Upload
hungle
View
230
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
1/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Phương trình-H phương trình-Bt phương trình dành cho lp 10
Tác gi: Nguyn Văn Quc Tun - Lp B – K112 - Đi Hc Y Hà Ni
Các bài toán trong tài liu là do Tun tng hp 1 s din đàn, 1 s tài liu,. . . v phnli gii thì đa s là do Tun gii li nhưng 1 s câu là do nhác quá :3 nên chép i nguyênli gii ca nó. Vì th nên tài liu có gì sai sót mong các bn ghóp ý đ chnh sa li.
Tài liu này Tun vit tng 1 bn ( Đng hi là ai nhé :v ). Bên cnh đó hi vng các bncó 1 tài liu đ có th tham kho thêm. Chúc các bn hc tt.
Bài 1. Gii phương trình sau:
√ x + 3 + √ 3x + 1 = 2√ x + √ 2x + 2
Li gii:
Điu kin: x ≥ 0
Ta có: √ 3x + 1 − √ 2x + 2 = 2√ x − √ x + 3
⇐⇒ 3x + 1 + 2x + 2 − 2√ 6x2 + 8x + 2 = 4x + x + 3 − 4√ x2 + 3x⇐⇒ √ 6x2 + 8x + 2 = 2√ x2 + 3x⇐⇒ 6x2 + 8x + 2 = 4 (x2 + 3x)⇐⇒ 2x2 − 4x + 2 = 0 ⇐⇒ x = 1
Vy nghim ca phương trình đã cho là: x = 1
Bài 2. Gii phương trình sau:
x 3√
35
−x3 x + 3
√ 35
−x3 = 30
Li gii:
Đt 3√
35 − x3 = y ⇐⇒ x3 + y3 = 35
Kt hp vi phương trình ban đu ta có h: x3 + y3 = 35
xy (x + y) = 30⇐⇒
(x + y)3 − 3xy (x + y) = 35xy (x + y) = 30
⇐⇒
(x + y)3 = 125
xy (x + y) = 30⇐⇒
x + y = 5
xy = 6⇐⇒
x = 3
x = 2
1 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
2/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Vy nghim ca phương trình là:
x = 3
x = 2
Bài 3. Gii phương trình sau:
16x4 + 5 = 6 3√
4x3 + x
Li gii:
Ta có V T > 0 nên điu kin đ phương trình đã cho có nghim là V P > 0 ⇐⇒ x > 0
Áp dng bt đng thc Cosi cho 3 s dương ta có:
6 3√
4x3 + x = 2.3. 3 (4x3 + x) .1.1 ≤ 2 4x
3 + x + 1 + 1
Mt khác ta có:
16x4 + 5 ≥ 2 4x3 + x + 1 + 1 ⇐⇒ 16x4 − 8x3 − 2x + 1 ≥ 0 ⇐⇒ (2x − 1)2 4x2 + 2x + 1 ≥ 0Do đó: V T ≥ V P khi đó
16x4 + 5 = 6 3√
4x3 + x
⇐⇒ 4x3 + x = 1
2x − 1 = 0 ⇐⇒ x =
1
2
Vy phương trình đã cho có nghim duy nht là x = 1
2
Bài 4. Gii phương trình sau:
3
x2 − 1 + 4x = 4x√ 4x − 3Li gii:
Điu kin: x ≥ 34
Ta có:3
x2 − 1 + 4x = 4x√ 4x − 3 ⇐⇒ 3x2 + 4x − 3 = 4x√ 4x − 3
⇐⇒ 3x2 − 4x√ 4x − 3 + 4x − 3 = 0 ⇐⇒
x − √ 4x − 3
3x − √ 4x − 3
= 0
⇐⇒
x =√
4x − 33x =
√ 4x − 3 ⇐⇒
x2 = 4x − 39x2 = 4x − 3 ⇐⇒
x = 3
x = 1
2 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
3/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Vy nghim ca phương trình đã cho là:
x = 3
x = 1
Bài 5. Gii h phương trình sau: √ x + 1 + 3y
.x + (3y2 + 1)
√ x + 1 − 51y − 27 = 7y3 + 36y2
x2 + y2 + 3x + 5y + 10 = 0
Li gii:
Điu kin: x ≥ −1
Đt: √
x + 1 = a (a ≥ 0)
Thay a2 − 1 = x vào phương trình th nht ta đưc(a + 3y) (a2 − 1) + (3y2 + 1) a − 51y − 27 = 7y3 + 36y2⇐⇒ a3 + 3a2y + 3ay2 = 7y3 + 36y2 + 54y + 27⇐⇒ a3 + 3a2y + 3ay2 + y3 = 8y3 + 36y2 + 54y + 27⇐⇒ (a + y)3 = (2y + 3)3 ⇐⇒ a = y + 3 ⇐⇒ y = a − 3 ⇒ y = √ x + 1 − 3
Th xung phương trình th 2 ta đưc: x2 + 4x + 5 =√
x + 1
Đt √
x + 1 = y + 2 (y ≥ −2)
Khi đó ta có h phương trình:
x2 + 4x + 3 = y
y2 + 4y + 3 = x⇐⇒
x2 − y2 + 5 (x − y) = 0
x2 + 4x + 3 = y
⇐⇒
(x − y) (x + y + 5) = 0x2 + 4x + 3 = y
⇐⇒
x = y
x2 + 3x + 3 = 0(V N )
Vy h phương trình đã cho vô nghim.
Bài 6. Gii phương trình sau:
2x
− 1 +√
3x
− 2 =√
8x2
− 2x
− 2Li gii:
Điu kin: x ≥ 23
3 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
4/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Bin đi phương trình đu tr thành:
2x − 1 + √ 3x − 2 =
2(2x − 1)2 + 2(3x − 2)
Đt: 2x − 1 = a a ≥
1
3
√ 3x − 2 = b (b ≥ 0)
Khi đó phương trình đã cho tr thành:
a + b =√
2a2 + 2b2 ⇐⇒ a2 + 2ab + b2 = 2a2 + 2b2 ⇐⇒ (a − b)2 = 0 ⇐⇒ a = bT đó ta có:
2x − 1 = √ 3x − 2 ⇐⇒ 4x2 − 4x + 1 = 3x − 2 ⇐⇒ 4x2 − 7x + 3 = 0 ⇐⇒
x = 1
x = 3
4
Vy nghim ca phương trình đã cho là:
x = 1
x = 3
4
Bài 7. Gii h phương trình sau:
6x
y − 2 = √ 3x − y + 3y (1)
2
3x + √ 3x − y = 6x + 3y − 4 (2)
Li gii:
Điu kin:
3x ≥ y = 03x +
√ 3x − y ≥ 0
Ta có:
(1) ⇐⇒ 2 (3x − y) = y√ 3x − y + 3y2 ⇐⇒ 2 (3x − y) − y√ 3x − y − 3y2 = 0
⇐⇒ 2√
3x
−y
−3y √ 3x − y + y = 0 ⇐⇒
2√
3x − y = 3y√ 3x − y = −y
Trưng hp 1: 2√
3x − y = 3y thì
2√
3x − y = 3y2
3x +
3y
2 = 6x + 3y − 4 ⇐⇒
2√
3x − y = 3y6x + 3y ≥ 0
2 (6x + 3y) = 6x + 3y − 4⇐⇒
2
√ 3x − y = 3y
6x + 3y = 8
Trưng hp 2: √ 3x − y = −y thì √
3x − y = −y2
3x +√
3x − y = 6x + 3y − 4 ⇐⇒ √
3x − y = −y2√
3x − y = 6x + 3y − 4
4 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
5/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
⇐⇒ √
3x − y = −y−2y = 6x + 3y − 4 ⇐⇒
√ 3x − y = −y
6x + 5y = 4
T đây các bn t tìm ra nghim.
Bài 8. Gii phương trình sau:
√ 2x2 + x + 9 +
√ 2x2 − x + 1 = x + 4
Li gii:
Xét x = −
4 không phi là nghim ca phương trình khi đó ta bin đi phương trình như sau:
√ 2x2 + x + 9 +
√ 2x2 − x + 1 = x + 4
⇐⇒ 2x + 8√ 2x2 + x + 9 − √ 2x2 − x + 1 = x + 4
⇐⇒ √ 2x2 + x + 9 − √ 2x2 − x + 1 = 2
Kt hp vi phương trình ban đu ta có h:
√ 2x2 + x + 9 −√
2x2
−x + 1 = 2
√ 2x2 + x + 9 + √ 2x2 − x + 1 = x + 4⇒ 2√ 2x2 + x + 9 = x + 6⇐⇒ 4 (2x2 + x + 9) = x2 + 12x + 36
⇐⇒ 7x2 − 8x = 0 ⇐⇒
x = 0
x = 87
Th li ta thy tha mãn.
Vy nghim ca phương trình đã cho là
x = 0
x = 8
7
Bài 9. Gii phương trình sau:
x +
5 +
√ x − 1 = 6
Li gii:
Điu kin: x ≥ 1
5 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
6/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Bin đi phương trình đã cho như sau:
x +
5 +
√ x − 1 = 6 ⇐⇒ x − 1 +
5 +
√ x − 1 = 5
Đt: √ x − 1 = a
5 +√
x − 1 = b (a ≥ 0, b ≥ 5)
Khi đó ta có: a2 + b = 5
b2 = a + 5⇐⇒
a2 + b = 5
a2 − b2 + a + b = 0 ⇐⇒
a2 + b = 5
(a + b) (a − b + 1) = 0
⇐⇒ a2 + b = 5
a + b = 0
a − b + 1 = 0⇐⇒
a2 + b = 5 a2 − a − 5 = 0a2 + a + 1 = 5
⇐⇒
a2 + b = 5 a =
1 ± √ 212
a = −1 ± √ 17
2
⇐⇒
a = −1 + √ 17
2
b = 1 +
√ 17
2
T đó ta tính đưc x = 11 − √ 17
2 .
Vy x = 11 − √ 17
2 là nghim duy nht ca phương trình đã cho.
Bài 10. Gii phương trình sau:
√ 1 − x2 =
2
3 − √ x
2
Li gii:
Điu kin:
1 − x2 ≥ 0
x ≥ 0 ⇐⇒ 0 ≤ x ≤ 1
Đt:
a = √
x
b = 2
3 − √ x
a ≥ 0, b ≤ 2
3
Khi đó ta có h mi.
6 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
7/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
a + b =
2
3√ 1 − a4 = b2
⇐⇒ a + b =
2
3a4 + b4 = 1
⇐⇒
a + b = 2
3(a2 + b2)
2
−2a2b2 = 1
⇐⇒
a + b = 2
3
(a + b)2 −2ab
2
−2a2b2 = 1
⇐⇒
a + b = 23
4
9 − 2ab
2
− 2a2b2 = 1⇐⇒
a + b = 23
2a2b2 − 169
ab − 6581
= 0
⇐⇒
a + b = 2
3
ab = 8 − √ 194
18
a + b = 2
3
ab = 8 +
√ 194
18
a, b là nghim ca phương trình
y2 −
2
3y +
8 − √ 19418
= 0
y2 − 23
y + 8 +
√ 194
18 = 0 (V N )
T đó ta tìm đưc nghim duy nht ca phương trình đã cho là: x = 1
9
−2 +
2√
194 − 6 +
97
2
Bài 11. Gii h phương trình sau:
x + 3 = 2
(3y − x) (y + 1) (1)√
3y − 2 −
x + 5
2 = xy − 2y − 2(2)
Li gii:
Điu kin:
y ≥ 23
x ≥ −5(3y − x) (y + 1) ≥ 0 ⇐⇒
y ≥ 23
x ≥ −53x − y ≥ 0
Ta có:
(1) ⇐⇒ 3 (y + 1) − (3y − x) = 2√ 3y − x.√ y + 1⇐⇒
2√
y + 12 − 2√ 3y − x.√ y + 1
+√
y + 12 − √ 3y − x2 = 0
⇐⇒ 2√ y + 1 √ y + 1 − √ 3y − x+ √ y + 1 − √ 3y − x √ y + 1 + √ 3y − x = 0⇐⇒ √ y + 1 − √ 3y − x 3√ y + 1 + √ 3y − x = 0⇐⇒
√ y + 1
−
√ 3y
−x = 0
0 = 3√ y + 1 + √ 3y − x > 0 (L) ⇐⇒ √ y + 1 = √ 3y − x ⇐⇒ x = 2y − 1(3)
7 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
8/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Thay (3) vào (2) ta đưc
√ 3y − 2 − √ y + 2 = 2y2 − 3y − 2
⇐⇒ 2 (y − 2)√ 3y − 2 + √ y + 2 = (y − 2)(2y + 1)
⇐⇒ (y − 2) 2√
3y−
2 +√
y + 2 − (2y + 1) = 0
⇐⇒ y = 2 ⇒ x = 32√
3y − 2 + √ y + 2 − (2y + 1) = 0 (4)
Và (2) ⇐⇒ 2 − (2y + 1) √ 3y − 2 + √ y + 2 = 0 (5)Do
y ≥
2
3 ⇒ (2y + 1) √ 3y − 2 +
√ y + 2 ≥ 2.
2
3 + 1 2
3 + 2
⇐⇒ − (2y + 1) √ 3y − 2 + √ y − 2 ≤ −73
8
3
Mà 2 − (2y + 1) √ 3y − 2 + √ y − 2 ≤ 2 − 73
8
3
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
9/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
y2 − x2 = 1
x2 + y2 − xy = 1 ⇐⇒
x2 + y2 − xy = y2 − x2y2 − x2 = 1
⇐⇒ 2x2 − xy = 0y2
− x2
= 1 ⇐⇒
x = 0
2x = y
y2 − x2 = 1 ⇐⇒
x = 0
y = ±1
x = ±
1
√ 3y =
±2√ 3
Th li thì h phương trình có các nghim: (x; y) = (0; 1) ,
1√ 3
; 2√
3
Lưu ý: Bài toán đưc gii hoàn chnh nhưng ti sao li phi th li nghim. đây vì khi binđi phương trình th nht chúng ta không đt điu kin nên sau khi gii ra nghim chúng ta phi
th li. Mt khác nu chúng ta không đt điu kin mà bình phương thì dùng du ⇒ nhé.
Bài 13. Gii phương trình sau:
4√
x2 + x + 1 = 1 + 5x + 4x2 − 2x3 − x4 (1)
Li gii:
Ta có: (x2 + x + 1)2 = x4 + 2x3 + 3x2 + 2x + 1
Khi đó(1) ⇐⇒ 4
√ x2 + x + 1 = −x2 + x + 12 + 7 x2 + x + 1− 5
Đt: a =√
x2 + x + 1 (a > 0)
Khi đó phương trình đã cho tr thành:
a4 − 7a2 + 4a + 5 = 0 ⇐⇒ a2 − a − 1 a2 + a − 5 = 0 ⇐⇒ a =
1 +√
5
2
a = −1 + √ 21
2
Vi a = 1 +
√ 5
2 thì
√ x2 + x + 1 = 1 +
√ 5
2 ⇐⇒ x2
+ x − 1 +
√ 5
2 = 0 ⇐⇒ x = −1
± 3 + 2√
5
2
9 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
10/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Vi a = −1 + √ 21
2 thì
√ x2 + x + 1 =
−1 + √ 212
⇐⇒ x2 + x + −9 +√
21
2 = 0 ⇐⇒ x = −1 ±
19 − 2√ 212
Vy nghim ca phương trình đã cho là:
x =
−1 ±
3 + 2√
5
2
x = −1 ±
19 − 2√ 212
Bài 14. Gii phương trình sau:
16x2 − 23x + 10 = (x + 2)√
4x2 + 4x − 7
Li gii:
Điu kin:
x ≥
−1 + 2√ 22
x ≤ −1 − 2√
2
2
Ta có:
16x2 − 23x + 10 = (x + 2) √ 4x2 + 4x − 7
⇐⇒ 4x2 + 4x
−7
−(4x
−3)
√ 4x2 + 4x
−7 + (5x + 1)
√ 4x2 + 4x
−7
−(5x + 1) (4x
−3) = 0
⇐⇒ √ 4x2 + 4x − 7 + 5x − 1 √ 4x2 + 4x − 7 − (4x − 3) = 0⇐⇒
√ 4x2 + 4x − 7 + 5x − 1 = 0√ 4x2 + 4x − 7 − (4x − 3) = 0 ⇐⇒
√ 4x2 + 4x − 7 = 1 − 5x√ 4x2 + 4x − 7 = 4x − 3
⇐⇒
x ≤
1
54x2 + 4x − 7 = 25x2 − 10x + 1
x ≥ 3
44x2 + 4x − 7 = 16x2 − 24x + 9
⇐⇒
x ≤
1
521x2 − 14x + 8 = 0
x ≥ 3
412x2 − 28x + 16 = 0
⇐⇒ x = 43
x = 1
Vy nghim ca phương trình đã cho là:
x = 43
x = 1
Bài 15. Gii phương trình sau:
3√
12x2 + 46x − 15 − 3√
x3 − 5x + 1 = 2x + 2
Li gii:
Đt: a = 3√
12x2 + 46x − 15, b = 2x + 1, c = 3√ x3 − 5x + 1
10 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
11/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Ta có:3√
12x2 + 46x − 15 − 3√ x3 − 5x + 1 = 2x + 2⇐⇒ 3√ 12x2 + 16x − 15 − (2x + 1) = 3√ x3 − 5x + 1 + 1⇐⇒ 12x
2 + 46x − 15 − (2x + 1)3a2 + ab + b2
= x3 − 5x + 2
c2 − c + 1
⇐⇒
−8(x3 − 5x + 2)
a2
+ ab + b2
= x3 − 5x + 2
c2
− c + 1⇐⇒ (x3 − 5x + 2)( 8a2 + ab + b2
+ 1
c2 − c + 1 ) = 0
⇐⇒
x = 2x = −1 + √ 2
x = −1 − √ 2
Vy nghim ca phương trình là:
x = 2
x = −1 + √ 2x = −1 − √ 2
Bài 16. Gii phương trình sau:√ x2 + x + 1 +
√ 4x2 + x + 1
√ 5x2 + 1 −
√ 2x2 + 1
= 3x2
Li gii:
Bin đi phương trình đu tr thành:
√ x2 + x + 1 +
√ 4x2 + x + 1
√ 5x2 + 1 − √ 2x2 + 1 = 3x2
⇐⇒ √ x2 + x + 1 + √ 4x2 + x + 1 .3x2 = 3x2 √ 5x2 + 1 + √ 2x2 + 1⇐⇒
x = 0√
x2 + x + 1 +√
4x2 + x + 1 =√
5x2 + 1 +√
2x2 + 1
Mt khác:
√ x2
+ x
+ 1 +
√ 4
x2
+ x
+ 1 =
√ 5
x2
+ 1 +
√ 2
x2
+ 1⇐⇒ √ 5x2 + 1 − √ 4x2 + x + 1 = √ 2x2 + 1 − √ x2 + x + 1⇐⇒ x
2 − x√ 5x2 + 1 +
√ 4x2 + x + 1
= x2 − x√
2x2 + 1 +√
x2 + x + 1
⇐⇒
x2 − x = 0√ 2x2 + 1 +
√ x2 + x + 1 =
√ 5x2 + 1 +
√ 4x2 + x + 1
⇐⇒
x = 1
x = 0√ 2x2 + 1 =
√ 5x2 + 1
⇐⇒
x = 0
x = 1
Vy nghim ca phương trình là:
x = 0
x = 1
11 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
12/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Bài 17. Gii bt phương trình sau:
(x + 1) (x − 3)√
−x2 + 2x + 3 < 2 − (x − 1)2
Li gii:
Điu kin:
x ≥ 3x ≤ −1
Bin đi bt phương trình như sau:
(x + 1) (x − 3) √ −x2 + 2x + 3 < 2 − (x − 1)2⇐⇒ (x2 − 2x − 3) √ −x2 + 2x + 3
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
13/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Vy nghim ca h phương trình là: x = 0
Bài 19. Gii bt phương trình sau:
(3 − x) √ x − 1 + √ 5 − 2x ≥ √ −x3 + 10x2 − 34x + 40 (1)
Li gii:
Điu kin: 1 ≤ x ≤ 52
Ta có:
(1) ⇐⇒ 2 (3 − x)
(x − 1)(5 − 2x) ≥ −2x3 + 17x2 − 47x + 44⇐⇒ 2√ −2x3 + 17x2 − 48x + 45.√ x − 1 ≥ (−2x3 + 17x2 − 48x + 45) + (x − 1)
⇐⇒ √
−2x3
+ 17x2
− 48x
+ 45 −√
x− 1
2
≤ 0⇐⇒ √ −2x3 + 17x2 − 48x + 45 = √ x − 1⇐⇒ −2x3 + 17x2 − 49x + 46 ⇐⇒ x = 2 (T M )
Vy nghim ca bt phương trình là: x = 2
Bài 20. Gii h phương trình sau:
5√ x − 1 + 3√ x + 8 = −x3 + 1
Li gii:
Ta có x = 0 là 1 nghim ca phương trình.
Mt khác:
Trưng hp 1. Vi x > 0 thì ta có: 5√
x
−1 + 3
√ x + 8 > 5
√ 0
−1 + 3
√ 0 + 8 = 1 trong khi đó
−x3 + 1 < 1 do đó phương trình đã cho vô nghim.
Trưng hp 2. Vi x
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
14/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Bài 21. Gii h phương trình sau:
1
2x +
x
y =
3x + 3√
y
4x2 + 2y (1)
4x + y =√
2x + 6 − 2√ y (2)
Li gii:
Điu kin:
−3 ≤ x = 0
y > 0
Đt: √ y = z (z > 0) khi đó phương trình (1) tr thành:
2x2 + z 2
xz 2 =
3x + 3z
2x2 + z 2 ⇐⇒ (2x2 + z 2)2 = xz 2 (3x + 3z )
⇐⇒ 4x4 + 4x2z 2 + z 4 = 3x2z 2 + 3xz 3
⇐⇒ 4x4 + x2z 2
−3xz 3 + z 4 = 0
⇐⇒ 4
x
z
4
+
x
z
2 − 3. x
z + 1 = 0 ⇐⇒
2x
z − 1
2
.
x
z
2
+ x
z + 1
= 0
⇐⇒ 2x = z ⇒ 2x = √ y
Thay vào phương trình còn li ta đưc:
4x2 + 8x =√
2x + 6
⇐⇒ x > 0
16x4
+ 64x3
+ 64x2
= 2x + 6
⇐⇒
x > 0
8x4 + 32x3 + 32x2 − x − 3 = 0
⇐⇒
x > 0
(2x2 + 3x − 1)(4x2 + 10x + 3) = 0⇐⇒ x = −3 +
√ 17
4 ⇒ y = 13 − 3
√ 17
2
Vy nghim ca h phương trình là: (x; y) =−3 + √ 17
4 ; 13 − 3√ 17
2
Bài 22. Gii phương trình sau:√ x + 3 − √ x + 1
x2 +
√ x2 + 4x + 3
= 2x
Li gii:
Điu kin: x ≥ −1
14 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
15/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Ta có phương trình đã cho tương đương vi:
2√ x + 3 +
√ x + 1
x2 +
(x + 3) (x + 1)
= 2x
⇐⇒ x2 +
(x + 3) (x + 1) = x√
x + 3 +√
x + 1
⇐⇒
x − √ x + 3
x − √ x + 1
= 0
⇐⇒
x =√
x + 3
x =√
x + 1⇐⇒
x ≥ 0x2 − x − 3 = 0
x ≥ 0x2 − x − 1 = 0
⇐⇒ x = 1 + √ 132
x = 1 +
√ 5
2
Vy nghim ca phương trình đã cho là:
x = 1 +
√ 5
2
x = 1 +
√ 13
2
Ps: Bài toán nay mình đã làm mt khá nhiu thi gian nhưng đăng lên din đàn và nhìn đáp ánli thy khá là cơ bn. Do đó mình rút ra 1 kinh nghim là khi làm chúng ta nên s dngcác bin đi đơn gin, không nên s dng các bin đi phc tp, bin bài toán tr nênkhó khăn.
Bài 23. Gii phương trình sau:
√ 1 + x2 + x4 + x =
√ x − x3
Li gii:
Điu kin:
0 ≤ x ≤ 1−∞ < x ≤ −1
Xét vi x = 0 không phi là nghim ca phương trình.
Vi x ∈ (0; 1] ta có:
x
1
x2 + x2 + 1 + x = x
1
x − x ⇐⇒
1
x2 + x2 + 1 + 1 =
1
x − x
Đt
1
x − x = t ⇒ t4 = 1
x2 + x2 − 2 khi đó phương trình đã cho tr thành:
√ t4 + 3 + 1 = t ⇐⇒
t − 1 ≥ 0
t4 + 3 = t2 − 2t + 1 ⇐⇒ t = −1 (loai)
Xét vi (−∞; −1] ta có−
1
x2 + x2 + 1 + 1 = −
1
x − x
15 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
16/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Tương t ta có:
1
x − x = t ⇒ t4 = 1
x2 + x2 − 2
Khi đó
−√ t4 + 3 + 1 = −t ⇐⇒
t + 1 ≥ 0t4 + 3 = t2 + 2t + 1
⇐⇒ t = 1 (T M )
Vi
t = 1 ⇒ 1x − x = 1 ⇐⇒ x2 + x − 1 = 0 ⇐⇒
x =
−1 + √ 52
(loai)
x = −1 − √ 5
2
⇐⇒ x = −1 −√
5
2
Vy phương trình đã cho có nghim là x = −1 − √ 5
2
Bài 24. Gii bt phương trình sau:
x√
x + 7 − 2x√
x > 4
x +
4
x − 2
Li gii:
Điu kin x > 0.
Bt phương trình đã cho tương đương vi.
x2 − 2x + 7 > 4√ x2 − 2x + 4 ⇐⇒ x2 − 2x + 4 − 4√ x2 − 2x + 4 + 3 > 0
⇐⇒ √
x2
−2x + 4
−1
√ x2
−2x + 4
−3 > 0 ⇐⇒
√ x2 − 2x + 4 < 1
√ x2
− 2x + 4 > 3⇐⇒ x2 − 2x − 5 > 0 ⇐⇒
x > 1 +
√ 6
x 1 +√
6
Bài 25. Gii phương trình sau:
x + 3
2 − 3x22 = 2Li gii:
16 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
17/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Đt: 2 − 3x2 = y ta có h x + 3y2 = 2
y + 3x2 = 2⇐⇒
x = 2 − 3y2y = 2 − 3x2
⇐⇒ x − y = 3x2 − 3y2
y = 2 − 3x2
⇐⇒
x = y
y = 1 − 3x
3y = 2 − 3x2
Vi y = x thay vào phương trình còn li ta đưc 3x2 + x − 2 = 0 ⇐⇒ x = −1
x = 2
3
Vi y = 1 − 3x
3 thì ta có:
1
−3x
3 = 2 − 3x2
⇐⇒ 3x2
− x − 5
3 = 0 ⇐⇒ x = 1
±√
21
6
Vy nghim ca phương trình đã cho là:
x = −1x =
2
3
x = 1 ± √ 21
6
Bài 26. Gii bt phương trình sau:
√ 3x2 − 12x + 5 ≤ √ x3 − 1 + √ x2 − 2x
Li gii:
Điu kin: x ≥ 2
Bt phương trình đã cho tương đương vi:
3x2
− 12x + 5 ≤ x3
− 1 + x2
− 2x + 2 (x − 1) (x2 + x + 1) x (x − 2)⇐⇒ x3 − 2x2 + 10x − 6 + 2 (x − 1) (x − 2). (x2 + x + 1) x ≥ 0⇐⇒ (x3 + x2 + x) − 3 (x2 − 3x + 2) + 2√ x2 − 3x + 2.√ x3 + x2 + x ≥ 0⇐⇒ 1 − 3. x
2 − 3x + 2x3 + x2 + x
+ 2
x2 − 3x + 2x3 + x2 + x
≥ 0
Đt: a =
x2 − 3x + 2x3 + x2 + x
(a ≥ 0) thì lúc đó ta có:
1 − 3a2 + 2a ≥ 0 ⇐⇒ −13
≤ a ≤ 1 ⇐⇒ a ≤ 1⇐⇒ x2 − 3x + 2 ≤ x3 + x2 + x⇐⇒ x3 + 4x − 2 ≥ 0
17 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
18/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Nhn thy vi x ≥ 2 luôn đúng.
Vy nghim ca bt phương trình là: x ≥ 2
Bài 27. Gii phương trình sau:
4x2 − 7x − 19 =√
4x2 − 4x − 14
Li gii:
Điêu kin:
x ≥ 1 +√
15
2
x ≤ 1 −√
15
2
Bin đi phương trình đã cho như sau:4x2 − 7x − 19 = √ 4x2 − 4x − 14
⇐⇒
(4x2 − 7x − 19)2 = 4x2 − 4x − 144x2 − 7x − 19 ≥ 0
⇐⇒
16x4 + 49x2 + 361 − 56x3 − 152x2 + 266x = 4x2 − 4x − 144x2 − 7x − 19 ≥ 0
⇐⇒
16x4 − 56x3 − 107x2 + 270x + 375 = 04x2 − 7x − 19 ≥ 0
⇐⇒
(x2 − 2x − 5)(16x2 − 24x − 75) = 04x2 − 7x − 19 ≥ 0 ⇐⇒
x = 1 ± √ 6
x = 3 ± 2√ 21
44x2 − 7x − 19 ≥ 0
⇐⇒ x = 1 + √ 6
x = 3 − 2√ 21
4
Vy nghim ca phương trình là
x = 1 +
√ 6
x = 3 − 2√ 21
4
Bài 28. Gii bt phương trình sau:
2x23 − √ 9 + 2x2 < x + 21
Li gii:
Điu kin: −9
2 ≤ x = 0
18 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
19/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Ta có:2x2
3 − √ 9 + 2x2 < x + 21⇐⇒ x
2
9 + x − 3√ 9 + 2x < x + 21⇐⇒ x2
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
20/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Bài 30. Gii phương trình sau:
x =√
3 − x.√ 4 − x + √ 5 − x.√ 4 − x + √ 3 − x.√ 5 − x
Li gii:
Điu kin: x ≤ 2Bin đi phương trình tr thành:
√ 3 − x √ 2 − x + √ 4 − x+ √ 4 − x.√ 2 − x − x = 0
Đt:
√ 2 − x = a√ 4 − x = b ⇒
a2 + b2
2 = (3 − x)
(a + b)2
2 − 3 = −x + √ 4 − x.√ 2 − x
(a < b)
Khi đó phương trình đã cho tr thành h phương trình sau:
a2 + b2
2 (a + b) +
(a + b)2
2 = 3
a2 − b2 = −2
⇒ −32
(a2 − b2) =
a2 + b2
2 (a + b) +
(a + b)2
2
⇐⇒
−3
2
(a + b) (a
−b) = (a + b)
a2 + b2
2
+ a + b
2
⇐⇒ a + b = 0−3
2 (a − b) =
a2 + b2
2 +
a + b
2
⇐⇒ −2a + b =
a2 + b2
2
⇐⇒
b ≥ 2a4a2 − 4ab + b2 = a
2 + b2
2
⇐⇒
b ≥ 2a7a2 − 8ab + b2 = 0 ⇐⇒
b ≥ 2a a = b
7a = b
⇒
√ 4 − x ≥ 2√ 2 − x √
4 − x = √ 2 − x7√
2
−x =
√ 4
−x
⇐⇒ √ 4 − x ≥ 2√ 2 − x
49(2 − x) = 4 − x ⇐⇒ x = 47
24
Vy nghim ca phương trình là: x = 47
24
Bài 31. Gii phương trình sau:
√ 5x2 + 14x + 9 −
√ x2 − x − 20 = 5√ x + 1
Li gii:
Điu kin: x ≥ 5
20 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
21/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Ta bin đi như sau:
P T ⇐⇒ √ 5x2 + 14x + 9 = √ x2 − x − 20 + 5√ x + 1⇐⇒ 5x2 + 14x + 9 = x2 − x − 20 + 25 (x + 1) + 10√ x2 − x − 20.√ x + 1⇐⇒ 4x2 − 10x + 5 − 10 (x − 5) (x + 1).√ x + 4 = 0⇐⇒ 4 (x2 − 4x − 5) − 5 4 (x
2 − 4x − 5).√ x + 4 + 6 (x + 4) = 0⇐⇒ 4 (x2 − 4x − 5) − 3√ x + 4 4 (x2 − 4x − 5) − 2√ x + 4 = 0⇐⇒
4 (x2 − 4x − 5) = 3√ x + 4 4 (x2 − 4x − 5) = 2√ x + 4 ⇐⇒
4x2 − 25x − 56 = 04x2 − 20x − 36 = 0 ⇐⇒
x = 8
x = 5 +
√ 61
2
Vy nghim ca phương trình đã cho là:
x = 8
x = 5 +
√ 61
2
Bài 32. Gii h phương trình sau:
x − √ y + 2 = 32
y + 2 (x − 2) √ x + 2 = −74
Li gii:
Điu kin: x ≥ −2; y ≥ −2
Đt: u =√
x + 2; v = √
y + 2 vi u, v ≥ 0 h tr thành
u2 − v = 72
(1)
v2 + 2 (u2 − 4) u = 14
(2)
Th (1) vào (2) ta đưc: u2 − 7
2
2
+ 2u3 − 8u = 14
⇐⇒ u4 + 2u3 − 7u2 − 8u + 12 = 0
⇐⇒ (u − 1) (u − 2) (u2
+ 5u + 6) = 0⇐⇒ u = 1 ∨ u = 2
Vì u2 + 5u + 6 > 0, ∀u ≥ 0.
Vi u = 1 ⇒ v = −52
không tha mãn
Vi u = 2 ⇒
v = 1
2 ta tìm đưc
x = 2
y = −7
4
Vy nghim ca h phương trình là:
x = 2
y = −74
21 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
22/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Bài 33. Gii h phương trình sau: x2y2 − 2x + y2 = 02x2 − 4x + 3 + y3 = 0
Li gii:
Ta có: x2y2 − 2x + y2 = 02x2 − 4x + 3 + y3 = 0 ⇐⇒
y
2 = 2x
1 + x2
2(x − 1)2 + 1 + y3 = 0
Vì 2x
1 + x2 ≤ 1 (∀x ∈ R) nên −1 ≤ y ≤ 1
Khi đóy ≥ −1 ⇐⇒ 1 + y3 ≥ 0 ⇐⇒ 2(x − 1)2 + 1 + y3 ≥ 0
⇐⇒
x − 1 = 01 + y3 = 0
⇐⇒
x = 1
y = −1
Th li vào h phương trình đã cho tha mãn
Vy nghim ca h phương trình là: (x; y) = (1; −1)
Bài 34. Gii phương trình sau: 12xy + 12 (x
2 + y2) + 9
(x + y)2 = 85
6x (x + y) + 3 = 13 (x + y)
Li gii:
Điu kin x + y = 0.
Vit li h phương trình thành:
9
x + y +
1
x + y
2
+ 3(x − y)2 = 103
3
x + y +
1
x + y
+ 3 (x − y) = 13
Đt
a = x + y +
1x + y
(|a| ≥ 2)b = x − y
ta có:
22 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
23/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
9a2 + 3b2 = 103
3a + 3b = 13⇐⇒
2b2 − 13b + 11 = 0
3a = 13 − 3b ⇐⇒
a =
10
3b = 1
a =
−76
b = 11
2
(loai)
Khi đó x + y +
1
x + y =
10
3x − y = 1
⇐⇒ (x; y) =
2
3; −1
3
, (2; 1)
Vy nghim ca h phương trình là: (x; y) = 2
3; −1
3 , (2; 1)Bài 35. Gii phương trình sau:
x2 − 2√
15 − x2 + x
= 15 − 3√
15x − x3 − 4√ x
Li gii:
Điu kin: 0 ≤ x ≤ √ 15
Đt:
a = √ 15 − x2
b = √
x(a, b ≥ 0) khi đó phương trình đã cho tr thành:
a2 − 3ab − 4b + 2 (a + b2) = 0⇐⇒ a2 + 2b2 − 3ab + 2 (a − 2b) = 0⇐⇒ (a − 2b) (a − b) + 2 (a − 2b) = 0
⇐⇒
a = 2b
a = b − 2
Vi: a = 2b thì
√ 15 − x2 = 2√ x ⇐⇒ 15 − x2 = 4x ⇐⇒
x = −2 + √ 19
x = −2 − √ 19 (loai)
Vi a = b − 2 khi đó √ 15 − x2 = √ x − 2
Mt khác:
0 ≤ x ≤√
15 ⇒ √ x − 2 ≤ √
15 − 2 < √
16 − 2 = 0
23 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
24/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
nên phương trình đó vô nghim.
Vy phương trình đã cho có nghim là x = −2 + √ 19
Bài 36. Gii h phương trình:
√ 7x + y − √ 2x + y = 4
2√
2x + y − 710
√ 5x + 10y = 2
Li gii:
Đt:
√ 7x + y = a
√ 2x + y = b (a, b
≥ 0)Ta có:
5x + 10y = −3 (7x + y) + 13 (2x + y)= −3a2 + 13b2 ⇒ √ 5x + 10y = √ −3a2 + 13b2
Khi đó ta có h phương trình mi:
a − b = 4
2b − 7
10√ −3a2
+ 13b2
= 2
⇐⇒
a = b + 4
2b − 710
√ 10b2 − 24b − 48 = 2
⇐⇒
a = b + 4
20b − 20 = 7√ 10b2 − 24b − 48
⇐⇒
a = b + 4
b ≥ 190b2
−376b
−2752 = 0
⇐⇒
a = 12
b = 8⇒
7x + y = 144
2x + y = 64
⇐⇒
x = 16
y = 32
Vy nghim ca h phương trình đã cho là:
x = 16
y = 32
Bài 37. Gii phương trình sau:
x + 2
3x − 1
5 = 4
4
x4 + 4
20
24 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
25/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Li gii:
Điu kin: x ≥ 13
Áp dng bt đng thc Cosi ta có:
x + 2
3x − 15
≤ x + 3x − 15
+ 1 = 8x + 45
Mt khác:
4 4
x4 + 4
20 ≥ 8x + 4
5 ⇐⇒ 4
x4 + 4
20 ≥ 2x + 1
5
⇐⇒ 125(x4 + 4)
4 ≥ 16x4 + 32x3 + 24x2 + 8x + 1
⇐⇒ 61x4
− 128x3
− 96x2
− 32x + 496 ≥ 0⇐⇒ (x − 2)2 (61x2 + 116x + 124) ≥ 0 (∀x ∈ R)
Do đó:
4 4
x4 + 4
20 ≥ x + 2
3x − 1
5
Du bng xy ra khi: x = 2
Vy nghim ca phương trình là: x = 2.
Bài 38. Gii bt phương trình sau: x (x + 2)
(x + 1)3 − √ x≥ 1
Li gii:
Điu kin: x ≥ 0.
Vi x ≥ 0 thì
(x + 1)3 − √ x > 0.
25 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
26/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Khi đó ta có bt phương trình đã cho tương đương:
BP T ⇐⇒ x (x + 2) ≥ (x + 1)3 − √ x⇐⇒ x2 + 2x ≥ x3 + 3x2 + 4x + 1 − 2 (x + 1) √ x2 + x⇐⇒ (x + 1)
x2 + x + 1 − 2√ x2 + x
≤ 0
⇐⇒ x2 + x + 1
−2√
x2 + x
≤ 0
⇐⇒ √ x2 + x − 12 ≤ 0⇐⇒ √ x2 + x = 1 ⇐⇒ x = −1 ±
√ 5
2
Kt hp vi điu kin ta có nghim ca bt phương trình là: x = −1 + √ 5
2 .
Bài 39. Gii h phương trình sau: (x2 + y2) (x + y + 1) = 25 (y + 1)
x2 + xy + 2y2 + x − 8y = 9
Li gii:
H phương trình đã cho tương đương:
(x2 + y2) (x + y + 1) = 25 (y + 1)
x2 + y2 + x (y + 1) + (y + 1)2 − 10 (y + 1) = 0 .
D thy y = −
1 không phi là nghim ca h phương trình.
Chia c 2 v phương trình mt và hai cho y + 1 ta đưc h mi:
(x2 + y2) (x + y + 1)
y + 1 = 25
x2 + y2
y + 1 + x + y + 1 = 10
Đt a =
x2 + y2
y + 1 , b = x + y + 1 khi đó h phương trình đã cho tr thành: ab = 25
2 + b = 10⇐⇒ a = b = 5 ⇐⇒
x2 + y2 = 5 (y + 1)
x + y + 1 = 10
⇐⇒
x = 3
y = 1
x = −3
2
y = 11
2
Vy nghim ca h phương trình đã cho là: (x; y) = (3; 1) ,−3
2 ;
11
2
26 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
27/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Bài 40. Gii h phương trình sau: (x + y)
√ x − y + 2 = x + 3y + 2
(x − y) √ x − y + 2 = (x + y + 1) √ x + y − 2
Li gii:
Điu kin:
x − y ≥ −2
x + y ≥ 2
Đt
a = x + y (a ≥ 2)
b = √
x − y + 2 (b ≥ 0) ⇐⇒
a = x + y
b2 − 2 = x − yH phương trình đã cho tr thành
ab = 2a − b2 + 4
(b2 − 2) b = (a + 1) √ a − 2 ⇐⇒ a (2 − b) + (2 + b) (2 − b) = 0(b2 − 2) b = (a + 1) √ a − 2
b = 2
a + b + 2 = 0 (V N )
(b2 − 2) b = (a + 1) √ a − 2⇐⇒
b = 2
(a + 1)√
a − 2 = 4
⇐⇒
b = 2 a = 3
a = 2
⇒
x = 5
2
y = 1
2
Vy nghim ca h phương trình đã cho là (x; y) =
5
2; 1
2
.
Bài 41. Gii h phương trình sau: √ x − y + √ x − 1 = y − 1 (1)
1 − (y − 1)2√ x − 1 = (y − x) (y − 1) (2)
Li gii:
Điu kin:
x ≥ yx ≥ 1
Ta bin đi phương trình 1 trưc nhé. Nhm nhm thy liên hp xut hin nhân t nên ta làmnhư sau:
Trưng hp 1: Vi √
x − y = √ x − 1 ⇐⇒ y = 1 thay xung phương trình (2) không tha mãn.
Trưng hp 2: Vi √ x − y = √ x − 1 ⇐⇒ y = 1 ta có:
27 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
28/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
(1) ⇐⇒ 1 − y√ x − y − √ x − 1 = y − 1 ⇐⇒
√ x − y − √ x − 1 = −1
⇐⇒ √ x − y + 1 = √ x − 1 ⇐⇒ y − 2 = 2√ x − y ⇐⇒
y ≥ 2x =
y2 + 4
4
Thay xun phương trình (2) ta đưc:
1 − (y − 1)2
y2
4 =
y − y
2 + 4
4
(y − 1)
⇐⇒ 1 − (y − 1)2. y2
= (4y − y2 − 4) (y − 1)
4
⇐⇒ y3 + y2
−6y = 0
⇐⇒ y = 0
y = 2
y = −3⇐⇒ y = 2 ⇒ x = 2
Vy nghim ca h phương trình đã cho là: (x; y) = (2; 2)
Bài 42. Gii bt phương trình sau:
2 +√
x√
2 +
2 +√
x+
2−
√ x
√ 2 −
2 − √ x = √ 2
Li gii:
Điu kin: 0 < x ≤ 4.
Đt:
2 +√
x = a, 2 −√
x = b a, b ≥ 0; b =√
2Ta có: ab =
√ 4 − x, a2 + b2 = 4.
Phương trình đã cho tr thành:
a2√ 2 + a
+ b2√
2 − b =√
2
⇐⇒ a2√ 2 − a2b + b2√ 2 + ab2 = √ 2 2 − b√
2 + a√
2 − ab⇐⇒ √ 2 (a2 + b2 + ab − 2) − ab (a − b) = 2 (a − b)⇐⇒ √ 2 (ab + 2) = (a − b) (ab + 2)⇐⇒ a − b = √ 2 ⇐⇒ a2 + b2 − 2ab = 2⇐⇒ ab = 1 ⇐⇒ √ 4 − x = 1 ⇐⇒ x = 3
28 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
29/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Vy nghim ca phương trình đã cho là: x = 3
Bài 43. Gii h phương trình sau:
x
√ 5 − x
2
+ y
5 − 4y2
= 3√ 5 − x2 +
5 − 4y2 = 6 − x − 2y
Li gii:
Điu kin:
−√ 5 ≤ x ≤ √ 5−√ 5
2 ≤ y ≤
√ 5
2
Ta có:
HP T ⇐⇒ x√
5 −x2
+ y
5 − 4y2
= 3x + √ 5 − x2 + 2y +
5 − 4y2 = 6
Đt: x +
√ 5 − x2 = a
2y +
5 − 4y2 = b
⇐⇒
a2 = 5 + 2x√
5 − x2b2 = 5 + 4y 5 − 4y
2
⇐⇒
x√ 5 − x2 = a2
− 52y
5 − 4y2 = b2 − 5
4
Khi đó ta có h mi:
a2 − 52
+ b2 − 5
4 = 3
a + b = 6⇐⇒
2a2 + b2 = 27
a + b = 6
⇐⇒
3a2 − 12a + 9 = 0a + b = 6
⇐⇒
a = 3b = 3
a = 1
b = 5
Vi:
a = 3b = 3 ⇒
x = 2
x = 1 y = 1y =
1
2
⇐⇒ (x; y) = (2; 1) ,2; 1
2
, (1; 1) ,
1;
1
2
29 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
30/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Vi:
a = 1
b = 5h phương trình vô nghim.
Vy nghim ca h phương trình là:
(x; y) = (2; 1) ,2; 1
2 , (1; 1) ,1; 1
2Bài 44. Gii phương trình sau:
√ 2x + 4 − 2√ 2 − x = 12x − 8√
9x2 + 16
Li gii:
Điu kin
−2
≤ x
≤ 2
Bin đi phương trình đu thành√
2x + 4 − 2√ 2 − x = 12x − 8√ 9x2 + 16
⇐⇒ 6x − 4√ 2x + 4 + 2
√ 2 − x =
12x − 8√ 9x2 + 16
⇐⇒ x = 23
2√
2x + 4 + 2√
2 − x = √ 9x2 + 16
Mt khác:
2√
2x + 4 + 2√
2 − x = √ 9x2 + 16⇐⇒ 9x2 + 8x − 32 = 16
2 (4 − x2)
⇐⇒ 9x2 − 32 = 8
2
2 (4 − x2) − x
⇐⇒ (9x2 − 32)
2
2 (4 − x2) + x
= 8 (32 − 9x2)⇐⇒ (9x2 − 32)
2
2 (4 − x2) + x + 8
= 0
⇐⇒ 9x2 = 32
2
2 (4 − x2) + x + 8 = 0 (V N ) ⇐⇒ x = ±4√
2
3
Th li ta có nghim ca phương trình đã cho là:
x =
2
3
x = 4
√ 2
3
Bài 45. Gii h phương trình sau:
(x − 2) 1 + 3xy
= 2x − y
y2
1 + 3x
y = 2x2 + y2 − 4x
30 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
31/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Li gii:
Điu kin:
1 +
3x
y ≥ 0
y = 0Trưng hp 1:
1 + 3x
y = 0 ⇒
1 +
3xy
= 0
2x − y = 0⇐⇒
y = −3x2x − y = 0 ⇐⇒ x = y = 0 (loai)
Trưng hp 2:
1 + 3x
y = 0
Chi 2 v ca 2 phương trình cho nhau ta đưcx
−2
y2 =
2x
−y
2x2 + y2 − 4x⇐⇒ 2x3 − 8x2 − xy2 − 2y2 + 8x + y3 = 0⇐⇒ (x + y − 2)(2x2 − 2xy + y2) = 0
⇐⇒ x = −y + 2
2
x2 − xy + y
2
4
+
y2
2 = 0
⇐⇒ x = −y + 2
2
x − y2
2
+ y2
2 = 0 (V N )
⇐⇒ x =
−y + 2
Thay vào ta có:
−y
1 + 3 (−y + 2)
y = −3y + 4
⇐⇒ y −2y + 6
y = 3y − 4
⇐⇒
3
4 ≤ y ≤ 3
9y2
−24y + 16 =
−2y2 + 6y
⇐⇒
34 ≤ y ≤ 3
y = 2y =
8
11
⇐⇒ y = 2 ⇒ x = 0
Vy nghim ca h phương trình là: (x; y) = (0; 2)
Bài 46. Gii h phương trình sau: 2
√ x + 3y + 2 − 3√ y = √ x + 2 (1)√
4 − x + √ y − 1 = x2 − 3y + 9 (2)
31 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
32/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Li gii:
Điu kin:
x + 3y + 2 ≥ 0y ≥ 1−2 ≤ x ≤ 4
Ta có:(1) ⇐⇒ 2√ x + 3y + 2 = √ x + 2 + 3√ y ⇐⇒ 4 (x + 3y + 2) = x + 2 + 9y + 6√ x + 2.√ y⇐⇒ 3 (x + 2) − 6√ x + 2.√ y + 3y = 0 ⇐⇒ √ x + 2 − √ y2 = 0 ⇐⇒ x + 2 = y
Thay xung phương trình (2) ta đưc
√ 4 − x + √ x + 1 = x2 − 3 (x + 2) + 9 ⇐⇒ √ 4 − x + √ x + 1 = x2 − 3x + 3
⇐⇒ √
4 − x −−x
3 + 2
+√
x + 1 − x
3 + 1
= x2
− 3x
⇐⇒4 − x −
−x3
+ 2
2
√ 4 − x +
−x3
+ 2
+ x + 1 −x
3 + 1
2
√ x + 1 +
x3
+ 1 = x2 − 3x
⇐⇒−x2
9 +
x
3√
4 − x +−x
3 + 2
+−x2
9 +
x
3√ x + 1 +
x3
+ 1 = x2 − 3x
⇐⇒
x2
−3x = 0
−1√
4 − x +−x
3 + 2
+ −1√ x + 1 +
x3
+ 1 = 9 ⇐⇒ x = 0
x = 3
Vy nghim ca h phương trình là (x; y) = (0; 2) , (3;5)
Bài 47. Gii phương trình sau:
(13 − 4x) √ 2x − 3 + (4x − 3) √ 5 − 2x = 2 + 8√ 16x − 4x2 − 15
Li gii:
Điu kin: 3
2 ≤ x ≤ 5
2.
Đt: a =
√ 2x − 3
b =√
5
−2x
(a, b ≥ 0) ⇒
2a2 + 3 = 4x − 32b2 + 3 = 13
−4x
Mt khác: a2 + b2 = 2; ab =√
16x − 4x2 − 15.
32 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
33/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Do đó phương trình đã cho tr thành:
(2b2 + 3) a + (2a2 + 3) b = 2 + 8ab
⇐⇒ (2b2 + 3) a + (2a2 + 3) b = a2 + b2 + 8ab⇐⇒ 2ab (a + b) + 3 (a + b) = (a + b)2 + 6ab⇐⇒ (a + b − 3)(2ab − a − b) = 0
⇐⇒
a + b = 3
a + b = 2ab⇐⇒
√ 16x − 4x2 − 15 = 72 (V N )√ 16x − 4x2 − 15 = 1
⇐⇒ x = 2 (T M )
Vy nghim ca phương trình đã cho là: x = 2
Bài 48. Gii phương trình sau:
x2 + 5x + 7 = 7√
x3 + 1
Li gii:
Điu kin: x ≥ −1
Bin đi tương đương phương trình đu ta có:
x2 + 5x + 7 = 7√ x3 + 1⇐⇒ x2 + 5x + 7 = 7 (x + 1) (x2 − x + 1)
⇐⇒ (x2 − x + 1) − 7
(x + 1) (x2 − x + 1) + 6 (x + 1) = 0
⇐⇒ √
x2 − x + 1 = 6√ x + 1√ x2 − x + 1 = √ x + 1 ⇐⇒
x2 − x + 1 = 36 (x + 1)
x2 − x + 1 = x + 1
⇐⇒
x2 − 37x − 35 = 0x2 − 2x = 0 ⇐⇒
x = 37 ± √ 1509
2x = 2
x = 0
Vy nghim ca phương trình đã cho là:
x = 37 ± √ 1509
2x = 2
x = 0
Bài 49. Gii h phương trình sau:
(x + y)(x + 4y2 + y) + 3y4 = 0 x + 2y2 + 1 − y2 + y + 1 = 0
(x, y ∈
R)
Li gii:
33 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
34/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Điu kin: x + 2y2 + 1 ≥ 0
Phương trình th nht ca h tương đương vi:
(x + y)2 + 4(x + y)y2 + 3y4 = 0 ⇐⇒ (x + y + y2)(x + y + 3y2) = 0.
TH 1: x = −y − y2 thay vào phương trình th 2 ca h ta đưc
y2 − y + 1 − y2 + y + 1 = 0
⇐⇒
y2 − y + 1 = −1(loai) y2 − y + 1 = 2.
⇐⇒ y2 − y − 3 = 0
⇐⇒ y =
1 ± √ 132
.
Vi y = 1 − √ 13
2 thì x = −4 + √ 13 và vi y = 1 +
√ 13
2 thì x = −4 − √ 13.
TH 2: x = −y − 3y2. thay vào phương trình 2 ca h ta đưc
−y2 − y + 1 − y2 + y + 1 = 0⇐⇒ −y
2 − y + 1 = y2 − y − 1
⇐⇒ y2 − y − 1 ≥ 0−y2 − y + 1 = (y2 − y − 1)2⇐⇒
y2 − y − 1 ≥ 0y(y + 1)(y2 − 3y + 3) = 0
⇐⇒ y = −1.
Suy ra x = −2
Vy h phương trình có nghim là:
(x; y) =
−4 +
√ 13;
1 − √ 132
,
−4 −
√ 13;
1 +√
13
2
, (−2; − 1) .
Bài 50. Gii bt phương trình sau:
x −
1
x +
1 − 1
x ≥ x
Li gii:
34 Nguyn Văn Quc Tun
8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet
35/35
Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình
Điu kin:
x ≥ 1−1 ≤ x