Alardeak2013

209. zk.Bigarren aroa

Uztailak 32013

Irungo euskarazko

hamabostekaria

ErreportajeakKoadrilen Egun borobila

4 San Juan gaua Irunen10 Haurren lanak Dunboa LH13 Gazteen lanak Txingudi Ikastola14 Gazte informazioa15 Kultur agenda

www

.irunero.com

I runero

Sarzaitez

web orrian etaFacebooken

GazteaRobert Julius Torío,Shafen erakusketarenprotagonista

en el nombre de dios padre e hyjo espyrytu santo juanes de zuarnabar y sumuger pascuala yzieron esta casa y ga-biola

Hala dio Oiartzungo industrialde batiizena eman eta gaur egun haren baitanirentsia agertzen den etxeko atalburukogiltzarriak. Idazkerak XVI. mendera gara-matza. Lehengo batean aipatzen nuen Iru-neron bertan erdarazko testigantzek maizeuskarazko errealitatea nolabait azaleraz-ten zutela, baina azti ibili beharra zegoelaeuskal arrastoa antzemango bagenu.

Oraingoan ere, zer: ez zekiten gaztelaniazidazten gabiola? Gaur egun euskaraz zerden ere... oraintxe darabildan "xuxen" zu-zentzaileak ez du hitza ezagutzen. Erdaraz"mazo" esango banizue, irakurle gehieneimailu handi bat bururatuko litzaizueke.Beno, hor nonbait. Beste pista bat: Astu-rias Mendebaldean, asturiera galego bila-katzen den haranetan (nahiz etabertakoek biziki ukatuko dizueten: euskal-

dunok ez gara harreman soziolinguistikoeskizofreniko samarra dugun bakarrak!),oraindik baten bat martxan topatukoduzue, uraren indarrez zaharrenak... tu-ristentzat, baina baita oraindik orain, ar-gindarrez, primerako labanak egitendituztenak ere. Sarri "Ferrería del Mazo"toponimo errepikatzailez aipatuak dira.

Hori baita (zen) gabia: oletako mailu han-dia, uraren indarrez mugiarazia. Irunen,toponimoez gain, ola parea geratzenzaigu, aiurrietan. Arantzatekoa, orain etaez kasualitatez Ola izeneko sagardotegi bi-lakatua, eta Urdanibikoa, horma sendoakez ezik antepara ere ongitxo gordeta.Haiek "ferrerías mayores" ziren, meametal bihurtzen zutenak. Zuaznabar "fe-rrería menor" izango zen, oletan ekoitzi-tako burdinazko totxo handiak landu etaarma, burdin-sare, lanabes handiak edobarra txikiagoak egingo zituena, geroerrementerietan iltzeak, ferrak, deneta-riko tresnak egin zitezen.

Egunen batean itzulpen bat egin beharizanez gero, horra hor gabiola, erdarazkoadierazpen batetik gure auzo herrikoeiikasitako euskal hitz polit askoa, "burdi-nola txiki" edo antzeko itzulpen literal ra-ketsak baino ederragoa bai, behintzat.

Ana Grijalbaagrijalba@irunero.com

Mikel MancisidorXabier

Kerexeta

Sonia Garcia Olazabal, Rosa Bo-rrallo,Lara Cañizolara@irunero.com, rosa@iru-

nero.com,sgarcia@baseclick.es

Baseclick S.L.ISSN: 1134-0606Lege gordailua: SS-230-94.Maiatzaren Lehena, 23 - 20304IRUNTel: 673 39 84 57www.irunero.com

I runero

Aldizkari hau Irungo Udalak diruz laguntzen du

Irun atzoIrun gaur

Casa y gabiola Nafarroa hiribidea atzo

Nafarroa hiribidea gaur

1969. urtean Udalak Nafarroa Hi-ribidearen eta Uranzu kalearenarteko bidegurutzea ApaintzekoProiektua prestatu zuen. Bertan,iturri bat jarri zen, Nestor Baste-rretxearen eskultura bat dena.Urte hartan oraindik ez zeudeneraikiak ez Irungo saihesbidea ezautopista; beraz, Donostiara joa-

teko errepide nagusia kale hone-tatik igarotzen zen, bai eta Gipuz-koa eta Elizatxo hiribideetatik ere. 1935. urtera arte Kolon ibilidea-ren luzapena izena zuen. 1937anUdalak behin betiko Nafarroa hi-ribidea deitzea erabaki zuen.

Iturria: Irungo Kaleen Izenak. JoseMonje.

Xabier Kerexeta

2

IUA

: 409

19

3

Uda ekainaren 23an hasten da;baina irundarrontzat, udarenhasieraz gain, gure herrikojaien hasiera ofiziala denez,gau hau berezia izaten da.Jaiak hasteko eta gauaz goza-tzeko gogoz irteten garelakoirundar guztiok.Etxetik irten nintzen autobusgeltokirantz, eta San Juanenjaitsi ondoren koadrilarekin el-kartzeko pasatzean, plazanbildu zen jende guztiarengatikargi ikusten zen herriak ikara-garrizko jai-gogoa zuela, etaJulen Aginagalde eskubaloi jo-kalariaren zain zegoela.Koadrilarekin elkartu ondoren,guztiak Moskurantz abiatuginen afaltzera, eta bertan Fer-min Muguruza eta bere Kontra-kantxa soinu-frogak amaitzenharrapatu genituen. Ikaraga-rrizko zortea izan genuen,soinu frogetara hurbildu gine-nei Nik baditut sei abestia es-kaini zigutelako. Kontzertua baino lehen, suaGaueko kontzertuaren aperi-tibo hura dastatu ondoren, afa-ria dastatzera joan, txosnetanogitarteko batzuk hartu eta pla-

zan bueltatxo bat eman ge-nuen, entsegu pare bat ere iku-siz.Entseguak amaitzean, gauekounerik bereziena iritsi zen pla-zan geunden guztiok su bihur-tuko zen adar multzoa inguratugenuenean. Dantzariek su in-guruan dantza egin zuten txis-tularien laguntzaz, gure arteanez daudenez oroitu eta adarmultzoari su eman zitzaion txa-lapartarien doinuekin. Gauaondo jarraitzeko, haurrek mate-matika eta ingeleseko liburuakbota eta lehen saltoak ikusi ge-nituen.Fermin MuguruzarenkontzertuaDinamika hura jarraituta, pla-zako farolak bat-batean itzaliziren, kontzertua hastear ze-goen seinale. Fermin eszena-tokira igo eta, motibatzenhasteko, abesti batzuen ondo-ren Urrun, Newroz eta Azokaeguna abestu zituen. Plazapuri-purian jarri zen jendearendantza eta oihuekin. Ondoren,Victor Navarrete baxu-jolearenurtebetetzea zela esanda,plaza guztiak abestu egin zion.

Kontzertuaren haria jarraituz,Zuloak taldea oholtzara igo etaabesti pare bat abestu zutenKontrakantxarekin. Bestalde,Bad Sound Systemeko bikoteaigo eta soinu frogako Nik badi-tut sei abestia berriro abestuzuten. Argi zegoen kontzertuaamaitzen ari zela; baina Yalahyalah ramalah eta dub mani-festa abestiak jo eta kontzer-tuko unerik apoteosikoenaheldu zen Ferminen anaia Iñigogora igo zenean, KortaturenSarri-Sarri abesti handia jo-tzera. Honenbestez, Moskukoplazak beste kontzertu historikobat bizi zuen; gaua, ordea, ezzen amaitu.Bad Sound SystemGaueko ordubata zelarik, txos-netan barrena ezagun batzue-kin bezperako herri-bazkariazhizketan aritu ginen. Hartan ariginela, Bad Sound Systemenkontzertua hasi zen. OrduanMoskuko kontenedore bati sueman zioten arren, suhiltzai-leek segituan itzali zuten sua.Moskun bueltaka segitzen ge-nuela, Dia de jarana abestiaentzutean jende ingurura be-

rriro ere hurbildu ginen abes-tera; baina Sorkun ez zenabesten ari eta haren ordez Zo-zongo batukadako perkusio-jole batek ederki asko osatuzuen hutsunea. Fermin Mugu-ruzaren Plastic turkey eta hiru-kote moskutarraren Builakaabestu zituzten. Kontzertuaamaitzen ari bazen ere, publi-koaren presioarengatik oraindikToots and the maytals taldea-ren 54-46 abestia entzutekoaukera izan genuen. Kontzer-tua amaitzean, Moro abeslaria-

rekin hitz egiteko aukera izannuen. Publikoak borrokan ja-rraitu behar duela esan zidan,Bad Sound Systemen 7 urtekoerresistentziak emaitza onakekarri dituelako eta Moskukomusikari gehiagok bertakooholtzan aktuatzeko eskubideadutelako. Moskun bueltaka ja-rraitu genuen, ezagunekin hitzegiten eta gauaz gozatzen, gauluze hura ezin zelako bi kon-tzertutara mugatu.

Peli Lekuona

Udako gau

Olaizola Immobiliaria agentzia

Fermin Muguruzaren kontzertuaren irudi bat.

motzenaPeli Lekuonak IrungoSan Joan gauaz gozatuzuen, hainbat gaztekbezala. Lagunak, sua, bokataketa, nola ez, Fermin Muguruza Kontrakantxaren kontzertua izan zirenosagai nagusiak. Hona gauaren kronika.

Koadrilen egunak jai giroz bete zituen Irungo zirrikitu guztiak

Aurten ere, goiz hasi zen eguna Urdani-bia plazan elkartu ziren koadrilentzat.Betti Gotti elkarteko kideek prestatutakogosaria dastatu eta sabela ondo bete on-doren, koadrilen olinpiadetan izenaemandako 16 taldeek lehiaketari hasieraeman zioten.

Lehendabiziko fasean, taldeak koadrilakaaritu ziren jolasean. Bigarren fasean, jo-lasak aurrera eramateko leku falta zelaeta, koadrilak zortzi taldetan banatuziren. Horietako bakoitzean koadrila guz-tietako ordezkariak zeuden, hainbatproba egin behar izan zutenak. Talde ba-karra geratzen zenean, partaide bakoitzabere koadrilaren ordezkari bihurtzenzen, eta banaka egin behar izan zionaurre proposatutako jolasari. Eguraldiona bidelagun, jende ugari hurbildu zengazteen lehiaketa ikustera. Bizkortasuna,oreka, adimena eta trebetasuna izanziren lehiaketan aurrera egiteko ezinbes-teko baldintzak. Nahiz eta koadrilak ki-roltasunez jokatu, sari nagusia etxeraeramateko desioak ebaki eta zauri txiki-ren bat ekarri zien lehiakide bati baino

gehiagori.

“Euskadiko Gauak” taldea izan zen aur-tengo Koadrila Olinpiaden irabazlea.Port Aventura jolas-parkera zortzi lagu-nentzako bidaia lortu zuten, beren or-dezkari Mikel Landartek erakutsitakobizkortasunari esker. “Batusiak” taldekoEli Imaz ere ez zen makal ibili. Bigarrenpostuarekin batera, bere lagunentzakobazkari bat ere lortu zuen, Txalaka sagar-dotegian. Hirugarren postua, berriz,Naiara Villanuevaren “Txuzas” taldeaklortu zuen. Hala ere, ez pentsa gainon-tzeko taldeak esku hutsik joan zirenik.Larunbatean goiz jaiki eta kirol egiteaksaria zekarren. Talde guztiek pintxoz etaedariz gozatzeko aukera izan zuten, Mi-guel eta Sunbilla tabernei esker.

Lehiaketa bukatu ondoren, Lasartetiketorritako Dinbi Danba batukada taldeaizan zen goizari erritmoa jartzeko ardu-raduna. Urdanibia plazako gazte etaheldu guztiak berehala dantzan jartzealortu zuten.

Ondoren, Ficobarako bidea hartu zuten

4

Mila eta bostehun lagun baino gehiago bildu zituen FicobanBetti Gotti elkarteak antolatutako bazkariak. Urtero legez, ko-adrilen olinpiadak eta kamiseta lehiaketa izan ziren jaiegunharen ekimen nagusiak.

Goiko bi argaz-kietan: koadri-lenolinpiadetakoirabazleak.Behean, probabateko parte-hartzaileak.

5

COMPRO ORO Y MÓVILES

Aduana kalea, 3943 614565 IRUN

koadrila guztiek, txaran-garen erritmo alai etabizkorrei jarraituz. Tripaondo betetzeko, honakomenu hau izan zutenIrungo gazteek: errusiarentsalada, patea ogi txi-gortuarekin, txahal pipe-rrada, tarta eta kafea.Bapo-bapo bazkaldu ostean, zuzenekomusika emanaldiaz eta DJak jarritako mu-sikaz gozatu ahal izan zuten koadrila guz-tiek. Batzuentzat Herri Bazkariragerturatzen ziren lehendabiziko urtea zen.Elisak esaten zuenez, “aurreko urteetanlanean nengoen eta ezin izaten nintzenHerri Bazkarira hurbildu. Oso ondo anto-latuta dagoela uste dut, eta giroa apartada”.

Irungo Herri Bazkariaren oihartzunak gurehiriko mugak zeharkatzen ditu; izan ere,bazkarian Gasteiztik, Iruñetik eta Azpeiti-tik etorritako hiru neska baitzeuden. Az-peitiko Karmenek zioenez, “Bilbokounibertsitatean batera genbiltzan lagunakelkartu eta Hondarribira etorri gara aste-buru pasa. Bertako lagunek herri bazka-rira etortzeko gonbitea luzatu ziguten etaez genuen bi aldiz pentsatu. Ni, behintzat,ez naiz damutu etortzeaz. Giroa gazteaeta alaia da, eta Irungo jendea, oso jato-rra”. Ane lagun gasteiztarrak ere “errepi-katzeko moduko esperientzia” delaesaten zuen.

Kanpoko jendeaz gain,hitzordu hori urte bakarbatean ere galdu ez du-tenak bazeuden. Baitaurtero kamiseta lehiake-tan parte hartu eta ira-baztea amets dutenakere. Aurtengo irabazleakMari Kalanbreak koadri-

lakoak izan ziren. Picassoren Gernikareneuren bertsio berrizaleak epaimahaiarenoso gustukoa izan zen. Zortea ere aldeizan zuten, aurten hamar kamiseta hobe-renen artean zozketa egiten baitzuten.

Lagun koadrila batzuk ordu asko ematendute kamisetaren diseinua lantzen. “As-teak eta asteak eman ditugu aurtengo di-seinua prestatzen. Kamisetarekin batdoazen betaurrekoak lortzeko, Valen-tziako denda batera deitu genuen. Penairabazi ez izana” esaten zuen Iratxek.

20:30ak aldera, txarangari jarraituz, Fico-batik kale-jira erraldoia atera eta Kale Na-gusira jarri zuen norabidea. Koloreak,alaitasunak eta jai giroak Irungo zirrikituguztiak bete zituzten koadrilen egunean.Orain, urtebete itxaron beharko duguBetti Gotti elkarteko kideen lan bikainazberriro gozatu ahal izateko.

Naiara Hernandez Lekuona

Koadrilak Urdanibiako olinpiadetan eta Ficobako bazkarian.

Herri Bazkariaren oihartzunak gure hiriko mugak gainditzen ditu

6

Alarde Tradizionala 2013

Argazkiak: Eva Pascual

Danborrada Junkal plazatxoan. Santiagoko kantineraSan Juan plazan.

Bidasoa konpainiako bandera eramaleaSan Juan plazan.

Hatxeroak Eskoleta kaletik gora.Iñaki Arruabarrena jenerala Junkalplazatxoan.Zaldieria San Juandik behera.

7

arrokaberri.com

Deskargak Junkal elizaren aurrean. Konpainia bateko erredo-bleak San Juan aldean.

Artilleria San Juan plazan.Konpainia bateko txilibita-riak alde zaharreko kale ba-tetik gora, arratsaldean. Jeneralaren laguntzaileak. Soldaduak.

Alarde Publikoa 2013

8

Tropa San Juan plazan, Ainhoa Ruiz de Arbulu jene-rala agurtzen.Jenerala, kapitainei dei egin eta inguruan dituela.Hatxeroak, goizean plazara sartzen ari direla.Artilleriako kantinera. Jeneralaren Artilleriako laguntzailea.

Konpainia bateko eskopetariak San Juanplazan barrena.

9

Irunero non eskura dezaket?

San JuanGaztelumendi tabernaManoloSagiaUdal LiburutegiaGazte Informazio BulegoaAranoCornerNafarroa hiribideaErka material elektrikoaKutxaOgi BerriHawaiErauskinSantiagoAguirreTxingudiko ZerbitzuakToma Pan y MojaHaizeaSwingUrdanibia plazaMigelOspital zaharraEuskaltegiaEuskadiko KutxaEskina

Lasa harategiaDunboa/Palmera-Montero/ArbesOsasun ZentroaTahonaZuraAnetxeLa AgricolaAmalen paper-dendaBiribilBehobia/Azken PortuAzken Portu kiroldegiaOgi BerriHawaiHizkuntza EskolaEguneko zentroaKuttuna haurtzaindegiaKolon ibilbidea eta inguruakCadillon Hortz KlinikaBrasil gozotegiaOgi Berri (Kolon)CiabogaBBVAKutxaAnbulatorioa

Artaleku kiroldegiaVirginia kafetegiaEdurne kafetegiaErauskin (Luis Mariano)SirimiriTurismo BulegoaSAC-HAZReal Union tabernaGaudíMendibil ardotekaMerkairunNaroa kafetegiaJaiberriLuis Mariano pentsiodunenetxeaHawaiKetanSantander bankuaSolbesOskarbiKutxaEuskadiko KutxaPeinart ileapaindegiaPio XIILa TahonaÑ kafetegiaOgi Berri

Alvaro paper-dendaErauskinSan MigelTabisaCaser egoitzaJaizibea okindegiaSenosiain harategiaDumboa fruta-dendaUranzu azokaGizarte Segurantzako InstitutuaLANBIDEBBVASantander bankuaDani urdaitegiaErauskin SabadellEuskadiko KutxaKutxaSotero tabernaBaztan tabernaOgi Berri-OgitxuAguirreAdriana Barrios ileapaindegiaAntzaranPicking PackRosi kioskoa

Amantegui Hortz KlinikaAnakaEl EspazioKutxaMariñoOgi BerriAnaka okindegiaWashington tabernaJaizkibel janari-dendaPablo harategiaAnaka Berri erretegiaCovirán AnakaPuianaTahonaPuiana tabernaOspitalaEndaneaLarreaundiLarrarte harategiaToma Pan y MojaPedro arraindegiaElitxu Martindozenea gaztelekua

I runeroIrungo euskarazko

hamabostekaria

eta ikasturtean zeharIrungo ikastetxe guztietan

Konpainia batekodanborrariak, je-neralaren zain.Bidasoa konpai-niako kideak ban-deraren bila,abiatu direnean.Artilleriako solda-duak Alardeaamaitu ondoren,Arbesko zelai ba-tean. Makilaria.

10 Haurren leihoa

Dunboa eskolako ikasleokIngeles Barnetegian

Dunboa Eskolako Lehen Hezkun-tzako 6. mailako ikasleok OriokoTxurruka ingeles barnetegian egongara. Eusko Jaurlaritzako Hezkun-tzako Hezkuntza Sailak antolatu di-tuen Ingelesean Murgiltzekoegonaldien barruan. Programak,ikasleek ikasgelatik kanpoko egoerakomunikatiboetan eta ohiko komu-nikazio harremanetan, atzerriko hiz-kuntza erabiltzeko aukera izatea duhelburu.

Ikasleok irakasle natiboen gidaritza-pean aritu gara egonaldian zehar, etaelkarren arteko komunikazioa inge-lesez izan da erabat, eta motibaga-rria izan zedin, hainbat ekintzadidaktiko antolatu dituzte. Dirudie-nez, irakasleen ustez, ingelesarenezagutza eta erabiltze maila hobetudugu.

Gaur egun ingelesa jakiteak berebi-ziko garrantzia du. Horregatik, aha-leginak merezi izan du!

Beste aldetik, aukera izan dugumaila bereko Soraluze eta Mendaroherrietako Eskoletako ikasleekinbost egunetan zehar esperientziaahaztezin hau elkarrekin bizitzeko.Azken egunean tuentiko izen-abi-zenak trukatu genituen eta gauregun harremanak mantentzen di-tugu. Agian, oporretan berriro elkarezagutzeko aukera izango dugu!

Oso ongi pasatu genuen eta aldi bereanjende berria ezagutu genuen, han baitzeudenMendaro eta Soraluzeko ikasleak. Irakasleakere oso onak ziren, eta beraiekin egindakoariketa eta jokoak, baita ere. Eguraldiak ezzuen asko lagundu, baina tokia polita zen.

Ander

Oso oso ondo pasatu genuen, lagun berriasko egin genituen eta janaria oso goxoazen. Nire esperientzia oso ona izan da, be-rriro bueltatuko nintzateke.

Sara

Gehien gustatu zaidana bertan egindakolagun berriak izan dira, beraiekin harrema-netan jarraitzen dut Tuentia eta Whatsappenbitartez.

Jonhy

Han lagun onak egin ditut eta whatsappenbidez harremanetan jarraitzen dugu. Janariaere asko gustatu zait. Irakasleak oso jato-rrak ziren eta gurekin asko jolasten zuten.

Ibone

Esperientzi ahaztezina izan da, asko ikasidugu eta bertan jandako janaria benetanona izan da.Nire esperientzia Txurrukan oso ona izan da,lagun berri asko egin ditut, irakasleak osoonak ziren eta asko disfrutatu dugu bertanegindako jolasekin.

Alfredo

“Aukera izan dugu maila bereko Soraluze

eta Mendaro herrietako Eskoletako

ikasleekin bost egunetan zehar

esperientzia ahaztezin hau

elkarrekin bizitzeko”.

Ikasleen iritziak

11Gurasoentzat

Nola baloratu haurra edo gaztea epaiketa moralean sartu gabe?

Oinarrizko baldintzak 2

Ikastaro bat ematen ari nintzela, ira-kasle batzuek komentatu zidatenhaurrari ONGI egin duela esan behar

ez zaiola defendatzen zuen artikulu batirakurri zutela. Ideia hau guraso eta ira-kasle anitzen pentsamenduan dagoe-nez, gogoeta egitea egoki iruditu zait.Maiz haurra edo gaztea ONGI ETAGAIZKI dikotomian sartu egiten dugu.Bere jarrerak onak edo txarrak dira etahorrela ikusi eta ebaluatu egiten ditugu.Baina, ez al da hau juizio morala bide-ratzen duen epaiketa bat? Eta hezkun-tzak epaiketarekin lotuta egon behar aldu? Heziketa jarrera epaikorra al da?Nire ustez, ez!! Hezkuntzak batez ere

haurra edo gaztea entzutean du abia-puntua, gero gure arau, muga eta erre-ferentziak ipintzen ditugu eta, azkenik,bien desioak elkarrekin jartzen ditugukooperazioaren bidez. Heldua da hez-ten duena, baina haurraren nahiak ain-tzakotzat hartuz, bien artean etabientzat baliagarriak diren bideak eza-rriko ditugu.Beraz, jarrera onak eta txarrak epaitzeaez da bidea, horrek pertsona txarrak etaonak bereizten dituelako. Berdintasu-nean oinarritutako balio kooperatiboe-tan sinesten badugu, gureezberdintasunean oinarritutako pertso-nak anitzak eta ederrak direla ohartukogara.

Baina, balora daiteke, ONGI eta GAIZKIkontzeptuetatik at?Noski bai!!! BALORAZIOA izugarri ga-rrantzitsua da. Gakoa da NOLA BALO-RATZEN dugun. Balorazioa URGUILUemozioarekin lotuta dago. Emozioekhein handi batean gure jokaerak bide-ratzen dituzte, eta ingurura egokitzen la-guntzen diguten heinean emoziobakoitzak bere funtzio propioa du. Zeinda URGUILUArena? Arauak bete edozerbait ongi burututa sentitzean sortzenda. Arauak errespetatzen jarraitzeramotibatzen gaitu eta autoestimuan era-gin positiboa du. Urguilua, kulpa eta lo-tsarekin batera, emozio sozio-morala daeta, ondorioz, arau sozialak betetzen la-guntzen dute.Haurrek, beren lana goraipatzeko, egin-dakoaz harro sentitzeko aitzakia es-kaintzen dute. Ideia hau gogoanedukitzea oso garrantzitsua da. Askotanhaurrei (edo helduei) gaizki egiten du-tena azpimarratzen diegu, baina haienprozesu pertsonalean aipagarria denaez diegu esaten. Baloratzea oso inpor-tantea da, egindako lorpenean berrirosaiatzeko motibazioa izan dezaten.Arrakasta profesionalerako eta pertso-nalerako harro sentitzea klabea da, etaeskola-porrota saihesteko, oinarrizkoa.Bereziki, gehien nabarmentzen ez denhaurren lana goraipatu behar da. Badirazenbait haur helduen arreta bilatzekogauzak “gaizki” (edo desegoki) egitendituztenak. Zer esaten diguten aztertubehar genuke. Hauengan iritsi gaitezke-ela sentituz gero, motibazio eta urguiluiturri bilaka daiteke.Balorazio positiboak bideratzeko mo-duak:¬ GORAIPENEK zehatzak eta deskriba-tzaileak izan behar dute: izugarri gus-tuko dut logela alaitasunez jasotzenduzunean.

¬ SENTIMENDUAK ERREGULATZEKO ara-zoak dituela lasaitasunez onartzea:beste haurrak entzuten egon zaren mo-mentua zaila egin behar izan zaizu, zo-rionak zure txanda itxaron duzulako.¬ HAURRAK ANIMATZEA beste pertsonen-gan gauza ederrak ikustera: izugarrigustuko dut pertsonen alde onak ikus-tea, denok sentitzen gara gustura bes-teek zerbait polita egin dugulagoraipatzen digutenean, ezta? ¬ PERTSONALKI HOBETZEKO edo ditugunzailtasunak gainditzeko egiten diren es-fortzuak baloratzea. Ez duzu lortu buru-keta ongi egitea, baina irakurketan eginduzun indarra gehiagotan erabiliz gerolortuko dituzu emaitza onak.¬ ZAILTASUNAREN KONTZIENTZIA eman etasaiatuz gero lortuko duen esperantza-ren emozioa adieraztea. Oraindik ez da-kizu itzulipurdia egiten, bainaahaleginduz lortuko duzu.¬ HAURRAK EDO GAZTEAK duen ahal-mena eta balioa kontuan hartzea. Ezikusi hutsak soilik, eta alde positiboakazpimarratu.¬ EZ DA KOMENI ETIKETAK ipintzea. Ez dahaur lotsati bat: lotsa sentitzen du etaausarta denez, lotsa gainditzeko entre-natzen ari da.¬ HAURRA DEN BEZALA ONARTU eta mai-tatzea. Huts egiteak ikasketa-prozesuakdira, haiek konpontzeko edo bidera-tzeko estrategietan heztean dagogakoa.Ez dira errezeta magikoak, baina hezi-tzaile garen heinean buruan izan beharditugun ERREFERENTZIAK dira.

Izan zoriontsu!!!MAPI URRESTI ORTIZ

KUTTUN AHOLKULARITZA PSIKO-PEDAGOGIKOA

Apartamentua CambrilsenALOKAGAI uztailaren 20ra arte

Itsasora begira, hondartzara sarrera zuzena,piszina, bi logela. Prezio merkea

629 28 05 54

Kik Messenger, funtsean,beste txat aplikazio bat da,merkatuan dauden askota-riko beste bat, bada. Harenerabilera oso hedatua ez da-goen arren (behintzat Espai-nian ez da oso ezaguna),indarrez hazten ari den appbat da. Zer du, bada, aplika-zio honek berezirik, besteenaldean?Hona hemen datu batzuk:

•19 milioi erabiltzail

•Multiplataforma aplikazioa: honako hauetan ezardaiteke: iOS, Android, Windows Phone, OVI, Blackberry

•Garrantzizkoa: ez da beharrezkoa ezartzeko dispositiboa smartphone izatea, tablet-pc bat ere izan daiteke; halanola, iPad edo tablet Android bat.

•Ingresatzeko ez duzu telefono zenbakirik behar haritestu-mezua bidali eta erabili ahal izateko, Whatsapp edobeste zenbaitekin bezala. Aski duzu posta elektronikoko kontubat eta pasahitz bat; eta damutzen bagara eta erregistratzekoerabilitako e-maila aldatu nahi badugu, aplikazio berberarekinegin dezakegu, oso lagungarria izan arren gutxitan aurkitzendugun abantaila.

•Badu oso ezaugarri positibo bat "txat korporatibo"(enpresako edo lantaldeko kideen arteko komunikazio-sis-tema) gisa erabili nahi baduzu, zeren eta bidalitako mezuakjaso izanaren jakinarazpena ere baitauka, hiru egoeratan: bi-dalia ‘S’, jasoa ‘D’ eta erantzuna ‘R’; horrela, bada, bidalitakomezuaren egoera jakin dezakegu.

•Ez dakar publizitaterik atxikita, eta Whatsappen edoPingChaten alternatiba bat denez, “b plan” ezin hobea da guredispositiboan berehalako mezularitzarako bezero gisa.

•Instagramer-en txata da: aplikazioa naro-naro dara-bilen edonork ziur aurkitu dituela beren artean komunikatzendiren Kik erabiltzaileak. Kik bitartez lehiaketak, topaketak...antolatu dira, edo, besterik gabe, egunero argazkiak bozkatueta argazkilarien berri izateko ere balio du. Areago, Instagramerabiltzaileen artean ligatzeko baliabide ere bada. Hona Kike-kin loturiko hashtag entzutetsuenetarikoak: #kikme,1.500.000 argazki baino gehiago dituena; #kikmessenger,70.000 argazki baino gehiago dituena, eta #kikmenow, 60.000argazki baino gehiago dituena.

Kik Messenger,txat berria

Krisian lagun

12 gaztea

Gaur egun krisi ekono-mikoa etxe zein kaleansuma daiteke. Egoera-ren gordinaz jabetuta,irudimen, ausardia etaeskuzabaltasunez balia-tuta, langile batzuk, ahalduten neurrian behint-zat, beraien eta kideenegoera hobetzen saiat-zen dira.

Badira urte batzuk krisi ekonomiko sakonean murgilduta bizi garela. Politikariakdira nire ustez egun bizi dugun egoeraren errudun nagusiak. Besteak beste, dirupublikoaren erabilpen egokirik egiten eta diru gehien zutenek eman beharrekoaeskatzen jakin ez dutelako. Guk, langileok, erantzukizun txikia izanik ere, ondoriolatzak jasaten ari gara: lanetiko kaleratzeak eta etxe desjabetzeak, kasu. Eta ezeregin ezean, datozen hilabeteetan egoerak nabarmen egin lezake okerrera.

Ezin esan, ordea, egoera honi aurre egiteko ekimen falta dagoenik. Bilboko Ulibarri euskaltegian egin dutena, esate baterako, beste lantoki askotan ematendiren egoera zailei konponbidea emateko adibidetzat har genezake. Orain gutxi, egoera ekonomiko eskasa zela eta, euskaltegi bilbotarrean bost lan-

gile kaleratu beharrean egonziren. Erabakiaren aurrean la-nari eutsi behar zioten gaine-rako langileak protestak egitenhasi ziren. Beraiek bestelakoproposamena egin zieten eus-kaltegiko arduradunei: zegoenlana bertako langile guztien ar-tean banatzea, inor kaleratugabe. Beraien esanetan “lanabanatzea da modu bakarralangabezia-tasari buelta ema-teko, euskaltegi honetan etaleku guztietan”.

Itsaso NavasTxingudi BHI

Javier San Martin Shaf artista hiriko errainetan murgildu da,eta bertan ediren du Robert Julius Torio, hiriko errainetanobjektuen bila aztarrika bizitza eman duena. Arkeologia ga-raikideak eta arkeologia sozialak topo egin dute eta emaitzagizon horren inguruko erakusketa bat da, Oiasso Museoanikusgai uztailaren 24ra arte.Beti militarrez jantzita, kalez kale bere makilarekin, betaurrekoborobilak eta txima luzeak. Aski da deskribapen labur hori: irun-

dar orok asmatuko lukete zein den. Alabaina,misterioak eta leiendak bere bizitzaren bilga-rri dira.Ama irundarra zuen; aita, Valladolidekoa.Gurasoek EEBBetan elkar ezagutu eta NewYorken sortu zen Robert. Gaztetan Irunera

etorri zen. Shafek ez du arlotebat aurkitu, gizon kul-tua eta berezko filoso-fiakoa baizik. Orain artista NewYorken da, erakusketahara eramateko xedez.

13gaztea

Hiriko errainetan

- Pertsonaia hau aurkikuntzabat izan zen zuretzat. Nolatanezagutu zenuen?Nire aitak ezagutzen zuenez, nikere txikitatik ezagutzen dut. Tele-bista programa baterako elkarriz-ketatu nuen eta handikadiskidetasuna sortu zen. Aurre-rago, etxean obrak egin nitue-nean, metalak biltzen zituelagogoratu nintzen eta orduanbere bizitzaren inguruko graba-keta egitea proposatu eta onartuzuen. Dokumentala erakusketanikus daiteke.

- Zerk erakarri zintuen?Pertsona oso berezia da. Kulturahandiko gizona, bizitzaren ingu-ruko beste filosofia bat dauka:baliabide minimoekin bizi da.Aldi berean, berarekin egoteagogorra da, geldiezina delako: ezdu etenik.

- Hiri arkeologia egin duzu. Zeraurkitu duzu?Nolabaiteko hiri arkeologo bat.Robert, esaterako, Aiako Harrikoerromatarren garaiko meategie-tan ibilia da arkeologoek indus-ketak egiten hasi baino lehen,eta bertan hainbat objektu aur-kitu zituen. Materiala datatzenbadaki. Txosten txiki bat egin etagero topatutakoa saltzen edooparitzen du.

- Erakusketan nola azaldu duzupertsonaia?Lantzen ditudan arte adierazpideguztien bidez. Pop art delakoaerakusketaren ardatza da, RobertNew Yorken bizi zen garaian puri-purian zegoen arte mota zelako.Shafografia baliatu dut, -serigra-fiaren antzeko nire teknika bat-pop art mugimenduak serigrafiabarra-barra erabili zuelako.

Pinturan garbia eta soila izatensaiatu naiz; hots, kolorea ez era-biltzen, pertsonaiaren izaera mi-nimalista islatzeko asmoz.Bestalde, haren irudiaren eskul-tura bat egin dut, baita amerikarkulturan oso errotuta dauden bielementurena ere: alde batetik,Coca Cola botila bat pizza kaxezburutua, eta, bestetik, Mc Do-naldseko hanburgesa-kaxez osa-tutako dorre bat.Bere etxeko argazkiak, Roberte-nak eta haren familiarenak ereikusgai diraAzkenik, objektu ikustezinenkutxa aipatzekoa da, aurkitu di-tuen gauzekin lotuta, oso poeti-koa dena.

- Zer iruditzen zaio erakusketaprotagonistari?Ez dakit, ez baitu ikusi. Doku-mentala asko gustatu zaio.

aztarrika

1.- Shaf, Roberten es-kulturaren ondoan. 2.-

Robert Julius Torio berelehenengo Jaunartzea-ren egunean. 3.- Shafek

eta Robertek atseginduten Karppy likore

botila bat. 4.- Fotomuntaketa.

- QUIQUE ESCALANTE ARGAZKILEHIAKETA.Gaia: 2013ko San Pedroeguneko armen ikuskapenaeta San Martzialgo Alardea.Antolatzailea: San Mar-tzialgo Alardeko Batzordeaeta Danborrada.Baldintzak: Egile bakoitzakgehienez 4 lan aurkez di-tzake.Epea: Uztailak 30.Sariak: Bost sari emangodira: 300 €ko bat, 200 €kobat eta 100 €ko bi.- BIDEO LEHIAKETA. 18 eta 30urte bitarte badituzu, bilaezazu beste norbait eta landuzure bideoa irailaren 30abaino lehen. Har ezazu parteEuskadiko Gazteriaren Kon-tseiluak abiatu duen RECac-ciona lehiaketan.

- GIPUZKOA, ARABA ETA BIZ-KAIKO JAI GUZTIEN egutegia etaegitaraua. ente rat.com

g a z t e i n f o r

Lehiaketak

Ekintzak

Lan pila!www.irun.org/igazte

Atzerrian hizkuntzak ikasi: Au pair plana

4

IGAZTEK WHATSAPP BIDEZKO ARRETA ZERBITZUAABIAN JARRI DU

IGazte Irungo Gazte Informazioaren Bulegoak kanalberri bat gehitu du herritarrei arreta emateko zerbitzuan.Bulego horretako langileek WhatsApp berehalako mezu-lari-aplikazio ezagunaren bidez ere ematen dute arreta.607 771 173 da telefonoa, eta gazte guztien eskuradago, edozein gairi buruz galdetzeko, bulego honek es-kura izan dezakeen inforrmazioarekin zerikusia duenheinean. Aplikazio hori daukatenentzat, zenbaki horre-tara galdetu besterik ez dute. Intimitatea, anonimota-suna eta isilpekotasuna bermaturik daude. Bide honen arreta-ordutegia bulegoko ohikoa da: astele-henetik ostiralera 10:00etatik 14:00etara.

IGAZTEren Whatsappbidezko zerbitzua

14

GAZTE INFORMAZIOANegunero gaurkotzendiren lan eskaintzakdituzu Zure mugikorretik eresartu ahal zara!

- Azken eguneko laneskaintzak eta aurrekoegunetakoak - Diru pixka bat atera-tzeko: 2013 UDA - UDAN lana bilatzekoaholkuak- Aisialdiko monitore izannahi dut- Nondik hasiko naiz?Curriculuma, elkarrizketa,ABLEak, aurkezpen gu-

tuna...- Iruzurrak KONTUZ!!!Kontuz ibili hoteletan lanegiteko gezurretako en-plegu eskaintzekin!

Zertan datza? Familia gon-bidatzaile batekin bizitzerajoatea eta familia horretakoseme-alabak zaintzea, e-txeko lan arinak egiten la-gunduz.Gehieneko lan-orduak al-datu egiten dira aukerareneta herrialdearen arabera;baina, oro har, astean 20-40 ordu izaten dira eta as-tean egun bat, gutxienez,libre izaten da. Au pair moduan joatekobaliabideak:

- Transitions Abroad [EN]- International Au PairAssociation [EN]- Au Pair World- Au Pair Box- Au Pair Search- Planet Au Pair

Bitamine Faktoriaren ekintzakBitamine Faktoriak gazteeizuzendutako jarduerak an-tolatu ditu, guztiak ere ar-tearekin lotutakoak.- Gazteentzako argazki-tailerra. Argazkilaritzarenmundua: alderdi tekinikoazein artistikoa. Uztailean,astelehenetik ostiralera, 2ordu egunero. Prezioa: 50€. 657 714 710 Laura. - Arte garaikideko tailerra.Noiz: Urriaren 1etik ekai-naren 15era. Astelehenerobi orduz.

Izen-emateak: abuztutikaurrera. Maila: Hasi be-rrientzat. Prezioa: 50 € hilero.617 238 062 Helga.

Uztailaren 14ra arteAmaia KZnErakusketaEspainiar Akuarelisten Elkar-teko zenbait kideren erakus-keta: Teresa Jorda Vito,Laurentino Marti, Anet Dun-can, Joan Coch, Josep Crua-ñas, Alberto Rafael deBurgos, Manolo Jimenez etaFrancisco Castro.

Uztailaren 12tik 14raFicobanAzokaAlivinarte: Gastronomia,ardoa eta eskulangintzaazoka. Jarduera honen hel-burua da zailtasun ekonomi-koetan dauden familiei laguntzea. Antolatzailea: Isekin, Elkarta-sun Ekimenen Elkartea.

Uztailaren 6tik 7raMendi txangoaErlaitz Mendi Elkarteak Euro-pako Gailurretara (CerredoDorrea. 2.650 m) txangoaantolatu du. Informazioa zabalago: 94363 58 38 - 943 61 17 39

www.e r la i t z.com

Uztailaren 12anTunk aretoanKontzertuaDOBERMANN (Italia) + IZUNAUK + ROLLING DICE +BAIPASS + UNDEROOTS.Ordua: 20:45ean.

Uztailaren 24ra arteOiasso museoanErakusketa: Arkeologia garaikideaJavier San Martin “Shaf” artis-tak arte mota berritzaile ba-tean murgiltzera gonbidatzengaitu. Hainbat formatutakolanak ikusgai daude: ikus-en-tzunezkoak, eskultura, pinturaeta instalazioak.Artistak Irungo kaleetako per-tsonaia ezaguna totem gisahartzen du: Robert JuliusTorio. Jendeak sarri ikustendu, beti militarrez jantzita,baina inork gutxik ezagutzendu bere bizitza.

a i s i aa

BAKAILAOA DASTA EZAZU

Uda GazteIzarrak ikusteko txangoa

Zer: Gazteei zuzendutako jarduerakNoiz: Uztailean zeharAntolatzailea: Gaztelekua

Martindozenea Gaztelekuak 12tik 17ra urte bitartekogazteentzako txangoak antolatu ditu:Uztailak 4, Ollakinetako putzuetan bainatzera. Doan.

Inskripzioa: Uztailaren 3ra arte.Irteera: Gaztelekua, 16:00. Iristeko ordua: 20:30.

Uztailak 11, Arcachon-eko ur-parkera. 25 €(Gehienez 50eko taldea).Inskripzioa: Uztailaren 9ra arte. Irteera: 8:30. Iris- teko ordua: 20:30. Gazteleku.

Uztailak 18, San Up Paddle Surf-eko klasea, Honda-rribiko hondartzan, 15 €(Gehienez 25eko taldea)Inskripzioa: Uztailaren 16ra arte.Irteera: 16:00. Iristeko ordua: 20:30.Gazteleku.

Uztailak 24, txangoa bizikletaz, Berara. 5 €(Gehienez 30eko taldea).Izena ematea: Uztailaren 23ra arte.Iristeko ordua: 20:30. Gazteleku

* Bizikletarik ez baduzu, jarri harremanetan Gaztele-kuarekin.

Ekintza horietaz gainera, Gaztelekuan APAR-FESTAegingo da uztailaren 20an, 18:00etatik 19:30era, etauztailaren 27an, Gaztelekuan, Amaiera Festa,19:30etik aurrera (ez dago izena eman beharrik).

15

Dies Oiassonis

Uztailaren 13an.Antolatzailea:Oiasso MuseoaOiassoko Historia Berrerai-kitze jaialdia kari, hainbatjarduera, nabigazioarenzaindaria zen Isis jainkosarieskainita. Ekintzok alor ani-tzekoak izango dira: erroma-tarren garaiko egunerokobizimodua, gastronomia...

EGITARAUA11:00ETATIK 20:00ETARA

MUSEOAN: Merkatu erroma-tarra, gladiadoreak, gastro-nomia, tailerrak, artisautza,Senatu erromatarra.

20:00ETAN: Isis jainkosarenomenezko prozesioa. Herri-tarrek parte hartuko dutejarduera honetan, garai har-tako Oiassoko biztanleenantzera jantzita.

Noiz: Uztailak 13Ordua: 22:30Non: Aiako HarrianAiako Harriko Parke Na-turalean dagoen Lapu-rriturri InformazioGuneak aurten ere iza-rrak ikusteko txangoaantolatu du. Aranzadi Zientzia Elkarteko Astronimiadepartamentuko bi adituk beharrezko azalpenakemango dituzte eta teleskopioz baliatuko dira.Jarduera honetan parte hartu nahi dutenek SAC-HAZen izena eman behar dute, 010era deituz edoirun.org web orriaren bitartez. Jardueran 20 pertsonarentzako lekua dago.