Embed Size (px)
Citation preview
1
การจดทาสญญาและ
การบรหารสญญา
เชดชย มคา
ขอบเขตการนาเสนอ
• การจดทาสญญา
• การแกไขสญญา
• การบอกเลกสญญา
• การคดคาปรบ การงด ลดคาปรบ การขยายระยะเวลาทาการ
• การตรวจรบพสดและการตรวจการจาง
• แนวทางปฏบตจาก กวพ. และคาพพากษาศาลปกครอง
2
กฎหมายและระเบยบท�เก�ยวของ
• ระเบยบวาดวยการพสด
– ตวอยางสญญา ขอ 132 ขอตกลง ขอ 133
– การกาหนดคาปรบ ขอ 134
– การสงสาเนาให ส.ต.ง. ขอ 135
– การแกไขสญญา ขอ 136
– การบอกเลกสญญา ขอ 137 ขอ 138
– การงด ลดคาปรบ การขายเวลาทาการ ขอ 139
– หลกประกนสญญา ขอ 141 ขอ 142 ขอ 143 ขอ 144
– การตรวจรบพสด ขอ 71 การตรวจงานจาง ขอ 72 ผควบคมงาน ขอ 73
ลกบอล
ลกบอล จดทารางสญญา
จดทารางสญญา
บนทกงวดงานและการสงมอบ
งวดเงนและรายละเอยดการชาระเงน
บนทกเลขท�และวนท�ในใบส�งซ �อส� งจาง
จดทาหนงสอแจงผชนะ
ตรวจสอบหลกประกนสญญาและจดทาสญญา
ระบบ E-GP
3
การออกหนงสอค�าประกน(หลกประกนสญญา)
๑. สวนราชการตองจดพมพรางสญญาใหสมบรณ
๒. กาหนดวนทาสญญาซ� อขาย หรอสญญาจาง
๓.นดหมายผขาย / ผรบจางลวงหนาวาจะทาสญญาในวนใด
๔. กาหนดเลขท�สญญา เพ�อใหผขาย / ผรบจางนารางสญญาไปออกหนงสอค�าประกนของธนาคาร
หนงสอสานกนายกรฐมนตร ท� นร(กวพ) ๑๓๐๕/ว ๓๖๕๙ ลว. ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๔๑
ลกบอล ขอมลสาระสาคญในสญญา
เลขท�สญญา
บนทกงวดงานและการสงมอบ
งวดเงนและรายละเอยดการชาระเงน
บนทกเลขท�และวนท�ในใบส�งซ �อส� งจาง
ระบบ E-GP
4
การบรหารสญญา บนทกขอมลสงมอบงาน
บนทกขอมลตรวจรบงาน
จดทาเอกสารเบกจาย
หากผดนด ระบบจะคดคาปรบให หากคาปรบจะเกนรอยละ ๑๐
ระบบ E-GP
1. การจดทาสญญา- รปแบบ - การลงนาม
2. การบรหารสญญา- การตรวจรบ (71-73)- การแกไขสญญา (136)- การบอกเลกสญญา (137-138)- การขยาย ลด งดคาปรบ (139)
สญญา
5
“สญญา หมายถง นตกรรมสองฝายหรอหลายฝายท�เกดจากการแสดงเจตนาเสนอ สนองตองตรงกนของบคคลต �งแตสองฝายข �นไปท�มงจะกอใหเกดเปล�ยนแปลง หรอระงบนตสมพนธ”
สญญา คออะไร
สญญา หมายถง การใดๆ อนทาลงโดยชอบดวยกฎหมายและดวยใจสมคร มงโดยตรงตอการผกนตสมพนธ ข� นระหวางบคคล เพ�อกอ เปล�ยนแปลง โอน สงวน หรอระงบซ�งสทธ
การจดทาสญญา
1. รปแบบ
• ตามท� กวพ.กาหนด
• ตามท�ไดผานการพจารณาของสานกงานอยการสงสด
• ตามท�คณะรฐมนตรกาหนด
6
ตวอยางแบบสญญาท� กวพ.กาหนด
๑. สญญาซ�อขาย
๒. สญญาจะซ�อจะขายแบบราคาคงท�ไมจากดปรมาณ
๓. สญญาซ�อขายคอมพวเตอร
๔. สญญาซ�อขายและอนญาตใหใชสทธในโปรแกรมคอมพวเตอร
๕. สญญาจาง
๖. สญญาจางบรการบารงรกษาและซอมแซมแกไขคอมพวเตอร
ตวอยางสญญาท� กวพ.กาหนด (ตอ)
๗. สญญาเชาคอมพวเตอร
๘. สญญาเชารถยนต
๙. สญญาแลกเปล�ยน
๑๐. สญญาจางผเช�ยวชาญรายบคคล หรอ จางบรษท ท�ปรกษา
๑๑. สญญาจางท�ปรกษาออกแบบและควบคมงาน
7
ตวอยางสญญาท�เคยผานการพจารณาจากสานกงานอยการสงสด
๑. สญญาจางใหบรการรกษาความปลอดภย
๒. สญญาจางทาความสะอาดอาคาร
ฯลฯ
การจดทาสญญา (ตอ)
2. ขอตกลงเปนหนงสอ
- ตกลงราคา, สงของ/งาน < 5 วนทาการ, กรณพเศษ, วธพเศษ
3. ไมตองทาขอตกลงเปนหนงสอ
- ซ�อ/จางไมเกน 10,000 บาท
- ตกลงราคาฉกเฉน
8
หลกประกนสญญาระเบยบวาดวยการพสด
ขอ 141 ขอ 142 ขอ 143 ขอ 144
เง�อนไขในสญญา
หลกประกนสญญา
ประเภท เงนสด เชคท�ธนาคารเซนส�งจายซ�งเปนเชคลงวนท�น �นชาระตอ
เจาหนาท�หรอกอนวนน �นไมเกน 3 วนทาการ หนงสอค �าประกนของธนาคารภายในประเทศ หนงสอค �าประกนของบรรษทเงนทนอตสาหกรรมแหง
ประเทศไทย บรษทเงนทนหรอบรษทเงนทนหลกทรพยท�ไดรบอนญาต
พนธบตรรฐบาล
วงเงน : รอยละ 5 ของวงเงนหรอราคาพสดท�จดหา: สาคญเปนพเศษ ไมเกนรอยละ 10
ต�วแลกเงน
9
ขอหารอ ต�วแลกเงน ใชเปนหลกประกนซอง ไดหรอไม
ขอกฎหมาย
- ปพพ. มาตรา ๘๙๘ ต�วเงน ม ๓ ประเภท ไดแก
(๑) ต�วแลกเงน
(๒) ต�วสญญาใชเงน
(๓) เชค
ต�วแลกเงน คอ หนงสอตราสารซ�งบคคลผส� งจายส� งบคคลผจายใหใชเงนแกบคคลคนหน�งหรอใชตามคาส� งของผรบเงน
- เม�อถงกาหนดผทรงต�วตองนาไปย�นเพ�อใหใชเงนในวนน �น
ต�วสญญาใชเงน คอ
หนงสอตราสารซ�งผออกต�ว ใหคาม�นสญญาวา จะใชเงนจานวนหน�งใหแกบคคลคนหน�งหรอ ใชตามคาส� งของผรบเงน
10
เชค
หนงสอตราสารซ� งบคคลผส� งจายส� งธนาคารใหใชเงนจานวนหน�งเม�อทวงถามใหแกบคคลอกคนหน�ง หรอใหใชตามคาส�งของผรบเงน
ธนาคารเปนผใชเงนตามเชค
การรบชาระเงนเปนต�วแลกเงนหรอดราฟท
ต� วแลกเงนหรอดราฟทท� ออกโดยธนาคาร มลกษณะเชนเดยวกบเชคท�ธนาคารเซนส� งจาย(เชคประเภท ค.) เหนควรใหสวนราชการรบชาระเงนผลประโยชนเปนต� วแลกเงนหรอดราฟทได โดยถอปฏบตเชนเดยวกบการรบเชคท�ธนาคารส� งจาย (เชคประเภท ค.) โดยอนโลม
(กระทรวงการคลง ท� กค ๐๕๒๖.๕ / ว ๕๖
ลงวนท� ๑๙ มถนายน ๒๕๔๓)
11
ขอพจารณา
ระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด กาหนดใหใชหลกประกนซองอยางหน�งอยางใดตามขอ ๑๔๑ (๑) - (๕)
ต�วแลกเงน เปนต�วเงนประเภทหน�ง ซ�งไมใชต�วเงนท�ระเบยบสานกนายกรฐมนตรกาหนดใหใชเปนหลกประกนซองหรอหลกประกนสญญา ดงน �น ต�วแลกเงนจงไมใชหลกประกนซองตามท�กาหนดไวในระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด ขอ ๑๔๑ สวนราชการไมอาจนามาใชเปนหลกประกนซองได
ขอหารอ
ผเสนอราคาจะใชเงนสด และ เชค ตามจานวนท�ทางราชการกาหนดมาเปนหลกประกนซอง ไดหรอไม
12
ระยะเวลาของหนงสอค �าประกนซอง
กาหนดให
– นบแตวน ย�น ขอเสนอทางเทคนค
– ตองไมนอยกวาวน ยน ราคา
– หากนอยกวา ถอวา
“ ผดเง�อนไขท�เปนสาระสาคญ ”
การคนหลกประกน
พนขอผกพน โดยคสญญาไมตองรองขอ
แตเจาหนาท�จะตองตรวจสอบความชารดบกพรองของพสดหรองานจางกอน
การคนหลกประกนสญญา
– หนงสอ นร (กวพ) 1305 / ว 8608 ลงวนท� 5 ตลาคม 2544)
– หนงสอ นร (กวพ) 1002 / ว 42 ลงวนท� 15 กนยายน 2532
13
ตรวจสอบความชารดบกพรอง ..... ใคร
๑. ใหหวหนาหนวยงานผครอบครองพสด หรอผไดรบมอบหมาย ใหดแล บารงรกษา มหนาท�ตรวจสอบความชารดบกพรอง
๒. กรณไมมผรบผดชอบตามขอ ๑ ใหหน.เจาหนาท�พสด
เปนผดแล บารงรกษา และตรวจสอบความ ชารดบกพรอง
คาพพากษาศาลปกครองกลาง ท� อ.1618/2547
การคนเงนหลกประกนซองลาชา เปนละเมดอนเกดจากการปฏบตหนาท�ลาชา ตองชดใชคาเสยหาย
o คนหลกประกนซอง โดยยงไมพนขอผกพน ถอวา ปฏบตหนาท�ดวยความประมาทเลนเลอ อยางรายแรง จงใหรบผดชดใชคาสนไหมทดแทน
14
แนวทางการพจารณาหลกประกนซอง
การใชเงนสด เปนหลกประกนซองผเสนอราคาจะตองนาเงนมาชาระกอนวนย�นซองหรอในวนย�นซองกอนเวลาเปดซองเพ�อใหเจาหนาท�ออกใบเสรจและนาใบเสรจ ไปย�น ณ สถานท�รบซอง ในเวลาท�กาหนด
หลกประกนซองเปนหลกประกนสญญา
ว 130 ลว 20 ต.ค.2549– หลกประกนซอง
เงนสด
เชคท�ธนาคารส� งจายซ�งเปนเชคลงวนท�ท�ใชเชคน�นชาระตอเจาหนาท�หรอกอนวนน�นไมเกน 3 วนทาการ
– ผไดรบการคดเลอกใหทาสญญากบทางราชการ
จะใชหลกประกนซองเปนหลกประกนสญญา ได
สวนราชการจะตองดาเนนการจดใหมการทาหลกฐานการคนหลกประกนซองพรอมท �งหลกฐานการวางหลกประกนสญญา (+ -) ใหแกคสญญาในวนเดยวกบวนทาสญญา
15
ขอหารอ : การเปล�ยนหลกประกนสญญาจะกระทาไดหรอไม
การเปล�ยนหลกประกนโดยใชเง�อนไขเดม สามารถกระทาได แตตองแกไขสญญาดวย
ขอสงเกต : หลกประกน
ไมเรยกหลกประกน
รบเงนสด ไมออกใบเสรจ
หลกประกนไมถกตองตามแบบและเงนไมครบ
ไมจดทาทะเบยนคม
คนไมถกตอง (กอนหมดภาระผกพน หรอหมดแลวไมคน)
16
เง�อนไขในสญญา : คาปรบ
รอยละ 0.01 – 0 .20 ของราคาพสดท�ยงไมไดรบมอบ
รอยละ 0.01-0.10 ของราคางานจาง สาหรบการจางท�ตองการผลสาเรจของงานท �งหมด กาหนดคาปรบรายวน (ไมต�ากวาวนละ 100 บาท)
รอยละ 0.25 ของราคางานจาง สาหรบงานกอสรางสาธารณปโภคมผลกระทบตอการจราจร กาหนดคา ปรบรายวน
กาหนดคาปรบ เกนกวาท�กาหนด ?
17
ใครเปนผมอานาจลงนามในสญญา ?
• หวหนาสวนราชการ
• ผรบมอบอานาจ
• หวหนาเจาหนาท�พสด
การจดทา
การบรหารสญญา
เจาหนาท�พสด
คณะกรรมการตรวจรบพสด
ผควบคมงาน / คณะกรรมการตรวจการจาง
o ตามเง�อนไข
ตรวจรบ
o ไมตามเง�อนไข
ไมรบ
ปรบ .. เรงรด .. แจงการปรบ
เลกสญญา
ใคร อยางไร
ดวนท�สด ท� กค(กวพ)๐๔๐๘.๔/๒๘๕๑๔ลว.๑๒ ต.ค.๔๘
หวหนาสวนราชการ
18
การตรวจรบพสดและ
การตรวจการจาง
องคประกอบคณะกรรมการ
• ประธาน 1 คน
• กรรมการอยางนอย 2 คน
ฉบบท� 7 พ.ศ. 2552
ลกจางประจา .? ลกจางช�วคราว .? ลกจางตามสญญาจาง .?
• แตงต �งขาราชการ พนกงานราชการ
พนกงานมหาวทยาลย พนกงานของรฐ
• จาเปนหรอประโยชนของทางราชการ
แตงต �งบคคลอ�นไมเกนสองคน
19
องคประชม
• ไมนอยกวาก�งหน�ง
• ประธานตองอย
• ประธานไมสามารถปฏบตหนาท�ได .. แตงต �งผอ�นปฏบตหนาท�แทน
มต
ไมเหนดวยตองแยง
ตองเอกฉนท
การตรวจรบพสด
ใครเก�ยวของ ?
ผตรวจรบพสด
คณะกรรมการตรวจรบพสด
หวหนาเจาหนาท�พสด
หวหนาสวนราชการ
20
การตรวจรบพสด : ขอ 71
เปนหนาท�ของคณะกรรมการ
ตรวจรบส�งของใหถกตองครบถวนตามสญญา
มตคณะกรรมการตรวจรบพสด ตองเอกฉนท
รายงานหวหนาสวนราชการ
บางคนไมยอมรบ ใหทาความเหนแยง เสนอ หวหนาสวนราชการ
หวหนาสวนราชการ ส� งใหรบ ถอวาถกตองครบถวน จงใหรบไวแลวมอบใหเจาหนาท�พสด
ออกใบตรวจรบ
การตรวจรบพสด
• สถานท�ตรวจรบ
– ท�ทาการของผใชพสด
– สถานท�ซ�งกาหนดไวในสญญา
– สถานท�อ�นท�ไดรบอนมตจากหวหนาสวนราชการ
21
ระยะเวลาการตรวจรบพสด
ตรวจรบในวนท�คสญญานาพสดมาสงมอบ และใหดาเนนการใหเสรจโดยเรวท�สดอยางชาไมเกน 5 วนทาการนบแตวนท�คสญญานาพสดมาสงมอบ
ยกเวน การตรวจทดลอง ตรวจสอบในทางเทคนค ทางวทยาศาสตร
ใหรายงานหวหนาสวนราชการพรอมดวยเหตผล ความจาเปนพรอมกบสาเนาแจงใหคสญญาทราบ
( นร 1305 / ว 5855 ลว 11 กรกฎาคม 2544)
ขอพงระวงของคณะกรรมการตรวจรบ
การใชดลพนจ
การตรวจรบตองเปนไปตามขอกาหนดของสญญา
การแกไขสญญา
การปรบ
การงด ลดคาปรบ การขยายอายสญญา
การบอกเลกสญญา
22
กรณศกษา : การตรวจรบพสด
ผขายพรอม ... ผซ �อไมพรอม ?
สวนราชการทาสญญาซ �อพสด จานวน 30 หนวยพรอมตดต �ง โดยมหนงสอค �าประกนธนาคารเปนหลกประกนสญญา
ผขายสงมอบพสดพรอมตดต �งในกาหนดเวลา จานวน 20 หนวย และอก 10 หนวย สถานท�ตดต �งของสวนราชการไมพรอมท�จะใหตดต �ง
23
ผขายพรอม ... ผซ �อไมพรอม ?
แนววนจฉย
ได / แก
คาถาม
ขอเปล�ยนหลกประกนโดยลดวงเงนได หรอไม
ตองแกไขสญญา หรอไม
ตรวจรบและขอเบกเงนกอน โดยหกคาตดต �ง ไดหรอไม
พสดไมถกตอง รบไดหรอไม ?
สวนราชการทาสญญาซ �อพสด ปรากฏวาผขายสงมอบพสดเปนของเกา บางชนดไมถกตองตามสญญา คณะกรรมการตรวจรบพสดจงไมทาการตรวจรบ และสวนราชการไดบอกเลกสญญา ขอใหผขายไปรบพสดในเวลาท�กาหนด
ผขายเพกเฉย หรอมอบพสดท�ถกยกเลกสญญาใหกบทางราชการ
24
พสดไมถกตอง รบไดหรอไม ?
คาถาม
ผขายเพกเฉยไมตดตอขอรบพสดกลบคนในเวลาท�กาหนด จะยดเปนของทางราชการไดหรอไม
สวนราชการจะเพ�มขอความวา “หากผขายไมนาพสดกลบคนในเวลาท�สวนราชการกาหนด ถอวาสละกรรมสทธ�ในพสด และกรรมสทธ�ตกเปนของสวนราชการทนท โดยไมเรยกรองคาเสยหายหรอคาใชจายใด ๆ ” ไดหรอไม
ผขายมอบพสดท�ถกยกเลกสญญา จะรบไดหรอไม
พสดไมถกตอง รบไดหรอไม ?
แนววนจฉย
??????????
25
การตรวจการจาง
ใครเก�ยวของ ? ผตรวจรบงานจาง
ผควบคมงานกอสราง
คณะกรรมการตรวจการจางงานกอสราง
หวหนาเจาหนาท�พสด
หวหนาสวนราชการ
ผควบคมงาน : ขอ 73
ตรวจตามแบบรป รายการละเอยดและขอกาหนดในสญญา
ควบคมงาน ณ สถานท�ท�กาหนดทกวน
จดบนทกสภาพการปฏบตงาน
รายงานผลการปฏบตงานใหคณะกรรมการตรวจการจางใน 3 วนนบแตวนสงงาน
ส� งพกงาน
– แบบรป รายการละเอยดหรอขอกาหนดในสญญาขดกน
– ไมม�นคงแขงแรงหรอไมเปนไปตามหลกวชาชางหรอไมปลอดภย
26
การตรวจการจาง : ขอ 72
เปนหนาท�คณะกรรมการ
ตรวจงานท�ผ รบจางไดสงมอบใหถกตองครบถวนเปนไปตามแบบรป รายการละเอยดและขอกาหนดในสญญา
หากไมถกตอง ไมครบถวน หรอไมเปนไปตามแบบรปรายการละเอยดและหรอขอกาหนดในสญญา ..... รบไมได
การตรวจการจาง (ตอ)
+ การตรวจรบไมถกตองตามรปแบบ รายการละเอยด ท�กาหนด ถอวาไมปฏบตตามระเบยบ
+ สวนราชการจะตองรบผดชอบ
+ หากเปนการทจ รตจะตองรบผดชอบรวมกนระหวาง สวนราชการและผรบจาง
การตรวจรบท�ถกตองและสมบรณ ..... หวหนาสวนราชการไดรบทราบหรอเหนชอบแลว
การตรวจรบท�สมบรณแลว .....ยกเลกไมได
27
ระยะเวลาการตรวจการจางงานกอสรางและตรวจรบพสด( นร 1305 / ว 5855 ลว 11 กรกฎาคม 2544)
ระยะเวลาตรวจการจางงานกอสราง : แบบราคาเหมารวมทกราคาคางาน
ผควบคมงาน
– งวดงาน 3 วน
– งวดสดทาย 3 วน
คณะกรรมการตรวจการจาง
– งวดงาน 3 วน
– ตรวจรบงาน 5 วน
28
ระยะเวลาตรวจการจางงานกอสราง : แบบราคาตอหนวยราคาคางานไมเกน 30 ลานบาท ผควบคมงาน
– รายงวด 4 วน
– คร�งสดทาย 8 วน
คณะกรรมการตรวจการจาง
– รายงวด 3 วน
– ตรวจรบงาน 5 วน
ระยะเวลาตรวจการจางงานกอสราง : แบบราคาตอหนวยราคาคางานไมเกน 60 ลานบาท ผควบคมงาน
– รายงวด 8 วน
– คร�งสดทาย 12 วน
คณะกรรมการตรวจการจาง
– รายงวด 3 วน
– ตรวจรบงาน 5 วน
ระยะเวลาตรวจการจางงานกอสราง : แบบราคาตอหนวยราคาคางานไมเกน 100 ลานบาท ผควบคมงาน
– รายงวด 12 วน
– คร�งสดทาย 16 วน
คณะกรรมการตรวจการจาง
– รายงวด 3 วน
– ตรวจรบงาน 5 วน
ระยะเวลาตรวจการจางงานกอสราง : แบบราคาตอหนวยราคาคางานเกน 100 ลานบาทข �นไป ผควบคมงาน
– รายงวด 16 วน
– คร�งสดทาย 20 วน
คณะกรรมการตรวจการจาง
– รายงวด 3 วน
– ตรวจรบงาน 5 วน
29
การจายเงนกอนมการตรวจรบทรพยสนหรอตรวจรบงานว 106 ลว 20 ก.ค.2548 และ ว 401 ลว 10 ต.ค. 2548
สงมอบงานตามงวด
ขอรบเงนกอนมการตรวจรบ
เบกจายไปกอนโดยยงไมตองตรวจรบ
จายใน 3 วน
คสญญา
– กรอกขอความและลงลายมอช�อในแบบสญญา
– มหนงสอค �าประกนของธนาคารในประเทศ
– เม�อรบงานถกตองแลว คนหนงสอค �าประกน
กรณศกษา : การตรวจงานจาง
30
กรณศกษา
การสงมอบงาน ..... สงใหใคร ?
นร.(กวพ) ๑๓๐๔/๓๓๐๒ ลว ๓ เม.ย.๒๕๔๐
ผวาจาง ประธานกรรมการตรวจการจาง ผควบคมงาน สวนราชการ
นร.(กวพ) ๑๓๐๕/ว๕๘๕๕ ลว ๑๑ ก.ค. ๒๕๔๔
ฉนผดดวยเหรอท�ไมออกไปตรวจงานจาง
คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ. ๕๘๓-๕๘๔/๒๕๕๔
31
คณะกรรมการตรวจการจางปฏบตหนาท�โดยขาดความระมดระวง ไมไดออกไปตรวจงานจางในขณะท�ผ
รบจางกาลงปฏบตงานตามสญญาเพราะเช�อตามรายงานการปฏบตงานของผควบคมงาน เน�องจากไมมประเดนหรอขอสงสย ท�จะเปนเหตใหตองออกไปตรวจงานจางกอนลงช�อตรวจรบงานและทาใหทางราชการเสยหาย ซ�งขออางดงกลาวจะทาใหพนความรบผดไดหรอไม
คณะกรรมการตรวจการจาง ไดตรวจรบงานจางเม�อเหนวาถกตองครบถวน ตามสญญา โดยไมออกตรวจงานจางจรง อาศยเพยงขอรายงานของนายชางโยธาซ�งทาหนาท�ผควบคมงาน และเปนพนกงานใหมอยระหวางทดลองงาน แตหลงจาก
หนวยงานเบกจายเงนคาจางใหผรบจาง จงทราบวา ปรมาณดน ท�นามาถมไมครบถวนตามสญญาท�กาหนด
ทาใหหนวยงานตองสญเงนจานวน ๑๒๙,๑๖๔ บาท
32
กระทรวงการคลง เหนวา
คกก.กระทาโดยประมาทเลนเลออยางรายแรง เน�องจาก คกก.มหนาท�จะตองตรวจสอบความถกตองของผรบจาง และใบรายงานการปฏบตงานของผควบคมงานดวยความละเอยดถ�ถวนเพ�อใหเปนไปตามสญญา มใชเพยงแตตรวจใบรายงานและเช�อถอรายงานของผควบคมงานโดยมไดพจารณาตรวจสอบความถกตอง อนเปนการกระทาละเมดตอหนวยงานใหชดใชคาเสยหาย
คณะกรรมการตรวจงานจาง เหนวา
สาเหตท�ไมออกตรวจสถานท�เปนเพราะเม�อพจารณารายงานการปฏบตงาน ของผควบคมงานแลวเหนวางานจางแลวเสรจถกตองครบถวนตามสญญา ไมมขอโตแยงใดๆ วา การถมดนไมถกตอง หรอไมเปนไปตามหลกวชาชางท�ดหรอไม ท �งสภาพพ �นดนเปนปา มความสงต�าไมเทากน ดนไมไดขาดหาย และตนไมใชผเช�ยวชาญ ไมอาจยนยนวาปรมาณดนท�ถมถกตองหรอไม
33
ขอเทจจรง
เม�อขอเทจจรงเปนท�รบกนวาในขณะผรบจางกาลงปฏบตงาน ตาม
สญญา คณะกรรมการไมไดออกไปตรวจงานจาง เพราะไดพจารณารายงานการปฏบตงานของผควบคมงานแลวเหนวา ไมมประเดนขอสงสยตามระเบยบ
แตรายงานการปฏบตงานของผควบคมงานไมมการจดบนทกเพ�อรายงานการปฏบตงานวาในวนท� ผรบจางเขาดาเนนการตามสญญาจางมรถบรรทกขนดนเขามาจานวนก�คน แตละคนบรรทกดนจานวนก� ลกบาศกเมตร เพราะการจดบนทกและรายงานผลการปฏบตงานอยางละเอยดยอมทาใหรบทราบผลการปฏบตงานในแตละวนไดวาขณะน�นไดถมดนไปแลวก� ลกบาศกเมตร อนจะเปนพยานหลกฐานอางองเพ�อทาการตรวจสอบจานวนดนในเบ �องตนไดวาการดาเนนงานของผรบจางตามสญญาจางคบหนาและเปนไปตามขอกาหนดในสญญาหรอไม
ซ�งหากคณะกรรมการตรวจการจางใชความระมดระวงในการตรวจสอบรายงานการปฏบตงานของผควบคมงานกจะเหนขอสงสยในการรายงานการปฏบตงานและออกไปตรวจงานจางเพ�อดวาการดาเนนงานเปนไปตามแบบรปรายการละเอยดและขอกาหนด ในสญญาหรอไม
ขอเทจจรงจากการตรวจสอบของคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมดและสานกงานโยธาธการจงหวดซ�งเปนผเช�ยวชาญเฉพาะดานกเปนหลกฐานยนยนไดชดเจนวาจานวนดนท�ถมไมครบตามสญญา ถอไดวาผรบจางไมไดปฏบตตามสญญา การตรวจรบการจางของคณะกรรมการตรวจการจาง จงไมเปนไปตามระเบยบดงกลาว เน�องจากเปนการตรวจรบการจางท�ไมถกตองครบถวนตามท�กาหนดไวในสญญา และหากคณะกรรมการตรวจการจางเหนวา ไมสามารถยนยนปรมาณดนท�ถมถกตองตามสญญา โดยหนาท�แลวกควรท�จะดาเนนการแจงใหผเช�ยวชาญเขาตรวจสอบในการตรวจรบงานจางรวมได เพ�อปองกนความเสยหายท�จะเกดข �นแกรฐ แตคณะกรรมการตรวจการจางมไดดาเนนการแตอยางใด
34
ศาลปกครอง
พฤตการณของคณะกรรมการตรวจการจาง จงเปนการกระทาท�ขาดความระมดระวงและขาดการตรวจสอบท�ถกตองตามวสยและพฤตการณของบคคลซ�งปฏบตหนาท�คณะกรรมการตรวจการจางท�จะตองใชความระมดระวงเชนวาน �นได แตหาไดใชใหเพยงพอไม จงเปนการกระทาโดยประมาทเลนเลออยางรายแรงทาใหหนวยงานของรฐไดรบความเสยหาย จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนแกหนวยงานของรฐ ตามมาตรา ๔๒๐ แหง ปพพ. และมาตรา ๑๐ ประกอบมาตรา ๘ วรรคหน�ง แหงพ.ร.บ.ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท� พ.ศ. ๒๕๓๙
ศาลปกครอง
ผท�ทาหนาท�เปนกรรมการตรวจการจาง ซ�งการท�กฎหมายกาหนดใหมคณะกรรมการตรวจการจางกโดยมเจตนารมณท�จะ ใหการตรวจรบผลงานท�ผรบจางสงมอบวาถกตองสมบรณครบถวนตามแบบรปรายการละเอยดและขอกาหนดในสญญา อนเปนประโยชนตอราชการหรอไม คณะกรรมการตรวจรบงานจงมหนาท�ตรวจสอบรายงานการปฏบตงานของผควบคมงานดวยความละเอยดถ�ถวนและใชความระมดระวงรอบคอบในการตรวจสอบรายงานการปฏบตงานของผควบคมงาน และตรวจสอบงานจางใหเปนไปตามแบบรปรายการละเอยดและขอกาหนดในสญญา
35
ดงน�น คณะกรรมการตรวจการจางจงไมเพยงแตตรวจรายงานผลการ
ปฏบตงานของผควบคมงานดวยความละเอยดถ�ถวนเทาน �น หากเหนวารายงาน มขอบกพรองหรอมขอสงสยจะตองออกไปตรวจงานจางเพ�อดวาการดาเนนงานของผรบจางเปนไปตามรายละเอยด ของสญญาหรอขอกาหนดในสญญาหรอไม
นอกจากน � หากเหนวาไมมความเช�ยวชาญในการตรวจสอบงานไดอยางครบถวน กควรจะดาเนนการเพ�อใหผเช�ยวชาญในเร�องน�นๆ เขามาตรวจสอบ เพราะการท�ราชการไดรบความเสยหาย อนเน�องมาจากการไมใชความระมดระวงและไมตรวจสอบงานจางดวยความละเอยดรอบคอบตามวสยและพฤตการณ การทาหนาท�เปนกรรมการตรวจการจาง ยอมเปนการกระทาโดยประมาทเลนเลออยางรายแรงท�กรรมการตรวจการจางจะตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนตาม พ.ร.บ.ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท� พ.ศ. ๒๕๓๙
การตรวจรบงานจาง
คณะกรรมการตรวจการจางมหนาท�ตองตรวจรบงานจางใหถกตองครบถวนตามแบบรปรายการละเอยดและขอกาหนดในสญญา
คณะกรรมการตรวจการจางรบรองวาผรบจางทางานแลวเสรจ ท �งท�งานยงไมแลวเสรจตามขอกาหนดในสญญา เปนเหตใหรฐตองจายเงนคาจางเตมจานวน แตไดรบงานนอยกวาท�กาหนด ในสญญา เปนการกระทาโดยจงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง
36
การตรวจงานจาง(คาพพากษาศาลปกครองปกครองกลาง
ท� 83/2549)
ประธานกรรมการตรวจรบ เสนอความเหนใหขยายระยะเวลาในการกอสรางโดยเขาใจวามเหตขยายเวลาไดตามกฎหมาย แมจะเปนการประมาทเลนเลอไมไดใชความระมดระวงเทาท�ควร ทาใหหนวยงานของรฐไมไดรบคาปรบตามสญญา แตไมถงขนาดประมาทเลนเลออยางรายแรงหรอจงใจทาใหหนวยงานของรฐไดรบความเสยหาย
ขอเทจจรง
ผควบคมงานกอสรางรายงานขอเทจจรงวา พ �นท�กอสรางมฝนตกตดตอกนเปนเวลาหลายวน ทาใหน �าทวมผรบจางไมสามารถทางานกอสรางได จงมเหตท�ทาใหเขาใจไดวาเปนเหตสดวสยท�จะขยายเวลาตามสญญาไดตามระเบยบ ไมใชท�จะชวยเหลอผรบจางใหไมตองเสยคาปรบ และไมปรากฏวามการทจรตตอหนาท�ราชการ
37
ผฟองคดไดรบแตงต �งใหเปนปลดเทศบาลและแตงต �งให
เปนประธานกรรมการตรวจการจางประมาณสองปเศษซ�งนบวาเปนผมประสบการณเก�ยวกบการบรหารงานพสดไมมากนกและไมปรากฏวาไดรบการฝกอบรมเก�ยวกบการบรหารงานพสดโดยตรง แมหนวยงานจะไดแจงแนวทางปฏบตตามระเบยบกเปนเพยงการช �แจงแนวทางปฏบตเก�ยวกบการบรหารงานพสดในภาพรวมเทาน �น ผปฏบตงานจงไมอาจเขาใจระเบยบไดอยางถองแท
นอกจากน �ผรบจางไดดาเนนการกอสรางใหแลวเสรจตามสญญา ซ�งแสดงใหเหนวา ผฟองคดไดปฏบตหนาท�เพ�อปองกนและบรรเทาความเสยหายท�อาจเกดข �น
ศาลเหนวา .....
38
ผฟองคดปฏบตหนาท�เสนอความเหน ใหขยายเวลา
โดยประมาทเลนเลอท�ไมไดความระมดระวงเทาท�ควรซ�งบคคลในภาวะเชนน�นจกตองมตามวสยและพฤตการณ แตไมถงกบประมาทเลนเลออยางรายแรงหรอจงใจท�ทาใหหนวยงานไดรบความเสยหาย
ดงน �น คาส� งใหชดใชคาสนไหมทดแทนจงไมชอบดวยกฎหมาย จงใหเพกถอนคาส� งใหชดใชเงน
การเปล�ยนแปลงงานจาง
คณะกรรมการตรวจการจางและผควบคมงานใชอานาจ ในการส� งแกไขเปล�ยนแปลงรปแบบของงานตามสญญา ใหแตกตางไปจากแบบรปรายการละเอยดและขอกาหนด ในสญญาและเกดความเสยหายข �น
คณะกรรมการตรวจการจาง ผควบคมงานและผรบจางจะตองรบผด ในความเสยหายน �นหรอไม ? เพยงใด ?
คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ. 351/2556
39
ผวาจางทาสญญาจางผรบจาง ใหซอมทางหลวงบรเวณ ท�ถกอทกภย โดยผรบจางไดใชเงนสดเปนหลกประกนการปฏบตตามสญญา ผรบจางไดทางานตามสญญาและสงมอบงานเม�อวนท� 13 ตลาคม 2546 คณะกรรมการตรวจการจางตรวจรบงานเม�อวนท� 15 ตลาคม 2546 ตอมาในระหวางการรบประกนความชารดบกพรองของงานจางตามสญญาพบวาทางหลวงดงกลาวถกน �ากดเซาะฐานรากสะพานชารดเสยหาย นายชางแขวงการทางจงมหนงสอ ลงวนท� 24 สงหาคม 2547 แจงใหผรบจางทาการแกไขเน�องจากการท�สะพานพงเพราะผรบจางใชวสดท�ไมถกตอง แตผรบจางเพกเฉย จนกระท�งสะพานไดพงทลายลงเม�อวนท� 9 กนยายน 2547 กรมทางหลวงจงทาการแกไขซอมแซมเองคานวณคาใชจายเปนเงน 1,900,000 บาท โดยไดยดเงนค �าประกนการปฏบตตามสญญาคงเหลอเงนท� ผรบจางตองชดใชอกจานวนเงนจงขาดอย 1,816,436 บาท จงขอใหศาลมคาพพากษาหรอคาส� งใหรบจางชดใชเงนจานวนดงกลาว
• ผรบจางโตแยงวา ไดปฏบตงานตามคาส� งและภายใตดลพนจของผควบคมงานเน�องจากมอปสรรคในการกอสรางบรเวณสะพานโดยน �าปาไหลลากพดเอากอนหนขนาดใหญมาทบถม RC. Box Culvert หรอทอระบายน �าส�เหล�ยม ทาใหทบร �อออกไมหมด และพบหนขนาดกวางไมสามารถขดดนหรอเจาะเพ�อทาฐานรากสะพานได จงไดแจงผควบคมงานและไดรบอนญาตจากผควบคมงานใหเปล�ยนแปลงรปแบบได โดยไดปรบดนถมทบทอ RC. Box Culvert และกอสรางตอมอฐานรากแผและดาด ค.ส.ล. บนพ �นดนท�ปรบถม จงไมตองรบผดชอบ
40
ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เอกสารแนบทายสญญากาหนดใหทบร�อ RC. Box Culvert ซ�งผ รบจางไดกอสรางอยเดมในบรเวณใตสะพานท�จะทาการกอสรางออกกอนการกอสรางตอมอฐานรากของสะพาน และสรางสะพานพรอมทาดาด ค.ส.ล. ทองคลองใตสะพาน แตผ รบจางไดกอสราง
สะพานโดยไมทบร�อทอ RC. Box Culvert ออกใหมด แตไดปรบดนถมทบทอ RC. Box Culvert และกอสรางตอมอฐานรากแผและดาด ค.ส.ล. บนพ �นดนท�ปรบถมซ�ง ไมถกตองตามแบบรปรายการและขอกาหนดในสญญา แมการกอสรางดงกลาวจะไดรบอนญาตจากผควบคมงานของผ ฟองคดไดเปล�ยนแปลงรปแบบกอสรางสะพานเปนตอมอแบบฐานรากแผได แตกเปนการปฏบตงานตามคาส�งของผควบคมงานท�ส�งการไมถกตองตามรปแบบรายการและขอกาหนดในสญญาและไมเปนไปตามมาตรฐานวชาการสาหรบงานกอสราง ประกอบกบผ รบจางตกลงทาสญญารบจางทางานซอมทางท�ถกอทกภย ยอมทราบอยกอนแลววาบรเวณท�กอสรางมปญหาอทกภยสงตองกอสรางใหเปนไปตามมาตรฐานแหงหลกวชาการและตามแบบท�ผ วาจางกาหนดตามสญญา เม�อผรบจางทาการกอสรางสะพานไมถกตองตามรปแบบรายการและขอกาหนดใน
สญญาท�เก�ยวของกบความม�นคงแขงแรงของสะพาน จงไมอาจปฏเสธความรบผดตามสญญาและตองรบผดในความเสยหายท�เกดข �นตามสญญา
นอกจากน � แมผควบคมงานจะมอานาจส� งเปล�ยนแปลงงานตามสญญา แตการควบคมงานกอสรางดงกลาวตองใหผรบจางปฏบตตามรายละเอยดของสญญาดวย เม�อผรบจางไมทบร �อ ทอ RC. Box Culvert ออกใหหมดและกอสรางฐานรากแผของสะพานไมถกตองตามรปแบบรายการและขอกาหนดในสญญา โดยคณะกรรมการตรวจการจางและผควบคมงานของผวาจางไดรบรองวาไดทบร �อทอ RC. Box Culvert หมดแลว และส� งใหเปล�ยนแปลงจากแบบกอสรางแบบฐานเสาตอกมาเปนแบบฐานรากแผ จงเปนการตรวจการจาง และควบคมงานกอสราง ไมเปนไปตามแบบรปรายละเอยด จงเปนกรณท�ความชารดบกพรองหรอความเสยหายเกดข �นจากกรรมการตรวจการจางและผควบคมงานส� งใหแกไขเปล�ยนแปลงงานตามสญญา จงถอวามสวนทาใหเกดความเสยหายดวย ผวาจางในฐานะผแตงต �งคณะกรรมการตรวจการจางและผควบคมงาน จงตองรบผดในความเสยหายท�เกดข �นดวย แตความเสยหายเกดจากการท�ผรบจาง ซ�งเปนผมอาชพในการกอสราง ไมปฏบตตามรายละเอยดงานจางเหมาทาการซอมทางท�ถกอทกภยและรายการละเอยดตอทายสญญา ซ�งเปนสาเหตหลกของการพงของสะพาน ผรบจางจงตองรบผดในความเสยหายสวนใหญท�เกดข �น
41
ผรบจาง กรรมการตรวจการจางและผควบคมงานจะตองรบผดเพยงใด ?
(คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ. 351/2556 )
--------------------------------------------------------
การใชอานาจของคณะกรรมการตรวจการจางและผควบคมงาน แมระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ. 2535 จะใหอานาจ ในการส� งเปล�ยนแปลง เพ�มเตมหรอตดทอนงานจางไดตามท�เหนสมควร กมไดหมายความวาจะใชดลพนจ ไดตามอาเภอใจ เพราะการใชอานาจดงกลาวยงตองอยภายใตรปแบบและรายละเอยดของสญญา
ในการปฏบตหนาท�ของคณะกรรมการตรวจการจางและผควบคมงาน จงควรท�จะศกษารปแบบและรายละเอยดของสญญาใหเขาใจชดเจน
นอกจากน � ในสวนผมอานาจแตงต �งคณะกรรมการตรวจการจางและผควบคมงานจะตองแตงต �งผมความรความเช�ยวชาญในเร�องน �นๆ เพ�อใหคณะกรรมการตรวจ การจางหรอผควบคมงาน ใชอานาจหนาท�ของตนดวยความระมดระวงภายใตความรความเช�ยวชาญของตน
สญญาจางเหมากอสราง
• ผวาจางตกลงจาย และผรบจางตกลงรบเงนคาจางเปนจานวนเงนท�กาหนดในสญญา โดยถอราคาเหมารวมเปนเกณฑและกาหนดจายเงนเปนงวด ๆ
• การทาสญญาแบบราคาเหมารวม เจตนารมณของคสญญาตองการท�จะเหมาจาย โดยถอเอาผลสาเรจของงานเปนสาคญ โดยไมคานงถงปรมาณงานท�ทาจรงวาจะมากหรอนอยกวาปรมาณงานท�ไดคานวณไวในใบแจงปรมาณงานและราคา
• ทางานจรงมากกวาท�กาหนดในใบแจงปรมาณงานและราคา ผรบจางไมสามารถเรยกรองเงนคางานเพ�มข �นจากผวาจางได
• ทาจรงนอยกวาท�กาหนดไวในใบแจงปรมาณงานและราคา ผวาจางกตองจายเงนใหผรบจางเตมตามวงเงนในสญญา
42
ตวอยาง• สญญากาหนดความยาวเสาเขมตนละ ๑๒ เมตร • การกอสรางจรงใชความยาวเสาเขมท� ๗ เมตร และ ๙ เมตร สามารถรบน �าหนกไดตามขอกาหนด • ผวาจางจงตองจายเงนคาจางใหผรบจางเตมตามสญญา ไมสามารถปรบลดเงนคาเสาเขมลงได เวนแตสญญาจะกาหนดเปนอยางอ�น (คนเสาเขมตามราคากลาง)• คสญญามสทธท�จะตกลงแกไขเปล�ยนแปลงสญญาได (ขอ ๑๓๖)• กรณท�ไมสามารถตกลงกนได และทาใหทางราชการตองเสยผลประโยชน ยอมเปนความรบผดของสวนราชการ
นร (กวพ) 1204 / ว 11542 ลงวนท� 2 ธนวาคม 2539
• ใหสวนราชการสารวจและกาหนดปรมาณงานดนถม งานดนตก ในแบบรปรายการละเอยดใหใกลเคยงกบขอเทจจรง
• การสารวจสภาพดนในสถานท�กอสรางเพ�อกาหนดแบบรปรายการละเอยดในงานฐานรากตองแนนอนชดเจนโดยเฉพาะความส�นยาวและขนาดของเสาเขม ท�อาจทาใหเกดการเปล�ยนแปลงราคาคางานกอนเรมดาเนนการจดจาง
43
• กรณไมอาจกาหนดแบบรปรายการละเอยดของฐานราก ใหแนนอนได จาเปนตองใหมทางเลอกในการเปล�ยนแปลงรายการตามสภาพของการกอสรางได ใหกาหนดเง�อนไขเปนทางเลอกต �งแตตน และช �นเสนอราคาและการพจารณาของทางราชการ ใหมการกาหนดราคาคาจางในสวรตาง ๆ ใหชดเจนและระบไวเปนสวนหน�งของสญญาดวย
หากจาเปนตองแกไขเปล�ยนแปลงสญญาในรายการฐานรากใชขอ 136 ตกลงในเน �องาน ราคาและระยะเวลาท�เปล�ยนแปลงพรอมกนไป
นร (กวพ) 1204 / ว 11542 ลงวนท� 2 ธนวาคม 2539
นร (กวพ) 1204 / ว 11542 ลงวนท� 2 ธนวาคม 2539
• การประกาศประกวดราคาจางเหมากอสราง สวนราชการตองถอปฏบตตามนยหนงสอสานกนายกรฐมนตร โดยเครงครด
• การทาสญญาแบบราคาเหมารวม สวนราชการควรนาหลกเกณฑตามนยหนงสอเวยนไปกาหนดเปนเง�อนไขไวในเอกสารประกวดราคาและในสญญาดวย
44
การแกไขสญญา
การแกไข สญญา (ขอ 136)
หลก ลงนามแลว แกไมได
ยกเวน
– จาเปนโดยไมทาใหทางราชการเสยประโยชน
– เปนการแกไขเพ�อประโยชนแกทางราชการ
หากจาเปนตองเพ�มหรอลดวงเงน หรอเพ�มหรอลดระยะเวลา ใหดาเนนการไปพรอมกน
เปนอานาจหวหนาสวนราชการ
45
การแกไขสญญา
ผรบรอง : สถาปนก/วศวกร
ผเสนอ : คณะกรรมการตรวจรบพสด
คณะกรรมการตรวจการจาง
การเพ�มวงเงน
• การเพ�มหรอลดวงเงน หมายความถง การเพ�มหรอลดวงเงนท�นอกเหนอจากยอดเงนตามสญญาเดม อนเปนผลสบเน�องจากการแกไขสญญา
• การแกไขสญญา (ขอ 136) ใหพจารณาการแกไขส�งของ หรอเน �องานตามสญญาเปนหลก
46
การแกไขสญญา
การแกไขสญญา ดาเนนการในชวงระยะเวลาใดกได แมจะลวงเลยกาหนดระยะเวลาแลวเสรจตามสญญากตาม แตอยางชาจะตองดาเนนการแกไขเปล�ยนแปลงกอนท�คณะกรรมการตรวจรบพสดหรอคณะกรรมการตรวจการจางไดทาการตรวจรบพสดหรอตรวจงานจางไวใชในราชการ
การแกไขเปล�ยนแปลงหลกประกนสญญา ใชหลกการเชนเดยวกน ตองมการแกไขสญญาดวย
การแกไขสญญา
การแกไขเปล�ยนแปลงสญญาหรอขอตกลง
ตามหลกเกณฑ ขอ 136 ….. มความจาเปนโดยไมทาให ทางราชการเสยประโยชนหรอเพ�อประโยชนแกทางราชการ ดาเนนการได กอนการตรวจรบ
47
การแกไขสญญาหลงจากผดสญญาแลว เม�อไมกาหนด วนสงมอบไวในสญญาท�แกไขใหม จงไมอาจคดคาปรบได
การแกไข /เปล�ยนแปลงสญญา ภายหลงจากครบกาหนดสงมอบงานตามสญญาแลว
-โดยไมไดกาหนดเวลาสงมอบกนใหม
ถอไดวา สญญาจางดงกลาวไมมกาหนดวนสงมอบเม�อใดไวดวย
อนมผลทาให ยงถอไมไดวาผรบจางผดนดชาระหน� ในการสงมอบงาน
ประกอบกบตามสญญาท�แกไขเพ�มเตม กมไดมการตกลงในการสงวนสทธ�เรยกคาปรบจากผรบจางไวในสญญาท�แกไขใหมดวย
กรณน� กรมฯ จงไมอาจเรยกคาปรบในสวนของการท�สงมอบงานลาชาจากผ รบจางได
กรณศกษา
กอสรางทางเสรจ แตเสาไฟฟาชนดกลมผลตไมทน(ขาดแคลน) ถารอผรบจางจะถกปรบหลายวน จะขอแกไขสญญาเปนเสาชนด ๒๐เหล�ยม เพ�อใหถนนมแสงสวางตามมาตรฐาน จะเปนการชวยผรบจาง ?
นร (กวพ) ๑๒๐๔/๕๓๕๙ ลว ๓๑ พ.ค. ๒๕๓๗
ขอ ๑๓๖
คณสมบตมความม�นคงแขงแรงเทยบเทาตามสญญา ผรบจางยนยอมลดราคา
48
การปรบ : ขอ 138 / ขอ 134
ไมสามารถปฏบตตามสญญาหรอขอตกลง
ตองมการปรบ
พจารณาตามเง�อนไขท�กาหนดในสญญา
เม�อครบกาหนดสงมอบ .. แจงการเรยกคาปรบ
เม�อสงมอบ .. ใหบอกสงวนสทธ� การเรยกคาปรบในขณะรบมอบ
การคดคาปรบ
ผขายสงมอบส�งของ ผซ �อยอมมหนาท�ตรวจรบใหถกตองครบถวน ตามสญญา หากไมถกตอง ผซ �อตองแจงใหผขายแกไขใหถกตอง ผขายตองรบแกไขแลวสงมอบพสดท�แกไขถกตองแลว ใหแกผซ �อ
การสงมอบพสดและการตรวจรบพสด หากลวงเลยกาหนดเวลาสงมอบตามสญญา การคดคานวณคาปรบตองคดนบแตวนถดจากวนครบกาหนดสงมอบของตามสญญาจนถงวนท� ผขายไดนาส�งของมาสงมอบถกตองครบถวนตามสญญา โดยหกระยะเวลาท� ผซ �อไดใชไปในระหวางการทาการตรวจรบออกจากระยะเวลาของความลาชา ถอวาชวงระยะเวลาท�อยในความรบผดชอบของสวนราชการผซ �อ เปนเหตท� เกดจากความผดหรอความบกพรองของสวนราชการ ท� สวนราชการผซ �อจะพจารณาลด งด คาปรบใหแกคสญญาได
49
การคดคาปรบ
วนครบกาหนด
สงมอบพสด
(ระยะเวลาการตรวจรบ....วน)
ไมนบ
(นบถดวนครบกาหนด)
ถกตอง ครบถวน
ตรวจรบ
ไมปรบ
วนครบกาหนด วนสงของ ๑ วนตรวจรบ 1 วนสงของ ๒ วนตรวจรบ 2
การคดคาปรบ = ?
.. วน .. วน ..วน .. วน
คกก.ตรวจรบ คกก.ตรวจรบ
11 ก.พ. 15 ก.พ.1 ก.พ.
5 ม.ค.30 เม.ย.
วนหยด (ระยะเวลาการตรวจรบ....วน)
ไมนบ
(ระยะเวลาการตรวจรบ....วน)
ไมนบ
ถกตอง ครบถวน
ไมปรบ
50
วธคดคาปรบงานซ� อและจางทาของ ตวอยาง สญญามลคา ๑ ลานบาท อตราคาปรบรอยละ๐.๑๐ กาหนดสงมอบ
พสด/งาน ไว ๓ งวด งวด๑,๒งวดละ ๒.๕ แสน งวดสดทาย ๕ แสน คดคาปรบตามจานวนส�งของท�ยงไมไดรบมอบ
ผขาย/ผรบจางสงมอบท�ง ๓งวด หลงจากผดสญญาแลว
งวดท�๑ ๑ล.X ๐.๑๐Xจานวนวนนบถดจากครบกาหนดสญญาถงวนสงมอบ๑๐๐
งวดท�๒ ๗.๕แสนX๐.๑๐Xจานวนวนนบถดจากสงมอบงวด ๑ถงวนสงมอบงวด ๒
๑๐๐
งวดท�๓ ๕แสนX๐.๑๐X จานวนวนนบถดจากสงมอบงวด ๒ ถงวนสงมอบงวด ๓
๑๐๐
99
วธคดคาปรบงานจางกอสราง
ตวอยาง สญญามลคา ๑ ลานบาท อตราคาปรบวนละ๑,๐๐๐บาท กาหนด
สงมอบไว ๓ งวด งวด ๑, ๒ งวดละ ๒.๕ แสน งวดสดทาย ๕ แสน ผรบจางสงมอบท�ง ๓ งวด หลงจากท�มการผดสญญาแลว
งวดท�๑ ๑,๐๐๐ X จานวนวนนบถดจากครบกาหนดสญญา ถงวนสงมอบงวดท�๒ ๑,๐๐๐X จานวนวนนบถดจากสงมอบงวด ๑
ถงวนสงมอบ งวด ๒งวดท�๓ ๑,๐๐๐ X จานวนวนนบถดจากสงมอบงวด ๒
ถงวนสงมอบงวด ๓
100
51
การคดคาปรบ
ผวาจางตกลงจางและผรบจางตกลงรบจางปรบปรงซอยทาเรอ วงเงน ๔,๐๗๓,๒๖๐ บาท
สญญาจางลงวนท� ๑ เม.ย.๒๕๔๖ กาหนดใหเร�มทาการกอสรางภายในวนท� ๑ เม.ย. ๒๕๔๖ และใหแลวเสรจภายในวนท� ๒๙ ก.ค. ๒๕๔๖ (๑๒๐ วน)
ผรบจางทางานไมแลวเสรจตามท�สญญากาหนดและยงไมมการบอกเลกสญญา ผรบจางจะตองถกปรบ วนละ ๒๐,๓๖๗ บาทนบถดจากวนครบกาหนดในสญญา หรอวนท�ผวาจางไดขยายเวลาใหจนถงวนท�ผรบจางทางานแลวเสรจ (งานเสรจ ๓๐ ม.ค.๒๕๔๗)
52
ขอเทจจรงผรบจาง เร�มลงมอทางานวนท� ๒๗ พ.ค.๒๕๔๖ ซ�งเปนชวงฤดฝน ซ�งผรบจางรอยแลววาบรเวณกอสรางเปนท�ลมฤดฝนมน�าทวมขง และน�าทวมกอนครบกาหนดสญญา ๓๕ วน และตอเน�องหลงครบกาหนดสญญา ๑๓๓ วน ผรบจาง สงมอบงานแลวเสรจในวนท� ๓๐ ม.ค.๒๕๔๗(สญญาส�นสดวนท� ๒๙ ก.ค. ๒๕๔๖) โดยผรบจางเพยงแตมหนงสอขอผอนปรนการบอกเลกและยนยนวาเม�อน�าทวมท�บรเวณกอสรางลดลงแลวจะทาการกอสรางตอไปใหแลวเสรจ แตไมไดยนยอมเสยคาปรบผวาจาง แจงการปรบ วนละ ๒๐,๓๖๗ บาท จานวน ๑๘๕ วน และสงวนสทธการปรบ
ขอเทจจรง
ผรบจางไมเหนดวย ไดโตแยงและสงวนสทธการขอรบเงนคาจางตามสญญา เน�องจากน�าทวมบรเวณกอสราง จนไมสามารถกอสรางไดจงเปนเหตสดวสยท�ผวาจางจะนามางด ลดคาปรบหรอขยายเวลาทางานไดตามระเบยบ
ทานเปนคณะกรรมการตรวจรบจะปฏบตอยางไร ?
53
คาถาม๑. น�าทวมบรเวณกอสรางจนไมสามารถกอสรางได เปนเหตสดวสยหรอไม๒. ผวาจางจะปรบผรบจางไดเทาใด
แนวพจารณา๑. เหตสดวสย
๑.๑ ระเบยบ๑.๒ มต ครม.
แนวพจารณา๒. การคดคาปรบ
๒.๑ สญญา๒.๒ ระเบยบ
๓. การบอกเลกสญญา
ระเบยบ ขอ ๑๓๙การงด ลดคาปรบ การขยายเวลาทาการ
สาเหต
– ความผดหรอความบกพรองของสวนราชการ
– เหตสดวสย ท�ไมอาจปองกนได
– เหตเกดจากพฤตการณอนหน�งอนใดท�คสญญาไมตองรบผดตามกฎหมาย
เปนอานาจของหวหนาสวนราชการ
พจารณาตามจานวนวนท�มเหตเกดข�นจรง
54
เหตสดวสย
หมายความวา เหตใด ๆ อนจะเกดข�นกด จะใหผลพบตกด ไมมใครจะอาจปองกนได แมท �งบคคลผตองประสบหรอใกลจะประสบเหตน�นจะไดจดการระมดระวงตามสมควร อนพงคาดหมายไดจากบคคลน�นในฐานะเชนน�น
องคประกอบ
– ไมใชความผดของบคคลน�นหรอบคคลอ�น
– เปนเหตท�ไมอาจปองกนได
มต ครม. (นว.๑๖๕/๒๕๐๐ ลว. ๒๑ ตลาคม ๒๕๐๐)
ขอ ๒ (ก) ขออางเก�ยวกบฤดกาล ดนฟาอากาศ หรอภมประเทศท�เปนอยตามธรรมชาตเปนปกตของทองท� เชน อางวาทางานในฤดฝนไมสะดวกทาใหงานลาชา หรออางความกนดารของทองถ�น เปนตน อปสรรคเหลาน�คสญญาของรฐบาลจะตองรอบรหรอคาดหมายไดลวงหนากอนท�จะเขาทาสญญา
55
การงด ลดคาปรบ การขยายเวลา
สาเหต
– จากความผดหรอความบกพรองของสวนราชการ
– เหตสดวสย ท�ไมอาจปองกนได
– เหตเกดจากพฤตการณอนหน�งอนใดท�คสญญาไมตองรบผดตามกฎหมาย
เปนอานาจของหวหนาสวนราชการ
พจารณาตามจานวนวนท�มเหตเกดข �นจรง
การงด ลดคาปรบ และการขยายเวลาทาการ
วนครบกาหนด
การขยายเวลา
การงด ลดคาปรบ
56
ความผดหรอความบกพรองของฝายผซ �อหรอผวาจาง
เน�องจากทางราชการเปนเหต
– สงมอบพ �นท�ใหคสญญาไมไดตามเวลาท�กาหนด
– ตรวจรบพสดหรองานจาง ท�ใชระยะเวลานานจนลวงเลยกาหนดเวลาตามสญญา
กรณท�ไมถอวาเปนความผดและความบกพรองของสวนราชการ
– การอางสาเหตวสดกอสรางขาดแคลนและมราคาสง
– การจายเงนคาจางลาชา เปนเหตใหผ รบจางขาดเงนทนหมนเวยน
ขอ 139 (1)
57
เหตสดวสย
หมายความวา เหตใด ๆ อนจะเกดข �นกด จะใหผลพบตกด ไมมใครจะอาจปองกนได แมท �งบคคลผตองประสบหรอใกลจะประสบเหตน �นจะไดจดการระมดระวงตามสมควร อนพงคาดหมายไดจากบคคลน�นในฐานะเชนน�น
องคประกอบ
– ไมใชความผดของบคคลน�นหรอบคคลอ�น
– เปนเหตท�ไมอาจปองกนได
เหตสดวสย
ปองกนไดหรอไม
– ไฟไหม
มไดเกดจากความประมาทเลนเลอของฝายผรบจาง ..... เปนเหตสดวสย
คนงานประมาท ..... ปองกนได
58
เหตสดวสย
– น �าทวม
ฝนตกนอกฤดกาล ไมอาจคาดหมายได
เสนทางท�ใชขนสงถกน �าทวม ทางราชการส� งปดถนน ..... เปนเหตสดวสย
หากคาดหมายได แตละเลย ไมหาทางปองกนความเสยหาย ..... ไมเปนเหตสดวสย
เหตสดวสย
รถตด
อบตเหต
– ขบรถดวยความเรวสง เกดอบตเหตชนรถคนอ�น
– รถพลกคว�าเพราะลกหมากคนเรงหลด
– รถเบรกแตก
59
กรณท�ไมใชเหตสดวสย
วสดขาดแคลน
สงของลาชา โดยอางเหตมผส� งซ �อเปนจานวนมาก
ทางราชการจายเงนลาชา
พฤตการณอนหน�งอนใดท�ผขายหรอผรบจางไมตองรบผดตามกฎหมาย
ผขายหรอผรบจางสงมอบพสดหรองานจางในกาหนดระยะเวลา ในชวงระยะเวลาท�ทางราชการใชเวลาตรวจรบพสดหรองานจางจนลวงเลยกาหนดระยะเวลาตามสญญา ซ�งไมใชความผดของผขายหรอผรบจาง ทางราชการจะปรบผขายหรอผรบจางไมได
60
การพจารณางด ลดคาปรบ
การคดคานวณคาปรบกรณสงมอบหรอตรวจรบของค สญญาเ ปนการ ลวง เลยก าหนดเวลาสญญาแลว ส วนราชการ ย อมจะ ตองห กระย ะ เ วลาท �งหมดท� ทางราชการไดใชไปในการทาการตรวจรบออกจากระยะเวลาของความลาชาดงกลาวดวย โดยถอวาเปนระยะเวลาท�อย ในความรบผดชอบของทางราชการ และถอวาเปนเหตเกดจากความผดหรอความบกพรองของสวนราชการ
การแกไขเปล�ยนแปลงสญญา การขยายระยะเวลา การงด หรอลดคาปรบ
เ ปนหนาท� ของคณะกรรมการตรวจรบพสด หรอคณะกรรมการตรวจการจางท�จะเสนอความเหนเพ�อประกอบการพจารณาของหวหนาสวนราชการหรอ ผมอานาจ ในแตละคร�ง
(สานกนายกรฐมนตร ท� นร (กวพ) 1305/ว 11948 ลว 13 ธนวาคม 2543)
61
คาปรบ .....สงมอบงานลาชา
ผรบจางสงมอบงานลาชากวาท�กาหนดไวในสญญาจาง ผวาจางสามารถใชสทธตามสญญาจางเรยกคาปรบจากผรบจางอนเน�องมาจากการสงมอบงานลาชาได แตการสงมอบงานลาชามสาเหตมาจากความบกพรองในการปฏบตหนาท�ของผวาจางรวมอยดวย หากผวาจางจะใชสทธเรยกคาปรบตามสญญาตองนาระยะเวลาในสวนท�ตองรบผดชอบทาใหเกดความลาชามาพจารณาขยายระยะเวลาการปฏบตงานตามสญญาจางเพ�อใหเกดความเปนธรรมแกผรบจางในการคานวณคาปรบดวย
(คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ.๗๙/๒๕๔๘)
การใชสทธเลกสญญา
การสงมอบงานลาชามสาเหตมาจากความบกพรองในการปฏบตหนาท�ของผวาจางรวมอยดวย และผวาจางรเหตหรอควรรถงเหตดงกลาวดอยแลวต �งแตตน แมผรบจางไมไดแจงเหตหรอพฤตการณใหผวาจางทราบเพ�อขยายระยะเวลาตามสญญาภายใน ๑๕ วนนบถดจากวนท�เหตน�นส�นสดลงตามขอ ๒๐ วรรคหน�ง ของสญญากตาม กรณดงกลาวเขาขอยกเวนตามขอ ๑๓๙ ของระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ ท�ผรบจางมสทธไดรบการพจารณาใหงดหรอลดคาปรบหรอขยายระยะเวลาการทางานตามสญญา โดยไมจาตองบอกกลาวตามระยะเวลาท�กาหนดในสญญาขางตน
(คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ.๑๓/๒๕๕๑)
62
การใชสทธเลกสญญากรณท�ผรบจางตามสญญาจางกอสรางซ�งมวตถประสงคของการจาง
เพ�อผลสาเรจของงานพรอมกนหมดท �งโครงการ กอสรางงานลาชากวากาหนดเวลาตามสญญา หนวยงานทางปกครองผวาจางตองคดคาปรบเปนรายวนในอตราตายตวรอยละ ๐.๐๑ ถง ๐.๑๐ ของราคางานจาง ตามท�กาหนดไวในระเบยบวาดวยการพสดของหนวยการบรหารราชการสวนทองถ�นหากผวาจางคดคาปรบเกนกวาอตราท�กาหนดดงกลาว ถอเปนการใชดลพนจโดยไมชอบ
สาหรบการเรยกคาปรบกรณท�ผรบจางสงมอบงานลาชากวากาหนดเวลาตามสญญาน �น ผวาจางจะตองคานวณคาปรบตามจานวนวนท�ผรบจางกอสรางงานลาชาจรง แตหากปรากฏวาความลาชาเกดจากความผดหรอความบกพรองของผวาจางเอง ผวาจางไมอาจคดคาปรบกรณดงกลาวจากผรบจางได
(คาพพากษาศาลปกครองสงสด ท� อ.๔๑๑/๒๕๕๐)
คาปรบ ..... กอสรางไมแลวเสรจ
กรณท�ระยะเวลาดาเนนการตามสญญาจางครบกาหนดแลวแตผรบจางดาเนนงานตามสญญาไดเพยงบางสวน และมเหตทาใหเช�อวาผรบจางจะไมสามารถทางานใหแลวเสรจภายในระยะเวลาท�กาหนด ถอวาผรบจางตกเปนฝายผดสญญาจาง อนทาใหผวาจางมสทธบอกเลกสญญาและจางผรบจางรายใหมเขาทางานแทน รวมท �งมสทธเรยกคาปรบจากการกอสรางลาชาดงกลาวไดต �งแตวนท�ครบกาหนดระยะเวลาตามสญญาจนถงวนท�มการบอกเลกสญญา
(คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ.๓๘๔/๒๕๕๐)
63
การพจารณางดหรอลดคาปรบ
คณะกรรมการตรวจการจางตรวจและส �งใหผรบจางแกไขงานท�กอสรางผดแบบโดยลาชา แตผรบจางไดสงมอบงานท�ไมถกตองภายหลงจากท�ผวาจางกาหนดใหสงมอบโดยยงไมไดมการแกไข ถอเปนกรณท�ผรบจางเจตนาไมปฏบตใหเปนไปตามแบบในสญญาจาง จงไมอาจอางเหตของการตรวจรบมอบงานและส �งใหแกไขงานลาชาของคณะกรรมการตรวจการจางมาปฏเสธการชาระคาปรบกรณสงมอบงานลาชาของตนได เน�องจากผรบจางยอมมหนาท�ตองแกไขงานใหถกตองตามสญญากอนการสงมอบ การท�ผวาจางใชสทธหกเงนคาจางเพ�อเปนคาปรบตามสญญา จงเปนการใชสทธตามสญญาโดยชอบแลว
(คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ.๓๒/๒๕๔๖)
การพจารณางดหรอลดคาปรบ
การสงมอบงานลาชาเกดจากความบกพรองของผรบจางท�เขาดาเนนการกอสรางลาชากวากาหนดตามสญญา รวมท �งการท�ผรบจางไมไปดสถานท�กอสรางเพ�อทราบปญหาอปสรรคกอนการทางานตามประกาศของทางราชการ และไมดาเนนการกอสรางตามแบบในสญญาจาง ไมถอเปนเหตท� ผรบจางจะกลาวอางเพ�อของดหรอลดคาปรบหรอขยายระยะเวลาการทางานตามสญญาจาง
การท�ผวาจางใชสทธหกเงนคาจางของผรบจาง จงชอบดวยกฎหมายแลว
(คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ.๔๔/๒๕๔๘)
64
การพจารณางดหรอลดคาปรบ
การสงมอบงานลาชาเกดจากความบกพรองของผรบจางท�เขาดาเนนการกอสรางลาชากวากาหนดเวลาตามสญญา ผรบจางไมอาจนาเหตท�ผวาจางแตงต �งผควบคมงานและใหผควบคมงานเขามาปฏบตหนาท�ลาชามาปฏเสธความรบผดจากการกอสรางงานลาชาไดปญหาและอปสรรคดงกลาวผรบจางสามารถแกไขไดโดยไมตองรอใหผวาจางเขามาประสานหรอดาเนนการให จงไมใชการสงมอบงานลาชาท�เกดจากความผดหรอความบกพรองของผวาจาง ผวาจางจงมสทธท�จะเรยกและหกคาปรบเอาจากคาจางตามจานวนวนท�ผรบจางสงมอบงานลาชาไดตามสญญา
(คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ.๑๔๘/๒๕๕๐)
การบอกเลกสญญาระเบยบวาดวยการพสด
ขอ 137 ขอ 138
65
คสญญาตกลงกนเลกสญญา
การเลกสญญาอาจกระทาได ๒ วธ
คสญญาฝายใดฝายหน�งเพยงฝายเดยวบอกเลกสญญาขอสญญา ถามการผดสญญาหรอมการไมชาระหน �อยางใดอยางหน�งของคสญญาฝายใดฝายหน�งกใหอกฝายหน�งมสทธท�จะเลกสญญาได
บทบญญตของกฎหมาย
การบอกเลกสญญา : ขอ 137
มเหตอนเช�อไดวาผรบจางทางานไมแลวเสรจในกาหนด
เปนอานาจของหวหนาสวนราชการ
– เพ�อประโยชนแกทางราชการ
– เพ�อการแกไขขอเสยเปรยบของทางราชการ
66
การบอกเลกสญญา : ขอ 138
คาปรบจะเกนรอยละ 10 ของวงเงนคาพสดหรอคาจาง
– เวนแต จะยอมเสยคาปรบโดยไมมเง�อนไข
หวหนาสวนราชการผอนตามความจาเปน
เอกชนเปนฝายผดสญญาอยางรายแรง ราชการกอาจใชสทธเลกสญญาไดเอง
เอกชนไมไดเปนฝายผดสญญา ราชการอาจใชสทธเลกสญญาได ถาเปนไปเพ�อประโยชนสาธารณะ และเม�อเลกสญญาแลว คสญญาฝายราชการตองชดใชคาเสยหายเตมจานวนใหแกคสญญาฝายเอกชน
การใชสทธเลกสญญา
ขอ ๑๓๗ ของระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ สวนราชการคสญญาตองพจารณาวา มเหตอนควรเช�อไดวาผรบจาง ไมสามารถทางานใหแลวเสรจภายในระยะเวลาท�กาหนดไวในสญญาหรอไม และการเลกสญญาน �นจะตองเปนไปเฉพาะกรณท�เปนประโยชนแกทางราชการโดยตรง หรอเพ�อแกไขขอเสยเปรยบของทางราชการในการท�จะปฏบตตามสญญาหรอขอตกลงน�นตอไปดวย
67
การใชสทธเลกสญญาขอ ๑๓๗ ใหหวหนาสวนราชการพจารณาใชสทธบอกเลกสญญาหรอ
ขอตกลง ในกรณท�มเหตอนเช�อไดวา ผรบจางไมสามารถทางานใหแลวเสรจภายในระยะเวลาท�กาหนด
การตกลงกบคสญญาท�จะบอกเลกสญญาหรอขอตกลง ใหหวหนาสวนราชการพจารณาไดเฉพาะกรณท�เปนประโยชนแกทางราชการโดยตรง หรอเพ�อแกไขขอเสยเปรยบของทางราชการในการท�จะปฏบตตามสญญาหรอขอตกลงน�นตอไป
กรณท�เอกชนผรบจางเขาปฏบตงานตามสญญาเม�อเหลอเวลาเพยงไมถงหน�งในส�ของระยะเวลาท �งหมดตามสญญาและหยดพกงานโดยไมมสาเหต หนวยงานทางปกครองผวาจางจงใชสทธบอกเลกสญญาน �นเปนการใชสทธบอกเลกสญญาโดยชอบ ผวาจางจงไมตองรบผดชดใชคาเสยหายตามสญญาใหแกผรบจาง
การใชสทธเลกสญญา
ผวาจางจะนาความบกพรองของการแสดงเจตนาทานตกรรมสญญาอนเน�องมาจากการสาคญผดในคณสมบตของคสญญามาเปนเหตแหงการยกเลกสญญาไดกตอเม�อความบกพรองดงกลาวมไดเกดจากความประมาทเลนเลออยางรายแรงของผวาจางไมเชนน�นยอมเปนการใชสทธโดยไมสจรต และเปนการยกเลกสญญาโดยไมชอบดวยกฎหมาย ซ�งหนวยงานทางปกครองตองรบผดชดใชคาเสยหายใหแกคสญญาฝายผรบจาง
การบอกเลกสญญาโดยอางขอกาหนดในสญญาท�กาหนดใหหนวยงานทางปกครองคสญญาสามารถบอกเลกสญญาไดโดยฝายเดยว
68
การใชสทธเลกสญญา
การท� ผถกฟองคดไดมหนงสอแจงสงวนสทธปรบผฟองคดโดยใหเหตผลวาสญญาจางกบผถกฟองคดตามสญญากาหนดใหผรบจางตองทางานใหแลวเสรจสมบรณภายในวนท� ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ บดน �ครบกาหนดตามสญญาจางแลว ผรบจางยงไมสามารถสงมอบงานได ผถกฟองคดจงขอสงวนสทธคาปรบต �งแตวนท� ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๔๖ เปนตนไป เช�อไดวาผถกฟองคดไดขยายระยะเวลากอสรางตามสญญาใหแกผฟองคดจนถงวนท� ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ จรงแมไมปรากฏหลกฐานการแกไขเปล�ยนแปลง แตสญญาจางกอสรางอาคารเปนสญญาจางทาของท�หวงผลสาเรจของงานท�จาง ซ�งตามมาตรา ๕๘๗ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ไมไดกาหนดรปแบบการแสดงเจตนาของคสญญาไว ดงน�น แมทาดวยวาจากมผลใชบงคบได การท� ผถกฟองคดโตแยงวาการแกไขเปล�ยนแปลงระยะเวลาการกอสรางตามสญญาไมปรากฏเหตผลของการขอแกไขเปล�ยนแปลงและไมมการเสนอเร�องตามลาดบข�นตอนประกอบกบขอ ๑๒๙ของระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการพสดของหนวยการบรหารราชการสวนทองถ�น พ.ศ. ๒๕๓๕ หามมใหแกไขเปล�ยนแปลงสญญาหรอขอตกลงท�ไดลงนามไวแลวเวนแตเปนความจาเปนเพ�อประโยชนแกหนวยการบรหารราชการสวนทองถ�นกตาม แตระเบยบดงกลาวเปนเพยงระเบยบภายในของผถกฟองคดซ�งไมอาจยกข �นอางเพ�อปฏเสธความรบผดตอบคคลภายนอกได
ระเบยบวาดวยการพสดของหนวยงานของรฐ มลกษณะเปนกฎหมายมหาชน และเปนกฎหมายท�เก�ยวกบความสงบเรยบรอย หนวยงานของรฐจงตองถอปฏบตใหเปนไปตามระเบยบดงกลาว โดยไมอาจหลกเล�ยงท�จะ ไมปฏบตตามหรอตกลงใหมผลเปนอยางอ�นผดไปจาก ท�กาหนดไว การกาหนดขอตกลงใดในสญญาของหนวยงานของรฐโดยไมเปนไปตามหลกเกณฑขางตน ยอมไมอาจใชบงคบได
69
(คาพพากษาศาลปกครองสงสด ท� อ.303/2554)
เหตท�ผรบจางทางานลาชาจนผวาจางปรบเปนเพราะความผดของผรบจางเองท�ไมเขาทางานตามสญญาและเรงรดการดาเนนงานตามแผนท�ไดเสนอตอผวาจาง แมผรบจางไดเขาทางานอกคร �งเม�อวนท� 27 พ.ค. 2546 กเปนชวงเขาฤดฝน ซ�งเปนขอเทจจรงท�ผรบจางควรจะรต �งแตแรกแลว เพราะกอนท� ผรบจาง จะเขาเสนอราคาตองมการตรวจสอบและออกไปดสถานท�ท�จะทาการกอสรางแลววามสภาพอยางใด
การท�ฝนตกหนกทาใหน�าเร�มทวมในขณะท�สญญายงเหลออก 35 วน นบต �งแต 25 ม.ย. ถง 29 ก.ค. 2546 และตอเน�องจนผรบจางไมสามารถทางานตอไปได เปนผลใหผรบจางตองทางานลาชากวากาหนดเปนเวลา 168 วน จงเปนเหตการณปกตตามฤดกาลท�เกดข�น มใชเหตสดวสยเพราะเกดอทกภยตามท�ผรบจางอางแตอยางใด ผรบจางจงไมอาจอางเอาเหตท�ฝนตกน�าทวมบรเวณท�กอสรางมาเปนอปสรรคเพ�อขอตออายสญญาออกไปอก 168 วนได เพราะขดตอมตครม.ตามหนงสอ ท� นว.165/2500 ลงวนท� 21 ต.ค. 2500
(คาพพากษาศาลปกครองสงสด ท� อ.303/2554)ในกรณท�คสญญาไมสามารถปฏบตตามสญญา หรอขอตกลงไดและ
จะตองมการปรบตามสญญาหรอขอตกลงน�น หากจานวนเงนคาปรบจะเกนรอยละ 10 ของวงเงนคาพสดหรอคาจางใหสวนราชการพจารณาดาเนนการบอกเลกสญญาหรอขอตกลง เวนแตคสญญาจะไดยนยอมเสยคาปรบใหแกทางราชการโดยไมมเง�อนไขใดๆ ท �งส�น ใหหวหนาสวนราชการพจารณาผอนปรนการบอกเลกสญญาไดเทาท�จาเปน
เม�อผวาจางไดปรบผรบจางเปนเวลา 185 วน วนละ 20,367 บาท เปนเงน 3,767,895 บาท โดยผรบจางเพยงแตมหนงสอขอผอนปรนการบอกเลกและยนยนวาเม�อน�าทวม ท�บรเวณกอสรางลดลงแลวจะทาการกอสรางตอไปใหแลวเสรจ แตไมไดยนยอมเสยคาปรบโดยไมมเง�อนไขใดๆ ท �งส�น อนจะทาใหผวาจางสามารถผอนปรน การบอกเลกสญญาไดหนงสอของผรบจางจงมใชหนงสอขอผอนปรนการบอกเลกสญญาแตอยางใด
70
(คาพพากษาศาลปกครองสงสด ท� อ.303/2554)
เม�อคาปรบท�ผวาจางหกจากเงนคาจางจะเกนรอยละ 10 ของวงเงนท�จาง คอ 407,326 บาท ผวาจางจงตองบอกเลกสญญา เม�อไมมการยกเลกสญญาจงเปนกรณท�ผวาจางปฏบตฝาฝนระเบยบขางตนเสยเอง การท�ผวาจางปรบผรบจางเปนเงน 3,767,895 บาท ซ�งเกนกวารอยละ 10 ของวงเงนคาจางท�ควรจะปรบได จงไมชอบดวยกฎหมาย ผวาจางจงมสทธปรบผรบจางไดเพยงเงนจานวน 407,326 บาท และตองชาระคาจางสวนท�เหลอจากการหกคาปรบใหแก ผรบจางเปนเงนจานวน 3,665,934 บาท
คาปรบ
การจดทาสญญาทางปกครองอาศยหลกกฎหมายท �วไปในเร�องสญญาตามกฎหมายแพง เชน หลกการแสดงเจตนาในการทาสญญาและหลกการเกดข�นของสญญากตาม
การจดทาสญญาทางปกครองท�เก�ยวกบการพสดจะตองปฏบตตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวย การพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ ซ�ง
มสถานะเปนกฎเกณฑของฝายปกครอง ท�มงใหการจดซ�อและ
จดจางในภาครฐมความเปนเอกภาพในการดาเนนการ เปดเผย โปรงใส และใหความเปนธรรมแกเอกชนอยางเทาเทยมกน
71
ผถกฟองคดในฐานะหนวยงานทางปกครองจงมหนาท�ตองผกพนตนตอระเบยบอยางเครงครด แมระเบยบจะเปดโอกาสใหผถกฟองคดไดใชดลพนจในบางกรณ แตผถกฟองคดกสามารถใชดลพนจไดเฉพาะในกรอบท �ระเบยบกาหนดไว ไมอาจใชดลพนจไดอยางอาเภอใจ ดงน �น เม�อระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ ๑๓๔ วรรคหน�ง กาหนดใหคาปรบเปนรายวนเปนจานวนเงนตายตวในอตรารอยละ ๐.๐๑ -๐.๑๐ ของราคางานจาง แตสญญาขอ ๑๗ กาหนดให ผรบจางตองชาระคาปรบคดเปนอตรารอยละ ๐.๔๐ ของราคางานจาง จงเหนไดวา จานวนเงนคาปรบมอตราสวนท�สงเกนกวาอตราคาปรบตามขอ ๑๓๔ วรรคหน�ง ของระเบยบฯ การกาหนดอตราคาปรบจงไมชอบ หนวยงานของรฐจงมหนาท�ตองแกไขขอสญญาใหสอดคลองกบระเบยบฯ แตเม�อหนวยงานของรฐมไดแกไขสญญา จงตองนาขอ ๑๓๔ วรรคหน�ง ของระเบยบฯ มาใชบงคบแทน โดยมสทธปรบเพยงรอยละ ๐.๑๐ ของราคางานจาง หรอคดเปนจานวนเงนคาปรบวนละ ๖,๙๐๑.๒๓ บาท เม�อหนวยงานของรฐไดหกเงนคาปรบของผรบจางเกนจานวนท�มสทธเรยกคาปรบจากผรบจาง จงตองคนเงนคาปรบท�รบไวเกน
(คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ.๒๕๑/๒๕๕๓)
ศาลปกครองสงสด วางหลกกฎหมายวา
ระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ. 2535 มสถานะเปนกฎเกณฑท�หนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาท�ของรฐมหนาท�ผกพนตนตอระเบยบอยางเครงครด แมจะมบางกรณท�ระเบยบฯ เปดโอกาสใหหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาท�ของรฐใชดลพนจไดกตามหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาท�ของรฐท�มหนาท�ปฏบตตามระเบยบกจะตองใชดลพนจภายในกรอบท�ระเบยบฯ ไดกาหนดไวเทาน�น ไมอาจใชดลพนจตามอาเภอใจหรอเกนเลยไปกวาท�ระเบยบกาหนด ดงน �น เม�อหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาท�ของรฐไดใชอานาจกระทาการในลกษณะดงกลาวกจะตองแกไขใหถกตองตามกรอบท�ระเบยบกาหนดไว เพราะในทายท�สด หากเปนขอพพาทข�นสการพจารณาของศาล ศาลจะตองมคาพพากษาโดยยดถอกฎเกณฑท�ระเบยบกาหนดน �นเอง
(คาพพากษาศาลปกครองสงสดท� อ. ๑๔๔/๒๕๕๓)
72
การตรวจรบ ???
o ไมมของ
o ถกตองแตไมครบถวน
o ไมถกตองตามสญญา
o เส �อ
o ถนน
ขอบคณ
และสวสดครบ
E-mail:[email protected]
