Upload
khang-le-minh
View
382
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
HORMON GIAÙP TRAÏNGHORMON GIAÙP TRAÏNG
MỤC TIÊUMỤC TIÊU
1. Trình bày được những tác dụng của T3,T4
2. Kể được 3 chỉ định của T3,T4
3. Trình bày được 4 chống chỉ định của T3,T4
4. Vận dụng được T3,T4 trong điều trị
TETRA – IODO – THYRONIN : T4TETRA – IODO – THYRONIN : T4
TRI – IODO – THYRONINTRI – IODO – THYRONIN : T3: T3
TOÅNG HÔÏP HORMON TUYEÁN TOÅNG HÔÏP HORMON TUYEÁN GIAÙPGIAÙP
Nhu caàu Iode haèng ngaøy khoaûng 150 – 200 mcg
Iode haáp thuï vaøo maùu ôû daïng iodur ( I-)
* Giai ñoaïn baét iode: nhôø bôm iod
* Giai ñoaïn oxy hoùa iod: Peroxydase
I + OI + 2H I2 + H2O
* Giai ñoaïn iod hoùa tyrosin:• - I2 + Tyrosin = MIT (Mono – Iodo – Tyrosin)
- MIT + I2 = DIT (Di – Iodo – Tyrosin)
- DIT + DIT = T4 (Tetra – Iodo – Thyronin)
- DIT + MIT = T3 (Tri – Iodo – Thyronin)
- T4 – I = T3 ( ôû ngoaøi tuyeán giaùp)
- T3 20% toång hôïp ôû tuyeán giaùp
80% taïo thaønh ôû ngoaøi tuyeán giaùp
- T4 chæ toång hôïp ôû tuyeán giaùp
* Giai ñoaïn phoùng thích Iodothyronin (T3, T4)
Men catheptase caét tyrosin iod hoùa ra khoûi thyroglobulin
T3, T4 phoùng thích vaøo maùu
Phaàn nhoû ôû daïng töï do.
Phaàn lôùn gaén vôùi protein huyeát töông
Gaén vôùi protein huyeát Gaén vôùi protein huyeát töôngtöông
Prealbumin: TBPA
(Thyroxin – Binding – Pre – Albumin)
Alpha 2 Globulin: TBG
(Thyroxin – Binding – Globulin)
Albumin: TBA (Thyroxin – Binding – Albumin)
MIT, DIT teá baøo tuyeán giaùp seõ söû duïng laïi
ñeå toång hôïp T3, T4
VAÄN CHUYEÅNVAÄN CHUYEÅN
Trong maùu:
- T4 chieám 90%
- T3 chieám 10%
Khi ñeán moâ T3, T4 gaén keát vôùi
protein noäi baøo
TAÙC DUÏNG CUÛA T3, T4TAÙC DUÏNG CUÛA T3, T4
Chuyeån hoùa: Taêng chuyeån hoùa cô baûn
* Protid:
- Lieàu sinh lyù taêng toång hôïp protein
- Taêng seõ taêng thoaùi bieán protein
* Glucid:
- Taêng haáp thu glucose ôû ruoät
- Taêng tieâu thuï glucose
- Taêng thoaùi hoaù glycogen(lieàu cao)
* Lipid:
- Taêng thoaùi hoùa : cholesterol, phospholid, triglycerid
Vitamin:
- Taêng nhu caàu veà vitamin : B1, B6, B12, C
- Chuyeån caroten thaønh vitamin A
Phaùt trieån cô theå:
- Bieät hoùa toå chöùc
- Kích thích suïn lieân hôïp phaùt trieån
- Keát hôïp vôùi hormon GH ñeå cô theå phaùt
trieån toaøn dieän
Tim maïch: - Taêng nhòp tim, taêng söùc co cô tim- Taêng huyeát aùp taâm thu- Giaûm huyeát aùp taâm tröông
Thaàn kinh cô:- Thaàn kinh trung öông:
+ caêng thaúng, deã kích thích+ maát nguû
- Chöùc naêng cô:+Taêng phaûn xaï gaân xöông+ Run tay+ Yeáu cô
Hoâ haáp: Taêng bieân ñoä vaø taàn soá hoâ haáp
Tieát nieäu:Taêng ñoä loïc ôû caàu thaänGiaûm taùi haáp thu ôû oáng thaän
Tieâu hoùa: Taêng tieát dòch ruoätTaêng nhu ñoäng ruoät
CÔ CHEÁ TAÙC DUÏNGCÔ CHEÁ TAÙC DUÏNG
T3, T4 gaén vaøo ADN cuûa nhaân laøm taêng toång hôïp protein chuyeân bieät coù vai troø trong taùc duïng cuûa hormon tuyeán giaùp
Kích thích Na+ K+ ATPase treân maøng teá baøo hình thöùc vaän chuyeån naøy caàn nhieàu naêng löôïng . Do ñoù cô theå taêng chuyeån hoùa cô baûn
ÑIEÀU TIEÁT T3, T4ÑIEÀU TIEÁT T3, T4
VUØNG DÖÔÙI ÑOÀI
TRH
TIEÀN YEÂN
TSH
TUYEÁN GIAÙP
T3 T4 töï do
FEED
BA
CK
(-)
Cơ chế tự điều tiếtCơ chế tự điều tiết
Nồng độ iode vô cơ cao trong tuyến giáp sẽ
ức chế bài tiết T3, T4
Nồng độ iode hữu cơ cao trong tuyến giáp sẽ
giảm thu nhận iode và giảm tổng hợp T3, T4
DÖÔÏC ÑOÄNG HOÏCDÖÔÏC ÑOÄNG HOÏC
Haáp thu : Toát qua ñöôøng tieâu hoùa vaø tieâm
- T4: T1/2 laø 6 – 7 ngaøy, taùc duïng yeáu keùo daøi- T3: T1/2 laø 1 – 2 ngaøy, taùc duïng maïnh ngaén
Chuyeån hoùa : ôû ganThaûi tröø : chuû yeáu qua nöôùc tieåu, phaàn nhoû qua phaân
COÂNG DUÏNGCOÂNG DUÏNG
Ñieàu trò suy giaùp
Böôùu giaùp ñôn thuaàn
Giaûm taùc duïng phuï cuûa thuoác KGTH
CHOÁNG CHÆ ÑÒNHCHOÁNG CHÆ ÑÒNH
Suy vaønh
Nhoài maùu cô tim
Suy thöôïng thaän
Tieåu ñöôøng
CHEÁ PHAÅMCHEÁ PHAÅM
Hôïp chaát töï nhieân:
Chiết xuất giáp trạng súc vật (bò, lợn, cừu)
Hiện nay hầu như không còn dùng
Thyroglobulin là chiết xuất giáp trạng được
tiêu chuẩn hóa về phương diện sinh học
Caùc chaát toång hôïp:
+ Levothyroxin (Levothyrox, Synthroid,
Levothyroid): LT4
+ Liothyronin (Cinomel): LT3
+ Liotrix (Euthroid, Thyrolar): laø hoãn hôïp
cuûa levothyroxin natri (LT4) vaø Liothyronin
natri (LT3) theo tæ leä 4/1, 5/1, 7/1
THEO DÕI ĐIỀI TRỊTHEO DÕI ĐIỀI TRỊ
Bắt đầu liều nhỏ có thể 25 mcg LT4 sau đó tăng
dần lên mỗi liều giữ khoảng 1 tuần cho tới liều 150
– 200mcg/ ngày.
Bệnh nhân lớn tuối (>60 tuổi) theo dỏi các triệu
chứng tim mạch và ECG trước và trong khi điều trị
Các chỉ tiêu cần theo dỏi là :
+Lâm sàng : cân nặng, nhịp tim, tiêu hoá
+ Cận LS : FT4I, TSH, .....
CƯỜNG GIÁP SUY GIÁP
BƯỚU GIÁP BƯỚU GIÁP
BƯỚU GIÁP LAN TOẢ BƯỚU GIÁP ĐA NHÂN
THUOÁC KHAÙNG GIAÙP THUOÁC KHAÙNG GIAÙP
MỤC TIÊUMỤC TIÊU
1. Trình bày được cơ chế tác dụng của thuốc kháng
giáp tổng hợp
2. Nêu được chỉ định của thuốc kháng giáp tổng hợp
3. Trình bày được các tác dụng phụ của thuốc kháng
giáp tổng hợp
4. Vận dụng được nhóm Thionamid trong điều trị hội
chứng cường giáp
CÔ CHEÁ TAÙC DUÏNGCÔ CHEÁ TAÙC DUÏNG
Thionamid ÖÙc cheá toång hôïp hormon giaùp traïng : ôû 2 khaâu
Oxy hoùa iod Iod hoùa tyrosin
Taùc duïng chæ roû neùt sau 3 – 4 tuaàn
NHÖÕNG CHAÁT AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN NHÖÕNG CHAÁT AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN QUAÙ TRÌNH TOÅNG HÔÏP HORMON TUYEÁN QUAÙ TRÌNH TOÅNG HÔÏP HORMON TUYEÁN
GIAÙPGIAÙP Caùc anions : SCN- , ClO4 -, NO3 -, BF4
-
Iod voâ cô noàng ñoä cao
Iod ñoàng vò phoùng xaï (I131)
Caùc anions : SCN- , ClO4 -, NO3 -, BF4 –
Coù caùc ñaëc ñieåm gioáng Iode- Hoùa trò -1- Cuøng kích thöôùc- Deã huùt aåm
Ñoái khaùng caïnh tranh vôùi Iode
IODE VOÂ CÔIODE VOÂ CÔ
Iod voâ cô noàng ñoä cao :
- Liều bắt đầu có tác dụng là 5mg/ngày tác dụng tối ưu 50 – 100 mg/ngày.
- Liều 200mcg/ngày kéo dài có thể gây bệnh Basedow
ÖÙc cheá phoùng thích T3 , T4
ÖÙc cheá toång hôïp H. tuyeán giaùp
Giaûm taêng sinh maïch maùu
IODE VOÂ CÔIODE VOÂ CÔ
Chæ ñònh :Tröôùc khi giaûi phaåu tuyeán giaùpCôn baõo giaùpGiaûm trieäu chöùng cöôøng giaùp Chuù yù Khoâng ñöôïc duøng Iod voâ cô tröôùc xaï trò
Iod ñoàng vò phoùng xaï (I131)
Cơ chế tác dụng: tiêu hủy các mô tuyến giáp
tăng sản .
Chỉ định:
Bệnh nhân > 40 tuổi
thể trạng yếu khôngcho phép phẩu thuật
DÖÔÏC ÑOÄNG HOÏCDÖÔÏC ÑOÄNG HOÏC
Haáp thu : ôû ñöôøng tieâu hoùa, tieâm
Phaân phoái : nhieàu ôû tuyeán giaùp
Qua ñöôïc nhau thai, qua söõa meï
- PTU ít qua sữa mẹ nhất
- Methimazol 20 mg/ng có thể sử dụng cho phụ nữ cho con bú
Thaûi tröø : 70% baøi tieát qua thaän, soá coøn laïi huûy ôû gan
COÂNG DUÏNGCOÂNG DUÏNG
Ñieàu trò Basedow
U ñoäc tuyeán giaùp
Côn baõo giaùp
TAI BIEÁNTAI BIEÁN
Giaûm BC haït (BC < 2500 mm3 ngưng thuốc) Suy tuûy Soát Noåi maãn ñoû ôû da, dò öùng Ñau khôùp, nhöùc ñaàu Ñau buïng , buoàn noân Vaøng da taéc maät, hoaïi töû teá baøo gan Ñieàu trò quaù lieàu gaây suy giaùp: dõi kích
thước tuyến giáp và triệu chứng cường giáp
THIONAMIDTHIONAMID
Thiouracil Methyl Thiouracil : MTU
Benzyl Thiouracil : BTU (Basden)
Propyl Thiouracil : PTU ( ÖÙc cheá T4 chuyeån thaønh T3 )
THIONAMIDTHIONAMID
Thio – Imidazol Methimazole : Thiamazole, basolan,
Mercazole.
Carbimazol : Neo – Mercazole, 8 Mercapto – Thiazolidin
Taùc duïng cuûa nhoùm Imidazole maïnh hôn nhoùm Thiouracil töø 7 – 15 laàn (tb 10 laàn).
Imidazol gaây dò öùng nhieàu hôn Thiouracil
THUOÁC KHAÙNG GIAÙP THUOÁC KHAÙNG GIAÙP (Thionamides )(Thionamides )
NHOÙMHAØM
LÖÔÏNG mg/vieân
LIEÀU TAÁN COÂNG
mg/ngaøy
LIEÀU DUY TRÌ
mg/ngaøy
ThiouracilPTU ( PTU )BTU (Basdene)
50mg
25mg 200 – 400100 - 200
50 – 100
50 - 100
ImidazoleMethimazole (Tapazole )Carbimazole (Neomercazole)
5mg
5mg 15 – 30
30 - 45 5 – 10
5 - 10
THUỐC ĐIỀU TRỊ TRIỆU CHỨNGTHUỐC ĐIỀU TRỊ TRIỆU CHỨNG
Ức chế β: Propranolol
ức chế T4 chuyển thành T3 ở ngoại biên
ức chế triệu chứng cường giao cảm
Ức chế canxi: Diltiazem giảm nhịp tim
An thần: Phenobarbital