Kultura,media i ja!

Agnieszka Kruszynska

Karty pracy dla uczniówklas szkoly podstawowej

Projekt okładki i strony tytułowej: Krzysztof Demianiuk

Ilustracje: Elżbieta Waga-Krajewska

Ilustracja na s. 21: Mikołaj Kamler

Redaktor inicjujący projektu: Maryla Marczyk

Redaktor merytoryczny: Maryla Marczyk

Redaktor techniczny: Monika Guba

Redaktor graficzny: Jadwiga Abramowicz

Źródła fotografii: s. 45 – Teatr Baj – G. Bryk/WSiP; Teatr Kubuś – PAP/ Piotr Polak; Teatr Guliwer – G. Bryk/WSiP; Teatr Lalka – G. Bryk/ WSiP; s. 46 – Teatr Groteska – Janusz Leśniak/ BE&W; Teatr Lalek – PAP/ Adam Hawałej; s. 95 – reklama coca-coli – Library of Congress

Spis treściTelewizja • 3

Słowniczek • 35Klucz odpowiedzi • 37

Teatr • 38Słowniczek • 70Klucz odpowiedzi • 72

Reklama • 73Słowniczek • 101Klucz odpowiedzi • 102

� oznacza trudniejsze ćwiczenia dla uczniów klas V i VI

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka AkcyjnaWarszawa 2009

ISBN 978-83-02-10881-5

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna02-305 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 136Adres do korespondencji: 00-965 Warszawa, p. poczt. nr 9www.wsip.plWydanie pierwsze (2009)Arkuszy drukarskich: 13Skład i łamanie: Shift_ENTERDruk i oprawa: Techgraf, ŁańcutWydrukowano na papierze offsetowym Speed-E produkcji International Paper

6

6. B. Podkreśl właściwe objaśnienie:

Znaczenie większości słów z cząstką tele- wiąże się z: a) odległością, przesyłaniem czegoś na odległość b) czasem i podróżowaniem w czasie c) z programami informacyjnymi

Tele ( z jęz. greckiego) odległość + visio (z jęz. łacińskiego) obraz = przesyłanie obrazu na odległość Tele ( z jęz. greckiego) odległość + visio (z jęz. łacińskiego) obraz = przesyłanie obrazu na odległość

7. A. Uzupełnij wykres nazwami rodzajów telewizji: prywatna, publiczna, regional-na, internetowa.

– jest własnością państwa

– dostępna przez internet

– organizowana przez lokalne ośrodki, miasta i odbierana tylko w danym regionie

– jest własnością osób, które ją założyły

Telewizja

7. B. W wyznaczonych miejscach wpisz wyrazy z ramki. Niektórych słów możesz użyć więcej niż raz.

Co może być.....?

regionalne –

publiczne –

prywatne –

szkoła, potrawa, obyczaj, sprawy, dobro, pieniądzeszkoła, potrawa, obyczaj, sprawy, dobro, pieniądze

6. B.6. B.

7. A.7. A.

7. B.7. B.

7

8. Wyobraź sobie, że jesteś prezenterem telewizyjnym. Wybierz jeden z wariantów i przy-gotuj zapowiedź:

Filmu (podaj tytuł)

Programu informacyjnego

Teleturnieju (podaj tytuł)

Transmisji meczu (określ szczegóły)

Pamiętaj, by:

��zwracać się do telewidzów,

��zachęcić do oglądania,

��przybliżyć tematykę filmu / programu, lecz nie zdradzać zakończenia.

Przećwicz czytanie swojej zapowiedzi: wymawiaj wyraźnie wszystkie słowa, różnicuj into-nację, usiądź lub stań tak, jak czynią to prezenterzy.

Nad wyglądem, strojem i zachowaniem prezenterów telewizyjnych czuwają specja-liści, którzy radzą np. jakie kolory wybierać. Eksperci twierdzą, że ludzie są skłonni uważać za kompetentne osoby w strojach, w których pojawiają się kolory: granato-wy, niebieski, akcenty błękitu, bieli i czerwieni. Natomiast odradzają kolor różowy, a także stroje z dużą ilością falbanek.

Nad wyglądem, strojem i zachowaniem prezenterów telewizyjnych czuwają specja-liści, którzy radzą np. jakie kolory wybierać. Eksperci twierdzą, że ludzie są skłonni uważać za kompetentne osoby w strojach, w których pojawiają się kolory: granato-wy, niebieski, akcenty błękitu, bieli i czerwieni. Natomiast odradzają kolor różowy, a także stroje z dużą ilością falbanek.

9. Opisz, jak zachowują się prezenterzy na wizji. Zwróć uwagę na mimikę, gestykulację, ruch, skierowanie wzroku oraz sposób mówienia.

��Siedzą lub stoją wyprostowani, nie garbią się.

��

��

��

��

��

��

��

8.8.

9.9.��

23

29. Przedstaw swojego ulubionego prezentera.

Kto?

Dlaczego?

30. Jakie to programy? Wybierz odpowiednie określenia z ramki na s. 25.

29.29.

30.30.

24

25

teleturniej, debata, wywiad, wiadomości, rozrywkowy, transmisja koncertu, sportowy, talk showteleturniej, debata, wywiad, wiadomości, rozrywkowy, transmisja koncertu, sportowy, talk show

31. Z programu telewizyjnego wypisz przykłady programów, których nazwy utworzone zostały z cząstką tele-

32. A. Jaka jest tematyka programów o takich tytułach?

��„Kwiaty i ogrody” –

��„Przystanek kultura” –

��„Sprawa dla reportera”–

��„Jedynkowe przedszkole” –

��„Ojczyzna polszczyzna” –

��„Magazyn piłkarski” –

��„Kuchnia z Okrasą” –

sport; kulinaria; pielęgnowanie ogrodu; poprawność w języku polskim; reportaże; zabawy dla dzieci przedszkolnych; literatura, sztuka, film, teatr sport; kulinaria; pielęgnowanie ogrodu; poprawność w języku polskim; reportaże; zabawy dla dzieci przedszkolnych; literatura, sztuka, film, teatr

31.31.

32. A.32. A.

38

Teatr

1. Słowa z ramki wpisz w odpowiednich miejscach na rysunku.

kurtyna, rzędy foteli, widownia, miejsce, scena, wyjście na foyer, loża, balkon, parter kurtyna, rzędy foteli, widownia, miejsce, scena, wyjście na foyer, loża, balkon, parter

1.1.

39

2. A. Niektóre słowa związane z teatrem są wieloznaczne. Dopisz do nich objaśnienia znaczeń z ramki.

gra

rola

gwiazda

scena

maska

kreacja

świeci na nocnym niebie; wybitne aktorsko odtworzenie roli w teatrze lub filmie; pełniona funkcja; wydarzenie; zabawa; grunt uprawny; udawanie, nieokazywanie prawdy o sobie; oryginalny, budzący podziw strój; czasownik w 3. os. lp.; kłótnia; miejsce, gdzie rozgrywa się przedstawienie; kosmetyczna; grana postać; element przebrania; w samochodzie; ktoś bardzo sławny, np. aktor lub aktorka

świeci na nocnym niebie; wybitne aktorsko odtworzenie roli w teatrze lub filmie; pełniona funkcja; wydarzenie; zabawa; grunt uprawny; udawanie, nieokazywanie prawdy o sobie; oryginalny, budzący podziw strój; czasownik w 3. os. lp.; kłótnia; miejsce, gdzie rozgrywa się przedstawienie; kosmetyczna; grana postać; element przebrania; w samochodzie; ktoś bardzo sławny, np. aktor lub aktorka

2. A.2. A.

48

18. A. Która z muz jest muzą komedii, a która � tragedii?

Talia Melpomena

18. B. Określenia z ramki dopisz pod właściwą ilustracją z ćw. 18. A.

żart, smutek, wywoływanie śmiechu, skłonienie do refleksji nad nieszczęściem w życiu człowieka, wciąganie widzów do zabawy, wywoływanie współczucia, zabawne sytuacje, wzruszenie losami bohaterów

żart, smutek, wywoływanie śmiechu, skłonienie do refleksji nad nieszczęściem w życiu człowieka, wciąganie widzów do zabawy, wywoływanie współczucia, zabawne sytuacje, wzruszenie losami bohaterów

19. Napisz, jak muza tragedii lub komedii zachęca do oglądania sztuk, którym patronuje.

18. A.18. A.

18. B.18. B.

��19.19.

62

35. Przeczytaj uważnie tekst o rodzajach lalek używanych w przedstawieniach. Następ-nie podpisz ilustracje.

Teatr lalkowy istnieje od starożytności, czyli od początków historii teatru w ogó-le. W ciągu wieków wymyślono wiele typów lalek stosowanych w przedstawieniach. Popularne pacynki to lalki zakładane na dłoń jak rękawiczka. Jednym palcem po-rusza się głową lalki, a dwoma – jej rękami. Kukiełki to lalki umocowane na kiju, natomiast bunraku to duża (około 150 cm) lalka animowana przez trzech aktorów w czarnych strojach z kapturami. Wielką sztuką jest animowanie marionetek: do ich głów, rąk i nóg umocowane są nitki. Pociąganie tych nitek z góry powoduje poruszanie się marionetki. Jawajki animowane są od dołu kijkiem (głowa i korpus) i drucikami przyczepionymi do rąk lalki. Znane są też lalki cieniowe – wycinane np. z papieru. Gra się nimi tak, by ich cienie odbijały się na scenie.Poza lalkami w przedstawieniach dla młodszych widzów biorą udział aktorzy w ma-skach (maski).

Teatr lalkowy istnieje od starożytności, czyli od początków historii teatru w ogó-le. W ciągu wieków wymyślono wiele typów lalek stosowanych w przedstawieniach. Popularne pacynki to lalki zakładane na dłoń jak rękawiczka. Jednym palcem po-rusza się głową lalki, a dwoma – jej rękami. Kukiełki to lalki umocowane na kiju, natomiast bunraku to duża (około 150 cm) lalka animowana przez trzech aktorów w czarnych strojach z kapturami. Wielką sztuką jest animowanie marionetek: do ich głów, rąk i nóg umocowane są nitki. Pociąganie tych nitek z góry powoduje poruszanie się marionetki. Jawajki animowane są od dołu kijkiem (głowa i korpus) i drucikami przyczepionymi do rąk lalki. Znane są też lalki cieniowe – wycinane np. z papieru. Gra się nimi tak, by ich cienie odbijały się na scenie.Poza lalkami w przedstawieniach dla młodszych widzów biorą udział aktorzy w ma-skach (maski).

��35.35.

63

36. A. Jak światło tworzy różne efekty na scenie? Połącz punkty z obu kolumn.

1) nadejście następnego dnia

2) księżycowa noc

3) łuna pożaru

4) nastrój radości

5) nastrój niepokoju, niebezpieczeństwa

6) zwrócenie uwagi na dwie osobyspośród wielu tańczących par

a) światło o ciepłych barwach b) srebrnoniebieskie oświetleniec) pomarańczowe i czerwone światład) zagaszenie i ponowne włączenie światełe) zimne barwy światłaf) lekkie przyciemnienie przestrzeni sali

balowej, snop światła na dwie główne postacie

W teatrze bardzo ważne jest światło, które nie tylko tworzy na-strój. Snop światła kierowany jest na postacie, na które w danym momencie widzowie powinni zwrócić uwagę. Reszta sceny jest wówczas zaciemniana.

W teatrze bardzo ważne jest światło, które nie tylko tworzy na-strój. Snop światła kierowany jest na postacie, na które w danym momencie widzowie powinni zwrócić uwagę. Reszta sceny jest wówczas zaciemniana.

36. A.36. A.

78

11. A. Jakie sposoby przekonywania klientów do zakupu produktu uważasz za naj-skuteczniejsze w reklamie? Poniższym sposobom (możesz skorzystać z kart na s. 83) przy-znaj od 1 do 6 punktów: 1 – przekonuje bardzo słabo, 6 – przekonuje najskuteczniej.

Wykorzystanie obrazu szczęśliwej rodzi-

ny. Liczba punktów:

Żart, humor.

Liczba punktów:

Luksus. Liczba punktów: Dzieci. Liczba punktów:

Piękne kobiety.

Liczba punktów:

Znany aktor.

Liczba punktów:

11. A.

79

Autorytet, fachowiec.

Liczba punktów:

Muzyka.

Liczba punktów:

Obietnica obniżki cen.

Liczba punktów:

Zwierzęta.

Liczba punktów:

Krajobrazy. Liczba punktów:

Eksponowanie zalet produktu.

Liczba punktów:

Porównanie – lepsze efekty z reklamowanym

produktem.

Liczba punktów:

82

13. C. Za pomocą wybranych w poprzednich ćwiczeniach słów oraz własnych pomy-słów popraw tekst reklamy tak, aby wyraziściej przedstawiał zalety cukierków czekolado-wych o nazwie Pyśki.

Masz ochotę na coś dobrego? Sięgnij po Pyśki, cukierki czekoladowe z nadzieniem. Marcepan, orzechy i nugat podkreślają smak czekolady. Pyśki – takie jak lubisz!Masz ochotę na coś dobrego? Sięgnij po Pyśki, cukierki czekoladowe z nadzieniem. Marcepan, orzechy i nugat podkreślają smak czekolady. Pyśki – takie jak lubisz!

14. W reklamach, szczególnie produktów żywnościowych, wykorzystywane są określe-nia wywołujące apetyt i działające na zmysły. Ze znanych ci reklam wypisz według przy-kładów 5 takich apetycznych sformułowań.

Przykłady: rogaliki babuni – potrawy, które przygotowują babcie, są naturalne, zdrowe, robione specjalnie dla wnuków; określenie wywołuje wspomnienia z dzieciństwa.

aromatyczna kawa – pobudzenie zmysłu powonienia

15. W jaki sposób reklama komercyjna przekonuje do kupienia danego produktu? Zagrajcie w pokera kryterialnego, zastanawiając się nad tym pytaniem. Poproście nauczy-ciela, aby podzielił was na czteroosobowe grupy. Każdy gracz otrzymuje cztery karty, które będzie układał na planszy podzielonej na dwa pola (s. 103). Sami decydujecie, ile kart umieścić na polu kryteriów pierwszorzędnych [czyli bardzo ważnych], a ile na polu kry-teriów drugorzędnych [czyli mniej ważnych]. Gdy ułożycie wszystkie 16 kart na planszy, uzyskacie odpowiedź na postawione pytanie.

�13. C .

�14.

15.

83

Obiecuje

korzystną

cenę.

�

Przedstawia

dany

produkt jako

najlepszy.

Przedstawia

dany

produkt jako

absolutnie

potrzebny.

Daje

wrażenie,

że z jakimś

produktem

życie będzie

łatwiejsze.

Zwraca

uwagę,

wyróżnia

się pośród

innych

reklam.

Przedstawia

opinie eksper-

tów z danej

dziedziny, aby

utwierdzić

w przekonaniu,

że dana rzecz

jest naprawdę

dobra.

Pokazuje złe

efekty jakiejś

czynności wyko-

nanej bez

reklamowa-

nego produktu

i doskonałe

z jego użyciem.

Zwraca

uwagę

zabawnym,

ciekawym

hasłem.

Zawiera coś

zabawnego,

wywołuje

uśmiech.

Zwraca

uwagę

umiejętnie

dobraną

muzyką.

Ukazuje

natychmias-

towe,

niewiarygod-

nie szybkie

efekty

działania.

Ukazuje

piękne,

często

egzotyczne

krajobrazy.

Ukazuje

wspaniałe

zwierzęta.

Wykorzystuje

obrazy

szczęśliwej

rodziny,

uśmiechnię-

tych dzieci

i pięknych,

młodych ludzi.

Stwarza

wrażenie, że

jakiś produkt

uszczęśliwi

nabywcę i jego

rodzinę.

Do zakupu

produktu

przekonują

popularni

i lubiani

aktorzy

i piosenkarze.