117913378 Kalman Filter

Embed Size (px)

Citation preview

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 1

    TRNG I HC BCH KHOA H NI

    VIN CNG NGH THNG TIN V TRUYN THNG

    ----------

    BI TP LN

    X L TN HIU NGU NHIN

    TI:

    TM HIU L THUYT V CC NG DNG CA B LC

    KALMAN

    Nhm sinh vin thc hin: Bi nh Cng 20080355 Nguyn Khnh Hng 20081279

    Gio vin hng dn: PGS.TS Nguyn Linh Giang

    H NI 8-2012

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 2

    LI GII THIU ......................................................................................................................... 3

    I. L THUYT B LC KALMAN ...................................................................................... 4

    1. L thuyt v c lng ..................................................................................................................... 4

    1.1. Khi nim .................................................................................................................................. 4

    1.2. nh gi cht lng .................................................................................................................. 4

    1.3. K vng (Expectation) .............................................................................................................. 5

    1.4. Phng sai (Variance) ............................................................................................................... 6

    1.5. lch chun............................................................................................................................ 7

    1.6. Hip phng sai (Covariance) .................................................................................................. 7

    1.7. Ma trn hip phng sai ........................................................................................................... 8

    1.8. Phn phi chun (phn phi Gaussian) ..................................................................................... 8

    1.9. c lng ca trung bnh v phng sai ................................................................................ 10

    1.10. Phng php bnh phng ti thiu .................................................................................... 11

    2. B lc Kalman ................................................................................................................................ 12

    2.1. Gii thiu chung v b lc Kalman ........................................................................................ 12

    2.2. M hnh ton hc .................................................................................................................... 15

    2.2.1. H thng v m hnh quan st ......................................................................................... 15

    2.2.2. Gi thit ........................................................................................................................... 15

    2.2.3. Ngun gc ....................................................................................................................... 16

    2.2.4. iu kin khng chch .................................................................................................... 17

    2.2.5. Hip phng sai sai s .................................................................................................... 19

    2.2.6. li Kalman ................................................................................................................. 20

    2.2.7. Tm tt cc phng trnh ca b lc Kalman ................................................................. 21

    II. NG DNG CA B LC KALMAN ........................................................................ 24

    III. CI T TH NGHIM ............................................................................................... 26

    1. Tao nhiu Gaussian ......................................................................................................................... 26

    2. Ci t b lc Kalman ..................................................................................................................... 27

    2.1. M phng hot ng ca b lc Kalman ................................................................................ 27

    2.2. M phng hot ng ca b lc Kalman m rng .................................................................. 31

    IV. KT LUN ....................................................................................................................... 32

    TI LIU THAM KHO .......................................................................................................... 33

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 3

    LI GII THIU

    Ngy nay, nn cng ngh th gii ang pht trin nhanh chng v hng lot cc gii php cng ngh ra i mi nm. Theo , cc sinh vin ngnh cng ngh ngoi vic

    tip thu cc kin thc ging ng cn phi tm hiu nghin cu thm cc cng ngh

    tin tin trn th gii c th p ng c yu cu cao ca th trng lao ng. Trong nhng nm gn y cc loi cm bin, thit b o lng c s dng rng ri trong dn

    dng cng nh trong cng nghip. Th nhng nhiu loi thit b li rt nhy vi nhiu,

    vn lm sao loi nhiu ra khi tn hiu l mt vn thc s khng n gin. Vi nhng u im vt tri, tim nng ng dng ca thut ton Kalman vo

    thc t trong vic p dng lc nhiu trong tn hiu l rt kh quan, v vy vic nghin

    cu nm r v tin ti lm ch phng php ny l rt cn thit v b ch. Ngoi ra

    vi mong mun p dng v lp trnh thut ton Kalman vo thc t nn nhm chng em chn ti: TM HIU L THUYT V CC NG DNG CA B LC

    KALMAN.

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 4

    I. L THUYT B LC KALMAN

    Vo nm 1960, R.E Kalman cng b bi bo ni ting v mt gii php truy

    hi gii quyt mt bi ton lc thng tin ri rc truyn tnh (discrete data linear

    filtering). Tn y ca bi bo l A New Approach to Linear Filtering and Prediction

    Problems. T n nay cng vi s pht trin ca tnh ton k thut s, b lc Kalman

    tr thnh ch nghin cu si ni v c ng dng trong nhiu ngnh k thut

    cng ngh khc nhau: trong t ng ha, trong nh v cng nh trong vin thng v

    trong nhiu lnh vc khc.

    Mt cch khi qut, b lc Kalman l mt tp hp cc phng trnh ton hc m

    t mt phng php tnh ton truy hi hiu qa cho php c on trng thi ca mt qu

    trnh sao cho trung bnh phng sai ca l nh nht. B lc Kalman rt hiu qu trong

    vic c on cc trng thi trong qu kh, hin ti v tng lai thm ch ngay c khi

    tnh chnh xc ca h thng m phng khng c khng nh.

    1. L thuyt v c lng

    1.1. Khi nim

    Trong thng k, mt c lng l mt gi tr c tnh ton t mt mu th v

    ngi ta hy vng l gi tr tiu biu cho gi tr cn xc nh trong tp hp. Ngi ta

    lun tm mt c lng sao cho l c lng khng chch, hi t, hiu qu v

    vng(robust)..

    1.2. nh gi cht lng

    Mt c lng l mt gi tr x c tnh ton trn mt mu c ly mt cch

    ngu nhin, do gi tr ca x l mt bin ngu nhin vi k vng E(x) v phng sai

    V(x). Ngha l gi tr x c th dao ng ty theo mu th, n c t c hi c th bng

    ng chnh xc gi tr X m n ang c lng. Mc ch y l ta mun c th kim

    sot s sai lch gi tr x v gi tr X.

    Mt bin ngu nhin lun dao ng xung quanh gi tr k vng ca n. Ta mun l

    k vng ca x phi bng X. Khi ta ni c lng l khng chch. Trung bnh tch ly

    trong v d v chiu cao trung bnh ca tr 10 tui mt c lng ng, trong khi c

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 5

    lng v tng s c trong h c tnh nh trong v d l mt c lng khng ng,

    l c lng tha: trung bnh tng s c c lng c lun ln hn tng s c c thc

    trong h.

    Ta cng mun l khi mu th cng rng, th sai lch gia x v X cng nh. Khi

    ta ni c lng l hi t. nh ngha theo ngn ng ton hc l nh sau:

    (xn) hi t nu lim

    (| | > ) = 0 vi mi s thc dng (xc sut sai lch vi

    gi tr thc cn c lng ln hn tin v 0 khi kch c ca mu th cng ln).

    Bin ngu nhin dao ng quanh gi tr k vng ca n. Nu phng sai V(x) cng

    b, th s dao ng cng yu. V vy ta mun phng sai ca c lng l nh nht c

    th. Khi ta ni c lng l hiu qu.

    Cui cng, trong qu trnh iu tra, c th xut hin mt gi tr bt thng (v d

    c tr 10 tui nhng cao 1,80 m). Ta mun gi tr bt thng ny khng nh hng qu

    nhiu n gi tr c lng. Khi ta ni c lng l vng. C th thy trung bnh tch

    ly trong v d v chiu cao trung bnh tr 10 tui khng phi l mt c lng vng.

    1.3. K vng (Expectation)

    nh ngha: Gi s l i lng ngu nhin ri rc c th nhn cc gi tr

    1, 2, , vi cc xc sut tng ng 1, 2, , .

    Khi k vng ca X, k hiu l () hay c xc nh bi cng thc

    () =

    =1

    (1.1)

    Nu l i lng ngu nhin lin tc c hm mt xc sut l () th k vng

    ca l:

    () = ()

    +

    (1.2)

    - Tnh cht

    i. () =

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 6

    ii. (. ) = . (), vi l hng s.

    iii. ( + ) = () + ()

    iv. Nu X v Y l hai i lng ngu nhin c lp th:

    (. ) = (). ()

    - ngha: K vng ca mt i lng ngu nhin chnh l gi tr trung bnh

    (theo xc sut) ca i lng ngu nhin . N l im trung tm ca phn phi m cc

    gi tr c th ca X s tp trung quanh .

    1.4. Phng sai (Variance)

    nh ngha: Phng sai (trung bnh bnh phng lch) ca i lng ngu

    nhin X, k hiu () hay () c xc nh bi cng thc:

    () = [( )2] (1.3)

    Nu X l i lng ngu nhin ri rc c th nhn cc gi tr 1, 2, , vi xc

    xc sut tng ng l 1, 2, , th:

    () = [ ]2

    =1

    (1.4)

    Nu X l i lng ngu nhin lin tc c hm mt xc sut l () th:

    () = [ ]2()

    +

    (1.5)

    Trong thc t ta thng tnh phng sai bng cng thc:

    () = [2] [()]2 (1.6)

    Tnh cht:

    i. () = 0

    ii. (. ) = 2. ();

    iii. Nu X, Y l 2 bin ngu nhin c lp th:

    ( + ) = ( ) = () + () (1.7)

    ngha: l lch khi gi tr trung bnh. Do phng sai () gi l

    trung bnh bnh phng lch. Nn phng sai phn nh mc phn tn ca cc gi

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 7

    tr ca i lng ngu nhin quanh gi tr trung bnh hay k vng. i lng ngu nhin

    c phng sai cng ln th gi tr cng phn tn v ngc li.

    1.5. lch chun

    nh ngha: lch chun ca i lng ngu nhin X, k hiu () c xc

    nh bi cng thc:

    () = () (1.8)

    1.6. Hip phng sai (Covariance)

    Cho 2 bin ngu nhin X v Y, ta c nh ngha hip phng sai ca X v Y, k

    hiu (, ):

    (, ) = [( )( )] (1.9)

    trong , ln lt l k vng ca X, Y.

    Mt cng thc tng ng ca hip phng sai:

    (, ) = [] (1.10)

    ngha ca hip phng sai l s bin thin cng nhau ca 2 bin ngu nhin:

    Nu 2 bin c xu hng thay i cng nhau (ngha l, khi mt bin c gi tr cao hn k

    vng th bin kia cng c xu hng cao hn k vng), th hip phng sai ca hai bin

    ny c gi tr dng. Mt khc, nu mt bin nm trn gi tr k vng cn bin kia c xu

    hng nm di gi tr k vng, th hip phng sai ca hai bin c gi tr m.

    Nu 2 bin ngu nhin l c lp th (, ) = 0 tuy nhin iu ngc li

    khng ng. Cc bin ngu nhin m c hip phng sai bng 0 c gi l khng tng

    quan (uncorrelated), chng c th c lp nhau hoc khng.

    Nh vy nu X, Y c lp ta c [] = .

    Tnh cht

    - (, ) = ()

    - (, ) = (, )

    - (, ) = (, )

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 8

    - (1 + 2, 1 + 2) = (1, 1) + (2, 1) + (1, 2) +

    (2, 2)

    - ( + ) = () + () + 2(, )

    1.7. Ma trn hip phng sai

    Nh chng ta va trnh by, hip phng sai l i lng tnh ton s tng quan

    gia 2 bin ngu nhin.

    Vy gi s chng ta c mt vector bin ngu nhin c 3 phn t 1, 2, 3. Nu ta

    mun tnh ton s tng quan gia tt c cc cp bin ngu nhin th ta phi tnh tt c 3

    hip phng sai (1, 2), (1, 3), (2, 3).

    Mt cch tng qut, ma trn hip phng sai ra i cho php ta tnh tt c

    cc gia 2 bin ngu nhin trong mt vector bin ngu nhin.

    Cho mt vector bin ngu nhin X cha n bin ngu nhin, ma trn hip phng

    sai ca X, k hiu l , c nh ngha l:

    = [

    (1, 1) (1, 2)

    (2, 1) (2, 2)

    (1, )

    (2, )

    (, 1) (, 2) (, )

    ]

    Vi = [ 1

    ]

    Quan st trn ng cho ca ma trn hip phng sai (i=j) ta thy ti l cc

    phng sai, v ( , ) = ()

    1.8. Phn phi chun (phn phi Gaussian)

    Trong thc t, ngi ta thng s dng phn phi xc sut c tn l phn phi

    chun (normal distribution) hay phn phi Gaussian.

    Mt bin ngu nhin X c gi l c phn phi Gaussian khi n c hm mt

    l hm Gaussian, k hiu l ~(, ) gi l X c phn phi chun vi tham s , .

    Khi hm mt ca X l:

    (; , ) =1

    2

    ()2

    22

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 9

    Vi phn phi xc sut nh trn, ngi ta tnh c , ln lt l k vng v

    lch chun ca X.

    Di y l th ca mt s phn phi chun.

    Quan st th ta thy phn phi chun c dng chung. Gi tr k vng ca X l

    = l trc i xng. lch chun (hay phng sai 2) cng ln th th cng

    bt, ngha l cc gi tr cng phn tn ra xa k vng.

    Trong thc t, cc loi nhiu trong cc h thng o lng c th c m phng

    mt cch chnh xc bng nhiu trng cng. Hay ni cch khc tp m trng Gaussian l

    loi nhiu ph bin nht trong h thng o lng. Loi nhiu ny c mt ph cng

    sut ng u trn min tn s v bin tun theo phn b Gaussian. Theo phng thc

    tc ng th nhiu Gaussian l nhiu cng. Vy cc h thng o lng ph bin chu tc

    ng ca nhiu Gaussian trng cng (AWGN).

    Hnh 1.1: th ca mt s phn phi chun

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 10

    1.9. c lng ca trung bnh v phng sai

    Ta chn ngu nhin n c th trong mt dn s gm N c th. Ta quan tm n c

    trng nh lng Y ca dn s vi trung bnh v phng sai V(Y). Trong mu , c

    trng Y c trung bnh v phng sai o c ln lt l v 2 = 1

    ( )

    2=1 .

    Lu l cc gi tr v 2 thay i ty theo mu th, do chng l cc bin ngu nhin

    vi trung bnh v phng sai ring khc nhau.

    c lng trung bnh ca Y:

    Thng thng trung bnh ca Y, tc l c c lng bi: = 1

    =1 ,

    cn c gi l trung bnh tch ly (hay trung bnh cng). Ta chng minh c y l

    c lng khng chch (unbiased), ngha l () =

    c lng phng sai ca Y:

    2 l mt c lng ca V(Y), nhng l c lng khng ng, ta chng minh

    c k vng ca 2 lun nh hn V(Y), tc c lng l thiu.

    Cc c lng ng ca V(Y) l:

    Hnh 1.2: Nhiu Gaussian

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 11

    12 (1.11) trong trng hp ly mu c hon li

    1

    12 (1.12) trong trng hp ly mu khng hon li

    Trong trng hp mu ln, php tnh c hon li v php tnh khng hon li l

    nh nhau, v

    1 xp x bng 1. V vy trong trng hp tng qut c lng ng ca

    V(Y) l: 2 = 1

    1 ( )

    2=1 c gi l phng sai tch ly ca Y.

    1.10. Phng php bnh phng ti thiu

    Trong ton hc, phng php bnh phng ti thiu, cn gi l bnh phng nh

    nht hay bnh phng trung bnh ti thiu, l mt phng php ti u ha la chn

    mt ng khp nht cho mt di d liu ng vi cc tr ca tng cc sai s thng k

    (error) gia ng khp v d liu.

    Phng php ny gi nh cc sai s (error) ca php o c d liu phn phi

    ngu nhin. nh l Gauss-Markov chng minh rng kt qu thu c t phng php

    bnh phng ti thiu khng thin v v sai s ca vic o c d liu khng nht thit

    phi tun theo, v d, phn b Gauss. Mt phng php m rng t phng php ny l

    bnh phng ti thiu c trng s.

    Phng php bnh phng ti thiu thng c dng trong khp ng cong.

    Nhiu bi ton ti u ha cng c quy v vic tm cc tr ca dng bnh phng, v d

    nh tm cc tiu ca nng lng hay cc i ca entropy.

    Gi s d liu gm cc im (xi, yi) vi i = 1, 2, ..., n. Chng ta cn tm mt hm

    s f tha mn:

    () (1.13)

    Gi s hm f c th thay i hnh dng, ph thuc vo mt s tham s, pj vi j = 1,

    2, ..., m.

    () ( , ) (1.14)

    Ni dung ca phng php l tm gi tr ca cc tham s pj sao cho biu thc sau

    t cc tiu:

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 12

    2 = ( ())2

    =1

    (1.15)

    Ni dung ny gii thch ti sao tn ca phng php l bnh phng ti thiu.

    i khi thay v tm gi tr nh nht ca tng bnh phng, ngi ta c th tm gi

    tr nh nht ca bnh phng trung bnh:

    2 = 1

    ( ())

    2

    =1

    (1.16)

    iu ny dn n tn gi bnh phng trung bnh ti thiu.

    Trong hi quy tuyn tnh, ngi ta thay biu thc

    ()

    bng

    () = + (1.17)

    vi h s nhiu l bin ngu nhin c gi tr k vng bng 0.

    Trong biu thc ca hi quy tuyn tnh x c o chnh xc, ch c y chu nhiu lon .

    Thm na, hm f tuyn tnh vi cc tham s pj. Nu f khng tuyn tnh vi cc tham s,

    ta c hi quy phi tuyn, mt bi ton phc tp hn nhiu hi quy tuyn tnh.

    2. B lc Kalman

    2.1. Gii thiu chung v b lc Kalman

    c xut t nm 1960 bi gio s Kalman thu thp v kt hp linh ng

    cc thng tin t cm bin thnh phn. Mt khi phng trnh nh hng v mu thng k

    nhiu trn mi cm bin c bit v xc nh, b lc Kalman s cho c lng gi tr

    ti u (chnh xc do c loi sai s, nhiu) nh l ang s dng mt tn hiu tinh

    khit v c phn b khng i. Trong h thng ny, tn hiu cm bin vo b lc

    gm hai tn hiu: t cm bin gc (inclinometer) v cm bin vn tc gc (gyro). Tn hiu

    u ra ca b lc l tn hiu ca inclinometer v gyro c loi nhiu nh hai ngun

    tn hiu h tr v x l ln nhau trong b lc, thng qua quan h (vn tc gc = o

    hm/vi phn ca gi tr gc.

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 13

    B lc Kalman n gin l thut ton x l d liu hi quy ti u. C nhiu cch

    xc nh ti u, ph thuc tiu chun la chn trnh thng s nh gi. N cho thy rng

    b lc Kalman ti u i vi chi tit c th trong bt k tiu chun c ngha no. Mt

    kha cnh ca s ti u ny l b lc Kalman hp nht tt c thng tin c cung cp ti

    n. N x l tt c gi tr sn c, ngoi tr sai s, c lng gi tr hin thi ca

    nhng gi tr quan tm, vi cch s dng hiu bit ng hc thit b gi tr v h thng,

    m t s liu thng k ca h thng nhiu, gm nhiu n, nhiu o v s khng chc

    chn trong m hnh ng hc, v nhng thng tin bt k v iu kin ban u ca gi tr

    quan tm.

    Hnh 1.3: M hnh o lng c lng ca b lc Kalman

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 14

    Hnh 1.3 trn m hnh ha hot ng ca mch lc Kalman. Chng ta c tn hiu

    o c, chng ta c m hnh ca tn hiu o c (i hi tuyn tnh) v sau l p

    dng vo trong h thng phng trnh ca mch lc c lng trng thi quan tm.

    Thc ra tn hiu o l khng kh, phng trnh c sn, ci chung ta cn chnh l m

    hnh ho h thng. c th ng dng mt cch hiu qu mch lc Kalman th chng ta

    phi m hnh ha c mt cch tuyn tnh s thay i ca trng thi cn c lng hoc

    d on.

    Hnh 1.4: Tn hiu thu trc v sau khi lc qua Kalman

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 15

    2.2. M hnh ton hc

    2.2.1. H thng v m hnh quan st

    Chng ta gi s rng c th m hnh ha bi phng trnh chuyn trng thi

    +1 = + + (2.1)

    Trong l trng thi ti thi im k, l vector iu khin u vo, l h

    thng cng hay nhiu qu trnh thng l nhiu Gaussian trng cng (AWGN) , l

    ma trn chuyn i u vo v l ma trn chuyn trng thi.

    Ngoi ra chng ta gi s rng, kh nng quan st trng thi c thc hin thng

    qua mt h thng o lng c th c biu din bi mt phng trnh tuyn tnh nh

    sau

    = + (2.2)

    Trong l thng tin quan st hay o lng thc hin ti thi im , l

    trng thi ti thi im , l ma trn quan st v l nhiu cng trong qu trnh o

    lng.

    2.2.2. Gi thit

    Chng ta gi thit nh sau

    Nhiu qu trnh v nhiu o lng v l khng tng quan, l nhiu

    Gaussian trng cng (AWGN) c gi tr trung bnh bng khng v ma trn

    hip phng sai bit.

    Hnh 2.1: M hnh khng gian trng thi

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 16

    Khi ,

    [] = {

    = 0 ,

    (2.3)

    [] = {

    = 0 ,

    (2.4)

    [] = 0 , (2.5)

    Trong v l cc ma trn i xng na xc nh dng.

    Trng thi khi to h thng 0 l mt vector ngu nhin khng tng quan

    vi c h thng v nhiu o lng.

    Trng thi khi to h thng c gi tr trung bnh v ma trn hip phng

    sai bit.

    0|0 = [0] 0|0 = [(0|0 0)(0|0 0)] (2.6)

    a ra nhng gi nh trn vi mc ch xc nh, a ra tp gi tr quan st

    1, , +1, b lc c lng thi im + 1 to ra mt c lng ti u ca trng

    thi +1 m chng ta k hiu bi +1, ti thiu ha k vng ca hm tn tht bnh

    phng li.

    [+1 +12

    ] = [(+1 +1)

    (+1 +1)] (2.7)

    2.2.3. Ngun gc

    K hiu c lng d on ca trng thi +1 da trn quan st thi im ,

    1, , l +1|. c gi l mt bc trc d on hay n gin l d on. By

    gi, gii php ti thiu ha phng trnh (2.7) l k vng ca trng thi thi im

    + 1 c c nh da trn quan st thi im . Nh vy,

    +1| = [+1|1, , ] = [+1|] (2.8)

    Khi trng thi d on c cho bi

    +1| = [+1|]

    = [ + + |]

    = [|] + + [|

    ]

    = | + (2.9)

    Khi s dng trong thc t, nhiu qu trnh c gi tr trung bnh l 0 v c

    bit chnh xc.

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 17

    Hip phng sai c lng d on +1| l trung bnh bnh phng sai s trong

    c lng +1|.

    V vy, bng vic s dng cc s kin m v | l khng tng quan:

    +1| = (+1 +1|)

    = [(+1 +1|)(+1 +1|)

    |]

    = (( |) + ) = ( |) + [

    ]

    = | + (2.10)

    ang c mt c lng d on +1|, gi s rng chng ta ang c mt gi tr

    quan st +1. Lm sao s dng thng tin ny cp nht trng thi d on, tc l

    tm +1|+1. Chng ta gi s rng c lng l tng trng s tuyn tnh ca d on v

    quan st mi v c th c m t bi phng trnh,

    +1|+1 = +1 +1| + +1+1 (2.11)

    Trong +1 v +1 l nhng ma trn hiu chnh b hay ma trn li (ca

    cc kch thc khc nhau). Vn ca chng ta by gi l tm +1 v +1 ti thiu

    ha iu kin c lng trung bnh bnh phng sai s. Sai s d on c cho bi

    +1|+1 = +1|+1 +1 (2.12)

    2.2.4. iu kin khng chch

    b lc khng chch yu cu [+1|+1] = [+1]. Gi s rng | l mt c

    lng khng chch. Kt hp phng trnh (2.11) v (2.12) v tnh k vng

    [+1|+1] = [+1 +1| + +1+1+1 + +1+1]

    = +1 [+1|] + +1+1[+1] + +1[+1] (2.13)

    V [+1] = 0, v d on l khng chch:

    [+1|] = [| + ]

    = [|] +

    = [+1] (2.14)

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 18

    Do kt hp phng trnh (2.13) v (2.14)

    [+1|+1] = (+1 + +1+1)[+1]

    V iu kin +1|+1 khng chch yu cu

    +1 + +1+1 =

    +1 = +1+1 (2.15)

    c lng khng chch yu cu

    +1|+1 = ( +1+1)+1| + +1+1

    = +1| + +1[+1 +1+1|] (2.16)

    Trong c gi l li ca b lc Kalman (Kalman gain).

    +1+1| c th c hiu nh mt quan st hay o lng d on +1|

    +1| = [+1|]

    = [+1+1 + +1|]

    = +1+1| (2.17)

    t +1 l lch o lng th hin s sai khc gia gi tr o lng +1 v

    c lng ca n +1|, c biu din bi

    +1 = +1 +1+1| (2.18)

    [+1|] = [+1 +1||

    ]

    = [+1|] +1|

    = 0 (2.19)

    Kt hp (2.16) v (2.18) ta c

    +1|+1 = +1| + +1+1 (2.20)

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 19

    Hip phng sai lch o lng +1 c cho bi,

    +1 = [+1+1 ]

    = [(+1 +1+1|)(+1 +1+1|)

    ]

    +1 = +1+1|+1 + +1 (2.21)

    2.2.5. Hip phng sai sai s

    Chng ta xc nh hip phng sai sai s d on ca phng trnh (2.10). By

    gi chng ta tnh ton hip phng sai sai s iu chnh.

    +1|+1 = [(+1|+1)(+1|+1)

    |]

    = [(+1 +1|+1)(+1 +1|+1)

    ]

    = (+1 +1|+1)

    = (+1 (+1| + +1(+1 +1+1|))

    = (+1 ( +1| + +1(+1+1 + +1 +1+1|)))

    = (( +1+1)(+1 +1|) +1+1)

    = (( +1+1)(+1 +1|)) + (+1+1)

    = ( +1+1)(+1 +1|)( +1+1) + +1(+1)+1

    +1|+1 = ( +1+1)+1|( +1+1) + +1+1+1

    (2.22)

    Ta c th tnh ton +1|+1 theo cch khc nh sau

    +1|+1 = (+1 +1|+1)

    = (+1 +1| +1+1)

    = (+1 +1|) (+1+1 )

    = +1| +1+1+1 (2.23)

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 20

    Trong , +1| = (+1 +1|)

    +1 = (+1) = [+1+1 ]

    V vy hip phng sai ca c lng iu chnh c biu din qua hip

    phng sai d on +1|, nhiu o lng +1 v ma trn li Kalman +1

    2.2.6. li Kalman

    Mc tiu ca chng ta l lm sao ti thiu ha trung bnh bnh phng sai s

    c lng c iu kin vi li Kalman .

    = min+1

    [(+1|+1)

    (+1|+1)|]

    = min+1

    ( [(+1|+1)

    (+1|+1)|])

    = min+1

    (+1|+1) (2.24)

    Vi bt k ma trn A v ma trn i xng B ta c

    (()) = 2

    Kt hp (2.23) v (2.24) v ly vi phn ma trn li v t kt qu bng 0 ta

    c

    +1= 2( +1+1)+1|+1

    + 2+1+1 = 0

    Sp xp li v a ra phng trnh cho ma trn li

    +1 = +1|+1 [+1+1|+1

    + +1]1

    (2.25)

    Kt hp vi (2.21) ta c

    +1 = +1|+1 +1

    1 (2.26)

    Cng vi phng trnh 2.16, nh ngha mt c lng ti u tuyn tnh trung

    bnh bnh phng sai s.

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 21

    T (2.26) ta c

    +1+1+1 = +1|+1

    +1 (2.27)

    Kt hp (2.23) v (2.27)

    +1|+1 = +1|( +1 +1

    )

    = (+1|( +1 +1

    ) )

    = ( +1 +1

    )(+1| )

    = ( +1+1 )+1| (2.28)

    2.2.7. Tm tt cc phng trnh ca b lc Kalman

    Trong phn ny chng ta s tm tt cc phng trnh tng qut ca gii thut lc

    Kalman. Gii thut bao gm 2 qu trnh: qu trnh c lng v qu trnh iu chnh.

    Qu trnh d on

    B lc Kalman da vo trng thi c lng iu chnh | - l c lng ca

    c lng trng thi +1| l c lng d on ca +1 cho php o +1

    Trng thi d on:

    +1| = | + (2.29)

    Hip phng sai c lng d on:

    +1| = | + (2.30)

    o lng d on:

    +1| = +1+1| (2.31)

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 22

    Prediction

    (1) +1| = | +

    (2) +1| = | +

    Update

    (3) +1 = +1+1|+1 + +1

    (4) +1 = +1|+1 +1

    1

    (5) +1|+1 = +1| + +1(+1 +1+1|)

    (6) +1|+1 = ( +1+1 )+1|

    Qu trnh iu chnh

    lch o lng:

    +1 = +1 +1+1| (2.32)

    Hip phng sai lch:

    +1 = +1+1|+1 + +1 (2.33)

    li Kalman:

    +1 = +1|+1 +1

    1 (2.34)

    Trng thi c lng iu chnh:

    +1|+1 = +1| + +1+1 (2.35)

    Hip phng sai c lng iu chnh:

    +1|+1 = ( +1+1 )+1| (2.36)

    Hnh 2.2: Tm tt qu trnh khi to ca Kalman

    Initial

    | and |

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 23

    Cng vi cc iu kin ban u trong c lng v ma trn hip phng sai li

    ca n (phng trnh 2.6) nh nha mt gii thut ri rc ha v thi gian v quy

    xc nh hip phng sai c lng tuyn tnh ti thiu c gi l b lc Kalman.

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 24

    II. NG DNG CA B LC KALMAN

    Bi v b lc Kalman gii quyt mt s vn c bn l lc nhiu v ti u cho

    cc c lng nn n c ng dng rt rng ri. Ngy nay Kalman c ng dng

    nhiu trong cc t t li c kh nng thay th con ngi vn hnh xe, mt chng trnh

    my tnh c ci sn b lc Kalman s c nhim v iu khin xe. Nhng chic xe ny

    thm ch cn c gii thiu l an ton hn xe li bi con ngi trong mt s trng hp.

    Mt ng dng khc, c th chng ta khng thch th lm, l cc tn la khng

    i khng (air-to-air missile: AAM). l cc tn la dn hng vic bn t mt my

    bay tiu dit my bay khc. Tn la dn hng hot ng theo nguyn l pht hin

    mc tiu (thng thng bng rada hoc hng ngoi, i khi cng s dng Lazer hoc

    quang hc) sau t ng dn n mc tiu nh qu trnh c lng ca Kalman [3].

    Ngoi ra b lc Kalman cn c p dng nhiu vo h thng theo di mc tiu di

    ng trong mng cm bin khng dy. Do nhiu o lng trn cc cm bin nn kt qu

    thu c thng khng chnh xc, c sai s ln so vi thc t. B lc Kalman c p

    dng lc nhiu, d on, c lng trng thi ca mc tiu nh v tr, tc v qu

    o. Nh c qu trnh d on v iu chnh ca b lc Kalman gp phn quan trng

    vo vic qun l trng thi cc cm bin lm gim thiu nng lng tiu th cng nh

    tng cht lng theo di v ko di thi gian sng ca mng [4].

    Mt s ng dng c lit k t bi vit Kalman Filter trn Wikipedia [5]:

    Li t ng my bay (Autopilot)

    c lng trng thi sc ca pin (Battery state of charge (SoC) estimation)

    Giao din tng tc vi my tnh bng no (Braincomputer interface)

    nh v chuyn ng (Dynamic positioning)

    Cc ng dng trong kinh t, c bit l kinh t v m, time series, v econometrics

    H thng dn ng qun tnh (Inertial guidance system)

    Theo di bng radar (Radar tracker)

    H thng nh v v tinh (Satellite navigation systems)

    D bo thi tit (Weather forecasting)

    H thng nh v (Navigation Systems)

    M hnh ha 3 chiu (3D-Modelling)

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 25

    Vit Nam c mt s ng dng nh:

    ng dng lc Kalman trong phn tch bin dng nh cao tng do bc x nhit mt

    tri.

    Ci thin cht lng truyn ng khng ng b bng cu trc tch knh trc tip

    s dng kalman filter quan st t thng. [6]

    ng dng Kalman Filter cho d bo nhit 2m t sn phm m hnh HRM.

    H thng dn ng qun tnh INS/GPS. [7]

    S dng b lc Kalman kt hp vi thut ton bm nh Camshift nhm nng cao

    cht lng bm trong cc h thng robot t ng tm kim v bm bt mc tiu.[8]

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 26

    III. CI T TH NGHIM

    1. Tao nhiu Gaussian

    S dng chuyn i Box Muller chuyn t phn phi chun trong khong [0; 1]

    sang phn phi Gaussian (, 2)

    Gi s bin ngu nhin ~(, 2)

    = + 2 log() cos(2) (3.1)

    Hay

    = + 2 log() sin(2) (3.2)

    trong , [0; 1]

    V d to sinh 1000 im tun theo phn phi Gaussian (0, 1)

    Trong hnh v trn, th bn tri l hm mt xc sut v phn b ca 1000

    im Gaussian. th bn phi th hin s thay i gia phng sai v k vng. T hnh

    v ta thy phng sai cng ln th gi tr cng phn tn.

    Hnh 3.1: To sinh 1000 im ~(0, 1)

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 27

    2. Ci t b lc Kalman

    2.1. M phng hot ng ca b lc Kalman

    Cc thng s ci t

    y chng ta s m hnh ha mt mc tiu chuyn ng c vector trng thi ti

    thi im k:

    = [() () () ()]

    Phng trnh chuyn trng thi ca mc tiu:

    +1 = +

    Trong :

    = [

    1 0 1

    0 00 0

    0 0 0 0

    1 0 1

    ]

    = +1 = 1

    = []

    : l i lng biu din cng ca nhiu qu trnh.

    0|0 = [

    1 00 000

    10

    ] 0 ; 0|0 = (4, 4)

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 28

    M hnh o lng:

    = +

    Trong :

    = [10

    00

    01

    00

    ]

    ~(0, 1)

    = [] = 2 [

    1 00 1

    ]

    = 5: l i lng biu din cng ca nhiu o lng.

    Kt qu ci t

    - Ngn ng s dng C#

    - Input: Qu o chuyn ng ca mc tiu c v bng con tr chut c

    thm nhiu Gaussian.

    - Output: Qu o c c lng.

    Giao din

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 29

    S dng

    - Dng con tr chut v mt qu o chuyn ng bt k ca mc tiu v c

    biu din bi ng mu en.

    - Khi nhn Draw chng trnh s to d liu o lng th hin qu trnh o

    lng v tr ca mc tiu c th hin bi ng mu .

    - B lc Kalman s cho kt qu l ng mu xanh chnh l d liu c c

    lng ti u.

    - Chng ta c th thay i cc thng s t kt qu ti u.

    Kt qu

    Qu o thc ca mc tiu:

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 30

    Qu o o lng

    Qu o sau khi qua lc Kalman

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 31

    2.2. M phng hot ng ca b lc Kalman m rng

    Cc thng s ci t

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 32

    IV. KT LUN

    V l thuyt

    Nm r c b lc Kalman

    C kh nng pht trin h thng c lng dng b lc Kalman

    Hiu c cch m hnh ha h thng trong b lc Kalman

    V ng dng

    Bng nhng kin thc v b lc Kalman m phng c qu trnh c lng

    chuyn ng ca mc tiu.

    Hng pht trin

    ng dng b lc Kalman vo h thng bt mc tiu trong mng cm bin khng

    dy, gip qun l trng thi ca cc cm bin, tng cht lng theo di v ko

    di thi gian sng ca mng.

  • L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 33

    TI LIU THAM KHO

    [1] Gio trnh xc sut thng k, Tng nh Qu, NXB Gio dc, H Ni, 1999.

    [2] Estimation II, Ian Ried-2001

    [3] Tn la khng i khng, http://vi.wikipedia.org/wiki/Tn_la_khng_i_khng

    [4] Vinh Tran-Quang, Phat Nguyen Huu, Takumi Miyoshi, A Collaborative Target

    Tracking Algorithm Considering Energy Constraint in WSNs 15-17 Sept. 2011.

    [5] Kalman filter, http://en.wikipedia.org/wiki/Kalman_filter

    [6] Ths. inh Anh Tun, Nguyn Phng Quang, Ci thin cht lng truyn ng khng

    ng b bng cu trc tch knh trc tip s dng kalman filter quan st t thng -

    20-11-2009

    [7] http://www.nchmf.gov.vn/web/vi-VN/71/155/5760/Default.aspx

    [8] Ng Mnh Tin, Phan Xun Minh, H Th Kim Duyn, A Method using Kalman

    Filter combining with Image Tracking Camshift Algorithm to bring higher tracking

    Quality in automatically searching and tracking target Robot System VCCA-2011.