Embed Size (px)
Citation preview
รายงานการวจย
เรอง
แนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
โดย
ผ ชวยศาสตราจารยจง บญประชา
ไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา
ปงบประมาณ 2553
http://www.ssru.ac.th
รายงานการวจย
เรอง
แนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
โดย ผชวยศาสตราจารยจง บญประชา
ไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา
ปงบประมาณ 2553
http://www.ssru.ac.th
กตตกรรมประกาศ
การวจยเรองแนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก สาเรจ
ลงไดดวยความชวยเหลอของบคคล คณะนตบคคล หนวยงานของรฐ ทรวมมอและใหขอมลอน
เปนประโยชนตองานวจยในคร งน เปนอยางยง ขาพเจาในฐานะผ วจยขอกราบขอบพระคณและ
ขอบคณทกทานทมสวนเกยวของชวยใหงานดงกลาวสาเรจลงดวยด
ผ ชวยศาสตราจารยจง บญประชา
ผ วจย
11 กนยายน 2553
http://www.ssru.ac.th
สารบญ
หนา
กตตกรรมประกาศ (1)
บทคดยอภาษาไทย (2)
บทคดยอภาษาองกฤษ (3)
สารบญ (4)
สารบญภาพ (6)
สารบญตาราง (7)
บทท 1 บทนา 1
ความสาคญและทมาของปญหา 1
ว ตถประสงคของโครงการวจย 2
ขอบเขตของโครงการวจย 2
แนวคด ทฤษฎทเกยวของ 3
วธการดาเนนการวจย 4
เครองมอทใชในการวจย 5
ผลทคาดวาจะไดรบเมอดาเนนงานเสรจสน 5
บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 7
ประเภทของของทระลก 7 วสดและรปแบบของทระลกในทองถน 10
การเพมมลคาสนคาดวย การออกแบบ 12
บทท 3 วธการดาเนนการวจย 20
การเกบรวบรวมขอมล 20
ประชากรและกลมตวอยาง 20
เครองมอทใชในการวจย 20
การวเคราะหขอมล 21
http://www.ssru.ac.th
(5)
บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 23
รปแบบผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก 23
พฤตกรรมของผ ซอสนค าทระลก 36
จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค ของสนคาของทระลก 40
บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 43
สรปผลการวจย 43
อภปรายผลการวจย 45
ขอเสนอแนะจากผลการวจย 47
บรรณานกรม 50
ประวตผ วจย 51
http://www.ssru.ac.th
การวจยเรอง แนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
ชอผวจย ผ ชวยศาสตราจารย จง บญประชา
หนวยงาน มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา
ปทวจย 2553
บทคดยอ
การวจยในคร งน มวตถประสงค 1) เพอเสนอแนะแนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑ
ชมชนประเภทของทระลก เพอเพมมลคาผลตภณฑและสงเสรมการขาย 2) เพอพฒนาและปรบปรง
กระบวนการคด การออกแบบและการผลต ผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก เพอเพมขดความสามารถ
และศกยภาพในการแขงขนทางการตลาดของชมชนทองถน
ผลการวจยพบวา จดแขงของผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก คอ
1. มรปแบบสนคาทสวยงาม
2. การผลตมคณภาพด 3. ราคาไมแพงเหมาะสมกบคณภาพ จดออนของผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก คอ
1. รปแบบสนคาซ า ๆ ไมมความแปลกใหมในตวผลตภณฑ 2. วสดทใชคณภาพไมคอยด ไมคงทน เสยหายงาย 3. ราคาแพง เมอเทยบกบสนคาประเภทอน โอกาสในการพฒนาสนคาของทระลก คอ 1. รปแบบสนคา ความแปลกใหม ทนสมย 2. ความสวยงามของสนคา 3. การประชาสมพนธทด อปสรรคในการพฒนาสนคาทระลก คอ 1. คณภาพสนคาไมไดมาตรฐาน ไมมความคงทน เสยหายงาย 2. รปแบบของสนคา ไมมความหลากหลาย สนคารปแบบซ ากน 3. สภาพเศรษฐกจและการเมองในปจจบน
http://www.ssru.ac.th
Research title Guidelines for Design and Development of OTOP’s Souvenir Products
Researcher Assistant Professor Jong Boonpracha
Institution Suan Sunandha Rajabhat University
Year 2010
Abstract
The purposes of this research were to 1) to guideline the design and development of local
souvenir product to add value and promote the products 2) to develop and adapt the thinking process in
designing and producing local souvenir product to increase capacity and potential in market competition
Finding indicate that
Strengths of local souvenir product is
1. aesthetic in products
2. good quality in production
3. compromise between prices and quality
Weaknesses of local souvenir product is
1. repetitive design in products
2. inconsistency quality of material
3. expensive if comparing with other products
Opportunities of local souvenir product is
1. update and creative in design
2. product aesthetic
3. good public relation
Threats of local souvenir product
1. Lower standard and easy to breakage
2. lack of diversity in products
3. current economic and politic
http://www.ssru.ac.th
สารบญภาพ ภาพท หนา
4.1 แสดงผลตภณฑของทระลก หวโขนจาลองยอสวน 23
4.2 แสดงผลตภณฑของทระลก เพอการบชา 24
4.3 แสดงผลตภณฑของทระลก เพอการบชา 24 4.4 แสดงผลตภณฑของทระลก เครองแกว 25 4.5 แสดงผลตภณฑของทระลกจากว สดธรรมชาต 25 4.6 แสดงผลตภณฑของทระลกตกแตงรางกาย 26 4.7 แสดงผลตภณฑของทระลกจากเศษเหลก 26 4.8 แสดงผลตภณฑของทระลกจากว สดโลหะ 27 4.9 แสดงผลตภณฑของทระลกเซรามกส 27 4.10 แสดงผลตภณฑของทระลกจากกะลามะพราว 28 4.11 แสดงผลตภณฑของทระลกจากกะลามะพราว 28 4.12 แสดงผลตภณฑของทระลกของประดบตกแตง 29 4.13 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของบรโภค 29
4.14 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของบรโภค 30
4.15 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตง 30 4.16 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตงวสดธรรมชาต 31 4.17 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตงวสดไม 32 4.18 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตงโคมไฟ 32 4.19 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตง 33
http://www.ssru.ac.th
สารบญตาราง ตารางท หนา
4.1 ข อมลท วไปของผ ซอสนคาทระลก 34
4.2 พฤตกรรมของผ ซอสนค าทระลก 36
4.3 แสดงความสาคญของปจจยทมอทธพลตอการ
ตดสนใจเลอกซอสนคาของทระลก 39
4.4 แสดงอนดบจดแขงของสนค าทระลก 40
4.5 แสดงอนดบจดออนของสนคาทระลก 41
4.6 แสดงโอกาสในการพฒนาสนคาของทระลก 41
4.7 แสดงอปสรรคในการพฒนาสนคาทระลก 42
http://www.ssru.ac.th
บทท 1
บทนา
ความสาคญและทมาของปญหา
OTOP หรอ“หนงตาบล หนงผลตภณฑ” เปนแนวคดทตองการใหแตละหมบานม
ผลตภณฑหลกเปนของตวเอง เปนผลตภณฑทใชว ตถดบหรอทรพยากร และภมปญญาทองถนมา
ทาการพฒนาจนกลายเปนสนคาทสามารถสรางรายไดแกชมชน การกระตนเศรษฐกจระดบราก
หญา โดยผลกดนโครงการหนงตาบลหนงผลตภณฑ (OTOP) เพอใหชมชนคดคนสนคาจากทองถน
ทมเอกลกษณ สามารถ พฒนาคณภาพตรงใจตลาดและเพมมลคาใหกบสนคาจนสามารถนาสง
ออกไปขายย ง ตางประเทศได มหนวยงานของรฐเขามาสนบสนน ในเรองวชาการ เทคโนโลย
ชองทางการตลาด และขยายโอกาสใหชมชนเขาถงแหลงทน เปาหมายทวางไวคอ ชมชนตอง
ปรบเปลยนตนเอง ยกระดบจากฐานะผ ผลตสนคาข นมาเหมอนเปนบรษทยอย ๆครบวงจรท งการ
บรหารจดการ ดแลระบบการเงนและระบบบญช ควบคมการผลตใหไดมาตรฐาน ออกแบบบรรจ
ภณฑใหมความทนสมย มความคลองตวในการตดตอตลาด ไดดวยตวเอง ทาใหรายไดจากการขาย
สนคา หมนเวยนอยในชมชน เศรษฐกจของชมชนเขมแขง สมาชกในชมชนพงตนเองได
จากการรายงานของหนงสอพมพประชาชาต ฉบบวนท 20 ธนวาคม 2548 ตวเลขยอด
จาหนายสนคาเพมข นอยางตอเนอง จากป 2545 เทากบ 16,700 ลานบาท ขย บสงข นมาเปน 33,200
ลานบาท ในป 2546 และกาวข นมาเกอบ 50,000 ลานบาท ในป 2547 และคาดการณวาในป 2548
จะมยอดจาหนายทะล 1 แสนลานบาทหรอเพมข น 1 เทาตว ความพยายามทจะดนยอดจาหนาย
สนคา ใหถงตามเปาหมายทวางไว นอกเหนอจากจดการแสดงสนคาทผานคดเลอก ในศนยกลาง
แสดงสนคา เมองทองธาน เพอจดแสดงสนคาจ านวนกวา 5,000 รายการ จากผ สนใจเขารวมงานถง
37,754 ราย
เงอนไข ของความจรงทเกดข น สนคาทจดแสดงในงานมสดสวนของจานวนของ
ผ ประกอบการ SME และผ ประกอบอสระเปนสวนใหญ สนคาทมาจากชมชนทแทจรงมสดสวนท
นอยมาก สนคาจากชมชนไมสามารถสกบคณภาพสนคาทเปนของกลม SME ได พบวาสนคาชมชน
มขอจากดทย งไมสามารถพฒนาสนคาสนคาใหตรงกบความ ตองการของลกคา ซงเปนกลมทม
อ านาจการซอท งในเมองและตางชาต และชมชนย งขาดความสามารถในการบรหารจดการ ไมผาน
มาตรฐานสนคาทโครงการต งตามข นของระดบดาว จากขอจากดดงกลาว ตวเลขของการเตบโตของ
การจาหนายสนคาจงตกอยในกลม SME เปนสวนใหญทมศกยภาพในการพฒนาเทาทนตลาด
มากกวา
http://www.ssru.ac.th
2
สมหญง พงศพมลไดกลาววาผลตภณฑ ชมชนทเคยสรางรายไดจากการสงเสรมของภาครฐ
กาลงถงวกฤตเมอเกดการแขงขนกนเองโดยการผลตสนคารปแบบเดมๆออกจน ลนตลาดและไม
สามารถปรบราคาทเหมาะสมกบตนทนได ขณะทคนกลางใชฝมอชาวบานไปตอยอดสรางกาไร
หนทางรอดคอการใชวชาการดานการออกแบบชวยเสรมคณคาของงาน ชาวบานผ ผลตสวนหนงได
ผลตสนคาโดยมคน กลางเปนผ ก าหนด กจะทาสนคาเดมๆซ าๆไปตามทส งมา โดยไมไดมการ
พฒนาผลงานของตนสนคาทสงไดราคาต า ขณะทคนกลางสวนหนงนาสนคาเดมของชาวบานไป
ปรบเปลยนพฒนารปแบบใหม ๆเปน
แบรนดของตน เปนทถกใจของตลาด ททาใหมมลคาทสงข นกวาหลายเทา ท งทงานสวนใหญเปน
ฝมอของชาวบานแตเพยงเขาขาดขอมลและผ ทจะเขา ไปสงเสรมในการพฒนารปแบบผลตภณฑ
ของตน
ธนสทธ จนทะร ไดใหความเหนเพมเตมวา การทนกวชาการเขามาเสรมฐานการผลตของชมชนจะ
เปนการสรางทางเลอกเพราะ เราเองกจะเขาใจในหลกการออกแบบวาไมควรย าอยก บท และ
สามารถใชความรในการวเคราะหความตองการของผ บรโภคได แตชาวบานจะเปนผ ผลต การ
เปลยนแปลงอาจเปนเรองยากของชมชนแตหากเราคอยใหค าปรกษาประคบ ประคองกจะเกดความ
เชอม น สนคาทผลตออกมากจะขายไดและมมลคาราคาทดข น
วตถประสงคของโครงการวจย
1. เพอเสนอแนะแนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก เพอ
เพมมลคาผลตภณฑและสงเสรมการขาย
2. เพอพฒนาและปรบปรงกระบวนการคด การออกแบบและการผลต ผลตภณฑชมชน
ประเภทของทระลก เพอเพมขดความสามารถและศกยภาพในการแขงขนทางการตลาดของชมชน
ทองถน
ขอบเขตของโครงการวจย ในการวจยคร งน มขอบเขตของการศกษาวจยดงตอไปน 1 การศกษาวจยเพอใชเปนแนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของ
ทระลก
2. เปนทระลกทผลตจากวสาหกจชมชนหรอวสาหกจขนาดกลางหรอขนาดยอม โดยเนน
ของทระลกทมรปแบบทสะทอนถงวถชวตหรอวฒนธรรมไทยหรอภมปญญาไทย
3. วสดทใชทาผลตภณฑของทระลกจะเปนวสดทมาจากวสดพนถนหรอวสดทผลต
ภายในประเทศไทยเปนหลกในกระบวนการผลต
http://www.ssru.ac.th
3
ผลทคาดวาจะไดรบเมอดาเนนงานเสรจสน ก. ผลสาเรจของโครงการวจย
1. ไดตนแบบทสามารถใชเปนแนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของ
ทระลกทมมลคาเพมและสามารถสงเสรมการขาย ตลอดจนจดเดนทแตกตางในการทาการตลาด เพอการ
แกปญหาเศรษฐกจชมชนในปจจบน และสรางความเขมแขงดานเศรษฐกจแกชมชนทองถน
2. เปนการตอยอดภมปญญาชมชนในการออกแบบผลตภณฑทระลกดวยการเสรมความหมาย
ในทางบวก 3. เปนแนวทางของรปแบบเพอนาไปประยกตใชกบผลตภณฑใกลเคยงในชมชนแวดลอม ทาใหเกดการถายโอนดานความคดเชงสรางสรรคในการออกแบบ ทเปนแนวคดแบบบรณาการท
นาไปสการใชงานไดจรงในชมชนทองถน
ข. ความค มคาของโครงการวจย
1. โครงการน ทาใหเกดความรวมมอระหวางภาคอดมศกษาและชมชนทองถนอยางเปน
รปธรรม
2. มผลตอการกระตนเศรษฐกจระดบรากหญา เปนการผลกดนโครงการหนงตาบลหนง
ผลตภณฑ (OTOP) เพอใหชมชนคดคนสนคาจากทองถน ทมเอกลกษณ สามารถ พฒนาคณภาพ
ตรงกบความตองการทางการตลาดและการเพมมลคา 3. ความคมคาในดานการกระจายความรและถายทอดความรใหหนวยงานทองถนและ
ชมชน ไดมศกยภาพในการผลตและสามารถพงพาตนเองไดแบบย งยน ตามแนวคดเศรษฐกจ
พอเพยง
4 ผลการศกษาทไดสามารถนาไปประยกต ปรบปรงเพอพฒนาเนอหาหลกสตรการเรยน
การสอน ทาใหบคลากรในสถาบนอดมศกษามความเขาใจและมสวนรวมในการพฒนาสรางความ
เขมแขงและความเปนเลศทางวชาการ จากกระบวนการวจยทสอดคลองกบศกยภาพชมชนทองถน
http://www.ssru.ac.th
บทท 2
เอกสารและงานวจยทเกยวของ
ความเปนมาของผลตภณฑของทระลก ไมไดมหลกฐานแนชดวาเกดข นเมอใด แตนาจะเกดจาก
ลกษณะนสยและพฤตกรรมของผ คนทมการเดนทางทองเทยวพบปะสงสรรค รวมท งความตองการทจะ
ย าเตอนความทรงจาและการระลกนกถงสงทไดพบเหน และไดไปเยยมเยอนมา สวนความหมายของท
ระลกมคาจดความตาง ๆ ดงน
ของทระลก (Souvenir) หมายถง สงตางๆทเกบรกษาไวหรอใชเปนเครองเตอนความจาเกยวกบ
เรองราวหรอเหตการณหรอเหตการณตางๆ
ของทระลก หมายถง สงตางๆ ทนามาใชเปนตวจงใจ ใหเกดการคดถงหรอนกถงเรองราวทได
เกยวของ
ของทระลก หมายถง สงทใชเปนสอเพอหวงผลทางดานความทรงจา ใหสงทผานมาในอดต
กลบกระจางข นในปจจบน
ของทระลก หมายถง สญลกษณแทนบคคล เรองราว ฯลฯ ทไดรบการออกแบบสรางสรรคข น
เพอกระตนหรอเนนย าความทรงจาใหคดถงหรอนกถงอยเสนอในบคคล เหตการณหรอเรองราว ฯลฯ
น น
ของทระลกน มชอเรยกแตกตางออกไปอกตามโอกาสอก เชน "ของชารวย" หมายถง ของตอบ
แทนผมาชวยงาน เชน งานแตงงาน งานศพ "ของกานล" หมายถง สงของทนาไปใหแกผ ทรกและนบถอ
และ "ของขวญ" หมายถง สงของทใหกนเพออธยาศยไมตร
ประเภทของของทระลก
ของทระลกซงทาออกมาในรแบบตางๆ เชน ของบรโภค ของใช เครองประดบ ฯลฯ มความ
เกยวของกบวสด เทคนควธทา จดมงหมายในการผลตและการนาไปใช ตลอดจนอทธพลอนๆ เชน
http://www.ssru.ac.th
5
ความเชอ ศาสนา การเมอง ว ฒนธรรม เศรษฐกจและสงคม ทาใหของทระลกมรปแบบทแตกตางกน
ออกไป การจดประเภทของทระลกสามารถจดไดโดยยดหลกตอไปน
1. การจดประเภทตามรปแบบของทระลก
การจดประเภทของทระลกสามารถจดตามรปแบบทปรากฏไดดงน
1) ของทระลกทผลตข นตามแบบประเพณนยม คอ ของทระลกทผลตข นโดยสบทอดรปแบบ
ตอกนมาจากบรรพบรษ โดยในอดตน นสรางข นเพอประโยชนใชสอยเปนหลก เมอสภาวะความเปนอย
เปลยนแปลง จดมงหมายของการใชสงน น จงอาจเปลยนแปลงไปเปนของทระลกแกนกทองเทยวได
เชน ผลตภณฑพนบานตางๆ เปนตน
2) ของทระลกทผลตข นตามแบบสมยนยม เปนของทระลกทผลตข นตามความนยมในสงใด
สงหนงหรอเรองราวใดเรองราวหนงในช วระยะเวลาหนง จากน นกเสอมความนยมไปพรอมกบรปแบบ
ใหมเขามาแทนท
2. การจดประเภทตามวสดทใชผลต
การจดแบงของทระลกตามวสดทใชผลตสามารถแบงได 3 ประเภท ซงอาจจะผลตโดยใชว สด
ประเภทใดประเภทหนงหรอใชผสมกน รายละเอยดมดงน
1) ของทระลกทผลตจากวสดธรรมชาต เปนของทระลกทนาเอาว สดธรรมชาตมาเสรม เตม
แตง ประกอบตอ ดดแปลง เปนเครองใชไมสอย เครองประดบหรอวตถทางศลปะซงบางอยางย งคง
รปแบบตารมตนแบบของธรรมชาตเดมหรอตอเตมบาง เชน ของทระลกทผลตจากเปลอกหอย ดอกไม
แหง น าเตาและกะลามะพราว เปนตน นอกจากน ย งนาเอาว สดธรรมชาตมาสรางสรรคเปนของทระลก
รปแบบใหมข น
2) ของทระลกทผลตจากวสดสงเคราะห เปนการนาเอาว สดสงเคราะหมาใชในการผลตของท
ระลก ซงคณสมบตทางกายภาพของวสดแตละชนดน นมความแตกตางกน เชน แกวมความใสเปน
ประกายทองมความสกปล ง พลาสตกมสสนสวยสด เปนตน จากคณสมบตของวสดและกรรมวธในการ
http://www.ssru.ac.th
6
ผลตทแตกตางกนจงทาใหเกดของทระลกรปแบบตาง ๆมากมาย เชน เครองแกว เครองทอง ผลตภณฑ
โลหะและผลตภณฑพลาสตก เปนตน
3) ของทระลกทผลตจากเศษวสด เปนการนาว สดธรรมชาตหรอวสดสงเคราะหทเหลอใชแลว
มาประดษฐเปนสงของตาง ๆซงสวนมากมกจะใชเปนของทระลกเพอประโยชนในทางประดบตกแตง
3. การจดประเภทตามประโยชนใชสอย
การจดแบงของทระลกตามประโยชนใชสอยน จดแบงตามจดประสงคของการนาไปใชวาใชในลกษณะ
ใด แบงได 3 ประเภท คอ
1) ของทระลกประเภทของบรโภค หมายถง ของทระลกประเภทอาหาร แตเดมน นคงเปนเพยง
การแบงปนอาหารกนในลกษณะทคงเปนธรรมชาตอยเชน ผลไม เนอสตว เปนตน ปจจบนมการปรง
แตงอาหารท งในดานรปแบบและรสชาต รวมถงการจดใสภาชนะและหบหอทสวยงามเปนทตองการ
ของผ บรโภค ฉะน นอาหารไมเปนเพยงใชบรโภคโดยตรง หากย งใชแลกเปลยนซอขายหรอมอบใหแก
กนในโอกาสตางๆอกดวย เชน ขนมลกชบ ขนมเทยนเสวย ขงดอง กระเทยมดอง เปนตน ดวยเหตท
อาหารเปนสงทไมสามารถเกบไวไดนาน อาหารจงมกไมคอยไดรบการยอมรบวาเปนของทระลก
เหมอนกบวตถอยางอน
2) ของทระลกประเภทของอปโภค ไดแก ของทระลกประเภทเครองใชตาง ๆเปนสงทผลตข น
เพอตอบสนองตอความตองการทางดานรางกายเปนสวนใหญ ของทระลกประเภทน ไดแก ผลตภณฑ
พนบานตางๆ โคมไฟ เชงเทยน ตะเกยง เปนตน
3) ของทระลกประเภทของตกแตง เปนของทระลกทผลตข นเพอตอบสนองตอความตองการ
ทางดานจตใจ ไดแก เครองประดบรางกายและอาคารสถานทตางๆ เปนต
4. การจดประเภทตามจดประสงคของผลต
ของทระลกอาจแบงไดตามจดประสงคเฉพาะในการผลต เชน ผลตข นเพอระลกถง
บคคล งาน เหตการณและสถานทตางๆ ดงน
http://www.ssru.ac.th
7
1) ของทระลกทผลตข นเฉพาะบคคล ไดแก ของทระลกทจดทาข นเพอเปนเกยรตแกบคคลใด
บคคลหนงหรอเพอจาหนายจายแจกใหกบบคคลอน เพอเตอนใจใหระลกถงบคคลน น รปแบบของท
ระลกประเภทน ไดแก รป โล เหรยญ ถวย ธง ฯลฯ
2) ของทระลกผลตข นเฉพาะงาน เปนการผลตข นเพอแจก แลก ซอขายเฉพาะงานใดงานหนง
เชน งานแสดงสนคา งานแตงงาน งานศพ งานฉลองมงคลสมรส งานศษยเกา ฯลฯ
3) ของทระลกทผลตข นเฉพาะเหตการณ หมายถง ของทระลกทผลตข นเพอระลกถง
เหตการณตางๆ อาจเปนเหตการณทด ทรายแรง หรอเปนเหตการณในประวตศาสตร ของทระลก
ประเภทน อาจผลตในรปของวตถ รปจาลอง สญลกษณแทน ฯลฯ
4) ของทระลกทผลตข นเฉพาะท หมายถงของทระลกทผลตข นเพอระลกถงสถานทใดสถานท
หนง อาจแสดงใหเหนรปแบบเฉพาะของทองถนโดยใชว สดและเทคนควธทสบทอดกนมาในทองถน
น นหรอนาเอารปแบบของสงใดสงหนง รปแบบของบคคลหนงหรอเหตการณใดเหตการณหนงทม
เฉพาะในทองถนน น เมอนาเอารปแบบน นมาผลตเปนของทระลกกจะชวยใหระลกถงสถานทแหงน น
ได
วสดและรปแบบของทระลกในทองถน
วสดทใชในการผลตของทระลกในทองถนจากการสารวจในจงหวดล าปาง ล าพน และ
เชยงใหม พบวามหลายประเภท ทสาคญมดงน
1. ไม เปนวสดทใชในการผลตสนคาของทระลกทนยมแพรหลาย ไมทนามาแกะสลกกน
ไดแก ไมสก ไมชงชน ไมโมกมน ไมฉาฉา ฯลฯ ปจจบนใชไมฉาฉาเปนสวนใหญเพราะเปนไม
เนอออน งายตอการแกะสลก และราคาถกกวาแตลายไมไมสวยเหมอนไมชนดอน งานแกะสลกม
รปลกษณะตางๆ มากมาย เชน เครองเรอน ภาพแกะสลก กรอบรป ภาชนะ รปสตว รปคน รป
ดอกไม ฯลฯ สวนไมชนดอนนอกเหนอจากไมทใชแกะสลกแลวทนยมนามาประดษฐเปนของทระลก
เชนกน ไดแก ไมไผ ซงอาจนามาใชในรปแบบตางๆ เชน การประกอบแขนงไมไผเปนอาคาร
เลก ๆ โมบาย การทาเครองเขน ฯลฯ แตททากนแพรหลายมากคอ เครองจกสาน ไดแก เปนรป
http://www.ssru.ac.th
8
เครองใชในบาน เชน พด กระบง กระจาด กระตบ เขง ฯลฯ เครองมอตางๆ เชน
ลอบ ไซ ของ สวนทเปนของเบดเตลดท วไป ไดแก กระเปาถอ หมวก ของเลน ของประดบ เปน
ตน สวนไมชนดอนทนามาใชในการจกสารไดแก แหยง หวาย เปนตน
2. ผกตบชวา เปนพชน าข นอยตามแมน าล าคลองและหวยหนองคลองบงท วไป เปนพชทม
ความเจรญเตบโตและขยายพนธไดรวดเรวจนกลายเปนวชพช ทาใหเกดน าเสยและการไหลเวยนของน า
ไมสะดวก แตดวยคณสมบตของผ กตบชวาทมความเหนยวและทนทาน จงมผ คดนาเอามาทาประโยชน
โดยนามาตากแหงแลวนาเขาเครองรดและนาไปถกหรอสานเปนหมวก กระเปา ตะกรา กระจาด แผน
รองแกว เปนตน
3. ผาและเสนใย เปนวสดทนยมผลตเปนของทระลกทแพรหลายอกประเภทหนง เชน ผ า
ไหม ผ าฝาย ในรปของเครองนงหม ของใช ของประดบตาง ๆมการตกแตงสและลวดลายบนพนผา
แบบตางๆ เชน การทอลวดลาย การย อมบาตก การย อมมอฮอม การปกลาย การพมพ ซลค
สกรน ฯลฯ
4. ดน ผลตภณฑททาจากดน ไดแก เครองป นดนเผามท งเครองป นดนเผาแบบ Earthen Ware
เปนเครองดนเผาทเผาในอณหภมต า ลกษณะเครองป นดนเผามเนอหยาบ มสเทาออน น าตาลออน
เหลองออน เคาะมเสยงทบไมกงวาน เชน ภาชนะ ของประดบ ของใชตางๆ ทเผาโดยวธการเผาแบบ
กลางแจง เปนตน นอกจากน ย งมเครองป นดนเผาประเภท Ston Ware ซงเผาในอณหภมสง (1190 ◌ซ –
1390 ◌ซ) มเนอแนนหยาบและแขงแกรงมาก สวนอกประเภทหนงททากนแพรหลายท งในรปแบบของ
ภาชนะและของประดบตางๆ คอ เครองป นดนเผาประเภท Porcelain Ware เปนเครองป นดนเผาทใชดน
สขาวและสวนผสมอนๆ เผาในอณหภม 1250 ซ ข นไปจะไดเครองป นดนเผาทมเนอละเอยด ลกษณะ
คลายแกวมความแขงแกรงมาก น าและของเหลวไมสามารถซมได
5. ตนปอสา ใชทากระดาษโดยใชเยอเปลอกของตนสามารถทาตามกระบวนการการทากระดาษ
นยมเอาไปทารม ของใชและของประดบอนๆ เชน กระเชา ถาด ตกตา กระดาษ หอของขวญ ดอกไม
ประดษฐ ภาพเขยน ฯลฯ ปจจบนของทระลกจากกระดาษสาเปนทแพรหลายพอสมควรเพราะสามารถ
นามาประดษฐไดหลายรปแบบ รวมท งสามารถระบาย ย อมและพมพสลวดลายบนเนอกระดาษได
http://www.ssru.ac.th
9
วสดเหลาน เปนวสดธรรมชาตทสามารถหาไดในทองถนสามารถนามาสรางสรรคผลงานไดหลาย
รปแบบ ตามแตผ ออกแบบจะคดประดษฐกนข นมา ในการศกษาใยวชาออกแบบของทระลก เนนถงการ
ใชเศษวสดมาใชประโยชน จากวสดและรปแบบของทระลกในทองถนทกลาวมาแลวน น เราสามารถ
นาเอาว สดเหลอใชมาใชประโยชนตอได เชน เศษไมทเหลอจากการแกะสลก เสนใยจากการทอผา เศษ
ดน เศษกระดาษสา เปนตน
การเพมมลคาสนคาดวย การออกแบบ (V.A.D. : Value Added by Design)
กรอบแนวความคดในการเพมมลคาของสนคา (Value Added) ของโลกนอกจากจะเปนการ
เปลยนแปลงวสดพนฐานใหม ประโยชนใชสอยมากข นดวยเทคโนโลยแลว การเพมมลคาสนคาดวย
การออกแบบเปนทยอมรบ กนมานานและกาลงเขามามบทบาทในประเทศไทยมากข น การเพมมลคา
ดวยการออกแบบมกรอบความคดทอาจจะสรปส นๆไดวา “...เปนการออกแบบทตองสนองปมทางจตใจ
ของมนษย แสวงหาความตองการเบองลกในใจของผ บรโภค นาเสนอ ความแปลกใหม สนองกเลสตน
หา ความสะดวก ความเพลดเพลน ความงดงามและความปลอดภย…” หากสนคา (หรอการบรการ) ใด
สามารถเขาถงจดทวามาขางตนไดสนคา (หรอการบรการ) น นกจะเปนท ยอมรบและประสบ
ความสาเรจ
8 ขอคด-ขอมลทอาจทาใหการเพมคณคาสนคาดวยการ ออกแบบของเมองไทยไมแลนลว
ปจจยทใชพจารณาหาขอคดและ ขอมลของอปสรรคทวานจบความต งแตลกษณะประจาตวของคนไทย
ประวตศาสตรทเกยวเนอง ลกษณะการบรหารสงคมการเรยนการสอน และขอมลเมองไทยกบ
โลกาภวฒน
1. ครออกแบบศลปไทยแตโบราณจะหวงวชาและขาดการจดบนทก เพราะสวนใหญแลว
จะเปนการถายทอดจาก บคคลสบคคล มครชางจ านวนไมมากนกทจะเปดเผยและเผยแพร กล
ยทธในการออกแบบสสาธารณะหรอบคคลท วไป อกบางคร งย งม ธรรมเนยมเชอปฎบตของลกศษยอก
ในเรองของการออกแบบหรอ การทางานทไมตรงกบทครชางเคยทากนมา เรยกวาเปนการ “ผดคร” จง
ทาใหระบบและแนวความคดในการออกแบบถกจากดไมให มการขยายแนวความคดออกไปสสงใหม
เปนการย าเทาตามรอยเดม และสรางวถปฎบตการ “ลอกแบบ” กนในสงคมของนกออกแบบไทย มาแต
โบราณ งานศลปกรรมหรอสถาปตยกรรมทมคณคาในอดต ของไทยจงเปนระบบประเพณนยมการ
ถายทอดมากกวาการสราง สรรคสงใหมใหเกดความหลากยคหรอเกดการสะทอนความเปนอย ของ
ชมชนนอยกวาทควรจะเปนแตกย งโชคดทประเทศไทยน นม ครชางบางทานทเปนอจฉรยะบคคล
ผ สรางงานตนแบบทมคณภาพ อยางยงทาใหระบบการลอกแบบทลอกแบบจากสงทมคณภาพสงยง
เปนงานทยอมรบกนได
2. ระบบการศกษาไทยเปนการสอนใหลอกแบบมากกวาการสอนใหสรางสรรค หมายถง
http://www.ssru.ac.th
10
ระบบการศกษายคใหมในวชา ศลปะในโรงเรยนมากมาย ทอาจารยมกใหนกเรยนวาดรปหรอทางาน
ศลปหตถกรรมตามตวอยางทอาจารยนามาใหเปนแบบ นกเรยน จะตองพยายามลอกแบบใหเหมอน
หรอใกลเคยงทสดเทาทจะทาได เพราะทาเชนน นมากทสดเทาไร จะไดคะแนนเรยนสงข นมากเปน
เกณฑหากนกเรยนผ ใดมไดลอกแบบตามทอาจารยตองการหรอม ความคดในการปรบแตงสราง
จนตนาการตนเองข นมา (ซงสวนใหญ จะย งไมสามารถผลตงานทดมากๆ ได เพราะเปนเพยงชวงเรมตน
ของ การสรางสรรค) กจะถกอาจารยตอวาและใหคะแนนเรยนในงานชนน นๆ ต า เหตทเกดอาจจะ
พจารณาออกไดเปน 2 ประเดนคอ
ประเดนแรกเปนเพราะอาจารยเอง กเคยร าเรยนมาดวย ระบบการลอกแบบเชนน นมา จง
นามาใชกบนกเรยนของตนเองโดยไมเขาใจหรอย งคดวธการสอนทดกวาน นไมได หรออกประเดนหนง
กคอ อาจารยเองไมมความรความสามารถในการออกแบบสรางสรรคทด เพยงพอจงไมสามารถ
ถายทอดสงทดกวาใหกบนกเรยนของตนเองได และผลจากระบบการเรยนเชนน ทาใหประเทศไทยเรา
ไมสามารถ กระจายความสามารถในการออกแบบสรางสรรคใหเปนฐานทใหญ เพยงพอ ไมสามารถ
สรางความเขาใจทางดานศลปะใหฝงรากลกเขาไป ในความเขาใจของประชาชนเปนระบบการสรางให
นกเรยนเปน “นกลอกแบบ (Copier)” มากกวาเปน “นกออกแบบ (Designer)” สรางใหเหลานกเรยน
เปนเพยง “ชางฝมอ (Skill Work Man)” ทผลงานออกมาดวยความชานาญมากกวาทจะเสรมสรางให
นกเรยน ตนเองน นเปน “นกสรางสรรค (Creator)” ทพยายามสรางสรรค งานศลปใหม ๆข นและผลท
ตามมากคอสงคมไทยเปนผ ทไมเขาใจการ เสพทางรสนยมทดเพยงพอ ถกก าหนดความตองการและ
ความรสก ของตวเอง (ทตนเองคดวาคอรสนยม) ใหเปนไปตามกระแสความนยม (กระแสการตลาด) ท
ตนเองไมไดเปนผ ใชความรสกบรสทธ ท สรางสรรคของตนเปนผ เลอกใช ซงปจจบนกระแสเหลาน
มกจะ มาจากนอกประเทศเกอบท งสน
การเรยนประวตศาสตรอยางทองจา สรางความเบอหนาย และทาลายภมปญญา ท งทประเทศ
ไทยน นเปนประเทศทมประวต อนยาวนาน เปนประเทศทมงานศลปทเปนเอกลกษณทคนท วโลก
ยอมรบ แตคร นเมอยคสมยเปลยนไป ระบบการผลตดวยเทคโนโลย ตาง ๆเขามามบทบาทมากข น
ความสามารถในการปรบตวของประชาชนไทยมนอย เกดการขาดชวงขาดการตอเนองเพราะระบบการ
เรยน ประว ตศาสตรของไทย เปนระบบการเรยนแบบทองจาไมเนนเรอง แนวคดและเหตผล ทมาของ
ประวตศาสตรเหลาน นเปนตาราเรยนทอย ในกรอบของผ บรหารหรอผ มอ านาจตองการใหนกเรยน
นกศกษา รเพยง ผลทตนเองตองการใหร เปนการเรยนเพยงแงมมเดยวของเหตการณ ทเกดข นในอดต
ทาใหเปนทเบอหนายของนกเรยน โดยเฉพาะอยางยง นกเรยนในวยรนทเปนวยตองการแสวงหา และม
คาถามในสงรอบตว ทาใหนกเรยนทจะไดคะแนนดเปนนกเรยนทมความสามารถในการ ทองจา ไมใช
นกเรยนนกศกษาทม เหตและผล ภมปญญาหลายอยาง ของไทยรวมถงภมปญญาทางศลป จงถกจ ากด
อยเพยงรปแบบสดทาย ไมทราบเหตผลทมา (เชน เรยนรวาหลงคาบานไทยจะตองเปนจ วทรง สงเจดย
http://www.ssru.ac.th
11
ไทยจะตองมทรงกลมหรอเปนลกษณะการยอมมไม 12 โดยไมจ าเปนทจะตองทราบวาทาไมหลงคา
บานทรงไทยจงตองเปนรปจ วทรง สง หรอเจดย ไทยทาไมตองยอมมโดยรอบเปนหย กเหลยมๆ 12 มม)
ท ง ๆทสงตางๆ ทบรรพบรษไทยสรางข นมาเปนประว ตศาสตรและ เปนมรดกใหลกหลานไทยน นลวน
แตมเหตมผลและมภมปญญาแฝง ไวอยเกอบท งสน จงเปนทนาเสยดายวาระบบการเรยนประว ตศาสตร
ของไทยกลายเปนสงเรงเราใหเยาวชนของชาตถอยหางจากการเชอม ตอของภมปญญาบรรพบรษไทย
ประเดนทสอง ระบบการศกษาและระบบการบรหารไทย ไมสรางเสรม ใหใช
สมองครบ 2 ดานโดยทสมองของมนษยโดยปกตจะม 2 ดาน ดานขวามอน นจะเปนเรองของความคดท
เปนระบบทมเหตมผล (Order) และสมองซกซายมอเปนสมองทเปนความคดดานการสราง สรรค
(Creative) ซงระบบการวดผลทใชเชงจ านวนมากกวาคณภาพ (Quantitative not Qualitative) เพราะเปน
การใชเกณทตดสน ทงายตอการตดสนมากทสด การใหคะแนนนกเรยน นกศกษา ของไทย ในระบบ
การศกษาท วไป หรอการใหรางว ลตาแหนงเพมข นหรอลดลง ในระบบการบรหารองคกรกจะเปนเชง
จ านวนมากกวาเชงคณภาพ (เพราะแมการวดเชงคณภาพกพยายามทจะเอาจานวนเขามาเปน ดชนช นา)
ซงจากระบบการศกษาและระบบการบรหารเชนน ทาให นกเรยนและอาจารย ลกนองและเจานาย
ลกจางและนายจาง ตาง พยายามทจะใชสมองซกขวา (Order) ในการทางานและการแก ปญหา การ
บรหาร การใชสมองซกซาย (Creative) กจะลบเลกเรยวลง กลาย เปนสงคมทกลวตอการนาเสนอสง
ใหมจากผ ทไมมอ านาจ หรอผ ทม สทธต าเพราะผ ทมอ านาจมากกวาไมมเครองรบทาความเขาใจตอการ
นาเสนอของผ ทดอยกวา และผ ทดอยกวากไมอยากจะนาเสนอสงใหม ทเปนความสรางสรรคเพราะเกรง
จะผดตอกฎเกณฑหรอไมเปนทพอใจ หรอเกรงวาจะสรางความราคาญกบผ ทมอ านาจมากกวา
เคยคดไหมวาทาไมนกออกแบบไทยจงเปนเพยง เยาวชนวรชน หากตดตามขาวสารในรอบ 20
ปเกยวกบการประกวด ผลงานทเกยวของกบศลปของโลก จะพบวาเดกไทยจานวนมากได สรางชอเสยง
ใหกบประเทศไทยโดยการชนะการประกวดระดบโลก หลายรางวลเปนเยาวชนจากท วประเทศทไมได
จ ากดเพยงทศกษา อยในสภาพแวดลอมของกรงเทพมหานคร เยาวชนนกเรยนไทยจาก อ าเภอวงสะพง
จงหวดเลย (ลกศษยครสงคม ทองม) เปนเยาวชนไทย กลมแรกทชนะการประกวดภาพเขยนเยาวชน
ระดบโลก หลงจากน น นกเรยนจากหลายโรงเรยนกเขารวมประกวดและชนะงานระดบโลก มากมาย
นสต นกศกษาจากคณะสถาปตยกรรมศาสตร หลากหลาย สถาบนท วประเทศเชน จฬาลงกรณ
มหาวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยศลปากร มหาวทยาลยศรปทม สถาบนเทคโน โลย
พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบงฯลฯ กชนะการประกวด ระดบโลกของ U.I.A. (Union of
International Architect) จนนกเรยน นสต นกศกษาไทย เปนทเกรงขามตอวงการออกแบบ ท วโลก
แตคร งเมอเหลานกเรยนนสตนกศกษาเหลาน นเตบโต ข นเปนผ ใหญความสามารถ
ในการแขงขนน นหมดไป ยากทจะหา เยาวชนผ มความสามารถในอดตและปจจบนเปนผ ใหญแลวจะ
ชนะ การประกวดใดๆ ในระดบโลกอก จงอาจจะสนนษฐานไดวาปญหาอยท การเปลยนแปลงสภาวะ
แวดลอมของเขาเหลาน น ซงเมอคร งย งเปน เยาวชนอยเขาไดรบโอกาสและไดรบการสนบสนนจาก
http://www.ssru.ac.th
12
อาจารยผ มงม น บางทาน ใหกลาคดและกลาแสดงออกใหกลารงสรรคและสรางสรรค สงใหมเพอการ
ออกแบบทดกวาแตเมอเขาออกจากสถาบนทใหโอกาส กบสมองซกซาย (ซงมความสามารถดาน
Creative) ไปแลวเขาสสงคม ทไมยอมรบและไมใหโอกาสพวกเขาไดคดและนาเสนอ สงคมทไม
สนบสนนความคดสรางสรรคของคนไทยดวยกนเอง สงคมทไมได ชนชมคนไทยกนเอง สงคมท
ตองการกระแสเพอตดสนรสนยม เหลา เยาวชนไทยเหลาน นกจ าตองละทงความสามารถในเชง
ออกแบบและ สรางสรรคไปเพอความอยรอดในการดาเนนชวตและหมดโอกาสทจะ แสดง
ความสามารถสสาธารณชน
3. งานศลปไทยเรมกลายเปนทาสฝรง และอาจจะรวม ญปนแลเกาหลในอนาคตอนใกล
จากระบบการเรยนการสอน ประวตศาสตรของไทย จากระบบการศกษาการลอกแบบของไทยท สราง
แตชางฝมอมากกวานกออกแบบ สรางนกลอกแบบมากกวานก สรางสรรค การขาดการตอเชอม
ความสามารถและความภาคภมใจใน ภมปญญาบรรพบรษ รวมถงไมเสรมใหสงคมมรสนยมทดของ
ตนเอง แตนยมสรางรสนยมตามกระแสตางชาต จงเหนไดวางานศลปตางชาต กลายเปนกระแสหลก
ของคนไทย ต งแตอาคารรปทรงโรมนทกระจาย เกลอนกลาดท วประเทศ (ท ง ๆสภาพแวดลอมและ
พฤตกรรมการใช สอยของไทยกบโรมนน นแตกตางกนมาก แตคนไทยเองกพยายาม จะลอกแมรปแบบ
ภายนอกมากอสราง) แฟช นเสอผ าหรอชดแตงกาย ทลอกเลยนตางประเทศในทกฤดกาล (ท งทประเทศ
ไทยกบประเทศ ทางตะวนตกน นมฤดกาลทแตกตางกนโดยสนเชง) หรอแมแตภาพวาด กจะตดสนกน
ดวยรสนยมและกระแสของตางชาตเปนสาคญ สงเหลา นคอยกาวเคลอนเขาครอบงาคนไทยหลงการ
เปดประเทศจรงจงและ กระแสการครอบงาโดยความพรอมใจของคนไทยเองน นกรนแรงมาก ข น
เรอยๆ เมอระบบการตดตอสอสารของโลกมความรวดเรวชดเจน และแมนย ามากข น อกท งในปจจบน
กระแสจากประเทศญป นเรมเขา มาอยางรนแรงมากข น โดยเขามาดวยแฟช นเครองประดบเครอง แตง
กายของวยรนกอน อาจจะนาเปนหวงวานอกจากคนไทยเราจะขาด ความเขาใจในภมปญญาของคนไทย
กนเองขาดความสามารถในการ ออกแบบสรางสรรคเอง ขาดการฝกฝนกลอมเกลาใหมรสนยมทด ของ
ตนเองแลว ย งใชการลอกแบบจากตางประเทศและคดวาสงน น คอการออกแบบและสรางสรรค
กรณศกษาการออกแบบตราสญลกษณของบรษท การบนไทย เปนกรณศกษาทนาสนใจเรอง
ความไมเชอในความ สามารถของคนไทยดวยกนเอง มผ บอกวา…เมอคร งกอต งบรษท การบนไทยข น
น น จ าเปนทจะตองมตราสญลกษณของตนเอง มการ นาเสนอความคดเกยวกบตราสญลกษณ
หลากหลายโดยศลปนไทย แตไมเปนทยอมรบของผ บรหารยคน นเพราะเชอวา คนไทยดวยกนเอง จะม
ความสามารถทางการออกแบบงานตดตอระหวางประเทศไมด เพยงพอ จงตดสนใจวาจางบรษท
ออกแบบตางชาตดวยคาบรการท แพงกวาจางคนไทยดวยกนเองเปนสบเทา ซงชาวตางชาตทออกแบบ
น นกตองทาการกลบมาศกษาศลปวฒนธรรมไทย ภมปญญาไทย และในทสดกตดสนใจทจะเลอกเอา
“ชฎา” ไทยเปนรปแบบหลกในการ พฒนาความคดและในทสดกออกแบบมาเปนสญลกษณรป “เจา
จ าป” อยางทใชกนปจจบนสรางความทอถอยใหกบศลปนไทยจานวนมาก ทอถอยเนองจากไมเขาใจวา
http://www.ssru.ac.th
13
ทาไมผ บรหารของไทยไมเชอม นคนไทย ดวยกนเองและทาไมจงปลอยใหรปแบบสญลกษณแบบน น
ออกมาเปน ตวแทนของสายการบนแหงชาตไดอยางไร มค าถามอกมากมายตามมา ดงตวอยางคาถาม
เชน
• ทาไมชฎาทเปนของสงจงนามาตะแคงขางแบบน น
• ชฎามไดเปนสญลกษณของการตดตอเคลอนไหว หรอขนสงใดๆ เลย ทาไมเอามาเปน
ตนแบบเพอสรางแนวความคดใน การออกแบบ (Conceptual Design)
• ทาไมคนท วไปจงเหนและเรยกสญลกษณน นวา “เจาจ าป”
กรณศกษาน เปนเพยงกรณศกษาเลกเพยงกรณเดยว ทบอกเลาเหตการณ และปรากฎการณ
ของสงคมไทยเกยวกบงานศลป ไดมากมาย ท งระบบความเชอ ระบบการนบถอชาวตางชาตทลกอย
ภายในใจ การตดสนงานโดยไมพจารณาถงภมปญญาและเหตผล ฯลฯ เปนกรณศกษาทตองพจารณา
หากย งตองการทจะพฒนาใหการออกแบบ เปนเครองมอในการเพมมลคาของสนคาและการบรการของ
ประเทศไทย
4. ชนบทไทยขาดจตแหงการสรางสรรคสงใหมเพราะ ถกครอบงาจากเมองใหญ ซงตางกบ
หลายประเทศทย อนแนวกน ชมชนทมประชากรสวนใหญของประเทศอาศยอยของประเทศไทย ก
เชนเดยวกบเกอบทกประเทศในโลก คอชมชนในตางจงหวดแตละ แหงกจะมเอกลกษณศลปทเปนของ
ตนเอง เนองจากการย ายถนฐาน และลกษณะเผาพนธจะผกตดกนไว แตดวยระบบการปกครองของ
ประเทศไทยเปนระบบรวมศนยการนาศลปจากเมองหลวงไปใช ในทองถนตางๆจะเปนเรองธรรมดา
จนกระท ง 50 ป หลงมาน ระบบ การขนสง ระบบการตดตอขาวสารและระบบการบรหาร แบบรวม
ศนย รนแรงและรวดเรวข น ทาใหเกดการหล งไหลของศลป และรสนยม จากสวนกลางเขาไปมอทธพล
และครอบงาศลปพนถน อยางรนแรง และบางคร งกหมดจดยง ศลปทองถนกเรมสญหายไปและม
โอกาส ทจะสญหายไปอยางถาวรถาคนรนใหมของชมชนทองถน น นลมตา ดโลกและเสพวฒนธรรม
ศลปจากสวนกลางต งแตเกดจนนกวาเปน ศลปทองถนของตนเอง
ตวอยางของอทธพลน ไดแกว ดวาอาราม ทเอาแบบไป จากกรงเทพมหานคร สรางเหมอนกน
ทกชมชนของประเทศหรอ อาคารประเภทอน ๆไมวาจะเปนอาคารขนาดเลกอยางปายรถเมล จนถง
อาคารขนาดใหญและเปนอาคารรวมศนยกลางของมวลชน เชน โรงเรยน โรงพยาบาล ศาลากลาง
จงหวด ศาลจงหวด สถานตารวจก เปนลกษณะเดยวกนหมด ทถกจดสงจากกรงเทพมหานคร สท วทก
ทองถนท วประเทศ
นอกจากงานอาคารทเปนงานทเหนไดงายทสดแลว งาน ศลปหตถกรรมตางๆ ททองถนเคยม
ความสามารถในการผลตกถก แยงพนทโดยวทยาการเทคโนโลย หรอรปแบบทางศลปจากสวนกลาง
อกดวยไมวาจะเปนเสอผ า เครองป นดนเผา ฯลฯ ซงการเขามาทาง เทคโนโลย ทมความสามารถในการ
ผลตทรวดเรวแมนย า มมาตรฐานท ผลตออกมาเหมอน ๆกนจานวนทละมากๆ รวมถงการแขงขน
ทางดาน ราคา ความสามารถทางการตลาดจงเปนเหตใหการผลตผลตภณฑ ทองถนนอยลงหรอผลต
http://www.ssru.ac.th
14
แลวอาจจะไมไดมาตรฐานทสวนกลางวาง เกณฑเอาไว การถกกดราคาดวยวธกรรมตางๆ นานา ของผ
ลงทน หรอคนกลางทาใหการเจรญเตบโตของผลตภณฑ ทองกบศลปทองถน ถดถอยออนแอลง ขาด
เวลา ขาดแรงดลใจทจะสรางสรรคหรอรงสรรค ศลปใหม ๆและขาดความคดทจะปรบปรงใหผลตภณฑ
ของทองถน น นมคณคาทางศลปเพอเพมมลคาขนไป
5. ความเชอทงมงาย ความเชอเพยงรปแบบทางพธกรรมและซนแสหมอผ ทาลายงาน
ศลปและความคดสรางสรรค อาจจะเพราะสงคมไทยเหนความสาคญทางดานวตถและความร ารวย มาก
ข นทกวน อาจจะเปนเพราะสงคมไทยในปจจบนขาดความอบอน มากข น อาจจะเปนเพราะสงคมไทย
ขาดความลมลกทางศลธรรม มากข น หรออาจจะเปนเพราะสงคมไทยมความขลาดเขลาตอความจรง
มากข น ความเชอทงมงายดวยพธกรรมแปลกๆ จงเจรญเตบโตข นอยางรวดเรว อกท งย งมว ฒนธรรม
ความเชอจากตางประเทศเขามาในสงคม ไทยดวยระบบการเดนทางสอสารทรวดเรวข น สอแหงความ
ไมรน จง ถาโถมเขามาครอบงาประชาชนไทยจานวนไมนอย และเมอมความเชอ และมพธกรรมทงม
งามเหลาน เกดข น ศลปไทยหลายอยางจงถกทา ทายและทาลาย งานศลปสถาปตยกรรมถกละทงและ
หลกเลยง (เชน ซนแสทมชอเสยงคนหนงบอกวา บานไทยมลกษณะเหมอนตวแมลง มเสาเรอน
เหมอนกบขาของแมลง หากใครอยหรอใชเรอนไทยจะมชวต ทไมย งยน เพราะวาจะเหมอนแมลงท
เกดข นและตายไปอยางรวดเรว เปนตน) หรอวฒนธรรมความเชอในการใชสด าทาทกสงทกอยางเพอ
บชาพระราห (โดยทาทบลวดลายสทองและสแดงชาดอนเปนศลป ไทยไปใหหมด) หรอการสราง
ลวดลายแปลกประหลาดเพอประดบ ประดาตามทตาง ๆ
หากกระแสของสงคมไทย ย งตองการเพยงความ เพมพนทางทรพย ยอมทาพธกรรมแปลกประหลาด
และขดแย งทาลาย ศลปไทยไปเรอย ๆมลกษณะของการลอกแบบข นมาเปนสาคญ นอกจากศลปไทยจะ
เสอมหายไปอยางรวดเรวแลว ฐานความรทาง ศลปท วไปในประชาชนไทยกจะคอยๆ ถกทาลายไปดวย
6. การพฒนาเพยงทางวตถจากตะวนตกอยางผ ไมร สรางปญหามากกวาแกปญหา
(แนวความคดแบบ Modernization without Development) อาจจะเปนเพราะประเทศไทยตองการ ความ
เจรญเตบโตอยางเขยงกาวกระโดดการพฒนาตางๆ จงเนนทาง ดานวตถเปนสาคญ ขาดการพฒนาและ
สงเสรมวตถทผลตน นๆ ใหมคณคาทางศลปไปดวย แนวความคดการแกปญหาหลายอยางจงเปน การ
คดลอกมาหรอนาเขามาอยางขาดการปรบปรงใหเหมาะสมกบ สงคมไทย (Transplant) มากกวาจะเปน
การนาเขามาปรบปรงและ ออกแบบทเหมาะสม (Transfer) ต งแตการพยายามถมคลองเพอสราง ถนน
ทางดวนและรถไฟฟา ทเขาใจไดเพยงประโยชนใชสอยทางวตถอยางเดยว ขาดความงดงามและคณคา
ทางจตใจโดยสนเชง ซงจะ แตกตางจากแนวความคดปจจบนของประเทศทเจรญแลวท วโลก ท ตองการ
สรางเมองใหม สรางว ตถใหม สรางสาธารณปโภคใหมโดยจะ คานงถงเรองศลปเปนสาคญ เพราะ
ประเทศเหลาน นเลงเหนวา นอกจากวตถจะทาใหรางกายคนเรามความสะดวกแลวจตใจกเปน เรอง
สาคญทจะตองมสนทรยภาพดวย อาจจะเปนเพราะวาคณคาทางศลปและความงาม เปนสงทตดสนดวย
ตวเลขยากหรออาจจะเปนเพราะผ มอ านาจส งการ เปนผ ทขาดความเขาใจทางศลปและการออกแบบ
http://www.ssru.ac.th
15
หรออาจจะเปน เพราะเมองไทย ตองการจานวนมากกวาคณภาพ ทาใหสงตางๆ ท เกดข นใหมใน
ประเทศไทยยคหลง มเพยงประโยชนใชสอยเฉพาะ สงททาข นน น ๆขาดการออกแบบเพอเพมมลคา
ทางสงแวดลอม ชวตความเปนอยและศลปไปเกอบสนเชง นบเปนการทาลาย ความสามารถในการ
ออกแบบของเยาวชนไทย อยางคอยเปน คอยไปได
7. ภมปญญาไทยและศลปของไทยหลายประการ ถกทาลายโดยนกบรหารหรอผ ทม
อ านาจ จากความเชอทไมเขาใจในศลป มผลตผล ออกมาเปนธปย กษ ผ าขาวมายาวทสดในโลก เทยน
คอนกรตสงเสยดฟา เปนความนาละอายทตองยอมรบ เพราะการคาทจ าเปนตองพงแฟช นทมาเรวไปเรว
ทาใหศลปไทยขาดความตอเนองและขาดการปรบปรงใหเหมาะสมกบยคสมย แนวความคดทจะ
สรางสรรคสงใหม ใดทเปนทยอมรบและสรางความสนใจจงขาดฐานความเขาใจทางการ ออกแบบ
ศลปนไทยจงไมเปนทยอมรบ ความคดสรางสรรคเพอหาสงใหมทดกวาหรอนาสนใจกวาจงอยใน
ความคดและการตดสนใจของผ มอ านาจ ไมวาจะเปนผ มอ านาจตามอานาจทรฐมอบหมายหรอผ ม
อ านาจเพราะมผ เชอถอ (เชนพระสงฆ) หรอผ มอ านาจเพราะมทรพยมาก บคคลเหลาน มไดมความลมลก
และความเขาใจทางศลปเพยงพอจงยด เรอง “ขนาด” ตามระบบวตถและทนนยมเปนสาคญจงมผลงาน
ท ปรากฎในประเทศไทยมากมายทไดเพยงความสนใจ (บางทานสนใจ ดวยความชนชมแตบางทาน
อาจจะสนใจดวยความสมเพช) เกด ปรากฎการณความตองการทจะเอาตนเองใหอยในบนทกของสถต
ตางๆ (เชนในกนเนสบค เปนตน) กลายเปนการสรางรปจาลองของธป ขนาดใหญมาก ๆ(เชนธปย กษท
จงหวดนครปฐมซงลมลงมาคราชวต ผ บรสทธไปแลว) กลายเปนผ าขาวมาขนาดยาวและใหญทสดใน
โลก เกดการสรางเทยนพรรษาดวยคอนกรตขนาดใหญมากกลางเมอง ขาดความงดงามและคณคาทาง
ศลปอยางยง
ปรากฎการณเหลาน เปนปรากฎการณทไมมประเทศ ใดในโลกนยมมากเชนเมองไทย ประเทศ
สวนใหญจะสนใจเรองความ งามทางศลปมากกวาขนาดใหญโต ผ บรหารและผ มอ านาจจะเขาใจ คณคา
ของศลป มากกวาขนาดทเพยงตองการลงในบนทกและเพราะ อ านาจทขาดความลมลกเขาใจเหลาน เอง
เปนสวนสาคญอกประการหนง ททาลายภมปญญาศลปของไทยทนานาประเทศยอมรบไปอยางสนเชง
ผ าไทยเปนอกตวอยางของความไมเขาใจตลาดและ ขาดความคดสรางสรรค แมนโยบายของ
รฐบาลไทยในปจจบนเรอง “หนงผลตภณฑหนงตาบล” เปนนโยบายทพยายามสงเสรมใหทองถน แต
ละทองถนผลตผลตภณฑของตนเอง ซงชมชนตางๆ มากมาย กระจายท วประเทศจะทาการผลต “ผ า”
และสวนใหญจะเปนการผลต โดยการออกแบบด งเดมและเกอบทกแหงท วประเทศจะมลกษณะ
ลวดลายทคลายคลงกน ชาวชมชนผผลตมกไมคอยมรายไดมากข น เนองจากเกดปญหาอปทาน (supply)
มากกวาอปสงค (demand) ผลตภณฑตองมการแขงขนกนทางดานราคา การพยายามสงเสรมดวย การ
ออกแบบมกคดเพยงแค “ลวดลาย” เทาน นและลวดลายทคดข น มาใหมกย งตดอยกบลวดลายเดม
เนองจากมขอจ ากดทางการผลต ท งบคคลและอปกรณ กรณตวอยางของนายจม ทอมสน ผ นาผ าไหม
ไทยใหมชอเสยงท วโลก เปนการทาความเขาใจในวตถดบ เขาใจขบวน การผลต เขาใจความตองการ
http://www.ssru.ac.th
16
ของทองตลาด และเขาใจในความ สามารถของผ ผลตแลวนาขอมลเหลาน นมาออกแบบเพอเพมมลคา
(V.A.D.Value Added by Design) จนทาใหผ ซอ ผ ขาย ผ ผลต มความสขและความพอใจดวยกนทกฝาย
8. องคกรไทยท งรฐและเอกชนอาจไมเกอหนนตอการ สรางเสรมสะสมความสามารถ
ทางการสรางสรรค เพราะการวางแนว ทางของระบบการจดสรรงบประมาณ เปนระบบการวดผลทผลต
ออก มาจากการใชเงนแผนดนทาใหตองการดชนทว ดไดหรอนบไดเพยงทาง วทยาศาสตรหรอทาง
คณตศาสตร การสงเสรมความสามารถคนไทย หรอธรกจไทยดวยการออกแบบจงถกตดงบประมาณ
ตลอดเวลา เมอ เวลาผานไปนานเขา การเพมมลคาของสงตางๆ จงถกก าหนดเพยงการ แปรรปหรอการ
ใสเพยงเทคนควทยาการทางวทยาศาสตรเขาไป เพราะ เหนผลชดเจนในเวลาส นๆ สามารถวดหรอนบ
ผลไดทางคณตศาสตร การเพมมลคาดวยการออกแบบสรางสรรคจงจ าเปนตองเลอนรางไป
นอกจากระบบงบประมาณแลวหนวยราชการท เกยว ของกบการสนบสนนการออกแบบกไป
กนคนละทศคนละทาง เพราะ แมจะมหนวยราชการบางแหงเลงเหนความสาคญของการเพมมลคา
สนคาและการบรการดวยการออกแบบแตลกษณะของหนวยงานตางๆ ของรฐเองกกระจดกระจาย ตาง
คนตางทา ดอยบรณาการหรอสงเสรม แลกเปลยนกนเทาทควรหนวยงานเหลาน มอยหลายกระทรวง
เปรยบ เสมอนแขนงไผ ทแยกกนอยไมเคยมดรวมเขาดวยกนจงออนแอเปราะ บางไมสามารถ
สรางสรรคสงทดและมพลวตรเพยงพอทจะเพมมลคา ของสนคาและการบรการอนมหลากหลายของ
ประเทศไทยไดไม สามารถตอประสานขอมลและองคความรของบคลากรทกระจด กระจายได ไม
สามารถจะนาสนคาทหลากหลายตามแหลงตางๆ มา รวบรวมกนและคดวางแผนในระบบบรณาการได
องคกรเอกชนไทย ไมเหนคณคาทางการวจยและพฒนา ทางดานการออกแบบเพราะการ
ลงทนพฒนาการวจยหรอการออกแบบ เปนการลงทนทสงและเหนผลชา เอกชนสวนใหญนยมการลอก
แบบ หรอการซอผลการวจย (และผลการออกแบบ) มาใชมากกวา เมองบ ประมาณของรฐไมสนบสนน
เมอเอกชนกไมเหนคณคาทาใหแนวความ คดและความสามารถในการออกแบบเพอเพมมลคาของ
สนคาและการ บรการของประเทศไทยไมเกดข นหรอทไดเกดข นแลวหรอทมอย แลวกจะมองคความร
ทลบเรยวลง
นอกจากน แลวประเทศไทยย งไมมมลนธหรอองคกร ไรผลประโยชนทแขงแรงพอในการ
สนบสนนแนวทางสงเสรมความ สามารถในการออกแบบเพอเพมมลคาของสนคาและการบรการเกอบ
ทกประเทศทประสบความสาเรจในเรอง V.A.D. มกจะมองคกรไรผล ประโยชน (Non Profit
Organization) หรอมลนธเปนผ นารองและ ขบเคลอน เนองจากในการ “คด” เพอออกแบบเพมคณคา
น นจะเสย “เวลา” และ “งบประมาณ” คอนขางสงโดยอาจจะย งไมม “รายได” เกดข น เพราะรายไดหรอ
ผลกาไรจะเกดข นหลงจากน นในองคกรอนๆ (เหมอนการทา Research & Development) ดงน น
เหมอนกบเรองน ย งไมม “เจาภาพ” ไมวาจะเปนภาครฐ ภาคเอกชน หรอ N.G.O.
http://www.ssru.ac.th
บทท 3 วธการดาเนนการวจย
ในการวจยคร งน ผ วจยไดรวบรวมขอมลท งปฐมภมและทตยภม รวมถงการสารวจ
ภาคสนามเพอการศกษาเปนขอมลประกอบการวจย สาหรบการดาเนนการวจยแบงเปนข นตอน
ใหญๆไดดงน 1. การเกบรวบรวมขอมลและวรรณกรรม/งานวจยทเกยวของ 2. สารวจและวเคราะหปญหาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก 3. นาผลการวเคราะหขอมลจากสวนท 1 และ 2 มาสรปและจดทาเพอเปนแนวทางการ
ออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก การเกบรวบรวมขอมล
เปนการศกษารวบรวมขอมลทจะนามาใชในการวจยโดยแยกออกเปน 2 ประเภทใหญๆ
ไดแก 1. ขอมลปฐมภม เปนขอมลทไดจากการสารวจภาคสนามจากพนทจรง รวมถงประชากร
เปาหมายโดยวธดงตอไปน 1.1 การสารวจภาคสนาม เปนการศกษาลกษณะเดนและดอยของผลตภณฑ
ประเภทองทระลก 1.2 การสอบถามและหรอสมภาษณ เพอสอบถามความคดเหนของประชากร
กลมเปาหมาย
2. ขอมลทตยภมเปนขอมลทรวบรวมจากเอกสาร สงพมพ และสออเลคโทรนก จากหนวยงานตางท งในและตางประเทศ ประชากรและกลมตวอยาง ผ ซอสนคาของทระลก จากการทาการสมตวอยาง จากผ ซอสนคาทใหความรวมมอในการ
ตอบแบบสอบถาม จ านวน 100 คน เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการเกบขอมลในการทาวจยคร งน คอ แบบสอบถามสาหรบผ ซอสนคาท
ระลก โดยมคาถามลกษณะผสมระหวางคาถามปลายปด และคาถามปลายเปด ซงมโครงสราง
แบบสอบถามดงน ตอนท 1 ขอมลท วไปของผ ซอสนคาทระลก ไดแก เพศ อาย ลกษณะอาชพ รายไดตอเดอน
และภมล าเนา มลกษณะผสมระหวางคาถามปลายปดและคาถามปลายเปด ตอนท 2 ขอมลดานพฤตกรรมของผซอสนคาทระลก แบงเปน
http://www.ssru.ac.th
18
2.1 ขอมลดานพฤตกรรมของผ ซอสนคา - ว ตถประสงคหลกในการเลอกซอสนคา
- ประเภทสนคาทเลอกซอ - มลคาในการซอสนคา - สถานททเลอกซอสนคา - แหลงขอมลของสนคา - ความถในการซอสนคา - สนคาทเลอกซอบอยทสด
2.2 ปจจยทใชในการเลอกซอสนคาทระลก เปนคาถามเกยวกบปจจยทมอทธพลตอการดด
สนใจเลอกซอสนคาทระลกของผ ซอ โดยใหผ ตอบประเมนความสาคญจากมาตราสวนประเมนคา สาคญมากทสด ให 4.3 – 5.0 คะแนน สาคญมาก ให 3.5 – 4.2 คะแนน สาคญปานกลาง ให 2.7 – 3.4 คะแนน สาคญนอย ให 1.9 – 2.6 คะแนน สาคญนอยทสด ให 1 – 1.8 คะแนน ไมตอบ ให 0 คะแนน 2.3 จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค ในสวนของจดแขงและจดออนททาใหสนคาท
ระลกมความสามารถหรอสญเสยความสามารถในการแขงขนกบสนคาประเภทอน ๆ เปนคาถามท
ใหผ ตอบเรยงอนดบความสาคญปจจย สาหรบโอกาสและอปสรรคทจะชวยเพมหรอขดขวางการ
เจรญเตบโตของสนคาทระลก เปนคาถามปลายเปดทใหผ ซอสนคาแสดงความคดเหนได การวเคราะหขอมล ในการวจยคร งน ผ วจยไดวเคราะหขอมล และหาคาสถตตาง ๆ โดยใชโปรแกรม
คอมพวเตอร SPSS for Windows 14.5 ซงมรายละเอยดและข นตอนดงน 1. ศกษารปแบบผลตภณฑสนคาทระลก โดยการนาเสนอในรปแบบของภาพถายสนคา
ของทระลกทมการทาการผลตอยในปจจบน 2. ศกษาความคดเหนของผ ซอสนคา
วเคราะหขอมลท วไป วเคราะหขอมลดานพฤตกรรมของผ ซอสนคาทระลก วเคราะหขอมลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบความสาคญของปจจยทใช ในการตดสนใจเลอกซอสนคา
http://www.ssru.ac.th
19
3. ศกษาปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการผลตสนคาทระลก ผ วจยนามา วเคราะหเนอหา แลวสรปประเดนความสาคญเสนอในรปแบบการบรรยาย
http://www.ssru.ac.th
บทท 4
ผลการวเคราะหขอมล
การวจยไดแบงการศกษาออกเปน
4.1 รปแบบผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก เกบขอมลโดยภาพถาย 4.2 ผ ซอสนคาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก เกบขอมลโดยวธการกรอก
แบบสอบถาม ผลการวเคราะหขอมล 4.1 รปแบบผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
ผวจยไดทาการสารวจและถายรปแบบของผลตภณฑของทระลก โดยไดเลอกผลตภณฑทม เอกลกษณดงตอไปน
รปท 4.1 แสดงผลตภณฑของทระลก หวโขนจาลองยอสวน
http://www.ssru.ac.th
21
รปท 4.2 แสดงผลตภณฑของทระลก เพอการบชา
รปท 4.3 แสดงผลตภณฑของทระลก เพอการบชา
http://www.ssru.ac.th
22
รปท 4.4 แสดงผลตภณฑของทระลก เครองแกว
รปท 4.5 แสดงผลตภณฑของทระลกจากวสดธรรมชาต
http://www.ssru.ac.th
23
รปท 4.6 แสดงผลตภณฑของทระลกตกแตงรางกาย
รปท 4.7 แสดงผลตภณฑของทระลกจากเศษเหลก
http://www.ssru.ac.th
24
รปท 4.8 แสดงผลตภณฑของทระลกจากวสดโลหะ
รปท 4.9 แสดงผลตภณฑของทระลกเซรามกส
http://www.ssru.ac.th
25
รปท 4.10 แสดงผลตภณฑของทระลกจากกะลามะพราว
รปท 4.11 แสดงผลตภณฑของทระลกจากกะลามะพราว
http://www.ssru.ac.th
26
รปท 4.12 แสดงผลตภณฑของทระลกของประดบตกแตง
รปท 4.13 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของบรโภค
http://www.ssru.ac.th
27
รปท 4.14 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของบรโภค
รปท 4.15 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตง
http://www.ssru.ac.th
28
รปท 4.16 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตงวสดธรรมชาต
http://www.ssru.ac.th
29
รปท 4.17 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตงวสดไม
รปท 4.18 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตงโคมไฟ
http://www.ssru.ac.th
30
รปท 4.19 แสดงผลตภณฑของทระลกประเภทของตกแตง
http://www.ssru.ac.th
31
ขอมลท วไปเกยวกบผ ซอสนคาทระลก จ านวน 100 คน จ าแนกตาม เพศ อาย ลกษณะอาชพ
รายไดตอเดอน ภมล าเนา มรายละเอยดดงตารางตอไปน ตารางท 4.1 ขอมลท วไปของผ ซอสนคาทระลก
เพศ จานวน รอยละ ชาย 35 35.0
หญง 65 65.0
รวม
อาย จ านวน รอยละ
นอยกวา 21 ป 9 9.0
21 – 30 ป 23 23.0
31 – 40 ป 19 19.0
41 – 50 ป 25 25.0
มากกวา 50 ป 21 21.0
ไมตอบ 2 2.0
รวม 100 100.0
ลกษณะอาชพ
นกเรยนนกศกษา 18 18.0
ธรกจสวนตว 34 34.0
ขาราชการพนกงานรฐวสาหกจ 19 19.0
พนกงานเอกชน 13 13.0
อน ๆ เชน แมบาน 14 14.0
ไมตอบ 2 2.0
รวม 100 100.0
http://www.ssru.ac.th
32
ตารางท 4.1 (ตอ) จานวน รอยละ
นอยกวา 5000 บาท 15 15.0
5000 – 10000 16 16.0
10001 – 15000 12 12.0
15001 – 20000 18 18.0
20000 บาทข นไป 35 35.0
ไมตอบ 5 5.0
รวม 100 100.0
ภมล าเนา จานวน รอยละ
กรงเทพมหานคร 65 65.0
ตางจงหวด 34 34.0
ไมตอบ 1 1.0
รวม 100 100.0
จากตารางท 4.1 พบวาผ ซอสนคาทระลกสวนใหญรอยละ เปนเพศหญง มเพยง รอยละ 65
ทเปนเพศชาย ซงผ ซอสวนใหญรอยละ 25 มอาย 41-50 ปมากทสด โดยผ ซอสนคาสวนใหญรอยละ
34 ประกอบอาชพธรกจสวนตว ผ ซอสนคารอยละ35 มรายได 20,000 บาท ข นไปตอเดอน ซงผ ซอ
สนคาของทระลกรอยละ เปนคนกรงเทพมหานคร
http://www.ssru.ac.th
33
4.2 พฤตกรรมของผ ซอสนคาทระลก ทาการศกษาพฤตกรรมของผ ซอสนคาทระลก โดยศกษาวตถประสงคหลกในการเลอกซอ
สนคา ประเภทสนคาทเลอกซอ มลคาในการซอสนคา สถานทเลอกซอสนคา แหลงขอมลของ
สนคา ความถในการซอสนคาทระลก และสนคาทซอบอยทสด ดงตารางตอไปน ตารางท 4.2 พฤตกรรมของผ ซอสนคาทระลก
วตถประสงคหลกในการเลอกซอสนคาของทระลก (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)
จ านวน รอยละ
ซอเพอตกแตงบานของตวเอง 56 56.0 ซอเปนของฝากใหผ อน 48 48.0 ซอเพอเกบสะสม 23 23.0 อน ๆ 11 11.0
รวม 140 140 มลคาในการซอสนคาของทระลก
ต ากวา 1000 บาท 36 36.0 1000 – 5000 49 49.0 5001 – 10000 7 7.0 มากกวา 10000 บาท 3 3.0 ไมตอบ 5 5.0
รวม 100 100.0
http://www.ssru.ac.th
34
ตารางท 4.2 (ตอ)
สถานทเลอกซอสนคา จานวน รอยละ จากสถานทผลตโดยตรง 8 8.0
จากศนยจดจ าหนายสนคา 9 9.0
จากงานแสดงสนคา 62 62.0
อน ๆ 9 9.0
ไมตอบ 12 12.0
รวม 100 100.0
แหลงขอมลของสนคา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)
จ านวน รอยละ
คาบอกเลาจากคนรจก 32 32.0
คนหาจากอนเตอรเนต 18 18.0
โฆษณาทางโทรทศน 46 46.0
โฆษณาทางหนงสอพมพ นตยสาร 46 46.0
อน ๆ 9 9.0
รวม 100 100.0
ความถในการซอสนคาทระลก จานวน รอยละ ทกสปดาห 2 2.0
ทกเดอน 19 19.0
ทก 3 เดอน 26 26.0
ทกป 38 38.0
หลายปตอคร ง 12 12.0
ไมตอบ 3 3.0
รวม 100 100.0
สนคาของทระลกทเลอกซอบอยทสด จานวน รอยละ อนดบ 1 ของประดบตกแตง 35 35.0
อนดบ 2 ประเภทของบรโภค 19 19.0
อนดบ 3 เครองป นดนเผาและเซรามค 9 9.0
รวม 63 63.0
http://www.ssru.ac.th
35
จากตารางท 4.2 พบวาผ ซอสนคาสวนใหญรอยละ 56 มว ตถประสงคหลกในการเลอกซอ
สนคาทระลก คอ ซอเพอตกแตงบานของตนเอง ซงมมลคาในการซอสนคาท 1000 – 5000 บาท ถง
รอยละ 49 สวนใหญผ ซอสนคารอยละ 46 จะรจกสนคาทระลกจากโฆษณาทางโทรทศน
หนงสอพมพหรอนตยสาร หรอปาย โดยพบวาผ ซอสนคารอยละ 38 ซอสนคาของทระลกประจา
ทกปมากทสด สวนของทระลก 3 อนดบแรกทผ ซอสนคาเลอกซอบอยทสด คอ อนดบ 1 ของ
ประดบตกแตง อนดบ 2 ประเภทของบรโภค อนดบ 3 เครองป นดนเผาและเซรามค
http://www.ssru.ac.th
36
ตารางท 4.3 แสดงความสาคญของปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกซอสนคาของทระลก
ปจจย ความสาคญ ความหมาย 1. ชวยสงเสรมธรกจคนไทย 4.1 สาคญมาก
2. ความแปลกใหมของผลตภณฑ 3.96 สาคญมาก
3. การผลตมคณภาพด มความคงทน ไมเสยงาย 3.92 สาคญมาก
4. รปแบบของสนคาทสวยงาม 3.88 สาคญมาก
5. สนคามความหลากหลายท งรปแบบ สสนและขนาด 3.87 สาคญมาก
6. สนคามความเปนเอกลกษณเฉพาะถน 3.84 สาคญมาก
7. สถานทจดจ าหนายสนคาสะดวกตอการเดนทาง 3.79 สาคญมาก
8. การสนบสนนทมาจากภมปญญาทองถน 3.68 สาคญมาก
9. ราคาไมแพง เหมาะสมกบคณภาพ 3.65 สาคญมาก
10. สบทอดวฒนธรรม ประเพณด งเดม 3.65 สาคญมาก
11. ลกษณะของบรรจภณฑ 3.64 สาคญมาก
12. สนคามชอเสยงเปนทรจก สนคาระดบ 3-5 ดาว 3.49 สาคญมาก
13. มการลดราคาสนคา หรอสงเสรมการขาย 3.35 สาคญปานกลาง
สาคญมากทสด ไดคะแนน 4.3 – 5.0 สาคญมาก ไดคะแนน 3.5 – 4.2 สาคญปานกลาง ไดคะแนน 2.7 – 3.4 สาคญนอย ไดคะแนน 1.9 – 2.6 สาคญนอยทสด ไดคะแนน 1.0 – 1.8 จากตารางท 4.3 พบวา ผ ซอสนคาใหความสาคญกบปจจยการชวยสงเสรมธรกจคนไทย
มากทสด ในการตดสนใจเลอกซอสนคาใหคะแนนเฉลยเทากบ 4.1 รองลงมาคอ ปจจยความแปลก
ใหมของผลตภณฑใหคะแนนเฉลยเทากบ 3.96 สวน ปจจยการลดราคาสนคา หรอจดรายการ
สงเสรมการขายเปนประจามความสาคญตอการตดสนใจเลอกซอสนคาของทระลกนอยทสด ให
คาเฉลยเทากบ 3.35
http://www.ssru.ac.th
37
4.3 จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค ของสนคาของทระลก
ทาการศกษาจดแขงและจดออนของสนคาทระลก โดยใหผ ซอสนคาจดอนดบความสาคญ ของปจจยตาง ๆ ดงน
- มรปแบบของสนคาทสวยงาม - สนคามความหลากหลายท งแบบ สและขนาด - การผลตมคณภาพด - ราคาไมแพงเหมาะสมกบคณภาพ - ความแปลกใหมของผลตภณฑ - สนคามความเอกลกษณเฉพาะถน ในสวนของโอกาสและอปสรรคทจะชวยเพมหรอขดขวางความเจรญเตบโตของสนคาท
ระลกทาการศกษาแนวทางในการพฒนาสนคาใหตรงกบความตองการของตลาด ดงรายการตอไปน ตารางท 4.4 แสดงอนดบจดแขงของสนคาทระลก
อนดบ ปจจย คะแนน 1 2 3 4 5 6 7
มรปแบบสนคาทสวยงาม การผลตมคณภาพด ราคาไมแพงเหมาะสมกบคณภาพ สนคามความเอกลกษณเฉพาะถน ความแปลกใหมของผลตภณฑ สนคามความหลากหลายท งแบบ สและขนาด อน ๆ
135 132 126 115 92 65 12
หมายเหต เกณฑการใหคะแนนความสาคญ อนดบท 1 ให 3 คะแนน อนดบท 2 ให 2 คะแนน อนดบท 3 ให 1 คะแนน จากตารางท 4.4 พบวา ผ ซอสนคาทระลกเหนวาเปนจดแขงททาใหสนคามความสามารถ
แขงขนกบสนคาประเภทอน ๆ ไดตามลาดบความสาคญดงน อนดบท 1 คอ มรปแบบสนคาท
สวยงาม อนดบท 2 คอ การผลตมคณภาพด และอนดบท 3 คอ ราคาไมแพงเหมาะสมกบคณภาพ
http://www.ssru.ac.th
38
ตารางท 4.5 แสดงอนดบจดออนของสนคาทระลก
อนดบ ปจจย คะแนน 1 2 3 4 5 6 7
รปแบบสนคาซ า ๆ ไมมความแปลกใหมในตวผลตภณฑ วสดทใชคณภาพไมคอยด ไมคงทน เสยหายงาย ราคาแพง เมอเทยบกบสนคาประเภทอน ไมมความหลากหลายท งรปแบบ สและขนาด รปแบบสนคาขาดความประณตและสวยงาม ไมมความเปนเอกลกษณเฉพาะถน อน ๆ
142 132 115 83 75 46 4
หมายเหต เกณฑการใหคะแนนความสาคญ อนดบท 1 ให 3 คะแนน อนดบท 2 ให 2 คะแนน อนดบท 3 ให 1 คะแนน
จากตารางท 4.5 พบวาผซอสนคาเหนวาปจจยทเปนจดออนทอาจทาใหสนคาทระลก
สญเสยความสามารถแขงขนกบสนคาประเภทอนๆ ตามลาดบความสาคญดงน อนดบท 1 คอ
รปแบบสนคาซ า ๆ ไมมความแปลกใหมในตวผลตภณฑ อนดบท 2 คอ ว สดทใชคณภาพไมคอยด
ไมคงทน เสยหายงาย และอนดบท 3 คอ ราคาแพง เมอเทยบกบสนคาประเภทอน ตารางท 4.6 แสดงโอกาสในการพฒนาสนคาของทระลก
อนดบ โอกาส จานวน รอยละ
1 2 3
รปแบบสนคา ความแปลกใหม ทนสมย ความสวยงามของสนคา การประชาสมพนธทด
29
23
19
29.0
23.0
19.0
รวม 71 71.0
จากตารางท 4.6 พบวา โอกาสทจะชวยเพมความเจรญเตบโตในสนคาของทระลก สาม
อนดบแรกทผ ซอสนคาใหความสาคญอนดบแรกคอ รปแบบสนคา ความแปลกใหม ทนสมย
อนดบสองคอ ความสวยงามของสนคา และอนดบทสามคอ การประชาสมพนธทด
http://www.ssru.ac.th
39
ตารางท 4.7 แสดงอปสรรคในการพฒนาสนคาทระลก
อนดบ อปสรรค จานวน รอยละ
1 2 3
คณภาพสนคาไมไดมาตรฐาน ไมมความคงทน
เสยหายงาย รปแบบของสนคา ไมมความ
หลากหลาย มการลอกเลยนแบบ และสนคา
รปแบบซ ากน สภาพเศรษฐกจและการเมองในปจจบน
21
19
16
21.0
19.0
16.0
รวม 56 56.0
จากตารางท 4.7 พบวาอปสรรคทขดขวางความเจรญเตบโตในสนคาของทระลก สาม
อนดบแรกทผ ซอใหความสาคญอนดบแรกคอ คณภาพสนคาไมไดมาตรฐาน ไมมความคงทน
เสยหายงาย อนดบสองรปแบบของสนคา ไมมความหลากหลาย มการลอกเลยนแบบ และสนคารปแบบซ ากน และอนดบทสามคอ สภาพเศรษฐกจและการเมองในปจจบน
http://www.ssru.ac.th
บทท 5
สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ
สรปผลการวจย การศกษาแนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก ผ วจยได
ทาการศกษา และสารวจความคดเหนของผ ซอสนคาเกยวกบปจจยทสงผลตอการตดสนใจเลอกซอ
ผลตภณฑชมชนประเภทของทระลกเกยวกบปจจยทสงผลตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชน
ประเภทของทระลกเพอนาขอมลทไดเปนขอเสนอแนะแนวทางในการออกแบบและพฒนา
ผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก ใหตรงกบความตองการของตลาด โดยกาหนดวตถประสงค
ของการวจยดงน
1. เพอเสนอแนะแนวทางการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก เพอ
เพมมลคาผลตภณฑและสงเสรมการขาย
2. เพอพฒนาและปรบปรงกระบวนการคด การออกแบบและการผลต ผลตภณฑชมชน
ประเภทของทระลก เพอเพมขดความสามารถและศกยภาพในการแขงขนทางการตลาดของชมชน
ทองถน
การดาเนนการวจยมข นตอนในการศกษา 3 ข นตอนดงน คอ
1. จดเตรยมโครงการวจย โดยกาหนดกรอบแนวคดเพอวางระบบการดาเนนการศกษา
เอกสารขอมล ปญหา วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ สรางและพฒนาแบบสอบถามซงเปน
เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล
2. การดาเนนการตามโครงการวจย เกบขอมลจากกลมตวอยาง นาขอมลทไดมา
ตรวจสอบความถกตอง คดเลอกและทาการวเคราะหขอมลโดยการใชวธการทางสถต
3. สรปผลการวจยและรายงานผลการวจย
ผ วจยไดศกษาประชากรของกลมผ ซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก เกบขอมลโดย
ใชวธสมตวอยาง
แบบบงเอญ จากผ ซอของทระลกซงแบงการศกษาออกเปน 2 สวน คอ
1. ขอมลท วไปของผ ซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
2. ขอมลดานพฤตกรรมของผ ซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
3. ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
4. จดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค ของการพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของท
ระลก
http://www.ssru.ac.th
41
จากผลการวเคราะหขอมล สามารถสรปผลวจยไดดงน
1. ขอมลท วไปของผ ซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
จากการศกษาพบวาผ ซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลกสวนใหญรอยละ เปนเพศ
หญง มเพยง รอยละ ทเปนเพศชาย ซงผ ซอสนคาสวนใหญรอยละ มอาย 41-50 ป โดยผ ซอสนคา
สวนใหญรอยละ ประกอบอาชพธรกจสวนตว ผ ซอสนคารอยละ มรายได 20000 บาทข นไปตอ
เดอน
2. ขอมลดานพฤตกรรมของผ ซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
จากการศกษาพบวาผ ซอสนคาทระลกสวนใหญรอยละ มว ตถประสงคหลกในการเลอกซอ
สนคาทระลกคอ ซอเพอตกแตงบานของตนเองมากทสด โดยผ ซอสนคารอยละ ใชเงนในการ
จบจายสนคาท 100 – 5000 บาท ผ ซอสนคาสวนใหญรอยละ จะรจกผลตภณฑชมชนประเภทของท
ระลกจากโฆษณาทางโทรทศน หนงสอพมพ หรอนตยสารหรอปาย โดยพบวาผ ซอสนคารอยละ
ซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลกประจาทกปมากทสด สวนของผลตภณฑชมชนประเภท
ของทระลก 3 อนดบแรกทผ ซอสนคาเลอกซอบอยทสด คอ อนดบท 1
3. ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
ในการศกษาเรองปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของท
ระลก ผ วจยไดทาการสารวจความคดเหนของผ ซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลกไดแก ม
รปแบบของทสวยงามถกใจ สนคามความหลากหลายท งรปแบบ ส และขนาด การผลตมคณภาพด
มความคงทน ไมเสยงาย ราคาไมแพง เหมาะสมกบคณภาพ มการลดราคาสนคา หรอจดรายการ
สงเสรมการขายเปนประจา ความแปลกใหมของผลตภณฑ ลกษณะของบรรจภณฑ สถานทจด
จ าหนายสนคาสะดวกตอการเดนทาง เขาถงไดงาย สนคามชอเสยงเปนทรจก ไดรบการยกยองเปน
สนคาระดบ 3-5 ดาว สนคามความเปนเอกลกษณเฉพาะถน การสนบสนนสนคาทมาจากภมปญญา
ทองถน สบทอดวฒนธรรมประเพณด งเดม ชวยสงเสรมธรกจของคนไทยและอทธพลจากบคคล
หรอสงตาง ๆ ตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก พบวาผ ซอสนคาให
ความสาคญกบปจจยการชวยสงเสรมธรกจคนไทยมากทสด ในการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑ
ชมชนประเภทของทระลก ใหคะแนนเฉลยเทากบ รองลงมาคอ ปจจยความแปลกใหมของ
ผลตภณฑ ใหคะแนนเฉลยเทากบ สวนปจจยการลดราคาสนคา หรอจดรายการสงเสรมการขายเปน
ประจามความสาคญตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลกใหคะแนนเฉลย
เทากบ
4. จดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค ของการพฒนาผลตภณฑชมชนประเภทของท
ระลกจากการศกษาพบวา ผซอสนคาเหนวา จดแขงททาใหผลตภณฑชมชนประเภทของทระลกม
ความสามารถแขงขนกบสนคาประเภทอน ๆ ได เรยงตามอนดบความสาคญดงน อนดบท 1 คอ ม
http://www.ssru.ac.th
42
รปแบบของสนคาทสวยงาม อนดบท 2 คอ การผลตมคณภาพด และอนดบท 3 คอราคาทไมแพง
เหมาะสมกบคณภาพ
จดออนททาใหพบวาผ ซอสนคาเหนวาเปนปจจยทอาจทาใหผลตภณฑชมชนประเภทของ
ทระลกสญเสยความสามารถในการแขงขนกบสนคาประเภทอน ๆ ได เรยงตามอนดบความสาคญ
ดงน อนดบท 1 คอรปแบบสนคาซ า ๆ ไมมความแปลกใหมในตวผลตภณฑ อนดบท 2 คอ ความ
สวยงามของสนคา คณภาพไมคอยด ไมมความคงทน เสยหายงาย สวนอนดบท 3 คอราคาไมแพง
เหมาะสมกบคณภาพ
สวนของโอกาส พบวาโอกาสทจะชวยเพมความเจรญเตบโตในผลตภณฑชมชนประเภท ของทระลก สามอนดบแรกทผ ซอสนคาใหความสาคญ อนดบแรกคอ เรองของรปแบบสนคา ความ
หลากหลาย แปลกใหม ทนสมย อนดบท 2 คอ ความสวยงามของผลตภณฑชมชนประเภทของท
ระลก คณภาพและราคาทเหมาะสม และอนดบ 3 คอการประชาสมพนธทด สวนของอปสรรคทขดขวางความเจรญเตบโตในผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก สาม
อนดบแรกทผ ซอสนคาใหความสาคญ อนดบแรกคอ เรองคณภาพของสนคาไมไดมาตรฐาน ใมม
ความคงทน เสยหายงาย อนดบท 2 คอ รปแบบของสนคาไมมความหลากหลาย มการ
ลอกเลยนแบบ และสนคารปแบบซ ากน และอนดบท 3 คอ สภาพเศรษฐกจและการเมองปจจบน
อภปรายผลการวจย จากผลการวจยสามารถนามาอภปรายไดดงน ผลการวเคราะหเปรยบเทยบการตดสนใจเลอกซอ ผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
ของผ ซอทมขอมลท วไปแตกตางกน มรายละเอยดดงน 1. ผลการวเคราะหเปรยบเทยบการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
จาแนกตามเพศ พบวา ผ ซอเพศหญงใหความสาคญของสถานทจดจ าหนายและความสะดวกในการ
เดนทาง มากกวาเพศชาย เนองมาจากเพศหญงตองการความสะดวกสบายมากกวาเพศชาย 2. ผลการวเคราะหเปรยบเทยบการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
จาแนกตามอายและอาชพ พบวา 2.1 ผ ซอทมอายตางกนใหความสาคญกบสถานทจดจ าหนายสนคาสะดวกตอการ
เดนทางและเขาถงไดงาย ในการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก ตางกนอยาง
มนยสาคญ โดยผ ซอทมอายนอยกวา 21 ป ใหความสาคญกบสถานทจดจ าหนายสนคาสะดวกตอ
การเดนทางและเขาถงไดงาย ในการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลกนอยกวา
ผ ซอสนคาทมอาย 31 – 40 ป ผ ซอสนคาทมอาย 41-50 ป และผ ซอสนคาทมอายมากกวา 50 ป
อธบายไดวา ผ บรโภคทมอายตางกน มขดความสามารถในการเดนทางตางกน ผ ซอทมอายนอยกวา
http://www.ssru.ac.th
43
21 ป จงไมใหความสาคญกบความสะดวกในการเดนทางไปซอผลตภณฑชมชนประเภทของท
ระลก 2.2 ผ ซอทมอายตางกน ใหความสาคญกบการทสนคามชอเสยงเปนทรจก ไดรบ
การยกยองเปนสนคาระดบ 3-5 ดาว ในการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
ดางกน โดยผ ซอสนคา ทมอายนอยกวา 21 ป ใหความสาคญกบผลตภณฑชมชนประเภทของท
ระลกทมชอเสยงเปนทรจก ไดรบการยกยองเปนสนคาระดบ 3-5 ดาว ในการตดสนใจเลอกซอ
สนคาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก นอยกวาผ ซอสนคาทมอาย 31-40 ป ผ ซอสนคาทมอาย
41-50 ป และผ ซอสนคาทมอายมากกวา 50 ป สวนผ ซอสนคาทมอาย 41-50 ป ใหความสาคญกบ
สนคาทมชอเสยงเปนทรจกไดรบการยกยองเปนสนคาระดบ 3-5 ดาว สงกวาผ ซอสนคาทมอาย 21-
30 ป และผ ซอสนคาทมอายมากกวา 50 ป อธบายไดวาการไดรบการยกยองเปนสนคาระดบ 3-5
ดาว เปนการแสดงถงความมคณภาพของสนคา ซงผ ซอทอยว ยทางาน มกจะเลอกซอสนคาเหลาน น
เพราะคาดหวงวาจะไดรบสนคาทดและมมาตรฐาน 2.3 ผ ซอทมอาชพตางกนใหความสาคญกบการทสนคามชอเสยงเปนทรจก ไดรบ
การยกยองเปนสนคาระดบ 3-5ดาว ในการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
โดยผ ซอสนคาทเปนนกเรยนหรอนกศกษาใหความสาคญกบสนคามชอเสยง ไดรบการยกยองเปน
สนคาระดบ 3-5ดาว ในการตดสนใจเลอกซอสนคาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก นอยกวา ผ
ซอสนคาทมธรกจสวนตว และขาราชการหรอพนกงานรฐวสาหกจ ผ ซอทมรายไดสง มกจะม
รสนยมในการซอสนคาทมชอเสยงเปนทรจก ไดรบการยกยองเปนสนคาระดบ 3-5 ดาว ซงมกเปน
สนคาทมราคาสง 2.4 ผ ซอทมอาชพตางกน ใหความสาคญกบคนรจกหรอเพอนในการตดสนใจ
เลอกซอสนคาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก โดยผ ซอสนคาทเปนนกเรยนหรอนกศกษาให
ความสาคญกบคนรจกหรอเพอนในการตดสนใจเลอกซอสนคาผลตภณฑชมชนประเภทของท
ระลกมากกวาผ ซอสนคาทเปนแมบาน อาชพอสระและอน ๆ สวนผ ซอสนคาทเปนขาราชการหรอ
พนกงานรฐวสาหกจ ใหความสาคญกบคนรจกหรอเพอนมากกวาผ ซอสนคาทมธรกจสวนตว
พนกงานเอกชนและแมบาน อาชพอสระและอน ๆ อธบายไดวา ผ ซอทเปนนกเรยนหรอนกศกษา
และผ ซอทเปนขาราชการหรอพนกงานรฐวสาหกจ มกมกลมเพอนทมรสนยม รายไดและรปแบบ
การดาเนนชวตทคลายกน การซอสนคาจงไดรบอทธพลมาจากกลมเพอนท งจากการบอกเลาหรอ
พบเหนการใชสนคาของเพอน
http://www.ssru.ac.th
44
ขอเสนอแนะจากผลการวจย ขอเสนอแนะจากผลการวจยสามารถสรปไดดงน
1. จากการศกษาพบวาแรงงานมฝมอมบทบาทสาคญในการผลต เพราะเปนสนคา ผลตภณฑชมชนประเภทของทระลกสวนใหญเปนงานชางและงานฝมอ ซงตองการแรงงานฝมอทม
ทกษะทางเชงชาง มความคดสรางสรรคและมใจรกกบงาน ประกอบกบงานสนคาผลตภณฑชมชน
ประเภทของทระลกหลายชนเปนสนคาภมปญญาททรงคณคา และนบวนจะมผ รททาการผลต
นอยลงทกท จงนาทจะมการพฒนาฝมอแรงงานหรอฝกอบรมฝมอแรงงานเพอเพมบคลากร
โดยเฉพาะอยางยงบคลากรทางดานการสรางสรรคภมปญญาทองถนทดงามของบรรพบรษไวใหคง
อยตอไป ซงในเรองน หนวยงานตาง ๆ ของรฐ เปนตนวา กรมการพฒนาชมชน กรมสงเสรม
อตสาหกรรม กระทรวงพาณชย สถาบนการศกษา และหนวยงานทเกยวของ ตลอดจนองคกร
เอกชน และองคกรพฒนาตาง ๆ ควรจดใหมการฝกอบรมอาชพทมอยในทองถนใหมากข น โดยจด
ในรปแบบตาง ๆ เชน อบรมระยะส น การสงเสรมและพฒนาอาชพทชาวบานทาอยแลว การ
ชวยเหลอดานเทคนคใหม ๆ ชวยเหลอดานรปแบบของผลตภณฑ การจดการ ตลอดจนใหความร
และขอมลททนสมย ทาใหมโลกทศนกว างขวางข น และแนวทางในการพฒนาอาชพของตน 2. ดานคาแรงงานของชางฝมอในกจการ พบวาคาแรงงานฝมอในกจการคอนขางต า ทา
ใหแรงงานขาดสงกระตนทอยากจะทางานเปนลกจางตอไป จงลาออกมาเปดกจการเปนของตวเอง
โดยมความพรอมเพยงแคดานฝมอ โดยขาดความพรอมในดานอน ๆ อกหลายอยาง เชน เงนทน
ก าลงคน ทกษะในการประกอบการ และชองทางการตลาด จงสงผลใหการประกอบกจการแระสบ
กบปญหาตางๆ ผ ประกอบการจงควรจะกาหนดคาแรงทเหมาะสม กบแรงงานฝมอททาการผลต
เพอสรางแรงจงใจ รวมท งมสวสดการทเหมาะสม เนองจากพบวาพบวาแรงงานทอยในกจการสวน
ใหญเปนเพศหญง 3. การขาดเครอขายทเขมแขงในกจการสนคาผลตภณฑชมชนประเภทของทระลก
เนองจากพบวาผ ประกอบการประสบกบปญหาดานเงนทน ว ตถดบ และการตลาด แมวา
ผประกอบการจะพยายามแกปญหาดวยตนเอง แตกย งแกปญหาไดเพยงเบองตนเทาน น จงนาทจะม
การสรางเครอขายหรอกลมทเขมแขง เพอเกดความรวมมอในการตอรองดานตาง ๆ ไมวาจะเปน
ดานวตถดบ ซงถารวมกลมกนซอวตถดบจะทาใหไดว ตถดบทราคาถกลง หรอรวมกลมตอรองดาน
เงนทน และชวยกนหาตลาด 4. ผประกอบการควรทาการผลตสนคาทมรปแบบสวยงาม แปลกใหม หลากหลาย ดงดด
ใจลกคา เนนคณภาพของสนคาใหมความคงทน เหมาะแกประโยชนใชสอย รวมท งราคาของสนคา
ทเหมาะสมกบคณภาพ ไมแพงจนเกนไป นอกจากน นควรมการประชาสมพนธสนคาใหลกคารจก
และเปนการสรางตราสนคาใหตดตลาด
http://www.ssru.ac.th
45
5. ขอควรคานงในดานการผลตและการตลาด 5.1 ของทระลกน นจาเปนหรอมคนนยมหรอไม ใชประโยชนไดหรอเปลา
5.2 ของทระลกน นผลตข นมาไดงายหรอไม ว สดทจะนามาประดษฐน นมอย
พอเพยงและหาไดงายประการใด
5.3 จะใชว สดอะไร สอะไร การชกเงาเคลอบผวอยางไร
5.4 การขนสง ทาไดงายหรอเปลา จะตองจดใสหบหอหรอตองระมดระวงเปน
พเศษประการใด
5.5 ว ตถดบอะไร ชนสวนมากนอยเพยงไหน ตองใชเครองไมเครองมออะไร
เรองแรงงานเปนอยางไร ออกแบบแลวผลตข นไดหรอไม จะผลตใหถก มคณสมบตและรวดเรว
ข นไดอยางไร
5.6 จะซอวสดไดหรอไม ควบคมคณภาพไดอยางไร จะใชว สดอะไรแทนกนได
บางและสามารถผลตวนละเทาไร เดอนหรอปละเทาใด
5.7 ตลาดสนคาของทระลกน นๆ สาหรบคนไทยหรอชาวตางประเทศ
5.8 ตลาดมขอบเขตกวางแคไหน เปนตลาดทองถน ท วประเทศ หรอตลาด
ตางประเทศ
5.9 จะนาสนคาออกสตลาดโดยวธใด
5.10 ลกคาชอบและไมชอบอะไร เชน ส ว สด รปราง ฯลฯ ลกคาตองการ
อะไร จ าเปนตองใชอะไร มความสามารถซอไดหรอไม
5.11 ของทระลกประเภทเดยวกนน มผ ผลตแขงขนรายอนหรอไม มอยแพรหลาย
เพยงไร ราคาเปนอยางไร คณภาพเปนอยางไร และรปรางเปนอยางไร
6. แนวทางการออกแบบผลตภณฑของทระลกชมชน
6.1 เปนสนคาทเปนเอกลกษณของทองถน เมอมผ กลาวถงของทระลกประเภทน
แลวทกคนตองรจกแหลงทมาของสงน นได ซงถอวาเปนเอกลกษณทเกดมาจากประว ตความเปนมา
ของทองถนน น ๆ
6.2 เปนสนคาหายาก ของทระลกประเภทน มกจะเปนสงของทนกทองเทยวซอ
และเปนสงทเปนของแท และราคาถกกวาทอน
6.3 ราคาถก เมอนาไปเทยบกบสงของประเภทเดยวกน ทวางจาหนายตามแหลง
ทองเทยวตาง ๆ ซงอาจเปนสงของเครองใช ท วไป เชนเสอผ า เครองประดบ เครองหนง เปนตน
6.4 มความดงดดใจจากการออกแบบ ลวดลาย ความประณต สสน ความนาสนใจ
ความมประโยชนใชสอย เชน ตกตา สมนไพร เปนตน
6.5 หาไดงาย สะดวก มวางขายตามจดตาง ๆ อยางเหมาะสม
6.6 ขนาด รปราง และน าหนกทไมเปนอปสรรคตอการขนสง สนคาของทระลกท
http://www.ssru.ac.th
46
มจดออน จะตองหาทางแกไข เชน มบรรจภณฑทมประสทธภาพ หรออกแบบใหสามารถแยกชน
ได เพอนาไปประกอบใหมในภายหลง เปนตน
6.7 ใชแรงงานในทองถน โดยการแปรรปสนคาของทระลก ใหเกดมลคาเพมโดย
ใชแรงงานในทองถนน น ๆ
6.8 มการแสดงข นตอนการผลต เพอใหผ บรโภคมโอกาสทดลองทา เพอทจะสราง
ความประทบใจใหเหนคณคาของสนคาน น เชนการทอผา การวาดลายรม เปนตน
6.9 มฉลากบอกสวนประกอบหรอสวนผสม บอกทมาของสนคาน นวาทามาจาก
อะไร วธการใช การดแลรกษา และมขอควรระวงอยางไร เหลาน เปนตน
http://www.ssru.ac.th
บรรณานกรม
กรมสงเสรมอตสาหกรรม. 2006. แนวคดนกออกแบบงานบรรจภณฑเพอลดตนทนการผลต.
Dept. of Industrial Promotion (Th / Eng)
กระทรวงอตสาหกรรม. มปป. มาตรฐานผลตภณฑชมชน.
พจนานกรม ฉบบเฉลมพระเกยรต พทธศกราช 2530.
พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒. http://rirs3.royin.go.th/new-search/word-
search-all-x.asp.
วรณ ต งเจรญ,2526. การออกแบบ.กรงเทพฯ.วฌวลอารต.
วบล จนทณแย ม.2544.พฤตกรรมการเลอกซอสนคาทระลกของประชาชนทมาเทยว
จงหวดลพบร. รายงานการวจย. สถาบนราชภฎเทพสตร.
ชะลด นมเสมอ,2531.องคประกอบของศลปะ. กรงเทพฯ. ไทยวฒนาพานช.
เสร วงษมณฑา.2542. การวเคราะหพฤตกรรมผ บรโภค. กรงเทพฯ.ธระฟลมและโซเทกซ.
สชาต เถาทอง, 2536. หลกการทศนศลป. กรงเทพฯ.อกษรกราฟก.
ประเสรฐ ศลรตนา,2531. ของทระลก. โอ.เอส. พรนตต ง เฮาส.
ประชต ทนบตร. 2531. การออกแบบบรรจภณฑ.กรงเทพฯ.โอเดยนสโตร.
,2550. การออกแบบของทระลก. Art Chandra UBI Club:ชมนมบมเพาะวสาหกจ
ศลปะและการออกแบบ อารตจนทรา.
นวลนอย บญวงษ, 2542. หลกการออกแบบ. พมพคร งท 2.กรงเทพฯ.จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ชยาภรณ ชนรงโรจน,2537. ปกณกะบทความวชาการดานการทองเทยว. เลม 2 .เชยงใหม
มหาวทยาลยเชยงใหม.
วกพเดย สารานกรมเสร. ทศนศลปและการออกแบบ. http://th.wikipedia.org/wiki.
หลกการออกแบบ. http://www.eschool.su.ac.th/school12/M4_2546/4-6/6-002/title-5.htm
Brands’ Tip : Thaibrand Marketing.ออกแบบโลโกอยางไรใหโดนใจ. ปท 2 ฉบบท 2
กนยายน 2550.
ศลปะพนบาน.http://www.singarea.moe.go.th/cwm/singburi%20tourist%
20place/link07.htm.
http://rirs3.royin.go.th/new-search/word-search-all-x.asp.
http://www.ssru.ac.th
ประวตผวจย
ชอ – นามสกล
(ภาษาไทย) นายจง บญประชา
(ภาษองกฤษ) Mr. Jong Boonpracha
เพศ ชาย วนเดอนปเกด 14 พฤษภาคม 2507
ตาแหนงปจจบน ผ ชวยศาสตราจารย สถานทตดตอ สาขาวชาออกแบบผลตภณฑอตสาหกรรม คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม
มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา
โทรศพท/โทรสาร 085-8344-659 E-mail-address [email protected]
ทอย 101/9 ถนนรางน า เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400
โทรศพท/โทรสาร 02-243-2738
ประวตการศกษา
ระดบ สาขา สถาบน
ปรญญาตร ศลปะอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา
เจาคณทหาร ลาดกระบง
ปรญญาโท สถาปตยกรรมภายใน สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา
เจาคณทหาร ลาดกระบง
ผลงานวจย
ก. ผลงานวจยทเคยตพมพในวารสารระดบชาตและนานาชาต
ข. ผลงานวจยทสามารถนาไปใชประโยชนได
การออกแบบหองเรยนช นประถมปท 1-6 สาหรบผสายตาเลอนราง
การออกแบบอปกรณจดเกบเอกสารผลงานทางสถาปตยกรรม สาหรบสานกงานสถาปนก
การออกแบบทชวยพยงเดนสาหรบผ สงอาย
http://www.ssru.ac.th
49
ค. ผลงานอนๆ เชน ตารา บทความ สทธบตร ฯลฯ
การสรางงาน 3 มตดวยโปรแกรม 3D Studio Max
เอกสารประกอบการสอนรายวชาการออกแบบดวยคอมพวเตอร 2
ทปรกษาวทยานพนธออกแบบผลตภณฑอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา
บทความวชาการ ป 2548 เรอง การออกแบบเพอสงแวดลอม
ศกษาดงานการออกแบบสถาปตยกรรม ณ ประเทศกมพชา ป 2547
ง. รางวลผลงานวจยทเคยไดรบ
จ. สาขาวชาทเชยวชาญ วชาหลกการออกแบบผลตภณฑอตสาหกรรม
วชาออกแบบผลตภณฑอตสาหรรม
วชาเขยนแบบผลตภณฑอตสาหกรรม
วชาคอมพวเตอรเพองานออกแบบผลตภณฑอตสาหกรรม
วชาคอมพวเตอรเพองานออกแบบกราฟกและมลตมเดย
วชาออกแบบกราฟก
ฉ. ภาระงานในปจจบน 1. งานประจา
สอน หวหนาสาขาวชาออกแบบผลตภณฑอตสาหกรรม
2. งานวจยทรบผดชอบในปจจบน
http://www.ssru.ac.th
