50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

  • Upload
    hungle

  • View
    230

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    1/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Phương trình-H phương trình-Bt phương trình dành cho lp 10

    Tác gi: Nguyn Văn Quc Tun - Lp B – K112 - Đi Hc Y Hà Ni 

    Các bài toán trong tài liu là do Tun tng hp 1 s din đàn, 1 s tài liu,. . . v phnli gii thì đa s là do Tun gii li nhưng 1 s câu là do nhác quá :3 nên chép i nguyênli gii ca nó. Vì th nên tài liu có gì sai sót mong các bn ghóp ý đ chnh sa li.

    Tài liu này Tun vit tng 1 bn ( Đng hi là ai nhé :v ). Bên cnh đó hi vng các bncó 1 tài liu đ có th tham kho thêm. Chúc các bn hc tt.

    Bài 1.   Gii phương trình sau:

    √ x + 3 + √ 3x + 1 = 2√ x + √ 2x + 2

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥ 0

    Ta có:   √ 3x + 1 − √ 2x + 2 = 2√ x − √ x + 3

    ⇐⇒   3x + 1 + 2x + 2 − 2√ 6x2 + 8x + 2 = 4x + x + 3 − 4√ x2 + 3x⇐⇒ √ 6x2 + 8x + 2 = 2√ x2 + 3x⇐⇒   6x2 + 8x + 2 = 4 (x2 + 3x)⇐⇒   2x2 − 4x + 2 = 0  ⇐⇒   x = 1

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:  x = 1

    Bài 2.   Gii phương trình sau:

    x  3√ 

    35

    −x3 x +   3

    √ 35

    −x3 = 30

    Li gii:

    Đt   3√ 

    35 − x3 = y  ⇐⇒   x3 + y3 = 35

    Kt hp vi phương trình ban đu ta có h:  x3 + y3 = 35

    xy (x + y) = 30⇐⇒

      (x + y)3 − 3xy (x + y) = 35xy (x + y) = 30

    ⇐⇒

      (x + y)3 = 125

    xy (x + y) = 30⇐⇒

      x + y  = 5

    xy = 6⇐⇒

      x = 3

    x = 2

    1 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    2/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Vy nghim ca phương trình là:

      x = 3

    x = 2

    Bài 3.   Gii phương trình sau:

    16x4 + 5 = 6  3√ 

    4x3 + x

    Li gii:

    Ta có  V T > 0  nên điu kin đ phương trình đã cho có nghim là  V P > 0  ⇐⇒   x > 0

    Áp dng bt đng thc Cosi cho 3 s dương ta có:

    6  3√ 

    4x3 + x  = 2.3.   3 (4x3 + x) .1.1 ≤ 2 4x

    3 + x + 1 + 1

    Mt khác ta có:

    16x4 + 5 ≥ 2 4x3 + x + 1 + 1  ⇐⇒   16x4 − 8x3 − 2x + 1 ≥ 0  ⇐⇒   (2x − 1)2 4x2 + 2x + 1 ≥ 0Do đó:  V T  ≥  V P  khi đó

    16x4 + 5 = 6  3√ 

    4x3 + x

     ⇐⇒   4x3 + x  = 1

    2x − 1 = 0 ⇐⇒  x =

     1

    2

    Vy phương trình đã cho có nghim duy nht là  x = 1

    2

    Bài 4.   Gii phương trình sau:

    3

    x2 − 1 + 4x = 4x√ 4x − 3Li gii:

    Điu kin:  x ≥  34

    Ta có:3

    x2 − 1 + 4x = 4x√ 4x − 3  ⇐⇒   3x2 + 4x − 3 = 4x√ 4x − 3

    ⇐⇒   3x2 − 4x√ 4x − 3 + 4x − 3 = 0  ⇐⇒

    x − √ 4x − 3

    3x − √ 4x − 3

     = 0

    ⇐⇒

      x =√ 

    4x − 33x =

    √ 4x − 3 ⇐⇒

      x2 = 4x − 39x2 = 4x − 3 ⇐⇒

      x = 3

    x = 1

    2 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    3/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:

      x = 3

    x = 1

    Bài 5.   Gii h phương trình sau: √ x + 1 + 3y

    .x + (3y2 + 1)

    √ x + 1 − 51y − 27 = 7y3 + 36y2

    x2 + y2 + 3x + 5y + 10 = 0

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥ −1

    Đt:  √ 

    x + 1 = a   (a ≥ 0)

    Thay a2 − 1 = x  vào phương trình th nht ta đưc(a + 3y) (a2 − 1) + (3y2 + 1) a − 51y − 27 = 7y3 + 36y2⇐⇒   a3 + 3a2y + 3ay2 = 7y3 + 36y2 + 54y + 27⇐⇒   a3 + 3a2y + 3ay2 + y3 = 8y3 + 36y2 + 54y + 27⇐⇒   (a + y)3 = (2y + 3)3 ⇐⇒   a =  y  + 3  ⇐⇒   y  =  a − 3 ⇒ y  = √ x + 1 − 3

    Th xung phương trình th  2 ta đưc:  x2 + 4x + 5 =√ 

    x + 1

    Đt  √ 

    x + 1 = y  + 2 (y ≥ −2)

    Khi đó ta có h phương trình:

      x2 + 4x + 3 =  y

    y2 + 4y + 3 = x⇐⇒

      x2 − y2 + 5 (x − y) = 0

    x2 + 4x + 3 = y

    ⇐⇒

      (x − y) (x + y + 5) = 0x2 + 4x + 3 =  y

    ⇐⇒

      x =  y

    x2 + 3x + 3 = 0(V N )

    Vy h phương trình đã cho vô nghim.

    Bài 6.   Gii phương trình sau:

    2x

    − 1 +√ 

    3x

    − 2 =√ 

    8x2

    − 2x

    − 2Li gii:

    Điu kin:  x ≥  23

    3 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    4/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Bin đi phương trình đu tr thành:

    2x − 1 + √ 3x − 2 = 

    2(2x − 1)2 + 2(3x − 2)

    Đt: 2x − 1 =  a a ≥

     1

    3

    √ 3x − 2 =  b   (b ≥ 0)

    Khi đó phương trình đã cho tr thành:

    a + b  =√ 

    2a2 + 2b2 ⇐⇒   a2 + 2ab + b2 = 2a2 + 2b2 ⇐⇒   (a − b)2 = 0  ⇐⇒   a =  bT đó ta có:

    2x − 1 = √ 3x − 2  ⇐⇒   4x2 − 4x + 1 = 3x − 2  ⇐⇒   4x2 − 7x + 3 = 0  ⇐⇒

    x = 1

    x = 3

    4

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:

    x = 1

    x = 3

    4

    Bài 7.   Gii h phương trình sau:

    6x

    y − 2 = √ 3x − y + 3y   (1)

    3x + √ 3x − y = 6x + 3y − 4 (2)

    Li gii:

    Điu kin:

      3x ≥ y = 03x +

    √ 3x − y ≥ 0

    Ta có:

    (1)  ⇐⇒   2 (3x − y) = y√ 3x − y + 3y2 ⇐⇒   2 (3x − y) − y√ 3x − y − 3y2 = 0

    ⇐⇒ 2√ 

    3x

    −y

    −3y √ 3x − y + y = 0  ⇐⇒

      2√ 

    3x − y = 3y√ 3x − y  = −y

    Trưng hp 1:  2√ 

    3x − y = 3y thì

    2√ 

    3x − y = 3y2

     3x +

     3y

    2  = 6x + 3y − 4 ⇐⇒

    2√ 

    3x − y = 3y6x + 3y ≥ 0 

    2 (6x + 3y) = 6x + 3y − 4⇐⇒

      2

    √ 3x − y = 3y

    6x + 3y  = 8

    Trưng hp 2: √ 3x − y  = −y thì √ 

    3x − y = −y2 

    3x +√ 

    3x − y = 6x + 3y − 4 ⇐⇒ √ 

    3x − y = −y2√ 

    3x − y = 6x + 3y − 4

    4 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    5/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    ⇐⇒ √ 

    3x − y = −y−2y = 6x + 3y − 4 ⇐⇒

     √ 3x − y = −y

    6x + 5y = 4

    T đây các bn t tìm ra nghim.

    Bài 8.   Gii phương trình sau:

    √ 2x2 + x + 9 +

    √ 2x2 − x + 1 = x  + 4

    Li gii:

    Xét  x = −

    4 không phi là nghim ca phương trình khi đó ta bin đi phương trình như sau:

    √ 2x2 + x + 9 +

    √ 2x2 − x + 1 = x  + 4

    ⇐⇒   2x + 8√ 2x2 + x + 9 − √ 2x2 − x + 1 =  x  + 4

    ⇐⇒ √ 2x2 + x + 9 − √ 2x2 − x + 1 = 2

    Kt hp vi phương trình ban đu ta có h:

      √ 2x2 + x + 9 −√ 

    2x2

    −x + 1 = 2

    √ 2x2 + x + 9 + √ 2x2 − x + 1 = x  + 4⇒ 2√ 2x2 + x + 9 = x  + 6⇐⇒   4 (2x2 + x + 9) =  x2 + 12x + 36

    ⇐⇒   7x2 − 8x = 0 ⇐⇒

      x = 0

    x =   87

    Th li ta thy tha mãn.

    Vy nghim ca phương trình đã cho là

    x = 0

    x = 8

    7

    Bài 9.   Gii phương trình sau:

    x +

     5 +

    √ x − 1 = 6

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥ 1

    5 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    6/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Bin đi phương trình đã cho như sau:

    x +

     5 +

    √ x − 1 = 6  ⇐⇒   x − 1 +

     5 +

    √ x − 1 = 5

    Đt:   √ x − 1 = a 

    5 +√ 

    x − 1 = b (a ≥ 0, b ≥ 5)

    Khi đó ta có:  a2 + b  = 5

    b2 = a + 5⇐⇒

      a2 + b  = 5

    a2 − b2 + a + b  = 0 ⇐⇒

      a2 + b = 5

    (a + b) (a − b + 1) = 0

    ⇐⇒ a2 + b  = 5

      a + b  = 0

    a − b + 1 = 0⇐⇒

    a2 + b = 5  a2 − a − 5 = 0a2 + a + 1 = 5

    ⇐⇒

    a2 + b = 5 a =

     1 ± √ 212

    a = −1 ± √ 17

    2

    ⇐⇒

    a = −1 + √ 17

    2

    b = 1 +

    √ 17

    2

    T đó ta tính đưc  x = 11 − √ 17

    2  .

    Vy x = 11 − √ 17

    2  là nghim duy nht ca phương trình đã cho.

    Bài 10.   Gii phương trình sau:

    √ 1 − x2 =

    2

    3 − √ x

    2

    Li gii:

    Điu kin:

      1 − x2 ≥ 0

    x ≥ 0 ⇐⇒   0 ≤ x ≤ 1

    Đt:

    a = √ 

    x

    b = 2

    3 − √ x

    a ≥ 0, b ≤ 2

    3

    Khi đó ta có h mi.

    6 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    7/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    a + b  =

     2

    3√ 1 − a4 = b2

    ⇐⇒ a + b  =

     2

    3a4 + b4 = 1

    ⇐⇒

    a + b  = 2

    3(a2 + b2)

    2

    −2a2b2 = 1

    ⇐⇒

    a + b  = 2

    3

    (a + b)2 −2ab

    2

    −2a2b2 = 1

    ⇐⇒

    a + b =  23

    4

    9 − 2ab

    2

    − 2a2b2 = 1⇐⇒

    a + b  =  23

    2a2b2 − 169

     ab − 6581

     = 0

    ⇐⇒

    a + b = 2

    3

    ab = 8 − √ 194

    18

    a + b = 2

    3

    ab = 8 +

    √ 194

    18

    a, b là nghim ca phương trình

    y2 −

     2

    3y +

     8 − √ 19418

      = 0

    y2 − 23

    y + 8 +

    √ 194

    18  = 0 (V N )

    T đó ta tìm đưc nghim duy nht ca phương trình đã cho là: x = 1

    9

    −2 +

     2√ 

    194 − 6 + 

    97

    2

    Bài 11.   Gii h phương trình sau:

    x + 3 = 2 

    (3y − x) (y + 1) (1)√ 

    3y − 2 − 

    x + 5

    2  =  xy − 2y − 2(2)

    Li gii:

    Điu kin:

    y ≥ 23

    x ≥ −5(3y − x) (y + 1) ≥ 0 ⇐⇒

    y ≥ 23

    x ≥ −53x − y ≥ 0

    Ta có:

    (1)  ⇐⇒   3 (y + 1) − (3y − x) = 2√ 3y − x.√ y + 1⇐⇒

    2√ 

    y + 12 − 2√ 3y − x.√ y + 1

    +√ 

    y + 12 − √ 3y − x2 = 0

    ⇐⇒   2√ y + 1 √ y + 1 − √ 3y − x+ √ y + 1 − √ 3y − x √ y + 1 + √ 3y − x = 0⇐⇒ √ y + 1 − √ 3y − x 3√ y + 1 + √ 3y − x = 0⇐⇒

     √ y + 1

    √ 3y

    −x = 0

    0 = 3√ y + 1 + √ 3y − x > 0 (L) ⇐⇒ √ y + 1 = √ 3y − x  ⇐⇒   x = 2y − 1(3)

    7 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    8/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Thay (3) vào (2) ta đưc

    √ 3y − 2 − √ y + 2 = 2y2 − 3y − 2

    ⇐⇒   2 (y − 2)√ 3y − 2 + √ y + 2  = (y − 2)(2y + 1)

    ⇐⇒   (y − 2)   2√ 

    3y−

    2 +√ 

    y + 2 − (2y + 1) = 0

    ⇐⇒ y = 2 ⇒ x  = 32√ 

    3y − 2 + √ y + 2 − (2y + 1) = 0 (4)

    Và (2)  ⇐⇒   2 − (2y + 1) √ 3y − 2 + √ y + 2 = 0 (5)Do

    y ≥

     2

    3 ⇒ (2y + 1) √ 3y − 2 +

    √ y + 2 ≥ 2.

    2

    3 + 1 2

    3 + 2

    ⇐⇒ − (2y + 1) √ 3y − 2 + √ y − 2 ≤ −73

     8

    3

    Mà 2 − (2y + 1) √ 3y − 2 + √ y − 2 ≤ 2 − 73

     8

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    9/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

      y2 − x2 = 1

    x2 + y2 − xy  = 1 ⇐⇒

      x2 + y2 − xy  =  y2 − x2y2 − x2 = 1

    ⇐⇒   2x2 − xy  = 0y2

    − x2

    = 1 ⇐⇒

      x = 0

    2x =  y

    y2 − x2 = 1 ⇐⇒

      x = 0

    y = ±1

    x = ±

    1

    √ 3y  =

     ±2√ 3

    Th li thì h phương trình có các nghim: (x; y) = (0; 1) ,

      1√ 3

    ;  2√ 

    3

    Lưu ý: Bài toán đưc gii hoàn chnh nhưng ti sao li phi th li nghim. đây vì khi binđi phương trình th nht chúng ta không đt điu kin nên sau khi gii ra nghim chúng ta phi

    th li. Mt khác nu chúng ta không đt điu kin mà bình phương thì dùng du  ⇒ nhé.

    Bài 13.   Gii phương trình sau:

    4√ 

    x2 + x + 1 = 1 + 5x + 4x2 − 2x3 − x4 (1)

    Li gii:

    Ta có: (x2 + x + 1)2 = x4 + 2x3 + 3x2 + 2x + 1

    Khi đó(1)  ⇐⇒   4

    √ x2 + x + 1 = −x2 + x + 12 + 7 x2 + x + 1− 5

    Đt:   a =√ 

    x2 + x + 1 (a > 0)

    Khi đó phương trình đã cho tr thành:

    a4 − 7a2 + 4a + 5 = 0  ⇐⇒ a2 − a − 1 a2 + a − 5 = 0 ⇐⇒ a =

     1 +√ 

    5

    2

    a = −1 + √ 21

    2

    Vi  a = 1 +

    √ 5

    2  thì

    √ x2 + x + 1 = 1 +

    √ 5

    2   ⇐⇒   x2

    + x − 1 +

    √ 5

    2   = 0  ⇐⇒   x = −1

    ± 3 + 2√ 

    5

    2

    9 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    10/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Vi  a = −1 + √ 21

    2  thì

    √ x2 + x + 1 =

     −1 + √ 212

      ⇐⇒   x2 + x + −9 +√ 

    21

    2  = 0  ⇐⇒   x = −1 ±

     19 − 2√ 212

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:

    x =

     −1 ± 

    3 + 2√ 

    5

    2

    x = −1 ±

     19 − 2√ 212

    Bài 14.   Gii phương trình sau:

    16x2 − 23x + 10 = (x + 2)√ 

    4x2 + 4x − 7

    Li gii:

    Điu kin:

    x ≥

     −1 + 2√ 22

    x ≤ −1 − 2√ 

    2

    2

    Ta có:

    16x2 − 23x + 10 = (x + 2) √ 4x2 + 4x − 7

    ⇐⇒  4x2 + 4x

    −7

    −(4x

    −3)

    √ 4x2 + 4x

    −7 + (5x + 1)

    √ 4x2 + 4x

    −7

    −(5x + 1) (4x

    −3) = 0

    ⇐⇒ √ 4x2 + 4x − 7 + 5x − 1 √ 4x2 + 4x − 7 − (4x − 3) = 0⇐⇒

     √ 4x2 + 4x − 7 + 5x − 1 = 0√ 4x2 + 4x − 7 − (4x − 3) = 0 ⇐⇒

     √ 4x2 + 4x − 7 = 1 − 5x√ 4x2 + 4x − 7 = 4x − 3

    ⇐⇒

    x ≤

     1

    54x2 + 4x − 7 = 25x2 − 10x + 1

    x ≥  3

    44x2 + 4x − 7 = 16x2 − 24x + 9

    ⇐⇒

    x ≤

     1

    521x2 − 14x + 8 = 0

    x ≥  3

    412x2 − 28x + 16 = 0

    ⇐⇒ x =  43

    x = 1

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:

    x =  43

    x = 1

    Bài 15.   Gii phương trình sau:

    3√ 

    12x2 + 46x − 15 −   3√ 

    x3 − 5x + 1 = 2x + 2

    Li gii:

    Đt:  a =   3√ 

    12x2 + 46x − 15, b = 2x + 1, c =   3√ x3 − 5x + 1

    10 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    11/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Ta có:3√ 

    12x2 + 46x − 15 −   3√ x3 − 5x + 1 = 2x + 2⇐⇒   3√ 12x2 + 16x − 15 − (2x + 1) =   3√ x3 − 5x + 1 + 1⇐⇒   12x

    2 + 46x − 15 − (2x + 1)3a2 + ab + b2

      =  x3 − 5x + 2

    c2 − c + 1

    ⇐⇒

     −8(x3 − 5x + 2)

    a2

    + ab + b2

      =  x3 − 5x + 2

    c2

    − c + 1⇐⇒   (x3 − 5x + 2)(   8a2 + ab + b2

     +  1

    c2 − c + 1 ) = 0

    ⇐⇒

    x = 2x = −1 + √ 2

    x = −1 − √ 2

    Vy nghim ca phương trình là:

    x = 2

    x = −1 + √ 2x = −1 − √ 2

    Bài 16.   Gii phương trình sau:√ x2 + x + 1 +

    √ 4x2 + x + 1

    √ 5x2 + 1 −

    √ 2x2 + 1

     = 3x2

    Li gii:

    Bin đi phương trình đu tr thành:

    √ x2 + x + 1 +

    √ 4x2 + x + 1

    √ 5x2 + 1 − √ 2x2 + 1 = 3x2

    ⇐⇒ √ x2 + x + 1 + √ 4x2 + x + 1 .3x2 = 3x2 √ 5x2 + 1 + √ 2x2 + 1⇐⇒

      x = 0√ 

    x2 + x + 1 +√ 

    4x2 + x + 1 =√ 

    5x2 + 1 +√ 

    2x2 + 1

    Mt khác:

    √ x2

    + x

     + 1 +

    √ 4

    x2

    + x

     + 1 =

    √ 5

    x2

    + 1 +

    √ 2

    x2

    + 1⇐⇒ √ 5x2 + 1 − √ 4x2 + x + 1 = √ 2x2 + 1 − √ x2 + x + 1⇐⇒   x

    2 − x√ 5x2 + 1 +

    √ 4x2 + x + 1

    =  x2 − x√ 

    2x2 + 1 +√ 

    x2 + x + 1

    ⇐⇒

      x2 − x = 0√ 2x2 + 1 +

    √ x2 + x + 1 =

    √ 5x2 + 1 +

    √ 4x2 + x + 1

    ⇐⇒

    x = 1

    x = 0√ 2x2 + 1 =

    √ 5x2 + 1

    ⇐⇒

      x = 0

    x = 1

    Vy nghim ca phương trình là:

      x = 0

    x = 1

    11 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    12/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Bài 17.   Gii bt phương trình sau:

    (x + 1) (x − 3)√ 

    −x2 + 2x + 3  <  2 − (x − 1)2

    Li gii:

    Điu kin:

      x ≥ 3x ≤ −1

    Bin đi bt phương trình như sau:

    (x + 1) (x − 3) √ −x2 + 2x + 3  <  2 − (x − 1)2⇐⇒   (x2 − 2x − 3) √ −x2 + 2x + 3  

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    13/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Vy nghim ca h phương trình là:  x = 0

    Bài 19.   Gii bt phương trình sau:

    (3 − x) √ x − 1 + √ 5 − 2x ≥ √ −x3 + 10x2 − 34x + 40 (1)

    Li gii:

    Điu kin:  1 ≤ x ≤  52

    Ta có:

    (1)  ⇐⇒   2 (3 − x) 

    (x − 1)(5 − 2x) ≥ −2x3 + 17x2 − 47x + 44⇐⇒   2√ −2x3 + 17x2 − 48x + 45.√ x − 1 ≥ (−2x3 + 17x2 − 48x + 45) + (x − 1)

    ⇐⇒ √ 

    −2x3

    + 17x2

    − 48x

     + 45 −√ 

    x− 1

    2

    ≤ 0⇐⇒ √ −2x3 + 17x2 − 48x + 45 = √ x − 1⇐⇒ −2x3 + 17x2 − 49x + 46  ⇐⇒   x = 2 (T M )

    Vy nghim ca bt phương trình là:  x = 2

    Bài 20.   Gii h phương trình sau:

    5√ x − 1 +   3√ x + 8 = −x3 + 1

    Li gii:

    Ta có  x = 0 là  1 nghim ca phương trình.

    Mt khác:

    Trưng hp 1. Vi  x > 0  thì ta có:   5√ 

    x

    −1 +   3

    √ x + 8  >   5

    √ 0

    −1 +   3

    √ 0 + 8 = 1 trong khi đó

    −x3 + 1  <  1  do đó phương trình đã cho vô nghim.

    Trưng hp 2. Vi  x

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    14/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Bài 21.   Gii h phương trình sau:

    1

    2x +

     x

    y  =

     3x + 3√ 

    y

    4x2 + 2y  (1)

    4x + y  =√ 

    2x + 6 − 2√ y   (2)

    Li gii:

    Điu kin:

     −3 ≤ x = 0

    y > 0

    Đt:   √ y =  z    (z > 0)  khi đó phương trình (1) tr thành:

    2x2 + z 2

    xz 2  =

      3x + 3z 

    2x2 + z 2  ⇐⇒   (2x2 + z 2)2 =  xz 2 (3x + 3z )

    ⇐⇒  4x4 + 4x2z 2 + z 4 = 3x2z 2 + 3xz 3

    ⇐⇒  4x4 + x2z 2

    −3xz 3 + z 4 = 0

    ⇐⇒   4

    x

    4

    +

    x

    2 − 3. x

    z  + 1 = 0  ⇐⇒

    2x

    z  − 1

    2

    .

    x

    2

    + x

    z  + 1

     = 0

    ⇐⇒   2x =  z  ⇒ 2x = √ y

    Thay vào phương trình còn li ta đưc:

    4x2 + 8x =√ 

    2x + 6

    ⇐⇒   x > 0

    16x4

    + 64x3

    + 64x2

    = 2x + 6

    ⇐⇒

      x > 0

    8x4 + 32x3 + 32x2 − x − 3 = 0

    ⇐⇒

      x > 0

    (2x2 + 3x − 1)(4x2 + 10x + 3) = 0⇐⇒   x = −3 +

    √ 17

    4  ⇒ y  = 13 − 3

    √ 17

    2

    Vy nghim ca h phương trình là:  (x; y) =−3 + √ 17

    4  ; 13 − 3√ 17

    2

    Bài 22.   Gii phương trình sau:√ x + 3 − √ x + 1

    x2 +

    √ x2 + 4x + 3

     = 2x

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥ −1

    14 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    15/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Ta có phương trình đã cho tương đương vi:

    2√ x + 3 +

    √ x + 1

    x2 +

     (x + 3) (x + 1)

     = 2x

    ⇐⇒   x2 + 

    (x + 3) (x + 1) =  x√ 

    x + 3 +√ 

    x + 1

    ⇐⇒

    x − √ x + 3

    x − √ x + 1

     = 0

    ⇐⇒

      x =√ 

    x + 3

    x =√ 

    x + 1⇐⇒

      x ≥ 0x2 − x − 3 = 0

      x ≥ 0x2 − x − 1 = 0

    ⇐⇒ x =  1 + √ 132

    x = 1 +

    √ 5

    2

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:

    x = 1 +

    √ 5

    2

    x = 1 +

    √ 13

    2

    Ps: Bài toán nay mình đã làm mt khá nhiu thi gian nhưng đăng lên din đàn và nhìn đáp ánli thy khá là cơ bn. Do đó mình rút ra  1 kinh nghim là khi làm chúng ta nên s dngcác bin đi đơn gin, không nên s dng các bin đi phc tp, bin bài toán tr nênkhó khăn.

    Bài 23.   Gii phương trình sau:

    √ 1 + x2 + x4 + x  =

    √ x − x3

    Li gii:

    Điu kin:

      0 ≤ x ≤ 1−∞ < x ≤ −1

    Xét vi  x = 0 không phi là nghim ca phương trình.

    Vi  x ∈ (0; 1] ta có:

    x

      1

    x2 + x2 + 1 +  x  =  x

     1

    x − x  ⇐⇒

      1

    x2 + x2 + 1 + 1 =

     1

    x − x

    Đt

     1

    x − x =  t ⇒ t4 =   1

    x2 + x2 − 2 khi đó phương trình đã cho tr thành:

    √ t4 + 3 + 1 =  t  ⇐⇒

      t − 1 ≥ 0

    t4 + 3 =  t2 − 2t + 1 ⇐⇒   t = −1 (loai)

    Xét vi  (−∞; −1] ta có− 

     1

    x2 + x2 + 1 + 1 = −

     1

    x − x

    15 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    16/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Tương t ta có:

     1

    x − x =  t ⇒ t4 =   1

    x2 + x2 − 2

    Khi đó

    −√ t4 + 3 + 1 = −t ⇐⇒

      t + 1 ≥ 0t4 + 3 = t2 + 2t + 1

    ⇐⇒   t = 1 (T M )

    Vi

    t = 1 ⇒   1x − x = 1  ⇐⇒   x2 + x − 1 = 0  ⇐⇒

    x =

     −1 + √ 52

      (loai)

    x = −1 − √ 5

    2

    ⇐⇒   x = −1 −√ 

    5

    2

    Vy phương trình đã cho có nghim là  x = −1 − √ 5

    2

    Bài 24.   Gii bt phương trình sau:

    x√ 

    x + 7 − 2x√ 

    x  > 4

     x +

     4

    x − 2

    Li gii:

    Điu kin  x > 0.

    Bt phương trình đã cho tương đương vi.

    x2 − 2x + 7  >  4√ x2 − 2x + 4  ⇐⇒   x2 − 2x + 4 − 4√ x2 − 2x + 4 + 3  >  0

    ⇐⇒ √ 

    x2

    −2x + 4

    −1

    √ x2

    −2x + 4

    −3 >  0  ⇐⇒

     √ x2 − 2x + 4  <  1

    √ x2

    − 2x + 4  >  3⇐⇒   x2 − 2x − 5 >  0  ⇐⇒

      x > 1 +

    √ 6

    x  1 +√ 

    6

    Bài 25.   Gii phương trình sau:

    x + 3

    2 − 3x22 = 2Li gii:

    16 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    17/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Đt:  2 − 3x2 =  y  ta có h  x + 3y2 = 2

    y + 3x2 = 2⇐⇒

      x = 2 − 3y2y  = 2 − 3x2

    ⇐⇒   x − y = 3x2 − 3y2

    y  = 2 − 3x2

      ⇐⇒

    x =  y

    y  = 1 − 3x

    3y = 2 − 3x2

    Vi  y  =  x  thay vào phương trình còn li ta đưc  3x2 + x − 2 = 0  ⇐⇒ x = −1

    x = 2

    3

    Vi  y  = 1 − 3x

    3  thì ta có:

    1

    −3x

    3   = 2 − 3x2

    ⇐⇒   3x2

    − x − 5

    3 = 0  ⇐⇒   x = 1

    ±√ 

    21

    6

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:

    x = −1x =

     2

    3

    x = 1 ± √ 21

    6

    Bài 26.   Gii bt phương trình sau:

    √ 3x2 − 12x + 5 ≤ √ x3 − 1 + √ x2 − 2x

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥ 2

    Bt phương trình đã cho tương đương vi:

    3x2

    − 12x + 5 ≤ x3

    − 1 + x2

    − 2x + 2 (x − 1) (x2 + x + 1) x (x − 2)⇐⇒   x3 − 2x2 + 10x − 6 + 2 (x − 1) (x − 2). (x2 + x + 1) x ≥ 0⇐⇒   (x3 + x2 + x) − 3 (x2 − 3x + 2) + 2√ x2 − 3x + 2.√ x3 + x2 + x ≥ 0⇐⇒   1 − 3. x

    2 − 3x + 2x3 + x2 + x

     + 2

     x2 − 3x + 2x3 + x2 + x

     ≥ 0

    Đt:   a =

     x2 − 3x + 2x3 + x2 + x

      (a ≥ 0)  thì lúc đó ta có:

    1 − 3a2 + 2a ≥ 0  ⇐⇒ −13

      ≤ a ≤ 1  ⇐⇒   a ≤ 1⇐⇒   x2 − 3x + 2 ≤ x3 + x2 + x⇐⇒   x3 + 4x − 2 ≥ 0

    17 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    18/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Nhn thy vi  x ≥ 2  luôn đúng.

    Vy nghim ca bt phương trình là:  x ≥ 2

    Bài 27.   Gii phương trình sau:

    4x2 − 7x − 19 =√ 

    4x2 − 4x − 14

    Li gii:

    Điêu kin:

    x ≥  1 +√ 

    15

    2

    x ≤  1 −√ 

    15

    2

    Bin đi phương trình đã cho như sau:4x2 − 7x − 19 = √ 4x2 − 4x − 14

    ⇐⇒

      (4x2 − 7x − 19)2 = 4x2 − 4x − 144x2 − 7x − 19 ≥ 0

    ⇐⇒

      16x4 + 49x2 + 361 − 56x3 − 152x2 + 266x = 4x2 − 4x − 144x2 − 7x − 19 ≥ 0

    ⇐⇒

      16x4 − 56x3 − 107x2 + 270x + 375 = 04x2 − 7x − 19 ≥ 0

    ⇐⇒

      (x2 − 2x − 5)(16x2 − 24x − 75) = 04x2 − 7x − 19 ≥ 0 ⇐⇒

    x = 1 ± √ 6

    x = 3 ± 2√ 21

    44x2 − 7x − 19 ≥ 0

    ⇐⇒ x = 1 + √ 6

    x = 3 − 2√ 21

    4

    Vy nghim ca phương trình là

    x = 1 +

    √ 6

    x = 3 − 2√ 21

    4

    Bài 28.   Gii bt phương trình sau:

    2x23 − √ 9 + 2x2   < x + 21

    Li gii:

    Điu kin: −9

    2  ≤ x = 0

    18 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    19/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Ta có:2x2

    3 − √ 9 + 2x2   < x + 21⇐⇒   x

    2

    9 +  x − 3√ 9 + 2x < x + 21⇐⇒   x2

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    20/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Bài 30.   Gii phương trình sau:

    x =√ 

    3 − x.√ 4 − x + √ 5 − x.√ 4 − x + √ 3 − x.√ 5 − x

    Li gii:

    Điu kin:  x ≤ 2Bin đi phương trình tr thành:

    √ 3 − x √ 2 − x + √ 4 − x+ √ 4 − x.√ 2 − x − x = 0

    Đt:

    √ 2 − x =  a√ 4 − x =  b ⇒

    a2 + b2

    2  = (3 − x)

    (a + b)2

    2  − 3 = −x + √ 4 − x.√ 2 − x

    (a < b)

    Khi đó phương trình đã cho tr thành h phương trình sau: 

    a2 + b2

    2  (a + b) +

     (a + b)2

    2  = 3

    a2 − b2 = −2

    ⇒ −32

      (a2 − b2) = 

    a2 + b2

    2  (a + b) +

     (a + b)2

    2

    ⇐⇒

     −3

    2

      (a + b) (a

    −b) = (a + b) 

    a2 + b2

    2

      + a + b

    2

    ⇐⇒ a + b  = 0−3

    2  (a − b) =

     a2 + b2

    2  +

     a + b

    2

    ⇐⇒ −2a + b  = 

    a2 + b2

    2

    ⇐⇒

    b ≥ 2a4a2 − 4ab + b2 =   a

    2 + b2

    2

    ⇐⇒

      b ≥ 2a7a2 − 8ab + b2 = 0 ⇐⇒

    b ≥ 2a  a =  b

    7a =  b

    √ 4 − x ≥ 2√ 2 − x  √ 

    4 − x = √ 2 − x7√ 

    2

    −x =

    √ 4

    −x

    ⇐⇒ √ 4 − x ≥ 2√ 2 − x

    49(2 − x) = 4 − x ⇐⇒   x = 47

    24

    Vy nghim ca phương trình là:  x = 47

    24

    Bài 31.   Gii phương trình sau:

    √ 5x2 + 14x + 9 −

    √ x2 − x − 20 = 5√ x + 1

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥ 5

    20 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    21/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Ta bin đi như sau:

    P T   ⇐⇒ √ 5x2 + 14x + 9 = √ x2 − x − 20 + 5√ x + 1⇐⇒   5x2 + 14x + 9 =  x2 − x − 20 + 25 (x + 1) + 10√ x2 − x − 20.√ x + 1⇐⇒   4x2 − 10x + 5 − 10 (x − 5) (x + 1).√ x + 4 = 0⇐⇒   4 (x2 − 4x − 5) − 5 4 (x

    2 − 4x − 5).√ x + 4 + 6 (x + 4) = 0⇐⇒  4 (x2 − 4x − 5) − 3√ x + 4  4 (x2 − 4x − 5) − 2√ x + 4 = 0⇐⇒

      4 (x2 − 4x − 5) = 3√ x + 4 4 (x2 − 4x − 5) = 2√ x + 4 ⇐⇒

      4x2 − 25x − 56 = 04x2 − 20x − 36 = 0 ⇐⇒

    x = 8

    x = 5 +

    √ 61

    2

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:

    x = 8

    x = 5 +

    √ 61

    2

    Bài 32.   Gii h phương trình sau:

    x − √ y + 2 = 32

    y + 2 (x − 2) √ x + 2 = −74

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥ −2; y ≥ −2

    Đt:  u =√ 

    x + 2; v = √ 

    y + 2  vi  u, v ≥ 0  h tr thành

    u2 − v = 72

    (1)

    v2 + 2 (u2 − 4) u =  14

    (2)

    Th (1) vào (2) ta đưc: u2 − 7

    2

    2

    + 2u3 − 8u =  14

    ⇐⇒   u4 + 2u3 − 7u2 − 8u + 12 = 0

    ⇐⇒   (u − 1) (u − 2) (u2

    + 5u + 6) = 0⇐⇒   u = 1 ∨ u = 2

    Vì  u2 + 5u + 6  >  0, ∀u ≥ 0.

    Vi  u = 1 ⇒ v  = −52

      không tha mãn

    Vi  u = 2 ⇒

     v  = 1

    2 ta tìm đưc

    x = 2

    y  = −7

    4

    Vy nghim ca h phương trình là:

    x = 2

    y  = −74

    21 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    22/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Bài 33.   Gii h phương trình sau:  x2y2 − 2x + y2 = 02x2 − 4x + 3 + y3 = 0

    Li gii:

    Ta có:   x2y2 − 2x + y2 = 02x2 − 4x + 3 + y3 = 0 ⇐⇒

    y

    2 =  2x

    1 + x2

    2(x − 1)2 + 1 +  y3 = 0

    Vì  2x

    1 + x2 ≤  1 (∀x ∈ R)   nên −1 ≤ y ≤ 1

    Khi đóy ≥ −1 ⇐⇒   1 + y3 ≥ 0  ⇐⇒   2(x − 1)2 + 1 +  y3 ≥ 0

    ⇐⇒

      x − 1 = 01 + y3 = 0

    ⇐⇒

      x = 1

    y = −1

    Th li vào h phương trình đã cho tha mãn

    Vy nghim ca h phương trình là:  (x; y) = (1; −1)

    Bài 34.   Gii phương trình sau: 12xy + 12 (x

    2 + y2) +  9

    (x + y)2  = 85

    6x (x + y) + 3 = 13 (x + y)

    Li gii:

    Điu kin  x + y = 0.

    Vit li h phương trình thành:

    9

    x + y +

      1

    x + y

    2

    + 3(x − y)2 = 103

    3

    x + y +

      1

    x + y

    + 3 (x − y) = 13

    Đt

    a =  x  + y +

      1x + y

      (|a| ≥ 2)b =  x − y

    ta có:

    22 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    23/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

      9a2 + 3b2 = 103

    3a + 3b = 13⇐⇒

      2b2 − 13b + 11 = 0

    3a = 13 − 3b ⇐⇒

    a =

     10

    3b = 1

    a =

     −76

    b = 11

    2

    (loai)

    Khi đó   x + y +

      1

    x + y  =

     10

    3x − y = 1

    ⇐⇒   (x; y) =

    2

    3; −1

    3

    , (2; 1)

    Vy nghim ca h phương trình là:  (x; y) = 2

    3; −1

    3 , (2; 1)Bài 35.   Gii phương trình sau:

    x2 − 2√ 

    15 − x2 + x

     = 15 − 3√ 

    15x − x3 − 4√ x

    Li gii:

    Điu kin:  0 ≤ x ≤ √ 15

    Đt:

      a = √ 15 − x2

    b = √ 

    x(a, b ≥ 0)   khi đó phương trình đã cho tr thành:

    a2 − 3ab − 4b + 2 (a + b2) = 0⇐⇒   a2 + 2b2 − 3ab + 2 (a − 2b) = 0⇐⇒   (a − 2b) (a − b) + 2 (a − 2b) = 0

    ⇐⇒

      a = 2b

    a =  b − 2

    Vi:  a = 2b thì

    √ 15 − x2 = 2√ x  ⇐⇒   15 − x2 = 4x  ⇐⇒

      x = −2 + √ 19

    x = −2 − √ 19 (loai)

    Vi  a =  b − 2 khi đó √ 15 − x2 = √ x − 2

    Mt khác:

    0 ≤ x ≤√ 

    15 ⇒ √ x − 2 ≤ √ 

    15 − 2 < √ 

    16 − 2 = 0

    23 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    24/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    nên phương trình đó vô nghim.

    Vy phương trình đã cho có nghim là  x = −2 + √ 19

    Bài 36.   Gii h phương trình:

    √ 7x + y − √ 2x + y  = 4

    2√ 

    2x + y −   710

    √ 5x + 10y = 2

    Li gii:

    Đt:

     √ 7x + y  =  a

    √ 2x + y  =  b (a, b

     ≥ 0)Ta có:

    5x + 10y  = −3 (7x + y) + 13 (2x + y)= −3a2 + 13b2 ⇒ √ 5x + 10y  = √ −3a2 + 13b2

    Khi đó ta có h phương trình mi:

    a − b = 4

    2b −  7

    10√ −3a2

    + 13b2

    = 2

    ⇐⇒

    a =  b  + 4

    2b −   710

    √ 10b2 − 24b − 48 = 2

    ⇐⇒

      a =  b + 4

    20b − 20 = 7√ 10b2 − 24b − 48

    ⇐⇒

    a =  b  + 4

    b ≥ 190b2

    −376b

    −2752 = 0

    ⇐⇒

      a = 12

    b = 8⇒

      7x + y  = 144

    2x + y  = 64

    ⇐⇒

      x = 16

    y  = 32

    Vy nghim ca h phương trình đã cho là:

      x = 16

    y = 32

    Bài 37.   Gii phương trình sau:

    x + 2

     3x − 1

    5  = 4

      4

     x4 + 4

    20

    24 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    25/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥  13

    Áp dng bt đng thc Cosi ta có:

    x + 2 

    3x − 15

      ≤ x  + 3x − 15

      + 1 = 8x + 45

    Mt khác:

    4  4

     x4 + 4

    20  ≥  8x + 4

    5  ⇐⇒   4

     x4 + 4

    20  ≥  2x + 1

    5

    ⇐⇒   125(x4 + 4)

    4  ≥ 16x4 + 32x3 + 24x2 + 8x + 1

    ⇐⇒   61x4

    − 128x3

    − 96x2

    − 32x + 496 ≥ 0⇐⇒   (x − 2)2 (61x2 + 116x + 124) ≥ 0 (∀x ∈ R)

    Do đó:

    4  4

     x4 + 4

    20  ≥ x  + 2

     3x − 1

    5

    Du bng xy ra khi:  x = 2

    Vy nghim ca phương trình là:  x = 2.

    Bài 38.   Gii bt phương trình sau:  x (x + 2) 

    (x + 1)3 − √ x≥ 1

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥ 0.

    Vi  x ≥ 0  thì 

    (x + 1)3 − √ x > 0.

    25 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    26/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Khi đó ta có bt phương trình đã cho tương đương:

    BP T   ⇐⇒  x (x + 2) ≥  (x + 1)3 − √ x⇐⇒   x2 + 2x ≥ x3 + 3x2 + 4x + 1 − 2 (x + 1) √ x2 + x⇐⇒   (x + 1)

    x2 + x + 1 − 2√ x2 + x

     ≤ 0

    ⇐⇒  x2 + x + 1

    −2√ 

    x2 + x

     ≤ 0

    ⇐⇒ √ x2 + x − 12 ≤ 0⇐⇒ √ x2 + x  = 1  ⇐⇒   x = −1 ±

    √ 5

    2

    Kt hp vi điu kin ta có nghim ca bt phương trình là:  x = −1 + √ 5

    2  .

    Bài 39.   Gii h phương trình sau:  (x2 + y2) (x + y + 1) = 25 (y + 1)

    x2 + xy  + 2y2 + x − 8y = 9

    Li gii:

    H phương trình đã cho tương đương:

      (x2 + y2) (x + y + 1) = 25 (y + 1)

    x2 + y2 + x (y + 1) + (y + 1)2 − 10 (y + 1) = 0 .

    D thy  y  = −

    1 không phi là nghim ca h phương trình.

    Chia c 2 v phương trình mt và hai cho  y + 1  ta đưc h mi:

    (x2 + y2) (x + y + 1)

    y + 1  = 25

    x2 + y2

    y + 1  + x + y + 1 = 10

    Đt  a =

      x2 + y2

    y + 1   , b =  x  + y + 1  khi đó h phương trình đã cho tr thành:  ab = 25

    2 + b  = 10⇐⇒   a =  b  = 5 ⇐⇒

      x2 + y2 = 5 (y + 1)

    x + y + 1 = 10

    ⇐⇒

      x = 3

    y = 1

    x = −3

    2

    y  = 11

    2

    Vy nghim ca h phương trình đã cho là:  (x; y) = (3; 1) ,−3

    2  ;

     11

    2

    26 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    27/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Bài 40.   Gii h phương trình sau:  (x + y)

    √ x − y + 2 =  x  + 3y + 2

    (x − y) √ x − y + 2 = (x + y + 1) √ x + y − 2

    Li gii:

    Điu kin:

      x − y ≥ −2

    x + y ≥ 2

    Đt

      a =  x  + y   (a ≥ 2)

    b = √ 

    x − y + 2 (b ≥ 0) ⇐⇒

      a =  x  + y

    b2 − 2 = x − yH phương trình đã cho tr thành

      ab = 2a − b2 + 4

    (b2 − 2) b = (a + 1) √ a − 2 ⇐⇒   a (2 − b) + (2 + b) (2 − b) = 0(b2 − 2) b = (a + 1) √ a − 2

      b = 2

    a + b + 2 = 0 (V N )

    (b2 − 2) b = (a + 1) √ a − 2⇐⇒

      b = 2

    (a + 1)√ 

    a − 2 = 4

    ⇐⇒

    b = 2  a = 3

    a = 2

    x = 5

    2

    y = 1

    2

    Vy nghim ca h phương trình đã cho là  (x; y) =

    5

    2; 1

    2

    .

    Bài 41.   Gii h phương trình sau:   √ x − y + √ x − 1 =  y − 1 (1)

    1 − (y − 1)2√ x − 1 = (y − x) (y − 1) (2)

    Li gii:

    Điu kin:

      x ≥ yx ≥ 1

    Ta bin đi phương trình 1 trưc nhé. Nhm nhm thy liên hp xut hin nhân t nên ta làmnhư sau:

    Trưng hp 1: Vi √ 

    x − y = √ x − 1  ⇐⇒   y = 1 thay xung phương trình (2) không tha mãn.

    Trưng hp 2: Vi √ x − y = √ x − 1  ⇐⇒   y = 1 ta có:

    27 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    28/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    (1)  ⇐⇒   1 − y√ x − y − √ x − 1 = y − 1  ⇐⇒

     √ x − y − √ x − 1 = −1

    ⇐⇒ √ x − y + 1 = √ x − 1  ⇐⇒   y − 2 = 2√ x − y  ⇐⇒

    y ≥ 2x =

      y2 + 4

    4

    Thay xun phương trình (2) ta đưc:

    1 − (y − 1)2 

    y2

    4  =

    y −  y

    2 + 4

    4

    (y − 1)

    ⇐⇒   1 − (y − 1)2. y2

     = (4y − y2 − 4) (y − 1)

    4

    ⇐⇒  y3 + y2

    −6y  = 0

     ⇐⇒ y = 0

    y = 2

    y = −3⇐⇒   y  = 2 ⇒ x  = 2

    Vy nghim ca h phương trình đã cho là:  (x; y) = (2; 2)

    Bài 42.   Gii bt phương trình sau:

    2 +√ 

    x√ 

    2 + 

    2 +√ 

    x+

      2−

    √ x

    √ 2 −

     2 − √ x = √ 2

    Li gii:

    Điu kin:  0 < x ≤ 4.

    Đt:

     2 +√ 

    x =  a, 2 −√ 

    x =  b a, b ≥ 0; b =√ 

    2Ta có:  ab =

    √ 4 − x, a2 + b2 = 4.

    Phương trình đã cho tr thành:

    a2√ 2 + a

    +  b2√ 

    2 − b =√ 

    2

    ⇐⇒   a2√ 2 − a2b + b2√ 2 + ab2 = √ 2 2 − b√ 

    2 + a√ 

    2 − ab⇐⇒ √ 2 (a2 + b2 + ab − 2) − ab (a − b) = 2 (a − b)⇐⇒ √ 2 (ab + 2) = (a − b) (ab + 2)⇐⇒   a − b = √ 2  ⇐⇒   a2 + b2 − 2ab = 2⇐⇒   ab = 1  ⇐⇒ √ 4 − x = 1  ⇐⇒   x = 3

    28 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    29/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:  x = 3

    Bài 43.   Gii h phương trình sau:

      x

    √ 5 − x

    2

    + y 

    5 − 4y2

    = 3√ 5 − x2 +

     5 − 4y2 = 6 − x − 2y

    Li gii:

    Điu kin:

    −√ 5 ≤ x ≤ √ 5−√ 5

    2  ≤ y ≤

    √ 5

    2

    Ta có:

    HP T   ⇐⇒   x√ 

    5 −x2

    + y 

    5 − 4y2

    = 3x + √ 5 − x2 + 2y +

     5 − 4y2 = 6

    Đt:     x +

    √ 5 − x2 =  a

    2y + 

    5 − 4y2 =  b

    ⇐⇒

      a2 = 5 + 2x√ 

    5 − x2b2 = 5 + 4y 5 − 4y

    2

    ⇐⇒

    x√ 5 − x2 =   a2

    − 52y 

    5 − 4y2 =   b2 − 5

    4

    Khi đó ta có h mi:

    a2 − 52

      + b2 − 5

    4  = 3

    a + b  = 6⇐⇒

      2a2 + b2 = 27

    a + b = 6

    ⇐⇒

      3a2 − 12a + 9 = 0a + b  = 6

    ⇐⇒

      a = 3b = 3

      a = 1

    b = 5

    Vi:

      a = 3b = 3 ⇒

      x = 2

    x = 1 y = 1y =

     1

    2

    ⇐⇒   (x; y) = (2; 1) ,2; 1

    2

    , (1; 1) ,

    1;

     1

    2

    29 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    30/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Vi:

      a = 1

    b = 5h phương trình vô nghim.

    Vy nghim ca h phương trình là:

    (x; y) = (2; 1) ,2; 1

    2 , (1; 1) ,1; 1

    2Bài 44.   Gii phương trình sau:

    √ 2x + 4 − 2√ 2 − x =   12x − 8√ 

    9x2 + 16

    Li gii:

    Điu kin

     −2

     ≤ x

     ≤ 2

    Bin đi phương trình đu thành√ 

    2x + 4 − 2√ 2 − x =   12x − 8√ 9x2 + 16

    ⇐⇒   6x − 4√ 2x + 4 + 2

    √ 2 − x =

      12x − 8√ 9x2 + 16

    ⇐⇒ x =  23

    2√ 

    2x + 4 + 2√ 

    2 − x = √ 9x2 + 16

    Mt khác:

    2√ 

    2x + 4 + 2√ 

    2 − x = √ 9x2 + 16⇐⇒   9x2 + 8x − 32 = 16

     2 (4 − x2)

    ⇐⇒   9x2 − 32 = 8

    2 (4 − x2) − x

    ⇐⇒   (9x2 − 32)

    2 (4 − x2) +  x

     = 8 (32 − 9x2)⇐⇒   (9x2 − 32)

    2 (4 − x2) +  x + 8

     = 0

    ⇐⇒   9x2 = 32

    2 (4 − x2) + x + 8 = 0 (V N ) ⇐⇒   x = ±4√ 

    2

    3

    Th li ta có nghim ca phương trình đã cho là:

    x =

     2

    3

    x = 4

    √ 2

    3

    Bài 45.   Gii h phương trình sau:

    (x − 2) 1 + 3xy

      = 2x − y

    y2 

    1 + 3x

    y  = 2x2 + y2 − 4x

    30 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    31/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Li gii:

    Điu kin:

    1 +

     3x

    y ≥ 0

    y = 0Trưng hp 1: 

    1 + 3x

    y  = 0 ⇒

    1 +

     3xy

      = 0

    2x − y = 0⇐⇒

      y  = −3x2x − y = 0 ⇐⇒   x =  y  = 0 (loai)

    Trưng hp 2: 

    1 + 3x

    y  = 0

    Chi 2 v ca  2 phương trình cho nhau ta đưcx

    −2

    y2   =

      2x

    −y

    2x2 + y2 − 4x⇐⇒   2x3 − 8x2 − xy2 − 2y2 + 8x + y3 = 0⇐⇒   (x + y − 2)(2x2 − 2xy +  y2) = 0

    ⇐⇒ x = −y + 2

    2

    x2 − xy +  y

    2

    4

    +

     y2

    2  = 0

    ⇐⇒ x = −y + 2

    2

    x −  y2

    2

    + y2

    2  = 0 (V N )

    ⇐⇒  x =

     −y + 2

    Thay vào ta có:

    −y 

    1 + 3 (−y + 2)

    y  = −3y + 4

    ⇐⇒   y −2y + 6

    y  = 3y − 4

    ⇐⇒

    3

    4 ≤  y ≤ 3

    9y2

    −24y + 16 =

     −2y2 + 6y

    ⇐⇒

    34 ≤  y ≤ 3

    y  = 2y  =

      8

    11

    ⇐⇒   y  = 2 ⇒ x  = 0

    Vy nghim ca h phương trình là:  (x; y) = (0; 2)

    Bài 46.   Gii h phương trình sau:  2

    √ x + 3y + 2 − 3√ y = √ x + 2 (1)√ 

    4 − x + √ y − 1 =  x2 − 3y + 9 (2)

    31 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    32/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Li gii:

    Điu kin:

    x + 3y + 2 ≥ 0y ≥ 1−2 ≤ x ≤ 4

    Ta có:(1)  ⇐⇒   2√ x + 3y + 2 = √ x + 2 + 3√ y  ⇐⇒   4 (x + 3y + 2) =  x  + 2 + 9y + 6√ x + 2.√ y⇐⇒   3 (x + 2) − 6√ x + 2.√ y + 3y = 0  ⇐⇒ √ x + 2 − √ y2 = 0  ⇐⇒   x + 2 =  y

    Thay xung phương trình (2) ta đưc

    √ 4 − x + √ x + 1 = x2 − 3 (x + 2) + 9  ⇐⇒ √ 4 − x + √ x + 1 =  x2 − 3x + 3

    ⇐⇒ √ 

    4 − x −−x

    3   + 2

    +√ 

    x + 1 − x

    3 + 1

     =  x2

    − 3x

    ⇐⇒4 − x −

    −x3

      + 2

    2

    √ 4 − x +

    −x3

      + 2

     + x + 1 −x

    3 + 1

    2

    √ x + 1 +

    x3

     + 1  =  x2 − 3x

    ⇐⇒−x2

    9  +

     x

    3√ 

    4 − x +−x

    3  + 2

     +−x2

    9  +

     x

    3√ x + 1 +

    x3

     + 1  =  x2 − 3x

    ⇐⇒

    x2

    −3x = 0

    −1√ 

    4 − x +−x

    3  + 2

     +   −1√ x + 1 +

    x3

     + 1   = 9  ⇐⇒   x = 0

    x = 3

    Vy nghim ca h phương trình là  (x; y) = (0; 2) , (3;5)

    Bài 47.   Gii phương trình sau:

    (13 − 4x) √ 2x − 3 + (4x − 3) √ 5 − 2x = 2 + 8√ 16x − 4x2 − 15

    Li gii:

    Điu kin:  3

    2 ≤  x ≤  5

    2.

    Đt:     a =

    √ 2x − 3

    b =√ 

    5

    −2x

    (a, b ≥ 0)   ⇒

      2a2 + 3 = 4x − 32b2 + 3 = 13

    −4x

    Mt khác:  a2 + b2 = 2; ab =√ 

    16x − 4x2 − 15.

    32 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    33/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Do đó phương trình đã cho tr thành:

    (2b2 + 3) a + (2a2 + 3) b = 2 + 8ab

    ⇐⇒   (2b2 + 3) a + (2a2 + 3) b =  a2 + b2 + 8ab⇐⇒   2ab (a + b) + 3 (a + b) = (a + b)2 + 6ab⇐⇒   (a + b − 3)(2ab − a − b) = 0

    ⇐⇒

      a + b = 3

    a + b = 2ab⇐⇒

    √ 16x − 4x2 − 15 = 72   (V N )√ 16x − 4x2 − 15 = 1

    ⇐⇒   x = 2 (T M )

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:  x = 2

    Bài 48.   Gii phương trình sau:

    x2 + 5x + 7 = 7√ 

    x3 + 1

    Li gii:

    Điu kin:  x ≥ −1

    Bin đi tương đương phương trình đu ta có:

    x2 + 5x + 7 = 7√ x3 + 1⇐⇒   x2 + 5x + 7 = 7 (x + 1) (x2 − x + 1)

    ⇐⇒   (x2 − x + 1) − 7 

    (x + 1) (x2 − x + 1) + 6 (x + 1) = 0

    ⇐⇒ √ 

    x2 − x + 1 = 6√ x + 1√ x2 − x + 1 = √ x + 1 ⇐⇒

      x2 − x + 1 = 36 (x + 1)

    x2 − x + 1 = x  + 1

    ⇐⇒

      x2 − 37x − 35 = 0x2 − 2x = 0 ⇐⇒

    x = 37 ± √ 1509

    2x = 2

    x = 0

    Vy nghim ca phương trình đã cho là:

    x = 37 ± √ 1509

    2x = 2

    x = 0

    Bài 49.   Gii h phương trình sau:

      (x + y)(x + 4y2 + y) + 3y4 = 0 x + 2y2 + 1 − y2 + y + 1 = 0

    (x, y ∈

     R)

    Li gii:

    33 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    34/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Điu kin:  x + 2y2 + 1 ≥ 0

    Phương trình th nht ca h tương đương vi:

    (x + y)2 + 4(x + y)y2 + 3y4 = 0 ⇐⇒   (x + y  + y2)(x + y + 3y2) = 0.

    TH 1:  x = −y − y2 thay vào phương trình th  2 ca h ta đưc 

    y2 − y + 1 − y2 + y + 1 = 0

    ⇐⇒  

    y2 − y + 1 = −1(loai) y2 − y + 1 = 2.

    ⇐⇒   y2 − y − 3 = 0

    ⇐⇒  y  =

     1 ± √ 132

      .

    Vi  y  = 1 − √ 13

    2  thì  x = −4 + √ 13 và vi  y = 1 +

    √ 13

    2  thì  x = −4 − √ 13.

    TH 2:  x = −y − 3y2. thay vào phương trình  2  ca h ta đưc 

    −y2 − y + 1 − y2 + y + 1 = 0⇐⇒  −y

    2 − y + 1 = y2 − y − 1

    ⇐⇒   y2 − y − 1 ≥ 0−y2 − y + 1 = (y2 − y − 1)2⇐⇒

      y2 − y − 1 ≥ 0y(y + 1)(y2 − 3y + 3) = 0

    ⇐⇒   y  = −1.

    Suy ra  x = −2

    Vy h phương trình có nghim là:

    (x; y) =

    −4 +

    √ 13;

     1 − √ 132

    ,

    −4 −

    √ 13;

     1 +√ 

    13

    2

    ,   (−2; − 1) .

    Bài 50.   Gii bt phương trình sau:

     x −

     1

    x  + 

    1 − 1

    x ≥  x

    Li gii:

    34 Nguyn Văn Quc Tun

  • 8/18/2019 50 Cau PTHPTBPT Giai Chi Tiet

    35/35

    Tài liu phương trình-h phương trình-bt phương trình

    Điu kin:

      x ≥ 1−1 ≤ x