62

แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย
Page 2: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทาง การจดทารายงานการควบคมภายใน

กรมสงเสรมการเกษตร

กนยายน 2556

ตามแนวทางการจดวางระบบการควบคมภายใน และประเมนผลการควบคมภายในของสานกงานการตรวจเงนแผนดน

Page 3: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

คานา

สานกงานการตรวจเงนแผนดน ไดจดทาแนวทางการจดวางระบบการควบคมภายในและการประเมนผลการควบคมภายใน ตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกาหนดมาตรฐาน การควบคมภายใน พ.ศ. 2544 เพอใหหนวยรบตรวจสามารถนาไปประยกตใชไดจรงตามความเหมาะสม อนจะเปนประโยชนตอการพฒนาระบบการควบคมภายในของหนวยรบตรวจ

กรมสงเสรมการเกษตร จงจดทาแนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตรขน โดยยดแนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในตามทสานกงานการตรวจเงนแผนดนและกระทรวงเกษตรและสหกรณกาหนดไว เพอใหหนวยงานในสงกด ผบรหารทกระดบ คณะทางาน และเจาหนาทระดบปฏบต ไดเขาใจและสามารถขบเคลอนนาไปสการปฏบตไดจรง เกยวกบกรอบแนวคดมาตรฐานการควบคมภายใน การประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายใน ตลอดจนกรอบระยะเวลาการสงรายงานในระดบสวนงานยอยและระดบหนวยรบตรวจ

กรมสงเสรมการเกษตร หวงเปนอยางยงวาเอกสารฉบบน จะสามารถลดปญหาในการจดทารายงานการควบคมภายในลงได อนจะเปนประโยชนตอการพฒนาระบบการควบคมภายในของหนวยงานตอไป

กรมสงเสรมการเกษตร กนยายน 2556

Page 4: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

สารบญ

หนา

นยามศพทเฉพาะ ก

สวนท 1 กรอบแนวคดและมาตรฐานการควบคมภายใน ๑ 1. ความหมาย 1 2. วตถประสงคของการควบคมภายใน 1 3. แนวคดของการควบคมภายใน 1 4. การจดวางระบบการควบคมภายใน 2 5. มาตรฐานการควบคมภายใน 2

สวนท 2 การประเมนผลการควบคมภายใน ๕ ขนตอนการประเมนผลการควบคมภายใน 5

1. กาหนดผรบผดชอบ 6 2. กาหนดขอบเขตและวตถประสงคของการประเมน ๗ 3. การคดเลอกกระบวนงานหลกทมความสาคญ ๙ ๔. การประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายใน 10

1) ระดบสวนงานยอย 10 2) ระดบหนวยรบตรวจ 15 ๕. กรอบระยะเวลาการสงรายงาน ๑๙ 1) ระดบสวนงานยอย ๑๙ 2) ระดบหนวยรบตรวจ 2๐

ผงขนตอนการประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายใน ๒๑ ระดบสวนงานยอยและระดบหนวยรบตรวจ

สวนท 3 แผนการดาเนนงานการควบคมภายใน 2๒

เอกสารอางอง 2๓

ภาคผนวก 2๔ - แบบแนวทางการคดเลอกกระบวนงานหลกทมความสาคญ - แบบรายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอย - แบบรายงานการควบคมภายในระดบหนวยรบตรวจ - แบบรายงานการควบคมภายในของผตรวจสอบภายใน

Page 5: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

 ก  แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร

นยามศพทเฉพาะ

หนวยรบตรวจ หมายถง องคกรหรอหนวยงานทเปนหนวยรบตรวจตามคานยาม ในระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการ กาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. ๒๕๔๔ ในทน หมายถงกรมสงเสรมการเกษตร สวนงานยอย หมายถง สวนงานภายใตหนวยรบตรวจ ซงอาจใชชอ “กจกรรม” หรออาจเรยกชออยางอน เชน สานก กอง ฝาย หรอแผนก ท ยอยมาจากหนวยรบตรวจ ท งนขนอย กบลกษณะ โครงสรางหนวยรบตรวจนน ๆ ในทน หมายถงสานก/กอง/ เขต/ศนย/จงหวด เจาหนาทระดบอาวโส หมายถง ผบรหารระดบสงหรอผเชยวชาญ/ทปรกษา ทมความร

ความชานาญเรองการควบคมภายในและไดรบมอบหมายให อานวยการและประสานการประเมนผลการควบคมภายใน ตดตามการประเมนผล สรปภาพรวมและจดทารายงาน ระดบหนวยรบตรวจ ในทน หมายถงรองอธบดกรมสงเสรม การเกษตรฝายบรหาร

ฝายบรหาร หมายถง ผบรหารระดบสงและระดบรองลงมาทกระดบ หวหนาสวนงานยอย หมายถง ตาแหนงสงสดของสวนงานยอย ททาหนาทบรหารหรอ ควบคมงานของสวนงานยอย ในทน หมายถงผอานวยการ สานก/กอง/เขต/ศนย/เกษตรจงหวด การควบคม หมายถง วธการทนามาใชเพอใหมนใจวาการปฏบตงานจะบรรล

ผลสาเรจตามวตถประสงค ระบบการควบคมภายใน หมายถง การควบคมทออกแบบใหมการเชอมโยงซงกนและกนไว

ในกระบวนการของกจกรรม/การปฏบตงานตงแตตนจนจบ โครงสรางการควบคมภายใน หมายถง การออกแบบการควบคมโดยพจารณาจากความสมพนธ

ของทรพยากรตาง ๆ กระบวนการทางาน กระบวนการ บรหารภายในองคกรนน ๆ

Page 6: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

 ข  แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร

การจดวางระบบการ หมายถง การกาหนดหรอออกแบบวธการควบคมและนามาใชควบคมภายใน เพอใหเกดความมนใจวาการปฏบตงานเปนไปอยางม ระเบยบและมประสทธภาพ การตดตามผลในระหวางการ หมายถง การตดตามการปฏบตตามวธการควบคมในระหวางการ ปฏบตงาน (Ongoing Monitoring) ปฏบตงานอาจเรยกวาการตดตามผลอยางตอเนอง หรอ การประเมนผลแบบตอเนอง การประเมนผลเปนรายครง หมายถง การประเมนทมวตถประสงคมงเนนไปทประสทธผล (Separate Evaluations) ของการควบคม ณ ชวงเวลาใดเวลาหนงทกาหนด โดย ขอบเขตและความถในการประเมนรายครงขนอยกบการ ประเมนความเสยงและประสทธผลของวธการตดตามผล อยางตอเนองเปนหลก

Page 7: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 1  

สวนท 1 กรอบแนวคดและมาตรฐานการควบคมภายใน

สานกงานการตรวจเงนแผนดนไดกลาวถงกรอบแนวคดและมาตรฐานการควบคมภายใน ไวในหนงสอแนวทางการจดวางระบบการควบคมภายในและการประเมนผลการควบคมภายใน (ไมปรากฎปทพมพ) ดงน

1. ความหมาย การควบคมภายใน หมายถง กระบวนการทผกากบดแลฝายบรหารและบคลากรทกระดบ

ของหนวยรบตรวจกาหนดใหมขน เพอใหมความมนใจอยางสมเหตสมผลวาการดาเนนงานจะบรรลผลสาเรจ ตามวตถประสงค

2. วตถประสงคของการควบคมภายใน 2.1) การดาเนนงาน (Operation : O) หมายถง การบรหารจดการ การใชทรพยากรใหเปนไป

อยางมประสทธภาพและประสทธผล รวมถงการดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล การสนเปลองหรอการทจรตของหนวยรบตรวจ

2.2) การรายงานทางการเงน (Financial : F) หมายถง รายงานทางการเงนทจดทาขนเพอใชภายในและภายนอกหนวยรบตรวจ เปนไปอยางถกตอง เชอถอได และทนเวลา

2.3) การปฏบตตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของ (Compliance : C) ไดแก การปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ หรอมตคณะรฐมนตรทเกยวของกบการดาเนนงานของหนวยรบตรวจ รวมทงการปฏบตตามนโยบาย และวธการปฏบตงานทองคกรไดกาหนดขน

3. แนวคดของการควบคมภายใน 3.1) การควบคมภายในเปนกระบวนการทรวมไวหรอเปนสวนหนงในการปฏบตงานตามปกต

ทมการปฏบตอยางตอเนอง ซงกาหนดไวในกระบวนการปฏบตงาน (Built in) ประจาวนตามปกตของ หนวยรบตรวจ ดงนน ฝายบรหารจงควรนาการควบคมภายในมาใชโดยรวมเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารงาน ซงไดแก การวางแผน การดาเนนการ และการตดตามผล

3.2) การควบคมภายในเกดขนไดโดยบคลากรของหนวยรบตรวจ บคลากรทกระดบเปนผมบทบาทสาคญในการใหความสนบสนนระบบการควบคมภายในของหนวยรบตรวจใหมประสทธผล ผบรหาร เปนผรบผดชอบในการกาหนด สวนบคลากรอนของหนวยรบตรวจมหนาทรบผดชอบโดยการปฏบตตาม ระบบการควบคมภายในทฝายบรหารกาหนดขน

3.3) การควบคมภายในใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวาการปฏบตงานจะบรรลผลสาเรจตามวตถประสงคทกาหนด ถงแมวาการควบคมภายในจะออกแบบไวใหมประสทธผลเพยงใดกตาม กไมสามารถใหความมนใจวาจะทาใหการดาเนนงานบรรลผลสาเรจตามวตถประสงคไดอยางสมบรณตามท ตงใจไว ทงนเพราะการควบคมภายในมขอจากด เชน โอกาสทจะเกดขอผดพลาดจากบคลากร เนองจาก

Page 8: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 2  

ความไมระมดระวง ไมเขาใจคาสง หรอการใชดลยพนจผดพลาด การสมรรวมคดกน การปฏบตผดกฎหมายระเบยบและกฎเกณฑทกาหนดไว ทสาคญทสด คอ การทผบรหารหลกเลยงขนตอนของระบบการควบคม ภายในหรอใชอานาจในทางทผด นอกจากนการวางระบบการควบคมภายในจะตองคานงถงตนทนและผลประโยชนทเกยวของกนวา ผลประโยชนทไดรบจากการควบคมภายในจะคมคากบตนทนทเกดขน

4. การจดวางระบบการควบคมภายใน การจดวางระบบการควบคมภายใน ควรเลอกใชใหเหมาะสมกบลกษณะ ขนาดของหนวยงาน

ในความรบผดชอบ ซงหนวยงานภาครฐตางๆ ในปจจบนสวนใหญมการควบคมภายในอยแลว การกาหนดหรอออกแบบการควบคม โดยทวไปจะใชวธปรบปรงการควบคมทมอยแลว

4.1) การกาหนดหรอออกแบบระบบการควบคมภายในทมประสทธผล 1) กาหนดวตถประสงค 2) คนหาความเสยงทมนยสาคญ 3) พจารณากจกรรมการควบคมทมอยแลววาสามารถทจะปองกนหรอลดความเสยงได

ในระดบใด 4) ระบกจกรรมการควบคมใหมเพอปองกนความเสยงหรอลดความเสยงทเหลอใหอยใน

ระดบทยอมรบได 5) ประมาณการตนทนทตองใชของการดาเนนกจกรรมซงตองไมสงกวาประโยชนทไดรบ 6) จดทาแผนการดาเนนกจกรรมควบคม 7) ดาเนนกจกรรมควบคมและตดตามผล

4.2) แนวทางการกาหนดหรอออกแบบระบบการควบคมภายใน หนวยรบตรวจทาความเขาใจโครงสรางองคกร ภาระหนาทและวตถประสงคของสวนงานยอย

ตามโครงสรางองคกร แลวจงกาหนดงานในความรบผดชอบออกเปนกจกรรม โดยพจารณาจากกระบวนงาน ทปฏบตอยในแตละสวนงานยอย โดยมวธในการออกแบบระบบการควบคมภายใน จาก 2 วธ

1) วธทวไป โดยเปนการควบคมสาหรบงาน/กจกรรมทวไป เชน การบรหารงานนโยบาย การแบงแยกหนาทความรบผดชอบ ซงสามารถเลอกจากรายการควบคมทวไป เชน แบบสอบถามการควบคมภายใน เปนตน

2) วธเฉพาะ โดยเปนการควบคมจากการออกแบบโดยเฉพาะสาหรบงาน/กจกรรม ทแตกตางจากงาน/กจกรรมทวไป โดยทง 2 วธ ตองเขาใจกระบวนงานของกจกรรมนนเปนอยางด โดยจดทาแผนผงกระบวนงานแลวพจารณา วาการควบคมภายในทดมอะไรบาง ทสามารถปองกนหรอลดความเสยงในแตละขนตอนตามแผนผง กระบวนงาน เพอใหการดาเนนงานตามกจกรรมนนบรรลวตถประสงค

5. มาตรฐานการควบคมภายใน ประกอบดวย 5 องคประกอบ ไดแก 5.1) สภาพแวดลอมการควบคม หมายถง ปจจยตางๆ ซงสงเสรมใหองคประกอบการควบคม

ภายในอนๆ มประสทธผลในหนวยรบตรวจ หรอทาใหการควบคมทมอยมประสทธผลยงขน หรอทาให

Page 9: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 3  

บคลากรใหความสาคญกบการควบคมมากขน ในกรณตรงขามสภาพแวดลอมของการควบคมทไมมประสทธผล อาจทาใหองคประกอบการควบคมอนๆ มประสทธผลลดลง สภาพแวดลอมของการควบคมภายในสะทอนใหเหนทศนคต และการรบรถงความสาคญของการควบคมภายในของบคลากรระดบตางๆ ในหนวยรบตรวจ

1) ปรชญาและรปแบบการบรหาร 2) ความซอสตยและจรยธรรม 3) ความร ทกษะ และความสามารถของบคลากร 4) โครงสรางองคกร 5) การมอบอานาจและหนาทความรบผดชอบ 6) นโยบายวธบรหารดานบคลากร 7) กลไกการตดตามการตรวจสอบการปฏบตงาน

5.2) การประเมนความเสยง หมายถง กระบวนการทสาคญทใชในการระบและวเคราะห ความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของหนวยรบตรวจ รวมทงการคนหาและนาเอาวธการ ควบคม เพอปองกนหรอลดความเสยงมาใชใหเกดประสทธภาพและประสทธผลตอหนวยรบตรวจ

การประเมนความเสยง ประกอบดวย การระบปจจยเสยง และวเคราะหความเสยงอยางเปน ระบบในการตดสนใจ รวมถงการจดลาดบความสาคญวาเหตการณใดหรอเงอนไขอยางใดทจะมผลกระทบ ตอการไมบรรลวตถประสงคของหนวยงาน โดยการวเคราะหระดบความเสยงจากการประเมนโอกาสทจะเกดขนและผลกระทบทไดรบ และกาหนดวธการจดการความเสยง

๑) ประเภทของความเสยง แบงออกเปน 4 ประเภท คอ - ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk) - ความเสยงในการดาเนนงาน (Operational Risk) - ความเสยงดานการเงน (Financial Risk) - ความเสยงดานการปฏบตตามกฎระเบยบ ขอบงคบ (Compliance Risk) ๒) การจดการความเสยง การปองกนหรอลดความเสยงสามารถจดการไดโดย - การหลกเลยง (Avoiding) คอ การหยดดาเนนการหรอหลกเลยงการดาเนนการ หรอ

หลกเลยงเหตการณทกอใหเกดความเสยง - การแบงความรบผดชอบ (Sharing) คอ การแบงความรบผดชอบใหผอนเขามามสวน

ชวยจดการกบความเสยง เชน การทาประกน การใชบรการจากภายนอก (Outsource) - การลด (Reducing) คอ การควบคมเพอลดโอกาสทจะเกดความเสยง หรอลดผลกระทบ

จากความเสยง - การยอมรบ (Accepting) คอ การยอมรบความเสยงนน เนองจากไดลดความเสยง

ลงจนเปนทนาพอใจแลว หรอคาใชจายในการลดความเสยงสงและไมคมคาทจะดาเนนการ 5.3) กจกรรมการควบคม กจกรรมควบคม หมายถง นโยบายและระเบยบ วธปฏบต รวมถงมาตรการตางๆ ทฝายบรหาร

กาหนดขนเพอใหบคลากรนาไปปฏบตเพอลดหรอควบคมความเสยงและไดรบการสนองตอบโดยมการปฏบต ตามตวอยางกจกรรมการควบคม เชน การสอบทานงาน การดแลปองกนทรพยสน และการแบงแยกหนาท เปนตน

Page 10: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 4  

5.4) สารสนเทศและการสอสาร สารสนเทศ หมายถง ขอมลทไดผานการประมวลผลและถกจดใหอยในรปทมความหมายและ

เปนประโยชนตอการใชงาน การสอสาร หมายถง การแลกเปลยนขอมลขาวสารระหวางบคลากร ทงภายในและภายนอก

หนวยรบตรวจ ซงอาจใชคนหรอใชสอในการตดตอสอสารกได เพอใหบรรลวตถประสงคทตองการ 5.5) การตดตามและประเมนผล หมายถง กระบวนการประเมนคณภาพการปฏบตงานและ

ประเมนประสทธผลของการควบคมภายในทกาหนดไวอยางตอเนองและสมาเสมอ เพอใหเกดความมนใจวา ระบบการควบคมภายในทกาหนดไวมความเพยงพอและเหมาะสม มการปฏบตตามระบบการควบคมภายใน จรง ขอบกพรองทพบไดรบการแกไขอยางเหมาะสม และทนเวลา

Page 11: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 5  

สวนท 2 การประเมนผลการควบคมภายใน

ระบบการควบคมภายในถงแมจะกาหนดไวอยางดเพยงใด เมอระยะเวลาผานไป ความมประสทธภาพและประสทธผลของมาตรการควบคมดานตาง ๆ ทกาหนดไวอาจเปลยนแปลงไป เนองจากสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกหนวยรบตรวจเปลยนแปลงไป เชน มการเปลยนแปลงผบรหารระดบสง เปลยนแปลงกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ เปนตน การตดตามประเมนผลการควบคมภายในจะทาใหเกดความมนใจวาระบบการควบคมทมอยยงคงสามารถปองกนหรอลดความเสยงตามสถานการณทเปลยนแปลง ใหอยในระดบทยอมรบได หรอจาเปนตองปรบปรงใหทนสมยอยเสมอตามสถานการณทเปลยนแปลงไป

การตดตามประเมนผล ตามทกาหนดในมาตรฐานการควบคมภายในทาได ๒ ลกษณะ คอ ตดตาม ผลการควบคมในระหวางการปฏบตงานหรอการตดตามประเมนผลอยางตอเนองและการประเมนผลการควบคมเปนรายครง

การตดตามผลในระหวางการปฏบตงาน เปนกจกรรมทรวมอยในการบรหารจดการและการ ควบคมดแลการปฏบตงานตามปกตประจาวนของแตละสวนงานยอยภายในหนวยรบตรวจ ทฝายบรหารและ บคลากรทกระดบตองมความรบผดชอบรวมกนในการจดใหมกจกรรมการตดตามประเมนผลการควบคมภายในของสวนงานยอยทตนเองรบผดชอบ

การประเมนผลเปนรายครง เนนทประสทธผลของการควบคมภายในโดยตรง ณ เวลาใดเวลาหนง เครองมอการประเมนผลมหลายอยาง เชน ตารางกจกรรมทควรปฏบต (Checklists) แบบสอบถาม การควบคมภายใน (Internal Control Questionnaires) ผงแสดงขนตอนการปฏบตงาน (Flowcharts) เทคนคการประเมนการควบคมดวยตนเอง (Control Self Assessment) ทงน ผประเมนจะตองใชวธการ ประเมนและเครองมอการประเมนทเหมาะสมทสดกบหนวยรบตรวจ

ขนตอนการประเมนผลการควบคมภายใน ประกอบดวย 5 ขนตอน ไดแก 1. กาหนดผรบผดชอบ 2. กาหนดขอบเขตและวตถประสงคของการประเมน 3. การคดเลอกกระบวนงานหลกทมความสาคญ 4. การประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายใน 5. กรอบระยะเวลาการสงรายงาน โดยทง 5 ขนตอน มรายละเอยดดงตอไปน

Page 12: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 6  

1. กาหนดผรบผดชอบ กาหนดและแตงตงผรบผดชอบบคคลใดบคคลหนงหรอคณะทางาน และหนาทความรบผดชอบ

ใหชดเจนและเปนทางการ เพอทาหนาทในการประเมนผลการควบคมภายในระดบหนวยรบตรวจ โดยใหหนวยงานระดบกอง/สานก ทาหนาทในการประเมนผลการควบคมภายในระดบสวนงานยอย และใหผตรวจสอบภายในทาหนาท สอบทานการประเมนของฝายบรหารวาระบบการควบคมภายในของหนวยรบตรวจ มความเพยงพอและมประสทธผลหรอไม

กรมสงเสรมการเกษตร กาหนดผรบผดชอบในการประเมนผลแตละระดบ เพอเปนกลไกสนบสนนการดาเนนงานการควบคมภายในและการจดทารายงาน ดงน

๑) คณะกรรมการ/คณะทางานดานการควบคมภายใน ๑.๑) ระดบหนวยรบตรวจ (ระดบสวนราชการ) รบผดชอบโดยคณะทางานในระดบหนวยรบตรวจ โดยมรองหวหนาสวนราชการหรอ

ผบรหารทไดรบมอบหมายเปนประธาน ผแทนหนวยงานในสงกดสวนราชการเปนคณะทางาน และเจาหนาท ทไดรบมอบหมายเปนเลขานการ ทาหนาทอานวยการและประสานการประเมนผลการควบคมภายใน ทบทวนและปรบปรงระบบการควบคมภายใน จดทาแผนปฏบตงาน ประเมนผลและประสานสวนงานยอยเพอตดตาม การประเมนผลและปรบปรงแกไขวธการควบคมภายใน พจารณาความเสยงทสวนงานยอยไมสามารถควบคมได หรอความเสยงทเกดขนในภาพรวมของหนวยรบตรวจ และเลอกหรอคนหาวธการควบคมทเหมาะสม เพอนาเสนอฝายบรหารพจารณาสงการ รวบรวมและจดทารายงานสรปผลการประเมนระดบหนวยรบตรวจเสนอตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ และคณะกรรมการตรวจสอบและประเมนผลประจากระทรวงเกษตรและสหกรณ

๑.๒) ระดบสวนงานยอย (ระดบสานก/กอง/เขต/ศนย/จงหวด) รบผดชอบโดยคณะทางานในระดบสวนงานยอย โดยมผอานวยการ สานก/กอง/เขต/ศนย/

เกษตรจงหวดเปนประธาน ผแทนกลม/ฝายในสงกดหนวยงานเปนคณะทางาน และเจาหนาททไดรบมอบหมายเปนเลขานการทาหนาทวเคราะห ประเมนความเสยง ระบปจจยเสยง และจดลาดบความสาคญของปจจยเสยง เสนอกจกรรมปรบปรงการควบคม ดาเนนการเกยวกบการควบคมภายใน และตดตามประเมนผลและจดทารายงานผลการควบคมภายใน

2) บทบาทและความรบผดชอบของผบรหาร 2.1) ผบรหารระดบสง การจดใหมการควบคมภายในขนในองคกร เปนหนาทความรบผดชอบโดยตรงของผบรหาร

โดยผบรหารตองกาหนดบทบาทในการปฏบตตนใหเปนตวอยางทด เพอสะทอนใหเหนถงความซอสตย และจรยธรรมของผบรหารมากกวาใครๆ ในองคกร และสรางสภาพแวดลอมของการควบคมทดขน การจดใหมการควบคมภายในน จะครอบคลมทกองคประกอบตามมาตรฐานการควบคมภายใน

Page 13: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 7  

2.2) ผบรหารระดบกลาง หมายถง ผ อานวยการสานก/กอง/เขต/ศนย/เกษตรจงหวด ผ อานวยการ/หวหนา

หนวยงานยอยภายใตสานก/กอง มหนาทและความรบผดชอบเชนเดยวกบผบรหารระดบสง แตเปนขอบเขต ทแคบกวา คอ มหนาททงการจดใหมการควบคมภายใน ประเมนประสทธผล ปรบปรงเปลยนแปลงใหมความรดกมอยเสมอ สอบทานใหมการปฏบตตามระบบ และมาตรการควบคมภายในทใชในหนวยงาน รวมถงการปลกฝงใหผใตบงคบบญชามวนยและจตสานกทดในสวนทเกยวกบการควบคมภายใน

3) บทบาทและความรบผดชอบของผตรวจสอบภายใน ผตรวจสอบภายในมหนาทและความรบผดชอบโดยตรงในเรองของการควบคมภายใน โดย

ลกษณะงานตรวจสอบภายในเองกถอวาเปนมาตรการควบคมภายในอยางหนง ซงมความสาคญมาก เพราะ เปนมาตรการควบคมภายในซงทาหนาทตรวจสอบ และประเมนความมประสทธผลของมาตรการควบคม ภายในอนๆ อกชนหนง ผตรวจสอบภายในจะใหขอเสนอแนะตอผบรหารเกยวกบมาตรการควบคมภายในขององคกร

4) บทบาทและความรบผดชอบของเจาหนาทระดบปฏบต เจาหนาทในระดบปฏบต มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการควบคมภายใน โดยจะตองสนใจ

ศกษาใหทราบวา มาตรการและระบบการควบคมภายในทตนปฏบตหนาทอยนนมกาหนดไวอยางไรบาง และจะตองเอาใจใสปฏบตตามมาตรการและระบบเหลานน เพอใหการควบคมเกดประสทธผล และหากทราบวา ขนตอนการปฏบตงานในขนตอนใดทมจดออนของระบบการควบคมภายใน ควรแจงใหผบงคบบญชาทราบเพอใหพจารณาและสงการแกไขปรบปรงใหเกดความรดกมยงขนตอไป

2. กาหนดขอบเขตและวตถประสงคของการประเมน กรมสงเสรมการเกษตร ไดกาหนดขอบเขตการควบคมภายใน โดยแยกตามความเสยงทประเมนได

เปน 6 ดาน ดงน 1) การควบคมดานการจดการ (งานตามภารกจหนาทหลกทรบผดชอบ) เปนการดาเนนการเกยวกบการวางแผนและการดาเนนงานตามแผนงาน/โครงการ การจด

องคกร เพอรองรบภารกจ การกากบและควบคมงาน โดยเปนการควบคมกระบวนการสาคญททาให สามารถดาเนนงานและบรหารจดการงาน เพอตอบสนองภารกจหลกของกรมสงเสรมการเกษตร

วตถประสงค - เพอใหการกาหนดนโยบาย เปาหมาย และวตถประสงค และภารกจของกรมสงเสรมการเกษตร

ทกาหนดไว มการปฏบตตามและมการวางแผนการดาเนนงานทเหมาะสม - เพอใหการปฏบตงานเปนไปตามแผนงานทวางไว และบรรลวตถประสงคขององคกร - เพอใหการจดโครงสรางภายในองคกรมความเหมาะสมกบภารกจ 2) การควบคมดานงบประมาณ

เปนการดาเนนการเกยวกบการตงงบประมาณ (จดทาคาของบประมาณ) การบรหารและควบคมงบประมาณ (การใชจายงบประมาณ) เพอใหเกดประสทธภาพ และประสทธผลในการปฏบตงาน

Page 14: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 8  

วตถประสงค - เพอใหการวางแผนและการกาหนดวงเงนงบประมาณประจาปสอดคลองกบภารกจ วตถประสงคและแผนงานของสวนราชการ - เพอใหการใชจายงบประมาณเปนไปอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และสามารถ บรรลเปาหมายของสวนราชการ 3) การควบคมดานบรหารทรพยากรบคคล (งานบรหารและพฒนาบคลากร)

ดาเนนการเกยวกบการวางแผนอตรากาลงคน การสรรหาบรรจและแตงตง การพฒนาทรพยากรบคคล การมอบหมายงาน และกาหนดหนาทความรบผดชอบของบคลากร การประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร

วตถประสงค - เพอใหมการกาหนดนโยบายดานบคลากรทชดเจนและสอดคลองกบเจตนารมณการสรางระบบการบรหารจดการทด - เพอใหกระบวนการในการบรหารทรพยากรบคคลทเหมาะสมมประสทธภาพและประสทธผล - เพอใหกระบวนการในการบรหารทรพยากรบคคลมความสอดคลองกบกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบของทางราชการ นโยบายของรฐบาล และสานกงาน ก.พ.

- เสรมสรางใหบคลากรในหนวยงานมจรยธรรมและจตสานกทดตอการปฏบตงานและ ตอหนวยงาน

4) การควบคมดานการเงนและทรพยสน ดาเนนการเกยวกบการวางระบบการควบคมการรบ - จายเงนทกขนตอน นบตงแตการรบเงน

การจายเงน การบนทกบญช และการรายงานขอมลทางการเงน เพอใหการรบ - จายเงน เปนไปตามแผนและ วงเงนทไดรบอนมตและการควบคมทรพยสน ตงแตกระบวนการวางแผนจดหา การจดซอจดจาง การใช การเกบรกษาและซอมบารง ตลอดจนการจาหนายทรพยสน

วตถประสงค - เพอใหการรบ - จาย และการควบคมเปนไปอยางมประสทธภาพและถกตองตามระเบยบ ทกาหนด - เพอใหการบนทกรายการบญช การรายงานขอมลทางการเงนถกตองครบถวน เชอถอไดและสามารถนาไปใชในการตดสนใจได - เพอใหหนวยงานมการวางแผนเกยวกบการจดหา และการดแลทรพยสนของหนวยงานใหเปนไปดวยความเหมาะสมและมการใชงานอยางมประสทธภาพ - เพอใหการจดหา การจาหนายทรพยสนของหนวยงานมความโปรงใส และเปนไปตามระเบยบของทางราชการ - เพอใหมการควบคมการใช การเกบรกษาทรพยสนของราชการเหมาะสมและเกดประโยชนสงสด สามารถปองกนความเสยหายทอาจเกดขนได

Page 15: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 9  

5) การควบคมดานการปฏบตตามระเบยบขอบงคบ เปนการควบคมการปฏบตงานใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบททางราชการ

กาหนด และมการกากบดแลและปองกนความเสยหาย โดยดาเนนการเกยวกบการกาหนดกฎหมายและระเบยบขอบงคบ การกากบดแลและปองกนการเสยหาย วตถประสงค - เพอใหมการกาหนดแนวทางการควบคม และปฏบตตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบ ทเหมาะสมเกดประสทธผลตอการดาเนนงานของสวนราชการ - เพอใหมการกากบดแล มการดาเนนการแกไขปญหาจากการไมปฏบตตามกฎหมายและระเบยบ ขอบงคบ ในระยะเวลาทเหมาะสม - เพอปองกนความเสยหายหรอความเสยงทอาจจะเกดขนจากการไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบ

6) การควบคมดานเทคโนโลยสารสนเทศ ดาเนนการเกยวกบดานการบรหารจดการขอมลและเทคโนโลยสารสนเทศ ดานอปกรณ Hardware, Application Software ระบบเครอขายและความปลอดภยดานระบบงาน วตถประสงค

- เพอใหขอมลและระบบเทคโนโลยสารสนเทศมการบรหารจดการทมประสทธภาพ มาตรฐานและเปนปจจบน

- เพอใหอปกรณ Hardware, Application Software ระบบเครอขาย มความพรอมใชงานและเพยงพอตอการปฏบตงาน - เพอใหระบบงานมความปลอดภย มกระบวนการดาเนนงานทชดเจนสมบรณและเหมาะสมกบการปฏบตงาน โดยดานท 2 - 6 เปนการดาเนนงานการบรหารจดการงานดานบรหารทวไปในระดบหนวยรบตรวจ และระดบสวนงานยอย ไดแก ดานงบประมาณ ดานบรหารทรพยากรบคคล ดานการเงนและทรพยสน ดานการปฏบตตามระเบยบขอบงคบ และดานเทคโนโลยสารสนเทศ

3. การคดเลอกกระบวนงานหลกทมความสาคญ 1) ดาเนนการคดเลอกกระบวนงานหลกทมความสาคญของหนวยงาน โดยใหหนวยงาน

วเคราะหกระบวนงานตามแบบแนวทางการคดเลอกกระบวนงานหลกทมความสาคญ 2) เมอคดเลอกกระบวนงานหลกทมความสาคญตามขอ ๑) แลว ใหนามาเปนขอมลในการ

ดาเนนการประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายในของหนวยงาน

Page 16: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 10  

4. การประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายใน 1) ระดบสวนงานยอย การประเมนผลระดบสวนงานยอยเปนการประเมนผลกจกรรมตางๆ ทสวนงานยอยรบผดชอบ

ควรทาบอยครงตามทกาหนด เพอใหมความมนใจเกยวกบประสทธผลของการควบคมภายในของกจกรรม ทถกประเมนอยางตอเนอง โดยในการประเมนใชแบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (ภาคผนวก ก) การสอบถามหรอสมภาษณผปฏบตงานจรงและผเกยวของ การตรวจสอบเอกสารหลกฐานทเกยวของกบกระบวนการปฏบตงาน การสงเกตการณการปฏบตงานจรงซงบนทกไวเปนลายลกษณอกษร การประชมระดมความคดเหน โดยมรายงาน 5 แบบ คอ

1.1) รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปย.1) เปนการประเมนมาตรฐานการควบคมภายใน 5 องคประกอบของระดบสวนงานยอย

(สานก/กอง/เขต/ศนย/จงหวด) ประกอบดวย สภาพแวดลอมการควบคม การประเมนความเสยง การกาหนดกจกรรมควบคม สารสนเทศและการสอสาร การตดตามและประเมนผล โดยคณะทางานระดบ สวนงานยอยดาเนนการดงน

- ประมวลขอมลในแตละองคประกอบจากคอลมนท 2 ของแบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบภาคผนวก ก) มาระบลงในคอลมนท 1 ของแบบรายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปย.1) โดยเปนการระบผลการประเมนหรอขอสรปของแตละองคประกอบ ในลกษณะการบรรยายบรบทขององคกรภายใตองคประกอบการควบคมภายในนนๆ

- ระบผลการประเมน/ขอสรปของแตละองคประกอบลงในคอลมนท 2 พรอมจดออนหรอความเสยงทยงมอย โดยใหระบผลการประเมนวา หนวยงานมการดาเนนการทมความเหมาะสมเพยงพอหรอไม อยางไร โดยวเคราะหมาจากคอลมนท 1 ซงหากยงมจดออนหรอความเสยงอยในประเดนใดใหระบรายละเอยดเพมเตมดวยและจะนาไปเปนจดออนหรอความเสยงทมอยทจะนาไปวเคราะหและกาหนดกจกรรมปรบปรง การควบคมตอไป

- สรปผลการประเมนโดยรวมของ 5 องคประกอบลงในตอนทายของแบบรายงาน โดยขอมลความเสยงทปรากฏในคอลมนท 2 ทประเมนไดใหนามาระบในแบบรายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปย.2) เพอวเคราะหความเสยงและกาหนดกจกรรมปรบปรงการควบคมตอไป

- เสนอหวหนาหนวยงาน (ผอานวยการสานก/กอง/เขต/ศนย/เกษตรจงหวด) ใหความเหนชอบและลงนามในแบบรายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปย.1)

1.2) รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปย.2) เปนการบนทกกระบวนการในการประเมนผลการควบคมภายใน ระบการควบคมทมอย

การประเมนผลการควบคม ความเสยงทยงมอย การควบคมภายในทตองปรบปรง และผรบผดชอบ โดยเปนการประเมนการควบคมภายในทมอยของกระบวนงานหลกทมความสาคญ และกจกรรมตางๆ ทหนวยงานรบผดชอบ เพอวเคราะหความมประสทธภาพและประสทธผลของระบบการควบคมภายใน และกาหนดกจกรรมปรบปรงการควบคม เพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทกาหนดไว ซงพจารณาขอมลจาก

Page 17: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 11  

แบบแนวทางการคดเลอกกระบวนงานหลกทมความสาคญ แบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน แบบสอบถามการควบคมภายใน การปฏบตงานจรง ผลการสมภาษณหรอการประชม การสงเกตการณทบนทกไว มาวเคราะหเพอประเมนและจาแนกระดบความเสยง และคดเลอกความเสยง พรอมทงกาหนดกจกรรม การควบคม ผรบผดชอบและระยะเวลาดาเนนการ โดยคณะทางานระดบสวนงานยอยดาเนนการดงน

- คณะทางานระดบสวนงานยอย (สานก/กอง/เขต/ศนย/จงหวด) รวมกนประเมนการควบคมทมอยของกจกรรม/กระบวนการปฏบตงานทงหมดทหนวยงานรบผดชอบ ตามขอบเขตการควบคมภายในแยกตามความเสยงทประเมนทง 6 ดาน ตามทกรมสงเสรมการเกษตรกาหนด โดยเนนความสาคญกบงานหรอผลผลตทมความเสยงสง และใหระบขนตอน/กจกรรมการดาเนนงานภายใตขอบเขตการประเมน ทกาหนด พรอมทงระบวตถประสงคของการควบคม ความเสยงในแตละขนตอน/กจกรรมการดาเนนงาน

- การระบกจกรรมการควบคมทมอยใหสรปขนตอนหรอวธปฏบตหรอนโยบายหรอกฎเกณฑ ทใชปฏบตอยเพอเปนการควบคมความเสยงของขนตอนใหสามารถดาเนนงานไดบรรลตามวตถประสงค โดยตองระบขอมล เชน ขนตอนทดาเนนการควบคม ผรบผดชอบขนตอน กฎหมายทเกยวของ เปนตน โดยกจกรรมควบคมทมอยควรเนนสงทมการปฏบตจรงหรอสงทมการปฏบตเปนปกต โดยมการอางองคาสง การอนมต ระเบยบปฏบตประกอบ เชน กรณในขนตอนการจดซอจดจางนอกจากจะระบวาปฏบตตามระเบยบพสดฯ แลว ควรอธบายการดาเนนงานทปฏบตจรงรวมดวย และสาหรบกจกรรมปรบปรงการควบคม ทมการดาเนนการในปทผานมาหากสามารถควบคมความเสยงได ตองนามาระบเปนกจกรรมการควบคมทมอยในการประเมนตอนสนปงบประมาณดวย เนองจากกจกรรมดงกลาวเปนกจกรรมทมการดาเนนการเพอควบคมความเสยงทอาจจะเกดขนในปงบประมาณนน

- การประเมนผลการควบคมเปนการประเมนความเพยงพอและมประสทธผลของกจกรรมการควบคมทมอย วาการควบคมทไดกาหนดไวแลวนน ไดมการนามาปฏบตหรอไมและไดผลเปนอยางไร โดยสานกงานการตรวจเงนแผนดนไดใหหลกในการพจารณาใน 5 ประการ คอ

* ความเพยงพอของกจกรรมควบคม โครงสรางและรปแบบการควบคมทกาหนดขนเพยงพอและครอบคลมทกเรองทสาคญ รวมทงมองคประกอบของการควบคมภายในทง 5 หรอไม อยในเกณฑทนาพอใจหรอไม

* ความเปนทางการของกจกรรมควบคม การควบคมกาหนดโดยผบรหารอยางเปน ทางการ หรอถอปฏบตตามระเบยบกลางของทางราชการ

* การปฏบตจรงของเจาหนาท การควบคมภายในทมอยมการปฏบตจรงหรอไม และ สามารถลดความเสยงตามทระบไวหรอไม กรณมไดปฏบตจรงในทางปฏบตมการใชวธการอนทดแทนการควบคมภายในทกาหนดหรอไม

* ความคมคาตอการดาเนนกจกรรมควบคม ประโยชนทไดรบจากการมระบบการควบคม หรอความเสยงทลดลงจากการจดใหมการควบคมภายในคมกบตนทนหรอคาใชจายในการจดใหมการควบคมดงกลาวหรอไม

* การบรรลวตถประสงคของขนตอนถามการปฏบตงานจรง ระบบการควบคมภายในไดปฏบตหนาทตามทกาหนดไวและไดผลสาเรจตามวตถประสงคหรอไม

โดยการกาหนดหลกการประเมนขนอย กบหวหนาสวนราชการหรอคณะทางาน ทรบผดชอบ และผลการประเมนทไดกรณทไมเพยงพอและไมมประสทธผล ตองมการระบเรองทยงดาเนน

Page 18: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 12  

กจกรรมควบคมไมเพยงพอและอาจจะทาใหเกดความเสยงในการดาเนนงานทจะทาใหไมบรรลวตถประสงค ของขนตอน พรอมทงใหเหตผลประกอบ เพอนาไประบเปนความเสยงทยงมอยในคอลมนท 4

- การระบความเสยงทยงมอย ใหพจารณาวเคราะหความเสยงเพมเตมจากอก 3 แหลง คอ * รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปย.1)

* รายงานผลการตดตามการปฏบตงานตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน (แบบตดตาม ปย.2) โดยใหทกหนวยงานวเคราะหความเสยงจากผลการดาเนนงานตามแผนโดยตดยอด ณ วนสนงวด (ณ วนท 30 กนยายน ของทกป) หากในแตละกจกรรมปรบปรงยงมความเสยงเหลออยใหนา ความเสยงมาระบในคอลมนท 4 ดวย

* แบบสอบถามการควบคมภายใน ตามแบบภาคผนวก ข โดยความเสยงจากทง 3 แหลง ใหนาไประบใหตรงและสอดคลองกบกระบวนการ

ปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม/ดานของงานทประเมน และขนตอนการดาเนนงาน ของคอลมนท 1 - ความเสยงทวเคราะหได ควรมการพจารณาวามโอกาสทจะเกดและมผลกระทบมากนอย

เพยงใด เพอเปนการจดระดบความเสยงและจาแนกความเสยงเปนความเสยงทสามารถบรหารจดการภายใน สานก/กอง/เขต/ศนย/จงหวดได (ใหผอานวยการพจารณาสงการและบรหารจดการภายใน) และความเสยง ทหนวยงานไมสามารถบรหารจดการเองภายในไดใหรายงานมาทหนวยรบตรวจ โดยอาจใชเกณฑการประเมนความเสยงตามหลกของ COSO (Committee of Sponsoring Organization of the Tread way Commission)

- กาหนดกจกรรมการปรบปรงการควบคมทเหมาะสมและชดเจน ลงในคอลมนท 5 โดยเปนการระบกจกรรมปรบปรงทจะใชดาเนนการควบคมความเสยงของคอลมนท 4 สาหรบกจกรรมควบคม หรอวธการทนามาใชในการปฏบตงาน เพอควบคมความเสยงทจะเกดขนนน โดยปกตจะมอยในทกขนตอนการปฏบตงานอยแลว เชน การกาหนดนโยบาย การสอบทาน การบนทกบญช การดแลปองกนทรพยสน การควบคมงาน การอนมต การมอบอานาจ การตรวจสอบ การใหคาปรกษา/คาแนะนา การจดทาเอกสารหลกฐาน การรายงานผลการปฏบตงาน การใหรางวลจงใจ เปนตน เพยงแตตองมการปรบปรงกจกรรมควบคมความเสยงใหสามารถปฏบตไดจรงอยางเปนรปธรรม ชดเจน เหมาะสม และตอบสนองความเสยงได โดยตองเปนกจกรรมทสงผลใหเกดการเพมหรอปรบปรงขนตอนการดาเนนงานหรอกระบวนงานหรอวธปฏบตหรอกฎระเบยบหรอออกกฎระเบยบใหมทเปนลายลกษณอกษรโดยใหใชกลไกคณะทางานระดบสานก/กอง/เขต/ศนย/จงหวด ในการพจารณาความเหมาะสมของกจกรรมการปรบปรงการควบคมภายในตองเปนกจกรรมปรบปรงทไมซาซอนกบการควบคมทมอย และกจกรรมจะตองสงผลกระทบทมากพอใหเกดการเปลยนแปลงวธการทางานหรอกฎระเบยบ จงจะสามารถควบคมความเสยงได โดยใหผรบผดชอบงานนนๆ เปนผกาหนดและควรนามาพจารณารวมกนในรปองคคณะ ตงแตคณะทางานระดบสานก/กอง/เขต/ศนย/จงหวดและคณะทางานระดบกรมเพอพจารณาความเหมาะสมและความคมคาของกจกรรม

- การกาหนดเสรจและผ รบผดชอบ ใหทกหนวยงานระบระยะเวลาแลวเสรจและผรบผดชอบของแตละกจกรรมปรบปรงลงในคอลมนท 6 โดยใหคานงถงความเหมาะสม ความสอดคลอง และสมเหตสมผลกนระหวางลกษณะของกจกรรมปรบปรงกบระยะเวลาแลวเสรจของกจกรรม เพอใหการดาเนนการควบคมภายในเปนไปอยางมประสทธภาพ สามารถควบคมความเสยงไดทนตอเหตการณและบรรลตามวตถประสงคทตงไว ควรกาหนดเปนระยะเวลาทแลวเสรจตามจรง เชน กจกรรมปรบปรงทมลกษณะ

Page 19: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 13  

ของการกาหนดทศทาง/แนวทางการดาเนนงาน เชน การวางแผนการดาเนนงาน การชแจงซกซอมความเขาใจการดาเนนงาน ควรเรงดาเนนการใหแลวเสรจ ตงแตในชวงระยะ 3 เดอน หรอ 6 เดอนแรกของปงบประมาณ หรอกจกรรมในลกษณะทเกยวกบการบรหารและพฒนาบคลากร การตดตามความกาวหนา การตรวจสอบความถกตองของการดาเนนงาน การรายงานผล ควรกาหนดระยะเวลาแลวเสรจเปนระยะตามรอบระยะเวลาของการดาเนนการ เปนตน การระบระยะเวลา เชน 30 กนยายน 2556 ทกครงทมการประชม ทกวนท 5 ของเดอน ทกเดอน ทกไตรมาส ภายใน ... วน หลงจากไดรบเรอง/ขอมล เปนตน ไมควรกาหนดเปนวนท 30 กนยายน ทงหมดทกกจกรรม

สาหรบการกาหนดผรบผดชอบ ตองระบใหชดเจน ระบเปนกลม/ฝายของหนวยงาน ในสงกด หรอระบเปนตาแหนงหรอตวบคคล หากกจกรรมนนเปนความรบผดชอบตามหนาททกาหนดโดยกฎหมายหรอไดรบมอบหมาย

- ผอานวยการสานก/กอง/เขต/ศนย/เกษตรจงหวด หรอผรกษาราชการแทนพจารณาและลงนามในแบบรายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปย.2)

1.3 รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายใน ระดบสวนงานยอย (แบบตดตาม ปย.2) (รอบ 6 เดอน และ 12 เดอน)

เปนการตดตามความกาวหนาของผลการดาเนนงานตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน โดยคณะทางานของสานก/กองดาเนนการ ดงน

- นาขอมลจากแบบรายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปย.2) คอลมนท 1, 4, 5 และ 6 มาระบลงในคอลมนท 1, 2, 4 และ 5 ของแบบตดตาม ปย.2

- ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานใน 2 รอบรายงาน คอ รอบ 6 เดอน และ 12 เดอน โดยตดตามจากกลม/ฝาย/ผรบผดชอบกจกรรม และใหระบสถานะการดาเนนการวา อยในสถานะ การดาเนนการใด ลงในคอลมนท 6 ซงประกอบดวย

= ดาเนนการแลวเสรจ = ดาเนนการแลวเสรจแตลาชากวากาหนด = อยระหวางดาเนนการ = ยงไมไดดาเนนการ

โดยการระบสถานะตองประเมนจากกจกรรมปรบปรงวาไดดาเนนการไปแลวอยางไรเมอเทยบกบกาหนดระยะเวลาแลวเสรจ และตองระบสถานะใน 4 ประเภทเทานน โดยการระบสถานะตองพจารณาเปนรายกจกรรมปรบปรงการควบคม

- ระบรายละเอยดของวธการตดตามและสรปผลการประเมน/ขอคดเหนของการประเมนกจกรรมการควบคมลงในคอลมนท 7 โดยแบงเปน 3 สวน ไดแก วธการตดตาม สรปผลการประเมนและขอคดเหน ใหชดเจน ซงจะเปนการอธบายถงวธการทคณะทางานใชในการตดตามผลการดาเนนงานตามกจกรรมปรบปรงการควบคม เชน สอบถามจากเจาหนาททรบผดชอบ ตรวจสอบจากเอกสารหลกฐาน เขารวมสงเกตการณในกจกรรม เปนตน สรปผลการประเมนเปนการระบขอมลผลการดาเนนกจกรรมปรบปรงการควบคมโดยสรปวา หนวยงาน/สวนราชการหรอใครไดดาเนนกจกรรมอะไร เมอใด และผลการดาเนนการเปนอยางไร ซงตอง

Page 20: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 14  

สอดคลองกบสถานการณดาเนนการในคอลมนท 6 ขอคดเหนและขอเสนอแนะเปนการใหความเหนและขอเสนอแนะทพจารณาจากผลการประเมน โดยสามารถใหความเหนและขอเสนอแนะได 2 กรณ คอ

* กรณทสามารถดาเนนการไดตามกจกรรมปรบปรง อาจใหความเหนและขอเสนอแนะเพมเตมเพอเสรมใหการดาเนนกจกรรมมประสทธภาพเพมขน

* กรณทไมสามารถดาเนนไดตามกจกรรมปรบปรง ควรใหความเหนและขอเสนอแนะเพ ม เตม เพ อน า ไปใช เปนแนวทางในการก าหนดกจกรรมปรบปร งการควบคมในป งบประมาณ ตอไปได ซงในกรณน จะทาใหความเสยงดงกลาวเปนความเสยงทยงมอยในปงบประมาณตอไปดวย

- เสนอผอานวยการสานก/กอง/เขต/ศนย/เกษตรจงหวด หรอผรกษาราชการแทนพจารณาและลงนามในแบบตดตาม ปย.2

1.4) แบบประเมนองคประกอบการควบคมภายใน (แบบภาคผนวก ก) เปนการประเมนมาตรฐานการควบคมภายใน 5 องคประกอบของระดบสวนงานยอย

โดยคณะทางานของสานก/กอง/เขต/ศนย/เกษตรจงหวด หรอคณะทางานของสวนราชการ รวมกนประเมน ในแตละประเดนยอยของแตละองคประกอบวา หนวยงานใหความสาคญและมการดาเนนการอยางไรในแตละประเดนยอย เปนการระบคาอธบายทเปนวธปฏบต/วธการดาเนนงานตามประเดนการประเมนทกาหนด ซงคาอธบายควรประกอบดวย ผรบผดชอบการดาเนนงาน เชน หนวยงาน คณะกรรมการ คณะทางาน เปนตน รายละเอยดการดาเนนงานทตองเปนขอเทจจรงทมการปฏบตของหนวยงาน รวมทงระบเอกสารหลกฐานอางองการดาเนนงาน เชน ระเบยบ คาสง ประกาศ รายงานการประชม เปนตน และในตอนทายของแตละองคประกอบ ใหประมวลขอมลจากคอลมน “ความเหน/คาอธบาย” ในแตละประเดนขององคประกอบนนๆ มาสรปลงในหวขอ “สรป/วธการทควรปฏบต” โดยระบขอมลทงในสวนทมการดาเนนการตามประเดนและในสวนทไมมการดาเนนการ ซงสวนทไมมการดาเนนการจะกลายเปนจดออนหรอความเสยงทมอย และสรป/วธการปฏบต ของทง 5 องคประกอบ และเสนอผอานวยการสานก/กอง/เขต/ศนย/เกษตรจงหวด หรอผรกษาราชการแทน พจารณาและลงนามในแบบประเมนระดบสวนงานยอย

1.5) แบบสอบถามการควบคมภายใน (แบบภาคผนวก ข) เปนการประเมนเพอใหทราบความเสยงทวไปทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของ

การควบคมภายใน และใชประเมนความเพยงพอของระบบการควบคมภายใน เพอการปรบปรงแกไขตอไป โดยในแตละแบบสอบถาม ผรบผดชอบจะตองกรอกเครองหมาย “√” ในชอง “ม/ใช” หรอเครองหมาย “×” ในชอง “ไมม/ไมใช” และในกรณเปนเรองทไมเกยวของ/รบผดชอบ ใหใสอกษร “N/A” โดยมแบบสอบถาม ทเกยวของกบการดาเนนงานระดบสวนงานยอย จานวน 3 แบบ ไดแก

* แบบสอบถามดานการบรหาร กาหนดใหทกสวนงานยอยตองประเมนโดยผบรหารของสวนงานยอยเปนผรบผดชอบการตอบแบบสอบถามดานน

* แบบสอบถามดานการเงน กาหนดใหกองคลงตองประเมนแบบสอบถามดานน ในทกเรอง และใหทกสวนงานยอยประเมนเฉพาะเรองทรพยสน

* แบบสอบถามดานอนๆ กาหนดใหทกสวนงานยอยตองประเมนในเรองการบรหารบคลากร ระบบสารสนเทศ และการบรหารพสดโดยในทกแบบสอบถาม ใหสรปในภาพรวมวามการควบคมทเพยงพอหรอไม เพอใหความมนใจวาการดาเนนงานดานตางๆ เปนไปตามภารกจ กระบวนการ ระเบยบ มความถกตอง

Page 21: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 15  

ครบถวน มประสทธภาพและประสทธผล เชอถอได มประโยชนและสามารถปฏบตงานใหบรรล ตามวตถประสงคการดาเนนงานหรอไม และเสนอผอานวยการสานก/กอง/เขต/ศนย/เกษตรจงหวด หรอผรกษาราชการแทน พจารณาและลงนามในแบบ

2) ระดบหนวยรบตรวจ

เปนขอสรปโดยรวมตอฝายบรหารวาการควบคมภายในของหนวยงานใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา มมาตรการทจะทาใหหนวยรบตรวจบรรลวตถประสงคของหนวยงานและบรรลวตถประสงคของการควบคมภายใน โดยใชผลการประเมนระดบสวนงานยอยในการสรปเปนรายงานการควบคมภายในระดบหนวยรบตรวจและอาจตองทาการประเมนเพมเตมในสวนของความเสยงบางอยาง ซงควบคมโดยหนวยงานกลาง หรอควบคมโดยระดบหนวยรบตรวจ โดยมรายงาน 6 แบบ คอ

2.1) หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปอ. 1) เปนการรบรองการควบคมภายใน เพอใหความเหนวาระบบการควบคมภายในทใชอย

มประสทธผล และมความเพยงพอทจะสนบสนนการดาเนนงานใหบรรลผลสาเรจตามวตถประสงคหรอไมเพยงใด ซงกรณมจดออนทมนยสาคญ ใหคณะทางานระดบหนวยรบตรวจระบประเดนจดออนลงในแบบรายงาน และเสนอแนวทางแกไขประเดนจดออนดงกลาว และเสนออธบดใหความเหนชอบและลงนามในหนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปอ. 1) โดยในการพจารณาใหความเหนชอบของอธบด จะพจารณารวมกบแบบรายงานผลการสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในของผตรวจสอบภายใน (แบบ ปส.)ซงเปนการสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในโดยอสระของผตรวจสอบภายใน หากขอมลของทง 2 รายงาน มความขดแยงหรอไมสอดคลองกน หนวยงานทรบผดชอบจะมการชแจงเพมเตมตออธบด เพอประกอบการพจารณา ซงขอสรปจะขนอยกบดลยพนจของอธบด

2.2) รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปอ.2) เปนการประเมนมาตรฐานการควบคมภายใน 5 องคประกอบของระดบหนวยรบตรวจ

ประกอบดวย สภาพแวดลอมการควบคม การประเมนความเสยง การกาหนดกจกรรมควบคม สารสนเทศ และการสอสาร การตดตามและประเมนผล โดยคณะทางานระดบหนวยรบตรวจดาเนนการดงน

- ประมวลขอมลในแตละองคประกอบจากคอลมนท 2 ของแบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบภาคผนวก ก) มาระบลงในคอลมนท 1 ของแบบรายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปย.1) โดยเปนการระบผลการประเมนหรอขอสรปของแตละองคประกอบ ในลกษณะการบรรยายบรบทขององคกรภายใตองคประกอบการควบคมภายในนน ๆ

- ระบผลการประเมน/ขอสรปของแตละองคประกอบลงในคอลมนท 2 พรอมจดออนหรอความเสยงทยงมอย โดยใหระบผลการประเมนวา หนวยงานมการดาเนนการทมความเหมาะสมเพยงพอหรอไมอยางไร โดยวเคราะหมาจากคอลมนท 1 ซงหากยงมจดออนหรอความเสยงอยในประเดนใดใหระบรายละเอยดเพมเตมดวยและจะนาไปเปนจดออนหรอความเสยงทมอยทจะนาไปวเคราะหและกาหนดกจกรรมปรบปรง การควบคมตอไป

Page 22: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 16  

- สรปผลการประเมนโดยรวมของ 5 องคประกอบลงในตอนทายของแบบรายงาน โดยขอมลความเสยงทปรากฏในคอลมนท 2 ประเมนไดใหนามาระบในแบบรายงานแผนการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปอ.3) เพอวเคราะหความเสยงและกาหนดกจกรรมปรบปรงการควบคมตอไป

- เสนออธบดใหความเหนชอบและลงนามในแบบรายงานผลการประเมนองคประกอบ ของการควบคมภายใน (แบบ ปอ.2)

2.3) รายงานแผนการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปอ.3) เปนการนาเสนอจดออนของระบบการควบคมภายในหรอความเสยงทยงมอย พรอม

แผนการปรบปรงระบบการควบคมภายใน โดยจดทารายงานเฉพาะความเสยงทรายแรงทระบบการควบคมภายในไมสามารถลดความเสยงจากขอผดพลาดหรอความเสยหายในระดบทยอมรบได และฝายบรหาร ไมสามารถตรวจพบไดทนกบสถานการณ โดยคณะทางานระดบหนวยรบตรวจดาเนนการดงน

- ประมวลสรปขอมลมาจาก 3 แหลง คอ * รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปอ.2) * รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายใน ระดบหนวยรบตรวจ

(แบบตดตาม ปอ.3) รอบ 12 เดอน

* รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปย.2) ของแตละสวนงานยอย โดยพจารณาจาแนกความเสยงใหสอดคลองกบขอบเขตการควบคมภายในทกาหนดไว

โดยขนอยกบการกาหนดแนวทางการประเมนการควบคมภายในของสวนราชการในระดบหนวยรบตรวจ และใหระบขนตอนหลกทสาคญและกาหนดวตถประสงคการควบคมของแตละขนตอนหลก ลงในคอลมนท 1 ทงน แตละขนตอนอาจมไดหลายวตถประสงค

- การระบความเสยงทยงมอยจากรายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปย.2) ของแตละสวนงานยอย ใหประมวลความเสยง โดยประเมนจากความถของความเสยง ทเกดขนของสวนงานยอย หรอผลกระทบของความเสยงนนมระดบความรนแรง/ผลกระทบ/ความเสยหายของความเสยงทมตอองคกรสง และสงผลตองานภารกจหลกขององคกร และคณะทางานในระดบหนวยรบตรวจรวมกนพจารณาคนหาความเสยงในระดบองคกรเพมเตมดวย แลวจาแนกลงตามหวขอการประเมนทกาหนด

- งวด/เวลาทพบจดออนในคอลมนท 3 เปนการระบชวงเวลาทตรวจพบความเสยงดงกลาว ซงสวนใหญจะระบระยะเวลาในชวงสนงวดรายงาน คอ 30 กนยายน

- การปรบปรงการควบคมในคอลมนท 4 ใหประมวลกจกรรมการควบคมของแตละสวนงานยอย ตามหวขอความเสยงทประมวลไดในคอลมนท 2 โดยตองเปนกจกรรมทสงผลใหเกดการเพมหรอปรบปรงขนตอนการดาเนนงานหรอกระบวนงานหรอวธปฏบตหรอกฎระเบยบหรอออกกฎระเบยบใหมทเปนลายลกษณอกษร โดยใหใชกลไกคณะทางานของสวนราชการรวมกนพจารณาความเหมาะสม เพยงพอ ซงกจกรรมทกาหนดตองสอดคลองกบกจกรรมตามแบบ ปย.2 ของสวนงานยอย และควรเปนกจกรรมทมความเปนทางการเพอใหเกดผลในทางปฏบต เชน การออกคาสงมอบหมาย/สงการ เปนตน

- การกาหนดเสรจและผรบผดชอบ ใหระบระยะเวลาแลวเสรจและผรบผดชอบของแตละกจกรรมลงในคอลมนท 6 โดยใชขอมลจากแบบรายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปย.2) ของแตละสวนงานยอย ซงคณะทางานระดบหนวยรบตรวจตองคานงถงความเหมาะสมสอดคลอง

Page 23: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 17  

และสมเหตสมผลระหวางลกษณะของกจกรรมปรบปรงกบชวงเวลาทควรดาเนนการ เพอใหสามารถควบคมความเสยงไดทนตอเหตการณ และตองกาหนดผรบผดชอบใหชดเจน

- เสนออธบดใหความเหนชอบและลงนามในแบบรายงานแผนการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปอ.3)

2.4) รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายใน ระดบหนวยรบตรวจ (แบบตดตาม ปอ.3) (รอบ 6 เดอน และ 12 เดอน)

เปนการตดตามความกาวหนาของผลการดาเนนงานตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน โดยคณะทางานระดบหนวยรบตรวจดาเนนการดงน

- นาขอมลจากแบบรายงานแผนการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปอ.3) คอลมนท 1, 4, 5 และ 6 มาระบลงในคอลมนท 1, 2, 4 และ 5 ของแบบตดตาม ปอ.3

- ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานใน 2 รอบรายงาน คอ รอบ 6 เดอนและ 12 เดอน โดยตดตามจากผรบผดชอบกจกรรม และใหระบสถานะการดาเนนการวา อยในสถานะการดาเนนการใด ลงในคอลมนท 6 ซงประกอบดวย

= ดาเนนการแลวเสรจ = ดาเนนการแลวเสรจแตลาชากวากาหนด = อยระหวางดาเนนการ = ยงไมไดดาเนนการ

โดยการระบสถานะตองประเมนจากกจกรรมปรบปรงวาไดดาเนนการไปแลวอยางไรเมอเทยบกบกาหนดระยะเวลาแลวเสรจ และตองระบสถานะใน 4 ประเภทเทานน โดยการระบสถานะตองพจารณาเปนรายกจกรรมปรบปรงการควบคม

- ระบรายละเอยดของวธการตดตามและสรปผลการประเมน/ขอคดเหนของการประเมน กจกรรมการควบคมลงในคอลมนท 7 โดยแบงเปน 3 สวน ไดแก วธการตดตาม สรปผลการประเมนและ ขอคดเหนใหชดเจน ซงจะเปนการอธบายถงวธการทคณะทางานใชในการตดตามผลการดาเนนงานตามกจกรรม ปรบปรงการควบคม เชน สอบถามจากเจาหนาทท รบผดชอบ ตรวจสอบจากเอกสารหลกฐาน เขารวม สงเกตการณในกจกรรม เปนตน สรปผลการประเมนเปนการระบขอมลผลการดาเนนกจกรรมปรบปรงการควบคมโดยสรปวา หนวยงาน/สวนราชการหรอใครไดดาเนนกจกรรมอะไร เมอใด และผลการดาเนนการเปน อยางไร ซงตองสอดคลองกบสถานะการดาเนนการในคอลมนท 6 ขอคดเหนและขอเสนอแนะเปนการใหความเหนและขอเสนอแนะทพจารณาจากผลการประเมน โดยสามารถใหความเหนและขอเสนอแนะได 2 กรณ คอ

* กรณทสามารถดาเนนการไดตามกจกรรมปรบปรง อาจใหความเหนและขอเสนอแนะเพมเตมเพอเสรมใหการดาเนนกจกรรมมประสทธภาพเพมขน

* กรณทไมสามารถดาเนนไดตามกจกรรมปรบปรง ควรใหความเหนและขอเสนอแนะเพมเตมเพอนาไปใชเปนแนวทางในการกาหนดกจกรรมปรบปรงการควบคมในปงบประมาณตอไปได ซงในกรณน จะทาใหความเสยงดงกลาวเปนความเสยงทยงมอยในปงบประมาณตอไปดวย

- เสนอหวหนาสวนราชการพจารณาและลงนามในแบบตดตาม ปอ.3

Page 24: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 18  

2.5) แบบประเมนองคประกอบการควบคมภายใน (แบบภาคผนวก ก) เปนการประเมนมาตรฐานการควบคมภายใน 5 องคประกอบของระดบหนวยรบตรวจ

โดยคณะทางานของสวนราชการประเมนในแตละประเดนยอยของแตละองคประกอบวา หนวยงานใหความสาคญและมการดาเนนการอยางไรในแตละประเดนยอย เปนการระบคาอธบายทเปนวธปฏบต/วธการดาเนนงานตามประเดนการประเมนทกาหนด ซงคาอธบายควรประกอบดวย ผรบผดชอบการดาเนนงาน เชน หนวยงาน คณะกรรมการ คณะทางาน เปนตน รายละเอยดการดาเนนงานทตองเปนขอเทจจรงทมการปฏบตของหนวยงาน รวมทงระบเอกสารหลกฐานอางองการดาเนนงาน เชน ระเบยบ คาสง ประกาศ รายงาน การประชม เปนตน และในตอนทายของแตละองคประกอบใหประมวลขอมลจากคอลมน “ความเหน/คาอธบาย” ในแตละประเดนขององคประกอบนนๆ มาสรปลงในหวขอ “สรป/วธการทควรปฏบต” โดยระบขอมลทงในสวนทมการดาเนนการตามประเดนและในสวนทไมมการดาเนนการ ซงสวนทไมมการดาเนนการ จะกลายเปนจดออนหรอความเสยงทมอย และสรป/วธการปฏบต ของทง 5 องคประกอบ และเสนอ รองอธบดหรอประธานคณะทางานระดบหนวยรบตรวจใหความเหนชอบและลงนามในแบบประเมน

2.6) รายงานผลการสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในของผตรวจสอบภายใน (แบบ ปส.)

เปนรายงานผลการสอบทานการประเมนระบบการควบคมภายในของผตรวจสอบภายใน วาหนวยรบตรวจไดดาเนนการตามวธการทหนวยงานกาหนดหรอไม เพยงใด พรอมขอเสนอแนะ เพอปรบปรงการควบคมภายในใหมความเพยงพอและมประสทธผลยงขน

Page 25: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 19  

๕. กรอบระยะเวลาการสงรายงาน 1) ระดบสวนงานยอย ทกสานก/กอง/เขต/ศนย/จงหวด จดสงรายงานการควบคมภายใน ระดบสวนงานยอย

ใหหนวยงานทไดรบมอบหมายการจดทารายงานการควบคมภายในของกรม รอบ 6 เดอน และรอบ 12 เดอน ดงน

รายงาน การจดสง

1. รอบ 6 เดอน - รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผน การปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน ระดบสวนงานยอย (แบบตดตาม ปย.2)

จดสงใหหนวยงานทไดรบมอบหมายการจดทารายงาน การควบคมภายในของกรม ภายในวนท 5 เมษายน ๒๕......

2. รอบ 12 เดอน - รายงานการควบคมภายใน ระดบสวนงานยอย ประกอบดวย 1) รายงานผลการประเมนองคประกอบของ การควบคมภายใน (แบบ ปย.1) 2) รายงานการประเมนผลและการปรบปรง การควบคมภายใน (แบบ ปย.2) 3) รายงานผลการตดตามการปฏบต ตามแผนการปรบปรงการควบคมภายใน ของงวดกอน ระดบสวนงานยอย (แบบตดตาม ปย.2) ๔) แบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบภาคผนวก ก)

จดสงใหหนวยงานทไดรบมอบหมายการจดทารายงาน การควบคมภายในของกรม ภายในวนท ๑๙ ตลาคม ๒๕......

* ไมตองจดสงเกบไวทหนวยงาน

Page 26: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 20  

2) ระดบหนวยรบตรวจ ทกสวนราชการจดสงรายงานการควบคมภายใน ระดบหนวยรบตรวจ ใหสานกงาน

การตรวจเงนแผนดน และคณะกรรมการตรวจสอบและประเมนผล (ค.ต.ป.) ประจากระทรวงเกษตรและสหกรณ รอบ 6 เดอน และรอบ 12 เดอน ดงน

รายงาน การจดสง

1. รอบ 6 เดอน - รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผน การปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน

ระดบองคกร (แบบตดตาม ปอ.3)

จดสงให ค.ต.ป. ประจากระทรวงเกษตรและสหกรณ ภายในวนท 25 เมษายน ๒๕......

2. รอบ 12 เดอน - หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปอ.1)

จดสงให สานกงานการตรวจเงนแผนดน ภายในวนท 30 พฤศจกายน ๒๕....

- หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปอ.1)

- รายงานผลการประเมนองคประกอบ ของการควบคมภายใน (แบบ ปอ.2)

- รายงานแผนการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปอ.3)

- รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผน การปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน ระดบองคกร (แบบตดตาม ปอ.3)

- แบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบภาคผนวก ก.)

- รายงานผลการสอบทานการประเมนผล การควบคมภายในของผตรวจสอบภายใน (แบบ ปส.)

จดสงให ค.ต.ป. ประจากระทรวงเกษตรและสหกรณ ภายในวนท 3๐ พฤศจกายน ๒๕....

Page 27: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 21  

ผงขนตอนการประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายใน ระดบสวนงานยอยและระดบหนวยรบตรวจ

สวนท 3 สวนท 3

กาหนดผ รบผดชอบ 

กาหนดขอบเขตและวตถประสงคของการประเมน 

คดเลอกกระบวนงานหลก 

ประเมนผลและจดทารายงาน 

การควบคมภายใน 

ผตรวจสอบภายใน 

รอบ 12 เดอน

- แบบ ปส. สงกรมสงเสรมการเกษตร

ภายในวนท 19 พฤศจกายน 25.....

หนวยรบตรวจ ระดบสวนงานยอย 

รอบ 6 เดอน

- แบบตดตาม ปย. 2 สงกรมสงเสรมการเกษตร

ภายในวนท 5 เมษายน ๒๕.....

รอบ 12 เดอน

- แบบ ปย. 1

- แบบ ปย. 2

- แบบตดตาม ปย. 2

- ภาคผนวก ก (ไมตองจดสง) สงกรมสงเสรมการเกษตร

ภายในวนท 19 ตลาคม ๒๕.....

รอบ 6 เดอน

- แบบตดตาม ปอ. 3 สงให ค.ต.ป. ประจากระทรวงฯ

ภายในวนท 25 เมษายน 25......

- แบบ ปอ. 1 สงใหสานกงานการตรวจเงนแผนดน ภายในวนท 30 พฤศจกายน 25..... - แบบ ปอ. 1, แบบ ปอ. 2, แบบ ปอ. 3, แบบตดตาม ปอ. 3

ภาคผนวก ก และแบบ ปส. สงให ค.ต.ป. ประจากระทรวงฯ

ภายในวนท 30 พฤศจกายน 25.....

รอบ 12 เดอน

Page 28: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 22  

สวนท 3 แผนการดาเนนงานการควบคมภายใน

ในการประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายในของหนวยงานใหเปนไปตามแนวทาง การจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร ควรกาหนดแผนการดาเนนงาน ดงน

กจกรรม ระยะเวลา ผรบผดชอบ

ระดบสวนงานยอย ๑. ทบทวน/แตงตงคณะทางาน

ตค. – ธค.

สานก/กอง/เขต/ศนย/จงหวด

๒. ประชมคณะทางาน ตค. – กย. คณะทางาน

๓. จดทาแผนปฏบตงาน ตค. – ธค. คณะทางาน

๔. ตดตามประเมนผลระหวางปฏบตงาน ตค. – กย. ผรบผดชอบงาน/ภารกจของหนวยงาน

๕. ประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายใน - รอบ ๖ เดอน สาหรบงวดวนท ๑ ตค. – ๓๑ มค. - รอบ ๑๒ เดอน สาหรบปสนสดวนท ๓๐ กนยายน * หนวยงานสามารถกาหนดรอบการประเมนฯ มากกวา ๒ รอบกได

มค. – เมย. กย. – ตค.

คณะทางาน คณะทางาน

ระดบหนวยรบตรวจ ๑. ทบทวน/แตงตงคณะทางาน

ตค. – ธค.

กรม

๒. ประชมคณะทางาน ตค. – กย. คณะทางาน

๓. จดทาแผนปฏบตงาน ตค. – ธค. คณะทางาน

๕. ประเมนผลและจดทารายงานการควบคมภายใน - รอบ ๖ เดอน สาหรบงวดวนท ๑ ตค. – ๓๑ มค. - รอบ ๑๒ เดอน สาหรบปสนสดวนท ๓๐ กนยายน * หนวยงานสามารถกาหนดรอบการประเมนฯ มากกวา ๒ รอบกได

มค. – เมย. ตค. – พย.

คณะทางาน คณะทางาน

Page 29: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 23  

เอกสารอางอง

สานกงานการตรวจเงนแผนดน. ไมปรากฎปทพมพ. แนวทาง : การจดวางระบบการควบคมภายในและการ ประเมนผลการควบคมภายใน. กรงเทพฯ : บรษท ซสเตม โฟร กราฟฟคส จากด.

กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 2556. แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2556. กรงเทพฯ : กระทรวงเกษตรและสหกรณ.

Page 30: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แนวทางการจดทารายงานการควบคมภายในกรมสงเสรมการเกษตร 24  

ภาคผนวก

Page 31: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

 

 

แบบแนวทางการคดเลอกกระบวนงานหลกทมความสาคญ

1. หลกการและเหตผล 1.1 ความสาคญและเหตผลความจาเปน

.......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

1.2 วตถประสงคและผลทคาดวาจะไดรบ ..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

2. การวเคราะหกระบวนงาน 2.1 กระบวนงานหลกของกรมสงเสรมการเกษตร

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................... 2.2 การคดเลอกกระบวนงานทจะนามาพฒนาเพอสรางความโปรงใส

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

ลาดบ กระบวนงานหลกของ

หนวยงาน

ลกษณะของกระบวนงาน (เกณฑคะแนน : สง = 3 ปานกลาง = 2 ตา = 1 )

รวมคะแนน

สอดคลองกบพนธกจหลก ของกรม (ตวอยาง)

1

2

3

4

Page 32: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

 

 

3. การระบปญหาของกระบวนงาน 3.1 ขนตอนของกระบวนงาน

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................... 3.2 การระบปญหาของกระบวนงาน

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

3.3 การวเคราะหปญหาของกระบวนงาน

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

ลาดบ ขนตอน ปญหา/ โอกาสทจะเกด

ความรนแรงของผลกระทบ

คะแนน (โอกาส

X รนแรง)

การดาเนนงาน ความเสยง สง (3)

กลาง (2)

ตา (1)

สง (3)

กลาง (2)

ตา (1)

Page 33: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

 

 

ตา

สาเหต ของปญหา

สง

ตา

โอกาส ทจะเกด

สง

ผลกระทบ ของปญหา

ปญหาหลก

ความรนแรงของผลกระทบ 

Page 34: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

 

 

4. แนวทางการแกไขปญหา/ปองกนความเสยง 4.1 แนวทางการแกไขปญหา

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

แนวทางแกไข (ตวอยาง)

สงทตองดาเนนการ ตวชวดและคาเปาหมาย

การออกแบบกระบวนการใหม

การพฒนาบคลากร

การพฒนาเครองมอดาเนนการ

4.2 ผลทไดคาดวาจะไดรบ

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

5. รายละเอยดการดาเนนการ 5.1 เปาหมายและตวชวดความสาเรจ

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................... 5.2 กจกรรมดาเนนการ

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................... 5.3 งบประมาณคาใชจาย

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

Page 35: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

 

 

ปฏทนการดาเนนการ

กจกรรม ระยะเวลา

ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

1)..................................................

ดาเนนการ

ตดตามความกาวหนา

ประเมนผล

ขยายผลการพฒนา

Page 36: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบรายงานการควบคมภายใน ระดบสวนงานยอย

Page 37: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบ ปย. 1 ชอ............(สวนงานยอย)..............

รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน ณ วนท 30 เดอน กนยายน พ.ศ. 25....

องคประกอบของการควบคมภายใน

(1) ผลการประเมน / ขอสรป

(2) 1. สภาพแวดลอมการควบคม 1.1.............................................................. 1.2 ............................................................. ฯลฯ 2. การประเมนความเสยง 2.1.............................................................. 2.2 ............................................................. ฯลฯ 3. กจกรรมการควบคม 3.1.............................................................. 3.2 ............................................................. ฯลฯ 4. สารสนเทศและการสอสาร 4.1.............................................................. 4.2 ............................................................. ฯลฯ 5. การตดตามประเมนผล 5.1.............................................................. 5.2 ............................................................. ฯลฯ ผลการประเมนโดยรวม ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ชอผรายงาน........................................................

(ชอหวหนาสวนงานยอย) ตาแหนง............................................................... วนท................ เดอน..................พ.ศ. .................

Page 38: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบ ปย. 2 ชอสวนงานยอย ..............................................................

รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน

สาหรบปสนสดวนท……… เดอน....................พ.ศ. . .…..

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/ กจกรรม/ดานของงานทประเมน และวตถประสงคของการควบคม

(1)

การควบคม ทมอย

(2)

การประเมนผล การควบคม

(3)

ความเสยงท ยงมอย

(4)

การปรบปรง การควบคม

(5)

กาหนดเสรจ/ ผรบผดชอบ

(6)

หมายเหต

(7)

ชอผรายงาน.......................................................

(.............................................)

ตาแหนง...........ชอหวหนาสวนงานยอย............

วนท.............เดอน...........................พ.ศ............

Page 39: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

ชอสวนงานยอย .....................................................................

รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน - ระดบสวนงานยอย

สาหรบงวดตงแตวนท...... เดอน ..............พ.ศ. ........ ถงวนท....... เดอน ............พ.ศ. ..........

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม/ดานของงานทประเมนและวตถประสงคของการควบคม

(1)

จดออนของการควบคม หรอความเสยงทยงมอย

(2)

งวด/เวลา ทพบจดออน

(3)

การปรบปรง

(4)

กาหนดเสรจ/ ผรบผดชอบ

(5)

สถานะการดาเนนการ

(6)

วธการตดตาม และสรปผลการประเมน/ขอคดเหน

(7)

∗ สถานะการดาเนนการ :

* = ดาเนนการแลว เสรจตามกาหนด

= ดาเนนการแลว เสรจลาชากวากาหนด

X = ยงไมดาเนนการ

0 = อยระหวางดาเนนการ

ชอผรายงาน ………………………………………

(ชอหวหนาสวนงานยอย)

ตาแหนง .......................................................................

วนท..............................................................................

แบบตดตาม-ปย.2

Page 40: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบประเมนองคประกอบมาตรฐานการควบคมภายใน (ภาคผนวก ก) ชอหนวยงาน.....................................

ปงบประมาณ พ.ศ. 25.... จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย

1. สภาพแวดลอมของการควบคม ผประเมนควรพจารณาแตละปจจยทมผลกระทบตอสภาพแวดลอมการควบคมเพอพจารณาวาหนวยรบตรวจมสภาพแวดลอมการควบคม ทด หรอไม

1.1 ปรชญาและรปแบบการทางานของผบรหาร มทศนคตทดและสนบสนนการปฏบตหนาทภายในองคกร รวมทง

การตดตามผล การตรวจสอบและการประเมนผล ท งจาก การตรวจสอบภายในและการตรวจสอบภายนอก

มทศนคตทดเหมาะสมตอการรายงานทางการเงน งบประมาณและการดาเนนงาน

มทศนคตและการปฏบตทเหมาะสมตอการกระจายอานาจ มทศนคตทเหมาะสมในการจดการความเสยงจากการวเคราะห

ความเสยงทเกยวของอยางรอบคอบ และการพจารณาวธการลดหรอปองกนความเสยง

มความมงมนทจะใชการบรหารแบบมงผลสมฤทธของงาน ( Performance – Based Management )

1.2 ความซอสตยและจรยธรรม มขอกาหนดดานจรยธรรมและบทลงโทษเปนลายลกษณอกษร และ

เวยนใหพนกงานทกคนลงนามรบทราบเปนครงคราว พนกงานทราบและเขาใจลกษณะของพฤตกรรมทยอมรบและ

ไมยอมรบและบทลงโทษตามขอกาหนดดานจรยธรรมและ แนวทางการปฏบตงานทถกตอง

ฝายบรหารสงเสรมและสนบสนนวฒนธรรมองคกรทม งเนนความสาคญของความซอสตยและจรยธรรม

ฝายบรหารมการดาเนนการตามควรแกกรณ เมอไมมการปฏบตตามนโยบาย วธปฏบต หรอระเบยบปฏบต

ฝายบรหารกาหนดเปาหมายการดาเนนงานทเปนไปไดและไมสรางความกดดนใหแกพนกงานในการปฏบตงานใหบรรลตามเปาหมายทเปนไปไมได

ฝายบรหารกาหนดสงจงใจทยตธรรมและจาเปน เพอใหมนใจวาพนกงานจะมความซอสตยและถอปฏบตตามจรยธรรม

ฝายบรหารดาเนนการโดยเรงดวนเมอมสญญาณแจงวาอาจมปญหาเรองความซอสตยและจรยธรรมของพนกงานเกดขน

1.3 ความร ทกษะและความสามารถของบคลากร

Page 41: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย มการกาหนดระดบความร ทกษะและความสามารถ

มการจดทาเอกสารคาบรรยายคณลกษณะงานของแตละตาแหนง

และเปนปจจบน มการระบและแจงใหพนกงานทราบเกยวกบความรทกษะและ

ความสามารถทตองการสาหรบการปฏบตงาน มแผนการฝกอบรมตามความตองการของพนกงานทงหมดอยาง

เหมาะสม การประเมนผลการปฏบตงานพจารณาจากการประเมนปจจยทม

ผลตอความสาเรจของงาน และมการระบอยางชดเจนในสวนพนกงานมผลการปฏบตงานด และสวนทตองมการปรบปรง

1.4 โครงสรางองคกร มการจดโครงสรางและสายงาน การบงคบบญชาท ชดเจนและ

เหมาะสมกบขนาดและลกษณะการดาเนนงานของหนวยรบตรวจ มการประเมนผลโครงสรางเปนครงคราวและปรบเปลยนทจาเปน

ใหสอดคลองกบสถานการณทมการเปลยนแปลง มการแสดงแผนภมการจดองคกรทถกตองและทนสมยใหพนกงาน

ทกคนทราบ

1.5 การมอบอานาจและหนาทความรบผดชอบ มการมอบหมายอานาจและหนาทความรบผดชอบใหกบบคคลท

เหมาะสมและเปนไปอยางถกตอง และมการแจงใหพนกงานทกคนทราบ

ผบรหารมวธการทมประสทธภาพในการตดตามผลการดาเนนงานทมอบหมาย

1.6 นโยบายวธบรหารดานบคลากร มการกาหนดมาตรฐานหรอขอกาหนดในการวาจางบคลากรท

เหมาะสม โดยเนนถงการศกษา ประสบการณความซอสตยและมจรยธรรม

มการจดปฐมนเทศใหกบพนกงานใหม และจดฝกอบรมพนกงาน ทกคนอยางสมาเสมอและตอเนอง

การเลอนตาแหนงและอตราเงนเดอน และการโยกยายขนอยกบการประเมนผลการปฏบตงาน

การประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานไดพจารณารวมถง ความซอสตยและจรยธรรม

มการลงโทษทางวนยและแกไขปญหา เมอมการไมปฏบตตามนโยบายหรอขอกาหนดดานจรยธรรม

1.7 กลไกการตดตามการตรวจสอบการปฏบตงาน มคณะกรรมการตรวจสอบหรอคณะกรรมการตรวจสอบและ

ประเมนผลภาคราชการ และมการกากบดแล การปฏบตงานภายในองคกรใหเปนไปตามระบบการควบคมภายในทกาหนด

Page 42: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย อยางตอเนองและสมาเสมอ

มผตรวจสอบภายใน และมการรายงานผลการตรวจสอบภายในตอ

หวหนาสวนราชการ

1.8 อน ๆ (โปรดระบ) ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... สรป / วธการทควรปฎบต ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………...

ชอผประเมน ................................... ตาแหนง ........................................... วนท .............../.............../...............

2. การประเมนความเสยง กอนการประเมนความเส ยงจะตองสร างความชดเจนเก ยวกบวตถประสงคการดาเนนงานทงในระดบหนวยรบตรวจ และระดบกจกรรม (เชน แผนงาน หรองานทไดรบมอบหมาย) วตถประสงคของการประเมนองคประกอบการควบคมภายในนเพอทราบกระบวนการระบความเสยง การวเคราะห และการบรหารความเสยงวา เหมาะสม เพยงพอ หรอไม

2.1 วตถประสงคระดบหนวยรบตรวจ มการกาหนดวตถประสงคและเปาหมายการดาเนนงานของ

หนวยงานอยางชดเจนและวดผลได มการเผยแพรและชแจงใหบคลากรทกระดบทราบและเขาใจตรงกน

2.2 วตถประสงคระดบกจกรรม มการกาหนดวตถประสงคของการดาเนนงานในระดบกจกรรม

และวตถประสงคนสอดคลองและสนบสนนวตถประสงคระดบหนวยรบตรวจ

วตถประสงคระดบกจกรรมชดเจน ปฏบตได และวดผลได บคลากรทกคนทเกยวของมสวนรวมในการกาหนดและใหการยอมรบ

2.3 การระบปจจยเสยง ผบรหารทกระดบมสวนรวมในการระบและประเมนความเสยง มการระบและประเมนความเสยงทอาจเกดขนจากปจจยภายใน

และภายนอก เชน การปรบลดบคลากร การใชเทคโนโลยสมยใหม การเกดภยธรรมชาต การเปลยนแปลงทางการเมอง

Page 43: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย เศรษฐกจและสงคม เปนตน

2.4 การวเคราะหความเสยง มการกาหนดเกณฑในการพจารณาระดบความสาคญของ

ความเสยง

มการวเคราะหและประเมนระดบความสาคญหรอผลกระทบของความเสยงและความถทจะเกดหรอโอกาสทจะเกดความเสยง

2.5 การกาหนดวธการควบคมเพอปองกนความเสยง มการวเคราะหสาเหตของความเสยงทอาจเกดขนและกาหนด

วธการควบคมเพอปองกนหรอลดความเสยง มการพจารณาความคมคาของตนทนทจะเกดขนจากการกาหนด

วธการควบคมเพอปองกนหรอลดความเสยง มการแจงใหบคลากรทกคนทราบเกยวกบวธการควบคมเพอปองกน

หรอลดความเสยง มการตดตามผลการปฏบตตามวธการควบคมทกาหนดเพอปองกน

หรอลดความเสยง

2.6 อน ๆ (โปรดระบ) ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... สรป / วธการทควรปฎบต ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………...

ชอผประเมน ................................... ตาแหนง ........................................... วนท .............../.............../...............

3. กจกรรมการควบคม ในการประเมนความเพยงพอของการควบคมภายในผประเมนควรพจารณาวา มกจกรรมการควบคมทสาคญเหมาะสม เพยงพอและมประสทธผลหรอไม

3.1 กจกรรมการควบคมไดกาหนดขนตามวตถประสงคและผล การประเมนความเสยง

3.2 บคลากรทกคนทราบและเขาใจวตถประสงคของกจกรรมการควบคม

3.3 มการกาหนดขอบเขตอานาจหนาทและวงเงนอนมตของผบรหารแตละระดบไวอยางชดเจนและเปนลายลกษณอกษร

Page 44: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย 3.4 มมาตรการปองกนและดแลรกษาทรพยสนอยางรดกมและเพยงพอ 3.5 มการแบงแยกหนาทการปฏบตงานทสาคญหรองานทเสยงตอ ความเสยหายตงแตตนจนจบ เชน การอนมต การบนทกบญช และการดแลรกษาทรพยสน

3.6 มขอกาหนดเปนลายลกษณอกษร และบทลงโทษกรณฝาฝนในเรองการมผลประโยชนทบซอนโดยอาศยอานาจหนาท

3.7 มมาตรการตดตามและตรวจสอบใหการดาเนนงานขององคกรเปนไปตามระเบยบ ขอบงคบ และมตคณะรฐมนตร

3.8 อนๆ (โปรดระบ) ......................................................................................... .........................................................................................

สรป/วธการปฏบต ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... .........................................................................................

ชอผประเมน ................................... ตาแหนง ........................................... วนท .............../.............../...............

4. สารสนเทศและการสอสาร การดาเนนการเกยวกบการควบคมภายในจะตองมสารสนเทศทเกยวของและเชอถอได ผประเมนควรพจารณาความเหมาะสมของ ระบบสารสนเทศและการสอสารตอความตองการของผใชและการบรรลวตถประสงคของการควบคมภายใน

4.1 จดใหมระบบสารสนเทศและสายการรายงานสาหรบการบรหารและตดสนใจของฝายบรหาร

4.2 มการจดทาและรวบรวมขอมลเกยวกบการดาเนนงานการเงน และการปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และมตคณะรฐมนตรไวอยางถกตอง ครบถวน และเปนปจจบน

4.3 มการจดเกบขอมล/เอกสารประกอบการจายเงนและการบนทกบญชไวครบถวน สมบรณ และเปนหมวดหม

4.4 มการรายงานขอมลทจาเปนทงจากภายในและภายนอกใหผบรหารทกระดบ

4.5 มระบบการตดตอสอสารทงภายในและภายนอกอยางเพยงพอ เชอถอได และทนกาล

Page 45: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย 4.6 มการสอสารอยางชดเจนใหพนกงานทกคนทราบและเขาใจ

บทบาทหนาทของตนเกยวกบการควบคมภายใน ปญหาและจดออนของการควบคมภายในทเกดขนและแนวทางการแกไข

4.7 มกลไกหรอชองทางใหพนกงานสามารถเสนอขอคดเหนหรอขอเสนอแนะในการปรบปรงการดาเนนงานขององคกร

4.8 มการรบฟงและพจารณาขอรองเรยนจากภายนอก อาท รฐสภา ประชาชน สอมวลชน

4.9 อน ๆ (โปรดระบ)

..................................................................................... .....................................................................................

สรป/วธการทควรปฏบต

................................................................................... ................................................................................... ...................................................................................

ชอผประเมน ...................................... ตาแหนง ............................................. วนท .........../....................../...............

5. การตดตามประเมนผล ผประเมนควรพจารณาความเหมาะสมของระบบการตดตามประเมนผลการควบคมภายในขององคกรในอนจะชวยใหบรรลวตถประสงคของ การควบคมภายใน

5.1 มการเปรยบเทยบแผนและผลการดาเนนงานและรายงานให ผกากบดแลทราบเปนลายลกษณอกษรอยางตอเนองและสมาเสมอ

5.2 กรณผลการดาเนนงานไมเปนไปตามแผน มการดาเนนการแกไขอยางทนกาล

5.3 มการกาหนดใหมการตดตามผลในระหวางการปฏบตงานอยางตอเนองและสมาเสมอ

5.4 มการตดตามและตรวจสอบการปฏบตตามระบบการควบคมภายในทกาหนดไวอยางตอเนองและสมาเสมอ

5.5 มการประเมนผลความเพยงพอและประสทธผลของการควบคมภายในและประเมนการบรรลตามวตถประสงคขององคกรในลกษณะ การประเมนการควบคมดวยตนเองและ/หรอการประเมนการควบคม

Page 46: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย อยางเปนอสระ อยางนอยปละหนงครง 5.6 มการรายงานผลการประเมนและรายงานการตรวจสอบของ ผตรวจสอบภายในโดยตรงตอผ กากบดแลและ/หรอคณะกรรมการตรวจสอบ

5.7 มการตดตามผลการแกไขขอบกพรองทพบจากการประเมนผลและการตรวจสอบของผตรวจสอบภายใน

5.8 มการกาหนดใหผบรหารตองรายงานตอผกากบดแลทนท ในกรณทมการทจรตหรอสงสยวามการทจรต มการไมปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และมตคณะรฐมนตรและมการกระทาอนทอาจมผลกระทบตอองคกรอยางมนยสาคญ

5.9 อนๆ (โปรดระบ) .................................................................................................................... .....................................................................................................................

สรป/วธการปฏบต ................................................................................................................... .................................................................................................................... ...................................................................................................................

ชอผประเมน ................................... ตาแหนง ........................................... วนท .............../.............../...............

Page 47: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบรายงานการควบคมภายใน ระดบหนวยรบตรวจ

Page 48: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบ ปอ. 1

หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน เรยน คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

.....................(ชอหนวยรบตรวจ)………………. ไดประเมนผลการควบคมภายในสาหรบปสนสด

วนท 30 เดอน กนยายน พ.ศ. 25…. ดวยวธการท.....................(ชอหนวยรบตรวจ)……………….กาหนดโดยมวตถประสงคเพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวาการดาเนนงานจะบรรลวตถประสงคของการควบคม ภายในดานประสทธผลและประสทธภาพของการดาเนนงานและการใชทรพยากร ซงรวมถงการดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล การสนเปลอง หรอการทจรต ดาน ความเชอถอไดของรายงานทางการเงนและการดาเนนงานและดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตรและนโยบาย ซงรวมถงระเบยบปฏบตของฝายบรหาร

จากผลการประเมนดงกลาวเหนวาการควบคมภายในของ..............(ชอหนวยรบตรวจ)……………. สาหรบปสนสดวนท 30 เดอน กนยายน พ.ศ. 25…. เปนไปตามระบบการควบคมภายในทกาหนดไว มความเพยงพอและบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในตามทกลาวในวรรคแรก

ลายมอชอ...................................................... ( ................................................ )

ชอหวหนาหนวยรบตรวจ วนท ......... เดอน.................. พ.ศ. .............

Page 49: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

กรณมจดออนของการควบคมภายในสามารถรายงานจดออนทมนยสาคญ โดยอธบายเพมเตมดงตวอยางดานลางน

แบบ ปอ. 1 หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน

เรยน คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

.....................(ชอหนวยรบตรวจ)………………. ไดประเมนผลการควบคมภายในสาหรบปสนสด

วนท 30 เดอน กนยายน พ.ศ. 25…. ดวยวธการท.....................(ชอหนวยรบตรวจ)………………. กาหนดโดยม วตถประสงคเพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวาการดาเนนงานจะบรรลวตถประสงคของการควบคม ภายในดานประสทธผลและประสทธภาพของการดาเนนงานและการใชทรพยากร ซงรวมถงการดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล การสนเปลอง หรอการทจรต ดาน ความเชอถอไดของรายงานทางการเงนและการดาเนนงานและดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตรและนโยบาย ซงรวมถงระเบยบปฏบตของฝายบรหาร

จากผลการประเมนดงกลาวเหนวาการควบคมภายในของ.............(ชอหนวยรบตรวจ)…………… สาหรบปสนสดวนท 30 เดอน กนยายน พ.ศ. 25…. เปนไปตามระบบการควบคมภายในทกาหนดไว มความเพยงพอและบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในตามทกลาวในวรรคแรก อนง การควบคมภายในยงคงมจดออนทมนยสาคญดงน .................................................................................................................................จะดาเนนการปรบปรงการควบคมโดยกาหนดไวในแผนปฏบตงานประจาปตอไป

ลายมอชอ...................................................... ( ................................................ )

ชอหวหนาหนวยรบตรวจ วนท ......... เดอน.................. พ.ศ. .............

Page 50: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบ ปอ. 2 ชอหนวยรบตรวจ

รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน ณ วนท.....30...เดอน...กนยายน....พ.ศ. ......25…....

องคประกอบของการควบคมภายใน

(1) ผลการประเมน / ขอสรป

(2) 1. สภาพแวดลอมการควบคม

2. การประเมนความเสยง

3. กจกรรมการควบคม

4. สารสนเทศและการสอสาร

5. การตดตามประเมนผล

ผลการประเมนโดยรวม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ลายมอชอ............................................................. ( ....................................................)

ตาแหนง..............ชอหวหนาหนวยรบตรวจ.............. วนท.............. เดอน................…..พ.ศ. .................

Page 51: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบ ปอ.3 ชอหนวยรบตรวจ ..............................................................

รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน

สาหรบป สนสดวนท……… เดอน....................พ.ศ. . .…..

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/ กจกรรม/ดานของงานทประเมน และวตถประสงคของการควบคม

(1)

ความเสยงทยงมอย

(2)

งวด/เวลาท พบจดออน

(3)

การปรบปรงการควบคม

(4)

กาหนดเสรจ/ ผรบผดชอบ

(5)

หมายเหต

(6)

ชอผรายงาน.......................................................

(.............................................)

ตาแหนง.........ชอหวหนาหนวยรบตรวจ..........

วนท.............เดอน...........................พ.ศ............

Page 52: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

ชอหนวยรบตรวจ .....................................................................

รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน - ระดบหนวยรบตรวจ

สาหรบงวดตงแตวนท...... เดอน ..............พ.ศ. ........ ถงวนท....... เดอน ............พ.ศ. ..........

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม/ดานของงานทประเมนและวตถประสงคของการควบคม

(1)

จดออนของการควบคม หรอความเสยงทยงมอย

(2)

งวด/เวลา ทพบจดออน

(3)

การปรบปรง

(4)

กาหนดเสรจ/ ผรบผดชอบ

(5)

สถานะการดาเนนการ

(6)

วธการตดตาม และสรปผลการประเมน/ขอคดเหน

(7)

∗ สถานะการดาเนนการ :

* = ดาเนนการแลว เสรจตามกาหนด

= ดาเนนการแลว เสรจลาชากวากาหนด

X = ยงไมดาเนนการ

0 = อยระหวางดาเนนการ

ชอผรายงาน ………………………………………

(ชอหวหนาหนวยรบตรวจ)

ตาแหนง .......................................................................

วนท..............................................................................

แบบตดตาม-ปอ.3

Page 53: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบประเมนองคประกอบมาตรฐานการควบคมภายใน (ภาคผนวก ก) ชอหนวยรบตรวจ

ปงบประมาณ พ.ศ. 25.... จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย

1. สภาพแวดลอมของการควบคม ผประเมนควรพจารณาแตละปจจยทมผลกระทบตอสภาพแวดลอมการควบคมเพอพจารณาวาหนวยรบตรวจมสภาพแวดลอมการควบคม ทด หรอไม

1.1 ปรชญาและรปแบบการทางานของผบรหาร มทศนคตทดและสนบสนนการปฏบตหนาทภายในองคกร รวมทง

การตดตามผล การตรวจสอบและการประเมนผล ท งจาก การตรวจสอบภายในและการตรวจสอบภายนอก

มทศนคตทเหมาะสมตอการรายงานทางการเงน งบประมาณและการดาเนนงาน

มทศนคตและการปฏบตทเหมาะสมตอการกระจายอานาจ มทศนคตทเหมาะสมในการจดการความเสยงจากการวเคราะห

ความเสยงทเกยวของอยางรอบคอบ และการพจารณาวธการลดหรอปองกนความเสยง

มความมงมนทจะใชการบรหารแบบมงผลสมฤทธของงาน ( Performance – Based Management )

1.2 ความซอสตยและจรยธรรม มขอกาหนดดานจรยธรรมและบทลงโทษเปนลายลกษณอกษร และ

เวยนใหพนกงานทกคนลงนามรบทราบเปนครงคราว พนกงานทราบและเขาใจลกษณะของพฤตกรรมทยอมรบและ

ไมยอมรบและบทลงโทษตามขอกาหนดดานจรยธรรมและ แนวทางการปฏบตงานทถกตอง

ฝายบรหารสงเสรมและสนบสนนวฒนธรรมองคกรทม งเนนความสาคญของความซอสตยและจรยธรรม

ฝายบรหารมการดาเนนการตามควรแกกรณ เมอไมมการปฏบตตามนโยบาย วธปฏบต หรอระเบยบปฏบต

ฝายบรหารกาหนดเปาหมายการดาเนนงานทเปนไปไดและไมสรางความกดดนใหแกพนกงานในการปฏบตงานใหบรรลตามเปาหมายทเปนไปไมได

ฝายบรหารกาหนดสงจงใจทยตธรรมและจาเปน เพอใหมนใจวาพนกงานจะมความซอสตยและถอปฏบตตามจรยธรรม

ฝายบรหารดาเนนการโดยเรงดวนเมอมสญญาณแจงวาอาจมปญหาเรองความซอสตยและจรยธรรมของพนกงานเกดขน

1.3 ความร ทกษะและความสามารถของบคลากร มการกาหนดระดบความร ทกษะและความสามารถ

Page 54: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย มการจดทาเอกสารคาบรรยายคณลกษณะงานของแตละตาแหนง

และเปนปจจบน มการระบและแจงใหพนกงานทราบเกยวกบความรทกษะและ

ความสามารถทตองการสาหรบการปฏบตงาน มแผนการฝกอบรมตามความตองการของพนกงานทงหมดอยาง

เหมาะสม การประเมนผลการปฏบตงานพจารณาจากการประเมนปจจยทม

ผลตอความสาเรจของงาน และมการระบอยางชดเจนในสวนพนกงานมผลการปฏบตงานด และสวนทตองมการปรบปรง

1.4 โครงสรางองคกร มการจดโครงสรางและสายงาน การบงคบบญชาท ชดเจนและ

เหมาะสมกบขนาดและลกษณะการดาเนนงานของหนวยรบตรวจ มการประเมนผลโครงสรางเปนครงคราวและปรบเปลยนทจาเปน

ใหสอดคลองกบสถานการณทมการเปลยนแปลง มการแสดงแผนภมการจดองคกรทถกตองและทนสมยใหพนกงาน

ทกคนทราบ

1.5 การมอบอานาจและหนาทความรบผดชอบ มการมอบหมายอานาจและหนาทความรบผดชอบใหกบบคคลท

เหมาะสมและเปนไปอยางถกตอง และมการแจงใหพนกงานทกคนทราบ

ผบรหารมวธการทมประสทธภาพในการตดตามผลการดาเนนงานทมอบหมาย

1.6 นโยบายวธบรหารดานบคลากร มการกาหนดมาตรฐานหรอขอกาหนดในการวาจางบคลากรท

เหมาะสม โดยเนนถงการศกษา ประสบการณความซอสตยและมจรยธรรม

มการจดปฐมนเทศใหกบพนกงานใหม และจดฝกอบรมพนกงาน ทกคนอยางสมาเสมอและตอเนอง

การเลอนตาแหนงและอตราเงนเดอน และการโยกยายขนอยกบการประเมนผลการปฏบตงาน

การประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานไดพจารณารวมถง ความซอสตยและจรยธรรม

มการลงโทษทางวนยและแกไขปญหา เมอมการไมปฏบตตามนโยบายหรอขอกาหนดดานจรยธรรม

1.7 กลไกการตดตามการตรวจสอบการปฏบตงาน มคณะกรรมการตรวจสอบหรอคณะกรรมการตรวจสอบและ

ประเมนผลภาคราชการ และมการกากบดแล การปฏบตงานภายในองคกรใหเปนไปตามระบบการควบคมภายในทกาหนด อยางตอเนองและสมาเสมอ

Page 55: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย มผตรวจสอบภายใน และมการรายงานผลการตรวจสอบภายในตอ

หวหนาสวนราชการ

1.9 อน ๆ (โปรดระบ)

………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... สรป / วธการทควรปฎบต ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………...

ชอผประเมน ................................... ตาแหนง ........................................... วนท .............../.............../...............

2. การประเมนความเสยง กอนการประเมนความเส ยงจะตองสร างความชดเจนเก ยวกบวตถประสงคการดาเนนงานทงในระดบหนวยรบตรวจ และระดบกจกรรม (เชน แผนงาน หรองานทไดรบมอบหมาย) วตถประสงคของการประเมนองคประกอบการควบคมภายในนเพอทราบกระบวนการระบความเสยง การวเคราะห และการบรหารความเสยงวา เหมาะสม เพยงพอ หรอไม

2.1 วตถประสงคระดบหนวยรบตรวจ มการกาหนดวตถประสงคและเปาหมายการดาเนนงานของ

หนวยงานอยางชดเจนและวดผลได มการเผยแพรและชแจงใหบคลากรทกระดบทราบและเขาใจตรงกน

2.2 วตถประสงคระดบกจกรรม มการกาหนดวตถประสงคของการดาเนนงานในระดบกจกรรม

และวตถประสงคนสอดคลองและสนบสนนวตถประสงคระดบหนวยรบตรวจ

วตถประสงคระดบกจกรรมชดเจน ปฏบตได และวดผลได บคลากรทกคนทเกยวของมสวนรวมในการกาหนดและใหการยอมรบ

2.4 การวเคราะหความเสยง มการกาหนดเกณฑในการพจารณาระดบความสาคญของ

ความเสยง มการวเคราะหและประเมนระดบความสาคญหรอผลกระทบของ

ความเสยงและความถทจะเกดหรอโอกาสทจะเกดความเสยง

Page 56: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย 2.5 การกาหนดวธการควบคมเพอปองกนความเสยง

มการวเคราะหสาเหตของความเสยงทอาจเกดขนและกาหนดวธการควบคมเพอปองกนหรอลดความเสยง

มการพจารณาความคมคาของตนทนทจะเกดขนจากการกาหนดวธการควบคมเพอปองกนหรอลดความเสยง

มการแจงใหบคลากรทกคนทราบเกยวกบวธการควบคมเพอปองกนหรอลดความเสยง

มการตดตามผลการปฏบตตามวธการควบคมทกาหนดเพอปองกนหรอลดความเสยง

2.6 อน ๆ (โปรดระบ) ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... สรป / วธการทควรปฎบต ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………...

ชอผประเมน ................................... ตาแหนง ........................................... วนท .............../.............../...............

3. กจกรรมการควบคม ในการประเมนความเพยงพอของการควบคมภายในผประเมนควรพจารณาวา มกจกรรมการควบคมทสาคญเหมาะสม เพยงพอและมประสทธผลหรอไม

3.1 กจกรรมการควบคมไดกาหนดขนตามวตถประสงคและผลการประเมนความเสยง

3.2 บคลากรทกคนทราบและเขาใจวตถประสงคของกจกรรมการควบคม 3.3 มการกาหนดขอบเขตอานาจหนาทและวงเงนอนมตของผบรหารแตละระดบไวอยางชดเจนและเปนลายลกษณอกษร

3.4 มมาตรการปองกนและดแลรกษาทรพยสนอยางรดกมและเพยงพอ

3.5 มการแบงแยกหนาทการปฏบตงานทสาคญหรองานทเสยงตอ ความเสยหายตงแตตนจนจบ เชน การอนมต การบนทกบญช และการดแลรกษาทรพยสน

3.6 มขอกาหนดเปนลายลกษณอกษร และบทลงโทษกรณฝาฝนในเรองการมผลประโยชนทบซอนโดยอาศยอานาจหนาท

Page 57: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย 3.7 มมาตรการตดตามและตรวจสอบใหการดาเนนงานขององคกรเปนไปตามระเบยบ ขอบงคบ และมตคณะรฐมนตร

3.8 อนๆ (โปรดระบ) ......................................................................................... .........................................................................................

สรป/วธการปฏบต ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... .........................................................................................

ชอผประเมน ................................... ตาแหนง ........................................... วนท .............../.............../...............

4. สารสนเทศและการสอสาร การดาเนนการเกยวกบการควบคมภายในจะตองมสารสนเทศทเกยวของและเชอถอได ผประเมนควรพจารณาความเหมาะสมของ ระบบสารสนเทศและการสอสารตอความตองการของผใชและการบรรลวตถประสงคของการควบคมภายใน

4.1 จดใหมระบบสารสนเทศและสายการรายงานสาหรบการบรหารและตดสนใจของฝายบรหาร

4.2 มการจดทาและรวบรวมขอมลเกยวกบการดาเนนงานการเงน และการปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และมตคณะรฐมนตรไวอยางถกตอง ครบถวน และเปนปจจบน

4.3 มการจดเกบขอมล/เอกสารประกอบการจายเงนและการบนทกบญชไวครบถวน สมบรณ และเปนหมวดหม

4.4 มการรายงานขอมลทจาเปนทงจากภายในและภายนอกใหผบรหารทกระดบ

4.5 มระบบการตดตอสอสารทงภายในและภายนอกอยางเพยงพอ เชอถอได และทนกาล

4.6 มการสอสารอยางชดเจนใหพนกงานทกคนทราบและเขาใจบทบาทหนาทของตนเกยวกบการควบคมภายใน ปญหาและจดออนของการควบคมภายในทเกดขนและแนวทางการแกไข

4.7 มกลไกหรอชองทางใหพนกงานสามารถเสนอขอคดเหนหรอขอเสนอแนะในการปรบปรงการดาเนนงานขององคกร

4.8 มการรบฟงและพจารณาขอรองเรยนจากภายนอก อาท รฐสภา ประชาชน สอมวลชน

Page 58: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย 4.9 อน ๆ (โปรดระบ)

..................................................................................... .....................................................................................

สรป/วธการทควรปฏบต ................................................................................... ................................................................................... ...................................................................................

ชอผประเมน ...................................... ตาแหนง ............................................. วนท .........../....................../...............

5. การตดตามประเมนผล ผประเมนควรพจารณาความเหมาะสมของระบบการตดตามประเมนผลการควบคมภายในขององคกรในอนจะชวยใหบรรลวตถประสงคของ การควบคมภายใน

5.1 มการเปรยบเทยบแผนและผลการดาเนนงานและรายงานให ผกากบดแลทราบเปนลายลกษณอกษรอยางตอเนองและสมาเสมอ

5.2 กรณผลการดาเนนงานไมเปนไปตามแผน มการดาเนนการแกไขอยางทนกาล

5.3 มการกาหนดใหมการตดตามผลในระหวางการปฏบตงานอยางตอเนองและสมาเสมอ

5.4 มการตดตามและตรวจสอบการปฏบตตามระบบการควบคมภายในทกาหนดไวอยางตอเนองและสมาเสมอ

5.5 มการประเมนผลความเพยงพอและประสทธผลของการควบคมภายในและประเมนการบรรลตามวตถประสงคขององคกรในลกษณะ การประเมนการควบคมดวยตนเองและ/หรอการประเมนการควบคม อยางเปนอสระ อยางนอยปละหนงครง

5.6 มการรายงานผลการประเมนและรายงานการตรวจสอบของ ผตรวจสอบภายในโดยตรงตอผ กากบดแลและ/หรอคณะกรรมการตรวจสอบ

5.7 มการตดตามผลการแกไขขอบกพรองทพบจากการประเมนผลและการตรวจสอบของผตรวจสอบภายใน

Page 59: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

จดทควรประเมน ความเหน/คาอธบาย 5.8 มการกาหนดใหผบรหารตองรายงานตอผกากบดแลทนท ในกรณทมการทจรตหรอสงสยวามการทจรต มการไมปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และมตคณะรฐมนตรและมการกระทาอนทอาจมผลกระทบตอองคกรอยางมนยสาคญ

5.9 อนๆ (โปรดระบ) .................................................................................................................... .....................................................................................................................

สรป/วธการปฏบต ................................................................................................................... .................................................................................................................... ...................................................................................................................

ชอผประเมน ................................... ตาแหนง ........................................... วนท .............../.............../...............

Page 60: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

แบบรายงานการควบคมภายใน ของผตรวจสอบภายใน

Page 61: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

รายงานผลการสอบทานการประเมนการควบคมภายใน ตามระเบยบฯ ขอ 6 โดยผตรวจสอบภายในหรอหนวยตรวจสอบภายใน

แบบท 1 กรณไมพบขอบกพรอง หรอขอสงเกตทมนยสาคญ

เรยน (หวหนาสวนราชการ)

ขาพเจา (หรอชอหนวยตรวจสอบภายใน) ไดสอบทานการประเมนระบบการควบคมภายในของ (ชอหนวยรบตรวจ) สาหรบงวดตงแตวนท ..... เดอน.................. พ.ศ. .... ถงวนท ..... เดอน................ พ.ศ. ..….. ตามแนวทางการตดตามประเมนผลการควบคมภายในของคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน ซงกาหนดอยในเอกสารคาแนะนา : การจดทารายงานการควบคมภายในตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 ขอ 6 การสอบทานไดปฏบตอยางระมดระวงรอบคอบและเหมาะสม ผลการสอบทานไมพบวา (ชอหนวยรบตรวจ) ไมดาเนนการตามแนวทาง การตดตามประเมนผลการควบคมภายในฯ ดงกลาว และตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวย การกาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544

ลายมอชอ............................................... (ชอผตรวจสอบภายใน) ตาแหนง.................................................. วนท..........เดอน.....................พ.ศ. ........

แบบ ปส.

Page 62: แนวทาง - finance.doae.go.th · 1) ระดับส่วนงานย ่อย ๑๙ 2) ระดับหน่วยรับตรวจ 2๐ ... งานย

รายงานผลการสอบทานการประเมนการควบคมภายใน ตามระเบยบฯ ขอ 6 โดยผตรวจสอบภายในหรอหนวยตรวจสอบภายใน

แบบท 2 กรณพบขอบกพรอง หรอขอสงเกตทมนยสาคญ

เรยน (หวหนาสวนราชการ)

ขาพเจา (หรอชอหนวยตรวจสอบภายใน ) ไดสอบทานการประเมนระบบการควบคม ภายในของ (ชอหนวยรบตรวจ) สาหรบงวดตงแตวนท ..... เดอน.................. พ.ศ. .... ถงวนท ..... เดอน................ พ.ศ. .... ตามแนวทางการตดตามประเมนผลการควบคมภายในของคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน ซงกาหนดอยในเอกสารคาแนะนา : การจดทารายงานการควบคมภายในตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 ขอ 6 การสอบทานไดปฏบตอยางระมดระวงรอบคอบและเหมาะสม ผลการสอบทานไมพบวา (ชอหนวยรบตรวจ) ไมดาเนนการตามแนวทางการตดตามประเมนผลการควบคมภายในฯ ดงกลาว และตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวย การกาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 อยางไรกตามมขอตรวจพบ/ขอสงเกตทมนยสาคญ ดงน

....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลายมอชอ.............................................. (ชอผตรวจสอบภายใน) ตาแหนง.................................................. วนท..........เดอน.....................พ.ศ. ........

แบบ ปส.