เอกสารประกอบการสอนรายวชาหนาทพลเมอง รหสวชา สค 102เรอง สงคมไทย

ความหมายศาสตราจารยพระยาอนมานราชธน ไดอธบายความหมายของสงคมไทยไววา สงคมไทย หมายถง

ชนทกกลมทดำารงชวตอยรวมกน โดยมวฒนธรรมไทยเปนพนฐานในการดำาเนนชวต สงคมไทยมไดเนนเฉพาะชนเชอชาตไทยเทานน แตรวมถงชนกลมนอยอน ๆ ซงอาจมเชอชาต ศาสนา และวฒนธรรมบางอยางแตกตางกน แตทกกลมยดถอวฒนธรรมไทยเปนพนฐานในการดำารงชวตรวมกนลกษณะทวไปของสงคมไทย

1. ยดถอพระมหากษตรยและนบถอพระพทธศาสนา2. มโครงสรางแบบหลวม ๆ ไมคอยมการรกษากฎเกณฑระเบยบ

อยางเครงครด มการผอนปรนในเรองตาง ๆ

3. เปนสงคมเกษตรกรรม ประชากรมชวตอยอยางงาย ๆ4. สวนใหญยดถอขนบธรรมเนยมประเพณเปนหลก5. โครงสรางของชนชนยดสถานภาพ ทรพยสมบต อำานาจ

เกยรตยศ คณงามความด เปนเกณฑการแบงชนชน

6. มความรกในถนฐานบานเกดของตนปจจยทเปนตวกำาหนดลกษณะของสงคมไทย

1. สงแวดลอมทางธรรมชาต ไดแก ลกษณะภมประเทศ ภมอากาศ ทรพยากรและพชพรรณธรรม

ชาต ส งแวดล อมทางธรรมชาต น ท ำา ใหส งคมไทยเป นสงคมเกษตรกรรมมาตงแตอดต มขนบธรรมเนยมประเพณหลายอยางท

เกยวของกบสงแวดลอมทางธรรมชาตเช นลกษณะการสรางบานเรอน ประเพณแหนางแมว เปนตน

2. สงแวดลอมทางวฒนธรรม ไดแก สงประดษฐ ศลป ภาษาและวรรณคด ความเชอ ตลอดจน

คานยมทางสงคม อทธพลของพระพทธศาสนาในปจจบนยงรบเทคโนโลยสมยใหมจากสงคมตะวนตกทำาใหเกดการเปลยนแปลงวถชวตของสงคมไทยไปจากอดต

3. สงแวดลอมทางสงคม หมายถง แบบแผนความสมพนธ ระหวางสมาชกในสงคม เชน ความเปน

ไมตรชวยเหลอเกอกลตอกน การใหความเคารพตอผใหญ การมความสมพนธระหวางสมาชกในครอบครวอยางใกลชดสนทสนม เปนตน สงแวดลอมทางสงคมทยกตวอยางมาน บางอยางกเปลยนไปจากอดตเนองจากโครงสรางประชากรของสงคมไทยเปลยนแปลงไป และเนองจากการทไดตดตอสมพนธกบสงคมอน ๆ โดยเฉพาะอทธพลจากสงคมตะวนตก ทำาใหสงแวดลอมทางสงคมไดขยายกวางออกไปกวาเดม และมผลตอรปแบบความสมพนธในการดำาเนนชวตของสงคมไทยปจจบน โครงสรางของสงคมไทย

โครงสรางของสงคมไทย หมายถง สวนตาง ๆ ทประกอบกนเปนระบบความสมพนธของสงคมไทย

ทสำาคญไดแก กลมสงคมตาง ๆ ทดำารงชวตอยรวมกนในสงคมไทยและสถาบนสงคมไทย

1. กลมตาง ๆ ทอยรวมกนในสงคมไทย- ครอบครวไทย มลกษณะเปนครอบครวขยายประกอบ

ดวยสมาชกซงเปนประชากรไทย จำานวนครวเรอนในสงคมไทยมทงสนประมาณ 11.3 ลานครวเรอน มจำานวนสมาชกโดยเฉลยครวเรอนละ 4.99 คน และมแนวโนมวา จำานวนสมาชกเฉลยในแตละครวเรอนจะลดลง ทงน

2

เน องจากนโยบายควบคมขนาดประชากรของรฐบาล โดยการวางแผนครอบครว

- ชมชน หมายถง กลมครอบครวซงตงถนฐานอยในทองถนเดยวกน มวฒนธรรมและกจ

กรรมบางประการรวมกนเพอสนองความตองการของสมาชก และเพอแกปญหาในการดำาเนนชวตประจำาวนรวมกน ชมชนในสงคมไทยม 2 ประเภท คอ ชมชนชนบทและชมชนเมองซงมลกษณะเปรยบเทยบไดดงน

ชมชนชนบท ชมชนเมอง1.ประชากรมจำานวนมากแตอยกระจดกระจาย เปนชมชนเลก ๆ2.สถาบนการศกษามไมมากนก3.รายได ยงน อย มอาชพเกษตรกรรมเปนหลก

4.เ ป น ก า ร ป ก ค ร อ ง ส ว นภมภาค มสวนรวมทาง การเมองนอย5.สถาบนศาสนาสำาคญมากของชมชนบทไทยม ศรทธาในศาสนาเครงครด6.มความสมพนธเป นแบบสวนตวและกนเอง เปนไปตามประเพณ7.มการเปลยนแปลงชาและมปญหาสงคมนอย

1.ประชากรมเปนจำานวนมากและอยกนอยางหนาแนน

2.มก เป นศ นย กลางทางการศกษาทสำาคญ3.เศรษฐกจด มรายไดรายจายสง เปนศนยรวมทาง เศรษฐก จและมอาชพหลากหลาย4.เป นศนยกลางการเมองการปกครองของประเทศ

5.เปนศนยรวมของศาสนาและความเชอ แตระดบ ความศรทธาในศาสนาไมสง6.มความสมพนธแบบทางการ ยดถอประโยชนเปน เกณฑ7.มการเปลยนแปลงรวดเรวและมปญหาสงคมมาก

3

เนองจากสงคมไทยมการเปลยนแปลง สงคมชนบทเดมกบสงคมชนบทปจจบนจงมความแตกตางทควรสงเกตดงนชมชนชนบทปจจบน ชมชนชนบทเดม1.มความโดดเดยวลดลง ม ความสมพนธกบ ชาวเมองมากขน2.ทำาการเกษตรเพอการคา3.มการใชเคร องทนแรงเพอการเกษตร4.เศรษฐกจเปนแบบการคามากขน

1.ตงอยอยางโดดเดยว

2.มความเปนอนหนงอนเดยวกน3.มการใชแรงงานเพอการเกษตร4.เศรษฐกจเพอการบรโภค

สาเหตของการเปลยนแปลงสงคมชนบท1. สาเหตภายใน เชน การเกด การตาย การยายถนฐาน2. สาเหตภายนอก เชน การคมนาคม การผสมผสานทาง

วฒนธรรมขอแตกตางระหวางชมชนไทยทง 2 ประเภท อาจเปรยบเทยบไดดงน

ชมชนชนบท ชมชนเมอง1.มลกษณะครอบครวขยาย เปนสงคมสวน ใหญของไทย2.สมาชกสมพนธกนแบบปฐมภม เคารพนบถอ กนแบบเครอญาต3.มอาชพเกษตรกรรมเป นหลก4.ลกษณะทางเศรษฐกจใกล

1.ลกษณะครอบครวเด ยวเป นสวนใหญ

2.ส ม า ช ก ส ม พ น ธ ก น ต า มสถานภาพ มการตดตอกน เปนทางการ3.อาชพหลากหลาย4.มฐานะอาชพแตกตางกนมาก ตงแตยากจนถง เศรษฐ

4

เคยงกน

5.เปนสงคมแบบประเพณนำา ยดถอในศาสนา ขนบธรรมเนยมประเพณ6.คณภาพชวตยงอยในระดบตำา7.มก า ร เป ล ยน แป ล ง ทา งสงคมชา แตบางอยาง พฒนาไปรวดเรว เชน ชวตความเปนอย

5.วฒนธรรมผสมปนเป

6.โดยเฉลยคณภาพชวตสงกวาชนบท7.การเปลยนแปลงทางสงคมเปนไปรวดเรว ทงการ ศกษา เทคโนโลย ความเปนอย

- ชาตพนธต าง ๆ ในสงคมไทย นอกจากสงคมไทยจะประกอบไปดวยชนเชอชาตไทย ซง

เปนสมาชกสวนใหญของสงคมแลว ยงประกอบไปดวยชนชาตพนธอน ๆ ซงดำารงชวตอยรวมในสงคมไทยดวยกน เชน ชาวไทยเชอชาตสายจน และเชอชาตตาง ๆ ทกระจดกระจายอยทวไป นอกจากนยงประกอบไปดวยชนกลมนอย ชาวไทยทนบถอศาสนา อสลามและครสตในภาคใต เปนตน กลมสงคมทกลาวมานแมวาจะมวฒนธรรมยอยในการดำาเนนชวตในกลมของตน แตกยดถอวฒนธรรมไทยเปนวฒนธรรมหลก และรวมสรางความเจรญแกสงคมไทยมาโดยตลอดสถาบนสำาคญของสงคมไทย

1. สถาบนครอบครว ครอบครวของชาวไทยปจจบนสวนใหญจะเปนครอบครวเดยวประกอบดวย

สาม ภรรยา บตรและอาจมคนรบใชอาศยอยดวย แตกยงมจำานวนไมนอยทเปนครอบครวใหญ คอ ครอบครวทมสาม-ภรรยาอยหลายคอาศยอยในบานเดยวกน การแตงงานของคนไทยจะเปนแบบสามเดยว ภรรยาเดยว หามแตงงานระหวางผสบสายโลหต การสบสกล

5

ถอผชายเปนหลก บดาหรอฝายชายเปนหวหนาครอบครว ครอบครวเปนทงหนวยผลตและหนวยบรโภค

2. สถาบนทางศาสนาและการศกษา คนไทยสวนใหญนบถอพระพทธศาสนา 96.4% นบถอศาสนา

อสลาม 3.7% ศาสนาครสต 0.6% ศาสนาฮนด 0.01% และไมทราบวาศาสนาใด 0.2% รวมทำาบญกนทวด รวมกลมเพอฟงเทศน ประกอบพธกรรมทางศาสนา เคารพ สกการะพระภกษเจาถน เชน

เจาอาวาส“ ” และ พระลกวด“ ” พระซ งเปนตวแทนของวด ม บทบาทเปนผนำาทางจตใจของประชาชนในทองถน พระจงเปนหลกแหงความยดเหนยว พระมสวนรวมอยางสำาคญในการพฒนาทองถนใจชนบท เชน การสรางโรงเรยน สรางบอนำาสาธารณะ สรางถนน เปนตน วดเปนสถาบนสำาคญของหมบาน เปนศนยรวมของชาวชนบท โรงเรยนเปนสถาบนการศกษาทเดก ๆ ในชนบทไปเรยนหนงสอ บางโรงเรยนกขาดเครองมออปกรณการสอน ขาดคร ขาดอาคารเรยน ฯลฯ โดยเฉพาะโรงเรยนทตงอยในถนทรกนดาร การคมนาคมไมสะดวก ทำาใหเดก ๆ ชนบทไดรบการศกษาไมทวถง การศกษาของเดกชนบทตำา อกอยางหนงเพราะพอแมของเดกชนบทสวนใหญ มฐานะทางเศรษฐกจยากจน ไมสามารถทจะสงบตรหลานไดศกษาตอขนสงการเงนเปนอปสรรคอยางใหญหลวงในการศกษาเลาเรยนของเดกชนบทไทย

3. สถาบนทางเศรษฐกจ ชาวชนบทไทยรอยละ 80 เป นเกษตรกร เกยวของกบการเกษตรกรรม

เชน การทำานา ทำาไร ทำาสวน เลยงสตว เปนตน สนคาออกทชวยผดงเศรษฐกจของประเทศประมาณรอยละ 90 เปนผลผลตทางเกษตรกรรม ไดแก ขาว ยางพารา ขาวโพด ไมสก ปอ มนสำาปะหลง

6

4. สถาบนพระมหากษตรย จากประวตศาสตรอนยาวนานของประเทศไทยไดจารกใหเปนทประจกษวา ประเทศไทยมพระมหากษตรยปกครองประเทศมาตงแตสมยเรมแรกมลกษณะเปนแบบพอปกครองลกการเรยกพระมหากษตรยจงมค ำาขนตนวา พอขน“ ” ตลอดระยะเวลาทประเทศไทยสามารถรวบรวมแควนตาง ๆ เขามาอยรวมกนเปนประเทศไดนน ประเทศไทยมพระมหากษตรยปกครองสบตอกนเรอยมา ในปจจบนนสถาบนพระมหากษตรยเปนศนยรวมนำาใจของคนไทยทงชาตพระมหากษตรยองคปจจบน คอพระบาทสมเดจพระจาอยหวภมพลมหาราช ทรงเปนพระมหากษตรยทเป ยมไปดวยทศพธราชธรรม พระองค ทรงปกครองพสกน กรด วยพระมหากรณาธคณ ประดจดงบดาปกครองบตร พระบารมของพระองคแผไพศาล ปกปองภยนตรายแกผองไทยทงชาต พสกนกรไทยทวหนาตางซาบซงในพระราชกรณยกจทพระองคไดทรงบ ำาเพญแกประเทศชาตและแกอาณาประชาราษฎร พระองคจงทรงเปนเสมอนจดรวมพลงแหงความสามคคของคนไทยทงชาต นอกจากนบรรดาพสกนกรชาวไทย ตางกไดตระหนกเปนอยางดวา สถาบนพระมหากษตรยเปนเสมอนหลกชยของประเทศ และจะเทดทนสถาบนพระมหากษตรยใหคงอยคชาตไทยไปชวกาลนานคานยมทางสงคมไทย

คานยม (Value) หมายถง สงทมคณคา นายกยอง เปนรปแบบของความคดทตดอยในจตใจของคน

ในสงคม และเปนแนวทางทคนยดถอไวเพอประพฤตปฏบต คานยมแบงเปน 2 ประเภท

1. คานยมของบคคล ซ งบคคลจะแสดงออกใหเหนไดจากการตดสนใจของตนเองทงนยอมจะแตกตาง

ไปตามความถนดและความสนใจของแตละบคคล

7

2. คานยมของกลมหรอคานยมของสงคม ซ งช ใหเปนถงการเลอกสรร การยกยอง และสงทบคคลทว

ไปในสงคมปรารถนาวามอะไรบาง สงเหลานยอมเปนแนวทางให บคคลอน ๆ ในสงคมทราบวาควรปฏบตอยางไรในสถานการณหนงสถานการณใด

ลกษณะของคานยม คานยมมลกษณะดงน1. คานยมมทงคานยมทด และคานยมทไมด2. เปนสงทสามารถปลกฝงถายทอดได3. สามารถแกไขเปลยนแปลงได แตกไมอาจจะทำาไดโดยงายนก

อยางไรกตามการเปลยนแปลงคานยมอาจจะทำาไดงายขน เมอบคคลไดเรยนรและมประสบการณเพมขน

4. เปนมาตรฐานอยางหนงในการประเมนความประพฤตของบคคล

ความสำาคญของคานยม1. คานยมเปนสงทมความสำาคญตอการแสดงพฤตกรรมของ

บคคล2. คานยมเปนสงทควบคมพฤตกรรมของคนในสงคม3. คานยมมอทธพลตอบคลกภาพ และอปนสยใจคอของคนสวน

มาก เพราะบคคลในสงคมยอมไดรบอทธพลจากคานยมของสงคม

4. คานยมจะชวยใหคนในสงคมมจดมงหมายอยางเดยวกน ทำาใหมความเชอในเรองตาง ๆ อยางเดยว

กน ดงนนคานยมของสงคมจงจดวาเปนกระบวนการทเกดขนเพอสรางความสงบเรยบรอยใหแกสงคม

ทมาของคานยมของสงคมไทย1. ไดจากการศาสนาพทธ ปะปนกบศาสนาพราหมณ

8

2. ไดจากสงคมดงเดม คอระบบศกดนา เชน คานยมการนบถอเจานาย ยศถาบรรดาศกด เปนตน

3. ไดจากระบบสงคมเกษตรกรรม เชน ความเฉอย ขาดความกระตอรอรน ยดตวบคคล

4. ไดจากความเชอในอำานาจศกดสทธโชคลาภคานยมของชนสงคมชนบทในสงคมไทย1. ยอมรบเรองบญวาสนา กรรมเกา โดยไมโตแยง2. เชอถอโชคลาภ เพราะมวถชวตผกพนกบธรรมชาต3. นยมเครองประดบประเภท ทอง เพชรนลจนดา4. ชอบเสยงโชค5. เชดชยกยองผคณความด6. นยมทำาบญเกนกำาลงและพธการตาง ๆ 7. ไมนยมโตแยง ขเกรงใจคน เชอผสง เหนแกหนา8. พงพาอาศยกน รวมมอกน ชวยเหลอจนเจอกน9. สนโดษ เรองทเกยวกบสวนรวมไมคอยกระตอรอรน10. หวงผลเฉพาะหนา เชน สนใจเฉพาะผลผลตปน โดยไม

คอยสนใจอนาคตคานยมของสงคมเมองในสงคมไทย1. มเหตผล จะไมเชอเรองทพสจนไมได2. มกำาหนดเวลาแตละวนชดเจน เชน ตนนอน ไปทำางาน3. มการแขงขนสง ตองดนรนเพอความอยรอด 4. นยมตะวนตก เชน การใชเทคโนโลย การแตงกาย การ

นนทนาการ มความรบผดชอบตอสงคม5. ชอบงานฟมเฟอยหรหรา เชน ตกแตงบานหรหรา การเลยง

รน เลอนยศ วนเกด ฯลฯ6. เหนแกตว ไมค อยไวใจใคร เนองจากตองแขงขน และม

สมาชกในสงคมมาก

9

คานยมทควรปลกฝงในสงคมไทย คานยมทดงามควรปลกฝงในสงคมไทยมดงน1. การจงรกภกดตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย2. ความซอสตยสจรต3. ความขยนขนแขงมมานะอดทน4. การยกยองผททำาความด5. ความกตญญกตเวท6. การเคารพผอาวโส7. การไมผกพยาบาท8. การนยมของไทย9. การเหนแกประโยชนของสวนรวม10. ความเออเฟ อเผอแผคานยมทควรแกไขในสงคมไทย คานยมในทางทไมถกตองจะเปนอปสรรคในการอยรวมกนในสงคม

ไทย คานยมทควรแกไขมดงน1. การเหนคณคาของเงนตรามากเกนไป2. การชอบเสยงโชคและถอโชคลาง3. การขาดระเบยบวนย4. การนยมใชของทมาจากตางประเทศ5. การไมรจกประมาณในการใชจาย6. การไมชอบเหนใครดเดนกวาตนเอง

ปญหาสงคมไทย ปญหาสงคม (Social Problem) หมายถง สถานการณทมผลกระทบกระเทอนตอคนจำานวนหนง ซงมากพอควรและเกดความรสกกวาควรมารวมกนแกปญหานนใหดขน ลกษณะของปญหาสงคม ปญหาสงคมโดยทวไปมลกษณะดงนคอ

1. เปนสถานการณทกระทบกระเทอนบคคลเปนจำานวนมาก

10

2. เปนสงทไมถกตองชอบธรรม3. รสกวาสามารถจดการอยางใดอยางหนงได4. การแกไขมลกษณะทจะรวมมอรวมใจกนสาเหตของปญหาสงคม มปจจยหลายอยาง เชน1. เกดจากการเปลยนแปลงทางสงคม ไดแก

- สมาชกในสงคมสรางระบบสงคมและคานยมใหม ๆ ทำาใหระเบยบกฎเกณฑเดมไมอาจนำา

มาใชได- การเปลยนแปลงเปนสงคมเมอง ทำาใหเกดปญหาตาง ๆ

เชน แหลงเสอมโทรม ความยากจน ฯลฯ

- การเปลยนแปลงจากสงคมเกษตรกรรมเป นสงคมอตสาหกรรม ทำาใหเกดปญหาตาง ๆ

เชน การอพยพเขาสตวเมองเพอหางานทำา2. เกดจากสมาชกในสงคมบางคนหรอบางกลม ไมปฏบตตาม

ระเบยบกฎเกณฑทสงคมวางไว ทำาใหเกดการขาดระเบยบและกอใหเกดปญหาทางสงคมขน โดยมสาเหตเกดจาก- ความขดแยงระหวางกฎเกณฑกบความมงหมาย เชน

นกเรยนขยนทองหนงสอ แตสอบตกจงตองทจรตในการสอบ

- ความลมเหลวของกระบวนการขดเกลาทางสงคม- สมาชกในสงคมบางคนหรอบางกลม มบคลกภาพทเปน

ปญหาสรางความเดอดรอนใหสงคม เชน ชอบกอการววาท เปนตน

3. เกดจากการทกลมสงคมตาง ๆ มความคดเหนความตองการและผลประโยชนขดกน ไมยอมรวม

มอกนแกไขปญหาของสงคม เชน นายจางเอารดเอาเปรยบลกจาง เปนตน

11

4. การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย กอใหเกดปญหา 2 ประการ คอ- ปญหาการวางงานเพราะมการนำาเคร องจกร เคร องทน

แรงมาใช- ปญหาสงแวดลอมเปนพษ เนองจากผลกระทบของ

เทคโนโลยนน5. การเปลยนแปลงบรรทดฐานของสงคม เชน หากมการ

เปลยนแปลงระบบการปกครองเปนประชาธปไตย อาจกอใหเกดการตอตานหรอการผกขาดอำานาจทางการเมอง

6. ความลาหลงทางวฒนธรรม ทงนเพราะความเจรญทางวตถกบจตใจยงไมมความสมพนธกน

แนวทางแกปญหาสงคมไทย1. แกปญหาแบบระยะสน หรอแบบยอย เปนการแกปญหาเฉพาะ

หนา ทไมไดมการวางแผนมากอน เชน ป 2538 นำาทวมกรงเทพมหานครฉบพลน กรงเทพมหานครวางแผนรบมอ โดยการสรางคนดนกนนำาเปนการดวน

2. แกปญหาแบบระยะยาว หรอแบบรวม เพอหามาตราการมใหเกดปญหานนอก เชน หลงจาก

สรางคนดนแลว กรงเทพมหานครไดวางโครงการปองกนนำาทวมระยะยาว เพอปองกนการเกดนำาทวมตลอดไป ปญหาทสำาคญของสงคมไทย

1. ปญหาความยากจน มสาเหตมาจาก- การเพมประชากรอยางรวดเรว- การขาดการศกษา ทำาใหตองประกอบอาชพทมรายไดตำา- ขาดความชำานาญหรอทกษะในการประกอบอาชพ จงหา

งานทำายาก

12

- ครอบครวแตกแยก เชน หวหนาครอบครวเลนการพนน ดมสรา ทำาใหเกดความยากจน

- ไดรบบาดเจบหรอทพพลภาพจากเคร องจกรในโรงงาน ทำาใหทำางานไมได หรอไดนอยลง

- ล กษณะอาชพมรายได สม ำา เสมอ จะ เหนจากพวกเกษตรกร และกรรมกรรบจาง

- ภยจากธรรมชาต หรอโรคระบาด เหนไดชดเจนจากการเกษตร ทำาใหผลผลตเสยหาย

ขายไมไดราคา- การมบตรมากเกนไป รายไดไมพอกบรายจาย- มนสยเฉอยชาและเกยจคราน เชน ไมกระตอรอรนทจะ

พฒนาอาชพของตน ไมชอบทำางาน เปนตน แนวทางปองกนและแกไขปญหา

- พฒนาเศรษฐกจ เชน ปฏรปทดน ขยายการคมนาคมขนสง เปนตน

- พฒนาสงคม เชน บรหารฝกอาชพใหประชาชน พฒนาโครงการขยายโอกาสทางการศกษา

- พฒนาคณภาพชวตประชากร เชน ขยายโรงพยาบาล เสรมสรางคานยมในการทำางาน

เปนตน2. ปญหาสงแวดลอมเสอมโทรมในสงคมไทย

สาเหตหลกของปญหาสงแวดลอมม 2 ประการคอ1. สภาวะทางธรรมชาต เชน ความรอน แสงแดด ฝนลม

ทำาใหสภาพภมประเทศถกทำาลายไดเอง ยากทจะบรรเทารกษา แตการทำาลายโดยวธนใชเวลานานมาก

2. การกระทำาของมนษย ทำาลายไดรวดเรวและรนแรงยงกวาธรรมชาตมากนก สาเหตหลกมาจาก

13

- การเพมประชากร- การขยายตวทางเศรษฐกจ และเทคโนโลย

แนวทางปองกนและแกไขปญหา- แกพฤตกรรมของคนอนเปนสาเหตของปญหา ตงแต

เรองเลกนอย เชน ไมทงขยะลงในแมนำาไปถงเรองใหญโตกวางขวาง โดยการสรางจตสำานกใหรคณคาของสงแวดลอม

- อนรกษสภาพแวดลอม โดยการนำาทรพยากรธรรมชาตมาใชใหเกดประโยชนสงสด

- พฒนาสภาพแวดลอมทมอยแลวใหดขนกวาเดม และสรางสงแวดลอมใหมทดขนมาเพม

เตม

3. ปญหาสงเสพยตดยาเสพยตด มหลายชนด ไดแก ฝ น มอรฟน เฮโรอน กระทอม แอมเฟ

ตามน บารบท-เรต แอล.เอส.ด. และสารระเหย ปญหาสงเสพยตดสวนใหญมกจะพบในกรงเทพมหานคร และมแนวโนมวาจะเพมขน นบเปนปญหาแกสงคมไทยอยางรายแรง แนวทางปองกนและแกไขปญหา

- ผมสวนเก ยวของได แก คร ผ ปกครอง โรงเรยน สอมวลชน ตองประชาสมพนธให

สงคมรบรอนตรายจากสงเสพยตด- รฐบาลจะตองกำาหนดมาตรฐานการลงโทษแกผคายา

เสพยตด และจดบรการบำาบดแกผตดยาเสพยตดอยางเพยงพอ

- สมาชกในสงคมไทยโดยเฉพาะเยาวชน และผใชแรงงาน ตองมความรบผดชอบตนเอง ม

เหตผล ไมหลงเชอคำาชกจงของผอน

14

- ครอบครวจะตองใหการอบรมบตร ใหความรกและความอบอนทางดานจตใจ แกสมาชก

ในครอบครว4.ปญหาโรคเอดสเก ดจากเช อ ไวรส เอดส ช อภาษาอ งกฤษวา Human immunodeficiency Virus หรอ เอชไอว

(H.I.V.) กลมทตดเชอสวนใหญมาจากผทมพฤตกรรมสำาสอนทางเพศ และตดยาเสพยตด ในปจจบนปญหานเปนภยอยางรายแรงของสงคมไทย และนบวนจะทวมากขนหากไมมการวางแผนปองกนทด

แนวทางปองกนและแกไขปญหา- หนวยงานทมหนาทเกยวของ เชน กระทรวงสาธารณสข

จะตองวางแผนและโครงการปองกนการแพรของโรคเอดส ดวยวธการตาง ๆ ทงระยะสนและระยะยาว

- รฐจะตองประชาสมพนธใหความรเกยวกบโรคเอดส- สรางคานยมทถกตองใหสงคมไทย เชน ผชายไมควร

เทยวหญงบรการ เพราะจะทำาใหภรรยาตดเชอได

- แกปญหาอน ๆ อนเปนสาเหตเกยวของกบโรคเอดส เชน ปญหาความยากจน ปญหายา

เสพยตด ปญหาโสเภณ ฯลฯ4. ปญหาอาชญากรรม เปนปญหาทคกคามตอความสงบ

เรยบรอยและความผาสกของประชาชนในสงคม สาเหตของปญหาอาชญากรรมมหลายประการดงตอไปน

- เกดความบกพรองทางรางกาย- เกดจากความบกพรองทางจตใจ- เกดจากสงแวดลอม- เกดจากการไรระเบยบในสงคม

15

แนวทางปองกนและแกไขปญหา- การลงโทษผกระทำาผด- การเขาคายฝกอบรมใหกลบประพฤตตนเปนคนด- ใหคำาแนะนำาปรกษาใหประพฤตตนอยางถกตอง- การพฒนาเศรษฐกจและสงคมเพอใหประชากรมคณภาพ

ทด5. ปญหาสขภาพอนามย เปนปญหาเกยวกบความเจบปวยอน

เนองจากขาดความรความเขาใจเกยวกบสขภาพอนามย โภชนาการ การรกษาโรคภยไขเจบ ฯลฯ สาเหตของปญหาสขภาพอนามยมดงน

1. ขาดความรเกยวกบสขภาพอนามย2. ขาดแคลนหมอและอปกรณการแพทย3. ขอผดพลาดและปญหาดานการบรการ4. ปญหาดานการกระจายแพทยไปยงโรงพยาบาลตาง ๆ

6. ปญหาการฉอราษฎรบงหลวง เปนปญหาทเกดขนในทกสงคมรวมทงประเทศไทย กอใหเกด

ปญหาทบนทอนความกาวหนาของสงคมไทยมาโดยตลอด กอใหเกดผลเสยดงตอไปน

1. ทำาใหชาตเสอมเสยชอเสยง2. เกดความแตกแยกและความไมยตธรรมในสงคม3. เปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศ4. ประชาชนขาดความศรทธาในขาราชการและรฐบาล5. เปนขออางของฝายตรงขามกบรฐบาลสาเหตของปญหาฉอราษฎรบงหลวง1. แรงจงใจและโอกาสอำานวย2. ความจำาเปนทางเศรษฐกจ3. กฎหมายมขอบกพรอง4. การบรหารงานขาดประสทธภาพ

16

5. คานยมในทางทไมถกตอง7. ปญหาโสเภณ นบเปนปญหาสงคมทส ำาคญปญหาหนง

แสดงใหเหนถงความเสอมทางศลธรรมและสงผลไปยงปญหาโรครายตาง ๆ รวมทงโรคเอดส

สาเหตทสำาคญของปญหาโสเภณ คอ คานยมในดานเงนตราและวตถ รวมทงการแสวงหาผลประโยชนจากสถานบรการและนโยบายสงเสรมการทองเทยว

แนวทางการปองกนและแกไขปญหาสงคมไทย การแกไขปญหาสงคมนนตองแกตามปญหาทเก ดข น

เพราะแตละปญหามสาเหตแตกตางกนออกไป แนวทางการปองกนและแกไขปญหาสงคม อาจสรปไดดงน

- รฐบาลจะตองวางระเบยบและออกกฎหมาย เพอกำาหนดมาตรการปองกนและปราบปรามผ

กระทำาความผดอยางรดกม เชน ออกกฎหมายลงโทษผทคายาเสพยตด หรอลอลวงหญงมาเปนโสเภณ เปนตน

- วางแผนและนโยบายแกไขปญหาสงคมทเกดขน ประสานการทำางานระหวางรฐกบเอกชน

เพอแกปญหานน ๆ เชน จดโครงการอนรกษสงแวดลอม โครงการรณรงคโรคเอดส เปนตน

- ใหการศกษาแกประชาชนเพราะการศกษาเปนบอเกดของเหตผลและการมความคดทด

- ปรบปรงระบบสงคมใหมประสทธภาพ เชน ระบบการใหสวสดการแกผยากไร การ

ประกนสงคม การวางแผนครอบครว เปนตน- พฒนาเศรษฐกจทงทางเกษตรกรรม อตสาหกรรม และ

การบรการ ชวยเหลอดานตาง ๆ เชน การประกนราคาพชผล สงเสรมการลงทน พยายามใหบคคลในทองถนมงานทำาตลอดป

17

- พฒนาสงคม เชน สอมวลชนชวยกนเผยแพรสรางคานยมทดแกสงคม ครอบครว

พยายามสรางคานยมทดใหแกบตร รณรงคใหประชาชนรวมมอในการแกปญหาสงคมทเกดขน เปนตน ทมา1. วชรา คลายนาทรและคณะ,ส 401 สงคมศกษา สำานกพมพวฒนาพานช(2533)2. วทย วศทเวทยและคณะ,หนงสอเรยนสงคมศกษารายวชา ส 401 สำานกพมพอกษรเจรญทศน(2533)3. สพตรา สภาพและคณะ,หนงสอเรยนสงคมศกษา ส 401 สำานกพมพไทยวฒนาพานช(2533)4. คมอครและแผนการสอนสงคมศกษา รายวชา ส 401 ฝายวชาการสำานกพมพอกษรเจรญทศน

ใบงานท 1เรอง สงคมเมอง และสงคมชนบท

18

ช อ … … … … … … … … … … … … … … … … … … …ชน……………………….เลขท………………….คำาสง : ใหนกเรยนตอบคำาถามสน ๆ1. สงใดเปนตวกำาหนดแบบแผนในการดำาเนนชวตของคนในสงคม

ไทย…………………………………………………............................................................................

2. ลกษณะทางวฒนธรรมของชาตใดทมอทธพลตอสงคมไทยอยางเ ด น ช ด 1………………...................................................2……………………….....................................

3. การสร างบ านทรงไทยน น ได ร บอ ทธพลจากส งแวดล อมใด………………………………………………………………........................................................

4. ในป จจ บ นส งคมไทยได ร บ เทคโนโลยสมย ใหมจากสงคมใด……………………………………………………………...........................................................

5. บ ท บ า ท ใ ด ข อ ง พ ร ะ ม ห า ก ษ ต ร ย ท ป ร า ก ฏ เ ด น ช ด ใ นปจจบน……………………………………………………………….......................................................

6. โ ค ร ง ส ร า ง ข อ ง ส ง ค ม ไ ท ย ค ออะไร…………………………………………………………………………………………..............

7. วธการพฒนาและแกไขปญหาความยากจนของชาวบานในชนบททด ท ส ด ค อ ส งใด……………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………........................................

19

8. ป ญ ห า ส ง ค ม ด า น ใ ด ท จ ะ พ บ เ ด น ช ด ใ น ช ม ช นเมอง…………………………………………………………………………....................................

9. ชนกลมนอยในสงคมไทยทกอใหเกดปญหาดานยาเสพตดคอกลมใด………………………………………………

10. ในสงคมชนบทไทยบรรทดฐานทางสงคมแบบใดชวยรกษาส ง ค ม ใ ห เ ร ย น ร อ ย ไ ด ด ทสด……………………........................................................................................................................

ใบงานท 2เรอง ชมชนเมอง และชมชนชนบท

ชอ…………………………………………………ชน……………………..เลขท………………….

คำาสง ใหนกเรยนเขยนขอความเปรยบเทยบลงในตารางตามประเดนทกำาหนดใหเปรยบเทยบขอแตกตางชมชน เมอง – ชมชนชนบท

ชมชนเมอง ชมชนชนบท

20

1.ด า นประชากร

2.ด า นครอบครว

3.ด า นการศกษา

4.ด า นเศรษฐกจ

5.ด า นการเมอง ก า รปกครอง

6.ด า นศาสนา

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

21

………………………………………………………………………………

ใบงานท 3เรอง คานยมของสงคมไทย

ชอ…………………………………………………ชน เลขท……………………… …………………

คำาสง ใหนกเรยนพจารณาวาคานยมใดเปนคานยมทด คานยมใดทควรแกไข แสดงเหตผลดวย

คานยมทด / เหตผล คานยมทควรแกไข / เหตผล..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................

.........................................

.........................................

.....................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

22

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

.....................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

....................................

..................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

...........

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................................

.........................

ใบงานท 4เรอง ปญหาสงคมไทย

ชอ…………………………………………………ชน……………….เลขท………………………….

1) ปญหาสงคมหมายถง………………………………….

23

บอกหนอยไดไหม

………………………………………………………………………………………………………………

2) การวางงานเปนปญหาของสงคม 3) แนวทางแกปญหาความยากจนด า น ใ ด…………………………… คอ 1………………………………

2………………………..........

4)ปญหาของสงคมไทยทมสาเหตจาก 3………………………………

การเปลยนแปลงทางสงคม คอ 1………………………………… 5) ความอยากทดลอง อยากรอยากเหน 2………………………………… เปนสาเหตหนงของการตดยาเสพยตด 3…………………………………

ใชหรอไม………………………… 4………………………………...

6) ปญหาโสเภณแสดงใหเหนถงความเสอม

7) ปญหาทคกคามตอความสงบเรยบรอย ทางศลธรรม และยงสงผลใหเกดโรคราย

และความผาสกของประชาชนในสงคม ตาง ๆ …………………………… คอ…………………………………… ……………………………………… 8) การตดไมทำาลายปาเปนปญหาของ มลภาวะดานใด……………………... 9) การยายถนทำาใหเกดปญหาดานใด

24

มากทสด……………………………… 10) แนวทางการแกปญหาประชากรของ

สงคมไทย……………………………..

25