๑

รงอรณแหงพระธรรมทตไทย

โดย พระครโฆสตพทธศาสตร รก.ผอ. กองวเทศสมพนธ มจร.

ในอนเดย มคาสอนอนเกาแกซงถกบนทกไวในคมภรพระเวททสอนกนอยใน

เวลานน มขนบธรรมเนยมตางๆและพธบชาเทพเจาทผคนในสมยนนคดวาเปนผบญชาธรรมชาตใหเปนไปตางๆ การทพวกอารยนเขามาอยในอนเดยกไดทาใหเกดปญหาทางเชอชาตขน โดยฝายอารยนซงถอวาตนเปนฝายชนะจงตงตนเปนผปกครอง และในเวลานนไดมความเชออยแลววาคนเราหลงจากตายแลวอาจมอยในรปเคาอยางใดอยางหนงได ในคมภรพราหมณะ ซงเปนคมภรตอนทายของคมภรพระเวท ไดยกยองพวกพราหมณใหเปนผถอเอกสทธในการประกอบพธกรรมทางศาสนาและรบผลประโยชนจากการบญทประชาชนนามามอบให ไดสถาปนาตนเองขนเปนชนชนนกบวช

การเขามาสอนเดยของพวกอารยน ทาใหพวกดราวเดยนตองกลายเปนผพายแพและถกปกครอง และทาใหพวกอารยนมฐานะความเปนอยสงกวาพวกดราวเดยนมาก อกทงในขณะนน นาจะมชนชาตชาวปาเถอนอยอกเปนจานวนมาก เพราะฉะนน การปฏบตตอกนระหวางชนเหลานไดกลายเปนเหตใหเกดชนชนวรรณะ ผพชตจงกลายเปนผปกครอง ไดรวมกนสถาปนาตนเองเปนวรรณะกษตรย พวกชนททาอาชพกสกรรม หตถกรรม และการคาจดเปนวรรณะแพศย พวกนกบวช นกคด ผยดถอและดาเนนการเกยวกบอดมการณของชาตจดเปนวรรณะพราหมณ สวนพวกทไมมอาชพอยางเปนหลกแหลง ไมมสมบตอะไรเปนตนทนสาหรบเลยงชพ นอกจากแรงกาย จดเปนวรรณะศทร คอพวกทพายแพตอพวกอารยนนนเอง

อยางไรกตาม ความเหลอมลาตาสงทางสงคมนไดปรากฏรนแรงอยระหวางชนสองจาพวก คอ จาพวกทมเงน ไดกลายเปนกลมชนผไดเปรยบ และ จาพวกทไมมเงน เปนพวกวรรณะตากลายเปนชนชนสกปรก ทพวกวรรณะสงแตะตองไมได

บทความนแตเดมเปนบทสารคดชอ “รงอรณแหงพระธรรมทตไทย” ซงเจาของบทความนเปนผเขยนขนเพอทาเปนบทสารคดพระธรรมทตไทย ใหเปนอนสรณการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศ รนท ๑๒ พ.ศ. ๒๕๔๙

๒

จากสภาพสงคมทมชองวางระหวางชนชน ประกอบกบความลาบากแรนแคนของชนชนตาในสงคม ทาใหประชาชนสวนใหญแสวงหาคาตอบของปญหาพนฐานสาคญของชวตมนษย เกยวกบการเกด การตาย และชวตหลงจากตายแลว ตลอดถงปญหาทเกยวกบความสข ความทกขทประสบอยในชวตประจาวน

การอบตขนแหงพระพทธศาสนาสงคมอนเดยซงอยภายใตการปกครองของชนชาตอารยนกาลงประสบกบปญหา

ทางจตวญญาณเปนอยางมาก จงมปญญาชนออกแสวงความหลดพนเพอหาคาตอบใหแกประชาชน

เจาชายสทธตถะเปนหนงในบรรดาเหลาปญญาชนเหลานน ทรงตดสนพระทยเสดจออกบรรพชาดวยเหตผลวาคงจกไดพบคาตอบของปญหาทคนสวนใหญมความสนใจใครร ขณะทพระองคมชนมายได ๒๙ พรรษา และเสดจไปทรงศกษาอยในสานกของทานอาฬารดาบสและอทกดาบสจนไดฌานสมาบต ๘ อนเปนความรชนสงสดทอาจารยมอยในขณะนน เมอทรงพจารณาในสงทพระองคไดรบจากอาจารยทงสองโดยถถวนแลวเหนวาไมใชทางทจะตรสรได จงลาอาจารยเพอออกแสวงหาแนวทางดวยสตปญญาของพระองคเองตอไป

ครงแรกทรงบาเพญทกรกรยาดวยวธการตางๆ มการทรมานรางกายเปนตน ดวยความเชอวานาจะเปนหนทางทจะนาไปสความหลดพนจนพระวรกายซบผอม แตกทรงไดพจารณาดวยพระปญญาอกวาไมใชวถทางทจะตรสรไดแตประการใด เพราะกายกบจตไมอาจแยกการปฏบตออกจากกนได ตราบใดทกายยงขาดความสมบรณ จตยอมอยในภาวะขาดความพรอมในการพจารณาธรรมดวยปญญา จงลมเลกแนวทางทมลกษณะสดโตงนนเสย

การเลกบาเพญทกรกรยาในครงนนทาใหปญจวคคยทคอยปรนนบตรบใชอยไมเขาใจเหตผลดงกลาว จงไดละทงพระองคไปสปาอสปตนมฤคทายวน

เจาชายสทธตถะทรงเชอมนในพระองควา การบาเพญเพยรทางจตตามแนวทางมชฌมาปฏปทานาจะเปนวธการทดทสดในการแสวงหาความหลดพน ทรงหนมาใชวธการปฏบตทางจตในบรรยากาศทสงบปราศจากสงรบกวนใดๆ ณ ภายใตตนศรมหาโพธในยามราตรแหงวนเพญเดอน ๖ บนรมฝงแมนาเนรญชรา ทตาบลอรเวลาเสนานคม

๓

เมอ ๔๕ ปกอนพทธศกราช ทาใหพระองคทรงตรสรความจรงอนประเสรฐซงเรยกวา อรยสจจ ๔ ดวยอานาจของจตทอยในสภาวะสงบนง ไดเกดความรแจงอยางสมบรณกลายเปนพระบรมศาสดาเอกในโลก ทรงเสวยวมตตสขอยกบธรรมะทพระองคทรงบรรลแลว ณ ตาบลอรเวลาเสนานคมเปนเวลา ๗ สปดาห ในสปดาหท ๘ ประทบนงภายใตตนราชายตนะ(ตนไมเกต มชอทางวทยาศาสตรวา Manilkara hexendra Dubard อยทางทศใตของตนพระศรมหาโพธ) ทรงพจารณาเหนวาธรรมะทพระองคตรสรนนมสภาพละเอยดออนลมลก ยากทบคคลผหมกมนอยในกามคณจะรตามได ทรงทอพระทยทจะแสดงธรรมสงสอนผอน

แตดวยพระมหากรณาในหมสตวททรงสงสมมาเปนเวลาชานาน พระพทธองคทรงพจารณาดสตวโลกดวยพทธจกษแลว ทรงใครครวญวา “เราจะแสดงธรรมแกใครหนอเปนครงแรก” และทรงประจกษแจงดวยพระปญญาวา บคคลทมอนทรยแกกลา มกเลสเบาบางกมอย บคคลผมอนทรยปานกลางกมอย บคคลผมอนทรยออนแตเมอแนะนาพราสอนไปพอรตามไดกมอย คนทเปนปทปรมะแนะนาไมไดกมอย ทรงหวงประโยชนแกบคคล ๓ จาพวกแรก จงตกลงพระทยจะแสดงธรรมโปรดสตวผเปนเวไนยชนทงหลาย ทรงดารถงผทสมควรรบพระธรรมเทศนา ทรงปรารภถง อาฬารดาบสและอทกดาบสผซงเคยเปนพระอาจารยวา มอนทรยแกกลา มกเลสเบาบาง หากไดฟงธรรมของพระองคจะบรรลธรรมสนกเลสไดโดยงาย แตทรงทราบวา ทง ๒ไดถงแกมรณะไปเสยแลว ทรงหวนระลกถงอปการะของปญจวคคยซงเคยมตอพระองค ทไดหลกไปอย ณ ปาอสปตนมฤคทายวน แขวงเมองพาราณาส จงเสดจไปสทอยของปญจวคคย ทรงแสดงธรรมจกกปปวตตนสตรเปนพระธรรมเทศนากณฑแรก ทาใหทานอญญาโกณฑญญะไดดวงตาเหนธรรม ตอมาไดทาใหปญจวคคยบรรลเปนพระอรหนตครบทง ๕ รปนบวามพระอรหนตบงเกดขนในโลกแลว ๖ องค

ในพรรษาแรกนพระพทธองคประทรงประทบอยทปาอสปตนมฤคทายวน แขวงเมองพาราณาส ณ ทแหงนไดทรงแสดงธรรมโปรดยสกลบตรใหบรรลเปนพระโสดาบน และทรงใหบรรลเปนพระอรหนต จงไดประทานอปสมบทแกยสกลบตรตลอดจนสหายของยสะอก ๕๕ คนจนใหไดบรรลเปนพระอรหนตแลว

งานเผยแผพระพทธศาสนาครงแรก

๔

เปนอนวาพระอรหนตไดอบตขนในโลกจานวน ๖๑ องค พระพทธองคเองกทรงอยจาพรรษาแรก ณ ทปาอสปตนมฤคทายวนนนเอง ครนออกพรรษาแลว ทรงสงพระสาวก ๖๐ รปไปประกาศพระศาสนาในทศตางๆดวยพระพทธดารสวา “ภกษทงหลาย บดน เราและเธอทงหลายพนจากบวงทงปวง ทงทเปนของทพยและของมนษย เธอทงหลายจงเทยวจารกไปเพอประโยชนและความสขแกมหาชน เพอความอนเคราะหแกโลก เพอประโยชนเกอกลแกเทวดาและมนษยทงหลาย แตอยาไปรวมกนทางเดยว ๒ รป” และตรสวา “ภกษทงหลาย พวกเธอจงแสดงธรรมอนงามทงในเบองตน งามทามกลาง และงามในทสด จงประกาศพรหมจรรยทงถอยคาและความหมายใหบรสทธบรบรณโดยประการทงปวง สตวบางพวกทมกเลสนอยมอย หากไมไดฟงธรรม พวกเขายอมเสอมจากคณทควรไดรบ บคคลผจะรถงทวถงธรรมจกมเปนแนแท ภกษทงหลาย แมเรากจกไปสตาบลอรเวลาเสนานคม”

การเผยแผพระพทธศาสนาสนานาประเทศ หลงจากการทาสงคายนาครงท ๓ เสรจแลวพระเจาอโศกและพระโมคคลลบตร

ทรงพจารณาเหนวาพระพทธศาสนาอาจจะดารงอยไดไมยงยนในอนเดย จงไดสงสมณทตออกไปประกาศพระพทธศาสนาในนานาประเทศ เผอวาหากพระพทธศาสนาเสอมสญไปจากอนเดย พระพทธศาสนาอนเปนประโยชนแกโลกกจะมปรากฏในประเทศอน จงสงสมณทต ๙ สายไปสทศตางๆ ดงน๑

๑. คณะของพระมชฌนตกะไปสแควนกศมระและแควนคนธาระ ไดแกแคชเมยของอนเดยและบางสวนของอฟกานสถานปจจบน

๒. คณะของพระมหาเทวะไปสแควนมหสมณฑล ไดแกไมซอรของอนเดยปจจบน

๓. พระรกขตเถระไปสวนวาสประเทศ ไดแกแควนกนราเหนอ อยทางตะวนตกเฉยงใตของอนเดย

๔. คณะพระธรรมรกขตไปสประเทศอปรนตกชนบท ไดแกแถบชายทะเลตอนเหนอบอมเบยปจจบน

๑

วศน อนทสระ, ประวตศาสตรพระพทธศาสนา, กรงเทพฯ: สานกพมพบรรณาคาร, พ.ศ. ๒๕๓๕ หนา ๗๒-๗๓

๕

๕. คณะพระมหาธรรมรกขตไปสประเทศมหารฐ ไดแกรฐมหาราษฎรของอนเดยปจจบน

๖. คณะพระมหารกขตไปสโยนกประเทศ ไดแกประเทศกรซในเอเชยกลาง เหนอประเทศอหรานจนถงเตอรกสถาน

๗. คณะพระมชฌมะ ไปสหมวนตะประเทศ ไดแกแถบภเขาหมาลยและประเทศเนปาลในปจจบน

๘.คณะพระโสณะและพระอตตระ ไปสดนแดนสวรรณภม ไดแกลมแมนาเจาพระยาตอนใตของประเทศไทยซงมนครปฐมเปนศนยกลาง

๙. คณะพระมหนทะเถระ(พระราชโอรสของพระเจาอโศก) ไปสลงกาทวป ไดแกประเทศศรลงกาปจจบน

วดไทยแหงแรกในตางประเทศวดไทยพทธคยา ในรฐพหาร ประเทศอนเดย เปนวดไทยแหงแรกทสรางขนใน

ตางประเทศ รฐบาลไทยโดยทานจอมพล ป. พบลสงครามสรางขน ภายใตพระบรมราชปถมภของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลท ๙ เพอเปนพทธบชาตามคาเชญของรฐบาลอนเดย และเพอเปนอนสรณการฉลองครบรอบ ๒๕ พทธศตวรรษ

วดไทยในกรงลอนดอน ประเทศองกฤษ รฐบาลไทยรวมกบคณะสงฆไทยไดสรางขน พระบาทสมเดจพระเจาอยภมพลฯ ไดพระราชทานนามวา “วดพทธปทป” และใหเปนวดไทยอยางเปนทางราชการ เมอ วนท ๑ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๐๙ มพระสงฆไทยผลดเปลยนกนไปจาพรรษาตลอดมา

วดไทยในสหรฐอเมรกา คณะสงฆไทยไดเรมงานเผยแผพระพทธศาสนาในประเทศสหรฐอเมรกาเมอ พ.ศ. ๒๕๑๒ อนสบเนองมาจากการทสมเดจพระพฒาจารย(อาจ อาสภมหาเถระ)ไดเดนทางรอบโลกเพอการดงานพระพทธศาสนา ไดจดสงพระสงฆออกไปยงตางประเทศเพอฉลองศรทธาญาตโยมทตองการทพงทางใจ

พ.ศ.๒๕๑๕ คนไทยและคณะสงฆไทยไดรวมกนสรางวดไทยลอสแองเจลส และสรางวดไทยกรงวอชงตน ด ซ ตลอดจนวดไทยในรฐอนๆ อก เชนวดธรรมาราม ชคาโก วดพทธวราราม โคโลราโด

๖

งานพระธรรมทตไทยพทธศตวรรษท ๒๒-๒๓ สมณวงศในประเทศลงกาไดขาดสญลงอนเนองมาจาก

การกดขของฝรงโปรตเกส ดวยการหามไมใหพระสงฆประกอบพธอปสมบทมาเปนเวลาชานาน คงเหลอเพยงสามเณรรปหนงชอสรณงกร ไดพยายามขวานขวายเพอใหมการฟนฟสมณวงศขนใหม เวลานนเปนรชสมยของพระเจากตสรราชสงหะ พระองคไดพยายามแสวงหาพระสงฆตางประเทศเพอมาใหการบรรพชาอปสมบทในลงกา พระองคทรงทราบจากพวกพอคาวาทกรงศรอยธยาราชธานแหงประเทศสยามมพระภกษสงฆอยจานวนมาก พระองคจงสงราชทตมาทลขอคณะสงฆไปฟนฟพระพทธศาสนาในลงกา

พ.ศ. ๒๒๗๕๒ กรงศรอยธยา ซงตรงกบรชสมยของพระเจาบรมโกษฐ พระองคทรงมอบใหสมเดจพระสงฆราชวดมหาธาตคดเลอกพระเถระทจะสงไปลงกา โดยเลอกไดพระอบาลเถระและพระอรยมนเปนหวหนาคณะ พรอมดวยพระอนดบอก ๑๖ รป นบเปนพระสงฆไทยคณะแรกทไดเดนทางไปลงกา แตเรอประสบมรสม ทาใหเรอแตกทนครศรธรรมราช พระเจาบรมโกษฐถงกบทรงทอพระทย เพราะประสบอปสรรคมาหลายครง แตราชทตลงกากทลออนวอน จงทรงใหคณะสงฆไทยเดนทางไปกบเรอฝรงชาตฮอลนดา เรมเดนทางในวนแรม ๑๐ คา เดอนอาย ประมาณเดอนธนวาคม พ.ศ. ๒๒๙๒-๒๒๙๕(โดยประมาณ) ใชเวลาเดนทาง ๑ เดอนกบอก ๒๑ วนจงถงลงกา และไดจาพรรษาทวดบปผาราม พระเจากตสรราชสงหะโปรดใหผกพทธสมาขนเพอใหการอปสมบทแกสามเณรสรณงกร ซงเวลานนมอาย ๕๔ ปแลว วนเพญเดอน ๘ พ.ศ. ๒๒๙๖ สามเณรสรณงกรกไดรบการอปสมบทจากคณะสงฆไทย เปนภกษรปแรกแหงลงกาคณะสงฆไทยชดนปฏบตศาสนกจในลงกาประมาณ ๓-๔ ป๓ ไดอปสมบทกลบตรชาวลงกาเปนภกษ ๗๐๐ และสามเณร ๓๐๐๐ กวารป สมเดจพระเจาบรมโกษฐไดโปรดใหจดคณะสงฆจากอยธยาไปเปลยนเปนคณะท ๒ เมอ พ.ศ. ๒๒๙๘ ซงมพระวสทธาจารยและพระวรญาณมนเปนประธาน พรอมดวยพระภกษอนดบอก ๒๐ รป และสามเณร ๒๐ รป๔ สวนพระอบาลไดจาพรรษาอยทลงกาจนกระทงถงแกมรณภาพ

๒

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, พระพทธศาสนาในประเทศไทย, กรงเทพฯ : โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, พ.ศ. ๒๕๔๗ หนา ๑๙๒๓

วศน อนทสระ, ประวตศาสตรพระพทธศาสนา หนา ๑๗๔๔

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, พระพทธศาสนาในประเทศไทย หนา ๑๙๒

๗

คณะสงฆชดพระวสทธาจารยไดปฏบตศาสนกจในลงกาเปนเวลา ๔ ปไดอปสมบทกลบตรชาวลงกาเปนภกษ ๓๐๐ รป และสามเณรอกเปนจานวนมาก ไดกลบสกรงศรอยธยา ในป พ.ศ. ๒๓๐๑ จากการปฏบตศาสนกจของคณะสงฆกรงศรอยธยาในครงกระโนนไดกลายเปนตนกาเนดของนกายสยามวงศ หรอ อบาลวงศในประเทศศรลงกามาตราบเทาถงปจจบนน

พ.ศ. ๒๓๕๗๕ สมยกรงรตนโกสนทร พระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลท ๒ ไดสงพระสงฆไปปฏบตศาสนกจทประเทศลงกา จานวน ๑๐ รป โดยทพระองคทรงมพระปรวตกวา ลงกาไดตกเปนเมองขนของฝรงแลว พระพทธศาสนาคงเศราหมองลง จงโปรดใหเลอกพระสงฆจากวดเลยบ(วดราชบรณะ) ๔ รป คอ พระอาจารยด พระอาจารยเทพ พระคง และพระหวง จากวดมหาธาต ๔ รป คอ พระอาจารยอย พระเซง พระปราง และพระมวง รวมกบพระลงกาอก ๒ รป คอ พระรตนปาละ และ พระหธายะ รวมเปน ๑๐ รปออกเดนทางถงปากนาชมพร เครองจกรเรอเสย จงตกคางอยทนครศรธรรมราชเปนเวลา ๑๑ เดอนจงไดออกเดนทางตอไป ถงลงกาไดพกอยทวดบปผาราม เมองแคนด ซงเปนวดทพระอบาลเคยจาพรรษา สงฆไทยคณะนปฏบตศาสนกจอยเปนเวลา ๑ ปจงเดนทางกลบสกรงเทพฯเมอ พ.ศ. ๒๓๖๑

พ.ศ. ๒๕๑๐-๒๕๑๑มการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศของคณะสงฆไทยไดเกดขน แตไดหยดชะงกลงดวยสาเหตบางประการ ถงกระนนความตองการพระธรรมทตไปเผยแผพระพทธศาสนาในตางประเทศกลบเพมมากขน โดยเฉพาะอยางยงในสหรฐอเมรกา จะเหนไดจากจานวนวดทเพมมากขน นบจากปพ.ศ. ๒๕๑๔ เปนตนมา มวดทขนอยในสงกดสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกาเปนจานวนไมนอยกวา ๗๐ วดขนไป

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลยกบบทบาทพระธรรมทต มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย มภารกจทสาคญยง คอ นอกจากมพนธ

กจในการผลตบณฑต ศกษาวจย ใหการบรการทางวชาการดานพระพทธศาสนาแกสงคม และทานบารงรกษาศลปวฒนธรรมแลว ยงมภารกจทจะตองสนองงานคณะสงฆในดานการเผยแผพระพทธศาสนาทงในประเทศและตางประเทศอกดวย

๕

เรองเดยวกน หนา ๑๙๓-๑๙๔

๘

(๑)การอบรมพระธรรมทตเพอใหทานผสนใจใครรทราบถงความเปนมาเกยวกบบทบาทของมหาวทยาลย

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลยกบการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศ จงใครขอคดเอาบางสวนจากบทบนทก “จากใจสใจ”๖ ซงพระราชปญญาเมธ อดตรองอธการบดฝายกจการตางประเทศ และ อดตประธานดาเนนงานโครงการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศ มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ไดเขยนไวในหนงสออนสรณพระธรรมทตสายตางประเทศ รนท ๑ มาใหทานไดบนทกไวในความทรงจา ดงน

“........นบแตพทธศาสนกชนชาวไทยในตางประเทศ โดยเฉพาะอยางยงในสหฐ อเมรกาไดเรมสรางวดขน เมอราวๆ ๒ทศวรรษมาแลว จานวนวดไดเพมขนเรอยๆ เพมขนอยางมกจกรรมและความหมายตอชมชนไทยและชาวตางชาต ความเรยกรองตองการพระธรรมทตฯผมคณสมบตพรอมไปปฏบตศาสนกจในตางแดนกเพมขนเปนเงาตามตว

นยวา ในทประชมมหาเถรสมาคมเกอบทกนด จะมวาระการขออนมตนาพระธรรมทตไปเผยแผยงตางประเทศ ปหนงๆ เกอบ ๒๐๐ รป การพจารณาอนมตคอนขางรวบรด และมนอยรายมากจะถกปฏเสธ แมบางรปจะมพรรษาไมถง ๕ (ยงไมพนนสยมตตกะ) มหาเปรยญกไมไดเปน ผเสนอมกยนยนวา ผานการอบรมฯ มาอยางดแลวทกรป

เหตการณอยางนไดสรางความอดอดขดของแกพระมหาเถระผใหญทวไป โดยเฉพาะกรรมการสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา มพระราชกตตเวท (สมปณโณ ป.ธ.๗, พธ.บ.)เปนประธาน ซงเปนผอยใกลเหตการณทสด

สมชชาสงฆไทยฯ ไดปรารภเรองนกบมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย เพอขอความชวยเหลอเรองการจดอบรมฯ เปนครงเปนคราวเสมอมา........

แตเรองนกลบเนนชาคางคามาจนถงสมยของขาพเจา กดวยปญหาสาคญๆ อยางนอยก ๔ - ๕ ประการ ดงน

๑. พระภกษทจะมาอบรม(ใคร? จากไหน?)๒. หนวยงานทจะรบผดชอบ(ใคร?)

๖

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลยในพระบรมราชปถมภและสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา, อนสรณพระธรรมทตสายตางประเทศ รนท ๑, กรงเทพฯ: โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, พ.ศ. ๒๕๓๘ หนา ๑ - ๕

๙

๓. หลกประกนวาอบรมแลวจะไดไปตางประเทศ(มหรอไม โดยใคร?)๔. ทนการดาเนนงาน(เทาไร? มาจากไหน?)๕. การบรหารโครงการ(อยางไร? โดยใคร?)ปญหาทง ๕ ขอน เชอมโยงเปนอนเดยวกน คอ ปญหาการบรหาร -จดการ

หนวยงานทรบผดชอบ อาจเปนหนวยเดยว หรอหลายฝายประสานกน เชน ระหวางมหาเถรสมาคม(ผใหหลกประกน) มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย(ผรบผดชอบ)และสมชชาสงฆไทย(ผใชพระธรรมทต)กได ถามผรบผดชอบโครงการฯ แลว การหาทนมาดาเนนการอาจพอมเวลาชวยกนคอยๆ คดหาทางตอไป

โดยธรรมดาแลว พวกเราผนอย เมอมปญหากมกมองขนเบองบนเรอยๆ ไปหยดทมหาเถรสมาคม สาหรบโครงการฯ น กพดกนถงหลกประกนวา เมอพระผานการอบรมฯ แลว ควรไดรบการคดเลอกสงไปพรอมกบรบรองเรองการออก Passport และVisa สวนผยงไมผานการอบรมฯ กไมควรอนญาตใหไป แตเรองของงานคณะสงฆกไมงายแบบสตรสาเรจแบบ ๒ บวก ๒ เปน ๔ อยางพวกเราชอบคดกน แมขาพเจาตอนแรกๆ คดเชนนเหมอนกน ตอมากคอยเขาใจแจมแจงขน เมอไดมโอกาสกราบเรยนปรกษากบเจาประคณสมเดจพระพฒาจารย (อปเสณมหาเถร ป.ธ. ๙) วดสระเกศ ประธานฝกอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศ กรรมการมหาเถรสมาคม เจาประคณฯ ไดเมตตาแนะนาและใหกาลงใจในการดาเนนการโครงการฯ แตเรมแรกจนถงวาระสดทายของโครงการฯ

แรงลนหนนเนองโครงการอบรมพระธรรมทตฯ น เรมแรกขาพเจากไมคอยมนใจวาจะทาไดแมจะ

ผานมตความเหนชอบจากสภามหาวทยาลยมาตงแตปการศกษาปทแลว(พ.ศ.๒๕๓๗ : ผเขยน) อาจเหมอนโครงการฯ ใหญๆ ของมหาวทยาลยอกหลายโครงการฯ ทงนเพราะขาดทนรอน และการบรหารจดการฯ ดงกลาวมา

เมอประมาณตนๆ ป(พ.ศ.๒๕๓๘ : ผ เขยน) ไดมโทรศพทจากกรมการศาสนา เรงเราวา เขาไดตงงบอดหนนการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศมาทกป โดยจดแบงกนระหวางมหาจฬาฯ และ มหามกฏฯ แตเรามไดใชใหถกตองตามวตถประสงค

๑๐

เสยท (หมายถงกรมการศาสนาและคณะสงฆ) แสดงความประสงคตอไปวา มหาจฬาฯ นาจะจดดาเนนการฯ ใหเปนจรงเสยในปน

ขาพเจา(คอ พระมหาสมชย กสลจตโต รองอธการบดฝายกจการตางประเทศ ในขณะนน : ผเขยน) พระมหายรรยง ฐานวโร* และ พระมหาทว อสสรญาโณ* ไดรวมกนและผลดกนไปขอดงบอดหนนทกรมฯ หลายครง ครงแรกไดขอมลมาผดพลาดวา มงบอย ๑ ลานเศษ เจาหนาทกรมฯบอกใหขาพเจาจดทาโครงการฯ โดยละเอยดครอบคลมงบจานวนดงกลาวนนดวย ตอมาจงทราบวา งบอดหนนมอยจรงๆ ในปนเพยง ๑ แสนบาท แมจะทาหนงสอขออดหนนไปอก กไดรบคาตอบวางบไดจดสรรไปหมดแลวสาหรบปงบประมาณ ๒๕๓๘ น

โชคดทในชวงเวลานน ทานประธานสมชชาสงฆไทยฯ และเลขาธการกาลงอยระหวางกลบมาเยยมเยอนประเทศไทยพอด จงทาใหการประสานงานเปนไปไดงายขน

รายชอพระภกษทวดตางๆ ในสหรฐอเมรกา ซงขออนมตสมชชาสงฆไทยฯ ไปปฏบตศาสนกจในสหรฐอเมรกา และทจะไปปฏบตศาสนกจในประเทศอนๆอกกทยอยเขาสฝายกจการตางประเทศเรอยๆ พอถงจดน ขาพเจาไดปรารภกบเพอนรวมงานวา คงหยดไมไดแลว ขาพเจาเองจงเรมคนหาโครงการฯ เกามาปรบปรงใหม พรอมกบรางโครงสรางหลกสตร ตารางบรรยาย รางประกาศแตงตงกรรมการฝายตางๆ และนดประชมตอไป

............ในสานกงานฝายกจการตางประเทศ นนมพมพดดไฟฟาอยเพยงเครองเดยว เวลาพมพจดหมายแตละท เมอมการแกไขตองพมพใหมทงฉบบถง ๓-๔เทยว การทาโครงการฯ ใหญๆ เชนน ถาไมมอปกรณอยางอนมาเพมอก โดยเฉพาะเครองคอมพวเตอร โครงการฯ กคงไมสาเรจได เจาหนาทฝายกจการตางประเทศกมาเรงเราเอากบขาพเจาเกอบทกวน สดทายขาพเจาตองตดสนใจโทรศพทไปปรกษากบโยมพสงบสข ศรนาเงน ซงมฐานะดจดงพสาวของขาพเจาวา ทาอยางไรจะไดอปกรณมาทาโครงการอบรมพระธรรมทตฯ ทางมหาวทยาลยกยงไมมงบประมาณให คยกนไมถง ๑๐ นาท โยมพสงบสข เขาใจความประสงคของขาพเจาและประโยชนของโครงการฯโดยตลอด

พระครโพธธรรมวเทศ เจาอาวาสวดพทธวราราม นครเดนเวอร มลรฐโคโลราโด สหรฐอเมรกา รองประธานสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา

ผศ. ดร. อภพธน วศษฏใจงาม อาจารยประจาวทยาลยสงฆพทธชนราช จงหวดพษณโลก

๑๑

ตอมาอก ๒-๓ วน โยมพกจดซอเครองคอมพวเตอรและพรนเตอรชนดครบ ๑ ชดมาถวาย จากนนเจาหนาทของขาพเจากทางานกนอยางกระฉบกระเฉงยงขน

ตอมาขาพเจาไดถอวสาสะนมนตทานเจาคณพระเทพประสทธมนต (เขมงกโร)* วดจกรวรรดฯ มาเปนกรรมการพจารณาหลกสตรพระธรรมทตฯ ดวย เมอสนสดการประชมทานเจาคณถามถงเรองงบประมาณดาเนนการ เมอทราบวายงไมมเลย ทานจงปวารณาถวายโครงการฯ ถง ๑ แสนบาท (เมอโครงการฯ พอทจะตงตวไดแลวไมฝดเคองนก พระเดชพระคณฯ กไดระงบไป แตกยงคงมเมตตามาบรรยายถวายความรแกพระธรรมทตฯ เปนประจาทกรนเสมอมา : ผเขยน)

แรงลนหนนเนองมาอกกคอ จากทานอธการบด(พระอมรเมธาจารย) และทานรองอธการบดฝายวชาการ(พระเมธธรรมาภรณ) ทานอธการบดถามขาพเจาวา “เอาแนนะ” ขาพเจาตอบรบ แลวทานกพดตอไปวา “มหาวทยาลยคงไมมทนใหนะ” ขาพเจาตอบวา “จะพยายามหาทนเอง” ทานบอกวา “ยงงนกด..เอา” ทานรองอธการฝายวชาการไดชวยเสนอแนะเรองหลกสตรทมประโยชนมากและใหกาลงใจดวยดเสมอมา

อบอนเจาประคณฯ เขาใจดงกลาวมาบางแลววา พระมหาเถระผมบทบาทสาคญในการผลกดนให

โครงการฯนสาเรจลงได กคอ ทานเจาประคณสมเดจพระพฒาจารย (อปเสนมหาเถระ ป.ธ. ๙ ) วดสระเกศฯ ประธานกรรมการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศ กรรมการมหาเถรสมาคม พวกเราเหลาพระธรรมทตฯ คงตองจดจาพระคณของทานเจาประคณฯ ไวในสวนลกแหงหวใจตลอดไป

พระเดชพระคณพระธรรมปญญาบด (วรปโญ ป.ธ.๙)* เจาอวาสวดปากนา ภาษเจรญ กรรมการมหาเถรสมาคม และทานนายกสมาคมศษยหลวงพอวดปากนา คอ คณโยมตรธา เนยมขา และคณะกรรมการฯ ไดเมตตานเคราะหรบถวายภตตาหารและนาปานะตลอดการอบรมฯ นบวาเปนสวนสาคญมากในการผลกดนใหโครงการฯ นเปนไป

พระพรหมวชรญาณ เจาอาวาสวดยานนาวา กรงเทพมหานคร กรรมการมหาเถรสมาคม ทปรกษาสมชชาสงฆในสหรฐอเมรกา

สมเดจพระมหารชมงคลาจารย เจาอาวาสปากนา กรงเทพมหานคร กรรมการมหาเถรสมาคม

๑๒

ได เฉพาะงบประมาณคาใชจายเพอการนคงมใชนอยเลยในภาวการณทโครงการฯเรามปจจยอยางจากดเชนนน

พระมหาเถระอกรปหนงทควรกลาวถงในเนอทอนจากดน กคอ พระเดชพระคณพระธรรมมหาวรานวตร(อนทปโญ ป.ธ.๖) เจาอาวาสวดไรขง สามพราน นครปฐม ทเมตตานเคราะหใหนาคณะพระธรรมทตฯ เขาไปศกษาวชาคอมพวเตอรทโรงเรยนวดไรขงวทยา พรอมทงถวายภตตาหารและแนะนาใหกาลงใจดวยด

พระมหาเถระภายในของเรา คอ พระราชกตตเวท* (สมปณโณ ป.ธ.๗,พธ.บ.) ประธานสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา และทานเลขาธการ คอ พระมหายรรยง ฐานวโร ทไดอนมตปจจยสวนหนงของสมชชาฯ (ไดอนมตงบประมาณจานวน ๑๐๐,๐๐๐ บาท สนบสนนเปนประจาทกรนเสมอมา : ผเขยน) เพอการดาเนนงานโครงการฯ น

อกรปหนงททางโครงการฯ ตองกราบขอบพระคณเปนพเศษ กคอ พระเดชพระคณพระพรหมโมล(ญาณวโร ป.ธ.๙) เจาอาวาสวดยานนาวา กรรมการมหาเถรสมาคม ทกรณามาเปนประธานปฐมนเทศภาคจตภาวนาและใหคาแนะนาททรงคณคาแกพระธรรมทตฯ ทงหลาย (พระเดชพระคณฯ ไดมเมตตามาเปนประธานปฐมนเทศภาคจตภาวนา จนกระทงถงการอบรมพระธรรมทตฯ รนท ๕ : ผเขยน).........”

พระธรรมทตรนท ๑-๑๒ เมอไดมความเหนรวมกนระหวางสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา มหาวทยาลย

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลยและกรมการศาสนา(ในสมยนน) ใหรวมกนจดทาโครงการอบรมพระธรรมทตขน

จงไดมการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศเปนรนแรก เมอ ป พ.ศ. ๒๕๓๘ เรอยมาจนถงป พ.ศ. ๒๕๕๒ มผเขารบการอบรมเปนพระธรรมทตสายตางประเทศ รวมทงสน ๑๐๒๔ รป คอ

รนท ๑ จานวน ๔๙ รปรนท ๒ จานวน ๗๕ รปรนท ๓ จานวน ๗๒ รป

พระเทพกตตโสภณ เจาอาวาสวดวชรธรรมปทป นครนวยอรค สหรฐอเมรกา ประธานสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา

๑๓

รนท ๔ จานวน ๕๓ รปรนท ๕ จานวน ๕๗ รปรนท ๖ จานวน ๖๒ รปรนท ๗ จานวน ๗๓ รปรนท ๘ จานวน ๖๕ รปรนท ๙ จานวน ๖๙ รปรนท ๑๐ จานวน ๖๗ รปรนท ๑๑ จานวน ๗๕ รปรนท ๑๒ จานวน ๗๗ รปรนท ๑๓ จานวน ๘๑ รปรนท ๑๔ จานวน ๗๖ รปรนท ๑๕ จานวน ๘๓ รป รวมทงสน ๑๐๓๔ รป

วตถประสงคการอบรม ๑. เพอใหพระธรรมทตมความร ความสามารถ มจรยาวตรงดงาม และมความ

เชอมนในการปฏบตศาสนกจในตางประเทศยงขน๒.เพอเตรยมพระธรรมทตผมคณสมบตเหมาะสมไวใหแกวดไทยในเครอ

สมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา และประเทศอนๆ๓. เพอสนองงานเผยแผพระพทธสาสนาในตางประเทศของคณะสงฆไทย๔. เพอสรางสนตภาพใหเกดขนแกโลก

ระยะเวลาการอบรม ๑.ภาคสาธารณปการใชเวลาอบรม ๒๐ วน เพอมงใหพระธรรมทตมความสมคร

สมานสามคคในการทางานและแกปญหารวมกน โดยมการกอสรางกฏอนสรณพระธรรมทตของแตละรนเปนสอกลาง

๒.ภาคจตภาวนาใชเวลาอบรม ๓๐ วน เพอมงใหพระธรรมทตเกดความเชอมนในพระรตนตรย และลกซงวปสสนากรรมฐาน

๑๔

๓.ภาควชาการใชเวลาในการอบรม ๓๐ วน เพอใหพระธรรมทตมความแมนยาในพระไตรปฎก เขาใจภาษาและวฒนธรรมของประเทศนนๆ ตลอดจนวธการเผยแผใหมๆทสอดคลองกบสภาพสงคมยคขอมลขาวสาร

(๒) การสมมนาพระธรรมทตในตางประเทศพ.ศ. ๒๕๔๒ สมมนาทวดไทย กรงวอชงตนด ซ สหรฐอเมรกา มความเหน

รวมกนทจะกาหนดทศทางการเผยแผพระพทธศาสนาและพฒนาวดใหเปนศนยกลางทางวฒนธรรม และการศกษาพระพทธศาสนาของคนสองวฒนธรรมและเจาของประเทศ

พ.ศ. ๒๕๔๕ สมมนาทวดศรนครนทรวราราม ประเทศสวตเซอรแลนด ทวปยโรป ไดสนบสนนใหมองคกรการบรหารจดการทางพระพทธศาสนาในภาคพนยโรป

พ.ศ.๒๕๔๗ พระสมมนาทวดไทยลอสแองเจลส สหรฐอเมรกา สนบสนนใหยกฐานะโครงการอบรมธรรมทตสายตางประเทศขนเปนวทยาลยการพระธรรมทตในประเทศไทย

สนบสนนใหปรบโครงสรางการบรหารสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา ใหมเขตปกครอง มเจาคณะปกครองตามลาดบชน

พ.ศ. ๒๕๔๘ สมมนาทวดไทย กรงวอชงตน ดซ สนบสนนใหมการกอตงสถาบนการศกษาทางพระพทธศาสนาเถรวาทในสหรฐอเมรกา

พ.ศ. ๒๕๕๒ สมมนาพระธรรมทตทวโลก ทงพระธรรมทตในอเมรกา ยโรป เอเชย และแปสฟค ณ วดไทย กรงวอชงตน ด.ซ ทาใหเกดปฏญญาวอชงตน ด. ซ. ซงลงนามโดยตวแทนทเกยวของจากฝายตางๆ เชน

ผแทนคณะสงฆไทยไดแก พระพรหมวชรญาณ เจาอาวาสวดยานนาวา กรงเทพฯ และพระพรหมโมล เจาอาวาสวดพชยญาตการาม กรงเทพฯ

ผแทนมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ไดแก พระธรรมโกศาจารย อธการบดมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย

ผแทนพระธรรมทตสายสหรฐอเมรกา ไดแก พระเทพกตตโสภณ ประธานสมชชาสงฆในสหรฐอเมรกา วดวชรธรรมประทป นครนวยอรค

๑๕

ผแทนพระธรรมทตสายยโรป ไดแก พระราชพทธวเทศ ประธานสหภาพสงฆยโรป วดพทธาราม ประเทศเนเธอรแลนด

ผแทนพระธรรมทตสายโอเชยนเนย ไดแก พระครวรกตตโสภณ ประธานสหภาพสงฆโอเชยนเนย ประเทศนวซแลนด

ผแทนพระธรรมทตสายเอเชย ไดแก พระมหาพน สภาจาโร วดไทยนาลนทา อนเดย

ผแทนจากสถานทตไทยประจากรงวอชงตน ไดแก นายดารง ใครครวญ อปทตไทยประจากรงวอชงตน

ผแทนจากสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต ไดแก ดร.อานาจ บวศร ผอานวยการสานกเลขาธการมหาเถรสมาคม สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

ใจความสาคญในปฏญญาวอชงตน ด.ซ. มดงน๑.กาหนดใหมการทางานรวมกนระหวางสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

สมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา สหภาพสงฆไทยในยโรป อนเดย-เนปาล สหราชอาณาจกร เอเชย โอเชยเนย และมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย รวมทงพยายามขยายขอบขายงานไปทวทกภมภาคทมพระธรรมทตไทยไปปฏบตศาสนกจ

๒.รวมกนดาเนนการจดทาแผนพฒนางานพระธรรมทตไทยสายตางประเทศเกยวกบการพฒนาหลกสตรการฝกอบรมเพอพฒนาและเพมศกยภาพพระธรรมทต การพฒนางานดานวปสสนากมมฏฐาน การจดทาเอกสารวชาการ การจดทาสอ กจกรรมเพอการเผยแผและการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน ตลอดจนการวางแผนเตรยมการใหมสถาบนฝกอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศอยางเปนระบบ ทงน เพอใหเกดความมนคงยงยนตลอดไป

๓.รวมกนดาเนนการในเรองสาคญเรงดวนตางๆ เชน เรองการออกวซาสาหรบพระธรรมทตไทยในตางประเทศ การหาเครอขายสนบสนน การตงกองทน

๔.มอบหมายผแทนสวนงานและองคกรทเกยวของกบการปฏบตงานของพระธรรมทตไทยสายตางประเทศมาเปนผรวมจดทาแผนพฒนางานพระธรรมทตสายตางประเทศและการดาเนนงานใหสอดคลองตามนโยบายของคณะสงฆไทย กาหนดรปแบบ หลกการแนวทางและวธการทางานรวมกนเพอเสนอทประชมรวมพจารณาตามลาดบขนตอนตอไป

๑๖

๕.ใหผแทนทไดรบมอบหมายตามขอ ๔ รวมกนกาหนดกรอบแนวคดและรปแบบการจดประชมพระธรรมทตไทยสายตางประเทศครงตอไป ตลอดจนเรองทเกยวเนองอนๆ ทเหนสมควร

(๓) อนาคตของโครงการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศงานยกฐานะโครงการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศเปนวทยาลยการพระ

ธรรมทต โครงการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศ ทมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย รวมกบสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกาโดยกองวเทศสมพนธเปนผรบผดชอบ ดาเนนการอบรมมาตงแตป พ.ศ. ๒๕๓๘-๒๕๕๒ และกจะมตอไป ตราบเทาทยงมพระพทธศาสนาอยในลมหายใจของมนษยชาต โครงการอบรมพระธรรมทตฯทดาเนนการตงแตตนมานน เปนลกษณะของหลกสตรการอบรมชวคราวมงแกปญหาเฉพาะหนา สวนการทจะใหมหลกสตรเพอจดการเรยนการสอนระยะยาวนนเปนหนาทหลกการของมหาวทยาลย โดยหนวยงานทมหนาทรบผดชอบเกยวกบการเรยนการสอนจะตองทาการปรบปรงอยางสมาเสมอ วาทจรงแลวหลกสตรโครงการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศ ทงทเปนหลกสตรประกาศนยบตรพระธรรมทต ซงโครงการอบรมพระธรรมทตฯไดรางและมอบใหคณะพทธศาสตรเปนเจาของเรองนาเสนอสภาวชาการมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลยและสภาวชาการไดรบรองแลว และหลกสตรประกาศนยบตรบณฑตพระธรรมทตทไดรบการรบรองจากทประชมมหาเถรสมาคมแลว

ความเปนจรง การทจะพฒนาโครงการอบรมพระธรรมทตฯ ขนสระดบหลกสตรทม การจดการ เร ยนการสอนเปนระยะเวลาอย างนอยหน งป เชน หลกสตรประกาศนยบตรฯทง ๒ หลกสตรดงกลาวแลว กระทงถงหลกสตรระดบปรญญาอนจะนาไปสการตงสถาบนฝกอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศอยางเปนระบบ เชนวทยาลยการพระธรรมทต(Buddhist Missionary College)นนในขนหลกการ ไมมผใดขดขวาง คดคาน หรอ เปนอปสรรคเลยแมแตนอย ทกฝายมความเหนตรงกนหมด จะเหนไดจากความเหนในคราวประชมสมมนาพระธรรมทตฯ เมอ พ.ศ.๒๕๔๗ ทวดไทยลอสแองเจลส สหรฐอเมรกา สนบสนนใหยกฐานะโครงการอบรมธรรมทตสายตางประเทศขนเปนวทยาลยการพระธรรมทตในประเทศไทย และในการ

๑๗

ประชมสมมนาพระธรรมทตฯทวโลก ทงในอเมรกา ยโรป โอเชยนเนย และเอเชย ณ วดไทยกรงวอชงตน ด.ซ. เมอ เดอนมถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒ ซงไดระบความเหนชอบไวในขอ ๒.แหงปฏญญาวอชงตน ด. ซ. อยางชดเจน ความเหนของผบรหารระดบสงของมหาวทยาลยกแสดงออกมาอยางชดเจนวา จะตองพฒนาใหเปนไปตามลาดบขนตอนจากเลกไปหาใหญ

ปญหาจงอยทวา หนวยงานใดจะเปนผรบผดชอบ? คาตอบของปญหานทานอาจตงขนในใจวา “กองวเทศสมพนธ !” ถาเปนดงคาตอบ (ในใจ) ทวาน หลกสตรประกาศนยบตรฯ ทง ๒ หลกสตรคงไมหยดชะงกมาจนบดน

งานสรางบคลากรดานการเผยแผทถกเรยกวา “พระธรรมทต” ซงเปนงานทคณะสงฆมอบหมายใหมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลยเปนผรบผดชอบ คอ โครงการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศ ซงทกฝายยอมรบและชนชม ดวยเหตผลอยางนอย ๒ ประการ คอ

๑.ไดพระธรรมทตทผานการอบรม ทงภาคคนถธระ และ ภาควปสสนาธระ๒.สามารถทาการกลนกรองพระสงฆทจะไปเปนพระธรรมทตสายตางประเทศ

ไดไมนอยกวา ๙๐ เปอรเซนตของผทไปปฏบตศาสนกจในตางประเทศ(๔) ลกษณะของพระธรรมทตสายตางประเทศทพงประสงค ๑. มอาจาระทงดงาม เปนทตงแหงความเลอมใส ๒.มความแมนยาในคมภรพระไตรปฎกและลกซงในจตภาวนา ๓.มความเขาใจภาษาและวฒนธรรมของประเทศนนๆ(๕) งานจดตงกองทนพระธรรมทตและการเผยแผงานเผยแผพระพทธศาสนาของคณะสงฆไทยนนมลกษณะตางคนตางทาโดยม

คณะสงฆเปนผควบมาตรฐานคณสมบตของพระสงฆทจะออกไปปฏบตศาสนกจในตางประเทศ วดตางๆ ทตองการพระสงฆไปปฏบตศาสนกจจงตองรบผดชอบคาใชจายทงหมด เชน คาตวเครองบน(นยวาคณะสงฆทานมนโยบายไมใหนาเงนตราออกนอกประเทศ) คาประกนโรคภยไขเจบ นคอเรองตวอยาง เหตเพราะไมมกองทนสวสดการ

ในเรองน ขาพเจาจาไดวา มพระธรรมทตรปหนงจากวดราษฎรบารง แถวๆ บางซอน กรงเทพฯ ไปปฏบตศาสนกจในสหรฐอเมรกาไดถงแกมรณภาพลงดวยอบตเหตชนดหนง และแลวโยมมารดาของพระธรรมทตรปนนไดเขาพบอธบดกรมการศาสนา

๑๘

(สมยนน)เพอรองเรยนขอความชวยเหลอ โดยไดแจงแกทานอธบดวา ตนมลกชายเพยงคนเดยวไดไปทางานรบใชพระศาสนาในฐานะพระธรรมทตทประเทศสหรฐอเมรกา และ ไดถงแกมรณภาพลง หากลกชายไปทาหนาทในฐานะเปนทหารเขากจะตองไดคาชดใชจากหนวยงานตนสงกด ในกรณลกชายของตนนจะไดคาชดใชหรอไม? อธบดไดแจงแกโยมมารดาพระธรรมทตรปนนวา ไมมทนสวสดการทจะชดใชใหได ทงไมไดรบผดชอบในการสงพระสงฆไปปฏบตศาสนกจดงกลาวดวย จงแนะนาใหไปทกองวเทศสมพนธ มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย เพราะเปนผอบรม นาจะรเรองนเปนอยางด โยมไดเขาพบทานรองอธการบดฝายกจการตางประเทศ และรองเรยนวา ตนไดสญเสยพระลกชายเพยงคนเดยวทตนมความหวงวาจะไดพงพา ทานรองอธการบดฯไดบอกแกโยมไปตามความเปนจรงวา ไมมกองทนใดๆ ทจะชดใชใหไดเลย นอกจากไปเปนเจาภาพสวดบาเพญกศลศพพระลกชายใหในนามของโครงการอบรมพระธรรมทตสายตางประเทศเทานนโยมเองกไดพยายามมาเขาพบทานรองอธการฯ หลายครง สดทายทานรองอธการบดฯ จงตองไดสละปจจยสวนตวมอบใหโยมมารดาพระธรรมทตรปนนไป นคอเรองจรงทเกดขนเมอ ๑๐ กวาปผานมาแลว

เมอเดอนมถนายน ๒๕๕๒ ทประชมสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกาทวดมงคลเทพมน เมองฟลาเดลเฟย (Philadelphia) ไดมมตเหนชอบรวมกนตงกองทนพระธรรมทต โดยทนเรมตนไดจากการบรจาคของพระธรรมทตสายตางประเทศสายอเมรกา ยโรป โอเชยนเนย และเอเชย ไดทนประเดมเรมตนทงสน ๑๐,๐๐๐ กวาเหรยญสหรฐ และไดออกระเบยบวาดวยกองทนพระธรรมทตสายตางประเทศ ลงนามโดยพระเทพกตตโสภณ ประธานสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา ใหมผลบงคบใชตงแตวนถดจากวนลงนามเปนตนไป

(๖) ศนยบรหารและประสานงานพระธรรมทตการพระธรรมทตสายตางประเทศของไทยเกดขนมาจากการทคนไทยไดจากบาน

เกดเมองนอนไปรบราชการ ไปประกอบอาชพ ในประเทศถนทมความแตกตางทางวฒนธรรม จงมการสรางวดขนทงในยโรปและอเมรกา (ยกเวนวดไทยในอนเดย และ วดไทยในกรงลอนดอน ประเทศองกฤษ) ทาใหเกดมการนมนตพระสงฆผลดเปลยนหมนเวยนกนไปปฏบตศาสนกจในประเทศนนๆ โดยมวตถประสงคเพอไปเจรญศรทธาของพทธศาสนกชนชาวไทยเปนหลก การไปปฏบตศาสนกจของพระสงฆทไดรบการ

๑๙

นมนตขนอยกบความคนเคยใกลชดกน เชน อาจอยในฐานะลกศษยกบอาจารย เพอนกบเพอนทรจกกนเปนอยางด ทงนเพราะแตละวดพยายามหลกเลยงจากความเสยงตอการแยกตวออกไปสรางวดแหงใหมซงมสงมาก กจกรรมงานการเผยแผกเปนไปตามศกยภาพของวดนนๆ

ปจจบนการการคดเลอกพระสงฆทจะไปปฏบตศาสนกจในตางประเทศเปนหนาทของมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลยรวมกบสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา โดยกองวเทศสมพนธเปนหนวยงานรบผดชอบดาเนนการกลนกรองดวยการตงคณะกรรมการขนมาคดเลอกพระสงฆเขารบการอบรมในแตละรนการอบรม เมอการอบรมจบลง คณะกรรมการชดนนกสนสดลงเชนเดยวกน พระสงฆทผานโครงการอบรมพระธรรมทตฯ แลว แตละทานเหลานนกตองตะเกยกตะกาย พยายามทจะไปปฏบตงานรบใชพระศาสนาดวยลาแขงของตนเอง สวนการอนมตใหไปปฏบตศาสนกจในฐานะพระธรรมทตสายตางประเทศนนเปนความเมตตาของทประชมมหาเถรสมาคม

ณ ปจจบนน การเดนทางไปปฏบตศาสนกจในสหรฐอเมรกาในฐานะเปนพระธรรมทตฯ กยงมขนตอนทยงยากมากขน และใชเวลาดาเนนการไมนอยกวา ๓ เดอน ซงตองมคาใชจายไมตากวา ๑๐,๐๐๐ บาท(หนงหมนบาท)เปนอยางนอยเปนคาธรรมเนยม (ไมรวมกบคาตว) สวนทจะไปทวปยโรป พระธรรมทตฯ จะตองเรยนรวฒนธรรมดานภาษาของประเทศนนๆ ใหสามารถสอสารกบเจาของประเทศเขาใหได ถาสอสารดวยภาษาของเขาไมได ทานกจะอยในประเทศนนไดเพยง ๓ เดอน อยางมากอยไดเปนเวลา ๑ ปแลวกจะตองถกใหกลบ (จรงๆ แลวเงอนไขนด เพราะจะทาใหพระธรรมทตตองพฒนาตนเองยงๆขนไป) เมอกลบมาแลว ไปอกไดไหม? ตอบวา ได แตการกลบไป กลบมานคงไมใชเรองสนกสาหรบผทตงใจอทศตนเพองานพระศาสนา ปญหานจะไดรบการแกไขหรอไม

แตในอกดานหนง ชาวพทธกมความภมใจอยไมนอย เมอวนวสาขบชาไดเวยนมาบรรจบในแตละป จงมการจดงานตามวดวาอารามตางๆ เทาทศกยภาพของตนๆ จะอานวยให สวนระดบประเทศและนานาชาตนนรฐบาลไดถวายทนไมต ากวา ๑๐๐,๐๐๐,๐๐๐บาท(รอยลานบาท) เพอสนบสนนการจดงานเฉลมฉลองวนวสาขโลกในประเทศไทยอยางยงใหญในแตละป โดยนยแหงความหมายวา “วนวสาขบชาเปนวนแหงสนตภาพโลก” (Day of World Peace) ซงองคการสหประชาชาตเปนผ

๒๐

รบรอง เมอ ป พ.ศ. ๒๕๓๒(ค.ศ.1999) เพราะไดมองเหนวา พระพทธศาสนาเทานนทจะสามารถสรางสนตภาพใหเกดขนแกโลกได นบเปนเกยรตแกชาวพทธศาสนกชนทวโลกเปนอยางยง งานเฉลมฉลองวนวสาขโลกเปนหนงในงานเพอสนตภาพโลก แตเปนงานระดบยอดของเจดย ขอใหเราชาวพทธไดหนมาสรางเสรมงานเพอสรางสนตภาพโลกระดบฐานของเจดย เจดยสวยกเพราะเจดยมยอด แตเจดยจะมนคงกเพราะเจดยมฐานกลาวคอ งานพระธรรมทตสายตางประเทศทยงเควงควางอยทามกลางมหาสมทร หาผสงเสบยงไมได ปลอยใหเผชญอยกบคลนและลมตามลาพง แททจรง งานพระธรรมทตเปนงานทจะสงเสรมบทบาทขององคการสหประชาชาตทไดกรณายกยองพระพทธศาสนาวา เปนศาสนาแหงสนตภาพสมกบพทธดารสทวา “......พหชนหตาย พหชนสขาย โลกานกมปาย อตถาย หตาย สขาย เทวมนสสาน ...... เพอประโยชนแกชนเปนอนมาก เพอความสขแกชนเปนอนมาก เพออนเคราะหสตวโลก เพอประโยชนเกอกล เพอความสข แกเทวดาและมนษยทงหลาย”

เทาท เปนอยในขณะน ยงไมมหนวยงานใดเขารบผดชอบงานการเผยแผพระพทธศาสนาโดยตรงเพอการบรหารและประสานงานอยางเปนรปธรรม ถามจะทาใหเกดผลด คอ

๑.เปนหนวยงานศนยกลางบรหารงานการเผยแผพระพทธศาสนาในตางประเทศ เชน การขนทะเบยนพระธรรมทตทผานการฝกอบรมแลววามเทาไร ทกาลงปฏบตงานอยมเทาไร อยทไหน และกลบมาแลวมเทาไร อยทไหน เพราะถอวาพระสงฆเหลานเปนบคลากรของพระศาสนาผทรงคณคา

๒. เปนศนยประสานงานระหวางสายงานพระธรรมทตสายตางประเทศกบสมชชาสงฆไทยในสหรฐอเมรกา สหภาพสงฆยโรป และองคกรสงฆอนๆ ในตางประเทศ ซงจะเปนหลกประกนแกพระสงฆผมวฒบตรพระธรรมทตทไดขนทะเบยนไวแลว และ พรอมทจะออกไปปฏบตศาสนกจตามคาสงของศนยฯ

๓. เปนศนยคอยตดตามการปฏบตศาสนกจของพระธรรมทตฯ ซงจะทาใหพระธรรมทตฯทาไวในใจอยเสมอวาตนเองเปนสวนหนงของพระสงฆไทยทกาลงปฏบตงานรบใชชาต และ พระพทธศาสนา ซงจะทาใหพระธรรมทตฯไมรสกถกทอดทง และ มความยงคดถาหากจะทาสงใดๆอนผดแผกแตกตางไปจากวตถประสงคของงาน “ธรรมทต”

๒๑

(๗) ศนยวปสสนานานาชาตศนยวปสสนานานาชาต นาจะเปนศนยรองรบผลสมฤทธจากศาสนกจของพระ

ธรรมทตฯ ซงชาวตางชาตมศรทธาตองการบวชเปนพระภกษในพระพทธศาสนา เพอศกษาธรรมและปฏบตวปสสนากรรมฐาน พรอมทงเปนทรองรบพระธรรมทตฯทเกษยณตวเองจากงานศาสนกจในตางประเทศ หากยงไมมสถานทพานกกสามารถมาพานกอยในศนยวปสสนานานาชาตนได และทานเหลานจะกลายเปนพระวปสสนาจารยใหแกพระภกษชาวตางชาตภายในศนยฯ และศนยวปสสนานานาชาตแหงนจะกลายเปนเสมอนวดนานาชาต

สถานททมความเหมาะสมทงอากาศทมความเยนสบาย มปาไมรมรนเปนธรรมชาตมาก และขนาดกกวางใหญประมาณ ๙๐๐ ไรสาหรบใชเปนศนยวปสสนานานาชาต ซงมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลยมอยแลว คอ ศนยพฒนาศาสนาแคมปสน มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย อาเภอเขาคอ จงหวดเพชรบรณ

เพราะฉะนน ตราบใดทพระพทธศาสนายงอยคกบคณะสงฆไทยและชาตไทย งานเผยแผพระพทธศาสนาทงภายในประเทศ และ ภายนอกประเทศกยงจะตองอยในความรบผดชอบของคณะสงฆ ความรบผดชอบนจะตองออกมาในรปขององคกรทสามารถบรหารงานการเผยแผพระพทธศาสนาของพระธรรมทต สถาบนฝกอบรมและหลกสตรทไดรบการปรบปรงเพอใหไดบคลากรของพระศาสนาทมวสยทศนทนตอกาลสมยอยเสมอ มกองทนสวสดการ ตลอดจนมศนยรองรบผมศรทธาตองการศกษาและปฏบตธรรม เพอใหงานพระธรรมทตสามารถนาประโยชนสขไปสมหาชนไดอยางมประสทธภาพ อนจะเปนการสนองพระพทธดารสทพระพทธองคทรงมแกพระอรหนต ๖๐ รปททรงสงออกไปทาการประกาศพระศาสนาเปนครงแรกวา

จรถ ภกขเว จารก พหชนหตาย พหชนสขาย โลกานกมปาย อตถาย หตาย สขาย เทวมนสสาน

“ภกษทงหลาย พวกเธอจงเทยวจารกไปเพอประโยชนแกชนเปนอนมาก เพอความสขแกชนเปนอนมาก เพออนเคราะหสตวโลก เพอประโยชนเกอกล เพอความสข แกเทวดาและมนษยทงหลาย”

......................