16
บทที2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง 2.1 ตู ้เมนสวิทช์บอร์ด MDB (Main Distribution Board) รูปที2.1 ตู้เมนสวิทช์บอร์ด MDB ตู้สวิทช์บอร์ด MDB (Main Distribution Board) คืออะไร เป็นแผงจ่ายไฟฟ้ าขนาดใหญ่ นิยมใช้ในอาคารขนาดกลางจนถึงขนาดใหญ่ ไปจนถึงโรงงาน อุตสาหกรรมที่มีการใช้ไฟฟ้ าจานวนมากโดยรับไฟจาก การไฟฟ้ าหรือด้านแรงต ่าของหม้อแปลงจาหน่าย แล้วจ่ายโหลดไปยังแผงย่อยตามส่วน ต่างๆ ของอาคารสวิทช์บอร์ดอาจเรียก อีกชื่อหนึ ่งว่า Main Distribution Board (MDB) ตู้ MDB ส่วนมากมีขนาดใหญ่ จึงมักวางบนพื ้นมีหลายแบบให้เลือกใช้ขึ ้นอยู่กับบริษัทผู้ผลิตทั ้งนี ้ควร พิจารณาจาก ระดับแรงดัน พิกัดกระแส และพิกัดกระแสลัดวงจรด้วย 2.1.1 ส่วนประกอบหลักของสวิทช์บอร์ด 2.1.1.1 โครงตู ้ (Enclosure) 2.1.1.2 บัสบาร์ (Busbar) 2.1.1.3 เซอร์กิตเบรกเกอร์ (Circuit Breaker) 2.1.1.4 เครื่องวัดไฟฟ้ า (Metter)

บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

บทท 2

การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

2.1 ตเมนสวทชบอรด MDB (Main Distribution Board)

รปท 2.1 ตเมนสวทชบอรด MDB

ตสวทชบอรด MDB (Main Distribution Board) คออะไร

เปนแผงจายไฟฟาขนาดใหญ นยมใชในอาคารขนาดกลางจนถงขนาดใหญ ไปจนถงโรงงานอตสาหกรรมทมการใชไฟฟาจ านวนมากโดยรบไฟจาก

การไฟฟาหรอดานแรงต าของหมอแปลงจ าหนาย แลวจายโหลดไปยงแผงยอยตามสวนตางๆ ของอาคารสวทชบอรดอาจเรยก อกชอหนงวา Main Distribution Board (MDB) ต MDB สวนมากมขนาดใหญ จงมกวางบนพนมหลายแบบใหเลอกใชขนอยกบบรษทผผลตท งนควรพจารณาจาก ระดบแรงดน พกดกระแส และพกดกระแสลดวงจรดวย

2.1.1 สวนประกอบหลกของสวทชบอรด 2.1.1.1 โครงต (Enclosure) 2.1.1.2 บสบาร (Busbar) 2.1.1.3 เซอรกตเบรกเกอร (Circuit Breaker) 2.1.1.4 เครองวดไฟฟา (Metter)

Page 2: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

4

2.1.1.5 อปกรณประกอบ (Aessoccries)

2.1.1.1 โครงตสวตชบอรด (Enclosure)

รปท 2.2 โครงตสวตชบอรด (Enclosure)

ท ามาจากแผนโลหะประกอบเปนโครงต ซงอาจเปดไดเฉพาะดานหนา หรอเปดไดทกดาน ขนอยกบการออกแบบโดยมคณสมบตทส าคญคอ 1). คณสมบตทางกล คอรบแรงทางกลจากภายนอกไดเพยงพอตอการใชงานทง ภาวะปกต และไมปกตได 2). คณสมบตทางความรอนคอทนความรอนจากสภาพแวดลอม ความผดปกตในระบบและ อารกจากการลดวงจรได 3). คณสมบตตอการกดกรอน คอสามารถทนการกดกรอนจากความชนและสารเคมได นอกจากน โครงตยงท าหนาทปองกนอนตรายตาง ๆ ทอาจเกดขนได คอ ปองกนไมใหผอยใกลสวทชบอรดสมผสถกสวนทมไฟ ปองกนอปกรณภายในตจากสงตาง ๆ ภายนอกเชน น า วตถแขง สตวเลอยคลาน เปนตน ปองกนอนตรายจากการอารกทรนแรงจนชนสวนอปกรณอาจหลดกระเดนออกมา

Page 3: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

5

2.1.1.2 บสบาร (Busbar)

รปท 2.3 บสบาร (Busbar)

บสบาร ทางไฟฟา ใชอธบาย “จดรวมของวงจรจ านวนมาก” โดยจดรวมของวงจรนน วงจรไฟฟาจายไฟฟาเขาวงจรนอย และวงจรไฟฟาทจายไฟฟาออกจ านวนมากจากตเจาอปกรณตวนในสถานไฟฟาต ตเมนสวทชบอรด MDB (Main Distribution Board) หรอ แผงสวตชโดยสวนมากเพราะจะตองรบและท าการจายกระแสไฟฟาปรมาณมากท าใหเกดแรงแมเหลกไฟฟา (Electromagnetic Force) ในการเลอกใช บสบาร กตองสามารถทนแรงเหลานไดวสดทน ามาใชผลตตองมคณสมบตทางไฟฟาและทางกลทเหมาะสมโดยพจารณาเบองตนจากคณสมบตดงน โลหะทจะน ามาใชปนบสบาร ควรมคณสมบตดงตอไปน

1. มความตานทานต า 2. ความแขงแรงทางกลสงในดานแรงดง แรงอดและแรงฉก 3. ความตานทานตอ Fatigue Failure สง 4. ความตานทานของ Surface Film ต า 5. การตดตอหรอดด ท าไดสะดวก 6. ความตานทานตอการกดกรอนสง

Page 4: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

6

2.1.1.3 เซอรกตเบรกเกอร (Circuit Breaker)

รปท 2.4 เซอรกตเบรกเกอร (Circuit Breaker)

เซอรกตเบรกเกอร (Circuit breaker) หมายถง อปกรณทท างานเปดและปดวงจรไฟฟาแบบไมอตโนมตแตสามารถเปดวงจรไดอตโนมตถามกระแสไหลผานเกนกวาคาทก าหนดโดยไมมความเสยหายเกดขน เซอรกตเบรกเกอร (Circuit Breaker) แรงดนต า หมายถง เบรกเกอรทใชกบแรงดนนอยกวา 1000 โวลท แบงออกไดหลายชนด ส าหรบสวทชบอรดแรงต า เบรกเกอรทใชทวไปม 2 แบบ คอ แอรเซอรกจเบรกเกอร (Air Circuit Breaker) และโมเคสเซอรกจเบรกเกอร (Mold Case Circuit Breaker) โดย Air CB. ใชเปน เมนเบรกเกอรในวงจรทใชกระแสสง สวน Mold Case CB (MCCB) ใชกบวงจรยอยหรอใชเปนเมนเบรกเกอรในตสวทชบอรดขนาดเลก ทงน การเลอกเบรกเกอรควรพจารณาขนาดความกวาง ยาว สง เพอใหตดตงในตไดอยางเหมาะสมสวยงาม คากระแสลดวงจรรวมถงการจด (Co-ordination) ดวย

Page 5: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

7

แอรเซอรกตเบรกเกอร(Air Circuit Breaker)

รปท 2.5 แอรเซอรกจเบรกเกอร (Air Circuit Breaker)

เปนเบรกเกอรทใชกบแรงดนทต ากวา 1000 โวลต มขนาดใหญใชส าหรบเปนเมนเบรกเกอร โดยทวไปมพกดกระแสตงแต 225-6300 แอมป และม อนเตอรรปตง คาปาซต(Interrupting Capacity) สงตงแต 35-150 กโลแอมป โครงสรางทวไปท าดวยเหลกมชองดบอารก (Arcing Chamer) ทใหญโตแขงแรง เพอใหสามารถรบกระแสลดวงจรจ านวนมากได แอรเซอรกตเบรกเกอรทมขายในทองตลาดมกใชอปกรณอเลกทรอนกสตรวจจบและวเคราะหกระแสเพอสงปลดวงจร

โมลเคสเซอรกตเบรกเกอร (Mold case circuit breake)

รปท 2.6 โมลเคสเซอรกตเบรกเกอร (Mold case circuit breake)

Page 6: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

8

เบรกเกอรทถกหอหมมดชดโดยโมลด 2 สวน มกท าดวย ฟโนลก(Phenolic) ซงเปฉนวนไฟฟาสามารถทนแรงดนใชงานไดเบรกเกอรแบบน มหนาทหลก 2 ประการ คอ ท าหนาทเปนสวทซเปด-ปดดวยมอ และเปดวงจรโดยอตโนมต เมอมกระแสไหลเกน หรอเกดลดวงจร โดย เบรกเกอรจะอยในภาวะตดการท างานจากกระแสเกน(Trip) ซงอยกงกลาง ระหวาง ต าแหนงเปดและปด(ON/OFF) เราสามารถรเซทใหมไดโดย กดคนโยกใหอย ในต าแหนง ปดเสยกอน แลวคอยโยกไปต าแหนงเปด การท างานแบบนเรยกวา ควกเมก (quick make) , ควกเบรก (quick break) ลกษณะของเบรกเกอรแบบนทพบเหนโดยทวไปเปนดงรป

2.1.1.4 เครองวดไฟฟา (Metter)

เครองวดพนฐานทใชในตสวทชบอรดทวไปคอ โวลตมเตอรและแอมมเตอร ซงตองใชงานรวมกบ ซเลคเตอรสวตช (Selector Switch) เพอวดแรงดนหรอกระแสในแตละเฟส พกดแรงดนของโวลตมเตอรคอ 0-500 โวลท สวนพกดกระแสของแอมมเตอรจะ ขนอยกบอตราสวนของ เคอเรนสทรานฟอเมอร (Current Transformer) เชน 100/5 แอมป เปนตนส าหรบตสวทชบอรดขนาดใหญอาจม เพาเวอรแฟคเตอร มเตอร (P.F. Meter),วตตมเตอร (Watt Meter) หรอ วาลมเตอร (Var Meter) เพมเตมขนอยกบการออกแบบต บางตกอาจตดตง P.F. Controller เพอควบคมคา เพาเวอรแฟคเตอร (Power Factor) ในวงจรดวย

รปท 2.7 เครองวดไฟฟา (Metter)

2.1.1.5 อปกรณประกอบ (Accessories)

อปกรณประกอบในตสวทชบอรดมหลายตว ไดแก

Page 7: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

9

เคอเรนสทรานฟอเมอร (Current Transformer) :CT ส าหรบตสวตชบอรด

เปนอปกรณทใชประกอบการวดกระแสไฟฟาโดยตอรวมกบแอมมเตอร เคอเรสทรานฟอเมอร (CT) ทมใชในทองตลาดจะม 2 กลม คอ อตราสวนตอ 1 และอตราสวนตอ 5 ทใชในตสวทชบอรดนยมใชอตราสวนตอ 5 เชน 50/5, 100/5, 300/5 เปนตน ปกตจะเลอก เคอเรสทรานฟอเมอร (CT) ตาม ขนาดของเมนเบรกเกอรโดยเลอกไมต ากวาพกดของเมนเบรกเกอรเชนเมนเบรกเกอรทมขนาด100 แอมป กจะเลอก เคอเรสทรานฟอเมอร (CT) ขนาด100/5 แอมป ขอควรระวงในการใชเคอเรสทรานฟอเมอร (CT) คอ หาม เปนวงจรดานขดลวดทตยภม ของ เคอเรสทรานฟอเมอร (CT) เนองจากจะเกดแรงดนสงตกครอมขดลวด และท าใหเคอเรสทรานฟอเมอร (CT) ไหมไดหากไมใชงานตองลดวงจรขวทงสองของ เคอเรสทรานฟอเมอร (CT) เสมอ

รปท 2.8 Current Transformer

Selector Switch ส าหรบตสวตชบอรด

รปท 2.9 Selector Switch

Page 8: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

10

เปนอปกรณทใชควบคมวงจรไฟฟาเพอใหกระแสไฟฟาไหลเขาวงจรหรอตดกระแสไฟไมใหไหลผานวงจรไดตามทตองการเปนสวตชทใชงานกนมากในงานทตองควบคมการท างานดวยมอ โดยการบดใหคอนแทค ทอยภายในเปลยนสภาวะปด (NC) หรอเปด (NO)

การน าไปใชงาน

1) การใชซเลคเตอรสวตช ควบคมคอนแทคเตอร 2) การใชซเลคเตอรสวตช ควบคมวงจรไฟฟา 2 วงจรใหสลบกนท างาน 3)วงจรเทยบเคยงของซเลคเตอรสวตชทตอตามวงจรซงใหผลเทยบเทากบการควบคมดวยสวตชสองทาง

ไฟหลอดแลมป (Pilot Lamp) ส าหรบตสวตชบอรด

รปท 2.10ไฟหลอดแลมป (Pilot Lamp)

หลอดไฟแสดงสถานะหนาตควบคม หลอดไฟแสดงสถานะต (STATUS LAMPS) หรอ ไฟหลอดแลมป PILOT LAMPS) เรานาจะเคยใชงานหลอดไฟแสดงสถานะมาบางแลวจะเหนวาทนาตควบคมนนจ าเปนอยางยงทตองมสถานะบอกใหผใชงานระบบทราบการท างานของระบบดงนนอปกรณทบอกสถานะทนาสนใจวนน คอ หลอดไฟแสดงสถานะต (STATUS LAMPS) หรอ ไฟหลอดแลมป (PILOT LAMPS) ทปจจบนมใหเลอกใชมากมายหลายแบบการน าไปใชกแคเลอกพกดแรงดนและพกดกระแสทจะเลอกใชเทานน สถานะทใชในทวๆไป เชน แสดงการท างาน , การหยดท างาน ,การเกดเสยง ,การเกดโหลดเกน, การเปด หรอ ปด ระบบ, ไฟแสดงเฟสระบบไฟฟา,และอนๆ การเลอกสมการก าหนดใชงานโดยทวไป

1.สเขยว เปน การท างาน 2.สแดง เปน การหยดท างาน

Page 9: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

11

3.สเหลองหรอสม เปน การแจงสญญาณเตอนความผดพลาด 4.สขาว เปน ไฟ 3 เฟส R S T

จากขางเปนการเลอกใชสของ ไฟหลอดแลมป (PILOT LAMPS) เบองตนแตทงนจะมการก าหนดการเลอกใชสตามโครงการแตละทกไดเชนกาก าหนดเปนมาตรฐานของโรงแรม ก. เปนตน ไฟแสดงสถานะมประโยชนในการวนสยอาการผดปกตของระบบ การเฝาระวงระบบ กระบวนการผลต และการตรวจซอมระบบ ท าใหเกดความผดพลาดนอยหรอไมเกดเลย ชางผสงเกตการณเปนผดแลระบบกสามารถแกไขปญหาไดงาย

ดจตอลแฟสแฟคเตอร (Digital Phase Protector)

เปนอปกรณปองกนระบบดจตอลเพาเวอรอเลกทรอนกสทถกพฒนาอยางตอเนองส าหรบการตรวจสอบและปองกนแรงดนกระแสสลบในระบบ 3 เฟส 4 สาย ทมประสทธภาพและมความแมนย าสงในการท างาน โดยมคณสมบตการตรวจสอบ การสลบเฟส ไฟตก ไฟเกน แรงดนไฟฟาไมสมดล ไฟขาดเฟส

ตรวจเชคความผดปกตของระดบแรงดนลดหรอเพมเกนกวาเปอรเซนต ทตงไว วงจรหนวงเรมนบเวลาหนวงตด (Delay off) เมอครบตามทตงไว รเลยจะตดวงจรอยในสภาวะ De-energize (N/C) และรเลยจะตอวงจรการท างาน Energize (N/O) โดยอตโนมตเมอแรงดนไฟฟากลบมาส สภาวะปกต ผานเปอรเซนตทตงไวบวกดวยคา Differential (Hysteresis) W-OP4 จะตดวงจรโดยอตโนมต รเลยอยในสภาวะ De-energize (N/C) เมอเกดความผดปกตของแรงดนเพอปองกนมอเตอรเสยหาย LED จะโชวสภาวะความผดปกตของแรงดน สามารถตดตงกบรางมาตรฐาน 35 มม (DIN Rail 35 mm)

การตงคา (ระบบ Digital)

1.กดปม SET เพอเลอกฟงกชนการท างานทตองการตงคา O.V., U.V., U.B., Time ตามล าดบโชวโดย LED 2.กดปม เพอปรบคาเพมขนครงละ 1 หนวย ตามความตองการ

* การตงคาในพารามเตอรจะตองกระท าอยางตอเนอง ถาชากวา 20 วนาท จะกลบสสภาวะปกตโดยอตโนมต

Page 10: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

12

รปท 2.11 ดจตอลแฟสแฟคเตอร WIP Phase Protector รน W-OP4

2.2 แมกเนตกคอนแทกเตอร (Magnetic Contactor) แมกเนตกคอนแทกเตอร (Magnetic Contactor)หรอแมกเนตกสวทซ(Magnetic Switch)เปนอปกรณทใชในการตดตอวงจรไฟฟา ในการปดเปดของหนาสมผสนนอาศยจะอ านาจแรงแมเหลก สามารถประยกตใชกบวงจรควบคมตางๆเชน วงจรควบคมมอเตอร เปนตน

รปท 2.12 แมกเนตกคอนแทกเตอร (Magnetic Contactor)

Page 11: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

13

2.2.1 สวนประกอบของแมกเนตกคองแทกเตอร(Magnetic Contactor)

รปท 2.13 สวนประกอบของแมกเนตกคองแทกเตอร

1. Coil หรอ ขดลวดส าหรบสรางสนามแมเหลก 2. Spring เปนสปรงส าหรบผลก (Moving Contact) ออกเมอไมมกระแสไปเลยงขดลวด 3. Moving Core เปนแกนเหลกทสามารถเคลอนทได 4. Contact หรอ หนาสมผส เปนสวนประกอบทใชตดตอวงจรไฟฟา 5. Stationary Core เปนแกนเหลกทอยกบท 2.2.2 หลกการท างานของแมกเนตกคองแทกเตอร

เมอมกระแสไฟฟาไหลผานไปยงขดลวดสนามแมเหลก(Solidnoid) ทขากลางของแกนเหลกจะสรางสนามแมเหลกทแรงสนามแมเหลกจะสามารถชนะแรงสปรงได ดงใหแกนเหลกชดทเคลอนท (Moving Contact) เคลอนทลงมาพรอมกบหนาสมผสคอนแทคทงสองชดจะเปลยนสภาวะการท างานคอ คอนแทคปกตปดจะเปดวงจรจดสมผสออก และคอนแทคปกตเปดจะตอวงจรของจดสมผส เมอไมมกระแสไฟฟาไหลผานเขาไปยงขดลวดสนามแม เหลกคอนแทคทงสองชดกจะกลบไปสสภาวะเดม

Page 12: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

14

2.3 รเลย (Relay)

เปนอปกรณทเปลยนพลงงานไฟฟาใหเปนพลงงานแมเหลก เพอใชในการดงดดหนาสมผสของคอนแทคใหเปลยนสภาวะ โดยการปอนกระแสไฟฟาใหกบขดลวด เพอท าการปดหรอเปดหนาสมผสคลายกบสวตชอเลกทรอนกส ซงเราสามารถน ารเลยไปประยกตใช ในการควบคมวงจรตาง ๆ

รปท 2.14 รเลย (Relay) 2.3.1 สวนประกอบรเลย

1. สวนของขดลวด (coil) เหนยวน ากระแสต า ท าหนาทสรางสนามแมเหลกไฟฟาใหแกนโลหะไปกระทงใหหนาสมผสตอกน ท างานโดยการรบแรงดนจากภายนอกตอครอมทขดลวดเหนยวน าน เมอขดลวดไดรบแรงดน(คาแรงดนทรเลยตองการขนกบชนดและรนตามทผผลตก าหนด) จะเกดสนามแมเหลกไฟฟา ท าใหแกนโลหะดานในไปกระทงใหแผนหนาสมผสตอกน 2. สวนของหนาสมผส (contact) ท าหนาทเหมอนสวตชจาย กระแสไฟใหกบอปกรณทเราตองการนนเอง 2.3.2 จดตอใชงานมาตรฐาน รเลย

จดตอ NC ยอมาจาก (Normal close) หมายความวาปกตดปด หรอ หากยงไมจายไฟใหขดลวดเหนยวน าหนาสมผสจะตดกน โดยทวไปเรามกตอจดนเขากบอปกรณหรอเครองใชไฟฟาทตองการใหท างานตลอดเวลา เชน จดตอ NO ยอมาจาก (Normal open) หมายความวาปกตเปด หรอหากยงไมจายไฟใหขดลวดเหนยวน าหนาสมผสจะไมตดกน โดยทวไปเรามกตอจดนเขากบอปกรณหรอ

Page 13: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

15

เครองใชไฟฟาทตองการควบคมการเปดปดเชนโคมไฟสนามเหนอหนาบาน จดตอ C ยอมากจาก (common) คอจดรวมทตอมาจาแหลงจายไฟฟา

รปท 2.15 จดตอใชงานรเลย

2.3.3 ขอค าถงในการใชงานรเลยทวไป

1. แรงดนใชงาน หรอแรงดนทท าใหรเลยท างานได หากเราดทตวรเลยจะระบคาแรงดนใชงานไว(หากใชในงานอเลกทรอนกสสวนมากจะใชแรงดนกระแสตรงในการใชงาน) เชน12โวลท แรงดนกระแสตรง คอตองใชแรงดนท 12 โวลท แรงดนกระแสตรง เทานนหากใชมากกวาน ขดลวดภายใน ตวรเลยอาจจะขาดไดหรอหากใชแรงดนต ากวามากรเลยจะไมท างานสวนในการตอวงจรนนสามารถตอขวใดกไดครบเพราะตวรเลย จะไมระบขวตอไว (นอกจากชนดพเศษ) 2.การใชงานกระแสผานหนาสมผส ซงทตวรเลยจะระบไว เชน 10 แอมป 220 โวลท กระแสสลบ คอหนาสมผสของรเลยนนสามารถทนกระแสได 10 แอมแปรท 220 โวลท กระแสสลบ แตการใชกควรจะใชงานทระดบกระแสต ากวานจะเปนการดกวาเพราะถากระแสมากหนาสมผสของรเลยจะละลายเสยหายได 3.จ านานหนาสมผสการใชงาน ควรดวารเลยนนมหนาสมผสใหใชงานกอน และมขวคอมมอนดวยหรอไม 2.3.4 ชนดของรเลย รเลยทนยมใชงานและรจกกนแพรหลาย 4 ชนด

1.อารเมเจอรรเลย (Armature Relay)

Page 14: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

16

2.รดรเลย (Reed Relay)

3.รดสวตช (Reed Switch)

4.โซลดสเตตรเลย (Solid-State Relay)

2.3.5 ประเภทของรเลย

เปนอปกรณท าหนาทเปนสวตชมหลกการท างานคลายกบ ขดลวดแมเหลกไฟฟาหรอโซล

นอยด (solenoid) รเลยใชในการควบคมวงจร ไฟฟาไดอยางหลากหลาย รเลยเปนสวตชควบคมท

ท างานดวยไฟฟา แบงออกตามลกษณะการใชงานไดเปน 2 ประเภทคอ

1.รเลยก าลง (power relay) หรอมกเรยกกนวาคอนแทกเตอร (Contactor or Magneticcontactor)

ใชในการควบคมไฟฟาก าลง มขนาดใหญกวารเลยธรรมดา

2.รเลยควบคม (control Relay) มขนาดเลกก าลงไฟฟาต า ใชในวงจรควบคมทวไปทม

ก าลงไฟฟาไมมากนก หรอเพอการควบคมรเลยหรอคอนแทกเตอรขนาดใหญ รเลยควบคม

2.3.6 ประโยชนของรเลย

1.ท าใหระบบสงก าลงมเสถยรภาพ (Stability) สงโดยรเลยจะตดวงจรเฉพาะสวนทเกด

ผดปกต ออกเทานน ซงจะเปนการลดความเสยหายใหแกระบบนอยทสด

2.ลดคาใชจายในการซอมแซมสวนทเกดผดปกต

3.ลดความเสยหายไมเกดลกลามไปยงอปกรณอนๆ

4.ท าใหระบบไฟฟาไมดบทงระบบเมอเกดฟอลตขนในระบบ

2.3.7 คณสมบตทดของรเลย

1.ตองมความไว (Sensitivity) คอมความสามารถในการตรวจพบสงทผดปกตเพยงเลกนอยได

2.มความเรวในการท างาน (Speed) คอความสามารถท างานไดรวดเรวทนใจ ไมท าใหเกด

ความเสยหายแกอปกรณและไมกระทบกระเทอนตอระบบ โดยทวไปแลวเวลา ทใชในการตดวงจร

จะขนอยกบระดบของแรงดนของระบบดวย

ระบบ 6-10 เคว จะตองตดวงจรภายในเวลา 1.5-3.0 วนาท

ระบบ 100-220 เคว จะตองตดวงจรภายในเวลา 0.15-0.3 วนาท

Page 15: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

17

ระบบ 300-500 เคว จะตองตดวงจรภายในเวลา 0.1-0.12 วนาท

2.4 ต Load Center

โหลดเซนเตอร (Load Center) สวนใหญเปนกลองเหลก ลกษณะการท างานคลายกบ คอนซ

เมอรยนต (Consumer Unit) แตกตางกนทมหลายแถว และใชกบพนทมากกวา 1 พนทขนไป เหมาะ

ส าหรบควบคมระบบไฟฟาในอาคารขนาดกลางและใหญ หรอโรงงานอตสาหกรรม ซงสวนใหญ

จะใชไฟ 3 เฟส 4 สาย แบงออกเปน 2 ชนด คอ

รปท 2.16 ตโหลดแบบเมนปลก (Main Lugs)

จะมปลกตอสายซงใชตอกบสายเมนทง 3 เฟส และ ทอมนล (terminal) ส าหรบตอสายนวทรล โดย

ไมมตวควบคมหลกหรอเมนเซอรกตเบรกเกอร (Main Circuit Breaker) การจายกระแสของโหลด

เซนเตอร ชนดน จะจายผาน บสบาร (busbar) ไปยงเซอรกตเบรกเกอรวงจรยอย (Branch Circuit

Breaker) ซงมทงแบบ 1 ขว และแบบ 3 ขว ซงจะมจ านวนวงจรยอย มากหรอนอยขนอยกบ

ความสามารถในการทนกระแสของบสบารเชน 100 แอมป, 225 แอมป เปนตน การเลอกใชงานให

Page 16: บทที่ 2 - Siam Universityresearch-system.siam.edu/images/EE/CO-OP59/sdp/07_ch2.pdf · บทที่ 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง

18

พจารณาจากจ านวนวงจรยอย ทตองการ ไดแก 12,18,24,30,36 และ 42 วงจรยอย (1 วงจรยอย

สามารถ ใสเบรกเกอรยอยชนด 1 ขว ได 1 ตว) โดยกระแสใชงาน ทงหมดไมควรเกน 80% ของ

พกด โหลดเซนเตอร เชน เลอกพกดบสบาร 100 A กระแสใชงานโดยรวมไมควรเกน 80 A แต

เนองจากโหลดเซนเตอรชนดนไมมตวควบคมหลก การใชงานจงมกใชควบคกบ safety switch หรอ

ใชรวมกบอปกรณควบคม หลกอยางใดอยางหนงเสมอ

รปท 2.17 ตโหลดแบบ (Main Circuit breaker)

คลายกบแบบ เมนปลก (Main lugs) แตจะมเซอรกตเบรกเกอรเมน (Main Circuit Breaker) แบบ 3

ขว ชนด MCCB (Molded Case Circuit Breaker) ท าหนาทเปนตวควบคมหลกในการจายกระแส

ผานบสบาร ไปยง MCB (miniature circuit breaker) โดยพกดการทนกระแสสงสด ของ เซอรกต

เบรกเกอรเมน ตองไมเกนพกดการทนกระแสของบสบาร เชน รนทมพกดบสบาร 100 แอมป

สามารถเลอกเมนเซอรกตเบรกเกอร (ไดตงแต 15, 20, 30,40,50,60,70,80,90 และ 100 แอมป เปน

ตน การเลอกใชงานนอกจากจะพจารณาจ านวนวงจรยอย ซงเหมอนกบ แบบเมนปลก (Main lugs)

แลว ตองเลอกขนาดเซอรกตเบรกเกอรเมนใหเหมาะสมดวย