PRACE I DOKONANIA

RAPORT 201221 DOBRYCH ZMIAN

PRACE I DOKONANIA

2012 ROK

Szanowni Państwo,

Ministerstwo Sprawiedliwości pod moim kierownictwem przeprowadziło szereg reform, które

składają się na systemową zmianę oblicza polskiego wymiaru sprawiedliwości. W 2012 roku

koncentrowaliśmy się na tych działaniach, które realnie przekładają się na łatwiejszy dostęp

do wymiaru sprawiedliwości oraz zdejmują z Polaków biurokratyczne obowiązki krępujące ich

inicjatywę gospodarczą.

Pomimo stałego przyrostu spraw sądowych udało nam się pierwszy raz od wielu lat skró-

cić czas oczekiwania na orzeczenie. Sędziowie zajmują się orzekaniem, a nie wypełnianiem

obowiązków urzędniczych. Praca rozdzielana jest bardziej równomiernie pomiędzy wszystkich

sędziów. Dokonał się ogromny skok technologiczny w wymiarze sprawiedliwości. Każdy może

przeglądać w Internecie orzeczenia sądów i księgi wieczyste. Spółkę z o.o. zarejestrować już

można przez Internet. Wprowadziliśmy bezpłatne elektroniczne odpisy z KRS, które w pierw-

szym roku pobrano ponad 5 milionów razy.

Ułatwiamy życie przedsiębiorców. Skróciliśmy czas oczekiwania na NIP, znieśliśmy część

obowiązków zgłoszeniowych, obniżyliśmy koszty rejestracji spółek handlowych. Otwieramy

dostęp do zawodów, likwidując zbędne obostrzenia krępujące wolność gospodarczą. Sejm

kończy prace nad pierwszą transzą ułatwiającą dostęp do 50 profesji, a rząd pracuje nad otwar-

ciem blisko 200 kolejnych przeregulowanych zawodów. Dzięki działaniom Ministerstwa Spra-

wiedliwości awansowaliśmy w prestiżowym rankingu Doing Business, stając się według Banku

Światowego liderem tempa zmian na rzecz przedsiębiorców.

Pomimo spektakularnego awansu wciąż zajmujemy dopiero 55. miejsce w tym zestawie-

niu. Nasza pozycja w rankingu niech będzie miarą wyzwań, które stoją przed nami. Jestem

przekonany, że miliony Polaków oczekują od polityków właśnie tworzenia nowych miejsc pracy,

sprawiedliwej konkurencji, możliwości uczciwego bogacenia się, bezpiecznego życia, równości

wobec prawa, nie zaś jałowego politykierstwa i wywoływania wojen światopoglądowych.

Wierzę, że zainicjowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości zmiany staną się impulsem do bu-

dowy sprawiedliwego państwa zamożnych obywateli.

Jarosław GowinMinister Sprawiedliwości

USPRAWNIENIE PRACY SĄDÓW 6Reorganizacja sądów 6Standaryzacja pracy sekretariatów sądowych 8Zmiana struktury zatrudnienia 8Zintegrowany System Rachunkowości i Kadr 8Wymiana danych między KRS i KRK 9Rewolucja w dostępie do zawodu komornika 10

SKRÓCENIE POSTĘPOWAŃ SĄDOWYCH 11Nieuchronne kary za drobne przestępstwa, czyli nowelizacja Kodeksu postępowania karnego 11Mniej obowiązków administracyjnych dla sędziów, czyli nowelizacja Kodeksu postępowania

cywilnego 11

WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI 2.0 12E-protokół, czyli nagrywanie rozpraw 13Portal Orzeczeń 15Pobieranie bezpłatnych odpisów z rejestru KRS przez Internet 16Łatwiejszy i szybszy dostęp do księgi wieczystej przez Internet 17Rejestracja spółki z o.o. przez Internet 17Portal Informacyjny 18

DEREGULACJA DOSTĘPU DO ZAWODÓW 19UŁATWIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW 22Awans Polski w rankingu Doing Business 22Małe „jedno okienko” – ułatwienia w rozpoczynaniu działalności gospodarczej 23Elektroniczny Monitor Sądowy i Gospodarczy – niższe koszty wpisu 24Centrum Sądownictwa Gospodarczego 24Prawo upadłościowe i naprawcze – założenia 25

OSZCZĘDNOŚCI 26Centrum Zakupów Wspólnych dla Sądownictwa 26Zakupy wspólne w więziennictwie 27Pozostałe oszczędności w sądownictwie i Służbie Więziennej 27Centrum Obsługi Druku 28

Spi s t r eści

5

RAPORT 2012 ROK

USPRAWNIENIE PRACY SĄDÓW

Reorganizacja sądów

Polska jest na drugim miejscu w Unii Europejskiej, jeśli chodzi o liczbę sędziów (mamy ich 10 tys., przykładowo w dwa razy większej Francji jest ich 5 tys.), na drugim miejscu, jeśli chodzi o nakłady na sądownictwo (w przeliczeniu na mieszkańca), a pod względem czasu orzekania – na miejscu przedostatnim. Wiele spraw ciągnie się długimi latami, co jest źró-dłem licznych dramatów ludzkich i odbija się niekorzystnie na tempie rozwoju gospodarcze-go. Jedną z przyczyn złego stanu sądownictwa jest jego nieracjonalna i marnotrawna struktu-ra. Powoduje ona, że prawie połowa sędziów rejonowych to sędziowie funkcyjni (a więc tylko częściowo zajmujący się prowadzeniem spraw). Innym skutkiem jest rażąco nierównomier-ne obciążenie sędziów pracą – część jest przeciążona obowiązkami, a druga część ma dużo wolnego czasu (różnice w obciążeniu są nawet ośmiokrotne!).

Aby to zmienić, 1 stycznia 2013 roku 79 małych sądów rejonowych przekształcono w wy-działy zamiejscowe większych sądów. Celem wprowadzanych zmian jest przede wszystkim bardziej racjonalne i elastyczne wykorzystanie potencjału polskich sędziów. Konsolidacja umożliwia prezesowi sądu rejonowego sprawniejsze zarządzanie pracą podległych mu sędziów. Reforma sprawia, że w razie konieczności możliwe jest skierowanie mniej obciążonych pracą sędziów do tych wydziałów, w których występują braki kadrowe.

Celem reformy nie jest szukanie oszczędności, lecz – przez bardziej równomierny podział pracy między sędziów – skrócenie czasu orzekania. Część sędziów będzie orzekała nie w jed-nym sądzie, jak dotychczas, lecz w dwóch, a nawet trzech. Dzięki temu Polacy krócej będą cze-kać na rozstrzygnięcie spraw.

Reorganizacja objęła 79 najmniejszych sądów rejonowych, tj. 24,6% wszystkich jednostek tego szczebla, w których limit etatów sędziowskich wynosi 558 (5,4% ogółu sędziów w sądow-nictwie powszechnym i 8% sędziów w sądach rejonowych). Zmiana objęła również 1 878 urzęd-ników, w tym 401 w pozostałych działach administracji, a więc spoza pionu orzeczniczego. Dla porównania wskazać trzeba, że 6 największych sądów rejonowych dysponuje łącznym limitem 619 sędziów.

Reforma ta jest jednym z elementów prowadzonej przez Ministra Sprawiedliwości polityki doprowadzenia sądownictwa powszechnego, w tym jego struktury organizacyjnej, do stan-dardów sądownictwa w tych państwach Unii Europejskiej, w których wymiar sprawiedliwości funkcjonuje najsprawniej.

6

ZŁ

PRZED REFORMĄ jedni sędziowie mają bardzo dużo pracy, inni mało, wszyscy jednak zarabiają tyle samo

SĘDZIA W MAŁYM SĄDZIE SĘDZIA W DUŻYM SĄDZIE

ZŁ

czas oczekiwania nazakończenie sprawy

zarobki sędziów

liczba sprawna jednego sędziego

01 0201 02 03 04 05

ZŁ

PO REFORMIE sędziowie są bardziej równomiernie obciążeni pracą

SĘDZIA W WYDZIALE ZAMIEJSCOWYM

SĘDZIA W DUŻYM SĄDZIE

ZŁ

czas oczekiwania nazakończenie sprawy

zarobki sędziów

liczba sprawna jednego sędziego

01 0201 02 03

7

Standaryzacja pracy sekretariatów sądowych

W połowie 2013 roku w całym kraju nastąpi ujednolicenie funkcjonowania sekretariatów sądowych w zakresie obiegu akt sądowych i odnotowywania danych w systemie biurowości elektronicznej. Pozwoli to na funkcjonowanie tzw. „elektronicznego nadzoru administracyj-nego”, który na bieżąco i automatycznie będzie pokazywał ewentualne opóźnienia w pro-wadzonych przez sądy sprawach. Dzięki systemowi możliwe będzie również monitorowanie efektywności i obciążenia pracą osób zatrudnionych w sekretariatach. Standaryzacja pracy sekretariatów wpłynie korzystnie na sprawność postępowań sądowych.

Te zmiany to efekt Zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 września 2012 roku.

Zmiana struktury zatrudnienia

W 2012 roku Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało koncepcję ewolucyjnych zmian w strukturze zatrudnienia polegającą na systematycznym zwiększaniu liczby asystentów sędziów i jednoczesnym zmniejszaniu liczby urzędników sądowych. Celem zmian jest me-rytoryczne wsparcie dla sędziów, co ma doprowadzić do zwiększenia „efektywności” sądów i skrócenia czasu trwania postępowań.

Zaawansowana informatyzacja sądownictwa pozwala na zautomatyzowanie prostych czyn-ności sekretarskich, rezygnację z części dotychczasowych obowiązków i wprowadzenie pro-cedur elektronicznych. W efekcie spowoduje to znaczące odciążenie urzędników i umożliwi „wygaszenie” etatów oraz jednoczesne proporcjonalne zwiększanie zatrudnienia w grupie asy-stenckiej.

Zintegrowany System Rachunkowości i Kadr

Dla polskiej administracji sporym kłopotem jest racjonalne zarządzanie zasobami. Wyni-ka to przede wszystkim z faktu, że osoby decyzyjne nie mają świadomości, jakimi zasobami dysponują. Problem ten jest dość powszechny i dotyczy także wymiaru sprawiedliwości, dlatego w Ministerstwie Sprawiedliwości prowadzone są prace nad utworzeniem Zintegrowanego Systemu Rachunkowości i Kadr. Zamiast 1500 niezależnych aplikacji działających w sądach powszechnych, powstanie

jeden zintegrowany system, z którego korzystać będą wszystkie sądy oraz Ministerstwo Sprawiedliwości. Wdrożenie systemu pozwoli m.in. na: uzyskanie pełnej informacji o kosztach

8

poszczególnych spraw sądowych, poprawę skuteczności zarządzania płynnością budżetów czy bardziej efektywne planowanie wydatków i dochodów. W 2012 roku opracowane zostały kon-cepcje biznesowe dla poszczególnych obszarów wdrożenia, przeprowadzono też pilotaże i testy akceptacyjne. Od stycznia 2013 roku system działa już w apelacji wrocławskiej.

Wymiana danych między KRS i KRK

15 stycznia 2013 roku uruchomiony został system informatyczny, dzięki któremu będzie można wyłapać oszustów, którzy wbrew prawu próbują działać jako przedsiębiorcy. Auto-matyczna wymiana danych między Krajowym Rejestrem Sądowym i Krajowym Rejestrem Karnym oznacza, że zarówno na etapie dokonywania pierwszego wpisu podmiotu do KRS, jak i następnych wpisów dotyczących zmian w składzie jego organów (m.in. zarządu), sądy rejestrowe otrzymują z KRK informację, czy dana osoba jest skazana za jedno z przestępstw, które uniemożliwia wpisanie jej do rejestru. Dotyczy to m.in. przestępstwa przeciwko ochronie informacji, wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi czy papierami wartościowymi.

Dzięki tym zmianom niemożliwa będzie sytuacja, jaka miała miejsce w przypadku Amber Gold, kiedy skazany prawomocnym wyrokiem za oszustwo Marcin P. działał jako prezes tej firmy, mimo że było to niezgodne z prawem.

Do 30 czerwca 2013 roku sprawdzone zostaną także wszystkie osoby, które wpisane zostały do Krajowego Rejestru Sądowego jeszcze przed uruchomieniem systemu. Jeżeli po tej weryfi-kacji okaże się, że osoba skazana figuruje w rejestrze np. jako członek zarządu spółki, system o tym poinformuje i sąd rejestrowy będzie mógł taką osobę wykreślić.

9

automatyczna wymiana

KRS KRK

Rewolucja w dostępie do zawodu komornika

W ostatnich dniach lutego 2013 roku Minister Sprawiedliwości podpisał obwieszczenie o utworzeniu nowych 226 stanowisk komorniczych. Dzięki temu liczba stanowisk komorni-czych zwiększy się w 2013 roku blisko o jedną czwartą – obecnie jest ich 1089. Decyzja ta ma zapewnić sprawniejsze wykonywanie zadań stojących przed komornikami, np. upadające przedsiębiorstwa będą mogły szybciej wyegzekwować swoje należności, bardziej skutecznie ściągane będą także grzywny i kary.

Tylko tak znaczące zwiększenie liczby komorników może zapewnić ich sprawniejszą pracę. Obecna skuteczność egzekucji w skali kraju będąca w 2012 roku na poziomie ok. 19,3% nie jest bowiem zadowalająca.

To potrzebna zmiana w sytuacji, gdy od wielu lat lawinowo rośnie liczba spraw, które wpływają do komorników. W samym 2012 roku takich spraw wpłynęło 5 049 992 i mimo iż obsadzono wówczas 80 dodatkowych stanowisk komorniczych, to na 2013 rok przeszło aż 3 422 048 nierozpoznanych spraw.

0

300

600

900

1200

1500

LICZBA STANOWISK KOMORNICZYCH

10

1089

1315

11

SKRÓCENIE POSTĘPOWAŃ SĄDOWYCH

Nieuchronne kary za drobne przestępstwa, czyli nowelizacja Kodeksu postępo-wania karnego

9 października 2012 roku projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego został przyjęty przez Radę Ministrów. Obecnie jest przedmiotem prac w komisji sejmowej.

Propozycje zmian mają na celu:

znaczne skrócenie postępowania sądowego m.in. dzięki likwidacji obowiązku odczy-tywania przez sąd wszystkich akt sprawy czy obowiązkowego udziału oskarżonego w rozprawach,

nałożenie na prokuratora obowiązku przeprowadzania postępowania dowodowego (to nie sąd ma dostarczać dowody),

ograniczenie stosowania tymczasowego aresztowania, nową kwalifikację części czynów np: kradzież do 1 000 zł czy prowadzenie roweru

w stanie nietrzeźwości kwalifikowane będą jako wykroczenie; kosztowne postępowanie karne zastąpione zostanie szybszym i skuteczniejszym postępowaniem w sprawach o wykroczenie,

realnie bardziej dotkliwe karanie przestępców – zamiast orzekanych obecnie zbyt często kar więzienia w zawieszeniu, sąd będzie orzekał karę grzywny lub aresztu.

Mniej obowiązków administracyjnych dla sędziów, czyli nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

W listopadzie 2012 roku projekt założeń nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego został przyjęty przez Radę Ministrów. Obecnie Rządowe Centrum Legislacji we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości finalizuje projekt nowelizacji.

Głównym celem nowelizacji jest ograniczenie obowiązków spoczywających na sędziach wyłącznie do orzekania, zgodnie z założeniem, że sędziowie powinni zajmować się rozstrzyga-niem spraw, a nie wypełnianiem formalności. Będzie to możliwe dzięki rozszerzeniu kompeten-cji referendarzy sądowych i uproszczeniu czynności procesowych.

Projekt nowelizacji zakłada również wprowadzenie innych uproszczeń: elektronicznej licytacji ruchomości w miejsce dotychczasowej licytacji komorniczej oraz elektronicznego zajęcia rachun-ku bankowego zamiast funkcjonującego obecnie papierowego przepływu postanowień o zajęciu.

12

WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI 2.0

INTERNET24H

URZĄDGodz. 8-16

Portal Orzeczeń

bez opłat za opłatą

odpis z rejestru KRS

dostęp do księgi wieczystej

Portal Informacyjny

13

E-protokół, czyli nagrywanie rozpraw

W 2012 roku elektroniczna rejestracja przebiegu rozpraw zaczęła funkcjonować we wszyst-kich sądach okręgowych i apelacyjnych – wdrożeniem objęto 55 sądów (11 sądów apelacyj-nych i 44 sądy okręgowe). Długotrwałe, ręczne protokołowanie wymuszające na sędziach po-wtarzanie zeznań świadków zastępujemy rejestracją audiowizualną.

Dzięki temu niektóre rozprawy ulegną nawet czterokrotnemu skróceniu. Sędziowie skupiać będą swoją uwagę jedynie na sprawie, a nie kwestiach protokolarnych, a przebieg rozpraw będzie mógł być w razie potrzeby swobodnie odtwarzany. E-protokół zwiększa transparent-ność pracy sądów i jest formą obywatelskiej kontroli tej pracy.

Obecnie trwa drugi etap wdrożenia e-protokołu. Do 31 marca 2013 r. wyposażonych zostanie kolejnych 270 sal w sądach okręgowych oraz 96 sal rozpraw w sądach rejonowych. Do końca 2012 roku w 387 salach wyposażonych w odpowiedni sprzęt zarejestrowano 51 280 rozpraw.

E-protokół

96

123 9

63

12

14

0

5000

10000

15000

20000

25000

GrudzieńListopadPaździernikWrzesień

Wrzesień Październik Listopad Grudzień

Liczba utrwalonychspraw 24613 24187 22151 14444

Liczba spraw, które nie zostały utrwalone 8006 12521 15965 14788

Sąd ApelacyjnyW WARSZAWIE

Sąd ApelacyjnyW LUBLINIE

Sąd ApelacyjnyW RZESZOWIE

Sąd ApelacyjnyW KRAKOWIE

Sąd ApelacyjnyW KATOWICACH

Sąd ApelacyjnyW ŁODZI

Sąd ApelacyjnyWE WROCŁAWIU

Sąd ApelacyjnyW POZNANIU

Sąd ApelacyjnyW BIAŁYMSTOKU

Sąd ApelacyjnyW GDAŃSKU

Sąd ApelacyjnyW SZCZECINIE

2013 2014

2015

2016

wszystkie Sądy Okręgowe i Apela-cyjne w Polsce – wszystkie salerozpraw

Sądy Rejonowe apelacji wrocław-skiej – wszystkie sale rozpraw

264 sale rozpraw

Sądy Rejonowe 3 apelacji

783 sale rozpraw

Sądy Rejonowe 3 apelacji

783 sale rozpraw

Sądy Rejonowe 4 apelacji

713 sale rozpraw

15

Portal Orzeczeń

Ministerstwo Sprawiedliwości uruchomiło Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych. Orzecze-nia sądów w sprawach karnych, cywilnych oraz pracy i ubezpieczeń społecznych są dostępne on-line dla wszystkich zainteresowanych. W ten sposób realizujemy ideę jawności wymiaru sprawiedliwości i zwiększamy przejrzystość pracy polskich sądów.

Aplikacja działa już w 39 sądach (11 apelacyjnych, 7 okręgowych, 21 rejonowych); opubliko-wano w niej prawie 6 000 orzeczeń, a stronę orzeczenia.ms.gov.pl – od czasu uruchomienia Portalu w sądach apelacyjnych – odwiedziło ponad 195 tys użytkowników.

Do końca marca 2013 roku Portal Orzeczeń będzie funkcjonować we wszystkich sądach okręgowych, a do końca 2013 roku w każdym sądzie rejonowym w Polsce.

http://orzeczenia.ms.gov.pl

Pobieranie bezpłatnych odpisów z rejestru KRS przez Internet

28 czerwca 2012 roku uruchomiono możliwość bezpłatnego pobrania elektronicznego odpisu z KRS. Wydruk komputerowy informacji z KRS posiada moc prawną równą fizycznemu odpiso-wi pobieranemu dotychczas za opłatą.

Najważniejsze korzyści wprowadzenia: dostęp przez Internet z dowolnego miejsca, brak opłat za wydane wydruki posiadające moc prawną zrównaną z mocą dokumentów

wydawanych przez Centralną Informację KRS, weryfikacja autentyczności wydruków on-line.

Uruchomienie usługi spotkało się z bardzo dużym zainteresowaniem ze strony obywateli. Do końca 2012 roku wydano ponad 5 milionów elektronicznych odpisów z KRS. Udział bezpłatnych odpisów aktualnych z KRS w ogólnej liczbie wydanych odpisów z KRS to 88%.

16

http://ems.ms.gov.pl

17

Łatwiejszy i szybszy dostęp do księgi wieczystej przez Internet

Od 1 lipca 2013 roku możliwe będzie przeglądanie i wyszukanie księgi wieczystej, a także uzyskanie wyciągów z księgi wieczystej przez Internet. Natomiast od 1 stycznia 2014 r. będzie można elektronicznie składać wnioski o wydanie odpisu księgi wieczystej, wyciągu z księgi wieczystej i zaświadczenia o jej zamknięciu.

Tak uzyskane dokumenty będzie można samodzielnie wydrukować i będą one pod względem prawnym równe dokumentom papierowym wydawanym przez CIKW. Będzie się można nimi posługiwać w obrocie prawnym tak samo jak dokumentami urzędowymi. Pozyskanie dokumen-tów będzie szybsze i tańsze.

Projekt ustawy o księgach wieczystych i hipotece został przyjęty przez rząd w grudniu 2012 roku.

Rejestracja spółki z o.o. przez Internet

Od 1 stycznia 2012 roku na stronie ems.ms.gov.pl można złożyć elektroniczny wniosek o zarejestrowanie spółki z o.o. w trybie S24. Zawiązanie i rejestracja spółki możliwe są w ciągu jednego dnia, bez ponoszenia kosztów notarialnych.

Od początku 2012 roku zarejestrowano w tym trybie 3 689 spółek; odsetek spółek z o.o. zare-jestrowanych w trybie on-line w roku 2012 wyniósł 15%.

Korzyści z uruchomienia tej usługi to przede wszystkim:

brak kosztów notarialnych – system umożliwia podpisanie umowy spółki w różnych wariantach bez udziału notariusza,

obniżone koszty dostarczenia wniosku do sądu – wniosek przekazywany jest do właści-wego sądu rejestrowego drogą elektroniczną,

oszczędność czasu – czas rejestracji spółki w tym trybie to z reguły jeden dzień roboczy, wykorzystanie podpisu elektronicznego z weryfikacją tożsamości w systemie PESEL

– przedsiębiorca, aby złożyć podpis pod dokumentami, nie musi potwierdzać swojej tożsamości w urzędzie bądź punkcie certyfikacyjnym,

dostępność usługi – umowę spółki oraz dokumenty niezbędne do złożenia wniosku o wpis do KRS można przygotować i przekazać do sądu z dowolnego miejsca z dostępem do Internetu o dowolnej porze.

Portal Informacyjny

Dostęp do informacji sądowej oraz udostępnianie akt w postaci elektronicznej będzie możliwe dzięki uruchomieniu Portali Informacyjnych Sądów. Dzięki temu sądy będą działały szybciej: sekretariaty zostaną odciążone z obowiązku udzielania informacji sądowej telefonicz-nie lub drogą listowną.

Funkcjonowanie Portalu Informacyjnego umożliwi również szerszą dystrybucję protokołu elektronicznego rozpraw.

18

19

DEREGULACJA DOSTĘPU DO ZAWODÓW

Otwarcie dostępu do prawie 240 zawodów to rozłożony na trzy etapy proces legislacyjny, który dobiega końca. Pierwsza transza deregulacyjna jest już w Sejmie, druga została wysła-na pod obrady rządu, trzecia zostanie już niedługo skierowana do konsultacji społecznych i międzyresortowych.

To bardzo ważne projekty, ponieważ Polska znajduje się na pierwszym miejscu w Europie pod względem liczby zawodów regulowanych – mamy ich aż 380, podczas gdy np. Niemcy regulują jedynie 152 zawody.

Deregulacja przyniesie szereg pozytywnych zmian, takich jak:

więcej pracy dla młodych – większa dostępność do atrakcyjnych, ale obecnie zamkniętych profesji,

spadek cen, wzrost jakości – to naturalny efekt większej konkurencji na dotychczas regulowanych, a w niektórych przypadkach nawet zamkniętych rynkach,

ograniczenie biurokracji – uchylenie szeregu państwowych egzaminów czy obowiązko-wego wpisu do rejestrów to uwolnienie wielu etatów w polskich urzędach, które do tej pory tylko tym się zajmowały,

spadek kosztów dla przedsiębiorców – ograniczenie kosztów stałych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, m.in. opłat za obowiązkowe szkolenia, kursy.

050100150200250300350400

PolskaCzechyWlk. BrytaniaAustriaIslandiaHiszpaniaPortugaliaLichtensteinGrecjaSzwajcariaNiemcyDaniaFrancjaWłochyNorwegiaBelgiaMaltaHolandiaIrlandiaFinlandiaWęgryLuksemburgBułgariaSzwecjaCyprRumuniaSłowacjaSłoweniaLitwaŁotwaEstonia

Dane: Komisja Europejska

20

LICZBA ZAWODÓW REGULOWANYCH W EUROPIE, 2011

21

Legenda:Pierwsza transza – zawiera rozwiązania mające ułatwić dostęp do 50 zawodów. Projekt trafił do Sejmu jesienią. Ustawa zostanie przyjęta przez Sejm RP w marcu 2013 roku.

Druga transza – obejmująca 89 zawodów podległych Ministrowi Finansów oraz Ministrowi Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. 22 lutego ustawa została wysłana pod obrady rządu.

Trzecia transza – zawierać ma propozycje deregulacji kolejnych ok. 100 zawodów będących w zakresie kompetencji Ministrów: Administracji i Cyfryzacji, Gospodarki, Finansów, Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Rolnictwa, Spraw Wewnętrznych, Środowiska oraz Zdrowia. W październiku 2012 roku rozpoczęły się w Ministerstwie Spra-wiedliwości prace nad przygotowaniem tej ustawy.

Zawody nieobjęte deregulacją.

DZIĘKI DEREGULACJI UŁATWIMY DOSTĘP DO PRZESZŁO 230 ZAWODÓW

UŁATWIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW

Awans Polski w rankingu Doing Business

W październiku 2012 roku Bank Światowy opublikował raport Doing Business 2013. Publikacja porównuje warunki prowadzenia działalności gospodarczej w 185 państwach. Polska awanso-wała na 55. miejsce (z 74.) została liderem, jeśli chodzi o tempo poprawy warunków prowadze-nia działalności gospodarczej.

Sukces Polski w rankingu wynika w dużym stopniu z działań Ministerstwa Sprawiedliwości. W roku 2012 po raz pierwszy przeprowadzono konsultacje z metodologami tworzącymi raport oraz warsztaty z respondentami Doing Business.

Spośród 5 wskaźników, w których odnotowano poprawę, znalazły się wszystkie cztery leżą-ce w gestii Ministra Sprawiedliwości. Polska awansowała w następujących obszarach:

w zakresie prawa upadłościowego o 54 pozycje, z 91. na 37. miejsce, w zakresie dochodzenia należności z umów o 28 pozycji, z 84. na 56. miejsce, w zakresie rejestrowania tytułu własności o 25 pozycji, z 87. na 62. miejsce, w zakresie rozpoczynania działalności gospodarczej o 5 pozycji, ze 129. na 124. miejsce

rankingu.

Rejestracja własności –Księgi Wieczyste

(registeringproperty)

(enforcing contracts)

Dochodzenienależności

Upadłość Zakładanie spółek

(resolvinginsolvency)

(startingbusiness)

22

23

Małe „jedno okienko” – ułatwienia w rozpoczynaniu działalności gospodarczej

17 stycznia 2013 roku weszła w życie nowelizacja Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw, tzw. małe „jedno okienko”.

Dzięki ustawie skrócono z 14 do 3 dni czas oczekiwania na wydanie potwierdzenia o nadaniu NIP dla podmiotów innych niż osoby fizyczne.

Ustawa zniosła również dwa obowiązki zgłoszeniowe. Przedsiębiorca nie musi już zgła-szać do Państwowej Inspekcji Pracy i Państwowej Inspekcji Sanitarnej informacji o miejscu, rodzaju, zakresie prowadzonej działalności, a także zmianach technologii i profilu produkcji.

W tym zakresie wymienione instytucje uzyskają odpowiednie dane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Głównego Urzędu Statystycznego.

24

Elektroniczny Monitor Sądowy i Gospodarczy – niższe koszty wpisu

Dzięki nowelizacji przepisów dotyczących Monitora Sądowego i Gospodarczego rejestra-cja spółki handlowej w rejestrze przedsiębiorców jest tańsza o 400 zł. Zgodnie z rozporzą-dzeniem Ministra Sprawiedliwości z 30 kwietnia 2012 roku Monitor Sądowy i Gospodarczy wydawany jest jedynie w formie elektronicznej, w formacie PDF, generowanym w sposób umoż-liwiający przeszukiwanie i wydruk dokumentu.

Na mocy tego rozporządzenia opłata za ogłoszenie pierwszego wpisu do KRS została obniżona z 500 zł do 100 zł.

Centrum Sądownictwa Gospodarczego

Projekt tworzenia warszawskiego centrum sądowego obsługującego przede wszystkim przedsiębiorców to szansa na szybkie załatwienie w jednym miejscu wszystkich spraw rejestrowych, upadłościowych i procesowych.

Centrum Sądownictwa Gospodarczego tworzone jest sukcesywnie. Początkiem było prze-jęcie właściwości w sprawach gospodarczych SO Warszawa-Praga w Warszawie na szcze-blu sądu okręgowego do właściwości miejscowej SO w Warszawie. W ramach kolejnego etapu realizacji projektu kupiony został budynek przy ul. Czerniakowskiej 100A w Warszawie o powierzchni 13 045 m2. Planuje się przeprowadzenie jego adaptacji, właśnie dla potrzeb sądownictwa gospodarczego, do końca 2013 roku.

Do pracy w CSG łącznie zostało skierowanych około 600 osób – docelowo pracować tam będzie: 165 sędziów, 89 referendarzy, 45 asystentów oraz 322 urzędników.

25

Prawo upadłościowe i naprawcze – założenia

Trwają prace nad kompleksową zmianą Prawa upadłościowego i naprawczego. Podstawą do prac nad projektem ustawy są liczące prawie 400 stron „Rekomendacje Zespołu Ministra Sprawiedliwości ds. Nowelizacji Prawa Upadłościowego i Naprawczego”. Materiał zawiera anali-zę problemów polskich przedsiębiorców oraz wskazuje konkretne i praktyczne sposoby popra-wy przeprowadzenia restrukturyzacji i upadłości likwidacyjnej.

Podstawowy cel zmian to:

upadłość bardziej jako proces ekonomiczny a nie procedura sądowa, stworzenie przedsiębiorcom „drugiej szansy”, skuteczna restrukturyzacja jako szansa stworzenia lepszych warunków dla funkcjono-wania polskich firm.

OSZCZĘDNOŚCI

Centrum Zakupów Wspólnych dla Sądownictwa

We wrześniu 2012 roku uruchomione zostało Centrum Zakupów Wspólnych dla Sądownictwa. Dzięki systemowi, który realizuje wspólne zakupy dla wszystkich sądów powszechnych w Pol-sce, oszczędności wyniosą docelowo ponad 120 mln zł.

Uzyskane oszczędności w poszczególnych kategoriach zakupów:

świadczenie usług pocztowych – 52 mln zł, usługi telefonii komórkowej wraz z dostawą telefonów – 5 mln zł, dostawa materiałów biurowych – 10,4 mln zł, dostawa systemu informacji prawnej – 3,26 mln zł rocznie, dostawa samochodów dla jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedli-wości – 0,55 mln zł,

dostawa paliwa na podstawie kart paliwowych – 0,1 mln zł, dostawa energii elektrycznej – 42,22 mln zł (wynik postępowania jest prawomocny, lecz umowa nie została jeszcze zawarta).

26

Dostawa samochodów

Usługi pocztowe

Dostawa paliw

Energia elektryczna

Telefonia komórkowa

Dostawa materiałów budowlanych

Programy informacjiprawnej

46% 27%

36% 15%

35% 2,4%

31%

Centrum Zakupów Wspólnych dla Sądownictwa – % oszczędności osiągniętych w poszczególnych kategoriach

27

Zakupy wspólne w więziennictwie

Zakupy wspólne wprowadzono także w Służbie Więziennej. Szacuje się, że osiągnięte dzięki temu oszczędności wyniosą ponad 15 mln zł.

Pozostałe oszczędności w sądownictwie i Służbie Więziennej

SĄDOWNICTWO

Prawie 8 mln oszczędności w efekcie ograniczenia powierzchni wynajmowanej i przeka-zania dla sądów powszechnych dodatkowych 15 589 m².

SŁUŻBA WIĘZIENNA

Likwidacja 10 ośrodków szkoleniowo-wypoczynkowych Służby Więziennej: 25 mln złotych oszczędności, uwolnienie łącznie 278 etatów (funkcjonariuszy i pracowników cywilnych), prawie 1100 dodatkowych miejsc w zakładach karnych.

Restrukturyzacja Zakładów dla Nieletnich : 2,5 mln złotych oszczędności, odzyskanie prawie 175 etatów.

OSZCZĘDNOŚCI DZIĘKI ZAKUPOM WSPÓLNYM

135milionówzłotych

ponad

28

Centrum Obsługi Druku

W marcu 2013 roku w Sądzie Okręgowym w Gliwicach ruszy pilotaż programu Centrum Obsługi Druku. Głównym celem centralizacji tych usług jest bardziej racjonalne wykorzysta-nie pracy urzędników sądowych przy zmniejszeniu ich obciążenia rutynowymi czynnościami związanymi z drukiem i kopertowaniem.

Redukcja kosztów związanych z wydrukiem nie tylko wpływa na oszczędności, ale powoduje też, że można lepiej wykorzystać czas i potencjał osób zatrudnionych w sądach.

druk odpisów ksiąg wieczystych

druk odpisów z KRS i KRK

obsługa systemów korespondencji masowej

druk na potrzeby Zintegrowanego Systemu Rachunkowości i Kadr

Centrum Obsługi Druku

WYDAWCA:

MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCIAl. Ujazdowskie 1100-950 Warszawatel. 22 52 12 888www.ms.gov.pl

ISBN 978-83-936703-0-7