Upload
others
View
12
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ค ำน ำ
แบบฝกเสรมทกษะ วชา ปฏบตการดนตรสากล 1 ศ31231 กลมสาระ การเรยนรศลปะ (ดนตร) ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 น ผจดท าไดสราง เปนสอการเรยนการสอนชนดหนงทมงหวงใหผเรยน หรอผทสนใจในเรองดนตรสากลไดศกษาระบบการบนทกโนตสากลเบองตน เครองหมาย และค าศพททใชในการบนทก บทเพลง จงหวะ และการแยกประเภทของจงหวะตางๆ บนไดเสยงเมเจอร ไมเนอร และโครมาตก ขนคเสยงรวมถงการพลกกลบของขนคเสยง แบบฝกทกษะนไดจดใหนกเรยนไดศกษาทฤษฎดนตรสากล โดยมใบความร ใหนกเรยน ไดศกษาเนอหาใบงานใหฝกคดและสงเกต และเฉลยค าตอบทพรอม ใหนกเรยนไดตรวจสอบความถกตอง ซงเปนการประเมนตนเองไดในทนท แบบฝกเสรมทกษะ วชา ปฏบตการดนตรสากล 1 น ผจดท าไดล าดบเนอหาออกเปน 6 เลม ดงน คอ เลมท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร เลมท 2 เครองหมายก าหนดจงหวะ เลมท 3 เครองหมายแปลงเสยงและศพทสงคต เลมท 4 บนไดเสยง เลมท 5 ขนคเสยง เลมท 6 การเปลยนบนไดเสยง ผจดท าขอขอบคณ ทานผอ านวยการโรงเรยนครประชาสรรค ทเปนสวนหนง ในการท างานมา ณ โอกาสน และหวงเปนอยางยงวา แบบฝกเสรมทกษะ วชาปฏบตการดนตรสากล 1 น จะเปนประโยชนส าหรบนกเรยนหรอผทสนใจ เพอใชเปนพนฐาน ทจะสามารถไปศกษาในระดบสงตอไป และสามารถประยกตใชความรไปใช ในการเรยนวชาปฏบตดนตรแบบตาง ๆ ไดเปนอยางด สรพงษ ปนแกว
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ค ำชแจง
แบบฝกเสรมทกษะ วชาปฏบตการดนตรสากล 1 น เปนสอการเรยนการสอน ซงประกอบดวยสาระส าคญ คอ 1. จดเปนรปเลมโดยแบงเนอหาของแบบฝกเสรมทกษะ ออกเปน 6 เลม เพอสะดวกในการจดกจกรรมการเรยนการสอน 2. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบเนอหา 3. แบบฝกเสรมทกษะ แตละเลมใชเวลาเรยน 2 ชวโมง 4. เนอหาและใบงาน ในแตละเลมจะจดใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร ทไดระบไว 5. เฉลยของแตละใบงานจะอยในหนาถดไป หวงเปนอยางยงวาแบบฝกเสรมทกษะ วชาปฏบตการดนตรสากล 1 น จะชวยอ านวยความสะดวกในการจดกจกรรมการเรยนการสอนของอาจารยและ ชวยนกเรยนใหไดเรยนรเนอหา ทฤษฎเพอน าไปสวธการปฏบตเครองดนตร ให มความเขาใจและสามารถทจะน าไปประยกตใชใหเปนประโยชนมากยงขน
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
สำรบญ
เรอง หนำ ค าแนะน าในการใชแบบฝกเสรมทกษะ 1 แบบทดสอบกอนเรยน 2 กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน 5 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 6 เลมท 1 เรองการบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร 7 สาระส าคญ 8 จดประสงคการเรยนร 9 ใบความรท 1 10 ใบงานท 1 28 เฉลยใบงานท 1 29 ใบความรท 2 30 ใบงานท 2 44 เฉลยใบงานท 2 45 แบบทดสอบหลงเรยน ประจ าเลมท 1 46 กระดาษค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน 49 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 50 บรรณานกรม 51
หนา 1
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ค าแนะน าในการใชแบบฝกเสรมทกษะ
เรอง การบนทกสญลกษณแทนเสยง
1. ท าขอสอบกอนเรยนจ านวน 10 ขอ
2. ท ากจกรรมตามค าสงและอานใบความร เรอง การบนทกสญลกษณแทน
เสยงดนตร และอานค าถามในใบงานแลวตอบค าถามลงในกระดาษค าตอบ จากนนตรวจค าตอบ เพอทราบผลไดในทนท
3. ศกษาสรปบทเรยนใหเขาใจ
4. หมนฝกฝนและปฏบตจนช านาญ
5. ไมเขาใจกลบไปศกษาจากใบความรใหมจนเขาใจ
6. ท าแบบทดสอบหลงเรยนประจ าเลมและตรวจค าตอบจากเฉลย แลวบนทกคะแนนทไดไว เพอทราบผลการเรยนและการพฒนา
หนา 2
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
แบบทดสอบกอนเรยน
ประจ าเลมท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร ค าสง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาท (X) ในกระดาษค าตอบ หนาขอทนกเรยนเหนวาถกทสดเพยงขอเดยว 1. เสนทอยเหนอหรอใตบนบรรทด 5 เสนเรยกวาเสนอะไร ? ก.เสนเลก
ข.เสนนอย ค.เสนใหญ
ง.เสนเสยง
2. จากรป คอ โนตตวใด ? ก. ตวเขบต 1 ชน ข. ตวด า ค.ตวขาว ง. ตวกลม
3. ขอใดลกษณะตวหยดของ “ตวหยดตวด า” ?
ก. ข. ค. ง.
หนา 3
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
4. “โนตตวกลม” มคาเทากบโนตในขอใด ?
ก. x + h ข. e + h
ค. q + h ง. h + h
5. สญลกษณในขอใด แทนการเคาะจงหวะของ ? ก. ข. ค. ง.
6. โนตตวขาวประจด ( h . ) มคาเทากบโนตในขอใด ?
ก. h + x ข. h + e
ค. h + q ง. h + h
หนา 4
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
7. บรรทด 5 เสน เรมนบเสนท 1 จากเสนใด ? ก. เรมนบจากเสนใดกได ข. เสนทอยตรงกลาง ค. เสนทอยดานบนสด ง. เสนทอยดานลางสด
8. กญแจประจ าหลก มกชนด ? ก. 2 ชนด ข. 3 ชนด ค. 4 ชนด ง. 5 ชนด
9. จากรป เปนสญลกษณของกญแจประจ าหลกใด ? ก. กญแจซอล ข. กญแจฟา ค. กญแจโดอลโต ง. กญแจโดเทเนอร
10. โนตเสยงซอล ( G ) คาบเสนทเทาใดของบรรทด 5 เสนทใชกญแจ ประจ าหลกซอล ? ก. บรรทดเสนท 1 ข. บรรทดเสนท 2 ค. บรรทดเสนท 3 ง. บรรทดเสนท 4
หนา 5
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
กระดาษค าตอบ เรอง การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ชอ – สกล......................................................................ชน................เลขท..........
ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
หนา 6
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน
ประจ าเลมท 1 เรองการบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
1. ข
2. ข
3. ค
4. ง
5. ข
6. ค
7. ง
8. ค
9. ก
10. ข
หนา 7
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
เลมท 1
เรองการบนทกสญลกษณ
แทนเสยงดนตร
หนา 8
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
สาระส าคญ
1. ตวโนตทใชในปจจบนสวนมาก คอ โนตตวกลม โนตตวขาว โนตตวด า
โนตเขบต 1 ชน และตวเขบต 2 ชน สวนโนตตวอน ๆ จะนยมใชนอยกวา
2. กญแจประจ าหลกทใชสวนมาก คอ กญแจประจ าหลกซอลและกญแจฟา
3. โดยทวไปแลวการเขยนบนทกตวโนตและตวหยด ตองเขยนบนทกให นบจงหวะไดชดเจนและอานงายทสด
4. การบนทกตวโนตทมหาง จะถอหลกเกณฑโดยใชเสนท 3 ของ
บรรทด 5 เสนเปนหลก กลาวคอ เมอหวตวโนตอยต ากวาเสนท 3 ใหลากหางขนขางบน หากตว โนตทอยสงกวาเสนท 3 ใหมหาง
ชลงดานลางเปนเสนตรง และความยาวของหางตวโนตจะตองยาว
พอประมาณเทากบระยะขนค 8 ของโนตตวนน
หนา 9
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
จดประสงคการเรยนร วชานมงหวงใหนกเรยนมความร ความเขาใจหลกวชาปฏบตการดนตรสากล 1 เพอใหนกเรยนมความสามารถ ดงน 1. นกเรยนบอกชอ ลกษณะตวโนตและตวหยดไดถกตอง 2. นกเรยนบอกคาและความแตกตางของตวโนตและตวหยดไดถกตอง 3. นกเรยนบอกคาตวโนตทประจดและโยงเสยงไดถกตอง 4. นกเรยนบอกลกษณะและการนบเสนบนบรรทด 5 เสนไดถกตอง 5. นกเรยนบอกลกษณะเสนนอย การเตมเสนนอยและการนบจ านวน เสนนอยไดถกตอง 6. นกเรยนสามารถใชกญแจประจ าหลกเพอบนทกตวโนตไดถกตอง 7. นกเรยนสามารถบนทกตวโนตลงบนบรรทด 5 เสนไดถกตอง
หนา 10
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ใบความรท 1
เรอง ทฤษฎโนตสากล
ดนตร คอ การจดเสยงอยางมระบบ เปนการจดเสยงในกรอบของ ระยะเวลาและมความสมพนธกน เสยงทใชในดนตรจะขนอยกบขอตกลง หรอความนยมในวฒนธรรมหนง ๆ ทมความพยายามทจะใชสญลกษณกบ ระดบเสยงตาง ๆ นานมาแลว เชน ญปน จน เกาหล อนเดย ทใชตวเลขหรอ อกษรแทนเสยง แตทางดานตะวนตกแรก ๆ จะใชตวอกษร ตอมากเปลยนมา ใชตวโนตสเหลยมแทนคาของเสยง ใชเสนแสดงจ านวนสายของเครองสาย และต าแหนงนวกดดวยตวเลขหรอสญลกษณอน และไดมการเพมสญลกษณ ตาง ๆ พฒนาเรอยมา จนกระทงครสตศตวรรษท 17 จงกลายเปนสญลกษณ ตวโนตทใชในปจจบน
หนา 11
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
โนตสากล มองคประกอบหลกดงน
1. ตวโนต
2. ตวหยด
3. บรรทด 5 เสน 4. กญแจประจ าหลก
5. เครองหมายก าหนดจงหวะ
6. เครองหมายแปลงเสยง
7. ศพทสงคต
หนา 12
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ตวโนต ( NOTE )
“ตวโนต” ( NOTE ) เปนสญลกษณทางดนตรทบนทกแทน ความสน – ยาว ของเสยงดนตร สญลกษณทางดนตรทเรยกวา “ตวโนต” ทเราจะศกษาในทน ม 5 ชนด คอ
ลกษณะตวโนต ชอเรยกภาษาไทย องกฤษ อเมรกน
w ตวกลม SEMIBREVE WHOLE NOTE
h หรอ H ตวขาว MINIM HALF NOTE
q หรอ Q ตวด า CROTCHET QUARTER NOTE
e หรอ E ตวเขบตหนงชน QUAVER EIGHT NOTE
x หรอ X ตวเขบตสองชน SEMI QUAVER SIXTEENTH NOTE
ขอสงเกต ลกษณะโนต h q e x ถาหวโนตอยขางลางของบรรทด
เสนท 3 หางของตวโนตจะเปนเสนตรงจะอยทางขวามอและชขน
ถาหวโนตจะอยขางบน ของบรรทดเสนท 3 หางของตวโนตจะเปน
เสนตรงจะอยทางซายมอและชลง
หนา 13
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
การเทยบคาความยาวของเสยงตวโนต
นกเรยนลองสงเกตจาก ตารางดงตอไปน
ตาราง 1 การเปรยบเทยบคาความยาวของเสยงตวโนต
ลกษณะตวโนต คาเปรยบเทยบ เสนสมมตความยาวของ
เสยงตวโนต
w มความยาวเปน 4 เทาของตวด า
h มความยาวเปน 2 เทาของตวด า
q หนงในสของตวกลม
e หนงในแปดของวกลม
x หนงในสบหกของตวกลม
หนา 14
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
แผนภมการกระจายตวโนตออกเปนตวโนตตาง ๆ
โดยยดโนตตวกลมเปนหลก
( มคาอตราจงหวะสมมตของโนตตวกลมเทากบ 4 จงหวะ ) ตวกลม 1 ตว เทากบ 4 จงหวะ
ตวขาว 1 ตว เทากบ 2 จงหวะ
ตวด า 1 ตว เทากบ 1 จงหวะ
ตวเขบต 1 ชน 1 ตว เทากบ 1/2 จงหวะ
ตวเขบต 2 ชน 1 ตว เทากบ 1/4 จงหวะ
ภาพท 1 การกระจายตวออกเปนตวโนตตางๆ
ทมา (สภทรชย กระสนหอม,2554)
สรป นกเรยนจะสงเกตไดวา จากแผนภมกระจายตวโนตออกเปนตวโนตตาง ๆ โดย ยดโนตตวกลมเปนหลก ( มคาอตราจงหวะสมมตของโนตตวกลมเทากบ 4 จงหวะ )
หนา 15
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
วธการเคาะจงหวะ
จงหวะ 1 จงหวะประกอบดวย ขาลง และ ขาขน เพราะฉะนนการนบ 1 จงหวะ จะมคาเทากบ
โนตตวกลมหนงตว มความยาวเทากบ 4 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง
w =
จงหวะท 0 1 2 3 4
โนตตวขาวหนงตว มความยาวเทากบ 2 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง
h =
จงหวะท 0 1 2
หนา 16
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
โนตตวด าหนงตว มความยาวเทากบ 1 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง
Q =
จงหวะท 0 1
โนตตวเขบตหนงชนหนงตว มความยาวเทากบ 1/2 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง
e =
จงหวะ 1/2
โนตตวเขบตหนงชนหนงตว มความยาวเทากบ 1/2 จงหวะ ดงรปภาพการเคาะจงหวะดานลาง
x =
จงหวะ 1/4
หนา 17
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
คาของตวโนต ดคาของตวโนตดงแผนภาพทปรากฏ
โนตตวกลม 1 ตว เทากบ โนตตวขาว 2 ตว
w = h h
โนตตวกลม 1 ตว เทากบ โนตตวด า 4 ตว
w = q q q q
โนตตวกลม 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 1 ชน 8 ตว
w = e e e e e e e e
โนตตวกลม 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 2 ชน 16 ตว
w = x x x x x x x x x x x x x x x x x
โนตตวขาว 1 ตว เทากบ โนตตวด า 2 ตว
h = q q
หนา 18
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
โนตตวขาว 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 1 ชน 4 ตว
h = e e e e
โนตตวขาว 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 2 ชน 8 ตว
h = x x x x x x x x
โนตตวด า 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 1 ชน 2 ตว
Q = e e
โนตตวด า 1 ตว เทากบ โนตตวเขบต 2 ชน 4 ตว
Q = x x x x
หนา 19
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ตวหยดของตวโนต ( Rest )
“ตวหยด” ( REST ) เปนสญลกษณทางดนตรทบนทกแทน ความสน – ยาว ของความเงยบ สญลกษณทางดนตรทเรยกวา “ตวหยด” ทเราจะศกษาในทน ม 5 ชนด คอ
ลกษณะตวหยด ชอเรยกภาษาไทย องกฤษ อเมรกน
ตวหยดตวกลม SEMEIBREVE REST WHOLE NOTE REST
ตวหยดตวขาว MINIM REST HALF NOTE REST
ตวหยดตวด า CROTCHET REST QUARTER NOTE REST
ตวหยดตวเขบตหนงชน QUAVER REST EIGHT NOTE REST
ตวหยดตวเขบตสองชน SEMI QUAVER REST SIXTEENTH NOTE REST
ใหนกเรยนสงเกตลกษณะตวหยด
หนา 20
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
คาเปรยบเทยบระหวาง ตวโนต กบ ตวหยด
ตวโนต ตวหยด
w
h หรอ H
q หรอ Q
e หรอ E
x หรอ X
หนา 21
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
คาของตวโนต
ดคาของตวหยดดงแผนภาพทปรากฏ
ตวหยดตวกลม 1 ตว เทากบ ตวหยดตวขาว 2 ตว
=
ตวหยดตวกลม 1 ตว เทากบ ตวหยดตวด า 4 ตว
=
ตวหยดตวกลม 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 1 ชน 8 ตว
=
หนา 22
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ตวหยดตวกลม 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 2 ชน 16 ตว
=
ตวหยดตวขาว 1 ตว เทากบ ตวหยดตวด า 2 ตว
=
ตวหยดตวขาว 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 1 ชน 4 ตว
=
ตวหยดตวขาว 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 2 ชน 8 ตว
=
ตวหยดตวด า 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 1 ชน 2 ตว
=
ตวหยดตวด า 1 ตว เทากบ ตวหยดตวเขบต 2 ชน 4 ตว
=
หนา 23
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
การเพมคาตวโนต การเพมคาตวโนต สามารถกระท าได 2 วธ
คอ 1. การโยงเสยงตวโนต เมอใชเครองหมายโยงเสยงโยงโนตสองตวเขา ดวยกน คาความยาวของเสยงตวโนตนนจะเพมขนเทากบโนตสอง ตวรวมกน ซงจะอยในหองเพลงเดยวกนหรอคนละหองเพลงท ตดกนกได ในกรณ โยงเสยงตวโนตทเปนระดบเสยงเดยวกน เรยกวา “โยงเสยง” (Tie) โดยมสญลกษณ หรอ เปนสญลกษณของเครองหมาย
โยงเสยง เชน
โนตตวขาว 2 ตว และมเครองหมายโยงเสยง มคาเทากบ โนตตวกลม 1 ตว ดงรปภาพดานลาง
เทากบ โนตตวด า 2 ตว และมเครองหมายโยงเสยง มคาเทากบ โนตตวขาว 1 ตว
ดงรปภาพดานลาง
เทากบ
โนตตวเขบต 1 ชน 2 ตว และมเครองหมายโยงเสยง มคาเทากบ โนตตวด า 1 ตว ดงรปภาพดานลาง
เทากบ
หนา 24
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
2.การประจดตวโนต
การประจดตวโนต ตวโนต ตวใดกตามทประจดดานหลงของตวโนตนน จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของตวโนตทอยดานหนาจดนน เชน
โนตตวกลมประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของโนตตวกลม กคอ โนตตวขาว และการปฏบตตองปฏบตเสยงรวมกนทงคาของตวโนต
และคาของจดโดยไมหยด ดงรปภาพดานลาง
(สมมตวาก าหนดคาใหโนตตวกลมมคาเทากบ 4 จงหวะ)
w . = w + h = 4 + 2 = 6 จงหวะ
โนตตวขาวประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของโนตตวขาว กคอ โนตตวด า และการปฏบตตองปฏบตเสยงรวมกนทงคาของตวโนต
และคาของจดโดยไมหยด ดงรปภาพดานลาง
(สมมตวาก าหนดคาใหโนตตวกลมมคาเทากบ 4 จงหวะ)
h . = h + q = 2 + 1 = 3 จงหวะ
หนา 25
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
โนตตวด าประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของโนตตวด า กคอ โนตตวเขบต 1 ชน และการปฏบตตองปฏบตเสยงรวมกนทงคา ของตวโนตและคา ของจดโดยไมหยด ดงรปภาพดานลาง
(สมมตวาก าหนดคาใหโนตตวกลมมคาเทากบ 4 จงหวะ)
q . = q + e = 1 + ½ = 1 ½ จงหวะ
โนตตวเขบต 1 ชนประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของ
โนตตวเขบต 1 ชน กคอ โนตตวเขบต 2 ชน และการปฏบตตองปฏบต เสยงรวมกนทงคาของตวโนตและคาของจดโดยไมหยด ดงรปภาพดานลาง
(สมมตวาก าหนดคาใหโนตตวกลมมคาเทากบ 4 จงหวะ)
e . = e + x = 1/2 + 1/4 = 3/4 จงหวะ
หนา 26
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
การประจดตวหยด
การประจดของตวหยด ตวหยดตวใดกตามทประจดดานหลงของ ตวหยดนน จดจะมคาหยดเสยงเพมขนเปนครงหนงของตวหยดทอย ดานหนาจดนน เชน
ตวหยดโนตตวกลมประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของ ตวหยดโนตตวกลม กคอ ตวหยดโนตตวขาว และการปฏบตตองหยดปฏบต เสยงรวมกน ทงคาของตวหยดและคาของจด ดงรปภาพดานลาง
(สมมตวาก าหนดคาใหโนตตวกลมมคาเทากบ 4 จงหวะ)
= + = 4 + 2 = 6 จงหวะ
ตวหยดโนตตวขาวประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของตว
หยดโนตตวขาว กคอ ตวหยดโนตตวด า และการปฏบตตองหยดปฏบตเสยงรวมกน ทงคาของตวหยดและคาของจด ดงรปภาพดานลาง
(สมมตวาก าหนดคาใหโนตตวกลมมคาเทากบ 4 จงหวะ)
= + = 2 + 1 = 3 จงหวะ
หนา 27
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ตวหยดโนตตวด าประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนงของตวหยด
โนตตวด า กคอ ตวหยดโนตตวเขบต 1 ชน และการปฏบตตองหยดปฏบตเสยง รวมกนทงคาของตวหยดและคาของจด ดงรปภาพดานลาง
(สมมตวาก าหนดคาใหโนตตวกลมมคาเทากบ 4 จงหวะ)
= + = 1 + 1/2 = 1 1/2จงหวะ
ตวหยดโนตตวเขบต 1 ชนประจด 1 จด จดจะมคาเพมขนเปนครงหนง
ของตวหยดโนตตวเขบต 1 ชน กคอ ตวหยดโนตตวเขบต 2 ชน และการปฏบตตองหยดปฏบตเสยงรวมกนทงคาของตวหยดและคาของจด ดงรปภาพดานลาง
(สมมตวาก าหนดคาใหโนตตวกลมมคาเทากบ 4 จงหวะ)
= + = 1/2 + 1/4 = 3/4 จงหวะ
หนา 28
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ใบงานท 1
ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง
1. “ตวโนต” ในความเขาใจของนกเรยนมความหมายวาอยางไร ?
2. “WHOLE NOTE” หมายถง ตวโนตตวใด ?
3. “QUARTER NOTE”หมายถง ตวโนตตวใด ?
4. โนตตวกลม 1 ตว จะมคาเทากบโนตตวขาวกตว ?
5. จากรป แสดงการเคาะจงหวะกจงหวะ
6. “ตวหยด” ในความเขาใจของนกเรยนมความหมายวาอยางไร ?
7. จากรป เปนตวหยดของโนตตวใด ? 8. ค าวา “WHOLE NOTE REST” คอ ตวหยดโนตตวใด ?
9. การเพมคาของตวโนต สามารถกระท าไดกวธ และมวธอะไรบาง ?
10. จดทท าหนาทประจดหลงตวโนตตาง ๆ จะมคาเปนอยางไร ?
หนา 29
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
เฉลยใบงานท 1
1. ตอบ “ตวโนต” ( NOTE ) เปนสญลกษณทางดนตรทบนทกแทน ความสน – ยาว ของเสยงดนตร 2. ตอบ โนตตวกลม
3. ตอบ
โนตตวด า
4. ตอบ
2 ตว
5. ตอบ 4 จงหวะ
6. ตอบ
“ตวหยด” ( REST ) เปนสญลกษณทางดนตรทบนทกแทน ความสน – ยาว ของความเงยบ
7. ตอบ
โนตตวขาว
8. ตอบ
ตวหยดโนตตวกลม
9. ตอบ
2 วธ คอ วธท 1 คอ การโยงเสยง และวธท 2 คอ การประจดตวโนต
10.ตอบ
มคาเปนครงหนงของตวโนตทอยดานหนาจดนน
หนา 30
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ใบความรท 2
เรอง บรรทด 5 เสน
หนา 31
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
บรรทด 5 เสน
บรรทด 5 เสน คอ เสนตรง (Line) 5 เสน ทขนานกนในแนวนอน วธการนบบรรทด 5 เสน จะนบจากดานลางขนไปหาดานบน นอกจากน บรรทด 5 เสน ยงมชอง (Space) อก 4 ชอง และใชวธการนบจากดานลาง ขนไปหาดานบน เชนเดยวกบบรรทด 5 เสน เสนท 5 ชองท 4 เสนท 4 ชองท 3 เสนท 3 ชองท 2 เสนท 2 ชองท 1 เสนท 1
การบนทกตวโนต
การบนทกตวโนตสามารถบนทกตวโนตทง โนตคาบเสน โนตในชอง โนตทอยใตและโนตทอยเหนอ บรรทด 5 เสน
หวตวโนตวางบนตวเสน
หนา 32
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
หวตวโนตวางในชอง
กญแจประจ าหลก ( CLEF ) กญแจประจ าหลกม 4 ชนด คอ 1. กญแจซอล 2. กญแจฟา
3. กญแจโดอลโต
4. กญแจโดเทเนอร กญแจประจ าหลกทจะศกษาในระดบน ม 2 ชนด คอ 1. กญแจซอล
2. กญแจฟา
หนา 33
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
1. กญแจซอล
กญแจซอล เรยกเตมยศวา เครองหมายกญแจประจ าหลกซอล องกฤษเรยกจเคลฟ เนองจากเกดจากการเขยนอกษรจ ( จ ตวใหญ ) เพอบอกใหรวาโนตบนเสนทสองมชอตวโนตวา G เรมเขยนระยะแรกเปน
นอกจากเรยก “จเคลฟ” ( G CLEF ) แลว เรายงเรยก เทรบเบลเคลฟ ( TREBLE CLEF ) ดวย
ตอมาเขยนใหสวยงามขนจนเปนรปสญลกษณ
(ใหนกเรยนสงเกตวา หวกญแจซอลนนอยจะบนเสนท 2 ของบรรทด 5 เสน)
หนา 34
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ระดบเสยงตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน พรอมกญแจซอล จะมระดบเสยงดงน
โนตทอยบนบรรทด 5 เสน เมอมเครองหมายกญแจประจ าหลกซอล
E G B D F ม ซอล ท เร ฟา
โนตทอยในชองของบรรทด 5 เสน เมอมเครองหมายกญแจประจ าหลกซอล
F A C E ฟา ลา โด ม
หนา 35
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
หลกเพอใหจ างายขน
ใหนกเรยนน ามอขางใดขางหนงกางนวออก ดงรปภาพ
ภาพท 2 แสดงการจ าดวยมอ
ทมา (ธนวรรณ กาญจนกรณยกล,2549)
หนา 36
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
2. กญแจฟา
กญแจฟา เรยกยอ จากเครองหมายกญแจประจ าหลกฟา องกฤษเรยกเอฟเคลฟ เนองจากแตเดมเขยน อกษรเอฟเคลฟ เนองจากแตเดมเขยนอกษรเอฟ ( F ตวใหญ ) เพอบอกใหรวา โนตบนเสนท 4 มชอตวโนตวา F ดงน
ตอมาเขยนใหมลวดลายเพมขนจนปจจบนนยมเขยน
( นกเรยนตองสงเกตวาตองมจด 2 จดทชองท 3 และ 4 เสมอ )
นอกจากเรยกเอฟเคลฟแลวเรายงเรยก เบสเคลฟ (BASS CLEF ) ดวย และหวกญแจฟา จะคาบเสนท 4 ของบรรทด 5 เสน
หนา 37
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ระดบเสยงตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน พรอมกญแจฟา จะมระดบเสยงดงน
เสยงตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน พรอมกญแจฟา จะมระดบเสยงดงน โนตทอยบนบรรทด 5 เสน เมอมเครองหมายกญแจประจ าหลกฟา
G B D F A ซอล ท เร ฟา ลา
โนตทอยในชองของบรรทด 5 เสน เมอมเครองหมายกญแจประจ าหลกฟา
A C E G ลา โด ม ซอล
หนา 38
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
หลกเพอใหจ างายขน
ใหนกเรยนน ามอขางใดขางหนงกางนวออก ดงรปภาพ
ภาพท 3 แสดงการจ าดวยมอ
ทมา (ธนวรรณ กาญจนกรณยกล,2549)
หนา 39
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
เสนนอย ( LEGER LINE )
เสนนอย หมายถง เสนตรงสน ( ) มไวบนทกโนตทมระดบเสยงสง หรอต าเกนทจะบนทกลงในบรรทด 5 เสนได การเขยนเสนนอย ตองรกษา ระดบของเสนใหตรงกนและมระยะหางเทากบบรรทด 5 เสน วธการนบเสนนอย ใหนบเสนท 1 โดยเรมจากเสนท ใกลบรรทด 5 เสนเปนหลก ไมวาจะเรมจากดานบนหรอดานลางของบรรทด 5 เสน กใหเรมนบจาก เสนท 1 เหมอนกน
ตวอยางการบนทกตวโนตลงบนเสนนอย ทงดานลางและดานบน
หนา 40
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ระดบเสยงของตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน และเสนนอยของกญแจซอล ( TREBLE CLEF )
B C D E F G A B C D E F G A B C ท โด เร ม ฟา ซอล ลา ท โด เร ม ฟา ซอล ลา ท โด
ระดบเสยงของตวโนตเมอเขยนลงในบรรทด 5 เสน
และเสนนอยของกญแจฟา ( F CLEF )
D E F G A B C D E F G A B C D E เร ม ฟา ซอล ลา ท โด เร ม ฟา ซอล ลา ท โด เร ม
ตวโนตตรงทหวลกศรทง 2 ลกศรชนน มชอโนตและระดบซ C (โด) กลางตรงกน
หนา 41
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ต าแหนงและลกษณะการบนทกตวโนตและตวหยด
ส าหรบโนตประเภททมเสนตรงตงฉาก ซงหมายถง โนตตวขาว ตวด า ตวเขบต 1 ชน หรอ
ตวเขบต 2 ชน รวมทงการบนทกต าแหนงตวหยดลงบน บรรทด 5 เสน ไมวาจะอยในกญแจซอล
หรอกญแจฟาหรอกญแจใดกตาม (แตตองเปนลกษณะโนตตวทเปนท านองเดยว
คอโนตและตวหยดแนวเดยว ไมใชรปแบบประสานเสยง หรอหลายท านองบนบรรทดเดยวกน)
เราใชวธการบนทก ดงน การลากหางของตวโนตไมวาจะเปนโนตตวขาว
ตวด า ตวเขบต 1 ชน หรอตวเขบต 2 ชน ใหยดบรรทด เสนท 3 ของบรรทด 5 เสน เปนหลก
หนา 42
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ตวอยาง
ถาตวโนตคาบเสนท 3 ของบรรทด 5 เสน นกเรยนจะลากหางขน หรอลงกได แลวแตความเหมาะสม ซงดจากตวโนตทอยถดไปหรอกลม ของตวโนต
เสนท 3
นกเรยนจะสงเกตไดวากลมตวโนตทปรากฏน สวนใหญอย ใตบรรทดเสนท 3 ลงมา เราจงลากหางขนทางดานขวาของตวโนต เสนท 3 นกเรยนจะสงเกตไดวากลมตวโนตทปรากฏน สวนใหญอยเหนอ บรรทดเสนท 3 ขนไป เราจงลากหางลงทางดานซายของตวโนต
หนา 43
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ตวอยาง
การบนทกตวหยดลงบนบรรทด 5 เสน
ตวหยด เมอน ามาบนทกลงบนบรรทด 5 เสน ใหนกเรยนค านงถง ลกษณะเดนตาง ๆ ของตวหยด เชน หวหรอหางของตวหยด เปนตน วาอย ในบรรทดทเทาใด ของบรรทด 5 เสน
ดงรปตวอยาง ทแสดงความสมพนธระหวางตวโนตและตวหยด
ทบนทกลงบนบรรทด 5 เสน
w h q e x
ขอควรระวง 1. ในการบนทกตวหยดของโนตตวกลมจะเปนแทงสเหลยมอย ใตเสนท 4 มความหนาประมาณครงชองของชองท 3 เทานน
2. ในการบนทกตวหยดของโนตตวขาวจะเปนแทงสเหลยมวางอย บนเสนท 3 มความหนาประมาณครงชองของชองท 3 เทานน
หนา 44
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ใบงานท 2
ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง
1. การนบบรรทด 5 เสน มวธการนบอยางไร ?
2. กญแจประจ าหลก มกชนดอะไรบาง ?
3. ค าวา “G CLEF” หมายถง หวกญแจอะไร ? 4. หวกญแจฟา คาบเสนทเทาใดของบรรทด 5 เสน ? 5. การบนทกตวโนตทมหาง เราจะตองค านงถงโนตทอยบนเสนทเทาใดของ บรรทด 5 เสนเปนหลกในการเขยนหางของตวโนต ?
ใหนกเรยนระดบเสยงของตวโนตเปนภาษาองกฤษทบนทกไวใหครบทกตว
6.
ชอ ..... ..... ..... ...... ..... ...... ...... ...... 7.
ชอ ..... ..... ..... ...... ..... ...... ...... ......
หนา 45
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
เฉลยใบงานท 2
1. ตอบ
บรรทดท 1 เรมนบจากเสนทอยดานลางสดขนไปหาดานบน
2. ตอบ
ม 4 ชนด คอ 1. กญแจซอล 2. กญแจฟา 3. กญแจโดอลโต 4. กญแจโดเทเนอร
3. ตอบ
กญแจซอล
4. ตอบ
คาบเสนท 4 ของบรรทด 5 เสน
5. ตอบ
ตองค านงถงโนตทอยบนเสนท 3 ของบรรทด 5 เสน
6. ชอ C F B G D E A F 7. ตอบ
ชอ E A D B F G C A
หนา 46
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
แบบทดสอบหลงเรยน
ประจ าเลมท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร ค าสง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาท (X) ในกระดาษค าตอบ หนาขอทนกเรยนเหนวาถกทสดเพยงขอเดยว 1. จากรป คอ โนตตวใด ? ก. ตวเขบต 1 ชน ข. ตวด า ค.ตวขาว ง. ตวกลม 2. เสนทอยเหนอหรอใตบนบรรทด 5 เสนเรยกวาเสนอะไร ? ก.เสนเลก
ข.เสนนอย ค.เสนใหญ
ง.เสนเสยง
3. ขอใดลกษณะตวหยดของ “โนตตวด า” ?
ก. ข. ค. ง.
หนา 47
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
4. สญลกษณในขอใด แทนการเคาะจงหวะของ ? ก. ข. ค. ง. 5. “โนตตวกลม” มคาเทากบโนตในขอใด ?
ก. x + h ข. e + h
ค. q + h ง. h + h
6. โนตตวขาวประจด ( h . ) มคาเทากบโนตในขอใด ?
ก. h + x ข. h + e
ค. h + q ง. h + h
หนา 48
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
7. กญแจประจ าหลก มกชนด ? ก. 2 ชนด ข. 3 ชนด ค. 4 ชนด ง. 5 ชนด
8. บรรทด 5 เสน เรมนบเสนท 1 จากเสนใด ? ก. เรมนบจากเสนใดกได ข. เสนทอยตรงกลาง ค. เสนทอยดานบนสด ง. เสนทอยดานลางสด
9. โนตเสยงซอล ( G ) อยในบรรทดทเทาใดของบรรทด 5 เสนทใชกญแจ ประจ าหลกซอล ? ก. บรรทดเสนท 1 ข. บรรทดเสนท 2 ค. บรรทดเสนท 3 ง. บรรทดเสนท 4
10. จากรป เปนสญลกษณของกญแจประจ าหลกใด ?
ก. กญแจซอล ข. กญแจฟา ค. กญแจโดอลโต ง. กญแจโดเทเนอร
หนา 49
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
กระดาษค าตอบ เรอง การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
ชอ – สกล......................................................................ชน................เลขท..........
ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
หนา 50
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน
ประจ าเลมท 1 เรอง การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
1. ข
2. ข
3. ค
4. ข
5. ง
6. ค
7. ค
8. ง
9. ข
10. ก
หนา 51
หนวยท 1 การบนทกสญลกษณแทนเสยงดนตร
บรรณานกรม
เจนดรยางค.พระ. (2497). แบบเรยนดรยางคศาสตรสากล. กรงเทพมหานคร : โรงพมพกรมแผนททหารพระนคร. ธนวรรณ กาญจนกรณยกล. (2550). การใชงานมอขวา. [ออนไลน]. จากเวบไซต : http://www.thaigoodview.com. (20 ตลาคม 2559) พชย ปรชญานสรณ. (ม.ป.ป.). ทฤษฎดนตร 1. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ
หจก. หนงเจดการพมพ. ศราวธ เสยงแจม. (2526). ทฤษฎโนตสากลเบองตน. ลพบร : วทยาลยคร
เทพสตร. ศราวธ เสยงแจม. (2538). ทฤษฎดนตรสากล 1. ลพบร : สถาบนราชภฏ
เทพสตร. สมนก อนแกว. (2549). ทฤษฎดนตรแนวปฏบต. กรงเทพมหานคร :
ส.เอเซยเพรส (1989). สภทรชย กระสนหอม. (2554). คาตวโนต. [ออนไลน]. จากเวบไซต: http://musictheory-krooboy.wattaopoon.ac.th/sara-kar- reiyn-ru/khataw-not. (20 ตลาคม 2559)