Upload
vumien
View
213
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
« Ihi yemmut lbaṭel “L’injustice est donc morte
Ay agu i d-yewwi waḍu ? Brume poussée par le vent ?
D atmaten-ik i t-imeṭlen Tes frères qui l’ont enterrée
I la t-id-yessekfalen Maintenant la déterrent
Ay ameɣbun-iw ah» Mon pauvre gars »
Lewnis At Mangellat. Lounis Ait Menguellet.
أمازيغي سوف أبقى, أمازيغي أنا
مفدي زكريا
TAMAZIƔT DEG WEHRAN:
51 iseggasen ɣef timunent n tmurt.
“Yewwet-iyi urumi, ccetkaɣ-as i gma-s”
Anzi (lemtel) amaziɣ.
Anda-ten izerfan-nneɣ?!
Seg useḥbes uselmed n tutlayt Tamaziɣt deg
Wehran akk d At Semɣun (aẓi amaziɣ umalu
n tmurt –Nɛama);
- Seg useḥbes n tesgilt s tmaziɣt “Aɛeqqa
yessawalen” deg rradyu Lbahya n Wehran;
Seg weḍfar n teɣdemt si mraw (10) iseggasen
aya (2003/2013) mgal Sseɛd Ẓamuc
aselway n tiddukla Numidya n Wehran;
Asaru n miḥyaf yettkemmil…
Azarisem n “Masilya” yettwagdel deg
Wehran!
G.M: “Masilya”, “Massil”= seg yisem n tewsit
tamaziɣt igellden di Tmazɣa, wid
yettwassnen seg-s d Gaya, Masinisa d
Yugurten. Si mass ill neɣ mass il “agellid n
lebḥer neɣ agellid n tferkiwin neɣ n lḥal” neɣ
amessil “ win yettɛawanen” , seg wemyag sill
“efk aɛiwen” neɣ ahat si sel, ssyen akin d win
isellen, yettaɣen awal.
Adriraw: Amawal izarismen imaziɣen
(asebter 4).Tazrigt ENAG. Kamal n At
ẓerrad.
TAMAZIGHT A ORAN:
« Heureux les martyrs qui n’ont rien vu »
Le moudjahid « Mohand Arab Bessaoud »
Après 51 ans de l’indépendance.
Où sont nos droits ?
Après la suspension de l‘enseignement de la
langue Amazighe dans les écoles publiques
à Oran, et à Bni Semghoune (région
amazighophone de l’ouest –Naama) ;
Après la suspension de l’émission « aɛeqqa
yessawalen –le grain magique » (la seule
émission de divertissement en langue
amazighe) à la radio El Bahia d’Oran ;
Après les déclenchements des poursuites
judiciaires depuis 10 ans (2003/2013) contre
Saad (Said) Zamouche le président de
l’association culturelle « Numidya d’Oran ;
L’arbitraire continue...
Le prénom amazigh « Massilia » interdit à Oran ! »
N.B : « Massilia » du « Massil » = du nom de la
tribut amazighe qui domina la Numidie et dont
Gaya, Massinissa et Jugurtha sont les
représentants les plus cèlèbres. Pourrait venir de
mass ill ou mass il « seingneur de la mer ou
seingneur de la terre ou du temps » ; ou bien de
amessil « celui qui offre son aide », du verbe sill
« donner de l’aide » ou encore de sel « écouter,
obéir », d’où celui qui est fidéle...
Variantes : Massile, Massyle.
Ref : Dictionnaire « Du Prénoms Berbères » (page
84). Edition ENAG.Kamal Nait Zerrad.
تستىجذ بانمقشس األمم نحقق اإلوسان" ماسها"عائهت انطفهت
تستىجذ بانمقشس األمم نحقق اإلوسان" ماسها"عائهت انطفهت
اؿزجضد ػبئخ الخ بؿ٤٤ب دـب غا ػ غ٣ن األؿزبط ـ٤خ ػعه٤
وبثخ اذب٤ ثؼبثخ ػ اغاثخ ا٤خ ضكبع
ثؼض عكي ثض٣خ غا رـج٤ب ك٢ اذبخ اض٤خ
رـزجض ثبوغع األ٢ ذوم اإلـب " بؿ٤٤ب"ػبئخ الخ
جؼلغ ث هبخ : غا2013 جا 02األدض
اؿزجضد ػبئخ الخ بؿ٤٤ب دـب غا ػ غ٣ن األؿزبط ـ٤خ ػعه٤ وبثخ
ب١ اوغ 19اذب٤ ثؼبثخ ػ اغاثخ ا٤خ ضكبع ػ دوم اإلـب، ٣
ثج٤ؾ أب٣ب اوغع األ٢ د ؼ٤خ دوم اإلـب اذغ٣بد األؿبؿ٤خ ـب
” بؿ٤٤ب“األه٤٤ د ه٤خ عكي وذخ اذبخ اض٤خ جض٣خ غا رو٤٤ض اؿ
. ك٤لغ١ اب14٢اصح ك٢
ػب أ ” بؿ٤٤ب- ؿبعح“٣غ١ اض الخ دـب كئاص ثؤ رلبجؤ غكي رـج٤ صر
كوغح 2بؿ٤٤ب وت أبػ٣ـ٢ ؼغف ك٢ ربع٣ز اجؼائغ ب رن ػ٤ ابصح
٣جت أ “ د هب اذبخ اض٤خ 1970 ك٤لغ١ 19 ائعر ك٢ 20-70 زؼ٤خ عه 64
٣زـبء ” ك بى أـت وت أبػ٣ـ٢؟“. ”ر أوبة اا٤ض اجضص جؼائغ٣خ ذخ
٣ؼزجغ ازذضس ثؤ عكي رـج٤ االؿ ٣زبهي غ ص٣جبجخ اضؿزع از٢ رؼزجغ . اـ٤ض دـب
٣ؼص . اجؼض األبػ٣ـ٢ جؼء ال ٣زجؼأ ا٣خ اجؼائغ٣خ ا٠ جبت اؼغثخ اإلؿال
اظ١ دضص هبئخ ٤خ 1981 بعؽ 7 ائعر ك٢ 26-81ؿجت اإلكب ا٠ اغؿ عه
ب اؿزض ثبؼبضاد اض٤خ از٢ . ألوبة اظ١ اػزض كو أوبة طاد أه ػغث٤خ
هبصهـذ ػ٤ـب اضخ اجؼائغ٣خ بؼبضح اض٤خ وبء ػ٠ أاع ا٤ؼ اؼوغ١
اؼبضح اض٤خ د دب٣خ دوم ال از٢ رؼ اضخ ػ٠ غاػبح ظ اذوم ص
. ر٤٤ؼ
رض دبخ الخ بؿ٤٤ب ػ٤خ ئبد دبالد اغكي از٢ راجب اؼبئالد اغاؿجخ ك٢
ب ازوضر ثلضح اجخ األ٤خ اشزوخ ك٢ روغ٣غب . اػبء أالص اؿبء أبػ٣ـ٤خ
ذ هو اػاء عكي أػا اذبخ اض٤خ رو٤٤ض أؿبء أبػ٣ـ٤خ “2013 بعؽ 1ثزبع٣ز
وض ازؼذ اذخ ػ غ٣ن ض٤ب . ”ثذجخ أب ؿ٤غ ضعجخ اوبئخ اغؿ٤خ
ـض ظ 500ثزذ٤٤ اوبئخ اإلؿ٤خ اصعاط اؿ أبػ٣ـ٢ زضاعى الخ، ال ك٢ء رج
. طي اذ٤
| 8202: ػضص اوغاءاد
http://www.elkhabar.com/ar/watan/338628.html
Hommage a dda Abdallah Hamane
Moudjahid – P.P.A/ M.T.L.D /F.L.N/ A.L.N), militant
de la cause amazighe), ex président de
l’association culturelle Asirem d’Oran, président
d’honneur de l’association culturelle Numidya
d’Oran.
Ecrivain-Poète de langue amazighe. Enlevé par
« S.M » en 1968 pendant 10 jours...
Ɛebdella Ḥaman di Lambis 1959 / Abdallah Hamane a
Lambèse, 1959.
« A d-yini d adzayri i lliɣ
D leqrun i d iyi-iɣurren
Mačči di ssuq i t-ufiɣ
Laṣel-iw d amaziɣ
Ur yettnuzu, ur irehhen »
Lwennas Matub.
“Anwa i d zzman-ik ay ifker? –Akka, seg wasmi d-nekker”.
Anzi (lemtel) amaziɣ.
Ḥeḍreɣ yiwwas di tmeɣra i yessermed Lewnis At Mangellat
di tzeqqa umezgun aẓiyan n Wehran ( T.R.O), akken i d-
yewweḍ ɣer tezlit (taɣect)-nni “ Deg weksum-nneɣ i la ntett,
nettɣummu lǧerḥ s yimi”, ata yeffeɣ-d umedyaz
Benmuḥemmed si thara neɣ tharwin ( coulisses), yekkes-as
asawaḍ i Lewnis, yenna-yas : “ I mi ara nekfu akk ikesman-
nneɣ s tuččit, negla ula s yimawen-nneɣ, swayes ara
nɣumm imiren lǧerḥ-nni”?!! Yezmumeg Lewnis, ikemmel di
ccna-s.
Dda Ɛebdella Ḥaman ilul deg useggas n 1936 deg At Dawed,
taɣiwant Iɛeṭṭafen, Tizi-Wezzu. Yunag-d ɣer Wehran di
leɛmer (usemmud)-is 8 iseggasen. Yeɣra taɛrabt d
Weqran deg uɣerbaz ( lmedrasa) n Lfalaḥ di temdint tajdiṭ.
Si temẓi i t-yekcem unezgum n tlelli d tmaziɣt, yekcem ɣer
ukabar n Weɣref Adzayri ( P.P.A- M.T.L.D), ɣer Tirni n
weslelli aɣelnaw( F.L.N), di 1956 yuli s adrar, di 1958
yettwaṭṭef di Belɛebbas. Ssyen i bdant fell-as lmertat
isekraf ( leḥbas), iẓur-d akk leḥbas imeqqranen akka am:
Beccar, Birdu di Dzayer, taggara yewwi-tt-id di Lambis. Di
tazwara, ṭṭfen-as s lmut, ssyen s teɣzi usemmud ( ṭṭul n
leɛmer), uɣalen ṭṭfen-as s 20 iseggasen n imuhal ( lecɣal)
umerret). Di Lambis i yemlal d waṭas imeɣnasen yecban
Smaɛil At Mangellat, Abdelḥamid Benzin.. din dɣa i yura aḥric
ameqqran n yedlisen-ines. Yeffeɣ-d si Lambis deg waggur n
Meɣres 1962 ilmend n imettawiyen n “ Ivyun”, akken i d-
yewweḍ ɣer Wehran qrib i yedda d asfel n terbaɛt
irebraben n “0.A.S”. Ikemmel amennuɣ-is ɣef tmaziɣt, aṭas
n yemdanen i d-yessaki, aṭas n yemdanen i iwelleh, yernu di
tegnit ideg teḥreṣ neɣ teẓmek ɣef tmaziɣt d imeɣnasen-is.
Deg iseggasen n 1970 yettwanɣa gma-s i d as-d-yeǧǧan
taqfact d dderya ( tarwa) d netta i la ixeddmen fell-asen.
Ssyen ula d netta ( Dda Ɛebdella) qemmḍen-t, wwin-t
yemsulta ( isurtiyen uffiren n Bumedyen), ffren-t seddaw lqaɛa,
acḥal ur d-iban! Ahat d aqran( leqran) akk d taɛrabt-nni i yeɣra
i d-iḥunen fell-as; wamag ahat yeffeẓ iles-is! Aṭas, aṭas i
yennuɣ ɣef tmaziɣt, aṭas, aṭas i yura s tmaziɣt, aṭas, aṭas i
yettumerret ɣef tmaziɣt..
Di 1989 d netta i d-nefren d aselway n tiddukla tamenzut
i d-ilulen s wudem unṣib “ Asirem” ideg llan waṭas
imeɣnasen iqdimen, yecban: Dda Yidir At Ɛemran, Ḥusin At
Ɛli Yeḥya, Ɛebdelqader Benɛuf, Areẓqi Weld Muḥend, Akli
Benwesseɛd ( wigi, tura wwḍen sanda ara naweḍ).., d kra
imusnawen, yecban Kamal U Ẓerrad, Mesṭafa Gehluz..
Dda Ɛebdella (tura) d aselway userhu n tiddukla Numidya
n Wehran.
* Dda Ɛebdella d ameddakel n Dda Lmulud At Mɛemmer,
mlalen i tikkelt tamenzut di 1963 di Dzayer.
Yettkemmil..
Awetniri, seg Wehran.
Lḥebs n Birdu (Burdeau) -Mehdiya 1961
Ɛebdella Ḥaman, ibedd d amenzu si tama tayeffust. Abdallah
Hamane à la prison de Burdeau –Mahdia –Tiaret, en 1961.
''األبػ٣ـ٤خ هبؿز٢ ػؼابد االؿزؼبع ثض٣''جؼلغ ث هبخ : غا04-11-2011
دا ''بعذ انكاتب انباحث انشاحم '' دا'' ثاو شخصت ف انجضائش تحظ بهقب
، شادة ال تمىحا انجامعاث أ األكادماث، بم اعتشاف ''مند معمش
شعب بأكمه بكم ششائح، ألعمال انشجم وضان مه أجم إركاء شعهت انماض
. األماصغ نهجضائش
صا ػجض اهلل دب رأ او٤خ األبػ٣ـ٤خ، از٢ هبؿز ؿ٤بت ػؼابد ؿج
1962. ا٠ ؿب٣خ 1956، ''الجبػ''ثؼجبؽ غا
األبػ٣ـ٤خ ٤ـذ سجغا غة ٢
كؾ، ألؿق، . بذ الط ثؼض رؼظ٣ت ا٠ ؿب٣خ ثؼؽ كؾ االؿزوال
األبػ٣ـ٤خ ٤ـذ '': غا ٣ض صا ػجض اهلل ػ دت اجؼائغ. دغذ ب ـخ أ
وض اؿزجلغ س٤غا ثوغاع . ''سجغا غة ٢، ث ٢ أصاح زد٤ض األخ
. ''رغؿ٤ األبػ٣ـ٤خ ـخ ٤خ ك٢ اـغة، اؼبؿبرب ػ٠ اجؼائغ''
ب 1964.صا ػجض اهلل عكي االزذبم ثذغخ آ٣ذ أدض سال وبئ ث ؿخ
أج األبػ٣ـ٤خ ل هبء ػلغح أ٣ب ك٢ ؿج ؿغ١ ثجغط ؿبزب غػ ثغا
. ثؼض اسزبك غف الغخ، أ٣ب د اع١ ثض1968٣ؿخ
اـزؼغث٤ أ ازغ٣ ألبػ٣ـ٤خ ''ثؼض ؼغخ ازذغ٣غ، سبى ػضح ؼبعى ض
، ب ٣ـ٤، اظ٣ أعاصا دغب دز٠ االم اؿ اي ا٤ض١ ''اجؼائغ
1970.ػ٠ ض اجغ ؿخ '' بؿ٤٤ـب''
ط ـبع ثـ ػال، هون عا٣بد أكؼبع ثبـب األبػ٣ـ٢، ب 28ر
اطا رجؾ الؼت ثلشو٤خ ؿ٤غ، ''، ا٣بب ثؤ ''عثبػ٤بد ػغ اش٤ب''رغجخ
. ''ك ٤ذ
كبعع ك٤ت أعؿال ثغا، 16ػجض اهلل ك٢ ازظبعب ثج٤ز ابئ ثـ'' صا''جضب
ثؼض أ دضصب ؼ ػضا سال ازغ٣ اظ١ ظز جؼ٤خ ٤ض٣ب ثوبػخ
هج د اػض، هض ا٠ . اغ٣ض٣ق ثغا، ثذع ػبئز أهضهبئ
وغ اجغ٣ضح ثغا، دبال ؼ عؿبخ غص ػ٠ روغ٣ذبد ابغ ث ػ٤لخ،
. ازوضح غك٤ن صعث ص ؼغ١
أدض اثؾ الغ اجالؿخ، ٣ضع ٣ب '': ػجض اهلل ػ ؼغ١ هبئال'' صا''صاكغ
٤٣ق . ''ا٠ ؼػخ هج٤خ، اب صػب ا٠ رد٤ض األبػ٣ـ٢، ٤ج٤ب ا٠ ع٣زب٤ب
األبػ٣ـ٤خ اؼغث٤خ أؿبؽ األخ ؿالخ اجزغ ازلغهخ، ٢ اج٤ب ''
. ''اغهم لض ثؼب ثؼب
غعا 1936ػجض اهلل هغ٣خ آس صاص ثز٤ؼ١ ػ ؿخ '' صا''ان ـبع
ثغا از٢ ادزز ػغ ال ٣زجبػ سؾ ؿاد، ض كو٤و األجغ
د ٤خ د٤بر ه٤ز، األبػ٣ـ٤خ، ػ٠ زل، ٣لزي ٣ب، أ كغ . كغدبد
ذ أؿزؼ أعام أ٤بؽ اإلؿذ ثؼض رظ٤لب ''ك٢ رغب، عؿ هؼثخ اذ٤بح
، '' ػضب ٣غس٢ ا٤ جبد1956زبثخ ثبألبػ٣ـ٤خ ك٢ ؿج ؿ٤ض١ ثؼجبؽ ؿخ
٣غ١ صا ػجض اهلل، ٣ل٤غ ا٠ ـصح زبة د لبد سال اضعح ازذغ٣غ٣خ
. ثبـخ األبػ٣ـ٤خ، جبؼ لغ
ازب ثبـ٤بؿخ رب٠ سال اؿزبػ ألدبص٣ش ب٤ لؾ اوخ،
با ٣زغصص ػ٠ ذ كو٤و كغدبد ثغا، أضب جبعى أس لالد،
ذض أوغا س٤لبر٢ ث ػجض اادض
. آسغ٣
ذ عكوخ ال٤ض ػبعح عك٤ض، أل '': ٣زظغ صا ػجض اهلل وبثز غ ػجب عب
سب عاثخ أ٣ذ٠٤، ػ اػ٣غ األ اذب٢، ب كغ٣ب ٢ ك٢ اذ ثغا،
رذضصب 1955.سال غعب ثـم ٤ل٢، ازو٤ب ثغب بس ٣غاصب ؿخ
د ا٣خ األبػ٣ـ٤خ جؼائغ، ب ٣غ أ األ٣خ ٢ ذبعثخ
ث٤ االؿزؼبع، رلبص١ أ١ رلغ٣ن ألخ، ك٢ االؿزوال الب رذ
. ''اجؼائغ٤٣
ال جب وبعخ ث٤ جؼائغ ب ٣ـ٤غب عجب ب ٣ذضس دب٤ب
ثؼض وبئ ثبب ؿ٢ أدض لؼػ ك٢ 1956ازذبه ثبضعح ب ك٢ ؿخ
رغ٣ض أ رؼغف ؿ٢ أدض لؼػ؟ اؼغث٢ '': هذ ثغخ ص هب. غا
ت االروب ثذض ث . ''ث ٤ض١، ب ؼغك جبئغ لغثبد اـبػ٣خ
ػ٢ ؿ٢ ثػال، وبث٤٤ ث٤بء غا، زظ٤ ظبغح زض٣ض ثبؿز٤ب اضزع
. ػ٠ ٣ض اـزؼغ الغـ1956٢ث ػصح ث ػعجت ك٢ جبل٢
اوذ اظبغح ثؼض ازذبم ائبد ػب ا٤بء زجة كاعع غا،
ػض غعب ثلبعع '': ب، رظغ صا ػجض اهلل هوخ ض٤غح. اػصاص ػضص ازظبغ٣
ثبئؼ٢ اجغاد ثبض٣خ اجض٣ضح، رؼغذ اجبد ذالد ا٤ص زـ٤غ،
ص رـج٤ ؿغهخ جغاد، دز٠ ا٤ص ػض ا٣ضاػ لب، اػزغكا أب
ال جب وبعخ ث٤ جؼائغ '': رلؾ ٤خ هب. ''الغخ ثؼض جص ؿغهبد
. ''ب ٣ـ٤غب عجب ب ٣ذضس دب٤ب
ثؼض أ ثـ سجغ لبص أ الغخ ثوضص اجذش ػ أل ب ازظبغ٣،
. رو ا٠ ؿ٤ض١ ثؼجبؽ ػض أدض ؼبعك، ش بى أعاص عث االروب ثبضاع
ب ب أعاص، ػض وبئ ثج ٤ض١ جضصا ك٢ ؿ٤ض١ ثؼجبؽ، د٤ش ج ذ
، ثضأ ازذ٤غ ؼ كضائ٢ عكوخ ك٤غا ''أهل٤ق''ذ هبؿ٢ ذض ثؿؼض اضػ
ابغ، رذذ اكغاف أدض ض البغ، لظ ػ٤خ ثزول٤خ أدض اشجغ٣ ب
'' كب٣خ'' ثؼض 1956أو٢ ػ٤ اوجي أاسغ ؿخ . ٣زؼب غ اج٤ؾ الغـ٢
د ػ٤ ثؼلغ٣ . هبدت ؼعػخ، جؤ ا٤ب غ عكبه، رؼغى زؼظ٣ت
ب، ثضأد . ؿخ ؿجب أكـب كبهخ، رووذ ا٠ ػلغ ؿاد ثؼض اؼ
عدز غ اـج ازبثخ ثبـخ األبػ٣ـ٤خ، از٢ كبعز اث٤ؾ
. اـج
ب ٣ـزؼ عم أ٤بؽ اإلؿذ ثؼض رجل٤لب رول٤لب، زت ػ٤ب أ هوخ
ثؼض و ا٠ غا، ازو٠ ثذبط ث ػخ، دلبف . ''بعاؽ ثغط الؾ''ؿبب
ػغ، آ٣ذ لالد ؿبػ٤، ظا ذض ا٣وغكخ، ابص١ دضاص، ؿصا٢ ثل٤غ،
ب األؿذخ هبصخ 80اذخ ثـ'' أرؽ''با ػ٠ ز ؿل٤خ
1956. أزثغ 23وغ، أهلزب اـبد الغـ٤خ ك٢ ػغى ٤ب غا ك٢
٣غ١ صا ػجض اهلل ٤ق رؼغف ػ٠ ذض ا٣وغكخ، اذضع وخ أهج
رؤذ ب '': ثبوب، ازب ظا األس٤غ ثزبثز ثبألبػ٣ـ٤خ كجؼ ػ٠ طي
ه٤ ا ازذغ كوب ك٢ ػؼاز، 1958ثـ٢ سجغ اؿز٤ب ك٢ ؿج الق ؿخ
. ''أظثخ ال ٣وضهب ػغك ػ هغة
اغ٤ت، كبءد اوضف أ '' الجبػ''أصبء رذ٣ اـجبء غا ذ ؿج
اؿزـ . ٣ عك٤ن صا ػجض اهلل ك٢ اـالؿ اب اغد اذبط ث ػال
'' الجبػ''جض ك٢ ؿج . ''اوب٢ اشبثخ''راجض ثـج غا زبثخ عا٣خ
ب٤ ؼجض اذ٤ض ث اؼ٣، ؿ٣بح ااع١، ج٢ ذج٤ت، آ٣ذ ػبع
. ثغا٤، ث ػغثخ ذ٢ اض٣، ذض غػه٢ آسغ٣
ال ٣ؼا ٣ذزلظ ك٢ طاغر ثبزؼظ٣ت ادل٢ اظ١ رؼغى اب اجؼائغ١
. شزبع، اـؼاد، اؿزلبص ثبـزلل٠
ثؼض اػزغاف كغـب ث ـجبء ؿ٤بؿ٤٤، ر رذ٣ صا ػجض اهلل 1960ك٢ ؿخ
ثز٤بعد، هض اؿزؼبص ك٢ ظا اوضص طغ٣بد عكبم ر اؿز٤ب '' ث٤غص''ذ ذزلض
. ''جغ اذت''ك٢ اذزلض ثضاػ٢
ػضب ت ابث رذ٤غ لـ شغط اذزلض، ر٤و صا ػجض اهلل أ
جض أػهخ غا . ؿبػز هض صذ، ٣ضأ ثب دز٠ عث اوبع ذ غا
ججخ ازذغ٣غ، كذ ثؤػجثخ ضؽ '' أؽ.أ.أ''ؿبدخ زوبر ث٤ ظخ
. ظ اظخ
''بؿ٤٤ـب''ؼغخ أج
رلغؽ صا ػجض اهلل ثؼض االؿزوال و٤ز األ٠ األس٤غح، األبػ٣ـ٤خ، ب رلب٠ ك٢
رغث٤خ أالص أالص كو٤و ازك٠، هب ثلزخ ذ ش٤بخ ػ٠ اوبؽ، ثؼض أ
جخ ػ غ٣ن اغاؿخ ك٢ اكزبى كبصح س٤بخ ضعؿخ كغـ٤خ طائؼخ
. او٤ذ
ب ٣غ أعاهب أب ػ٠ ا٥خ از٢ ٣لزـ ػ٤ب، ٣زت ب سغد
ازو٤ب ثؼ '': 1946ؿغص ب كذ دض٣ش جؼ غ دـ٤ آ٣ذ أدض ؿخ . كغح
ا٠ غؼ ه٤بصح ذغخ األكبكبؽ، ػجغد ػ جض١ ثآس صاص اظ١ رذ
ك٤ض س٤غ 300رلبإ٢ ازوبع ؼضح أؿجبة كغدزب، هذ ا ؿو
. '' أق عج، اوغكذ عاجؼب ا٠ غا30كبح
ػبرجز ػ٠ زبثز ثبـخ '': 1963وبإ غ ابرت ص ؼغ١ ب ك٢ ؿخ
الغـ٤خ كو اب ـخ أ، ازلبئ ثز٣ زغج٤ هبئ٤٤ إلصاعح
. الغـ٤خ، ػبض٢ هج اكزغاهب ػ٠ اجبػ ػ د أكؼبع ؿ٢ ذض أذض
. '' ت ٢ زبثخ الغؽ1967ثبلؼ، ثؼش ٢ ؼغ١ ازبة ؿخ
أسظ٢ ك٢ '': صس أعثؼخ عجب ذ ثلبعع اؼغث٢ ث ٤ض1968١ك٢ ؿخ
ؿ٤بعح ؿصاء، ـي اؼ٤٤، ؿؤ٢ ػ ػالهز٢ غ دغخ األكبكبؽ، ب٢
ثو٤ذ ك٢ ػؼاخ الغاص٣خ . أج األبػ٣ـ٤خ، ٢ أكز أ٢ ؿ٤غ زذؼة
ضح ػلغ أ٣ب، أظ أب اووغ اإلؿجب٢، ػذ ك٤ب ثؼض أ اؼ٤خ بذ رذ
. ''، جخ ض اؼبعخ''هز اؼولع ك٢ اج٤خ''عؼ
ذ أؿغ هغار عجب با '': ؿذ صا ػجض اهلل ٤ـزغجغ ألبؿ اؿزغ هبئال
رذذ ازؼظ٣ت، ب ث٤ اوجى ػ٤ ـؼص ذض صا٢ أدض ؿ٤،
. ''ثوا ك٢ اـج ضح أعثغ ؿاد، ثـجت ازبئ ألكبكبؽ
شى ؼغخ غ وبخ اذبخ اض٤خ اؼضاخ، 1970اغ صا ػجض اهلل ؿخ
لغ اػالب ك٢ جغ٣ضح . ''بؿ٤٤ـب''ازضد لع، أج رـ٤خ ض
اجع٣خ آظاى، رو٠ ػ٠ اصغ ئبد عؿبئ ازؤ٤٣ض، شزق بن
ػغاه٤ . اجؼائغ، ازؼع اذ اوبئ٢ ثؼض بظغح ٣خ غ الء اجع٣خ
ثزؤؿ٤ؾ جؼ٤خ 1989 رضج ػؼ٣ز ك٢ اهخ اب، د٤ش هب ؿخ
عكوخ جػخ اجخ، أضب ب بس ػعاص جب ث ػف '' أؿ٤غا''
. ػػف ؿؼ٤ض آسغ٣، ال ٣زـغ اوب ظغ
٣زجغأ ػ٠ اشى ك٢ هاػض اـخ األبػ٣ـ٤خ غ صا ػجض اهلل ٣جذغ ك٢
ثذغ ثال أػبم، ظغا إلب ثواػضب، ال ٣شل٢ أ صػبح اؿزؼب
اذغف االر٢٤ ألؿجبة ػ٤خ، ٣ذوغب ك٢ رلبث األدغف األبػ٣ـ٤خ غ
ال ٣28غ أ ػضص اذغف اؼغث٤خ اـ. االر٤٤خ، ثذ االزبء ذى ازؿ
دغكب، دز٠ اؿزؼب دغبد اج 36رـغ اذغف األبػ٣ـ٤خ اجبـخ
٣جض غعح . ؿ٤وؼت ػ٤خ ان، ثبزب٢ ػؼف ابؽ ػ هغاءرب
رد٤ض اـخ األبػ٣ـ٤خ ك٢ ـخ ادضح، ب كؼ اؼغة غ اجبد اذ٤غ٣خ،
. اوغ٣ل٤خ اشؼ٤خ
٣ؼزجغ صا ػجض اهلل أ ثوبء اـخ األبػ٣ـ٤خ د٤خ ثؼض ػا ؼظ اـبد اوض٣خ ك٢
دى ازؿ، ص٤ بف ػ٠ زبخ هالثخ هاػضب اـ٣خ، هضعرب ػ٠
. اجوبء
Yiwen usefru n dda Ɛebdella Ḥaman ideg yerra tajmilt i
umeddakel-ines n Lambis, ameɣnas aɣelnaẓri ameqqran
« Ɛebdelḥamid Benzin ». En hommage à son ami de
Lambèse « Abdelhamid Benzine ».
Mi nemyussan di Wehren, di sin lḥebs yesdukel-aɣ.
Ɛebdelḥamid Benzin (Abdelhamid Benzine)
Yusa-d isali nendef
Yeẓmi wul yengi d idim
Aɣmis mi t-neɣra yexsef
Yiṭij yessegra-d lɣim
Di Lezzayer yeḥzen weɣref
Fell-as irunda yettneẓẓim
Benzin amḍiq i yeṭṭef
Deg umezruy lebda yeqqim
Deg idurra yemmezga yudef
Di ẓẓwara a t-id-tettmektim
**********************
Abdelḥamid d ameɣnas
D aɣelnaẓri yettwassen
Tamurt merra inuda-tt
Ɣer lǧihad yezwar-asen
Mi d-nemmekti tirugza-s
Yufrar ger iɣelnawen
D asertay uḥdiq tikta-s
I tsutwin d rryem-nsen
D amaru yerna d aneɣmas
Yeǧǧa-d igan d imezgiyen
*********************
Mi nemyussan di Wehren
Di sin lḥebs yesdukel-aɣ
Yiwen cckal i ɣ-icudden
Ɣer Lambis d abrid wwin-aɣ
Nedder di tellis berriken
Azhaḍ n wemnakcam yeqqen-aɣ
Mi zrin rebɛa iseggasen
Ɣer Birdu d Buɣar beddlen-aɣ
Dinna i d aɣ-ssexnunnsen
Iserdas ucengu kkaten-aɣ
***************************
Asmi akken i nemfaraq
Di Tazult i yeṭṭef awal
S tinawin mi d aɣ-yesfaq
Ad nemmager aldun d wuzzal
Tamettant, idim, aɛwaq
Tidi amerret d wehzal
Ar d ifak unezgum ma nḍaq
Fell-aɣ ad tḍill tafat uzal
A d-tas tlelli i nectaq
Ad nmager iṭij n yimal
Ɛebdella Ḥaman, Wehran.
و ، ال وجحذ انفضم اصشي * * * وحه األماصغ وشع انزما
شغهىا انس مألوا انذوا
بشـعش وـشددي كانصالة
تسابح مه حىاا انجضائش
مفذ صكشا