Upload
vu-xuan-duc
View
37
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 1
TRNG I HC BCH KHOA H NI
VIN CNG NGH THNG TIN V TRUYN THNG
----------
BI TP LN
X L TN HIU NGU NHIN
TI:
TM HIU L THUYT V CC NG DNG CA B LC
KALMAN
Nhm sinh vin thc hin: Bi nh Cng 20080355 Nguyn Khnh Hng 20081279
Gio vin hng dn: PGS.TS Nguyn Linh Giang
H NI 8-2012
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 2
LI GII THIU ......................................................................................................................... 3
I. L THUYT B LC KALMAN ...................................................................................... 4
1. L thuyt v c lng ..................................................................................................................... 4
1.1. Khi nim .................................................................................................................................. 4
1.2. nh gi cht lng .................................................................................................................. 4
1.3. K vng (Expectation) .............................................................................................................. 5
1.4. Phng sai (Variance) ............................................................................................................... 6
1.5. lch chun............................................................................................................................ 7
1.6. Hip phng sai (Covariance) .................................................................................................. 7
1.7. Ma trn hip phng sai ........................................................................................................... 8
1.8. Phn phi chun (phn phi Gaussian) ..................................................................................... 8
1.9. c lng ca trung bnh v phng sai ................................................................................ 10
1.10. Phng php bnh phng ti thiu .................................................................................... 11
2. B lc Kalman ................................................................................................................................ 12
2.1. Gii thiu chung v b lc Kalman ........................................................................................ 12
2.2. M hnh ton hc .................................................................................................................... 15
2.2.1. H thng v m hnh quan st ......................................................................................... 15
2.2.2. Gi thit ........................................................................................................................... 15
2.2.3. Ngun gc ....................................................................................................................... 16
2.2.4. iu kin khng chch .................................................................................................... 17
2.2.5. Hip phng sai sai s .................................................................................................... 19
2.2.6. li Kalman ................................................................................................................. 20
2.2.7. Tm tt cc phng trnh ca b lc Kalman ................................................................. 21
II. NG DNG CA B LC KALMAN ........................................................................ 24
III. CI T TH NGHIM ............................................................................................... 26
1. Tao nhiu Gaussian ......................................................................................................................... 26
2. Ci t b lc Kalman ..................................................................................................................... 27
2.1. M phng hot ng ca b lc Kalman ................................................................................ 27
2.2. M phng hot ng ca b lc Kalman m rng .................................................................. 31
IV. KT LUN ....................................................................................................................... 32
TI LIU THAM KHO .......................................................................................................... 33
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 3
LI GII THIU
Ngy nay, nn cng ngh th gii ang pht trin nhanh chng v hng lot cc gii php cng ngh ra i mi nm. Theo , cc sinh vin ngnh cng ngh ngoi vic
tip thu cc kin thc ging ng cn phi tm hiu nghin cu thm cc cng ngh
tin tin trn th gii c th p ng c yu cu cao ca th trng lao ng. Trong nhng nm gn y cc loi cm bin, thit b o lng c s dng rng ri trong dn
dng cng nh trong cng nghip. Th nhng nhiu loi thit b li rt nhy vi nhiu,
vn lm sao loi nhiu ra khi tn hiu l mt vn thc s khng n gin. Vi nhng u im vt tri, tim nng ng dng ca thut ton Kalman vo
thc t trong vic p dng lc nhiu trong tn hiu l rt kh quan, v vy vic nghin
cu nm r v tin ti lm ch phng php ny l rt cn thit v b ch. Ngoi ra
vi mong mun p dng v lp trnh thut ton Kalman vo thc t nn nhm chng em chn ti: TM HIU L THUYT V CC NG DNG CA B LC
KALMAN.
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 4
I. L THUYT B LC KALMAN
Vo nm 1960, R.E Kalman cng b bi bo ni ting v mt gii php truy
hi gii quyt mt bi ton lc thng tin ri rc truyn tnh (discrete data linear
filtering). Tn y ca bi bo l A New Approach to Linear Filtering and Prediction
Problems. T n nay cng vi s pht trin ca tnh ton k thut s, b lc Kalman
tr thnh ch nghin cu si ni v c ng dng trong nhiu ngnh k thut
cng ngh khc nhau: trong t ng ha, trong nh v cng nh trong vin thng v
trong nhiu lnh vc khc.
Mt cch khi qut, b lc Kalman l mt tp hp cc phng trnh ton hc m
t mt phng php tnh ton truy hi hiu qa cho php c on trng thi ca mt qu
trnh sao cho trung bnh phng sai ca l nh nht. B lc Kalman rt hiu qu trong
vic c on cc trng thi trong qu kh, hin ti v tng lai thm ch ngay c khi
tnh chnh xc ca h thng m phng khng c khng nh.
1. L thuyt v c lng
1.1. Khi nim
Trong thng k, mt c lng l mt gi tr c tnh ton t mt mu th v
ngi ta hy vng l gi tr tiu biu cho gi tr cn xc nh trong tp hp. Ngi ta
lun tm mt c lng sao cho l c lng khng chch, hi t, hiu qu v
vng(robust)..
1.2. nh gi cht lng
Mt c lng l mt gi tr x c tnh ton trn mt mu c ly mt cch
ngu nhin, do gi tr ca x l mt bin ngu nhin vi k vng E(x) v phng sai
V(x). Ngha l gi tr x c th dao ng ty theo mu th, n c t c hi c th bng
ng chnh xc gi tr X m n ang c lng. Mc ch y l ta mun c th kim
sot s sai lch gi tr x v gi tr X.
Mt bin ngu nhin lun dao ng xung quanh gi tr k vng ca n. Ta mun l
k vng ca x phi bng X. Khi ta ni c lng l khng chch. Trung bnh tch ly
trong v d v chiu cao trung bnh ca tr 10 tui mt c lng ng, trong khi c
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 5
lng v tng s c trong h c tnh nh trong v d l mt c lng khng ng,
l c lng tha: trung bnh tng s c c lng c lun ln hn tng s c c thc
trong h.
Ta cng mun l khi mu th cng rng, th sai lch gia x v X cng nh. Khi
ta ni c lng l hi t. nh ngha theo ngn ng ton hc l nh sau:
(xn) hi t nu lim
(| | > ) = 0 vi mi s thc dng (xc sut sai lch vi
gi tr thc cn c lng ln hn tin v 0 khi kch c ca mu th cng ln).
Bin ngu nhin dao ng quanh gi tr k vng ca n. Nu phng sai V(x) cng
b, th s dao ng cng yu. V vy ta mun phng sai ca c lng l nh nht c
th. Khi ta ni c lng l hiu qu.
Cui cng, trong qu trnh iu tra, c th xut hin mt gi tr bt thng (v d
c tr 10 tui nhng cao 1,80 m). Ta mun gi tr bt thng ny khng nh hng qu
nhiu n gi tr c lng. Khi ta ni c lng l vng. C th thy trung bnh tch
ly trong v d v chiu cao trung bnh tr 10 tui khng phi l mt c lng vng.
1.3. K vng (Expectation)
nh ngha: Gi s l i lng ngu nhin ri rc c th nhn cc gi tr
1, 2, , vi cc xc sut tng ng 1, 2, , .
Khi k vng ca X, k hiu l () hay c xc nh bi cng thc
() =
=1
(1.1)
Nu l i lng ngu nhin lin tc c hm mt xc sut l () th k vng
ca l:
() = ()
+
(1.2)
- Tnh cht
i. () =
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 6
ii. (. ) = . (), vi l hng s.
iii. ( + ) = () + ()
iv. Nu X v Y l hai i lng ngu nhin c lp th:
(. ) = (). ()
- ngha: K vng ca mt i lng ngu nhin chnh l gi tr trung bnh
(theo xc sut) ca i lng ngu nhin . N l im trung tm ca phn phi m cc
gi tr c th ca X s tp trung quanh .
1.4. Phng sai (Variance)
nh ngha: Phng sai (trung bnh bnh phng lch) ca i lng ngu
nhin X, k hiu () hay () c xc nh bi cng thc:
() = [( )2] (1.3)
Nu X l i lng ngu nhin ri rc c th nhn cc gi tr 1, 2, , vi xc
xc sut tng ng l 1, 2, , th:
() = [ ]2
=1
(1.4)
Nu X l i lng ngu nhin lin tc c hm mt xc sut l () th:
() = [ ]2()
+
(1.5)
Trong thc t ta thng tnh phng sai bng cng thc:
() = [2] [()]2 (1.6)
Tnh cht:
i. () = 0
ii. (. ) = 2. ();
iii. Nu X, Y l 2 bin ngu nhin c lp th:
( + ) = ( ) = () + () (1.7)
ngha: l lch khi gi tr trung bnh. Do phng sai () gi l
trung bnh bnh phng lch. Nn phng sai phn nh mc phn tn ca cc gi
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 7
tr ca i lng ngu nhin quanh gi tr trung bnh hay k vng. i lng ngu nhin
c phng sai cng ln th gi tr cng phn tn v ngc li.
1.5. lch chun
nh ngha: lch chun ca i lng ngu nhin X, k hiu () c xc
nh bi cng thc:
() = () (1.8)
1.6. Hip phng sai (Covariance)
Cho 2 bin ngu nhin X v Y, ta c nh ngha hip phng sai ca X v Y, k
hiu (, ):
(, ) = [( )( )] (1.9)
trong , ln lt l k vng ca X, Y.
Mt cng thc tng ng ca hip phng sai:
(, ) = [] (1.10)
ngha ca hip phng sai l s bin thin cng nhau ca 2 bin ngu nhin:
Nu 2 bin c xu hng thay i cng nhau (ngha l, khi mt bin c gi tr cao hn k
vng th bin kia cng c xu hng cao hn k vng), th hip phng sai ca hai bin
ny c gi tr dng. Mt khc, nu mt bin nm trn gi tr k vng cn bin kia c xu
hng nm di gi tr k vng, th hip phng sai ca hai bin c gi tr m.
Nu 2 bin ngu nhin l c lp th (, ) = 0 tuy nhin iu ngc li
khng ng. Cc bin ngu nhin m c hip phng sai bng 0 c gi l khng tng
quan (uncorrelated), chng c th c lp nhau hoc khng.
Nh vy nu X, Y c lp ta c [] = .
Tnh cht
- (, ) = ()
- (, ) = (, )
- (, ) = (, )
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 8
- (1 + 2, 1 + 2) = (1, 1) + (2, 1) + (1, 2) +
(2, 2)
- ( + ) = () + () + 2(, )
1.7. Ma trn hip phng sai
Nh chng ta va trnh by, hip phng sai l i lng tnh ton s tng quan
gia 2 bin ngu nhin.
Vy gi s chng ta c mt vector bin ngu nhin c 3 phn t 1, 2, 3. Nu ta
mun tnh ton s tng quan gia tt c cc cp bin ngu nhin th ta phi tnh tt c 3
hip phng sai (1, 2), (1, 3), (2, 3).
Mt cch tng qut, ma trn hip phng sai ra i cho php ta tnh tt c
cc gia 2 bin ngu nhin trong mt vector bin ngu nhin.
Cho mt vector bin ngu nhin X cha n bin ngu nhin, ma trn hip phng
sai ca X, k hiu l , c nh ngha l:
= [
(1, 1) (1, 2)
(2, 1) (2, 2)
(1, )
(2, )
(, 1) (, 2) (, )
]
Vi = [ 1
]
Quan st trn ng cho ca ma trn hip phng sai (i=j) ta thy ti l cc
phng sai, v ( , ) = ()
1.8. Phn phi chun (phn phi Gaussian)
Trong thc t, ngi ta thng s dng phn phi xc sut c tn l phn phi
chun (normal distribution) hay phn phi Gaussian.
Mt bin ngu nhin X c gi l c phn phi Gaussian khi n c hm mt
l hm Gaussian, k hiu l ~(, ) gi l X c phn phi chun vi tham s , .
Khi hm mt ca X l:
(; , ) =1
2
()2
22
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 9
Vi phn phi xc sut nh trn, ngi ta tnh c , ln lt l k vng v
lch chun ca X.
Di y l th ca mt s phn phi chun.
Quan st th ta thy phn phi chun c dng chung. Gi tr k vng ca X l
= l trc i xng. lch chun (hay phng sai 2) cng ln th th cng
bt, ngha l cc gi tr cng phn tn ra xa k vng.
Trong thc t, cc loi nhiu trong cc h thng o lng c th c m phng
mt cch chnh xc bng nhiu trng cng. Hay ni cch khc tp m trng Gaussian l
loi nhiu ph bin nht trong h thng o lng. Loi nhiu ny c mt ph cng
sut ng u trn min tn s v bin tun theo phn b Gaussian. Theo phng thc
tc ng th nhiu Gaussian l nhiu cng. Vy cc h thng o lng ph bin chu tc
ng ca nhiu Gaussian trng cng (AWGN).
Hnh 1.1: th ca mt s phn phi chun
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 10
1.9. c lng ca trung bnh v phng sai
Ta chn ngu nhin n c th trong mt dn s gm N c th. Ta quan tm n c
trng nh lng Y ca dn s vi trung bnh v phng sai V(Y). Trong mu , c
trng Y c trung bnh v phng sai o c ln lt l v 2 = 1
( )
2=1 .
Lu l cc gi tr v 2 thay i ty theo mu th, do chng l cc bin ngu nhin
vi trung bnh v phng sai ring khc nhau.
c lng trung bnh ca Y:
Thng thng trung bnh ca Y, tc l c c lng bi: = 1
=1 ,
cn c gi l trung bnh tch ly (hay trung bnh cng). Ta chng minh c y l
c lng khng chch (unbiased), ngha l () =
c lng phng sai ca Y:
2 l mt c lng ca V(Y), nhng l c lng khng ng, ta chng minh
c k vng ca 2 lun nh hn V(Y), tc c lng l thiu.
Cc c lng ng ca V(Y) l:
Hnh 1.2: Nhiu Gaussian
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 11
12 (1.11) trong trng hp ly mu c hon li
1
12 (1.12) trong trng hp ly mu khng hon li
Trong trng hp mu ln, php tnh c hon li v php tnh khng hon li l
nh nhau, v
1 xp x bng 1. V vy trong trng hp tng qut c lng ng ca
V(Y) l: 2 = 1
1 ( )
2=1 c gi l phng sai tch ly ca Y.
1.10. Phng php bnh phng ti thiu
Trong ton hc, phng php bnh phng ti thiu, cn gi l bnh phng nh
nht hay bnh phng trung bnh ti thiu, l mt phng php ti u ha la chn
mt ng khp nht cho mt di d liu ng vi cc tr ca tng cc sai s thng k
(error) gia ng khp v d liu.
Phng php ny gi nh cc sai s (error) ca php o c d liu phn phi
ngu nhin. nh l Gauss-Markov chng minh rng kt qu thu c t phng php
bnh phng ti thiu khng thin v v sai s ca vic o c d liu khng nht thit
phi tun theo, v d, phn b Gauss. Mt phng php m rng t phng php ny l
bnh phng ti thiu c trng s.
Phng php bnh phng ti thiu thng c dng trong khp ng cong.
Nhiu bi ton ti u ha cng c quy v vic tm cc tr ca dng bnh phng, v d
nh tm cc tiu ca nng lng hay cc i ca entropy.
Gi s d liu gm cc im (xi, yi) vi i = 1, 2, ..., n. Chng ta cn tm mt hm
s f tha mn:
() (1.13)
Gi s hm f c th thay i hnh dng, ph thuc vo mt s tham s, pj vi j = 1,
2, ..., m.
() ( , ) (1.14)
Ni dung ca phng php l tm gi tr ca cc tham s pj sao cho biu thc sau
t cc tiu:
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 12
2 = ( ())2
=1
(1.15)
Ni dung ny gii thch ti sao tn ca phng php l bnh phng ti thiu.
i khi thay v tm gi tr nh nht ca tng bnh phng, ngi ta c th tm gi
tr nh nht ca bnh phng trung bnh:
2 = 1
( ())
2
=1
(1.16)
iu ny dn n tn gi bnh phng trung bnh ti thiu.
Trong hi quy tuyn tnh, ngi ta thay biu thc
()
bng
() = + (1.17)
vi h s nhiu l bin ngu nhin c gi tr k vng bng 0.
Trong biu thc ca hi quy tuyn tnh x c o chnh xc, ch c y chu nhiu lon .
Thm na, hm f tuyn tnh vi cc tham s pj. Nu f khng tuyn tnh vi cc tham s,
ta c hi quy phi tuyn, mt bi ton phc tp hn nhiu hi quy tuyn tnh.
2. B lc Kalman
2.1. Gii thiu chung v b lc Kalman
c xut t nm 1960 bi gio s Kalman thu thp v kt hp linh ng
cc thng tin t cm bin thnh phn. Mt khi phng trnh nh hng v mu thng k
nhiu trn mi cm bin c bit v xc nh, b lc Kalman s cho c lng gi tr
ti u (chnh xc do c loi sai s, nhiu) nh l ang s dng mt tn hiu tinh
khit v c phn b khng i. Trong h thng ny, tn hiu cm bin vo b lc
gm hai tn hiu: t cm bin gc (inclinometer) v cm bin vn tc gc (gyro). Tn hiu
u ra ca b lc l tn hiu ca inclinometer v gyro c loi nhiu nh hai ngun
tn hiu h tr v x l ln nhau trong b lc, thng qua quan h (vn tc gc = o
hm/vi phn ca gi tr gc.
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 13
B lc Kalman n gin l thut ton x l d liu hi quy ti u. C nhiu cch
xc nh ti u, ph thuc tiu chun la chn trnh thng s nh gi. N cho thy rng
b lc Kalman ti u i vi chi tit c th trong bt k tiu chun c ngha no. Mt
kha cnh ca s ti u ny l b lc Kalman hp nht tt c thng tin c cung cp ti
n. N x l tt c gi tr sn c, ngoi tr sai s, c lng gi tr hin thi ca
nhng gi tr quan tm, vi cch s dng hiu bit ng hc thit b gi tr v h thng,
m t s liu thng k ca h thng nhiu, gm nhiu n, nhiu o v s khng chc
chn trong m hnh ng hc, v nhng thng tin bt k v iu kin ban u ca gi tr
quan tm.
Hnh 1.3: M hnh o lng c lng ca b lc Kalman
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 14
Hnh 1.3 trn m hnh ha hot ng ca mch lc Kalman. Chng ta c tn hiu
o c, chng ta c m hnh ca tn hiu o c (i hi tuyn tnh) v sau l p
dng vo trong h thng phng trnh ca mch lc c lng trng thi quan tm.
Thc ra tn hiu o l khng kh, phng trnh c sn, ci chung ta cn chnh l m
hnh ho h thng. c th ng dng mt cch hiu qu mch lc Kalman th chng ta
phi m hnh ha c mt cch tuyn tnh s thay i ca trng thi cn c lng hoc
d on.
Hnh 1.4: Tn hiu thu trc v sau khi lc qua Kalman
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 15
2.2. M hnh ton hc
2.2.1. H thng v m hnh quan st
Chng ta gi s rng c th m hnh ha bi phng trnh chuyn trng thi
+1 = + + (2.1)
Trong l trng thi ti thi im k, l vector iu khin u vo, l h
thng cng hay nhiu qu trnh thng l nhiu Gaussian trng cng (AWGN) , l
ma trn chuyn i u vo v l ma trn chuyn trng thi.
Ngoi ra chng ta gi s rng, kh nng quan st trng thi c thc hin thng
qua mt h thng o lng c th c biu din bi mt phng trnh tuyn tnh nh
sau
= + (2.2)
Trong l thng tin quan st hay o lng thc hin ti thi im , l
trng thi ti thi im , l ma trn quan st v l nhiu cng trong qu trnh o
lng.
2.2.2. Gi thit
Chng ta gi thit nh sau
Nhiu qu trnh v nhiu o lng v l khng tng quan, l nhiu
Gaussian trng cng (AWGN) c gi tr trung bnh bng khng v ma trn
hip phng sai bit.
Hnh 2.1: M hnh khng gian trng thi
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 16
Khi ,
[] = {
= 0 ,
(2.3)
[] = {
= 0 ,
(2.4)
[] = 0 , (2.5)
Trong v l cc ma trn i xng na xc nh dng.
Trng thi khi to h thng 0 l mt vector ngu nhin khng tng quan
vi c h thng v nhiu o lng.
Trng thi khi to h thng c gi tr trung bnh v ma trn hip phng
sai bit.
0|0 = [0] 0|0 = [(0|0 0)(0|0 0)] (2.6)
a ra nhng gi nh trn vi mc ch xc nh, a ra tp gi tr quan st
1, , +1, b lc c lng thi im + 1 to ra mt c lng ti u ca trng
thi +1 m chng ta k hiu bi +1, ti thiu ha k vng ca hm tn tht bnh
phng li.
[+1 +12
] = [(+1 +1)
(+1 +1)] (2.7)
2.2.3. Ngun gc
K hiu c lng d on ca trng thi +1 da trn quan st thi im ,
1, , l +1|. c gi l mt bc trc d on hay n gin l d on. By
gi, gii php ti thiu ha phng trnh (2.7) l k vng ca trng thi thi im
+ 1 c c nh da trn quan st thi im . Nh vy,
+1| = [+1|1, , ] = [+1|] (2.8)
Khi trng thi d on c cho bi
+1| = [+1|]
= [ + + |]
= [|] + + [|
]
= | + (2.9)
Khi s dng trong thc t, nhiu qu trnh c gi tr trung bnh l 0 v c
bit chnh xc.
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 17
Hip phng sai c lng d on +1| l trung bnh bnh phng sai s trong
c lng +1|.
V vy, bng vic s dng cc s kin m v | l khng tng quan:
+1| = (+1 +1|)
= [(+1 +1|)(+1 +1|)
|]
= (( |) + ) = ( |) + [
]
= | + (2.10)
ang c mt c lng d on +1|, gi s rng chng ta ang c mt gi tr
quan st +1. Lm sao s dng thng tin ny cp nht trng thi d on, tc l
tm +1|+1. Chng ta gi s rng c lng l tng trng s tuyn tnh ca d on v
quan st mi v c th c m t bi phng trnh,
+1|+1 = +1 +1| + +1+1 (2.11)
Trong +1 v +1 l nhng ma trn hiu chnh b hay ma trn li (ca
cc kch thc khc nhau). Vn ca chng ta by gi l tm +1 v +1 ti thiu
ha iu kin c lng trung bnh bnh phng sai s. Sai s d on c cho bi
+1|+1 = +1|+1 +1 (2.12)
2.2.4. iu kin khng chch
b lc khng chch yu cu [+1|+1] = [+1]. Gi s rng | l mt c
lng khng chch. Kt hp phng trnh (2.11) v (2.12) v tnh k vng
[+1|+1] = [+1 +1| + +1+1+1 + +1+1]
= +1 [+1|] + +1+1[+1] + +1[+1] (2.13)
V [+1] = 0, v d on l khng chch:
[+1|] = [| + ]
= [|] +
= [+1] (2.14)
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 18
Do kt hp phng trnh (2.13) v (2.14)
[+1|+1] = (+1 + +1+1)[+1]
V iu kin +1|+1 khng chch yu cu
+1 + +1+1 =
+1 = +1+1 (2.15)
c lng khng chch yu cu
+1|+1 = ( +1+1)+1| + +1+1
= +1| + +1[+1 +1+1|] (2.16)
Trong c gi l li ca b lc Kalman (Kalman gain).
+1+1| c th c hiu nh mt quan st hay o lng d on +1|
+1| = [+1|]
= [+1+1 + +1|]
= +1+1| (2.17)
t +1 l lch o lng th hin s sai khc gia gi tr o lng +1 v
c lng ca n +1|, c biu din bi
+1 = +1 +1+1| (2.18)
[+1|] = [+1 +1||
]
= [+1|] +1|
= 0 (2.19)
Kt hp (2.16) v (2.18) ta c
+1|+1 = +1| + +1+1 (2.20)
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 19
Hip phng sai lch o lng +1 c cho bi,
+1 = [+1+1 ]
= [(+1 +1+1|)(+1 +1+1|)
]
+1 = +1+1|+1 + +1 (2.21)
2.2.5. Hip phng sai sai s
Chng ta xc nh hip phng sai sai s d on ca phng trnh (2.10). By
gi chng ta tnh ton hip phng sai sai s iu chnh.
+1|+1 = [(+1|+1)(+1|+1)
|]
= [(+1 +1|+1)(+1 +1|+1)
]
= (+1 +1|+1)
= (+1 (+1| + +1(+1 +1+1|))
= (+1 ( +1| + +1(+1+1 + +1 +1+1|)))
= (( +1+1)(+1 +1|) +1+1)
= (( +1+1)(+1 +1|)) + (+1+1)
= ( +1+1)(+1 +1|)( +1+1) + +1(+1)+1
+1|+1 = ( +1+1)+1|( +1+1) + +1+1+1
(2.22)
Ta c th tnh ton +1|+1 theo cch khc nh sau
+1|+1 = (+1 +1|+1)
= (+1 +1| +1+1)
= (+1 +1|) (+1+1 )
= +1| +1+1+1 (2.23)
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 20
Trong , +1| = (+1 +1|)
+1 = (+1) = [+1+1 ]
V vy hip phng sai ca c lng iu chnh c biu din qua hip
phng sai d on +1|, nhiu o lng +1 v ma trn li Kalman +1
2.2.6. li Kalman
Mc tiu ca chng ta l lm sao ti thiu ha trung bnh bnh phng sai s
c lng c iu kin vi li Kalman .
= min+1
[(+1|+1)
(+1|+1)|]
= min+1
( [(+1|+1)
(+1|+1)|])
= min+1
(+1|+1) (2.24)
Vi bt k ma trn A v ma trn i xng B ta c
(()) = 2
Kt hp (2.23) v (2.24) v ly vi phn ma trn li v t kt qu bng 0 ta
c
+1= 2( +1+1)+1|+1
+ 2+1+1 = 0
Sp xp li v a ra phng trnh cho ma trn li
+1 = +1|+1 [+1+1|+1
+ +1]1
(2.25)
Kt hp vi (2.21) ta c
+1 = +1|+1 +1
1 (2.26)
Cng vi phng trnh 2.16, nh ngha mt c lng ti u tuyn tnh trung
bnh bnh phng sai s.
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 21
T (2.26) ta c
+1+1+1 = +1|+1
+1 (2.27)
Kt hp (2.23) v (2.27)
+1|+1 = +1|( +1 +1
)
= (+1|( +1 +1
) )
= ( +1 +1
)(+1| )
= ( +1+1 )+1| (2.28)
2.2.7. Tm tt cc phng trnh ca b lc Kalman
Trong phn ny chng ta s tm tt cc phng trnh tng qut ca gii thut lc
Kalman. Gii thut bao gm 2 qu trnh: qu trnh c lng v qu trnh iu chnh.
Qu trnh d on
B lc Kalman da vo trng thi c lng iu chnh | - l c lng ca
c lng trng thi +1| l c lng d on ca +1 cho php o +1
Trng thi d on:
+1| = | + (2.29)
Hip phng sai c lng d on:
+1| = | + (2.30)
o lng d on:
+1| = +1+1| (2.31)
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 22
Prediction
(1) +1| = | +
(2) +1| = | +
Update
(3) +1 = +1+1|+1 + +1
(4) +1 = +1|+1 +1
1
(5) +1|+1 = +1| + +1(+1 +1+1|)
(6) +1|+1 = ( +1+1 )+1|
Qu trnh iu chnh
lch o lng:
+1 = +1 +1+1| (2.32)
Hip phng sai lch:
+1 = +1+1|+1 + +1 (2.33)
li Kalman:
+1 = +1|+1 +1
1 (2.34)
Trng thi c lng iu chnh:
+1|+1 = +1| + +1+1 (2.35)
Hip phng sai c lng iu chnh:
+1|+1 = ( +1+1 )+1| (2.36)
Hnh 2.2: Tm tt qu trnh khi to ca Kalman
Initial
| and |
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 23
Cng vi cc iu kin ban u trong c lng v ma trn hip phng sai li
ca n (phng trnh 2.6) nh nha mt gii thut ri rc ha v thi gian v quy
xc nh hip phng sai c lng tuyn tnh ti thiu c gi l b lc Kalman.
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 24
II. NG DNG CA B LC KALMAN
Bi v b lc Kalman gii quyt mt s vn c bn l lc nhiu v ti u cho
cc c lng nn n c ng dng rt rng ri. Ngy nay Kalman c ng dng
nhiu trong cc t t li c kh nng thay th con ngi vn hnh xe, mt chng trnh
my tnh c ci sn b lc Kalman s c nhim v iu khin xe. Nhng chic xe ny
thm ch cn c gii thiu l an ton hn xe li bi con ngi trong mt s trng hp.
Mt ng dng khc, c th chng ta khng thch th lm, l cc tn la khng
i khng (air-to-air missile: AAM). l cc tn la dn hng vic bn t mt my
bay tiu dit my bay khc. Tn la dn hng hot ng theo nguyn l pht hin
mc tiu (thng thng bng rada hoc hng ngoi, i khi cng s dng Lazer hoc
quang hc) sau t ng dn n mc tiu nh qu trnh c lng ca Kalman [3].
Ngoi ra b lc Kalman cn c p dng nhiu vo h thng theo di mc tiu di
ng trong mng cm bin khng dy. Do nhiu o lng trn cc cm bin nn kt qu
thu c thng khng chnh xc, c sai s ln so vi thc t. B lc Kalman c p
dng lc nhiu, d on, c lng trng thi ca mc tiu nh v tr, tc v qu
o. Nh c qu trnh d on v iu chnh ca b lc Kalman gp phn quan trng
vo vic qun l trng thi cc cm bin lm gim thiu nng lng tiu th cng nh
tng cht lng theo di v ko di thi gian sng ca mng [4].
Mt s ng dng c lit k t bi vit Kalman Filter trn Wikipedia [5]:
Li t ng my bay (Autopilot)
c lng trng thi sc ca pin (Battery state of charge (SoC) estimation)
Giao din tng tc vi my tnh bng no (Braincomputer interface)
nh v chuyn ng (Dynamic positioning)
Cc ng dng trong kinh t, c bit l kinh t v m, time series, v econometrics
H thng dn ng qun tnh (Inertial guidance system)
Theo di bng radar (Radar tracker)
H thng nh v v tinh (Satellite navigation systems)
D bo thi tit (Weather forecasting)
H thng nh v (Navigation Systems)
M hnh ha 3 chiu (3D-Modelling)
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 25
Vit Nam c mt s ng dng nh:
ng dng lc Kalman trong phn tch bin dng nh cao tng do bc x nhit mt
tri.
Ci thin cht lng truyn ng khng ng b bng cu trc tch knh trc tip
s dng kalman filter quan st t thng. [6]
ng dng Kalman Filter cho d bo nhit 2m t sn phm m hnh HRM.
H thng dn ng qun tnh INS/GPS. [7]
S dng b lc Kalman kt hp vi thut ton bm nh Camshift nhm nng cao
cht lng bm trong cc h thng robot t ng tm kim v bm bt mc tiu.[8]
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 26
III. CI T TH NGHIM
1. Tao nhiu Gaussian
S dng chuyn i Box Muller chuyn t phn phi chun trong khong [0; 1]
sang phn phi Gaussian (, 2)
Gi s bin ngu nhin ~(, 2)
= + 2 log() cos(2) (3.1)
Hay
= + 2 log() sin(2) (3.2)
trong , [0; 1]
V d to sinh 1000 im tun theo phn phi Gaussian (0, 1)
Trong hnh v trn, th bn tri l hm mt xc sut v phn b ca 1000
im Gaussian. th bn phi th hin s thay i gia phng sai v k vng. T hnh
v ta thy phng sai cng ln th gi tr cng phn tn.
Hnh 3.1: To sinh 1000 im ~(0, 1)
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 27
2. Ci t b lc Kalman
2.1. M phng hot ng ca b lc Kalman
Cc thng s ci t
y chng ta s m hnh ha mt mc tiu chuyn ng c vector trng thi ti
thi im k:
= [() () () ()]
Phng trnh chuyn trng thi ca mc tiu:
+1 = +
Trong :
= [
1 0 1
0 00 0
0 0 0 0
1 0 1
]
= +1 = 1
= []
: l i lng biu din cng ca nhiu qu trnh.
0|0 = [
1 00 000
10
] 0 ; 0|0 = (4, 4)
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 28
M hnh o lng:
= +
Trong :
= [10
00
01
00
]
~(0, 1)
= [] = 2 [
1 00 1
]
= 5: l i lng biu din cng ca nhiu o lng.
Kt qu ci t
- Ngn ng s dng C#
- Input: Qu o chuyn ng ca mc tiu c v bng con tr chut c
thm nhiu Gaussian.
- Output: Qu o c c lng.
Giao din
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 29
S dng
- Dng con tr chut v mt qu o chuyn ng bt k ca mc tiu v c
biu din bi ng mu en.
- Khi nhn Draw chng trnh s to d liu o lng th hin qu trnh o
lng v tr ca mc tiu c th hin bi ng mu .
- B lc Kalman s cho kt qu l ng mu xanh chnh l d liu c c
lng ti u.
- Chng ta c th thay i cc thng s t kt qu ti u.
Kt qu
Qu o thc ca mc tiu:
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 30
Qu o o lng
Qu o sau khi qua lc Kalman
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 31
2.2. M phng hot ng ca b lc Kalman m rng
Cc thng s ci t
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 32
IV. KT LUN
V l thuyt
Nm r c b lc Kalman
C kh nng pht trin h thng c lng dng b lc Kalman
Hiu c cch m hnh ha h thng trong b lc Kalman
V ng dng
Bng nhng kin thc v b lc Kalman m phng c qu trnh c lng
chuyn ng ca mc tiu.
Hng pht trin
ng dng b lc Kalman vo h thng bt mc tiu trong mng cm bin khng
dy, gip qun l trng thi ca cc cm bin, tng cht lng theo di v ko
di thi gian sng ca mng.
L thuyt v cc ng dng ca b lc Kalman Page 33
TI LIU THAM KHO
[1] Gio trnh xc sut thng k, Tng nh Qu, NXB Gio dc, H Ni, 1999.
[2] Estimation II, Ian Ried-2001
[3] Tn la khng i khng, http://vi.wikipedia.org/wiki/Tn_la_khng_i_khng
[4] Vinh Tran-Quang, Phat Nguyen Huu, Takumi Miyoshi, A Collaborative Target
Tracking Algorithm Considering Energy Constraint in WSNs 15-17 Sept. 2011.
[5] Kalman filter, http://en.wikipedia.org/wiki/Kalman_filter
[6] Ths. inh Anh Tun, Nguyn Phng Quang, Ci thin cht lng truyn ng khng
ng b bng cu trc tch knh trc tip s dng kalman filter quan st t thng -
20-11-2009
[7] http://www.nchmf.gov.vn/web/vi-VN/71/155/5760/Default.aspx
[8] Ng Mnh Tin, Phan Xun Minh, H Th Kim Duyn, A Method using Kalman
Filter combining with Image Tracking Camshift Algorithm to bring higher tracking
Quality in automatically searching and tracking target Robot System VCCA-2011.