23101 1 ความเร่ง - kroobannok.comชุดที่ 6 การเคลื่อนที่แบบต่างๆ เวลา 3 ชั่วโมง 2. ก่อนเรียนชุดกิจกรรมการเร

รายวชาพนฐาน วทยาศาสตร 5 รหส ว 23101

ชดกจกรรมการเรยนร

ความเรง1

อรวรย พนธประยร

โรงเรยนวทยานกลนาร อาเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 40

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

ตาแหนง คร วทยฐานะ ชานาญการ

ห น า |

อรวรย พนธประยร สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 40

ชดท 1 ความเรง ชดกจกรรมการเรยนร เรอง แรงและการเคลอนท

ชดกจกรรมการเรยนร เรอง แรงและการเคลอนท รายวชาวทยาศาสตรพนฐาน 5 รหสวชา ว 3101 ชนมธยมศกษาปท 3 จดทาขนเพอใชเปนเครองมอสาหรบปรบปรงและพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โดยรวบรวมเนอหาและกจกรรมทสงเสรมการเรยนร คาถามเพอทบทวนความรความเขาใจในบทเรยน เนนทกษะกระบวนการคด ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร มแบบฝกทเสรมทกษะการคานวณ มการเชอมโยงเนอหาเขากบสถานการณในชวตประจาวน มการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน เพอใหนกเรยนสามารถทราบพฒนาการของตนเอง และมแรงจงใจในการศกษาคนความากยงขน

ชดกจกรรมการเรยนร เรอง แรงและการเคลอนท รายวชาวทยาศาสตรพนฐาน 5 รหสวชา ว23101 ชนมธยมศกษาปท 3 ประกอบดวยชดกจกรรมทงหมด 6 ชด ดงน ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 1 ความเรง

ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 2 แรงกรยา แรงปฏกรยา ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 3 แรงพยง ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 4 แรงเสยดทาน ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 5 โมเมนตของแรง ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 6 การเคลอนทแบบตางๆ

ผจดทาหวงเปนอยางยงวา ชดกจกรรมการเรยนรชดนจะเปนประโยชนสงสดตอการพฒนาผเรยน เปนประโยชนตอการจดการเรยนการสอนของคร และเปนประโยชนตอผทสนใจศกษาทจะนาไปเปนแนวทาง ในการจดการเรยนการสอนและนวตกรรมทางการศกษาตอไป

ขอขอบพระคณผอานวยการโรงเรยนวทยานกลนาร คณะผเชยวชาญ ตลอดจนผมสวนเกยวของทกคน ทตรวจสอบ ใหขอเสนอแนะในการจดทาชดกจกรรมการเรยนรใหมความสมบรณ มประสทธภาพ และ สาเรจลลวงไดดวยด ไว ณ โอกาสน

อรวรย พนธประยร

ครชานาญการ โรงเรยนวทยานกลนาร

คานา

ก

ห น า |



เรอง หนา คานา ก สารบญ ข ผงมโนทศน 1 แผนผงขนตอนการศกษา 2 คาชแจงเกยวกบชดกจกรรม 3 คาชแจงสาหรบคร 4 คาชแจงสาหรบนกเรยน 5 ลาดบขนตอนการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนร 6 มารตฐานการเรยนรและตวชวด 8 สาระสาคญและจดประสงคการเรยนร 9 แบบทดสอบกอนเรยน เรองแรงและการเคลอนท ชดท 1 ความเรง 11 ใบกจกรรมท 1.1 ความเรงคออะไร 14 ใบกจกรรมท 1.2 กจกรรมการทดลอง การตกของวตถภายใตแรงโนมถวงของโลก 16 ใบความรท 1.1 ความเรง และการตกอสระของวตถภายใตแรงโนมถวงของโลก 22 ใบความรท 1.2 มวล (mass) และนาหนกของวตถ (Weight) 26 ใบกจกรรมท 1.3 คาถามชวนคด 27 ใบความรท 1.3 การคานวณการเคลอนทดวยความเรงคงท 28 ใบกจกรรมท 1.4 แบบฝกเสรมทกษะ 33 ใบกจกรรมท 1.5 ภาพใดเอย มความเรง 35 สอและแหลงเรยนรเพมเตม 39 แบบทดสอบหลงเรยน 41 สรปการประเมนผล 44 บรรณานกรม 45 ภาคผนวก 46

สารบญ

ข

ห น า |



หนวยการเรยนร แรงและการเคลอนท รายวชาวทยาศาสตรพนฐาน 5 ชนมธยมศกษาปท 3

ผงมโนทศน

แรงและการเคลอนท

1. ความเรง (Acceleration)

2. แรงกรยา ปฏกรยา (Action-Reaction Force)

3. แรงพยง (Buoyant Force)

4. แรงเสยดทาน (Friction Force)

5. โมเมนตของแรง (Moment)

6. การเคลอนทแบบตางๆ (Other movement)

1

ห น า |



ศกษาคาแนะนา คาชแจงในชดกจกรรม

ทาแบบทดสอบกอนเรยน

ศกษาตวชวดและจดประสงคการเรยนร

ศกษาใบกจกรรม ปฏบตกจกรรม ตอบคาถามในใบกจกรรม ทาแบบทดสอบหลงเรยน ศกษาชดกจกรรมพฒนาการเรยนรชดตอไป

2

ห น า |



1. เอกสารฉบบนเปนเอกสารชดกจกรรมการเรยนร สาระการเรยนรวทยาศาสตร เรอง แรงและการเคลอนท รายวชาวทยาศาสตรพนฐาน 5 ชนมธยมศกษาปท 3 ประกอบดวยชดกจกรรม 6 ชด ดงน

ชดท 1 ความเรง เวลา 3 ชวโมง ชดท 2 แรงกรยา แรงปฏกรยา เวลา 3 ชวโมง ชดท 3 แรงพยง เวลา 3 ชวโมง ชดท 4 แรงเสยดทาน เวลา 3 ชวโมง ชดท 5 โมเมนตของแรง เวลา 3 ชวโมง ชดท 6 การเคลอนทแบบตางๆ เวลา 3 ชวโมง

2. กอนเรยนชดกจกรรมการเรยนร เรอง แรงและการเคลอนท รายวชาวทยาศาสตรพนฐาน 5 ชนมธยมศกษาปท 3 นกเรยนทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธกอนเรยน จานวน 40 ขอ

3. หลงจากเรยนชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง แรงและการเคลอนท รายวชาวทยาศาสตรพนฐาน 5 ชนมธยมศกษาปท 3 ครบทง 6 ชดแลว นกเรยนทาแบบทดสอบ วดผลสมฤทธหลงเรยนจานวน 40 ขอ

4. สวนประกอบของชดกจกรรมการเรยนรชดนประกอบดวย

คาชแจงเกยวกบชดกจกรรม

คาชแจงสาหรบคร

คาชแจงสาหรบนกเรยน

ลาดบขนตอนการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนร

มาตรฐานการเรยนร ตวชวด จดประสงคการเรยนร และสาระการเรยนร

แบบทดสอบกอนเรยนและแบบทดสอบหลงเรยน

บตรกจกรรม

เฉลยบตรกจกรรม

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน

บรรณานกรม 5. ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 1 เรอง ความเรง ใชเวลาในการศกษา 3 ชวโมง

คาชแจงเกยวกบชดกจกรรม

3

ห น า |



1. ชดกจกรรมการเรยนร เรอง แรงและการเคลอนท ชดท 1 ความเรง จดกจกรรมการเรยนการสอน

ประกอบกบแผนการจดการเรยนรท 1 เรอง ความเรง 2. ครตองชแจงขนตอนการเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรตงแตตนจนจบใหนกเรยนเขาใจกอนดาเนน

กจกรรมตางๆ 3. ใหทดสอบความรกอนเรยนของนกเรยน เพอวดความรพนฐานของนกเรยนเปนรายบคคล 4. ขณะปฏบตกจกรรม ครคอยกระตนใหนกเรยน เรยนรอยางตงใจ และเปดโอกาสใหนกเรยนไดซกถามขอ

สงสยในเนอหาทไมเขาใจ และครอธบายเพมเตมอยางใกลชด 5. หลงจบกจกรรมการเรยนร ทดสอบความรของนกเรยนโดยใชแบบทดสอบหลงเรยนเพอเปรยบเทยบ

ความกาวหนาในการเรยนของนกเรยน 6. หากมผเรยนทาความเขาใจในเนอหาไมทนเพอน หรอ ขาดเรยน อาจมอบหมายงานหรอเอกสารใหศกษา

เพมเตมนอกเวลา 7. การตรวจนบคะแนนแบบทดสอบหลงเรยน ใชเกณฑรอยละ 80 ถานกเรยนทาคะแนนไดนอยกวา

รอยละ 80 ควรใหคาแนะนาและจดสอนซอมเสรม

คาชแจงสาหรบคร

4

ห น า |



1. นกเรยนศกษามาตรฐานการเรยนร ตวชวดและจดประสงคการเรยนร 2. นกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยนจานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท เพอประเมนความรพนฐานของ

นกเรยน 3. ปฏบตกจกรรมตามขนตอนในชดกจกรรมการเรยนร เรอง แรงและการเคลอนท ชดท 1 ความเรง 4. นกเรยนทาใบกจกรรมของชดกจกรรมการเรยนร ดวยความซอสตย หามเปดดเฉลยกอน 5. หากนกเรยนยงไมเขาใจในเนอหาบทเรยน ใหยอนกลบไปศกษาอกครงหรอขอคาแนะนาจากคร 6. เมอศกษาและปฏบตกจกรรมครบทกกจกรรมแลวใหทาแบบทดสอบหลงเรยนจานวน 10 ขอ เพอ

เปรยบเทยบความกาวหนาของนกเรยน 7. ตรวจคาตอบจากเฉลยแบบทดสอบ กอนเรยน-หลงเรยน พรอมบนทกผลคะแนนทไดเพอตรวจสอบ

ความกาวหนาทางการเรยน ซงนกเรยนตองทาแบบทดสอบหลงเรยนใหได รอยละ 80 ขนไป จงจะผานเกณฑและใหศกษาชดกจกรรมการเรยนรชดตอไป แตถาหาก ไมผานเกณฑ นกเรยนตองทบทวนเนอหาและทาแบบฝกหดใหมอกครง

8. นกเรยนควรศกษาดวยความเอาใจใส รบผดชอบตอตนเอง และหากมขอสงสยใหปรกษาครผสอนไดทนท

9. การประเมนผล 9.1 สงเกตพฤตกรรมการทางานของนกเรยน 9.2 การตรวจกจกรรมเสรมทกษะ 9.3 การทดสอบหลงเรยน

10. เวลาทใชในชดกจกรรม ชดท 1 เรอง ความเรง ทงหมด 3 ชวโมง

คาชแจงสาหรบนกเรยน

5

ห น า |



ลาดบขนตอนการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนร ชดท 1 ความเรง (Acceleration)

6

อานคาชแจงและคาแนะนา

นกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน

เรยนรตามกระบวนการสบเสาะหาความรจากชดกจกรรมการเรยนร

ประเมนผล

ผานเกณฑ รอยละ 80

ไมผานเกณฑ

ศกษาชดกจกรรมการเรยนรตอไป

ห น า |



7

ห น า | 8



ชดกจกรรมการเรยนร เรอง แรงและการเคลอนท

ชดท 1 ความเรง (Acceleration)

สาระท 4 แรงและการเคลอนท

มาตรฐาน ว 4.1 เขาใจลกษณะการเคลอนทแบบตางๆของวตถในธรรมชาต มกระบวนการสบเสาะหาความร และจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

ตวชวด

ว 4.1 ม.3/1 อธบายความเรงและผลของแรงลพธททาตอวตถ

มาตรฐานการเรยนร

ห น า | 9



สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหารวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆเขาใจวาวทยาศาสตรเทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

ตวชวด

ว 8.1 ม.1-3/1 ตงคาถามทกาหนดประเดนหรอตวแปรทสาคญในการสารวจตรวจสอบ หรอศกษาคนควาเรองทสนใจไดอยางครอบคลม และเชอถอได

ว 8.1 ม.1-3/2 สรางสมมตฐานทสามารถตรวจสอบไดและวางแผนการสารวจตรวจสอบหลายๆวธ ว 8.1 ม.1-3/3 เลอกเทคนควธการสารวจตรวจสอบทงเชงปรมาณและเชงคณภาพทไดผลเทยงตรง

และปลอดภย โดยใชวสดและเครองมอทเหมาะสม ว 8.1 ม.1-3/4 รวบรวมขอมลจดกระทาขอมลเชงปรมาณและคณภาพ ว 8.1 ม.1-3/5 วเคราะหและประเมนความสอดคลองของประจกษพยานกบขอสรป ทงทสนบสนน

หรอขดแยงกบสมมตฐานและความผดปกตของขอมลจากการสารวจตรวจสอบ ว 8.1 ม.1-3/6 สรางแบบจาลองหรอรปแบบทอธบายผลหรอแสดงผลของการสารวจตรวจสอบ ว 8.1 ม.1-3/7 สรางคาถามทนาไปสการสารวจตรวจสอบในเรองทเกยวของ และนาความรทไดไปใชใน

สถานการณใหม หรออธบายเกยวกบแนวคด กระบวนการและผลของโครงงานหรอชนงานใหผอนเขาใจ ว 8.1 ม.1-3/8 บนทกและอธบายผลการสงเกตการสารวจ ตรวจสอบ คนควาเพมเตมจากแหลงความร

ตางๆใหไดขอมลทเชอถอได และยอมรบการเปลยนแปลงความรทคนพบ เมอมขอมลและประจกษพยานใหมเพมขนหรอโตแยงจากเดม

ว 8.1 ม.1-3/9 จดแสดงผลงาน เขยนรายงาน และ/หรออธบายเกยวกบ แนวคด กระบวนการ และผลของโครงงานหรอชนงานใหผอนเขาใจ

ห น า | 10



วตถทเคลอนทดวยความเรวทเปลยนแปลง เปนการเคลอนทดวยความเรง เมอแรงลพธมคาไมเทากบศนยกระทาตอวตถ วตถจะเคลอนทดวยความเรงซงมทศทางเดยวกบแรงลพธ

1. ดานความร 1.1) อธบายเกยวกบความเรงได 1.2) อธบายผลของแรงลพธทกระทาตอวตถได 1.2) อธบายการเคลอนทของวตถทตกอสระในแนวดงได

2. ดานทกษะ/กระบวนการ 2.1) มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร การสงเกต การจาแนก การลงความคดเหน การจดกระทา

และสอความหมายของขอมล 2.2) มทกษะกระบวนการกลม อาศยความรวมมอของสมาชกในกลมเพอดาเนนกจกรรมการทดลอง 2.3) เกบรวบรวมขอมล แปลผล สรปผล และนาเสนอผลงานตอเพอนสมาชกกลมอน

3. ดานคณลกษณะ 3.1) มวนย 3.2) ใฝเรยนร 3.3) มงมนในการทางาน 3.4) มจตสาธารณะ

1. ความเรงของวตถ 2. ผลของแรงลพธทกระทาตอวดถ หากแรงลพธไมเปนศนย จะทาใหวตถมความเรง 3. การเคลอนทของวตถทตกอสระในแนวดง จะมความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลกกระทาเสมอ

สาระสาคญ

จดประสงคการเรยนร

สาระการเรยนร

ห น า | 11



แบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนร แรงและการเคลอนท ชนมธยมศกษาปท 3


คาชแจง 1. แบบทดสอบชดนมจานวน 10 ขอ เปนแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก 2. คะแนนเตม 10 คะแนน เวลา 15 นาท 3. ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสด และทาลงในกระดาษคาตอบ

1. ขอใดไมใชความหมายของแรง 1. สงททาใหวตถเปลยนสภาพ 2. สงททาใหวตถเปลยนสภาพการเคลอนท 3. สงททาใหวตถหยดนงหรอเคลอนทชาลง 4. สงทเปนปรมาณสเกลาร

2. ขอใดไมถกตองเกยวกบการเขยนเวกเตอรของแรง 1. ความยาวของสวนของเสนตรงแทนขนาดของแรง 2. หวลกศรแทนทศทางของแรง 3. หนวยของแรงคอนวตน 4. สญลกษณแทนแรงคอ

3. ขอใดถกตองเกยวกบ ความเรงของวตถ 1. ความเรวของวตถทเปลยนไป 2. ความเรวของวตถเปนศนย 3. ความเรวของวตถคงท 4. ความเรวของวตถเหมอนเดม

4. รถยนตคนหนง เคลอนทออกจากจดหยดนงดวยความเรวเพมขนอยางสมาเสมอ เมอผานไป 1 นาท พบวา รถยนตมความเรวเปน 20 เมตรตอวนาท จงหาความเรงของรถยนตคนน

1. 0.2 เมตรตอวนาท2 2. 0.3 เมตรตอวนาท2 3. 1.0 เมตรตอวนาท2 4. 20.0 เมตรตอวนาท2

ห น า | 12



5. สมพรขบรถออกจากจดหยดนงดวยความเรง 0.6 เมตรตอวนาท2 เมอเวลาผานไป 30 วนาท รถจะมความเรวเปนเทาใด

1. 18 เมตรตอวนาท 2. 36 เมตรตอวนาท 3. 60 เมตรตอวนาท 4. 96 เมตรตอวนาท

6. จากการทดลอง แถบกระดาษจากเครองเคาะสญญาณเวลาในขอใด แสดงวาวตถเคลอนทแบบมความหนวง

7. ถาถงนาใบหนง มมวล 5 กโลกรม จะไดรบแรงดงดดจากโลกกนวตน 1. 5.0 นวตน 2. 9.8 นวตน 3. 39 นวตน 4. 49 นวตน

8. กลองใบหนงมมวล 3 กโลกรม หากนาไปชงนาหนกบนดวงจนทร จะมนาหนกกนวตน เมอดวงจนทรมคาความเรงเนองจากแรงโนมถวง 1.62 เมตรตอวนาท2

1. 3.00 นวตน 2. 29.4 นวตน 3. 1.62 นวตน 4. 4.86 นวตน

9. จรวดลาหนงทะยานขนจากพนโลกในแนวดง ดวยความเรง 14 เมตรตอวนาท2 เมอเวลาผานไป 30 วนาท จรวดลานจะมความเรวเปนเทาไร 1. 120 เมตรตอวนาท 2. 180 เมตรตอวนาท 3. 240 เมตรตอวนาท 4. 420 เมตรตอวนาท

10. การเคลอนทในขอใด มความเรงมากทสด 1. เปลยนความเรวในการวงจาก 5 เปน 15 เมตรตอวนาท ภายนเวลา 4 วนาท 2. เรมเดนออกกาลงกาย จากความเรว 0 เปน 8 เมตรตอวนาท ภายในเวลา 10 วนาท 3. รถยนตเรมออกจากจดจอดรถ จนมความเรวเปน 30 เมตรตอวนาท ภายในเวลา 10 วนาท 4. กระถางตนไมหลนจากชนดาดฟาของตก ขณะถงพนดานลาง มความเรวเปน 49 เมตรตอวนาท

ห น า | 13



ชอ ................................................................. ชน ...................... เลขท..............

ตวเลอก ขอท

1. 2. 3. 4.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

กระดาษคาตอบ แบบทดสอบกอนเรยน

คะแนนทได

คะแนนเตม

10

ห น า | 14



คาชแจง ใหนกเรยนพจารณาภาพดงตอไปน แลวตอบคาถามลงในชองวางทกาหนดให

คาถามท 1 จากรปนกเรยนจะเหนวา ขณะทยเซน โบลต ขณะกาลงวงเขาเสนชย เขาใชวธโผตวพงไปทางดานหนา โดยมอทงสองสะบดไปดานหลง เพราะเหตใดเขาจงทาเชนนน แทนการวงแบบปกต

ตอบ ............................................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................................................

คาถามท 2 ตลอดเสนทางการวง นกเรยนคดวานกวงใชความเรวเทากนตลอดเสนทางหรอไม ถาไมเทากน ชวงไหนทนกวงจะใชความเรวมากทสด

ตอบ ............................................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................................................

ภาพท 1 ยเซน โบลต ในกฬาโอลมปก 2008 ทมา : http://static.guim.co.uk/sys-images/Sport/Pix/pictures/2012/8/5/1344200215879/Usain-Bolt-wins-011.jpg (2559). เวบไซต

ภาพการแขงขนของ ยเซน โบลต (Usain Bolt) นกวง 100 เมตร ชาวจาเมกา เจาของฉายา “สายฟาแลบ” (The Lightning Bolt) และเปนเจาของสถตโลกในการ วง 100 เมตร ทเวลา 9.69 วนาท ควาเหรยญทองวงระยะสน กฬาโอลมปก 2008 ณ กรงปกกง ประเทศจน

ความเรงคออะไร ? ใบกจกรรมท 1.1

ภาพท 1 ยเซน โบลต ขณะกาลงวงเขาเสนชย ในกฬาโอลมปก 2008

เวลา

(นาท)

คะแนน

เตม

คะแนน

ทได

10 10

ห น า | 15



ภาพท 2 รถไฟพลงแมเหลกของประเทศญปน ทมา : http://www.thairath.co.th/content/494371 (2559). เวบไซต

รถไฟพลงแมเหลกของประเทศญปน ทาลายสถตวงเรวทสดในโลกแลว โดยสามารถทาความเรว ไดถง 603 กโลเมตรตอชวโมง ในการวงทดสอบใกลกบภเขาไฟฟจ เปนของบรษท “เซนทรล เจแปน เรลเวย” (Central Japan Railway) ทางบรษทระบวา พวกเขาจะเรมเปดใหบรการรถไฟพลงแมเหลกเสนทางระหวางกรงโตเกยวและเมองนาโงยะ ความยาว 280 กโลเมตร ภายในป 2027 โดยรถไฟพลงแมเหลกซงใชพลงจากแมเหลกยกตวรถใหลอยเหนอราง สามารถเดนทางบนระยะทางดงกลาวภายในเวลาเพยง 40 นาท หรอไมถงครงของเวลาทใชในปจจบน

คาถามท 1 นกเรยนคดวาขณะรถไฟพลงแมเหลกกาลงออกตวเคลอนท จะสามารถมความเรวเปน 603 กโลเมตร/ชวโมง ไดทนทเลยหรอไม เพราะเหตใด

ตอบ ............................................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................................................

คาถามท 2 นกเรยนคดวา ชวงทวดความเรวรถไฟพลงแมเหลกไดสงสด 603 กโลเมตร/ชวโมง เปนชวงใด ระหวาง ขณะออกตว, ขณะออกตวไดแลวเปนเวลาหนง, ขณะเบรกเพอหยดจอด เพราะเหตใด

ตอบ ............................................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................................................

ห น า | 16



คาชแจง ใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 5-6 คน ทาการทดลอง เรอง การตกของวตถภายใตแรงโนมถวง

ของโลก แลวบนทกขอมลลงในแบบบนทกขอมลทกาหนดให

จดประสงคการทดลอง 1. ระบปญหา ตงสมมตฐาน และกาหนดตวแปรทเกยวของกบการทดลองได 2. ทากจกรรมและสรปผลการทากจกรรม เกยวกบการตกของวตถภายใตแรงโนมถวงได 3. อธบายความเรงทเกดจากแรงโนมถวงของโลกได 4. คานวณอตราเรวและอตราเรงของวตถ จากจดบนแถบกระดาษทผานเครองเคาะสญญาณเวลาได

อปกรณ 1. หมอแปลงโวลตตา 1 เครอง 2. เครองเคาะสญญาณเวลา 1 เครอง 3. ถงทราย 1 ถง 4. แถบกระดาษ 1 มวน 5. กรรไกร 1 ดาม 6. กาว 1 หลอด

ภาพท 3 อปกรณการทดลอง การตกของวตถภายใตแรงโนมถวงของโลก

กจกรรมการทดลอง การตกของวตถภายใตแรงโนมถวงของโลกใบกจกรรมท 1.2

ห น า | 17



ขนตอนการทากจกรรม

1. ตอหมอแปลงโวลตตาเขากบเครองเคาะสญญาณเวลาทตดตงไวตรงขอบโตะ โดยใหชองสาหรบใสแถบกระดาษของเครองเคาะสญญาณเวลาอยในแนวดง และอยหางขอบโตะ พยายามใหแถบกระดาษสามารถเคลอนทไดอสระโดยไมตดขด ตามภาพท 3 2. ยดถงทรายใหตดกบปลายขางหนงของแถบกระดาษ สอดแถบกระดาษเขาในชองของเครองเคาะสญญาณเวลา โดยใหถงทรายอยดานลางและอยใกลเครองเคาะสญญาณเวลามากทสด 3. เปดสวตชใหเครองเคาะสญญาณเวลาทางาน แลวปลอยใหถงทรายตกลงสพน สงเกตชวงหางระหวางจดบนแถบกระดาษ

4. เลอกจดแรกบนแถบกระดาษทสามารถมองเหนไดชดเจน เปน จดเรมตน A (ทจด A เวลา t = 0 วนาท) และจดถดไปเปน จด B, C, D … จนถงจดสดทาย

5. ตดแถบกระดาษจากขอ 4. แตละชวงจด แลวนาไปตดบนกระดาษกราฟ เรยงตามลาดบ โดยใหแตละแถบอยหางกนเปนระยะเทากน ลากเสนเชอมตอระหวางจดบนแถบกระดาษแตละแถบ สงเกตลกษณะกราฟ

ภาพท 4 แสดงการจดวางเครองเคาะสญญาณเวลา ทมา : หนงสอเรยนวทยาศาสตรพนฐาน 5 สสวท.(2551) หนา 3

ห น า | 18



กลมท.........................ชน......................

สมาชกกลม 1……………………………………………………….เลขท……………….

2……………………………………………………….เลขท……………….

3……………………………………………………….เลขท……………….

4……………………………………………………….เลขท……………….

5……………………………………………………….เลขท……………….

6……………………………………………………….เลขท……………….

จดประสงคการทดลอง 1. ระบปญหา ตงสมมตฐาน และกาหนดตวแปรทเกยวของกบการทดลองได 2. ทาการทดลองการตกของวตถภายใตแรงโนมถวงได 3. อธบายความเรงทเกดจากแรงโนมถวงของโลกได 4. คานวณอตราเรวและอตราเรงของวตถ จากจดบนแถบกระดาษทผานเครองเคาะ

สญญาณเวลาได

ปญหา

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

สมมตฐาน

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ตวแปรตน…………………………………………………………………………………………………………………………………..

ตวแปรตาม………………………………………………………………………………………………………………………………….

ตวแปรควบคม……………………………………………………………………………………………………………………………

เรอง การตกของวตถภายใตแรงโนมถวงของโลก แบบบนทกกจกรรมการทดลอง

เวลา

(นาท)

คะแนน

เตม

คะแนน

ทได

50 30

ห น า | 19



บนทกผลกจกรรม

ลกษณะจดบนแถบกระดาษ

ระยะหางระหวางจดบนแถบกระดาษ

ความยาวทวดได (เซนตเมตร)

A -> B B -> C C -> D D -> E E -> F F -> G

ความยาวแถบกระดาษ(cm)

ชวงแถบ

ห น า | 20



คาถามหลงกจกรรม

1. ระยะหางระหวางจดบนแถบกระดาษแตละชวงเปลยนแปลงหรอไม อยางไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. กราฟทไดมลกษณะอยางไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. ความเรวเฉลยจากจด B ไปจด D เปนกเมตรตอวนาท (m/s)

ความเรวเฉลยจด B ไป D = ระยะกระจดจาก C ไป D

เวลาจาก B ไป D เซนตเมตร (cm)

วนาท (s)

= ระยะกระจด BC + ระยะกระจด CD เซนตเมตร (cm)

วนาท (s)

= เซนตเมตร (cm)วนาท (s)

= เซนตเมตร (cm)วนาท (s)

= …………….. เซนตเมตรตอวนาท (cm/s)

ตอบ = …………….. เมตรตอวนาท (m/s) ตอบ

4. ความเรวเฉลยจากจด C ไปจด E เปนกเมตรตอวนาท (m/s) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ตอบ…………………………………………………………..…………………………………………

ห น า | 21



5. ความเรวขณะหนง ณ จด C เปนเทาไร

ความเรวขณะหนง ณ จด C = ความเรวเฉลยจากจด B ไปจด D = ………………………………..เมตรตอวนาท (m/s)

6. ความเรวขณะหนง ณ จด D เปนเทาไร ความเรวขณะหนง ณ จด D = ความเรวเฉลยจากจด B ไปจด D = ………………………………..เมตรตอวนาท (m/s)

7. ความเรวทเปลยนไป(ความเรง) จากจด C ไปยงจด D เปนกเมตรตอวนาท2 (m/s2)

ความเรวทเปลยนไป C ->D = ความเรว ณ จด D - ความเรว ณ จด C

เวลาจาก C ไป D

= เมตรตอวนาท (m/s)

วนาท (s)

= เมตรตอวนาท (m/s)

วนาท (s)

ตอบ = …………….. เมตรตอวนาท2 (m/s2)

8. จากการทดลองถงทรายเคลอนทตกลงมาดวยความเรงเทาใด

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

สรปผลการทดลอง

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ห น า | 22



ความเรง (Acceleration)

การเคลอนทของวตถใดๆกตาม เราจะพบเหนอยเสมอวาการเคลอนทของวตถนนบางครงเคลอนทชา บางครงเคลอนทเรว โอกาสทวตถจะเคลอนดวยความเรวสมาเสมอในระยะไกลมนอยมาก เชน การขบรถยนต เปนไปไมไดเลยทผขบจะใชความเรวคงทตลอดเสนทาง เพราะมทงการเพมความเรวและการลดความเรว เกดขนตลอดเวลา การเคลอนทของวตถทมการเปลยนแปลงความเรวเชนนเรยกวา “ความเรง” ดงนนเราจะสามารถใหความหมายของความเรงไดวา “ความเรวของวตถทเปลยนไปในหนงหนวยเวลา หรออตรา การเปลยนแปลงความเรวในหนงหนวยเวลา”

ความเรงของวตถสามารถเปนไดทงคา บวก (+) และ คาลบ (-) โดยจะเปนคาบวกเมอวตถมความเรวเพมขน เชน การตกของวตถ การเรงเครองยนตขณะขบรถ เปนตน และความเรงจะมคาลบ เมอวตถมความเรวลดลง เชน การเบรกรถ การโยนวตถขนบนทองฟาในแนวดง เปนตน นอกจากนเรายงสามารถเรยกความเรงทมคาตดลบวา “ความหนวง”

การเปลยนแปลงความเรว อาจเปลยนแปลงเฉพาะขนาดอยางเดยวหรออาจเปลยนแปลงทศทาง อยางเดยว หรออาจเปลยนแปลงทงขนาดและทศทางพรอมกนกได เนองจากความเรวเปนปรมาณเวกเตอร ความเรงจงเปนปรมาณเวกเตอรดวย

กาหนดให a

แทน ความเรง

ความเรวทเปลยนไป

ชวงเวลาทใชเปลยนแปลงความเรวนน

2 1v v va

t t

เมอ 1v

แทนความเรวเมอเวลา 1t หรอ ความเรวตอนตน มหนวยเปนเมตรตอวนาท (m/s) 2v

แทนความเรวเมอเวลา 2t หรอ ความเรวตอนปลาย มหนวยเปนเมตรตอวนาท (m/s)

v

แทนคาความเรวทเปลยนไป หนวยเปนเมตรตอวนาท (m/s) t แทนคาเวลาทเปลยนไป หนวยเปนวนาท (s)

ใบความรท 1.1 ความเรง และการตกอสระของวตถภายใตแรงโนมถวง

ห น า | 23



ภาพท 5 การเคลอนทของวตถในแนวดง

เนองจากหนวยความเรงมคา = หนวยของความเรวหนวยของเวลา = / = m/s

ดงนน ความเรงจงมหนวยเปน m/s หรอ เมตรตอวนาทกาลงสอง

การตกอสระของวตถภายใตแรงโนมถวง

การเคลอนทในแนวดงทคนเคยกนมากคอ การตกของวตถลงสพนโลก หรอการโยนวตถขนไปตรง ๆ ในแนวดงนนเอง โดยทวไปการตกของวตถทกชนดจะมแรงตานทานของอากาศ ซงจะมากหรอนอยขนอยกบรปรางและอตราเรวของวตถ เมอวตถตกจากทสง แรงโนมถวงของโลกจะดงดดใหวตถตกลงมาดวยความเรงคงตวเทากบ 9.8 เมตรตอวนาท2 ดงนน ถานกเรยนโยนวตถขนไปตรง ๆแนวดว จะพบวาวตถเคลอนทชาลงเรอย ๆ จน หยดนงชวขณะ ณ จดสงสด และตกลงมาสพน ทเปนเชนนเพราะมแรงโนมถวงของโลกมากระทาตอวตถ 2 ลกษณะ คอ

1. ขณะวตถเคลอนขนไปในอากาศ แรงโนมถวงของโลกจะทาใหวตถมความเรวลดลงอยางคงท หรอมความหนวงเทากบ 9.8 เมตรตอวนาท2 วตถจงเคลอนทชาลงสมาเสมอจนหยดนงชวขณะทจดสงสด นนคอ ณ จดสงสด วตถจะมความเรวเปนศนย

2. ขณะวตถเคลอนทลงสพน แรงโนมถวงของโลกจะทาใหวตถมความเรวเพมขนอยางคงท วตถ จงตกลงมามความเรงคงทเทากบ 9.8 เมตรตอวนาท จนกระทงวตถตกลงสพนดน

การตกอยางอสระของวตถ ถาไมคดแรงตานทานของอากาศ วตถจะมความเรงคงท ซงเปนความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลกและไมขนกบมวลของวตถ การเคลอนทแบบนเรยกวา การตกแบบอสระ หรอ การตกแบบเสร (Free Fall)

เคลอนทขนดวยความหนวงคงท

= -9.8 m/s2

จดสงสด= 0 m/s

เคลอนทลง ดวยความเรงคงท

= -9.8 m/s2

ลงสพนดวยความเรวเทากบตอนเรมเคลอนทขน

ห น า | 24



ภาพท 6 หอเอนเมองปซา

ทมาภาพ : http://images.thaiza.com/38/38_20090411104537..jpg (2559). เวบไซต

ในยคราวๆกอนป ค.ศ. 1500 ทกคนตางเชอกนวาวตถ “หนก” จะตกลงพนเรวกวาวตถ “เบา” ซงเปนแนวคดของบคคลทไดชอวาชาญฉลาดทสดในยคกรกโบราณ คอ “อารสโตเตล” (Aristotle: ก.ค.ศ.3 84-322) นกวชาการในยโรปในสมยนนตางกสบสาย ความรมาจากกรกโบราณ จงถอวาสงนเปน “กฎ” โดยไมมขอสงสยใดๆ

แตเมอราวป ค.ศ. 1600 กาลเลโอ กาลเลอ ศาสตราจารยทางคณตศาสตรในมหาวทยาลยปซา กลบคดคานกบแนวคดดงกลาว โดยมแนวคดวา วตถสามารถตกถงพนไดพรอมกนแมมมวลตางกนกตาม กาลเลโอนาของสองอยางทมนาหนกแตกตางกนคอ ลกกระสนปนใหญกบลกบอลทาดวยไม ขนไปบนหอเอนเมองปซา ประเทศอตาล แลวทงของสองอยางนนลงมาพรอมกน เพอพสจนใหเหนวาของสองอยางทมนาหนกตางกน จะตกลงมาถงพนพรอม ๆ กน แตการทดลองครงน ลกกระสนเหลกตกถงพนกอนลกบอลไมเลกนอยพอสงเกตออก (เปนเพราะอากาศบรเวณนน ทาใหเกดแรงตานอากาศ) ทาใหพวกนกวชาการสายกรกทพากนมาดการทดลองไมใหความสาคญ และเลอกทจะเชออยางเดม

สาเหตทการทดลองในครงนน กระสนปนใหญตกถงพนกอนลกบอลไม เปนเพราะการทดลองกระทาในสถานทเปด มลมพดตลอดเวลา ทาใหเกดแรงตานอากาศในทศขน สงผลใหแรงทกระทาตอวตถทงสองไมไดมแตแรงโนมถวงของโลกเพยงอยางเดยว จงทาใหการทดลองของกาลเลโอในครงนนผดพลาด และขาดความนาเชอถอไป การทจะทาใหผลการทดลองแมนยานน กาลเลโอจาเปนจะตองทาในหองปดสนท และสบอากาศออกจนเกอบหมด จงจะทาใหแรงตานอากาศมคาเปนศนย และแนนอนวา วทยาการสมยนนไมสามารถทาได

ห น า | 25



ปจจบนนกฟสกสจงไดทาการทดลองเพอพสจนแนวคดของกาลเลโอซาอกครงในหองทดลองขนาดใหญทสบอากาศออกจนหมด และปลอยวตถทมมวลตางกนมากๆ เชน ลกโบวลงกบขนนก โดยปลอยลงมาพรอมกน ดงภาพท 7 ผลทไดคอ ตลอดการเคลอนทตงแตจดปลอยจนถงพน วตถทงสองเคลอนดวยความเรวทเทากน และมความเรงเทากน คอ 9.8 เมตรตอวนาท2 แสดงใหเหนวา มวลของวตถไมมผลตอความเรงในการตกแบบอสระ

ภาพท 7 การตกของลกบอลกบขนนก ภายในหองทสบอากาศออกหมด

ทมา : https://www.youtube.com/watch?v=E43-CfukEgs/ (2559). เวบไซต

ห น า | 26



คาชแจง ใหนกเรยนศกษาใบความรท 1.2 เรอง มวล (mass) และ นาหนกของวตถ (Weight)

มวล (mass) เปนสมบตของกอนสสารทบงบอกถงคาความตานทานในการเปลยนสภาพการ เคลอนท ซงจะมคาคงทไมขนกบคาความเรงเนองจากแรงโนมถวงของดาว เปนปรมาณสเกลาร มหนวยเปน กโลกรม (kg)

นาหนกของวตถ (Weight) คอ แรงโนมถวงระหวางมวลของโลกกบมวลของวตถใด ๆ นนคอ นาหนกของวตถเกดจากแรงโนมถวงของโลกกระทาตอมวลของวตถ เปนปรมาณเวกเตอร มหนวยเปน “นวตน”

มวลและนาหนกเขยนเปนความสมพนธไดดงน

เมอ W

แทน นาหนกของวตถ มหนวยเปน นวตน (N) m แทน มวลของวตถ มหนวยเปนกโลกรม (kg)

g

แทน ความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลก มคาประมาณ 9.8 เมตรตอวนาท2

จะเหนไดวา คานาหนกของวตถจะมคาไมคงท ขนอยกบคา g ซงจะมคาเปลยนแปลงไปตามระดบ

ความสง หรอมวลของดาวนนๆ

ตารางแสดง ขนาดของคา g บนดาวเคราะหตางๆ

ดาว คาความโนมถวง g (เมตรตอวนาท2) ดวงจนทร 1.622ดาวพธ 3.701ดาวศกร 8.870

ดาวพฤหสบด 23.12ดาวเสาร 8.96

ใบความรท 1.2 มวล (mass) และ นาหนกของวตถ (Weight)

ห น า | 27



คาชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามลงในชองวางทกาหนดใหตอไปน

คาถามท 1 จากการทากจกรรมการทดลอง การตกของวตถภายใตแรงโนมถวงของโลก สามารถนาไปอธบายการตกของวตถอนในธรรมชาตไดหลายเหตการณ จงยกตวอยางอยางนอย 3 เหตการณ (5 คะแนน)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………................………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………………................……………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………................………………………….

คาถามท 2 หากโยนกอนหนขนในแนวดง ขณะกอนหนเคลอนทขนและตกลงมา มการเปลยนแปลงความเรวในแตละชวงอยางไร (5 คะแนน)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………................……………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................…………….

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................…………….

คาถามท 3 นาถงทรายผกตดกบแถบกระดาษทผานเครองเคาะสญญาณเวลา หากโยนถงทรายขนในแนวดง นกเรยนคดวา จดทปรากฏบนแถบกระดาษ จะมลกษณะเปนแบบใด (5 คะแนน)

คาถามท 4 การเคลอนทของนกกระโดดรม ขณะกางรมชชพเปนการเคลอนทตกแบบอสระหรอไม เพราะเหตใด (5 คะแนน)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................

ทมาภาพ : http://www.dailynews.co.th/images/718491?s=750x500

เวลา

(นาท)

คะแนน

เตม

คะแนน

ทได

15 20 คาถามชวนคด ใบกจกรรมท 1.3

ห น า | 28



คาชแจง ใหนกเรยนศกษาใบความรท 3 เรอง การคานวณหาคาปรมาณตาง ๆ ของการเคลอนทดวยความเรงคงท

สมการการเคลอนท เมอวตถมความเรงคงท

เมอ u

แทน ความเรวทเวลาเรมตน v

แทน ความเรวปลาย

a

แทน ความเรง s

แทน การกระจด

t แทน เวลาทใชในการเคลอนท g

แทน ความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลก

มหนวยเปน เมตรตอวนาท (m/s) มหนวยเปน เมตรตอวนาท (m/s) มหนวยเปน เมตรตอวนาท2 (m/s2) มหนวยเปน เมตร (m) มหนวยเปน วนาท (s) มหนวยเปน เมตรตอวนาท2 (m/s2)

ขอสงเกต : ในการเคลอนทในแนวดงดวยแรงโนมถวงของโลก สามารถเปลยน a จากสตรขางตน เปน g ได นอกจากนการใชสมการขางตนจะตองกาหนดเครองหมายของปรมาณตางๆดวย โดยทวไปจะกาหนดให u มคาเปนบวก ปรมาณใดทมทศเดยวกบ u จะเปนบวก และปรมาณทมทศตรงขามกบ u จะเปนลบ

ใบความรท 1.3 การคานวณการเคลอนทดวยความเรงคงท

วตถเคลอนทดวยความเรงคงท

1.

2.

3.

4.

วตถเคลอนทแนวดง

+g

1.

2.

3.

4.

ห น า | 29



ไปดตวอยางการคานวณกนคะ

ห น า | 30



ตวอยาง 1 ถาเครองบนตองใชเวลาในการเรงเครอง 20 วนาท จากจดหยดนง และใชระยะทาง 400 เมตร กอนทเครองบนจะยกตวขนได จงหาอตราเรวของเครองบนขณะทขนจากทางวง

สงทโจทยกาหนดให คอ ขนาดความเรวตน (u) = 0 ขนาดการกระจด (s) = 400 เมตร(m) เวลา (t) = 20 วนาท สงทโจทยตองการ คอ ความเรวปลาย (v) = ? สมการทใช

(u+v) s = t

2

แทนคา

(0 + v)(400 m) = × (20 s)

2

400×2 = 20v

800 = 20v

v = 40 m/s ตอบ ขณะเครองบนยกตวขน จะมความเรว 40 เมตรตอวนาท (m/s)

ห น า | 31



ตวอยาง 2 รถไฟฟาคนหนงหนงแลนดวยความเรง 10 เมตรตอวนาท2 จะตองใชเวลานานเทาไรในการเปลยนความเรวจาก 20 เมตรตอวนาท เปน 50 เมตรตอวนาท

สงทโจทยกาหนดใหคอ ขนาดความเรวตน (u) = 20 เมตรตอวนาท ขนาดความเรวปลาย (v) = 50 เมตรตอวนาท ขนาดความเรง (a) = 10 เมตรตอวนาท2 สงทโจทยตองการ คอ เวลา (t) = ? สมการทใช

v = u + at

แทนคา (50 m/s) = (20 m/s) + (10 m/s2) t 50 – 20 = (10) t 30 = (10) t t = 3 s ตอบ รถไฟฟาตองใชเวลาทงหมด 3 วนาท

ห น า | 32



ตวอยาง 3 ขวางลกบอลลงมาในแนวดงดวยความเรว 15 เมตรตอวนาท ใชเวลา 2 วนาท จงจะถงพนดน ถามวาตาแหนงทขวางลกบอลอยสงจากพนกเมตร

u = 15 m/s

สงทโจทยกาหนดใหคอ ขนาดความเรวตน (u) = 15 เมตรตอวนาท (m/s) เวลา (t) = 2 วนาท (s) ขนาดความเรง (g) = 9.8 เมตรตอวนาท2 (m/s2) สงทโจทยตองการ คอ ขนาดของการกระจด (s) = ? สมการทใช s = ut + 0.5gt2 แทนคา s = (15 m/s)(2 s) + (0.5)(9.8 m/s2)(2 s)2 s = 49.6 m ตอบ ลกบอลอยสงจากพนดน 49.6 เมตร

ห น า | 33



คาชแจง ใหนกเรยนทาแบบฝกเสรมทกษะ ลงในชองวางทกาหนดให

ใหนกเรยนทาเครองหมาย หนาขอความทเหนวาถก และทาเครองหมาย หนาขอความทเหนวาผด (10 คะแนน)

…………..1. ความเรงสามารถเกดขนไดตอเมอวตถมการเปลยนแปลงความเรว

…………..2. ผลแอปเปลทหลนจากตน เคลอนทลงสพนดวยความเรวคงท

…………..3. แรงโนมถวงของโลกทาใหวตถทกชนทอยบนโลกมนาหนก

…………..4. มวลของสมศรทขณะอยบนดวงจนทร กบอยบนโลก มคาไมเทากน

…………..5. นาหนกของวตถบนดาวองคาร หมายถงแรงดงดดของดาวองคารทกระทาตอวตถนนมทศ

เขาสศนยกลางของดาวองคาร

เวลา

(นาท)

คะแนน

เตม

คะแนน

ทได

15 25

ตอนท 1

แบบฝกเสรมทกษะ ใบกจกรรมท 1.4

ห น า | 34



ใหนกเรยนแสดงวธทาลงในชองวางใหถกตอง (15 คะแนน) กาหนดให ความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลกมคาเทากบ 9.8 เมตรตอวนาท2 (m/s2)

1. ตมมนาหนก 490 นวตนบนโลก ตมจะมมวลเทาใด ถาไปอยบนดวงจนทร (5 คะแนน)

วธทา สงทโจทยกาหนด………………………………………………………................…………………

สงทโจทยตองการ.…………………………………………………………………………………......

สมการทใช………………………………………………………………................……….............

แทนคาในสมการ จะได.……………………………................…...............……................

ตอบ...………………................…...............……................………………..........................

2. เดกชายแจส ออกแรง โยนกอนหนขนไปในแนวดง ดวยความเรว 12 เมตรตอวนาท ถาแรงตานอากาศขณะนน มคานอยมาก หนกอนน จะขนไปไดสงสดกเมตร (5 คะแนน)


สงทโจทยตองการ.…………………………………………………………………………………...... สมการทใช………………………………………………………………................………............. แทนคาในสมการ จะได.……………………………................…...............……................

ตอบ...………………................…...............……................………………..........................

3. รถยนตคนหนงแลนดวยความเรว 25 เมตรตอวนาท เมอถงไฟแดงจงเบรกดวยความหนวง

2.5 เมตรตอวนาท2 จนรถหยดนง ระยะเวลาใชในการเบรกของรถยนตคนนเปนเทาไร (5 คะแนน)


สงทโจทยตองการ.…………………………………………………………………………………...... สมการทใช………………………………………………………………................………............. แทนคาในสมการ จะได.……………………………................…...............……................

ตอบ...………………................…...............……................………………..........................

ตอนท 2

ห น า | 35



คาชแจง วตถในภาพดงตอไปน มความเรงหรอไม? ถาวตถมความเรง ใหระบดวยวาแรงใดททาใหวตถมความเรง ตวอยาง เครองบนโดยสารกาลงยกตวขนจากรนเวย

ทมาภาพ : http://www.crewsociety.com/4 (2559). เวบไซต

มความเรง ไมมความเรง แรงทเกยวของ (ถามความเรง) แรงฉดของเครองยนตใน111เครองบน11111111111111

…………………………………...........

เวลา

(นาท)

คะแนน

เตม

คะแนน

ทได

10 15

การทวตถมความเรงเกดขนไดนน เปนผลมาจาก

มแรงลพธทไมเปนศนย มากระทาตอวตถ

ภาพใดเอย มความเรง? ใบกจกรรมท 1.5

ห น า | 36



ภาพท 1 ผลแอปเปลหลนจากตน

ทมาภาพ : http://www.english-idioms.com/index_files/the-apple-does-not-fall-from-the%20tree.html (2559). เวบไซต

มความเรง ไมมความเรง แรงทเกยวของ (ถามความเรง)

……………………………………………......................

……………………………………………......................

……………………………………………......................

ภาพท 2 สโตนเฮนจ (Stonehenge) ประเทศองกฤษ

ทมาภาพ : http://travel.mthai.com/world-travel/96220.html (2559). เวบไซต


…………………………………………….....................

…………………………………………….....................

…………………………………………….....................

ห น า | 37



ภาพท 3 นาตกทลอซ จงหวดตาก

ทมา : http://www.muangthai.com/27396 (2559). เวบไซต


…………………………………………….....................

…………………………………………….....................

…………………………………………….....................

ภาพท 4 บนไดเลอนในหางสรรพสนคา

ทมาภาพ : http://guru.sanook.com/9444/ (2559). เวบไซต


…………………………………………….....................

…………………………………………….....................

…………………………………………….....................

ห น า | 38



ภาพท 5 เรอสาเภาทเคลอนทตามแรงลม

ทมาภาพ : http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2012/10/K12788468/K12788468.html (2559). เวบไซต


……………………………………………...........

……………………………………………...........

……………………………………………............

ห น า | 39



สอและแหลงเรยนรเพมเตม หนงสอ

หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน วทยาศาสตร 5 : สสวท. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน วทยาศาสตร ม.3 เลม 1 : อกษรเจรญทศน อจท. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน วทยาศาสตร ม.3 : แมค แบบวดและบนทกผลการเรยนร วทยาศาสตร ม.3. : อกษรเจรญทศน อจท. คมอเตรยมสอบวทยาศาสตร เลมรวม ม.3. : ไฮเอดพบลชชง. Science Mthayomsuksa3 : Institute of Academic Development (IAD).

เวบไซต

เวบไซต คลงสอการสอน DLIThttp://www.dlit.ac.th/pages/resources/viewresources.php?rid=002481&title

คลปสอการสอน วทยาศาสตร ม.3 เรอง ความเรง https://www.youtube.com/watch?v=xmmGHcmMU_c

คลปสอการสอน เปรยบการตกของลกบอลกบขนนก ภายในหองสญกาศ https://www.youtube.com/watch?v=E43-CfukEgs

คลปสอการสอน What is Acceleration? https://www.youtube.com/watch?v=vxFYfumAAlY

ห น า | 40



หลงจากจบชดกจกรรมแลว ทาแบบทดสอบหลง

เรยน กนนะคะ

ห น า | 41



แบบทดสอบหลงเรยน หนวยการเรยนร แรงและการเคลอนท ชนมธยมศกษาปท 3


คาชแจง 1. แบบทดสอบชดนมจานวน 10 ขอ เปนแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก 2. คะแนนเตม 10 คะแนน เวลา 15 นาท 3. ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสด และทาลงในกระดาษคาตอบ

1. ขอใดไมถกตองเกยวกบการเขยนเวกเตอรของแรง 1. ความยาวของสวนของเสนตรงแทนขนาดของแรง 2. หวลกศรแทนทศทางของแรง 3. หนวยของแรงคอนวตน 4. สญลกษณแทนแรงคอ

2. ขอใดไมใชความหมายของแรง 1. สงททาใหวตถเปลยนสภาพ 2. สงททาใหวตถเปลยนสภาพการเคลอนท 3. สงททาใหวตถหยดนงหรอเคลอนทชาลง 4. สงทเปนปรมาณสเกลาร

3. จากการทดลอง แถบกระดาษจากเครองเคาะสญญาณเวลาในขอใด แสดงวาวตถเคลอนทแบบมความหนวง

ห น า | 42



4. ขอใดถกตองเกยวกบ ความเรงของวตถ 1. ความเรวของวตถทเปลยนไป 2. ความเรวของวตถเปนศนย 3. ความเรวของวตถคงท 4. ความเรวของวตถเหมอนเดม

5. รถยนตคนหนง เคลอนทออกจากจดหยดนงดวยความเรวเพมขนอยางสมาเสมอ เมอผานไป 1 นาท พบวา รถยนตมความเรวเปน 20 เมตรตอวนาท จงหาความเรงของรถยนตคนน

1. 0.2 เมตรตอวนาท2 2. 0.3 เมตรตอวนาท2 3. 1.0 เมตรตอวนาท2 4. 20.0 เมตรตอวนาท2

6. สมพรขบรถออกจากจดหยดนงดวยความเรง 0.6 เมตรตอวนาท2 เมอเวลาผานไป 30 วนาท รถจะมความเรวเปนเทาใด

1. 18 เมตรตอวนาท 2. 36 เมตรตอวนาท 3. 60 เมตรตอวนาท 4. 96 เมตรตอวนาท

7. การเคลอนทในขอใด มความเรงมากทสด 1. เปลยนความเรวในการวงจาก 5 เปน 15 เมตรตอวนาท ภายนเวลา 4 วนาท 2. เรมเดนออกกาลงกาย จากความเรว 0 เปน 8 เมตรตอวนาท ภายในเวลา 10 วนาท 3. รถยนตเรมออกจากจดจอดรถ จนมความเรวเปน 30 เมตรตอวนาท ภายในเวลา 10 วนาท 4. กระถางตนไมหลนจากชนดาดฟาของตก ขณะถงพนดานลาง มความเรวเปน 49 เมตรตอวนาท

8. กลองใบหนงมมวล 3 กโลกรม หากนาไปชงนาหนกบนดวงจนทร จะมนาหนกกนวตน เมอดวงจนทรมคาความเรงเนองจากแรงโนมถวง 1.62 เมตรตอวนาท2

1. 3.00 นวตน 2. 29.4 นวตน 3. 1.62 นวตน 4. 4.86 นวตน

9. ถาถงนาใบหนง มมวล 5 กโลกรม จะไดรบแรงดงดดจากโลกกนวตน 1. 5.0 นวตน 2. 9.8 นวตน 3. 39 นวตน 4. 49 นวตน

10. จรวดลาหนงทะยานขนจากพนโลกในแนวดง ดวยความเรง 14 เมตรตอวนาท2 เมอเวลาผานไป 30 วนาท จรวดลานจะมความเรวเปนเทาไร 1. 120 เมตรตอวนาท 2. 180 เมตรตอวนาท 3. 240 เมตรตอวนาท 4. 420 เมตรตอวนาท

ห น า | 43



ชอ ..................................................................... ชน ...................... เลขท..............

ตวเลอก ขอท

1. 2. 3. 4.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

กระดาษคาตอบ แบบทดสอบหลงเรยน

คะแนนทได

คะแนนเตม 10

ห น า | 44



ประเมนผล คะแนนกอนเรยน

คะแนนใบกจกรรม คะแนนหลงเรยน 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 รวม

คะแนนเตม 10 10 30 20 25 15 100 10 คะแนนทได

รอยละ

1. แบบทดสอบกอนเรยน

ไดคะแนนไมนอยกวา รอยละ 50 นกเรยนมความรพนฐานเปนอยางดเยยม

ไดคะแนนนอยกวา รอยละ 50 นกเรยนควรตงใจศกษาชดกจกรรมการเรยนร 2. ใบกจกรรม

ไดคะแนนไมนอยกวา รอยละ 80 ผานชดกจกรรมการเรยนร

ไดคะแนนนอยกวา รอยละ 80 นกเรยนควรปรบปรงและแกไขขอบกพรอง 3. แบบทดสอบหลงเรยน

ไดคะแนนไมนอยกวา รอยละ 80 ผานชดกจกรรมการเรยนร

ไดคะแนนนอยกวา รอยละ 80 นกเรยนควรปรบปรงและแกไขขอบกพรอง

การประเมน

สรปผลการประเมน

ห น า | 45



กระทรวงศกษาธการ. (2551). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

การตกของลกบอลกบขนนก ภายในหองทสบอากาศออกหมด. สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://www.bbc.co.uk/programmes/p0276q28 ขวญณภทร เทพอาจ. (15 สงหาคม 2559). ชดกจกรรมการเรยนร วชาฟสกส 1 เรอง แรงและกฎการ. สบคน

เมอ 23 กนยายน 2559, จาก https://www.kroobannok.com/79765 คลงสอการสอน ควมเรงและอตราเรง. สบคนเมอ 11 ตลาคม 2559, จาก http://www.dlit.ac.th/pages/resources/viewresources.php?rid=002481&title เครองบนโดยสารกาลงยกตวขนจากรนเวย. (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://www.crewsociety.com/4 ชวง ทมทตชงคและคณะ. (ม.ป.ป.). ฟสกส ม.4 เลม 2 ว021. นนทบร : เทพเนรมตการพมพ. ธนกานต ศรตนวงศ. (5 มนาคม 2558). ชดกจกรรมการเรยนร วชาฟสกส ม.4 เรอง แรงและกฏการเคลอนท.

สบคนเมอ 20 กรกฎาคม 2559, จาก http://www.kroobannok.com/74225 นกกระโดดรม. (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://www.dailynews.co.th/images/ 718491?s=750x500 นาตกทลอซ จงหวดตาก. (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://www.muangthai.com/27396 นรนดร สวรตน. (ม.ป.ป.). ฟสกส A-NET ม. 4-5-6. กรงเทพฯ : เรองแสงการพมพ(2002) บนไดเลอนในหางสรรพสนคา. (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://guru.sanook.com/9444/ ผลแอปเปลหลนจากตน. (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://www.english-

idioms.com/index_files/the-apple-does-not-fall-from-the%20tree.html พจนา มะกรดอนทร. (ม.ป.ป.). การเรยนรโดยการสบเสาะหาความร 5 ขนตอน. สบคนเมอ 10 ตลาคม 2558,

จาก http://pirun.ku.ac.th/~g4986066/poj.pdf

พฤทธ มาเนตร. (25 กนยายน 2556). ชดกจกรรมการเรยนร เรอง แรงและกฎการเคลอนท วชาฟสกส ม.4. สบคนเมอ 20 กรกฎาคม 2559, จาก http://www.kroobannok.com/61746

บรรณานกรม

ห น า | 46



พชน อปนนไชย. (11 เมษายน 2557). ชดกจกรรมการเรยนร เรอง แรงและการเคลอนท วทยาศาสตร ม.3.

สบคนเมอ 18 กรกฎาคม 2559, จาก http://www.kroobannok.com/66252 พชรนทร แสนพลเมอง. (ม.ป.ป.). เฉลย แบบวดและบนทกผลการเรยนร วทยาศาสตร ม.3. กรงเทพฯ : อกษร

เจรญทศน อจท. ยพา วรยศ และคณะ. (ม.ป.ป.). คมอคร วทยาศาสตร ม.3 เลม 1. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน อจท. ยเซน โบลต ขณะกาลงวงเขาเสนชย ในกฬาโอลมปก 2008 (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://static.guim.co.uk/sys-images/Sport/Pix/pictures รถไฟพลงแมเหลกของประเทศญปน (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://www.thairath.co.th/content/494371 เรอสาเภาทเคลอนทตามแรงลม. (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2012/10/K12788468/K12788468.html สโตนเฮนจ (Stonehenge) ประเทศองกฤษ. (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://travel.mthai.com/world-travel/96220.html สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2551). ความรและสมรรถนะทางวทยาศาสตรสาหรบ

โลกวนพรงน. กรงเทพฯ : เซเวนพรนตง. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2551). หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน

วทยาศาสตร 5. กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว. สมพงศ จนทรโพธศร. (มปป). คมอเตรยมสอบวทยาศาสตร เลมรวม ม.3. กรงเทพฯ : ไฮเอดพบลชชง. หอเอนเมองปซา (ภาพนง) สบคนเมอ 30 กนยายน 2559, จาก http://images.thaiza.com/38/38_20090411104537..jpg Associate Professor Pimpan Dachakupt,Ph.D and other. (2016). Science Mthayomsuksa3.

Bankkok : Institute of Academic Development (IAD). Hugh D. Young and Roger A. Freedman. (2016). UNIVERSITY PHYSICS WITH MODERN PHYSICS

14th Edition: USA. PWARSON Education Raymond A. Serway and John W. Jewett Jr. (2008). Physics for Science and Engineers :

Singapore. Thomson Learning

ห น า | 47



ภาคผนวก

ห น า | 48



เฉลย แบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน

เรอง แรงและการเคลอนท ชดท 1 ความเรง

กอนเรยน หลงเรยน

ขอท คาตอบ 1. 4 2. 4 3. 1 4. 2 5. 1 6. 3 7. 4 8. 4 9. 4 10. 4

ขอท คาตอบ 1. 4 2. 4 3. 3 4. 1 5. 2 6. 2 7. 4 8. 4 9. 4 10. 4

ห น า | 49



คาชแจง ใหนกเรยนพจารณาภาพดงตอไปน แลวตอบคาถามลงในชองวางทกาหนดให

คาถามท 1 จากรปนกเรยนจะเหนวา ขณะทยเซน โบลต ขณะกาลงวงเขาเสนชย เขาใชวธโผตวพงไปทางดานหนา โดยมอทงสองสะบดไปดานหลง เพราะเหตใดเขาจงทาเชนนน แทนการวงแบบปกต

แนวตอบ การวงโผตวพงไปขางหนาจะเปนการเพมความเรวในการวงชวงเวลาสนๆ จงทาใหนกวงสามารถทาเวลาไดดขนกดห1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

คาถามท 2 ตลอดเสนทางการวง นกเรยนคดวานกวงใชความเรวเทากนตลอดเสนทางหรอไม ถาไมเทากน ชวงไหนทนกวงจะใชความเรวมากทสด

แนวตอบ ตลอดเสนทางการวง จะใชความเรวไมเทากน และจะใชความเรวมากทสดขณะกาลงเขาเสนชยกหก111111111111111111111111111111111111111111111110000000000000001111111111111111

ความเรงคออะไร ? เฉลยใบกจกรรมท 1.1

ภาพท 1 ยเซน โบลต ในกฬาโอลมปก 2008 ทมา : http://static.guim.co.uk/sys-images/Sport/Pix/pictures/2012/8/5/1344200215879/Usain-Bolt-wins-011.jpg (2559). เวบไซต

ภาพการแขงขนของ ยเซน โบลต (Usain Bolt) นกวง 100 เมตร ชาวจาเมกา เจาของฉายา “สายฟาแลบ” (The Lightning Bolt) และเปนเจาของสถตโลก วง 100 เมตร ทเวลา 9.69 วนาท ควาเหรยญทองวงระยะสน กฬาโอลมปก 2008 ณ กรงปกกง ประเทศจน

ภาพท 1 ยเซน โบลต ขณะกาลงวงเขาเสนชย ในกฬาโอลมปก 2008

ห น า | 50



ภาพท 2 รถไฟพลงแมเหลกของประเทศญปน ทมา : http://www.thairath.co.th/content/494371 (2559). เวบไซต

รถไฟพลงแมเหลกของประเทศญปน ทาลายสถตวงเรวทสดในโลกแลว โดยสามารถทาความเรว ไดถง 603 กโลเมตรตอชวโมง ในการวงทดสอบใกลกบภเขาไฟฟจ เปนของบรษท “เซนทรล เจแปน เรลเวย” (Central Japan Railway) ทางบรษทระบวา พวกเขาจะเรมเปดใหบรการรถไฟพลงแมเหลกเสนทางระหวางกรงโตเกยวและเมองนาโงยะ ความยาว 280 กโลเมตร ภายในป 2027 โดยรถไฟพลงแมเหลกซงใชพลงจากแมเหลกยกตวรถใหลอยเหนอราง สามารถเดนทางบนระยะทางดงกลาวภายในเวลาเพยง 40 นาท หรอไมถงครงของเวลาทใชในปจจบน

คาถามท 1 นกเรยนคดวาขณะรถไฟแมเหลกกาลงออกตวเคลอนท จะมความเรวเปน 603 กโลเมตร/ชวโมง ทนทเลยหรอไม เพราะเหตใด

แนวตอบ ไมทนท เพราะ รถไฟออกตวจากจดหยดนง ความเรวตอนตนจงเปนศนย และเมอออกตว ความเรวจะคอยๆเพมขนในชวงระยะเวลาหนง จนมความเรวสงสดเปน 603 กโลเมตร/ชวโมง กไ33333333333ดหดหก

คาถามท 2 นกเรยนคดวาชวงทนกวทยาศาสตรวดความเรวรถไฟแมเหลกไดสงสด 603 กโลเมตร/ชวโมง เปนชวงใด ระหวาง ขณะออกตว, ขณะออกตวไดแลวเปนเวลาหนง, ขณะเบรกเพอหยดจอด

แนวตอบ ขณะออกตวไดเปนเวลาหนง เพราะเปนชวงทรถไฟมความเรวเรมคงท กไ3333333333322222222

3333333333322222222ดหดหก3333333333322222222ดหดหก3333333333322222222ดหดหก33333

ห น า | 51



กลมท.........................ชน......................

สมาชกกลม 1……………………………………………………….เลขท……………….

2……………………………………………………….เลขท……………….

3……………………………………………………….เลขท……………….

4……………………………………………………….เลขท……………….

5……………………………………………………….เลขท……………….

6……………………………………………………….เลขท……………….

จดประสงคการทดลอง 1. ระบปญหา ตงสมมตฐาน และกาหนดตวแปรทเกยวของกบการทดลองได 2. ทาการทดลองการตกของวตถภายใตแรงโนมถวงได 3. อธบายความเรงทเกดจากแรงโนมถวงของโลกได 4. คานวณอตราเรวและอตราเรงของวตถ จากจดบนแถบกระดาษทผานเครองเคาะ

สญญาณเวลาได

ปญหา

การตกของวตถแบบอสระในแนวดง มการเคลอนทอยางไรffffffffffffff.fffffffffffffffffffffffffffffff สมมตฐาน

การตกของวตถแบบอสระในแนวดง จะมความเรวเพมขนfffffffffffffffffffffffffจจfffffffffffffffffffff

ตวแปรตน00 การตกของถงทรายในแนวดง fแจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจff

ตวแปรตาม00อตราเรวของถงทราย fแจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจff

ตวแปรควบคม00ความถของเครองเคาะสญญาณเวลา จจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจจ f

เรอง การตกของวตถภายใตแรงโนมถวงของโลก เฉลยแบบบนทกกจกรรมท 1.1

ห น า | 52



บนทกผลกจกรรม

ลกษณะจดบนแถบกระดาษ

ระยะหางระหวางจดบนแถบกระดาษ

ความยาวทวดได (เซนตเมตร)

A -> B 1.53 B -> C 1.90 C -> D 2.30 D -> E 2.68 E -> F 3.06 F -> G 3.45

****หมายเหต คาทไดจากการทดลองอาจเปนคาอนทไมตรงตามตารางขางตน แตจะมแนวโนมเพมขน

ความยาวแถบกระดาษมแนวโนมเพมขน

ความยาวแถบกระดาษ(cm)

ชวงแถบ

A-B B-C C-D D-E E-F F-G

ห น า | 53



คาถามหลงกจกรรม

1. ระยะหางระหวางจดบนแถบกระดาษแตละชวงเปลยนแปลงหรอไม อยางไร

แนวตอบfเปลยนแปลง โดย ระยะหางระหวางจดบนแถบกระดาษ มแนวโนมเพมขนffffffffffffffffffffจจ

2. กราฟทไดมลกษณะอยางไร

แนวตอบfกราฟมแนวโนมเพมขนfffffffffff222222222222222222222222222222222222ffffffffจจ

3. ความเรวเฉลยจากจด B ไปจด D เปนกเมตรตอวนาท (m/s)

ความเรวเฉลยจด B ไป D = ระยะกระจดจาก C ไป D

เวลาจาก B ไป D เซนตเมตร (cm)

วนาท (s)

= ระยะกระจด BC + ระยะกระจด CD เซนตเมตร (cm)

วนาท (s)

= . . เซนตเมตร (cm)วนาท (s)

= 4.20 เซนตเมตร (cm)วนาท (s)

= …105….. เซนตเมตรตอวนาท (cm/s)

ตอบ = …1.05……….. เมตรตอวนาท (m/s)

4. ความเรวเฉลยจากจด C ไปจด E เปนกเมตรตอวนาท (m/s)

ความเรวเฉลยจด C ไป E = ระยะกระจดจาก C ไป E

เวลาจาก C ไป E เซนตเมตร (cm)

วนาท (s)

= ระยะกระจด CD + ระยะกระจด DE เซนตเมตร (cm)

วนาท (s)

= . . เซนตเมตร (cm)

วนาท (s)

= 4.98 เซนตเมตร (cm)วนาท (s)

= 124.5 เซนตเมตรตอวนาท (cm/s)

ตอบ = 1.245 เมตรตอวนาท (m/s)

ห น า | 54



5. ความเรวขณะหนง ณ จด C เปนเทาไร

ความเรวขณะหนง ณ จด C = ความเรวเฉลยจากจด B ไปจด D (ขอ 3.) = 1.05 เมตรตอวนาท (m/s)

6. ความเรวขณะหนง ณ จด D เปนเทาไร ความเรวขณะหนง ณ จด D = ความเรวเฉลยจากจด B ไปจด D (ขอ 4.) = 1.245 เมตรตอวนาท (m/s)

7. ความเรวทเปลยนไป(ความเรง) จากจด C ไปยงจด D เปนกเมตรตอวนาท2 (m/s2)

ความเรวทเปลยนไป C ->D = ความเรว ณ จด D - ความเรว ณ จด C

เวลาจาก C ไป D

= . . เมตรตอวนาท (m/s)

วนาท (s)

= 0.195 เมตรตอวนาท (m/s)

วนาท (s)

ตอบ = 9.75 เมตรตอวนาท2 (m/s2)

8. จากการทดลอง ถงทรายเคลอนทตกลงมาดวยความเรงเทาใด

แนวตอบf จากการคานวณถงทรายเคลอนลงมาดวยความเรง 9.75 เมตร/วนาท2fffffffffff222ffffff

สรปผลการทดลอง

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ห น า | 55



คาชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามลงในชองวางทกาหนดใหตอไปน

คาถามท 1 จากการทากจกรรมการทดลอง การตกของวตถภายใตแรงโนมถวงของโลก สามารถนาไปอธบายการตกของวตถอนในธรรมชาตไดหลายเหตการณ จงยกตวอยางอยางนอย 3 เหตการณ (5 คะแนน)

0001. การตกของกอนหนลงจากหนาผา000000000000000000000000000000000000000000000000 0002. มะมวงหลนจากตนไม00000000000000000000000000000000000000000000000000000000 0003. กระถางตนไมหลนจากระเบยง00000000000000000000000000000000000000000000000000 คาถามท 2 หากโยนกอนหนขนในแนวดง ขณะกอนหนเคลอนทขนและตกลงมา มการเปลยนแปลงความเรวในแตละชวงอยางไร (5 คะแนน)

000ขณะโยนกอนหนขน ในชวงขาขน กอนหนจะมความเรว ขณะปลอยมอสงทสด และจะคอยๆลดความเรวลง จนเปนศนยทตาแหนงสงสด จากนนกอนหนจะเคลอนทตกลงมา ดวยความเรวทคอยๆเพมขนจนเทากบ00000ความเรวขณะปลอยมอ0000000000000000000000000000000000000000000000000000000จจจ000 คาถามท 3 นาถงทรายผกตดกบแถบกระดาษทผานเครองเคาะสญญาณเวลา หากโยนถงทรายขนในแนวดง นกเรยนคดวา จดทปรากฏบนแถบกระดาษ จะมลกษณะเปนแบบใด (5 คะแนน)

คาถามท 4 การเคลอนทของนกกระโดดรม ขณะกางรมชชพเปนการเคลอนทตกแบบอสระหรอไม เพราะเหตใด (5 คะแนน)

……………………………………………00ไมเปน เพราะ ขณะกางรมชชพ จะมแรงตานอากาศในทศขน00000000

00ทาใหความเรงในการตกไมคงท จงไมจดเปนการตกแบบอสระ00000000

ทมาภาพ : http://www.dailynews.co.th/images/718491?s=750x500

คาถามชวนคด เฉลยใบกจกรรมท 1.3

ห น า | 56



คาชแจง ใหนกเรยนทาแบบฝกเสรมทกษะ ลงในชองวางทกาหนดให

ใหนกเรยนทาเครองหมาย หนาขอความทเหนวาถก และทาเครองหมาย หนาขอความทเหนวาผด (10 คะแนน)

……….. 1. ความเรงสามารถเกดขนไดเมอวตถมการเปลยนแปลงความเรว

………... 2. ผลแอปเปลทหลนจากตน เคลอนทลงสพนดวยความเรวคงท

……….. 3. แรงโนมถวงของโลกทาใหวตถทกชนทอยบนโลกมนาหนก

………... 4. มวลของสมศรทขณะอยบนดวงจนทร กบอยบนโลก มคาไมเทากน

……….. 5. นาหนกของวตถบนดาวองคาร หมายถงแรงดงดดของดาวองคารทกระทาตอวตถนน

และมทศเขาสศนยกลางของดาวองคาร

แบบฝกเสรมทกษะ

ตอนท 1

เฉลยใบกจกรรมท 1.4

ห น า | 57



ใหนกเรยนแสดงวธทาลงในชองวางใหถกตอง กาหนดให ความเรงเนองจากแรงโนมถวงของโลกมคาเทากบ 9.8 เมตรตอวนาท2 (m/s2)

1. ตมมนาหนก 490 นวตนบนโลก ตมจะมมวลเทาใด ถาไปอยบนดวงจนทร (5 คะแนน) วธทา สงทโจทยกาหนด ขนาดนาหนกนายตมบนโลก (W) = 490 นวตน (N)

สงทโจทยตองการ มวลของนายตม (m) = ? สมการทใช W = mg แทนคาในสมการ จะได (490 N) = m (9.8 m/s2)

4909.8

= m m = 50 kg

ตอบ เมออยบนดวงจนทร นายตมจะมมวล 50 กโลกรม

2. เดกชายแจส ออกแรง โยนกอนหนขนไปในแนวดง ดวยความเรว 12 เมตรตอวนาท ถาแรงตานอากาศขณะนน มคานอยมาก หนกอนน จะขนไปไดสงสดกเมตร (5 คะแนน)

วธทา สงทโจทยกาหนด ขนาดของความเรวตอนตน (u) = 12 เมตรตอวนาท ตาแหนงทกอนหนอยสงทสด ความเรว (v) = 0 เมตรตอวนาท (m/s)

สงทโจทยตองการ ระยะทกอนหนเคลอนทไดสงทสด (s) = ? สมการทใช v2 = u2 + 2gs แทนคาในสมการ จะได (0 m/s)2 = (10 m/s)2 + 2(-9.8 m/s2)s

s = 5.10 m ตอบ กอนหน เคลอนทขนไดสงสด 5.10 เมตร

3. รถยนตคนหนงแลนดวยความเรว 25 เมตรตอวนาท เมอถงไฟแดงจงเบรกดวยความหนวง 2.5 เมตรตอวนาท2 จนรถหยดนง ระยะเวลาใชในการเบรกของรถยนตคนนเปนเทาไร (5 คะแนน)

วธทา สงทโจทยกาหนด ขนาดของความเรวตอนตน (u) = 25 เมตรตอวนาท (m/s) ขนาดของความเรวตอนปลาย (v) = 0 เมตรตอวนาท (m/s) ขนาดของความหนวง (a) = -2.5 เมตรตอวนาท (m/s2)

สงทโจทยตองการ ระยะเวลาตงแตเบรกรถจนกระทงหยดนง (t) = ? สมการทใช v = u + at แทนคาในสมการ จะได 0 m/s) = (25 m/s) + (-2.5 m/s2)(t)

t = 10 s ตอบ ระยะเวลาทใชในการเบรก คอ 10 วนาท

ตอนท 2

ห น า | 58



คาชแจง วตถในภาพดงตอไปน มความเรงหรอไม? ถาวตถมความเรง ใหระบดวยวาแรงใดททาใหวตถมความเรง (15 คะแนน)

ตวอยาง เครองบนโดยสารกาลงยกตวขนจากรนเวย

ทมา : http://www.crewsociety.com/4 (2559). เวบไซต

มความเรง ไมมความเรง แรงทเกยวของ (ถามความเรง) แรงฉดของเครองยนตในเครองบน

……………………………………………...........

ภาพใดเอย มความเรง? เฉลยใบกจกรรมท 1.5

ห น า | 59



ภาพท 1 ผลแอปเปลหลนจากตน

ทมา : http://www.english-idioms.com/index_files/the-apple-does-not-fall-from-the%20tree.html (2559). เวบไซต


แรงโนมถวงของโลกทกระทาตอ0000 ผลแอปเปล000000000000000000

……………………………………………...................

ภาพท 2 สโตนเฮนจ (Stonehenge) ประเทศองกฤษ

ทมา : http://travel.mthai.com/world-travel/96220.html (2559). เวบไซต


…………………-……………………….....................

…………………………………………….....................

…………………………………………….....................

ห น า | 60



ภาพท 3 นาตกทลอซ จงหวดตาก

ทมา : http://www.muangthai.com/27396 (2559). เวบไซต


แรงโนมถวงของโลกทกระทาตอ0000 หยดนา00จจจ0000000000000000

……………………………………………....................

ภาพท 4 บนไดเลอนในหางสรรพสนคา

ทมา : http://guru.sanook.com/9444/ (2559). เวบไซต


………………………-………………….....................

…………………………………………….....................

…………………………………………….....................

ห น า | 61



ภาพท 5 เรอสาเภาทเคลอนทตามแรงลม

ทมา : http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2012/10/K12788468/K12788468.html (2559). เวบไซต


แรงลมทกระทาตอใบเรอสาเภา โดยความแรงและทศทางของลมจะมคาไมคงท จงทาใหเรอเคลอนทดวยความเรวไมคงท0000000000000

Documents

23101 1 ความเร่ง - kroobannok.comชุดที่ 6 การเคลื่อนที่แบบต่างๆ เวลา 3 ชั่วโมง 2. ก่อนเรียนชุดกิจกรรมการเร