AG-BIO ขาวสารเทคโนโลยชวภาพเกษตร

ISSN: 1906-5817 ปท 1 ฉบบท 4 ตลาคม - ธนวาคม พ.ศ. 2552 Vol. 1 No. 4 October - December 2009

N e w s l e t t e r

ศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร สำนกพฒนาบณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

วาดวยการวจย 4 สมภาษณพเศษ : ดร.ทวศกด ภหลำ ผบกเบกการปรบปรงพนธขาวโพดหวานของไทย 10 ความเขาใจผดเรองการดแลตนสะละ 13 การใชประโยชนจากเหดเรองแสง 14

Research Outreach

ผลงานเดนศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร :

ความรวมมอทางวชาการเพอปรบปรงพนธยคาลปตส ระหวางศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร และศนยพฒนาผลตภณฑและเทคโนโลย บรษท เอส ซ จ เปเปอร จำกด (มหาชน) เอส ซ จ เปเปอร (SCG paper)

เปนกลมอตสาหกรรมผผลตเยอกระดาษ และบรรจภณฑ ในเครอ เอส ซ จ หรอ ซเมนตไทย ซงเปนองคกรทมงเนนใหมการ สรางสรรคนวตกรรม งานวจยและพฒนา เพอกอใหเกดสนคาและบรการใหม ๆ ตลอดเวลา จากแนวทางดงกลาวทำใหเกดความรวมมอเพอทปรบปรงพนธยคาลปตส ซงเปนวตถดบทสำคญในการผลตเยอกระดาษ โดยใชเทคโนโลยชวภาพสมยใหม

ความรวมมอนเรมตนขนเมอป 2549 จากทมอาจารยของศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร ไดเขาชวยทำการวจยเพอแกปญหาการปลกยคาลปตสในภาคตะวนตก ทำใหเกดความรวมมอมอระหวางมหาวทยาลยและภาคอตสาหกรรมเรมตนขน และจากการท SCG paper มความตองการ จะใชเทคโนโลยชวภาพสมยใหมมาทำการปรบปรงพนธยคาลปตส ใหมคณสมบตทเหมาะสมตอการผลตเยอมากขน จงไดมการหารอระหวางผบรหารของบรษทฯ และศนยฯ โดยบรษทฯ เหนวา ศนยฯ เปนแหลงทมความพรอมทงเครองมอและบคลากรทมความเชยวชาญในดานน ทำใหสามารถใชความเชยวชาญ และประสบการณนตอยอดใหกบนกวจยของบรษทฯ ใหสามารถทำงานวจยในดานนไดรวดเรวขนกวาการทบรษทฯ สรางองคความรและประสบการณเอง บรษทฯ ไดตกลง ในความรวมมอดงกลาวน โดยมการจดตงหองปฏบตการทางเทคโนโลยชวภาพขนในศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร การทำวจยในศนยฯ นอกจากจะไดรบการปรกษาจากทมอาจารยทปรกษาแลว บรษทฯ สามารถลดคาใชจายในการลงทนในการจดหาอปกรณ และเครองมอ ทางวทยาศาสตร ซงมราคาแพงไดเนองจากสามารถใชเครองมอในหองปฏบตการกลางรวมกบคณาจารยและนกวจยของศนยฯ ได

การดำเนนงานวจยในมหาวทยาลย นอกจากการเปนการตอยอดองคความรและไดรบคำแนะนำจากทมคณาจารยทปรกษาแลว นกวจยของ บรษทฯ ยงทำงานในสถานททมความตนตวทางวชาการอยตลอดเวลา สามารถเขาถงฐานขอมลทางวชาการ ไมวาจะเปนวารสาร หนงสอ ตลอดจนการเขารวมฟงการนำเสนอผลงานการวจยจากผเชยวชาญทงในและ ตางประเทศ ซงศนยฯ ไดจดใหมอยางสมำเสมอ การดำเนนการวจยทางเทคโนโลยชวภาพสมยใหมนน เปนงานทตองใชความเชยวชาญใน หลาย ๆ ดาน การทบรษทฯ ไดรวมทำงานอยางใกลชดกบมหาวทยาลย ทำใหสามารถทำงานวจยในเชงลกได โดยทบรษทฯ ไมจำเปนตองมนกวจยทเชยวชาญในทก ๆ ดาน ในปจจบน SCG paper มงานวจยทงทอยในระหวางการวจย และสามารถนำไปใชประโยชนได ในสวนทอยระหวางการวจย ไดแก การใชเทคโนโลยชวภาพสมยใหมเพอลดปรมาณลกนนใน

เนอไม การเพมความทนทานตอสภาพแวดลอมใหกบยคาลปตส สวนงานวจยทไดมการนำไปใชประโยชน ไดแก การพฒนาเครองหมายโมเลกลในการจำแนกพนธ และการศกษาความหลากหลายของตนพอแมพนธทใชในการผสมพนธ การพฒนาเทคนดการคดเลอกยคาลปตสทนดนเนอปน เปนตน

ความรวมมอระหวางผใชประโยชนงานวจยคอฝายบรษทฯ กบฝายทมความรและความเชยวชาญคอเหลาคณาจารย ในมหาวทยาลย ซงไมคอยปรากฏในประเทศเรามากเทาใดนก ทำใหในชวงแรกเกดขอทวงตงวาอาจไมสามารถนำผลการวจยไปใชประโยชนไดจรงนน สามารถพสจนใหเหนวาสามารถนำไปใชประโยชน

ไดจรงดวยความรวมมอเชนเดยวกบทศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร รวมมอกบ SCG paper

ผลจากความรวมมอกนระหวางศนยฯ และ SCG paper ทำใหเกดความกาวหนาในการวจย ทำใหการวจยเพอปรบปรงพนธยคาลปตสของ SCG paper นนมความกาวหนาทดเทยมกบประเทศอน ๆ ทเปนผนำดานการพฒนาพนธยคาลปตส

โรงเรอนสำหรบปลกทดสอบยคาลปตสของ SCG paper ภายในศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตกำแพงแสน

คณกานต ตระกลฮน กรรมการผจดการใหญ SCG paper

และคณะ เขาเยยมชมผลงานความรวมมอ

ตนกลายคาลปตสทปรบปรงพนธดวยเทคโนโลยชวภาพสมยใหม

คยกบบรรณาธการ

ตองขอขอบพระคณทานผอานและผตดตามขาวสารเทคโนโลยชวภาพเกษตร ซงจดพมพโดยศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร หลายทานไดกรณาใหคำ

แนะนำตางๆ และไดตดตอแจงเปลยนชอและทอยเพอใหเราจดสงขาวสารฯ ใหทานไดอยางถกตอง กองบรรณาธการยนดเปนอยางยงทไดรบขอเสนอแนะตางๆ และหากทานตองการตดตอใหเราจดสงขาวสารฯ ไปทใด สามารถแจงไดทาง e-mail หรอทานสามารถตดตามอานขาวสารฯ ทกฉบบไดจากเวบไซต http://www.cab.kps.ku.ac.th

ขาวสารฯ ฉบบนเปนฉบบท 4 ทนำเสนอขอมลในดานการสรางหนสวนทางวชาการของศนยฯ กบ เกษตรกร หนวยงานภาครฐและเอกชน ซงทานสามารถตดตามแนวคดน ไดในสวนของ คยกบผอำนวยการศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร นอกจากนยงมบทความทแสดงใหเหนบทบาทของวทยาศาสตร “จากศนยฯ สสวน” ผานงานวจยของ ศ.ดร.สนทร ยงชชวาลย เรอง ความเขาใจผดเรองการดแลตนสะละ สำหรบบทสมภาษณพเศษ เปนการสมภาษณ ดร.ทวศกด ภหลำ : ผบกเบกการปรบปรงพนธขาวโพดหวานของไทย และยงมขาวสารทนาตดตามเรอง การใชประโยชนจากเหดเรองแสงอยสวนของ AgBiotech Hot News

ทายสดนขอขอบพระคณทานผเขยนบทความและอกหลายๆ ทานทสละเวลา ใหกองบรรณาธการไดไปสมภาษณ ซงทำใหเราสามารถตพมพขาวสารฯ นใหมเนอหา ทนาตดตาม

พบกนปหนา 2553 สวสดคะ สจนต ภทรภวดล

agrsujp@ku.ac.th

คณะทปรกษา

พงศเทพ อครธนกล วชย โฆสตรตน จลภาค คนวงศ พศาล ศรธร

พทยา สรวมศร วฒนาลย ปานบานเกรด

สมตรา ภวโรดม เสรมศร จนทรเปรม พระศกด ศรนเวศน สนทร ยงชชวาลย จรสศร นวลศร

ประวตร พทธานนท ปยะดา ตนตสวสด พจมาลย สรนลพงศ

ดจฤด ปานพรหมมนทร

บรรณาธการ

สจนต ภทรภวดล

ผชวยบรรณาธการ

จฑาเทพ วชระไชยคปต อรอบล ชมเดช

กองบรรณาธการ

จรยา หมนแกว ชตพนธ คตวฒน

นช ศตคณ เนตรนภา ปญญามล

พรทพย ทองคำ พรรณทพย กาญจนอดมการ

พชรนทร จม ศรณยพร ทวจรกล ศรชา เสนกนหา สคณา ศรทบ

อมรรตน จนทนาอรพนท อรอษา ลาวนจ

อญชนา อนทรกำแหง อญชล วงษา

บทความและขอความทตพมพ ในขาวสารเทคโนโลยชวภาพเกษตร

เปนความคดเหนสวนตว และลขสทธของผเขยน ศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร

ไมมสวนรบผดชอบ หรอผกพนอยางใด ขอมลบางสวนอาจตพมพผดพลาด ศนยฯ ยนดแกไขใหในฉบบตอไป

ออกแบบและจดทำโดย

บรษท โกลด ฟกเกอร จำกด โทรศพท 02-883-5163-4 โทรสาร 02-883-0419

สารบญ

ผลงานเดนศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร: ความรวมมอทางวชาการเพอปรบปรงพนธยคาลปตส

2

คยกบผอำนวยการศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร: วาดวยการวจย

4

แนะนำสถาบนหลกและภาคศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร: ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร ภาควชาเทคโนโลยชวภาพ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล

6

สมภาษณพเศษ ดร.ทวศกด ภหลำ: “ผบกเบกการปรบปรงพนธขาวโพดหวานของไทย”

10

PERDO TODAY: การพฒนาเชอเพลงชวมวลสำหรบประเทศไทย 12

เรองนาร AgBiotech: จากศนยฯ สสวน: ความเขาใจผดเรองการดแลตนสะละ 13

AgBiotech Hot News: การใชประโยชนจากเหดเรองแสง 14

ภาพขาวกจกรรม 16

คยกบผอำนวยการศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร:

ระยะหลง ๆ นในแวดวงมหาวทยาลย มการพดคยวพากย

วจารณเรองโครงการมหาวทยาลยวจยแหงชาตกนมาก

โครงการนเปนโครงการของคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.)

ทไดคดเลอกสถาบนอดมศกษาของประเทศไทย 9 แหง เพอทจะให

ความสนบสนนใหเปนมหาวทยาลยวจย ผมจะไมขอแจงราย

ละเอยดของโครงการนในขณะน เทาทไดรบทราบวา สกอ. ไดรบ

การอนมตจากคณะรฐมนตรใหดำเนนการได โดยใชงบประมาณ

จากงบกระตนเศรษฐกจ 2 หรอทเรยกวา Stimulus Package 2

(SP2) ในขณะทผมกำลงเขยนบทความน ยงไมมการยนยนวา

มหาวทยาลยวจยทง 9 แหง จะไดรบงบประมาณจำนวนเงนมาก

นอยเทาใด และคงตองรอให SP2 ผานการประชมของรฐสภากอน

ถงจะไดรบเงน สรางความกงวลเรองจะไดเงนหรอไมไดเงน แต

ประชาคมนกวจยจากมหาวทยาลยไดรบคำยนยนจากทาน

นายกรฐมนตรวาจะจดงบใหพอเพยง ซงแปลวาถาเปนไปตาม

วงเงนทวา มหาวทยาลยวจยแตละแหงจะไดรบเงนงบประมาณ

ในวงเงนไมกรอยลานบาทตอป รฐบาลมแผนเพมงบประมาณวจย

ของประเทศไทยขนอก จนถงประมาณรอยละ 1 ของผลผลต

มวลรวมของประเทศ กตองรอกนไปดวยความหวง

พดถงเรองงบประมาณวจยของประเทศไทยนเปนประเดน

ทนาสนใจ ขอมลทไดรบจากหนวยงานของรฐ ระบวาประเทศไทย

ใชงบประมาณในการวจยปละประมาณ 15,000 ลานบาท เปนงบ

วจยของรฐประมาณรอยละ 60 และเอกชนประมาณรอยละ 40

วงเงนขนาดนตองถอวานอยมาก สำหรบประเทศทมประชากร

มากกวา 60 ลานคน หรอประมาณรอยละ 1 ของประชากรโลก ม

โครงสรางเศรษฐกจโลกาภวตนทตองพงพาการนำเขาเทคโนโลย

พลงงานและวตถดบ เพอผลตสนคาสงออก โดยมขนาดของ

เศรษฐกจและผลตภณฑมวลรวม จดในกลม 30 ประเทศแรกของ

โลก สงออกสนคาเกษตรและอาหารตดอนดบ 1-20 อนดบแรก

ของโลกสสบกวารายการ แตมความสามารถดานเทคโนโลยใน

อนาคต 10 ปขางหนา ทรายงานของ CIA ประเมนวาอยราว ๆ

อนดบประมาณท 70 ใกลเคยงกบประเทศอกานดา ในแอฟรกา

ถาผมจะสรปภาพงาย ๆ กคอ มองในดานขนาดของ

เศรษฐกจ และประชากร เราไมใชประเทศเลก แตเราลงทนในการ

วจยกนเสมอนประเทศไทยเปนประเทศเลก ๆ

วาดวยการวจย

“เราไมใชประเทศเลก แตเราลงทนในการวจยกนเสมอนประเทศไทยเปนประเทศเลก ๆ”

AG-BIO 4 54

AG-BIO 5

ผมมขอมลเชงเปรยบเทยบ 3-4 ขอ เลาสกนฟง ดงน :

1. งบประมาณวจยภาครฐ สำหรบวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยทกสาขาของประเทศไทย รวมกนทงประเทศ

นอยกวางบวจยเฉพาะดานการเกษตรดานเดยวของ

รฐบาลกลางประเทศอนเดย

2. เราใชงบวจยรวมกนทงประเทศตอป นอยกวางบประมาณ

วจยของมหาวทยาลยในแตละแหงทจดในกลมมหาวทยาลย

วจยชนนำ 20 แหงแรกของสหรฐอเมรกา

3. งบวจยของประเทศไทย มวงเงนใกลเคยงกบงบวจย

สำหรบมหาวทยาลยวจยของรฐขนาดกลาง ๆ แหงหนง

ของอเมรกาเทานน

4. มลคาผลผลตทเกดจากบรษทประมาณ 4,000 บรษท

รอบ ๆ เมองบอสตน ซงเปนบรษททไดอานสงคจาก

งานวจยของสถาบนเทคโนโลยแหงแมสซาชเซตส

(MIT) เพยงสถาบนเดยว มคาใกลเคยงกบผลผลต

มวลรวมของประเทศไทย และอาฟรกาใต ซงแปลวา

มหาวทยาลยวจยชนนำในสหรฐอเมรกาเพยง

มหาวทยาลยเดยว สามารถสรางเทคโนโลยทมมลคาได

เทาเทยมกบผลผลตมวลรวมของประเทศเราทง

ประเทศ

มองสถานการณเศรษฐกจและการเมองรอบ ๆ ตวขณะน

ผมไมแนใจวาเราจะปรบปรงโครงสรางการวจยของประเทศกน

อยางไร? จะเพมงบวจยของประเทศเราใหขนไปเปน 7-8 หมนลาน

บาท หรอประมาณ 1% ของ GDP ไดหรอไม? เราจะลมตาอาปาก

ดวยการเพมทนทางปญญาใหกบสงคมเราอยางไร?

เอาละ! ในเมอเหตการณปจจบนเราอยในสภาพทม

งบประมาณวจยนอย การสรางมลคาเพมจากงบวจยทไดรบอยาง

จำกด และการเพมประสทธภาพจากเงนทกบาททลงทนวจยเปน

เรองทจำเปน ผมสวนไดสวนเสยตองรวมแรงรวมใจ รวมลงทน

รวมตรวจสอบ ทงทางตรงและทางออม ในการวจยกนมากขน

ทสำคญทสดเราตองเชอมนวา การวจยทดจะนำมาซงการเรยนร

การพฒนา เปนการเพมทนทางปญญาใหกบประเทศ ประชาคม

วจยไทยตองทำใหคณภาพชวตของคนไทยดขน ทงทางดานการกน

การอย และการมปญญา

ผมเคยเรยนเสนอผบรหารวงการวจยทานหนงวา คำถาม

สามญ ๆ สำหรบถามนกวจยกอนอนญาตใหนำเงนภาษไปใชใน

กจกรรมทเรยกวา “วจย” ม 2 ชด ชดคำถามแรก เปนคำถาม

สำหรบถามนกวจย ทประกาศวาตวเองอยากทำงานวจยพนฐาน

(basic research) เพอพฒนาองคความร คำถามทจะใชถาม

นกวจยกลมนควรถามงาย ๆ วา วจยแลวขอมลทไดจากการวจย

ทำใหผคนฉลาดขนหรอไม? ถาฉลาดขน ใครฉลาด? นกวจย?

นกศกษา? หรอชมชน? หรอประเทศ? หรอมนษยชาต? วจยเสรจ

แลวความรททำใหผคนฉลาดขน เปนความรทเปน “สากล” หรอ

“ทองถน” จะสอสารกบผเสยภาษ ซงเปนผลงทนใหวจย ผมสวนได

สวนเสย และประชาคมวจยอยางไร? จะเขยนเปนภาษาองกฤษ

ลงพมพในวารสารวชาการนานาชาต ประเภทม high impact factor

และจะอธบายผเสยภาษทราบกนอยางไรวาเขากไดประโยชน?

สวนคำถามอกชดหนง สำหรบไวถามนกวจยททำงานแนว

ประยกต ไดแก คำถามทวา วจยแลวแกปญหาไดหรอไม? ใช

ประโยชนไดหรอไม? ใครเปนผไดประโยชน ผเสยภาษ คนยาก

คนจน คนรวย ผบรโภค หรอผประกอบการ? ไทยหรอเทศ? วจย

เสรจแลวจะสอสารกบภาคผลต ผประกอบการ ผบรโภค

ประชาคมนกวจย และผเสยภาษทลงทนใหทำวจยดวยวธไหน?

อยางไร? ผมเคยคยกบผบรหารงานวจยของประเทศเพอนบานเรา

คนหนง เขาเลาวาสำหรบเขาจะมคำถามนกวจยเพยงคำถามเดยว

วา “วจยเสรจแลวผลงานขายไดหรอไม?” วธคดอยางนเหมาะ

หรอไมเหมาะกบเราอยางไร?

สำหรบความเหนของผม ถาหนวยงานทสนบสนนงบ

ประมาณวจยไดคำตอบตอคำถามตาง ๆ อยางชดเจนจากนกวจย

กจะเปนเครองชวยตดสนใจไดวา รฐควรลงทนเงนภาษจากราษฎร

ในการวจยหรอไม และควรมใครบางทจะเปนหนสวนในการลงทน

และการดำเนนการวจยในโครงการตาง ๆ

สตรของการลงทนกงาย งานวจยทเปนสาธารณประโยชน

ผลงทนควรเปนผเสยภาษ โดยผานกลไกงบประมาณของระบบ

หนวยงานของรฐ หรออาจเปนหนสวนกบเอกชนทมสำนก และ

อยากแสดงออกซงความรบผดชอบตอสงคม สำหรบงานวจยทจะม

ผลประโยชนเชงเศรษฐกจ ผประกอบการทไดรบผลประโยชน

โดยตรง กลมผประกอบการ สถาบนตวแทนผลตภณฑหรอสนคา

กองทนผลตภณฑ ฯลฯ และรฐในฐานะตวแทนผบรโภค ทจะได

ประโยชนทงทางตรง และทางออม ควรรวมกนลงทน

ขาวสารของศนยฯ ฉบบนมบทความ และบทสมภาษณท

เกยวกบการรวมวจยและใหบรการ ระหวางนกวจยของศนย

เทคโนโลยชวภาพเกษตร กบ กลมเกษตรกร และภาคเอกชน เปน

ตวอยางใกลตวทเกบมาเลาสกนฟง หวงวาคงเปนประโยชน

พงศเทพ อครธนกล

AG-BIO 4 54

AG-BIO 5

แนะนำสถาบนหลกและภาคศนยความเปนเลศ ดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร

ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร ณ ภาควชาเทคโนโลยชวภาพ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล เปนสถาบนรวมของศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร สำนกพฒนาบณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

(สบว) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ไดรบงบประมาณสนบสนนดานการศกษา เงนสนบสนนวจยบางสวนและครภณฑทจำเปนตอการศกษา วจย และบรการวชาการดานเทคโนโลยชวภาพ จากศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร รวมทงแหลงทนสนบสนนอน ๆ จากทงภายในประเทศ รวมทงแหลงทนจากตางประเทศ พรอมทงดำเนนการประสานงาน และสนบสนนใหเกดเครอขายการวจยกบคณาจารยในภาควชาตาง ๆ ในคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล ซงไดแก ภาควชาพฤกษศาสตร, ภาควชาจลชววทยา, และภาควชาชววทยา รวมทงอาจารยจากภาควชาชวเคม คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในระยะเวลา 10 ปทผานมา ไดมบณฑตทไดรบการสนบสนนดานการศกษาภายใตโครงการ จบการศกษาไปแลวในระดบปรญญาโท จำนวน 62 คน ระดบปรญญาเอก 14 คน โดยมงานวจยทเกยวของและอยภายใตการสนบสนนของศนยฯ ดงน

ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร ภาควชาเทคโนโลยชวภาพ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล

AG-BIO 6 76

AG-BIO 7

แนะนำสถาบนหลกและภาคศนยความเปนเลศ ดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร

1. งานวจยดานจลนทรย ไดมการศกษาวจยดานการ ปรบปรงสายพนธจลนทรย เชน Bacillus

thuringiensis เพอใชในการควบคมแมลงศตรพชโดยศกษากลไกการควบคมการแสดงออกของยนทสราง Crystal toxin ทงในระดบ transcription และ translation การศกษาแบคทรโอซนจากเชอในกลม Lactic acid bacteria การศกษาเชอ Streptomyces และราเอนโดไฟทในการควบคมราโรคพชชนดตาง ๆ โดยมงเนนการคดกรองเชอ Streptomyces และเชอราทสรางสารออกฤทธชวภาพชนดใหม และไดศกษาการสรางเอนไซมทมประโยชนทางเทคโนโลยชวภาพ เชน เอนไซม N-acyl homoserine lactonase ทเปน Quenching enzyme ยบยงแบคทเรยแกรมลบหลายชนดทกอโรคในพช เอนไซม chitinase ทยบยงการเจรญเตบโตของเชอราหรอหนอนแมลงศตรพช การศกษาการฟอกกาวไหมโดยใชเอนไซมทมความจำเพาะจากเชอจลนทรยในธรรมชาต เพอลดการใชสารเคม อกทงสามารถควบคมคณภาพในกระบวนการฟอกได ซงการใชเอนไซมจาก

แบคทเรยทแยกได (LC-1-1, LC-1-6) จะไดเสนไหมทมคณภาพดกวาการใชสารฟอก และเสนไหมมคณภาพดไมแยกตว นอกจากน มการศกษายสตทนรอน โดยศกษาบทบาทของยนททำใหยสตเจรญเตบโตไดทอณหภมสงและศกษาความสมพนธระหวางการตอบสนองตอสภาวะความเครยดจาก Osmotic pressure กบการทนรอนเพอใหเขาใจกลไกพนฐานระดบโมเลกลของการเจรญเตบโตของยสตทอณหภมสง ซงจะสามารถนำไปพฒนาสายพนธยสตทมคณสมบตทนรอนและผลตเอทานอลอยางมประสทธภาพ งานวจยดานจลนทรยอน ๆ ไดแก การศกษาผลของสารสกดจาก brewery yeast และเชอรานำบางชนดเพอใชเปนสวนประกอบอาหารสตว การศกษายนทเกยวของกบการยอยสลายคลอโรอนลนจากเชอ Acinetobacter sp. และการพฒนาตวเรงปฏกรยาชวภาพ (biocatalyst) ทสามารถทำงานไดในระบบ two-liquid phase system จากเชอแบคทเรย

2. งานวจยดานพช ไดมการศกษาพนธศาสตรโมเลกลของยนทสำคญของยางพารา เชนการศกษาเรองการเกดอาการเปลอกแหงชนด

ทเนอเยอตายถาวร การศกษายนทควบคมการสรางอนภาคยาง การจบตวกนของอนภาคยาง รวมทงการควบคมการแสดงออกของยนโดย RNA ขนาดเลก งานวจยนเปนสวนหนงของความรวมมอของนกวจย ระหวางภาควชาเทคโนโลยชวภาพ และภาควชาพฤกษศาสตร คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล กบ สถาบนเพอการวจยและพฒนา ประเทศฝรงเศส (Institute for Research and Development, IRD) และ ศนยวจยยางฉะเชงเทรา สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร

นอกจากนยงมงานวจยการใชพชตนแบบในการสรางโปรตนจากกง เพอใชเปนตวกระตนภมคมกน และตวปองกนการตดไวรสในกง โดยใช Arabidopsis thaliana ในการศกษาการแสดงออกของโปรตนจากกง รวมทงการศกษา และปรบปรงกระบวนการแสดงออกของโปรตนในพชใหเพมมากขน และเพมประสทธภาพในการปองกน หรอกระตนภมคมกนของกงกอนการตดเชอไวรส

AG-BIO 6 76

AG-BIO 7

3. งานวจยดานสตวและเซลลจากสตว ไดมการพฒนาเทคนค Loop mediated isothermal

amplification (LAMP) รวมกบเทคนค Lateral flow dipstick (LFD) เพอการตรวจหาเชอไวรสหวเหลองในกงและแมลงพาหะเพอพฒนากรรมวธตรวจเชอไวรสหวเหลองแบบใหมโดยการผนวกเทคนคทงสองอยางไวดวยกน ซงประโยชนทจะไดรบจากงานวจยนคอการไดเทคโนโลยตรวจวนจฉยโรคทมราคาถก สะดวก รวดเรว มความจำเพาะและมความไวสง สามารถใชไดอยางเหมาะในหองปฏบตการและภาคสนาม อกทงสามารถทำการวจยตอยอดเพอผลตชดตรวจสำเรจรปเพอประโยชนในเชงพาณชย นอกจากนยงม โครงการศกษาชวโมเลกลของปจจยรนแรงและ การสราง toxin ในเชอ lysogenized Vibrio harveyi พบวาแบคทรโอฟาจ VHS1 สามารถเพมความรนแรงของเชอ Vibrio harveyi ในการกอโรคในกงมากกวา 100 เทา เชอทม VHS1 จะสรางโปรตนททำใหกงตายมากและเรวขน โดยโปรตนทำใหมการเกาะกลมของเมดเลอดทงในของกงและ ปทะเล

สวนโครงการทเกยวกบการใชเซลลของสตวไดมการศกษาการยบยงการแสดงออกของยนไวรสอยางถาวรในเซลลของกงกลาดำโดยไดมการพฒนาเวกเตอรทสราง short hairpin RNA หรอ shRNA ในเซลลกง สวนทเปนโครงสรางของ stem หรอ double stranded RNA (dsRNA) นนจะกระตนขบวนการ RNA interference (RNAi) ซงเปนกลไกนำไปสการทำลาย RNA เปาหมายอยางจำเพาะ และเปนเทคโนโลยทสำคญทใชในการลดการแสดงออกของยนไวรสชนดตาง ๆ ทเปนสาเหตกอโรคทสำคญในกงกลาดำ ทำใหสามารถปองกนโรคกง โดยเฉพาะทมสาเหตมาจากการตดเชอไวรสไดอยางมประสทธภาพ

ในงานทเกยวกบการใช mammalian cells ไดมงานวจยทคดเลอกสารออกฤทธทางชวภาพทสกดจากเชอแบคทเรยในกลม Streptomyces และเชอรามาทดสอบความเปนพษกบ mammalian cell lines และทดสอบความอยรอดของเซลลหลงไดรบสารสกด การทดลองนสามารถนำมาประกอบการพจารณาฤทธทางชวภาพ และความเปนพษของสาร เพอการนำสารสกดนไปประยกตใชใหไดจรงในอนาคต

4. งานวจยดานเทคโนโลยชวภาพอาหาร (Food biotechnology module) ประกอบดวย งานวจย 4

กลม ไดแก 1. จลชววทยาอาหาร (Food microbiology) 2. เคมอาหาร (Food chemistry and food flavor research) 3. อาหารเพอสขภาพและสขอนามยอาหาร (Functional food and food hygiene) 4. พลาสตกทสลายไดทางชวภาพ (Biodegradable plastic) โดยมงเนนงานวจยทนำผลตผลการเกษตรมาใชประโยชนโดยวธทางเทคโนโลยชวภาพ เชน ซอวจากการหมกถวเหลองและแปง และนำปลาจากการหมกปลาและเกลอ แลวศกษาจลนทรยทมสวนรวมในกระบวนการผลต เพอนำไปสการผลตกลาเชอ รวมทงศกษารสชาต และสารทใหรสชาตของผลตภณฑ นอกจากนยงมการนำสารใยอาหาร (Dietary Fiber) จากวสดพลอยไดจากขาวโพด หนอไมฝรง สบปะรด มาทำอาหารเสรมสขภาพ มการนำวสดพลอยไดจาก มนสำปะหลง นำมน และออย มาผลตพลาสตกทสลายไดทางชวภาพ Polyhydroxyalkanoates (PHAs) เพอประยกตใชในอาหารและทางการแพทย

AG-BIO 8 98

AG-BIO 9

6. งานบรการดานการวเคราะห และตรวจสอบ การวเคราะหโปรตน และลำดบของ กรดอะมโน ดวยระบบ Matrix-assisted laser desorption/ionization Time

of Fight/ Time of fight (MALDI-TOF/TOF) ภาควชาเทคโนโลยชวภาพ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล สามารถใหบรการในการตรวจสอบ Protein Fingerprint ดวยระบบ MS และการหาลำดบของกรดอะมโน ดวยระบบ MS/MS และวเคราะหผลผาน Matrix Science Database ทงยงสามารถใหบรการในการตรวจวเคราะหนำหนกโมเลกลของลำดบนวคลโอไทดสายสน และโพลเมอรได รวมทงการใหบรการใชเครอง spray dry ในการอบแหงผลตภณฑ

5. งานวจยดาน Chemical and Bioprocess Engineering การวจยจะเกยวของกบการใชกระบวนการชวภาพ เพอสงเคราะหอนภาคนาโนจากโพลแลคโตน และ dextrans สำหรบเปนระบบนำสงสารออกฤทธทางชวภาพ ทงทาง

ดานการเกษตร อาหาร การแพทย และเครองสำอาง นอกจากนยงมกลมวจยทศกษาคณสมบตทางกายภาพและรโอโลย (rheology) ของผลตภณฑอาหารเหลวและการศกษาการอบแหงแบบพนฝอย (spray drying) และการเกาะกลม (agglomeration) ของผลตภณฑชนดผงแหงของสารประเภทตาง ๆ เชน แปง, กลแคน เปนตน นอกจากนยงมงานวจยเพอพฒนากระบวนการผลตสาร γ-amino butyric acid (GABA) โดยใชจลนทรยเพอสรางผลตภณฑมลคาเพมจากวตถดบทางการเกษตร

AG-BIO 8 98

AG-BIO 9

สมภาษณพเศษ

จากอาจารยมหาวทยาลย สการเปนผนำการปรบปรงพนธ ขาวโพดหวานลกผสมและผบกเบกอตสาหกรรมการปลก ขาวโพดหวานในเมองไทย

เดมเคยทำงานเปนอาจารยทมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แลวลาออกไปทำงานกบบรษทเมลดพนธประมาณ 12 ป แตเกดปญหาภายในบรษททตางประเทศ จงตองเปลยนงาน เมอออกมาแลว มคนชวนไปทำงานอนๆ แตกยงยนยนจะทำงานกบขาวโพด โดยทำกบขาวโพดไร แตเมอทำงานไปไดซกป กคดวาไมมทางทจะทำงานกบขาวโพดไรแลวรง ดวยเหตผลทวาตอนนนประเทศไทยมการเปลยนจากพนธผสมเปดเปนพนธลกผสม โดยชวงนนเปลยนแปลงไปแลวกวา 50 % และกมบรษทยกษใหญเปนผครองตลาด ถงแมวาเราจะมความรความสามารถในการพฒนาพนธได แตไมมทางทำตลาดได จงเปลยนมาทำขาวโพดหวาน ซงตอนนนไมมใครสนใจ โดยบรษทยกษใหญมองวาไมมตลาดเมลดพนธขาวโพดหวาน และกไมมใครสนใจทำงานวจยอยางจรงจง แตในตอนทตดสนใจทำนนกยงไมไดคดถงเรองการตลาดเปนหลก สนใจแตเรองปรบปรงพนธเทานน พนธทมอยเดมกเปนพนธผสมเปด ทำงานอยไดประมาณป กสามารถไดพนธใหมออกมาเปนพนธลกผสม มคณสมบตทดในตอนนน แตถามาเทยบกบมาตรฐานของปจจบนกถอวาแยมาก โดยเมอ นำไปใหเกษตรกรปลก เกดกระแสตอบรบทไมด เนองจากฝกมขนาดเลก เมอเทยบกบพนธผสมเปดทมอยแลว เกษตรกรยงมาพดใหเจบใจวา อาจารยเอาพนธอะไรมาใหปลก หมายงเมนเลย แตเรากตอบกลบไปวา สกวนหมาจะตองตาม

อาจารยถอวาเปนผบกเบกในการพฒนาพนธขาวโพดหวาน จำหนายเมลดพนธและแปรรปผลผลตอยางครบวงจร

ในตอนนนผททำอตสาหกรรมขาวโพดหวานกระปองกมองหาขาวโพด เพอมาบรรจกระปอง มการนำเขาพนธจากประเทศอเมรกา แตพนธไมสามารถปรบตวได จงนำพนธทปรบปรงไดไปคยกบบรษท โดยบรษทรเวอรแคว มความสนใจมากเพราะวาตองการเอาบรษทเขาตลาดหลกทรพย จงไปทำงานใหเขา โดยเขาบอกวาไมมความรเรองขาวโพดหวานเลย จงเขาไปจดทำระบบใหเขา เปนแบบระบบ contract farming หรอระบบลกไร ในชวงปแรกททำยากมาก เพราะไมมใครรจกขาวโพดหวานใสกระปอง ปแรกมแปลงปลกแค 35 ไร ตองไปตดตอเกษตรกร ขบรถหาแปลงปลกจนมแปลงปลกเพมขนเปน 1000 ไร แลวกเพมขนอกเปน 3,000 ไร แลวกขนมาเปน 10,000 ไร คนกเรมมองเหนอนาคตของขาวโพดหวาน ตอนนนกยงชวยทรเวอรแควอยในเรองการจดการวตถดบ จดทำระบบ หาพนกงานสงเสรมให ซงเรากมาคดวาตลาดมนมแนวโนมเปนไปไดแลว กตองเรมมการพฒนาพนธขาวโพดหวานอยางจรงจง กเลยวางมอดานวตถดบ แตกยงชวยเหลอในดานเทคโนโลยอย ซงโรงงานอนๆ กเรมสนใจมาขอคำปรกษา เรากใหคำปรกษาจดระบบตางๆ รวมถงตำแหนงทตงของโรงงาน วางเครองจกร และการจดการวตถดบ จงเปนการใหความรอยางครบวงจร ตงแตเรองพนธจนถงการจดการวตถดบ

อตสาหกรรมเมลดพนธขาวโพดหวานนน เจรญขนมาจาก 35

กโลกรม จนถง 1 ตน มาเปน 3 ตน 10 ตน และ 50 ตน จนสงสด 500 ตนตอป เมอประมาณสองปทแลว แตมบรษทอนๆ เขามารวมดวย ถอไดวาโครงการปรบปรงพนธขาวโพดหวานนนมองคกรรวมมาก โดยมองคกรรวมถงสบสององคกร โดยพนธทใชในโรงงานอตสาหกรรมนน เปนพนธทพฒนาตอ ยอดจากพนธแรกประมาณหนงปใหหลง เรยกวาพนธ ATS2 เปนพนธทสรางชอเสยงใหกบประเทศไทยและองคกรมาก ในแงของวงการขาวโพดหวานทำใหคนรจกพนธน และรจกขาวโพดหวานจากประเทศไทย เนองจากผลผลตขาวโพดหวานทออกจากประเทศไทยไดจากพนธ super sweet ทงหมด ในขณะทในชวงเวลานนผลผลตจากประเทศอเมรกา ไดมาจากขาวโพดหวานธรรมดาเปนสวนใหญ และพนธ super sweet เปนสวนนอย

พนธขาวโพด ATS2 นจดเปนพนธประวตศาสตรไดหรอไม การพฒนาพนธขาวโพดหวาน ATS2 ใชเวลาประมาณสองปกวาๆ ซง

สามารถทำไดในตอนนน แตปจจบนอาจใชเวลาเทานไมได เนองจากมาตรฐานขาวโพดหวานในปจจบนสงมาก โดยใชพนธนอยเกอบสบป และเรมจะลดความนยมลงไปในป 2547 หากจะบอกวาพนธ ATS2 เปนพนธขาวโพดพนธประวตศาสตร คงไมสามารถเทยบไดกบขาวโพดพนธสวรรณ 1 ทมคณสมบตทนโรครานำคางทพฒนาโดย ศาสตราจารย สจนต จนายน เนองจากผททำงานปรบปรงพนธขาวโพดทกคนตองรจกพนธน และมการใชสายพนธนเปนฐานการปรบปรงพนธขาวโพดไปทวโลก สำหรบพนธ ATS2 นนเปนพนธ ขาวโพดหวานลกผสมพนธแรกทใชในอตสาหกรรมขาวโพดอยางจรงจง และใชกนอยางแพรหลาย และมรายงานการนำพนธนไปศกษา พฒนาตอยอดบาง อาจอางไดวาขาวโพดพนธ ATS2 กเปนพนธขาวโพดหวานลกผสมทสำคญพนธหนงของประเทศไดเชนกน

อาจารยมองสถานภาพปจจบนดานอปสรรคและปญหาของวงการเมลดพนธและอตสาหกรรมเมลดพนธขาวโพดไวอยางไร

ในชวงป 2551 เปนปทองของพชไรทกชนด คอราคาพชไรทกชนดสงขนอยางผดปกต แตในป 2552 นกลบสสภาพปกต แตกยงคงราคาสงนดๆ สำหรบขาวโพด ทงขาวโพดหวาน และขาวโพดไร ถาไมมการปรบปรงพนธ ตองบอกวาเกษตรกรไมสามารถอยรอดได โดยจากการปรบปรงพนธทำใหผลผลตตอไรสงขน โดยขาวโพดไรตงแตเรมทำงานมาจนถงทกวนน จากการพฒนาพนธใหผลผลตจากประมาณ 300 เปน 600 กโลกรมตอไร สวนขาวโพดหวานจาก 1 ตนตอไร เปน 3-4 ตนตอไร ในขณะทราคาผลผลตขาวโพดเพมขน ไมมาก โดยถงแมจะมความรดานการจดการปยมาชวย แตกไมสามารถทำใหผลผลตสงขนไดอยางกาวกระโดด เนองจากศกยภาพของพนธพชเอง ดงนน จงจำเปนตองมการพฒนาพนธพชเขามาชวย

ดานขาวโพดไร ยงไมมปญหาอะไร ยกเวนเรองสทธบตรคมครองพนธพช โดยเมลดพนธทมในตลาดนน สวนหนงนนไดจากการผลตเมลดพนธทไมผด ในแงกฎหมาย แตผดในแงจรยธรรม เนองจากเปนการผลตจากพนธทมา จากการขโมยพนธพอแม ทมคนอนพฒนาไวแลว เรยกเมลดพนธผ แลวนำมาปลกขายเปนเมลดพนธของตนเอง และขายในราคาตำกวาเจาของสายพนธตวเอง ซงเมลดพนธผมกจะไมสามารถรกษาคณสมบตของสายพนธเองไวได เนองจากการจดการทเกดจากความไมร ทอาจจะแตกตางกบเจาของสายพนธ ทำให

ดร.ทวศกด ภหลำ กรรมการผจดการบรษท สวทซดส จำกด และบรษท ผลตภณฑขาวโพดหวาน จำกด

“ผบกเบกการปรบปรงพนธขาวโพดหวานของไทย”

AG-BIO 10 1110

AG-BIO 11

คณภาพของเมลดพนธผไมดเทากบเมลดพนธของเจาของเอง ซงตรงนมองวาแทนทเราจะไปไลจบคนทขโมยพนธ แตเราใหความรกบเกษตรกร เพอใหทราบถงความแตกตางของคณภาพของเมลดพนธทได ซงผมกพยายามอย นอกจากนยงมเรองการจดการดนและปย ซงเปนจดทเกษตรกรถกเอารดเอาเปรยบมากโดยเฉพาะสองปทผานมาทปยมราคาแพง ยกตวอยางเชน ปญหาเรองปยสารอาหารตำ โดยเกษตรกรเขาใจวาทเคยปลกแลวใสปยหนงลก แลวตอนนกใสปยหนงลกขาวโพดควรจะไดรบปยเทากน ทงทแตเดมเคยใสสตร 15-15-15 แตปจจบนใช 15-3-3 ซงมสารอาหารตำกวา แตเกษตรกรไมทราบจงทำใหถกหลอกใหซอปยทมคณภาพตำกวาได

ศกยภาพทประเทศไทยจะเปนศนยกลางในการผลตเมลดพนธ ในการปรบปรงพนธในเขตรอน ถอวาประเทศไทยเปนแนวหนา

เราเปนผนำในการสงออกเมลดพนธ ประมาณปละสองพนกวาลานบาท รวมถงขาวโพดเอง โดยผปลกแถวเอเชยใตสวนใหญใชเมลดพนธทมาจากประเทศไทย ถงแมวาการสงออกเมลดพนธขาวโพดของไทยในแตละปมมลคาสง แตบรษททเปนของประเทศไทยนนมนอยมาก สวนใหญเปนบรษทขามชาต แลวกเปนบรษทหลกในการสงออกดวย เชน บรษท มอนซานโต ไพโอเนย ซนเจนทา เปนตน ดงนนกเหมอนอตสาหกรรมอนๆ คอเราเปนเหมอนรบจางผลต ไดคาตอบแทนเปนการใชประโยชนทดน คาแรงงาน ดงนนหากเราจะภมใจทเปน ผสงออกรายใหญกสามารถภมใจได แตจะภมใจมากขนถาการสงออกนนมาจากบรษททเปนของคนไทย ซงจะทำใหเกดไดโดยบรษทตองเหนความสำคญของงานวจยมากขน ซงรฐกตองมสวนชวยในการสนบสนนความรดานเทคโนโลยตางๆ การฝกและการสรางคน รวมทงการทำงานรวมกน แบงปน ผลประโยชนกน อกทงสวนสำคญอกอยางหนงคอ กฎหมายคมครองพนธพช ทเขมแขง โดยปจจบน การคมครองพนธของบรษทเปนการทำโดยการทำ พนธลกผสม ในขณะทประเทศทมกฎหมายคมครองพนธพชทเขมแขง สามารถพฒนาพนธทเปนพนธผสมเปดไดซงมตนทนตำกวา

การเพมมลคาขาวโพดเพอเปนวตถดบในการผลตเอทานอลหรอนำตาล

เราคงไมสามารถใชขาวโพด เพอเปนแหลงผลตพลงงานทดแทนไดสำหรบประเทศไทย เนองจากสามารถนำไปทำอาหารสตว หรอประโยชนอยางอนไดดกวา ประกอบกบไมสามารถแขงขนดานตนทนราคา เมอเทยบกบการผลตพลงงานจากพชอนๆ เชน สวนเหลอจากมนสำปะหลง หรอกากนำตาล ขาวโพดสามารถนำมาทำประโยชนหรอผลตภณฑตอเนองไดอกมาก เชน corn syrup นนตวขาวโพดเองสามารถทำได และเคยมคนใหความสนใจจะตงโรงงานผลต corn syrup ในประเทศไทยมานานแลว โดยอตสาหกรรมเครองดมในอเมรกานนสวนใหญใช corn syrup แทนนำตาล เนองจากใหความหวานมากกวา แตในประเทศไทยตดขดเรองกฎหมายทเกยวกบออย ทำใหไมสามารถตงโรงงานได ประกอบกบประเทศไทยมการเพมมลคาใหกบขาวโพดโดยการทำเปนอาหารสตว และขาวโพดทผลตไดในประเทศไทยนนยงไมเพยงพอตอการใชงานดวย จงคดวายงเปนไปไมได หรอไมมแนวโนมทจะนำขาวโพดไปผลตนำตาล

การขยายตลาดขาวโพดเขาสประเทศจน ประเทศจนเปนประเทศทนำเขาขาวโพดหวานจากไทยเปนจำนวนมาก

ถายอนมองไปในอดตประเทศจนไมไดใหความสำคญในการปรบปรงพนธ ขาวโพดหวาน จะมกแตขาวโพดขาวเหนยว เมอมยอดการนำเขาสง ในชวงสบปทผาน ตอนนจงใหความสำคญและเรงการปรบปรงพนธขาวโพดหวานมากขน นอกจากนมการจดงานอตสาหกรรมขาวโพด และเชญนกวชาการจากประเทศไทยไปบรรยายในเรองเกยวกบทำอยางไรจงมความเจรญกาวหนาในธรกจ ขาวโพดหวาน ซงผทอยในอตสาหกรรมขาวโพดหวานในไทย กมความรสก

กลวการแขงขนกบประเทศจน แตโดยสวนตวมองวาไมนากลว เนองจากการผลตขาวโพดหวานในประเทศจนมสองเขต คอเขตเหนอ มระบบการผลตคลายอเมรกา แตมโรงงานเลกๆ แบบไทย ซงในเขตนไมสามารถจะไปแขงในตลาดโลกได อกเขตหนงคอ เขตใต ซงมองวาเหมอนจะแขงขนกบประเทศไทยได แตประเทศจนมสภาพอากาศทแปรผนคอนขางมาก ทำใหไมสามารถปลกขาวโพดไดตลอดปอยางประเทศไทย รวมทงตนทนการผลต ซงมราคาหนาโรงงานสงกวาในประเทศไทยเกอบหนงเทา ดงนนจงไมคดวาจะแขงขนกบประเทศไทยได ในแงของเมลดพนธนน มองวาธรกจเมลดพนธเปนธรกจทองถนทหากมการวจยปรบปรงพนธภายในประเทศทเขมแขง พนธทนำเขาไมมทางทจะมา แขงขนได ซงในประเทศจนตอนนสำหรบขาวโพดหวานนนยงไมเขมแขง ยงคงมการนำเขาเมลดพนธจากตางประเทศอย

การเปดการคาเสรจะมผลกระทบตอเกษตรกร หรอธรกจเมลดพนธอยางไร และจะกระทบตอการเปนผนำในการผลตเมลดพนธของเราหรอไม

ในแงเมลดพนธการเปดการคาเสรทำใหเราไดเปรยบ เนองจากเราเปนผนำดานเมลดพนธ เราสามารถไปผลตทไหนกได ไมมปญหาจากกำแพงภาษ หากจะมกเปนการกดกนทางการคาในรปอน เชน โรคและแมลง เปนตน ในสวนของผลตผลจากเมลดพนธนาจะเสยเปรยบ เพราะวาสามารถนำเขาวตถดบในแงของอาหารสตวไดถกกวา ประกอบกบรฐอาจมการประกนราคาทำใหราคาผลผลตในประเทศสงกวาการนำเขาจากตางประเทศ

สงทคดวาเปนปญหา และทำใหเราเสยเปรยบอย คดวาเปนปญหาดานกฎหมายคมครองพนธพช ทสงผลใหเราไมสามารถนำเขาแหลงพนธกรรมจากตางประเทศ เพอชวยในการปรบปรงพนธพชได ในขณะทตางประเทศสามารถนำเขา หรอเปดโอกาสการนำเขาไดงายกวา ยกตวอยางเชน ประเทศอนเดย ซงเดมกไมอนญาตใหนำเขา แตปจจบนเปดโอกาสใหนำเขาไดงายขน ปญหาอกอยางทคดวาเปนขอผดพลาด คอรฐบาลลดกำลงคนในชวงทผานมา ทำใหเกดชองวางของการสงตอความรของนกวชาการขน เนองจากวาการทำงานดานปรบปรงพนธพชตองมการฝกฝน หาประสบการณจรงทอยในแปลงปลก รวมถงการจดการทมขนาดแปลง หรอพนธทดสอบทมากกวาตอนเรยน ซงตองใชเวลาในการฝกฝน ทำใหเปนปญหาทไมไดฝกฝนคน หรอไมมคนมาทดแทนไดอยางทนทวงท ในสวนของการลงทนของรฐดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยในประเทศไทยถอวายงนอย แตเมอเทยบกบประเทศในภมภาคกถอวายงสงกวา นอกจากนแนวทางการวจยนอกจากทำงานวจยเพอคนหาสงใหม ๆ ยงตองคำนงถงงานวจยทตอบสนองตอโจทยหรอปญหาทเกดขนในประเทศดวย

การใชเทคโนโลยชวภาพมาชวยในการปรบปรงพนธอยางไรใหเกดประโยชนสงสด

“การจะนำเทคโนโลยชวภาพมาใชได ตองมโจทยปญหาทชดเจน” และผทจะใชประโยชนไดตองผสมผสานกน ทงการปรบปรงพนธแบบดงเดม และเทคโนโลยชวภาพ เพอใหสามารถแกปญหาไดอยางสอดคลองกน นอกจากนยงตองมขอมลรวมถงงานวจยเกยวกบฐานพนธกรรมพช เพอชวยในการ ปรบปรงพนธไดมากขน ถามองภาคเอกชนเปรยบเทยบกบภาครฐจะเหนวา งานวจยดานปรบปรงพนธพชนนภาคเอกชนจะเขมแขงกวา ในขณะทงานวจยดานการปรบปรงพนธ ททำไดในหองปฏบตการนนภาครฐจะเขมแขงกวา ดงนนถาใหเกดประโยชนนาจะมสวนทเปนหองปฏบตการเพอการบรการ ซงสามารถใหบรการทงบรษทขนาดเลกและใหญได หรออาจเปนการรวมโครงการวจย โจทยวจยควรมาจากภาคผลต ซงคอภาคเอกชน และปจจบนยงเปนการปรบปรงพนธแบบดงเดม และใหเทคโนโลยชวภาพมาเสรมเพอสามารถตอบโจทย และแกปญหาไดตรงจด กจะทำใหเกดประโยชนไดอยางสงสด

AG-BIO 10 1110

AG-BIO 11

การพฒนาเชอเพลงชวภาพสำหรบประเทศไทย สบว. โครงการวจยเชงบรณาการ: สนบสนนการพฒนาวจยสสงคมไทย จากสถานการณการใชพลงงานของประเทศไทยทผานมานน มการใชพลงงานเพมขนอยางตอเนอง ทำใหเปนภาระของประเทศท

ตองจดหาแหลงพลงงานทงในและตางประเทศ โดยเฉพาะแหลงพลงงานประเภทซากดกดำบรรพ คอ ปโตรเลยม และถานหน ซงมปรมาณลดลงอยางรวดเรว ไมสามารถทดแทนไดทน และไมเพยงพอตอความตองการตอมนษยในอนาคต จงนำมาสวกฤตการณดานพลงงานและสงผลกระทบตอระบบสมดลทางเศรษฐกจของโลก

ประเทศไทยมการนำเขาและสงออกนำมนเชอเพลงเพม

สงขนตงแตป 2535-2551 เปนตนมา แตความแตกตางระหวางการนำเขาและการสงออกเพมสงขนเรอยๆ ดงนนเพอลดการนำเขาของนำมนเชอเพลงจากตางประเทศ ซงมราคาสงและไมเพยงพอตอความตองการของประเทศ จงมความจำเปนทตองมการวจยและพฒนา เพอผลตพลงงานทดแทนดวยเทคโนโลยทเหมาะสม ซงจะทำใหประเทศประหยดเงนตรา จากการนำเขาเชอเพลงจากตางประเทศได

สำนกพฒนาบณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย (สบว) สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ไดเหนความสำคญ และความจำเปนของพลงงานจากนำมนเชอเพลง

จงสนบสนนการพฒนาเชอเพลงชวภาพสำหรบประเทศไทย (Biofuels Development for Thailand) ภายใตโครงการวจยเชงบรณาการ (PERDO Research Programme) ขน โดยเรมจากการสำรวจสถานภาพขององคความร ดวยการจดทำ Position Paper เพอศกษา งานวจยทผานมาของประเทศไทย วาไดมการดำเนนการมากนอยแคไหน เพยงไร และมอะไรขาดแคลน สบว. และศนยความเปนเลศทาง วชาการทง 9 ศนยฯ จะหาแนวทางการผลตและพฒนาเชอเพลงชวภาพในประเทศไทย ใหสมบรณตรงกบความสามารถของศนยฯ และครอบคลมตงแตกจกรรมตนนำ (Up-stream) กลางนำ (Mid-stream) และปลายนำ (Down-stream) *

โดยทประเทศไทยมความสมบรณ และความหลากหลายทางชวภาพสง รวมทงมความสามารถในการทำการเกษตร ทงพชอาหารและพชพลงงาน สบว. จงไดพจารณาเตรยมความพรอมดานนโยบายใหเหมาะสม ทจะพฒนาใหเกดความสมดล เพอสรางความมนคงทางดานพลงงานและอาหาร ทจะสามารถพฒนาแนวทางใหเกดการใชพลงงานอยางมประสทธภาพอยางคมคา และสงผลกระทบตอ สงแวดลอมใหนอยทสด และ เพอความยงยนของพลงงานในประเทศไทยตอไป

PERDO TODAY

สำนกพฒนาบณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สบว. (S&T Postgraduate Education and Research Development Office, PERDO) ทตง: อาคารจฬาวชช 1 ชน 5 จฬาลงกรณมหาวทยาลย ถ.องรดนงต แขวงวงใหม เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

www.perdo.or.th Tel: 0 2252 9467-8 Fax: 0 2252 9466

* ตนนำ (Up-stream) ตนกำเนด วตถดบ รวบรวมสายพนธ/วตถดบทใช, นยมปลก/ใหผลผลตมาก, แหลงเพาะปลก/ผลต สภาพทเหมาะสม ตอบสนองตอเกษตรกรในประเทศไทย กลางนำ (Mid-stream) กระบวนการ วธการ และเทคโนโลยสำหรบการผลตเชอเพลง เชน กระบวนการทางเคม การสงเคราะหและเรงปฏกรยา เปนตน ปลายนำ (Down-stream) การนำผลผลตไปใชประโยชน สำหรบผบรโภค รวมทงการศกษาถงผลกระทบจากกระบวนการผลตและจากการใชพลงงาน

!"#$%&'(")*+,-.//! $0%12$&340/&5*6. (2535-2551)

-

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

2535

2536

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

78 5.9.

:$-;<: *("$*6=#

!"#$%&'("

!"#,-.//!

ทมา: กรมธรกจพลงงาน กระทรวงพลงงาน, 2552

AG-BIO 12 1312

AG-BIO 13

เมอเสยงรายงานหยดลง พลนเกดความเงยบกรบในกลมชาวสวน

ของชมรมผปลกสะละจนทบรทมานงฟงทงหองประชม พรอมกบ

สหนาทไมเชอในสงทเพงไดยน ชาวสวนผกลาคนหนงตดความเงยบดวยเสยง

พดวา “ทอาจารยเสนอมาเปนผลจากการทดลอง ไมเชออยาลบหล”

ผรายงานรสกประหลาดใจวา งานวทยาศาสตรของตน กลายเปนงาน

ไสยศาสตรเกษตรไปไดอยางไร ขอสรปจากการพดคยในชวงตอมาคอวา

รายงานทเสนอนนเปนเรองทตรงกนขามกบทชาวสวนเขาใจมาโดยตลอด

ชาวสวนนยมปลกไมยนตนบงแดดใหตนสะละจนสวนมรมเงาอยางหนาแนน

และมการใหนำปรมาณมากดวยความถสง ตามลกษณะทสงเกตจากสภาพตาม

ธรรมชาตทตนสะละขนได คอเปนพนทชนแฉะรมนำและอยในรมตนไมใหญ

ชมรมผปลกสะละจนทบร เปนผใหงบประมาณเพอศกษาขอมลพนฐาน

ทางสรรวทยาของสะละและมงคดเอง จงตงใจมาฟงผลการศกษา แตกลบ

กลายเปนเรองทไมคาดคดมากอน เพราะผลการวดศกยภาพการสงเคราะห

แสงของใบสะละ พบวาใบสะละตองการความเขมแสงสงปานกลาง (สงกวา

700 μmolPPF m-2 s-1) คอใบตองไดรบแดด การปลกไมบงแดดทำให

ใบสะละไดรบความเขมแสงตำเกอบตลอดทงวน ใบจงดำเนนกระบวนการ

สงเคราะหแสงไดไมเตมท ความเขมแสงทตำกลายเปนตวจำกดทรนแรงของ

กระบวนการสงเคราะหแสงของใบสะละ

ความเขมแสงทตำสงผลตอเนองใหปากใบเปดไดนอย ทำให

กระบวนการสงเคราะหแสงถกจำกดเพมขนอก เพราะวตถดบคอแกส

คารบอนไดออกไซดแพรเขาใบไดนอย สภาพสวนทมตนไมคลมปดแนนทบเมอ

เกดรวมกบการใหนำมาก ทำใหอตราคายนำของใบสะละเกดในระดบตำ

สภาพของตนเชนนทำใหอตราลำเลยงธาตอาหารพชและอาหารทปรงไดจาก

การสงเคราะหแสงอยในระดบตำไปดวย สงผลใหตนสะละมอตราเตบโตตำ

ผลกระทบทไมคาดคดอกเรอง เกดในเขตรากของตนสะละทไดรบนำ

มากเกนจำเปน ซงแสดงออกดวยคาพลงงานกำกบกอนดนตลอดชนรากทสง

เกอบตลอดเวลา ทำใหดนมการถายเทอากาศไดนอย เมอเกดควบคกบสภาพ

เคมของดนทเปนกรดจด ทำใหไอออนหลายชนดละลายออกมามากจนมระดบ

เปนพษได ซงในกรณนคอแมงกานสทเปนพษและแสดงออกทใบ (สมตรา

ภวโรดม สถาบนเทคโนโลยเจาคณทหารลาดกระบง, ขอสรปจากผลการ

วเคราะหใบสะละ) ใบสะละในสวนเกอบทงหมดมจดไหม มอาการเหลองแหง

เกอบทกทางใบ

คณปรชา ปยารมย ทเปนเจาของสวนสะละและผกลาของชมรม

ผปลกสะละจนทบร ตดสนใจปรบเปลยนสภาพสวนไมนานหลงจากไดรบทราบ

รายงานเบองตนของการศกษาน ในเดอนกนยายน 2548 มการตดตนไมใหญ

ทบงแดดออกจำนวนหนง จนสวนมสภาพโปรงทำใหแดดสองถงตนสะละได

มากขน และไดลดปรมาณนำทใหตนสะละ โดยมกำหนดการใหนำจากคาท

อานไดของเครองวดแรงดงนำ ซงทำใหดนมสภาพแหงขนและอากาศเขาสราก

ตนสะละไดมากขน

สนทร ยงชชวาลย ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตกำแพงแสน

เรองนาร AgBiotech:

สงทคณปรชาไดปรบเปลยนสภาพของสวน มดงน

1. ตดลดจำนวนตนสะละ ซงลดการบงแดดจากทางใบทซอน

กนเอง

2. ตดลดจำนวนตนไมใหญทปลกบงแดด

3. ลดความถของการใหนำแบบฉดฝอย

ผลทไดจากการเปลยนแปลงสภาพสวน มดงน

1. ใบสะละมความเขยวสด และมจดเหลองแหงลดลงอยางชดเจน

2. ผลผลตตอตนเพมขนจากเดมอยางชดเจน ทำใหผลผลตรวมทง

สวนเทาเดม แมจำนวนตนสะละลดลง

3. ลดคาใชจายของการใหนำและปยทงสวน

4. คณภาพของเนอผลดขน ลดอาการหวดำและหวยบ

ในเดอนธนวาคมถดมา สภาพตนสะละมการเปลยนแปลงเหนไดชด

ในทางทสมบรณมากขน ใบใหมทคลออกมแผนใบทมความเขยวมากขน ใน

ขณะทจดสเหลองลดลงอยางชดเจน เพราะเมอมการใหนำลดลง แมงกานส

ละลายออกมานอยลงดวย รากทหายใจไดทำใหการนำเขาธาตอาหารพชของ

รากเพมขน ใบทไดรบแสงมากเพยงพอและปากใบเปดไดมากขน ทำใหทง

อตราสงเคราะหแสงและคายนำเพมขน เมอมกระแสคายนำ ธาตอาหารพช

ตางๆ โดยเฉพาะอยางยงคอแคลเซยมในดนจะถกพาเขาสใบและผลสะละได

มากขน ซงเปนการลดผลกระทบของแมงกานส ผลลพธทเกนการคาดหมาย

คอไมเพยงผลผลตสะละตอตนสงขน เนอสะละยงมคณภาพดขน กลาวคอ

อาการหวดำหวยบ ซงเปนเนอทเนาดำเพราะพษของแมงกานสเรมลดลง

สะละพนธดงเดม คอ เนนวงศ แสดงอาการหวดำหวยบมาก ในขณะ

ทพนธใหมคอพนธสมาลมอาการนอยกวา เพราะใบมอตราสงเคราะหแสงและ

คายนำทสงกวา ลำตนและใบมขนาดใหญกวา หลงจากรายงานผลแลว

ชาวสวนจำนวนมากขนไดทยอยปรบสภาพสวนใหโปรง เพราะเหนผลชดวา

ตนสะละทไดแดดจะมเนอผลทเตม อาการหวดำลดลงอยางชดเจน เมอเทยบ

กบผลทเกบไดจากสวนทยงรมครมแบบเดม จะยงพบเหนเนอผลดำทงลกกม

ในปปจจบน คณปรชาประเมนใหฟงวา ชาวสวนประมาณครงหนงไดปรบ

เปลยนสภาพสวนแลว โดยมขอสงเกตวาใหใบสะละไดแดดโดยตรงได แตโคน

ตนตองใหรม เพอทผลสะละจะไดไมถกแดดเผา ชาวสวนมการเปลยนไปปลก

พนธสมาลเพมขน ผลผลตของคณปรชามผจองไปขายในราคาทสงกวาราคา

ตลาดและเปนทตองการของผบรโภคทำใหผลตใหไมทนตอความตองการ

งานวจยพนฐานทเรมตนเหมอนไมรวาทำแลวจะนำไปขยายผลอยางไร

และออกคาใชจายโดยกลมเกษตรกรเอง กลบกลายเปนเรองทนำไป

ปรบเปลยนแนวการจดการสวนสะละไดโดยสนเชง ประโยคประโลมใจทไดรบ

ตอนรายงานผลมาจากชาวสวนอาวโสทเปนแพทยเกษยณแลว ทกลาววา

“เพงเหนวาวทยาศาสตรชวยชาวสวนได”

จากศนยฯ สสวน : ความเขาใจผดเรองการดแลตนสะละ

AG-BIO 12 1312

AG-BIO 13

AgBiotech Hot News

เหดเรองแสง (luminescent mushroom) คอ เหดทสามารถเปลงแสงไดทงตอนกลางวนและในทมด เราจะสงเกตเหนแสงนนไดในทมด เพราะแสงในตอนกลางวนนนสวางกวาแสงทมาจากเหด ซงแสงทเปลงออกมาอาจเปนสเขยวอมฟา หรอสเขยวอมเหลองตามแตชนดของเหด สาเหตทเหดเรองแสงนนเพอดงดดแมลงทหากนในเวลากลางคนใหเขามากดกนดอกเหด เพอชวยในการแพรกระจาย สปอรไปไดไกลๆ ปรากฏการณเรองแสง ก เชน เดยวกบท เกดข น ในพชและสตว บางชนด เหดเหลานจะเปลงแสงไดโดยไมปลอยความรอนออกมา (cold light) ซง แตกตางไปจากแสงทเกดจากแหลงกำเนดแสงอนๆ เชน แสงของเทยนไข แสงของหลอดไฟ เปนตน ซงเปนแสงทใหพลงงานความรอน ปรากฏการณเรองแสงนเรยกวา ไบโอลมเนสเซนซ ในตางประเทศไดรายงานพบเหดทเรองแสงจำนวนมาก เชนเหด Omphalotus nidiformis ทเปลงแสงสเขยวในเวลา กลางคน ซงความสวางทเปลงออกมาจะขนอยกบสถานททเหดขน บางครงพบวาแสงสวางนเพยงพอทจะใชอานหนงสอได สำหรบในประเทศไทยคณะนกวจยจากศนยเทคโนโลยชวภาพการเกษตร มหาวทยาลยรวม มหาวทยาลยขอนแกน ประกอบดวย รศ.ดร. วระศกด ศกดศรรตน น.ส.สรยพร บวอาจ ผศ.ดร.อนนต หรญสาล และ ผศ.ดร.เพชรรตน ธรรมเบญจพล ไดรายงานการพบเหดเรองแสง Omphalotus sp. เปนครงแรกเมอ ป พ.ศ.2545 บรเวณพนทของโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดำร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร พนทโคกภตากา อำเภอภเวยง จงหวดขอนแกน โดยเหดชนดนมลกษณะคลายกบเหดนางรม แตจดเปนเหดพษ ตอมาคณะผวจยไดรบการสนบสนนงบประมาณวจยระดบมหาบณฑต จากศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยรวม มหาวทยาลยขอนแกน โดย นางสาวสรยพร บวอาจ ไดศกษาถงการบงชในระดบชนดของเหดเรองแสงทพบในเขตโคกภตากา (PW1 และ PW2) และเหดทพบในมหาวทยาลยขอนแกน โดยอาศยขอมลลำดบนวคลโอไทด ในสวน ITS1-5.8S-ITS2 rDNA พบวาลำดบนวคลโอไทคของเหดทง 3 สายพนธ มความเหมอนกบลำดบนวคลโอไทดของเหด Neonothopanus

nambi โดยมคาความเหมอน (identity) เทากบ 94 เปอรเซนต ประกอบกบเมอเปรยบเทยบลกษณะรปราง สของดอก และ ลกษณะสปอรรวมทงขอมลจากผเชยวชาญดานเหดเรองแสง (Prof. Dr. Roy Watling, สวนพฤกษศาสตร Kew, Surley, สหราชอาณาจกร Dr. Matin Kirchmair, Institute Microbiology, University of Innsbruck, Innsbruck, Austria และ Dr. J.M. Monclavo, Centre for Biodiversity and Conservation Biology, Toronto, Canada) จงสรปวา เหดเรองแสงทง 3 สายพนธน คอเหดเรองแสงทมชอวทยาศาสตรวา Neonothopanus nambi (Speg.) Petersen & Krisai

เนองจากเหดเรองแสงนนตามปกตจะเปนเหดพษ และมรายงานในตางประเทศวาเหดเรองแสงสามารถสรางสารพษหลายชนด ซงนาจะนำมาใชประโยชนได คณะผวจยจงไดศกษาถงการนำเอาสารพษเหลานนไปใชในดานการควบคมโรคพช โดยการใชเหดเรองแสงชนดนควบคมไสเดอนฝอยรากปมในมะเขอเทศ เนองดวยมะเขอเทศเปนพชเศรษฐกจทนยมปลกกนทวไป “แต” ปญหาสำคญของการผลตมะเขอเทศซงพบระบาดทงในเขตหนาวและเขตรอนโดยเฉพาะอยางยงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ คอ ไสเดอนฝอยรากปม (Meloidogyne spp.) ซงขนตอนในการนำสารพษจากเหดเรองแสงมาใชในการควบคมไสเดอนฝอยรากปม ไมไดยงยาก ซบซอน และไมแตกตางจากการเพาะเหดเพอการบรโภคโดยทวไป เกษตรกรสามารถทำเองได ดวยการนำเชอเหดมาเพาะเลยงแยกเชอจนไดเสนใย หลงจากนนจะเปนการเตรยมกอนเชอเหดในกอนขเลอย บมเชอไวใหเชอเหดเจรญเตบโตประมาณ 1 เดอน จนกอนเชอเหดมเสนใยเดนเตมถง จงนำเสนใยทไดมาขยใหแยกจากกน นำมาผสมกบดนทใชปลกมะเขอเทศ ผลปรากฏวาสามารถทำลาย ไสเดอนฝอยรากปมไดถงเกอบ 100 เปอรเซนต หรอการใชวธการเลยงเหดชนดนในอาหารเหลว แลวสกดสารพษจากนำเลยงเหดชนดน เมอนำไปทดสอบกบตวออนระระท 2 ของไสเดอนฝอยรากปม ทำใหไสเดอนฝอยรากปมตายเกอบ 100 % เชนกน

แมจะไดขอสรปทแนชดแลววาเหดเรองแสงสามารถควบคมไสเดอนฝอยรากปมได แตกอนทจะผลตและเผยแพร

การใชประโยชนจากเหดเรองแสง สรยพร บวอาจ และ วระศกด ศกดศรรตน

คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน และศนยเทคโนโลยชวภาพการเกษตร มหาวทยาลยรวม มหาวทยาลยขอนแกน

AG-BIO 14 1514

AG-BIO 15

จำเปนตองมการวจยตอไป โดยคณะ ผวจยไดรบการสนบสนนงบประมาณวจยระดบดษฎบณฑต จากศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยรวม มหาวทยาลยขอนแกน โดย นางสาวสรยพร บวอาจ และคณะนกวจย ไดศกษาตอไปวาสารทมผลตอไสเดอนฝอยรากปมคอสารอะไร และมผลกระทบตอสงมชวตอนๆ ทมประโยชนในดนหรอไม ซงปจจบนนทางคณะผวจยไดทราบวา สารทมผลตอไสเดอนฝอยรากปม คอ สาร aurisin A และเมอทดสอบสาร aurisin A จากเหดเรองแสงตอไสเดอนฝอยรากปม (Meloidogyne incognita) พบวา ทระดบความเขมขน 500 มลลกรมตอลตร มผลตอการตายของตวออนระยะท 2 (J2) ได 100 % ในเวลา 1 นาท รองลงมา คอ ทระดบความเขมขน 100 มลลกรมตอลตร ซงมผลตอการตาย ในระดบ 100% ภายในเวลา 30 นาท สวนทระดบความเขมขน 10 และ 50 มลลกรมตอลตร มผลตอการตายของ ในระดบ 100% ภายใน 48 ชวโมง สำหรบการทดสอบสาร aurisin A ตอสงมชวตนอกเปาหมาย ไดแก ไสเดอนฝอยกำจดแมลงศตรพช (Steinernema carpocapsae) และเชอแบคทเรยปฏปกษกำจดโรคพช คอ Bacillus subtilis จำนวน 3 ไอโซเลต พบวา สาร aurisin A ทระดบความเขมขนตางๆ นน ไมมผลตอการตายของไสเดอนฝอย S. carpocapsae และไมมผลในการยบยงเชอแบคทเรยดงกลาว

จากการศกษาผลของสารออกฤทธจากเหดเรองแสง Neonothopanus nambi และผลกระทบตอไสเดอนฝอยรากปมและสงมชวตนอกเปาหมายอนๆ เพอนำไปสการใชประโยชนของสารออกฤทธจากเหดเรองแสงไดอยางถกตอง และพฒนาตอไปเพอใชในการควบคมศตรพชโดยชววธ อนจะเปนแนวทางในการอนรกษสภาพแวดลอม เพอชวยลดการใชสารเคมกำจดศตรพชในทสด ซงงานวจยเหลานคงตองอาศยองคความรจากศาสตรหลายแขนง เพอรวมกนศกษาวจยใหเกดประโยชนสงสดตอไป

จากการรายงานผลงานวจย การคนพบเหดเรองแสงชนดน รวมถงการนำไปใชประโยชน ทำใหคณะวจยไดรบรางวลถง 6 รางวล คอ

• นางสาวสรยพร บวอาจ ไดรบรางวลท 1 ในการนำเสนอเคาโครงวทยานพนธยอดเยยม ในงานการนำเสนอผลงานและความกาวหนางานวจยระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยขอนแกน โครงการเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร ประจำป 2548

• นางสาวสรยพร บวอาจ ไดรบรางวลท 2 ในการนำเสนอผลงานทางวชาการสมมนาวชาการเกษตร ประจำป 2550 คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 22 มกราคม 2550 ในรปแบบของโปสเตอร

• วระศกด ศกดศรรตน, สรยพร บวอาจ, อนนต หรญสาล และเพชรรตน ธรรมเบญจพล ไดรบรางวล The first prize in best poster presentation category ในการนำเสนอผลงานวจยภาคโปสเตอร ในระดบนานาชาต ในการประชมวชาการ “The 5th International Symposium on Biocontrol and Biotechnology” ทจดขนเมอวนท 1-3 พฤศจกายน 2550 ณ มหาวทยาลยขอนแกน วทยาเขต หนองคาย จดโดย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

และมหาวทยาลยขอนแกน วทยาเขตหนองคาย, ประเทศไทย ซงในการประชมวชาการนมผเขารวมการประชมจากทวโลกรวมประมาณ 250 คน จากหลายประเทศ เชน สหรฐอเมรกา เยอรมน องกฤษ ไอรแลนด ไนจเรย จน อนเดย อนโดนเซย ฟลปปนส เวยดนาม และ ไทย เปนตน

• นางสาวสรยพร บวอาจ ไดรบรางวลวทยานพนธดเดน ประจำป 2550 ระดบด กลมสาขาวชาวทยาศาสตรชวภาพ ระดบปรญญาโท จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน เมอวนท 18 มกราคม 2551

• รศ.ดร.วระศกด ศกดศรรตน ไดรบรางวลอาจารยทปรกษาวทยานพนธดเดน ประจำป 2550 ระดบด กลมสาขาวชาวทยาศาสตรชวภาพ จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน เมอวนท 18 มกราคม 2551

• นางสาวสรยพร บวอาจ, รศ.ดร.วระศกด ศกดศรรตน, รศ.ดร.สมเดช กนกเมธากล อาจารยทปรกษาวทยานพนธ และ นางสาวรศม เลกพรม ไดรบรางวลในการนำเสนอผลงานทางวชาการจากโปสเตอรดเดน (Poster Award Winners) ในสาขา Plant Biotechnology เรอง “Characterization of bioactive compounds from luminescent mushroom (Neonothopanus nambi) and their effect on root-knot nematode and non-target organisms” ในการประชมวชาการนานาชาต Agricultural Biotechnology International Conference (ABIC) 2009: Agricultural Biotechnology for Better Living and a Clean Environment ซงจดประชมโดย สวทช. ณ ศนยการประชมแหงชาตสรกต กรงเทพฯ เมอวนท 23-25 กนยายน 2552 การประชมฯ นมผรวมการประชม เปนนกวทยาศาสตรชนนำจากทวโลก และมโปสเตอรทนำเสนอดาน Plant Biotechnology จำนวน 179 โปสเตอร รางวลทไดนน นอกจากเกยรตบตรแลว ยงไดรบเงนรางวลอกจำนวน 1,000 เหรยญสหรฐอเมรกา

AG-BIO 14 1514

AG-BIO 15

ตดตอขอรบขาวสารฯ ไดท

หนวยประสานงาน: ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร ต ปณฝ. 1028 มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน จตจกร กรงเทพฯ 10903

สำนกงาน: บางเขน อาคารพพธภณฑแมลง 60 ป มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน จตจกร กรงเทพฯ 10900 โทรศพท 02-942-8361, 02-942-7133 โทรสาร 02-942-8258

สำนกงาน: กำแพงแสน ชน 1 อาคารปฏบตการวจยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตกำแพงแสน จ.นครปฐม 73140 โทรศพท 0 3428-2494 ถง 7 โทรสาร 0 3428-2498

www.cab.kps.ku.ac.th

ภาพขาวกจกรรม 1-2 ตลาคม 2552 ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร (AG-BIO/PERDO) รวมกบองคกรทเกยวของดานเทคโนโลยชวภาพเกษตรและ The Southeast Asian Regional Center for Graduate Study and Research in Agriculture (SEARCA) ไดจดการประชมเชงปฏบตการนานาชาต เรอง “International Conference on Knowledge Management in Agricultural Biotechnology : The Asia Experience” ณ โรงแรมรามาการเดนท กรงเทพฯ เพอใหเกดการแลกเปลยนความรดานเทคโนโลยชวภาพเกษตรระหวางประเทศ

28 ตลาคม 2552 มหาวทยาลยเชยงใหม ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยเชยงใหม จดการบรรยายพเศษ เรอง “การศกษาการพฒนาเรณของเฮเซลนทดวยกลองจลทรรศนและเครองหมายโมเลกล” โดย อาจารย ดร.ฉนทลกษณ ตยายน ภาควชาพชศาสตรและทรพยากรธรรมชาต คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ณ หองสขม อศเวศน ชน 3 อาคารเฉลมพระเกยรต คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ผสนใจเขาฟงบรรยายจำนวน 38 คน

28 ตลาคม 2552 มหาวทยาลยเชยงใหม ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยเชยงใหม จดบรรยายพเศษ เรอง “ความรเบองตนและการใชงานอยางถกวธของ Biohazard Safety Cabinet” โดย คณสนทร โคตรส (Product Manager, ESCO) บรษท กบไทย จำกด ณ หองสขม อศเวศน ชน 3 อาคารเฉลมพระเกยรต คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ผสนใจเขารวมฟงบรรยาย จำนวน 35 คน

6 พฤศจกายน 2552 ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยรวม มหาวทยาลยขอนแกน ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยรวม มหาวทยาลยขอนแกน ใหการตอนรบกรรมการดานความปลอดภยทางชวภาพระดบสถาบน มหาวทยาลยมหาสารคาม จำนวน 30 คน เขาเยยมชมดงานความปลอดภยทางเทคโนโลยชวภาพ ณ ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยรวม มหาวทยาลยขอนแกน

11-13 พฤศจกายน 2552 ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ศนยเทคโนโลยชวภาพเกษตร รวมกบคณะสตวแพทยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร จดสมมนาเชงปฏบตการนานาชาตเรอง การประเมนสถานภาพและการหาแนวทางในการอนรกษสตวปาตระกล Large mammal ทอยในภาวะใกลสญพนธ ณ หองประชม A420 อาคารปฏบตการวจยเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตกำแพงแสน นครปฐม โดยมผเขารวมจากหนวยงานตางๆ ทเกยวของ 64 คน

11 พฤศจกายน 2552 สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ขอรวมแสดงความยนดกบมหาบณฑตทกทานในงานรบพระราชทานปรญญาบตรของสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ซงมมหาบณฑตจำนวน 7 คน ทสำเรจการศกษาโดยไดรบการสนบสนนคาใชจายในงานวจยจากศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร โดยมผสำเรจการศกษาจากหลกสตรเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร 3 คน จากหลกสตรสตวศาสตร 3 คน และจากหลกสตรเทคโนโลยชวภาพ 1 คน