจะเขาไปมบทบาททางวชาชพ เมอมผลประโยชนหรอสมพนธภาพสวนตว หรอในเชงวทยาศาสตร ทางวชาชพ ทางกฎหมาย หรอทางเศรษฐกจ ทอาจจะ 1) กอใหเกดความบกพรองหรอความเสยหายตอวตถประสงคการบรการ ความเชยวชาญ หรอประสทธภาพในการใหบรการในบทบาทของนกจตวทยา หรอ 2) ทาใหบคคลหรอองคกรทมสมพนธภาพเชงวชาชพ เปนอนตรายหรอถกเอาเปรยบ 3.07 การรองขอบรการจากบคคลทสาม เมอนกจตวทยายนยอมใหบรการแกบคคลหรอกลมบคคล โดยการรองขอจากบคคลทสาม นกจตวทยาควรสรางความกระจางตงแตเรมใหบรการ ถงรปแบบความสมพนธของบคคลหรอองคกรทเกยวของทงหมด การสรางความกระจางน ครอบคลมถงบทบาทของนกจตวทยา (เชนบทบาทของผบาบดรกษา ผ ใหการปรกษา ผ ทาการวนจฉย หรอพยานผ เชยวชาญ) ใครคอผ รบบรการ การใชบรการทเสนอใหหรอขอมลทไดรบ และทสาคญคอ ขอบเขตของการรกษาสทธสวนบคคลและความลบ (ดเพมเตมขอ 3.05 ความสมพนธทบซอน และ 4.02 การพดคยถงขอจากดของสทธสวนบคคล) 3.08 ความสมพนธทเออประโยชนสวนตว นกจตวทยาไมใชประโยชนจากผ อน ทนกจตวทยาใหการปรกษาดแล ประเมนหรออยภายใตอานาจ เชนผ ปวย ผ รบการบาบด นกเรยนนกศกษา ผอยภายใตการดแล ผ รวมวจย และผ ใตบงคบบญชา (ดเพมเตมขอ 3.05 ความสมพนธทบซอน, 6.04 คาบรการ และการจดการทางการเงน, 6.05 การตอรองแลกเปลยนกบผ รบบรการหรอผ ปวย, 7.07 ความสมพนธทางชสาวกบนกศกษาหรอผ ทอยภายใตการดแล (Supervisee), 10.05 ความสมพนธเชงชสาวกบผ ปวยหรอผ รบบรการในปจจบน, 10.06 ความสมพนธเชงชสาวกบญาตหรอบคคลทเกยวของกบผ ปวย, 10.07 การบาบดผ ทเคยมความสมพนธเชงชสาวในอดต และ 10.08 ความสมพนธเชงชสาวกบบคคลทเคยเปนผ ปวยหรอผ รบบรการในอดต) 3.09 การรวมมอกบวชาชพอน เมอไดรบการมอบหมายหรอมเหตสมควรเชงวชาชพ ใหนกจตวทยารวมมอกบวชาชพอน ในการบรการแกผ ปวยหรอผ รบบรการอยางเตมความสามารถและเหมาะสม (ดเพมเตมขอ 4.05 การเปดเผยความลบ) 3.10 การแจงขอมลการบรการและการยนยอมรบบรการ (Informed Consent) a) เมอนกจตวทยาดแลงานวจย ทาการตรวจวนจฉย ทาจตบาบด ใหการปรกษา หรอขอสงปรกษา ทงทางตรงหรอผานอเลกทรอนกส หรอการสอสารรปแบบอนๆ ใหนกจตวทยาบอกกลาวถงขอมลการบรการและรบการยนยอมจากบคคลหรอกลมบคคลผ รบบรการนนๆ โดยใชภาษาเหมาะสมทบคคลนนจะสามารถเขาใจได ยกเวนกรณการใหบรการทไมจาเปนตองมการยนยอม อนกาหนดโดยกฎหมายหรอกระบวนการทางการปกครอง หรอเหตผลอนๆ ทกาหนดไวในมาตรฐานการประพฤตปฏบต (ดเพมเตมขอ 8.02 การแจงขอมลการวจยและการยนยอมเขารวมวจย (Informed Consent for Research), 9.03 การแจงขอมลการทดสอบและการยนยอมทดสอบ (Informed Consent in Assessment), และ10.01 การแจงขอมลการบาบดรกษาและการยนยอมรบการรกษา (Informed Consent to Therapy) )

Page 13: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 13 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

b) สาหรบบคคลทขาดความสามารถตามกฎหมายในการรบรขอมลและยนยอมรบบรการ ใหนกจตวทยา 1) ทาการอธบายขอมลอยางเหมาะสม 2) ขอความยนยอมหรอความเหนดวยของบคคลนน 3) พจารณาดความสนใจและความ ตองการของบคคล และ 4) ขออนญาตอยางเหมาะสมจากผปกครองตามกฎหมาย หากสงทดแทนการยนยอมนไดรบอนญาตหรอมการกาหนดตามกฎหมาย และหากการยนยอมโดยผปกครองตามกฎหมาย ไมไดถกกาหนดไวตามกฎหมาย ใหนกจตวทยาดาเนนการอนอยางเหมาะสมเพอปกปองสทธและสวสดภาพของบคคลนน c) เมอมคาสงศาลหรอการมอบหมายใหนกจตวทยาดาเนนการบรการแกบคคลใด ใหนกจตวทยาแจงแกบคคลนนถงรปแบบและกระบวนการในการรบบรการ รวมถงขอบเขตและขอจากดของความลบ กอนใหบรการ d) ใหนกจตวทยาบนทกการแจงขอมลและการยนยอมรบบรการเปนลายลกษณอกษร (ดเพมเตมขอ 8.02 การแจงขอมลการวจยและการยนยอมเขารวมวจย (Informed Consent for Research), 9.03 การแจงขอมลการตรวจประเมนและการยนยอมในการตรวจประเมน (Informed Consent in Assessment), และ10.01 การแจงขอมลการบาบดรกษาและการยนยอมรบการรกษา (Informed Consent to Therapy)) 3.11 บรการทางจตวทยาสาหรบหนวยงานหรอบรการทใหโดยผานหนวยงาน a) นกจตวทยาทใหบรการหนวยงาน หรอใหบรการผานหนวยงาน ควรแจงขอมลเกยวกบการบรการ แกผ รบบรการลวงหนาและชวงเวลาทเหมาะสม ในเรอง 1) วตถประสงคและธรรมชาตของบรการ 2) ผ รบผลประโยชน 3) คนหรอกลมคนทจะเปนผ รบบรการ 4) สมพนธภาพทนกจตวทยาจะมตอบคคลและองคกร 5) การใชประโยชนจากบรการทใหและขอมลทไดรบ 6) ผ ทสามารถเขาถงขอมล และ 7) ขอบเขตและขอจากดของสทธสวนบคคล ทงน นกจตวทยาพงใหขอมลเกยวกบผลลพธและขอสรปของการใหบรการแกบคคลทเหมาะสม ใหเรวทสดเทาทจะทาได b) หากนกจตวทยาถกกนออกจากการใหบรการ โดยกฎหมายหรอบทบาททางองคกร ตอการใหขอมลดงกลาวขางตนแกบคคลหรอกลมบคคลผ รบบรการ ใหนกจตวทยาแจงแกบคคลหรอกลมบคคลนนถงขอจากดดงกลาวกอนใหบรการ 3.12 การบรการขาดตอน นอกเหนอจากสงทกลาวรวมไวในขอตกลงการใหและรบบรการ นกจตวทยาพงดาเนนการอยางเหมาะสม ในการวางแผนเพออานวยความสะดวกตอการใหบรการ ในกรณทบรการทางจตวทยาถกขดจงหวะหรอทาใหขาดตอน โดยตวแปรอน เชน นกจตวทยาเจบปวย เสยชวต ไมสะดวก ยายทอย เกษยณ หรอผ รบบรการยายทอย หรอมขอจากดดานการเงน (ดเพมเตมขอ 6.02 c การเกบรกษา การเผยแพร และการทาลายขอมลหลกฐานอนเปนความลบ)

Page 14: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 14 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

4.ความลบและสทธสวนบคคล 4.01 การรกษาความลบและสทธสวนบคคล นกจตวทยามหนาทรบผดชอบในการรกษาความลบและสทธสวนบคคล โดยทาการปองกนและรกษาขอมลทไดรบมาหรอมเกบไว อนเปนความลบหรอสทธสวนบคคล โดยระลกไววาขอบเขตและขอจากดของการรกษาความลบและสทธสวนบคคลอาจถกควบคมโดยกฎหมาย หรอบญญตจากขอบงคบของสถาบน ความสมพนธเชงวชาชพหรอเหตผลเชงวทยาศาสตร (ดเพมเตมขอ 2.05 การมอบหมายงานใหผ อน) 4.02 การพดคยถงขอจากดของสทธสวนบคคล a) นกจตวทยาควรปรกษาหารอกบบคคล (รวมถงกลมบคคลทไรความสามารถตามกฎหมายในการมอบอานาจหรอยนยอมรบบรการ และตวแทนตามกฎหมายของบคคลนนๆ) และองคกรทนกจตวทยามความเกยวของดวยเชงวชาชพหรอเหตผลเชงวทยาศาสตร ในเรอง 1) ขอจากดของการรกษาสทธสวนบคคล และ 2) การนาขอมลไปใชในอนาคตในกจกรรมหรอบรการทางจตวทยา (ดเพมขอ 3.10 การแจงขอมลการบรการและยนยอมรบบรการ (Informed Consent) b) การพดคยเกยวกบสทธสวนบคคลควรมในชวงแรกของบรการ และอาจมขนอกภายหลงหากมเหตจาเปน นอกเสยจากวาการพดคยนนไมเหมาะสมหรอไมสามารถทาได c) นกจตวทยาผ ใหบรการหรอใหขอมลผานสออเลกทรอนกสตางๆ ควรมการแจงใหผ รบบรการหรอผ ปวยรบทราบถงความเสยงตอการเปดเผยความลบหรอสทธสวนบคคล 4.03 การบนทกภาพหรอเสยง ใหนกจตวทยาทาการขออนญาตจากบคคลทใหบรการ หรอตวแทนตามกฎหมาย กอนทาการบนทกเสยงหรอภาพของบคคลนน (ดเพมเตมขอ 8.03 การยนยอมใหบนทกภาพหรอเสยงขณะทาการวจย, 8.05 การทาวจยทปราศจากInformed Consent, และ 8.07 การบดเบอนขอมลในการวจย) 4.04 การลดความเสยงการละเมดขอมลสวนบคคล a) ใหนกจตวทยาบนทกรายงานหรอการแนะนาปรกษาทงทางวาจาและเปนลายลกษณอกษร เฉพาะขอมลทเกยวของเหมาะสมกบวตถประสงคทตองการ b) นกจตวทยาปรกษาหารอเกยวกบขอมลสวนบคคลทไดรบมาจากการทางาน เมอมเหตผลทางวชาชพ และปรกษาเฉพาะกบบคคลทตระหนกถงความสาคญดงกลาว 4.05 การเปดเผยความลบ a) นกจตวทยาอาจเปดเผยขอมลความลบไดโดยมการอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากหนวยงานผ รบบรการ ตวผ รบบรการ หรอบคคลทดแลผ รบบรการตามทกฎหมายกาหนด b) นกจตวทยาเปดเผยขอมลความลบโดยไมมการอนญาตเปนลายลกษณอกษร เฉพาะในกรณทศาลสงเทานน หรอไดรบอนโลมในกรณทมวตถประสงคถกตองเหมาะสม เชน (1) บรการอนเชงวชาชพทจาเปน (2) การขอความคดเหนเชงวชาชพ (3) กรณทตองปกปองอนตรายตอตวผ รบบรการ นกจตวทยาผ ใหบรการ หรอตอผ อนทอาจไดรบอนตรายนนๆ (4) ประกอบการรบคาธรรมเนยมการใหบรการ โดยตองมการจากดขอบเขตขอมลใหเหมาะสม ใหนอยทสดทสามารถดาเนนการได (ดเพมเตมขอ 6.04e คาบรการและการจดการทางการเงน)

Page 15: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 15 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

4.06 การขอความคดเหน ในการขอความคดเหนผ รวมงาน (1) นกจตวทยาไมเปดเผยขอมลทอาจนาไปสการรตวผ รบบรการ ผ รวมวจยหรอผ อนหรอหนวยงานทรบบรการยกเวนในกรณทนกจตวทยาไดรบการยนยอมลวงหนาเปนลายลกษณอกษรของบคคลหรอองคกร หรอกรณทการเปดเผยสทธสวนบคคลหรอความลบนนไมสามารถหลกเลยงได และ (2) นกจตวทยาเปดเผยขอมลเฉพาะในขอบเขตทจาเปนเพอใหบรรลวตถประสงคของการขอความเหนเทานน (ดเพมเตมขอ4.01การรกษาสทธสวนบคคล) 4.07 การใชขอมลสวนบคคลในการเรยนการสอนหรอวตถประสงคอนๆ นกจตวทยาไมเปดเผยความลบอนเปนสทธสวนบคคล หรอขอมลทจะบงชถงตวบคคล ผ ปวย ผ รบบรการ นกเรยนนกศกษา ผ รวมวจย หรอองคกรทรบบรการ ในงานเขยน การบรรยายประกอบการเรยนการสอนหรอสออนๆ ยกเวนกรณท 1) นกจตวทยาทาการดดแปลงขอมลบคคลหรอองคกร 2) บคคลหรอองคกรนนแจงการยนยอมไวกอนลวงหนา และ 3) กรณมคาสงหรอขอบงคบทางกฎหมาย 5.การโฆษณาและการใหขอมลแกสาธารณะ 5.01 หลกเลยงการใหขอมลเทจ การโกหก หรอการบดเบอนขอมล (a) การใหขอมลแกสาธารณะ โดยไมจากดวาจะเปนในเชงธรกจหรอไมกตาม ไดแก การรบรองผลตภณฑ กระบวนการรบสมคร การสมครรบใบประกอบวชาชพ การสมครรบรองอนๆ แผนพบ ใบปลว รายชอระบบขอมล ประวตสวนตว หรอประวตการศกษา หรอการแสดงความคดเหน ในสอสาธารณะเชน สงพมพ หรออปกรณอเลกทรอนกส ความคดเหนในกระบวนการทางกฎหมาย การบรรยายใหความร การกลาวรายงานตอสาธารณะ ตลอดจน วสดอปกรณทมการจดพมพทงหลาย โดยในการใหขอมลแกสาธารณะนกจตวทยาตองไมใหขอมลทผด บดเบอน หรอกขนมาเอง ทงในงานวจย ในการปฏบตหนาท และในงานบรการอนทเกยวของกบตนเองหรอกบหนวยงานทเกยวของ (b) นกจตวทยาตองไมแสดงขอมลหรอความคดเหนทผด บดเบอน หรอกขนมาเอง ในสวนทเกยวกบ 1) การศกษาอบรมของนกจตวทยาเอง ประสบการณ หรอขอบเขตความสามารถ 2) ระดบการศกษา 3) เอกสารรบรอง 4) หนวยงานหรอองคกรทเกยวของ 5) บรการทใหบรการ 6) พนฐานทางคลนกหรอทางวทยาศาสตรสาหรบบรการของนกจตวทยา หรอผลลพธความสาเรจ ปรญญาทสาเรจ 7) คาธรรมเนยมการใหบรการ หรอ 8) สงทนกจตวทยาคนพบจากการศกษาวจยหรอผลงานตพมพ (c) นกจตวทยาอางตามปรญญาทไดรบในบรการดานสขภาพ / สาธารณสข เฉพาะเมอปรญญานน 1) ไดรบจากหนวยงานการศกษาทไดรบการรบรองจากประเทศหรอรฐนน หรอ 2) เปนพนฐานสาหรบการมใบอนญาตประกอบโรคศลปะ ตามประเทศหรอรฐทปฏบตงาน 5.02 การใหขอมลโดยผอน (a) นกจตวทยาทเกยวของกบผ อนในการผลตหรอเผยแพรขอมลแกสาธารณะ อนเปนขอมลทประชาสมพนธสงเสรมการปฏบตงานทางวชาชพ สนคา หรอกจกรรมอน ใหนกจตวทยารกษาบทบาทหนาทตามวชาชพ ตอขอมลดงกลาว (b) นกจตวทยาไมตอบแทนลกจางของสอ วทย โทรทศน หรอสอประชาสมพนธอน ตอการประชาสมพนธหรอเผยแพร ขอมลแกสาธารณะ (ดเพมเตมขอ 1.01 การนางานหรอผลงานของนกจตวทยาไปใชอยางผดๆ) (c) การจายเงนคาประชาสมพนธทเกยวของกบกจกรรมหรองานของนกจตวทยา ตองไดรบการระบและแจกแจงชดเจน

Page 16: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 16 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

5.03 คาอธบายถงการฝกอบรมหรอการเรยนการสอนแบบ non-degree ในหลกสตรการเรยนการสอนทนกจตวทยาควบคมดแล ใหนกจตวทยาทรบผดชอบตอประกาศ เอกสารแผนพบ คมอหรอสงประชาสมพนธทกลาวถงการฝกอบรม สมมนา หรอการเรยนการสอนแบบ non-degree มการอธบายสงตางๆเหลานนอยางถกตองตรงตามความเปนจรง เกยวกบการเรยนการสอนหรอฝกอบรมนน ตลอดจนวตถประสงค ผ นาเสนอและคาธรรมเนยมทเกยวของ 5.04 การแสดงผลงานผานสอ เมอนกจตวทยาใหคาแนะนาหรอแสดงความเหนตอสาธารณะ ผานสอ สงพมพ อนเตอรเนต หรอสออเลกทรอนกสอนนกจตวทยาตองมความระมดระวงในการดแลคาแนะนาหรอความเหนนน 1) ใหอยบนพนฐานความรเชงวชาชพ การฝกอบรม หรอประสบการณ ตลอดจนพนฐานจากการปฏบตงานและงานเขยนงานวจยทางจตวทยาทเหมาะสม 2) ใหสอดคลองกบระเบยบประพฤตปฏบตทางจรรยาบรรณ และ 3) อยาสรปวาไดเกดสมพนธภาพเชงวชาชพกบผ รบขอมล(ดเพมเตมขอ 2.04 การยดเหตผลเชงวทยาศาสตรและหลกการทางวชาชพ) 5.05 การใหการรบรองสนบสนน นกจตวทยาไมเชญชวนหรอเรยกรองใหมการรบรองหรอการสนบสนน จากผ รบบรการบาบดรกษาในปจจบน หรอบคคลอนทอยภายใตอทธพลของตน 5.06 In-person Solicitation นกจตวทยาไมยงเกยว ทงทางตรงหรอผานคนกลาง กบการขอรองเปนการสวนตวในเรองธรกจจากผ รบบรการบาบดรกษาในปจจบน หรอผ ทกาลงจะรบการบาบดรกษา หรอบคคลอนทอยภายใตอทธพลของตน อยางไรกตามขอหามนไมรวมถงกรณ 1) การพยายามทจะมการตดตอสมพนธอยางเหมาะสม เพอประโยชนของผ ทไดรบบรการบาบดรกษาไปแลว หรอ 2) การใหบรการศนยประสบภยหรอบรการชวยเหลอชมชน 6.การเกบรกษาขอมลและคาบรการ 6.01 การบนทกขอมลเชงวชาชพและเชงหลกวทยาศาสตร และการดแลรกษาบนทก นกจตวทยาคดคน ดแล เกบรกษา เผยแพร และทาลายขอมลตลอดจนบนทกทเกยวของกบงานเชงวชาชพและเชงเหตผลทางวทยาศาสตร ตามขอบเขตภายใตการดแล เพอทจะ 1) อานวยความสะดวกผ ใหบรการหรอวชาชพอนในภายหลง 2) เปนการเกบขอมลสาหรบการศกษาวจยและการวเคราะห 3) สอดคลองกบขอกาหนดของหนวยงานองคกร 4) สรางความถกตองชดเจนในการเรยกเกบและชาระเงน และ 5) สรางความสอดคลองกบขอกาหนดทางกฎหมาย (ดเพมเตมขอ 4.01 การรกษาสทธสวนบคคล) 6.02 การเกบรกษา การเผยแพร และการทาลายขอมลหลกฐานอนเปนความลบ (a) นกจตวทยารกษาความลบ ในการคดคน การเกบรกษา การเขาถง การสงตอ และการทาลายขอมลหรอบนทกทอยภายใตการดแล ไมวาจะภายใตรปแบบการบนทก การใชเครองมอทางเทคโนโลย หรอวธการในมาตรฐานอน (ดเพมเตม ขอ 4.01 การรกษาสทธสวนบคคล และ 6.01การบนทกขอมลดานวชาชพและทางวทยาศาสตร และการเกบรกษาบนทก)

Page 17: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 17 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

(b) กรณทขอมลอนเปนสทธสวนบคคลของผ รบบรการทางจตวทยา ถกบนทกในระบบฐานขอมลทสามารถเขาถงไดโดยผ อนทผ รบบรการไมไดรบการบอกกลาวใหทราบกอน ใหนกจตวทยาใชการลงรหสหรอเทคนคอน เพอหลกเลยงการบงชถงตวบคคล และขอมลสวนตวของผ รบบรการ (c) นกจตวทยาวางแผนลวงหนาเพออานวยความสะดวกในการสงตออยางเหมาะสม และเพอปกปองขอมลความลบและบนทกขอมล ในกรณนกจตวทยาถอนตวจากตาแหนงหรอการปฏบตงาน (ดเพมเตมขอ 3.12 การทาใหการบรการขาดตอน และ 10.09 การทาใหการบาบดขาดตอน) 6.03 การระงบบนทกทไมไดมการชาระคาบรการ นกจตวทยาไมปฏเสธการใหขอมลบนทกทอยในการดแลเมอถกรองขอเพอประกอบการบาบดรกษากรณฉกเฉน เพยงเพราะยงไมไดรบการชาระคาบรการ 6.04 คาบรการ และการจดการทางการเงน (a) ในชวงแรกของการสรางความสมพนธเชงวชาชพ ใหนกจตวทยาและผ รบบรการทาการตกลงเกยวกบบรการตลอดจนคาตอบแทนและระบบการชาระเงน (b) คาตอบแทนการปฏบตงานของนกจตวทยาควรสอดคลองกบกฎหมาย (c) นกจตวทยาแจงคาบรการทถกตอง และไมชกจงใหเกดความเขาใจผดตอคาบรการ (d) หากขอจากดทางการเงนมผลกระทบตอการใหบรการ ใหนกจตวทยาทาการตกลงกบผ รบบรการใหเรวทสดตามความเหมาะสม (ดเพมเตมขอ 10.09 การทาใหการบาบดขาดตอน และ 10.10การยตการบาบดรกษา) (e) หากผ รบบรการไมชาระคาธรรมเนยมตามทไดตกลงกนไว และหากนกจตวทยาจะใชตวแทนตดตามทวงหน หรอตวแทนทางกฎหมายเพอเกบคาธรรมเนยม ใหนกจตวทยาแจงแกผ รบบรการกอนทจะดาเนนการมอบหมายตวแทนนนเพอใหโอกาสผ รบบรการชาระคาธรรมเนยมทคางจาย (ดเพมเตมขอ 4.05 การเปดเผยความลบ 6.03 การระงบบนทกทไมไดมการชาระคาบรการ และ 10.01การแจงขอมลการบาบดรกษาและการยนยอมรบการรกษา Informed Consent to Therapy) 6.05 การตอรองแลกเปลยนกบผรบบรการหรอผปวย การตอรองแลกเปลยน คอการยอมรบในบรการ สนคา หรอ สงตอบแทนอนทไมเปนตวเงน จากผ รบบรการ อนเปนการตอบแทนจากบรการทางจตวทยา นกจตวทยาอาจรบสงตอบแทน ไดเฉพาะในกรณ 1) สงตอบแทนนนไมนามาซงความไมสมควรในการบาบดรกษา และ 2) การสรปผลการบรการไมไดรบผลกระทบหรอถกบดเบอน (ดเพมเตมขอ 3.05 ความสมพนธทบซอน และ 6.04คาบรการ และการจดการทางการเงน) 6.06 ความถกตองของรายงานสาหรบการเบกจายจากแหลงทน ในรายงานสาหรบการเบกจายจากแหลงทน ใหนกจตวทยาดาเนนการอยางเหมาะสมเพอใหรายงานถกตองตามรปแบบและแนวทางการใหบรการหรองานศกษาวจยทดแล ตามคาธรรมเนยม คาใชจาย หรอการจายเงนทเกยวของจรง รวมถงการระบแหลงทนในการเบกจาย ขอสรปทพบ และผลการวนจฉย (ดเพมเตมขอ 4.01 การรกษาสทธสวนบคคล, 4.04 การลดความเสยงการละเมดขอมลสวนบคคล, และ 4.05การเปดเผยความลบ)

Page 18: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 18 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

6.07 การสงตอบรการ และคาบรการ เมอนกจตวทยาทาการชาระหรอไดรบคาธรรมเนยม หรอสวนแบงคาธรรมเนยมจากวชาชพอนทนอกเหนอจากคาจางงานใหการรบจายเงนของแตละฝายอยบนพนฐานของบรการทใหจรง (ไมวาจะเปนบรการทางคลนก, ใหการปรกษา, หรอการบรหารจดการ) และไมรวมพนฐานการใหบรการในการสงตอ (ดเพมเตมขอ 3.09 การรวมมอกบวชาชพอน) 7.การใหการศกษาและการฝกอบรม 7.01 การออกแบบวางแผนโครงการศกษาอบรม นกจตวทยาทรบผดชอบโครงการฝกอบรม ควรดาเนนการออกแบบโครงการใหสามารถถายทอดความรและประสบการณไดอยางเหมาะสม และใหไดตามมาตรฐานการรบรองวชาชพประกอบโรคศลปะ หรอเปาหมายอนของแตละโครงการ (ดเพมเตมขอ 5.03 คาอธบายถงการฝกอบรมหรอการเรยนการสอนแบบ non-degree) 7.02 คาอธบายโครงการศกษาอบรม นกจตวทยาทรบผดชอบตอโครงการศกษาอบรม ควรดาเนนการอยางเหมาะสมในการอธบายเนอหาโครงการ (รวมถงผ เขารวมโครงการหรอวชาทเกยวของกบการใหการปรกษา การทาจตบาบด กลมทดลอง แผนการขอคาปรกษา หรอบรการสาธารณะอน) เปาหมายและวตถประสงคการฝกอบรม คาใชจาย และประโยชนทจะไดรบ ตลอดจนคณสมบตและขอกาหนดในการจบหลกสตรของโครงการ โดยขอมลเหลานจะตองจดทาขนและแจงแกผ ทสนใจโครงการทกคน 7.03 ความถกตองในการใหความร (a) นกจตวทยาดาเนนการควบคมดแลรายวชาใหถกตองครอบคลมตามหวขอโครงการอยางเหมาะสม โดยการประเมนผลการดาเนนการและรปแบบการเรยนร มาตรฐานนไมรวมถงกรณการปรบเปลยนเนอหาหรอขอกาหนดเมอมความจาเปน โดยนกศกษาไดเหนดวยวาการปรบเปลยนนจะชวยใหหลกสตรมความสมบรณขน (ดเพมเตมขอ 5.01หลกเลยงการใหขอมลเทจ การโกหก หรอการบดเบอนขอมล) (b) เมอเกยวของในการใหความรหรอการฝกอบรม นกจตวทยาแสดงขอมลความรทางจตวทยาไดอยางถกตอง (ดเพมเตมขอ 2.03 การรกษาความสามารถ) 7.04 การใหนกศกษาเปดเผยขอมลสวนตว นกจตวทยาไมขอใหนกศกษาหรอผ ทอยภายใตการปรกษาดแล เปดเผยขอมลสวนตวในชนเรยนหรอในกจกรรมทเกยวของ ทงทางวาจาและทางลายลกษณอกษร โดยเฉพาะในเรองประสบการณหรอปญหาทางเพศ ประสบการณการถกทารณกรรมหรอการถกทง ประวตการบาบดรกษาทางจตใจ สมพนธภาพกบครอบครว เพอน ครกหรอคสมรส หรอบคคลอนทมความสาคญ ยกเวนในกรณ 1) ทไดระบไวแลวในกระบวนการแรกรบ และในเอกสารของโครงการ หรอ 2) เปนสงจาเปนในการประเมนหรอใหการชวยเหลอปองกนนกเรยนทมปญหาดงกลาว จากการฝกปฏบตทจะกอใหเกดผลกระทบทางจตใจตอนกศกษาผนนและตอผ อน

Page 19: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 19 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

7.05 การบาบดรายบคคลหรอรายกลม ทเปนวชาบงคบ (a) เมอการบาบดรายบคคลหรอรายกลมเปนสวนหนงของวชาบงคบในโครงการศกษาอบรม นกจตวทยาทรบผดชอบตอโครงการ ใหโอกาสนกเรยนนกศกษาไดเลอกการบาบดรกษาจากผบาบดทไมเกยวของกบโครงการศกษาอบรม (ดเพมเตม ขอ 7.02 คาอธบายโครงการศกษาอบรม) (b) อาจารยหรอเจาหนาทหลกสตรผ ทรบผดชอบหรอมแนวโนมวาจะรบผดชอบตอการประเมนผลการศกษานกเรยนนกศกษา ไมเปนผใหการบาบดรกษาแกนกเรยนผนนเอง (ดเพมเตมขอ 3.05 ความสมพนธทบซอน) 7.06 การประเมนนกศกษาหรอผทอยภายใตการดแล (Supervisee) (a) ในสมพนธภาพเชงวชาการหรอเชงการใหคาปรกษาดแล (supervisory) นกจตวทยาสรางกระบวนการเฉพาะและกาหนดเวลาในการให feedback แกนกศกษาหรอผ ทอยภายใตการดแล โดยควรแจงรายละเอยดของกระบวนการน ใหนกศกษาทราบในชวงแรกของการใหคาปรกษา (b) นกจตวทยาประเมนผลนกศกษาหรอผอยภายใตการดแล บนพนฐานของประสบการณ และความสามารถตามขอกาหนด ของโครงการทไดตงไว 7.07 ความสมพนธทางชสาวกบนกศกษาหรอผทอยภายใตการดแล นกจตวทยาไมยงเกยวในสมพนธภาพเชงชสาวกบนกศกษาหรอผอยภายใตการดแล ผอยในคณะหรอหนวยงานการศกษาอบรมเดยวกน หรอกบผ ทนกจตวทยามอทธพลหรอมแนวโนมวาจะมอทธพลในการประเมนผนน (ดเพมเตมขอ 3.05 ความสมพนธทบซอน) 8.งานวจยและการตพมพเผยแพร 8.01 การไดรบอนญาตจากหนวยงานทเกยวของ เมอตองมการขออนญาตหนวยงานทเกยวของ ใหนกจตวทยาแจงขอมลทถกตองเกยวของกบโครงการวจย และจะทาการวจยกตอเมอไดรบการอนญาต และใหนกจตวทยาควบคมดแลงานวจยใหเปนไปตามโครงการทไดรบอนญาต 8.02 การแจงขอมลการวจยและการยนยอมเขารวมวจย (Informed Consent for Research) (a) เมอทาการแจงขอมลการวจยและมการยนยอมเขารวมวจยตามมาตรฐานขอ 3.10 (Informed Consent) แลว ใหนกจตวทยาแจงแกผ รวมวจยเกยวกบ 1) วตถประสงคของการวจย ระยะเวลาทใช และกระบวนการ 2) สทธของผ รวมวจยในการปฏเสธหรอถอนตวจากการวจยหลงจากทไดรวมวจยไปแลว 3) ผลกระทบทอาจเกดขนไดจากการถอนตว 4) ปจจยทจะเกดขนระหวางการวจยทอาจมผลตอความตองการรวมวจย อาท ความเสยงตางๆ ความไมสะดวกสบายทงกายและใจ และผลกระทบทางอารมณ 5) ประโยชนจากการวจย 6) ขอจากดของสทธสวนบคคล 7) สงตอบแทนสาหรบผ เขารวม 8) บคคลสาหรบตดตอเมอมคาถามเกยวกบงานวจยหรอสทธของผ เขารวม ใหนกจตวทยาเปดโอกาสใหผ เขารวมสอบถามและใหคาตอบหรอคาอธบายทเหมาะสม (ดเพมเตมขอ 8.03 การยนยอมใหบนทกภาพหรอเสยงขณะทาการวจย 8.05 การทาวจยทปราศจาก Informed Consent และ 8.07การบดเบอนขอมลในการวจย)

Page 20: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 20 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

(b) ใหนกจตวทยาทควบคมดแลงานวจยเชงบาบดรกษาและการทดลองรกษา อธบายแกผ รวมวจยในชวงแรกของการวจยถง 1) ลกษณะของการบาบดรกษาดงกลาว 2) บรการทจะมใหและไมมใหสาหรบกลมควบคม หากเหมาะสม 3) ความหมายของแผนการบาบดรกษาและกลมควบคม 4) การบาบดรกษาทางเลอกอน หากผ รวมวจยไมตองการรวมวจย หรอตองการถอนตวจากการวจยกรณรวมทาวจยไปแลว และ 5) สงชดเชยหรอคาตอบแทน ในการเขารวมวจย (หากเหมาะสม) ไมวาผ เขารวมหรอผสนบสนนทางการเงนจะชาระคนหรอไม (ดเพมเตมขอ 8.02a การแจงขอมลการวจยและการยนยอมเขารวมวจย [Informed Consent for Research] ) 8.03 การยนยอมใหบนทกภาพหรอเสยงขณะทาการวจย นกจตวทยาไดรบใบเซนยนยอม จากผ เขารวมวจย กอนทาการบนทกเสยงหรอภาพ เพอบนทกขอมล นอกเสยแตวา 1)งานวจยเปนการบนทกขอมลตามธรรมชาตในสถานทสาธารณะ และการบนทกนจะไมถกนาไปใชในการระบตวบคคลหรอกอใหเกดอนตราย 2) งานวจยมการบดเบอนขอมล และใบยนยอมใหบนทกขอมลไดรบในชวงสมภาษณ (ดเพมเตม ขอ 8.07 การบดเบอนขอมล ในการวจย) 8.04 ผรวมวจยทเปนผปวย นกเรยนนกศกษา หรอผดอยโอกาส (a) เมอนกจตวทยาควบคมดแลงานวจยทมผ รวมวจยเปนผ ปวย นกเรยน หรอผ ดอยโอกาส ใหนกจตวทยาดาเนนการเพอปกปองผ รวมวจยจากผลกระทบขางเคยงทอาจเกดขนอนเกดจากการปฏเสธหรอการถอนตวจากงานวจย (b) เมอการเขารวมวจยเปนสวนหนงของการศกษาภาคบงคบ หรอเปนโอกาสในการไดคะแนนพเศษ ผ เขารวมวจยควรไดรบทางเลอกสาหรบกจกรรมทเปนธรรม 8.05 การทาวจยทปราศจาก Informed Consent นกจตวทยาอาจละเวนการมการเซนยนยอมเขารวมวจย เฉพาะในกรณ (1) เมองานวจยนนไดรบการพจารณาอยางรอบคอบแลววาจะไมสงผลเสยดานอารมณจตใจหรอเปนอนตราย และเปน a) การศกษาถงการปฏบตงานในการเรยนรตามปกต b) แบบสอบถามทไมระบชอผตอบหรอการสงเกตทวไปตามธรรมชาต หรอเปนงานวจยทางเอกสารทการเปดเผยคาตอบไมทาใหผตอบหรอผ รวมวจยตกอยในอนตรายหรอสภาวะเสยหายทางดานการเมองวฒนธรรม ดานการเงน ดานสถานะการทางาน หรอ ชอเสยง โดยมการคมครองสทธสวนบคคลหรอการเกบรกษาความลบ และ c) การศกษาปจจยทเกยวของกบการทางาน หรอประสทธภาพในการทางาน ทดาเนนการวจยในองคกรโดยทไมมผลกระทบตอสภาวะการจางงานของผ รวมวจย และมการคมครองสทธสวนบคคลหรอการเกบรกษาความลบ (2) หรอในกรณอนทไดรบอนญาตตามกฎหมายของรฐ หรอกฎระเบยบขององคกร 8.06 การใหสงจงใจในการเขารวมวจย (a) นกจตวทยาพยายามหลกเลยงการใหสงจงใจทางการเงนหรอจงใจอนในการเขารวมวจย เมอสงจงใจนนมแนวโนมทจะบงคบใหรวมวจยอยางไมเตมใจ (b) เมอเสนอบรการทางวชาชพใหเปนสงตอบแทนหรอจงใจในการเขารวมวจย ใหนกจตวทยาสรางความเขาใจใหชดเจนถงรปแบบลกษณะของบรการดงกลาว ตลอดจนความเสยงตางๆ บทบาทหนาท และขอจากดตางๆ (ดเพมเตมขอ 6.05 การตอรองราคากบผ รบบรการหรอผ ปวย)

Page 21: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 21 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

8.07 การบดเบอนขอมลในการวจย (a) นกจตวทยาไมควบคมดแลงานวจยทมการบดเบอนขอมล ยกเวนในกรณทกาหนดไววาการใชเทคนคบดเบอนนนควบคมโดยหลกทางวทยาศาสตร ทางการศกษา หรอแบบประยกตอน ๆ และไมมทางเลอกอนทเหมาะสมและไมมการบดเบอน (b) นกจตวทยาไมบดเบอนขอมลเกยวกบงานวจยแกผ ทจะเขารวมวจย อนมแนวโนมใหเกดอนตรายหรอความเจบปวดทงทางรางกายและจตใจ (c) ใหนกจตวทยาอธบายการบดเบอนใด ๆ ทเปนสวนหนงของรปแบบและการดาเนนการทดลองวจยตอผ รวมวจยลวงหนาใหเรวทสดเทาทจะสามารถทาได ทเหมาะสมคอในการสรปขอมลกอนการเขารวม แตตองไมหลงจากการสรปขอมลทได โดยใหสทธผ เขารวมสามารถถอดถอนขอมลของตนไดหากตองการ (ดเพมเตมขอ 8.08 การสมภาษณซกถาม) 8.08 การสมภาษณซกถาม (a) นกจตวทยาใหโอกาสผ เขารวมวจยในการรบรขอมลทเหมาะสมเกยวกบรปแบบงานวจย ผลลพธ และขอสรปของงานวจย และใหนกจตวทยาดาเนนการจดการเพอแกไขความเขาใจผดหรอคลาดเคลอนของผ รวมวจยทนกจตวทยาใหความสาคญ (b) หากคณคาความเปนมนษย หรอคณสมบตทางวทยาศาสตร เปนเหตใหตองปดบงหรอยบยงขอมลเหลาน ใหนกจตวทยา ใชเครองมอทเหมาะสมในการลดความเสยงของอนตรายดงกลาว (c) เมอนกจตวทยาตระหนกไดวาเครองมอวจยทาใหเกดอนตรายแกผ รวมวจย ใหนกจตวทยาดาเนนการลดอนตรายนนอยางเหมาะสม 8.09 การดแลและการนาสตวหรอมนษยมาใชในงานวจย (a) นกจตวทยา ไดรบมา ใหการดแล นาไปใช และ ทงสตว ตามขอบเขตทกฎหมายกาหนด และตามมาตรฐานวชาชพ (b) ใหนกจตวทยาทเคยฝกอบรมการทาวจยและมประสบการณดแลสตวทดลอง เปนผดแลแนะนาขนตอนทเกยวของกบสตว และรบผดชอบใหสตวนนไดรบการปฏบตทเหมาะสม สะดวกสบาย ดแลสขภาพ และดแลรกษาเยยงมนษย (c) นกจตวทยาตองมนใจวาทกคนทอยภายใตการดแลของตนทเกยวของกบการนาสตวมาใช ไดรบการอธบายถงกระบวนการศกษาวจย การดแลรกษา และการจบตองสตวทดลอง อยางเหมาะสมตามบทบาทหนาทของแตละคน (d) นกจตวทยาพยายามหาทางลดความไมสบาย การตดเชอ โรคภย หรอการเจบปวดของสตวทนามาศกษาวจย (e) นกจตวทยาทาใหสตวไดรบความเจบปวด ความเครยด หรอ ถอดถอนสงจาเปนในการดารงชวต เฉพาะเมอกระบวนการอนไมเอออานวย และเปาหมายของกระบวนการนนควรเหมาะสมตามหลกวทยาศาสตรและเชงคณคา (f) นกจตวทยากระทาการผาตดภายใตการวางยาสลบทเหมาะสมและดาเนนการตามขนตอนทจะลดอตราการตดเชอและลดอาการปวดระหวางและหลงผาตด (g) เมอถงเวลาทสตวทดลองจะตองเสยชวต ใหนกจตวทยาดาเนนการในทนทในการลดความเจบปวด ดวยกระบวนการทเหมาะสม

Page 22: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 22 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

8.10 การรายงานผลการวจย (a) นกจตวทยาไมสรางขอมลเทจ (ดเพมเตมขอ 5.01a หลกเลยงการใหขอมลเทจ การโกหก หรอการบดเบอนขอมล) (b) หากนกจตวทยาพบวามขอผดพลาดในขอมลทไดตพมพเผยแพรไปแลว ใหนกจตวทยาดาเนนการอยางเหมาะสมในการทาใหถกตอง ไมวาจะเปนการแกไข การถอนขอมลทไดพมพผดไป หรอวธอนทเหมาะสม 8.11 การนาผลงานหรอสวนหนงของผลงานของผอนมาเปนของตนเอง โดยไมไดรบอนญาต นกจตวทยาไมแสดงสวนหนงสวนใดของผลงานของผ อนหรอขอมลของผ อนวาเปนของตน แมวาผลงานนนหรอแหลงขอมลนนไดรบการอางองถงเปนชวงๆ 8.12 Publication Credit (a) นกจตวทยาไดรบ credit ในสทธของผ เขยน และรบผดชอบตองานเขยน เฉพาะในผลงานทไดทาจรง หรอทไดม บทบาทจรง (ดเพมเตมขอ 8.12b Publication Credit) (b) สทธของผ เขยนและ publication credit อน สามารถแสดงถงบทบาทเชงวชาชพของบคคลทเกยวของไดอยางถกตอง แมจะมตาแหนงทางองคกร เชนประธานโครงการ กไมอาจใชสทธผ เขยน สาหรบบทบาทรองในการศกษาวจยหรอในการเขยนผลงานควรไดรบการกลาวถงอยางเหมาะสม เชน ใน footnote หรอบทกลาวนา (c) กรณทนกศกษามชอรวมเปนผ เขยนบทความทมผ เขยนหลายคน ในงานวทยานพนธปรญญาเอก ใหทปรกษาวทยานพนธในภาควชาหารอและหาขอสรปถง publication credit ของนกศกษา ใหเรวทสดเทาททาได ภายใตกระบวนการวจยอยางเหมาะสม ยกเวนภายใตสถานการณเฉพาะบางอยาง (ดเพมเตมขอ 8.12b publication credit) 8.13 การทาซาของขอมลหรอสงตพมพ นกจตวทยาตองไมจดพมพหรอเผยแพรขอมลทเคยไดรบการเผยแพรแลวในอดต แตไมรวมถงการจดพมพซาภายหลงจากทมการแจงขอมลและประสานงานอยางเหมาะสมแลวกบผ ทเกยวของ 8.14 การแบงขอมลงานวจยเพอการตรวจสอบความถกตอง (a) ภายหลงทผลงานวจยถกเผยแพรหรอตพมพ นกจตวทยาไมหวงขอมลจากการวจย แกวชาชพอนทมคณสมบต ซงเปนผ ทตองการจะตรวจสอบการอางสรป ดวยการวเคราะหซา และเปนผ ทจะนาขอมลมาใชเพอประโยชนดงกลาวเพยงอยางเดยวเทานน โดยมการตระหนกถงการรกษาสทธและความลบของผ รวมวจย อยางไรกตามมาตรฐานนไมสามารถหามนกจตวทยาในการเรยกเกบคาใชจายในการใหขอมลดงกลาว (b) นกจตวทยาผขอขอมลจากนกจตวทยาอนเพอตรวจสอบการอางสรป โดยการวเคราะหซา ใหใชขอมลทไดรบมาเฉพาะในวตถประสงคนนๆ และในการขอขอมลงานวจย นกจตวทยาตองมเอกสารขอตกลงเปนลายลกษณะอกษรสาหรบการใชขอมลนน 8.15 ผตรวจทานและผวจารณงานวจย นกจตวทยาผตรวจทานหรอวจารณเอกสารสาหรบเผยแพร ตพมพ ยอมรบ หรอตรวจทานตนฉบบวจย ตองใหความเคารพตอสทธสวนบคคลและความลบของผ ทเกยวของ ตลอดจนสทธความเปนเจาของของขอมลเนอหาดงกลาวและของผ ทเกยวของ

Page 23: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 23 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

9.การทดสอบทางจตวทยา 9.01 หลกพนฐานการทดสอบ (a) นกจตวทยาใชความคดในการแสดงความคดเหน รายงานผล และใหการวนจฉยหรออธบายผลจากการประเมน โดยมพนฐานขอมลและเครองมอทเหมาะสมมาสนบสนนความคดนน (ดเพมเตมขอ 2.04 การยดเหตผลเชงวทยาศาสตรและหลกการทางวชาชพ) (b) นอกเหนอจากทกลาวไวในขอ 9.01 c นกจตวทยาสามารถแสดงความคดเหนเกยวกบลกษณะทางจตใจของบคคลไดกตอเมอไดทา การประเมนทดสอบบคคลนนแลวอยางเหมาะสมเพอสนบสนนความคดเหนหรอขอสรปนนอยางไรกตาม ในกรณทการทดสอบไมสามารถทาได ใหนกจตวทยาบนทกเปนลายลกษณอกษรถงความพยายามทดสอบทไดทาไป และผลทไดจากความพยายามดงกลาว โดยแจกแจงตวแปรทนาจะทาใหเกดขอจากดตลอดจนความถกตองและนาเชอถอของผลทไดหรอขอสรปนนๆ (Validity & Reliability) (ดเพมเตมขอ 2.01 ขอบเขตความสามารถ, 9.06 การแปลผลทไดจากการทดสอบ) (c) เมอนกจตวทยาควบคมดแลการทวนสอบขอมลหรอใหการปรกษา การควบคมดแล และพบวาการทดสอบผ รบบรการนนไมเหมาะสมหรอไมจาเปนในการสรปผลหรอใหความเหน ใหนกจตวทยาอธบายเหตดงกลาว และแหลงของขอมลทนามาแสดงความเหนหรอแนะนา 9.02 การทดสอบและการใชแบบทดสอบ (a) นกจตวทยา ตองควบคมดแล พฒนา คดคะแนน แปลผล หรอนาเครองมอทดสอบ การสมภาษณ แบบทดสอบ หรอเครองมอใดๆ มาประยกตใช ในแนวทางและเปาหมายทเหมาะสมตามวตถประสงคการนาไปใชของเครองมอทดสอบ (b) นกจตวทยาใชเครองมอทดสอบทมการหาความถกตองและนาเชอถอ (Validity & Reliability) ของแบบทดสอบจากกลมตวอยางของประชากรทตองการทดสอบ หากความถกตองและนาเชอถอของแบบทดสอบ ยงไมไดรบการวจยคนควาใหนกจตวทยาอธบายถงขอเดนขอดอยของผลการทดสอบตลอดจนขอจากดของการแปลผลและผลทไดจากการทดสอบ (c) นกจตวทยาใชกระบวนการทดสอบทเหมาะสมกบภาษาและความสามารถของผ ทถกทดสอบ ยกเวนการใชภาษาอนเปนสงสาคญเกยวของกบวตถประสงคการทดสอบ 9.03 การแจงขอมลการทดสอบและการยนยอมรบการทดสอบ (Informed Consent in Assessment) (a) นกจตวทยามการแจงขอมลการทดสอบเพอการยนยอมรบการทดสอบ การตรวจประเมน หรอการวนจฉย ตามทกลาวไวในขอ 3.10 ยกเวนในกรณ 1) การทดสอบถกกาหนดโดยศาลสงหรอกฎหมาย 2) Informed Consent นนถกแสดงเปนนย เนองจากการทดสอบนนเปนสวนหนงของธรรมเนยมปฏบตตามปกตของสถานการศกษา สถาบน หรอองคกร เชนบคคลยนยอมรบการทดสอบเพราะเปนกระบวนการของการสมครงาน หรอ 3) เมอวตถประสงคของการทดสอบคอการประเมนความสามารถในการตดสนใจ ใน Informed Consent ควรจะมการอธบายถงวตถประสงคของการทดสอบ คาธรรมเนยม การเกยวของของบคคลทสาม ตลอดจนขอจากดของสทธสวนบคคล และโอกาสทผถกทดสอบจะสามารถสอบถามหรอไดรบผลการทดสอบ

Page 24: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 24 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

(b) นกจตวทยาแจงใหบคคลนนทราบเกยวกบขอมลการทดสอบและการยนยอมโดยเปดโอกาสใหสอบถามได สาหรบผ ทถกกาหนดโดยหมายศาลหรอกฎหมายใหทาการทดสอบ ใหนกจตวทยาแจงถงวตถประสงคของบรการทดสอบ ดวยภาษาทผถกทดสอบจะสามารถเขาใจไดอยางด (c) นกจตวทยาทมผชวยแปลทางภาษา ควรไดรบอนญาตจากผถกทดสอบในการมผชวยแปล และใหคานงถงการรกษาขอมลสทธสวนบคคลจากผลการทดสอบและแบบทดสอบเปนสาคญ รวมถงคาแนะนา รายงานผล การวนจฉย การอธบายแปลผล และการทดสอบทางนตจตวทยา ตลอดจนถงการปรกษาหารอในขอบเขตทรกษาความลบหรอสทธสวนบคคลไว (ดเพมเตมขอ 2.05 การมอบหมายงานใหผ อน, 4.01 การรกษาสทธสวนบคคล, 9.01 หลกพนฐานการทดสอบ, 9.06 การแปลผลทไดจากการทดสอบ, 9.07 การทดสอบโดยผ ทขาดคณสมบต) 9.04 การเปดเผยขอมลจากการทดสอบ (a) คาวา “ขอมลจากการทดสอบ” หรอ “Test Data” หมายถง คะแนนดบและ scaled scores ทผถกทดสอบตอบคาถามหรอแสดงออกตอสงกระตนจากแบบทดสอบ และสงทนกจตวทยาบนทกระหวางการประเมนทดสอบ อนไดแก ทาทางคาพด และพฤตกรรมของผถกทดสอบ นอกจากน คาตอบจากสวนตาง ๆ ของการทดสอบกจดวาเปน “ขอมลจากการทดสอบ” เชนกน ในการเปดเผยขอมลจากการทดสอบ นกจตวทยาเปดเผยขอมลไดเฉพาะทระบในวตถประสงคการเปดเผย อยางไรกตามนกจตวทยาอาจไมเปดเผยขอมลการทดสอบเพอตองการปกปองผถกทดสอบหรอผ อนทเกยวของจากอนตรายทอาจเกดขนไดจากการนาผลการทดสอบและแบบทดสอบไปใชอยางผดๆ และขาดความเขาใจทถกตองโดยใหระลกไววาการเปดเผยขอมล ความลบ หรอสทธสวนบคคลนน ถกควบคมโดยกฎหมาย (ดเพมเตมขอ 9.11 การเกบรกษาแบบทดสอบ) (b) กรณทไมมการอนญาตจากผถกทดสอบ นกจตวทยาสามารถเปดเผยขอมลจากการทดสอบ ไดเฉพาะกรณทมหมายศาล หรอมกฎหมายบงคบ 9.05 การสรางแบบทดสอบ นกจตวทยาทไดทาการสรางหรอพฒนาแบบทดสอบ ควรใชกระบวนการ psychometric ทเหมาะสม ตลอดจนควรมความเชยวชาญทางวชาชพและความรดานวทยาศาสตรการวจยททนสมยเปนปจจบน ในการออกแบบสรางแบบทดสอบ การสรางความเปนมาตรฐานของแบบทดสอบ (Standardization) การสรางความถกตองแมนยา (Validity) การควบคมหรอการปองกนอคต (Bias) และขอแนะนาในการนาแบบทดสอบไปใช 9.06 การแปลผลทไดจากการทดสอบ ในการแปลผลทไดจากการทดสอบ อนรวมถง การแปลโดยใชอปกรณอเลกโทรนคชวย นกจตวทยาควรใหความสาคญกบเปาหมายการทดสอบเชนเดยวกบความสามารถในการทดสอบ และลกษณะอนของผถกทดสอบ เชนความแตกตางของสถานการณหรอสถานะผถกทดสอบ ความแตกตางในตวบคคล ทางภาษา และวฒนธรรม โดยสงทงหลายนลวนมผลตอวจารณญาณในการตดสนใจของนกจตวทยา และมผลตอความถกตองแมนยาของการแปลผลทได โดยใหนกจตวทยาระบถงขอจากดของการแปลผลในรายงานดวย (ดเพมเตมขอ 2.01b และc ขอบเขตความสามารถ และ 3.01 การเลอกปฏบตทไมเปนธรรม)

Page 25: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 25 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

9.07 การทดสอบโดยผทขาดคณสมบต นกจตวทยาไมสนบสนนใหผ ทขาดคณสมบตใชแบบทดสอบทางจตวทยา ยกเวนเมอเปนการทดสอบภายใตการฝกอบรมและมการควบคมดแลทเหมาะสม (ดเพมเตมขอ 2.05 การมอบหมายงานใหผ อน) 9.08 แบบทดสอบเกา และผลการทดสอบเกา (a) นกจตวทยาไมสรปผลการใหบรการหรอการทดสอบประเมนโดยบนพนฐานขอมลเกาหรอผลการทดสอบทเกาเกนกวาทจะมาใชสาหรบวตถประสงคในปจจบน (b) นกจตวทยาไมสรปผลหรอใหการแนะนาโดยอางองจากแบบทดสอบหรออปกรณทลาสมย และไมเกดประโยชนตามวตถประสงคในปจจบน 9.09 การบรการคดคะแนนและแปลผล (a) นกจตวทยาทใหบรการทดสอบและแปลผลแกผ เชยวชาญในวชาชพอน ใหทาการอธบายวตถประสงค คะแนนมาตรฐาน ความถกตองแมนยา ความนาเชอถอของผลการทดสอบ และสรปผลการทดสอบไดอยางถกตอง ตลอดจนการนาคณลกษณะพเศษอนทไดไปประยกตใชตามวตถประสงคไดอยางถกตองเหมาะสม (b) นกจตวทยาเลอกใชบรการคดคะแนนและแปลผล (รวมถงการใชบรการแปลผลอเลกโทรนค) บนพนฐานของความถกตองแมนยาในกระบวนการและอปกรณ และมการพจารณาอยางเหมาะสมแลว (ดเพมเตมขอ 2.01b และ c ขอบเขตความสามารถ) (c) นกจตวทยารบผดชอบทจะนาเครองมอทดสอบไปใชอยางเหมาะสม รวมถงในการแปลผลและการใชอปกรณการทดสอบ ไมวานกจตวทยาผนนจะเปนผคดคะแนนหรอแปลผลดวยเองหรอไมกตาม 9.10 การแจงผลการทดสอบ ไมวาผคดคะแนนและแปลผลจะโดยนกจตวทยาหรอผชวยหรอโดยบรการภายนอก นกจตวทยาจะเปนผ รบผดชอบในการแจงผลตอผ รบการทดสอบหรอผแทนทไดรบมอบหมาย ยกเวนในบางกรณทจะไมมการแจงผลเชนในการใหการปรกษาในองคกร การประเมนกอนการจางงาน และการประเมนทางนตจตเวช ซงขอจากดกรณนควรมการอธบายแกผถกทดสอบลวงหนา 9.11 การเกบรกษาแบบทดสอบ คาวา “แบบทดสอบ” หรอ “Test Materials” หมายรวมถง คมอ อปกรณ วสด และขอคาถามหรออปกรณทมาเปนตวกระตนในการทดสอบ แตไมรวมถง “ขอมลจากการทดสอบ” หรอ “Test Data” ดงทอธบายไวในขอ 9.04 นกจตวทยาพยายามเกบรกษาความสมบรณ และความปลอดภยของแบบทดสอบ ตลอดจนเครองมอทดสอบอนทเกยวของภายใตขอกาหนดทางกฎหมายและบทบาทตามหนาท ในแนวทางทสอดคลองกบหลกจรรยาบรรณน

Page 26: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 26 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

10.การบาบดรกษา 10.01 การแจงขอมลการบาบดรกษาและการยนยอมรบการรกษา (Informed Consent to Therapy) (a) ในการแจงขอมลการบาบดรกษาและการยนยอมรบการรกษา ตามมาตรฐานขอ 3.10 (Informed Consent) ใหนกจตวทยาแจงแกผ รบบรการใหเรวทสดเทาทจะทาไดภายใตความสมพนธเชงวชาชพ เกยวกบลกษณะและรปแบบการเขาบาบดรกษา คาธรรมเนยม การเกยวของของบคคลทสาม และขอจากดของสทธสวนบคคล ตลอดจนใหโอกาสผ รบบรการไดสอบถามและไดรบคาตอบทเหมาะสม (ดเพมเตมขอ 4.02 การพดคยถงขอจากดของสทธสวนบคคล และ 6.04 คาบรการ และการจดการทางการเงน) (b) ในการแจงขอมลและยนยอมรบการรกษา ดวยแนวบาบดแนวใหมหรอยงไมเปนทรจก ใหนกจตวทยาแจงแกผ รบบรการเกยวกบแนวการพฒนาเปลยนแปลงของการบาบด ปจจยเสยงทอาจเกดขนได โดยมการบาบดรกษาแนวอนมาใหเปนทางเลอก ตลอดจนอธบายรปแบบในการใหความรวมมอของผ รบบรการ (ดเพมเตมขอ 2.01e Boundaries of Competency และ 3.10 Informed Consent) (c) เมอผบาบดอยระหวางการฝกหดและอยภายใตความรบผดชอบของผควบคมดแล (Supervisor) ใหผบาบดแจงแกผ รบบรการวาผบาบดอยระหวางการฝกหด และอยภายใตการดแลของผควบคมดแลทานใด ใหกลาวนามของทานนน 10.02 การบาบดรกษาคสมรสหรอครอบครว (a) เมอนกจตวทยายนยอมใหบรการแกกลมบคคลทมความสมพนธกน เชนคสมรส บคคลสาคญอน หรอผปกครองกบบตรหลาน ใหนกจตวทยาสรางความเขาใจในเรองตอไปนกอนใหบรการ (1) ความสมพนธของผ รบบรการ (2) ความสมพนธหรอบทบาททผบาบดหรอนกจตวทยาจะมตอผ รบบรการแตละทาน โดยการทาความเขาใจนรวมไปถงบทบาทของนกจตวทยา และการนาขอมลทไดจากการบาบดไปใช (ดเพมเตมขอ 4.02 การพดคยถงขอจากดของสทธสวนบคคล) (b) ในกรณทนกจตวทยาถกใหปฏบตหนาททอาจมความขดแยงกน เชนเปนผบาบดครอบครว และยงตองเปนพยานในกระบวนการหยาราง เปนตน กรณนใหนกจตวทยาดาเนนการในการสรางความกระจางในบทบาท ปรบเปลยนบทบาทและถอนตวจากบทบาทอยางเหมาะสม (ดเพมเตมขอ 3.05c ความสมพนธทบซอน) 10.03 การบาบดแบบกลม เมอนกจตวทยาตองใหบรการแกกลมบคคลในรปแบบของกลมบาบด ใหนกจตวทยาอธบายถงบทบาทและหนาทความรบผดชอบของผ เขารวมกลมทกคน ตลอดจนขอจากดของสทธสวนบคคล กอนใหบรการ 10.04 การใหการบาบดแกผทรบการรกษาจากผอน ในการตดสนใจทจะใหบรการแกผ ทรบการรกษาจากผบาบดทานอนอยแลว ใหนกจตวทยาพจารณาอยางรอบคอบถงปญหาจากการบาบดและสวสดภาพของผ รบบรการ ใหนกจตวทยาปรกษาเรองนกบผ รบบรการหรอผดแลตามกฎหมายของผ รบบรการ เพอลดความสบสนและปญหาความขดแยงทอาจเกดขน โดยปรกษากบผบาบดอกทานเมอมโอกาสสมควร และดาเนนการอยางรอบคอบและระมดระวงตอปญหาเชงกระบวนการบาบด 10.05 ความสมพนธเชงชสาวกบผปวยหรอผรบบรการในปจจบน นกจตวทยาไมเกยวของกบความสมพนธเชงชสาวกบผ รบบรการในปจจบน

Page 27: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 27 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

10.06 ความสมพนธเชงชสาวกบญาตหรอบคคลทเกยวของกบผปวย นกจตวทยาไมเกยวของกบความสมพนธเชงชสาวกบบคคลทเปนญาตสนท ผปกครอง หรอบคคลสาคญ ของผ รบบรการในปจจบน และตองไมยตการบรการเพอเออตอประโยชนดงกลาว 10.07 การบาบดผทเคยมความสมพนธเชงชสาว นกจตวทยาจะไมทาการบาบดรกษาผ ทเคยมความสมพนธเชงชสาวดวย 10.08 ความสมพนธเชงชสาวกบบคคลทเคยเปนผปวยหรอผรบบรการ (a) นกจตวทยาไมเกยวของกบความสมพนธเชงชสาวกบผ รบบรการในอดต ทยตการการบาบดรกษาอยางเดดขาดไปเปนระยะเวลานอยกวา 2 ป (b) นกจตวทยาจะไมเกยวของกบความสมพนธเชงชสาวกบผ รบบรการในอดต ทยตการการบาบดรกษาอยางเดดขาดไปภายหลงระยะเวลา 2 ป ยกเวนในเหตผลทไมเหมาะสมอน มาประกอบ นกจตวทยาผ ทเกยวของกบความสมพนธดงกลาวหลงจาก 2 ป นบจากวนทยตการบาบด โดยไมมการตดตอกบผ รบบรการอยางเดดขาดระหวาง 2 ปนน ใหพจารณาในปจจยทเกยวของไดแก (1)ระยะเวลาตงแตการยตการบาบดรกษา (2) รปแบบ ระยะเวลา และความเขมขนของการบาบดรกษาในอดต (3) ผลกระทบหรอผลลพธจากการยตการบาบดรกษา (4) ประวตสวนตวของผ รบการบาบดรกษา (5) สภาวะทางจตใจปจจบนของผ รบการบาบดรกษา (6) ผลกระทบเชงลบทจะเกดกบผ รบการบาบด (7) คาพดหรอการกระทาใด ๆ ทผบาบดกระทาหรอกลาวไวระหวางการบาบดรกษา อนเปนนยเชอเชญหรอแนะนาใหเกดโอกาสของการมความสมพนธเชงชสาวหรอเชงการตดตอทลกซงกบผ รบการบาบด หลงการยตการบาบด (ดเพมเตมขอ 3.05 ความสมพนธทบซอน) 10.09 การทาใหการบาบดขาดตอน เมอมสมพนธเชงสญญาผกมดหรอการจางงาน นกจตวทยาพยายามหาทางแกไขจดการปญหาอยางเปนระบบลวงหนาอยางเหมาะสม เพอรบผดชอบในการดแลผ รบการบาบด เมอหมดสญญาดงกลาว โดยใหพจารณาถงสวสดภาพของผ รบการบาบดเปนสาคญ (ดเพมเตมขอ 3.12 การบรการขาดตอน ) 10.10 การยตการบาบดรกษา (a) ใหนกจตวทยายตการบาบดรกษาเมอมเหตผลอนสมควรวาผ รบบรการไมมความจาเปนทจะตองรบบรการอกตอไปหรอเมอผ รบบรการจะไมไดประโยชนจากการบรการ หรอ การใหบรการบาบดรกษาตอไปสงผลรายตอผ รบบรการ (b) นกจตวทยาอาจยตการบาบดรกษาเมอถกทาใหตกอยในอนตรายหรออยในภาวะเสยงตออนตราย จากผ รบการบาบด หรอผ อนทเกยวของกบผ รบการบาบด (c) เฉพาะกรณยกเวนโดยการกระทาของผ รบบรการหรอผสนบสนนทางการเงนของผ รบบรการ ใหนกจตวทยาเตรยมการยตลวงหนาและแนะนาแหลงใหบรการอนตามความเหมาะสม กอนหนาการยตการบาบดจรง

Page 28: หลักจรรยาบรรณส ําหรับนัก ...psy.slc.ac.th/img/psy/file/ac/psy1.pdfส องโสม พ งพงศ และ ภ ทราน จ

หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต หนา 28 / 28

สองโสม พงพงศ และ ภทรานจ แสงจนทร แปลและเรยบเรยงจาก APA's 2002 Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct with the 2010 Amendments

การเปลยนแปลงแกไข หลกจรรยาบรรณสาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต ฉบบป 2002 ของสมาคมจตวทยาอเมรกน ในป 2010

สภาบรหารและคณะกรรมการสมาคมจตวทยาอเมรกนไดดาเนนการปรบปรงแกไข หลกจรรยาบรรณ

สาหรบนกจตวทยาและมาตรฐานการประพฤตปฏบต ฉบบป 2002 (Ethical Principles of Psychologists and Code of

Conduct 2002) ระหวางการประชมในเดอนกมภาพนธ ปค.ศ.2010 เนอหาทเพมเตมใหมคอสวนทขดเสนใต และสวนท

ถกขดฆาทบคอสวนทตดออกไป ทมาสาหรบการแกไขเปลยนแปลงนอยใน “รายงานกรรมการบรหารดานจรรยาบรรณ ป

ค.ศ.2009” ซงไดรบการตพมพเพอเผยแพรในวารสาร “American Psychologist” ฉบบเดอนกรกฎาคม-สงหาคม ป ค.ศ.

2010 (ปท 65 ฉบบท 5)

เนอหาเดมและการเปลยนแปลงมดงน

บทนาและการนาไปใช (Introduction and Application)

ในกระบวนการตดสนความประพฤตทางวชาชพ นกจตวทยาตองพจารณาหลกจรรยาบรรณ รวมกบกฎหมาย และระเบยบขอบงคบของกรรมการวชาชพ ในการนาหลกจรรยาบรรณมาประยกตใชในงาน นกจตวทยาอาจพจารณาคมอหรอแนวทางปฏบตเชงวชาชพและเชงเปนเหตเปนผลทางวทยาศาสตร (Professional and Scientific Process) และการนามาใชอยางมสต ตลอดจนการปรกษากบผ อนในวชาชพจตวทยา หากหลกจรรยาบรรณกาหนดมาตรฐานไวสงกวาขอกาหนดกฎหมาย นกจตวทยาตองรกษามาตรฐานตามหลกจรรยาบรรณ และหากความรบผดชอบทางจรรยาบรรณขดแยงกบขอกาหนดกฎหมาย ใหนกจตวทยาทาใหเปนททราบโดยทวกนวาตนจะยดถอตามหลกจรรยาบรรณ และหาวธการทจะยตขอขดแยงตามความรบผดชอบ แตหากขอขดแยงดงกลาวไมสามารถแกไขไดดวยวธการทไดลองแลว ใหนกจตวทยาอาจยดตามขอกาหนดแหงกฎหมาย หรอขอบงคบอนๆ ในการรกษาไวซงหลกพนฐานแหงสทธมนษยชน 1.02 ความขดแยงระหวางจรรยาบรรณ และกฎหมาย ขอบงคบ หรออานาจการปกครองอนทางกฎหมาย

หากความรบผดชอบทางจรรยาบรรณของนกจตวทยาขดแยงกบขอกฎหมาย กฎระเบยบ หรอกฎการปกครองอน ใหนกจตวทยา 1) ศกษาพจารณาปญหาความขดแยงใหชดเจน 2) แจงใหคกรณทราบถงความรบผดชอบในการรกษาจรรยาบรรณวชาชพของนกจตวทยา และ 2) 3) ดาเนนการจดการแกไขขอขดแยงใหเหมาะสมและสอดคลองกบหลกทวไปและมาตรฐานจรรยาบรรณในการประพฤตปฏบต (General Principles and Ethical Standard of the Ethics Code) หากดาเนนการจดการแลวแตไมสามารถแกไขได นกจตวทยาอาจยดตามขอกฎหมาย ขอบงคบ หรอกฎการปกครองนนๆ ไมวาจะอยภายใตเงอนไขใดๆกตาม หลกจรรยาบรรณนควรถกนาไปใชเพอสรางความเปนธรรมและปองกนการละเมดสทธมนษยชน 1.03 ความขดแยงระหวางหลกจรรยาบรรณ และความตองการของหนวยงาน

หากหนวยงานทนกจตวทยาเกยวของดวยมความตองการทขดแยงกบหลกจรรยาบรรณ ใหนกจตวทยา 1) ศกษาพจารณาปญหาความขดแยงใหชดเจน 2) แจงใหหนวยงานทราบถงความรบผดชอบในการรกษาจรรยาบรรณวชาชพของนกจตวทยา และ 3) จดการความขดแยง ในแนวทางทสามารถเขากบหลกจรรยาบรรณได ตามขอบเขตทเหมาะสมและเปนไปได ดาเนนการจดการแกไขขอขดแยงใหเหมาะสมและสอดคลองกบหลกทวไปและมาตรฐานจรรยาบรรณในการประพฤตปฏบต (General Principles and Ethical Standard of the Ethics Code) และไมวาจะอยภายใตเงอนไขใดๆกตาม หลกจรรยาบรรณนควรถกนาไปใชเพอสรางความเปนธรรมและปองกนการละเมดสทธมนษยชน