30
มารยาทการแตงกาย สาระสําคัญ การแตงกายเปนสิ่งสําคัญอยางหนึ่งที่ทุกคนจะตองตระหนักเพราะจะเสริมสราง บุคลิกภาพใหดูดีในสายตาของบุคคลอื่น อีกทั้งเปนการแสดงถึงอุปนิสัยและรสนิยมของบุคคลนั้น การแตงกายเปนสิ่งที่เรียนรูได จงพึงแตงกายใหสุภาพเรียบรอย ถูกตองเหมาะสมกับกาลเทศะ กอใหเกิดความภาคภูมิใจแกผูแตงและเปนที่เลื่อมใสศรัทธาแกผูพบเห็น สาระการเรียนรู 1. ความสําคัญของการแตงกาย 2. หลักการแตงกาย 3. การแตงกายตามสมัยนิยมของสังคมไทยปจจุบัน 4. การแตงกายตามแบบของทางราชการ 5. การแตงกายไปงานสังคมในโอกาสลักษณะงานตาง สมรรถนะประจําหนวย แสดงความรูเกี่ยวกับมารยาทการแตงกาย ความสําคัญของการแตงกาย บอกหลักการ แตงกาย การแตงกายตามสมัยนิยมของสังคมไทยปจจุบัน การแตงกายตามแบบของทางราชการ การแตงกายไปงานสังคมในโอกาสลักษณะงานตาง สมรรถนะการเรียนรู 1. อธิบายความสําคัญของการแตงกายได 2. บอกหลักการแตงกายได 3. บอกหลักความเหมาะสมของการแตงกายได 4. อธิบายเครื่องแตงกายของสุภาพสตรีและสุภาพบุรุษในปจจุบันได 5. นําความรูไปใชในการแตงกายไดเหมาะสมถูกตองตามโอกาสและบุคลิกภาพของ ตนเอง

มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 93

มารยาทการแตงกาย

สาระสําคัญ การแตงกายเปนสิ่งสําคัญอยางหนึ่งที่ทุกคนจะตองตระหนักเพราะจะเสริมสรางบุคลิกภาพใหดูดีในสายตาของบุคคลอื่น อีกทั้งเปนการแสดงถึงอุปนิสัยและรสนิยมของบุคคลนั้น การแตงกายเปนสิ่งที่เรียนรูได จงพึงแตงกายใหสุภาพเรียบรอย ถูกตองเหมาะสมกับกาลเทศะ กอใหเกิดความภาคภูมิใจแกผูแตงและเปนที่เล่ือมใสศรัทธาแกผูพบเห็น

สาระการเรียนรู 1. ความสําคัญของการแตงกาย 2. หลักการแตงกาย 3. การแตงกายตามสมัยนิยมของสังคมไทยปจจุบัน 4. การแตงกายตามแบบของทางราชการ 5. การแตงกายไปงานสังคมในโอกาสลักษณะงานตาง ๆ

สมรรถนะประจําหนวย แสดงความรูเกี่ยวกับมารยาทการแตงกาย ความสําคัญของการแตงกาย บอกหลักการแตงกาย การแตงกายตามสมัยนิยมของสังคมไทยปจจุบัน การแตงกายตามแบบของทางราชการ การแตงกายไปงานสังคมในโอกาสลักษณะงานตาง ๆ

สมรรถนะการเรียนรู 1. อธิบายความสําคัญของการแตงกายได 2. บอกหลักการแตงกายได 3. บอกหลักความเหมาะสมของการแตงกายได 4. อธิบายเครื่องแตงกายของสุภาพสตรีและสุภาพบุรุษในปจจุบันได 5. นําความรูไปใชในการแตงกายไดเหมาะสมถูกตองตามโอกาสและบุคลิกภาพของ ตนเอง

Page 2: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 94

Concept mapping หนวยท่ี 3

การแตงกายตามสมัยนิยมของสังคมไทยปจจุบัน

การแตงกายตามแบบของทางราชการ

การแตงกายไปงานสังคมในโอกาสลักษณะงานตาง ๆ

ความสําคัญของ การแตงกาย

มารยาทการแตงกาย หลักการแตงกาย

Page 3: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 95

แบบทดสอบกอนการเรียนรูหนวยที่ 3

คําชี้แจง ใหผูเรียนพิจารณาคําถามตอไปนี้และเลือกตอบตามความคดิเห็น

กาเครื่องหมาย ( ) หนาขอท่ีถูกและกาเครื่องหมาย ( ) หนาขอท่ีผิด

............... 1. แตงชุดแบลก็ไทไปงานราตรีสโมสร ............... 2. แตงกายมีรสนิยมดีคือใชของแบรนดเนม ............... 3. สวมชุดไทยเรือนตนพายเรือโชวที่ตลาดน้ํา ............... 4. สวมชุดแบบฟอรมของบริษัทไปติดตองานที่โรงแรม ............... 5. การแตงกายที่เหมาะกาลเทศะชวยเสริมบุคลิกภาพใหดีขึน้ ............... 6. “งานนี้ไมตอนรับคนแตงกายมอซอ” เจาภาพระบุการแตงกายไดชัดเจน ............... 7. สวมเสื้อสูท กางเกงขายาว รองเทาขัดมันไปเปนพิธีกรรายการ “เสวนา ประสาบุรุษ” ............... 8. มยุเรศสวมกางเกงขาสั้น เสื้อเปลือยไหลแตงกายเหมาะสมกับงานปารตี้ ริมทะเล ............... 9. ผูที่แตงกายตามแฟชั่นโดยไมดูตนเองผูพบเห็นควรหัวเราะขบขันใหรูวา เปนตัวตลก ............. 10. ฝายตอนรับงาน “ไมจนยาก เพราะไมอยากจน” ของกลุมชาวบานเชิงเขา ริมลําธารแตงชุดไทยอมรินทรคอยรับแขก

Page 4: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 96

หนวยท่ี

3 มารยาทการแตงกาย

การแตงกายนับไดวาเปนปจจัยสําคัญที่ชวยเสริมใหบุคคลมีความงดงามดังสุภาษิตสอนหญิงกลาวไววา “ถึงรูปงามทรามสงวนนวลอนงค ไมรูจักแตงทรงก็เสียงาม” การแตงกายดีสุภาพเรียบรอยอยูเสมอ ยอมกอใหเกิดความภาคภูมิใจแกผูแตงและยังเปนที่เล่ือมใสศรัทธาแกผูพบเห็น ผูที่แตงกายงามไมจําเปนตองมีรูปรางดีหรือหนาตาสะสวย หากแตงกายเหมาะสมก็จะชวยแกไขสิ่งบกพรองของรูปรางชวยเสริมสรางความสวยงามใหเดนชัดและเปนไปตามความตองการ อาทิ ทําใหแลดูออนวัย งาม เก เท สมารท เปนตน การแตงกายดีในที่นี้ไมไดหมายความวาจะตองใชเสื้อผาอาภรณที่งามหรูและมีราคาแพง สวมรองเทาแบบใหม หรือทําผมแตงหนาจากรานชั้นนํา หากแตตองรูจักเลือกแบบเสื้อผา เครื่องประดับ ตลอดจนมีศิลปะในการแตงหนาใหเหมาะสมกับบุคลิกภาพจึงจะไดช่ือวาแตงกายดี

1. ความสําคัญของการแตงกาย

การแตงกายนอกจากจะทําใหดูดีในสายตาผูอ่ืนแลว ยังเปนเครื่องบงบอกใหผูอ่ืนรูถึงลักษณะบางอยางในตนเอง ไดแก 1.1 รูถึงนิสัยของผูแตง วาเปนคนรักความสะอาด รักสวยรักงาม ประณีตหรือเปนคนหยาบ สกปรก ขาดความมีระเบียบ มีอารมณรอน กาวราว

1.2 รูถึงรสนิยมผูแตง ผูมีรสนิยมดี สังเกตไดจากการแตงกายที่เหมาะสมกับรูปราง

บุคลิกลักษณะ เหมาะกับโอกาส สถานที่ ฤดูกาล ลักษณะของงานและเจาภาพ รวมท้ังรูจักใช

เสื้อผา กระเปา รองเทา ตลอดจนเครื่องประดับ

1.3 รูถึงระดับการศึกษา ผูที่มีการศึกษาดี ตําแหนงการงานสูง ตองติดตอกับคนหมู

มากจะตองแตงกายดี เพื่อทําใหผูอ่ืนเกิดศรัทธา เชื่อถือและไววางใจ

1.4 รูถึงฐานะความเปนอยู ลักษณะของเสื้อผาอาภรณที่นํามาสวมใสนั้นจะแสดงถึง

ฐานะความเปนอยูของผูแตงดวย

Page 5: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 97

1.5 รูถึงอาชีพ ลักษณะเสื้อผาที่สวมใสทําใหรูวาบุคคลนั้นประกอบอาชีพอะไร เชน

ขาราชการ ทหาร ตํารวจ พนักงานหางรานบริษัท พนักงานธนาคารหรือพนักงานรัฐวิสาหกิจ

เปนตน

1.6 รูถึงเชื้อชาติและวัฒนธรรมประจําชาติ คนหลายเชื้อชาติที่มีหนาตาคลายกัน

เชน จีน สิงคโปร ญ่ีปุน ไทย ลาว ญวน มาเลเซีย เมื่อมีการสวมชุดประจําชาติแลวจะรูวาเปน

คนชาติใด

สวนในวัยเรียนนักเรียน นักศึกษาที่แตงกายดวยเครื่องแบบของสถานศึกษา

ยอมทําใหบุคคลทั่วไปสามารถรูไดวากําลังเรียนอยูในระดับใด ในสถาบันใด หากนักเรียน

นักศึกษาแตงกายไดถูกตองตามระเบียบของสถานศึกษานั้น ก็เทากับนักเรียนนักศึกษาเปนผูที่ให

เกียรติตอตนเอง ครอบครัว สถานศึกษาและภาพลักษณของสังคมที่อยูรวมกัน ดังนั้น จึงควร

ระลึกเสมอวา การแตงกายเปนมารยาทที่ควรเรียนรูและพึงปฏิบัติ

2. หลักการแตงกาย

การแตงกายแตกตางกันไปตามยุคสมัยโดยเฉพาะแฟชั่นสตรี ซ่ึงในปจจุบันขาดเอกลักษณของความเปนไทยเพราะตางรับและเลียนแบบวัฒนธรรมการแตงกายของตางชาติจนแทบแยกไมออกวาเปนชนชาติใด การแตงกายไปงานที่เหมาะสม ความเหมาะสมนั้นวัดกันดวยส่ิงใด ยุคสมัย แฟชั่น รสนิยมหรือกฎเกณฑของสังคมเปนตัวช้ีวัด ผูเรียนมารยาทการแตงกาย นอกจากจะศึกษาแบบแผนขนบธรรมเนียมประเพณี จากตําราแลวยังตองสนใจจดจําและแยกแยะใหถูกตองเพราะประสบการณจะเปนสวนหนึ่งที่จะชวยใหมีวิจารณญาณมากยิ่งขึ้น และตองพึงระลึกเสมอวาการแตงกายคือการใหเกียรติแกบุคคลและสถานที่ จึงควรคํานึงถึงหลักการแตงกาย ดังนี้ 2.1 ความสะอาด ความสะอาดของเครื่องแตงกายนับวาเปนสิ่งสําคัญ เสื้อผาตองซักใหสะอาดและรีดเรียบ เมื่อสวมใสแลวจะเพิ่มบุคลิกใหดูดียิ่งขึ้น เข็มขัด รองเทา กระเปาถือ ตองขัดเช็ดใหเงางาม เครื่องประดับ ตางหู สรอยคอ นาฬิกา แหวนตองลางทําความสะอาดใหแวววาว อยาเพียงแตมีใส มีแตงแตไมเคยลางเช็ดขัดถู นอกจากความสะอาดขางตนแลว ยังตองดูแลความสะอาดของรางกายดวย ตองอาบน้ําชําระลางรางกายใหสะอาดหมดจด เล็บมือเล็บเทาตัดและดูแลความสะอาด ใชเครื่องสําอางชวยบํารุงผิวหนาและตัวอยาปลอยใหหนามันหรือแหงกราน แปรงฟน

Page 6: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 98

อยางนอยวันละ 2 คร้ัง ขจัดกลิ่นปากและไปพบทันตแพทยเสมอ การรับประทานอาหารที่มีกล่ินแรง เชน กระเทียม ตนหอม ควรแปรงฟนหลังอาหารทุกครั้ง ผมควรตัด สระ เซทใหเขารูปทรง 2.2 ความสุภาพเรียบรอย การเลือกเสื้อผา ประเภท รูปแบบ สี การตัดเย็บและการเลือกใชชุดใหเหมาะสมกับเวลา โอกาส สถานที่และลักษณะงานตาง ๆ ซ่ึงจะตองแตงกายใหถูกตองกับงาน เชน งานศพ งานมงคลสมรส งานเลี้ยง เหมาะกับสถานที่ เชน ภัตตาคาร โรงแรมขนาดเล็ก โรงแรมขนาดใหญรวมทั้งผูมารวมงาน ถาพิจารณาในเรื่องเหลานี้กอนไปงาน จะทําใหสามารถแตงกายไดเหมาะสมและสุภาพเรียบรอย 2.3 ความเหมาะสม มิไดหมายความวาจะตองมีราคาแพง เปนสินคาตางประเทศ แมมีราคาถูกแตสวยงามก็นับวาเหมาะสม แตตองคํานึงถึงสิ่งตอไปนี้คือ 2.3.1 วัย วัยเด็กควรเลือกเสื้อผาสีออน เนื้อผาคอนขางบางเบา ซ่ึงจะแลดูสวยงาม นารักและออนวัย สวนวัยรุนควรใชเสื้อผาสีสันสดสวย ใหสมกับสีผิวและรูปราง สําหรับวัยสูงอายุ ควรใชสีขรึม ๆ เนื้อผาไมยับงายจะชวยเพิ่มความสงา ภูมิฐานมากยิ่งขึ้น 2.3.2 เพศ ผูหญิงตองพิถีพิถันกวาผูชาย เพราะมีเครื่องแตงกายและวิธีแตงที่หลากหลายกวามาก ทั้งยังตองดูสมัยนิยมอีกดวย จึงจําเปนตองรูจักการเลือกแบบเสื้อ ความคับหลวม ความสั้นยาวของกระโปรง สี ลวดลายผา แบบรองเทา กระเปาถือหรือแมแตทรงผม การใชเครื่องสําอางแตงหนา ทั้งหมดเปนเครื่องแตงกายที่ตองเลือกใหเหมาะสมกับรูปรางและลักษณะนิสัยออนโยนของเพศหญิง สําหรับชาย นิยมใสสูทเมื่อออกงานสังคมหรือการแตงกายแบบลําลอง คือ สวมเสื้อผามีลวดลายกับกางเกงผาเรียบ ควรแตงกายใหสะอาด สุภาพ แตรักษาไวซ่ึงความแข็งแรง เขมแข็ง 2.3.3 สีผิว คนผิวขาวจะเลือกเสื้อผาเครื่องแตงกายไดงาย สวนคนผิวคลํ้าไมควรใสเสื้อผาสีฉูดฉาดเกินไป ควรเปนเสื้อผาสีออน ๆ นวล ๆ 2.3.4 บุคลิกลักษณะ การแตงกายที่เหมาะสมกับรูปราง หนาตา กิริยาทาทาง อุปนิสัย สีผิว จะชวยเพิ่มบุคลิกภาพใหดูดี เพิ่มความเชื่อมั่น ความภาคภูมิใจใหแกผูแตงยิ่งขึ้น ทั้งนี้ตองไมแตงตามสมัยนิยม โดยที่ไมดูบุคลิกลักษณะของตนเอง 2.3.5 โอกาส บุคคลที่มีหนาที่ไปปรากฏตัวในที่ประชุมชน เชน เปนพิธีกรรายการเสวนา จัดงานอีเวนต (Event) ตาง ๆ งานเลี้ยงโกหรูหรือไปทองเที่ยว เลนกีฬาก็ตองเลือกแตงกายใหเหมาะสมกับโอกาสดวย 2.3.6 ฐานะ ตําแหนงหนาที่การงานและอาชีพ โดยตองดูวาตนมีฐานะบทบาทและอาชีพอะไร การแตงกายใชของดี ของแพงควรใหสมฐานะ บุคคลแตละอาชีพมีการแตงกายที่เหมาะสม แตกตางกันไป เชน อาชีพครูตองแตงกายใหสุภาพเรียบรอย สะอาด ถูกตอง

Page 7: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 99

ตามวัฒนธรรม เพื่อเปนแบบอยางที่ดี อาชีพนักธุรกิจตองแตงกายมีรสนิยมดี ภูมิฐาน เพื่อใหเกิดความศรัทธา เชื่อถือ ไววางใจแกผูพบเห็น 2.4 ความประหยัด การแตงกายใหมีบุคลิกไมจําเปนตองใชจายเงินมากมาย ซ้ือเสื้อผาราคาแพง เสื้อผาที่มีราคาถูกแตตัดเย็บดีเหมาะกับรูปรางและสีผิวก็ทําใหดูดีได หรือเลือกซื้อในชวงลดราคาตามหางสรรพสินคาที่มีคุณภาพและไมลาสมัยก็เปนการประหยัดรายจาย ผลท่ีเกิดจากการรูจักใชเสื้อผาเครื่องแตงกาย 1) ดานรางกาย ชวยทําใหสวยงาม มีบุคลิกดี ปองกันความรอน ความหนาว 2) ดานจิตใจ ชวยใหผูสวมใสรูสึกพอใจ มั่นใจ เชื่อมั่น ภาคภูมิใจสงเสริมบุคลิกภาพใหสงางาม 3) ดานสังคม ทําใหทราบฐานะ ตําแหนง ความเปนผูนํา หนาที่ทางสังคม บุคลิกของผูสวมใส รวมถึงการแสดงความมีวัฒนธรรมสูงต่ํา รูจักกาลเทศะเพียงใดของผูแตง

3. การแตงกายตามสมัยนิยมของสังคมไทยปจจุบัน

การแตงกายเปนวัฒนธรรมอยางหนึ่งที่เปนเอกลักษณของชาติ สตรีและบุรุษ ควรแตงกายใหสุภาพ ถูกตองตามกาลเทศะ ลักษณะของงานและเจาภาพ รวมทั้งถูกตองตามประเพณีนิยมดวย 3.1 การแตงกายตามพระราชนิยมสําหรับสุภาพสตรีไทย ในครั้งสมเด็จพระนางเจาพระบรมราชินีนาถ ตองตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว เพื่อเยี่ยมเยือนประเทศสหรัฐอเมริกาและยุโรปอยางเปนทางการ ไดทรงดัดแปลงเครื่องแตงกายแบบไทยสมัยตาง ๆ เปนชุดฉลองพระองค ตามชื่อของพระตําหนักและพระที่นั่งมีทั้งหมด 8 ชุด เรียกวา “ชุดไทยพระราชนิยม” ไดแก

1) ชุดไทยเรือนตน 5) ชุดไทยจักรี 2) ชุดไทยจิตรลดา 6) ชุดไทยดุสิต 3) ชุดไทยอมรินทร 7) ชุดไทยจักรพรรดิ 4) ชุดไทยบรมพิมาน 8) ชุดไทยศิวาลัย

นอกจาก “ชุดไทยพระราชนิยม” ทั้ง 8 ชุดนี้แลว ปจจุบันยังดัดแปลงเปน “ชุดไทยประยุกต” เพื่อใหเหมาะสมกับสมัยนิยม ซ่ึงแตละชุดนั้นมีรายละเอียดการตกแตงและโอกาสในการใชดังนี้

Page 8: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 100

1) ชุดไทยเรือนตน (ตั้งชื่อตามพระตําหนัก) เปนชุดไทยแบบลําลองใชในเวลากลางวันที่ไมเปนพิธีการ เชน งานทําบุญตักบาตร งานหมั้น งานมงคลสมรส งานวันเกิด ลักษณะแบบเสื้อ - ใชผาฝายหรือผาไหมลายริ้วตามขวาง หรือตามยาวหรือใชผาเกลี้ยง สีจะตัดกับผานุงหรือสีเดียวกันก็ได - ตัวเสื้อเย็บเขารูปคนละทอนกับผานุง - คอเสื้อกลมชิดคอ ไมมีขอบตั้ง - แขนสามสวน - ผาหนาตลอดติดกระดุม 5 เม็ด ลักษณะผานุง - ใชผาฝายหรือผาไหมเกลี้ยงหรือมีเชิง - เย็บปายหนา - ยาวจรดขอเทา เครื่องประดับ - สรอยคอ 2) ชุดไทยจิตรลดา (ตั้งชื่อตามพระตําหนัก) เปนชุดไทยสําหรับงานที่เปนพิธีการในเวลากลางวัน เชน การรวมงานตอนรับพระราชอาคันตุกะ หรือออกงานเมื่อสุภาพบุรุษแตงกายเต็มยศ คร่ึงยศ ลักษณะแบบเสื้อ - ใชผาไหมเกลี้ยง สีตัดกับผานุง หรือสีเดียวกับเชิงผานุงหรือยกดอกทั้งตัว - ตัวเสื้อเย็บเขารูป คนละทอนกับผานุง - คอเสื้อกลมมีขอบตั้งเล็กนอย - แขนยาวจรดขอมือ - ผาหนาตลอด ติดกระดุม 5 เม็ด ลักษณะผานุง - ใชผาไหมเกลี้ยงมีเชิง หรือยกดอกทั้งตัว - เย็บปายหนา - ยาวจรดเทา เครื่องประดับ - แบบไทย สรอยคอ ตางหู (ตามความเหมาะสม)

ภาพที่ 3.1 ชุดไทยเรือนตน ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

ภาพที่ 3.2 ชุดไทยจิตรลดา ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

Page 9: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 101

3) ชุดไทยอมรินทร (ตั้งชื่อตามพระที่นั่ง) เปนชุดไทยสําหรับงานที่เปนพิธีเวลาค่ํา เชน งานพระราชทานเลี้ยงพระกระยาหารค่ํา หรือในงานที่สุภาพบุรุษแตงเต็มยศ คร่ึงยศ ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณได ลักษณะแบบเสื้อ - ใชผายกไหมที่มีทองแกม หรือยกทองทั้งตัว - ตัวเสื้อเย็บเขารูปคนละทอนกับผานุง - คอเสื้อกลมมีขอบตั้งเล็กนอย - แขนยาวจรดขอมือ - ผาหนาตลอด ติดกระดุม 5 เม็ด ลักษณะผานุง - ใชผายกไหมมีทองแกมหรือยกทองทั้งตัว - เย็บปายหนา - ยาวจรดขอเทา เครื่องประดับ - แบบไทย สรอยคอ ตางหู สรอยขอมือ (ตามความเหมาะสม) 4) ชุดไทยบรมพิมาน (ตั้งชื่อตามพระที่นั่ง) เปนชุดไทยสําหรับงานพิธีเวลาค่ํา ที่มีหมายกําหนดการ หรือในงานที่สุภาพบุรุษแตงกายเต็มยศ คร่ึงยศ เชน งานพระราชทานเลี้ยง พระกระยาหารค่ําแขกตางประเทศ งานอุทยานสโมสร หรือชุดเจาสาวในงานมงคลสมสร ลักษณะแบบเสื้อ - ใชผายกไหมหรือยกทองทั้งตัว - ตัวเสื้อเย็บแบบติดกับผานุง - คอเสื้อกลมมีขอบตั้ง - แขนยาวจรดขอมือ - ผาหลัง คาดเข็มขัดแบบไทย ลักษณะผานุง - ใชผายกไหมหรือยกทองทั้งตัว หรือมีเชิง - มีจีบขางหนา มีชายพก - ยาวจรดขอเทา เครื่องประดับ - แบบไทย สรอยคอ ตางหู เข็มขัด สรอยขอมือ (ตามความเหมาะสม)

ภาพที่ 3.3 ชุดไทยอมรินทร ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

ภาพที่ 3.4 ชุดไทยบรมพิมาน ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

Page 10: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 102

5) ชุดไทยจักรี (ตั้งชื่อตามพระที่นั่ง) เปนชุดไทยสําหรับงานพิธีเวลาค่ํา อากาศคอนขางรอน เหมาะสําหรับสมัยปจจุบันที่นิยมเปดไหล รวมงานสโมสรสันนิบาต ลักษณะแบบเสื้อ - ใชผาไหมปกเปนลวดลายดวยลูกปดหรือเล่ือม - ตัวเสื้อเปนสไบเย็บติดกับผานุง หรือหมสไบตางหาก - เปดบาขางหนึ่ง สไบคลุมไหลทิ้งชายดานหลัง ยาวตามเห็นสมควร ลักษณะผานุง - ผายกไหมหรือยกทอง มีเชิงหรือยกทั้งตัว - จีบขางหนามีชายพก - คาดเข็มขัด - ยาวจรดขอเทา เครื่องประดับ

- แบบไทย สรอยคอ ตางหู เข็มขัด สรอยขอมือ แหวน รัดตนแขน สรอยตัว ความสวยงามของชุดนี้อยูที่เนื้อผา การเย็บและเครื่องประดับไทยครบชุด

6) ชุดไทยดุสิต (ตั้งชื่อตามพระที่นั่ง) เปนชุดไทยสําหรับงานพิธีเวลาค่ํา อากาศคอนขางรอน หรืองานที่มีหมายกําหนดการใหแตงกายเต็มยศรวมในงานสโมสรสันนิบาต ลักษณะแบบเสื้อ - ใชผาไหมยกทอง ปกลวดลายที่เสื้อดวยไขมุก ลูกปดหรือเล่ือม - ตัวเสื้อเปนแบบไมมีแขน เย็บติดกับผานุง - คอดานหนาและหลังควานกวาง และต่ําลงเล็กนอย - ผาหลัง ลักษณะผานุง - ใชผายกไหมหรือยกทอง มีเชิงหรือยกทั้งตัว - จีบขางหนา มีชายพก - ยาวจรดขอเทา - คาดเข็มขัด

ภาพที่ 3.5 ชุดไทยจักรี ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

ภาพที่ 3.6 ชุดไทยดุสิต ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

Page 11: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 103

เครื่องประดับ - แบบไทย สรอยคอ ตางหู เข็มขัด สรอยขอมือ (ตามความเหมาะสม) ความสวยงามของชุดนี้อยูที่ฝมือการปกลวดลายและการใหสี 7) ชุดไทยจักรพรรดิ (ตั้งชื่อตามพระที่นั่ง) เปนชุดไทยสําหรับพิธีเวลาค่ํา อากาศคอนขางเย็น งานที่มีหมายกําหนดการใหแตงกายเต็มยศ คร่ึงยศรวมในงานสโมสรสันนิบาตหรือเปนชุดเจาสาว มี 2 แบบ คือ แบบที่ 1 นําชุดไทยบรมพิมานตกแตงเพิ่มเติมดังนี้ ลักษณะแบบชุด - หมสไบที่ปกเปนลวดลายดวยเล่ือม และลูกปดหรือ - หมดวยสไบกรองทอง ซ่ึงรอยดวยลูกปด แบบตาขาย แบบที่ 2 นําชุดไทยจักรีตกแตงเพิ่มเติมดังนี้ ลักษณะแบบชุด หมสไบ 2 ช้ัน - ช้ันในเปนผาอัดกลีบ หอยชายหนาเล็กนอย ปลอยชายหลังยาวจรดชายผานุง - ช้ันนอกใชผาสไบปกลวดลายหมทับ ชายสไบทั้งหนาและหลังสั้นกวาสไบชั้นใน เครื่องประดับ - แบบไทยครบชุด สรอยคอ สรอยตัว ตางหู เข็มขัด สรอยขอมือ แหวน เกี้ยว ปน มงกุฎ (ตามความเหมาะสม) 8) ชุดไทยศิวาลัย (ตั้งชื่อตามพระตําหนัก) เปนชุดไทยสําหรับงานพิธีเวลาค่ําที่มีอากาศหนาวเย็น ใชในงานที่สุภาพบุรุษแตงกายเต็มยศ คร่ึงยศ รวมงานสโมสรสันนิบาต ลักษณะแบบชุด - นําชุดไทยบรมพิมานตกแตงเพิ่มเติมดังนี้ - คาดเข็มขัดไทย - หมสไบปกลายไทย เครื่องประดับ

- แบบไทยครบชุด สรอยคอ สรอยตัว ตางหู เข็มขัด สรอยขอมือ แหวน เกี้ยว ปน มงกุฎ (ตามความเหมาะสม) ความสวยงามของชุดนี้อยูที่ลักษณะของเนื้อผาที่นํามา ตัดเย็บไดอยางสวยงามหรูหราทั้งเสื้อ ผานุงและสไบที่เปนชุดเดียวกัน

ภาพที่ 3.7 ชุดไทยจักรพรรดิ ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

ภาพที่ 3.8 ชุดไทยศิวาลัย ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

Page 12: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 104

9) ชุดไทยประยุกต สวนมากใชในงานเวลาค่ํา งานกลางวัน เชน งานจัดเล้ียงรับรองและงานมงคลอื่น ๆ ลักษณะแบบชุด - ผาที่นํามาใชเปนผาไหม ผาฝาย ผาลายดอก ผาลูกไม - เปนชุดไทยที่ผสมกับชุดแบบสากล โดยดัดแปลงตกแตงเพิ่มเติม ใหเขากับสมัยนิยม รสนิยม บุคลิกของผูแตงและโอกาสที่ใช 3.2 ชุดพระราชทานของชายไทย ในรัชกาลปจจุบัน เนื่องจากสมเด็จพระนางเจาพระบรมราชินีนาถ มีพระราชประสงคที่จะเผยแพรและสงเสริมสินคาพื้นเมือง คือผาฝายและผาไหมไทย จึงมีพระราชดําริใหชางผูชํานาญของกรมศิลปากรออกแบบเครื่องแตงกายชายไทยขึ้นเพื่อใหเหมาะสมกับสภาพดินฟาอากาศ ส่ิงแวดลอมของประเทศไทยและความสะดวกสบายตามกาลเทศะ แบบเสื้อพระราชทานมี 2 แบบ คือ แบบท่ี 1 ชุดพระราชทานแขนสั้น ใชในเวลากลางวัน ไปปฏิบัติราชการ ประชุม หรือไปรวมงานในพิธีตาง ๆ เชน งานสังสรรค งานอุปสมบท งานมงคลสมรส งานทําบุญเลี้ยงพระ ลักษณะแบบเสื้อ - ใชผาไหมหรือผาฝายมีลวดลาย หรือไมมีก็ได - ตัวเสื้อยาวคลุมสะโพก มีกระเปา 2 ใบดานลาง - คอกลม มีขอบตั้ง - แขนสั้น ปลายแขนพับดานนอก - ผาอกตลอด ติดกระดุม 5 เม็ด - รอบคอ สาบเสื้อ ปลายแขนเสื้อ ขอบกระเปาใชผาสีเดียวกัน หรือสีตัดกันติดขอบ ลักษณะกางเกง - กางเกงขายาวแบบสากล สําหรับงานศพ เสื้อใชผาสีขาวหรือสีดํา กางเกงขายาวสีเทาเขมหรือสีดํา

ภาพที่ 3.9 ชุดไทยประยุกต ที่มา : www.tu.ac.th

ภาพที่ 3.10 ชุดพระราชทานแขนสั้น ที่มา : www.tu.ac.th

Page 13: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 105

แบบที่ 2 ชุดพระราชทานแบบแขนยาว ใชในงานพิธีการเวลาค่ํา เชน งานเลี้ยงรับรองทั้งแขกตางประเทศและในประเทศ ลักษณะแบบเสื้อ - ใชผาไหมหรือผาฝายมีลวดลาย หรือไมมีก็ได - ตัวเสื้อยาวคลุมสะโพก มีกระเปา 2 ใบดานลาง - คอกลม มีขอบตั้ง - แขนยาวจรดขอมือ - ผาอกตลอด ติดกระดุม 5 เม็ด - รอบคอ สาบเสื้อ ปลายแขนเสื้อ ขอบกระเปาใสผาสี - ผาไหมไทยคาดเอวปลอยชายผาหอยลงมา ลักษณะกางเกง - กางเกงขายาวแบบสากล สีกลมกลืนกับเสื้อ

4. การแตงกายตามแบบของทางราชการ

4.1 “เคร่ืองแบบเต็มยศ” หมายถึง เครื่องแตงกาย ใชในโอกาสที่เปนงานพระราชพิธี รัฐพิธี หรืองานสโมสรสันนิบาตใด ๆ ซ่ึงมีหมายกําหนดการ คําสั่ง หรือระเบียบ แบบแผน ใหแตงกายเต็มยศ ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ สวมสายสะพายตามกําหนดเครื่องราชอิสริยาภรณ สุภาพบุรุษ 1) ขาราชการพลเรือน สวมเสื้อนอก (ราชปะแตน) สีขาว นุงกางเกง ขายาวสีดํา 2) ขาราชการทหาร ตํารวจและพนักงานรัฐวิสาหกิจ แตงกายตามระเบียบของสวนราชการและองคการนั้น ๆ ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณตามขอ 4.1 สุภาพสตร ี 1) ขาราชการพลเรือนแตงเครื่องแบบ สวมเสื้อเชิ้ตแขนยาวสีขาว ผูกเนกไทสีดํา สวมเสื้อนอก (ปกเทเลอร) สีขาว นุงกระโปรงคลุมเขาสีดํา ถุงนองรองเทาสีดํา 2) ขาราชการ ทหาร ตํารวจและพนักงานรัฐวิสาหกิจ แตงกายตามระเบียบของสวนราชการและองคการนั้น ๆ ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณตามขอ 4.1

ภาพที่ 3.11 ชุดพระราชทานแขนยาว ที่มา : www.tu.ac.th

Page 14: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 106

ภาพที่ 3.12 เครื่องแบบเต็มยศ 4.2 “เคร่ืองแบบครึ่งยศ” หมายถึง เครื่องแตงกายใชในโอกาสที่เปนงานพระราชพิธี รัฐพิธี หรืองานสโมสรสันนิบาตใด ๆ ซ่ึงมีหมายกําหนดการใหแตงเครื่องแบบครึ่งยศ ประดับเหรียญตราเครื่องราชอิสริยาภรณ ไมตองสวมสายสะพาย สุภาพบุรุษ 1) ขาราชการพลเรือน สวมเสื้อนอก (ราชปะแตน) สีขาว นุงกางเกง ขายาวสีดํา 2) ขาราชการทหาร ตํารวจและพนักงานรัฐวิสาหกิจ แตงกายตามระเบียบของสวนราชการและองคการนั้น ๆ ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณตามขอ 4.2 สุภาพสตรี 1) ขาราชการพลเรือนแตงเครื่องแบบ สวมเสื้อเชิ้ตแขนยาวสีขาว ผูกเนกไทสีดํา สวมเสื้อนอก (ปกเทเลอร) สีขาว นุงกระโปรงคลุมเขาสีดํา ถุงนองรองเทาสีดํา 2) ขาราชการ ทหาร ตํารวจและพนักงานรัฐวิสาหกิจ แตงกายตามระเบียบของสวนราชการและองคการนั้น ๆ ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณตามขอ 4.2 3) ถาไมแตงเครื่องแบบในงานพิธีตอนค่ํา อาจแตงชุดไทยอัมรินทร ไทยบรมพิมาน ไทยจักรี ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณตามขอ 4.2

ที่มา : www.tu.ac.th

เครื่องแบบเต็มยศบุรุษ ประดับดาราและสายสะพาย มหาประถมาภรณชางเผือกและดารามหาวชิรมงกุฎ

เครื่องแบบเต็มยศสตรี ประดับดาราและสายสะพายมหาวชิรมงกุฎ ดาราประถมาภรณชางเผือก และ

เหรียญจักรพรรดิมาลาที่หนาบาซาย

Page 15: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 107

ภาพที่ 3.13 เครื่องแบบครึ่งยศ 4.3 “เคร่ืองแบบปกติ” หมายถึง เครื่องแตงกายซึ่งตองใชในโอกาสที่เปนงาน พระราชพิธี รัฐพิธี หรืองานสโมสรสันนิบาตใด ๆ ซ่ึงในหมายกําหนดการ กําหนดใหแตงเครื่องแบบปกติ สุภาพบุรุษ 1) ขาราชการพลเรือน สวมเสื้อนอก (ราชปะแตน) สีขาว นุงกางเกงขายาวสีขาว 2) ขาราชการทหาร ตํารวจ และพนักงานรัฐวิสาหกิจติดเครื่องหมายและอินทรธนูบาตามสังกัด ไมประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ แตติดแถบเครื่องราชอิสริยาภรณแทน สุภาพสตร ี 1) ขาราชการพลเรือน สวมเสื้อเชิ้ตแขนยาวสีขาว ผูกเนกไทสีดํา สวมเสื้อนอก (ปกเทเลอร) สีขาว นุงกระโปรง สีขาวคลุมเขา สวมถุงนอง รองเทาสีดํา 2) ขาราชการทหาร ตํารวจและพนักงานรัฐวิสาหกิจ แตงกายตามระเบียบของสวนราชการหรือองคการนั้น ติดแถบเครื่องราชอิสริยาภรณ 3) ถาไมไดแตงเครื่องแบบ งานกลางวันอาจแตงชุดไทยเรือนตน ไทยจิตรลดา ถาเปนงานตอนค่ําอาจแตงชุดไทยอมรินทรก็ได แตไมประดับเครื่องราชอิสริยาภรณใชเครื่องประดับแบบไทยแทน

ที่มา : www.tu.ac.th

เครื่องแบบครึ่งยศบุรุษ ประดับดารา มหาประถมาภรณชางเผือก ดารามหาวชิรมงกุฎ

ราชอิสริยาภรณตาง ๆ ไมสวมสายสะพาย

เครื่องแบบครึ่งยศสตรี ประดับดารามหาประถมาภรณชางเผือก ดารามหาวชิรมงกุฎ และเหรียญจักรพรรดิ

มาลาไมสวมสายสะพาย

Page 16: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 108

ภาพที่ 3.14 เครื่องแบบปกติขาว 4.4 “เคร่ืองแตงกายชุดราตรีสโมสร” หมายถึง เครื่องแตงกายซึ่งตองใชสําหรับงานพระราชพิธี หรืองานสโมสรสันนิบาตใด ๆ ซ่ึงมีประกาศคําสั่งหรือหมายกําหนดการ คําชักชวนใหแตงกายชุดราตรีสโมสร ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณขนาดยอ สุภาพบุรุษ แตงเปนชุดราตรี หรือเรียกวา ชุดไวทไท (ประดับเครื่องราช อิสริยาภรณขนาดยอ และแบลคไท) สุภาพสตรี แตงชุดยาวจรดพื้น ทั้งตัวเสื้อและกระโปรงตกแตงสวยงาม จะเปดคอเปดหลัง มีแขนหรือไมมีก็ได ใชผาบางผาแพร ผากํามะหยี่ก็ได และใชเครื่องประดับที่เปนวัตถุแวววาว

ภาพที่ 3.15 แตงกายชุดราตรีสโมสร

เครื่องแบบปกติขาวประดับเหรียญ ราชอิสริยาภรณ

เครื่องแบบปกติขาวประดับเครื่องหมายแพรแถบยอเครื่องราชอิสริยาภรณ

ที่มา : www.tu.ac.th

เครื่องแตงกายชุดราตรสีโมสรบุรุษ (พลเรอืน) ประดับเครื่องราชอสิรยิาภรณ

ที่มา : www.tu.ac.th

เครื่องแตงกายชุดราตรีสโมสรสุภาพสตรีประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ

Page 17: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 109

4.5 “เคร่ืองแตงกายไวทุกข” หมายถึง เครื่องแตงกายที่ตองใชสําหรับงานพระราชพิธี รัฐพิธี หรืองานที่มีหมายกําหนดการ คําสั่งหรือระเบียบแบบแผนใหแตงกายไวทุกข

ภาพที่ 3.16 แตงกายไวทุกข 4.6 “เคร่ืองแตงกายธรรมดา” หมายถึง เครื่องแตงกายประจําวัน ซ่ึงใชสําหรับไปในที่ชุมนุมชน หรือสาธารณชน ในโอกาสที่ไมใชงานพระราชพิธีหรือรัฐพิธี 4.7 “เคร่ืองแตงกายแบบไทยโดยเฉพาะสตรี” หมายถึง การแตงกายซึ่งอาจใชวัตถุอยางหนึ่งอยางใดดังตอไปนี้ คือ - วัตถุที่มีกําเนิดหรือทําขึ้นในประเทศไทย - วัตถุที่มีลวดลายอยางไทย หรือประดิษฐใหมีลักษณะอยางไทย 4.8 “เคร่ืองแตงกายแบบสากล สําหรับสตรี” หมายถึง การสวมเสื้อกระโปรงชุดติดกันหรือคนละทอนก็ได หรือแตงกายตามสมัยนิยมปจจุบัน สําหรับบุรุษแตงตามสากลนิยม

ภาพที่ 3.17 แตงกายแบบสากล

ที่มา :www.thaisa1.org

ที่มา : www.tu.ac.th

แตงกายแบบสากล สุภาพบุรุษ

แตงกายแบบสากล สุภาพสตรี

Page 18: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 110

5. การแตงกายไปงานสังคมในโอกาสลักษณะงานตาง ๆ

5.1 การแตงกายของสตรีในบางโอกาส 5.1.1 งานพระราชพิธีหรือรัฐพิธี สตรีที่เปนขาราชการอาจแตงเครื่องแบบเต็มยศ คร่ึงยศ เครื่องแบบปกติ หรือชุดราตรีตามที่ระบุไวตามหมายกําหนดการ ถาไมแตงเครื่องแบบอาจแตงชุดไทยตามพระราชนิยม ไดแก ชุดไทยจิตรลดา ชุดไทยอมรินทร ชุดไทยบรมพิมาน ฯลฯ ตามแตโอกาสและความสําคัญของงาน 5.1.2 การแตงกายธรรมดาสําหรับสตรีในเวลาเชาและเวลากลางวัน อาจจะแตงแบบไทยหรือแบบสากลได ทั้งนี้ขึ้นอยูกับสมัยนิยม 5.1.3 การแตงกายสําหรับสตรีในเวลากลางคืน แบงออกเปน 2 ประเภท คือ 1) แบบราตรีสโมสร ประกอบดวยกระโปรงยาวจรดพื้น ตัวเสื้อกระโปรงจะตกแตงสวยงาม เปดคอ เปดหลัง มีแขนหรือไมมีก็ได ใชผาบาง ผามันวาว เครื่องประดับเปนวัตถุมันแวววาวใชไดทุกชนิด 2) แบบราตรี อาจใชกระโปรงยาวจรดพื้น หรือยาวคร่ึงนองก็ไดตามสมัยนิยม ควรเลือกเครื่องประดับและแบบเสื้อราตรีที่มีความสวยงามพอควร งานราตรีสโมสรหรืองานราตรีจะแตงกายแบบไทยก็ได เชน ชุดไทยอมรินทร ชุดไทยบรมพิมาน ชุดไทยจักรี ฯลฯ สวมถุงนอง สวมรองเทาสนสูงสีเงินหรือสีทอง กระเปาถือขนาดยอมเขากับเครื่องแตงกาย 5.1.4 การแตงกายไปงานศพ แตงสีดําลวน แตถางานศพนั้นเปนงานที่พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว หรือพระบรมวงศานุวงศเสด็จไปเปนองคประธาน การแตงกายถาเปนขาราชการพลเรือนก็อาจแตงเครื่องแบบเต็มยศ คร่ึงยศ หรือชุดปกติขาวไวทุกข ถาไมใชขาราชการอาจแตงชุดไทยเรือนตน หรือไทยจิตรลดา สวมถุงนอง สวมรองเทาสีดํามีสน การใชเครื่องประดับ นิยมใชมุกมากกวาเครื่องเพชร เครื่องทอง ถาเปนงานศพที่ไมมีหมายกําหนดการ สตรีที่เปนขาราชการ องคการ หรือรัฐวิสาหกิจจะแตงเครื่องแบบที่ปฏิบัติราชการปกติประจําวันไปงานศพก็ได 5.2 การแตงกายของสุภาพบุรุษในบางโอกาส 5.2.1 งานพระราชพิธีหรือรัฐพิธี สุภาพบุรุษที่เปนขาราชการหรือรัฐวิสาหกิจอาจแตงเครื่องแบบเต็มยศ คร่ึงยศ หรือเครื่องแบบปกติขาว หรือชุดราตรีสโมสร ถาไมใชขาราชการอาจแตงชุดสากล ใช เนกไทหรือโบวไท (หูกระตาย) สีสุภาพ หรือสวมเสื้อพระราชทานตามสมัยนิยม

Page 19: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 111

5.2.2 งานพิธี เชน งานมงคลสมรส ไหวครู แจกประกาศนียบัตร ไปเขารวมประชุม แตงเพื่อความภูมิฐาน หรือเสริมบุคลิก อาจแตงชุดสากล หรือแตงชุดพระราชทานตามสมัยนิยม 5.2.3 งานราตรีสโมสร ควรแตงกายชุดราตรหีรือชุดแบล็กไทตามหมายกําหนดการ 5.2.4 งานศพ ถาเปนศพที่มีหมายกําหนดการ สุภาพบุรุษที่เปนขาราชการ องคการหรือรัฐวิสาหกิจ ตองแตงเครื่องแบบเต็มยศ คร่ึงยศ หรือชุดปกติขาว ไวทุกข ตามหมายกําหนดการ ปลอกแขนทุกขควรเปนผาสักหลาด กวางประมาณ 4-5 ½ นิ้ว ถาไมใชขาราชการอาจแตงชุดสากลไวทุกขหรือแตงชุดเสื้อพระราชทานตามสมัยนิยม หรือจะแตงกายสุภาพ ผูกเนกไทสีดําก็ได ถุงเทา รองเทาสีดํา ถาเปนศพที่ไมมีหมายกําหนดการ สุภาพบุรุษที่เปนขาราชการ อาจแตงเครื่องแบบที่ปฏิบัติราชการปกติประจําวันไปในงานศพได หรือแตงชุดสากลไวทุกข หรือชุดเสื้อพระราชทานหรือแตงชุดสุภาพดังกลาวขางตน ก็ได

6. มารยาทที่สุภาพชนพึงระมัดระวังในการแตงกาย

1) ควรสวมเสื้อผาใหเหมาะสมกับวัย และตัดเย็บใหเหมาะกับรูปราง ไมคับหรือหลวมจนเกินไป 2) แตงกายใหเหมาะสมกับฐานะ ถาตองแตงเครื่องแบบตามที่เจาของสถานที่ตองการ ตองแตงใหถูกตองตามที่กําหนด 3) ควรใชเสื้อผาสีสุภาพ แบบเรียบรอย ไมควรใชสีฉูดฉาดบาดตา มีลายดอกมากเกินไป 4) สตรีไมควรสวมกระโปรงสั้นมาก หรือเสื้อคอกวางลึกเกินไป หรือสวมเสื้อยืดไปทํางาน 5) ไมควรแตงหนาเขมมากเกินไปในเวลากลางวัน ถาเปนเวลากลางคืนอาจแตงเขมได สุภาพสตรีวัยรุนควรแตงหนาแตนอยเพราะอยูในวัยที่เปลงปลั่งสดใสอยูแลว 6) การไปสถานที่ราชการหรือสถานที่อันควรเคารพ เชน พระบรมมหาราชวัง ไมควรสวมกางเกง รองเทาแตะ สุภาพบุรุษไมควรสวมกางเกงขาสั้น รองเทาแตะ เพราะตามมารยาทถือวาแตงกายไมสุภาพ

Page 20: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 112

7) ตองไมสวมแวนตากันแดดเขาไปพบผูใหญ หรือสวมไปในงานพิธีการ เชน รับพระราชทานปริญญาบัตร ยกเวนแวนสายตา 8) การเขาไปในสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ เชน โบสถ ศาลาการเปรียญ ควรแตงกายสุภาพตามประเพณีนิยมและตองถอดรองเทาไวที่ช้ันวาง 9) ตองถอดหมวก เมื่อเขาไปในสถานที่อันควรเคารพของทุกศาสนาหรือเมื่อเขาไปในอาคารบานเรือนของผูอ่ืน และเมื่ออยูเฉพาะหนาสุภาพสตรีหรือผูอาวุโส 10) การแตงกายไปงานศพ ยอมแตกตางจากการแตงกายเพื่อไปงานรื่นเริง ไมควรใชเครื่องประดับที่มีแสงวูบวาบเกินไป ถาไมทราบวาจะแตงอยางไรดีเพื่อไปงานศพ ใหเลือกสวมเครื่องแบบของตนเองได โดยเฉพาะอยางยิ่ง นักเรียน นักศึกษา ซ่ึงจะดูสุภาพและเรียบรอย ตัวอยางแบบเสื้อที่ไมควรสวมและทรงผมที่ไมเหมาะไปงานพิธีการหรือ เจาของงานเปนผูมีอาวุโส มีเกียรติ มียศตําแหนง มีฐานันดร ไดแก 1) แบบเสื้อคอกวางควานลึก ผาโปรงหรือผาลูกไมบางจนเห็นชั้นใน 3) กระโปรงสั้นมาก กางเกงขาสั้นมาก 4) เสื้อเปลือยไหลหรือสายเดี่ยว 5) กระโปรงสั้นผาสูง ทั้งผาขาง ผาหนาและผาหลัง 6) ตัวเสื้อและกระโปรงระบายรุงรัง 7) เสื้อและกางเกงเปนผายีน 8) สวมชุดปกเลื่อมทั้งตัวไปงานกลางวัน 9) สวมกางเกงขาสั้นไปงานศพ 10) สวมรองเทาแตะ 11) ทรงผมเกลาแตหลุดรุยรายปดหนาตา 12) ถักผมเปยหรือมัดแกละทั้งสองขาง 13) ติดดอกไมดอกใหญที่ผม 14) ไฮไลทผมสีเขียว แสด น้ําเงิน แดง มารยาทการแตงกายที่พึงประสงค จึงไมไดหมายถึงการแตงกายตามแฟชั่น แตเปนการแตงกายที่จะตองคํานึงถึงความสะอาด เรียบรอย ตั้งแตศีรษะจรดปลายเทา ถูกตองตามกาลเทศะ เมื่อมีผูพบเห็นจะรูสึกทันทีวาเปนผูที่แตงกายดีนาชมเชย ในมุมกลับกันหากแตงกายไมสุภาพเรียบรอยจะไดรับคําตําหนิติเตียนจากผูพบเห็น ทําใหเสื่อมเสียทั้งตนเอง สถาบันครอบครัวและสถานศึกษา

Page 21: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 113

สรุปหนวยการเรียนรูท่ี 3 ความสําคัญของการแตงกายของบุคคลเปนเครื่องแสดงใหผูอ่ืนรูถึงลักษณะบางอยางในตัวเรา ไดแก 1. รูถึงนิสัยผูแตง 2. รูถึงรสนิยมผูแตง 3. รูถึงระดับการศึกษา

4. รูถึงฐานะความเปนอยู 5. รูถึงอาชีพ 6. รูถึงเชื้อชาติและวัฒนธรรมประจําชาติ

หลักในการแตงกาย 1. ความสะอาด 2. ความสุภาพเรียบรอย 3. ความเหมาะสม 4. ความประหยัด การแตงกายตามสมัยนิยมของสังคมไทยในปจจุบัน 1. การแตงกายตามพระราชนิยมสําหรับสุภาพสตรีไทย 1.1 ชุดไทยเรือนตน 1.2 ชุดไทยจิตรลดา 1.3 ชุดไทยอมรินทร 1.4 ชุดไทยบรมพิมาน 1.5 ชุดไทยจักรีหรือชุดไทยสไบ

1.6 ชุดไทยดุสิต 1.7 ชุดไทยจักรพรรดิ 1.8 ชุดไทยศิวาลัย 1.9 ชุดไทยประยุกต

2. ชุดพระราชทานของชายไทยในรัชกาลปจจุบัน 2.1 ชุดพระราชทานแขนสั้น 2.2 ชุดพระราชทานแขนยาว การแตงกายตามแบบของทางราชการ 1. แตงกายเครื่องแบบเต็มยศ 2. แตงกายเครื่องแบบครึ่งยศ 3. แตงกายเครื่องแบบปกติ 4. แตงกายชุดราตรีสโมสร

5. แตงกายไวทุกข 6. แตงกายแบบธรรมดา 7. แตงกายแบบไทย (สตรี) 8. แตงกายแบบสากล (สตรี)

การแตงกายไปในงานสังคมในโอกาสและลักษณะงานตาง ๆ 1. การแตงกายของสตรีในบางโอกาส 2. การแตงกายของสุภาพบุรุษในบางโอกาส

Page 22: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 114

กิจกรรมการเรียนรูท่ี 1 Mind mapping

คําชี้แจง ใหผูเรียนทํา Mind mapping ของหนวยที่ 3 หลังจากเรียนรูแลว

เลขที่ ..........ช่ือ ......................................................

ช้ัน ......................

Page 23: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 115

กิจกรรมการเรียนรูท่ี 2 เร่ือง การแตงกายตามพระราชนิยมสําหรับสภุาพสตรีไทย

คําชี้แจง จากภาพการแตงกายตามพระราชนิยมของสุภาพสตรีไทยตอไปนี้ ใหผูเรียนบอก

ช่ือชุด อธิบายลักษณะและโอกาสที่แตง 1. ชุด ......................................................... 2. ชุด ............................................................. ลักษณะ .................................................... ลักษณะ .................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... แตงในโอกาส............................................ แตงในโอกาส............................................ ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ...................................................................

ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

Page 24: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 116

กิจกรรมการเรียนรูท่ี 3 เร่ือง การแตงกายสาํหรับสุภาพบุรุษไทย

คําชี้แจง จากภาพการแตงกายสําหรับสุภาพบุรุษไทยตอไปนี้ ใหผูเรียนบอกชื่อ ลักษณะ

ของชุดและโอกาสที่แตง 1. ชุด ......................................................... 2. ชุด .............................................................

ลักษณะ .................................................... ลักษณะ ..................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... .................................................................. ................................................................... แตงในโอกาส............................................ แตงในโอกาส............................................ ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ...................................................................

ท่ีมา : www.tu.ac.th ท่ีมา : www.tu.ac.th

Page 25: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 117

กิจกรรมการเรียนรูท่ี 4 เร่ือง การแตงกายตามแบบของทางราชการ

คําชี้แจง จากภาพการแตงกายตามแบบของทางราชการตอไปนี้ ใหผูเรียนบอกชื่อชุด

โอกาสที่แตง 1. ชุด ......................................................... 2. ชุด .............................................................

แตงในโอกาส ............................................ แตงในโอกาส............................................ ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... ...................................................................

ท่ีมา : www.tu.ac.th ท่ีมา : www.tu.ac.th

Page 26: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 118

กิจกรรมการเรียนรูท่ี 5 เร่ือง การแตงกายโอกาสตาง ๆ

คําชี้แจง จากภาพการแตงกายของบุคคลตอไปนี้ ใหผูเรียนบอกชื่อชุด โอกาสที่แตง

1. ชุด ......................................................... 2. ชุด .............................................................

แตงในโอกาส............................................. แตงในโอกาส............................................ ................................................................... ................................................................... ................................................................... ................................................................... 3. ชุด ......................................................... 4. ชุด .............................................................

แตงในโอกาส............................................. แตงในโอกาส............................................ ................................................................... ................................................................... ................................................................... ...................................................................

ท่ีมา : หนังสืออนุสรณ งานพระราชทานเพลิงศพ นางเจือจันทร ทางทอง

ท่ีมา : www.tu.ac.th

ท่ีมา : www.tu.ac.th ท่ีมา : www.tu.ac.th

Page 27: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 119

กิจกรรมการเรียนรูท่ี 6 เรื่อง การแตงกายไปงานสังคมในโอกาสลักษณะงานตาง ๆ

คําชี้แจง ใหผูเรียนแบงกลุม ๆ ละ 3 คน ใหศึกษาและหาภาพการแตงกายที่ชอบ กลุม

ละ 5 ภาพ ใหนําเสนอภาพ พรอมคําอธิบายเกี่ยวกับความเหมาะสม ถูกตอง ตามกาลเทศะ และการสงเสริมบุคลิกภาพ (ภาพดารา ภาพนางแบบ หรือภาพตัวเองก็ได นําเสนอบนแผนฟวเจอร

บอรด ขนาด 2′ x 2′)

ภาพที่ 1 ...............................................

ภาพที่ 2 ………………………………….

ภาพที่ 3……………………………………

ภาพที่ 4 …………………………………...

สรุปการประเมินผล

ผาน (ปฏิบัติไดตามคําชี้แจง) ไมผาน (ไมสามารถปฏิบัติไดตามคําชี้แจง)

ลงชื่อ ............................................ ผูประเมิน ........ / .................. /.............

Page 28: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 120

กิจกรรมการเรียนรูท่ี 7 เรื่อง การแตงกายไปงานสังคมในโอกาสลักษณะงานตาง ๆ

จากคอลัมน ทีวีบันเทิง “สุรีพร” กลาววา “พิธีกรหลาย ๆ คน แตงกายไมเหมาะสม ไมรูจักกาลเทศะ ไมใหเกียรติคนดูวาตวัเองกําลังทําอะไรอยู เชน ใสเสื้อแขนกุด คอกวาง นุงกางเกงขาสั้นมาก ๆ ...”

คําชี้แจง ใหผูเรียนอานขอความแลวแสดงความคิดเห็น วเิคราะหและแนะนําการแตงกาย

ที่ถูกตองตามมารยาท

วิเคราะหการแตงกายของพิธีกร.................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... คําแนะนําของผูเรียน.................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................

สรุปการประเมินผล

ผาน (ปฏิบัติไดตามคําชี้แจง) ไมผาน (ไมสามารถปฏิบัติไดตามคําชี้แจง)

ลงชื่อ ............................................ ผูประเมิน ........ / .................. /.............

Page 29: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 121

แบบทดสอบหลังการเรียนรูหนวยที่ 3 เลือกคําตอบที่ถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียว 1. เหตุผลจากขอใดท่ีคนเราใหความสําคัญกับการแตงกาย 1. ชวยเสริมสรางบุคลิก 2. ชวยสรางมนุษยสัมพันธ 3. ชวยทําใหคนจนดูเปนคนรวย 4. ทําใหเขาสังคมชั้นสูงได 2. ผูท่ีแตงกายไมเรียบรอยเนนโชวสัดสวน บงบอกถึงนสิยัของผูแตงอยางไร 1. เปนคนหยาบคาย 2. ขาดการอบรม 3. เปนคนกลาหาญ 4. เปนคนกาวราว อวดด ี 3. ผูมีรสนิยมดีสงัเกตไดจากขอใด 1. แตงกายไดเหมาะสมฐานะของตนเอง 2. ใชเครื่องประดับมีราคาแพง 3. แตงกายสมกับตําแหนงหนาที่ 4. แตงกายตามบคุลิกลักษณะของ ตนเองตามกาลเทศะ 4. ความสุภาพเรียบรอยของการแตงกายพิจารณาจากขอใด 1. รูปแบบ 2. สีสัน 3. โอกาส สถานที่ และลักษณะงาน 4. ถูกทุกขอ

5. วัยรุนควรแตงกายตามแนวขอใด 1. ใสเสื้อผาสีมวง ดํา หรือสีเขมเพื่อ

พรางรูปราง 2. เสื้อผาสีขรึม ๆ เนื้อผาหนาเพื่อชวย

เพิ่มความสงา 3. เสื้อผาสีออน ผาคอนขางเบา ทําให

ดูสวยงาม ออนวัย 4. เสื้อผาสีสดใสใหสมกับวัยและสีผิว 6. “ผานุงเย็บปายหนา ยาวจรดขอเทา ตัวเสื้อคนละทอนกับผานุง เยบ็เขารูป แขนสามสวน คอกลมตื้นไมมีขอบตัง้ ผาอกตลอด” เปนชุดไทยแบบใด 1. ชุดไทยเรือนตน 2. ชุดไทยจิตรดา 3. ชุดไทยอมรินทร 4. ชุดไทยบรมพิมาน 7. ชุดไทยขอใดที่ใชในพิธีตอนค่ําท่ีมีอากาศหนาวเย็น 1. ชุดไทยจักรี 2. ชุดไทยศิวาลัย 3. ชุดไทยดุสิต 4. ชุดไทยจักรพรรดิ

Page 30: มารยาทการแต งกาย€¦ · หน วยที่ 3 มารยาทการแต งกาย 97 1.5 รู ถึงอาชีพ ลักษณะเส

หนวยท่ี 3 มารยาทการแตงกาย 122

8. ผูใดออกแบบชุดพระราชทานของ ชายไทยในรัชกาลปจจุบัน 1. พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว 2. สมเด็จพระนางเจาพระบรมราชินีนาถ 3. ชางกรมศิลปากร 4. กระทรวงวัฒนธรรม 9. งานศพที่พระบรมวงศานุวงศเสด็จ ควรใชเคร่ืองประดับชนิดใด 1. เพชร 2. มุก 3. ทอง 4. เครื่องประดับที่เปนมันแวววาว

10. ผูใดแตงกายไดเหมาะสมที่สุด 1. สมใจแตงชุดขาวเพื่อไปวัด 2. สมศรีแตงชุดวายน้ําเพื่อไปวายน้ํา คลอง 3. สมชายใส เสื้อลายดอก กางเกง ขาสั้นเพื่อไปชายทะเล 4. สมหวังแตงชุดสูทสากลสีเทา เพื่อ ไปงานศพ