Embed Size (px)
Citation preview
aamis
43 – 2010 Voće i povrće
www.amiscg.org 2
27. oktobar 2010. Vol. 5, Broj 43
Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Crne Gore www.minpolj.gov.me www.amiscg.org
CRNA GORA MINISTARSTVO POLJOPRIVREDE, ŠUMARSTVA I VODOPRIVREDE
IZVJEŠTAJ O CIJENAMA VOĆA I POVRĆA
Datum prikupljanja podataka: 21. do 27. 10. 2010. godine Izvještaj sastavila: Savjetodavna služba u biljnoj proizvodnji VOĆE
Na beranskoj pijaci tokom sedmice nije bilo zna-čajnijih promjena. Ponuda i kvalitet voća su bobri a jedino je zabilježen trend pada cijene mandari-ne na 0,5€/kg. U Bijelom Polju, pojeftinili su kivi 1€ i dunje 0,7€ dok se cijene ostalog voća nijesu mijenjale. Na pijaci u Cetinju, najveća je ponuda mandarina. Pad cijene je kod kestena 1,5€ i man-darina 0,8€. Prve japanske jabuke osrednjeg kvali-
teta su 1€ a u Herceg Novom cijena je u padu na 1,5€/kg. Velika ponuda uvoznih jabuka na nikšić-koj pijaci dovela je do pada cijene na 1€. Domaće jabuke i šljiva požegača su poskupile na 0,8€/kg. Po prvi put ove sezone mogao se kupiti kivi iz uvoza 1,5€ i domaći kesten 2€. Rast cijene šljive je i na podgoričkoj zelenoj pijaci gdje s e prodava-la 1,5€/kg.
Ružno vrijeme je uticalo na slabiju posjećenost Velike pijace u Podgorici a i na ponudu. Mandari-na ima puno, cijena je u blagom padu na 0,4€. Šljiva je malo, jabuka najviše, i najtraženije su. Mala je ponuda japanskih jabuka i iglica.
BR
Ponuda potražnja i kvalitet voća ove sedmice su dobri. Trend pada cijene zabilježen je kod uvozne jabuke, dok je trend rasta cijene zabilježen kod suve smokve. Cijene ostalih proizvoda ostale su na prošlonedeljnom nivou
BA
Ove nedjelje ponuda voća je dobra, najviše ima mandarina. Trend pada cijena zabilježen samo kod mandarine, dok je ostalo voće zadržalo nivo cijena od prošle nedjelje.
Voće i povrće 2-3
Pregled cijena voća i povrća 4-12
Ranija berba maslina kao mjera za očuvanje zdravog ploda od napada štetočina i bolesti
13
www.amiscg.org 3
BP
Standardno je dobra ponuda voća. Umjereni pad imaju cijene kivija i dunje dok se ostale cijene nijesu mijenjale.
CT
Najveća je ponuda mandarina. Pad cijene je kod kestena i mandarina.Prvi put na pijaci su Japanske jabuke osrednjeg kvaliteta
NK
Zbog povećane ponude pojeftinile su sve vrste jabuka, a zbog smanjene tražnje i bijelo groždje iz uvoza. Poskupile su domaće jabuke, orasi i šljiva požegača. Po prvi put ove sezone nudjen je kivi iz uvoza i domaći kesten.
PG
Ponuda voća je dobra, a najviše ima mandarina i nara.Blagi pad cijena imaju sve sorte jabuka, man-darine i nar, dok je kod crnog grožđa iz uvoza i šljive požegače zabilježen rast cijena.
PG Velika pijaca
Ružno vrijeme je uticalo na slabiju posjećenost pijace a i na ponudu. Ponuda mandarina je dobra, cijena u blagom padu. Šljiva je malo, jabuka najvi-še i najtraženije su.
POVRĆE
U ponudi na beranskoj i bjelopoljskoj pijaci je najviše kupusa i krompira. U Beranama, trend rasta cijene bilježimo kod paprike babure 1€, dok je trend pada cijena zabilježen samo kod kupusa 0,2€. U Bijelom Polju, samo je kod karfiola prom-jena cijene - umjeren rast 1,2€. Ove sedmice, ce-tinjsku pijacu karakteriše bolja ponuda povrća te su se mogli kupiti kelj, rotkvice, krastavac kornišon, salata kristalka. Umjeren pad cijena je kod paprika babure 0,8€ i šilje 0,7€. U Herceg Novom, i pored lošeg vremena ponuda povrća je dobra. Zbog veće ponude pojeftinili su karfiola i salate kristalke na po 1,5€/kg. Kelj pupčar ima cijenu 2€/kg. U odno-su na prethodnu sedmicu, na nikšićkoj pijaci pojef-tinili su sve vrste boranija i krastavac salatar 1€,
kupus 0,4€, šareni pasulj 2€, a poskupili paradajz 1,5€ i raštan 1,2€.
Na Velikoj pijaci u Podgorici, promjena cijena ima više nego u prošloj sedmici. Uglavnom se radi o proizvodima čija se berba privodi kraju (paradajz, krastavac, paprike...) i cijene su u blagom porastu. Krastavac je 1€, paradajz od 0,8-1,2€, paprika ba-bura 0,9€, šilja i ajvarka 0,8€. Blitve i boranija ima dovoljno i cijene su stabilne, potražnja osrednja.
BR
Trend pada cijena zabilježen je kod krastavca i kupusa a rasta kod raštana. Cijene ostalih proizvo-da ostale su na prošlonedeljnom nivou.
BA
U ponudi je najviše kupusa i krompira. Trend rasta cijena zabilježen je kod paprike babure, dok je trend pada samo kod kupusa
BP
Ponuda povrća na pijaci je bila dobra i raznovrsna. Cijene su se uglavnom zadržale na prošlonedelj-nom nivou izuzev kod karfiola gdje je zabilježen umjeren rast cijene.
CT
Na pijaci je ove nedjelje bolja ponuda povrća u odnosu na prošlu. Umjeren pad cijene je kod pap-rike Babure i Šilje.Cijene ostalog povrća su nepro-mijenjene.
HN
I pored lošeg vremena ponuda povrća je dobra. Pad cijena je zabilježen kod karfiola i salate kris-talke, zbog veće ponude.Umjereni rast cijena je kod: boranije(zelena i puterka), paprika, paradjza, krastavca i tikvica. Ostale cijene su zadržale proš-lonedeljni nivo
NK
Ponuda i kvalitet povrća su dobri. U odnosu na prethodnu nejelju pojeftinili su sve vrste boranije, krastavac, kupus i šareni pasulj, a poskupili para-dajz i raštan.
PG Velika pijaca
Kišni dani su uticali na slabiju posjećenost pijace. Promjena cijena ima više nego u prošloj sedmici. Uglavno se radi o proizvodima čija se berba privo-di kraju (paradajz, krastavac, paprike...)
www.amiscg.org 4
Prikaz cijena u Crnoj Gori (€/kg)
za grupu proizvoda - voće – zelene pijace i podgorička velika pijaca
(u periodu od 21. do 27. oktobra 2010)
Voce Sorta
jm Bar Zelena
Pijaca Berane Zelena Pijaca
Bijelo Polje Ze-
lena Pijaca
Cetinje Zelena Pijaca
Herceg Novi Zele-na Pijaca
Nikšić Zelena pijaca
Podgorica Zelena Pijaca
Podgorica Velika pijaca
Crna Gora
1 Ananas kg 2.00 (2.00-2.00)
2.00 (2.00-2.00)
1.50 (1.50-1.50) ~ ~ 2.00
(2.00-2.00)2.00
(2.00-2.00) 1.40
(1.40-1.50) 1.82
(1.82-1.83)
2 Badem kg 10.00
(10.00-10.00)
~ ~ 8.00 (8.00-8.00)
10.00 (10.00-10.00)
10.00 (10.00-10.00)
9.00 (8.00-9.00)
6.40 (6.40-6.40)
8.90 (8.73-8.90)
3 Banana kg 0.80 (0.80-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (1.00-1.20)
1.00 (1.00-1.00)
1.30 (1.00-1.30)
1.00 (0.80-1.00)
1.00 (0.90-1.20)
0.90 (0.90-0.90)
1.00 (0.93-1.08)
4 Drenjina kg ~ ~ ~ ~ ~ 0.70 (0.70-0.80) ~ ~ 0.70
(0.70-0.80)
5 Dunja kg 1.00 (1.00-1.00)
0.70 (0.70-0.70)
0.70 (0.70-0.80)
1.00 (1.00-1.00)
1.50 (1.50-1.50)
1.00 (1.00-1.00)
1.80 (1.50-1.80)
0.90 (0.90-0.90)
1.08 (1.04-1.09)
6 Gejpfrut kg 1.50 (1.50-1.50)
1.50 (1.50-1.50)
1.50 (1.20-1.50) ~ ~ 1.80
(1.50-1.80)1.80
(1.50-1.80) 1.17
(1.17-1.20) 1.54
(1.39-1.55)
7 Grožđe bijelo Italija kg ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ 1.30
(1.30-1.30) 1.30
(1.30-1.30)
8 Grožđe bijelo kg
2.00 (1.50-2.00)
1.20 (1.20-1.50)
1.20 (1.20-1.50)
1.50 (1.50-1.50)
2.50 (2.00-2.50)
2.00 (2.00-2.50)
2.00 (2.00-2.00) ~ 1.77
(1.63-1.93)
9 Grožđe crno kg
2.00 (2.00-2.00)
1.20 (1.20-1.30)
1.20 (1.20-1.40) ~ 2.00
(1.80-2.00)2.00
(2.00-2.00)1.50
(1.50-1.50) 1.00
(1.00-1.00) 1.56
(1.53-1.60)
10 Grožđe roze kg ~ ~ 1.30
(1.30-1.50)1.50
(1.20-1.80)2.00
(1.50-2.00)2.00
(1.50-2.00)1.50
(1.50-1.50) ~ 1.66 (1.40-1.76)
11 Suvo grožđe kg
4.00 (4.00-4.00)
3.00 (3.00-3.50) ~ 3.00
(3.00-3.00)4.00
(4.00-4.00)3.00
(3.00-4.00)3.00
(3.00-3.50) 2.16
(2.16-2.16) 3.17
(3.17-3.45)
12 Iglica kg ~ ~ ~ ~ ~ ~ 2.00 (2.00-2.00)
1.00 (1.00-1.50)
1.50 (1.50-1.75)
13 Jabuka Aj-dared kg
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (0.70-1.00)
0.80 (0.70-0.80) ~ 1.00
(1.00-1.00)1.00
(1.00-1.00)0.80
(0.70-1.00) 0.45
(0.45-0.50) 0.86
(0.79-0.90)
14 Jabuka
Delišes crve-ni kg
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (1.00-1.00) ~ ~ 1.00
(1.00-1.00)0.80
(0.80-1.00) 0.53
(0.43-0.53) 0.89
(0.87-0.92)
15 Jabuka
Delišes zlatni kg
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (0.80-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (0.80-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
0.80 (0.80-1.00)
0.50 (0.43-0.50)
0.91 (0.85-0.94)
16 Jabuka Glos-ter kg ~ ~ ~ ~ ~ 1.00
(1.00-1.00) ~ ~ 1.00 (1.00-1.00)
17 Jabuka Greni Smit kg ~ 1.00
(1.00-1.00) ~ ~ 1.20 (1.20-1.50)
1.00 (1.00-1.00)
0.80 (0.80-1.00)
0.55 (0.40-0.55)
0.91 (0.88-1.01)
18 Jabuka Jo-nagold kg ~ ~ ~ ~ ~ 1.00
(1.00-1.00) ~ 0.55 (0.55-0.55)
0.78 (0.78-0.78)
19 Jabuka Jona-tan kg ~ ~ 0.70
(0.70-0.80) ~ ~ ~ ~ ~ 0.70 (0.70-0.80)
20 Jabuka kg 0.50 (0.50-0.50)
0.70 (0.50-0.80)
0.80 (0.60-0.80)
1.00 (0.80-1.00)
1.30 (1.30-1.30)
0.80 (0.80-1.00)
0.80 (0.70-0.80)
0.55 (0.55-0.55)
0.81 (0.72-0.84)
21 Japanska jabuka kg ~ ~ 1.00
(1.00-1.00)1.00
(1.00-1.00)1.50
(1.30-1.50) ~ 1.50 (1.50-1.50)
0.60 (0.50-0.60)
1.12 (1.06-1.12)
22 Jagoda kg 4.00 (4.00-4.00) ~ ~ ~ ~ 4.00
(4.00-4.00) ~ ~ 4.00 (4.00-4.00)
23 Kesten kg 2.00 (2.00-2.00)
1.50 (1.50-1.50) ~ 1.50
(1.50-2.00)1.50
(1.50-2.00)2.00
(1.50-2.00)1.50
(1.50-2.00) 0.90
(0.90-1.00) 1.56
(1.49-1.79)
24 Kivi kg 2.00 (2.00-2.00)
1.00 (1.00-1.20)
1.00 (1.00-1.30)
1.00 (0.75-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.50 (1.50-1.50)
1.00 (1.00-1.50)
1.05 (1.05-1.05)
1.19 (1.16-1.32)
25 Kruška Vilja-movka kg
2.00 (1.50-2.00) ~ ~ ~ ~ 2.00
(2.00-2.00)1.50
(1.50-1.50) 1.15
(1.15-1.15) 1.66
(1.54-1.66)
www.amiscg.org 5
Voce Sorta
jm Bar Zelena
Pijaca Berane Zelena Pijaca
Bijelo Polje Ze-
lena Pijaca
Cetinje Zelena Pijaca
Herceg Novi Zele-na Pijaca
Nikšić Zelena pijaca
Podgorica Zelena Pijaca
Podgorica Velika pijaca
Crna Gora
26 Kruška Kaluđerka kg ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ 1.10
(1.00-1.10) 1.10
(1.00-1.10)
27 Kruška kg ~ 1.50 (1.20-2.00)
1.30 (1.30-1.50)
1.75 (1.60-1.75)
2.00 (2.00-2.00)
2.00 (1.50-2.00)
1.50 (1.50-1.50) ~ 1.68
(1.52-1.79)
28 Limun kg 2.00 (2.00-2.00)
1.50 (1.50-1.50)
1.20 (1.20-1.30)
1.70 (1.50-2.00)
2.00 (2.00-2.00)
2.50 (2.50-2.50)
1.50 (1.20-1.80)
1.00 (1.00-1.00)
1.68 (1.61-1.76)
29 Lješnik očišćen kg
8.00 (8.00-8.00) ~ ~ 8.00
(8.00-8.00)
10.00 (10.00-10.00)
10.00 (10.00-10.00)
8.00 (8.00-9.00)
6.40 (6.40-6.40)
8.40 (8.40-8.57)
30 Lješnik u ljusci kg
4.00 (4.00-4.00) ~ ~ ~ ~ 5.00
(5.00-5.00) ~ ~ 4.50 (4.50-4.50)
31 Mandarina kg 0.90 (0.80-0.90)
0.50 (0.50-0.60)
0.70 (0.50-0.80)
0.80 (0.75-1.00)
1.00 (0.80-1.00)
0.80 (0.80-1.00)
0.70 (0.50-0.80)
0.40 (0.33-0.40)
0.73 (0.62-0.81)
32 Maslina Crna kg
5.00 (5.00-5.00) ~ ~ 6.00
(5.00-6.00)7.00
(7.00-7.00) ~ ~ ~ 6.00 (5.67-6.00)
33 Maslina Ze-lena kg
5.00 (5.00-5.00) ~ ~ 6.00
(5.00-6.00)6.00
(6.00-7.00) ~ 5.00 (4.50-5.00) ~ 5.50
(5.13-5.75)
34 Nar kg 1.00 (1.00-1.00)
1.00 (0.80-1.00)
0.80 (0.70-0.80)
1.00 (0.50-1.50)
1.30 (1.00-1.30)
1.00 (0.80-1.20)
0.70 (0.70-0.80)
0.50 (0.50-0.50)
0.91 (0.75-1.01)
35 Nektarina kg 1.50 (1.50-1.50) ~ ~ ~ ~ ~ ~ 1.20
(1.20-1.20) 1.35
(1.35-1.35)
36 Orah očišćen kg
8.00 (8.00-8.00)
6.00 (5.50-6.00)
5.00 (5.00-6.00)
7.00 (7.00-8.00)
10.00 (10.00-10.00)
9.00 (8.00-10.00)
7.00 (6.50-7.00)
6.00 (6.00-6.00)
7.25 (7.00-7.63)
37 Orah u ljusci kg ~ 2.00
(2.00-2.00) ~ ~ ~ 4.00 (4.00-4.00) ~ ~ 3.00
(3.00-3.00)
38 Pomorandža kg
1.50 (1.50-1.50)
1.50 (1.20-1.50) ~ 1.50
(1.50-1.50)2.00
(1.70-2.00)1.50
(1.50-2.00)1.50
(1.50-1.50) 1.05
(1.05-1.10) 1.51
(1.42-1.59)
39 Šipurak kg ~ ~ 1.00 (0.80-1.00) ~ ~ 1.00
(0.80-1.00) ~ ~ 1.00 (0.80-1.00)
40 Šljiva kg ~ ~ ~ 1.00 (0.80-1.00) ~ ~ 1.50
(1.50-1.50) ~ 1.25 (1.15-1.25)
41 Šljiva Požegača kg
0.50 (0.50-0.50) ~ ~ ~ ~ 0.80
(0.70-0.80) ~ 1.00 (1.00-1.00)
0.77 (0.73-0.77)
42 Suva Šljiva kg
3.00 (3.00-3.00)
2.50 (2.50-2.50)
3.00 (3.00-3.50)
3.00 (3.00-3.50)
3.00 (3.00-6.00)
2.50 (2.50-3.00)
2.50 (2.50-3.00)
1.60 (1.60-1.60)
2.64 (2.64-3.26)
43 Smokva kg 1.50 (1.50-1.50) ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ 1.50
(1.50-1.50)
44 Suva Smok-va kg
3.50 (3.50-3.50)
3.00 (3.00-3.00)
3.00 (3.00-3.50)
2.50 (2.00-2.50)
4.00 (3.00-5.00)
4.50 (4.50-4.50)
3.00 (3.00-3.50)
1.75 (1.75-1.75)
3.16 (2.97-3.41)
45 Kruška Abata fetel kg ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ 1.20
(1.20-1.20) 1.20
(1.20-1.20)
www.amiscg.org 6
Prikaz cijena u Crnoj Gori (€/kg) za grupu proizvoda - povrće - zelene pijace i podgorička velika pijaca
(u periodu od 21. do 27. oktobra 2010)
Povrce Sor-
ta jm Bar Zelena
Pijaca Berane Zelena Pijaca
Bijelo Polje Ze-
lena Pijaca
Cetinje Zelena Pijaca
Herceg Novi Zele-na Pijaca
Nikšić Zelena pijaca
Podgorica Zelena Pijaca
Podgorica Velika pijaca
Crna Gora
1 Blitva kg 1.30 (1.30-1.30)
1.00 (0.80-1.00)
0.60 (0.60-0.80)
1.00 (1.00-1.50)
1.50 (1.00-1.50)
1.50 (1.00-1.50)
1.00 (0.80-1.00)
0.50 (0.40-0.50)
1.05 (0.86-1.14)
2 Boranija Šarena kg
1.50 (1.50-1.50)
1.00 (1.00-1.00) ~ 1.50
(1.50-1.50)1.00
(1.00-1.00)1.00
(1.00-1.50)1.00
(1.00-1.20) 0.50
(0.50-0.60) 1.07
(1.07-1.19)
3 Boranija Zelena kg
1.50 (1.50-1.50) ~ ~ 1.50
(1.00-1.50)1.50
(1.50-2.00)1.00
(1.00-1.50)1.50
(1.20-1.50) 0.70
(0.60-0.80) 1.28
(1.13-1.47)
4 Boranija Žuta kg ~ 1.00
(1.00-1.00) 0.70
(0.70-1.00)1.50
(1.00-1.50)1.50
(1.50-1.50)1.00
(1.00-1.50)1.75
(1.60-1.75) 0.70
(0.60-0.80) 1.16
(1.06-1.29)
5 Brokola kg 2.00 (2.00-2.00)
2.00 (2.00-2.00)
1.00 (1.00-1.00)
2.00 (2.00-2.00) ~ 2.00
(2.00-2.00) ~ 1.00 (1.00-1.20)
1.67 (1.67-1.70)
6 Celer Korijenaš kg
2.50 (2.50-2.50)
2.00 (2.00-2.00)
2.00 (1.70-2.00)
2.50 (2.00-2.50)
2.50 (2.50-3.00)
3.00 (3.00-3.00)
2.00 (1.50-2.00)
0.90 (0.90-0.90)
2.18 (2.01-2.24)
7 Celer Lišćar veza
0.40 (0.40-0.40) ~ 0.30
(0.20-0.30)0.50
(0.40-0.50)0.50
(0.50-0.50)0.40
(0.30-0.40)0.30
(0.30-0.30) ~ 0.40 (0.35-0.40)
8 Cvekla kg 1.00 (1.00-1.00)
1.00 (0.70-1.00)
0.50 (0.50-0.60)
1.00 (1.00-1.50)
1.50 (1.00-1.50)
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (0.80-1.00)
0.50 (0.50-0.50)
0.94 (0.81-1.01)
9 Dinja kg ~ ~ 1.50 (1.50-1.50) ~ ~ ~ ~ 1.20
(1.20-1.20) 1.35
(1.35-1.35)
10 Karfiol kg 1.50 (1.50-1.50)
1.00 (1.00-1.20)
1.20 (1.00-1.20)
2.00 (2.00-2.00)
1.50 (1.30-1.50)
1.50 (1.50-1.50)
1.50 (1.50-1.50)
0.50 (0.40-0.60)
1.34 (1.28-1.38)
11 Kelj pupčar kg ~ ~ ~ ~ 2.00
(1.50-2.00) ~ ~ ~ 2.00 (1.50-2.00)
12 Kelj kg ~ 1.00 (1.00-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.50 (1.50-1.50) ~ 1.00
(1.00-1.00) 0.40
(0.40-0.50) 0.98
(0.98-1.00)
13 Krastavac Salatar kg
1.00 (1.00-1.00)
0.50 (0.50-0.60) ~ 1.00
(0.80-1.00)1.50
(1.50-1.50)1.00
(1.00-1.00)1.50
(1.20-1.50) 1.00
(0.80-1.10) 1.07
(0.97-1.10)
14 Krastavac Kornišon kg
1.50 (1.00-1.50)
0.70 (0.60-1.00)
0.80 (0.80-1.00)
1.50 (1.50-1.50)
1.50 (1.00-1.50)
1.50 (1.50-1.50)
1.50 (1.20-1.50)
0.90 (0.90-1.00)
1.24 (1.06-1.31)
15 Krompir Bijeli kg
0.80 (0.80-0.80)
0.40 (0.40-0.40)
0.30 (0.30-0.40)
0.50 (0.50-0.80)
0.80 (0.50-0.80)
0.60 (0.50-0.60)
0.70 (0.60-0.70)
0.37 (0.37-0.38)
0.56 (0.50-0.61)
16 Krompir Crveni kg
0.80 (0.80-0.80)
0.40 (0.40-0.40)
0.40 (0.40-0.40)
0.50 (0.50-0.80)
0.80 (0.50-0.80)
0.60 (0.50-0.60)
0.70 (0.60-0.70)
0.37 (0.37-0.38)
0.57 (0.51-0.61)
17 Krompir Mla-di kg ~ ~ ~ ~ ~ 0.60
(0.60-0.60) ~ ~ 0.60 (0.60-0.60)
18 Kupus kg 0.30 (0.30-0.40)
0.20 (0.20-0.25)
0.20 (0.20-0.30)
0.60 (0.50-0.65)
0.50 (0.50-0.80)
0.40 (0.30-0.50)
0.40 (0.40-0.40)
0.13 (0.10-0.15)
0.34 (0.31-0.43)
19 Luk Bijeli kg 3.25 (3.25-3.25)
2.50 (2.25-3.50)
4.00 (3.50-4.00)
5.00 (4.00-6.00)
5.00 (4.00-6.00)
3.50 (3.00-3.50)
3.50 (3.50-4.00)
2.80 (2.50-3.05)
3.69 (3.25-4.16)
20 Luk Crni kg 1.00 (1.00-1.00)
0.70 (0.70-0.80)
0.70 (0.60-0.80)
1.10 (1.00-1.25)
1.00 (1.00-1.50)
0.80 (0.80-1.00)
1.15 (0.95-1.15)
0.47 (0.47-0.52)
0.86 (0.81-1.00)
21 Luk Mladi crni kg ~ ~ ~ 2.00
(1.50-2.00) ~ 2.50 (2.50-2.50) ~ 1.60
(1.50-1.80) 2.03
(1.83-2.10)
22 Paprika Ba-bura kg
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (0.80-1.00)
0.70 (0.70-1.00)
0.80 (0.60-1.00)
1.20 (1.00-1.20)
1.00 (1.00-1.20)
1.50 (1.00-1.50)
1.45 (1.15-1.60)
1.08 (0.91-1.19)
23 Paprika Somborka kg
1.00 (1.00-1.00)
0.70 (0.70-1.00)
0.80 (0.70-0.80) ~ ~ 1.20
(1.00-1.20)1.50
(1.20-1.50) 0.80
(0.80-0.80) 1.00
(0.90-1.05)
24 Paprika Šilja kg
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (1.00-1.20)
1.00 (1.00-1.20)
0.70 (0.50-1.20)
1.50 (1.50-1.50)
1.00 (1.00-1.20)
1.50 (1.20-1.50)
0.85 (0.75-0.95)
1.07 (0.99-1.22)
25 Papr. Crvena ajvarka kg
1.00 (1.00-1.00)
0.60 (0.50-0.80)
0.60 (0.60-0.80) ~ 1.50
(1.00-1.50)1.00
(1.00-1.00)1.50
(1.30-1.50) 0.78
(0.78-0.90) 1.00
(0.88-1.07)
26 Paprika Ljuta kg ~ 2.00
(2.00-2.00) ~ ~ ~ ~ ~ 1.00 (1.00-1.20)
1.50 (1.50-1.60)
27 Paprika Ljuta komad
0.30 (0.30-0.30) ~ 0.10
(0.10-0.10) ~ 0.30 (0.30-0.30)
0.20 (0.15-0.20)
0.20 (0.15-0.20) ~ 0.22
(0.20-0.22)
www.amiscg.org 7
Povrce Sor-
ta jm Bar Zelena
Pijaca Berane Zelena Pijaca
Bijelo Polje Ze-
lena Pijaca
Cetinje Zelena Pijaca
Herceg Novi Zele-na Pijaca
Nikšić Zelena pijaca
Podgorica Zelena Pijaca
Podgorica Velika pijaca
Crna Gora
28 Paradajz kg 1.50 (1.50-1.50)
1.00 (1.00-1.20)
1.00 (0.80-1.00) ~ 2.00
(2.00-2.00)1.50
(1.50-2.00)1.50
(1.30-1.50) 0.95
(0.95-1.15) 1.35
(1.29-1.48)
29 Paradajz Chery kg ~ 3.00
(3.00-3.00) ~ ~ ~ ~ ~ 2.60 (2.60-2.60)
2.80 (2.80-2.80)
30 Paradajz Zeleni kg
0.60 (0.60-0.80)
0.70 (0.60-0.70)
0.70 (0.50-0.70)
1.00 (0.50-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
0.80 (0.70-0.80)
1.00 (0.80-1.00)
0.40 (0.40-0.50)
0.78 (0.64-0.81)
31 Pasulj Teto-vac kg
2.50 (2.50-2.50)
2.00 (1.70-2.50)
2.00 (1.80-3.00)
3.00 (3.00-3.00)
2.50 (2.50-2.50)
2.00 (2.00-2.50)
3.00 (2.50-3.00)
1.50 (1.20-1.50)
2.31 (2.15-2.56)
32 Pasulj
Gradištanac kg
~ ~ 1.50 (1.50-2.00)
2.00 (2.00-2.00) ~ 2.00
(2.00-2.00)2.00
(1.50-2.00) 1.10
(1.00-1.10) 1.72
(1.60-1.82)
33 Pasulj Šareni kg
2.00 (2.00-2.00)
1.50 (1.50-1.80)
2.00 (1.70-2.50)
2.00 (2.00-2.00)
2.00 (2.00-2.00)
2.00 (1.50-2.00)
2.00 (1.50-2.00)
1.20 (1.10-1.20)
1.84 (1.66-1.94)
34 Patlidžan kg 1.50 (1.50-1.50)
0.70 (0.70-0.70)
0.70 (0.60-0.80)
0.80 (0.80-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.50 (1.50-1.50)
1.00 (1.00-1.20)
0.30 (0.30-0.30)
0.94 (0.93-1.00)
35 Peršun Korijenaš kg
3.00 (3.00-3.00) ~ ~ 2.50
(2.00-2.50) ~ 3.00 (3.00-3.00)
2.50 (2.00-2.50) ~ 2.75
(2.50-2.75)
36 Peršun Lišćar veza
0.50 (0.50-0.50)
0.50 (0.30-0.50)
0.20 (0.20-0.30)
0.50 (0.40-0.50)
0.50 (0.30-0.50)
0.40 (0.30-0.40)
0.30 (0.30-0.30)
0.17 (0.17-0.17)
0.38 (0.31-0.40)
37 Praziluk kg 1.50 (1.50-1.50)
1.00 (1.00-1.20)
1.50 (1.20-1.50)
1.50 (1.50-1.50)
1.50 (1.50-1.50)
1.50 (1.50-1.50)
1.00 (1.00-1.20)
0.50 (0.50-0.60)
1.25 (1.21-1.31)
38 Paškanat kg ~ ~ ~ 2.50 (2.50-3.00) ~ ~ 2.50
(2.00-2.50) 1.50
(1.50-1.50) 2.17
(2.00-2.33)
39 Raštan kg 1.50 (1.20-1.50)
1.00 (1.00-1.00) ~ 1.00
(1.00-1.50)1.50
(1.50-1.50)1.20
(1.20-1.50)1.00
(1.00-1.00) 0.50
(0.50-0.70) 1.10
(1.06-1.24)
40 Rotkvica veza ~ ~ ~ 0.50
(0.50-0.50)0.50
(0.50-0.50) ~ ~ ~ 0.50 (0.50-0.50)
41 Rotkva kg ~ 1.00 (1.00-1.00)
1.00 (0.80-1.00) ~ ~ ~ ~ ~ 1.00
(0.90-1.00)
42 Šampinjoni kg
5.00 (5.00-5.00) ~ ~ ~ 5.00
(5.00-5.00) ~ ~ ~ 5.00 (5.00-5.00)
43 Šargarepa kg 1.00 (1.00-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.00 (0.80-1.20)
1.25 (1.25-1.50)
1.25 (1.00-1.25)
1.20 (1.00-1.20)
1.10 (1.00-1.10)
0.63 (0.63-0.63)
1.05 (0.96-1.11)
44 Spanać kg 3.00 (3.00-3.00)
1.00 (1.00-1.00)
1.50 (1.50-1.50)
2.50 (2.50-3.00) ~ 3.00
(3.00-3.00)2.00
(2.00-2.00) 1.60
(1.50-1.80) 2.09
(2.07-2.19)
45 Tikvice kg 1.00 (1.00-1.00)
1.00 (1.00-1.00)
0.70 (0.70-0.70) ~ 1.50
(1.30-1.50)1.20
(1.20-1.20)1.50
(1.20-1.50) 0.50
(0.50-0.70) 1.06
(0.99-1.09)
46 Zelena salata Kristalka kg ~ ~ ~ 2.00
(2.00-2.00)1.50
(1.50-2.00) ~ ~ 1.60 (1.60-1.80)
1.70 (1.70-1.93)
47 Zelena salata Puterka kg
1.50 (1.50-1.50) ~ ~ 1.50
(1.50-1.50)1.50
(1.50-1.50)1.50
(1.20-1.50)1.50
(1.00-1.50) 0.70
(0.50-0.80) 1.37
(1.20-1.38)
Napomena : U zagradama su p r i kazane m in ima lna i maks ima lna c i j ena
www.amiscg.org 8
Voće – Cijene 18. – 25. 10. 2010. - Zelene pijace u Srbiji
R.Br. Proizvod Jed. mere
Centralna Srbija Vojvodina Beograd (Kalenić)
Beograd (Skadarlija)
Kralje-vo Niš Novi
Sad Subotica
1 Ananas (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 250 170 200 2 Banana (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 100 100 100 100 100 120 3 Breskva (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 150 120 4 Dunja (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 130 100 80 5 Grejpfrut (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 180 150 200 140 160 6 Grožđe (belo Afuz Ali)v:srednja p:standardno kg 120 120 100 7 Grožđe (belo Italija)v:srednja p:standardno kg 130 120 8 Grožđe (belo Smederevka)v:srednja p:stand kg 80 80 9 Grožđe (belo ostale)v:srednja p:standardno kg 120 120 100 80
10 Grožđe (crno Hamburg)v:srednja p:standardno kg 120 120 100 11 Grožđe (crno ostale)v:srednja p:standardno kg 120 100 80 100 120 80 12 Jabuka (Ajdared)v:srednja p:standardno kg 60 60 50 70 50 13 Jabuka (Delišes ruž,)v:srednja p:standardno kg 80 70 60 90 14 Jabuka (Delišes zlatni)v:srednja p:standardno kg 80 70 60 90 50 15 Jabuka (Gloster)v:srednja p:standardno kg 70 60 50 50 16 Jabuka (Greni Smit)v:srednja p:standardno kg 80 70 60 70 17 Jabuka (Jonagold)v:srednja p:standardno kg 80 70 60 18 Jabuka (Melrouz)v:srednja p:standardno kg 70 60 60 50 19 Jabuka (Mucu)v:srednja p:standardno kg 80 70 60 20 Jabuka (ostale)v:srednja p:standardno kg 80 80 50 40 80 21 Jagoda (sve sorte)v:velika p:posebno kg 800 700 22 Kivi (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 200 200 200 200 120 23 Kruška (Viljamovka)v:srednja p:standardno kg 150 150 120 24 Kruška (ostale)v:srednja p:standardno kg 150 130 120 140 140 100 25 Lešnik (očišćen)v:srednja p:standardno kg 800 800 700 700 800 26 Limun (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 150 120 150 150 120 27 Limun (sve sorte)v:velika p:standardno kg 230 28 Mandarina (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 120 100 150 110 29 Mandarina (sve sorte)v:velika p:standardno kg 120 30 Nar (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 200 140 250 31 Nektarina (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 150 100 130 32 Orah (očišćen)v:srednja p:standardno kg 700 650 600 550 650 600 33 Pomorandža (sve sorte)v:srednja p:stand kg 180 150 200 140 150 160 34 Smokva (suva)v:srednja p:posebno kg 450 450 35 Smokva (suva)v:srednja p:standardno kg 300 36 Smokva (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 60 37 Šljiva (suva)v:srednja p:posebno kg 300 38 Šljiva (suva)v:srednja p:standardno kg 300 39 Šljiva (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 130 100
Cijene su izražene u dinarima. (1Euro = 107 dinara) Izvor: STIPS
www.amiscg.org 9
Povrće – Cijene 18. – 25. 10. 2010. - Zelene pijace u Srbiji
R,Br, Proizvod Jed. mere
Centralna Srbija Vojvodina Beograd(Kalenić)
Beograd(Skadarlija) Kraljevo Niš Novi
Sad Subotica
1 Blitva (sve sorte)v:srednja p:standardno veza 20 15 10 20 25 2 Boranija (olovka)v:srednja p:standardno kg 120 120 3 Boranija (šarena)v:srednja p:standardno kg 130 120 4 Boranija (žuta)v:srednja p:standardno kg 130 150 5 Brokola (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 130 100 100 6 Celer (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 180 180 80 100 90 60 7 Cvekla (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 50 50 50 8 Dinja (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 200 9 Karfiol (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 100 80 70 60 85 60
10 Kelj (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 100 80 70 90 11 Kelj pupčar (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 220 220 12 Krastavac (Kornišon)v:srednja p:standardno kg 130 120 100 70 13 Krastavac (salatar)v:srednja p:posebno kg 90 14 Krastavac (salatar)v:srednja p:standardno kg 100 100 80 60 50 15 Krompir (beli)v:srednja p:standardno kg 60 50 40 30 16 Krompir (crveni)v:srednja p:standardno kg 60 50 40 30 40 30 17 Kupus (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 40 30 30 25 35 20 18 Luk beli (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 700 500 500 450 650 500 19 Luk crni (mladi)v:srednja p:standardno veza 30 25 40 20 Luk crni (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 60 50 50 40 45 21 Paprika (Babura)v:srednja p:standardno kg 120 120 80 60 80 22 Paprika (ljuta)v:srednja p:standardno kg 150 150 150 150 23 Paprika (ostala)v:srednja p:standardno kg 100 100 60 40 24 Paprika (šilja)v:srednja p:standardno kg 100 100 50 90 25 Paradajz (chery)v:srednja p:posebno kg 450 450 26 Paradajz (sve sorte)v:srednja p:posebno kg 60 27 Paradajz (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 120 120 80 70 100 28 Paradajz (zeleni)v:srednja p:standardno kg 50 50 29 Pasulj (beli gradištanac)v:srednja p:standardno kg 220 220 160 30 Pasulj (beli tetovac)v:srednja p:standardno kg 250 250 31 Pasulj (beli)v:srednja p:standardno kg 200 160 32 Pasulj (šareni)v:srednja p:standardno kg 240 240 200 150 150 33 Pasulj (žuti)v:srednja p:standardno kg 240 240 160 120 34 Patlidžan (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 120 100 70 60 35 Paškanat (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 130 100 100 36 Peršun (korenaš)v:srednja p:standardno kg 130 100 100 150 40 37 Peršun (lišćar)v:srednja p:standardno veza 20 15 20 15 38 Pečurke (šampinjoni)v:srednja p:standardno kg 170 160 180 180 39 Praziluk (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 100 80 70 80 40 Ren (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 450 450 400 200 41 Rotkva (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 70 50 40 40 42 Rotkvica (sve sorte)v:srednja p:standardno veza 30 30 20 43 Spanać (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 100 80 100 40 110 44 Tikvice (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 100 100 50 30 80 45 Zelen (sve sorte)v:srednja p:standardno veza 50 50 40 60 46 Zelena salata (sve sorte)v:srednja p:standardno komad 50 40 30 25 50 47 Zelje (sve sorte)v:srednja p:standardno veza 30 25 48 Šargarepa (sve sorte)v:srednja p:standardno kg 70 60 50 40 20
Cijene su izražene u dinarima. (1Euro = 107 dinara) Izvor: STIPS
www.amiscg.org 10
Prikaz cijena u kn/kg za grupu proizvoda / voće i povrće
Prices for product groupTržnice - Consumer markets Tip cijene: Geografska podjela: Mjesta U razdoblju: od 11.10.2010 do: 17.10.2010(Tjedan:41) Uspoređeno s razdobljem: od 4.10.2010 do: 10.10.2010(Tjedan:40)
Proizvod / product cijena price kn/kg
Hrvatska
41 tj 40 tj jabuka idared-apple Idared kg Min 2,50 3,00 Max 10,00 12,00 Prosjek 5,99 6,40 jabuka jonagold-apple Jonagold kg Min 2,50 3,00 Max 10,00 10,00 Prosjek 6,68 6,88 jabuka- zlatni delišes -apple Gold delishes kg Min 4,00 4,00 Max 12,00 12,00 Prosjek 7,76 8,18 jabuka elstar- apple Elstar kg Min 4,00 4,00 Max 10,00 10,00 Prosjek 7,50 7,56 jabuka Granny Smith - apple Granny Smith kg Min 6,00 6,00 Max 12,00 15,00 Prosjek 9,00 9,88 jabuke ostalo - apples other kg Min 2,00 2,00 Max 20,00 20,00 Prosjek 5,50 5,61 kruške-pear kg Min 5,00 5,00 Max 25,00 20,00 Prosjek 12,21 12,23 grožđe stolno bijelo-table grapes white kg Min 8,00 6,00 Max 20,00 20,00 Prosjek 13,45 12,37 grožđe stolno crno -table grapes black kg Min 8,00 6,00 Max 20,00 20,00 Prosjek 12,07 11,68 grožđe ostalo kg Min 5,00 4,00 Max 13,00 15,00 Prosjek 8,71 8,25 kiwi-kiwi kg Min 10,00 10,00 Max 20,00 20,00 Prosjek 15,86 15,85 breskva-peach kg Min 8,00 8,00 Max 20,00 25,00 Prosjek 14,10 13,94 nektarina-nektarin kg Min 7,00 10,00 Max 20,00 20,00 Prosjek 12,41 13,53 dinja-muskmelon kg Min 5,00 3,00 Max 14,00 14,00 Prosjek 8,67 8,65 lubenica-watermelon kg Min 2,00 2,00 Max 6,00 6,00 Prosjek 3,92 4,00
www.amiscg.org 11
Proizvod / product cijena price kn/kg
Hrvatska
41 tj 40 tj mandarina-tangerine kg Min 3,50 3,50 Max 12,00 12,00 Prosjek 8,03 8,39 naranča-orange kg Min 8,00 8,00 Max 18,00 18,00 Prosjek 13,50 13,05 limun-lemon kg Min 10,00 10,00 Max 22,00 24,00 Prosjek 17,42 17,65 grejp-grapefruit kg Min 10,00 10,00 Max 15,00 15,00 Prosjek 12,86 12,86 jagoda-strawberry kg Min 40,00 30,00 Max 60,00 60,00 Prosjek 43,33 38,75 banana-banana kg Min 4,99 5,00 Max 12,00 12,00 Prosjek 8,37 8,40 šljiva-plum kg Min 3,00 3,00 Max 10,00 10,00 Prosjek 6,90 6,88 rajčica-tomato kg Min 4,00 5,00 Max 15,00 15,00 Prosjek 8,98 8,83 paprika rog-pepper long shaped kg Min 5,00 5,00 Max 12,00 15,00 Prosjek 7,82 7,86 paprika babura-pepper round shaped kg Min 4,00 4,00 Max 12,00 12,00 Prosjek 7,50 7,41 paprika ostalo -pepper other kg Min 4,00 4,00 Max 15,00 20,00 Prosjek 7,05 8,21 patlidžan-eggplant kg Min 3,00 3,00 Max 12,00 12,00 Prosjek 7,39 7,26 krastavci salatni-cucumber large for salad kg Min 3,00 3,00 Max 12,00 12,00 Prosjek 8,16 8,37 krastavci kornišon-cucumber small for souring kg Min 6,00 6,00 Max 18,00 15,00 Prosjek 11,17 10,57 luk (crveni)-onion kg Min 3,00 3,00 Max 10,00 10,00 Prosjek 6,00 6,27 češnjak-garlic kg Min 25,00 20,00 Max 58,00 58,00 Prosjek 35,14 33,86 mladi luk-chalotte kg Min 15,00 14,00 Max 25,00 25,00 Prosjek 19,28 18,50 kupus zeleni-cabbage white kg Min 1,50 2,00 Max 10,00 10,00 Prosjek 4,43 4,92
www.amiscg.org 12
Proizvod / product cijena price kn/kg
Hrvatska
41 tj 40 tj kupus crveni - cabbage red kg Min 3,00 3,00 Max 10,00 10,00 Prosjek 6,92 7,09 kelj-savoy cabbage kg Min 5,00 5,00 Max 15,00 12,00 Prosjek 7,71 7,57 mrkva-carrot kg Min 4,00 4,00 Max 12,00 12,00 Prosjek 8,15 8,48 zelena salata kristalka -lettuce kg Min 8,00 8,00 Max 20,00 16,00 Prosjek 11,83 12,07 zelena salata puterica -lettuce kg Min 8,00 8,00 Max 20,00 16,00 Prosjek 12,29 12,41 endivija - endive kg Min 8,00 8,00 Max 15,00 15,00 Prosjek 10,94 11,57 cvjetača-cauliflower kg Min 6,00 6,00 Max 15,00 17,00 Prosjek 9,95 10,15 grah bijeli - bean white kg Min 12,00 15,00 Max 40,00 35,00 Prosjek 24,14 24,16 grah šareni - bean cream kg Min 15,00 15,00 Max 30,00 30,00 Prosjek 21,19 21,18 krumpir-potato kg Min 2,00 2,00 Max 6,00 6,00 Prosjek 3,75 3,89 šampinjoni-champignon kg Min 20,00 12,00 Max 30,00 30,00 Prosjek 23,26 23,83 crveni radić-chicory kg Min 10,00 10,00 Max 25,00 25,00 Prosjek 17,00 17,56 rotkvica kg Min 12,00 10,00 Max 25,00 30,00 Prosjek 21,13 22,13 blitva-swiss chard kg Min 7,00 8,00 Max 20,00 20,00 Prosjek 13,44 13,13 špinat-spinach kg Min 8,00 8,00 Max 20,00 20,00 Prosjek 14,82 14,67
Cijene su izražene u kunama. (1Euro = 7,23 Kuna) Izvor: TISUP
www.amiscg.org 13
RANIJA BERBA MASLINA KAO MJERA ZA OČUVANJE ZDRAVOG PLODA OD NAPADA ŠTETOČINA I BOLESTI
Sl.1 Maslinjak Džidžarin , Bar
Na crnogorskom primorju počela je berba maslina. Od Herceg Novog do Ulcinja rod maslina je zadovoljavajući, na mnogim pod-ručjima prepuna stabla ploda masline su raj za oko. Ranija berba je preporučena kako bi se spriječile štete od napada muve masline koja je u prethodnom periodu imala povoljne klimatske uslove za razvoj i plod u fazi pri-jemčivoj za napad.
Obilaskom maslinjaka uvjerili smo se da je berba maslina počela, obilaskom pojedinih uljara može se primjetiti da se plodovi mas-line već prerađuju u ulje. Veoma je bitno da i ubrane (pokupljene masline) budu očišćene od lišća, trave, insekata, i drugih primjesa te da u što kraćem vremenskom roku budu pre-rađene, kako ne bi došlo do razvoja sekun-darnih bolesti, tj. napada nekih patogena koji koriste već oštećeni plod ( od uboda muve masline, maslinovog moljca, i dr.) kao što su neke fitopatogene gljive izazivači truleži. Ta-kvim postupkom kada ubrana maslina ne stoji dugo u vrećama i gajbama za transport
onemogućava se razvoj sekundarnih pato-gena, a osigurava dobijanje kvalitetnog mas-linovog ulja sa hemijskim sastavom i organo-leptičkim osobinama koji zadovoljavaju prije svega najnovije evropske standarde i ukus potrošača. Posebno plodovi masline koje se koriste za stonu upotrebu trebaju biti savršeno zdravi bez simptoma napada štetočina i bo-lesti. Stare navike u postupku berbe maslinari trebaju da napuštaju (trešenje i skupanje sa zemlje, dugo stajanje u ambalaži dok se čeka na preradu), treba koristiti alatke namijenje za berbu, ručne ili pneumtaske češljeve na šta-pu, postaviti mrežu ispod stabala i na taj na-čin vršiti berbu tako da se ne oštećuje plod masline. Preradom u roku od 24 časa osigu-raćemo zdrav plod za preradu bez razvoja gljivica na plodovima dok su u ambalaži za transport. Samo savremenim postupkom uz-goja, zaštite, berbe i prerade ploda maslina može se dobiti maslinovo ulje dobrog kvalite-ta konkuretno na domaćem i evropskom tržiš-tu.
