101
หลักการ บุคคลที่มีความบกพรองทางการไดยิน หมายถึง บุคคลที่สูญเสียการไดยินเปนเหตุให การ รับรูเสียงตางๆ ไมชัดเจน มี 2 ประเภท คือ บุคคลหูหนวก และบุคคลหูตึง โดย บุคคลหูหนวก หมายถึง บุคคลที่สูญเสียการไดยิน 90 เดซิเบล ขึ้นไป วัดดวยเสียงบริสุทธิณ ความถี100 , 1000 และ 2000 เฮอรซท ในหูขางดีกวาเด็กไมสามารถใชการไดยินใหเปนประโยชนเต็ม ประสิทธิภาพในการฟง อาจเปนผูสูญเสียการไดยินมาแตกําเนิดหรือเปนการสูญเสียการไดยินใน ภายหลังก็ตาม สวน บุคคลหูตึง หมายถึง บุคคลที่สูญเสียการไดยินระหวาง 26 – 89 เดซิเบล ในหูขางดีกวา วัดโดยใชเสียบริสุทธิ์ ความถี่ 500 , 1000 และ 2000 เฮอรซท เปนบุคคลที่สูญเสีย การไดยินเล็กนอยไปจนถึงการไดยินขั้นรุนแรง บุคคลที่มีความบกพรองทางการไดยิน มีสิทธิที่จะ ไดรับบริการทางการศึกษาตั้งแตแรกเกิดหรือพบความพิการ โดยการสงเสริมพัฒนาการ นฟู สมรรถภาพ การอบรมเลี้ยงดูและเตรียมความพรอมอยางเหมาะสม เนนการมีสวนรวมในการ พัฒนาเด็กของครอบครัว ดวยความเขาใจ การยอมรับ และการมีปฏิสัมพันธที่ดีระหวางเด็กกับพอแม ผูเลี้ยงดู บุคลากรที่มีความรูความสามารถทางดานการศึกษาพิเศษ หรือนักวิชาชีพที่เกี่ยวของ ทํา ใหเด็กไดรับการพัฒนาอยางเต็มศักยภาพ และสอดคลองกับความตองการจําเปนพิเศษของแตละ บุคคล โดยมีหลักการดังนี1. สงเสริมกระบวนการเรียนรู และพัฒนาการที่ครอบคลุมเด็กที่มีความตองการจําเปน พิเศษ 2. ยึดหลักการการชวยเหลือระยะแรกเริ่ม และเตรียมความพรอม นฟูสมรรถภาพ ตั้งแตแรกเกิดหรือพบความพิการ ทั้งนี้ใหคํานึงถึงความแตกตางระหวางบุคคล และ วิถีชีวิตของเด็กตามบริบทของชุมชน สังคม และวัฒนธรรมไทย 3. พัฒนาเด็กโดยองครวมผานการเลนและกิจกรรมที่เหมาะสมกับวัย 4. จัดประสบการณการเรียนรูใหเด็กสามารถดํารงชีวิตประจําวันไดเต็มศักยภาพอยางมี ความสุข 5. ประสานความรวมมือระหวางครอบครัว ชุมชน สถานศึกษา และผูที่มีสวนเกี่ยวของ ในการพัฒนาเด็ก

หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

หลกการ

บคคลทมความบกพรองทางการไดยน หมายถง บคคลทสญเสยการไดยนเปนเหตให การรบรเสยงตางๆ ไมชดเจน ม 2 ประเภท คอ บคคลหหนวก และบคคลหตง โดย บคคลหหนวก หมายถง บคคลทสญเสยการไดยน 90 เดซเบล ขนไป วดดวยเสยงบรสทธ ณ ความถ 100 , 1000 และ 2000 เฮอรซท ในหขางดกวาเดกไมสามารถใชการไดยนใหเปนประโยชนเตม ประสทธภาพในการฟง อาจเปนผสญเสยการไดยนมาแตกาเนดหรอเปนการสญเสยการไดยนในภายหลงกตาม สวน บคคลหตง หมายถง บคคลทสญเสยการไดยนระหวาง 26 – 89 เดซเบล ในหขางดกวา วดโดยใชเสยบรสทธ ความถ 500 , 1000 และ 2000 เฮอรซท เปนบคคลทสญเสยการไดยนเลกนอยไปจนถงการไดยนขนรนแรง บคคลทมความบกพรองทางการไดยน มสทธทจะไดรบบรการทางการศกษาตงแตแรกเกดหรอพบความพการ โดยการสงเสรมพฒนาการ ฟนฟสมรรถภาพ การอบรมเลยงดและเตรยมความพรอมอยางเหมาะสม เนนการมสวนรวมในการพฒนาเดกของครอบครว ดวยความเขาใจ การยอมรบ และการมปฏสมพนธทดระหวางเดกกบพอแม ผเลยงด บคลากรทมความรความสามารถทางดานการศกษาพเศษ หรอนกวชาชพทเกยวของ ทาใหเดกไดรบการพฒนาอยางเตมศกยภาพ และสอดคลองกบความตองการจาเปนพเศษของแตละบคคล โดยมหลกการดงน

1. สงเสรมกระบวนการเรยนร และพฒนาการทครอบคลมเดกทมความตองการจาเปนพเศษ

2. ยดหลกการการชวยเหลอระยะแรกเรม และเตรยมความพรอม ฟนฟสมรรถภาพ ตงแตแรกเกดหรอพบความพการ ทงนใหคานงถงความแตกตางระหวางบคคล และวถชวตของเดกตามบรบทของชมชน สงคม และวฒนธรรมไทย

3. พฒนาเดกโดยองครวมผานการเลนและกจกรรมทเหมาะสมกบวย 4. จดประสบการณการเรยนรใหเดกสามารถดารงชวตประจาวนไดเตมศกยภาพอยางม

ความสข 5. ประสานความรวมมอระหวางครอบครว ชมชน สถานศกษา และผทมสวนเกยวของ

ในการพฒนาเดก

Page 2: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

จดหมาย แนวทางการใหบรการชวยเหลอระยะแรกเรม สาหรบบคคลทมความบกพรองทาง การไดยน อายระหวางแรกเกด ถง 3 ป มงใหการชวยเหลอ สงเสรมพฒนาการทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ไดเตมศกยภาพตามความตองการจาเปนพเศษของแตละบคคล จงกาหนดจดหมายซงม คณลกษณะทพงประสงค ดงน

1. รางกายเจรญเตบโตและมสขนสยทด 2. กลามเนอมดใหญและกลามเนอมดเลกแขงแรง และใชไดอยางประสานสมพนธกน 3. ราเรง แจมใส มความสขและมความรสกทดตอตนเองและผอน

4. ชวยเหลอตนเองไดเตมศกยภาพ 5. สนใจตอการเรยนรสงตาง ๆ รอบตว

6. เลนและทากจกรรมรวมกบผอนไดอยางมความสข 7. ใชภาษาสอสารไดอยางเหมาะสม สาหรบแนวทางการพฒนาศกยภาพของบคคลทมความบกพรองทางการไดยน ของบคคล

อายตงแต 4 ป ขนไป เปนการใหบรการชวยเหลอทนททพบความพการ ซงบางคนอาจพการตงแตกาเนดหรอพการภายหลง โดยสงเสรมพฒนาการ ฟนฟสมรรถภาพ และเตรยมความพรอมอยางเหมาะสม เพอใหบคคลเหลานนมพฒนาการทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ไดเตมศกยภาพตามความตองการจาเปนพเศษของแตละบคคล เพอใหมความพรอมในการศกษาหรอเขาสสงคมไดตอไป จงกาหนดจดหมายซงมคณลกษณะทพงประสงค ดงน

1. รางกายเจรญเตบโตและมสขนสยทด 2. กลามเนอมดใหญและกลามเนอมดเลกแขงแรง และใชไดอยางประสานสมพนธกน 3. ราเรง แจมใส มความสขและมความรสกทดตอตนเองและผอน

4. มคณธรรม จรยธรรม มวนยในตนเองและมความรบผดชอบ 5. ชวยเหลอตนเองไดเตมศกยภาพ 6. สนใจตอการเรยนรสงตาง ๆ รอบตว

7. เลนและทากจกรรมรวมกบผอนไดอยางมความสข 8. ใชภาษาสอสารไดอยางเหมาะสม

9. มความสามารถในการคดและการแกปญหาไดอยางเหมาะสม 10. มความสามารถในการดารงชวตประจาวนไดอยางมความสข และเปนภาระตอคนรอบ ขางนอยทสด

Page 3: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

แนวทางการใหบรการชวยเหลอระยะแรกเรม สาหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน อายระหวาง แรกเกด ถง 3 ป

ท ทกษะ เนอหา เวลา 1. กลามเนอมดใหญ

การเตรยมความพรอมดานทกษะกลามเนอมดใหญ เ ป น ก า ร ส ง เ ส ร ม ก า รเคลอนไหวและการทรงตว สงผลตอการใชกลามเนอมดใ ห ญ ไ ด อ ย า ง ป ร ะ ส า นสมพนธกน

1. การเคลอนไหวในทานอน เชน การพลก ตะแคงตว พลกควาหงาย การชนคอ เปนตน 2. การนง เชน นงบนพน นงเกาอ การทรงตวใน ทานง เปนตน 3. การคลาน เชน ตงคลาน คลานไปขางหนาคลาน ไปขางหลง เปนตน 4. การยน เชน การเกาะยน การยนดวยตนเอง เปนตน 5. การเดน เชน การเดนดวยตนเอง การเดน ขนบนได เปนตน 6. การวง เชน วงอยกบท วงไปขางหนา เปนตน

ขนอยกบอายเ ดกท ดแลและความแตกต า งระหวา งบคคลของเดก

2. กลามเนอมดเลก การเตรยมความพรอมดานทกษะกลามเนอมดเลก เปนความสามารถในการใชมอ การประสานสมพนธระหวางตากบมอ และการเคลอนไหวอวยวะท ใช ในการพด

1. การจองมอง/ การมองตาม 2. การใชมอในการเออม การกาหรอจบวตถ

การนาวตถไปยงเปาหมาย และการปลอยวตถ 3. การประสานสมพนธระหวางตากบมอ เชน

การหยบจบวตถ การตอวตถ/สงของ การปน การตด การขดเขยน การวาดภาพ การระบายส การโยน การกลง เปนตน

4. การเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด เชน การเคลอนไหวรมฝปาก การดด/การเปา การเคยว/การกลน เปนตน

ขนอยกบอายเดกทดแลและความแตกตางระหวางบคคลของเดก

Page 4: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ท ทกษะ เนอหา เวลา 3. การชวยเหลอตนเองใน

ชวตประจาวน เปนทกษะพนฐานทจ า เป นในการ ดารง ช วตส า ห ร บ เ ด ก ท ม ค ว า มตองการจาเปนพเศษ ซงมพฒนาการลาชา ควรไดรบการฝกใหสามารถชวยเหลอตน เ อ ง แล ะป ฏบ ตกจวตรประจาวนได โดยไมเปนภาระของครอบครวและสงคม

1. กจวตรประจาวนขนพนฐาน - การดม

- การรบประทานอาหาร - การแตงกาย - การขบถาย

- การทาความสะอาดรางกาย 2. กจวตรประจาวนอน ๆ

- การทาความสะอาดบาน

- การเดนทาง - การซอของ

ขนอยกบอายเดกทดแลและความแตกตางระหวางบคคลของเดก

4. การรบรและแสดงออกทางภาษา การรบรและแสดงออกท า ง ภ า ษ า ม ค ว า ม จ า เป นในการ ดารง ช วตประจาวน เพอใชในการถายทอดความรสก นกคด หร อแสดงออก ถงความเขาใจในการรบรทางภาษาและการสอสาร

1. การรบรและเขาใจภาษา

- การรบรเสยง - การรบรสหนา ทาทาง - การรบรคาพด

2. การแสดงออกทางภาษา - การแสดงสหนา ทาทาง

- การสอสารโดยใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณ - การพด

ขนอยกบอายเดกทดแลและความแตกตางระหวางบคคลของเดก

Page 5: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ท ทกษะ เนอหา เวลา 5. ทกษะทางสงคม

ในการวางตว และปฏบตตนกบผอน เดกควรจะไดเรยนรวธการปฏบตตว ก บ ผ ใ ก ล ช ด เ ช น ค ร ผ ป กครอ ง พ อ แม ขอ ง ตนเองกอน หลงจากนนจงรวธทจะปฏบตตวกบบคคลอนทอยไกลตวออกไป ทงกบเดกและผใหญ ซงจะทาใหเปนทยอมรบจากผอน เกดความมนใจและกลาแสดงออก ทาใหปฏบตตวอ ย ใ น ส ง ค ม ไ ด อ ย า งเหมาะสม

1. การปฏบตตนในสงคม - การแสดงความตองการ - การมปฏสมพนธกบผอน - การเลน

ขนอยกบอายเดกทดแลและความแตกตางระหวางบคคลของเดก

6. ดานสตปญญา เดกมความพรอมทกษะพนฐานทง 5 ดาน แลว เดกควรจะไดรบการพฒนาความคด รวบยอดด า น ต า ง ๆ แ ล ะ ก า รแกปญหาในชวตประจาวน เพอสงตอเขารบการศกษาในระดบทสงขนตอไป

1. การพฒนาความคดรวบยอดเกยวกบเรองตาง ๆ - เกยวกบตนเอง - การจาแนกแยกแยะ

- การเปรยบเทยบ - การจบค

- การจดหมวดหม - ความสมพนธของสงตางๆ

ข น อ ย ก บ อ า ยเ ดกท ดแลและความแตกต า งระหวา งบคคลของเดก

Page 6: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ท ทกษะ เนอหา เวลา 7. ทกษะทจาเปนสาหรบเดก

ทมความบกพรองทางการ ไดยนอายระหวาง แรกเกด ถง 3 ป 1. ทกษะการใชเครอง ชวยฟง 2. ทกษะการฝกฟง 3. ทกษะการฝกพด 3. ทกษะการสอสารโดยใชภาษามอ

1. การใชเครองชวยฟง 2. การดแลรกษาเครองชวยฟง

1. การรบรเสยง มเสยง/ไมมเสยง 2. ทศทางของเสยง 3. การจาแนกเสยง 4. ระดบของเสยง เสยงดง/เสยงเบา 1. การเตรยมความพรอมในการพด

1.1 การบรหารกลามเนอ 1.2 ทาในการฝกพด 1.3 การฝกลมหายใจ 1.4 การฝกกลนหรอกกลมหายใจ 1.5 การบรหารลน 1.6 การฝกเสยงนาสก

2. การอานรมฝปาก 1. ภาษามอทใชในชวตประจาวน เชน สมาชกใน บาน รางกาย ยานพาหนะ ส ผลไม สตว จานวน นบ สงของ เครองใช เปนตน

Page 7: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

พฒนาการทคาดหวง

สาหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน อายระหวางแรกเกด ถง 3 ป

ทกษะกลามเนอมดใหญ

1. ทกษะ การเคลอนไหวในทานอน

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. การเคลอนไหวในทานอนหงาย - สามารถยนแขนในทานอนหงาย

- สามารถหนศรษะไปดานขาง - สามารถเตะขาไปมา

2. การพลกตว - สามารถพลกตะแคงซายและขวา - สามารถพลกควาและหงาย

- สามารถยนตวเพอเตรยมลกขนนง 3. การเคลอนไหวในทานอนควา - สามารถชนคอขน

- สามารถคบไปในทศทางตางๆ 2. ทกษะ การนง

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. การนงบนพน - สามารถนงทรงตวโดยมเครองชวย/ผชวย

สามารถนงโดยใชมอยน - สามารถนงทรงตวเมอมแรงกระทบจาก

ภายนอกได - สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

2. การนงเกาอ - สามารถนงทรงตวโดยมเครองชวย/ผชวย

- สามารถนงทรงตวเมอมแรงกระทบจากภายนอกได

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

Page 8: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

3. ทกษะ การคลาน

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. การคลาน - สามารถตงคลาน

- สามารถคลานไปในทศทางตาง ๆ - สามารถคลานขน - ลงบนได - สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

4. ทกษะ การยน

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง

1. การเกาะยน - สามารถเกาะยนโดยใชมอจบสองขาง - สามารถเกาะยนโดยใชมอจบขางเดยว

2. การยน - สามารถยนทรงตวไดเอง

5. ทกษะ การเดน

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. การเกาะเดนทางราบ - สามารถเดนโดยผชวย/ เครองชวย

- สามารถเดนเกาะผนง/ราว 2. การเดนโดยอสระ - สามารถเดนไดดวยตนเองโดยไมมผชวยหรอ

เครองชวย 3. การเดนขน - ลงบนได - สามารถเดนขน – ลงบนไดโดยมการพกเทา

และจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ - สามารถเดนขน – ลงบนไดโดยมการสลบเทา

และจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ 6. ทกษะ การวง

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. การวง - สามารถวงไปในทศทางตางๆ

Page 9: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะกลามเนอมดเลก

1. ทกษะ การมอง

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1 การจองมอง - สามารถสบตากบผอน

- สามารถจองมองสงของทอยตรงหนา - สามารถจองมองวตถดานขางซาย-ขวา

- สามารถจองมองวตถดานบน-ลาง 2 การมองตาม - สามารถมองตามวตถทเคลอนท

- สามารถมองหาเมอของหายไปจากสายตา 2. ทกษะ การใชมอ

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1 การใชมอในการเออม

กาหรอจบวตถ เพอนาวตถจากจดหนงไปปลอยยงจดหมาย

- สามารถเออมมอจบสงของทใกลมอ - สามารถจบหรอกาวตถไดอยางมนคง - สามารถนาวตถทจบไปยงจดหมาย

- สามารถปลอยวตถทจดหมายได 3. ทกษะ การประสานสมพนธระหวางตากบมอ

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1 การประสานสมพนธระหวางตา

กบมอ

- สามารถใชตาประสาน สมพนธกบมอในการทากจกรรมอยางงายๆ

4. ทกษะ การเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1 การเคลอนไหวรมฝปาก - สามารถควบคมการใชปาก 2 การดดและการเปา - สามารถดดของเหลว และอาหารหนดหรอขน

- สามารถเปาลมออกจากปาก 3 การเคยวและการกลน - สามารถเคยวและกลนอาหาร

Page 10: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะการชวยเหลอตนเองในชวตประจาวน 1. ทกษะ การชวยเหลอตนเองในการปฏบตกจวตรประจาวนพนฐาน

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง

1. การดม - สามารถดมนมหรอนาไดดวยตนเอง

2.

การรบประทานอาหาร

- สามารถหยบจบอาหารรบประทานไดดวย ตนเอง

- สามารถใชชอนรบประทานอาหารโดยหก เลกนอย

3. การแตงกาย - สามารถแตงกาย โดยมผอนชวยเหลอ

4. การขบถาย - สามารถบอกความตองการในการขบถาย - สามารถขบถายในหองสวม โดยมผชวยเหลอ

5. การทาความสะอาดรางกาย - สามารถทาความสะอาดรางกาย โดยมผอนชวย

Page 11: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะการรบรและแสดงออกทางภาษา 1. ทกษะ การรบรและเขาใจภาษา

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง

1. การรบรเสยง - มการรบรแหลงของเสยง

2. การรบรสหนา ทาทาง - สามารถเขาใจภาษาทาทางทผอนแสดง

3. การรบรคาพด - สามารถตอบสนองตอคาพดของผอน

2. ทกษะ การแสดงออกทางภาษา มาตรฐาน เดกมความรและมทกษะในการแสดงออกทางภาษา

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง

1.

การแสดงสหนา หรอทาทาง - สามารถแสดงสหนา หรอทาทาง สอให ผอนเขาใจ

2. การสอสารโดยการใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณ

- สามารถสอสารโดยการใชรปภาพ

3. การพด - สามารถแสดงออกโดยการพดเปนคา หรอ ประโยคงายๆ

Page 12: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะทางสงคม

1. ทกษะ การปฏบตตนในสงคม

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. การแสดงความตองการ - สามารถรองขอในสงทตองการหรอปฏเสธใน

สงทไมตองการ 2. การมปฏสมพนธกบผอน - แสดงการทกทายกบผอนไดอยางเหมาะสม

- แสดงการขอโทษ ขอบคณ 3. การเลน - สามารถเลนตามลาพงในกลมเพอนได

- สามารถเลนกบผอนได

Page 13: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะทางดานสตปญญา 1. ทกษะ พฒนาทกษะความคดรวบยอด

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง

1. เกยวกบตนเอง - สามารถบอกอวยวะภายนอกงายๆ

2. การจาแนกแยกแยะ - เกยวกบบคคล - เสยงบคคลทคนเคย - ใบหนาของบคคลทคนเคย - สงของทคนเคย - ส - ขนาด - รปทรง

- สามารถจาแนกแยกแยะเกยวกบบคคล สงของทคนเคย ส ขนาด รปทรง

3. การเปรยบเทยบ - ขนาด ใหญ - เลก - หนกเบา - อณหภม - พนผว ฯลฯ

- สามารถรบร ขนาดใหญ-เลก นาหนก หนก-เบา อณหภม รอน-เยน พนผว ฯลฯ

4. การจบค - สงของทคนเคย - ส - ขนาด - รปทรง

- สามารถจบคสงของทคนเคย ส ขนาด รปทรง

5. การจดหมวดหม - สงของทคนเคย - ส - ขนาด - รปทรง

- สามารถจดหมวดหม สงของทคนเคย สขนาด รปทรง

6. ความสมพนธของสงตางๆ - สามารถใชสงของ 2 อยาง ไดสมพนธกน

Page 14: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะทจาเปนสาหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน อายระหวางแรกเกด ถง 3 ป 1. ทกษะ การใชเครองชวยฟง

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. การใชเครองชวยฟง - สามารถใชเครองชวยฟงไดอยางตอเนอง 2. การดแลรกษาเครองชวยฟง - สามารถดแลรกษาเครองชวยฟงโดยมผอนชวย

2. ทกษะ การฝกฟงเสยง

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. การรบรเสยง - สามารถบอกไดวามหรอไมมเสยง 2. การจาแนกเสยง - สามารถแยกเสยงทแตกตางกน 3. ทศทางเสยง - สามารถบอกทมาของเสยง 4. ระดบของเสยง เสยงดง/เสยงเบา - สามารถบอกไดวามเสยงดง/เสยงเบา

3. ทกษะ การฝกพด การอานรมฝปากและแกไขการพด

ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. การเตรยมความพรอมในการพด

- การบรหารกลามเนอ

- การเปลงเสยงตามธรรมชาต - การฝกลมหายใจ

- การฝกกลนหรอกกลมหายใจ - การบรหารลน - การฝกเสยงนาสก

- การฝกเปลงเสยง

- สามารถบรหารกลามเนอทใชในการพด

- สามารถเปลงเสยงได - สามารถหายใจเขาออกไดถกวธ

- สามารถกลนหรอกกลมหายใจทถกตอง - สามารถบรหารลน - สามารถออกเสยงนาสก

- สามารถเปลงเสยงดง เสยงเบา เสยงกระซบ เสยงสง และเสยงตา

2 การอานรมฝปาก - สามารถอานรมฝปาก

Page 15: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

4. ทกษะ ภาษามอ ท เนอหา พฒนาการทคาดหวง 1. ภาษามอทใชในชวตประจาวน

เชน สมาชกในบาน รางกาย ยานพาหนะ ส ผลไม เครองแตงกาย สตว จานวนนบ สงของเครองใช เปนตน

- สามารถใชภาษามอสอสารในชวตประจาวน

Page 16: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

แนวทางการพฒนาศกยภาพ สาหรบบคคลทมความบกพรองทางการไดยน อายตงแต 4 ปขนไป

ท ทกษะ เนอหา เวลา 1 กลามเนอมดใหญ

การเตรยมความพรอมดานทกษะกลามเนอมดใหญ เ ป น ก า ร ส ง เ ส ร ม ก า รเคลอนไหวและการทรงตว สงผลตอการใชกลามเนอมดใ ห ญ ไ ด อ ย า ง ป ร ะ ส า นสมพนธกน

1. การนง เชน นงบนพน นงเกาอ การทรงตวใน ทานง เปนตน 2. การยน เชน การเกาะยน การยนดวยตนเอง เปนตน 3. การเดน เชน การเดนดวยตนเอง การเดน ขนบนได เปนตน 4. การวง เชน วงอยกบท วงไปขางหนา เปนตน 5. การกระโดด เชน กระโดด 2 ขาอยกบท เปนตน

ขนอยกบอายแ ล ะ ค ว า มแตกตางระหวางบคคล

2. กลามเนอมดเลก ก า ร เ ต ร ย ม ค ว า มพรอมดานทกษะกลามเนอมดเลก เปนความสามารถในการใชมอ การประสานสมพนธระหวางตากบมอ และการเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด

1. การใชมอในการเออม การกาหรอจบวตถ การนาวตถไปยงเปาหมาย และการปลอยวตถ

2. การประสานสมพนธระหวางตากบมอ เชน การหยบจบวตถ การตอวตถ/สงของ การปน การตด การขดเขยน การวาดภาพ การระบายส การโยน การกลง เปนตน

3. การเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด เชน การเคลอนไหวรมฝปาก การดด/การเปา การเคยว/การกลน เปนตน

ขนอยกบอายแ ล ะ ค ว า มแตกตางระหวางบคคล

Page 17: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ท ทกษะ เนอหา เวลา 3. การชวยเหลอตนเองใน

ชวตประจาวน

เปนทกษะพนฐานทจ า เป นในการ ดารง ช วตส า ห ร บ เ ด ก ท ม ค ว า มตองการจาเปนพเศษ ซงมพฒนาการลาชา ควรไดรบการฝกใหสามารถชวยเหลอตน เ อ ง แล ะป ฏบ ตกจวตรประจาวนได โดยไมเปนภาระของครอบครวและสงคม

1. กจวตรประจาวนขนพนฐาน - การดม - การรบประทานอาหาร

- การแตงกาย - การขบถาย - การทาความสะอาดรางกาย

- การดแลอนามยสวนบคคล 2. กจวตรประจาวนอน ๆ

- การชวยเหลองานบาน - การเดนทางไปในทตางๆ - การซอของ

- การใชบรการสาธารณะ

ขนอยกบอายแ ล ะ ค ว า มแตกตางระหวางบคคล

4. การรบรและแสดงออกทางภาษา ก า ร ร บ ร แ ล ะแสดงออกทางภาษามความจา เป นในการ ดารง ช วตประจาวน เพอใชในการถายทอดความรสก นกคด หร อแสดงออก ถงความเขาใจในการรบรทางภาษาและการสอสาร

1. การรบรและเขาใจภาษา - การรบรเสยง - การรบรสหนา ทาทาง

- การรบรคาพด 2. การแสดงออกทางภาษา

- การแสดงสหนา ทาทาง

- การสอสารโดยใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณ - การพด

ขนอยกบอายแ ล ะ ค ว า มแตกตางระหวางบคคล

Page 18: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ท ทกษะ เนอหา เวลา 5. ทกษะทางสงคม

ในการวางตว และปฏบตตนกบผอน เดกควรจะไดเรยนรวธการปฏบตตว กบผ ใ กล ชด เ ชน คร ผปกครอง พอแม ของ ตนเองกอน หลงจากนนจงรวธทจะปฏบตตวกบบคคลอนทอยไกลตวออกไป ทงกบเดกและผใหญ ซงจะทาใหเปนทยอมรบจากผอน เกดความมนใจและกลาแสดงออก ทาใหปฏบตตวอ ย ใ น ส ง ค ม ไ ด อ ย า งเหมาะสม

1. การปฏบตตนในสงคม - การแสดงความตองการ - การมปฏสมพนธกบผอน

- การเลน - การปฏบตตามกตกาของสงคม

ขนอยกบอายแ ล ะ ค ว า มแตกตางระหวางบคคล

6. ดานสตปญญาและเตรยมความพรอมทางวชาการ บ ค ค ล ม ค ว า มพรอมทกษะพนฐานทง 5 ดาน แลว บคคลควรจะไดรบการพฒนาความคด รวบยอดดานตางๆ และก า ร แ ก ป ญ ห า ใ นชวตประจาวน เพอสงตอเขารบการศกษาในระดบทสงขนตอไป

1. การพฒนาความคดรวบยอดเกยวกบเรองตาง ๆ - เกยวกบตนเอง - การจาแนก

- การเปรยบเทยบ - การจบค

- การจดหมวดหม - ความสมพนธของสงตางๆ

2. การเตรยมความพรอมการอาน 3. การเตรยมความพรอมการเขยน 4. การเตรยมความพรอมทางคณตศาสตร 5. การเขาใจ วเคราะห และแกไขปญหา

ขนอยกบอายแ ล ะ ค ว า มแตกตางระหวางบคคล

Page 19: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ท ทกษะ เนอหา เวลา 7. บคคลทมความบกพรอง

ทางการไดยน อายตงแต 4 ป ขนไป 1. ทกษะการใช เครอง ชวยฟง 2. ทกษะการฝกฟง 3. ท กษะการฝ กพ ด การอานรมฝปาก และ แกไขการพด 4. ทกษะภาษามอและการ สะกดนวมอ

1. การใชเครองชวยฟง 2. การดแลรกษาเครองชวยฟง 1. การรบรเสยง มเสยง/ไมมเสยง 2. ทศทางของเสยง 3. การจาแนกเสยง 4. ระดบของเสยง เสยงดง/เสยงเบา 1. การเตรยมความพรอมในการพด 1.1 การบรหารกลามเนอ 1.2 ทาในการฝกพด 1.3 การฝกลมหายใจ 1.4 การฝกกลนหรอกกลมหายใจ 1.5 การบรหารลน 1.6 การฝกเสยงนาสก 2. การสอนเสยงสระ 3. การสอนเสยงพยญชนะ 4. การสอนเปนคา วล หรอประโยค 5. การอานรมฝปาก 1. การใชภาษามอในชวตประจาวน 2. การสะกดนวมอ พยญชนะ สระ วรรณยกต และ ตวเลข

Page 20: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ศกยภาพทคาดหวง

สาหรบบคคลทมความบกพรองทางการไดยน อายตงแต 4 ป ขนไป

ทกษะกลามเนอมดใหญ

1. ทกษะ การนง

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1. การนงบนพน - สามารถนงทรงตวโดยอสระและมนคง

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน 2. การนงเกาอ - สามารถนงทรงตวโดยอสระและมนคง

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน 2. ทกษะ การยน

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1. การยน - สามารถยนทรงตวไดเองอยางมนคง

3. ทกษะ การเดน

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1. การเดนโดยอสระ - สามารถเดนไดดวยตนเองโดยไมมผชวยหรอ

เครองชวย 2. การเดนขน - ลงบนได - สามารถเดนขน – ลงบนไดโดยมการพกเทา

และจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ - สามารถเดนขน – ลงบนไดโดยมการสลบเทา

และจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

Page 21: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

6. ทกษะ การวง

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1. การวง - สามารถวงไปในทศทางตางๆ

- สามารถวงผานสงกดขวางได

Page 22: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะกลามเนอมดเลก

1. ทกษะ การมอง

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1 การมอง - สามารถสบตากบผอน

- สามารถมองสงของทอยตรงหนาและรบร รายละเอยด

- สามารถมองวตถดานขางซาย-ขวาและรบรรายละเอยด

- สามารถมองวตถดานบน-ลางและรบร รายละเอยด

2. ทกษะ การใชมอ

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1 การใชมอในการกาหรอจบวตถ

การนาวตถไป การปลอยวตถ - สามารถจบวตถหรอสงของไดอยางถกวธ

- สามารถใชนวหวแมมอรวมกบนวอน ๆ การหยบดวยปลายนว

- สามารถนาและปลอยวตถไปยงจดหมายทตองการ

3. ทกษะ การประสานสมพนธระหวางตากบมอ

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1 การประสานสมพนธระหวางตา

กบมอ

- สามารถใชตาประสาน สมพนธกบมอใน การทากจกรรมทซบซอน

Page 23: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

4. ทกษะ การเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1 การเคลอนไหวอวยวะทใชใน

การพด - สามารถควบคมรมฝปากไดอยางปกต

Page 24: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะการชวยเหลอตนเองในชวตประจาวน 1. ทกษะ การชวยเหลอตนเองในการปฏบตกจวตรประจาวนพนฐาน

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1. การดม - สามารถดมนมหรอนาไดดวยตนเอง

2. การรบประทานอาหาร - สามารถรบประทานอาหารไดดวยตนเอง อยางถกวธ

3. การแตงกาย - สามารถแตงกายอยางถกตองตามกาลเทศะ

4. การขบถาย - สามารถขบถายไดดวยตนเอง

5. การทาความสะอาดรางกาย - สามารถทาความสะอาดรางกาย ไดดวยตนเอง

6. การดแลอนามยสวนบคคล - สามารถจดการ ดแลสขภาพสวนตนไดถก สขลกษณะ

2. ทกษะ กจวตรประจาวนอน ๆ

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1. การชวยเหลองานบาน - รบผดชอบงานบานงายๆได

2. การเดนทางไปในทตางๆ - สามารถการเดนทางไปในทตางๆ ไดดวย ตนเอง

3. การซอของ - สามารถซอของ ไดดวยตนเอง

4. การใชบรการสาธารณะ - สามารถใชบรการสาธารณะไดดวยตนเอง

Page 25: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะการรบรและแสดงออกทางภาษา 1. ทกษะ การรบรและเขาใจภาษา

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1. การรบรเสยง - สามารถรบรแหลงของเสยงและตอบสนองไดอยางเหมาะสม

2. การรบรสหนา ทาทาง - สามารถเขาใจภาษาทาทางทผอนแสดงและตอบสนองไดอยางเหมาะสม

3. การรบรคาพด - สามารถตอบสนองตอคาพดของผอนไดอยางเหมาะสม

2. ทกษะ การแสดงออกทางภาษา

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1.

การแสดงสหนา หรอทาทาง - สามารถแสดงสหนา หรอทาทาง สอใหผอนเขาใจไดอยางเหมาะสม

2. การสอสารโดยการใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณ

- สามารถสอสารโดยการใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณไดอยางเหมาะสม

3. การพด - สามารถแสดงออกโดยการพดเปนคา หรอประโยคไดอยางเหมาะสม

Page 26: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะทางสงคม 1. ทกษะ การปฏบตตนในสงคม

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1. การแสดงความตองการ - สามารถรองขอในสงทตองการหรอปฏเสธใน

สงทไมตองการ 2. การมปฏสมพนธกบผอน - สามารถแสดงการทกทายกบผอนไดอยาง

เหมาะสมกบวยและสถานการณ - สามารถแสดงการขอโทษ ขอบคณไดอยาง

เหมาะสมกบวยและสถานการณ 3. การเลน - สามารถเลนกบผอนไดอยางเหมาะสม

- สามารถเลนกบผอนไดตามกตกา 4. การปฏบตตามกตกาของ

สงคม - สามารถปฏบตตามกตกาของสงคมไดอยาง

เหมาะสม

Page 27: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะทางดานสตปญญา และการเตรยมความพรอมทางวชาการ 1. ทกษะ พฒนาทกษะความคดรวบยอด

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1. เกยวกบตนเอง - สามารถบอกชอและหนาทของอวยวะ ตาง ๆ ได

2. การจาแนก - เกยวกบบคคล - เสยงบคคลทคนเคย - ใบหนาของบคคลทคนเคย - สงของทคนเคย - ส - ขนาด - รปทรง ฯลฯ

- สามารถจาแนกและบอกชอบคคลทคนเคยได

- สามารถจาแนกและบอกชอเกยวกบสงของทคนเคยได - สามารถจาแนกและบอกชอสตางๆ ได - สามารถจาแนกและบอกขนาดตางๆ ได

- สามารถจาแนกและบอกรปทรงตางๆ ได

3. การเปรยบเทยบ - ขนาด - นาหนก - อณหภม

- จานวน - พนผว ฯลฯ

- สามารถเปรยบเทยบ ขนาด นาหนก อณหภม จานวน พนผว ฯลฯ

4. การจบค - สงของ - ภาพ - สญลกษณ

- สามารถจบคสงของ ภาพหรอสญลกษณ

5. การจดหมวดหม - คน - สตว - สงของ - พช

- สามารถจดหมวดหม คน สตว สงของ และพช

6. ความสมพนธของสงตางๆ - สามารถใชสงของ ไดอยางสมพนธกนและเหมาะสมกบหนาท

Page 28: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

2. ทกษะ การเตรยมความพรอมการอาน

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1. การเตรยมความพรอมการอาน

- สามารถจาแนกพยญชนะ - สระ วรรณยกต

- สามารถออกเสยงพยญชนะ - สระ วรรณยกต - สามารถอานพยญชนะ - สระ วรรณยกต

- สามารถอานภาษาองกฤษ 3. ทกษะ การเตรยมความพรอมการเขยน

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1. การเตรยมความพรอมการเขยน

- สามารถเขยนเสนพนฐานได

- สามารถเขยนพยญชนะ - สระ - สามารถอานภาษาองกฤษ

4. ทกษะ การเตรยมความพรอมทางคณตศาสตร

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1. การเตรยมความพรอมทางคณตศาสตร

- สามารถนบจานวนนบได

- สามารถรคาของจานวนนบได - สามารถอานสญลกษณตวเลขได - สามารถเขยนตวเลขได

- สามารถบวก ลบ คณ และ หารงาย ๆได 5. ทกษะ การเขาใจ วเคราะห และแกไขปญหา

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง

1. การเขาใจ วเคราะห และแกไขปญหา

- สามารถแกไขปญหาในชวตประจาวนได

Page 29: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะทจาเปนสาหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน อายตงแต 4 ป ขนไป 1. ทกษะ การใชเครองชวยฟง

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1. การใชเครองชวยฟง - สามารถใชเครองชวยฟงดวยตนเอง 2. การดแลรกษาเครองชวยฟง - สามารถดแลรกษาความสะอาดของเครองชวยฟงไดดวย

ตนเอง 2. ทกษะ การฝกฟง

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1. การรบรระดบของเสยง - สามารถบอกไดวามเสยงดง/เสยงเบา 2. ทศทางของเสยง - สามารถบอกทมาของเสยง 3. การจาแนกเสยง - สามารถแยกเสยงทแตกตางกน

3. ทกษะ การฝกพด การอานรมฝปาก และแกไขการพด

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1. การเตรยมความพรอมในการพด

- การบรหารกลามเนอ - ทาในการฝกพด

- การฝกลมหายใจ - การฝกกลนหรอกกลมหายใจ - การบรหารลน

- การฝกเสยงนาสก - การฝกเปลงเสยง

- สามารถบรหารกลามเนอทใชในการพด - สามารถพดในทาทสบายและไมเกรงกลามเนอ

- สามารถหายใจเขาออกไดถกวธ - สามารถกลนหรอกกลมหายใจทถกตอง - สามารถบรหารลน

- สามารถออกเสยงนาสก - สามารถเปลงเสยงดง เสยงเบา เสยงกระซบ เสยงสง

และเสยงตา 2. การออกเสยงพยญชนะ สระและ

วรรณยกต - สามารถออกเสยงพยญชนะ สระและวรรณยกต

3. การอานรมฝปาก - สามารถอานรมฝปาก 4. การพด คา วล หรอประโยค - สามารถพด คา วล หรอประโยค

Page 30: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

4. ทกษะ ภาษามอและการ สะกดนวมอ

ท เนอหา ศกยภาพทคาดหวง 1. การใชภาษามอในชวตประจาวน - สามารถใชภาษามอในการสอสารในชวตประจาวน 2.

การสะกดนวมอ

- สามารถสะกดนวมอพยญชนะ สระ วรรณยกต และ ตวเลข

Page 31: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

การใชแนวทางการใหบรการชวยเหลอระยะแรกเรมและพฒนาศกยภาพ กระบวนการใหบรการชวยเหลอระยะแรกเรม เปนระบบในการใหบรการดานตางๆ โดยเรวทสดแกเดกทมความเสยงทกระดบทนทตงแตแรกเกดหรอทนททไดรบการวนจฉยหรอประเมนคดกรองวามความพการหรอมความบกพรอง โดยเฉพาะเดกทมความบกพรอง อายตงแตแรกเกดถง 3 ป การใหความชวยเหลอมงเนนการใหการศกษากบพอแมและครอบครว ทงนมงพฒนาเดกใหไดรบบรการจากนกวชาชพทหลากหลาย ทงดานการศกษา ดานสขภาพอนามย การบาบดรกษา ตลอดจนปองกนความพการทจะเกดขน เพอใหเดกมพฒนาการไปตามขนตอน เชนเดยวกบเดกทวไป หรอใกลเคยงเดกทวไปมากทสด สาหรบเดกทพบความพการภายหลงจะมงเนนการพฒนาศกยภาพใหอยในสงคมไดอยางปกตสข โดยอาศยความรวมมอจากครอบครว ชมชน สถานศกษา และหนวยงานทเกยวของ ซงมวธการใหบรการชวยเหลอ ดงตอไปน

1. แนวทางการใหบรการชวยเหลอระยะแรกเรมโดยจดทาแผนการใหบรการครอบครว (Individualized Family Service Plan : IFSP) ความหมาย มผใหความหมายของแผนบรการเฉพาะครอบครวไวหลายทาน สรปไดดงน - แผนบรการเฉพาะครอบครว (IFSP) การจดทาแผนบรการสาหรบครอบครวทมลกพการแรกเกด ถง 6 ป เปนรายครอบครว ซงกระบวนการจดแผนบรการจะตองพจารณาถงความตองการตามลาดบความสาคญของเดกและครอบครว การใหบรการจะเปนการทางานรวมกนระหวางครอบครว บคลากรททางานเกยวของ และบคคลอนทครอบครวเหนวาควรมสวนรวมในการจดทาแผน ทงนเพอใชเปนแนวทางสาหรบครอบครวในการดแล และสงเสรมพฒนาการของเดกไดอยางถกวธและเหมาะสมสาหรบแตละครอบครว - แผนบรการเฉพาะครอบครว (IFSP) เปนเอกสารและแนวทางในการชวยเหลอเดกทมความพการในระยะแรกเรม ( Early Intervention) อยางมประสทธภาพโดยเปนกระบวนการททางานรวมกนระหวางครอบครวและผใหบรการทเกยวของเพอใหไดแผนบรการทเหมาะสมสาหรบแตละครอบครวซงแผนบรการนจะประกอบดวยขอมลทเกยวของกบการบรการตางๆ ทจาเปนในการสงเสรมพฒนาการของเดก รวมทงขอมลทจะชวยเพมความสามารถซงแผนบรการนจะประกอบดวยขอมลทจะชวยเพมความสามารถของครอบครวในการดแลหรอสงเสรมพฒนาการของเดกอกดวย - แผนบรการเฉพาะครอบครว (IFSP) กลาววา IFSP เปนการวางแผนบรการทจดทาขนเพออธบายเกยวกบ การบรการชวยเหลอในระยะแรกเรม สาหรบเดกทมความตองการพเศษอายตากวา 3 ป เพอใหครอบครวของเดกทราบวาการบรการตาง ๆ ทควรจะไดรบมอะไรบาง มบคคลใดเกยวของกบการใหบรการ จะสามารถรบบรการไดจากท ใดและตองใชระยะเวลาในการ รบบรการนานเทาใด - แผนบรการเฉพาะครอบครว (IFSP) เปนทงกระบวนการ และเอกสารทเปนแนวทางในการวางแผนการชวยเหลอพฒนาเดกทมความตองการพเศษตงแตแรกเกดจนถงอาย 3 ป ซงเกดจากการทางานรวมกนระหวางครอบครวของเดกและบคลากรทเกยวของ - แผนบรการเฉพาะครอบครว (IFSP) เปนเสมอนแผนทในการเดนทาง (Roadmap) สาหรบเดกและครอบครวทมลกพการตงแตแรกเกดถง 3 ป ซงแสดงใหเหนถงแนวทางของแผนบรการวามจดเรมตนทไหน และจะดาเนนการตอไปอยางไร

Page 32: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

- แผนบรการเฉพาะครอบครว (IFSP) เปนแผนบรการสาหรบชวยเหลอเดกทมความตองการพเศษในระยะแรกเรมทมอายตงแตแรกเกดถง 3 ป รวมถงเดกหหนวกดวย ในแผนบรการจะมงถงบรการตางๆ ทมความจาเปนตอเดกหหนวกและครอบครว ประกอบดวยการบรการเยยมบาน(Home Visits) การจดการสอนหรออบรมภาษามอสาหรบพอแมหรอผเลยงดเดก บรการตางๆ จากครผสอนเดกหหนวก นกตรวจการไดยน การแกไขการพด นกจตวทยา และบคลากรอนทจาเปน กลาวโดยสรป - แผนบรการเฉพาะครอบครว (IFSP) เปนกระบวนการในการวางแผนจดทาแผนบรการเฉพาะครอบครวสาหรบเดกทมความพการอายตงแตแรกเกดถง 3 ป ซงเปนการทางานรวมกนระหวางครอบครว บคลากรทเกยวของ และบคคลอนๆ ทครอบครวเหนวาควรมสวนรวมในการจดทาแผนเพอเปนแนวทางสาหรบครอบครว ในการดแลและสงเสรมพฒนาการของเดกไดอยางถกวธและเหมาะสมสาหรบเดกและครอบครว ในการจดทาแผนบรการจะพจารณาถงความตองการตามลาดบความสาคญของเดกและครอบครว ไดมการดาเนนการวจยเดกปญญาออนแรกเกดถง 6 ป พบวาในประเทศไทยยงมสถานทใหบรการชวยเหลอเดกตงแตระยะแรกเรม (Early Intervention) นอย สวนใหญจะใหบรการอยในโรงพยาบาล และศนยการศกษาพเศษซงในประเทศไทยมเพยง 13 เขตเทานน (คณะกรรมการคดเลอกและจาแนกคนพการเพอการศกษา 2543: 16) และครอบครวของเดกพการสวนใหญยงมภมลาเนาทหางไกลจากสถานทใหบรการชวยเหลอเดกระยะแรกเรมมาก อกทงการศกษาขนตนของเดกทวไปในประเทศไทยจะเรมตนเมอมอาย 4 ป ขนไป แตสาหรบเดกพการนนจะพบไดวากวาทครอบครวจะนาเดกมาเขาโรงเรยนเดกอาจมอายมากขนแลว จงทาใหคนพบความพการเหลานลาชาเปนเหตใหครอบครวและเดกพการเสยโอกาสทจะไดรบความชวยเหลอในระยะแรกเรมซงจะเปนการนาไปสการฟนฟสมรรถภาพทกๆ ดานของเดกตอไป

หลกการของ IFSP (Nebraska Department of Education-Early Development Network , 2002 ) 1. แนวคดเกยวกบการใหครอบครวเปนศนยกลางการบรการ (Family Centered Service) โดยมหลกการสาคญประกอบดวย 1.1 มความเขาใจวาครอบครวเปนรากฐานทสาคญของชวต 1.2 เอออานวยใหเกดการประสานรวมมอระหวางครอบครวกบบคลากรทเกยวของอยางจรงจงไมเฉพาะแตการประสานงานบรการเทานน 1.3 มความซอสตย มคณธรรม รถงวฒนธรรม ศาสนาและฐานะทางการเงนของครอบครว 1.4 เขาใจถงจดแขงและความแตกตางของวถชวตในแตละครอบครว 1.5 ครอบครวไดแลกเปลยนขอมลตางๆ เพอชวยในการตดสนใจ 1.6 เขาใจพฒนาการทจาเปนของเดกและครอบครว 1.7 จดหาบรการตางๆ อยางตอเนองใหกบครอบครว 1.8 จดใหมบคลากรทเกยวของในดานตางๆ ทาการประเมน รกษา แนะนาบรการอยางมคณภาพ 1.9 จดใหมการบรการชวยเหลอในดานอารมณและดานการเงนใหกบครอบครวเชนเดยวกบการใหบรการในดานการศกษาและทางการแพทย

Page 33: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

1.10 สนบสนนใหเกดการเชอมโยงเครอขายระหวางครอบครว 1.11 เคารพสทธของครอบครวทจะปฏเสธหรอบอกเลอนบรการทจดหาได 1.12 วางแผนใหบรการตาง ๆ ตามลาดบความสาคญและความตองการของครอบครว 1.13 การวางแผนบรการตาง ๆ ตองใหมความยดหยน เหมาะสมกบสภาพแวดลอมของแตและครอบครวและใหเกดประโยชนตอเดก 2. ลกษณะของสมพนธภาพระหวางครอบครวกบผเชยวชาญ/บคลากรในสาขาวชาชพตาง ๆ (Family Professional Relationships) การจดทาแผน IFSP จะบรรลเปาหมายไดนน ผเชยวชาญและครอบครวจะตองมเปาหมายในการทางานรวมกน ชวยเหลอกน ซงการทจะทางานรวมกนไดจะตองมสมพนธภาพทดตอกน ผลลพธของเปาหมายทไดรวมกนวางแผนไวกจะบรรลถงความสาเรจได ผเชยวชาญจะตองมองครอบครวเสมอนผรวมงาน โดยผเ ชยวชาญจะตองใชทกษะในเรองการหาความรใหม ๆ ใชประสบการณทผานมาเปนพนฐานในการทจะสรางสมพนธภาพในการทางานใหเกดขน ดงนนสมพนธภาพระหวางครอบครวกบผเชยวชาญควรอยในลกษณะของการใหคาปรกษา (Consultant) ทจะชวยกนหาทางออกในการแกไขปญหาและสงเสรมใหครอบครวมความสามารถในการแกไขปญหาในอนาคตไดดวยตนเอง จะเหนไดวาลกษณะของการใหคาปรกษา ชวยเหลอ จะทาใหเกดสมพนธภาพระหวางครอบครว ผเชยวชาญหรอบคลากรทเกยวของ ในระดบทแตกตางกน ซงการสรางสมพนธภาพใหเกดขนในแตระดบนน ตองขนอยกบเวลา ความตงใจ การใหความไววางใจกนของผเชยวชาญ ครอบครว ทจะพยายามสรางสมพนธภาพตอกน 3. ประสทธภาพของทมแตละรปแบบ (Effective Team Functioning) กระบวนการ IFSP จะมประสทธภาพไดกตอเมอ สมาชกคน ทม มความเขาใจเกยวกบรปแบบของทม ซงแบงได 3 ทม 3.1 Multidisciplinary Team เปนกลมบคลากรทเกยวของในสาขาวชาดานตาง ๆ ทจะทาใหการบรการโดยตรงตอครอบครวแบบตางคนตางใหบรการ ซงมกจะไมมคอยมการประสานงานหรอปรกษาหารอบคคลอน ๆ 3.2 Interdisciplinary Team เปนกลมบคลากรทเกยวของในสาขาวชาชพดานตาง ๆ ทจะทางานแบบแยกสวนกน มความเชยวชาญตางกน แตจะมบคคลหนงมบทบาทในการประสานงาน โดยจดตงเปนกลมทางานและมการพบปะประชมกบครอบครวเพอใหผบรการไดรบประโยชนสงสดลดความซาซอนในการทางานและใหความสาคญตอลาดบการใหบรการ ขอเสยครอบครวอาจจะรสกเปนภาระหนกในการรบบรการจากหลาย ๆ คน 3.3 Transdiciplinary Team เปนกลมบคลากรทเกยวของในสาขาวชาชพดานตาง ๆ ทจะทางานรวมกนไมเฉพาะการแลกเปลยนขอมล แตรวมไปถงบทบาทและความสมพนธทจะนาไปสการวางเปาหมายรวมกน มการพฒนาขอมลความรและทกษะตาง ๆ อยางสมาเสมอ ซงเปนรปแบบของทมทเหมาะสมสาหรบการจดบรการชวยเหลอระยะแรกเรม (Early intervention) เนองจากสามารถจดบรการไดโดยตรงกบครอบครว และเดกทมความตองการในการบรการทหลากหลายและ

Page 34: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

สมาชกในครอบครวสามารถรวมกาหนดเปาหมายชดเจนกบทมงานได ขอควรระวงสมาชดในทมตองมประสบการณในการใหบรการอยางมาก 4. การประสานงานบรการ( Services Coordination ) การประสานงานบรการเปนหวใจสาคญของการตดตอกบครอบครวทตองการใชบรการ โดยมผประสานงานบรการทาหนาทประสานงานใหขอมล สนบสนนชวยเหลอตามความตองการของครอบครวเดกพการ เพอใหครอบครวของเดกสามารถดาเนนชวตไดอยางมทศทาง การประสานงานบรการมองคประกอบคอ 4.1 การเยยมครอบครว เพอรวบรวมขอมล และสรางสมพนธภาพ 4.2 เอออานวยใหเกดการแลกเปลยนขอมล 4.3 ในการพบกบครอบครวเปนครงแรกจะตองทราบแหลงทถกสงตอมา 4.4 มการตดตอสอสารกบแหลงทไดรบการสงตอ และบคคลอน ๆ ทครอบครวตองการอยางสมาเสมอ 4.5 ระบความตองการ จดแขงตามลาดบความสาคญ ของครอบครวตลอดกระบวนการ 4.6 สนบสนนใหครอบครวมความมนใจในกระบวนการ IFSP 4.7 ชวยเหลอครอบครวในการจดตงทม IFSP 4.8 สนบสนนใหมการสอสารระหวางครอบครวกบครอบครวทเกยวของอนๆ 4.9 ทางานรวมกบครอบครวในการพฒนาจดแขงและทกษะทจาเปนในการชวยเหลอเดกพการ 4.10 เอออานวยและสนบสนนใหครอบครวมการพฒนาทกษะตางๆ 4.11 ปรบปรงใหขอมลมความเปนปจจบนอยเสมอ 4.12 พฒนาและคงไวซงการตดตอสมพนธกบหนวยงานทใหบรการ 4.13 ประสานกบทม IFSP ในการนาแผนบรการไปปฏบตและมการตดตามแผน 4.14 เอออานวยใหมการสอสารระหวางครอบครวกบทม IFSP 4.15 เอออานวยใหมการรวมมอกนปญหา 4.16 ชวยปรบปรงแผน IFSP ใหมความเหมาะสมกบความตองการของครอบครว ในการประสานงานบรการจะมการพบกบครอบครวเดกพการอยางนอยเดอนละ 1 ครง แผนบรการเฉพาะครอบครว (IFSP) จะเออประโยชนตอครอบครวของเดกทมความพการและบคลากรทเกยวของกบการใหบรการดงน 1. IFSP เปนเสมอนแผนท ซงจะเปนแนวทางในการพฒนาเดกอยางถกวธและเหมาะสมสาหรบแตละครอบครว 2. ทาใหครอบครวทราบวาบรการตางๆ ทจาเปนสาหรบเดกและครอบครวมอะไรบางสามารถรบบรการไดทไหน ใชระยะเวลาในการบรการนานเทาใด และจะเรมตนกระบวนการชวยเหลอเดกอยางไร 3. IFSP จะชวยเพมความสามารถและความมนใจใหแกครอบครวในการดแลและกระตนพฒนาการของเดกอยางไร 4. IFSP จะชวยใหแตละครอบครว และบคลากรทเกยวของไดเขาใจเกยวกบพฒนาการของเดก รวมถงความตองการของเดก และครอบครว

Page 35: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

5. IFSP มลกษณะการทางานรวมมอกนระหวางครอบครวและบคลากรหลายๆ ฝายทาใหมการเปลยนแปลงขอมล ความคดเหน และมประสบการณทเปนประโยชนตอกน ซงจะทาใหการชวยเหลอเดกเปนไปอยางมประสทธภาพ 6. การประชมวางแผนรวมกนจะชวยตดขอมล หรอบรการทไมจาเปนออกไปจงทาใหครอบครวไดรบบรการทตรงกบความตองการมความเหมาะสมสาหรบเดกและครอบครวแตละครอบครว ขนตอนกระบวนการจดทา IFSP 1. ขนตอนการสงตว (Referral) เปนขนตอนของการสงตอเดกมาพบผประสานงานบรการ (Service Coordinator) การสงตอตองคานงถง การไดรบความยนยอมจากครอบครว ประโยชนทเดกจะไดรบและตองเปนการดแลเดกทมการพฒนาการลาชา 2. ขนตอนพบครอบครวครงแรก (Service Coordinator Assigned and Initial Contact with family) เปนขนตอนของการพบกนครงแรกระหวางผประสานงานบรการกบครอบครวซงจะมการแลกเปลยนขอมล โดยครอบครวจะใหขอมลเกยวกบปญหาหรอความตองการของครอบครวและเดก สวนผประสานงานบรการ จะเปนผใหขอมลเกยวกบบรการชวยเหลอระยะแรกเรม ระยะเวลาในการใหบรการ สทธ หนาท ความรบผดชอบของครอบครว ขนตอนนผประสานงานบรการจะตองดาเนนการภายใน 7 วน หลงจากไดรบการสงตอ 3. ขนตอนการประเมนจากทมบรการ(Multidisciplinary Team MDT) เปนขนตอนของการประเมนความสามารถ พฒนาการ ของเดก โดยบคลากรทเกยวของในดานวชาชพตางๆ ดงน

- นกศกษากอนวยเรยน (ประเมนพฒนาการทวๆ ไป)

- นกจตวทยา (ประเมนดานสตปญญา การแกปญหา และความสามารถในการปรบตว) - นกแกไขการพด (ประเมนความสามารถในการสอสาร)

- นกกายภาพบาบด (ประเมนความสามารถในการเคลอนไหว) - นกกจกรรมบาบด (ประเมนความสามารถในการเคลอนไหว การทากจวตรประจาวน) - นกตรวจการมองเหน (ประเมนความสามารถในการมองเหน)

- นกตรวจการไดยน (ประเมนความสามารถในการไดยน) - พยาบาล (ประเมนสขภาพทวไป) - แพทย (ประเมนพฒนาการ) บคลากรทเกยวของจะใชหลกในการประเมน คอการสงเกตเดก การสมภาษณครอบครว

และการแปลความหมาย จากขอมลหรอรายงาน ซงในการตรวจประเมนจะดาเนนการในสถานททครอบครวสะดวก เชนทบาน ชมชน ศนยบรการทางการศกษา หรอโรงเรยน

ในการประเมนมวตถประสงคเพอ ประเมนความสามารถพฒนาการและความตองการของเดก สาหรบใชเปนขอมลในการจดหาบรการทเหมาะสมกบเดกภายใตกฎหมายทกาหนด โดยไมเสยคาบรการจนเดกมอายครบ 3 ป

Page 36: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

4. ขนตอนประชมทมเบองตน (Interim IFSP) เปนขนตอนของการประชมเบองตน โดยบคลากรทเกยวของตางๆ ของครอบครวและผ

ประสานงานบรการซงขนตอนอาจดาเนนการกอนประเมนความสามารถพฒนาการเดก เพอพจารณาวาเดกควรจะไดรบการประเมนอะไรบาง จากใครบางหรอดาเนนการหลงจากประเมนความสามารถ พฒนาการเดก เพอเตรยมจดตงทมตอไป 5. ขนตอนชแจงการประเมน (MDT Findings Shared with Family and Verified)

เปนขนตอนทบคลากรทเกยวของดานตางๆ ทประเมนความสามารถ พฒนาการเดกแลวนาผลการประเมนมาชแจงใหผเขารวมประชมเบองตนทราบ เพอเปนขอมลในการแลกเปลยนความคดเหน และลงความคดเหนโดยบคลากรทเกยวของในดานตางๆ วาเดกมความพการ หรอ พฒนาการลาชา ทจะเหมาะสมไดรบบรการตามกฎกาหนดหรอไม ถามความเหมาะสมทจะไดรบบรการกจะเขาสขนตอนจดตงทมตอไป

ในกรณทบคลากรทเกยวของในดานตางๆ ลงความเหนวาเดกไมมความพการหรอมพฒนาการลาชาตามทกฎหมายกาหนด ผประสานงานบรการจะดาเนนการสงตอไปยงหนวยงานอนทใหบรการตามความตองการของครอบครว 6. ขนตอนจดตงทม (IFSP Team Established)

เปนขนตอนทผประสานงานบรการดาเนนการจดตงทม IFSP ซงประกอบดวย (Namita Jacob,2001)

6.1 พอแม หรอผปกครองของเดก ซงถอไดวาเปนหวใจสาคญในการะบวนการจดทาแผนบรการเฉพาะครอบครว เนองจากพอแมจะเปนผใหขอมลเกยวกบเดก บอกความตองการของเดกและครอบครวได อกทงพอแมจะมสวนรวมในการชวยผประสานงานบรการตดสนใจวาจะใหบคคลเขามามสวนรวมในแผนการบรการนบาง

6.2 สมาชกในครอบครวคนอนๆ ทพอแมพจารณาวามสวนรวมในการดแลหรอพฒนาเดก 6.3 บคคลอนๆ ทมสวนสนบสนนในการจดทาแผนบรการเฉพาะครอบครว เชนเพอน

หรอครอบครวอนๆ ทพอแมเดกพจารณาวาควรมสวนรวมในการจดทาแผนบรการและอยากใหเขารวมประชมดวย

6.4 ผประสานงานบรการ ซงจะเปนผรบผดชอบในการตดตอประสานงานในการจดทาแผนบรการเฉพาะครอบครว

6.5 ผประเมนความสามารถ พฒนาการเดก 6.6 บคลากรอนๆ ทเกยวของในการใหบรการ

7. ขนตอนรวบรวมขอมล (Pre-IFSP Team Assessment) ขนตอนททม IFSP ทาการรวบรวมขอมลทไดจากการสงเกตเดก การสมภาษณ ครอบครว และจากรายงานการประเมนความสามารถ พฒนาการเดก ซงทม IFSP ควรจะมความเขาใจในขอมลดงตอไปน

7.1 ระดบความสามารถ พฒนาการเดก 7.2 เขาใจกจวตรประจาวนของเดก และครอบครว 7.3 ความสามารถในการดแลเดก ของครอบครวและผดแล 7.4 เขาใจสภาพแวดลอมของเดกและครอบครว

Page 37: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

7.5 โอกาสในการใชสงแวดลอมเพอการเรยนร เชน การคลานบนหญา การนงบนกระบะทราย การเลอกเพลง วดโอ หรอของเลนเปนตน

7.6 เขาใจปญหาและความตองการของครอบครว 7.7 เขาใจจดแขงและสงทชวยสนบสนนครอบครวซงจะตองมความสมพนธกบปญหาและ

ความตองการ 8. ขนตอนประชมทม (IFSP Meeting) เปนขนตอนของการประชม IFSP โดยสถานทและเวลาในการจดประชมนนจะขนอยกบความสะดวกของครอบครว รวมทงภาษาทใชในการสอสารจะตองเปนภาษาทเขาใจงายและชดเจนสาหรบครอบครว ในการประชมจดทา IFSP มขนตอนดงน

8.1 ทมระบความตองการของครอบครวตามลาดบความสาคญ ทเกยวเนองกบพฒนาการเดก

8.2 ทมระบกจกรรม กจวตรประจาวนตางๆ ของครอบครว 8.3.ทมทาการรวบรวมขอมล โดยเรมจากการใหความสนใจ ใสใจคาถามของครอบครวเดก

ทมความพการ เกยวกบการกระตนพฒนาการเดก จากนนรวบรวมขอมลทสาคญ เชนขอมลการประเมนความสามารถเดก แลวสะทอนภาพหรอแสดงใหเหนภาพอยางชดเจนถงความสามารถของเดก ความตองการ กจกรรม เครองมออปกรณ สภาพแวดลอม ทจะทาใหเดกพฒนาขน

8.3 การกาหนดเปาหมายรวมกนหลงจากประเมนขอมลตางๆ ทรวบรวมไวแลวในการ ประชมทจะนาขอมลเกยวกบความตองการของครอบครวตามลาดบความสาคญทเกยวเนองกบการพฒนาการของเดก ซงแสดงถงความคาดหวง หรอเปาหมายของครอบครว มาพจารณารวมกนซงเปาหมายทกาหนดรวมกน จะเนนไปในเรองการเพมความสามารถของครอบครวในการดแล หรอกระตนพฒนาการเดก และเนนใหเดกไดมสวนรวมการทากจกรรมตางๆ มากขน 8.5 การมอบหมายหรอแบงหนาทรบผดชอบ หลงจากระบเปาหมายแลว ทมงานหรอบคคลทเกยวของในการทาแผนบรการเฉพาะครอบครว จะมอบหมาย หรอแบงหนาทความรบผดชอบในหารบรการ เพอใหแผนบรการดาเนนไปสจดหมาย 8.6 ระบวธการนาแผนบรการไปดาเนนการ เชน กจกรรม หรอของเลนทจะชวยกระตนพฒนาการเดก วธทพอแมจะชวยกระตนพฒนาการเดก ในการประชม IFSP จะดาเนนการภายใน 45 วน หลงจากไดรบการสงตอมาพบผประสานงานบรการ 9 . ขนตอนเรมแผนบรการ (Service Begin) การเรมตนบรการตามแผน IFSP จะทาขนภายใน 5 วน หลงจากไดรบการยนยอมจากครอบครว ซงครอบครวสามารถปฏเสธทจะไมดาเนนตามแผน ถาหากครอบครวคดวาแผนนนไมเหมาะสม 10. ขนตอนทดลองแผน (IFSP Reviews)

เปนการทบทวนแผน IFSP เพอพจารณาวาแผนทนาไปใชมประสทธภาพหรอไม เมอนาแผนบรการไปใชแลวเดกมพฒนาการหรอความกาวหนาตามเปาหมายทกาหนดไวหรอไม วธการหรอกจกรรมทนาไปใชสามารถกระตนพฒนาการเดกไดหรอไม ตองการเปลยนแผน IFSP หรอไม ซงในการทบทวนแผนน จะเปนการแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบความกาวหนาของเดก และ

Page 38: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ความกาวหนาหรอประสทธภาพของแผนบรการ เพอทบทวนหรอปรบปรงใหแผนบรการมประสทธภาพและมความเหมาะสมสาหรบแตละครอบครว โดยจะทาการทบทวนแผนบรการทกๆ 6 เดอน หรออาจมบอยครงกวานกไดตามความตองการของครอบครว และตามความเหมาะสม 11. ขนตอนออกจากกระบวนการ (Formal Exit) ครอบครวอาจจะออกจากกระบวนการ IFSP ดวยเหตผลดงน

11.1 บคลากรทเกยวของในดานตางๆ ลงความเหนวาเดกไมเหมาะสมกบแผนบรการน 11.2 เดกแสดงใหเหนถงพฒนาการทมความกาวหนามากขน และความลาชาของพฒนา

การนนมระยะเวลาไมยาวนาน 11.3 ครอบครวตดสนใจไมรบบรการตอ 11.4 เดกมอายมากกวา 3 ป ขนไป และตองการรบการบรการอนทดขน เชนการสงตอ

ไปรบบรการทางการศกษา หรอเขาสโปรแกรมการศกษารายบคคล (Individual Education Plan) เปนตน องคประกอบของแผนบรการเฉพาะครอบครว ประกอบดวยขอมลตอไปน

1. ระดบพฒนาการดานตางๆ ของเดก 2. การรวบรวมถงความตองการของครอบครว 3. การกาหนดเปาหมาย เกณฑในการวดผล วธการดาเนนการ ระยะเวลาในการดาเนน

การเพอวดความกาวหนาของแตละครอบครว 4. การจดบรการทจาเปนในการชวยเหลอระยะแรกเรม โดยมการกาหนดจานวนครงและวธการบรการ 5. การจดบรการทเหมาะสมกบลกษณะของแตละครอบครว เชนความเปนอย วฒนธรรม วถชวตในชมชน 6. ระบวนทเรมบรการ และชวงระยะเวลาทคาดการณไวสาหรบบรการ 7. ระบชอผประสานงาน (Coordinator)

8. การเตรยมการเพอนาไปสการปรบเปลยนแผนบรการในขนตอไป เชนการปรบเปลยนแผนบรการเฉพาะบคคล ไปสแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล หรอการปรบเปลยนแผน ไปสแผนบรการอนทเหมาะสมตอไป ซงโดยทวไปจะเรมเตรยมการเมอเดกมอายตงแต 2 ป 6

2. การจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ( Individualized Education Program : IEP) แผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ( Individualized Education Program : IEP) เปนแผนซงกาหนดแนวทางการจดการศกษาทสอดคลองกบความตองการจาเปนพเศษคนพการ ตลอดจนกาหนดสงอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษาเฉพาะบคคล ซงมขนตอนในการจดทา ดงน

2.1 การรวบรวมขอมลทวไปของเดกพการ - การสมภาษณ - การสงเกต - การรวบรวมเอกสาร ประวตทวไป

Page 39: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

2.2 การประเมนคดกรองประเภทความพการทางการศกษา โดยกระบวนการประเมนคดกรอง สามารถใชแบบทดสอบทางการศกษา เชน แบบทดสอบทางจตวทยาการศกษา แบบคดกรองของกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2548 หรอแบบประเมน คดกรองของหนวยงานอน ๆ เพอประมวลขอมล

2.3 การประเมนความสามารถพนฐาน( Based Assessment ) การตรวจสอบและประเมนเดก เพอคนหาศกยภาพหรอความสามารถทเปนขอเดนของเดก

และทกษะทเดกสามารถใชในชวตประจาวน (Functional skill) รวมทงคนหาขอดอย ขอบกพรอง หรอปญหาของเดก ทงนควรประเมนในหลายสถานการณ เพอใหไดขอมลทละเอยดในการนาไปจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) หรอแผนการใหบรการเฉพาะครอบครว (IFSP) (สาหรบเดกทมการประเมนความสามารถพนฐานและมความพรอมใหพจารณาเขาสกระบวนการสงตอได)

2.4 องคประกอบของแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ( Individualized Education Program : IEP)

2.4.1 ขอมลทวไป 2.4.2 ขอมลทางการศกษา 2.4.3 การวางแผนการจดการศกษา 2.4.4 ความตองการสงอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษา 2.4.5 คณะกรรมการจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล 2.4.6 ความเหนชอบของบดา มารดา ผปกครองหรอผเรยน

2.5 การใหบรการดวยการจดกจกรรมทเหมาะสม (Appropriate Intervention Activities)

ในการจดกจกรรมใหเดกพการทกประเภทจะตองคานงถงกจกรรมเชนเดยวกบเดกทวไป ในระดบอาย 4 ปขนไป ตามแผนการสอนเฉพาะบคคล (Individual Implementation Plan : IIP) ซงประกอบดวยทกษะสาคญ 6 ดาน ดงน 1 ) ทกษะกลามเนอมดใหญ (Gross Motor Skill) 2 ) ทกษะกลามเนอมดเลก (Fine Motor Skill) 3 ) ทกษะทางดานภาษาและการสอสาร (Language/Communication Skill) 4 ) ทกษะทางสงคม (Social Skill) 5 ) ทกษะการชวยเหลอตนเอง (Self - Help Skill)

6 )ทกษะวชาการ/สตปญญา (Pre-academic Skill) สาหรบการใหบรการดวยการจดกจกรรมทเหมาะสม ใหดาเนนการจดกจกรรมตาม โครงสรางหลกสตร และผลการพฒนาทคาดหวงของทกษะทง 6 ดาน และทกษะทจาเปนสาหรบ เดกทมความบกพรองบางประเภท

2.6 การประเมนความกาวหนา (Re-Assessment) ในการใหบรการจะตองมการจดบนทก และรวบรวมขอมลจากทกฝายทเกยวของ อาจม

การประชมเพอสรปความกาวหนาของเดกแตละคน ตลอดจนมการรายงานความกาวหนาใหพอแม ผเกยวของ ซงอาจมการตดสนใจปรบปรงการใหบรการ หรอปรบเปลยนกจกรรม โดยมการประเมนอยางนอยปละ 2 ครง

Page 40: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

2.7 การสงตอและการนเทศ ตดตาม ประเมนผล ดาเนนการสงตอเดกพการไปยงหนวยงานทางการศกษา หรอหนวยงานทเกยวของและนเทศ ตดตาม

Page 41: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

หลกการจดกจกรรมสงเสรมพฒนาการและศกยภาพ สาหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน

ลกษณะปญหาของเดกทมความบกพรองทางการไดยน

1. เดกหหนวกจะมปญหาทางภาษามาก เพราะขาดการสอความหมายดานภาษาพด ตองใชมอแทนภาษาพด เวลาพดเสยงจะเพยน ทาใหตดตอกบบคคลอนไดนอย คนหหนวกมกเขยนหนงสอผดเขยนกลบคา รคาศพทนอย การใชภาษาเขยนผดพลาด

2. เ ดกหหนวกจะมปญหาดานอารมณ เพราะสาเหตของภาษาทาใหการสอความ ทาความเขาใจเปนไปไดยากลาบาก ถาหากไปอยในสงคมทไมเปนทยอมรบแลว กยอมเพมปญหา มากขน ทาใหเดกสขภาพจตเสอมมปมดอยทาใหเดกเกดความคบของใจ กอให เกดปญหา ทางอารมณได เชน โกรธงาย เอาแตใจตวเอง ขระแวง ขาดความรบผดชอบ ไมมความหนกแนน ไมอดทนตอการทางาน หนงานหนก เปนตน

3. เดกหหนวกจะมปญหาดานครอบครว หากครอบครวของเดกหหนวกไมยอมรบ เดกขาดความรก ความเขาใจ ขาดความอบอนทางใจ มความทกขเพราะความนอยเนอตาใจแลวยอมกอใหเกดปญหาฝงรากลกจตใจของเดกมาก เพราะจะระบายกบใครกไมไดเนองจากความ บกพรองการสอความหมายทางการพด

4. เดกหหนวกจะมปญหาดานสงคม ถาหากอยในสงคมทไมยอมรบ รเทาไมถงการณ ขาดความเขาใจ มกถกกลนแกลง ลอเลยน ซงเปนสาเหตหนงททาใหเดกหหนวกเกดความคบ ของใจ นอยเนอตาใจ และบางครงอาจตกเปนเครองมอของพวกมจฉาชพ กลายเปนอาชญากร บางรายกถกลอลวงใหคาประเวณ ตดยาเสพตด และนกการพนน เปนตน

5. เดกหหนวกจะมปญหาดานความมด เพราะเดกหหนวกจะใชตาแทนการฟงเสยงตาง ๆ ถาขาดแสงสวางกขาดการมองเหน จะไมสามารถสอความหมายได

6. เ ดกหหนวกจะมปญหาดานการประกอบอาชพ บคคลทหหนวกจะเสยสทธใน การประกอบอาชพไมเทาเทยมกบคนปกต

ควรปฏบตตอเดกบกพรองทางการไดยน

1. ใหความรก ความอบอนใจแกเดก แสดงใหเหนวาเขาเปนสมาชกคนหนงของ ครอบครว

2. ฝกสขนสยและกจนสยทดใหรกความสะอาด สวยงาม และรกษาความเปนระเบยบเรยบรอยอยเสมอ

3. ใหกาลงใจ และชแนวทางใหบางพอสมควร เพอใหเกดความพอใจและเชอมนมากขน 4. ฝกหดใหชวยทางาน เพอใหรจกการทางานรวมกบผอน 5. กระตนหรอเตอนใหใชเครองชวยฟง เพอใชประโยชนจากการไดยนสวนทเหลอ 6. พดคยกบเดกหหนวกเสมอ ๆ และพดดวยหนาตายมแยมแจมใส 7. ใหเดกหหนวกมองเหนหนาทานขณะพด เดกจะไดดการเคลอนไหวจากรมฝปาก

ไมพดชาจนเกนไป หรอเรวเกนไป 8. พดกบเดกดวยเสยงธรรมดาไมตองตะโกน ใชประโยคสน ๆ คางาย ๆ 9. มความอดทน ใจเยน ตอสกบปญหาในการใชเวลาในการอบรมสงสอน

Page 42: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

10. หากสงเกตเหนวามสงใดผดปกต ควรปรกษาผรหรอแพทยทนท 11. เปดโอกาสใหเดกหหนวกไดพบปะสงสรรคเพอนบานใกลเคยงบางในบางคร ง

บางโอกาสตามความเหมาะสม 12. ระลกเสมอวา เดกหหนวกมชวตจตใจ มความตองการเหมอนกบเดกปกต การสอนเดกบกพรองทางการไดยน การใหการศกษาแกเดกทบกพรองทางการไดยนเปนสงสาคญ และจาเปนมากเพอชวยใหเดก

เหลานนไดพฒนาตนเองตามกาลงความสามารถของตน การศกษายงเปนพนฐานทจะชวยใหเขาไดพฒนาตนเองใหอยในสงคมไดอยางมความสข มอาชพทจะชวยใหมรายไดเลยงตวเอง ดงนน การศกษาพเศษจงเหนความสาคญทจะตองจดการเรยนการสอนใหแกเดกบกพรองทาง การไดยน หลายวธดงนคอ

1. วธสอนแบบใชภาษามอแทนสญลกษณ และแทนความหมายของภาษา (Manual Method)

2. วธสอนพดดวยภาษาพด (Oral Method) ในการสอนทงสองวธนตางมขอเสยดงน

ขอเสยของการสอนดวยภาษามอ คอ 1. มคนจานวนนอยทเขาใจภาษามอ ทาใหเดกหหนวกตดตอกบเพอนหดไมไดถาใชภาษา

มอ 2. ทาใหไมเขาใจภาษาพดของคนปกต 3. ภาษามอเปนภาษาโดด ไมมระเบยบของถอยคา เวลานามาแตงประโยคมกจะเขยน

กลบหนากลบหลง 4. ไมมวธใดทเรยนพดไดดเทาภาษาพด ทาใหเขาใจภาษาพดของคนปกตได

ขอเสยของภาษาพด 1. ใชเวลามาก และสอนยาก 2. เดกหหนวกพดฟงยาก ไมชดเจน พดผด ๆ ถก ๆ 3. การสอนพดตองจดเดกเรยนจานวนนอย 5-8 คน ทาใหเสยคาใชจายมาก 4. การสอความหมายยงตองใชภาษามอ ไมวาจะสอนโดยวธใดหรอจดการศกษาระบบใดกตาม ความสมบรณและความถกตอง

ไมไดอยทระบบ แตหากอยทการเลอกใชวธสอนใหเหมาะสมกบความพการของเดกแตละประเภท วาเดกหหนวกขนาดไหน ควรใชวธการสอนประเภทใด จงจะใหประโยชนแกเดกมากทสด ซงนบเปนเรองทสาคญมาก ทฤษฎการใหการศกษาท ดนนจะตองยดหลกวา “จดระบบให เหมาะสมกบเดก ไมใชบงคบเดกใหเรยนตามระบบทจดใหเทานน Robert & Sanderson ไดเขยนลงในนตยสารรายเดอนชอ “The Hoosier” ฉบบท 85 เมษายน-พฤษภาคม พทธศกราช 2515 เรอง Definition of Methodology in Educatino of Deaf ไดจดประเภทวธสอน 5 วธ

1. วธสอนพด (Oral Method) 2. วธสอนแบบรวม (Combined Method) 3. วธสอนแบบตางวธสอนพรอม ๆ กนสลบกนไป (Simul taneous Method) 4. วธสอนแบบรวมหลายระบบ (Combined System)

Page 43: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

5. ใชวธสอนทกวธทเหนวาเหมาะสม (Total Communication) 1. วธสอนพด (Oral Method) วธการสอนพดใหแกเดกทมความบกพรองทางการไดยนนยดหลกทวาใหผสอนพดกบเดกให

มากทสด ใหเดกเหนความสาคญของการพด ทกษะทเกยวของกบการพดไดแก การด คอ โดยการอานจากรมฝปากของผพดดวยเปนสงสาคญ

สงสาคญทครจะตองเตรยมตวในการสอน 1. ตรวจสอบการทางานของเครองขยายเสยงทกวน เพอใหแนใจวาเครองขยายเสยงทางาน

ปกต 2. ตรวจเครองชวยฟงสวนบคคลของเดกทกคนตลอดเวลาการสอน 3. ครประจาชนควรมความรเกยวกบระดบการไดยนของเดกทกคนทตนทาการสอน 4. ใหพดเสยดงพอเหมาะกบการไดยนของเดก เชน ครควรใชไมโครโฟนใหหางจากปากคร

ในระยะ 6- 8 นว ทงนเพอความชดเจนของการรบฟงเสยงของคร 5. ครตองระวงและแนะนาใหเดกพดลงในไมโครโฟนของเดกดวย ทงนเพอความชดเจน

เชนกน 6. ครควรพด และใชจงหวะการพดตามปกต พดเปนวล หรอ ประโยคไมควรเนนเสยง

หรอพดชาเกนไป 7. ครไมควรปลอยใหเดกพดผด ๆ โดยไมแกไข ทงนเพอประสานงานกบครสอนพด

โดยเฉพาะ 8. เมอเดกเขาใจความหมายของภาษาพดแลว ควรฝกใหเดกพดตามคร หากพดตามฐานทเกดของเสยง 6 ฐาน เรมจากงายไปหายากตามลาดบจนกวาจะพดไดชด 9. การสอนพดเรมสอนทละคา สอนคาใหมคกบคาเกาทเพงเรยนไปและใหจาแนกเสยงของพยญชนะหรอสระ

Page 44: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ตวอยางแนวการจดกจกรรมสงเสรมพฒนาการ สาหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน อายระหวางแรกเกด ถง 3 ป

1. ทกษะกลามเนอมดใหญ

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวทางการจดกจกรรม

1. การเคลอนไหวในทานอน การเคลอนไหวในทานอนหงาย

- สามารถยนแขนในทานอนหงาย

- ผฝกนาของเลน/สงของสสดใสหรอมเสยง มาแกวงเหนอศรษะผเรยนในทานอนหงาย แลวกระตนใหผเรยนเออมมอจบสงของนน

- ใหผฝกจบมอผเรยนแลวเคลอนไหวไปในทศทางตางๆ - เลนจกจกบผเรยนในขณะทนอนหงาย

- สามารถหนศรษะไปดานขาง

- ผฝกนาของเลน/สงของสสดใสหรอมเสยง มาแกวงเหนอศรษะผเรยนทานอนหงาย แลวขยบวตถไปดานขางซาย-ขวา แลวกระตนใหผเรยนหนศรษะตามวตถนน

- ผฝกแตะบรเวณคางหรอศรษะแลวผลกเบาๆไปดานทตองการใหผเรยนหนไป

- สามารถเตะขาไปมา

- ผฝกจบเทาทงสองขางของผเรยนงอเขาเหยยดออกสลบไปมา - ผฝกจบขาผเรยนเตะไปมากอนจากนนใหผเรยนพยายามทาเอง

- ผฝกใชมอดนฝาเทาผเรยนทงสองขาง ใหผเรยนใชเทายนมอผฝก การพลกตว - สามารถพลกตะแคงซายและ

ขวา

- จดทาผเรยนในทานอนหงาย สมมตตองการใหพลกตะแคงซาย เอาของเลนวางดานซาย ผฝกจบแขนดานซาย ของผเรยนใหแนบใบห จบบรเวณขาดานขวาใหงอเขาขวา กระตนใหผเรยนยกแขนและขาขางขวา มาดานซาย เพอทจะมาเลนของเลน แลวจงลด การชวยเหลอใหผเรยนทาดวยตนเอง

Page 45: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวทางการจดกจกรรม

- สามารถพลกควาและหงาย - จดทาผเรยนอยในทานอนตะแคง กระตนใหพลกควา ทางดานหนาโดยใหเดกเออมหยบของเลน

- จดใหผเรยนอยในทานอนควางอขาขางหนงแลวจบทหวไหลและสะโพกพลกไปทางดานหลง ผเรยนอยในทาพลกหงายได

- สามารถยนตวเพอเตรยมลกขนนง

- จดทาผเรยนอยในทานอนตะแคง ฝกใหผเรยนใชแขนยนตวลกขนนง

2. การเคลอนไหวในทานอน การเคลอนไหวในทานอนควา

- สามารถชนคอขน - ขณะผเรยนอยในทานอนควา ใหสวนอกอยบนหมอน แลวกระตนใหผเรยนชนคอ โดยใชของเลนชเรมจากระดบสายตาเดกแลวคอยๆ เลอนขนใหเดกชนคอขน

- สามารถคบไปในทศทางตางๆ - ขณะผเรยนอยในทานอนควา นาของเลนมากระตนดานหนา ใหผเรยนคบตามของเลน

3. การนง

การนงบนพน - สามารถนงทรงตวโดยมเครองชวย/ผชวย

- จดทาใหผเรยนนงทรงตวบนพน โดยมเครองชวย/ผชวย

- สามารถนงโดยใชมอยน

- จดทาใหผเรยนนงทรงตวบนพน ใชมอทงสองขางยนพนในลกษณะแบมอ

- สามารถนงทรงตวเมอมแรงกระทบจากภายนอกได

- จดทาใหผเรยนนงทรงตวบนพน ผฝกตานแรงบรเวณไหลใน ทศทางตาง ๆ ใหเดกนงทรงตวอยได

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

- ฝกใหผเรยนเปลยนจากทานงเปนทาตงคลาน และใหผเรยนยกขาขนหนงขางยนตวลกขน โดยมเครองชวย/ผชวย

Page 46: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวทางการจดกจกรรม

การนงบนเกาอ - สามารถนงทรงตวโดยมเครองชวย/ผชวย

- จดทาใหผเรยนนงบนเกาอ แบบมพนกพง ใหเทาวางราบพอดกบพน ฝกใหผเรยนนงทรงตวโดยมผชวยเหลอ

- สามารถนงทรงตวเมอมแรงกระทบจากภายนอกได

- จดทาใหผเรยนนงบนเกาอ ใหเทาวางราบพอดกบพน ผฝก ตานแรงบรเวณไหลในทศทางตาง ๆ ฝกใหผเรยนนงทรงตวอยได

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

- จดทาใหผเรยนนงบนเกาอ ใหเทาวางราบพอดกบพน ฝกใหโนมลาตวไปดานหนาเลกนอย ลงนาหนกทขาดนตวลกขนยน

4. การคลาน การคลาน - สามารถตงคลาน - จดทาใหผเรยนอยในทานอนควา ผฝกจบสะโพกใหยกขน แลวใหผเรยนใชมอทงสองขางยนพนยกลาตวขน ถาเดกไมสามารถใชมอดนขนเอง ผฝกชวยจบหวไหลใหลาตวยกขนอยในทาตงคลาน

- จดทาใหผเรยนอยในทาตงคลานโดยแบมอยนพน

- สามารถคลานไปในทศทางตาง ๆ

- ใหผเรยนอยในทาตงคลานบนขาขางหนงของผฝก โดยหนหนาเขาหาผฝก จากนนนาอปกรณทมสสดใสหรอมเสยงมาเขยาเรยกใหผเรยนมาตามเสยงโดยผเรยนจะคอยๆคลานโดยทงนาหนกไวทเขาและมอเพอเคลอนตวไปหาเสยง

- ใหผเรยนอยในทาตงคลานบนหมอนขาง จากนนนาอปกรณทม สสดใสหรอมเสยงมาเขยาเรยกใหผเรยนมาตามเสยงโดยผเรยนจะคอยๆคลานโดยทงนาหนกไวทเขาและมอเพอเคลอนตวไปหาเสยง

- จดทาใหผเรยนอยในทาตงคลาน ใชสอกระตนฝกใหผเรยนคลานไปในทศทางตาง ๆ

Page 47: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวทางการจดกจกรรม

- สามารถคลานขนลงบนได - จดใหผเรยนอยในทาคลาน โดยใหมอวางบนบนไดขนท 1 ใหผเรยนทรงตวใหมนคง จากนนใหผเรยนเออมมอขางทถนดไปวางไวบนบนไดขนท 2 ใหอยในทาคกเขา ผฝกใชมอแตะหรอกระตนเตอนทบรเวณสะโพก เพอใหผเรยนยกขาขน ทละขางเพอวางอยบนบนไดขนเดยวกน และฝกดวยวธนไปเรอยๆจนผเรยนเกดทกษะ

- จดทาใหผเรยนอยในทาตงคลาน ใชของเลนกระตนใหผเรยนคลานขน – ลงบนได

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

- จดทาใหผเรยนอยในทาตงคลาน และฝกใหผเรยนยนตวลกขนยน

5. การยน การเกาะยน - สามารถเกาะยนโดยใชมอจบทงสองขาง

- ฝกใหผเรยนยนโดยใชมอสองขางจบยดทเกาะ/ราวไว

- สามารถเกาะยนโดยใชมอจบขางเดยว

- ฝกใหผเรยนยนใชมอขางใดขางหนงจบยดทเกาะ/ราว

การยน - สามารถยนทรงตวไดเอง - ฝกใหผเรยนยนทรงตวโดยอสระ 6. การเดน การเกาะเดนทางราบ - สามารถเดนโดยมผชวย/

เครองชวย - ฝกใหผเรยนเดนโดยใชของเลนลอใหเดกเดนหยบของเลนโดยม

ผฝกจบมอ

- สามารถเดนเกาะผนง/ราว - ฝกใหผเรยนเกาะเดนไปตามราวหรอผนง การเดนโดยอสระ - สามารถเดนไดดวยตนเองโดย

ไมมผชวยหรอเครองชวย - ฝกใหผเรยนเดนดวยตนเอง

Page 48: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวทางการจดกจกรรม

การเดนขน - ลงบนได - สามารถเดนขน-ลงบนไดโดยมการพกเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

- ฝกใหผเรยนเดนขน-ลงบนไดโดยมการพกเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

- สามารถเดนขน-ลงบนไดโดยมการสลบเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

- ฝกใหผเรยนเดนขน-ลงบนไดโดยมการสลบเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

7. การวง การวง - สามารถวงไปในทศทางตาง ๆ - ฝกใหผเรยนวงไปในทศทางตาง ๆ

2. ทกษะกลามเนอมดเลก

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม

1. ทกษะการมอง

การจองมอง - สามารถสบตากบผอน - ใหผเรยนมองสงของหรอวตถทมสสดใสในระดบสายตาของผเรยนและผฝก คอยๆ เอาสงของหรอวตถนนออกใหผเรยนสบตาผฝก

- เลนเกมจะเอ

- สามารถจองมองสงของทอยตรงหนา

- ใหผเรยนใชสายตาจองมองสงของหรอวตถทวางอยตรงหนา - ใหผเรยนมองของเลนทเคลอนไหวทแขวนอยตรงหนา

- สามารถจองมองวตถดานขางซาย-ขวา

- ใหผเรยนใชสายตาจองมองสงของหรอวตถทวางอยดาน ซาย - ขวา

- สามารถจองมองวตถดานบน-ลาง

- ใหผเรยนใชสายตาจองมองสงของหรอวตถทวางอยดาน บน - ลาง

Page 49: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม การมองตาม - สามารถมองตามวตถทเคลอนท - ใหผเรยนใชสายตาจองมองและมองตามวตถหรอสงของทเคลอนท

ไปในทศทางตางๆ ทง ดานซาย – ขวา ดานบน – ลาง

- สามารถมองหาสงของหรอวตถทหายไปจากสายตา

- ใหผเรยนใชสายตามองหาสงของหรอวตถทหายไปจากสายตา

- ใหผเรยนมองหาสงของหรอวตถทยายจากมอหนงไปอกมอหนง 2. ทกษะการใชมอ

การใชมอในการเออม กาหรอจบวตถ เพอนาวตถจากจดหนงไปปลอยยงจดหมาย

- สามารถเออมมอจบสงของทใกลมอ

- นาของเลนมาวางแลวใหผเรยนเออมไปจบของเลน

- สามารถจบหรอกาวตถไดอยางมนคง

- นาของเลนมาวางไวแลวใหผเรยนจบหรอกาของเลน

- สงของเลนใหผเรยนรบและจบหรอกาของเลน

- สามารถนาวตถทจบไปยงจดหมาย

- นาของเลนมาวางดานหนาแลวใหผเรยนหยบแลวนาไปยงเปาหมายทผฝกกาหนด

- สามารถปลอยวตถทจดหมายได

- นาของเลนมาวางดานหนาแลวใหผเรยนหยบแลวนาไปปลอยหรอวางยงเปาหมายทผฝกกาหนด

3. ทกษะการประสานสมพนธระหวางตากบมอ

การประสานสมพนธระหวางตากบมอ

- สามารถใชตาประสานสมพนธกบมอในการทากจกรรมอยางงายๆ

- กจกรรมรอยลกปด - กจกรรมปนดนนามน

- กจกรรมตอกหมดไม - กจกรรมพบกระดาษ - กจกรรมตอกอนไม

- กจกรรมใชชอนตกนาใสขวด

Page 50: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 4. ทกษะการเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด

การเคลอนไหวรมฝปาก - สามารถควบคมการใชปาก - ใหผเรยนทากจกรรมทใชรมฝปาก ในการเมมปดปากแนนสนท จปาก อาปาก แลวปลอยตามคาสงผฝก

- ใหผเรยนเคลอนไหวรมฝปากตามครโดยใชกระจกเงา การดดและการเปา - สามารถดดของเหลว และ

อาหารหนดหรอขน - ใชหลอดดดกระดาษทชชจากทหนงไปอกทหนงในระยะใกล - ใชหลอดดดนาหวาน วน ดดเสนขนมลอดชอง

- สามารถเปาลมออกจากปาก - เปาฟองสบ - เปาขนนก - เปาหนงยาง

การเคยวและการกลน - สามารถเคยวและกลนอาหาร - ใหผเรยนฝกเคยวและกลนวน สลม ผลไมทลกษณะนมๆ

Page 51: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

3. ทกษะการชวยเหลอตนเองในชวตประจาวน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1.ทกษะการชวยเหลอตนเองในการปฏบตกจวตรประจาวน พนฐาน

การดม - สามารถดมนมหรอนาไดดวยตนเอง

- ฝกดมนมและนาโดยการใชหลอดดด

- ฝกดมนมและนาจากแกวนาทมหจบ - ฝกดมนมและนาจากแกวโดยใชแกวปกต

การรบประทานอาหาร

- สามารถหยบจบอาหาร รบประทานไดดวยตนเอง

- ฝกหยบขนมหรออาหารทเปนชนในภาชนะมารบประทาน โดยไมตองมผชวย

- สามารถใชชอนรบประทานอาหารโดย หกเลกนอย

- ฝกใชชอนตกอาหารรบประทานโดยผฝกชวยกอนแลวลดการชวยเหลอลงใหผเรยนทาดวยตนเอง

การแตงกาย - สามารถแตงกายโดยมผอนชวยเหลอ

- ฝกการสวมเสอคอกลมโดยมผชวยเหลอ - ฝกการสวมเสอทมกระดมโดยมผชวยเหลอ

- ฝกแตงกายโดยใชตกตาเปนแบบ การขบถาย - สามารถบอกความตองการใน

การขบถาย - ฝกใหผเรยนบอกหรอแสดงทาทางเพอบอกความตองการในการ

ขบถาย

- สามารถขบถายในหองสวม โดยมผชวยเหลอ

- ผเรยนรจกวธการใชหองนา หองสวมและอปกรณในหองนา - ฝกการขบถายลงในโถสวม โดยมผชวยเหลอ

- ฝกการชาระลางหลงการขบถาย โดยมผชวยเหลอ การทาความสะอาด รางกาย

- ส า ม า ร ถ ท า ค ว า ม ส ะ อ า ด รางกาย โดยมผอนชวย

- ฝกวธการทาความสะอาดรางกายโดยการลางมอ ลางหนา แปรงฟนและอาบนา โดยมผชวยเหลอ

Page 52: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

4. ทกษะการรบรและแสดงออกทางภาษา

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1. ทกษะการรบรและเขาใจภาษา

การรบรเสยง - มการรบรแหลงของเสยง - ผฝกใชอปกรณททาใหเกดเสยงในระดบทเดกจะไดยนไดทาใหเกดเสยงแลวใหผเรยนฟงวามเสยงหรอไมมเสยง ถาไดยนเสยงใหยกมอขน กระโดด ปรบมอ หรอกจกรรมททาใหเกดความสนก หรอสงเกตปฏกรยาของผเรยนในเดกเลก (ถาสามารถใชเครองชวยฟงไดจะเปนการดอยางยง)

- ผฝกใหเดกปดตาหรอหนหลงใหกบแหลงกาเนดเสยง และใชอปกรณททาใหเกดเสยงในระดบทเดกจะไดยนได ทางดานหนา ดานหลง ดานซาย – ขวา หรอทศอนๆ แลว ผฝกทาใหเกดเสยง ใหเดกชวาเสยงมาจากทศใด

- ฝกฟงเสยงทคนเคยในชวตประจาวน โดยผฝกจะตองบอกผเรยน ทกครงวาเสยงทไดยนคอเสยงอะไร

การรบรสหนา ทาทาง - สามารถเขาใจภาษาทาทางทผอนแสดง

- เมอผฝกแสดงสหนา ทาทางหรออารมณ ผ เรยนมปฏกรยาตอบสนองไดเหมาะสม

- เมอผฝกแสดงทาทางบอกความตองการแลวใหผฝกปฏบตตาม - ฝกใหผเรยนแสดงสหนา ทาทางไดอยางเหมาะสมจากประสบการณ

เดม

Page 53: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม การรบรคาพด - สามารถตอบสนองตอคาพด

ของผอน - ผฝกตองพดใหผเรยนฟงคาพดในชวตประจาวน หรอกจกรรมทกาลง

ทาอย อยางสมาเสมอ และมทาทางทชดเจนประกอบคาพดนน - ฝกปฏบตตามคาสงงายๆ โดยผฝกสงและแสดงทาทางใหเดกปฏบต

ตาม 2. ทกษะการแสดงออกทางภาษา

การแสดงสหนา หรอทาทาง

- สามารถแสดงสหนา หรอทาทาง สอใหผอนเขาใจ

- ฝกใหผเรยนแสดงสหนาทาทาง บอกความตองการ โดยครทาเปนตวอยางใหดกอน เชน ปรบมอ ยมหวาน เมอดใจ

การสอสารโดยการใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณ

- สามารถสอสารโดยการใชรปภาพ

- ฝกใชรปภาพ ในการสอสารเพอบอกความตองการของตนเองกบผอน

การพด - สามารถแสดงออกโดยการพดเปนคา หรอ ประโยคงายๆ

- ฝกใหผเรยนพดเลยนแบบเปนคา โดยออกเสยงตามได - ฝกใหผเรยนไดพดบอกความตองการ เปนคา หรอประโยคงายๆ ทก

ครงกอนทจะไดรบสงทตองการ - ฝกใหผเรยนเรยกชอและบอกชอสงตางๆ รอบตว

Page 54: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

5. ทกษะทางสงคม

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1. ทกษะการปฏบตตนในสงคม การแสดงความตองการ - สามารถรองขอในสงทตองการ

หรอปฏเสธในสงทไมตองการ - ฝกใหผเรยนขอสงทตองการ โดยการแบมอกอนจงจะไดของนน

- ฝกใหผเรยนปฏเสธโดยการสายหนา และสายมอ การมปฏสมพนธกบผอน - แสดงการทกทายกบผอนได

อยางเหมาะสม - ฝกใหผเรยนแสดงการทกทาย บคคลรอบตว

- แสดงการขอโทษ ขอบคณ - ฝกใหผเรยนแสดงการขอโทษดวยการไหว เมอทาผด - ฝกใหผเรยนขอบคณดวยการไหวเมอไดรบสงของหรอการชวยเหลอ

จากผอน การเลน - สามารถเลนตามลาพงในกลม

เพอนได - ฝกใหผเรยนเลอกของเลนทชอบแลวใหนาไปเลนในกลมเพอน

- สามารถเลนกบผอนได - ใหผเรยนรวมเลนเกมงกนหาง และเกมมอญซอนผา กบกลมเพอน

Page 55: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

6. ทกษะทางดานสตปญญา

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1. ทกษะพฒนาทกษะความคดรวบยอด

เกยวกบตนเอง - สามารถบอกอวยวะภายนอกงายๆ

- ฝกใหผเรยนช และบอกสวนตางๆของรางกายตนเองโดยการใชภาษามอหรอคาพด

- ใชบตรภาพสวนตางๆของรางกายใหผเรยนดแลวจงใหผเรยนชสวนตางๆ ของรางกาย คอตา จมก ปาก ห แขน ขา มอ

การจาแนกแยกแยะ - เกยวกบบคคล - เสยงบคคลทคนเคย - ใบหนาของบคคลท คนเคย - สงของทคนเคย - ส - ขนาด - รปทรง

- สามารถจาแนกแยกแยะเกยวกบบคคล สงของทคนเคย ส ขนาด รปทรง

- ฝกใหผเรยนทาภาษามอและใชคาพดเกยวกบบคคลในครอบครวของผเรยน ไดแก พอ แม พ นอง ป ยา ตา ยาย

- ฝกใหผเรยนรจกทาภาษามอและใชคาพดเกยวกบสงของทใชบอยในชวตประจาวน คอ สบ ขนนา แกวนา

- ฝกใหผเรยนรจกชอส และจาแนกสทเหมอนกนเขาดวยกน โดยใช กจกรรมหยบบอลสตางๆ ใสตะกรา กจกรรมเสยบหมดตามกลมสทผฝกกาหนด

- ฝกใหผเรยนเลอกวตถทมขนาดใหญ และเลกตามทผฝกกาหนด

- ฝกใหผเรยนหยบรปทรง ตามทผฝกกาหนด การเปรยบเทยบ - ขนาด ใหญ – เลก

- หนกเบา - อณหภม - พนผว ฯลฯ

- สามารถร ขนาดใหญ-เลก นาหนก หนก- เบา อณหภม รอน-เยน พนผว ฯลฯ

- ฝกการเปรยบเทยบและซกถามสงของขนาดเลก-ใหญ - ฝกการเปรยบเทยบหนก - เบา โดยใชอปกรณ เครองชง

- ฝกการเปรยบเทยบอณหภมจากภาชนะทม นารอน – นาเยน - ฝกการสมผสและเปรยบเทยบวตถหรอสงของทมพนผวตางกน

ไดแก ลกมะกรด ลกมะนาว กระดาษทรายหยาบ - กระดาษทรายละเอยด

Page 56: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม การจบค - สงของทคนเคย - ส - ขนาด - รปทรง

- สามารถจบคสงของทคนเคย ส ขนาด รปทรง

- ฝกการจบคภาพผลไมกบของจรง - ฝกการจบควตถหรอสงของทมสเหมอนกน - ฝกการจบควตถหรอสงของทมขนาดเทากน

- ฝกการจบควตถหรอสงของทมรปทรงเหมอนกน ไดแก ดนสอกบปากกา เหรยญบาทกบเหรยญ 5 บาท

การจดหมวดหม - สงของทคนเคย - ส - ขนาด - รปทรง

- สามารถจดหมวดหม สงของทคนเคย ส ขนาด รปทรง

- ฝกใหผเรยนจดหมวดหมเครองแตงกาย

- ฝกใหผเรยนจดหมวดหมของใชทมสตางๆ - ฝกใหผเรยนจดหมวดหมวตถทมรปทรงตางๆ

ความสมพนธของสงตางๆ - สามารถใชสงของ 2 อยาง ไดสมพนธกน

- ฝกใหผเรยนเลอกใชสงของทสมพนธกน ไดแก ถงเทากบรองเท า จานกบชอน แปรงสฟนกบยาสฟน

Page 57: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

7. ทกษะทจาเปนสาหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1. ทกษะการใชเครองชวยฟง การใชเครองชวยฟง - สามารถใชเครองชวยฟงได

อยางตอเนอง

- ฝกใหผเรยนยอมรบการใสเครองชวยฟง

- ฝกใหผเรยนตอบสนองตอการไดยนเสยงจากเครองชวยฟง - ฝกใหผเรยนใชเครองชวยฟงอยางสมาเสมอ

การดแลรกษาเครองชวยฟง

- สามารถดแลรกษาเครองชวยฟงโดยมผอนชวย

- ฝกใหผเรยนเกบรกษาเครองชวยฟง โดยมผอนชวยในครงแรกกอน จงใหผเรยนเกบดวยตนเอง

- ฝกใหผเรยนดแลเครองชวยฟง เชน ไมให ตกหลน เปยกนา แกะเครองชวยฟง

2. ทกษะการฝกฟงเสยง การรบรเสยง - สามารถบอกไดวามหรอไมมเสยง

- ฝกใหผเรยนรจกวามเสยงหรอไมมเสยง โดยใชอปกรณททาใหเกดเสยง

การจาแนกเสยง - สามารถแยกเสยงทแตกตางกน - ฝกใหผเรยนฟงเสยงและแยกความแตกตางของเสยงทไดยน ทศทางเสยง - สามารถบอกทมาของเสยง - ฝกฟงเสยงและบอกทศทางของเสยง ระดบของเสยง เสยงดง/เสยงเบา

- สามารถบอกไดวามเสยงดง/เสยงเบา

- ฝกใหผเรยนแยกฟงเสยงดง เสยงเบา จากอปกรณททาใหเกดเสยง เชน กลอง ฉง

3. ทกษะการฝกพด การอานรมฝปากและแกไขการพด

การเตรยมความพรอมในการพด - การบรหาร

กลามเนอ

- สามารถบรหารกลามเนอทใชในการพด

- ใหผเรยน เคลอนไหวรมฝปาก หอรมฝปากเปนรปตางๆ โดยใชกระจกเงา และฝกออกเสยงงายๆ

- สามารถเปลงเสยงได - ใหผเรยนเปลงเสยงตามธรรมชาต ในขณะทผเรยนกาลงเลนหรอทากจกรรมทสนกสนาน

Page 58: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม

- การเปลงเสยงตามธรรมชาต

- การฝกลมหายใจ

- การฝกกลนหรอกกลมหายใจ

- การบรหารลน

- การฝกเสยงนาสก - การฝกเปลงเสยง

- สามารถหายใจเขาออกไดถกวธ

- ฝกใหรจกสดหายใจเขาออกยาวๆ - ฝกหดการไอ - ฝกใหผเรยนรจกสงเกตลมหายใจโดยใชสงของตางๆ เชน สาล

ขนนก เปนตน

- สามารถกลนหรอกกลมหายใจทถกตอง

- ผฝกสาธตโดยสดอากาศเขาไปใหเตมท แลวกกไวไมใหลมออกมา คอยๆ ผอนลมหายใจออกชวงสนๆ โดยใหผเรยนใชหลงมอสมผสกบลมหายใจทออกมา แลว ฝกใหผเรยนทาตาม

- สามารถบรหารลน - ฝกใหผเรยนเคลอนไหวลนในทาตางๆ เชน ยกลน มวนลน แลบลน เปนตน

- ฝกการเคลอนไหวลนอยางรวดเรว - ฝกการเลนลนตางๆ เชน ลา ลา ลา , ตะ ตะ ตะ เปนตน

- สามารถออกเสยงนาสก - ฝกใหเดกออกเสยงนาสก เชน เสยง น ม ง เปนตน

- สามารถเปลงเสยงดง เสยงเบา เสยงกระซบ เสยงสงและเสยงตา

- ผฝก ตกลองเพอเปรยบเทยบเสยงดง คอย แผว ใหผเรยนฟง และใชบตรอกษรแทนเสยง ประกอบดวย ด คอ ดง ; ค คอ คอย ; ก คอ กระซบ แลวใหผเรยนฝกเปลงเสยงตามบตรตวอกษรทครยก

การอานรมฝปาก - สามารถอานรมฝปาก

- ใหผเรยนฝกการสงเกตการเคลอนไหวของรมฝปาก สหนา ทาทางของผฝก

- ฝกการเปรยบเทยบความแตกตางของรปปากทผฝกพดโดยใช บตรภาพ 2 ภาพ ทแตกตางกน เชน สม – กลวย

4. ทกษะภาษามอ ภาษามอทใชใน - สามารถใชภาษามอสอสารใน - ฝกใหผเรยนบรหารนวมอ ฝามอโดยการเคลอนไหวไปในทศทางตางๆ

Page 59: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง แนวการจดกจกรรม ชวตประจาวน เชน สมาชกในบาน รางกาย ยานพาหนะ ส ผลไม เครองแตงกาย สตว จานวนนบ สงของเครองใช เปนตน

ชวตประจาวน

- ฝกการวางทามอ เชน การฝกการทามอเปนทาตางๆ เชน กามอ แบมอ กางนว รวมนว จบนว

- ฝกการวางตาแหนงของมอ เชน บรเวณ ศรษะ ลาตว อก

- ฝก ใหผเรยนใชทาทาง การเคลอนไหวของมอประกอบเปนทาภาษามอ คาตางๆ เพอใชในการสอสาร เชน หว อม เขาหองนา พอ แม ฯลฯ

- ฝกใหผ เรยนทาทาภาษามอคาตางๆ ทตองใชในชวตประจาวน ไดแก สมาชกในบาน รางกาย ยานพาหนะ ส ผลไม เครองแตงกาย สตว จานวนนบ สงของเครองใช

Page 60: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ตวอยางแนวการจดกจกรรมสงเสรมศกยภาพ สาหรบบคคลทมความบกพรองทางการไดยน อายตงแต 4 ปขนไป

1. ทกษะกลามเนอมดใหญ

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1. การนง

การนงบนพน

- สามารถนงทรงตวโดยอสระและมนคง

- ฝกใหผเรยนนงบนพน นงทรงตวดวยตนเอง และ สามารถเออมมอทากจกรรมนอกฐานรองรบ

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน - ฝกใหผเรยนเปลยนจากทานงเปนทาตงคลาน และยนตวลกขนดวยตนเอง

การนงบนเกาอ - สามารถนงทรงตวโดยอสระและมนคง

- ฝกใหผเรยนนงบนเกาอ เทาวางราบพอดกบพน ใหผเรยนนงทรงตวและ สามารถเออมมอทากจกรรมนอกฐานรองรบ

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน - ฝกใหผเรยนนงบนเกาอ เทาวางราบพอดกบพน โนมลาตวไปดานหนาเลกนอย ใหผเรยนยนตวลกขนยน

2. การยน การยน - สามารถยนทรงตวไดเองอยาง มนคง

- ฝกใหผเรยนยนทรงตวไดอยางอสระ

3. การเดน การเดนโดยอสระ - สามารถเดนไดดวยตนเองโดยไมมผชวยหรอเครองชวย

- ฝกใหผเรยนเดนเทาราบกบพน - ฝกใหผเรยนเดนเทาราบกบพน โดยเดนบนพนผวสมผสทเดก

ชอบกอน จงปรบระดบการสมผสในพนผวทหลากหลาย - ฝกใหผเรยนเดนดวยตนเอง ทงพนเรยบ พนขรขระ

การเดนขน - ลงบนได - สามารถเดนขน-ลงบนไดโดยมการพกเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

- ฝกใหผเรยนเดนขน-ลงบนไดโดยมการพกเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

Page 61: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม

- สามารถเดนขน-ลงบนไดโดยมการสลบเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

- ฝกใหผเรยนเดนขน-ลงบนไดโดยมการสลบเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

4. การวง การวง - สามารถวงไปในทศทางตาง ๆ - ฝกใหผเรยนวงไปในทศทางตาง ๆ

- สามารถวงผานสงกดขวางได - ฝกใหผเรยนวงผานสงกดขวาง เชน การวงกระโดดขามเชอก การวงหลบสงทกดขวางทาง

Page 62: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

2. ทกษะกลามเนอมดเลก

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม

1. ทกษะ การมอง การมอง - สามารถสบตากบผอน

- ใหผเรยนมองสงของหรอวตถในระดบสายตาของผเรยนและผฝก คอยๆ เอาสงของหรอวตถนนออกใหผเรยนสบตาผฝก

- เลนเกมจะเอ

- สามารถมองสงของทอยตรงหนาและรบรรายละเอยด

- ใหผเรยนตอจกซอรภาพสตวทอยดานหนา

- สามารถมองวตถดานขางซาย-ขวาและรบรรายละเอยด

- ใหผเรยนเลอกหยบหมดสใดสหนงทผฝกกาหนดทวางคละสกนดานขวามอมาเสยบบนกระดาน

- สามารถมองวตถดานบน-ลางและรบรรายละเอยด

- ใหผเรยนเลอกหยบบลอกไมรปทรงตางๆทผฝกกาหนดทวางใตโตะมาใสในกลอง

2. ทกษะการใชมอ การใชมอในการกาหรอจบวตถ การนาวตถไป การปลอยวตถ

- สามารถจบวตถหรอสงของไดอยางถกวธ

- ใหผเรยนจบของเลนทมรปทรงชนดตางๆ ทง วตถทรงกลม ทรงกระบอก การจบดนสอ การจบลกกญแจ การหวของ ไดอยางมนคง

- สามารถใชนวหวแมมอรวมกบนวอน ๆ การหยบดวยปลายนว

- ฝกใหผเรยนหยบสงของหรอวตถทมขนาดเลก

- สามารถนาและปลอยวตถไปยงจดหมายทตองการ

- ฝกใหผเรยนหยบวตถหรอสงของนาไปใสตะกรา

3 . ท กษะกา รปร ะสานสมพนธระหวางตากบมอ

การประสานสมพนธระหวางตากบมอ

- สามารถใชตาประสานสมพนธกบมอในการทากจกรรมทซบซอน

- ใหผเรยนทากจกรรมทใชมอใหประสานสมพนธกบสายตา เชน เปดและปดฝาขวดเกลยว การใชกรรไกรตดกระดาษตาม

Page 63: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม รปทรง การเยบปกถกรอย เปนฑน

4"� ณกมฐารเคมาษฑไหว

อวยวะทใชในการพด

การเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด

- สามารถควบคมรมฝปากไดอยางปกต

- ฝกใหผเรยนทากจกรรมตางๆ โดยการดด เปา และ คาบ

Page 64: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

3. ทกษะการชวยเหลอตนเองในชวตประจาวน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1. ทกษะการชวยเหล อตนเองในการปฏบตกจวตรประจาวนพนฐาน

การดม - สามารถดมนมหรอนาไดดวยตนเอง - ฝกใหเดกรจกทกดจากตนาเยน แลวยกขนดม โดยใหผฝกชวยกอน แลวคอยๆ ลดการชวยเหลอลงใหเดกทาดวยตนเองใหมากขนจนทาไดดวยตนเองทงหมด

การรบประทานอาหาร

- สามารถรบประทานอาหารไดดวยตนเองอยางถกวธ

- ฝกใหเดกเดนไปตกอาหารรบประทานเอง

การแตงกาย - สามารถแตงกายอยางถกตามกาลเทศะ

- ผฝก สอนใหเดกรจกมารยาทในการแตงกายทเหมาะสม เชน งานศพใสชดดา งานแตงงานในชดทสสนสดใส เปนตน

การขบถาย - สามารถขบถายไดดวยตนเอง - ฝกใหเดกทาความสะอาดหลงการขบถายดวยตนเอง การทาความสะอาดรางกาย - สามารถทาความสะอาดรางกาย ได

ดวยตนเอง - ผฝก สอนเรมจากการใหเดกรจกวธการทาความสะอาดรางกายท

ถกวธ เชนการลางมอ ลางหนา แปรงฟนและอาบนา พรอมกบการสาธตและใหเดกปฏบต

การดแลอนามยสวนบคคล - สามารถจดการ ดแลสขภาพ สวนตนไดถกสขลกษณะ

- ผฝก สอนเรมจากการใหเดกรจกจดการ ดแลสขภาพสวนตนไดถกสขลกษณะ เชน การใสผาอนามยเมอมประจาเดอน การตดเลบ เมอฝนตกไมใหตากฝน เปนตน

2. ทกษะกจวตรประจาวน การชวยเหลองานบาน - รบผดชอบงานบานงายๆได - ผฝก สอนใหเดกรวธการรดผา แลวใหเดกทดลองปฏบต

Page 65: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม อน ๆ การเดนทางไปในทตางๆ - สามารถการเดนทางไปในทตางๆ

ไดดวยตนเอง - ฝกใหเดกเดนทางโดยสารรถประจาทาง

การซอของ - สามารถซอของ ไดดวยตนเอง - ฝกการซอของดวยการใชสถานการณสมมต การใชบรการสาธารณะ - สามารถใชบรการสาธารณะไดดวย

ตนเอง - ผฝก สอนใหเดกรจกใชโทรศพทสาธารณะ แลวพาเดกไป

ปฏบตในสถานการณจรง

Page 66: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

4. ทกษะการรบรและแสดงออกทางภาษา

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1. ทกษะการรบรและเขาใจภาษา

การรบรเสยง - สามารถรบรแหลงของเสยงและตอบสนองไดอยางเหมาะสม

- ผฝกฝกใหเดกรจกเสยง โดยการใหเดกไดยนเสยงจากสออปกรณตางๆ เชน เมอผฝกตบมอสามารถชรปภาพหรอทาทาตบมอได เปนตน

- ผฝกเอยชอคาศพทตาง ๆ แลวใหเดกชภาพทไดยน เชน ผฝกพดคาวาจกรยานแลวเดกชรปภาพจกรยาน เปนตน

การรบรสหนา ทาทาง - สามารถเขาใจภาษาทาทางทผอนแสดงและตอบสนองไดอยางเหมาะสม

- ผฝกสอนใหเดกเขาใจสหนาทาทาง เชนพยกหนา สายหนา ยมแยม บงตง เปนตน จากรปภาพ และผฝกทาเปนตวอยางใหด

- ผฝกสอนใหเดกสามารถแสดงสหนาทาทาง บอกความตองการ เชน พยกหนา ชสงของ สายหนา ยมแยม บงตง เปนตน

การรบรคาพด - สามารถตอบสนองตอคาพดของผอนไดอยางเหมาะสม

- ฝกใหเดกปฏบตตามคาสงภาษามอโดยเดกทาดวยตนเอง เชน เมอตองการใหเดกเกบของเลน ผฝกทาภาษามอใหเดกนาของเลนไปเกบ เปนตน

2. ทกษะการแสดงออกทางภาษา

การแสดงสหนา หรอทาทาง - สามารถแสดงสหนา หรอทาทาง สอใหผอนเขาใจไดอยางเหมาะสม

- สอนใหเดกแสดงสหนาทาทาง เพอสออารมณความรสกใหผอนเขาใจ เชน พยกหนา ชสงของ สายหนา ยมแยม บงตง ดใจ เสยใจ โกรธ รองไห เปนตน

การสอสารโดยการใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณ

- สามารถสอสารโดยการใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณไดอยางเหมาะสม

- สอนใหเดกใชรปภาพสญญาณ และสญลกษณในการสอสารกบผอน เชน ใชรปชกโครกสอสารเมอจะเขาหองนา เปนตน

Page 67: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม การพด - สามารถแสดงออกโดยการพดเปน

คา หรอประโยคไดอยางเหมาะสม - สอนใหเดกหตงพดเปนคา ประโยค เพอสอสารบอกความ

ตองการและฝกใหเดกตงคาถามได เชน ฉนหวขาว ฉนอยากไปเทยว เธอจะไปไหน เปนตน

Page 68: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

5. ทกษะทางสงคม

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1. ทกษะการปฏบตตนใน สงคม

การแสดงความตองการ - สามารถรองขอในสงทตองการหรอปฏเสธในสงทไมตองการ

- ฝกเดกใหขอสงทเดกตองการ โดยการพดและแบมอขอฝกแบบใชสถานการณสมมต

- ฝกให เ ดกปฏเสธโดยการพดวา “ไม” และสายศรษะหรอ โบกมอ ฝกใชสถานการณสมมต

การมปฏสมพนธกบผอน - สามารถแสดงการทกทายกบผอนไดอยางเหมาะสมกบวยและ สถานการณ

- ฝกการทกทายโดยการสาธตและใหเดกทาตาม เชน ยกมอไหวเพอสวสด เปนตน

- สามารถแสดงการขอโทษ ขอบคณไดอยางเหมาะสมกบวยและสถานการณ

- ฝกการขอโทษเมอทาผด และขอบคณเมอไดรบสงของหรอผอนอานวยความสะดวกให ถาเปนเดกหตงใหพดวาขอโทษพรอมกบการไหว แตถาเดกหหนวกสอนใหไหวผทมอายมากกวา และแสดงภาษามอ “ขอบคณ” ผทอายเทากน เชน ครใหขนมเดกไหวขอบคณ เปนตน

การเลน - สามารถเลนกบผอนไดอยาง เหมาะสม

- จดกจกรรมกลมใหเดกทารวมกน

- สามารถเลนกบผอนไดตามกตกา - ฝกใหเดกรจกกตกาในการเลนรวมกน เชน การเลนเกมตางๆ การเลนของเลนรวมกน เปนตน

การปฏบตตามกตกาของสงคม

- สามารถปฏบตตามกตกาของสงคมไดอยางเหมาะสม

- ผฝก สอนใหเดกรจกกตกาของสงคม แลวสรางสถานการณสมมตใหเดกไดแสดง เชน การเขาแถวรอ การขออนญาต เปนตน

Page 69: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

6. ทกษะทางดานสตปญญา และการเตรยมความพรอมทางวชาการ

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1 . ท กษะ พฒ นาท กษ ะความคดรวบยอด

เกยวกบตนเอง - สามารถบอกชอและหนาทของอวยวะตาง ๆ ได

- ผฝกนาบตรภาพสวนตางๆของรางกายใหเดกดแลวจงใหเดกชสวนตางๆ ของรางกายแลวใหบอกหนาทของอวยวะได เชน ตาแลวเดกชทตา บอกหนาทวา มไวด เปนตน

การจาแนก - เกยวกบบคคล - เสยงบคคลทคนเคย - ใบหนาของบคคลทคนเคย - สงของทคนเคย - ส - ขนาด - รปทรง ฯลฯ

- สามารถจาแนกและบอกชอบคคลทคนเคยไดสามารถจาแนกและบอกชอเกยวกบสงของทคนเคยได

- สามารถจาแนกและบอกชอสตางๆได

- สามารถจาแนกและบอกขนาดตางๆได

- สามารถจาแนกและบอกรปทรงตางๆได

- ผฝก ฝกใหเดกจาแนกบคคล สงของ ส ขนาด และรปทรง โดยใชกจกรรมเปนสอในการฝกเชน เกมจดกลมรปทรง เกมจดกลมส เปนตน

Page 70: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม การเปรยบเทยบ - ขนาด - นาหนก

- อณหภม - จานวน - พนผว ฯลฯ

- สามารถเปรยบเทยบ ขนาด นาหนก อณหภม จานวน พนผว ฯลฯ

- ผฝก ฝกใหเดกเปรยบเทยบ ขนาด นาหนก - อณหภม จานวน พนผว โดยใชกจกรรมเปนสอในการฝก

เชน เกมตาชงมหาสนก เกมปดตาคลาสงของ เปนตน

การจบค - สงของ - ภาพ - สญลกษณ

- สามารถจบคสงของ ภาพหรอสญลกษณ

- ผฝก ฝกใหเดกจบค สงของ ภาพ สญลกษณ โดยใชกจกรรมเปนสอในการฝกเชน เกมจบคภาพ เปนตน

การจดหมวดหม - คน - สตว - สงของ - พช

- สามารถจดหมวดหม คน สตว สงของ และพช

- ผฝก ฝกใหเดกจดหมวดหม สตว สงของพช โดยใชกจกรรมเปนสอในการฝกเชน เกมสตวครงบกครงนา เกมหาผลไมทมรสเปรยว เปนตน

ความสมพนธของสงตางๆ - สามารถใชสงของ ไดอยางสมพนธกนและเหมาะสมกบหนาท

- ผฝก ฝกใหเดกรจกใชสงของไดอยางสมพนธกนและเหมาะสมกบหนาท เชน หวใชหวผม กางรมเมอ ฝนตกหรอแดดออก

2. ทกษะการเตรยมความ พรอมการอาน

การเตรยมความพรอมการอาน

- สามารถจาแนกพยญชนะ - สระ วรรณยกต

- สามารถออกเสยงพยญชนะ - สระ

- ผฝกสอนใหเดกรจกพยญชนะ สระ และวรรณยกตโดยใชกจกรรมและการทาแบบฝกหด เชน จบคพยญชนะ ออกเสยงตามคร อานแบบฝกหด เปนตน

Page 71: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม วรรณยกต

- สามารถอานพยญชนะ - สระ วรรณยกต

- สามารถอานภาษาองกฤษ 3. ทกษะการเตรยมความ พรอมการเขยน

การเตรยมความพรอมการเขยน

- สามารถเขยนเสนพนฐานได - สามารถเขยนพยญชนะ - สระ

- สามารถเขยนภาษาองกฤษ

- ผฝก เรมฝกจากการใหเดกลากเสนตามเสนประ ลากเสนใน ทศทางตาง ๆ เขยนพยญชนะ สระ ตามแบบ เขยนตามคาบอก

4. ทกษะการเตรยมความ พรอมทางคณตศาสตร

การเตรยมความพรอมทางคณตศาสตร

- สามารถนบจานวนนบได

- สามารถรคาของจานวนนบได - สามารถอานสญลกษณตวเลขได - สามารถเขยนตวเลขได

- สามารถบวก ลบ คณ และ หาร งาย ๆได

- ผฝกใหเดกรจก การนบจานวน คาของจานวนนบ การอานและเขยนสญลกษณตวเลขและฝกให เ ดกบวก ลบ คณ หาร ในแบบฝกหด

5. ท ก ษ ะ ก า ร เ ข า ใ จ ว เ คร าะห และแก ไ ข ปญหา

การเขาใจ วเคราะห และแกไขปญหา

- สามารถแกไขปญหาในชวตประจาวนได

- ผ ฝ กส ร างสถานการณ ให เ ดก ได ฝ กแก ไขปญหาในช ว ต ประจาวน เชน เมอเดกเหนไฟลกเดกจะทาอยางไร เมอเดกปวดปสสาวะในขณะเรยนเดกควรจะทาอยางไร เปนตน

Page 72: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

7. ทกษะจาเปนสาหรบบคคลทมความบกพรองทางการไดยน อายตงแต 4 ป ขนไป

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 1. ทกษะ การใช เครอง ชวยฟง

การใชเครองชวยฟง - สามารถใชเครองชวยฟงดวยตนเอง - ฝกใหผเรยนรจกสวนประกอบของเครองชวยฟง ซงประกอบดวยสวนรบเสยง (ไมโครโฟน) เครองขยายเสยง ลาโพง

- ฝกใหผเรยนรจกประโยชนของเครองชวยฟง - ฝกใหผเรยนใชเครองชวยฟงอยางถกตอง เชน ฝกการใสพมพห

ฝกการปรบระดบเสยงใหเหมาะสม เปนตน - ฝกใหผเรยนทดสอบการทางานของเครองชวยฟง เมอเครองชวย

ฟงขดของ การดแลรกษาเครองชวยฟง - สามารถดแลรกษาความสะอาดของ

เครองชวยฟงไดดวยตนเอง - ฝกใหผเรยนดแลรกษาเครองชวยฟง แบตเตอร พมพห ทอนา

เสยง อยางถกวธ เพอยดอายการใชงาน 2. ทกษะการฝกฟง การรบรระดบของเสยง - สามารถบอกไดวามเสยงดง/เสยง

เบา - ฝกใหผเรยนแยกฟงเสยงดง เสยงเบา จากอปกรณททาใหเกด

เสยง เชน กลอง ฉง ทศทางของเสยง - สามารถบอกทมาของเสยง - ฝกฟงเสยงและบอกทศทางของเสยง

Page 73: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม การจาแนกเสยง - สามารถแยกเสยงทแตกตางกน - ฝกใหผเรยนแยกความแตกตางของเสยงและตอบสนองตอเสยงท

แตกตางกน - ฝกฟงและแยกแยะเสยงธรรมชาต เชน เสยงหมาเหา เสยงนก

เสยงแมว เปนตน - ฝกฟงและแยกแยะเสยงทมนษยทาขน เชน เสยงกลอง เสยง

เครองดนตร เสยงโทรศพท เปนตน

- ฝกใหผเรยนเขาใจความหมายของเสยงทไดยน และแปลความหมายของเสยงทไดยนได ในสภาพแวดลอมทมเสยงอนรบกวน

3. ทกษะ การฝกพด การ อานรมฝปาก และแกไข การพด

การเตรยมความพรอมในการพด - การบรหารกลามเนอ

- สามารถบรหารกลามเนอทใชในการพด

- ใหผเรยน เคลอนไหวรมฝปาก หอรมฝปาก เหยยดรมปาก เปนรปตางๆ โดยใชกระจกเงา และฝกออกเสยง

- ฝกใหผเรยนผวปาก หาวแบบไมมเสยง อาปากกวางๆ

- ทาในการฝกพด

- สามารถพดในทาทสบายและไมเกรงกลามเนอ

- ฝกการเคลอนไหวอวยวะในการเปลงเสยงตามธรรมชาต - ฝกใหผเรยนพดในทาตางๆ

- การฝกลมหายใจ

- สามารถหายใจเขาออกไดถกวธ - ฝกใหรจกสดหายใจเขาออกยาวๆ - ฝกหดการไอ

- ฝกใหผเรยนรจกสงเกตลมหายใจโดยใชสงของตางๆ เชน สาล ขนนก เปนตน

Page 74: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม

- การฝกกลนหรอกกลมหายใจ

- สามารถกลนหรอกกลมหายใจทถกตอง

- ผฝกสาธตโดยสดอากาศเขาไปใหเตมท แลวกกไวไมใหลมออกมา คอยๆ ผอนลมหายใจออกชวงสนๆ โดยใหผเรยนใชหลงมอสมผสกบลมหายใจทออกมา แลว ฝกใหผเรยนทาตาม

- ฝกใหผเรยนเปาเครองดนตร เชน ขลย ป เปนตน

- การบรหารลน - สามารถบรหารลน - ฝกใหผเรยนเคลอนไหวลนในทาตางๆ เชน ยกลน มวนลน แลบลน เปนตน

- ฝกเคลอนไหวขากรรไกรทาใหลนเปนรอง - ฝกการเคลอนไหวลนอยางรวดเรว

- แลบลนออกมาเลกนอย แลวตวดลนไปมา ซาย – ขวา - แลบลนแตะทรมฝปากบน แลวตวดลงมาแตะทรมฝปากลาง - กวาดลนไปมาภายในปากแตะอวยวะตาง ๆ ภายในชองปาก

เชน แตะปลายลนทปมเหงอก เพดานแขง เพดานออน และโคนฟนบนและโคนฟนลาง

- ทาลนใหแบนราบและหอลนสลบกนไป

- รวลนไปมาทรมฝปากทงสองขาง - ฝกการเลนลนตางๆ เชน ลา ลา ลา ตะ ตะ ตะ เปนตน

- การฝกเสยงนาสก - สามารถออกเสยงนาสก - ฝกใหเดกออกเสยงนาสก เชน เสยง น ม ง เปนตน - ฝกใหเดกเปรยบเทยบการออกเสยงพยญชนะทเกดจากเสยง

นาสกกบเสยงพยญชนะอนๆ โดยการสมผสทจมก

Page 75: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม

- การฝกเปลงเสยง - สามารถเปลงเสยงดง เสยงเบา เสยงกระซบ เสยงสง และเสยงตา

- ผฝก ตกลองเพอเปรยบเทยบเสยงดง คอย แผว ใหผเรยนฟง และใชบตรอกษรแทนเสยง ประกอบดวย ด คอ ดง ; ค คอ คอย ; ก คอ กระซบ แลวใหผเรยนฝกเปลงเสยงตามบตรตวอกษรทครยก

- ฝกใหผเรยนรจกเปรยบเทยบเสยงสงเสยงตาโดยการใชอปกรณทาเสยง กลองและนกหวด

การออกเสยงพยญชนะ สระและวรรณยกต

- สามารถออกเสยงพยญชนะ สระและวรรณยกต

- ฝกใหผเรยนออกเสยงพยญชนะ ตามฐานกรณ เสยงสง เสยงตา - ฝกใหผเรยนออกเสยง สระเสยงสนและสระเสยงยาว - และวรรณยกต เชนเมอผฝกหยบบตรภาพ “ก” แลวใหเดกออก

เสยง เปนตน การอานรมฝปาก - สามารถอานรมฝปาก - ใหผ เรยนฝกการสงเกตการเคลอนไหวของรมฝปาก สหนา

ทาทางของผฝก - ฝกการเปรยบเทยบความแตกตางของรปปากทผฝกพดโดยใช

บตรภาพ 2 ภาพทแตกตางกน เชน สม – กลวย

- ผฝกใหเดกสงเกตคาบางคามความหมายตางกนแต เหนปากเคลอนไหวเหมอนกน เชน ปา พา มา เปนตน

การพด คา วล หรอประโยค - สามารถพด คา วล หรอประโยค - ผฝกฝกใหเดกพดคา วล หรอ ประโยค เชนเสอ กางเกง ไปเทยว เกงมาก เปนตน

Page 76: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม 4. ทกษะภาษามอและการ สะกดนวมอ

ก า ร ใ ช ภ า ษ า ม อ ใ น ช ว ต ประจาวน

- สามารถใชภาษามอในการสอสารในชวตประจาวน

- ผฝก ฝกใหเดกใชทาทางในการสอสารบอกความตองการงายๆ เชน หว อม เขาหองนา เปนตน

- ผฝกสอนภาษามอให เ ดกรจก สมาชกในบาน รางกาย ยานพาหนะ ส ผลไม เครองแตงกาย สตว จานวนนบ สงของเครองใช โดยใหเดกรจกเปนคา ๆ เชน ผฝกสอนเรองส นาบตรภาพสมาใหเดกดแลวสอนภาษามอควบค เปนตน

การสะกดนวมอ

- สามารถสะกดนวมอพยญชนะ สระ วรรณยกต และ ตวเลข

- ผฝก ฝกใหเดกรจกและสะกดนวมอ พยญชนะ สระ วรรณยกต และ ตวเลข โดยใหเดกทาตามผฝก จากนนฝกใหเดกทาบอยๆ

- ฝกใหเดกสะกดนวมอ เชน เกมสะกดนวมอ เกมเวททอง กจกรรมภาษามอวนละคา เปนตน

Page 77: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

การประเมนผลพฒนาการหรอศกยภาพ การประเมนผลพฒนาการหรอศกยภาพผเรยน ใชวธการทหลากหลาย เชน การสงเกต

การใหปฏบตจรง เปนตน การประเมนผลพฒนาการหรอศกยภาพผเรยน สาหรบเดกทมความบกพรองทาง การไดยน แบงออกเปน 3 ระยะ คอ 1. การประเมนผลกอนการฝกพฒนาการ ใหดาเนนการรวบรวมขอมลพนฐานดานตางๆ ของเดกและดาเนนการประเมน เพอเปนขอมลในการจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) หรอแผนการใหบรการชวยเหลอเฉพาะครอบครว (IFSP) 2. การประเมนผลระหวางการฝกพฒนาการ เปนการประเมนผลเพอตดตามความ กาวหนาและนาขอมลมาพจารณา ปรบปรง แผนการสอนเฉพาะบคคล (IIP) หรอแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) หรอแผนการใหบรการชวยเหลอเฉพาะครอบครว (IFSP) 3. การประเมนผลหลงการฝกพฒนาการ เปนการประเมนทกษะ เพอดความกาวหนาของพฒนาการในลกษณะสรปรวม เมอสนปการศกษาเพอพจารณาสงตอ เพอพฒนาหรอเขารบการศกษาในสถานศกษา

Page 78: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ภาคผนวก

Page 79: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

สภาพปญหาและอปสรรคของครอบครว ผใหขอมล.............................................................. ชอเดก.................................................................. วนท...................../ ....................../ ........................วนเดอนปเกด................../..................../.............. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ครอบครวแตละครอบครวมลกษณะแตกตางกนในเรองความสาคญ ความวตกกงวล ความคาดหวง นคอ โอกาสของครอบครวทจะบอกขอมลของเดกและครอบครว ขอมลททานใหเราจะถอวาเปนความลบและจะไมเปดเผยถาทานไมอนญาต ขอมลหนานควรทาทกป

ในความคดของคณ ลกคณเปนเดกอยางไร ลกคณสามารถทาอะไร ไดด อะไรทคณวตกกงวลเกยวกบลกคณ อะไรเปนสงแรกทสาคญทคณอยากจะชวยลกของคณ ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................

คณคดวาครอบครวของคณขณะนมผลกระทบตอลกอยางไร คณคดวาในครอบครวของคณม สงดอะไรบาง อะไรทคณกงวลเกยวกบครอบครวและอะไรคอความสาคญทสดของครอบครวทจะชวยเดกของคณได ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................

ในขณะนคณไดรบการบรการบาบด รกษาจากโรงพยาบาลหรอสถานสงเคราะหทใดบาง โปรดกรณาบอกชอสถานท เบอรโทรศพท ทสามารถตดตอได ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................

Page 80: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

แผนบรการเฉพาะครอบครว ( Individualized Family Service Plan : IFSP)

ศนยการศกษาพเศษ เขตการศกษา/ประจาจงหวด................................................... วนททาแผน IFSP.........../.........../............วนสนสดการใชแผน IFSP........./........./........... 1. ขอมลทวไปของเดก ชอ-นามสกลเดก............................................................................................................ วน เดอน ปเกด................./.................../พ.ศ. ...................

ทอย บานเลขท .........................หมท.....................ชอหมบาน............................................ ถนน....................................ตาบล........................................อาเภอ....................................... จงหวด..................................รหสไปรษณย.......................................... (ตามทะเบยนบาน) ภาษาทใชในครอบครว.......................................................................................................... ทอยตดตอไดสะดวก.............................................................................................................. ............................................................................................................................................... เบอรโทรศพททตดตอตอไดสะดวก โทรศพทบาน............................................................ โทรศพทมอถอ.......................................................... วนททาแผน IFSP......................./.........................../..........................

2. ขอมลทเกยวกบครอบครว

ชอ ผปกครอง...............................................................ความสมพนธ...................................

3. สภาพครอบครว จดเดนหรอปจจยทมผลดตอครอบครวและเดก

1. .............................................................................................................................. 2. ............................................................................................................................... 3. .............................................................................................................................. . 4. .................................................................................................................................

5 .................................................................................................................................

รปเดก

Page 81: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

สภาพปญหาและอปสรรคของครอบครว 1. ................................................................................................................................ 2. ................................................................................................................................ 3. ................................................................................................................................ 4. ................................................................................................................................ 5. ................................................................................................................................

4. ความตองการของครอบครว 1. ................................................................................................................................ 2. ................................................................................................................................ 3. ................................................................................................................................ 4. ................................................................................................................................

5. .............................................................................................................................. 5. ขอมลพฒนาการดานตางๆของเดก

ทกษะ ความสามารถพนฐาน หมายเหต ทกษะกลามเนอมดใหญ

สงทเดกทาได........................................................................................ ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... สงทเดกทาไมได.................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ...............................................................................................................

Page 82: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ ความสามารถพนฐาน หมายเหต

ทกษะกลามเนอมดเลก

สงทเดกทาได......................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... สงทเดกทาไมได.................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ...............................................................................................................

ทกษะการชวยเหลอ ตนเอง

สงทเดกทาได.................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... สงทเดกทาไมได.................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ...............................................................................................................

Page 83: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ ความสามารถพนฐาน หมายเหต

ทกษะภาษา สงทเดกทาได.................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... สงทเดกทาไมได.................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ...............................................................................................................

ทกษะดานสตปญญา

สงทเดกทาได.................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... สงทเดกทาไมได.................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ...............................................................................................................

Page 84: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

6. เปาหมายพฒนาการ/ศกยภาพทตองการใหเดกพฒนา 1. .................................................................................................................................

2. ................................................................................................................................ 3. ................................................................................................................................ 4. ................................................................................................................................

5. .............................................................................................................................. 6. ................................................................................................................................ 7. ................................................................................................................................ 8. ................................................................................................................................

9. ............................................................................................................................... 7. บคคลครอบครวและบคลากรทเกยวของในการทา แผนบรการเฉพาะครอบครว ( The Individualized Family Service Plan : IFSP)

ท ชอ-นามสกล ความสมพนธ ลายมอชอ

8. ความเหนของบดา มารดา หรอผปกครอง

การจดทา แผนบรการเฉพาะครอบครว ฉบบน ขาพเจา เหนดวย ไมเหนดวย เพราะ....................................................................................... ....................................................................................................................................................... ลงชอ............................................................... (............................................................) วนท..............เดอน................พ.ศ..................

Page 85: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

สรปผลการจดแผนบรการเฉพาะครอบครว (Individualized Family Service Plan : IFSP)

ชอ-นามสกล........................................................................................................................... ท พฒนาการ/ศกยภาพทคาดหวง ผลการพฒนา หมายเหต

Page 86: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

การสงตอ ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

ลงชอ............................................................ (.....................................................) ตาแหนง....................................................... ลงชอ............................................................ (.....................................................) ตาแหนง....................................................... ลงชอ............................................................ (.....................................................) ตาแหนง....................................................... วนท............เดอน..................พ.ศ. ................

Page 87: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

การใหบรการแผนบรการเฉพาะครอบครว

( The Individualized Family Service Plan : IFSP) ชอ-นามสกลเดก......................................................................................................................................................................................................................

ทกษะ พฒนาการ/ศกยภาพทคาดหวง แนวการจดกจกรรม วน เดอน

ป ใหบรการ

ผลการพฒนา

ผใหบรการ ผปกครอง/ผเกยวของ

ขอเสนอแนะ 0 1 2 3 4

เกณฑการประเมนผลพฒนาการ 0 หมายถง เดกไมตอบสนองหรอทาไมถก 1 หมายถง ผฝกตองชวยกระตนเตอน ( ทงทางกาย ทาทางและ วาจา ) เดกจงทาพฤตกรรมนนๆไดถกตอง 2 หมายถง ผฝกตองชวยกระตนเตอน ( ทาทางและวาจา ) เดกจงทาพฤตกรรมนนๆไดถกตอง 3 หมายถง เดกทาไดเกอบถก ( ผฝกชวยบอกเดกจงจะได ) เดกจงทาพฤตกรรมนนๆไดถกตอง

4 หมายถง เดกทาไดถกตองดวยตนเองทงหมด

Page 88: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

แบบประเมนความสามารถพนฐาน สาหรบเดก อายระหวางแรกเกด ถง 3 ป 1. ทกษะกลามเนอมดใหญ

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. การเคลอนไหวในทานอน

การเคลอนไหวในทานอนหงาย

- สามารถยนแขนในทานอนหงายได

- สามารถหนศรษะไปดานขาง

- สามารถเตะขาไปมา

การพลกตว - สามารถพลกตะแคงซายขวา

- สามารถพลกควาและหงาย

- สามารถยนตวเพอเตรยม ลกขนนง

การเคลอนไหวในทานอนควา

- สามารถชนคอขน

- สามารถคบไปในทศทางตาง ๆ

การนง

การนงบนพน - สามารถนงทรงตวโดยม ผชวย

- สามารถนงโดยใชมอยน

- สามารถนงทรงตวเมอมแรงมากระทบจากภายนอก

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

การนงบนเกาอ

- สามารถนงทรงตวโดยมผชวย

- สามารถนงทรงตวเมอมแรงมากระทบจากภายนอก

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

3. การคลาน การคลาน - สามารถตงคลาน

- สามารถคลานไปในทศทางตาง ๆ

- สามารถคลานขนลงบนได

4. การยน การเกาะยน - สามารถเกาะยนโดยใชมอจบทงสองขาง

- สามารถเกาะยนโดยใชมอจบขางเดยว

การยน - สามารถยนทรงตวไดเอง

5. การเดน การเกาะเดนทางราบ

- สามารถเดนโดยมผชวย

- สามารถเดนเกาะผนง/ราว

การเดนโดยอสระ

- สามารถเดนไดดวยตนเองโดยไมมผชวยหรอเครองชวย

Page 89: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

การเดนขน - ลงบนได

- สามารถเดนขน-ลงบนไดโดยมการพกเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

- สามารถเดนขน-ลงบนไดโดยมการสลบเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

6. การวง การวง - สามารถวงไปในทศทางตาง ๆ

2. ทกษะกลามเนอมดเลก

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. การมอง

การจองมอง

- สามารถมองสบตาผอน

- สามารถจองมองสงของทอยตรงหนา

- สามารถจองมองวตถดานซาย – ขวา

- สามารถจองมองวตถ ดานบน – ลาง

การมองตาม - สามารถมองตามวตถทเคลอนท

- สามารถมองหาเมอของหายไปจากสายตา

2. การใชมอ การใชมอในการเออม กาหรอจบวตถ เพอนาวตถจากจดหนงไปปลอยยงจดหมาย

- สามารถเออมมอจบสงของทใกลมอ

- สามารถจบหรอกาวตถไดอยางมนคง

- สามารถนาวตถทจบไปยงจดหมาย

- สามารถปลอยวตถทจดหมายได

3. ทกษะการประสานสมพนธระหวางตากบมอ

การประสานสมพนธระหวางตากบมอ

- สามารถใชตาประสานสมพนธกบมอในการทากจกรรมอยางงายๆ

4 . ท กษะก า รเ ค ล อ น ไ ห วอ วยวะท ใ ช ในการพด

การเคลอนไหวรมฝปาก

- สามารถควบคมการใชปาก

การดดและการเปา

- สามารถดดของเหลว และอาหารหนดหรอขน - สามารถเปาลมออกจากปาก

Page 90: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

การเคยวและการกลน

- สามารถเคยวและกลนอาหาร

3. ทกษะการชวยเหลอตนเองในชวตประจาวน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. การชวยเหลอตนเองในชวตประจาวนพนฐาน

การดม - สามารถดมนาและนมไดดวยตนเอง

การรบประทานอาหาร

- สามารถหยบจบอาหาร รบประทานอาหารไดเอง

- สามารถใชชอนรบประทานอาหารโดยหกเลกนอย

การแตงกาย - สามารถแตงกายโดยมผชวยเหลอ

การขบถาย

- สามารถบอกความตองการในการขบถาย

- สามารถขบถายในหองสวม โดยมผชวยเหลอ

การทาความสะอาดรางกาย

- สามารถทาความสะอาดรางกาย โดยมผอนชวย

Page 91: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

4. การรบรและการแสดงออกทางภาษา

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. การรบรและเขาใจภาษา

การรบรเสยง - การรบรแหลงของเสยง

การรบรสหนา ทาทาง

- สามารถเขาใจภาษาทาทางทผอนแสดง

การรบรคาพด - สามารถตอบสนองตอคาพดของผอน

2.การแสดงออกทางภาษา

การแสดงสหนา หรอทาทาง

- สามารถแสดงสหนา หรอทาทาง สอใหผอนเขาใจ

การสอสารโดยการใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณ

- สามารถสอสารโดยการใชรปภาพ

การพด - สามารถแสดงออกโดยการพดเปนคา หรอ ประโยคงายๆ

5. ทกษะทางสงคม

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

การปฎบตตนในสงคม

การแสดงความตองการ

- สามารถรองขอในสงทตองการหรอปฏเสธในสงทไมตองการ

การปฎบตตนในสงคม

การมปฏสมพนธกบผอน

- แสดงการทกทายกบผอนไดอยางเหมาะสม

- แสดงการขอโทษ ขอบคณ

การเลน - สามารถเลนตามลาพงในกลมเพอนได

- สามารถเลนกบผอนได

Page 92: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

6. ทกษะดานสตปญญา

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. พฒนาทกษะความคดรวบยอด

ขอมลเกยวกบตนเอง

- สามารถบอกอวยวะภายนอกงาย ๆ ได

การจาแนกแยกแยะเกยวกบบคคล

- สามารถจาแนกแยกแยะเกยวกบบคคล

การจาแนกแยกแยะเสยงบคคลทคนเคย

- สามารถจาแนกแยกแยะเสยงเกยวกบบคคลท คนเคย

การจาแนกแยกแยะใบหนาของบคคลทคนเคย

- สามารถจาแนกแยกแยะใบหนาของบคคลท คนเคย

การจาแนกแยกแยะสงของท คนเคย

- สามารถแยกสงของทคนเคยได

การจาแนกแยกแยะส

- สามารถแยกสได

การจาแนกแยกแยะขนาด

- สามารถแยกขนาดไดถกตอง

การจาแนกแยกแยะรปทรง

- สามารถแยกรปทรงได

การจาแนกแยกแยะอณหภม

- สามารถรบรอณหภมรอน – เยน

การจาแนกแยกแยะพนผว

- สามารถรบรพนผวท ขรขระ กบ ผวเรยบ

การจบคสงของทคนเคย

- สามารถจบคสงของทคนเคย

การจบคส - สามารถจบคสได

การจบคขนาด - สามารถจบคขนาดทเทากนได

การจบครปทรง - สามารถจบครปทรงทเหมอนกนได

Page 93: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

แบบประเมนความสามารถพนฐาน สาหรบเดก อายตงแต 4 ป ขนไป 1. ทกษะกลามเนอมดใหญ

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. การนง การนงบนพน - สามารถนงทรงตวโดยอสระและมนคง

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

การนงบนเกาอ - สามารถนงทรงตวโดยอสระและมนคง

- สามารถเปลยนทาเพอเตรยมยน

2. การยน การยน - สามารถยนทรงตวไดเองอยางมนคง

3. การเดน การเดนโดยอสระ

- สามารถเดนไดดวยตนเองโดยไมมผชวยหรอเครองชวย

การเดนขน - ลงบนได

- สามารถเดนขน-ลงบนไดโดยมการพกเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

- สามารถเดนขน-ลงบนไดโดยมการสลบเทาและจบราวบนไดหรอมคนชวยจบมอ

4. การวง

การวง - สามารถวงไปในทศทางตาง ๆ

- สามารถวงผานสงกดขวางได

2. ทกษะกลามเนอมดเลก

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. การมอง การมอง - สามารถสบตากบผอน

- สามารถมองสงของทอยตรงหนาและรบรรายละเอยด

- สามารถมองวตถดานขางซาย - ขวาและรบรรายละเอยด

- สามารถมองวตถดานบน – ลางและรบรรายละเอยด

2. การใชมอ การใชมอในการกาหรอจบวตถ การ นา วตถ ไป การปลอยวตถ

- สามารถจบวตถหรอสงของไดอยางถกวธ

- สามารถใชนวหวแมมอรวมกบนวอน ๆ การหยบดวยปลายนว

- สามารถนาและปลอยวตถไปยงจดหมายทตองการ

Page 94: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

3. การประสานสมพนธระหวางตากบมอ

ประสานสมพนธระหวางตากบมอ

- สามารถใชตาประสานสมพนธกบมอในการทากจกรรมทซบซอน

4. ทกษะการเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด

การเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด

- สามารถควบคมรมฝปากไดอยางปกต

3. ทกษะการชวยเหลอตนเองในชวตประจาวน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. การชวยเหลอตนเองในการ ปฎบตกจวตรประจาวนพนฐาน

การดม - สามารถดมนมหรอนาไดดวยตนเอง

การรบประทานอาหาร

- สามารถรบประทานอาหารไดดวยตนเองอยางถกวธ

การแตงกาย - สามารถแตงกายอยางถกตามกาลเทศะ

การขบถาย - สามารถขบถายไดดวยตนเอง

การทาความสะอาดรางกาย

- สามารถทาความสะอาดรางกาย ไดดวยตนเอง

การดแลอนามยสวนบคคล

- สามารถจดการ ดแลสขภาพสวนตนไดถกสขลกษณะ

กจวตรประจาวนอน ๆ

การชวยเหลองานบาน

- รบผดชอบงานบานงายๆได

การเดนทางไปในทตางๆ

- สามารถการเดนทางไปในทตางๆ ไดดวย ตนเอง

การซอของ - สามารถซอของ ไดดวยตนเอง

การใชบรการสาธารณะ

- สามารถใชบรการสาธารณะไดดวยตนเอง

Page 95: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

4. การรบรและการแสดงออกทางภาษา

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. การรบรและเขาใจภาษา

การรบรเสยง - สามารถรบรแหลงของเสยงและตอบสนองไดอยางเหมาะสม

การรบรสหนา ทาทาง

- สามารถเขาใจภาษาทาทางทผอนแสดงและตอบสนองไดอยางเหมาะสม

การรบรคาพด - สามารถตอบสนองตอคาพดของผอนไดอยางเหมาะสม

2. การแสดงออกทางภาษา

การแสดงสหนาทาทาง

- สามารถแสดงสหนาหรอทาทาง สอใหผอนเขาใจไดอยางเหมาะสม

การสอสารโดยการใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณ

- สามารถสอสารโดยการใชรปภาพ สญญาณ สญลกษณไดอยางเหมาะสม

การพด - สามารถแสดงออกโดยการพดเปนคา หรอประโยคไดอยางเหมาะสม

5. ทกษะทางสงคม

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

การปฏบตตนในสงคม

การแสดงความตองการ

- สามารถรองขอในสงทตองการ หรอปฎเสธในสงทไมตองการ

การมปฎสมพนธกบผอน

- สามารถแสดงการทกทายกบผอนไดอยาง เหมาะสมกบวยและสถานการณ

- สามารถแสดงการขอโทษ ขอบคณไดอยาง เหมาะสมกบวยและสถานการณ

การเลน - สามารถเลนกบผอนไดอยางเหมาะสม

- สามารถเลนกบผอนไดตามกตกา

การปฎบตตามกตกาของสงคม

- สามารถปฎบตตามกตกาของสงคมไดอยาง เหมาะสม

Page 96: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

6. ทกษะดานสตปญญาและเตรยมความพรอมทางวชาการ

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

1. พฒนาทกษะความคดรวบยอด

เกยวกบตนเอง - สามารถบอกชอและหนาทของอวยวะตาง ๆได

การจาแนกเกยวกบบคคล

- สามารถบอกชอบคคลทคนเคยได

การจาแนกเสยงบคคลทคนเคย

- สามารถบอกเสยงบคคลทคนเคย

การจาแนกสงของทคนเคย

- สามารถจาแนกและบอกชอเกยวกบสงของท คนเคย

การจาแนกส - สามารถจาแนกและบอกชอสตาง ๆได

การจาแนกขนาด - สามารถจาแนกและบอกขนาดของวตถตาง ๆ ได

การจาแนกรปทรง - สามารถจาแนกรปทรง

การเปรยบเทยบขนาด

- สามารถเปรยบเทยบขนาดได

การเปรยบเทยบ นาหนก

- สามารถเปรยบเทยบนาหนกได

การเปรยบเทยบอณหภม

- สามารถเปรยบเทยบอณหภมได

การเปรยบเทยบจานวน

- สามารถเปรยบเทยบจานวนได

การเปรยบเทยบ พนผว

- สามารถเปรยบเทยบพนผวได

การจบคสงของ - สามารถจบคสงของ

การจบครปภาพ - สามารถจบครปภาพได

การจบคสญลกษณ - สามารถจบจบคสญลกษณ

การจดหมวดหมคนสตว ,สงของ,พช

- สามารถจดหมวดหม คนสตว ,สงของ,พช ได

ความสมพนธของสงตาง ๆ

- สามารถใชสงของไดอยางสมพนธกนและเหมาะสมกบหนาท

2. ทกษะการเตรยมความพรอมการอาน

การเตรยมความพรอมการอาน

- สามารถจาแนกพยญชนะ – สระ วรรณยกต

- สามารถออกเสยงพยญชนะ – สระ วรรณยกต

- สามารถอานพยญชนะ – สระ วรรณยกต

Page 97: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

ทกษะ เนอหา พฒนาการทคาดหวง

ระดบความสามารถ ทาไดเอง

ทาได แตตอง

ชวยเหลอ

ทาไมได

- สามารถอานภาษาองกฤษ

3. การเตรยมความพรอมการเขยน

การเตรยมความพรอมการเขยน

- สามารถเขยนเสนพนฐานได

- สามารถเขยนพยญชนะ - สระ

- สามารถเขยนภาษาองกฤษ

4. การเตรยมความพรอมทางคณตศาสตร

การเตรยมความพรอมทางคณตศาสตร

- สามารถนบจานวนนบได

- สามารถรคาของจานวนนบได

- สามารถอานสญลกษณตวเลขได

- สามารถเขยนตวเลขได

- สามารถบวก ลบ คณและหารงายๆได

5. การเขาใจ วเคราะหและแกไขปญหา

การเขาใจ วเคราะหและแกไขปญหา

- สามารถแกไขปญหาในชวตประจาวนได

Page 98: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

แผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (Individualized Education Program : IEP )

กอนการศกษาขนพนฐาน

ระดบการศกษาขนพนฐาน ชอสถานศกษา.............................................. ระดบ..........................สงกด......................................... เรมใชแผนวนท..............................................สนสดแผนวนท........................................................... 1. ขอมลทวไป ชอ- ชอสกล................................................................................ เลขประจาตวประชาชน ............................................................ การจดทะเบยนคนพการ ไมจด ยงไมจด จดแลว ทะเบยนเลขท .............................. วน/เดอน/ปเกด.................................อาย........ ป............ เดอน.............. ศาสนา.................... ประเภทความพการ................................................ลกษณะ................................................... ชอ-ชอสกลบดา................................................................................ ชอ-ชอสกลมารดา............................................................................ ชอ-ชอสกลผปกครอง...................................................................... ทอยผปกครองทตดตอได บานเลขท............... ซอย........ หมท......... ชอหมบาน............... ตาบล................อาเภอ ......................จงหวด...........................รหสไปรษณย..................... โทรศพท ................................... 2. ขอมลดานการศกษา ไมเคยไดรบการศกษาบรการทางการศกษา เคยไดรบการศกษาบรการทางการศกษา

ศนยการศกษาพเศษ ....................................... ระดบ.............................. พ.ศ. .............. โรงเรยนเฉพาะความพการ............................. ระดบ.............................. พ.ศ................... โรงเรยนเรยนรวม........................................... ระดบ.............................. พ.ศ. .................

การศกษาดานอาชพ........................................ ระดบ.............................. พ.ศ. ................ การศกษานอกระบบ....................................... ระดบ.............................. พ.ศ. ................. การศกษาตามอธยาศย..................................... ระดบ.............................. พ.ศ. ................ อนๆ................................................................ ระดบ.............................. พ.ศ. .................

Page 99: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

3. การวางแผนการจดการศกษา

ระดบความสามารถในปจจบน เปาหมายระยะยาว 1 ป จดประสงคเชงพฤตกรรม

(เปาหมายระยะสน) การประเมนผล ผรบผดชอบ

Page 100: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

4.ความตองการสงอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษา

รายการ

รหส

สงทมอยแลว สงทตองการ จานวนเงนทขออดหนน

เหตผลและความจาเปน

ผประเมน ผจดหา วธการ ผจดหา วธการ

1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 รวมรายการทขอรบการอดหนน รายการ รวมจานวนเงนทขอรบการอดหนน บาท ( ) หมายเหต ผจดหา (1) ผปกครอง (2) สถานศกษา (3) สถานพยาบาทอนๆ วธการ (1) ขอรบเงนอดหนน (2) ขอยม (3) ขอยมเงน

Page 101: หลักการ · ที่ ทักษะ เนื้อหา เวลา 3. การช วยเหลือตนเองใน ชีวิตประจําวัน

5. คณะกรรมการจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ชอ ตาแหนง ลายมอชอ 5.1 ....................................... ผบรหารสถานศกษา .......................................... 5.2 ....................................... บดา/มารดา/ผปกครอง .......................................... 5.3 ....................................... ครประจาชน .......................................... 5.4 ....................................... ครประจาชน .......................................... 5.5 ....................................... ครประจาชน .......................................... 5.6 ....................................... ครประจาชน .......................................... 5.7 ....................................... ครประจาชน .......................................... ประชมวนท.....................เดอน...............................พ.ศ. ........................ 6. ความเหนของบดา มารดา หรอผปกครอง การจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ฉบบน ขาพเจา เหนดวย ไมเหนดวย เหตผล............................................................. ลงชอ.............................................. (.............................................) บดา มารดา หรอผปกครอง วนท....... เดอน.....................พ.ศ..............