Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
201câuhỏihaynhấtcóthểđặtrachonhàtuyểndụng
Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com
Tạoebook:TôHảiTriều
Ebookthựchiệndànhchonhữngbạnchưacóđiềukiệnmuasách.
Nếubạncókhảnănghãymuasáchgốcđểủnghộtácgiả,ngườidịchvàNhàXuấtBản
LỜIGIỚITHIỆU
Vớihơn12nămlàmviệctronglĩnhvựcNhânsự,tôinhậnthấyvấnđềcủanhiềuứngviênlàhọkhôngbiếtlàmthếnàogâyấntượngtốtnhấtvới
nhàtuyểndụngkhiphỏngvấn,hoặckhôngđượctrangbịnhữngkiếnthứccơbảnđểphỏngvấnthànhcông.
Đãcónhiềutrườnghợpứngviêngiỏikhôngvượtquađượcvòngphỏngvấnchỉvìhọkhôngbiếtcáchthểhiệncácnănglựccánhâncũngnhưsự
hiểubiếtvềcôngviệcvàcôngtymàmìnhứngtuyển.Cóthểứngviênchưachuẩnbịkỹcàngchocuộcgặpvớinhàtuyểndụnghoặchọchưabiếtcách“phôtrương”cácthànhtíchvàkỳvọngcủamình.TôiđoánđólàvìnhiềungườiViệtNamcònquárụtrèhoặckhiêmtốnkhinóivềchínhmình.
Nhưngthựcra,sựkhiêmtốntrongkhicầnphảithểhiệnbảnthânsẽchỉgiếtchếtcáccơhộicóđượccôngviệcmơướcmàthôi.
Đượcgọiphỏngvấnchứngtỏbạnlàmộtứngviêntiềmnăngvàcuộcphỏngvấnlàcơhộichứngminhvớinhàtuyểndụngrằngbạnlàsựlựachọntốtnhất.Mặcdùcuộcphỏngvấncóthểkhôngkéodàiquámộttiếng,nhưngbạnphảidànhnhiềuthờigianhơnthếđểchuẩnbịchocuộcgặpgỡđómớimongđạtđượcnhữnggìbạnđangnỗlựctìmkiếm.Bêncạnhđó,bạnphảithểhiệnđượcnhữnggiátrịbạncóthểmangđếnchocôngtyquaviệctrìnhbàycáccôngviệcđãtừngđảmnhiệmcũngnhưvaitròvàthànhtíchcủabạntrongcôngviệcđó.Vànếucócơhội,hãyđặtnhữngcâuhỏithôngminhvề
côngtyvàcôngviệcbạnđangquantâm.
Tấtcảnhữngbướccơbảnquantrọngnàyđềucóthểtìmthấytrongcuốnsách201câuhỏihaynhấtcóthểđặtrachonhàtuyểndụngmàbạnđangcầmtrêntay.Cuốnsáchnàyrấthữuíchchonhữngứngviênkhaokhátthànhcôngmuốntrangbịchomìnhnhữngkiếnthứccơbảnđểtỏasángtrongcuộc
phỏngvấnvàcóđượccôngviệcmơước.
ĐâylàbộsáchthuộctủsáchAlphaBiz/Quảntrịnhânsự&TuyểndụngxuấtbảntrongchươngtrìnhhợptácgiữaCôngtysáchAlphavà
VietnamWorks.Vớivănphongsúctích,rõràngvàcấutrúchợplý,cuốn
sáchgồm17chươngmangđếnchođộcgiảcáinhìntoàndiệnvềcáchphỏngvấnthànhcôngvớinhiềuthôngtinphongphú,từtầmquantrọngcủaquátrìnhchuẩnbịchođếncácbíquyếtgiúpbạnnhậnđượclờiđềnghịtừphíanhàtuyểndụng.Nóingắngọn,cuốnsáchkhôngchỉhữuíchvớicáctânkhoa
màngaycảnhữngứngviêndàydạnkinhnghiệmcũngnênthamkhảo.Khôngđơnthuầnlàmộttậphợpcáclýthuyếtkhôkhan,cuốnsách201câuhỏihaynhấtcóthểđặtrachonhàtuyểndụngcònđưaranhữngvídụminhhọacụthểgiúpứngviêncóthểthamkhảođểtựđiềuchỉnhtheotìnhhuống
vàthànhcông.
Cácbạnnhântàicònchờgìnữamàkhôngđọccuốnsáchnàyvàtrangbịchomìnhvũkhíhiệuquảđểtậndụngcơhội.
Chúccácbạnphỏngvấnthànhcông!
JONAHS.LEVEY
ManagingDirector
NavigosGroup/VietnamWorks.com
KínhtặngCha,ngườiđãđịnhhìnhrõràngchotôivềtráchnhiệmvàsựtựdokhilàmchủ.
KínhtặngMẹ,ngườiđãdạytôihiểutạisaochúngtaphảitựlàmchủ.
Vàxintặngcảgiađìnhtôivìđãnhắcnhởtôirằngcôngviệchàmchứatrongnómộtmụctiêuxãhộilớnlao.
-JOHNKADOR-
Lờinóiđầu
Mộttranggiấytrắng.
Mộttấmbảngtrốngkhông.
Mộtsựkhởiđầuhoàntoànmớimẻ.
Córấtnhiềucáchthểhiệnnhữngkhókhănmàcáctácgiảvấpphảikhibắttayviếtmộtcuốnsách.Mộtbênlàkhôngíthứahẹntiềmnăng,cònbên
kialàrấtnhiều“nguyênliệu”đangthétgàođòisắpxếpvàotrậttự.
Cơhộicũnglàtươngtựđốivớicácứngviêntìmviệcmàtôiđãgặptrong20nămlàmcôngtáctưvấnvàchỉdẫnngườilaođộng.Cáicốtlõinằmtrongmỗicuốnsách,trongmỗicuộcphỏngvấnviệclàm,trongmỗicuộc
tranhđấucủaloàingười,đểđịnhhìnhvàkhốngchế:đểviếtnêncâuchuyệnbạnlựachọn,đểđạtđượckếtquảbạnmongmuốn,đểnóilênsựthậttrongcuộcsống.Trênnềntảngđó,JohnKadorđãchorađờimộtcuốnsáchdành
chonhữngngườibiếttựcamkếttiếnbộtrongsựnghiệpcủamình.
Tronglĩnhvựcnguồnnhânlực,nếuchúngtacóthểđemđếnchongườitìmviệcmộtcáigìđó,thìđiềuđólàmộtdạngcủasựtraoquyền.Traoquyềnlàmộtcơchếvậnhànhhoạtđộng.Traoquyềnkhácvớitựtin,bởivìtrao
quyềnđượcđặtởmộtvịtrícaohơnsovớitháiđộvàýnghĩ-nóthểhiệnsựtồntại.
Traoquyềnkhôngphảilàđemcáđếnchongưdân,đểhọcócáiăn,màlàdạyngưdâncáchđánhbắtcá.Traoquyềnlàkếtquảtấtyếucủagiáodục,bởivìgiáodụccungcấpnềntảngđểpháttriển-khôngđơnthuầnlàviệclàmchủkiếnthức,màphảisửdụngkiếnthứcđóđểgiànhđượcnhiềuhơn-chínhvìthếphươngdiệnnàycủasựtraoquyềnchophépngườitìmviệckiểmsoátvàlàmchủđượcsựnghiệpcủamình.Trongkhitiếnhànhcông
việc,khôngphảinhữngkhókhăntrongviệclàmhiệntại,màlànhữngkhókhăntrênsuốtchiềudàiconđườngchúngtađãchọnlàlýdođểchúngtalàmviệcsuốtcảcuộcđời.VànhưJohnđãthểhiệnrấthấpdẫntrongcuốnsáchnày,sựtraoquyềnbắtđầucùngvớinhữngcâuhỏimàứngviênđưara.
NhờcóRichardBollesvàcuốnsáchtuyệtvờicủaông“Cáiôchemưacủabạnmàugì?”(Whatcolorisyourparachute?)màrấtnhiềusángtạovàhiểubiếtsâusắcđãđượcđưavàokháiniệm“cuộcphỏngvấntraođổithôngtin”.Đốivớinhữngngườitìmviệc,cuộcphỏngvấntraođổithôngtincótácdụnglàmgiảmsựcăngthẳng,kiểmsoátcáckỳvọngcủacánhânvàngoàira,nócòncóchứcnăngkhơigợithôngtin.Đốivớinhàtuyểndụng,một
cuộcphỏngvấntraođổithôngtinnhưvậycũngrấthữuích.
NhưngJohnđãcómộtbướctiếnxahơnRichard.Khihướngdẫnứngviêncáchđặtcâuhỏichonhàtuyểndụng,ôngđãđưa“cuộcphỏngvấntraođổithôngtin”lênmộtbậccaohơn.Dođó,khichiềuhướngthựctếdiễnrađúngnhưnhữnggìôngkhuyếnnghịthìcảnhàtuyểndụngvàngườitìmviệc
mớihiểurõnhữnglợiíchcủamộtcuộcphỏngvấn.
Dođâutôihiểuđượctấtcảnhữngđiềunày?Đólàbởivìquátrìnhtraoquyềnkhôngdiễnranhưmộtsựkhámphálớnlao;sựtraoquyềnnằmởnhữngchitiếtrấtnhỏ,nhưnhữngvếtkhắclititrêntấmđáhoacương,đóchínhlànhữngcâuhỏiphùhợpđượcđặtrađúngcáchvàđúnglúc.Vàbởivì,đốivớiriêngtôi,quátrìnhnàythựcsựhiệuquảmặcdùchưalầnnàotôi
lýgiảicụthểđượcđiềuđó.
TôisinhravàđihọctạimộtcộngđồngnhỏởTarboro,BắcCarolina.TôinhậnthấysáchcủaJohnlàkimchỉnamchonhữngkinhnghiệmthuởban
đầucủamình.Khicònlàmộtcôbé,tôiđãthấyrằngnhiềucuộcđờibiếnđổivàđịnhhìnhtừnhữngcơhộinghềnghiệpcủahọ,vàtôibiếtrằngnhữngtiếnbộmàtôiđãđạtđượcxuấtpháttừtínhcáchhayđặtcâuhỏicủatôihiệngiờ.KhilàsinhviêntrongchươngtrìnhProjectUpwardBound-mộtchươngtrìnhlýthuyếtđơnthuầndànhchocácsinhviênthiệtthòi,tôiđãrờiBắcCarolinađểhọclêncaohơnvàcuốicùngtôiđếnlàmviệcchoHọcviện
KhoahọcQuốcgiatạithủđôWashington,D.C.
Trongsuốtcuộchànhtrìnhcủamình,tôiđãnhậnthấymộtsợichỉđỏ
xuyênsuốt,đólà:Chấtlượngcủanhữngcâutrảlờitôinhậnđượcđềuliênquantrựctiếpđếnbảnchấtcốtlõicủanhữngcâuhỏimàtôiđãđặtra.Càngđặtnhiềucâuhỏi,tôicàngnhậnđượcnhiềunhữngphảnhồigiátrịtừxungquanhmình.Quátrìnhnàyvừađượcthểhiệnbằnglời,lạivừađượcthểhiệnkhôngthôngquangônngữ.Mặcdùkhôngnóirõđiềuđóra,ngaycảvớibảnthânmình,tôicũngnhậnthấyrằngmìnhngàycàngđượctínnhiệmnhiều
hơn,nhờluônbiếtcáchchủđộng,thậmchíhơiquáchủđộngnữa.
Ngàynay,khiđãsánglậpmộtcôngtykinhdoanhdịchvụhỗtrợmọingườichuyểnđổicôngviệcsangmộtsựnghiệpcóýnghĩa(vàcũngcó
nghĩalàhọđượctraonhiềuquyềnhạnhơn),tôicóthểtuyênbốrằngthậmchítrongmộtnềnkinhtếkhôngổnđịnh,thìlúcnàocũngcónhữngnhântàixuấthiện.Nhữngngườitốttheođúngnghĩa,sẽluônđứngra“đứngmũichịusào”.Vàmộtcuộcphỏngvấnchínhlàđiểmkhởiđầuđầymớimẻchotấtcả
mọingười.
XintrântrọnggửilờicámơnđếnJohnKadorvìnhờcóôngmàchúngtanhậnrarằngmỗichúngtakhôngbaogiờchỉlàmộttờgiấytrốngtrơn.
JANICEBRYANTHOWROYDSánglậpviên,Chủtịch,GiámđốcđiềuhànhCôngtydịchvụnhânsựACT-1,Torrance,California
Lờicảmơn
Cácchuyêngiatronglĩnhvựcnhânsựcólẽlànhữngngườiphảiđảmnhậncôngviệcnặngnhọcnhấttrênthếgiới.Tôirấtlấylàmvinhdựđượcgửilờicámơntớinhữngcánhânxuấtsắcđãdànhthờigianquýbáutrong
chuỗingàybậnrộncủahọđểgiúpđỡtôihoànthànhcuốnsáchnày.
Tôixinghinhậncônglaocủacáctácgiảcũngnhưtấtcảcácchuyêngianhânsựdướiđây:AnnaBraasch,KimberlyBedore,JaniceBrookshier,Kate
Brothers,RobertConlin,BryanDebenport,MarietteDurackEdwards,SandraGrabczynski,JeanetteGrill,ScottHagen,JoelHamroff,CharlesHan-dler,BeauHarris,BobJohnson,KathiJones,RobinM.Johnson,
RichardKathnelson,WayneKale,HoustonLandry,GrantLehman,Joe-sephLePla,NancyLevine,SonjaC.Parker,LizReiersen,JasonRodd,Tony
Stanic,SusanTrainer,TomThrower,vàRobinUpton.
Đâuđótrongcuốnsáchnày,tôiđãkhôngtuântheonhữngchỉdẫnvàkhuyếnnghịcủahọ.Vìthế,nếucósaisótgìthìtôixinnhậnhoàntoàntrách
nhiệmvềmình.
Đặtbiệt,tôimuốngửilờicảmơnđếnJaniceHowroydvìđãviếtmộtlờinóiđầuđậmchấtriêngtư,đồngthờicámơnMalinieAllredMaysvàGaryAmesvìđãcungcấpchođộcgiảcuốnsáchnàynhữngkiếnthứcthựcsựsâusắcvềsởhữutrítuệ.NếuthiếusựđónggópcủahọthìPhầnIIIchắcchắnsẽrấtnghèonànvàtẻnhạt.XincảmơnMalinieMaysvềnhữngKhảosátVănhóaCôngty,cảmơnGaryAmesvàTiếnsỹWenderWilliamsvềviệcbốtrícơcấu,cũngnhưcungcấphầuhếtcáccâuhỏitừchương9đếnchương12
chocuốnsáchnày.
TôithựcsựbiếtơnTiếnsỹJohnSullivan-Giáosư,chủnhiệmbộmônQuảntrịnguồnnhânlực,TrườngđạihọcSanFranciscovìđãchiasẻvớitôisuynghĩvàkinhnghiệmcủaôngvềcáckhíacạnhcủaquátrìnhtuyểnchọn.Tôiđặcbiệtcảmkíchvềnhữngcâuhỏidànhchocácứngviênxuấtsắcmà
TiếnsỹJohnđãchiasẻtrongchương13.
XintrântrọngcảmơnAnnaBethPayne,phógiámđốcđiềuhànhTrungtâmTưvấnvàPháttriểnSinhviên-ĐạihọcBắcIllinoisvàAlanFarber,trợlýgiámđốcđiềuhành,TrungtâmPhânbổvàHoạchđịnhNghềnghiệp-ĐạihọcBắcIllinois,DeKalb,bangIllinois-nhữngngườiđãnghiêncứubản
thảovàđưarachotôinhiềulờikhuyêncógiátrị.
Lờicuốicùng,tôimuốncảmơnđếnrấtnhiều,rấtnhiềucácbạn-nhữngngườitìmviệctrongtấtcảcáclĩnhvựctrêntoànthếgiớiđãliênhệvớitôisaukhinhậnđượcthôngtinkêugọicungcấpcáccâuhỏicủatôi.Nhữngbứcthưđiệntửcủacácbạnđãgiúptôitrởthànhmộttácgiảđượcbiếttớinhư
ngàyhômnay.
Xinlưuýtớiđộcgiả:Nhữngchuyêngianhânsựgiúptôihoànthànhcuốnsáchnàyrấtsẵnlòngcungcấpthôngtinchocácbạn.Hãyghéqua
trangwebcủatôi(www.jkador.com)đểnhậndanhsáchvàthôngtinđểliênhệvớihọ.
Giớithiệu
Hiệnnay,nhữngngườitìmviệcđangphảisốngtrongmộtbốicảnhbấtổnhơnbaogiờhết.Nóicáchkhác,nếubạnmuốnđượcđilàmthìtrướctiên
bạnsẽphảinỗlựcrấtnhiềuđểcóđượcviệclàmđóđã.
Chỉvàithángtrướcđâythôi,cuộcphỏngvấnviệclàmlàcơhộiđểcácứngviênthểhiệnnhucầuvàhướngđếnnhữngđềnghịlàmviệctốtnhất.
Nhưnggiờđây,xuhướngđãthayđổi,gióđãđổichiềuvàcácứngviênphảibắtđầulạitừđầu.Đượcđàotạotốtvàcóchuyênmônthôivẫncònchưađủ.Nếumuốncómộtcôngviệctrongmôitrườngkinhdoanhnhưhiệnnay,bạn
phảithựcsựtỏasángtrongkhiphỏngvấn.
Mộttrongnhữngcáchgiúpbạnthựcsựtỏasángtrongkhiphỏngvấnlàđặtcâuhỏi.Đặtcâuhỏilàcáchtốtnhấtđểbạnthểhiệnhiểubiếtcủamìnhvềnhữngkhókhăncôngtyđanggặpphảivàchỉchohọthấymốiquantâmthựcsựcủabạnkhibạnđưarađềnghịđảmnhậncôngviệcđó.Cuốnsáchnàysẽkhôngchỉgiúpbạnbiếtđượcnhữngcâuhỏiphỏngvấnmớimàcòncungcấpchobạnkỹnăngđểthểhiệnthếmạnhcủabảnthânvàgiànhđược
côngviệcphùhợpvớinguyệnvọngcủamình.
Sauhơnmộtthậpkỷnhữngngườitìmviệcnắmthếchủđộng,sựsụpđổcủanềnkinhtếdot.comsđãdẫntớikếtquảlàmộtmôitrườngtuyểndụngnhâncôngchặtchẽhơn.Nhữngnhàtuyểndụnggiờđâycóđủnguồnlaođộngđểđápứngđượcnhucầutuyểnchọnkhắtkhecủamình.Vớihàngtá,thậmchíhàngtrămứngviêncạnhtranhnhauchỉđểcómộtcôngviệc,
nhữngnhàtuyểndụngđangngàycàngnângcaodầncáctiêuchuẩnlựachọncủahọ.
Cạnhtranhđểcóviệclàmchưabaogiờmạnhmẽnhưhiệngiờ.SựđơngiảntrongtuyểndụngquaInternetđãgiảmtriệtđểchiphíhồsơgiấytờ.Ngàynay,bạnkhôngchỉcạnhtranhvớicácứngviênkháctrongcùngmộtcộngđồngđịaphươngnhỏhẹpmàcòncạnhtranhvớimộtsốđôngnhững
ngườiđượcđàotạorấttốttrêntoànthếgiới.Chodùđangphảichìmtronglolắngvàthấtvọngthìnhữngngườilàmcôngvẫncòncóviệcđểlàm,dầucho
côngviệcđócóítcơhộiđểthăngtiếnđichăngnữa.
Đốivớicácdoanhnghiệp,lợiíchđạtđượctừmộtquyếtđịnhtuyểnngườiđúngđắnsẽcaohơnbaogiờhết:côngviệckinhdoanhvậnhànhnhanhhơn,côngtyhoạtđộnggắnkếthơn.Nhưngchỉmộtviệccấpbách
khôngđượcthựchiệnthôiđãcóthểkhiếncảcôngtylaođaotrướcnguycơđixuống.Thôngthường,mộtquyếtđịnhtuyểndụngthiếuhợplýcũnggópphầnmanglạithấtbạichocôngty.Chínhvìthế,cáccôngtykhôngcócơhộithứhaiđểchuộclạilỗilầm.Tấtcảphảiđượcthựchiệnchínhxácngay
từnhữngbướcchiếnlượcđầutiên.
Nângcaohiệuquảchoứngviên
Trongcuộcđấutranhsinhtồn,ngàycàngcónhiềucôngtyraquyếtđịnhnângcaohiệuquảlàmviệcchocácứngviên.Hiệnnay,bấtcứcôngtynàocũngđềudànhmộtphầntiềnthưởngchonăngsuấtlaođộngcaocủacáccánhânxuấtsắc.Họmuốnthuênhữngngườicókhảnănglàmtăngdoanhthuởmứcđộđángkểchocôngtytheotừngngày.Khimộtứngviênkhôngcókhảnăngkhẳngđịnhgiátrịcủamìnhchỉtrongvòngvàiphútcủacuộcphỏng
vấn,thìđiềuđóđồngnghĩavớiviệchọkhônghyvọngcócơhộitiếnxahơnnữa.
Ngàynay,chẳngcómấycôngtychủtrươngtuyểndụngnhữngnhânsựđượcđàotạovớinănglựcchỉđủđểgiảiquyếtcôngviệcởmứcđộchấp
nhậnđược.Trênthịtrườnglaođộng,nhữngnhàtuyểndụngnhậnthứcđượcrằnghọkhôngđượcphéptiếnhànhbấtcứcôngviệcnào,ởbấtcứcấpđộnàodướimứchiệuquảlàmviệccủacác“siêusao”.Cáccôngtynàyluôntìmkiếmnhữngcánhânkhôngnhữngliêntụcchứngminhđượckhảnăngtạorakếtquảlàmviệcnổibậtmộtcáchđềuđặnmàcòncókhảnănglàmviệcvớicườngđộcaotrongthờigiandàitrênmứctiêuchuẩn.Đóchínhlànhữngđộnglựcthúcđẩycósứcmạnhthayđổi,lànhữngngườixứngđáng
đứngvàohàngngũlãnhđạo,giúpcôngtyvượtquakhókhăn.
Ngàynay,nhàtuyểndụngnàocũngmongmuốnngaylậptứcnhìnthấybằngchứngchứngminhchođịnhhướnghànhđộngcủacácứngviên,cùng
vớiđólàcamkếtlàmviệclâudài,cótráchnhiệm,sựsaymêvàhamhọchỏiđểtiếnbộcủahọ.Đólànhữngphẩmchấtcầnthiếtphảicóđểmỗingườicóthểnhậnđượccôngviệcmìnhmongmuốn.Trongtrườnghợpbạnlàngườithụđộng,thiếucamkết,địnhhướngngắnhạnvàtínhcáchhướngnội,thờơthìchắcchắnbạnsẽnằmtrongdachsáchbịloạiratrướctiên.Nănglựccủabạn,đượcthểhiệnquacáchđặtnhữngcâuhỏicóýnghĩa,sẽchỉchonhà
tuyểndụngthấybạncóxứngđángnằmtrongmốiquantâmhàngđầucủahọhaykhông.
Phảichăngcuộcphỏngvấnnghềnghiệptrongthờiđạingàynaygiốngnhưmộtchướngngạivậttrênmộtchặngđườngđuabuộcchúngtaphảivượtqua?Chínhxáclànhưvậy!Bạnsẽchỉcóvàiphútđểthểhiệntrướcnhà
tuyểndụngrằngmìnhlàngườicónănglựctầmcỡthếgiới.
Cáccôngtyđangkhôngngừngthắtchặtquátrìnhtuyểnchọnnhânviênđểloạiratấtcảnhữngnhânsựnghiệpdưvàdốitrá.Cuộcphỏngvấntuyểndụngthườngvẫnnhậnđượcsựchúývàcoitrọngquámứcnhưmộtcôngcụquantrọngđểđạtđượccácmụctiêucủatổchức.Nếubạnđangtrongquátrìnhphỏngvấn,bạnnênbiếtrằngnhàtuyểndụngđangkhôngngừngvậndụngrấtnhiều“kỹthuật”phỏngvấnvàlựachọn.Bạncóthểnhậnthấynhữngkỹthuậtđótrongtấtcảcácmặtcủaquátrìnhtuyểnchọn,từkhi
phỏngvấnxinviệc,kiểmtrachặtchẽnguồngốcxuấtthânchođếnnhữngđánhgiáytế.Cuốnsáchnàysẽđemđếnchobạnnhữnghiểubiếtsúctíchnhấtvềnhữnggìbạnsẽphảitrảiquatrongthếgiớicủanhữngcuộcphỏng
vấn.
Rấtnhiềungườitìmviệcnghĩrằngmụctiêuchínhcủahọchỉlàđiđếncuộcphỏngvấn.Thậtlàsailầm!Thậmchínếubạnnghĩmụctiêuquantrọngnhấtcủamìnhlàkiếmđượcmộtlờiđềnghịlàmviệcthìsuynghĩđócũngmớichỉkháhơnsuynghĩtrênmộtchútthôi,vànócònthểhiệnbạnlàngườithiểncận,chỉnhìnthấylợiíchtiềnbạctrướcmắt.Trênthựctế,mụctiêuhàngđầucủamộtngườitìmviệcphảilàmộtlờiđềnghịcộngtáclàmviệcthỏamãnđượccácđòihỏicảvềngắnhạnvàdàihạncủachínhngườiđó.Nóicáchkhác,đóphảilàmộtvịtríphùhợpchocảnhàtuyểndụnglẫnứng
viên.
Đểgặtháiđượcthànhcôngtrongphầnnàycủaquátrìnhtìmviệc,ứngviênphảicókhảnăngphỏngvấnngượctrởlạinhàtuyểndụng.Tạithời
điểmnàycủaquátrình,mốiquanhệgiữaứngviênvànhàtuyểndụngnêngiữởmộtmứcđộthânthiệnnàođó.Nếubạnphảithamgiavòngtuyểnchọncùngmộtsốứngviênkhác,vànănglựccủatấtcảlàtươngđươngnhau,thìbạnsẽphảicạnhtranhtrênmộtsốvấnđềkhácítkhókhănhơn.Nếubạnvẫntrongcuộcđua,thìcơmaynhàtuyểndụngmuốnthuêbạnítnhấtsẽtươngđươngvớimongmuốncủabạnđượclàmchohọ.Khitấtcảđãsẵnsàngthìđócũnglàcơhộiđểbạnxácđịnhxemliệuđâycóphảilàcôngviệctốtnhấtchosựnghiệpcủamìnhkhông.Bạnphảiphỏngvấnngượclạinhàtuyểndụng,vàkhilàmviệcđóbạnsẽcóthêmmộtcơhộiđểcủngcốniềmkhátkhaocủachínhmìnhđểtrởthànhứngviêntốtnhất.Cuốnsáchnàysẽgiúp
bạnthựchiệnđượcđiềuđóthôngquacácbướctriểnkhaicụthể.
Đểcuốnsáchnàycóýnghĩavàgiátrịthựctế,tôiđãđặtcâuhỏichohàngtrămnhàtuyểndụng,cácchuyêngiahướngnghiệpcũngnhưrấtnhiềugiámđốcdịchvụtuyểndụngnhânsựvềcáccâuhỏihaynhấtvàdởnhấtmàhọtừngđượcnghetừứngviên.Cónhữngcâuhỏithựcsựsâusắc.Mộtsốcâukhácchỉđơnthuầnđượccoilàcóhiệuquả,giúpkếtthúccuộcphỏngvấnbằngnhữngnhậnxétxácđáng.Chodùnhữngcâuhỏicóđángnhớđếnđâu,xétcảvềmặthayvàdở,thìđiềuđángnhớlàbiếttrướcluôntốthơnbiếtsauvàđừngbaogiờđểmìnhtrởthànhngườibiếtsaucùng.Nhữngcâuhỏihaynhấttrongsốnhữngcâuhỏihay,cùngvớilờibìnhcủanhữngnhàtuyểndụngđượcsắpxếptrongsuốtchiềudàicuốnsách.Nhữngcâuhỏinàycũng
đượctổnghợptrongphụlụcriêngcuốicuốnsáchnày.
Mộtcuộctròchuyệngiữađộcgiảvàtácgiảcuốnsách
Tácgiả:Cámơnvìanhđãxemcuốnsáchcủatôi.Anhcógặpkhókhăngìkhitìmnókhông?
Độcgiả:Khônghề.Chỉdẫncủaôngrấtchínhxác.CuốnsáchnằmngaykiatrongphânmụcNghềnghiệp-đúngchỗôngnói.
Tácgiả:Tốtrồi.Tôirấtvuikhianhquantâmđếncuốnsáchnày.Cứthoảimáiđinhé.Xinmờianhmộttáchcàphê!
Độcgiả:Cámơnông,đểsaucũngđược.
Tácgiả:Anhbiếtđấy,tôisẽnóivớianhvềlợiíchkhimuacuốnsáchnày.Nólàmộtcôngcụhiệuquả,cóthểgiúpanhtiếpcậnvớicuộcphỏngvấnxinviệc.Nhữngcâuhỏicótrongsáchsẽđẩyanhlênvịtrícaonhấtcóthểđược.Bằngcáchđặtranhữngcâuhỏiđúng,anhcóthểnhanhchóngthểhiệnđượcgiátrịđíchthựcmàchỉmìnhanhmớicó,từđónhấnmạnhngayvớinhàtuyểndụngrằnganhchínhlàgiảiphápchotấtcảnhữngtrụctrặc
đangcócủacôngty.
Độcgiả:MộtcáchtiếpcậntheokiểuVấnđề-Giảipháp.Ngherấthứahẹn.Tôicóthểghichépđượckhông?
Tácgiả:Tấtnhiênrồi!Nào,tôimuốncuộctraođổinàysẽkhiếnchúngtahiểunhauhơn.Cólẽchúngtanênbắtđầubằngkỳvọngcủaanhvềnhững
lợiíchmàcuốnsáchnàysẽđemtớichocôngviệccủariênganh,đượckhông?
Độcgiả:Trongphỏngvấntìmviệc,tôiluônmongmuốnmìnhlúcnàocũngởtrongthếsẵnsàngđặtnhữngcâuhỏithôngminhvàsâusắc,đểthựcsựgây“sốc”đốivớinhàtuyểndụng,buộchọphảiđặtngaytôivàotầm
ngắm,xếptôivàodanhsáchnhữngngườisẽđượcchọn.
Tácgiả:Tôithíchcáchnghĩcủaanh.
Độcgiả:Tôimuốncâuhỏicủatôiphảicủngcốmộtthựctếrõràngrằngtôilàứngviêntốtnhấtchovịtrícôngviệc.Tôisẽđềnghịđượclàmcôngviệcđónhưngtheohướngnhàtuyểndụngphảichấpnhậnhồsơcủatôivà
đưaramộtlờiđềnghịkhảdĩ.
Tácgiả:Hiểnnhiêncuốnsáchsẽgiúpanhđạtđượcmụctiêuđó.Ởđiểmnày,xinphépchotôiđượcmôtảcuốnsáchtheotrìnhtựnộidungvàcáchtôi
sắpxếpnóđểtừđógiúpanhtạongayđượcấntượngtrongkhithamdựphỏngvấn.Anhsẽcócácthôngtincầnthiếtđểxácđịnhliệuviệcmuacuốnsáchnàycóíchlợigìđốivớicácmụctiêunghềnghiệpcủaanhhaykhông?TriếtlýbánhàngcủaNXBMcGraw-Hilllà:quyếtđịnhmuasáchphảilà
mộtsựphùhợpchocảhaiphía,hoặclàkhôngphíanàocólợicả.Anhthấysao?
Độcgiả:Ôngnóinghecũnghấpdẫn.Tôihỏimộtcâuđượckhông?
Tácgiả:Anhcứhỏi.
Độcgiả:Ôngđãhỏitôivềnhữngđiềukiện.Vậynhữngđiềukiệncủaônglàgì?
Tácgiả:Đơngiảnlắm.Anhcó12đô95xukhông?
Độcgiả:Ồ,cóchứ.
Tácgiả:Nhưvậylàanhđãđápứngđượctấtcảnhữngđòihỏicủatôirồi.
Độcgiả:12đô95?Tấtcảchỉcóvậysao?Vậymàtôiđãnghĩmộtcuốnsáchvớikhokiếnthứckhổnglồnhưvậysẽđánggiáhơnnhiều.
Tácgiả:Cámơnnhữnglờikhencủaanh,nhưngcuốnsáchnàykhônghướngdẫncáchkhéoănnói.Nóingọtchẳngbaogiờgiúpanhtiếnbộtrongsựnghiệpcả.Chỉnhữngcâuhỏithôngminhvàthểhiệnđượctínhchiếnlượcmớithựcsựcótácdụng.Chínhvìthếhãyđểtôimôtảngắngọnchoanhvềnhữnggìmàcuốnsáchnàysẽmanglại.Cuốnsáchcó3phần.PhầnIbànvềnguyêntắcđểđặtranhữngcâuhỏihaynhất.Chương1,“Tạisaobạnphảiđặtcâuhỏi?”,đánhgiátổngquan,giảithíchsựcầnthiếtđặtcâuhỏivàđềramộtsốđịnhhướngsaochocâuhỏiđặtracóthểgâyđượcấntượngmạnhnhất.Chương2,“Nhữngcâuhỏikhôngnênđặtra”,chỉracáclĩnhvực,chủđềnêntránh.Chương3,“Khinàocóthểđặtcâuhỏi?”;chương4,“Hãythựctập”;chương5,“Ôngcóphiềnkhôngnếutôighichép?”sẽđềcậpđếncácvấnđềvềthờigian,cáchnghiêncứuvàghichépvắntắtmộtcáchtôntrọng
đốivớingườiphỏngvấn.
PhầnIIliệtkê201câuhỏithôngdụngnhất.Đâylàhệthốngcáccâuhỏimàchúngtacầnsửdụngđểthiếtlậpcáccâuhỏicơsởdùngtrongcáccuộcphỏngvấnvềsaunày.Cómộtsốcâuhỏiđượccoilàthíchhợpnhấtvớicáckiểutìnhhuốngphỏngvấnkhácnhau.Từchương6,“Câuhỏidànhchonhàtuyểndụng,cáccôngty“sănđầungười”vàcáchãngmôigiớilaođộng”,
chương7,“Câuhỏichocácgiámđốcnhânsự”,đếnchương8,“Câuhỏichocácnhàtuyểndụng”sẽliệtkêcáccâuhỏiđặcbiệtcóýnghĩakhisửdụngđể
hỏiđốivớimỗikiểunhàquảnlýkểtrên.
SangPhầnIII,tôihyvọnganhsẽthấyđâylàmộtphầnđặcbiệtcótácdụng.Phầnnàyđềcậpmộtsốhoàncảnhchungnhấtcủahầuhếtcáccuộc
phỏngvấnvàkhuyếnnghịmộtsốcâuhỏihiểmhóctrongmỗihoàncảnhđó.Lấyvídụ,Chương9,“Câuhỏithămdò”,nhằmvàocáccâuhỏithểhiệnmốiquantâmcủachúngtavềcôngviệcvàvềcôngty.Chương10,“Câuhỏi
phòngvệ”,bảovệchúngtakhỏiviệcxácđịnhvàchọnlựanhầmcôngviệc.Chương11,“Câuhỏiphảnhồi”,tậptrungvàocáccâuhỏichophépnhàtuyểndụngxácđịnhđượcnhữngphảnứngtiêucực,từđóchúngtacóthểcùnghọgiảiquyếtcácphảnứngtiêucựcnày.Chương12,“Câuhỏithúcgiụchànhđộng”,đềxuấtcáctiêuchíđểcuốicùngchúngtacóthểnhận
đượclờiđềnghịlàmviệc-đâylàbướcquantrọngnhấtmàhầuhếtcácứngviênđềubỏquên.
Độcgiả:TôiđặcbiệtquantâmđếncáccâuhỏitrongChương13,“Câuhỏidànhchonhữngcánhânxuấtsắc”.Thựcsựthìcóứngviênnàodámđặt
racáccâuhỏithẳngthừngnhưvậykhông?
Tácgiả:Cũngcómộtsốngườilàmnhưvậy.Đâychínhlàvấnđềvềmứcđộtựtincủachúngtakhiởcươngvịlàmộtứngviên.Chương14,“Bạnđãnhậnđượcmộtlờiđềnghịlàmviệc.Xinchúcmừng!”đềcậpniềmvuicủaứngviênkhinhậnđượclờiđềnghịlàmviệctrongkhianhtathựcsự
mongmuốncócôngviệcđó.Mộtcáchtựnhiên,anhsẽcórấtnhiềucâuhỏi.Chương15,“Bạnkhôngvượtquacuộcphỏngvấn.Vậythìbạnsẽlàmgì?”hướngđếnmộtsựthậtrấtgầnrằngcóthểđơnxinviệccủachúngtasẽbịtừchối.Đừngquácăngthẳngvìđiềuđó.Chúngtavẫncònhyvọng,hoặcgiảnếuđơnxinviệcbịtừchốivàthựcsựkhôngcòncơhộiởlạicôngtythìítra
chúngtacũngđãcódịprấttốtđểhọchỏi.
Trênđâylàcáchthứctrìnhbàycuốnsách.Anhcòncâuhỏinàonữa
không?
Độcgiả:Cóchứ.Từnhữnggìôngnóivớitôi,tôichắcrằngcuốnsáchnàychínhlàthứtôicần.Chínhvìthếliệutôicóthểmua,đọcvàsẽtiếptụchỏiôngnhữngvấnđềcònsótlạihoặcnhữngđiềumớinảysinhkhông?
Tácgiả:Tấtnhiênrồi.Hãygửimailchotôitheođịachỉ[email protected]ấtcảcáccâuhỏicủamọingườiđềuđượchoan
nghênh,vàtôimongrằnganhsẽlàngườitốtnhấttrongnhữngcôngviệcmàanhđangtìmkiếm.
JOHNKADORSans-serif,IllinoisTháng1/2002
PHẦNI:QUYLUẬTCỦACUỘCCHƠI
Câuhỏiquantrọngvàkhắtkhenhấtcủanhàtuyểndụngtrongcuộcphỏngvấnthườnglàcâuhỏicuốicùng.
Câuhỏicuốicùngcủangườiphỏngvấnthườnglàcâuhỏiquantrọngnhất.Đóchínhlàlúcôngtacườivànóirằng:“Nào,bâygiờanhcócâuhỏinàochochúngtôikhông?”Phảnứngcủabạntạithờiđiểmđósẽlànhântốquyếtđịnhđểxácđịnhxemliệubạncònphảitiếptụcđitrênconđườngtìm
việcgiannannữahaykhông,haybạnsẽđượcchấpnhậnvàolàm.
Tạinhữngthờiđiểmnhưvậy,thườngcórấtnhiềucâuhỏi,haycũngcó,dởcũngcóvàtệnhấtlàvẫncòncóngườikhôngthểđặtđượcmộtcâuhỏinào.Cuốnsáchnàysẽchuẩnbịchobạnphầnliênkếtquantrọngnhấttrongcuộcphỏngvấn:đólàcơhộiđểđặtcâuhỏi.PhầnIpháchọanhữngquytắcvàluậtlệbạnsẽphảivậndụngkhiđặtcâuhỏisaochoviệchỏisẽnhiềuhơn
trướcđâyvàíthơnsaunày.
Nhưngtrướchếtchúngtahãycùngtrảlờimộtcâuđốnhé!
Trongsốcáchứngxửcủanămứngviêntrongcuộcphỏngvấn,theobạnnghĩ,cáchcưxửnàosẽkhiếnnhàtuyểndụngcảmthấykhôngthểchấpnhận
được?
1.Vẻngoàixấuxí
2.Chútrọngquánhiềuvàotiềnbạc
3.Khôngdámnhìnthẳngvàonhàtuyểndụngsuốtcuộcphỏngvấn
4.Khôngđặtcâuhỏi
5.Đếnmuộn
CâutrảlờiởđâylàNgườithứ4.Bạnngạcnhiênư?Theođiềutra,khảosátcủatôivớitrên150nhàtuyểndụng,chuyêngianghềnghiệpvàcácgiámđốcnhânsự,nhữngứngviênkhôngđặtđượccâuhỏinàosẽngaylậptứckhônggâydựngđượcniềmtin.Cũngvậy,sẽkhôngcógìlàquákhiđưaranhậnđịnhrằng:Bạnsẽkhôngthểthànhcôngtrongphỏngvấnkhikhôngthể
đặtđượcmộtcâuhỏiđượccânnhắckỹlưỡng.
Dĩnhiên,nhữngcâuhỏihaytuyệtvờicũngkhôngthểgiúpbạnnhậnđượccôngviệcnếunhưchúngtađếnphỏngvấnmàvẫncònphạmnhữngsailầmkhác.Dướiđây,tôixintrìnhbàylầnlượt10loạitháiđộthôngthường
nhấtkhiếnchoứngviênbịloạikhỏicuộcđuatuyểndụng:
1.Khôngđặtcâuhỏi
2.Lêntiếngchỉtríchsếpcũcủamình
3.Khôngcókhảnănglêntiếngphêbình
4.Vẻngoàixấuxí
5.Thiếuquyếtđoán,hayhoàinghi,lườibiếng
6.Hốnghách,hunghăngquámức
7.Đếnphỏngvấnmuộn
8.Suốtcuộcphỏngvấn,khôngdámnhìnthẳngvàonhàtuyểndụng
9.Khôngcókhảnăngthểhiệnbảnthânrõràng
CHƯƠNG1:TẠISAOBẠNPHẢIĐẶTCÂUHỎI?
CÁCCÂUHỎIKHÔNGPHẢILÀMỘTSỰLỰACHỌN
“Nào,bâygiờanhcócâuhỏigìkhông?”
Trongquátrìnhtìmviệc,nếuứngviênmaymắnthìcuộcphỏngvấntìmviệccủaanhtasẽđếnđượcgiaiđoạnnày,khingườiphỏngvấnanhtacơhộiđặtcâuhỏi.Nhữnggìbạn-ứngviêntìmviệcthểhiệnbâygiờsẽlànhântốquyếtđịnhliệubạncónhậnđượclờichấpnhậnlàmviệchaykhông.Hồsơtìmviệccóthểđưatavượtquanhữngcửaảiđầutiênđểcóđượccôngviệc,nhưngliệubạnsẽvẫnbướctiếptrêncươngvịcủangườitìmviệchaysẽđinhữngbướcđầutiêncủamộtnhânviênmới,điềuđóphụthuộchếtsứcchặt
chẽvàocáchmàbạnthểhiệnbảnthânmìnhtrongcuộcphỏngvấn.
Thậtđángtiếc,mộtsốứngviênlạinghĩrằngkhinhàtuyểndụngđặtcâuhỏi:“Nào,bâygiờanhcócâuhỏigìkhông?”thìđiềuđóchỉđơnthuầnlà
mộtdấuhiệunhãnhặncủahọ,rằngcuộcphỏngvấnsắpkếtthúc.Vậylàứngviênchuẩnbịthuxếpravề.Quảthật,chẳngcònsailầmnàolớnhơnsuynghĩđónữa.Câuhỏiđómớithựcsự“bậtđènxanh”đểbướcvàophầncốtlõicủabuổiphỏngvấn.Tấtcảmọithứtrướcđóchỉmớilàmón“khaivị”
chophầnchínhmàthôi.
Nhưngnhàtuyểndụngthườngkhôngxalạgìvớiđiềunày.Đốivớihọ,nhữngứngviênkhôngcókhảnăngđặtravàicâuhỏithôngminhthìmãimãivẫnchỉlànhữngngườiđitìmviệcmàthôi.Nếukhôngđặtracâuhỏi,ấn
tượngmàbạnđểlạichonhàtuyểndụngsẽlà:
·Bạnnghĩcôngviệcnàylàkhôngquantrọng,thậmchítầmthường
·Bạnchưathựcsựkhámpháđượcbảnthânmình
·Bạnthiếuthôngminh
·Bạnlàkiểungườicảtin,yếubóngvía
·Bạnđangchánnản,hayđơngiản:chínhbạnlàngườitẻnhạt
Quảthậtchúngtachẳngaithíchdùchỉmộttrongsốnhữngđiềutrên.Dĩnhiên,sẽkhôngcâuhỏicũnàođemlạihiệuquảcả.Nếukhôngcânnhắckỹlưỡngtrướcvềvấnđềnày,bạnsẽphảiđốidiệnvớirủirolỡmấtmộtcơhộiviệclàmquantrọng.Lýdochỉbởivìbạnkhôngđặtđượcmộtvàicâuhỏithôngminh;hoặcnhữngcâuhỏiđượcđưarachỉtoànlàcâungớngẩn.
Nhữngcâuhỏihaysẽgiúpnhàtuyểndụngnhìnthấyởbạnniềmvuivàhàohứngđốivớicôngviệc.Chínhnhữngcâuhỏinhưthếsẽgiúpnhàtuyểndụng
nhậnthấyrằngbạnlàmộtngườilaođộngkhócóthểbỏqua.
Chuẩnbịchocuộcphỏngvấn
“Tôimuốnthấymọiứngviêntrướcmặttôiluônchuẩnbịtrướcchomỗicuộcphỏngvấn”.ĐólàýkiếncủabàJaniceBryantHowroyd,ngườisánglập,GiámđốcđiềuhànhđồngthờilàChủtịchcủaTorrance,California,
CôngtydịchvụnhânsựdophụnữvàngườithiểusốsởhữulớnnhấtnướcMỹ.Bànóithêm:“Nếunhưứngviênkhôngcócâuhỏinàothìtôithậtkhóhìnhdungđượcmốiquantâmcũngnhưnănglựccủahọđốivớicôngviệc”.
Thựctế,phươngphápcủaBryantHowroydlàchỉhỏimộtcâuvàngaysauđó“chuyềnlạibóng”choứngviên.Saukhichàohỏiứngviên,câuhỏi
đầutiêncủabàthườnglà:
Anhhiểugìvềcuộcgặpngàyhômnay?
Bạnthấysao?Liệuđấycóphảilàmộtcâuhỏicóthểlàmchocuộcphỏngvấntrởnênlộnxộn?
BryantHowroydbiếtrằngbàcóthểhiểuứngviênnhiềuhơnthôngqua
chấtlượngcâuhỏimàhọđưara,hơnlàquanhữngcâutrảlờicủahọ.Chínhvìthế,chỉdẫntiếptheosẽlà:
Tôimuốnanhhỏitôi7câuhỏi.
Tùyvàochấtlượngcủacâutrảlờicủaứngviênđốivớicâuchấtvấnđầutiên,BryantHowroydsẽgợiýchocácứngviênhỏibàtừ3đến7câuhỏi.Sựđánhgiábanđầucủabàvềứngviêncàngcaothìbàđềnghịhọđưaracàngnhiềucâuhỏihơn.Hơnnữa,BryantHowroydtạocơhộichoứngviênđặtrabấtcứcâuhỏinàochomình.Khôngcóhạnchếgìđốivớicáccâuhỏi.Sauđó,bàchỉngồilắngnghehọnói.Bànóirằng:“Tôihiểuthêmđượcrấtnhiềuđiềuvềmộtngườiđểchohọđặtcâuhỏivềnhữngđiềumàhọcầnbiếthơnlàđểhọnóivớitôivềnhữnggìmàhọnghĩtôimuốnbiết”.Đúnglànhưvậy,cuốicùngthìcáchãngtuyểndụngnhânsựđềulựachọncácứngviên,nhưngcũngtheoýkiếncủaBryantHowroyd,“ứngviênmàtôithíchnhấtthườnglà
ngườichủđộngthamgiahoàntoànvàoquátrìnhtuyểnchọn”.
Bâygiờ,liệubạnđãsẵnsàngđểbướcvàocuộcphỏngvấnvớibàBryantHowroydchưa?
RobinUptonlàmộtchuyêngiahướngnghiệpcủaHiệphộiBernardHaldane,tổchứcquảntrịnghềnghiệplớnnhấtnướcMỹ.VănphòngcủatổchứcnàyđặttạiDallas,bangTexas.Uptonthườnghướngứngviêncủamình
đếnviệcđặthaicâuhỏiđốivớinhàtuyểndụng.Câuthứnhấtlà:
Nhưvậylàchúngtađãbànxongvềcácbằngcấpcũngnhưtrìnhđộcủatôi,vậyliệuôngcóquantâmgìđếnviệctôihoànthànhtráchnhiệmởvịtrí
đónhưthếnàokhông?
Liệucókhácthườngquákhôngkhiđểnhàtuyểndụngnóirõvềmốiquantâmcủahọ?Rấtnhiềuứngviênnghĩrằngviệcđặtcâuhỏinhưvậyquảthựclàkhácthường.NhưngUptonphêbìnhrằngnhưvậycónghĩahọđã
suynghĩrấtthiểncận.Khinhữngyêucầuvềtráchnhiệmđượcngườiphỏngvấnnêurõrathìứngviênthườngcóthểnhìnnhậnvàtrảlờitheocáchthứcthỏađángchocảhaibên.Nhưngkhinhữngyêucầuđókhôngđượcnêurõ
thìứngviênsẽluônbịrơivàothếlúngtúng,khôngrõràng.
CònđâylàcâuhỏithứhaimàUptonđưara:
Bacôngviệccầnưutiênhàngđầumàôngmuốnthấytôihoànthànhvàbáocáotrựctiếpkhiđảmnhiệmcôngviệcnàylàgì?
TheoUptonđâylàmộtcâuhỏirấthiệuquảđểxácđịnh“phímnóng”củanhàtuyểndụng,nóchỉrasựhiểubiếtứngviênrằngbấtcứmộtgiámđốcnhânsựnàocũngcócácưutiên.Đồngthời,câuhỏinàycũngnhấnmạnhcamkếthànhđộngcủaứngviênthôngquanhữngtừ“sẽđượctôihoàn
thành”trongcâuhỏi.Hãynhớ,“hoànthành”trongcâunóinàylàmộtthuậtngữđượcdùngrất“đắt”,nótiếpcậnrấtgầnvớinhữngđiềumàbấtkỳmột
giámđốctuyểndụngnàocũngthích.
Nếubạnkhôngđặtcâuhỏitrongkhiphỏngvấn,điềuđósẽkhiếnchonhàtuyểndụngbănkhoănliệubạncólảngtránhviệcđặtcâuhỏitrongcôngviệckhông.Vídụ:“Tôidựnglênmộttìnhhuốngchomộtứngviênkỹthuật,nhưnghọlạikhôngđặtrađượcmộtcâuhỏinàocótínhchấtthẩmđịnh.
Tronghoàncảnhđó,tôithựcsựkhôngbiếtrồiđâyhọsẽtiếpcậnmộtdựánpháttriểnứngdụngrasao”.ĐâylàýkiếncủaKathiJohns,GiámđốcđiềuhànhhãngEmployeeCentralởAventail-doanhnghiệpcungcấpcácdịchvụphụtrợtạiSeattle.Bàcũngnóithêm:“Anhcóthểnghĩrằngliệuhọcó
đưacái“tôi”củahọvàotrongcáchđặtcáccâuhỏihócbúahaykhông?Liệuhọcóthểlàmviệctheonhómhaysẽlàngườiđứngngoàivàđingượclạivớinhóm?Tôinghĩchúngtasẽbiếtđượcnhiềuđiềutừcáccâuhỏicủaứngviênvàquátrìnhsuynghĩcủahọ,khôngkémgìnhữngđiềuchúngtacóthểnhận
ratừnhữngcâutrảlờicủahọ”.
Sauđâylàmộtlờikhuyênkhác:Nhữngnhàtuyểndụngthườngtrôngchờứngviênđặtrađủmộtsốcâuhỏinàođóđểtừđóhọđịnhhìnhquanđiểmxemliệuứngviêncómuốncôngviệcđóhaykhông.Nếubạnkhônghỏiđủrõràng,nhàtuyểndụng-nhữngngườicóthểđãsẵnlòngmờibạnnhậncôngviệcđórấtcóthểsẽnóilờitừchối,đơngiảnvìhọchưađủtinlàbạnbiếtmìnhsẽlàmcôngviệcgì.“Vàocuốingày,ởcươngvịlàngười
phỏngvấn,tôiluônmongmuốncóđượccảmgiácthỏamãnrằngứngviênsẽcóđủthôngtinđểquyếtđịnhnhậncôngviệcnếutôiđềnghịhọnhậnnó”.
ĐâylàýkiếncủaRichardKathnelson,giámđốcnhânsựtậpđoàn
SyndesisởOntario,Canada.TheoKathnelson,nhữngcâuhỏimở,hướngđếncáccâutrảlờichứađựngnhiềuthôngtinsẽlàtínhiệutốtgiúpôngnhậnrarằngmìnhđangnóichuyệnvớimộtứngviêngiàutiềmnăng-ngườibiếtcáchđưaracácquyếtđịnhđượccânnhắckỹlưỡng-mộtkỹnăngthựcsự
thiếtyếutrongbấtcứcôngviệcnào.
Tháiđộđặtcâuhỏi
Đặtrađượcnhữngcâuhỏiđúngchínhlàcơhộiđểbạnthểhiệnrằngmìnhlàứngviêntốtnhấtđốivớicôngviệc.Bạncóthểlàmđượcđiềuđókhi
tạorađượcnămloạiấntượngvềtháiđộcủabạn:
·Sựquantâm:bạnchấpnhậnkhókhănđểtìmhiểuvềcôngviệc
·Sựthôngminh:bạnthựcsựhiểurõcácyêucầucủacôngviệc
·Sựtựtin:bạncóđủkhảnăngvàphươngtiệnđểhoànthànhnhiệmvụ
·Sứchấpdẫncánhân:bạnthuộckiểungườidễthíchnghi
·Sựquyếtđoán:bạnchủđộngđềnghịđượclàmviệcởvịtríđó
Dĩnhiên,mụctiêuthứsáukhibạnđặtranhữngcâuhỏicótínhquyếtđịnhlàđểchínhbạnđánhgiáxemmìnhcóthựcsựmuốnlàmcôngviệcđóhaykhông.Phỏngvấntìmviệccũnggiốngnhưmộttuyếnđườnghaichiều.Ứngviênđánhgiáchấtlượngcủacôngty,đồngthờicôngtycũngthẩmđịnh
khảnăngcủaứngviên.
Mộtđiểmquantrọngnữalà:chotớikhibạnnhậnđượclờimờilàmviệchoặcsaukhinhậnthấydấuhiệucủamộtmốiquantâmrấtlớntừphíanhàtuyểndụngđốivớibạnthìbạncầntránhcâuhỏi“Thếcònquyềnlợicủatôithìsao?”Mộtcâuhỏinhưvậyhàmýứngviênmuốnbiếtmìnhsẽnhậnđược
gì,nóđốilậpvớinhữnggìmàứngviêncóthểmanglạichocôngty.
Nênnhớ,bạnđảmnhậnhaivaitròtrongmộtcuộcphỏngvấn:bạnvừalàngườibán,lạivừalàngườimua.Trongphầnđầucuộcphỏngvấn,bạnlà
ngườibán.Thờiđiểmduynhấtchúngtaởvịthếngườimualàkhinhàtuyểndụngđưaralờiđềnghịnhậnbạnvàolàm.
HãyngheýkiếncủaSusanTrainer,chuyêngiatuyểndụngnhânsựcấpcaocủaHiệphộiRJSởHartford,bangConnecticut.Bàđãphỏngvấnhàngtrămứngviênđểxácđịnhxemliệuhọcóthểhiệnđượcsựphùhợpvớicáccôngtykháchhàngcủabà.“Tôidườngnhưphátđiênkhihỏicácứngviênrằnghọcócâuhỏinàokhông,thìphảnhồicủahọthườnghoặclà“Không,tôichẳngcócâuhỏinàocả,bàtrảlờihếtrồicòngì”,hoặclàmộtcâuhỏirấtkhôngđâu“Liệucôngtykháchhàngcủabàchotôiđượcbaonhiêungày
nghỉphép,nghỉlễ?”
TheoTrainer,“Córấtnhiềucáchđểchúngtalàmhỏngmộtbuổiphỏngvấn,vàviệckhônghỏinhữngcâuhỏicósuynghĩthấuđáokhichúngtacócơhội,cóthểlàsailầmlớnnhất”.Nhàtuyểndụngthườngmuốnbiếtứng
viênthuthậpthôngtinbằngcáchnào.Vàcáchđơngiảnnhấtđểhọbiếtđượcđiềuđóchínhlàlắngnghecáccâuhỏimàứngviênđặtra”.
Trainerbổsungthêmrằng,“Đólàmộtcơhộithựcsựđốivớiứngviênđểcóthểtỏasángvàđặtmìnhvàovịtríkhácsovớicácứngviêncònlại.Khichuẩnbịyêucầuứngviênthamgiamộtcuộcphỏngvấn,tôithườngyêucầuhọhỏihaihoặcbacâuhỏitrọngtâmtrongkhiphỏngvấn,tiếpđó
chúngtôinóitớibacâuhỏikhácđểhọđưaracácýkiếnmộtcáchhệthống”.Dướiđâylàhaicâuhỏiưathíchcủabà:
Nhómcủaanhcókhảnănglàmtốtnhấttronglĩnhvựcnào?
TạisaoanhlạitớilàmởcôngtyXYZ?
Trainerkhẳngđịnhthêmrằng:“Cáccâuhỏiứngviênđặtra,vàcáchmàhọđặtracâuhỏicótácdụnglàmchohọkhácbiệthẳnsovớicácđốithủvàkháchẳnsovớicáccuộcthituyểnmàcâuhỏilàdongườiphỏngvấnđưara.
Khichuẩnbịchomộtcuộcphỏngvấn,cáccâuhỏiphảiđượcsắpđặtthậtcẩnthậncũngtươngtựnhưsựphùhợpgiữabộvestvàđôigiầycủabạnvậy.
Nếuứngviênbỏlỡcơhộiđểtạoấntượngtrongmộtcuộcphỏngvấn,thìhọsẽkhôngcónhiềukhảnăngđạtđượcđếnphầnthưởngcuốicùng-đólà:
đượcnhậnlàmviệc”.
Nhữngcâuhỏisâusắcnhấnmạnhmộtđiềurằng:chúngtađóngvaitròchủđộngtrongsuốtquátrìnhtuyểnchọn,chứkhôngphảingườiphỏngvấn.Tínhchủđộngluônrấttốt.Nhữngcâuhỏilớnthườngthểhiệnrằng:khácxasovớicácứngviênbịđộngkhác,bạnlàngườicóđịnhhướnghànhđộng,cócamkếttráchnhiệmvàkhẳngđịnhlạisựquantâmcủabạntớicôngviệc.
Đặtcâuhỏilàcáchtốtnhấtđểbạnthểhiệnmìnhlàmộtứngviêntinhtếvàcónănglực.Cáccâuhỏiđượclựachọnsẽchỉrachiềusâuhiểubiếtcũngnhưmứcđộthôngminhcủabạn.Đặtcâuhỏikhôngnhữngchophépbạnxoábỏđượccảmgiácvềmốiquanhệquácứngnhắcvàtrangtrọnggiữaứng
viênvànhàtuyểndụng,màcònthiếtlậpnênmộtcuộcđàmthoạicởimở,từđóxâydựngđượcniềmtinvàmốiquanhệgiữahaibên.Sựhoàhợptronggiaotiếplàyếutốrấtquantrọng.Hãynhớrằng,trìnhđộchuyênmônvàbằngcấpcủanhữngngườilọtvàovòngtuyểnchọncuốicùngítnhiềuđềuđượcđánhgiángangnhau,vàyếutốquyếtđịnhthànhcông-yếutốgiúpứngviênnhậnđượcsựđồngtìnhcủanhàtuyểndụngchínhlàquanhệhòa
hợptronggiaotiếp.
Nhữngcâuhỏicủabạnsẽhướngcuộcphỏngvấntheocáchmàbạnmongmuốn.Bởivìcáccâuhỏilàmộtdạngcủasựkiểmsoát.Bạncóthể
dùngchúngđểchuyểnhướngđặtcâuhỏicủangườiphỏngvấn.Nếubạncảmthấyngườiphỏngvấnđangsađàvàomộtchủđềmàbạnnêntránh-vídụhọ
đềcậpđếnviệcbạnđãchuyểnđổiquarấtnhiềucôngviệc-thìhãynênnhanhchóngđặtcâuhỏisangmộtchủđềkhác.Saumộtsựtraođổidài
dòng,đếnlúcđó,ngườiphỏngvấnsẽkhôngcònmuốnquaytrởlạichủđềkianữa.
Bạnứngcửvàomộtvịtrícôngtáccàngcaothìviệcđưarađượccáccâuhỏikhóvàphứctạpcàngtrởnênquantrọng.Cáccâuhỏinhưvậysẽthểhiệnsựhiểubiếttoàndiệncủabạnvềvịtríđó,cũngnhưthểhiệnđượcsựtựtincủabạntrongviệcthửtháchngượclạinhàtuyểndụng.Cácgiámđốcnhânsựsẽđánhgiábạndựatrênchấtlượngcáccâuhỏicủabạn,cũngnhư
cácphảnhồimàbạnđưara.Nếubạnkhôngđặtrađượccáccâuhỏiđủsâusắcvàchitiết,điềuđósẽthểhiệnchonhàtuyểndụngthấyrằngbạnthiếucácphẩmchấtlãnhđạovàsángtạomàvịtrílãnhđạocấpcaonàocũngcần
đến.
Tôiđảmnhậnđượckhôngđây?
Hãyhìnhdungngàymaibạnsẽđưaratrướcbanlãnhđạocấpcaotrongcôngtybảnthuyếttrìnhquantrọngnhấttrongsựnghiệpcủabạn.Tươnglaicủabạnphụthuộchoàntoànvàokếtquảcủabảnthuyếttrìnhđó.Vậybạncó
làmđượckhông?
Tìnhhuốngtôiđưaradướiđâysẽchínhlàbướctiếptheobạncầnlàmtrongcuộcphỏngvấn.Đólàthuyếttrìnhvềtươnglaicủabạntạicôngty.
Khángiảlànhữngngườilãnhđạocaocấpnhấtcủacôngty,nhữngngườicóthẩmquyềnquyếtđịnhchọnbạnvàomộtvịtrílãnhđạotrongcôngty.Tấtcảmọingườiđangtrôngchờgiâyphútbạntỏasáng.Nào,bâygiờkhicờđãvàotay,bạncódámphấtkhông?Nếubạnđãquáquenthuộcvớiviệctrìnhbàyhaydiễnthuyếtthìcólẽbạnkhôngcầnđọccuốnsáchnàysâuhơnnữa
đâu.
Mộtsốứngviêntinrằngkhảnăngứngkhẩutốtcóthểbùđắpchoviệckhôngchuẩnbịmộtchiếnlượckhiphỏngvấn.Tuynhiên,trongnhững
trườnghợpnày,khảnăngứngkhẩukhôngthểbiệnminhchosựlườinháccũngnhưthiếuchuẩnbịcủabạn.Bảnthâncácngườiphỏngvấnlànhữngngườichuyênnghiệp,họthựcsựmuốnbạnchuẩnbịkỹcàngchocuộc
phỏngvấncũngnhưhọđãchuẩnbịrấtkỹtrướckhigặpbạn.Sựchuẩnbịthểhiệntínhchuyênnghiệptronghànhđộngcủabạn.Điềuđólàlẽthườngvàthểhiệnphongtháilịchsựcủamỗingười.Nhưngtrêntấtcả,hànhđộngnhư
vậythựcsựcóhiệuquả.
Hãyviếtcáccâuhỏicủabạnra
Bạnđãnhậnđượclờimờithamgiacuộcphỏngvấn.Thậttốt.Việcđầutiênbạnlàmsẽlàchuẩnbịởnhà(xemchương4đểbiếtthêmnhữngýkiếntranhluậnvềviệcnghiêncứuvềcôngtymàbạnsẽxinviệc).Việcthứhai
màbạncầnlàmlàviếtcáccâuhỏisẽđặtra.
Mộtsốứngviênthườngkhôngchắcchắnliệuhọcónênviếtcáccâuhỏicủamìnhrahaykhông.Nếuhọlàmnhưvậy,liệuhọcónênđưaranhững
câuhỏiđóvớinhàtuyểndụnghaykhông?Câutrảlờichocảhaicâuhỏiđềulàcó!Nhưthếchẳngphảilàchuẩnbịtrướchaysao?Dĩnhiênđólàsựchuẩnbịtrước.Vàđócũngchínhlàkếtquảmàbạnmongmuốn.(Xemchương5đểcócáinhìntoàndiệnhơnvềvấnđềnàykhichúngtabànluậnxungquanh
việcghichép).
“Tôithấyviệcquantrọngnhấttrongmỗicuộcphỏngvấnlàphảicómộtdanhsáchcáccâuhỏichuẩnbịtrướcđểứngviêncóthểđặtrachonhàtuyểndụng”.ĐólàýkiếncủaKateBrother,GiámđốcđiềuhànhhànhchínhtạitrườngĐạihọcKeuka,thuộcKeukaPark,NewYork.“Chínhviệcchuẩnbịdanhsáchcáccâuhỏisẽgiúpbạnđạtđượchaimụcđích:mộtlàthểhiệnbạnđãcósựchuẩnbịsẵntừnhà,đồngthờiđiềuđógiúplấpđầykhoảngkhônggianimlặnglúngtúngkhinhàtuyểndụngchưađưaravấnđềtiếptheo.Thứhai,việcchuẩnbịsẽgiúpbạnphầnnàokiểmsoátđượccuộcphỏngvấn”.
Viếtracáccâuhỏisẽgiúpbạnđạtđượcnhiềumụctiêu:
Gắnkếtsuynghĩ:Cáccâuhỏinênđượcthểhiệnsinhđộng.Hãyviếtchúngra,đọcthậttovàđiềuchỉnhchođếnkhinàothậthaythìthôi.
Sắpxếpcácvấnđềưutiên:Khôngphảitấtcảcáccâuhỏiđềumangýnghĩanhưnhau.Nhưngchỉkhibạnviếtchúngra,bạnmớiquyếtđịnhđượcđâulàcâusẽdùngđểhỏitrước.Mộtsốứngviênviếtcâuhỏilênnhữngtấmthẻvàđánhsốđểcóthểdễdàngsắpxếpchođếnkhinàohợplýthìthôi.
Giúpghinhớ:Khiquáhồihộptrướccuộcphỏngvấn,bạncóthểdễdàngquênđinhữngcâubạnđịnhhỏi.Hoặcthậmchítồitệhơn,đólàkhitâmtrícủabạnkhôngthểnàotưduyđượcvàbạnnóirarấtnhiềuđiềungớngẩn.Nếubạnđangtronggiaiđoạnphỏngvấnởnhiềucôngtykhácnhauthìthậtdễđểquênrằngmìnhđangởđâu,dẫntớiviệcbạntoànđưaranhữngcâuhỏikhôngphùhợpnhưđặtracâuhỏivềdâychuyềnsảnxuấtchonhàtuyển
dụngcủamộthãngbảohiểm.Hãybảovệchínhbạnvàthểhiệntínhchuyên
nghiệpcủamìnhchỉbằngmộtđộngtác:chuẩnbịsẵnởnhà.
Cảithiệncáchthểhiện:Biếtđượccâunàomìnhsẽhỏigiúpứngviêntạodựngđượcnhữngbướcđitốtvàvữngchắchơntrongphỏngvấn.Điềuđótạorasựtựtin.Bạnsẽcókhảnăngdẫndắtcuộcphỏngvấntớichỗnhấnmạnhđượcnhữngphẩmchấtcủabạntheomộtcáchmàcuốicùngcâuhỏi
củabạntrởthànhcâuhỏighiđiểm.
Tạoraấntượngvềmộtứngviênđãcósựchuẩnbị:Đâylàmộtđiềutốtbởivìnhàtuyểndụngluônmuốnthấyđiềuđó.
Phảibiếtđâulàcâuhỏiquyếtđịnhcủamình
Dựatrêntìnhhìnhthựctếcủacuộcphỏngvấn,bạnsẽcóthờigianđểđưarachỉmộtcâuhỏi.Nếuthờicơđến,hãybiếnđóthànhcâuhỏiquyết
định.
Mỗingườicómộtloạicâuhỏiquyếtđịnhkhácnhau.Hãytựhỏimìnhxemnếuchỉđượcđưaramộtcâuhỏithìcâuhỏiđósẽlàgì?Hãysuynghĩvềhìnhảnhmàbạnmuốnthểhiệnvềmình.Hãysuynghĩmộtchútvềcâuhỏi
sẽtạorasựkhácbiệtgiữabạnvàđámđôngcácứngviênkhác.
Trongnhiềutrườnghợp,câuhỏiquyếtđịnhthườnghộitụ3yếutố,đólà:
·Tuyênbốbạnhiểuđượccáckhókhănvàthửtháchtrongcôngty
·Quảquyếtbạncóthểgiảiquyếtđượcnhữngkhókhănnày
·Đềnghịcôngtytạochobạncơhộigiảiquyếtcôngviệc
Sựcẩnthậnkhibạnchuẩnbịcáccâuhỏisẽquyếtđịnhviệcbạncóthànhcônghaykhôngvớimộtđềnghịlàmviệc.
Trìnhbàythậtrõràngcáccâuhỏimởsẽgiúpbạnđặtmộtchânvàocuộcđua.Cáccâuhỏithíchhợpgiúpchonhàtuyểndụnghìnhdungrõhơnvềgiátrịcủabạnđốivớicôngty.Đâylàyếutốcơbảnduynhấtquyếtđịnhviệc
nhàtuyểndụngđưaralờimờibạnlàmviệc.15quytắcdướiđâysẽlànhữngchỉdẫnchiếnlượckhibạnlênkếhoạchchocáccâuhỏisửdụngtrongcuộcphỏngvấn.Bâygiờlàlúcphảichúýđếncuộcphỏngvấncũnglàlúcphải
nắmquyềnkiểmsoátvàbướcnhữngbướcđithànhcôngtiếptheo.
15quytắcgiúpđịnhhìnhcáccâuhỏitốthơn
Nghệthuậtđặtcâuhỏilàxemxétđếnnhữngcâutrảlờimàbạnmongmuốnnhậnđược,sắpxếpcáccâuhỏiđểtốiđahóacơhộibạnnhậnđượccâutrảlờiđúngýmình.Dướiđâylà15quytắcgiúpbạnđặtrađượccáccâuhỏi
tốthơn.
1.Đưaracáccâuhỏimở
Vớinhữngcâuhỏiđóng,câutrảlờimàbạnnhậnđượcchỉđơngiảnlà“Không”hoặc“Có”.Câuhỏiđóngthườngởdạngnghivấn.Cáccâuhỏimởthìngượclại,lànhữngcâuhỏi“Nhưthếnào?”,“Khinào?”,hoặc
“Ai?”...Cáccâuhỏimởthườngtạocơhộixâydựngmộtcuộcđàmthoạitrongđóthôngtinđượctraođổinhiềuhơn.Đâylàmộtcâuhỏidạngđóng:
Ứngviên:Côngtycủaanh/chịcóvườntrẻkhông?
Vàcâutrảlờicủanhàtuyểndụnglà:Cóchứ!
Cònđâylàvídụvềmộtcâuhỏimở:
Ứngviên:Côngtycủaônghỗtrợthếnàođốivớicáclaođộngđãcógiađìnhvàconcái?
Nhàtuyểndụng:Tôisẽchoanhbiếtcácthôngtinvềgiảithưởngmàtrungtâmtrôngtrẻbanngàycủachúngtôiđãđạtđược.GầnđâycácbàmẹđãđánhgiáđâylàmộttrongmườiTrungtâmtrôngtrẻbanngàytốtnhấtở
Mỹ...
“Tạisao?”cũnglàmộttừđểbắtđầumộtcâuhỏimở,nhưngcáccâuhỏidạngnàythườngdẫnđếnnhữngkhókhăntrongcuộcphỏngvấn.Hãytham
khảoquytắcsố8sẽđượctrìnhbàybêndưới.
2.Hãyhỏimộtcáchngắngọn
Ứngviênkhôngnêntạothêmrắcrốibằngviệctrìnhbàymộtcâuhỏidàidòngvàphứctạp.Câuhỏiđóchỉkiếnnhàtuyểndụngnhầmlẫn,dẫntới
phảnứngcủahọlà:“Xinlỗi,tôikhônghiểucâuhỏicủaanh”.Nhưvậy,kinhnghiệmlàhãyhạnchếcâunóibằngcáchchỉnhắmvàomộtmụctiêuduy
nhất.Tuyệtđốitránhtìnhtrạngnhưvídụdướiđây:
“Tôibiếtbánhàngtrênquymôquốctếlàrấtquantrọng,vậythìdoanhthubánhàngởnướcngoàichiếmbaonhiêuphầntổngdoanhthucủacôngty?Đólàtínhtheophầntrămtăng,giảmhayduytrìkhôngđổi?Liệucác
loạithuếsuấtquốctếcóđemlạinhữngkhókhănkhôngvàbiếnđổivàchênhlệchtỷgiátácđộngđếntổngthểdoanhthunhưthếnào?”
Chúngtasẽkhôngthểtrôngchờmộtnhàtuyểndụngnàođưarađượccâutrảlờichomộtcâuhỏiphứctạpđếnthế.Nếubạnthựcsựnghĩcuộcđốithoạivềnhữngvấnđềđónằmtrongmốiquantâmcủamìnhthìtrướchết
hãyđềcậpmốiquantâmnàoquantrọngnhất,sauđóchianhỏcâuhỏithànhnhữngcâuhỏinhỏkhácnhau.
3.Đừngngắtlời
Hãychờchođếnkhinhàtuyểndụngđặtxongcâuhỏi.Nóicáchkhác,hãybiếtcáchlắngnghe.Mộtsốứngviênthườngthểhiệntínhthiếukiênnhẫncủahọbằngcách“nhảyvào”“chặnhọng”nhàtuyểndụngkhiđangnói.Đôikhi,hànhđộngđóxuấtpháttừmongmuốnthểhiệnmìnhvàtỏra
mìnhđãhiểurồi.
Đừngbaogiờlàmnhưvậy.Việcbạnthểhiệnsựláutáucủamìnhthườnggâyảnhhưởngrấtxấu.Đểhạnchếxuhướngthíchchenngang,ngắtlời,hãyđảmbảorằngnhàtuyểndụngđãthựcsựhỏixong.Sẽrấttốtnếubạngiữbagiâyyênlặngtrướckhiđưaracâutrảlời.Nếucóthể,bạnhãysửdụngthờigianđóđểnghĩvềnhữnggìmìnhsẽnói.Trongthâmtâm,hãynhẩmlạicâuhỏivàkhôngnêncoinhẹviệcnhắclạicâuhỏiđóvớingườiphỏngvấnđểcóthểhiểurằngbạnthựcsựđãhiểurõnó.Nếubạnchưahiểu,hãyđềnghịôngtanhắclại.Thậmchíkhibạnkhôngthểtậndụngtốiđahiệuquảcủavàibagiâysuynghĩthìsựtạmdừngcũngphầnnàothểhiệnbạnđangsuynghĩ.Khoảngthờigiandừnglạiđógiúpbạntránhđượctìnhtrạngđưaracâutrảlờichonhữngcâuhỏicòndangdở.Vídụ,mộtứngviênđãcungcấpđoạn
hộithoạidướiđây:
Nhàtuyểndụng:Thôngquahồsơcủaanh,tôicóthểnhậnthấyrằngtrongsáunămanhđãcótớisáucôngviệcnghiêncứuhệthống...
Ứngviên(chenngang):...Vàôngmongmuốntôinóivềkỳvọngtrongnghềnghiệpcủatôicóphảikhông?
Nhàtuyểndụng:Thựcra,tôiđịnhhỏianhrằngtừmỗicôngviệcđó,anhđãrútrađượccáckỹnănggìmới.Nhưngbởivìanhđềcậpđếnkỳvọngnghềnghiệp,vậythìtôiđangquantâmđếnviệcliệuanhcóthểgắnbóvới
mộtcôngtytrongkhoảngthờigiandàihơn1nămkhông?
Thậtđángtiếcđốivớitìnhhuốngtrênđây.Rõràng,sẽtốthơnrấtnhiềunếuứngviênchịukiênnhẫnnghexongcâuhỏi.Bâygiờ,chúngtahãycùnghìnhdungxemtìnhhìnhsẽtốthơnrasaokhicuộcphỏngvấnđitheohướng
sauđây:
Nhàtuyểndụng:Thôngquahồsơcủaanh,tôicóthểnhậnthấyrằngtrongsáunămanhđãcótớisáucôngviệcnghiêncứuhệthống.Vậyanhcóthểnóichotôibiếtmộtkỹnăngcụthểmàanhđãtíchluỹđượctừmỗicông
việcđó?
Ứngviên:Ôngđanghỏitôivềmộtkỹnăngquantrọngmàtôiđãtíchlũyđượctừtrongmỗicôngviệctôiđãlàm,tôinóinhưvậycóđúngýôngmuốn
hỏikhông?
Nhàtuyểndụng:OK,chínhxáclànhưvậy.
Ứngviên:Ôngđãhỏitôimộtcâurấthay.Tôixintrảlờitheothứtựcáccôngviệctôiđãlàm.TạiNetcom,tôiđãhọcđượccáchthựchiệnchiếnlượcquảnlýmạnglướilàmviệctrongcôngty.Sauđó,tại4Com,tôithựchiện
việclậptrìnhJavachokháchhàng.TôitinrằngôngcũngđãđềcậpJavanhưlàmộtyếutốquantrọngtrongcôngviệcnày.Saukhilàmcho4Com,tôi
chuyểnsanglàmcho...
4.Cốgắngđượcnhậncâutrảlời“Có”
JamesJoyce,tácgiảcuốnUlyssesđãkếtthúccuốnthiênanhhùngcacủamìnhbằngmộtthuậtngữmangtínhkhẳngđịnhmạnhnhấttrongtiếngAnh-từ“Có”.Ôngbiếtrằngviệckếtthúccuốntiểuthuyếtnhưthếsẽtạomột
trạngtháitâmlýchủđộngcủangườiđọckhiđặtsáchxuống.
Tươngtựnhưvậy,mụctiêucủabạntrongcuộcphỏngvấnviệclàmcũngphảilàkếtthúcbằngmộtlờikhẳngđịnh.Thựctế,khibạncànglàmcho
ngườiđốidiệnđưarađượccàngnhiềucâutrảlời“có”(hoặctừ“được”)vànhữngcâunóitánthànhthìbạncàngởvịthếthuậnlợi.Tạisaolạinhưvậy?Lýdolà:mọingười,trongđócócảnhữngnhàtuyểndụng,đềuthíchtánthànhhơnlàphảnđối.Vàngượclại,hiểnnhiên,rấtítngườithíchnghe
nhữngcâunói“không”.Chẳngaimuốntranhcãicảvàcáchtốtnhấtđểtránhđiềuđólànói“có”(“được”,“đồngý”…).
Nếucuộcphỏngvấncứtiếpdiễnvớihàngloạtcáccâutrảlời“có”,bạnhãyhìnhdungxemviệctiếnđếncâuhỏicuốicùngcũngvớicâutrảlời“có”sẽđơngiảnhơnđếnnhưthếnào,bấtkểcâuhỏiđượcđặtralàrõràng,dứt
khoáthaycóẩný:
Tôinghĩtôiđãchứngminhđượcmìnhđủtiêuchuẩnchovịtrínày.Tôi
thựcsựmuốngianhậpcôngtycủacácông.Vậyliệuchúngtacóthểđiđếnmộtthỏathuậncôngviệckhông?
Trênphươngdiệnchiếnthuật,câuhỏinàyđượcđịnhhìnhsaochocâutrảlờimàbạnmuốnvàmongđợisẽhoàntoàntíchcực.Dướiđâylàmộtvídụvềcuộctròchuyệngiữaứngviênvànhàtuyểndụng,trongđóminhhọa
sứcmạnhcủatừ“có”.
Ứngviên:TôithựcsựrấtấntượngvớiAcmeWidgets.Côngtyđãdẫnđầutronglĩnhvựclốpbơmhơitrên50nămqua.Tôinóivậycóđúng
không?
Nhàtuyểndụng(rấttựhào):Đúng,tấtnhiênrồi!
Ứngviên:Nhưtôithấytrongbảnbáocáothườngniên,côngtyôngdànhkhoảng50triệuđôlaMỹ,tươngứngvới2,5%doanhthumỗinămchohoạtđộngnghiêncứuvàứngdụng.Sốtiềnđólớnhơnrấtnhiềusovớicácđốithủ
cạnhtranh,phảivậykhông?
Nhàtuyểndụng:Đúngthế.Chúngtôidẫnđầungànhvềviệcphânbổdoanhthuchohoạtđộngnghiêncứuvàứngdụng.
Ứngviên:Thịtrườnglốpbơmhơingàycàngthôngdụngvànhiềucạnhtranhhơn,dovậychúngtaphảikhácbiệthóasảnphẩm,đúngkhôngạ?Côngtyôngđãcóchiếnlượcgìđặcbiệtđểduytrìthịphầnhiệncóhay
chưa?
Khinhàtuyểndụngtrảlời,hãychúýđếnthôngđiệptinhtếmàứngviênđãgửikèmtrongcâuhỏi.Ứngviênthườngkếtthúccâuhỏibằngtừ“cóphảikhông”(hay“đúngkhôngạ?”).Cụmtừnàychẳngkhácnàomộtgợiýchonhàtuyểndụngđưaracâutrảlời“đúngvậy!”.Dĩnhiên,ứngviênphảinắmthậtchắcvấnđềtrướckhiđưaranhữngcâuhỏikiểunhưvậybởivìanhtachắcchắnkhôngmuốnnhậnlạitừnhàtuyểndụngmộtcâutrảlờirằng:“Đâucó,khôngphảivậy!”Việcnghiêncứukỹlưỡnglàhoàntoàncầnthiết
đểbạncóthểđưarađượccâuhỏiphùhợp.
5.Sửdụngngôntừchung
Bạnhãynhìnlạiđoạnhộithoạitrên.Bạncóchúýthấyứngviênđãkhéoléochuyểntừcáchxưnghô“cácông”sang“chúngta”?Nhữngtừnhư
“chúngta”hoặc“củachúngta”làrấttếnhị,giúpđemlạiấntượngnhưthểứngviênđãlàmộtthànhviêntrongcôngtyrồi.Khinhàtuyểndụngcàngcảmthấythoảimáivớicáchnóiđóthìứngviêncàngcónhiềucơhộihơn.Vàsẽrấtdễdàngđểnhàtuyểndụngđưaralờiđềnghịcộngtácvớiứngviênđóbởivìhọcảmnhậnđượctừứngviêncáicảmgiác“chúngta”mộtcách
hòađồng.
Tuyvậy,cáchnóinàycómộtrủirolàthểhiệntínhtựtinquámứccủaứngviên.Vìthế,sựkhéoléotrongcáchđặtvấnđềlàyếutốquantrọnghàngđầu.Nhìnchung,vềcuốicuộcphỏngvấn,cáchnóinhưvậymớiđạtđược
hiệuquảcaonhấtbởivìkhiđónhàtuyểndụngđãđánhgiáđượcnhữnggìlàquantrọngtrongmốiquantâmcủabạn.Vídụcôngtymuốnbạnquaylạibuổiphỏngvấnthứhai(hoặcthứba).Vàhọbắtđầusửdụngngônngữ
chungthìbạnnênbiếtrằngđólàtínhiệuhọđãchuẩnbịchobạnmộtlờiđềnghịlàmviệcbằngvănbảnmộtcáchchínhthức.
6.Hãyhỏinhữngcâumànhàtuyểndụngcókhảnăngtrảlờiđược
Nếubạnmuốnnhàtuyểndụngtỏraphòngthủvàkhóchịuvớimình,hãyđặtchohọnhữngcâuhỏimàhọkhôngbiếtcâutrảlờihoặckhôngthểtrảlời
đượcdohọphảibảomậtthôngtinchocôngtyhọ.
SauđâylàýkiếncủaSonjaParker,PhóChủtịchtậpđoànIntergratedDesigntạiAnnArbor,Michigan:“Hãynhớrằngmặcdùtôirấtkỳvọnganhcóthểđặtrachotôimộtvàicâuhỏicóliênquan,nhưngthựcsự,đókhôngphảimộttròchơi.Anhchẳngcólợigìkhilàmtôibốirốihayđặtracáccâuhỏiquáthôngminh.Chỉnênthểhiệnrachotôirằnganhđãsuynghĩtớicơ
hộiđặtracâuhỏi”.
Chínhvìthế,khinghĩtớimộtcâuhỏitrongđầu,hãythậntrọngcânnhắc
vềnộidungcâutrảlờibạnmongmuốnsẽnhậnđượccũngnhưvềngườimàbạnđịnhsẽhỏicâuđó.Trongmọitrườnghợp,hãytránhcáccâuhỏimà
ngaycảnhữngngườithôngminhthôngthườngcũngkhôngthểtrảlờiđược.Khinhàtuyểndụngđãhỏibạnmộtcâuhỏinàođómàbạnkhôngthểtrảlời,hẳnbạnsẽcóxuhướngmuốnlàmchoôngtacũngphảibốirối.Đấylàmộtchiếnthuậttồi.Cóthểbằngcáchđó,bạnthắngôngtatrênmộtmặttrận
nhưngxéttoàncục,bạnthuatrongcảtrậnchiến.Còngìđángtiếchơn?Bạnsẽchẳngthểtrôngmongnhữngcâuhỏikhôngthểtrảlờinhưvậyđưabạnđếngầnnhàtuyểndụnghơn.Thậmchítácdụngcònngượclại!Hãyxem
đoạnhộithoạisauđây:
Ứngviên:Quốchộiđangxemxétmộtmứctăngtốithiểutrongtiềnlương.Nếuđiềuđóđượcthôngqua,ôngcótinlàcáctácđộngkinhtếvimôcủamứctăngtốithiểuđósẽđượcbùđắplạibởicáchiệuứngkinhtếvĩmô
khiCụcDựtrữliênbangđiềuchỉnhgiảmtỷlệlãisuấtkhông?
Nhàtuyểndụng:Hả?Cáigìcơ?
Cáccâuhỏikiểunhưvậykhôngnhữngkhônglàmchobạncóvẻhiểubiếthơnmàngượclại,nóbiếnbạnthànhmộtkẻlậpdịtrongmắtnhàtuyểndụng.Thậmchínếubạnnhậnđượcmộtcâutrảlờihợplýchocâuhỏikiểunhưvậy,thìliệunhữngthôngtintừcâutrảlờiđósẽcóíchgìchoquátrìnhlàmviệccủabạncơchứ?Sựphôtrươngđókhôngthểhiệnđượcnănglực
cạnhtranhcủabạnđâu!
Ởbấtcứthờiđiểmnào,bạnphảibiếtmìnhđangnóichuyệnvớiai.Đặtrachongườiquảnlýcáccâuhỏichitiếtvềcácloạibảohiểmytếkhôngphảilàmộtýhay.Haykhibạnđưarachongườiphỏngvấnlàngườiphụtrách
nhânsựtrongcôngtynhữngcâuhỏivềđiểmmạnhtrongmạnggiaotiếpnộibộcủacôngtycũngtươngtựnhưvậy.Cuốicùng,hãycẩnthậnđểkhôngxâmphạmđếncácthôngtinmangtínhbảomật,đặtbiệttrongtrườnghợp
bạnđangcònlànhânviêncủamộtcôngtyđốithủcạnhtranh.
Chừngnàobạncònngồitạicuộcphỏngvấnthìhãytránhcáccâuhỏihiểmhóckiểuđó.Cóthểsẽcónhàtuyểndụngnàođóhỏibạncáccâuhỏinhưvậy,nhưngbạnkhôngthểghiđiểmnếubạncũngdùngnhữngcâuhỏikiểuđóđểhỏilạinhàtuyểndụngđó.Tôiđãlậpramộtdanhsáchnhữngcâu
hỏi“móchọng”vàđưavàocuốn“Cẩmnangcáccâuhỏichonhàquảnlý:751câuphỏngvấnhaynhấttrongtuyểndụngnhântài”.Trongdanhsáchđócócáccâuhỏigiảđịnh(bắtđầuvới“Nếu”)vàcâuhỏikhaithácthôngtin.Sauđâylàvídụvềnhữngcâuhỏimàbạnkhôngbaogiờnêndùngđến:
Nếucôngtyôngcókhảnăngliênminhvớibấtcứtổchứcnàotrênthếgiớithìtổchứcnàoôngsẽchọnđểliênminh?
Trongcôngtyông,luậtlệbấtthànhvănnàotrongcôngviệclànhântốkìmhãmtốcđộtiếnhànhcôngviệc,làmgiảmhiệuquảvàgiảmcảlợi
nhuận?
Ônggiốngnhưmộtngườidựđoánđườnghướngchocôngty;vậythìnếusửdụngcácthuậtngữkhítượng,ôngdựđoánthếnàovềtươnglaicủacông
tymình?
Đừngnóirằngtôisai!Đóquảthựclànhữngcâuhỏilớn.Vànếubạncóđượccâutrảlờitrungthựctừđóthìthậtlàtuyệt.Nhưngnếubạnđưaracáccâuhỏinhưthếchonhàtuyểndụngtrướckhinhậnđượctừhọmộtlờiđềnghịlàmviệc,thìbạnsẽphảiđốidiệnvớirủirongàycàngcao.Aicũngthíchchọnviệcnhẹnhàng.Nhàtuyểndụngkhôngnằmngoàisốđó,đơn
giảnhọchỉmuốnngồikhoanhtayhyvọngứngviênkếtiếpsẽđemđếnchohọíttháchđốhơn.
7.Tránhcáccâuhỏimàcâutrảlờilàhiểnnhiênhayquádễtrảlời
Hỏinhữngcâunhưdướiđâysẽthểhiệnbạnthiếuhiểubiếthoặcđơngiảnlàbạnquálườisuynghĩ:
IBMlàviếttắtcủachữgì?
GiámđốcđiềuhànhIBMlàai?
Côngtycótrụsởđặttạiđâu?
Côngtycótrangwebchứ?
Tạisaovậy?Bởivìnhữngcâuhỏinàychẳngkhácnàohỏinhữngthôngtincósẵntrêntrangwebhoặcbảnbáocáothườngniêncủacôngty.Đừng
bắtnhàtuyểndụngphảithôngbáolạinhữngđiềuđãquáhiểnnhiênnhưvậy.Trongtrườnghợpkhảquannhất,nhữngcâuhỏinàysẽchỉkhiếnnhàtuyểndụngbănkhoănvềkhảnănggắnbóvớicôngviệccủabạn,còntrongtrường
hợptồinhất,bạnsẽkhôngcòncơhộiđượcnhậnvàolàm.
8.Tránhcáccâuhỏi“tạisao?”
Nhữngcâuhỏi“tạisao”thườngthểhiệntínhđốichất,đươngđầu.Nhữngnhàtuyểndụngcóthểđixahơnbằngcáchđưaracáccâuhỏi“tạisao”,bởivìxétchocùng,họmuốntìmhiểuquátrìnhsuynghĩcũngnhưchấtlượngcácquyếtđịnhcủabạn.Nhưngkhitìnhthếđảongược,cónghĩalàcâuhỏi“tạisao”xuấtpháttừphíaứngviênthìnódễlàmchongườiphỏng
vấntrởnênphòngthủ.Sẽlàkhôngtốtnếubạnhỏi:
TạisaocácônglạihợpnhấthoạtđộngsảnxuấtcủahaicơsởSeattlevàDallas?
Câuhỏinàyđượcđưarachẳngkhácnàomộttháchđố,vàsẽtốthơnrấtnhiềunếubạnhỏi:
TôithựcsựquantâmđếnquyếtđịnhgầnđâycủacôngtytrongviệchợpnhấthoạtđộngsảnxuấtcủahaicơsởSeattlevàDallas.TrongmộtbàibáotrêntạpchíWallStreet,Giámđốcđiềuhànhcôngtytuyênbốrằngmụcđíchcủaviệcsápnhậpnàylàđểtiếpcậnvớikháchhàngbấtcứkhinàocóthể.Nhưnghànhđộngnàyđôikhicũngtạorakhoảngcáchgiữacôngtyvàkháchhàng.Vậychúngtacóthểthảoluậnmộtchútvềquyếtđịnhnàycủa
côngtyôngđượckhông?
9.Tránhcáccâuhỏivềsựtuyệtđối
Cáccâuhỏivềsựtuyệtđối(kiểunhư“Cuốnsáchnàohaynhấtcủamọithờiđại?”)sẽkhiếnmọingườidodựvàđưahọvàothếbuộcphảiphòngthủ.Câuhỏikiểunàysẽhạnchếsựchủđộngcủanhàtuyểndụng,khiếnhọphải
dèchừngtrongkhiđốithoại.
Nêntránh:Khókhănlớnnhấtmàcôngtyôngđãgặpphảilàgì?
Vànênhỏi:Theoôngthìđâulàbathửtháchlớnnhấtmàcácôngđãphảigặpphải?
Nêntránh:Điềugìđượcđánhgiálàtốtnhấtởcôngtyông?
Mànênhỏi:Ôngcóthểchotôibiếtmộtvàiđiềumàôngthựcsựcảmthấythíchởcôngtynàykhông?
Khibạntránhcáccâuhỏivềsựtuyệtđối,nhàtuyểndụngsẽcókhônggianđểthểhiệncái“Tôi”nhiềuhơntrongcáccâutrảlời.
10.Tránhcáccâuhỏidẫndắthoặcápđặt
Câuhỏidẫndắtcủabạnsẽlàtínhiệuđểnhàtuyểndụnghiểurằngbạnđangmongmuốnmộtcâutrảlờicụthể.Đồngthời,cáccâuhỏiđócũngcóthểthểhiệnbạnlàmộtngườitruyềnđạtvụngvề(nếutasuynghĩmộtcáchtíchcực)hoặcbạnlàmộtngườiquákhônkhéo(nếusuynghĩtiêucực).
Chínhvìthế,trongtấtcảcáctìnhhuống,bạnkhôngnênchútrọngvàocáccâuhỏiloạinày.Hãyđảmbảocáccâuhỏibạnđưaralàhoàntoànvôtư,
khôngápđặt.Sauđâylàmộtdạngcủacâuhỏidẫndắt:
Liệucóđúngkhôngkhinóirằngởcôngtyôngtiềnlươngđượctrảcaohơnmộtchútsovớimặtbằngchung?
Hãycẩnthậnkhibạnmuốnhướngnhàtuyểndụngđếnmộtcâutrảlờisẵncó,điềuđósẽđemlạihiệuquảngượcvớimongđợi.Sẽchẳngsaocảnếu
bạnhỏithẳng:
Chínhsáchchitrảcủacôngtyôngsovớimặtbằngchungrasao?
Cáchdiễnđạtnhưtrongcâuhỏikếtiếpsauđâycóthểbịcoilàkiêungạovàngườitasẽnhìnbạnnhưthểmộtthằngngố:
Tôitinquanđiểmcủaôngcũnggiốngvớitôirằngkháchhàngluônluônđúng.Vậynhânviêncủaôngsẽđượckhenthưởngnhưthếnàokhitừbỏchínhkiếncủamìnhđểđặtyêucầukháchhànglênưutiênhàngđầu?
Bạnlấyđâurachứngcứđểchorằngnhàtuyểndụngđồngtìnhvớimình?Tốthơnhếthãyhỏithẳngôngta.Cũngchẳnghạigìchonhàtuyểndụngkhiôngtachobạnbiếtvềdanhtiếngcủacôngty,nếuđólàsựthật:
Côngtyôngnổitiếngvìdịchvụkháchhàngrấttốt.Vậyliệuôngcóthểchiasẻvớitôimộtchútvềcáchthứcôngđốcthúcvàuỷquyềnchonhânviênkhihọbắtbuộcphảiđưaramộtưutiênvềdịchvụkháchhàngtrongchừng
mựcchấpnhậnđượchaykhông?
Cáccâuhỏimangtínhápđặtcũngsẽlàmchohìnhảnhcủabạnxấuđibởivìkhihỏi,bạnsẽtựthểhiệnrõđịnhkiếncủamình.Nhữngcâuhỏinàykhôngnhữngkhôngphùhợp,màcònlàmchongườiđốidiệnnhậnxétvềtínhkiêungạocủabạn,hoặcthậmchícòncoiđólàmộtsựxúcphạm.Chodùbạncókỳvọngbaonhiêuđinữarằngcuộcphỏngvấnlànơichiasẻquanđiểmthìcáccâuhỏiápđặtsẽchỉđemđếntácdụngngượclạimàthôi!Dưới
đâylàmộtsốkiểucâuhỏiápđặt:
LàmthếnàocôngtyxácđịnhvịtrícácnhàmáysảnxuấttạiTrungQuốckhicôngtytừngmangtiếnglàviphạmnhânquyền?
Vớitấtcảnhữngchươngtrìnhthiếtlậpdànhchongườidântộcthiểusốvàthậmchíchonhữngngườikhôngsinhratrênđấtnướcnày,thìmộtngườiMỹdatrắngcóthểhyvọngcơhộipháttriểnnghềnghiệpnhưthếnào?
Cáccâuhỏikiểunhưthếnàybộclộnhữngthànhkiếnvốncócủabạn,mặcdùkhôngchủý,nhưngchúnglạikhôngthểgiúpbạntiếnxahơntrong
quátrìnhxinviệccủamình.
11.Tránhđưaranhữngcâunóiẩný,tháchđố
Nhữngnhàtuyểndụngrấtghétbịtháchđốvàhọthườngloạibạnrangaykhihọnhậnthấydấuhiệuđầutiêncủasựtháchđốđó.ĐiềuđócónghĩalànếubạncómộtlờimờilàmviệctừmộtcôngtyAthìhãygiữnóchoriêngmìnhchođếnsaukhimộtcôngtyBcũngquantâmvàđưarachobạnmộtlờimời.Thậtđángtiếc,cácứngviênthườnglạmdụngchiếnthuậtsosánhnhữngnhàtuyểndụngvớinhaudựatrêndanhtiếng,hoặcnhưtrườnghợpnày,làbịaramộtsốlờiđềnghịcộngtáclàmviệccủacáccôngtykhác.Mộtvàinămtrướcđây,chiếnthuậtnàyđãgâyrahậuquảlàmôitrườngtuyểndụnglaođộngtrởnênkhônghợplývàthiếubềnvững.Nhưngbâygiờthìkhácxarồi,bạnđừngbaogiờápdụngchiếnthuậtđóvàothựctếhiệnnaybởivìnhữngnhàtuyểndụngsẽsẵnsàng...chúcbạnlênđườngmaymắnvớicôngtykiavàkhôngbaogiờquaylạicânnhắctớiviệcnhậnbạndùchỉmột
lần.Vídụ:
Tôiđangcânnhắclờimờilàmviệctừmộtsốcôngtykhác,trongsốđócómộtcôngtyrấtmạnhthuộcnhómđốithủcạnhtranhvớicácông,vàtôicầnđưaracâutrảlờichínhthứcvàothứ6này.Vậyliệuôngcóthểđưara
mộtđềnghịhấpdẫnhơnkhông?
Câuhỏinàyđặcbiệtkhiếnnhàtuyểndụngkhóxửvàthấtvọng.Thậtkhócóthểtìmđượcmộtcáchdiễnđạtnàokhácđểthaythế,nhưngcáchdiễnđạt
sauđâycólẽsẽhiệuquảhơn:
Tấtcảnhữngđiềutôibiếtvềcôngtyôngvàcơhộinghềnghiệpôngđưarakhiếntôitinrằngtôicóthểchấpthuậnlàmviệcvàđónggópcôngsứcchocôngtyngaylậptức.Vìthế,tôirấtmuốnnhậnđượcmộtlờimờichínhthức.Mộtcôngtykhácđãđưarachotôilờiđềnghịhấpdẫnvàtôinóisẽtrảlờihọvàothứ6này.Trongtrườnghợpđơnxinviệccủatôiđượccôngtyôngxemxétchínhthức,tôithựcsựmongmuốnsẽnhậnđượcmộtlờimời
vàolàmviệctrướcthứ6này.Liệunhưvậycóđượckhông?
12.Tránhcáccâuhỏihàmchứasựthấtvọng
Cómộtýkiếnrấthayvềbộphim“BroadcastNews”đưarachotấtcảnhữngngườitìmviệcrằng:“Thếgiớinàysẽthậttuyệtkhinhữngnỗikinhhoàngvàniềmthấtvọngđềuđượccoilàtiêuchíđánhgiánhữnggìtốtđẹp!”Nhưngthậtkhôngmay,cácngườiphỏngvấn-giốngnhưcáccặptìnhnhânđangtrongthờikỳlãngmạn-thườngrất“dịứng”vàkhóchịuvớinhữngnỗithấtvọngcũngnhưnhữngchuyệnkhôngvui.Nhàtuyểndụngkhôngmuốnbiếtvềhoàncảnhtàichínhkhókhăncủabạnvànhữngthấtbạicủabạntrongchuyệntìnhcảm.Bạnphảigiấuđibấtcứtínhiệunàocủasựthấtvọngcũngnhưchánnảnkhichưanhậnđượcmộtlờiđềnghịlàmviệcnàosắptới.Bằng
mọigiá,phảitránhnhữngcâukiểunày:
Mộtđiềurấtđơngiảnlàtôiphảiđượcnhậnlàmởvịtrínày.Tôiđangnợtiềnthuênhàvàsẽbịđuổiđinếunhưtớiđâytôikhôngđượcnhậnvào
làmviệcchocôngtyông.
Thậmchíkhibạnnhậnđượcsựcảmthôngcủanhàtuyểndụngtrướchoàncảnhđóthìcũngkhôngnênđưathêmcâuhỏikếtiếpsauđâyvìtrong
đóthểhiệnsựtuyệtvọngquámức:
Tôihyvọngcuộcphỏngvấnnàyđủtốtđểcácôngcóthểđưaraquyếtđịnhnhậntôivàolàm.Liệutôicósaiởđâukhông?
Cóthểnói,tháiđộtốtnhấtcủaứngviênkhiphỏngvấnlàluônthểhiệnsựtựtinvàthoảimái.
13.Hỏinhữngcâucónộidungtậptrungvàonhữnggìcôngtycóthểlàmchomình
Ứngviênluônmuốnnângcaohơnnữachấtlượngcuộcsốngcủamìnhcònnhàtuyểndụnglạiđặtmụctiêuchínhlàgiảiquyếtổnthỏacáckhókhăncủacôngty.Xuấtpháttừthựctếđó,khinhàtuyểndụngnghethấybạnđặtcâuhỏi“Thếcònquyềnlợicủatôithìsao?”,đólàlúcđánhdấuthấtbạicủa
bạntrongcuộcphỏngvấn:
Tôicamkếtsẽpháttriểnvốnchấtxámcủamìnhquaviệchọctậpcáccôngnghệmới.Khiđóliệutôicóthểtrôngmongnhậnđượcưuđãihọcphí
haybấtkỳsựhỗtrợgiáodụcnàokháckhông?
Bạnmuốnpháttriểnbảnthânmình,đólàmộtđiềurấttốt.Nhưngnhàtuyểndụnglạikhônghềmuốnbạnsửdụngthờigiananhtathuêbạnchỉđểbạnsửdụngvàoviệchọchành.Nhàtuyểndụngcócáckhókhăncầngiảiquyếtvàhọmuốnbiếtliệubạncóthểgiúpgìkhigiảiquyếtcácvấnđềđó.Nếubạnlàmđược,thìcóthểsauđó,côngtysẽđầutưchobạnhọctậpcáckỹnăng,từđósẽgiúpbạnvàcũnglàgiúpcôngtygiảiquyếtđượcnhiều
việchơn.Hãysosánhcâuhỏitrênvớiđềxuấtsauđây:
Tôimuốnsửdụngtấtcảcáckinhnghiệmvàmọithứtôibiếtđểgiảiquyếtcáckhókhăncủaông.Nhưngcùngvớiđó,tôihyvọngcóthểtăngđượcgiátrịđónggópcủamìnhchocôngtythôngquaviệchọctậpvàcậpnhậtcáckỹnăngcũngnhưcôngnghệmới.Vàtôimuốnhỏiliệucôngtycóchươngtrìnhhọctậpgiúptôinângcaogiátrịcủamìnhchocôngtyhay
không?
14.Nếubạnmuốnlàmviệc,hãyđềnghịhọgiaoviệcchobạn
Chúngtasẽtìmhiểuvềđềnghịđượcnhậnvàolàmtrongchương12,nhưngviệcđưaracáinhìntổngquanởđâycũnglàrấtquantrọng.Làmộtứngviên,bạnnênsửdụngcơhộicủamìnhđểđặtcáccâuhỏi,từđóhìnhthànhmộtnềntảnggiúpbạncóthểđưaralờiđềnghịnhàtuyểndụnggiaocôngviệcchobạn.Cácđềnghịnhưvậythườngđượcgọilàcáccâuhỏi“thúcgiụchànhđộng”.Lýdolà,nhưtấtcảnhữngngườibánhàng(trongtrườnghợpnàylàbạn),bạncónhiệmvụphảidẫndắtngườimua(ởđâylànhàtuyểndụng)đếnmộtquyếtđịnhcuốicùnglàHÀNHĐỘNG(đưaralời
mờilàmviệc).
Nhiềunhàtuyểndụngchorằngmongmuốnđốivớimộtvịtrílàmviệccũngquantrọngkhôngkémgìnănglựcđểtiếnhànhcôngviệcđó.Vàcómột“kỹthuật”phỏngvấnrấthiệuquảdànhchoứngviên,đơngiảnchỉlà
hãythẳngthắnđềnghịđượclàmviệc.Mộtcáchđểđưarađềnghịnhưvậylà
đặtmộttrongnhữngcâuhỏisauđâychonhàtuyểndụng:
Ôngcónghĩtôicóthểlàmđượccôngviệcnàykhông?
Nhìnchung,trướccâuhỏinhưvậynhàtuyểndụngthườngtránhtrảlờithẳng.Nhưngnếucâutrảlờitừphíahọlà“Có”thìbạnhãymỉmcườivàhỏi
tiếp:
Tuyệtquá!Vậykhinàotôicóthểbắtđầu?
Rấtnhiềukhảnăng,nhàtuyểndụngsẽnóimộtcâugìđóđạiloạinhư:
Tôirấtấntượngvớianh,nhưngchúngtacònmộtsốbướccôngviệcnữacầnphảitiếnhànhtrướckhitôicóthểtrảlờicâuhỏicủaanh.
Điềuđótốtthôi.Hãyhiểurằng,thườngtrongtìnhhuốngnhưvậy,nhữngnhàtuyểndụngsẽđưaphảnứnglạimộtcáchchốngđối.Dùtinhaykhông,thìnhưvậycòntốthơn,bởivìbạnnênbiếtrằngmộtsựchốngđốikhôngđượcnóirasẽlànguycơtiêudiệtcơhộilàmviệccủabạnbấtcứlúcnào.Vớimộtcâutrảlờiphảnđốiđượcthểhiệnrathànhlờinhưvậy,ítnhấtbạncũngsẽcócơhộiđượcđặtvàotrongsựcânnhắccủanhàtuyểndụng.
Dĩnhiên,cũngsẽcómộtsốcâutrảlờiphảnđốimàchắcchắnbạnsẽphảibótay:
Mộttrongcácđiềukiệnbắtbuộcđốivớicôngviệcnàylà6nămkinhnghiệmlàmviệctrongngành.Nhưngtheotôiđượcbiếtthìanhchưacómột
nămkinhnghiệmnàocả,cóphảikhông?
Mộtsốcáchphảnđốikhácnghecóvẻdễchịuhơnnhư:
Tôinhậnthấyrằnganhchưađủtiêuchuẩnđểđảmnhậnvịtrícôngtáctrongmộttậpđoànlớnhàngđầuvớinhiềunguyêntắcphứctạpcủachúng
tôi.
Dướiđâylàmộtsốýmàbạncóthểdùnglàm“phaocứuhộ”:
Tôinhậnthấyôngđãcóấntượngvềtôinhưthếnào.NhưnggiánhưtôicóthểgiúpôngđánhgiánhữnggìtôiđãlàmđượcởcôngtyXYZ.Tôiđã
choôngthấycáchmàtôidẫndắtcả4nhómkhácnhau.Mộtđiềuquantrọngmàchắclàtôiquênchưanhấnmạnhvớiônglà:tựtôiđãsắpđặtcả4nhómđó.Vàothờikỳcaođiểmcủadựán,cótới65chuyênviêntrong4nhómđóphảinộpbáocáochotôitheocấutrúcmatrận.Cuốicùng,dướisựgiámsátcủatôi,cảnhómđãthànhcôngtrongviệcđưarasảnphẩmchiếnlượcđúngtiếnđộvàtrongphạmvingânsáchchophép.Ôngcóthựcsựquantâmđến
nhữnggìtôivừanóikhông?
Hãychúýcáchmàứngviêntìmralốithoáttrongtrườnghợpýkiếnphảnhồicủanhàtuyểndụngcóhàmchứasựphảnđối.
Thậmchínếukinhnghiệmcủabạnchưanhiềutrongmảngchuyênmônđóthìđócũngchưahẳnđãlàtaihoạ.Hãycốgắngxácđịnhmứcđộquantrọngcủacáctiêuchuẩnđượcliệtkêchovịtrícôngviệc,sauđótậptrung
tấncôngvàonhữngchỗbạncònyếubằngmộtcâuđạiloạinhư:
Tôisẵnsàngdànhthêmthờigianđểtheokịpnhữngđòihỏicủangành.Theoông,nhưvậycótácdụngkhông?
Vàkhibạnnhậnđượcýkiếnđồngtình,hãyđềnghịhọgiaoviệcchobạn:
Tôibiếtrõnhữngkhókhăncủacôngviệcnày,vàtôitinrằngmìnhcókinhnghiệmđểgiảiquyếtchúng.Tôithựcsựmongmuốnđượcbắttayvào
làmmộtcôngviệcquantrọngnhưthế.
Trướckhirờicuộcphỏngvấn,hãycảmơnnhàtuyểndụngđãdànhthờigiantraođổicùngbạnvềvịtrícôngviệc.Tiếpđếnlàmộtlờicảmơnriêngtưdànhchohọđểgâychúý,đồngthờinhấnmạnhvềlýdotạisaobạnmong
muốnđượcđónggópcôngsứcchocôngtyvàmốiquantâmrấtlớncủabạnđếnvịtrícôngviệc.
15.Khôngđặtnhữngcâuhỏikhôngliênquanđếncôngviệcvàcôngty
Thêmmộtlầnnữa,bạnsẽbịrơivàothếkhóxửkhinhàtuyểndụnghỏingượclạicâuhỏicủabạnbằngcâuhỏi:“Cáigìlàmchoanhmuốnbiếtđiều
đóthế?”.
Cũngtươngtựnhưkhibạntrảlờinhữngcâuhỏi“khônghợplệ”củanhàtuyểndụngbằngcáchnóithẳng:“Tôichẳngthấycómộtchútliênquannàogiữacáccâuhỏicủaôngvàkhảnăngtiếnhànhcôngviệccủatôicả”,đừngtạođiềukiệnchonhàtuyểndụngtìmralídođểnóinhữnglờitươngtựnhưvậychocâuhỏicủabạn.Đểantoàn,hãyxemcâuhỏicủabạncóvượtđượcquabàikiểmtradướiđâykhông:Liệucâutrảlờichocâuhỏicủabạncónóiđếncôngviệc,đếncôngtyhayđếnnhữngkỳvọngtrongcôngviệckhông?Nếutrongcâutrảlờikhôngđềcậpgìcácnộidungđóthìcóthểcoicâuhỏi
củabạnlàkhôngphùhợp.
Tươngtựnhưthế,hãytránhnhữngcâuhỏingoàilềvềđốithủcạnhtranh,vềcácvịtríkháckhôngliênquanđếncôngviệcmàbạnđangphỏng
vấn,hoặcvềcácxuhướnghiệnthờikhôngliênquanđếncôngty.
Nếubạnkhônggặpkhókhănkhihỏivềkinhnghiệmcánhâncủanhàtuyểndụngtạicôngty(xemchương2),hãycốgắngtránhhỏiquácặnkẽvềkinhnghiệmlàmviệccủaôngta.Sẽkhôngcóvấnđềgìkhibạnđưaracáccâuhỏicụthểvềnhữnggìôngtathíchnhấtvàkhôngthíchnhấtkhilàmviệctrongcôngty.Nhưnghãynhớ,đừngđiquáranhgiớiđó.Nếunhàtuyểndụngtỏrachịuchiasẻnhữngthôngtinchiềusâuvềconđườngsựnghiệphaykinhnghiệmlàmviệccủaôngtatrongcôngtyvớibạn,khiđóbạncóthểthoảimáihỏicáccâuhỏitiếptheo.Nhưnghãynhớkỹ:đóphảilànhững
câuhỏimởvàkhôngmangtínhthúcép.
Nhàtuyểndụngmuốngì?Mộtsốđiểmchínhmànhữngnhàtuyểndụngsửdụngđểđánhgiásựphùhợp
Suynghĩ-Liệuứngviêncóthể:
·Nhanhchónggiảiquyếtnhữngkhókhănmộtcáchhiệuquả?
·Họcvàứngdụngnhữngthôngtincóliênquanđếncôngviệc?
·Mởrộngcácphảnhồitrongcôngviệc-nhữngphảnhồicótínhchiếnlược,dàihạnvàphứctạpkhông?
Hoạchđịnhkếhoạch-Liệuứngviêncóthể:
·Lênkếhoạchthờigianvàcácdựánđểkhôngtiếnhànhthiếubướcnàohoặckhôngbịchậmthờihạn?
·Chấphànhchínhxáccácquyđịnhphứctạpmàkhôngcóbấtcứviphạmnào?
·Hànhđộngthậntrọng?
·Tiếnhànhcôngviệcliêntụcvàchínhxác?
Tươngtác-Liệuứngviêncóthể:
·Thểhiệnnănglựclãnhđạomộtcáchhiệuquả?
·Quanhệtốtvớinhữngngườikháctrongmôitrườnglàmviệcgắnbó?
·Liêntụcvàthườngxuyênxửlýnhucầucủakháchhàngmộtcáchhiệuquảhaykhông?
·Hỗtrợchânthànhvàquantâmđúngmựcđếnđờisốngvậtchấtvàtinhthầncủanhữngngườikhác?
·Thoángvàngoạigiaotốt?
·Chỉdẫnvàpháthuyhiệuquảnhữngkỹnăngcủabạnđồngnghiệp?
·Cósứcthuyếtphụctheolốiứngxửkhôngquásôinổi?
Độngcơthúcđẩy-Liệuứngviêncóthể:
·Đúnggiờtrongtấtcảcácngàylàmviệc?
·Thườngxuyênđưaracácýtưởngmớihoặcnhữngtiếnbộtrongcôngviệc?
·Làmviệcliêntụctrongmộtkhoảngthờigiandàimàkhôngcóphànnàngì?
·Vuivẻlàmviệctrênmứcbìnhthường?
·Linhhoạtvàchấpnhậnsựthayđổithườngxuyên?
·Chiasẻ,hỗtrợrõràngvớicôngty?
Tảithêmebook:http://www.sachvui.com
CHƯƠNG2:NHỮNGCÂUHỎIKHÔNGNÊNĐẶTRAĐỪNGĐIĐẾNĐÓ
Cuốnsáchnàychútrọngvàoviệcgiúpbạnxácđịnhvàthayđổicáccâuhỏimàbạncóthểhỏingườiphỏngvấnsaochobạncóthểthểhiệnmộthìnhảnhtốtvềmìnhtrướcnhàtuyểndụng,đồngthờibảođảmbạnsẽnhậnđượcmộtlờiđềnghịcộngtáclàmviệc.Đểđạtđượcmụctiêucuốicùngđó,cóvôsốcáccâuhỏivềcôngviệc,vềcôngtyvàvềngànhnghềđangchờđónbạn.
Nhưngcómộthệthốngcáccâuhỏimànhìnchungbạnnêntránhchođếnkhibạnchắcchắnđượchaiđiều.Thứnhất,nhàtuyểndụngchủđộngđưaracáccâuhỏiđó.Thứhai,khibạnnhậnđượclờiđềnghị,hoặckhicómộttuyênbốnghiêmtúcvềsựquantâmcủanhàtuyểndụngđếnhồsơcủa
bạn.
Hãynhớrằng,mụctiêucủabạnlànhậnđượclờiđềnghịlàmviệc.Nhữngcâuhỏiđósẽkhôngnhữngkhônggiúpgìchomụctiêuđócủabạnmàcòncótácdụng“cuỗmđimất”nhữngnỗlựcmàbạnđãcốgắng.Mộtsốcâuhỏicóthểrấtquantrọngvàrõràngbạnsẽphảihỏi,nhưngchắcchắnlà
khôngphảilúcnày!
Vềtiềnlươngvàcáckhoảnthunhập
Trừmộtsốíttrườnghợpngoạilệ,bạnkhôngbaogiờnênhỏinhữngcâuhỏivềtiềnlươngcũngnhưcácquyềnlợicóliênquannhư:hoahồnglợinhuận,nghỉphépvànghỉlễ.Chẳngkhókhăngìđểbạnhìnhthànhnhữngcâuhỏinày,nhưngchúngsẽchỉthểhiệntrongmắtnhàtuyểndụngvềsự
thamlamcủabạnmàthôi,rằngbạnluônquantâmđếnnhữnggìmàcôngtylàmchomìnhhơnlànhữnggìbạnđónggópđượcchocôngty.Bấtcứsựbànluậnnàoliênquanđếnchủđềnàysẽlàmchonhàtuyểndụngbớtchúýđếnnănglực,trìnhđộcủabạnvàcáchthứcbạncóthểđưarađểđónggópgiátrị
chocôngty.
Tấtnhiên,tiềnbạcvàlợiíchlàquantrọng.Tôicamđoanvớibạnrằngbạnsẽcócơhộiđểtraođổivềchủđềnàyngaysaukhinhàtuyểndụngthểhiệnmốiquantâmcủahọđếnbạnvànănglựccủabạn.Khiđó,vịthếthảoluậncủabạnsẽcaohơnnhiều.Chínhvìthế,hãytạmgáclạichủđề“tiền”đểtậptrungthểhiệnnhữnggìbạnbiếtvềkhókhăncủacôngtyvàkhảnăng
bạngiảiquyếtcáckhókhănđó.
Mặtkhác,nóilàmộtchuyện,vấnđềlàphảibiếnđiềuđóthànhsựthật.Tiềnluônluônlàmộtvấnđềtếnhị,vậythìtạisaochúngtalạiluônmuốnthảoluậnvềsựthậtđónhỉ?Sựthậtlà,tấtcảcáccốvấnnghềnghiệp,cácchuyêngia“sănviệclàm”khuyếnnghịbạnrằngthảoluậnvềtiềnbạctrướckhinhàtuyểndụngđưavấnđềđóralàmộtđiềucấmkỵ,nhưngtheotôi,
khôngnênquácứngnhắcquátrongviệcnày.Đôikhi,việcthảoluậnvềtiềnbạclạicóýnghĩagiảitỏatâmlýđốivớiứngviên,khiếnhọtròchuyệnthoảimáivềchủđềnàytạithờiđiểmbanđầucủacuộcphỏngvấn.Bấtkỳmột
ngườihiểubiếtnàocũngnhậnthứcđượcrằngchủđềvềtiềncôngđượctrả,lợiíchytếđượchưởng,vàbấtkỳyếutốnàocấuthànhmộttuầnlàmviệc
cũngđềulàchủđềquantrọng.Hànhđộngthẳngthắntừchốibànluậnvềcácchủđềnàysẽhạnchếtínhtrungthựctrongmốiquanhệgiữaứngviênvànhàtuyểndụng,vàchắcchắnđókhôngphảilàcáchtốtnhấtđểbắtđầumộtmốiquanhệvớiaiđómàkhônglâunữasẽtrởthànhngườigiámsáthoặccố
vấncủabạn.
Cómộtngoạilệkhivấnđềtiềnlươngđượcđemrabànbạctrước,chứkhôngphảilàsaukhiđãquagầnhếtcuộcphỏngvấn.Ngoạilệnàythuộcvềnhânviênbánhàng,nhữngngườiđượcchitrảdựatrênhoahồng,chứkhôngphảitiềnlương.Đốivớinhânviênbánhàng,nguyệnvọngvềthunhậpcaovốnđãđượccoilàcốhữu.Cáccôngtysuychocùngluônmongmuốnnhânviênbánhàngcủamình“tham”,cókhátkhaokiếmtiềnởmộtchừngmựchợplýnàođó.Hệthốngcôngtyđượcthiếtlậpsaochonhânviênbánhàngchỉkiếmđượctiềnkhihọmangđượcthậtnhiềutiềntừkháchhàngvềchocôngty.Dođó,nếubạnthamgiaphỏngvấnvàovịtríbánhàngthìviệcbạnđềcậpnhiềuđếnhoahồng,quyềnlợi,doanhsốvàcáclợiíchkháctrongkhi
traođổivớinhàtuyểndụngcũnglàhợplý.
Cáccâuhỏitựhạnđịnh
Đólànhữngcâuhỏiđềcậpcácnhucầucủabạntrướckhinhàtuyển
dụngđềcậpchúng.Tấtnhiên,bạnsẽcómộtsốnhucầuchínhđángvềgiờlàmviệc,phươngtiệnđilại,điềukiệnytế,đàotạovàcảcácđiềukiệnănở.Nhưnghiếmkhibạncólợithếkhibànbạcvềcácchủđềnàytrướckhinhàtuyểndụngbộclộmốiquantâmcủahọdànhchobạn.Vậytốthơn,hãychờchotớikhibạnnhậnthấymốiquantâmthựcsựmàcôngtydànhchomình.Dùgìđinữa,nhàtuyểndụngcũngsẽhỏibạnrằng:“Anhcònvấnđềgìnữakhôngtrướckhichúngtachuyểnsangbướctiếptheo?”.Cóthểnóiđấylàlúcthíchhợpvàantoànnhấtđểbạnđưaracácvấnđềcònđang“lăntăn”
trongđầu.
Nóicáchkhác,bạnphảibảođảmrằngcáccâuhỏimìnhđưarakhônglàmgiatăngcácràocảnhaysựphảnđối.Vídụ:
Bổnhiệmcôngtácởnơixacóphảilàmộtphầncầnthiếttrongcôngviệcnàyhaykhông?
Câuhỏi“sátsườn”nàylàmnảysinhnghingờcủanhàtuyểndụngvềsựsẵnsàngnhậnnhiệmvụcôngtácxacủabạn.Thậmchínếuvịtrícôngviệcđangtuyểnchọnkhôngnhắmvàomụcđíchchuyểncôngtácnhưngmộtcâuhỏiđượcđặtranhưvậysẽkhiếnnhàtuyểndụngbănkhoănliệubạncóphản
đốiviệcchuyểnđịađiểmcôngtáchaykhông.
Nếuvấnđềchuyểncôngtácthựcsựquantrọngđốivớibạnthìbằngmọicách,hãyhỏinhưngphảibằngmộtcâuthểhiệntínhlinhhoạtcủabạnchứ
đừngđưaracâuhỏikiểutháchđố:
Tôibiết,việcđicôngtácxalàmộtđòihỏikháthườngxuyêntrongcôngviệc.Tôiđãchuẩnbịchoviệcnàyvìlợiíchcủacôngty.Vậyôngcóthểchotôibiếtrõhơnvềtínhthườngxuyêntrongviệcchuyểncôngtáccủatôitrong
mộtgiaiđoạntừ5đến10nămđượckhông?
Dướiđâylàmộtsốvídụnữavềnhữngcâuhỏitựhạnđịnhvàýkiếnbìnhluậncủanhữngnhàtuyểndụng:
Việcnàycótriểnvọngkhông?
Cóthể,nhưngcóphảianhmuốnnóirằnganhchưatoàntâmtoànývớicôngty?
Ôngcóthểchotôibiếtliệucôngtyđãcânnhắctớinhữnglợiíchtolớntừviệcđicôngtácdàihạnnàychưa?
Tạisaoanhlạimuốnrakhỏicôngtytrướckhianhkịpnhìnthấynónhỉ?
Tôibiếtviệcchitrảchonhâncôngsẽđượcthựchiệnthôngquahệthốngđiệntử.Nhưngliệutôicóthểnhậnlươngtheokiểucũ(tiềnmặt)được
không?
Anhđãvàđangđềnghịmộtngoạilệđấy!Còngìtiếptheonữakhông?Vàtạisaoanhlạisợcôngnghệđếnthếnhỉ?
Tôisẽkhôngphảilàmviệcvớingườicóhọcvấnthấphơntôi,phảivậykhông?
Anhhẳnlàngườicóthànhkiến?Tạisaochúngtalạiphảichấpnhậnrủirorằnganhcóthểcòncónhữngchuyệncánhânkhácnữanhỉ?
Theonhưmôtảcôngviệcthìtôiphảilàmcảvàocuốituần.Ôngthựcsựnghiêmtúcđấychứ?
Chúngtôithựcsựnghiêmtúckhiđưarabảnmôtảcôngviệc.Nhưngvớinhữnggìanhnói,cólẽchúngtôisẽphảicânnhắclạitrườnghợpcủaanh.
Bạnđãnắmđượccơhộitrongtay.Tuyvậyđừngvộigiươngcờchiếnthắng.Mộtkhinhàtuyểndụngquyếtđịnhbạnlàngườithíchhợpchocôngviệc,bạnsẽthấyhọrấtdễdãitrongcácvấnđềnày.Việccủabạnchỉlàchờđếnkhinàohọđưaralờiđềnghịchínhthức,đếnlúcđóbạnmớinênđưacác
vấnđềnàyrathảoluận.
Vậycòntínhhàihướcthìsao?
CharlesHandler,đươngkimChủtịchRocket-hire.comđãthuậtlạirấtchitiếtmộtbàihọcvềchủđềnày.TrongcuộcphỏngvấnvàovịtríGiám
đốcĐiềuhànhCôngty,Handlerđãcốgắngđưaraluậnđiểmvềcácphươngpháptuyểnchọnđángtincậy.Trongkhicốtỏravuivẻ,ôngchobiếtmìnhđồngtìnhvớimọiphươngpháptuyểnchọnnhânviên,chỉtrừcóthuậtxemtướngchữ.Thuậtxemtướngchữlàviệcnghiêncứuvềchữviếttay,coiđólà
mộtphươngphápđểphântíchconngười.
Bạncóthểđoánđượcđiềugìxảyratiếptheokhông?Ônggiámđốcđiềuhànhlúcđóđãnhìnlên,cườivàchậmrãithôngtinchoHandlerbiếtrằngthuậtxemtướngchữlàsởthíchcủaôngta,đồngthờicũngchobiếtthêm
rằngphươngphápđócógiátrịrấtxácthực.
Tinvuilàvàocuốingày,lờinóilémlỉnhđóđãkhônglàmchoHandlercảmthấytổnthương.Đồngthờiôngcũngnhậnđượclờiđềnghịlàmviệc.Nhưngôngđãrútrađượcmộtbàihọcquý.“Hãynghĩthậtkỹ,hãyuốnlưỡibảylầntrướckhiđưaramộtcâuchuyệnvuihoặcđơngiảnchỉmộtcâunóilémlỉnh.Bấtkểchủđềnàobạnchọn,mặcdùcóvẻvôhại,cũngrấtcóthể
“đụngchạm”tớinhàtuyểndụng”.
Mặtkhác,hàihướcmộtcáchlịchsựvàđượctậptrungmộtcáchsắcsảocóthểđemlạihiệuquảvàlợithế.Nhưngđóbắtbuộcphảilàtínhhàihướctựnhiênbởivìkhônggìrủirobằngmộtsựhàihướcgượngép.Ngườihàihước“nghiệpdư”đừngbaogiờthểhiệntínhhàihướctạivănphòng,bởivìnhữngnỗlựchàihước“khôngđếnnơi”sẽchỉgâyphảntácdụng,vànếunhưsựhàihướccủabạnlạivôtìnhđộngchạmđếnnhàtuyểndụngthìsẽchẳngbaogiờbạncòncóhộiđểsửachữa.Vìlẽđó,cácchuyêngiahướngnghiệpthườngkhuyênchúngtakhôngnêncốgắngthểhiệnsựhàihước,sửdụngngônngữchâmbiếmhaybỡncợt.Hãytròchuyệnthẳngthắnvàbạnsẽ
điđếnnơi,đạtđượcmụctiêucầnđến.
Tuyvậymộtsốnhàtuyểndụnglạikhuyếnkhíchtínhhàihướcbởivìđiềuđóthểhiệntínhlạcquancủabạnkhilàmviệc.TheoSusanTrainer:
“Khảnăngcườichínhmìnhlàmộtphẩmchấttốt,nóthểhiệnbạnkhôngbaogiờđặtmìnhvàotrạngtháiquábiquan.Đólàmộtđặcđiểmrấtlôicuốn”.
Mộtsốnhàtuyểndụngkhácvẫnhoàinghi.BryanDebenport-chuyêngiatuyểndụngtạiAlconLaboatries,nhàsảnxuấtthuốcchữamắtvớitrên3000nhâncôngtạiFortWorth,bangTexas-đãkhuyếncáo:“Tôimuốncâuhỏiphảiđượcthểhiệnmộtcáchnghiêmtúc.Tôikhôngcấmtínhhàihướcnhưngtốthơnthìnênthểhiệnvàođầuhoặccuốibuổiphỏngvấn;vàcũng
khôngnênlạmdụngđiềuđó”.
Mụctiêukhibạntỏrahàihướclànhằmtạocảmgiácthânthiệnđốivớinhàtuyểndụng,đểchiasẻkhiếuhàihướcvànhấnmạnhkhảnănghoànhậpcủabạnvớicôngty.Dĩnhiên,khixuhướngcátínhcủabạnvànhàtuyểndụngquákhácnhauthìnỗlựchàihướccủabạnchỉđượccoilàlạcđiệumà
thôi.
Khicấttiếngcười,sựthayđổitrạngtháitâmlýxảyrasẽkhiếnmọingườicảmthấythoảimái,linhhoạthơnvà-điềubạnmongmuốnhơncả-họsẵnsàngtánđồng.Hàihướccũngđồngnghĩavớisựhómhỉnh,màhómhỉnhlạixuấtpháttừmộtcáiđầuthôngminh.Vàchẳngcóbănkhoăngìkhinhàtuyểndụngsăntìmnhữngứngviêncóphẩmchấtnày.Hãyđểchonhàtuyểndụngthểhiệntrước.Nếuhọbắtđầubằngmộtcâuchuyệnhàihướctíchcực,đólàlúcbạncũngcóthểchiasẻmộtchúthàihướccủamình.
Chỉnóiđùavềbảnthânmìnhthôi
Bạnchỉcóthểđemmìnhrađểhàihướcmàthôi.Bấtkỳđềtàinàođềukhôngđượcphépđưarađểđùa.Cóthểbạnchorằngmìnhvànhàtuyểndụngcócùngmộtsốquanđiểmvềchínhtrị,quanhệgiớitính,vềtôngiáovàcácdântộcthiểusố.Nhưngnhưvậycũngkhôngcónghĩalàbạncóthểnóiđùaxahơn.Trongnhữngvấnđềnày,bạnkhôngđượctỏrahàihướcbởichẳngcógìđángcườikhibạnkỳthịngườikháccả.Đâylàcácchủđềluônẩnchứanhữngrủiro,cókhicònphảntácdụngkhiđượcđemrađểđùa.Vàkhinhậnthấydùchỉcómộtkhảnăngnhỏnhấtlàcâuhàihướccủabạncóthểtấncôngvàođiểmnhạycảmcủangườikhácthìhãygiữlạicâuđùađó
tronglòng,đừngnóiranữa.
Vậythìkiểuhàihướcnàocóthểcoilàchấpnhậnđược?Sửdụnggiọngđịaphươngư?Chủđềnàyrấtrủiro.Đừngdùngtớinó!Lờinóibónggiócũngkhôngnêndùngvìnócóthểbịhiểusai.Nhữngcâuchuyệnkểvề
chuyệnriêngtưcóthểcóhiệuquảkhiđượctrìnhbàythậtngắnvàcótrọngđiểm.Mộtứngviênđãkểrằng,câunóidướiđây,khinóiramộtcáchthẳngthắnvớimộtnụcườirộngmở,cóthểkhiếnchongườiđốidiệncườilớnvà
thựcsựtrảlờilại:
Tớilúcnàythìông/bàthíchtôiđếnđộnàorồi?
NancyLevine,PhógiámđốckháchhàngcủahãngPacificFilm-trụsởSanFrancisco-thừanhậnmộtcâunóinhưtrêncũngcóthểcóhiệuquảnhưngmứcđộrủirolạirấtcaobởivìđórõrànglàmộtcâuhàihướcquá
thô.“Nếuđãtớilúctôicảmthấymốiquanhệgiữamìnhvàứngviênđủgầngũithìkiểuhàihướcnhưthếlàbìnhthường,thậmchícònrấthay.Nhưngthậtkhôngcógìkhiếntôibựcmìnhhơnkhimộtaiđóđangcốgắngtỏrakhôihàitrongkhitôichẳngthấyanhtakhôihàichútnào.Hãythậntrọngnếubạnmuốnsửdụngsựhàihước.Nhưnghãynhớ,chỉthêmthắtítthôi,giốngnhưkhibạnnêmthêmchútgiavịtiêuvàomónăncủamìnhvậy”.
Thếcònchuyệntiếulâmthìsao?Liệuviệckểmộtcâuchuyệncườitrongcuộcphỏngvấncóhữuíchgìkhông?
Chuyệncườicũngcóthểmangrủirolớn.Tuyvậy,đôikhibạncũngcầncómộtvàicâuchuyệnđểlàm“vốn”.Tôibiếtmộtgiámđốcnhânsựđãđềnghịứngviênkểmộtcâuchuyệncườivớidụngýkiểmnghiệmsựnhanhtrícủaứngviênđó.Nếucuộcphỏngvấndiễnratạimộtđịađiểmkhôngtrangtrọng(nhưtạimộtnhàhàngchẳnghạn)thìviệcđềnghịkểmộtcâuchuyệncườiđôikhicũngcóýnghĩa.Nhữngbốicảnhtươngtựnhưvậysẽchophép
linhhoạthơn.Mặcdùvậy,thậntrọngkhôngbaogiờlàthừacả.
Mộtsốnhàtuyểndụngsẽkểchuyệncườichobạnnghe,cóthểlànhằmphátanbầukhôngkhícăngthẳng,hoặcđểminhhọachomộtđiềugìđó.Đôikhi,nhữngnhàtuyểndụngkhôngchuyênhoặcchưacósựchuẩnbịsẽkểcáccâuchuyệncườibởihọcảmthấykhôngthoảimáihoặcchưabiếtphảilàmgì.Trongcảhaitrườnghợpnày,bạnphảicốgắngđểkhôngbịlôikéovàoviệccùngvớinhàtuyểndụngkểchonhaunghecáccâuchuyệntiếulâm.
Hànhđộngđósẽchỉtạoramốiquanhệthânthiệngiảtạo,nókhôngnhữngkhônggiúpđượcgìchocuộcphỏngvấnmàcònchẳngtạorađiềugìhayhocả.Vìthế,hãylắngnghechỉđểthỉnhthoảngphụhọatheovàrồiquaytrởlại
vớichủđềchính:
Tôiđánhgiácaonhữnggìôngđãnói.Đúnglàcáctrụctrặctronggiaotiếpcóthểxảyđếnbấtkỳlúcnàovàtheocáchmàchẳngaicóthểlườngtrướcđược.Đôilúcnhữngmẩuchuyệncóvẻvuithậtđấynhưnglạigây
khôngíttổnhạichocôngty...Trongcôngviệctrướccủatôi,tôiđãlãnhđạomộtnhómđểtriểnkhai...
Trongtrườnghợpnếubạnbuộcphảikểmộtcâuchuyệncười,hãyđảmbảođólàmộtcâuchuyệnngắnvàhướngvềchínhbạnhoặcvềmộtvấnđềchungchungnàođócủacôngviệc.Hoặcnếucâuchuyệnđềcậpđếnchủđềphỏngvấnviệclàmthìcàngtốt.Vàđừngbaogiờkểnhiềuhơnmộtcâu
chuyện,dùchobạncóbịlôikéohaykhông.Vídụ,câuchuyệndướiđâytuylàbuồncườinhưngvẫnkhôngđirangoàinộidungcủacuộcphỏngvấn:
Cuốibuổiphỏngvấn,nhàtuyểndụngđưaramộtcâuhỏichomộtkỹsưmớitốtnghiệptrườngMITvềmứclươngmàanhtamongmuốn.
“Khoảng140.000đôlaMỹmỗinăm,tuỳthuộcvàocácquyềnlợikhác”.
“Xemnào,thếanhnghĩthếnàovềnhữngquyềnlợikhácnhư5tuầnnghỉphép,14ngàynghỉlễ,bảohiểmytếvàbảohiểmrăngmiệngtoànbộ,tỷlệtríchchoquỹhưutrílà50%lương,vàquyềnsửdụngmộtchiếcxecôngty
cứ2nămkýmộtlần,vídụnhưmộtchiếcxe...Corvetteđỏ?”
“Ôitrờiđất!Ôngđùađấyà?”-ứngviênnói.
“Tấtnhiênlàtôiđùarồi,nhưngbởivìanhđùatrướcđấychứ”.
5nguyêntắckhisửdụngkhiếuhàihước
1.Hướngchuyệnhàihướcvàobảnthânmìnhchứkhôngđượcnhằmvàobấtcứchuyệngìkhác.
2.Chỉđượcphépphụhọatheocâuchuyệnhàihướccủanhàtuyểndụng.
3.Khônggượngép.
4.Khôngchâmchọc,mỉamai.
5.Nếuchưachắcchắnthìđừngđemchuyệngìrađùa.
Cáccâuhỏivềnhàtuyểndụng
Cáccánhânđềucóliênquanđếnnhau,chonênviệcứngviênmuốntìmhiểuvềnhàtuyểndụngcũnglàchuyệnbìnhthường.Nhàtuyểndụnglàhìnhảnhđạidiệnbanđầuchocôngty,nơimàứngviênđangmongmuốnđượcđếnlàmviệc.Dovậy,khiứngviênmuốnđặtcâuhỏivềtiểusử,vềquanđiểmvàkinhnghiệmcủanhàtuyểndụngthìđiềuđócũngkhôngcógìlà
khácthường.
Hiểnnhiênrồi:conngườiluôncónhucầunóichuyện,traođổithôngtinvớinhau.Hầuhếtcácứngviênđềumuốnbiếtvềnhàtuyểndụng.Mộtcâuhỏilớnđượcnêuralàbạncóthểtiếpcậnnhàtuyểndụngthânmậttớimứcđộđểkhôngvượtquaranhgiớicủabuổiphỏngvấn?TheoBobConlin,Phó
giámđốcmarketingcủaCôngtyIncentiveSystemstạiBedford,bangMassachusetts:“Nếubạnhỏinhàtuyểndụngcáccâuhỏicóliênquanvàhướngđếncôngviệcthìkhôngsaocả”.Conlincũngnóichobiếtthêmvề
mộtsốcâuhỏimàônghaysửdụng:
“ĐiềugìđãthuyếtphụcđượcanhđếnvớiIncentiveSystems?”
“NhữngđónggóplớnnhấtcủaIncentiveSystemslàgì?”
Ứngviêncũngcóthểhỏilạinhàtuyểndụngnhữngcâuhỏiứngxửtươngtựnhưnhữngcâuhỏimànhàtuyểndụngđãhỏihọ.Đólàýkiếncủa
MelanieMays,ChủtịchTậpđoànTưvấnTuyểndụngEmpyreanởDallas,bangTexas.Tốtnhấtlànhữngcâuhỏinàynênđượcđưarasaukhicảhaibênđãcùngnhauxâydựngđượcmốiquanhệtraođổithôngtinthânthiện.Nhữngcâuhỏinhưvậychỉnênđặtravớichínhngườimàsaunàybạnsẽ
làmviệccùng:
Ôngcóthểchotôibiếtvềmộtdựánđãthànhcôngđượckhông?Vàlàmsaoônghoànthànhđượccôngviệcđó?
Ôngcóthểchotôibiếtvềmộtthờiđiểmônggặpkhókhănvàlàmthếnàoônggiảiquyếtđượckhókhănđó?
Ôngnghĩthếnàokhinhânviênđưarabìnhluậnvềkiểuquảnlýcủamình?
BàMayscũngkhuyếncáorằngmộtsốnhàtuyểndụngtỏrarấtthoảimáivớinhữngcâuhỏikiểunày,nhưngmộtsốkhácthìchorằngđiềuđóthểhiệnsựxúcphạm.Nếutrườnghợpthứhaixảyra,tốthơnbạnnêndừnglạibởivìsựxúcphạmchínhnóđãgiúpbạnnhìnnhậnhậuquảsẽlàgìrồi.Mộtsốcâu
hỏicánhânkháccũngcầncânnhắcđểđưarachonhàtuyểndụng:
Mongôngkểchotôibiếtvềsựlựachọnnghềnghiệpcủaông?Làmthếnàoôngvàođượcvòngtuyểndụng?Điềugìhấpdẫnôngđếnvớicôngty
này?
Ôngngưỡngmộđiềugìởcôngtynày?Nếuđượcquyềnthayđổicôngty,ôngsẽcảitổnhữnggì?
Cóbaonhiêucấpquảnlýởgiữaôngvàchủtịch?Lầngầnđâynhấtônglàmviệcvớiôngchủtịchlàkhinào?
Phảitránhnhữngcâuhỏivượtquáphạmvi.Nhữngcâuhỏiriêngtư
khôngphùhợpsẽcóthểnằmtrongsốsau:
Ôngcònđộcthânà?
Thunhậpcủaônglàbaonhiêu?
Ôngsẽmấtgìnếubỏcôngviệcnày?
Ôngcómuốnlàmviệcvớingườimuốnthuêtôikhông?
Điềutồitệnhấtmàôngđãphảitrảiquakhiởcôngtynàylàgì?
Ôngcócholàmìnhhơitrẻ(hoặchơigià)chovịtríhiệngiờkhông?
HãyngheýkiếncủaBeauHarris,nhàtuyểndụngcủatậpđoànHandspring,đồngthờilàchuyêngianhânsựcủaMountainView-doanhnghiệpsảnxuấtkínhtấmchenắnghỗtrợkỹthuậtsốtạiCalifornia:“Tôi
hoannghênhtấtcảcáccâuhỏicủaứngviênvềkinhnghiệmlàmviệccủacánhântôibởivìnhờđótôicócơhộichiasẻvớihọlòngnhiệthuyếtcủamìnhvềcôngty”.VậyđâulàloạicâuhỏisẽkhiếnHarriskhóchịu?“Đứngtrênquanđiểmmộtnhàtuyểndụng,tôihoàntoànkhôngchấpnhậnnhữngcâuhỏivềtìnhtrạnghônnhân,tôngiáocũngnhưquanđiểmchínhtrị.Tôitinrằngđãlàứngviênthìaicũngphảihiểurõđiềunày.Nhữngcâuhỏinhưthếkhôngcótácdụngtíchcựcnàotrongquátrìnhraquyếtđịnhcủanhữngnhà
tuyểndụng”.
Đúng,đóquảlànhữngcâuhỏingớngẩn
Trongcáccuộcphỏngvấnvẫnluôntồntạinhữngcâuhỏirấtngớngẩn.Saukhitraođổivớihàngtrămnhàtuyểndụngvàcáccốvấnnghềnghiệptrênkhắpthếgiới,tôicóthểtổngkếtvớicácbạnrằng,thậtkhôngmay,
nhữngcâuhỏitrongchươngnàyđượcđánhgiálàrấtdở.Đólànguyênnhândẫnđếnthấtbạicủaứngviêntrênconđườngtìmviệcmặcdùbảnthânhọ
đềulànhữngngườicótrìnhđộ.Ngàynàochúngtacũngđượcchứngkiếnnhữngcâuhỏirấtdạidộtcủacácứngviên,quađóchứngtỏhọthiếusự
chuẩnbị,thiếutậptrungchúýlắngnghekhinóichuyệnvớinhàtuyểndụngvàthêmnữa,họchưathíchnghiđượcvớibốicảnhquanhmình.
Nhữngcâuhỏikhônghaynhấtcủamọithờiđại
Ứngviênsẽvẫnchỉlàứngviênkhihọhỏinhữngcâuhỏinhưthếnày.
Dựatrênýkiếnđánhgiácủanhữngnhàtuyểndụng,cáccốvấnnghềnghiệpvàcácchuyêngianhânsự-nhữngngườiđãcócơhộichiasẻđủcácthểloạicâuhỏidởnhấtmàứngviênđưara-thìdướiđâylànhữngcâuhỏi
đượccoilàdấuchấmhếtchobuổiphỏngvấn.
Trongbấtcứhoàncảnhvàđiềukiệnnào,ứngviêncũngphảitránhđưaracáccâuhỏinhưthế:
·Liệutôicóthểvaymộtkhoảntiềnnhỏtừcôngtykhông?
·Côngtyôngchuyênvềmảnggì?
·Ôngchỉchotôiphòngnghỉđượcchứ?
·Nhữnglợiíchvềtâmlýkhilàmviệcchocôngtynàylàgì?
·Mộtứngviênsẽnhậnđượcbaonhiêucảnhcáotrướckhichínhthứcbịchothôiviệc?
·Ôngcóthểđảmbảogiữchotôicôngviệcnàysaumộtnămnữakhông?
·Tôicóphảigiữliênlạcthườngxuyêntrongnhữngchuyếnđicôngtácxakhông?
·Liệucóaiđểýkhitôiđimuộnvàvềsớmkhông?
·CóbaonhiêungườidântộcXlàmviệcởđây?
·Côngtyđánhgiárasaovềchuyệnnghỉlàmquánhiều?
·Ôngđãcókếhoạchnghỉhưuchưa?
·Bảnmôtảcôngviệcchothấycócảnhữngcôngviệctrongngàynghỉ.Ôngnghiêmtúcđấychứ?
·Cunghoàngđạocủavịchủtịchcôngtylàgìvậy?
·Ôngsẽkhôngtìmhiểulýlịchcủatôichứ?
·Quanhđâycóquántrànàokhông?
·Tôiphảilàmviệchơn40giờmộttuầnà?
·Tạisaotôiphảiđiềnvàomẫuđơnxinviệcnày?Mọithứđãcótronghồsơcủatôirồicơmà?
·Ôngcoithếnàolàquấyrốitìnhdục?
·Tôiđềnghịcôngtychúngtamua5.000bảnsáchcủavợtôi?
·Tôicóđượcphéphútthuốctronglúcgiảilaokhông?
·Côngtycógầntiệmkemnàokhông?
·Tôichưaăntrưa.Cóphiềnôngkhôngkhitôiănbánhtrongkhichúngtatròchuyện?
·Hyvọngcuộcphỏngvấnsẽkhôngkéodàibởivìvợtôiđangđợiởbênngoài.
·Khinàothìtôiđủđiềukiệnđểđượcthưởngkỳnghỉphép?
CHƯƠNG3:KHINÀOCÓTHỂĐẶTCÂUHỎI?
BẠNKHÔNGCẦNCHỜTỚILÚCĐƯỢCMỜIĐẶTCÂUHỎI
Trongkhiđiềuthườngxảyralàngườiphỏngvấnmờingườixinviệcđặtcâuhỏi,thìđôikhi,tốthơnhếtlàbạnnênchủđộngđặtcâuhỏi.Đâylàbagiaiđoạntrongđóviệcđặtcâuhỏi(saukhibạnđãxinphépđượcđặtcâuhỏi)
giúpbạnlàmchủtìnhthếhơntrongcuộcphỏngvấn.
BắtđầuBrookshier,GiámđốcmộtcôngtytuyểndụngtạiSeattle,đồngthờilàChủtịchcủaSeattlejobs.org,cómộtphongcáchphỏngvấnthânmật,khôngtrangtrọng.Trongkhiphỏngvấnứngviên,bànóirõrằngứngviênđượcquyềntựdođặtcâuhỏivàobấtcứlúcnàotrongcuộcđốithoại.
Brookshierlưuýrằng:“Cácứngviênluônđượctựdođặtcâuhỏidùvấnđềđượchỏicólôikéosựchúýhaykhông”.
Brookshierbắtđầubănkhoăn,thắcmắcnếukhôngnhậnđượcnhữngcâuhỏithôngminhtrongphầnđầutiêncủacuộcphỏngvấn.Nhưngnhữngnghingờtồitệnhấtcủabàsẽđượcchứngthực,khẳngđịnhnếuứngviênkhôngđặtrabấtcứcâuhỏinàongaycảsaukhibàđãmờihọđặtcâuhỏi.Bànói:“Tôicoicuộcphỏngvấnlàmộtbàikiểmtra.Nếubạnkhôngcócâuhỏinàodànhchotôi,thìđiềuđóchotôibiếtrằngbạnquábịđộnghoặcđơngiảnlàkhôngnghiêmtúcvớicôngviệcnày.Chodùlýdolàgìđinữathìrấtnhanh
chóngtôikhôngcònthấythíchthúvớiứngviênđónữa”.
ĐiềulàmBrookshierấntượngnhấtlànhữngcâuhỏixuấtpháttừmộtcâuhỏimàbàđãđặtrachoứngviênngaytừđầucuộcphỏngvấn.Chẳng
hạnnhư,nếubàđãhỏiứngviênrằng:
Anhtựhàonhấtvềnhữngthànhtíchgìtrongcôngviệc,sựnghiệpcủamình?
hay
Anhcóthểkểchotôinghevềnhượcđiểmlớnnhấtcủaanhkhông?
Brookshiersẽrấtấntượngvớiứngviênnàohỏingượclạimình:
Côngtyông/bàtựhàonhấtvềnhữngthànhtựugìtronglịchsửcủamình?
hay
Ông/bàcóthểkểchotôibiếtvềđiểmyếulớnnhấtcủacôngtykhông?
Câuhỏicầnưutiên
Nếubạnthựcsựmuốnkhẳngđịnhbảnthânvàlàmchủtìnhthếtrongcuộcphỏngvấn,thìcómộtcâuhỏirấthấpdẫn,câuhỏinàysẽlàmthayđổicuộcphỏngvấn.Câuhỏinàyđượcsửdụngphùhợpnhấttrongtrườnghợpngườiphỏngvấncủabạnlàgiámđốctuyểndụng,hoặclàngườicóquyềnhạncao.Câuhỏinàysẽbớtđitínhhữuíchcủanónếungườiphỏngvấnchỉ
làngườiđạidiệnchongườithựcsựtuyểndụngbạn.Câuhỏiđólà:
Ông/bàlựachọnứngviênchocôngviệcnàytheonhữngtiêuchuẩnnào?
Câuhỏituyệtvờinày,đượcIrvZuckermanđềxuấttrongcuốnsáchHirePowercủamình,chophépứngviênlàmchủtìnhthếmộtcáchhiệuquảtrongbuổiphỏngvấntheocáchmànhiềungườiphỏngvấncảmthấyyêntâm.Đâylàmộtcuộctraođổi(cóbìnhluận)giữamộtngườiphỏngvấnvà
mộtứngviên:
Ngườiphỏngvấn:Cámơnanhđãtới.Anhcómuốnuốngcàphêkhông?
Ứngviên:Không,xincámơn.Tôidùngsaucũngđượcạ.(Việcđểngỏtháiđộnhưthếnàylàmdịuđiviệctừchốitrướclờimờithânthiệncủa
ngườiphỏngvấn.Hãytránhbấtcứđiềugìcóthểlàmhỏngbuổiphỏngvấn.
Bạncũngsẽcầnphảirảnhtayđểghichépnhữngthôngtinquantrọngmàbạnsẽnhậnđược).
Ngườiphỏngvấn:Ồ,vậythìhãytựnhiên,thoảimáinhé.Anh/chịcóthểkểchotôinghevềbảnthânanh/chịkhông?
Ứngviên:Tôirấtsẵnlòng.Nhưngtrướchết,tôicóthểđặtmộtcâuhỏikhông?(Luônphảixinphépkhiđặtcâuhỏi).
Ngườiphỏngvấn:Tấtnhiênrồi.(Điềuđókhôngbaogiờbịtừchốicả.Lúcnày,ngườiphỏngvấnrấttòmòmuốnbiếtbạnsẽhỏihọđiềugì).
Ứngviên:Câuhỏicủatôilà:Ông/bàlựachọnứngviênchocôngviệcnàytheonhữngtiêuchuẩnnào?
Ngườiphỏngvấn:Mộtcâuhỏihay!
Ứngviên:Tôicóthểghichéplạichứạ?(Luônphảixinphép).
Ngườiphỏngvấn:Tấtnhiênrồi.Nào,đểtôixemnào.Tôinghĩtiêuchuẩnđầutiênlà...
Bâygiờhãylắngnghe.Khingườiphỏngvấnđãnóixongtiêuchuẩnthứnhất,hãyhỏiông/bàtavềtiêuchuẩnthứhai.Rồitiêuchuẩnthứba.Bạnsẽnhanhchóngcóđượcbảndanhsáchnhững“điểmquantrọng”củangườiphỏngvấn,hìnhthànhnênchândungmộtứngviênlýtưởngchocôngviệcnày.Tháchthứcđốivớibạnlàphảinhấnmạnhrằngnhữngphẩmchấtvàkinhnghiệmcủabạntìnhcờlạiphùhợpvớitừngtiêuchuẩnmàngười
phỏngvấnđãnêura.
Hãyngưnglạiđểsuynghĩmộtphút.Chúýxembạnđãđạtđượcnhữngkếtquảgìbằngcáchđặtcâuhỏituyệtvờinày.Bạnđãlàmchủđượctìnhthếtrongcuộcphỏngvấnnày.Tựnhiên,ngườiphỏngvấnlạiđitheođúngkếhoạchtrảlờicủabạn.Câuhỏi-ông/bàlựachọnứngviênchocôngviệcnày
theonhữngtiêuchuẩnnào?-đượcđặtranhằmđưabạnvàovịtríngườiđiềukhiểncuộcchơi.Hãychấpnhậnrủirovớicáchdiễnđạtcủamình.Chúngta
hãythửphântíchtừngữcủacâuhỏinày:
Theonhữngtiêuchuẩnnào.Phầnnàycủacâuhỏitậptrungviệcthảoluậnnhữngvấnđềchính-vàocôngviệchaynhữngđòihỏicủacôngviệc,hơnlàvàotrìnhđộhọcvấn,kinhnghiệm,tuổitác,giớitính,v.v...củabạn.Điềumànhàtuyểndụngthựcsựmuốnlàmộtngườinàođócóthểthựchiệncôngviệcnàyvàsẽphùhợpvớicôngviệc.Bạncóphảilàngườiđókhông?Bạncóthểchứngminhmìnhlàngườinhưthếkhông?Đólàmụctiêucủa
bạntrongnhữnggiaiđoạntiếptheocủacuộcphỏngvấn.
Ông/bàsẽlựachọn.Điềunàyxácđịnhquyềnhạncủangườiraquyếtđịnh.Việcbiếtliệu,tìnhcờ,bạncóphảiđangnóichuyệnvớimộtngườinàođólàngườiraquyếtđịnhhaykhông,haychỉlàmộtngườiđạidiện,làrất
quantrọngđốivớibạn.Dùngườiđólàaiđinữa,bạncũngcầntậptrungvàođộngtừ“lựachọn”trongcâunàyvàbạnphảichứngtỏđiềugìđểđượclựa
chọn.
Ứngviên.Chỉmộtứngviênsẽđượclựachọnchocôngviệcnày.Bạnmuốnứngviênđólàbạn.Mộttrongnhữngcôngviệccủabạntrongbuổi
phỏngvấnlànhắcnhởnhàtuyểndụngrằngbạnlàngườicởimở,dễchịu,sẽhòađồngvớinhữngngườikháctrongtổchức.
Chocôngviệcnày.Cụmtừnàynhấnmạnhmộtýlàchủđềcủacuộcnóichuyệnxoayquanhcôngviệcmàngườiphỏngvấncầntuyểnngườivìmộtchứcnăngquantrọngcủatổchứcchưađượcthựchiện.Ngoàira,ứng
viênlýtưởngđểgiảiquyếtvấnđềnàyđãcósẵnvàsẵnsàngbắtđầucôngviệc.
Trướckhibắtđầu
Mộtcuộcphỏngvấnxinviệccóthểkếtthúcthậmchítrướckhibạnnghĩnómớibắtđầu.Nóicáchkhác,mộtcuộcphỏngvấnxinviệccóthểlàmộtcuộcđốithoạibắtđầudiễnratừlâutrướckhinhữnglờinóiđầutiêncủabạn
đượcthốtra.
Viễncảnhnàychothấyrằngviệcbạnchorằngmìnhcóthểchọnthờiđiểmđểbắtđầumộtbuổiphỏngvấnxinviệcquảlàmộtsailầm.
Susanđếnbuổiphỏngvấnxinviệccủamìnhtừsớm.Vàothờiđiểmđượchẹntới,ngườiphỏngvấnSusanchàomừngcôvàđềnghịcôđitheoônglênphònglàmviệccủamình.Ngaylậptức,Susannhậnrarằngngườiphỏngvấntrôngcóvẻhơingớngẩnnhưthểôngđãquênmấtphònglàmviệccủamìnhnằmởđâu.Khihọbắtđầuđiquamộtdãyphònglàmviệc,ôngcóvẻdodự,đầutiênlànhìnsangbêntrái,sauđóbênphải.KhôngđểýtớiSusan,ôngdừnglạiởmỗiđoạngiaonhau,nhưthểônglàngườiđầutiênkhámphákhuvựcnày.CóSusanđitheosau,thậmchíôngấycònquaylạiđườngcũmộtđôilần.Susancảmthấyrấtkhóchịu,nhưngcôchẳngbiếtnêncưxửthếnào.Côcónênnóigìchăng?Lờibìnhluậngìlúcnàycólàmôngthêmkhóchịukhông?Cólẽngườiphỏngvấnđãkhôngcókhảnăngtrongmộtsốlĩnhvực.Vìthế,Susanchữnglạivàchờngườiphỏngvấnhànhđộng.Cuốicùngthìhọcũngtìmđượclốidẫntớiphòngphỏngvấn,tạiđó,ngườiphỏngvấnđặtrachoSusanmộtvàicâuhỏichiếulệ,sauđócámơncôấyđã
tới.Susankhôngđượcnhậnvàolàmcôngviệcđó.
Điềugìdiễnraởđâyvậy?NếubạnlàSusan,bạnsẽxửlýtìnhhuốngnàynhưthếnào?Trướckhiđọctiếp,bạnhãydànhmộtphútsuynghĩkỹvề
tháchthứcnàyvìđâyquảthựclàmộttháchthứcđấy.
Susankhôngnhậnrađâylàmộttháchthứcđốivớimình,nhưngchạyloăngquăngkhắpnơinhưthếchínhlàmộtphầncủabuổiphỏngvấn.Khi
ngườiphỏngvấnbắtđầumởmàncuộcnóichuyệnthìbuổiphỏngvấnđãkếtthúcvàứngviênđãbịloại.Vâng,điềunàycóvẻlạkỳ,nhưngngườiphỏngvấnđãtỏrangớngẩn,kémcỏiđểkiểmtraphẩmchấtlãnhđạocủaSusan.Côấycóđềnghịsẽgiúpđỡôngtakhông?Côcónắmvaitròchủđộngtronglĩnhvựcgìkhông,cóhuyđộngbấtcứkỹnănggìmìnhcóđểtậptrungchocơhộinàyhaykhông?Haycôvẫntỏrabịđộng?Ngườiphỏngvấnđãhy
vọngrằngSusansẽđặtramộtcâuhỏi.Phầnquantrọngnhấtcủabuổiphỏngvấnđãdiễnratrướckhiứngviênhiểuđượcrằngđiềuquantrọnggìđóđã
xảyra.
LẽraSusancóthểlàmgì?Điềuđầutiên,lẽracônênnhậnrarằngmình
đangbịthửthách.Trênthựctế,tấtcảmọiứngviênđềurấthiểurõrằnghọđangbịđánhgiángaykhihọrakhỏinhàmình.Susanlẽracóthểlàmgìhoặcnóigì?MộtnhàđàotạoxinviệctạiDallasthườngcókháchhàngrơi
vàobiệnphápthửtháchnàyđãđềxuấtmộtphươngpháp.
Ồ,ởđâykhôngcógìlàđúnghaysaicả.NhưngtôiđãdạySusanlàmmộtđiềugìđóđểhiểurằngrốtcuộcthìmộttìnhhuốngkhóchịucónghĩalàgì.Nếutôiđangtuyểnngườivàovịtrílãnhđạohoặcquảnlýnhóm,thìtôitìmkiếmnhữngứngviênđángtincậy,họphảiđềnghịgiúpđỡvềmộtmặtnàođó,hoặcítnhấtlàdùngkhiếuhàihướclàmgiảmbớtsựcăngthẳng.Mộtứngviênđãlàmtôibậtcườikhicôtađùatếurằng:“Cólẽchúngtanênrảimẩubánhmìđểtìmđượcđườngvề!”Chủyếulàtôimuốnthấyđượcbằngchứngchothấyứngviênđangsuynghĩ.Điềulàmtôidodựnhấtlàkhicácứngviênkhôngcódấuhiệunghĩxemcầnlàmgìhayquárụtrèlàmviệcđó.
Thậtmaylànhữngbiệnphápthửtháchnhưthếnàykhôngcònđượcmấyaidùngnữa,vìthế,cóthểbạnsẽkhônggặpphảiquánhiềukỹthuậtthửtháchbằngcáchdiễnkịchnhưvậy.Nhưngđiềucầnlưuývẫnlà:Cuộc
phỏngvấnbắtđầudiễnrasớmhơnbạnnghĩđấy.Hãyliêntụcsuynghĩvàđừngngạiđặtcâuhỏi.Đâylàmộtviễncảnhkhácbạncóthểgặpphải.
Charlesđangthamdựbuổiphỏngvấnvàomộtchứcvụcaotrongphòngbánhàng,vàmọithứđangdiễnrarấtsuônsẻ.Kinhnghiệmcủaanhvôcùngphùhợp.Hơnthếnữa,Charlesvànhàtuyểndụng,phóphòngbánhàng,
dườngnhưđềucảmthấyrấthàilòng.Vìthế,cácbạnhãytưởngtượngxemCharlesđãngạcnhiênnhưthếnàokhiđộtnhiên,ngườiphỏngvấnđứngdậyvànói:“Xinlỗi,Charles.Tôikhôngnghĩlàcuốicùngchúngtôiđãtìmđượcứngviênphùhợp.Cámơnanhđãcócuộcchuyệntròvớitôivàxinchúcanhmaymắn”.LờitừchốiđượcthốtrahếtsứcbấtngờđếnnỗiCharleschỉcó
thểnóilẩmnhẩmmấycâukhibướcrangoài.
Điềugìdiễnraởđâyvậy?Lạimộtlầnnữa,bạnhãydànhmộtphútđặtmìnhvàovịtrícủaCharles.Bạnsẽxửlýtìnhhuốngnàynhưthếnào?
Charleskhôngnhậnrarằngtháiđộphảnđốicủanhàtuyểndụngbáohiệusựkhởiđầuchocuộcphỏngvấnchứkhôngphảilàbáohiệusựkếtthúc.Hãynhớrằng,Charlesđangbịthửtháchvàomộtvịtrícaotrongbộphận
bánhàng.Mộtkỹnăngquantrọngcầncóchovịtrínàylàsựkhéoléotrongviệcđốimặtvớinhữnglýdophảnđốihoặctháiđộtừchốicóthểxảyra
trongtươnglai.Vìthế,nhàtuyểndụngbấtngờtừchốiứngviênđểxemanhtasẽphảnứngnhưthếnào.
LẽraCharlescóthểlàmgì?MộtnhàtuyểndụngcủaFortune500khuyênrằnglẽraCharlescóthểtrảlờilà:
Xinlỗiông,ôngcóthểdànhchotôivàiphútnữađượckhông?Tôicảmthấyhơikhóhiểu.Tôinghĩlàcuộcphỏngvấnđãdiễnrakhátốtđẹpvàkinhnghiệmcủatôirấtphùhợpvớicôngviệcmàôngđãmôtả.Nhưnghìnhnhưtôiđãquênmấtđiềugìđóquantrọng.Tôirấtmuốnbiếtôngthấynhữngkỹnăngcủatôikhôngphùhợpvớicôngviệcnàyởđiểmnào,từđó,tôicóthểcócơhộichứngtỏrằngtôithựcsựlàứngviênphùhợpnhấtchocôngviệc
này.
Nhàtuyểndụngnóithêmrằng:“KiểutrảlờinhưthếsẽgiúptôibiếtrằngCharlescóthểxửlýnhữnglờiphảnđối,chấpnhậntráchnhiệmvềtrườnghợpcủamình,vàđềnghịđượccungcấpthôngtinđểtừđóanhtacóthểtiếptụcbánhàng,đólàlýdotôisẽtuyểnanhta”.Nóitómlại,Charlescầnmột
câuhỏi“kêugọihànhđộng”màtôisẽđềcậptớitrongChương12.
Kếtthúc
Đâylàmộtgiaiđoạntiêubiểu,trongđó,bạnsẽđượcmờiđặtbấtcứcâuhỏinàomàbạncó.Ngườiphỏngvấnsẽngồidựalưngvàoghếvàtraoquyềnphỏngvấnchobạn.Cóvẻnhưlàcuộcphỏngvấnsắpkếtthúc.Nhưngkhôngphảiđâu.Nhữngngườiphỏngvấnkhôngnhấttrícholànhưvậy:Họthựcsự
mongđợibạnsẽđặtranhữngcâuhỏithôngminh.
Đừngcholàbạnbiếtkhinàocuộcphỏngvấnkếtthúc.Antoànnhấtlàhãyápdụngquytắcnày:Cuộcphỏngvấnkhôngkếtthúcchotớikhibạn
khôngcònthíchthúvớicôngviệcnữa.Chotớilúcđó,đồnghồvẫnchạyđấynhé.
CHƯƠNG4:HÃYTHỰCTẬP
PHẢIBIẾTMÌNHSẼHỎICÁIGÌ
Khiphỏngvấnmộtứngviên,SonjaParkerluônmongrằngứngviênđóđãnghiêncứukhákỹvềcôngty.TrướckhivàophỏngvấnvớiParker,PhóChủtịchcôngtyThiếtkếTổnghợpởAnnArbor,Michigan,bạnsẽnhậnđượcmộttậptàiliệubaogồmnhữngthôngtintổngthểvềcôngty,mộtbảnmôtảchitiếtcôngviệc,vàmộtláđơnxinviệc.Trongcuộcphỏngvấnsơkhảoqua
điệnthoại,Parkerluônhỏi:
Anhnghĩgìvềcôngtychúngtôi?Anhđãxemquatậptàiliệutôigửichưa,hayanhđãtìmhiểuquatrangwebcủacôngty?
NếuứngviênlảngtránhkhôngtrảlờithìParkersẽhỏirằngliệucôcóthểmờiứngviênđóđếnphỏngvấnđượckhông.Nếuứngviênđồngý,
Parkerhỏi:
Ấntượngcủaanhđốivớiviệclàmcủachúngtôinhưthếnào?
Cônói,“Tôimuốnbiếtxemngườiứngviêncóthểliênkếtđượcnhữngthôngtinvềcôngtyvàvềcôngviệchaykhông”.Côhỏivậylàcóhainguyêndo.Trướchết,cômuốncóphảnhồixemnhữngtàiliệutuyển
dụngmàcôngtyđangdùngcóhiệuquảđếnđâu.Nhưngquantrọnghơncả,côtinrằngứngviênnàobỏthờigianđểtìmhiểuthấuđáovềnhữngtàiliệutuyểndụngthểhiệnrằngngườiđóthựcsựyêuthíchcôngviệc,cònnhững
ngườichẳngchịutìmhiểugìquảlànguyhiểmchocôngty.
Cônói,“NếubạnmuốnlàmviệcởCôngtyThiếtkếTổnghợp,tôiyêucầuítnhấtbạncũngphảithểhiệnrằngbạncónhữnghiểubiếtcơbảnvềcôngviệccủacôngty”.CáchthểhiệntốtnhấtlàhỏiParkernhữngcâuhỏi
amhiểunhư:
Tôiđãnghiêncứurấtkỹtrangwebcủacôngtyvànhữngtàiliệucôgửichotôi.TôibiếtrằngCôngtyThiếtkếTổnghợpchuyênvềhệthốngdữliệunhânviên.Làngànhkinhdoanhdịchvụ,nềnkinhtếsuysụpgầnđâycólàmthayđổitỷtrọngcủacôngthứcxây-muamàmọikháchhàngđềuphảiđánh
giáhaykhông?
MộtcâuhỏinhưvậychoParkerthấyứngviênkhôngchỉtìmhiểunhiệmvụcủacôngtymàcònbiếtrấtrõnhữngtháchthứcmàmộtcôngtytrongngànhkinhdoanhdịchvụphảiđốimặt.Mặtkhác,theobảnnăngParkermuốnloạinhữngứngviênkhôngthểhiệnđượcrằnghọđãxemnhữngtàiliệuvềcôngtycôđãgửichohọ.Côcũngkhôngmuốnlàmviệcvớinhữngứngviênđợicôphảinhắclạitấtcảthôngtintrongtậptàiliệuđó.Những
ứngviênnhưvậy-họchẳngmấykhiđượcxếpvàohàngứngviên-quáthụđộngđểđượcParkerchúýđến.
“Nếuứngviênkhônghỏicâunàocả,nhấtlàsaukhitôiđãgửichohọtậptàiliệutuyểndụng,tôibiếthọkhôngcóýđịnhnghiêmtúc”,BobConlin,
nhânvậtquantrọngcủaphòngmarketingthuộcCôngtyPhươngphápkhíchlệởBedford,Massachusetts,tỏrađồngtình.“NếumộtứngviênnàođónóirằngcôtađangxemxétviệcgắnbógiaiđoạnsắptớitrongsựnghiệpcủamìnhvớiCôngtyPhươngphápkhíchlệ,tôimuốnbiếtcôtacóthựcsự
nghiêmtúcsuynghĩvềcơhộinàyhaykhông.Tôichờnghenhữngcâuhỏimangtínhchấtthămdò”.
TheokinhnghiệmcủaConlin,mộttrongnhữngứngviênsánggiánhấtkhôngchỉchuẩnbịnhữngcâuhỏirấthaymàcòncómộttậptàiliệuđể
chứngminhtrongsuốtcuộcphỏngvấn.ỨngviênchovịtrímarketingcấpcaonàyđãsaolạicácbảngdữliệuvàtờquảngcáodàicảtrangcủaCôngtyPhươngphápkhíchlệvàcủacảcácđốithủcạnhtranh.Ứngviênđóđãsửdụngnhữngtàiliệunàyđặtracáccâuhỏirấtamtườngvềthànhcôngcủacácchiếndịchquảngcáoriêngchocácsảnphẩmcụthể.Conlinnhớlại,
“Ngaykhianhtađưatậptàiliệura,tôiđãtựnhủ“Đâyđúnglàngườimìnhcần!””.
Bắtđầubằngtrangwebcủacôngty
TrongthờiđạiInternet,hoàntoànkhôngcólýnàomàbạnlạikhông
kiếmđượcnhữngthôngtintuyệtvờivềmộtcôngty.Tấtcảcáccôngtycổphầnvàhầuhếtcáccôngtytưnhânđềucótrangweb.Cáctrangwebnàyđềumiễnphívàcóthểtruycập24h/24.BạncóthểtruycậpvàocáctrangwebnàytừbấtcứmáytínhnàocókếtnốiInternet.Nếubạnkhôngcómáytính,hãytớithưviệnhoặcvàomộtquáncàphêInternet.Hãyđăngnhậpvàotrangwebcủacôngty.Trongđócótấtcảmọithôngtinbạncầnđểhìnhthànhcáccâuhỏisâusắcvàấntượng.Conlingiảithích,“Nếumộtứng
viênkhôngthểbỏra15phútđểtruycậpvàotrangwebcủacôngty,ngaylậptứctôibiếtrằngtrongtrườnghợpkhảquannhấtlàhọkhôngnghiêmtúcvà
trongtrườnghợpxấunhất,đơngiảnlàhọlười”.
Trangwebcủacôngtycòngiúpbạnbiếtcôngtyđangpháttriểnhayđanggặpkhókhăn.
Địachỉtrangwebcủacáccôngtyphầnlớnđềurấtrõràng.Ởphầntrìnhduyệtnơiđề“địachỉ”,bạnchỉcầngõvàochữ“www”(viếttắtcủaWorldWideWeb),têncôngty,vàđuôi“.com”.Hầuhếtcácđịachỉwebđềurõràng.Vídụ,trangwebcủaCiscoSystemslàwww.cisco.com;củaGeneral
Motorlàwww.gm.com;củaGeneralElectriclàwww.ge.com.
Mộtphươngphápkhácđểtìmmộttrangweblàsửdụngcôngcụtìmkiếm.MặcdùcóhàngtácáccôngcụtìmkiếmtổngquátcũngnhưchuyênmônnhưngtôithíchsửdụngGooglehơn.Chỉcầngõwww.google.comlàcả
trangwebGooglesẽhiệnra.Tronghộpthoạitrống,gõtêncôngtybạnmuốntìmvànhấnvào“I’mfeelinglucky”.ThôngthườngGooglesẽđưabạntớithẳngtrangwebbạnmuốn.ChắclàGooglesẽthựchiệnđược,nhưngnếukhông,hãynhấn“Back”rồinhấnvàonút“SearchGoogle”.Giờđâybạnsẽcómộtdanhsáchcácđịachỉcóthểtồntại.Thườngthìcôngtybạnmuốntìmsẽnằmgầnđầudanhsách.Nhấnvàomụcđóvàbạnsẽđếnđượctrangweb
bạnmuốn.
Vànếucôngtykhôngcótrangweb,điềuđóchothấycôngtykhôngmuốnlộdiện.Vậythìcólýdogìmàbạnlạimuốnlàmviệcchomộtcôngty“vôhình”nhưvậy?Nếubạnvẫnmuốnđượcphỏngvấn,bạnnênđặtcâuhỏi
kiểunàylênđầu:
Khitìmhiểuvềcôngty,tôiđãcốgắngtìmtrangwebcủacôngty.Tôi
khôngthấytrangwebliênhệnàotrongtàiliệucủacôngtycả,tôicũngđãthửdùngcáccôngcụtìmkiếmnhưngkhôngtìmthấy.Cóphảiđólàchủđích
củacôngty,vàlýdocôngtykhôngcôngbốtrangweblàgì?
Mỗitrangwebcủamỗicôngtymộtkhác,nhưngtấtcảđềuđượctổchứctheonhữngcáchthứctiêuchuẩn.Điềutrướctiênlàtìmmộtthanhhoặcnút
đề“About”.
Hầuhếtcáccôngtyđềuđưanhữngthôngtincơbảnvềcôngtymìnhởđây.Mộtmiềnkháccầntìmlàmiềntintức“pressroom”hoặc“newsroom”(thôngtinbáochí).Rấtnhiềucôngtythuthậpcácbảntinvàcácbàibáonói
vềmìnhởphầnnày.
Mộtsốtrangwebliênhợpkháphứctạp,vớihàngvạnnơicấtgiữthôngtin.Vìvậynếubạnlạcđường,phầnlớncáctrangwebđềucóphầnsơđồ“SiteMap”(sơđồchỉdẫn).Phầnnàygiúpngườitruycậptrangwebnhìntổngquáthơnxemcóthểtìmthôngtinởđâutrêntrangweb.Đâycũng
giốngnhưsơđồcáccửahàngbạnvẫnthườngthấytrongmộtkhumuasắm.Cuốicùng,hầuhếtcáctrangwebđềucóchứcnăngtìmkiếm.Nhấnvào
chứcnăngtìmkiếmvàgõvàomộttừ,vídụnhư“about”(vềchúngtôi)hoặc“newsreleases”(nhữngthôngtinmới)vàđểcôngcụtìmkiếmđưabạntới
nơibạncần.
Thôngthườngcóthểtìmđượcbáocáothườngniêncủacáccôngtycổphầntrêntrangweb.Tàiliệunàylàmộtnguồnthôngtinvôgiávềcôngty,đồngthờichothấynhữngnhiệmvụkhókhăncủacôngty.Tậptrungchúývàomụcthưngỏcủabanquảnlý.Trongbứcthưnày,giámđốcđiềuhànhcủacôngtyđưaranhữngthànhquảcũngnhưnhữngtháchthứccủacôngty.Bứcthưnàysẽgiúpbạncónhữngthôngtinquantrọngchocáccâuhỏicủabạn.Trongmộtsốtrườnghợp,còncómụcHỏi-Đáp,rấtnhiềucâubạnmuốn
hỏitrongcuộcphỏngvấnđềucóởđó.
“Nhữngcâuhỏihaynhấtđểhỏingườiphỏngvấnlànhữngcâuthểhiệnhiểubiếtcủabạnvềcôngtyvàthịtrườnghoạtđộng”,BobConlinnói:“Tôiluônấntượngtrướcnhữngcâuhỏihayvềnhữngđốithủcạnhtranhcụthể,xemthịtrườngpháttriểntheoxuhướngnào,vàcôngtylàmthếnàođểhòa
nhậpvớinhữngxuhướngđó.
Cácnguồnwebkhác
Mặcdùtrangwebcủacôngtychứađầythôngtinnhưnglạikhôngtoàndiện.Rấtíttrangwebcócácthôngtinthựcsựquantrọngcủacôngty.Đểcóđượcthôngtinkháchquanhơnvềcôngty,bạncóthểthamkhảohàngtrămnguồntàiliệumiễnphíkhác.Thảoluậnvềnhữngphươngphápnghiêncứuliênhợptrựctuyếnquảlàlạcđềsovớiphạmvicuốnsáchnày,tuynhiênsauđâylànhữngnguồntôisửdụngkhimuốntìmhiểuvềmộtcôngtynàođó:
CEOEXPRESSwww.ceoexpress.com
Mộttrangchủlớnđểbắtđầutìmkiếm,kếtnốivớihàngtácáctrangấnphẩmkhác.
HOOVER’S,INC.www.hoovers.com
ThôngtinbạncóthểsửdụnghầunhưchomọicôngtyởHoaKỳ.
COMPANYSLEUTH(dothámcáccôngty)www.companysleuth.com
Thuthậpthôngtinthươngmạichocácnhàđầutư.
BUSINESSWIREwww.businesswire.com
Cácbảntin,bàibáođượcpháthành.
SECURITIESANDEXCHANGECOMMISSIONwww.sec.gov
(ỦybanChứngkhoánvàHốiđoái)
Tấtcảcácthôngtintàichínhbạncầnchocáccôngtycổphần.
Tạpchíđịnhkỳvềkinhdoanh
Xemnhữngtạpchíhàngđầunóigìvềcôngty.HãybắtđầuvớitrangchủCEOExpress(www.ceoexpress.com).Từtrangnày,bạncóthểvàorấtnhiềutrangấnphẩmvànguồnthôngtincụthểkhác,hoặcbạncóthểtìmkiếmquatấtcảcáctrangwebcókếtnốivớitrangnày.Nhữngnguồnđángtincậy
khácgồmcó:
TạpchíBUSINESSWEEKwww.businessweek.com
TạpchíFORTUNEwww.fortune.com
TạpchíFORBESwww.forbes.com
INC.www.inc.com
Phầnlớncáctờbáokinhdoanhđềuđưaradanhsáchnhữngchủdoanhnghiệptốtnhất.TạpchíFortunecómục“Nhữngdoanhnghiệpđượcngưỡngmộnhất”,nêuranhữngnơilàmviệctốtnhất,thườngvàosốthángMộtvàthángHai.TờNữcôngnhânđưaradanhsáchnhữngcôngtythíchhợpnhấtchophụnữ.TờTuầnsanKinhdoanhlạixếphạngnhữngcôngtyhoạtđộnghiệuquảnhấtởMỹ(thườngởsốcuốithángBa).Cáctờbáokỹthuậtnhưtờ
ThếgiớiVitính(www.computerworld.com)vàtờThếgiớiThôngtin(www.infoworld.com)đềuđưaranhữngnhậnđịnhtươngtựvềnhữngcông
tycôngnghệcaonàotốtnhấtđểlàmviệc.
Báochíđịaphươngvàcácbáokhác
Nếubáotạiđịaphươngcủacôngtycóchuyênmụckinhdoanh,thườngbạnsẽtìmthấynhữngbàicangợicôngty.Thậtmaylàhầuhếtbáochíngàynayđềuđượcđưalênmạng.Vìvậyhãytìmtrangwebcủatờbáovàtìm
kiếmcôngtybạnmuốnđiềutra.Khitìmđượcrồi,bạnhãykiểmtraxemtờ
ThờibáoNewYork(www.newyorktimes.com),WashingtonPost(www.washingtonpost.com),vàDiễnđàn
Chicago(www.chicagotribune)viếtgìvềcôngty.VớinhữngcôngtycôngnghệcaotôicònxemthêmtờTintứcSanJoseMercury
(www.mercurycenter.com).
Báođịaphương
Hầuhếtcáckhuvựcđôthịđềucótạpchíkinhdoanhtậptrungvàocáccôngtyvàhoạtđộngkinhdoanhởđịaphương.TờCEOExpresscókếtnối
vớimộtvàinhàxuấtbảnbáođịaphươngnhưtờCrain’sNewYork(www.crainsny.com)vàtờCrain’sChicago
(www.crainschicagobusiness.com).Đểcóthêmthôngtin,hãytìmnhữngtờbáokinhdoanhởđịaphươngcủacáccôngtybạnmuốntìmhiểu.
Cácấnphẩmthươngmại
Chẳngcóngànhnghềnàolạiíttiếngtămđếnmứckhôngcóítnhấtmộtấnphẩmthươngmạiđểđưatinvềsảnphẩm,conngười,vànhữngthànhtựutrongngành.Nhữngấnphẩmnàyđưaranhữngthôngtinsâusắcnhấtvềcôngtyvàngànhnghềhoạtđộngcủanó.Nhữngấnphẩmnàytậptrungvàchitiếthơnvàonhữngấnphẩmkinhdoanhnóichungkhác.Trướcđây,ấnphẩmthươngmạirấtkhómua.Nhưngngàynaynhữngấnphẩmnàyxuất
hiệnnhiềutrênmạng,giúpbạndễdàngtìmthấynhữngbàibáochuyênđềvềcôngtybạnquantâm.
Thươnghội
Mỹlàđấtnướchộinhập.Dườngnhưmọihoạtđộngđềuhìnhthànhmộthiệphộiđểnângcaolợiích.Nhữnghiệphộinàytồntạiphầnlớnlàđểchocôngchúngthấyđượcnhữngthànhquảtốtđẹpcủacácthànhviêntronghiệphội.Bạnlàngườicủacôngchúng,vậyđừngngạinhờgiúpđỡ.Giờđâyrấtnhiềuhiệphộicótrangweb,vànguồncủahọphongphúhếtsức.Mộttài
liệuthamkhảocótiếng,hầunhưthưviệnnàocũngcó,làcuốnBáchkhoavềHiệphội,mộtcuốndanhbạvềcáchiệphộicùngcácthôngtinliênlạc.Mộtsốhiệphộiyêucầubạnphảilàthànhviênmớiđượcquyềnsửdụngnhững
nguồntincụthể,nhưngmặcdùvậythườngthìbạnchỉcầnviếtmộtláthưtửtếtớigiámđốcđiềuhànhlàcóthểcóquyềntruycậptrangwebđómiễnphí.
Tôinênthuthậpthôngtingì?
Trướckhiđidựphỏngvấn,ứngviênchuẩnbịkỹcàngsẽcầntìmranhữngthôngtinvềcôngtynhưsau:
Tênđầyđủcủacôngty
Thôngtinliênhệ
Địachỉthư
Sốđiệnthoại,sốfaxtrungtâmvàfaxchung
Trangweb
Địachỉemailchung
Môtảngắngọncôngviệckinhdoanh(khoảng25từ):
Làcôngtycổphầnhaytưnhân
Nămthànhlập
Lợinhuậnhoặcdoanhthu
Xếphạngtrongdanhsách1000củaFortune(nếuthíchhợp)
Sốlượngnhânviên
Giácổphiếugầnđây(nếulàcôngtycổphần)
Giácổphiếu,52tuầncao
Giácổphiếu,52tuầnthấp
Têngiámđốcđiềuhành
Sảnphẩmhoặcdịchvụchính
Đốithủcạnhtranhlớnnhất
Thuậnlợivàkhókhăn.
CHƯƠNG5:ÔNGCÓPHIỀNKHÔNGNẾUTÔIGHICHÉP?
TẠISAOCẦNPHẢIGHICHÉP?
Tôicónênghichéptrongkhiphỏngvấn?
Câuhỏigâytranhcãinàyvẫnchưacóđượclờigiảiđáp,nhưngđasốcácnhàtưvấnnghềnghiệpvànhữngnhàtuyểndụngmàtôinóichuyệnđềubậtđènxanhchobạnghichéptrongbuổiphỏngvấn.Thựcvậy,mộtsốngườiphỏngvấnsẽcảmthấycăngthẳngkhithấyứngviênrútramộtcuốnsổtayvàbắtđầughichép.Nhưngnhữngngườikháclạiấntượngtrướcphongcáchchuyênnghiệpvàsựquantâmthểhiệnquaviệcghichépđó.Vậybạnnên
làmgì?
Hãyxemxétcâuhỏiquantrọngnàytừhaiphíarồicânnhắclậpluậncủanhữngngườixuấtsắcnhấttrongnhữngchuyênviênnhânsự.Chúngtasẽbắt
đầuvớinhữngngườiphảnđối.
Lậpluậnphảnđốighichép
MộtsốnhàtưvấnnghềnghiệptinrằngviệcghichéptrongkhiphỏngvấnlàkhôngthíchhợpvớixãhộiMỹ.Lậpluậnnàygồm3khíacạnh.
Trướchết,khibạnđangđốithoạivớingườikhác,phảilịchsựchúýđếnngườiđó.Đốivớinhữngngườitheolậpluậnnày,ghichéplàbấtlịchsự.
Thứhai,mộtsốnhàtưvấnnghềnghiệpđưaralậpluậnrằngghichépkhiếnngườiphỏngvấnđềphòng,nhưthểbạnđangthuthậpbằngchứngchomộtphiêntòatrongtươnglai.Điềuứngviênkhôngmongmuốnnhấtchính
làlàmchongườiphỏngvấncảmthấycăngthẳng.
Thứba,nhữngngườinàychorằngnếuứngviênlôiramộtquyểnsổghichéptrongbuổiphỏngvấn,nhàtuyểndụngcóthểđiđếnkếtluậnrằngứng
viênđógặprắcrốitrongviệcghinhớngắnhạnhoặctưduy.
RobinUpton,mộtnhàtưvấnnghềnghiệptạiHiệphộiBernardHaldaneởDallas,Texasnói,“Tôihướngdẫnchocácứngviênkhôngghi
chéptrongcácbuổiphỏngvấnvìnếubạnghichép,bạnkhôngthểhoàntoànchúýlắngnghe”.“Mộtnhượcđiểmnữalàghichéplàmcănbệnhbẩmsinhcủaconngườilàtựdốimìnhthêmtrầmtrọng”,côcònnóithêm.“Chúngtathườngnghecâuhỏitheocáchchúngtamuốnnghehơnlàtheocáchngườiphỏngvấnthựcsựhỏi”,Uptonnói.Cácứngviêncónguycơbịcoilàlảng
tránhnếukhôngtrảlờiđượccâuhỏiđưara.
Khiđangxemxétcácứngviênchovịtríquảnlýcaocấp,TomThrower,TổnggiámđốccủaHãngTuyểndụngQuảnlý,mộtcôngtychuyêntuyểndụngởOakland,California,cócảmtìnhvớinhữngứngviênthểhiệnsựtựtinchuyênnghiệp.ĐốivớiThrower,ghichéplàmgiảmlòngtinvốnápđảocủacôngty.“Tôithíchnhữngngườicótrínhớtốt”,ôngtanói.“Tôirấtkhó
chịukhithấyứngviênghichép”.
TuynhiênThrowercũngphảithừanhậnrằngđiềunàythìlạikhácđốivớinhữngứngviênchocácvịtríkỹthuật,hoặctàichínhnhưquảnlýhoặcthủquỹ.Ôngmongứngviênchonhữngvịtrínàythậtchúýđếnchitiết-dođóviệcghichéplàhoàntoànhợplývàcáckỹthuậtviêncũngđượckhuyến
khíchghichéptrongcácbuổiphỏngvấnxinviệc.
Lậpluậnủnghộghichép
Đasốcácnhàtưvấnvànhữngnhàtuyểndụngđềuủnghộviệcghichéptrongkhiphỏngvấn.Họtinrằngghichépcónhiềuíchlợihơnnhữngbấtlợitiềmtàng.Trênthựctếbảnthâncácngườiphỏngvấncũngthườngghichép.
“Tôihếtsứctánthànhnhữngngườighichép,miễnlàđiềuđókhôngcảntrởbuổiphỏngvấn”,JaniceBrookshier,ChủtịchcủaSeattlejobs.org,nói:
“Nóichocùng,tôicũngsẽghichép”.Buổiphỏngvấnxinviệckhôngphảilàmộtsựkiệnxãhội,màlàbuổigặpgỡvìcôngviệc.Vàtrongvănhóakinh
doanhMỹ,ghichépchobuổihọpkhôngchỉphùhợpmàcònlàbiểuhiệncủasựchuyênnghiệp.
Ghichépthểhiệnmộtngườichuyênnghiệpcóđầuóctổchức,chứkhôngphảisựphárốihaynhượcđiểm.TrênthựctếvănhóacáccôngtynhưIBM,CiscoSystemsvàComputerAssociatesInternationalrấtkhuyếnkhíchghichéptrongtấtcảcáccuộchọp.Nhânviênđượcphátsổtayvớimongđợihọsẽsửdụngnhữngcuốnsổnàynhưmộtphầncủavănhóayêucầunhân
viênphảicótráchnhiệmvớimụctiêuđềra.
MelanieMays,mộtnhàtuyểndụngcủacôngtyTưvấnEmpyreanởDallas,bangTexas,cũngtánthànhviệcghichépvìviệcghichépkhuyếnkhíchứngviênnghenhiềuhơnnói.“Tôihướngdẫnchocácứngviênápdụngquyluật80-20trongbuổiphỏngvấn:80%thờigianlắngnghevàchỉ
20%đểnói.Nếughichépgiúpích,tôihoàntoànủnghộ”.
Nhữngnhàtuyểndụngnàytinrằngghichépthựcsựgiúpngườinóitậptrunghơnnhờgiảmbớtnhữnglầnngắtquãngvìứngviênghiramộtloạtnhữnghiểubiếtvànhữngcâutrảlờicóthểthamkhảokhiđếnlượtngườinghenói.Ghichépkhônghềlàmbạnrốitrí.Mụcđíchghichépkhôngphảilàđểghilạitừngtừtrongcuộcđốithoại,đólàđiềuquásức,màlàđểnhắcchobạnvềnhữngđiểmquantrọngđượcđưaracũngnhưnhữngcâuhỏihoặclờigiảithíchmàbạnkhôngmuốnmìnhquênmấtkhitớilượtmình
đượcnói.
Quantrọngnhấtlàbạnphảixinphép.“Tôichưabaogiờthấyphiềnlòngnếuứngviênxinphépghichéptrongbuổiphỏngvấn”,SandraGrabczynski,GiámđốcpháttriểnnhânsựcủaCareerSite.com,mộtdịchvụtuyểndụngtrựctuyếnởAnnArbor,Michigan,nói:“Tôithườngrấtấntượngtrước
nhữngứngviênnắmbắtcơhộimộtcáchnghiêmtúc”.Lấysổraghichépmàkhôngxinphépcóthểlàmchongườiphỏngvấnnghĩrằngbạnquátáobạo.
Khôngchỉcóứngviênmớighichép.RichFranklin,GiámđốcNhânsựtạiKnowledgePoint,mộtcôngtychếtạophầnmềmởPetaluma,California,mởđầucáccuộcphỏngvấnluônnóirằngôngsẽghichépvàiđiềutrongsuốtcuộcphỏngvấn.“Lúcđótôimờihọcùngghichépnếuhọmuốn”,
Franklinnóivàthêmrằngôngcảmthấyrấthàilòngkhihọlàmtheo,“Phúc
lợivàbảohiểmlànhữngvấnđềkháphứctạp,vìvậytôiđánhgiárấtcaonhữngứngviênchịukhóghichép.Điềuđóchotôithấyhọthựcsựnghiêm
túc”.
Quytắccủacuộcchơi
Xinphép
Xinphéplàmộtviệcđơngiảnnhưnglạitạonênkhácbiệtlớn.Trướchếtlàthểhiệnsựtôntrọng.Thứhailàthuhútsựchúýđếnhànhđộng,đểngườiphỏngvấnkhỏingạcnhiên.ứngviênchẳngmấykhimongmuốnsựngạc
nhiênnày.Đâylàmộtsốcáchđểxinphép:
Ôngkhôngphiềnnếutôighichépchứ?Tôimuốnghinhớthậtchitiếtcuộcthảoluậnnàyvìtôicàngbiếtđượcnhiềuhơnvềcơhộinày,tôicàng
thêmtựtinrằngmìnhsẽcóđónggópquantrọng.
Hãychúýcáchứngviênkínđáogửimộtthôngđiệpđặcbiệttronglờithỉnhcầuđó.
Cũngnênxinphéptrướckhibạnthamkhảonhữngghichépcủamìnhtrướckhiđưaracâuhỏi:
Trongkhichúngtanóichuyện,tôiđãghilạivàiđiểmtôimuốnhỏithêm.Tôicóthểxemlạinhữngghichépcủamìnhmộtlátđượckhông?
Hoặc:
Cámơnôngđãmôtảchitiếtvềcơhộivàcôngty.Tôibiếtôngđãtrảlờihầuhếtcáccâuhỏicủatôitrongcuộcphỏngvấnnày.Trướckhitớiđây,tôiđãghilạivàicâuhỏitôikhôngmuốnmìnhquênmất.Liệutôicóthểtham
khảolạinhữngghichépđókhông?
Sửdụngsổtay
ỞChương1,tôiđãđưaýkiếnlàsắpxếpcáccâuhỏibằngcáchviếtlêncáctấmthẻmụclục.Đólàmộtcáchrấtcóíchvìbạncóthểxácđịnhxemnênhỏinhữngcâunàovàhỏitheothứtựnào.Nhưngsaukhiđãcócáccâuhỏivàsắpxếpthứtự,hãychéplạivàomộtcuốnsổbìadathậtđẹp.Lôira
mộttậpthẻmụclụcrấtdễkhiếnbạnbịhiểulầm.Lạithêmkhảnăngbạntuộttayvànhữngtấmthẻsẽrơivãikhắpnơi.
Mộttrongnhữnglýdodùngsổtaytrongkhiphỏngvấnlàbạnsẽnghĩđếnnhữngcâuđểhỏingườiphỏngvấn.Cóthểngườiphỏngvấnđangnóivềmộtsảnphẩmmớicôngtysắptungra.Bạnnhớrarằngtrongcôngviệc
trướcđây,mộttrongnhữnglầngiớithiệusảnphẩmmớigặpmộtkhókhănbấtngờnhưthếnàovàbạnđãgiúpgiảiquyếtvấnđềrasao.Khôngmuốnngắtlờingườiphỏngvấnnênbạnchỉđánhdấusẽnóivềsựkiệnnàysau.
“Bạnnênnhớrằngấntượngbanđầuvôcùngquantrọng”,GrabczynskicủaCareerSite.comnói.“Nếubạndựđịnhghichép,đừngdùngbútchìhayviếtlênnhữngmảnhgiấyrờihoặcmặtsaucủavéxe.Hãydùngbúttửtếvàmộtcuốnsổtaychuyêndụngsạchsẽ,bìadathìcàngtốt”.Câybútbạnchọnnóilênnhiềuđiềuvềbạn.Hãychắcrằngcâybútthểhiệnbạnlàconngườirấtchuyênnghiệp.Nếubiếtcáchdùngthìchọnmộtchiếcbútmáylàổn.Cóthểlàbútbạc,nhưngkhôngnênchọnbútvàng.Đểkhỏiphảihốitiếcthìphảikiểmtraxembútcóviếtđượckhông.Chẳnggìcóthểlàmbạnthấtbạingoàiviệccứlóngngóngvớimộtcâybúthếtmực.Hỏimượnbútcủangườiphỏngvấnlàđiềutốikỵ.Vàvìchúngtacóhộpbút,giờkhôngphảilàlúclấyramộtchiếcbútchìgiắtsauvànhtai.Nếubạnlàứngviênchovịtrígiámđốcnghệthuật,bạncóthểbịloạivìsửdụngbútnhớsặcsỡ,nhưngngượclạinếubạndùngbútnhọnngườiphỏngvấnsẽnghingờliệubạncóđángtincậyhay
không.
Ngônngữcửchỉ
Chúýđểngônngữcửchỉthểhiệnbạnthậtcởimở.Nghĩalàđặtgiấylênbànđểviếtchứkhôngphảiđểtrênđùi.Hãyhọccáchghichéptrongkhivẫnthỉnhthoảngnhìnlênngườiphỏngvấn.“Đừngđểviệcghichéptạokhoảngcáchgiữabạnvàngườiphỏngvấn”,Maysnói:“Nếubạnkhôngthểvừaghi
chépvừathểhiệnngônngữcửchỉcởimởthìđừngghichép”.
Đồngthờiphảigiữkínnhữngghichépcủabạn.Bạnkhôngmuốntạochongườiphỏngvấnấntượngrằngbạnlàmộtkẻtọcmạchvànhữnggìbạnghichépcóthểsẽđượcdùngđểchốnglạihọ.Bạnnênbiếtrằngđiềunày
cũnggiốngnhưbạnđãvượtquaranhgiớicầnthiếtgiữabạnvàngườiphỏngvấnhỏikhibạnnóichoôngtarằngôngtacóquyềnimlặngkhibịbạn
“thẩmvấn”.
Hãyhọccáchvừaghichépvừatiếpxúcbằngmắt.Ngườiphỏngvấnsẽthấybịxúcphạmnếuhọchỉđượcnóichuyệnvớiđỉnhđầubạn.Ghi
chéptrongkhivẫnngẩngđầulàmộtkỹnăngcầnphảiluyệntập.Đâylàmộtcáchđểluyệnkỹnăngquantrọngnày:BậtmộttrongnhữngchươngtrìnhphỏngvấnChủnhậttrênTV.Khibạnghichépnhữngcâuhỏicủangườiphỏngvấn,hãytậpluyệnsaochomắtvẫnnhìnvàomànhình,chỉthỉnh
thoảngmớinhìnxuống.Khibạncóthểghitốckývànhắclạinhữngcâuhỏiđólàlúcbạnđãsẵnsàngchothờiđiểmquantrọngnhấtnày.
Đợingườiphỏngvấnnóixong
Điềucầnnhớnhấtlàbạnchỉnênghichéptrongkhingườiphỏngvấnđangnói.Trongkhibạnđangtrảlờithìkhôngđượcghichéphoặcthậmchícũngkhôngđượcxemlạinhữngghichúđó.Ngườiphỏngvấnmuốnxembạntựsuynghĩrasaochứkhôngphảinghebạnđọclạinhữngghichép.Nhưđãnóiởtrên,chỉcómộtngoạilệduynhấtlàkhingườiphỏngvấnhỏixembạncócâuhỏinàokhông,thìlúcđóbạncóthểxinphépxemlạinhữngghi
chépcủamình.
Hãychuẩnbịítnhất4câuhỏicụthểchomỗicuộcphỏngvấn.Nhữngcâuhỏinàynênkhéoléothểhiệnnhữngđiềucơbảnbạnđãtìmhiểuđượcvềcôngty,kếthợpvớinhữngđiểmmạnhtrongkinhnghiệmvànănglựccủabạn.Sauđónếungườiphỏngvấnlàmbạnngạcnhiênvớicâuhỏi“Vềđiểmnàybạncócòncâuhỏinàokhông?”,thìbạncóthểsẵnsàngngaykhônghề
lúngtúng.
Cuốicùng,nếubạnvẫncònchưadámchắcxemcónênmangsổtayvào
buổiphỏngvấnhaykhông,hãynghelờinhậnxétcủaJohnHawke,GiámđốcđiềuhànhcủaHoweBarnesInvestments,mộtcôngtyởChicagochuyênmôigiớichocácngânhàngcộngđồngvàđịaphương.Ôngnóivềđộnglựcthúcđẩy:“Khibạnmuốnngườikhácthểhiệnnhiềuhơn,hãyđếnchỗhọvới
mộtcuốnsổtrongtay.Hãyđểhọtựbộclộbảnthân”.
Nhậnxétđólà:“Đếnchỗhọvớimộtcuốnsổtrongtay”.Nếubạnđếntaykhông,nghĩalàbạnkhôngđịnhnghenhữngđiềuđángghinhớ,rằngbạnquyếtđịnhđiphỏngvấnmàchẳngcầnhợptácđểđạttớiquyếtđịnhđó.Cóthểtôinghĩhơiquá,nhưngtôitinrằngthamdựbấtkỳmộtquytrìnhtậpthểnàovớimộtcuốnsổtrongtayđềuthểhiệnrằngbạntôntrọngđónggópcủanhữngngườikháctrongnhómvàsẵnsàngchútâmhếtmứcvàonhữnggìhọnói.“Taykhông,trírỗng”,làcáchvívoncủaDaleDauten,ngườiphụtráchchuyênmụckinhdoanhtrêntờPhoenix,Arizona,thườnglấybútdanhlà
“CorporateCurmudgeon”(Kẻkeokiệt).
Cácthiếtbịđiệntửthìsao?
CòncácthiếtbịđiệntửnhưmáyPalmPilots(điềukhiểncầmtay),máyhỗtrợcánhânkỹthuậtsốkhác(PDAs),vàsổtaymáytínhthìsao?Bạncó
nênmangvàophòngphỏngvấnkhông?
Ngàynayngàycàngcónhiềungườilàmnhưvậy.Trongxãhộihữutuyếnngàycàngpháttriểncủachúngta,sổtayvàcảmáyquảnlýthờigianbiểuđangdầnbịthaythếbởicácthiếtbịđiệntử,vìvậyđươngnhiênthiếtbịđiệntửđangđượcsửdụngngàycàngnhiềutạicácbuổiphỏngvấn.Vàkhôngphảitấtcảtrongsốđóđềulàcủacácứngviên.Rấtnhiềucôngty
trangbịchongườiphụtráchnhânsựmáyPalmPilotshoặccácthiếtbịtươngtự.“Nếubạnlàngườichínchắn,cóvẻnhưmáyPDArấtphùhợptrongbuổiphỏngvấn”,BeauHarriscủahãngHandspringnói:“Quantrọnglàkhôngnênquáchútrọngvàocôngnghệđếnmứclàmchongườiphỏngvấnkhông
thểtìmhiểuđượcgìvềbạn”.
MountainView,chinhánhcủaHandspringtạiCalifornia,tungrathịtrườngdòngmáyPDAVisorđượcưachuộng,vìvậychẳngcógìđángngạcnhiênkhiHarristhấyấntượngkhimộtứngviênrútramộtmáyVisortrongbuổiphỏngvấn.Tấtnhiên,ứngviênsẽcườingượngnghịunếuhọsửdụng
máycủaPalmPilotshoặccủamộtđốithủcạnhtranhnàokhác.“Đừnglo”,Harrisbảohọ.“Nếubạntrúngtuyển,chúngtôisẽtrangbịchobạnmáy
Visor”.HarrissửdụngmáyVisortrongsuốtbuổiphỏngvấn.Nếulàvấnđềthờigian,máyVisorsẽrunglặnglẽbáochoHarrisbiếtnênkếtthúcbuổiphỏngvấnởđây.Nếumuốnđưaứngviênvàovòngphỏngvấnthứhai,ôngđãcólịchngaytrướcmặt.NếuứngviêncũngcómáyPDA,việcsắpxếp
buổigặpmặtlầntớitrởnênhếtsứcđơngiản.
RichFranklincủaKnowledgePointđặcbiệtấntượngkhithấyứngviênrútramáyPDA.“Nhữngngườinàyhoàntoàncóthểbổkhuyếtchocôngty”,ôngtiếp.“TôithựcsựrấtthíchmáyPDAkhitôimuốnsắpxếp
buổiphỏngvấnthứhai.CácứngviêncómáyPDAcóthểngaylậptứckiểmtralạikếhoạchlàmviệccủahọ,thayvìphảibáolạichotôisau”.
HarriscủaHandspringđãquansátxemứngviêncóthểsửdụngmáyPDAhiệuquảđếnmứcnàođểtổchứctốtquátrìnhphỏngvấn.“Điềnvàođơnxinviệctrởnêndễdànghơnnhiềukhihọcódanhbạvàlịchbêncạnh”.HarristhườngliênhệvớiứngviênvềnhữngứngdụngcủamáyVisor.Thậmchíđôikhi,ứngviênvànhàtuyểndụngcònchiasẻnhữngứngdụnghayho
bằngcáchbấmquabấmlạivớinhau.
“Ngàynaymỗicôngviệcđềuliênquanđếnviệcsángtạorathứgìđótrênmáytính”,LizReiersen,nhàtuyểndụngkỹthuậtcấpcaocủaVerizonCommunicationởIrving,Texas,phátbiểu.“Sổtaytrênmáytínhquảlà
tuyệtvờiđểconngườitrìnhbàymậtmãmáytính,bảngtính,hoặcnhữngtàiliệumarketingmàhọnghiêncứu”.
Nhưngmộtsốcôngtycóthểvẫnchưachophépmangcácthiếtbịđiệntửngoạitrừcácmáyquảnlýthờigianbiểuravàocơquan.Cáctổchứchoạtđộngbímậtchoquânđộihoặctiếnhànhnhữngthửnghiệmanninhchuyênsâucóthểđặtracácluậtlệđốivớiviệcmangthiếtbịđiệntửvàotrong.Trongbấtcứtrườnghợpnào,thiếtbịđiệntửđềucóthểcảntrởkhôngchobạnvàohoặcrakhỏimộttòanhà.Hãykiểmtratrướcđểxembạncónênmangbấtcứvậtgìquantrọnghơnmộtsổtaymáytínhvàotrongnhững
côngtynàyhaykhông?
Cuốicùng,chúýđếnviệcsửdụngmáyghiâm:Khôngnên.Máyghi
âmcóthểkhiếnngườiphỏngvấncăngthẳngvàcảnhgiác,mộtđiềubạnkhônghềmongmuốn.Vớinhữngngườiquánhạycảmvớikiệntụng,đừngđểhọcóbấtkỳlýdogìđểnghingờbạnsẽdùngcuốnbăngđóđểchốnglạihọ.Máyghiâmtạocảmgiácrằngbạnkhôngchỉkhôngtintưởngvàotrínhớcủamìnhmàbạncònkhôngtincảngườiphỏngvấnnữa.Cảhaitrườnghợp
đềuquátệ.
PHẦNII:ĐẶTCÂUHỎICHOCÁCNHÀPHỎNGVẤNTUYỂNDỤNG
Tấtcảcácbuổiphỏngvấnđềuquantrọng,nhưngmộtsốbuổiphỏngvấnsẽquantrọnghơnnhữngbuổikhác.
Cuổiphỏngvấnquantrọngnhấtlàbuổiphỏngvấnvớingườicóquyếtđịnhtuyểndụngcuốicùng.Chúngtagọiđólànhàquảnlý.
Mặcdùtấtcảcáccuộcphỏngvấnđềurấtquantrọngnhưngchúngđềumangmụcđíchloạibạnrakhỏicuộcchơi.Khibạngặpcácnhàtuyểndụnghoặcngườiphụtráchnhânsự,họsẽđánhgiáxembạncóđủkhảnăngđể
đượcvàovòngphỏngvấnvớingườiduynhấtcóquyềnquyếtđịnhnhậnbạnvàolàmhaykhông.Dovậychiếnlượcthểhiệnbảnthânvàcáccâuhỏibạnđưaraphảitùythuộcvàongườiphỏngvấnbạnlàai.Nhìnchungthìcác
ngườiphỏngvấnđượcchialàm3cấpđộ:
·Ngườiđạilýtuyểndụnghoặccáctay“sănđầungười”
·Ngườiphụtráchnhânsự
·Nhàtuyểndụng
ỞPhầnIInày,chúngtasẽđềcậpnhữngkỳvọngvàvaitròkhácnhaucủanhữngngườiphỏngvấntrên.Vìmỗicấpđộngườiphỏngvấnsẽcó
nhữngkỳvọngvàquyềnlựctrongcôngtykhônggiốngnhaunêncáccâuhỏibạnnênđưaracũngsẽphảikhácnhau.Sẽkhôngaimuốnhỏimộtnhàquảnlýnhữngcâuhỏiquáchitiếtvềtrợcấpytế.Tươngtựnhưvậy,nhữngngườiđạidiệntuyểndụngcũngkhôngthểbiếtcụthểvềcáccôngcụhaychươngtrìnhmàbạnsẽdùngchocôngviệc.Vìvậy,đừngphíphạmthờigianvàngcủabạnđểhỏinhữngcâuhỏimàhọkhôngthểtrảlờiđược.Trong3chươngtiếptheosauđây,bạnsẽthấynhữngcâuhỏihayvàthíchhợpnhấtđểhỏi
mỗicấpđộngườiphỏngvấn.Nhữngcâuhỏinàysẽgiúpnângcaogiátrịláđơnxinviệccủabạnvàtốiđahóacơhộiđểbạntiếnxahơntớinhữngvòng
phỏngvấnsau.
Cuộcphỏngvấnvớinhàquảnlý,ngườiduynhấtcóquyềnquyếtđịnhcónhậnbạnvàolàmhaykhông,làquantrọngnhất.Dođó,hầuhếtcáccâuhỏi
haynhấtđềutậptrungởChương8.
Chúý:Vìmỗitìnhhuốngphỏngvấnlạicónhữngđiểmkhácnhaunênbạnphảitựbiếnđổicáccâuhỏitrênthànhcủamìnhđểphùhợpvớiyêucầucủanhữngcuộcphỏngvấncụthể.Hãyxemcáchdiễnđạtcáccâuhỏitrongcuốnsáchnàynhưđiểmxuấtphátđểbiếnnhữngcâuhỏinàythànhcủa
chínhbạntrongquátrìnhthamgiacuộcphỏngvấn.Đểhỗtrợbạntrênkhíacạnhnày,cuốnsáchsẽđưaranhiềuchọnlựabiếnđổiđểđặtcâuhỏitheonhiềucáchkhácnhau.Bạncàngthayđổiđượcnhiềucâuhỏiphùhợptheoyêucầucủamỗicuộcphỏngvấn,cơhộicủabạncàngchắcchắnhơn.
CHƯƠNG6:CÂUHỎICHOCÁCNHÀ“SĂNĐẦUNGƯỜI”,ĐẠILÝTUYỂNDỤNGVÀMÔIGIỚI
VIỆCLÀM
ĐÂYLÀNHỮNGNGƯỜITRUNGGIANQUANTRỌNGĐƯABẠNĐẾNVỚICÔNGVIỆCBẠNMONGMUỐN
Cáctay“sănđầungười”vànhữngnhàtuyểndụngcóthểsẽlànhữngngườibạntốttrongquátrìnhtìmviệclàmcủabạn.Họcóthểgiớithiệubạnchohàngtánhữngnơicónhucầutuyểndụng.Họcóthểtưvấnchobạncáchviếtsơyếulýlịchvàcáckỹnăngtrảlờiphỏngvấn.Thườngthìhọcòncóthểtiếpcậnvớinhữngthôngtinphảnhồivềbạnmànhữngngườichủkinh
doanhhiếmkhitintưởngđểtiếtlộchocácứngviênriênglẻ.
Nhưnghãynhớmộtđiềulànhữngnhàtuyểndụngnàykhôngtrựctiếpnhậnbạnvàolàm.Họchỉlàtrunggian,làmtăngthêmgiátrịchokháchhàngbằngcáchchọnlọcvàgiớithiệunhữngứngviênđủtiêuchuẩn.Chứngnhậncủahọítkhiđóngvaitròquantrọng.Nếuhọđềcaobạn,bạncónhiềucơhộiđượcnhậnvàolàmhơn.Nhưngbảnthânnhữngnhàtuyểndụngkhôngthểchobạncôngviệc.Chỉkháchhàngcủahọ(cácôngchủ)mớicóthểnhận
bạnvàolàm.
Đạilýtuyểndụngtrảtrướchoặctrảsau
Có2loạiđạilýtuyểndụng:đạilýtuyểndụngtrảsauvàtrảtrước.Mộtsốđạilýtrunggiancóthểthựchiệncảhaichứcnăngnày.Nhưngnhìn
chung,trunggiantuyểnngườitrongtrườnghợpbấtngờ(đạilýtuyểndụngtrảsau)chỉđượctrảcôngnếuhọgiớithiệuđượcmộtứngviênchấpnhậncôngviệc.Cònđạilýtuyểndụngtrảtrướcthìvẫnnhậnđượcthùlaochodùhọcógiớithiệuđượcứngviênhaykhôngnhưnghọthườngkiếmđượcnhiều
tiềnhơnkhihọgiớithiệuđượcnhữngứngviêncónănglực.
Chínhvìthếcả2loạiđạilýtuyểndụngnàyđềuthíchbạn,hoặcítnhấthọcũngtinrằngbạnlàmđượcviệc.Họmuốntiếncửbạnchokháchhàng
củahọ.Họmuốnkháchhàngcũngcôngnhậnrằngbạnđúnglàcónănglựcnhưhọtintưởngởbạn.Họchỉnhậnđượcthùlaokhicóđủ3điềukiện:Một,kháchhàngchấpnhậnbạnvàolàm;hai,bạnchấpnhậncôngviệc;vàba,bạnthànhcôngtrongcôngviệcđó-hoặcítnhấtlàbạncũngtrụlạivớicôngviệcđótrongmộtkhoảngthờigiancụthể,thườnglà3thángđến1năm.Vìthế,nếubạncóđủnănglựccầnthiết,họsẽlàmmọiviệccóthểđểđưabạnđến
vớicôngtyvàđưacôngtyđếnvớibạn.
Mứcđộvànộidungcủacuộcphỏngvấnvớinhữngnhàtuyểndụngthườngkhácvớicácôngchủ.Trongmộtsốtrườnghợp,bạnsẽkhônghề
đượcbiếttêncôngtymànhàtrunggianđạidiệnchođếnkhinhàtuyểndụngcảmthấythỏamãnvớinănglựccủabạn.Bạncóthểhỏinhữngngườiđạilýtuyểndụngnàynhữngcâuhỏivốnkhôngthíchhợpđểhỏicácôngchủ.
Chẳnghạnnhưcáccâuhỏivềtiềnbồithường,thườngthìbạnsẽkhóđềcậpvớicácôngchủ,nhưnglạirấtthíchhợpđểhỏingườiđạilýtuyểndụng.
Vìvậy,chiếnlượcđưaracâuhỏichongườimôigiớituyểndụngvà“sănđầungười”gồm2phần:
·Thểhiệnrằngbạncóđủnănglựcchocôngviệcvàsẽsẵnsànglàmviệcnếuđượcnhận.
·Thuthậpnhữngthôngtinquantrọngmàbạnkhôngthểtrựctiếplấyđượctừcôngty.
Nhữngnhàtuyểndụngcòncómộtđặcđiểmrấthaynữalàhọđạidiệnchohàngchục,thậmchítrongmộtsốtrườnghợplàhàngtrămcôngty.Chodùcơhộinàycóquađinhưngnếubạnđểlạiấntượngtốtchonhàtuyển
dụng,họsẽnhớtớibạnvàsẽnghĩngaytớibạnkhicócôngviệctuyểndụngkhác.
25CÂUHỎIHAYNHẤTBẠNCÓTHỂĐẶTRACHOCÁCNHÀ“SĂNĐẦUNGƯỜI”,ĐẠILÝTUYỂNDỤNG
VÀCÁCTRUNGGIANGIỚITHIỆUVIỆCLÀM
6-1
Làmthếnàoôngbiếtvềtôi?
Cácnhà“sănđầungười”ghétnghecâuhỏinày,nhưngdùsaobạncũngphảihỏi,vìcâutrảlờisẽchobạnbiếtnguồnthôngtinnào(cáctrangtìm
việclàm,mạnglưới,haycácdịchvụ)cóthểmanglạicơhộixứngđánghơntrongquátrìnhtìmviệclàmcủabạn.
6-2
Đâylàcôngviệcônglàmđạilýtuyểndụngtheokiểutrảsauhaytrảtrước?
Câuhỏinàysẽgiúpbạnhiểurõhơnvềmốiquanhệgiữangườiđạilýtuyểndụngvàôngchủ(kháchhàng)củahọ.Nóichungthìcáctrunggian
(retainer)cóquanhệmậtthiếthơnvớikháchhàng,vàsựchứngnhậncủahọvềbạncũngcótrọnglượnghơn.
6-3
Ôngđanglàmviệcvớingườiphụtráchnhânsựcủakháchhànghayôngliênhệtrựctiếpvớingườiquảnlý?
Đừngngạihỏi.Bạnmuốnbiếtngườiđạilýtuyểndụngnàycóảnhhưởngnhưthếnàođếnkháchhàngmà.Mộtcuộctìmkiếmnhânsựtrongđóđạilýtuyểndụngđượcliênhệtrựctiếpvớingườiquảnlýthườngđemlạicơhội
nhậnđượcviệclàmchobạnrấtlớn.
6-4
Ôngđãlàmviệcvớicôngtykháchhàngnàybaolâurồi?
Câuhỏinàygiúpbạnbiếtđượcngườiđạilýtuyểndụngcóbiếtrõvềcôngtykháchhànghaykhông.Hãytìmkiếmnhữngmốiquanhệlâudài
giữangườiđạilývàcôngtykháchhàng.
6-5
Cánhânôngđãgiớithiệubaonhiêuứngviênchocôngtykháchhàngnàyrồi?
Hãytìmngườiđạilýtuyểndụngnàocókinhnghiệmthànhcônglâudàivớikháchhàng,haythậmchítốthơnlàvớinhàquảnlý.Ngườiđạilýtuyểndụngcầnhiểurõnhucầucủakháchhàngđểcóthểxácđịnhliệubạncóphùhợpvớivịtrítuyểndụng,vớinhómcộngtác,vàvớivănhóadoanhnghiệphaykhông.Nếunhàtuyểndụngchưatừnggiớithiệuđượcứngviênnàochocôngty,cóthểhọthựcsựkhôngcósẵncôngviệchayvịtrínàochobạn.
Điềuhọđanglàmchỉlàlôikéoứngviênđểcóthêmdữliệuchonhữngcôngviệctuyểndụngsaunàycủahọmàthôi.
6-6
Hãykểchotôibiếttạisaoônglạichọnnghềtuyểndụng?
Khôngchỉngườiđạilýtuyểndụngđangchọnlọcbạn,hãychohọthấyrằngbạncũngđangchọnlọchọ.Hãytìmhiểuthêmkỹnăngvàkinhnghiệmcủahọtrongnghềtuyểndụng.Nếungườiđạilýtuyểndụngđómớichỉcóchưađầy2nămkinhnghiệm,thìchứngtỏhọvẫncònđangtrongquátrình
họcnghề.
6-7
Đếnkhinàotôimớiđượcbiếttêncôngtykháchhàng?
Mốiquanhệgiữangườiđạilýtuyểndụngvàứngviêncầnđượcxâydựngtrêncơsởtincậy,chânthựcvàtôntrọnglẫnnhau.Hầuhếtcácđạilýtuyểndụngsẽcungcấpchobạnthôngtinvềkháchhàngngaysaukhihọ
giớithiệulýlịchcủabạntớikháchhàngđó.Nếunhàtuyểndụngkhôngđồngývớinhữngđiềukhoảntrên,bạnnênyêucầuhọgiảithíchlýdotạisaohọphảigiữkínthôngtinvàsauđóquyếtđịnhxembạncómuốnngườinàyđại
diệnchobạnđểtìmviệcnữahaykhông.
6-8
Cóthểchotôimộtbảnmôtảcôngviệccụthểhaykhông?
Cólẽvănbảnnàykhôngtồntại,vàchodùcóloạivănbảnnàythìbạncũngkhôngthểxinđược;nhưngvẫncứnênhỏi.Nếubạnnhậnđượcmộtthứgìđóliênquan,nhữngthứđósẽcóthôngtinquantrọngvềcáckỹnăngcầnthiết,tráchnhiệm,vàcólẽcócảkhoảnbồithườngkhinghỉviệcnữa.Ítnhất
bạncũngcầnbiếtchứcvụvàmứcđộcủavịtrímàbạnđangứngcử.
6-9
Địađiểmlàmviệcởđâu?
Bạncầnphảibiếtliệucôngviệcnàycóphùhợpvớinhữngyêucầuvềđịalýcủamìnhhaykhông.
6-10
Trụsởchínhcủacôngtynàyởđâu?
Bạnmuốnbiếtliệubạncóđượclàmởtrụsởchínhhaylàmởmộtchinhánh.Trongtrườnghợplàmởchinhánh,bạnsẽmuốnbiếtnếulàmởxa,
bạncócơhộithăngtiếntrongtươnglaihaykhông.
6-11
Côngviệcnàyđòihỏitôiphảibáocáovớiai?Chịutráchnhiệmtrướcai?
Bạncầnbiếttên,hoặcítnhấtlàchứcvụcủacấptrên.
6-12
Anhcóthểchotôibiếttácphongquảnlýcủangườilãnhđạođiềuhànhtôikhông?
Bạnmuốncóthôngtinvềngườisẽhướngdẫnbạntrongcôngviệccàngnhiềucàngtốt.
6-13
Tạisaovịtrícôngviệcnàycònđểngỏ?
Bạnmuốnbiếtchitiếtvềvịtrínày.Đâycóphảilàvịtrímớihaykhông?Nếukhôngthìchuyệngìđãxảyravớingườitiềnnhiệm?Anh/côtabỏviệc?
Nếuvậythìtạisao?Haylàanh/côtađượcthăngchức?
6-14
Điềugìxảyravớingườitrướcđâygiữchứcvụnày?
Hãytìmkiếmnhữngdấuhiệuchothấyngườigiữchứcvụnàytrướcđâyđãđượcthăngtiếntrongcôngty.
6-15
Đâycóphảilàvịtrícôngviệcmớihaykhông?
Nếuđólàvịtrícôngviệcmới,điềunàychothấycôngtyđangpháttriển.
6-16
Vịtrínàyđểngỏbaolâurồi?
Câuhỏinàychobạnbiếtđượccơhộicủabạnvàmứcđộđắtgiácủavịtrínày.Nếuvịtrínàyđãbịbỏngỏhơn3thángthìhẳnphảicóđiềugìđó
khôngổn.Bạncầntìmhiểuvềvịtrínàyhoặcvềcôngtytạisaovịtrínàylại
khókiếmngườiđảmnhậnđếnvậy.
6-17
Ôngbắtđầutìmkiếmnhânsựchohợpđồngnàytừbaolâurồi?
Nếungườiđạilýtuyểndụngcũngphảimấthơn3thángđểtìmngườichovịtrícôngviệcnàythìđiềunàyquảlàđángnghingờ.Bạncầntìmra
nguyênnhâncủanó.
6-18
Mứclươngcôngviệcnàylàbaonhiêu?
Trongkhiđượcnhữngngườiphụtráchnhânsựhayquảnlýtuyểndụngphỏngvấn,việcbạnđềcậpvấnđềlươngvàbồithườngtrướckhingườiphỏngvấnnêuralàmộtđiềutốikỵ.Còntrongtrườnghợpnàythìcâuhỏikiểunàylạihoàntoànchấpnhậnđược.Chẳngcólýdogìđểphíphạmthờigiancủanhaunếuyêucầucủabạnvàcấutrúclươngcủavịtrínàykhông
phùhợpvớinhau.
6-19
Tôicóphảitínhđếnnhữngkhoảngiớihạnvềlươnghaybồithườngnàokhông?
Câuhỏinàychophépngườiđạilýtuyểndụngnóivềmứclươngsànvàlươngtrầnchovịtrínày.Mộtsốngườiđạilýtuyểndụngđượcchỉđạolà
khônggiớithiệuchocôngtykháchhàngnhữngứngviênyêucầumứclươngcaohơnmứccôngtychấpnhậnđược.Trongtrườnghợpnhưvậy,bạncũng
cầnđượcbiết.
6-20
Ôngcóthểchotôibiếtquavềngườisẽphỏngvấntôihaykhông?
Nếungườiđạilýtuyểndụngđềcửbạn,bạncầnbiếtđôiđiềuvềngườitiếptheosẽphỏngvấnbạn.
6-21
Hãychotôibiếtvịtrí,chứcvụvàtácphongquảnlýcủangườiphỏngvấntiếptheocủatôi?
Bạnmuốnbiếtngườitiếptheophỏngvấnbạnlà“ngườigáccổng”haylàngườicóquyềntuyểndụngthựcsự.
6-22
Aisẽlàngườiđưaraquyếtđịnhtuyểndụngcuốicùng?
Nếucâuhỏitrướckhôngmanglạichobạnnhữngthôngtincụthểmàbạncần,hãyhỏithẳngcâuhỏinày.
6-23
Saukhiônggiớithiệulýlịchcủatôi,khinàotôisẽnhậnđượcthôngtinvềtìnhtrạngcủacôngviệcđó?
Hãyđềđạtvớingườiđạilýtuyểndụngnguyệnvọngđượcthườngxuyêncậpnhậtthôngtinvềvịtríứngcửcủabạn.Bạncũngnênđềnghịngườiđạilýtuyểndụngthôngbáochobạnnếucónhữngcơhộinghềnghiệpkhácvàxinphépbạntrướckhigiớithiệubạnđếnnhữngkháchhàngkhác.Câuhỏi
nàychonhàtuyểndụngthấybạnlàmộttaychuyênnghiệp.
6-24
Ôngcóthểmôtảchitiếtphươngthứccôngtycânbằngcácvấnđềgiữacôngviệcvàđờisốngcánhânkhông?
Câuhỏinàysẽgiúpbạnhiểuthêmvềmứcđộsaymêcôngviệctrongcôngty.
6-25
Nhữngđiềugìviphạmđếnvănhóacôngtytrongcuộcphỏngvấn?
Môtảvănhóadoanhnghiệplàviệcrấtkhónhưngđặtcâuhỏithếnàygiúpcâutrảlờidễhiểuhơnnhiềuvàgiúpbạntránhđượcnhữngsơsuấtvi
phạmđếnvănhóacôngty.
5cáchđểnhữngngườiđạilýtuyểndụngđứngvềphíabạn
Chúngtaaicũngcầntậndụngmọisựgiúpđỡcóthể.Mốiquanhệthânthiếtvớimộtđạilýtuyểndụngchuyênnghiệpcóthểgiúpbạntiếnxahơntrongsựnghiệp.Bạncóthểtiếnhànhtạolậpniềmtinbằngcáchlàmtheonhữngnguyêntắcsau.Hãynhớrằngchủdoanhnghiệpsẽtrảtiềnchonhữngngườiđạilýtuyểndụng.Nhưngđólàvịthếhaibêncùngcólợi.Họcólợikhigiớithiệuđượcchobạnmộtcôngviệcmàbạnchấpnhận.Vìvậyhãy:
1.Đềcậpngaynhucầuvàmụctiêutàichínhcủabạn.
2.Bỏthờigiantìmhiểuthóiquencủangườiđạilýtuyểndụngvànhữngthịtrườngmàanh/côtahoạtđộng.
3.Đặtranhữngquyluậtnềntảngvềviệcbạndựđịnhlàmviệccùng
nhauvàtránhtổnhaonỗlựcnhưthếnào.
4.Đưaratêncủanhữngứngviêncóthểphùhợpvớiyêucầucủanhàtuyểndụng.Nhàtuyểndụngsẽcảmkíchmàsắpxếpnhiềucuộcphỏngvấnhơnchobạn.
5.Nhữngnhàtuyểndụngluônmuốnbạnthànhcông.Hãyđềnghịhọhướngdẫnbạntrongnhữngcuộcphỏngvấndohọsắpxếp.
Tảithêmebook:http://www.sachvui.com
CHƯƠNG7:CÂUHỎIDÀNHCHOBỘPHẬNNHÂNSỰ
HÃYĐỂBỘPHẬNNHÂNSỰGIÚPBẠN
Ngườiphụtráchnhânsựcủamộtcôngtycóthểlàngườirấtchuyênnghiệp,nhiệttìnhvàcókhảnăngkhíchlệ,nhưngtrênhếtnhiệmvụcủahọlàloạibỏnhữngngườikhôngđủđiềukiện.Chứcnăngchínhcủahọlàloạibỏbớtcácứngviên,giúpchonhàtuyểndụngcuốicùngchỉphảichọnlựatừmộtsốứngviênthíchhợp.Bảnthânngườiphụtráchnhânsựkhônghềcó
quyềntuyểndụng.
Mốiquantâmcủabộphậnnhânsự
Chắcchắnbạnsẽphảilàmviệcvớingườiphụtráchnhânsựtrongquátrìnhtìmviệclàm,vìvậybạnnêntìmhiểuđôiđiềuvềmốiquantâmcủahọ.Nếubạnđãcósẵnchươngtrìnhcủahọthìhãytrìnhbàythẳngthắnđểhọdễthựchiệncôngviệccủamình,nhưvậyhồsơxinviệccủabạnsẽcócơhộiđếnđượctayngườicóquyềntuyểndụng.Nhữngcâuhỏitrongchươngnàyđượcxâydựngvớimụcđíchgiúpbạnđọctạođượcniềmtintốiđaởngười
phụtráchnhânsựvàhọsẽkhôngphảihốitiếcvìđãchọnbạn.
Điềuhiểnnhiênlàngườiphụtráchnhânsự,nhữngngườicótácphongchuyênnghiệpvốnlànhữngngườiluônđềphòngrủiro.Đốivớihọ,điềutồitệnhấtlàứngviênmàhọchọnbịloạitrongvòngphỏngvấntiếptheo,hoặctệhơnnữalàđượcnhậnvàolàmvàhóaralạikhônglàmđượcviệc.Nếuđiềuđóxảyra,hãythửđoánxemailàngườithấtbại?Đúngvậy.Chính
ngườiphụtráchnhânsựđángthươngđãđánhgiásainănglựccủaứngviênđósẽbịtaitiếngkhôngkémgìnhữngngôisaotrongbảngxếphạngcủatờTạpchíTimes.Kếtquảlàgì?Nếungườiphụtráchnhânsựcóchútítdodựvớibạnhoặcvớicuộcphỏngvấn,côta(phụtráchtuyểndụngphầnlớnlàphụnữ)sẽchuyểnngaysangứngviêntiếptheo.Vớiđiềukiệnkinhtếvàsốlượngứngviênđủđiềukiệnchomỗivịtrínhưngàynay,ngườiphụtráchnhânsựsẽkhôngngầnngạichuyểnsangphỏngvấnngườikhácnếubạnđểchohọcóbấtkỳlýdonàonghingờmongmuốnlàmviệctrongcôngviệcđó
củabạn.
Vìvậy,chiếnlượcđầutiênlàkhôngthểđểhọnghingờgìvềhồsơxinviệccủabạn.Đểlàmđượcthế,bạnphảitỏrahếtsứcquantâm,tíchcựcvàđángmến.Tựtinrấtquantrọng,nhưngđừngtựmãn.Hãynhớrằnglươngkhởiđiểmcủabạnluôncaohơn-đôikhicaohơnrấtnhiềusovớilươngcủa
ngườiphỏngvấn.Đừngđểngườiphỏngvấncóthêmcớghétbạn.
Ngườiphỏngvấnlàphụtráchnhânsự:Hãyhợptácvớihọ!
Chiếnlượcthứhaicủabạnsẽlàbiếnngườiphỏngvấnphụtráchnhânsựthànhđồngminhcủamình.Nếubạncoihọlàmộttrởngại,bạnsẽtrởthànhkẻkiêungạovàkhiếmnhãtrongmắthọ.Tháiđộđócủabạncũngsẽkhiếnhọnghingờvềkhảnăngcộngtáccủabạnvớiđồngnghiệptrongkhilàmviệcvớimộtnhóm.Vìvậytrongkhiphỏngvấn,hãythểhiệnmìnhlàmộtngườidễmếnbằngcáchchânthànhquantâmđếnýkiếncủangườiphụtráchnhânsự.Hãylắngnghebằngtháiđộquantâmvàbiếtơn.Hãytôn
trọnghọ,biếtrằnghọcónhữngđónggópcũngnhưnhữnghạnchếtrongquátrìnhđưaraquyếtđịnh.Đừngquásốtsắng,nhưngnếubạnkhéoléo,ngườiphụtráchnhânsựcóxuhướngsẽchuyểnhồsơcủabạnsangchồnghồsơ
nhỏđềchữ“cóthể”thayvìcảchồnglớnđềchữ“loại”.
Nóicáchkhác,chiếnlượccủabạnkhiđượcngườiphụtráchnhânsựphỏngvấnlàlàmchohọhàilòngđểnếuhọchuyểnhồsơcủabạntớingườiquảnlývàsauđóbạnnhậnđượcviệclàm,bạnsẽkhôngthểlàmxấumặthọ.Đểđượcnhưvậy,bạncầnphảithuyếtphụcđượcngườiphụtráchnhânsự3
điềusau:
·Bạncóđủnănglựclàmviệc
·Bạnthíchcôngviệcnày
·Nếuđượcnhận,bạnsẽthíchứngvớicôngviệc
Nếulàmđượcnhưvậy,hồsơcủabạnsẽđếnđượcnơibạnmuốn:đếntaynhàquảnlý,ngườiduynhấttrongcôngtycóquyềntraochobạncôngviệc
bạnmuốn.
Nhiềungườiphụtráchtuyểndụngrấthiểubiết,rấttâmlývàchuyênnghiệp.Họđềumuốnbạnthànhcông.Phầnlớnhọsẵnsànggiúpbạntrauchuốtlạisơyếulýlịch,thưxinviệchaycáckỹnăngtrảlờiphỏngvấn.Rấtnhiềungườitrongsốđóđãgiúptôihoànthànhcuốnsáchnày.Nếubạnmaymắncómộtngườinhưvậygiúpđỡ,họthựcsựcóthểbiếnbuổiphỏngvấn
củabạntrởnênhiệuquảvàthúvịhơnnhiều.
ÔngJoelHamroff,chủtịchcôngtyMagillAssociateschuyênvềtuyểndụngởLevittown,NewYork,nói:“Hãynhớrằngngườingồiphíađầubànbênkiaphỏngvấnbạncũngđãtừngcólúcngồichỗcủabạnbâygiờvàítrahọcũngthôngminhkhôngkémgìbạn.Nhữngngườilàmnhânsựcầncólý
dođểtồntại,vìvậybạncànghỏinhiềuvềkinhnghiệmvàquanđiểmcủahọ,thìhọcàngquýmếnbạnhơn”.
Nhưngđiềucốtyếuởđâylà:Ngườiphụtráchtuyểndụngkhôngthểchobạncôngviệcbạnmongmuốn.Họcũngkhôngthểtiếtlộchobạnnhữngthôngtinnộibộquantrọngđểđưaraquyếtđịnhnghềnghiệpđúngđắn.Phầnlớnngườiphụtráchnhânsựrấtamhiểuvềnhữngvấnđềchungvà
nhữngchínhsáchíchlợitrongcôngty.Nhưnghọkhôngthểnắmđượcnhiềuthôngtinchitiếtvềcôngviệcđóvànhữngngườibạnsẽlàmviệccùng.
30CÂUHỎIHAYNHẤTCHOBỘPHẬNNHÂNSỰ
7-1
Vìsaoông/bàthíchlàmviệctrongcôngtynày?
Hãynhanhchóngtạolậpmốiquanhệcởimởcánhân.Hãythểhiệnchongườiphụtráchtuyểndụngthấyrằngbạnquantâmđếnkinhnghiệmlàmviệcvàýkiếncủahọ.Bêncạnhđóbạncòncóthêmnhữngthôngtinbổích
vềcôngtyvàvănhóacôngty.
7-2
Côngtynàycóđiềugìthuhútông/bà?
Mọingườiđềuthíchnóivềbảnthânmình.Cóthểngườiphụtráchnhânsựsẽkểchobạnnghequátrìnhhọlàmviệctạiđây.Điềuđóchothấyhọtin
tưởngbạn.
7-3
Ông/bàcóthểmôtảmôitrườngcôngviệcởđâyhaykhông?
Đâycũnglàmộtcáchđểhỏivềphươngthứclàmviệctrongcôngty.
7-4
Ông/bàcóthểmôtảđôichútvềphươngchâmhoạtđộngcủacôngtyhaykhông?
Tìmhiểuquanđiểmcủangườiphụtráchnhânsựvềvấnđềnàyquảlàrấtkhônngoan.
7-5
Theoông/bàđiểmmạnhvàđiểmyếucủacôngtylàgì?
Xinnhắclạirằngtrọngtâmcủacâuhỏinàycũngchínhlàđểthămdòýkiếncủangườiphỏngvấn.
7-6
Ông/bàcóthểnóirõhơnvềtráchnhiệmthườngngàycủatôihaykhông?
Chúýlắngnghenhữngđiểmnhấnmạnhhaylặplại.Đólànhữngđiểmtrọngyếu,vàbạnsẽphảithayđổicuộcthảoluậnvềkỹnăngcủabạncho
phùhợpvớinhữngđiểmđó.
7-7
Ông/bàtìmkiếmnhânsựchovịtrínàylâuchưa?
Hỏicâunàyđểbiếtquacơcấuthờigiancủacôngty.
7-8
Sovớinhữngứngviênkhácmàông/bàđãphỏngvấnthìcáckỹnăngcủatôithếnào?
Câuhỏicũngđángđểhỏiđấy,chodùcóthểbạnsẽkhôngnhậnđượccâutrảlờithẳngthắn.Hãychuẩnbịsẵntinhthầnnếubạnbịhỏivặn:“Sao
anh/chịlạihỏivậy?”
7-9
Thựcsựtôirấtmongmuốnđượcgặpgỡông/bàvànhómlàmviệccủaông/bà,vàtôirấthứngthúvớicôngviệcnày.Tôichorằngkhảnăngvàkinhnghiệmcủatôirấtphùhợpvớivịtrínày.Vậybướctiếptheocủaquátrình
phỏngvấnlàgì?
Đâylàmộtcâuhỏirấtấntượngđểkếtthúcbuổiphỏngvấnvớingườiphụtráchnhânsự.Câuhỏinàythểhiệnsựnhiệttình,củngcốlòngtựtincủa
bạn,và“đưabóngvềsâncủađốiphương”.
7-10
Trướckhitôiravề,ông/bàcócòngìmuốnhỏithêmvềkhảnănglàmviệccủatôinữakhông?
Đâycũnglàmộtcáchkhảquanđểkếtthúcbuổiphỏngvấn,thểhiệnlòngtậntâmcủabạnđốivớicôngviệc.
7-11
Theoông/bàcôngtymongmuốnnhânviêncủamìnhđónggópđiềugìnhất?
Chúýrằngcâuhỏinàygợichongườiphỏngvấnthểhiệnýkiếncủaông/côtanhưthếnào.
7-12
Trongcôngtycócấutrúccấpbậcrõrànghaykhông?
Mộtsốcơquannhànướcvàcáccôngtylớnthườngcócáccấpbậc,chứctướcvàcáccấpbậcthăngtiếnchínhthứckhác.
7-13
Tôicótriểnvọngđượcthăngtiếnhaykhông?Nếulàmtốtcôngviệcthìtôisẽđượcthăngchứcvụgì?
Ítnhiềuthìmộtsốcôngtyđềucónhữngquátrìnhthăngtiếnnghềnghiệpcụthể-vídụtrongngànhcôngnghệthôngtinthì,ngườilậptrình
viênsẽtrởthànhphântíchhệthống,tiếptheolàtrưởngnhóm,quảnlýdựánvàcuốicùnglàgiámđốcdựán.
7-14
Giảsửtôiđượcnhậnvàolàmvàtrongmộtthờigiantôilàmviệctốtthìliệutôicóthêmcơhộithăngtiếnkhông?
Câuhỏinàychongườiphỏngvấnthấybạnlàngườinhìnxatrôngrộng,bạnkhôngchỉquantâmđếncôngviệcmàbạncònmongmuốnlàmviệclâudài.Nhữngngườiphụtráchtuyểndụngthíchnhưvậy,vìnếungườihọtuyển
ngườitrụlạilâudàitrongcôngviệcthìhọcàngcóthêmuytín.
7-15
Cóphảinhữngngườithànhcôngnhấttrongcôngtyđềuxuấtpháttừmộtbộphậnnàođótrongcôngtynhưbộphậnbánhànghoặcbộphậnkỹthuật,haylànhữngngườitiêubiểuđượcđềbạttừmộtbộphậnnàođógiữacácbộ
phậnchứcnăng?
Câuhỏinàyngaylậptứcchothấybạnlàngườitỉmỉ.Hầuhếtcáccôngtyđềucótruyềnthốngđềbạtnhânviêntừmộtphòngbannàođótrongcôngty.Cáccôngtykỹthuậtthườnglấynhânviêntừphòngkỹthuật.Giámđốcđiềuhànhcủacáccôngtytàichínhthườngxuấtthântừbộphậntàichính.Phầnlớngiámđốcđiềuhànhcủacáccôngtysảnxuấtthườngkhởiđầuởbộphậnbánhàng.Cólẽngườiphỏngvấncũngsẽnóisơquachobạnbiếtvềxuấtthânsựnghiệpcủanămcánbộcấpcaonhấttrongcôngty.Mụcđích
củabạnlàđểýxembộphậnbạnđịnhxinvàolàmcónằmtrongsốnhữngbộphậnmànhữngcánbộđóđãlàmquahaykhông.
7-16
Tôibiếtrằngcôngtyquyếtđịnhtuyểndụngnhânsựchovịtrínàytừngoàicôngty.Vậycôngtyđãcânnhắcnhưthếnàogiữaviệctuyểnngười
ngoàivàviệccấtnhắcngườitrongcôngty?
Câuhỏinàynhằmmụcđíchgợiýngườiphỏngvấnnóilênnhữnglợiíchtươngđốicủaviệccấtnhắcnhânviêntrongcôngtysovớiviệcđưanhữngngườimớicónhiềuýtưởngtiếnbộvàcónănglực(hyvọngđólàbạn!)đểđápứngnhucầucủacôngty.Câutrảlờiđángmongđợilàcôngtyđangpháttriểnquálớnmạnh,việccấtnhắctrongnộibộcôngtykhôngđáp
ứngđượctốcđộpháttriểnnày.
7-17
Vịtrínàyliênquanđếnmụctiêuchungnhưthếnào?
Đâylàcâuhỏivềtầmquantrọngcủacôngviệchoặccủabộphận.Nếucôngviệcchỉcótácđộnggiántiếpđếnmụctiêukinhdoanhthìđếnnhữngthờiđiểmkhókhăncóthểnósẽtrởthànhgánhnặngchứkhôngphảibộphận
tạolợinhuậnchocôngty.
7-18
Ôngsẽkhuyênmộtngườiởvịtrícủatôiđiềugì?
Đừngcóquásốtsắng,nhữngcâuhỏinàycóthểchỉmanglạichobạncảmộtngàynghengườiphụtráchnhânsựnóivềbảnthânmình.
7-19
Ông/bàvàonghềnàynhưthếnào?
Nhớlà“nghềnghiệp”chứkhôngphảilà“côngviệc”đâuđấy.
7-20
Vấnđềchínhtrongvịtrí/bộphậnnàymàhiệngiờchúngtaphảiđốimặtlàgì?
Chúýdùngđạitừchung“chúngta”.
7-21
Ông/bàcóthểchotôimộtvănbảnchínhthứcmôtảcôngviệcnàyhaykhông?Tôirấtmuốnxemlạithậtkỹnhữnghoạtđộngchínhvàyêucầukết
quảnhưthếnào.
Đâylàmộtcâuhỏirấthaychongườiphỏngvấnđểchọnlọcứngviên.Nógiúpbạnchuẩnbịđểứngphóvớingườiquảnlý.
7-22
Côngviệcnàycóthườngdẫnđếncácvịtrínàokháctrongcôngtyhaykhông?Nếucóthìlàcácvịtrínào?
Chắchẳnbạnkhôngmuốnbảnthânmìnhkếtthúcvớimộtcôngviệcchẳngcótươnglaigì.Nhưngcũngđừngtạochongườiphỏngvấnấntượngrằngbạnchưavàolàmmàđãmuốnnhảysangviệckhác.Hãynhớrằng
ngườiphụtráchnhânsựmuốnởbạnsựổnđịnh,nghĩalàphảilàm“lâudài”.
7-23
Anhcóthểnóichútítvềnhữngngườimàtôisẽphảilàmviệcthườngxuyênnhấthaykhông?
Quảlàmộtcâuhỏihayđểtìmhiểuvềnhómcộngsựcủabạn!
7-24
Theotôihiểuvềvịtrínàythìchứcvụlà_________,tráchnhiệmcủatôilà_________,vàbộphậntôilàmviệclàbộphận________.Tôisẽchịu
tráchnhiệmtrựctiếpvới___________.Nhưvậycóđúngkhông?
Đâylàcáchđểnhậnđượccâutrảlời“Đúngvậy”,đồngthờithểhiệnrằngbạnnắmvữngthôngtin.
7-25
Ông/bàcóthểnóiđôichútvềcamkếtcủacôngtyđốivớiviệctạocơhộibìnhđẳngvàđadạngchomọingười?
Cáccâuhỏitiếptheocóthểlà:Phầntrămphụnữvàngườithiểusốtrongbanlãnhđạolàbaonhiêu?Nhânviêntrongcôngtycóđadạngkhông?
7-26
Nhữngngườigiỏinhấttrongcôngtylàai,vàlàmthếnàohọxáclậpđượcvịtríđó?
Câuhỏinàykhẳngđịnhrằngbạncũngmuốnphấnđấuđểtrởthànhmộtngườigiỏitrongcôngty.
7-27
Cấpdướixưnghôvớicácvịlãnhđạocấpcaotrongcôngtynhưthếnào?
Bạnđanghỏivềquycáchđốixửcủacôngtyđấy!
7-28
Ông/bàcóthểnóigìvềtácphongquảnlýhiệnthời?
Đâylàcâuhỏivềtácphongquảnlýmànhữngngườiđiềuhànhcấpcaocóxuhướngưathích.
7-29
Nếuđượcnhậnvàolàm,côngviệcđầutiêncủatôilàgì?
Ýnghĩacủacâuhỏinàylà:Chỉrarằngđặtranhữngưutiênvàmụctiêucôngviệclàđiềuquantrọngchủyếuđốivớibạn.
7-30
Côngtycótuyênbốvềtônchỉkinhdoanhcủacôngtykhông?Tôicóthểxemquađượckhông?
Tônchỉkinhdoanhcủacôngtythểhiệnrấtrõvănhóacôngty.Côngbằngmànói,nhữngtônchỉnàynhìnchungchẳngcóýnghĩagì,nhưngtrênthựctếviệccôngtygặprắcrốitrongviệclậpramộttônchỉkinhdoanhlạilàmộtdấuhiệukhảquan,vàviệcbạnhỏivềđiềuđóthểhiệnrằngbạnlàngườichínchắnvàsâusắc.Nhưnghãycẩnthận.Đừnghỏixinbảnmôtảcôngviệcnếunóđãđượcđăngtrêntrangwebcủacôngty.Làmthếngườitasẽcholà
bạnlườibiếngđấy.
CHƯƠNG8:CÂUHỎICHOCÁCNHÀTUYỂNDỤNG
NGƯỜIDUYNHẤTCÓKHẢNĂNGĐEMĐẾNĐIỀUBẠNMUỐN
Mỗicuộcphỏngvấnlàmộtcuộcđốithoại,bắtđầubằngnóichuyệnxãgiao,rồinóichungchungvàsaucùngđivàochitiết,từtrừutượngđếncụthể.Nóichung,càngnóichuyệnlâu,bạncàngdễđặtcâuhỏivàthămdòđượccàng
nhiều.
Nếubạnmuốncóviệclàm,điềuquantrọngnhấtlàphảicóđượccuộcđốithoạivớingườithựcsựcóquyềntuyểndụngbạn.
Nhàtuyểndụngcầnbạn
Bạnđanglolắngtrướcáplựckhiđixinviệc.Nhưngnhàtuyểndụngcònphảichịuáplựclớnhơnbạnrấtnhiều.Thựcra,lýdoduynhấtđểcácnhà
tuyểndụngbỏrachútthờigiantrongquỹkếhoạchlàmviệcbậnrộnvôcùngcủahọlàvìnhữngviệcquantrọngsắpbịbỏmặc.Họcónhữngviệcphải
làmmàlạichẳngcóaicóđủkinhnghiệmđểlàmnhữngviệcđó.Nếukhôngtìmđượcngườiphùhợp,nhómcủahọchưathểhoạtđộnghiệuquả.Lợiíchcủahọ,thựcrachínhlàcôngviệc,cólẽđangrấtmậpmờ.Đừngquênrằngcácnhàtuyểndụngphảichịutráchnhiệmtrướccấptrên,vàkhảnănggiữchobộphậncủahọđủnhânviênchínhlàmộtsựđềnbùthỏađáng.Quảlàmộtviễncảnhtươisángnếubạnlàngườikhôngthểthiếuchothànhcông
củahọ.
Hãynhớđiềunày:hầuhếtcácnhàtuyểndụngđềukhôngphảilànhữngngườiphỏngvấnlànhnghề.Họchỉđượcđàotạochútít,hoặcchẳngđượcđàotạogìvềlĩnhvựcnày,vàđiềunàyrấtdễnhậnthấy.Nếuhọtỏracăngthẳng,hỏibạnnhữngcâuchẳngănnhậpgì,hoặctỏrakhiếmnhãthìcũng
đừngđểbụngnhé.
Phầnlớncácnhàtuyểndụngđềukhôngthíchphỏngvấn.Họcoiphỏngvấnlàsựlãngphíthờigianquýbáu,ngăncảnhọlàmnhữngviệcchính.Ngoàirahọcònkhôngthíchnóikhôngvớiaicả.Vàhậuquảlàhọthường
khôngchuẩnbịkỹvàhaybịcăngthẳng.Bạncàngkhiếnhọthoảimái,thuyếtphụchọrằngbạnsẽgiúpcuộcsốngcủahọdễdànghơnbaonhiêuthìbạn
càngcócơhộibấynhiêu.
35CÂUHỎIHAYNHẤTCHONHÀTUYỂNDỤNG
8-1
Ngườiđượctuyểncầncókỹnăngđặcbiệtgìđểgiúpđỡchoông?
Câuhỏinàytrựctiếphướngcuộcđốithoạivàonhữngvấnđềmàngườiquảnlýđanggặpkhókhăn.Làngườicókhảnăngđượctuyểndụng,bạn
muốnnhàquảnlýnóirằngbạncóthểkhiếnhọđỡvấtvảhơnvìcáckỹnăngcủabạnlànhữnggìhọmongmuốn.
8-2
Vấnđềgìkhiếnôngphảitrăntrởsuốtđêm?
Đâylàmộtcáchđểkhámphárađiềunhàquảnlýquantâm.Gợiýkhéorằngtuyểnbạnvàolàmsẽgiúphọgiảmchứngmấtngủ.
8-3
Nhânviênmớisẽlàmđượcđiềugìcóíchvàgâyngạcnhiêntrong90ngàyđầutiên?
Cáchdiễnđạtởđâylànhằmđểngườiphỏngvấnđưaranhữngđiềuhọmongmuốnởnhânviênmới.
8-4
Lãnhđạocôngtyđánhgiábộphậnnàynhưthếnào?
Câutrảlờisẽgiúpngườixinviệcnhậnthấytầmquantrọngcủabộphậnnàyđốivớicấptrên,bởivìnếucôngtytrảiquamộtthờikỳkhókhănvềtàichính,bạnmuốnbiếtrằngbộphậncủabạnsẽkhôngphảilàbộphậnđầutiên
bịcắtgiảmbiênchếcủacôngty.
8-5
Theoôngđâulàcơhộitốtnhấtđểthựchiệncảitiếnmàtôicóthểthamgia?
Đâylàmộtcáchnữađểtìmhiểuxemnhàtuyểndụngmongmuốncónhữngcảicáchcụthểgì.
8-6
BamụctiêuquantrọngnhấtcủaCôngtylàgì?
Câutrảlờichocâuhỏinàysẽmanglạiđầumốiquantrọngxembạncónênnhậncôngviệcnàykhông,vìbạnsẽđượcđánhgiádựatrênđónggóp
củabạnchonhữngmụctiêunày.
8-7
Theoông,vịtrínàycótácđộngthếnàođốivớiviệcđạtđượcnhữngmụctiêutrên?
Câutrảlờisẽchothấytầmquantrọngcủacôngviệcnày.Nếuvềcơbảncâutrảlờilà“khôngcótácđộngnhiềulắm”,cónghĩalàhọđangcânnhắc
đểtuyểnbạnvàomộtvịtríkhôngquantrọng.
8-8
Điềugìthuhútđểônglàmviệcchocôngtynày?
Hãyđểnhàquảnlýkểchuyệnchobạnnghe.Chúýlắngnghenhữngđầumốitạonênthànhcông.
8-9
Ôngthấythíchthúnhấtđiềugìkhilàmviệcởđây?
Gópchuyệntạonênsựchiasẻ.Đâycũnglàmộtcáchđểtạosựgắnkếtvớingườiphỏngvấnxungquanhcâuchuyện.
8-10
Nhữngkinhnghiệmôngđãtrảiquakhiếnôngngạcnhiênvàthấtvọngnhưthếnào?
Luônbámsátnộidungđãhỏitrướcđólàrấttốt.Nếungườiphỏngvấnthấyyêntâm,ông/côtacóthểsẽchiasẻthấtbạivớibạn.
8-11
Tráchnhiệmhàngngàycủatôisẽlàgì?
Khôngcócáchnàohayhơnđểbiếtđượcbạnsẽphảilàmgì.Chúýxemcâutrảlờiđãgợiýkhéochothấybạnđãđượcchấpnhậnthếnào.
8-12
Ôngcóthểgiảithíchvềcơcấutổchứccủacôngtyhaykhông?
Hãyhỏicâunàynếubạncònđiềugìchưahiểuvềcôngty.
8-13
Kếhoạch5nămtớicủacôngtylàgì,vàbộphậnnàyliênquannhưthếnàođếnkếhoạchđó?
Bấtcứcâuhỏinàothểhiệnrằngbạnmongmuốnlàmviệclâudàiđềurấthay.Nhàtuyểndụngsẽnghĩrằng,“Ngườinàycóýđịnhlàmviệclâudài
đây”.
8-14
Liệuchúngtacómởrộnghoặcđưaramộtsảnphẩmhaydịchvụmớinàomàtôicầnbiếthaykhông?
Chúýsửdụngđạitừ“chúngta”.Đâycũnglàmộtcâuhỏichophépnhà
tuyểndụngthảoluậnvớibạnvềcáckếhoạchvàviễncảnhtươnglai.
8-15
Nhữngkỹnănghaykhảnăngôngthấycầnthiếtđểthànhcôngtrongcôngviệcnàylàgì?
Đâycũnglàcáchđểkhámphánhữngmụctiêuhoặcnhữngxungđộttiềmtàng.Bạnkhôngthểđặtramụctiêutrừphimụctiêuđãrõràng.
8-16
Nếuđượctuyểnvàovịtrínàytôisẽphảiđốimặtvớinhữngthửtháchnào?
Hãychúýlắngnghe.Nhàtuyểndụngsẽnóichobạnbiếtbạncóthểthấtbạiởđâu.Đócóphảilàthửtháchmàbạncóthểvượtquavàhyvọngthànhcônghaykhông?Nếuquákhóthìhãycoichừng!Bạnđangphảiđốimặtvới
thấtbạiđấy.
8-17
Trongcôngviệcnày,mốiquantâmlớnnhấthiệngiờcủaônglàgì?
Chúýnhấnmạnhtừ“củaông”.Đâykhôngphảilàmốiquantâmtrêncấpđộcôngtymàtừgócđộcủanhàtuyểndụng.Cóthểmốiquantâmcủacôngtyvàcủanhàquảnlýlàkhácnhauhoặcnhưnhau.Bạnđápứngđượcmụctiêucủacôngtymàkhôngđápứngđượcmụctiêucủanhàtuyểndụng
thìcũngchẳngíchgì.
8-18
Ôngmuốnphầncôngviệcnàotiếntriểnnhất?
Đâycũnglàcáchhỏiquảnlýtuyểndụngvềđiềukiệncủathànhcông.
8-19
Chínhsáchcủacôngtytrongviệcthamdựcácchuyênđềnghiêncứu,hộithảo,vàcáccơhộiđàotạokhác?
Bạnmuốnnhàquảnlýthấybạnquantâmhọchỏivàđạtđượcnhữngkỹnăngmới.Bạnmuốncôngtycủabạnủnghộnhữngmụctiêutrên.
8-20
Bộphậnnàyhoạtđộngvớingânquỹtừđâu?
Bạncóthểnhậnđượccâutrảlờithẳngthắnhoặckhôngchocâuhỏirấtthẳngnày,nhưnghỏinhưvậythểhiệnrằngbạnamhiểusứcmạnhtàichính
cóthểđiềuchỉnhkếtquảrasao.
8-21
Tôicóthểthamdựvàouỷbanvàđộingũchuyêntráchnào?
Chodùbạncóthíchlàmviệcvớiuỷbanhaykhôngbạncũngnênhỏithôngtinđểcóquyếtđịnhđúngđắn.
8-22
Tráchnhiệmvàhoạtđộnglãnhđạocủatôisẽđượcđánhgiáthếnào?Doaiđánhgiá?
Đâylàmộtcâuhỏichungchungchobiếtnỗlựccủabạnđượcđánhgiárasao.Cóthểbạnsẽbắtđầumộtcuộcđốithoạivềcácphươngthứclàmviệc
như:quảnlýtheomụctiêu.
8-23
Trongbộphậnnàycóđiểmyếunàomàôngđặcbiệtmongmuốncảitiếnhaykhông?
Câuhỏinàysẽchobiếtnhiệmvụđầutiêncủabạnlàgì.
8-24
Mụctiêucủabộphậnnàylàgì?Cóliênquanthếnàođếnmụctiêucủacôngty?
Đâycũnglàmộtcáchđểcóđượctoàncảnhxembộphậnnàycóliênquanthếnàovớicôngty.
8-25
Điểmmạnhvàđiểmyếucủacôngtylàgìsovớiđốithủcạnhtranh(kểtênmộtvàicôngty)?
Câuhỏinàythểhiệnrằngbạnđãnghiêncứuvàbạnnhậnthứcrấtđúngđắnrằngthànhcôngnghĩalàhoạtđộngtốthơnđốithủ.
8-26
Cơcấubáocáoởđâyhoạtđộngthếnào?Phươngtiệngiaotiếpchủyếulàgì?
Loạtcâuhỏinàytậptrungvàovănhóadoanhnghiệp.Cơcấubáocáogiữacáccấpcóchínhthứchaykhông?Bạnsẽkhôngmấyvuivẻkhibạnlàngườithíchđượclàmviệctrongmộtmôitrườngcôngtycởimở,phóng
khoáng,khôngcâunệ,trongkhicôngtynàymuốnmộtcơcấukhắtkhehơn.
8-27
Mụctiêucầnđạtđượctrong6thángtớilàgì?
Đâycũnglàmộtcâuhỏichỉrachonhàquảnlýbiếtrằngtừlúckhởiđầubạnđãmuốnđượclàmviệcquantrọngnhất.
8-28
Ôngcóthểđưarachotôivídụvềmộtngàylàmviệcđiểnhìnhvàkhốilượngcôngviệclýtưởngcũngnhưnhữngyêucầuđặcbiệtmàcôngviệcđòi
hỏikhông?
Câuhỏinàyrấthayđểbiếtcôngviệccơbảnhàngngàythếnàođốivớimộtvịtríđãcósẵntrongcôngty.
8-29
Đâylàvịtrímới.Vìsaolạicầncóvịtrínày?
Làngườiđầutiêngiữvịtrímớibạnsẽđượctựdochiasẻcôngviệc.Nhưngđiềuđầutiênbạncầnbiếtlàtạisaolạicóvịtrínàyvàvịtrínàyđược
đưarađểgiảiquyếtvấnđềgì.
8-30
Ôngmuốnthấynhữngphầnviệcnàotiếnbộ,nếuxéttớinhânviêntrựctiếpchịutráchnhiệmcôngviệcnày?
Câuhỏinàychobạnbiếttạisaongườiđảmđươngchứcvụnàylạithấtbại.Đúnglàconngườichỉcóthểhọchỏiđượctừsailầm,nhưngđókhônghẳnphảilàsailầmcủahọ.Điềungượclạilànếungườigiữchứcvụnàyrađivàđểlạisaulưngmộtnhiệmkỳtồitệthìbạncónguycơsẽbịliênlụyđến
nhữngmốiáccảmdànhchonhiệmkỳđó.
8-31
Từtấtcảnhữngđiềutôithấy,tôithựcsựmuốnđượclàmviệcởđây,vàtôitinlàmìnhsẽcónhữngđónggópđángkểchocôngty.Bướctiếptheo
trongquátrìnhchọnlọcnàylàgì?
Hãybàytỏmongmuốnđượctiếptục,đềnghịđượcnhậncôngviệc,vàlậpmộtkhungthờigianchobướctiếptheo.
8-32
Vịtrínàyđónggópgìchonhữngmụctiêu,năngsuấthaylợinhuậncủacôngty?
Câuhỏinàythểhiệnrằngbạnnhậnthấymỗivịtríđềuphảiđónggóptrựctiếpchomụctiêuchungcủacôngty.Tiếpsauđóhãyđưaralờicamkết
rằngbạnlàmđượcnhưthế?
8-33
Chủđềhayvấnđềkinhdoanhgâyáplựcnhiềunhấtgầnđâylàgì?
Đâylàcơhộiđểbắtđầumộtcuộcđốithoạihữuíchvềnhữngtháchthứcmàbạncóthểphảiđốimặt.
8-34
Tôicóthểbiếtvềhoạtđộngcủamộtngườitrướcđâytừnggặtháithànhcôngởvịtrínàykhông?
Câuhỏinàytạocơhộichongườiquảnlýnóilênnhữngtiêuchuẩnthànhcôngcủahọ.
8-35
Tôicóthểbiếtvềhoạtđộngmộtngườitrướcđâylàmviệcởvịtrínàykhônghiệuquảlắmđượckhông?
Câuhỏinàytạocơhộichongườiquảnlýnóilênnhữngtiêuchuẩnvềthấtbạicủahọ.
5CÂUHỎIHAYNHẤTVỀTÁCPHONGQUẢNLÝCỦANGƯỜIQUẢNLÝNHÂNSỰ
8-36
Ôngcóthểkểsơquaphongcáchquảnlýcủaôngđượckhông?
Đâylàcáchđặtcâuhỏithẳngthắnnhấtcholoạicâuhỏinhưthếnày.
8-37
Nhữngtínhcáchquantrọngnhấtmàôngtìmkiếmởcấpdướilàgì?
Đốivớingườiquảnlýcâuhỏinàycóphạmvirấtrộng.Hãychúýlắngnghenhữngtínhcáchnhư“trungthành”.
8-38
Ôngmuốncấpdướicưxửvớiôngnhưthếnào?
Bạnsẽbiếtngườiquảnlýtươnglaimuốnbạncưxửnhưthếnào.
8-39
Ôngđánhgiácaonhữngphẩmchấtcánhânnàonhất?
Câuhỏinàychobiếtnhữngthôngtinquantrọngvềnhữngphẩmchấtcánhânmàngườiquảnlýcoitrọng.
8-40
Ôngcóthểchotôibiếtphongcáchquảnlýtiêubiểucủaôngvànhânviênnhưthếnàolàlàmviệchợpýôngnhất?
Bạnsẽlàmviệcgầngũivớinhàquảnlýnày.Việcbiếtđượctácphongquảnlýcủahọrấtquantrọng.Nếutácphongcủabạnvàcủahọcóthểsẽdẫn
đếnmâuthuẫn,tốthơnhếtlàbạnnênbiếtngaytừbâygiờ.
10CÂUHỎIHAYNHẤTVỀVĂNHÓADOANHNGHIỆP
8-41
Vănhóadoanhnghiệprấtquantrọng,nhưngthườngrấtkhóđượcxácđịnhchotớikhicóngườiviphạm.Nhânviênlàmđiềugìthìbịcoilàvi
phạmvănhóacủacôngty?
Câuhỏinàythểhiệnnhậnthứctếnhịcủaứngviênrằngvănhóacôngtylàmộtđiềudễnhậnranhấtkhinóbịaiđóviphạm.Cáccâutrảlờithôngthườnglànóidốivànhữngviphạmđạođứckhác,nhưnghãychúýnghe
nhữngthôngtinkhác.
8-42
Ôngmôtảthếnàovềcôngty?Giátrịchủyếucủacôngtylàgì?Nhữngtháchthứclớnnhất?
Câuhỏisâusắcnàythểhiệnrằngbạnhếtsứcquantâmđếncơcấucôngty.
8-43
Kinhnghiệmlàmviệccủaôngởđâynhưthếnào?
Đâylàcâuhỏivềkinhnghiệmvănhóadoanhnghiệpcủangườiphỏngvấn.
8-44
Nếutôiđượcnhậnvàocôngty,ôngmuốntôikếthợpnhữnggìvàocôngviệc?
Đâylàmộtcâuhỏiấntượngkhôngchỉhỏinhàquảnlýxemhọcoitrọngđiềugìnhấtmàcònhàmýgiảđịnhrằngbạnđãcoinhưđượcnhậnvàocông
việcnày.
8-45
Ngườitathườnghiểusaivềcôngtynhưthếnào?
Mọinhàquảnlýđềuthấtvọngtrướcnhữngđiềungườikhácnghĩvềcôngtymình.Đâylàcơhộiđểbạncóđượchaithôngtinquantrọng:Ngườiquảnlýnghĩrằngngườingoàiđánhgiáthếnàovềcôngtyvàđiềugìtrong
sốnhữngsuynghĩđólàsựthật.
8-46
Cânbằnggiữacuộcsốngvàcôngviệclàđiềuđángchúýkhôngkémgìvấnđềnăngsuất.Ôngcóthểnóiquanđiểmcủamìnhvềviệcdunghòamối
căngthẳnggiữalàmviệcvàkhuyếnkhíchcáchoạtđộngxãhộingoàicơquan?
Mộtmặt,bạnmuốntìmhiểuxemngườiquảnlývàcôngtytươnglaicủamìnhđòihỏisựcầncùđếnđâu.Mặtkhác,bạncũngmuốnbiếtcôngtygiải
quyếtvấnđềcânbằnggiữacôngviệcvàcuộcsốngrasao.
8-47
Côngtyủnghộvàkhuyếnkhíchpháttriểncánhânvàchuyênmônnhưthếnào?
Mộtcáchkhácđểhỏixemvănhóadoanhnghiệptrongcôngtykhuyếnkhíchtrạngtháicânbằnglànhmạnhgiữacôngviệcvàcuộcsốngrasao.
8-48
Dạngngườinhưthếnàodễthànhcônghơnởđây?
Câuhỏinàygiúpngườiphỏngvấnnóithêmvềnhữngphongcách,tháiđộvàcátínhphùhợphaykhôngphùhợpvớivănhóacôngty.Quacâuhỏinàybạncóthểtránhđượcnhữngrủirochobảnthânmình.Tạisaobạnlạimuốnlàmviệcchomộtcôngtycóvănhóakhôngphùhợpvớimình?
8-49
Mọicôngtyđềuphảiđấutranhvớicáchoạtđộngchínhtrịtrongnộibộ.Đólàmộtquyluậttựnhiêncủacuộcsốngxuấthiệnkhicónhữngngườilàmviệccùngnhau.Ôngcóthểlấyvídụchothấychínhtrịcóảnhhưởngthếnào
đếncôngtynày?
Đâylàmộtcâuhỏikhámạohiểmvì“chínhtrị”mangnghĩarấttiêucực.Nhưngsựthậtlàmọicôngtyđềulàmộttổchứcchínhtrị.Chínhtrịtrong
cáccôngtygiađìnhrấtkhácbiệtsovớichínhtrịtrongcáccôngtyđaquốcgia.Vấnđềlà,bạncảmthấythoảimáihơntrongmôitrườngnào?
8-50
Cònđiềugìtôichưabiếtvềcôngtyvàcònđiềugìtôivẫncầnbiếtnữakhông?
Đâylàmộtcâuhỏimởrấthayđểngườiphỏngvấnnóithêmvềnhữngđiểmquantrọngmàcóthểbạnđãbỏqua.
25CÂUHỎIHAYNHẤTVỀMỤCTIÊUKINHDOANHCHUNG
8-51
Tôirấtmừngkhibiếtrằnglàmviệctheonhómrấtđượcquantâm.Nhưngviệcđánhgiáhoạtđộngcủanhómcóthểrấtkhókhăn.Vậycôngtyđánhgiáhoạtđộngcủanhómnhưthếnào?Vídụ,côngtycósửdụng
chươngtrìnhquayvòngvốn360độkhông?
Trongkhirấtnhiềucôngtyđánhgiácaocáchlàmviệctheonhóm,họvẫncoitrọnghoạtđộngcánhân.Làmviệctheonhómchưachắcmanglạinhữngbiếnchuyểnthựcsựtrừphinhómđượccoitrọngvàkhenthưởng.
8-52
Cácmụctiêutàichínhhàngđầucủacôngtylàgìvàhoạtđộngtheophươngthứcnào?
Câuhỏinàybaohàmnhậnđịnhrằngmụctiêuchungnếukhôngcóphươngthứcthựchiệnphùhợpthìcũngkhôngcóýnghĩa.
8-53
Nguyêntắchoặcphươngpháphoạtđộngnàođượcdùngđểgiámsátquátrìnhlênkếhoạchvàkếtquả?
Câuhỏitiếptheonàythămdònhữngchitiếtxemcôngtyđánhgiáthànhcôngnhưthếnào.
8-54
Nhữngmụctiêunàyđồngnhấtvớitấtcảcácdòngsảnphẩmđếnmứcnào?
Đâylàcâuhỏitiếptheotìmhiểunhữngđiểmgiánđoạntrongtổchức,chứkhôngphảimộttrạngtháikhácthườngtrongmộtdoanhnghiệpdưới
hìnhthứclàkếtquảcủanhiềucuộcsápnhậpvàmualại.
8-55
Côngtylàmgìđểcânbằnggiữahoạtđộngngắnhạnvàthànhcôngdàihạn?
Đâylàmộtcâuhỏikhóchomọinhàquảnlý.
8-56
Phươngthứchoạchđịnhchiếnlược(nếucó)nàođangđượcápdụng?
CuộccáchmạngInternetđãloạibỏcácphươngthứchoạchđịnhchiếnlượcnhưquảnlýtheomụctiêu,nhưngkhicơnsốtmạngInternetquađithì
nhữngphươngthứcnàylạiđượcápdụngtrởlại.
8-57
Ôngcóthểmôtảcơbảnquátrìnhhoạchđịnhvànhữngquyếtđịnhliênquanđếnquátrìnhdựthảongânsáchđượckhông?
Đâylàmộtcâuhỏiquantrọng,nhấnmạnhvàovấnđềngânsáchchitiêucủacôngty.
8-58
Ôngcóthểchobiếtthêmvềnhữngnhânvậtchủchốttrongcôngtythamdựvàoquátrìnhhoạchđịnhđượckhông?
Đâylàbiếntấucủacâuhỏiliênquantớivấnđềkếhoạch,lầnnàylàvềmặtnhânsự.
8-59
Côngtythôngbáokếtquảchonộibộcôngnhânviênbaolâumộtlầnvàdướihìnhthứcnào?
Tìmcâutrảlờiliênquanđếntừ“nộibộ”.
8-60
Trongnhữngnămgầnđây,côngtyđánhgiávàkhenthưởngnhữngthànhtíchxuấtsắcnhưthếnào?
Câuhỏinàycóthểđưangườiphỏngvấnvàothếkhóxử.Nếucôngtylàmănthuậnlợi,bạnđangđòihỏinhữngphươngthứccụthểmàcôngtychiasẻlợinhuậnvớinhânviên.Nếucôngtykhôngcólợinhuận,bạnđang
chờđợihọthừanhậnrằngchẳngcógìđểchiasẻcả.
8-61
Nhữngsailầmtrongkếhoạchhoạtđộnggâyrahậuquảthếnào?
Bạnđanghỏixemcôngtyđươngđầuvớithấtbạirasao.
8-62
Thườngthìcácquyếtđịnhliênquanđếnngânsáchlàdocáctrụsởchínhđưarahayđượcđưaratheokiểuphântánhơn?
Câutrảlờithểhiệncáchthứcđưaranhữngquyếtđịnhquantrọngtrongcôngty.
8-63
Tôirấtmừngkhibiếtmìnhsẽlàmộtthànhviêntrongnhóm.Chotôihỏivềcơcấukhenthưởngchocácnhóm.Côngtycóápdụngviệckhenthưởng
chínhthứctheonhómkhông?
Mộtvấnđềlớntrongcáccôngtylàhứahẹnrấtnhiềuvớinhữngngườilàmviệctheonhómnhưnglạikhenthưởngcáccánhân.Đâylàmộtngoạilệcủaquyướckhônghỏivềtiềnthưởngtrướckhingườiphỏngvấnđềcập.
8-64
Côngtycóđiđầutrongviệcápdụngcôngnghệthôngtinkhông,haythườngđểcáccôngtykhácthửnghiệmtrướccònmìnhsẽápdụngcácphiên
bảncảitiếnhơn?
Câuhỏinàychonhàtuyểndụngthấyrằngbạnkhôngchỉnghĩvềcôngnghệmàbạncòntìmhiểuđượcxemcôngtycóđiđầukhônghaychỉtheo
saumàthôi.
8-65
Côngtysẽlàmgìđểthốnglĩnhthịtrường?
Đâylàcáchhỏikhéovềcamkếtcủacôngtytiếntớivịtríđứngđầutrongngànhkinhdoanh.Vớibạn,trởthànhmộtphầncủamôitrườngnhư
vậycótầmquantrọngđếnmứcnào?
8-66
Tàisảnđánggiánhấtcủacôngtylàkiếnthức.CôngtyđãsửdụngcáccôngcụQuảntrịkiếnthứcởmứcđộnào?
Câuhỏinàythểhiệnsuynghĩsâuxavềmộtnănglựccạnhtranhmớinổi:khảnăngquảntrịkiếnthức...đểcóthểápdụngtrongtoàncôngty.
8-67
Tôirấthàilòngtrướcnhữnggìôngnóivềchiếnlượcnhãnhiệucủacôngty.Chiếnlượcnàyphùhợpvớitổngthểchiếnlượcmarketinghỗnhợpnhư
thếnào?
Giốngnhưchấtlượnghaydịchvụkháchhàng,nhãnhiệulàmộtgiátrịmàtấtcảmọingườitrongcôngtyđềucốgắngxâydựng.Hãychắcchắnlà
bạnhiểubiếtđôichútvềnhãnhiệutrướckhiđưaracâuhỏinhưvậy.
8-68
Vịtrínàyđónggópgìchomụctiêu,hiệuquảvàlợinhuậncủacôngty?
Đâylàmộtdạngcâuhỏivềmốiliênhệgiữavịtrínàyvànhữngmụctiêuquantrọngcủacôngtyđểgiúpbạnthểhiệnđiểmmạnhcủamình.
8-69
Theo______(đưaramộtnguồnnàođó),đốithủcạnhtranhchínhcủaông,côngtyX,lànơibánhàngchạynhất.Sảnphẩmcủahọcógìtốthơn
củachúngta?
Đúnglàmộtcâuhỏikhiêukhích,nhưngđốivớingườiphỏngvấnthìchẳngcóthôngtingìmới.Câuhỏithểhiệnrằngbạnđãnghiêncứuvàbạnbiếtcôngtykhôngthểpháttriểnnếukhôngtìmhiểuđượcđốithủtốthơnmìnhởđiểmnào.Hyvọnglàbạncónhữngkinhnghiệmđángkểtronglĩnh
vựcnày.
8-70
TạpchíBusinessWeekxếpcôngtytađứngthứhaitrongngành.Vịtrínàycóthayđổigìsovớivàinămtrướckhông?
Cóthểbạnbiếtcâutrảlời,nhưngquantrọnglàbạncóthểdụngnóđểbắtđầucuộcđốithoạivềđàpháttriểncủacôngty.Côngtyđanglênhay
xuống?Vàngườiphỏngvấnđềcậpvấnđềnàynhưthếnào?
8-71
Nhữngnhânviênnhưtôitrongcôngtycóthểtiếpcậnvớiônggiámđốcđiềuhànhkhông?
Tạimộtsốcôngty,giámđốcđiềuhànhgặpgỡcảnhânviênmớivànhânviêncũ.Mộtsốgiámđốcđiềuhànhápdụngchínhsáchmởcònmộtsốlại
theohìnhthứccáchbiệt.Ởđâythìsao?
8-72
Ônggiámđốcđiềuhànhcócôngkhaiđịachỉemailkhông?
Nếubạnmuốnlàmviệctrongmộtcôngtykhôngcótrậttựthứbậcvớimộtchínhsáchgiaotiếpcởimở,hãytìmmộtvịgiámđốcđiềuhànhchophéptựdothưđiệntử.Việcgiámđốcđiềuhànhkhôngcôngkhaiđịachỉ
email,hoặctệhơnlàkhôngcóemail,thểhiệnrằngđâylàmộtcôngtycócơcấuchặtchẽvàkhépkín.
8-73
Tôibiếtrằngcóthểdễdàngtiếpcậnônggiámđốcđiềuhành.Liệukhitiếpcậnôngấy,tôicóphảituântheonhữngluậtlệcănbảnnàokhông?
Dùlàgiámđốcđiềuhànhdễtiếpcậnnhấtđichăngnữathìôngtacũngmuốnnhânviênsuynghĩchínchắntrướckhigặpmình.
8-74
Trongbáocáothườngniêncónhắctớiviệcpháttriểnnhânsựlàmộtphươngthứcđánhgiácấpđiềuhành.Tôisẽđượcđàotạotheohìnhthức
nào?
Câuhỏinàythểhiệnmốiquantâmsâusắccủabạnđếncôngty,hiểubiếtcủabạnvềmốiliênhệgiữapháttriểnnhânsựvàthànhcông,vàrằngbạn
quantâmđếnviệcpháttriểnnhânsựđểphụcvụchonhữngmụctiêudàihạncủacôngtycũngkhôngkémsovớithànhcôngcủacánhân.
8-75
Bộphậnnàycóphảilàmộtnơimanglạilợinhuậnkhông?
Bộphậnhayphòngbanđượctổchứcnhưnhữngđơnvịtựtạoralợinhuậncóthunhậpriêng,thànhraítcónguycơbịgiảmbiênchế.
6CÂUHỎIHAYNHẤTVỀĐỒNGNGHIỆP
8-76
Ôngcóthểchotôibiếtthêmvềnhữngngườicấpdướicủatôiđượckhông?
Đâylàmộtcâuhỏivềnhómcộngsự.Bạnrấtcầnbiếtmìnhsẽgiámsátnhữngai.Câuhỏinàycũnggiúpbạnxácđịnhnhữngngườicóthểkhôngchịutráchnhiệmtrựctiếpvớibạnnhưngbạnvẫnlàcấptrêncủahọ.
8-77
Cóđồngnghiệphaynhânviênnàotrướcđâytừnggâyrắcrốikhông?
Giờđây,bạnđangbướcvàovùngnguyhiểmđấy.Nhưngđâyvẫnlàmộtcâuhỏiđánghỏi.Nóthểhiệnrằngbạnbiếtmỗicôngtyđềuphảiđươngđầuvớinhữngvấnđềvềgiaotiếpcánhân(giữangườivớingười).Nếunhàquảnlýnhìnquanhvàtrảlờichânthànhvớibạn,chứngtỏbạnđangởvịtríthuận
lợi.
8-78
Chuyệngìđãxảyravớingườitiềnnhiệmcủatôi?
Câuhỏinàykhởiđầumộtcuộcđốithoạirấtquantrọng.Bạnsẽbiếtđượcrằngđâylàmộtvịtrímới,hayngườitiềnnhiệmđãtừchứchoặcbịsathải,hayđãđượcthăngchức.Sauđóbạncóthểhỏibấtcứcâuhỏinàosauđây.
8-79
Ngườitiềnnhiệmcủatôibịsathải?Ôngrútrakinhnghiệmgìtừviệcđó?Ônglàmthếnàođểtránhnhữngtrụctrặcnhưvậy?
Bạnmuốnnhàtuyểndụngchorằngbạnlàngườiquantâmđếnchuyệnđóvìbạncoiđólàcơhộihọchỏichứkhôngphảibạnlàmộtkẻtòmò.Vấn
đềlàngườiquảnlýhọcđượcgìvàbạnrútrađiềugìtừsựviệcđó.
8-80
Ngườitiềnnhiệmcủatôiđượcđềbạt?Tôirấtmừngkhibiếtnhưvậy.Tôicóthểnóichuyệnvớianh/côtahaykhông?
Đâyquảlàmộttintốtlành.Bạnkhôngchỉđượcnghekểvềsựviệcnàymàdườngnhưvịtrínàycònlàbướckhởiđầuchomộtsựnghiệpthànhcông.Nóichuyệnvớingườitiềnnhiệmquảlàmộtcơhộibằngvàng.Hãynhắclại
yêucầucủabạn.
6CÂUHỎIHAYNHẤTVỀDỊCHVỤKHÁCHHÀNG
8-81
Phươngchâmphụcvụkháchhàngcủacôngtylàgì?
Dịchvụkháchhànglàcâuthầnchúchohầuhếtcáccôngty,vàcâuhỏicaotaynàycóthểmởramộtcuộcđốithoạivềdịchvụkháchhàng.Nếubạnhỏinhưvậy,hãychắcchắnrằngbạncũngcóđiềugìđángnóivềnhữngviệc
bạnsẽđónggópcholĩnhvựcnày.
8-82
Ôngcóthểkểchotôinghevềthờigianmànhóm/côngtytiếnhànhcôngviệctheomộtphươngphápkhácthườngvàđãthànhcôngkhông?
Conngườitaaicũngthíchkhoekhoangnếucóaiđótándươngmình.Hãylắngnghecâuchuyệnvàchuẩnbịđưaramộtcâuchuyệntươngtựmà
bạnlànhânvậtchính.
8-83
Nhữngcôngtythànhcôngnhấtđềudựavàodữliệuphongphúvềkháchhàngđểcungcấpnộidungvàdịchvụcánhân.Côngtylàmgìđểcánhân
hóacácđềnghị?
CâuhỏithểhiệnbạnhiểubiếtInternetđãthayđổimarketingvàdịchvụkháchhàngnhưthếnào.Hãychuẩnbịthểhiệnbạncóthểgiúpcôngtyphát
triểncácmụctiêucánhânnhưthếnào.
8-84
Kháchhàngđềumongmuốncáccôngtybảovệdữliệucủahọ.Côngtycócôngtácbảomậtchotrangwebriêngkhông,vàcôngtylàmthếnàođểcânbằngxuhướngcánhânhóaliêntụctăngtrongkhiđangnảysinhcácvấn
đềvềbảomật?
Nếubạnhỏicâunày,hãychắcrằngbạncónhữngkinhnghiệmcụthểtronglĩnhvựcnày.
8-85
Nhânviêncónhữngquyềngì?Nhânviêncủaôngcóthểdùngbaonhiêutiềnnhằmthỏamãnmộtkháchhànghoặcsửdụngbaonhiêutiềnnhằmxửlý
côngviệc?
Bạnđanghỏivềbằngchứngchothấycôngtytraochonhânviênnhiềuquyềnhànhđộnghơnnhữnggìhọhứahẹn.
8-86
Tôicóthườngxuyênđượctiếpxúctrựctiếpvớinhữngkháchhàngthựcsựkhông?
Mụcđíchcủacâuhỏinàylàđểxemcôngtytintưởngvàonhânviênnhưthếnào.Đặtkháchhàngvàotaynhânviêncóthểrấtmạohiểm,nhưngnếukhôngtiếpxúcvớinhữngkháchhàngquantrọngthìkhôngnhânviênnàocó
thểđánhgiáđượcthựcsựthànhcôngnghĩalàgì.
6CÂUHỎIHAYNHẤTCHONHỮNGNGƯỜISÁNGLẬPVÀLÀMCHỦCÔNGTY
Nếubạnđượcngườisánglậphoặcchủcôngtyphỏngvấn,đặcbiệtnếuđólàvịtríđảmnhậnnhữngviệchiệngiờcủachínhnhữngngườiđó,bạn
đanggặpthửtháchđặcbiệt.
Tấtcảcáccâuhỏikháctrongcuốnsáchnàyđềurấtđộclậpvàsẽchobạnnhữngthôngtinhữuích.Nhưngthửtháchchínhtrongkhiphỏngvấnvớingườisánglậphoặclàmchủcôngtykhôngphảilàđểđượcnhậnvàolàm,
màlàđểthànhcôngtrongcôngviệc.Nếukhônglàmđượcnhưvậy,thườngthìkhôngphảidonhữnggìbạnthểhiệnmàlàdongườisánglậphoặcngườichủcôngtykhôngthểnớilỏngkiểmsoát.Dovậy,nhữngcâubạnhỏitrongtrườnghợpnàyphảicungcấpchobạnnhữngthôngtinrõràngvềsựtương
thích.
Lịchsửkinhdoanhchothấyrấtítngườisánglậpcôngtycócáckỹnăngquảnlýkhiquymôcôngtyđạtđếnmộtmứcnhấtđịnhnàođó.Tuynhiên,rấtítcácnhàquảnlýnàynhậnrađiềuđó.Vìvậy,mộttrongnhữngmụctiêuchínhcủabạntrongbuổiphỏngvấnlàcốgắngthểhiệnbạncókhảnănglàmviệccùngconngườinàyvà,hơnthếnữa,làcảnhữngngườithừakếcủahọ,nhữngngườicóvốnđầutưtrongcôngty.Đểlàmbảnthânmìnhhàilòng
nếucótrườnghợpnày,bạncóquyềnđượchiểubiếtrộngrãi.
Nhữngngườisánglậpvàlàmchủcôngtyvôcùngtựhàotrướcnhữngthànhcôngcủacôngtymàhọđãbỏcôngxâydựng.Nóichung,họsẽchốnglạiviệcphảichiasẻcôngtycủamìnhvớibấtkỳaikhác.Chonênvấnđề
chínhlàliệuhọcóđượcchuẩnbịđểsẵnsàngđánhgiálạicáncânquyềnlực,vàcóthểcảquyềnsởhữucôngtynữa.Nhữngcâuhỏisauđâynhằmgiúpbạntìmhiểuxemngườisánglậphoặcchủcôngtylinhhoạtđếnđâu.Nhữngcâuhỏinàychothấyứngviênthamdựphỏngvấnchovịtríđiềuhànhcấpcao,cóthểlàgiámđốcsảnxuất(hoạtđộng)chogiámđốcđiềuhành.Hãydùngcáccáchdiễnđạtkhácnhauđểbiếnđổicáccâuhỏitheotrườnghợp
củariêngbạn:
8-87
Nhữngyếutốnàosẽchứngminhchoôngthấyrằngnhậntôivàolàmlàquyếtđịnhđúngđắn?
Câuhỏinàyđưacuộcđốithoạitrởvềvớinhữngyếutốthànhcôngmàbạnsẽmanglạichocôngty.
8-88
Ônghãykểsơquavềdoanhsố,quymô,sốlượngnhânviênvàvịthếtrongngànhkinhdoanhcủacôngtymàôngmuốnđểlạichongườikếnhiệm
củamình?
Câuhỏinàymởramộtcuộcđốithoạivềnhữngngườikếnhiệmvànhữngtácđộngcủahọlêncáccuộcthươnglượng.
8-89
Ôngcótừngnghĩđếnmứcđộảnhhưởngvềmặtchiếnlượchoặcđiềuhànhmàôngmuốnởnhữngngườikếnhiệmmìnhchotớikhimộttrongsốhọsẵnsàngđểđảmnhậnvaitrògiámđốchoạtđộng(sảnxuất)hoặcgiám
đốcđiềuhànhhaykhông?
Nếucómộtngườikếnhiệmđangđợibảotrợ,đâylàmộtcáchrấthayđểmởđầucuộcđốithoạivềvấnđềnày.
8-90
Nếuvìmộtlýdonàođómàôngkhôngthểđảmnhậnchứcvụgiámđốcđiềuhành,ôngsẽmuốncôngtyđượcđiềuhànhnhưthếnào?Liệucóphảinhữngngườikếnhiệmcủaôngsẽbiết,hiểuvàđồngtìnhhaykhông?Và
phươngthứcđiềuhànhsẽđượcthểhiệntrênvănbảnchứ?
Cácchiếnlượcchuyểnđổi,bàngiaolãnhđạo,haythườnggặphơnlàsựthiếuchiếnlượcchuyểnđổi,gâyrakhókhănchorấtnhiềucôngty.Nếucóchiếnlượcchuyểnđổibằngvănbản,bạncóthểkháyêntâmrằngcôngty
nàyđượcquảnlýtươngđốicẩnthận.
8-91
Đểcôngviệcthànhcông-điềumàcảhaibêncùngmongmuốn-chúngtacầnchắcchắnrằngchúngtacómộtsốđiểmchungtrongphongcáchlàmviệc.Làmthếnàođểxácđịnhđượcđiềuđó,vàrồichúngtasẽhànhđộng
nhưthếnàođểxâydựngmốiquanhệđó?
Câuhỏinàybáochogiámđốcđiềuhànhbiếtmốiquanhệgiữaôngtavàbạnlàmộttrongnhữngyếutốthànhcôngcủabạn.
8-92
Nếuôngvàtôitheođuổinhữngphươngchâmkhácnhau,ôngsẽlàmthếnàođểkhắcphục?
Đâylàmộtcâuhỏithậtthàđếnthúvịvềviệclàmthếnàođểgiảiquyếtnhữngkhácbiệtkhôngthểtránhkhỏigiữabạnvàngườiphỏngvấnmình.
Câuhỏichocáccôngtytưnhân
Cáccôngtycổphần-cáccôngtythuhútvốnnhờbáncổphần-theoluật,phảicôngkhaimộtsốkhíacạnhnhấtđịnhvềquyềnsởhữu,tổchứcvàkếtquảtàichính.Cáccôngtytưnhânkhôngphảilàmvậy,vàrấtnhiềucôngtyhìnhthànhtheohìnhthứctưnhânvìhọmuốnbảomậtcácthôngtinnày.Tuynhiên,bạncầnbiếtmộtsốthôngtinnhấtđịnhnhưcôngtythuhútvốndướihìnhthứcnàovàtổchứcnhưthếnào,đểcòncóquyếtđịnhđúngđắnxemcôngtynàycóphùhợpvớibạnhaykhông.Nếumuốncóquyếtđịnhđúngđắnnhấtchobảnthânmình,khôngcòncáchnàokháclàphảihỏi.Vịtrímàbạnứngcửcàngcaothìbạncàngphảihỏinhữngcâuhỏikhó.Rất
nhiềucâuhỏitrongcuốnsáchnàythíchhợpchocảcôngtycổphầnvàcôngtytưnhân,nhưngnhữngcâuhỏisauthìchỉdànhchocáccôngtytưnhânmà
thôi:
·Côngtycólợinhuậnkhông?
·Côngtythuhútvốnnhưthếnào?
·Ailàchủđầutư?
·Quyếtđịnhchungđượcđưaranhưthếnào?
·Côngtyđượctổchứcnhưthếnào?
·Côngtycóbaonhiêutiềntrongtàikhoảnởngânhàng?
·Cơhộipháttriểnlàgì?
·Côngtyđãbaogiờsuynghĩtớiviệcniêmyết,pháthànhvàbáncổphiếuchínhthứctrênthịtrườngchứngkhoánchưa?
·Tôicóthểmuađượccổphiếutưnhânkhông?Côngtycóbánquyềnmuacổphiếukhông?
·Côngtyđãtừngđượcmờisápnhậphaymualạichưa?
·Côngtyphảnứngrasaotrướcđềnghịsápnhậpvàmualạinhưvậy?
·Tháiđộcủacôngtycóthayđổikhông?
·Ôngthấycôngty(haychứcnăngcủacôngty)pháttriểnđếnđâutrong3nămtới?
·Ôngcóthểchotôibiếtvềlịchsửcôngtykhông?
NhưcựutổngthốngRonaldReagantừngnói,“Tintưởng,nhưngphảixácminh”.Nhữngcâuhỏitrênmớichỉlàbướcđầutiên.Kiểmtrađộchính
xáccủanhữngcâutrảlờichínhlàbướcthứhai.
PHẦNIII:NHỮNGCÂUHỎICUỐICÙNG
Bạncóhaimụctiêuquantrọngkhiđặtcâuhỏi.Trướchết,bạnmuốnmỗicâuhỏiphảiquảngcáo,tiếpthịđượcchínhbảnthânbạn.Nhưngđếnmộtlúcnàođó,bạncũngmuốnđặtcâuhỏiđểgiúpbạnquyếtđịnhxemliệubạncóthựcsựmuốncôngviệcđóhaykhông.Cuốicùng,khicuộcphỏngvấndiễnra,thìbạnđangtrởthànhmộtnhàđầutưvàocôngtyđó,đầutưnhữngtàisảnquýgiánhấtmàbạncó:thờigian,tàinăngvàlòngtrungthànhcủabạn.
Bốnnhómcâuhỏi
Khitớilượtbạnđặtcâuhỏi,cóbốnnhómcâuhỏimàbạncóthểlựachọn,vàmỗinhómcâuhỏinàylàchủđềcủamộttrongbốnchươngtiếptheo.Nhữngcâuhỏithămdòcóhaitácdụng:Chúngchothấysựquantâmcủabạnđốivớicôngviệccũngnhưđốivớicôngty,vàchúnggiúpbạnhiểuthêmvềcơhộicủamình.Nhữngcâuhỏiphòngvệgiúpbạnbiếtđượcbạnđangđisâuvàolĩnhvựcgìvàtránhmắcphảisailầmnàođó.Nhữngcâuhỏiphảnhồilạilànhữngkỹthuậtbánhàng(ởđâylàtiếpthịchochínhbạn)
giúpbạnxácđịnhmụctiêuvàcủngcốvịthếcủamình.Nhữngcâuhỏithúcgiụchànhđộngđượcthiếtkếđểgiúpbạnnhậnđượclờimờivàolàmviệc.TôixingửilờicảmơntớiGaryAmes,PhóchủtịchhộitưvấntạiMerrill-Adams,Princeton,NewJersey,vàTiếnsĩWendellWilliams,GiámđốcđiềuhànhScientificSelection.comtạiAtlanta,Georgia-nhữngngườiđãgiúptôi
xâydựngnênnhữngcâuhỏinày.
PhầnIIIchứađựngnhữngcâuhỏimàbạncóthểđặtrasaukhinhậnđượclờimờivàolàmviệc-còntrongtrườnghợpbạnkhôngđượcnhậnvào
làm-bạnvẫnsẽhọchỏiđượcnhiềutừviệcbịtừchốinày.
Liệuvănhóacôngtycóphùhợpvớibạnkhông?
Phầnlớncáctổchứctuyểndụngnhânviêndựatrênnănglựccủahọvà
sathảinhânviênnếuhọkhôngphùhợpvớitổchức.Xéttrênkhíacạnhđó,hầuhếtcácnhânviênđềulựachọncôngtydựatrêncơsởtiềnlươngvàlợiích,trongkhihọlạinghỉviệcvìcáclýdoliênquantớivănhóacôngtyvànhữngmốiquanhệgiữacáccánhânvớinhau.Vìthế,mộttrongnhữngmụctiêuchínhcủabạntrongviệcđặtcâuhỏi,ngoàiviệctạochobảnthânmìnhmộthìnhảnhthúvịvàlôicuốn,làviệcxácđịnhxemcôngtycómộtmôitrườngvănhóamàbạncóthểlàmviệcđượchaykhông.Chẳngcócon
đườngnàochắcchắnhơndẫnbạntớinỗithấtvọngvàcótácđộngxấuđếnviệcbạncóthểlàmviệcđượcởcôngtyhaykhôngbằngviệchướngtớixinviệcởmộtcôngtycómôitrườngvănhóađốinghịchvớinhữngquanđiểm
vănhóacủariêngbạn.
Cómộtcáchđểđánhgiávănhóacủamộtcôngty,đólàđặtramộtloạtcâuhỏivàsauđóđiềnvàomộtbảngđiềutravềvănhóacôngty.CôngtyTưvấnEmpyrean,tạiDallas,Texaschuyêncungcấpcánbộnhânviênchonhiềucôngtykhác,đãnghĩracáchthứcđiềutravănhóanàynhằmgiúp
nhữngứngviêncủamìnhhiểurõvềmôitrườngvănhóacủacôngtymàhọđangcânnhắcsẽlàmviệc.Empyreanhiểurằngnếukhôngcósựphùhợpvềmặtvănhóagiữacôngtyvànhânviênthìtriểnvọngcóđượcsựhàilònglâudàichocảhaibênsẽgiảmđi.Theoquanđiểmđó,bạnhãydànhraítphútđể
hoànthànhbảngđiềutranày.
Điềutravănhóacôngty
Chỉdẫn:Giảsửrằngbạnđangthấythoảimáivớimôitrườngvănhóacủavịtrícôngviệchiệntạihoặctrướcđâycủamình,hãyđiềnbảngđiềutradướiđâycăncứvàovịtrícôngviệchiệntạihoặctrướcđâycủabạn.Sauđó,hãyquaylạitừđầuvàđiềnlạibảngđiềutranàydựatrêncơsởbạnhiểumôitrườngvănhóatrongvịtrícôngviệcmớilàgì.Tùytheonếuhiệntạibạn
khônglàmviệcchocôngtynàocảhoặcbạnkhôngcảmthấyvuivẻ,hàilòngvớivịtrícôngviệcmớicủamình,hãyđiềnbảngđiềutranàydựatrêncơsở“danhsáchnhữngđiềumongđợi”củabạnvềcôngtysắptới.Sauđó,lạiquaylạitừđầuvàđiềnbảngđiềutracăncứvàonhữngđánhgiácủabạnvề
môitrườngvănhóacôngtymàbạnđangcânnhắcsẽxinviệcởđó.
Phongcáchlàmviệc
Miêutảphongcáchlàmviệccủacôngtyhoặccủanhóm
Cácquyếtđịnhđượcđưaramộtcáchđộclập
Quyếtđịnhdocảnhómcùngđưara
1
2
3
4
Nhiệmvụđượcgiớihạntheomiêutảcôngviệc
Thựchiệncảnhữngnhiệmvụngoàiphạmvicôngviệcthôngthường
1
2
3
4
QuanhệgiữacácbộphậnKinhdoanhvớibộphậnIT
MiêutảmốiquanhệgiữabộphậnITvàcácbộphậnkhácthuộclĩnhvựcKinhdoanh
NhiệmvụtừbộphậnIT
1
2
3
TráchnhiệmvớibộphậnIT
1
2
3
Quytrìnhpháttriển/quảnlýsựthayđổirõràng đổicởimở
1
2
3
Ítquanhệvớicácđơnvịkinhdoanh
đángkểvớicácđơnvịkinhdoanh
1
2
3
Mốiquanhệgiữacácnhânviên
Miêutảmốiquanhệgiữacácđồngnghiệpvớinhau
Trìnhđộhọcvấnđiểnhìnhcủanhânviên:Trunghọc
Trìnhđộhọcvấnđiểnhìnhcủanhânviên:Tốtnghiệpđạihọc
1
2
3
4
Nhânviênăntrưavớinhau
Nhânviênăntrưangaytạivănphòng
1 2 3 4
Nhânviênthamgiavàocáchoạtđộngngoạikhóa(Vídụ:thiđấugiảibóngchày)
Íthoặckhôngcóhoạtđộngngoạikhóa
1
2
3
4
Mangtínhđồngnghiệp
Độclập
1
2
3
4
Mốiquanhệcôngty
Điềunàotrongsốnhữngtháiđộdướiđâymiêutảđúngnhấtvănhóacôngty?
Côngtykỳvọngnhânviênluônlàmviệctheomộtlịchlàmviệccốđịnh
Nhânviêncóthểthiếtkếlịchlàmviệccủariêngmìnhmiễnlàhoànthànhcôngviệc
1
2
3
4
Nhânviênphảixâydựngkếhoạchlàmviệcvàtuânthủđúngthờigian
Nhânviêncóthểxinnghỉphép/nghỉlễbấtthường
1
2
3
4
Cácthủtụcvàchínhsáchtrongcôngtyđềuđượcquyđịnhrõràng
Hầuhếtcácthủtụcvàchínhsáchđềukhôngmangtínhchínhthứcvàthểhiệndướidạngvănbản
1
2
3
4
Khôngkhílàmviệc
Miêutảkhôngkhílàmviệcchungcủacôngty
Trangtrọng
Tựnhiên
1
2
3
4
Theokiểucôngtylớn
Theokiểuquymônhỏ,thânmật
1
2
3
4
Đượctổchức,kếtcấuchặtchẽ
Lộnxộn
1
2
3
4
Áplựccao Thoảimái
1
2
3
4
Tínhđiểm.Nếuđiểmsốgiữahaibảngđiềutra(chỗlàmcũvàchỗbạnđịnhxinvào)cósựthốngnhấtởmứchợplý,thìbạncóthểtintưởngrằngmôitrườngvănhóacủahaicôngtylàtươngđồngvớinhau.Nếubạnthànhcôngtạicôngtynày,thìcóthểbạncũngsẽthànhcôngtạicôngtykia.Nhưnghãycoichừngnếucósựkhácbiệtcơbảngiữađiểmcủahaibảngđiềutra.Sựchênhlệchđócónghĩalàcáchthứccưxửcólợichobạntại
côngtytrướcđâymàbạnlàmcóthểsẽgâynênchobạnnhữngxíchmích,vachạmtạicôngtymới.Việcthayđổivănhóalàmviệckhônghoàntoànlàmộtđiềuxấu,nhưnglàmnhưvậymàkhôngýthứcđượcsựkhácbiệtđórõ
ràngbáotrướcsựthấtvọngtrongtươnglaicủabạn.
CHƯƠNG9:CÂUHỎITHĂMDÒ
HÃYTHỂHIỆNRẰNGBẠNĐÃĐẦUTƯVÀOCÔNGVIỆCNÀYVÀTẠORA“SÂNCHƠI”CHOCHÍNHMÌNH
Nhữngcâuhỏithămdòđượcsửdụngđểtìmhiểusâuhơnvềcôngviệc,côngty,độingũquảnlývànhữngngườimàbạnsẽlàmviệccùng.Hơnthếnữa,nhữngcâuhỏinàychothấybạnđãđầutưthờigianvàcôngsứcvàoviệcnghiêncứutìmhiểucôngty.Điềunàycânbằngvịtrícủabạnsovớingườiphỏngvấn-ngườihiệnchưabiếtrõbạnđãhiểuvềcôngtytớimứcnào.Theonguyêntắcthôngthường,hãyđưaranhữngcâuhỏivềsảnphẩm,kháchhàngvàcácquytrình,thủtụcnhưmộtnhàtưvấncóthểhỏiđểhỗtrợcôngty.Bạnhãycoimìnhnhưmộtchuyêngiathamgiavàomộtcuộcphỏngvấntìmhiểuthôngtin,trongđóbạncóthểnêuýkiếncủamộtngườicó
chuyênmôn.
Lẽdĩnhiên,khôngaicóthểhỏitấtcảnhữngcâuhỏinàychỉtrongmộtcuộcphỏngvấntuyểndụng,nhưngbạnlạimuốnhiểurõvềbốnlĩnhvực:côngviệc,conngười,banquảnlývàcôngty.Vìthế,trướcbuổiphỏngvấntiếptheocủamình,bạnhãychọnrabốnhoặcnămcâutrongsốnhữngcâuhỏidướiđây,viếtlạisaochochúngđápứngđượcnhữngyêucầuđặcbiệt
củamộtcuộcphỏngvấnđơnlẻ.
8CÂUHỎIHAYNHẤTVỀVỊTRÍCÔNGVIỆC
9-1
Liệutôicóthểxembảnmiêutảcôngviệcđượckhông?Tráchnhiệmquantrọngnhấtcủacôngviệcnàylàgì?
Yêucầuđượcxembảnmiêutảcôngviệclàmộtxuấtphátđiểmkháthuậnlợivàdễdàngchobạn.
9-2
Mỗilĩnhvựctráchnhiệmnênđượcdànhbaonhiêuthờigian?
Câuhỏinàyyêucầungườiphỏngvấnxácđịnhxemđiềugìlàquantrọngnhấtvàcầnưutiên.Thườngthìngườiphỏngvấnsẽthấycâuhỏinàyrấtkhóvìhọkhôngthựcsựbiếtrõ.Nhưnglàmsaobạncóthểthànhcôngđượcnếu
bạnvàcôngtykhôngthốngnhấtvềđiềugìlàquantrọngnhất?
9-3
Nhữngdựánbanđầumàtôisẽphảigiảiquyếtlàgì?
Cũnggiốngnhưcâuhỏitrên,đâylàmộtcâuhỏinhằmxácđịnhmứcđộưutiên,nhưnglầnnàylàtìmhiểuvềcácdựán.
9-4
Tôicóquyềnhạngìtrongviệcsửdụngngânsách/chitiêucủamình?
Câuhỏinàytìmhiểuxembạnsẽphảichịutráchnhiệmcôngviệcđếnđâu,trướckhiphảiđảmđươngcảphầntráchnhiệmcủangườinàokhác.
9-5
Côngtyđangmongmuốnsẽthựchiệnđượcđiềugì,vàtôisẽcóvaitrògìtrongnhữngkếhoạchđó?
Bạnmuốnbiếtnhữngmụctiêuchiếnlượccủacôngtylàgìvàcôngtymongmuốnbạnsẽđónggópsứcnhưthếnào.
9-6
Giảsửrằngtôiđãhoànthànhtốtcôngviệcđượcgiao,liệutôisẽphảilàmviệcchobộphậnnàokháccủacôngtynữakhông?
Tấtnhiênlànhữngviệcưutiêncầnđượcđặtlêngiảiquyếttrướctiên,nhưngcâuhỏinàychỉrachongườiphỏngvấnthấyrằngbạncótriểnvọng
làmviệclâudài.
9-7
Ông/bàcóthểmiêutảphongcáchquảnlýcủacôngtyđượckhông?
Đâylàcâuhỏithườngđượcđặtranhấtvềđộingũquảnlýmàbạnsẽphảilàmnhiệmvụbáocáocôngviệcvớihọ.
9-8
Ông/bàcóthểchỉchotôihoặcphácthảochotôithấysơđồtổchứccủacôngtyđượckhông?
Sơđồtổchứclàmộtsơđồchothấycơcấucôngtyvàgiúpbạnhiểumìnhsẽcóquyềnhạntớiđâutrongđó.
10CÂUHỎIHAYNHẤTVỀCÔNGNGHỆTHÔNGTIN
9-9
Bộphậncôngnghệthôngtin(IT)haykinhdoanhsẽgiaoviệcchotôi?
Đâylàmộtcâuhỏiquantrọngnhằmtìmhiểunhữngvấnđềrấtcơbảnvềnguồnlựccôngnghệthôngtintrongcôngty.CáctổchứccóđơnvịkinhdoanhđầutưđángkểvàolĩnhvựccôngnghệthườngphảnứngnhanhnhạyvớicácđiềukiệnthịtrườnghơnlànhữngtổchứccóbộphậnITtáchbiệtvớithựctếcủahoạtđộngkinhdoanh.Mặtkhác,bộphậnITthườngthayđổi
nhanhchónghơnvàbấtổnhơn.Bạnthíchmôitrườngnàotronghaikiểutổchứctrênđây?
9-10
Cácchuyêngiapháttriển(phầnmềm)thườngtiếpxúcíthaynhiềuvớicácđơnvịkinhdoanh?
SựthayđổitrongcáchđặtcâuhỏitrênđâynhằmtìmhiểumốiquanhệgiữabộphậnITvớicácđơnvịkinhdoanh-mốiquanhệđólàthướcđocho
thấymứcđộphảnứngnhanhnhạycủabộphậnIT.
9-11
Côngtycóchínhsáchsửdụngmạngnàokhông?Tôicóthểxemđượckhông?
Câutrảlờichocâuhỏinàysẽcungcấpchobạnmộtđầumốihữuíchvềmứcđộtincậynhânviêntrongcôngty.Mộtchínhsáchsửdụngmạngquákínđáochothấycôngtynàytỏrakhôngthoảimáivớinhữngđiềubấtổn
củaviệcsửdụngmạng.
9-12
Trưởngbộphậnthôngtinhaygiámđốccôngnghệphảibáocáocôngviệcchoai?
NếuTrưởngbộphậnthôngtin/Giámđốcthôngtin(CIO)phảibáocáotrựctiếpchoGiámđốcđiềuhành(CEO),thìđiềuđóchothấycôngtycoi
chứcnăngvềcôngnghệthôngtinlàcógiátrịchiếnlượccao.
9-13
Bộphận/côngtyphảiđốimặtvớinhữngtháchthứclớnnhấtvềmặtcôngnghệnào?
Hãytìmhiểuxemnhàtuyểndụngquanniệmnhưthếnàovềnhữngtháchthứckỹthuậtvàhãychuẩnbịtựquảngbábảnthânmìnhdựatrênnhững
quanniệmđó.
9-14
Theotruyềnthốngthìcáccôngtythườngsửdụngcôngnghệthôngtinđểgiảmcáckhoảnchiphíquantrọng.Nhưngtôiquantâmtớiviệcsửdụngcôngnghệthôngtinđểchớplấycáccơhộihàngđầu,chẳnghạnnhưtạoracácsảnphẩmmớivàxácđịnhnhữngthịtrườngmới.Ông/bàcóthểnóicôngnghệthôngtinđượcsửdụngnhưthếnàotrongcôngtynhằmtạoragiátrị
hàngđầuhaykhông?
Bạncómuốnlàmviệctạimộtcôngtymàởđócôngnghệthôngtintiếptụcđượccoilàmộtchứcnănghướngnộihaykhông?
9-15
Nhữngchiếnlượcthửnghiệmphầnmềmcóhoạchđịnhnàomàông/bàthấyhiệuquảtạicôngty?
Hãylưuýrằngđâylàmộtcâuhỏichỉcóýnghĩađốivớingườiphỏngvấnnàoquantâmtớiviệcthửnghiệmphầnmềm.
9-16
Côngtycóủybanthẩmđịnhcôngnghệthôngtinkhông?
Câuhỏinàygiúpbạnhiểuđượcmộtsốcôngtypháttriểnquỹvàcácchiếnlượcvềcôngnghệthôngtinnhưthếnào.
9-17
Côngtyông/bàcóquytrìnhpháttriển/quảnlýsựthayđổiđượcquyđịnhrõràngkhông,hayquytrìnhđólàkhôngchínhthức?
Nhiềuchuyêngiapháttriểnkhôngưathíchnhữngquytrìnhhaytiêuchuẩnmangtínhchínhthứcvàđượctổchức,kếtcấurõràng;nhưngnhiềuchuyêngiakháclạithíchlàmviệcvớicơcấuquytrìnhđó.Hãytìmhiểurõvềmôitrườngcôngtymàbạnđangcânnhắcgianhậpxéttrênkhíacạnh
này.
9-18
Saunhiềuthánglàmviệcliêntục,tinhthầncủacácnhânviêncôngnghệthôngtincóthểsuygiảm.Vậynhữngphầnthưởngnàođượcông/bàcholàhiệuquảtrongviệccôngnhậnvàxétthưởngchonhữngphầnviệcngoàigiờ
đặcbiệtđó?
Câuhỏinàycóthểtrởnênsâusắchơnnếubạnthựcsựcónhữngkiếnnghịcụthểvềmặttàichínhcũngnhưcácbiệnphápphitàichínhtrongviệccôngnhậnvàtuyêndươngsựchămchỉđó.Biếtđâubạncóthểnhậnđượcchính
nhữnggìbạnđềxuấtthìsao!
5CÂUHỎIHAYNHẤTDÀNHCHOCÁCVỊTRÍBÁNHÀNGVÀTIẾPTHỊ
9-19
Cơcấuhoahồngcủacôngtynhưthếnào,vàtiềmnăngthunhậpcủatôitrong1,3,5hay10nămnữarasao?
Mỗinhânviênbánhàngcầnhiểurõcáckhoảntiềnhoahồngvàcáckhoảnđềnbùcóliênquanđượctínhtoánnhưthếnào.
9-20
Tôicóthểbiếtvềthangbậclươngchonhânviênbánhàng/tiếpthịtrongcôngtyđượckhông?Mứccaonhất,mứcthấpnhấtvàmứctrungbình?
Đâylàmộtcáchhayđểbiếtrõmứcthunhậpbạncóthểđạtđượckhivàolàmviệctạicôngty.
9-21
Baonhiêuphầntrămtrongsốcácnhânviênbánhàngđạtđượcchỉtiêu?
Mỗinhânviênbánhàngđềucómộtchỉtiêu.Nếumộttỉlệphầntrămlớncácnhânviênbánhàngkhôngđạtchỉtiêuđặtra,thìđiềuđócónghĩalàchỉtiêuđặtraquácaohoặcđộingũbánhàngkhôngthíchhợphaychưađầyđủ.
9-22
Baonhiêuphầntrămsốnhânviênhiệntạivượtmứcvàchưađạtmụctiêuđãđềracủamình?
Nóitheocáchkhác,côngtygiảiquyếtnhưthếnàođốivớinhữngnhânviênbánhànglàmviệckhônghiệuquả?
9-23
Ông/bàcóthểmiêutảkếtquảhoạtđộngcủađộingũbánhàngđược
không?
Bạnmuốnbiếtliệubạnsẽvàolàmvớimộtđộingũbánhànggiỏihaymộtđộingũlàmviệckémhiệuquả.
NHỮNGCÂUHỎITHĂMDÒBỔSUNG
·Tôisẽbáocáocôngviệcchoai?
·Tôisẽphảiviếtbaonhiêubảnbáocáotrựctiếp?
·Nhữngngườimàtôisẽchịutráchnhiệmgiámsátlànhữngngườinhưthếnào?
·Tôicóthểgặpgỡnhữngngườilàmviệctrongbộphậnnàyđượckhông?
·Doanhthutrungbìnhcủabộphậnmàtôimongmuốnthamgialàbaonhiêu?
·Mỗinămcóbaonhiêunhânviênmớiđượctuyểndụngđểđảmbảochobộphậncóđủnhânviên?
·Ông/bàsẽmiêutảvănhóacôngty(haymôitrườnglàmviệc)tạiđâynhưthếnào?
·Ông/bàthíchnhất/ghétnhấtđiềugìkhilàmviệcdướiquyền[tênngườiquảnlý]?
·Khảnăngphảnứngcủabanquảnlýđốivớiýkiếncủanhânviênnhưthếnào?
·Ông/bàcómốiliênhệởmứcnàovớigiámsátviênvànhữngđồngnghiệpkhác?
·Ông/bàlàmviệctrongmôitrườngnhómnhiềuhơnhayđộclậpnhiềuhơn?
·Tổchứccủaông/bàcógìkhácbiệtsovớicácđốithủcạnhtranhkhác?
·Kếhoạchvềtăngtrưởngtrongtươnglaicủacôngtylàgì?
·Tổchứccủaông/bàđangphảiđốimặtvớivấnđềgì?
·Điềugìlàmông/bàthíchthúnhấtkhilàmviệctạiđây?
·Bộphậncóquymô,doanhthubánhàngvàthunhậphiệnnaynhưthếnào?
·Kếhoạch5-10nămcủacôngtylàgì?
·Côngtyông/bàcóvịthếnhưthếnàosovớiđốithủcạnhtranh?
·Côngtydànhloạihìnhhỗtrợgìchoviệcnghiêncứuvàpháttriển?
·Ông/bàthấythíchthúđiềugìkhilàmviệctrongcôngtynày?
·Côngtycócácquyđịnhrõràngmứctrảlươnghaykhông?
·Baonhiêuphầntrămquỹthờigiancủatôisẽđượcsửdụngvàonhữngchứcnăngkhácnhaumàông/bàcholàcôngviệcnàycóliênquan
tới?
·(Nếulàmộttổchứclớnthì)giữacácbộphậncóbaonhiêumốiliênhệtiếpxúcvớinhau?
·Ông/bàsẽmiêutảvănhóacủatổchứcmìnhrasao?
·Cáchhaynhấtđểtôicóthểlàmquenvớicácchínhsách,thựctiễnvàvănhóacôngtylàgì?
·Vịtrícôngviệcnàyphùhợpvớicơcấubộphậnnóiriêngvàcảtổchứcnóichungởđiểmnào?
CHƯƠNG10:CÂUHỎIPHÒNGVỆ
NHỮNGCÂUHỎIGIÚPBẠNBIẾTMÌNHĐANGĐITỚIĐÂUVÀTRÁNHMẮCSAILẦM
Nhữngcâuhỏiphòngvệđượcxâydựngnhằmgiúpbạnkhẳngđịnhđượcrằngchínhbạnmuốncóđượcvịtrícôngviệcđó.Vàothờiđiểmnày,tổchứctuyểndụnghẳnđãmờibạnlàmviệcchohọhoặcbàytỏmốiquantâmsâusắctớinănglực,trìnhđộchuyênmôncủabạn.Hãytậndụngđiềuđó.Bạnsẽkhôngbaogiờởtrongmộttìnhthếthuậnlợihơn.Đâychínhlàlúcđặtra
nhữngcâuhỏikhó,nhữngcâuhỏinàysẽcungcấpchobạnthôngtinmànhờđóbạncóthểđưaraquyếtđịnhtốtnhấtchosựnghiệpcủamình.
Ngaycảkhibạnđangthấtnghiệp,hãykhángcựtrướccámdỗnhậncôngviệcnàychỉvìbạnđượcmờilàmcôngviệcđó.Cóthể,bâygiờbạnđangtrongmộttìnhthếkhóchọnlựa,nhưngmọiviệcsẽcàngkhóhơnnếubạnchấpnhậnlàmmộtcôngviệcmàbạnkhônghoàntoànhiểurõvềnó.Vìthế
bạnhãymạnhdạnđặtcâuhỏi.
Nếubạnkhôngmuốnđặtranhữngcâuhỏilàmhỏngmốiquanhệvớingườiphỏngvấn,hãychắcchắnrằngbạncóthểcóđượcnhữngcâutrảlờithẳngthắncủangườiphỏngvấn.Thựcra,vàothờiđiểmnàythìviệctỏrathànhthựcsẽmanglạilợithế.Phầnlớnnhữngngườiphỏngvấnđềumongđợibạnsẽtìmramốiquantâmcủachínhmình.Nếubạnkhôngthểthẳngthắnnóiranhữngmốiquantâmcủariêngmình,họsẽnghĩrằnglàmsaohọcóthểtrôngmongbạnnóithẳngranhữnglợiíchtốtnhấtcủacôngtyhọ?
Đâylàlúcnhữngnghiêncứucủabạnbảođảmchonhữnglợiíchcủabạn.Bạncầnphảibiếttạisaocôngtylạithualỗ,tạisaonhữngcánbộcaocấplạirờibỏcôngty,vànhữngkếhoạchtáicơcấubộphậnlàgì.Sẽhoàntoànthíchhợpkhiđềnghịnóichuyệnvớicácnhânviêncấpdướivànhữngđồngnghiệptrongtươnglai.Họlànhữngnguồnthôngtintuyệtvời.Họbiếtđiềugìđangdiễnravàđiềugìcóthểtrựctiếptácđộngtớibạn.Bạncóthể
hỏinhữngngườinàyvềcơcấuquyềnlựcngầm,nhữngđiềuưutiênkhôngđượcviếtradướidạngvănbản,điềugìthựcsựmangtớithànhcông,vàhọ
muốnthayđổiđiềugìnhất.
15CÂUHỎIPHÒNGVỆHAYNHẤT
10-1
Nếutôithànhcôngtrongchứcvụnàysausáutháng,tôisẽphảilàmcôngviệcgìtiếptheo?
Đâylàmộtcáchthứctáobạođểhiểuđược“danhsáchtrôngđợi”vềnhữngcôngviệcmàxéttheomộtcấpđộnàođó,ngườitamongmuốnbạnsẽ
hoànthành.
10-2
Ông/bàcódựkiếnlàcôngviệcnàysẽđòihỏikhốilượngđángkểthờigianlàmviệcquágiờhoặclàmviệccảvàonhữngngàynghỉcuốituầnhay
không?
Đâylàmộtcâuhỏihợplý,vìthếđừngdodựđặtcâuhỏinày.
10-4
Côngtyxửlýcácđợtgiảmbiênchếnhưthếnàovềkhíacạnhthôngbáo,giánđoạncôngviệc,cácdịchvụbịdừngcungcấp,v.v...?
Bạnmuốnbiếtnếubạnbịchonghỉviệcvìlýdogiảmbiênchế,thìcôngtysẽgiảiquyếtviệcnghỉviệccủamìnhnhưthếnào.
10-5
Côngtycónhữngbiệnphápchínhthứcnàođểđánhgiávàkhenthưởngnhữngkếtquảlàmviệcthêmgiờkhông?
Ấntượngmàbạnmuốntạorachongườiphỏngvấnlàbạncónănglực
vàbạnmuốncôngtycónhữngbiệnphápđểcôngnhậnđiềuđó.
10-6
Bamụctiêukinhdoanhquantrọnghàngđầucủacôngtyđãđượctruyềnđạthiệuquảnhưthếnào?
Nếungườiphỏngvấnkhôngthểnóirõvềđiềunàythìbạnđãcócâutrảlờichoriêngmìnhrồiđấy.
10-7
Tôilàmộtnhânviênlàmviệcchămchỉ.Tôimongmuốnđượclàmviệcvớinhữngnhânviênchămchỉkhác.Liệumứcđộcốgắngcủacácnhânviên
ởđâycólàmchotôicảmthấyphùhợpvớimìnhkhông?
Bạnđanghỏingườiphỏngvấnliệurằngbạncótìmthấykiểumôitrườnglàmviệcchămchỉtạiđóbạnsẽthànhđạttrongvịtrícôngviệcnàyhay
không.Nếungườiphỏngvấnthoáitháckhôngtrảlời,thìbạntựcóđượccâutrảlờichomìnhrồiđấy.
10-8
Chiếnlượcđàotạocủacôngtycóliênquanchặtchẽvớicácmụctiêukinhdoanhtrọngtâmcủacôngtyhaykhông?
Nhữngcôngtyphứctạpnhấtthườnggắncáchoạtđộngđầutưvàođàotạovàgiáodụccủamìnhvớicácmụctiêukinhdoanhtrọngtâm.
10-9
Côngtyông/bàlàmthếnàođểcôngnhậnmộtcôngviệcđãđượcthựchiệntốt?
Cáchthứcmộttổchứckhenthưởngchonhữngthànhtựuđạtđượcgiúpbạnhiểubiếtrấtnhiềuvềvănhóacủatổchứcđó.
10-10
Lầncuốicùngông/bàkhenthưởngmộtnhânviêncấpdướivìnhữngnỗlựccủaanh/chịtalàkhinào?Ông/bàđãtuyêndươngnhânviênđónhưthế
nào?
Câuhỏinàyđitừchungchungtớicụthể.Bâygiờbạnđanghỏivềnhữngvídụthựctếvềviệckhenthưởngnhânviêncấpdướicủanhàquảnlý.
10-11
Côngtyrútrakinhnhiệmgìtừmộtnỗlựclớntrongcôngviệcnhưng
khôngmanglạikếtquảnhưđãmongđợi?
Nhiềucôngtynóirằnghọcóquanđiểmkhôngphạtnhữngngườiquảnlýphạmlỗi,nhưngrấtítcôngtyhoạtđộngtheoquanđiểmđó.Hãyhỏivềmộtthờiđiểmnàođótrongcôngtykhinhữngbàihọcrútratừmộtsailầmđược
phổbiếnkhắpcôngtyđó.
10-12
Tôiđượcquyềntựquyếtđịnhcácmụctiêuvàthờihạncôngviệccủamìnhởmứcnào?
Câuhỏinàynhằmtìmhiểuxembạnsẽcóquyềnhạnởmứcđộnàođểcóthểlàmviệctheocáchmàbạncảmthấylàphùhợpvớimình,hayphảilàm
việctheoýmuốncủangườinàokhác.
10-13
Vịtrícôngviệcnàyđãtồntạiởtổchứcbaolâurồi?Phạmvithẩmquyềncủavịtrínàygầnđâycóthayđổigìkhông?
Nhữngthôngtinvềlịchsửvàsựpháttriểngầnđâycủavịtrícôngviệcnàycóthểảnhhưởngtớiquyếtđịnhcủabạn.
10-14
Nhữngtháchthứclớnnhấttôisẽgặpphảiởchứcvụnàykhithựchiệncáccôngviệccủamìnhlàgì?
Câuhỏinàyyêucầungườiphỏngvấnxácđịnhnhữngkhókhăn,trởngạivànhữngràocảnkhácmàbấtcứaiđảmnhiệmbấtcứchứcvụnàotrongmộttổchứcđềuphảiđốimặt.Nếungườiphỏngvấnnóirằngchẳngcótrởngại
nàohết,bạncầnhiểurằngđólàmộtlờinóidối.
10-15
Cóphảiphầnviệccủatôichỉgiớihạntrongbảnmiêutảcôngviệc,haytôisẽthựchiệncảnhữngnhiệmvụnằmngoàiphạmvicôngviệcđãđược
miêutả?
Nếuthựcsựcómộtbảnmiêutảcôngviệcthìnóthườngbịphớtlờđi.Nếubạnphảilàmtốtphầnviệccủamìnhcũngnhưphầnviệccủangườikhácnữathìbạnnênnắmrõđiềuđóngaybâygiờ,trướckhibạnchấpnhậncông
việcđó.
CHƯƠNG11:CÂUHỎIPHẢNHỒI
NHỮNGCÂUHỎINHẰMXÁCLẬPVÀCỦNGCỐVỊTRÍCỦABẠN
EdKoch,cựuthịtrưởngthànhphốNewYork,Mỹ,cómộtcâunóichâmbiếmnổitiếng:“Tôiđanglàmviệcnhưthếnàonhỉ?”Trongcuộcđốithoạivớingườiphỏngvấn,bạnnênhỏidồndậpông/bàtanhữngkiểucâuhỏinhưthếnày.Nhữngcâuhỏiphảnhồisẽgiúpbạnpháthiệnravàlàmtiêutan
nhữngđiềuthắcmắccủangườiphỏngvấn.
Việckhámphárangườiphỏngvấnkhôngthíchđiềugìởbạnlàvôcùngkhókhăn.Trongnhiềutrườnghợp,chínhsáchcôngtyhaynỗilosợxảyrakiệntụng,tranhchấpngăncảnkhôngchongườiphỏngvấncungcấpchobạnnhữngthôngtincầnthiếtđểgiúpbạnbiếtliệubạncócầncảithiệnkỹnăngđiphỏngvấnxinviệchaykhông.JaniceBrookshier,hiệnđanglàm
việcchocôngtySeattle-jobs.org,nóirằng:“Cácứngviêncầnhiểurằngviệcđưaratháiđộphảnhồitrungthựclàmộtviệclàmđòihỏisựkhéoléođốivớinhữngnhàtuyểndụng,thậmchíđôikhilàkhôngthểđược.Chẳnghạnnếubạnđượcngườikhácgiớithiệuvớinhữnglờinhậnxétchẳnglấygìlàm
hayho,thìtôichẳngthểnóichobạnbiếtđiềuđóđược”.
Tuynhiên,bạncầnphảitìmranhữngmốinghingờnếuchúngthựcsựtồntại.Tôitinrằngnhữngđiềuthựctếthìkhádễchấpnhận.Chúngkhôngphảilúcnàocũngthuậnlợi.Nếubạnbịsathải,bịgiamhoặcngồitù,haycómộtkhoảngthờigianngắtquãngtrongquátrìnhlàmviệccủamìnhthì
nhữngđiềunàyquảlàchẳngdễchịuchútnào.Nhưngchúnglànhữngthựctếcóthểchấpnhận,vìbạnlàmchủđượcviệctiếtlộnhữngthôngtinđó.Bạnsẽchỉcólợikhichủđộngđốimặtvớichúng,thayvìhivọngngườitasẽ
phớtlờchúngđi.Ngườitacóthểkhôngnóitớinhữngthựctếđó,nhưnghọsẽkhôngbaogiờquênnhữngđiềuđóđâu.
Vấnđềlàbạnkhôngthểđạtđượcmụctiêunàomàbạnkhôngbiếtrõvềnó.Nhữngcâuhỏinàyđòihỏilòngdũngcảm.Đừngsợphơibàynhững
điểmyếucủamình.Bạncầnphảicómongmuốnởtrongmộtvịtrívượtqua
mọisựchốngđốilạiviệcbạnnhậncôngviệcnàyvìđâychínhlàlúc“cuộcmuabán”diễnra.
10CÂUHỎIPHẢNHỒIHAYNHẤT
11-1
Hiệngiờông/bàquantâmđếntôiởmứcđộnào?
Đâylàmộtcâuhỏihếtsứcthôlỗ,nhưngnếubạnnóivớimộtnụcườivàchấtgiọngnhẹnhàngthìnólạicótácdụngđấy.
11-2
Ông/bàcóbấtcứđiềugìthắcmắcvềnănglựclàmviệcvàkhảnăngphùhợpvớicôngviệcnàycủatôikhông?
Đâylàmộtcâuhỏiquantrọngvìnóthểhiệnsựkhiêmtốnvàtạochobạncơhộixácđịnhvàgiảiquyếtlýdophảnđốicủangườiphỏngvấn.
11-3
Cóbấtcứđiềugìcảntrởchúngtađitớithỏathuậnvềcôngviệchaykhông?
Hãylưuýlàcâuhỏinàykhôngnóivềlờiđềnghịnhậnbạnvàolàmmàđềcậpvấnđềthỏathuậnvàthốngnhấtquanđiểm.
11-4
Ông/bàcóbấtcứđiềugìthắcmắcvềkinhnghiệm,trìnhđộhọcvấnvà
kỹnăngcủatôikhông?
Đâylàmộtcâuhỏithẳngthắnvềbấtcứlýdophảnđốimàngườiphỏngvấncóthểcó.
11-5
Sovớinhữngứngviênkhácmàông/bàđãphỏngvấnthìông/bàthấytôithếnào?
Đâylàmộtcáchnhìnkhácđểđánhgiákỹhơnvịthếcủabạn,vàcâuhỏinàyluônpháthuytácdụngtrongviệctìmhiểuthôngtinvềcácđốithủcạnh
tranhtrongcuộcphỏngvấnxinviệcnày.
11-6
Xinông/bàvuilòngmiêutảứngviênlýtưởngcủamình.Nănglực,trìnhđộchuyênmôncủatôicógìthiếusótsovớimẫuhìnhứngviênlýtưởngđó?
Nếubạnrơivàotìnhthếngườiphỏngvấncholàbạnchưacóđủnănglựchaykhảnăngchuyênmôn,thìđâylàcâuhỏicóthểgiúpbạnnhanhchóngthuyếtphụcông/bàtarằngbạnhoàntoàncóđủkhảnăngmàcông
việcyêucầu.
11-7
Điềugìtôicóthểnóithêmđểông/bàhiểurõhơnvềnănglực,khảnăngchuyênmônvàsựthíchhợpvớivịtrícôngviệcnàycủatôikhông?
Câutrảlờithườngsẽchothấyngườiphỏngvấnchưahoàntoànhàilòngvớinănglực,phẩmchấtcủabạnởđiểmnào.
11-8
Cóbấtkỳlĩnhvựcnàomàông/bàcảmthấytôicònchưađápứngđược
nhữngyêucầucủaông/bàhaykhông?
Bạnđangthẳngthắnyêucầungườiphỏngvấnnóivềnhữngthiếusótcủabạn.Bâygiờ,hãythểhiệnchongườiphỏngvấnthấylàbạncóthểlắngnghenhữnglờiphêbìnhmàkhôngcomìnhlạithủthế,bàochữavàthanhminh.
11-9
Ông/bàcóthểchotôibiếtbấtcứthôngtinphảnhồinàođểtrongtươnglai,tôisẽđượccôngtyquantâmhơn,hoặctôisẽcólợithếhơntronglần
phỏngvấnxinviệcsauđượckhông?
Nếubạnkhôngđượcnhậnvàolàmcôngviệcđó,thìcólẽcâuhỏinàyítnhấtcũngsẽcungcấpchobạnmộtthôngtinphảnhồiquantrọngnàođómà
bạncóthểsửdụngcholầnphỏngvấnxinviệcsau.
11-10
Cóbấtcứđiềugìmàông/bàcầnbiếtvềtôiđểhiểuđượcđầyđủhơnvềnănglựchaytrìnhđộchuyênmôncủatôikhông?
Đâylàmộtcáchkhácrấtlịchsựđểđưaracâuhỏiphảnhồitrọngtâm.
CHƯƠNG12:CÂUHỎITHÚCGIỤCHÀNHĐỘNG
NHỮNGCÂUHỎIGIÚPBẠNNHẬNĐƯỢCLỜIĐỀNGHỊLÀMVIỆC
Nhữngbuổiphỏngvấnxinviệccũnggiốngnhưnhữngcuộcnóichuyệnbánhàngquađiệnthoại.Sảnphẩmmàbạnchàobánchínhlàbảnthânbạn.Marketing101chorằngmỗithôngđiệptiếpthị,quảngbásảnphẩmđềucầnlờithúcgiụchànhđộng:đólàmộtlờiđềnghịngườitiêudùngđặtmuahàngđượcdiễnđạtrõràng.Hãynhấcốngngheđiệnthoạilênnào.Gửichotôi
phiếutrảlời.Nhấpchuộtvàođườngdẫn.Đặthàngchotôinào.
Mỗibuổiphỏngvấnxinviệclànhưthếđó.Mỗilầnbạngặpmộtgiámđốctuyểndụng,bạnlạicómộtcơhộihiếmcóđểđềnghịông/bàtamờibạn
vàolàmviệc.
BobConlin,PhóChủtịchIncentiveSystemstạiBedford,Massachusettsnóirằng:“Khiphỏngvấnứngviênchomộtvịtríbánhàng,tôimuốnhọtỏragầngũivớitôi.Nếuhọchỉcóđôichútvẻgầngũi,haytệhơnlàchẳngtỏragầngũichútnào,thìtôicảmthấykháthắcmắc”.Đâylàvídụvềđiềumà
Conlincoilà“rấtcởimở,thânmật”:
ÔngBobạ,nămnàotôicũngsẽlàngườibánhànggiỏinhấtcủaông.Mỗinămtôiđềusẽvượtchỉtiêubánhàng.Tôilàmộtứngviênsánggiácủa
ôngđấy.Khinàothìtôicóthểbắtđầucôngviệcđược?
BobConlinchobiết:“Tôihiểurằnglúcnàytôicóđượccảmgiácgầngũi.Ứngviênnàycógiọngđiệugiốngnhưtôi.Sựtựtincủaanhtacókhả
nănglantruyềnsangngườikhác”.
NhưngConlincũngmuốnnhìnthấybằngchứngchothấyứngviênnàyquantâmtớinhữngmụctiêucủatổchứcchứkhôngchỉquantâmtớinhững
mụctiêucủacánhânngườibánhàng.Câuhỏitiếptheođâythậmchícònsâusắchơnvìnóchứngminhứngviênnàyđãnghĩtớiviệctrởthànhthành
viêncủamộtnhómlàmviệc:
Tôibiếtlàtôicóthểtăngdoanhsốvàlôikéođượcnhiềukháchhàng.Côngtycónhữngcáchthứcgìgiúptôicộngtácvớicácnhânviênkhác?
Khôngchỉhỏivềcôngviệc,nhữngcâuhỏithúcgiụchànhđộngcònnhằmtìmkiếmdấuhiệuchothấyngườiphỏngvấncócáinhìnđánhgiáthiệncảmvớibạnởmứcđộnào.Việcnhậnbiếtngườiphỏngvấncốgắngđếnmứcnàokhixếpbạnvàomộtvịtrícôngviệcphùhợp,khibạnđặtra
nhữngcâuhỏinàylàmộtcáchđểđánhgiámốiquantâmcủacôngtyđốivớibạn.Mộtsốứngviêntựlàmmìnhtrởnênmờnhạtkhinóinhữngđiềurõ
ràngcóýnhưthếnày:
Ông/bàđãsẵnsàngđồngýnhậntôivàolàmviệcbâygiờchưa,haylàtôicầnphảiquảngcáo,tiếpthịbảnthânmìnhthêmnữa?
Nhưngbạnsẽmấtgìnhỉ?Nếubạnđangxinviệcvàcôngviệcđócóđòihỏiđôichútphẩmchấtvềquảnlýhaytiếpthị,thìsựtựtincủabạnsẽgâyấntượngchongườiphỏngvấn.Mọingườibánhàngthànhcôngđềubiếtcách“đềnghịkháchhàngđặtmuahàng”.Đâylàcáchgiúpbạnđượcnhậnvào
làmtrongbuổiphỏngvấncuốicùng.Hãybắtđầubằngmộtlờiphátbiểuchothấyrằngbạnsẽnắmbắtcơhộidànhchomình:
Theonhưtôihiểu,thìứngviênthànhcôngsẽlàngườicótrìnhđộhọcvấnX,khảnăngchuyênmônYvàkinhnghiệmZ.Tôiđãhiểuchínhxácvề
cơhộinàychưaạ?
Lúcnàybạncóthêmbamụctiêu.Trướchết,bạnđangthửxemliệumìnhcóthựcsựhiểurõtìnhhuốnghaykhông.Nếubạnbỏsótđiềugìđó,
hay,cólẽđúnghơnlàngườiphỏngvấnđãquênmấtmộtyêucầuquantrọngnàođóthìbâygiờlàlúcxácminhlại.Thứhai,giảsửrằngbạnđãtómtắtnhữngyêucầucủavịtrícôngviệcnàyđúngthìngườiphỏngvấncũngsẽbịấntượngtrướckỹnăngtổchức,sắpxếpthôngtincủabạn.Thứba,yêucầucủabạnđểcósựnhấttrívềyêucầucôngviệcvớingườiphỏngvấntạithời
điểmnàylàmộtchiếnlượcđưangườiphỏngvấntớichỗmuốngậtđầuchấpnhậnbạn.Câuđồngýlàcâutrảlờimàbạnmuốncóđượctrongcâuhỏitiếptheo,vàviệcđưangườiphỏngvấnvàotrạngtháimuốngậtđầunóiđồngýlà
mộtviệcrấtđánglàm.
Câuhỏiquantrọngkếtiếplà:
Tôicóđápứngđượcnhữngyêucầuđóhaykhông?
Bâygiờhãychờđợi.Đâylàphầnkhókhănrồiđấy.Ngườiphỏngvấnđangđưaraquyếtđịnhcủamình.Câutrảlờisẽchobạnbiếtliệuđãđếnlúckếtthúchaybạnvẫncònphảitiếptụcthuyếtphụcngườiphỏngvấn.Nếungườiphỏngvấntỏtháiđộtíchcựcvànóirằng:“đồngý(từnàylạixuấthiệntiếp),anh/chịcóđầyđủtrìnhđộchuyênmôn”thìbâygiờbạncóthể
đưaracâukếtthúccóhiệuquảmạnhmẽnhấtnhưsau:
Tôithậtvuimừnglàchúngtanhấttrívớinhaunhưvậy.Tôicũngcảmthấynhưthế.Vìvậy,tôisẽrấtquantâmnếuông/bàcóthểxácnhậnchắc
chắnhơnvềviệcnhậntôivàolàm.
Nhưngtôiphảiđưarachobạnmộtlờicảnhbáothẳngthắn.Lúcnàybạnđangtrongtìnhthếnguyhiểmđấynhé.Quyếtđịnhđềnghịđượcnhậnvàolàmviệccủabạncầnphảihếtsứchoànhảo.Trướckhiđềnghịđượcnhậnvàolàmviệc,bạnphảithiếtlậpđượcmốiquanhệtốtvớingườiphỏng
vấncủamình,tạođượcsuynghĩrằngbạnlàngườithíchhợpvớicôngviệcđó,vàtạođượcítnhấtmộtsựquantâm,thíchthúnhấtđịnhnàođótừphíangườiphỏngvấn.Sựsắpxếpthờigiancủabạncầnphảihoànhảođếnmứcngườiphỏngvấncóthểtheodõibằngđồnghồ.Nóicáchkháclàtôisẽchẳng
giúpđượcgìchobạnnếubạnthựcsựtựtincaovềtừngđiểmnày.
Đâylàmộtbướctiếnliềulĩnhvìhailýdo:
Thứnhất,trongkhiviệcmộtngườitiếpthịđềnghịmộtkháchhàngđồngýmuamườihaitábútcókhắcbiểutượngcủadoanhnghiệptrênđóđôikhicóthểdẫntớiviệckháchhàngđókývàođơnđặthàng,thìsẽchẳngcógìlà
chắcchắnrằngbạnthựcsựsẽkhiếnmộtngườiquảnlýnóirằng:“Chắcchắnrồi,cóphảianhmuốncôngviệcnàykhông?Anhđãtrúngtuyểnrồiđấy!Khinàothìanhcóthểbắtđầulàmviệc?”Ngaycảmộtngườiquảnlýcóquyềntuyểndụngcũngphảitrảiquamộtquytrìnhvàphảibànbạcvớinhững
ngườikhác.Tuynhiên,việcthẳngthừngđềnghịngườiphỏngvấnnhậnbạnvàolàmviệclạivẫncóthểnângbạnlênmộtvịtrícaohơnsovớiđámđông
nhữngứngviênxinviệckhác.
Thứhailà,điềunàycóthểkhiếnbạnbịloạira.ĐólàvìtrongvănhóakinhdoanhMỹhiệnnay,việcđềnghịđượcchấpnhậnmộtđiềugìđóquantrọngnhưcôngviệcthườnggắnbókháchặtchẽvớivấnđềcảmxúc.Điềunàyrấtgiốngvớiviệcnóichuyệnvềtiềnbạc.Nóichuyệntrựctiếp,thẳng
thắnvềtiềnbạclàmộtđiềutốikỵ.Mọingườiđềubiếtđólàphầnquantrọngnhấtcủacuộcđốithoạitrongbuổiphỏngvấnxinviệc,nhưngnhữngđòihỏivềmặttiềnbạcmàtấtcảchúngtaaicũngcólạidẫnbuổiphỏngvấntớihồi
kếtthúc,nhưthểtiềnbạclàđiềusẽđượcgiảiquyếtsaucùng.
Cáchtrựctiếp,thẳngthắnđềnghịđượcnhậnvàolàmviệclànhưvậyđó.Đươngnhiênlà,lợiíchthườngnhiềuhơnrủiro.Nếugiọngnóicủabạnđượcđiềuchỉnhhoànhảovàsựsắpxếpthờigianđểđưaracáccâuhỏilàhợplý,thìviệcthẳngthắnđềnghịđượcnhậnvàolàmviệcsẽgiúpbạntạonênsựkhácbiệtvềnhữngphẩmchất,nănglựccủamìnhsovớiđámđôngcácứng
viênkhác,tăngcườngsứcmạnhcholờiđềnghịđầygiátrịcủabạn,vàtrongnhữngtrườnghợpcựckỳhiếmkhixảyra,thìthậmchícònngaylậptứcđem
lạichobạnlờiđềnghịlàmviệccủangườiphỏngvấn.
Cácnhàtuyểndụngnghĩgì
Việctrựctiếp,thẳngthắnđềnghịđượcnhậnvàolàmviệclàmộtviệclàmđòihỏisựkhéoléo,tinhtế,vàgiữanhữngnhàtuyểndụngvànhững
ngườixinviệcvẫncònmộtsốbấtđồngvềđiềunày.Cóngườichorằngviệcđềnghịđượcnhậnvàolàmviệcthểhiệntínhquyếtđoáncủaứngviên;nhưngnhiềungườikháclạinghĩlàmnhưvậylàbấtlịchsựhaybiểulộsựliềulĩnhtuyệtvọng.Bảnthântôithìnghiêngvềsựthểhiệntínhquyếtđoánhơn.Nhưmọikhi,bạnphảisửdụngkhảnăngquansátcủamìnhvàtin
tưởngvàobảnnăngcủachínhbạn.
TonyStanic,nhàquảnlýnguồnlựctạicôngtyCNCGlobal,Ottawa,Ontario,Canadachorằngsẽlàrấttốtnếuứngviêntrựctiếp,thẳngthắnđềnghịđượcnhậnvàolàmviệc:“Tôinghĩsẽrấttốtnếutỏranhiệttìnhvà
thẳngthắnhếtmứccóthể.Ngườinàotỏramongmuốncóđượcvịtrítuyểndụngnhấtsẽnhậnđượclờiđềnghịlàmviệc.Hãycốgắngtìmhiểuxemhọquantâm,thíchthúbạnđếnmứcnàobằngcáchtrựctiếphỏihọ”.Stanicđãrấtấntượngvớinhữngứngviênnàocóthểđưarađượcnhữngcâuhỏinhư:
·Ông/bàcócảmthấytôilàngườithíchhợpvớivịtrícôngviệcđókhông?
·Ông/bàcònđiềugìchưahàilòngvềnănglựcđảmnhiệmcôngviệcnàycủatôikhông?
Stanicnóitiếp“Đừngngạiđặtranhữngcâuhỏinhưthếnày.Cóthểbạncókhảnăngvượtquabấtcứlýdophảnđốinàomàhọcóthểcó.Điềuđócóthểkhiếnbạncóđôichútcảmgiáckhôngthoảimáinhưngbiếtđượcđiềuhọquantâm,thắcmắclàgìsẽtốthơnlàđơngiảnchỉbiếtrằngbạnkhôngđượcnhậnvàovịtrícôngviệcđó.Việcđềnghịđượcnhậnvàolàmviệccóthểlàmộtnhântốquantrọngtrongquátrìnhraquyếtđịnhcủangườiphỏngvấn”.
GiámđốcnguồnnhânlựccủaCôngtyKnowledgePoint,RichFranklin,chohay:“Cómộtsựkhácbiệtlớngiữasựtựtinvàsựkiêucăng,ngạomạn.Đểthànhcôngtrongmộtsốcôngviệc,bạncầnphảitựđềcaobảnthânvàchứngtỏtrongcuộcphỏngvấnlàbạncóthểbánhàngnhanhchóngnhưthếnào.ChẳnghạnnhưFranklinđãtuyểncácnhàmôigiớichứngkhoáncho
DeanWittertrongvòng10nămtrướckhiôngvàolàmviệctạiKnowledgePoint.Tấtnhiên,cácnhàmôigiớichứngkhoánlànhữngngườibánhàngchuyênbánchứngkhoán.Đâylàcâuhỏidomộtứngviênvàovịtrí
bánhàngđãgâyấntượngmạnhchoông:
·Tôilàngườithíchhợpvớicôngviệcnày!Ôngcóthểchotôibiếtkhinàotôisẽnhậnđượclờimờivàolàmviệcđượckhông?
Franklinnóitiếprằng:“Trongngànhdịchvụphầnmềmnơimọithứđềucóvẻthoảimáihơn,thìtôicảmthấykhôngđượcthoảimáilắmtrướcmột
anhchàngtỏramạnhmẽnhưvậy”.
NancyLevinethuộcCôngtyPacificcũngđưaralờicảnhbáotươngtự.Đốivớibà,nhữngcâuhỏitrựctiếp,thẳngthắnnhưvậylàdấuhiệuchothấyquánhiềuđiềucầnsuynghĩsâuxa.ĐiềumàLevinemuốnngheđượctừcácứngviênlànhữnglờikhônkhéothămdòtháiđộphảnđốitừphíangười
phỏngvấn:
·Tôirấtthíchvịtrínày.Ông/bàcóbấtcứcâuhỏihayđiềugìcònthắcmắcmàtôicóthểgiảiđápđượckhông?
·Tôirấtvinhhạnhđượcgặpông/bà.Tôithựcsựrấtthíchcôngviệcnày.Ông/bàcóthểchotôibiếtông/bàđãđiđếnquyếtđịnhthếnàorồiđược
không?
Levinenói:“Sauđó,hivọnglàngườiphỏngvấnsẽnóiranhữnglýdophảnđốimàngườixinviệccóthểgiảithíchvàvượtqua”.
Bàchobiết,điềuquantrọngkhôngphảilàbạntỏralàmìnhđanghếtsứccốgắng.VídụnhưLevinecóchỉtríchmộtcâunóimáymócnhưsau:
TheonhưtôihiểuthìứngcửviênthànhcôngsẽlàngườicótrìnhđộhọcvấnX,khảnăngchuyênmônYvàkinhnghiệmZ.Tôiđãhiểuđúngvềcơhội
việclàmnàychưaạ?
Bànói:“Đốivớitôi,câunóiđầytínhcôngthứcnàyquágiốngviệccắtbánhmộtcáchmáymóc,haygiốngnhưmộtnhânviênbánôtôvậy,cóthểnhậnthấykhárõlàbạnđangcốtỏragầngũivớingườiphỏngvấn.Câunóinàycóthểmanglạihiệuquảkhibạnđặtcâuhỏitrongcuộcnóichuyệnđiệnthoạiđầutiên,nhưngkhônghiệuquảtrongviệcgiúpbạntrởnêngầngũi,thânthiệnvớingườiphỏngvấn.Tôithìtôimonglàcuộcthảoluậngiữatôivàngườiđixinviệcphảichỉrađượcđiềumàchúngtôicùngtìmkiếm”.
KimberlyBedore,GiámđốcbộphậngiảiphápchiếnlượcvềnguồnnhânlựctạiPeopleclick,Dallas,Texascũngđồngtìnhvớiđiềunày:“Phảicómộtphảnứngđồngtìnhhoặcphảnđốinàođógiữatôivànhữngứngviênđặtracáccâuhỏiđó.Bạncầnphảithấyrằngngườiphỏngvấnsẽthựcsựquan
tâm,thíchthú;nếukhôngthìcâuhỏiđósẽkhiếnngườiphỏngvấncảmthấykhôngthoảimái”.Bànóithêmrằngđừngđặtngườiphỏngvấnvàotìnhthếphòngthủ.“Chỉcầnchứngminhlàbạnhiểuđượcvấnđềkinhdoanhlớn
nhấtcủacôngtyvàbạncócáchđểgiảiquyếtvấnđềđó.Việchỏixembước
tiếptheolàgìcũngluônđemlạihiệuquảđấy”.
Vìthế,gánhnặngtrênvaibạnlàtựbạnphảixácđịnhđúngđượcnhữngcâuhỏiphùhợpđểhỏivàothờiđiểmđó.Ngaycảnếuviệcsắpxếpthờigianđểđưaracâuhỏicủabạnkhônghợplýhaygiọngnóicủabạncóđôichútkhôngêmái,bạnsẽthểhiệnbảnthânnhưthểmộtngườiđangcaycú,vụngvề,vàtồitệhơncảlàtuyệtvọng.Nếubạnđịnhđềnghịđượcnhậnvàolàmviệcthìhãytậphỏinhữngcâuhỏinàyvớimộtngườibạnđángtincậyhaymộtcốvấndàykinhnghiệmtrước.Hãysửdụngmộtchiếcmáyquayđểthuhìnhảnhbạnlúcđặtranhữngcâuhỏinày.Chừngnàobạncònchưacóđượccảmgiáctựtinthoảimái,nếutôilàbạn,tôisẽtránhhỏinhữngcâuhỏinhư
thếnày.
Nhưngnhữngcôngviệcbánhànglạikhácđấy
Nóichung,nhưchúngtađãbàntrênđây,việctrựctiếp,thẳngthắnđềnghịđượcnhậnvàolàmviệcđòihỏibạnphảihếtsứckhéoléo.Nhưngnếubạnđangnộphồsơchobấtcứcôngviệcnàoliênquantớiviệcđạidiệnbánhàng,thìviệcđềnghịđượcnhậnvàolàmviệckhôngphảilàmộtchọnlựamàtrởthànhmộtnguyêntắcbắtbuộc.Nếubạnkhôngđềnghịđượcnhận
vàolàmviệctrongcuộcphỏngvấn,cóthểbạnsẽkhôngđượcnhậnvàovịtríđó.Ôngchủmộtcôngty,ngườisẽthuêbạnmuốnbạncókhảnăngkếtthúcmộtvụbánhàngnàođó.Tạisaoôngtalạiphảitạocơhộichobạnbánsảnphẩmhaydịchvụcủaôngtanếubạnthậmchíkhôngthể“bán”(tiếpthị,
quảngcáo)chínhbảnthânmình?Hãynhớrằng,côngviệccủamộtđạidiệnbánhànglàphảiđềnghịkháchđặthàngvàkếtthúcvụlàmăn,chứkhôngphảichỉdiễnthuyếtthậthay.Trongnhữngcuộcphỏngvấnbánhàng,những
câunhưthếnàycóthểsẽthíchhợpđấy:
·Tôithựcsựmuốnlàmcôngviệcnày.Tôisẽđượcnhậnvàolàmviệcchứ?
·Tôinghĩlàtôisẽgiànhđượccôngviệcnày.Khinàothìtôisẽđượcmờivàolàmviệc?
·Tôiđãđượcnhậnvàolàmviệcrồichứ?
·Tôimuốnbắtđầucôngviệcngay.Khinàochúngtacóthểlàmxongnhữngcôngviệcgiấytờnày?
Nhữngcâuhỏithúcgiụchànhđộngdướiđâycungcấpchobạnmộtvàicáchdiễnđạtđểđềnghịđượcnhậnvàolàmviệcvớimứcđộtrựctiếp,thẳngthắnkhácnhau.Mỗicâuhỏicóthểhỗtrợchoviệcnhanhchóngtiếpcậngầnhơntớiphầnchínhcủacuộcphỏngvấn.Mỗicâuhỏiđãđượcthửnghiệmvà,trongnhữngtìnhhuốngthíchhợp,đãtỏracóhiệuquả.Trongnhiềutrườnghợpkhác,nhữngcâuhỏinàycóthểdẫntớikếtquảngượclạivớisựmongđợi.Điềurủirolàởchỗngườiphỏngvấncóthểnghĩbạnhơihỗnláo.Hãyđánhgiátìnhhuốngcủamìnhthậtkỹvàthậntrọngtrongviệcđặtranhững
câuhỏinhưvậy.
10CÂUHỎITHÚCGIỤCHÀNHĐỘNGHAYNHẤT
12-1
Cóđiềugìđóvềmặtcánhânhaychuyênmônmàông/bàcholàsẽcảntrởtôiđónggópsứcmìnhtrongvịtrícôngviệcnàykhông?
Nếukhôngcóđiềugìnhưvậythìbạnnêntinrằngbướctiếptheochỉcònlàlàmrõhơnnữanhữngvấnđềchitiếtliênquantớiviệctuyểndụng.Cònnếucó,thìbạncầnphảixácđịnhvàgiảiquyếtnhữnglýdophảnđốibạn.
12-2
Thưaông/bà,việctìmkiếmứngviêncủaông/bàđãkếtthúcrồi.Ông/bàsẽkhôngtìmđượcaicókhảnăngchuyênmônhơntôiđểlàmcôngviệcnàyđâu.Nếutôilàông/bàthìtôisẽhủybỏtấtcảnhữngcuộcphỏngvấnkhácvà
đềnghịtôivàolàmviệc.
Cáchdiễnđạtnàycóthểđượccoilàtựtinhoặccũngcóthểbịcoilàxấcláo.Nhưngnócóthểhiệuquảnếugiọngnóicủabạncóâmđiệuthíchhợpđấy.
12-3
Thưaông/bà,tôisẽkhônggiữđiềunàytronglòngnữa.Tôithựcsựmuốnlàmcôngviệcnày,vàtôibiếtlàtôisẽđảmnhiệmcôngviệcnàyrấttuyệt
vời.
Bâygiờđừngnóinữavàhãylắngnghe.Hãycưỡnglạimongmuốncủachínhbạnđểchứngtỏcâunóitáobạonày.Nếubạnđangởmộtvịtrícạnhtranhcăngthẳngvớihaiứngviênkhácnữa,trongkhitấtcảnhữngđiềukháclàngangbằngvớihọ,thìtôicóthểcượclàngườitìmviệcnàonhiệttìnhnhất
sẽđượcnhậnvàolàmviệc.
12-4
Chotớikhitôinhậnđượctincủaông/bà,tôinêntìmhiểunhữngkhíacạnhnàocủacôngviệcnàyvàcủabuổiphỏngvấnnày?
Hãychúýlàcâuhỏinàythểhiệnsựtựtin.Vấnđềởđâykhôngphảilà
“nếu”màlà“khinào”.Câuhỏinàykhéoléonhắcnhởngườiphỏngvấnrằngchừngnàomàcôngtyvẫnđangcânnhắctuyểndụngbạn,thìbạncũngđang
xemxét,tìmhiểuthêmvềcôngty.
12-5
Tôibiếtlàtôicóthểđápứngđượcnhữngyêucầucủavịtrínàyvàsẽcónhữngđónggópđangkể.Vậytôisẽđượcnhậnvàolàmviệcchứ?
Khiđượchỏitrựctiếpnhưthếnày,ngườiphỏngvấnsẽphảiđưaramộtlờituyênbốvềcơhộituyểndụngbạn.Nếungườiphỏngvấnkhônglàmnhư
vậy,thìông/bàtakhônghềquantâmtớibạn.
12-6
Ông/bàsẽgiớithiệuvềtôinhưthếnàotrướcHộiđồngtuyểndụng?
Đặtcâuhỏinhưthếnàylàbạnđangtângbốcngườiphỏngvấnrằngsựgiớithiệucủaông/bàtasẽrấtcógiátrị.
12-7
Tôisẵnsàngraquyếtđịnhcăncứvàonhữngthôngtintôicó.Cóbấtcứđiềugìông/bàcòncầnbiếtđểquyếtđịnhnhậntôivàolàmviệckhông?
Câuhỏinàylàmộtmũitêntrúnghaiđích,nólàsựkếthợpgiữaviệcbiểulộsựquantâm,thíchthúcủacánhânbạnvớimộtlờigợiýkhéoléođể
ngườiphỏngvấnđưarađềnghịnhậnbạnvàolàmviệc.
12-8
Tôirấtthíchcôngviệcnày,vàtôibiếtrằngsựchấpnhậncủaông/bàlà
chìakhóagiúptôiđượcnhậnvàolàmviệc.Ông/bàcóthểnhậntôivàolàmviệckhôngạ?
Khiđượcđặtratheocáchnày,câuhỏikhôngđòihỏingườiphỏngvấnphảinhậnbạnvàolàmviệc,nhưngchỉđềnghịông/bàtaủnghộbạn.Nócũngtângbốcngườiphỏngvấnbằngcáchnóirõràngrằngsựtiếncửcủaông/bàtacótrọnglượngrấtđángkểdùchođiềuđócóđúnghaykhông.
12-9
Tôithấylàdườngnhưởđâychúngtarấthợpquanđiểmvớinhau.Ông/bànghĩsao?
Hãylưuýđâylàmộtcáchhỏirấtnhanhnhẹn,chủđộng,cólẽthíchhợpnhấttrongtrườnghợpbạnxinvịtríbánhàng.
12-10
Chúngtađãtrảiquamộtcuộctraođổirấtthúvịvàhiệuquả.Tôirấtmuốnchuyểnsangbướctiếptheo.
Đâylàmộtcâunóihơnlàmộtcâuhỏi,nhưngcâunóinàykếtthúccuộcphỏngvấnrấthiệuquảbằngcáchchỉyêucầuchuyểnsangbướctiếptheo,
nhưngbạnhãychắcrằngsẽcóbướctiếptheonhé.
Tạocảmgiáccấpbách
Nếubạnmuốnđẩynhanhviệcraquyếtđịnhcủangườiphỏngvấn,bạncóthểkhéoléotạorasứcépbằngcáchsửdụngmộttrongsốnhữngcâuhỏidướiđây.Bạnsẽtạonênmộtcảmgiáccấpbách,cảmgiácnàysẽthúcgiụcngườiphỏngvấnchấpnhậnbạnvàolàmviệcnhanhhơnlàông/bàtacóthể.Nhưngđiềuđócũngđemlạikhánhiềurủiro.Ngườiphỏngvấncóthểcảmthấyhọphảichịusứcéphaythậmchílàbịépbuộc.Chỉlàmđiềunàykhi
bạncóthểđánhliềuchấpnhậnmấtviệclàmnày-nếutrongthựctế,bạnđãcónhữnglờiđềnghịlàmviệckháchoặcbạnđangcócôngănviệclàmdễchịu,thoảimái.4câuhỏikếtthúcsautạomộtchútsứcéplênngườiphỏng
vấn:
·Tôicũngđangcónhữnglờimờilàmviệckhác,nhữngcôngviệcđómanglạitiềmnăngrấtlớnchotôi.Nhưngtôithíchnhữnggìtôiđượcthấytạiđây,vàtôibiếttôilàngườithíchhợpvớicôngtyông/bà.Nếuông/bà
đồngýthìchúngtacóthểnóichuyệnthẳngthắnđượckhông?
·Cóđiềugìtôiđãnóichothấytôikhôngphảilàứngviênhoànhảodànhchocôngviệcnàykhông?
·Tôiđangcónhữngbuổiphỏngvấncuốicùngvớinhữngcôngtykhác,nhưngtôithíchnhữnggìtôiđượcthấytạiđây.Tôimuốnđượcông/bà
nhậnvàolàmviệc,nhưthếtôicóthểraquyếtđịnhsẽlàmởđâu.
·Căncứvàonhucầugiađìnhvànhữngcuộcphỏngvấnkhác,tôicamkếtsẽđưaraquyếtđịnhcủamìnhvàothứsáutới.Chúngtacầnlàmgìđểông/bànhanhchóngquyếtđịnhđểtôicóthểcânnhắctớilờiđềnghịlàm
việccủaông/bàchotớithờiđiểmđó?
Tảithêmebook:http://www.sachvui.com
CHƯƠNG13:CÂUHỎIDÀNHCHONHỮNGCÁNHÂNXUẤTSẮC
NHỮNGCÂUHỎISẮCSẢOVÀOLÚCNGƯỜIPHỎNGVẤNHIỂURẰNGBẠNLÀỨNGVIÊNPHÙHỢPNHẤT
Nhữngcánhânxuấtsắc,nhữngứngviênhiếmhoinhất,cóthểtỏtháiđộkéncáchọncanh.Thậmchíngaytrongnềnkinhtếngàynay,cuộccạnhtranhđểgiànhnhữngnhânviêncóthểđónggópnhiềuvàtàinăngnhấtcũngrấtkhắcnghiệt.Vìlẽđó,cáccánhânxuấtsắccóthểđặtrachongườisẽtuyểndụnghọtrongtươnglainhữngcâuhỏimàcácứngviênkhácsẽrấtkhóđặtra
được.Giáosư,TiếnsĩJohnSullivan,TrưởngkhoaQuảnlýNguồnnhânlựctạiĐạihọcSanFrancisco,chobiết:“Cáccánhânxuấtsắccóthểđặtrachocôngtynhữngcâuhỏisắcsảođểchắcchắnrằnghọđanglựachọncơhộitốtnhấtmàhọđượcmờichào”.Theoông,dướiđâylànhữngloạihìnhcâuhỏi
màcácứngviêntựtinnhấtthườngđặtra.
Giáosư,TiếnsĩSullivannóirằng:“Ngaycảkhinếubạnkhông(chưa)phảilàmộtcánhânxuấtsắc,việccótháiđộhoàinghilàkháquantrọngvìđôikhi,nhữngđạilýtuyểndụngvàcácnhàquảnlýtrựctiếpcốtìnhtỏralàcôngviệctốtđẹphơnbảnchấtthựcsựcủachúng.Bạncầnxemtrướcnộidungcôngviệcthậtchínhxác,vàbạnsẽphảiđặtranhữngcâuhỏikhóchovịgiámđốctươnglaicủabạnđểcóthểtìmhiểuđượcđiềuđó.Khảnăngvàsựsẵnlòngtrảlờicủangườiquảnlýtrựctiếptuyểndụngđốivớinhữngcâuhỏikhónàysẽlàmộtnhântốquantrọngđểbạnquyếtđịnhchấpnhậnlời
mờivàolàmviệcmàhọđưara”.
Chẳngcólýdogìmàbạnlạikhôngthểhànhđộngnhưmộtcánhânxuấtsắcvàđưamộtvàitrongsốnhữngcâuhỏinàyvàodanhmụccâuhỏicủabạn.Aimàbiếtđược?Cóthểnếubạnhànhđộngnhưmộtcánhânxuấtsắc,
họsẽcưxửvớibạnnhưthểbạnlàmộtcánhânxuấtsắcthựcsựđấy.
CÂUHỎIVỀCÔNGTY
13-1
Tổnglợinhuậncậnbiêncủabộphậnmàtôisẽlàmviệclàbaonhiêu?Bộphậnđótạorabaonhiêuphầntrămtrongtổnglợinhuậncủacôngty?Tỉlệ
phầntrămđóđangtănghaygiảm?
Việcnắmbắtđượcmứcđộđónggópcủabộphậnhayđơnvịnơibạnđangxinvàolàmvàotổnglợinhuậncủacôngty/tổchứclàrấtquantrọng.
13-2
Sảnphẩmchủlựccủacôngtylàgì?Nóchiếmthịphầnbaonhiêu?Tôisẽlàmviệcởmảngđóchứ?
Mỗicôngtycómộtsảnphẩmcốtlõi,sảnphẩmđóthườngtạoraphầnlớnnhấttrongdoanhsố.Nếubạnmuốnlàmviệctrongbộphậncósảnphẩm
đó,hãyxácnhậnchắcchắnlàbạnsẽđượcnhậnvàolàmtạiđó.
13-3
Ông/bàcóthểchotôimộtvàivídụvềnhữngmặtmạnhnhấtvàyếunhấtcủavănhóacôngtyđượckhông?
Liệungườiquảnlýsẽtrựctiếptuyểndụngbạncóhiểubiếtsâusắcđủđểbiếtrằngmỗimôitrườngvănhóacôngtyđềucónhữngmặttíchcựcvàtiêu
cựckhông?
13-4
Điềugìkhiếncôngtyông/bàtrởthànhmộtnơilàmviệctuyệtvời?Ông/bàcóbằngchứngrõrệtnàochothấy(vịtrícấpbậchayphầnthưởng)côngtylàmộtnơilàmviệctuyệtvờikhông?Nămtớicôngtydựđịnhlàmgì
đểhoạtđộnghiệuquảhơn?
Đâylàmộtcâuhỏikhátáobạo,nhưngnếucôngtycóthểyêucầubạnchứngminhbạnlàứngviênphùhợpnhất,thìviệcbạnyêucầucôngtylàm
nhưvậycũngđúngthôimà.
13-5
Tôisẽthấygìnếuđứngtrướccửacôngtyvàolúc5giờchiều?Mọingườisẽmỉmcườichứ?Mọingườiởlạimuộnđểlàmviệchayrờivăn
phòngsớm?Mọingườicómangviệcvềnhàlàmkhông?
Bạnhẳnphảithửquansátnhữngđiềuđótrướckhiđặtracâuhỏinày?Hãyxemcâutrảlờicủangườiphỏngvấncógiốngnhưnhữnggìbạnquan
sátđượchaykhông.
13-6
Rấtnhiềuđốithủcạnhtranhcủacôngtyông/bàcónhữngsảnphẩmvàcảcácchươngtrìnhnhânsựtuyệtvờinữa.Đâulànhântốquyếtđịnhgiúpcơhộilàmviệcvớicôngtyông/bàtrởnênưuviệthơn?Ông/bàcósẵnsàngđưaramộtvài“lờihứa”cụthểvềđiềuông/bàsẽdànhchotôinếutôichấpnhận
vàolàmtạivịtrínàyhaykhông?
Cánhânxuấtsắcnàyđangđềnghịngườiphỏngvấnquảngcáo,tiếpthịcôngtyđấy.
13-7
Ông/bàcóthểchotôithấycôngtycómộtlựclượnglaođộngđadạngvàbỏquasựkhácbiệtcánhânkhông?Côngtycócácnhómcơcấugiốngnhauhaycácchươngtrìnhtươngđồngmàtôicóthểthấycóíchkhông?Côngtycóquyđịnhđặcbiệtgìvềănmặckhông?Ông/bàcóthểlấymộtvídụvềmột“hànhvitháiquá”nàocôngtycóthểthathứ,bỏquamàcácđốithủ
cạnhtranhcủacôngtykhôngthểđượckhông?
Côngtykhoandungđếnmứcnàovớinhữngrắcrốimànhiềucánhânxuấtsắcgâynêntrongquátrìnhlàmviệc?
13-8
Côngtyông/bàcóđưaranhữnglợiíchđặcbiệtấntượngnàokhông?Côngtycótrảlươngcaohơnchocáchọcvịcaocấpkhông?Côngtycócáckỳnghỉphépnguyênlươnghaykhông?Cóchếđộchămsóctrẻkhông?Cócáckhoảntrangtrảichoviệcchuyểnchỗởkhông?Cócácchươngtrìnhđàotạokhông?Nhữngchếđộnàyưuviệthơnsovớiđốithủcạnhtranhcủacôngtyông/bànhưthếnào?Việcchiasẻcôngviệcthìsao?Việcsắpxếpthờigianlinhhoạtthìnhưthếnào?Cóđượclàmviệcvớicôngtyquamạngkhông?
Trongcôngtycócácphòngtậpthểthaokhông?
Nếunhữngđiềunàyquantrọngđốivớibạn,bạnhãyhỏingườiphỏngvấnbằngmọigiá.
13-9
Đãcónhữngnhânviêngiỏinhấtrờicôngty,tạisaohọlạirờibỏcôngtynhưvậyvàhọthườngđiđâu?
Ngườiphỏngvấnthậtkhótrảlờicâuhỏinàyvìônghoặcbàtakhôngmuốnchobạnbiếttêncủacácgiámđốccôngtykhácđểbạncânnhắcxinvàolàmviệcchocôngtykhác.Nhưngnếungườiphỏngvấntựtinvềcông
tymình,thìông/bàtasẽchobạnbiếtthôi.
13-10
Đợtcắtgiảmbiênchếlớngầnđâynhấtlàkhinào?Nhữngtiêuchuẩnđượcsửdụngđểchọnracácnhânviênởlạitiếptụclàmviệclàgì?Côngty
dànhchonhữngngườinghỉviệccáckhoảntrợcấpnào?
Cácđợtcắtgiảmbiênchếlàmộtđiềuthựctếxảyratrongcuộcsốngngaycảởnhữngcôngtylàmănổnđịnhnhất.Việchỏivềvấnđềquảnlý
nhânsựkhicócắtgiảmbiênchếlàhoàntoànhợplý.
13-11
Côngtycóchươngtrìnhnàođểthưởngcôngxứngđángchonhữngcánhânđãcócácsángchếhaycácsảnphẩmtuyệtvờikhông?Côngtycó
chươngtrìnhnàogiúpcáccánhân“khởinghiệp”vớicôngtyhoặcchinhánhcủariênghọkhông?Liệurồitôicóphảiđiềnvàocáchợpđồngthiếuhợplý
không?
Bạnđịnhtạoracáctàisảnvềsởhữutrítuệchocôngty.Việcbiếtrõcôngtysẽquảnlýcáctàisảnnàynhưthếnàolàhoàntoànhợplý.
CÂUHỎIVỀCÔNGVIỆCVÀBỘPHẬN
13-12
Sẽphảitrảiquabaonhiêulầnphêchuẩnvàtốnbaonhiêuthờigianđểmộtýtưởngdựántrịgiá110.000đôlaMỹcủatôiđượcphêduyệt?Năm
vừarồi,consốphầntrămcácdựánphátsinhtừýtưởngcủanhânviêntrongcôngviệcnàyđượcchấpthuậnlàbaonhiêu?
Hãyyêucầungườiphỏngvấnlấyvídụ.Nếubạnmuốntrởthànhmộtphầncủamộttổchứcnhanhnhạy,thìđâylàmộtcáchrấthayđểhỏivềđiều
đóđấy.
13-13
Ông/bà(vàcôngty)sẽmấtbaonhiêungàyđểraquyếtđịnhtuyểndụngnhânviênchovịtrínày?
Cánhânxuấtsắccũngcóthểhỏi“baonhiêutiếng”thayvì“baonhiêungày”.Ngàynay,cáctổchứcbiếtrằnghọphảihànhđộngnhanhchóngđể
cóđượcnhữngứngviênphùhợpnhất.
13-14
Ailàngười“lạnhlùng”nhấttrongnhómcủatôi?Điềugìkhiếnhọlạnhlùngnhưvậy?Tôicóthểgặphọđượckhông?Ailàngườilàmviệcgiỏinhấtvàtệnhấttrongnhóm,vànămngoáisựkhácnhauvềtổngsốtiềnbồithường
giữahọlàbaonhiêu?Hãygiớithiệutôivớinhómvàcáccánhântrongnhómmàtôisẽlàmviệccùng.Điềugìkhiếncácđồngnghiệplàmviệcgầngũinhấtvớitôitrởnênvuivẻhoặctrởthànhnhữngđồngnghiệptuyệtvời?
Đâylàmộtcâuhỏiphứctạp,nhưngtấtcảđềutậptrungvàoviệctìmhiểunhữngthànhviêntrongnhómmàbạnsẽthamgia.Đâylànhữngngườisẽ
giúpbạnxácđịnhliệubạnsẽthànhcônghaythấtbại.
13-15
“Kếhoạchđàotạo”màông/bàdànhchotôitrongsáuthángđầutiênlàgì?Nhữngnănglựcnàoông/bànghĩlàhiệnnaytôichưacóvàcầnphát
triển?Tôicóthểhọchỏinhiềunhấttừcánhânnàotrongbộphận?Anh/chịtacóthểdạytôiđiềugì?Tôicóthểgặpngườiđókhông?Côngtycóchương
trìnhcụthểnàogiúptôithăngtiếntrongsựnghiệpkhông?
Nhữngcâuhỏinàybuộccôngtyphảichỉrõnhữngnguồnlựcgiúppháttriểncáckỹnăngcủabạn.
13-16
Giảsửrằngtôivẫnđangthựchiệncôngviệccủamình,tôicóthểkhôngcầntrìnhdiệntạivănphòngbaonhiêungàymỗituần?Tôicóthểnghỉmộtngàymàkhôngcósựchophéptrướccủaông/bàkhông?Baonhiêuphần
trămtrongsốnhữngngườiđãlàmviệctạivịtrínàylàmviệcvớicôngtyqua
máytính?Đãcóaitrongnhómđượcphépnghỉmộttháng(khôngđượctrảlương)vìlýdoriêngtưchưa?
Nếuquyềntựchủcánhânvớibạnlàquantrọng,thìhãyđưavấnđềnàyrabànbạcvàxácđịnhxemliệuđãcótiềnlệnàonhậnđượcchếđộlàmviệcnhưbạnmuốnhaykhông.Việctheobướcmộttiềnlệsẽdễdànghơnnhiều
sovớiviệctạoramộttiềnlệ.
13-17
Ông/bàhãylấymộtvàivídụvềnhữngquyếtđịnhtôicóthểđưaratrongcôngviệcnàymàkhôngcầnbấtcứsựphêchuẩnnàocả.Ông/bàcóthểchotôibiếtsẽcóthểchủđộngvàquảnlýởmứcđộnhưthếnàotrongvịtrínày
không?
Đâylàmộtcáchkhácđểhỏixemcôngtyđánhgiásựtựchủtrongcôngviệccủacánhânnhưthếnào.
13-18
Ông/bàmongđợimỗingườitrongnhómsẽlàmviệctrungbìnhbaonhiêutiếngmộttuần?Trênthựctế,mỗingườilàmviệctrungbìnhbaonhiêutiếng?Côngtycócácchươngtrìnhcuộcsống-côngsởđểtạonênsựcân
bằnglànhmạnhgiữacôngviệcvàcuộcsốnghaykhông?
Làmộtcánhânxuấtsắc,bạncầnchuẩnbịtinhthầnlàmviệcbậnrộn-bạnchỉmuốnbiếtđiềuđólànhưthếnàothôi.
13-19
Hiệuquảlàmviệccủatôisẽđượcđánhgiádựatrêntiêuchínào?Ông/bàsửdụngcáctiêuchuẩnhàngđầunào?Baonhiêuphầntrămtrongsốtiềnbồithườngcủatôiđượctínhdựatrênhiệuquảlàmviệccủatôi?Côngtycóquytrìnhnàođểnhânviênđánhgiángườihướngdẫntrựctiếpcủamìnhkhông?
Nếutôilàmviệctốt/tồitrong90ngàyđầutiên,thìcụthểlàông/bàsẽđểtôibiếtđiềuđónhưthếnào?Ông/bàsẽtiếnhànhnhữngbướcgìđểgiúptôitiếnbộ?Ông/bàthihànhkỷluậtvớicácthànhviêntrongnhómnhưthếnào?
Nhữngcâutrảlờichomộtloạtnhữngcâuhỏiphứctạpnàysẽchobạnbiếtcôngtyđánhgiávàthúcđẩyhiệuquảlàmviệccũngnhưđiềuchỉnhnhư
thếnàokhihiệuquảlàmviệcchưacao.
13-20
Ông/bàdựđịnhgiaochotôinhiệmvụgìđầutiên?Nhiệmvụđóxếpthứbaonhiêutrongthứtựưutiêncủabộphận?Điềugìbiếnnhiệmvụnàythành
mộtcơhộilớn?
Bạnmuốnbiếtbạncóphảiđónggópsứcmìnhvàomộtdựánquantrọng,khảthingaylậptứckhông.
13-21
Trongsáuthángđầu,ông/bàcóthểdànhchotôibaonhiêutiếngmỗituầnbànvềcôngviệcnày?Baolâuthìchúngtasẽcócuộchọptheolịch
trình?
Bạnmuốnbiếtbạnsẽcóbaonhiêuthờigiangặpmặttrựctiếpvớingườiquảnlýcủabạn.
13-22
Nếutôithấycháncôngviệccủamình,ông/bàsẽtiếnhànhnhữngbướccụthểnàođểgiúptôivượtquacảmgiácnảnlòngđó?Nếuông/bàchántôithìsao?Ông/bàcóthểlấyvídụchotôivềnhữnggìông/bàđãlàmchonhữngngườikháctrongnhómcủaông/bàhồinămngoáiđểgiúphọvượt
quacảmgiácnảnlòngnhưvậykhông?
Đâylàmộtcâuhỏicựckỳtựtin,ngườihỏirấtthẳngthắnkhichorằngcảmgiácchánnảnsẽthỉnhthoảngxuấthiện.Vấnđềlớnhơnlàcôngtycó
cácgiảiphápgìđểgiúpgiảiquyếtnhữngcảmgiácchánnảnđó.
13-23
Đâulànétđặcbiệtcủacôngviệcnày?Đâulàphầntồitệnhất?Vàông/bàsẽlàmgìđểtốiđahóanhữngnétđặcbiệtvàgiảmthiểunhữngđiềutồitệ?Nếutôihỏingườiđanggiữchứcvụnàyvềnhữngđiềutồitệcủacôngviệcnày,anh/chịtasẽnóigì?Tôicóthểnóichuyệnvớianh/chịtakhông?
Câuhỏithểhiệnsựcânnhắc,tuynhiênhơicóphầnhămdọanàyhỏivềnhữngđiểmtốt,xấu,khônghaycủacôngviệc.Mỗicôngtyđềudocảbamặtnàytạonên.Vấnđềlớnhơnlàliệungườiquảnlýtrựctiếptuyểndụngbạn
cóđủdũngkhíđểđốimặtvớinhữngđiềuđóhaykhông.
13-24
Điềugìsẽkhiếnmôitrườnglàmviệcvậtchấtcủatôitrởthànhmộtnơivuivẻcótácdụngkhuyếnkhíchtôidànhthờigiantạiđó?
Nếukhônggianlàmviệcvậtchấtquantrọngđốivớibạnthìhãyđềcậpđếnđiềuđó.Câuhỏichungnàysẽcógiátrịhơnlàhỏivềmảnggiảitríhay
dịchvụmátxacủacôngty.
13-25
Vaitròcủacácnhânviêntrongnhữngquyếtđịnhthuộcbộphận?Trongquyếtđịnhtuyểndụngvàđánhgiáđồngnghiệp?
Bạnsẽmuốnbiếtcácquytrìnhquantrọngvềlàmviệctheonhóm.Hãychắcchắclàbạnhỏivềnhữngđiềucụthể.
13-26
Tôicóthểcócơhộichứngkiếnnhómlàmviệcđượckhông?Tôicóthểthamdựmộtcuộchọpnhómđượckhông?Tôicóthểquansátaiđótrong
mộtngàyđượckhông?
Ngườiphỏngvấncósẵnsàngtạodựnghìnhảnhcôngtyrõràngchobạnkhông?Đâylàmộtcáchđểtìmrađiềuđó.
13-27
Nhữngvấnđềlớnnhấtmàbộphậnnàyphảiđốimặttrongsáuthángtớivàtrongmộtnămtớilàgì?Nhữngnănglựcchủchốtnàomàông/bàcholà
tôicầnpháttriểntrongsáuthángtớiđểcóthểthànhcông?
Lúcnàybạnđangtìmkiếmnhữngđiểmquantâmmấuchốtcủangườiquảnlý.Đâylànhữngđiểmmàcôngtysẽdựavàođóđểđánhgiáhiệuquả
làmviệcbanđầucủabạn.
13-28
Ông/bàthấyởtôiđiềugì?Nhữngđiểmmạnhnhấtvàđiểmyếucóthểthấyởtôilàgì?Ông/bàcóbấtcứđiềuthắcmắcnàocầntôigiảiđápđểtôicóthểtrởthànhứngviênhàngđầukhông?Cóbaonhiêuphầntrămkhảnăng
ông/bàsẽnhậntôivàolàmviệc?
Đâylàmộtcâuhỏithúcgiụchànhđộngtáobạovàtựtin,hỏivềbấtcứlýdophảnđốinàocóthểcó.
13-29
Câuhỏinàolàhaynhất/khónhấtmàtôicóthểđặtrachoông/bàđểtìmhiểuvềnhữngmặtkhônghaynhấtcủacôngviệcnày?Ông/bàsẽtrảlờicâu
hỏiđórasao?Nếuông/bàlàbạnthâncủatôi,ông/bàsẽkểvớitôiđiềugìvềcôngviệcnàymàchúngtachưahềnóitới?
Đâylànỗlựccuốicùngđểpháthiệnranhữngthôngtinmangtínhtiêucựcvềcôngty.
CHƯƠNG14:BẠNĐÃNHẬNĐƯỢCLỜIĐỀNGHỊLÀMVIỆC.XINCHÚCMỪNG!
BÂYGIỜLÀLÚCĐẶTRATẤTCẢNHỮNGCÂUHỎIMÀBẠNMUỐN
Bâygiờ,bạnđãnhậnđượclờimờivàolàmviệcvàbạnđangcócảmgiácvôcùngthíchthú,đâylàlúcrấtthíchhợpđểđặtranhữngcâuhỏivềcáckhoảnđềnbù,bồithường,cáclợiích,vàcộngđồngnhânviênmàbạnsẽlàmviệccùng.Trướckhiđặtcâuhỏi,bạnhãyxemkỹláthưxácnhậnviếttayvàphầntómtắtvềkhoảnđềnbù,bồithườngmàgiámđốccôngtysẽđưachobạn.Nhữnggiấytờnàysẽgiảiđápphầnlớncáccâuhỏicủabạn.Nếukhôngthìbằngmọigiábạnphảiđềnghịđượcnóichuyệnvớiaiđóthuộcbộphậnnhânsựđểthỏamãncáccâuhỏicủabạn.Bạnnênnắmrõcácchitiết
vềtấtcảnhữngvấnđềnàykhiđưaraquyếtđịnhcủamình.
Cáckhoảnchitrả
·Tiềnlương,cáckhoảntiềnhoahồng,vàcáckhoảnđềnbùkháccủatôilàbaonhiêu?
·Baolâuthìtôisẽđượctrảlương?
·Tôicóđượcquyềnlựachọnhaykhông?
·Tôicóquyềnnhậnchếđộlợiíchkhôngphảidướidạngtiềnđượckhông?
·Tôicóđượcquyềnsửdụngphươngtiệnđilạicủacôngtykhông?
Cáclợiích
·Tôiđượcquyềnhưởngcáclợiíchbảohiểmgì?
§Bảohiểmnhânthọ?
§Bảohiểmytế?
§Phẫuthuật?
§Điềutrịtrongbệnhviện?
§Tàntật?
§Nhakhoa?
§Sứckhỏetinhthần?
§Nhãnkhoa?
·Quymôcủanhữnglợiíchnàyđượcđếnđâu?
·Cáigiátôiphảitrảchonhữnglợiíchnàylàgì?
·Nhữnglợiíchnàycóđượctínhchocácthànhviêntronggiađìnhtôikhông?
·Tôicóphảitrảchiphíthêmđểnhậnđượcquyềnlợichocácthànhviêngiađìnhkhông?
·Côngtycókếhoạchgìvềquỹlươnghưukhông?
§Nếucóthìdocôngtychitrảhaydonhânviêntrongcôngtyđónggóp?
§Sốtiềnnhânviênphảiđónggóplàbaonhiêu?
§Sốtiềnhưởnglợinghỉhưulàbaonhiêu?
§Sốtiềnđócóbịtínhkhấutrừthuếkhông?
·Côngtycókếhoạch401(k)không?-Nếucóthìhãychotôibiếtthêmchitiết?
·Côngtycókếhoạchmuabánchứngkhoánkhông?
·Côngtycóđiềuchỉnhtươngxứngcáckhoảnđónggópkhông?
·Côngtycóchươngtrìnhtừthiệnnàokhông?
·Nghỉphépdoốmđaucóđượctrảlươngkhông?-Nếucóthìchếđộtrảlươngnhưthếnào?
·Côngtycókếhoạchhoànứnghọcphíkhông?
·Cókỳnghỉvẫnđượctrảlươngcủacảcôngtykhông?Đólànhữngkỳnghỉnào?
·Chínhsáchnghỉlễcủacôngtylàgì?
·Côngtycòncónhữnglợiíchnàokhácnữakhông?
Điềukiệnràngbuộc
·Tôicóphảikýhợpđồnglaođộngkhông?
·Tôicóphảikývàochínhsáchsửdụngmạngkhông?
·Tôicóphảichuyểnnhượngquyềnsởhữutrítuệkhông?
Chiphídichuyểnchỗở
Cáccuộcnóichuyệnvềchiphíchuyểnchỗở,nhưcáclợiíchchẳnghạn,cònlàquásớmchotớilúcsaukhicôngtyđãcólờimờibạntớilàmviệchoặcthểhiệnsựquantâmsâusắcvềbạn.Việcchuyểnđổinơiởchonhânviênkhátốnkém,vàchỉrấtítcôngtychitrảchokhoảnnày.Đâylàvấnđềmàchỉnhữngvịtrícấpcaomớicókhảnăngthảoluậnvấnđềnày.Sựsẵnsànglàmnhưvậycủacôngtychothấybạnđangởmộtvịtríthuậnlợi,cósứcmạnh.Córấtnhiềuvấnđềvềkhíacạnhnày,vìthếbạnphảinắmthậtrõnhé.Nhiềuchínhsáchchuyểnchỗởchonhânviêncủacáccôngtyđềcập
nhữngđiểmnhưsau:
·Côngtycóhỗtrợchotôitrongviệcbánnhàcũkhông?
·Côngtycóhỗtrợchotôitrongviệcmuanhàmớikhông?
·Côngtycóthểchonhânviênvaytiềnmuanhàkhông?Nếucóthìcácđiềukhoảnquyđịnhlàgì?
·Nếutôicầnthuênhàtrongkhiđitìmmuanhà,côngtysẽhỗtrợchotôichứ?
·Côngtycóhỗtrợviệcđilạivàchuyểnđổicủatôivàgiađìnhđilạicủagiađìnhkhông?
Câuhỏivềcộngđồngnhânviên
Chỉsaukhigiữahaibênđãcóđượcmốiquantâmđángkểvềnhauhoặcbạnđãthựcsựđượcmờilàmcôngviệcđó,thìbạnmớinênđặtnhữngcâuhỏivềcộngđồngnhânviênmàbạnsẽsốngvàlàmviệccùng.Khoảngthờigianquýgiácủacuộcphỏngvấntốthơnhếtlànêndànhchoviệctạodựngnênmốiquantâmlẫnnhaugiữabạnvàngườiphỏngvấn.Cònrấtnhiềuthờigianđểbạnthuthậpnhữngthôngtinnàysaucuộcphỏngvấn.Tấtnhiên,côngtysẽcónhiềucáchpháttriểncộngđồngnhânviêncủamình.Nhưngbạncũngcầnthuthậpthôngtintừcácđạilýbấtđộngsản,cácphòngthươngmại,vàcáccơquancótráchnhiệmkhác.Dướiđâylàdanhsáchliệtkêcácvấnđềmàbạnnênnắmrõkhibạnvàgiađìnhbạnđưaraquyếtđịnhcủa
mình.Hầuhếtcácvấnđềnàyđềuliênquantớivấnđềchiphí.
Câuhỏivềchiphíởhoặcthuênhà
·Chiphíthếchấp
·Thuếbấtđộngsản
·Bảohiểmchủsởhữunhàở
·Chiphícácvậtdụng
·Điện
·Nước
·Khíđốt
·Khíđốttựnhiên
·Thuếthunhậpnhànước(nếucó)
·Thuếthunhậpđịaphương(thànhphố,hạt,quận)
·Thuếđánhvàotàisảncánhân(nếucó)
·Cácmứcthuếấnđịnhkhác
·Chiphíđilại
Cácvấnđềkhác
·Cáctrườnghọccông
·Việcđilại
·Tỉlệtộiphạm
CHƯƠNG15:BẠNKHÔNGVƯỢTQUACUỘCPHỎNGVẤN.VẬYTHÌBẠNSẼLÀMGÌ?
HÃYBIẾNLỜITỪCHỐITHÀNHMỘTKINHNGHIỆMHỌCHỎI
Khôngailạithíchmìnhbịloạibỏhaytừchốicả,nhưngnếubạnthậtsựnghiêmtúcvớisựnghiệpcủamìnhvềlâuvềdài,thìbạncầnphảihọccáchtậndụngsựtừchối.Trongsựnghiệpcủamình,bạnsẽbịtừchốivìrấtnhiềulýdo-cónhữnglýdochínhđáng,cũngcónhữnglýdokhônghềchínhđáng-vàđôikhichẳngvìlýdonàohếtcả.Thửtháchcủaviệctậndụngsựtừchốilàchấpnhậnnhữnghạnchếcủamình,biếnnỗituyệtvọngthànhhànhđộng,vàrútkinhnghiệmsaumỗilầnbịtừchối.Chophéptôidiễnđạtlạilờicầu
nguyệnnổitiếngvềsựthanhthản:
“Xinhãychoconsựtựtinđểchấpnhậnsựtừchốimàconkhôngthểthayđổiđược,sựquyếttâmđểthayđổisựtừchốimàconcóthể,vàsựkhôn
ngoanđểhọchỏitừmỗilầnbịtừchối.”
Khibịtừchối,hầuhếtcácứngviênđều“cuốngóibỏđi”ngay.Điềuđólàdễhiểu,nhưnghoàntoànlàmộtchiếnlượcsailầm.Đốivớimộtngườibánhàng,từ“không”chỉlàsựmởđầuchomộtcuộcđốithoạikhác.Nhiềuứngviênđãbiếnviệcbịtừchốithànhmộtmốiquanhệ,màtừmốiquanhệđólạidẫntớimộtlờimờilàmviệckhác,nếukhôngphảilàcôngviệcbanđầuthìcũnglàmộtcôngviệckhác.Ngaycảkhibạnkhôngthểlàmnhưvậythìviệcbịtừchốicũngcóthểcóíchnếubạncóthểnhậnđượcnhữngýkiến
phảnhồiđángtincậy.
Thửtháchđầutiênvớibạnlàtìmralýdotạisaobạnlạibịtừchối.Hãythànhthựcvớibảnthânkhibạnnghĩtớilýdođó.Thườngthìbạnsẽbiếttạisaolạinhưvậy.Bạnchưađủkhảnăngchuyênmôn,bạnvượtquátrìnhđộchuyênmônyêucầu,haymứclươngtrướcđócủabạnquácaohoặcquáthấp.Nhữnglýdophảnđốinàychắcchắnđượcđưaratrongcuộcphỏngvấn,vìthếbạnlẽrakhôngnênquángạcnhiêntrướcviệchọtừchốinhậnbạn.Bạncóthểthấydễchịuhơnkhinghĩrằngchẳngcònđiềugìcóthểlàm
màbạnchưalàmđểvượtquanhữnglýdophảnđốiđócả.
Hẳnphảicólầnnàođóbạnsẽkhôngvượtquađượccuộcphỏngvấn,nhanhchóngnhậnrabạnđãlàmsaiđiềugì,vàngaysauđấylạitựdằnvặtbảnthânmình.Bạncóthểsửamộtvàitrongsốnhữngsaisótnày,nhưngnhữngsaisótkháclạiquálớn,chẳngthểnàotránhđược,ítnhấtlàtrongchừngmựccôngviệcnày.Cólẽbạnđãănmặckhôngphùhợp.Haycólẽbạnđãvôtìnhxúcphạmngườiphỏngvấn.Cólẽmộtlúcnàođó,bạnđãchophépbảnthânmìnhbộclộsựtứcgiậnvềngườiquảnlýtrựctiếphiệntạicủamình.Cóthểbạnđãtớicuộcphỏngvấnmuộnhaykhôngchuẩnbịtrướcvìbạnkhôngcóbấtcứcâuhỏinàocầnđặtracả.Lúcrờikhỏicuộcphỏngvấn,bạnbiếtlàchẳngcònhivọnggìnữarồi.Hãyxemxétlạinhữngkinhnghiệmđánghọchỏinàyvàquyếttâmsẽkiểmsoátbảnthânchuyênnghiệphơn
tronglầntới.
Nhưngthôngthườngthìsựtừchốisẽđếntừphíangườiphỏngvấn,vàbạnsẽcảmthấymùmờvìđơngiảnlàbạnđãkhônghìnhdungrằngmìnhsẽbịtừchối.Bạncảmthấymìnhlàngườicókhảnăngchuyênmônphùhợpvớicôngviệcnày.Ngườiphỏngvấncóvẻthíchbạnvàcómộtvàidấuhiệntíchcựcchothấyrằngmọithứđangđượcdiễnrathuậnlợi.Bạnrờikhỏicuộcphỏngvấnvớitâmtrạnglạcquan.Sauđó,bạnnhậnđượcmộtláthưhoặcmộtcúđiệnthoạigửilờicámơntớibạn,nhưngthựcchấtlạilàlờicám
ơnvàtừchối.
Phảihiểuđượcnguyênnhânvìsaobạnbịtừchối
Đâychínhlàlúcviệcrútkinhnghiệmtừviệcbịtừchốitỏracóhiệuquả.Bạnphảihiểuchínhxáctạisaomìnhlạibịtừchối.Thựctế,chỉcómộtcách
đểlàmđiềuđó:Bạnphảihỏichínhngườiđãtừchốimình.
SusanTrainerđưaralờikhuyênrằngnếumộtứngviênbịtừchối,anh/côtanêngửimộtbứcthưngắnnóilênđượcnhữngsuynghĩnhưsau:
Xinmộtlầnnữacámơnông/bàđãdànhthờigianphỏngvấntôi.Tôihiểulàông/bàđãquyếtđịnhnhậnmộtứngviênkhácvàolàmvàtôichấp
nhậnquyếtđịnhcủaông/bà.Tôisẽđánhgiárấtcaobấtcứýkiếnphảnhồinàomàông/bàcóthểcungcấpchotôi.
Vấnđềmấuchốtởđâylàkhẳngđịnhrằngbạnchấpnhậnquyếtđịnhcủangườiphỏngvấn.Việcbạnnộpđơnxinvàovịtrínàyđãđượcquyếtđịnh-Bạnđãthuacuộc.Hãyquênnóđi.Sẽchẳngcónhàtuyểndụngnàogiúpbạn
cảđâunếuôngbàtanghĩrằngbạnmuốntranhluận.
Khôngmaythay,nhiềungườiphỏngvấnsẽkhôngnóivớibạnđiềumàbạnmuốnbiếttrongbấtcứtìnhhuốngnào.Nỗilosợvềcácvụkiệntụngcủacácnhânviêntrướcđâyđãkhiếncácgiámđốcengạiđếnmứcgầnnhưhọsẽkhôngbaogiờđưarachocácứngviênnhữngýkiếnphảnhồiđángtincậymàhọcần.Mộtvàicôngtylolắngrằngmộtnhânviênbộphậnnhânsựcóthểvôtìnhnóirađiềugìđócóthểquaylạilàmhạicôngtytớimứchọhạnchếnghiêmngặtnhữnggìngườiphụtráchnhânsựcóthểnóira.Cáccôngtytiếnhànhkiểmtralạithôngtinvềcácnhânviêncũluôngặpphảivấnđềnày.Ngàynay,nhiềucôngtychỉtiếtlộchứcdanhcủacácnhânviêntrướcđâylàmviệcchohọ,ngàythángtuyểndụngvàngàythángchấmdứthợpđồnglaođộng.Bấtđắcdĩlắmhọmớitiếtlộthôngtinvềtiềnlương.Trênthựctế,mộtxuhướngmớixuấthiệntạimộtsốcôngtylàdùnghệthốngđiệnthoạiđượcvitínhhóađểtiếnhànhkiểmtralạithôngtinvềứngviên,saochocácchủcôngtytrongtươnglaichỉnắmbắtđượclượngthôngtintốithiểu.Điềuquantrọngởđâylàkhôngđểcácnhânviênphụtráchnhânsự
thamgiavàoquátrìnhtuyểndụng.
Trongđiềukiệnnày,việcyêucầumộtngườiquảnlýtrựctiếptuyểndụnghaynhânviênphụtráchnhânsựtỏrathànhthựcgầnnhưlàđiều
khôngthể.ĐiềunàythậtđángxấuhổvìnhiềunhânviênphụtráchNhânsựbảnchấtlànhữngnhàsưphạmvàvôcùngmuốnchỉchoứngviênđiềuhọcóthểlàmtốthơntronglầntớihoặchọcóthểcảithiệnsơyếulýlịchcủa
mìnhnhưthếnào.Nhưnghọhoàntoànkhôngcóđộngcơgìđểlàmnhưvậyvàlạicórấtnhiềuđộngcơđểgiữimlặng.Đốivớibạn,điềuđókhiếnbạnrất
khónhậnđượcnhữngýkiếnphảnhồiđángtincậy.
MộtgiámđốcnhânsựcủamộttrongnhữngcôngtyđượcliệtkêtrongdanhsáchFortune1000muốnđượcgiấutênđãtườngthuậtlạicuộctraođổi
dướiđâycủamìnhvớimộtứngviênvừamớinhậnđượcthưtừchối:
Ứngviên:Cámơnông/bàđãnhậnđiệnthoạicủatôi.Tôiđãnhậnđượcláthưcủaông/bànóirằngông/bàsẽkhôngnhậntôivàolàmviệc.Tôicóhơichútngạcnhiênvìtôirờikhỏicuộcphỏngvấnvớisuynghĩrằngkhảnăngchuyênmôncủatôirấthợpvớicôngviệcnày.Tấtnhiênlàtôichấpnhậnquyếtđịnhcủaông/bà,nhưngtôigọiđiệntớiđểcốtìmhiểutạisaotôilạikhôngđượcnhậnvàolàm.Tôimuốnrútkinhnghiệmtừbấtcứsaisótnàomàcóthểtôiđãphạmphải.Thẳngthắnmànói,ông/bàcóthểchotôibiếttạisaotôilạikhôngđượcnhậnvàolàmvàtôicóthểlàmgìkhácđiđểthểhiện
mìnhlàmộtứngviênsánggiákhông?
Điềungườiphỏngvấnmuốnnói:Tôirấtcảmphụcviệcanh/chịđãgọiđiệntớinhưthếnày.Anh/chịphảidũngcảmlắmmớihỏivềnhữngđiềunhưvậy.Thựctếlàanh/chịđãtựlàmhỏnghìnhảnhbảnthânbằngmộtsốcáchmàanh/chịcóthểdễdàngkhắcphục,sửachữa.Anh/chịcóhaitừsailỗi
chínhtảtrongsơyếulýlịchcủamìnhvàviệcanh/chịchọnđidépxăngđanchứkhôngphảilàđigiàytớicuộcphỏngvấnđãkhiếnmộtvàingườitrong
sốchúngtôibănkhoănvềphẩmchấtchuyênmôncủaanh/chị.
Điềungườiphỏngvấnthựctếnóira:Tôiđánhgiácaoviệcanh/chịgọiđiệntới,vàchúngtôirấtấntượngvớinhữngphẩmchấtcủaanh/chị,nhưngsựthựcđơngiảnlàứngviênđượcchọnlàmộtngườicónhiềukinhnghiệmhơnanh/chịtronglĩnhvựcquantrọngnhấtđốivớichúngtôi.Chúcanh/chị
maymắntrongquátrìnhtìmviệclàmcủamình.
Trừphibạncómốiquanhệcánhânvớingườiquảnlýtrựctiếptuyểndụng,việcnhậnđượcnhữngýkiếnphảnhồitrungthựcvềquátrìnhtuyểnchọnứngviêngầnnhưlàđiềukhôngthể.Vàthậttrớtrêulà,bạncàngcầnnhữngthôngtinphảnhồitrungthựcbaonhiêu-càngcónhữngđiềubạnthựcsựcóthểlàm-thìbạnsẽcàngcóítcơhộinhậnđượcýkiếnphảnhồi.Đólàvìrấtítnhữngngườichuyênnghiệptronglĩnhvựcnguồnnhânlựclạimuốnlàmrõnhữnglýdochủquanmàmộtứngviênđượcchọncònnhững
ứngviênkhácthìkhông.
Ngườiphụtráchnhânsựcóthểcốgắngtỏrađôichúttrungthựchơnvềcáctiêuchuẩnkháchquan.Chúngtahãynóirằngbạnđãmấtcơhộilàmcôngviệcnàyvìnóđòihỏi5nămkinhnghiệmvềC
++vàbạnchỉcó2năm
kinhnghiệmthôi.Họcóthểnóivớibạnđiềuđó.Nếucôngviệcnàyđòihỏi
phảicóbằngláixethươngmạivàbạnlạikhôngcó,thìhọsẽnóivớibạnđiềuđó.NếucôngviệcđòihỏichứngchỉMicrosoftvàbạnlạikhôngcó,thìhọsẽnóivớibạnđiềuđó.Nhưngcóthểbạnđãbiếttấtcảnhữngđiềuđórồi.
Nếubạnbịtừchốivìbấtcứlýdochủquannàothìhãyquênnóđi.
Đâylàlúcmộttrunggiantuyểndụngcóthểsẽrấtcóích.Khôngailạithíchtrựctiếpcungcấptinxấuchomộtứngviêncả.Nhưngnếungười
phỏngvấnbiếtngườithựcsựtuyểndụngbạnsẵnsàngnóivớiứngviênrằnghọsẽkhôngnhậnứngviênvàolàm,thìngườiphỏngvấncóthểsẵnsàngkểsựthậthơn.SusanTrainernhớrằngmộtứngviêncótrìnhđộchuyênmônphùhợpvớivịtríquảnlýbệnhviệnđãbịtừchốivàolàmmộtcôngviệcmàanhtacónhiềuchuyênmôn.Khibàhỏitạisaolạinhưvậythìngườiphỏngvấncủabệnhviệntiếtlộrằngứngviênnàyyêucầuđượchútthuốctrongbuổiphỏngvấn.Rõrànglàngườiphỏngvấnlẽrasẽkhôngtrựctiếptiếtlộđiềuquantrọngnàyvớiứngviên.Sauđó,Trainerđãphảilàmmộtviệc
khôngmấyaimuốnlàmlànóilạiđiềuđóvớiứngviên,buộcanhtaphảiđốimặtvớicáigiámàanhtaphảitrảchoviệcnghiệnthuốclácủamình.Nhưngứngviênđóđãrútkinhnghiệm,kiểmsoátđượctìnhtrạngnghiệnthuốclácủamình,vànhanhchóngcómộtvịtrícôngviệcđượctrảlươngcao.
Đôikhi,tínhchủquancủanhữngngườiquảnlýtrựctiếptuyểndụngcóthểkhônghợplý.JasonRodd,CốvấncaocấpcủaCôngtyTMPWorldwide,tạiTampa,Florida,nhớlạilúccùnglàmviệcvớimộtngườiquảnlý.Ngườiquảnlýnàyđãtừchốimộtứngviêncótrìnhđộchuyênmôntoàndiệnvì,
nào,chúngtahãycùngngheRoddkểlạinhé:
Tôikhôngthểhiểutạisaocôấylạibịtừchốivìcôấychỉcầnnhắmmắtcũngcóthểlàmđượccôngviệcnày.Saumộthồitìmlýdo,cuốicùng,ngườiquảnlýnàynóivớitôirằnglýdotừchốilàvìứngviênđãđeomộtchiếccàiáohìnhconrùatrênbộvétcủamình.Hóaralàôngtakhôngthíchrùavàbănkhoănvềphẩmchấtchuyênmôncủacôấyvìcôấyđãmanghìnhconrùatớibuổiphỏngvấn.Chẳngcócáchnàomàứngviênnàyđánglẽsẽtrựctiếpnhậnđượcthôngtinphảnhồiđó.Thỉnhthoảng,tôikểvớicácứngviêncâuchuyệnnàyvìtôimuốnhọbiếtrằngchínhnhữngđiềunhỏnhặtcũngcó
thểđánhbậtbạnrakhỏivòngcuốicuộcchơi.
Vượtquanhữngcâunóihìnhthức
Cómộtcáchđểđithẳngvàothựctế,vượtquanhữngcâunóihìnhthứcrườmrà,nhưngđóquảlàmộtliềuthuốckhámạnhvàkhôngphảilúcnàocũngmanglạihiệuquả.Đươngnhiênlàbạngầnnhưcũngchẳngmấtgìkhilàmnhưvậy.Cánhântôiđãthànhcôngvớichiếnlượcnày,vìthếtôibiếtlànócóthểđemlạihiệuquả.Saukhibịtừchốivàomộtvịtrícôngviệcvàthựcsựlàbạnchẳngbiếttạisaolạinhưthế,hãygọiđiệnchongườiphỏng
vấn.Bạncóthểnóinhưsau:
Cámơnông/bàđãnhậnđiệnthoạicủatôi.Tôiđãnhậnđượcláthưcủaông/bànóirằngông/bàsẽkhôngnhậntôivàolàmviệcvàtôichấpnhậnquyếtđịnhđó.Tôichỉcầncảithiệncáckỹnăngphỏngvấncủamìnhvàtôiđềnghịđượcông/bàgiúpđỡ.Tôimongông/bàsẽhếtsứctrungthựcvềnănglựccủatôivàvềnhữngđiềulẽratôicóthểlàmtốthơn.Tôicóthểhứavớiông/bàbađiều.Tôihứalàtôisẽkhôngngắtlờiông/bà.Tôihứalàtôisẽ
khôngbiệnminhchobảnthân.Vàtôihứalàtôisẽkhôngliênlạcvớiông/bàhoặccôngtyông/bàtrongvòng1năm.Ông/bàsẽsẵnlònggiúptôichứ?
Lờiyêucầucuốicùngđórấtquantrọng.Nóđithẳngvàomongmuốncủahầuhếtcácnhânviênphụtráchnhânsựlàmuốntỏralàngườimuốn
giúpđỡ,hỗtrợngườikhác.
RichFranklin,giámđốcbộphậnnguồnnhânlựccủaCôngtyKnowledgePointtạiPetaluma,Californiachobiết:“Tôihoàntoànbịgâyấntượngkhimộtứngviênnóivớitôinhưthế”.Cũngnhưnhiềunhânviên
thuộcbộphậnnguồnnhânlựckhác,Franklinlàmộtnhàsưphạm.Ôngnóithêm:“Đâylàmộtanhchàngmuốnhọchỏi.Nếumộtnhânviênphụtráchnhânsựlàngườitốtbụng,họsẽtậndụngngaycơhộinàyđểgiúpđỡứng
viên”.
Chìakhóadẫntớithànhcôngcủaphươngphápnàylàtạochonhàtuyểndụngsựthoảimáiđủđểông/bàtamongmuốncưxửthànhthựcvớibạnthayvìcảmthấymiễncưỡngvìlongạigặprắcrối.Phầnlớnnhữngngườiphỏngvấnkhiphảitừchốiứngviênđềulongạibađiều:phảitranhluận,phảilắngnghemộtcâuchuyệnđaulòngthảmthiết,haymộtkẻphárốicóthểsẽkiệntụnghọ.Làmộtứngviênđixinviệcbịtừchồi,bướcđầutiênlàbạnphảikhẳngđịnhrằngmìnhchấpnhậnquyếtđịnhcủangườiphỏngvấnvàsẽ
khôngcốkhẩnkhoảnvanxingìông/bàta.Balờihứatrênđâyđượcđưaranhằmngăncản,chốnglạinhữngnỗilongạicủangườiphỏngvấn:Lờihứa
rằngbạnsẽkhôngliênlạcvớingườiphỏngvấnlàlờihứamấuchốt.Điềuđócũngcónghĩalàcómộtcamkếtnhonhỏrằngbạnsẽkhôngdùngnhữngđiềumàngườiphỏngvấnnóivớibạnđểquaylạitrảđũaông/bàta.Đừng
quênrằngcôngtyvẫncóthểthoảimáiliênhệvớibạn.
Nếubạnđịnhthửdùngchiếnlượcnàythìtôichỉđềnghịbạnmộtđiều:Hãygiữlời.Nếubạnhứakhôngngắtlờithìđừngnóiranhữngđiềumìnhnghĩvàđừngngắtlờingườikhác.Nếubạnhứakhôngbiệnminhchobảnthânthìhãygiữlờihứađấynhé.Điềunàysẽkhôngdễdàngđâu.Rấtít
ngườitrongsốchúngtacókhảnănglắngnghenhữnglờiphêbìnhmàkhôngcốgiảithíchhoặcthanhminh.Chỉđượclắngnghevànóicámơnthôi.Hãyghinhớnhữnggìbạnhọchỏiđượcvàlầnsauhãychuẩnbịvàtrảlờiphỏng
vấntốthơnnhé.
Mởrộngbiêngiớihoạtđộngcủanhàtuyểndụng
Hãytiếptụcvớiviệcgửimộtláthưcámơndùchobạncóđượcnhậnvàolàmviệchaykhông.Bạnsẽngạcnhiênrằngthựctếrấtítứngviêntiếnhànhbướcđiđơngiảnnày.Hầuhếtnhữngnhàtuyểndụngđềunóivớingườixinviệcbịtừchốirằnghọsẽlưugiữsơyếulýlịchcủanhữngngườinày,nhưngthựctế,chỉmộtvàinhàtuyểndụnglàmnhưvậy.Nhưngnếubạngửimộtláthưnóirằngbạnchấpnhậnquyếtđịnhcủanhàtuyểndụngvàgợiýrằngbạnrấtmuốncôngtysẽcânnhắctrườnghợpcủabạnnếucócôngviệcnàokhácphùhợphơncầntuyểnngười,cơhộidànhchobạnsẽnhiềuhơn
khinhàtuyểndụngcókếhoạchcholầntuyểnsau.
Ngoàiláthưcámơn,hãyđặcbiệtgửilờicámơntớinhàtuyểndụngvìđãphỏngvấnbạn.Bạncóthểmởrộngphạmvitìmkiếmcủanhàtuyểndụng-vàcóthểtỏýhàmơnhọ-bằngcáchthựchiệnmộthoặcvàitrongsốcác
bướcsau:
·Nếubạnbiếtthìhãygiớithiệumộtứngviênkhácphùhợpvớicôngviệc.
·Nếubạncóthểgiớithiệunhữngmốiquanhệkhácmàbạnbiết,ví
dụnhưmộtngườibánhànggiỏi,thìhãygiớithiệuchohọ.
·Nếubạnbiếtmộttrangwebmớihaymộtcôngtygiớithiệuviệclàmmớithìhãybáochonhàtuyểndụng.
·Hãygửimộtbàibáohoặcmộtđườngdẫntrựctuyếnmàbạnnghĩlànhàtuyểndụngcóthểsẽthấycóích.
·Nếukhôngcònđiềugìnữa,hãyhỏixemliệubạncóthểlàmgìgiúpnhàtuyểndụnghoặccôngtycủaông/bàtanữakhông.
Hãynhớrằng,cómộttầmnhìnxalàquantrọng,nhưngđiềuđókhôngđưabạntớiđâunếubạnkhôngkếthợptầmnhìnvớihànhđộngvàvớimộttháiđộhọchỏi.Hãylắngnghenhiềuhơnnóivàmọisựmạohiểmđềurahoa
kếttrái.Chúcbạnmaymắntrongquátrìnhtìmviệclàmcủamình.
10mẹocuốicùngđểđặtranhữngcâuhỏicósứcmạnh
1.Tìmhiểutrướcvềcôngtytuyểndụng.
2.Viếtraítnhấtbốncâuhỏitrướcbuổiphỏngvấn.
3.Lắngnghenhiềugấpđôikhinóira.
4.Đừngđặtcâuhỏinếubạnkhôngchắcchắnlàcâutrảlờisẽlàmchobạncóvẻlàmộtngườithựcsựquantâmtớicôngviệc,thôngminh,có
trìnhđộchuyênmôn,vàmuốnnhậnđượccôngviệcđó.
5.Đừngbaogiờbắtđầubằngnhữngcâuhỏi“thếcòntôithìsao?”
6.Ghichép,sửdụngmộtcuốnsổtrôngcóvẻchuyênnghiệpvàmột
cáibút.
7.Đừngngắtlờingườikhác.
8.Đừngtranhcãi.
9.Thẳngthắnđềnghịđượcnhậnvàolàmviệc.
10.Tắtchuôngđiệnthoạidiđộnghoặcmáynhắntintrongquátrìnhphỏngvấn.
DANHMỤCCÂUHỎI
201CÂUHỎIHAYTRONGCÁCCUỘCPHỎNGVẤN
Chương6
6-1
Làmthếnàoôngbiếtvềtôi?
6-2
Đâylàcôngviệcônglàmđạilýtuyểndụngtheokiểutrảsauhaytrảtrước?
6-3
Ôngđanglàmviệcvớingườiphụtráchnhânsựcủakháchhànghayôngliênhệtrựctiếpvớingườiquảnlý?
6-4
Ôngđãlàmviệcvớicôngty/kháchhàngnàybaolâurồi?
6-5
Cánhânôngđãgiớithiệubaonhiêuứngviênchocôngtykháchhàngnàyrồi?
6-6
Hãykểchotôibiếttạisaoônglạichọnnghềtuyểndụng?
6-7
Đếnkhinàotôimớiđượcbiếttêncôngtykháchhàng?
6-8
Cóthểchotôimộtbảnmôtảcôngviệccụthểhaykhông?
6-9
Địađiểmlàmviệcởđâu?
6-10
Trụsởchínhcủacôngtynàyởđâu?
6-11
Côngviệcnàyđòihỏitôiphảibáocáovớiai?Chịutráchnhiệmtrướcai?
6-12
Ôngcóthểchotôibiếttácphongquảnlýcủangườilãnhđạođiềuhànhtôikhông?
6-13
Tạisaovịtrícôngviệcnàycònđểngỏ?
6-14
Điềugìxảyravớingườitrướcđâygiữchứcvụnày?
6-15
Đâycóphảilàvịtrícôngviệcmớihaykhông?
6-16
Vịtrínàyđểngỏbaolâurồi?
6-17
Ôngbắtđầutìmkiếmnhânsựchohợpđồngnàytừbaolâurồi?
6-18
Mứclươngcôngviệcnàylàbaonhiêu?
6-19
Tôicóphảitínhđếnnhữngkhoảngiớihạnvềlươnghaybồithườngnàokhông?
6-20
Ôngcóthểchotôibiếtquavềngườisẽphỏngvấntôihaykhông?
6-21
Hãychotôibiếtvịtrí,chứcvụvàtácphongquảnlýcủangườiphỏngvấntiếptheocủatôi?
6-22
Aisẽlàngườiđưaraquyếtđịnhtuyểndụngcuốicùng?
6-23
Saukhiônggiớithiệulýlịchcủatôi,khinàotôisẽnhậnđượcthôngtinvềtìnhtrạngcủacôngviệcđó?
6-24
Ôngcóthểmôtảchitiếtphươngthứccôngtycânbằngcácvấnđềgiữacôngviệcvàđờisốngcánhânkhông?
6-25
Nhữngđiềugìviphạmđếnvănhóacôngtytrongcuộcphỏngvấn?
Chương7
7-1
Vìsaoông/bàthíchlàmviệctrongcôngtynày?
7-2
Côngtynàycóđiềugìthuhútông/bà?
7-3
Ông/bàcóthểmôtảmôitrườngcôngviệcởđâyhaykhông?
7-4
Ông/bàcóthểmôtảđôichútvềphươngchâmhoạtđộngcủacôngtyhaykhông?
7-5
Theoông/bàđiểmmạnhvàđiểmyếucủacôngtylàgì?
7-6
Ông/bàcóthểnóirõhơnvềtráchnhiệmthườngngàycủatôihaykhông?
7-7
Ông/bàtìmkiếmnhânsựchovịtrínàylâuchưa?
7-8
Sovớinhữngứngviênkhácmàông/bàđãphỏngvấnthìcáckỹnăngcủa
tôithếnào?
7-9
Thựcsựtôirấtmongmuốnđượcgặpgỡông/bàvànhómlàmviệccủaông/bà,vàtôirấthứngthúvớicôngviệcnày.Tôichorằngkhảnăngvàkinhnghiệmcủatôirấtphùhợpvớivịtrínày.Vậybướctiếptheocủaquátrình
phỏngvấnlàgì?
7-10
Trướckhitôiravề,ông/bàcócòngìmuốnhỏithêmvềkhảnănglàmviệccủatôinữakhông?
7-11
Theoông/bàcôngtymongmuốnnhânviêncủamìnhđónggópđiềugìnhất?
7-12
Trongcôngtycócấutrúccấpbậcrõrànghaykhông?
7-13
Tôicótriểnvọngđượcthăngtiếnhaykhông?Nếulàmtốtcôngviệcthìtôisẽđượcthăngchứcvụgì?
7-14
Giảsửtôiđượcnhậnvàolàmvàtrongmộtthờigiantôilàmviệctốtthì
liệutôicóthêmcơhộithăngtiếnkhông?
7-15
Cóphảinhữngngườithànhcôngnhấttrongcôngtyđềuxuấtpháttừmộtbộphậnnàođótrongcôngtynhưbộphậnbánhànghoặcbộphậnkỹthuật,haylànhữngngườitiêubiểuđượcđềbạttừmộtbộphậnnàođógiữacácbộ
phậnchứcnăng?
7-16
Tôibiếtrằngcôngtyquyếtđịnhtuyểndụngnhânsựchovịtrínàytừngoàicôngty.Vậycôngtyđãcânnhắcnhưthếnàogiữaviệctuyểnngười
ngoàivàviệccấtnhắcngườitrongcôngty?
7-17
Vịtrínàyliênquanđếnmụctiêuchungnhưthếnào?
7-18
Ôngsẽkhuyênmộtngườiởvịtrícủatôiđiềugì?
7-19
Ông/bàvàonghềnàynhưthếnào?
7-20
Vấnđềchínhtrongvịtrí/bộphậnnàymàhiệngiờchúngtaphảiđốimặtlàgì?
7-21
Ông/bàcóthểchotôimộtvănbảnchínhthứcmôtảcôngviệcnàyhaykhông?Tôirấtmuốnxemlạithậtkỹnhữnghoạtđộngchínhvàyêucầukết
quảnhưthếnào.
7-22
Côngviệcnàycóthườngdẫnđếncácvịtrínàokháctrongcôngtyhaykhông?Nếucóthìlàcácvịtrínào?
7-23
Anhcóthểnóichútítvềnhữngngườimàtôisẽphảilàmviệcthườngxuyênnhấthaykhông?
7-24
Theotôihiểuvềvịtrínàythìchứcvụlà_____,tráchnhiệmcủatôilà________,vàbộphậntôilàmviệclàbộphận_______.Tôisẽchịutrách
nhiệmtrựctiếpvới_________.Nhưvậycóđúngkhông?
7-25
Ông/bàcóthểnóiđôichútvềcamkếtcủacôngtyđốivớiviệctạocơhộibìnhđẳngvàđadạngchomọingười?
7-26
Nhữngngườigiỏinhấttrongcôngtylàai,vàlàmthếnàohọxáclập
đượcvịtríđó?
7-27
Cấpdướixưnghôvớicácvịlãnhđạocấpcaotrongcôngtynhưthếnào?
7-28
Ông/bàcóthểnóigìvềtácphongquảnlýhiệnthời?
7-29
Nếuđượcnhậnvàolàm,côngviệcđầutiêncủatôilàgì?
7-30
Côngtycótuyênbốvềtônchỉkinhdoanhcủacôngtykhông?Tôicóthểxemquađượckhông?
Chương8
8-1
Ngườiđượctuyểncầncókỹnăngđặcbiệtgìđểgiúpđỡchoông?
8-2
Vấnđềgìkhiếnôngphảitrăntrởsuốtđêm?
8-3
Nhânviênmớisẽlàmđượcđiềugìcóíchvàgâyngạcnhiêntrong90ngàyđầutiên?
8-4
Lãnhđạocôngtyđánhgiábộphậnnàynhưthếnào?
8-5
Theoôngđâulàcơhộitốtnhấtđểthựchiệncảitiếnmàtôicóthểthamgia?
8-6
BamụctiêuquantrọngnhấtcủaCôngtylàgì?
8-7
Theoông,vịtrínàycótácđộngthếnàođốivớiviệcđạtđượcnhữngmụctiêutrên?
8-8
Điềugìthuhútđểônglàmviệcchocôngtynày?
8-9
Ôngthấythíchthúnhấtđiềugìkhilàmviệcởđây?
8-10
Nhữngkinhnghiệmôngđãtrảiquakhiếnôngngạcnhiênvàthấtvọngnhưthếnào?
8-11
Tráchnhiệmhàngngàycủatôisẽlàgì?
8-12
Ôngcóthểgiảithíchvềcơcấutổchứccủacôngtyhaykhông?
8-13
Kếhoạch5nămtớicủacôngtylàgì,vàbộphậnnàyliênquannhưthếnàođếnkếhoạchđó?
8-14
Liệuchúngtacómởrộnghoặcđưaramộtsảnphẩmhaydịchvụmớinàomàtôicầnbiếthaykhông?
8-15
Nhữngkỹnănghaykhảnăngôngthấycầnthiếtđểthànhcôngtrongcôngviệcnàylàgì?
8-16
Nếuđượctuyểnvàovịtrínày,tôisẽphảiđốimặtvớinhữngthửthách
nào?
8-17
Trongcôngviệcnày,mốiquantâmlớnnhấthiệngiờcủaônglàgì?
8-18
Ôngmuốnphầncôngviệcnàotiếntriểnnhất?
8-19
Chínhsáchcủacôngtytrongviệcthamdựcácchuyênđềnghiêncứu,hộithảo,vàcáccơhộiđàotạokhác?
8-20
Bộphậnnàyhoạtđộngvớingânquỹtừđâu?
8-21
Tôicóthểthamdựvàouỷbanvàđộingũchuyêntráchnào?
8-22
Tráchnhiệmvàhoạtđộnglãnhđạocủatôisẽđượcđánhgiáthếnào?Doaiđánhgiá?
8-23
Trongbộphậnnàycóđiểmyếunàomàôngđặcbiệtmongmuốncảitiếnhaykhông?
8-24
Mụctiêucủabộphậnnàylàgì?Cóliênquanthếnàođếnmụctiêucủacôngty?
8-25
Điểmmạnhvàđiểmyếucủacôngtylàgìsovớiđốithủcạnhtranh(kểtênmộtvàicôngty)?
8-26
Cơcấubáocáoởđâyhoạtđộngthếnào?Phươngtiệngiaotiếpchủyếulàgì?
8-27
Mụctiêucầnđạtđượctrong6thángtớilàgì?
8-28
Ôngcóthểđưarachotôivídụvềmộtngàylàmviệcđiểnhìnhvàkhốilượngcôngviệclýtưởngcũngnhưnhữngyêucầuđặcbiệtmàcôngviệcđòi
hỏikhông?
8-29
Đâylàvịtrímới.Vìsaolạicầncóvịtrínày?
8-30
Ôngmuốnthấynhữngphầnviệcnàotiếnbộ,nếuxéttớinhânviêntrựctiếpchịutráchnhiệmcôngviệcnày?
8-31
Từtấtcảnhữngđiềutôithấy,tôithựcsựmuốnđượclàmviệcởđây,vàtôitinlàmìnhsẽcónhữngđónggópđángkểchocôngty.Bướctiếptheo
trongquátrìnhchọnlọcnàylàgì?
8-32
Vịtrínàyđónggópgìchonhữngmụctiêu,năngsuấthaylợinhuậncủacôngty?
8-33
Chủđềhayvấnđềkinhdoanhgâyáplựcnhiềunhấtgầnđâylàgì?
8-34
Tôicóthểbiếtvềhoạtđộngcủamộtngườitrướcđâytừnggặtháithànhcôngởvịtrínàykhông?
8-35
Tôicóthểbiếtvềhoạtđộngmộtngườitrướcđâylàmviệcởvịtrínàykhônghiệuquảlắmđượckhông?
8-36
Ôngcóthểkểsơquaphongcáchquảnlýcủaôngđượckhông?
8-37
Nhữngtínhcáchquantrọngnhấtmàôngtìmkiếmởcấpdướilàgì?
8-38
Ôngmuốncấpdướicưxửvớiôngnhưthếnào?
8-39
Ôngđánhgiácaonhữngphẩmchấtcánhânnàonhất?
8-40
Ôngcóthểchotôibiếtphongcáchquảnlýtiêubiểucủaôngvànhânviênnhưthếnàolàlàmviệchợpýôngnhất?
8-41
Vănhóadoanhnghiệprấtquantrọng,nhưngthườngrấtkhóđượcxácđịnhchotớikhicóngườiviphạm.Nhânviênlàmđiềugìthìbịcoilàvi
phạmvănhóacủacôngty?
8-42
Ôngmôtảthếnàovềcôngty?Giátrịchủyếucủacôngtylàgì?Nhữngtháchthứclớnnhất?
8-43
Kinhnghiệmlàmviệccủaôngởđâynhưthếnào?
8-44
Nếutôiđượcnhậnvàocôngty,ôngmuốntôikếthợpnhữnggìvàocôngviệc?
8-45
Ngườitathườnghiểusaivềcôngtynhưthếnào?
8-46
Cânbằnggiữacuộcsốngvàcôngviệclàđiềuđángchúýkhôngkémgìvấnđềnăngsuất.Ôngcóthểnóiquanđiểmcủamìnhvềviệcdunghòamốicăngthẳnggiữalàmviệcvàkhuyếnkhíchcáchoạtđộngxãhộingoàicơ
quan?
8-47
Côngtyủnghộvàkhuyếnkhíchpháttriểncánhânvàchuyênmônnhưthếnào?
8-48
Dạngngườinhưthếnàocóvẻthànhcôngởđây?
8-49
Mọicôngtyđềuphảiđấutranhvớicáchoạtđộngchínhtrịtrongnộibộ.Đólàmộtquyluậttựnhiêncủacuộcsốngvìnóthểhiệnnhữngngườilàmviệccùngnhau.Ôngcóthểlấyvídụchothấychínhtrịcóảnhhưởngthếnào
đếncôngtynày?
8-50
Cònđiềugìtôichưabiếtvềcôngtyvàcònđiềugìtôivẫncầnbiếtnữakhông?
8-51
Tôirấtmừngkhibiếtrằnglàmviệctheonhómrấtđượcquantâm.Nhưngviệcđánhgiáhoạtđộngcủanhómcóthểrấtkhókhăn.Vậycôngtyđánhgiáhoạtđộngcủanhómnhưthếnào?Vídụ,côngtycósửdụng
chươngtrìnhquayvòngvốn360độkhông?
8-52
Cácmụctiêutàichínhhàngđầucủacôngtylàgìvàhoạtđộngtheophươngthứcnào?
8-53
Nguyêntắchoặcphươngpháphoạtđộngnàođượcdùngđểgiámsátquátrìnhlênkếhoạchvàkếtquả?
8-54
Nhữngmụctiêunàyđồngnhấtvớitấtcảcácdòngsảnphẩmđếnmứcnào?
8-55
Côngtylàmgìđểcânbằnggiữahoạtđộngngắnhạnvàthànhcôngdàihạn?
8-56
Phươngthứchoạchđịnhchiếnlược(nếucó)nàođangđượcápdụng?
38-57
Ôngcóthểmôtảcơbảnquátrìnhhoạchđịnhvànhữngquyếtđịnhliênquanđếnquátrìnhdựthảongânsáchđượckhông?
8-58
Ôngcóthểchobiếtthêmvềnhữngnhânvậtchủchốttrongcôngtythamdựvàoquátrìnhhoạchđịnhđượckhông?
8-59
Côngtythôngbáokếtquảchonộibộcôngnhânviênbaolâumộtlầnvàdướihìnhthứcnào?
8-60
Trongnhữngnămgầnđâycôngtyđánhgiávàkhenthưởngnhữngthànhtíchxuấtsắcnhưthếnào?
8-61
Nhữngsailầmtrongkếhoạchhoạtđộnggâyrahậuquảthếnào?
8-62
Thườngthìcácquyếtđịnhliênquanđếnngânsáchlàdocáctrụsởchínhđưarahayđượcđưaratheokiểuphântánhơn?
8-63
Tôirấtmừngkhibiếtmìnhsẽlàmộtthànhviêntrongnhóm.Chotôihỏivềcơcấukhenthưởngchocácnhóm.Côngtycóápdụngviệckhenthưởng
chínhthứctheonhómkhông?
8-64
Côngtycóđiđầutrongviệcápdụngcôngnghệthôngtinkhông,haythườngđểcáccôngtykhácthửnghiệmtrướccònmìnhsẽápdụngcácphiên
bảncảitiếnhơn?
8-65
Côngtysẽlàmgìđểthốnglĩnhthịtrường?
8-66
Tàisảnđánggiánhấtcủacôngtylàkiếnthức.Côngtyđãsửdụngcáccôngcụquảntrịkiếnthứcởmứcđộnào?
8-67
Tôirấthàilòngtrướcnhữnggìôngnóivềchiếnlượcnhãnhiệucủacôngty.Chiếnlượcnàyphùhợpvớitổngthểchiếnlượcmarketinghỗnhợpnhư
thếnào?
8-68
Vịtrínàyđónggópgìchomụctiêu,hiệuquảvàlợinhuậncủacôngty?
8-69
Theo(đưaramộtnguồnnàođó),đốithủcạnhtranhchínhcủaông,côngtyX,lànơibánhàngchạynhất.Sảnphẩmcủahọcógìtốthơncủachúngta?
8-70
TạpchíBusinessWeekxếpcôngtytađứngthứhaitrongngành.Vịtrínàycóthayđổigìsovớivàinămtrướckhông?
8-71
NhữngnhânviênnhưtôitrongcôngtycóthểtiếpcậnvớiGiámđốcđiềuhànhkhông?
8-72
Giámđốcđiềuhànhcócôngkhaiđịachỉemailkhông?
8-73
TôibiếtrằngcóthểdễdàngtiếpcậnGiámđốcđiềuhành.Liệukhitiếpcậnôngấy,tôicóphảituântheonhữngluậtlệcănbảnnàokhông?
8-74
Trongbáocáothườngniêncónhắctớiviệcpháttriểnnhânsựlàmộtphươngthứcđánhgiácấpđiềuhành.Tôisẽđượcđàotạotheohìnhthức
nào?
8-75
Bộphậnnàycóphảilàmộtnơimanglạilợinhuậnkhông?
8-76
Ôngcóthểchotôibiếtthêmvềnhữngngườicấpdướicủatôiđượckhông?
8-77
Cóđồngnghiệphaynhânviênnàotrướcđâytừnggâyrắcrốikhông?
8-78
Chuyệngìđãxảyravớingườitiềnnhiệmcủatôi?
8-79
Ngườitiềnnhiệmcủatôibịsathải?Ôngrútrakinhnghiệmgìtừviệcđó?Ônglàmthếnàođểtránhnhữngtrụctrặcnhưvậy?
8-80
Ngườitiềnnhiệmcủatôiđượcđềbạt?Tôirấtmừngkhibiếtnhưvậy.Tôicóthểnóichuyệnvớianh/côtahaykhông?
8-81
Phươngchâmphụcvụkháchhàngcủacôngtylàgì?
8-82
Ôngcóthểkểchotôinghevềthờigianmànhóm/côngtytiếnhànhcôngviệctheomộtphươngphápkhácthườngvàđãthànhcôngkhông?
8-83
Nhữngcôngtythànhcôngnhấtđềudựavàodữliệuphongphúvềkháchhàngđểcungcấpnộidungvàdịchvụcánhân.Côngtylàmgìđểcánhân
hóacácđềnghị?
8-84
Kháchhàngđềumongmuốncáccôngtybảovệdữliệucủahọ.Côngtycócôngtácbảomậtchotrangwebriêngkhông,vàcôngtylàmthếnàođểcânbằngxuhướngcánhânhóaliêntụctăngtrongkhiđangnảysinhcácvấn
đềvềbảomật?
8-85
Nhânviêncónhữngquyềngì?Nhânviêncủaôngcóthểdùngbaonhiêutiềnnhằmthỏamãnmộtkháchhànghoặcsửdụngbaonhiêutiềnnhằmxửlý
côngviệc?
8-86
Tôicóthườngxuyênđượctiếpxúctrựctiếpvớinhữngkháchhàngthựcsựkhông?
8-87
Nhữngyếutốnàosẽchứngminhchoôngthấyrằngnhậntôivàolàmlàquyếtđịnhđúngđắn?
8-88
Ônghãykểsơquavềdoanhsố,quymô,sốlượngnhânviênvàvịthếtrongngànhkinhdoanhcủacôngtymàôngmuốnđểlạichongườikếnhiệm
củamình?
8-89
Ôngcótừngnghĩđếnmứcđộảnhhưởngvềmặtchiếnlượchoặcđiềuhànhmàôngmuốnởnhữngngườikếnhiệmmìnhchotớikhimộttrongsốhọsẵnsàngđểđảmnhậnvaitrògiámđốchoạtđộng(sảnxuất)hoặcgiám
đốcđiềuhànhhaykhông?
8-90
Nếuvìmộtlýdonàođómàôngkhôngthểđảmnhậnchứcvụgiámđốcđiềuhành,ôngsẽmuốncôngtyđượcđiềuhànhnhưthếnào?Liệucóphảinhữngngườikếnhiệmcủaôngsẽbiết,hiểuvàđồngtìnhhaykhông?Và
phươngthứcđiềuhànhsẽđượcthểhiệntrênvănbảnchứ?
8-91
Đểcôngviệcthànhcông-điềumàcảhaibêncùngmongmuốn-chúng
tacầnchắcchắnrằngchúngtacómộtsốđiểmchungtrongphongcáchlàmviệc.Làmthếnàođểxácđịnhđượcđiềuđó,vàrồichúngtasẽhànhđộng
nhưthếnàođểxâydựngmốiquanhệđó?
8-92
Nếuôngvàtôitheođuổinhữngphươngchâmkhácnhau,ôngsẽlàmthếnàođểkhắcphục?
Chương9
9-1
Liệutôicóthểxembảnmiêutảcôngviệcđượckhông?Tráchnhiệmquantrọngnhấtcủacôngviệcnàylàgì?
9-2
Mỗilĩnhvựctráchnhiệmnênđượcdànhbaonhiêuthờigian?
9-3
Nhữngdựánbanđầumàtôisẽphảigiảiquyếtlàgì?
9-4
Tôicóquyềnhạngìtrongviệcsửdụngngânsách/chitiêucủamình?
9-5
Côngtyđangmongmuốnsẽthựchiệnđượcđiềugì,vàtôisẽcóvaitrò
gìtrongnhữngkếhoạchđó?
9-6
Giảsửrằngtôiđãhoànthànhtốtcôngviệcđượcgiao,liệutôisẽphảilàmviệcchobộphậnnàokháccủacôngtynữakhông?
9-7
Ông/bàcóthểmiêutảphongcáchquảnlýcủacôngtyđượckhông?
9-8
Ông/bàcóthểchỉchotôihoặcphácthảochotôithấysơđồtổchứccủacôngtyđượckhông?
9-9
Bộphậncôngnghệthôngtin(IT)haykinhdoanhsẽgiaoviệcchotôi?
9-10
Cácchuyêngiapháttriển(phầnmềm)thườngtiếpxúcíthaynhiềuvớicácđơnvịkinhdoanh?
9-11
Côngtycóchínhsáchsửdụngmạngnàokhông?Tôicóthểxemđượckhông?
9-12
Trưởngbộphậnthôngtinhaygiámđốccôngnghệphảibáocáocôngviệcchoai?
9-13
Bộphận/côngtyphảiđốimặtvớinhữngtháchthứclớnnhấtvềmặtcôngnghệnào?
9-14
Theotruyềnthốngthìcáccôngtythườngsửdụngcôngnghệthôngtinđểgiảmcáckhoảnchiphíquantrọng.Nhưngtôiquantâmtớiviệcsửdụngcôngnghệthôngtinđểchớplấycáccơhộihàngđầu,chẳnghạnnhưtạoracácsảnphẩmmớivàxácđịnhnhữngthịtrườngmới.Ông/bàcóthểnóicôngnghệthôngtinđượcsửdụngnhưthếnàotrongcôngtynhằmtạoragiátrị
hàngđầuhaykhông?
9-15
Nhữngchiếnlượcthửnghiệmphầnmềmcóhoạchđịnhnàomàông/bàthấyhiệuquảtạicôngty?
9-16
CôngtycóỦybanthẩmđịnhcôngnghệthôngtinkhông?
9-17
Côngtyông/bàcóquytrìnhpháttriển/quảnlýsựthayđổiđượcquyđịnhrõràngkhông,hayquytrìnhđólàkhôngchínhthức?
9-18
Saunhiềuthánglàmviệcliêntục,tinhthầncủacácnhânviêncôngnghệthôngtincóthểsuygiảm.Vậynhữngphầnthưởngnàomàông/bàcholà
hiệuquảtrongviệccôngnhậnvàxétthưởngchonhữngphầnviệcngoàigiờđặcbiệtđó?
9-19
Cơcấuhoahồngcủacôngtynhưthếnào,vàtiềmnăngthunhậpcủatôitrong1,3,5hay10nămnữarasao?
9-20
Tôicóthểbiếtvềthangbậclươngchonhânviênbánhàng/tiếpthịtrongcôngtyđượckhông?Mứccaonhất,mứcthấpnhấtvàmứctrungbình?
9-21
Baonhiêuphầntrămtrongsốcácnhânviênbánhàngđạtđượcchỉtiêu?
9-22
Baonhiêuphầntrămsốnhânviênhiệntạivượtmứcvàchưađạtmụctiêuđãđềracủamình?
9-23
Ông/bàcóthểmiêutảkếtquảhoạtđộngcủađộingũbánhàngđượckhông?
Chương10
10-1
Nếutôithànhcôngtrongchứcvụnàysausáutháng,tôisẽphảilàmcôngviệcgìtiếptheo?
10-2
Ông/bàcódựkiếnlàcôngviệcnàysẽđòihỏikhốilượngđángkểthờigianlàmviệcquágiờhoặclàmviệccảvàonhữngngàynghỉcuốituầnhay
không?
10-3
Tôibiếttrong2nămquacôngtyđãphảitrảiquavàilầnngừngsảnxuất.Anhcóthểnóilạichotôibiếtvìsaophảilàmvậykhông?
10-4
Côngtyxửlýcácđợtgiảmbiênchếnhưthếnàovềkhíacạnhthôngbáo,giánđoạncôngviệc,cácdịchvụbịdừngcungcấp,v.v...?
10-5
Côngtycónhữngbiệnphápchínhthứcnàođểđánhgiávàkhenthưởngnhữngkếtquảlàmviệcthêmgiờkhông?
10-6
Bamụctiêukinhdoanhquantrọnghàngđầucủacôngtyđãđượctruyền
đạthiệuquảnhưthếnào?
10-7
Tôilàmộtnhânviênlàmviệcchămchỉ.Tôimongmuốnđượclàmviệcvớinhữngnhânviênchămchỉkhác.Liệumứcđộcốgắngcủacácnhânviên
ởđâycólàmchotôicảmthấyphùhợpvớimìnhkhông?
10-8
Chiếnlượcđàotạocủacôngtycóliênquanchặtchẽvớicácmụctiêukinhdoanhtrọngtâmcủacôngtyhaykhông?
10-9
Côngtyông/bàlàmthếnàođểcôngnhậnmộtcôngviệcđãđượcthựchiệntốt?
10-10
Lầncuốicùngông/bàkhenthưởngmộtnhânviêncấpdướivìnhữngnỗlựccủaanh/chịtalàkhinào?Ông/bàđãtuyêndươngnhânviênđónhưthế
nào?
10-11
Côngtyrútrakinhnghiệmgìtừmộtnỗlựclớntrongcôngviệcnhưngkhôngmanglạikếtquảnhưđãmongđợi?
10-12
Tôiđượcquyềntựquyếtđịnhcácmụctiêuvàthờihạncôngviệccủamìnhởmứcnào?
10-13
Vịtrícôngviệcnàyđãtồntạiởtổchứcbaolâurồi?Phạmvithẩmquyềncủavịtrínàygầnđâycóthayđổigìkhông?
10-14
Nhữngtháchthứclớnnhấttôisẽgặpphảiởchứcvụnàykhithựchiệncáccôngviệccủamìnhlàgì?
10-15
Cóphảiphầnviệccủatôichỉgiớihạntrongbảnmiêutảcôngviệc,haytôisẽthựchiệncảnhữngnhiệmvụnằmngoàiphạmvicôngviệcđãđược
miêutả?
Chương11
11-1
Hiệngiờông/bàquantâmđếntôiởmứcđộnào?
11-2
Ông/bàcóbấtcứđiềugìthắcmắcvềnănglựclàmviệcvàkhảnăngphùhợpvớicôngviệcnàycủatôikhông?
11-3
Cóbấtcứđiềugìcảntrởchúngtađitớithỏathuậnvềcôngviệchaykhông?
11-4
Ông/bàcóbấtcứđiềugìthắcmắcvềkinhnghiệm,trìnhđộhọcvấnvàkỹnăngcủatôikhông?
11-5
Sovớinhữngứngviênkhácmàông/bàđãphỏngvấnthìông/bàthấytôithếnào?
11-6
Xinông/bàvuilòngmiêutảứngviênlýtưởngcủamình.Nănglực,trìnhđộchuyênmôncủatôicógìthiếusótsovớimẫuhìnhứngviênlýtưởngđó?
11-7
Điềugìtôicóthểnóithêmđểông/bàhiểurõhơnvềnănglực,khảnăngchuyênmônvàsựthíchhợpvớivịtrícôngviệcnàycủatôikhông?
11-8
Cóbấtkỳlĩnhvựcnàomàông/bàcảmthấytôicònchưađápứngđượcnhữngyêucầucủaông/bàhaykhông?
11-9
Ông/bàcóthểchotôibiếtbấtcứthôngtinphảnhồinàođểtrongtươnglai,tôisẽđượccôngtyquantâmhơn,hoặctôisẽcólợithếhơntronglần
phỏngvấnxinviệcsauđượckhông?
11-10
Cóbấtcứđiềugìmàông/bàcầnbiếtvềtôiđểhiểuđượcđầyđủhơnvềnănglựchaytrìnhđộchuyênmôncủatôikhông?
Chương12
12-1
Cóđiềugìđóvềmặtcánhânhaychuyênmônmàông/bàcholàsẽcảntrởtôiđónggópsứcmìnhtrongvịtrícôngviệcnàykhông?
12-2
Thưaông/bà,việctìmkiếmứngviêncủaông/bàđãkếtthúcrồi.Ông/bàsẽkhôngtìmđượcaicókhảnăngchuyênmônhơntôiđểlàmcôngviệcnàyđâu.Nếutôilàông/bàthìtôisẽhủybỏtấtcảnhữngcuộcphỏngvấnkhácvà
đềnghịtôivàolàmviệc.
12-3
Thưaông/bà,tôisẽkhônggiữđiềunàytronglòngnữa.Tôithựcsựmuốnlàmcôngviệcnày,vàtôibiếtlàtôisẽđảmnhiệmcôngviệcnàyrấttuyệt
vời.
12-4
Chotớikhitôinhậnđượctincủaông/bà,tôinêntìmhiểu,xemxét
nhữngkhíacạnhriêngnàocủacôngviệcnàyvàcủabuổiphỏngvấnnày?
12-5
Tôibiếtlàtôicóthểđápứngđượcnhữngyêucầucủavịtrínàyvàsẽcónhữngđónggópnổibật.Tôicóthểđượcnhậnvàolàmviệcchứ?
12-6
Ông/bàsẽgiớithiệuvềtôinhưthếnàotrướcHộiđồngtuyểndụng?
12-7
Tôisẵnsàngraquyếtđịnhcăncứvàonhữngthôngtintôicó.Cóbấtcứđiềugìông/bàcòncầnbiếtđểquyếtđịnhnhậntôivàolàmviệckhông?
12-8
Tôirấtthíchcôngviệcnày,vàtôibiếtrằngsựchấpnhậncủaông/bàlàchìakhóagiúptôiđượcnhậnvàolàmviệc.Ông/bàcóthểchấpnhậntôivào
làmviệckhôngạ?
12-9
Tôithấylàdườngnhưởđâychúngtarấthợpquanđiểmvớinhau.Ông/bànghĩsao?
12-10
Chúngtađãtrảiquamộtcuộctraođổirấtthúvịvàhiệuquả.Tôirấtmuốnchuyểnsangbướctiếptheo.
Chương13
13-1
Tổnglợinhuậncậnbiêncủabộphậnmàtôisẽlàmviệclàbaonhiêu?Bộphậnđótạorabaonhiêuphầntrămtrongtổnglợinhuậncủacôngty?Tỉlệ
phầntrămđóđangtănghaygiảm?
13-2
Sảnphẩmchủlụccủacôngtylàgì?Nóchiếmthịphầnbaonhiêu?Tôisẽlàmviệcởmảngđóchứ?
13-3
Ông/bàcóthểchotôimộtvàivídụvềnhữngmặtmạnhnhấtvàyếunhấtcủavănhóacôngtyđượckhông?
13-4
Điềugìkhiếncôngtyông/bàtrởthànhmộtnơilàmviệctuyệtvời?Ông/bàcóbằngchứngrõrệtnàochothấy(vịtrícấpbậchayphần
thưởng)côngtylàmộtnơilàmviệctuyệtvờikhông?Nămtớicôngtydựđịnhlàmgìđểhoạtđộnghiệuquảhơn?
13-5
Tôisẽthấygìnếuđứngngoàicửatrướccôngtyvàolúc5giờchiều?Mọingườisẽmỉmcườichứ?Mọingườiởlạimuộnđểlàmviệchayrờivăn
phòngsớm?Mọingườicómangviệcvềnhàlàmkhông?
13-6
Rấtnhiềuđốithủcạnhtranhcủacôngtyông/bàcónhữngsảnphẩmvàcảcácchươngtrìnhnhânsựtuyệtvờinữa.Đâulànhântốquyếtđịnhgiúpcơhộilàmviệcvớicôngtyông/bàtrởnênưuviệthơn?Ông/bàcósẵnsàngđưarachotôimộtvài“lờihứa”cụthểvềđiềuông/bàsẽlàmđểbiếnđiềunàytrởthànhmộtkinhnghiệmtuyệtvờidànhchotôinếutôichấpnhậnvàolàmtại
vịtrínàyhaykhông?
13-7
Ông/bàcóthểchotôithấycôngtycómộtlựclượnglaođộngđadạngvàcôngtybỏquasựkhácbiệtcánhânkhông?Côngtycócácnhómcơcấugiốngnhauhaycácchươngtrìnhtươngđồngmàtôicóthểthấycóích
không?Côngtycóquyđịnhđặcbiệtgìvềănmặckhông?Ông/bàcóthểlấychotôimộtvídụvềmột“hànhvitháiquá”nàocôngtycóthểthathứ,bỏ
quamàcácđốithủcạnhtranhcủacôngtykhôngthểđượckhông?
13-8
Côngtyông/bàcóđưaranhữnglợiíchđặcbiệtấntượngnàokhông?Côngtycótrảlươngcaohơnchocáchọcvịcaocấpkhông?Côngtycócáckỳnghỉphépnguyênlươnghaykhông?Cóchếđộchămsóctrẻkhông?Cócáckhoảntrangtrảichoviệcchuyểnchỗởkhông?Cócácchươngtrìnhđàotạokhông?Nhữngchếđộnàyưuviệthơnsovớiđốithủcạnhtranhcủacôngtyông/bànhưthếnào?Việcchiasẻcôngviệcthìsao?Việcsắpxếpthờigianlinhhoạtthìnhưthếnào?Cóđượclàmviệcvớicôngtyquamạngkhông?
Trongcôngtycócácphòngtậpthểthaokhông?
13-9
Khinhữngnhânviêngiỏinhấtrờicôngty,tạisaohọlạirờibỏcôngty
nhưvậyvàhọthườngđiđâu?
13-10
Đợtcắtgiảmbiênchếlớngầnđâynhấtlàvàolúcnào?Nhữngtiêuchuẩnđượcsửdụngđểchọnracácnhânviênởlạitiếptụclàmviệclàgì?Côngty
dànhchonhữngngườinghỉviệcnhữngkhoảntrợcấpnào?
13-11
Côngtycóchươngtrìnhnàođểthưởngcôngmộtcáchcóýnghĩanhữngcánhânđãcócácsángchếhaycácsảnphẩmtuyệtvờikhông?Côngtycóchươngtrìnhnàogiúpcáccánhân“khởinghiệp”vớicôngtyhoặcchinhánhcủariênghọkhông?Liệurồitôicóphảiđiềnvàocáchợpđồngthiếuhợplý
không?
13-12
Sẽphảitrảiquabaonhiêulầnphêchuẩnvàtốnbaonhiêuthờigianđểmộtýtưởngdựántrịgiá110.000đôlaMỹcủatôiđượcphêduyệt?Năm
vừarồi,consốphầntrămcácdựánphátsinhtừýtưởngcủanhânviêntrongcôngviệcnàyđượcchấpthuậnlàbaonhiêu?
13-13
Ông/bà(vàcôngty)sẽmấtbaonhiêungàyđểđưaramộtquyếtđịnhvềtuyểndụngnhânviênchovịtrínày?
13-14
Ailàngười“lạnhlùng”nhấttrongnhómcủatôi?Điềugìkhiếnhọlạnhlùngnhưvậy?Tôicóthểgặphọđượckhông?Ailàngườilàmviệcgiỏinhấtvàtệnhấttrongnhóm,vànămngoáisựkhácnhauvềtổngsốtiềnbồithường
giữahọlàbaonhiêu?Hãygiớithiệutôivớinhómvàcáccánhântrongnhómmàtôisẽlàmviệccùng.Điềugìkhiếncácđồngnghiệplàmviệcgầngũinhấtvớitôitrởnênvuivẻhoặctrởthànhnhữngđồngnghiệptuyệtvời?
13-15
“Kếhoạchđàotạo”màông/bàdànhchotôitrongsáuthángđầutiênlàgì?Nhữngnănglựcnàoông/bànghĩlàhiệnnaytôichưacóvàcầnphát
triển?Tôicóthểhọchỏinhiềunhấttừcánhânnàotrongbộphận?Anh/chịtacóthểdạytôiđiềugì?Tôicóthểgặpngườiđókhông?Côngtycóchương
trìnhcụthểnàogiúptôithăngtiếntrongsựnghiệpkhông?
13-16
Giảsửrằngtôivẫnđangthựchiệncôngviệccủamình,tôicóthểkhôngcầntrìnhdiệntạivănphòngbaonhiêungàymỗituần?Tôicóthểnghỉmộtngàymàkhôngcósựchophéptrướccủaông/bàkhông?Baonhiêuphần
trămtrongsốnhữngngườiđãlàmviệctạivịtrínàylàmviệcvớicôngtyquamáytính?Đãcóaitrongnhómđượcphépnghỉmộttháng(khôngđượctrả
lương)vìlýdoriêngtưchưa?
13-17
Ông/bàhãylấychotôimộtvàivídụvềnhữngquyếtđịnhtôicóthểđưaratrongcôngviệcnàymàkhôngcầnbấtcứsựphêchuẩnnàocả.Ông/bàcóthểchotôibiếttôisẽcóthểchủđộngvàquảnlýởmứcđộnhưthếnàotrong
vịtrínàykhông?
13-18
Ông/bàmongđợimỗingườitrongnhómsẽlàmviệctrungbìnhbaonhiêutiếngmộttuần?Trênthựctế,mỗingườilàmviệctrungbìnhbaonhiêutiếng?Côngtycócácchươngtrìnhcuộcsống-côngsởđểtạonênsựcân
bằnglànhmạnhgiữacôngviệcvàcuộcsốnghaykhông?
13-19
Hiệuquảlàmviệccủatôisẽđượcđánhgiánhưthếnào?Ông/bàsửdụngcáctiêuchuẩnhàngđầunào?Baonhiêuphầntrămtrongsốtiềnbồithườngcủatôiđượctínhdựatrênhiệuquảlàmviệccủatôi?Côngtycóquytrìnhnàođểnhânviênđánhgiángườihướngdẫntrựctiếpcủamìnhkhông?Nếutôilàmviệctốt/tồitrong90ngàyđầutiênthìcụthểlàông/bàsẽđểtôibiếtđiềuđónhưthếnào?Ông/bàsẽtiếnhànhnhữngbướcgìđểgiúptôitiếnbộ?
Ông/bàthihànhkỷluậtvớicácthànhviêntrongnhómnhưthếnào?
13-20
Ông/bàdựđịnhgiaochotôinhiệmvụgìđầutiên?Nhiệmvụđóxếpthứbaonhiêutrongthứtựưutiêncủabộphận?Điềugìbiếnnhiệmvụnàythành
mộtcơhộilớn?
13-21
Trongsáuthángđầu,ông/bàcóthểdànhchotôibaonhiêutiếngđồnghồmỗituầnbànvềcôngviệcnày?Baolâuthìchúngtasẽcócuộchọptheolịch
trình?
13-22
Nếutôithấycháncôngviệccủamình,ông/bàsẽtiếnhànhnhữngbướccụthểnàođểgiúptôivượtquacảmgiácnảnlòngđó?Nếuông/bàchántôithìsao?Ông/bàcóthểlấyvídụchotôivềnhữnggìông/bàđãlàmchonhữngngườikháctrongnhómcủaông/bàhồinămngoáiđểgiúphọvượt
quacảmgiácnảnlòngnhưvậykhông?
13-23
Đâulànétđặcbiệtcủacôngviệcnày?Đâulàphầntồitệnhất?Vàông/bàsẽlàmgìđểtốiđahóanhữngnétđặcbiệtvàgiảmthiểunhữngđiều
tồitệ?Nếutôihỏingườiđanggiữchứcvụnàyvềnhữngđiềutồitệcủacôngviệcnày,anh/chịtasẽnóigì?Tôicóthểnóichuyệnvớianh/chịtakhông?
13-24
Điềugìsẽkhiếnmôitrườnglàmviệcvậtchấtcủatôitrởthànhmộtnơivuivẻcótácdụngkhuyếnkhíchtôidànhthờigiantạiđó?
13-25
Vaitròcủacácnhânviêntrongnhữngquyếtđịnhthuộcbộphận?Trongquyếtđịnhtuyểndụngvàđánhgiáđồngnghiệp?
13-26
Tôicóthểcócơhộichứngkiếnnhómlàmviệcđượckhông?Tôicóthểthamdựmộtcuộchọpnhómđượckhông?Tôicóthểquansátaiđótrong
mộtngàyđượckhông?
13-27
Nhữngvấnđềlớnnhấtmàbộphậnnàyphảiđốimặttrongsáuthángtớivàtrongmộtnămtớilàgì?Nhữngnănglựcchủchốtnàomàông/bàcholà
tôicầnpháttriểntrongsáuthángtớiđểcóthểthànhcông?
13-28
Ông/bàthấyởtôiđiềugì?Nhữngđiểmmạnhnhấtvàđiểmyếucóthểthấyởtôilàgì?Ông/bàcóbấtcứđiềuthắcmắcnàocầntôigiảiđápđểtôicóthểtrởthànhứngviênhàngđầukhông?Cóbaonhiêuphầntrămkhảnăng
ông/bàsẽnhậntôivàolàmviệc?
13-29
Câuhỏinàolàhaynhất/khónhấtmàtôicóthểđặtrachoông/bàđểtìmhiểuvềnhữngmặtkhônghaynhấtcủacôngviệcnày?Ông/bàsẽtrảlờicâuhỏiđórasao?Nếuông/bàlàbạnthâncủatôi,ông/bàsẽkểvớitôiđiềugìvề
côngviệcnàymàchúngtachưahềnóitới?
NHỮNGCÂUHỎIHAYCẦNGHINHỚ
1.Ngoàikinhnghiệmra,đâulàtiêuchíđểxâydựngmộtnhómlàmviệc?Tôisẽđóngvaitròlàmnhómtrưởnghayngườikhácsẽđảmtrách
côngviệcnày?
2.Côngtycoitrọngđiềugiátrịgìnhất,vàông/bànghĩsựđónggópcủatôisẽcủngcốnhữnggiátrịnàynhưthếnào?
3.Nhữngquytrìnhvàquytắclàmviệcnàođãcósẵnđểcóthểgiúptôicộngtácvớiđồngnghiệpcóhiệuquả?
4.Điềugìthuhútông/bàtớilàmviệctrongcôngtynày,vàtheoông/bàđiểmmạnhvàđiểmyếucủacôngtylàgì?
5.Chúngtacóthểsắpxếpmộtbuổitổngkếtkếtquảlàmviệccủatôisau3thángđượckhông?
6.Nhữngyếutốquantrọngnhấtđểthànhcôngtrongmảngkinhdoanhcủaônglàgì?
7.TôicóthểsửdụngnguồnlựccủacôngtyXYZđểđónggópgìchonhóm?
8.Nhómcủaông/bàcóđôichúttựhàovềlĩnhvựcgì?
9.Cácthànhviêntrongnhómcóthườngđiăntrưavớinhaukhông,hayhọănriêng?
10.Điềuquantrọngnhấttôicóthểlàmđểgiúpcôngtytrong90ngày
làmviệcđầutiênlàgì?
11.NghiêncứucủatôichothấyCôngtyXYZlàđốithủcạnhtranhmạnhnhấtcủacôngtyông/bà.Ông/bàcóđánhgiátươngtựnhưvậykhông,vàông/bàsẽtiếnhànhnhữngbướcđigìđểtạonênsựkhácbiệtchocôngty
mình?
12.Ông/bàcóbấtkỳcâuhỏihaylolắnggìvềnănglựcđảmđươngcôngviệcnàycủatôikhông?
13.Đãcónhữngnhânviêngiỏinhấtrờicôngty,tạisaohọlạirờikhỏicôngtyvàhọthườngđiđâu?
14.Gầnđâyông/bàđãlàmđiềugìvuivẻmàkhôngliênquantớicôngviệc?
15.Ông/bàthấyđượcđiềugìởtôi?Điểmmạnhnhấtvànhữngđiểmyếutôicóthểcólàgì?Ông/bàcóbấtkỳđiềugìcònthắcmắccầntôicần
làmrõđểtôicóthểtrởthànhứngcửviênhàngđầukhông?
16.Ông/bàbiếtđấy,đâycólẽlàcôngviệcmàtôithựcsựmuốnlàm.Ông/bàcóthấytôihợpvớivịtríđókhông?
17.Tôinghĩtôilàngườithíchhợpvớicôngviệcnày.Tôithựcsựmuốnđượclàmcôngviệcnày.Chúngtacóthểthỏathuậnnhưthếnào?
18.Ailàngười“lạnhlùng”nhấttrongnhómcủatôi?Điềugìkhiếnhọ“lạnhlùng”nhưvậy?Tôicóthểgặphọđượckhông?
NHỮNGCÂUHỎISƠSUẤTNÊNTRÁNH
1.Tôicóthểđổicôngviệcvớingườiquảnlýđượckhông?
2.Côngtycóchitrảcácbữaăntrưakhông?
3.Họcósathảitôinếukhôngmặcđồlótkhông?Vịsếptrướccủatôirấtkhóchịukhibiếtđiềunày,vàtôimuốnlườngtrướcviệcnày.
4.Tôicầnphảirangoàimộtchút.Ôngcógìđểchâmlửakhông?
5.Ông/bàsẽlàmgìnếubìnhcàphêđãhết?
6.Nếutôikhôngnghỉtrưatôicóthểdồnthờigianđóvàokỳnghỉkhông?
7.Vậychínhxácthìcôngtycácôngđanglàmcôngviệcgì?
8.Gầnđâycókhuliênhợpnàocótrungtâmthểdụcthẩmmỹchophépuốngrượuvàănphomátmiễnphíkhông?
9.Tạisaotôilạicònphảiđiềnvàomẫuđơnxinviệcnày?Tronghồsơlýlịchcủatôiđãcóđầyđủthôngtinrồimà.
10.Cóchuyệngìvớinhânviênlễtânvậy?
11.Chínhsáchđốivớiviệcnghỉốmdàihạncủacôngtynhưthếnào?
12.Côngtyxửtrírasaonếuđồngnghiệphẹnhòvớinhau?
13.Ôngvừachơibàiphảikhông?
14.TôicóthểlàmviệcvàolễGiángSinhkhông?
15.Trướckhiông/bànóivớitôivềnhữnglợiíchcủacôngtyông/bà,liệutôicóthểđưavợtôivàođâykhông?Côấyđangngồitrongxeôtô,và
côấylàngườimuốnbiếtrõvềnhữnglợiíchđó.
16.Tôiphảitrôngnomcháugáicủamình,nhưngcóthểchỉphảichămsócđứatrẻ3ngày/tuầnthôi.Liệutôicóthểđưađứatrẻđếncôngty
vớitôivàonhữngngàyđókhông?
17.Tôikhôngcóbấtcứkinhnghiệmquảnlýnào,vậyliệutôicóthểnhậnđượcmộtcôngviệcvềquảnlýkhông?
18.Ông/bàsẽtrảchotôibaonhiêunếuchotôinghỉviệc?
19.Tôichỉmuốntrởnêngiàucó,sauđónghỉlàmởcôngty.Nhưthếsẽmấtbaolâu?
20.Nếutôilàmviệctạiđây,tôisẽcócảmộtvănphònghaychỉcómộtphòngnhỏthôi?Tôithựcsựmuốncóthểđóngcửaravàolại.
21.Chínhxáclàsẽmấtbaolâuđểtôiđượcnhậnvàolàmviệctrongcôngtycủaông/bà?
Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com
Tạoebook:TôHảiTriều
Ebookthựchiệndànhchonhữngbạnchưacóđiềukiệnmuasách.