СИЛАБУСИсторија на дипломатија1

Модул А на правни студии по меѓународно право и меѓународни односи

доц. д-р Мелина Гризо

Опис на предметот:

Предметот Историја на дипломатија се занимава со проучување на најзначајните настани од еволуцијата на меѓународниот систем на односи започнувајќи од завршетокот на обидот за француската хегемонија предводена од Наполеон до периодот по завршувањето на Студената војна. Во текот на целиот овој период, во во европската историја доминираше систем на државите чие влијание се чувствува и денес. За време на оваа епоха, запаметена во историјата како „модерна историја“ беа создадени модерните држави, економии, општества и политички култури.

Настава:

Во предавањата ќе се користат различни техники на работа, индивидуални и групни презентации од студентите и заеднички дискусии. Предавањата се осмислени како интерактивни. Од студентите се очекува ангажираност од аспект на истражување на одредени теми од материјалот кои можат да бидат презентирани во договор со предметниот професор. Задачите за секоја наредна недела ќе бидат однапред договарани со цел студентите да имаат доволно време да се подготват. Од студентите се очекува да развијат истражувачки и аналитички вештини, но и да аплицираат презентерски вештини на час. Во поглед на задолжителната литература, студентите ќе добијат подготвена хрестоматија во која ќе бидат точно определни страниците за секоја недела, кои студентите задолжително мораат да ги прочитаат.Наставата има за цел да ги оспособи студентите да ја истражуваат историската литература, со цел да се здобијат со увид во основните текови на дипломатската историја во последните два века. Наставата има за цел да им помогне да ги развијат своите аналитички вештини и критички да ги оценат различните околности кои влијаеле врз развојот на меѓународните односи во овој период.

Силабус:При изработката на силабусот посветено е особено внимание задолжителната и дополнителната литература да овозможат увид во различни аспекти кои влијаат врз меѓународните односи. Исто така, литературата опфаќа автори со различни, често

1 Се заблагодаруваме на професор Rauchensteiner од Виенската академија за дипломатија за укажаната помош при подготвката на овој силабус.

1

спротивставени гледишта за поодделни прашања. Целта на силабусот е да овозможи различни гледишни точки и критичко мислење. При подготвувањето на силабусот, користен е силабусот изработен на Виенската академија за дипломатија.

Задолжителна литература:

Henry Kissinger, Diplomacy, Simon & Shuster Paperbacks, New York, 1994

Дополнителна литература:

David Thomson, Europe Since Napoleon, Alfred A Knopf, New York, 1962Dzozef S. Naj, Kako razumevati medjunarodne sukobe, Stubovi kulture, Beograd, 2006A.J.P. Taylor, The Sttrugle for Mastery in Europe 1848 – 1918, Oxford University Press, Oxford, New York, 1991Paul Kennedy, The Rise and Fall of the Great Powers, Economic Change and Military conflict from 1500 to 2000, Fontana Press, London, 1989John Gillingham, European Integration 1950 – 2003, Superstate or New Market Economy? Cambridge University Press, Cambridge, 2003Henry A. Kissinger, Obnovljeni svijet, Nakladni zavod Matice Hrvatske, Zagreb, 1976Zbignjev Bzezinski, Velika sahovska tabla, CID, 2001Erik Hobsbaum, Globalizacija, demokratija i terorizam, Arhipelag, 2008Жорж-Анри Суту, Неизвестан савез – историја Европске Заједнице, Клио, 2001Hartmut, Behr, The European Union in the Legacies of Imperial Rule? EU Accession Politics Viewed from a Historical Comparative Perspective, European Journal of International Relations Vol. 13 (2): 239 - 262

Група наставници и соработници:

Мелина Гризо е доцент на предметот историја на дипломатијата. Магистрирала и докторирала на теми од областа на историја на дипломатијата. Во рамките на постдипломските студии на Универзитетот во Оксворд ја изучувала Надворешната и безбедносната политика на ЕУ.

Владо Поповски е професор пo историја на дипломатијата. Во својата научна кариера екстензивно работел на теми од областа на историја на дипломатијата. Во последните години работи на надворешната политика на Коминтерната.

2

Иванка Додовска е асистент на историја на дипломатијата. Магистрирала на тема од историја на дипломатијата на XX век. Таа е преведувач на ридерот подготвен за потребите на студентите кои ја изучуваат историјата на дипломатијата.

Содржина на предметот:

Недела 1: Виенскиот конгрес и реставрацијата на европската рамнотежа на силите.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 1 - 30.David Thomson, Europe Since Napoleon, од 5 - 9 поглавје, стр. 79-160Henry A. Kissinger, Obnovljeni svijet, стр. 180-265

Недела 2:Револуциите од 1848 година и нивното повратно дејство.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 30 – 51.David Thomson, Europe Since Napoleon, од 10 - 11 поглавје, стр, 160-235A.J.P. Taylor, The Sttrugle for Mastery in Europe 1848 – 1918, стр. 1-44

Недела 3: Појавата на национализмот и националното обединување на Италија и Германија.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 51 – 82.David Thomson, Europe Since Napoleon, од 12 - 15 поглавје, стр. 235-347

Недела 4: Државата и општеството: Интеграција и предизвици, 1848 - 1914, Европскиот државен систем во ерата на Бизмарк.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 82 – 108.David Thomson, Europe Since Napoleon, од 16 - 18 поглавје, 347-455A.J.P. Taylor, The Sttrugle for Mastery in Europe 1848 – 1918, стр. 255-280

Недела 5: Појавата на империјализмот.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 108 – 137.David Thomson, Europe Since Napoleon, 20 поглавје, стр. 489-523Dzozef S. Naj, Kako razumevati medjunarodne sukobe, стр. 57-90

Недела 6: Причините за Големата војна.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 137 – 191.David Thomson, Europe Since Napoleon, од 22 - 23 поглавје, стр. 549-612

3

A.J.P. Taylor, The Sttrugle for Mastery in Europe 1848 – 1918, стр. 457-483Dzozef S. Naj, Kako razumevati medjunarodne sukobe, стр. 91-120

Недела 7:Версајскиот договор и новиот меѓународен систем.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 191 – 251.David Thomson, Europe Since Napoleon, 24 поглавје, стр. 613-647

Недела 8: Меѓувоената дипломатија и кризите на капитализмот.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 251 – 272.David Thomson, Europe Since Napoleon, 25 - 26 поглавје, стр. 655-701

Недела 9: Авторитарните предизвици на меѓународниот државен систем.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 272 – 282.David Thomson, Europe Since Napoleon, 27 - 28 поглавје, стр. 702-759Dzozef S. Naj, Kako razumevati medjunarodne sukobe, стр. 123-152

Недела 10: Втората светска војна и побивањето на европската супрематија.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 282 – 328.David Thomson, Europe Since Napoleon, 29 поглавје, стр. 765-816

Недела 11:Студената војна.Ридер (превод од Кисинџер), стр. 328 – 348. Henry A. Kissinger, Obnovljeni svijet, стр. 594-620Dzozef S. Naj, Kako razumevati medjunarodne sukobe, стр. 153-202

Недела 12:Паѓањето на Железната завеса и новите предизвици Zbignjev Bzezinski, Velika sahovska tabla, стр. 33- 56 и стр. 181-200Erik Hobsbaum, Globalizacija, demokratija i terorizam, стр. 113-157Paul Kennedy, The Rise and Fall of the Great Powers, Economic Change and Military conflict from 1500 to 2000, стр. 565-693Henry Kissinger, Diplomacy, стр. 762-837Dzozef S. Naj, Kako razumevati medjunarodne sukobe, стр. 251-345Hartmut, Behr, The European Union in the Legacies of Imperial Rule? EU Accession Politics Viewed from a Historical Comparative Perspective, European Journal of International Relations Vol. 13 (2): стр. 239 - 262

МОДЕЛ НА ПРАШАЊА ЗА ИСПИТ

4

1.     По завршетокот на последната војна, меѓународниот систем се развиваше во правецот на два ригидни блока. Оваа биполарност доведе до губењето на флексибилноста како и до зголемената несигурност. Едниот од новите сојузи се групираше околу авторитарната копнена сила, а другиот околу демократската сила која поседуваше експанзивни трговски конекции и култура која ја одржуваше поморската надмоќ. Секоја страна се плашела од тоа другата страна да не ја постигне одлучувачката предност во судирот кој го очекувале и двете. Иронијата се состои во тоа што граѓанските судири во малите и слабите држави, кои се заканувале само со споредни промени внатре во сојузите, до таа мера го зголемиле чувството на загрозеност што практично го повлекле шкрапалото на војната.

Која војна го опишува овој пасус: Пелопонеската војна, Првата светска војна или Студената војна?

2.     „Ако постои Бог, кардиналот Ришелје ќе одговара за многу дела. Во спротивно.... постигна голем успех во животот“

(Папа Урбан VIII)

 

Коментирајте!

3.     Применете ја на полето на меѓународните односи  „дилемата на затвореникот“. Објаснете дали истата ни нуди објаснување за однесувањето на државите во  меѓународните односи („безбедносна дилема“).

Дајте пример.

4. „….произлегуваше критика на нашето време и на сегашна Европа, која во своите гостасни стремежи го создаде новото човештво, но која на крајот дојде до длабокото и очајно опустошување на духот. Зашто таа го освои целиот свет за притоа да ја изгуби својата душа.“

Ова е цитат од делото „Демијан“ напишано од страна на Херман Хесе во 1919 година. Коментирајте го изнесениот став дека Европа го освоила целиот свет, за да ја изгуби на крајот својата душа.

5